Special Kempen
Hoogstraten
Landschap zonder grenzen Sinds de crisis van de jaren dertig is in de grensstreek veel oorspronkelijke heide teloorgegaan. Dankzij jarenlange inspanningen in natuurherstel zijn aan weerszijden weer heerlijke heidegebieden ontstaan, waarbij de smokkelpaden van destijds nu aan de wandelaar voorbehouden zijn. TEKST & FOTO’S JAN ERIK BURGER
6 Wandelmagazine Special Kempen herfst 2021
G
een beter begin voor een smokkelpad dan Het Smokkelaartje, een uitstekend pannenkoekenen-meer-restaurant op de Strijbeekse Heide. Die heide was rond 1900 veel groter dan nu. De afwisseling van droge en natte heide, vliegdennen en vennen was beeldbepalend. Tijdens de crisis van de jaren dertig van de vorige eeuw veranderde groot deel van de heidevelden in Nederland in landbouwgrond en in België in aangeplant naaldbos. Al jaren proberen Staatsbosbeheer aan de Nederlandse kant en het Vlaamse Agentschap voor Natuur en Bos het open heidelandschap terug te krijgen. Aan de Noord-Brabantse kant verkeert het fraai gelegen Goudbergven met daarachter de bescheiden Goudberg nog grotendeels in de oorspronkelijke staat. De afgelopen jaren werden percelen naaldbos, ooit aangeplant als mijnhout, gekapt. Schapen en runderen houden deze plekken open, waardoor jonge boompjes en struiken geen kans krijgen. Ideaal voor de heideplanten die licht en ruimte nodig hebben. Nu kom je heidevelden, vennen, bloemrijke graslanden en gagelstruwelen tegen. Het Vlaamse domeinbos stamt uit de zestiende eeuw, toen het nog deel uitmaakte van het stift van het witte stadje Thorn in Limburg. Aan het begin van de jaren zestig ontstonden er plannen om het bosgebied te verkavelen voor woningbouw. Zover kwam het gelukkig niet. Smokkelroutes Vroeger liepen over de afgelegen Strijbeekse Heide verschillende smokkelroutes, die nu in ere hersteld zijn voor de wandelaar. Oorspronkelijk was de smokkelarij een bijverdienste en een soort kat-en-muisspel tussen
Over de Strijbeekse Beek. De heropgerichte grenspaal 216-b.