การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม 135-402 Cross-Cultural Management
หัวข้อที่ 2 การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม • • •
หัวข้อที่ 2
ความหมายของวัฒนธรรม วัฒนธรรมกับธุรกิจระหว่างประเทศ ความสาคัญของการจัดการต่างวัฒนธรรม
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
2
ความหมายของวัฒนธรรม
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
3
วัฒนธรรม
เป็นสิ่งทีห ่ ล่อหลอมสังคมมนุษย์ใน การดารงชีวิต อาจเรียกวัฒนธรรมได้ ว่าเป็นคุณค่าร่วมกันในสังคมๆ หนึ่ง รวมถึงเป็นความเชื่อและความ เข้าใจกันในเรื่องต่างๆ โดยในปัจจุบัน ยังรวมถึงสิ่งที่มนุษย์ชว่ ยกันสร้างขึ้น ด้วย
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
4
วัฒนธรรม • • • •
เป็นสิ่งที่มนุษย์สร้างขึ้นมาโดยผ่านการวิเคราะห์ เป็นสิ่งที่หล่อหลอมสังคมมนุษย์ในการดารงชีวิต เป็นคุณค่าร่วมกันในสังคมๆ หนึ่ง เป็นความเชื่อและความเข้าใจกันในเรื่องต่างๆ : นามธรรม • ปัจจุบันยังรวมถึงสิ่งที่มนุษย์ช่วยกันสร้างขึ้นด้วย : รูปธรรม
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
5
ลักษณะที่เป็นเอกลักษณ์ของวัฒนธรรม
มีการแบ่งปันกัน Share
การสร้างและการ เรียนรู้ร่วมกัน Create & Learn
เป็นรูปแบบ ชัดเจน Pattern
หัวข้อที่ 2
มีการถ่ายทอด Trans-generation
มีการ เปลี่ยนแปลง Change
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
6
• วัฒนธรรมกับการสื่อสารมีความสัมพันธ์กันอย่างใกล้ชดิ
• วัฒนธรรมมีอิทธิพลต่อการแสดงปฏิกิริยาหรือการแสดง พฤติกรรม
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
7
ประเภทของวัฒนธรรม วัฒนธรรมทางวัตถุ
(Material Culture)
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
8
ประเภทของวัฒนธรรม • วัฒนธรรมที่ไม่ใช่วัตถุ (Non-material Culture)
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
9
ปัจจัยที่ส่งผลต่อวัฒนธรรม ความเชื่อใน ศาสนา ภูมิประเทศ และ ภูมิอากาศ
ระบบ เศรษฐกิจ
ระบบการ ปกครอง ระบบ การเมือง
วัฒนธรรม
องค์กรทาง สังคม
บทบาทของ ครอบครัว
ระบบ การศึกษา ภาษา
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
10
ปัจจัยที่มีอิทธิพลที่ทาให้วัฒนธรรมของแต่ละ ประเทศมีความแตกต่างกัน 1. ความเชื่อในศาสนา ศาสนาพราหมณ์ ศาสนาฮินดู พุทธศาสนา คริสต์ศาสนา ศาสนาอิสลาม ลัทธิความเชื่อต่างๆ เช่น ลัทธิขงจื๊อ ลัทธิเต๋า ลัทธิเชน
• ศาสนาเป็นพื้นฐานสาคัญต่อวัฒนธรรมของผู้คนในแต่ ละกลุ่ม
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
11
2. ภูมิประเทศและภูมิอากาศ • สภาพภูมิประเทศที่เป็นที่ตั้งของประเทศต่างๆ มี อิทธิพลต่อวิถีชีวิตของผู้ที่อาศัยอยู่ในดินแดนนั้นๆ • ภูมิอากาศมีผลเชื่อมโยงต่อวัฒนธรรม วิถีชีวิต นิสัย พฤติกรรมของคน
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
12
3. บทบาทของครอบครัว • ระบบอุปถัมภ์ ระบบเครือญาติ ระบบพวกพ้อง ความสัมพันธ์ส่วนบุคคล
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
13
4. ระบบการศึกษา • คุณภาพของการศึกษา ระบบการศึกษา
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
14
5. ภาษา • ภาษาของชาติต่างๆ ภาษาพูด ภาษาเขียน ภาษากาย สัญญาน สัญลักษณ์
หัวข้การจั อที่ 2ดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
15
6. องค์กรทางสังคม • สถาบันครอบครัว สถาบันการศึกษา องค์กรทางศาสนา องค์กร ชมรม สมาคม สโมสร 7. ระบบการปกครอง ระบบการเมือง • ประชาธิปไตย สังคมนิยม เผด็จการ 8. ระบบเศรษฐกิจ • เสรีนิยม ทุนนิยม สังคมนิยม หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
16
ระดับของวัฒนธรรม • วัฒนธรรมระดับชาติ • วัฒนธรรมทางธุรกิจ • วัฒนธรรมองค์กร
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
17
วัฒนธรรมระดับชาติ
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
18
อาหาร
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
19
การกิน อุปกรณ์บนโต๊ะอาหารตะวันตก
หัวข้อที่ 2
ตะวันออก
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
20
การแต่งกาย
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
21
การแต่งกายของคนในอาเซียน
บรูไน
พม่า
หัวข้อที่ 2
กัมพูชา
ฟิลิปปิลส์
อินโดนีเซีย
สิงคโปร์
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
ลาว
ไทย
มาเลเซีย
เวียดนาม
22
ศาสนา
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
23
ภาษา
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
24
ขนบประเพณี
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
25
วัฒนธรรมองค์การ (Organization Culture) วัฒนธรรมย่อย Subculture วัฒนธรรมปรปักษ์ (Counterculture)
วัฒนธรรมทางธุรกิจ
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
26
• อิทธิพลของวัฒนธรรมต่อการทาธุรกิจ • เป็นตัวกาหนดแนวทางการดาเนินกิจกรรมธุรกิจในแต่ละ วัน
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
27
ตัวอย่าง • คนอเมริกันเป็นคนที่ตรงต่อเวลาในการทางาน • คนไทยอาจจะมีการล่าช้าหรือมาสายในการทางานบ้าง • คนอเมริกันจะรับไม่ได้กับการให้อภัยในความผิด เล็กๆน้อยของเพื่อน การช่วยปกปิดความผิดหรือการ ลาเอียง เพราะเห็นว่าเป็นเรื่องที่ไร้จริยธรรม
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
28
การ ทักทาย
การติดต่อธุรกิจ
การ ประชุม
การลงนาม สัญญา หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
29
วัฒนธรรมองค์การ (Organization Culture) • เป็นค่านิยมร่วมกันและรูปแบบของการทางานร่วมกันใน องค์การ • เมื่อไปลงทุนในต่างประเทศ บริษัทจะถ่ายทอดวัฒนธรรม องค์การจากประเทศแม่ไปยังประเทศที่ไปลงทุน • วัฒนธรรมองค์กรมักจะมาจากพื้นฐานของสังคมใน ประเทศของบริษัทแม่ เมื่อไปทางานในต่างแดนก็จะ ยังคงมีรูปแบบการทางานและค่านิยมที่เหมือนเดิม ผู้ที่ เป็นพนักงานสัญชาติพื้นเมืองก็จะได้รับการถ่ายทอดไป ด้วย หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
30
ตัวอย่าง • บริษัทของญี่ปุ่นมีวัฒนธรรมองค์การที่ให้ความสาคัญกับ การทางานและยึดถือระเบียบวินัยในการทางานเป็น อย่างมาก เมื่อเข้ามาดาเนินกิจการในประเทศไทย คน ไทยที่เข้าไปทางานในบริษัทของญี่ปุ่นก็จะต้องปฏิบัติตาม ระเบียบและวัฒนธรรมในการทางานตามแบบญี่ปน ุ่ ไป โดยปริยาย
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
31
วัฒนธรรมย่อย Subculture • แนวคิด ค่านิยมหรือการกระทาของคนในกลุ่มเล็กๆที่อยู่ ในองค์การ • บริษัทGoogle ที่มีคนเป็นจานวนมากทางานอยู่ ร่วมกัน กลุ่มที่ทาหน้าที่เป็นโปรแกรมเมอร์ก็อาจจะได้ สิทธิ์พิเศษเช่นไม่ต้องแต่เครื่องแบบมาทางาน หรือ อาจจะให้ทางานจากทีบ ่ ้านแล้วส่งงานทางอินเตอร์เน็ต หรือไปรษณีย์ก็ได้ ซึ่งจะแตกต่างจากผู้ที่ทางานด้าน สานักงานที่จะต้องไปทางานตามเวลาและแต่งตัวตามที่ บริษัทกาหนด หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
32
วัฒนธรรมปรปักษ์ (Counterculture) • จะพบได้บ่อยหลังมีการเข้าครอบครองกิจการหรือรวม บริษัทกัน(Mergers and Acquisitions) ซึ่งในจะมีความ แตกต่างของ 2 วัฒนธรรมมารวมกัน เพราะมีความ พยายามที่จะคงไว้ซึ่งวัฒนธรรมองค์การของตนเอง
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
33
วัฒนธรรมกับธุรกิจระหว่างประเทศ การจัดการข้ามวัฒนธรรม วัฒนธรรมกับธุรกิจระหว่างประเทศ
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
34
Cross Cultural Management การจัดการข้ามวัฒนธรรม • มีความหมายในทางธุรกิจระหว่างประเทศว่า “เป็น การศึกษาถึงวัฒนธรรมของประเทศต่างๆ โดยเฉพาะ ประเทศที่กาลังจะเข้าไปลงทุนทาธุรกิจด้วย เพื่อให้ เข้าใจและจัดการกับวิธีการทาธุรกิจให้เหมาะสมกับ ประเทศนั้นๆได้ ”
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
35
วัฒนธรรมกับธุรกิจระหว่างประเทศ • ถ้าเราต้องการที่จะเข้าไปทาธุรกิจในประเทศใดประเทศ หนึ่ง ไม่เพียงแค่มีสินค้าเท่านั้นหากแต่ต้องศึกษาถึง วัฒนธรรม โครงสร้างทางสังคม ความเจริญก้าวหน้า ทางเศรษฐกิจของประเทศ, ความสามารถในการรับรู้ เทคนิคสมัยใหม่ ระดับการศึกษาของประชากร รวมถึง ประเพณีและความเป็นอยู่ของผู้คนในประเทศนั้นๆให้ดี
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
36
ความสาคัญของการจัดการต่างวัฒนธรรม
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
37
ความสาคัญของการจัดการต่างวัฒนธรรม • ความเข้าใจในวัฒนธรรมที่แตกต่าง จะทาให้บริษัท สามารถเข้าใจถึงพฤติกรรมผู้บริโภคได้ ซึ่งเป็นผลดีใน การออกแบบและผลิตสินค้าเพื่อจาหน่ายได้ตรงตาม ลักษณะของวัฒนธรรมนั้นๆ เพราะกระบวนการตัดสินใจเลือกซื้อสินค้า หรือบริการของลูกค้าล้วนมีส่วนผลักดัน จากธรรมชาติและวัฒนธรรมของลูกค้า
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
38
กรณีศึกษา • ช่วงแรกที่จีนเปิดประเทศใหม่ หลายบริษัทสัญชาติอเมริกัน (ที่ได้ทาการค้าขายไปทั่วโลกจึงคิดว่าตนเองแน่ เพราะว่ามีระบบ การจัดการที่เข้มแข็ง มีความรู้ด้านการบริหารจัดการที่เหนือกว่า ประเทศอื่นๆ อีกทั้งระบบการเงินของประเทศที่ออกแบบมาแล้ว อย่างดีเป็นตัวช่วยเหลือ) ต่างทยอยกันเข้าไปทาธุรกิจในจีนเป็น อย่างมากแต่เกือบทั้งหมดต่างต้องล้มเหลวกลับมา เพราะขาด การศึกษาวัฒนธรรมของจีนให้ดีเสียก่อน ต่อมาภายหลังจึงมี การศึกษารูปแบบการใช้ชีวิตและความเป็นอยู่ของชาวจีนและเข้าไป ประกอบธุรกิจใหม่จนประสบความสาเร็จ
หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
39
บรรณานุกรม • บรรจง อมรชีวิน, การตลาดข้ามวัฒนธรรม , สานักพิมพ์ MDI, 2549. หน้า 1-8 • บลอกที่ WordPress.com . | Theme: Light by Stephen Reinhardt. http://titi38.wordpress.com/2008/07/09/croos-culturalmanagement/
• เพ็ชรี รูปะวิเชตร์. การเรียนรู้ลักษณะการจัดการ : การ จัดการข้ามวัฒนธรรม.กรุงเทพฯ : ดวงกมลพับลิชชิ่ง, 2554. หน้า 56-82 หัวข้อที่ 2
การจัดการและพฤติกรรมต่างวัฒนธรรม
40