№14 (290). Чоршанбе, 27-уми июни соли 2012

Боѓи њайвонотро чї тавр бояд наљот дод?

Иттилоот ва тањлил барои одамони фаъол

Фаридуни РАЊНАВАРД:

Љаноби ИКС:

«Розњои пинњонї»

3

Е-mail: nigoh_tj@inbox.ru

Мењрафзуни АБДУЛЛО:

Ако Мўсо - коммунист ва Робин Гуди замони мо

Аз Миср то Душанбе Шарњи сиёсї

| №14 (290). Чоршанбе, 27-уми июни соли 2012 |

5

Ногуфтањои 15 сол Нигоње ба муњит

8

Дар ин шумора: мубориза

Рейд дар мањбаси Вањдат

Беш аз 2 млн. сомонї камбуд дар корхонањои Љўраев

Чаро зиндониёни Иззатулло Шариповро интизоранд? љањон

Муњиддин Кабирї:

Мехоњам дар бораи Эмомалї Рањмон гўям, вале…

6

2

Асрори њавопаймои сарнагуншуда

10 пурбин

Накњати дастони модар

16

2

№14 (290), 27-уми июни соли 2012

Тибќи овозањои ахир, занги охирин ба телефони мобилии Холмўъмин Сафаров аз шумораи телефонии Муродалї Алимардонов, муовини Сарвазири кишвар ворид шудааст.

ВАЊДАТ

5 ГАПИ ЊАФТА АЗ

Президенти кишвар аз раванди мулоќот ва вохўрї бо мухолифин дар солњои 90-уми асри гузашта ёд карда гуфт, ин кор "осону њамвор" набуд, зеро баъзе нерўњо ба њам омадани миллати мо ва ба сулњу субот расидани кишварамонро намехостанд. Ин нуќтаро Эмомалї Рањмон дар рўзи 26-уми июн зимни љ аласае бахши да ба 15умин солгарди истиќрори сулњ ва в ањдати миллї дар К охи Борбади пойтахт таъкид кард. Мавсуф аз таърифи рафти музокирот ёдрас шуда, мушкилоти мављуда дар он замон ва 21 мулоќоти тарафњоро кори душвор номид Барои аввалин бор аст, ки Эмомалї Рањмон аз онњое, ки сулњро мехостанд, ё ба он монеа мешуданд, ёдовар мешавад, ки "баъзе нерўњо ба

Эмомалї Рањмон:

Мулоќот бо ИНОТ њамвор набуд њам омадани миллати мо ва ба сулњу субот расидани кишварамонро намехостанд. Ў гуфт, "На ин ки баъзе гур-

ўњњо, балки баъзе кишварњо низ буданд, ки дар роњи ба њам омадани мо монеањо эљод мекарданд. Дар охирин мулоќот ба

шодравон Сай ид Абдуллоњи Нурї гуфтам, ки домулло, бубинед, дар атрофи мо чї вазъ аст. Дому лло, ага р мову Шумо имрўз масъулятро бар дўш нагирем, давлати мо пароканда ва аз кураи Замин нест мешавад. Мову Шумо њамчун миллаткуш дар назди ояндаи миллат боќї мемонем ва касе моро намебахшад." Вале мо ба шарофати дастгирии мардуми тољик тавонистем, ки ба орзуи деринаи мардуми худ, яъне сулњу субот дар кишвар бирасем, илова кард Эмомалї Рањмон. Президент фаъолияти Комиссияи оштии миллии Тољикистонро (КОМ) дар истиќрори сулњ ва субот дар кишвар боањамият хонда, ба њар яке аз аъзои он "миннатдорї" баён кард . Дар охир П резиде нти кишвар пешнињод кард, ки хиёбоне ба номи "Вањдати миллї" номгузорї шуда, дар он муљассама ё рамзи "Вањдат" гузошта шавад. Њарамгули ЌОДИР

ИНСОН

Пешнињоди ташакилотњои љамъиятї ба Эмомалї Рањмон Ташкилотњои љамъиятии зидди шиканља дар Тољикистон ба Президенти кишвар Эмомалї Рањмон пешнињод намуд, ки ба интиќоди умумии шиканља пайвандад ва оид ба "тањаммулнопазирии комил" нисбати шиканља дар кишвар изњороти расмї дињад. Тавре аз Мактаби мустаќили рўзноманигории "Тољикистон - асри XXI" ба TojNews хабар доданд, дар ин эътилоф 14 ташкилоти љамъиятї шомил буда, сарфи назар аз ќадамњои мусбати пешгирифтаи давлат, шиканља дар љомеа мушкили пањншуда ва системавї боќї мемонад. Ба иттилои манбаъ, назарпурсии гурўњњои касбї нишон медињад, ки шиканља мушкили аввалдараљаи низоми адлияи љиноятї мебошад ва он ба тамоми ашхосе тањдид мекунад, ки тањти таъсири адолати судии љиноятї ќарор мегиранд. Имиљи устувори Тољикистон њамчун кишваре ба миён меояд, ки дар он њукумат ба истифодаи шиканља ва муносибати берањмона нисбат ба одамон имкон дода, гунањкоронро љазо намедињад, андозаи воќеии масъаларо кам вонамуд мекунад ва нозирони мустаќилро ба мањбасњо роњ намедињад. Њамчунин дар пешнињоди мазкур омадааст, «Љаноби Президент!

Эътилоф аз Шумо даъват ба амал меорад, ки ба хотири таъмини бехатарии њаёт ва саломатии њар як инсон, баланд бардоштани сифати зиндагї дар љомеа, бењтар гардонидани имиљи кишвар ва нишон додани муносибати огоњонаю касбї дар њалли мушкилот: -Барномаи давлатии фарогир ва дарозмуддати мубориза бо шиканљаро (дорои наќшаи фаъолият) бо зикри маќомоти масъул, маљмўи тадбирњои пўшида, институтсионалї ва амалї, ки барои њалли мушкили шиканља заруранд, бо људо кардани буљаи давлатї ва љадвали њисоботдињї ќабул намоед; -Барои нозирони мустаќил аз љомеаи шањрвандї дастрасии кушод ба тамоми муассисањои пўшида, ќабл аз њама мањбасњо, боздоштгоњњои тафтишотї, дармонгоњњои беморињои рўњї ва ѓайраро таъмин созед; Инчунин хазинаи махсус барои

Агентии назорати молиявї ва мубориза бар зиди коррупсия санљиши молиявиро дар фаъолияти корхонањои мансуб ба Низомхон Љўраевро ба охир расонидааст. Гуфта мешавад, ки ин агентї беш аз ду моњ дар корхонањои мансуб ба Низомхон Љўраев санљишии молї гузаронида, танњо беш аз 2,5 миллион сомонї зарар ба давлатро кашф кардааст. Дар ќатори камбудињо напардохтани андоз ва ворид кардани мањсулот тариќи ќочоќ унвон мешавад. Агентии мубориза бо фасод гуфтааст, эњтимол меравад, ки дар маљмўъ зарари расонидашуда,

њудуди 5 њазор сомонї бошад. Дар њоле агентї аз ошкор шудани њолатњои напардохтани андоз дар корхонањои мансуб ба Низомхон Љураев (маъруф ба "Парвандаи исфарагињо") иттилоъ медињад, ки худи соњибмулк дар бораи роњ доданаш ба хатоињо дар фаъолияти кориаш иќрор шуда буд. Бо вуљуди ин, вай иќрор шуда буд, ки дар ин муддат як ќисми зарари расонидаро ба давлат баргар-

Рад шудани овозаи SMS-паёми охирин ба язнаи президент Пас аз ќатли язнаи Президенти кишвар, раиси Муассисаи хољагии љангал ва шикори Кумитаи њифзи муњити зисти Тољикистон Холмўъмин Сафаров рўзњои ахир миёни мардум њар гуна овоза, аз љумла, дар бораи ворид шудани SMS-паём бо матни тањдидомез ба телефони мобилии марњум пањн гардид. Тибќи овозањои ахир, занги охирин ба телефони мобилии Холмўъмин Сафаров аз шумораи телефонии Муродалї Алимардонов, муовини Сарвазири кишвар ворид шудааст. Аммо Вазорати корњои дохилии Тољикистон овозањоро дар бораи ворид шудани SМS-паёми тањдидомез ба телефони мобилии Холмўъмин Сафаров, пеш аз ќатлаш, рад кард.

Озод шудани писари раиси ЊНИТ бар ивази пардохти 40 њазор сомонї Ѓайри интизори њама Суди шањри Вањдат Тиллозода Муњаммади Муњиддин, писари раиси Њизби нањзати исломи Тољикистонро ба пардохти 40 њазор сомонї љарима аз толори суд озод кард. Зеро аз лањзае, ки Тиллозода Муњаммади Муњиддинро боздошт карданд, аксаран њукми додгоњро аз фаъолияти сиёсии падараш вобастагї медонистанд. Муњиддин Кабирї низ иќрор мешавад, ки љазои сангинтареро интизор дошт.

Мавлуда Султонзода "стенографист"-и Эмомалї Рањмон аз дунё даргузашт Мавлуд Султонзода Абдулло, аснои ташхиси дуюми тиббї дар беморхонаи касалињои саратони пойтахти Эрон соатњои 8:30-и рўзи 21-уми июн вафот кардааст. Ин бонуи рўзноманигор бо навиштањои љиддї ва интиќодиаш дар нашрияњои мустаќили аввали солњои 2000-ум шўњрат ёфт. Тањќиќоту тањлилњои Мавлуда Султонзодаи Абдулло асосан дар нашрияњои "Рўзи нав"-у "Нерўи сухан", ягона нашрияњои ба ќавле "мухолифин"-и давар ба чоп мерасиданд. Матлабе, ки ўро бештар шўњратёр кард, "Рањмонов кист?" унвон дошт, ки тобистони соли 2004 дар њафтаномаи "Нерўи сухан" нашр шуд.

Гаравгонии шањрвандони тољик бар ивази шањрвандони боздоштшудаи ќирѓиз Гаравгонгирии 16 ронандаи тољик, аз љониби шањрвандони Ќирѓизистон мисоли киноњои хориљиро мемонад. Яъне, гурўње аз сокинони вилояти Бодканди Ќирѓизистон мехост ба ин васила се шањрванди Ќирѓизистонро, ки бо гумони ќочоќи симоби сурх дар Исфара боздошт шудаанд, рањо кунанд. Аммо бо мусоидати маќомоти вилояти Бодканд ин 16 гаравгони тољик рањо ва ба зодгоњашон фиристода шуданд.

"Зан ва замин"-и Тољикистон љоизаи "Экватор-2012"-ро гирифт расонидани кўмак ба ќурбониёни шиканља таъсис дињед. Њамзамон Эътилоф даъват ба амал меорад, ки мулоњизоти Кумитањои СММ оид ба њуќуќи инсон иљро гардида, тавсияњо аз рўйи шартномањои байнулмилалї дар бахши њуќуќи инсон ва тартиботи махсуси Шўрои СММ оид ба њуќуќи инсон амалї карда шаванд. Фарзона АШУРМАДОВА

ИДОМА

Беш аз 2 млн. сомонї камбуд дар корхонањои Љўраев

Саида Ќурбонова, рўзноманигор

донидааст ва дар сурати њисоби даќиќ баќияи онро њам пардохт мекунад. Низомхон Љўраев аз соли 2007 тањти пайгарди маќомоти њифзи њуќуќи кишвар ќарор дошт. Моњи августи соли 2010-ум дар Маскав бо дархости Вазорати корњои дохилии Тољикистон боздошт шуда, рўзи 29-уми марти соли љорї аз боздошт рањо ва дар Маскав ѓайб зад. Баъди як њафтаи ѓайб задани асроромезаш, 7-уми апрел Низомхон Љўраев тариќи телевизиони давлатии "Љањоннамо"эълон кард, ки бо хоњиши худ ба Тољикистон бозгашта, ба маќомоти амниятї таслим шудааст. "НИГОЊ"

Дар конфронси Созмони Милали Муттањид оид ба рушди устувор "Рио20", ки дар Бразилия баргузор гардид, ба намояндаи созмони "Зан ва замин" љоизаи махсус - "Таљрибаи бењтарин дар бахши амнияти ѓизої" дода шуд, ки он аз 20 њазор доллари амрикої иборат аст.

САРНАВИШТ

Ќумсангир: 1000 оилаи муњољир бо замин таъмин мешавад 36 оилаи зарардида аз заминларзаи 13-уми майи соли љорї аз љамоатњои «Чилдара» ва «Тавилдара»-и ноњияи Тавилдара ба ноњияњои Панљ ва Ќумсангири вилояти Хатлон куч бастаанд. Ќирѓизбек Зокиров – сармутахассиси Сарраёсати Агентии давлатии њифзи иљтимои ањолї ва муњољират дар вилояти Хатлон гуфт, дар ќатори зарардидагон аз заминларза, 104 оила аз ноњияи Тавилдара ба мавзеи Махдумќулии ноњияи Панљ ихтиёран њиљрат кардаанд. Гуфтанист, дар ноњияи Ќумсангир 50 гектар замин барои ќабули муњољирони ихтиёри људо гашта, Холмурод Рањмонов – раиси ноњияи Ќумсангир иброз дошта, ки дар мавзеи Ќарадум 1000 оилаи муњољирони ихтиёриро ќабул мекунад. Чуноне, ки аз ноњияи Ќумсангир ба хабарнигори «Нигоњ» хабар додаанд, дар ќатори муњољирони

дохилии ихтиёри аз ноњияи Тавлидара, аз ноњияи Масчоњ 80 оила ба ноњияи Ќумсангир куч баста, аз масъулон дархости барасмият шинохтани онњоро кардаанд. Гуфтанист, Мавзењои Ќарадум ва Махдумќулї наздик ба Панљи Поён дар марзи Тољикистону Афѓонистон љойгир буда, баъди кушода шудани пули «Дўстї» Афѓонистон- Тољикистон ва људо шудани замин барои бунёди бозори наздимарзї, мардум ба он боваранд, ки ноњияи Ќумсангир дар ояндаи наздик, яке аз ободтарин ноњияњо дар минтаќа мешавад.

Давлати ШОЊЭЪТИБОР

№14 (290), 27-уми июни соли 2012

3

ЊС баъди 10 соли аз њам пошидан аввалин бор аст, ки тасмим дорад Анљумани 8-уми њизбро якљо кунад ва дар он мўњлати ба охир расидани роњбари њизб бознигарї хоњад шуд.

ОЌИБАТ

БИДУНИ

Сосиалистњои хушбахт ва ранљида њамтан шуданианд Ду љиноњи Њизби сосиалистии Тољикистон, яке тањти роњбари Абдуњалим Ѓаффоров ва дигарї бо сарварии Мирњусеён Назриев дар рўзњои Вањдати миллї тасмим доранд, як шаванд.

Дар ин бора муовини роњбари њизби мазкур Зариф Наимов ба "Нигоњ" иттилоъ дод. Ба гуфти мавсуф, конфронси муштараки њизбї бо иштироки аъзои ранљидаи бахши душанбегии њизб зери роњбари Мирњусейн Назриев дар 23-юми июни соли љорї дар пойтахт доир шудааст. Ба гуфти манбаъ, дар ин њамоиш дар баробари бо њам омадани аъзои ранљидаи њизб, ба истиснои Мирњусейн Назриев масъалањои њисоботии -интихоботии њизб баррасї шуданд. Дар љараёни баррасї, масоили бахши аввал, фаъолияти дусолаи Кумитаи иљрояи ЊСТ дар Душанбе ва интихоби раиси он

хоњад шуд. Мўњлати роњбарии Абдуњалим Ѓаффоров тирамоњи имсол ба охир мерасад. Абдуњалим Ѓаффоров дар ин њамоиш иштирок доштааст. Мирњусейн Назриев гуфтааст, мавќеашро дар бораи бо њам омадан баъди посухи СММ дар мавриди ќонунї будани ЊСТ тањти роњбарии Абдуњалим Ѓаффоров рўшан хоњад кард. Файзи Олї (Юлдошев) раиси бахши душанбегии љиноњи Назриев дар сўњбат ба "Нигоњ" гуфт, ки тарафњо нияти якљо шуданро доранд. Аммо, гуфт, ки барои ин танњо бо намояндагони ЊСТ - тањти роњбарии Абдуњалим Ѓаффоров сўњабт доир шудааст, тамом. Зимнан дар ЊСТ тањти роњбарии Ѓаффров мегўянд, 18 њазор аъзо доранд ва љиноњи Назриев њуддуди 14 њазор нафарро муттањид кардааст. Дар сурати вањдат кардани љиноњњои ранљида, теъдоди ин њизб ба 31 њазор адад мерасад. ЊСТ баъди марги Сафаралї Кенљаев ба ду љиноњ табдил шуд, ки њукумат љиноњи Ѓаффоровро расман эътиоф кардааст. Њарамгули ЌОДИР

мавриди баррасї ќарор гирифтааст. Гуфта мешавад, ки бо аксарияти овозњо Зариф Наимов, роњбари бахши душанбегии њизби мазкур интихоб шудааст. То ба имрўз ин симматро Файзи Олї намояндаи ЊСТ -и Мирњусейн Назриев ба зима дошт. Њамзамон дар ин њамоиш мавзўи пешнињоди номзадњо ба вакили Анљумани ЊСТ, ки дар назар аст, охирњои њамин сол доир шавад, баррасї шудааст. ЊС баъди 10 соли аз њам пошидан аввалин бор аст, ки тасмим дорад Анљумани 8-уми њизбро якљо кунад ва дар он мўњлати ба охир расидани роњбари њизб бознигарї

МУБОРИЗА

Тољикстандарт: Љои тарозуњои хитоиро тарозуњои эронї мегирад Дар бозорњо ва марказњои савдои вилояти Хатлон љойи тарозуњои истењсоли Љумњурии халќии Хитойро тарозўњои истењсоли Љумњурии исломии Эрон мегиранд. Дар ин бора ба "Нигоњ" муовини директории Маркази вилоятии Тољикстандарт дар шањри Ќўрѓонтеппа Аскаралї Соњибназаров иттилоъ дод. Ў гуфт, дар давоми 5 моњ кормандони Тољикстандарт, аз бозорњо ва марказњои савдои 10 шањру ноњияи вилояти Хатлон беш аз 200 адад тарозўњои истењсоли чинї ва 50 адад воситањои ченаки ѓайристандартиро мусодира карда, 10 нафар соњибкоронро барои вайрон кардани ќоидањои ченак, ба маблаѓї 9 њазору 360 сомонї љарима бастаанд. Ќобили зикр аст, ки то имрўз кормандони Макази вилоятии "Тољикстандарт" дар шањри Ќўрѓонтеппа, 130 њолати ќонунвайронкуниро аз љониби соњибкорон ошкор карда, онњоро ба маблаѓи беш аз 52 њазор сомонї љарима бастааанд. Дар натиљаи баргузории рейдњои муштараки кормандони Маркази вилоятии "Тољикстандарт" бо кормандони маќомоти ќудратии вилояти Хатлон аз аввали сол то имрўз, 5 нуќтаи истењсоли ѓайриќонунии равѓанро дарёфт карда, фаъоляти онњоро баста, нисбати соњибонашон парвандањои маъмурї ва љиноятї кушодаанд. Новобаста аз часпу талоши "Тољикстандарт" дар вилояти Хатлон, барои бењбудии кор, арзу

ИЛЊОМИ ЊАФТА ДЕВОР Рўи деворе навиштам: марг бар девор бод! Марг бар њар кас ки мебофад таноби дор бод. Њар ки мехоњад људоиву сукуту дардро, Њар куљо девор бошад бар сараш овор бод. Дастњо мањкуми дурї,чашмњо дур аз нигоњ, Марг бар ин милањои сахту ноњамвор бод. Њар чи бодо бод,мегўям ман аз ошиќ шудан, Номи мо чун ошиќон гў бар сари бозор бод. Моњи рўятро битобон, то дилам рўшан шавад, Аз нигоњат шеърњои ман тару саршор, бод. Аз њасодат бар гули рўят назарњо мезананд, Њар ки ин савдо ба сар мепарваронад, хор бод. Зинда бодо ишќ, моно бод шодиву сурур, Боѓи лабхандат њамеша тозаю пурбор бод. Тоњира РИЗОЗОДА, шоираи эронї

шикоятњои мардум нисбати сифат ва хизматрасонї кам аст. Аскаралї Соњибназаров - муовини директории Маркази вилоятии "Тољикстандарт" дар поёни сўњбат ба хабарнигори "Нигоњ" арз дошта, ки дар 5 моњ барои паст будани сифати мањсулот ва сатњи хизмаррасонї аз ањолї 5 мактуб ворид гаштаасту халос.

- "Тољикстандарт" танњо дар њамкории зич ба ањолї ба натиљањои дилхоњ ноил мешавад, зеро нома, дархост ва пешнињоди мизољонро масъулон ва кормандони "Тољикстандарт" мавриди санљиш, баррасї ва омўзиш ќарор дода, камбудињои љойдоштаро сариваќтї бартараф месозанд- зикр кард муовини директории "Тољикстандарт" дар вилояти Хатлон Аскаралї Соњибназаров. Давлати ШОЊЭЪТИБОР

www.tojnews.org

www.tojnews.org

F

Т

... бо Фаридун Рањнавард

Аз Миср то Душанбе Ѓалабаи Муњаммад Мурсї дар интихоботи президентии Миср, баъди суќути низоми диктатории Њуснї Муборак дар ин кишвар, њатто дар Душанбе акси садо дошт. Њанўз натиљаи интихоботи президентї дар Миср эълон нашуда, Намояндаи ваколатдори президенти Тољикистон дар парламент гуфт, ки фењристи созмонњои террористї дар Тољикистон метавонад вобаста ба таѓйири шароит ва вазъият иваз шавад. Масъалаи «Ихвонулмуслимин», ки дар рўйхати созмонњои мамнўъи терористї њаст, баъди анљоми интихоботи Миср бознигарї мешавад. Ин масъаларо, ки муносибатњои Тољикистону Миср баъди ѓалабаи њамон шабу рўз аллакай пешгўишавандаи Муњаммад Мурсї – номзад аз Њизби «Ихвонулмуслимин» метавонад ба мушкилї рў ба рў шавад, вакил дар парлумон аз Њизби нањзати исломи Тољикистон (ЊНИТ) Муњиддин Кабирї бардошт. Раиси ЊНИТ баъди он ки Маљлиси намояндагон ба ташаббуси Суди Олии Тољикистон таѓйироту иловањоро ба ќонун «Дар бораи мубориза бо терроризм» ворид кард, гуфт, ки маќомоти кишвар дар шинохт ва эълони ин гурўњњо набояд саросема шаванд. Ў тасмимњои Суди олии Тољикистонро мисол овард, ки соли 2006 фаъолияти «Ихвонулмуслимин»-ро дар ќатори созмонњои дигари сиёсї ва мазњабї дар њудуди кишвар террористї ва мамнўъ эълон карда буд. Дуруст аст, ки Муњиддин Кабирї, бино бар суханњои худи ў, то чанд моњи ахир, натанњо ба ѓалабаи ягон њизби исломї бовар надошт, балки ба ягон њизби исломї, њатто иштирок дар интихоботи президентиро тавсия намедод. Аммо чаро њоло њам, раиси њизби мухолифи кишвари моро муносибатњои њукуматњои кунунии Тољикистону Миср бештар ба тањлука меорад, дар њоле, ки таљрибаи кишварњои дигар, барои мисол, Миср ва Туркия нишон дод ва собит њам кард, ки њизбу њаракатњои исломгаро натанњо метавонад сари ќудрат оянд, балки рушди бесобиќаи иќтисодии мамлакатњоро таъмин намояд? Масалан кї метавонад Туркияи замони Раљаб Тайип Эрдуѓонро ба нокомии иќтисодї, ё сиёсї муттањам кунад? Ѓалабаи «Ихвонулмуслимин» њам дар Миср, ки Муњаммад Мурсиро баъди шиканљаву шикастњои тўлонї сари ќудрат овард, ба назарам, боз як далел аст, ки ин иддаоро тасдиќ мекунад. Аммо то кадом андоза таѓйири њукумат дар Тољикистон имконпазир аст? Онњое, ки ин амрро муњол медонанд, далелашон ё ин аст, ки то њол њам, ин масъала ба манфиати абарќудратњо бармехўрад, ё ин ки мухолифин омода нестанд. Аммо шояд сабаби дигар ин бошад, ки ЊНИТ њамчун меросхўри ИНОТ, тавре Абдунабї Сатторзода дар як вохўрї дар Суѓд гуфтааст: бештар ба «муллоњои демократимаоб» маъруф аст, ки «аввал љанг карданд барои мансаб ва баъд аз он сулњ карданд ва мансабњоро таќсим карданду тамом»? Мавќеъи ИНОТ дар солњои 90-уми асри гузашта ба шиносномаи ЊНИТ табдил дода шудааст. Дар њоле, ки раќиб њамчун барќароркунандаи сохти конститутсионї маъруф аст. Фарќгузорї то андозаест, ки наздикони љангиёне, ки барои барќарор кардани сохти конститутсионї њалок шуданд, аз имтиёзњо бархўрдоранд. Барои чї Муњиддин Кабирї ќаноти мўътадили ЊНИТ-ро таъсис намедињад? Тавре, ки њамон Раљаб Тайип Эрлуѓон, ё Муњаммад Мурсї карданд. Онњо аз пайрањае, ки айни њол роњбари ЊНИТ ќарор дорад ва ба назар чунин менамояд, ки намедонад ба куљо равона аст, солњо пеш убур кардаанд. Муњаммад Мурсї, масалан, ба њаракати он замон дар Миср мамнўъи «Ихвонулмуслимин» соли 1992 пайваст. Соли 2000-ум то 2005 ў дар блоки мухолифини парлумони Миср муќобили њизби њокими ин кишвар - Њизби миллии демократї бо роњбарии Хуснї Муборак ќарор гирифт. Соли 2006-ум шаш моњ дар мањбас ќарор дошт, ки барои иштирок дар яке аз тазоњуроти мухолифин боздошт шуда буд. Оѓози соли 2011 дар Миср эътирозоти оммавї муќобили низоми Муборак оѓоз шуданд. 30-юми апрели њамон сол, аъзои њаракати «Ихвонулмуслимин» Мурсиро раиси созмони нави сиёсї – «Озодї ва адолат» эълон карданд. Моњи январи соли 2012 «Њизби озодї ва адолат»-и Миср - ќаноти «Ихвонулмуслимин», ки бо тамѓаи мамнўъ ва радикалї маъруф буд, дар интихоботи палатаи поёнии парламенти ин кишвар бо касби 38 фоизи овозњо, аз рўйи рўйхати њизбї ѓолиб дониста шуд. Њизби мазкур, моњи апрели соли љорї Мурсиро ба њайси номзади иловагї ба мансаби президенти Миср пешбарї кард. Дар њоле, агар номзадии Њайрат аш – Шотир, намояндаи асосии «Ихвонулмуслимин» аз интихоботи президентї баргирифта шавад, Мурсї ба љойи ў номзади ин њаракат мебуд. Моњи апрели соли 2012 њамин тавр њам шуд. Комиссияи интихоботии президентї дар Миср ќарор ќабул кард, ки дањ номзади эњтимолииро ба мансаби роњбари мамлакат хориљ кунад. Њайрат аш-Шотир ба ин рўйхат афтод. Муњаммад Мурсї номзади асосии «Ихвонулмуслимин» дар интихоботи президентї дар Миср шуд. Комиссияи олии оид ба интихоботи президенти Миср 28-уми майи соли љорї номзадии «Ихвонулмуслимин» Муњаммад Мурсї ва собиќ сарвазири Миср дар замони Хуснї Муборак Ањмад Шафиќро дар давраи 2-юми интихоботи президентии ин кишвар тасдиќ кард. Мурсї ба 5 милиону 764 њазор овоз соњиб шуд ва ѓалаба кард. Ањмад Шафиќ 5 милиону 505 њазор овоз гирифт. Аммо Муњиддин Кабирї чї кор мекунад?

4

№14 (290), 27-уми июни соли 2012

Баъди бозгашт ба адвокати Фирўз занг задам. Ў гуфт, ки муттаассифона, бегуноњии Фирўзро исбот карда натавонистаанд ва ў њоло дар мањбаси Кристи бо гуноњи таљовуз ба номус мањкам аст

«Шањраки» муњољирони мањбус

КРЕСТИ - «ГУЛАГ» БАРОИ МУЊОЉИРОНИ ТОЉИК Крести - мањбаси калонтарини шањри Питер. Наздикии соњили Неваи зебо ќарор дорад. Чор фасли сол, новобаста аз будани барќу гармї, фазояш мисоли ќалби мањбусони бегуноњ нарму рутубатнок аст. Ин мањбасро бештар мањбаси муњољирони узбаку тољик мешиносанд, зеро ќисми зиёди мањбусон аз Тољикистону Узбакистонанд. Њатто дар ин мањбас мо - њамсоягонро Худованд дар як љо ќарор додааст. Мањбаси Крести мисли китобест беанљом. Сафњањояш зарду сияњу дарида. Таќдир... Нисфи зиёди муњољиронро ин љо бегуноњ ќисмат кардааст... Муњољир шудан худ дардест. Аммо ваќте муњољир барои љинояти нокардае ба мањбас меафтад, он гањ ин дард бедавост. Агар Худованд ќудрати мўъљизаосое аќаллан панљ даќиќа ба инсон медод, он гањ дидан мумкин буд, ки чї ќадар ќалбњои љавон ин љо бармањал пир шуда гирёнанду дар фиѓон. Зиндаи мурда дар гўр. Садо аз тобут аст, садои эшон. Муњољири ѓариби зиндонї. Фирўзи Бобољон, соли таваллудаш 1988, сокини дењаи Роњатии Тољикистон. Њанўз оиладор нест. Дар Ватан модари бемору хоњаракони кўчак дастнигари ўянд. Падараш њанўз 5 сол пеш ба мардикорї рафта, дигар наомадааст. Фирўз наќл кард, ки ноилољ ба љустуљўи падар баромадааст. Рўзи дувуми ба Питер омаданаш шабона ўро дар кўчаи Адмиралтейский њамчун гумонбаршуда дар таљовуз ба номус дастгир мекунанд. Субњи солењон маро њамчун тарљумони судї ба прократураи ноњияи Адмиралтейский даъват намуданд. Ба чењраи Фирўз бодиќќат назар кардам. Худро тавре вонамуд мекард, ки гўё аз касеву аз чизе тарсе надорад. Њарчанд ин лањза дилаш аз тарсу њарос сахт воњима карда, худро аз гиря кардан базўр нигањ медошт. Лабонаш аз мушт кафида, таги чашмонаш аз задани бисёр кап-кабуд буд. Њол он ки аз рўйи конститутсияи ФР, њангоми боздошти шахси гумонбаршуда задану зўроварии љисмонї ќатъиян манъ аст. Додгустари расмии Фирўз ба ман ишора кард, ки барои исботи бегуноњии њамватанам бисёртар суолаш бидињам, бидуни суолњои прокурор. Аввалин суоли прокурор Никитина ин буд : - Шањрванди куљо?

- Тољикистон. Саволњои расмї поин ёфту шарњи љинояти мазкур оѓоз ёфт. "ПИ… ПРОКУРОР" Фирўз гиряолуд ба наќли воќеъа оѓоз намуд.

- Ман бо љўраам Зафар, ў њам аз Роњатї аст, дар назди дарёча нишаста, ду бутилка ягуар (машру-

боти спиртї) харида, каме нўшидем. Њамин ваќт аз наздамон духтараки русе гузар карда, ногањ назди ман омада истоду ишора кард. Гуфтам, ки чї мехоњї? Гуфт, ки агар хоњем, тайёр аст барои бо мо алоќаи мањрамона кардан. Ман нахостам. Аммо Зафар бо ў чизеро гўшакї карду онњо рафтанд. Баъди ним соат Зафар занг зада гуфт, ки ба хона биёям, гап дорад. Омадаму ў дар подъезд маро истиќбол гирифта, гуфт, ки духтар писандаш несту агар хоњам ўро ба ман медињад. Мани мадњуши шароб инони ихтиёрро аз даст дода, розї шудам ва ба тањхона фаромадам. Он љо ин духтарак маро интизор буд. Он чї, ки рух дод, бо хоњиши духтар буд. Баъд ман ба хонаи иљораамон баргаштам. Аммо аз Зафар дараке набуд. Баъди соате ба берун, ба сигоркашї баромадам. Аммо аллакай кормандони политсия он љо истода, маро фарёд карданд. Ва њуљљатамро пурсиданд. Шиносномаамро бароварда, нишон додам. Аммо њанўз ќайди семоњаи расмї надоштам. Онњо бо бањонаи ќайди манзили зист надоштанам маро боздошта, ба Прокуратура оварданд. Чунон маро таги мушту лагад гирифтанд, ки ба мурданам розї шудам. Ва ин лањза Фирўз баланд гирист. Прокурор ба ў нигариста гуфт: - Гиряат бењуда аст. Барои ин љинояти вазнин дар мањбас љазоятро медињанд. ДУХТАРИ БАНГЇ Бори дувум ба тарљумонї боз маро даъват карданд, баъди ду моњ. Дар прокуратура мулоќоти рў ба рў бо ин духтараки љабрдида доир гардид. Дастони духтарак меларзиданд. Аз чашмони махмураш айён буд, ки сахт мадњуш аст. Адвокат зиракї карда, пурсид: - Шумо нашъа истеъмол кардаед?

- Оре, ман нашъамандам. Дар рафти мулоќоти рў ба рў ў ба Фирўз нигоњ карду гуфт: - Ин љавон маро таљовуз накардааст. Љўрааш пеш аз ў ба ман дарафтода, телефонамро њам дуздид. Фирўз њам гуфт: - Оре, ўро Зафар маљбурї таљовуз карда, телефонашро дуздидааст. Аммо он Зафари њамќишлоќии Фирўз худи њамон шаб нохуширо дарк карда, шабошаб ба воситаи акояш чипта харида, аз Русия фирор мекунад. Аммо прокурор ба ман як нигаристу гуфт: - Имрўз њолати духтарак хуб нест. Мулоќоти рў ба рўи љабрдида ва шахси гумонбаршуда ба рўзи дигар гузаронида мешавад. Ману адвокат бе сухан хомўшона аз утоќи ў берун баромадем. Дар

берун адвокат ботаассуф ба ман гуфт: - Шумо метавонед, ки ин навбат дар суд њамчун шоњид иштирок кунед. Чун ин љавон гуноњ дорад, аммо гуноњи тачовуз ба номус не. Беаќлї кардааст, аммо... њаёташро дар мањбас хазон хоњанд кард, бо ин моддаи вазнини таљовуз ба номус. Ман ба шумо њамчун шоњид коѓази расмї мефиристам. Нишониамро ба адвокат додам. Аммо... бо амри таќдир он рўзи суд ман алллакай дар Ватан будам. Чун падар аз даст додам ва ба Ватан парвоз доштам. Баъди бозгашт ба адвокати Фирўз занг задам. Ў гуфт, ки мутаассифона, бегуноњии Фирўзро исбот карда натавонистаанд ва ў њоло дар мањбаси Кристи бо гуноњи таљовуз ба номус мањкам аст. Як хатои хурдтарин ба ин фољиа овард. Дар тамоми мањбасњои љањон нисбати чунин љинояткорон ќонуни нонавиштае амал мекунад, ки њољати гап нест. Аммо Фирўзи Бобољон аз пушаймонї ягон фоидае нагирифт, ба љуз

тањќир дар мањбас… ТОЊИРИ НОМУРОД Тоњири вањдатиро њама мешинохтанд. Љавони зебо, боодоб, бо рафтору кирдораш боиси эњтироми њама буд. Ўро бо љинояти нашъаљаллобї дастгир карданд. Аммо њанўз суд њукм накарда, ўро дар љойи нигањдошти гумонбаршудагон дар шифт овезон дарёфтанд. Гўё ки Тоњир худаш даст ба худкушї зада бошад. Аммо "дело"-и љиної пўшида шуду то њанўз кушандагони Тоњир номаълум мондаанд. РОНАНДАИ ШОЊИД Он рўз дар роњрави Прокуратура љавони тољикеро дидам, ки лабонаш кафида, хунашро бо дастрўймоле дошта меистод. Ў Фарњод Назриддинов буд, ки њамчун ронандаи мошини кироя дар Питер кор мекард. Ўро њамчун шоњид дастгир карда буданд. Фарњод гуноње надошт, ба љуз он ки субњи солењон њамватанеро ба љойи гуфтагиаш бурда мерасонад. Вале дар метрои Девяткино њанўз мусофираш аз

мошин нафаромада, кормандони ОМОН расида меоянд ва онњоро "даст ба пушт", - гўён дастгир мекунанд. Њарчанд Фарњод барои бегуноњии худ далелњо меовард, прокурор суолњоро ќасдан такрор мекард: - Пас, чаро мусофиратро ба љойи мулоќоташон бо ќотил бурда расондї? Асли воќеа чунин буд: ...Љамшед, ки дар сохтмон кор мекард, бо љўрањояш маслињат мекунанд, ки барои њафтмоња маошашонро надодани соњиби иншооти сохтмонї ўро сахтакак љазо медињанд. Аммо на бо маќсади куштори ў. Њамон субњ ў тасодуфан ба мошини Фарњод нишаста, ба назди нафаре мерафт, ки бояд ин сарвари корхонаро гаравгон гирифта, љазо медод. Аммо... То њанўз ин "дело"-и љиної идома дорад. Ва бегуноњии Фарњод исбот нашудааст. *** Чунин њодисањо дар Русия хеле зиёд рух медињанд. Барои њамин бузургон гуфтаанд, ки њафт бор чен куну як бор бур. Хатои хурдтарин сарчашмаи якумра хазон гаштани умри одамї мегардад. Шањлои НАЉМИДДИН, рўзноманигор

№14 (290), 27-уми июни соли 2012

5

Онњоеанд, ки ояндаи ин Ватану ин миллат зич бо номашон алоќаманд аст. Њар ќадаре, ки онњо пояњои илмї ва фаннии љумњуриро мустањкам мекунанд, њамон ќадар шароит барои рушди кишвар дар оянда фароњам мегардад.

Метю Аскарипур, донишљўи амрикої баъди боздид аз Бо?и ва?ш ё зоопарки Душанбе дањшати худро дар сањифаи Твиттер чунин баён кардааст: "Агар замоне шаваду ба Душанбе равед, бояд пешакї ду маротиба фикр кунед, ки ба Боѓи вањши он равед ё не". Ў дар Твитер акси шутури ќариб ки мурдаи зоопарки Душанберо гузошта, ба дањшат меафтад ва менависад: "Ман дигар њељ гоњ ба ин Боѓи вањш намеравам". Боѓи њайвоноти мо, њамин тавр, аз оѓози соли равон то ба њол бори дуюм аст, ки "шўњраи" олам мешавад. Моњи феврали соли љорї ягона бањмути ин боѓ - "Турсунбой" фавтида буд. Масъулон гуфтанд, ки аз бемории дил фавтид, аммо бархе њам бар ин гумонанд, ки аз гуруснагї ё вазъи бади боѓ мурдааст. Акси Метю Аскарипур дар Фейсбук мавриди бањс ќарор гирифт. Суоли аслї њам ин буд:

Боѓи њайвонотро чї тавр бояд наљот дод?

ШУТУРИ ТОЉИКИСТОНИ СОЊИБИСТИЌЛОЛ дорї пешнињодњои шуморо интизор аст. Агар нест, бо танњо танќид ин корро наметавон кард. Ин љиддї нест. Мисли кампирон набошед. Њама дар дасти худи мост.

Rustam Safarov: - Дар дигар кишварњо њам зоопаркњо њастанд. Аз ин бемасъулиятон як нафарро кофист, ки ба сафари хидматї фиристем. Аз њама бењтар, њукумат набояд ба њама љо одамони худиро тиќќонад. Ин аз бизнес - план њам хубтар аст.

Alexander Sodiqov: - Ман пешнињоди мушаххас дорам: бояд њисобу китоб кард, ки барои нигањдории сифатии боѓ дар њолати имрўза чї ќадар маблаѓ зарур аст ва онро њукумат њар сол аз буља дода метавонад ё не. Агар не, ду роњ аст: 1) бастан ва фурўхтани онњо ба зопаркњои хуб ( "Лексус" чї даркор, ваќте пул барои бензин ва ќисмњои эњтиётї нест?); 2) њудуди зоопарк ва миќдори њайвонотро бояд њамон ќадар кам кард, ки њукумат онњоро нигоњ дошта тавонад (яъне ба љои "Лексус" бояд "06" харид, ки њам бензин дораду њам ќисмњои эњтиётї).

Kahramon Bakozoda: - Зопарк метавонад фоидаовар бошад, масалан, бархе њайвонотро

бояд фурўхт ва ќафасњояшонро ба иљора дод (ин шўхї аст). Бояд грантњо ва хайрияњоро љалб кард. Аммо дар назар гиред, ки зопаркњои даромаддор дар љањон каманд.

Alexander Sodiqov: - Дар љањон зопаркњои фоидаовар умуман нестанд. Он ба монанди милаи парчам - флагшток аст: давлат бояд донад, ки он зарур аст ё не. Аз њисобњои гуногун мешавад сармоя ва хайрия љалб кард, аммо аздусар маблаѓи асосиро бояд худи давлат дињад.

Havas Abdulatipova: - Бояд њукумат барои зоопарк замин људо ва он љо барои њайвонот хўрока кишт кунаду харгўш, мурѓи хонагї парварад. Донишљўёни Донишгоњи аграрї љалб шаванд. Мешавад миёни мутахассисони хољагии ќишлоќ озмун барои бењтарин бизнес - план эълон кард.

Jamshed Zoirov: - Агар њамон маблаѓе, ки аз буља људо мешавад, дуруст харљ шавад, метавонем аќалан њамон њайвонњои бударо наљот дихем.

Anvar Buzurukov: - Бефоида. Аздусар ин маблаѓи буља ба дасти ягон "ишкамбой" ё "блатной" меафтад, на биологи поквиљдон ва шефтаи касби худ.

Ако Мўсо - коммунист ва Робин Гуди замони мо. Пайрави Шабдолов. Њай - њай! Наход коммунист "порахўр" бошад - а? Порахўрќапњои мўњтарам, як андеша накардед, ки наход коммунист пора гирад? Мўсо Олимов, муовини раиси њукумат ва рањбари коммунистњои ноњияи Истаравшан ришва нагирифта будаанд - ку? Он кас фаќат як "буржуй" - ро маљбур кардаанд, ки ба 3, 5 њазор сомонї 5 аробача барои маъюбон харад. Кори бад аст магар? Хуб, ифтихор кунед, ки коммунистеро боздошт кардед ё мекунед, чї фарќ дорад. О ману шумо аз куљо медонем, ки ин як шеваи муборизаи коммунистї алайњи сохти бойњукмрониву камбаѓалтабаагї аст? Шумо - ку натавонистед, о бигзоред, ки лоаќал коммунист як намояндаи синфи буржуазияро "бор" бандад. Шумо аз як "буржуй" њимоят мекунед, аммо он кас барои масоили доѓи иљтимоии Тољикистон ўро њамин тавр истифода мекунанд. Њељ ба таги гап меравед? Он кас ин корро њамчун "хайрия" анљом додаанд, аммо шумо он касро "коррупсионер" мебароред. Кош, њамаи коррупсионерњо чунин мебуданд, ки шумо онњоро боздошт карда наметавонед. Ришваро дар кисаи худ намезаданду барои маъюбон ароба мехариданд, ё садњо кори хайри дигарро анљом медоданд. Боз шарм надошта, аз маљлиси вакилон талаб кардаед, ки дахлнопазирии намояндагиашро бекор кунад. Баръакс, "рањмат" гўед ба он кас, балки таљрибаи он касро густариш дињед. Он кас бо 1 њазор сомонї маош барои худ ќаср насохтааст, барои фарзанди ноболиѓаш "БМВ Х6" нахаридааст, ки бухгалтери Маљлиси намояндагонро зада кушад, фарзанди бесаводашро ба хориља нафиристодааст, балки барои дармондагон кўмак кардааст. Њукумат бояд ѓамхори мардум бошад, охир, ва аз ѓамхорони бечорагон њимоят кунад! Агар шумо ин тавр набошед, пас њасад мебаред, ки ин одам дар њалли масъалањои иљтимої аз шумо пешгом аст? Дар асл ў ба буљаи давлат фоида овардааст! Агар ў бо њамин роњ барои маъюбон ароба нахарад, аз буљети давлат чаро шумо намехаред? Як бор фикр накардед, ки чаро он "буржуй" ин коммунисти бечораро фурўхт? Боз бањона кардааст, ки дар дини ислом пора додан њангоми њаљ њаром аст. Холисанлиллоњ, куљои кори Ако Мўсо њаром аст? Канї, гўед - чї? Ња, "буржуй"-и беинсофе! Пулатро ягон милиса, ё прокурор, ё ягон вазнинтари дигар кашида мегирифт ва ба болои ин як лагад дар фалон љоят зада, пеш мекард, баъд мефањмидї, ки "њарому њалол" чист. Наход худат рафта, ба ду дасти адаб барои 5 маъюб ароба харида дињиву ин корро боз ришваситонї ва њаром номї? О, туро маљбур кардаанд, ки кори хайр кунї. Бояд фахр мекардї, ки ин ришваи додаат "хайрия" мешавад. Наход одаме, ки наздиконашро ќариб 10 њазор доллар (!) харљ карда, њаљ мефиристад, барои 5 маъюби бечора ароба хараду ба болои ин як коммунистро фурўшад. Ку мантиќ? Ё ягон нимкоса аст, зери ин коса? Ришвагир њам љинояткор аст, ришвадењ њам. Шак њаст, ки дидаву дониста худро ба дасти агентњо дода бошад. Ако Мўсо Олимов Робин Гуд будаанд. Аз бойњо гирифта, ба камбаѓалон медодаанд. Кошки, њамаи мансабдорони мо њамин тавр мебуданд! О пораро чунон гирифта, ба лабњояшон кулўх молида мегарданд, ки мегўї, аз онњо бечоратар касе нест. Бо баъзе "гурдадор" - њо чунон шикам мемонанд, ки мегўї, тўби "Љабулани" дар баѓал доранд ва њар лањза онро гирифта, футбол мекунанд. Кас намефањмад - да! Њиљ намефањмад, ки мантиќи ин кор дар куљост. Ё ин шеваи мубориза бо боќимондањои коммунистї ё робингудї бошад? Хизматгорони халќро њамин тавр љазо медода бошанд, ки обрў нагиранд? Дар пеш њам гапњои калон бисёр, масалан, интихоботи президентї. Ин як роњи сиёњ кардани коммунистњо аз сўи њукумат ва "буржуй" - њои навбаромад бошад? Бовар кунед, дар кишвари мо њар кор мешавад. Зиён ба давлату ришва миллион - миллиону як аробачаи маъюб ба чашми њама кас намуд. Њаљ њам бизнес шуд. Аз як тараф, "њаром" гуфта, фатво медињанду аз тарафи дигар, долларњоро ба киса мезананд. Шумо нафањмида бошед, ман, ростї, ки нафањмидам.

i

Jasur Ashurov: - Бояд дар зоопарк тартиб љорї намуд, ё рафтани кўдакон ва хориљиёнро ба он љо манъ кард. Пас аз ин бачагон тамоми умр дар бораи олами њайвонот тасаввуроти нодуруст пайдо мекунанд. Аммо хориљиён дар бораи Тољикистон хеле тасаввуроти дуруст доранд. Афсўс.

Kahramon Bakozoda: - Ин шутурро ман њам дида, наворбардорї кардам. Мехостам ба мардум нишон дињам, то дарёбам, ки он касал аст ё не. Бо шутур ва зоопарк бояд коре кард!

Alexander Sodiqov: - Аќаллан шутурро дар ягон љо паноњ мекарданд, то равони мардумро захмї накунад.

Kodir Mirzoev: - Тамоми Тољикистонро ба ZOO табдил додаанд.

Noor Umarov: - Гўё њамагї дар ин бора нав хабар ёфтед!

Alexander Sodiqov: - Аз ин њама ба дањшат меоем. Суол пайдо мешавад: зоопарк дар Душанбе чї даркор, агар барои нигоњдории њайвонот пул набошад?

Noor Umarov: - Ин суолро бояд ба њукумати шањр дод.

Dilovar Munavvarov: - Боѓи вањши мо ин Абу Ѓурайби њайвонот аст. Агар "сливки" - њои мо он љо омада, њайвонотро шикор кунанд, њайрон намешавам.

Rustam Safarov: - Медонед, дар бораи зопарки мо мешавад беохир навишт. Як мардро медонам, ки он љо 8 сол кор кардааст. Мегўяд, ки масъулин њамагї бемасъулият буданд ва њастанд! Онњо ба њайвонњо ва вазъи онњо туф кардаанд. Ба љои кор, онњо бегоњињо пули љамъшударо њисоб мекунанд.

Mubin Rustamov: - Кї бизнес-пешнињод дорад, ки зоопарки моро ба бењтарин дар минтаќа табдил дињад? Агар њаст, шањр-

«Розњои пинњон»-и љаноби ИКС

Матлаби ин гўша андешањои шахсї буда, метавонад бо мавќеъи «Нигоњ» муѓойират намояд.

МИНБАРИ ФЕЙСБУКИЊО

МАВЌЕЪ Ахиран маќомоти Тољикистон эълом доштанд, ки имсол њам пеши роњи дарёи Вахш барои сохтани сарбанди нерўгоњи Роѓун баста намешавад. Бино ба иттилои маќомот, ин аз шартномаи миёни Тољикистон ва Бонки љањонї сарчашма мегирад, ки то ба њол экспертизаи нерўгоњро ба анљом нарасонда, ваъда ба моњи феврали соли 2013 додааст. Аммо дар гузашта маќомот мегуфтанд, ки тирамоњи ин сол пеши роњи Вахш баста ва сохтмони сарбанд шурўъ мешавад. Бонки љањониро на як бору ду бор барои кашолкорињояш дар кори экспертизаи нерўгоњ танќид кардаанд, аз сўи дигар, ба назар менамояд, ки ин кашолкорињо ба њукумат њам писанд меояд. Дар ин робита "Нигоњ" аз њамсўњбатонаш пурсид:

Кашолкорињо дар сохтмони Роѓунро ќабул доред? Аслиддин ЉУМЪАЕВ, коршинос: - ЊА, зеро роњи дигар надорем, агар бидуни мувофиќа бо кишварњои њамсоя сохтмонро идома дињем, њолатњои пешбининашаванда, аз ќабили фишорњои иќтисодї ва њатто низомї метавонанд пеш оянд. Дигар ин ки дар пеш интихоботи президентї истодааст. Ба назар менамояд, дар дохили Тољикистон њам њизби њукмрон ва њам мухолифин ба он омодагї мебинанд. Њамин омодагиро дар хориља, бахусус Ўзбакистону Русия њам дида истодаанд. Онњо њар мавќеъи мувофиќро барои тањти назорат гирифтани вазъ дар Тољикистон, ба монанди солњои 90, љустуљў доранд. Яке аз њадафњои муњими ин кишварњо ба даст овардани нерўгоњи Роѓун аст, зеро ин тарњ фазои иќтисодии минтаќаро таѓйир медињад. Аз ин хотир, барои он ки Роѓунро бемушкил созем, баъзе таъхирњоро бояд паси сар кунем. Сиёсатњо мегузаранд, аммо ин тарњ бояд монад. Мо њаќ надорем, ки бо як иштибоњ онро аз даст дињем. Њоло як - сол ду сол таъхир мешавад, аммо агар ноомади кор шавад, ба монанди солњои 90 то 20 соли дигар шояд ба таъхир афтад. То он замон дар кўњњои Помир ягон пирях мемонад, ё не.

Хушнуд ИБРОЊИМОВ, сокини шањр: - НА, зеро дар ваќти љамъ намудани маблаѓ (сањмия)-њо мардумро маљбур карданд, ки сањмия бояд харад, њатто донишљўёнро барои гирифтани санљишу имтињо аввал гуфтанд, ки бояд сањмия харад, њар рўз дар телевизион реклом карданд ва ба ифрот њам расонида буданд ва худи президент ваъда карда буд, ки соли 2012 бояд як агрегатро ба кор сар дињад. Аммо то имрўз бањси сохтанашро бо кишвари њамсоя хотима дода наметавонанд. Њатто экспертизаи сохтанашро њоло иљозат надодаанд, пас њукумати Тољикистонро месазад, ки њарчи зудтар ин неругоњро сохта ба истифода дињад. Ваќте кишвари њамсоя намехоњад мо бояд зудтар онро созем ва нишон дињем, ки мо мустаќилем. Агар чунин кашолкорињо давом карданд гирад, метавонад дар байни мардум норозигињоро пайдо кунад, чунки мардум дар он маблаѓ додагианд ва мунтазиранд, ки кай њукумат сохтмонро ба итмом мерасонаду барои мардум пулашро бармегардонад. Тавре дар урфият мегўянд, "пули мўъминхуни мўъмин аст".

6

№14 (290), 27-уми июни соли 2012

Хеле шармам меояд, ваќте њар кадоми мо мехезем инљо талош мекунем, чї аз радиову телевизион чї дар газетањо чї дар суњбату суханронињо, мехоњад, сањми худ ва тарафи худро бигирад. Ин маризї аст. Рўзи 23-юми июни соли 2012. Хуљанд. Соат аз 9 гузаштааст. Љаласа бахшида ба рўзи Вањдати миллї дар сањни њавлии назди Шўъбаи Њизби нањзати исломи Тољикистон. Мардум интизори оѓози љаласа. Офтоб њаворо метасфонад. Занњо як сў, мардњо сўйи дигар. Њама мунтазири мењмононанд. Маљлис оѓоз шуд, гўё. Барои безобита нашудани мардум сухангўй ба маърака њусни оѓоз бахшид. Њамин лањза ду љип - Тайотаи сиёњ ба маљлисгоњ наздик шуд. Ањли нишаст, аввал Њољї Акбар Тўраљонзодаро мебинанд, ки аз мошин мебарояд. Пои эшон ба замин нарасида, нидоњои "Аллоњу Акбар!!! Аллоњу Акбар!!!…". Баъд Муњиддин Кабирї… њама "Аллоњу Акбар!!!... " Нишастагон ба по рост истодаанд. Овози Њољї Акбар Тўраљонзода: "Ташаккур, барои эњтиром! Шинед! Хоњиш мекунам…" Дар миёни мардуми зиёд, Абдунабї Сатторзодаро шинохтам. Боз як гурўњи дигар, ки ба мо гуфтанд, мењмонон аз Ройзании фарњангии љумњурии исломи Эрон будаанд. Баъди ёддошт аз љанги бародаркуши солњои 1992 -97 дар Тољикистон, ба арвоњи гузаштагон порае аз Ќуръони Карим хонда ва дуо карданд. Нишастро кушода эълон карданд. Љалолиддини МАЊМУД, раиси шўъбаи ЊНИТ дар навоњии тобеи марказ: - Њамаи шуморо бо рўзи Оштии миллї табрик мегўям ва он касонеро, ки барои расидан ба ин рўз љонњои худро аз даст додаанд бо њамроњии Шумо бо дуо ёд мекунам. Аз ман хоњиш шуд, ки дар бораи Комиссиюни назорати оташбас як чанд даќиќа њарф бизанам. Бояд бигўям дар яке аз музокироти байни Њаракати исломии Тољикистон ва њукумати ваќт барои таъсиси ин комиссиюн зарурат афтод. Дар аввал рањбарияти ин кимиссиюнро бародарамон Музаффар Рањмонов ба дўш доштанд, ки то ба њол беному нишон аст. Бародари дигари мо - Муњиддин Њасанов, ки узви дигари ин комиссиюн буданд, низ беному нишон шудааст. Мо дар комиссиюн њамагї чањор нафар будем ва бародари дигарамон Саидмухтор њам тоб наоварда, аз Душанбе хориљ шуд. Баъдан комиссиюн бо њайати дигар корашро давом дод. Чун шумо њолати идона доред, намехоњам аз он рўзњои мушкил ёдовар шавам…" Дарвоќеъ, мо низ. Наимљон САМИЕВ, раиси шўъбаи ЊНИТ, дар Суѓд гуфт: Пайѓамбари Худованд низ дар њадисе фармудаанд: "Ду неъмат аст, ки инсон дар зиндагї ба ќадараш намерасад, яке, саломатї, дигаре, тинљиву оромї". Худованд барои тољикон тинљиро баъди нотинљї ато кард, ки зањамот ва кўшишњои шахсони алоњида, аз он љумла устод Сайид Абдулоњи Нурї буд, ки мегуфтанд, дастур ва њидоятгари ман дар ин сулњ Ќуръон аст. Њамеша ояти 61-и сураи Нисоро ќироат мекарданд, ки Парвардигори пок дар он фармуда: "агар раќибони шумо ба сулњ майл карданд, шумо њам майл кунед ва ба Худованд таваккул кунед, ки Худованд шунавову бино аст". Банда дар њар коре мекунад пушаймонї дорад. Њамин аст, ки Худованд мефармояд, ки моил шав ба сулњу таваккулро ба Ман кун. Бинобарин аз ИНОТ њам дар ин сулњ таваккулашон ба Худо буд ва тарафи њукумат низ њамчунин… Абдуннабї САТТОРЗОДА, баромади тўлоние дошт ва аз љумла гуфт: - ИНОТ аз маљмуи неруњои сиёсї ва мардумї иборат буд. Ман

НАЌЛЊОИ МУЗОФОТЇ

Маслињати лўлї

ЉАМЪОМАДИ ЊНИТ ДАР ХУЉАНД

Муњиддин Кабирї:

Мехоњам дар бораи Эмомалї Рањмон гўям, вале… ба њайси намояндаи яке аз ин неруњои сиёсї њизби демократ дар он ваќт гуфтанї њастам, ки наќши асосиро дар ин иттињод ЊНИТ иљро мекард. Зеро ин неру, неруи нињодина ва муназзам буд аз њар љињат. Аз љињати сохтори аќидатї ва дигар љињатњо. Неруњои дигар, аз љумла ЊДТ, мутаасифона, нињодї нашуда, муназзаму мунтазам набуданд ва оќибаташ дидем, ки парешон шуданд. Бинобарин, ин наќшро агар аз инсоф нагузарем, бояд таъкид кунем. Нањзат як бартарии дигаре њам дошт, ки он шахсиятњои шинохтае дар дохили Тољикистон ва берун аз он доштанд, ки неруњои дигар ин гуна имтиёзро надоштанд. Устод Нурї, устод Њимматзода, устод Тўраљонзода, ки инњо воќеан шахсиятњои фаромиллї њастанд, ки наќши инњо дар сулњ хеле ва хеле зиёд аст. Лекин, мутаассифона, ин хизматњое, ки ИНОТ карда буд, имрўз барои ќишрњои љомеаи тољик маълум нестанд. На њама имрўз аз он наќши бузурги ИНОТ дар сулњ медонанд. Як ќишри мањдуд ва муайяне аз он медонанд. Агарчи шудааст на њама кишрњо аз он огањанд, њатто академику зиёї ва дигару дигар, чи њољат ба ќишрњои омї. Ин гуноњи ман ва гуноњи мову шумо њам њаст, ки мо натавонистем он дастовардњои доштаамонро муаррифї кунем. Тарѓибу ташвиќу тањќиќ кунем. Бинобарин дар љомеа як тасаввури хеле сатњї ва рўякї дар бораи сулњи тољикон њаст. Як тараф барќароркунандагони сохти конститутсионї ва тарафи дигар, ман иќтибос мекунам, "муллоњои демократимаоб, аввал, љанг карданд барои мансаб ва баъд аз он сулњ карданд ва мансабњоро таќсим карданд ва бо њамин тамом". Ин тасаввуроти рўякї ва хеле барѓалат аст, ки мутаасифона, њамин чиз мондааст. Сайид Иброњими НАЗАР, муовини раиси ЊНИТ: - Имрўз Рўзи Вањдат аст ва мо њам барои расидан ба он зањматњо кашидаем, аммо ба назари ман, то њол мо дорем ба сўи Вањдат ќадам мезанем, вале ба он нарасидаем ва умед дорам рўзе Худованд моро ба он бирасонад. Вањдат онест, ки ду даст ба њам менињанд, вале имрўз тас-

вири онро як даст мекунад, ки ин низ яке аз он масоиле аст, ки КОМ кораш ба анљом расид ва натавонист ва тањриф шуд. Њатто љуръат ва инсофи онро намекунанд, ки номи устод Нуриро бигиранд. Баъдан ќабули чандин ќонунњо аз ќабили манъи занони сатрпўш аз макотиб, манъи наврасон аз масољид ва чандини дигар, ки ба он сулњи мо мувофиќат намекунад. Билохира, ин фишору тазъиќе, ки болои ЊНИТ бо њар роњу воситае меояд ва натиљаи ахири он бастани масљиди Тўраљонзодањо. Оё натиља њамин аст? Њољї Акбари ТЎРАЉОНЗОДА мухтасар дар бораи њодисоти феврали соли 1990 наќл кард: - Мо њама кўшишњоямонро кардем, ки Бердиев гуфтанї одам буд, аз роњбарони коммунистони нав. Гуфтем, њамон каса гузоред Рањмон Набиевро, аммо кор њамин хел шуд, ки худорањматии Кенљаев раиси Парлумон шуд. Бо њамин мувозинат аз байн рафт. Мардуми Кўњистони Бадахшону Ќаротегин худашонро тањќиршуда њисоб карданд. Пеш аз њама номенклатураи њизби коммунисти худаша тањќиршуда њисоб кард. Ва касоне ки дар интихоботи президентї ба Давлат Худоназаров овоз дода буданд ё ноњияњое, ки овоз дода буданд, раисону котибњои њизби коммунисти њамон ноњияњоро аз кор барканор карданд… Муњиддин КАБИРЇ маљлисро љамбаст кард: - Имрўзро худатон ном гузоред, рўзи Сулњ аст, Вањдат аст, Оштии миллї аст, дигарон гуфтанд, ки рўзи тамомшавии љанг аст, аз ин беш нест. Њар касе, њар номе, ки барош муносиб аст, интихоб кунад, вале муњим ин аст, ки имрўз бисёр азизу хубе аст, месазад, мо якдигарро табрик гўем. Чаро суханро аз ин мавзў шурўъ кардам? Як љашн њам дорои њуввият аст. Ваќте ки ба иљмои динї ё миллї нарасидем, ки ин номро чи гузорем, пас маълум мешавад, ки бо вуљуди њамаи бузургиаш имрўз ин љашни мо гирифтори як бўњрон шудааст ва ин вазифаи мо - миллат аст, ки аз ин бўњрон бигзарем ва љойгоњи ин рўзро барои имрўз ва ояндагони худ мушаххас кунем. Тасаввур кунед, ки агар рўзи Вањдат 27 уми июни

соли 1997 намебуд, он дигар љашнњои бузурги мо чи љашнњои миллї ва мазњабиамон оё ин љойгоњ ва ин шукўњро медошт, ё на? Оё мо метавонистем љашни истиќлолиятро њамасола љашн гирем, агар Вањдат намебуд? Оё метавонистем Наврўзро љашн гирем? Њатто метавонистем идњои Рамазону Ќурбонро бо шукўњу оромиш пешвоз бигирем? Фикр мекунам, ки на. Онњо њама љои худаш онњо таърихан вуљуд доштанд, барои мо азиз њастанд, барои мо њар кадомаш љойгоњи худро дорад. Њељ гоњ љашнњои миллии мо љойи љашнњои мазњабиро нахоњад гирифт. Онњо фаротар њастанд ва њељ гоњ, њељ кас њам наметавонад як љашни мазњабиро љойгузини љашни миллї кунад, вале имрўз 27-уми июн ин љашн як љойгоњи вижае дорад, ки барои њар як тољикистонї бояд азиз бошад, пас дигар масъулияти мову шумо аст, ки ин љойгоњро мустањкам кунем ва воќеан исбот кунем, ки барои њамаи миллат азиз аст… Хеле афсус, ки њануз љашни Вањдатро нагузаронида, мо замзамањои љашнњои дигареро дорем ва ман хеле нороњат мешавам, ваќте ки аз ин минбарњо дар бораи сулњ њар кас талош мекунад, ки сањми худро бигирад. Ё сањми тарафи худро бигирад… Бисёр дилам мехоњад, ки мо - Нањзати исломии Тољикситон дар бораи сањми Президент Эмомалї Рањмон ва тими эшон ва гурўњи эшон сўњбат кунем ва бигўем, ки ин зањматњои шумо буд, ки мо ба сулњ расидем, тарафи дигар бархезад, бигўяд, ки на шумо хоксорї мекунед, балки зањматњои шумо буд, мо њам будем, мо њам зањмат кашидем. Ва ин зањмати тарафи дигар буд, ки миллат дар њама буд, ки мо ба ин рўз расидем. Вале хеле шармам меояд, рости гап, ваќте ки њар кадоми мо мехезем инљо талош мекунем, чї аз радиову телевизион чї дар газетањо чї дар суњбату суханронињо, мехоњад, сањми худ ва тарафи худро бигирад. Ин маризї аст. Ин маънии онро дорад, ки вањдати мо хатчадор шудааст. Сулњи мо ислоњ мехоњад. Эраљи АМОН, Душанбе - Хуљанд - Душанбе

(Идома аз шумораи гузашта) Дар суд куртахарї, пул додану даст дароз карданашро ашкрезон чунон наќл кардам, ки толор дар хиљолат монду суд он марди пулдорро ду сол ба мањкама кашид. Ана аз њамон солу аз њамон рўз безанњову зангирњо бо ман гап намезананду маро бинанд, мегурезанд.

- Бачем, ягон дугоната ё њамсоята гўй миёнаравї намояд, њамааш хуб мешава. Мусоидат кардан барои зандоршавии марди муљаррад ва хонадоршавии зани бешавњар савоб бачем, савоб. Аз њамсояњоят намон.

- Ой, кампири фартут! Мана дугонањоям душманам шудагї. Дугонаи кўдакиям Зебо њама чизро дар зиндагияш дорад. Асосаш он, ки шавњараш - бизнесмен. Як моњ рафту омад кардему шавњараш "банкрот" шуд. Шавњари дугонаам њамаи пулашро барои ў ва барои ман тўњфа харид. Ман ба тўњфагирї одат кардаму бо сар додани табассумњои ширин ба љониби шавњари дугонаам њамаи тилловорињояшро аз они худ кардам. Боре шавњари дугонаам маст ба хонаи ман омаду болои катам дароз кашид. Фикр кардам, ки агар њушёр шавад, тилловорињои додаашро барои барќарор намудани тиљораташ мегирад. Ба милисаи минтаќавї хабар додам. Ў протоколаш карду барои бе иљозат зада даромадан ба хонаи зани бешавњар як сол паси панљара нишаст. Ана, кампири пир, баъди ин воќеа дугонањоям он тараф истад, занњои њамсоя маро ба хонањояшон даъват намекунанду аз чикора будани шавњарњояшон дањон намекушоянд.

- Духтарам, ту падару модар дорї?! Онњо медонанд, ки дар куљо мегардию ба чи корњо машѓул њастї!

- Падару модарам дар дења зиндагї мекунанду ман дар марказї ноњия. Дар ваќташ модарам худаш домодашро барои ман интихоб кард. Шавњари никоњиям Мухтор рўзона ба кору бори хона машѓул буду шабона аз гуфтанњои ман безор шуда, ба гўшњояш пахта зада, хоб мерафт. Баъди як њафта аз тўй, гурехта ба муњољирати мењнатї рафту њамин якњуљрагї бо молу амволашро садќаи сар гуфта, ба ман њавола кард. Падарам бо ман гап задан намехоњад. Пиракї аќлашро хўрдааст. Мегўяд, ки ман бо Мухтор муносибати хуш накардаам, вагарна ба мисли дигарњо соњиби бачаю набера мешудам. О, чи тавр бо марде, ки мошину пул надорад, метавон муносибати хуш кард. Ин тавр мардњоро рўзона кор фармуда, шабона дар паси дар љой кардан даркор.

- Духтарам, париём ба гап даромаданд. Онњо мегун, ки баъди шунидани буду шудатон, њамун 50 сомонии ваъдакардагиятона нагираму як тавсия битиямат.

-Чи хел тавсия?

- Мегун, ки бо њамон 50 сомонї, рафта 25 метр сон харидорї намояд. Бо ним метраш дањонашро аз бадгўї бандад, бо як метраш дастњояшро аз гирифтани моли ѓайр, бо як метр пойњояшро бандад, то ки ба њар хона нараваду ба зиндагии дигарњо халал нарасонад. Боќимондаро дар ягон љои назаррас нигоњ дорад, то ки њар лањза марг ба ёдаш занаду дар андешаи он шавад, ки баъди марг тобуташро кињо мебардошта бошанд. Давлати ШОЊЭЪТИБОР

№14 (290), 27-уми июни соли 2012

7

"Куљо мешитобед? Њоло истед, ман њамон калимае, ки мувофиќи он шумо гунањкоред, меёбам!" Ба ў дар кофтукови калима барор хостему баромадем "Ту сигор кашию мо гап шунавем-а? Њозир ба шўъба даро, ман ба ту нишон медињам!" - мегуфт корманди хадамоти патрулї. Сахт ќањраш кард, ваќте як љавон, ба ќавли худаш, "молокосос", аз њуќуќи худ дифоъ мекарду ў љуз зўри бозу дар муќобилаш чизе надошт. Аз гиребонам гирифта, ба сўи шўъба бурданд. *** Бори аввал набуд, ки маро ба иттињоми вайрон намудани талаботи ќонун дар хусуси сигоркашї боздошт мекунанд. Каму ѓам не, то њоло аллакай 8 бор шудааст. Он дафъа бори сеюм буд. Он рўз дар роњи назди майдони 800-солагии Маскав, рў ба рўи Театри опера ва балет бо сигор дастгирам карданд. Њарчанд мегуфтам, дар ќонунгузорї - чи дар Ќонуни мањдудсозии истифодаи тамоку ва чи дар Кодекси њуќуќвайронкунии маъмурї - сигор кашидан дар кўча манъ нашудааст, ба ин муњофизи ќонун таъсир надошт. Ман дидам, ки ў фаќат зўргўиро медонад, тасмим гирифтам муќовимат накунаму фаќат талаботи вайроншудаи ќонунњои гуногунро ба ў ёдовар шавам. Дар шўъба раиси он ба ман Кодекси њуќуќвайронкунии маъмуриро нишон дод, ки талаботи онро оиди сигоркашї чун панљ панљаи худ медонистам. Моддаи 463, ќисми 3. Ваќте кушодему хондемаш, исбот шуд, ки ман онро вайрон накардаам. Он гоњ гуфтанд, ту боќимондаи сигорро дар роњ партофтї, ки ин аллакай хилофи ќонун аст! Ман барояшон њамон боќимондаро, ки дар даст доштам, нишон додаму гуфтам, њуќуќу вазифањои худро медонаму ба ин кор даст нахоњам зад. Он гањ њамон милисаи аввалї, "аз рўи принсип" аз раис хоњиш кард, ки барои муайян кардани шахсият маро нигањ дорад. Бале, се соат. Барои исботи бегуноњї. *** Бо чанд нафар хориљї аз як нишаст берун омадему то хиёбони Рўдакї пиёда рафтем. Њашт нафар будем, њама сигоркаш. Аммо њамон лањзањо танњо як нафарамон сигори рўшан дар даст дошт. Сари чорроњаи Боѓи устод Рўдакї як нафар патрул наздамон омада, ба он њамроњамон хитоб кард, ки сигорро партояд, чунки дар кўча сигор кашидан мумкин нест. Ў низ аз сари роњ дуртар, дар як кунље, ки миќдоре партов он љо љамъ шуда буд, партофт. Ваќте панљнафара (ду нафарамон барои бо худ надоштани њуљљат, ду нафари дигар барои њамроњии мо) ба шўъбаи рў ба рўи боѓи зикршуда рафтему исбот кардем, ки он дўстамон бегуноњ аст, патрул гуфт, ки барои дар кўча партофтани боќимондаи сигор бояд љарима супорад. Бале, њамоне, ки бо талаби худи патрул ва рўи партовњо партофта шуд. Патрул мегуфт, њудуди 30 - 40 метр дуртар сатили партов будааст, аммо он лањза худаш моро бо ду нафар дубинкабадастон пешопеш ба шўъба мебурд. *** Сигор дар даст, мунтазири як нафар будаму назди роњ ќадам мезадам. Се нафар нигоњам доштанду њуљљат пурсиданд. Мегуфтанд, сигор кашидан дар роњ мумкин несту талаб карданд онро хомўш карда, сари роњ партоям. Гуфтам, ин корро нахоњам кард, бо ду сабаб: дар кўча сигор кашидан манъ нашудааст, аммо барои партофтани он љазо муќаррар шудааст. Як нафари тануманду дар назар калонтарашон љавоб дод, ки ў иљоза медињад. Гуфтам, дар самте, ки мера-

Ваќте дафъаи шашум рў ба рўи Донишгоњи омўзгорї як корманди хадамоти патрулї аз тарафи дигари роњ наздам омада, талаб кард, то сигорамро партояму бо ў ба шўъба равам, бо њамон сабабњои пештар гуфтаам итоаташ накардаму бо сигор якљоя аз роњ гузаштем. Он тарафи роњ њамроњам маро дида, гуфт: "Боз ту?!" ва хитоб ба аввалї кард: "Љавобаш дењ, хоњнохоњ чизеро исбот карда наметавонї, бегуноњ мебарояд". *** Инак, бори њафтум дар Боѓи устод Рўдакї бо дўстам нишастаю дуд медодам. Як нафар патрул наздамон омада, аз ман пурсид, ки оё аз фармон хабар дорам? Фармони Президент оиди сигоркаширо мегуфтааст. Гуфтам, чунин фармон вуљуд надорад, ќонун ва Кодекс њаст. Бо фармони Президент он танњо ќабул шудааст. Дар идомаи сўњбат, бо њамон сенарияи њамешагї, талаб кард ба шўъба равем. Пурсидам, шўъба куљост, тарафи дигари хиёбони њамноми боѓро нишон дод. Гуфтам, он љоро медонам, ќаблан низ он љо будаам. Он дафъа низ барои сигоркашї буду бегуноњ баромадам. Гуфт, бовар дорї, ин дафъа низ аз об хушк мебарої? Љавоб додам, ки ин бори њафтум асту шаш дафъаи дигар гунањкор буданам исбот нашудааст. Дастамро фишурда, гуфт: "Бародар, агар шаш дафъа чизе нагуфтандат, бирав, истироњат кун. Эњтиромат мекунам!" ***

"Љиноят"-њои сигорї Имрўзњо дањњо нафар ин њолеро доранд, ки ман доштам ва хоњам дошт вам, њудуди 50 метри дигар сатили партов њаст, мераваму он љо мепартоям. Яктои дигар назди истгоњ њаст, ки бояд 20 метр ќафо гардам, аммо ман ќафо гаштан намехоњам. Ба инаш иљоза надод. Ман низ напартофтаму наздаш сигоркаширо идома додам. Инон се нафар аз "дружинаи халќї" будаанд, аммо њеч як на њуљљату на сарулибоси мувофиќ, њатто, дастбанд надоштанд. Њатто муаррифии дуруст накарданду муносибати хуб њам надоштанд. Њамин тавр, њудуди 20 даќиќа мунтазир мондем, ки кай командири милитсия, корманди шўъбаи мањаллї ояду дари шўъбаро кушояд. Аммо ў њам калид надошт. Дар маљмўъ њудуди 40 даќиќа дар кўча бањс доштем. Њељ як, мисли њолатњои дигар, талаботи ќонунро дар бораи сигоркашї намедонистанд. Болотар аз ин, ваќте бо телефон аз як дўстам хоњиш кардам аз сайти Маљлиси Олї моддаи мувофиќи Кодекси њуќуќвайронкунии маъмуриро барояшон айнан хонад, њамон љавон мегуфт, бо телефон сўњбат кардан мумкин нест. *** Ваќте бори дуюм њамроњи як дўстам барои сигор дастгирамон карданду ба шўъбаи ноњияи Сомонї бурданд, рости гап, намедонистам, ки ба милисањоямон хандам ё гирям. Баъдан, кам кам одат кардам. Он рўз сари чорроњаи назди Шўъбаи оташнишонии ноњияи Сомонї яктогї сигорро даргирондему пиёда сўи марказ мерафтем. Назди дари Шўъбаи милитсияи ноњия як нафар корманди хадамоти патрулї

истода буд. Дўстам, ки аз талаботи ќонун он ќадар хабардор набуд, зуд сигорашро партофту ман њатто ваќт наёфтам огањаш кунам. Милисаи мазкур моро љеѓ заду гуфт, дар роњ сигор кашидан мумкин нест ва талаб кард ман сигорамро дар сатили партови назди даромади шўъба партоям. Гуфтам, агар бегуноњ бошам, сигор мехарї? Розї шуду сенафара ба шўъба даромадем. Он љо раиси шўъба коѓазу ќалам гирифта, омода шуд протокол тартиб дињаду љаримаамон бандад, аммо ман даъвои бегуноњї кардам. Гуфтам, ќонунњои кишварро дар ин соња медонаму гунањкор нестам. Гуфт, аз кадом сайт хондаї? Даъво мекард, ки њама сайтњо дурўѓанду чизи дурустро дар Интернет љой намекунанд. Гуфтам, аз сайти Маљлии Олї хондаам. Раис фањмондам, ки бо ин сайт, созандагон ва соњибони он, мулоим карда гўем, шиносоии мањрамона дорам. Китоби Кодекcи њуќуќвайронкунии маъмуриро кушода, талаботи ќисми 3, моддаи 463-и онро бароям хонд. Хоњиш кардам фањмонад, ки кўча ба кадом љойи дар он омада дохил мешавад: идора, мактаб, бинои фурудгоњ ё...? Гуфт, гиру хон, худат фањм. Бори дигар бо садои баланд барояшон хондаму гуфтам, дар њељ љойи он дар хусуси кўча чизе гуфта нашудааст, ѓайр аз партофтани боќимондаи сигор. Аммо ман онро дар сатил партофтаам. Бояд гўям, ваќте ба патрул њамчун шоњид мурољиат кардам, ў аз шўъба берун шуд. Шояд, нахост сигори ваъдагиро харад? Њамин тавр, њудудан 5-6 бор ин

моддаи ќонунро њама нишастагони он љо, ки 4 нафар буданд, хонданду гунањкор будани маро исбот накарданд. Он ваќт аз пайи дўстам шуданд, охир, ў, дар њаќиќат, муртакиби гуноњ шуд. Аммо ќисми боз њам љолибтари "визити" мо ана дар њамин љо сар шуд. Ин дўсти русам талаб кард мувофиќи ќонунгузории ЉТ Кодексро ба забони русї барояш дињанд. Дар худи њамон китоб, нисфи дуюмаш, тарљумаи Кодекс буду милиса сањифаи мувофиќро кушода дод. Аљибаш он буд, ки дар тарљумаи расмии Кодекс, бар хилофи ќисми русиаш, гуфта нашудааст, ки партофтани баќияи сигор дар роњ манъ аст. Аз ин агар мо ду нафарро тааљљуби шодиомез фаро гирифта бошад, милисањоро асабонї кард. Онон ба ў ќисми тољикиро базўр тарљума мекарданд, аммо мо пофишорї мекардем, ки тарљумаи расмї њаст, ба мо дигараш лозим нест. Њамин тавр, бо як сабукї, бо эњсоси ѓалаба бар ноадолатї аз шўъба берун шудему бо лабханд яктогии дигар даргиронда, ба роњи худ идома додем. Аммо њудуди ним соат ваќту асаби харобро бароямон касе барќарор накарда, њатто бахшиш њам напурсид. Аммо лањзае, ки мо аллакай ба сўи дар равон шудем, як милиса, хато накунам, бори дањум моддаи мазкурро хонда, хитоб мекард: "Куљо мешитобед? Њоло истед, ман њамон калимае, ки мувофиќи он шумо гунањкоред, меёбам!" Ба ў дар кофтукови калима барор хостему баромадем. ***

Чанд суол дорам ба маќомоти дахлдор. Дар хусуси њуљљат, сарулибос, шиносої ва одоби муошират дар шумораи ду њафта ќабли њамин њафтавор гуфта будам, такрор намекунам. Аммо чаро њомиёни тартибот ќонунро намедонанд? Чаро як фармон болотар аз Ќонуни љумњурї оид ба тамоку ва њатто Кодекси њуќуќвайронкунии маъмурї, ки пас аз Сарќонун дар ин соња бояд волотарин сухан бошад, меистад? Чаро ин ќадар аламашон мекунад, ваќте як нафар аз њуќуќи худ муњофизат мекунад? Ва суол ба маќомоти ќонунгузор. Аввал, чаро тарљумаи расмии ќонун ба русї аз тољикиаш фарќ дорад? Дуюм, кай мафњуми "љойњои љамъиятї" дар ќонун фањмонда мешавад?! Банди сеюми моддаи 463, Кодекси њуќуќвайронкунии маъмурии ЉТ: "Барои кашидани мањсулоти тамоку, аз љумла, нос дар дохили биноњои маъмурї, њуљрањои кории ташкилотњои давлатї ва ѓайридавлатї, муассисањои тандурустї, фарњангї, динї, варзишї, таълимї, истироњатгоњњо, толорњое, ки дар онњо чорабинињои љамъиятї ва истироњатию фароѓатї гузаронида мешаванд, толорњои фурудгоњњо, вокзалњои роњи оњан ва наќлиёти автомобилї, инчунин, дар дохили наќлиёти љамъиятї, ба истиснои љойњои махсуси барои он људокардашуда, - ба андозаи аз як то ду нишондињанда барои њисобњо љарима таъйин карда мешавад (ЌЉТ аз 28.06.11с., №717)" Рустами МАЉИД

8

№14 (290), 27-уми июни соли 2012

Аммо дар ибтидо, ба ќавле "фуки њукумат њам чухт буд". Аммо ваќте Толибон наздиктар меомаданду нерўњои ИНОТ дар шарќи Тољикистон мусаллат шуданд, ба гузашт кардан шурўъ карданд.

15-умин солгарди Созишномаи умумии истиќрори сулњ ва вањдати миллї пушти сар шуд, аммо на њама мераќсанду меболанд, зеро мушкилоти миллат сол то сол афзун шуда, расидан ба як љомеаи њадди аќал шоиста, маззаи зиндагиву вањдатро дар коми љомеа кам кардааст. Ваќте бархе мераќсанд ё меболанд, ба ин маънї нест, ки масалан, хонаводањое, ки дар љанги шањрвандї ќурбонї додаанд ва ё њоло дарбадару зиндониву муњољиранд, низ мераќсанду меболанд. Дар арафаи ин сана мешунавем, ки маќомот дар вилоятњо барои доир кардани маросими бахшида ба ин рўз ба Њизби нањзати исломї - нерўи муњимтарини ИНОТ толор намедињанд. Дар рафти 15 сол наќш ва љойгоњи онњоро њукумат дар љомеа камранг ва танг кард ва ба њамин минвол, гўё љанги шањрвандї ба шеваи сулњомез идома дорад. Аз тасмимњои маќомот дар баробари тарафи "ва"-и сулњ (маъмулан баъди исми Эмомалї Рањмон ба љойи Сайид Абдуллоњи Нурї, асосгузори ЊНИТ калимаи "ва"-ро истифода мекунанд) маълум мешавад, ки мўњлати муњим будани шахсиятњои сањим дар вањдат гузаштааст. Чанд рўз пеш дар конфронсе дар Маркази тадќиќоти стратегї як мансабдор гуфт, "зиёд мешунавем, ки мо ба вањдат нарасидаем. Номаъќул кардед! Расидем, вањдат ана њамин аст". Аз мўњтавои маърузањои ин конфронс чизе намегўем, зеро аксаран дар сатњи иншои синфњои 7 - и мактаби миёна буданд. Масалан, як мансабдор мегуфт, ки "бояд Эмомалї Рањмон бо тамоми нозукињояш омўхта шавад…". Ин њарфњоро љомеа аз шунидани зиёд азёд кардааст. Меравем ба асли "вањдати миллї", ки рўзи нашри ин матлаб бо базмњои тарнатарайно (калима моли Мушфиќї аз ѓазали "Мерос") нашр мешавад. Оё дар асл ин "вањдат њаст ё не? Кињо љангиданду кињо сулњ карданд? Кињо дар бастани созишномаи сулњ байни ду гурўњи љангї, яке худро "Фронти халќї"-ву "барќароркунандагони сохти конститутсионї" меномиданду дигарињо Иттињоди нерўњои оппозитсионии Тољикистон ва "њукумати Тољикистон дар хориљ", сањм доштанд? САЊМИ ТОЛИБОН Дигар ин њарфи нав нест, ки љанги шањрвандї ќањрамон надорад ва танњо ду љониб, ду гурўњи силоњбадаст ё ду шахсият омили калидии сулњ ва вањдати моянд. Аммо воќеият ин аст, ки ду шахсият, ду гурўњи бузурги размандагон ва Русияву Эрон беш аз сулњ подоши онро интизор буданд. Њатто њамон Ањмадшоњи Масъуд, ки сањмаш дар сулњи тољикон аз ду шахсияти асосї кам нест, тањти фишори афзояндаи Толибон ва эњтиёљаш ба Русия тасмим ба њам овардани тарафњои даргири Тољикистонро гирифта буд ва тобеъолнаш, назири Маршал Фањим аз тањдиди куштани роњбарони алоњидаи ИНОТ-ро њам мекарданд. Њарчанд, дар асл барои Ањмадшоњи Масъул ИНОТ наздиктар буд. Пас, бояд иќрор шуд, ки дар сулњи тољикон аслан сањми Толибон буд. Аз тарси онњо њам Эрон ва њам Русия љонибњои Тољикистонро маљбур карданд, ки сари мизи музокирот нишинанд. Њам Маскав ва њам Тењрон метарсиданд, ки ИНОТ-ро аз даст медињанд. Ин дурбинї танњо соли 2010 собит шуд, ваќте гурўњи Мулло Абдулло ва Алии Бедакї ба хизмати "терроризми байнулмилалї" камари хизмат бастанд. Тасаввур мешавад кард, ки агар тамоми мухолифин, њатто ними нимашон аз паси Мулло Абдулло мерафтанд, чї мешуд? Њарду Тољикистонро аз даст медоданд. Барои мо мардуми оддї натиљаи гардиши куллї дар геополитикаи минтаќа

хеле хуб анљом шуд. Аммо тавре вазъи имрўзї нишон медињад, барои на њама љонибњо ин натиља хуб анљом ёфтааст. Кї ба кї гузашт карду кї киро фиреб кард? Рањбарон фармондењњояшонро, як гурўњ гурўњи дигарро. Шуд сулњ ва вањдат. Аммо то кай бо фиреб мешавад ба сулњу вањдат расид? Оё он поянда хоњад буд? Инњо суолњоеанд, ки бо гузашти 15 сол њам мардум медињанд ва љавобашро интизоранд. Даъво дорем, ки дар Тољикистон Институти байналмилалии тадќиќоти сулњ бо дастгирии молиявии СММ кушода шавад ва "модели тољикии сулњ" ба љањониён омўзонида шавад. Даъвоњо дар бораи махсус ва омўзанда будани сулњи тољиконро, ки ягон миллат надорад, беасос ва то љое хандадор нест? Хоса ваќте, ки он њич назария ва методологияи илмї надорад. Инро њама медонад, ки љанги Тољикистон миёни тољику тољик буд. Њамчунин мисоли шармангез дар куљо буду њаст: Афѓонистон, Ироќ,

шон доданд. Сайид Абдуллоњи Нурї њам дар як мусоњиба гуфта буд, ки "30% -и ИНОТ њамонњое буданд, ки бо зурї мансаб хостанд ва мо маљбур шудем, дархости онњоро иљро кунем…". Барои ин тоифаи миллат мансаб хостану иќрор шудан хуб аст. Дар он шабурўз ва имрўз оромї ва вањдат муњим аст. Аммо барои онњое, ки мансабталош ва ќудратхоњ њастанд, ин мафњум арзиш надорад. Онњо оромї ва сулњоро бо гунаи худ ва хостаи хеш пойдор медонанд. Онњо њељ чизро аз даст надоданд, балки хеле чиз ба даст оварданд. Агар фарзанди як миллат мебуданд, яке - ИНОТ метавонист бе 30% њам ба ватан баргарданд ва дигаре - њукумат - метавонист, ки бидуни шарту шароит онњоро ќабул кунад ва имрўз њаммаром мебуданд. Аммо њоло вањдат, сулњ, оромї ва исми Эмомалї Рањмон бо назардошти сари ќудрат будан њамчун ќартаи "козер" истифода мешавад. Дар ваќти интихоботњои "шафоф" ва доштани мансаб. Рўшан аст, ки ин њам ба хотири тамаллуќ аст. Њоло њар нафаре, ки тамаллуќ намегўяд, аз кобинаи њукумат нест. Њол он ки њамин тамалуќњо сари њазорњо њукумат ва шахсиятњоро хўрда буданд ва истодаанд. Дар арафаи интихоботњо дар пањлўи

Яке аз шахсиятњои калидии раванди музокироти сулњи тољикон ва аз асосгузорони њукумати Эмомалї Рањмон, ки њоло номашро намегирем, мегўяд, љониби мухолифин, ки њоло даъвои тарафи сулњ буданро доранд, дар оѓоз даъвои бештаре доштанд. Ба ќавли ў, њангоми музокирот њайати мухолифин мегуфт, ки њукумат бояд 40% аз ИНОТ, 40% аз њукумат ва 20% аз гурўњи Абдумалик Абдулољонов таъсис дода шавад. Аммо њукумат рад карда, мегуфт, ки њељ ќувваи сеюм иштирок ва њузур надорад, гапи худро занед. Пас ИНОТ талаби 40% мекунад, ки њукумат розї намешавад.

- Ба њамин 30% њам бо шарте розї шуданд, ки ЊНИТ расман ќайд карда шавад. Агар мо онњоро бидуни ЊНИТ мегуфтем, ки ба 30% розї њастем, розї намешуданд, зеро дар пушти онњо Эрон буд ва шарти асосии ба ќайд гирифтани ин њизб дар Тољикистон талаби ин давлат буд. Ваќте мо дар Тењрон барои анљоми музокирот рафта будем, њатто ИНОТ тавассути намояндагони СММ бо мухобара Эмомалї Рањмонро розї кунонда, сўњбат карданд ва эронињо ин сўњбатро бидуни иљоза ва огоњии мо сабт карданд. Дар ин сўњбат Эмомалї Рањмон, ки кушод ва самимї сўњбат мекард, ба гуфти намояндагони ИНОТ (онњо ба мо гуфтанд, ки дидед, бо раисатон

данд. Барои хонандаи закї шояд то љое рўшан шуд, ки сулњи мо чї тавр ба даст омад ва њоло чї тавр тањриф мешавад. АМРИКО ВА АВРУПО МЕРАНЉАНД… Њоло ба назар мерасад, ЊНИТ ба љуз Эрон ва кишварњои араб пуштибонњои дигар низ пайдо кардааст. Њамсўњбати дар гузашта бонуфузи мо дар њукумат мегўяд, "дар пеши чашми Аврупо ва Амрико чї хел ЊНИТ-ро бандем? Худатон мебинед". Бахусус ки дар Миср "Ихвонулмуслимин" ќудратро ба даст гирифт, мешавад тахмин зад, ки ин таљриба дар чанд кишвари дигар њам такрор мешавад. Дидед, ки сарвари Миср як ба Аврупо рафта, ваъдаи озодињои демократиро дињад, Амрикову Аврупо њам кафкўбї хоњанд кард. Аљаб нест, ки интихоби њатто њамон русњо сари исломиёни Осиёи Марказї ќарор гирад. Аз њоло онњо менависанд, ки "умеренные исламисты, лучше неумеренных коррупционеров". Русия њам мехоњад њукуматњои минтаќаро демократї бинад, то ин ки фасодзада? Вањдати якљониба Аз ин зиёд намегўем ва бармегардем сари сулњу вањдати воќеї. Фасод, мањалгарої, поймол карда-

Ногуфтањои 15 сол Сулњи Тољикистонро дар асл кињо ба миён оварданд?

Сурия, Югославия? Дар њељ як ин кишварњо як миллат ва эътиќодмандони як мазњаб наљангидаанду намељанганд. Даъвогарон шукр бояд кунанд, ки тољикон лоаќал љое аз тољик будани худ тавонистанд истифода кунанд. Институт намешавад, зеро хориљињо хуб мефањманд, ки сулњи мо чизе барои омўхтан надорад. Дигар ин ки њарду љониби ба ном сулњ аз пурра фош шудани њаќиќатњои он манфиатдор нест. СУЛЊИ ТОЉИКЇ Бо гузашти 15 сол ањён-ањён нозукињои музокирот ва иштибоњу хостањои тарафњо ошкор мешавад. Давлат Усмон, яке аз иштирокчиёни раванди музокироти сулњ ахиран иќрор шуд, ки 30 дарсади њукумати интиќолї аз тарафи ИНОТ њирфаї набуданд ва њамзамон ин нерўи беш аз садњазорнафарае, ки дар пайи имзои сулњ ба ватан баргаштанд, иттињод набудани худро ни-

сўистифодањо аз сулњ, оромї ва ибораи "сиёсати хирадмандона", иборањои дигар њам садо медињанд: "боз љанг мехоњед?", "як бор љангро бо онхо дидем", "њўшатонро ба сар гиред…" ва ѓайраро зиёд мешунавем. Аммо гўл задани миллат ва љомеаи залил њам марз ва андоза дорад. Агар дигарбора барои њамон Эрону Русия зарур шавад, боз чї корњое намекунанд. Ин хонашериву майдонѓарибї ва дар гўши мардум "паридан"-њо ба кадом хотир аст? РУСИЯ ВА ЭРОН Њоло бубинем, ки вањдатро бо чї арзише бояд истиќбол кунем? ЊНИТ - меросе, ки Сайид Абдуллоњи Нурї, роњбари ИНОТ дар радифи розигї ба сулњ ва дасти додааш бо Эмомалї Рањмон ба Тољикистон дод, чаро бояд аз сањна равад? Ин њама фишорњо сараш ба кадом хотир аст?

хело гуфтугу кардем ва гапамонро гузарондем) сўњбат возењ шудааст. Баъди ин њодиса мо дигар ба Эрон барои музокирот нарафтем, - мегўяд њамсўњбати мо. Як нафар аз мухолифини собиќ, ки нахост номаш зикр шавад, гуфт, музокироти сулњро мо ба њукумат њанўз моњи апрели соли 1993 пешнињод карда будем, аммо њукумат даќиќан пас аз як сол розї шуд: - Мегуфтанд, ки моро ба расмият намешиносанд ва бо мо созиш карданї нестанд. Дар пушташон, ки Русияву Ўзбакистон буданд, дилашон пур буд. Аз рўи иттилои мо, Борис Елтсин сарварони ваќти Тољикистонро маљбур мекунад, ки сулњ кунад ва онњо њам сари мизи музокирот нишастанд. Аммо дар ибтидо, ба ќавле "фуки њукумат њам чухт буд". Аммо ваќте Толибон наздиктар меомаданду нерўњои ИНОТ дар шарќи Тољикистон мусаллат шуданд, ба гузашт кардан шурўъ кар-

ни ќонун аз тарафи ќонунќабулкунандагон, ављ гирифтани "хостањои марказњои ќабул дар таќдири интихоботњо ва таъйини кадрњо", шиддат гирифтани раванди муњољират вањдати миллиро хатчадор мекунад. Артиши пасмондаи шўравї, ки ѓояи коммунизмро як замон ситоиш мекарданд ва сиришташонро бо обу хоки сиёсати шўравї танидаанд, њоло демократ шудаанд ва давлат меронанд.

15 сол боз њамон як афрод дар мансабњо мечарханд, аммо њастанд нафароне, ки дар як мансад ва вазифањои давлатї насб шудаанд, намечарханд ва чархидан намехоњанд. Њатто президенти кишвар амалњои ѓайриќонунии онњоро дар сатњи вазирї ва аъзои њукумат будан, бо мансаби каме пойинтар "авф" мекунад, яъне "вањдат" -ро нигоњ медорад. Њоло 15 сол боз мо дар парлумон як чењрањоро мебинем, ба истиснои тайи солњо ба маќомњои дигар рафтану аз маќомњои дигар баргаштани бархе. Афзун бар ин 15 сол боз мо насли муњољир тарбия дорем, насле, ки бепадару бемактабу саломатиаш зери суол рафта, барои ояндаи дурахшон мезияд. Илова бар ин беш аз 15 сол аст, ки мо ба сафи артиш тариќи "облава" сарбоз мефиристем, 15 сол боз касеро таваљљўњ дорем вакил мекунем, вазирони "оќиламон" ќонуни хизматчии давлатиро поймол карда, дар њукумат фарзандонашонро ба кор мегиранд ва онњоро намояндаи Тољикистон дар созмонњои бонуфузи љањонї мемонанд ва дањњо ногуфтаи дигар. Аммо мо бо умеди вањдати аслии миллат ва шифоёбии захмњои мањал, фасод, муњољират ва рушди Тољикистон ин љо нуќта мегузорем. Ба худ оед, њанўз дер нашудааст! Њарамгули ЌОДИР

№14 (290), 27-уми июни соли 2012

9

Баъди рафтани прокурор аз мањбаси Вањдат, гуфта мешавад, онњое, ки шеваи рейдро ба ў шарњ додаанд ва њамзамон шикояте, ки доштанд, мавриди љазо ќарор гирифтанд.

Рейд дар мањбаси Вањдат 22-юми июн, соати таќрибан 13.00 ба "Нигоњ" иттилоъ омад, ки масъулони муасисаи ислоњии ЯС 3/2 Сарраёсати иљрои љазои Вазорати адлия барои санљиш ба муассисаи мазкур, ки маъруф ба зиндони "Кирпичний" омадаанд ва ба мањбусон "муносибати ѓариќонунї" мекунанд. Тибќи иттилои ба мо расида, масъулини раёсат ва маъмурони зиндон рейд - тафтиши вижа доир карда, њамзамон љойхоб ва лавозимоти мавриди истифода мањбусонро гирифтаанду ќисмеро шикастаанд. Манбаи мо мегуфт, ки худаш зиндонї ва корманди ин муаасиса нест, аммо виљдонаш аз рафти рейд ва муносибат бо мањбусон азоб медињад ва маљбур шудааст, ки моро хабардор кунад. Ба гуфти манбаъ, њангоми гузаронидани рейд масъулони муассиса бо мањбусон муомилаи ѓариќонунї ва берун аз одобу ахлоќ доштаанд.

"РЎЗИ СИЁЊ…"

"Нигоњ" фавран бо Прокуратураи генералї дар тамос шуда, ба Рустам Азизов, и. в. прокурори назорати иљрои ќонунњо дар муассисањои ислоњї мурољиат кард. Мавсуф гуфт, ки намояндаи ин нињод фавран дар љойи њодиса ќарор њохад гирифт. Пас аз он ки Рустам Азизов хабари расидани намояндааш ва санад кардани нишондодњоро таъйид кард, ба мо иттилоъ расид, ки мањбусон аз ин амалкард ё рейд эътироз карда, дастури љамъ кардани зарфњои шикаста, љойхоби даридаро иљро накарданд ва мунтазири омадани прокурор шудаанд. Прокурор ахиран ба назди онњо њам рафт.

Масъулони мањбасхона бар онанд, ки "дар асри интернет мањбусон њам доно шудаанд ва аз оддитарин муносибат "гап метарошанд" ва ё њатто "аз таги нохун чирк мекобанд". Бино ба иттилои ба мо расида, дар кулли мањбасхонањои кишвар доир кардани чунин рейдњо оѓоз шудааст, аммо шева ва ќоидањои он боиси нигаронї аст. Маќомот дар ин маврид чизе гуфтан намехоњанд ва ба њомиёни њуќиќи инсону журналистон иљозаи дохили мањбасхонањо шуданро намедињанд. Аммо бархе аз љузъиёт ба мо аз дигар манобеъ маълум шуд

РЕЙДИ НОМАФЊУМ Хабарнигори "Нигоњ" њам ба мањалли њодиса шитофт. Ваќте ба мањбасхона расидем, ки намояндаи прокурори генералї онро тарк кардааст. Моро дар сањни мањбасхона роњбари муасиса пешвоз гирифт ва бидуни шаф-шаф ворид шудани моро ба муассиса рад кард. Аммо иттилоъ дод, ки аз субњ рейд рафта истодааст. Роњбарияти Раёсати иљрои љазои назди вазорати адлия њам он љо њозир буд. Онњо њам

- сола аз Конибодом худро овехтааст. Баъди чанд рўзи ин њодиса мањбуси дигар Азизов Далерро ёфтаанд, ки дар гарданаш аз алмос - лезва љароњатњо дошт. Далер њоло дар ќисми тиббии муассиса бистарї аст.

Чаро зиндониёни "Кирпичний" Иззатулло Шариповро интизоранд?

МУЉОЗОТ АЗ ШИКОЯТ ВА ШИКОЯТ АЗ МУЉОЗОТ?

ќонунї будани рейдро тасдиќ карданд, аммо љой доштани азияту шиканља ва муносибати ѓайриќонунї бо мањбусонро рад карданд. Ба гуфтаи онњо зимни тафтиш аз мањбусон 8 телефони мобилї ва корд ёфт шудааст.

Баъди рафтани прокурор аз мањбаси Вањдат, гуфта мешавад, онњое, ки шеваи рейдро ба ў шарњ додаанд ва њамзамон шикояте, ки доштанд, мавриди азият ќарор гирифтанд. Роњбарияти мањбасхона Нозим Ќарочаев (барои мо номаълум монд, ки номи хонаводагии ин

мањбус Ќарачаев аст, ё Ќарочаев) ро бо далели он, ки ба прокурор шикоят кардааст, се соат дар зери офтоб, азият додаанд. ?амчунин мо маълум кардем, ки њафтаи гузашта дар њамин муассиса Нўъмон Сатторќулов, мањбуси 32

Нигаронии пайвандон аз њукми аъзои Њизб ут-Тањрир Суди Олї мањкумшудањоро бо нашр ва пахши вараќањои ин созмони мамнўъ дар минтаќањои мухталифи кишвар афбдор кардааст, ки мазмуни онњо даъват ба таѓйир додани сохтору низоми давлатдорї ва бунёди хилофати исломї будааст, айбдор кард. Мањкумшудагон, ки асосан сокинони ноњияњои Рўдакї, Турсунзода, Душанбе, Хатлон, ва Суѓд њастанд, моњи январ-феврали соли љорї аз тарафи Кумитаи давлатии амнитяи миллї боздошт шудаанд. Маќомот инњоро тибќи моддаи 307, - даъвати оммавї барои зўран таѓийр додани сохти Конистутсионї ва

Суди Олии кишвар 12 шањрванди Тољикистонро бо айби узвият дар љараёни мамнўъи Њизб утТањрир гунањкор дониста, аз 4 то 14 соли зиндон мањкум кард. моддаи 198- барангехтани кинаву адовати миллї ва динї гунањкор донистааст. Аммо пайвандони мањкумшудагон аз ин њукми Суд норозї буда, мегўянд ки ин афрод мањбусони сиёсї њастанд, на бунёдгарои исломї ва муќобилони сохти Кониститусионии кишвар. Ба гуфтаи наздикони мањкумшудагон, мурољиатнома аз номи мањкумшудагон ва наздикони онњо аллакай ба президенти Тољикистон Эмомалї Рањмон ва Иттињоди Аврупо ирсол гаштааст, ки дар он њукми суд ноо-

дилона унвон шуда, дар бораи истифодаи шиканља аз љониби маќомот нисбати мањкумшудагон маълумот дода шудааст. Дар Тољикистон аз соли 2001 љараёни Тањрир дар ќатори чандин њизбу њаракатњои исломї мамнўъ эълон шуда фаъолият ва робита бо ин созмонњо дар ќаламрави кишвар љиноят мањсуб мешавад. Айни њол дар Тољикистон 14 созмону њаракати исломї њамчун созмонњои терористи мамнўъ эълон карда шудаанд. Гуфтанист, ки яке аз ин со-

змонњо “Ихвонулмуслимин” мебошад, ки намояндаи ин созмон Муњаммад Мурсї, ахиран 24-уми июн дар интихоботи призидентї дар Миср пирўз шуд. Намояндаи ваколатдори президенти Тољикистон дар парлумон дар робита ба ин масъала гуфт, ки баъди эълон шудани натиљаи интихобот дар Миср рўйхати созмонњои террористї, барои рў ба рў нашудан бо мушкилот дар њамкорї бо давлати Миср бознигарї хоњанд шуд. «НИГОЊ»

Њарчанд, ки сари чанд ваќт роњбарияти Раёсати иљрои љазои вазорати адлия дари мањбасхонањоро ба рўи рањбарияти болої, рўзноманигорону њомиёни њуќуќи башари дохиливу хориљї мекушоянд, мањбусон мегўянд, ки онњо имкони ошкор њарф задан аз мушкилоти худро надоранд. Прокурор Рустам Азизов дар сўњбат ин нуктаро ба мо таъкид кард, ки аксари њолат мањбусон аз љой доштани мушкилот ва амалњои ѓайриќонунї дар нисбати хеш аз тарафи нигоњбонону масъулини мањбасњо худдорї мекунанд. Мањбусон мегўянд, ки ин эњтиёткории онњо асос дорад. Як мањбус, ки нахост номаш ифшо шавад тавассути њимоятчияш ба мо гуфт, "шикоят кардан расми зиндониён нест, вале мањбусон баъзан маљбур мешаванд, ки аз амалњои ѓайриќонунии кормандони зиндонњо шикоят кунанд. Баъди шикоят "рўзи сиёњат боз сиёњтар мешавад…". Ин њамсўњбати мо мегўяд "як ќоидае њаст, ки бо зиндонї бояд тарзе рафтор кард, то ба истилоњ, шохашро шикананд. Ягон-ягон одам маљбур шуда, "торпедо" мешавад". Мањбусон мегўянд, ки омадани Изаттуло Шарифов ба мањбасхона барояшон идро мемонад. "Рўзи омадани генерал мо њамаро об зада мерўбем. Ў моро як-як ањволпурсї мекунад, аммо аз шиканља намепурсад. Кош, вазъи моддї ва њуќуќии моро донад ва бењтар кунад. Бе ин њам мо аз кардаи худ пушаймонем ва љазоро дидаем, аммо њадди аќал ин ќисмати умри худро дар њамин љо амну ором гузаронем, охир" - мегўянд онњо. Ваќте аз муассиса дур мешудем, хабар расид, ки њоло мањбусон намоз мегузоранд, ки "торпедо"и онњоро ба хотири расонидани шикоят ба прокурор дохили тањхонаи сарди обдор накунанд ва ё дар гармии офтоб "љазо"-яшон надињанд. Њарамгули ЌОДИР

10 №14 (290), 27-уми июни соли

2012

"Нобуд карда шудани тайёраи мо як рўйдоди басо љиддист. Њатто агар њавопаймоњои мо њарими њавоии Сурияро наќз кунанд, ин сабаб намегардад, ки онро сарнагун созанд. Сурия наметавонад амали худро њаќ барорад" Дар арафаи њар љанги тањмилї љонибњои муддаї даст ба иѓвоњое мезананд, ки тавонанд бањонањоро барои њамла ва ё саркўбии њамдигар фароњам оранд. Дар масъалаи Сурия низ њар рўз иѓвогарии тоза рух медињад ва њадаф зери фишори равониву њарбї ќарор додани Башор АСАД аст. Ин сенариё аз ќабл маълум аст Дар вазъияти љангї аз кўчактарин бањона истифода мешавад. Ва нињоят иѓвои нав. Рўзи љумъаи гузашта (22-июн) Сурия як њавопаймои љангандаи Туркияро сарнагун кард. Эълон шуд, ки ин тайёра њарими њавоии Сурияро наќз кардааст, халабонњояш ба овои огоњї посух надодаанд. Аммо сарвазири Туркия Раљаб Тайип ЭРДУЃОН ва президенти ин кишвар Абдулло ГУЛ дар нахустин даќиќањои пахши хабари мазкур эълони интиќом карданд. Даъвои онњо ин аст: њавопаймо бо суръати баланд парвоз мекард ва эњтимол дошт марзи њавоиро наќз кунад. Ва Сурия набояд онро мезад. Аммо сар аз рўзи душанбе лањни суханони сарварони Туркия мулоимтар шуд, то ба њадде, ки Дабири кулли СММ Пан Ги МУН аз он ситоиш кард. Онњо акнун мегўянд хостори тањлилу баррасии мунсифонаи коршиносони мустаъќиланд. Аз љумла вазири корњои хориљии Туркия Ањмад ДОВУД-уѓлї дар сўњбаи бо њамтои руси худ Сергей ЛАВРОВ гуфтааст, ки ин тайёра бор надошт ва бидуни шарик дар њоли парвоз буд. Он иртиботе ба бўњрони Сурия надошт ва аз сўи дигар ягон кишвар дар чунин њолат њавопаймои љангадаеро танњо ва бидуни силоњ ба њарими њавоии кишвари дигаре намефиристад. Вазири турк њамчунин гуфтааст ба изњори назари љониби Сурия, ки мегўяд мансубияти тайёраро намедонист, бовар надорад. Намояндаи ВКХ Сурия Љињод МАЌДИССЇ дар блоги худ дар шабакаи иљтимоии Twitter навишт, ки ин "амали таљовузбарангез набуд" ва њарбиёни Сурия низ намедонистанд, ки тайёра мансуб ба Туркия аст. САРНАВИШТИ АСАДУ АЛАВИТЊОИ СУРИЯ Њодисаи сарнагун шудани њавопаймои љангандаи туркї дар ќалам-

ШАРЊИ ХАБАРИ №1 Путин баъди 7 сол бори дуюм аз Исроил дидан мекунад ва ба назар мерасад минтаќа тўли ин 7 сол бўњронитар аз ќабл шуда. Дар муддати ин њафт сол Москав яке аз муњимтарин муттањидони худ Либияро, ки замоне дар таъини сиёсатњои минтаќавї наќши калидї дошт, аз даст дод. Дўсти Москав Муаммар ЌАЗЗОФЇ то замоне, ки Путин дубора ба арши ќудрат нишаст, на танњо суќут намуд, балки ба ќатл расид. Аммо дўстони дигари Москав њоли хубтаре аз Ќаззофї надоранд. Бахусус, Башор АСАД дар њоли басо мудњиш ва садамавї ќарор дорад. Дар Эрон бошад тањдидњои ѓарбї беш аз њар ваќти дигар пурзўр мешаванд. Ба назар мерасад Русия дар њељ кадом аз бўњронњои љањонї то ба

Асрори њавопаймои сарнагуншудаи Туркия рави Сурия метавонад сањифаи наверо дар равобит миёни ин ду кишвар боз кунад. Сарвазири Туркия Раљаб Тайип ЭРДУЃОН дар оѓоз мавќеъи хашине нисбат ба Башор АСАД дошт. Вай борњо ўро њушдор медод, ки бо мардум ва ќањри сокинон набояд бозї кард. Эрдуѓон борњо Асадро гуфта буд: ба сарнавишти Ќаззофї нигоњ кун! Вале Башор АСАД нигоњ накард. Имрўз, ки њоли ин кишвар танг шудааст, њамон ишораи Эрдуѓон хоставу нохоста ба сари њар тањлилгар мерасад. Башор АСАД њам њокимиятро намехоњад осон аз даст дињад. Вай албатта, аз Ќаззофї бо тадбиру ройи мувофиќаш фарќ мекунад. Ислоњоти сиёсие, ки то њол ба роњ монд, агар Ќаззофї анљом медод, шояд Либия њоли дигар медошт. Асад дар Сурия интихоботи парламониро гузаронд, њукуматро пароканда ва њукумати нав таъсис дод. Мухолифонашро ба ин њукумат роњ дод, ањзобро озод гузошт, зиндониёнро авф намуд, садњо тан аз мухолифони паси панљараро озод кард. Вале ин њама ба чашми касе наменамояд. Зеро њадафи Ѓарб канор задани худи ўст. Бо Башор гапи Ѓарб напўхт ва боќї монданаш ба манфиатњои он нест. Ба назар мерасад дар Русия њам тадриљан дарк мекунанд, ки намешавад бо Асад то ба охир содиќ монд, билохира ўро сарнагун хоњанд кард. Ин аст, ки Москав ахиран пешнињод кардааст Асад интихоботи зудраси президентиро эълон кунад. Аммо ба назар мерасад ў намехоњад ин роњи пурзањмат ва мушкилро пушти сар гузорад. Шояд вай роњи Ќаззофиро ин-

тихоб кардааст, ки љанг бо мухолифон то охирин ќатрањои хун аст. Аммо ба талошњои ѓарбиён суќути тайёраи туркї метавонад бањона шавад. Аксари тањлилгарони турк ин њодисаро як рўйдоди басо љиддї мењисобанд ва мегўянд акнун Анќара метавонад њуќуќи байналмилалии тафтиши сабабњои суќути њавопаймои худро дарёбад. Онњо њамчунин бовар доранд, ки Туркия ин њодисаро ба муњокимаи СММ ва паймони НАТО хоњад гузошт. "Њодисаи нобуд карда шудани тайёраи мо як рўйдоди басо љиддист. Њатто агар њавопаймоњои мо њарими њавоии Сурияро наќз кунанд, ин сабаб намегардад, ки онро сарнагун созанд. Сурия наметавонад амали худро њаќ барорад", гуфтааст дипломатии собиќ Онур ОЙМЕН дар сўњбат бо ширкати телевизионии NTV. Профессор Билгї Илтер ТУРАН низ гуфтааст, ки "мавќеъи ишѓолкардаи Сурия хасмона аст ва он наметавонист ба ин зудї вориди амал шавад ва тайёраро сарнагун созад. "Иќдоми баъдии Туркия бояд истифода аз њуќуќњои худ тибќи меъёрњои ќабулшудаи байналмилалї бошад". Њуќуќшиноси дигари матрањ дар ин кишвар, профессори донишгоњи Едипет Месут ЉАШИН гуфтааст, ки эњтимол меравад Туркия талаб кунад, ки як кимиссияи байналмилалї љињати тањќиќи ин њодиса созмон дода шавад. Вале на њамаи тањлилгарони коршиносони Туркия аз ин гуна изњори назарњо пуштибонї мекунанд. "Агар њавопаймои Туркия њарими њавоии Сурияро наќз карда бошад,

наметавон онро њаќ нишон дод", гуфтааст тањлилгари масоили байналмилалї Њусейн БАГЉЇ. ЊАДАФ - СУРИЯ Ё ЭРОН? Њодисаи наќзи њарими њавоии Сурия аз љониби тайёраи њарбї дар наздикии шањри марзии Латакия сурат гирифтааст. Ин мавзеъ дорои як системаи таќвиятёфтаи сипари зиддимушакї буда, бо ЗРК муљањњаз аст. Аз нигоњи љуѓрофї он аз чашмњо пинњон нест ва дар њамаи харитањои њарбии минтаќа инъикос ёфтааст. Аз ин рў гуфтани он ки њарбиёни Туркия аз он бехабаранд, як иддиои бепоя аст. Агар ба ин нукта таваљљўњ карда шавад, пас метавон ба умќи ин њаќиќат њам расид, ки бо судури фармони парвоз аз ќаламрави Латакия фармондењони турк бо дастони худ халабонњои худро ба дасти марг супурданд ва яке аз бењтарин тайёрањои љангии худро низ аз даст доданд. Худсафедкунињо дигар суде надорад, набояд мутахассисон фирефтаи ин таблиѓот шаванд, ки њавопаймои љангї бидуни силоњ ва ё бидуни маќсад болои марзи кишвари дигар парвоз мекард. Ин лоиња њадафи худро дошт, вале оќибаташ ба фољеа анљомид. Ва шояд ќаблан њам ин чиз пешгўї мешуд, зеро оќибатњои њар амалиёти тарњрезимешуда пештар баррасї мешаванд. Ба њар сурат ду халабони бехабар аз бозињои сиёсї худро ба коми марги иљборї супурданд. То замоне, ки ин шарњ омода мешуд, шахсияти халабонњо мураррифї нашуда буд. Шояд ба он уме-

Путин дар Ховари Миёна Аз миёни хабарњои аввали њафтаи љорї сафари президенти Русия Владимир ПУТИН ба Ховари Миёна муњимтар буд. Сарвари Русия сафари аввалини худ ба Ховари Миёнаро аз Исроил оѓоз намуд ва бо маќомоти ин кишвар, бахусус сарвазири давлати яњудї Бинёмин НАТАНЁЊУ ва президенти он Шимон ПЕРЕС дидор ва гуфтугў кард. Дар ин бораи ИТАР-ТАСС, Рейтер, ВВС ва дигар хабаргузорињои машњури олам иттилоъ доданд.

њол пирўзї надорад. Баъди ронда шудан аз Балкан, ки ба ќавле њамнажодонашро пуштибонї мекард, аз њавзаи кишварњои араб низ ронда мешавад. Суќуди Башор АСАД, ин ќабл аз њама рафтани Русия аз минтаќа аст. Ва мемонад Эрон. Барои давлати яњудї гуфтугў бо Путин сари ќазияи Эрон манфиатноктар аз гуфтушунид дар мавриди Сурия аст. Зеро ба назар мерасад акнун Исроил бими чандоне аз Димишќ надорад ва њатто кори Башор АСАДро њалшуда медонад. Аммо дар мав-

риди Эрон месазад, ки њарфе бигўяд. Зеро муњимтарин пуштибони Тењрон алњол Москав аст ва Эрон дар њељ замоне душмании ошкори худро бо Исроил пинњон накардааст. Њатто президенти он Мањмуди АЊМАДИНАЖОД бо истифода аз њар фурсати муносиб изњор медорад, ки ин давлат бояд дар харитаи олам набошад. Ахиран Исроил як љанги эълоннашудаеро ба муќобили Эрон ба роњ мондааст, ки љанги компутарист, бо истифода аз вирусњои ќавї аз кор баровардани системаи ком-

муникатсионии объектњои атомии Эрон ва дуздидани асрори махфї аз компутарњои ин кишвар аст. Натанёњу ба Путин гуфтанињои зиёде дар бораи Эрон дорад, аз даъвати пуштибонї аз ќатъномањои СММ то пайвастан ба тањримњои иќтисодї алайњи ин кишвар. Вале дар баробари ин Путин њам њарфи гуфтание дорад. Барои сарвари давлати Русия хушоянд нест, ки Амрико бо машаварат Русияро ба аќиб нишастан аз мавќеъи худ даъват кунад, вале баъдан ба ваъдањои худ вафо накунад. Инро дар сўњба-

данд, ки онњо дар ќаъри уќёнус њамоно зиндаанд. Дар замоне, ки сиёсатмадорони паси парда ба бозињои сиёсии худ машѓуланд ва яке љониби дигарро муттањам ба љиноят эълон мекунад, тањлилњое њам мунташир шуданд, ки сохтакорињои ин иддиоњоро фош мекунанд. Чунончї, сомонаи sokol_ff (маљаллаи хусусии русї) бо интишори тањлиле инро ба љанги оянда ва эњтимолии Амрико зидди Эрон рабт медињад. Бино ба навиштаи муаллифи маќола Сурия яке аз њамсоягони ќудратманди наздик ба Эрон аст ва аз сўи дигар ин ягона кишварест, ки њоло њам аз Тењрон пуштибонї мекунад. ИМА бим аз он дорад, ки дар сурати њамла ба Эрон Сурия метаовнад ба парвози њавопаймоњои љангии ин кишвар монеъа эљод кунад. Вале њоло муњимтар аз њама барои Пентагон лозим аст донад, ки сипари дафъи мушакии Сурия то кадом њад ќудратманд аст. Аз тариќи Сурия кўтоњтарин хати парвози Исроил ва Эрон убур мекунад.Аз љониби дигар миёни Тењрон ва Димишќ муоњадаи њарбї вуљуддорад,ки ду кишвар метавонанд дар њоли таљовузи бегонагон дар канори њам ќарор бигиранд. Барои ИМА дар ин шабу рўзи тарњрезињои даќиќи зарба ба Эрон мушаххас кардани нерў ва азамати системаи сипари зиддимушакии Сурия басо муњим аст. Аз ин рў ба иѓвои навбатї роњбарони сиёсии Туркия љалб карда шуданд. Ва ё њаддиаќал Пентагон инро бидуни огоњии роњбарияти олии Туркия якљо бо фармондењони артиши ин кишвар роњандозї кард. Баъди анљоми фољеабори тарњи мазкур амрикоињо ба ду њадаф даст ёфтанд Аввал ин ки равобити бе ин њам мураккаби Сурияву Туркияро мураккабтар карданд ва Анќараро бештар аз њар ваќти дигар ба муќобили Димишќ ќарор доданд, аз сўи дигар даќиќ карданд, ки бидуни нобудсозии системаи сипари зиддимушакии Сурия њамла ба Эрон барояшон хатаровар аст", -менависад муаллиф. Ва њамин манбаъ љузъиёти дигарро њам пайгирї кардааст. Рўзе баъд аз интишори маќолаи ќаблї навишт, ки њавопаймои љосусии "F-4 Phantom" бо вазифа ва ўњдадории љамъоварии маълумот аз пойгоњи њарбии Малатя, ки аз љониби туркњову амрикоињо муштаракан истифода мешавад, ба њаво хест. Пас метавон мутмаъин буд, ки Пентагон дар љараёни њодиса ќарор дошт ва ин парвози муштараки амрикоиву туркї буд.

Фирўз МУЊАММАД таш бо хабарнигорон дар Порис гўшзад карда буд. Ишораи ўро њамагон фањмиданд. Яке Ироќ буду дигар Либия ва њоло Сурияву баъд Эрон. Путин мегўяд, мо бо боварї даст ба кор мешудем, вале њар бор акси ваъдањоро медидем. Яъне, дар мавриди на Сурия ва на Эрон Москав намехоњад аќибнишинї кунад. Њатто Чин њам ахиран бар хилофи дархости Иттињодияи Аврупо дар мавриди тањрими нафтии Эрон эълон кард, ки хариди нафти хомро аз ин кишвар афзоиш хоњад дод. Ба назар мерасад дар идомаи таќсими бахши Ховари Миёнаи љањони муосир Москав мехоњад даст ба амал занад ва як сабаби сафари Путин ба минтаќа мањз њамин аст. Яъне, ошної бо вазъи минтаќа ва тасмимгирї вобаста ба он.

Насрулло НИЁЗЇ

№14 (290), 27-уми июни соли 2012

Гурўњњое, ки муњољиронро ба бозињои мањал кашонидаанд, асосан нафароне њастанд, ки њунари кор кардан ва бо мењнати халол пул ёфтанро надоранд.

11

12 №14 (290), 27-уми июни соли

2012

Дарро пўшиду рафт. Пас аз яку ним соат баргашт. Њамкоронаш бо ў љанљол бардоштанд, ки "мо дар ин офтоби гарм "шашлик" шуда нишастему ту бошї пивои хунук занї рафтї?! (идома аз шуморањои гузашта) ЧЕКЧИН - Мо Ќодирѓуломовро нигоњ дорем, - гуфт яке аз њамроњони Мирзо. Пас аз чанд лањза ў рафт, вале боз гашта омад. Дар дасташ санбўсаву об гирифта овард ва гуфт: - Бачањо, бахшиш, ки мо мењмондорї карда наметавонем. Њаминро гиред. Нишаста буданд, ки Ќодирѓуломов хандакунон омад, маълум буд, ки кореро ба манфиаташ буд кардааст. Њама боз ба истгоњ рафтанд, ки он бача омадааст. Мирзо рост ба наздаш рафта, пурсид: - Маро мешиносї?

- Њо, ман Шуморо чанд ваќт пеш дида будам, дар њамин љо мошинаатонро монда будед.

- Ман ба ту пули истгоњро додам?

- Њо. Ќодирѓуломов аз ў пурсид: - Ба ѓайр аз ин одам дар мошин каси дигаре буд?

- Њо, ду нафари дигар буданд. Мошинро њамин љо монданд, баъди чанде боз рафтанд.

- Ту он одамњоро бинї, мешиносї, - пурсид муфаттиш.

- Ман онњоро намешиносам, лекин њозир, агар нишон дињї мешиносамшон. Дар ин миён як марди тануманди дигар ба онњо њамроњ шуда, пурсид: - Чи гап аст, тенљї аст?

- Ака, маро "подставит" карда-

"Заказ" аз "Ганљина"? ки њаќќи хизмат 2 сомонї мешавад. Мирзо, ки дар љайб пул надошт, аз Ќодирѓуломов 2 сомонї гирифта, ба ў дароз кард. Ваќте кўњнадўз дид, ки Мирзо аз корманди милитсия пул гирифта, ба ў дод, гуфт: - Ака, лозим нест.

- Бигир, ин пули ман аст, чунки њоло инњо аз ман 42 сомонї ќарздоранд, - гуфт Мирзо.

Ин ту маро латукўб карданї?

- Тавба кардам...

гианд, - гуфт Мирзо. - Инњо мара ба ин љо оварданд, то нишон дињам, ки дар куљо мошинамро мондам, оё њамроњ доштам ё не?! Байни он мард ва кормандони ШКД камтар бањс шуд. Он мард мегуфт, мо истгоњ сохтем, ки мардум мошинашонро бањузур монда, корашонро бинанд ва боз мошинаашонро тинљ гирифта раванд, ту бошї ба мо њар чї мегўї?!

- Додар, туро ба ШКД-и Норак даъват кунем, њамин гапњоятро мегўї, - гуфта, ба "чекчин" нигоњ кард, муфаттиш.

- Ака, куљое набошад, њамин гапамро мегўям, фарќ надорад.

Њама ба бозор рањсипор шуданд. Ваќте ба бозор омаданд, Мирзо бояд савдогаронеро нишон медод, ки аз онњо себ, зардолу ва бодиринг харида буд. Аммо дар он раста фурўшандањои манзури Мирзо набуданд, лекин дар њамсоягии онњо, ки як муйсафед менишаст, ўро шинохт.

- Ака, њамсояатон нест?

- Не, онњо имрўз бор надоранд, пагоњ мешаванд, агар хоњї аз ман хар. Аз бозор баромаданд, Мирзо нигоњ кард, ки пойафзолаш кандааст. Рост пеши кўњнадўз рафтанд. Ў пойафзолро дуруст кард ва гуфт,

Дар ошхона Баъд рањсипор гаштанд ба самти ошхонаи "Мадина". Ваќте наздик шуданд, Мирзо ба муфаттиш гуфт: - Биёед, њамакаса надароем, кор безеб мешавад. Ман, худат ва як милисаи дигарро њамроњ гир, меравем, ман худам мепурсам, Шумо нигоњ кунед. Ба ин маслињат розї шуданд ва рафтанд дохил. Назди љавонзане омаданд, ки он љо меистоду њисобї мекард ва Мирзо аз ў пурсид: - Апа, мара мешиносї?

- Њо, якчанд рўз пеш омада будед бо як корманди ОБНОН. Дар њамин ваќт Ќодирѓуломов њуљљаташро бароварда, нишон дода гуфт: - Ман полковник Ќодирѓуломов. Ту бо мо меравї, баёнот медињї, ки онњоро мешиносї. Туда проблема даркорай? Он зан гашту гуфт, ки не, ман њељ касро намешиносам!

- Апа, барои чї ин хел мегуї? -

гуфта Мирзо садо баланд кард.

- Ман дар ин љо зиндагї мекунам, барои ман проблема даркор нест. Ќањри Мирзо омад ва ба Ќодирѓуломов гашта гуфт: - Ака, ту аз Худо наметарсї? Барои чї ин корро мекунї? Кадом рўз барои ин корњоят Худованд туро мезанад!

- Чї ин ќадар дод задестї? Масъалаи туро барваќт њал кардаанд, барои њамин, хап ист! Ту думи кадом хари калонро сахт љуќидаї! Ногоњ аз дохил - љойи хўрокпазї зане дар даст чўби полшўяк (швабра) баромада, чї гап аст, гуфта пурсид. Зани аввала гуфт, ки ту хап кун, кори ту нест. Мирзо аз ў пурсид: - Маро мешиносед? Ман дар њо ана он стол нишаста, нон хўрда будам, Шумо пол мешустед.

- Њо, ман баробари туро дидан шинохтам, бо ту боз ду нафари дигар њам буданд. Баъд Мирзо ба Ќодирѓуломов ва он бачаи таљрибаомўз нишон дода, гуфт, ки хола инњо милисаанд, мара "подставит" кардагианд.

- Бачам, ман њамаашро даркор бошад, ба њаминњо њам мегўям. Ин дам зани аввал ба ў нигоњ карда, бо забони узбакї гуфт: - Апа, сизга проблема керак-ми (Апа, ба шумо проблема даркор аст)? Аммо он зан гуфт: - Ман агар имрўз нагўям, ман њам бача дорам, пагоњ боз инњо бачаи маро "подставит" мекунанд.

(Давом дорад)

№14 (290), 27-уми июни соли 2012

13

Адибе мисли Фирдавсї тамоми сї сол зањмат кашида, "Шоњнома"-ро навишт, бо иддаои ин ки забони форсии холис аст. Боз мебинї, ки ин љову он љо як ва ё ду арабї љузва шудааст

ПОРСИНОМА Порсинома - 3

Ёддоштњои ДОРИЮШИ РАЉАБИЁН дар бораи забони порсии сад соли ахир дар Фарорўд

Бахши 3. Бањси мо садсола аст Бањси забон дар сарзамини мо даќиќан бо њамин пурсишњо дар Аморати Бухоро матрањ буд. Мабњаси порсї дар сар то сари 153 шумораи "Бухорои шариф", нахустрўзномаи порсигўёни Фарорўд, тарњу баррасї шудааст. Наљми Ковиёнї, корманди Пажўњишгоњи улуми иљтимоии Њулланд, ки таќрибан њамаи шуморањои "Бухорои шариф"-ро мурур кардааст, менависад: "Посдорї аз забони форсї ва ислоњи он дар сафњањои рўзнома љойгоње боањамият дошт. Рўзнома дар он бурња (давра) ба масъалаи гўишу лањља, забони гуфтору навиштор, забони меъёрї, сара навиштан ва пешинаи забон пардохтааст" (JadidOnline.com, 05.03.2012). Вай дар бораи забону баёни рўзнома меафзояд, ки он омезае аз форсии роиљ дар Эрону Афѓонистон бо гўиши бухорої буд. "Лањљаи бухорої яке аз лањљањои ширини забони форсист, ки бо лањљаи Кобулу Балх ќаробати бештар дорад. Насри рўзнома равон, сода ва меъёрист. Ба таври кул, рўзнома дастури забон ва нишонагузориро муроот кардааст. Сањми рўзнома дар тањаввули насри форсї дар ќаламрави Бухоро боањамият аст". Забони расмии Аморати Бухоро порсї (форсї) буд ва бо њамин ном њам шинохта мешуд. "Бухорои шариф" њам ба забону хатти порсї мунташир мешуд. Дар шумораи якуми рўзнома мехонем: "Амороти Бухоро дорои се миллион нуфус аст. То акнун ањолии Туркистон ва Мовароуннањр як рўзнома ба забони миллї ва исломии худ надоштанд. Њоло "Бухорои шариф" ба забони расмии Бухоро, ки форсї аст, таъсис шуда, барои 9-10 милюн нуфуси исломияи Туркистон ва Мовароуннањр њамин як рўзнома аст" (Наљми Ковиёнї: "Бухорои шариф" дастаи нуре буд...", ozodi.org, 01.03.2012) Аммо аз лобалои матолиби он мешавад дарёфт, ки бањси "форсї ва тољикї" дар њамон замон оѓоз гирифта буд. Дар шумораи севуми рўзнома омадааст: "Њанўз шумораи аввали "Бухорои шариф"-ро нашр надода будем, ки баъзе оќоён дар матбаа њозир шудаанд ва ба маќолањо нигоњ кардаанду фармудаанд: "Ин љо забони умумї тољикї аст; рўзнома њам ба забони тољикї бошад, бењтар аст" (JadidOnline.com, 05.03.2012). Аммо идораи рўзнома, ки муташаккил аз афроди тањсилкарда ва таљаддудхоњи он рўзгор буд, дар вокуниш ба он хостаи "оќоён" истидлол кардааст, ки "тољикї" хондани забони порсї "аз гусехта шудани риштаи ќавмият" бармеояд ва ин ки "Бухорои шариф" мехоњад дар тањкими забони меъёри порсї бикўшад, ки барои њамаи порсигўёни љањон мафњум бошад ва мањдуд ба мањалле бахусус нашавад. "Бухорои шариф" муътаќид буд, ки сатњи саводи мардуми одиро бояд ба рўзнома наздик кард, на воруна (баръакс): "Тараќќии њар ќавм марбут ба ин аст, ки њарф задан ва сухан гуфтани худашонро тобеи навиштан ва китобат намоянд, на ин ки навиштањои худро тобеъи њарф задани авом-ун-нос намоянд. Умедворем, ки ба ќадри имкон рўзномаи мо форсии сода бошад" (ozodi.org, 01.03.2012). Наљми Ковиёнї, ки дар пажўњишњояш ба ин мавзўъ пардохта, мегўяд: "Аз назари забоншиносї, миёни забони форсї дар Эрон, Афѓонистон ва Тољикистон дар сатњи дастуру сохтори забон кадом тафовут дида намешавад. Танњо дар сатњи лањља ва баъзе аз истилоњот тафовутњое вуљуд дорад, ки натиљаи сарнавишти сиёсї-тоърихии мутафовит аст. Забони форсї, дарї ва тољикї се номи як забон аст". Дар он давра њам рўзноманигоронро ба гароиш ба гўиши роиљ дар Эрон муттањам мекарданд ва "Бухорои шариф" гилояњоро чоп мекард. Дар номаи як хонандаи рўзнома омадааст: "...Ин шева, ки дар маќолоти ахбори "Бухорои шариф" навишта мешавад, шева ва лањљаи Эрони њолия аст, ки аз сар то по маѓруќи алфозу арабињои асирулфањм ва аз се ќисмати он яке форсї аст". Аммо нуктаи љолиб ин љост, ки шеваи баёни худи нависандаи нома њам тафовути чандоне аз забони "Бухорои шариф" надорад ва њатто сахттару муъаррабтар (ъарабишудатар) аз он аст. Яъне забони навиштории порсї дар он давра ба њамин шевае буда, ки дар номаи он хонанда мебинем ё дар китобњои "Наводир-ул-ваќоеъ"-и Ањмади Донишу "Тањзиб-ус-сибён"-и Садриддин Айнї мушоњида мекунем. Забоне фохиру клоссик бо басомад (частота)-и бештари вожагони арабї. Забони порсии меъёри он даврон њамин буд ва њар касе аз хатту саводи порсї бархурдор буд, чи дар Њиндустон ва чи дар Эрону Афѓонистону Бухоро, ба њамин шева менавишт. Вале сўњбати мо аз аморатест, ки танњо ду дарсади љамъияти он саводи навиштану хондан доштанд ва барои мобаќї њамон гўиши мањаллишон кафофи гузарони рўзгорро медод ва ниёзе ба донистани забони адабии меъёр набуд. Рўзнома дар посух ба эроди хонандааш менависад, ки имкони саранависї таќрибан вуљуд надорад, яъне наметавон тамоми вомвожањо (калимањои иќтибосї)-ро аз забон дур рехт: "Холис навиштан дар ин айём, агар мумкин бошад, хеле душвор аст... Адибе мисли Фирдавсї тамоми сї сол зањмат кашида, "Шоњнома"-ро навишт, бо иддаои ин ки забони форсии холис аст. Боз мебинї, ки ин љову он љо як ва ё ду арабї љузва шудааст. Пас дар ин ќарни ахир... чї тавр холис метавон навишт?" (JadidOnline.com, 05.03.2012). Рўзнома аз мушкилоти забони порсї дар минтаќа огоњ буд ва фишори забонњои русию узбакї бар порсиро бахубї эњсос мекард ва барои муќобила бо он дар гўшае бо номи "Ќавоиди форсия" дастури забони порсиро омўзиш медод. Наљми Ковиёнї дар фарљоми маќолаи пажўњишиаш менависад: "Аз тавќифи рўзномаи "Бухорои шариф" як сада мегузарад, аммо шигифто, бисёре аз андешањо, дидгоњњо ва масъалањое, ки дар сафњањои рўзнома тарњ шуда буд, њанўз бо ќувват матрањ аст". Вале тафовути умдае миёни нигаронињои нависандагони он давра ва акнун њаст, ки марбут ба расмулхат мешавад. Навиштањои "Бухорои шариф"-ро, њамон гуна, ки дуктур Наљми Ковиёнии афѓонистонї мехонад ва торнамои JadidOnline-и эрониён мунташир мекунад, њамаи порсигўёни љањон мехонданду мефањмиданд. Ва дар сурати зарурат мешуд рўи ниёз ба соири њамзабонон оварду дар њалли мушкилоти забон кўшид. Чун аз неъмати хатти порсї бенасиб нашуда буданд. Акнун, аммо ин навиштаи моро фаќат худамон мехонему мефањмем ва агар хатти худї (порсї)-ро надонем, аз њалли мушкилоти он ољизем. Пас, танњо василаи баќои забони порсї ба сурати шоиста дар минтаќаи мо бозгашти он ба бистари худ (алифбои порсї) аст. Дар бахшњои баъдї ба чигунагии вуќўи мусибати таѓйири расмулхат њам хоњем пардохт.

14 №14 (290), 27-уми июни соли

2012

Ќабули фарзандони иштирокчиёни бартарафкунии оќибатњои фољиаи Чернобил ба муассисањои тањсилоти миёна ва олии касбии ЉТ барои фарзандони шањрвандоне, ки бар асари фалокати неругоњи барќї атомии Чернобил зарар дидаанд (ќарори мушовараи Вазорати маориф аз 1.02.с.2010, №2/18), амалї мегардад.

ВАЗОРАТИ ТАНДУРУСТИИ ЉУМЊУРИИ ТОЉИКИСТОН ДОНИШГОЊИ ДАВЛАТИИ ТИББИИ ТОЉИКИСТОН БА НОМИ АБЎАЛЇ ИБНИ СИНО

Ќоидањои ќабули донишљўён барои соли тањсили 2012-2013 Ќоидањои ќабули донишљўён ба Донишгоњи давлатии тиббии Тољикистон ба номи Абўалї ибни Сино дар асоси Ќонуни Љумњурии Тољикистон "Дар бораи маориф", Ќонуни Љумњурии Тољикистон "Дар бораи тањсилоти олии касбї ва тањсилоти касбии баъд аз муассисаи олии таълимї", "Ќоидањои ќабули донишљўён ба муассисањои тањсилоти олии касбии Љумњурии Тољикистон дар соли тањсили 2012-2013", Низомномаи намунавии муассисањои тањсилоти олии касбии Љумњурии Тољикистон", Ойинномаи Донишгоњи давлатии тиббии Тољикистон ба номи Абўалї ибни Сино тањия шудааст. Ба курси якуми њамаи факултетњои ДДТТ ба номи Абўалї ибни Сино шањрв андони то 35-солаи Љумњурии Тољикистон ќабул мешаванд, ки шањодатномаи намунаи давлатии тањсилоти миёнаи умумї, дипломи намунаи давлатии тањсилоти ибтидоии касбї, ки дар он гирифтани тањсилоти миёнаи умумї ќайд шудааст ва инчунин дипломи намунаи давлатии тањсилоти миёнаи касбї доранд. Дар ДДТТ ба номи Абўалї ибни Сино омодасозии мутахассисон аз љумлаи шањрвандони Тољикистон ба тариќи буљавї ва шартномавї амалї мегардад. Пардохти музди яксолаи тањсил барои гурўњи шартномавии факултети тиббї - 5300 сомонї, стоматологї - 5890 сомонї, фарматсевтї - 3830 сомонї ва нигањдории тандурустии љамъиятї 2670 сомониро ташкил медињад. Маблаѓи зикршуда мутаносибан ба курси 4,8 доллари ИМА гирифта шуда, рўзи пардохт маблаѓи тањсил бо назардошти ивазшавии курси доллари ИМА амалї мегардад. Шањ рвандони дав латњ ои хориљї, инчунин, хориљиёну шахсони бетабааи муќими Љумњурии Тољикистон ба ДДТТ ба номи Абўалї ибни Сино мувофиќи шартномаву созишномањои байнидавлатї фаќат аз тариќи шартномавї дар сурати доштани њуљљати баробарэътирофи тањсилот ва супоридани имтињоноти дохилшавї ва пардохти музди таълим ќабул карда мешаванд. Барои тољикони бурунмарзї (тољикони аќаллиятњои миллии Иттињоди давлатњои мустаќил) дар мавриди аз рўи ќоидањои умумї супоридани имтињонњои ќабул ва муваффаќ гардидан ба холи гузариш, пардохти маблаѓи тањсил њамчун шањрвандони љумњурї амалї мегардад. Ќабули шањрвандони Тољикистон ва давлатњои хориљї ба ДДТТ ба номи Абўалї ибни Сино барои гирифтани тањсилоти дуюми олї танњо дар асоси шартнома (пулакї) сурат мегирад. Тањсил дар ДДТТ рўзона аст. Муњлати тањсил мувофиќи "Консепсияи ислоњоти тиббї ва фарматсевтї дар Љумњурии Тољикистон", ки бо Ќарори Њукумати Љумњурии Тољикистон аз 31.10 соли 2008 тањти №512 тасдиќ гардидааст, дар факултети тиббї - 6 сол, стоматологї 5 сол, фарматсевтї - 5 сол ва нигањдории тандурустии љамъиятї 56 сол мебошад. Довталабон ба комиссияи ќабул њуљљатњои зеринро пешнињод менамоянд: - ариза ба номи ректор; - њуљљат дар бораи тањсилоти умумї (пурра), ибтидої ва миёнаи касбї, намунаи давлатї - нусхаи аслї;

- маълумотномаи тиббї (шакли №086У); - 6 адад сурат (андозаи 3х4 см); - шиноснома; - билети њарбї ё шањодатномаи њарбии даъватшаванда; Духтарон ва писарон, ки тибќи квотаи Президенти Љумњурии Тољикистон тавсия мешаванд, бар иловаи њуљљатњои дар боло номбаршуда бояд њуљљатњои зеринро пешнињод намоянд: - ќарори шўрои педагогии мактаб; - тавс ияи Шўъбаи маорифи ноњия ё шањр; - роњхати њ укумати ноњия ё шањр. Ќабули фарзандони иштирокчиёни бартарафку нии оќибатњ ои фољиаи Чернобил тибќи ќоидањои ќабул ба муассисањои тањсилоти миёна ва олии касбии Љумњурии Тољикистон барои фарзандони шањрвандоне, ки бар асари фалокати неругоњи барќї атомии Чернобил зарар дидаанд (ќарори мушовараи Вазорати маориф аз 1.02.с.2010, №2/18), амалї мегардад. Духтарон ва писароне, ки бевосита дар истењсолот кор мекунанд: нусха аз дафтарчаи мењнатї, ќарори шўрои мењнатї ва роњхати њукумати ноњияро пешнињод менамоянд.

ЌАБУЛИ ЊУЉЉАТЊО АЗ 20 ИЮН ТО 31 ИЮЛИ СОЛИ 2012 ИДОМА МЕЁБАД Имтињон ба тариќи зайл баргузор мегардад: A) Санљиши тестї, ки аз 4 блоки фаннї иборат мебошад: - блоки I - иборат аз 40 савол аз фанни химия, ки 30-тои он ба шакли саволњои тестии пўшида ва 10тои он ба шакли саволњои тестии кушода (бељавоб) мебошад ва ба њар як саволи дурусти саволњои тестии пўшида мутаносибан 2,0 хол ва њар як саволи тестии кушода 3,0 муќаррар шудааст; - блоки II - иборат аз 40 савол аз фанни биология, ки 30-тои он ба шакли саволњои тестии пўшида ва 10-тои он ба шакли саволњои тестии кушода (бељавоб) мебошад ва ба њар як саволи дурусти саволњои тестии пўшида ва кушода мутаносибан 2,0-холї муќаррар шудааст; - блоки III - иборат аз 20 савол аз фанни физика ва математика, ки 10-тои он (аз фанни физика) ба шакли саволњои тестии пўшида ва 10тои он ба шакли саволњои тестии кушода (5 савол аз физика ва 5 савол аз математика) мебошад ва ба њар як саволи дурусти саволњои тестии пўшида ва кушода мутаноси-

бан 2,0-холї муќаррар шудааст; - блоки IV - иборат аз 50 савол аз фанњои забони модарї, адабиёт, асосњои давлат ва њуќуќ, ки 40-тои он ба шакли саволњои тестии пўшида ва 10-тои он ба шакли саволњои тестии кушода (бељавоб) мебошад ва ба њар як саволи дурусти саволњои тестии пўшида мутаносибан 1,0 хол ва њар як саволи тестии кушода 2,0 хол муќаррар шудааст; - Дар маљмўъ довталаб метавонад аз имтињони тестї то 270 холро ба даст орад. Санљиши тес тї бо забонњ ои давлатї ва русї баргузор мегардад. Дар сурати аз як блоки тестї нагирифтани хол бањои тестї дар маљмўъ ѓайриќаноатбахш њисобида мешавад. Б) Имтињон аз забони давлатї аз навиштани диктант иборат мебошад ва он мутобиќи банди 18-уми "Ќоидањои ќабули донишљўён ба муассисањои тањсилоти олии касбии Љумњурии Тољикистон дар соли тањсили 2011-2012", ки бо ќарори мушовараи Вазорати маорифи Љумњурии Тољикистон аз 26.02.с.2011, №5/3 тасдиќ шудааст, гузаронида мешавад. Довталабоне, ки муассисањои тањсилоти миёнаи умумиро бо забони русї, ўзбекї ва бо забони аќалиятњои миллї хатм намудаанд, низ аз забони давлатї

диктант менависанд. Довталабоне, ки ба имтињони ќабул њозир нашудаанд, бањои ѓайриќаноатбахш гирифташуда њисобида мешаванд. Ба курси якум бе имтињон шахсони зерин ќабул карда мешаванд: - ѓолибони љойи аввали озмуни љумњуриявї аз рўи фанњои химия ва биология, ки Тавсияномаи Вазорати маорифи Љумњурии Тољикистонро доранд; - шахсоне, ки мактаби тањсилоти миёнаи умумиро бо медали тилло хатм намудаанд; - ѓолибони љойи аввали Олимпиадањои байналмилалї аз рўи фанњои химия ва биология, ки Тавсияномаи Вазорати маорифи Љумњурии Тољикистонро доранд. Ба курси якум бе имтињон дар асоси сўњбат шахсони зерин ќабул карда мешаванд: - ѓолибони љойи дуввуми озмуни љумњуриявї аз рўи фанњои химия ва биология, ки тавсияномаи Вазорати маорифи Љумњурии Тољикистонро доранд; - ѓолибони љойи дуюми Олимпиадањои байналмилалї аз рўи фанњои химия ва биология, ки Тавсияномаи Вазорати маорифи Љумњурии Тољикистонро доранд. Аз рўи натиљањои ќисматњои якум ва дувуми озмуни тестї ба шарти гирифтани холњои муќарраршуда (мутаносибан ба бањои "Аъло) аз фанњои химия ва биология довталабони зерин ќабул карда мешаванд: - шахсоне, ки мактаби тањсилоти миёнаи умумиро бо медали нуќра хатм намудаанд; - ѓолибони љойи сеюми озмуни љумњуриявї аз рўи фанњои химия ва биология, ки Тавсияномаи Вазорати маорифи Љумњурии Тољикистонро доранд; - довталабоне, ки коллељњои тиббиро бо дипломи "Аъло" хатм намудаанд. Дар сурати ба холњои муќарраршуда ноил нагаштани довталабони дар боло зикршуда онњо имтињони хаттиро аз рўи ќоидањои умумї месупоранд. Бо гирифтани бањои мусбат (на камтар аз 130 хол) аз имтињони ќабул берун аз озмун ќабул карда мешаванд: - маъюбони гурўњњои 1 ва 2, ки мувофиќи хулосаи тиббї-мењнатї тањсил кардани онњо дар ихтисоси мазкур манъ карда нашудааст; - ятимони бе падару модар, тибќи пешнињоди њуљљатњои зарурї. Нишонии мо: 734003, ш. Душанбе, хиёбони Рудакї, 139. Комиссияи ќабул: Тел.: 22445-83, Факс: 224-36-87 E-mail: tajmedun@rambler.ru www.tgmu.tj

Корти шиносоии Тољикистон Новобаста ба њеч омил, Донишгоњи давлатии тиббии Тољикистон яке аз муассисањои бењтарини минтаќаи Осиёи Марказї ва љањон ба шумор рафта, фахри тољикони дунё гаштааст. То ба имрўз њам Донишгоњи тиббї дар озмунњои байналмилалї ва љањонї бо ишѓоли љойњои аввалин яке аз марказњои асосии омодакунии кадрњои баландихтисоси соњаи тиб боќї мемонад. Њамин аст, ки дар як сол ба Донишгоњи мазкур беш аз 100-150 нафар донишљўёни хориљї аз давлатњои дуру пешрафтаи тамоми дунё дохил мешаванд. Имсол 154 нафар донишљўёни хориљї соњиби дипломњои Донишгоњи давлатии тиббии Тољикистон шуданд. Солњои ахир ба Донишгоњи давлатии тибии Тољикистон аз Љумњурии исломии Покистон, Афѓонистон ва Њиндустон барои тањсил бештар меомадагї шудаанд. Имсол 8 нафар донишљў аз давлати Нигерия ба ин донишгоњ ќабул шудаанд. Устодону донишљўёни Донишгоњи тиббї танњо барои такмили ихтисос ва таљрибаомўзии истењсолї ба дигар давлатњо мераванд. Базаи асосии донишгоњ, ки ба тамоми талаботи байналмилалї ва љањонї љавобгў аст, донишљўёни

тољик дар њамин љо тањсил мекунанд. Ба онњо барои маълумоти олии тиббї гирифтан, соњиби тахассуси сатњи баландтарин шудан, њољати ба ягон давлати пешрафта сафар кардан нест. Айни њол, 6 њазору 550 нафар донишљўёни дохиливу хориљї дар ин даргоњ, ки бемуњобот ифтихор ва муаррификунандаи давлати Тољикистон дар љањон мањсуб мешавад, тањсил мекунанд. Аз инњо 589 нафар донишљўёне мебошанд, ки тариќи квота омадаанд. 523 нафар донишљўён шањрвандони давлатњои дигар - хориљињоянд. Тањсил дар Донишгоњи давлатии тиббии Тољикистон ба тариќи буљавї ба роњ монда шудааст. Донишгоњи давлатии тиббии Тољикистон дар кишвар аввалин мактаби олї аст, ки омўзиши гурўњњоро бо забони хориљї -англисї ба роњ мондааст. Аз 435 гурўње, ки дар донишгоњ донишљуён тањсил мекунанд, 14 гурўњ ба забони англисї, аллакай соли сеюм аст, ки тањсил мекунанд. Донишгоњи давлатии тиббии Тољикистон дар солњои охир бо Марказњои бузурги илмию таълимї ва муассисањои муолиљавии кишварњои хориљї 53 созишнома имзо кардааст, ки табодули таљриба, таљрибаомўзї, њамчунин,

корњои илмї-тадќиќотї дар ин кишварњоро ба донишљўёни донишгоњ кафолат медињад. Соли дувум аст, ки донишљўёни Донишгоњи давлатии тиббии Тољикистон дар доираи Мањфили «Мактаби тобистона»-и донишгоњ ба манотиќи кўњистони кишвар омў зиши корњои илмї-тадќиќотї мегузаронанд. «Мактаби тобистона» имсол аз 7-ум то 18-уми июли соли љорї ба кори худ оѓоз мекунад, ки дар он 50 нафар донишљўён, аз он љумла, донишљўён аз Љумњурии мардумии Чин, Ќазоќистон ва Украина, ба тадќиќот машѓул шуда, њамчунин аз таъриху фарњанги миллати мо аз наздик шинос мешаванд. Ѓайр аз ин, донишгоњ 23 мањфили дигаре њам дорад, ки наздики њазор нафар донишљуёни илмдўстро ба худ љалб намудааст. Донишљўён дар доираи мањфилњо ба корњои гуногун машѓуланд, масалан, айни њол, дар истироњатгоњи кўдаконаи «Чайка» 20 нафар донишљўи донишгоњ њамроњи донишљуёни Донишгоњи тиббии Ќараѓандаи Љумњурии Ќазоќистон зери роњбарии устодони худ доир ба беморињои стомоталогї тадќиќоти илмиро анљом медињанд.

№14 (290), 27-уми июни соли 2012

Ваќте ки мо дар бораи халои иттилоотї мегўем ва эфири худро пурра бо барномањои худї таъмин карда наметавонем, боз ин аз рўи адолат аст, ки моро аз тамошои шабакањои ватанї мањрум месозанд? Ба ин кї гунањгор аст?

МАН ЌАБУЛ НАДОРАМ!

15

16 №14 (290), 27-уми июни соли

2012

Охирон маротиба чор моњ пеш аз њабсхона бо модараш гап зада буд. Бўи дастони модарро аввалин маротиба дар он љо эњсос карда буд.

ПУРБИН Бозори хариди яклухти "Южний"-и шањри Красноярск. Акаи Муллошо аз як тољири хушкмевафурўши тољик ним кило маѓз ва ним кило мавиз харида зуд ба таксї нишаста меравад.

- Ало! Модар! Оча?!..

- Лаббай, Рањматуллои оча! Љони оча, мешунавам! Нагз њастї, писарам?..

- Ман наѓз, модар, шумо чї хел? Саломатиатон чї хел? Акаму хоњараку додараконам чї хел?..

- Наѓз писарам, њамаамон наѓз. На телефон мекунию на ягон гапу хабар. Хайр, майлаш, пуле намефиристї, о, аќалан як-як телефон кун, Рањматуллоњ. Эээ…

- Оча.. Оча, хайр гиря чї лозим?..

- Охир ин љо њар рўз як гапи нав мешунавам. Хоњарат хабар овард, ки ту дар мањбасї барои њамин ба љанозаи падарат наомадї. Духтари њамсоя аз акояш шунидааст. Тамоми дења овоза буд…

- Оча…

- Хайрият, боз додарат пурсуљў карда, хабар овард, ки дурўѓ будааст…

- Оча, шумо ба њар гап бовар мекунед? Ман хубам. Факат корњо мазааш набуд, бекор будам.

- Фотењи писари њамсоя шаш маротиба рафта меояду… Се сол шуд,

МАНГАР, КИ КЇ МЕГЎЯД... ёфт. Њатто зоѓе наменамуд дар ин зимистонњои Сургут. Табиат гўё мурда буд. Рањмат низ бо табиат њамовоз шуда, намехост дараке аз њаракат нишон дињад. Гўё ях карда бошад, худ бехабар монд, ки чанд даќиќа карахт ва аз љои нишастааш намељунбид. Нигоњаш ба намие, ки он љо ашки чашмонаш чакида буд, дўхта шуда, њатто мижа намезад. Садои модараш боз чанд муддат дар гўшаш садо медод. Охирон маротиба чор моњ пеш аз њабсхона бо модараш гап зада буд. Бўи дастони модарро аввалин маротиба дар он љо эњсос карда буд. Он ваќт

Накњати дастони модар писарам. Хайр, ягон зани рус гирифта бошї, њамроњат биёр. Ё биё, дар њамин љо духтари дилхоњатро тўй кун. Додарат њам калон шудааст. То кай навбат мепояд? Рањматии падарат то дами марг чашм ба дар буд.

- ….

- Писарам, биё, як бор баргард ба хона. Ин хел дур гаштан гирифтї, дур шуда меравї.

-…

- Рањмат?

- Ња, модар.

- Баргард, писарам.

-…

- Рањмат, ба дасти Фотењ тўша фиристода будам, ду нону маѓзу мавиз. Гирифтї?

- Кай? Оча, охир писари њамсоя ба дигар шањри Русия рафта меояд, ман дар дигар шањр, чанд бор гуфтам…

- Ээ, писарам, ў њам Расия меравад доим. Нагирифтї - чї?

- Гирифтам, оча, гирифтам, рањмат.

- Хайр, майлаш паноњат ба Худо, писарам. Бисёр гап назанем пули телефонат тамом нашавад…

- Ээ модар, ѓами телефони маро њам хўрдед?

- Хайр писарам, худата эњтиёт кун! Аз вай обњои сафед нахўр, писарам. Кушоиши корат дињад Худо! Соќу саломат амоната баргардонад Худо!

- Хайр, модар, хайр… Сардї ба 37-39 градус мерасид. Шохњои дарахтон дар оѓўши барф сархам менамуданд. На шамоле, на насиме, на шаббодае. Осмон якранг буд, сафедї моил ба хокистарї. Офтоб сеюм моњ аст, ки боре њам худро нишон надодааст. Рўзњои беофтоб. Дар осмон њатто мавзеи будани офтобро наметавон

њамсинфаш Алишер тўшањо аз модарашро то ба њабсхона ба ў расонид. Њарисона порае аз кулча мегазид, мавизе ба дањон мебурду ашкњо аз дидагонаш фуруд меомаданд. Накњати дастони модар ба машомаш мерасид. Оромии њуљраро садои аз кафи дасташ лаѓжида афтидани телефон халалдор намуд. Телефонро аз тахтафарш бардошту байни кафи њарду дастонаш дошта, сар ба девор такя зад ва ба шифти хона нигоњ карда, боз ба фикр фурў рафт. Њамсинфаш Алишер, ки сабабгори асосии се сол мањбас шудани Рањмат буд, то кушта шуданаш ўро дастгирї мекард. Мањз бо пулрезињои Алишер мўњлати зиндонї шудани Рањмат, то як андоза кам гардид. Рањмат ба њама азобу шиканљањо тоб оварда њамсинфашро нафурўхт ва дар нињоят бегуноњ њабс шуд. Оњ, агар медонист, ки дар њуљраи ўву Алишер маводи наъшадор њаст, он гоњ натанњо аз он њуљра мегурехт, балки тарки он шањр мекард. Барои Рањмат аз њама аламовараш марги нобањангоми падараш буд. Як хислати падараш ба ёдаш омаду дар лабонаш табассум дамид. Падараш нос намекашид, аммо њамеша бо худ нос гирифта мегашт. Чунки боре як њамдењааш аз ў нос пурсид ва ваќте ки носкаш набуданашро изњор намуд, он њамдењааш ўро шўхиомез "номард" хонд. Пас аз њамон рўз то дами марг дар љайбаш барои носкашњои бенос, нос гирифта мегашт, то барои ба онњо нос надоданаш номардаш нахонанд. Рањмат боз чанд муддат ба фикр фурў рафта, сипас ба додараш занг зад.

- Ало, Неъмат? Очам дар наздат нестанд? Раиси Шўрои муњаррирон: С.А. Дўстов Котиби масъул: Эраљи Амон

Њ аф т ан о ма да р В а зо р ат и ф а рњ а нг и Љ у м њ у р ии Т о љ и к и с т о н б а ќ а й д гириф та шу д аас т.

МУАССИС: Созмони љамъиятии «ИНДЕМ» («Информатика барои демократия ва рушди миллї»).

Шўъбаи муњосибот тел: 224 25 09 Шўъбаи тањќиќот ва тањлил тел: 44 600 80 38 Шўъбаи иљтимоъ ва иќтисод тел: 224 25 09 Шўъбаи реклом ва огоњиномањо тел: 93 500 77 41 Масъули логистика ва чоп: тел: 93 591 02 01

- Не, ако. Наздашон равам?

- Не, не…

- Ако, ман дар фикри бо хоњиши худ ба хизмати њарбї рафтан…

- Хуб, хуб. Гуш кун, ба ман раќами телефони Фотењро ёфта бо паёмак (смс) фирист.

- Гап нест, ако.

- Фаќат зудтар. Хайр.. Шањри Красноярск. Гарчанде бањор омада бошад њам, аммо њанўз замин барфпўш буд. Аз байни шањр дарёи азими Енисей мегузарад. Аз рўи гуфтаи истиќоматкунандањои мањаллї, њарорати оби дарё зимистону тобистон як хел , +5 аст. Ин шањр бо табиаташ ва хусусан бо ба ду соњил таќсим шуданаш ба хотири кас шањри бостонии Хуљандро меорад. Фотењ, Мўсо ва акаи Муллошо таъмири як хонаи сењуљрагиро ќариб ба поён расонида буданд. Фотењ ва Мўсо аз ду гўшаи "багет"-и дарозиаш дуюним метр дошта, онро ба кунљи шафати хона мечаспонданд. Акаи Муллошо дар назди тиреза рост истода сањни биноро тамошо мекард. Дар берун як гурўњ љавондухтарону љавонписарон хандаю маѓал доштанд. Ин ваќт телефони Фотењ, ки дар рафи тиреза буд, садо баровард. Акаи Муллошо онро гирифта, ба раќами занг задаистода нигоњкунон ба Фотењ бурд ва гуфт: - Раќамњои "крутой"-ку, охираш чорто њафт.. Фотењ гуширо бардошт: - Да?

- Ваалейкум ассалом…

- Шукр, бад не…

- Не, нашинохтам. Кї?..

- Эээ, акаи Рањматулло, шумо чї хел, ака? Сињат саломатињо наѓз? Кору бор?..

- Не, овозатон шинос тофту њељ ба каллаам назад…

- Лаббай?

- Дар Красноярск, ако.

- Шумо чї?

- Сургут?!

- Ња, майда-майда кор карда гаштем…

- Ња, бале фиристода буданд. Њарчанд пурсуљў кардам, на раќами телефон ёфтаму на нишона.

- Модаратон ду нону камтар маѓзу мавиз фиристода буданд…

- Не, ако, њозир њам истодаанд. Ман ба додаратон гуфтам, ки...

- Не - не, ако. Ман худам њам маѓзу мавиз бисёр оварда будам. Шумо гўед, ки чї хел фиристам?

- Кай?

- Майлаш. Хуб, ако. Фотењ, телефонро ба акаи Муллошо баргардонида, бо табъи хира гуфт: - Писари њамсояамон Рањмат аз Сургут занг зад. Ба ќарибї аз њабс озод шуда буд. Меояд. Ба Красноярск барои кулчањою маѓзу мавиз меояд! Аз Сургут! Дурўза роњ бо ќатора. Акаи Муллошо: - Барои ду кулчаю як мушт маѓз?! Бо њамон пули роњкиро рафта, аз бозор мехарид бењ набуд? Тўшањо њастанд?

- Не, њамаашро хўрдем. Охир, чї ќадар ўро пурсуљў кардам наёфтам.

- Хайр ё телефон карда, рости гапро гуфтан лозим, ё маѓзу мавизро аз бозор мехарему кулчањоро бошад, мегўї, ки вайрон шуданд ва онњоро партофтам, - маслињат дод Мўсо…

Ilhom.wordpress.com

Хољакамбудхорбењтар Эмомалї РАЊМОН, президенти кишвар:

- Ба умеди хољагони хориљї нашавед, камбудии худамонро худамон бењтар медонем ва худамон ислоњ мекунем.

- Њамма ба умеди худатон Љаноби Олї! Хавотир нашуда, ислоњ кардан гиред.

Соњибилтимосњаљраис Мўсо ОЛИМОВ, муовини раиси њукумати Истаравшан: - Ман барои љамъият аз вай маблаѓ гирифтам, барои хонаам ё барои кисаам нагирифтам. Як соњибкор наздам омада бисёр илтимос кард, ки њамин сол барои фиристодани њамсару фарзандаш ба њаљ муосидат кунем.

- Њаљљи онњову узри Шумо ќабул шавад, раис-бобо! Лекин барои љамъият агар ин маблаѓро намегирифтед, бењтар мешуд-да. Ё бисёр-бисёр илтимос кард- ми?

Сиёсатронмакљањон Мўсо АСОЗОДА, директори мактаб: - Мактаб лабараторияи њаќиќии андешањои сиёсист ва аз инљо истода, оид ба сиёсати љањонї андеша рондан осон аст.

- Ин тур, ки бошад, рафиќ лаборант, андеша ронда гаштан гиред. Лекин фаќат дар бораи сиёсати љањонї. Боз дар бораи сиёсати дохилї наронед, ки… худатон мефањмед-ку…

Муваќќинтизорбино Убайдулло РАЉАБОВ, њунарманд: - Дар ин бино муваќќатї фаолият дорем, ки ин муваќќатї 20 сол гузаштааст, њељ нест, ки ба бинои нав гузарем. Ва то њол интизори бинои нав њастем.

- Аз бисёр корњо 20 сол гузашту ягон чиз нав нашуд. Умуман ба шумо кї шарњ дод, ки муваќќатї маънои зудгузарро дорад-а? Э, механдонед-да!

Тањпуштсарсулњ Абдулло РАЊНАМО, тањлилгар: - Ваќтњои охир зиёд мешунавем, ки гуфта мешавад, сањми кї дар Вањдат ва Сулњ бештар аст. Аммо мо бояд ки аз ин марњала гузарем ва ин назарро пушти сар кунем.

-Бовар кунед, ин гап фаќат дар атрофи шумо бисёр гуфтаю шунида мешавад. Берунтар равед, њо миёни мардум дароед! Дар байни мардуми бечораву камбаѓалу муњољиру мардикор, ин гап умуман нест, аллома!!!

Ќањрасобмиллат Рамазон Мирзоев, собиќ сафири Тољикистон дар Русия: - Аз ин љињат коре, ки Љаноби Олї Эмомалї Рањмон ва Сайид Абдуллоњи Нурї, роњбари Иттињоди неруњои мухолифини тољик барои миллат анљом доданд, ин ќањрамонї аст.

-Аз он љињат чї? То кай фаќат аз ин љињат гап мезанем, ако! Безор шудем аз љињататон!

 Дар њафтанома матолибе низ ба нашр мерасанд, ки бо мавќеи идораи он муѓойират доранд.  Дар шумора аз аксњое њам аз Шабакаи љањонии Интернет истифода шудааст.  Матолиби хусусияти таблиѓотидошта ® метавонанд танњо бо пардохти муайян дар њафтаномаи «Нигоњ» нашр шаванд.  Барои дар дигар нашрияњо пурра ё ќисман чоп кардани матолиб ва иќтибосњо аз «Нигоњ» иљозаи хаттии идора ва нишон додани сарчашма дар шакли «аз њафтаномаи «Нигоњ» №_ аз санаи _» њатмист.  Њуќуќи муаллифии кулли матлабњои шумора ба идораи њафтаномаи «Нигоњ» ва СЉ «ИНДЕМ» тааллуќ дошта, тибќи ќонунгузории љории Тољикистон ва байналмилалї њифз карда мешаванд.

Ќимати рўзнома дар фурўши чакана на беш аз 1,5 сомонї  Њафтанома дар нашриёти «Мега-принт» чоп мешавад. Теъдод 4 000 Ќимати обуна барои як сол - 71 сомонию 76 дирам. Индекси обуна: 68990  НИШОНИИ ИДОРА: Љумњурии Тољикистон, шањри Душанбе, кўчаи Носирљон МАЪСУМЇ, хонаи 3. Телефон: (44) 600 80 38, 224 25 09