Aanbevelingen

Werken met de onderzoeksresultaten Uit de onderzoeksresultaten blijkt dat collectieve ruimtes in hoogbouw cruciaal zijn voor de sociale cohesie tussen bewoners, omdat deze ruimtes bewoners de kans geven om sociale contacten te ontwikkelen en te onderhouden. De collectieve ruimtes dienen wel aangepast te zijn aan de wensen en behoeftes van de gebruikers. Laat ook collectieve ruimtes onderdeel uitmaken van de routes door het gebouw, zodat bewoners elkaar kunnen tegenkomen en daardoor eventueel kunnen aansluiten bij activiteiten in de collectieve ruimte. Door dit te doen is er ook sociale controle mogelijk in het gebouw.

Ook groene buitenruimtes zouden sociale cohesie kunnen stimuleren in hoogbouw, doordat zulke plekken laagdrempelige ontmoetingen mogelijk maakt tussen bewoners. Zorg ervoor dat er verschillende doelgroepen in het gebouw komen, zodat deze elkaar kunnen ondersteunen. Op die manier is er bridging mogelijk in hoogbouw. Belangrijk is wel om in gesprek te gaan met ontwerpers, beleggers en ontwikkelaars over grofkorrelige heterogeniteit, omdat deze zij alle drie een andere visie hierover kunnen hebben.

Verder schijnen gemeenschapsaanvoerders cruciaal te zijn voor de sociale cohesie, omdat deze personen zich actief inzetten op buurtactiviteiten. Daarnaast houden deze mensen zich ook bezig met de regelgeving in hoogbouw. Bovendien kan zo’n aanvoerder een centraal aanspreekpunt zijn voor de bewoners.

Hoewel de hoogbouw/sociale cohesie-experts een relatief minder hoge scoren geven aan de menselijk maat, is het toch belangrijk om bij het ontwerpen van collectieve ruimtes hier rekening mee te houden. Dat is omdat ruimtes op menselijke maat plekken zijn waar mensen graag verblijven, wat ervoor kan zorgen dat bewoners elkaar tegen kunnen komen en een praatje met elkaar kunnen maken.

Vervolgonderzoek Doe veldonderzoek naar of de ontwerpprincipes ook in de praktijk werken. Dit kan worden gedaan door bij hoogbouwprojecten te praten met de bewoners over hoe zij hun omgeving beoordelen op het gebied van sociale cohesie. Probeer hierbij ook te achterhalen wat de wensen en behoeftes zijn van de bewoners bij collectieve ruimtes. Op die manier worden gemeenschappelijke ruimte gerealiseerd waar de gebruikers iets aan hebben.

Op advies van Lia Karsten is het goed om bij vervolgonderzoek op verschillende schaalniveaus te werken omtrent sociale cohesie, namelijk: appartement, gebouw en relatie tussen gebouw en de omgeving.

Kijk ook naar hoe heterogene doelgroepen op een slimme en goede manier in hoogbouw geplaatst kunnen worden, zodat de sociale cohesie mogelijk optimaal kan zijn. Betreft dit onderwerp zou het ook interessant zijn om onderzoek uit te voeren naar de financiële haalbaarheid bij dit ontwerpprincipe. Dat kan belangrijk zijn om te doen, omdat de experts aangaven dat dit het belangrijkste ontwerpprincipe is, maar dat de belangen bij dit principe stevig uiteen kunnen lopen tussen ontwerpers, ontwikkelaars en beleggers.

Ook zou het goed zijn om te onderzoeken hoe hoogbouw betaalbaar blijft op het moment dat de principes meegenomen zijn in het hoogbouwontwerp. Want, hoe duurder de appartementen worden door de ontwerpprincipes, des te minder mensen een appartement in hoogbouw kunnen betalen.

91