№49 (325). Чоршанбе, 27-уми феврали соли 2013

1

№49 (325), 27-уми феврали соли 2013

- Падар, фарзандат куљост ва бо чї кор машѓул аст?

Иттилоот ва тањлил барои одамони фаъол | №49 (325). Чоршанбе, 27-уми феврали соли 2013 | Е-mail: nigoh_tj@inbox.ru

Шањлои АБДУЛЛО:

Афзал БОСОЛИЕВ:

"Киллер"-и Шокирљон Њакимовро ёфтанд

3

6

Бањори тољик ва чор шайтон Нигоње ба адабиёт

10

Владимир Романов, caricatura.ru

Интригаи рўз

"Оптом" нишастњои матбуотї Нигоње ба музофот

Темур Зулфиќоров:

Дар ин шумора: љиноят 17,5 сол зиндон барои ќотилони генерал Абдулло Назаров

2

Милликунонии элитаи тољик бо шеваи путинї Љомеаи мо, њукумати иљроия ва парлумони Тољикистон зиёд дўст доранд, ки аз Русияву Путин нусха бардоранд ё таќлид кунанд. Гоњо ба манофеи миллї ва аксаран баръакс, вале чунин ба назар мерасад, ки таќлид дар њамин масъала ба манфиати кор хоњад буд.

њуќуќ

Чаро "фариштањо"-и адлия ба доди мардум намерасанд?

7 пурбин

Бишнав Ваня, чун њикоят мекунам

16

2

№49 (325), 27-уми феврали соли 2013

Нисбати ду нафари дигари иштирокчии њодиса, ки ба расондани зарари љисмонї ба Абдулло Назаров айбдор дониста шудаанд, бинобар дар ќайди њаёт набуданашон парванда ќатъ ёфтааст.

ШАЊРДОРЇ НИГАРОНЇ

ЊИЗБЊОИ НИГАРОНЇ ТОЉИКЇ

Се њашар ва њамзистии камбаѓалон ва бойњо Дар љаласаи навбатии шањрдории Душанбе, дар ќатори масоили муњими пойтахт, пешвози Наврўз, риояи тартиботи љамъиятї, санитарї ва фаъолияти иттињодияњои динї дар иртибот ба таъмини њамзистии осоиштаи тамоми ќишрњои љомеаи шањр низ баррасї шуд, њарчанд дар он аз ду ќишри асосї-бойњо ва камбаѓалњо ном нагирифтанд.

Њамоиш рўзи душанбеи 25уми феврали соли љорї, дар бинои "Маркази равобити пойтахт" бо иштироки васеи роњбарони ширкатњои соњибмулкони манзил, раисони шўроњои шањараку мањаллањо, имомхатибони масљидњои љомеву панљваќтаи шањр ва масъулини сохторњои шањриву ноњиявї љаласаи кории шањрдорї тањти раёсати Мањмадсаид Убайдуллоев баргузор гардид.

- Дар љаласаи анънавие, ки њар моњ як маротиба дар чунин њайат доир мегардад, ин навбат масоили мубрами хољагидории шањр, аз ќабили њолати заминистифодабарї, сифати таълиму

тарбия дар муассисањои таълимї, хизматрасонињои тиббию коммуналї, нарху наво ва ѓановати бозори истеъмолї, риояи танзими расму оинњо, ќоидањои тартиботи љамъиятї, ободонї ва санитарї дар шањри Душанбе ва фаъолияти ташкилоту иттињодияњои динї дар иртибот ба таъмини њамзистии осоиштаи тамоми ќишрњои љомеаи шањр ва омодагињо ба татбиќи барномањои ободонии шањрдорї бо инобати фарорасии фасли бањору айёми нињолшинонї, бо ширкати фаъолонаи институтњои шањрвандии пойтахт баррасї карда шуд, - мегўяд Шавкат Саидов, сухангўи шањрдорї.

Бинобар гуфтаи ў, раиси шањр Мањмадсаид Убайдуллоев дар ин зимн фаъолони пойтахтро оид ба тарњрезию амалисозии наќшањои ободонї ва бењбудбахшии сатњу сифати хизматрасонињо нек нигаронида, дар ин росто, зикр кардааст, ки тибќи ќарори дахлдори шањрдор, рўзњои 2-юм, 9-ум ва 16уми марти соли 2013 бањри истиќболи сазовори ќудуми файзбори Наврўз дар шањр њашарњои умумишањрї бо таъйин кардани корњои ободонї ва љалби васеи ањли љамоатчигї баргузор карда хоњанд шуд. Фарзона АШЎРМАДОВА

ЉИНОЯТ НИГАРОНЇВА ЉАЗО

17,5 сол зиндон барои ќотилони генерал Абдулло Назаров Айбдоркунандаи давлатии парвандаи куштори генерал Абдулло Назаров барои маљмўи љиноятњои содирнамуда, ба сокинони вилояти Бадахшон - Оќил Аёмбеков ба муддати 17 солу шаш моњ ва Њамза Муродов 16 солу шаш моњи мањрумият аз озодї талаб намуд.

Айбдоркунандаи давлатї зимни мурофиа судї гуфт, ки гуноњ и О ќи л А ёмбе к ов в а Ња мза Мур одо в б а ку што р, сўиќасд ба љони намояндаи давлат ва тасарруфи силоњ аз љониби тафтишот пурра исбот шудааст. Ин њам дар њоле, ки ба гуфтаи адвокат Файзи Олї вакили дифои айбдоршавандањо таќозо кардааст, ки нисбати Оќил Аёмбеков моддаи расондани

зарари вазнини љисмонї , ки аз беэњтиётї ба марг овардааст, татбиќ шавад. Њимоя чунин мешуморад, ки куштор бо амри тасодуф ба вуќўъ пайваста, муттањамон аз лањзаи аввали расонидани зарари љисмонї ба Назаров барои наљоти љони ў талош кардаанд. Яъне гумонбаршудагон Абдулло Назарови маљрўњро ба беморхона оварда бо ин амали худ талош кардаанд, к и љо ни ў ро на љо т д ињ а нд . Онњо аз кирдорашон изњори пушаймонї карда аз наздикони генерал омурзиши гуноњашонро дархост кардаанд. Тарафи њимоя Њамза Муродовро, ки ронандаи Назаров буду, "ѓайри хоњиши худ шоњиди тасодуфии он њодиса шудааст", аз додгоњ хостааст,

ки бинобар дар њаракатњояш љой на до шт ани љино ят њо и мисли "расондани зарари љисмонї " ва дигар љиноятњо, фаќат барои хабар надодан ба маќомоти њифзи њуќуќ айбдор мебошад. Нисбати ду нафари дигари иштирокчии њодиса, ки ба расондани зарари љисмонї ба Абдулло Назаров айбдор дониста шудаанд, бинобар дар ќайди њаёт набуданашон парванда ќатъ ёфтааст. Ин нафарон дар амалиёти рўзи 24-уми июли соли гузашта дар љараёни амалиёти вижаи нерўњои њукуматї дар Хоруѓ ба њалокат расиданд. Мурофиа рўзи сешанбеи 26-уми феврал поён ёфт ва интизор меравад, ки рўзњои наздик њукми суд содир шавад. Эраљи АМОН

Номаи беимзои Масъуд Собиров ба вазири адлия Вазорати адлияи Тољикистон номаи бидуни имзо аз њизби демократи Тољикистон бо номи Собировро дастрас кардааст, ки ба даќиќ будани он шубња дорад. Дар ин бора Рустам Менгалиев вазири адлияи кишвар ба хабарнигори Тољнюс иттилоъ дод. Ба гуфти Рустам Менгалиев номае, ки ба вазорат расидааст аз номи Масъуд Собиров имзо надорад ва аз ин рў даќиќ будани он зери суол аст ва вазорат тибќи дастур ба номањои имзодор ва расмї љавоб медињад. "Мо аз Собиров М. як номаи бе имзо гирифтем њамчун раиси Њизби демокарти Тољикистон...Аммо аз сбаби он ки норма бе имзо аст, кмор њуќуќи поусх додан ба онро надорем...Агар нома расман бо имзову мўњр бояад, мо њатман посух хоњем дод" гуфт вазири адлия. Номае ки Масъуд Собиров њамчун раиси ЊДТ ба вазири адлия навиштааст, норозигї аз тасдиќи таѓийру илвоањо ба Ойномаи њизб аст. Вазири адлия мегўяд, ки вазорат санадњои пешнињодкардаи Сайидљаъфар Исмонов аъзои њизбро оид ба ворид кардани таѓийру иловањо ба Оиномаро тасдиќ кард. Аммо салоњияти раисии ЊДТ, ки аст ин кори дохилњизбї аст ва вазорати адлия њељ яке аз онњоро њамчун раиси тасдиќ намекунад. Яке аз иловањо дар Оиномаи ЊДТ ин интихоб шудани Сайидљаъфар Исмонов ба маќоми раиси њизб аст. Масъуд Собиров , ки худро то њол раиси ЊДТ мегўяд дар сўњбат ба Тољнюс тасдиќ кард, ки дар номаааш унвонии вазири адлия аз гузоштани имзо фаромуш кардааст. "Ин дархост буд, на нома. Имзоро фаромуш кардаам, њељ гап вазир метавонад бе имзо њам посух дињад.Мўњтавои дархост ин буд, ки вазорати адлия ба њамин корњое ки дар нисбати ЊДТ карда истодааст равшанї андозад...Чаро иддаеро бо иловањо ба Оинома тасдиќ кард.Ваќте даровардани иловањоро ба Оинома дар асоси баргузор шудани Анљуман тасдиќ кард, пас нафари дигар ба маќоми раиси њизб тасдиќ кардааст..Ман ба Эмомалї Рањмон њамчун роњбари њукумат нома кардаам, ки нисбати як шохаи њукумат вазорати адлия нисбати ин бозињояшон чора андеши кунад..Аммо дар номаи Президент боварї дорам ки имзо гузоштаам...њамчун раиси њизб.." илова кард Масъуд Собиров. Рустам Менгалиев мегўяд, ки вазорат танњо њизбро ба ќайд мегирад, на ин ки раиси њизбро тасдиќ ё рад кунад.Аз ин рў аъзоёни ЊДТ киро раиси интихоб мекунанд ё медонанд кори њизбии онњост ва ба вазорат ва ба вазир ягон рабте надорад. Вазир дар мавриди сарнавишти шањолат-

номаи ЊДТ дар дасти ки аст ињори беиттилори кард. Аммо Масъуд Собиров тасдиќ кард, ки шањодатномаи њизб њамчун раис дар дасти вай аст. Дар сурати талаби вазорати адлия онро бармегардонад. ЊДТ охири моњи декабри соли гузашта бо доир кардни Анљумани ѓайринавбатї бо иштироки 90 вакил Масъуд Собировро аз раиси њизб барканор кард. Дар њамон Анљуман бо доир кардани интихобот Саидљаъфар Исмонов яке аз аъзоёни њизбро бо гирифтани наздик ба 80% овози вакилон раиси нав интихоб кард. ЊДТ дар солњои наваддум таъсис ёфта, то ба њол дар сањнаи сиёсии кишвар "љилва" дорад. Шодмон Юсуф, Бозор Собир шоири тавон ва муњољири миллат, Ойнињол Бобоназарова њуќуќшиноси маъруф, Њољимуњамад Умаров иќтисодшинос,Љумъабой Ниёзов, Мањмадрўзи Исканадров ва Рањматулло Валиев аз чењрањои шинохтаи ин њиз буд. Аммо дар умри начандон љавони худ ин њизб борњо ба истилоњ пора шуд. МАњмадрўзи Исканадаров раиси њизб соли 2004 бо гуноњи амалњои коррупсионї 23 сол њукм гирифт. Дар њоле вазорати адлия мегўяд иловањо ба Оиномаи ЊДРо тасдиќ кардааст ва яке аз иловањо интихобти раиси нав аст, ки Масъуд Собиров нияти дар интихоботи президенти њамчун номзад ширкат карданро дорад. Њарамгули ЌОДИР

САДОИ МАРДУМ

Муњокимаи махфии "Делои исфарагињо" ба нафъи Салимзода ва Абдуллоев

5%

Ба љомеа ва миллати тољик

21%

Ба њамаашон

0%

Ба Низомхон Љўраев ва исфарагињои мањбус

7%

Ба Солењљон Љўраев ва адвокатњои дигар

3%

Ба Амиршо Миралиев ва Шермат Нуров

16%

Ба Рамазон РаЊимов ва Саймуъмин Ятимов

42%

Ба Фаттоњ Саидов ва роњбари давлат

Ба Шерхон Салимзода ва Нусратулло Абдуллоев

Аксари респондентони насарсанљї ба он боваранд, ки муњокимаи махфии ќазияи судии маъруф ба "Делои ис фарагињо" ба манфиати Прокурори генералї Шерхон Салимзода ва Нусратулло Абдуллоев раиси Суди олии Тољикистон мебошад.

6%

Пурсиш бо фармоиши «Нигоњ» дар пойгоњи интернетии www.tojnews.org гузаронида шудааст. Теъдоди овоздињандањо 306 нафар.

Дар назарсанљии инњафтаинаи мо 43%-и и пурсидашудагон ба саволи "Муњокимаи махфии "Делои исфарагињо" ба манфиати кист?" посух додаанд, ки баррасии пўшидаи ин парвандаи пурс аз сарусадо ба манфиати Шерхон Салимзода ва Нусратулло Абдуллоев аст.

16%-и пурсидашудагон посух додаанд, ки пўшидакорї дар ин ќазия ба манфиатњои Фаттоњ Саидов, раиси Агентии назорати давлатии мубориза бо коррупсия ва роњбари давлат марбут аст. Бояд гуфт, њамзамон бо рафти ин пурсиш, мурофиаи судии марбут ин ќазия ба таври пўшида дар боздоштгоњи муваќќатии Кумитаи давлатии амнияти миллии Тољикистон идома дорад. То кадом њад рафти ин мурофиањои махфї, ки аз назари TojNews пўшида намонд, гуфтан мушкил аст, ба њар њол, њамагї 3 (се) дар сади

иштирокчиёни ин назарсанљї гуфтаанд, муњокимаи махфии ин ќазия ба манфиати Рамазон Рањимов, вазири корњо дохилї ва Саймуъмин Ятимов, раиси КДАМ аст.

7%-и иштирокчиёни ин назарсанљии виртуалї ба он боваранд, ки муњокимаи махфии "делои исфарагињо" ба манфиати Амиршо Миралиев, собиќ раиси Дастгоњи иљроияи президент (то феврали 2010) ва њоло вакили парлумони Тољикистон ва Шермат Нуров, собиќ прокурори Прокуратураи наќлиёти Тољикистон, ки дар дар ќазияи "исфарагињо" ба гирифтани пора дар њаљми 100 њазор доллари ИМА муттањам шудааст, марбут аст.

5%-и иштирокдорони ин пурсиш ба љонибдорї аз варианти "ба Низомхон Љўраев ва исфарагињои мањбус" овоз додаанд. Низомхон Љўраев, собиќ раиси Корхонаи кимиёи шањри Исфара ва

яке аз чењрањои марказї дар "делои исфарагињо" мебошад, ки њоло дар курсии айбдоршавандањо нишастааст.

6% гуфтаанд, муњокимаи махфии ин парванда ба манфиати "љомеа ва миллати тољик" аст. Дар пурсиши виртуалї ба ин савол, ки муњокимаи махфии "Делои исфарагињо" ба манфиати кист?" њамчунин ин варианти посух: "Солењљон Љўраев ва адвокатњои дигар" низ љой дошт, ки касе аз 302 нафар иштирокдорони назарсанљї ба он раъй надодааст. Бояд гуфт, пурсиши виртуалї дар сомонаи интернетии ОИ TojNews тўли як њафта аз 19-ум то 26-уми феврали соли љорї доир шуда, дар он њар истифодабаранда имкони як маротиба ва интихоби як вариантро дошт. Пурсиш бо супориши идораи њафтаномаи сиёсї ва иттилоотии "Нигоњ" баргузор шуд.

№49 (325), 27-уми феврали соли 2013

3

Бинобар иттилои Шокирљон Њакимов, шахси ба ў ношинос бегоњии рўзи шанбе, 16-уми феврали соли равон, ба телефони мобилии вай занг зада, тањдиди куштор кардааст.

ИНТРИГАИ РЎЗ

АЊЗОБ НИГАРОНЇ

"Киллер"-и Шокирљон Њакимовро ёфтанд Шокирљон Њакимов, муовини раиси Њизби умумимиллии сотсиал-демократи Тољикистон, мегўяд, маќомот нафареро, ки ба ў тањдиди куштан карда буд, муайян карда, аз ў баёнот гирифтаанд, аммо айни њол ќазияро шарњ намедињанд. Дар ин бора сиёсатмадори тољик, имрўз, 22-юми феврал, ба TojNews хабар дод.

- Нимаи дуюми дирўз, тахминан, аз соати 18-00 то соати 20-00, яъне ду соат дар назди муовини сардори Шуъбаи љустуљўи љиноии ШКД-2-и ноњияи Синои шањри Душанбе мавриди бозпурсї ќарор доштам. Ба ман доир ба моњияти њодиса чанд савол доданд. Дар шакли хаттї ба саволњо посух навишта, ба онњо додам. Акнун боз, шояд, баъзе корњои фаврї-љустуљўиро ба анљом бирасонанд. Ба ман гуфтанд, ки занги телефонї аз телефони шањрї, аз манзили истиќоматии сокини кўчаи Федини пойтахт содир шудааст. Инчунин, онњо ба ман гуфтанд, ки аз шахси то њол ба ман номаълум гўё баёнот гирифта бошанд. Аммо пас аз гирифтани баёнот њам маќомот сабаби тањдидро ба ман шарњ надоданд. Фаќат ишора карданд, ки ба рўбарўкунї бо ин нафар омода бошам. Ёдрас мешавем, бинобар иттилои Шокирљон Њакимов, шахси ба ў ношинос бегоњии рўзи шанбе, 16-уми феврали соли равон, ба телефони мобилии вай занг зада, тањдиди куштор кардааст. Ин нафар гўё талаб кардааст, ки минбаъд дар Ќароргоњи коллегияи адвокатњои љумњуриявии "Сипар", ки ваќтњои ахир љамъомади аъзои Эътилоф оид ба демократикунонии

интихоботи президенти Тољикистон баргузор мешавад, њозир нашавад.

- Дар акси њол, саратро аз танат људо мекунам, - гуфтааст ин нафар. Шокирљон Њакимов омили тањдидро ба фаъолияти сиёсияш рабт медињад. Дар ШКД-2-и ноњияи Синои пойтахт суханњои сиёсатмадорро тасдиќ карданд, аммо маќомот аз шарњи бештари ин ќазия, бинобар нарасидани халал ба тафтишот, худдорї мекунанд. Ёдрас мекунем, Кумитаи Эътилофи демократикунонии интихоботи президенти Тољикистон лоињаи таѓйиру иловањоро ба Ќонуни конститутсионии Тољикистон дар бораи интихоботи президентї тавассути вакилони њизби мухолифи нањзати исломї дар парлумон ба Маљлиси на-

ШАРЊИ ХОНАНДАГОН Тољик 23 феврал, 2013 - 22:18 Њоло посух ба ин савол, ки то куљо ќазияи тањдид ба љони яке аз иштирокдорони Кумитаи эътилоф одилона баррасї хоњад шуд, интригаи рўз аст. Интригаи рўз ба тољики чї мешавад лутфан шарњ дињед, саводи ман кўтоњї кард, бо эњтиром мухлиси TojNews ягона сомонае, ки эњтиромаш мекунам. Фаришта 26 феврал, 2013 - 18:49 Офарин ба маќомоти низомии

тољик, дар њаёташон як бор гумон барро барваќт ёфтанд! Ин њам ба муносибати 20-солагии артиши миллї! Диловар 26 феврал, 2013 - 18:52 Хуб кардаанд, ки боздошт намудаанд, лекин барои ман нофањмо монд, ки чаро њатто гумонбарро номашро нагуфтанд? Дуввум, охир ин он ќадар коре нест, ваќте раќами телефон ва нафари занг задаро ёфта бошанд, пас чаро то имрўз корро ба охир намерасонанд? Ё ин њам ба супориши гуруњи муайян.

ИЛЊОМИ ЊАФТА СОЛИ ФИРЪАВН Фиръавн, ки омад ба миён соли фанак буд, Он соли дуюм сол ба вай соли касак буд. Сеюм бишуморид, ки он сол зи бодом, Он соли пасаш, дар назараш соли харак буд. Панљум, ки биомад ба сараш боди шито зад, Дар соли шашум сол ба вай соли фалак буд. Фиръавн ба шамшер гирифт аз сари давлат, Он сол чу вай мисли даду дом ба так буд. То он нафасе вай равиши кор надонист, З-он соли дигар бањри вай он соли шишак буд. Бар сол ба њар сол зи худ ном гузошт ў, Гўё, ки ба ошам ба љахон сол намак буд. Ношоњ духон буд ба хурдї дами дониш, Аз љоњилие сол ба вай мисли тапак буд. Маѓрур зи кирдор бишуд байни халоиќ, Як соли дигар бањри вай он соли самак буд. Охир ба љањон зор чу саг кушта бигардид, Дар куштани вай теѓи худу њукми малак буд. Ромин ту зи як, соли дигар кардї фаромўш, Он сол, ки фаромўш намудї ту чапак буд. Ромини ЊАЌНАЗАР, ноњияи Синои пойтахт, 25-уми феврали соли 2013

мояндагон ирсол карда буд. Палатаи поёнии парлумони Тољикистон лоињаро ба вакилони ЊНИТ баргардонд, гуфт, таѓйироте, ки эътилофи мухолифин ба ин ќонун ворид кардан мехоњанд, мухолифи моддањои Сарќонуни кишвар аст. Чанде ќабл Шўрои сиёсии ЊНИТ эълон кард, ки лоиња баъди баррасї аз нав ба парлумон фиристода мешавад. Коршиносони масоили сиёсї ин иќдоми Кумитаи эътилофро "дастдарозї ба љони њукумат" номидаанд. Њоло посух ба ин савол, ки то куљо ќазияи тањдид ба љони яке аз иштирокдорони Кумитаи эътилоф одилона баррасї хоњад шуд, интригаи рўз аст. Шањлои АБДУЛЛО Корманди амният...

26 феврал, 2013 - 19:00 Ман намефањмам, чаро ин одамро заказ кардаанд? Мантиќ куљо меравад? Оё њамин Шокирљон Њакимов ба ягон кор ќодир аст? Вай њатто то љое медонам, љои кор ёфта наметавонад... Як чизњо мегўеду менависед, ки харро ханда, бузро бозї мегирад, ба гуфти мардум... Нушервон 26 феврал, 2013 - 19:05 Мо чанд ваќт дар хориљи кишвар зиндагї мекунем ва фикр кардем, ки дар Тољикистон њама тенљ шуда бошад, вале ваќте ин хабарро хондам, рости дилам хунук шуд. Наход интихобот гуфта акнун касе гап занад, ўро тањдид кунанд. Шокирљон Њакимов то љое ман медонам, дар Русия номзадиашро њимоя карда омад ва мо бояд ин хел одамро ќадр кунем, на тањдид. Корбар 26 феврал, 2013 - 19:05 Акнун ваќти он расидааст, ки милисаи тољик камарашро мустањкамтар аз пеш бибандад ва аввалин шуда аз худсозї, яъне аввали сафи худро аз вуљуди баъзе шахсони тасодуфї поку покиза созад ва баъди ба хидмати мардум сар кунад. Агар онњо дар як муддати кўтоњ киллерро пайдо карда бошанд, пас мардум бояд интизорињо ва умедњояшонро нисбат ба ин нињоди ќудратї як бори дигар бознигарї кунанд. Акнун суол ин аст, ки киллер ку пайдо шуд, оё милисањои муњтарам љуръат карда гуфта метавониста бошанд, ки фармоишгараш кист? Бо чанд "лимон" ин заказро ќабул кардааст?

P.S: Баррасии матлаб дар www.tojnews.org идома дорад. Ба сомона аз телефонњои мобилї њам ворид шудан имкон дорад.

Њизбњои парлумонї хостори маблаѓгузории будљавї Вакилони се њизби сиёсии Тољикистон Лоињаи таѓйиру иловањо ба ќонун "Дар бораи њизбњои сиёсї"-ро ба Маљлиси намоядагон пешнињод кардаанд, ки дар он аз љумла зарурати дастгирии молии њизбњои парлумонї аз љониби њукумат пешбинї шудааст.

Дар ин бора ба ТоjNews Шодї Шабдолов, раиси Њизби коммунисти Тољикистон ва вакили ин њизб дар Маљлиси намояндагон иттилоъ дод. Бино ба гуфтаи вакил, лоињаи мазкур аз љониби вакилони ЊАТ, ЊИИТ ва ЊКТба парлумон ирсол шуда, муњтавои ин лоиња, дастгирии молии њизбњое, ки садди панљфоизаи интихоботи парламентиро гузаштаанд, аз буљаи давлатї будааст. "Мо пешнињод кардем, ки њукумат аз њисоби буљаи давлатї њизбњои сиёсиеро, ки вориди парламент шудаанд, дастгирии молї кунад. Зеро њизбњои сиёсї њам андозсупорандаи буљаи давлатї њастанд ва онњо њам ба маблаѓгузории буља ниёз доранд. Масалан Њизби коммунист наметавонад, њатто нашрияи њизбии худро нашр кунад. Чунки сол то сол нархи хизматрасонии нашриёт ва коѓаз боло меравад. Шояд њизби њоким барои маблаѓњои буља ниёз надошта бошад, аммо мо пешнињод кардем, ки њукумат ин њизбро низ дастгирї кунад. Масалан дар кишварњое мисли Олмон, Нор-

вегия ва ѓайра аз њисоби буља ба њизбњои сиёсї маблаѓ људо мешавад...", -гуфт Шодї Шабдолов. Дар назар аст, ки рўзњои наздик ин лоиња дар кумитањои МН баррасї шавад. Ин њам дар њолест, ки дасткутањи молї аз мушкилоти асосии њизбњои сиёсии Тољикистон ва монеаи љидди фаъоляитњои густурдаи онњо мебошад. Фарзи мисол, "Нидои ранљбар", нашрияи Њизби коммунисти Тољикистон ва "Мењргон" нашрияи Њизби аграрї моње як маротиба ба нашр мерасанд. Аммо Њизби ислоњоти иќтисодї то њол нашри мунтазами нашрияи худро ба роњ намондааст. Вале ЊНИТ, ки ношири њафтаномаи "Наљот" ва маљаллањои дигар њам њаст, њатто нашриёт низ дорад. Дар Тољикистон њашт њизби сиёсї ба расмият шинохта шуда, панљ тои онњо дар интихоботи парлумонии соли 2010 ба парлумон роњ ёфтаанд, ки ЊХДТ, ХКТ, ЊНИТ, ЊАТ ва ЊИИТ мебошанд, аммо ба эътирофи умум ЊИИТ ва ЊАТ дастнигари њукумати иљроия буда, ЊКТ ва ЊНИТ мустаѓилияти нисбї доранд. Њарамгули ЌОДИР

БОЗОРИ НИГАРОНЇТАМОКУ

Воридоту содирот ва фуруши сигарет бо иљозатнома мешавад Дар Тољикистон барои фаъолиятњои воридот, содирот, муомилот, фуруши чакана ва яклухти маводи тамоку иљозатнома љорї карда мешавад.

Парлумони Тољикистон имрўз 20 феврали соли љорї бо даровардани таѓийру иловањо ба ќонун "Дар бораи иљозатномадињї ба баъзе намудњои фаъолият " ба тарафдории љорї кардани иљозатномаи мазкур розигї дод. Азизмад Имомов вакили парлумон њангоми шарњи таѓийру иловањои мазкур, ворид кардани мањсулоти тамоку ба гуруњи фаъолияти махсус ва љорї кардани низоми иљозантномадињї ба манфиати љумњурї аст. Њамакнун онњое , ки ба савдои чаканаи маводи тамоку, сигарет машѓула њастанд, аз ин ба баъд бидуни иљозатнома њуќуќи фурухтани маводро надоранд. Таѓийротуиловањои мазкурдарасоси ќонун дар бораи танзими истеъмоли маводи тамоку, ки28 январи соли љорї аз тарафи ПрезидентиТољикистон имзо шудабуд, ворид карда шуданд.

Ба гуфти Азизмад Имомов айни хатари тамоку ба генофони бархе аз кишварњо таъсири манфии худро расонидааст. Аз ин рў танзим кардани он ба манфиати љомеа аст. Таѓийру иловањо ба ќонун аз буљети кишвар маблаѓи зиёдатиро талаб намекунад. Мењрафзуни АБДУЛЛО

Тасњењ ва арзи маъзарат Дар бахши "Мангар кї мегўяд..." ("Нигоњ", №48 (324 аз 20-уми феврали соли 2013) дар вокуниш ба наќли ќавли њунарманд Сирољиддин Фозилов: "Консертро монтаж кардам ва маводи хубе шуд барои телевизион. Онро гирифтаму ба ТВС рафтам ва хоњиш кардам, ки онро нишон дињанд. Аммо медонед онњо чї гуфтанд? Гуфтанд, ки 24 њазор сомонї биёр, баъд як соат ваќт медињем. Ман дар њайрат мондам...» танзи "Иштибоњ мекунед, бародар! Ба 24 њазор сомонї бобои Лутфулло Давлат кори шуморо буд мекардаст-мї, 24 њазор доллар ё евро будагист, ако! Як бори дигар занг зада пурсед-да" рафтааст. Дар робита ба ин, иттилоъ бояд дод, ки замони мурољиати Сирољиддин Фозилов, яъне дар соли 2008 Лутфулло Давлатов роњбари Муассисаи давлатии "Телевизиони Сафина" набудааст. Бинобар ин, њайати тањририяи "Нигоњ" аз љаноби Лутфулло Давлатов узр мепурсад.

4

№49 (325), 27-уми феврали соли 2013

Берањмии арманњо боиси њалокати 613 нафар шуда, 487 сокини Хољалї инвалиди гурўњи 1ум, 200 нафар бе ному нишон гардида, 1275 нафар ба гарав гирифта шуда, зери тањќиру азият монданд, ки дар миёни онњо кўдакон, занон ва пиронсолон буданд.

Нимаи дуюми рўзи 25уми феврал дар Сафоратхонаи Озарбойљон дар шањри Душанбе љамъомади расмї бахшида ба 21умин солгарди генотсиди шањри Хољалї баргузор гардид. Хабарнигори "Нигоњ" баъд аз ин љамъомад суњбате дошт бо Аббасалї Гасанов, сафири Озарбойљон дар Тољикистон.

-Љаноби сафир, табиист, ки дар ин рўз сўњбати мо аз ќатли оми Хољалї шурўъ мешавад. Фикр мекунам, барои тољикон, ки дар таърихи худ ќатли оми зиёд дидаанд, рўшан кардани ин сањифаи таърихи Озарбойљон муфид мебуд.

-Аввало, ташаккур мекунам, ки аз он, ки ба сафорати мо ташриф овардед ва дар маросими ба 21-умин солгарди генотсид ё ба истилоњ, наслкушии Хољалї бахшидашуда ширкат варзидед. Умедворам, ки аз филми њуљљатии намоишдодашуда бардоштњо доштед. Ба сурати мухтасар боз њам мехоњам ба чанд нукот таваљљўњ кунам, ки хонандагони муњтарами Тољикистон низ дар робита ба ин њодисаи хунрезї ва вањшатнок иттилоъ дошта бошанд. Дар таърихи аз 25 ба 26-уми феврали соли 1992 дар шањри Хољалї, ки дар минтаќаи Карабоѓи Љумњурии Озарбойљон ќарор гирифта буд, ин њодиса ба вуќуъ пайваст. Он рўзњо арманињо бо Озарбойљон бо миёнадароии Эрон музокира мекарданд. Эрон кўшиш мекард, ки миёни Озарбойљону Арманистон музокира кунад, то љанг мутаваќќиф шавад. Дар он музокирот ман низ иштирок доштам. Вазири корњои хориљии Эрон ба Боку омада буданд ва субњи 25-уми феврал бо оѓои Ояз Муталлибов, ки президенти онваќтаи Озарбойљон буданд, мулоќот доштанд ва ќарор гузоштанд, ки ба Ќарабоѓ раванд ва бо арманињои Ќарабоѓ суњбат кунанд ва баъдан ба Боку баргарданд. Арманињо ќавл дода буданд, ки љанг намешавад, вале вафо накарданд ва ин хунрезиро анљом доданд. Новобаста ба сармои шадиди шаб ба мардуми одї њамла карданд. Полки 366-уми Ќўшунњои пиёдагарди Иттињоди Шўравї мардумеро, ки дар дасташон силоње барои дифоъ надоштанд, ињота карданд. Мардум, ки њудудан 7500 нафар буданд, ногањон тањти оташ ќарор гирифтанд. Чун минтаќаи љангї буд, як миќдори сокинони он дар шањр набуданд, вагарна онњо низ кушта мешуданд. Моњи феврал, њаво хело сард буд, пиру љавон фирор мекарданд. Иддае њангоми фирор кушта шуданд, иддаи дигар бошанд, ки тавонистанд аз шањр берун раванд ва дар куњу љан-

Аббасалї ГАСАНОВ:

нишон гум шуданд, ки то њол на дар листи афсарон њастанд, на љасадашон пайдо шуд. Беш аз 1200 нафар ба истилоњ ба унвони асир њастанд, ки мутаассифона ин созмонњои байналмиллалї натавонистанд барои баргардондани онњо коре анљом дињанд. Љанг албатта љанг аст, дар љанг одамњо кушта мешаванд, вале нисбат ба љанг низ ќонунњои байналмилалї вуљуд доранд. Нисбати афроди ѓайринизомї конвенсия њаст, ки Арманистон онро ќабул карда, риоя накард, њол он ки Арманистон узви СММ аст. Созмони миллал чор ќатънома содир кард, ки заминњои ишѓолнамудаи Озарбойљонро бидуни шарт бояд озод шаванд, вале Арманистон онро риоя накард.

-Озарбойљон ќисме аз њудудњои худро њам аз даст дод..

- Дар натиљаи таљовузи њарбии Љумњурии Арманистон беш аз 20%-и њудуди Озарбойљон забт шуда, беш аз 20 њазор ба

ИМА панљ штат, ки онро генотсидро номиданд. Норвеж, Руминия ва Чехия расман онро ќатли ом эътироф намуданд. Рўзњои 15-17-уми ноябри соли 2012 дар Шўрои вазирони корњои хориљии Ташкилоти њамкории исломї бори аввал фољиаи Хољалиро њамчун генотсид эътироф кард.Органњои олии ќонунбарори се кишвари љањон - Покистон, Колумбия ва Мексика генотсиди Хољалиро расман эътироф карданд. Ин љиноят бељазо нахоњад монд, зеро Саъдии бузургвор гуфтааст: "Банї одам аъзои якдигаранд..."

-Он замон чї боиси шикасти њарбиёни Озарбойљон шуд?

-Мо бовар намекардем, ки Артиши шўравї дар тарафи Арманистон бо он њама ќувва муќобили Озарбойљон љанг мекунад. Бозии калон буд. 14-уми январ њудудан наздики 40 рўз пеш аз љанг Ояз Муталибов, раисљумњури Озарбойљон чанде

"Арманистон, њатман, барои генотсид љавоб мегўяд"

САФИРИ ОЗАРБОЙЉОН ДАР ЊИФЗИ МАНФИАТЊОИ КИШВАРАШ ИСРОР МЕВАРЗАД гал паноњ ёбанд. Њарбиён диданд, ки онњо ба љангал фирор карданд, тавассути вертолёт онњоро пайгирї карданд ва онњоро парронданд. Баъд аз куштани онњо низ онњо ором нагирифта ба тањќири љасадњо оѓоз карданд. Шиканљае ки мушоњида шуд, албатта ќобили тасаввур нест, ки инсон чї ќадар метавонад вањшї бошад.

-Талафоти љонии Озарбойљон чї ќадар буд?

-Берањмии арманњо боиси њалокати 613 нафар шуда, 487 сокини Хољалї инвалиди гурўњи 1-ум, 200 нафар бе ному нишон гардида, 1275 нафар ба гарав гирифта шуда, зери тањќиру ази-

ят монданд, ки дар миёни онњо кўдакон, занон ва пиронсолон буданд. Миёни шањидшудагон беш аз 100 нафар зан, 83 нафар тифли ноболиѓ ва 70 нафар пиронсолон буданд. Нисбат ба 56 нафар сокини мањаллї арманњо муносибати бењад берањмона карда, сари онњоро буррида, косахонаи сарашонро људо карда, чашмонашонро кофта, гўшњояшонро бурида, њатто пўсташонро аз баданашон људо карданд. Баъзе боздоштшудагонро зинда ба оташ андохтанд. Ба мо муяссар шуд, ки тавассути Салиби Сурх 617 нафарро озод кунем.Ин созмон кўшиш кард, ки зану кўдаконро баргардонанд, аммо 150 нафар беному

њалокат расида ва 50 њазор нафар маљрўњ ва захмї шуданд. Бинобар сиёсати генотсидии Арманистон нисбат ба Озарбойљон беш аз 1 миллион нафар муддати 10 сол дар њолати муњољирати маљбурї ќарор дошта, аз оддитарин њуќуќњои инсонї мањруманд. Ѓайр аз Ќарабоѓ боз 7 ноњияи атрофи он низ ѓасб шудаанд.

-Мавзеъгирии љомеаи љањонї ба ин љанг чї буд?

-Љоемаи љањонї ин амали арманињоро мањкум кард. Бо мурури замон ќатли оми Хољалї генотсид ё ќатли ом бо бањонаи нажодї, миллї ва динї шинохта шудан дорад. Масалан дар

аз шартњои Маскавро ќабул накард ва ин љавоби онњо буд.

-Муносибатњои дипломатии ин ду кишвар дар кадом сатњ ќарор доранд?

-Мо, аслан, бо Арманистон муносибатњои дипломатї надорем. 20 сол боз музокирот њам њељ натиљае надодааст. Иттифоќан раисљумњури Арманистон яке аз роњбарони он генотсид њаст. Рўзе мерасад, ки Арманистон, њатман, барои ин генотсид љавоб мегўяд.

-Оё интизор доред, ки Тољикистон низ генотсиди Хољалиро эътироф мекунад ва дар ин самт чї корњоро ба анљом расонидед?

-Албатта ин тасмим ба сиёсати њар кишвар вобаста аст. То љое, ки дарёфтам дар Тољикистон ба андозаи кофї дар бораи ин њодиса маълумот надоранд. Мо саъй мекунем, ки дар ин робита корњое анљом дињем. Аслан ин гуноњи мо аст, ки ба ќадри кофї маълумот надодаем. Аз љониби дигар, мо ба сиёсатњои њар давлат эњтиром ќоилему мехоњем мардуми шарифи тољик аз он балое, ки ба сари мардуми Озарбойљон омад, иттилоъ дошта бошанд. Новобаста ба он ки миёни кишварњои мо фосилаи љуѓрофии зиёд аст, аммо њамеша робитањои хуб доштем. Ба чењрањои мардум нигоњ карда, мутаваљљењ шудам, ки мо хело шабењи њамдигар њастем. Алъон бояд мушаххас кунем, ё озарбойљонињо омаданд ин љо, ё тољикон ба Озарбойљон рафтанд?

-Дар ин масъала шубња накунед, Озарбойљон шомили империяњои форсњо буд.Ташаккур љаноби сафир барои сўњбат.

№49 (325), 27-уми феврали соли 2013

5

Магар наврасону љавонон аз дин бархўрдор бошанду сари ваќт намозњояшонро ба љо оранд, ягон гунохе содир хоњанд кард? Албатта, не!

МИНБАРИ ФЕЙСБУКИЊО Фузайл Абдулњамид, як корбар дар Фейсбук ин аксро гузошта, фейсбукињои шиносу ношиносро ба изњори андеша даъват кард. Назарњо њарчанд, хеле гуногун ва аксаран хилофи њамдигар буданд, вале то љое воќеиятњои муњити динї ва маънавии љомеаро инъикос менамоянд....

Падари гиромї, фарзандат куљост ва бо чї кор машѓул аст? Дилшоди Абдурањмон: - Худованд моро насиби чунин љомеъа гардонад, ки фарзандонамон аз хўрдї дар боѓчањои бачагона њам ба " Человек Паук", нею ба Холиќи худ ибодат намоянд!, Like 8 Фузайл Абдулњамид: - Ин наврасон ва амсоли инњо ояндасозу мутафакир хоњанд буд. Like 6 Шањло Садриддинова: - Худо кунад, ки ингуна шавад!!!! Like 1 Эњсон Садриддинов: - Тарбият инчунин бояд!

Like 2 Шањло Садриддинова: - Асосаш њамин мањз тарбия аст!!!! Like 1 Муњаммадиќбол Садриддин: - Чаро дар поёни акс чунин навишта бошад? Магар кори баде анљом дода истодаанд ин кўдакон, ки намоз мехонанд, ягон кори баде анљом надода истодаанд, ки падараш дар љустуљўйи писараш бошад?

Like 3 Шањло Садриддинова: - Хеле даќиќ санљед!! Like 1 Муњаммадиќбол Садриддин: - Охир рост мегўям, ин гап бояд дар зери акси писарбачањои наркоман, бероња ва ё авбошон навишта шавад, на дар зери писарбачагони намозхон! Агар маќсади он шахс мухолифи аќидаи мо бошад, пас ... Like 4 Эњсон Садриддинов: - Агар масъулини кишвар ба љои ќабули ќонунњои хандаовар, кўдакону наврасонро ба намозу масљид тарѓибу ташвиќ менамуданд, нуран ало нур мешуд.

Шањло Садриддинова: Худованд ба роњи рост њидоят гардонад!!!!!! Like Фарзонаи Умаралї: - Ростї, ман њам асоси ин аксро нафањмидам.... Like Шањло Садриддинова: - Ба назарам бо навиштани ин суханони дар поён оварда шуда, нависандаи он аз бетараф ва беа њамиятии ба ќавли худаш волидон, ки фарзандонашонро ба масљидњо рафтан мегузоранду бо ин амалашон хостори ояндаи бади фарзандонашон хоњад шуд, гуфтанї аст, ё шояд манзури дигар доштааст! Магар наврасону љавонон аз дин бархўрдор бошанду сари ваќт на-

мозњояшонро ба љо оранд, ягон гунохе содир хоњанд кард? Албатта, не! Љомеае, ки дар воќеъ (дар он) ќавонини дурусти Ислом љорї бошад, бо доди Худо он ќавм бењтарин ва н а м у на и д и га р о н х о њ а д гашт!!!!!! Like 5 Фарзонаи Умаралї: - Бале, ман фањмидам, аммо њељ кори бадеро ман дар ин акс намебинам. Like 1 Муњаммадиќбол Садриддин - Маќсади нависандаи ин калимот танњо дар ду чиз метавонад бошад. 1-) он иддае, ки намехоњанд љавонон ва наврасон ба масљид раванд .2-) агар ба пойи он имоми ин

љамоъат бингаред, каме кушод пойяшро гузоштааст, ки дар мазњаби мо њанафињо чунин нест, метавонад барои ин бошад маќсадаш! Like 1 Эњсон Садриддинов: - Аммо дастонаш зери ноф аст... Ин уммат саропо хайр аст! Алњамдулиллоњ ъало ниъматил исломи вал имон! Like 2 Муњаммадиќбол Садриддин: - Бале, мошоаллоњ, хело хуб аст ва ман маќсади он навишти зери аксро тањлил намудам. Агар ањамият дода бошед, ман нахуст он навиштаи зери аксро тавњин дониста, онро рад намудам, на тарз ва шеваи намозгузории ин тифлонро. Like 1

Зуњуриддин Нуриддин: - Шояд дар рўзномаи њукуматие чоп шуда бошад ... Чун ки онњо аз синни 18- сола поёнро аз намозхонї манъ мекунанд. Like 1 Диловар Файзулоев: - Аллоњ фарзандони моро пайрави Куръону суннат гардонад. Like 1 Илњом Беков: - Банда њамчу падар фахр мекунам фарзандам бидуни иљозаи ман дар љамоъатњои ибодї иштирок намояд. Like 4 Мирзоолим Њамдамов: - Фикр мекунам, маќсади нависандаи навиштаљоти зери расм, њушдор додани падарон аст аз он, ки бояд фарзандро чунин тарбия кард, то намозашро доимо дар куљое, ки набошад адо намояд. Барои ин падаронро огоњ мекунад, ки аз рафтори фарзандат бо хабар бош ва ѓофил мабош. Like 1 Мирзоолим Њамдамов: - Бародарон аз њамаатон хоњиш мекунам, ки оиди навиштаљоти ин расми зебо ва таблиѓкунандаи наврасон ба намоз, гумони нек дошта бошем. Агар наѓз назар кунед, на њамаи он бачањо пойњояшонро васеъ кардаанд. Охир ба н и њ о д а н и д а с т њ о яшо н нигоњ кунед? Бори дигар хоњиш, ки гумони нек кунем хуб аст. Like 1 Назар Шарипов: - Љаноби Мирзоолим ба њама маълум аст, ки ин тифлони нозанин тољик нестанд. Сониян дар ЉТ мо намегузоранд, ки чунин љамоат барпо шавад. Маќсади ин акс фаќат тарѓиб кардани фарзандон ба намоз аст. Љаноб, шарт нест шумо зуд ба тафсилот гузаред, чаро пойњояшон кушоду чаро дасташон болои синаву... Эй кош мегуфтед, ки режими љон онаа тон бо муфтии даробориатон, ё кумитаи антидин ќонунњои ѓайриинсонї, яъне зидди ќонунњои Аллоњ баровардааст. Афсус љуръати њаќ гуфтанро њатто дар донишгоњи исломї аз байн бурдаанд. Like…

МАВЌЕЪ Шабакаи телевизиони байналмилалии "Russia today" мехоњад дар инъикоси ахбори Тољикистон бо шабакањои телевизионии тољик њамкорї кунад ва бо гуруње аз љомеаи рўзноманигории тољик њам дар ин масъала гуфтушунидњо доштааст. Як намояндаи ширкат гуфтааст, мо мехоњем аз Тољикистон гузоришњо омода намуда, ба љомеаи љањонї муаррифї намоем. Дар назар аст, рўзи 26-ум вобаста ба ин масъала бо вакилони Маљлиси намояндагон вохурї гузаронанд. Дар робита ба мавзўъ "Нигоњ" пурсид:

Аз шабакаи телевизионии "Russia today" истиќбол мекунед? Илњомљон ЊАМИДОВ, омўзгор: - Бале! Аз оѓози фаъолияти намояндагии "Russia Today" дар Тољикистон истиќбол мекунам. Ифтитоњи ВАО (њатто намояндагї) њељ гоњ бояд зери суол набошад, зеро он нахуст яке аз шохањои љомеаи демократист ва баъдан, барои дастрасї ба иттилоъ замина ба вуљуд меорад. Бе шак, њадафи њамагуна воситаи ахбор ба мардум расонидани иттилои сареъ ва зарурию сариваќтї аст. Муњимияти кори ин телевизион дар мамлакати мо ба чанд омил вобастагї дорад. Россия шарики стратегии №1-и Тољикистон дар минтаќа аст. Бошад, ки барномањои шарики стратегии мо бо забони англисї барои љомеаи љањонї манзур гарданд, зеро аз њисоби ВАО-и ватанї њамагї 1 нашрияи англисзабон дорем, ки он њам аз њисоби кам доштани хонандаи дохилї ќариб аст муфлис шавад. Телевизион кори дигар аст. Он тасвири њаракаткунанда дорад ва таваљљуњи моро ба худ љалб месозад. Сониян, мењвари ин фаъолият набояд њамеша танќиди давлату њукумат гардад. Холисона инъикос намудани мавзўъ кори журналисти касбї аст.

Бузургмењри МУРОДИЛЛО, муваќќатан бекор: - На! Боз ба назари ман, мо бояд ба ин кор роњ надињем. Маблаѓгузори асосии ин ширкати телевизионї кї аст? Албатта Русия, пас барои њамин ман ба он зид њастам. Ваќте мо бо пешнињодоти онњо розї мешавем, дигар новобаста ба хоњиши мо онњо матлабњоеро омода мекунанд, ки ба манфитаи худи онњост. Онњо њеч гоњ ба манфиати мардуми тољик, кор намекунанд. Њатто онњо метавонанд, ки аз баъзе љойњо матлабњоеро омода кунанд, ки ба зарари миллати мо хоњадбуд. Фардо ин шабака низ боз њамчун фишанги сиёсь истифода мешавад. Мо аввал ин шабакањои иттилоотиро ба кишварроњдода, сипас бо онњораќобат карда наметавонем. Маблаѓгузории ин шабакањо калон аст, боз дањсолањо лозим аст, шояд, ки расонањо мо, журналистикаи мо ба он сатњ бирасад. Модоме, ки мо бо шабакањои пурќуввати иттилоотї раќобат карда наметавонем, чї њољати зиёдкардани онњо њаст? Онњоро боз мањдуд мекунем, боз обрўи давлати моро дар назди љомеаи љањонї паст мекунанд, ки демократия нест.

6

№49 (325), 27-уми феврали соли 2013

Чандин маќомот якљоя шуда, дар як соат гўё бо ном нишасти матбуотї гузарониданд, ки аслан он ваќти муќарраршуда бо њисоботи худашон ба анљом мерасад.

Бо фармони президенти кишвар сохтору нињодњои давлатї муваззафанд, ки дар шаш моњ як маротиба бо рўзноманигорон нишасти матбуотї доир намоянд. Ин тасмимро аксар коршиносон бо далели боз њам дастрасии расонањо ба иттилоот хуб арзёбї намуданд. Ба назари коршиносони соња баргузор намудани нишастњои матбуотї аз се моњ ба шаш моњ як маротиба то андозае дастрасї ба маълумотро мањдудтар кард. Аммо нигаронии бештари онњо аз барпо шудани нишастњои матбуотии панљ ва ё шаш сохтор дар якљоягї мебошад, ки дар ин њолат намояндагони васоити ахбори омма наметавонанд аз масъулин иттилои лозимаро гирифта бошанд. ХИРСИ САФЕДРО ДИДЇ? НЕЪ! Рўзноманигор Љовиди Аштї мегўяд дар як соате, ки барои нишасти матбуотии як сохтор муайян шудааст, баргузор намудани нишастњои матбуотии њатто њашт сохтор ба ягон мантиќ рост намеояд: -Дар як нишасти матбуотие, ки дар кумитаи заминсозї доир гашт, њашт ташкилоти гуногун иштирок карданд. Тасаввур кунед, агар њашт намояндаи ташкилот дар сурати 10 даќиќаї маърўза намудан наздик 1,5 соат ваќт сарф мешавад. Куљо фурсат мемонад, ки ба суолу љавоб? Ин албатта њаргиз ќобили ќабули рўзноманигорон шуда наметавонад. Ин дар њоле сурат мегирад, ваќте тамоми рўзноманигорон дар нишасти матбуотии як нињод сарљамъ меоянд, худи гузориши масъулин 30-40 даќиќаро ташкил медињад ва онњо мегўянд, ки мо њамагї дар ихтиёри худ як соат ваќт дорем. Дар бист ё 30 даќиќа чи имконияте пайдо мешавад, ки хабарнигор посух гирад ба саволњои худ, аз ин хотир сатњи нишастњои матбуотї хеле поён фаромадааст, -мегўяд рўзноманигор. Ба аќидаи Набиюллоњи Суннатї, рўзноманигори дигар, масъулин дидаву дониста, ин тасмимро дар якљоягї ташкил мекунанд ва бо ном нишасти матбуотї барои хисоботдињии худашон мегузаронанд. Албатта ин наќзи њуќуќи журналистон мебошад: - Намояндагони нињодњои давлатї њам медонанд, ки фурсат бисёр кўтоњ аст ва ба хотири он ки аз масъулият, аз саволборони рўзноманигорон гурезанд ба њамин хотир нишасти матбуотии дастаљамъона ва ё ба ќавле "оптом" мегузаронанд, ки ин ба ягон зовия, ниёзи ба иттилоъ дастрасии журналистон бархўрд намекунад, -гуфт Набиюллоњ Суннатї. Њуќуќшинос Муњаббат Љўраева њам ин иќдоми масъулинро поймол шудани њуќуќи расонањои хабарї оиди дастрасї ба иттилоъ унвон карда гуфт, он нишасти матбуотие, ки бо иштироки зиёда аз ду сохтор мегузарад, аллакай поймол шудани њуќуќи рўзноманигорон мебошад, зеро ас-

лан як соат барои љамъбасти фаъолияти як нињоди давлатї кифоягї намекунад.

-Маќсад аз гузаронидани ин нишастњои иттилоотї дар он мебошад, ки пеш аз њама оид ба фаъолияти њамин маќомот мардум бархўрдор бошанд, ки њамин маќомот бо кадом фаъолият машѓул аст ва барои пешравии љомеа чї корњоро ба анљом расонидааст. Дар оянда чї наќшаро барои пешравии љамъияту фаъолияти худ роњандозї мекунад. ВАЌТ САРФ, МАБЛАЃ САРФ АММО… Баргузории "Оптом"-нишастњои матбуотї то як андоза худро канор гирифтани рўзноманигорон аз он гаштааст, чунки дар ин гунна њолатњо фурсат танњо бо гузоришдињии масъулин ба охир мерасад. Љўра Юсуфї сардабири нашрияи "Дам" ва "Вароруд" баён дошт, ки намояндагони ра-

вонад ба саволаш посухи даќиќ гирад. Дар сурати он ки шахси масъул таври сатњї ва бисёр кўтоњ љавоб дињад, бисёр пањлўњои мавзўъ нокушода мемонад. Агар ки фурсат кам бошад, хуб мешуд, ки дар моњи дигар низ онро ташкил намоянд, -зикр мекунад Тилав Расулзода НИШАСТИ МАТБУОТЇ ЉОИ ИТТИЛОЪ, ПЕШНИЊОД Ё ТАЪРИФ? Бе омодагї ба нишасти матбуотї рафтани теъдоде аз хабарнигорон ва надонистани вижагињои он сабаби хотирљамъии масъулин гаштааст ва онњо инро ба назар гирифта назди рўзноманигорон гузориш медињанд. Риоя нашудани фарњанги нишасти матбуотї њам аз тарафи намояндагони васоити ахбори омма ва њам аз љониби мансабдорон далели дигари поён рафтани сатњи он гаштааст. Баъзан саволњое њам садо медињанд, ки чандон муассир ва љолиб њам нестанду боз болои он таърифу тавсиби роњбари ин ё он нињоду сохтор аз љониби бархе аз "журналистон" мушоњида мешаванд.

-Аксари хабарнигорон барои савол додан омода нестанд. Нишасти матбуотї мубаддал гаштааст ба сўњбати кўча, ки бо як касе сўњбат мекунанд. Њатто таъриф кардани раиси маќомотњову сохторњо ё чан-

"Оптом" нишастњои матбуотї сонањои хабарї дар бархе аз нишастњои матбуотї ба љуз сарфи ваќту маблаѓ ягон маълумоти муњим гирифта наметавонанд ва бо дасти холї ба коргоњашон бармегарданд.

-Нишасти матбуотии Ќоњир Расулзода, раиси вилояти Суѓд, маќомоти прокуратура, раёсати корњои дохилї хеле пурмўњтаво гузаштанд ва њатто аз он ваќти муќарраркардашуда њам тўлонитар буданд, ки ин, албатта, ба манфиати њам маќомот буд ва њам васоити ахбори омма. Мутаасифона баъзе маќомот танњо барои "обро аз сари пул гузаронидан" ин нишастњои матбуотиро гузарониданд. Чандин маќомот якљоя шуда, дар як соат гўё бо ном нишасти матбуотї гузарониданд, ки аслан, он ваќти муќарраршуда бо њисоботи худашон ба анљом мерасад. Дар њамин њол як манбаи наздик ба њукумат гуфт, ки дар вилоят беш аз 70 сохтору ташкилотњо бояд бо

ФОЉИА Вай зимни ин суњбат, ки дар сомонаи расмии Бонки љањонї оварда шудааст, дар бораи охирин натиљањои тањќиќот дар Роѓунро шарњ дода, дар бораи наќши муњими ин тарњ дар сурати њамкорї миёни кишварњои Осиёи Марказї дар соњаи идораи захирањои обию энергетикї изњори назар кардааст. "Нигаронињо ва фикру андешањои хаттие, ки иштирокчиён дар давоми нишасти машваратии љонибњо иброз доштанд, барои таъмини муколамаи устувори минтаќаї оид ба лоињаи пешнињодшудаи ИБО-и "Роѓун" ањамияти бузург доштанд. Мо тарафдори раванди озод, мустаќил ва фарогири табодули иттилоотем, ки ба меъёрњои байналмилалї љавобгў бошад. Тавассути тадќиќот баррасии масъалањои алоќаманд бо амнияти ањолї, таъсири эњтимолї ба кишварњои поёноб, имконпазирии техникї ва молиявии садди пешнињодшудаи Истгоњи "Роѓун" идома дода мешаванд ва мо талошњои худро љињати сари як миз овардани тамоми тарафњои манфиатдор идома хоњем дод". Сарољ Кумар ба саволи рўзноманигор, ки Бонки љањонї нисбати бењбудии бўњрони энергетикии Тољикистон чї сањме хоњад дошт? гуфтааст, яке аз маќсадњои асосии фаъоли-

рўзноманигорон нишасти матбуотї гузаронанд ва масъулин маљбуранд, ки чандин нињодњои давлатиро ба хотири дар мўњлати муайяншуда ирсол намудани њисоботашон ба зинањои болої ташкил намоянд. ГУРЕЗ АЗ САВОЛ Аз рўи мушоњидањо њам чунин хулоса мешавад, ки барои гирифтани маълумоти зарурї аз масъулин ваќти зиёд лозим аст, зеро на њамаи роњбарон ба саволњои рўзноманигорон љавобњои ќонеъкунанда дода метавонанд. Дар бисёр маврид аз савол роњи гурез мељўянд. Чун ваќт мањдуд асту саволњо бисёр, масъулин њам бо ду се калима ва ё љумла ба саволњо посух медињанд, ки њаргиз ба ниёзи рўзноманигорон расидагї карда наметавонад. Аз ин рў, љавобњои пурра гирифтан мушкил аст. Дар ин вазъият пањлуњои масъалањо нокушода боќї мемонад, изњори аќида менамоянд

рўзноманигорон. Дар робита ба ин масъала њам Набиюллоњи Суннатї аз кундфањмии бархе роњбарон изњори ташвиш мекунад: -Шахсан ман барои ягон маълумот ба ягон нињод барои як маќола омода карда, равам, њадди аќал 45 даќиќа ваќт даркор, ки чизи заруриамро аз ботини он масъул кашида гирам. То љое масъулини мо дар баъзан њолат (маъзарат мехоњам) бисёр кунду кундфањм њастанд, ки саволро намешавад як маротиба дода, аз ў љавоб гирї ва маљбур њастї, ки саволро дувумбораву савумбора такорор намої. Ба ин хотир, чї расад, ки дар як нишасти матбуотї, дар ин ќадар муддати кўтоњ журналист тавонад, ки маълумоти заруриро гирад.

- Ман фикр мекунам, ки муддати нишастњои матбуотиро на дар як соат лоаќал, барои як сохтор то ба ду соат тамдид дињанд, чунки дар он љо мавзўоти гуногун аст ва хабарнигор та-

Бонки љањонї: мушкили бебарќї то 2020 њал мешавад, агар... Сарољ Кумар Ља, мудири минтаќавии Бонки љањонї, дар Осиёи Марказї дар мусоњибааш бо рўзноманигорон дар бораи тарњи Истгоњи барќї-обии "Роѓун" гуфтааст, барои сари як миз овардани љонибњои манфиатдор талош хоњад кард. яти ин бонк кўмак ба ањолии Тољикистон мебошад.

- Яке аз принсипњои асосии фаъолияти мо дар он аст, ки дастгирии молии Бонки љањонї барои сатњи бењбудии шароити иљтимоии ањолии Тољикистон равона карда шавад. Аз ин хотир, дар зимистони солњои 20092011 мо аз фонди кўмаки фаврї барои таъмини газ ба Тољикистон сармоягузорї кардем. Вале он як хулосаи муваќќатї буд. Дар натиљаи тадќиќоте, ки аз љониби Бонки љањонї дар масъалаи бўњрони иќтисодии Тољикистон дар мавсими зимистон гузаронида шуд, маълум гардид, ки вазъ дар Тољикистон сол аз сол бад гардида истодааст. Беш аз 70 дар сади ањолии Тољикистон, алалхусус, ањолии дењоти кишвар дар мавсими зимистон аз бебарќї азият мекашанд, Маќсади мо аз гузаронидани тадќиќот дар он буд, ки бо кадом роњ метавон ин мушкилотро дар муддати кўтоњ аз байн бурд. Пеш-

нињодњое, ки дар натиљаи тадќиќот ироа шуданд, метавонанд, ки истифодаи дурусти ќувваи барќро хубтар кунанд, аз љумла, дар КВД "ТАЛКО", ки метавонад истеъмоли барќро то 22 дар сад коњиш дињад. Инчунин, мо пешнињод намудем, ки маљмааи гидроэнергетикии кишварро, ки фарсуда шудааст, аз нав таъмир карда, ба кор дароранд. Мо нишон додем, ки дар натиљаи амалї намудани ин чорањо мушкилоти бебарќї то соли 2020 њал мешавад, аммо харољоти он ба 3,4 миллиард доллари амрикої баробар хоњад буд. Мудири минтаќавии Бонки љањонї, инчунин, дар бораи маълумоти охирин оид ба натиљањои зилзиланокї, моделкунии силсилаи дарёи Вахш, геологияи майдони сохтмон, љойгиршавии вариантњои гуногуни баландии садди истгоњ ва муќоисаи харољоти алоќаманд бо кўчонидани ањолї ва инфрасохтор барои вариантњои гуногуни баландии

дин пешнињодњо. Њол он ки нишасти матбуотї љои пешнињоду таърифу тавсифи шахсият нест. Нишасти матбуотї љое аст, ки хабарнигор бояд бо як савол мурољиат кунад, њатто ду савол додан мумкин нест, ин на ба ќолаби журнаистика ва на ба этика љавобгў аст, баён медорад Алишери Толиб, як нафар рўзноманигор дар њоле, ки барои огоњии бештар. Доштан аз фаъолияти як маќомоту ташкилот дар шаш моњ як маротиба, як соат ваќт нокифоягї мекунад, магар метавон аз баргузор намудани нишасти матбуотии панљ ва ё шаш сохтор хонандаву шунаванда ва ё тамошобин ба пуррагї аз фаъолияти ташкилоту муассисањо бохабар шавад. Ин дар њолест, ки тариќї нишастњои матбуотї нињодњои давлатї имконияти ройгон "реклама" кардани худро доранд.

Афзал БОСОЛИЕВ

садди истгоњро мавриди муњокима ќарор додааст. Ёдовар мешавем, ташхиси тарњи "Роѓун" аз тарафи гурўњи бозрасони Бонки љањонї дар соли 2010, баъди мухолифати шадиди Ўзбакистон бо ин тарњи энергетикї, шуруъ шуда, мўњлати анљоми ин ташхис моњи сентябри соли 2013 муќаррар шудааст. Бонки љањонї ба Њукумати Тољикистон пешнињод карда буд, ки ба хотири пайдо ва татбиќ намудани фановарии муосир дар сохтмони "Роѓун", корњои ширкату нињодњои он муваќќатан ќатъ карда шавад. Зеро, ба андешаи коршиносони Бонки љањонї, чунин истгоњи азим наметавонад бо технологияи кўњнашудаи замони Шўравї бунёд шавад. Љониби Тољикистон ин пешнињоди Бонки љањониро ќабул карда, корњои асосии сохтмониро дар ИБО-и "Роѓун" ба тадриљ ќатъ кард ва теъдоди сохтмончиёнро аз наздики 8 њазору 300 нафар то 2,5-2,8 њазор нафар кам кард. Љамъияти сањњомии ИБО-и "Роѓун" ва Љамъияти сањњомии "РоѓунГЭСстрой", ки идораи сохтмонро бар дўш доштанд, бо дањњо ширкат - пудратчиёни сохтмони ин тарњ ќарордодњояшонро лаѓв карда, чанде аз ин ширкатњо ба сохтмонњои дигари азим кўч бастанд. Ин иттилоъ аз назари ВАО дур монда, мардуми Тољикистон пўшида нигоњ дошта мешаванд. Шањлои АБДУЛЛО

№49 (325), 27-уми феврали соли 2013

7

Э, ќандотона занед, ман чанд моњ мавод чамъ карда ба шумо супораму шумо онро ба кормадони каммасъулиятатон дода, аризадињандагонро фош карда, амнияташонро дар хатар гузоред.

Ду њафта ќабл ба хонандаи гиромї ваъда дода будем, ки пардаро аз рўи бюрократия дар Вазорати адлияи кишвар бардошта, сирри "фаришта"-њои ЗАГС ва пуштибонњои онњоро дар мисоли муносибати беинсофона ба мурољиати чанд шањрванди љабрдида дар ин нињоди давлатї фош хоњем кард, то касе шубња надошта бошад, ки авлавияти ќонун ва исрори сарсупурдањои ин кишвар буд, ки ба ин суботу ќонунмандии нисбї расидаем, вагарна вазирони њукумат њам њар њафта аз ќумондонњову муштзўрњо дар кабинетњояшон шатта мехўрданд. Мањз талошњо барои ќонуну адолат боис гашт, ки "ќонуни љангал" дар љумњурї дер њукмронї накард, вале акнун чанд марази дигар моро асар кардааст, ки барљастатаринашон бемасъулиятиву камсалоњиятї, ёру ошнобозї ва "хотиру фатир" дар низоми њукуматдорї аст. Мисоли зерин, аз бемасъулиятї ва беэњтиромї ба амру фармонњои роњбари давлат њикоят мекунад.

Таљовузи инсоф Ё чаро "фариштањо"-и адлия ба доди мардум намерасанд?

котиби масъули нашрия супурдаму дар таърихи 4-уми феврали соли љорї, ба вазорати адлия рафта, посух талаб кардам. Баъди як соат интизор шудан ва омадани навбатдор дар даромадгоњи вазорат (Аљаб низоми кориву аљаб роњбарї, ки ба муассисањои давлатї бидуни иљозати дарвозабон дигар мардуми корафтода њуќуќи даромадан надоранд...-Њ.Ќ), ба шуъбаи умумї рафтам. Масъули ин шуъба З. Муњиддинов гуфт, "номаро як њафта пеш ирсол карда будем". Аммо ба нашрия нарасида буд ва њоло њам нарасидааст. Ба ќавле, ки "Ибрагим исчез". Чун "гум" шудани мактуб-ин њилаи шаръии чиновникњои бењунарро борњо мушоњида кардаам, хуб гуфта, нусхаи муњрдору имзодори онро талаб карда, гирифтам. Он намунаи бењтарини шатттакорї ва таљовузи мурољиатњои хаттии мардуму журналистон аст, ки хуни одамро ба љўш меорад. Онро хонда, ман барин одамони дар њама њолат хушбин ва умедвор аз ѓалабаи адлу инсоф њам маъюс шуда метавонанд. Ман дар он таљовузи инсофро дидам. ТАЉОВУЗИ ИНСОФ Ин номаро дар поин оварда, банд-банди онро якљоя баррасї мекунем. Сархати аввали нома ин

аст: "Вазорати адлияи Љумњурии Тољикистон маводњои пешнињоднамуда оид ба мурољиати шањрвандон вобаста ба фаъолияти Бахши сабти асноди њолати шањрвандии ноњияи Файзободро баррасї намуд. Оид ба масъалаи фаъолияти Бахши номбурда ба Вазорат мурољиати шањврандон Розиќов С., Камолова С., Амиров Ш., Салимова Р., ворид гардида буд. Вазорат санљиши ваљњњои дар он овардашударо гузаронида ба аризадињандагон посух дод". Хеле хуб, чиновникњои номуњтарам, вале мо дар ин бора дар матлаби аввал иттилоъ дода будем ва ба баррасии мурољиати шањрвандонро, ки љавоби шумо онњоро ќаноатманд насохта буд, дониста оѓоз кардем, чун далелњои онњоро кофї дарёфтем. Аз мактуб: "Инчунин дар њафтаномањои "Самак" ва "Нигоњ" оид ба фаъолияти Бахши сабти асноди њолати шањрвандии ноњияи Файзобод маќолањои танќидї дар асоси аризањои шањрвандони номбурда ва шањрвандон Бањодурова.З. ва Баротова.Ќ низ чоп карда шуд". Бале, хонандаи гиромї, масъулин "чоп шуда буд" гуфтанианд ва бо ин иќрор шудаанд, ки шикоятњо аз болои роњбари ЗАГС-и Файзобод зиёд буда, онро на ду-се кас, балки ду гурўњ одамони новобаста аз якдигар (љамъулљамъ сухан аз 8 ши-

дар бораи масъули сатњи миёнаи як ноњия дар рўзномаи ба маќомоти мањаллии дигар хонда бошанд? Не, албатта. Даќиќан онро ба "фатирмаскахўр"-њои Идораи САЊШ назди Вазорат худ мизбон пешнињод кардааст. Маќолае, ки дар "Паёми Душанбе" чоп шудааст, ба яке аз журналистони дастсабуку зебоидўстдор тааллуќ дорад. Мардон зебочењрањоро дўст медоранд, на зебо сифатонро ку.. Матлабро хондам. Дар он аз зебоии роњбари ЗАГС-и Файзобод њикоят шудаасту мушкилоти алоќї низ дорад, ки агар вазири адлия онро мехонд, дар номаи расмии вазорат љой намеёфт. Охир, вазир медонад, ки агар зебої мебуд њам ба даъвои 6-8 шањрванд рабте дошта наметавонад. Тањќиќ карда, маълум њам кардам, ки ин маќола дурўѓ њам доштааст. Дар он омадааст, ки "ишќи љавоне домангираш гашту риштаи муњаббат пайвастанд ва то хатм аз меваи ишќу муњаббаташон низ бањравар гаштанду чун падару модари љавон онњоро ба маркази ноњия хонда, хонае тўњфаашон карданд".Ишќу ошиќи њам дар вазорати адлия "ќиссаи фаъолияти корї" ва ба инобат гирифтан мешудааст?? Офарин. Тавре вазорати адлия гуфтааст дар "Паёми Душанбе" дар бораи Рањматуллоева ќисса чоп шудааст. Вале њаќиќат ин аст, ки Фариштамоњ

вандон чї будаанд, ки ба инобат гирифта нашудаанд??? Бовар дорам, ки агар ин масъули ЗАГС-и Файзобод тинати зебо медошт, гиряњои модари ягона фарзанди ѓўрамарг Робиа Салимоваро "бо фонограмма гиря кард" намегуфт ва боиси муњокимаи рафтораш дар њузури муовини раиси ноњия Сайбї Раљабова намешуд. Гиряи модар барои љигарбандаш дар афкори адлиягии Фаришта Рањматуллоева, гиря бо фонограма мешудааст. Оё ягон инсони њади аќал маълумоти миёна надошта њам, ба худ раво медонад, ки марги модарри лахти љигар гум кардаро, чунин маънидод кунад. Мардум бевазифа њам бошад, замину осмон ва фаросату бефаросатиро фарќ карда метавонад.. Сад афсўс, ки маљбурам аз талаботи "Нигоњ" дур рафта, ба њамин шева нависам, вале чи кунам, ки њаќ ба њаќдор бояд бирасад. Инак, банди севвуми номаи вазорат: " Њафтномаи "Нигоњ" ба вазорат нусхаи маводњои санљишии Раёсати хизмати давлатии назди Президенти Љумњуруии Тољикистон ва нусхаи аризањои Камолова С., Баротова Ќ., ва Бањодурова З ро оид ба фаъолияти Бахши номбурда пешнињод кард.Тањлили маводњои пешнињодгардида собит намуд, ки санљиши Раёсати хизмати давлатии назди Президенти Љумњурии Тољикистон бо вайрон кардани талаботи дастурамали гузаронидани санљиши хизматї, ки бо фармони Президенти Љумњурии Тољикистон аз 18.12с. 2008 №577 тасдиќ гардидааст, гузаронида шуд. Гузашта аз ин натиљањои санљиши мазкур аз љониби Раёсати хизмати далатии назди Президенти Љумњурии Тољикистон ба Вазорат пешнињод нашудааст". Э, ќандотона занед, ман чанд моњ мавод чамъ карда ба шумо супораму шумо онро ба кормадони каммасъулиятатон дода, аризадињандагонро фош карда, амнияташонро дар хатар гузоред. Ба љойи гузаронидани тафтишотї хидматї боз даъво мекунед, ки талаботи дастурамал иљро нашудааст. Шояд барои он ба шумо надоданд, ки боз "пачка" карда, ба Файзобод нафиристед?! Матлаби ин гўша андешањои шахсї буда, метавонад бо мавќеъи «Нигоњ» муѓойират намояд.

"ИБРАГИМ ИСЧЕЗ" Чун бо гузашти наздик ба чор моњи равон кардани дархости журналистї ва даводавњои ман вазорат посухе надод, маќолаи "Беадлии бюрократї"-ро омода карда, ба

Рањматуллоева баъди таъин шудан ба вазифа, аз љониби раиси ноњия дар соли 2007 бо хона сарфароз шудааст. Њоло бигзарем аз сабабњои пайдо шудани ин тавсифномаву нишебу фарозињои он ва пурсем, ки шояд зебої барои муаллифи њамон "Фариштае аз Вашгирд" муњим буд, аммо он барои шањрвандону масъулони Вазорати адлия ва баррасии рафторњои ѓайриќонунии хизматчии давлатї чї рабте дорад? Агар њусну љамоли Рањматуллоева барои "Паёми Душанбе" ќисса бошаду барои Вазорати адлия далел, пас, аризањои шањр-

i

БЕЭЊТИРОМЇ БА ЌОНУН ВА ФАРМОНИ ПРЕЗИДЕНТ Тавре дар матлаби ќаблї гуфтам, бо дарёфт кардани мурољиати чанд нафар аз сокинони ноњияи Файзобод (на танњо бо таќозои рисолати журналистї ва ё амри виљдон, балки тибќи Ќонуни ЉТ "Дар бораи мурољиати шањрвандон", ки барои ман мардумитарин ќонуни Тољикистон мебошад, журналистон вазифадоранд, ки мурољиати шањрвандонро баррасї кунанд,-Њ.Ќ) ва тањќиќу санљиши ваљњњои он дар мањал ба унвонии Вазорати адлия се дархости журналистї равон кардам. Тибќи талаботи моддаи ... Ќонуни ЉТ "Дар бораи матбуот ва ВАОи дигар" масъулини Вазорати адлия вазифадоранд, ки ба дархости мо љавобњои мушаххаси расмї дињанд, тибќи талаботи Фармони № 622-и Президенти ЉТ "Дар бораи вокуниши шахсони мансабдор ба маводњои танќидї ва тањлилии воситањои ахбори омма.."" масъулини Вазорати адлия бошад, вазифадоранд, ки ба маќолањои танќидї вокуниш нишон дињанд. Инро њадди аќал, фармони президенти Тољикистон, тањри раќами 622 талаб мекунад, ки гуфтааст: "Роњбарони вазорату идорањо, ташкилоту муассисањо, маќомоти иљроияи мањаллии њокимияти давлатї: - љињати вокуниш бамулоњизањои танќидї ва пешнињодњое, ки дар воситањои ахбори омма иброз мегарданд, дар мўњлатњои тибќи ќонунгузории љумњурї муќаррар гардида тадбирњои бетаъхири мушаххас андешида, аз натиљаи баррасии онњо ба Дастгоњи иљроияи Президенти Љумњурии Тољикистон ва воситањои ахбори оммаи дахлдор иттилоъ дињанд..." Аммо чї мегўед, ки дар нињоди адли Тољикистон дар баробари талаботи ќонун масъулият њис намекардаанду иљрои фармони Президенти Тољикистон барояшон њатмї набудааст. Вагарна, ба номаи расмии "Нигоњ" дар муддати муайян кардаи ќонун ва президент (як моњ) љавоб медоданд, на баъди 3 моњу 21 рўз ! Он њам дар шакле, ки дар забони бюрократњо ё дурустараш коѓазбозњо "як футболаш кардем-да" ном дорад. Барои исботи ин гуфта, мегузарем сари баррасии номаи расмии (№ 71-17з аз 25-уми январи соли 2013) Вазорати адлия, ки шахсан рафта, баъди як соат интизорї дарёфташ кардам, то назди мардуму њамкорон ва муњимтар аз он виљдону арзишњои худ шарманда нашавам. Шояд баъд аз ин, масъулини вазорати адлия эњсоси шарм кунанд?

коят меравад) оварда, додхоњї кардаанд, вале поинтар мебинед, ки ин нукта низ барои Вазорати адлия муњим набудааст. Аз мактуб: "Дар баробари ин њафтаномаи "Паёми Душанбе" 26.06 соли 2012 маќолаи Фариштае аз Вашгирд" ро ба табъ расонидааст, ки аз кор ва фаъолияи мувофиќи мудири Бахши сабти асноди њолати шањрвандии ноњияи Файзобод ќисса мекунад". Ё тавба! Аљаб матни "мувофиќ"-е! Наход, масъулин то њадде ба ин масъала фурў рафта бошанд, ки як матлаби таърифиеро

13

8

№49 (325), 27-уми феврали соли 2013

Борњо шунидааму дидам, ки додхоњони тољикистонї ба Владимир Путин шикоят кардаанд, ки ба ин ё он дардашон расидагї кунад. Инро, њадди аќал, барои худ нишони камаърифатии сиёсї ва њуќуќии теъдоде аз мардумонамон медонистам.

ИНЊОРО БОЯД ШИНОХТ!

ШЕРАВЛИЁ МИРЗОАВЛИЁЕВ Аз табори пањлавонони маъруфи кишвар, аввалин генерал-майори хизмати назорати маводи нашъаовар, пањлавоне, ки бо гузашти солњо сањнаи набарди варзишро ба сањнаи мубориза бо љинояткорї иваз намудааст. Генерал-майор Шеравлиё Мирзоавлиёев 1-уми ноябри соли 1951 дар ноњияи Мўъминободи вилояти Кўлоб (њоло Хатлон) ба дунё омадааст. Аз табори пањлавонони номии кишвар, падараш Мирзоавлиё маъруфтарин гўштингири мардумї, пањлавоне, ки њаргиз пушташ замин надида, њамчунин аввалин устоди варзиши тољик дар гўштини миллї буд. Нахустин устодаш низ падари марњумаш будааст. Аммо бо њамин пањлавониву варзиш мањдуд нашуд. Рў ба донишгоњ овард ва бо дарёфти маълумоти олї ба фаъолияти мењнатї пардохт. Аз соли 1985, яъне њудудан сї сол пеш ба маќомоти њифзи њуќуќ омад ва корро чун сарнозир дар шуъбаи ташкилии ВКД оѓоз намуд. Љонишини сардори милитсия дар ноњияи Њисор, љонишини сардори Раёсати корњои дохилии вилояти Кўлоб, сардори шуъбаи корњои дохилии шањри Кўлоб, сардори шўъбаи корњои дохиии ноњияи Мўъминобод, иљрокунандаи вазифа ва баъдан љонишини аввали сардори Раёсати корњои дохилии милистсия дар ВМКБ буд. Соли 1996 љонишини раиси Комиссияи назорати маводи мухаддири назди Њукумати Љумњурии Тољикистон таъин гардид. Кор дар Комиссияи назорати маводи нашъаовар барояш мактаби бузурге буд. Чун дар Тољикистон ќаблан чунин сохторе вуљуд надошт ва зарур меомад аз бунёди пойгоњи њукуќии он то роњандозии фаъолиятњояш корњои зиёдеро ба анљом расонанд. Илова бар ин Комиссия штати кории зиёд њам надошту кишвар дар мубориза бо мухаддирот таљрибаи кофї низ. Зарур меомад њам ба малакаи касбии кормандон таваљљўњ зоњир намоянд ва њам њуљљаттњои меъёрї - њукуќии амали худро тартиб дињанд. Дар шароити вазнин Комиссия њудудан чор сол кор кард, то он замоне, ки Њукумати Тољикистон дар мавриди ташкили сохтори махсусгардонидашудаи зиддимухаддиротї тасмим гирифт. Соли 1999 бо фармони сарвари давлат муовини аввали Директори Агентии ёдшуда таъин шуд ва дар ин вазифа то соли 2004 кор кард. Охири соли 2004 сарвари пешини Гвардияи президентї Ѓаффор Мирзоев ба вазифаи Директори Агентї таъин гардид. Директори ваќт, генерал Рустам Назаров, ки поягузори ин нињод буд, бо фармони Президент љонишини аввали Ѓаффор Мирзоев таъин шуд ва Мирзоавлиёев дар курсии сардори Раёсати Агентї дар вилояти Суѓд, ки он замон роњбар надошт, такя зад. Аммо сарварии Ѓаффор-седой бештар аз панљ моњ напоид. Баъди боздошти ў дар сањни њавлии Агентї ва зиндонї шуданаш, Рустам Назаров ба курсии худ баргашт, вале генерал Мирзоавлиёев њудудан ду соли дигар дар Хуљанд монд. Файзулло Абдуллоев, ки ќаблан сардори Раёсати мубориза бо љиноятњои муташаккили Вазорати корњои дохилї буд, муовини аввали Директори Агентї таъин шуд. Соли 2006 Намояндаи ваколатдори Агентии назорати маводи нашъаовар дар Ќазоќистон ва Маркази минтаќавии иттилоотї ва њамоњангсозї оид ба мубориза бо муомилоти ѓайриќонунии воситањои нашъадор, моддањои психотропї ва прекурсорњо дар Осиёи Марказї (ММИЊОМ) таъин гардид ва то охирин рўзњои ба нафаќа рафтан дар њамин вазифа кор кард. Генерал Мирзоавлиёев аз љумлаи ташаббускорони бунёди сохтори афсарони алоќаи Агентї дар кишварњои пасошўравї ва Љумњурии Исломии Афѓонистон мебошад, ки имрўз аз самаровартарин сохтори Агнетї дар хориљ аз кишвар мањсуб мешавад. Устоди варзиши Иттињоди Шўравї, Устоди варзиши Љумњурии Тољикистон, 15 карат ќањрамони Тољикистон оиди гуштини миллии тољикї ва самбо, дорандаи 17 медали тилло. Ќањрамони спортакиадаи 11-ум Љумњурии Тољикистон оиди гуштини миллии тољикї ва самбо дар соли 1971, Ќањрамони спортакиадаи 12-уми Тољикистон дар соли 1975, узви яккачини Итифоќи советї оид ба гуштини тарзи самбо дар солњои 1971 - 1975. Ќањрамони Осиёи Миёна ва Ќазоќистон, ки мусобиќаи он соли 1973 дар маркази шахри Кўлоб баргузор шуда буд. Соли 1974 дар мусобиќаи умумииттифоќї дар шањри Ќараѓандаи Љумњурии Ќазоќистон иштирок намуда, љои 5 умро сазовор шуда буд. То пошхўрии Иттињоди Шўравї дар дањгонаи бењтарин гўштингирони кишвар шомил буд. Дар варзиши гуштини миллї чун ќиблагоњиаш њаргиз маѓлуб нашудааст. Аммо аз миёни ин њама унвонњо барояш азизтарин унвони Пањлавони мардумист, ки халќ барояш додаст ва дар маъракањои худ ўро бо њамин ном муаррифї мекунанд ва бо њамин ном миёни мардум маъруфият дорад. Аввали соли љорї ба нафаќа рафт. Соњиби се фарзанд, ду писару як духтар аст. Њар се соњиби маълумоти олианд.

ДАР МИНБАРИ СММ САЛИМЗОДА ВА АЛИЗОДА Рўзи душанбеи 25-уми феврал Шўрои Њуќуќи Башари СММ дар Женева иљлосияи 22-юми худро оѓоз намуд, ки то 22юми марти соли равон идома мекунад. Дар чор рўзи аввал, вазирон ва намояндагони баландмартабаи беш аз 80 кишвари олам ширкат мекунанд. Даъватшудагон илова ба он ки андешањои худро рољеъ ба риояи њуќуќи башар дар кишварњои худ иброз медоранд, боз бояд ба пурсишњои Шўрои Њуќуќи Башар низ посух дињанд. Табиист, ки пурсиш рољеъ ба наќзи њуќуќи инсон дар он мамолик, азљумла Тољикистон хоњанд буд.

4-уми март Гузоришгари вижаи Шўрои ёдшуда оид ба шиканља Хуан Эрнес то Мендез аз натиљањ ои боздиди нўњрўзаи худ аз Тољикистон, ки 10-18-уми майи соли гузашта сурат гирифта буд, њисобот медињад. Њарчанд то њол расман эълон нашудааст, вале эњтимол меравад Тољикистонро дар ин љаласа прокурори генералї Шерхон Салимзода ва омбудсмени Тољикистон Зариф Ализода намояндагї кунанд. Табиист, ки дар ин љаласа як бори дигар наќзи њуќуќи зиндониён дар Тољикис-

лату миллати мо ва роњбари он чї мешавад?!! Барои ба ду суоли аввал љавоб ёфтан, тадќиќоти илмї баргузор кардану олими иљтимоишинос будан зарур нест. Дигар, дар Тољикистон аксарият медонанд, ки баръакси низоми шўравї, ба доди мурољиаткунандагон дар низоми давлатдории тољикон намерасанд. Сарони идорањо, мисли Прокурори генералї роњбари давлатро ором мекунанд, ки "шиканља њаст, вале кам". Аммо намегўяд, ки ин "кам" њам муљиби машаќќат ва њалокати инсонњо шудааст ва дар асри 21 инро дигар дар зиндонњои низомаш сахттарин махфї нигоњ дошта намешавад. Мутаасифона, калимаи "кам" ба оњанги тањаммулпазирї ба забон оварда мешавад, ки набояд хоси низоми тобеи ќонун ва мансабдорони содиќ ба роњбари давлат бошад. Чунин мавзеъгирї хеле хатарнок аст, мисли суханњои пойдарњавои љаноби муфтї Сайидмукаррам Абдуќодирзода. ЌАВЛИ МУФТЇ Раиси Шўрои уламои Маркази исломии Тољикис тон, ки расман як нињоди љамъиятї буда, амалан тобеъи њукумати

рўю имиљи Тољикистон ва њатто роњбари давлат барои аксари мансабдорони идораву маќомоти зирабт муњим набудааст. САБАЌИ МАРГИ ЊАМЗА Баъди марги фољиабор ва мармузи Њамза Икромзода ва инъикоси густардаи он дар матбуот, ки боиси сару садои зиёд дар љомеа гардид, маќомот роњи халосї аз расонаї шудани шиканља дар зиндонњоро дар интиќоли мањбусони саркаш ва шоњидони марги Икромзода диданд. Њарчанд прокуратура дар мавриди тањќиќи марги Икромзода парванда боз карда буд, вале анљоми он касеро ќонеъ намекард. Худкушии марњум бар асари шиканља њаргиз исботи расмї наёфт, њарчанд дањњо тан омода буданд ба ин шањодат дињанд. Вале шоњидон ба Хуљанд интиќол ёфтанд ва шиканљаи онњо он љо идома ёфт. Дар аввалин фурсат навори сабти телефонї аз ин шиканља дар расонањо пањн гардид ва боз шањодатњои дигар. Прокуратура ин њамаро њам мавриди санљиш ќарор дод, вале натиља боз њам на њамаро ќонеъ мекард. Дар зиндонњои Хуљанд њамоно даст аз шиканљаи мњбусон набардоштаанд. Охирин касе, ки дар ин маврид изњори назар намуд, падари яке аз онњо - Мањ-

Бањси шиканљаи тољик Баъд аз бо нишон сарфароз кардани Иззатулло Шарифов, додхоњони тољик андеша мекунанд, ки аз кї имдод талабанд: аз Путин ё Обама? Вале мансабдороне назири прокурори генералї Шерхон Салимзодаи Одина, вазири адлия Рустам Менглиев, Омбудсмен Зариф Ализода, мушовири давлатии президенти Тољикистон оид ба масъалањои њуќуќї Љумъахон Давлатов њанўз њам назди роњбари давлат эњсоси масъулият намекунанд... тон мавриди бањс ќарор хоњад гирифт, хоса, рўйдодњои ахир ва сару садоњо дар мавриди шиканљањои гўшношунид ва маргу мир дар мањбасњои кишвар. Вале ин ду љаноби воломаќом аз номи кишвар чї мегўянд, дар њоле, ки иддае аз волидайни мањбусони тањти шиканља то остонаи маќари Президенти Тољикистон омаданд. Омаданд ва бо гўшњои худ шуниданд, ки сарвари мамлакат аз њоли зори фарзандони онњо хабар надорад. БЕХАБАРЇ Бале, иштибоње аз мо нест ва густохї низ, хонандаи арљманд. Мушовири давлатии Президенти Тољикистон Љумъахон Давлатон гуфт, ки сарвари кишвар аз шиканља дар зиндонњо хабар надорад. Ин такондињандатарин хабаре буд, ки нигоранда ду њафта ќабл шунид. Яъне, он чї дар мањбасњои кишвар мегузарад ва ин сару садои матбуот, гирдињамоии волидайни мањбусон дар назди Прокуратураи генералї, Дастгоњи иљроия, сўњбатњои расонаии мудофиини њуќуќи башар ва ѓайраву њоказо њатто бо гузашти моњњо ба гўши њукумат нарасидааст. Ё шояд љаноби мушовир кайњо боз бо роњбари давлат вонахўрдаанд? Дар њар сурат, пахши ин хабар то њадди омили мусбат аст, ба он маъно, ки чун президент хабар надорад ва мушовири вай мегўяд, ки акнун хабардор хоњад шуд, пас метавон боз даричаи умедро боз гузошт. Вагарна, мардум маљбуранд вокунише кунанд ё дари дигареро бикўбанд. Мисле, ки аз њукумати ИМА тавассути Роберт Блейк кўмакхоњї карданд. АЗ ДУШАНБЕ БА ВАШИНГТОНУ? Борњо шунидааму дидам, ки додхоњони тољикистонї ба Владимир Путин шикоят кардаанд, ки ба ин ё он дардашон расидагї кунад. Инро, њадди аќал, барои худ нишони камаърифатии сиёсї ва њуќуќии теъдоде аз мардумонамон медонистам. Чанд рўз пеш зимни нишасти матуботии ёвари Котиби давлатии ИМА Роберт Блейк дар Мењмонхонаи "Њайат рейљенси"-и пойтахт дидам, ки нафаре мехост номаи 200 нафар аз волидайни мањбусонро бо талаби истеъфои Иззатулло Шарифов аз садри Сарраёсати иљрои љазои Вазорати адлия ба њукумати ИМА расонад, то онњо дар навбати худ онро ба Президенти Тољикистон расонанд. Чун ин амалро нишони каммаърифатї гуфтан имкон надорад, ба худ суол додам: Чаро чунин шуда? Чаро мардуми тољик аз ноумедї рў ба Сафорати кишвари аљнабие овардааст? Имиљи дав-

иљрояи аст, пас аз як дидор аз зиндон, ки моњиятан кўшиши афкорсозие аз љониби Сарраёсати иљрои љазо набуд, исту бест накарда, гуфт, ки шиканљаро дар мањбас надидааст. Рост мегўяд, ки ў шиканљаро надидааст, зеро назди ў зиндонбонњо касеро намезананд, дашном намедињанд. Нодидаро чї гуна метавон дидам гуфт? Бо шунидани ин суханњо, хелењо ба муфтї бовар карданд. Вале љаноби муфтї бидуни истињола матбуотро иѓвогар хонд. Ин бардошти муфтї сабабњои рў ба зиндон овардани ўро рўшантар кард. Вале муњим он аст, ки дар њар кишвари дигар, њамчунин басњ низоми пенитенсиарї ё иљрои љазоро бењтар мекард, мансабдорони зиёдеро барои њимояи имиљи кишвару роњбари давлат сабаб мешуд, вале дар мо на. Баръакс, ин чиз боис шуд, ки шахрвандони Тољикистон аз хориљиён ва он њам амрикоиён додхоњї кунанд. Ба нишон сарфароз кардани Изатулло Шарифов-роњбари Сарраёсати иљрои љазо, бигзор барои хизматњои шоёни чанд сол пеши ў њам бошад, нишон дод, ки марги Њамза Искромзода барои љомеаву низоми давлатдории мо сабаќ нашуда, об-

мурод Ризоев буд, ки мегуфт: "Њафтаи охире, ки ўро хабар гирифта будам, 11 дандонаш набуд. Зарби латукўбе, ки дар бадани ў дидам...Ончунон задаанд, ки њатто њайвонро чунин наметавон зад. Чунин рафтори онњо бори дигар собит мекунад, ки баъзе масъулини зиндон аз одамият дуранд...". Ин аст вокуниши љомеа ба марги як шањрванду ин аст масъулияти мансабдороне назири прокурори генералї Шерхон Салимзодаи Одина, вазири адлия Рустам Менглиев, омбудсмен Зариф Ализода, мушовири давлатии президенти Тољикистон оид ба масъалањои њуќуќї Љумъахон Давлатов ва чанде дигар назди давлати Тољикистон ва президент Эмомалї Рањмон. Дар чунин вазъ муњим нест, ки ду намояндаи Тољикистон дар Шўрои Њуќуќи Башари СММ дар Женева чї мегўянд. Онњо бяод инљо назди мардум, ё њадди аќал назди роњбари давлат посух гўянд, ки бо дур кардани шиканља ва лату куб дар тавќифгоњу зиндонњои Тољикистон, ба ќавли мардум,"ягон љояшон кам мешавад"? Фирўзи МУЊАММАД

№49 (325), 27-уми феврали соли 2013

9

Дар кишвари фаќрзадае чун Тољикистон, ки маоши мансабдоронаш на зиёда аз 500-600 доллар аст, миллионерњои њукумативу наздињукуматияш ё имтиёзи фасодолуда доранд ё дузданд, ки барои давлатдории минбаъда мушкилзо мебошад.

"ПАТСАН СКАЗАЛ, ПАТСАН СДЕЛАЛ" 12-уми феврали соли љорї президенти Русия Владимир Путин ба Думаи давлатї-парлумони ин ки швар лои њаи ќонунеро пешнињод намуд, ки доштани суратњисобњои бонкиро барои мансабдони расмии давлатї манъ намуда, бубояд интиќоли капиталро ба минтаќањои офшор боз дорад. Лоињаи ќонуни мазкур доштани суратњисобњои бонкї, депозитњоро ба мансабдорони баландпояи давлатї дар сатњи федералї, минтаќавї, судяњои федералї, аъзои парлумон, узви шўрои директорони Бонки марказї, роњбарони корпоратсияњои давлатї ва ширкатњои давлатї ва њатто ба зан ва фа рзандони ноб олиѓи онњо манъ мекунад. Њадаф аз он - зиёд намудани сармоягузорї ба иќтисоди миллї ва мубориза алайњи фасод дар низоми давлатдорї эълон шуд, њарчанд сиёсатшиносон ањдофи дигари Путинро њам дар ин кор ёфтанд, ки дар ин бора поинтар хоњем гуфт. Маврид ба зикр аст, ки дар ин бора Владимир Путин њанўз дар паё ми со лона аш и шорањое карда буд. Баъди чанд рўзи пешнињоди лоиња њар ду палатањои парлумони Русия, ки мисли Тољикистон дар итоати њукумати иљроияанд, лоињаи ќонуни мазкурро ќабул карданд. Тавре худи коршиносони рус дар чунин мавридњо дар баробари амалњои Путин мегўянд, "Патсан сказал, патсан сделал". Акнун ин ќонун мансабдорони русро маљбур мекунад, ки дар муддати се моњ тамоми маблаѓњои худро бозпас ба Русия баргардонанд ва амволи ѓайриманќули худро, ки берун аз Русия аст, маълум намоянд ё то ќабул шудани ќонуни мазкур ба таври ихтиёрї аз вазифа истеъфо дињанд. Ин раванд аллакай оѓоз шуду дар як њафта се вакили Думаи давлатї ба хоњиши худ ба истеъфо доданд. Кор шино сони наз дик ба Кремл яке аз дигар бартарияти асосии ин ќонунро дар он медонанд, ки мабла ѓњои бо роњњои фасод ба даст омада нињоя т ба Рус ия барме гарданд. Ин њам дар њоле, ки тибќи маълумоти оморї танњо дар моњи январи соли 2013 аз Русия беш аз 10 млрд. доллар ба манотиќи оффшор ё дур аз назорати андоз бурда шудаасту доштани амволи ѓайриманќули чандсадњазориву чандсадмиллиондолларї дар мамолики Ѓарб барои элитањои њумкрони Русия мўди рўз аст. Путин дар њалли ин ду мушкили низоми эљодкардааш: берунбарии сармоя аз љониби элитањо ва кабўтари дубома буда-

Хирад барои он дода шудааст, ки одам боаќлона зиндагї кунад, на барои он ки бехирадона зиндагї кардани худро назора кунад. Батлер

яти чунин миќдори калони капитали тољик дар оффшорин тањдиди бузург ба иќтисодиёти кишвар нест? Магар дар як ваќт шањрванди Тољикистон мансабдори воломаќоми њукуматї ё вакили парлумон будану дар хориља миллион-миллион доллар ё моликият доштан ин ё он вазир ва ё роњбари КВД-ро кабўта ри д убома намек унад?! Магар чунинњо кафолати гирифтори бозињои хадамоти љосусии кишварњои дигар нашуданро доранд? Магар онњо ба давлати Тољикистон ва президент Эмомалї Рањмон содиќ монда метавонанд? Не ва боз њам не. Барои њамин њам, ќабули чунин ќонун дар кишвари мо низ айни муддао хоњад буд. Манъ намудани амонатгузории хизматчиёни давлатї дар бонкњои хориљї, хариди моликият аз љониби онњову фарзандонашон дар хориљи кишвар кори хеле наљиб њам њаст. Аз љумла, амали мазкур чунин имконият-

Милликунонии элитаи тољик бо шеваи путинї ни мансабдорони муњими давлатї то куљо муваффаќ мешавад, суоли рўз аст, албатта, вале оё њамчунин мушкилотро Тољикистону президент Эмомалї Рањмон низ доранд? БАЊСИ 2,4 МЛРД. ЭЛИТАЊОИ ТОЉИК Дар доирањои коршиносї ва журналистї кам касон шубња доранд, ки на танњо мардум, балки мансабдорони тољик низ пулњои худро дар бонкњои Тољикистон нигоњ намедоранду дар бонкњои хориља "барои рўзи мабодо" пасандоз мекунанд ё моликият мехаранд, аммо баръакси Алексей Навалний, ки амволдории Владимир Пехтини ба Путин наздикро дар ИМА фош карду боиси истеъфояш аз Думаи давлатї шуд, мисолњои мушаххас намеоранд. Ин њам дар њоле, ки њамтоёни ѓарбии онњо аз ин мушкили Тољикистон бохабартаранд. Тибќи њисоботи Tax Justice Network, як муассисаи мустаќили бритониёї, то соли 2011 аз Тољикистон 2,4 миллиард (!) доллар ба минтаќањои оффшории дунё рафтааст. Яъне новобаста ба он ки кишвари мо миёни давлат њои Итти њоди Шўравии собиќ ќашшоќтарин давлат ба њисоб меравад, мансабдор он ва соњибк оронаш дар минтаќаи оффшор 2,4 миллиард доллар пул доранд. Чун соњибкориву иќтисоди бузург бе иштироки њукумат дар шароити Тољикистон имконнопазир аст, пас метавон гуфт, ки ин 2,4 миллиард доллар ба элитањои наздик ба њукумат, боз њам даќиќтараш ба њукуматињо тааллуќ доранд. Чун гардиши молии КВД "ТАЛКО", ки бо

иљозаи худи њукумат аз оффшор истифода мекунад аз 900 миллион доллар зиёд несту гар диши пўши даи ширк ати пулчинаки IRS , ки дар минтаќаи оффшор сабти ном шудааст, то 100 миллион доллари ИМА аст, пас метавон тахмин зад, ки роњбарияти давлати Тољикистон назорати чизе беш аз 1,2-1,4 миллиард доллар сармояи тољикии манотиќи оффшорро зери назорат надорад ва шояд намедонад, ки он ба кињо тааллуќ доранду чї балоњое сари њукумат оварда метавонанд. Дар чунин вазъ, оё зарурияти ќабули чунин ќонуне дар Тољикистон низ ба манфиат хоњад буд ё хайр? Зеро мусаллам аст, ки ќисми асосии маблаѓњое, ки дар бонкњои хориља гузошта мешаванд ба воситаи фасод ба даст омадаанд. Дар кишвари фаќрзадае чун Тољикистон, ки маоши мансабдоронаш на зиёда аз 500-600 доллар аст, миллионерњои њукумативу наздињукуматияш ё имтиёзи фасодолуда доранд, ё дузданд. Дар њар ду њолат њам онњо барои низоми мављуда ва баќои он хатарноканд. Ин аст, ки барои пешгирии фасод дар Тољикистон њам пешнињод ва њам ќабули чунин ќонун, дар баробари муњим буданаш, як љасорати хосаеро мехоњад. Мутаассифона, чунин љасоратро вакилони парлумони тољик надоранд. Пас, чунин ќонун ба шарте ќабул мешавад, ки онро президенти кишвар пешнињод кунад. ОЁ ПРЕЗИДЕНТ МЕТАВОНАД? Агарчи президент Эмомалї РАЊМОН дар чанде аз сухан-

ронињои худ аз мансабдорон ва соњибкорон хоњиш намуд, ки маблаѓњои худро дар бонкњои ватанї нигоњ доранд ва маблаѓњои да р бонкњои хориља доштаашонро ба бонкњои Тољикистон интиќол дињанд, вале вазъи бади низоми бонкии Тољикистон ва худ њамин 2,4 милл иа рд до лл а ри б о нк њо и х ор иљї ниш о н мед ињ а д, к и мансабдорони мо дархости президенти моро чун Фармони 622-и роњбари давлат "Дар бораи вокуниши шахсони мансабдор ба маводњои танќидї" ба зудї фаро мўш к арда нд. Ростї, дар чунин мавридњо шубња мекунам, ки низоми давлатдорї дар Тољикистон авторитарї бошад, зеро роњбари худкома, ки гуфт, бояд иљро шавад, вале дар мо маъмулан иљро намешавад. Вале дар њоли њозир, ба назар мерасад, ки бо назардошти интихоботи ноябрии президентї президент Эмомалї Рањмон метавонад, зеро чанд мушкил: берун рафтани сармоя аз кишвар бо истифода аз манотиќи оффшо рї в а ос ебпа зир буда ни мансабд орони сатњ и бо лої да р б ароб ари њи фзи манофеъи миллї ва давлатї њаминро таќозо мекунад. МИЛЛИКУНОНИИ НУХБАГОН Ин њам дар њоле, ки раиси Бонки миллии Тољикистон Абдуљаббор ШИРИНОВ бо каф дар дањан изњор медорад, ки маблаѓи ба оффшор беруншуда ѓайриќонунї нестанд. Бале, љаноби раис, аксарият медонанд, ки истифода аз оффшорњо барои оптимизатсияи ин ё он бизнес тибќи ќонунгузорї љорї мешавад. Вале мављуди-

њоро фароњам месозад: 1. Назорати њаракати сармоя дар мамлакат дар сатњи зарурї ва дуруст ба роњ монда мешавад; 2. Соњибкорону мансабдоронро љињати сармоягузорї намудан ба соњањои мухталифи иќтисодиёти миллї љалб менамояд; 3. Љал би паса ндо зњо ба бонкњои ватанї афзун мегардад ва чунин рафтор имконияти бонкњои тиљоратиро љињати пешнињоди ќарз бо фоизи паст зиёд мегардонад. Зеро дар шароити муосири инкишофи фаъолияти бонкї дар мамлакат њолати љалби пасандозњо ба бонкњои тиљоратї ќаноаткунанда набуда, иќтидори онњо љињати пешнињоди ќарз бо фоизи паст куллан нокифоя мебошад; 4. Назорати амалиёти асъорї дар мамлакат дар сатњи зарурї ба роњ монда мешавад; 5. Са рмоя гуз орї ба лоињањои гуногуни афзалиятноки миллї зиёд мегардад; 6. Садоќат ба давлатдории миллї таъмин шуда, суботи љомеа устувор мешавад. Дар кул, ин гуна фањмиши масъала ва барномаи амал худ милликунонии нухбагони тиљоративу сиёсии Тољикистон аст бо шева и пу тинї , ал батт а. Љомеаи мо, њукумати иљроия ва парлумони Тољикистон зиёд дўст доранд, ки аз Русияву Путин нусха бардоранд ё таќлид кунанд. Гоњо ба мано феи миллї ва аксаран баръакс, вале чунин ба назар мерасад, ки таќлид дар њамин масъала ба манфиати кор хоњад буд. Акрами ХОЛИЌ

10

№49 (325), 27-уми феврали соли 2013

Ах, поющие летящие сапфиры смарагды лалы сердолики рубины хризолиты топазы изумруды гиацинты крылатые дивно дышащие соловьиные

Нависандаи русзабони тољик Темур Зулфиќоров, дар назар аст нимаи дуюми моњи марти соли љорї ба Тољикистон ояд. Устод пеш аз сафар ба Ватан ду асарашонро ба "Нигоњ" фиристоданд, ки ба ихтиёри хонандаи закї вогузор мешаванд.

Таджикская весна …Ах, пришла талая первая весна в таджикские горы горы горы… Прилетели лепетные арчовые дубоносы… хохлатые чернети… свиязи… чирки… лебедикликуны… индийские камышовки… лесные коньки… садовые овсянки… сырдарьинские ремезы… тяньшаньские крапивники… скалистые поползни… краснокрылые стенолазы… синие дрозды… райские мухоловки… И все по парам… И все влюблённые… А я одинокий… Ах, поющие летящие сапфиры смарагды лалы сердолики рубины хризолиты топазы изумруды гиацинты крылатые дивно дышащие соловьиные Осыпали оживили дымчатые тополя-туранги ивы ручьистые персики вишни урюки густомедовые акации густопьяные альпийские арчи чинары тысячелетние белоствольные…

А я одинокий… Ах, заструились забились затрепетали в хрустальных алмазнопенных реках и очнувшихся ручьях арыках царские форели… серебристые маринки… бархатные сомы… амударьинские реликтовые лопатоносы… А я одинокий… Ах, расцвели распустились разбутонились распочковались раскурчавились расплелись расплылись на солнечных склонах горные шелковые тюльпаны… аметистовые атласные дымчатые ирисы… медовые ферулии… горные чесноки и укропы… алычи с лепестками мелкожемчужными летучими… речные дурманные персидские сирени… альпийские подснежники млечномолочные… как агнцы каракулевые новорождённые… А я одинокий… Ах, и юные горянки созревшие за зиму как бабочки в коконах

В кишлаках высокогорных ледовых В одеялах огненных душно бездонных Носятся по текучим осыпчивым козьим тропам В алых нетронутых непуганых платьях безумных взлетающих босоногих нагоногих А я одинокий… Ах, поэт! Иль ты хочешь сидеть стареть за дувалом семейным саманным высоким… За дастарханом отцов… матерей… жен…детей… внуков… и друзей хмельных… и соседей родных… До гроба и за гробом… И тогда - за дувалом - не увидишь не учуешь вешних птиц… рыб… цветов… горянок алоногих… …Ах, Господь! Кто любит всех дышащих и всех цветущих - тот блаженно вечно одинокий…

ЧЕТЫРЕ ШАЙТАНА

…Великий мудрец всех эпох, народов и цивилизаций тысячелетний странник Ходжа Насреддин на древнем своём осле решил умереть в ХХI веке веке бешеных скоростей, когда человеки не успевают полюбить друг друга, а проносятся мимо в кипящей суете… в беге… в алчбе денег… А что без любви человек?.. река без воды… дерево без листьев… павлин без хвоста… небо без звёзд… И вот мудрец поехал на осле

в дикие пустынные горы, где не было даже пастухов и орлов… А только грифы-могильникикумаи парили над мудрецом, чуя близкую добычу… И капала слюна смерти из клювов грифов на бритую мусульманскую голову и рыжую от хны бороду тысячелетнего мудреца… Борода мокрой стала от нетерпеливой обильной слюны похоронных птиц, которые всегда летают в двух мирах, как могильщики кладбищ вечнопиа-

ные бродят вечно в двух мирах… средь мёртвых и живых… Но алчно любят деньги этого мира… А тот, кто любит деньги - бесследно уходит в могилу…и там, в подземном аду, пересчитывает свои деньги…задыхаясь от их напрасного шелеста… как от шепота осенних листьев… Но Ходжа Насреддин уже не был зороастрийцем, хотя в далёких веках любил сидеть у костра с самим Пророком Зороастром и мечтать об огненной смерти иль о грифах загробных… …Ах! грифы могильники мои! я не отдам вам свою древнюю, высохшую, как саксаул, как солончак, как козий древний сыр чабанов, плоть мою… Я зарою себя заживо в землю… И мудрец сошёл с осла и обнял его прощально за обвисшую шею, а потом вытащил из мешка-хурджина маленький кетмень и быстро выкопал себе могилу… Потом он помолился, и печально опустился на свежее дно могилы, и стал зарывать засыпать забрасывать себя свежей землёй, где уже вились жемчужные черви… Тут голос с неба сказал: - Ты что затеял, мудрец?.. Иль не Я дал тебе великую мудрость?..

И ты хочешь похоронить её на дне этой безымянной ямы?.. Тогда Ходжа сказал: - Кому в XXI веке нужна мудрость? поэзия?.. Все человеки обуяны погоней за деньгами… за водкой… за плотскими утехами… за компьютером - этой сатанинской машиной призрачных снов и вседозволенности всезнанья… И вот вместо того, чтобы обнимать друг друга живыми перстами - человеки возлагают персты живой любви на мёртвую машину… О, Господь!.. Любовь уходит с земли, куда пришли, как воды потопа, деньги, водка, секс и компьютер… А вместе с любовью уходят с земли Бог, и мудрость, и поэзия… О, Господь!.. И вот я решил похоронить себя вместе с ненужной никому мудростью и поэзией… Кому в пустыне нужен песок?.. Айххххйяа!.. И я навсегда утратил мудрость и поэзию тысячелетий, как ослепший утрачивает павлиний хвост земного мира… Тогда Голос сказал: - Мудрец, а что в хурджине твоём?.. Что носишь ты с собой? что ноша твоя?

Иль ты не устал от неё на земных дорогах своих?.. Тогда Ходжа виновато опустил голову, опечалился и перестал засыпать себя землёй могилы… Тогда Голос повелительно сказал: - Открой хурджин твой!.. Тогда Ходжа вышел из могилы и нехотя открыл хурджин. Там были компьютер, бутылка недопитой водки, пачка долларов и книга скучных индийских соитий "Кама Сутра"… Тогда Голос сказал: - Брось этих четырёх шайтанов в могилу и зарой… И вернутся к тебе мудрость и поэзия твоя… И понесёшь их человекам, как нёс тысячи лет… Тогда Ходжа бросил в могилу четырёх шайтанов и зарыл их… И радостно воссел на осла своего и помчался, полетел, как камень с горы, к далёким туманным селеньям и заблудшим многогрешным градам, где четыре шайтана окружают всякого беззащитного человека… О, Аллах! О, Всемогущий!.. Помоги человеку!.. Отгони от него четырёх комариных шайтанов…

№49 (325), 27-уми феврали соли 2013

11

Сифати таълим њам аз дигар донишгоњу донишкадањо хубтар њасту бад не. Дар донишкада садњо устодони барљастаи соњаи санъат дарс мегўянд ва ќисми зиёди онњо дорои унвонњои профессорї ё ин, ки номзади илм, доктори илм њастанд. Тўли ду њафта рўзњои 13-ум ва 20- уми феврали соли равон дар нашрияњои №47, 48(323, 324)-и њафтаномаи "Нигоњ" матолибе бо номи " Гусели маѓзњо " аз донишкадаи санъат" рўи нашр омад, ки он ба як навъ танќид, тањќир ё ин ки ба як навъ туњмати беасос монанд буд. Ваќте ки ман ин маќоларо хондам виљдон маро азоб медод зеро, ман медонистам, ки ин суханњо туњмате беш нест. Ва ман ќалам ба даст гирифтаму ин матлабро навиштам. Гуфтан ба љоиз аст, ки њар як давлат ва њар як миллат барои рушд ва пешрафташ ќонуну ќоидањои махсуси худро дорад. Барои љорї ва амалї намудани он дар љамъият одамони махсус кору фаъолият мекунанд. Арастуи бузург гуфтааст: "мардуме, ки ба ќонун ва роњбари худ итоат намекунанд њамеша дар хориву зиллат ва бечорагї умр ба сар хоњанд бурд". Маќсади асосии суханњои дар боло зикр гардидаро бояд бигўям, ки ман ягон касро танќид ё таъриф кардани нестам. Танњо мехоњам, ки њаќиќат болонишин бошад. Мувофиќи мактуби дастгоњи иљроияи Президенти Љумњурии Тољикистон аз 6-уми декабри соли 2012 дар хусуси ќатъ кардани карордоди мењнатї бо нафаќахурон ќариб дар тамоми мактабхо, донишкадаву донишгоњњо ва корхонањои давлатї ин фармон иљро гардид. Аз љумла дар Донишкадаи Давлатии санъати Тољикистон ба номи Мирзо Турсунзода низ ба ин карор бетарафї зоњир нагардид ва чандин муаллимони солхурдае,ки пас аз нафака баромадан хам чанд сол боз дар донишкада кор мекарданд аз вазифахои роњбарикунанда (ба монанди мудири кафедра ё декани факулта) озод ва ба љои онњо устодони љавонро ба кор таъин намуданд. Ва чанде аз ин устодони нафаќахўрро баъзеашонро бо хоњиши худашон ва баъзеашонро тибќи фармон аз кор озод намуданд. Вале ин кор ба баъзехо ба ќавли худашон гўё нафорид ва оташи рашку хасад ё бухлу бахилии чандинсолаашон аланга зад ва онхоро сузонида ба руи когаз омад. Аз љумла устоди кафедраи љомеашиносии донишкада, доктори илми таърих Сайфиддин Рањимов, ва муллимони дигар ба монанди Абубакр Зубайдов, Љўрахон Обидпур, Ќурбони Собир, Љўрабой Охунов ва Хуррам Рањимзода, ки солхои дароз нони донишкадаро хурдаву пас аз рафтан онро фаромуш карданианд дар суњбат бо рўзноманигор Ањлиддин Салимов Донишкадаи Давлатии санъат ва ректори он доктори илмхои санъатшиносї, профессор Аслиддин Низомовро зери танкиди сахт карор доданд, ки ин аз рўи ќонун нодуруст буда беасос тањќир кардани шахсро нишон медињад ва мувофиќи ќонун љавобгариро талаб менамояд. Ман ба ин устодон мурољиат карда гуфтаниам, ки устодони азиз; ман Шумоёнро насињат кардани нестам ва ба насињат кардан њуќуќ њам надорам. Лекин гуфтании онро дорам, ки кам кам гуфтањои бузургонро ба ёд оред; .Чи хеле, ки шумо аз ман бењтар медонед:"Аввал андеша баъд гуфтор"-

гуфтаанд. Шумоён њам пеш аз оне, ки ин гапњоро гуфтед бояд аввал андеша мекардед, гуноњњои кардаи худатонро ба ёд меовардед. Баъдан ногуфта намонад, ки рафтору кирдори њар яки шумо ба њама маълум аст ва маълум хоњад шуд. Кї порахўр, кї њаромхўр ва кї хубу поквиљдон. Ман шахсан агар хоњам порахўрии порахўри ашаддиро ош-

ки шумо њар коре хоњед кардан гиред ва кадом вакте ки хоњед дароеду буроед. Агар итоат накардї пас ту аз он љамъият берун хоњи шуд. Роњбар якто аст ва њама роњбар буда наметавонад. Дар як Давлат як Президент њукмрон аст. 4,5-то не. Бояд бигўям,ки устод Аслидин Низомов пас аз хатми консереваторияи ш.Тошкент аз соли 1976 то имрўз ба ѓайр аз оне, ки ба мисли Шумоён њамеша ба тарбияи насли љавон машѓул аст, аз њамон ваќт то имрўз дар вазифањои баланди роњбарикунанда кору фаъолият кардааст, ки ин зањмати зиёдро металабад. Ман барои намуна чанде аз онњоро ёдовар мешавам: Аввалин мудири кафедраи мусиќии халќњои Шарќ.с1979 Сардори управления оид ба корњои санъат с 1982

Бидуни тањрир ректор таъин шудани А. Низомов њама гуфтаанд,ки донишкада акнун тамом. Вале Шумо хато кардед. Ин гапњоро аз тарси он гуфта буданд, ки Низомов сахтгиру серталаб аст ва њаромхуриву њаромкориро дўст намедорад. Ин гапњоро барои он гуфта буданд, ки пас аз ректор таъин шуда омадани Низомов баъзеашон дигар порахуриву њаромкори карда наметавонистанд. Устоди мўњтарам бубинед донишкада тамом нашуд -ку. Аз рўзе, ки Низомов ќадамашро ба донишкада монд донишкада тамоман ранги дигар гирифт. Китобхонаи наву замонавї, хобгоњи нав, аз таъмири пурра баровардани донишкада, ошхонаи нав ва садњо навигарии дигар аз ќабили ташрифи роњбари давлат

"Гусели маѓзњо" аз Донишкадаи санъат кор мекунам. Агарчи алакай ошкор шудааст. Њамчун устоди донишгоњи олї бояд донед, ки ин ќонунњоро Аслиддин Низомов намебарорад ва набаровардааст. Шумоён бояд аз дигарон гила мекардед. Ман њамчун донишљўи донишкада ба танќиди Шумо тамоман норозї буда онро беасос ва ба сифр баробар мешуморам. Магар ин суханњои шумо миннат кардан аз хидмати худ ба халќу Ватан нест?. Донишкадаи Давлатии санъати Тољикистон аз рўзи ташкилёбї то имрўз њазорон кадрњои соњаи санъатро тарбия намудааст, ки бањри пешрафт ва рушди санъати халќи тољик хизматњои босазо карда истодаанд. Дар тарбия намудани онхо сањми Шумо устодони азиз низ хеле зиёд аст. Вале бояд бидонед, ки шањр бедарвоза нест ва роњбар, роњбар аст. Њар чизе, ки роњбар мегўяд барои тобеин дар мадди аввал бояд истад. Роњбар сиёсат дорад ва намегузорад,

Директори театри опера ва балети ба номи С Айнї с 1986 Мушовири фарњанг дар дастгоњи иљроияи Президент солњои 1990-93 Раиси иттифоќи композиторони Тољикистон с. 2001 Мудири шўъбаи фарњанги дастгоњи иљроияи Президент соли 2005 Ректори ДДСТ-ба номи М Турсунзода 2007 то имрўз. Аслиддин Низомов муаллифи зиёда аз 150 маќолањои илмиву оммавї ва инчунин муаллифи китоби бузурги "Таърих ва назарияи Шашмаќом "мебошад. Худи њамин китоб исботгари он аст, ки Аслиддин Низомов рисолаи номзадї ва докториашро чи гуна њимоя кардааст. Сухане, ки дар бораи "њимояи илмии дар шањри Тошкент карда дар њељ љо ба кор намеравад" гуфтаи устод С. Рањимов на дар ягон китоб њасту на дар ягон ќонун ва ин басо хандаовар аст. Устод Сайфиддин Рањимов Шумо гуфтаед, ки аз рўзи авввали ба вазифаи

мўњтарам Эмомалї Рањмон дар кушодани толори нави консертї ва ба истифода додани сози арѓунун 26.06.2011с ва ѓайрањо .. Панљ сол пеш аз дидани ањволи донишкада гиряи кас меомад. Имруз чї?. Магар Шумоён ин њамаро дар давраи ректорони дигар дида будед?. Сифати таълим њам аз дигар донишгоњу донишкадањо хубтар њасту бад не. Дар донишкада садњо устодони барљастаи соњаи санъат дарс мегўянд ва ќисми зиёди онњо дорои унвонњои профессорї ё ин, ки номзади илм, доктори илм њастанд. Чи хеле, ки худи ман медонам дар як кафедраи "рузноманигори телевизион ва радио" ќариб 20 муаллими унвондор дарс мегўянд. Магар ин пешрави нест? Ин њама аз ташаббусу кордонии А Низомов амалї шуд. Ба ин њама нодидагири кардан магар ношукри нест Ба устод Ќурбони Собир гуфтаниам, ки ба шумо барин одами на-

моёни кишвар суханњои нодурусту ногуфтанї намезебад. Ман њељ гоњ ва асло бовар надорам, ки Аслиддин Низомови китобдўст, ки аз тамоми љањон китобњои нододирро ба китобхонаи донишкада љамъ оварда аст, китоби "Фаррухнома'"-и шуморо даронда бошад. на; ин гап танњо туњмате беш нест. Аз шумо узр мехоњам. Вале то чое, ки ман хабар дорам китоби шуморо њатто худи марњум Фаррух Ќосимов пас аз хондан пора карда аст ва бо марњум Ф. Косимов чї гуна муносибат доштани шуморо њама хуб медонанд. Ба инаш чї мегўед? Ман ба корњои шумоён њайронам, ки чї мехоњед. Ё ин ки Шумо мехоњед донишкадаро бандед? Ана њамин бадбиниву бадхоњии Шумоён барин муттахассисони барљастаи соњаи фарњанг буд, ки ба санъату мусиќии мо моли бегонагон роњ ёфт. Ана њамин буд, ки кинои тољик рушд накард. Охир Низомов аз ягонтои Шумо ками надорад ва дар он вазифањое ки Шумо орзу доред ў кайњо кору фаъолият кардааст ва ногуфта намонад, ки хизматњои кардаи ўро нимашро шумоён накардаед. Пас бахил кист? пас содиќ кист? Пас бояд бифањмед. Дар мавриди Љўрабой Охунов ва академик Хуррам Рањимзода чизе гуфта наметавонам. Вале ба гуфтаи Ч. Охунов, ки "ректор ба ман дар 4-ум ошёна синф дод" мегўям, ки дар 4-ум ошёна синфхонаи Президенти бо тамоми таљњизотњои наву замонавї мављуд аст ва мо дар он тањсил кардаем. Шояд онро ректор аз рўи дилсўзї ба он кас додааст, ки дарс гузаранд, на аз рўи бадбинї. Ба рўзноманигор Ањлиддин Салимов низ гуфтаниам, ки Шумо рўзноманигор њастед. Агарчи матбуот озод аст ва демократия њукмрон аст, вале пеш аз оне ,ки чизеро навишта рўи нашр оваред каме фикр бояд кунед. Аз њама асосияш ваќте ки Шумо дар бораи касе навиштаниед бояд донед, ки он одам ки буд, ки аст ва ба љамъият,ба халќ чи хидматњо кардааст. Вале ман бо боварї гуфта метавонам, ки устод А. Низомов дар зиндагї њамеша содиќ ба халќу Ватан, љамъият ва фарњанги миллати тољик буд, њаст ва содиќ хоњад монд. Бо як маќолаи носанљидаву нодуруст обрўи ин шахсияти бузург ва донишкадаи азизи мо њељ гоњ паст нахоњад шуд. Зеро, ки хизматњои Низомовро њама медонанду ќадр мекунанд. Ман бовари дорам, ки ин љавоби охирин нест ва аз тарафи роњбарияти донишкада дар ин мавзуъ чораљўи хоњад шуд. Њар ки андар роњи мо хоре фиканд аз душманї, Њар гуле к-аз боѓи васлаш бишкуфад бехор бод. (М.А.Њамадонї) Абдумаљид БОБОЕВ, донишљуи соли 5-уми ДДСТбаноми М. Турсунзода.

ЊУЌУЌИ ИНСОН

Эътирози мањбус дар Ќурѓонтеппа Тулќун Юлдошев, яке аз мањбусони муассисаи ислоњии шањри Ќурѓонтеппа бо нишони эътироз аз бадрафтории кормандони ин мањбас худро теѓ задааст. Дар ин бора як манбаъи ТоjNews, ба шарти ифшо нашудани номаш иттилоъ дод. Зебо Ќосимова намояндаи ташкилоти љамъиятии Маркази њуќуќи инсон дар Душанбе имрўз 26-уми феврал ба ТоjNews гуфт, -дар њаќиќат 3-уми январи соли љорї пайвандони Тулќун Юлдошев, сокини ноњияи Љаббор Расулови вилояти Суѓд телефонї ба онњо мурољиат карда, оид ба ин њодиса изњори ташвиш карда буданд. "Ваќте мо онњоро гуфтем, ки Шумо мустаќиман биёед, то рў ба рў суњбат кунем, дигар наомаданд. Шояд роњ дур аст ба ин хотир буд. Пайвандони Юлдошев гуфтанд, ки

писарашон дар натиљаи бадрафтории яке аз кормандони мањбас бо нишони эътироз худро нобуд карданї шудааст...", -гуфт Зебо Ќосимова. Бино ба иттилое, ки ба ТоjNews дастрас шудааст, Тулќун Юлдошев бо ирсоли як нома ба Созмони дифоъ аз њуќуќи башар дар Тољикистон хоњиш кардааст, ба мушкили ў расидагї кунанд. Дар номаи худ, ки ба унвонии хонум Нигина Бањриева, навиштааст, мањбус номи чанд тан аз корманди ин мањбас, аз љумла, подполковник Рањмон Азизов, капитан Усмон, Камолов ва прокурор бо насаби Холов нисбаташ бадрафторї мекунанд.

Дар Раёсати иљрои љазои љиноии наздли Вазорати адлияи Тољикистон 26уми феврал ба ТоjNews гуфтаанд, ки ба онњо дар мавриди эътирози мањбус ва њолати даст ба худкушї бардоштани мањбуси муассисаи ислоњии шањри Ќурѓонтеппа њанўз гузорише нарасидааст. Тулќун Юлдошев, сокини ноњияи Љаббор Расулови вилояти Суѓд, соли 2012 аз мањбаси шањри Хуљанд ба мањбаси шањри Ќурѓонтеппа интиќол шудааст. Ў бо моддањои 248, яъне ѓоратгарї барои аз худ кардни маблаѓи махсусан калон барои 13 сол аз озодї мањрум шудааст. Ин бори авал нест, ки мањбусон бо нишони эътироз худро теѓ мезананд.

Суннатулло Ризоев, мањбуси муассисаи ислоњии №23-и шањри Њуљанд, яке аз онњое, ки дар ќазияи марги Њамза Икромзода шоњидї дода, 5-уми октябр ба Шимоли мамлакат интиќол ёфта буд, ду њафта пеш, 10-уми феврал суќиасд ба худкушї карда буд. Њафтаи гузашта, Садриддин То-

шев, мулаќќаб ба Ќорї Садриддин, яке аз мањбусони дигаре, ки пас аз ошкор шудани ќазияи марги Њамза Икромзода ба мањбаси Хуљанд интиќол дода шуд, бинобар иттилои наздиконаш, дар њуљраи љаримавї њамчунин гуруснанишинї эълон карда буд. Њарамгули ЌОДИР

12

№49 (325), 27-уми феврали соли 2013

Мутаасифона, дар љомеаи мо ва њатто дар малои ом тафосири ноогоњона ва бехабаронае рољеъ ба мазомини ингуна гуфторњои саромадони бузурги адабиётамон ба мушоњида мерасад. Чанде ќабл Ройзании фарњангии Сафорати Љумњурии Исломии Ирон дар Душанбе маљмўи маќолоти донишманди тољик Ќурбоналї Идрисовро дар шакли китоби људогона (бо њуруфоти форсї) ва тањти унвони "Љустуљўњо дар фалсафаи ислом" мунташир сохт. Ин китобро метавон ба унвони падидаи муњиме дар фалсафаи муосири тољик талаќќї кард. Зеро дар он дар чањорчўби маќолоти људогона масоили љолибу то кунун норавшане аз мероси фалсафї ва ирфонии донишмандони даврони гузаштаи исломї ба нањви муљаз ва мудаллал мавриди баррасї ќарор гирифтаанд. Китоби мазкур дар доирањои илмии Ирон ва миёни донишмандони Русия, ки ба масоили маънавиёт ва фалсафаи исломї сарукор доранд, мавриди таваљљуњи хосае ќарор гирифт, ки вуљуди теъдоди зиёди таќризњо ва ибрози назарњо дар сомонањои мухталифи интернетї далел бар он аст. Китоб њовии маљмўи чанд маќолоте аст, ки тайи солиёни ахир аз тарафи К. Идрисов таълиф гардидаанд ва њар кадом ихтисос ба мавзўи фалсафии људогонае дорад, ки то кунун мавриди пажуњиши хоса ќарор надоштааст. Масалан, дар маќолае тањти унвони "Назарияи аќли кулл дар низоми фикрии Мавлоно" пас аз ироаи маълумоти мухтасаре дар мавриди Аќли Кул аз љанбаи фалсафї ва ирфонї, муаллиф ба баррасии ин мафњуми калидї аз дидгоњи ирфони назарї, ки Мавлавї (Љалолиддини Румї) яке аз саромадони бузурги он аст, мепардозад. Рољеъ ба љанбаи фалсафии мафњуми Акли Кулл бояд мутазаккир шуд, ки аз диди Афлотун он ба маънии маљмўи андешањои эътибори ва фаромарзиест, ки волотарини онњо андешаи хайр аст. Вале Арасту (ки бештари фалосифаи исломї, пайравони ў буданд) Аќли Куллро ба масобаи хиради мутафаккир ва худшинос ва ба унвони нахустмуњаррики тамоми њастї медонад. Вале дар њар сурат чї андешаи хайр ва чї андешаи хирад њар ду мунтањї ба мафњуми Худованд мегарданд, ки њадафи нињоии тамоми ашё аст. Дар куруни васати (ва бавижа дар миёни фалосифаи мусулмон) мафњуми Аќли Кулл бар асоси дидгоњи Арасту ва Афлотун тафсир гардида, воситае миёни Худованд ва олам дониста мешуд. Ва аммо Гегел Аќли Куллро ба масобаи љавњари асосї ва дарунмояи воќеият тасаввур мекард. Мавлавї мафњуми Аќли Куллро ба ду маънї ба кор мегирад: Маънии аввал њамон матлабест, ки орифони исломї ва хосатан пайравони мактаби Ибн Арабї аз он бо ибораи "Њаќиќати Муњаммадї" ёд мекунанд ва дувум - ба маънии руњи паёмбарон ва авлиё. Дар баёни ин матлаб муаллифи маљмўаи маќолот ба тафсири нукоти мавзуни шоирона ва ибороти зарифи илмии Мавлавї мепардозад, ки ошної ба онњо басо љолиб ва аз њар лињоз дилписанд аст. Дар маљмўъ, бояд гуфт, ки дар низоми љањонбинии Мавлавї мафњуми Аќли Кул љињати баёну тавзењи масоили њастишиносї ва маърифатшиносї наќши калидї дорад ва муаллиф ин нуктаро бо як равиши хеле нозук ва даќиќи илми ба субут расонидааст. Њамзамон, Ќурбоналї Идрисов бо услуби куллан ќобили фањм ва аз тариќи муќоисаи дидгоњњои Ибни Сино, Ибни Арабї, Сухравардї ва дигар фалосифаву урафои исломї нисбат ба ин масъала зебоии каломи Мавлавї ва арзиши илмию адабии дидгоњи ўро ба намоиш мегузорад. Ў возењан собит месозад, ки диди Мавлавї нисбат ба ин масъалаи калидии фалсафа ва ирфони исломї, дар айни он, ки хулосаи гуфтори пешиниён рољеъ ба ин матлаб аст, њамзамон ба унвони баёни зебои шиорона ва истидлолоти мунњасир ба фард рољеъ ба пайдоиши тамоми низоми њастї аз Аќли Кул љилвагар мешавад.

Ба аќидаи Мавлавї аљли љузъї (ё фардї) метавонад танњо аз тариќи тавассул ба Аќли Кулл, ки сарчашма ва хостгоњи дониш аст, камоли матлубро касб намояд. Ва ин матлаб танњо аз тариќи итоат аз авлиё, ки мањал ва љойгоњи хирад шумурда мешаванд, ба амал мепайвандад. Ин маќола боз аз он лињоз арзишманд аст, ки матолиби он бо забони содда ва ба нањви мустадал баён шуда барои фањми он омодагии вижае дар заминаи донишњои фалсафї зарур нест. Охир, дар миёни мо ва бахусус, дар байни рўшанфикрони (зиёиёни)

онон наметавонист филро ба таври комил тасаввур намояд. Дар ин тамсил Мавлавї, бо вуљуди он ки худ љонибдори шинохт аз тариќи кашфу шуњд ва мухолифи истидлол ва васоили мантиќист, ба њар сурат аз истидлолоти фалсафї бањра мељўяд. Яъне дар ин љо барои дарки даќиќи истидлолоти ў ошної бо ду маъкулаи (категорияи) фалсафї кулл ва љузъ зарур аст. Дар њикояи мазкур фил тимсоли Њаќиќати Мутлаќ, яъне Худованд буда, хонаи торик тимсоли олами моддї мебошад. Манзур аз "муњаќќиќине", ки

да шудааст ва он дар Инљил низ матрањ аст. Аммо Мавлавї таъќиди вижае ба тавоноии инсон дар шинохти Худованд дорад. Яъне инсон, ки худ дар њоли мањдуде ќарор дорад, метавонад зоти лоянтањоро бишносад ва ин мисли он аст, ки аз тариќи шинохти муште ѓалла тамоми мўњтавои анбор ва аз тариќи шинохти як кўза об тамоми вижагињои оби уќёнусро ташхис дињанд. Дар робита бо ин амр муаллифи маљмўи маќолот дар охири ин маќола гуфтори дўст ва њаммаслаки Мавлоно, яъне Шамси Табрезиро меоварад,

монї сайри тањаввули мављуде сурат мегирад, ки он пас аз таййи мароњили љимодї, наботї ва њайвонї (ва ибораи "бузина" бар њамин поя ќарор дорад) ба сурати инсон арзи њастї менамояд. Ва ин равандро ќавси нузул меноманд. Аммо инсонро сайри дигаре дар масири ќавси суъуд дар пеш аст, ки тайи он ў батадриљ аз тамоми наќшњои заминї ва дунявї озод гардида, ба Њаќ мепайвандад, ва дар Он мањв мегардад. Ва њадафи ин сайрро дар адабиёти сўфия фано филлоњ (фано шудан дар Њаќќ) меноманд. Яъне њатто њамон як байти Бедил

Эњёи фалсафаи ислом

мо бо теъдоди зиёди афроде метавон бархурд кард, ки аз мансубияти Мавлавї ба миллати мо ифтихор мекунанд, вале иттилое дар мавриди љањонбинї ва арзишњои илмї, ахлоќї ва адабии ў надоранд. Дар сурате, ки аќвоми дигар (масалан, туркњо) осори ўро дар тарљума мехонанд, аммо бо истифода аз афкораш низомњои тавоної ахлоќї ва назари бунёд месозанд. Ва ин гуна аќвом бо истифода аз ин афкори ба орият гирифтаашон барои вањдати миллї ва тамаркузи нирўњои маънавии хеш ва барои равона намудани нируи љомеаи худ љињати таъмини рушди техникї ва фанноварї истифодаи фаровоне ба амал меоранд, ки бидуни он таъмини мављудияти ќавм дар шароити кунунии љањонисозї ѓайри ќобили имкон аст. Ва аммо дар Амрико бахусус пас аз рўйдодњои фољиабори 11-уми сентябри соли 2001 осори Мавлоно бештарин теъдоди хонандагонро доштааст ва ба нањви бесобиќае ба нашр расидааст. Аз ин лињоз маќолаи дигаре аз ин маљмўа тањти унвони "Фалсафаи шинохти Мавлоно Љалолиддини РумїБалхї", хеле љолиб ба назар мерасад. Чун дар он бо њамон нањви баёни содда ва мустадал равишњои шинохти мероси фикрии ин нобиѓаи илму адаб ироа гардидааст. Дар ин љо муаллифи маљмўа ба тамсили маъруфе аз "Маснавии маънавї" дар бораи филе, ки дар хонаи торик љо дода шудааст, руљуъ мекунад. Тибќи ин тамсил, чун филро дар торикї наметавон дид, њар ки ќисмате аз бадани ўро ламс мекунад ва онро ба таври худ ташхис медињад. Масалан, нафаре, ки хартуми филро ламс мекард, мегуфт, ки фил чизе шабењи новдон аст. Дигаре, даст ба пои фил мезад, ва назараш ин буд, ки фил чизе љуз сутун нест; ва фарди дигаре бо ламс кардани гўши фил, онро чун бодбезан тасаввур менамуд; дигаре, даст ба пушти фил зада, исрор мекард, ки фил чизе шабењ бар тахт аст. Њамин тавр њар кадоме аз ин гурўњи "муњаќќиќон" аз "кашфиёт"-и худ, ки дархури сатњи фањмишаш ва огоњиаш буд, изњори ризоият мекард, вале њељ яке аз

машѓули муоинаи фил њастанд, љонибдорони равиши сирф мантиќї ва истидлолии ташхиси њаќиќат, яъне файласуфон, фаќињон ва дигар донишмандоне мебошанд, ки њар кадом бо истифода аз васоили ноќиси љањоншинохтї ва истидлолотї ноќис мехоњанд Њаќиќати Мутлаќро бишносанд. Ба аќидаи Мавлавї шинохти Њаќиќати Мутлаќ танњо аз роњи кашфу шуњуд ќобили имкон аст. Ва дар тамсили мазбур шамъе, ки хонаи торикро равшан мекунад ва имкон медињад шинохти фил як амри воќеї гардад, худ тамсили кашфу шуњуди ирфонї аст. Ва бояд афзуд, ки дар таърихи фалсафаи Ѓарб низ чунин мавзеъгирї рољеъ ба имконот ва марзњои аќл ба мушоњида мерасад. Масалан файласуфи олмонї Эммануил Кант (1724 1804) мўътаќид аст, ки аќли назари ќодир ба њалли масоили љањоншинохтї нест, ва махсусан дар њалли масоили дорои танокузоти мантикї (антиномияњо) ољиз аст. Ва ин донишманд роњи халли чунин масоилеро дар тавассул ба равишњои ахлоќї мебинад. Мавлоно мўътаќид аст, ки аќли љузвї (ё фардї) яъне хиради инсон тавони онро дорад ки омўзиш бубинад ва ниёз ба омўзиш дорад. Вале Аќли Кулл худ омўзгор аст ва ниёз ба њељ гуна омўзише надорад. Ва агар тамоми макосиб ва машоѓилро мавриди баррасї ќарор дињем, он гоњ хоњем дарёфт, ки њамаи онњо аз вањй сарчашма мегиранд; ва онњоро инсонњо аз паёмбарон, ки худ Аќли Кулланд, фаро гирифтаанд. Аз тарафи дигар, шинохти Худованд ба унвони Њаќиќати Мутлаќ вобаста ба шинохти худи инсон аст, яъне шинохти инсон калидест љињати шинохти Худованд. Чунин матлаб аз мўњтавои њадисе бармеояд, ки дар он гуфта мешавад: "Њар кї худро шинохт, Худои худро шинохта бошад". Ин дидгоњи Мавлавї вобаста ба назарияест, ки дар асоси он инсон бо шабоњати вижае ба Худованд офари-

ки фармудааст: "Валлоњ, ки ман дар шинохти Мавлоно косирам. Дар ин сухан њељ нифоќ ва такаллуф нест ва таъвил, ки ман дар шинохти ў косирам. Маро њар рўз аз њол ва афъоли ў чизе маълум мешавад, ки ди набудааст. Мавлоноро бењтар аз ин дарёбед". Муаллифи маќола љињати шинохти бењтари Мавлоно мурољиат ба ўро бењтарин васила медонад. Хоса, ки њоло мо дар ин росто тафсирњои арзишманд ва мунхасир ба фардеро аз "Маснавии маънавї" мисли тафсирњои чандљилдии муњаќќиќи иронї шодравон Бадеъуззамони Фурузонфарр ва мусташрики англисї Николсон дар ихтиёр дорем. Матлаби дигаре, ки дар ин силсиламаќолот мунъакис мегардад, масъалаи "Назарияи вањдати вуљуди Ибни Арабї ва таљаллии он дар шеъри Бедил" аст, ки дар он дар мисоли чанд тафсири зебое аз ѓазалиёти ин шоири шањири порсигўи Њинд таъсирпазирии шеъри ў аз назариёти фалосифаву урафое чун Ибни Арабї ва Сухравардї рољеъ ба масъалаи маъруфи фалсафаи исломї, яъне "вањдати вуљуд" зикр мегардад. Ба ѓайр аз ин маќолаи људогонае муаллиф ба тафсири байте аз яке ѓазали маъруфи Бедил ихтисос додааст. Ва он байт ин аст: Њељ наќше бе хаюло ќобили сурат нашуд, Одамї њам пеш аз он к-одам шавад, бузина буд. Дар ин љо шиор ба яке аз он мароњил, ки инсон зимни сайри офариниш мепаймояд, ишора дорад. Аз нигоњи мутасаввифа баъд аз таъаййуни аввалу сонї ва бар асари таљаллии рањ-

шоњиди иртиботи ќавии мазомини шеъри ў бо дидгоњњои саромадони ирфони назарї аст. Аммо, мутаассифона, дар љомеаи мо ва њатто дар малои ом тафосири ноогоњона ва бехабаронае рољеъ ба мазомини ин гуна гуфторњои саромадони бузурги адабиётамон ба мушоњида мерасад. Чунин эроде ќабл аз њама ба амали дастандаркорони Шабакаи аввали телевизиони тољик марбут аст. Асли матлаб он аст, ки тайи чанд соли ахир дар шабакаи аввали телевизиони миллї љињати тафсири шеъри Бедил ба таври муназзаму мудовим мардеро даъват мекунанд, ки агар нармтар бигўем, ба њељ ваљњ омодагии чунин масъулияти љиддиеро надорад. Ва тафсири дурусти мазомини печидаи шеъри Бедил аз дасти чунин афроде сохта нест. Вале, инсофан бояд ба он матлаб таваљљуњ кард, ки барномањои ин шабакаи телевизиониро ба ѓайр аз мардуми Тољикистон боз теъдоди зиёди бинандагон аз Ирон, Афѓонистон, Њинду Покистон, Русия, Урупо ва Амрико тамошо мекунанд, ки миёни онњо донандагони хуби мазомини ирфонии шеъри форсї (тољикї) кам нестанд. Магар масуълини шабакаи аввали телевизиони миллї аз он намеандешанд, ки бар асри пахши чунин "шоњкорњо" назари љомеаи љањонї дар мавриди "истеъдоди" адабию сахї фарњангии мо чї гуна хоњад буд? Зимнан бояд мутазаккир шуд, ки дар њамин Тољикистони мо низ афроде, ки имкону тавони тафсири бењтари шеъри Бедилро доранд, кам нестанд. Дар маљмўаи мавриди назари мо, њамзамон чанд маќолаи љолиб рољеъ ба чунин масоили мубрами илмї аз ќабили љойгоњи дин дар низоми илмии Форобї, масъалаи сифоти илоњї ва робитаи он бо зот дар љањонбинии Њоља Насируддини Тусї, назари Имоми Аъзам дар бораи Каломи Худо ва робитаи он бо забони форсї дар анљоми вазоифи динї ва ѓайра ѓунљонида шудааст, ки њар кадом як пажўњиши нодир ва арзишманде мањсуб мешавад. Ин китоб ба унвони як манбаи муфиди илмї на танњо барои мутахассисини бахши фалсафа, балки (бо назардошти соддагии баён ва далоили оммафањми илмї) барои доираи васеи афроде, ки ба фалсафаю ирфони исломї таваљљуњ доранд хеле муфид аст. Ва онро метавон њамчун як падидаи муњиме дар њаёти илмии љумњурї талаќќї карда, кўшише љињати эњёи фалсафаи ислом дар Тољикистон ном бурд. Зимнан бояд таъкид кард, ки теъдоди нашри ками ин китоб (500 нусха) имкони дастрасии доираи васеи хонандагонро ба он мањдуд месозад. Айни муддао хоњад буд, агар мардумони мо онро биљўянду ноширон љињати чопи такрории он њиммат гуморанд. Муњаммадсалом МАХШУЛОВ

№49 (325), 27-уми феврали соли 2013

13

Масъулини вазорат, њаќ дорам аз шумо пурсам, магар аз ин номаи шумо барнамеояд, ки худро аз шикояти мардум рањо карданиед ва шояд бад-ин васила амалњои коррупсионии кормандатонро руйпўш карданиед?

7 Идомаи нома: "Нусхањои аризањои ба Вазорат пешнињодгардида низ ба талаботи моддаи 5-и Ќонуни Љумњурии Тољикистон "Дар бораи мурољиати шањрвандон" љавобгў нест, ки ин имконияти санљиши бевоситаи онро истисно менамояд". Масъулини номуњтарам, худро дидаву дониста ба нодонї назанед. Мо њам ќонунњоро хуб медонем. Дар Моддаи 5 ќонуни мазкур аз љумла омадааст, ки "Мурољиатњое, ки дар онњо ном, номи падар, фамилия ва суроѓаи шањрванди мурољиатнамуда зикр нашудаанд, ва ё ба воќеият мувофиќ нестанд, мурољиатњои беном буда, мавриди баррасї ќарор намегиранд". Магар "Нигоњ" ба шумо анонимка фиристодааст?! Матлабњое, ки мо ба шумо пешнињод кардем, арз ё баёноти шањрвандон буданд, ки бо талаби шумо ба ихтиёри вазорат вогузошта шуданд ва њич кадоми онњо мурољиат нестанд, ки ин банди ќонунро асос оваред. Банди панљуми љавоб: "Оид ба саволњои гузошташуда њаминро бояд ќайд намоем, ки санљиши масъалањои вобаста ба њолати тамаъљуйро маќомоти назорати давлатии молиявї ва мубориза бо коррупсия анљом медињанд. Вазорат салоњияти чунин санљишњоро надорад". Аввал ин ки "Нигоњ" вобаста ба масъалањои њолати тамаъљўї масъалагузорї накардааст. Дуюм ин ки мо аз салоњиятњои шумо воќифем, њамчунон, ки аз талаботи моддаи 5-и Ќонуни ЉТ "Дар бораи мурољиати шањрвандон", ки мефармояд: "Мурољиатњое, ки ба маќомоти давлатї, иттињодияњои љамъиятї, корхонањо, муассисањо, ташкилотњо, сарфи назар аз шакли моликият, шахсонимансабдори онњо равона карда шудаанду њалли масъалањои ба миёнгузошташуда ба салоњияти онњо дохил намешаванд, дар муњлати на зиёда аз 5 рўз ба маќомот ё шахсони мансабдори дахлдор фиристода, дар ин бора ба муаллифони онњо хабар дода мешавад. Шикоятњо ва аризањое, ки бо тартиби муќарраршуда дода шудаанд, њатман бояд мавриди баррасї ќарор гиранд. Ќабул накардани ши-

кояту аризањо мумкин нест. Ариза ва шикоятњои шањрвандонро њамчунин ба он маќомот ва шахсони мансабдор фиристодан мумкин нест, ки нисбати амал ва беамалии онњо шикоят намуда ё рафтори ѓайриќонунии онњо хабар дода мешавад". Масъулини вазорат, њаќ дорам аз шумо пурсам, магар аз ин но-

рвандон оид ба муносибати даѓалонаи роњбари бахши сабти асноди њолати шањрвандии ноњия Вазорат аз Рањматуллоева Ф баёнот гирифта, чорањои пешгирикунандаеро андешид. Њамзамон Вазорат фаъолияти Бахши ноњияро мавриди санљиш ќарор дода, оид ба бартараф намудани камбудињои љойдошта супоришњои дахлдор дод.

матуллоева Ф. ва Бегов Э мансабњои бевосита дар итоати якдигар тањти назорат ва ё њисоботдињандаро ишѓол намекарданд ва алњол низ ишѓол намекунанд, ки ин ба талаботи Ќонуни ЉТ дар бораи мубориза бар зидди коррупсия низ мувофиќ буда, фаъолияти онњоро дар маќомоти адлия имконпазир мегардонад.

Таљовузи инсоф Ё чаро "фариштањо"-и адлия ба доди мардум намерасанд?

маи шумо барнамеояд, ки худро аз шикояти мардум рањо карданиед ва шояд бад-ин васила амалњои коррупсионии кормандатонро руйпўш карданиед? Чаро вазири адлия шањрвандонро роњи Агентии коррупсияро нишон медињад? Агар салоњиятатон набуд, пас чаро онро ба маќоми салоњиятдор равон накардед ё иљрои меъёри ќонун барои шумо муњим нест? Банди шашуми љавоб: "Дар доираи санљиши ваљњњои аризаи шањ-

Вобаста ба дараљаи хешу табории Рањматуллоева Ф. ва Бегов Э. бояд ќайд намуд, ки Ќонуни ЉТ "Дар бораи мубориза бар зидди коррупсия" оќибатњои њуќуќиро танњо нисбати хешовандони наздик пешбинї намуда, номгўи онњоро дар моддаи 1 муќаррар кардааст. Аз нуќтаи назари татбиќи чорањои пешгирикунадаи коррупсия ва тибќи талаботи мазкур Рањматуллоева Ф. ва Бегов Э. хешовандони наздик нестанд...Гузашта аз ин Рањ-

Умедворем, ки чорањои пешгирикунандаи шумо аллакай самара додаанду дигар мардумро дар идораи САЊШ дашному тањќир намекунанд, вале оё дар дархости журналистии мо сухан аз мутобиќат ба талаботи Ќонуни ЉТ "Дар бораи мубориза бар зидди коррупсия" мерафт? На ва боз њам на. Мо, ки аз интригањои дохилидрабории шумо бехабар будем, содалавњона суол додем: 1) О шумо аз дараљаи хешутабории Фариштамоњ Рањматулло-

МИЛИСА НИГАРОНЇ

ВКД милиса Хамедовро "авбош" хонд Вазорати корњои дохилии Тољикистон ба ќазияи латукўби Ќудратшо Хамедов, муовини сардори Шуъбаи кофтукови љиноии ноњияи Рўдакї дар пойтахт аз љониби кормандони милитсияи ноњияи Сомонї вокуниш нишон дода, амали ўро "авбошї" номид. Дар ин бора Мањмадулло Асадуллоев, сухангўйи Вазорати корњои дохилї, имрўз, 22юми феврал, ба ТоjNews иттилоъ дод. Бинобар иттилои манбаъ, боздошти корманди мазкур бо љурми содир кардани љинояти авбошї боиси нигаронии роњбарияти Вазорати корњои дохилї гардидааст.

- Дар њаќиќат, санаи 3-юми феврали соли равон ба ќисми навбатдории шуъбаи Вазорати корњои дохилии ноњияи Исмоили Сомонї аз љониби шањрванд Ќурбонов М., истиќоматкунандаи шањри Душанбе, телефонї хабар дода шуд, ки њамсояи ў капитани милитсия Хамедов Ќудратшо дар њолати мастї ќарор дошта, нисбати ў ва њамсояњояш беэњтиромї намуда, онњоро бо алфози ќабењ дашном додааст. Баъди огоњ гардидан аз хабари мазкур, гурўњи фаврї-тафтишотии ШВКД-и ноњияи Исмоили Сомонї ба суроѓаи зикргардида расиданд. Ба гурўњи фаврї-тафтишотї низ маълум гардид, ки капитани милитсия Ќудратшо Хамедов дар њолати мастї ќарор дорад ва ба талаботи ќонунии кормандони милитсия итоат накарда, њаракатњои даѓалонаи худро идома додааст. Бинобар ин кормандони милит-

сия ўро ба бинои ШВКД-и ноњияи И.Сомонї, аниќтараш, ба утоќи кории №23, ки ба корманди оперативии ШВКД-и ноњияи мазкур лейтенанти калони милитсия Асоев М. тааллуќ дорад, дастрас намуданд. Дар он љо низ новобаста аз он ки Хамедов Ќудратшо дар бинои маъмурии маќомоти корњои дохилї њузур дорад, кирдорњои авбошонаи худро идома дода, мизу курсињои утоќи кории мазкурро шикастааст. Бо маќсади ташхис намудани њолати мастии ў, кормандони милитсия ўро ба Маркази љумњуриявии наркологї дастрас намуданд, ки њолати мастии ў тасдиќ гардидааст. Дар он љо низ ў ба кормандони милитсия муќобилият нишон дода, ба рафти ташхис халал расонидааст. Аз љумла, ваколатдори калони оперативии ШВКД-и ноњияи И.Сомонї, капитани милитсия Солењов З.-ро бо сар ба рўяш ду маротиба зада, ќисмати рўяшро газидааст. Оиди њодисаи мазкур 04.02.2013 аз тарафи Прокуратураи шањри Душанбе парвандаи љиноятї нисбати Хамедов бо аломатњои моддањои 237, ќисми 2, банди "в" ва 330 ќисми 1и Кодекси љиної оѓоз карда шудааст. Худи њамон рўз гумонбаршуда Хамедов Ќудратшо дар асоси моддањои 91, 92 ва 94-и

Кодекси мурофиаи љиної дастгир карда шуда, 15 феврал нисбати вай бо иљозати Суди ноњияи И.Сомонї чораи пешгирї ба њабс гирифтан татбиќ карда шуда, тафтишот идома дорад. Инчунин, санаи 18 феврал лейтенанти калони милитсия бо њамсояаш Оймањмадов С.Д. аз сабаби он ки писари Оймањмадов Оймањмадов Афзалшо писари ў - Хамедов Шерзод Ќудратовичро задааст, муноќиша намуда, њамсояаш Оймањмадов С.-ро, дашномњои ќабењ дода, мавриди латукўб ќарор дода, ба ў љароњати љисмонї расонида, тартиботи љамъиятиро вайрон намуда буд. Оиди ин њодиса аз љониби масъулони Прокуратураи ноњияи И.Сомонии шањри Душанбе дар санаи 26.08.2009 нисбати Ќудратшо Хамедов парвандаи љиноятї бо моддаи 237, ќисми 1 КЉ Љумњурии Тољикистон, яъне содир кардани љинояти авбошї оѓоз карда шуда буд. Новобаста аз он ки дар кирдори Хамедов Ќудратшо таркиби љиноят дида мешуд, аммо њангоми тафтиши парванда, бинобар сабаби оштї шудани тарафњо ва сидќан пушаймон будани лейтенанти калони милитсия Хамедов Ќудратшо аз кирдори худ парвандаи мазкур ќатъ гардида буд, - мегўяд Мањмадулло Асадуллоев.

ева ва масъули вазорат Эраљ Беков огоњї доред?

2) Оё шумо маълум кардед, ки Эраљ Беков бо кадом њадаф ба масъулин Раёсати хидмати давлатї, ки аз ин ќазия огоњ буданд, дар тамос шудааст? Ба ќавли як журналисти маъруф "и че тут непонятного"?! Њоло дигар маълум, ки Эраљ Беков таѓои Фариштамоњ Рањматуллоева буда, худро њамкурси ахирї гуфта, ба ќавли мардум таѓагии воќеъї мекунад. Акнун вазири муњтарам, фањмидед, ки чаро Раёсати хидмати давлатї ба шумо натиљањои санљишро надод? Ё ваќте фањмида будед, ки ин "фариштаи адл" дар ќабулгоњи шумо пайдо шуда буд? Дар охир иљозат фармоед, Принсипњои асосии мубориза бар зидди коррупсия-ро аз ќонуни зирабт барои тобеъони шумо иќтибос биёрам: "Мубориза бар зидди коррупсия, бо ба вуљуд овардани шароити поктинатї барои шахсоне, ки дар сархати 4 моддаи 1 њамин Ќонун номбар шудаанд, дар асоси принсипњои зерин ба амал бароварда мешавад: - танзими даќиќи њуќуќиии фаъолияти субъектњои њуќуќвайронкунии бо коррупсия алоќаманд, ќонуният ва ошкорбаёнї дар фаъолияти онњо ва назорати давлативу љамъиятї аз болои ин субъектњо; - такмили сохтори дастгоњи давлатї ва тартиби њалли масъалањое, ки ба њуќуќ ва манфиатњои ќонунии шахсони воќеї ва њуќуќї дахл доранд...; Ман ба он боварам, ки агар масъулини њар вазорат ё муассисаи давлатї камбудињои худро ин гуна пўшонанд, санљишњои худро бо хурдани зиёфатњо гузаронанд, ба таѓобозї иљозат дињанд, ба рафторњои ѓайриќонунии кормандони худ бањои дуруст надињанду ќонунро зери пой кунанд, адлу инсофро пайваста таљовуз кунанд, љомеаи мо ба њиљ чое намерасад ва обрўи њукумат кам мешавад, ки зам намешавад. Ин буд, ќиссаи тољовуз ба инсоф, ки умедворам барои њамаи иштирокдорони он ва љомеаи мо сабаќи хубе њам шуд. Њарамгули ЌОДИР

Вазорати корњои дохилї мегўяд, дар давоми фаъолияти худ аз соли 2003 то санаи дастгир шуданаш капитани милитсия Хамедов Ќудратшо барои рафторњои ѓайриоинномавї, риоя накардани низомномаи адои хизмат, муноќишаву тањќир бо њамсоягон, риоя накардани этикаи касбї ва бо шањрвандон даѓалї намудан аз тарафи роњбарияти маќомоти корњои дохилї ба љазои интизомї љалб карда шудааст. Вобаста ба ин, аз тарафи масъулони Вазорати корњои дохилии Љумњурии Тољикистон нисбати капитани милитсия Ќудратшо Хамедов санљишњои хизматї гузаронида шуда, чорањои таъсиррасонї, аз ќабили љазоњои интизомии "сарзаниш", "огоњї", "танбењ", ва "танбењи ќатъї" дода шуда буд. Мутаассифона, аз чунин таъсиррасонињо капитани милитсия Хамедов Ќудратшо ба худ хулосаи даркорї набароварда, баръакс, љинояти авбоширо содир кард, ки на танњо ба шаъну эътибор ва обруи милитсия иснод овардааст, балки оила ва фарзандони худро ба ташвиш гузоштааст. Ќудратшо Хамедов баъди 4 рўзи боздошт озод шуда буд, аммо баъди як њафта дубора бо ќарори Суди Сомонї боздошт шуд. Хамедов ба Прокуратураи генералї нисбати кормандони маќомоти корњои дохилии Сомонї шикоят бурдаааст. Хамедов кормандони корњои дохилии Сомониро дар пуштибонї аз амалњои ѓайриќонунии њамсояаш айбдор медонад. Фарзона АШЎРМАДОВА

14

№49 (325), 27-уми феврали соли 2013

№49 (325), 27-уми феврали соли 2013

15

Оиди пардохти алимент барои фарзандони ноболиѓ суд аз падару модари онњо њар моњ ба андозаи: барои як фарзанд чоряк, барои ду фарзанд сеяк, барои се фарзанд ва зиёда аз он нисфи музди мењнат ва даромади дигари падару модарро мерўёнад.

ЧАРО? ЧАРО "РАДАР"-ЊОИ НОЗИРОНИ БДА ДУРУСТ КОР НАМЕКУНАНД?

- Ваќте ки аз Роѓун ба самти Душанбе меоем, кормандони БДА-и сари роњ бо "радар" мошинњоро аз санљиш гузаронида, он ронандагоне, ки аз меъёр зиёд бо суръати баланд њаракат мекунанд нигоњ дошта љарима мекунанд. Албатта кормандони БДА-и сари роњ вазифаи хизматии худро иљро мекунанд. Аммо бисёрмаврид мешавад, ки мо бо нишондоди 60 км дар соат меоем "радар"и нозирон бошад адади 63, 65 ё 70-ронишон медињад. Албатта ман ин мисолро нисбати нишондоди аломати роњи дахлдор гуфтаистодаам. Ба њамин сабаб мо ронандагон ба коршоямии бархе "радар"- њо бо шубња менигарем. Чаро "радар"-њои бархе нозирони БДА дуруст кор намекунанд? Дар натиља ба нозирон мегўем, ки "оё њамин радар аз санљиши Агентии "Тољикстандарт" гузашта аст ё не? Онњо ба мо њељ чиз љавоб намедињанд. Бинобар ин муњтарам масъулони Раёсати БДА ВКД ЉТ аз Шумо эњтиромона хоњиш дорем, ки ба мо маълум намоед, ки њангоме, ки корношоямии радари нозиронро пайхас ва ё ба коршоямии он ба шубња афтидем ба куљо арзу шикояти худро бирасонем ва дар назди кї аз санљиш мошинамонро гузаронем? Оё дар ин мавридњо Раёсати БДА ВКД ЉТ телефони боварии худро дорад? Зубайдулло СОЛЕЊОВ, сокинишањри Роѓун - Тибќи ќонунњои амалкунандаи Тољикистон корманд ё нозири БДА барои риоя накардани суръати муќарраршудаи њаракат дар роњ аз љониби ин ё он ронандањуќуќи ситонидани љаримаро дар љойи содиршавии ќоидавайронкунї надорад. Дар ин њолат аз љониби ў нисбати ќоидавайронкунанда протоколи маъмурї тартиб дода шуда, њуљљати ронандагї гирифта мешавад. Њангоми пайдо шудани шубња оиди аз санљиши метрологї гузаштани асбоби суръатсанљ ё ќонунї будани рафтори корманди БДА, Шумо метавонед шањодатномаи асбоби суръатсанљро оиди гузаштан аз санљиши метрологї талаб намоед ё ин,ки тариќи телефони боварии 235 45 45 ба Раёсати Бозрасии давлатии автомобилии Вазорати корњои дохилии Љумњурии Тољикистон мурољиат намоед. Ба саволи Шумо сардори Раёсати БДА ВКД ЉТ генерал - майори милитсия Мањмадсаид САИДОВ посух дод.

НАХОД? НАХОД ЊАЌЌИ БАРОВАРДАНИ ПАРТОВ 6 СОМОНУ 25 ДИРАМ БОШАД?

- Дар яке аз квартираи бинои серошёнаи ноњияи Сино худамтанњо зиндагї мекунам. Фарзандонам дар хориљи Тољикистон зиндагї мекунанд. Ба ѓайр аз ман дар ин квартира дигар њељ кас зиндагї намекунад. Аммо ин дар њолест, ки ман барои як нафар, яъне худам барои 12 моњи соли 2008 - 50 сомону 88 дирам,солњои 2009 ва 2010 низ њамин миќдор маблаѓ барои хизматрасонии баровардани партов пардохт кардам.Соли 2011 ва 2012 бошад барои 12 моњи њар сол 75 сомонї маблаѓ пардохт кардам.Адади 75 - ро ба 12 (75:12=6,25)таќсим кардам њосилаш бар сари њар моњ 6 сомонию 25 дирам барои як нафар шуд. Беинсофїњам њад доштагист! Наход дар ноњияи Сино њаќќи баровардани партов барои як нафар истиќоматматкунанда 6 сомону 25 дирам бошад? Ин дар њолест, ки дигарон дар ноњияи Сино барои як нафар истиќоматкунанда дар як моњ мувофиќи тарифи нави ба квартираи ман монанд 2 сомону 20 дирам маблаѓ пардохт мекунанд. Инсоф куљост? Зиёвиддин НИЗОМОВ, сокини кўчаи Љаббор Расулови ноњияи Сино - Шањрванди гиромї ба такрор мегўем, ки тарифи хизматрасонии баровардани партов барои њар як истиќоматкунандаи биноњои 9-10 ошёна, ки шумо дар ин хел бино зиндагї мекунед мувофиќи дастури нави Хадамоти зиддиинњисории назди Њукумати Љумњурии Тољикистон сар аз 1-уми январи соли 2013 барои ноњияи Сино 2 сомону 20 дирам муќаррар карда шудааст. Агар Шумо воќеан дар чунин квартира танњо зиндагї мекунед бояд њар сари моњ фаќат мувофиќи нишондоди боло, яъне 2 сомону 20 дирам пардохт намоед. Воќеан ин њељ бовар нокарданї аст, ки масъулони хадамоти партовкашонии ноњияи Сино бе њељ асос барои як нафар истиќоматкунанда аз Шумо 6 сомону 25 дирам њаќќи баровардани партовро талаб намоянд. Ба њар њол бисёр хуб мешуд, ки Шумо бо расидњои дар дастдоштаи худ ба шўъбаи мо ташриф меовардед. Агар шикояти ироакардаатон оиди барзиёд талаб намудани маблаѓ аз тарафи ин ё он корманди масъули хадамоти партовкашонии ноњияи Сино собит шавад нисбати гунањгорон чора андешида шуда, маблаѓи барзиёд гирифташуда баргардонида мешавад. Шумораи телефони кории мо 221 67 56 мебошад. Марњамат биёед! Ба саволи Шумо мудири шўъбаи коммуналию муњандисии дастгоњи раиси шањри Душанбе Рустам ИБРОЊИМОВ љавоб дод.

?-И НОБОБ ЧАРО?

СУРАТИ ГЎЁ

ЧЇ ТАВР АЛИМЕНТРО САРИ ВАЌТ ГИРАМ?

- Соли 2008 бо њамсарам ба созишнаомада аз њам људо шудем. Аз зиндагии якљояамон ду фарзанд ба дунё омад. Суди ноњияи Рўдакї аз 5-уми январи соли 2009 дар њалномаи баровардаи худ собиќ шавњарамро уњдадор кард, ки њар моњ 60 сомонї барои фарзандони муштаракамон, яъне дар љамъ 120 сомонї пардохт намояд. Аммо собиќ шавњарам на њама ваќт алиментро месупорад. Соли 2009 - њамагї 480 сомонї, соли 2010- 600 сомонї, соли 2011- 480 сомонї супоридааст. Соли 2012 ва 2013 умуман маблаѓ напардохтааст. 15уми сентябри соли 2012 такроран ба Суди ноњияи Рўдакї оиди напардохтани алимент аз љониби собиќ шавњарам мурољиат кардам. Суд ба собиќ шавњарам амрнома равон карда ўро уњдадор кард, ки алиментро супорад. Телефонї бо собиќ шавњар ва модараш мурољиат кардам. Аммо онњо мегўянд, ки айнињол ў кор намекунад, дар муњољирати мењнатї аст ё мегўянд пул надорем. Ман дар яке аз мактабњои шањри Вањдат омўзгор њастам. Чуноне ки медонед маоши омўзгорї чандон маоши калон нест ва барои мани танњо тарбия кардани фарзандони муштаракамон, ки яке дар мактаб мехонад, дигаре боѓча меравад душвор аст. Пурсиданї њастам, ки айни њол мувофиќи Кодекси оилаи ЉТ алимент барои як фарзанд чанд сомонї муќаррар гаштааст? Суд ваќте њалнома мебарорад аз љониби љавобгар (собиќ шавњарам) иљро карда намешавад, ќонун чї муќаррарот пешбинї кардааст? Оё ягон илољ њаст, ки собиќ шавњарам ба фарзандони худ сари ваќт алиментпулиро супорад? Фирўза АБДУРАШИДОВА, сокини шањри Вањдат -Мутобиќи моддаи 81-и Кодекси оилаи ЉТ, оиди пардохти алимент барои фарзандони ноболиѓ суд аз падару модари онњо њар моњ ба андозаи: барои як фарзанд чоряк, барои ду фарзанд сеяк, барои се фарзанд ва зиёда аз он нисфи музди мењнат ва даромади дигари падару модарро мерўёнад. Њаљми ин сањм бо назардошти вазъи моддї ва оилавии тарафњо ва дигар њолатњои ќобили таваљљўњ аз љониби суд кам ё зиёд карда шуданаш мумкин аст.Тибќи Кодекси оилаи ЉТ, андозаи ќарзро иљрочии суд дар асоси андозаи алименти бо њалномаи суд ё созишномаи пардохти алимент таъиншуда муайян менамояд. Агар ќарздор дар ин давра кор накарда бошад ё асноди тасдиќ кунандаи музди мењнат ва даромади дигари ў пешнињод нагарданд, ќарз дар асоси музди миёнаи мењнат дар Љумњурии Тољикистон дар лањзаи ситонидани ќарз муайян карда мешавад. Агар чунин муайянкунии ќарз манфиати яке аз тарафњоро љиддї поймол кунад, тарафе, ки манфиаташ поймол шудааст, њуќуќ дорад ба суд мурољиат намояд ва суд метавонад бо назардошти вазъи моддї ё оилавии тарафњо ва дигар њолатњои ќобили таваљљўњ ќарзро бо маблаѓи устувори пулї муайян кунад Тибќи моддаи 177- и Кодекси љиноятии ЉТ барои: " барќасдона, яъне бидуни сабабњои узрнок бештар аз се моњ саркашї намудани падару модар аз иљрои ќарори суд оид ба пардохти маблаѓ барои таъминоти фарзандони ноболиѓ, њамчунин фарзандони ѓайриќобили мењнат, ки синнашон ба њаждањсолагї расидааст (ЌонуниЉТ аз 17.05.2004 № 35),- љавобгарии љиноятиро пешбинї мекунад. Ќобили зикр аст, ки бо аризаи ситонанда ба маќомоти прокуратураи тобеияти минтаќавї нисбати ќарздор парвандаи љиноятї оѓоз шуданш имконпазир аст. Зеро, дар моддаи 34 - и Конститутсияи ЉТ гуфта шудааст, ки: "Модару кўдак тањти њимоя ва ѓамхории махсуси давлатанд." Ба саволи Шумо њуќуќшиноси "Маркази мустаќили њифзи њуќуќи инсон", Шоира ДАВЛАТОВА посух дод.

БИДУНИ ШАРЊ

МАН ЌАБУЛ НАДОРАМ! "СТАДИОН"-И ПУЛАКИИ ШАЊРАКИ ШАЙДОНРО ЌАБУЛ НАДОРАМ!

-Дар Тољикистон ахлоќу одоби љавонон торафт паст шуда истодааст. Ба ин андешањои коршиносони дахлдори соња, нигоштањои рўзноманигорон ва чуноне ки худи мо њам шоњид ё огоњ њастем мисол шуда метавонад. Чаро баъзе аз кўдакону наврасон ва љавонони мо бадахлоќ шуда истодаанд? Ба аќидаи ман яке аз сабабњо он аст, ки дар мактабњои миёна зидди ислом тарѓибот бурда мешавад. Омўзгорон ба ин раванд нохоста ё ноогоњона шарик њастанд.Бењтарин ахлоќ пайравї намудан аз Паёмбар Муњаммад (с) аст. Чунки хулќи Муњаммад (с) - хулќи Ќуръон буду њаст.Њамчунин Ќонуни "Масъулияти падару модар дар тарбияи фарзанд" оиди манъи љавонони то синни соли 18- сола ба масљид ва ѓайра сабаб шуданд, ки онњо аз роњи панду ахлоќ дур шаванд. Дар баромадњои мансабдорони мо тариќи телевизион гуфта мешавад, ки љавононро бештар ба варзиш љалб намудан лозим аст, аммо он њам дар мањалњо дуруст роњандозї карда намешавад. Барои мисол дар шањраки Шайдони ноњияи Ашт њамагї як "стадион" вуљуд дорад, он њам бошад пулакї мебошад. Дар фасли зимистон ин варзишгоњ аз сабаи он ки њаво хунук аст ё барфу борон меборад холї аст. Ваќте ки њаво камтар гарм шуд ба ќавле ин варзишгоњ аз сари нав љон гирифта зинда мешавад. Њангоме ки наврасону љавонон ва калонсолон ба футболбозї машѓул мешаванд, кормандони мактаби мањорати олии варзишии ноњия омада аз њар як бозингарон як сомонї маблаѓ талаб мекунанд.Мо бозингарон эътироз карда ба ин масъули мактаб гуфтем : дар телевизиону радио ва ВАО мегўянду мешунавонанд ва менависанд, ки фалону бисмадон миќдор пул барои рушди соњаи варзиш људо кардем. Ин рафтори шумо баръакси он аст! Чаро шумо аз мо иљборан маблаѓ металабед? Масъули мактаби варзишїдар љавоб гуфтанд: "ин айби мо не! Дар буљаи ноњия маблаѓ барои маоши њамин посбони стадион надорем. Инро ба мо раис фармуд." Ў кадом раисро дар назар дошт мо њамин тавр чизе нафањмидем. Агар љавонон ба масљид рафтанї шаванд,зери фишори кормандони милитсия мемонанд ва агар варзишгоњ рафтан хоњанд онњоро стадиони бо ду метр панљарапечи "сварка" - шуда аз дохил шудан ба дарун боз медорад. Аз њамаи воридшудагон чи хурду калон як сомонї маблаѓ металабанд. Яъне љавонони моро миёни чор дарё тахтабанд кардаанд. Ин дар њолест, ки ваќте ки ягон чорабинї ё консерти њукуматї мешавад даромадан ба варзишгоњ ройгон аст ва дар ин њангом мардумроњатто маљбуран ба варзишгоњ медароранд. Дарњои дискокатењаро боз мондаем касе кордор нест. Барои ворид шудан ба дилхоњ дискотека мањдудияти синну солї нест. Ман ќабул надорам чунин рафтори амалдоронамонро! Ман фањмидан мехостам, ки ваќте љавононро намемонем ба масљид ё варзишгоњ озод дохил Диќќат шаванд, пас ин љавонони бечоБарои ба саволњои доѓи худ посух гирифтан ба идораи њафтаномаи ра ба куљо раванд? Шояд ба роњи "Нигоњ мурољиат кунед. Суроѓа:шањри Душанбе, кўчаи Носирљон Маъсумїдуздиву фисќу фиљур? Аз дасти 3, назди Хона музейи Мирзо Турсунзода. Ё ба масъули сањифаи "Нигоњи ин курсишинону мансабдорони мардумї" бо шумораи телефони 985 60 86 85 занг занед ё бо воситаи смсдавр Худованди бузург оќибаташро ба хайр гардонад! паём саволи худро ирсол доред. Њамчунин ба почтаи электронии

nigoh_tj@inbox.ru нависед. Раљаб ИСМОИЛОВ, сокини ноњияи Ашт Масъули сањифа Абўалї НЕКРЎЗОВ, Тел:985 60 86 85, E-mail: nigoh_tj@inbox.ru

16

№49 (325), 27-уми феврали соли 2013

Мўсо ќуттии ламинатро гирифта, ба дастурамали он нигарист. Он бо забонњои олмонї, фаронсавї, англисї ва арабї буд, аммо на ба русї

СУРАТИ ГУЁ

ПУРБИНИ НИГОЊ

Бишнав, Ваня, чун њикоят мекунам Дўсти руси ман, Ваня, њамеша бо ман бањс мекунад. Боре гуфт, ваќте мебинад, ки муњољирони тољик хурдтарин фикри худро ба русї гуфта наметавонанд ва дар ин њолат ба "тупой" монанд мешаванд, барояш гуфтам: - Медонам, њоло њатто Думаи давлатй беќарор шудаву мехоњад, њамаи муњољирон русиро донанд. Аммо ин фаќат аз тољикону узбакњову ќирѓизњо талаб мешавад. Аз чиноињо ё курёињо чунин талаб карда намешавад. Ле к и н , И в а н, т у д о с т о ни "Мўсои доно"-ро медонї?

- Не, нашунидаам.

- Пас, гўш кун, то бароят бигўям. Рўз е аз рўзњ о Мул лошо ва Мўсо ба таъмири хонаи як бойбача ё худ"олигарх"оѓоз карданд. Чунин фармоиш ба њар кас насиб намекунад ва ба Мўсо ин корро як миёнарави рус, ки солњо бо ў робита дошт, пайдо кард. Олигарх дар аввал ќатъиян намехост, хонаи ўро муњољирони тољик тармим кунанд. Гўё бисёр шунида буд, ки кори онњо

сифат надорад. Вале миёнарав, ки зањмати самимона ва босифати Мўсоро борњо дида буд,"олигарх"-ро бовар кунонид, ки њама чиз "тип-топ" мешавад. Рўзи аввали кор."Олигарх"дар ињотаи панљ муњофиз ва котиби айнакдораш ба Муллошову Мўсо бисёр нописандона, гўё аз осмони њафтум менигарист ва њамаи љузъиёти корро танњо бо миёнара в су њб ат мек ар д. М ас ол ењ и с о х т м о н ї , а з ќ а б и л и г а љх о к (шпаклёвка), гаљтахта (гипсокарто н), хо кањ ои њ амвор к ар да ни фар ш, са фол ак њ о, с и р (ла ми нат ), ре гк оѓа з (на жд ак ), ра нгу ширеш ва деворнигорањо (обои)ро оварданд. Ќариб њамаи онњо тавлиди Олмон буданд. Муллошову Мўсо чусту чобук масолењро ба дохил кашонданд ва њар навъро дар гўшае чиданд."Олигарх" бо миёнарав масолењро аз назар гузаронда, онро ситоиш мекард, ки бењтарин дар Аврупост. Котиби "олигарх" њар бастаро медид ва ба дафтари калони рўйи дасташ чизе менавишт. Раиси Шўрои муњаррирон: С.А. Дўстов Котиби масъул: Эраљи Амон

Њ а ф тан ома д ар Ваз орат и ф а рњ ан ги Љу мњур ии Т ољик истон б а ќа йд ги риф т а шу д аас т.

МУАССИС: Созмони љамъиятии «ИНДЕМ» («Информатика барои демократия ва рушди миллї»).

Шўъбаи муњосибот тел: 224 25 09 Шўъбаи тањќиќот ва тањлил тел: 44 600 80 38 Шўъбаи иљтимоъ ва иќтисод тел: 224 25 09 Шўъбаи реклом ва огоњиномањо тел: 93 500 77 41 Масъули логистика ва чоп: тел: 918 74 75 79

Ин дам маълум шуд, ки баъзе аз ин масолењ, монанди гаљхок(шпаклёвка) ва ламинат дастурамали русї надоранд. Ин мавзуъро каме суњбат карданд ва олигарх пеш аз рафтанаш ба миёнарав як коѓази панљњазора дода, хоњиш кард бо ин пул тарљумоне би ёр ад ва да сту ра мал њор о ба русї баргардон кунад. На котиб ва на касе аз њамроњони "олигарх" натавонистанд, ин матнњоро хонанду фањманд. Миёнарав ба Мўсо нигарист ва гуфт, то тарљумон овардани ў корро сар накунанд. Мўсо, ки танњо акнун ба бањси байнихудии р у с њ о с а р ф а њ м р а фт , њ а й р о н шуда пурсид, ки тарљумон ба онњо чї даркор аст?

- Магар нафањмидї. Аввал дастурамали баъзе аз ин масолењро ба русї тарљума кард, то нафањмида, њама корро расво накунед, - гуфт миёнарав. Мўсо ќуттии ламинатро гирифта, ба дастурамали он нигарист. Он бо забонњои олмонї, фаронсавї, англисї ва арабї буд, аммо на ба русї. Мўсо матни англисиро љумла ба љумла хонда, њамзамон ба русї наќл кард ва гуфт, ки ин ламинат низ чун ламинатњои дигар муќаррарист, фарќе надорад ва барои устоњои собиќадор хондани дастурамали он зарур нест. Миёнарав бо чашмону дањони калон кушода, дар њайрат монда буд. Коѓазро аз дасти Мўсо гирифта нобоварона пурсид, ки дар куљояш"пеш аз насб бояд 48 соат дар њамон њуљра истад" омадааст? Мўсо бо ангушташ ишоракунон њамон љумларо аз нав хонда, ин дафъа вожа ба вожа тарљума кард. А к аи М у л ло ш о , ки о р о м б а ка шма каши онњо нигоњ мека рд гуфт: - Вы што? Мўсо пят язык знает. Выищи абразавани! Аз чењраи миёнарав бараъло аён буд, ки аз забондонии Мўсо огоњ набудааст ва рўй ба акаи Муллошо оварда: "Я не знал. Я в шоке! Молодцы, ребята! Молодцы! Тогда вот вам две тысячи за перевод. Это вне договора. Сам хозяин для перевода оставил,"- гуфт ва аз њамёнаш ду њазор рубл бароварда, ба Мўсо дароз кард.

- Нет, нет. За что? Не надо! Я не трудился за это,- гуён Мўсо пулро рад кард. Акаи Муллошо дарњол љањида омада,"Пачему не нада? Нада, нада! Перевод тоже работа"- гўён пулро аз дасти миёнарав гирифт в а б а М ў с о ни га р и с т а , г у ф т : "Мўсољон, хўрокпулї мешавадку!" М ў с о в а ми ё на р а в б а а к а и Муллошо нигариста, њар се хандиданд.. Аммо њамсуњбати ман, дўстам Ва ня, аз ин њико ят каме ша рм кард ва бо узрхоњї гуфт, ки хато кардааст. www.ilhom.wordpress.com

МАНГАР, КИ КЇ МЕГЎЯД...

Њољигармон Њољї Исмоили Пирмуњаммадзода, сархатиби масљиди Њисор:

- Мутаассифона, баъзе мењмонњои нохонда ба баъзе аз ноњияњо меоянд ва баљои суханони хубу васлкунанда каломе мезананд, ки мардумро аз якдигар фосилањо дур мекунанд, миёни эшон тафриќа меандозанд.

- Гармошка шудем, гўед: Онњо ба хонигарии шумо дур мекунанд, шумо васл мекунед, онњо боз дур мекунанд, шумо боз васл мекунед...

Думмансабтањ Парвиз МУЛЛОЉОНОВ, тањлилгар: - Махфї нигоњ доштани соњибмулкони ширкатњои бузург аз он сабаб аст, ки чунин ширкатњо ба афроди наздики мансабдорони давлатї тааллуќ дорад. Манзур, ин ширкатњо моли хешутабори мансабдорони мо мебошад.

- Боз як бори дигар "манзур" гуфта, номи мансабдорамонро њам мегуфтед, тамом. Фаќат бо думи шер бозї мекунад-да, устод.

Мавсчипэйр Лола Кенљаева, сухангўи "Тољикэйр": - Ин чиз мавсимист (болоравии нархи чипта дар назар аст). Зеро аз ин тараф мусофир њасту аз тарафи дигар нест ва дар натиља њавопаймо холї бармегардад. Иллат дар њамин аст.

-Ба шефатон гўед, ки натарсида бо ФМС договор кунад, аз он тараф њам таѓорањоятон пур мешаванд. Вале тоќат кунед то интихобота, ки бо чорабинии ноябрї сари ин раисатонро њам нахўрад.

Саловазниш Шералї ХАЙРУЛЛОЕВ, вазири мудофиа: - Облава асосан аз байн рафтааст. Касе, ки бесалоњиятї нишон дода, ба ин кор даст занад, љазояшро мегирад. Чунин њолатњо баъзан ба мушоњида мерасад.

-Дуруст, њар касе, ки бесалоњиятияшро нишон дињад, љазояшро дињед. Ба касоне, ки нишон надода њам метавонанд, барои ин "њунар"-и олияшон рутбаи генералї дињед.

Иќмуфткис Исмоил ТАЛБАКОВ, вакили парлумон: - Дар иќтисоди бозорї тамоми ширкатњо ба маќсади дарёфти фоидаи бештар амал мекунанд. Чун талабот нисбат ба тобистону тирамоњ ва дигар фаслњо дар ин фасл зиёдтар аст, нархи чиптањоро гарон менамоянду даромади муфт мегиранд.

- Э, мурад иќтисоди бозорї! Намешавад ба вай лаънатї гўед, ки фаќат ба кисаи муњољирони корї даст дароз мекунад?!

 Дар њафтанома матолибе низ ба нашр мерасанд, ки бо мавќеи идораи он муѓойират доранд.  Дар шумора аз аксњое њам аз Шабакаи љањонии Интернет истифода шудааст.  Матолиби хусусияти таблиѓотидошта ® метавонанд танњо бо пардохти муайян дар њафтаномаи «Нигоњ» нашр шаванд.  Барои дар дигар нашрияњо пурра ё ќисман чоп кардани матолиб ва иќтибосњо аз «Нигоњ» иљозаи хаттии идора ва нишон додани сарчашма дар шакли «аз њафтаномаи «Нигоњ» №_ аз санаи _» њатмист.  Њуќуќи муаллифии кулли матлабњои шумора ба идораи њафтаномаи «Нигоњ» ва СЉ «ИНДЕМ» тааллуќ дошта, тибќи ќонунгузории љории Тољикистон ва байналмилалї њифз карда мешаванд.

Ќимати рўзнома дар фурўши чакана на беш аз 2 сомонї  Њафтанома дар нашриёти «Мега-принт» чоп мешавад. Теъдод 4 000 Ќимати обуна барои як сол - 71 сомонию 76 дирам. Индекси обуна: 68990  НИШОНИИ ИДОРА: Љумњурии Тољикистон, шањри Душанбе, кўчаи Носирљон МАЪСУМЇ, хонаи 3. Телефон: (44) 600 80 38, 224 25 09