№51 (327). Чоршанбе, 13-уми марти соли 2013

1

№51 (327), 13-уми марти соли 2013

- Чаро Рањмон "Рањмон" мемонад, аммо Клинтон "Клинтун" шуд?

Иттилоот ва тањлил барои одамони фаъол | №51 (327). Чоршанбе, 13-уми марти соли 2013 | Е-mail: nigoh_tj@inbox.ru

Шањлои АБДУЛЛО:

Рустами БОХТАРЇ:

Ид дар айёми "сагљакиш" Гузориши Нигоњ

4

Обгадої ё њоли муњољирони бадахшонї дар Хатлон Нигоње ба музофот 6

Ќиёми НУР: Љазову сазои як љонибдори њукумат Нигоње ба сиёсат

7

Дар ин шумора: ќазия

Маљус ањли Китоб нест! Кадом одатњои наврўзиро мусалмонон набояд иљро кунанд?

"Унвонда, биё, бача!" Унвонњои давлатиро кї беќадр кардааст?

Рад шудани истирдоди Умаралї Ќувватов

2 сиёсат

"Экспресс" њамоно фиреб аст!

13 пурбин

Андар муќоисаи фейсбук ва Одноклассники

16

2

№51 (327), 13-уми марти соли 2013

Суди шањри Дубайи Амороти Муттањидаи Араб талаби љониби Тољикистонро дар мавриди истирдоди Умаралї Ќувватов ба ин кишвар рад карда, мурофиаи судиро то 10-уми апрел мавќуф гузоштааст.

НИГАРОНЇ НАВГОНЇ

НОИЛОЉЇ НИГАРОНЇ

Ифтитоњи автовокзали Душанбе Президент Эмомалї Рањмон 12-уми март бинои нави Истгоњи калони автомобилии шањри Душанберо ба истифода дод.

Тавре дар ин бора ба ТojNews аз Њукумати Тољикистон иттилоъ доданд, бинои Истгоњи автомобилии шањри Душанбе (Автовокзал), ки тўли шаш моњ азнавсозї мешуд, 12-уми март бо иштироки президент Эмомалї Рањмон ба истифода дода шуд. Автовокзали нав намои љолиби замонавї гирифтааст. Дар сањни он дањњо автобусњои нав ќарор доранд, ки аз ин ба баъд мисли замони Шўравї ба њама

самтњо мусофир хоњанд кашид. Истгоњи шањри Душанбе, ки дар Тољикистон калонтарин ба шумор меравад, истгоњи байналмиллии Душанбе номгузорї шуд. Автовокзали Душанбе ва њудуди он аз љониби оилаи Гуловњо хусусї карда шуда буд, вале сол ба сол хароб мешуд. Чанд сол пеш Гуловњо онро ба молики дигар фурўхтанд ва инак, он ба дасти сеюм - Ширкати

"Азия-Экспресс" гузашт, ки гуфта мешавад, манфиатбардоронаш як соњибкори эронї ва собиќ намояндаи тиљоратии Тољикистон дар Эрон Суњроб Оймањмадов мебошанд. Ин ширкат, њамчунин, хизматрасонии таксињои мудернро дар пойтахт ба роњ монда, интизори иљозаи њукумат барои ворид шудан ба бозори наќлиёти њавоиро интизор аст. Фарзонаи АШЎРМАДОВА

ИДОМА ЌАЗИЯ

Рад шудани истирдоди Ќувватов Суди шањри Дубайи Амороти Муттањидаи Араб талаби љониби Тољикистонро дар мавриди истирдоди Умаралї Ќувватов ба ин кишвар рад карда, мурофиаи судиро то 10-уми апрел мавќуф гузоштааст. Дар ин бора Николай Николаев, вакили дифои Умаралї Ќувватов, роњбари созмони мухолифи Њукумати Тољикистон бо номи "Гурўњи 24" иттилоъ дод. Бинобар иттилои манбаъ, мурофиаи судї барои истирдоди Умаралї Ќувватов соати 10-и њамин рўз бо ваќти Дубай оѓоз гардид: "Мурофиаи судї паси дарњои пўшида сурат гирифт. Љониби Тољикистонро сафири Тољикистон дар Дубай њамроњ бо роњбари Интерполи ин кишвар ва нафари сеюм, ки шахсияташ то њол барои мо маълум нест, намояндагї мекарданд. Ин њайат дар бахши кушодаи мурофиа ширкат доштанд, вале ба бахши пўшидаи мурофиа онњо роњ дода нашуданд". "Суди шањри Дубай, инчунин, вакили дифои кирокардаи Сафорати Тољикистонро низ, ки мебоист мавќеи маќомоти давлатиро њимоя мекард, ба љараёни мурофиаи судї роњ надод. Николаев гуфт, ки додраси суд талаби љониби Тољикистонро љињати фавран истирдод кардани Ќувватовро ба ин кишвар рад кард ва мурофиаи судиро то санаи 10-уми апрели соли равон мавќуф гузошт. Николаев мегўяд, чун љониби Тољикистон айбномањои нав ба навро алайњи Ќувватов ба суди шањри Дубай пешнињод мекунад, бинобар ин мурофиаи судї то ба њол тўл кашида истодааст: "Аз тарафи шахсоне, ки имрўз Тољикистонро дар суд муаррифї мекарданд, кўшиши фишор ба суд мушоњида мешавад. Њамчунин, мо огоњем, ки чанд нафар аз мансабдорони Тољикистон барои истирдоди Ќувватов бо њамтоёни худ дар Дубай ба таври махфї њамсуњбат шуда, талаб кардаанд, ки

Ќувватов бояд ба Тољикистон истирдод шавад". Бино ба гуфтаи Николай Николаев, кулли айбномањое, ки љониби Тољикистон нисбати Ќувватов эълон кардааст, баъд аз боздошти вай дар Дубай тањия шудаанд. Њамчунин, ба гуфтаи Николаев, маќомоти ќудратии Тољикистон ба наздикону пайвандони Ќувватов, ки дар Душанбе ќарор доранд, фишори равонї ва љисмонї расонида истодаанд. Умаралї Ќувватов, ки худро молики аслии ширкатњои "Фароз" ва "Тољирон" меномад, тобистони соли 2012 Тољикистонро ба ќасди Русия тарк кард. ? бо ташкили "Гурўњи 24" дар хитоб ба Њукумати Тољикистон гуфт, бояд Эмомалї Рањмон дар интихоботи соли 2013 иштирок накунад. Пас аз эълони "Гурўњи 24" моњи сентябри соли 2012 Вазорати тандурустии Тољикистон бо нашри санаде Умаралї Ќувватовро ба "девонагї" муттањам кард. Вазорат гуфт, Ќувватов аз соли 1998 ба ин сў дар ќайди беморињои руњист. Њамчунин, наворњое дар шабакаи Ютюб пайдо шуданд, ки дар онњо гуфта мешавад, Умаралї Ќувватов ањли тасаввуф аст ва ў сўфигиро дар Афѓонистон ќабул кардааст. Умаралї Ќувватов рўзи 23юми декабри соли 2012 дар фурудгоњи шањри Дубай аз сўи маъмурони амниятии Амороти Муттањидаи Араб боздошт шуд. Ба гуфтаи афроди наздик ба Ќувватов, ў бояд аз Дубай ба Брюссел мерафт. Тољикистон бо Амороти Муттањидаи Араб дар мавриди истирдоди гумонбарњо 5 сол пеш созишнома имзо карда буд.

Фош шудани бепулии ЊКТ Њар нафаре, ки аз Њизби коммунисти Тољикистон дар интихоботи миёндаврии парлумонии ноњияи Восеъ номзадияш пешбарї мегардад, гаравпулии интихоботро бояд аз њисоби худ пардохт кунад. Дар ин бора Исмоил Талбаков, муовини раиси Њизби коммунисти Тољикистон, ба ТоjNews иттилоъ дод. Бино ба гуфтаи Исмоил Талбаков, бо назардошти мушкили молї, њизб имкони пардохти гаравпулии номзад ба вакилии парлумонро надорад.

- Рўзњои наздик ду бахши Њизби коммунист дар навоњии Темурмалик ва Восеи вилояти Хатлон дар Пленуми њизбї номзадњои худро эълон хоњанд кард, номзаде, ки худаш имкони молии пардохти гаравпулиро дорад, агар дар Пленум дастгирї ёбад, номзади мушаххас эълон мешавад. Њоло роњбарияти њизб метавонад мушаххасан номзадњои арзандаеро ном гирад, аммо мо намедонем, ки оё ин номзадњои пешнињодкардаи мо имкони молии пардохти гаравпулиро доранд ё не. Бо назардошти ин масъалаи номзад ва иштироки њизб дар интихоботи миёндаврии парлумон ба Пленум ва имконияти молии номзадњои эњтимолї бастагї дорад. Шояд, номзаде пайдо шавад, ки ќисми гаравпулиро худаш пардохт кунад, ќисми дигарашро њизб кўмак кунад. Мо мушкили молї дорем, њатто як нашрияи худро, ба истилоњ, базўр нашр мекунем, гуфт Исмоил Талбаков. ЊКТ дар ноњияи Темурмалик 960 ва дар Восеъ 1 њазору 360 аъзо дорад. Бино ба иддаои роњ-

барияти ЊКТ, њоло дар сафи њизб 45 њазор нафар узвияти њизбї доранд. Дар интихоботи миёндаврї дар ноњияи Восеъ номзадии журналисти шинохта Раљаби Мирзо аз Њизби демократи Тољикистон њафтаи гузашта пешнињод шуда, њамчунин, дар ин ноњия Њизби сотсиал-демкорати Тољикистон низ раќобат хоњад кард. Рустам Латипов, вакили парлумон аз њавзаи интихоботии № 39, ноњияи Восеъ бо фармони Президент Эмомалї Рањмон ба вазифаи раиси ин ноњия таъйин шуда, ба курсии холии вакили ин ноњия, дар назар аст, 5-уми майи соли љорї вакил интихоб шавад. Њарамгули ЌОДИР

НАТИЉА НИГАРОНЇ

"Киллер"-И Шокирљон Њакимов "ѓайб задааст" Шокирљон Њакимов, муовини раиси Њизби умумимиллии сотсиал-демократи Тољикистон мегўяд, маќомот рўзи панљшанбе, 7-уми марти соли љорї ба ў гуфтаанд, нафареро, ки ба ў тањдиди куштан карда буд, њанўз љустуљў доранд.

Созмони Афви байналмилалї рўзи 11-уми январи соли 2013 дар як изњорот бо нигаронї аз сарнавишти Умаралї Ќувватов гуфта буд, ки ў дар сурати истирдодаш аз Амороти Муттањидаи Араб ба Тољикистон ба хатари шиканља ё шаклњои дигари бадрафторї дучор хоњад шуд. Дар Суди ноњияи Фирдавсии пойтахт гуфтанд, ки бо пешнињоди маќомоти тафтишотї Суди ноњияи Фирдавсии шањри Душанбе ќарор кард, ки Умаралї Ќувватов дар ѓайбаш ба њабси пешакї гирифта шавад. Ба таъкиди Мирзоањмад Бобоев, судяи суди ин ноњия, азбаски Умаралї Ќувватов дар хориљи Тољикистон ќарор дорад, маќомоти тафтишоти пешакї дар як муњокимаи судие, ки моњи январ сурат гирифт, њукм кардаанд, ки ин шањрванди Тољикистон ба њабси пешакї гирифта шавад. Амруллоњи НИЗОМ

Ин дар њолест, ки 22-юми феврали соли љорї Шокирљон Њакимов дар такя ба кормандони Шўъбаи корњои дохилии ноњияи Синои пойтахт гуфта буд, маќомот ин нафарро муайян карда, аз ў баёнот њам гирифтаанд. Дар Шўъбаи љустуљўи љиноии ШКД-2-и ноњияи Синои шањри Душанбе ќазияро шарњ намедињанд. Бинобар гуфтаи Шокирљон Њакимов, кормандони милитсия ба ў гуфта буданд, ки занги телефонї аз телефони шањрї, аз манзили истиќоматии сокини кўчаи Федини пойтахт содир шудааст.

- Ба ман гуфтанд, ки аз шахси то њол ба ман номаълум гўё баёнот гирифта бошанд. Аммо пас аз гирифтани баёнот њам маќомот сабаби тањдидро ба ман шарњ надоданд. Фаќат ишора карданд, ки ба рўбарўкунї бо ин нафар омода бошам. Ёдрас мешавем, шахси ба ў ношинос, бинобар гуфтаи сиёсатмадор, бегоњии рўзи шанбе, 16-уми феврали соли равон ба телефони мобилии вай занг зада, тањдиди куштор кардааст. Ин нафар гўё талаб кардааст, ки минбаъд дар Ќароргоњи коллегияи адвокатњои љумњуриявии

"Сипар", ки ваќтњои ахир љамъомади аъзои Эътилоф оид ба демократикунонии интихоботи президенти Тољикистон баргузор мешавад, њозир нашавад. - Дар акси њол, саратро аз танат људо мекунам, - гуфтааст ин нафар. Шокирљон Њакимов омили тањдидро ба фаъолияти сиёсияш рабт медињад. Дар ШКД-2-и ноњияи Синои пойтахт суханњои сиёсатмадорро тасдиќ карданд, аммо маќомот аз шарњи бештари ин ќазия, бинобар нарасидани халал ба тафтишот, худдорї мекунанд. Ёдрас мекунем, Кумитаи Эътилофи демократикунонии интихоботи президенти Тољикистон лоињаи таѓйиру иловањоро ба Ќонуни конститутсионии Тољикистон дар бораи интихоботи президентї тавассути вакилони њизби мухолифи нањзати исломї дар парлумон ба Маљлиси намояндагон ирсол карда буд. Палатаи поёнии парлумони Тољикистон лоињаро ба вакилони ЊНИТ баргардонд, гуфт, таѓйироте, ки эътилофи мухолифин ба ин ќонун ворид кардан мехоњанд, мухолифи моддањои Сарќонуни кишвар аст. Эраљи АМОН

№51 (327), 13-уми марти соли 2013

3

Дар Гонконг касонеро, ки маљбур ба додани пора шуда буданд, аз масъулияти ќиної озод карданд ва дар се дањаи гузашта беш аз 90 дарсади ришвахориро аз байн бурданд.

Дастгоњи иљроияи Президенти Тољикистон пешнињоди љомеаи шањрвандии кишвар дар мавриди таъсиси Гуруњи корї оид ба тањияи Одобнома (Хартия)-и шањрванди љомеаи иттилоотии Тољикистонро дастгирї кард.

Саймурод Фаттоев, мушовири давлатии Президенти Тољикистон оид ба рушди иљтимої ва робита бо љомеа бо ирсоли як нома ба Дастгоњи иљроияи президент пешнињоди котиботи Шўро оид ба технологияњои иттилоотии коммуникатсионии назди Президенти Тољикистон оиди худтанзимкунии љамъиятии Тољнет ё бахши тољикистонии Интернетро мувофиќи маќсад дониста, тањкими њамкории љонибњои манфиатдори љомеа дар рушди фарњанги иттилоотиро зарур хондааст. Дар нусхаи ин нома, ки дастраси TojNews шудааст, гуфта мешавад, ки таъсиси гурўњи корї оид ба тањияи Одобнома (Хартия)-и шањрванди љомеаи иттилоотї мувофиќи маќсад аст, зеро фарњанги муошират ва риоя нашудани меъёрњои њуќуќиву ахлоќї дар бахши тољикии Интернет боиси нигаронии љомеа гаштааст. Саймурод Фаттоев њадаф аз

ин ташаббусро кўшиши "тањкими њамкории љонибњои манфиатдори љомеа дар рушди фарњанги иттилоотї" ном бурда, њарчи зудтар амалї шудани онро ба манфиати љомеаи Тољикистон донистааст. Ин мактуб, ки дар пайи талошњои созмонњои љамъиятии назири Ташаббуси шањрвандии сиёсати Интернет (ГИПИ) ва "Индем" баъд аз баргузор намудани аввалин љаласа оид ба фарњанги иттилоотии истифодабарандагони Интернет ва таъсиси як гурўњ барои тањияи Одобнома (Хартия)-и шањрванди љомеаи иттилоотї, ки 27уми декабри соли гузашта баргузор гардида буд, ирсол шудааст. Акнун бо пешнињоди Мушовири Давлатии Президенти кишвар ба Гуруњи корї барои тањияи Хартия, намояндањо аз Вазорати наќлиёт ва коммуникатсия, Бахши технологияњои иттилоотию коммуникатсионї, Маркази иттилоотию техникии Дастгоњи иљроияи Пре-

ШАРЊИ ХОНАНДАГОН Шањзода 12 март, 2013 - 18:17 Бењтарин пешнињод. Ман њам тарафдори он њастам, ки њарчи зудтар ин Одобнома тањия гардида, ба роњ монда шавад. Исфандиёр 12 март, 2013 - 19:12

Ин боиси дастгирї аст, аммо фикр намекунам, ки дар ин љомеаи имрўзаи мо боз муваффаќ шавем. Фируз 12 март, 2013 - 19:31 Чунки дар ИДМ аз њама давлати пешрафтаи тараќќикарда мо њастем ва ба њамин хотир, аз љониби њукумати мо њам дастгирї ёфт, агар

зидент, Маркази миллии ќонунгузории назди Президенти Тољикистон, Хадамоти алоќа, Ассотсиатсияи дастраскунандагони Интернет, Анљумани миллии воситањои ахбори оммаи мустаќили Тољикистон, Созмони љамъиятии "Индем", Фонди љамъиятии ташаббуси шањрвандии сиёсати Интернет ва аз Ассотсиатсияи операторони мобилии Тољикистон шомил шуданд. Бинобар гуфтаи Асомиддин Атоев, роњбари Ассотсиатсияи дастраскунандагони Интернет, дар назар аст њафтаи оянда аввалин љаласаи гурўњи корї доир гардида, дар он лоињаи наќшаи корї баррасї шавад. Бояд гуфт, ки нигаронии ќишрњои гуногуни љомеа аз фарњанги муошират ва риояи меъёрњои ахлоќї дар Интернет танњо хоси Тољикистон нест ва њамчунин кўшишњои худтанзимкунии љамъиятї дар дигар мамолики љањон низ љой доранд. Муваффаќтарин таљрибаи худтанзимкунии љамъиятї дар Британияи Кабир ва Туркия љой доранд, вале ќобили зикр аст, ки дар пањнои ИДМ њамчунин ташаббус аввалин бор аст, ки аз љониби њукумат дастгирї мешавад. Дар кишварњои узви ИДМ, аз љумла Русия кўшишњои њалли ин масъала бо љорї кардани меъёрњои нави танзими давлатї роњандозї шуда, боиси эътирозњои љомеаи интернетї ва мутањњамсозии њукумат ба мањдудгардонидани озодии баён гашт. Мењрафзуни АБДУЛЛО мо ба мисли дигарон дар зинаи паст мебудем, шояд, ки онњо аз ин чиз истиќбол намекарданд. Самак 12 март, 2013 - 19:36 Ташаккур мекунам аз нафароне, ки ин хартияро пешнињод кардаанд ва инчунин нафароне, ки дастгириаш намудаанд. Лекин як чизро бароятон мегўям, ки илтимос, боз ин дастаке барои Бек Сабурович нашавад.

P.S: Баррасии матлаб дар www.tojnews.org идома дорад. Ба сомона аз телефонњои мобилї њам ворид шудан имкон дорад.

ИЛЊОМИ ЊАФТА ЌОНУНИ ЉАНГАЛ Оњ, Ин љангали анбуњ Бо њама сарву санавбар Бо њама сабзаву гул Бо њама ќумрию товусу ќанорї .... танњост Ва ин танњої Њамаро љамъ намуда ба сари суфраи манфури тамаъ… Ту бубин: Кољ ба зону зада бар пойи булут Њама аз оњану аз теѓу табар мегўяд Зи фароянди хатар мегўяд. Вале У дар ойинаи мурдоби канори суфра Наку мебинад Ки њама љангалиён бо њаму аз њам дуранд Њама дар фикри баќо Дар рифоњанд, Вале дар гўранд! Аъзами Њуљаста

ВАТАНДОРЇ НИГАРОНЇ

Истирдоди дањ мањбуси тољик 10 шањрванди Тољикистон, ки дар муассисањои ислоњии Љумњурии исломии Афѓонистон адои љазо доштанд, ба Тољикистон истирдод шудаанд. Дар ин бора дирўз,11-уми март Давлат Назрї, сардори Раёсати иттилоот, тањлил ва тарњрезии Вазорати корњои хориљии Тољикистон иттилоъ дод. Бино ба гуфтаи Давлат Назрї, тибќи Созишнома байни Њукумати Тољикистон ва Њукумати Љумњурии исломии Афѓонистон оид ба истирдоди мањбусон барои адои минбаъдаи љазо дар кишвари худ аз Љумњурии исломии Афѓонистон 10 шањрванди Тољикистон ба ватан истирдод шудаанд. Минбаъд низ тибќи ин созишнома дигар мањбусон низ истирдод хоњанд шуд, -мегўяд манбаъ. Феълан дар мањбасхонањои Афѓонистон 9 нафар шањрвандони Тољикистон адои љазои љиної доранд, ки аз онњо 6 нафар дар мањбасхонаи "Пули Чархї" ва 3 нафар дар мањбасхонаи Ќундузи ин кишвар нигоњ дошта мешаванд.

аз Ќосими БЕКМУЊАММАД

Коррупсия аз байн меравад, агар… Фасод ё њамон коррупсия аз байн хоњад рафт, агар ќонун љурми порадињандаву порагирандаро яксон надонад. Ду-се рўз пеш яке аз хонандагони "Нигоњ" аз вилояти Суѓд занг заду хоњиш кард, ки дар мавриди порахорї матлабе нависем. Як мисол њам овард. Гуфт, ки ба наздикї яке аз мансабдорони мањаллиро аз вазифааш озод карданд, вале мардум аз ин кор хушњол нестанд.Зеро вай ба хотири таќсими замин аз онњо пули зиёде гирифта буду њоло дигар намедонанд, ки чї кор кунанд. Њатто бо ин ки додситонї (прокуратура) дар мавриди ин мансабдор парвандаи љиної њам боз кардааст, вале њеч касе љуръати гуфтани њаќиќати њолро надорад. Чаро ки медонанд: тибќи ќонун гуноњи порагирандаву порадињанда баробар аст. Ин хонандаи рўзнома моддаи марбут ба ин бахши ќонуни љиноиро то љойе ѓайриодилона хонд ва хостори бознигарии он шуд. Дар њаќиќат, тарњи чунин мавзўъ беасос нест. Моддањои 319 ва 320 ќонуни љиноии кишварамон барои порагиранда аз 7 то 12 сол ва барои порадињанда аз 5 то 10 сол мањрумият аз озодиро пешбинї кардаанд. Аммо магар ин ду тарафи ќазия дар як шароит ќарор доранд, ки барои њардуяшон низ љазои њамсон дар назар гирифта шудааст? Масалан, њамин намунае, ки хонандаи "Нигоњ" ёдовар шуд. Барои таќсими замин дастури мустаќими рањбари кишвар вуљуд дорад. Дастуре, ки бо њадафи кўмак ба њалли мушкилоти иљтимоии мардум содир шудааст. Аммо њама медонад, ки дар мањалњо бахши мушаххаси мансабдорон ба ин масъала ба унвони фурсати андўхтани сармоя нигоњ мекунанд. Бо њар бањона таќсими заминро тўл медињанд, то мардум маљбур гарданд, ки барои "тезондани кор", ба истилоњ, даст ба љайб шаванд. Пас, гуноњи порагирандаву порадињанда баробар аст? Як тарафи ќазия мансабдоре, ки на танњо вазифаашро иљро намекунад, балки аз он сўиистифода њам ба амал меорад ва тарафи дигар, мардуме, ки аз рўзи танг (чун дар бештари рустоњои кишвари мо дар як њавлї чанд оила ба сар мебаранд) охирин луќмаи дањонашро пора медињад. На, гуноњашон њаргиз баробар нест! Ин мансабдор аст (мансабдоре, ки њангоми гирифтани вазифа ќавли садоќат ба ќонунро додааст), ки вайро маљбур ба додани пора кардааст, пас, чї гуна золиму мазлум бояд дар як вазъият ќарор дода шаванд? Њатто барои муддате (масалан, як сол) бардоштани (ё боздоштани) иљрои моддаи марбут ба љазои порадињанда чї инќилобе дар роњи муборизаи воќеї бо фасод ва ё њамон коррупсия барпо хоњад кард! Мутмаинан дањњо њазор нафар аз ба иљбор пора додани худ шикоят хоњанд карду нињодњои ќудратї ва додгоњиамон аз зиёдии парвандањо, ба истилоњ, ваќти сархорї нахоханд ёфт. Бале, барои муборизаи воќеї бо фасод бояд порадињандаро аз порагиранда људо кард. Аз њамин роњ бархе аз кишварњо муваффаќ ба шикастани камари фасод шуданд. Масалан, дар Гонконг касонеро, ки маљбур ба додани пора шуда буданд, аз масъулияти љиної озод карданд ва дар се дањаи гузашта беш аз 90 дарсади ришвахориро аз байн бурданд. Аммо моддањои ёдшудаи ќонуни љиноии мо ба нањве амнияти хотири порагирандагонро таъмин кардаанд, зеро дар сурати шикоят, порадињандагон низ дар канори онњо ќарор хоњанд гирифт. Њамин масъулияти мутаќобил аст, ки ба ќавли хонандаи "Нигоњ", баъзе аз роњбарон бепарво пора мегиранду њатто ба ваъдаи худ амал њам намекунанд. Зеро медонанд, ки њеч касе аз пушти онњо шикоят нахоњад намуд. Дар њар сурат, агар барои чунин як њаракати инќилобї (бардоштани моддаи марбутаи ќонуни љиної) ирода вуљуд надорад, пас, њадди аќал, бояд ангезаи пора додан мавриди таваљљуњ ќарор гирад. Бештари мардум аз ноилољї ба ин кор даст мезананд (мисли гирифтани замин, ин ё он иљозатнома ва ѓайра). Яъне њамон гуна, ки ќаблан ишора шуд, порадињандаву порагиранда дар шароити комилан нобаробар ќарор доранд. Яке њомии расмии ќонун аст, даму дастгоњ дорад, аз номи болоињо гап мезанад ва дигареро зарурати њалли мушкилаш бо вай рў ба рў кардааст. Мушкиле, ки асосан дар бесалоњиятиву белаёќатии бахше аз мансабдорон реша дорад. Пас, чї гуна ин ду дар гуноњ бо њам баробаранд ва бояд яксон љазо бинанд? Ба иборати дигар, дузду соњиби мол наметавонанд дар гуноњ яке бошанд. Умедворем, ки хонандагони мўњтарам ин бањсро идома дињанд. Матлаби ин гўша андешањои шахсї буда, метавонад бо мавќеъи «Нигоњ» муѓойират намояд.

Пешнињоди Фаттоев

ЯК ШАРЊИ СИЁСЇ

i

ИНТРИГАИ РЎЗ

4

№51 (327), 13-уми марти соли 2013

Ваќти љоизасупорї, сифату нархи китобњои дар фойеи театр махсус барои имрўз ба намоишгузошта диалоги дохилиамро даргиронд: "О, ...у... ёб..." ва он замоне канда шуд, ки се каси рўи сањна номи чопхонаи сазовори љоизаи вазорат "Контраст"-ро хонда натавонистанд. Нимаи дуюми рўзи 11уми март сањни бинои Театри академї ва драмавии ба номи Абулќосим Лоњутї пур аз рўзноманигорони ватаниву хориљї буд. Онњо бо чењрањои идона ба хотири иштирок дар љашни Рўзи матбуоти тољик гирд омада буданд ва аз сўњбати якдигар бањраманд мешуданд. Табрикгўии њамкасбон ва фарањмандии њамагон дар арши аъло буд. Аммо танзњое намакин ва гоњо "ќаламфурї" њам ба гўш мерасиданд…. Соат 16:00 даќиќа. Ваќти муќарраргардидаи барномаи идона, ки Вазорати фарњанг расман тасдиќ кардааст. Аммо рўзноманигорон њанўз фикри ба толор даромадан надоранд. Гурўње ба аксбардорї машѓул, бархе дар интизори дўстони деринтизорашон, ки шояд њавсалаи ками "идгардї" доранд. Яке пичир-пичир мекард, ки "хайр, имсол њам чун порсола бештари љоизањоро ба расонањои д ав ла тї м е ди њ а нд у " ба г ў ш и рў зноманигорони ВАО-и ху су сї "лапшаи суботу вањ дат" овезон мекунанд". Нафари дигар луќма партофт, ки "љон гў ед, агар имс ол њам ид дар с атњ и љашнњои солњои пеш гузарад. Аќаллан Акбаралї Сатторов имсол њ ам ду пуфак кафонад, завќ карда, механдему ягон љоиза њам нагирем, бо табъи болида ба хона мерав ем". Нињоят, то нафарони охирин, њама ба толор ворид шуданд. Аммо имсол толор чун солњои гузашта шукўњи хоса надошт. Њељ гуна сањнаории лоиќи тањ син мушоњида намешуд. Њатто аз пуфакчањои Акбаралї Сатторов њам дарак набуд. Айвони толор, ки дар љашнњои пешин аз вазни гарони њузурдоштагон ќариб "дуќат" мешуд, ин бор холї буд. Ба љуз чанд нафари ангуштшумор, ки рост меистоданд ва писханду сўзи нишастагонро тањаммул мекарданд. Аммо дере нагузашта барои онњо низ љои нишаст ёфт шуд ва њатто чанд курсї бесоњиб њам монд. Чунин њолати аёнї аз он гувоњї медод, ки иштирокдорони имсола бо чї сабабе хеле каманд. "ДАЪВАТ БА МУБОРИЗА БО ФАЌР" Барномаи расмї оѓоз гардиду њунарманди шинохтаи тољик Ортиќи Ќодир ба њайси ровї ба сањна баромад. Ў бо лањни шевою зебои тољикї њозиринро барои љамъ омадану таљлил аз рўзи касбиашон муборакбод гуфт ва чун анъана сухани табрикотиро ба вазири фарњанги Тољикистон Мирзошоњрух Асрорї дод. Вазир њамроњ бо намояндаи президенти кишв ар ба сањна баромаданд ва бо кафкўбињои мудаввоми ањли толор пазирої ёфтанд. Вазир, ки даъвои журналистї дорад, барои аксарияти ањли толор худист. Асрорї сараввал рўзноманигоронро ба муносибати иди касбиашон табрик намуда, даъват ба амал овард, ки ба мас ъалагу зории соњањои гуногуни њаёти љамъиятї бештар аз пештар машѓул шаванд.

- Рўзноманигоронро мебояд ба мушкилоти иљтимої бештар даст зананд ва барои аз байн бурдани сатњи камбизоатї мусоидат намоянд. Агар солњои ќаблї бо сабабњои маъ лу м баъзе аз му шкилињ оро рўзноманигорон навишта наметав онис танд, њоло имкон доранд мушкилоти доѓи рўзро пайгирї намоянд,- афзуд ў. Њамин лањза диалоги дохилиам фаъол шуд: "Дар сагљакиши аввали сол журналистњо гирифтори 5-6 му рофиаи с у дї, УБ ОП дар кофту кови Амру ллоњ и Низом, Њукумов њо аз пушти ИмрўзНюс, Абдурањими Умариён дар госпита-

ва њалли решакан кардани онњо"-ро дар њафтаномаи "Чархи гардун" ёфтаанд,-гуфтам дар љавоб.

ОРТИЌИ ЌОДИР ВА МИРЗОШОЊРУХ АСРОРЇ

САЊНАИ ЊОЉЇ АФЗАЛШОЊ Баъд аз баргузории чанд номери консертї, ки рўзноманигорон онро бехтарин усули нигоњдории рўзноманигорон то охири барномаи идона ном бурданд, маросими супоридани љоизаи "Хома-2012" оѓоз ёфт. Барандањои ин љоиза, ки шеваи гузарониданаш СМС-њои пулакї буду "Азия-Плюс" -и љиддї ва "Оила"-и хиёбониро дар як ќатор монда буд, зуд эълон нашуданд. Зеро барои супурдани њар як номинатсия ба сањна ду одами нав даъват карда мешуду хелењо то пўстину палтову љомањ ояшонро мекашиданд, ки ... Чун супориши тањияи ин гузо-

панљяки толорро бо роњбарии ў банд карда буданд, аз Афзалшоњ чунон истиќбол карданд, ки ў аз сањна нарафт. Гуфт, "режисерњои консертњо маро даъват намекунанд, чунки барномаашонро доимо дигар мекунам". Ў мувофиќи талаби тамошобинон су руд хонду чанд имову ишора ба як Ислом кард, ки аз гирифтани ному фомилаш х уддорї меку нам, то ба "Нигоњ" номаи эътирозии Вазорати фарњанг наояд. "ЛОЊУТЇ" Идомаи консерт рўзноманигоронро бетоќат кард. Вале раиси шўхи журналистони тољик Акбаралї Сатторов ба сањна омад ва дар лабони бисёр рўзноманигорон табассум гул кард.

- Хеле хуб шуд, ки дар толор ин

Ид дар айёми "сагљакиш" Иди матбуоти миллї чаро имсол, на чун порсол таљлил шуд? лу вазир моро абзори мубориза бо камбизоатї мебинад ё вазир сахт хушбин (оптимист) аст, ё љомеаи жу рналистї зўри зўр шудаст, ё корњ ои њ у ку мат тамоман љиѓеланд..." Ин замон диалоги дохилиамро (вожаи хуб ёфтам-ња?) табрикоти мудири шўъбаи иттилооту тањлили Дастгоњи иљроияи Президенти Тољикистон Ќурбон Шарифї бурид. Ў њамзамон рўзноманигорони тољикро аз номи президенти љумњурї Эмомалї Рањмон му боракбодї карда, барояшон "парвози баланди ќаламњояшонро" таманно намуд. Диалог боз апдейт шуд: "Воаљабо! Корманди Дастгоњи иљроияи президент бо костюми шинам ва галстуки зебанда њам бе коѓаз ва хеле бурро суханронї карда метавонистаанд...". Њарду аз сањна рафтанд, Шарифї даст пеши бар ба Асрорї "аввал шумо" нишон дод. ИНТИЗОРЇ, БЕЊТАР АЗ РАЌС

латии "Адиб", барои бењтарин ороиши китобњои бачагона ба адабиёти бачагонаи "Истиќбол", барои пайгирї намудани маводњои тањлилї ба њафтаномаи "Фараж", барои нашри китобњо дар рўњияи ватанпарвариву миллї ба нашриёти "Ирфон", барои инъикос ва баррасии мушкилоти зан ва љомеа ба маљаллаи "Бонувони Тољикистон", барои сањм дар забоншиносии насли наврас ба адабиёти бачагонаи "Навнињол", ба муассисаи давлатии адабиёти бачагона барои навоварї дар китоб барои бачагону наврасон, барои инъикоси падидањои номатлуби љомеа ва њалли решакан кардани онњо ба њафтаномаи "Чархи гардун", барои бењтарин иљроиши полиграфї ва китобњои чопї ба чопхонаи ЉДММ "Контраст", барои пайваст намудан бо шоњроњи дењот ба танзими ѓояњои миллї ба рўзномаи "Диёри Турсунзода", барои инъикоси сариваќтии мушкилоти вилоятї ба рўзномаи ноњия-

ЉОИЗАИ «ХОМА-2012» БА НУРАЛЇ ДАВЛАТ

ТОЛОРИ ТЕАТРИ ТОЉИК ЊАМ ПУР МЕШУДААСТ Б аъ дан, барномаи консертї шу рў ъ гардид. Аммо мушоњ ида мешуд, ки бештари рўзноманигорон аз базми мусиќиву суруду раќс дида, азму љазм ба шунидани номи љоизагирандагон доранд. Баъд аз шунидани ѓазали Хусрави Дењлавї - "Уфари ороми љон"и Борбади Бадалиён ва Саида Низомова, ровии барнома барои супоридани љоизањо вазири фарњангро дубора рўйи сањна хонд. Намедонам, "сюрприз"-и солинавии Дастгоњи иљроия Президент ба нафаќах ўрон ба ёди Ортиќи Ќодир расид ё манъи имтиёзи 42сомона ба њунармандони шоистаи Тољикистон, ки ў вазири фарњангро "љавонанд" гуфта, беихтиёр стоп монд, э, мебахшед, ѓурронд. Асрорї нафарони љоизадорро муаррифї кард ва маълум гардид, ки имсол диплом барои нашри силсилаи китобњо дар бораи симоњои таърихии миллат ба нашриёти дав-

вии "Хатлон", барои ба таври фаврї огоњ намудани љомеа бо ахбори навин ба Агентии миллии иттилоотии "Ховар", барои ба таври фаврї рас онидани матбуоти дав рї ба шањрвандон ба љамъияти "Тољикматбуот", барои пайгирї намудани мавзўъњои сиёсати дохилї ва хориљи кишвар ба рўзномаи"Чумњурият" сазовор дониста шудааст. Ваќти љоизасупорї сифату нархи китобњои дар фойеи театр махсус барои имрўз ба намоишгузошта диалоги дохилиамро даргиронд: "О, ...у... ёб..." ва он замоне канда шуд, ки се каси рўи сањна номи чопхонаи сазовори љоизаи вазорат "Контраст"-ро х онда натавонистанд. "Хайр-чї, -гуфт онљониби диалоги ман,-осон аст, номи дар њаётатон якум бор шунидагиро хондан?!! Он њам бо лотинча?! -Не осон нест, хоса барои аъзои њакамони љоиза, ки "инъикоси падидањои номатлуби љомеа

ришро доштам, пойњои аз хунукии толор шахшудаамро дар љои нишастам машќ дода, тоќат кардаму баъдтар ху ди Њољї Афзалшоњ и Шодї маро тавоф кард. Бовар кунед, ду даста, ба њамон шевае, ки хоњарону модаронро китф мебўсанд. Барои бењтарин рўзномаи сол рўзномаи "ИмрўзNews", барои бењтарин рўзномаи расмї-сиёс ї рўзномаи "Садои мардум", барои бењ тарин рў зномаи с оњ авї ба рўзномаи "Варзиш-спорт", њамчунин ба рўзноманигорон Ну ралї Давлат, Тиллои Некќадам ва Алиљон Љўраев љоизањо супорида шуданд. Ва боз намоиши консертї идома ёфт. Б а сањ на Њољї Афзалшоњ и Шодї баромада, толори хунукро хеле гарм кард. Ањли нишаст ва хоса шогирдони журналисти шинохта Хуршеди Атовулло, ки гуё

ќадар рўзноманигоронро мебинам. Ростї, њар сол то охири барнома одатан рўзноманигорон кам мемонданд,- гуфт ў бо зарофати маъмулии худ, ки аксаран градуси баланд дорад.

- Моро бо консертатон фиреб кардед, охир!,- луќма партофтанд аз толор. Баъди басанда шудани мављи ќарсаку ханда Сатторов нафарони бахтхандида ё аниќтараш, ба њукумат каме њам бошад, маъќулро, ки соњиби Љоизаи ба номи Лоњутї гардидаанд, номбар кард. Гуфта шуд, ки ин љоиза њамасола дар чањор бахш - барои "бењтарин матлаб дар матбуот", "бењтарин маводи телевизионї", "бењтарин гуфтори радиої" ва барои "бењтарин маводи илмї-тањќиќотї ва ё китоби дарсии журналистика" дода мешавад. Мансур Сайфиддинов ва Саидмурод Фаттоев, Мушовирони Президенти Тољикистон доир ба иљтимоиёт ва робита бо љомеа, барои очерки "Президенти мардумї" барандаи Љоизаи Лоњутї дар бахши "бењтарин матлаб дар матбу от" шуданд. Илњоми Љамолиён барои силсиламаќолањо дар њафтаномаи "Њаќиќати Суѓд", Давлатхоља Назиров барои силсилаи очеркњояш тањти унвони "Одамони Фархор" ва Зафари Сўфї барои як ќатор матлабњояш дар мавриди мушкилоти ВАО-и Тољикистон барандаи Љоизаи Лоњутї дар ин бахш гардиданд. Ба ин љоиза дар бахши бењтарин маводи радио ва телевизион Гуландом Ашўрова ва Гулчењра Сатторова сазовор дониста шуданд. Ва боз навою мусиќї, боз раќс, боз суруд. Мисли як шоми ба ќавли он хитої аз рекломи телевизион, Сабакаи аввал.

Шањлои АБДУЛЛО

№51 (327), 13-уми марти соли 2013

5

- Мушкил дар ин аст, ки мо одат кардем номњои хориљро ба лањни русї талаффуз кунем. Зеро то ба њол мо тавассути русњо мефањмидем, ки дар хориља чї ва чї тавр мегузарад.

МИНБАРИ ФЕЙСБУКИЊО Ин њафта дар ќатори бањсњои бешуморе, ки дар Фейсбук гарм буданд, нафаре бо номи маљозии "Харсавор Харсаворович" як бањсеро доман зад, ки њамеша дар њама љо шоњидаш мешавем, аммо гўё ки њанўз нињої нашудааст. Вай навишт: "Ба ман касе, илтимос, фањмонед, ки чаро дар матнњои тољикї ваќтњои охир ному фамилияњо хароб карда мешаванд? Чї тавр Барак Обама "Борок Убомо", Клинтон "Клинтун", Бонопарт - "Бонопурт", а Чавез "Човез" шуданд?" Воќеан, ин таѓйирот дар матнњои тољикї, бахусус сомонаи ВВС ба назар мерасанд ва бархеро намефорад. Бањсе њам, ки дар Фейсбук гарм шуд сари ин мавзўъ ва суол буд:

Чаро Рањмон "Рањмон" мемонад, аммо Клинтон "Клинтун" шуд? Рустамбой Сафаров: - Њар як забон чунин аст. Шумо бо талаффузи русї одат кардаед. Як мисол: Пан Ги Мун - русї, Ban giMoon - инглисї, Бан Ки Мун - булѓорї ва ѓайрањо. Ва касе намепурсад, ки чаро забонњои гуногун талаффузи гуногун доранд!!! · Like · 7 Харсавор Харсаворович: - Ин љо талаффуз чї наќш дорад? Агар мо Рањмонро талаффуз карда тавонем, Клинтон њам њељ мухолифате бо талаффузи мо надорад. Дар њарду маврид "-он" аст. Не? Ва "дар њама забонњо" дуруст нест.. Бонопарт њам ба фаронсавї, њам ба инглисї, њам русї якхела талаффуз мешавад. Обама ва Клинтон щам. · Like · 2 Саид Рањимов: - Варианти дигар њам вуљуд дорад: онњое, ки ному фамилияњоро ин гуна навишта, таѓйир медињанд, ба гумони ѓолиб сари чизе нишастааст:)) · Like · 3 Рустам Зоњидов: - Харсавор, агар барори коратон шаваду дар рўйхати хабарњои шабакањои хабарии русї афтед, "ишак" мешавед! · Like · 11 Абдуллоњ Ањмадов: - Харсувор, магар кори дигар надорї? Њарзагўї мекунї! Мисли барги банан часпидаї: Обама Убомо нест, Чавез Чавес ва ѓайраву њоказо нести. Чї фарќ дорад, маъно рўшан бошад шуд! · Like · 2 Модератори Платформа: - Ана Исфандиёри Одина њам "Њугу Човез" менависад ))) · Like · 1 Пўлод Исмаилов: - Дар мо аз русњо ибрат меги-

ранд. Русњо Нурсултан мегўянд, на Нурсултон ё Ислам, на Ислом, ё Нурек, на Норак. Гўё њарфњои О ва А надоранд. · Like · 6 Харсавор Харсаворович: - Набояд номњои љуѓрофии таърихиро бо номњои одамон омехта кунем. Дар забони тољикї, масалан, мо мегўем, "Москав", на "Москва". Испанињо мегўянд, "Londres" ба љои "Лондон". Ба русї "Нурек", на "Норак". Аммо, маслан, исми "Рањмон" бояд дар њама забонњо Рањмон бошад. Аљиб, ки ваќте ман пурсидам, ки шарњ дињанд, ба ман дарафтоданд. Онњое, ки маводи рўзноманигорї менависанд, ба ман фањмонед, ки дастуруламали шумо аз куљост? · Like · 2 Рустам Зоњидов: - Рањмат Харсавор, ваќте ба мошин мешинед суњбат мекунед ) · Like · 2 Пўлод Исмоилов: - Дар замони худ русњо тамоми номњои одамон ва љуѓрофиро дар ќаламрави Иттињоди Шўравиро вайрон карданд. Масалан, Алимов ба љои Олимов, Бабаев, Ахмедов, Мамедов, яъне онњо маѓз надоштанд!? · Like · 4 Илњоми Муњаммадиброњим: - Москав - Moscow - Москва = Маскав. · Like · 1 Самад Зубайд: - Мушкил дар ин аст, ки мо одат кардем номњои хориљро ба лањни русї талаффуз кунем. Зеро то ба њол мо тавассути русњо мефањмидем, ки дар хориља чї ва чї тавр мегузарад. Барои он ки мо матлаберо аз инглисї ба тољикї тарљума

кунем, аввал, ба русї, сипас, ба тољикї тарљума мекардем. Ин маънои онро дорад, ки то ба имрўз забони русї барои мо эталон буд ва мо одат кардем. Акнун аз забони хориљї мустаќим ба тољикї тарљума мешавад. Аз ин хотир, ба назарамон бархе калимањо, асосан номњо вайроншуда менамоянд. · Like ·7 Харсавор Харсаворович: - Самад, ташаккур ба Шумо, ки лоаќал Шумо посухи бодалел додед. Шояд Шумо њаќ њастед: акнун мо аз хориљї мустаќим ба тољикї тарљума мекунем ва ба русї эътибор намедињем. Ин дуруст аст. Аммо бо ин вуљуд барои ман фањмо нест, ки чї тавр Клинтон "Клинтун" ва Чавез "Човез" мешавад? · Like · 1 Парвиз Диноршоев: - Шумо бояд суоли худро дар гурўњи "Забони порси" матрањ кунед, он љо, шояд, Шумо посухи илман асоснокшударо гиред, ки чаро ба форсї (тољикї) талаффузи исмњои хоси хориљї дигар навишта ва талаффуз карда мешаванд. Шумо замоне инро осон мефањмед, ки забони тољикиро хуб медонед, бо сарву нањв (грамматикаву фонетика)-ашошно њастед. Барори кор. · Like · 4 Shodi Rashidbekov: - Бонопурт? Ин чї аблањист ) Харсавор Харсаворович: - Њамин тавр менависанд. · Like ·1 Милок Галилей: - Мебахшед, лекин Харсавор Харсаворович ин чї ному насаб аст? Ду маротиба як ном? · Like · 4

Харсавор Харсаворович: - Њамин тавр, чї хеле рафиќ Ленин мегўяд, "конспиратсия, рафиќон, конспиратсия!". Агар он љо, ки ман кор мекунам, фањманд, ки ман дар Фейсбук њастам, ба мушкили љиддї гирифтор мешавам. Кадом як "номи инсонї" чї зарур аст, ваќте њамин тавр мешавад. · Like · 2 Milok Galilei: - Ростї, Харсавор, маълум кардани суроѓаи айпи ду бор клавиатура пахш кардан аст. Шояд љипсавор бошї? Номи худатро мефањмам.... Аммо падар ба кадом хотир?... Њасани Аробакаш: - Бонапарт њангоми њукмронї Бонапарт буд, аммо ваќте ўро ба љазира бадарѓа карданд, Бонопурт шуд))). · Like · 3 Харсавор Харсаворович: - Милок Галилей, чї айб дорад? Фикр намекунам, ки падарамро "харсавор" ранљонад. Мо мардуми ќишлоќ, хар савор шуда аз пушти кор мешавем. Љои шарм надорад. · Like · 1 Милок Галилей: - Боз узр мепурсам, бародари бузург. Ин масхара набуд, ба назарам, номи хуб нест. Њасани Аробакаш: - Яке аз хислатњои бузургон хоксорї аст. Исфандиёр Одина: - Чаро Убомо? Чаро Клинтун? Чаро Бонопурт? Њамон гуна, ки тољик дар русї таджик, Умар Омар, Хайём Хайям, Њофиз Гафиз мешавад. Наход ин нофањмост?

Системи овоии форсї бо русї тафовут дорад. Њарфи О дар забони русї баробари У дар порсї (тољикї) аст. Ва њарфи А дар русї баробари О дар порсї (тољикї) аст. Аз ин рў, стакани русиро мо истакон ва машинаро мошин мегўем. Таърихан, номњои урупої дар забони мо тибќи ќавоъиди забони худамон навишта ва талафуз мешуд, масалан: Платон-Афлотун, Сократ-Суќрот, Фалес - Толис, Гален-Љолинус. Дигар: Замоне ки тољикон ба хатти лотин ва сириллик гузаштанд, њарфи О баѓалат барои алифи мамдуда ќабул шуд ва аз ин љо сардаргумињо шурўъ шуда ва то мрўз идома дорад. Агар њамон замон њарфи О-ро барои У ќабул мекарданд, мо њам мисли дигарон Обама, Омар, Хоршед, Њафиз менавиштем. Зимнан, дар нашрияњои Бухорои шариф ва Тољикистони сурх, ки ба хатти порсї чоп мешуданд, бо њуруфи лотин номи ин нашрияњо "Bukharai sharif" ва "Tajikistani surkh" зикр шуда буданд. Навишти русии номњои хос ва љуѓрофиёї ва ё бархе калимоти ба истилоњ интерносиюнол дар Тољикистон дар замони Шўравї роиљ шуд, ки на бо забони мо ва на бо забони мабдаъ мутобиќ нестанд. Масалан, номи Борок Убомо дар инглисї ин тур талафуз мешавад: "Ba: ra:k O:ba:ma:" Яъне дар њама маврид њарфи "а" дар ин ном дароз аст, аммо дар забони мо њарфи А-и дароз вуљуд надорад, А њаргиз дароз намешавад, аз ин рў навиштани О, ки наќши А-и дарозро дорад, дар ин љо дуруст аст ва њам бо ќавоъиди талафузи забони мабдаъ ва њам бо забони мо созгор аст. Аммо бо нусхабардорї аз русї мо њам аз талафузи забони мабдаъ дур мешавем ва њам ба забони худамон латма мезанем. Масалан агар шумо Обама нависед ва онро Абаамаа хонед, ѓалат кардаед, чун дар забони мо О њаргиз табдил ба А намешавад (чунончи дар русї њаст) ва њам А њаргиз дароз намешавад, чунончи дар талафузи русї њаст. Пас Обамаро агар ба форсї (тољикї) дуруст хонед, Обама мешавад мисли "об" ва "амма" (?). · Like · 6 Харсавор Харсаворович: - Ташаккур барои посухи асоснок! Акнун фањмо шуд, каме.

МАВЌЕЪ Созмони Хабарнигорони бидуни марз дар гузориши охири худ дар масъалаи интернет Тољикистонро дар баробари Ќазоќистон љой дода, гуфтааст, ки агар њамин гуна сензура идома кунад, эњтимол меравад, ки дар ќатори Ўзбакистон ва Туркманистон љой гирад. Соли 2012 бастани якчанд сомонањои интернетї ин созмонро нигарон кардааст ва гуфтааст, сензураи интернети дар Тољикистон равшан ба чашм мерасад ва эњтимол дорад бо ин амал Тољикистонро њамчун як мамлакати "душмани интернет" шиносанд. Аммо ин гузоришро бархе аз соњибназарони тољик ќабул надоранд ва мегўянд, ки озодии матбуот ва озодии сухане, ки дар кишвари мо њаст дар ягон кишвари њамсоя дида намешавад, вале мутаассифона, онњо инро нодида мегиранд. Аммо гуруњи дигар мегўяд, дар њаќиќат њодисањои сайтбандии соли гузаштаро дида, хулоса кардан мумкин аст, ки њоло њам як ќатор сомонањо дар кишвар кушода намешавад ва онњо иддао доранд, ки агар дар мо озодї мебуд, магар руйхати зиёда аз 100 сомонаро пањн мекарданд, њаргиз! Ин бањс дар байни гуруњњо идома дорад ва њар яке андешаи худро дорад ва мо низ вобаста ба ин мавзуъ пурсидем:

Шумо бо хулосаи Созмони хабарнигории бидуни марз розї њастед? Нуралї ДАВЛАТ, рўзноманигор: - БАЛЕ, агар вазъ ба њамин минвол идома пайдо кунад, Тољикистон ба рўйхати душманони интернет шомил мешавад. То ин ваќт дар Тољикистон матбуоти даврї, ки сирф дохилї буданду дар хориља ба онњо ќариб дастрасї вуљуд надошт, баста мешуданд. Бинобар ин, вокуниш аз берун чандон љиддї набуд. Аммо бо пайдо шудани сайтњои интернетї вазъият таѓйир ёфт. Бастани онњо дар хориља низ норозигиро ба вуљуд меорад. Масуълони мо, ки асосан кадрњои давраи советианд, намехоњанд дарк кунанд, ки технологияњои иттилоотї дар љањон шароити дигареро ба вуљуд овардаанд. Бастани сайтњо барои њукумат муфид нест. Аммо аз љониби дигар, дар соли 2007 дар Кодекси љиноятии таѓйирот ворид шуда буд, ки барои тањќиру тўњмат дар Интернет нафари тањќиршуда њуќуќ дошт ба маќомот мурољиат кунад. Аммо аз ин модда ёд надорам, ки ягон бор истифода шуда бошад. Гузашта аз ин, бо баста шудани сайтњо ягон проблема њал намешавад, зеро тавассути прокси серверњо бидуни мушкилот ба сайтњои басташуда ворид шудан мумкин аст.

Сиёвуш ХОЛМУРОДОВ, аспирант: - НА, зеро то имрўз ягон созмони хориљї, ё давлати хориљї ба манфиати давлати дигар кореро анљом надодааст ва њар давлате, ки дар дигарон айб мекобад, ў мехоњад бо њаминроњ ба он майдон ворид шавад. Барои њамин мо бояд имрўз ба њар намуд овозаву дарвозањо бовар накунем ва ба эњсосот дода нашавем. Агар аз рўи мантиќ гирем, имрўз дар мо истифодаи интернет ба мисли кишварњои пешрафта озод аст. Оё њамин созмонњо боре ба сањфањои иљтимої ворид мешаванд ва нигоњ мекунанд, ки тољикон то чї њад озодона гап мезананд ва баъзан "мегузаронанд". Агар мо имрўз ягон хартия ё љамъияте ташкил карда, садди роњи чунин "беадабон"-ро нагирем, бар зарари худамон аст. Чаро? Чунки ќишри имрўзаи тољик њоло фарњанги истифодабурдани интернетро намедонад. Дар мавриди бастани сомонањо бошад, инро бояд гўям, ки якчанд расонањоеро баста буданд, ки аз тарафи давлатњои хориљ маблаѓгузорї мешуд ва онњо дар он айёми љанг Тољикистонро барои љањониён сиёњ нишон медоданд, пас бастанашон бењтар будааст.

6

№51 (327), 13-уми марти соли 2013

Њадди аќал чаро баъди нисфирўзї ба муштариёнро аз ивази фурсати парвоз хабардор накарданд. Хулоса, ки дигар илољ њам надошта будему саволњоямон бељавоб буд, бояд то соати парвоз интизорї мекашидем.

…Чандин маротиба ба роњбарони њам ноњия, њам вилоят ва њатто апарати Президент навиштем, то масъалаи оби моро њал кунанд, аммо касе то ба њол ба доди мо нарасидааст. Танњо омада вазъиятро мебинанду вараќњои сафедро сиёњ мекунанду мераванд… Як занги телефонї дар арафаи таљлил аз иди байналмилалии Наврўзи Аљам моро ба яке аз дурдасттарин дењањо бо номи "Наврўз" бурд, ки дар љамоати дењоти "Навобод"- и ноњияи Ќубодиён аст. Ин дења дар масофаи 60-70 километр дуртар аз маркази ноњия ва дар як мавзеи ноободе љойгир аст, ки зимни сафар, ростї, хешро дар биёбонњо Ќазоќистон тасавур намудам. Бале, ду атрофи роњ њама ањёнањён бутаю нимбутањо руйидаанд, боќї њама ќумзор, дарахте ба назар намерасад. Њангоме ба дења расидем, мардуми он, ки њамагї аз 45 оилаи бадахшонї иборат аст, моро бо хушнудї ќабул намуда, њатто гуфтанд, бовариашон намеояд, ки мо барои шунидани дарди дилашон ин масофаи дурро тай кардаем. Барои сокинони ин дења аз љониби њукумат як мактаби хурду як бунгоњи тиббї дар шафати якдигар сохта шудааст, ки дар он маъмулан мардуми мањаллї фаъолият мекунанд. Аз наќли сокинон маълумамон шуд, ки тобистони соли 2001 56 оиларо аз ноњияњои Бадахшон ба ин мавзеъ овардаанд, ки аз ин 9 оила ба шањрњои Ќўрѓонтеппаю Душанбе ва њатто ба Бадахшон дубора њиљрат намудаанд. Ва 45 оилаи боќимонда аз тангдастии молиявї худро ба чунин шароит мутобиќ сохтанд. Ягона мушкилоте, ки ин мардумро дунболагир асту азият медињад, норасоии њам оби техникї ва њам ошомиданї аст. Ва барои рањонидани худ аз ташнагї маљбуранд то аз масофаи 3 километр обро бо хару ароба кашонанд. Мувофиќи гуфти як сокини дења, ки нахост номаш ифшо гардад, чанд сол ќабл бо кўмаки молии як ташкилоти хориљї тавасути лўла барои онњо об кашонида њамчунин ду чоњи амудї барои захира ва истифодаи об кандаанд, аммо ин њарду њам ба дарди мардум нахўрдаанд.

- Агар аз рўи ќоидањои санитарию эпидемиологї бигирем, оби чоњњоро тамоман истеъмол кардан мумкин нест, чунки дар баробари пур аз лою ќум будан инчунин дохили об пур аз кирму њар гуна махлуќоти обї аст, ки ин ба саломатии инсон зарар дорад. Оби ба турба меомада асосан барои обёрии заминњо пешбинї гардидааст, ба замми ин, дар фасли зимистон об умуман ба дења намеояд, дар се фасли дигар бошад як њафта об меояду ду-се њафтаи дигар не, - мегўяд ин њамсуњбатам. Бино ба гуфти ин њамсуњбатам, агар аз як љониб ин мушкилї боиси он шуд, ки мардуми дења ќисми зиёди ваќташонро барои кашонидани оби истеъмолї аз масофаи 3 километр сарф кунанд, аз љониби дигар бошандагони ин дења аз кишти заминњои наздињавлигию ёридињандаашон худдорї карданд, зеро намехоњанд мисли соли гузашта бо иллати набуди об зиён бинанд. ШУЃЛЕ, КИ НАВРАСОНРО ХАСТА КАРДААСТ Эраљ Аёнбеков, наврасест, ки дар дењаи Наврўз тавалуд шудаасту дар бораи Бадахшони танњо аз наќлњои волидайнаш маълумот пайдо кардааст. Ў њамагї 11 сол

Ѓаму парешонї њоли доимї мо аст. Хушї ва хурсандиро агар даст дод, бояд њар чи бештар ба њилаву тадбир нигоњ дошт. Муњаммад ЊИЉОЗЇ

њоят сахт буда, сўрох кардани он танњо тавасути техникањои пуриќтидори пармакунанда имконпазир аст ва дар њоли њозир на љамоат ва на њукумати ноњия чунин имкониятро надоранд. Ва дар сурати сурох кардани тахтасанги "шўх", ки дар чуќурии 15-20 метри зери замин љойгир мебошад, оби тоза ба мардум дастрас мегардад: - Баъзан њолатњое мешавад, ки насосњои обкаш аз кор мебароянд, ки ин "проблема"- и худи мардум мебошад, - мегўяд Азиз Одинаев раиси љамоати дењоти "Навобод". Дар њолати корношоям гардидани насосњо бояд њар хонавода 5-10 сомонї љамъ карда, онро таъмир кунанд. Лекин агар рости гапро гўем, худи мардум бисёр одамгурез мебошанд. Њар боре, ки мо мехоњем тавассути корњои дастаљамъона ё худ њашар ин мушкилоти онњоро бартараф созем, худро ќафо мекашанд ва интизори онанд, ки кай давлат масъалаи онњоро њал мекунад. Аммо Азим Довудов сокини ин

Обгадої Сабабгори ба чунин њол расидани бадахшонињои муњољири Хутлон кист? дошта, пас аз дарсњо рўзашро њамроњи модару апањояш ба кашонидани об бо истифода аз зарфњои 35 литраи пластмасї (канистр) мегузаронад. Эраљ мегўяд, ки њамарўз аз 20 то 36 литр об мекашонад ва аз ин шуѓли доимї хаста шудааст. Ў бисёр орзу дорад, то њарчи зудтар њамроњи волидайнаш дубора ба Бадахшон баргарданд, то аз азоби обкашонї халос шавад: - Як хел одамњо хару ароба доранд, ки ин обкашонии онњоро осон мекунад. Агар мо њам соњиби хару ароба мешудем, ё аќалан ба Помир мерафтем, ваќтамро на барои обкашонї, балки тайёр кардани дарсњоям сарф мекардам ва дар оянда босавод шуда, ягон коргари калон мешудам, - мегўяд бо њавас Эраљ Аёнбекови хурдакак. Аз мушоњидањо айёнамон гардид, ки обкашонї на танњо барои Эраљ, балки барои тамоми наврасони ин дења ба "шуѓл"-и асосї табдил ёфтааст. Бо тасдиќи гуфтањои боло, Азим Довудов ном як љавони дигари ин дења, ки зимни њиљрат хонавода хонандаи синфи 10 бу д, мегўяд, њамагї дар масофаи се километр дуртар дењаи нисбатан обод мављуд аст, ки ќариб њамаи хонањо дастгоњи обкаш (водоправод) доранд ва мардуми дењаи Наврўз асосан аз њамон дења об мекашонанд: - Агарчи кашонидани об аз ин масофаи дур барои мо мушкил аст, аммо бисёр њолатњое мешавад, ки бисёре аз соњибони хонањо барои мо иљозаи гирифтани об аз водакачкањояшонро намедињанд. Дар чунин њолатњо мо маљбур мешавем, ки ба якчанд хона сар халонда хоњиш кунем, то оби заруриро барои хонаводањоямон биорем, - мегўяд Азим Довудов. МАСЪУЛИН: "ОДАМГУРЕЗАНД!" Мардуми дењаи Наврўз дар њоле аз норасоии оби ошомиданї шикоят мекунанд, ки ба гуфтаи Азиз Одинаев, раиси љамоати дењоти "Навобод"-и ноњияи Ќубодиён танњо дар

нан 50- сола мебошад. Ў мегўяд њамасола кўдакони зиёд ва њатто худи калонсолон аз оби чоњњо мубталои баморињои гуногун мешаванд, аммо ягон нафар аз масъулин парвои онњо надоранд: - Чандин маротиба ба роњбарони њам ноњия, њам вилоят ва њатто аппарати президент навиштем, то масъалаи оби моро њал кунанд, аммо касе то ба њол ба доди мо нарасидааст. Танњо омада вазъиятро мебинанду вараќњои сафедро сиёњ мекунанду мераванд, аммо њељ не, ки ба дењаи мо оби тоза омада расад, - мегўяд Моњшурмо Ќаландарова. Бо тасдиќи ин гуфтањо Матлуба Нозилшоева, духтури бунгоњи тиббии дењаи мазкур гуфт, аз сабаби он ки мардум аксар ваќт аз ноилољї оби ифлос ва пур аз ќуми чоњњои дар дења буда истифода мебаранд, мубталои дарунравї, апинсин, дизинтерия ва дигар маризињо мешаванд. Мувофиќи иттилое, ки пайдо намудем мардуми дењаи Наврўз, ќаблан ба чорводорї машѓул буданд, аммо ба сабаби хушксолї соли 2012 ќариб тамоми чорвои ањолї талаф ёфтааст. Дар дењаи Наврўз замини зиёд аст, аммо аз сабаби камбу дии об мардум на њама ваќт метавонанд онњоро барои пешбурди рўзгорашон истифода намоянд. Ба њамин хотир, ќисми зиёди љавонони дења мисли дигарон роњи муњољиратро пеш гирифтаанд... БА ЉОЙИ ХУЛОСА Дар њоле, ки маруми тамоми кишвар тарадуди таљлил аз љашни байналмилалии "Наврўз"-ро доранду аз омад - омади ин иди фархунда хурсандї мекунанд, дар симои сокинони дењаи Наврўз ѓайр аз рўњафтодагию ноумедї дигар чизе

ХОНАЊОИ МУЊОЉИРОНИ НАВ

ЧОЊЊОИ БЕОБ фасли зимистон ба сабаби камбудии нерўи барќ ањолии дењаи мазкур ба мушкилоти об мувољењ мегарданд: - Оберо, ки тавасути лулањо ба дењаи Наврўз меравад, насосњои обкаш интиќол медињанд. Дар фасли зимистон тамоми кишвар аз норасоии ќувваи барќ танќисї мекашад. Барќ, ки нест, насосњои обкаш фаъолият карда наметавонанд, лекин мардум беоб намемонанд, чунки дар дењаи номбурда як ташкилоти хориљї ду чоњи амудї кандааст, ки онњо барои рўзњои мабодо бо об пур карда мешаванд ва мардум дар чунин вазъият бе мамониат аз онњо истифода мебаранд, - мегўяд Азиз Одинаев. Бино ба гуфти ў, дењаи Наврўз аз њамсоядењањояш 10-20 метр баланд буда, дар зери замиин дења тахтасанги "шўх" љойгир аст, ки ни-

дења гуфтањои раиси љамоатро рад намуда, мегўяд, ки маъмулан ба дења дар фасли тобистон ањён- ањён об меояд, то мардум тавонанд киштзорњои хешро об монанд. Аз сабаби бисёр фарсуда будан пойгоњњои обкашї онњо зуд - зуд аз кор мебароянд: - Дар ин њолатњо худи мардум маблаѓ љамъ намуда, онро таъмир мекунем, лекин то ин њама корро ба итмом мерасонем, ки ќисми зиёди зироатњои кишткардаамон аз беобї талаф меёбанд, ки мо аз ин њисоб хисороти зиёд мебинем. ОБЕ, КИ ИФЛОС БОШАД… Сокинон наќл мекунанд, ки бисёр њолатњои хуруљи маризињо дар дења ба сабаби истеъмоли оби ѓайристандартии чоњњои амудї ва оби техникї, ки тавасути лулањо барои обёри заминњо меояд, ба ќайд гирифта шудааст. Асосан хуруљи беморињои гуногун дар фасли тобистон ба ќайд гирифта мешавад, ки аз он бештар ваќт кўдакону наврасон осебпазиранд. Яке аз нафароне, ки ба сабаби истеъмоли оби ѓайристандартї 2 маротиба љарроњї шудааст, Моњшўрмоњ Ќаладорова, як зани тахми-

дида намешавад. Таври маълум, чанде ќабл бо фармони президенти кишвар Саъ дулло Б екназаров, собиќ сардори идораи кишоварзии вилояти Хатлон ба љойи Абдулмумин Улфатов - раиси ноњияи Ќубодиён таъин гардид. Аксари њолдонњо аз Саъдулло Бекназаров, њамчун як шахси мењнатдўсту кордон ва сахтгир ном мебаранд, модоме, ки ин мушкилот дар айёми раёсати Абдулмуъмин Улфатов њали худро наёфтааст, мо умед бар он мебандем, ки ў шахсан сари ин масъала тавваљуњ зоњир намуда, дар зудтарин фурсат мушкилоти ин мардумро њал хоњад кард. Њангоми барои нашр омода гардидани ин матлаб аз прокуратураи ноњияи Ќубодиён ба мо иттилоъ доданд, ки нисбати масъулини љамоати дењоти "Навобод"- и ноњия аз рўи моддаи 163, ќисми 3- и Кодекси љиноятии Тољикистон, яъне хунукназарї ба арзу мурољиати шањрвандон, парвандаи љиноятї боз намуда, ба хотири муайян кардани гунањкори асосї тафтишот бурда истодаанд… Рустами БОХТАРЇ, Ќўрѓонтеппа

№51 (327), 13-уми марти соли 2013

7

Он рўз ў намедонист, ки чанд рўз баъд ба Шабакаи аввал даъват шуда, пешнињодоти аљибе мекунад ва соле њам нагузашта ќурбонии "Микрофони озод" мегардад. Ќурбонии "Микрофони озод" Як субњи ... соли 2007 имомхатиби масљиди дењаи Мирзободи ноњияи Љомї мулло Насруллоњи 45-сола дар њавлии падарияш машѓули кор буд, ки љонишини раиси љамоат омад. Баъди салому алейк, ў хабар дод, ки як гурўњи телевизионї назди бинои љамоатанду зарур аст, ки мулло чанд сухане аз њамон мавзеъгироињояш дар бораи маъракањои серхарљот гўяд. Мулло Насруллоњ, ки мавъизагўи аст, хуб гуфт. Ваќте ў назди бинои љамоат омад, "Микрофони озод"-и Шабакаи аввали телевизиони Тољикистон аллакай гардон буд. Ў суханронї карда, аз маъракањои серхарољот ва маросимњои ѓайрисломї, назири 20-и маиту ќуръонхонї ба ивази таъом ва пул бо овардани далелњо интиќод кард. Барои мулло Насруллоњ ин амал муди рўз набуд, зеро на танњо дар дењаи Мирзообод, балки дар навоњии атроф њам ўро ба њайси муллое мешинохтанд, ки чунин аќидаро дар мавъизаву суханњоронињояш талќин мекард ва хашму ѓазаби доирањои гуногунро њам меовард. Сабтњои зиёди мавъизахои ў аз он замон аз бењудагии харољоти зиёд ва таъсири он ба њаёти иљтимої њикоят мекунанд, ки миёни онњо "айб будани либоси гарми зимистона надоштани аксарияти занњои тољик" ба таври дардолуд фарќкунанда аст. Мулло Насруллоњ аз илми аќида далелу њуљљат меоварду аз њарифу раќибони эњтимолияш тарсе надошт. Ўро ба гуруње ё мазњаби бегонае њам часпонида натавонистанд, зеро хатмкунандаи Донишкадаи исломии ба номи Имом Тирмизии шањри Душанбе асту дар мазњаби Имоми Аъзам устувор. Ин буд, ки ў дар дењаи Мирзобод ва дењањои атроф обрўи хосе дошт. Суханронияш ба худаш ва аксари њамдењагонаш хуш омад. Он рўз ў намедонист, ки чанд рўз баъд ба Шабакаи аввал даъват шуда, пешнињодоти аљибе мекунад ва соле њам нагузашта ќурбонии "Микрофони озод" мегардад. МЕЊМОНИ ШАБАКАИ АВВАЛ Баъди чанд рўз, ронандаи раиси ваќти ноњияи Љомї Умедхўљаи Зоњир ба хонаи ў омада, хабар дод, ки "аз боло супориш шудааст ва шумо бояд пагоњ ба шабакаи аввали телевизион равед". Рўзи дигар мулло Насруллоњ, ки номи њуљљатияш Насриддин асту фомилаш Билолов мењмони барномаи "Мавзўи рўз" бо Давлат Сафар шуду њудуди ним соат суханронї кард. Ў, ки бидуни ихтиёр дар маркази сиёсатњои рўзи њукумат ќарор гирифта буду аз таблиѓи арзишу эътиќодоташ илњом мегирифт, аз харољоти бењуда, хурофот ва нољурињои муњити динии кишвар суњбат кард. Он рўз ў нахустин шуда дар Тољикистон аз атестатсияи ходимони дини кишвар њарф зад ва далел овард, ки дар муњити динї, мисли дигар соњоти муњим кор бояд аз атестатсияи ходимони дин шурўъ шавад, то шахсони тасодуфї ба тафаккури мардуми тољик ва эњсосоти динии онњо бозї накунанду муњофизакорони кам-

Љазову сазои як љонибдори њукумат Саргузашти мулло Насруллоњ Билолов, ки љонибдорї аз сиёсатњои њукумат дар бахши танзими расму оин аввал ба обрўяш афзуду баъд саргардонаш карда, барояш тањдиди 5 соли зиндонро овард. "Нигоњ" маълум кард, ки дар ин кор раиси бехонаи ноњияи Љомї њам даст дорад....

савод аз ислом намояндагї надошта бошанд. Ў мегуфт, ваќте мо муаллимонро атестатсия мекунем, чаро дар баробари мулло ва имом-хатибон аз ин таљрибаи хуб истифода набарем... Баъди чанд сол атестатсия шуруъ шуд, вале имомхатиб Насруллоњ то он нарасид. "Мавзўи рўз" марњилаи нави њайёти ўро оѓоз бахшид, ки мушкилињое дошт боварнокарданї. БАЪДИ ТЕЛЕВИЗИОН Баъди намоиши телевизионї муносибат ба мулло Насруллоњ дигар шуд. Аз як љониб мухлисони зиёд пайдо карду аз љониби дигар раќибон, ки ошкору нињон бо ў ва арзишњои динияш мухолифат мекарданд. Аммо ў њамоно устувор ва ором буд, њарчанд тањдидњоеро њам шуниду дид. Мавзўи бањсњои нави ў мавлудњои серхарољот бо пешнињоди таъом буд, ки сафи раќибонашро афзуд, зеро дар муњити динии вилоят дар ин масъала вањдати аќида набуду мавлудњо сарчашмаи даромадњои калон буд. Акнун аз мулло Насруллоњ "муллои њукуматї"-ву "имомхатиби президентї" ном мегифритагї шуданд. Чанд нафаре њам аз нуфузу обрўи мулло дар дења ва мавзеъгирињои динии ў нигарон буданд. Миёни онњо нафаре бо лаќаби "Антибиотик" боиси ташвиши мулло Насруллоњ буд, аммо ў њаволаи њамаро ба Худо мекард. Дўстон ба ў шумораи телефониеро доданд, ки дар њолати зарурї ба он бояд ба маќомот аз тањдид ба љонаш хабар медод, вале ў ба Парвардигораш таваккул намуд. Дере нагузашта Ќонуни ЉТ "Дар бораи танзими расму оинњо" ќабул шуду дар муњити динї оромии нисбї њукмфармо гашт. Аризанависї аз болои ў рафъ шуд. Мулло Насруллоњ њамоно

азизи аксарияти њамдењагон ва имом-хатиби масљиди дења буд. Низоми шаффофи даромаду харољоти масљидро ба роњ монда, муваффаќ шуд, ки њар дирами воридшуда сабт шаваду њар сомонии харољот расмї кунонида шавад. Моњи апрели соли 2008 раиси ваќти ноњия Умедхўљаи Зоњир ўро назди худ хонда, фармон дод, ки агар чўберо њам монем, ба он бояд итоат кард ва бубояд хатибиро ба мулло Анвар Исломов супорад. Њарчанд мулло Насруллоњ ингуна ранг гирифтани корро интизор надошт, вале хуб гуфта, ба дења баргашт ва аз намозгузорон мурољиат кард, ки имомхатиби навро ќабул кунанд. Ањли масљид медонистанд, ки пушти ин кор кї меистад ва чї мехоњанд, аммо барои мулло Насруллоњ ин муњим набуд. Ў кўшиш кард, ки ин амали масъулини ноњия боиси тафриќа ва озурдагие нашавад. Аз имомхатибї дур шудан ба сафи њаводорони ў афзуд, ки кам накард. Мулло њамоно дар мавзеъгирињояш устувор буду огоњона аз сиёсатњои њукумат дар муњити динї ва на танњо дар он дастгирї мекард. САЊЊОМИ "РОЃУН" Соли 2010 мулло Насруллоњ Билолов аз аввалинњо шуда, ба таблиѓи ѓояи сарвари давлат љињати сохтмони аср-НБО-и "Роѓун" шуруъ карду ду сањмияи 5100 сомона ва чандин сањмияњои садсомона харид. Ў бовар дорад, ки рушди ояндаи Тољикистонро энергетикаи мустаќил ва НБО-и "Роѓун" таъмин мекунанд, зеро бе барќ як истењсолоти хурд њам кор карда наметавонаду аз захирањои энергетикї- боигарии асосии Тољикистон њукумат ва љомеа бояд истифода кунанд. Ў дар муњити динї

аз руњониёне намояндагї мекунад, ки ояндаро дар мактабу маориф ва илмњои замонавї медонанд. Аз ин вижагии ў, як баста маълумотнома ва забонхатњо њикоят мекунанд, ки тибќи онњо мулло Насруллоњ њазорњо сомонї ба макотиб хайр кардааст. Аммо ў дар ин бора суњбат кардан намехоњад. Мо ўро як таќводори илмдида ва шахси принсипнок дарёфтем, ки њатто дар вазъи кунунияш аз эътиќодоту арзишу принсипњояш сухан мекунад. Мо, ки бо арзи хайрхоњонаш аз ќиссаи ў огоњ шудем, ўро ќурбонии як гурўњи "коросонкунак"-њои њукумати нави ноњияи Љомї дарёфтем. ДАР ЌАБЗАИ АРИЗАНАВИСЊО Ќисса ин аст, ки 27-уми январи соли љорї тахминан соати 16.00 кормандони Кумитаи давлатии амнияти миллї Насриддин Билолов, сокини дењаи Мирзоободи љамоати дењоти Каленин, ноњияи Абдурањмони Љомиро ба бахши минтаќавии худ дар ноњияи Љомї даъват карда, бозпурсї мекунанд. Кормандони амният бидуни ягон санади боздошт, ки ќонунгузорї муайян кардааст, мулло Насруллоњро се шабонарўз мањкам мекунанд. Баъди се шабона рўз падари њафт фарзандро ба бахши вилоятии КДАМ дар шањри Ќўрѓонтеппа интиќол медињанд. Чањор рўзи дигар ўро онљо мањкам мекунанд ва рўзи 2-юми феврал тибќи ќарори Суди шањрї бо гирифтани забонхат дар мавриди аз мањалли зист берун нашудан, рањо мекунанд. Масъулони амниятии ин ноњияи њушном барои айбдор донистани Насриддин Билолов "далел"-њои аљоибу ѓароибе меоранд. Дар як санади ин нињоди муњими давлатї омадааст, ки "Билолов миёни љавонон аќидањои

динї ва мазњаби ѓайрирасмиро пањн намуда, маросимњои расмии диниро дар дења манъ намудааст, ки ин боиси сар задаи низоъ дар байни истиќоматкунандагони дењаи номбурда шудааст". Тавре "Нигоњ" маълум кард, ин даъво беасос буда, онро як гуруњ хешовандон пеш овардаанд. Онњо мегўянд, мулло Насруллоњ Билолов гўё ба сокинони дења дар сари ќабр хондани оятњои "Ќуръон", ки баъди гўронидан болои ќабри майит хонда мешаванд, манъ мекардааст, ки ин дар навбати худ боиси пайдо шудани низоъ шудааст. Аммо чандин сокинони дењаи Мирзобод бар онанд, ки ин дурўѓ ва туњмати мањз аст, зеро мулло сари ќабри бародараш, ки аввали соли љорї даргузашт, худ оёти Ќуръон хонд. АРИЗАНАВИСЊО КИЊОЯНД? Дар дењаи Мирзобод бар онанд, ки дар ќазияи сари мулло Насруллоњ омада сокинони дењот Ибод Неъматов, хешовандонаш Мањмудов Мансур, Мањмудов Кишвар, Меликов Хол, Пиров Ањмад ва Давлатов Хушваќт, ки панљ нафар бародари њамхун буда, фамилияњои гуногун доранд, бо иштироки хусури Ањмад Пиров - Рањматулло Мањмудуллоев љонишини љамоати дењот ташкил кардаанд. Ба гуфтаи худи мулло Насруллоњ бошад, "байни падарони мо дар гузашта ихтилофе буд, инро сокинони дења њам медонанд. Сабаб њамин аст, дигар њиљ". Сокинони дења мегўянд, ки "агар мулло њап мешишту машњур намешуд, ин бало ба сараш намеомад. Њамин будааст, љазову сазои ўву мо". То замони пахши матлаб ба мо муяссар нашуд, ки бо муаллифони ариза њамсуњбат шавем, вале "Нигоњ" маълум кард, ки раиси ноњияи Љомї низ дар ин кор даст дорад. ДАСТИ КОМИЛЊУЌУЌ Акрам Сулаймонов-раиси њукумати ноњия ва намояндаи комилњуќуќи президенти Тољикистон дар мањал, бинобар беманзил буданаш дар њудуди ноњия дар њавлии ба Неъматовњо таллуќдошта, ки дар маркази ноњия мустаќар аст, зиндагї карда, бо онњо алоќамандии зич дорад. Дар њоли њозир, мулло Насруллоњ назди оилаву фарзандонаш асту баъди рад кардани чораи њабси пешакї аз љониби Суди шањри Ќўрѓонтеппа бовар дорад, ки мушкили ба сараш омада, ба хости Худованд њалли ќонунї меёбад. Дар хона ўро Бароталии 15-сола њам интизор аст, ки мулло Насруллоњ ўро фарзанд хонда, бо ќарори Комиссияи њифзи њуќуќи маќомоти иљроияи њокимияти давлатии ноњияи Ќубодиён болои се писару се духтараш ба парасторї гирифтааст. Ин аст, ќиссаи як мубаллиѓи ѓояњо ва маъракањои асосии идеологии њукумати Эмомалї Рањмон, ки акнун ба дасти намояндаи комилњуќуќи ў саргардон асту интизори зиндон. Худое накарда, гуноњи ў "исбот шавад", мулло Насруллоњ бояд то панљ сол равонаи зиндон шавад. Эраљи Амон Мењрафзуни Абдулло Ќиёми Нур

8

№51 (327), 13-уми марти соли 2013

Ин ба ќарори суд не, ба афсонаи “Гилеми паррон” монанд аст. Хабарнигор ба замин по мезанад, оромии мардуми атроф халалдор мешавад, раис љойи корашонро чунон тарк мекунанд, ки дар рўйи барф из намемонад, афсона барои хурдтаракон...

ИНЊОРО БОЯД ШИНОХТ!

Нуриддин ЌАРШИБОЕВ Аз љумлаи фаъолонест, ки барои рушди воситањои ахбори омма талош мекунанд. Чун медиа-коршинос дар сатњи миллї ва байналмилалї эътироф шудааст. Ташаббускори бунёди Ассотсиатсияи миллии воситањои ахбори мустаъќили Тољикистон (НАНСМИТ) мебошад, ки 14 сол муќаддам таъсис шудааст ва сеюмин давр аст, ки раиси он интихоб мешавад. Ну риддин Ќаршибоев соли 1961 дар ноњияи Ашт ба дунё омадааст. Њанўз дар солњои мактабї раѓбат ба рўзноманигорї доштааст. Нахустин маќолањояш дар нашрияњои бачагонаи он замон маъруфи "Пионери Тољикистон" ва "Машъал!, рўзномаи ноњиявии "Шўњрати Ашт" чоп шудаанд. Баъдан бо рўзномаи вилоятии "Њаќиќати Ленинобод" њамкорї кардааст. Баъди хатми мактаби миёна аввал донишљўи факултаи филологияи тољики Донишгоњи давлатии Тољикистон ба номи Ленин буд ва баъди се сол тањсил омўзишро дар факултаи журналистикаи Донишгоњи давлатии Маскав ба номи М.В. Ломаносов идома дод. Фаъолияти мењнатии ў аз соли 1984, баъди хатми айёми донишљўї аз нашрияи љумњуриявии "Тољикистони саветї" (њоло "Љумњурият"), ки он замон аз маъруфтарин маќоми чопии Њизби коммунист мањсуб мешуд, оѓоз шудааст. Аввал хабарнигор, баъдан мудири шўъба, роњбари иттињодияи эљодї будааст ва дар ин рўзнома то вазифаи љонишини сармуњаррир сабзидааст. Аммо каме баъд ба вазифаи љонишини Директори Ожонсии иттилоотии давлатии "Ховар" таъин шудааст. Таљрибаи чањордањсолаи корї дар васоити ахбори давлатї заминањоро ба ташкили ожонсии иттилоотии хусусї барояш фароњам овардааст. Аввали соли 1998 аз таъсиси созмони нави хабарї бо номи "Интер-пресссервис" мужда расид, ки бо гузашти як муддати кўтоњ таъсиси Ассотсиатсияи миллии воситањои ахбори мустаъќили Тољикистонро тарроњї намуд. Нуриддин Ќаршибоев мехоњад аз тариќи НАНСМИТ ормонњои худ - дифоъ аз њуќуќи рўзноманигорон ва баланд бурдани сифати рузноманигориро амалї созад. Њарчанд дар шароити кунунии Тољикистон мушкил аст созмони ѓайрињукуматие тавонад дар ин самт муваффаќ бошад, вале ў њамоно талош мекунад созмонаш њам дар фазои иттилоотї ва њам дар њифзи шарафи журналистї љойгоње дошта бошад. То андозае ў ба њадафи хеш расидааст. Зеро эњсос мегардад, ки љомеаи журналистї ниёз ба чунин муттакое дорад, то њаддиаќал мушкилро аз тариќе ба гўши созмонњои байналмилалии дифоъ аз њуќуќњои журналистон расонад. Кўмаки НАНСМИТ (АМВАОМТ) дар тарбияи журналистони љавон ва дастгирии маънавию њуќуќии онњо назаррас аст. Ва боз ин дар њолест, ки низоми авторитарї намегузорад ин гуна созмонњо дар љомеа муваффаќ ва матрањ бошанд. Њамзамон, Нуриддин Ќаришибоев самаранокии кори технологияи нави иттилоотїкоммуникатсиониро тањќиќ мекунад ва тўли ин бештар аз як дањсола лоињањои зиёди тањлилиеро дар ин замина амалї кардааст. Иштирокчї ва ташкилкунандаи чандин њамоишњои минтаќавї ва байналмилалии журналистї буда, таљрибаи бой ва рангини кори омўзиш ва модераторї дорад. Дар Тољикистон, Узбакистон, Ќирѓизистон ва Ќазоќистон бештар аз 200 тренинг гузаронидаву муаллифи зиёда аз 600 маќола, очерк ва маърўзањои илмї мебошад. Аълочии матбуоти Љумњурии Тољикистон. Яке аз ташаббускорони тањияи Меъёрњои ахлоќии фаъолияти журналистї дар Тољикистон ва таъсиси Шўрои ВАО-и кишвар буда, се соли аввал узви ин нињоди худтанзинкунї будааст. Оиладор ва соњиби ду фарзанд аст.

БА НОМИ ХУДОИ ЯГОНА. Имрўз тоифае аз миллатчиён дар роњи эњёи тафаккури миллї чанг ба арзишњои диёнати зардуштї зада, таваљљўњи љомеаро ба расму оини динии ќадимаи миллї (пешазисломї) љалб ва љињати расидан ба ин муддао аз њар роњу восита истифода менамоянд. Аз љумла, бархе аз донишмандон диёнати маљусиро дини тавњидї ва маљусињоро аз ањли Китоб гуфтаанд, ба ин иддоо, ки гўё Ќуръони карим онњоро дар радифи ањли Китоб дароварда бошад. Бехабар аз он ки ин миллат беш аз 1300 сол пеш аз ин роњи худро интихоб карда, бо он дар сањифаи тамаддуни башар маќоми шоён ба шаъни худро дарёфт. Тољик имрўз миллате парешон аст. Дар њавзаи љуѓрофиёи Тољикистон дар њудуди 30 фоизи тољикон зиндагї мекунанд. Шояд аз ин њам камтар. Имрўз мо аз он марказњои бузург, ки боиси ифтихор ва нишони бузургию гувоњи бурду бохти таърихи њазорсолањои ин миллат буд, људоем. Ва тољикон дар бисёре аз манотиќи бурунмарзї њуввият ва асолати миллии худро аз даст дода истодаанд. Агар дар канори њамаи ин нобудшавии моддии миллї боз як њаракати нољои дигар дар гусастани он риштањои

ДОМУЛЛО МАЪРУФЉОНИ ЭЛОКЇ

Замони њаёту фаъолияти Зардушт даќиќан, мушахасс нашуда, тахмин меравад, ки он дар байни асрњои 11 ва 6 ќабл аз мелод бошад. Асоси таълимоти зардуштї эътиќод ба Худои хайр Ањурамаздо (Яздони пок) ва худои шарр Ањриман, мубориза байни ду ќувва: ќувваи некї ва ќувваи бадї ташкил медињад. Асоси ќувваи некї иборат аз 7 фазилат: њикмат, шуљоат, покї, амал, ихлос, амонату карам ва асоси ќувваи бадї иборат аз 7 разилї: мунофиќї, фиреб, хиёнат, тарс, бухл, ситам ва рафтани рўњ мебошад, ки аввалї ќуввањои муќаддас ва Ањурої ва сонї ќуввањои бад ва ањриманї (шайтонї) аст. Шиори асосї: "гуфтори нек, кирдори нек ва пиндори нек" мебошад. Парастиши оташ ва нигоњ доштани оташи муќаддас чун рамзи ѓалабаи рўшної бар зулмат маѓзи ибодати маљусињост. Аз миёни идњои сершумори маљусињо ду ид: иди Наврўз ва иди Мењргон машњўранд. Дар бораи иди Наврўз, анвоъу авќоти ин ид, таърихи пайдоишу моњияти он ва тартиби баргузории он пеш аз Зардушт, дар замони Зардушт ва баъд аз он бори дигар

Маљус ањли Китоб нест! Кадом одатњои наврўзиро мусалмонон набояд иљро кунанд? пайванди маънавї аз ќабили муштаракии дину мазњабу фарњангу расму оини динї кунем, Худо медонад аз тољик чї боќї мемонад. Дар соли бузургдошти пешвои мазњаб Имом Абўњанифа Нуъмон бини Собит (рањ.) китоби банда "Чароѓи уммат" бо њарфњои сириллик ва ба забони тољикї ба табъ расида буд. Ба касоне мехостем онро њадя кунем аз мењмонони русзабону узбеку ќазоќу ќирѓизу... хат ошно буду забон не, ба мењмони афѓону эронию бархе аз покистонињо забон фањмо буду хат не. Дар чи вазъияти мураккаб ва бунбасти илмию фарњангї ќарор доштани худамонро сахт эњсос кардам. Ба ќавле, миёни замину осмон муаллаќ. Муњимтар аз њама, аз нигоњи динї бояд возењу равшан бошад, ки тарзи муносибати мо ба расму оини динии ќадима дар кадом доира ќарор мегирад. Махсусан, ба баъзе аз љузъиёти љашни наврўзї, ки дар пешорў ќарор дорад, ба монанди барпо кардани оташу гулхан ва љањидан аз болои он (аловпарак), ки маљусињо чунин амалеро ба хотири рехтани гу ноњон анљом медоданд. Гўё оташи муќаддас гуноњи эшонро мерезонда бошад. Ё гоњи никоњ ресмони ќайди никоњро аз болои оташ гузаронидан. Пас, ин маќола ба барномаи давлатии љашни наврўзї дахолат надорад. Яъне он ба асли Наврўз тааллуќ надорад, танњо барои эъ тироз аз баъ зе амалњ ои наврўзї амсоли амалияњои дар боло зикршуда, ки диндории моро халалдор мекунанд ва дар ин маврид як мусулмон ба љињати нигоњдошти дини худ чї бояд кунад, тавсияест. Яъне, агар нафаре зардуштї бошад, њар чї кунад, кори вай, аммо барои мусулмоне аз болои оташ (алов) паридан эътиќодан хатарнок аст. Худо гувоњ аст, ки мо хайри бандагони Ўро мехоњем. Му саллам аст, ки тољикон хеле пештар ин диёнатро пазируфта, вале дар диёри тољикнишин то футуњоти исломї бутхонањои буддої љойи оташкадањои маљусиро то дараљае танг карда

буд. Яъне агар мо мусулмон намешудем, миллати бузурги хитої монанди дигар халќиятњои хурди минтаќа моро "мебалъамид". Носипосї ва ношукрї моро набояд то ба ин њад кўр кунад, ки пешорўи худ исломро набинем, ки ба манзилаи девори бузурги Чин аз "чинї шудан" моро нигоњ дошт. Њамчунин, наќши исломро дар ташаккули миллати тољик аз бисёр љињат: забону хату фарњанг ва... бисёре аз муњаќќиќин исбот кардаанд, ки љои бањс боќї намондааст. МАЉУСЇ КИСТ? Маълумоти луѓату фарњангномањо доир ба шинохти вожаи маљус яксон нест. Яке асли ин вожаро баргирифта аз калимаи юнонии магос медонаду дигаре аз магус ва саввумї мураккаб аз ду калимаи форсї -тољикї майда ва гўш, яъне магўш. Гўё, марди ин диёнатро талќин карда майдагўш будааст. Дар "Энциклопедия" "маљус" марди майдагўш, ходими дини зардуштї ва умуман, ишорат ба Зардушт аст (љ. 15/сањ. 151). Дар луѓатномањои арабї маљусиён ќавми офтоб ё оташпараст муаррифї шудаанд. Њамчунин шарњи калимаи "маљус" дар луѓат ба маънии соњир, њаким ва файласуф рафтааст. Ба эътиќоди юнонињо, маљусињо донишмандони ситорашинос буданд, ки анвои сењру љодўиро бо гардиши фалак ба кор меандохтанд ва хобњоро ба таъсири он таъбир менамуданд, ки калимаи "магия" аз он гирифта шудааст. Ва ин табиист, зеро маљус таърихан хеле ќадим (3000 сол пеш аз мелод) буда, дар он равияњои гуногун аз ќабили оташпарастию ситорапарастї, моњу офтобпарастї мављуд аст. Аслан, зардуштињои ироќї диёнати ќадимаи худ моњу офтобпарастиро дар таркиби диёнати зардуштї, ки баъдан ќабул кардаанд, нигоњ дошта бовар доранд, ки дини онњо асли диёнати зардуштиро ташкил медињад. Дар аксари ривоятњои таърихї маљус оташпарастон ба ќалам дода шудааст. Маљусиён Зардуштро пайѓамбари худ медонанд. Ду

нафари дигар Монї ва Маздак низ аз касонеанд, ки бархе аз маљусињо онњоро пайѓамбар мешуморид. Монї (215- 276м.) дар замони Шопур ибни Ардашер зуњур карда, дине байни Зардуштия ва насроният пайдо намуд. Зуњури вай пас аз Исои Масењ буда, иќрор ба пайѓамбарии Масењ доштааст. Кеши вай дар Њинду Чин, Форсу Мовароуннањр, Хуросону атрофи вай интишор гардид. Бањром бини Њурмуз бини Шопур ба ќатлаш расонид. Маздак бошад, бинобар наќли Ѓаззолї дар "Фазоињул ботиния", дар айёми Ќубод (488м.) зуњур карда, занњоро сарфи назар аз мањрам (модар, хоњар, набера...) будан ё набудан никоњраво гардонид. Маздакро Хуррам низ мегуфтанд. Ба ин сабаб, кеши вай ба "хуррамдиния" низ машњўр аст. Маздак орову афкори Мониро тарѓиб карда, ба иштирокияти занону амвол даъват намудааст. Аз ин бармеояд, ки Маздаку Монї пас аз Зардушт зуњур карда, таѓйироте љиддї дар диёнати вай ворид кардаанд. Мусулмонон бо дарки ин фарќиятњо ба тарафдорони ин ду ба таври маљусињои асил муносабат накардаанд. Ќозї Абдулљаббор меорад, ки мусулмонон монињоро аз ањли зимма намедонанд. (Аттасбит, 1/171). Дар илми фиќњ зиндиќ шахсеро гўянд, ки дар ботин куфр варзаду дар зоњир ислом вонамоёнад. Асли ин калима мансуб ба касе њаст, ки эътиќод ба Занд -китоби Монї дошта бошад. Зардуштињо тарафдорони Мониро мулњид ва аз дин берун шуморида, онњоро чунин мегуфтанд. Ибни Манзур асли онро аз калимаи форсии "Зандгирой" донистааст, яъне касе ба давомияти дањр гирояд, дањрї. Пайдоиши зиндиќњо дар олами онрўзаи Ислом бори дигар зарурати посух гуфтан ба бисёре аз масоили эмониро ба миён гузошт, ки сабаби ба вуљуди омадани мактабњои бузурги истидлолии каломї ва донишмандони барљастаи ин фанн гардид. Дар баёни баъзе аз фарќиятњои диёнати Монї аз зардуштия поинтар бањс хоњем кард.

иншоаллоњ, бањсу тањќиќе анљом хоњем додан. Робитаи Зардуштия ба оташпарастї ва пайдоиши он низ тањќиќу тадќиќ мехоњад. Танњо як ривоятро барои тааммули хонанда зикр менамоям, ки Ќозї Абдулљаббори муътазилї (в.415њ./ 1025м.) дар "Тасбитуд далоилин нубуввањ", ки бо номи "Далоилун нубуввањ" низ шўњрат дошта, аз ќадимтарин марољеъ (соли таълиф 385њ./ 995м.) дар боби исботи далоили нубувват ва ба ќавли Алломаи Кавсарї (в.1371њ.ќ.) дар ин навъи илм аз бењтарин китобњост, меорад, ки дар замони шоњи Форс Љамшед љинну шайтонњо бо мардумон якљоя зиндагонї мекарданд. Ва Љамшед ба хотири халќаш ба Ањриман наздикї љуста, ризои вайро ба даст меорад. Аммо Иблис миќдорњо ва ѓояњоро (арзишњоро) гирифта мехўрад. Мардумон таом мехўранд, аммо сер намешаванд, об менўшанд, вале сероб намегарданд, аз пайи њољати худ рафта гум мешаванд. Њама љоро торикї фаро мегирад. Љамшед ба Шайтон наздик мешавад, хидматаш мекунад, ризоияташ ба даст меорад. Аммо дар хазоини вай маќодиру ѓоётро дарнамеёбад. Бо фаросат дарк мекунад, ки Иблис онро балъамидааст. Пас, ба Њинд лашкар кашида, Иблисро мепояд ки танњо бошад. Чун Иблис ба хоб меравад, ў ба маќъади (паси) вай даст андохта маќодиру ѓоётро (арзишњоро) берун мекашад. Пас, ба асбњо нишаста ба Форс метозад. Ба мардум рўшної меояд, замин пас аз хушкї боз шукуфо мегардад. Ва одамон дар ин рўз шодї карда, онро соли нав ва ид мегиранду оташ дардода об рехта Наврўзаш меноманд. Ќозї Абдулљаббор меафзояд: маљусиён гумон доранд, ки Љамшед хеле пештар аз Зардушт даргузаштааст. (Аттасбит, 2/332). Дасти Љамшед њини дар маќъади Иблис фаро бурдан сиёњ мешавад, ба чизе пок намешавад. Ба Худо илтиљо мекунад. Амр мешавад, ки ба пешоби гов бишўядаш. Чун ба пешоб мешўяд, пок мегардад. Аз ин љо, Зардушт амр мекунад, ки пешоби говро истифода

12

№51 (327), 13-уми марти соли 2013

9

Дар вазорати фарњанг сабаби аз байн бурдани имтиёзи 50 - дарсадии давлатї барои њунармандони соњаи тетр, умуман санъатро љуброн ба нафаќапулии онњо хонданд, яъне њамон имтиёзи 50% аз маош ва нафаќапулии њунармандон пардохт мешавад. Дар театри Лоњутї њоло њама њунарпешањои халќї тариќи шартнома кор мекунанд. Теъдоди онњо ба 32 нафар мерасад. Як њунарпешаи халќии дигар гуфт, моро бе маош мекунанд, биноро мегиранд, њар коре мекунанд, аммо њунару асли моро аз мо гирифта наметавонанд: - Дар њавлї ва њаво рафта, њунарнамої мекунем. Маоши мо барои як њафта дар ошхона хўроки нисфирўзї хўрдан меравад, тамом. Намедонем, чаро њунар имрўз ќадр намешавад, њамаро мехаранду мефурўшанду... њунарро хор кардаанд... ин дањшат... Ин њунарманд њар ду гўшашро зер карду аз пеши мо дур шуд. Маълум буд, ки дар сина дард дорад, дарди беќадрии њунараш... Њунарпешањои шоистаи дигар њам њамин маошу имтиёзњои буридашударо тасдиќ мекунанд. Онњо мегўянд, "агар аз ноадолатї ва беќадрї даъво кунї, аз њамин шартномаву кор њам ронда мешавї. Куљост њаќиќат ва њаќиќатшунав?" Ба гуфти онњо Шўравї, ки њоло хелењо аз он бад ёд мекунанд, њатто маѓозаи њукуматиро бо имтиёз барои њунарпешагон њам ба роњ андохта буд, аммо њоло дари њунару истеъдодро касе намекушояд... Вазорати фарњанг дар њоле, ки теъдоди мушаххаси њунармандони

Њунарпешагони мардумии Тољикистон изњори нигаронї мекунанд, ки њукумат охирин имтизёи боќимондаи онњо - 41 сомонии маблаѓи унвонњои давлатиро барњам доданист. Вазорати молияи Тољикистон тасмим дорад, ки мукофотпулии Њунарпешаи шоистаи Тољикистон барои њунарпешагони соњаи театр, синамо, рассомї ва санъатро аз байн барад, яъне њамон 41 сомоние, ки њар моњ ба њунарпешагони шоистаи Тољикистон дода мешавад, лаѓв кунад. Њунарпешагони тољик мегўянд, ки моњи январи соли љорї маоши љоизапулии 41 сомонааро ба онњо пардохт накарданд. Дар Вазорати молияи кишвар бекор кардани ин љоизапулиро рад карданд. Аммо манбаъњои огоњи расмї мегўянд, ки ин ташаббус ду сол боз аз тарафи ин вазорат идома дорад ва гўё њамчун сарф кардани маблаѓњои буља ин љоизапулї ќатъ карда мешавад. Аммо бо вуљуди сукути Вазорати молия "Нигоњ" тасмим гирифт, ки дар пайи тањќиќи якуниммоња омилњо ё гирењњои ин масъаларо кушояд. Як манбаъи огоњ дар яке аз вазоратњо гуфт, далели Вазорати молия набудани њуљљати аслие мебошад, ки соли 1991 - 1992 барои додани љоизапулињои давлатї тањия шуда буд. Аз гуфти ў, соли 1991 ва 1992 Вазоратњои фарњанг ва молияву иќтисод Дастурамали љоизапулиро ќабул карданд, ки маълум нест дар асоси кадом санад. "Ваќте вазоратњое, ки њоло вуљуд надоранд, аммо санади онњо мавриди иљро аст, ин худ ѓайриќонунї аст. Шумо журналистон чирк кофта мегардед, ин гирифтани љоизапулињо худаш ѓайриќонунї аст..." - гуфт ин њамсўњбати мо ва тањдид кард, ки "агар номи маро гиред, мебинед, чї кор мекунам". Барои тањќиќи ин мавзуъ ва санаде ки номи асливу маркази ќабулаш њоло вуљуд надорад, суйи вазорати фарњанг, њамон нињоде рафтем, ки њунарпешаву маблаѓи ин ќишр дар хазинаи он аст. "БАРОИ ДОДАНИ МАБЛАЃ САНАД НЕСТ" Ибодулло Исмонов, сардори шўъбаи тањлил ва дурнамоии иќтисодии Вазорати фарњанг ба "Нигоњ" гуфт, ки замони љанги шањрвандї нусхаи аслии ин санад гум шудааст ва то ба њол нусхааш истифода мешуд: - Њоло мо дар њамкорї бо Вазорати молия њуљљати аслии ин љоизапулињои давлатиро тањия карда истодаем. Њуљљати асосї, ки вуљуд надорад, барои њамин як каме дар ин масъала сару садоњо ба миён омад. Вазорати молия ба сабаби он ки санади аслии љоизапулии давлатї нест, мегўяд, барои додани ин маблаѓњо асос нест, њоло корњо рафта истодаанд, љоизапулиро њунарпешањои мардумї мегиранд. Љоизапулињои давлатї барои њунарпешагони шоиста ва мардумї, яъне халќї аз 30 то 90 сомонї аст, ки

Мукофоти ман дар тољи ман нест Анна АВСТРИЙСКАЯ

"Унвонда, биё, бача!" Унвонњои давлатиро кї беќадр кардааст? ба њар як барандаи он њар моњ баробари гирифтани маош дода мешавад. Њунарпешањое, ки ба нафаќа мераванд, ин љоизапулии давлатиро баробари маоши нафаќа ба андозаи 20% нафаќа мегиранд. Дар вазорати фарњанги Тољикистон гуфтанд, ки теъдоди мушаххаси њунармандони шоиста ва халќиро дар даст надоранд. Аммо танњо дар Театри драмавии академии ба номи Абулќосим Лоњутї 36 њунарманди унвондори давлатї фаъолият мекунанд. Маблаѓи унвонњои давлатї аз њисоби буљаи давлат аст. Моњи феврали соли љорї мо барои тањќиќи ин мавзуъ ба Вазорати фарњанг мурољиат карда будем, масъулони ин нињод гуфтаанд, ки маблаѓи унвони давлатиро дар моњи январ пардохт кардаанд. Ин њам дар њоле, ки моњи феврал ба мо иттилоъ дастрас шуд, ки унвонпулиро њунармандони халќї нагирифта буданд. Ин иттилоъро дар Вазорати фарњанг рад карданд. ЗИНДАГИИ САНГИНИ АРБОБИ ЊУНАР Носир Њасанов (Носир Њасан), арбоби њунар, њунарманди шоиста ва Њунарманди халќии Тољикистон бо садои хос ва њунараш барои њамаи насли калонсол шинос аст. Ќариб филме нест, ки дар дубляжи он номи Носир Њасан набошад. Бо ин ситораи њунар дар сањни њавлии Театри Лоњутї, биное, ки ў ва чандин њунараманди асили дигар, ки бо вуљуди маоши каму унвонбуриданњо кор мекунанд, вохўрдем. Устод шитоб дошт, маълум, ки пайи тамрин ё наќше... Носир Њасанов, ки њоло дар Театри Лоњутї тариќи шартнома кор мекунад, њамагї 620 сомонї маош мегирад. Вай унвони њунарпешаи Љумњурии Тољикистонро соли 1989 ва соли 1994 унвони Њунарпешаи шоистаи Тољикистонро гирифтааст. 53 сол боз рўи сањна аст. Њамон сањнае, ки Шўравї барояш маоши хубу имтиёз ва

љоизањои давлатї дод. Бо Ордени Дўстии халќњои СССР ва Ордени Дўстии Халќњои Тољикистон сарфароз гаштааст. Дар замони истиќлолият њамагї як Ордени Дўстии халќњои Тољикистонро аз дасти Эмомалї Рањмон, президенти кишвар гирифтааст. Ин њам дар њоле, њар сол сафи генералњои Тољикистон ва чанд маротиба ин рутбаро ноил шудан "мўд" шуда истодааст. Ин њамсўњбатам аз имтиёзњои давлатї танњо шањодатномаи наќлиёти мусофиркашониро дорад, ки аз троллейбусњо њуќуќи ройгон истифода кардан дорад ва имтиёзњои замони шуравї ва баъди онро, ки њаќќи истифодаи барќ, об, хона ва коммуналиро 50% пардохт мекардаанд. Њунармандони тољик мегўянд, ки бо иловаи маоши ночиз аз байн бурдани маблаѓи унвонњои давлатї вазъи иљтимоии онњоро сангин мекунад. Ортиќ Ќодир, Њунарпешаи шоистаи Тољикистон њоло дар Театри Академии драмавии ба номи Лоњутї фаъолият дорад. Ин њунарманд ба муаррифї ниёз надорад, зеро бо истеъдоду њунару садо ба њамгон ошност. Аммо солњои охир дар шабкањои телевизионї роњ дода намешавад. Ортиќ Ќодир њамагї 804 сомонї маош, бо иловаи маблаѓи Њунарпешаи шоистаи Тољикистон 841 сомонї мегирад. Ў 37 сол боз аз замони донишљўї рўйи сањна аст. Бо ин маош ва имтёизи ночиз зиндагии њунармандон сангин аст. Дар њоле, ки дар кишварњои дигар ба њунару њунарманд арљ гузошта мешавад ва ин табаќа њамеша мавриди таваљљуњи њукуматњо ќарор дорад. Зеро онњо оинаи милат ва давлатњо буда, дар шакл додани фарњангу таърихї ва зењни љомеа наќши бориз доранд. Аммо дар Тољикистон њатто њунару њунарманд ва театрро аз телевизиону таваљљуњ рўфтаанд.

Њама ба завќи масхарабозњо мераќсему лаззати маънавї мегирем. ИМТИЁЗИ 50% Рўзи њафтуми марти соли љорї Шералї Абдулќайсов, яке дигар аз њунарпешањои Театри Лоњутї, бо шогирдон саргарми тамрин дар сањна буд. Ў ба хотири сўњбат бо мо тамринро ќатъ кард. Ба њамаи суолњои мо сар мељунбонд. Як њарф гуфт, "агар њама дарњоро банд кунанд барои мо, дар њавлї ва њаво њунари худро ба намоиш мегузорем, зеро њунари мо дарди љомеа аст..." ва рафт рўи сањна. Дар вазорати фарњанг сабаби аз байн бурдани имтиёзи 50 - дарсадии давлатї барои њунармандони соњаи тетр, умуман санъатро љуброн ба нафаќапулии онњо хонданд, яъне њамон имтиёзи 50% аз маош ва нафаќапулии њунармандон пардохт мешавад. Аммо њунармандон мегўянд, ки бо аз байн бурдани 50% имтиёзи давлатии пардохти маблаѓи газу барќ, об, андози хона ва дигар истифодабарии коммуналї њамагї 15 сомонї дар маош ва нафаќаамон маблаѓ зам карда шудааст. Носир Њасанов, ки ду сол боз тариќи шартнома дар Театри Лоњутї кор мекунад, мегўяд, њамон имтиёзи 50% њоло 15 сомонї дар изофаи нафаќапулиаш аст. ЊИСОБУ КИТОБИ БУЛАЉАБ Носир Њасанов мегўяд, ќаблан то ба нафаќа баромадан 940 сомонї маош мегирифт, ваќте ба нафаќа гусел карданд, њоло бо шартнома кор мекунад ва њамагї 620 сомонї маош мегирад. Аз 165 то 230 сомонї њар моњ пули барќ, об, хона ва "коммунални" месупорад.

- Соли 1964 аз рўи навбат њамчун њунарманд дар кўчаи Фединаи ноњияи Синои шањри Душанбе бо хона таъмин шудам. Њоло бо келинњову наберањо њамон љо зиндагї дорем... - мегўяд Њасанов.

шоиста ва мардумии Тољикистонро дар даст надорад, боз њам мегўяд, теъдодашон зиёд аст, аз ин рў, додани имтиёз ба њукумат вазнинї мекунад. "Шоирон кам њастанд, барои ин имтиёзашон њаст, аммо њунармандони мо як артиш њастанд", - гуфт як масъули Вазорати фарњанг. УНВОНИ БЕЌАДР Адњам Миронов, собиќ корманди театр мегўяд, њоло таќсими унвонњои давлатї мисли "ширда, биё"бо навбат дода мешавад: - Њатто онњое, ки ихтисоси байторї ва љуѓрофї доранд, унвони њунарманди шоистаи Тољикистонро дар замони истиќлолият гирифтаанд, ки ин беќадр ва хор гардонидани манзалати њунару њунармандї аст. Њатто онњое, ки дипломи соњаи санъатро надоранду тасодуфї ба раќсу ровигї худро ходими санъат мегўянд, љоизаи давлатї мегиранд, бовар мекунед..." - мегўяд њамсўњбатам. Хулоса баъди тањлил ва тањќиќи ин мавзўъ хулоса ин аст, ки њунарманди асил љойгоњи худро дар љомеа аз даст додааст. Ќадри унвонњои давлатї њам пойин шудааст, ки њар сол, ё дар арафаи иде бояд, ки њатман ба њар нафари ростомада дода шавад. Њамон тавре, ки дар соњоти дигар њам харидориву фурўшандагї њаст. Аммо агар Вазорати фарњанг њар сол теъдоди њунарпешањоро аз рўи љуѓрофию хешутаборї ва... зиёд кунад, оё ин ѓорат кардани буљаи давлат ва нони дањони садњо нафар нест? Бояд як агентии санљиш, ё ташхиси њунару малакаи касбиро таъсис дод, то мушаххас кунад, ки кї ба чї ќодир аст. Бовар дорам, хелењо аз унвонњо мањрум мешаванд. Он ваќт маблаѓи буља њам ба табобати ройгон ё њадди аќал камбизоате бо маош таъмин мешавад ё не? Њарамгули ЌОДИР

10

№51 (327), 13-уми марти соли 2013

Њадди аќал чаро баъди нисфирўзї ба муштариёнро аз ивази фурсати парвоз хабардор накарданд. Хулоса, ки дигар илољ њам надошта будему саволњоямон бељавоб буд, бояд то соати парвоз интизорї мекашидем.

27-уми феврал. Чиптаи хатсайри Хуљанд-Душанберо аз авиакасса, ки воќеъ дар назди бозори марказии "Панљшанбе"-и шањри Хуљанд аст, харидорї намудем. Корманди авиакасса ваќти додани чипта раќами телефони дастии моро пурсиду дар компутараш навишта гирифт. Ростї, аз ин хеле хурсанд њам шудам, ки њангоми пеш омадани зарурат, яъне таѓйир ёфтани ваќти парвоз мо, яъне муштариёнро бе ягон мамоният хабардор мекунанд. Ў чиптаро дода иброз дошт, ки баќайдгирї соати 15: 30 даќиќа шурўъ мешавад ва мо бояд дар ваќти муайяншуда он љо њозир шавем.

28-уми феврал соати 15: 30 даќиќа ба Фурудгоњи Хуљанд омадем. Ваќте ворид ба бинои фурудгоњ шуда љадвали парвозњоро дидем, ки аллакай соати парвоз таѓйир ёфта, он ба соати 20:00 мавќуф гузошта шудааст. Ростї, њайрон мондем, зеро ки моро 4 соати интизорї дар пеш буд ва то њоло њам намефањмам, ки пурсидани раќами телефони дастї ва сабти он ба чї хотир буд? БАЊОНА ЧИСТ? ОБУ ЊАВО! Аз нуќтаи маълумотдињї сабаби таѓйир ёфтани парвоз дар самти Хуљанд-Душанберо пурсидем. Ў гуфт, ки таѓйири парвоз сўи Душанбе баъди нисфирўзї муайян шудааст ва барои маълумоти муфассал ба масъулин мурољиат намоед ва раќами телефони шахси масъулро баён кард. Зане, ки дар нуќтаи маълумотдињї менишаст, таќрибан 50 сол дошт. Њангоми сўњбати телефонї маълум гардид, ки ин шахс менељери ширкати "Тољик эйр" дар вилояти Суѓд Бањром Розиќов будааст. Бино ба гуфти ў, њамааш аз тарафи боло муайян карда мешудааст ва ў гаштаю баргашта зикр медошт, ки ин вазифаи ман нест, вазифаи ман танњо мусофиронро то њавопаймо бурда, гусел кардан аст. Вай чунин ранг гирифтани корро ба боду њаво рабт дода гуфт, ки таќрибан соатњои 14 ба мо маълум шуд, ки парвози хатсайри ХуљандДушанбе "задержка" карда мешавад. Пас ин љо саволе ба миён меояд, ки аз сањарии маълум буд, ки њамон рўз (27.02.2013 )дар Душанбе барфи баланд борида буд. Њадди аќал чаро баъди нисфирўзї муштариёнро аз ивази фурсати парвоз хабардор накарданд. Хулоса, ки дигар илољ њам надошта будему саволњоямон бељавоб буд, бояд то соати парвоз интизорї мекашидем. Хайрият, њамин боду њаво њаст, ки масъулин њама айбро ба он рабт медињанду масъулияти худро аз гардан соќит намуда, худро сафед мекунанд. ПЕШНИЊОДИ АЉИБ Чун наздики 4 соат ваќт то парвоз доштем, хостем хўроки шом тановул намоем. Аввал хо-

4 соати интизорї Ё чї тавр футболбозони "Истиќлол" набошанд, "Тољик Эйр" дар ваќташ парвоз намекунад?

стем, ки борхалтањои бо худ доштаамонро ба мањфузгоњ бурда супорем. Корманди мањфузгоњ гуфт, ки барои як борхалтаатон 5 сомонї маблаѓ супоридан лозим аст. Мо њодисаро ба ў фањмондем, аммо ў зикр дошт, ки ин кори ў нест.Хулоса, бори дигар бо менељменти ширкат тамос гирифтем. Ў њам гапи корманди мањфузгоњро тасдиќ карда гуфт, ки бояд барои нигањ доштани боратон маблаѓашро супоред. Ин дар њолест, ки ба андешаи коршиносон бояд ширкате, ки парвози моро мавќуф мегузо-

рад шароити заруриро барои мусофирон бояд фароњам орад, вале инро касе аз масъулин ба назар намегирифт. Корманди мањфузгоњ њам њангоми сўњбат гуфт, ки агар ширкат маблаѓи моро супорад, мо бе ягон мушкилї онро ќабул мекунем. Аммо онњо маблаѓ намесупоранд. Пеш ин тавр набуд. Дар охири сўњбат менељменти фурудгоњи Хуљанд як пешнињоди аљиб њам дод. Ў пурсид, ки Шумо чанд нафар њастед? Мо гуфтем, ки се нафар. Агар се нафар бошед, як нафаратон борњоятонро нигањ карда нишинед ва ду нафари дигар

рафта, хўрок хўред. Ќањвахона он ќадар дур њам нест. Ташаккур, барои маслињатаон гуфтему тамосро ќатъ кардем. Хулоса, ваќти парвоз њам фаро расид. Аз ќайдгирї гузаштаву нишаста будем, ки њаљвнигор Муќимљонро Абдуфаттоевро дидем. Ў гуфт, ки ба ман таќрибан соатњои 15:00 занг зада гуфтанд, ки соати парвоз таѓйир ёфтааст. Мо се нафар аз он шигифтзада шудем. Муќимљон гуфт, ки ман худам раќами телефонамро дода гуфтам, ки агар ваќти парвоз таѓйир ёбад, њатман, занг зананд.

САМОЛЁТ "ТАНГЕМ" Ваќти бозгашт њам мушкилии дарёфти чиптаи хатсайри Ду шанб е-Х уљанд т ашви ши моро дучанд мекард. Бо кўмаки дўстон чанд маротиба ба кормандони ширкатњои њавопаймоии "Тољик Эйр" ва "Сомон Эйр" дар тамос шудем. Яке мегуфт, ки њавопайморо таъмир карда истодаанду то рўзи душанбе парвози он ба гумон аст. Дигаре мегуфт, ки самолётњо дар парвози дигар хатсайрњо банд њастанд. Хулоса, соат ба соат аз хатсайри парвоз сўи Хуљанд пурсон мешудем ва рўзи шанбе баъди нисфирўзї огоњї пайдо кардем, ки рўзи якшанбе дар самти Душанбе -Хуљанд хати парвоз кушода шудаасту њозир чиптафурўширо оѓоз кардаанд. Ин њамон сањначаи њаљвии "Лањзањои гуворо"-ро ба хотир меорад, ки "Тангем" яке пайдо мешавад". Рўзи якшанбе аз ќайдгирї њам гузаштаву интизори парвоз будем. Назарамон ба дастаи яккачини футболбозони ЉТ афтод, ки онњо низ омодагии парвоз сўи Хуљандро доштанд. Пас аз сўњбат бо як нафари онњо маълум шуд, ки ин хатсайрро барои дастаи онњо ташкил карда буданд, зеро ки дар ин бора бо масъулини "Тољик эйр" пешакї маслињат шуда будааст. Онњо њам иброз доштанд, ки воќеан њам, имрўз хати парвоз набуд. Ба гуфти њамсафарам, хайрият, њамин дастаи "Истиќлол" будаасту мо њамроњи онњо ба Хуљанд парвоз мекунем, вагарна барои мо шахсони одї… Афзал БОСОЛИЕВ, Хуљанд - Душанбе - Хуљанд

№51 (327), 13-уми марти соли 2013

11

Имрўз бо намоишњои содда бинандаро фиреб карда намешавад, бояд чизеро пешкаш намої, ки бинандаро ќонеъ кунад. Яъне театрро нафаре обод мекунад, ки холис бошад ва дар фикри даромаду пул набошад. роити кор дар он љо хело бењтар аст, њатто намоишро пеш аз оне, ки ба сањна монї, касе њам намебинад.

- Дар ягон фестивал ширкат карда будед?

- Мо дар ду фестивал ширкат кардем ва дар њардуаш њам љой гирифтем. Намоишномаамон бо номи "Њайкал" буд ва онро хуб ќабул карданд. Дар худи њамон намоиш ду љоиза дода шуд: яке барои наќши бењтарин мард ва дигаре барои наќши бењтарини зан. Ваќте мо дар он фестивал ѓолиб омадем, дар ин љо овоза кардаанд, ки гўё ман барои пулкоркунї рафта бошам, лекин ман имрўз бо итминони комил мегўям, ки ин њамааш дурўѓ аст. Аз соли 1987 то соли 2009 мо ба њељ куљо нарафтем ва дар кишвар хидмат кардем, вале ваќте онњо чунин шароитро барои мо офариданд, пас маљбур будем, ки њиљрат намоем. Барои њамин ба њар гуна гапњои сафсата бовар накунед.

Коргардони шинохтаи тољик муаллифи зиёда аз 90 намоиш Султон Усмонов ба ноадолатињои театри тољик тоб наоварда, Тољикистонро тарк карда буд. Инак, пас аз чанд ваќт ба ватан ба дидори пайвандонаш баргашт ва ба мо муяссар шуд, ки бо ў сўњбат анљом дињем. Ин дувумин коргардони маъруф аст, ки кулли намоишномањояш соњиби љоиза шудаанд, аз љумла, "Рустаму Суњроб", ки театри тољикро дар хориљ муаррифї намуд. Аммо имрўз ў Ватанро тарк кардаасту дар муњољират зиндагї мекунад.

- То љое медонем, шумо дар якчанд театри Тољикистон кору фаъолият кардаед. Замони бењтарин барои театр кадом буд?

- Ман пас аз хатми донишгоњ якчанд ваќт дар Театри опера ва балет кор кардам. Соли 1994 маро аз он љо ба тТеатри драмавии русии ба номи Маяковский даъват карданд. Ваќте омадам, дар ин љо 4-5 одами калонсол монда буданд, зеро замони барои Тољикистон вазнин буд. Мо љавононро љалб кардем, як командаи пурќувват тайёр кардем, ки њоло њамаи онњо њунармандони варзида шуданд ва театрро ба по хезондем. Театр њам гўшт гирифт ва пурќувват шуд. Замони бењтарин ва бо шавќ кор кардани ман дар соњаи театр дар Тољикистон њам њамон буд.

- Пас чаро театри Маяковскийро тарк кардед?

- Љавон будем ва њамеша кўшиш менамудем, ки њайати пурќувват дошта бошему барномаеро пешнињоди бинанда кунем, ки ў як чизе бардошта тавонад. Аммо ваќте кор кардам, соњибтаљриба гаштам ва муќоиса намудам, ки агар кор ба пеш равад, аз паси он њатман шикасте њаст. Мисол, агар Шумо маѓозаеро кушодед ва савдои шумо пеш равад ва номдор шавед, дигар њама пулдорон кўшиш мекунанд, ки ин манбаи даромадро аз дасти шумо бо кадом роње набошад, кашида гиранд. Дар театр њам њамин гуна шудааст, вале чаро инњо ин хел фикр мекунанд, ман то њол намефањмам. Ба њамин монанд њодиса шуд ва ман ин театрро тарк кардам. Бадбахтии мо як чиз аст, ки ваќте нафаре роњбар таъин мешавад, ў худашро њокими мутлаќ эълон мекунад. Ин дар њоле аст, ки агар шумо гўед, ки як барнома тайёр карда, ба сањна гузоштан даркор ку бубинед, ки оё њамин корро директори театр карда метавонад. Албатта, бовар дорам, ки не! Чунки намоишро коргардон омода мекунад ва ба сањна мегузорад. Дар театр фикр мекунам, ки як шахсият лозим аст, як шахсият метавонад, ки њаёти як театро дигар кунад. Агар коргардони асил бошад метавонад, ки куллан театрро муаррифї кунад, директор ин корро карда наметавонад, чунки кори ў бо мабалѓ аст, на гузоштани намоишнома. Худ муќоиса кунед: як директорро монед ва аз тарафи дигар Барзу Абдураззоќовро. Ку бинед, ки кадоме аз инњо метавонад, ки театро муаррифї кунад. Барои њамин имрўз дар мо директори театр зарурият надорад, коргардон даркор аст. Ваќте мо дар як фестивали байналмилалї ширкат кардем, роњбари театр њаќќи њалоли кормандонро "зад" ва ин амал боиси

муноќишаи ман бо директор шуд ва пас аз он бадбинї сар шуд. Дигар намоишро мањдуд кард ё ќабул намекард, баъд ман аз ин кораш монда шудам ва корро тарк кардам. Љоиза гирифтани намоишномаи "Рустам ва Суњроб" дар Эрон боиси рафтани ман шуд.

- То сафар ќариб як соли дигар дар кишвар будед, оё дар ин муддат бо ягон театри дигар њамкорї кардед?

Султон УСМОНОВ: "Агар роњи

яккањукмрониро нагирем…"

- Бале, ваќте ман аз театри Маяковский рафтам, дўстон аз ман хоњиш карданд, ки бо онњо дар Театри љавонон кор кунам. Дар аввал розї нашудам, пас баъди чанд ваќт боз омаданд, гуфтам, ки ман кор намекунаму вале барои як-ду намоиш кўмак мекунам. Вале ваќте каме бо онњо будам, дигар боз мондам ва баъдан дар он љо ба њайси саркоргардон кор кардам. Дар як муддати кўтоњ тавонистем, ки барномањои мо дар озмуни хориља ширкат кунанд. 6 моњи аввал театри мо ду љоиза дар Ќазоќистон, 4 љоиза дар Бишкек ва ду љоизаи дигар дар Эрон гирифт, барои наќши мардона ва инчунин љоизаи Гран при. Тўли як сол боз сафар ба Эрон буд. Як намоиши худи "Рустаму Суњроб" як моњ даъват шуд ва ин намоишро мо пешкаши бинандагон кардем, баъдан, боз намоиши "Рўзи дарозтар аз ќадр" ба намоиш фестивали Фаљр даъват шуд. Ин аз он шањодат медињад, ки як нафар метавонад театрро муар-

ман гапи дигар аст. Дигар аз корњои онњо асабонї намешавї ва оромона тањлил менамої ва баъд хулосабарорї мекунї, ки чаро театри тољик пеш намерафтааст! Сабаби дигараш дар ман-манињои холї аст, чунки њама кашокаш ба хотири манфиат аст ва кўшиш мекунад, ки ба хориљ ў равад, вале муњим нест, ки ба дигарон чиро медињад.

- Яъне мушаххас дар чї будааст?

- Замоне, ки мо кор мекардем ва пас аз мо низ имрўз як гап њаст дар онљо: бухлу кина, бадбинї, худи њайати эљодї дасисабозї мекунад. Њамаи ин аз даруни театр аст ва њатто мањдуд мекунанд, пас чи гуна метавон гуфт, ки театр пеш меравад? Имрўз бо намоишњои содда бинандаро фиреб карда намешавад, бояд чизеро пешкаш намої, ки бинандаро ќонеъ кунад. Яъне театрро нафаре обод мекунад, ки холис бошад ва дар фикри даромаду пул набошад. Аммо, мутаассифона, имрўз ин чиз дар Тољикистон дарк карда намешавад.

- Ваќте - Љавон будем ва њамеша кўшиш менамуШумо рафдем, ки њайати пурќувват дошта бошему бартанї шудед, номаеро пешнињоди бинанда кунем, ки ў як магар бо чизе бардошта тавонад. ягон намояндаи Вазорати фарњрифї кунад ва ин њам шуд ва обанг вохўрдед? рўи Театри љавонон буд, ки њаме- Бале! Ваќте аризаи моро ша як сол дар сафар буданд. баррасї мекарданд, мо њам ишАммо дар њамон љо њам боз нистирок доштем, дар онљо вазир ва бати ман гапу калочањоро сар кармуовинонаш њам ширкат дошданд ва барои намоиши ман њар танд. Аммо, бадбахтона, аз тарагапњоро сохтанд, пас ман он љоро фи онњо ягон масъала њал карда њам тарк намудам. нашуд. Ман хулоса кардам, ки - Устод, ваќте ба хориља инњо як гурўњ њастанд. Чунки дирафтед, пас, театри тољикро чї ректори театр нигоњ мекунад ба гуна дарёфтед? Вазорати фарњанг, пас аз куљо су- Ваќте корро пурра дар театхани директорро мемонанду гарњои кишвар ќатъ намуда, аз бепњои коргардонро гўш мекунанд? рун истода назорат мекунї, тамоБаъд дигар мувофиќ надонистам,

ки дигар бо ин гуруњ кор кунам. Дар њамон вохўрї ба Мирзошоњрух Асрорї гуфта будам, дар ин шароите, ки шумоён дар театрњои тољик офаридед, дигар кор намекунам. Љаноби вазир гуфтанд, ки пас агар кор накунї, нонатро аз куљо ёфта мехўрї? Гашта посух додам, ки агар кореро наёфтам, дар ќади кўча нишаста талбан-

Агар шароитро барои мо мањдуд намекарданд ва дуздиву ѓоратгарї намекарданд, мо ба њељ куљо намерафтем ва барои миллати худ хизмат мекардем, вале афсўс…

- Дар он љо магар маош зиёд аст, ки чунин овозањо кардаанд?

- Бале, маблаѓе, ки мо барои як намоишномаамон мегирем, аз пули 1 - сола маоши ин љо зиёд аст. Барои њамин, Ман хулоса кардам, ки инњо як гурўњ њастанд. шарту шароЧунки директори театр нигоњ мекунад ба вазоите, ки дар рати фарњанг, пас аз куљо сухани директорро он љо њаст, мемонанду гапњои коргардонро гўш мекунанд? бо ин љо муќоисанашадагї мекунам ва ризќамро меёванда аст. бам.

- Агар имрўз аз тарафи ВаПас аз мулоќот чанд ваќт гашзорати фарњанг ё ягон директотем, вале бо хоњиши роњбари Тери театр даъват кунанд Шумо атри љавонон каме кор кардам, ба Тољикистон бармегардед? вале ваќте боз дар њамон љо миш- На, ман барнамегардам! мишро шурўъ карданд, баъд бас Соли гузашта барои ман аз Вакардам, дигар кор дар театри тозорати фарњанг пешнињод карљик маънї надошт. данд, ки баргардам ва дар Те- Барои њар нафар муяссар атри опера ва балети ба номи намешавад, ки бо касби худаш устод Айнї кор кунам, вале ман рафта, дар хориљ кору фаъолирозї нашудам. Гуфтам, бо омаят кунад, вале Шумо тавонисдани ман чизе таѓйир намеётед, ки дар Ќазоќистон боз ба бад. Аввал, бояд шароит боњайси коргардон кор кунед, ин шад, чунки боз ман меоям ба чї тур шуд? мисли пешин, ин барои ман - Соли 2007 ба Ќазоќистон даркор нест. Ман дигар ба сусафар карда будем. Ваќти бозханњои холии онњо бовар надогашт роњбари як театр илтимос рам. То дигаргунии љиддї дар кард, ки як намоиш монам ва ман театр нашавад, барнамегарњам хоњишашро рад накарда, як дам. Агар мо имрўз пеши роњи намоиш омода кардам. Пас аз як гуруњбозї ва яккањукмрониро сол ваќте дар Театри љавонон кор нагирем, театри тољик дигар мекардам, боз сафар кардем ва пеш намеравад. он касро боз дидам. Ин дафъа - Шумо чанд ваќт пас ба Тониз хоњиш кард, ки бо онњо бимољикистон меоед? нам, аммо "ман фикр мекунам", - Ман дар он љо кор мекунам. гуфта, бо бачањо омада будам. Дар муддати шаш моњ як бор баМан њоло дар театри наврасони рои хабаргирии пайвандонам шањри Алмаато ба њайси коргармеоям ва боз пас аз њафтае бардон кор мекунам. То имрўз дар он мегардам… љо 20 намоиш нишон додам ва Сўњбати соњиби љоиза низ гардидем. ШаЭраљи АМОН

12

№51 (327), 13-уми марти соли 2013

Лафзи "маљус" дар Ќуръони карим њамагї як бор зикр гардидааст: Њамоно Худо миёни онон, ки имон овардаанд ва онон, ки яњудї шудаанд, ва собиён ва тарсоён ва габрон(маљусиён) ва мушрикон рўзи ќиёмат њукм хоњад кард.

8

Сурайё Сурайё Њакимова (Њасансултон) 8 -уми майи соли 1980 дар дењаи Ќараќчиќуми ноњияи Конибодом таваллуд шудааст. Тањсили ибтидоиро дар дабистони дењааш гирифта, соли 1997 ба шуъбаи рўзноманигории ДДХ ба номи академик Б.Ѓафуров дохил мешавад. Баъди хатми донишгоњ соли 2002 ба шуъбаи аспирантураи њамин донишгоњ шомил шуда, бо роњбарии профессор Матлуба Хољаева дар мавзўи "Вижагињои иљтимоии шеъри муосири тољики" ба тањќиќи илмї шуруъ мекунад. Худи њамон сол ба њайси муаллими кафедраи журналистика ва назарияи тарљума интихоб мешавад. Соли 2010 рисолаи номзадии хешро дифоъ мекунад. Соли 2004 дар рўзномаи "Њаќиќати Суѓд" фаъолияти рўзноманигориро оѓоз мекунад. Аз соли 2008 аъзои Иттифоќи журналистони Тољикистон мебошад.

Fусса мегўяд ба дил танг омадам, оњам бикун, Шукр мегўяд, ки њошо, рўй бар мо њам бикун. Ман намедонам чї гўям ќиссањои шукрро, Дар миёни ин ду мондам, љонибе роњам бикун. Юсуфи гумгаштаро пайдо намесозї агар, Ман Зулайхоям, канораш зинда бар чоњам бикун. Эй, ки мегўї маро бошад ѓамат ранги сароб, Дар биёбон нам- нами боронї њамроњам бикун. Баски имшаб мизбони кањкашон наљме набуд, Мењмони хотирам шав, њолаи моњам бикун. *** Маро ду дида тар гуфтем, гуфтем, Чаро ту бехабар гуфтем, гуфтем. Љавоби ишќ агар бошад муњаббат, Чињо кардї самар гуфтем, гуфтем. Вафодорї њамехоњад дили мо, Туро бошад магар гуфтем, гуфтем. Љафо дидем љои мењрабонї, Зи бас љону љигар гуфтем, гуфтем. Намебахшад дигар моро љавонї, Замона пурхатар гуфтем. гуфтем. Биё, бо ту равам то шањри умед, Ману ту њамсафар гуфтем, гуфтем *** Њар вараќи нигоњи ту ќиссаи ошиќона аст, Ќиссаи ошиќонаро љодуи дилбарона аст. Чун ба тилисми як нигањ банд намуди аќлу њуш, Нозу адои мо дигар бањри ту бебањона аст. Ёраки пурситам шудї, њаст магар туро хабар? Дар дили мо аз ин ѓамат доѓаки љовидона аст.

Cавти њазори хушбаён нест дигар бањори дил, Ашк ба рўи чун гулам шабнами дона -дона аст. Сањфаи мо зи faсеbook гар нигарї бимон паём, Њарфу њиљои ин ѓазал бин, ки чї содиќона аст. Гарчи ба асри бисту як ошиќї мекунам ба ту, Љавњари ишќи ман нигар одию тољикона аст.

*** Дар ин шабњо моњтоби осмони шањри бегона канори хеш њеч ситора надорад Хиёбонхо- зебо, вале сарду берўњанд Ва биноњои ойинабанд дилњоро намерабояд Гўшњои маро садои ќоњ-ќоњи духтари рус, ки зарфи холии пиворо канор њаво медињад ва зери чодари демократия аз Худо пинњон мешавад сахт мехарошад. Оњ!.. Чї ќадар ин љо њама чї маснуист Њатто нигоњњову муњаббатњо Худои ман! Ман дар ин шањр

Фаќат наќши пои зани тољикро, ки хиёбонро љорўб мезанад Ва ба ягонагии Ту имон меоварад Ва субњ ба номи Ту рўза мегирад Бо муњаббату ихлос мебўсам!!! Љоно, чї шавад ёри ситамкор набошї, Мурдам зи ѓамат мўниси аѓёр набошї. Ман масти шароби нигањи нози ту њастам, Боз ой ба майхона, чу њушёр набошї. Тасбењи ѓамат чарх занад дар кафи дардам, Њайфо, ки ба зикраш ту мададгор набошї. Ман то ба дари субњ ќиёмат кунам имшаб, Гар бо дилакам дилбари ѓамхор набошї. Дар давраи васлат надидам нуќтаи марказ, Эй кош, ба љафо гардиши паргор набошї. *** Имшаб Орзуњои маро Сояи андўњи набуданат Дар шохаи дарахти хурмои боѓи бобоям, ки имсола њеч њосил надошт Ба дор кашид. *** Эй шом, ки саропои вуљудат Дањшати омадани торикиро Њамеша интизор аст Дар оѓўши танњої Ман чї ќадар шабењи туам *** Дар ин шабњо, агарчи хонаи сангини ман сард аст Хаёли рўи хуршедат бубахшад бар танам гармї Дар ин шабњо, ки њатто исторагон аз сардї меларзанд Ягона боварам њастї. … Барои будани фардои фардоям Аё эй ишќ, армонам Агарчи сахт мелангад ду пои ишќ Зи дасти ќисмат маxрўњ дастонаш Вафодориву меої ба сўи ман Аё эй ишќ, армонам Дар ин шабњо, агарчи хонаи сангини ман сард аст Умедат ошёнам гарм месозад ва њатто ќуфл бар дар интизор аст омадатро Ту меої… Агарчи боз медорад туро полиси навмедї Агарчи роњи хонаамро мефиребанд ашку андўњам Агарчи сахт њайронї ки чун ойї, куљо ойиву кай ойї Аё эй ишќ, армонам Ту меої… Ва танњої аз рашк мемирад!!! Ту мемонї…

баранд. (Аттасбит, 2/333). Аз ин љо, анвои тањорат бо пешоб субути шаръї пайдо кард, ки шакле аз онро поинтар зикр менамоем. Аз ин бармеояд, то замони Зардушт оташу об чун мафњумњои муќаддас ва таъзими гову бархе аз њайвоноти дигар низ дар мафкураи инсонњо љой доштааст. Мутобиќ ба ривояти зерини Абўлфараљи Љавзї (в.356њ./967м.) бо такя ба наќл аз муаррихи машњур Табарї, оташпарастї таърихи ќадимтар аз дини зардуштиро дошта, инсоният њанўз хеле пештар аз Зардушту Монию Маздак ба ширку хурофоти ибодати ѓайри Худои њаќ мубтало гардида буд: Ќобил чун Њобилро мекушад, аз тарси падараш Одам (а.с) гурехта ба сўи Яман меравад. Иблис омада ба вай мегўяд, ки ќурбонии Њобил ба он љињат ќабул шуд, ки вай ба оташ хидмат карда онро мепарастид. Ту низ барои худ ва фарзандонат оташ барпо намо! Пас, Ќобил аввал касе буд, ки оташро ибодат кард. Љоњиз мегўяд, ки Зардушт аз Балх омада, даъво кард, ки бар вай вањй меояд. Ва ба наздики кўњи Се-

будан ба мисоли маљу с ба љу з алоќаи љинсї, муомила кардан бо маљусиён дар доираи муќаррароти исломї, љорї кардани ањкоми дини ислом бар онњо чун ба додгоњи мусулмонон мурољиа намоянд, бекор кардани издивољи заношавњарие, ки дар миёни маљусиён ривољ дошт чун никоњи модару писар, бародару хоњар... ва амсоли ин ањком баёнияњои мушаххас омадааст. Ба таври мисол, имом Бухорї аз Баљола (бини Абда) меорад, ки котиби Љазъ бини Муовия будам. Ба мо номаи Умар (раз.) пеш аз маргаш ба як сол расид, ки издивољи соњибмањрамони маљусиро људо кунед. (Сањењи Бухорї, раќ. 3156). Муњаддис Абўдовуд ба ривояти Амр бини Шуайб меорад, ки "аъробие бо номи Абусаълаба аз Пайѓамбари Худо(с) суол кард:.... Маро дар бораи зарфњои маљусиён фатво бидењ чун зарурат уфтад! Фармуд: Онро бишўй ва дар он таом бихўр!".(Сунани Абўдовуд, раќ. 2857). Дар ањодиси набавї ба љуз аз он чї баён шуд, боз баъзе аз пањлуњои эътиќодоти маљус ба таври ишора омадааст, ки поинтар зикр хоњад шуд.

Маљус ањли Китоб нест! Кадом одатњои наврўзиро мусалмонон набояд иљро кунанд? лон омад, ки мардумонаш танњо барфу хунукиро медонистанд. Ва онњоро тарсонид, ки барфу хунукї бештар мешавад. Ва ба ибодати оташ амрашон кард. Ва тањорат кардан бо пешоб ва никоњи модаронро раво гардонид. (Талбиси Иблис,1/57). Абўлфараљи Љавзия меафзояд: Аввал касе, ки оташкада бино кард, Фаредун буд, ки нахуст дар Тарсус, сипас дар Бухоро оташкада сохт. Пас аз вай, Бањман дар Сиљистон ва Кайќубод дар Бухоро оташкадаи бузург бино карданд. Пас аз он, оташкадањо зиёд шуд. (Талбиси Иблис, 1/ 58). Лафзи "маљус" дар Ќуръони карим њамагї як бор зикр гардидааст: Њамоно Худо миёни онон, ки имон овардаанд ва онон, ки яњудї шудаанд, ва собиён ва тарсоён ва габрон(маљусиён) ва мушрикон рўзи ќиёмат њукм хоњад кард. Ба дурустї ки Худо бар њар чиз ооњ аст. (Њаљ/17). Муфассирини муътабари ањли суннат амсоли Табарї, Ќуртубї, Олусї, Суютї, Ибни Касир ва дигарон зимни шарњу эзоњи ин калима маљусињоро оташпарастоне гуфтаанд, ки ба ду Худо: Худои хайр Ањурамаздо ва Худои шарр Ањриман бовар доштаанд. Бинобар ќавли Ќуртубї, маљусињо эътиќод доранд, ки дар асл Худо Ањурамаздо буда, Ањриман зодаи андешаи Ањурамаздо мебошад ва дар миёни њар ду чун мазњари ду ќувва: хайр ва шарр то рўзи ќиёмат мубораза идома хоњад ёфт. Ва дар нињоят хайр бар шарр пирўз хоњад гардид. Оташу нур разми хайр ва зулмат рамзи шарр мебошад. Имом Суютї аз асњоби Пайѓамбар (с): Анас , Оиша ва Ибни Умар (риз.) рољеъ ба сарулибос ва њайъати зоњирии маљусиён, ки ба Мадина наздики Пайѓамбари Худо (с) меомаданд, ривоятњо овардааст. Дар ањодиси набавї рољеъ ба ањкоми мерос, истифода кардани зарфњои маљусиён дар њолати зарурат, пешгўии Рас ули Ху до(с ) доир ба амирони золиму гумроњ аз мусулмонон, ки бадтар аз (шоњони) маљу санд, никоњ накардани марди мусулмон бо занњои маљусї, њалол нашуморидани сайди маљусиён, дар њолати њайз аз занњо дур

МАЉУСИЯТ ДИНИ ТАВЊИДЇ НЕСТ Динњои тавњидї бар асоси шинохти Худои ягона ва танњо ўро парастиш кардан асос ёфтаанд. Сарфи назар аз далелњои сершумори муњаќќиќони исломї оид ба дини тавњидї будан ва набудани диёнати маљус ба ду иллати аслї дар ин боб иктифо шуд: яке халал дар эътиќоди (махсусан, љанбаи худошиносї, вуљудшинохтї, љањонбинї) маљус ва дигаре дар ибодати он. Дар масири таърихи башар инсон на њамеша ба шинохти њаќиќии зоти илоњї муваффаќ ва ба таври сањењ ибодати он Зотро ба анљом расонида, ки ин маќула тоифањои мухталифи оташпарастон (маљус)- ро ба таври мутлаќ (аъамм аз Зардуштия, Монавия, Маздакия, Дайсония, Марќиюния, Зурвония) шомил аст. Оид ба тавњиди Рубубият, ки он тавњиди Зоти илоњї ба шумор меояду асоситарин далели муњаќќиќин љињати исботи дини тавњидї набудани диёнати маљус аст, поинтар бањс хоњем кард. Б инобар ин, ибодати маљу с мењвари бањси далели аввал ќарор дода шуд. Маљусият хоњ оташпарастон шинохта шаванд, хоњ офтобу ситорапарастон диёнати тавњидї нест. Зеро лозимаи диёнати тавњидї чунонки гузашт, яке он аст, ки дар он тавњиди ибодат бошад. Яъне, љуз зоти Парвардигор њељ мављуде шоистаи парастиш шинохта ва парастида нашавад. Парастиши ѓайри Худои њаќ ширк ва хуруљ аз доираи тавњид аст. Дини тавњидї амр ба парастиши ѓайри Худо намекунад. Оташпарастон, бутпарастон ва дар маљмўъ њар диёнате ки дар он ѓайри Худои ягона ибодат шавад, дар динњои (миллатњои) тавњидї дохил намебошанд. Худов анд дар каломи маљид ибодатро ѓояи аслии офариниш мефармояд: "Љинну инсро наофаридем, магар барои он ки Моро ибодат намоянд" (51:56). Муњтавои аслии даъвати тамоми пайѓамбарони Худо (а.с.) даъват ба ибодати Худои ягона бу д (5:72,117, 7:59,65,73,85, 11:50,61,84, 16:36, 23:23,32, 27:45....). (Давомаш дар шумораи оянда)

№51 (327), 13-уми марти соли 2013

13

Даъвогар, ба њеч ваљњ, хостори бо муњтавои асосии парванда шинос шудани љониби љавобгарон набуд, чун дар дохили ин парванда бисёр чизњое њастанд, ки ба маърази ом гузоштани онњо воќеиятро ошкор мекунад.

Ба раиси шањри Душанбе, муњтарам Мањмадсаид Убайдуллоев! Дар бораи масъалњои наќлиёти шањри Душанбе ду бор навиштам, вале масъала њанўз доѓ аст. Бо апаи Бибиноз, ки дар беморхонаи Ќарияи Боло парастор будааст, дар кирояхат (маршрутка)и № 19 шинос шудем. Ў бо ронандаи "экспресс" бањс дошт, ки чаро се истгоњ мераваду аз вай 1 сомониву 60 дирам мегирад. Ронандаи экспресс ба апаи Бибиноз мекўшид бифањмонад, ки барои он 1 с.

60 д. мегирад, ки то Боѓи пойтахт меравад. Мусофир ба ў эътироз дошт, ки охир, ман то Боѓи пойтахт намеравам. Чаро ман ба кирояхати № 19, ки "экспресс" нест, бишинам, 1 с. мегираду ба њамин фосила шумо 1 с. 60 д. талаб доред... Апаи Бибиноз мегўяд, ки шаш фарзанд дорад ва чори онњо дар мактаби оливу миёна мехонанд ва аз кирояхат истифода мебаранд. Њисоб кардааст, ки агар бачањояш ба љойи 1 с. ба кирояхат 1 с. 60 д. дињанд, фарќаш дар як моњи тањсилашон 60 - 70 с. мешудааст ва барояш, ки моњонаи на чандон калон мегирад, ин пули кам нест. Њафтаномаи "Овоза ва њаќиќат" аз 27 феврали 2013, № 08 мактуби донишљўйи Донишгоњи кишоварзї Шарифмурод Љўраевро бо номи "Нарх як сомонист ё ду?" ба табъ расонидааст, ки айнан дар њамин мавзўи арзиши кирояхат мебошад: "Љўраев шикоят дорад, ки ронандагони хатсайри № 26 аз мусофирон ѓайриќонунї 2 сомонї талаб мекунанд, дар њоле ки аз мањаллаи Калинин то мањаллаи Водонас ос кўтоњтарин масофаест... Барои мо, донишљўён, мушкил аст њар рўз 4 сомонї масраф кардан. Илтимос, ба доди мо расед ва пеши беадолатиро бигиред." Дар њаќиќат, дар хатњои 8, 19, 26 ва 28 ба 1 с. 60 д. њам ќаноат накарда, бо бањонаи танга надорам, њар замон 2 с. мегиранд. Ягон кас

онњ оро назорат њам намекунад. Ваќте бо худи ронандањо бо дили кушод ва самимї суњбат мекунам, онњо ангушт мехобонанд: патент як, шањодатнома --2, диспечер - се, духтур - чор, дар охири хат пулчи-

санд ва њам мусофирон. Аммо хати № 19 асосан тањти "экспресс"њаракат мекунад. Ва баробари даромадан ба чашм эълон менамояд, ки мувофиќи ќарори раиси шањр № 260 аз 30 майи 2011 арзиши роњкиро дар "экспресс" 1 с.

60 д. аст. Кадом мусофири бечорае, ки њатто ба масофаи як истгоњ савор шавад њам, аз ў бо бањонаи ќаро-

"Гипрозем" дар се ё чор љой ќарор дошту халос ва мусофирони он зудтар ба манзил мерасиданд ва ин шакли наќлиёт дар оѓоз мошинашро пур мекард ва дар роњњо намеистод. Дар Хуљанд боз як таљрибаи хуб љорї шудааст. Дар њар кирояхат нархи масофаи њар як истгоњ часпонда шудааст ва мусофир худ

"Экспресс" њамоно фиреб аст!

наки дигар њаст --панљ, нозирон шаш... Аммо ман мегўям, ки њар замон аз хатњои 2,14, 15, 17 ва 25 истифода мекунам ва њамеша 1 сомонї медињам. Дар ин хатњо ягон бор, такроран мегўям, ягон бор бањс, талош, таъна, њаќорат ва њатто садои баланд нашунидаам, зеро худи Њукумати шањр баъзеи ин хатњоро кўтоњ ва нархи онро муайян кардааст ва ин кори онњо барои мардум хеле хуб ва ќулай аст. Яъне дар ин љой шу ъбаи наќлиёти њу кумати шањр ќарори боаќлона баровардааст, ки аз он њам ронандањо хур-

ри раиси шањр 1с. 60 д. мегиранд. Ба саволи чаро 1с. 60 д. ронандањо ба мусофирон он ќарорро нишон медињанд ва таъкид мекунанд, ки онњо ягон кори ѓайриќонунї накарда, танњо мувофиќи ќарори раиси шањр рањкиро меситонанд. Аммо бо зиёда аз 20 ронандаи ин хат суњбат кардам ва пурсидам, ки "экспресс" чї маъно дорад, посух якто: маънояш он аст, ки мо то Боѓи пойтахт меравему № 19-и одї то Ќарияи Боло. Њол он ки маънои "экспресс" амали бошитоб ва ё зудиљрошаванда аст. Солњои ќабл "экспресс" аз Бозори Баракат то

медонад, ки ба се истгоњ, масалан, 80 д. ва ба 6 истгоњ 1с. ва монанди ин месупорад, вале ба гумонам, Душанбе шањри хеле калон аст дар муќоиса ба Хуљанд ва љорї кардани чунин тартиботи пардохт мушкилтар аст. Пас чї бояд кард, то ки на сих сўзад на кабоб; на мардум зарар бинанду на ронандањо? Ба ин суол худи њукумати шањр бењтарин посухро додааст, дурусттараш, бењтарин илољро ёфтааст.

1. Нархи хатњои кўтоњ, ба монанди № 15 ё № 17-ро 1 сомонї муайян кардааст.

2500 масъалаи донишљўи тољик Соњибони истеъдод дар Тољикистон чї тавр ќадр намешаванд?

Олимљони Пирањмад, як донишљўи Донишгоњи миллии Тољикистон ќасд дорад бо таълифи китобе ба иштирокчиёни Олимпиадањои љањонї аз фанни математикаи олї кўмак кунад. Вай дар ин китоб, ки бо забонњои русї ва англисї таълиф хоњад шуд, њудуди 2500 масъалаи математика вобаста ба масоили олимпиро, ки беш аз 50 мавзўъро дар бар мегиранд ва дар озмунњои љањонї аз онњо истифода мешавад, њал кардан мехоњад. Вай мегўяд, ки ин китоб натиљаи зањматњои зиёдест, ки ў тайи 5 соли охир ба даст овардааст. Ў муътаќид аст, ки таълиф ва дастрас кардани ин китоб ба иштироккунандањои олимпиадањои љањонї кўмак хоњад кард. Ин донишљўи тољик, ки чандин маротиба парчами Тољикистонро дар байни намояндагони беш аз 100 кишвар, дунё дар олимпиадањои љањонї барафроштааст, аксари ваќти худро ба худомўзї сарф мекунад. Ў мегўяд, заминањои аввали ин муваффаќиятњоро дар вуљуди ман њамон идда аз наврасону љавононе коридаанд, ки бо истеъдоњои худододї

ва талошњои пайвастаи худ парчами Тољикистонро ба фарози кохњо мебардоштанд ва барои ба даст овардани мувафаќќиятњо њамеша дар талош буданд. Вай меафзояд: - Ман ваќте онњоро медидам, ки хушњол ва сарбаланд аз олимпиадњо ба ватан бар мегашатанд, ба донишњои илмї ва муваффаќиятњои онњо њасад мехўрдам. Ба худ суол медодам, ки ман аз инњо чї камї дорам? Оё бо њамон тавонмандии зењние, ки Худованд ба ман арзонї доштааст, заифу нотавонтар аз инњо мебошам? Ман наметавонам, ки дар ќатори дигарон донишманд ва номбардори ин миллат бошам? Ва аммо... Дардовараш он аст, ки ваќте аз хона барои сафар кардан ба Олимпиадањои љањонї рухсат мепурсам, њамеша маро бо чењраи хуш гусел мекунанд, вале дар ваќти пазирої муносибаташон таѓйир мехўрад, медонед?! Барои чї ин муносибати наздиктарин афрод дар як муњлати кўтоњ иваз мешавад? Оё худи онњо ќасди ин корро анљом додан мехоњанд, ё ин ки касе бар болои умедњо ва интизорињои онњо по менињад? Ба назари ман, ибора ё хулосаи дувумї мантиќан дурусттар менамояд. Зеро онњо ваќте мебинанд, ки писарашон баъд аз љањду талошњои зиёд парчами Тољикистони азизро дар байни намояндагони беш аз 100 кишвари дунё боло мебардорад ва баъди бозгашт ба Ватан тавре аз ў пазирої ва ќадр-

донї мешавад, ки ба зањматњо ва талошњои вай баробар шуда наметавонад, дилмонда ва озурдањол мешаванд. Аз ин хотир, онњо мегўянд, ки њар в аќте, ки аз Олимпиадањои љањонї бо дасти пур, яъне бо медал баргардам ва аз љониби масъулини соњаи маорифи кишвар бо туњфањои ночиз ќадрдонї карда шавам, аз ќабул кардани туњфаи онњо худдорї кунам. Пирањмад бори ахир ба олимпиадаи љањонї, ки дар Беларус баргузор гардид, бо сармоягузории худ ва баъзе аз устодони гимназияи худ - "Њотам ПВ", ки пеш аз донишгоњ дар он љо тањсил мекард, рафта, иштирок кард ва хушбахтона, дар ин Олимпиадаи љањонї, ки байни донишљўён, аспирантон ва унвонљўён гузаронида шуд, дар байни намояндагони беш аз 100 кишвари дунё љои савумро ишѓол кард, вале ба љуз аз садорати факулта ва Шўрои олимони он касе дигар ба ин дастоварди ў таваљљуњ накард. Таќрибан, ду моњ пештар аз сафар ба Олимпиадаи Белорус ў Раёсати Донишгоњи миллиро аз харољоти сафар тариќи мактуб огоњ кард, вале ваќте огоњ шуд, ки дар донишгоњ барои харољоти сафар маблаѓ вуљуд надоштааст, хиљолат кашид. Вазъияти иќтисодии кишвар маълум аст ва табиист, ки рафтуомад ва ќариб тамоми талошњои як донишљў ё иштирокчии олимпиада барои рафтан ва иштирок кардан дар он

2. Хатњои дароз, ба монанди № 2, № 14 ва ё № 25-ро ба ду таќсим карда, 80 д. кардааст. Акнун як ќарори дигар даркор: арзиши роњкиро дар тамоми хатњои пойтахт 1 сомонї муќаррар шудааст. Раиси муњтарам, хоњиши ман њам њамин аст, ки њамин корро то охир бояд расонид ва се ё чор хати нињоят дароз, ба монанди № 8, № 16 ва махсусан № 19 ва № 28-ро њам ба ду таќсим карда, арзиши онро на 80 дирам (ягон кас чунин пул њам намедињад ва ягон ронанда то имрўз ба 1 сомонии мусофир 20 д. баќия њам надодааст ва намедињад) балки 1 сомонї муайян карда шавад. Аз тарафи дигар ин хатњоро кўтоњ накарда, арзишро 1 с. кардан мумкин аст, зеро х ат чї ќадар дароз шавад, њамон ќадар мусофир зиёдтар дарову буро мекунад. Он гап њам, ки ронандањо ба 1 с. кор намекунанд, дурўѓи мањз аст, зеро хатњои № 2 № 14, № 15 ва № 17 ба як сомонї ду сол боз кор карда истодаанд. Барои тарѓиби ин ќарор аз радио ва телевизион истифода кардан осон аст. Дар як њафта њама огоњ аз ин ќарор мешавад. Ин амал чї медињад?

1. Дигар бањсу љанљол хотима меёбад.

2. Дигар тангакобї намешавад.

3. Ва аз њама муњимаш аз љониби Шумо ба мардуми камбизоату серфарзандони шањр, ки барояшон 50 - 100 сомонии њар моњ исрофнашуда пули кам нест, њадяе ба њисоб меравад. Зеро мову Шумо бењбудиву оромии рўзгори мардумро мехоњем, лекин фарќаш дар он аст, ки агар ман як карат бењбудии мардуми шањрро хоњам, Шумо дањ баробар зиёдтар мехоњед, чунки эњтиром ва масъулияти зиёдтар назди мардум доред. Муњибуллоњи ЌУРБОН, рўзноманигор.

њам сарфаи ваќт мехоњанд ва њам сарфаи пул. Ба ин хотир, волидайн ба Пирањмад мегўянд, ки ваќте ќадри туро намедонанд, ин ќадар зањматњо ва масрафњо ба хотири чї?

- Фикр мекунам, ба њамин сабаб бисёре аз донишљўёни лаёќатманди донишгоњњои Тољикистон дар олимпиадањо ширкат намеварзанд ва бино ба дастгирї наёфтан соњибистеъдодњо аз байн мераванд ё ба дигар кишварњо кўч мебанданд. Хулоса,чун ќадр карда намешаванд, аз мо мераванд, бо мо ва дар ихтиёри мо намемонанд. Ман дар оянда намехоњам президент ё вазир бошам, вале мехоњам аз нигоњи илмї вазифа ва маќоми онњоро дошта бошам. Ба иборати дигар, чун медонам, ки кишвар аз нигоњи иќтисодї ва фарњангї дар кадом сатњ ќарор дорад, аввлин коре, ки анљом додан мехоњам, ин тарбия ва тайёр кардани кадрњои баландихтисос мебошад. Дар њоли њозир, Пирањмад бо њамроњи чанд муаллими гимназияи "Њотам ПВ" тасмим гирифтааст, ки барои омода кардани мактаббачагони тољик якчанд васоили таълимии нав аз фанњои гуногун омода ва интишор намояд, маблаѓи аз онњо бадастомадаро ба ихтиёри Вазорати маориф гузорад, то ин ки аз њисоби он мабалѓњо, њарчанд кам њам бошанд, харољоти наврасони воќеан њам боистеъдоде, ки азми ширкат варзидан дар олимпиадањоро доранд, пардохт намояд.

- Фикр мекунам, ин чиз метавонад василаи бењтари ташвиќу тарѓиби њамаи он љавононе, ки мехоњанд дар олимпиадањои пурнуфўз натиља ба даст оваранд, гардад, - мегўяд Пирањмад. Ин донишљўи тољик дар њоли њозир бар иловаи дарсњои донишгоњї ба тарбия ва тайёр кардани толибилмон барои иштирок кардан дар олимпиадањо њам машѓул аст ва умедвор аст, ки онњо аз нигоњи илмї ва пешрафтњои зењнї ба маротиб болотар ва хубтар тарбия хоњанд ёфт. Худо хоњад! Тањияи Амруллоњи НИЗОМ

14

№51 (327), 13-уми марти соли 2013

Чанд ваќт пеш аз ин њам дар як рўзнома танќид карда буданд, ки А. Низомов, ректори Донишкадаи санъату чењраи фарњангї њангоми як љаласаи калон "жвачка" мехояд.

“Жвачка”, ректор ва донишљў Ман маќолаи љавобии А. Бобоевро хондаму мўйњои бадану сарам сих шуд. Охир чї хел мумкин аст, ки як донишљў дар њаќќи устодонаш ин хел суханони ношоиста гўяд ... Ман дар 8-солагиям аз падару модар ятим мондам ва нону намаки давлатро дар саѓирхона хўрда калон шудам. Ман ба халќу давлатам як умр аз дили соф мењнати њалол кардам. Акнун, ки поям ба лаби гўр расидааст, ваќти њаштодупанљсолагиям як донишљўи .... маро ба њаромхўрию порахўрї муттањам мекунад. Ин чї гап худаш охир? Ин аз рўи инсоф аст магар? Ягон суд, прокурор, њукумат ба доди ман мерасад ё не?! Маќомот бояд тафтиш кунанд. Ман сад дар сад боварї дорам, ки ин маќоларо донишљў нанавиштааст. Ин корї кист - худаш маълум.

Мумкин нест ба ин хел корњо донишљўро њамроњ кардан. Ин амали ѓайрипедагогї аст. Чанд ваќт пеш аз ин њам дар як рўзнома танќид карда буданд, ки А. Низомов, ректори Донишкадаи санъату чењраи фарњангї њангоми як љаласаи калон "жвачка" мехояд. Њамон ваќт њам як донишљўи курси панљум љавоб навишта буд, ки "вачкахої њам маданият аст, як ќисми фарњанг аст". Охир хушомадгўиву лаганбардорї то ин дараља набудагист. Чаро иљозат медињем, ки чунин мансабдорони камњунар барои њимояи курсии худ донишљўёнро истифода баранд?! .. Замоне ректор Низомов дарси мани пирро аз ошёнаи якум ба чорум гузаронид буд, аз рўи дилсўзї, албатта, то дар шароити "хубтар"

дарс гўям. Хок бар сари њамин хел дилсўзї, банда ўро бах шидам, аммо сўистифода бурдан аз донишљўро њаргиз набояд бахшид... Ман дар шахси ў одами дилсиёњро дидам. На ба хурд, на ба калон салом намедињад, ба њама муносибати даѓалона дорад. Магар олими соњаи фарњанг, ректори як донишкадаи бузурги фарњанг њамин хел мешавад? Акнун пурсидан мехоњам, ки барои чї вазорати фарњанг, вазорати маориф, Њукумати Љумњурї ба фаъ олияти чунин мансабдор бањои воќеї намедињанд?! Ояндаи ин донишкада ва ин насли донишљўён чї мешавад? Љўрабой ОХУНОВ, Арбоби њунари Тољикистон, композитор

Беодобии донишљўи њаммањал Маќолаи донишљў А.Бобоевро хондаму дар тааљљуб афтидам, ки ректор А.Низомов ба њимояи як донишљўй ниёз доштааст. Аз дигар тараф, суханони А. Бобоев маро хеле нороњат кард ва лозим донистам, ки ба гуфтањои ў равшанї андозам. Аз мазмуну мундариљаи маќола хулосаи субъективї бардоштам, ки гўё ин маќоларо худи А. Низомов навиштаасту бо имзои он донишљў ба рўзнома супоридааст ё њељ набошад, маќола бо диктаи ў омода шудааст. ...Дар маќола боз њамон тарсондану таъна, ки хоси А. Низомов аст ва ин дафъа аз забони донишљў рўи коѓаз омадаанд. Дуруст аст, ки Донишкадаи санъат аз соли таъсисёбї то имрўз мутахассисони зиёдеро ба воя расонидааст, ки бањри рушди санъати миллии касбї хизмати арзанда кардаанд. Вале ин њама то давраи ректории А. Низомов буд. ..... Ба аќидаи "муаллиф" ректор А. Низомов дар асоси њуљљати Дастгоњи Президент "чандин муаллимони солхурдае, ки пас аз нафаќа баромадан њам чанд сол боз дар донишкада кор мекарданд аз вазифањои роњбарикунанда озод карда шуданд", дурўѓи мањз аст. Њол он ки дар соли 2013 ягон нафаре аз он 6 омўзгор дар вазифаи роњбарикунанда кор намекард. Њама номбурдагон (ѓайр аз доктор С. Рањимов) то соли 2013 аз кор рафта буданд. "Муаллиф" афзудааст: "Шумоён њам пеш аз оне, ки гапњоро гуфтед бояд аввал андеша мекардед, гуноњњои кардаи худатонро ба ёд меовардед. Баъдан ногуфта намонад, ки рафтору кирдори њар яки шумо ба њама маълум аст ва маълум хоњад шуд. Кї порахўр, кї њаромхўр ва кї хубу поквиљдон". Ин чї суханони тањќиромезу густоњї нисбати ин 6 нафар олимон, ки собиќаи кории њар кадоми аз онњо на камтар аз 30-40 сол, њатто аз ин њам зиёдтар аст. Ин олимон-омўзгорон чї гуноњ карданд? Онњо ѓайр аз он ки содиќона кор карданду шогирдонро дониш омўзонданд ва бо мењнати њалолу зањматњои зиёдашон ба ин мартабањо расиданд, кори дигаре накардаанд. Шумо кадом рафтору кирдори ношоистаи ин омўзгоронро медонї? Агар донед, чаро далел наовардед? Оё шумо њуќуќи маънавї доред, ки дар њаќќи ин омўзгорони варзидаю шинохта чунин бадгумониву суханони носазо гўйед?! "Муаллиф" боз аз он болидааст, ки ректор А. Низомов дар вазифањои

зиёди роњбарикунанда кор кардааст: "… аз њамон ваќт ( яъне, аз соли 1976 - Љ. О.) то имрўз дар вазифањои баланди роњбарикунанда кору фаъолият кардааст". Дуруст аст. Он солњое, ки А. Низомов дар идорањои гарм нишаста корњои худаш - китобу рисола ва маќола менавишт, мо омўзгорон (солњои 90-уми асри гузашта) аз хона ба донишкада пои пиёда меомадему бо маоши ночиз дар синфхонањои хунук ба шогирдон дарс мегуфтем ва боз пои пиёда ба хонањоямон бармегаштем. Вале ин маънои онро надорад, ки корњои роњбарикардаи А. Низомов аз кори мо дида манфиатноктар буд. Дар хусуси роњбарињои А. Низомов мо низ аз бисёр чизњо бохабарем. Солњои дар донишкада мудири кафедра буданаш шоњиди он будем, ки омўзгорони кафедра аз ў норозигї баён мекарданд. Дар дигар вазифањо кор карданаш низ ањвол чунин буд. Њамкоронаш ба ў лаќаб мегузоштанду ўро бо он лаќаб ном мебурданд. Вале А. Низомов парвое надошт ва ба љои кори давлатї кори худашро анљом медод. Ў дар Донишкадаи санъат низ ба дафтари кориаш медаромаду ба котибааш мегуфт, ки ба наздаш њељ касеро намонад. Гуфтањои профессор С. Рањимов дар ин бора барњаќанд. "Муаллиф" дар љои дигар мегўяд: "Ман… ба танќидї Шумо тамоман норозї буда онро беасос ва ба сифр баробар мешуморам". Ин кори ту, розї мешавї ё на, вале аз њаќиќат гурехта намешавад. Роњбар агар кадр-

Раиси Шўрои муњаррирон: С.А. Дўстов Котиби масъул: Эраљи Амон Њ аф т ан о ма да р В а зо р ат и ф а рњ а нг и Љ у м њ у р ии Т о љ и к и с т о н б а ќ а й д гириф та шу д аас т.

МУАССИС: Созмони љамъиятии «ИНДЕМ» («Информатика барои демократия ва рушди миллї»).

Шўъбаи муњосибот тел: 224 25 09 Шўъбаи тањќиќот ва тањлил тел: 44 600 80 38 Шўъбаи иљтимоъ ва иќтисод тел: 224 25 09 Шўъбаи реклом ва огоњиномањо тел: 93 500 77 41 Масъули логистика ва чоп: тел: 918 74 75 79

шиносу ќадршинос набошад, барои халќу Ватан ягон кори шоиста, манфиатовар карда наметавонад. Ин ду сифат дар табиати ректор А. Низомов вуљуд надорад. Эњтимол ректор А. Низомов дар донишкада аз манфиаташ дида бештар зиён оварда бошад? Охир мутахассисони баландихтисос боигарии мамлакатанд - ку! Бинед, ки чї ќадар мутахассисони пешбару барљаста дар 6 соли роњбарии ректор А. Низомов донишкадаро тарк намуданд?! "Муаллиф"-и мўњтарам маќолаи моро хонда пай мебарї, ки гуфтањои мо њама њаќиќатанд? Чанд сухан дар бораи донишљў А. Бобоев: Мо ўро мешиносем, зеро дар 5 соли донишљўї рубобро дуруст љўр карда наметавонад, оњангро аз рўи вараќа (нота) бехато хонда, навохта наметавонад, назарияи мусиќиро дуруст аз бар накардаааст ва дар маљмўъ лаёќати баланди санъаткор шуданро надорад, шояд барои њамин аст, ки дар имзо гузоштан истињола накардааст. Ў њаммањалли А.Низомов мебошад. Дар тасавури ман, ин донишљўро ректор А. Низомов њамчун санги фалахмон барои тарсонидани парандагон њаво додааст, ки барояш фарќ надорад, ки он санг билахира баргашта, ба рўи сангњои калон зада майда-майда мешавад ё ба болои кулўх меафтад ё ба болои пору. Муносибати ў ба одам ва донишљў њамин будааст ё на? Боќї, ќазоват аз хонанда. Љўрахон ОБИДПУР, профессор, Арбоби њунари Љумњурии Тољикистон

Донишкада ва Низомов яканд, магар? Посухи тўњматангези шогирди донишкадаи санъат А. Бобоевро дар њафтаномаи "Нигоњ" (№ 49 (325) аз 27 феврали соли љорї) мутолиа карда, дар њайрат мондам. Ўро нашинохтам.... Шояд банда ба ў низ дарс гуфта, њаќќи устодї дошта бошам. Бештар аз њама диќќати маро сатрњои охирини маќола ба худ љалб намуд: "ман боварї дорам, ки ин љавоби охирин нест ва аз тарафи роњбарияти донишкада дар ин мавзўъ чораљўи хоњад шуд". Мо њам боварї дорем, ки боз чанд дасисаи дигар пайдо мешавад, аммо... Дар шуморањои гузаштаи "Нигоњ" мо андешањои худро оид ба худсарию бенизомињои Низомов дар донишкада баён кардем, ки њадафи мо танњо наљоти ин коллективи мазлум аз бедодгарињои ректори он буд. Дар зарфи 6 - сол кам одамон ёфт мешаванд, ки ба худсарии як нафар ин ќадар тоќат кунанд. Офарин гуфтан даркор ба коллективи Донишкадаи санъат. Баъд аз нашри маќолањои танќидї

А.Низомов, аз рўи одати деринааш боз аз њилаи шаръї истифода карда, тамоми устодону донишљўёнро дар толори калони Донишкада љамъ карда, дар њаќќи муаллифони маќолањо суханњои тањќиромезу носазо гуфта, онњоро душмани донишкада эълон кард ва аз устодону донишљўён даъват намуд, ки аз инњо эњтиёт шаванд. Бале, мунаќќидони худро душманони донишкада эълон кардааст. Гўё донишкада ва Низомов њарду як чиз бошанд. Ва бо тантана эълон намудааст, ки ман аз ректорї худам рафтанї будам, вале акнун барќасди инњо намеравам. Оре! Низомов мансабро супоридан намехоњад, мансаб ширин аст. Барои аз мансаб бо сари баланд ва шаъну шараф рафтан љавонмардию љасорат ва нангу номус доштан лозим аст. Роњбаре, ки баробари як фаррош дар донишкада эњтиром надорад ва он муносибатеро, ки ў эњтиром гумон мекунад, на самимї, балки танњо аз рўи тарсу њарос аст ва ў инро дидаю дониста боз мехоњад роњбар бошад, "ОФАРИН" ба ў! Шояд А. Бобоев ва А.Низомов надонанд, ки аз панљ се њиссаи Сарќонун ба њимояи шаъну шараф ва озодии шањрвандон бахшида шудааст. А. Низомов гумон мекунад, ки ин шањр бедарвоза аст. Наход надонед, ки риояи ќонун барои ректор, донишљў, муаллим ва њамагон баробар аст. А. Бобоев аз куљо медонад, ки дар тўли шаш соли роњбарии Низомов дар деги донишкада чї мељўшид. Ин масъаларо мо барои санљиш ба сохторњои беѓарази њуќуќї вогузор менамоем, на ба донишљўй. Низомов, ки имрўзњо дар ботлоќи дар донишкада ба вуљудовардааш фурў рафтанашро њис карда истодааст, бигзор пояшро аз ин ботлоќ худаш баркашад, на тавассути донишљўи бетаљрибаву содда. Сайфиддин РАЊИМОВ, доктори илмњои таърих

Фаррухи Ќосим, Низомов нест! Посух ба матлаби "Гусели маѓзхо" аз Донишкадаи санъат Шогирди азиз А. Бобоев орзу мекунам умри дароз бубинї. Намедонам риштаи ихтисосат чист. Аммо, илоњо, дар касби интихоб намудаат муваффаќ гардї. Бовар дорам, ки дар зиндагиат ин муноќишаро ба ёд меорї. Ба хости Худо он њангом инсони воќеъї мешавї ва агар ман дар ин дунё набошам њам, ки ба он љои мантиќи зиндагї мерасї, ки аз кардаи имрўзаат пушаймон мегардї Чаро? Шарњ медињам. Якум. Ин масъалаи матрањ масъалаи ту нест. Чаро иљоза, додї, ки номатро пушти аќидањои бегона сабт кунанд? Дуюм. Оё медонї фарќи ману Низомов дар чист? Шояд дар он бошад, ки вай туро ба ин бозї тела додааст, аммо ман пеши шогирдњоеро, ки аз дасти ў зарар дидаанд ва мехостанд љавоб нависанд ва Низомов онњоро хуб дар ёд дорад, гирифтам. Сеюм. Ин бор аз Низомов пурс, ки китобро аз стенд гирифта, њаво додед ё не? Њамон китоби пора-пора њоло куљост? Саволро, ки додї, ба умќи чашмони устоди азизат нигар. Њатто бо исрор рад кунад њам, дар шишаи чашмонаш хаќиќати њол акс мегардад. Медонї, чаро? Охир Худованд мутлаќ аст. Касеро фиреб медињем, атрофро гул мезанем, Ўро чї? Аз Ў куљо пинњон мешавем?

 Дар њафтанома матолибе низ ба нашр мерасанд, ки бо мавќеи идораи он муѓойират доранд.  Дар шумора аз аксњое њам аз Шабакаи љањонии Интернет истифода шудааст.  Матолиби хусусияти таблиѓотидошта ® метавонанд танњо бо пардохти муайян дар њафтаномаи «Нигоњ» нашр шаванд.  Барои дар дигар нашрияњо пурра ё ќисман чоп кардани матолиб ва иќтибосњо аз «Нигоњ» иљозаи хаттии идора ва нишон додани сарчашма дар шакли «аз њафтаномаи «Нигоњ» №_ аз санаи _» њатмист.  Њуќуќи муаллифии кулли матлабњои шумора ба идораи њафтаномаи «Нигоњ» ва СЉ «ИНДЕМ» тааллуќ дошта, тибќи ќонунгузории љории Тољикистон ва байналмилалї њифз карда мешаванд.

Чањорум, муносибати ману устод Фаррухи Ќосим таќрибан муносибати падару фарзанд аст. Њоло боз камтар калонтар шав, зиндагї кун, мефањмї, ки падару фарзандони воќеъї ѓарќи нофањмиву муноќишањо њастанд. Ту ба ин мољаро чї кор дорї? "Устоди азизат сари љањл китобро дарронд, ту бошї устоди азизи маро ба китобдаронї тўњмат задаї". Шармат бод! Бидон фарзанди азиз, дар њаќќи як нобиѓаи њунар тўњмати азиме кардаї, рўњашро ранљондаї. Агар њатто китоб пур аз тўњматхое мебуд њам, он кас њељ гоњ китобро пора-пора намекарданд. Дар њар сурат Фаррухи Ќосим , Низомов нест! Дидї азизам, тамаллуќ мезанам гуфта, корро ба куљо кашондї? Ба инаш чї мегўї? Бењтараш як бор њамон китоби пора-пораро гиру хон. Дар он китоб як дунё мењру муњаббат, як дунё хотирањои ширин, як дунё афтиданњову хестанњоеро ба ёди устоди азизам гирд овардаам, то дигар азизон низ истифода баранд. Панљум. Туро мањкум намекунам. Ту гуноњ надорї. Маслињат медињам «ба оши дигарон, ќатиќ нашав» ! Ќурбони СОБИР, профессор, Њунарманди мардумии Тољикистон

Ќимати рўзнома дар фурўши чакана на беш аз 2 сомонї  Њафтанома дар нашриёти «Мега-принт» чоп мешавад. Теъдод 4 000 Ќимати обуна барои як сол - 71 сомонию 76 дирам. Индекси обуна: 68990  НИШОНИИ ИДОРА: Љумњурии Тољикистон, шањри Душанбе, кўчаи Носирљон МАЪСУМЇ, хонаи 3. Телефон: (44) 600 80 38, 224 25 09

№51 (327), 13-уми марти соли 2013

15

Њангоме духтар мољароро ба падараш њикоя кард, вай рост ба он мадраса омад ва аз сармударрис хоњиш кард, то њамаи шогирдонашро ќатор бикунад. Њангоме шогирдон ќатор шуданд, ба дастони онњо нигарист, ки дар байнашон як љавони зебоеро дид, ки яке аз ангуштонашро баста буд.

?-И НОБОБ ЧАРО?

ЧАРО?

СУРАТИ ГЎЁ

БАЊСИ ФУРЎДГОЊИ АЙНЇ - Якчанд соли охир њангомаву овоза дар расонањои хабарии Њиндустон ва минтаќа дар бораи љойгир кардани неруњои мањдуди њарбии њинд дар фурудгоњи Айнї, воќеъ дар ноњияи Њисори Тољикистон ба нашр мерасанд. Љониби Тољикистон расман борњо ин иддањои расонањоро бепоя хонда, иброз доштааст, ки сари истифодабарии ин фурўдгоњ танњо бо Федератсияи Русия гуфтушунид дорад. Њамзамон дар ин расонањо ишора бар он мешуд, ки Покистон барои истифодабарии ин фурудгоњ аз љониби неруњои њарбии Њиндустон зид аст. Ваќте ки овозаву њангома чунин аст, чаро шумо, рўзноманигорони тољик назари расмии Њиндустон ё Покистонро аз сафоратњояшон аз шањри Душанбе љўё намешавед? Дар ин бора фаќат бар пояи тахмин гап мезанед. Сиёвуш НАБОТОВ, сокини ноњияи Бохтар - Љумњурии Тољикистон ва Љумњурии Исломии Покистон њамсояњои наздиктарин мебошанд ва аз муносибатњои бењтарини сиёсиву иќтисодї бањравар мебошанд. Тољикистон њамчун давлати соњибистиќлол ва соњибихтиёр метавонад бо тамоми давлатњои љањон муносибатњои сиёсї ва мудофиавии хешро рушд дињад. Мо нияти таъсир расонидан ба ќарорњое, ки ба тараќќиёти Тољикистон таъсир дорад, надорем. Муносибатњои мо бо Тољикистон хеле наздик аст. Мо боварї дорем, ки мустањкам намудани риштањои дўстиямонро дар сатњњои дуљониба ва бисёрљониба давом хоњем дод. Ба саволи шумо сафири фавќулода ва мухтори Љумњурии Исломии Покистон дар Тољикистон љаноби Амљад Њусайн БСИАЛ посух дод.

ЧАРО?

НОГУФТАЊО...

ЧАРО БАРОДАРАМ НАМЕТАВОНАД БО ПАТЕНТИ МАН КОР КУНАД?

- Ман дар шањраки Шайдони ноњияии Ашти вилояти Суѓд як нуќтаи таъмири чархњо (вулканизация) дорам, ки дар асоси патент кор мекунам. Айни њол ба сабаби мушкилоти молиявї мехоњам барои кор ба Федератсияи Русия равам. Мехоњам ин коргоњи хурдамро ба бародарам гузорам. Барои ин оё ба бародарам патент ё иљозатномае бо номи худаш гирифтан шарт аст? Дар нозироти андози ноњияи Ашт гуфтанд, ки бояд ба бародаратон патенти нав гиред. Чаро бародарам наметавонад дар асоси патенти ман кор кунад? Оё намешавад бародари ман дар асоси патенти гирифташудаи ман фаъолияташро дар ин коргоњ идома дињад? Љавоби Кумитаи андози назди Њукумати Љумњурии Тољикистон ба ин саволи ман чист? Фаррух АБДУЃАНИЕВ, сокини шањраки Шайдони ноњияи Ашт - Мутобиќи банди 6-уми ќисми 2-юми Ќоидањои андозбандии соњибкорони инфиродии дар асоси патент ё шањодатнома фаъолияткунанда, ки бо ќарори Њукумати Љумњурии Тољикистон аз 31-уми августи соли 2012 тањти №451 тасдиќ гардидааст, фаъолияти соњибкорї дар асоси патент танњо аз љониби шахси воќеие анљом дода мешавад, ки патент ба номи ў дода шудааст. Яъне аъзои оилаи ў, хешовандон (дар шахси шумо бародаратон) умуман дигар шахсон њуќуќ надоранд бо ин патент фаъолият намоянд. Дар њолати хоњиши фаъолияти соњибкорї намудан, чунин шахсон бояд аз нозироти андози мањалли фаъолият ба номи худ патенти алоњида гиранд ва барои ќатъ намудани амали патенти ќаблї ба бахши баќайдгирии давлатии шахсони њуќуќї ва соњибкорони инфиродии мањалли ќайд мурољиат намоянд. Ба саволи Шумо раиси Кумитаи андози назди ЊЉТ Нусратулло ДАВЛАТОВ посух дод.

ЊИКМАТИ "ГЎШТИ УШТУР" - Нахуст ба ибораи "гўшти уштурхўрда" њанўз соли 1953 дучор шудам. Он ваќт сенздањсола будам. Дар назди мактабамон (шањри Истаравшан, мактаби миёнаи №5, ба номи устод Абўабдуллоњи Рўдакї) тањкурсии толори варзиширо гузоштанд. Хурсандии мо хонандагон њадду канор надошт. Зеро оянда мо на дар зери барфу борон ё офтоби сўзон, балки дар толори васеи барњаво гузаронидани машќњои варзиширо бесаброна интизор будем. Интизорї тўл кашид. Толори варзишї се сол ба истифода дода нашуд. Рўзе дар газетаи ноњиявии "Роњи сотсиализм" (баъдатр "Роњи коммунизм", њоло "Паёми Истаравшан") маќолае бо сарлавњаи "Бинои гўшти уштурхўрда" чоп шуд. Дар он муаллиф кашолёбии сохтмони бинои толори варзиширо зери тозиёнаи танќид ќарор дода буд. Кунљкобии банда боло гирифту аз омўзгори забон ва адабиётамон маънои "гўшти уштурхўрдаро"-ро пурсидам. Омўзгорамон нимтабассумкунон шарњ доданд: - Кашолёбии ин ё он бањсу мунозира, њатулкории баъзе роњбарон ва дар ваќти муайян иљро нагаштани наќшањои кориро маљозан ба "Гўшти уштурхўрда" нисбат медињанд.

- Хайр, ин тавр ки бошад, чаро "гўшти говхўрда" ё гўшти бузхўрда" нагуфта, мањз "гўшти уштуўрхўрда" мегўянд?

- Эњ бача, ... бача.. ту аз ќаъри бањр дурри маънї љустанро дўст медорї - дия. Шарњи пурраи ибораи "Гўшти уштурхўрда" таърихи ќадима дорад. Ривоят мекунанд, ки замоне љавонзани навњомила њавасаш ба гўшти уштур рафтааст. Шавњараш ба ў аз ким-куљое гўшти уштур ёфта овардааст. Љавонзани навњомила баъди хўрдани гўшти уштур ба љои он ки дар нўњ моњу нўњ рўзу нўњ соат таваллуд кунад, пас аз дувоздањ (12) моњ чашмаш равшан шудааст. Инљо сирре нуњуфта: фаќат дар дувоздањ моњ таваллуд кардан хоси модаруштур асту халос. Азбакски зани навњомила гўшти уштур хўрдааст, баробари уштур њамли хешро ба дунё овард. Аз ин рў, навњомиладорон аз хўрдани гўшти уштур худдорї намоянд, мабодо...(омўзгор давоми суханашро бо шўхї хотима бахшид.) З-ин рў ба њаёти њаррўзаамон даќиќона назар афканем њолатњо, наќшањо ва бањсњоеро дучор меоем, ки бо сабабњои гуногун иљроишашон кашол меёбанд. Чунин њолатњо, наќшањо ё бањсњо албатта мусбї њал мешаванд. Лекин дар назар гўшти уштурхўрдаро мемонад. Мисол мехоњед барои ин?... Марњамат, якчанд далелу бурњон овардан љоиз аст. 1. "Лимити энергияи барќ" рўзе њалли худро меёбад. 2."Облава" оянда барњам хоњад хўрд. 3. Бино ва иншоотњои бузург оњиста-оњиста ба истифода дода хоњанд шуд. 4. Хизматрасонии наќлиёт, муоширати шањрвандон, одаму одамгарї, одоби њамида ва фарњанги шањрдорї, зиндагии мардуми шарифи Тољикистон бењтар гардида, ваъдањои хушку холї, дурўѓу бўњтон, кибру ѓурур аз байн меравад. Хулоса, шояд, маќоли "гўшти уштурхўрда" ба фаромўшї аз ёдњо равад. Њољї АБДУЛЛОЕВ, сокини шањри Душанбе

?-И НОБОБ ЧАРО?

ОЁ СУД МЕТАВОНАД АЌДИ НИКОЊРО ЯКТАРАФА БЕКОР КУНАД?

- Зиндагиам бо њамсарам созгор наомад, аз њам људо шудем. Барои бекор кардани аќди никоњ ба Суди ноњияи Рўдакї рафта ариза навиштам. Суд барои ба созиш омадани мо шаш моњ мўњлат муќаррар намуд. Аммо мо ба созиш наомадем. Бар замми ин, собиќ њамсарам аризаи худро оиди људошавї наменависад ва маро дашном дода, аз даргоњи хонаашон пеш мекунад. Бигўед, ки оё суд метавонад яктарафа аќди никоњи моро бекор кунад? Дар њамин хусус як маслињат медодед? Раљабмурод РАЊМАТОВ, сокини ноњияи Рўдакї - Тибќи моддаи 21-уми Кодекси оилаи Љумњурии Тољикистон, дар сурати розї набудани зан ё шавњар барои бекор кардани аќди никоњ, суд метавонад онро яктарафа бекор кунад. Барои он ки дар ќисми 4-и моддаи 1-уми Кодекси оилаи Љумхурии Тољикистон танзими муносибатњои оилавї дар асоси принсипи ихтиёрї будани аќди никоњи марду зан муќаррар карда шудааст. Яъне, ки њељ касе ва ё ягон маќомот зан ва ё шавњарро барои давом додани муносибатњои оилавї маљбур карда наметавонанд. Ба саволи Шумо адвокати ваколатдор ва њуќуќшиноси Ташкилоти љамъиятии "Маркази мустаќили њифзи њуќуќи инсон" Абдурањмон ШАРИФОВ љавоб дод.

ЭЙ МАРДИ ДЕЊЌОН БАРХЕЗ! ВАЌТИ КАЛАНД ЗАДАН ШУД!

ЊИКОЯИ ИБРАТАНГЕЗ!!! САЗОВОРИ ДУР АЗ ШАЊВАТ БУДАН - Духтари љавоне аз яке аз оилањои бузургони Бухоро ба хонаи холааш ба мењмонї меравад. Дар он љо ўро мењмондорї мекунанд ва бо духтарони холааш сўњбатњои тўлонї мекунад ва аз бегоњ шудани рўз ѓофил мемонад. Њангоме мехоњад ба хонаашон баргардад, кўчањо торик шуда буданд. Аз ин рў, холааш вайро бисёр илтиљо кард, ки шаб бимонад ва субњ хонаашон биравад, вале чун он духтар аз падараш иљозаи шаб истодан нагирифта буд, барои рафтан пофишорї кард ва ба роњ баромад. Њангоме он духтари љавон дар торикии шаб дар тангкўчањои Бухоро ќадам мезад ва нисфи роњро паймуда буд, овози мири шаб ва афроди бо њамроњии вайро шунид, ки аз тарафи муќобили роњ наздик мешуданд. Духтари љавон тарсид, ки агар мири шаб ўро боздошт кунад, ба обрўи худаш ва оилаашон зарар мерасад. Дар њамин асос, ба чањор тарафи худ нигариста, дар љустуљўи пайдо кардани макони эмин барои худаш гардид. Дар ин асно, чашмаш ба шамъи гирони тирезаи хобгоњи мадраса афтид ва ба он наздик шуда, дар дохилаш толибилмеро дид, ки дар равшани шамъ дарс тайёр мекунад. Духтари љавон ба худ гуфт: "Аз дари хонаи шахси бегонаеро кўфтан дари ин муллобачаро бикўбад бењтар аст. Зеро вай дин мехонаду худотарс мебошад ва натиља даст ба номуси вай намезанад. Духтари љавон ночор дарро мезанад ва њангоме толибилм ўро мебинад, мољароро наќл мекунад ва хоњиш мекунад, ки то субњ вайро иљоза бидињад, то онљо бимонад. Дар он њуљраи танг дар як гўшааш толибилми љавон ва дар гўшаи дигараш он духтари љавон ќарор мегиранд. Толибилм ба китоб хондан идома медињад, вале вуљуди чунин духтари љавону зебое дар њуљрааш вайро беќарор мекунад ва шайтон вайро васваса мекунад, то ба номуси духтар даст бизанад. Њар боре чунин васвасањо зиёд мешаванд, яке аз ангуштонашро бо оташи шамъ месўзад ва майлу шањваташ дур мешавад. То дамидани субњ он љавон бештар аз дањ маротиб чунин мекунад ва шањваташро дур месозад, вале пусти он ангушташ ба тамом сўхта мешавад. Аммо, духтар, ки дар кунљи он хона нишаста буд, бо ду нигоњи чашмаш њоли он љавонро мушоњида мекард ва аз тарс хобаш намебурд. Ин худ як шаби имтињоне буд, ки дар назари ин ду љавони мусулмон аз тамоми умри љавонашон дарозтар ба назар мерасид ва зери фишори сахти шањвату хавф сипарї гардид. Баъди дамидани субњ духтар ба хонаашон баргашт ва хабардор гардид, ки падару бародаронаш то субњ дар љустуљўи вай буданд. Њангоме духтар мољароро ба падараш њикоя кард, вай рост ба он мадраса омад ва аз сармударрис хоњиш кард, то њамаи шогирдонашро ќатор бикунад. Њангоме шогирдон ќатор шуданд, ба дастони онњо нигарист, ки дар байнашон як љавони зебоеро дид, ки яке аз ангуштонашро баста буд. Ба вай наздик шуд ва аз ў хоњиш кард он чиро шаб аз сар гузаронида буд, ќисса кунад. Њангоме он љавон мољароро ќисса кард, он мард яќин кард, ки духтараш рост гуфтааст ва он љо эълон кард, ки барои ин љавони имону аќидаашро дар амал нишон дода њамчун мукофот духтарашро бе мањр ба занї медињад ва барояшон хонаи људогона низ њадя мекунад. (Ин њикоя воќеї буда аз Мирзо Абдулазиз, ки 11 соли њаёташро дар мадрасањои Бухоро сипарї карда буд, расидааст). Пешнињоди Љалолиддин МИРЗОЕВ, сокини вилояти Суѓд

Диќќат Барои ба саволњои доѓи худ посух гирифтан ба идораи њафтаномаи "Нигоњ мурољиат кунед. Суроѓа:шањри Душанбе, кўчаи Носирљон Маъсумї-3, назди Хона музейи Мирзо Турсунзода. Ё ба масъули сањифаи "Нигоњи мардумї" бо шумораи телефони 985 60 86 85 занг занед ё бо воситаи смс-паём саволи худро ирсол доред. Њамчунин ба почтаи электронии nigoh_tj@inbox.ru нависед.

Масъули сањифа Абўалї НЕКРЎЗОВ, Тел:985 60 86 85, E-mail: nigoh_tj@inbox.ru

СУРАТИ ГУЁ

16

№51 (327), 13-уми марти соли 2013

Имрўзњо дар ОДНОКЛАССНИКИ бисёрињоеро мебинед, ки шиорњои пучи таасубиро навиштори худ ќарор додаанд. Њоло чанде аз онњоро меорам. Дар курсї хубтар шинед, то аз ханда аз он наафтед.

МАНГАР, КИ КЇ МЕГЎЯД...

ПУРБИНИ НИГОЊ

Коркалзањ Шукурљон ЗУЊУРОВ, раиси Маљлиси намояндагони Маљлиси Олии ЉТ: - Мо аз танќиду масъалагузорињое, ки атрофи фаъолияти вакилони парлумон мекунанд, ќаноатмандем. Аммо бояд зањмати вакилонро њам дарк кард.

- Кормарфояшон дарк кунад, шудан мегирад, раис. Дипломатияро як сў монед. Ин халќ шикояту журналистонаш танќид кардан мегиранд, муњим, ки таъинкунандаи вакилон наранљад, вагарна 63 вакил бе маоши 4-5 - њазора мемонанд. Охир аз дасти аксарияти ин бечорањо дигар коре намеояд. Боз ќарзпурсиро аз шумо сар накунанд?

Таштоќљор Фирўз САИДОВ, корманди МТС: - Ташвиши ман ин аст, ки то чї дараља мо метавонем фанноварињои љадидро ба кишвар ворид созем.

Андар муќоисаи Фейсбук ва Одноклассники Аљаб балое шуд ин интернет… воситахои бехудкунї… љодуи маѓзњо… яроќи охиратзамон… Дарёи иттилооти пучу нодаркоре, ки њамроњ дурдонањоро низ мебарад. Бањрнавардон барои дидану ёфтани гавњар ба ќаъри дарё мераванд. Аммо дар интернет њар љо мешавад, гавњари гаронбањое ёфт. Баъзан дар ќаър, баъзан дар рўй-рўй… Хуб, биёед филологияву суханбозиро яксў монда њама чиро бо исми худаш ном барем ва ба мавзуъ наздик шавем. Асли мавзуъ - муќоисаи ду сайти муоширатї - ОДНОКЛАССНИКИ ва ФЕЙСБУК. Куљое хонда будам, ки ОДНОКЛАССНИКИ яроќи иттилоотии Русия ва ФЕЙСБУК аз они Амрико будааст. Бигзор њамин тавр бошад, аммо мешавад, ки њама яроќро зидди офарандааш корбурд кард? Ин аз худи мо вобаста аст ва шоњидем, ки мешудааст. Дар амал мебинем, ки њар гуна фаъолони намояндањои дини салафї ва тањрирї Одноклассникро майдони тохтутоз ќарор додаанд.

Хуб, ба мавзуъ боз наздиктар мешавем. Банда њам дар ФЕЙСБУК ва њам дар ОДНОКЛАССНИКИ сањифа дорам. Пас аз чанде фарќи аз замин то осмони байни ин ду сайтро пай бурдам ва ќарор додам ФЕЙСБУК-ро волотар њисобида, бештар дар њамон љо ва аз ОДНОКЛАССНИКИ дур бошам. Имрўзњо дар ОДНОКЛАССНИКИ бисёрињоеро мебинед, ки шиорњои пучи таассубиро навиштори худ ќарор додаанд. Њоло чанде аз онњоро меорам. Дар курсї хубтар шинед, то аз ханда аз он наафтед. ИНАК, ЌАТРАЕ АЗ БАЊР, РАФТЕМ: Девушки прибавляем +1 парни уменьшаем -1» ))) Аллах един! Магамед один! Я один! Если ты таджик, жми КЛАСС! Если ты мусулманин, нажми КЛАСС. ))) Одноклассники - ин боѓчаи кўдакона! Худоё, кори дунё хеле осон будааст ку. Бо як пахш кардани КЛАСС бењтарин тољик, бењтарин мусулмон ва ѓайра метавон шуд! Аз бањри савоб, дўстони ОДНОКЛАССНИКИ -ям, ба худ оед!

Њайфи нури чашм, ќувва, ваќт, пул ва килобайту мегабайти шумо, ки бефоида дар ОДНОКЛАССНИКИ харљ мешавад. Агар боре аз ФЕЙСБУК дидан намоед, баъд ќадри дунёи маљозиро дарк хоњед кард. Фейсбук шахсан маро дигар кард. Чунки ин љо њазорон њазор хирадмандоне њастанд, ки ягон њарфи онњоро дар Одноклассники намеёбед. Ин нуктаро чанде пеш дарёфтам. Ваќте навиштањои худро, ки се сол пеш дар ФЕЙСБУК навишта будам, хондам, рости гап, шармам омад. Он ваќт нав аз ОДНОКЛАССНИКИ ба ФЕЙСБУК рафта будам. Дар пеши назар, одамон таѓйир меёбанд. Худ шоњид хоњед шуд, ки бесаводе босавод, беадабе боадаб, диндоре бедин , тундгарое муътадил, бедине диндор, чоплусе мухолиф, миллатчие мањалчї, мањалчие миллатчї, тарсуе нотарс ва рўшанфикре косалесу косалесе рўшанфикр мешавад.. Марњабо ба Фейсбук! Биёву инќилобе дар вуљудат биандоз. Ай бузургмарди Худо, ай оќилу фарзонае, Пеш ор фейсбуку бар девор навис дурдонае. www.ilhom.wordpress.com

-Љаноби коршинос, беташвиш бошед. Кору њукуматдорї њамин бошад, банди пойафзолу резини эзору досту тоќї аз Хитой, картошка аз Покистону љорўб аз Афѓонистон ворид шудан мегирад. Фановарии љадид њам дорем: "арра" кардани 200 миллион доллари "Барќи тољик" -у дар торикї шиштани мардум кори осон аст, магар?!

Раќтаъпоз Султон ВАЛИЕВ, собиќ раиси ноњияи Восеъ: - Ин ваколати (ба вазифа таъин кардан) сардори давлат аст, ки маро ба кадом маќом таъин мекунанд. Њар куљое таъин кунанд мо барои давлатамон хизмат мекунем.

-Эњ, Султон Валиевич-Султон Валиевич, о, кай пухта мерасед, шумо?! "Тибќи моддаи 69...", ки гуфтанд, бодиќќат бояд буд. О,шумораи 69 аз ду раќам иборат-дие!

Аффараис Давлаталї САИДОВ, раиси Кумитаи сармоягузорї ва идораи амволи Тољикистон: - Сабаби аз кор мондани як ќатор корхонањои љумњурї ин, пеш аз њама, кандашавии муносибатњои иќтисодї байни субъектњои љумњурињои собиќ Иттињоди Шўравї мебошад.

-Афсона барои хурдтаракона мо шунидагї, њамчунин, ки фасона барои хурдагираконро. Илмича карда гўем, љомеа њам аз "канданњо", эъ, мебахшед, муносибатњои иќтисодии суъбектњои хусусигардонї огоњ аст.