Оё писари худро ба артиши Тољикистон медињед?
Иттилоот ва тањлил барои одамони фаъол | №31 (307). Чоршанбе, 24-уми октябри соли 2012 | Е-mail: nigoh_tj@inbox.ru
Темур ВАРЌЇ:
Ќосими БЕКМУЊАММАД:
Мургабская армия
Як гапи њафта
Љаноби ИКС: Ор. Дар Тољикистон кї метавонад?
Ваќте мансабдор тасодуфист…
2
Шарњи сиёсї
«Розњои пинњон»
3
5
Ноябри президентї
Дар ин шумора: таќдир Љўрабек Охунов ба мањбаси №1 интиќол ёфт
2
замона
9
Раиси тамаллуќкори шањри Хуљанд
Домулло МАЪРУФЉОН:
4
"Бо барпо кардани "Ошўро" мусулмоне шиа намешавад"
7 мардикорнома
Як лањза бо мо…
16
2
№31 (307), 24-уми октябри соли 2012
Соњибкори бозори "Баракат"-и ноњияи Бобољон Ѓафурови вилояти Суѓд ба гумони тарѓиби "Њизб-ут-Тањрир" боздошт шуда, 24 нафар соњибкорони ин бозор ба таъсиси ѓайриќонунии масљид дар яке аз дўконњои ин бозор айбдор мешаванд.
5 ГАПИ ЊАФТА АЗ
ПРЕЗИДЕНТ
Нигаронии Эмомалї Рањмон
Темур ВАРЌЇ, рўзноманигор
Тањти раёсати Президенти кишвар Эмомалї Рањмон љаласаи дањуми Шўрои машваратии назди Президенти Тољикистон оид ба бењтар намудани фазои сармоягузорї баргузор гардид. ни хусусї, шарикони хориљии рушд ва ањли љомеаи кишвар сурат гирифт , барои т ат биќи бос амари Ќонуни Љумњурии Тољикистон "Дар бораи шарикии давлат ва бахши хусусї" наќшаи чорабинињо тањия ва пешнињод шудааст. Гуфт а мешавад, му аррифии лоињаи Ќон уни Тољикист он "Д ар бораи с ан љиши фаъолият и субъектњои соњибкорї" дар тањрири нав масъалаи дуюми рўзномаи љаласа буд. Дар фароварди љаласа Президенти кишвар Эмомалї Рањмон ба сохторњои масъули давлатї доир ба бењсозии минбаъдаи фазои соњибкорию сармоягузорї, ташкили дурусти шарикии миёни давлат ва бахши ху с у с ї, с одда наму дан и расмиёти соњањои андоз, гумрук, иљозатдињї, санљишњои молиявї, содироту воридоти молу мањсулот ва ѓайра дас туру њ идоятњои мушаххас дод. TojNews
"ХИЗМАТ"
Хешони Айёмиддин Рањмиддинзода пайдо шуданд Хешони Айёмиддин Рањмиддинзода, ронандаи мошине, ки боиси садама бо иштироки журналист Искандари Фирўз шуда, аз љойи њодиса ѓайб зад, ба Беморхонаи "Ќарияи Боло" њозир шудаанд.
Мургабская армия По показателям выполнения плана осеннего призыва в армию можно предположить, что в нескольких районах Таджикистана живут наиболее здоровые люди. Это не Душанбе, Худжанд или Куляб, где есть свет и больницы. Это Мургабский и Рошткалинский районы, район Носири Хусрав, город Курган-Тюбе Хатлонской области, Шахристанский район и город Чкаловск Согдийской области. Там план выполнен досрочно на 100 процентов. Однако остаются вопросы. То ли там, действительно, благоприятная экологическая обстановка, здоровый воздух, хорошее питание, хорошее медицинское обслуживание, то ли там хорошо поставлены облавы и хорошая слаженность милиции и военкоматов, то ли молодежи податься больше некуда. Но хочется надеяться, что там растет патриотически настроенная молодежь и врачи не берут взяток. По всей республике в целом план за 20 дней призыва выполнен на 55 процентов.
В России планируют начать пускать граждан Таджикистана и Кыргызстана только по загранпаспортам. Это предложение главы антинаркотического ведомства России поддержал глава ФМС Константин Ромодановский. При этом представители названных ведомств отрицают наличие планов о введении визового режима с этими странами. Наверное, какой-то смысл для российских чиновников в этом есть. Хотя даже малообразованному понятно, что героин тоннами возят не те, у кого нет загранпаспорта. Но теперь 2 миллиона гастарбайтеров должны будут раскошелиться и выстаивать длинные очереди, чтобы получить заграничный паспорт в отделах, которые будут открыты совместно ФМС РТ и ФМС РФ на территории России. Этого таджики заслуживают за 201 РБВ?
САДОИ МАРДУМ Як сол то интихоботи Президент: Ба шаффофияташ эътимод доред? 43%
42%
7%
4%
1%
Шояд, шаффоф баргузор шавад
Ў гуфт, яке аз сабабњои дар вилояти Суѓд бештар содир шудани љиноятњо ва ќонунвайронкунї дар бенизомї дар бозорњо аст. Ќоњир Расулзода, раиси вилояти Суѓд, дар љаласа гуфт, роњбарони бозорњо бояд на танњо растаи фурўши нон ва пухтани сихкабобро дар бозори "Панљшанбе" ба тартиб оранд. - Барои пешгирї аз њодисањои нохуш, гузоштани камерањои назоратї дар њамаи бозорњо, ба кор даровардани радиоу зел, му ќаррар кардани воњиди кории назоратчии зиддисўхтор дар бозорњо ва фаъолияти босамари онро таъмин кардан шарт аст. Бояд гуфт, дар вилояти Суѓд 84 бозор фаъолият мекунанд. TojNews
Ответ за 201 РВБ
Барои ман фарќ надорад
Соњибкори бозори "Баракат"-и ноњияи Бобољон Ѓафурови вилояти Суѓд ба гумони тарѓиби "Њизб-утТањрир" боздошт шуда, 24 нафар соњибкорони ин бозор ба таъсиси ѓайриќонунии масљид дар яке аз дўконњои ин бозор айбдор мешаванд.
Пенсионеры в Курган-тюбе недоумевают, почему им задерживают выплату пенсии, которая должна была прийти еще 15-го сентября. Ходоки от пенсионеров уже обращались в Амонатбанк и в местную администрацию. Там разводят руками. Мол, деньги считаем. Ответственные люди отвечают, что в связи с указом президента о повышении пенсий с 1 сентября, нужно все заново пересчитать и потом только начислить. Согласно официальным данным в Курган-тюбе проживает 5 тысяч 587 пенсионеров, общая сумма пенсионных выплат для них до повышения составляла 1 миллион 308 тысяч 867 сомони. Но для того, чтобы посчитать, сколько они теперь должны получать, правительство должно купить на Корвоне китайские калькуляторы и изъять у своих специалистов деревянные счеты.
Ба шаффофияташ умедворам
Њамчунин, ду нафар аз мусофирони "Тайота Ландкрузер", ки онро Айёмиддин Рањмиддинзода идора мекард, дар "Ќарияи Боло" бистарї ва љарроњї шудаанд. Дар Вазорати корњои дохилии Тољикистон аз шарњи бештари њодиса худдорї мекунанд. TojNews
Соњибкоронро барои намозхонї дар бозор ба љавобгарї мекашанд
ста вайрон кардаанд. Нисбати 145 соњибкор парвандањои њуќуќвайронкунї омода гардида, онњо дар маљмўъ ба маблаѓи 27 њазор сомонї љарима баста мешаванд,- гуфт манбаъ. Гуфта мешавад, дар минтаќаи Панљшанбеи маркази вилоят ба ѓайр аз бозори асосии "Панљшанбе" бозорњои "Бадри мунир", "Афросиёб", "Нури Хуљанд" ва як ќатор иншооти бе мувофиќа бо маќомоти дахлдор бунёдгардида барои фаъолияти мунтазами бозорњои пешина муаммо эљод мекунанд. Дар гирду атрофи ин мавзеъ 34 дўкони ѓайриќонунї фаъолиятдошта бардошта шуд. Вазъи кўчаи Шарќ бо вуљуди эродњои љиддии роњбарияти вилоят ба ифоќа наомадааст,- гуфт Шариф Назаров.
Всего 10 дней понадобилось ГАИ, чтобы разобраться в картине ДТП на пр. Сомони напротив зоопарка, в котором 9 октября пострадал известный журналист Искандар Фируз. Оперативность ГАИ заслуживает особого одобрения, потому что только неспециалисты невооруженным взглядом сразу могли определить, что "Ландкрузер" под управлением, как считается, Аёмиддина Рахмиддинзода на большой скорости выехал на встречную полосу и протаранил "Тойоту Кемри" журналиста. Спустя 10 дней возбуждено уголовное дело в отношении виновника происшествия. Пострадавший Искандар Фируз все эти дни находился в коме.
Деревянные счеты
БОЗ МАЊДУДИЯТ
Дар ин бора сардори Раёсати корњои дохилии вилоят, генералмайор Шариф Назаров дар љаласаи кории њукумати вилоят иттилоъ дод. Бинобар иттилои Шариф Назаров, њамчунин, нисбати њафт нафар раисони бозорњои ќаламрави вилояти Суѓд, аз љумла, барои риоя накардан ба ќоидањои бехатарї ва зиддисўхтор парвандањои љиної оѓоз карда шудааст. Дар Раёсати корњои дохилии вилояти Суѓд аз ном гирифтани раисони бозорњо, ки нисбаташон парвандаи љиної оѓоз шудааст, бо сабаби идомаи тафтишот иттилоъ намедињанд. - Ќисми зиёди соњибкорон, ки дар бозор савдо мекунанд, ќоидањои бехатарї аз сўхторро дидаву дони-
Ну очень оперативно
Не!
додани садама айбдор кард. Бинобар иттилои манбаъ, нисбати ў тибќи моддаи 212, ќисми 2-и Кодекси љиноии Тољикистон парвандаи љиної оѓоз карда шудааст. Тавре Фахриддин Зокиров, вакили дифои Љавоншери Искандар, пис ари Ис кандари Фиру з, ба TojNews гуфт, айни њол парвандаи мазкур аз Шўъбаи марказии Бозрасии давлатии автомобилии шањри Душанбе ба Вазорати корњои дохилї супурда шудааст. Ду адвокат ваколати ин парвандаро гирифта, айни њол ба тањќиќи он машѓуланд. Садама бо иштироки журналист дар кўчаи Исмоили Сомонии пойтах т ру х дода, Искандари Фирўз фавран ба Маркази љумњуриявии тиббии "Ќаряи боло" интиќол дода шуда, то имрўз дар њолати бењушї ќарор дорад. Табиби И скандари Фирўз Файзулло Доѓиев гуфт, дар њолати журналист њафтаи ахир ягон таѓйирот дида намешавад ва нињоят вазнин унвон мешавад. Писари 20- солаи жу рналис т баъди як њафтаи муолиља дар ин беморхона сињат шудааст.
Районный суд Вахдата оштрафовал на 26 тысяч сомони бывшего начальника колонии №3 и осудил врача колонии на 2 года за "халатность" после расследования самоубийства 26 июня заключенного Аджика Каюмова. Воистину, у нас гуманный и справедливый суд. Заключенный несколько дней истекал кровью после того, как порезал себе ноги ножом. Ни доведения до самоубийства, ни другого криминала прокуратура и суд в этой истории не увидели. Никого в правоохранительных органах не заинтересовало, почему человек пошел на членовредительство и обрек себя на мучительную смерть, чтобы избавиться от невыносимых условий, унижений и насилия.
Ња!
Баъди ќариб ду њафтаи садама, наздикони Айёмиддин Рањмиддинзода, ронандаи "Тайота Ландкрузер", ки бинобар иттилои Бозрасии давлатии автомобилии шањри Душанбе, ба сабукрави журналисти маъруфи тољик Искандари Фирўз бархўрдааст, ба беморхона њозир шуда, ба онњо гуфтаанд, агар кумаке аз љониби онњо лозим бошад, омодаанд. Бинобар иттилои наздикони Искандари Фирўз, имрўз, 22-уми октябр, як мард бо ду рўњонї ба беморхона омада, гуфтаанд, ки хешони Айёмиддин Рањмиддинзода мебошанд. Дар њамин њол, ба саволи наздикони журналист, ки беш аз ду њафта хешони Айёмиддин Рањмиддинзода дар куљо буданд, онњо гуфтаанд, -дар бораи њодиса нав дарак ёфтаанд. Ин дар њолест, ки рўзњои ахир, Бозрасии давлатии автомобилї Айёмиддин Рањмиддинзода, ронандаи 22-с ола, ки 9- уми окт ябри соли љорї, баъди рух додани садама аз љойи њодиса ѓайб задааст, дар рух
Да, здравствует, "гуманный суд"
Дилам аз ин њукумат мондааст
Тавре дар ин бора аз Хадамоти матбуоти Президент хабар доданд, дар кори љалас а аъз ои Шў рои машварат ї, мас ъу лини вазорату идорањо, намояндагони
бах ши х у с у с ї ва шарикони х ориљии рушд иштирок доштанд. Эмомалї Рањмон ба ин масъала т аваљљу њи хос з оњ ир намуда, изњори нигаронї карда, гуфт, ки дар ин с амт т адбирњ ои з иёд анљом ёфтаанд, вале онњо њанўз нокифояанд, зеро то њол санљиши субъектњои хољагидор, аз љумла, барои соњибкорон мураккаб ва гарон боќї мондааст. Бино ба иттилои манбаъ, гузориши котиби масъули Шўро, раиси Кумитаи давлатии сармоягузорї ва идораи амволи давлатї Давлаталї Саидов оид ба рафти иљрои ќарорњои ќаблии Шўрои машваратии назди Президент оид ба бењтар намудани фазои сармоягузорї шунида шуд. Инчунин, дар кори љаласа тањия ва ќабули Кодекси нави андоз ва Ќонуни Љумњурии Тољикистон "Дар бораи шарикии давлат ва бахши хусусї", ки бо љалби васеи сохторњои масъули давлатї, соњибкоро-
2%
Пурсиш бо фармоиши «Нигоњ» дар пойгоњи интернетии www.tojnews.org гузаронида шудааст. Теъдоди овоздињандањо 454 нафар.
№31 (307), 24-уми октябри соли 2012
3
Шарифа Камолова, як сокини 78-солаи ноњияи Айнї, њоло дар Мадинаи Мунаввара дар беморхона бистарї аст. Бино ба иттилои манобеи огоњ, зоирони тољик пеш аз адои сафари њаљ бемор будаанд ва пурра табобат наёфта, ба Каъба роњ гирифтаанд.
НАСИБ
ЯК ШАРЊИ СИЁСЇ
Дар ин бора Савриддин Соњибов, яке аз зоирони тољик аз шањри Маккаи Мукаррама ба TojNews иттилоъ дод. Бинобар иттилои манбаъ, Есанбой Ашуров, бинобар ташхиси табибон, дар њолати беморї ба сафар баромада, дар яке аз беморхонањои Арабистони Саудї бистарї буд. Наргис Ахмедова, яке аз зоирони дигари тољик, ки њамчунин, дар шуъбаи эњёгарии беморхонаи Арабистони Саудї бистарї буд, баъди муолиља ба тавофи њаљи фарзї машѓул аст. Табибон гуфтаанд, ба сињатиаш хатаре тањдид намекунад. - Вай дар њоли њозир тавофи ќудумро анљом дода, барои рафтан ба Минову Муздалифа ва баъд аз он ба Арафот тайёрї мебинад,- гуфт манбаъ.
Наргис Ахмедоваи 34-сола, њамчунин, аз ноњияи Панљакенти вилояти Суѓд буда, ќабл аз сафар ба бемории саратони шикам мубтало будааст. Тавре хабар дода мешуд, дар Арабистони Саудї се тан аз зоирони тољик дар шуъбаи эњёгарии яке аз бемористонњои ин кишвар бистарї шуда буданд. Шарифа Камолова, як сокини 78солаи ноњияи Айнї, њоло дар Мадинаи Мунаввара дар беморхона бистарї аст. Бино ба иттилои манобеи огоњ, зоирони тољик пеш аз адои сафари њаљ бемор будаанд ва пурра табобат наёфта, ба Каъба роњ гирифтаанд. Дар њамин њол, бинобар иттилои Савриддин Соњибов, шароити Мењмонхонаи "Шуњадо" дар Макка, ки айни њол гуруњи зоирони тољик он љо истиќомат доранд, бењ карда шудааст. - Баъд аз он ки зоирони тољик аз хўроки мењмонхонањо ва шароити будубошашон ба расонањо шикоят карданд, ин мушкилот бартараф кар-
да шуд. Масъулини Кумитаи оид ба кор бо дини назди Њукумати Тољикистон, баъд аз он ки ин хабар пањн шуд, зуд аз пайи ислоњи мушкил шуданд,гуфт Савриддин Соњибов. Ягона мушкили зоирони тољик, айни њол, бинобар гуфтаи Савриддин Соњибов, надонистани забон аст. - Чунки аксари роњбаладони зоирини тољик ба забони арабї, ба таври бояд њарф зада наметавонанд. Ањкоми њаљро низ ба пуррагї аз худ накардаанд. Аксарият изњори норизої мекунанд, ки чаро инњоро ба њайси роњбалад овардаанд. Айни њол, мардум маљбуранд барои посухи дурусти шаръї гирифтан ба саволњои худ ба намояндаи Шўрои уламои Тољикистон ва дигар домуллоњои шинохта мурољиат кунанд,- гуфт манбаъ. Ёдрас мешавем, ки њафтаи гузашта як гуруњи зоирони тољик аз Маккаи Мукаррама ба TojNews аз шароити тањоратхона ва хўроки Мењмонхонаи "Шуњадо" шикоят карда буданд. TojNews
ОХИРУЛАМР
Љўрабек Охунов ба мањбаси №1 интиќол ёфт Дар ин бора Шўњрат Ќудратов, вакили дифои Љўрабек Охунов ба ТоjNews иттилоъ дод. Бинобар иттилои манбаъ, акнун раиси ширкати сохтмонии "Мовароуннањр" тибќи бандњои 247, 245 ва 259-и Кодекси љиноии Тољикистон 13 солу шаш моњ равонаи зиндон шуд. Шўњрат Ќудратов мегўяд, Љўрабек Охунов ќаблан бо њукми суд, тибќи моддаи 253-и Кодекси љиної (расонидани зарари молумулкї бо роњи фиреб ё суиистифода аз боварї", низ гунањкор дониста мешуд. Аммо баъдан, Суди Олии Тољикистон ин айбро аз парванда соќит кард. Прокуратураи генералї ќаблан Љўрабек Охуновро бо чањор моддаи Кодекси љиної айбдор медонист, аммо баъдан, Суди Олї яке аз ин моддањоро бекор кард. Њукми суд дар мавриди њабс кардани биноњои нотамоми ширкати "Мовароуннањр", њамчунин аз љониби ин суд бекор карда шудааст. Сарфи назар аз он ки, Љўрабек Охунов аз озодї мањрум карда шудааст, ин ширкат њуќуќ дорад сохтмони ин биноњоро ба анљом расонда, муштариёнашро бо манзил таъмин кунад. Суди Олї муњлати адои љазои љиноиро барои раиси собиќи ин ширкат аз 14 сол ба 13 солу шаш моњ коњиш дод.
Бо назардошти он ки, Љўрабек Охунов ду солро дар боздоштгоњ сипарї кардааст ва як солу се моњи муњлати љазояш бинобар Ќонуни авфи соли гузашта кам карда шуд, ў њудуди 7 соли дигар дар зиндон хоњад монд,- мегўяд Шўњрат Ќудратов. Љўрабек Охунов, рањбари ширкати сохтмонии "Мовароуннањр", ки ба сохтмони манзилњои истиќоматї бо тарзи пешпардохти маблаѓ аз љониби харидорони манзил машѓул аст, моњи октябри соли 2010 боздошт шуда, мурофиаи судии ў моњи августи соли гузашта дар Суди Олии Тољикистон шуруъ шуд. Ў бо иттињоми ќаллобї, тиљорати ѓайриќонунї ва бо роњи фиреб аз худ кардани маблаѓњои мизољон муттањам мешуд. Соли гузашта як тафтиши пурраи Агентии назорати давлатии молиявї ва мубориза бо коррупсияи назди Њукумати Тољикистон дар фаъолия-
ти роњбари ин ширкат ягон камбудї наёфт. Ширкати сохтмонии "Мовароунањр" аз соли 2005 фаъолият мекунад, маблаѓе, ки њамчун зарар њисобида мешавад, 59 млн. сомониро дар бар мегирад. TojNews
ХАТАР
Пойгоњи 201 сарбозонашро ба зархарид иваз мекунад Русия дар пойгоњи њарбии 201-умаш дар Тољик истон сарбозони ќаториро ба зархарид они нишонзан, г ранатаандоз ва к ашшофони касбї иваз мекунад. Тавре дар ин бора ИТАР-ТАСС дар такя ба Округи марказии њарбии Русия хабар додааст, дар назар аст,
ИЛЊОМИ ЊАФТА Cадњо хиёли тоза, ки парвардаму нашуд, Бояд, ки як муъомила мекардаму нашуд. То дидамат забони ман аз гуфтугў фитод, Мањбус шуд ба сина ѓаму дардаму нашуд. Мехостам бигўямат: эй...банд шуд нафас, Бархост оташ аз бадани сардаму нашуд. Эй хушхиром! рафтиву ман музтарибу лол Аз сина оњи сард баровардаму...нашуд. Њарфе барот гўяму арзи адаб кунам, Аз љо баланд гаштаву баргардаму...нашуд. Барќи нигоњи шўълаварат сўхт њастиям, Бояд, ки як муъомила мекардаму нашуд. Бењрузи ЗАБЕЊУЛЛО
то нимаи дуюми моњи декабри соли љорї 2,5 њазор нафар аз њайати шахсии ин пойгоњ иваз карда шаванд. Бинобар иттилои манбаъ, ба љойи сарбозоне, ки муњлати хизматашон ба охир расидааст, сарбозон ва сержантњои зархариде, ки курсњои махсуси омўзишии нишонзанї (снайпер), ронанда-механик, гранатаандозї, ва разведкаро гузаштаанд, оварда хоњанд шуд. Маоши ин зархаридон вобаста ба вазифа аз 10 то 16 њазор рубл муќаррар карда шудааст, - менависад манбаъ. Ёдрас мешавем, ки тибќи Созишнома дар бораи маќом ва муњлати њузури пойгоњи 201-уми Русия дар ќаламрави Тољикистон, ки 5-уми октябри соли љорї миёни Вазоратњои мудофиаи ин кишварњо ба имзо расид, муњлати будубоши пойгоњи низомии 201 то соли 2042, яъне ба 30 соли дигар тамдид карда шуд. Зиёда аз он, ин Созишнома ба сарбозону зархаридони пойгоњи 201-уми Русия дар Тољикистон ва ањли оилаи онњо маќоми дипломатї муќаррар кардааст. Гуфта мешавад, Русия барои њузури њарбї дар њудуди Тољикистон ягон маблаѓ пардохт намекунад. Созишномаи мазкур баъди ба тасвиб расиданаш аз љониби Палатањои парлумони Тољикистон мавриди амал ќарор мегирад. Муњлати њузури пойгоњи 201-уми Русия дар Тољикистон то соли оянда ба охир мерасад. Ин пойгоњ - бузургтарин пойгоњи њарбии Русия дар хориљ аз он аст ва дар шањрњои Душанбе, Ќўрѓонтеппа ва Кўлоб мустаќар мебошад. Теъдоди њайати шахсии он њудуди 7 њазор нафарро ташкил медињад. TojNews
Ваќте мансабдор тасодуфист… Чанде пеш зимни сафар ба Бишкек бо раиси яке аз донишгоњњои мўътабари ин кишвар, ки дар масоили мухталиф соњибназар будаву дидгоњњояш дар расонањои дохиливу хориљї матрањ мегардад, сўњбат кардам. Љолиб буд, ки дар рўзу соати корї бе либоси расмї ва галстук менишаст. Беихтиёр њамтоёни тољикашро пеши чашм овардам, вале њатто яке аз онњоро бидуни галстук пушти мизи кораш тасаввур карда натавонистам. Аз он ёдам омад, ки њамин тобистон дар бозори Корвон баъзе нимчамансабдорон еро дучор шудам, ки дар рў зи якшан бе бо зану фарзандонашон барои харид омада буданду дар гардан галстук ва дар тан шиму костюм. Ва араќ чапу рост рўяшонро мешуст… Дилам ба њолашон сўхт, аммо боз њам даркашон кардам, зеро шояд дар тасаввурашон људої аз либоси расмї људої аз вазифаву мансаб аст. Сўњбати мо бо раиси донишгоњи ёдшуда дар дастгоњ сабт мешуд, зеро барои интишор дар яке аз расонањо дар назар гирифта шуда буд. Аз боби масоили мухталиф, назири вазъи маориф, озодии баёну эътиќод, сатњи тахассусии мансабдорони имрўзии ќирѓиз, манфиатњои ќудратњо ва ѓайра гуфтугў кардем. Боз њам ин нукта диќќатамро ба худ љалб сохт, ки раис и донишгоњ њан гоми баррасии вазъи иќтисодї ва иљтимоии Ќирѓизистон иќдомоти њукуматро танќид ва њатто баъзе вазиронро ном бурд. Аз фишорњои ќудратњо ба кишвар ёд кард ва ангушти иттињом ба сўи Русия ва Амрико дароз намуд. Дар поёни сўњбат аз ў пурсидам, ки магар шуморо њукумат таъйин намекунад, ки беибо онро зери тозиёнаи танќид ќарор медињед? Магар донишгоњи шумо бо Русияву Амрико иртиботу њамкорї надорад, ки ингуна аз онњо ёд менамоед? Дар посух гуфт, ки албатта, аз сўйи њукумат таъйин мешавад ва бо кишварњои мавриди ишора низ иртиботу њамкорї доранд. Аммо дуруст нест, ки фаќат ањзобу шахсиятњои мухолиф камбудињоро бинанду гўянд ва мо чунин вонамуд созем, ки њамааш дурўѓу ѓараз асту олам гулистон! Чун ин њамаро мардум мебинад, ба мо мансабдорон иљоза намедињад, ки худамонро шоњ донему табъамонро вазир. Бо ин сабаб аст, ки дар Ќирѓизистон мансабдорон њам аз камбудиву норасоии корашон сўњбат мекунанд ва њатто њеч касе ба шумули раиси љумњур ва дигар маќомоти олї аз танќид истисно нестанд. Мансабдор шудан барои хидмат кардан ба мардум аст, на дар хидмати мансабдор будани мардум. Дасти ўро фишурдам ва берун баромадам. Ба худ гуфтам, мардуме, ки мансабдораш ин гуна андеша намояд, њатман сахтињову мушкилотро пушти сар гузоштаву ба ќуллаи муваффаќият хоњад расид. Дар њаќиќат вазифаи мансабдори давлатї хидматгузорї ба мардум ва кишвар аст. Ва замоне ин рисолат дарк карда хоњад шуд, ки низоми интихоби кадрњо дуруст тарроњї гардида, мансаб дар ихтиёри касоне ќарор дода шавад, ки њаќќи њалолашон аст. Ин љо пардохтан ба љузъиёти шохисањои аслии интихоб ва интисоби кадрњо ваќт мегирад ва дар ин бора зиёд њам гуфта шудааст. Агар низоми мудириятї (интихоби мансабдорон) дуруст танзим шавад, дар хидмати љомеа ќарор мегирад ва дар ѓайри он мардум хидматгузори мансабдорон мешавад. Кам-кам на танњо мансабдорон, балки мардум њам ба он одат мекунанд. Ва ваќте иддае аз муллоњои манфиатљў ба мансаб расидани ину онро ба иродаи Худованд рабт медињанд, ин масъала дар чашми мардум таъйиди шаръї низ меёбад. Зимнан, дар хидмати низом ќарор доштани мардум дар кишвари мо таљрибашуда аст. Масалан, дар замони Шўравї, њарчанд шароити он мутафовит буд. Махсусан дар чанд дањаи нахустини мављудияти Шўравї мардум ба хотири бунёди ояндаи дурахшон мањрумиятњои зиёдеро тањаммул мекарданд. Бовар доштанд, ки агар худашон њам ба он оянда нарасанд, фарзандону наберагонашон хоњанд расид. Ба ин хотир бо белу каланд аз як гўшаи Тољикистон то гўшаи дигар нањр канданд, роњ сохтанд, биёбонњоро обод намуданд, ки то имрўз аз боќимондаи онњо истифода мешавад. Яъне агар он замон инсон барои низом буд, пас њадди аќал натиљаи амалие барои насли баъдї дошт. Дигар ин ки мансабдорони замони Шўравї иќдомоти худро дар чашми мардум бо ќарорњои ин ё он анљумани Њизби коммунист иртибот медоданд. Њоло чї? Њоло сатњи масъулияташон бамаротиб коњиш ёфтааст. Њамаро ба як марказ ва њатто ба як нафар - Раиси љумњур руљўъ медињанд. Гўё нињодњои дигари њокимият наќшу љойгоње надоранд. Бинобар ин дар робита ба камбудиву норасоињои љомеа дар зењни мардум на њукумат мерасад ва на парлумон. Аз њокимиятњои вилоятї, шањрї ва ноњиявї њољати сўњбат нест. Ба назари ман, ин як миќдор беинсофист. Дар даврони Шўравї котибони якуми Њизби коммунисти вилояту ноњия њарчанд дар ќиёс бо раисони имрўзии вилояту ноњияњо комилан зоњидона зиндагї мекарданд, боз њам дар таъмини рушди иќтисодиву иљтимоии минтаќаи худ сад дар сад масъулият эњсос менамуданд. Чаро ки нокомии онњо нокомии Њиз би коммунис т дониста мешуд ва ин гапи беарзише набуд. Њоло хеле осон гардидааст. Ин падидаи иљтимоии хатарнок аст ва њанўз мавриди омўзиши љиддї ќарор нагирифтааст. Бар хилофи раиси донишгоњи кишвари њамсоя, ки дар мансаби расмї ќарор дораду бо эњсоси масъулият бар заминањои рафъи мушкилоти мамлакаташ меандешад, њатто дар гуфтугўњои хеле аз зиёиёну равшанфикрони мо (чун аз мансабдоронамон њољати гап нест) дар бораи мансабдорон, асосан ба он таъкид мешавад, ки "фалонї писар, духтар, домод, љиян, хеш, њамсоя ва …фалонї" аст. Масъулияти аслии "фалонї" дар пешгоњи Ватан ва Миллат комилан ба гўшаи фаромўшї супурда мешавад. Бо дасти зиёиёну равшанфикрон. Аз рисолати нињодњо ё худ институтњои њокимияти миллї аслан сўњбате нест, гўё вуљуд надоранд. Бале, агар амиќ бингарем, чунин падидае воќеан нигаронкунанда аст… Матлаби ин гўша андешањои шахсї буда, метавонад бо мавќеъи «Нигоњ» муѓойират намояд.
Есанбой Ашўрови 72-сола аз ноњияи Панљакент, ки барои адои маросими њаљи фарзї ба Арабистони Саудї сафар карда буд, бинобар фалаљшавии дасту пойњояш ба Ватан баргардонида шуд.
аз Ќосими БЕКМУЊАММАД
i
Зоири бемори тољикро аз Макка ба ватан оварданд
4
№31 (307), 24-уми октябри соли 2012
Расули Худо њангоми бемории марг чун ба намози љамоат берун омада натавонист, фармуд: Абўбакро бифармоед, ба намоз пеш дарояд. Ёрони Пайѓамбар (с) гуфтанд: чун Расули Худо вайро барои дини мо ихтиёр кард. Чаро мо вайро барои дунёи худ ихтиёр накунем? Домулло Маъруфљон (Рањимов), сархатиби масљиди Сари Осиёи шањри Душанбе, ба саволњои истифодабарандагони сомонаи интернетии TojNews дар робита ба масоили фиќњи хонавода ва ибодот, њаљ ва ќурбонї посух гуфт, ки онро ба истиќболи Иди Ќурбон пешкаши хонандагони "Нигоњ" мекунем (сабки навишти суолњо таѓйир дода нашудааст): Салимљон - Домуллои гиромї, аввал саломи маро пазиред. Як савол дорам дар бораи ќурбонї. Оё рост аст, ки дар рўзи охират, њар кас, ки чизе ќурбонї карда бошад, ба њамон савор шуда мегардад? Ба ман муллои мањалла њамин хел гуфта буд, оё рост мегўяд? Ташаккур! Домулло Маъруфљон: Ва алайкумуссалом ва рањматуллоњ, бародари азиз, Салимљон. Ба њамаи хонандагон салом ва паёми бародарона арз менамоям. Пеш аз њама ба дастандаркорони сомонаи интернетии TojNews изњ ори ташаккур ва миннатдорї менамоям барои фароњам овардани чунин сўњбат. Ва аз Худованди мутаол барои њамагон тавфиќу њидоят ва амали солењро истидъо менамоям. Тибќи таълимоти мазњаби њанафї ќурбонї кардан аз љумлаи вољибот мебошад, ба касоне соњиби нисоби садаќаи фитр бошанд ва он миќдори нисоби закот аст, фарќ дар он аст, ки афзоиш дар нисоби садаќаи фитр шарт нест. Худои таоло ба Расули акрам мефармояд: "Пас, барои Парвардигори худ намоз гузор ва ќурбонї кун".(Кавсар/ 2) . Му њаддисони бузу рг амсоли имом Бухорї ("Ассањењ", раќ. 5553, 5554) ва Имом Муслим("Ассањењ", раќ. 5199) овардаанд, ки Расули Худо ду ќўчќор ќурбонї карданд. Муњаддис Абўдовуд аз Алї (раз.) овардааст, ки Пайѓамбари Худо ба ман васият кард, ки барояш ќурбонї кунам. Ва ман барои вай ќурбонї менамоям. ("Ассунан", раќ. 2792). Дар ривояти Уббода ибни Сомит омадааст, ки Расули Худо бењтарин ќурбониро ќўчќори шохдор гуфтаанд. Ва љаноби Пайѓамбар ба дасти худ ќурбонї карданд ва умматашро низ ќурбонї кардан фармуданд. Аз љумлаи савоби ќурбонї он аст, ки Расули Худо баён доштаанд: "Дар рўзи Ид одамї коре мањбубтар назди Худо таоло анљом надодааст аз рехтани хун (яъне ќурбонї). Ва рўзи Ќиёмат ќурбонї бо шоху пашму сумњояш њозир мешавад. Ва албатта, хуни он назди Худои таоло ба маќомест, пеш аз ба замин афтидан. Пас, худро ба он хуш доред (Ибни Моља, раќ. 3126). Ва дар ваќти забњ мегўяд: "Аллоњу акбар, Аллоњу акбар. Аллоњумма! Минка ва лака" Аллоњумма, таќаббал мин фулон. Бисмиллоњи, Аллоњу акбар". Яъне Худовандо, аз фалонї ќабул фармо! Дар ривояти дигар омадааст, ки Расули Худо як ќўчќор аз номи худ ва дигаре аз номи уммат ќурбонї карда гуфтанд: "Бисмиллоњ, аллоњумма! Таќаббал мин Муњаммадин ва Оли Муњаммад ва уммати Муњаммад.". Ва Расули Худо ба духти худ - Фотима(раз.) фармуданд: Эй Фотима! Бархез ва назди ќурбонии худ бош! Зеро Худои таоло бо рехтани аввалин ќатра аз хуни он њар гуноње кардаї, мебахшояд. Ва бигў: "Инна салотї ва нусукї ва мањёя ва мамотї лиллоњи Рабил оламин" ( "Аддуо"-и Табаронї, раќ.947). Аммо савор шудани ќурбониро ман дар ягон маъхази мътабар нахондаам. Шояд, дар китобњои форсї бошад. Ањлиддин - Як мусалмон бояд чанд бор њаљ кунад? Ба њаљ рафтани кињо нољоиз аст? Дуруст аст, ки пули њаљро ба камбаѓалњо дињад, њаљаш њисоб аст? Дар хона камбаѓалї доранду ба њаљ мераванд, оё ин дуруст аст? Аз њаљ омада, бор биёрад барои фурўш, дуруст аст? Омада њаљтўй мекунанд, оё ин дуруст аст? Њољї аз мусалмони њаљнорафта чї фарќ дорад? Домулло Маъруфљон: - Њаљ фаризаи умр аст. Бандаи муъмин дар сурати тавоної бар зод ( тўшаи роњ) ва роњила ( маркаб, роњкиро) дар умр њамагї як бор њаљи фарзї мекунад.
Домулло МАЪРУФЉОН:
ё не? Як гўсола 200 кел гўшт дорад, чанд одам ба ин забњ и ќурбонї њамроњ шуда метавонанд? Агар 2 одам гирифта, забњ кунанд, гўшташ 100 кг мерасад. Гўштро њамаашро таќсим кардан даркор ё ба худ гирифтан даркор? Гўшти ќурбониро фурўхта мешавад ё не? Домул ло Маъруфљон: Гўсфанди ахта барои ќурбонї љоиз њаст. Гов бояд ду сол дошта бошад, ки ќурбонї карда шавад. Гўсолае, ки камтар аз ду сол дорад, барои ќурбонї кардан љоиз намебошад. Моли ќурбонї бояд он ќадар хароб набошад, ки ба ќурбониљо ба пои худ рафта натавонад. Дар ривоят аз Расули Худо (с) омадааст, ки бењтарин ќурбонї фарбењтарини он мебошад. Мањдиљон - Оё Пайѓамбар баъд аз худ касеро ба љои худ гузошт ё не? Агар гузоштааст, далели шаръї мехоњам. Домулло Маъруфљон: - Ба таври сарењ Пайѓамбари Худо (с) касеро пас аз худ љонишин накардааст. Абўбакри Сиддиќ (раз.) ба раъй ва интихоби асњоби Расули Худо љонишини он Њазрат гардидаанд. Зеро далели асосї барои чунин интихоб он буд, ки Расули Худо њангоми бемории марг чун ба намози љамоат берун омада натавонист, фармуд: Абўбакрро бифармоед, ба намоз пеш дарояд. Ёрони Пайѓамбар (с) гуфтанд: Чун Расули Худо вайро барои дини мо ихтиёр кард. Чаро мо вайро барои дунёи худ ихтиёр наку-
Домулло Маъруфљон: - Дар Сарќонуни кишвар Љумњурии Тољикистон њамчун давлати дунявии демократии њуќуќбунёд муаррифї гардидааст. Њољат ба шарњ додани ин нест. Амрулло - Ассалому алайкум домуллои азиз! Ман дар Русия кор мекунам, дар ин љо як масљид њаст, эмоми масљид як марди пир аст. Татар аст ин мард ва илм надорад. Сурањоро хато мехонад. Њатто тартиби намози ида хато мехонад. Ин мард фаќат намози љумъа ва намози ид мехонад, дигар намозњоя намехонад, аммо намегузорад, ки як одами илмдор пешба гузарад. Домулло, оё аз пушти ин одам намози љумъа хонем ё дар љойи кор намози пешин хонем? Домулло Маъруфљон: - Агар имом барои имоматї шоиста ва ба талаботњои шаръї љавобгў набошад, бояд иваз шавад. Зеро намози имом зомини намози ќавм аст дар љоизї ва фосидї. Њазрати Абўњурайра (раз.) аз Расули Худо (с) ривоят мекунад: "Имом зомин асту муаззин амонатдор. Худовандо! Имомњоро иршод ва муаззинњоро бибахшо! ( Сунани Абўдовуд, раќ.517). Муслим - 1.Оё њокиме, ки ошкоро зидди конститутсия, масалан, озодињои динї ва мазњабї, ва њамчунин, оятњои Ќуръон, масалан, њиљоб ва њамчунин, ошкоро зидди суннатњои расул, масалан, риш фармон медињад ва мубориза мебарад, мусалмон аст? 2. Шумо барин уламо
"Бо барпо кардани "Ошўро" мусулмоне шиа намешавад" - Пули њаљ ба камбаѓалњо дињад, савоб мешавад, аммо фаризаи њаљ ба љо намеояд. Шахси камбаѓал ва нодор чї гуна ба њаљ меравад? - Аз њаљ бор оварда фурўхтан шаръан љоиз мебошад. Аммо агар сафари худро танњо ба нияти ибодат анљом дињад, савоб бештар аст. Чун он амал танњо ба хотири ибодат мешавад. Њаљ фариза ва рукне аз аркони дин мебошад. Ва анљом додани он нишонаи таќво аст. Ва мукаррамтарин бандагон назди Худои таоло таќводоронанд. Иброњим - Ассалому алайкум, ман пули њаљро дорам, аммо њайронам падарамро фиристонам ё худам равам? Кадом бењтар? Агар пайдоиши пули з оир шубњанок бошад, њаљаш ќабул мешавад? Домулло Маъруфљон: - Агар падарро бифиристї, љоиз њаст. Аммо нахуст фаризаи њаљро худат ба љо ор! Расули Худо мардеро шунид, ки мегуфт: "Лаббайка ан Шубрума!". Фармуд: Шубрума кист? Гуфт: бародарам ё хешам. Расули Ху до гуфт: Оё худат њаљ кардаї? Гуфт: На. Фармуд: Нахуст аз љониби худ њаљ кун, сипас, аз љониби Шубрума. ( "Сунан"-и Абўдовуд, раќами 1813). - Маблаѓи њаљ бояд аз кас би њалол бошад. Дар сурати аз пули њаром фаризаи њаљ ба љо овардан он маќбул намебошад. Имом Суютї аз Ибни Абўдунё меорад, ки Омир ибни Абдуллоњ ба ваќти марг гирист. Ба ў гуфтанд: Туро чї чиз гирёнид? Посух дод: Ояте дар Китоби Худо: "Љуз ин нест, ки Худо аз таќводорон ќабул мекунад" (Моида/27). Ањмадљон - Салом домулло! 1) Чаро дар Тољикистон Шўрои уламо дар бораи филми тањќиромез нисбати Пайѓамбари ислом (с) њатто як этирози шифої њам накард? 2) Љоиз аст дар шариат ба ин хел Шўро итоат кардан?
Домулло Маъруфљон: 1) Ман бисёр мутаассифам. Инсонњо то ба ин њад якдигарро ќабул надошта бошанд. 2) Ривоят аст, ки шў ришчиён хонаи халифаи савум Усмон ибни Аффон (раз.) -ро ињота карда буданд. То љое, ки халифа ба намози љамоат баромада наметавонист. Марде ба назди ў даромада пурсид: Эй халифаи мусулмонон! Имоми мо марде аз фитнагарон аст. Оё аз паси ў намоз гузорам? Усмон(раз.) фармуд: Намоз бењтарин кори неке њаст, ки мардумон анљомаш медињанд. Чун мардумон кори нек намоянд, ту бо эшон кори нек намо. Аммо агар кори баде анљом дињанд, аз он љониб бош! Акбар - Ассалом домулло. Саволњое дорам: -Гўсфанди ахтаро забњ карда мешавад барои ќурбонї
нем? Дар усули фиќњи њанафї чунин тартиби далелро "тамассук ба истидлолун насс" меноманд, ки муътабар мебошад. Расули Худо тартиби хилофати Хулафои Рошидинро баён накардаанд, аммо њадиси " Хилофат чињил сол аст. Пас, аз он подшоњони золим мебошанд", њадиси сањењ аст, ки ба муддати хилофати ёри чањорум Алии Муртазо мувофиќ меояд. Чунин ишороти њадисї барои њаќ будани хилофати Хулафои Рошидин зиёданд. Аммо далели аслї иљмоъи уммат аст, ки он, бешак, хато намебошад. Зеро Худои таоло уммати муњаммадиро ба гумроњї љамъ намекунад. Пайрави Рањнамо - Оё шумо имрўза сохтори Њукумати Тољикистонро шаръї медонед? Бо Ќуръону Суннат асоснок кунед.
Некон онњо њастанд. ки њар гоњ кори ношоистае аз эшон сар занад, ё зулме ба нафси хеш кунанд, Худоро ба ёд оранд ва аз гуноњони худ ба даргоњи Худо тавба ва истиѓфор кунанд, ки (медонанд) љуз Худо њељ кас наметавонад гуноњи халќро биёмурзад ва онњо њастанд, ки исрор ба кори зишт накунанд, чун ба зиштии маъсият огањанд. Оли Имрон,135
чаро дар бастани масљиду дарсхонањои динї ин ќадар чаќќону њушёред, вале тамоми љањони ислому њатто христиан зидди тавњиноти бар Паёмбари мо шуда эьтироз баён карданд, вале шумо бо Њукумати Тољикистон гўё гунгу каред? Домул ло Маъруфљон: - Мо к адом масљид ро бастаем? Б а таври мушахх ас мегуфт ед? Д ар Тољикистон њаќќи ќонунии бастани масљидро танњо суд ва муассисони масљид доранд. То љойе ман медонам, њанўз ягон масљид ба таври ќонунї баста нашудааст. Дуруст аст, ки бо ќарори суд фаъолияти як масљид мањдуд гардидааст. Хоњиш мекардам, аз мавзўи сўњбат дур намерафтем.
11
№31 (307), 24-уми октябри соли 2012
5
Ягон писари њатто раиси районро намебинї. Раис он тараф истад, писари тобеъаш њам ба армия намеравад. Касе ин армияро тамом карда баргардад, бояд унвони ќањрамонро дошта бошад. Шароиташ хеле вазнин.
Сиёвуш Таљ: - Њозир дар Тољикистон на хондан фоида дорад, на хизмат ба ватан. Ягонташ фоида надорад. (6 лайк) Куруш Сўњроб: - Њељ гоњ! Артиши тољикї бадтар аз мањбас аст! (3 лайк) Sherzamonov Alim: - Мањз аз рўи њамин артиш моро дар му софират сар мезананд. (5 лайк) Фарњод Одинаев: - Барои чї ба хизмат рої кунем? То бародари манро дар Помир кушад? Ё ба зулм њамроњ шавам? То ин њукумат њаст, намедињам. (2 лайк) Бахтовар Шеров: - Ба аспирантура дињед! То замоне аспирант њаст, њаќи гирифтани ўро надоранд. Номзади илм њуќуќи хизмат карданро надорад. Тамом. (5 лайк) Тина Узнай: - "Прописка" - ро дигар карда, аз хона набаромадан даркор)) ))))) (3 лайк) Хабиб Рахмонов: - Чї хизмат равон куниву чї ба ќабристон. (5 лайк) Гулноза Исмаилова: - Худоро шукр, ки як писар дорам. (4 лайк) Комил Камолов: - Наход ки мењри ватан дар дили миллати тољик мурда бошад? Мою шумо агар ин хел фикр кунем, Ватани моро кї посбонї мекунад? Русњо? (1 лайк) Халил Муродов: - Ягон љавонмарди тољик зид нест рафта хизмат ба ватан кунад, аммо бародарони мо мераванд сињату саломат, вале сињату саломат бар намегарданд. (2 лайк) Шерзамонов Алим: - Миќдори шањрван дони с инну соли даъват ба хизмати њарбї аз талаботи худи артиш ба маротиб зиёд аст ва табиист, ки њангоми интихоб ба "облава" адолати иљтимої аз байн меравад. Агар адолати иљтимої риоя мешуд, њама фарзандонамонро ба хизмат роњї мекардем. (1 лайк) Шокир Файзуллоев: - Аз хизмат гурехтан хуб нест. Ин як нишони парокандагист. Њар кас ба-
рои худ, на барои ватан, агар ќонуни аскариро иваз кунанд, ман меравам ба хизмат! (1 лайк) Сиёвуш Таљ: - Мо хизмат кунем, ё накунем, ягон фоида надорад, ватани моро русњо посбонї доранд... (2 лайк) Сураљ Назаров: - Ќарзи ватан ин як гапи бофтаи даврони шўравист, ки асос надорад. Давлат бояд артиши касбї дошта бошад. Ва аз тарафи дигар гирем, дар назди ватан раисон ва њукуматдорон ќарздоранд, ки аз њисоби вазифаашон соњиби зиндагї шудаанд. Ва дар мадди аввал бояд фарзандон ва худи онњо худро дар назди ватан ќарздор шуморанд, на халќи оддї. (2 лайк) Шокир Файзуллоев: - Агар "ќарзи ватан" дар даврони шўравї бошад, пас пеш аз он чї тавр буд? Дар даврањои Аморати Бухоро, пеш аз он? Дар давраи Сомониён ва пеш аз он? Сураљ Назаров: - Шиори ќарзи ватан хоси давлатњои диктатурист. Њимояи ватан шарт ва зарур аст. Аммо дар мади аввал давлат бояд артиши касбї (професианальня армия) дошта бошад. (2 лайк) Шерзамонов Алим: - Мафњуми Ўњдадории умумихалќии њарбї дар даврони феодалї дар давлатњои Аврупо пайдо шуд, ки дар он ваќт њар як ашрофзода барои љойгоњи худро дар сохторњои давлатї ёфтан њатман бояд аз хизмати њарбї ба њайси афсар мегузашт, вале ќисмати асосии аскарони ќаториро де-
МАВЌЕЪ
њќонони ноозод, крепостнойњо ташкил мекарданд. (2 лайк) Шокир Файзуллоев: - Аммо ќуввањои мусаллањ намебуд, аз куљо империяњо калон пайдо мешуданд? Агар аскарњои ват андў ст н амебуд, кї шањрњ ои ќадими моро њимоя мекард? Њар мард (њатто зан) тайёрии аскарї бояд дошта бошад. Ва ман тарафдори хизмат и њатмї њастам. (1 лайк) Осмон Сафоев: - Суруди Нигина Раупова "Аскарбача" бар ёдам омад. (1 лайк) Фарид Ориён Балхї: - Ростї, дар њамин армияе, ки Тољикистон дорад, шахсан ман ба хизмат намеравам. Худатон ќазоват кунед, асосан бачањое ба армия мераванд, ки камбаѓал њастанд. Ягон писари њатто раиси районро намебинї. Раис он тараф истад, писари тобеъаш њам ба армия намеравад. Касе ин армияро тамом карда баргардад, бояд у нвон и ќањрамонро дошта бошад. Шароиташ хеле вазнин. Агар ба сафи армия писари калонњо, масалан, президенту вазирон рафта, аз рўи устав хизмат карда оянд, пас мардум низ дилгармї пайдо мекунанд. Вагарна ин армияи мардуми ночор мемонад. Сиёвуш Таљ: - Як чизи дигарро фаромўш набояд кард, ки вазъияти Армияи тољик хело бењтар шудагї аст назар ба солњои пеш. Камтари дигар хўрокашонро наѓз кунанд, бењтарин мешавад...
Ор. Дар Тољикистон кї метавонад? Боз гиребон мегирам. Боз "ањсант" мехонам ба ононе, ки метавонанд. Метавонанд дар чунин як кишваре, ки дар чор тарафи олам ќашшоќ муаррифї мешавад ва шояд дар кунљи сандалие дар Амрикову Аврупо ба њолаш касе дилреш шуда, њой - њой мегиряд, миллионњо (!) доллару сомонї "кор" мекунанд. Метавонанд - да! Зўр он касњо! Агар гап дар бораи як кишвари мутамаддине, масалан, чун Амрико равад, њамон Бил Гейтси миллиардер њам метавонад, аммо аз ў мепурсанд, ки њаќќи мардум - андозу балову батари дигарро супурдааст, ин ќадар пулро аз куљо пайдо кардааст ва ў наметавонад (!) ин њамаро напардозад, ё аз посух ба суоли "падару модар" - монанди њукумат сарпечї кунад. Лекин шербачањои мо метавонанд! Метавонанд, ки дар як роњи 300 - километраи бо ќарзи давлату мардум сохташуда бо номи "современний" "плаза", дар асл, ба таври масхараомез "пулчинак" созанду пули мардумро љамъ кунанд, аммо касе намедонад, ки барои чї ва њам намепурсад, ки чаро? Њатто нињодњои босалоњият "гурдаи" онро надоранд, ки аз ин ширкати, ба маънои томаш "пулчинї", пурсанд: оё ба буљаи давлат андоз месупорад, даромадњояш куљо мераванд, нињоят, пули ќарзи ин роњро, ки ба дўши буљаву мардум аст, кї хоњад пардохт? Нињодњои давлатї наметавонанд! Касе бовар намекунад, аммо чунин аст, ки нињодњои зидахл ба љои посух додан ба ин "афёра" - и гўшношунид, мекўшанд, онро њимоя кунанд ва њаќ бароранд, аммо њаминро њам наметавонанд. Ба болои ин, боз њам дар роњи "Душанбе - Чаноќ"мошинњои боркаши то 60 - тона равуо мекунанд. Мегўянд, боз аз кадом як шербача аст. Њанўз роњ пурра ба истифода надаромада, ношоям мешавад, аммо миллионњо мераванду меоянд. Даромад бештар мешавад. Аммо њаќќи роњро њамоно бояд мардум пардозад ба "плаза". Касе њаст бигўяд, ки ин мошинњои як ширкат ба буља чї ќадар андоз месупоранд ва зараре, ки ба роњ мерасонанд, чї ќадар маблаѓро ташкил мекунад? То имрўз посухе њам нест ва њам нињоде ин корро карда наметавонад. Метавонист мекард! Ба наздикї як хабар пахш шуд ва мо ба хулосае расидем, ки дар Тољикистон њатто хориљињо метавонанд. На фаќат метавонанд, ки "гули сари сабад" - и тарабхонањои гаронарзиштарини мо ва соњиби "шабпарак" - њои бењтарин бошанд, балки миллионњо кор кунанд. Вазорати корњои дохилии Тољикистон як шањрванди Эронро ба гумони аз худ кардани 3 миллион сомонї боздошт кардааст. Аммо аљобат ин љост, ки ин сармоягузори мо солњои гузашта љиноят карда, њоло ба даст афтодааст. Ў хеле хуб тавонистаасту фаќат дар як љо натавонистааст: забони ягон шербачаи дар њаќиќат метавонистагиро наёфтааст. Ё тавонистааст, ки "кидат" шавад? Ин хелињо зиёд буданд, ки натавонистанд! Аз миллионњо ба њазорњо поён оем. Боз кињо дар Тољикистон метавонанд? Метавонанд, ки мардумро ѓорат кунанду сармоя ба даст оранд, аммо касе онњоро намепурсад? Агар ин тавр гирем, њама метавонанд! Омўзгори мактабу донишгоњ, духтуру корманди оддии андозу фасод чї расад ба вазиру кабир. Омўзгору табиб дар њоле метавонад, ки нињодњои дахлдор чашмњояшонро ба онњо бипўшанд, агар ин чашмњо кушода бошанд, аљаб нест барои панљ сомонї дар назди ќонун љавобгар шаванд. Садќаи ин ќонун шавам, фаќат њамин гунањоро мебинад, яъне њазорњоро. Аммо аз ин њама чунин хулоса мешавад, ки ќариб 2 миллион муњољири кории бесоњиби мо наметавонанду аз натавонистан метавонанд танњо фирор кунанд. Ин тоифаи бузург шояд онњое њастанд, ки "шербача" буда наметавонанд, ё аз он ор мекунанд. Пас дар Тољикистон њамонњое метавонанд, ки ор надоранд? Не, "ор" - ро медонанду онро ор намефањманд. Аљаб ватане дорем, ки беориро њам тавонистан даркор муташаккилона! Матлаби ин гўша андешањои шахсї буда, метавонад бо мавќеъи «Нигоњ» муѓойират намояд.
Оё писари худро ба артиши Тољикистон медињед?
«Розњои пинњон»-и љаноби ИКС
i
МИНБАРИ ФЕЙСБУКИЊО Баробари сар шудани даъвати тирамоњї ба артиши Тољикистон дар Фейсбук низ бањсњо шурўъ шуданд. Таври маълум, чандин сол ба ин сў аксари кулл њам набошад, ќисмати умдаи сарбозон ба сафи нерўњои мусаллањи кишвар тариќи боздоштњо, ё "облава" љалб карда мешаванд. "Облава"- ро расман касе иљоза надодааст, аммо масъулин њам ѓайрирасмї изњор медоранд, ки ин навъи љалби сарбозон ба хизмат роњи ягона аст, зеро даъватшавандагон бо ризоияти худ ва даъвати расмї ба комиссариатњои њарбї намеоянд. Аз ин хотир, њоло артиши Тољикистонро як љойгоњи афроди камбаѓал ва маљбуран љалбшуда унвон мекунанд. Як истифодабарандаи Фейсбук низ суоле гузоштааст, ки бояд даъватшаванда дар куљо пинњон шавад, то ба чунин артиш наравад? Аммо суоли дигари ин бањс чунин буд:
23-юми октябр парлумони Русия лоињаи ќонун дар бораи донистани њатмии забони русї барои муњољирони мењнатиро мавриди баррасї ќарор дод. Аз рўи гуфтаи раиси парлумони Русия ќонуни мазкур муњољирони мењнатиро ўњдадор мекунад, ки зимни гирифтани иљозатномаи корї асноди тасдиќкунандаро дар мавриди донистани забони русї пешнињод кунанд. Дар назар аст, ки ин лоиња аз 1-уми декабри соли љорї мавриди амал ќарор гирад. Бархе аз тањлилгарон ин тасмимро фишори навбатии Русия барои Тољикистон унвон мекунанд. Аммо як гурўњ љонибдори чунин ќонун њастанд, онњо идао доранд, ки агар ин тавр шавад, муњољирон забонро меомўзанд ва њаќќу њуќуќи худро дифоъ карда метавонанд. Вобаста ба ин мавзўъ "Нигоњ" пурсид:
Донистани забон барои муњољирон фишор ба Душанбе њаст? Шокири ФОЗИЛ, муњољир: - ЊА! Аз тасмимоти Русия дар ќиболи роњандозии имтињон аз забони русї ва ё њатмикунонии донистани ин забон барои муњољирин набояд дар њайрат шуд. Њамагон ва ман њам интизор доштам, ки бидуни ягон подош дар ихтиёри артиши русњо гузоштани хоки Тољикистон шояд гузаштњоеро аќаллан барои муњољирин сарварони кишвар ба даст оварда бошанд. Аммо афсўс, ки ин тавр нашуд ва њанўз аз имзои ин созишнома моње нагузашта, фишорро давлатмардони рус болои муњољирин ављ доданд. Њатмї кардани донистани забони русї барои муњољирини кории тољик, вуруди аз ин баъди онњо бо шиносномањои хориљї ба хоки Русия фишору тањќиру батанговарии рўирости муњољирин аст. Намедонам, ки чиро Тољикистон бар ивази додани статуси дипломатї ба ин 7 њазор сарбози саропо мусаллањ ва ихтиёрдорї аз хоки Тољикистон ба манфиати худ аз ин дидору сафари пурњангомаи Путин касб карда бошад? Яъне, фишори навбатиро муњољирини бечора сабру тањаммул доранду хоњанд карду деги айши роњбарои мо њанўзам дар љўш аст. Ва чї њам карда метавонем ба љуз оњи сард кашидан ва умедвор будан, ки ин оњи мазлум рўзе мегирадашон.
Шариф МУЛЛОЕВ, омўзгор: - НА! Фикр мекунам, ки ин фишори Русия нест. Банда њамеша тарафдори забондонии њар як фард мебошам. Донистани якчанд забон, бахусус англисї ва русї ин бурди њар як инсон аст. Бубинед, имрўзњо аз надонистани забонњо чї душворињое пеши мардуми тољик омадааст. Забон ва омўзиши дигари онњо танњо ба манфиати њар миллат мебошад. Агар њар фарди тољик ба ѓайр аз забони модарї боз як ду забони хориљиро медонист, олам гулистон мешуд. Равобити мардум бо дигар миллатњо ва љањоншавии имрўза танњо бо донистани забонњо алоќаи зич дорад. Муњољирони мо агар забонро донанд, дигар дар пеши њар кас шарманда, сурху сафед намешаванд. Таъќиди забондониро президенти љумњур дар баромадњои хеш њамеша ќайд мекунанд. Ба љавонони имрўза њама шарту шароитњо муњайёст, вале банда мушоњида мекунам, ки ќисми зиёди онњо аз омўзиши он дурї мељўянд. Сўњбати онњо бо ким - кадом лањчаи дур аз забони модарист. Бењтар мебуд агар онњо ваќти хешро ба омўхтани забонњои хориљї ва модарї сарф мекарданд, ба манфиати худи онњо мебуд.
6
№31 (307), 24-уми октябри соли 2012
Бачањо дар дигар давлатњо бо истифодаи техникањои муосир чи чизњое ихтироъ намекунанду дар мактабњои ќишлоќњои мо бошад, аќќалан хонандагон компутерро дуруст кор фармуда наметавонанд. Бо назария ба хонанда чизе дода наметавонед. Вазидани шамолњои сард ва боришњои охир њушдорест барои сокинон аз наздик шудани фасли сармо. Бо дидани ин манзарањо ташвиши сокинон дучанд мешавад, зеро боз 7 моњи дигари бебарќї дар пеш асту сокинон боз дар хонањои сарду торик омадани барќро интизор мешаванду гоњњо бо рўшноии шамъи бобої хўроки шом мехўранд. Дар асри 21 зиндагї дорем, аммо 15 соли охир дар фасли сармо барќи фаровонро ќариб, ки надидаем. Баръакс ањвол бадтар мешавад, ки бењтар не. Аз рўи ваъдањои масъулин бояд чанд сол ќабл ин муаммо пурра аз байн бардошта мешуд, вале воќеият баръакси њолро нишон медињад. Лимити имсола аз соли гузашта 4 рўз пештар бе ягон огоњї чун "мењмони нохонда"-е дари сокинонро кўфт. Агар соли 2011 лимит расман аз 12 октябр оѓоз шуда буд, соли равон ин "вабо"-и навбатї аз 8 октябр шурўъ шуд. Њарчанд, ки хомўшшавии барќ аллакай аз моњњои сентябр шурўъ шуда буд. Ин вазъро масъулин чун њамешагї дар гузаронидани корњои таъмири таљњизот ва омодагї ба зимистон арзёбї карда буданд. -Аљиб аст, ки масъулин гўё "таљњизотњои зимистониро таъмир мекунанд, ваќте ки барќ дар соатњои муайяншуда хомўш шавад, сабабашро пурсон шавї, онњо ба "авария" рабт медињанд. Пас маълум мешавад, ки таъмири таљњизот дурўѓи навбатии кормандони барќ аст. Дигар ба гапњои онњо бовариам намондааст. Танњо илтиљо аз Худованд мекунам, ки худаш моро аз сардињои сахт нигањ дорад, вагарна агар рўзат ба ин вазирону кабирони мо монад, ба чї њол гирифтор намешавї, - гуфт як сокини шањри Истаравшан ба номи Ќурбоналї.
- Сањарї соати 5:30 даќиќа барќ меояд ва аксар ваќт соат 8 нашуда, хомўш мешавад. Бегоњї соати 17: 30 то соати 22:00 даќиќа барќ мегирем. Аќќалан як соати ваќти нисфирўзї барќ намедињанд, ки як пиёла љои гарм хўрем. Њоло зимистон нашуда, ањвол њамин гунна бошад, пас намедонам дар фасли сармо чї хел мешуда бошад. Аз расонањо њамин калонњои мо дигар хел гап мезананду дар асл тамоман дигар хел кор мекунанд. Аз рўи гуфташон амал намекунанд. Кадом сол њам аз телевизион гуфтанд, ки соати барќ зиёд мешавад. Баъди ин ваъдањо ба љои аз меъёр додани барќ аз будаш њам чанд маротиба камтар барќ мегирифтагї шудем. Имсол њам боз дурўѓ мегўянд, - гуфт холаи Нисолат, сокини ин дења.
Боз... "вабои бесветї" "СЕР ЧЇ ПАРВОИ ГУШНА ДОРАД" - Дар бораи бо барќ таъмин кардани ањолї ягон "калон"-и мо аќќалан фикр мекарда бошад? Агар онњо ѓами мардумро мехўрданд, кайњо аз ин вазъ рањої меёфтем. Ин проблемаи дуву се ва ё панљ соли охир нест - ку. Агар ин њолат дар дигар давлатњои рух медод, кайњо вазирону кабиронаш ба истеъфо мерафтанд. Вазирони мо, ки дар хонаашон барќ доранд, хонањои худашон гарм аст, парвои халќро надоранд, - ин бардошти як нафари дигар аст, ки худро сокини ноњияи Ѓончї ва Рањимљон муаррифї кард. ЯГОНА УМЕД БА "ВИЖВИЖОК" Аскар, сокини шањри Исфара бошад аз кишвари Чин миннатдор аст:
(Идомаи маќолаи "Супориши "Исмоили Сомонї - асри 21" аз шумораи гузашта) Дар ноњияи Ёвон њам ќариб ба њамин монанд як бањси дигаре мебошад, ки хољагидоронро љон ба лаб расонидааст. Ба гуфтаи масъулини корхонаи пахтатозакунии ЉДММ "Ёвон котон", яке аз калонтарин корхонањои ин минтаќа, ки дар љамоати дењоти "Нурин" - и ноњияи Ёвон воќеъ мебошад, тайи ду сол аст, ки бо сабабњои монеъгузории баъзе аз масъулини ноњия наметавонад фаъолияти озод кунад. - Бо сабаби он, ки корхонаи мо аз андоз 50 њазор сомонї ќарздор аст, дарашро муњр зада фаъолияташро боздоштаанд. Агар аз аввали мавсими њосилѓундорї монеи кори мо намешуданд, шояд, то имрўз зиёда аз 4 њазор тонна пахта ќабул мекардем, аммо њамагї 160 тонна ќабул карда тавонистему халос. Њатто гуфтем, ки омодаем, то ќарзи андозро супорем, аммо дар њукумати ноњия ба мо гуфтанд, аввал ќарзи андозро супоред, баъд боз маслињат мекунем, - изњор дошт як масъули ЉДММ "Ёвон- котон", ки нахост номаш ифшо шавад. Ба гуфтаи ин њамсуњбатам, ин њама дар њоле мебошад, ки ЉСШК "Анахит" (як корхонаи пахтатозакунии дигар) аз андоз ва дигар пардохтњои давлатї зиёда аз 140 њазор сомонї ќарздор аст, аммо касе љуръат намекунад, ки фаъолияти онро боздорад. Дар шўъбаи андози ноњияи Ёвон ба мо гуфтанд, ки ЉДММ "Ёвон - котон" 106 њазору 311 сомонї аз андоз ќарздор буд ва моњи сентябри соли равон 45 њазор сомонии ќарзашро супорида, 61 њазору 311 сомонии дигар ќарздор мебошад. - Вазъи ногувори воридшавии андозро ба инобат гирифта, ТИБЌИ СУПОРИШИ ШИФОЊИИ РАИСИ ВИЛОЯТИ ХАТЛОН ЃАЙБУЛЛО АВЗАЛОВ ВА РАИСИ РАЁСАТИ АНДОЗИ ВИЛОЯТИ ХАТЛОН АМИРОВ комисияи махсус бо иштироки муовини сардори Раёсати андози вилояти Хатлон, сардор ва сармутахаси-
- Се сол аст, ки дар фасли сармо барои рўшан кардани хонаам аз "движок" истифода мебарам. Хайрият, њамин "движок" њасту мо мушкилоти бебарќиро ин ќадар эњсос намкунем. Вале солњои охир гарон будани нархи бензин моро ба ташвиш меорад. Њама умедамон ба арзон шудани нархи бензин њаст. Путин њам ба Душанбе омад, аќќалан њамин калонњои мо њарчи тезтар гуфтушунид кунанду бољи гумрукиро бардоранд, то бензин тезтар арзон шавад. Нигора, сокини ноњияи Бобољон Ѓафуровро бошад љоришавии мањдудияти барќ сахт ба ташвиш овардааст. Дар сўњбат бо мо гуфт, ки њоло "рўи барќро серї надида", аллакай он њам чун "тухми анќо" мешавад: - Бањору тобистон умри мо дар
сањро мегузараду ќариб аз барќ истифода њам намебарем. Акнун, ки кори сањроро ба охир расонида, каме бошад њам дар хона рўи рўшноиро мебинем, гўем, барќро хомўш мекунанд. Ростї, ваќте "лимит" сар шудаастро мешунавам, "аллергияам" мегирад... МАВСИМИ ДУРЎЃГЎЇ Чизи дигар, ки аксар ваќт сокинон изњори нигаронї мекунанд, риоя нашудани ваќти мањдудияти барќ аст. Нозирљон Ёдгорї, сухангўи "Барќи тољик" гуфтааст, мањдудияти ќувваи барќ дар дењот аз соати 23 то 5-и субњ љорї шудааст, аммо воќеият тамоман дигар аст. Сокинони дењаи Ќалъачаи Калони шањри Истаравшан мегўянд, ки њамагї дар як шабонарўз 7 соат барќ мегирем.
"ДАР ДУ ВАЁ СЕ МОЊ БАРНОМАИ СОЛОНА ОМЎЗ!" Бебарќї дар кишвар ба соњаи маориф низ бетаъсир намондааст. Махсусан, ин њолат боиси аз омўхтани компутер дур мондани хонандагон дар дењот гаштааст. - Бачањо дар дигар давлатњо бо истифодаи техникањои муосир чи чизњое ихтироъ намекунанду дар мактабњои ќишлоќњои мо бошад, аќќалан хонандагон компутерро дуруст кор фармуда наметавонанд. Бо назария ба хонанда чизе дода наметавонед. Ваќте ба бача фањмонию нишон надињї аз худ карданаш хеле душвор аст. Дар 9 моњи тањсил ќариб 7 моњашро бе барќ паси сар мекунем. Магар дар ду ё се моњ хонандагон метавонанд, ки барномаи солонаи таълимро аз бар намоянд? - зикр мекунад омўзгор Самаридин, аз ноњияи Шањристон. Хулоса, боз мавсими сардї, бебарќї, азобу машаќќат, дурўѓгўї сар шуд. Мисле, ки дар асри миёна зиндагї мекарда бошем... Афзал Босолиев
"Супориши Афзалов" Чаро корхонањои пахтаро намегузоранд, ки кор кунанд? Ба гуфтаи онњо, маќомоти андози ноњия кадом ваќте натавонистаанд наќшаи андозро иљро намоянд, ба њамин хотир, аз ЉСШК "Истиќлол - 2010" маблаѓ пурсидаанд ва бо њамин андози ноњия дар назди ин корхона ќарзидор мондааст, аммо чї ќадар маблаѓ аст, ин номаълум боќї мемонад. Баъзе аз сарчашмањо бар он њадс мезананд, ки ЉСШК "Истиќлол - 2010" ба яке аз писарони раиси вилояти Хатлон Ѓайбулло Авзалов таалуќ дорад ва супориши ши-
си шўъбаи њуќуќии нозироти андози ноњия таъсис дода шуд, ки комиссияи номбурда дар њузури намояндагии ЉДММ "Ёвон - котон" ин корхонаро молгузорї карданд. Нусхаи санади мазкур барои молгузорї кардан мазмунан ва пурра ба маъмурияти завод фањмонида шуда, як нусхаи он ба онњо супорида шудааст, - гуфт, зимни суњбат як масъуни шўъбаи андози ноњияи Ёвон, ки нахост номаш ифшо гардад. Ба гуфтаи ин њамсуњбатам, ЉСШП "Анахит", ки дар љамоати дењоти ба номи "Гулсара Ёсупова" воќеъ мебошад, аз андоз ба маблаѓи 231 њазору 951 сомонї ќарздор буд. Имсол танњо 45 њазор сомонї ба буља супоридаасту халос.
Мувофиќи як иттилои ѓайрирасмии ба дасти мо расида "соњибони" ЉСШП "Анахит" хориљињо мебошанд, аз ин хотир, ба њамаи он нигоњ накарда, ки аз соли 2010 ба ин су аз андоз ќарздор аст, касе аз масъулин љуръати боз доштани фаъолияти онро надорад. Аммо дар хусуси ЉСШК "Истиќлол - 2010" (як корхонаи дигари пахтатозакунї дар Ёвон) дар шўъбаи нозироти андози ноњия ба мо гуфтанд, ки ин корхона нозироти андози ноњияро ќарздор кардааст.
фоњие, ки болотар ишора кардем мањз ба њамин хотир будааст. Ростї, баъди фањмидани ин њама бесарусомонињо, ба хулосае омадам, ки маъракаи љамъоварии њосили пахтаро ба майдони човандозї ташбењ дињам, чунки аз он ягон фарќе надорад. Дилшод САФАРОВ
№31 (307), 24-уми октябри соли 2012
7
Мо њамчунин муътаќидем, ки тавофуќоти давлатњои Тољикистон ва Русия дар заминаи танзими муњољирати корї воќеъияти њолро нишон намедињанд ва посухгўи ниёзњои замон ва рўњи муносиботи табиии њампаймонии мардуми тољику рус нестанд. Бо ин сарлавња ва бо ин маънї дар рўзномаи "Варорўд" маќолае нашр шуда буд, ки мутааллиќ ба ќалами рўзноманигор Набиюллоњи Суннатї аз санаи 16 июли соли 2008 №29 (319) мебошад. Аслан ваќте ин аксро дар пештоќи бинои 7 - ошёна дидам, азм кардам, ки ягон чизе бинависам. Лекин тифоќо, бо маслињати дўстон маќолаи Н. Суннатиро хондам, ки чањор сол ќабл нигошта шуда будааст. Инак, боз њамон сарлавњаро бо иљозати муаллиф ба маќолаам унвон кардам. Сухан боз перомуни њамон акси президент меравад, ки дар рў ба рўи њайкали Камоли Хуљандї, воќеъ дар шањри Хуљанд кўчаи Ленин, бинои 20, ки се ошёнаро гирифааст, меравад. Акси Сарвари давлат 18 пешайвон "балкон"-ро ба пуррагї пўшонидааст, ки дар паси он акс шаш оила зиндагї мекунанд. Онњо аз нури офтоб комилан мањруманд. Њар як пешайвон 2,8 метр ќад ва 3,5 метр бар дорад. Бино ба гуфти асабшиноси беморхонаи шањрии шањри Хуљанд М. Шокирова, "нури офтоб ба организм манфиати калон дорад. Норасоии нури офтоб кўдаконро ба бемории рахит (касалии устухон) оварда мерасонад. Дар таркиби офтоб витамини Д мебошад, ки ба љисми инсон ворид мешавад. Норасоии нури офтоб устухони кўдакро мулоим намуда, рафта - рафта устухони кўдакро каљ мекунад". Ба аќидаи асабшиноси дигари суѓдї Тањмина Назарова, бе нуру рўшноии табиї инсон ба касалињои пўст, маризии рахит ва хира шудани биноии басар ва њатто нобиної мубтало мешудааст. - Агар одам бидуни рўшноии офтоб зиндагї кунаду танњо зисташ дар зери шўои барќ бошад, мумкин аст, касалињои безуриётї низ сар бизанад, - иброз доштааст хонум Назарова дар мусоњибаи Н.Суннатї дар рўзномаи Варорўд. ГУФТАИ ПРЕЗИДЕНТ ЧАРО ИЉРО НАМЕШАВАД? Суоле ба миён меояд, ки ин аксро ба кадом хотир гузоштаанд? Хайр, ана гуфтем, ки ба хотири худро дар њузури сарвари давлат хубу наѓз нишон додан. Аммо борњо худи сарвари давлат Э. Рањмон иброз намудааст, ки "акси
Суоли матрањ ин аст, ки оё њуќуќи шањрвандоне, ки хонаашон паси акси президент мондааст, наќз шудааст? Њуќуќшинос Рањимљон Юсуфов дар ин бора мегўяд: -Агар дар ин љода розигии шањрвандонро њукумати шањр гирифта бошад, ягон љои њуќуќпоймолкунї дида намешавад. Ба аќидаи яке аз собиќадорони соњаи маориф, нафаќахўр, сокини шањри Хуљанд Муњаммадназир Ањмадов, ин акс барои оро додани шањр наќши бисёр хуберо мебозидааст. Аммо дар идомаи суханаш мегўяд, ки барои саломатии сокинони њамон бино зарар дорад. Нафари дигар, ки аз гуфтани номи худ худдорї намуд, мегўяд: акси зебост њар як фард бояд президентро донаду ба ин ифтихор кунад, бигзор расми президентро дар тамоми љо овезанд, воќеан шахси аразанда аст.
Раиси тамаллуќкори Хуљанд Ё барои саломатии кўдакону наврасон чї зарур: офтоб ё акси президент? маро њатто дар корхонањоятон наовезед". Пас, дар ин сурат ба хулосае расидан мумкин, ки дар њукумати вилояти Суѓд ва шањрдории шањри Хуљанд ба гуфтањои президент ањамияте намедињанду њаддалимкон фармонњояш иљро намешаванд. Баръакс њар ќадар президент ягон кореро манъ намояд, аз љониби масъулини Шимоли Тољикистон, мутаассифона, бештар аз пештар ба хотири тамаллуќу хушомад ба ин амал даст мезананд. УМРАТРО ФУРЎШУ РЎШНОЇ ХАР… Дар урфият мегўянд: "Умратро фурўшу рўшної хар". Пас, њоли сокинони ин бино, ки акси пре-
зидент пештоќи айвони онњоро ба пуррагї аз нури офтоб мањрум кардааст, чї бошад? Ба њар њол, мо ба ин суоли худ кўшиши посух љустанро намудем. Як нафар сокини њамин бино, ки љониби офтоббарои хонаашро ба пуррагї акси президент гирифтааст, худро Ашрапова Т. Њ. муаррифї карда, мегўяд: - Ин масъаларо борњо гуфта анд . Њ атт о рў зно маи "В арорўд" њам пайгирї кард, аммо суде накард. Дар рўзи равшан бо барќ менишинем. Ба њукумати вилоят занг задем, онњо гуфтанд, бояд њукумати шањр дида барояд. Мо њаматарафа љаноби олиро дастгирї мекунем. Бовар дорем, ки сарвари давлат аз ин
бехабар будагист, охир ин бинои истиќоматї аст-ку, - меафзояд Ашрапова Т. Нафари дигаре, ки истиќоматкунандаи ин биност, худро Ќурбонова муаррифї кард, мегўяд: - Хона торик њаво намедарояд, хуб мешуд, ки ин аксро бигиранд, зеро ки мо аз нури офтоб бањрае намегирем... Тоњирова Ш., ки низ истиќоматкунандаи ин биност, иброз дошт: - Чї кор кунем, аксро мондаанд, гиред, гуфта натавонем, агар не, њадди аќал ќисме аз маблаѓи барќро арзон кунанд. Ба њамин њам мо розї. РОЗИГЇ Ё ИФТИХОР?
Фарохони љавонони Тољикистон аз фаъолони љомеаи маданї, њизбњои сиёсї ва аъзои Маљлиси намояндагон ва Маљлиси миллии Љумњурии Тољикистон Фаъолони арљманди љомеаи маданї, рањбарони муњтарами њизбњои сиёсї, намояндагони мардум дар Маљлис! Мо, гурўње аз љавонони Тољикистон, бо ин фарохон нигаронии жарфи худро аз имзои якчанд мувофиќатномаву ёддошти тафоњум миёни Русия ва Тољикистон њангоми сафари раисљумњури Русия Владимир Путин ба Душанбе изњор медорем. Бештари ин аснод бо манофеи миллии Тољикистон созгор нест ва бар ташаннуљ дар љомеаи кишварамон ва кулли минтаќаи Осиёи Марказї меафзояд, ки авзоъи сиёсиро бадтар хоњад кард. Мо бо ин ки њаќќу салоњияти Њукумати Тољикистонро барои аќди ќарордодњои байнулмилалї эътироф мекунем, имзои Мувофиќатномаи тамдиди будубоши пойгоњи низомии 201-и Русия дар сарзамини Тољикистонро шадидан мањкум менамоем. Мо бар ин боварем, ки бандњои ин Мувофиќатнома дар бораи замони њузури неруњои низомии Русия дар Тољикистон (то соли 2042), маконашон (дар пойтахт ва шањрњои Ќўрѓонтеппа ва Кўлоб) ва маќому вазъияти сиёсиву њуќуќияшон (эътои, ба истилоњ, масъунияти дипломатї ба низомиёни муздури Русия) по-
сухгўи манофеи миллии Тољикистон нестанд. Бино бар маќолањои пуршумори расонањо, мардуми шањрњои Кўлоб ва Ќўрѓонтеппа борњо хостори баровардани ягонњои лашкарии рус аз ин шањрњо шудаанд. Будубоши шумори бисёри низомиёни хориљї дар пойтахти кишварамон низ на бар зебаш меафзояд ва на бар амнияташ. Аз дидгоњи амниятї, неруњои низомии бегона бењтар аст, ки дуртар аз шањрњои калон мустаќар бошанд. Шигифтовар аст, ки чандин њазор низомии бештарашон муздур, ки пешинаи хидматашон дар артиши Русия худи русњоро њайрону шигифтзада кардаву мекунад, чаро бояд аз њуќуќи масъунияти дипломатї бархурдор бошанд? Мо, шањрвандони Тољикистон, посухи ин пурсишамонро донистан мехоњем: њукуматњои ду кишвар "пуштибонони оромиву субот дар Тољикистон ва минтаќаро" (гуфтаи Путин) аз кадом неруњо дифоъ хоханд кард? Мо њамчунин муътаќидем, ки тавофуќоти давлатњои Тољикистон ва Русия дар заминаи т анз ими му њољирати корї воќеъияти њолро нишон намедињанд ва посухгўи ниёзњои замон ва рўњи муносиботи табиъии њам-
паймонии мардуми тољику рус нестанд. Ин тавофуќот хому нимкола њастанд ва вазъи садњо њазор корљўи тољикро бадтар хоњанд кард. Ин муњољирон њамакнун низ дар бадтарин шароити ношї аз беќонунї ва ришвахории саросарї зиндагиву кор доранд, ки бархоста аз татбиќи ќавонину муќаррароти муљаввизи мондгорї ва кор аз сўи масъулини давлатии Русия аст. Бар асари татбиќи њамин ќавонину муќаррарот аст, ки њаммењанони мо њарсола садњо милюн дулорро дар Русия барои "халоспулї" ба ришваситонон медињанд ва худ нохоста об дар осиёби ришвахорон мерезанд. Мо муът аќидем, ки лосиданњои сиёсї њатто бо кишваре заиф дар шароити кунунии Осиёи Марказї натиљаи мусбате барои мардум ва кишварњои минтаќа нахоњад дошт. Аз ин рў, бо ин хитоба аз шумо, шањрвандони озоди кишвар, фаъолони љомеаи созмонёбандаи маданї, намояндагони мардумї дар њар ду бахши Маљлиси Олии Љумњурии Тољикистон дархост мекунем, ки аз тасвиби нињоии ин тавофуќот то замоне, ки манофеи миллату кишварамон дар онњо лињоз нашаванд,
ПЕШНИЊОДИ ЖУРНАЛИСТЇ Дар њаќиќат акси президент ородињандаи шањр аст. Аммо саломатиии наврасону кўдакон аз акси президент ва ё худ аз шањомати ин ё он идеология њам боло меистад. Агар ин расмро ба болои бино насб кунанд, бењтар мешавад. Зеро њам љои барњаво ва њам хеле намоёнтар ва аз њама муњим мардум низ аз неъмати худодод - нури офтоб бањравар мешаванд. Ќарињаи (варианти) дигаре низ њаст, ки дар пањлўи бинои мазкур як бинои зебое њаст, ки касе барои ягон кор истифода намебарад. Аз ин рў, кўчонидани акс ба ин бинои пањлу низ аз манфиат холї нест. Боз аз њама муњим, гуфтаи президентро масъулини њукумати шањри Хуљанд ва њукумати вилояти Суѓд дар бобати наовехтани аксу шиорњояш низ бояд ба эътибор бигиранд, нуран ало нур мешавад, зеро эшон намояндањои комилњуќуќи роњбари давлат дар минтаќа мебошанд. Хулоса, кош, ин кори њукумати шањри Хуљанд як гуна рекламаи мулоимхунукона ё "антиреклама" набошад. Комрони АСЛОН
пешгирї кунед. Дар ёд дошта бошед, ки њукуматњо меоянду мераванд, аммо мардум ва кишвари тољикон поянда мемонад. Шуморо фаро мехонем, то даст ба дасти њамдигар дињем ва бо роњи ќонунї аз манофеи миллии худ дифоъ намоем ва кўшиш кунем бо Русия равобите бунёдёфта бар усули дўстиву баробарии манофеъу њуќуќ дошта бошем. АлишерЗарипов Бахтиёр Аминов Ањлиддин Салимов Асомуддин Атоев Алї Мастов Адибаи Азиз Абдулазиз Восиев Умед Љайњонї Дориюши Раљабиён Саймиддин Дўстов Абдуманнон Шералиев Насиба Каримова Далер Ѓуфронов Дилшод Нодиров Фарзона Ашурмадова Фазлиддин Насриддинов Муњаммадрозиќ Неъматов Суњроб Њаитов Эраљ Холов Ёќуби Саид Парвина Ибодова Фаридун Юлчибоев Љамъ: 347 имзо (Љамъоварии имзоњо идома дорад)
8
№31 (307), 24-уми октябри соли 2012
Њамон карасин њам танњо аз як тараф гаронтар аст, зеро чун њавопаймои "Тољик Эйр" ба кишвари дигар парад, аз он љо карасин мегирад ва шояд он миќдор карасине, ки аз он мамлакатњо мехаранд, барои аќаллан якуним парвоз мерасад. Ба таваљљўњи Маљлиси намояндагони МО ЉТ Ба таваљљўњи Хадамоти зиддиинњисории назди Њукумати ЉТ Арзиши чиптаи "Маскав - Ню Йорк - Маскав", яъне рафтуомад моњи июни 2012, дар айни мавсими љањонгардї, ки бояд чипта ќимат бошад, баста ба рўзи парвоз ва тарзи хизматрасонї аз 700 то 1000 доллар буд. Ваќти парвози дутарафа 21 соат!!! Чиптаи хатсайри "Тошканд Куала - Лумпур - Тошканд" дар сентябр 650 доллар буд. Ваќти парвози дутарафа - 14 соат. Март - апрели 2012 - нархи чиптаи "Душанбе - Маскав" барои як тараф, такрор мекунам, ЯК тараф 640 доллар буд. Ваќти парвоз - 4.5 соат! Нафаре, ки ширкати хурди чиптафурўшї дорад, мегўяд, моњњои март - апрели 2012 нархи чиптаи "Душанбе - Маскав" барои як тараф, такрор мекунам, ЯК тараф - 3150 сомонї, баробар ба 640 доллар буд, яъне, мавсими кўч бастани муњољир ба Русия мебошад ва чун моњи май шумораи равандањо камтар мешавад, нархи чипта ба Маскав ба 483 доллар (28 майи 2012) фуромад. Аммо дар тирамоњ,фасли аз њама кам шудани њаракати муњољирон ба Русия чипта то ба 1200 сомонї ва ё ќариб 250 доллар мефуромадааст. Арзиши чиптаи парвози "Маскав - Ню - Йорк - Маскав", яъне рафтуомад, моњи июни 2012, яъне дар айни мавсими љањонгардї, ки бояд чипта ќимат бошад, баста ба рўзи парвоз ва тарзи хизматрасонї аз 20 то 30 њазор рубли русї ё 700 - 1000 доллар аст. Ваќти парвози дутарафа - 21 соат!!! Агар "Тољик Эйр" дар хатти "Маскав - Ню Йорк- Маскав" кор кунад, нархи чиптаи онњо аз 2500 доллар кам намешуд! Ё амрикоињо ба зиён кор мекунанд? Чї будани фоидаро намедонанд? Гапи асосї дар он аст, ки дар Амрико манфиати шањрвандон ва зиёду камии фоидаи корхонаро ќонун муназзам мекунад, бинобар ин амрикоињо дараља ё њаљми даромад аз ин ё он намуди фаъолияти ширкатњои бешуморро њамеша назорат мекунанд ва намегузоранд, ки ширкати њавої бо ихтиёри худ фаразан 100% ё 200% фоида бардоранд. Боз як ишкели дигаре њаст, ки мо бояд онро рўи сањифа орем. Дар ширкатњои њавоии дигар кишварњо одатан ба њар
ТОЉИК ЭЙР ВА СОМОН ЭЙР - «ХАЙРХОЊОН»-И МУЊОЉИРОНИ КОРИИ ТОЉИК
Њарисии "Тољик Эйр" мусофир аз 23 килограмм зиёд баѓоч ё бори бепул рухсат шудааст. Ин, албатта, ба ѓайр аз бори дастї, ки одатан то панљ кило иљозат медињанд. Њатто ман ширкатњоеро медонам, ки њар як мусофир метавонад ду љомадонро бепул барад ва њар яки он метавонад то 20 - 30 кг бошад. Дар ин самт њам ширкатњои Тољикистон ба мусофир, бењтараш ба муњољир, ѓоратгарона ё њарисона муносибат мекунанд ва ў танњо то 20 кило борро метавонад бепул гирад ва дар бораи бори сари даст умуман њарфе нест. Акнун боз ба њисобу китоб рў меорем. Агар аз њар нафар муњољири тољик ширкатњои мо 3 килої "дузданд", пас аз тахмин 250 њазор мусофире, ки дар як сол аз ин ширкатњо истифода мебаранд, 750 њазор килограмм њаќќи мусофирро "медуздидаанд", ки якдолларї бошад њам, 750 њазор доллар аст! Ин љо чанд суоли мантиќї ба миён меояд. Чаро чунин шудааст, ки арзиши чиптањои мо як ё чанд баробар аз амрикоињо ва њатто аз њамсояамон ќиматтар ва вазни бор то 20 кг мањдуд аст? Ин таљриба аз даврони Шўравї боќї мондааст. Шояд ин меъёр му-
вофиќи бардошти њавопаймоњои он замон буд, аммо имрўз ширкатњои Тољикистон асосан аз тайёрањои Боинг истифода мекунанд ва хуб мешуд, зарфияти бардошти тайёрањоро ба инобат гирифта, аќаллан ба мусофирон имконият дода шавад, ки бо худ то 30 кило бори бепул гиранд. Зеро рисолати ширкати давлатї пеш аз њама САБУК КАРДАНИ шароити мусофирон ва дар айни замон муњољирон аст, на афшондани кисаи онњо! Чаро ширкати кишвари њамсоя барои 14 соат, парвози ДУ тарафаи "Тошканд - Куала - Лумпур- Тошканд" 650 доллар мегираду "Тољик - Эйр" ба Маскав барои ЯК тараф бо андак фарќ зиёда аз 400 то 640 доллар нарх мондаанд? Барои он ки ширкати њавоии љумњурии њамсоя зери назорати њукумати худ аст ва њукуматдоронашон дар ин кор ѓами мардумро мехўранд, на фоидаи ширкати њавоии давлатиро! Роњбарони ширкатњои тољикистонї далел меоранд, ки нархи карасин барои онњо гаронтар аст назар ба ширкатњои дигар кишварњо, лекин ба кадом њисоб занед, рўшан аст, ки дар ширкати давлатии мо ИНСОФ кам ё
www.tojnews.org
www.tojnews.org
арзи хориљї меоранд ва њам сафи бекоронро зиёда аз ЯКУНИМ миллион кам мекунанд. Биёед, боз ба арќом назар меандозем. Соли гузашта муњољирони ўзбакистонї ба кишвари худ ќариб $5 миллиард доллар гузаронидаанд. Муњољирини тољикистонї $2 миллиарду 752 миллион фиристодаанд, хабар медињад Бонки марказии Русия. Дар назари аввал менамояд, ки ўзбакистонињо назар ба тољикистонињо ба кишвари худ ќариб ду баробар зиёд пул фиристодаанд, аммо чун ин маблаѓро ба њар сар ањолї таќсим кунем, ба њар шањрванди ўзбакистонї каме зиёдтар аз 172 доллар ва ба њар тољикистонї ба њисоби миёна ба 352 долларї рост меояд. Маълум мешавад, ки муњољирони тољик назар ба њамсарнавиштњои ўзбакистонї ду баробар зиёдтар маблаѓ кор мекардаанд ва љойи пинњон нест, ки бо шарофати ин маблаѓ истиќ-
нест. Њамон карасин њам танњо аз як тараф гаронтар аст, зеро чун њавопаймои "Тољик Эйр" ба кишвари дигар парад, аз он љо карасин мегирад ва шояд он миќдор карасине, ки аз он мамлакатњо мехаранд, барои аќаллан якуним парвоз мерасад. Сентябри њамин сол Кумитаи зиддиинњисории Ќазоќистон низ ба ширкати давлатии "Astana Airs" расман фармон дод, ки арзиши чиптањояшро поён фурорад. Чунин хулоса бардоштам, ки дар љањон яке аз гаронтарин хизматрасонї аз љониби ширкати давлатии "Тољикэйр" расонида мешавад, вале чаро Хадамоти зиддиинњисории Тољикистон сустњаракат асту ѓами аќаллан муњољиронро намехўрад, ваќте дар таги биниашон ширкати давлатии "Тољик - Эйр" бо нархњои дандоншикан фаъолият мекунад ва нарх мегузорад. Баъди як моњ ин ширкати давлатї арзиши чиптањоро аз Русия ба Тољикистон гарон мекунад, зеро ваќти бозгашти муњољирони мавсимї сар мешавад, яъне, боз муњољирро ѓорат мекунад. Яъне, арзиши билет ба Маскав дар тирамоњ 250 доллар ва дар марту апрел то 640 доллар аст. Мушоњидаи дигар он аст, ки тайёрањои ширкати тољикї ба самти Маскав њамеша пур парвоз мекунанд, њол он ки њавопаймоњои дигар ширкатњо, ки чиптаашон аз мо арзонтар аст, на њамеша пур аст. Ё дар тирамоњ масофа кўтоњ мешаваду дар бањор дароз? Њол он ки камтар дар бораи наќши муњољир дар љамъияти имрўзаи мо биандешем, бояд барои онњо њама шароитро муњайё созем, зеро агар миллиардњо долларе, ки онњо ба Тољикистон солона њавола мекунанд, набошад, вазъияти иљтимоии кишвар аз муташанниљ њам муташанниљтар мегардад, чунки онњо њам
рор дар кишвари мо њаст, мардум аз њисоби пули муњољир месозад, мехарад ва ба њаљ меравад, хулоса, љумњурї ќариб ки АЗ ЊИСОБИ МУЊОЉИР зиндагї дорад. Бинобар ин сиёсати њукумати Тољикистон дар масъалаи муњољирон мутаносиб ба сањми онњо бояд бошад, аммо дар натиљаи бепарвої ва хунукназарии масъулони вазорату кумитањои дахлдори он имрўз муњољир на танњо мавриди таваљљўњи њукумат ќарор нагирифтааст, балки њадафи ѓорат асту бас. "Тољик Эйр" ширкати давлатист ва зарару хисороти он аз њ ис об и ан дози м ов у шумо пўшонида мешавад, бинобар ин дар хизмати мардуми худ бояд партофт (скидка) бошад ва он набояд барои "даромади аз њад зиёд" кор кунад. Муњољир набояд ба "Тољик - Эйр" лањм, балки бояд ба ѓамхории њукумат ва ширкати он сазовор бошад. Ширкати давлатї бояд дар њадди камтарин ё аввали фоида ќарор гиранд, на дар њадди нињої, ки бештар ба ѓорат шабоњат дорад. Б ин об ар и н б арои п еш и роњи ин гуна даромадњои ба ѓорат монанди бењадро гирифтан як роњи осон аст. Маљлиси намояндагон мисли кишварњои дигар ќон уне танзим кунад, ки мувофиќи он даромади софи корхонаи давлатї, масалан, то 5 - 10% бошад, на аз он зиёд. Он гоњ ширкати њавоии давлатї наметавонад бо хоњиши худ нархи чиптаро то ба 640 доллар барои як тараф бардорад. Савол ин аст, ки агар "Тољик - Эйр" ширкати давлатист, пас ин гуна бедалел боло бурдани нархњо сиёсати давлат аст ё…? Муњибуллоњи ЌУРБОН, рўзноманигор
№31 (307), 24-уми октябри соли 2012
9
Њам русњо ва њам амрикоиву дигарон он замон ба рањбари Тољикистон тан хоњанд дод, ки аз сўи худи мардум интихоб шуда бошад. Танњо интихоби мардум ќудратњоро ба манофеи миллии Тољикистон мутеъ хоњад кард.
6 ноябри соли равон дар Амрико интихоботи президентї баргузор мешавад. Каме бештар аз 10 рўз то ин интихобот мондааст. Номзадњо ба президентии Амрико Барак Обама ва Мит Ромнї, ба истилоњ "каллаву пўст" зада истодаанд. Аммо барои мардуми Тољикистон ин муњим хоњад буд, ки дар ин рўз соли оянда интихоботи президентї дар худи кишвари мо баргузор мешавад. Дар ИМА на танњо азњобу ѓояњо, балки шахсият ва барномањои иќтисодии ду номзад ба њам раќобати шадид мекунанд, аммо то як сол баъид аст фикр кардан, ки дар интихоботи мо њам бањсњои телевизионї хоњанд буд, ё сухан аз иќтисоду сиёсати хориљї хоњад рафт. ПРЕЗИДЕНТИ ТОЉИКИСТОНРО РУСИЯ ИНТИХОБ МЕКУНАД? Пеш аз он, ки шартномаи Тољикистону Русия дар бораи пойгоњи 201 баста шавад, хабаргузории мўътабари Ройтерс аз ќавли як маќоми беноми рус навишта буд, ки Душанбе бар ивази дастгирии Русия аз Эмомалї Рањмон дар интихоботи президентии соли 2013 шартњои Маскавро ќабул карда, созишномаро имзо хоњад кард. Ин кор шуд. Њукумати Тољикистон бо шартњои Русия "замини падару бобої" - ро дар ихтиёри Русия гузошт. Акнун мешавад гуфт, ки Маскав Эмомалї Рањмонро ноябри соли оянда дастгирї мекунад? Аз рўи бархе овозањое, ки дар мањфилњои сиёсї чарх мезананд, Владимир Путин ба Эмомалї Рањмон гуфтааст, ки аз номзадии ў пуштибонї намекунад, аммо ба раванди интихобот низ халал нахоњад расонд. Агар њамчунин як сўњбат буд, Путин дигарбора ташаббусро дар интихоботи президентии Тољикистон ба даст гирифт ва тавре дар гузашта рањбарони Тољикистонро Маскав таъин мекард, ин дафъа њам чунин хоњад шуд. Гузашта аз ин, расонањои Русия њам бо назардошти нокомињои иќтисодиву сиёсии Тољикистон тайи 20 соли ахир рањбари имрўзаро президенти оянда намебинанд. Таври маълум, Русия асосан тариќи расонањояш мавќеашро нисбати дигар кишварњо баён мекарду мекунад. Касе ба ин њам бовар намекунад, ки русњо дар интихоботи президентии Тољикистон бетараф хоњанд буд. Тавре мегўянд, "ин гап ба касе гўй, ки туро нашносад". Русњо тасмим хоњанд гирифт, аммо мурѓи њумо сари кї соя хоњад афканд? Аксари коршиносон бар инанд, ки русњо њамоно ба Эмомалї Рањмон такя хоњанд кард. Як њамсўњбати мо аз доирањои тањлилгари њукуматї, ки нахост номашро бигўем, мегўяд, "рањбари кунунии Тољикистон ягона лидере аст, ки захирањои кофии маъмурї ва молиявї дорад. Њамчунин нафар њоло дар Тољикистон нест. Русия њам, ба ќавле "риск" нахоњад кард. Бахусус, ки нерўњои НАТО соли 2014 Афѓонистонро тарк мекунанд ва њанўз онњо нарафта, созмонњои террористиву тундгаро пушти марзњои Тољикистон ќарор гирифтаанд. Дар ин љанг танњо Рањмон њамкори Кремл буда метавонад". Умаралї Ќувватов, сарвари њаракати оппозитсионии "Гурўњи 24" њам бар ин ишорат мекунад, ки президенти Тољикистон ва атрофиёнаш аз захирањои молиявии бузург бархўрдоранд: "Касе дар Тољикистон ба монанди президенту атрофиёнаш маблаѓу сарват надорад. Аз ин хотир, пирўзї бар Эмомалї Рањ-
Ноябри президентї Њукумат ва мухолифони он то як соли интихоботи президентї дар чї вазъ ќарор доранд? мон кори осон нест. Дар дунёи имрўза њамаро пул њал мекунад. Танњо иродаи мардумї бар маблаѓ метавонад пирўз ояд". Аммо Рањматулло Зоиров, сарвари Њизби умумимиллии сотсиал - демократи Тољикистон, мегўяд, маблаѓ то замоне як нафарро наљот медињад, ки ба манофеъи миллии ќудрати матрањ хатари љиддї пайдо нашудааст. Вай гуфт, њарчї њам набошад, дар Кремл 6 - 7 сенарияро дида мебароянд: "Такрор њам шавад, мегўям, ки дар Маскав њатто 4 - 5 вориси президентї дар Тољикистонро пайдо кардаанд. Сенарияи "три двойки" ё "се дугона" њам њаст: якум, як номзади дунявињо, масалан, Убайдуллоев ва яке аз ањли дин - Тўраљонзода. Дуввум, ду номзад аз ањзоби мухолифи сиёсї. Саввум, як нафаре ба монанди Шукурљон Зуњуров ва дигаре намояндаи ќудратињо, ба монанди Саидамир Зуњуров". Шодї Шабдолов, раиси Њизби коммунисти Тољикистон, ки мегўяд номзадиашро ба президентї пешнињод хоњад кард, худро њамсанги Эмомалї Рањмон намебинад, аммо бовар до-
рад "ин маърака ўву њизбашро ба мардум муаррифї хоњад кард". Аммо коршиносон бар ин нукта њам ишора мекунанд, ки барои рањбари нави Тољикистон иттифоќи назари дигар ќудратњо, аз љумла Амрикову Эрон, Чин ва њатто Афѓонистону Ўзбакистон низ зарур аст, зеро њамагї дар Тољикистон манфиати худро доранд. "Њам русњо ва њам амрикоиву дигарон он замон ба рањбари Тољикистон тан хоњанд дод, ки аз сўи худи мардум интихоб шуда бошад. Танњо интихоби мардум ќудратњоро ба манофеи миллии Тољикистон мутеъ хоњад кард. Дар њоли парокандагии миллат онњо барои худ хизматгору нерў ва љои по пайдо мекунанд" - гуфт як њамсўњбати мо дар Фейсбук. НОКОМИЊО Вале њоло суоли матрањ ин аст, ки њукумати феълии Тољикистон, мухолифони сиёсии он ва њам электорат - интихобкунандагон то як соли интихоботи президентї дар чї вазъ ќарор доранд? Коршиносони њамсўњбати мо
мегўянд, дар ќиёс бо гузашта мардум аз њукумати феълї суолњои зиёде доранд, аз љумла оддитарин пурсиши онњо ин аст, ки чаро бо гузашти 15 сол мушкили барќ њал намешавад, ё чаро як ќишри хурди ањолї ба таври афсонавї сарватманд шудаанд, чаро фасод як амри табиї шудааст ва ѓайраву њоказо. Ќамари Ањрор, рўзноманигор аз вилояти Суѓд мегўяд, масалан, барои мардуми шимоли Тољикистон ва шояд дигар вилоятњо њам њанўз рўшан нест, ки чаро роњи Душанбе - Чаноќ пулакї шуд. Вай афзуд, "рўз ба рўз бад шудани вазъи маориф ва бесавод шудани насли нав мушкили умумимиллї аст. Дирўз ман дар беморхонае будам, ки њатто разеткаи барќ надорад. Суолњои мардум ба њукумат зиёданд, аммо касе ин њама гўш намекунад, кунад њам расидагї ба мушкилот хеле бо кундї сурат мегирад. Оё њамчунин њукумат ба мардум зарур аст?". Дар њамин њол, Ќамари Ањрор бар заъфи фаъолияти ањзоби сиёсї низ ишора карда, гуфт, "ба назар мерасад, ањзоби сиёсии мухолифи давлат
мунтазири онанд, ки кай як нерўе аз хориљ пайдо мешаваду ба онњо њукуматро таќдим мекунад". Зимнан, коршиносон наќши ањзоби сиёсиро дар мушкиле, ки сари њукумату мардум омадааст, бориз медонанд. Њамсўњбати мо аз Фейсбук мегўяд, "њукумат њам њељ гоњ ба як њизби мухолифи ќавї манфиатдор набуд ва то њол дарк накард, ки барои баќои худ бояд њамчунин як мухолифи љиддиро бояд медошт. Њоло њарду њам њукумат ва њам мухолифин фалаљ њастанд. Ин вазъ интихобкунандагонро низ норозї кардааст. Мардум таѓйирот мехоњад, аммо касеро лидер намебинад, ки ба ў такя кунад". ОРОМИИ ПЕШ АЗ ТЎФОН? Вазъи иљтимоиву сиёсии Тољикистонро то 1 соли интихоботро агар бо вазъи то интихоботи соли 2006 ќиёс кунем, як гуна њамгуниеро хоњем дид, аз љумла аз ваъдањои Путин дар соли 2004 мешавад ёдовар шуд, ки њељ як аз онњо вафо надиданд, аммо Эмомалї Рањмон дигарбора барои њафт сол президент интихоб шуд. Њамсўњбати мо аз доирањои наздик ба њукумат мегўяд, мушкилоте, ки домангири Тољикистон шудаанд, бештар реша бар хориљ доранд. Вай афзуд, "бубинед, танњо аз фишорњои ?збакистон иќтисоди мо миллиардњо доллар зиён дид. Масалан, корхонаи "Тољиказот" аз кор монд, тарњи нерўгоњи Роѓун хеле ба кундї пеш меравад, роњи оњанро њар ваќте Тошканд хоњад, мањкам мекунад. Ё аз боло рафтани бољи гумрукї барои маводи нафтї иќтисоди мо дар як сол ќариб 300 миллион доллар зарар дид. Мардум фикр мекунад, ки диктатура асту хешовандони роњбарон роњат карда гаштаанд, аммо ин љо сарнавишти давлатдорї аст. Роњбарон меоянду мераванд, аммо давлат бояд пойдор бимонад. Инро бояд андеша кард. Њукумати Рањмон њоло ин рисолатро, яъне пойдор кардани давлатдории миллиро ба дурустї анљом дода истодааст. Кї медонад, ки роњбари нав дастнишондаи кї мешаваду истиќлолияти кишварро то куљо тањти хатар ќарор намедињад?" Аммо Иззат Амон, коршиноси масоили сиёсї бар ин аст, ки вазъи Тољикистон дар умум ноором аст, зеро аз як љониб чанде ќабл њаводиси Хоруѓ паси сар шуданд ва "аз сўи дигар, вазъи геополтикии љањон ва вазни бозингарон иваз шудаасту маълум нест, ки хостахои онњо чист. Аз љониби дигар ќуввањо ва гурўњњои даъвокунандаи ширкат дар интихоботи президентї назар ба соли 2006 зиёд шудааст, ки агар њаќќи онњоро надида гиранд, Худо медонад, вазъи кишвар чї мешавад". Коршиносон мегўянд, соли 2006 як оромии маълуме кишварро фаро гирифта буд, њарчанд гирди интихоботи президентии он замон њам кашмакашињое шуда буд, вале дар умум иштирокчї ва ѓолиби он маъракањо аз ќабл маълум буд, аммо ин вазъ њоло дар арафаи интихоботи 2013 мушоњида намешавад. Ќиёми НУР
10 №31 (307), 24-уми октябри соли
2012
Сарвари давлат њатто њамагї ба мўњлати як њафта њаќ дорад дар кишвар вазъи фавќулодда љорї намояд. Баъди он ин парламон аст, ки ба тамдиди мўњлат ё лаѓви он тасмим мегирад. Миср њафтае ќабл як бори дигар такон хўрд. Неруњои исломситез ва демократмаоб дар майдонњои Ќоњира рехтанд, то дар баробари тањрири нави конститутсияи ин кишвар эътироз кунанд. Ба андешаи онњо ќонуни тањриршуда бештар майл ба самти ухравият дорад, на ки дунявиятро муќаддам донад. Онњо бар ин назаранд, ки дар конститутсияи љадид, ки ќарор аст, ќабул шавад, озодињои демократї мањдуд ва увлавият ба ќонунњои шариат дода шудааст. Иддае дигар даъво доранд, ки Муњаммад Мурсї бар хилофи ваъдањои ќабл аз интихоботии худ ва савганди ёдкардааш дар майдони Тањрир билохира "президенти њамаи мисриён" нашуд, балки ба исломияти худ тамоили бештар дорад. ПРЕЗИДЕНТЕ, КИ ФАРМОНИ ХУДРО ЛАЃВ КАРД Вале ба назар мерасад президенти тозаинтихоб ба мушкилоти зиёд мувољењ мегардад. Ахиран кўшиши вай барои барканории прокурори генералї аз љониби президент Муњаммад Мурсї натиља надод. Президент фармон содир намуд ва додситони кулро сафири Миср дар Ватикан таъин намуд. Вале ў изњор дошт, ки тибќи ќонун ин ваколат ба сарвари давлат дода нашудааст. Њамзамон бо ин Шўрои олии додгоњї, ки амалан ба Шўрои олии неруњои мусаллањ итоат мекунад, дар номае унвонии Муњаммад Мурсї талаб кард, ки прокурори генералї дар симматаш боќї бимонад. Мурсї илољи дигаре надошт, ба љуз он ки талаби низомиёнро иљро кунад. Вале шояд ин њам барои президенти исломгаро дар љомеаи дунявии Миср имтињоне буд, ки то кадом њад ќудрат доштани худро дарк кунад. Ба њар њол лаѓви фармон барои касе, ки сарвари давлат на таъин, балки интихоб шудааст, сахт аст. Њарчанд ин мушкил барои Миср пешгўишаванда буд. Дар гузашта, ваќте дар интихобот номзади исломгароён пирўз омад, њадс зада мешуд, ки Муњаммад Мурсї њатман бо њарбиёни ин кишвар мушкил хоњад дошт. Чун аз замони Љамол Абдуносир ва Анвар Содот идораи ин давлат ба дасти њарбиён буд ва Муњаммад Мурсї чун шахси ѓайринизомї баъди њудудан 70 соли салтанати њарбиён сари ќудрат омад. Њарчанд барояш барканор намудани сардори ситоди кулли артиш осон муяссар шуд, вале дида мешавад, ки то ба даст гирифтани њокимият роњ тўлониву мушкил аст. Њамин бенизомињо ва њамин иддиаоњои дунявият дар конститутсия аслан аз љониби њарбиён тањрик карда мешавад ва Бародарон ќиммат ва оќибати ин рўёрўиро хуб эњсос мекунад. Сиёсатза-
ШАРЊИ ХАБАРИ №1 Шояд дар њар кишвари дигар ин гуна намешуд. Вазири адлияи як мамлакат и мут араќќии олам, ки њоло 74 сол дорад, ба љурми бештар аз 30 сол пеш содиркардааш иќрор шудааст ва бе он ки касе ўро муттањам ба љурму љиноят донад ё исбот кунад, ки дар фалон љинояте даст дошт, ба истеъфо рафт. Хабаргузорињо иттилоъ дар бораи иртиботи Кэйсю Танакаро бо мафияи Љопон моње ќабл пахш карданд ва ин солмандтарин узви њукумати Љопон дар сўњбат расман худ иќрор шуд, ки 30 сол ќабл иртиботе бо ин гурўњ дошт. Аммо на чунин алоќае, ки даст ба љиноят зада бошад, балки бо дархости падараш миёнаравии издивољеро бо узви ин даста ба ўњда гирифт. Вале Танака гуфт, ки узви гурўњи љиної будани
аррифї мекунад, фавран ба ќайд гирифта мешаванд. Пешнињод шудааст, ки ваколатњои президент дар мубориза бо тањдидњои террористї ќатъ карда шавад ва кишвар танњо бо ризоияти парлумон ба ин ё он паймони њарбї бупайвандад.
МАРДУМИ БАШЎРОМАДА ДАР КЎЧАЊОИ ЌОЊИРА
ДАР СИЁСАТ НА ЊАР ТАМКИН СУДМАНД АСТ Аммо ба назар намерасад Муњаммад Мурсї дар нахустин моњњои фаъолияташ дар вазифаи президенти Миср комёб бошад. Њарчанд тањлилгарон тањаммули ў дар вокуниш ба рўйдодњои кишварро як нишони њокими дурандеш буданро мебинанд, вале дар вазъи кунунї наметавон онро шоистаи пуштибонии њама ќишрњои љомеа донист. То ба њол дида нашудааст, ки савганди садоќати Мурсї барои берун шудан аз њадду имкониятњои "Бародарони мусалмон" амалї шуда бошад. Як нишони он њамин эродњои дунявихоњони Миср аст, ки даъво доранд Муњаммад Мурсї кишварро ба оѓўши шариати исломї тела медињад. Мардуме, ки тўли ин бештар аз 70 сол дар низомии дунявии Њуснї
Миср: майдондорињои нав дагии низомиён дар низомњои худкомаи Ховари Миёна ва олами ислом решањои таърихї дорад. Имрўз аз миёни ин њама танњо Туркия кўшиш ва имкони бештари кашидани сиёсат аз дасти њарбиёнро дорад, чун заминањои сиёсии онро њам муњайё кардааст. Вале барои Миср барин кишваре, ки тоза инќилоб кардааст ва дар ин роњ њоло гомњои авалин мебардорад, мушкил аст. Илова бар ин тањрири нави конститутсия амалан салоњиятњои президентро хеле коњиш додааст ва ба назар мерасад онњо бештар ба парлумон дода мешаванд. БАРТАРИЊОИ САРЌОНУНИ НАВУ КЎЊНА Дар ќиёс ба Конститутсияи соли 1971, ки амали он баъди инќилоби 25 январи соли 2011 дар ин кишвар боздошта шуда буд, президент дигар он ваколатњои ќаблиро нахоњад дошт. Сарвари давлат њатто њамагї ба мўњлати як њафта њаќ дорад дар кишвар вазъи фавќулода љорї намояд. Баъди он ин парлумон аст, ки ба тамдиди мўњлат ё лаѓви он тасмим мегирад. Вале агар вазъ талаб кунад, ки њолати фавќулода идома ёбад, аммо парлумон мухолифи он аст, пас президент њаќ дорад дар ин мавзўъ њамапурсї доир созад. Њамчунин президент дигар њаќ нахоњад дошт тибќи салоњдиди худ баъзе намояндагони парлумонро
таъин кунад. Вай танњо имкон хоњад дошт 10 нафарро аз номи худ ба палатаи олии парлумон, ки аз ин ба баъд сенат номида мешавад, пешбарї намояд. Салоњияти палатаи поёнии парламон чун пештар боќї мемонад. Тибќи конститутсияи соли 1971 вазифањои палатаи болоии парламонро Шўрои машваратї иљро мекард ва ќарорњои он сирф хислати машваратї доштанд. Тибќи лоињаи нави конститутсия намояндагони мардум ба мўњлати панљ сол интихоб карда мешаванд, аммо президент вакола-
ти чорсола хоњад дошт. Њамзамон бо ин як нафар танњо ду маротиба пайи њам метавонад интихоб шавад. Президент бояд њатман шањрванди Миср ва њамсари ў набояд шањрванди хориљї бошад. Президент ноиби худро зарфи 60 рўз баъди интихобот эълон мекунад. Ширкати номзадњо дар интихобот низ содда карда шудааст. Акнун тибќи Конститутсияи нав барои иштирок дар интихобот љамъоварии 30 њазор имзо аз 15 вилоят ва ё 30 намояндаи парлумон кифоя аст. Номзадњое, ки парлумон аз њизбњо му-
Муборак ва пешгузаштагонаш зистанд, њоло баъид аст зери чатри исломгароён вориди њаёти дигар шаванд. Њарчанд пешнависи конститутсияи Мисрро наметавон комил исломї номид, вале ишорањое барои рушди ислом ва муносибат бо занон тибќи ќонунњои шариат худ барои љомеаи имрўзаи Миср тањаммулнопазир аст. Аз ин рў шояд Бародарон њам дар даъвоњои худ муддате таљдиди назар кунанд, то њокимият зери пояшон налаѓжад. Аммо ин як њадсзании каблист ва рўйдодњо баъдиву вокунишњо ба эътирозоти мардум нишон хоњад дод, ки "Бародарони мусалмон" ва номзади баргузидаи онњо Муњаммад Мурсї то кадом њад омодаи гузашт ба хотири њифзи њокимиятанд. То ба њол пулис ва нерўњои артиш дастури муќовимат бо тазоњуроти мардумиро дарёфт накардаанд ва он чї мегузарад, бањсе миёни љонибдорон ва мухолифони ќавонайни шариат беш нест. Њарчанд майдони Тањрир њам рўзњои љумъа моломоли мардум мешавад, вале ин паёме аз инќилоб надорад, чуноне иддае аз тањлилгарон мепиндоранд. Инњо эътирозоти маъмулї дар як љомеаи инќилобианд, ки то ба маљрои дилхоњ равона шудани сиёсатњои нав идома мекунад ва баъд вазъ тадриљан ба эътидол меояд.
Фирўз МУЊАММАД
Вазири љопону вазири тољик: кї поктару мањбубтар? Ин хабар шояд љолибтарин хабари аввали њафтаи љорї буд. Њаддиаќал барои ин љониб. Вазири адлияи Љопон Кэйсю Танака рўзи сешанбе бо иќрори он ки иртиботе дар гузашта бо намояндагони гурўњњои љинояткори якудза дошт, ариззаи истеъфои худро пешнињод кард. Дар ин бора субњи рўзи сешанбе ИТАР-ТАСС, Рейтер, Садои Олмон, Франс-прес, ва дигар хабаргузорињои маъруф иттилоъ доданд. домодро вай дертар фањмид, агар сари ваќт огоњ мешуд, ба ин амал њатто даст намезад. Њамзамон бо ин Танака гуфтааст, ки домодро талќин ба тарки амал њам кардааст. "Ман он замон фикр мекардам, ки яќинан вай метавонад ба њаёти шоиста баргардад",-суханони ўро иќтибос овардааст "The Japan Times". Вазир њамчунин иќрор шудааст, ки боре дар як чорабинии якудза, ки пешакї намедонист он чї чорабинист, ширкат кард. Вале чун ба фањмаш расид, зуд онро тарк намуд, албатта пеш аз хориљ шудан аз нишаст суханронї њам кард.
Вазир дар оѓоз мехост то њадде худро сафед кунад ва барои барбод н арафт ан и обр у яш дар љомеаи имрўз аи Љопон муддате худро бистарї њам кард. Вале матбуот дигар домани ўро рањо нанамуд, мухолифон барои сарпасту залил кардани њукумат, ки аъзои кобинааш чунин афроданд, аз ин хуб истифода бурд ва билох ира Кэйсю Танака ба истеъфо рафт. Аз ў пештар мухолифон тавониста буданд вазири мудофеиаи ин кишварро ногузир ба рафт ан аз симматаш кунанд. Бањона он буд, ки вазир кори худро хуб намедо-
над, ба мушкилот ва ис тилоњоти њарбї сарфањм намеравад. Аммо ин дар Љопон рух дод. Вазири 74-сола ба гуноње иќрор шуд, ки 30 сол пеш содир кардааст. Ва агар онро ба меъёрњои арзёбии ахлоќ дар кишвари худ ќиёс кунем, аслан набояд љурме бошад. Инсоне бидуни дарки асли ќазия миёнарави издивољи ду тан шудааст ва ё дар љаласае ширкат кардааст, ки намедонист он љо афроди љиноят кор гирд омадаан д. И н Љопон аст, ки покии ахлоќи сарваронро дар тўли умрашон таъќиб мекунад ва кас он е, ки мех оњ ан д оян да
масъулиятњое дар сатњи давлатї дошта бошанд, бояд ба њадде худро пок аз олу дагињ о доран д, ки њ атт о дар охири у мрашон кас е натавонад бањонае ёбад. Дар минтаќае, ки мо зиндагонї мекунем, чизе назири ин ба назар намерасад. На аз он аст, ки мо хеле покем, балки аз он ки ширкати касе дар як љаласаи мафия аз нофањмї барои мо на иштибоњ дониста мешавад ва на љиноёт ва њатт о на бадахлоќї. Хуб, ширкат кардаастда. Баъд чї? Дар сатњи њокимияти кишварњ ои минт аќаи мо њ одис ањ ое мешаван ду мо х апем, ки љопонињо фањманд, њуш аз сарашон мепарад.
Насрулло НИЁЗЇ
№31 (307), 24-уми октябри соли 2012
11
Ман дар маљлиси Шурои уламо, ки доир ба масъалаи низої доир гардида буд, баромад намуда гуфта будам: "Ба сабаби барпо кардани "Ошўро" мусулмоне шиа намешавад то аќидаи шиаро фаро нагирад. 4 Самаки Сурайё - Ассалому алайкум. Дар мо бисёр мешавад, ки мардум бо тариќи ришва додан соњиби квотаи њаљ мешаванд, оё њаљи бо ришва дуруст аст? Домулло Маъруфљон: Аз лињози он ки аркони њаљ барпо мешавад, аз ќабили вуќуфи Арафоту тавофи зиёрат , шаръан љоиз њ аст. Аммо масъалаи ќабул ва савоб кори дигар аст. Бањриддин - Ассалому алайкум домулло. Мехост ам ба суолњоям љавоби пурра дињед: 1) Оё њаљи инсонњое, ки барои њаљ рафтанашон ришва медињанд, ќабул мешавад? Чунки дар мавсими њаљ дар Тољикистони мо ришва бисёр ба назар мерасад? 2) Ањолии Тољикистон ба њашт миллион мерасад, Кумитаи дин визаро мувофиќи ањолї талаб намекунад, ки 10% бояд виза талаб кунад, сабабаш дар чист? 3) Барои чї дар оинаи нилгун (телевизион) дарсњои исломию ахлоќї намоиш намедињанд? Домулло Маъруфљон: - Ба саволи якум посух додем. Барои љавоби дурусту аниќ гирифтан, бо саволи дуюм ба масъулини Кумитаи дин ва ба саволи савум ба Кумитаи телевизион ва радио мурољиат намоед. -Ташаккур. Њаќ - Шўрои Шумо ѓайр аз масљидбандию олимони динро пешпо додан оё ягон хизмат ба ислом ё ба Ватан кардаанд? Домулло Маъруфљон: Шўро ба "мову шумо" таќсим намешавад. Агар Шўрои уламои Маркази исломиро дар назар доред, пас, он Шўрои уламои мусулмонони Љумњурии Тољикистон мебошад. - Хоњиш доштам, мегуфтед, мо кадом мас љидро баст аем? Каме пештар оид ба њаќќи бастани масљидро кї дорад, гуфта гузаштем. Агар аз мавзўи сўњбат ба тарафкашї ва људо кардан намегузаштем, ба фикри ман, манфиати он бештар мебуд. Љамоли Саидзод - Ассалом, домулло, мегуфтед, ки њамин се маротиба дуо кардан дар мо аз куљо пайдо шудааст ва оё дар садри ислом Пайѓамбар(с) се бор дуо мекарданд ё не? Агар мо баъд аз намоз як маротиба дуо кунем, чї мешавад? Домулло Маъруфљон: - Як маротиба дуо суннат аст. Њамаи ибодатњо бо дуо хатм мешавад. Зикр ва дуоњо баъди намоз дар матнњои ривоятї бенињоят зиёданд. Аз љумлаи уламо, Ибни Ќайим калимаи " дубурис салот" охири намоз гуфта, дуои баъдинамозиро манъ мефармояд. Вале Ибни Њаљар дар "Фатњулборї ва дигарон ба вай љавоби му носиб додаанд. Муњаддиси маккї Шайх Абдулњафиз аз шогирдони Закариёи Дењлавї дар рисолаи "Машрў иту дду о баъдассалот ва рафъулайдї фињ" дар њудуди 80 њадис дар ин боб овардааст. Дуои дувум ва савумро уламо му стањ аб шуморидаанд. Ас ли шаръї барои њамаи он субути дуо аст, ба таври мутлаќ. Тољик - Салому алейкум! Ман ду савол дорам: 1. Наќша дорам, ки падару модарамро ба њаљ фиристам. Аммо ба њаљи Акбар фиристодан хеле мушкилї дорад (аз як сў, санадбозї, аз дигар сў, њаќќи порахўрон додан ва ѓайра). Аз ин рў, мехоњам падару модарамро ба њаљи Умра фиристам. Дар чунин њолат ќарзи мусулмонї зиёрати хонаи Худо, ки ислом талаб мекунад, аз сари падару модари ман соќит мешавад ё не? Ё ман бояд танњо ба њаљи Акбар онњоро фиристам? 2. Оё мешавад, ки дар сурати мушкили ваќт танњо намозњои фарзро хонд ва суннату витри вољибро нахонд? Ман аз сабаби режими корам каме мушкил дорам. Агар њангоми пешин танњо фарзро хонам мешавад? Ташаккур!
Домулло Маъруфљон: - Умра ба љои фаризаи њаљ намегузарад. Савоби њаљи фарзиро ба Умра ќиёс карда намешавад. - Тарки витри вољиб, њатман, гуноњ аст. Дар мазњаби њанафї намози витр амалан мисли намози фариза аст. - Тарки суннатњои ротиба, ки му аккада мебошанд, беуз р љоиз нест. Кор ва љойи кор шаръан узр мањсуб намешаванд. - Худои таоло ризќро фаќат дар корхонае, ки ба намозгузорї мушкил эљод мекунад, мањдуд накардааст. Бандаи Аллоњ - Домуллои азиз! Дар китоби "Шарњи аќоиди ањли суннат ва љамоат"дар сањифаи 276 чунин омадааст: "Лозим аст, ки МУСУЛМОНОН имом ва роњбаре дошта бошанд, то ањком ва талаботњои ШАРЪЇ-ро иљро кунад ва аз марзњои
мондаи кўча бояд дод ё ки ба хешони ниёзманди худ њам дињї, мешавад? Масалан, ман ба падару модарам, додарони донишљўям ва хоњаронам, ки ба кўмаки ман ниёз доранд, кўмаки молї мекунам. Ин закот ќабул мешавад ё ки дар баробари ин ман бояд људогона ба ниёзмандон аз њисоби одамони бегона закот дињам? Домулло Маъруфљон: Закот ба падару модар додан, ба зан ё ба шавњар љоиз нест. Ба хоњару бародар ва дигар аќрабо дињад, њам силаи рањим мешавад ва њам закот. Аммо дармондагонро набояд фаромўш кард. Абдулло аз Душанбе - Ассалому алайкум домуллои азиз. Дар масљидњои худамон, дар шањри Душанбе пештар як нафар муаззин буду як нафари дигар имом ва як хушовози дигар ќироат мекарданд, њоло чаро
Домулло МАЪРУФЉОН:
водаи Тўраљонзодањо ва масљиди "Муњаммадия" омода буд, хуб огоњї доред. Дар басташавии серљамоаттарин масљиди кишвар - "Муњаммадия" наќши Шумо њам буд? Оё рўњоние, ки барои басташавии хонаи Худо кў шиш мекунад, њ аќќи имомиву рўњониятиро дорост? Домулло он чизе, ки Шўрои уламо барои басташавии масљид хулосарезї кард, воќеан, иштибоњ буд ва худи Мањмудљон Тўраљонзода тањлили пурраи мавъизаи бародари бузургашро карда буд ва нашрияи "Нигоњ" онро дар њаљми 7 сањифа мунташир кард. Назари Шумо дар мавриди ин маќолаи Мањмудљон чист? Лутфан посух гардонед. Худо кишварро њифз гардонад. Домулло Маъруфљон: - Аввалан, ягон масљид баста нашудааст. Танњо фаъолияти он мањдуд гардид. Бинобар ин онро басташавии масљид эълон кардану ба ин восита ба обруи мусулмоне расидан кори андак нест. Сиёсату сиёсатбозиро ба масљиду мењроб овардан то куљо инсонњоро ба њам бадбин мекунад! - Сониян, худи мушкил аз минбари масљиди "Муњаммадия" шурўъ шуд. То он ваќт чизе бу д, байни муфтї Мукаррам ва Эшони Нуриддин буд дар доираи мањдуд. Ман фитаи навори маросими "Ошўро"и эшонњоро пурра тамошо кардам. Эшони Мањмудљон ва њељ нафари дигар наметавонад њадисњои аз ривояти шиа омадаро, ки аз минбари мазкур дар таърихи 2.12.2011 садо дод, шарњу эзоњ ва маънидод кунанд, албатта, аз нигоњи ањли суннат. Њамчунин, тафсири чанд ояте, ки ба тариќи ривояти шиа садо додаанд, ки он на тафсир, балки таъвили оёти каломи амљад буд. Расули Ху до фармудааст: "Њар кї Ќуръонро ба раъйи тафсир кунад, љойи худро аз оташи Дўзах омода намояд!". - Ва атрофи масъалаи њадисњои
"Бо барпо кардани "Ошўро" мусулмоне шиа намешавад" ИСЛОМЇ посдорї намояд..."Оё имрўза зиндагию давлатдории мо ба гуфтаи Худо рост меояд? Домулло Маъруфљон: - Агар мо кўшиш кунем, зиндагии худро ба фармудаи Худо мувофиќ карда метавонем. Танњо хоњишу ирода ва муњаббат доштан ба Худои таоло ва Пайѓамбари Ў лозим аст. Ва он муњаббати имонї аст, на њиссию табиї. Сомониён - Салом домуллои азиз! Агар имрўз њукумат дастур тияд, ки аз имсол ё соли оянда ба баъд, ба муддати чанд сол мардуми тољик њаљ нарафт а, балки пу ли њаљашонро сарфи ободонии кишвар кунанд, оё вољиб аст, ки итоат кунанд ва њаљ аз гарданашон соќит мешавад? Пешакї ташаккур мекунам барои љавобатон... Домулло Маъруфљон: - Агар њукумат рухсати рафтан ба њаљро надињад, он гоњ он барои мусулмонони љумњурї њамчун фарз боќї намемонад. Зеро амни тариќ, ки аз шароити њаљ мебошад, ба виза ва раводиду асноднигорї баста аст. Хеле пештар аз љумлаи фаќењони њанафї Абўбакри Хассоф фаризаи њаљро аз мардуми Хуросон соќит мешуморид ба сабаби хуруљи гурўњњои ифротї чун Ќарматињо, ки дар навоњии сарзамини Хуросон назоратро ба даст дошта, амни мусулмононро барњам мезаданд. Алњамдуллилоњ, имрўз дар Тољикистон ин фариза рў ба таътил намебошад. Ташаккур. Душанбе - Салому алейкум домуллои муњтарам! Саволи ман ба закот рабт дорад, ки ба мавзўъ наздик аст. Закотро ба талбандаву дар-
њамаи ин вазифањоро як нафар иљро мекунад? Магар ин ягон навгонї аст ё супориши махсус ва ё сарфаљўї дар иќтисодиёт? Домулло Маъруфљон: Дар масљиди љомеи Сариосиё чунин нест. Савол ба мавзўи сўњбати мо рабт надорад. Мањмадї аз Душанбе - Оё дар намоз аз рўи Мусњаф хондан дар мазњаби Њанафї љоиз аст ё не? Агар љоиз аст, бар кадом асос, љоиз нест, бар кадом асос? Домулло Маъруфљон: - Мутобиќи фиќњи Имоми Аъзам, ќироат кардан аз Ќуръон дар намоз, намозро фосид менамояд. Дар "Њидояи шариф" ќавли ду шогирди аршади Имом Абўњанифаро овардааст, ки амали мазкурро макрўњ гуфтаанд ба сабаби мушобањат ба ањли Китоб, ки аз Инљил дуо мехонанд. Аммо Имом Абўњанифа бошад, ба ду сабаб: яке онро амали касир ва дигаре онро талќин шуморида, намозро ба сабаби он фосид гуфтааст, монанди он ки аз шахси берун аз намоз чизеро бигирад, чун луќма дар андаруни намоз. Амали мазкур дар мазњаби Имом Шофеї низ макрўњ аст, дар мазњаби њанбалї не. Муњаммад - Ассалому алайкум ва рањматуллоњ! Ќаблан аз мудирияти хабаргузории "Тољнюс" арзу сипос менамоям, ки барои "рушди зењнияти љомеа" саъй доранд. Агарчи суоли ман аз доираи мавзўи муайяншуда каме дуртар аст, вале бевосита ба худи садри мањфил домулло Маъруф рабт дорад. Љаноби Маъруф, Шумо ки яке аз аъзои Шўрои уламоед ва ќазияе, ки болои хона-
бофта ва таъвили оёти Ќуръон ба таври ањли ташайюъ дар рўзнома ва маљаллањо, ќариб ки, бањсе барпо нашуд. Дар робита ба ин, Маркази исломї заъфи худро нишон дод ва мавќеи худро пурра исбот карда натавонист. Ман ба хотири он ки дар ин фитна дохил набошам, канор рафтам. - Он чї нашрияи "Нигоњ" аз навиштаи Мањмудљон ба табъ расониду минбаъд дар шакли рисолаи хурде ба унвони " Тўњмат гуноњи бузург аст" интишор шуд, доир ба тафсири оятњо ва њадисњои мазкур чизе нагуфтааст. Онњо фаќат худро сафед кардаанд. Њусайнихонии мардуми тољикро ба "Ошўро" омехта кардаанд. - Як далели ќобили таваљљуњ он аст, ки дар оѓози намоиш Эшони Нуриддин мањфили барпомешударо мањфили "ошўрої" номидааст. - Ман дар маљлиси Шўрои уламо, ки доир ба масъалаи низої доир гардида буд, баромад намуда, гуфта будам: "Ба сабаби барпо кардани "Ошўро" мусулмоне шиа намешавад, то аќидаи шиаро фаро нагирад. Аммо ба маросими "Ошў ро" роњ додан лозим нест, чунки барои таблиѓу ташвиќи андешаву афкори ањли ташайюъ дар Тољикистон роњ кушода мешавад". - Албатта, агар њамин гуфтаро сањм дар мањдуд шудани фаъолияти масљиди "Муњаммадия" аз љониби банда њисоб кунед, ихтиёр доред. Аммо ман бевосита дар баста шудани минбари масљиди мазкур сањме надорам, чунки дар мурофиаи судї ба муносибати даъвои Кумитаи дин аз болои фаъолияти масљи-
Эй, Расул, Рањмати Худо туро ба халќ мењрубон гардонид ва хушхўй гардонид ва агар тундхў ва сангдил будї, мардум аз гирди ту мутафарриќ мешуданд, пас чун уммат ба нодонї дар бораи ту бад кунад, аз онон даргузар ва аз Худо бар онњо талаби омурзиш кун.
Оли Имрон, 159
ди эшонњо иштирок надоштам. Муњаммад - Љаноби Маъруф, тамоми љомеаи кишвар медонад, ки наќши Шумо ва Абдубасиру Мукаррам барои басташвии серљамоаттарин масљиди "Муњаммадия" хеле зиёд аст ва нињодњои маълум тавонистанд аз худи доирањои "рўњониёни тарсуи расмї" барои канор шудани Тўраљонзодањо аз минбар истифода кунанд. Чї чиз шуморо водор сохт, ки хонаи Худоро бубандед? Оё рўзи Ќиёмат дар пеши Худову Паёмбар (акнун барои шумо мардуми кишвар арзиш надорад) чї мегўед? Шумо, ки аз аъзои шўроед ва изњороти шўро, ки ба ќавли худи Мањмудљон , як "тў њматнома, њаќоратнома ва нољавонмардона" буд, њамчун рўњонии исломї (рўњонї масъулияти љиддї аст) чї бањо медињед? Оё Шумо мехоњед, ки масљиди "Муњаммадия" бо имоматии Нуриддинљон дубора боз шавад? Домул ло Маъруфљон: - Дар љавоб Изњороти Маркази исломї ё чунон ки Эшони Мањмудљон тањќирномааш гуфтааст, њаммонанди таќвими Рамазони имсола аст, ки ду рўз пеш аз маљлиси Шўрои уламо аз номи Шўрои уламо нашр гардида буд. - Аммо ќарори Шўрои уламо дар маљлис и Шўро ќироат ва тасдиќ шуда буд. Аз назари ман, он кори сариваќтї ва дуруст буд ба љињати нигоњ доштани аќидаи ањли суннат. Албатта, ин ба табъи баъзе аз шиапарастон амсоли баъзе аз исломињо, нависандагону шоирону рўзноманигорони эронпараст ва монанди инњо аз сиёсатбозон, ки худро мухолифини њукумати кунунї мешуморанд, мувофиќ набуд ва намебошад. Ва бастани минбарро - бастани масљид эълон менамоянд!!!! Бубин, тафовути роњ аз куљост то ба куљо. Он чї аз оёту ањодис доир ба баста шудани масљид омадааст, онро татбиќ менамоянд ба бастани минбар ва оёти Худоро ќасдан аз мавзеаш тањриф мекунанд, ки аз он гуноње бузургтар нест ва биму њаросе надоранд. Субњоналлоњ! Чї гуна метавонанд ибодати Худоро дар масљид ба баёни фикри нафароне аз минбар айният дињанд! - Худованд дар Ќуръони Карим феъли яњудро мазаммат менамояд: "Пас, ба сабаби паймони хешро шикастанашон онњоро лаънат кардем ва дилњояшонро сахт гардонидем ва калимањоро аз љояшон тањриф мекарданд...(Моида/13). Абдурањмони ибни Зайд ибни Арќам аз љумлаи тобиини бузург овардааст, ки онро дар ѓайри мавзеаш менињоданд(Тафсири Абўњотим, 4/1132). - Албатта, минбар маќоми худро дар њаёти мусулмонон дорад. Ва он маќомест барои даъват ба сўи дини Худо, иршоду рањнамої, баёни калимаи њаќ, тамйизи њаќ аз ботил, фарќи њалолу њаром ва љузви муњим ва лоянфакки масљид ба шумор меравад дар маконе, ки иљрои фаризаи љумъа њатмист. Аммо аз минбари Расули Худо бояд каломи он Њазрат (с) садо дињад, на њадисњои бофта ва сохтаи рофизињо. Маќоми "Ањли байт"-и Пайѓамбари Худо (с) он ќадр баланд ва дорои љойгоњи муносибе дар дилњои ањли суннат аст, ки ниёзе ба ривояти њадисњои бофта ва таъвили бељои оёти Каломи Маљид надорад. - Аз њамаи истифодабарандагони сомона хоњиш доштам, ки дар ин мавзўъ савол надињанд. Зеро он барои бисёрињо дардовар аст. Ба обруи њамдигар аз ин зиёд расидан мумкин нест. Њайрон - Салом! Домуллои муњтарам. Саволи ман ин аст: Шумо, ки яке аз мубалиѓони ислом дар Тољикистон ба њисоб меравед, чун Шуморо љомеаи Тољикистон мешиносанд, аз ХУДО метарсед ё аз њукуматдорон? Илтимос, аз рўи виљдон љавоб дињед. Домулло Маъруфљон: - Чї муќоисаи бемаъние.
12 №31 (307), 24-уми октябри соли
2012
Њамон карасин њам танњо аз як тараф гаронтар аст, зеро чун њавопаймои "Тољик Эйр" ба кишвари дигар парад, аз он љо карасин мегирад ва шояд он миќдор карасине, ки аз он мамлакатњо мехаранд, барои аќаллан якуним парвоз мерасад.
№31 (307), 24-уми октябри соли 2012
13
Барои ин корхона њалномаи судя Акбар Сафаров, ки њама шартномањои пешинаи хариду фурўшро бекор карда буд ва шањодатнома оиди њуќуќи мерос ба номи Моњинав Сафарова бас буд. Ќиссаи сўистифода аз низоми судии Тољикистон, ки бењтар аз њар чизи дигар воќеъиятњои дањшаттангезу нафратовари њаёти имрўзи тољиконро тасвир намуда, аз издивољу безурётї, талоќу аќди никоњи нав, хонахарї ба номи дигарон, марги нобањангом, хонафурўшї, серзанї, њаќќи ятимхурї, сохтакории судї, таракаи шариатї ва беамалии Раёсати суди Олии Тољикистон њикоят мекунад. Бовар намекунед, вале ин ќисса боиси эътирози прокурори генералї Шерхон Салимзодаи Одина гашта, барои раиси Агентии назорати давлатии молиявї ва мубориза зидди коррупсия Фаттоњ Саидов детективро мемонад, аммо то њол њалли ќонунии худро наёфтааст. "Нигоњ" ба тањќиќ оѓоз кард, то њељ сире пўшида намонаду ин таљрибаи талх ба дигарон сабаќ шавад. ЌАРОРИ СУДЇ Ё ЊИЛАИ ШАРЪЇ? Чун ба Бахтиёр Саидов кўчонидани Моњинав Сафарова аз хона муяссар намешавад, њамчун намояндаи ќонунии фарзандони бародараш Муќими рањматї ба Суди ноњияи Фирдавсии пойтахт мурољиат мекунад. Ў, ки таљрибаи иштирок дар бањсњои судї надошт, фикр мекард, ки "кадом суд њаќќи ду ятимро ба инобат намегирад ва ин њам дар як кишвари муслмоннишин?!" Судя Акбар Сафаров дар оѓози кор ба ў хеле нарм муносибат мекард, аммо баъди ду љаласаи судї ў эњсос намуд, ки "гап дигар асту кор дигар". Баррасињои судї кашол меёфтанду асабњо рўз ба рўз харобтар мешуданд, боварие, ки ў пеш ба маќомоти њукуматї дошт, тадриљан заиф мегашт. Охирин љаласаи судї ба итмом расиду судя ќарор ќабул намуд. Он чи дар њалномаи суд омада буд, аз дидаву шунидањои Бахтиёр зимни мурофиа, билкулл фарќ мекард, нишондодњои шоњидон тамоман дигар буданд, эътирози ба протоколи љаласаи судї овардаи ў сањењ дарљ нашуда буд. Он чи суд "муайян" карда буд, аз њаќиќат фарсах дур буд. Акнун ў ба ду чашми сар дид, ки судяи Суди ноњияи Фирдавсии шањри Душанбе Акбар Сафаров, дидаву дониста, ба як ќатор ќонуншиканињо роњ дода, њалномаро ба фоидаи хоњари судяи дигар Моњинав Сафарова баровард. Сохтакорињо дар ин парванда то њадде даѓал буданд, ки хирадро бечора мекарданд. Шоњид Ѓафурбек Асоев, њамоне, ки хона дар номаш буд, мегўяд, ки нишондодњояш дар мурофиа нодуруст дарљ гардидаанд. "Ман гуфтам, ки Бурихон Тошматов ном одамро намешиносам, хонаи дар номи ман будаи љўраам Асмовиддинро ба Бахтиёр Саидов фурўхтем, аммо дар њалномаи судї омадааст, ки гуё хонаи бањсї моликияти шахсии ман буда, ман онро ба ивази 3200 доллар ба Бурихон Тошматов фурўхта бошам ва гуё Тошматовро дар нотариуси ноњияи Фирдавсї дидаам, њол он ки ман ин одамро намешиносам. Ман њамаи инро дар Агентии мубориза зидди коррупсия низ гуфтам". Шоњид Асмовиддин Нурриддинов бошад, ба таъкид мегўяд: "Ман хона-
мегўяд: "Гуё ман гуфта бошам, ки онњо зану шавњар будаву ман бо Тошматов рафту омади зич дошта бошам. Дар асл ман гуфтам, ки њардуро мешиносам, вале зану шавњар будани онњоро намедонам. Аз ин судя дар ѓазаб шуда, маро пеш кард". Акнун хонадони Саидовњо бо миннатдорї аз ин шоњидон, назди Худованд шукрона мекунанд, ки "чунин одамон будаанду њаќиќатро то охир гуфтанд, гапшонро дигар накарданд". Онњо њоло њам умедворанд, ки њолати аслии кор ба мардум ва маќомот маълум мешавад, вале аз амалњои суд сахт нороњатанд. СЕ ЊОЛАТИ "МУАЙЯН" КАРДАИ СУД Суд муваззаф аст, ки њамаи њолатњои ќазияро баррасї карда, њолатњои корро пурра муайян намояд, вале судя Акбар Сафаров се њолатеро "муайян" намудааст, ки бо пазируфтани онњо бањс ба фоидаи Моњинав Сафарова њал мешавад. Њолати аввал, ин шањодатномаи аќди никоњи Моњинав Сафарова ва Бурихон Тошматовро ба инобат гирифтан аст, ки онњоро зану шавњар ва манзили бањсиро моликияти муштараки онњо эътироф кардан аст. Њол он ки ин никоњ, њанўз соли 1988 дар Муминобод ќонунан бекор карда шудааст. Вале дар њамин њол, судя њамчунин бо сабабњои номаълум, мављудияти њамсар ва модари шаш фар-
Эффекти 3D-и њайёти як муминободї амро ба Бахтиёр фурўхтаам, доду гирифтро бо ў карда будам. Соли 2009 аз Бахтиёр фањмидам, ки хона бањсї шудаасту Бурихон Тошматов таѓои ў мебошад. Ба суд рафта шоњидї додам, аммо дарр њалнома чизи дигар омадааст". Шоњиди дигар Салим Исупов мегўяд, ки "дар њаќиќат ман ба суд рафта будам ва нишондод додам.
Гуфтам, ки Моњинав Сафароваро мешиносам, аммо аз шавњару зиндагии якљоя бо Тошматов ва хонахарии онњо ягон чиз намедонам, вале дар њалнома дигар чиз омадааст". Самариддин Љалилов аз шоњидони дигар аст, ки судя ўро аз толор пеш кардааст, зеро ў аз зану шавњар будан ё набудани Бурихон ва Моњинавро изњори беиттилої кардааст. Ў
занди марњум Тошматов будани муаллима Момаљон Муллоеваро ба инобат нагирифтааст, ки холис буданашро зери суол мебарад. Њолати дуюм ин аст, ки Саидов Бахтиёр ба Ѓафурбек Асоев маблаѓ надодааст, вале Ѓафурбек ва Асмовиддин баръакси инро мегўянд. Онњо нархи савдои хона -2200 долларро гирифтаанд ва даъвое надоранд. Чаро
Тадќиќоти журналистї роњи њалли мушкилоти шумо! -агар масъалаи Шумо дар суд баррасї мешавад; -агар коратон ба прокуратура афтодааст; -агар бо маќомоти милитса, гумрук, андоз ва монанди инњо мушкилот доред; -агар мушкили Шуморо раиси љамоат, ноњия ва ё шањру вилоят нодида мегиранд; -умуман, агар итминон доред, ки мушкили Шумо бидуни дахолати журналистони касбї ва нашрияи бонуфуз њал намегардад, ба Агентии тадќиќоти журналистии «Нигоњ» мурољиат намоед. Журналистон ва мутахассисони љалбкардаи мо мо омодаанд, ки дар асоси талаботи ќонунњои амалкунанда ба осон гардидани мушкили Шумо мусоидат намоянд.
Биёед, мушкилатонро њамроњ њал намоем! СУРОЃАИ МО: ш. Душанбе, кўчаи Носирљон Маъсумї, хонаи 3 ; Шуморањои телефонї: 600 80 38; 93-520-99-64
(Кулли њодисањои дар ќисса омада, аз љониби Агентии тадќиќоти журналистии "Нигоњ" санљида шуда, бо њуљљат ва нишондодњои чандин нафар шоњидон тасдиќ шудаанд) судя ин њолатро ба инобат намегирад, боз њам шубњаомез аст. Њолати сеюм ба таъмири хона вобаста мебошад. Дар њалнома омадааст, ки шоњид Файзулло Абдуллоев шоњиди якчанд бор таъмир намудани хонаи бањсї шуда бошад, аммо ў мегўяд, чунин шоњидї надодааст ва аксарияти суханоне, ки аз номи ў оварда шудаанд, ба ў тааллуќ надоранд.-Ман охири соли 2002 ба Душанбе омадаам, пас чи гуна метавонистам аз кору бори соли 1999 ба суд њикоят кунам?! Бо Бурихон Тошматов њамагї як бор салом кардааму бас. Дар бораи хонахариву таъмир ягон иттилоъ надорам". -Пас, суд бо ин амалаш чї мехоњад? Нишон дињад, ки "муваќќатан сукунаткунандањо хона таъмир намекунанд?-мепурсад Бахтиёр ва илова мекунад,-ба гумони ѓолиб, њамин тавр аст". Њамин тариќ, дида мешавад, ки дар ин ќазия на ќонуну адолати судї, балки омилњое дигаре пешбаранд. Тибќи иттилои Бахтиёр Саидов ин њолатњоро Агентии назорати давлатии молиявї ва мубориза зидди коррупсия ошкор кардан дорад. Аммо ин њама, "њанўз аввали ишќ аст". Поёнтар мо шоњиди он мешавем, ки бо дасти сабуки судяњо хонаи бањсї, бархилофи ќонунгузории љории Тољикистон фурўхта мешаваду аќди никоњи Моњинав Сафарова бо мурда барќарор мегардад, то хона аз даст наравад. "ХАРИДОРИ БОВИЉДОН" АЗ РУСИЯ Бахтиёр Саидов аз ин гуна ранг гирифтани кор ноумед њам шуда бошад, пас гашта наметавонист. Ў ба Суди марњилаи касатсионї шикоят бурд, аммо љониби дигар, саросема шуда, хонаи бањсиро "мефурўшад". Мепурсед, ки наметавонист, зеро моликияти бањсї маъмулан ба њабс гирифта мешавад? Шояд дар њар кишвари дигар наметавонист, вале дар Тољикистон бо низомии судии љорї ва масъулиятшиносии Корхонаи фаръии байниноњиявии баќайдгирии техникии шањри Душанбе (МБТИ) њар кор имкон дорад. Судя Акбар Сафаров бо хонаи бањсиро ба њабс нагирифтан, чунин шароитро барои љавобгари њамфамилияаш-Моњинав фароњам оварда буду дар МБТИ њам касеро ба асли ќазия кор набуд. Барои ин корхона њалномаи судя Акбар Сафаров, ки њама шартномањои пешинаи хариду фурўшро бекор карда буд ва шањодатнома оиди њуќуќи мерос ба номи Моњинав Сафарова бас буд. Ёфтани харидори муносиб њам мушкиле надошт. Он аз шумули хешовандони Моњинав Сафарова пайдо шуд. Давлатмурод Давлатов шавњари хоњари Моњинав Сафарова мебошад, ки муќими Русия аст. Вале аљиб ин аст, ки Моњинав Сафарова њамоно дар манзили бањсї зиндагї мекунад ва кўчиданї њам нест. Гуё "соњиб"-и нави манзил њам мисли Бахтиёр Саидов њимматбаландї карда, иљозат додааст, ки Моњинав дар он зиндагї кунад. Ба гуфтаи Бахтиёр Саидов, "бо ин саросемагї фурўхтани манзили бањсї њикмат дорад. Њуќуќшиносњо мегўянд, ки љониби дигари бањс, аз ќонунгузории љории Тољикистон, ки харидори бовиљдонро њимоя мекунад, сўистифода карданд, то хона аз даст наравад. Шартномаи хариду фурўши миёни онњо руякї мебошад". (давомаш дар шумораи оянда)
14 №31 (307), 24-уми октябри соли
2012
Аз њама бештар њамин Љоник бадрашк аст. Намегузорад, ки ман ба маймунњои њамроњаш ва одамон гап занам. Маймунњо хеле эњсоси баланд доранд. Ѓамгин мешаванд, хурсандї мекунанд.
№31 (307), 24-уми октябри соли 2012
15
Занљирро њамчун як чизи ороишї рангу бор карда дар роњи пиёдагард дар пояњои оњанї кафшер кардаанд. Ин корро њукумати ноњия барои он кардааст, ки одамон ва мактаббачагон дигар аз ин роњи пиёдагард нагузаранд.
?-И НОБОБ
АКСИ ГЎЁ ОЁ НАМЕШАВАД, КИ ЭЪЛОНЊОЯМОНРО ДАР ГАЗЕТАИ НОЊИЯВЇ ЧОП КУНЕМ?
- Дар сурати гум кардани патент ва ё шањодатномаи соњибкорї матни эълон оё бояд танњо дар газетаи "Љумњурият" чоп шавад, сипас нозироти андози ноњия нусхаи нави патентро медињанд? Дар сурате, ки ман њамчун соњибкор аз шањри Конибодом патенти худро гум кардам, чї гуна сарфи роњкиро то Душанбе намуда, ба газетаи "Љумњурият" маблаѓ супорида, чопи эълони худро мунтазир шуда, боз ба ноњия бармегардам ва сонї, нусхаи патентро мегирам? Оё намешавад њамин эълони гумшуданро дар газетаи ноњиявї чоп карда, аз ташвиши пойтахт омадан озод шавем? Мањмудљон ЌУЛДОШЕВ, соњибкор, сокини шањри Конибодом - Мутобиќи талаботи Ќонуни Љумњурии Тољикистон "Дар бораи баќайдгирии давлатии шахсони њуќуќї ва соњибкорони инфиродї" дар сурати ќатъ намудани фаъолият соњибкоронро зарур аст, ки дар яке аз воситањои ахбори оммаи хусусияти љумњуриявидошта дар ин бора эълон ба нашр расонанд. Аз ин лињоз, соњибкоронро зарур аст, ки барои аз эътибор соќит намудани шањодатнома ва ё патенти гумшудаи худ ба воситаи ахбори оммаи хусусияти љумњуриявидоштаи мањалли зисташон мурољиат намуда, фаъолияти худро тариќи бахши баќайдгирии давлатии фаъолияташон расман ќатъ намоянд. Инчунин иттилоъ медињем, ки агентињои нашрияи љумњуриявии "Тољикистон" дар тамоми шањру ноњияњои љумњурї фаъол аст, ки ба воситаи ин агентињо њама намуди эълонњо дар мањалњо ќабул ва нашр карда мешаванд. Бинобар ин, соњибкорон метавонанд бе харољоти маблаѓи зиёдатї барои роњкиро ба Агентии нашрияи "Тољикистон" дар мањалли зисти худ мурољиат намуда, эълони худро дар ин нашрия ба чоп расонанд. Ба саволи Шумо раиси Кумитаи андози назди Њукумати Љумњурии Тољикистон Нусратулло ДАВЛАТОВ посух дод.
ЧАРО?
НАХОД? НАХОД ПИЁДАГАРДОН ОРОМИИ РАИСИ НОЊИЯИ АШТРО ТАЛХ КАРДА БОШАНД?
ЧАРО ФИЛМИ ЊУНАРИИ "СОЊИЛ" ДАР ТЕЛЕВИЗИОНИ ТОЉИКИСТОН РАЊ НАМЕЁБАД? - Аз нахустнамоиши филми њунарии "Соњил" 7 моњ сипарї гардид, чаро ин филмро то њол дар шабакањои телевизионии Тољикистон пурра намоиш намедињанд? Њол он ки филм бо супориши Кумитаи ТВ ва радиои Тољикистон дар Киностудияи "Тољикфилм" аз рўи филмномаи (сенария)-и Муњибулло Ќурбон ва коргардон Раљабалї Пиров ба навор гирифта шуда буд. Пас аз нахустнамоиши филм моњи феврали соли равон гуфта буданд, ки он рўзњои наздик аз телевизион намоиш дода мешавад. Аммо то њол чаро филми мазкур дар телевизиони Тољикистон рањ намеёбад? Амриддин КЕНЉАЕВ, сокини шањри Душанбе Њакимљон ЃАФУРОВ, сокини шањри Хуљанд - Дар њаќиќат филми њунарии "Соњил" пас аз иљозати Шўрои бадеии Кумитаи телевизион ва радиои назди Њукумати Љумњурии Тољикистон дар Кохи Љомї муаррифї ва намоиш дода шуд. Филми "Соњил"-ро бояд аввал дар шањру навоњии љумњурї дар экрани кинотеатрњо манзури сокинон намоянд, сипас дар эфири шабакањои телевизионї пахш мегардад. Ба саволи Шумо муовини раиси Кумитаи телевизион ва радиои назди Њукумати Љумњурии Тољикистон Дилафрўз АМИРЌУЛОВА љавоб дод.
- Дар маркази ноњияи Ашт - шањраки Шайдон ягона роњи калони мошингузар аст. Аз ду тараф роњи пиёдагард дорад. Сокинон ва мењмонони он аз боло ба поин ва аз чап ба рост ба кору бори худ мераванду меоянд. Дар тарафи дасти рост стадион ва дар тарафи чап бинои њукумати ноњияи Ашт, канортар аз он литсей, мактаби миёнаи №2, корхонаву муассисањои давлатї ва шахсї љойгир шудаанд. Аммо чї мегўед, ки таќрибан як моњ мешавад, њукумати ноњия бо ду метр занљири оњанї роњи пиёдагарди тарафи дасти чапро мањкам карда, монеи рафту омади озоди роњгузарон шудааст. Дар аввал гумон кардем, ки шояд дар онљо ягон кори сохтмонї рафта истодаасту ба њамин хотир роњро занљирпеч кардаанд, то ягон роњгузар осеб набинад. Аммо ин гумонамон хом баромад. Зеро занљирро њамчун як чизи ороишї рангу бор карда дар роњи пиёдагард дар пояњои оњанї кафшер кардаанд. Ин корро њукумати ноњия барои он кардааст, ки одамон ва мактабачагон дигар аз ин роњи пиёдагард нагузаранд. Ин дар њолест, ки масофа аз ин роњи пиёдагард то девор, на бинои њукумат 30 - 35 метр аст. Акнун роњгузарон њаёти худро ба хавфу хатар гузошта тавассути роњи мошингузар ба мактабу литсей ва дигар муассисаву корхонањо мераванд. Љавонону калонсолоне, ки чусту чолоканд ба занљири часпондаи њукумати ноњия эътибор надода аз болои занљир хез карда, роњашонро идома медињанд. Аммо кўдакону пиронсолон, ки бар асари нотавониву пирї "хез" карда наметавонанд, њаёташонро ба хатар гузошта, маљбур тариќи роњи калони мошингузар ба самти мактаб мераванд, ё хољаташонро бароварда месозанд. Агар њамин тариќ давом кунад, дур нест, ки кадоме рўзе аз бархўрдани ин ё он мошин ба кадом роњгузари бечораи маркази ноњияи Ашт аз ВАО-и кишвар хабару маќола хонем. Худованд аз он рўз нигоњ дорад! Наход, ки як кўдак ё пиронсолро воситаи наќлиёт занад баъд раиси ноњия дастур дињад садди чинии эљодкардаашро аз миёни роњи пиёдагардон бардоранд? То љое медонем роњбарияти кишвар ин ё он нафарро дар шањру ноњияњои гуногуни Тољикистон раис таъин намуда, аз онњо хоњони он аст, ки ба мушкилоти сокинони он расидагї кунанд, на ин ки ба мушкилоти сокинон боз як мушкили иловагиро зам намоянд. Раиси ноњия, ки савори мошини гаронарзиши сиёњшиша кардашудаи "Toyota Land Cruiser Prado" дар ноњияи дурдасти кишвар худашро аз чашми роњбарону маќомоти марказї дур дида, бо кару фар равуо дорад, оё парвои сокинони ноњияи ба ў бовар кардашуда дорад ё не? Наход, ки пиёдагардон бо рафтуои худ айшу оромии раиси ноњияро талх карда бошанд? Рустами АБДУРАЊМОН, сокини шањраки Шайдони ноњияи Ашт
?-И БОБ ОЁ КАФОЛАТ АСТ, КИ БОЌИМОНДА ШОЊРОЊЊОИ ТАЪМИРШУДА ПУЛАКЇ НАМЕШАВАД? - Дар Тољикистон чандин роњу шоњроњњо бо љалби маблаѓи Љумњурии Мардумии Чин ва њукумати Тољикистон њамакнун сохта, ба истифода дода шудаанд ва дар якчанд роњњои дигари ањамияти љумњуриявидоштаи он корњои мумфаршкунї ва сохтмонї алњол аз тарафи роњсозони тољик ва чинї идома дорад. Алабатта, ин боиси хушнудии мо - сокинони Тољикистон аст. Аммо ягон кас кафолат дода метавонад, ки ин роњу шоњроњњои нави мумфарш кардашуда ба мисли шоњроњи автомобилгарди Душанбе - Чаноќ пулакї намешавад? Умуман, Вазорати наќлиёт дар бораи ояндаи ин роњњо ба мо - шањрвандони Тољикистон чї навгониро дар мадди назар дорад? Оё кафолати сад дар сада аст, ки боќимонда шоњроњњои таъмиршуда пулакї намешаванд? Њочї Абдуллоњи ЊОЉЇ, сокини шањри Душанбе - Дар њаќиќат њар сол аз тарафи вазорати наќлиёти Љумњурии Тољикистон бо маблаѓгузории Њукумати Љумњурии Тољикистон ва ташкилоту кишварњои хориљї роњњои алоњидаи кишвар мумфарши капиталї гардида, аз таъмири љорї бароварда мешаванд. Такроран мегўем, ки масъалаи пулакї шудани роњњо мутобиќи як ќатор ќонунњои амалкунандаи кишвар, аз љумла, "Ќонуни Љумњурии Тољикистон дар бораи консепсияњо", салоњияти Њукумати Љумњурии Тољикистон мебошад. Њамчунин дар њафтаномаи соњавии "Наќлиёт" (№20 (663) аз 16.05.2012) рољеъ ба мавзўъњои пурсидаи Шумо љавобњои вазири наќлиёти Тољикистон Низом Њакимов чоп шудааст. Ба саволи Шумо аз Вазорати наќлиёти Тољикистон љавоб доданд.
БИДУНИ ШАРЊ
ВОКУНИШ ЉАВОБ БА МАТЛАБИ "РАИС БО ХУД ЯРМАРКАРО БУРД" - Маќомоти иљроияи њокимияти давлатии ноњияии Абдурањмони Љомї љавобан ба навиштаи мазкури њафтанома ќайд менамояд, ки он мавриди баррасї ќарор дода шуд. Навиштањои муаллифи маќола Диловар Зарифї, мутаасифона, бо чунин ном дар ноњия нафареро пайдо карда натавонистем, то ки ба ў ин љавобро ирсол намоем. Ба њар њол кї будани муаллифро бо чунин имзои мустаор худи идораи рўзнома медонад... Хуб меоем, сари маќсад. Љараёни баргузории ярмаркаи бегоњии рўзи 17уми августи соли равон дар майдони марказии назди бинои маќомоти иљроияи њокимияти давлатии ноњия (дар маќола њукумати ноњия гуфта шудааст, албатта ин хато аст) яктарафа бањогузорї шуда, далелњои овардашуда, ки њама умумї гуфта шудаанд, асоси воќеї надоранд. Масалан, муаллиф менависад: "... њатто баъзе аз мањсулот ба монанди пиёзро савдогарони ярмарка гўё барои намоиш оварда бошанд, ки умуман савдо намекарданд, њамту борхалтањо болои њамдигар гузошта шуда буданд. Ба саволи банда, ки нархи пиёзро мепурсидам як масъули ярмаркаи мазкур, ки назди фурўшандаи пиёз рост меистод, љавоб дод, ки пиёз барои фурўхтан нест, аз фурўшандањои бозор илтимос карда, як ду соат амонат овардем, бо тамом шудани ярмарка пас мегардонем..." Њама суханони муаллиф умумї гуфта шуда, маълум нест, ки он масъул ва фурўшанда чї ному насаб доштаанд ва оё муаллиф њаќ надошт, ки инро њам мушаххас намояд ва барои мо њам маълум мешуд, ки кињо буданд, он нафарон чунин муносибат бо шањрванд кардаанд? Њамчунин дар идомаи навиштањояш муаллиф ќайд менамояд, ки гўё ярмарка њамагї як соат давом карду њамин ки раиси ноњия ва дигар масъулин ба бинои њукумат (дурусташ маќомоти иљроияи њокимияти давлатии ноњия) ворид шудаанд, тамоми мошинњо саросемавор майдони ярмаркаро тарк карда бошанд ва хулосаи муаллиф он, ки мардум натавонистанд мањсулотро дастрас намоянд. Ин гуфтањои муаллиф низ асосе надоранд. Аслан гирем, ташкили ярмарка ин ташаббуси маќомоти иљроияи њокимияти давлатии ноњия бо маќсади ба танзим даровардани нарху навои мањсулоти кишоварзї дар моњи шарифи рамазон буд. Бо ин маќсад аввал чунин ярмарка дар рўзњои аввали моњи шарифи рамазон дар майдони собиќ истгоњи мусофиркашонии ноњия баргузор шуд, ки дар он рўз њудуди 56 тонна мањсулоти тару тозаи кишоварзї аз љониби љамоатњои дењоти ноњия ва љамъиятњои матлуботи ноњия бо нархњои нисбатан аз бозор арзон ба фурўш бароварда шуд. Љараёни баргузории он наворбардорї ва тариќи шабакаи телевизиони "Љањоннамо" -и кишвар намоиш дода шуд. Дар ярмарке, ки муаллиф Диловар Зарифї иштирок доштааст, як рўз пеш аз иди Саиди Фитр доир шуда, 11 автомашина, њудуди 41 тонна мањсулоти кишоварзї (пиёз, картошка, ангур, тарбуз, харбуза, гандум ва ѓайра) ба фурўш бароварда шуда, мањсулотњоро мардум харидорї намудаанд, на ин ки тавре муаллиф нигоштааст. Ва онро низ (ин ярмарка) наворбардорї ва тариќи барномаи "Ахбор" -и шабакаи якуми ТВТ пахш карда шудааст. Њамин тавр, маќомоти иљроияи њокимияти давлатии ноњияи Абдурањмони Љомї ба аќидањои муаллифи маќола Диловар Зарифї вобаста ба љараёни ярмаркаи рўзи 17- ўми августи соли равон дар ноњия баргузор шудааст, њамфикр шуда наметавонад. Зеро муаллиф метавонист њамон лањза ба роњбарияти ноњия (агар чунин њолатро мушоњида кард) дар тамос мешуд ва бањри њалли мушкилот мусоидат мекард. Муаллиф бояд ба умумї гуфтан саргарм нашуда, роњњои њалли масъаларо нишон ва љўё бошад, мањорати касбии рўзноманигор њам дар њамин зоњир мегардад. Ба њар њол, мо њамеша намояндагони воситањои ахбори оммаро ба њамкорї даъват менамоем. Бо эњтиром, раиси ноњияи Абдурањмони Љомї Акрам СУЛАЙМОНОВ Д И Ќ Ќ А Т! Барои ба саволњои доѓи худ посух гирифтан ба идораи њафтаномаи "Нигоњ мурољиат кунед. Суроѓа: шањри Душанбе, кўчаи Носирљон Маъсумї - 3, назди хона - музейи Мирзо Турсунзода. Ё ба масъули сањифаи "Нигоњи мардумї" бо шумораи телефони 985 60 86 85 занг занед ва ё ба воситаи смс - паём саволи худро ирсол доред. Њамчунин ба почтаи электронии nigoh_tj@inbox.ru нависед.
ГУМ ШУДААСТ Вараќаи баќайдгирии сокини ноњияи Рўдакї, Алимардонова Ўрозой, бинобар гум шуданаш, беэътибор дониста шавад.
Масъули сањифа Абўалї НЕКРЎЗОВ, Тел:985 60 86 85, E-mail: nigoh_tj@inbox.ru
16 №31 (307), 24-уми октябри соли
2012
Назди дастгоњњои пулгузаронї рафта, дар даст тилфун мегардад. Њамин, ки ягон духтар ба тилфунаш пул мегузорад, ў дуздида-дуздида раќамњоро дар тилфунаш сабт менамояд. Ва њоло мегуфт, пачему я званила, а ты трубку непаднял?
ЛАТИФАЊО
Шўхињо аз Нуриддин Ќаршибоев, роњбари Анљумани миллии расонањои мустаќили Тољикистон (НАНСМИТ) - Агар боз як кило асал мехаридї, хуб мешуд, асал ба маѓзи сар фоида дорад, - гуфт айёрона Усмон. - Шояд асал ба маѓзи сар фоида дошта бошад, вале харољоти зиёд эњтимол ба майнаи ман зарар оварад, гуфтам ман.
АСАЛ ВА МАЃЗИ САР Дар рўз нома и "Т ољик исто ни шўравї" (феълан "Љумњурият") кор мекардем, баъзан бо Усмони Солењ, Саидмуроди Фаттоњ ва Шералї Мустафоќул хўроки пешин мехўрдем: бо навбат њар кадом дастархони хоксорона меоросту гирди он сўњбатњои хоса меоростем. Навбати ман расиду дар хона хўрок фармудам ва дўстонро даъват кардам. Дар роњ аз ронанда хоњиш кардам, ки аз бозор тарбузу харбуза бихарем. Ваќте ки харбузаю тарбузро ба боѓољ гузошта, ба мошин нишастам, Усмони Солењ муѓамбирона табассум карда, чизе мегуфт. Пурсидам, ки чї гап?
АСП ВА ХАР Дар љаласаи мизи гирде њуќуќшинос Умрилло Меликов наздам омада хоњиш намуд, ки идеяи як лоињаи муштаракро баррасї намоем. Азбаски хеле серкор будам, гуфтам, ки баъди ду њафта вомехўрем. Умрилло бо табассум гуфт: - Устод, буљулатон асп хестагї барин, хеле масруф њастед? - Ња, буљуламон асп хестагию худамон хар барин кор карда истодаем, - бадоњатан љавоб додам ман. ДЕВОНАИ ЊУШЁР Дўстам Хайрандеш дар Ќўрѓонтеппа мањфили њуби шоирон, њамзамон гимназия дошт. Њангоми сафар ба вилояти Хатлон ба аёдаташ даромадам. Бо кору фаъолияташ ошно шудаму шўхиам омад ва гуфтам: - Эњ-ња, ин дастовардњоро бубин,
МАРДИКОРНОМА
Як лањза бо мо… Бегоњї аз кор омадем ва пас аз шустушўй њама ба коре банд шудем. Ман, ки акнун "нашъаманд"-и интернет шудаам ва сардабири "Мардикорнома" мебошам, дар ин лањзањо њамин сатрњоро њуруфчинї мекунам. Њама медонанд, ки бо кори хеле муњим банд њастам ва талош мекунанд, халал нарасонанд. Ваќте ин корро сар карда будам, муносибат ин гуна набуд. Механдиданд, ки "ба дилат назад, кори бекора"? Мегуфтам, "бародарон, ман таќдиру рўзгори худамонро ба оламиён њикоят мекунам ва онњо аз хонданаш хурсанд мешаванд, асли вазъиятро мефањманд ва ба мо њамдардї мекунанд. Аз рўи ин њис мекунам, ки мо танњо ва бепуштупаноњ нестем…" Акнун, ваќте мебинанд, ки сари кор нишастам ва дар тилфуни њамроњам љик-љик мекунам, мефањманд, ки ба навиштани блог машѓулам, онњо паст гап мезананд ва ба нўги по роњ мегарданд. Амаки Муллошо дар чунин њолатњо ба бачањое, ки нафањмида, ба овоз и баланд гап мез ан ан д, чашм ало меку нан д, мепес он анд ва пичиррос мезананд, ки "хап шин, Илњомљон, бо оламиён гап зада истодааст…" Лабханд мезанам ва корро давом медињам. Дар њамин њолат Малик хўроки шом пу х т а ис т одаас т . Бале, ин шавлаи модарам мепухтагї не. Камнамак ё шўр ё сўхта, ё нимпухта - чї чизе бошад, бегапу гуп ва бо сари хам мехўрем. Љои шикоят нест. Макарон ба хўроки миллии мардикорон табдил ёфтааст. Ба т арафи рост ам мен игарам. Ќосим ваќтњои охир сахт ба хабарњои телевизион шавќ пайдо кардааст. Барномањ ои зиддибўњ рон ии давлат њои гуногун, авзоъ дар биржаи Русия ва Ню-Йорк, коњиши иќтисодиёт и Япония… Хус усан болою поинравии ќу рби
доллар дар Русия ўро сахт безобита мекунад. С улт он дар як кунљи хона нишаста бо ким - кадом урусду хтар чапаю роста гап зада истодааст. Дарвоќеъ ў ваќтњои охир номери тилфони духтарњоро ба хона меорад ва ба хоњишмандњо таќсим мекунад. Назди дастгоњњои пулгузаронї рафта, дар даст тилфун мегардад. Њамин, ки ягон духтар ба тилфунаш пул мегузорад, ў дуздида-дуздида раќамњоро дар тилфунаш сабт менамояд. Ва њоло мегуфт, пачему я званила, а ты трубку непаднял? Сабур бо ноутбукаш банд аст.Ў бо миллатгароёни урус љанги интернетї эълон кардааст. Асабонї шуда, дашном медињаду "зарба" мез анаду аз кайф дастњояшро монанди боли уќоб ба ду тараф меёзонад ва пас аз лањзае "зарба" мегираду фашуфишкунон
МУАССИС: Созмони љамъиятии «ИНДЕМ» («Информатика барои демократия ва рушди миллї»).
МУСОФИРАТ Дар сафари Афѓонистон њаво сард буду ба дўстам рўзноманигори шинохта Ќосими Бекмуњаммад дар рўи як кат њар кадом болоямон дутогї кампал партофта мехобидем. Ними шаб Ќосим кампали маро кашида, болои сарамро пўшонид. Эњсос кардам, ки хоб мебинад, кунљковона сабр кардам, ки боз чї кор мекунад? Дидам, бо дастонаш рўи маро мепалмосад, дасташро дошта, гуфтам: - Ња, Косимхўља, чї гап? - Э-э, бубахш, дар хоб дидам, ки кўрпа аз болои писарчаам уфтода, болояш кушода мондааст, - гуфт бо хиљолат дўстам. - Хайрият, ки янга ба хобат надаромадааст! - ќоњ-ќоњ хандидам. Ќосим њам ба завќ хандиду гуфт: - Мусофират њам ба дилњо зад-да, бародар!
Љасурдепутат Шодї Шабдолов, раиси ЊКТ: - Дар ин бора дар "Народная газета" ва дар телевизиони Сафина њам ман сўњбат кардам ва њамаи воќеъиятњои љанги шањрвандиро пурра ва бошуљоат г уфтам ва касе љуз ман љуръат намекунад ин чизњоро гўяду то њоло њам нагуфтааст. - Ба љуръати Шумо, ростї гап, бори ахир ваќти амалиёти махсус дар Хоруѓ ќоил шудем. Баъд аз ин, ягон њољат ба таъкид нест. Љасуртарин вакил!
Муфтисафар Саидмукаррам АБДУЛЌОДИРЗОДА, раиси Шўрои уламои Тољикистон: - Ин сафар ба хотире, ки ду моњ ќабл аз тарафи Талъат Тољиддин, муфтии ќисмати шарќии Русия ба мо даъват фиристода шуда буд, мо њам чун ба як конференсияи байналмилалии исломї барои ширкат рафта будем, ман њељ гуна гапу хабар ва њељ гуна вокунишњоро интизор набудам. - Њамааш айби Талъат ошнотон будааст-да. О, барваќттар, пеш аз сафари Тўраљонзодањо даъват кунад, намешудмї? Њамая таги гап монд!
Меросвакил њарфњоро сахт-сахт мекўбад. Ў воќеан худ миллатгарост. Оре, њамин тавр миллати хешро дўст дошта, фахр кардан даркор. Носир ва Мўсо бўи макаронбирён ро шамидаву дар инт изори таом худро ба ќартабозї машѓул медоранд. Носир низ аз дашномдињињои Сабур безобита шуда, як-як аз ќаноти дигари љабњаи воњид ба "љанги интернетї" њамроњ мешавад. "Навис, ки падарат бо фашизм љангид, акнун ту ба гўри падарат туф мекунї?" Аз ошпазхона садои акои Муллошо меомад, ки бо тилфун бо фарзандонашон гап мезаданд ва бори дувум аст, ки ба писарашон Фарњоди 6-сола мегўянд: "Фарњодљонам, калон шав тезтар ва наздам биё, њамроњ кор кунем, хишту лоя бардоштан тавонї, шуд…" Баъд аз с оат е, ваќт е ки т аомро сарф кардем, њама ба хоб меравем, зеро пагоњ боз њамон лою гилу хишту об, ба хоб меравем ва Тољикистонро хоб мебинем… www.ilhom.wordpress.com
Муњиддин КАБИРЇ, вакили парлумон аз ЊНИТ: - Баъди 10 сол як Душанбеи "урён", бидуни гулгашту љойи сайругаштро мерос хоњем монд. Ё паркњоро месозем, панљарапеч мекунем ва бояд бо пардохти пул вориди он шавед. Ин чї гап аст? - Шумо албатта мехостед, ки Душанбеи ришдору салладор мерос монед. Инњо тарафдори пойтахти урён. Тасаввур кардан душвор, ки аз њар дуи шумо чї мерос мемонда бошад.
Пасраисодам Ќоњир РАСУЛЗОДА, раиси вилояти Суѓд: - Дар паси њар мактуб одами зинда њаст ва мо њуќуќ надорем, њуќуќи ононро поймол намоем. -Лекин дар паси шумоњон як одами аз зиндањо њам зиндатар њаст, парво накарда поймол кардан гиред, акољон!
Асптозњиммат Давлат ХУДОЙНАЗАРОВ, коргардони тољик: - Њоло дилам месўзад барои онки мардуми зиёди мо мераванд ба Русия ва бо муњити фарњангии дигар меафтанд. Ин љавонњо ба масал аспи тозиеро мемонанд, ки лаљомашон ба дасти дигарњо афтодааст.
www.ilhom.wordpress.com
-Асп гуфтед -ми? Расо њиммат кардед, лекин. Фикр намекунед, ки барои асп сањл гўши дарозтар доранду ќадашон њам, камтарак... вай...
Беришвасоњиб Гулбањор МАХКАМОВА, директори генералии Ассотсиатсияи миллии занони соњибкор: - Кори мо комилан шаффоф буда, мо аз њимояи касе бархўрдор нестем ва ба касе ришва намедињем. -О ришва надињед, чї медињед? Сирратонро гап занед, зудтар. Камаш 5 милион интизори лаб кушдани шумоянд.
Раиси Шўрои муњаррирон: С.А. Дўстов Котиби масъул: Эраљи Амон Њ аф тан о ма д ар Ва зо ра ти ф ар њ а нг и Љ у мњ у р ии Т о љи к и с то н ба ќ а й д г и р иф та шу д аа с т.
боз мегўянд, ки шоирон кам-кам гарангу девона мешаванд?! - Бигузор гуфтан гиранд, ман девонаи ба кори худам њушёр, - даст афшонда гуфт Хайрандеш.
МАНГАР, КИ КЇ МЕГЎЯД...
Шўъбаи муњосибот тел: 224 25 09 Шўъбаи тањќиќот ва тањлил тел: 44 600 80 38 Шўъбаи иљтимоъ ва иќтисод тел: 224 25 09 Шўъбаи реклом ва огоњиномањо тел: 93 500 77 41 Масъули логистика ва чоп: тел: 93 591 02 01
Дар њафтанома матолибе низ ба нашр мерасанд, ки бо мавќеи идораи он муѓойират доранд. Дар шумора аз аксњое њам аз Шабакаи љањонии Интернет истифода шудааст. Матолиби хусусияти таблиѓотидошта ® метавонанд танњо бо пардохти муайян дар њафтаномаи «Нигоњ» нашр шаванд. Барои дар дигар нашрияњо пурра ё ќисман чоп кардани матолиб ва иќтибосњо аз «Нигоњ» иљозаи хаттии идора ва нишон додани сарчашма дар шакли «аз њафтаномаи «Нигоњ» №_ аз санаи _» њатмист. Њуќуќи муаллифии кулли матлабњои шумора ба идораи њафтаномаи «Нигоњ» ва СЉ «ИНДЕМ» тааллуќ дошта, тибќи ќонунгузории љории Тољикистон ва байналмилалї њифз карда мешаванд.
Ќимати рўзнома дар фурўши чакана на беш аз 1,5 сомонї Њафтанома дар нашриёти «Мега-принт» чоп мешавад. Теъдод 4 000 Ќимати обуна барои як сол - 71 сомонию 76 дирам. Индекси обуна: 68990 НИШОНИИ ИДОРА: Љумњурии Тољикистон, шањри Душанбе, кўчаи Носирљон МАЪСУМЇ, хонаи 3. Телефон: (44) 600 80 38, 224 25 09