การจัดการธุรกิจระหว่างประเทศ • International Business Management 1
กลยุทธ์และโครงสร้างของธุรกิจ ระหว่างประเทศ • การวางแผนกลยุทธ์และการจัดโครงสร้าง องค์กร • กลยุทธ์ระหว่างประเทศของบริษัทข้ามชาติ • โครงสร้างองค์กรของบริษัทข้ามชาติ
2
ความสัมพันธ์ระหว่างการวางแผนกลยุทธ์ และการจัดโครงสร้างองค์กร
สภาพแวดล้อม
External Fit
โครงสร้าง องค์กร
กลยุทธ์
Internal Fit
3
การวางแผนกลยุทธ์และการจัดโครงสร้างองค์กร สภาพแวดล้อมภายนอก
สภาพแวดล้อมภายใน
O
S
T
W การวางแผนกลยุทธ์ • กลยุทธ์ระหว่างประเทศ • กลยุทธ์ระดับองค์กร • กลยุทธ์ระดับหน่วย ธุรกิจ • กลยุทธ์ระดับแผนก
การนากลยุทธ์ไปใช้ • โครงสร้างองค์กร 4
ตัวอย่าง 1 • การวิเคราะห์ข้อมูลอุตสาหกรรมอัญมณีและ เครื่องประดับเชิงเปรียบเทียบ : ไทย อิตาลี อินเดีย
5
ขั้นที่ 1. การวิเคราะห์สภาพแวดล้อม ภายนอก 1. การ ปัจจัยแวดล้อมด้านกายภาพ วิเคราะห์ ปัจจัย ปัจจัยแวดล้อมด้านเศรษฐกิจ แวดล้อม มหภาค ปัจจัยแวดล้อมด้านการเมือง กฎหมาย
ปัจจัยแวดล้อมด้านเทคโนโลยี
ปัจจัยแวดล้อมด้านสังคม วัฒนธรรม ปัจจัยแวดล้อมด้านโครงสร้างประชากร 6
ขั้นที่ 1. การวิเคราะห์สภาพแวดล้อม ภายนอก (ต่อ) 2. การวิเคราะห์ อุตสาหกรรม
การวิเคราะห์สภาวะการแข่งขันใน อุตสาหกรรมด้วย 5 Forces Model การวิเคราะห์วงจรชีวิตอุตสาหกรรม การวิเคราะห์คู่แข่งขัน การวิเคราะห์ลูกค้า 7
ตัวอย่าง 2 • การวิเคราะห์ลูกค้าในตลาดสินค้าอัญมณีและ เครื่องประดับของจีน
8
ขั้นที่ 2. การวิเคราะห์สภาพแวดล้อม ภายใน การ วิเคราะห์ ห่วงโซ่ คุณค่า
กิจกรรม หลัก
-โลจิสติกส์ขาเข้า - การดาเนินงาน -โลจิสติกส์ขาออก -การตลาดและการขาย -การบริการ
กิจกรรม สนับสนุน
-การจัดหาจัดซื้อ
-การพัฒนาเทคโนโลยี -การจัดการทรัพยากรมนุษย์ -โครงสร้างพื้นฐานของกิจการ
9
ขั้นที่ 2. การวิเคราะห์สภาพแวดล้อม ภายใน (ต่อ) วัฒนธรรมองค์กร การ ตรวจสอบ จริยธรรมและภาพพจน์องค์กร ภายใน โครงสร้างองค์กร
ภาวะผู้นาในองค์กร ทรัพยากรบุคคลหลัก ความสามารถในการเข้าถึงทรัพยากรธรรมชาติ ตาแหน่งในวงจรชีวิตอุตสาหกรรม ประสิทธิภาพในการดาเนินงาน กาลังการผลิตหรือการดาเนินงาน การรับรู้ในตราสินค้า ส่วนแบ่งตลาด ทรัพยากรทางการเงิน สิทธิบัตรและความลับทางการค้า
10
ขั้นที่ 3. การวางแผนกลยุทธ์ กลยุทธ์ระหว่างประเทศของบริษท ั ข้าม ชาติ • กลยุทธ์แบบนานาชาติ • กลยุทธ์แบบแยกรายประเทศ • กลยุทธ์แบบรวมศูนย์ • กลยุทธ์แบบข้ามชาติ
กลยุทธ์ระดับองค์กร • • • •
กลยุทธ์การเติบโต กลยุทธ์การรักษาเสถียรภาพ กลยุทธ์การหดตัว กลยุทธ์แบบผสม
กลยุทธ์ระดับหน่วยธุรกิจ • กลยุทธ์ที่เน้นความเป็นผูน ้ าด้านต้นทุน • กลยุทธ์ที่เน้นความเป็นผูน ้ าความแตกต่าง • กลยุทธ์ที่เน้นการสนองตลาดเฉพาะ กลยุทธ์ระดับแผนก / หน้าที่ 11
ตัวอย่าง 3 • การปรับตัวของบริษัทในเครือเจริญโภคภัณฑ์หลัง วิกฤตการณ์การเงิน
12
ขั้นที่ 4. การจัดโครงสร้างองค์การ • การจัดโครงสร้างองค์การและโครงสร้างของธุรกิจข้าม ชาติ • การรวมและการกระจายอานาจ • การประสานงานในธุรกิจระหว่างประเทศ • กลยุทธ์สนับสนุนผู้ร่วมดาเนินธุรกิจ • การควบคุมธุรกิจข้ามชาติ
13
หลักการที่ต้องพิจารณา ในการจัดโครงสร้างองค์กรของบริษัทข้ามชาติ • รวมอานาจ (centralize) หรือกระจายอานาจ (decentralize) • กลยุทธ์องค์การ • การบริทรัพยากรมนุษย์ • ต้นทุนค่าใช้จ่าย • ความสะดวกรวดเร็วในการตัดสินใจ • ความสาคัญของเรื่องที่ตัดสินใจ
Dr. Wannarat Wattananimitkul
โครงสร้างองค์การของบริษทั ข้ามชาติ
14
การกาหนดนโยบายที่สอดคล้องกับกลยุทธ์ที่องค์การ ใช้ในการบริหารสาขา • กิจการที่ใช้กลยุทธ์แบบสากล (global) • กระจายหน้าที่สาคัญไปตามแหล่งที่ก่อให้เกิดความได้เปรียบ ไม่ว่าหน้าทีในเรื่องการวิจัยและพัฒนา การผลิต การบริหาร ทรัพยากรมนุษย์
• กิจการที่มุ่งปรับการดาเนินงานเข้าหาท้องถิ่น (multidomestic) • ต้องการกระจายอานาจออกไปตามสาขาที่ตั้งอยู่ในประเทศ ต่างๆ แต่กิจการเหล่านั้นอาจรวมอานาจบางอย่างไว้
15
การจัดโครงสร้างองค์การของธุรกิจข้ามชาติ 1. โครงสร้างองค์การดาเนินงานระหว่างประเทศ • การจัดตั้งแผนกส่งออก (export department structure) • การแยกแผนกต่างประเทศออกมา (international division) 2.
โครงสร้างองค์การระหว่างประเทศแบ่งตามผลิตภัณฑ์ (Worldwide product structure)
3.
โครงสร้างองค์การระหว่างประเทศแบ่งตามเขตพื้นที่ ภูมิศาสตร์ (Geographic area structure) โครงสร้างองค์การสากลแบบแมกทริกซ์ (matrix structure)
4.
Dr. Wannarat Wattananimitkul
โครงสร้างองค์การของบริษทั ข้ามชาติ
16
ภาพ ผังองค์การของการจัดตั้งแผนกส่งออก (export department structure) กรรมการบริหาร รองประธาน ฝ่ายผลิต
รองประธาน ฝ่ายผลิต
รองประธาน ฝ่ายบุคลากร
รองประธาน ฝ่ายการเงิน
ผู้จัดการแผนกส่งออก Head of Export
บริหารทั่วไป Administration Dr. Wannarat Wattananimitkul
ตลาดส่งออก Export Marketing
จัดส่งสินค้า Distribution
โครงสร้างองค์การของบริษทั ข้ามชาติ
ตัวแทนต่างประเทศ Overseas Representatives 17
ภาพ ผังองค์การของการจัดตั้งบริษัทใน เครือ (subsidiaries) กรรมการบริหาร
รองประธาน ฝ่ายผลิต
อินโดนีเซีย
Dr. Wannarat Wattananimitkul
รองประธาน ฝ่ายตลาด
บังคลาเทศ
โครงสร้างองค์การของบริษทั ข้ามชาติ
รองประธาน ฝ่ายบุคลากร
รองประธาน ฝ่ายการเงิน
เม็กซิโก
นิวซีแลนด์
18
ภาพ การจัดผังองค์การของกิจการที่มีการ จัดตั้งแผนกต่างประเทศ (International division structure)
Dr. Wannarat Wattananimitkul
โครงสร้างองค์การของบริษทั ข้ามชาติ
19
กรรมการบริหาร
รองประธาน ฝ่ายผลิต
ฝ่ายสินค้าในประเทศ สินค้า A
อินโดนีเซีย
ฝ่ายบริหารทั่วไป Dr. Wannarat Wattananimitkul
รองประธาน ฝ่ายตลาด
รองประธาน ฝ่ายบุคคล
ฝ่ายสินค้าในประเทศ สินค้า B
บังคลาเทศ
ฝ่ายสินค้าในประเทศ สินค้า C
เม็กซิโก
ฝ่ายการตลาด โครงสร้างองค์การของบริษทั ข้ามชาติ
รองประธาน ฝ่ายการเงิน
ฝ่ายต่างประเทศ International Division
นิวซีแลนด์
ฝ่ายสัมพันธ์ระหว่างประเทศ
20
ภาพ การจัดผังองค์การแบบแยกตาม ผลิตภัณฑ์ (global product structure)
Dr. Wannarat Wattananimitkul
โครงสร้างองค์การของบริษทั ข้ามชาติ
21
กรรมการบริหาร
รองประธาน ฝ่ายผลิต
รองประธาน ฝ่ายตลาด
รองประธาน ฝ่ายบุคคล
ฝ่ายสินค้า A Product Division A
ฝ่ายสินค้า B Product Division B
เอเชีย
ยุโรป
ไทย
มาเลเซีย
ฝ่ายบริหารทั่วไป Dr. Wannarat Wattananimitkul
ฝ่ายสินค้า C Product Division C
รองประธาน ฝ่ายการเงิน ฝ่ายสินค้า D Product Division D
อเมริกาเหนือ
ออสเตรเลีย
ฟิลิปปินส์
เกาหลี
ฝ่ายการตลาด โครงสร้างองค์การของบริษทั ข้ามชาติ
ฝ่ายสัมพันธ์ระหว่างประเทศ 22
ภาพ การจัดโครงสร้างองค์การตามพื้นที่ทาง ภูมิศาสตร์ (global area structure)
Dr. Wannarat Wattananimitkul
โครงสร้างองค์การของบริษทั ข้ามชาติ
23
กรรมการบริหาร
รองประธาน ฝ่ายผลิต
รองประธาน ฝ่ายตลาด
รองประธาน ฝ่ายบุคคล
รองประธาน ฝ่ายการเงิน
เอเชีย
ยุโรป
อเมริกาเหนือ
ออสเตรเลีย
ไทย
มาเลเซีย
ฟิลิปปินส์
เกาหลี
ฝ่ายสินค้า A Product Division A
ฝ่ายสินค้า B Product Division B
ฝ่ายสินค้า C Product Division C
ฝ่ายสินค้า D Product Division D
ฝ่ายบริหารทั่วไป Dr. Wannarat Wattananimitkul
ฝ่ายการตลาด โครงสร้างองค์การของบริษทั ข้ามชาติ
ฝ่ายสัมพันธ์ระหว่างประเทศ 24
ภาพ การจัดโครงสร้างตามหน้าที่ (global function structure) กรรมการบริหาร
รองประธาน ฝ่ายผลิต
ภายในประเทศ สินค้า A สินค้า B สินค้า C Dr. Wannarat Wattananimitkul
รองประธาน ฝ่ายการเงิน
ต่างประเทศ สินค้า A สินค้า B สินค้า C
รองประธาน ฝ่ายตลาด
ภายในประเทศ สินค้า A สินค้า B สินค้า C โครงสร้างองค์การของบริษทั ข้ามชาติ
รองประธาน ฝ่ายบุคคล
ต่างประเทศ สินค้า A สินค้า B สินค้า C 25
ภาพ การจัดโครงสร้างแบบผสม (mix structure) กรรมการบริหาร
รองประธาน ฝ่ายผลิต
ประธานเขต ประเทศอเมริกา
บริษัทในเครือ 1 Dr. Wannarat Wattananimitkul
รองประธาน ฝ่ายตลาด
ประธานผลิตภัณฑ์ A ทั่วโลกยกเว้นอเมริกา
บริษัทในเครือ 2
รองประธาน ฝ่ายบุคลากร
ประธานผลิตภัณฑ์ B ทั่วโลกยอเว้นอเมริกา
บริษัทในเครือ 1 โครงสร้างองค์การของบริษทั ข้ามชาติ
รองประธาน ฝ่ายการเงิน
ประธานผลิตภัณฑ์ C ทั่วโลกยกเว้นอเมริกา
บริษัทในเครือ 2 26
ภาพ การจัดการโครงสร้างองค์การแบบแมกทริกส์ (matrix structure) กรรมการบริหาร รองประธาน ฝ่ายผลิต
รองประธาน ฝ่ายตลาด ยุโรป
รองประธาน ฝ่ายบุคลากร อเมริกาเหนือ
รองประธาน ฝ่ายการเงิน เอเชีย
ผลิตภัณฑ์ A ผลิตภัณฑ์ B ผลิตภัณฑ์ C Dr. Wannarat Wattananimitkul
โครงสร้างองค์การของบริษทั ข้ามชาติ
27
การประสานงานในธุรกิจระหว่างประเทศ วิธีการประสานงานอย่างเป็นทางการ • • • •
การประสานงานโดยตรง การใช้บทบาทนอกกรอบ การทางานเป็นทีม โครงสร้างแบบแมททริกซ์
วิธีการประสานงานอย่างไม่เป็นทางการ • เครือข่ายความรู้ • การเชือ่ มโยงระหว่างกลุ่มเครือข่าย Dr. Wannarat Wattananimitkul
โครงสร้างองค์การของบริษัทข้ามชาติ
28
กลยุทธ์สนับสนุนผู้รว่ มดาเนินธุรกิจ มีเป้าหมายเพื่อ – ลดต้นทุนการผลิต – ปิดข้อด้อยของคนเอง – หลีกเลี่ยงการแข่งขัน – ดาเนินการอย่างมีประสิทธิภาพตลอดห่วงโซ่คุณค่า – เรียนรู้เทคโนโลยี – หลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงด้านความแตกต่างกับท้องถิ่น – ปกป้องสิทธิและลิขสิทธิ์ต่างๆ ตามกฎหมาย – ขยายตลาด 29
หลักการในการร่วมกันดาเนินธุรกิจ • • • • •
วัตถุประสงค์ร่วมกัน ให้ความสาคัญซึ่งกันและกัน กาหนดและแบ่งแยกอานาจหน้าที่ ความรับผิดชอบ การแบ่งผลประโยชน์ ปรับการดาเนินงานให้กลมกลืนกัน
30
การควบคุมธุรกิจข้ามชาติ การควบคุมบุคลากร (Personal Control) การควบคุมตามระเบียบปฏิบัติ (Bureaucratic Control) • ระบบการวางแผนและการจัดทางบประมาณ • ระบบการรายงานตามหน้าที่
การควบคุมด้านวัฒนธรรม (Cultural Control) การควบคุมผลผลิต (Output Control) 31
เครื่องมือที่ใช้ในการควบคุมธุรกิจข้ามชาติ วัฒนธรรมองค์การ
กลไกในการประสานงาน รายงาน
ระบบการประเมินผล 32
กรณีศึกษา • ความสาเร็จของเป๊ปซี่
33