duurzaam droomhuis
84 FASTNED 38 FAMILIETUIN Nu ook de grens over Bij energieneutraal met snellaadstations
nieuwbouwhuis
Erben Wennemars
EDITIE 2
WWW.GROENERWONEN.COM
WONEN MET EEN GROEN
OVER DUURZAAM WONEN
EDITIE 2 / € 6,95
30-WONING 30 JAREN Van klushuis naar
Warmtepompen ▶ Gunstig lenen ▶ Tiny houses ▶
01902
BP 8 7 1 1 2 7 3 9 9 3 0 0 6
duurzaam droomhuis
84 FASTNED 38 FAMILIETUIN Nu ook de grens over Bij energieneutraal met snellaadstations
nieuwbouwhuis
Erben Wennemars
WONEN MET EEN GROEN
OVER DUURZAAM WONEN
24
Stopcontact voor de fiets, boomvrije notitieboekjes, multifunctionele radiator, duurzaam wassen en andere groene nieuwtjes en trends.
Een vliegreis belast het milieu tot elf keer meer als dezelfde reis per trein. Tips voor Europa per rail.
GROENE TRENDS
EDITIE 2 / € 6,95
JAREN 30-WONING 30 Van klushuis naar
6
12
TOPSPORTER ERBEN WENNEMARS
EDITIE 2
WWW.GROENERWONEN.COM
Wonen in een groene omgeving geeft hem rust in zijn drukke leven. Nu is hij ook bezig met het vergroenen van zijn woning door onder andere twee warmtepompen te laten plaatsen in zijn huis in Dalfsen.
Warmtepompen ▶ Gunstig lenen ▶ Tiny houses ▶
01902
BP 8 7 1 1 2 7 3 9 9 3 0 0 6
Coverfoto Henny van Belkom
20
GEWOON GOED Karen Kammeraat schreef de koopgids voor een mooiere wereld. „Als we allemaal onze kleine bijdrage leveren, komen we samen een heel eind.’’
VLIEGSCHAAMTE? PAK DE TREIN!
30
DUURZAAM DROOMHUIS Door slim gebruik te maken van allerlei regelingen én door veel zelf te doen hebben Monique en Roel een duurzaam droomhuis voor een betaalbare prijs.
38
DUURZAME TUIN Bij hun nul-op-de-meterwoning in Apeldoorn wilden Nienke en Daniël ook een duurzame gezinstuin met ruimte voor de kinderen én voor het dierenleven. Hoveniersbedrijf STIP pakte de handschoen op.
43
COLUMN LODEWIJK HOEKSTRA Waarom de levende tuin het goede antwoord is. Lodewijk geeft zijn visie op duurzaam tuinieren.
4
GROENERWONEN
INHOUD EDITIE 2 2019
44
69
84
In hun plantencafé Broesse in Gent kun je een pintje drinken én kamerplanten kopen. En advies krijgen over de verzorging van je groene aanwinsten.
Maak kans op duurzame weggevers zoals ecologische schoonmaakmiddelen en Het Bucketlist Boek voor een groene wereld.
Fastned breidt uit naar Europa en voorspelt dat snel laden in de nabije toekomst nog veel sneller kan.
51
70
88
Is het nog wel de moeite waard om zonnepanelen te plaatsen?
Zelfgekweekte groenten eten zonder je handen vuil te maken? Leden van Herenboeren in Boxtel hebben gewoon een boer in loondienst. Lokaal, duurzaam en lekker!
Van student naar zelfstandig ondernemer, Els Esselink (22) ontwerpt duurzame wandrekjes van gerecyclede materialen.
DE JUNGLE VAN BROESSE
VRAAG VAN DE LEZER
52
WARMTEPOMP IN BESTAANDE BOUW Welke pomp is geschikt? Wat kost het en van welke regelingen kun je gebruik maken?
58
TINY HOUSES Compact wonen zonder in te leveren op comfort. Handige oplossingen en de ervaringen van Mike Kreft die woont in Tiny Village Kleinhuizen: „Ik ging van vijftig naar vijf paar schoenen.’’
DOE MEE & WIN
HUUR EEN BOER
76
ZO FINANCIER JE EEN DUURZAME VERBOUWING Zonnepanelen, isolatie, een warmtepomp of HR++ beglazing? Volg het voorbeeld van Dagmar en Justus en maak gebruik van de Energiebespaarlening.
IEDEREEN AAN DE ELEKTRISCHE AUTO!
WANDREKJES VAN ‘GESTOLEN’ HOUT
92
PLANTAARDIGE EIWITTEN Minder vlees en zuivel eten om het milieu te sparen en toch voldoende eiwitten binnen krijgen? Dat kan met noten, peulvruchten en veel graansoorten.
98
VOLGENDE KEER & COLOFON Sneak preview van het nieuwe nummer van Groener Wonen.
GROENERWONEN
5
GROENERWONEN
13
S
chaatsen, hardlopen, presen teren, wedstrijden verslaan… het dagelijks leven van Erben Wennemars zit, zo mag je gerust zeggen, bomvol! Zo’n druk leven vraagt ook om ontspanning en rust, wat Erben vindt in de natuur. „Ik ben zo graag buiten en kan daar ontzettend van genieten’’, vertelt hij. We staan in zijn tuin, die wijds uitzicht geeft over het Vechtdal. „Het is zo’n voorrecht om hier te wonen, midden in de natuur.’’ Vrijwel dagelijks stapt Erben naar buiten om te mountainbiken of te hardlopen. „Dan heb ik niets anders nodig, geen muziek in mijn oren of geen podcast, alleen de natuur en ik.’’ Het is voor hem de ultieme manier om zijn hoofd leeg te maken.
14
GROENERWONEN
‘Ik ben een rasoptimist, die Elfstedentocht komt er nog wel.’ HUIS VERDUURZAMEN Ruim tien jaar geleden kochten Erben en zijn vrouw Renate het huis in Dalfsen, het dorp waar Erben opgroeide. Ze trokken erin, samen met hun twee zonen. „Het huis bestond uit een oud deel en een nieuwbouw deel, we hebben er veel aan gedaan.’’ Zo zat er nog enkel glas in het oude deel en zijn alle ramen vervangen voor dubbel glas. „Ik ben altijd wel geïnteresseerd geweest in het verduurzamen van het huis, en toen we dit huis aanschaften hebben we daar
al meteen het een en ander aan gedaan.’’ Toevallig vandaag worden twee Daikin Inter gas Hybride warmtepompen geplaatst, die de oude ketel zullen vervangen. „Ik had me al eens eerder verdiept in die warmtepompen, maar wat mij tegenhield was het geluid.’’ Erben en Renate, die dagelijks genieten van de serene rust in én rond hun huis, waren bang dat de warmtepompen voor een con stant gezoem zouden zorgen. Niet gek, want er was in het nieuws nogal wat te doen rond geluidsoverlast. „Daikin bood ons aan om
TREINEN DOOR EUROPA
OP HET GROENE SPOOR Wie duurzaam woont en leeft, maakt het liefst ook op vakantie bewuste keuzes. Dat begint al met de reis naar je Europese bestemming. Denk daarom eens aan de trein als alternatief voor het vliegtuig. De reis wordt er niet alleen ‘groener’ van, maar ook nog eens interessanter. Tekst: Daphne Doemges- Engelen Foto’s: Shutterstock e.a.
24
GROENERWONEN
GROENERWONEN
25
VAN KLUSHUIS NAAR DUURZAAM DROOMHUIS Het dak ging eraf, maar dan écht. Tijdens de verbouwing van klushuis naar duurzaam droomhuis hebben Moniek Heijnen (28) en Roel Reinders (28) hun vrijstaande woning in het Limburgse Panningen, gelegen tussen de twee geboortedorpen van het stel, compleet gestript en opnieuw opgebouwd. Tekst: Janouk Vermaas Foto’s: Henny van Belkom
30
GROENERWONEN
GROENERWONEN
31
‘EEN DUURZAME TUIN HOEFT NIET ROMMELIG TE ZIJN’ Nienke en Daniël Zweering wilden graag een duurzame tuin bij hun nieuwbouw nul-op-de-meter-woning in Apeldoorn. Een fijne opdracht voor ontwerper Henriekus Stip van Hoveniersbedrijf Stip, gespecialiseerd in Levende Tuinen. „Niet iedereen staat open voor een duurzame tuin, maar deze mensen zijn echt enthousiast en hebben goed met ons meegedacht over de invulling van de tuin.’’ Tekst: Jacqueline Leenders Foto’s: Hoveniersbedrijf Stip, familie Zweering e.a.
38
GROENERWONEN
GROENERWONEN
39
WELKOM IN DE JUNGLE VAN BROESSE
Toen hun huis barstte van de kamerplanten, wisten Celine en Brent dat ze er wat aan moesten doen. In hun plantencafé Broesse in Gent kun je vandaag rond snuisteren tussen de meest fascinerende jungleplanten. Pure groene wellness. Tekst: Laurence Machiels Foto’s: Veronique De Walsche
44
GROENERWONEN
GROENERWONEN
45
DOSSIER
WARMTE POMPEN
WARMTEPOMP IN BESTAANDE BOUW Veel woningbezitters hikken aan tegen de aanschaf van een warmtepomp. Te duur, te lawaaierig, te ingewikkeld en de temperatuur zou op koude dagen niet behaaglijk zijn. Leo Janssen van Vaillant laat zien dat je ook in etappes kunt overstappen op een all electric verwarming, zodat je de investeringen wat spreidt. Bovendien zijn er interessante innovaties, zoals pvt-panelen die warmte van het dak gebruiken om het huis te verwarmen. Door: Jacqueline Leenders i.s.m. Vaillant Illustratie en foto’s: Vaillant en Shutterstock
52
GROENERWONEN
GROENERWONEN
53
‘Het stukje vrijheid, het meer betrokken zijn bij de natuur, dat is heel waardevol’
62
GROENERWONEN
GROENERWONEN
63
Bieten en wortels uit de oven GROENERWONEN
93
Thaise soep met rode curry
Currypasta maken Maak zelf currypasta van 3 rode chilipepers (verwijder de zaadjes voor een mildere smaak), 2 sjalotjes, 2 teentjes knoflook, 2 el geraspte gember, 1 stengel citroengras, 1 el gemalen korianderzaad, 1 tl gemalen komijn, ½ tl ongeraffineerd zeezout of steenzout en ½ tl versgemalen zwarte peper. Mix tot een gladde pasta. Bewaar maximaal 1 week in een goed gesloten pot in de koelkast of vries het in in een ijsblokjesvorm voor handige porties!
94
GROENERWONEN