7 minute read
Geert twittert over Winston Churchill
It is the courage to continue that counts
VOLG GEERT MOERMAN OP TWITTER @Geert_D8 Reageer op geert.moerman@voka.be
Om een of andere reden ben ik de laatste tijd gefascineerd door Winston Churchill. Ik niet alleen overigens, de belangstelling is overweldigend. Het is mij niet helemaal duidelijk waar die fascinatie vandaan komt, is het misschien door Boris Johnson die met zijn onbehouwen en eigenzinnige stijl aan Churchill doet denken? Is het de pseudo-oorlogssituatie die het coronavirus heeft gecreëerd? Eén parallel alvast: terwijl het Europees vasteland geparallelliseerd werd door de covidpandemie, zette Great Britain soeverein zijn verdediging uit. Net als in 1940.
Behalve een paar hilarische quotes (type: If you’re going through hell, keep going) wist ik tot voor kort weinig of niets van Churchill. Maar Netflix hielp me op weg met World War II in colour, daarna las ik één van de vele biografieën en Churchill en de Blitz, een gedetailleerd relaas van 700 bladzijden over het eerste oorlogsjaar, ook het eerste jaar van het premierschap van Churchill. Een bezoek aan de Cabinet War Rooms kon niet ontbreken, de ondergrondse bunker vlakbij Downing street waar Churchill en zijn staf schuilden voor de Duitse bombardementen.
Wat moet je zoal weten om de figuur van Churchill in te schatten? Hij was reeds 65 jaar oud toen hij in 1940 voor het eerst premier werd. Dit had hij te danken aan de escalerende oorlogssituatie, hij werd premier in mei 1940 op de dag dat België en Nederland werden aangevallen door de Duitsers en het duidelijk werd dat een nieuwe wereldoorlog onvermijdelijk was. Winston zei op deze dag: “Ik heb het gevoel dat mijn hele leven een voorbereiding op dit uur en op deze beproeving is geweest.” Politiek Londen en ook de toenmalige Koning George, vader van de huidige Queen Elizabeth, waren sceptisch. Winston had een loopbaan opgebouwd die kan omschreven worden als verrassend, onberekenbaar, wispelturig, actiegericht en eigenzinnig. Vooral heel eigenzinnig. Hij was van hoge komaf, al zou je dit niet vermoeden aan zijn wat boertige stijl. Zijn vader was een hooggeplaatste parlementair, later ook staatssecretaris voor India. Winston werd geboren eind 1874 en was in de Eerste Wereldoorlog al admiraal van de zeemacht, die grote risico’s nam om Duitsland via Turkije aan te vallen. De mislukking en vernietiging van de vloot bij de Dardanellen was totaal en hij werd verplicht ontslag te nemen. Wat deed Winston? In plaats van te kniezen ging hij – ver onder zijn rang – als luitenant mee aan het front strijden, onder andere in de loopgraven bij Ploegsteert. Ook in voorafgaande conflicten zoals in Zuid-Afrika bij de Boerenoorlog in 1900 bleek hij onverschrokken in het gevaar, met een spectaculaire ontsnappingsscène per trein toen hij door de boeren gevangen was genomen. Journalist van opleiding, Nobelprijswinnaar voor literatuur in 1953, verdienstelijk kunstschilder, moedige soldaat, militair strateeg, onverzettelijke politicus. Winston was van vele markten thuis.
De dikbuikige zestiger en zeventiger die we uit de media kennen, moet in zijn jonge volwassenheid een sportief figuur geweest zijn. Dit in tegenstrijd tot het iconische beeld met sigaar, glas whisky en bolhoed. Winston Churchill was meer een militair strateeg dan een politicus. Hij heeft zijn roem dan ook opgebouwd op het slagveld, in oorlogssituaties, in WOI en vooral de eerste 2 jaar van WOII. Om een of andere reden had hij beslist tot we will never surrender, welke voorstellen Hitler ook deed. Want Duitsland wou dringend verder het Europese vasteland veroveren, tot ver in Rusland, en was daarom bereid de soevereiniteit van Engeland te aanvaarden. Maar zonder dat Churchill Hitler ooit persoonlijk heeft ontmoet, was hij vastberaden de vrije wereld te redden, hoezeer Duitsland op dat moment ook het hele Europese vasteland overrompelde. Hitler werd hier razend van, hij begreep niets van die eigenzinnige Brit.
De Engelse bevolking heeft deze hardnekkigheid aan den lijve gevoeld. Van september 1940 tot mei 1941 voerde nazi-Duitsland zware bombardementen uit, waarbij hele steden werden platgebombardeerd. Ook Londen was een geliefkoosd doelwit omwille van de symboolwaarde. De burgerbevolking werd geviseerd met allerlei type bommen die zoveel mogelijk schade veroorzaakten of met uitstel ontploften om het bergen van gewonden en het blussen van het
Geert Moerman @Geert_D8i Winston Churchill. It is the courage to continue that counts. Balancerend op de rand van de afgrond werd hij de behoeder van de vrije wereld zoals we die nu kennen.
vuur te verhinderen. Alles op alles om de Britse bevolking te demoraliseren. Wonderlijk genoeg nam de populariteit van de onverzettelijke Churchill bij de bevolking nog toe, ondanks de materiële ravage en de 50.000 burgerdoden die tijdens deze bombardementen vielen. De dag na de bombardementen ging Churchill steden als Plymouth en Bristol bezoeken, de filmpjes van cinema Pathé waarbij Churcill in een open wagen door de verwoeste steden rijdt, luid aangemoedigd door een enthousiaste bevolking, zijn merkwaardig, verbijsterend eigenlijk.
Van bij het begin van WOII probeerde hij Amerika te betrekken door voortdurend contact te zoeken met de vermaarde president Franklin Roosevelt, die maar liefst vier keer herkozen werd (wat nu niet meer kan, overigens). Winston werd geholpen door zijn Amerikaanse echtgenote Clementine, hij wist dat Amerika de sleutel was tot de overwinning. Maar het Amerikaanse publiek had niet veel goesting om de levens van hun zonen opnieuw in het verre Europa op het spel te zetten, dus het duurde nog even voor ze in actie kwamen. Churchill juichte op 7 december 1941 in zijn buitenverblijf Chequers toen hij hoorde dat de Japanners Pearl Harbour hadden aangevallen en de Amerikanen onherroepelijk mee in bad moesten.
Het verhaal van Winston Churchill is opnieuw een verhaal van een unieke persoonlijkheid die de loop van de geschiedenis eigenhandig heeft beïnvloed. Zou een andere premier het voorstel van Duitsland (grosso modo samen te vatten als: laat ons het continent en we laten je met rust) niet met beide handen aanvaard hebben? Waarom was Churchill zo verbeten om de nazi’s te blijven bekampen ook al was er kans dat hij zijn eigen volk naar de ondergang leidde? Was hij uniek? Of toch slechts de emanatie van het Engelse volk, dat hem verkoos tot premier in opvolging van de twijfelende Chamberlain en hem bleef op handen dragen, zelfs onder de zwaarste Duitse bombardementen?
En dan nog een merkwaardige epiloog. In 1945, toen de oorlog definitief gewonnen was, gebeurde het onvoorstelbare. De immens populaire premier Churchill verliest de verkiezingen. Begrijpe wie kan. Kan een bevolking zo rationeel zijn om een krijgsheer te onderscheiden van een goede manager, nodig om het herstel in handen te nemen? Churchill was toen 70, iedereen verwachtte dat hij in de coulissen zou wachten tot het tijd was voor het podium van de eeuwige roem. Maar nee, de hardnekkige Winston leidde gedurende zes jaar de oppositie en werd bij de volgende verkiezingen in 1951 opnieuw premier. In The Crown zie je hoe de jonge Queen Elisabeth – op 26-jarige leeftijd aan de macht gekomen na het overlijden van haar vader in 1952 - door de oorlogsheld wordt gemanipuleerd maar ook gerespecteerd. In 1955 nam hij dan op 80-jarige leeftijd definitief afscheid van het politiek toneel, in 1965 stierf Winston Churchill en kreeg een ultiem eerbetoon met een staatsbegrafenis en een ongelooflijke massa volk om hem de laatste eer te bewijzen.
Als ultiem eerbetoon deze laatste quote van Churchill, in die cruciale eerste oorlogsjaren de behoeder van onze vrije wereld zoals we die nu kennen: “No one pretends that democracy is perfect or all-wise. Indeed, it has been said that democracy is the worst form of government except all those other forms that have been tried from time to time.” 18 sept - Geert Moerman @Geert_D8i Ben je actief in de vastgoedketen? Architect, makelaar, projectontwikkelaar, bouwbedrijf, consultant, digitale ontwikkelaar, … We richten op 27/9 een nieuwe community op om de vastgoedketen te versterken, verdedigen en verenigen @VOKA_OVL
8 sept - Geert Moerman @Geert_D8i Alle begrip voor de actie van minister @Zu_Demir. Een bedrijf maakt deel uit van een gemeenschap. Duidelijke en respectvolle communicatie met alle stakeholders is hierbij cruciaal. 3M onttrekt zich hier volledig aan.
6 sept - Geert Moerman @Geert_D8i Zorg dat werken meer loont dan niet-werken en voer daarom dringend de jobbonus in Vlaanderen in, vraagt voorzitter Wouter De Geest @vokavzw
30 aug - Geert Moerman @Geert_D8i Lerarentekort in het nieuws … maar toch hebben we in Vlaanderen 1 leerkracht voor 9 leerlingen in het secundair, andere landen doen beter…versnippering van het onderwijslandschap en studierichtingen hebben negatief effect op kwaliteit en betaalbaarheid voka.be/ slimonderwijs
