Kreta

Vallei met wijngaarden in de buurt van Daphnes, ten zuidwesten van Heraklion

rosé. Voor de rosé en de rode wijnen van POP Rhodos geldt dat het aandeel van amorgiano minstens 70 procent moet zijn. In kleine hoeveelheden wordt van muscat blanc à petits grains en muscat di trani (een muscatkloon die de Italianen in het midden van de twintigste eeuw hebben meegebracht) een zoete witte wijn geproduceerd met circa 15 procent alcohol. Deze kan heel goed zijn en is er in twee versies: een vin naturellement doux en een vin doux naturel (vin de liqueur). Op Rhodos is een grote coöperatie actief, die tevens de grootste producent is: C.A.I.R. (Compagnie Agricole et Industrielle de Rhodes). De kwaliteit van de wijnen is doorgaans prima.

Kreta

Kreta (Kriti) produceert van alle Griekse eilanden de meeste wijn: zo’n 20 procent van de totale Griekse productie. Het maken van wijn gaat hier terug tot in het derde millennium voor Chr. Vrijwel zeker hadden de Minoërs in het tweede millennium voor Chr. contact met Egypte en Thira (het huidige Santorini) en werd er over en weer wijnkennis gedeeld. In de middeleeuwen was Kretensische wijn, veelal zoet, erg populair. Phylloxera heeft in de jaren zeventig van de twintigste eeuw bijna alle historische wijngaarden verwoest.

De winters op Kreta zijn mild en regenachtig, de zomers zijn heet en droog. De bergen op het eiland, met de Ida (Idi) en Lefka Ori als hoogste (ruim 2.400 m), zijn van groot belang voor het klimaat in de wijngebieden. De bergrug beschut namelijk de druivenstokken tegen de hete zuidenwinden uit Afrika en levert ’s zomers smeltwater van de toppen. De noordenwind brengt

 TERUG NAAR INHOUD

de noodzakelijke verkoeling. De wijngaarden zijn geconcentreerd in de vlaktes en op hoge plateaus. Veel van de beste wijngaarden liggen relatief hoog, tot op 1.000 meter. De wijngebieden met een POP-status bevinden zich allemaal in het midden en oosten van het eiland.

Lange tijd waren de wijnen van Kreta niet erg interessant, mede doordat invloedrijke coöperaties niet genoeg inzetten op kwaliteit, maar de laatste jaren hebben het enthousiasme van jonge, bereisde wijnmakers en nieuwe investeringen de wijnindustrie een boost gegeven. De focus ligt op inheemse druivenrassen en sommige producenten proberen vergeten variëteiten zoals dafni en plyto nieuw leven in te blazen. Vooral in de omgeving van de hoofdstad Heraklion/Iraklion (stad van Herakles) worden interessante wijnen gemaakt. In het westen, rond Chania, worden van inheemse rassen vooral ‘ouderwetse’ wijnen gemaakt, maar ook daar zit ontwikkeling in.

Op Kreta wordt een breed scala aan wijnstijlen geproduceerd. Voor witte wijnen is vilana het belangrijkste druivenras. Het vlaggenschip onder de witte druivenrassen is echter vidiano. De meeste witte wijnen zijn eenvoudig en fruitig. Rode wijnen laten wat meer variatie zien. Ze kunnen zacht en fruitig zijn, maar ook geconcentreerd en krachtig. De meeste rode wijnen worden gemaakt op basis van kotsifali en mandilaria, maar voor de rode wijnen van POP Daphnes en POP Siteia is de vroeg rijpende liatiko het basisdruivenras. Dessertwijnen worden gemaakt van athiri, assyrtiko en andere druiven, waaronder muscat blanc à petits grains en malvasia di Candia aromatica.

Kreta heeft de volgende POP’s: • Archanes: Dit gebied ligt in het midden van Kreta, ten zuiden van de hoofdstad Heraklion. Op oosthellingen staan op een hoogte van 300 tot 400 meter met name kotsifali en mandilaria aangeplant, waarvan de rode wijnen recht hebben op de herkomstnaam Archanes. • Candia: Deze herkomstnaam staat ook wel bekend als Handakas-Candia, waarbij Handakas een verwijzing is naar Handax, de Arabische naam voor Heraklion, die gelatiniseerd is tot

Candia. De naam Candia werd onder Venetiaans bewind gebruikt voor Heraklion en het hele eiland Kreta. De wijngaarden bevinden zich in en rond Heraklion, op hoogtes die variëren van 400 tot 700 meter. POP Candia geldt voor witte en rode wijnen. Voor witte wijnen is vilana het basisdruivenras, voor rode kotsifali. Er wordt ook een zoete witte wijn gemaakt, Malvasia

Candia, van een keur aan druivenrassen, waaronder athiri, vidiano, muscat blanc à petits grains en malvasia di Candia aromatica. • Daphnes: De wijngaarden van Daphnes liggen op de zanderige, weinig vruchtbare noordoosthellingen van de berg Ida op een hoogte van 300 tot 500 meter. Hoewel hier op succesvolle wijze verschillende internationale druivenrassen worden verbouwd, hebben alleen rode wijnen op basis van liatiko recht op de herkomstbenaming Daphnes. In het verleden was deze wijn meestal zoet (vin de liqueur). • Peza: De wijngaarden van Peza liggen op de heuvels rond het dal van Peza tot een hoogte van 700 meter. Dit gebied staat vooral bekend om zijn witte wijnen van vilana. Voor rode wijnen zijn kotsifali en mandilaria de belangrijkste rassen.

TERUG NAAR INHOUD 

Gebied

Kleur/type wijn Belangrijkste druivenrassen

Archanes rood kotsifali, mandilaria

Candia wit vilana, assyrtiko, athiri, vidiano, thrapsathiri zoet wit (Malvasia) athiri, assyrtiko, thrapsathiri, vidiano, muscat blanc à petits grains, liatiko, malvasia di Candia aromatica

Daphnes Peza rood

rood

wit kotsifali, mandilaria liatiko

vilana

Siteia rood

kotsifali, mandilaria wit vilana, thrapsathiri zoet wit (Malvasia) athiri, assyrtiko, thrapsathiri, liatiko, muscat blanc à petits grains, malvasia di Candia aromatica

rood

Tabel 28.9 POP-gebieden van Kreta liatiko, mandilaria

• Siteia (Sitia): Het productiegebied Siteia ligt in het uiterste oosten van Kreta. Wijngaarden liggen zowel in het noorden als zuiden van deze regio. De blauwe druivenrassen liatiko en mandilaria staan vooral aangeplant op de berg Omo en aan de noordkust, bij het stadje Sitia, terwijl de witte vilana en thrapsathiri meer in het zuiden te vinden zijn, op een hoog plateau.

De wijnen zijn droog wit, zoet wit of rood (zie tabel 28.9).

 TERUG NAAR INHOUD

TERUG NAAR INHOUD 