10 minute read
Duurzame koplopers
Duurzame koplopers
Duurzaamheid in het DNA
Nieuwbouw en bijkomende tewerkstelling illustreren opmerkelijke groei
Groeiend logistiek aanbod van MAAAT speelt in op circulaire transitie
Het Aalsterse maatwerkbedrijf MAAAT heeft de wind in de zeilen. Eind vorige maand werd een nieuwe productie en magazijnruimte officieel ingehuldigd. Er staan nog groeiplannen op stapel, inspelend op een combinatie van productie, logistiek en circulariteit. Die duurzame focus loont: tegen eind 2023 mag MAAAT van de Vlaamse regering het team uitbreiden met 14 voltijdse maatwerkers. Dat kadert in het plan van de Vlaamse overheid om 1.000 klimaatjobs te creëren in de sociale economie.
TEKST JAN VAN GYSEGHEM - FOTO WIM KEMPENAERS
Maatwerk
Maatwerkbedrijven zijn organisaties/ondernemingen die de inschakeling van doelgroepwerknemers als kerntaak hebben. In een maatwerkbedrijf heeft minstens 65% van de werknemers een grotere afstand tot de arbeidsmarkt.
Tot eind 2018 stonden maatwerkbedrijven in Vlaanderen bekend als sociale werkplaatsen of beschutte werkplaatsen. “Onze groei is nodig om als kleiner maatwerkbedrijf innovatief en ondernemend te blijven in een snel veranderende economische context”, opent algemeen directeur Johan Delauw. Met de recente nieuwbouw lost MAAAT een structureel plaatsgebrek op en verzekert het tegelijk mee de tewerkstelling.
Vandaag werkt MAAAT vanop twee sites op het Aalsterse bedrijventerrein Wijngaardveld (Dender Noord). Beide locaties zijn slechts 200 meter van elkaar verwijderd. Het MAAATmasterplan van 2019 voorziet op termijn een evolutie naar één site. Die configuratie zal meer voordelen bieden, zowel voor klanten als voor medewerkers. Een volledige centralisatie van alle diensten is vandaag evenwel nog niet mogelijk. Ook al werkt ondertussen ruim 40% van de medewerkers in een ‘enclave’, dus bij de klant zelf. “Zo kregen wij opnieuw wat ruimte, maar toekomstige groei zal vooral via werk op de eigen MAAATsite gebeuren. Met het huidige enclavewerk zitten wij zowat op onze limiet”, licht Johan Delauw toe.
In de voorbije drie jaar steeg de tewerkstelling van 140 naar 180 medewerkers en de verwachting is dat MAAAT eind 2023 de kaap van 200 werknemers zal nemen. Een mijlpaal in de 60jarige geschiedenis van het bedrijf. En dus is er meer ruimte nodig. Het pas in gebruik genomen nieuwe magazijn (3.700m²) en de productiehal van 1.100 m² zorgen voor meer dan een verdubbeling van de infrastructuur op de hoofdvestiging.
Logistiek als sleutel in circulaire transitie
De expansie van MAAAT speelt zich af in een context van opvallende ontwikkelingen in de economie en bij bedrijven. Die vergen een transitie van de logistieke mogelijkheden bij MAAAT. Het Aalsterse maatwerkbedrijf wil ecommerce naar een maatcontext brengen
Algemeen directeur Johan Delauw: “Logistiek wordt een steunpunt in de circulaire transitie. Er is dus steeds meer nood aan stockagemogelijkheden en aan flexibiliteit.”
en liefst met klanten die zelf ook een circulaire toegevoegde waarde hebben.
Johan Delauw: “Logistiek wordt een steunpunt in de circulaire transitie. Wij kunnen vandaag geen opdrachten in eigen huis meer uitvoeren zonder dat er een belangrijk volume aan materiaal ons bedrijf binnen komt. Er is dus steeds meer nood aan stockagemogelijkheden en aan flexibiliteit.” Ongetwijfeld hebben de verstoorde leverketens van de voorbije maanden tot die trend bijgedragen.
Over extra ruimte beschikken, wordt meer dan ooit een troefkaart. Een voorbeeld zijn de reverse logistic flows– het terugkeren van goederen en materialen – in het kader van de circulaire transitie. Johan Delauw: “Om in dit alles een rol van betekenis te kunnen spelen was de realisatie van de eerste bouwfase – het nieuwbouwmagazijn – erg belangrijk.” MAAAT belevert momenteel twee startende klanten vanuit de eigen magazijnen: De Nectarist actief in duurzame bijenteelt en Paveau dat duurzame, kunstige waterflessen op de markt brengt. In de nieuwbouw ontwikkelt MAAAT nieuwe activiteiten zoals het wassen en opslaan van herbruikbare bekers. Er wordt gemikt op eerder kleinere evenementen (tot 1.000 mensen) van verenigingen in de omliggende steden en gemeenten van de Denderstreek en de Vlaamse Ardennen.
Nog voor het jaareinde zal het maatwerkbedrijf een digitaal klantenportaal lanceren. Klanten die hun webshop aan het MAAAT ERP koppelen, zullen via het MAAATportaal de stock kunnen consulteren en een manueel order ingeven.
Logistiek, maar enkel mits toegevoegde waarde
In de nieuwe productiehal ligt de focus op de centralisatie van alle activiteiten die producttraceerbaarheid of hogere hygiënevereisten vergen. Niet zonder fierheid wijst Johan Delauw er op dat MAAAT nu toekomstgericht klaar staat opdrachten uit te voeren die ze voorheen niet konden uitvoeren.
Het nieuwe magazijn is hybride opgevat, met een deel smalle gangen waar de hoogte maximaal wordt benut en daarnaast ook voor de helft traditionele rekken waar de picking gebeurt met stapelaars. “We zetten elke medewerker in op zijn talenten, zo krijgt iedereen de kans om zijn kunnen voluit te tonen. Wie minder sterk overweg kan met een heftruck voor smalle gangen, krijgt de kans om klanten te bedienen in een ander gedeelte van het magazijn.”
Het team is er dus helemaal klaar voor. Johan Delauw: “Wij wisten reeds dat wij met ons logistiek team heel ver kunnen gaan in de logistieke organisatie en dienstverlening en wij willen dit verder verkennen. Wij gaan nu
Medewerkers kregen inspraak bij de keuze van de werktools in de nieuwe werkruimte bij MAAAT.
pickings doen in flow racks op werkhoogte zodat wij onze maatwerkers zo breed mogelijk kunnen inzetten en bekijken verder opties met visuele ondersteuning.”
Medewerkers kregen inspraak bij de keuze van de werktools in de nieuwe werkruimten bij MAAAT. Zo werd na een testsessie in de Gentse Fabriek Logistiek de keuze gemaakt voor een type heftruck. De directeur van MAAAT wil verder onderzoeken hoe medewerkers vertrouwd kunnen worden gemaakt met pick to light* (PTL) systemen.
“Het is niet de ambitie van MAAAT om een soort pakjesdienst te worden”, verduidelijkt Johan Delauw. “Het streefdoel is om klanten met productie en logistieke activiteiten naar hier te brengen. Dat betekent dat een klant die een logistieke oplossing van MAAAT vraagt, ook een productieopdracht meebrengt.Added value logistics, daar gaat het om.”
Johan Delauw voelt veel enthousiasme bij bedrijven om met een maatwerkbedrijf in zee te gaan. Hij stelt vast dat (potentiële) klanten niet louter omwille van de prijs kiezen voor maatwerk. “De prijs en de service moeten goed zijn, maar men kiest ook vanuit een soort sociaal engagement.”
Verder met het plan
MAAAT wil tegen eind 2024 fase 2 van het masterplan afronden: de renovatie van twee bestaande hallen die aansluiten op de nieuwbouw. Daar hoort ook een nieuwe tussenbouw voor medewerkers bij met refter en sociaal blok en verder een nieuwe hoofdingang en enkele kantoren. Fase 3 voorziet in de vervanging van de oudste hal en de oude kantoren die dateren van de jaren zeventig. Maar directeur Delauw is op zijn hoede: “Omdat de noden van het bedrijf zo snel evolueren is het moeilijk om daar nu reeds een timing en een budget op te kleven. Het zijn tenslotte ook rare tijden. Zoals bij andere bedrijven zal de factuur voor gas (verwarming) in 2023 maal vier gaan in vergelijking met 2021. We kunnen dat niet doorrekenen in de prijzen, maar nemen maatregelen waar wij kunnen. In december plaatsen wij zonnepanelen op het dak en de nieuwbouwhallen zijn sowieso de standaard op vlak van energieoptimalisatie en lichtsturing. Wij bereiden onze infrastructuur ook voor op de elektrificatie van onze voertuigen.”
Om zijn positie op de markt te verstevigen wil MAAAT graag een eigen product of dienst ontwikkelen, liefst in de sfeer van duurzame ecommerce. “In dat streven past het nieuwe project Slimbox wonderwel”, zegt Johan. We gaan dozen op maat en in kleine oplages naar de markt brengen, zowel via onze eigen ecommerce activiteiten als voor derden.”
Johan Delauw gelooft rotsvast in het streefdoel om duurzaamheid in het DNA van het bedrijf te krijgen: “Als maatwerkbedrijf willen wij die transitie naar circulariteit mee op gang brengen. Dat zal ongetwijfeld voor een grotere klantenbinding zorgen.”
De recente ontwikkeling van MAAAT illustreert hoe snel de bedrijfsrealiteit vandaag wijzigt: een nijpend plaatsgebrek zet een investeringsgolf in gang die uitmondt in duidelijke efficiëntiewinsten. Inmiddels wordt de circulaire transitie een bijkomend element in een strategie die op zijn beurt inzet op logistiek om de circulaire keten te sluiten. De supply chain wordt gesloten met de aankoop van grondstoffen om in eindproducten te verwerken. De cirkel is rond.
*Order picking technologie voor warehouses en distributiecenters die gebruik maakt van licht en leds op rekken en liggers om picklocaties aan te geven en orderpickers te (bege)leiden door hun opdrachten.
Voka kan ook jou bijstaan om duurzaamheid te verankeren in jouw bedrijf
Neem deel aan het Voka Charter Duurzaam Ondernemen en stel een actieplan op rond de Sustainable Development Goals.
Meer info
Kledijproducent Alsico (Ronse) lanceert de Alsico Worked Wear, de allereerste sorteerhub voor werkkledij en beschermende kledij. Op 1 januari 2025 zal het voor kledijproducenten verplicht zijn in Europa om hun producten terug te nemen voor hergebruik of recycling. Alsico, een toonaangevende producent in de Europese werkkledingsector, heeft zo lang niet gewacht.
Alsico is reeds meer dan 80 jaar gespecialiseerd in ontwerp, productie en distributie van duurzame werkkleding. Alsico maakt deel uit van Alsico Group. Met meer dan 21 confectieateliers in eigen beheer, is het aanwezig in 10 landen en stelt het meer dan 9.000 werknemers tewerk.
Alle types werkkledij en beschermende kledij die volgens de gebruiker einde leven zijn, kunnen voortaan naar hun hub worden gestuurd, dus ook die van andere producenten. Wouter De Broeck, group sustainability manager: “Voorwaarde is dat de kledij schoon is en dat we weten waaruit ze is samengesteld. Die informatie hebben we nodig om ze een waardevol tweede leven te geven. De kledij die aan deze voorwaarden voldoet, gaan we in Ronse sorteren. Eerst kijken we of reparatie of hergebruik na kleine herstelling mogelijk is. Die herstellingen gebeuren in onze lokale repairshop. Kledij die enkel voor recyclage in aanmerking komt, gaan we volgens kleur en vezelsamenstelling sorteren. Momenteel kunnen we recycleren naar akoestisch en thermisch isolatiemateriaal en naar nieuwe vezels. Er lopen nog verschillende pilootprojecten waardoor we nu al weten dat er weldra meer oplossingen in het aanbod zullen zitten.”
Wouter De Broeck: “Wie kledij terugstuurt, betaalt daarvoor 0,25euro/kg. In ruil krijg je de zekerheid dat kledij niet wordt verbrand – zoals vandaag nog steeds standaard gebeurt en wat trouwens ook zijn kostprijs heeft – maar naar een waardevol tweede leven wordt geleid. Net zoals de Uitgebreide Producenten Verantwoordelijkheid voorschrijft, nemen we volledige verantwoordelijkheid voor wat er met onze producten gebeurt nadat ze niet langer worden gebruikt. Op het attest dat we uitschrijven staat het aantal geleverde stuks, hun gewicht én de CO2 uitstoot die zijn bespaard.”
Biomassacentrale in Ronse definitief uit de startblokken
Van lokaal houtafval tot groene warmte
Na een ‘first fire’ van de kleinschalige biomassacentrale eind 2021 in het bijzijn van Vlaams parlementslid Robrecht Bothuyne, gaat Biosynergy nu definitief van start met externe warmteleveringen op de industriezone Pont West te Ronse. De groene warmte wordt opgewekt met lokale hout(rest)stromen, afkomstig van de aanwezige houtverwerkende industrie.
Ook werden er bufferstroken door Biosynergy aangeplant met kort omloophout. De houtsnippers afkomstig van deze aanplantingen vullen enerzijds het palet aan houtige biomassa aan en bevorderen anderzijds de fauna en flora. In dit kader werd Biosynergy eervol vermeld door het New CLand Consortium als leading example omtrent valorisatie van restgronden.
De echte omwenteling in de groene warmtetransitie is pas mogelijk als gelijkgestemde ondernemers er hun schouders onder zetten. Thibaut De Veyt, vennoot bij Biosynergy: “Wij zijn verheugd dat we samen met Kentucky, één van de bedrijven op PontWest, het pilootproject van warmtenet eindelijk op gang kunnen trekken. Kentucky is een absolute pionier in dierenwelzijn en duurzaamheid. Het bedrijf trekt deze lijn niet alleen door in zijn collecties van beschermings en verzorgingsproducten voor paarden en honden, maar nu ook op het vlak van energie. Kentucky bestelde onmiddellijk twee aansluitingen voor het verwarmen van zijn bedrijfsgebouwen. Goed voor een jaarlijkse CO2 besparing tot 100 ton.”
“We wensen samen met onze medeondernemers de energietransitie waar te maken. Pont West zal hiermee tot een voorbeeld van een nieuwe generatie van industriezones getild worden. Samen met Biosynergy zullen ondernemingen hun houtafval lokaal verwerkt zien om op die manier samen met andere ondernemingen via het warmtenet van hernieuwbare energie te kunnen genieten. Ons project dient hiervoor als katalysator. Connecting Entrepreneurs kan je bij ons letterlijk nemen”, besluit Thibaut De Veyt.