1
№48 (324), 20-уми феврали соли 2013
- Маќсад аз Кодекси нави андоз чї буд?
Иттилоот ва тањлил барои одамони фаъол | №48 (324). Чоршанбе, 20-уми феврали соли 2013 | Е-mail: nigoh_tj@inbox.ru
Муллораљаб ЮСУФЇ:
Афзал БОСОЛИЕВ:
Таљовуз, 26 зарби корд ва куштор дар "рўзи ошиќон"
Кўдакистонњо њам ќиммат мешавад? Нигоње ба музофот
Интригаи рўз
3
Ањлиддин САЛИМОВ:
6
"Гусели маѓзњо" аз Донишкадаи санъат 2 Нигоње ба сиёсат 11
Дар ин шумора: сиёсат
"Тољирон"алайњи адвокат
Гардиши нав дар ќазияи мањбуси Дубай
2 љањон
Мавзеъгирии нави Вашингтон: амали хайр ё њаёњуи сиёсї?
7 пурбин
Посухи рўњониёни Эрон ба Тўраљонзода
Тољик тољикро "кидат" мекунад
16
2
№48 (324), 20-уми феврали соли 2013
Ќудратулло Хамедов, капитани милиса ва сардори шуъбаи кофтукови љиноятии ШВКД-2-и ноњияи Рўдакї, дигарбора баъди 5 рўзи ба озодї баромаданаш, ин даъфа њам бо ќарори суд боздошт шудааст.
ЊАМСОЯДОРЇ НИГАРОНЇ
СИЁСАТ НИГАРОНЇ
Шукурљон Зуњуров: Амнияти Афѓонистон - амнияти минтаќа мебошад
Гардиши нав дар ќазияи мањбуси Дубай
Тољикистон њамеша хостори таъмини суботу амният дар Афѓонистон буд ва мемонад, зеро мављуд будани оромї ва субот дар ин кишвар - шарти суботу амният дар минтаќа аст.
Вакилони дифоъи Умаралї Ќувватов, роњбари боздоштшудаи "Гуруњи 24" аз ду гардиши нав дар ќазияи "мањбуси Дубай" иттилоъ доданд.
Ин нукта дар мулоќоти Шукурљон Зуњуров, раиси Маљлиси намояндагони Маљлиси Олии Тољикистон
ва Неъматулло Љаъфарї, муовини раиси Луи Љиргаи Љумњурии исломии Афѓонистон дар доираи нишасти Созмони њамкорињои иќтисодї таъкид шудааст. Бино ба иттилои Муњаммадато Султонов, котиби матбуотии Маљлиси намояндагон, Шукурљон Зуњуров ёдовар шудааст, ки дар Афѓонистон бояд лоињањое амалї шаванд, ки мардумро ба мењнати осоишта љалб карда тавонанд: - Мо бояд њамкорињои иќтисодиамонро бештар ривољ дињем. Пеш аз њама ба лоињањои хати роњи оњани Тољикистон - Афѓонистон диќќати љиддї дињем... То кунун шаш пули калон Тољикистонро бо давлати њамсоя мепайванданд, ки нишони сиёсатњои љории Тољикистон аст. Ба гуфти манбаъ, масъалаи дигаре, ки Раиси Маљлиси намояндагон диќќати њамтои афѓониашро
МИЛИСА НИГАРОНЇ
ВКД ва суд њабси милисаро шарњ намедињанд Ќудратулло Хамедов, капитани милиса ва сардори шуъбаи кофтукови љиноятии ШВКД-2-и ноњияи Рўдакї, дигарбора баъди 5 рўзи ба озодї баромаданаш, ин даъфа њам бо ќарори суд боздошт шудааст. Дар ин бора Бузургмењр Ёров, вакили дифои Хамедов, ба ТоjNews иттилоъ дод. Вай дар њоле мавриди боздошт ќарор гирифтааст, ки ба Прокуратураи генералии Тољикистон нисбати боздошти ѓайриќонунї ва латукўб шуданаш дар таърихи 3-юми феврали соли љорї аз љониби кормандони маќомоти корњ ои дохилии ноњияи Сомонии пойтахт шикоят бурдааст. Дар аризаи Ќудратулло Хамедов ба Прокуратураи генералї омадааст, ки вай соли 2003 дар маќомоти милиса дар вазифањои гунонун кор карда, барои фаъолияти кории хуб бо медали "85-солагии милитсия" сарфароз шудааст ва ягон ваќт, ягон меъёри конунро вайрон накардаааст. Бино ба наќли адвокат, 3-юми феврали соли равон дар назди манзили зисташ як автомашинаи хориљї
истода, аз дохили он 2 духтар берун шудаанд. Гўё онњо танфурўш ё сабукпо будаанд. Дар ин њолат Ќудратулло Хамедов ба ронандаи мошин гуфтааст, то аз ин љо раванд. Аммо њамсояаш бо номи Олимова Д. ба милиса гуфтааст, ба онњо кордор нашавад... Дар аризаи шикоятии корманди милиса, ки аз љониби њамкасбонаш дар пойтахт латукўб шудааст, гуфта мешавад: "Баъди чанде кормандони милиса дар асоси дархости Олимова Д. омаданд. Маро ба ШВКД-и ноњияи Исмоили Сомонии шањри Душанбе бурданд ва дар дохили милисахона латукўб карданд. 5-6 корманди милиса, ки якеашро ман бештар диќќат кардам, номаш Зинатшо буд, маро буѓї кард. Дар ин њол њуши ман рафт, баъд ба худ омадам ва маро ба тарафи диспансери наркологї бурданд. Аз соати 17-
љалб намудааст, ин Созишномаи сегонаи савдои транзитии Тољикистон - Афѓонистону - Покистон буд. Зеро њалли ин масъала метавонад ба иќтисодиёти њар се кишварњои њамсоя таъсири мусбї расонад. Неъматуллои Љаъфарї аз дастгирї ва пуштибонии Тољикистон аз мавќеъ ва вазъияти Афѓонистон дар созмонњои байналмилалї ва љомеаи љањонї изњори сипос намуда, гуфтааст, ки "мо аз дўстони тољик, бахусус, Эмомалї Рањмон, Президенти Тољикистон, бисёр розї њастем, ки ин кишвари дўст њамеша барои таъмини амнияту субот дар кишвари мо ва барќарории харобињои баъдиљангї бо пешнињодњои љолиб аз љомеаи љањонї ва Созмонњои байналмилалї даъват менамояд". Шањлои АБДУЛЛО
и рўзи 3-юми феврал то соати 23-и рўзи 4-уми феврал маро ѓайриќонунї дар ошёнаи якуми бинои РВКД-и шањри Душанбе нигоњ доштанд. Ваќте ман мепурсидам, ки барои чї муддати 30 соат маро ѓайриќонунї нигоњ медоред, мегуфтанд, "супориши роњбарияти раёсат аст...". Бузургмењр Ёров мегўяд, Ќудратулло Хамедов боздошт шудааст, њол он ки ў бо ќарори зинаи кассатсионии Суди шањри Душанбе озод шуда буд ва дурустии озодии ўро дар суд исбот кардааст. Барот Беков, вакили дифои Ќудратулло, гуфт, Суди ноњияи Исмоили Сомонї њангоми муњокимаи дархости Прокуратура оид ба њабс гирифтани Хамедов ба мо имкон надод, ки аввал оиди ѓайриќонунї будани ќарори Раёсати Суди шањри Душанбе ба Суди Олї шикоят кунем. Суд дар 5 даќиќа, ки ягон имкони техникии ќабул кардани ќарорро надошт, ќарори пешакї тайёрнамудаи худро оиди ба њабс гирифтани Ќудратулло Хамедов ќироат кард. Дар Вазорати корњои дохилии Тољикис тон мегў янд, дар бораи ќазияи Ќудратулло Хамедов иттилоъ надоранд. Дар Суди ноњияи Исмоили Сомонї аз шарњи ќазия худдорї мекунанд.
Њарамгули ЌОДИР
Николай Николаев, вакили дифоъи Умаралї Ќувватов, ки дар шањри Дубайи Имороти муттањидаи Араб боздошт шудааст, дар сањфаи фейсбукияш гуфтааст, ки ба ќазияи Ќувват ов на Агенти и на зора ти давлатии молиявї ва мубориза бо коррупсия, тавре эълон шуда буд, балки Кумитаи давлатии амнияти миллї машѓул буда, љониби Тољикистон аз шиносої бо муовини вазири корњои дохилии ин кишвар гене рал -лей тенант Сай ф А бдулло Ал-Шафар истифода бурданист. Николай Николаев навиштааст, вазири корњои дохилии Тољикистон Рамазон Рањимов аз ин масъули ИМА масъалаи НИГАРОНЇ кумак дар истирдоди Умаралї Ќувватов ба Тољикистонро хоњиш кардааст. - Њамагї ду дархост шудааст. Ин њуљљатњо њастанд ва муддати наздиктарин дастраси омма карда мешаванд. Матни онњо хеле мароќовар аст ва ин њуљљатњо ба пуррагї супориши сиёсї будани боздошти Умаралї Ќувватовро исбот мекунанд. " Су по р иш д а р бо р аи и н вохўрї аз љониби Љамолиддин Нуралиев, домоди президент Эмомалї Рањмон ва муовини аввали вазири молияи Тољики-
стон дода шудааст. Мантиќан, т иб ќи ин ма ъл у мо тно ма њо , президент Эмомалї Рањмон аллакай ба домоди хурдияш Шамсулло Соњибов, ки ба Лондон ба вазифаи намояндаи тиљоратии Тољикистон таъйин шудааст, эътимод надорад. Агар гардиши молии миёни Тољикистону Инглистонро ба назар гирем, тибќи иттилои расмї, соли 2011 он њамагї 11 њазору 873,6 доллари ИМА-ро ташкил додааст. Импорт - 11 486,3; экспорт - 387,3 њазор доллари ИМА-ро ташкил додааст". Бо о ва рд а ни ња мчу ни н маълумот Николай Николаев муносибатњои хешутаборї ва эътимоднокии ин ё он на дастандаркорони ин ќазияро ба тањлил кашида, бањогузории суъективї кардааст, ки овардашонро лозим намедонем. Дар вазорати молияи Тољикистон ба TojNews гуфтанд, Љамолиддин Нуралиев, муовини аввали вазири молияи Тољикистон "айни замон наметавонад бо журналистон сўњбат кунад, чун хеле банд аст ва дертар пайваст хоњанд кард". Дар Кумитаи давлатии амнияти миллии Тољикистон низ аз шарњи ќазия худдорї карданд. Фарзона АШЎРМАДОВА
САДОИ МАРДУМ
Иттифоќи воќеъии Эмомалї Рањмон бо Мањмадсаид Убайдуллоев 40 дар сади иштирокчиёни назарпурсии инњафтаинаи мо ба он боваранд, ки дар интихоботи президентии но ябри соли љорї иттифоќ ё тандеми президенти кишвар Эмомалї Рањмон бо раиси Маљлиси миллии МО ЉТ Мањмадсаид Убайдуллоев воќеитар менам ояд.
9% 4%
На
8%
Барои ман фарќ надорад
17%
Кароњият надорад
17%
Ин бидъат мањсуб мешавад
Ин кор шарт нест
Њатман
45%
Пурсиш бо фармоиши «Нигоњ» дар пойгоњи интернетии www.tojnews.org гузаронида шудааст. Теъдоди овоздињандањо 517 нафар.
Баъд аз нашри матлаби раиси Анљумани сиёсатшиносони Тољикистон Абдуѓанї Мамадазимов оиди зарурати "тандем"-и президент Эмомалї Рањмон бо Њољї Акбар Тураљонзода, "Нигоњ" назарсанљии анъанавии худро ба ин мавзуъ бахшид. Дар натиљаи ин назарсанљї, ки дар пойгоњи интернетии Ољонси иттилоотии TojNews баргузор шуд, маълум гардид, ки 21 дарсади иштирокчиён (108 нафар) њиљ гуна зарурати иттифоќро барои ѓалабаи президенти феълї дар интихоботи имсола намебинанд, аммо 40 дарсади пурсидашудагон (211 нафар) иттифоќи Эмомалї Рањмон бо
Мањмадсаид Убайдуллоевро воќеъї номидаанд. Ин њам дар њоле, ки њамагї 13% -и иштирокчиён (69 нафар) аз иттифоќи интихоботии президент Эмомалї Рањмон бо руњонии маъруф Њољї Акбар Тўраљонзода истиќбол кардаанд, њарчанд ин матлаб боиси теъдоди зиёдтарини шарњњо дар форуми Тољнюс барои шаш моњи охир зери як маќола (беш аз 100 нигошта) будааст. Њамчунин 16 дар сад (81нафар) аз иштирокчиёни ин назарсанљии виртуалї ба љонибдории гузинаи иттифоќи Эмомалї Рањамон "бо Муњиддин Кабирї"раиси Њизби нањзати исломии
Тољикистон райъ додаанду 4%ашон (23 райъ)"бо Рањматилло Зойиров"-ро ќобили ќабул донистаанд. 6 дарсади иштирокчиёни пурсиш () гуфтаанд, ки "Зарурати тандем, ки нест". Њамин тариќ, ба шаш гузина (варианти) љавобњо, ки воќеъиятњои муњити сиёсии Тољикистонро дар бар мегирифт, 517 нафар љавоб гуфтаанд. Ин назарсанљї, ки тўли як њафта, аз 13-уми феврал то 19уми њамин моњ идома дошт ва њар нафар метавонист дар он як маротиба райъ дињад, зеро барномаи "Друпал" имкони аз як компютер чанд маротиба райъ доданро истисно мекунад.
№48 (324), 20-уми феврали соли 2013
3
Ба гуфтаи њамсояњои маќтул, тањќиќи љойи њодиса нишон додааст, ки баъди таљовуз ва захмї кардан ўро дар бистари хобаш сўзониданд, вале маълум нест, ў аз зарби корд фавтидааст ё оташсўзї сабаби маргаш гаштааст.
ИНТРИГАИ РЎЗ
Таљовуз, 26 зарби корд ва куштор дар "рўзи ошиќон" Дар "Рўзи ошиќон" як духтари 20-соларо дар шањри Душанбе пас аз таљовуз ба номус дар хонааш 26 корд зада, сипас, сўзонида, куштанд. Ин куштори вањшиёна субњи 14-уми феврал дар кўчаи Федина, бинои 55-и ноњияи Синои шањри Душанбе рух додааст. Ин хабарро дар Раёсати корњои дохилии шањри Душанбе ба TojNews тасдиќ карданд. Бинобар иттилои ин манбаъ, аз рўи ин њодиса парвандаи љиноятї оѓоз гардида, аз љониби РКД-и шањри Душанбе як нафар гумонбар дар ин љиноят дастгир шудааст. Тафтишоти пешакї шахсияти гумонбарро ифшо кардан нахост. Тавре мо маълум намудем, кушташуда М.А., духтари 20сола буда, дар ин манзил танњо зиндагї мекардааст. Ў шаби 13-ум ба 14-уми феврал аз љониби шахси номаълум дар манзили зисти худ таљовуз
шуда, сипас, бо 26 зарби корд захмї шудааст. Ба гуфтаи њамсояњои маќтул, тањќиќи љойи њодиса нишон додааст, ки баъди таљовуз ва захмї кардан ўро дар бистари хобаш сўзониданд, вале маълум нест, ў аз зарби корд фавтидааст ё оташсўзї сабаби маргаш гаштааст. Нафари кушташуда - раќќосаи собиќи яке аз ансамблњои раќсї дар шањри Душанбе будааст ва баъди хатми мактаби миёна издивољ карда, пас аз муддати кўтоње аз шавњараш људо шудааст. Ба ќавли њамсояњо, гумон-
ШАРЊИ ХОНАНДАГОН Наврўз 15 феврал, 2013 - 21:18 Ин сабаби асосї аз ислом дур будани зану љавони ќотил мебошад. Дур нашавед аз ислом, оќибататон ба хайр. Саид 16 феврал, 2013 - 01:34 Ин аст натиљаи: 1) мамнўъ кардани даромадани наврасон ба масољид; 2) Таќлид ба Аврупо ва шарм надошта "Рўзи ошиќон" гуфтан;
3) Бастани масљидњо ва мамнўъ кардани амри маъруф; 4) Кашидани њиљоби занњо; Мо мусалмон њастем, фардо назди Худо ба кадом сари баланд мерем??? Шукронаи Аллох кунед, ки ѓазабашро ба мо зиёда накунад. Мусулмон 16 феврал, 2013 - 18:06 Мана масъулияти падару модар! Аз њукумат як чизро пурсидан мехостам, ки чаро дар масљидњо
баршуда худи њамон рўз аз љониби милиса ба љойи њодиса оварда шуда, нишондодњои ў сабти видеої шудааст. Гумонбаршуда навраси тахминан, 16-17-сола мемондааст, вале дар РКД-и шањри Душанбе дар ин бора суњбат кардан нахостанд. Њамчунон ки омилу сабабњои куштори вањшиёна њанўз муайян нашудаанд ва рабт доштан ё надоштани ин њодиса ба анъанањои "Рўзи ошиќон" ё "Валентин", ки дар дањсолаи ахир миёни љавонони шањрњои калони Тољикистон роиљ аст, маълум нест. рўзњои љумъа одамонро барои назорат мефиристед ,ки мабодо љавонони то 18 - сола ягон панди исломї нагиранд? .... Корбар* 16 феврал, 2013 - 11:55 Ана "неъмат"-и рўзи "ошиќон"ро бинед ((( Корбар-1 16 феврал, 2013 - 23:28 Ин ба рўзи ошиќон ягон алоќамандї надорад. Ба ин бесаводон дилам месўзад... Ин њодисањо дар њамон давлатњои дўстоштаатон (чун давлатњои Арабу Эрон) дар 1 моњ ду
се маротиб рух медињад. Аз масољид баромада, духтари сатрдорро таљовуз карда мекушанд, ба инаш чї мегўед? Барои њамин илтимос ин дунёро ба 1 чашм набинед. Хоњиш мекунам аз Саид Навруз, Корбар бо ин аќоиди мазњабии хоматон Тољикистони бо хуни дил пешрафтаистодаи оромро ба дўзах мисли Покистону Афѓонистон табдил надињед. Агар ин система ба шумо маъќул нест, марњамат оилањотона гирифта, ба ин ду кишвар кўчед. Монед мо нафаси озод гирем. Бўи љанг аз машоми мо то њол нарафтааст.
Корбар-2 17 феврал, 2013 - 00:08 Дар ин масъала ба дин ё дунявият дахолат кардан лозим нест, зеро имрўз дар њамаи ќишри ањолї ин камбудињоро дидан аз эњтимол дур нест. Чї дар давлатњои исломї ингуна ќазияњо вуљуд надорад, магар? Нодон 17 феврал, 2013 - 23:34 Худованд њамаи мову шуморо нигањбон бошад, пас аз хондани ин маќола тавба кардан даркор, бародарон! Тавба!
* корбар - истифодабарандагоне, ки нахостаанд номашонро нависанд.
P.S: Баррасии матлаб дар www.tojnews.org идома дорад. Ба сомона аз телефонњои мобилї њам ворид шудан имкон дорад.
ЊОКИМИЯТИ ЧОРУМ
Њуљум ба матбуот. Журналистони тољик дар фронт-2012 Кумитаи њифзи журналистон (Comittetee to Proteсt Jornalists) муњити расонаии Тољикистонро дар соли сипаришудаи 2012 баррасї карда, аз 2 њуљум ба журналистон, 16 сомонаи масдудшуда, 500 њазор сомонї товони зарар, 100 рўзи озодии Тољнет ва "номувофиќатии ќавлу амали Њукумати Тољикистон" дар баробари озодии баён ва муносибат ба журналистон њикоят кардааст.
Дар як гузориш бо номи "Њуљум ба матбуот. Журналистони тољик дар хати љабња. 2012" бо ишора ба рўйдодњои соли гузаштаинаи Хоруѓ менависанд, ки "ваќте ВАО масъалаи шарњи расмии марги яке аз генералњоро дар миён гузоштанд ва ибрози назар намуданд, ки президенти Тољикистон Эмомалї Рањмон
ИЛЊОМИ ЊАФТА МО ЃУЛОМЕМ Мо ѓуломем, ѓуломем, ба ном озодем, Мо харобем, харобем, ба ном ободем. Мо асирем, асирони низоми дигарем, Аз яке дом рањидему ба доми дигарем. Мо њаќирем, њаќирони сияњномаи хеш, Ном гумкардаи шўру шару њангомаи хеш. Мо нањифем, нањифони мањалбозии худ, Мо заъифем, заъифони даѓалбозии худ. Лоиќ Шералї, феврали соли 1994
назорат аз болои гурўњњои динии мањаллиро таќвият додааст, њукуматдорон дастрасї ба як ќатор сайтњои мустаќили иттилоотиро то се моњ масдуд карданд". Дар гузориш омадааст, ки дар соли сипаришуда 16 њолати масдуд кардани сомонаву пойгоњњо љой дошт. Аз ин миён - 5 (панљ) њолат (Asia Plus, TojNews,"Озодагон","Ватандор",TjkNews) бо сомонањои тољикистонї, 4 (чор) њолат бо расонањои Русия ("Лента", "Вести", "Полярная звезда", "РИА-Новости") 3 (се) њолат минтаќаї (Ferghana News,CentrAsia, Maxala) ва 4 (чор) њолат бо расонањои байналхалќї (BBC, Родиёи "Озодї" Facebook, YouTube) рух додааст. Муаллифон, њамчунин, "аз ташкил намудани воњиди компютерии ихтиёриён, ки гўё мафњуму маводњои экстремистї ва тањќиромез ба шаъни президентро ифшо менамоянд", хабар доданд, ки дар кишвар бо номи "Доброволсои Хадамоти алоќа" маълуманд. Бо истинод ба маълумоти ироакардаи ин созмон Хадамоти алоќа шабакаи иљтимоии "Facebook"-ро пањнкунандаи бўњтон эълон намуд ва дастури бастани онро дар дохили кишвар содир кард", - омадааст дар ин гузориш. Дар гузориши Кумитаи њифзи журналистон омада, ки "њарчанд вуруд ба Интернет дар Тољикистон хеле дар сатњи паст ќарор дорад (Аз рўи иттилои Иттифоќи љањонии алоќаи барќї дар охири соли 2011 фарогирии Интернет дар Ќазоќистон 45 %-и ањолї, Узбакистон - 30%, Ќирѓизистон - 20%, Тољикистон - 13 % ва Туркманистон 5%-ро дар бар мегирад), фаъолони мањаллии мубориза барои озодии матбуот, њамчунин, журналистон ба муќобили фишор болои озодии сухан дар Интернет ба њам омаданд". Љавобан ба масдудсозии як ќатор сайтњои иттилоотї фаъолон даст ба эътироз бо номи "100 рўз барои озодии Тољнет" заданд. Тибќи иттилои Анљумани миллии воситањои ахбори мустаќили Тољикистон, эътирозњои моњи сентябр оѓозгардида як
силсила чорабинињои дигарро низ дар бар доштанд. Њадафи онњо - фошсозии сиёсати љазодињии давлат ва кўмак ба сокинон барои дарёфти маърифати компютерї буд". Њамзамон бо ин, КЊЖ аз ду рўйдоде њикоят мекунад, ки ба њамлаву латукўби журналистон дар дохил ва хориљ иртибот доштанд. Ва ин ду тан - Додољони Атовулло ва Далер Шариповро ќурбониёни хушунат алайњи журналистон ном бурдаанд. Моњи январи соли 2012 журналисти шинохта ва фирории тољик, муњаррири нашрияи машњури "Чароѓи рўз" дар Маскав аз љониби шахсони номаълум корд хўрд. Моњи майи соли гузашта бошад, афроди номаълум журналисти ширкати давлатии телевизионии "Сафина"-ро берањмона латукўб карданд. Муаллифони гузориш дар њарфу амали Њукумати Тољикистон ихтилофњоеро мушоњида карда, навиштаанд, ки президенти Тољикистон Эмомалї Рањмон дар суханронии худ ба муносибати 100-умин солгарди матбуоти тољик ба миссияи журналистї дар рушди љомеа бањои баланд дод, вале њамзамон, аз ВАО даъват намуд, ки аз интишори маводњои ба имиљи байналмилалии кишвар таъсиррасон худдорї карда, миёни ањолї њисси ноумедиро ба миён наоранд ва муљиби барњамзании тартиботи љамъиятї нашаванд. "Миёни суханпардозї ва воќеият чунин фосилаест. Эмомалї Рањмон ќонуни лаѓви љавобгарии љиної барои тўњматро имзо намуд. Њамзамон бо ин, ќонунгузорї њамоно моддаеро дар ихтиёр дорад, ки тибќи он барои тањќири президент то 5 сол мањрумият аз њуќуќи озодї пешбинї мешавад", омадааст дар гузориш. Маврид ба зикр аст, ки то лањзаи чопи ин матлаб созмонњои журналистї ва доирањои коршиносии кишвар ба ин гузориш вокуниши љиддие нишон надодаанд. Фирўзи МУЊАММАД
4
№48 (324), 20-уми феврали соли 2013
- Агар бемории дил буд чаро дар санади ташхиси тиббї бемории сил навиштанд??? Магар дар 4 рўз дар СИЗО - и шањри Душанбе ва 8 ё 9 рўзе, ки дар маќомоти корњои дохилии Њисор дар боздошт буд, мубталои бемории сил шуд???! Њафтаи гузашта Абдусалом Љалилов, сокини 40 - солаи дењаи Белайдузи ноњияи Њисор баъди се рўзи боздошт дар бо здош тго њи С арр аёса ти иљрои љазои љиноии назди вазорати адлия вафот кард. Пайвандони Абдусалом Љалилов мегўянд, ки панљшанбеи 14 феврали соли равон баъд аз нимрўзї кормандони тавќифгоњи тафтишотии №1 - и Сарраёсати иљрои љазои љиної ба онњо занг зада гуфтаанд, ки "бародаратон бинобар сабаби бемории дил вафот кард, омада баред". Аммо Халил Љалилов, падари 73 - солаи Абдусалом Љалилов ба "Нигоњ" гуфт, ки писараш то боздошт шуданаш аз беморие ранљ надошт, аз ин рў, ба марги вай бо сабабњои бемории диле, ки масъулони тавќифгоњ гуфтаанд ва аммо дар санади хаттї сабаби маргро хуруљи бемории сил навиштаанд, шак дорад: - Ваќте писари маро боздошт кардаанд, бо 800 грам чакида, ё афюн ин хабарро шунидам, љањлам омад. Номусам омад, ки фарзанди ман ба корњои бидъат даст мезананд. Њатто боре тарафаш нарафтам... Аммо аз фарзандам боварї надорам, ки ба ин кор даст зада бошад. Ин корро кадоме ташкил кард. Ман 50 сол аз пушти сартарошї нон мехўрам. Пи саро ни ман њам њамин њунарро доранд. Абдусаллом Љалилов падари се нафар фарзанд буда, низ сартарош будааст. Ду њафта ќабл кормандони корњои дохилии ноњияи Њисор ўро бо гумони даст доштан дар хариду фурўши маводи нашъаовари навъи чакида, ё афюн бо 800 гра мм б оздош т ка рдаа нд. Аммо то ба њол мурофиаи судии вай доир нашуда будааст. Пайвандонаш мегўянд, ки Абдусаломро дар њолати содир шудани ин њодиса маќомот боздошт накардааст, то онњо њам ба даст доштанаш бовар кунанд. Њашт рўз дар корњои дохилии ноњияи Њисор нигоњдорї шудааст. Баъди њашт рўз ба тавќифгоњи тафтишотии №1 - и Сарраёсати иљрои љазои љиної, ё СИЗО - и шањри Душанбе интиќол дода мешавад. Ба гуфти пайвандонаш, дар ин муддат ба онњо муяссар нашудааст вайро боре бинанд. Ба истисное, ки барояш сару либо си з имис тонї ва маво ди ѓизої мефиристоданд. Манзура Љалилова ва духтараш Зайнура Љалилова њам тасдиќ мекунанд, ки Абдусалом бо сабаби бемории дил фавтидааст. Модар, ки мадори зиёд дар бораи фарзандаш сўњбат кардан надошт, гуфт, марњум аз хурдї бемории дил дошт ва њамин сабаби маргаш шудааст. Аммо њамсараш Халил Љалилов ба бемории дил мубтало будани писарашро рад мекунад ва мегўяд, ки "писарам ягон дард надошт ва аз хурдї одоби накў дошт...": - Ягон бемории дил надошт, аз кудакї њам бемории дил набуд. Бачаи мењнатї, ором ва тенљ буд. Русия муњољират ме-
ВОЛИДАЙНИ МАЊБУСИ ФАВТИДА ЉИГАРХУНАНД, ВАЛЕ ДАЪВОЕ НАДОРАНД...
Дил, ё сил? Чаро як боздоштшуда аз рўи ду маризї фавтидааст?
МАНЗИЛЕ, КИ МАРЊУМ ДАР ОН МЕЗИСТ рафт. Ягон мактаби олї њам хатм накарда буд. Агар бемории дил буд чаро дар санади ташхиси тиббї бемории сил навиштанд??? Магар дар 4 рўз дар СИЗО - и шањри Душанбе ва 8 ё 9 рўзе, ки дар маќомоти корњои дохилии Њисор дар боздошт буд, мубталои бемории сил шуд???!" Писари маро махсус ташкил кардаанд. Вай зиндагиро дўст медошт. Дар ваќтњои холигї ба хоњараш ба корњои савдогарї кўмак мекард. Тамоми њаёт дастам расидааст, ба мардум кумак кардам, ягон нафарро озорм надодаам ва ба фарзандњоям њам инро васият кардаам. То ба њол кор мекунам, - бо садои хаста гуфт Халил Љалилов. Хонаводаи Љалиловњо дањ нафар фарзанд доранд ва ягон нафари онњо доѓи судї надо-
рад. Абдусалом њам маротибаи аввал буд, ки бо гумоне боздошт шуд. Њатто хонаводаи онњо барои њимояи њуќуќњои вай вакили дифоъ нагирифта буданд. Зеро ба гуфти онњо, ба адолати судї ва даст надоштани фарзандашон дар љиноят боварї доштанд. Падар мегўяд, фикр кардам, ки амният ва њаёти писарам зери назорати маќомот аст, агар гумонбар њам бошад ва Худо хоњад ба дидори њам мерасем. Ба гуфти Зайнура Љалилова, хоњари калонии Абдусалом Љалилов шоми панљшанбеи 14 феврал аз тавќифгоњи №1 ба вай занг зада хабар додаанд, ки бародарат аз бемории дил вафот кардааст, аммо субњи рўзи дигар, љумъаи 15 феврал љасадро ба мо доданд. Дар њамин њол, масъулони
тафќифгоњи тафтишотии №1 и Сарр аёса ти и љрои љаз ои љиноии назди вазорати адлия бо пешнињоди санади ташхиси тиббї, сабаби марги Абдусаломро на бемории дил, ё ќалб, балки сил гуфтаанд. Дар санади ташхиси тибие, ки ин муассиса ба хонаводаи Љалиловњо додаанд, омада: "маъмурияти муассисаи тафтишотии №1 ба Шумо хабар медињад, ки Абдусалом Љалилов дар таърихи 14. 02. 2013 сол дар тафвиќгоњи тафтишоти бинобар хуруљи бемории сил аз олам гузашт..." Дар муассисаи мазкур ба Нигоњ гуфтанд, ки сабабњои марги Љалилов ба хонаводаи онњо расонида шудааст ва онњо ба љузъ санади тибии пешнињодкардашуда, њуќуќи иттилоъ додан надоранд. Пайвандони марњум мег-
ўянд, ки дар бадани маит ягон пай набуд. Бино ба иттилои ѓайрирасмї, Абдусалом бар асари "передозировка", ё аз меъёр зиёд истифода бурдани маводи мухаддир ба њалокат расида бошад. Аммо падари марњум мегўяд, ки писараш ба истиснои нос дигар ягон намуди маводро истифода намекард. Дар гузашта пайвандони иддае аз мањбусон, ё боздоштшудањое, ки њангоми иљрои љазо ё боздошт мемиранд, аз даъво кардан дар судњо даст ка шида бу данд . Зайну ра Љалилова мегўяд, муњим солимии бародараш буд, аммо вай гузашт. Вай гуфт, бо ба суд шикоят бурдан дигар зинда нахоњад шуд. Аммо падар аз кормандони маќомоти корњои дохилии ноњияи Њисор норозї аст, ки писари вайро чанд рўз боздошт кардаанд ва ба онњо нишон надоданд. Модари марњум њам мегўяд, наздик ба як моњ, њатто ќабл аз боздошт писарашаро надида буд. Аммо чизе, ки дар ин ќисса суолангез аст, њуљљати марги Абдусалом Халилов аст, ки дар он сабаб хуруљи бемории сил нишон дода шудааст. Оё оне, ки дар ин санад имзо гузошт, яъне Њалимов А., полковники хизматчии дохила, сардори тавќифгоњи тафтишотии №1 ва нафароне, ки сабаби маргро тасдиќ намудаанд, чї тавр ба ин хатогї роњ доданд. Номи ин санад "Барќия" навишта шудааст ва аз 15 феврали соли 2013 №360. Агар рафту хатои техникї буд, чаро сари ваќт ислоњ накарданд? Ё додани санади ташхиси тиббї ва марги инсон чандон кори муњим ва масъулияти ќонунї нест? Ин њодисаи дуввуми марги боздоштшудањо ва мањбусон тайи як моњи ахир дар Тољикистон аст. Аввали моњи феврал Мањаммадшариф Насриддинов, мањбуси 22-солаи мањбаси №1 пойтахт шаби 1-уми феврали соли љорї ба њалокат расида буд. Сабаби марги ин мањбусро масълони мањбасхона худкушї маънидод карда буданд. Њарамгули ЌОДИР
№48 (324), 20-уми феврали соли 2013
5
Онњо ишора мекунанд, ки таъини нишасти матбуотии баргузорнашудаи Нур Нуров дар бинои Прокуратураи генералї ишора ба фошкорињои эњтимолии ў мекунанд.
МИНБАРИ ФЕЙСБУКИЊО
ЉИНОЯТ ВА ЉАЗО
Кодекси нави андоз аз 1 январ ба кор даромад. Аммо њанўз аз аввалин моњи пардохти андозњо маълум мешавад, ки ин њуљљати нав барои соњибкорон мушкил эљод мекунад. Чанде ќабл дар бозори "Сомон" - и шањри Хуљанд аввалин эътирози тољирон аз ин андоз сар зад, ки зарурати мудохилаи маќомоти вилоятро низ пеш овард. Ширкаткунандагони Фейсбук чанд рўзи ахир низ аз ин мушкил њарф мезананд. Њамаи онњо мутахассисони соњаи иќтисоду њуќуќ њастанд ва аз нигаронињои онњо бармеояд, ки Кодекси нави андоз барои мардуми андозсупоранда дардисарњои ногуфтаниву ношуниданиро ба бор овардааст. Бањсњои ширкатдорон асосан сари ин суол буд:
Маќсад аз Кодекси нави андоз чї буд? Темур Варќї: - Ё касе зуд пул љамъ карда, фирор кардан мехоњад, ё мехоњад њамаро кушаду баъд фирор кунад. · Like · 6 Файзинисо Воњидова: - План, план ва боз план. Плани пахтасупорї аз КА њељ фарќ надорад. · Like · 5 Ќањрамон Баќозода: - Њадафи асосї хеле содалавњона аст - бештар кардани љамъоварии андозњо. Аз як тараф, ман љонибдори ин њастам, аз њама муњим, принсипи ќоидањои ягонаи бозї барои њама риоя шавад. Вагарна патентчињо нисбати фирмањо њангоми гардиши баробар шароити бењтар доштанд. · Like · 2 Гулбањор Гулбањор М.: - Аз рўи патент кор кардан барои одам мувофиќ аст, зеро њама оддї ва шаффоф хоњад буд. Андози содда кардашуда, маблаѓи муайян. Акнун таксист, маслан, чї кор кунад, ё савдогарони бозорњои боз? · Like · 6 Файзинисо Воњидова: - Ин љо як формулаи айёронае њаст, ки аз тарафи кормандони андоз њангоми ќабули кодекс пуштибонї шудааст. Гап дар сари ин аст, ки агар соњибкор бо патент кор кунад, ў њар лањза метавонад фаъолияташро ќатъ карда, аз дигар шурўъ кунад. Масалан, соњибкороне њастанд, ки мавсимї кор мекунанд, зимистон барќ нест, кор карда наметавонанд, ё дар бозор молашон зимистон намегузарад. Аммо андозсупорандагон њоло маљбур доранд, ки аз патент ба шањодатнома гузаранд, ки маънои кори доимї ва пардохти бештарро дорад. Њарчанд сабаби гузаштан аз як фаъолияти инфиродї ба дигарї фаќат метавонад даромади гирифташуда бошад. Кормандони андоз аввал бояд исбот кунанд, ки аз рўи патент даромади соњиби патент бояд аз 400 њазор сомонї баланд бошад. Аммо азбаски онњо сари ноњия ё шањр план доранд, барои нигоњ доштани курсї њамин гуна иќдомњоро мегиранд, ки метавон онњоро аблањї номид. · Like · 5
Эркин Мустафоќулов: - Бизнес мегўяд, ки андоз ками камаш 30-50% зиёд шуд, аммо аксаран 100%... Аммо даромадњои буља хеле кам 10 - 15% аст. Ку ин њама пул? · Like · 1 Матлуба Ўлљабоева: - Илтимос, Кодекси андозро бо системаи патент, ки аз сўи Ќарори њукумат № 451 танзим мешавад, омехта накунед. Аз рўи патент гардиш аз 100 000 сомонї беш нест. Фарќиятњои минтаќаї нестанд, фарќиятњои фаъолият њастанд. Дар умум бори андоз ба њама таъсир кард, њарчанд миќдори "ставка" - њо ихтисор шуд. · Like · 4 Саймиддин Дўстов: - Гулбањор Мањкамова, њанўз аз рўи Кодекси куњна хољагињои дењќонии Ноњияњои тобеи љумњурї, ки 3 - 9 моњ кор мекарданд, андози иљтимоиро барои тамоми сол месупориданд. Дар Роѓун ва Нуробод, ки мавсим 3 4 моњ аст ва як њосил мегиранд, њамон ќадар мепардохтанд, ки дар Њисору Рашт месупоранд. Ин љоњо
аз 2 то 4 њосил мегиранд. · Like · 2 Эркин Мустафоќулов: - Маќомоти давлатї талаб доранд, ки бухгалтерияи бизнес шаффоф бошад, аммо худ ин корро намекунанд... Душанбе шањри бузург бо бизнесњои бузург аст, аммо мешунавам, ки дар шањрњои хурд назири Ќурѓонтеппа бизнесро тамоман буѓї мекунанд... Онњое, ки дар Душанбеву Ќурѓан бизнес доранд, мегўянд, ки дар Душанбе њанўз бењтар аст. Агар ба андозњо нигарем, чунин менамояд, ки онњо аз "маржа" - и бизнес бештаранд... · Like · 2 Ќањрамон Баќозода: - Яке аз мушкилоти сангин ин аст, ки системаи њисоби бухгалтерї шаффоф нест, балки мураккаб карда шудааст. Ин барои бизнес мушкили зиёд ва барои бесарусомониву фасод шароити хуб фароњам меорад. · Like · 4 Матлуба Ўлљабоева: - Саволи асосї: кї ба ин њама омода аст? На соњибкорон ва на Кумитаи андоз! · Like · 1
P.S. "Нигоњ" зарур мешуморад, ки дар шуморањои оянда низ ба ин мавзўъ таваљљўњ кунад.
Муњокимаи судя ва прокурори "парвандаи исфарагињо" Дар боздоштгоњи муваќќатї - СИЗО-и Кумитаи давлатии амнияти миллии Тољикистон дар шањри Душанбе паси дарњои баста мурофиаи судии Нур Нуров, собиќ судяи Суди Олии Тољикистон, ки ба гирифтани пора дар њаљми махсусан калон дар ќазияи маъруф ба "исфарагињо" айбдор мешуд, идома дорад. Дар мурофиа Низомхон Љўраев, собиќ раиси Корхонаи кимиёи шањри Исфара, Рустам Олимов, айбдоркунандаи давлатї дар ќазияи "исфарагињо", ки ба гирифтани пора мањкум шудааст, иштирок доранд. Нигина Олимова, њамсари Рустам Олимов, мегўяд, дирўз аз раисикунандаи парванда, судяи Суди Олї Рустам Олимов ва Низомхон Љўраев дархост кардаанд, то суд ба таври кушода баргузор шавад. Дар СИЗО гузаштани мурофиаи судї боиси фишорњои равонї нисбати мо шудааст. Чаро мурофиаи судї дар Суди Олї не, дар боздоштгоњи муваќќатї, паси панљарањо баргузор мешавад, ба мо касе њатто шарњ надод. Оё метавон ба адолати судї бовар кард, дар њоле ки суд наметавонад мустаќилона ќарор кунад, ки мурофиаро дар куљо баргузор намояд. Мо мехоњем, ки суд кушода, бо иштироки намояндагони васоити ахбори омма сурат гирад, гуфт Нигина Олимова. Бино ба ќавли вай, чашми чапи Рустам Олимов љарроњї шуда, њанўз риштањои дўхта аз чашмаш гирифта нашудааст. Мурофиаи судии Нур Нуров, ки соли гузашта бо пешнињоди Эмомалї Рањмон, президенти Тољикистон, аз ваколатњои судягї мањрум карда шуд, дирўз18-уми феврал, оѓоз шуда, имрўз низ баргузор шуд. Дар Суди Олии Тољикистон сабабњои дар СИЗО баргузор шудани мурофиаи мазкурро шарњ намедињанд. Агентии назорати давлати молиявї ва мубориза бо коррупсия Нур Нуровро ба гирифтани беш аз 300 њазор доллари ИМА пора муттањам карда буд, аммо њоло айбдоркунандаи давлатї, Прокуратураи генералии Тољикистон собиќ судяро ба ќаллобї айбдор мекунад. Аз моњи июли соли 2008-ум то моњи июни соли 2009-ум муњокимаи парвандаи љиноии 33 сокини шањри Исфараи вилояти Суѓдро Нур Нуров ба ўњда дошт ва бо имзои ў ин афрод аз 10 то 25-солї аз озодї мањрум карда шуданд. Нур Нуров, ки собиќаи 30-солаи фаъолият дар низоми судї дорад, гуфта буд, ки њар њукме дар нисбати "Исфарагињо" баровардааст, бо дастури раиси Суди Олї сурат гирифтааст.
Соли гузашта Маљлиси миллии Маљлиси Олии Тољикистон имтиёзњои судягии Нур Нуровро моњи июл бо пешнињоди президент Эмомалї Рањмон бекор кард. Дар парвандаи "исфарагињо", номи мансабдорон ва шахсиятњои аввали кишвар гирифта мешуд. Агентии назорати молиявї ва мубориза бар зидди коррупсияи Тољикистон судяи собиќи Суди Олиро ба ришвахўрї айбдор карда буд. Тибќи иттилои ба даст овардаи мо, Агентии мубориза зидди фасод чандин маротиба ба Прокуратураи генералї пешнињод кардааст, ки Нур Нуров дар парвандаи маъруф ба "Исфарагињо" бо моддаи 319-и Кодекси љиної ба даст доштан дар амали ришвахорї гумонбар дониста мешавад. Аммо дар Прокуратураи генералї, бо сабабњои номаълум, далелњои маќомоти мубориза зидди фасодро нисбати Нур Нуров рад карданд. Агентии назорати молиявї ва мубориза бо фасод мегўяд, њаљми маблаѓе, ки дар рафти парвандаи "исфарагињо" њамчун ришва ва ќаллобї судяњо ва прокурорњо гирифтаанд, наздик ба 400 њазор доллари амрикоиро ташкил медињад. Шермат Нуров, собиќ муовини прокурори наќлиёт, бо гирифтани 100 њазор доллар муттањам дониста шуд. Судя ва прокурорњое, ки дар парвандаи "исфарагињо" ба гирифтани пора муттањам дониста мешаванд, ба гуфти Агентии назорати молиявї ва мубориза бар зидди фасод, бо розигии Нур Нуров ин амалњоро содир кардаанд. Прокурори генералии Тољикистон Шерхон Салимзода дар нишасти ахираш ба журналистон гуфт, ки Нур Нуров бо ваъдаи кўмак расонидан дар парвандаи "исфарагињо" маблаѓ гирифта будааст, аммо кўмак накардааст, ки љинояти ќаллобї мебошад. Аммо њолдонњо сирри ин бастабандии моддањои љиноиро дар њифзи онњое медонанд, ки ќурбони фошкорињои судя Нур Нуров шуда метавонанд. Онњо ишора мекунанд, ки таъини нишасти матбуотии баргузорнашудаи Нур Нуров дар бинои Прокуратураи генералї ишора ба фошкорињои эњтимолии ў мекунанд. Мењрафзуни АБДУЛЛО
МАВЌЕЪ Як маркази тањлилњои иќтисодии Исроил тањќиќ намудааст, ки дар соли 2012 сарвазири ин кишвар Бенямин Натанёњу ва њамсараш Сара аз њисоби маблаѓи давлат баробар ба 2800 доллар яхмос хўрдаанд. Гуруњњои опозитсионї дар рўзномаи «Љумњурият»-и давлати яњуд гуфтаанд, ки ин маблаѓи давлатї нест, балки аз њисоби мардуми андозсупоранда аст. Пас аз тањќиќи рўзноманигор Фабио Скуто ва нашри матлабаш сарвазир гуфтааст, ки дигар аз тарбхона яхмос намехарад ва ў аз маѓозаи њамсояаш бо пули худаш харидорї менамояд. Ин маќола дар љомеа сару садоњои зиёдеро баланд кардааст ва боиси эътирози мухолифон шудааст. Дар њоле, ки ќонунгузории Тољикистон таќрибан њиљ механизми назорати љамъиятии маблаѓњои буљаро пешбинї накардааст, «Нигоњ» пурсид:
Оё омодаед барои яхмосхурии сарвазир 2,8 њазор доллар дињед? Салим НУРОВ, соњибкор: - ЊА, омода њастам, ки барои сарвазири Тољикистон 2 њазор неву 5 њазор дињам. Чаро? Чунки бубинед, имрўз дар кишвар хоњ - нохоњ корат ба ягон маќомот афтад, аз ин зиёдтар маблаѓат мебарояд ва њатто дар бонк барои гирифтани маблаѓи худат фоиз медињї, пас ин намуд бењтар нест, ки ман худ барои вазир пулро дињам ва дигарон хабар ёбанд? Агар њама хабар ёбад, мегўянд, ки марди ањли фањм будааст ва пањлўи дигараш ин аст, ки агар ман ба сарвазир пул дињам ва ў ќабул кунад ва ў њам одам аст, яке кори ман ба њамон даргоњ меуфтад ва дастгирї мекунад. Ман њамон пулро ба ў надињам њам дар нархи имрўзае, ки дар Душанбе њаст, дар чанд бор ба тарабхона рафтан тамом мешавад. Ман њамчун соњибкор медонам, ки агар худат надињї, бе хоњиши ту мегиранд. Агар аз рўи адолат нигоњ кунем, мо соњибкоронро бояд дастгирї намоянд, вале имрўз муносибат ба мо њам сард аст ва њаррўз як намуди ќарору ќонун мебароранд. Ба њол ба њам шукр мекунем, то аз ин бадтар накунаныд.
Фариштамоњ ГУЛОВА, фаъоли Фейсбук: - НЕ, аммо фикр мекунам, ки бештари андози месупоридаам айнан барои њамин кор меравад. Умуман супоридани маблаѓ ба њисоби 2 њазор ба ким - кадом вазир барои хўрдани яхмос ин имконнопазир аст. Ва худи ман низ розї нестам, ки ин амалро иљро намоям. Чунки ин маблаѓ метавонад кори муайянеро иљро намояду бањри пешравї ва бењбудии на танњо ман, балки фаъолияти кориву дигар ашхос наќш бибозад. Баъзењо метавонанд гўянд, ки маблаѓи зиёд нест. Лекин барои мани коргар, ки њадди аќќали музди мењнатам њазор сомониро ташкил медињад, маблаѓи зиёд аст. Барои њамин њам, хоњиши ба касе додани онро надорам. Шояд нафароне бошанд, ки барои сарвазир 2 њазор неву 4-5 њазор дињанд, аммо ман то имрўз ба нафаре бењуда пул надодаам ва нахоњам дод. Ман яке аз андозсупорандагони кишварам, вале намедонам, ки андози супоридаи ман ба куљо меравад ва инро њам касе тањќиќ намекунад, чунки дар кишвари чунин ќонуне нест, ки як вазир чї чизњо мехарадро тањќиќ намояд.
6
№48 (324), 20-уми феврали соли 2013
Имрўз беш аз 2 њазор кўдак барои ба кўдакистон рафтан дар навбат меистанд. Ин њолат бидуни шиносу шиносбозї роњ ёфтани кўдаконро ба муассисањои томактабї душвор кардааст. Овозаи болоравии нархи кўдакистонњои шањри Хуљанд шурўъ аз оѓози моњи март аксарият хонаводањоро нигарон кардааст. Акнун онњоро лозим меояд, ки њар моњ ба љои 45 сомонии ќаблї барои як нафар фарзандашон 80 сомонї пардохт намоянд. Чунин ранг гирифтани ваъзиятро масъулин нокофї будани маблаѓ барои хўроки кўдакон маънидод мекунанд. Аммо ин тасмимро на њамаи волидайн ба хушї истиќбол менамоянд. 100% БА ЉОИ 50% Муќаддас, ки истиќоматкунандаи шањри Хуљанд аст, аз љои кораш њамагї 250 сомонї маош мегирад. Ў њайрон аст ки бо ин маош зиндагї кунад ва ё маблаѓи кўдакистони ду фарзандашро дињад: - Ману шавњарам њар ду коргар њастем ва зиндагии мо бо маош мегузарад. Ба њама маълум аст, ки рўзгорро бо маоши давлат т аъмин ка рдан душвор аст. Ду фарзанд дорем, ки њар ду њам ба кўдакистон мераванд ва пардохт кардани моњонаи онњо бар зиммаи ман аст. Наход, якбора нарх 100 % зиёд шавад. Аќаллан 50% боша д гап и ди гар буд… Ин дар њолест, ки аксарият волидайн имрўз аз хўрду хўроки варзандњояшон дар кўдакистонњо изњори нигаронї доранд. Онњо баён медоранд, ки њарчанд кўдакистон давлатї аст, вале мураббиён барои хўрду хўроки бачањо маблаѓ љамъоварї менамоянд, аммо хўрокњои онњо на он ќадар хуб аст: - Њар рўз, ваќте фарзандам аз кўдакистон меояд, мепурсам, ки имрўз чї хўрдї? Мегўяд, макарон. О, дирўз макарон буд-ку, аз ин пеш њам макарон буд, рўзи пешаш њам макарон буд? Имрўз макарони дигархела, - љавоб медињад ў. Хулоса, ќариб њамарўза хўроки кўдакон макарон аст,- мегўянд волидайн. Ду набераи бобои Носир
"Макарон, макарон боз њам макарон!" Кўдакистонњо њам ќиммат мешавад? њам ба кўдакистон фаро гир ифта шу д аа нд . В а й да р сўњбат гуфт, ки наберањоям њамарўза аз кўдакистон гурусна меоянд ва ба ѓайр аз ин ваќти рафтан нону дигар анвои хўрданиро ба сумкаашон меандозанд. ХЎРОК БА ТАЛАБОТ ЉАВОБГЎ НЕСТ Д ар ња ми н њ о л му д ир и шўъбаи гигиенаи кўдакон ва наврасони Маркази назорати давлатии санитарию эпидемиологии вилояти Суѓд Хайрулло Рањматуллоев баён дошт, ки дар муассисањои томактабї дар таъмини хўрокворї камбудињои зиёде љой дорад, ки њангоми гузаронидани санљиши санитарї ошкор шудаанд. - Он маблаѓе, ки аз тарафи волидайн барои хўрду хўрок пардохт карда мешавад, албатта, нокифоя мебошад, зеро бо ин маблаѓ имрўз бо сабаби баландшавии нарх дар бозор онњоро бо ѓизои лозима таъмин кардан номумкин аст. Њар як кўдак, ки дар муассисањои
томактабї 10 соат фаро гирифта меш авад, бояд 120 грамм нон истеъмол намояд, вале имрўз ба љои он 80 грамм таъмин карда мешавад, ё ин ки карточка ба љои 190 - 98 грамм, сабзавот ба љои 200 гармм - 80 грам, ќанд ба љои 35 грамм - 15 грамм, маска ба љои 12 грамм - 5.5 грамм, гўшт ба љои 71 грамм - 14 грамм ва карам ба љои 80 гр амм - 63 грамм истеъмол менамоянд, ки ин аз меъёр паст мебошад. Ин манбаъ илова мекунад, ки барои солимї ва инкишофи њаматарафаи кўдак истеъмоли хўрокњои серѓизо лозим аст, вагарна ба њар гуна беморињо дучор шудани ў аз эњтимол дур нест. НАРХИ КЎЊНА НАМЕШАВАД Мас ъулини муа ссиса њои таълимии томактабї мегўянд, он маблаѓе, ки 35 сомонї муќаррар шудааст, соли 2008 дар маљлиси якљояи падару модарон муайян шуда буд. Он ваќт нарху наво тамоман дигар буду имрўз дигар шудааст.
Масалан, 1 килограмм гўшт он замон 18 сомониро ташкил медод, лекин арзиши он имрўз то ба 40 сомонї расидааст. Агар онро ба сари њар як кўдак барои як моњ таќсим намоем, 1 сомонию 17 - дирамї рост меояд, ки бо ин нарх наметавон кўдаконро бо ѓизои зарурї дар шароити кунунї таъмин намуд. Дар њамин њол, Тўњфа Мамадљонова, мушовири муассисањои таълимии томактабии шањри Хуљанд болоравии нархи кўдакистонњоро дар њоли њозир овозае беш намедонад: - Он овозањое, ки дар шањр аст, ин њоло асос надорад ва солњои оянда мумкин ба наќша гирифта шавад ва он бо дастгир ии ма ќ омот њ ои бо ло ї њалли худро меёбад. Дар пурсиш аз сокинон њам бархеи онњо изњори ташвиш мекарданду б аъзе нафарон мегуфтанд, ки барои таълиму тарбияи хуб ва истеъмоли хуби ѓизои фарзандашон маљбуранд, ки ин маблаѓро пардохт намоянд.
КЎДАКОН НАВБАТ МЕПОЯНД Овозаи болоравии нархи кўдакистонњо дар њоле байни мардум мечархад, ки нокифоягии чунин таълимгоњњо имрўз пешорўи сокинон ќарор дорад. Алњол дар шањри Хуљанд 30 муассисаи томактабї, як комплекс - кўдакистон ва 3 кўдакистони хусусї бо фарогирии 7 њазору 843 нафар фаъолият мекунанд. Ин дар њолест, ки соли 1992 дар 56 муассисањои томактабї наздик 11 њазор кўдак таълиму тарбия мегирифт. Имрўз беш аз 2 њазор кўдак барои ба кўдакистон рафтан дар навбат меистанд. Ин њолат бидуни шиносу шиносбозї роњ ёфтани кўдаконро ба муассисањои томактабї душвор кардааст. Бино ба иттилои Вазорати маорифи Тољикистон, ки дар расонањо нашр шудааст, соли 2011-ум 494 муассисањои томактабї 7% кўдакони љумњуриро ба таълиму тарбия љалб намудааст. Ин нишондод дар соли 2012-ум ба 609 кўдакистон баробар шуда, 10%-и кўдакони кишварро фаро гирифтааст. Баъди пош хўрдани Иттињоди Шўравї 75%-и муассисањои томактабї баста шуда, теъдоди онњо аз 1498 муассиса ба 375 поён фаромад. Ба андешаи коршиносон, нарасидани муассисањои таълимї сабаби болоравии нарх мешавад ва бояд масъулини соња сари ин масъа фикр намоянд, зеро ки бе ин њам зиёда аз 90%-и кўдакон аз зинаи аввали таълим нагузашта, ба мактаб мераванд, ки ин боиси ба душворї ворид шудани онњо ба љараёни барномањои мактабї мегардад. Новобаста аз он ки ањолї зиёд шудаву ниёзи мардум њам ба кўдакистонњо бештар мешавад, аммо баъзе роњбарони кўдакистонњо тарси онро доранд, ки баробари гарон шудани нарх шояд шумораи таълимгирандањояшон коњиш ёбад, чунки бештари оилањо ќудрати пардохти ин маблаѓро надоранд. Афзал БОСОЛИЕВ
ХИЗМАТГУЗОРЇ НИГАРОНЇ Ширкати "МегаФон Тољикистон" аввалин шуда, истгоњи мобилии базавиро ба кор даровард. Он имкон медињад, ки дар навоњии дурдасти кишвар, њамчунин њангоми гузаронидани чорабинињои оммавї алоќаи боэътимод таъмин карда шавад. Истгоњи мобилии базавии "МегаФон" маљмўи таљњизоти тањвилдињандаи радиоиро, ки метавон онњоро дар автобуси хурд аз як љой ба дигар љой бурд, иборат мебошад. Таљњизот ба таъмини алоќаи муштариён њангоми пеш омадани њолатњои фавќулода дар мин-
Алоќаи бемисли «Мегафон -Тољикистон» таќањои дурдаст (масалан, баъди фаромадани тарма ё обхезињо), њамчунин њангоми баргузории чунин чорабинињои оммавї, ба монанди консертњо, мусобиќањои варзишї ва идњо нигаронида шудааст. " Ља шн ги ри и Со ли н ав , Наврўз, Рўзи истиќлолият њамеша ба он оварда мерасонад, ки сарбории шабака дар маконњои љамъшавии мардум зиёд гардида, ба маротиб боло меравад. Акнун мо имкон пайдо намудем, ки ба таври фаврї истгоњи иловагии базавиро дар маконе, ки он зарур аст, ба кор дароварда њазорњо сокинонро бо алоќаи боэътимод таъмин намоем", - мегўяд муовини якуми директори генералї, директор оид ба инфрасохтори шир-
кати "МегаФон-Тољикистон" Денис Никитин. Ба шарофати генератори дизелї мухторияти пурраи коршоямии таљњизот дар маконњое, ки дар онњо воситањои берунии таъминкунандаи барќ ба мушоњида намерасанд, таъмин карда мешавад. Системаи автономии иќлими назоратї яке аз ќисмњои таркибии ИБ ба њисоб рафта ба гармшавї ё сардшавии аз њад зиёд роњ намедињад. Ба кор даровардани ИБ на бештар аз 2 соатро дар бар мегирад. Дар њоле, ки сухан дар бораи таъмин кардани алоќа њангоми њолатњои фавќуллода меравад, чунин фаврият махсусан муњим арзёбї карда мешавад.
®
№48 (324), 20-уми феврали соли 2013
7
Ба ман рўйхати њамаи зангњои воридотиву содиротиро дар телефони писарам ба ман нишон дода гуфтанд, ки писари шумо ягон гуноњ надорад. Гуфтанд, ки мо ўро озод мекунем, писари шумо алиби дорад Ќазияи Куштори Робия Умронова, маъруф ба Парвинача, ки бинобар иттилои Прокуратураи шањри Вањдат, ба танфурўшї машѓул буд, моњи октябри соли гузашта боиси ба муддати аз 19 то 24 сол зиндонї шудани се љавон - Саъдуллоев Дилшод ва Абдуллоев Исматуллои 26-сола, њамчунин Самадов Зафари 29-сола, сокинони ноњияи Вањдат шуда буд. Ќазияи куштори фоњишаи вањдатї Робия Умронова, бинобар иттилои Шуъбаи корњои дохили шањри Вањдат, шаби 11-уми апрели соли гузашта дар њудуди дењаи Муллодавлати љамоати дењоти Гулистони шањри Вањдат, дар соњили канали дења, дар наздикии дарёи Элок, ба воситаи корд кушта шудааст. Бинобар иддаои љониби айбдоркунанда, љавонон дар њоласти мастї Парвиначаро бо њадафњои шањвонї, ба љойи камодам бурдаанд. Баъд аз
мањкумшудаи дигар низ, Дилшод Саъдуллоевро онњо наздик ба соати 19:40 аз мошин фаровардаанд. - Ба ман њатто дар Шуъбаи корњои дохилї ваъда дода буданд, ки писари маро рањо мекунанд, зеро ў ба ин љиноят ягон иртибот надорад. Шаби 11-уми апрел, тахминан соатњои 21:30 ба писарам телефонї суњбат кардам, дар куљо будани ўро пурсидам. Писарам, ба ман гуфт, ки ман дар назди дарвоза њастам. Ман дарвозаро кушодам ва ў ба хона даромад. Мо якљоя теле-
ки дар њељ љои бадани мањкумшудагон осори шиканља набудааст. Суд ба љавонон не, аммо ба экспертиза бовар кард. БАЪДИ 8 РЎЗИ БОЗДОШТ ВА ШИКАНЉА - Баъди њашт рўз, ба хонаи мо муфаттиш Муњиддин Љумъаев омада, либосњои Дилшодро бурданд. Писари ман њамаи ин рўз дар зери азият, ѓайриќонунї нигоњ дошта мешуд. Дар либосњо ягон доѓ наёфтанд. Дар суд гуфтанд, ки доѓи хун дар либоси Дилшод набудааст, - мегўяд падари мањкумшуда. Бинобар гуфтаи адвокатњои мањкумшудагон - Мављуда Усмонова ва Бобобек Пиров, эксперт дар суд гуфт, доѓи хуне, ки дар либоси Исматулло Абдуллоев дарёфт шудааст, ба Умронова Робиа тааллуќ дошта метавонад.
да натавонистааст. Яъне дар суд гуноњи ин се нафар исботи худро наёфтааст ва њукми суд ба тахмину гумонњои љониби айбдоркунанда асоснок карда шуд. Мављуда Усмонова ва Бобобек Пиров, вакилони дифоъи мањкумшудагон мегўянд, дар мурофиаи баъдии судї экспертњо иштирок надоштанд, то санадњои натиљаи экспертизаи тиббии судиро барояшон шарњ бидињанд: - Љониби айбдоркунанда дар суд ба мо гуфтанд, ки яке аз экспертњоро касе ба сару рўяш кислота рехтааст ва эксперт наметавонад дар мурофиа ширкат варзад. Эксперте, ки хуни либоси Исматулло Абдуллоевро тахшис кардааст, њамчунин дар мурофиањо баъдї ширкат накард. Раљабалї Ѓиясов, эксперти Мар-
монбар маълум нест, балки милиса ба гумонбар љойи њодисаро нишон медињад. Баъди ин видео мавриди коркард ќарор гирифт ва дар мурофиањои минбаъда мо ин кадрњоро надидем. ЃАЙБ ЗАДАНИ ТЕЛЕФОН ДАР ШКД Дар ќазия боз як нуќтаи љолиб њаст. Тавре ќаблан гуфта шуд, Саъдуллоев Дилшод шаби 11-уми феврал ба занги телефонии падараш Саъдуллоев Санг љавоб додааст. Маълумот дар бораи ваќт ва макони содир ва ќабул шудани занги телефониро оператори мобилї њифз мекунад. Саъдуллоев Санг мегўяд, чунин маълумотномаро дар бораи кай аз куљо ва ба кї занг задан ва занги киро ќабул кардани писарашро дар ШКД ба
Куштори фоњишаи вањдатї Судии олии Тољикистон, бо мурољиати мањкумшудагони ќазияи маъруф ба куштори фоњишаи вањдатї баррасиро аз сар гирифт. он ки духтар хоњиши яке аз ин љавонон Абдуллоев Исматуллоро дар бораи алоќаи ѓайримуќаррарии љинсї рад карда, гуфтааст, ба милиса шикоят мебарад, яке аз љавонон тарњи куштори фоњишаро кашида, дуи дигар ба фармони аввалї итоат карда, ба Парвиначаи маљруњ корд задаанд. Дар њамин њол, ягон нафари ин љавонон айбро ба дўш нагирифтаанд. Вакилони дифоъи мањкумшудагон мегўянд, онњо нишондодњои даркориро ба милиса зери шиканља имзо кардаанд. Бинобар иддаои айбдоркунандаи давлатї, мањз тањдиди љабрдидаи марњум дар бораи шикоят бурдан ба милиса омили куштори фоњиша шудааст. ШИКАНЉАИ 8-РЎЗА ДАР ШКД Дар мурофиањои судї, тавре аз њукми Суди олии Тољикистон нисбати ин се нафар бармеояд, ба содир кардани ин љиноят иќрор нашудаанд. Баръакс, њамаи онњо худро то њол бегуноњ медонанд. Саъдуллоев Дилшод, яке аз мањкумшудагони ин ќазия ба мо аз мањбаси №3-и шањри Вањдат бо мактуб мурољиат кард. Вай дар мактубаш менависад, ки шаби 11-уми апрели соли гузашта дар хона бо наздиконаш будааст ва дар куштори фоњиша умуман даст надорад. Бино ба навиштаи ў, нишондоди бардурўѓи шоњид Воњидов Вайсиддин боиси ба њабс мањкум шудани ў гардидааст. Вайсиддин, яке аз љавононе мебошад, ки нисфирўзии 11-уми апрели соли гузашта њамроњи се нафар мањкумшуда ўро низ дида буданд. Робиа Умронова, бино ба гуфтаи мањкумшудагон, то соати 19:30-и њамон рўз дарвоќеъ дар дохили мошини сабукраве, ки ба Абдуллоев Исматулло тааллуќ дошт, њамроњи ин сенафара будааст. Бегоњї ў аз сабукрави Абдуллоев Исматулло дар наздикии беморхонаи шањри Вањдат фуромадааст ва љавонон мегўянд, дигар ўро надидаанд. Робия Умронова, бинобар иттилои ташхиси тиббї-судї тахминан дар соатњои 23 24-и шаб кушта шудааст. Вайсиддин њоло дар озодї аст. Муфаттиши прокуратураи Вањдат ба баёноти ў дар бораи он ки ўро пеш аз њама аз мошин фароварда буданд, бовар кардааст. Вале падари Дилшоди мањкумшуда, Саъдуллоев Санг мегўяд, фарзандаш аз соати 21:30-и шаби 11-уми апрел умуман аз хона набаромадааст. Тибќи шоњидии ду
Нашавад, ки шуморо низ замоне мисли судя Нуров баранд?
визор тамошо кардем ва баъд хоб рафтем. Яъне Дилшод он шаб баъди соати 21:30 дар хона буд ва ба њељ куљо набаромадааст. Шояд ягон нафари инњо воќеан дар ин куштор даст дошта бошанд, аммо ман медонам, ки писари ман ин корро накардааст. Вай дар хона бо ман буд ва ин корро карда наметавонист,- мегўяд Саъдуллоев Санг. - 13-уми апрели соли 2012, ваќте ба хонаи мо аз Шуъбаи корњои дохилии шањри Вањдат омаданд, писарам дар Душанбе буд. Вай худ ба шуъбаи корњои дохилї баъд аз он ки ман ба ў телефонї дар бораи ин њодиса хабар додам, њозир шуд. Мутаассифона, дигар мо ўро дар њабс дидем. 8 рўз писарамро бе обу ѓизо нигоњ доштанд. Азият доданд ва бо воситаи шиканља ба ангуштон ќувваи бар часпонда, маљбур карданд, ки то баёнотро имзо кунад, ки гўё ин корро кардааст. Њамаи онњоро шиканља доданд. Бо ин њам писари ман ин гуноњро ба дўш нагирифтааст. Дилшод Саъдуллоев, мањкумшуда мегўяд, адвокатро то суд њамагї як маротиба, баъди 8 рўзи нигоњдорї дар ШКД, ваќти рўбарўкунї дидааст. Дар бораи шиканља њар се нафари мањкумшудагон ба адвокатњо нишондод додаанд. Баъди имзо кардани баёнот дар ШКД. Аммо тавре дар санади айбдоркунї муфаттиш навиштааст, экспетизаи тиббї нишон додааст,
Аммо нишондињандаи хуне, ки аз либоси Абдуллоев Исматулло дарёфт шудааст, ба нишондињандањои хуни худи мањкумшуда Исматулло Абдуллоев рост меояд. Яъне сад дар сад имкон дорад ин хун ба Робиа Умронова тааллуќ надошта бошад. Њамчунон ки метавонад ба Исматулло Абдуллоев тааллуќ дошта бошад, ки бино ба ќавли наздиконаш, баъди боздошт шиканљаи зиёд шудааст. Дар њамин њол, Суњбат Абдуллоев, бародари Исматулло Абдуллоев мегўяд, додараш дар рўзи содир шудани љиноят либоси дигар доштаасту дар ташхис либоси тозаи ўро истифода кардаанд: - Баъди ду се рўз, ки додари маро боздошт карданд, ба ман гуфтанд, ки либоси тоза орам. Ман бурдам. Либосро додам ва либосњои дар танаш бударо гирифтам. Баъд дар суд гуфтанд, ки гўё аз либоси Исматулло хун ёфтаанд. Мо гуфтем, ки ин либосњоро баъди боздошт ба ШКД ман бурдаам, касе эътибор надод, - мегўяд Суњбат Абдуллоев. ДАЛЕЛЊОИ АЙБДОРКУНЇ ВА ЭКСПЕРТИЗАИ НЕСТАНДАРЉАЊОН Бино ба гуфтаи адвокатњо, айбдоркунандаи давлатї дар суд далелњои раднашаванда ва исботкунандаи даст доштани гумонбаронро пешнињод кар-
кази љумњуриявии ташхиси тиббїсудии Тољикистон, ки хулосаи ташхиси хуни либосњои љабрдидаи марњум Умронова Робиа ва мањкумшуда Абдуллоев Исматуллоро гузарондааст, њоло дар мањбас аст. Яњё Одинаев, раиси Маркази љумњуриявии ташхиси тиббї-судии Тољикистон ба мо гуфт, ки Ѓиясов Раљабалї Нуралиевич дар њаќиќат бо гумони даст доштан дар ќочоќи симоб ба даст афтода, бо њукми суд аз озодї мањрум карда шудааст. ВИДЕОИБОЗЇ ДАР ШКД Адвокатњо мегўянд, сабти видеої аз љараёни санљиши нишондод аз љойи њодиса ќиссаи алоњидаи "говсуди вањдатї" аст. - Ваќте дар мурофиаи судї аввалин бор видеои санљиши нишондод дар љойи њодисаро намоиш доданд, мо дидем, ки ду нафар аз гумонбарон Самадов Зафар ва Абдуллоев Исматулло ба љойи њодиса бурда шудаанд. Дар навор кадрњое буданд, ки Исматулло Абдуллоев аз љойи њодисаи куштор дур меравад. Њамин ваќт яке аз кормандони маќомоти корњои дохилї ба гумонбар љойи њодисаи кушторро нишон медињад ва мегўяд: гузаштї! Мо њамчун адвокат ба ин кадри санљиши нишондод дар љойи њодиса эрод гирифтем, ки љойи њодиса ба гу-
ў нишон додаанд. - Ба ман рўйхати њамаи зангњои воридотиву содиротиро дар телефони писарам ба ман нишон дода гуфтанд, ки писари шумо ягон гуноњ надорад. Гуфтанд, ки мо ўро озод мекунем, писари шумо алиби дорад. Ин маълумотномаро ширкати "Мегафон" ба маќомот додааст. Аммо дар мурофиањои судї аз чї сабаб бошад, ин маълумотномаи ширкати "Мегафон" ѓайб зад. Ман њатто ба Бухориев, сардори ШКД шањри Вањдат мурољиат кардам, ки телефони мобилии писари ман ва њам маълумотномаи Ширкати "Мегафон" мурољиат кардам. Посухе надоданд. Дар ШКД-и шањри Вањдат инро рад карда мегўянд, бо мактуби расмї дар бораи тасдиќ нашудани ваљњњои овардашуда посух додаанд. Дар ШКД њамчунин ин иддаоро, ки гумонбаршудагон дар љараёни тафтишот мавриди шиканља ќарор гирифтаанд, рад мекунанд. Прокурори шањри Вањдат, Ќурбоналї Муњаббатов ба саволњои мо дар бораи ќазияи мазкур гуфт, ки љиноятњои монанди ин зуд ошкоршаванда мебошанд, аммо љузъиёти ин ќазияро шарњ додан нахост. ЌУРБОНИЊОИ СИЁСАТИ КАДРЇ ДАР МАЌОМОТ Мањкумшудагон ва наздикони онњо мегўянд, ба гумони ѓолиб ин се нафар ќурбони сиёсати ѓайрирасмї дар маќомоти ќудратї шудаанд, ки дар њолати ошкор нашудани љиноятњои вазнин, роњбарияти маќомот аз мансаб мањрум карда мешаванд. Аз ин рў, мекўшанд њар чї зудтар гунањкоронро пайдо карда, муттањам кунанд. Вале боз њам саволи матрањ ин аст, ки чаро Суди олии Тољикистон бе асоси кофї ва далелњои раднашаванда њукм содир мекунад? Мањкумшудагон мегўянд, тасмим гирифтаанд, ба Президент Эмомалї Рањмон, прокурори генералии Тољикистон, Шерхон Салимзода ва ба созмонњои дифоъ аз њуќуќи инсон мурољиат кунанд, то ќазияи куштори "фоњишаи вањдатї" аз нав мавриди санљиши мустаќил ќарор гирифта, бозбинї шавад. То њаќ ба њаќдор расад ва кушандаи аслии "Парвинача" ошкор ва љазо дода шавад.
Фаридун РАЊНАВАРД, Эраљи АМОН, "Нигоњ"
8
№48 (324), 20-уми феврали соли 2013
Ва њоло мегўем, ки кош њамон Кодекс боќї мемонду мо ба ин рўз намерасидем". Соњибкори дигар изњор медорад, ки "Ин њама вазнинї аз мо дида бештар ба ањолї мерасад.
Нињоят Кодекси нави андози Љумњурии Тољикистон аз якуми январи соли равон ба фаъолият шурўъ кард. Дар Кодекси нав агарчї манфиати андозсупорандагон ба инобат гирифта нашуд, вале ба њар навъ манфиати андозќабулкунанадагон то андозае ба њисоб гирифта шуд. Мањз чунин духўрагї, яъне ба манфиати як тараф ќабул шудани Кодекси нав сабаб гардид, ки дар як мўњлати кўтоњ эътирози зиёди андозсупорандагон дар кишвар ба вуљуд ояд ва њатто боиси коршиканињо гардад. Дар давоми ду моњ аллакай ду эътироз ва коршикании калони тољирон алайњи андозбандии баланд ва ѓайриодилонаи давлат баланд шуд. Нахуст дар таърихи 4-уми феврал садњо тан аз тољирони бозори "Сомон" воќеъ дар шоњроњи ХуљандЃафуров, дар эътироз ба амалкарди маќомоти андоз, коршиканї карданд. Мањз тартиби нави андозбандї боиси норизоии тољирони бозори "Сомон" шуда буд. Агарчи баъд аз нисфирўзии 4 феврал дар толори њукумати шањри Чкалов бо иштироки рањбарияти ин шањр, муовинони аввали раиси њукумати Суѓд, намояндагони идорањои андоз ва бархе дигар маќомоти дахлдор, љонибњо ба мувофиќа расиданд ва тољирон дари дўконњои худро боз намуданд, вале болоравии нарх дар ин бозор худи њамон рўз ба чашм расид, ки норозигии харидоронро ба вуљуд овард. Вале чун харидорон дарк карданд, ки дар болоравии нарх на тољирон, балки Кодекси нав ва њукумат гунањкоранд, ноилољ мањсулотро бо нархи гаронтар харидорї намуда, ба роњи худ давом доданд. 13 феврал бошад беш аз сад тољири бозори марказии ноњияи Восеъ даст ба коршинканї заданд. Сабаби эътирози онњо низ болоравии нархи нуктањои савдо бинобар болоравии андоз буд. Бозори марказии Восеъ, яке аз бузургтарин бозорњои минтаќаи Кўлоб ба шумор рафта, сокинон аз тамоми ноњияи дигари минтаќа ба он љо барои хариду фурўш меоянд. Тољирони бозори мазкур низ чун диданд, ки аз тарафи маќомот ва Кумитаи андоз хељ гузаште намешавад, ноилољ нархро баланд бардоштанд ва гарониро ба дўши харидор бор карданд. Дар ин ду моњ, дар баробари эътирозу корпартоињои тољирон, чандин муассисањои мактабї њам алайњи Кодекси нави андоз овоз баланд карданд. Як гўрўњ роњбарони мактабњои миёнаи хусусии вилояти Суѓд њанўз моњи январ ба президенти кишвар, парлумон, Вазорати маориф ва Кумитаи андоз бо мактуби дастаљамъона мурољиат намуда, таќозо кардаанд, ки андоз аз даромади онњо поин бурда шавад, вагарна муфлис мешаванд. Зеро тибќи таѓйироти нави Кодекси андози Тољикистон танњо мактабњои давлатї аз пардохти андоз аз арзиши изофа озоданд. Вале мактабњои хусусие, ки аз 500 њазор сомонї зиёд даромади солона доранд, бояд 18 дар сад андоз аз арзиши изофа пардохт кунанд. Ин барои мактабњои хусусии кишвар, ки њам дар низоми таълим ва њам дар омўзишу тарбия дањњо маротиба аз мактабњои давлатї бењтаранд, чун як фољиаи миллї ќабул карда шуд. Албатта, њаќ ба љониби Файзулло Файзиев, мудири гимназияи хусусии "Ганљ" дар шањри Хуљанд аст, ки мегўяд: "Боло бурдани мизони андоз монеъ ба рушди мактабњои хусусї мегардад". Ба ќавли ў, "пеш аз њама, аз ин гаронии андоз волидайни хонандагон зарар мебинанд. Чунки мактабњои хусусї ночоранд њаќќи тањсилро боло баранд. Агар нархи тањсил боло бурда нашавад, андоз аз арзиши изофаро мактабњои хусусї пардохт карда наметавонанд. Дар сурати пардохт намудани
пориш дод, чї гуна мавриди истиќболи тамоми ањолї ќарор гирифт. Дар паёми хеш Эмомалї Рањмон ба маќомоти андоз ва ба Вазорати молия супориш дода гуфта буд, ки то соли 2012 Кодекси нави андоз омода шавад ва њамчунин, ќайд гардида буд, ки Кодекси нави андоз бо назардошти эњтиёљоти љомеа ва манфиатњои умумидавлатї ва љомеаи со-
ворид намудани сабукињо ба Кодекси нави андоз ба инобат гирифта нашуд? Агар сабукињо оварда бошад, чаро Кодекси мазкур боиси эътироз ва њатто коршиканињо гардид? Солњои зиёдест, ки мардум калимаи эътироз ва коршиканиро фаромўш карда буданд. Инак, дар давоми ду моњ ду коршикании калони тољирон ва дањњо мурољиату номањои эъти-
"Кодекси нањс" Ё чаро Кодекси нави андоз боиси эътироз ва коршиканињои соњибкорон гардиду мегардад? 18 дар сад андози изофа аз даромади солона маблаѓњои моњонаи муаллимону ходимон, таъмир ва таљњизонидани мактабро дарёфт карда наметавонанд ва касод мешаванд". Вале аз чї бошад, ки ин њамаро тартибдињандагони Кодекси нав ба инобат нагирифтанд? Дар Кодекси андози кўњна мактабњои хусусї дар ќатори мактабњои давлатї ва дигар муассисањои хусусии омўзишї аз љумла, кўдакистонњои хусусї, аз имтиёзоти андоз бархўрдор буданд ва дар маљмўъ њудуди 4 дар сад аз даромади солонаи худ андоз месупориданд. Ќодекси нав бошад маљбур мекунад, ки онњо 18 фоиз андоз супоранд. Ба назар чунин мерасад, ки Кодекси нави андоз на танњо ба тољирону мактабњо, њатто ба мабалѓгузории хориљиён низ ба соњањои гуногуни Тољикистон монеъ мешавад. Гурўње аз коршиносон бар он аќидаанд, ки яке аз сабабњои асосии љалб нашудани маблаѓгузорони хориљї ба Тољикистон мањз баланд будани ААИ ва номураттабии ситемаи андозбандї ба њисоб меравад. Зеро аз як тараф агар андоз хеле баланд бошад, аз тарафи дигар ба ќавли професор Њољимуњаммад Умаров, дар ситемаи андозбандї низ ширкатњо ба худиву бегона људо карда шуда, баробарї дар низоми андозбандї вуљуд надорад, ки ин боиси љорї шудани раќобати носолим миёни ширкатњо ва бор кардани андозњои гуногун ба дўши дигар ширкатњо гардидааст. Чаро? Дар ёд дорам, ваќте ки президенти кишвар њанўз моњи декабри соли 2010 дар паёми навбатии худ ба Маљлиси Олии ЉТ дар бораи аз нав тартиб додани Кодекси нави андоз су-
њибкорон дар сатњи замонавї тањия карда шавад. Таклифи президент бењуда набуд. Зеро тањлилњо нишон медоданд, ки гаронии андози Тољикистон на танњо дар дохили кишвар норозигии зиёди ањолї ва соњибкорони ватаниро ба вуљуд меовард, балки бањси он аз њудуди кишвар низ берун баромада, ба зиддияти сахти ширкатњои хориљї ва љамъиятњои гуногун дучор гардида буд. Њатто ташкилотњои зиёди бонуфузи хориљї, аз љумла, Бонки љањонї аз Тољикистон таќозо намуда буданд, ки сиёсати андозбандии худро бознигарї кунад. Инак, Кодекси нави андоз тартиб дода шуда, аз якуми январ мавриди истифода ќарор гирифт. Яъне давлат дар сиёсати андозбандии худ таљдиди назар кард. Вале ѓайричашмдошти њама Кодекси нав ба соњибкорону тољирон ва умуман ба њама табаќањои ањолї на сабукї, балки аз пештара дида, вазнинии бештар овард. Мардум умед доштанд вазъ бењтар мегардаду нињоят аз андозњои гарон озод мешаванд, вале баръакс шуд. ЧАРО ДАСТУРИ ПРЕЗИДЕНТ БАРЪАКС ИЉРО ШУД? Солњои охир аз мушоњидањо ва тањлилу баррасињои масъалањои зиёди бањснок ба хулосае омадам, ки атрофиёни президенти кишвар на њамеша ўро дуруст мефањманд ва таклифу дархостњои Љаноби Олиро дар баъзе мавридњо баръакс иљро мекунанд. Ба назар чунин мерасад, ки гоњо зердастони сарвари кишвар њатто муќобили дархосту пешнињодњои ў кор мебаранд. Агар чунин нест, пас, чаро дархости президенти кишвар дар бораи
розї ба унвони президенти кишвар аз он шањодат медињанд, ки умеди мардум ба сабукињо барбод рафт ва дастури президент иљро нашуд. Соњибкоре бо номи Абдурањим изњор дошт, ки "мо он ваќт паёми президентро хуш ќабул намуда будем ва умед доштем ки Кодекси нави андоз ба мо сабукињои зиёдеро меорад. Аммо баръакс шуд. Ва њоло мегўем, ки кош, њамон Кодекс боќї мемонду мо ба ин рўз намерасидем". Соњибкори дигар изњор медорад, ки "ин њама вазнинї аз мо дида бештар ба ањолї мерасад. Зеро мо маљбурем, ки фарќиятро бар болои нарх зам намоем ва харидор онро пардохт кунад. Ба болоравии нархи њама гуна мањсулот мо, тољирон гунањкор нестем, балки њукумати кишвар ва тартибдињандагони Кодекси нави андоз гунањкоранд. Мо танњо чун миёнарав миёни халќу Кумитаи андоз хизмат мекунем. Яъне маблаѓро аз ањолии ќашшоќи худ љамъ оварда, онро ба буљаи давлат ворид менамоем. На танњо дар даврони муосир, балки таърихи дуру дарози тамаддуни љањонї гувоњ аст, ки дар њама сохти давлатї эътирози мардум асосан ваќте баланд мешавад, ки њукуматдорон андозњоро барои ањолї баланд мебардоранд. Андози замин, андози об, андози хариду фурўши мањсулот ва бисёр андозњои дигар ба он оварда мерасонанд, ки эътирози мардум оњиста-оњиста баланд шуда нобоварї ба давлат ва њукумат зиёд мешавад. Коршиканињо афзун мешаванд. Албатта мансабдорони моро фањмидан мукин аст. Зеро онњо танњо як роњи пур намудани буљаро пайдо кардаанду халос. Ин
њам бошад, љорї намудани андозњои нав ба нав. Гоњо ба атроф менигараму ба хулосае меоям, ки ки дар њаќиќат љуз љорї кардани андоз василае барои пур кардани буља намондааст. Њатто одитарин шањрванд медонад, ки солњои охир буљаи Тољикистон камчинии сахтро эњсос карда истодааст. Ва ин аст, ки маќомот тамоми чорањоро андешида истодааст, ки андозбандиро зиёд намуда, буљаро бо њар роње набошад пур созад. Њатто роњњое, ки хилофи ќонун аст. Агарчи тибќи маълумоти оморї сатњи камбизоатї дар кишвар то 40 фоиз поён рафтааст, вале мушоњидањо нишон медињанд, ки зиёда аз 50 фоизи ањолї дар сатњи камбизоатї ќарор дошта, хўроки асосиаш нону чой ба њисоб меравад. Мардуме, ки бинобар сатњи пасти камбизотї ва набудани љои кори доимї ва њатто љои кори мавсимї наздик ба 2 млн. фарзанди ќобили муњнаташ (тибќи маълумоти оморї ин шумора зиёда аз 70 дарсади љавонони ќобили мењнатро ташкил медињад) дар муњољират ќарор дорад, андозсупорандаи асосї ва пуркунандаи буља ба њисоб меравад. Агарчи аз маблаѓњои фиристодаи муњољирон андоз гирифта намешавад, зиёда аз 70 дар сади андози Тољикистон мањз ба туфайли маблаѓи ирсолнамудаи њамин муњољирон пардохт карда мешавад. Шояд њайрон мешавед, ки чї хел? Љавоби ин суол хеле осон аст. Аз аксари дењќонон пурсон шавед, ки онњо андози заминро чї гуна месупоранд? Онњо њатман ба Шумо чунин посух медињанд: - Андози заминеро, ки кайњо эрозия шуда, аз њосил мондаасту аз тарафи давлат на кўмаки техникї ва на кўмаки молї барои муолиљаи он намерасад, мањз аз маблаѓи фарзандони муњољири худ пардохт менамоем. Муаллим њаќи хизматрасонињои гуногун, аз љумла коммуналї, коммуникатсионї ва ѓайраву ва њоказоро мањз аз пули фарзанди муњољири худ пардохт мекунад. Бемор, ки ба шифохона меафтад, мањз аз пули њамин муњољирон табобат гирифта, андози доруву дигару дигарро аз хамин маблаѓ пардохт мекунад. Шояд њанўз дер нашудааст ва Тољикистонро зарур меояд, ки аќалан аз таљрибаи Беларусия истифода барад? Дар њоли њозир андоз аз даромад дар Беларусия 12 дарсадро ташкил медињад. Президенти ин кишвар барои соњибкороне, ки дар хориља корхонањои худро доранд ва мехоњанд чунин корхонањоро дар Белоруссия боз кунанд имтиёз дода, онњоро 5 сол аз андоз озод намудааст. Соњибкорони ин кишвар барои воридоти техника ва таљњизот бо нияти сохтани корхона бољи гумрукї намесупоранд. Ё шояд аз таљрибаи Хитой истифода бурда, имконият дињем, ки сафи андозсупорандагон зиёд шавад, на ин ки меъёри андозбандиро баланд бардорем. Мутахассисе иброз медорад, ки аслан андоз бояд њавасмандкунанда бошад, на буѓикунанда. Аммо дар кишвари мо? Андозсупорандагонро буѓї карда истодаанд, ки ин метавонад оњиста - оњиста шумораи андозсупорандагонро кам гардонида, онњоро маљбур намояд, ки даромади худро пинњон доранд. Танњо бо роњи гузашт ва кам кардани андоз мо метавонем, ањолиро ба њукумат наздиктар кунем ва ба фаъолияти шаффофи соњибкорон шароит фароњам орем, вагарна ин як Кодекси "нањс" хоњад буд. Акрами ХОЛИЌ
№48 (324), 20-уми феврали соли 2013
9
Барои расидан ба умќи масъала бояд ба њодисаи садама ва матлаби "Мурдафурўшї.." ва боз њам бењтараш њодисаи садама баргашт.
Ширкати "Тољирон" барои паст задани эътибори корї аз адвокати маъруф Файзинисо Воњидова 50 њазор ва аз нашрияи "ИмрўзNews" 1 сомонї љуброни зарари маънавї талаб кардааст. Ин дуюмин талаби товон аз љониби намояндањои барљастаи элитањои њукмрони Тољикистон - Соњибовњо ва Њукумовњо дар як моњи ахир мебошад... ЉАЗО БАРОИ ШАРЊИ КОРШИНОСОНА Файзинисо Воњидова, вакили мудофеъ, ба "Нигоњ" гуфт, ки бо њамин мўњтаво аз Суди иќтисодии Тољикистон мактуб гирифтааст ва ин даъво рабт дорад ба матлабе, ки ба як шарњи ў дар рўзномаи "ИмрўзNews" оиди як садамаи дар шоњроњи Шањристон рухдода. - Ман аз нуќт аи наза ри њуќуќї ба суоли хабарнигор љавоб дода будам, ки агар ронандаи автомашинаи боркашонии "Тољирон" љасади ронандаи автомашинаи сабукравро ба ивази пардохти 25 њазор доллар ба пайвандонаш
тўњматангезу фитнаовар ба Суди иќтисодии шањри Душанбе аз боло и рў зномаи "ИмрўзNews" ва њуќуќшинос Файзинисо Воњидова бо аризаи даъвогї дар бораи њимоя на муда ни эъти бори кор ии шахси њуќуќї мурољиат намуд",омадааст дар номаи љавобии ин ширкати маъруф ба дархости журналистии мо. "Тољирон" талаб дорад, ки аз Файзинисо Воњидова маблаѓи расонидани зиён ба эътибори кории шахси њуќуќї ба андозаи 50 000 (панљоњ њазор) сомонї рўёнида шуда, ба яке аз фондњои хайрия ва ё хонаи маъюбон гузаронида шавад.
ав тома шинаи б орк ашонии ЉДММ "Тољирон" ва автомашинаи сабукрав дар роњи Душанбе - Хуљанд наќл мешуд. Аз мўњтавои ин маќола бармеояд, ки рона ндаи авто маши наи боркашонии "Тољирон" љасади ронандаи автомашинаи сабукравро, ки њар ду бо њам бархўрда буданд, гарав гирифта, баъди пардохти 20 њазор доллари ИМА ба наздиконаш супурдааст. Аммо асли њодиса ин аст, ки 26-уми октябри соли 2012 капитани милиса, масъули бахши шиносномадињии ШКД ноњияи Шањристон Фахриддин Боев дар њолати мастї идораи мо-
ФАЙЗИНИСО ВОЊИДОВА - АДВОКАТ ВА БЛОГЕРИ МАЪРУФ
суоле аз љониби журналист оиди сабабњои мурољиат накардани хешовандони милисаи фавтида ба маќомот ва суд буд, ки љавоби мушаххас дошт. Ба он маънї, ки хешовандони марњум бохабаранд, ки ин ширкат ба кї тааллуќ дорад ва касе
Вале оё ин дар шароити кунунии Тољикистон њамеша маънии дасттнорас будан ва ќонуннописанд монданро дорад? Бањсњои расонаї ва судии ахир нишон медињанд, ки не. Яъне намояндањои элитаи њукмрон низ зиёд ба суд мурољиат мекунанд.
"Тољирон" алайњи адвокат доданї бошад, инро бояд, ки ташхис кунанд ва њисобу китоби зарарро таъйин намоянд. Њодиса ин тавр буд, ки дар натиљаи садама 5 ё 6 литр бензин аз автомашинаи боркашонии "Тољирон" мерезад ва ронанда њамчун зарари ба вай расида љасади ронандаи автомашинаи сабукравро нигоњ медорад ва аз пайвандони марњум 25 њазор доллар љуброни зарар талаб мекунад. - Зараре, ки автомашинаи сабукрав ба автомашинаи боркашонии "Тољирон" расонидааст, агар 6 литр бензин буд, бояд аз рўйи нархи бензин њисоб ва пардохт мешуд, на 25 њаз ор до ллар . Тал аби 25 њазор доллари ИМА-ро пайвандони марњум аз ноњияи Ѓончї ба ман гуфта буданд. Пайвандони марњум, ки корманди милиса будааст, бо пардохти 20 њазор доллар љасадро мегиранд... Дар мурофиа, њатман, шоњидон шоњидї хоњанд дод. Њоло барои ман маълум нест, ки ширкати "Тољирон" ронандаи худро њимоя мекунад, ё худро, -мегўяд Файзинисо Воњидова. Адвокати маъруф бар он аст, ки ў мисли одати маъмул ба суоли хабарнигор љавоб гуфта, шарњи коршиносонаи як нигоштааш дар шабакаи иљтимоии Фейсбукро додааст ва шарњи ў рабте ба эътибори кории "Тољирон" надорад, зеро ў танњо аз амалњои ронанда интиќод кардааст ва ба механизми судии њисоби зарар ва љуброн рушанї андохта аст, на зиёдтар аз ин. Дар Љамъияти масъулияташ мањдуди "Тољирон", њамчунин, талаби зарари маънавиро аз њуќуќшинос ва "ИмрўзNews" ба мо тасдиќ карданд. ЭЪТИБОРИ КОРЇ ВА ЊАСТИИ БЕБАЊО "Ширкати "Тољирон" барои инкор намудани маќол аи
«ТОЉИРОН» ЯКЕ АЗ БУЗУРГТАРИН ШИРКАТЊОИ ТАЪМИНКУНАНДАИ МАЊСУЛОТИ НАФТЇ ВА ГАЗ МЕБОШАД
Вале бархурди ин ширкат б а н а ш р и я и " И мр ў з N e w s " хеле аљиб аст: "Аз рўзномаи "ИмрўзNews" маблаѓи расонидани зиён ба эътибори кории шахси њуќуќї ба андозаи 1 (як) сомонї њамчун маб лаѓи рамзї ба рои исботи њаќиќат рўёнида шавад. Зеро Ширкати "Тољирон" яке аз ширкатњои бонуфузу шинохтаи љумњурї ба шумор рафта, фаъолият ва хизматрасонии хешро барои мардуми љумњурї наметавонад бо ченаки пулї муайян созад ва инчунин, њастии Ширкати "Тољирон" бебањост". Барои расидан ба умќи масъала бояд ба њодисаи садама ва матлаби "Мурдафурўшї.." ва боз њам бењтараш њодисаи садама баргашт. АЗ ШАЊРИСТОН ТО ДУШАНБЕ 17-уми январи соли љорї дар рў зномаи "Имрў зNews" маќолаи "Мурдафурўшї дар Ширкати "Тољирон" нашр шуд, ки дар он аз њодисаи садамаи
шини сабукравро дар 202-юм километрии шоњроњи Душанбе - Хуљанд аз даст дода, ба мошини бо ркашо нии ширк ати "Тољирон", ки њомили 37 тонна бензин буда, дар НФС меистод, бармехурад. Дар натиљаи садама, ронандаи сабукрав дар љойи њодиса мефавтаду њарду мошин осеб мебинанд. Ронандаи мошини "Тољирон", ки сокини Бадахшон будааст, товони зарар талаб мекунад ва бо сабабњои номаълум љасад ду рўз дар мурдахонаи Шањристон мемонад. Баъди гуфтушуниди хешовандони марњум бо масъулини "Тољирон", масъала њалли худро меёбад. Инъикоси њамин њодиса аз наќли ќавли адвокат бошад, боиси мурољиат ба суд гаштааст. Бинобар гуфтаи Файзиниссо Воњидова, роњбарияти "Тољирон" даъво овардаанд, ки "сарлавњаи маќола эътибори кории ин шахси њуќуќиро паст задааст, вале маълум аст, ки блогер ва коршинос ба сарлавња коре надоранд. Аммо ба гуфтаи адвокат, дар ин маќола
дар Тољикистон ба додашон намерасад. "ТОЉИРОН" = ДАСТНОРАС? Ин дар њолест, ки фоидаб ар до ро ни ш ир ка тњ ои т аъ минкунандаи сўзишвории "Тољирон" ва "Фароз", тибќи иттилои ѓайрирасмї, оилањои на з д и к б а п ре з и д е нт Э мо малї Рањмон - Соњибовњо ва Ѓ у л о мо в њ о ма њ с у б ме ш а ванд. Номи ин ширкатњо ва ин одамон пештар њам дар доирањои соњибкорї ва њукуматии Т о љи к и ст о н ви р д и з а б онњ о буд, хоса замоне, ки кишвар д а р с о л њ о и 2 0 1 0 -2 0 1 2 б а бўњрони сўзишворї гирифтор шуду ин ширкатњо тавонистанд талаботи бозори гази моеъро таъмин кунанд. Шамсулло Соњибов, ки аз ў дар баробари ин ширкат ном бурда мешавад, намояндаи т и љор а т и и Т ољи к и с т о н д а р Британияи Кабир мебошад ва домоди роњбари давлат аст . Файзулло Ѓуломов, роњбари ширкати "Тољирон" таѓои Шамсулло Соњибов мебошад.
ЭЛИТА ЧЇ МЕХОЊАД? Бале, ин ќазия танњо мавриди ба судњо рў овардани афроди наздик ба доирањои болотарин нест. Чанде пеш писар и Амонуллоњи Њукуматулло - роњбари КВД "Роњи оњани Тољикистон" - Рустам Њукумов аз р ў з но ма и " И мр ў з N e w s " в а сармуњаррири он Назири Нусрат дар робита бо як матлабе, ки дар бораи ў, моњи октябри соли гузашта дар рўзномаи мазкур чоп шудааст, ба суди но њ и я и И с мо и л и С о мо ни и пойтахт шикоят бурд. Ў даъво дорад, ки "ИмрўзNews" бо интишори матлабе зери унвони "Боќиев ва Њукумов: фарзандоне, ки "дарди сар"-и падар шуданд", ба шаъну шарафи инсонии ў латма овардаасту бояд тавони зарари маънавї дињад. Рустам Њукумов 50 њазор сомонї зарари маънавї талаб кардааст. Амонуллоњи Њукуматулло низ аз хешовандони роњбари давлат мањсуб мешавад в а а з ну ф у з и з и ё д е д а р оилаи Соњибовњо, ки ду домоди роњбари давлат: Мањмадзоир Соњибов ва писари бародараш Мањмадулло - Шамсулло Соњибов ба он тааллуќ доранд, бархурдор аст. Ин вижагињо суолеро ба миён меоранд, ки Соњибовњо ва Њукумовњо чї мехоњанд? Њимояи ќонунии шаъну шараф ва эътибори корї ё чизе зиёдтар аз ин? Чї њам набошад, дуюмин мурофиаи судї ва даъвои товони зарар дар як моњ рўи кор задааст, ки баёнгари муњити равонии элитањои њукмрон аст, вале алњол сабабу омилњои аслї ва мантиќи ин даргирињо номаълум аст, њадди аќќал барои љомеа. Аммо даќиќ аст, ки "њиљ сирре пушида нахоњад монд". Њарамгули ЌОДИР, ЭРАЉИ АМОН
10
№48 (324), 20-уми феврали соли 2013
Ва Вашингтон барои бунёди як чатри дигари њифозатї дар Эрон метавонад кўшиш кунад. Вале инро метавон танњо бо њамоњангї бо дигар муттањидон анљом дод. Дар равобити Эрону Амрико, ки муддати бештар аз сї сол ба инљониб дар њоли "љанги сард" ќарор доранд, таѓйироти чашмгир пешбинї мешавад. Ду љониб баъди садои мусолиматомези Вашингтон, ки ахиран хостори гуфтугўњои мустаќим бо Тењрон шуд, ба нахустин мулоќот, ки ќарор аст 26 феврали соли равон дар доираи нишасти байналмилалии њалли барномањои њастаии Эрон дар Алмаато баргузор шавад, омодагии љиддї мебинанд. Чуноне сарвари кумитаи иртибототи байналмилалии Думаи давлатии Русия Алексей Пушков мегўяд, Барак Обама наќшаи њамлаи низомї ба Эронро дар зери ќуттї кардааст. Далели ў баёнияи Љо Байден, ноиби президенти ИМА дар Мюнхен аст, ки дар масъалаи Эрон афзалиятро ба гуфтушунид ва роњњои дипломатї дод. "Њоло ИМА оњанги суханро нисбат ба Эрон дигар мекунад. Пештар аз тарњњои омодаи њамла њарфи бештар зада мешуд, вале акнун увлавиятро ба гуфтушунид медињанд", - гуфт Пушков дар як нишасти матбуотї. Вале вай хотирнишон њам сохт, ки ваќте дар Мюнхен масъалаи Эрон дар миён буд ва чун вазири умури хориљии он сухан меронд, толор изњори нороњатї мекард. "Аз сўе Эронро ба муколама мехонанд ва аз љониби дигар ўро шунидан намехоњанд. Аз ин рў, дар Мюнхен сари ин масъала муколама сурат нагирифт", - иброз дошт соњибмаќоми парламони Русия. АЗ КЛИНТОН ТО БАЙДЕНУ ОБАМА Аввалин касе, ки аз таѓйири лањни муносибати Вашингтон нисбат ба Тењрон њарф зад, вазири пешини хориљии Амрико Њиллари Клинтон буд. Дар поёни соли гузашта вай дар чандин маврид ба ин нукта таъкид кард, ки њатто то андозае муљиби хашми давлати яњудї њам шуд. Аммо дар аввали соли равон, дар нахустин паёми солонаи худ ба мардуми Амрико Барак Обама даќиќан эълон кард, ки мехоњад дар ин равобит њам таѓйири сиёсат кунад. Интизор мерафт дар ин паём Обама њарфи муњимро дар мавриди дурнамои муносибат бо Эрон баён дорад, вале чизе гуфт, ки бисёрињоро дар њайрат андохт. Дар лањни суханони сарвари Кохи Сафед тањдиди њамлаи низомї ба Эрон љо надошт, чун дар аввал мегуфт, ки ба лашкаркашињо барои мубориза бо терроризм даст мекашад. Вале дар баробари ишора ба њалли дипломатии ќазия таъкид њам намуд: "Мо њама корро хоњем кард, то онњо соњиби силоњи њастаї нашаванд. Роњбарони Эрон бояд ба дарки ин нукта расанд, ки њоло барои роњи њалли дипломатии мушкилоташон бо љомеаи байналмилалї фурсат доранд, зеро муттањидон њама якзабонанд ва талаб доранд, ки ўњдадорињо бояд ќатъї риоя шаванд". Њамчуноне дида мешавад, аз изњори назари Клинтон дар соли гузашта то баёнияи Байден ва паёми Обама дар соли равон тарњрезии сиёсати машваратшуда ба мушоњида мерасад. Яъне, њам њарфњо наванд ва њам ѓояњо. Ва дар паспардаи изњори назарњои дипломатї пешнињодоти амалї њам ба гўш мерасанд, аммо њоло аз љониби шахсоне, ки ба назар мерасад, таъсире дар раванд надоранд. Вале чун нек тањлил шавад, дидан мумкин аст, ки инњо њама аз
ОБАМА ВА АЊМАДИ НАЖОД ЊОЛО ЊАМ ШОНС ДОРАНД...
Сайид Алии Хоманаї, ки њамеша њарфи охир дар тайини њар сиёсат аз ўст, шарњ дод. Аз љумла гуфт: "Пешнињоди ахири бархе маќомоти амрикої дар бораи оѓози боби музокираи мустаќим бо Эрон бозтоби густурдае дар расонањои љањонї дошт. Дар вокуниш ба ин мавзўъ, рањбари инќилоби исломии Эрон оятуллоњ Хоманаї онро як навъ тавтиаи сиёсї алайњи миллати Эрон донист. Рањбари Эрон њадафи аслии амрикоињо аз тарњи музокираи мустаќим бо Тењронро як навъ њаёњўи таблиѓотї барои таслими миллати Эрон аз роњи фиребу дурўѓ арзёбї кард. Рањбари Эрон бо баршумурдани дурўѓњои шохдори амрикоињо дар масоили мухталиф алайњи миллатњои минтаќа ва бахусус, миллати Эрон таъкид кардааст, ки Вашингтон барои баргузории музокироти одилона њусни ният надорад, балки аз ин тариќ мехоњад ба љањониён бигўяд, ки би-
Мавзеъгирии нави Вашингтон: амали хайр ё њаёњуи сиёсї? як нуктаи тасмимгирї идора мешаванд. Њатто пешнињоди генерали мустаъфї Љеймс Картрайт. КАФОЛАТИИ АМНИЯТЇ БА ЭРОН, КИ КАРТРАЙТ ПЕШНИЊОД МЕКУНАД Генерал Љеймс Картрайт, ки то њамин наздикињо љонишини сардори ситодњои неруњои мусаллањи ИМА буд, гуфт, ки ба Тењрон додани кафолати мўътамади амниятї метавонад як роњи њалли мушкил бо ин кишвар бошад. Генерал ин суханонро дар як нишаст, дар Вашингтон иброз дошт ва гуфт, як сабаби аслии талоши Эрон барои соњиб шудан ба силоњи њастаї тарс аз њамла аз берун аст. Пас чаро он имконеро пайдо кардан мумкин нест, ки ба Эрон кафолати истиќлолияти комили он дода шавад, то вай худ худро мусаллањ насозад. Ба саволи ин кафолатњо аз чї метавонанд иборат бошад, генерали мустаъфї посух дод: "ИМА ба Љопон, Олмон, Корея муддати ин 60 соли охир дар доираи "худдорї аз густариши њастаї кўмак мекунад. Ва Вашингтон барои бунёди як чатри дигари њифозатї дар Эрон метавонад кўшиш кунад. Вале инро метавон танњо бо њамоњангї бо дигар муттањидон анљом дод. Коршиносони ташаббуси амрикоии коњиши тањдидњои њастаї мегўянд, ки пешнињоди генерал дар лоињаи онњо инъикос нашудааст ва дар маърўзањое, ки омода шудаанд, ин ѓоя њимоят намешавад. Вале он метавонад ба сурати пешнињоди муњим дар оянда дар мадди назар гирифта шавад. Аз сўи дигар, "Ассотсиатсияи назорат бар силоњњо" дар тавсияњои худ гуфтааст, ки додани кафолати шартї ба Эрон метавонад як бахши гуфтушунидњои мустаќими Амрико бо ин кишвар бошад, ки баъдан тањия мегардад. Њамчуноне ишора шуд, пешнињоди генерали мустаъфї метавонад нуќтаи назари ќаблан омўхташуда бошад, ки ќабл аз он ки расман матрањ шавад, аввал аз забони низомии варзида расонаї шудааст. Њамчуноне президенти Маркази тањќиќоти Русия Владимир Орлов мегўяд, њарчанд ѓояи пешнињодии генерал зиддинаќиз аст, вале љолибият дорад. "Ин ишораи басо рўшан ба Эрон аст, ки ИМА омодааст њар гуна пеш-
нињодро мавриди бањсу баррасї ќарор дињад. Табиист, ки ин гуна пешнињод наметавонист аз љониби касе аз маъмурини баландпояи Кохи Сафед иброз шавад. Владимир Орлов дар сўњбат бо "КоммерсантЪ" гуфтааст, ки рўи кор омадани чунин пешнињодот ба он маъност, ки Вашингтон омода аст на танњо љониби Эронро сари нуктањои муњими барномањои њастаияш бишнавад, барои аввалин бор ба нигаронињои љањонии Эрон таваљљўњ намояд, балки худ ташаббускори ибтикороте бошад, ки тавонад мавзеъи Тењронро мулоимтар созад. Аммо ин коршинос ба саволи кї метавонад кафолати "тамдиди боздорандагї" бошад, посух додааст, ки на ИМА ва на Русия ба танњої наметавонанд ин масъулиятро ба ўњда гиранд, вале агар ду љониб иттифоќи назар дошта бошанд, бо масъулияти баробар метавонанд кафили ин боздорандагї шаванд. Аз сўи дигар, иддае аз коршиносон бар ин назаранд, ки пешнињоди
Картрайт чандон амалишаванда ва њатто љолиб њам нест. Директори пажуњишгоњи амнияти байналмилалии иќтисоди љањонї ва муносибатњои байналмилалии АУ Русия Алексей Арбатов мегўяд, ба љои ин ИМА агар ба Эрон кафолат дињад, ки ба муќобили ин кишвар њаргиз аз ќувваи низомї истифода нахоњад кард, ба истиснои он ки худи Эрон сабабгори њамла ба Исроил ё њар кишвари дигар аз муттањидони Вашингтон нашавад, таъсиргузортар мебуд. ЭРОН ИНРО ЧИЗЕ БЕШТАР АЗ ЊАЁЊЎИ ТАБЛИЃОТЇ НАМЕДОНАД Аммо масъалаи муњими дигар он аст, ки Эрон аз ин дигаргунї дар муносибати Вашингтон чї назар дорад ва оё умеде њаст, ки муфид будани таѓйирот эњсос гардад? Ин суолро дар сўњбат бо рўзноманигор ва нависандаи тољики муќими Эрон Бењрўзи Забењулло дар миён гузоштам. Дар посух вай бештар рўи суханони роњбари инќилоби исломї оятуллоњ
лохира, миллати Эрон дар баробари фишорњо ва тањримњои эъмолшуда таслими хости Амрико шуд. Рањбари маънавии Эрон бо ишора ба дурўѓи бепояи амрикоињо дар бораи сохти силоњи њастаї тавассути Эрон таъкид кардаст, ки воќеият ин аст, ки Эрон ба њељ ваљњ дунболи сохти силоњи њастаи набуда ва нест ва агар Эрон њамчунин ќасдеро медошт њаргиз Амрико наметавонист садди роњи мо шавад. Рањбари Эрон њамчунин бо ишора ба бархўрди амрикоињо дар Ироќ ва идомаи бадрафтории онњо бо мардуми мусалмони Афѓонистону Покистон муътаќид аст, ки ќасди Амрико аз тарњи музокарот султа бар миллатњои мусалмон аст. Бо ин васф, мавзўи музокираи мустаќими Эрон бо Амрико дар њоли њозир амалан иљро шуданї нест, магар ин ки Амрико дар рафтор ва сиёсатњои амалии худ дар оянда таѓйироти љиддї ворид кунад". Фаромарзи ФОЗИЛ
№48 (324), 20-уми феврали соли 2013
11
Њайф! Ба онњо устодоне дарс мегўянд, ки њунармандони нимаанд. Њамаи инро Низомов хуб медонад, чї кунад, ки бояд маро љазо дињад!? Китобњои навиштаи ман "Фаррухнома" ва "Дардњои паси парда" мањсули кори кафедраи мањорати актёрї аст. Ваќте ки матлаби ""Гусели маѓзњо" аз Донишкадаи санъат" дар њафтаномаи "Нигоњ" барои нашр омода мегардид, устодони дигари Донишкадаи санъат дар тамос шуда, сабаби аз кор рафтани худро ба мо баён доштанд, ки дар зер фишурдаи он оварда мешавад: Абубак р ЗУБАЙДОВ, номзади илми таърих, љонишини директори Пажўњишгоњи фарњанг ва иттилооти назди Вазорати фарњанг оид ба корњои илмї: - Ман аз соли 1979 дар ин донишкада кор мекунам ва њељ ваќт бо роњбарон мушкилие надоштем. Аз пешонии шўри мо зимистони соли 2007 њамин одам ректор шуду барои кормандони Донишкадаи санъат рўзњои сиёњ сар шуд. Низомовро хеле пеш мешинохтам, лекин то ин дараља будани ўро намедонистам. Дар муносибат ба кормандон оддитарин этикаи инсониро риоя намекунад ва нисбати муовинон, деканњо ва тамоми устодон гуфтори даѓалро (аз ќабили гов, њайвон ва ѓ.) истифода мебарад. Маро дар назди шогирдон њайвон гуфта, тањќир кард. Ман гуфтам, ки шумо аз илми ахлоќ ва педагогика хабар доред? Дар муомилаи ў калону хурд, ё зану мард ањамияте надорад, зеро ў ректор аст ва ў ба касе чї хеле ки хоњад, муомила мекунад. Њар лањза гўшрас мекунад, ки: "Маро Президент таъин кардааст ва танњо Президент метавонад озод кунад. Куљое, ки мехоњетон, рафтан гиретон". Агар Худо накарда, ба Низомов вазифаи баландтареро медоданд, тасаввур кардан душвор буд, ки ў чї кор мекард ва аз худаш кї метарошид. Ќабули ин љаноб он ќадар вазнин аст, ки дар ягон муассисаи дунё чунин нест. Кормандон моњњо ва солњоро дар пушти дари Низомов сипарї мекунанд, вале ба кабинети ў ворид шуда наметавонанд. Профессори кўњансол Љ. Охуновро дар се сол як бор ќабул накард. Лекин барои дугонањои котибааш ва ѓ. њељ гуна мањдудият нест. Барои Низомов таќдири донишкада, донишљўй, ё муаллим муњим нест. Муњим амалї намудани маќсад ва манфиатњои шахсии худаш аст. Ў барои худнамої дар як сол як консерти донишљўёнро ташкил намуда, онро ба тамоми шабакањои телевизион реклама мекунад. Воситаи дигари худнамоии ў ин таъмири биноњо мебошад. Таъмир ва харидани таљњизот кори дўстдоштаи Низомов мебошад, зеро он љо фоида њаст. Лекин сифати таълим ва тарбияи мутахассис барои ў ягон ањамият надорад. Бо њамин ањвол, бояд њама гумон кунанд, ки Низомов дар њаќиќат роњбари арзанда ва дилсўз аст. Соатњо дар бораи ќањрамонии нотакрораш, яъне таъмири Арѓунун њарф мезанад. Њукумат барои таъмири он 1 миллион сомонї људо кард, лекин Арѓунун моли шахсии Низомов шудааст. Ба ѓайр аз худаш ва писараш ягон инсони дигар њуќуќи тарафи он нигоњ кардан надорад. Дар њайати Шўрои илмї олими унвондор намондааст, зеро унвондорњо, арбобони соњаи фарњангу њунар њама аз љабри Низомов фирор карданд. Устод С. Рањимов дуруст ќайд кардаанд, ки кафедрањо бе муаллим мондаанд. Миќдори рафтагињо хеле зиёд аст: Зикриёев Ф. Б. - доктори илм, профессор, Рањимов С. - доктори илм, профессор, Рањимзода Х. - доктори илм, проффесор, Обидпур Љ.профессор, Ниёзов Р. - номзади илм, дотсент, Охунов Љ. - композитор, Арбоби њунари Тољикистон, Бурњон Мањмадќулов - профессор, Њунарпешаи мардумии Тољикистон, Мирзоев Њ. муаллими калон ва ѓ. Њатто аз нотавонбинї Њошим Гадоев барин њунарманди сатњи љањониро дар донишка-
да дидан намехоњад ва доим барои ў мушкилеро эљод мекунад. Њол он ки Њошим Гадоев аз ин донишкада ё аз Низомов чизе намехоњад, фаќат мехоњад ба шогирдон њунар омўзад. Найрангњои давраи имтињони ќабул хеле моњирона аст. Њамагї 3 нафар (Низомов ва 2 нафари дигар) 6 сол боз ќабулро "обу лой" мекунанд. Барои назарфиребї Р. Воњидї ва Б. Холовро њам яксолї гўё раиси ќабул монд. Лекин Холов Б. њангоми имтињон дар роњравњои њавлї "сайругашт" мекард ва намедонист, ки кї ва чї хел имтињон супорид. Имтињонро Низомов бо дигарон њал мекард. Вазорати фарњанг, Вазорати маориф ва њатто Агентии зидди коррупсия як бор напурсиданд, ки барои чї ин хел аст? Муњити донишкада дањшатнок аст. Њукми котибаи ректор аз ректор
асосї гузаштам. Ман ягона профессор дар соњаи созњои миллї дар љумњурї ва арбоби њунари љумњурии Тољикистон мебошам. Аълочии фарњанг ва маориф. Шогирдони зиёд тайёр намудаам. Зиёда аз 40 сол дар ин донишкада кору фаъолият доштам. Ман дар бораи бою ѓанї гардондани дастурњои таълимї барои сози рубоб зањмат кашидам. Аввалин китоби дарсии рубоб, ки соли 1969 ба забони давлатї чоп шуд, ин китоби ман буд. Ин китоб то имрўз - китоби дарсии рўимизии омўзгорону шогирдон мебошад. Ѓайр аз ин, зиёда аз 20 китобу дастуру маљмўа чоп намудам, ки дастраси устодону шогирдон гардиданд. Вале аз замоне, ки Низомов сарвари Донишкадаи санъат шуданд, ба ман эътибори дурусте надоданд. Ман омада, дарс медодаму мерафтам, маро њатто аъзои Шўрои олимон интихоб накарданд. Яъне, маро њамчун як мутахассисе, ки дар љумњурї пешбар мебошаму хидмат кардаам, ќадр накарданд ва њамчун мутахассис истифода набурданд. Барои њамин ман соли 2009 лозим донистам, ки ба
моишњои дипломї пешнињод карданд. Як гурўњ бо роњбарии ман, гурўњи дигар бо роњбарии С. Ќосим. Мо бо ду кори дипломї - "Як воќеа" - и Ч. Пристли ва "Пайроњаи зиндагї"-и С. Сафаров баромад кардем. Гурўњи "Ањорун" њам бо ду намоиш - яке "Юсуфи гумгашта..." - и Ф. Ќосим ва "Имтињон" баромад карданд. Њамаи корњо сабти телевизионї шудаанд. Азбаски ду гурўњ дар бари њам кор мекарданд, бурду бохтњо мисли кафи даст аён буд. Ман наметавонам тўњмат кунам. Ин сабтњоро њоло њам дидан мумкин аст. Гурўњи "Ањорун" намоиши 20 соли ќабли Ф. Ќосимро барќарор карда буданд. Барои ин кор ба онњо ташаккур бояд гуфт. Аммо њељ гоњ кори њаваскории донишљўён бо шоњкории замони Ф. Ќосим баробар набуд. Низомов бошад - воњима мекард, гуё намоиши нусха бењ аз аслї бошад. С. Ќосим њам мефањмид, ки ин тањќир ба рўњи устод Ф.Ќосим аст, аммо хомўш буд! Охир, ин бечора њам интизори комплимент аст. Кори дуюми онњо аз сатњи худфаъолиятї њам поёнтар буд.
"Гусели маѓзњо" аз Донишкадаи санъат - 2
боз баландтар аст. Барои вазифа додан ба котибааш, ки дирўз шўъбаи ѓоибонаи факултети китобдориро хатм кардааст, декани факултети китобдорї, номзади илм, дотсент Б. Холовро як сол пеш гўё барои "ноўњдабарої" аз кор озод кард. Дар асл фаъолияти Холов аз дигарон њатто хубтар буд, лекин инро найрангњои Низомов мегўянд. Як сол факултет бе роњбари асосї фаъолият кард ва як њафта пеш гўё ротатсия карда, котибаашро декани факултети китобдорї таъин намуд. Аз барои Худо, ин гуна найрангбозї ва масхара кардани мактаби олї дар ягон љои дигар бошад? Одаме, ки аз ў фоидаи шахсї гирифта наметавонад, барои Низомов зиёдатї аст. Мутахассис барои вай ќадр надорад. Дар донишкада муаллим намерасад, лекин Низомов ба проректор оид ба таълим супориш додааст, ки ба профессор Обидпур ва Зубайдов соат надињед, зеро мо ба Низомов маъќул нестем. Аспирантњо Тањмина Исњоќова, Зарина Ѓафурова аз дасти ў фирор карда рафтанд. Аз онњо пурсидам, ки чаро меравед, гуфтанд, аз тарзи муносибати њамин ректор. Мутахассисони тайёрро ин одам гурезонд. Аз шогирдони давраи ректории Низомов дигар Давлатманд Холову Саидќул Билолов ё Афзалшо Шодиеву Кароматулло Ќурбонов намебарояд. Зеро Низомов аз њама зиёдтар истеъдодњоро бад мебинад. Љўрахон ОБИДПУР, профессор: - Аз соли ташкил шудани Донишкадаи санъати ба номи Мирзо Турсунзода то соли 2009 фаъолият доштам. Баъд аз соли 2009 ба Пажўњишгоњи фарњанг ва иттилоот ба кори
Пажўњишгоњи илмї-тадќиќотии фарњанг ва иттилоот ба кори асосї гузарам. Ман дар ин љо то имрўз мудири шўъба њастам ва њурмати моро ба љо меоранд. Муносибати А. Низомов, ба фикри ман, пеш аз њама аз он сар зад, ки ў бисёр нотавонбин аст. Дар гирдаш аз мањал ва наздикони худаш љамъ карда, дар имтињони ќабул њам бо онњо њамфикру њамзабон аст. Як ман не, бисёр мутахассисон аз ин донишкада, ки аз мањалњои барои онњо бегона буданд, аз институт маљбуран фирор карданд, ё онњоро бо бањонае аз институт пеш карданд, ё худашон маљбур шуданд, ки ин љоро тарк кунанду раванд. Сентябри соли 2012 мо бо супориши вазорати фарњанг як маълумотномае дар бораи кору фаъолияти Донишкадаи санъат мухтасаран навишта будем ва ин боиси он шуд, ки А. Низомов ба деканњо супориш додааст, ки Обидпурро ба кор нагиред, гўед, ки соат нест ва бо бањонаи соат набудан моро дигар ба кор нагирифтанд, њол он ки дар кафедра муаллим намерасид. Ќурбони СОБИР, профессор, њунарманди мардумии Тољикистон (собиќ мудири кафедраи мањорати актёрї): - Аз рўи тамоми меъёрњо ман бояд соли гузашта донишкадаро тарк мекардам. Љаноби Низомов њама корро кард, ки ман он љо набошам. Њамон сол ду гурўњи хатмкунанда на-
Донишљўён мисли ровиён текст мехонданд. Барои ин кори суст онњо бояд љазо мегирифтанд. Кори бачањои гурўњи мо хеле хуб буд. Инро њам Низомов медонист, аммо дидаву дониста, онњоро болобардорї карда, муаллимони хеле сустро боз аз нав гурўњ дод. Хеле хандаовар буд, ки як театр - студияро анљом дода, аз нав студия мегирад. Ман, ки муалими асосии кафедра њастам, дар канор мондам. Мисли Барзу рафтан даркор буд, мисли он њамае, ки рафтанд, рафтан даркор буд... Дилам барои бачањои тозаинтихобшуда месўузад. Њайф! Ба онњо устодоне дарс мегўянд, ки њунармандони нимаанд. Њамаи инро Низомов хуб медонад, чї кунад, ки бояд маро љазо дињад!? Китобњои навиштаи ман "Фаррухнома" ва "Дардњои паси парда" мањсули кори кафедраи мањорати актёрї аст. Аммо дар стенди донишкада љой надоранд. Низомов барои он ки ман наметавонам мисли атрофиёнаш ба ў тамаллуќ занам, китоби "Фаррухнома"ро аз стенд гирифта, пора-пора кард. Ин рафтораш - рафтори чингизї буд. Ин гуноњи кабира аст. Низомов метавонад ба Ќурбони Собир хусумат дошта бошад, аммо њунарманди мумтоз Ф. Ќосим чї гуноњ дорад? Љўрабой ОХУНОВ, арбоби њунари То љи к и с т он , к о м поз ито р, собиќадори мењнат: - Аз оѓози ташкили ин Донишкада дар ин љо кор меку-
нам, вале бо омадани Аслиддин Низомов ин љоро тарк кардам. Ин одам ваќти пирии ман маро нафањмид, ба хоњишу илтимоси ман нигоњ накарда, дарси маро ба чорум ошёна гузаронд. Ба ў гуфтам, охир ман наметавонам, ба ман сахт аст, мо њамкасб, њамдиёрем, шумо - доктори илм наход, нафањмед. Ў не гуфт, тавони њамин, натавонї... Ман 10 сол дар Маскав хондам, умрамро дар ин донишкада гузарондам, њама фанњои мураккаби мусиќї-назариявиро ман мебурдам. Дар рўяш гуфтам, ки ин хонаи мо, шумо нав омадед. Ду сол дар ќабулгоњаш будам, ягон бор ќабулам накард. Ман назди вазир ба осонї меравам. Ин чаро ќабул накард? Ман дар мавриди сифати таълими хонандагон мехостам сўњбат кунам, зеро ў сарвар аст. Ман 85 - сола шудам. Мардум мегўянд, аввал одам шав, баъд олим. Ту доктори илм бошї, бояд боз одамтар шавї. Аввал рафтораш бо ман наѓз буд. Як китоб чоп карда буд, онро дидам, хеле хато дошт, хостам кўмак кунам. Ин шоњасари миллати тољик, ман эрод гирифтам ва пешнињод кардам, ки хатогињо дар љилдњои баъдиаш ислоњ шаванд. Баъд, дигар, њатто ду - се даќиќа њам ќабул накард. Як љињати хуб дорад. Чанд мўњлат дар хонаи бастакорон раис шуд, кори хољагиаш бад набуд, лекин ту доктори илми санъатшиносї њастї, на ин ки устои корњои хољагї. Хуррам РАЊИМЗОДА, академик, доктори илмњои педагогї: - Ман профессор, доктори илмњои педагогї, академики академияи илмњои педагогї ва иљтимої. Ман чанд сол ба њайси мудири кафедраи педагогика, психология ва профессори кафедра дар Донишкадаи санъат кор карда будам, коллективи бисёр хуб доштем. Аз омадани Аслиддин Низомов, аз усули роњбарии ў ман фањмидам, ки мо бо ин кас кор карда наметавонем. Ман мушоњида кардам, дар давоми сол ин одам соњиби обруи воќеї нашуд. Бисёр одамоне, ки мо њамроњ кор мекардем, он љоро тарк карданд. Сабаби рафтани ман он буд, ки ман аъзои Шўрои олимон будам. Касе, ки муќобили сухан ё аќидаи ў фикрашро мегуфт, он кас ба ректор маъќул намешуд. Рўзе мудири шўъбаи аспирантураро, ки бисёр њам зани бомаданияту даќиќкор аст, бе асос танбењи сахт дод, ки роњбарњои илмї кор намекунанд. Ман гуфтам, ки шумо чизе мегўед, асос надорад. Кори аспирант, навиштани рисолаи илмї як муддати муайянро талаб мекунад ва рисоларо аспирант менависад, на роњбари илмї. Ман гуфтам, ки шумо аспирантњоро дастгирї намекунед ва бо он стипендияе, ки мегирад, маљбур аст кор кунад. Агар шароити иќтисодиаш заиф бошад, наметавонад њимоя кунад. Ин суханони ман Низомовро тамоман нафорид, зеро ў ќудрати шунидани сухани њаќро надорад. Баъд аз вай чанд маротиба хостам наздашон дароям, вале котибааш он љо маро ќабул накард. Боре њатто китобамро, ки чоп шуда буд, хостам ба ректор таќдим кунам, яъне мо кор карда истодаем, китоб менависем. Котиба гуфт, ки ваќт надорад, баъди нисфирўзї биёед. Баъд омадам боз бањонањо... Њамин тавр, дигар ќабул накарданд. Баъд ариза навиштам. Ба котибааш додам ва гуфтам, ки ман љои бењтар ёфтам. Он љо коллективи наѓз аст ва ман дигар бо шумо кор намекунам. Њар як роњбар андеша кунад, ки роњбарии як коллектив - роњбарии як оила аст. Муносибат бо ањли хонадон њамчунин бояд бошад, ки ягон кас бењуда аз сардори оила наранљад. Сўњбати Ањлиддин САЛИМОВ
12
№48 (324), 20-уми феврали соли 2013
Ин табарро бояд ошкоро, аланї ва ба сурати мукаррар бошад, ки ба гўши њама бирасад. Зеро агар ин корро накунанд, мавриди иттињом ќарор хоњанд гирифт; чун гуфта мешавад, ки аз он љо, ки уламояшон сокитанд...
Рўњонии шинохта Њољї Акбар Тўраљонзода, чанде пеш дар як мусоњибаи худ бо пойгоњи интернетии "Кимиёи Саодат" гуфта буд: "Ман бо љуръат мегўям, ки масъулини Љумњурии Исломии Эрон, хусусан уламои изом ва марољеъи бузургворашон бояд ошкоро аз телевизионњое, ки дар хориљ аст ва бо номи Ањли Байт ва бо номи ањли ташаюъ нисбат ба суннињо фањшу носазо мегўянд, сањобаи киромро дашном медињанд, тањќир мекунанд, модари бузургворамон њазрати Оиша (р)-ро тўњмат мезананд, бояд аз онњо табарро ва безорї љўянд……Ин табарро бояд ошкоро, аланї ва ба сурати мукаррар бошад, ки ба гўши њама бирасад. Зеро агар ин корро накунанд, мавриди иттињом ќарор хоњанд гирифт; чун гуфта мешавад, ки аз он љо, ки уламояшон сокитанд, пас, маълум мешавад, ки њарфи ин шабакањо, њарфи њамон уламо будааст".
Намунаи ашъори Бењрўзи Забењулло ВАТАН Ватан зи бўйи хушат масти масти маст шудам Зи хоки кўйи ту ман њасти њасти њаст шудам Чу тифл љониби модар њамеша дастдароз, Дароздаст шудам, дасти дасти даст шудам Ба рўзи неки ту ман кудакона хандидам, Ба рўзи сахти ту ман, пасти пасти паст шудам Љавонсуратаму пиртинат, аз ѓами ту Чу дар шикаст шудам, шасти шасти шаст шудам Ба њар намоз дуоят кунам, ки сабз шавї, Зи шавќи бандагии ту худопараст шудам!...
Посухи рўњониёни Эрон ба Тўраљонзода
ВОДИИ МИСР Дунё зи вуљуди ту саранљом надорад Дарё зи таманнои ту ором надорад Бе лутфи ту, эй банданавози њама офоќ, Монї ќаламу Рўдакї илњом надорад Њар наќш дар ин панљара аз љилваи нурест, Њам нур дар ин доира аљсом надорад Чун водии Миср аст пур аз сояи Фиръавн Ин зиндагї, њарчанд ки ањром надорад Дар сояи зулфат њама дар амну саломат Куффори ту тањдид ба эъдом надорад Парњез кун аз ањли риё, эй дили ѓофил, Бигрез, ки ин тоифа ислом надорад То наќши ту љорист дар ин пардаи асрор Байту ѓазалу шоирї анљом надорад
БЕ ТУ... Бе ту љањон бад аст, маро хоб мебарад Ѓаввоси чашмњои туро об мебарад Чашми ту бо карашмаву нозу таронааш, Дарвозро ба соњили Варзоб мебарад Аз чоњи фитна Юсуфи моро кашидаву Њоло ба Миср њадя ба арбоб мебарад Бо њусни худ маноз, ки махруба мешавад Чун ќаряњои сабз, ки селоб мебарад Акнун ба њавзи кучаки ин боѓ бингаред, Дар доманаш шањомати мањтоб мебарад...
ЊАВОИ ХУШГУВОР... Аз кўча рад шудиву њаво хушгувор шуд, Пойизи сарди шањрнишинон бањор шуд. Як шањр чашм хира ба сўят кунад нигоњ, Навъи нигоњи рањгузарон шўълабор шуд. З-ошўби чашми масти ту, эй шўхчашми шањр, Авзои шањру минтаќа нопойдор шуд. Аз њайрати нигоњи халоиќ ба самти ту, Дар шањр гуйї њодисаи интињор шуд. Иблисро ду чашми ту бероња мекунад, Ин рањзан аз ќиёми ту беэътибор шуд!
ЧАШМОНИ ОБЇ Чашмони обии ту агар шўълавар шавад, Авзои мо зи мўи ту печидатар шавад. Сендї - хурўши соиќаи чашмњои туст, То мисли Омрико њама зеру забар шавад. Чингиз агар зи нав ба љањон ќад алам кунад, Фарњодвор роњии кўњу камар шавад. Дар Нили чашмњои ту Мўсо ба сад асо, Эъљозро рањо кунаду ѓўтавар шавад. Чашмони обии ту агар шўълавар шавад, Шањре ба шўр ояду занги хатар шавад!
БОРИ ЃАМ Ин бори ѓам зи шонаи мо кам намешавад, Одам дар ин замона, ки беѓам намешавад! Хў кардаам, эй ѓами нокас, ба содагї Чандон, ки айш бе ту фароњам намешавад. Монанди як сигории муфрит, ки пушти њам Њей мекашад сигор, ки кам-кам намешавад Як лањза гар рањо кунї моро ба хушдилї
Номењрубон, барои ту мотам намешавад! Андар миёни ин њамаи ошно чу ѓам, Як ѓамгусор мўнису њамдам намешавад. Ин мољарои шоиру ѓам интињо надошт, Шайтон, ки њељ канда зи одам намешавад !
ПИРОНАСАР... Ойинаро гирифт, худашро нигоњ кард, Пас барфњои мўи сарашро сиёњ кард. Њар кор кард боз зи пирї нишона дошт, Ойинаро замин заду баргашту... оњ кард. Дар тикањои ойина худро дубора дид, Фањмид беш аз ин натавон иштибоњ кард, Хуршедро, ки дар дили шабњо касе надид, Дар рўз чун тавон њаваси рўи моњ кард. Пирї расиду фасли хазон низ мерасад, Шоиста нест дар дами пирї гуноњ кард. Дунё сарои рањгузарон аст, кас надид, Ин љо касе барои худаш сарпаноњ кард. Ногоњ фикри тоза ба сар омадаш чу вањй, Ќуръон ба рўи даст гирифту гувоњ кард. Сад бор тавба кард зи роњи хилофи аќл, Осуда гашту љониби маѓриб нигоњ кард...
ХАТ КАШИДААНД... Номи маро зи хотирањо хат кашидаанд, Аз сањфаи китоби шумо, хат кашидаанд. Њаргиз ба ёди кас нарасам чун ѓарибањо, Зеро, ки дар замину њаво хат кашидаанд. Эй хаткашон! Паёми маро мебарї, мабар, Номи маро чу дар њама љо хат кашидаанд. Эй кош, пок мешудї ин хотироти дањр, То кас надонад ин ки чаро хат кашидаанд. Дунё ќиморхонаи иблиси чашми туст, Дар роњи рост ањли риё хат кашидаанд. Садњо санам зи сурати пилон кашидаву... Чун соилон ба номи худо хат кашидаанд Ин рўзгор дафтари шогирди хат-хатист, Дар њар вараќ ба мањзи хато хат кашидаанд Рўзе, ки сарнавишти маро менавиштаанд, Аз баъди њар њадису њиљо хат кашидаанд...
Ин пешнињоди Тўраљонзода аз љониби чанде рўњониёни шинохта ва марољеи изом (истилоњи марољеи изом дар мазњаби шиа ба донишмандони зиндае корбурд мешавад, ки мардум аз онњо пайравї ва ба онњо таќлид мекунанд)-и Эрон ба он посухи мусбат доданд: Дар зайл, ба шуморе аз ин баёния ва фатвоњо ишора хоњад шуд: 1. Дафтари Оятуллоњи узмо Макорими Шерозї: "Бисмиллоњир рањмонир рањим Уламо ва марољеъи мо аз љумла Оятуллоњи узмо Макорими Шерозї, аз Њасан Аллоњёрї (муљрии шабакаи "Ањли Байт") эъломи бароат карданд ва мукаррар эълом шуда, ки шабакаи ў шабакаи шиъа нест, аммо шабакањои вањњобии мутаъаддиде низ ба Ањли байт (а) ва муќаддасоти мо тавњин мекунанд ва мо аз уламои азизи ањли суннат интизор дорем, аз онњо эъломи бароат кунанд." 2. Оятуллоњи узмо Сайид Козими Њоирї: "Њар гуна сухан ва ё барномае, ки мўљиби тафриќа ва душманї байни мазоњиби исломї ва ё мўљиби ихтилоф ва ташаттути сафф ва вањдати муслимин шавад ва ё мўљиби тавњин ба марљаъияти муаззамаи шиъа бошад, љоиз намебошад ва соњиби он сухан ва ё барнома, дониста ё надониста, муайиди истеъмор мебошад". 3. Оятуллоњи узмо Муњаќќиќи Кобулї: "Ахиран як шабакаи телевизиюнї зери номи муќаддаси Ањли байт (а) оѓоз ба кор кардааст, ки гардонандагони зоњирии онро теъдоде аз туллоби афѓонии ноошно бо мабонии фиќњї ва каломии
Ањли байт (а) ба ўњда доранд...Биноан, аз бародарон ва хоњарони динї, хусусан, аз пайравон ва шиъаёни ростини Ањли байти исмат ва тањорат (а) љиддан таќозо мешавад, ки аз њар гуна кўмакњои моддї ва маънавї ба шабакаи ёдшуда худдорї кунанд ва аз назари инљониб (Муњаќќиќи Кобулї), пардохти вуљуњоти шаръия бо њар унвоне ба ин шабака ва соири марокиз ва шабакањо ва барномањое, ки тањти њар унвоне дар ростои эљоди тафриќа миёни уммати исломї фаъолият мекунанд, на танњо муљоз нест, балки "таъовун бар исм ва удвон" (яъне њамкорї ба гуноњ ва душманї) аст."[3] 4. Њавзаи илмияи Ќум: "Туллоб ва мубаллиѓон набояд дар таблиѓ, ба фирќањо ё шахси хоссе ињонат кунанд; чаро ки ин амр бисёр музир (зараровар) буда ва рањбари муаззами инќилоб (Оятуллоњи узмо Сайидалии Хоманаї) низ тайи фатвое, тавњин ба афрод ва дигар мазоњибро њаром карданд...Ахиран шабакаи моњвораие дар "дифоъ" аз шиа ва густариши улуми Ањли байт (а) роњандозї шуд, ки дар зоњир машѓули ин кор аст, вале баъдњо бо фош шудани асноде мушаххас шуд, ки омрикоињо дар роњандозии ин шабака дахолат доштаанд ва њадаф аз он бад љилва додани шиъа будааст." Бар иловаи ин, донишмандони соњибнуфуз низ чанде дигар аз рўњониёни шинохтаи Эрон аз ин шабакаи моњвораї, ки бо номи Ањли Байт аз ИМА идора мешавад, безорї ва бароати худро эълом кардаанд. Маврид ба зикр аст, ки ин нахустин намунаи гуфтумони рўњониёни суннї ва шиа буд, ки дар ин сатњ аз эљоди густурдаи тафриќа дар муњити расонаии љањонию минтаќаї изњори нигаронї карданд.
РОЗИ ТАВЊИД Сї мурѓ ба боѓи нафс њамсоя шуданд, Пас душмани хеш бањри як соя шуданд. Сї мурѓи дигар зи ишќ Симурѓ шуданд, Симурѓ шуданд аз он ки якљоя шуданд!...
ЗАБОН Овои мурѓ аз чамани мо сиёсї аст, Њангомањои дилбазани мо сиёсї аст Њаргиз забони мо нарасад бар маќоми хеш, Бањси забон дар Ватани мо сиёсї аст!...
РЎЊОНИЁНИ ШИА ДАР ЊОЛЕ АЗ ТАФРИЌА СУХАН МЕКУНАНД, КИ ДАР ТЕЊРОН ЯГОН МАСЉИДИ СУННИМАЗЊАБОН ВУЉУД НАДОРАД...
№48 (324), 20-уми феврали соли 2013
13
Намозгузоронро њамон рўз ба шуъбаи минтаќавии Вазорати корњои дохилї дар ноњияи Шоњмансур интиќол дода, аз онњо баёнот гирифтанд. Ин њодиса дар таърихи 4-уми феврали соли равон, таќрибан соати 13:20 рух дод. Намозгузоронро њамон рўз ба шуъбаи минтаќавии Вазорати корњои дохилї дар ноњияи Шоњмансур интиќол дода, аз онњо баёнот гирифтанд. Намозгузорон мегўянд, ки барои гирифтани баёнот ва тартиб додани санаду протоколњои њуќуќвайронкунии маъмурї онњоро дар ин шуъба наздик ба чањор соат нигањ доштанд. Ба гуфти онњо, дар рафти гирифтани баёноти намозгузорон баъзе кормандони милиса ба баъзе дигар мегуфт, ки ин чї корест, ки мо карда истодаем. Ин "гуноњ" аст, "кофир" шудї, "кофир" мешавем ва... Њамзамон, овозањои мухталифе дар љомеаи намозгузорон пањн шуда истодааст, ки гўё дар ин минтаќаи шањр чанд нафарро барои намоз хондан дар љойњои љамъиятї дастгир карда бошанду пас аз гирифтани баёнот ва тартиб додани протоколњо дар бораи њуќуќвайронкунии маъмурї љарима кардаанду дар он мањалла ё фалон маркази савдо дањњои каси дигарро. Бо вуљуди он ки масъулини маќомоти њифзи њуќуќу тартиботи љамъиятї вазифаи худро дар ин гуна њолатњо иљро мекунанд, вале бо шунидани ин њарфњову норозигии мардум ва дар замири намозгузорону пайвадони онњо як навъ тарвиљ кардани фарњанги тарсу њарос аз милисањо кас эњсос мекунад, ки мардум то рафт аз ин њукумат умедашонро мекананд ва нисбат ба ин амалу рафтори масъулини он нигоњашон таѓйир хўрда истодааст. Он рўзе њам наздик хоњад буд, агар ин раванди "облава"-њо љараён бигирад, норозигии мардум ба эътирозот табдил хоњад ёфт ва эътирозот ба тазоњурот ва бетартибињои оммавї кашида хоњад шуд. Ба њамин хотир, ваќти он расидааст, ки масъулини њукумати кишвар "айнакњои сиёњ"-и худро аз чашмонашон гирифта, ба мушкилот ва норасоињои љомеа воќеъбинона ва аз диди мардум бингаранд. Зеро фурсате, ки айни замон масъулини њукуматї дар ихтиёр доранд, дар лањзаи рехтани мардум ба хиёбонњо ва оѓози "нооромї"-њое, ки баъзе аз "дўстони самимї" паси пардањои мухталиф тарњрезї карда, дар интизори самар ва натиљаи он нишастаанд, аз даст хоњад рафт. Масъулини Њукумати Тољикистон бояд эътироф кунанд, ки акнун муносибати мардум бо тарзи њукуматдориашон мисли се-чор соли пеш, ё ибтидои њазораи сеюм нест. Њарчанд замону макони њукуматдории онњо таѓйир нахўрда бошад њам, вале хостањо, ормонњо, љањонбинї ва диди мардум дигар шудааст. Замоне, ки Њукумати Тољикистон солњои бузургдошти Имом Ѓаззолї, Имоми Аъзам, Абўњанифа Нуъмон ибни Собит ва Љалолиддини Румии Балхиро бо шукўњи хоса таљлил кард, бисёрињо њадс мезаданд, ки агар ин раванди њукумати кишвар идома пайдо кунад, љои Њизби нањзати исломии Тољикистон дар љомеа танг хоњад шуд ва шояд худи масъулини ин њизб њам бино ба адами зарурати он дар арсаи давлатдории миллии тољикон аз бањри њизбашон гузашта, фаъолияти онро ќатъ кунанд. Аммо ваќт нишон дод, ки ин њама некбинї ва хушбинии мар-
Дар натиљаи як амалиёти махсуси кормандони милиса дар Маркази савдои "Садбарг"-и шањри Душанбе, ки бар асари он наздик ба 90 намозгузор аз як намозгоњи ѓайриќонунї боздошт шуд ва то њол дари он баста аст, рўњияи намозогузорон осебпазир гардид. Банда мутмаинам, ки ин кор натиљаи фаъолиятњои гурўњи махсусест, ки суботи Тољикистонро намехоњанд...
НАМОЗГУЗОРЇ ДАР ПОЙТАХТ ДУШВОРИЊОИ ХУДРО ДОРАД
пойтахт, "монополия"-и њаљ ва ѓайра, ки њамаи онњо тавонист нафрати як идда аз мардумро нисбат ба њукумат бедор кунад, акнун интизори онро доранд, ки ба зудї "ќиёмат"-еро гардида, њашргоњи он Душанбе хоњад буд. Дар њар адабиёти динї-исломї замони ба вуќуъ пайвастани ќиёмат рўзи љумъа аст, вале "ќиёмат"-и мехостагии онњо дар байни ду шанбе њашру нашри худро ба поён хоњад расонид. Ба ин далел фаъол шудани онњо дар лањзањои њассос барои Тољикистон бавижа, дар соли интихобот фоли неке нахоњад буд. Пас аз ноил шудани ин гуруњ ба 8 холи "сиёсї-идоравї", ки дар боло зикарашон кардем, акнун бозии наверо ба эњсосот, боварњо, эътиќодот ва арзишњои мардуми намозгузор оѓоз кардааст, ки бо дарки оќибат ва анљоми он кас њайрон мешавад, ки ин њукумат ва ё аниќтараш бозингарони асосии ин майдон кињоянд ва чї њадафе дар пеш доранд? Шояд њамин гуруњ бо гуруњњое, ки дар вилоятњои Суѓду Бадахшон барои ноором кардани љомеа ва халалдор кардани суботи минтаќа чанде пеш пайдо шуда буданд ва хушбахтона, ба зудї "изи пояшон" руфта шуд, рабт доранд? Ё ин ки бо гуруњњои хориљие, ки бо номњои мухталиф ва аз пушти "пардаи барои интихобот-
Пеш аз рўзе, ки мардум ба хиёбонњо резанд... дум ва њадсу гумонзанињои љомеа нисбат ба Њукумати Тољикистон љуз хаёли хом ва иштибоње дигар дар бар надоштааст. Бар илова, љомеа бо чашми сар дид, ки пас аз як давраи кўтоњ ва замони гузаро њукумати миллатгаро ва исломдўсти Тољикистон дар ин замина куллан барномањояшро дигар кард. Ба ибораи дигар, пас аз фармони бозгардонии донишљўёни тољик аз кишварњои исломї ва рўи даст гирифтани чанд амалиёти дигар бар зидди масољиду намозгузорон, бавижа мањдуд кардани љавонони то 18 - сола аз рафтан ба масљид ва маъракањои "риштарошон" ва ѓайра њукумати дингаро, ё исломгарои Тољикистон ба як њукумати динситез ва исломњаросе на танњо дар дохили кишвар, балки дар арасаи љањонї ном баровард. Президенти кишвар ваќте соли бузургдошти Имоми Аъзам(р)-ро бо њузури беш аз 500 олим ва донишманди шинохтаи љањони ислом љашн гирифт ва дар њамон рўз аввалин санги бинои бузургтарин масљид дар Осиёи Миёна дар Тољикистонро бо њузури эшон гузошт, бисёрињо бар он бовар буданд, њељ як аз президентњои ваќт дар кишварњои исломї ба Эмомалї Рањмон, дар хидмат кардан ба ислом, баробар шуда наметавонад. Њамон 500 нафар олиме, ки аз зиёда аз 50 кишвари дунё дар ин ду маросими таърихї барои Тољикистон ширкат карда буданд, њама сафирон ва намояндањои кишварњои исломї ва љомеањои
мусалмонї буданд, ки пас аз анљоми маросимњо ба ватани худ баргашта, дар бораи хидмати Эмомалї Рањмон ба ислом ва такрими уламои љањони ислому фазои солими динї дар Тољикистон ба ќавму миллатњои худ паём медоданд. Њамин таърифу тавсифи президенти Тољикистон ба чашми њасудон хор халонид. Ин хидматњои Эмомалї Рањмон барои ислом ва хотирљамъ кардани мусалмонони Тољикистону дунё ба баъзе гурўњњои манфиатљў, ки њам дар дохил ва дар хориљ аз ќабл барои кишвари азизамон барномањои махсус тарњрезї мекарданд, хуш наомад. Ба њамин хотир, мањз њамон гуруњњо хостанд бо њар василае, ки тавонанд, љањду талошњои президенти Тољикистонро дар ин љода на танњо ба боди фано бисупоранд, балки чењраи ў ва Тољикистони азизро бо ѓубори динситезї ва исломњаросї бо ранги дигар тиратар аз пеш љилва дињанд. Ман ин њамаро як гуруњ медонам, њар чанд маќом ва вазифаашон аз њам фарќ мекунад, вале даќиќ медонам, ки яке аз њадафњои нопокашон - доѓдор кардани чењраи миллати тољик аст. Ба њамин хотир, њамаи онњоро аъзои як пайкар ќаламдод мекунам. Банда ба љойи њукуматињо мебудам рангу бўи хоса гирифтани љањду талошњои ин гуруњро пас аз ба маснад расидани Абдурањим Холиќов ба симати раиси Кумитаи дини назди Њукумати То-
љикистон ба риштаи тањлил мекашидам. Зеро Абдурањим Холиќов аввалин нафаре буд, ки расман бузургдошти фарзандони фарзонаи миллати тољикро аз ќабили Имом Ѓазолї, Имоми Аъзам ва Љалолидини Балхиро зери суол бурд. Ў пас аз соли бузургдошти Абўњанифа Имоми Аъзамро туњмат карда, дар китоби худаш бо номи "Њуќуќи исломї" аз номи Имоми Аъзам навишт, ки "Ќуръон Холиќ аст" ва чизњои подарњои дигаре њам барои халалдор кардани боварњо, эътиќодоти њанафимазњабони Тољикистон ва ба ин васила коштани чандин ихтилофи мазњабиеро дар љомеа муносиб донист. Вай имон овардан ба "Имомони шиаён"-ро аз љумлаи аркони имонї барои суннимазњабон номбар кард. Шояд бењуда нест, ки дар љомеањои динї маъракањои "риштарошон", "масљидбандон" бањси дуру дароз ва обрурези "Ошўро"ро низ ба раиси Кумитаи дин рабт медињанд? Аммо њоло мутмаинам, ки ин гуруњ домани њукуматро пур аз доѓњо ва сўрохињое кард, ки пок кардану дарбењ задани онњо дар зарфи як солу ду сол ба осонї даст нахоњад дод. Њамин гурўњ пас чанд барномаи "муваффаќ"-и худ аз ќабили маъракаи "риштарошон", "Ошўро", "масљидбандон", "сайтбандон", амалиёти "мубориза зидди сатру њиљоб", "шиканљаи зиндониён", амалиёти махсус зидди китобфурўшињои мазњабї-исломї дар
2013" дар шабакањои иљтимої ва ѓайра пайдо шудаанду торафт љавононро "маѓзшўї" карда, шумораашон рў ба афзоиш аст, танашон яку шохањояшон мухталиф аст. Сода карда гўем, њамаи онњо аз реша об мехўранд? Ба суолњо шояд Њукумати Тољикистон, Шўрои амният ва ё Кумитаи давлатии амнияти миллии Тољикистон посухи ќаноатмандкунандае дошта бошанд, вале чун мутмаин нестам, ки ин гуруњ дар он љойњои муњим њам реш давонидааст ё не, ба онњо мурољиат карданро зарур надонистам. Њукумати кишвар ба масъулинаш, бавижа, ба дастандаркорони њамин гуруњ њушдор бидињад, ки пас аз ин њар нафаре, ки ба арзишњо, эътиќодот ва боварњои мардум бозї мекунад, нафрати мардумро нисбат ба њукумат бедор мекунад, субот ва амнияти кишварро халалдор кардан мехоњад, нисбат ба ў њељ гузаште нахоњад кард. Ин "бозингар" њатман муљозот карда мешавад. Барои хунсо кардани њадафњои гуруњи номбурда, ки њар ваќте хоњанд ва ба њар василае, ки лозим донистанд, ба эњсосоту боварњо ва арзишњои диниву миллии мардум бозї мекунанд, бозингарони шинохтаи онро ба истеъфо фиристад ва ин сабаби ба истеъфо фиристоданашро њам тариќи расонањои хабарї эълом кунад. Ањмадљони МАЊМУД
14
№48 (324), 20-уми феврали соли 2013
№48 (324), 20-уми феврали соли 2013
15
Ман гуфтам, ки охир, чї хел мешавад? Ман чанд сол инљониб боз риш монда, суннати онро риоя мекунам.Чун новаќт шуда буд, ба масъулини БДА гуфтам, ки акнун ман мошинро ба номи кї мегузаронам? Мошинхариву ришмонї њам як дарди сар шуд - ку!
ЧАРО?
ЧАРО?
СУРАТИ ГЎЁ
ЧАРО ХАДАМОТИ КОММУНАЛЇ НАРХРО ХУДСАРОНА БОЛО МЕБАРДОРАД? - Њафтаи сипаришуда дар њафтаномаи "Нигоњ" тарифи хизматрасонии баровардани партов ба нашр расида буд. Чун хостам мувофиќи нишондоди он њаќќи хизматрасонии баровардани партовро пардозам, як масъули собиќ "ЖЭУ"-и 15 эрод гирифта гуфт, ки "Чаро маблаѓи кам мепардозед?" Гуфтам, ки дар газет навишта шудааст, њамин ќадар пардозед. Аммо ў норозигї баён намуда гуфт, тарифи баровардани партов дар ноњияи Сино гарон шудааст. Наход, њамин рост бошад? Аз шумо донистан мехостам, ки чаро Хадамоти коммуналии мањалли зисти мо нархро худсарона боло мебардоранд? Оё иддаои онњо асоси ќонунї дорад? Эмомалї ТОШМАТОВ, сокини мањаллаи Зарафшони ноњияи Сино Нигоњ: - Шањрванди гиромї дар шумораи њафтаи гузаштаи нашрияи "Нигоњ" (№47(323) аз 13-уми феврали соли 2013) ба сабаби нодаќиќї дар нишондоди ноњияи Сино дар бораи тарифи хизматрасонии баровардани партов сањв рафтааст. Барои ин аз Шумо узр мехоњем ва њоло посухи дурусти масъулини соњаро пешкашатон мегардонем. - Хонандагони гиромии њафтаномаи "Нигоњ" мувофиќи дастури Хадамоти зиддинњисории назди Њукумати Љумњуриии Тољикистон ба тарифи хизматрасонии баровардани партов барои сокинони ноњияи Сино таѓйирот дароварда шуд. Сабаби таѓйироти хизматрасонї ин дур будани ноњия аз партовгоњи 9-ум километр ва фарсуда шудани техникаи кории он мебошад. Тарифњои хизматрасонии баровардани партов, ки њафтаи гузашта дар нашрияи "Нигоњ" ба нашр расид, ба ѓайр аз ноњияи Сино дар ноњияњои Исмоили Сомонї, Шоњмансур ва Фирдавсї бетаѓйир мемонад. Мувофиќи дастури Хадамоти зиддинњисории назди ЊЉТ сар аз 1-уми январи соли 2013 тарифи хизматрасонии баровардани партов барои сокинони ноњияи Сино барои як истиќоматкунанда чунин муќаррар гардидааст: - Дар хонањои бо ќубури ахлотпарто (мусорпровод) таљњизонидашуда, (9-10 ошёна) - 2,20 сомонї (ё 2 сомониву 20 дирам); - Дар хонањои бе ќубури ахлот - 1,80 сомонї (1 сомониву 80 дирам); - Дар њавлињои шахсї - 2,60 сомонї (2 сомониву 60 дирам); - Дар хонањои ободнашуда (баракњо) - 2,45 сомонї (2 сомониву 45 дирам). Шањрвандоне, ки њаќќи хизматрасонии баровардани партови моњњои охири соли гузаштаро напардохтанд онро бояд мувофиќи нишондоди соли гузашта супоранд. Ба саволи Шумо мудири шўъбаи коммуналию муњандисии дастгоњи раиси шањри Душанбе Рустам ИБРОЊИМОВ посух дод.
МАН ЌАБУЛ НАДОРАМ!
?-И НОБОБ
ЛАТИФАИ РЎЗ БЎСАПУЛЇ - Марде њар пагоњї пеш аз ба кор рафтан зављаашро якта мебўсиду баъд ба дасташ як миќдор пулро дода мегуфт: - Азизакам, ана ин бўсапулиро гиру барои хўроки шом фалон - фалон таомро муњайё кун. Бегоњї чун аз кор меомад, таоми фармудааш муњайё. Бо табъи болидаю бо иштињои том хўрокро тановул мекарданду баъд истироњат. Чунин њолат якчанд ваќт давом кард. Њар ду аз зиндагї ќаноатманд буданд. Афсўс... афсўс... Имрўз ба кор нарафт. Зављааш њайрон - њайрон сабаб пурсид. - Эй љонакам, корњо чатоќ. Корхонаамон муфлис шудааст. Соњибкор њамаро "чор тарафатон - ќибла" - гўён љавоб дод. - Э, э … мардакљон , акнун зиндагиамон чї хел мешуда бошад? - Њељ чиз, занакљон, акнун бўсагирию бўсапулї додан навбати ту. Ман њар таоме, ки ту мефармої, бо љону дил тайёр мекунам... Њољї АБДУЛЛОЕВ, сокини шањри Душанбе
ОЁ МОДАРОНИ ТАНЊО ЊУЌУЌИ ГИРИФТАНИ ЗАМИНРО ДОРАНД? - Занњое, ки фарзандони худро бе падар ба воя расонида истодаанд ва љойи зисти аслии худро надоранд ё муваќќатан дар хонаи падар зиндагї доранд, оё мувофиќи ќонунњои љории кишвар агар талабот ба ќитъаи замин дошта бошанд, њуќуќи гирифтани онро дар ноњияе, ки истиќомат мекунанд доранд? Сафаргул МИРЗОЕВА, сокини ноњияи Вањдат - Бале, онњо чунин њуќуќро доро мебошанд. Ба онњо маќомоти иљроияи мањаллии њокимияти давлатї маќоми модари танњоро медињад. Модари танњо (мать - одиночка), дар ќайди гирифтани замин барои хонаи истиќоматї меистанд ва њамчун шахси имтиёздор њуќуќи гирифтани ин ќитъаи заминро доро мебошанд. Ба саволи Шумо њуќуќшинос Бузургмењр ЁРОВ љавоб дод.
НАХОД?
НАХОД, МО БА ОЯНДА БОВАР НАДОШТА БОШЕМ? - Њафтаи гузашта аз њафтаномаи "Миллат" иќтибосе аз изњороти вазири корњои хориљии Тољикистон Њамрохон Зарифиро ба таври зайл: "Тољикистон танњо пас аз он ки Кремл шартњоеро дар мавриди статуси муњољирон ва бидуни бољи гумрукї ворид кардани маводи сўхт тасвиб кунад, он гоњ Тољикистон њозир хоњад буд, то фурудгоњи њарбии Айниро дар ихтиёри Русия ќарор бидињад" хондам. Бо хондани ин чанд љумла хеле ба шигифт омадам. Наход, мо ба ояндаи миллату давлатамон умед надошта бошем, ки њар як объекту дороиямонро вогузори бегонагон кунем? Чанде пеш мо пойгоњи њарбии 201уми Федератсияи Русияро дар замини Тољикистон ба муњлати 30 сол, он њам бе пардохти њаќќи иљора љой додем. Ба ин чашм пўшида, чизе нагуфтем. Њоло он ки пеш аз ин Њамрохон Зарифї гуфта буд, ки "агар касе дар хориљи кишвар фикр кунад, ки љойгир кардани пойгоњи њарбї дар Тољикистон ройгон аст, мо чунин љавоб дорем: хоки Тољикистон сармояи бобоии вазири корњои хориља ё мудофиа нест. Вай арзиш дорад. Бояд барои он музд пардохт карда шавад". Аммо баъди вогузории ройгони замини Тољикистон ба њарбиёни Русия
ифтихори миллии мо дар њаво муаллаќ монд. Як бахше аз замини Тољикистонро ба Љумњурии Мардумии Чин додем, њамчунин чизе нагуфтем. Агар давлат аз нигоњи иќтисодї ва неруњои њарбии худї баќувват набошад, онро њељ як давлат њурмату эњтиром намекунад. Шарт аст, ки мо њар як объекту дороиямонро ба хориљиён дињем? Чї мо аз оянда умед надорем? Бояд Тољикистон фурудгоњи њарбии Айниро на ба Русия, на ИМА ва на ба Эрону Њиндустон ба иљора надињад. Њатман ва бояд он моли неруњои њарбї-њавоии худамон бошад ва аз он пурсамар истифода бибарад. Агар бањона набудани техникаи њарбии њавої ва нарасидани маблаѓ бошад, он њам асоси бањона шуда наметавонад. Зеро имрўзњо чинињо аз техникаи харбї - њавоии Русия нусхабардорї карда, тамѓаи гуногуни тайёрањоро истењсол ме-
ЌАНДЧОЯ ТУ БЗАВУ ШИРА БАЧАЊОИ МА ЧЇ ГУФТ?
кунанд, ки нархаш аз молу колои њарбии Русия арзонтар аст. Мо метавонем барои мукаммал шудани неруњои њарбиямон як муддат аз ин техникањои Чин харидорї карда, омодагии њарбии њайати шахсии ЌМ ЉТ-ро пурќувват намоем. Њар давлат манфиатњои муайяни худро дорад. Ягон давлат ба мо бесабаб ёрї намедињад, хоњ он Русия бошад, хоњ ИМА ва хоњ Чину Эрону Њиндустон. Дар пеш рўзи 23уми феврал аст. Ба ин сана - 20cолагии Артиши миллии Тољикистон тамоми афсарону аскарони содиќу шабзиндадори њайати шахсии Ќуввањои Мусаллањи Љумњуриии Тољикистонро самимона табрик мегўям. Бошад, ки рўзе мо ба соњибихтиёрии иќтисодї ва њарбии худ низ бирасем!
АЗ БДА РОЗЇ НЕСТАМ! - 26-уми январи соли равон ман аз шањри Хуљанд мошини сабукрави тамѓаи "Мерседес-бенс"(рангаш сафед, сиёњшиша)-ро бо арзиши 9000 доллари ИМА харидам. Хостам мошинро ба номи худам гузаронам. Бо ин маќсад ба БДА-и вилоятї рафтам. Масъулин ба сабаби риш доштани ман мошинро ба номам нагузарониданд. Њоло он ки риши ман кўтоњ карда, ба тартиб дароварда шуда буд. Њамаи ин дар њолест, ки шиноснома, шањодатномаи њуљљати ронандагї ва дигар њуљљатњоям њама бо риш гирифта шудааст. Аз ин муносибати масъулини БДА-и вилоятї њайрон шудам. Ба масъулини он гуфтам акнун ман чї кор кунам? Љавоб доданд, ки ришатро поку покиза тарошида, биё. Ман гуфтам, ки охир чї хел мешавад? Ман чанд сол инљониб боз риш монда, суннати онро риоя мекунам.Чун новаќт шуда буд, ба масъулини БДА гуфтам, ки акнун ман мошинро ба номи кї мегузаронам? Мошинхариву ришмонї њам як дарди сар шуд - ку! Њамаи њуљљатњоям назди онњо буд. Сардори БДА-и вилоятї (ному насабашро аз ёд баровардам) гуфт, ягон хешу таборатро љеѓ зан, мошинро ба номи ў мегузаронем. Ночор мошинро ба номи хешам Вањњобов Љањонгир гузаронидем. Чун ин хешам саросема буд, расмиятро ба љо оварда, зуд рафт. Аммо ман њатто имкони онро наёфтам, ки ба мошини бо пули њалол харидаи худ аз ин хешовандам боварихат (доверенност) гирам. Дар охир ваќте аз кормандони БДА пурсидам, ки шумо дар кадом асос ба ман чунин рафтор мекунед? Посух доданд, ки ин фармони умумидохилии Вазорати корњои дохилии Тољикистон аст. Воаљабо, агар дар Конститутсияи Љумњурии Тољикистон ягон модда, ё боб ба риш ишора нашуда бошад, чї хел онњо чунин фармон мебароранд? Магар он ба Конститутсия мутобиќат мекунад? Зиддият надорад? Бовар кунед, агар фикру падару модари худро намекардам, кайњо Тољикистонро тарк мекардам. Ман чунин шеваи муносибатро ќабул надорам! Дар охир аз сардори Раёсати Бозрасии давлатии автобилии Вазорати корњои дохилии Тољикистон генерал-майори милитсия муњтарам Мањмадсаид Саидов донистан мехоњам, ки оё ин рафтори зердастонашон дар вилояти Суѓд дуруст аст? Оё дар РБДА ВКД ЉТ ягон ќонун, муќаррарот, ё дастуре њаст, ки шањрвандонро барои доштани риши кўтоњшуда, гузаронидани мошинро ба номашон рад намояд? Абдурањмон МАСОЛИЕВ, сокини шањраки Шайдони ноњияи Ашт
Мухтор ИБОДОВ, сокини ноњияи Рўдакї
Диќќат Барои ба саволњои доѓи худ посух гирифтан ба идораи њафтаномаи "Нигоњ мурољиат кунед. Суроѓа:шањри Душанбе, кўчаи Носирљон Маъсумї-3, назди Хона музейи Мирзо Турсунзода. Ё ба масъули сањифаи "Нигоњи мардумї" бо шумораи телефони 985 60 86 85 занг занед ё бо воситаи смс-паём саволи худро ирсол доред. Њамчунин ба почтаи электронии nigoh_tj@inbox.ru нависед. Масъули сањифа Абўалї НЕКРЎЗОВ, Тел:985 60 86 85, E-mail: nigoh_tj@inbox.ru
16
№48 (324), 20-уми феврали соли 2013
Сатили лойи назди Мўсо буда, холї шуд ва "лой!"-гўён фарёд кард, то Муллошо ба ў лой орад. Аммо аз Муллошо дарак набуд. Ин сў кофт, он сў кофт, Муллошоро наёфт. "Ин мардак ба куљо ѓайб зад-а?" - ѓурунгос мезад Мўсо.
СУРАТИ ГУЁ
МАНГАР, КИ КЇ МЕГЎЯД...
Њайсомдол Сирољиддин ФОЗИЛОВ, сароянда:
- Консертро монтаж кардам ва маводи хубе шуд барои телевизион. Онро гирифтаму ба ТВС рафтам ва хоњиш кардам, ки онро нишон дињанд. Аммо медонед, онњо чї гуфтанд? Гуфтанд, ки 24 њазор сомонї биёр, баъд як соат ваќт медињем. Ман дар њайрат мондам…
-Иштибоњ мекунед, бародар! Ба 24 њазор сомонї бобои Лутфулло Давлат кори шуморо буд мекардаст-мї, 24 њазор доллар ё евро будагист, ако! Як бори дигар занг зада пурсед-да.
Манкитгўр Талбак НАЗАРОВ, академик: - Ман метавонам оид ба њама њодисањо китоб нависам, аммо намехоњам, ки дар ин бора (љанги шањрвандї- дар назар аст) нависам, зеро њозир бањои объективї дода намешавад.
БАРРАИ ХУДО
ПУРБИНИ НИГОЊ
Тољик тољикро "кидат" мекунад Нињоят Мўсою Муллошо аз уњдаи сафолтахтазанї набаромаданд ва ба соњибхона "Завтра с утра начнём.." гуфта, роњи гурез пеш гирифтанд. Дар роњ то хона акои Муллошо аз рўи одат гаштаю баргашта, бо ѓурур мегуфт: "Хайр, Мўсољон, ман аз њамон аввал гуфта будам-а, ки ин кори зиќу дилгир барои ману ту не…" Мўсо хандиду зери лаб ѓурунгид: "...Гарбатого магила исправит..." - Рост гуфтї, Мўсољон, ин сафолтахтазанї одама "гарбатї" карда мекушад. - сухани Мўсоро бурида гуфт Муллошо. Аз байн ду рўз гузашт. Мўсо аз тарс телефони дастиашро хомўш нигањ медошт. Чунки бо ба кор андохтани он паињам паёмак (sms) меомад, ки хўљаини сафолтахтањо фалон маротиба занг задааст. Њарду тўли ин ду рўз аз бекорї зиќ шуда буданд. Нињоят рўзи сеюм Мўсо телефонашро ба кор андохту дигар паёмаке наомад. Ў зуд ба миёнаравњои (посредник) шинос занг зада, аз кор пурсон шуд. Яке аз онњо љавоби мусбат дод, ки кор њаст ва пагоњ ба фалон љой раванд. Рўзи дигар бо миёнарав вохўрда, маслињати корро пазониданд. Як биноро аз берунаш андова кардан даркор буд. Нархи як метри мураббаъ андоваро 80 сўмї гапзанон карданд. Мўсою Муллошо корро сар карданд. Миёнарав таъкид кард, ки бо соњибхона умуман дар ягон бора суњбат накунанд ва ў одами ганда аст. Соњибхона як марди таќрибан 50 сола, камгап ва љиддї менамуд. Абрўвони поёнхамидааш чењраи ўро бадќањр нишон медод. Миёнарав бо онњо хайрухуш карда рафт ва илова кард, ки пагоњ меояд. Он рўз то бегоњ соњибхона сари андовачиёнро гаранг кард. Мўсо гоњо асабонї шуда, бо забони тољикї даш-
ном медод, "Очаи ира ов бара, барои њамин 80 сум мекушад мара?!". Ба соњибхона андова бо сифати аъло лозим буд. Бинобар ин гаштаю баргашта, андоваи онњоро тафтиш мекард. Соњибхона асабї шудани Мўсоро пай бурда гуфт: - Ребята, вы не нервничайте пожалуйста. У вас не плохо получается, но вы меня тоже поймите. Я плачу большие денги. Вот и требую качество. Инро гуфта, ба дохили бино рафт. Мўсо дили нохоњам ба девор лой мезад ва ѓуд-ѓуд мекард, ки талаботи сифат ба нарх дуруст намеояд. Муллошо, ки кораш фаќат лойкашонї буд, таъќид кард, ки фардо бо миёнарав аз нав гап хоњанд зад ва нархро каме боло хоњанд бурд. Сатили лойи назди Мўсо буда, холї шуд ва "лой!"-гўён фарёд кард, то Муллошо ба ў лой орад. Аммо аз Муллошо дарак набуд. Ин сў кофт, он сў кофт, Муллошоро наёфт. "Ин мардак ба куљо ѓайб зад-а?" - ѓурунгос мезад Мўсо. "Шояд куљое "паррондан" рафтагист", - аз дил гузаронд ў. Сипас худаш лой бурда, корашро давом додан гирифт. Пас аз тахминан ним соат аз даруни бино Муллошо бо соњибхона хандаю маѓалкунон баромаданд. Мўсо дар даст лойпошак њайрон-њайрон ба онњо нигоњ мекард. "Аљабо, ин одами ганда ханда њам мекардааст?" - табассуми соњибхонаро дида, ба худ гуфт Мўсо. - Миша, вы объясните всё своим напарникам, - гуфт соњибхона ва ба Мўсо ишора карда, боз ба дохили бино рафт. Табассуми Муллошо аз ин баногўш то дигар баногўшаш лабњои ўро мекашид. Муллошо бо як худписандие роњ рафта, табассумкунон назди Мўсо омад. Мўсо фањмид, ки Муллошо њоло ќиссаи дурударозе хоњад гуфт. Бинобар ин лойпошакро як сў гу-
Раиси Шўрои муњаррирон: С.А. Дўстов Котиби масъул: Эраљи Амон Њ а ф тан ома д ар Ваз орат и ф а рњ ан ги Љу мњур ии Т ољик истон б а ќа йд ги риф т а шу д аас т.
МУАССИС: Созмони љамъиятии «ИНДЕМ» («Информатика барои демократия ва рушди миллї»).
Шўъбаи муњосибот тел: 224 25 09 Шўъбаи тањќиќот ва тањлил тел: 44 600 80 38 Шўъбаи иљтимоъ ва иќтисод тел: 224 25 09 Шўъбаи реклом ва огоњиномањо тел: 93 500 77 41 Масъули логистика ва чоп: тел: 918 74 75 79
зошта, як сатили холиро чаппа карда, болояш нишаст ва интизори шунидани гапњои Муллошо шуд. Муллошо бо нозу ѓурур ва њазломез гуфт: "Ња, Мўсољон, чаро нишастї? Лой орам?" - Ээ, гап занед чиро "объясни" гуфт? Шумо бо кадом дилу гурда назди ў даромадед? - бетоќатона пурсид Мўсо. - Ў њам одам, одамхўр не - ку. "Карочи", Мўсољон, ана њамин лойро тамом карда, либосњоятро иваз намо, меравем. Ман "прямой" бо соњибхона нархро гапзанон кардам. Ун "пасредники" беинсоф 250 сўмї гапзанон карда будааст. Ман бо соњибхона маслињат кардем, ки ўро "сифат маъќул не" гуфта љавоб медињад. Ва пас аз ду - се рўз мо омада, 160 сўмї корро давом хоњем дод. Соњибхона илова кард, ки барои њардуямон то охири мавсим кор медињад. Шунидї, Мўсољон? 160 сўмї ва то охири мавсим бо кор таъмин! бо табассуми кўдакона шодї мекард Муллошо. Мўсо њарчанд худро љиддї нишон дода, хост шодияшро нињон дорад, аммо лабони ў ба фармонаш итоат намекарданд. - Акаи Муллошо, ин номардї, ки миёнаравро "лой занем", - гуфт Мўсо. Чењраи Муллошо аз суханони Мўсо љиддї гашта, љавоб дод: - Пас, кори ин миёнарав мардист, ки ману ту хар барин кор мекунему 80 - сўмї аз метри мураббаъ мегирем ва ў дастњояш дар кисааш як омада мераваду 170 сўм аз як мураббаъ мегирад? Ягон номардї нест, Мўсољон. Ин хел миёнаравњоро на лой, балки чўб зада, аз дањонаш кашида гирифтан даркор. Боз тољики худам-а… Парво накун, њамааш хуб мешавад. Соњибхона бисёр одами хуб будааст. Њамаашро фањмид ва худаш мехоњад миёнаравро аз миён бардорад… Ilhomwordpress.com
-Љаноби академисюн, беташвиш бошед. Якум ин ки, китобњои аз шумо калонтарњоро њам дар ин мавзўъ таќрибан њељ кас намехонад, дуюм ин ки, рост менавиштагињо њоло њам њастанду дар ин 10-15 соли наздик чунон менависанд, ки чанд бор ба ќади гўр рост мехезед.
Љадрежпут Нозирљон ЁДГОРЇ, сухангўи "Барќи тољик": - Феълан аз рўи љадвал мо ќарзи худро дода истодаем (ќарзи Сангтўда-1-и Русия дар назар аст), вале гуфтушунид дар ин бора идома дорад. Ва эњтимол, ин масъала баъди омадани Игор Шувалов њалли худро пайдо кунад. -Бинед-дия, љадвалњои раисатон ба режими мањбас иваз нашавад боз? Баъдан, пули ќарзи барќи фурўхтаатонро худи Путин љамъ кунад, бењтар не-мї?
Алваъдатоќ Зайниддин МУЪМИНОВ, корманди Вазорати рушди иќтисод ва савдо: - Љониби русњо бар ањди худ вафо карданд ва мо њам омодаем, ки бар ањди худ вафо кунем. -Русњо, воќеан њам, карданд, ваќта-ваќташ-ба, на як бору ду бор, вале шумоён тоќат кунед, бењтар....
Бортиллоф Муњиддин КАБИРЇ, раиси ЊНИТ: - Мо борњо гуфтаем, ки ташкили эътилоф барои њизби мо яке аз авлавиятњост ва мо дари чунин эътилофро барои њамагон боз гузоштаем. -Мушкил њам дар њамин, ки шумо аз пушти дар истодаед ва боз њам номаълум, ки ба маслињати њукумат ё на?!
Рањмакос Мањмадамин МАЊМАДАМИНОВ, вазири мењнат: - Барои хизматамон ба мо "рањмат" нагўед, осон кардани мушкили шумо вазифаи љонии мост. Мо барои ин корамон маош мегирем… -Њамвора, рањмат ба шумо, раис! Ана ин аст дар хизмати халќу ватани азиз будан, аммо истед, ки бо он маоши вазирї ин костюмњои њазордоллара аз куљо?
Дар њафтанома матолибе низ ба нашр мерасанд, ки бо мавќеи идораи он муѓойират доранд. Дар шумора аз аксњое њам аз Шабакаи љањонии Интернет истифода шудааст. Матолиби хусусияти таблиѓотидошта ® метавонанд танњо бо пардохти муайян дар њафтаномаи «Нигоњ» нашр шаванд. Барои дар дигар нашрияњо пурра ё ќисман чоп кардани матолиб ва иќтибосњо аз «Нигоњ» иљозаи хаттии идора ва нишон додани сарчашма дар шакли «аз њафтаномаи «Нигоњ» №_ аз санаи _» њатмист. Њуќуќи муаллифии кулли матлабњои шумора ба идораи њафтаномаи «Нигоњ» ва СЉ «ИНДЕМ» тааллуќ дошта, тибќи ќонунгузории љории Тољикистон ва байналмилалї њифз карда мешаванд.
Ќимати рўзнома дар фурўши чакана на беш аз 2 сомонї Њафтанома дар нашриёти «Мега-принт» чоп мешавад. Теъдод 4 000 Ќимати обуна барои як сол - 71 сомонию 76 дирам. Индекси обуна: 68990 НИШОНИИ ИДОРА: Љумњурии Тољикистон, шањри Душанбе, кўчаи Носирљон МАЪСУМЇ, хонаи 3. Телефон: (44) 600 80 38, 224 25 09