ﺣﻜﻮوﻣەت :ﺑڕواﻧﺎﻣەی ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎراﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎﺳﺎزی رادەﮔﺮێ ﺑەھــﯚی ﺧەرج ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﺷﺎﯾﺴــﺘە داراﯾﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎﺳــﺎزی ،وەزارەﺗــﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ و ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەی زاﻧﺴــﺘﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﭘێﺸــﻨﯿﺎزی ﺑﯚ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ دەرەوە ﻛﺮدووە ﺗــﺎ ﭘﺎرەی ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﭘێ دەدرێﺖ ،ﺑڕواﻧﺎﻣە ﺑە ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎراﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎﺳﺎزی ﻧەدەن.
4
ﺋێﺮان زاﻧﯿﺎری ﻟەﺑﺎرەی رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوس و ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﯚ دەﻛﺎﺗەوە
15
زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﯾﺎﺳــﺎی ﻧەوت ﭘەراوێﺰ دەﺧەن
16
ھەڵﯚﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﺳەر ﺑﺎﺟەرە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾﯿﯿەﻛـــە ﻧﯿﺸﺘﻨەوە
6
ﺑەﯾﺎن ﺳﺎﻣﯽ: ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻤﺎن ﻟەﮔەڵ ھەردوو ﻛﺎﻧﺪﯾﺪی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑﺎﺷە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە ﻧﺮخ 500 :دﯾﻨﺎر ژﻣﺎرە ) ، (150ﭼﻮارﺷەم2016/ 8/ 10 ،
ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە
www.wishe.net
ﺑﯚ ﺋﺎزادﯾﯽ دەرﺑڕﯾﻦ ﻟە وﺷەوە دەﺳﺖ ﭘێ ﺑﻜە
ﯾەﻛێﺘﯽ ﻛﯚﺷﻜێﻜﯽ ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻜەﺷﯽ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ دەﻛﺎت
3
3
ﮔەﻧﺠێﻜﯽ ھەوﻟێﺮ 30ﺋﺎپ ﺑﯚ ﺋﺎﯾﻔﯚن دروﺳﺖ دەﻛﺎت ﮔەﻧﺠێﻜﯽ ﺷــﺎری ھەوﻟێﺮ ﻛە ﺋێﺴﺘە ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎری دﻛﺘﯚراﯾە ﻟە ﺑﻮاری ﭘﺮۆﮔﺮاﻣﺴــﺎزی ،ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە 30ﺋﺎﭘﯽ ﺟﯚراوﺟﯚری ﺑە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی دروﺳﺖ ﻛــﺮدووە و ﻧﺰﯾﻜەی ﻣﻠﯿﯚﻧێــﻚ ﻛەس ﺋﺎﭘەﻛﺎﻧﯿﺎن داوﻧﻠــﯚد ﻛﺮدووە .ﺋەو دەڵــێ ،ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻤە زﻣﺎﻧﯽ ﻛــﻮردی و داﺗﺎ و زاﻧﯿﺎری ﺑــە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﻟە ﻧێﻮ ﺗــﯚڕی ﺋﯿﻨﺘەرﻧێــﺖ و دﻧﯿــﺎی ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿﺎ ﭘــەرە ﭘێ ﺑﺪەم .رەﺧﻨــەی ﺋەوەش دەﮔﺮێ ﻛە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﻛﺎرھێﻨــەری ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿﺎ زۆرە و ﺑەرھەﻣﮫێﻨەری ﯾەﻛﺠﺎر ﻛەﻣﻦ.
11
ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن رێﮋەی ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە ﻟە ھەڵﻜﺸﺎﻧﺪاﯾە
ﺋێﺮان ﺑەرھەم ﺳﺎڵﺢ ﻟە ﯾەﻛێﺘﯿﯽ دوور دەﺧﺎﺗەوە ﺟﻤﻮﺟﯚڵەﻛﺎﻧــﯽ ﺋــەم دواﯾﯿــەی ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﭘێﺸــﻮوی ،ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑــە ﭘﯿﻼﻧێﻜﯽ ﺋێﺮاﻧﯿﯿــەوە ھەﯾە ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ھەرﺳــێ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛەی ﻋێﺮاق .ﻓﻮﺋﺎد ﻣەﻋﺴﻮوم ﺳــەرﻛﯚﻣﺎری ﻋێﺮاق ھەﺳﺘﯽ
ژﻧﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﻟە ﻧﺎو ﺑەرداﺷﯽ داﻋﺶ و ﻛﻮﻟﺘﻮوردا ﭼﻨﻮور ﻧﺎﻣﯿﻖ
ﺑەو ﺟﻮﻧە ﻛﺮدووە ﻛە ﺋێﺮان ﭘێﻮەی ﺧەرﯾﻜە و دوور ﻟە ﭼﺎوی ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن، ﻟەﮔەڵ ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ،ﺣەﯾﺪەر ﻋەﺑﺎی ،ﺳــەﻟﯿﻢ ﺟﺒﻮوری ،ﺳﺎڵﺢ ﻣﻮﺗڵەگ و ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﺟەﻋﻔەری ﻛﯚ ﺑﻮوەﺗەوە.
7
2
ﯾﺎﺳﺎی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻋێﺮاق ﺑﺎﺷﺘﺮە ﻟە ھﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
18
ﭘﺎرێﺰەر ھﺎوڕێ ﭼﯚﻣﺎﻧﯽ
ﺣﺎڵەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳﺎڵ ﺑە ﺳــﺎڵ ﻟە زﯾﺎدﺑﻮوﻧﺪاﯾە و ﻟە دوو ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدووش ﻛە ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﺑەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗــﻮوە ،ھێﻨﺪەی ﺗــﺮ دۆﺧەﻛەی ﺧﺮاپ ﻛﺮدووە و ژﻣﺎرەﻛﺎن ھەڵﺪەﻛﺸێﻦ.
9
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
2
ﻓﻮﺋﺎد ﻣەﻋﺴﻮوم ﺗﺮﺳﯽ ﻟەدەﺳﺘﺪاﻧﯽ ﻛﻮرﺳﯿﯿەﻛەی ﻟێ ﻧﯿﺸﺘﻮوە
ژﻣﺎرە ) ، (150ﭼﻮارﺷەم2016/ 8/ 10 ،
وﺷە /ﺑﺎز ﺟﻤﻮﺟﯚڵەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم دواﯾﯿەی ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﭘێﺸــﻮوی ﻋێﺮاق و ﭼﻮوﻧﯽ ﺑەرھەم ﺳــﺎڵﺢ ﺑﯚ ﺋێﺮان ،ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﭘﯿﻼﻧێﻜﯽ ﺋێﺮاﻧﯿﯿــەوە ھەﯾە ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ھەرﺳێ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛەی ﻋێــﺮاق .ﻓﻮﺋﺎد ﻣەﻋﺴــﻮوم ﺳەرﻛﯚﻣﺎری ﻋێﺮاق ھەﺳﺘﯽ ﺑەو ﺟﻮﻧە ﻛﺮدووە ﻛە ﺋێﺮان ﺧەرﯾﻜــە ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺳــێ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛەی ﻋێﺮاق، ﺑﯚﯾــە رۆژی دووﺷــەﻣﯽ راﺑﺮدوو ﻣەﻋﺴــﻮوم دوور ﻟە ﭼــﺎوی ﻣﯿﺪﯾــﺎﻛﺎن ،ﻟەﮔەڵ ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ،ﺣەﯾﺪەر ﻋەﺑﺎی ،ﺳــەﻟﯿﻢ ﺟﺒﻮوری، ﺳــﺎڵﺢ ﻣﻮﺗڵەگ و ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﺟەﻋﻔەری ﻛﯚ ﺑﻮوەﺗەوە.
ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﮔــەدار ﻟــە رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪاوە ﺑە“وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ﺑەھﯚی ﺋەوەی ﺋەﻣﺠﺎرە ھەوڵەﻛﺎن ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ھەرﺳــێ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛە رژدن ،ﻓﻮﺋﺎد
ﺋێﺮان ﺑە ﺗەﻣﺎﺣﯽ ﺳەرﻛﯚﻣﺎر ﺑەرھەم ﺳﺎڵﺢ ﻟە ﯾەﻛێﺘﯿﯽ دوور دەﺧﺎﺗەوە
ﻣەﻋﺴــﻮوم ﻛەوﺗﻮوەﺗــە ﺧﯚی ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﻛﻮرﺳــﯿﯿەﻛەی ﻟە دەﺳــﺖ ﻧەدات و ﺋێﺮان دەﯾەوێ ﺑەو دەﺳﺘﭙێﺸــﺨەرﯾﯿە ،ﺑەرھەم ﺳــﺎڵﺢ ﻟە ﯾەﻛێﺘﯽ دوور ﺑﺨﺎﺗەوە و ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺑــە ﺗــەواوی ﺑــﯚ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺧﯚی ﯾەﻛﻼ ﺑﻜﺎﺗەوە و ھﺎوﻛﺎت ھێﺮۆ ﺑﺮاﯾﻢ ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵﯽ ﺗەواو ﺣﺰﺑەﻛە ﺑﻜﺎت ﺑەرھەم ﺳﺎڵﺢ دوور دەﺧﺮێﺘەوە ﺑەرﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﺑــﺎی ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ”وﺷە“ ﮔﻮﺗــﯽ ،ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺷــﺎﻧﺪەﻛەی ﯾەﻛێﺘــﯽ ﻟەﻻﯾەن ﺑەرھەم ﺳﺎڵﺢ ،ﻟەﺳەر داوای ﺋێﺮان ﺑﻮوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺗﺎران ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚی ﺗﺎزەی ﺑﯚ ﻋێﺮاق و ﯾەﻛێﺘﯽ ھەﯾە ﻛە ﻟە رێﮕەﯾەوە دەﯾەوێ ﺗەﻣﺎﺣﯽ ﺳــەرﻛﯚﻣﺎری ﺑە ﺑەرھەم ﺳــﺎڵﺢ ﺑﺪات ﺑە ﻣەرﺟێﻚ ﺳﺎڵﺢ رەزاﻣەﻧﺪ ﺑێ ﻟەﺳەر داواﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮان. ﺑە ﮔﻮﺗەی ﺳــەرﭼﺎوەﻛە ،ﺋێﺮان دەﯾــەوێ ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﯾەﻛێﺘــﯽ ﻛﯚﺗﺎ ﭘــێ ﺑێﻨێﺖ و ﺑﯚ ﺋەوەش ﻧﺎردﻧﯽ ﺑەرھەم ﺳــﺎڵﺢ ﺑﯚ ﺑەﻏﺪا ﺑە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺑﮋاردە دەزاﻧێ،
ﻛە ھﺎوﻛﺎت رێﮕە ﺧﯚش دەﻛﺎت ﻟە ﺑەردەم ﺑﺎڵﯽ ھێﺮۆ ﺑﺮاﯾﻢ ﺋەﺣﻤەد ﺗﺎ ﺗــەواوی ﺟﻮﻣﮕەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﻛﯚﻧﺘــڕۆڵ ﺑﻜەن ،ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻧێــﻮ ﯾەﻛێﺘﯿﺶ ﺑﻨﺒــڕ ﺑﻜﺮێﺖ و ﺣﺰﺑەﻛە ﺑە ﺗەواوی ﯾەﻛﻼ ﺑﺒێﺘەوە ﺑــﯚ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋێﺮان ﻟە ﻋێــﺮاق و ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺋەﻣە ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚ ﺑەھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺋێــﺮان و ﺗﺎران ھەﻣــﻮو ھەوڵﯽ ﺧﯚی دەدات ﺗﺎ ﺟێﺒەﺟێﯽ ﺑﻜﺎت. ﻓﻮﺋﺎد ﻣەﻋﺴﻮوم ﺑﯚ ﺋێﺮان ﺑێ ﺳﻮودە زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ”وﺷــە“ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەﻛەن ،ﻓﻮﺋﺎد ﻣەﻋﺴــﻮوم ﺳــەرﻛﯚﻣﺎری ﻋێــﺮاق ﻣﺘﻤﺎﻧەی ﺋێﺮاﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻟە دەﺳــﺖ داوە، ﭼﻮﻧﻜە ھﯿــﭻ رۆڵێﻜــﯽ ﻧﯿﯿە ﺑﯚ ﺧﺰﻣەﺗــﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋێﺮان ﻟە ﻋێﺮاق و ﻧﺎﯾﺸﺘﻮاﻧێ وەك ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ ﺑﺒێﺘــە ﭘﺮدێﻚ ﺑﯚ ﻻﯾەﻧە ﻋێﺮاﻗﯿﯿــەﻛﺎن و ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑەرەو ﭼﺎرەﺳەر و دوورﺧﺴﺘﻨەوە ﻟــە ﺗەﻗﯿﻨــەوە ﺑﺒــﺎت ،ﺑﯚﯾە ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ ﮔﯚڕﯾﻨــﯽ ھەرﺳــێ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛەی ﻋێﺮاق ،ﺋێﺮان
ﺑەرھەم ﺳــﺎڵﺢ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ دەﻛﺎت، دوای ﺋەوەی ﻟەم ﮔەﺷــﺘەﯾﺪا ﺑﯚ ﺗﺎران ،ﻣەرﺟەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﺑەﺳەردا دەﺳەﭘێﻨێﺖ. ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن ﻻوازن و دەﺑێ ﭼﺎرەﺳەرێﻚ ھەﺑێﺖ رێﻨــﺎس ﺟﺎﻧــﯚ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎری ﻛﻮرد ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ﻋێــﺮاق ﺑە“وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ، ھەر ﻟەﻛﺎﺗــﯽ داﻧﺎﻧﯽ ﺋەو ﺳــێ ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەی ﺋێﺴــﺘەوە ﺑــﯚ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﭘﯚﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق، ھەﻣﻮوان ھەﺳﺘﯿﺎن ﺑە ﻻوازﯾﯿﺎن دەﻛﺮد ،ﺑەم ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﯿﺎن ﻛﺮدن ،ﺑﯚﯾە ھەرﺳێ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛە ﺑــەردەوام ﺗﻮوﺷــﯽ ھەڕەﺷەی ﺷــەﻗﺎم و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران دەﺑــﻦ ،ﺑﯿﻨﯿﻤﺎن ﭼــﯚن ﺧﯚﭘێﺸــﺎﻧﺪەران ﭼﻮوﻧە ﻧــﺎو ﭘەرﻟەﻣــﺎن و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮاﻧەوە و ﺑﯿﻨﯿﺸــﻤﺎن ﭼﯚن ﻣﯿﻠﯿﺸــﯿﺎﻛﺎن ﺳــﻮوﻛﺎﯾەﺗﯿﯿﺎن ﺑــە ﭘﺎﺳــەواﻧﺎﻧﯽ ﺳــەرﻛﯚﻣﺎر ﻛــﺮد ،ﺋەﻣﺎﻧە ﻧﯿﺸــﺎﻧەن ﻛە ﺋەو ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯿﺎﻧەی ﺋێﺴﺘە ھەن ﻻوازن ،ﺑﯚﯾــە ﺋێﻤە ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ
دەﻛەﯾﻦ ﺷەﻗﺎم و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران، ﻧﺎوەﺳﺘﻦ و ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﭼﺎرەﺳەرێﻚ ﺑﯚ ﺋەم ﭘﺮﺳە ﺑﻜﺮێﺖ. ﺟﺎﻧﯚ ﮔﻮﺗــﯽ ”داﻧﺎﻧەوەی ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﺑﯚ ﺳــەرۆك وەزﯾﺮان و ﺑەرھەم ﺳــﺎڵﺢ ﺑﯚ ﺳــەرﻛﯚﻣﺎر، ﺋــەوە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺑە ﺋــﺎرەزووی ﺋەو ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿﺎﻧەوە ھەﯾە و ﻟە ﺳﯿﺎﺳەﺗﯿﺶ ھﯿﭻ ﺷﺘێﻚ ﻣەﺣﺎڵ ﻧﯿﯿە ،ﺑﯚﯾە ﺋەﻣە ﺷﺘێﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﯿە، ﺑەم ﻣﻦ ﻟەو ﺑﺎوەڕەدا ﻧﯿﻢ ﺑەر ﻟە ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ،ھﯿﭻ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﯽ ﻟــە ﻋێﺮاﻗﺪا روو ﺑﺪات.
ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚﻛﺎن ﺋەﺑﻮﺑەﻛــﺮ ﻛﺎرواﻧــﯽ ﭼﺎودێﺮی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑــﯚ ”وﺷــە“ ﮔﻮﺗﯽ، ﭘﺮۆﺳــەی ﻛەﺷــﻮھەوای ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻋێﺮاق ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺳێ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛە ،ﺑە ﻟەﺑﺎر ﻧﺎزاﻧﻢ، ﺑەم ﺋەﺳــﺘەﻣﯿﺶ ﻧﯿﯿە ،ﺋەﮔەر ﻟــە ﭘێﺸــەوە رێﻜﻜەوﺗﻦ ھەﺑێ ﺑــﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯿﺎن ،ﺑــەم ﻟە ھەﻣﻮو دۆﺧێﻜــﺪا ﺑە ﺑــﺎوەڕی ﻣﻦ ھﯿﭻ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿــەك ﻟــە ﺟەوھەری ﻋێﺮاق روو ﻧﺎدات ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋێﺴﺘە ﻋێﺮاق ﻧﯿﻤﭽە ھەڵﻮەﺷــﺎوەﯾە و
دروﺳﺘﻜﺮدﻧەوەی ﻟە ﺳﺎﯾەی ﺋەو ھەﻣﻮو ﻣﯿﻠﯿﺸــﯿﺎ و دەﺳﺘﻮەرداﻧە دەرەﻛﯿﯿە و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﭘێﻜەوەژﯾﺎن ،ﻛﺎرێﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎن ﻧﯿﯿە. ﻟەﺑــﺎرەی ھەوڵەﻛﺎﻧــﯽ ﺋێﺮان ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺳێ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛە و داﻧﺎﻧــﯽ ﺑەرھــەم ﺳــﺎڵﺢ ﺑــﯚ ﺳــەرﻛﯚﻣﺎر و ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺑﯚ ﺳەرۆك وەزﯾﺮان ،ﻛﺎرواﻧﯽ رووﻧﯽ دەﻛﺎﺗەوە ”ﺋەﮔــەر رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﭘێﺸــﻮەﺧﺘە ھەﺑــێ ،دەﻛﺮێ، ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺋەﮔەر دەﺳﺘﯽ دەرەﻛﯽ ﺑﺨﻮازێ و وﺗێﻜﯽ وەك ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ،دەﻛﺮێ ﺑﯿﺮ ﻟە ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚﯾەﻛﯽ ﻟەو ﺷــێﻮەﯾە ﺑﻜﺎﺗەوە ،ﺑــەم ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە ﻧﺎوﺧــﯚی ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ و ﻛﻮرد و ﻧﺎوﺧﯚی ﺷﯿﻌەﻛﺎﻧە“. ﻛﺎرواﻧﯽ دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﺑە ﺑﻮوﻧەوەی ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺑە ﺳەرۆك وەزﯾــﺮان ،ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﭼﺎرەﺳــەر ﻧﺎﺑﻦ ،ﺑەڵﻜﻮ زۆر زﯾﺎﺗﺮ دەﺑﻦ ،ﻟــە ھەﻣــﻮو ﺣﺎڵەﺗێﻜﺪا ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚﯾەﻛﯽ ﻟەم ﺟﯚرە دەﻛﺮێ ﺑﯿــﺮی ﻟــێ ﺑﻜﺮێﺘــەوە ،ﺑەم ﻛﺎرﯾﮕــەری ﺧﺮاﭘــﯽ دەﺑــێ ﺑﯚ داھﺎﺗﻮوی ﻋێﺮاق.
ﺑەرﭘﺮﺳﺎن ﺧﺎﻧﻮوی ﺧﯚﯾﺎن ﺑەﻛﺮێ داوە و ﻟە ﺧﺎﻧﻮوی ﺣﻜﻮوﻣەت و ﭘەرﻟەﻣﺎن دەژﯾﻦ راﭘﯚرت /ھەوﻟێﺮ -ﻓﺮﯾﺎد ﻣﺤەﻣەد ﺑە دەﯾﺎن ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﻓێڵ ﻟە ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن دەﻛەن ﺑەوەی ﻟە ”ﮔﻮﻧﺪی ﺋﯿﺘﺎڵﯽ و ﺷــﻮﻗەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎز ﺳﯿﺘﯽ“ ﺧﺎﻧﻮو ﯾﺎن ﺷﻮﻗەﯾﺎن وەرﮔﺮﺗﻮوە و ﺧﺎﻧﻮوی ﺧﯚﯾﺎن ﺑە ﻛــﺮێ داوە ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺋــەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر و ﺑەرﭘﺮﺳــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﯿﺎﻧەی ﻟە ﺑﻨەڕەﺗﺪا ﻧﯿﺸﺘەﺟێﯽ ھەوﻟێﺮن. ﯾەﻛێﻚ ﻟــە ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزاﺗــﯽ وەزﯾﺮ و ﺑﺮﯾــﻜﺎری وەزارەت ،ﯾــﺎن ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸﺘﯽ و راوێﮋﻛﺎران ﺑــە ﺗﺎﯾﺒــەت ﺋەواﻧــەی ﺧەڵﻜﯽ دەرەوەی ﭘﺎرێﺰﮔــەی ھەوﻟێﺮن، ﺑەھەﻣﺎن ﺷــێﻮە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ،ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﻟە ﮔﻮﻧﺪی ﺋﯿﺘﺎڵﯽ ﯾﺎن ﻟە ﺷﻮﻗەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎز ﺳﯿﺘﯽ ”زەﻛەرﯾﺎ“ ،ﯾەﻛەﯾەﻛﯽ ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮون ﺑە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر و ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﯽ دەدەن. ﺑەﭘێــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷــە“، ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﻧــﺎز ﺳــﯿﺘﯽ ﺑﺎڵەﺧﺎﻧەﯾــەك و ﻟە ﮔﻮﻧﺪی
ﺋﯿﺘﺎڵﯿــﺶ 100ﺧﺎﻧــﻮوی ھەﯾە، ھەرﭼﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤە ،ﻟە ﮔﻮﻧﺪی ﺋﯿﺘﺎڵﯽ ﭘﺘﺮ ﻟە 50ﺧﺎﻧﻮو و ﺳێ ﺑﺎڵەﺧﺎﻧەﯾﺸﯽ ﻟە ﺷﻮﻗەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎز ﺳــﯿﺘﯽ ھەﯾە ،ﺑﺎڵەﺧﺎﻧەﯾەﻛﯽ 13ﻧﮫﯚﻣــە و ھــەر ﻧﮫﯚﻣێﻜﯿﺶ ﭼــﻮار ﺷــﻮﻗە ﻟەﺧــﯚ دەﮔﺮێ. ﺑــەو ﻣەﺑەﺳــﺘەی ﺑﺪرێــﺖ ﺑەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر و وەزﯾﺮ و ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧەی ﻣﺎڵﯿﺎن ﻟە دەرەوەی ھەوﻟێﺮە و ﺑﯚ ﺋەرﻛﯽ ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿﺎن دێﻨە ھەوﻟێﺮ. ﺑەﭘێﯽ ﺑەدواداﭼﻮوﻧێﻜﯽ ”وﺷە“، ﺋێﺴﺘە دەﯾﺎن ﺷﻮﻗە ﻟە ﻧﺎز ﺳﯿﺘﯽ و ﺧﺎﻧــﻮو ﻟــە ﮔﻮﻧــﺪی ﺋﯿﺘﺎڵﯽ ﺟﮕە ﻟەوەی ﺑــەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر و وەزﯾﺮاﻧەی
ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێــﻢ دراوە ﻛە ﺧەڵﻜﯽ ھەوﻟێــﺮن ،ﺟﯿﺎ ﻟەوەش ﯾەﻛــەی ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮون ﺑــە ژﻣﺎرەﯾــەك ﺑﺮﯾــﻜﺎری وەزﯾــﺮ و راوێــﮋﻛﺎر و ﺑﮕــﺮە ﺑەڕێﻮەﺑەراﻧﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﻟــە داﻣەزراوەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿــﺶ دراوە ،ﺋەﻣــەش ﭘێﭽەواﻧەی ﺋەو ﻣەﺑەﺳــﺘە ﺑﻮوە ﻛە ﭘێﺸﺘﺮ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەت ﺧﺎﻧﻮو و ﺷﻮﻗەﻛﺎﻧﯽ ﻛڕﯾﻮە. ﺑــﯚ ﭘﺸﺘڕاﺳــﺘﻜﺮدﻧەوەی ﺋــەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧــە” ،وﺷــە“ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑــە ﺋﺎﻣﺎﻧــﺞ رەﺣﯿﻢ ﺳــﻜﺮﺗێﺮی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮاﻧﯽ ھەرێﻢ ﻛــﺮد ،ﺑەم ﺑە ﺑﯿﺎﻧــﻮوی ﺋەوەی ﺋەو ﯾەﻛﺎﻧە راﺳــﺘەوﺧﯚ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺳەرۆﻛﯽ دﯾﻮاﻧﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮان ھەﯾە ،ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﺑﻮو ھﯿﭻ ﻟێﺪواﻧێﻚ ﺑﺪات. ھﺎوﻛﺎت ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻤﺎن ﺑە ژﻣﺎرەﯾەك ﻟە ﺑەرﭘــﺮس ﻟە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ
ﺣﻜﻮوﻣەت و ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻟە ﮔﻮﻧﺪی ﺋﯿﺘﺎڵﯽ ﭘﺘﺮ ﻟە 150ﺧﺎﻧﻮوﯾﺎن ﺑﯚ ﺑەرﭘﺮﺳﺎن ﮔﺮﺗﻮوە
وەزﯾــﺮان و ژﻣﺎرەﯾەك ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر ﻛﺮد ﻟەواﻧەی ﺧەڵﻜﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەوﻟێــﺮ و ﺧﺎوەﻧــﯽ ﺧﺎﻧــﻮوی ﺧﯚﯾﺎﻧــﻦ ،ﺋەوان ﭘﺎﺳــﺎوی ﺋەوە دێﻨﻨەوە ﻛە ﺟێﮕەﯾــﺎن ﻧەﺑﻮوە، ﺑﯚﯾە ﺋــەو ﯾەﻛﺎﻧەی ﺣﻜﻮوﻣەت و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﺎن وەرﮔﺮﺗﻮوە. ﺳەﻋﺪ ﺧﺎﻟﯿﺪ ﻟە ﻛﺎﺑﯿﻨەی ﺷەش و ﺣەوﺗﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻢ، ﭘﯚﺳــﺘﯽ وەزﯾــﺮی ھەرێــﻢ ﺑﯚ ﻛﺎروﺑﺎری ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ھەﺑﻮوە ،ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ﺋەو ﺷــﻮﻗە و ﺧﺎﻧﻮواﻧە ﺑــەو ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧە دەدرا ﻛــە ﻟە دەرەوەی ھەرێﻢ ﺑﺎﻧﮓ دەﻛﺮاﻧەوە و ﺑە ﺗەﻛﻠﯿﻒ ﭘﯚﺳﺘﯿﺎن ﭘێ دەدرا، ﯾﺎن ﺋەواﻧــەی ﺧەڵﻜﯽ دەرەوەی ﭘﺎرێﺰﮔــەی ھەوﻟێﺮ ﺑــﻮون و ﻟە ھەوﻟێﺮ ﭘﯚﺳﺘێﻜﯿﺎن وەردەﮔﺮت، ﺋەواﻧەی ﺋەو ﯾەﻛﺎﻧەﯾﺎن ﭘێ دەدرا، دەﺑﻮو ﭘﯚﺳﺘەﻛەی ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ وەزﯾﺮ ،ﺑﺮﯾﻜﺎری وەزﯾﺮ، ﺑەڕێﻮەﺑەری
ﮔﺸــﺘﯽ و راوێﮋﻛﺎر ﺑﻮواﯾە ،ﺑەم ﻟە ھەﻧﺪێﻚ ﺣﺎڵەﺗەدا ﯾەﻛەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑە ھەﻧﺪێــﻚ ﺑەرﭘــﺮس داوە ﻛە ﺧەڵﻜــﯽ ھەوﻟێﺮﯾﺶ ﺑﻮوە ،ﺑەم دەﺑﻮو ﺋەو ﻛەﺳە ﮔﺮﻓﺘﯽ ﯾەﻛەی ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮوﻧﯽ ھەﺑﻮوﺑێﺖ. ﺧﺎﻟﯿــﺪ ھــﺎوﻛﺎت ﯾەﻛێــﻚ ﺑﻮوە ﻟەو ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧەی ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﯽ ﭘﺎرێﺰﮔــەی ھەوﻟێــﺮ ﺑــﻮوە و ﻟە ﺷــﻮﻗەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎز ﺳــﯿﺘﯽ ﺷﻮﻗەی وەرﮔﺮﺗــﻮوە ،ﺑــﯚ ”وﺷــە“ داﻧﯽ ﺑەوەدا ﻧﺎ ﻛە ﺷــﻮﻗەی وەرﮔﺮﺗﻮوە و ﺗــﺎ ﻟە ﭘﯚﺳــﺘەﻛەی ﺑﻮوە ﻟەوێ ﻧﯿﺸــﺘەﺟێ ﺑﻮوە .ﺋەو ﮔﻮﺗﯽ ،ﻣﻦ ﻛﺎﺗێﻚ ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2006ﻟە دەرەوەی وت ھﺎﺗﻤــەوە ،ﻟە ھەوﻟێﺮ ھﯿﭻ ﯾەﻛەﯾەﻛــﯽ ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮوﻧﻢ ﻧەﺑﻮو ،ﻛﺎﺗێﻚ ﭘﯚﺳــﺘﻢ وەرﮔﺮت و ﻣﺎڵﺒﺎﺗەﻛەم ﻟــە دەرەوەی وت ھێﻨﺎﯾەوە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑﯚ ﺋەوەی دووﭼﺎری ﮔﺮﻓﺘﯽ ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮون ﻧەﺑﯿﻦ ،ﺋــەو ﺷــﻮﻗەم وەرﮔﺮت، ﺑەم دوای ﻧەﻣﺎﻧﻢ ﻟە ﭘﯚﺳﺘەﻛە، رادەﺳﺘﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﻢ ﻛﺮدەوە. ﺑەﭘێــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷــە“، ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ و
ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎر ھــەن ﻟەوﻛﺎﺗــەی ﭘﯚﺳﺘﯿﺎن وەرﮔﺮﺗﻮوە ،ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻓﺮۆﺷﺘﻮوە و ﺑەﺑێ دوودڵﯽ ﺳﻮێﻨﺪ دەﺧﯚن ﻛە ﺧﺎﻧﻮوﯾﺎن ﻧﯿﯿە، دواﺗﺮ ﻛە ﻟە ﯾەﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت و ﭘەرﻟەﻣﺎن وەردەﮔﺮن ،ﺧﺎﻧﻮوﯾﺶ دەﻛڕﻧەوە و ﺑەﻛﺮێﯽ دەدەن. ﺣﺎﺟــﯽ ﻛﺎروان ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎری ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮویﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ”وﺷە“ رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ﺑە ﭘێﯽ ﺋەو رێﻨﻮێﻨﯿﯿﺎﻧەی ھەﯾە ،ھەر ﻛەﺳێﻚ ﺑﺒێﺘە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر ،ﺗﺎ ﺗەواوﺑﻮوﻧﯽ ﺧﻮﻟــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ،ﻟە ﮔﻮﻧﺪی ﺋﯿﺘﺎڵﯽ ﯾﺎن ﺷﻮﻗەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎز ﺳﯿﺘﯽ ﯾەﻛەﯾەﻛﯽ ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮوﻧﯽ ﭘێ دەدرێﺖ ،ﺟﺎ ﺋەو ﻛەﺳــە ﺧەڵﻜﯽ ھەر ﻛﻮێ ﺑێﺖ. ”ﺑەم ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران ﻛــە ﺧەڵﻜــﯽ ھەوﻟێﺮ ﺑــﻮون و ﭘێﺸﺘﺮ ﯾەﻛەی ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮوﻧﯿﺎن ھەﺑﻮوە ،ھەر ﻟە ﺧﺎﻧﻮوە ﻛﯚﻧەﻛەی ﺧﯚﯾــﺎن ﻣﺎوﻧەﺗــەوە و ﺷــﻮﻗە و ﺧﺎﻧﻮوﯾــﺎن ﻟــە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن وەرﻧەﮔﺮﺗﻮوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎر دەﺗﻮاﻧــێ ﯾەﻛەﻛە وەرﻧەﮔﺮێــﺖ ،ﺑەﻧــﺪە ﯾەﻛێــﻚ ﺑﻮوم ﻟەواﻧەی ﻟــە ﯾەﻛەم رۆژی دەﺳــﺘﺒەﻛﺎرﺑﻮوﻧﻤەوە ،ﺋﺎﻣــﺎدە ﻧەﺑﻮوم ﻟە ﮔﻮﻧﺪی ﺋﯿﺘﺎڵﯽ و ﺷﻮﻗەﻛﺎﻧﯽ
ﻧﺎز ﺳــﯿﺘﯽ و ھﯿــﭻ ﯾەﻛەﯾەﻛﯽ ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮون وەرﺑﮕﺮم“ ،ﺣﺎﺟﯽ وای ﮔﻮت. ﺑــەم ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎﺳــێﻚ ﭘێــﯽ واﯾــە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﯾەﻛــەی ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮون ﺑــﯚ ﺋەواﻧــەی ﻟە ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﺗﺮ ﭘﯚﺳــﺘﯿﺎن ﭘێ دەدرێ ،ﻣﯚدێﻠێﻜــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ داﯾﮫێﻨﺎوە .ﺋەﻣﯿﺮ ﻗەﺳﺎب ﻧەﻗﯿﺒﯽ ﺳەﻧﺪﯾﻜﺎی ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎﺳﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚ ”وﺷــە“ رووﻧﯽ ﻛــﺮدەوە” ،ﻟــە ﺑﻨەڕەﺗــﺪا ھﯿﭻ ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﻧﺎﻛﺎت ﺣﻜﻮوﻣەت ﯾﺎن ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر ﻟە ﻛڕﯾﻨﯽ ﯾەﻛەی ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮون ﺧەرج ﺑﻜەن ﺑﯚ ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧەی ﭘﯚﺳــﺘﯿﺎن ﭘــێ دەدرێ ،دەﻛﺮا ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑەو ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾەی ﻟە ﻛڕﯾﻨﯽ ﯾەﻛەﻛﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮون ﺧەرﺟﯽ ﻛﺮدووە ،ﭘــڕۆژەی ﭘێ ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﺪاﯾە“. ﻗەﺳــﺎب وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﯾەﻛەﯾەﻛﯽ ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮون ﺑــە ﺗﺎﯾﺒــەت ﻟەﻻﯾەن ﺋەواﻧەی ﭘێﺸﺘﺮ ﺧەڵﻚ و ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﯽ ھەوﻟێﺮ ﺑﻮوﻧە ،وەك ﺟﯚرێﻚ ﻟە ﻓێڵﻜﺮدن ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت ھەژﻣﺎر دەﻛﺎت.
ﻟێﻚ ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧەوەی ﻻﯾەﻧەﻛﺎن، ڕاﺳــﺘەوﺧﯚ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﻟەﺳەر ﺑــﺎزاڕ و ژﯾﺎﻧــﯽ ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن دروﺳﺖ دەﻛﺎت. ”ڕاﺳﺘە ھەوڵەﻛﺎﻧﯽ ﭼﺎرەﺳەری ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ داﻣەزراوەﻛﺎﻧﺪاﯾە، ﻛﺎراﻛﺮدﻧــەوەی ﺑــەم داﻣــەزراوەﻛﺎن ﻟــە ﺳــﻮودی ﺧەڵﻜە و ﭘێﻮەﺳﺘە ﺑە ژﯾﺎﻧﯿﺎﻧەوە، ﺑﯚﯾــە ھەﻧــﮕﺎوی ﯾەﻛــەم ﻛﺎراﻛﺮدﻧــەوەی داﻣەزراوەﻛﺎﻧە و ﭘﺎﺷــﺎﻧﯿﺶ ﻟەو داﻣەزراواﻧەوە ڕێﮕەی ﭼﺎرەﺳەری ﻟەم ﺗەﻧﮕﮋاﻧە دادەﻧﺮێﺖ“ ،ﻛەﺑﯿﺮ وای ﮔﻮت.
ﺑەﯾﺎﻧﯽ ﺳﺎﻣﯽ:
ﻟەﮔەڵ ھەردوو ﻛﺎﻧﺪﯾﺪی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻤﺎن ﺑﺎﺷە ﺋەو ﺧﺎﻧﻮوەی ﻟە ﮔەڕەﻛﯽ ﻛﺎزﯾﻮەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻜەﺷﯽ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻛﺮاوە
ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺧﺎﻧﻮوﯾەﻛﯽ ﮔەورە ﭘێﺸﻜەﺷﯽ ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ دەﻛﺎت وﺷە /ﺑﺎز رۆژی 18ی ﺗەﻣﻮوز/ﯾﯚﻟﯿــﯚ ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﭘێﺸــﻮوی ﻋێﺮاق و ﺋەﻣﯿﻨﺪاری ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺣﺰﺑﯽ دەﻋﻮەی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ، ﺳــەرداﻧﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛﺮد و ﭼﺎوی ﺑە ﺟەﻻل ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ ﺳــەرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﭘێﺸﻮوی ﻋێﺮاق و ﺳـــــﻜﺮﺗێﺮی ﯾەﻛێﺘﯽ و ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ رێﻜﺨەری ﮔﺸﺘﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان و ﺋــــەﻧﺪاﻣــــﺎﻧﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳـــﯿﺎﺳﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛەوت .ﻟەو ﺳەرداﻧەدا ﺧﺎﻧﻮوﯾەﻛﯽ ﮔەورەﯾﺸﯽ ﺑە دﯾﺎری وەرﮔﺮت. ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ، ﺳــەرداﻧەﻛەی ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺗﻮوڕە ﻛﺮد و ﺑەھﯚی ﺋەوەی ”ﻟە ﺷﻮﺑﺎت/ ﻓێﺒﺮاﺑــەری 2014ﻣﻮوﭼــەی ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑڕی“ ﺑەم ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻮازﯾﯽ ﻟێ ﻛﺮا و ﻧﯿﮕەراﻧﯽ ﺧەڵــﻚ ”ﺑێ ﺑﺎﺑەخ“ ﻛــﺮا ،ھەرﭼەﻧــﺪە رەﺧﻨەی زۆر ﺋﺎراﺳﺘەی ﯾەﻛێﺘﯿﯽ و ﮔﯚڕان ﻛﺮا. دوای ﺳــەرداﻧەﻛەی ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ، ﻟەﻻﯾــەن ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧەوە رۆژ دوای رۆژ ﻧﮫێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــەرداﻧەﻛە و ﺋەﺟێﻨﺪاﻛەی ﺑــو دەﺑﻮوەوە، ﺑەﮔﺸﺘﯽ ﺋەﺟێﻨﺪای ﺳەرداﻧەﻛە ﻟەﻻﯾەﻛەوە ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ دەﺧﻮازێ ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧــﯽ ﻋێــﺮاق وەرﺑﮕﺮێﺘــەوە و ﺑﯚ ﺋەوە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻟەﮔەڵ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔــﯚڕان ﭘﺘەو ﻛــﺮد .ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸەوە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﻗﻮوڵﻜﺮدﻧەوەی ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــﻮوە ،ھــﺎوﻛﺎت ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑە ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ داﺑــﻮو ﻛە ”ﺋەﮔەر ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺟﯿﺎ ﺑﻜەﻧەوە و ﺑەﻏﺪا ﻣﻮوﭼــە و ﺑﻮدﺟەی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ دەﻧێﺮێﺖ“.
ﺳــەرداﻧەﻛە ﻧﮫێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەر ﺋەوەﻧــﺪە ﻧەﺑــﻮون ،ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺋــەو زاﻧﯿــﺎری و وێﻨﺎﻧــەی ﻟە ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛەوە دەﺳﺖ ”وﺷە“ ﻛەوﺗﻮون ،ﺑﻨەﻣﺎڵەی ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺧﺎﻧﻮوﯾەﻛﯽ ﮔەورەﯾﺎن ﭘێﺸﻜەﺷــﯽ ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﻛﺮدووە و ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ ﺧﺎﻧﻮوەﻛە ﻟەﻻﯾــەن ﺳــﻜﺮﺗﺎرﯾەﺗﯽ ﺟەﻻل ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯿﯿــەوە دروﺳــﺖ ﻛﺮاوە، ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻛەس ﻧەﭼﻮوەﺗە ﻧﺎوﯾﯿەوە ،ﺗﺎ ﺑﻮو ﺑە ﻣﻮڵﻜﯽ ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ. ﺋەو ﺧﺎﻧــﻮوە دەﻛەوێﺘە ﮔەڕەﻛﯽ ”ﻛﺎزﯾﻮە“ی رۆژھەﺗﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﺑەدوورﯾــﯽ ﺳــێ ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗــﺮ ﻟــە ﺷــەﻗﺎﻣﯽ ﺑﺎزﻧەﯾــﯽ ﻣەﻟﯿﻚ ﻣەﺣﻤﻮودەوە دوورە و دەﻛەوێﺘە ﺑﻨﺎری ﺷــﺎﺧﯽ ﮔﯚﯾــﮋە ،ﺑەھﯚی ﻓﺮەواﻧﺒﻮوﻧﯽ ﺋەو ﮔەڕەﻛە ،ﺋێﺴﺘە ﻧــﺎوی ﻛﺎزﯾﻮە ﯾەك ﺑــﯚ ﮔەڕەﻛە ﻛﯚﻧەﻛە و ﮔەڕەﻛــە ﻧﻮێﯿەﻛەش ﺑــە ﻛﺎزﯾــﻮە دوو ﻧﺎو ﻧــﺮاوە ،ﺋەو ﺧﺎﻧــﻮوەی ﭘێﺸﻜەﺷــﯽ ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﻛــﺮاوە ،دەﻛەوێﺘــە ﻧێــﻮان ھــەردوو ﮔەڕەﻛەﻛە و ﺑەﻧﺰﯾﻨﺨﺎﻧەﯾەك ﻟە ﭘﺸﺘﯿەوەﯾەﺗﯽ
و ﻟەﺳەر رووﺑەڕێﻜﯽ ﻓﺮەواﻧﺪا ﺑە ﭼﻮار ﻧﮫﯚم دروﺳﺖ ﻛﺮاوە. ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺋــەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧەی دەﺳﺖ ”وﺷە“ ﻛەوﺗﻮون ،ﭘێﺪاﻧﯽ ﺋەو ﺧﺎﻧﻮوە ﺑە ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ زۆر ﻧﮫێﻨﯽ ﺑﻮوە و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻣەﻛﺘەﺑــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎن ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ﻧﯿﯿە. ”وﺷە“ ﺑﯚ دەﺳﻜەوﺗﻨﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯽ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟەﺑــﺎرەی ﺋــەو ﺧﺎﻧﻮوە و زەوﯾﯿەﻛەی ،ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺳﺎﻣﺎن ﻣەﺣﻤــﻮود ﺟێﮕﺮی ﺳــەرۆﻛﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛﺮد و رای ﮔەﯾﺎﻧــﺪ ﻛە ﺋــەوان ﺋﺎﮔــەداری ﺗﺎﭘﯚﻛﺮدﻧﯽ ھﯿﭻ ﺧﺎﻧﻮوﯾەك ﻧﯿﻦ ﻟە
ﻧﺎوﺷﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟەﺳەر ﻧﺎوی ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ. ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆﻛﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋــەو ﺑﺎﺑەﺗــەی رەت ﻧەﻛﺮدەوە و ﺗەﻧﯿــﺎ ﮔﻮﺗﯽ ،ﺋێﻤە وەك ﺷﺎرەواﻧﯿﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋﺎﮔەدار ﻧﯿﻦ ﻛــە ﻧــﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﻟە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺧﺎﻧﻮو و زەوﯾﯽ ﺑەﻧﺎو ﻛﺮاوە ،ﺋﺎﯾﺎ ھەﯾەﺗﯽ ﯾﺎن ﻧﺎ. ﺑﯚ ﺑەدواداﭼﻮوﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮی ”وﺷە“ ﭼەﻧﺪان ﺟــﺎر ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺟﻮان ﻓــﺎزڵ ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﺗﯚﻣــﺎری ﺧﺎﻧﻮوﺑەرەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛﺮد ،ﺑەم ﻧﺎوﺑﺮاو ﺑەھﯿﭻ ﺷێﻮەﯾەك وەﻣﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەداﯾەوە.
وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﻧﻮێﻨــەری ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﻛە ﺑەردەواﻣﻦ ﻟە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە و ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻟەﮔەڵ راوێﮋﻛﺎری ھەردوو ﻛﺎﻧﺪﯾﺪی ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺗﺮەﻣﭗ و ھﯿﻼری و ﻛﺎر ﺑﯚ ﺋەوە دەﻛەن ﺳــەرۆﻛﯽ داھﺎﺗﻮو ﺗێﮕەﯾﺸﺘﻨﯽ ﺑﯚ ﻛﯚﺷﺸەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﺑێ.
ﺑەﯾﺎن ﺳــﺎﻣﯽ ﻋەﺑﺪوڕەﺣﻤﺎن ﻧﻮێﻨــەری ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﺑە“وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﻟــەم ﻗﯚﻧﺎﻏــەدا ﺋەﺳــﺘەﻣە ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳەر ﺋەوە ﺑﺪەﯾﻦ ﺋﺎﺧﯚ ﺋەو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﺎﻧە ﭼﯽ دەﺑﻦ ﺋەﮔەر ﺗﺮەﻣﭗ ﯾﺎن ﺧﺎﻧﻢ ﻛﻠﯿﻨﺘــﯚن ھەڵﺒﮋاردن ﺑﺒەﻧەوە .ھەردووﻛﯿﺎن ﺑﺎﺳﯽ ﺋەوەﯾﺎن ﻛﺮدووە ﻛە ﭘﺎﺑەﻧﺪن ﺑــە ﺑەزاﻧﺪﻧﯽ داﻋــﺶ ،ﺑﯚﯾە ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ ﺋەوە دەﻛەﯾﻦ ﻛە وﯾﻼﯾەﺗــە ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮوەﻛﺎن ﺑەردەوام ﺑێﺖ ﻟە ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﯽ ھێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ﻋێﺮاق ﻟەم ﺑﻮارەدا. ﺑەﯾــﺎن ﺳــﺎﻣﯽ ﺋەوەﯾــﺶ ﻧﺎﺷــﺎرێﺘەوە ﻛە ”ڕوون ﻧﯿﯿە ھێﺸﺘﺎ ﺋﺎﺧﯚ ﻟە درێﮋﺧﺎﯾەﻧﯿﺪا ھەڵﻮێﺴــﺘﯿﺎن ﭼﯚن دەﺑێﺖ، ﺗﺮەﻣﭗ ﺑﺎﺳﯽ ﺋەوەی ﻛﺮدووە ﻛە ﻧﺎﯾەوێ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑەردەوام ﺑێــﺖ ﻟــەوەی زۆرﯾﻨــەی ﺗێﭽﻮوی ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧێﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ وەك ﻧﺎﺗﯚ ﻟە ﺋەﺳﺘﯚ ﺑﮕﺮێﺖ ،ﻟە ﺑەراﻣﺒەردا ،ﺧﺎﻧــﻢ ﻛﻠﯿﻨﺘﯚن ﺑڕوای واﯾە ﻛە ﭘێﺸڕەواﯾەﺗﯽ وﯾﻼﯾەﺗــە ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮوەﻛﺎن زۆر ﮔﺮﻧﮕــە ﺑــﯚ ﺳەﻗﺎﻣﮕﯿﺮﯾﯽ دﻧﯿﺎ“
”ﺑەم ﺋێﻤە ﻟەﮔەڵ ڕاوێﮋﻛﺎراﻧﯽ ھەردوو ﭘﺎڵێﻮراو ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻣﺎن ﻛﺮدووە ،ھﯿﻮادارﯾﻦ ھەر ﻛەﺳێﻚ ﻛــە دەﺑێﺖ ﺑە ﺳــەرۆﻛﯽ ﻧﻮێﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﻟە ﺳﯿﺎﺳــەﺗەﻛﺎﻧﯿﺪا ڕەﭼــﺎوی ﺋــەو ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی و ﺗێڕواﻧﯿﻨــە ﺑﻜﺎت ﻛــە ﺧەڵﻜﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و ﻛﯚﻧﮕﺮێﺲ ھەﯾﺎﻧە ﺑﯚ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﭘێﺸﻤەرﮔە“ ﻧﻮێﻨەری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ وای ﮔﻮت. ﺋەو دﺑﻠﯚﻣﺎﺗﻜﺎرە ﻛﻮردە ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەو راﺳــﺘﯿﯿە دەﻛﺎت ﻛــە وﯾﻼﯾەﺗە ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮوەﻛﺎن وﺗﯽ ﯾﺎﺳــﺎ و داﻣەزراوەﯾﯿــە و ڕێﺴــﺎﻛﺎﻧﯽ ھــەر ﯾەﻛێﻚ ﻟــە دوو ﺣﺰﺑەﻛە، ﯾﺎﺳــﺎﻛﺎﻧﯽ ﻓﯿﺪراڵﯽ و ﯾﺎﺳﺎﻛﺎﻧﯽ وﯾﻼﯾەﺗــەﻛﺎن و دەﺳــﺘﻮوری ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ و دادﮔــەی ﺑــﺎ و ﻛﯚﻧﮕﺮێﺲ ،ھەﻣﻮو ﺋەﻣﺎﻧە رۆڵﯿﺎن
ھەﯾە ﻟە ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ وت. رووﻧــﯽ ﻛــﺮدەوە ”ﺋەوەش ڕاﺳﺘە ﻟە ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ وﯾﻼﯾەﺗە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎﻧــﺪا ﺳــەرۆك ﭼەﻧﺪان دەﺳــەﺗﯽ ھەﯾە و ﺑە ﺋﺎراﺳــﺘەﯾەﻛﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ڕاﺑەراﯾەﺗﯿﯽ وﺗەﻛە دەﻛﺎت. ھەﻧﺪێــﻚ ﺟــﺎر ﺋەﮔەرﭼــﯽ ﭘﺎڵێﻮراوێــﻚ ﺑﯚﭼﻮوﻧێﻜــﯽ دﯾﺎرﯾﻜــﺮاوی ھەﯾــە ،ﺑەم دواﺗﺮ ﻧﺎﭼﺎر دەﺑێﺖ ﺋﺎراﺳﺘەﻛە ﺑﮕﯚڕێﺖ ﻟەﺑەر ﺑــﺎرودۆخ ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺳــەرۆك ﺟﯚرج ﺑﻮش ﻛە ﺟەﺧﺘﯽ ﻟەﺳــەر ﭘﺮﺳــە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﯿــەﻛﺎن دەﻛــﺮد ﺗﺎ ﺋەوﻛﺎﺗەی ﭘەﻻﻣﺎرەﻛﺎﻧﯽ 11ی ﺋەﯾﻠﻮول/ﺳێﭙﺘێﻤﺒەر ﻧﺎﭼﺎری ﻛﺮد رووی ﺑﻜﺎﺗە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ دەرەوە“. ﺑەﯾﺎﻧﯽ ﺳــﺎﻣﯽ ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەوە دەدات ﻛە ﺋــەوان وەك ﻛﻮرد ﻟە ھەردوو ﺣﺰﺑەﻛە ﭼەﻧﺪان دۆﺳــﺘﯿﺎن ھەﯾــە و ﻟەﮔەڵ ﻧﻮێﻨەران و ﺳــەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ھــەردوو ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات و ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﻛﺎر دەﻛەن. دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ”ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ھەﻣﯿﺸــە ﺋەوەﻣﺎن ﻟــە ﯾﺎد ﺑێﺖ ﻛە ھەﻣﻮو ﺣﻜﻮوﻣەﺗێﻚ، ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﻟەﻛەی ﺧــﯚی دەﺧﺎﺗە ﭘێﺶ ﮔەﻻﻧﯽ ﺗﺮ و ﺋەوە ﺑــﯚ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾﺶ ڕاﺳﺘە ،ﺳــەرۆﻛەﻛە ﺳەرﺑە ھەر ﻛﺎم ﻟەو دوو ﺣﺰﺑە ﺑێﺖ، ﺋێﻤــە ﻛﯚﺷــﺶ دەﻛەﯾﻦ ﺑﯚ دووﭘﺎﺗﻜﺮدﻧەوە ﻟەوەی ﭘەﯾﺎم و ھﯿﻮاﻛﺎﻧﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺒﯿﺴﺘﻦ و ﻟێﯽ ﺗێ ﺑﮕەن“.
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛەن ،ﺳەرەڕای ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾــﯽ و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻣﻮوﭼە ،ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻟــە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ﻣەرﺟﯽ ﭘﯚﺳــﺖ و ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرێﺘﯽ ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ دۆﺧﯽ ھەرێﻢ ﭘێﺸــﻨﯿﺎز دەﻛــەن ،ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺑەﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ دەزاﻧﻦ ﺑﺎﺷﻜﺮدﻧﯽ ﮔﻮزەراﻧﯽ ﺧەڵﻚ ،ﻣەرج و ﺑڕﯾﺎری ﻟێﻚ ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧەوەﯾﺎن ﺑێﺖ. زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 10ﻣﺎﻧﮕــە ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﺎﺟێﮕﯿﺮە
و ﺑەﺷــێﻚ ﻟە دەزﮔەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻢ ﻟەﻛﺎر ﻛەوﺗﻮون ،ﺋەﻣە ﺳەرەڕای ﺗە ﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﻛە ﺑەرۆﻛﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ ﮔﺮﺗﻮوە و ﻣﻮوﭼــەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەران ﺧﺮاپ ﺑﻮوە و ﺑﺎزاڕ و ﻛﺎر ﻛﺰ ﺑﻮون. ﺳــەﯾﻮان ﺟەﻣﺎل ﺧﻮێﻨــﺪﻛﺎری زاﻧﻜﯚی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺑە ”وﺷە“ـــﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﺋەوەی دەﯾﺒﯿﺴــﺘﯿﻦ ﺋەوەﯾە ،دوای 10ﻣﺎﻧﮓ ﻟە ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ﻗﻮوڵ ،ھێﺸﺘﺎ ﻣەرﺟﯽ داﻧﯿﺸﺘﻦ و ڕێﻜﻜەوﺗﻨــﯽ ﻧێﻮان ﺣﺰﺑەﻛﺎن ھەر ﺗەﻧﯿﺎ ﭘﯚﺳــﺖ و ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزاﺗە .زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ ”ﻧەﻣﺎﻧﺒﯿﻨــﯽ ﯾەﻛﺠﺎر ﺑڵێﻦ ﻟەﺑەر ﺧەڵﻚ ڕێﻚ ﻛەوﺗﯿﻦ و ﻟەﺑەر
ﺧەڵﻚ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە دەﻛەﯾﻦ“. ﻣﺎوەﻛﺎﻧﯽ ڕاﺑﺮدوو ،ﻓﻮﺋﺎد ﺣﺴــێﻦ ﺳــەرۆﻛﯽ دﯾﻮاﻧﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێــﻢ ،ﺑــە ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿــﯽ ﻣەﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧــﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺳەرداﻧﯽ ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮد و ﻟە ﺋێﺴﺘەﯾﺸــﺪا ﮔــەڕی دووەﻣــﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛﺎن دەﺳــەﺗﯿﺎن ﭘــێ ﻛﺮدووەﺗەوە و ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯿﺶ ﻟێﯽ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــە ھەڵﭙەﺳــێﺮدراوەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە .ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ دووﭘــﺎت ﻟــە ﭼﺎرەﺳەری ﺑﺎرودۆﺧﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن
دەﻛەﻧەوە ،ھەروەھــﺎ ﭘێﯿﺎن واﯾە ”ڕێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن، ڕاﺳﺘەوﺧﯚ ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳەر ژﯾﺎن و ﻛﺎر و ﻛﺎﺳــﺒﯽ ﺧەڵﻚ دروﺳــﺖ دەﻛﺎت“. ﻋەﻟﯽ ﺣەﻣەﺳــﺎڵﺢ ،ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ﮔﯚڕان ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑە“وﺷە“ـــﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ﺳەرﺟەم ﺣﺰﺑــەﻛﺎن ﺧەﻣــﯽ ﺧەڵﻜﯿــﺎن ﻓەراﻣــﯚش ﻛــﺮدووە و ﻟــەم ﺑﺎرودۆﺧەﺷــﺪا دوای ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزات و ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرێﺘﯽ ﻛەوﺗﻮون“ .ﺋەو ﮔﻮﺗﯽ ”ﻟە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﺧەڵﻚ ﺑە دوو ﻣﺎﻧــﮓ ﻧﯿﻮ ﻣﻮوﭼــە وەردەﮔﺮێﺖ،
ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان و ﻛﯚﻣەڵ و ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮو ،ﺋﺎﮔﺎﯾﺎن ﻟــە ژﯾﺎﻧﯽ ﺧەڵﻚ ﻧﯿﯿە“. ھەروەھــﺎ ﺣﺎﺟــﯽ ﻛﺎروان، ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎری ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮو ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەوە دا ،ڕاﺳﺘە ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﺧەﻣﯽ ﺧەڵﻜﯿﺎن ﻟە ﺑﯿﺮ ﻛﺮدووە .ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوە ﻛﺮد” ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﮔﺮەو ﻟەﺳەر ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ﺑﺎﺷﻜﺮدﻧﯽ ﮔﻮزەراﻧﯽ ﺧەڵﻚ ﺑﻜەن، ﻧــەك ﭘﯚﺳــﺖ و ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرێﺘﯽ ﺑﺒێﺘە دروﺳﺘﻜەری ﻛێﺸەﯾەك ﻛە ﻧﺰﯾﻜەی ﺳــﺎڵێﻜە ﺋەم ھەرێﻤەی
ﺋﯿﻔﻠﯿــﺞ ﻛــﺮدووە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺧەڵﻚ ﭼﯿﺘﺮ ﺋەو ﺑﺎرودۆﺧە ﻗﺒﻮوڵ ﻧﺎﻛەن و ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻻﯾەﻧــەﻛﺎن ﻟەوە ﺗێ ﺑﮕەن“. ﺑە ﺑڕوای ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرێﻜﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻛێﺸەﻛﺎن ﻟەو ﻣﺎوەﯾەدا ﻛــە ﻻﯾەﻧەﻛﺎن دوور ﺑــﻮون ﻟە ﯾەك ،ﻛێﺸــەﻛﺎن ﻗﻮوڵ ﺑﻮوﻧەوە .ھێﻤﺎ ﺑﯚ ﺋەوەش دەﻛﺎت، ﺋەﮔــەر ﻻﯾەﻧــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻢ ڕێﻚ ﺑﻜەون ،ڕاﺳــﺘەوﺧﯚ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﺋەرێﻨﯽ ﻟەﺳــەر ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن دروﺳــﺖ دەﻛﺎت. ﻧﺎزم ﻛەﺑﯿﺮ ﺑﯚ ”وﺷە“ ڕای ﮔەﯾﺎﻧﺪ،
3
ژﻣﺎرە ) ، (150ﭼﻮارﺷەم2016/ 8/ 10 ،
ﻟە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەدا ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﺧەﻣﯽ ﭘﯚﺳﺘﯿﺎﻧە و ﺋﺎﮔﺎﯾﺎن ﻟە ژﯾﺎﻧﯽ ﺧەڵﻚ ﻧﯿﯿە
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
4
ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ دەرەوە:
ژﻣﺎرە ) ، (150ﭼﻮارﺷەم2016/ 8/ 10 ،
ﺑڕواﻧﺎﻣە ﺑە ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎراﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎﺳﺎزی ﻣەدەن
وﺷە/ھەوﻟێﺮ -ﻓﺮﯾﺎد ﻣﺤەﻣەد ﺑەھﯚی ﺧەرج ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﺷﺎﯾﺴﺘە داراﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎﺳﺎزی، وەزارەﺗﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ و ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەی زاﻧﺴﺘﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﭘێﺸﻨﯿﺎزی ﺑﯚ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ دەرەوە ﻛــﺮدووە ﺗﺎ ﭘﺎرەی ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﭘێ دەدرێﺖ ،ﺑڕواﻧﺎﻣە ﺑە ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎراﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎﺳﺎزی ﻧەدەن. زاﻧﯿــﺎر ﺳــەﺑﺎح ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎرێﻜــﯽ ﭼﻮارﭼێﻮەی ﭘڕۆژەی ﺗﻮاﻧﺎﺳﺎزی و ﻟە ﯾەﻛێﻚ ﻟــە زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ دەﺧﻮێﻨێ ،ﭘﺘﺮ ﻟە ﺳﺎڵێﻚ و ﺷەش ﻣﺎﻧﮕە ﻟەﻻﯾەن ﺣﻜﻮوﻣەﺗەوە ھﯿﭻ ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﻧەﻛﺮاوە و ﺋێﺴــﺘە ﺑەو ھﯚﯾەوە رووﺑەڕووی ﻓﺸﺎر ﺑﻮوەﺗەوە. ﺋەو ﺑە ”وﺷــە“ دەڵێ” ،ﺑە دەﯾﺎن ﺟــﺎر ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﻢ ﺑــە وەزارەﺗﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ ﻛــﺮدووە ﺑﯚ ﺋەوەی ﻣﺎﻓــە داراﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﻤــﺎن ﺑﯚ ﺧەرج ﺑﻜەن ،ﺑەم ﺋــەوان ﺗەﻧﯿﺎ ﭘێﻤﺎن دەڵێــﻦ ﭼﺎوەڕێ ﺑﻜەن ،ﺋێﺴــﺘە
ﻧەك ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﭘﺎرەی زاﻧﻜﯚ ﺑﺪەﯾﻦ، ﺑەڵﻜــﻮ ﺧەرﺟﯿﯽ رۆژاﻧەﺷــﻤﺎن ﻧەﻣﺎوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋــەو ﻣﻮوﭼەی ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﻤﺎن وەرﮔﺮت ،ﺋەوﯾﺶ ﺑە ﺗەواوەﺗﯽ ﻧﺎدرێﺖ“. ﭘــڕۆژەی ﺗﻮاﻧﺎﺳــﺎزی ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە ﻧﺎردﻧە دەرەوەی ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﺑﯚ درێــﮋەدان ﺑــە ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ ﻟە زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ ،ﺋــەو ﭘڕۆژەﯾە ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2009ﻟە ﺳــەردەﻣﯽ ﻛﺎﺑﯿﻨــەی ﺣەوت دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮاوە ،ﺗﺎ ﺋەوﻛﺎﺗەی ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2014دووﭼﺎری ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾــﯽ ﺑﻮو ،ﺳــﺎﻧە ﺑــڕی 120
ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎری ﻋێﺮاﻗﯽ ) 100ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻری ﺋەﻣەرﯾﻜﯽ( ﺑﯚ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎﺳﺎزی داﺑﯿﻦ دەﻛﺮد ،ﺑەم ﻟە دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯿﯿەوە، ﺧەرﺟﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺎرەی ﺗﻮاﻧﺎﺳــﺎزی ﻛێﺸەی ﺗێﻜەوﺗﻮوە. ھﻮﻧەر ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯽ ﻣﺎﺳﺘەر ﻟە ﯾەﻛێﻚ ﻟە زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑﯚ ”وﺷە“ی ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻛﺮد ،ﭘﺘﺮ ﻟــە 70ھەزار دۆﻻری ﻻی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــە ،ﻛەﭼﯽ ﺳــﺎڵێﻚ ﭘﺘﺮە ﺋەو ﻣﺎﻓە داراﯾﯿﯿەی ﭘێ ﻧﺎدرێ. ﺋەو دەڵــێ ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮون و ﺋــەو ﺧەرﺟﯿﯿﺎﻧەی ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻛﺮدووﯾەﺗﯽ ﺑە ھــەدەر ﻧەڕوات، ﺑــە ﻧﺎﭼــﺎری ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠێﻜﯽ ﺧﯚی و ھەﻧﺪێــﻚ ﻛەﻟﻮﭘەﻟــﯽ ﻧﺎوﻣﺎڵﯽ ﻓﺮۆﺷﺘﻮوە” ،ﺋێﺴﺘە ھﯿﭽﻢ ﻧەﻣﺎوە ﺑﯿﻔﺮۆﺷــﻢ ،رەﻧﮕــە دوا ﺑــﮋاردە وازھێﻨﺎن ﺑێﺖ ﻟە ﺧﻮێﻨﺪن“. ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﭘڕۆژەی ﺗﻮاﻧﺎﺳﺎزی،
ﻟە 19وت دەﺧﻮێﻨﻦ ﻛە زۆرﺑەﯾﺎن ﻟە زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ،ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ، ﺗﻮرﻛﯿﺎ ،ھﯿﻨﺪ ،ﻣﯿﺴــﺮ ،ﻓڕەﻧﺴــﺎ، ﺋﻮﺳﺘﺮاﻟﯿﺎ ،ﻣﺎﻟﯿﺰﯾﺎ ،ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ ،ﺳﻮﯾﺪ، ﺋێﺮان و ﻛەﻧەدان. ﺑە ﭘێﯽ ﺋﺎﻣﺎری وەزارەﺗﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑــﺎ و ﺗﻮێﮋﯾﻨــەوەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺳێ ھەزار و 400ﻗﻮﺗﺎﺑــﯽ ﻟــە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺗﻮاﻧﺎﺳــﺎزی ﺑــﯚ درێــﮋەدان ﺑــە ﺧﻮێﻨــﺪن ،ﻟــە زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧــﯽ دﻧﯿﺎ ﺳــەرداﻧﯽ دەرەوەﯾــﺎن ﻛﺮدووە، ﻟەو ژﻣﺎرەﯾــەدا دوو ھەزار و 105 ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯿﺎن ﺗەواو ﻛﺮدووە و ﮔەڕاوﻧەﺗەوە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛە ھەزار و 783ﻛەﺳﯿﺎن ﺑڕواﻧﺎﻣەی ﻣﺎﺳﺘەر و 222ﻛەﺳﯿﺸــﯿﺎن ﺑڕواﻧﺎﻣــەی دﻛﺘﯚراﯾﺎن وەرﮔﺮﺗﻮوە. ﻧەزھــەت ﺳــﺎڵﺢ راوێــﮋﻛﺎر ﻟە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾــﺮان و ﺳــەرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧــەی داراﯾﯽ ﺗﻮاﻧﺎﺳﺎزﯾﯽ ﺑﯚ ”وﺷە“،ﺋﺎﻣﺎژە ﺑﯚ ﺋەوە دەﻛﺎت ﻛە رەﻧﮕە ژﻣﺎرەﯾەك ﻟــە ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿــﺎن ﺑەھــﯚی ﺧەرج ﻧەﻛﺮدﻧــﯽ ﻣﺎﻓــە داراﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن، زاﻧﻜﯚﯾﺎن ﺑە ﺟێﮫێﺸﺘﺒێﺖ” ،ﺑەم ﺋەو ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧــەی ﺑەھﯚی ﺧەرج
ﻧەﻛﺮدﻧــﯽ ﻣﺎﻓــە داراﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن وازﯾﺎن ﻟــە ﺧﻮێﻨــﺪن ھێﻨﺎوە،ﻟە ﭘەﻧﺠەی دەﺳﺖ ﺗێﭙەڕ ﻧﺎﻛەن“. ﺳﺎڵﺢ ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ،ﺗﺎ ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺷﻮﺑﺎﺗﯽ راﺑﺮدوو ،ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑڕی 20ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻری ﺋەﻣەرﯾﻜﯽ ﻛە دەﺑﻮو ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺗﻮاﻧﺎﺳﺎزی ﺑﯚ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎن ﺧەرﺟﯽ ﺑﻜﺎت ،ﺑەھﯚی ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯿﯿــەوە ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺧەرﺟﯽ ﺑﻜﺎت .ﺋــەوەش دەﺧﺎﺗە روو ﺋــەوان ھەﻣــﻮو ھەوڵێﻜﯿﺎن ﺑەو ﺋﺎراﺳــﺘەﯾە ﭼڕ ﻛﺮدووەﺗەوە ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﻟە ﺋﺎﯾﻨﺪەﯾەﻛﯽ ﻧﺰﯾﻜﺪا ھەر ﻛﺎﺗێﻚ ﺣﻜﻮوﻣــەت دۆﺧﯽ داراﯾﯽ ﺑﺎش ﺑﻮو ،ﺷﺎﯾﺴــﺘە داراﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎن ﺧەرج دەﻛﺎت. ”رێﻮﺷــﻮێﻨێﻜﻤﺎن دۆزﯾﻮەﺗەوە ﻛە ﭘێﻤــﺎن واﯾە ﮔﻮﻧﺠــﺎوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿــﺎن ﺗــەواوی ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻨﺪن ﻟە دەرەوە ﺗەواو ﺑﻜەن و ﻧﺎﭼﺎری وازھێﻨــﺎن ﻧەﺑﻦ .ﻟﯿﮋﻧەی ﺑﺎی ﺗﻮاﻧﺎﺳــﺎزی ﻟەﮔەڵ زۆرﺑەی ﺋەو زاﻧﻜﯚﯾﺎﻧەی ﻛە ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎن ﺗێﯿﺪا دەﺧﻮێﻨﻦ و ﭘــﺎرەی ﺧﻮێﻨﺪﻧﯿﺎن ﻧەداوە و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﺶ ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺧەرﺟﯽ ﺑﻜﺎت ﻗﺴەﻣﺎن ﻛﺮدووە“. ﺳەرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧەی داراﯾﯽ ﺗﻮاﻧﺎﺳﺎزی
ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد” ،ﺑە ﻧﻮوﺳــﺮاوی ﻓەرﻣﯽ داواﻣــﺎن ﻟــەو زاﻧﻜﯚﯾﺎﻧە ﻛﺮدووە ،ﺗﺎ ﺋەوﻛﺎﺗەی ﺳــەرﺟەم ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻨﺪن ﺗەواو دەﻛەن، ﺋەﮔەر ھەر ﻧەﻣﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﺷﺎﯾﺴــﺘە داراﯾﯿﯿەﻛﺎن ﺧەرج ﺑﻜەﯾﻦ ،رێﮕە ﺑﺪەن ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎن درێﮋە ﺑە ﺧﻮێﻨﺪن ﺑﺪەن ،ﺧەرﺟﯽ ﺧﻮێﻨﺪن ﻟەﺳــەر ﺣﻜﻮوﻣــەت وەك ﻗــەرز ﺑﻤێﻨێﺖ و ﻟە ﺑەراﻣﺒەردا ﺗــﺎ ﻗەرزەﻛەﻣﺎن ﺑەو زاﻧﻜﯚﯾﺎﻧــە دەدەﯾﻦ ،ﺋﯿﺪارەی زاﻧﻜﯚﻛﺎن ﺑڕواﻧﺎﻣــەی دەرﭼﻮون ﺑــە ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ ﻧــﺎدەن ،ھــەر ﻛﺎﺗێﻚ ﻗەرزەﻛﺎﻧﻤــﺎن ﭘێﯿﺎن دا ،ﺋەواﻧﯿﺶ ﺑڕواﻧﺎﻣە رادەﺳﺘﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ دەﻛەن“. وەزارەﺗﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑﺎ ﭼﺎوەڕواﻧﯽ وەﻣﯽ زاﻧﻜــﯚﻛﺎن دەﻛﺎت ،ﺑەم وەك ﺳــﺎڵﺢ دەڵێ” ،ﺧﯚﺷﺒەﺧﺘﺎﻧە زۆرﺑەی زاﻧﻜﯚﻛﺎن ﺗێﮕەﯾﺸــﺘﻨﯿﺎن ﻟەﻣﺒﺎرەﯾەوە ﺑﺎﺷﺒﻮو“. ﺳەرﺟەم ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺑەرﻧﺎﻣەی ﺗﻮاﻧﺎﺳــﺎزی ،ﻣﯚڵەﺗﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯿﺎن ﭘێﺪەدرێﺘﺒە ﻣﻮوﭼــەی ﺑﻨەڕەﺗﯽ و دەرﻣﺎڵــە ﺟێﮕﯿــﺮەﻛﺎن ﺑەﺑــێ رەﭼﺎوﻛﺮدﻧــﯽ ﻣــﺎوەی ﺧﺰﻣەﺗﯽ وەزﯾﻔﯿــﺎن ،ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺋەﮔەر ﻟە دوو ﺳــﺎڵ ﻛەﻣﺘﺮﯾــﺶ ﺧﺰﻣەﺗﯽ
وەزﯾﻔﯿﺎن ھەﺑﻮوﺑێــﺖ .ھەروەھﺎ ﻣﯚڵەﺗﯽ ھﺎوڕێﯿەﺗﯽ ھﺎوﺳــەرﯾﺎن ﭘێﺪەدرێﺖ و ﻣﻮوﭼەی ﺑﻨەڕەﺗﯿﯿﺎن ﺑــﯚ ﺧــەرج دەﻛﺮێــﺖ و ﻣﺎوەی ﻣﺎﻧەوەﯾﺸﯿﺎن ﻟە دەرەوەی وت، ﺑە ﺧﺰﻣەت ﺑﯚ ھەژﻣﺎر دەﻛﺮێﺖ. ﺳــﻮھﺎم ﻋﻮﻣەر ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﭘــەروەردە و ﺧﻮێﻨﺪﻧــﯽ ﺑــﺎ و ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەی زاﻧﺴﺘﯽ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺋﺎﻣﺎژەی دا ،ﻟﯿﮋﻧەﻛەﯾــﺎن ﭼەﻧﺪاﻧﺠــﺎر ﻟەﮔەڵ ﻟﯿﮋﻧەی ﺑﺎی ﺗﻮاﻧﺎﺳــﺎزی ﻛﯚﺑﻮوﻧەﺗەوە ﺑــﯚ ﺋەوەی ﺑە رژدی ﺑﯿﺮ ﻟە ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿــﺎن ﺑﻜەﻧــەوە ﻛــە ﻟــە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺗﻮاﻧﺎﺳﺎزﯾﺪا ﻟە دەرەوە دەﺧﻮێﻨﻦ. ﺋەوەﺷــﯽ ﺧﺴــﺘە روو ،ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺑــە ھەوڵــﯽ ﺋــەوان و ﻟﯿﮋﻧەی ﺑﺎی ﺗﻮاﻧﺎﺳــﺎزی ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت، ﺗﻮاﻧﺮاوە دوو ﺟﺎر ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾەك ﺑﯚ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎن داﺑﯿﻦ ﺑﻜەن و ﺷﺎﯾﺴﺘە داراﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﭘێﺪراوە ﺑﯚ ﺋەوەی درێﮋە ﺑە ﺧﻮێﻨﺪن ﺑــﺪەن ،ﺑەم ﺑــە ﭘﭽڕ ﭘﭽــڕ ﭘێﺪاﻧﯽ ﺷﺎﯾﺴــﺘە داراﯾﯿﯿەﻛﺎن ،ﭼﺎرەﺳەری ﮔﺮﻓﺘﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎن ﻧﺎﻛﺎت.
ﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑێ ﯾﺎﺳﺎ ﻛﺎر دەﻛﺎت وﺷە/ھەوﻟێﺮ- ﻓﺮﯾﺎد ﻣﺤەﻣەد ﭘــﺎش ﺗێﭙەڕﺑﻮوﻧــﯽ 10 ﺳــﺎڵ ﺑەﺳــەر داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﮕــەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ دەرەوەی و ﻛﺎر ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛە ﺑە ﯾﺎﺳﺎ رێﻚ ﻧەﺧﺮاوە و ژﻣﺎرەﯾەك ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر و ﯾﺎﺳﺎﻧﺎﺳــﺎن، دووﭘﺎت ﻟە دەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾەك ﺑــﯚ ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛــە دەﻛەﻧەوە، ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ھەﻧﺪێﻜﯽ ﺗﺮ دەڵێﻦ دەﺳــﺘﻮوری ﻋێﺮاق دژی ﺑە ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﻜﺮدﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوە دەوەﺳﺘێﺘەوە. ﻣﺤەﻣەد ﻋەﻟﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــەﻛﺎن ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ”وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ، ”ﺑە ﻧﯿﺎز ﺑﻮوﯾﻦ ﻟەﮔەڵ ﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوە ﻛﺎر ﺑﻜەﯾﻦ ﺑﯚ ﺋەوەی ﯾﺎﺳــﺎﯾەك ﺑﯚ ﻓەرﻣﺎﻧﮕە دەرﺑﻜەﯾﻦ ،ﭼﻮﻧﻜە ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﯾەﻛﯽ ﮔﺮﻧﮕــە ،ﺑــەم ﭘەﻛﺨﺴــﺘﻨﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ھﯚﻛﺎر ﺑــﻮو ﺑﯚ ﺋەوەی ﻧەﺗﻮاﻧﺮێﺖ ﺋەو ﯾﺎﺳﺎﯾە دەرﺑﻜﺮێﺖ“. ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟــە 14وﺗــﯽ دﻧﯿﺎ ھەﯾــە18 ، وﺗﯿــﺶ ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﮕەرﯾﯿﺎن ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺮدووەﺗەوە ،ﺟﮕە ﻟە 14وﺗﯿﺘﺮ ﻛە ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەی ﺋﺎژاﻧﺲ ،ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﮕەی ﻓەﺧﺮی و ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ھەرﯾەك ﻟە ﺋﺎژاﻧﺴەﻛﺎﻧﯽ ﺟﺎﯾــﻜﺎ ،ﻛﯚﯾــﻜﺎ ،ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەی ﯾﻮﻧﺎﻣﯽ و ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەی رێﻜﺨﺮاوی ﺧﺎﭼﯽ ﺳــﻮوری ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮاوﻧەﺗەوە. ”ﻓەرﻣﺎﻧﮕــەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ دەرەوە ﻟــە ﺋێﺴــﺘەدا ھێــﺰی
ﻛﺎرﻛﺮدﻧــﯽ ﻟــە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾــﺮان وەرﮔﺮﺗــﻮوە ،ﻛﺎر و ﭼﺎﻻﻛﯿﯽ ﺑﺎﺷــﯿﺎن ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاوە و ﺳەرﻛەوﺗﻮوش ﺑﻮون ،ﺑەم ھەر ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ھەﺑێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﯾەﻛﯽ ﮔﺮﻧﮕە و ﺑەرﭘﺮﺳەﻛەﺷﯽ ﭘﯚﺳﺘﯽ وەزارﯾﯿە“ ،ﻋەﻟﯽ وای ﮔﻮت. ﻓەرﻣﺎﻧﮕــەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ دەرەوە ،ﺑەرﭘﺮﺳە ﻟەﺑەرەوﭘێﺸﺪاﻧﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن ﻟەﭘێﻮەﻧﺪی ﻟەﮔەڵ ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ،ﺑەﭘﺸﺖ ﺑەﺳﺘﻦ ﺑە ﯾﺎﺳــﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و دەﺳﺘﻮوری ﻋێﺮاق ،ﻟە ﺋەﯾﻠﻮوﻟﯽ 2006ەوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ،ﻓەﻻح ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﺋــەو ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﯾەﯾە ﻛە ﭘﯚﺳــﺘﯽ وەزﯾﺮﯾــﯽ ھەﯾە ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﺪا. زاﻧــﺎ ﻋەﺑﺪوڕەﺣﻤــﺎن ﺟێﮕــﺮی ﺳــەرۆﻛﯽ ھەﻣﺎن ﻟﯿﮋﻧە ﺋﺎﻣﺎژە ﺑﯚ ﺋەوە دەﻛﺎت“،ﺑەﭘێﯽ دەﺳﺘﻮوری ﻋێــﺮاق ،ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛﯽ
ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﻤﺎن ﭘێﯿەﺗﯽ، داﻣﺎﻧﻤەزراﻧﺪووە“. ﻋەﺑﺪوڕەﺣﻤــﺎن ھێﻤــﺎ ﺑــﯚ ﺋــەوە دەﻛﺎت ،ﻓەرﻣﺎﻧﮕــەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ دەرەوە وەك ھەر ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﯾەﻛــﯽ ﺗﺮ ،ﺑەﭘێﯽ رێﻨﻮێﻨــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮان ﻛﺎردەﻛﺎت ،ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛە ﺋەوەﯾە ﺋەو ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﯾە ﭼﻮارﭼێﻮەﯾەﻛﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﯿﯿە. ﺋــەو ﺑەﭘێﭽەواﻧەی ﺳــەرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﯿەﻛە ﭘێﯽ واﯾە، ﺳەرﻧەﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋەو ھەوڵەی ﭘێﺸﺘﺮ ﺑﯚ ﺑەﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ دەرەوە دراوە، ﺑەھﯚی ﻧەﮔﻮﻧﺠﺎﻧــﯽ ﺑﻮوە ﻟەﮔەڵ دەﺳــﺘﻮوری ﻋێﺮاﻗــﺪا و دەڵێ، ”ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﯾﺎﺳﺎﻧﺎﺳــﺎن واﺑــﻮو ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺋــەم ھەﻧﮕﺎوە ﺑﮫﺎوێﮋﯾﻦ، ﺣﻜﻮوﻣــەت وەك دﯾﻔﺎﻛﺘــﯚ ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛــەی داﻣەزراﻧــﺪووە، ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێــﺮاق داﻧــﯽ ﺑە ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن
زاﻧﺎ ﻋەﺑﺪوڕەﺣﻤﺎن:
ﺑەﭘێــﯽ دەﺳــﺘﻮوری ﻋێــﺮاق، ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑﯚ ﺋەو ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﯾە دەرﺑﻜەﯾﻦ و وەك وەزارەﺗێﻚ ﺑێﺘە ﻧﺎﺳﯿﻦ ،ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﯿە ھەر ﺑە رێﻨﻮێﻨﯽ ﻛﺎر ﺑﻜﺎت ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــﯚ ﺋــەو ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﯾە دەرﺑﻜەﯾﻦ و وەك وەزارەﺗێﻚ ﺑێﺘە ﻧﺎﺳﯿﻦ ،ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﯿە ھەر ﺑە رێﻨﻮێﻨﯽ ﻛﺎر ﺑــﻜﺎت .ﺑەﭘێﯽ دەﺳــﺘﻮوری ﻋێــﺮاق ﮔﻮاﯾــە ﻧﺎﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﯿە، ﺑــەم ﺑەھﯚی ﺋــەوەی ﺋێﻤە ﻟە
ﻧەﻧﺎوە ،ﺑﮕﺮە وﺗﺎﻧﯿﺶ ھەﻧﺪێﻜﺠﺎر وەك ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﻣﺎﻣەڵە ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿﯿە ﻧﺎﻛەن“. ﺋەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرە ﻟــەو ﺑﺎوەڕەداﯾە ﻛــە ﺑەﮔﻮێــﺮەی دەﺳــﺘﻮوری ﻋێﺮاق ،ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن
ﺳەرۆﻛﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﮕە و ﻧﻮێﻨەرەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە وﺗﺎن ..ﻓﯚﺗﯚ :ﺋەرﺷﯿﭫ
دەﺗﻮاﻧێــﺖ ﻟەﭼﻮارﭼێــﻮەی ﺑﺎڵﯿﯚزﺧﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاﻗﺪا ،ﭘﺎﺷﻜﯚی ھەﺑێﺖ ﺗﺎ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﻓەرھەﻧﮕﯽ و رۆﺷﻨﺒﯿﺮی دروﺳﺖ ﺑﻜەن ،ﺑەم ﺑەھﯚی ﺋەوەی ﻋێﺮاق رێﮕەی ﺑە ﻛﺮدﻧەوەی ﺋەو ﭘﺎﺷﻜﯚﯾﺎﻧە ﻧەداوە، ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿﯽ ﺧﯚی ﻟە دەرەوە ﻛﺮدووەﺗەوە. ﺋەوەﺷﯽ ﺧﺴــﺘەروو ،ﺑە ﻓەرﻣﯽ وەك ﭘەرﻟەﻣــﺎن داواﯾﺎن ﻛﺮدووە ﺣﻜﻮوﻣــەت ﭘێﻜﮫﺎﺗەﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮ ﻛە ﻟــەوەی ﺋێﺴــﺘە رووﻧﺘﺮ ﺑێــﺖ داﺑﻤەزرێﻨــێ” ،ﭼﻮﻧﻜــە ھەﻧﺪێــﻚ ﮔﻠەﯾﯽ ﻟــە ﺋﯿﺪارەداﻧﯽ ﺋــەو ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﯾــە ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟە ﭼﻮارﭼێــﻮەی داﻣەزراﻧــﺪن و ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﺑەﺷەﻛﺎن ،ﮔﻠەﯾﯽ ﺋەوە دەﻛﺮێﺖ ﮔﻮاﯾە ﻟەﻻﯾەن ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەوە ﻗﯚرخ ﻛــﺮاوە ،ﺑﯚﯾە داوا ﻛﺮاوە ﺧەڵﻜﯽ ﺗەﻛﻨﯚﻛﺮات و ﭘﺴــﭙﯚڕ ﺑێﻨە داﻣەزراﻧﺪن ،ﺋەﮔەر رەﭼــﺎوی ﺣﺰﺑﺎﯾەﺗﯿﺶ دەﻛﺮێﺖ ﻟــە داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﺒەران ھﺎوﺳەﻧﮕﯽ ھەﺑێﺖ“. ﺋەو ﺗێﺒﯿﻨﯿﯿەی ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧــەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــەﻛﺎن و
رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی ،ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا دێﺖ ﻛە ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻮوی ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن، ﺑــەردەوام دووﭘﺎﺗﯿــﺎن ﻟــەوە دەﻛﺮدەوە ﻛە ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﻻﯾەن ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﯚﻧﺘــڕۆڵ ﻛــﺮاون و ﭘێﻮﯾﺴــﺖ دەﻛﺎت ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﺳەر ﺑە ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻟەو ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿﯿﺎﻧەدا ھەﺑێﺖ. ”ﭘەﻛﺨﺴﺘﻨﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن، ھەﻣﺎھەﻧﮕــﯽ ﻧێــﻮان ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﻓەرﻣﺎﻧﮕــەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ دەرەوەی ﭘەﻛﺨﺴــﺖ ،ﺋەﮔــەر ﻧــﺎ ﺑڕﯾﺎر ﺑﻮو ﺣﻜﻮوﻣــەت ﭘەرەی ﭘێﺪا و ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﺑﻜﺎت ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻦ رووﻧﺘﺮ و ﺷــەﻓﺎﻓﺘﺮ ﻛﺎر ﺑﻜــەن و ھەﻣﻮو ﺣــﺰب و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺋەو ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﯾە ﺑــە ھــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﺑﺰاﻧــﻦ“ زاﻧﺎ ﻋەﺑﺪوڕەﺣﻤﺎن وای ﮔﻮت. ﺋەو دان ﺑەوەدا دەﻧێﺖ ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺣــﺰب و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻟەڕێﮕــەی ﺋــەو ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﯾەوە ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻟەﮔــەڵ وﺗــﺎن و ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ وﺗﺎن ﻧﺎﺑەﺳﺘﻦ .ﭘێﯿﻮاﯾە
”ﺑﯚ ﺋەﻣڕۆی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە داﻣەزراوەﯾەﻛــﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎن ﻟەﮔــەڵ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ دەرەوە ھەﺑێــﺖ ﻛــە ھەﻣــﻮو ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﺧﺎوەﻧﺪارێﺘﯽ ﺑﻜەن“. د .ﺋەﺣﻤــەد وەرﺗــﯽ ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﭘێﺸــﻮوی ﻟﯿﮋﻧــەی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ”وﺷە“، دووﭘــﺎت ﻟــەوە دەﻛﺎﺗــەوە ﻛە دەﻛﺮێ وەك ھەر ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﯾەﻛﯽ ﺗﺮی ﺣﻜﻮوﻣەت ،ﯾﺎﺳﺎی ﺗﺎﯾﺒەت ﺑــﯚ ﻓەرﻣﺎﻧﮕــەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوە دەرﺑﻜﺮێ. وەرﺗﯽ ھﯿﭻ ﻟەﻣﭙەرێﻚ ﻟە ﺑەردەم دەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾەك ﺑﯚ ﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ دەرەوە ﻧﺎﺑﯿﻨﯽ، ”ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﯾەﻛــﯽ ﻓەرﻣﯿﯿــە و ﺑــە رێﻨﻮێﻨــﯽ ﻛﺎر دەﻛﺎت و ﺑــە ﻓەرﻣــﯽ داﻣــەزراوە ،وﺗﺎﻧﯿﺶ ﻣﺎﻣەڵــەی ﻟەﮔــەڵ دەﻛــەن، دەﺳــﺘﻮوری ﻋێﺮاﻗﯿــﺶ رێﮕەی داوە ھەرێﻤەﻛﺎن ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺑﺎڵﻮێﺰﺧﺎﻧەﻛﺎﻧﺪا ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕە ﺑﻜەﻧەوە ﯾﺎن ﭘﺎﺷﻜﯚی ﺑﺎڵﻮێﺰﺧﺎﻧە ﺑﻦ“. ﺋەو ﯾﺎﺳﺎﻧﺎﺳە دەڵێ ”ﺑە ﯾﺎﺳﺎﻛﺮدﻧﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎن ،ﻣﺎﻧﺎی
ﺋەوە ﻧﯿﯿــە وەك وەزارەﺗﯽ دەرەوە ﺑﻨﺎﺳێﻨﺮێﺖ و ﻟەﮔەڵ دەﺳﺘﻮوری ﻋێــﺮاق ﻧﺎﻛﯚك ﺑێــﺖ ،ﺑەڵﻜﻮ وەك ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﯾــەك دەﻧﺎﺳــێﻨﺮێﺖ و ﺳــەرۆﻛەﻛەی ﭘﻠــەی وەزﯾﺮی دەﺑێﺖ“. ﺋﺎﻣﺎژەی دا” ،ﮔﺮﻧﮕە ھﺎوﺳــەﻧﮕﯽ ﻻﯾەﻧــەﻛﺎن ﻟــە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوە رەﭼــﺎو ﺑﻜــﺮێ ،ﺋــەو رەﺧﻨﺎﻧەی ﻟەﺳەرﯾەﺗﯽ ﻧﺎﻣێﻨێﺖ، ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﯾەﻛــﯽ ﮔﺮﻧــﮓ و ھەﺳﺘﯿﺎرە ،ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑە ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚﯾﺎن دەزاﻧﻦ ﭘﺸﻜﯿﺎن ھەﺑێ ﻟە ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە دەرەوە“. زﯾﺎﺗﺮ دەڵێ” ،ﯾﺎﺳــﺎی ھەﺑێ ،ﺋەو رەﺧﻨﺎﻧەی ﺋێﺴﺘە ﻧﺎﻣﯿﻨێ ،ﭼﻮﻧﻜە ﯾﺎﺳــﺎ ﻟــە رێﻨﻮێﻨــﯽ ﺑەھێﺰﺗﺮە، ﺳــەرﺑﺎری ﺋەوەش ﺋەﮔەر ﯾﺎﺳﺎی ﺗﺎﯾﺒەت ﺑەﺧﯚﯾــﺎن ھەﺑێﺖ ،وەك ھــەر وەزارەت و ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﯾەﻛﯽ ﺗــﺮی ﺣﻜﻮوﻣــەت ،ﺑەراﻣﺒــەر ﺑــە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎر دەﺑﻦ ﻛــە ﺋێﺴــﺘە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟــە ﺑەراﻣﺒەر ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮان ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرن“.
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ
ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ﺑەﻧﮫێﻨﯽ ﺧەﻣﻧﺪن ﺑﯚ داھﺎﺗﯽ ﻧەوﺗﯽ زۆﻧﯽ ﺳەوز و ﻧﯿﻠﯽ دەﻛەن
ﻟﻪ وﺗﺎرێﻜﺪا ﻛﻪ ﭼﻪﻧﺪ ڕۆژ ﭘێﺶ ﺋێﺴــﺘﻪ ﻟﻪ ژێﺮ ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ :ﺑﯚﭼﯽ ﺳﻪرۆﻛﯽ ﺗﺎزهی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﭘێﻮﯾﺴﺘﻪ ﻋێﺮاق داﺑﻪش ﺑﻜﺎت؟ ”ﻣﺎرك ﻓﺎﯾﻔﻠﯽ“ ﻛﻪ ﺳﻪردهﻣﯽ ﺟﯚرج دهﺑڵﯿﻮ ﺑﯚش ڕاوێﮋﻛﺎری ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﻮوه ﻟﻪ ڕۆژﻧﺎﻣــﻪی ”ﺗﺎﯾﻢ“ی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯿﺪا ﻧﻮوﺳــﯿﻮﯾﻪﺗﯽ ،ﺋﻪو ﭘێﺸﻨﯿﺎزهی ﻛﻪ ﭘێﺶ 10ﺳــﺎڵ ”ﺟﯚ ﺑﺎﯾﺪن“ ﺑﻪ داﺑﻪﺷــﺒﻮوﻧﯽ ﻋێــﺮاق ﺑﯚ ﺳــێ ﭘﺎرﭼﻪ ﻛــﺮدی ،دهﺑێ ﺳﻪرۆﻛﯽ داھﺎﺗﻮوی ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﺟێﺒﻪﺟێﯽ ﺑﻜﺎت ،ﺋﻪوهش ﺑﻪﺳــﻪ ”ﺗﺮاﻣﭗ“ ﺑﻜﺎت ﺑﻪ ﺳــﻪرۆﻛﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ” ،ھﯿﻼری“ﯾﺶ ﻛﻪ ﭘێﺸﺘﺮ ﻟﻪ ﺳــﺎڵﯽ 2002دهﻧﮕﯽ ﺑﯚ ﻟێﺪاﻧﯽ ﻋێﺮاق دا ،ﺋﻪﮔﻪر ﺑﺒێﺖ ﺑﻪ ﺳــﻪرۆك ،ﺑﻪم ﺑڕﯾﺎره ،ﭘﺎﺳــﺎو ﺑﯚ دهﻧﮕﺪاﻧﻪﻛﻪی ﭘێﺸﻮوی دهھێﻨێﺘﻪوه. ھﻪﻣــﻮو ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎﯾــﯽ و ڕۆژﺋﺎواﯾﯿﻪﻛﯽ ﭘﺴﭙﯚڕ ،ﺑﺎش ﻟﻪوه ﮔﻪﯾﺸﺘﻮون ﻛﻪ ﺳﻪرﺑﺎری ﺷﻪڕی داﻋﺶ و ﺗﻪﻧﮕﮋهﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪھــﯚی ﻣﺎﻧﻪوهی ﻟﻪﮔﻪڵ ﻋێــﺮاق ،ﺋﻪوه ﺋێﺮاﻧﻪ ﻛﻪ ﻧﺎﯾﻪڵێ ﻧﻪﺧﺸــﻪی ﻋێﺮاق ﺑێﺘﻪ ﮔﯚڕﯾﻦ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺧﻪوﻧﯿﺎن ﺋﻪوهﯾﻪ ،ﺳﻮﭘﺎی ﭘﺎﺳﺪاران و ﺑﻪﺳﯿﺞ ،ﺑﻪﺑێ ھﯿﭻ ڕێﮕﺮﯾﯿﻪك ﻟﻪ ”ﺗﺎران“هوه ﺗﺎ ”ﺑﻪﯾﺮووت“ ﭘﯿﺎﺳﻪ ﺑﻜﻪن. ﺳــﻪرﺑﻪﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ھﻪﻧﮕﺎوه ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﻧﻪﺧﺸﻪی ﺳﻮﻧﻪ ﻟﻪ ﻋێﺮاق )ڕهﻧﮕﻪ ﻧﺎوﭼﻪ ﺳﻮﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق و ﺳﻮورﯾﺎ ﭘێﻜﻪوه(، ﺑﻪﭘێﭽﻪواﻧﻪﯾﺸﻪوه ،دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺳﻨﻮوری ﺳﻮﻧﮫﺶ ،ھﻪﻧﮕﺎوهﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻪرهو ﭘێﺶ دهﺑــﺎت ،ﺑﯚﯾﻪ وﺗﻪ ﺳــﻮﻧﻪﻛﺎن ﺑﻪ ﺑﺎﯾﻪﺧﻪوه ڕواﻧﯿﯿﺎﻧــﻪ ﭼﺎوﭘێﻜﻪوﺗﻨﻪﻛﻪی ﻣﻪﺳﺮوور ﺑﺎرزاﻧﯽ ڕاوێﮋﻛﺎری ﺋﻪﻧﺠﻮوﻣﻪﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ھﻪرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟﻪﮔﻪڵ ”ڕۆﯾﺘــﻪرز“ ،ﻛﺎﺗێــﻚ ﮔﻮﺗﯽ :ﺳــﻪﻟﻤێﻨﺮا ﻛﻪ ﻓﯿﺪراڵﯽ ﭼﺎرهﺳــﻪر ﻧﯿﯿــﻪ ﺑﯚ ﻋێﺮاق، ﭘێﻮﯾﺴــﺘﻪ ﺑﻪﺳــﻪر ﺳــێ ﭘﺎرﭼﻪ داﺑﻪش ﺑﻜﺮێ ،ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺑێ ﻣﺘﻤﺎﻧﻪﯾﯽ ﭘێﻜﮫﺎﺗﻪﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺑﻪ ﯾﻪﻛﺘﺮی ،وای ﻛﺮدووه ﺋﻪﺳﺘﻪم ﺑێﺖ ﻟﻪژێﺮ ﯾﻪك ﺑﻨﻤﯿﭽﺪا ﻛﯚﺑﺒﻨﻪوه. ڕاوێــﮋﻛﺎری ﺋﻪﻧﺠﻮوﻣﻪﻧــﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ڕاوێــﮋﻛﺎری ﭘێﺸــﻮوی ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ،ھﺎوڕان ﻛﻪ ﭘﻪراوێﺰﺧﺴﺘﻨﯽ ﺳﻮﻧﻪ ﻟﻪﻻﯾﻪن دهﺳﻪﺗﯽ ﺷــﯿﻌﻪوه ،ھﯚی ھﺎﺗﻨﯽ داﻋــﺶ ﺑﻮون ﺑﯚ ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪ. ﺑﻪﺗﻪواوی دهﺳــﺘێﻮهرداﻧﯽ ﺋێﺮان ﺑﻪﺳﻪر دۆﺧــﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ھﻪرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ڕووﻧﻪ ،ڕۆژ ﻧﯿﯿﻪ ﺳــﻪرداﻧﻪﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺪارهی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ )ﯾﻪﻛێﺘﯽ-ﮔﯚڕان( ﻟﻪ ھﻪواڵﻪﻛﺎﻧﺪا ﻧﻪﺑﯿﻨﯿﻦ ﻟﻪﮔﻪڵ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﺪا ،وهك ﭼــﯚن ھﻪرﮔﯿﺰ ھﻪواڵﯽ ﻟﻪ ﺳــێﺪارهداﻧﯽ ﻛﻮرداﻧــﯽ ڕۆژھــﻪت و ﭼﺎﻻﻛﯿــﯽ ﭘێﺸــﻤﻪرﮔﻪﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟــﻪ ڕاﮔﻪﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﻪو دهﭬﻪره ﻧﺎﺑﯿﻨﯿﻦ ،ﻛﻪواﺗﻪ ﺑﻪﺷــێﻮهﻛﯽ ﻟێ ھﺎﺗﻮوه ،ھﻪرﮔﯿﺰ ﺋﺎﺳــﺎن ﻧﯿﯿﻪ ﻣﻪﺳﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳــﻪرۆﻛﯽ ھﻪرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳــﻪرﺑﻪﺧﯚﯾﯽ ڕاﺑﮕﻪﯾﻪﻧێ و ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﺸﯽ ﭘێﻮه ﺑێــﺖ ،ﺋﺎﺧــﺮ ﺋێﺮان وهك ﭘێﺸــﺘﺮ ﮔﻮﺗﻤــﺎن ،ڕێﮕﻪﻛــﻪی ﻛﻪ ﺗــﺎ ﺑﻪﯾﺮووت دروﺳــﺘﯽ دهﻛﺎت ،ﻗﺒﻮوڵﯽ ﻧﺎﻛﺎت ﻛﻮرد ﻟێﯽ ﺑﺸــێﻮێﻨێ .ﻟﻪو ﻣﺎوهﯾــﻪی ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺳــﻪرۆك وهزﯾﺮاﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺑــﻮو ،ﺗﻮاﻧﯽ ﺑﻪ ﯾﻪﻛﺴــﺎﻧﯽ ھﻪم ھﺎوﭘﻪﯾﻤﺎﻧــﯽ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﺑێــﺖ ،ھــﻪم ﺋێــﺮان .ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﯿﯿﻪﻛﺎن دۆﺳــﺘﺎﯾﻪﺗﯽ ﺋﻪوﯾﺎن ﭘێﺶ ﻛﻮرد ﺧﺴﺖ. ﺋێﺮاﻧﯿﯿﻪﻛﺎﻧﯿﺶ ﺧﺴــﺘﯿﺎﻧﻪ ﭘێﺶ ”ﺳﻪدر“ و ”ﺣﻪﻛﯿﻢ“ و ﺗﻪﻧﺎﻧﻪت ”ﺳﺴــﺘﺎﻧﯽ“ش. ﺑﺎ ﺑﺰاﻧﯿــﻦ ﺋﻪوه ﭼﯽ ﺑﻮو ﻛــﺮدی؟ ﺗﻮاﻧﯽ ﺑﻪ ﺟﺎرێ زﻟﮫێــﺰی ﻧﺎوﭼﻪﻛﻪ و زﻟﮫێﺰاﻧﯽ ﺟﯿﮫــﺎن ڕازی ﺑﻜﺎت ،ﭼﻪك ﻟﻪ ڕووﺳــﯿﺎ ﺑﻜڕێ ﺑﻪو ﭘﺎرهﯾﻪی ﻟﻪ ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻧﻪوت ﺑﻪ ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ دهﺳــﺘﯽ دهﻛﻪوێ ،ﺑﺎ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﻪ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿﻪﻛﺎﻧﻤﺎن ﺧﻮێﻨﺪﻧﻪوهﯾﻪﻛــﯽ ﻗﻮوڵﯽ ﺑﯚ ﺑﻜﻪن ،ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻪ ﭘێﻜﻪوه ڕازﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺋێﺮان و ﺋﻪﻣﻪرﯾﻜﺎ ﻧﻪﺑێ ،ڕەﻧﮕە ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚﯾﯽ ﻧەﺑﯿﻨێ.
ﺋێﺮان و ﯾەﻛێﺘﯽ دەﺑێــﺖ ،ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔــﯚڕان ﺑەﯾەﻛــەوە و ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﻧﮫێﻨﯽ ﺧەﻣﻧﺪﻧﯿــﺎن ﺑــﯚ داھﺎﺗﯽ وزە ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻛەرﻛﻮوك و ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛﺮدووە ،ﮔەﯾﺸﺘﻮوﻧەﺗە ﺋەو ﺋەﻧﺠﺎﻣــەی ﺋەﮔەر ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﻛەرﻛﻮوك ﺑﺒﻨە ھەرێﻢ و ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺟﯿﺎ ﺑﺒﻨەوە ،ﺋەوا ﺑەﺑێ ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ داراﯾﯽ ﻋێﺮاق ،ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺑﻮدﺟەی ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑﯚ ﺋەو دوو ﭘﺎرێﺰﮔەﯾە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟەرێﮕەی ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﻧەوﺗــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﻛەرﻛﻮوك داﺑﯿﻦ ﺑﻜەن .ﺋەو ﻛێﺸــەﯾە ﭘڕۆژەی ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەﻛەی ﺋﺎڵﯚز ﻛــﺮدووە و ھەر ﺋەوەش وای ﻛــﺮد ﯾەﻛێﺘــﯽ و ﮔﯚڕان ﻧەرﻣــﯽ ﺑﻨﻮێﻨﻦ و ﭘێﺸــﻮازی ﻟە ﻧﻮێﻨەرەﻛــەی ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺑﻜەن و داﻧﻮﺳﺘﺎﻧﺪن ﺑﻜەن. ﺑەم ﻟە ﻣﯿﺎﻧەی ﺳەرداﻧەﻛەﯾﺪا ،ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺑەڵێﻨﯽ ﭘێﺪاﻧﯽ ﻣﻮوﭼــە و ﺑﻮدﺟەی ﭘێ داون و ﺋێﺮاﻧﯿﺶ ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯿﯽ ﺋەو ﺑﯿﺮۆﻛەﯾە دەﻛﺎت ﻛە ﻟە ھەﻧﺎردەﻛﺮدﻧﯽ ﻧــەوت ﻟە رێﯽ ﺋێﺮاﻧەوە ﯾﺎﺧﯚ ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ ﻟە رێﯽ ﺳــﯚﻣﯚوە ﻧەوﺗەﻛــە ھەﻧﺎردە دەﻛﺎت و ﭘﺎرە و ﺑﻮدﺟەﯾﺎن ﺑﯚ دەﻧێﺮێﺖ. وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ رۆژی ﯾەﻛﺸــەم ﺣەوﺗــﯽ ﺋﺎب/ﺋﯚﮔﺴــﺘﺲ، ﺷــﺎﻧﺪێﻜﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔەﯾﺸــﺘە ﺗــﺎران و ﺑەﮔﻮێــﺮەی زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎن، ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺷــﺎﻧﺪەﻛە ﭘﺮﺳــﯽ داراﯾﯽ و ﺋﯿﺪارەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﻛەرﻛﻮوﻛە ﻟەﮔەڵ ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﺋێﺮان ﺑﯚ ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﯽ رێﻜﻜەوﺗﻨﻨەﻛەی ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان، ھەروەھﺎ ﺑەڵێﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺑە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ﺑﯚ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺗﺎوﺗﻮێ ﺣﯿﺴﺎم ﺳەﻻم:
ﺋێــﺮان ﭘێﮕەﯾەﻛﯽ ﺑـــــەھێﺰی ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەﯾە و ﺗەواوی ھێﺰەﻛـەﺷﯽ ﻟە زۆﻧــﯽ ﺳەوزداﯾە، ﺑﯚﯾــە دەﯾەوێﺖ ﺋەو ﭘێﮕەﯾەی ﺑﭙﺎرێﺰێ دەﻛﺮێ .ﺳەرﭼﺎوەﯾەك ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت ﺋێﺮان و ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ھەوڵ دەدەن ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ﻓﺸﺎری زﯾﺎﺗﺮ ﺑﺨەﻧە ﺳــەر ﭘﺎرﺗﯽ و ﻣەﻟەﻓﯽ ﻧەوت ﻟەژێﺮ دەﺳﺘﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دەرﺑێﻨﻦ ،ﺋەﮔەر ﻓﺸﺎرەﻛﺎﻧﯿﺸﯿﺎن ھﯿﭻ ﺳــﻮودی ﻧەﺑﻮو ،ﺋەوا ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﻛەرﻛﻮوك دەﻛــەن ﺑە ھەرێﻤێﻚ و ﻟەﻻﯾەن ﺑەﻏﺪاوە ﺑﻮدﺟە و ﻣﻮوﭼەﯾﺎن ﺑﯚ دەﻧێﺮدرێ و ﻛێڵﮕە ﻧەوﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﻧﺎوﭼەﯾــەش ﻟە رێــﯽ ﺋێﺮاﻧــەوە ھەﻧﺎردە دەﻛﺮێﻦ. ﺋێــﺮان ﯾەﻛێﻜە ﻟــەو وﺗﺎﻧەی ﻛــە ﺑەﺗەواوی ھەژﻣﻮوﻧﯽ ﺧﯚی ﺑەﺳەر ﺑﺎﺷــﻮور و ﻧﺎوەڕاﺳﺘﯽ ﻋێﺮاق ﺳــەﭘﺎﻧﺪووە ،ﻟــە ﻧﺎوەڕاﺳــﺘەوە دﯾﺎﻟە و ﺗﻜﺮﯾﺘﯽ ﻟە رێﯽ ﺣەﺷﺪی ﺷەﻋﺒﯽ و ﻟە ﺑﺎﻛﻮرﯾﺶ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﻛەرﻛﻮوﻛــﯽ ﻟە رێــﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕاﻧەوە ﻛﯚﻧﺘــڕۆڵ ﻛــﺮدووە و ﺋەﺟێﻨﺪاﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﻟەوێﺪا ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺎت ،ھەﻓﺘەی راﺑﺮدوو ﺋەﺳــﯿڵ ﻧﻮﺟێﻔﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﭘێﺸﻮوی ﻣﻮوﺳڵ رەﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﺣەﺷــﺪی ﺷــەﻋﺒﯽ ﺑەﺷــﺪاری ﺷەڕی ﻣﻮوﺳــڵ ﺑﻜﺎت و ﮔﻮﺗﯽ ،ﻟە ﻋێﺮاق ﺗەﻧﯿﺎ ﻣﻮوﺳڵ و ھەوﻟێﺮ و دھﯚك ﻟەژێﺮ دەﺳﺘﯽ ﺋێﺮاﻧﺪا ﻧﯿﻦ ،ﺑﯚ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﺳێ ﺷﺎرەش ،ﺋێﺮان ھەﻣﻮو ھەوڵێﻜﯽ ﺧﯚی دەدات. ﺋێﺮان و ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑە ﺑﺎڵە ﺟﯿﺎﺑﻮوەﻛەﺷﯽ ﻛە ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕاﻧە ،ﻟە دوای راﭘەڕﯾﻨﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ،ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ
ﭘﺘەوﯾﺎن ﻟەﮔەڵ ﺋێﺮاﻧﺪا ھەﯾە و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟەﺳــەر ﺑﻨەﻣﺎی ﺑەرژەوەﻧﺪﯾــﯽ ھﺎوﺑەش ﻧﯿﯿە، ﺑەڵﻜﻮ ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎی ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﺋەﺟێﻨﺪای ﺋێﺮاﻧە ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەر ﻣﺎﻧەوەی ﺋــەو ﺣﺰﺑﺎﻧە ﻟە ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻋێﺮاق و ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا. ﻟەﺑــﺎرەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟەﮔــەڵ ﺋێﺮان، ﺳــەﻋﺪی ﺋەﺣﻤەد ﭘﯿــﺮە ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ”وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ﯾەﻛێﺘﯽ وەك ھەر ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺗﺮ ،دۆﺳﺘﺎﯾەﺗﯽ ﻟەﮔەڵ ﺋێﺮان ھەﯾە و دەﯾەوێﺖ ﺋەو دۆﺳــﺘﺎﯾەﺗﯿﯿە ﺑەردەوام ﺑێﺖ و ﺳــەردان و ﭘێﻮەﻧﺪی ﻟەﮔەڵ وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳێ ﺑﯚ ﻛﻮرد ﮔﺮﻧﮓ و ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﭘەرەﯾﺎن ﭘێ ﺑﺪرێﺖ. ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺳەرداﻧەﻛە ﺷﺎﻧﺪەﻛەی ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺋێﺮان ﺑەﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺑەرھەم ﺳﺎڵﺢ ﺟێﮕﺮی دووەﻣﯽ ﺳﻜﺮﺗێﺮی ﮔﺸﺘﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ،ﺋەرﺳەﻻن ﺑﺎﯾــﺰ ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ،ﻋەدﻧﺎﻧﯽ ﺣەﻣــەی ﻣﯿﻨﺎ ،ﺷــﺎو ﻛﯚﺳــﺮەت ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯽ و ﻧﺎزم دەﺑﺎغ /ﯾەﻛێﺘﯽ /ﻧﻮێﻨەری ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﻟە ﺗﺎران ﭘێﻚ ھﺎﺗﻮون. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺋەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧەی دەﺳــﺖ ”وﺷــە“ ﻛەوﺗﻮون ،ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺳــەرداﻧەﻛە ﺑﯚ ﺳێ ﭘﺮﺳﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯿە ،ﯾەﻛەﻣﯿﺎن ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯿﯽ ﺋێﺮاﻧە ﻟە ﭘﺘەوﻛﺮدﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﮔﯚڕان و ﯾەﻛێﺘﯽ و ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣەﻛەی ﻧێﻮاﻧﯿﺎن، دووەم ﺑﺎﺳﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﻛەرﻛﻮوك و دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ھەرێﻤێﻜﯽ ﺗﺮە ﻟە ﻧێﻮ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺳێﯿەم ﭘﺮس ،ﺑﺎﺳﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺮۆﺳەی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە ﻟە ﻋێﺮاق و ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ھەﻣﺎھەﻧﮕﯽ ﻧێﻮان ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﯾﺎﺳﺎ و ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاﻗﺪا. ﺋێﺮان و ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ﺑەردەوام دەﯾەوێﺖ ﺑﯚ ﻟەﻣﭙەر ﺧﺴــﺘﻨە ﺑەردەم ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﯾەﻛێﺘــﯽ و ﮔﯚڕان ﺑــە ﺑەھێﺰی ﺑﮫێڵێﺘــەوە و رێﻜﻜەوﺗﻨﻨەﻛــەی ﻧێﻮاﻧﯿﺸــﯿﺎن ﺋەﻧﺪازﯾﺎرەﻛــەی ﺋێﺮان ﺑﻮو ،ﺑﯚﯾــە رێﻨﻮێﻨﯽ ﺑە ھەرﯾەك ﻟە ﮔﯚڕان و ﯾەﻛێﺘﯽ دەدات ﻛە ﺑەﯾەﻛەوە ﻛﺎری ﺑەردەوام ﺑﻜەن و ﭘێﮕە و دەﺳەﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑەھێﺰﺗﺮ ﺑﻜەن و ھﺎوﺷﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﺑﻮەﺳﺘﻨەوە ،ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺳەرﭼﺎوەﯾەك:
ﺋێﺮان ھﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان دەدات ﻓﺎﯾﻠﯽ ﻧەوت ﻟەژێﺮ دەﺳﺘﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دەرﺑﮫێﻨﻦ
ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎن و ﭘەرﻟەﻣﺎن وەك ﯾەك ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚن دژی ھەﻣﻮو ھەوڵێﻜﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دەوەﺳﺘﻨەوە و ﻟە ﺑەﻏﺪاش ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﯾﺎﺳﺎ دەﻛەن ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑە وﯾﺴــﺘﯽ ﺋێﺮان ﺟﻤﻮﺟﯚڵە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ﺑەﻏﺪا ﺑەڕێﻮە ﺑﭽێﺖ. ﺣﯿﺴﺎم ﺳەﻻم ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی زاﻧﻜﯚی ﮔەﺷەﭘێﺪاﻧﯽ ﻣﺮۆﯾــﯽ ﻟە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺑە“وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ، ﺋێﺮان ﭘێﮕەﯾەﻛﯽ ﺑەھێﺰی ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەﯾە و ﺗەواوی ھێﺰەﻛەﺷﯽ ﻟە زۆﻧﯽ ﺳەوزداﯾە ،ﺑﯚﯾە دەﯾەوێﺖ ﺋەو ﭘێﮕەﯾەی ﺑﭙﺎرێﺰێ و ﺑەھێﺰﺗﺮﯾﺸﯽ ﺑــﻜﺎت ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺑەھێﺰﺑﻮوﻧﯽ زۆﻧﯽ ﺳــەوز ﺑە ﺗەواوی ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺋێﺮاﻧﺪاﯾە. ﺗﺎوﺗﻮێﻜﺮدﻧﯽ ﭘێﺸﻨﯿﺎزەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ رۆژی 18ﺗەﻣﻮوز/ﯾﯚﻟﯿﯚ ،ﻧﻮوری ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺳەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﭘێﺸــﻮوی ﻋێﺮاق ﮔەﯾﺸــﺘە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﻟەﮔــەڵ ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ و ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﯚ ﺑﻮوەوە ،ﺑەﮔﻮێــﺮەی زاﻧﯿﺎرﯾﯿــە ﺑوﻛﺮاوەﻛﺎن، ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﭘێﺸــﻨﯿﺎزی ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧەوەی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ھەرێﻤێﻜﯽ ﺗﺮی ﺑﯚ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ
و ﻛەرﻛﻮوﻛﯽ ﺧﺴــﺘﻮوەﺗە ﺑــەردەم ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔــﯚڕان .ﻟەوﺑﺎرەﯾــەوە ﺋێﺮان ھﺎﻧــﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان دەدا ﭘﺮﺳــﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە و دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ھەرێﻤێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟەﻧﺎو ﻛﻮردﺳــﺘﺎن وەك ﻓﺸــﺎرێﻚ دژی ﭘﺎرﺗﯽ ﺑــەﻛﺎر ﺑێﻨﻦ ،ﺗــﺎ ﺋەوﻛﺎﺗەی ﭘﺎرﺗﯽ ﻣﻠﻜەﭼﯽ داواﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ و ﮔﯚڕان دەﺑێﺖ و ﻣەرﺟەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻗﺒﻮڵ دەﻛﺎت و زۆرێﻚ ﻟە ﺟﻮﻣﮕە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﯚﻧﺘڕۆڵ دەﻛەن. ﺋەﮔــەری ﺋــەوەش وەك ﭘﻼن ﺑﯽ داﻧــﺮاوە ﻛە ﻓﺸﺎرەﻛﺎن ﺳــﻮودی ﻧەﺑﻮو ﻟەﺳەر ﭘﺎرﺗﯽ ،ﺋێﺮان ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﮔــﯚڕان دەﻛﺎت ،ﺋەوەش ﺑەﺷــێﻜە ﻟە ﭘــڕۆژەی ﺋێﺮان ﺑﯚ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﺋﺎڵــﯚزی ﺑﯚ ﻧــﺎو ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،دواﺗــﺮ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ و ﺑە ﺗﻮاﻧﺎی ﺧﯚی و ھﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق ،ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ھەرێﻤێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﻛەرﻛﻮوك دەﺧەﻧە ﺑﻮاری ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧەوە. ﭘﺮﺳﯽ داھﺎت و وزە ﺳــەرﭼﺎوەﯾەك ﻟە ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە“وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ، ﺑﺎﺑەﺗﯽ ﻧەوت و وزە و داھﺎﺗﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﭘﺮﺳﯽ داراﯾﯽ ،ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺗﺮی داﻧﯿﺸﺘﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎﻧﺪی
ﻓﺎﯾﻠﯽ ﻧەوت ﺑەﮔﻮێــﺮەی زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎن ،ﺋەﮔەر ﻓﺸــﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ﺑە ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺋێﺮان و ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﻟەﺳەر ﭘﺎرﺗﯽ دروﺳﺖ ﻛﺮد ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ﻟە ﻣﯿﺎﻧەی داﻧﻮﺳــﺘﺎﻧﺪﻧەﻛﺎﻧﺪا ھەوڵﯽ ﺗەواو ﺑﺪەن ﻓﺎﯾﻠﯽ ﻧەوت ﻟەژێﺮ دەﺳــﺘﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەرﺑێﻨﻦ ،ﺑﯚﯾە ﻟــە ﺋەﮔــەری رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﻟەﺳــەر دووﺑﺎرە داﺑەﺷﻜﺮدﻧەوەی ﭘﯚﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ دەﺳﺘەی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔــﯚڕان داوای ﭘێﺪاﭼﻮوﻧەوە ﺑە ﭘﯚﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ دەﻛەن و ﻣەرﺟﯽ ﻻداﻧــﯽ ﺋﺎﺷــﺘﯽ ھەوراﻣــﯽ وەزﯾﺮی ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن دادەﻧێﻦ. ﺑﯚ ﺋەو ﻣەﺑەﺳــﺘە زاﻧﯿﺎرﯾﯽ ھەﯾە ﻛــە ﺋەو دوو ﺣﺰﺑە ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧە ،ﺋﺎﻣﺎدەن دەﺳﺒەرداری ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺟێﮕــﺮی ﺳــەرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت و وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەﯾﺶ ﺑﺒﻦ ﻟە ﺑەراﻣﺒــەر وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﭘﯚﺳﺘﯽ وەزﯾﺮی ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ،ھەوڵﯽ ﺗەواو ﺑــﯚ ﺋەو ﺑﺎﺑەﺗە دەﺧەﻧە ﮔــەڕ و دەﯾﺎﻧەوی
ﻓﺎﯾﻠﯽ ﻧەوت ﻟە دەﺳﺘﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دەرﺑێﻨﻦ ،ﯾﺎن ھەر ھﯿﭻ ﻧەﺑێ ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرﯾەﺗﯿﯿەك وەرﺑﮕﺮن ﻛە رۆڵﯽ ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟە ﺑﻮاری ﻧەوت و وزەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەﺑێﺖ و ﺋێﺮان ﺑە ھەﻣﻮو ﺗﻮاﻧﺎﯾەوە ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺋەو ﺑﯿﺮۆﻛەﯾە دەﻛﺎت. ﻛێﻠﮕە ﻧەوﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎی ﺣەﺳەن و ھﺎﭬﺎﻧﺎ ﺋەو ﺳەرﭼﺎوەﯾەی ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺋﺎﻣﺎژەی دا، ﺋێﺴــﺘە ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑە ﺗﺎﯾﺒەت ﺗێﮕەﯾﺸــﺘﻮوە ﻛە رادەﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﻛــﻮری رۆژﺋﺎوای ﻛەرﻛــﻮوك و رێﮕەدان ﺑە ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻛێڵﮕــە ﻧەوﺗﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺑﺎی ﺣەﺳــەن و ھﺎﭬﺎﻧﺎ ﻟــەو ﻧﺎوﭼەﯾــە ،ﻟەﻻﯾــەن وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن و ﭘﺎرﺗﯿﯿــەوە ،ھەڵەﯾەﻛــﯽ زۆر ﮔــەورە ﺑــﻮوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەﮔەر ﺋــەو ﻛێڵﮕە ﻧەوﺗﯿﯿﺎﻧە ﻟەژێﺮ دەﺳﺘﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑﻮواﯾە ،ﺑەﭘێﯽ ﺧەﻣﻧﺪﻧەﻛەﯾﺎن ،دەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﺑە ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﻧەوت زۆﻧﯽ ﺳەوز و ﻧﯿﻠﯽ ﺑﮕەﯾەﻧﻦ ﺑە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺧﯚﺑﮋێﻮی، ﺑﯚﯾە ﺋێﺴــﺘە ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ھەﻣﻮو ھەوڵێﻚ دەدەن ﺑــﯚ ﺋەوەی ﺋەو ﻛێڵﮕــە ﻧەوﺗﯿﯿﺎﻧە ﻟەژێﺮ دەﺳــﺘﯽ ﭘﺎرﺗﯽ دەرﺑﮫێﻨﻨەوە .ﺑﯚﯾە ھێﺮﺷەﻛﺎﻧﯽ ھەﻓﺘــەی راﺑﺮدوو ﺑﯚ ﺑﯿﺮەﻧەوﺗﯽ ﺑﺎی ﺣەﺳــەن ﮔﻮﻣﺎﻧﺎوﯾﯿە.
ژﻣﺎرە ) ، (150ﭼﻮارﺷەم2016/ 8/ 10 ،
ﺑﻪ ﭘﻼﻧﯽ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ دهﺑﯿﻨﻪ ﺳﻪرﺑﻪﺧﯚ
ﺋەﮔەر ﭘﺎرﺗﯽ ﻣﻠﻜەچ ﻧەﺑێ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﻛەرﻛﻮوك ﺟﯿﺎ دەﺑﻨەوە و ھەرێﻤێﻜﯽ ﺗﺮ دروﺳﺖ دەﻛەن
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﻛﻮردۆ ﺷﺎﺑﺎن
5
6ھەڵﯚﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﺳەر ﺑﺎﺟەرە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾﯿﯿەﻛە ﻧﯿﺸﺘﻨەوە
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ژﻣﺎرە ) ، (150ﭼﻮارﺷەم2016/ 8/ 10 ،
وﺷە/ﻣەﺧﻤﻮور -رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح ﭘێﺸــﻤەرﮔەﻛﺎن ﺑە ورەﯾەﻛﯽ ﺑەرز و ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﭼەﻛﯽ ﺳــﻮوﻛەوە ﻟە ﺑەرزاﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻣەﺧﻤﻮور ﺟێﮕﯿﺮن ،ﭼﺎوەڕواﻧــﯽ ﻓەرﻣﺎن دەﻛەن ،ﻟە ﺧــﻮارەوە و ﻟە ﻧﺎوەﻧﺪی ﺷــﺎرۆﻛەﻛەدا ،ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋﺶ ﺑە ﭼەﻛﯽ ﻗﻮرس و ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠە ﮔﻮﻟەﻧەﺑڕەﻛﺎﻧەوە ﺳــەﻧﮕەرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﭘﺘەو ﻛﺮدووە، ﻓەرﻣﺎﻧەﻛە ﮔەﯾﺸــﺖ و ﭘێﺸﻤەرﮔە دەﺳﺖ ﺑە ﭘێﺸڕەوی دەﻛﺎت” ،ﺋەو ﭼەﺗﺎﻧەی ﺧﯚﯾﺎن ﻟە ﭘەﻧﺎی زرێﭙﯚﺷــەﻛﺎﻧﺪا ﺣەﺷــﺎردا ﺑﻮو ،ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﭼەﻧﺪ ﺳەﻋﺎﺗێﻚ زﯾﺎﺗﺮ ﺑەرﮔە ﺑﮕﺮن ،ﺳەﻟﻤﺎﻧﺪﻣﺎن ورەی ﺑەرز ﻟە ﭼەﻛە ﻗﻮرس و زرێﭙﯚﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺋەوان ﻛﺎرﯾﮕەرﺗﺮە“ ،ﻟﯿﻮا زرﯾﺎن ﺷێﺨﻮەﺳﺎﻧﯽ، ﺟێﮕﺮی ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﻣﯿﺤﻮەری ﮔﻮێڕ-ﻣەﺧﻤﻮور وای ﮔﻮت. ﺣەوﺗﯽ ﺋﺎﺑــﯽ 2014ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋــﺶ ھێﺮﺷــﯿﺎن ﻛﺮدە ﺳــەر ﻣەﺧﻤــﻮور و داﮔﯿﺮﯾــﺎن ﻛــﺮد، ﻣﺎﻧەوەی داﻋﺶ ﻟەو ﺷــﺎرۆﻛەﯾەدا ﺗەﻧﯿــﺎ ﺳــێ رۆژی ﺧﺎﯾﺎﻧــﺪ و ﻟە 10ی ھەﻣــﺎن ﻣﺎﻧﮕــﺪا ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺷــﺎرۆﻛەﻛەﯾﺎن ﺋﺎزاد ﻛــﺮدەوە ،ﺋــەوە ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺳــەرﻛەوﺗﻦ ﺑﻮو ﺑەﺳــەر داﻋﺶ ﻟەوەﺗەی داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻣﻮوﺳــڵ و ﺳەﺣەدﯾﻨەوە. ﻟە ﺷەڕی ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯽ ﻣەﺧﻤﻮوردا، ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﭼەﻛــﯽ ﻗــﻮرس و ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠــﯽ ﮔﻮﻟەﻧەﺑــڕی ﻧەﺑﻮو، ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋەو دوژﻣﻨەی ﺑەراﻣﺒەری دەﺟەﻧــﮕﺎن ،ﭼەﻛــﯽ ﻗــﻮرس و ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ﮔﻮﻟەﻧەﺑڕی ﺋەﻣەرﯾﻜﯽ ﺑەدەﺳﺘەوە ﺑﻮو ،ﻟەو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻼﻧەی ﻛە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ رادەﺳــﺘﯽ ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێﺮاﻗﯽ ﻛﺮدن ،ﺑەم ﻛﺎﺗێﻚ داﻋﺶ
ھێﺮﺷــﯽ ﻛﺮدە ﺳــەر ﻣﻮوﺳڵ و ﺳــەﺣەدﯾﻦ ،ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق ﭘﺎﺷەﻛﺸــەی ﻛﺮد و ﻛﯚی ﭼەك و ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠە ﮔﻮﻟەﻧەﺑڕەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ داﻋﺶ ﺑەﺟێ ھێﺸﺖ ،ﺑەوەش داﻋﺶ ﺑﻮوە ﺧــﺎوەن ﭼــەك و ﺟﺒەﺧﺎﻧەﯾەﻛﯽ ﮔەورەی ﺳەرﺑﺎزﯾﯽ. ﺷێﺨﻮەﺳــﺎﻧﯽ ﻟەﻧــﺎو ﺑﺎرەﮔــەی ﻓەرﻣﺎﻧﺪەﯾــﯽ ﮔﻮێڕ-ﻣەﺧﻤــﻮور، ﺑەدەﺳــﺖ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑﯚ ﺋەو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠە ﮔﻮﻟەﻧەﺑڕاﻧە دەﻛﺎت ﻛە ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧە ﻟە ﺷەڕەﻛﺎﻧﺪا ﻟە دەﺳﺖ ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋﺸــﯽ ﺑﺴــﺘێﻨﻦ و دەڵێ” ،ﻟە ﺷــەڕی ﻣەﺧﻤــﻮوردا ،ﺑﺎﺟەرێﻚ و ﭼەﻧــﺪ ھەﻣەرێﻜﻤــﺎن ﮔــﺮت، ﭘﺎﺷﺘﺮ ﻟە ﺷــەڕەﻛﺎﻧﯽ دەوروﺑەری ﻣەﺧﻤــﻮوردا ﭼەﻧــﺪ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ﺗﺮی ﮔﻮﻟەﻧەﺑڕ ،ﺋەوە ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺋەو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠە ﮔﻮﻟەﻧەﺑڕاﻧە ﺑﻮون دەﺳﺖ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻛەوﺗﻦ“.
ﺋێﺴــﺘە ﻟە زۆرﺑەی ﻣﯿﺤﻮەرەﻛﺎﻧﺪا ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠــﯽ ژﻣﺎرەﯾــەك ﮔﻮﻟەﻧەﺑــڕ ﺑەدەﺳــﺖ ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەوەﯾە ،ھەﻣــﺎن ﺋــەو ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠــە ﺋەﻣەرﯾﻜﯿﯿﺎﻧــەن ﻛە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ رادەﺳﺘﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاﻗﯽ ﻛﺮدن و ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق ﺑﯚ داﻋﺸﯽ ﺑەﺟێ ھێﺸﺘﻦ و ﭘێﺸﻤەرﮔەش ﻟە ﭼﻨﮓ داﻋﺸﯽ دەرھێﻨﺎن. ﺣەﻣﯿﺪ دزەﯾﯽ ﺟێﮕﺮی ﺋەﻓﺴــەر ﻟــە ﻟﯿــﻮای ﯾەﻛــﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﺪەﯾﯽ ھەوﻟێﺮ ،ﯾەﻛێﻚ ﻟەو ﭘێﺸﻤەرﮔﺎﻧەی ﺑەﺷــﺪاری ﺷــەڕی ﻣەﺧﻤﻮوری ﻛــﺮدووە و ﺋێﺴــﺘە ھێﺰەﻛەﯾﺎن ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﻓﯿﺮﻗەی 15ی ﺳﻮﭘﺎی ﻋێــﺮاق ﭘێــﻚ دێﻨێــﺖ ،دەڵێ، ”ﭘــﺎش ﺋﺎزادﻛﺮدﻧــﯽ ﻣەﺧﻤﻮور، زۆر ﻛــەس ھەوڵﯿــﺎن دا ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻜەﻧە ﺧﺎوەﻧﯽ ﺳــەرﻛەوﺗﻨەﻛە، ﺑەم ﻟە ﺋێﻤــە ﯾەﻛەم ھێﺰ ﺑﻮوﯾﻦ ﭼﻮوﯾﻨە ﻧﺎو ﻣەﺧﻤﻮورەوە و ﺑﺎﺟەرە ﺋەﻣەرﯾﻜﯿﯿەﻛــەش ھێﺰەﻛــەی ﺋێﻤــە ﻟە داﻋﺸــﯽ ﮔــﺮت ،ﺋەوە ﺳەرﻛەوﺗﻨێﻜﯽ ﻣەزن ﺑﻮو ،ورەی ﭘێﺸــﻤەرﮔەی ﺑەرزﺗﺮ ﻛﺮدەوە و
ﺷﻜﯚی داﻋﺸﯽ ﺷﻜﺎﻧﺪ“. ﺷــﺎرۆﻛەی ﻣەﺧﻤــﻮور 56/ﻛــﻢ ﺑﺎﺷــﻮوری رۆژﺋــﺎوای ھەوﻟێﺮ،/ ﻛﺎﺗێﻚ ﻟەﻻﯾەن داﻋﺸــەوە داﮔﯿﺮ ﻛﺮا ،داﻋﺶ ھەڵﻤەﺗێﻜﯽ ﮔەورەی ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ ﺑەﮔەڕ ﺧﺴﺖ و ﺑﺎﻧﮕەﺷەی داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ھەوﻟێــﺮی دەﻛﺮد، ﺑەم ﺑە ﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﻟە ﻣەﺧﻤﻮوردا، ﺣﺎڵەﺗێﻜــﯽ ﭘێﭽەواﻧە دروﺳــﺖ ﺑﻮو .ﺋەوە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺑڕﯾﺎر ﻣﺤەﻣەد ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎرێﻜﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﻧﺎوﭼەﻛەﯾە ﻛە ﻟەوەﺗەی ﺷەڕەﻛﺎﻧﯽ داﻋﺸەوە رووﻣﺎڵﯽ زۆرﺗﺮﯾﻦ ﭘێﺸڕەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەی ﻛﺮدووە. ﺋــەو ﺑــە ”وﺷــە“ دەڵــێ، ”ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧــەوەی ﻣەﺧﻤﻮور، ورەی ﭘێﺸﻤەرﮔەی ﺑەرزﺗﺮ ﻛﺮدەوە و ھــﯚﻛﺎر ﺑــﻮو ﻟــەوەی ﺑﺘﻮاﻧێﺖ ﺳەرﻛەوﺗﻨﯽ ﺗﺮ ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜﺎت“. ﺑەھﯚی ﭘﺎﺷەﻛﺸــەی ﻓﯿﺮﻗەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێــﺮاق ﻟە ﻣﻮوﺳــڵ و ﺳەﺣەدﯾﻦ ،زۆر ﭼەﻛﯽ ﻗﻮرس و ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ﮔﻮﻟەﻧەﺑڕی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾﯽ ﻛەوﺗﻮوﻧەﺗە دەﺳﺖ داﻋﺶ ،ﺋەوە وا دەﻛﺎت ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻟە رووی ﭼەك
ﺷێﺨﻮەﺳﺎﻧﯽ:
ﭼەﻛﯽ ﻣﯿــﻼن ،ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯽ ﮔەورەی ﻟە ﺟەﻧﮕﯽ داﻋﺸﺪا ھەﯾە
ﺋەو ﺑﺎﺟەرەی وەك ﯾەﻛەم ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ﮔﻮﻟەﻧەﺑڕ ﻛەوﺗە دەﺳﺖ ﭘێﺸﻤەرﮔە ..ﻓﯚﺗﯚ :رێﺒﯿﻦ
و ﺗەﻗەﻣەﻧﯿﯿەوە ،ﺷەڕێﻜﯽ ﻧﺎﺑەراﺑەر ﻟەﮔەڵ داﻋﺶ ﺑﻜﺎت .ﺳــەرەڕای ﺋــەوەی وﺗﺎﻧــﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧــﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ دژی داﻋﺶ ﻟەڕووی ﭼــەك و ﺗەﻗەﻣەﻧﯿﯿەوە ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە دەﻛــەن ،ﺑــەم ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە دووﭘﺎت ﻟــە ﺳــﻨﻮوردارﯾﯽ ھﺎوﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎن دەﻛەﻧــەوە ﺑەراورد ﺑــەو رووﺑەرە ﺑەرﻓﺮاواﻧەی ﺷــەڕی ﺗێﺪا دەﻛەن ﻛە ﺑــە درێﮋاﯾﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە ھەزار ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮ دەﺑێﺖ. ﺷــێﺦ وەﺳــﺎﻧﯽ دووﭘــﺎت ﻟــەو راﺳــﺘﯿﯿە دەﻛﺎﺗــەوە ،ﺋــەو دان ﺑــەوەدا دەﻧێﺖ ،ﭼەﻛﯽ ﻣﯿﻼن ﻛە ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ ﭘێﺸﻜەش ﺑە ﭘێﺸﻤەرﮔەی ﻛﺮدووە ،ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯽ ﮔەورەی ﻟە ﺟەﻧﮕﯽ داﻋﺸــﺪا ھەﯾە ،ﺑەم ﻛێﺸەﻛە ﻟە ﺳــﻨﻮورداری ژﻣﺎرەی
ﻣﻮوﺷەﻛﯽ ﻣﯿﻼﻧە ،ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋەو ﭼەﻛە ﺗﻮاﻧﺎی ﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠە ﮔﻮﻟەﻧەﺑڕەﻛﺎﻧﯽ ھەﯾە. ﻧەﻗﯿــﺐ ﺟــەﻻل ﺧەﯾﻼﻧــﯽ، ﻓەرﻣﺎﻧﺪەﯾەﻛــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻟە دەروازەی ﻛﻮدﯾﻠــە ﻟە ﺑﺎﺷــﻮوری ﻣەﺧﻤــﻮور دەڵــێ” ،ﻛﺎﺗێﻚ ﺋێﻤە ﻣەﺧﻤﻮورﻣﺎن ﺋــﺎزاد ﻛﺮد ،ﭼەﻛﯽ ﮔەورەﻣﺎن دۆﺷﻜەﯾەك ﺑﻮو ،ورەی ﺑەرزی ﭘێﺸﻤەرﮔە ھﯚی ﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ داﻋﺶ ﺑﻮو ،ﺋێﺴﺘە داﻋﺶ ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﭘێﺸــﻤەرﮔە ورەﯾەﻛﯽ ﻧەﻣﺎوە و ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻦ ھێﺮش ﺑﻜــەن ،ﺑەم ھــەوڵ دەدەن ﻟە رێﮕەی ﻛﺮدەی ﺧﯚﻛﻮژﯾﯿەوە زﯾﺎن ﺑە ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑﮕەﯾەﻧــﻦ ،ﻟــەو ﻛﺮداﻧەﺷــﺪا ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ﮔﻮﻟەﻧەﺑڕ ﺑەﻛﺎر دێﻨﻦ، ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﭘێﺸــﻤەرﮔە دەﺗﻮاﻧێﺖ ﺑە ﭼەﻛــﯽ ﻗــﻮرس و ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ
ﮔﻮﻟەﻧەﺑــڕەوە ،ھــەم ﺑەرﭘەﭼﯿﺎن ﺑﺪاﺗەوە و ھەم ﺳەرﻛەوﺗﻨﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑەدەﺳﺖ ﺑێﻨێﺖ“. ﺋێﺴــﺘە ﺑﺎﺟەرەﻛــە و ﻛــﯚی ﺋەو ھەﻣەرە ﮔﻮﻟەﻧەﺑڕە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾﯿﺎﻧەی ﻟــە ﺣﻮزەﯾﺮاﻧــﯽ 2014ەوە ﺋــﺎ رەﺷــەﻛەی داﻋﺸــﯿﺎن ﻟەﺳــەر ھەڵﻜﺮاﺑﻮو ،ﻟە ﺳەﻧﮕەرەﻛﺎﻧﯽ ﮔﻮێڕ و ﻣەﺧﻤﻮوردا ،ﺋﺎی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺎن ﺑەﺳەرەوە دەﺷەﻛێﺘەوە و ﺗﺎﺑﻠﯚﯾەك ﺑــە ﻗەدﯾﺎﻧەوەﯾە ﻛــە ”ھەڵﯚﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن“ی ﺗێﺪا ﻧﻮوﺳﺮاوە ،ﺋەو ﻧﺎوە ﺋﺎﻣﺎژەﯾە ﺑە ﭘێﺸــﻤەرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﺤــﻮەری ﻣەﺧﻤﻮور-ﮔﻮێڕ .وەك ﻓەرﻣﺎﻧﺪەﻛەی ﭘێﺸﻤەرﮔە رووﻧﯽ ﻛــﺮدەوە” ،ﭘێﺸــﻤەرﮔەﻛﺎﻧﻤﺎن وەك ھەڵــﯚ ﭘەﻻﻣﺎری داﻋﺸــﯿﺎن دا ،ﺋەو ﻧﺎوە ﮔﻮزارﺷــﺘە ﻟە ھێﺮﺷﯽ ھەڵﯚﺋﺎﺳﺎی ﭘێﺸﻤەرﮔە“.
ﻗەرەﺟەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و دﻧﯿﺎ ﺑێ ﻧﺎﺳﻨﺎﻣەﯾﯽ ﭘێﻜەوەی ﺑەﺳﺘﻮون وﺷە /ھەوﻟێﺮ دۆم و ﻗەرەج ،رۆژاﻧە ﺋەو ﻧﺎواﻧە دەﯾﺒﯿﺴــﺘﯿﻦ ،رەﻧﮕە ﺑەرێﮕەوە ﺑﯿﺖ ﯾﺎن ﻟە دەرﮔەی ﻣﺎڵەوەت ﺑﺪرێﺖ ،ھەر ﻛە رووﺧﺴﺎری ﺋەو ﻛەﺳەﻣﺎن ﺑﯿﻨﯽ ،ﺑﯿﺮی ﻟێ دەﻛەﯾﻨەوە ﻛە ﻗەرەﺟێﻚ ﯾﺎن دۆﻣێﻜە و داوای ﺑڕێﻚ ﭘﺎرە دەﻛﺎت ﺑﯚ ﺑﮋێﻮی ژﯾﺎﻧﯽ ،ﺑەم ﺋەوان ﻛێﻦ و ﭼﯚن دەژﯾﻦ ،ﻧەﺗەوە و ﺋﺎﯾﻦ و رەﭼەڵەﻛﯿﺎن ﭼﯿﯿە ،ﺋەوان ژﻣﺎرەﯾﺎن ﻟە دﻧﯿﺎ زۆرە و ﺋەوەﺷﯽ ﻛﯚﯾﺎن دەﻛﺎﺗەوە ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺎﺳﻨﺎﻣەﯾە. ﻗــەرەج ﺋــەو ﻛﯚﻣەڵــە ﻣﺮۆﭬــە دەﮔﺮێﺘەوە ﻛە ﺑەزۆری ﻟەﺑەر ﭼەﻧﺪ ھﯚﻛﺎرێﻚ ﻟە دەرەوەی ﺷــﺎرەﻛﺎﻧﺪا دەژﯾــﻦ و ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣەی رەﮔەزﻧﺎﻣە و ﺗﯚﻣــﺎری ﺑــﺎری ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯽ و ﭘﺎﺳــﭙﯚرﺗﯿﺎن ﭘــێ ﻧﺎدرێـــﺖ، ﺋەﮔەرﭼﯽ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە“ﺋﯿﺴﺘﯿﺴﻨﺎ“ ﭘێﯿﺎن دەدرێﺖ. ﺷــﺎرەزاﯾﺎن دەڵێــﻦ ژﻣﺎرەﯾــﺎن
ﻟە ﻋێــﺮاق 200ھەزار ﻛەﺳــە و ﺑەﺷــێﻮەی ﮔﺮووپ دوور ﻟە ﺷﺎرە ﮔەورەﻛﺎن ﻟە ﭼەﻧــﺪان ﻧﺎوﭼەدا دەژﯾﻦ ،ﺋــەوان ﻟــە ﺋەﺑﻮﻏﺮێﺐ و ﻛەﻣﺎﻟﯿﯿــە ﻟــە ﺑەﻏﺪا ،ﺷــەﻗﺎﻣﯽ ﺑەﺷــﺎر و ﮔەڕەﻛــﯽ ﺗــەرەب ﻟە ﺑەﺳﺮە ،ھەردوو ﻧﺎوﭼەی ھەﺟﯿﺞ و ﺳــەﺣﺎﺟﯽ ﻟە ﻣﻮوﺳــڵ ،ﭼەﻧﺪ ﮔﻮﻧﺪێﻜــﯽ دﯾﻮاﻧﯿﯿە و ﻣﻮﺳــەﻧﺎ
و ﻧﺎﺳــﺮﯾﯿە ﻟە ﺑﺎﺷــﻮوری ﻋێﺮاق دەژﯾــﻦ ،ﺋــەوان ھــەزار ﺳــﺎڵ ﭘێﺶ زاﯾﯿــﻦ ﻟە ﺋەﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎن و ھﯿﻨﺪﺳــﺘﺎﻧەوە ھﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﻋێﺮاق و ﺑــﯚ ﭘەﯾﺪاﻛﺮدﻧﯽ ﺑﮋێﻮی ژﯾﺎﻧﯿﺎن، ﮔﯚراﻧﯽ و ﻣﻮزﯾﻜﯿﺎن ﺑەﻛﺎر ھێﻨﺎوە. ﻓﺎﺧﯿــﺮ ﺣــﺎزم ﺋﯿﺴــﻼم ﻛــە ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾەﻛﯽ ﻗەرەﺟە و ﺧﺎوەن دﯾﭙﻠﯚﻣــﯽ زاﻧﺴــﺘە ﻣﺮۆﯾﯿﯿەﻛﺎﻧە ﻟــە ﺋێــﺮان ،ھﺎوﻛﺎت ﺳــەرۆﻛﯽ ﺳەﻧﺘەری ﻗەرەﺟە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﻟەوﺑﺎرەﯾــەوە ﺑە“وﺷــە“ دەڵێﺖ، ﻟــەڕووی زﻣﺎﻧەواﻧﯿﯿــەوە ،ﻗەرەج وﺷــەﯾەﻛﯽ ﺗﻮرﻛﯿﯿە ﺑــە واﺗﺎی ”ﻗﻮرﯾــﺮەش“ ﻛــە ﮔەرﻣﯿــﺎن و ﻛﻮێﺴــﺘﺎن دەﻛەن و ﻟە زۆرﺑەی وﺗــﺎن ﺑــە ﺗﺎﯾﺒەت ﻟــە ﺋەوروﭘﺎ ﺑﻮوﻧﯿﺎن ھەﯾە ،ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸﺪا
ﻗەرەﺟەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن داوای ﭘﺎڵﭙﺸﺘﯽ ﺑﯚ ﻓێﺴﺘﯿﭭﺎڵﯽ ﺳﺎﻧەی ﻗەرەج دەﻛەن
ﻧﺰﯾﻜەی 1800ھەزار ﻗەرەج ھەن. زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ ،ﻗەرەﺟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻣﺴــﻮڵﻤﺎﻧﻦ و ﺑەﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﻛەﻣﯿﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەژﻣﺎر دەﻛﺮێﻦ و ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣەﯾﺎن ﻋێﺮاﻗﯿﯿە، ﻟە دەﭬــەری دھــﯚك و ﺑﺎدﯾﻨﺎن ﺗﺎ دەﺷﺘﯽ ﮔﯚران ،ﺑە وەﺳﺘﺎ ﻧﺎﺳﺮاون و ﻟە ھەوﻟێﺮ و ﺳــﻠﯿﻤﺎﻧﯿﺶ ﺑەدۆم و ﻗەرەج دەﻧﺎﺳــﺮێﻦ ،ﺑــەم ﻟە ﺑﺎدﯾﻨــﯽ وﺷــەی وەﺳــﺘﺎ ﻟەﺑەر دەﺳﺘڕەﻧﮕﯿﻨﯽ ،ﭘێﯿﺎن دەڵێﻦ. ﺋــەو دەڵێــﺖ ﻛــە ﻗــەرەج ﭘێﺸــﻤەرﮔەﯾﺎن ھەﯾــە و ﺧﺎوەن ﺷەھﯿﺪﯾﺸﻦ ،ﺋەوان ﻣﺎﻓﯽ دەﻧﮕﺪان و ھەﻧﺪێﻚ ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزاﺗﯿﺎن ھەﯾە وەك ھــەر ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﺋەم وﺗــە ،ﺑەم ﻛێﺸەی ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣەی رەﺳﻤﯿﯿﺎن ھەﯾــە ﺑە ﺋﯿﺴﺘﯿﺴــﻨﺎ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ
ﭘﺎﺳــﭙﯚرت ،ﺑﯚﯾە ﺋەوان ﺳەرداﻧﯽ وەزﯾــﺮی ﻧﺎوﺧﯚﯾــﺎن ﻛــﺮدووە و ﯾﺎداﺷــﺘﯿﺎن داوەﺗــە ھــەردوو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق و ھەرێﻢ ،ﻛەﭼﯽ ﺳﻮودی ﻧەﺑﻮوە. ﻟەﺑــﺎرەی ﺷــﻮێﻦ و ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎی داﺑەﺷــﺒﻮوﻧﯽ ﻗەرەﺟەوە ﮔﻮﺗﯽ، ﺋەوان ﺑەﺳەر ﺷﺎر و ﺷﺎرۆﻛەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن داﺑــەش ﺑــﻮون و زﯾﺎﺗﺮﯾﻨﯿﺎن ﻟە دھــﯚك و ھەوﻟێﺮن و وەك ﻧﻮێﻨەرﯾﺸــﯿﺎن ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺳــەﻧﺘەری رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﻗەرەج ﻟە ھەوﻟێﺮ ﺗﺎﻛە ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯽ ﺋەواﻧە. ﺣــﺎزم دەڵێــﺖ ﻛــە داواﻛﺎری ﻗەرەﺟەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋەﻣﺎﻧەن: .1ﭼﯿﺘﺮ ﺑەﺷــێﻮەی ﺋﯿﺴﺘﯿﺴــﻨﺎ رەﮔەزﻧﺎﻣەﻣــﺎن ﭘــێ ﻧەدرێﺖ و وەك ﻛەﻣﯿﻨەﻛﺎﻧﯿﺘــﺮ ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﻛﺮﯾﺴــﺘﯿﺎن ،ﺋێﺰﯾﺪی ،ﺷەﺑەك و ﻛﺎﻛەﯾــﯽ ﭼﺎودێﺮﯾﻤــﺎن ﺑﻜﺮێﺖ، ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧــە ﺋێﺰﯾــﺪی ﺑﻨﻜــەی رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﻻﻟﺸــﯿﺎن ھەﯾە و ﭼﺎودێﺮﯾﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺑﯚ ﺋەوان ﺑەردەواﻣە. .2ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑﯚ ﻗەرەج ﭘﻼﻧــﯽ ھەﺑێــﺖ و ﺑﯿﺎﻧﭙﺎرێﺰێﺖ، ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﻛــە ھەﻧﺪێﻚ ﻛەس ﺑەﻧﺎوی ﺋەوان ﻛﺎری ﻧﺎﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯽ دەﻛەن. .3ﺣﻜﻮوﻣــەت ھەوڵﯽ ﻧــەداوە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻤﺎن ﻟەﮔەڵ ﻗەرەﺟەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی وت ﺑﯚ دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت. .4ﺧەڵﻚ زۆر ﺷەڕی دەرووﻧﯿﻤﺎن دەﻛەن و ﺋەوان وا دەزاﻧﻦ ﺋێﻤەی ﻗــەرەج ﻧەﮔﯚڕاوﯾــﻦ ،ﺋــەوان ﻟە ﺧەﯾﺎڵﯽ ﺧﯚﯾﺎن ھێﺸــﺘﺎ ﺑەﭼﺎوی ﭘﯿﺲ و دەرۆزەﻛەر و دز ﺳەﯾﺮﻣﺎن دەﻛەن .دەﺑێﺖ ﺋەﻣە ﺑێﺘە ﮔﯚڕﯾﻦ.
.5ﭼەﻧــﺪ ﺟﺎر داواﻣــﺎن ﻛﺮدووە ﺳــەرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺑﺒﯿﻨﯿﻦ ﺑﯚ ﺧﺴــﺘﻨەڕووی ﻛێﺸەﻛﺎﻧﻤﺎن، ھەروەھــﺎ ﭼﺎودێﺮﯾﻜﺮدﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﺳەﻧﺘەرەﻛەﻣﺎن و ﺋەو ﮔەﻧﺠﺎﻧەﺷﯽ ﻛــە ﺧﻮێﻨــﺪن ﺗــەواو دەﻛەن، داﯾﺎﻧﻤەزرێﻨﻦ. ﻟەﺑــﺎرەی زﻣﺎﻧــﯽ ﻗەرەﺟــەﻛﺎن
ﺣــﺎزم دەڵێــﺖ ﺳــەرداﻧﯽ ﻗەرەﺟەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﺋێﺮاﻧﻤﺎن ﻛــﺮدووە و داواﻣﺎن ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت ﻛــﺮدووە ھﺎوﻛﺎرﻣــﺎن ﺑێــﺖ ﻟەو ﺑﺎرەﯾــەوە ﻛــە زﯾﺎﺗﺮ ﺷــﺎرەزای
ﻓﺎﺧﯿﺮ ﺣﺎزم:
ﻗەرەج ﭘێﺸــﻤەرﮔەﯾﺎن ھەﯾە و ﺧﺎوەن ﺷەھﯿﺪﯾﺸﻦ ،ﺋەوان ﻣﺎﻓﯽ دەﻧﮕﺪان و ھەﻧﺪێﻚ ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزاﺗﯿﺎن ھەﯾە دەڵێﺖ ،ﺋێﻤە زﻣﺎﻧێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤﺎن ھەﯾە و ﺑەو زﻣﺎﻧەش ﻗەرەج ﺑەﺧﯚی دەڵێﺖ دۆم ،ﺑــەم ﺋەو دۆﻣەی ﺧەڵﻜــﯽ ھەوﻟێﺮ ﺑﺎﺳــﯽ دەﻛەن ﻧﺎ ،ﺋەوان ھەر ﻟــە دێﺮزەﻣﺎﻧەوە ﻟە ھەوﻟێﺮ ﺑﻮوﻧە و ﻣﺎﻓﻮور و ﻗﻮﻣﺎﺷﯿﺎن ﻓﺮۆﺷﺘﻮوە. ﻟەﺑﺎرەی ﺑﻮوﻧــﯽ ﻧﻮێﻨەرﯾﺎن ﻟەﻧﺎو ﻛﺎﯾە رەﺳﻤﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ﮔﻮﺗﯽ ،ﺋەﮔەر ﺣﻜﻮوﻣــەت ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑــە ﻗەرەج ﺑﺪات و ﭘﺎڵﭙﺸﺘﯿﯽ ﺳەﻧﺘەرەﻛەﯾﺎن ﺑﻜﺎت ،ﻟــەو ﺑڕواﯾەداﯾﻦ ﻛەﺳــﯽ دﯾــﺎر و ﺧــﺎوەن ﭘﺎﯾەﯾــﺎن ﻟــێ دەرﺑﭽێﺖ ،ﻗەرەج دەرﭼﻮوی زاﻧﻜﯚ و ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕەﯾــﺎن ھەﯾە و ﺋێﺴــﺘە ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن ﺧەرﯾﻜﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﻦ ،ﺑﯚ زاﻧﯿﺎری ﻓﺎﺧﯿﺮ ﯾەﻛەم ﻗەرەﺟە ﻛە ﺑەﻓەرﻣﯽ داﻣەزراوە و وەك ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﻛﺎر دەﻛﺎت ،ﺋەو ھﯚﻛﺎری ﺋەوەﺷﯽ ﺑﯚ ﺣﻜﻮوﻣەت و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﭘﺎڵﭙﺸﺘﯽ رژد ﮔەڕاﻧﺪەوە.
ﻛﻮﻟﺘــﻮور و ﻓەرھەﻧﮕﯿــﯽ ەﻛﺘﺮ دەﺑﯿﻦ ،ﺑﯚﯾــە ﺋەﮔەر ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ ھەﺑﻮواﯾە ،ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﻓێﺴﺘﯿﭭﺎڵﯽ ﺳﺎﻧەی ﻗەرەﺟﻤﺎن ﺋەﻧﺠﺎم دەدا و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴــﻤﺎن ﻟەﺳەر ﻗەرەج ﺳﺎز دەﻛﺮد. ﻟەﺑــﺎرەی ﭘﯿﺸــەی ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﻗەرەﺟــەﻛﺎن ﮔﻮﺗــﯽ ،ﺋــەوان ﺑەدروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺑێﺸــﻜە و ﻛەرەﺳﺘەی ﻧﺎﻧﯽ ﺗﯿﺮی و ﺑێﮋﯾﻨﮓ ﺧەرﯾﻜــﻦ ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘە ﻛەﻣﺘﺮ ﺋەو ﺋﯿﺸــە دەﻛەن و وەك ﺧەڵﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺧەرﯾﻜــﯽ ﺗەﻛﺴــﯽ و دووﻛﺎﻧﻦ. ﻓﺎﺧﯿﺮ دەڵێﺖ ﻛە ﻗەرەج ﻛەﺳــﯽ زۆر ھــﺎوﻛﺎرن ﻟەﮔــەڵ ﯾەﻛﺘﺮ و ﺑﺎﺷﻮﺧﺮاﭘﯿﺎن ھەﯾە ،ﺑەﮔﺸﺘﯽ زۆر ﺣەز ﺑەﺷﺎﯾﯽ و ﺳەﻣﺎﻛﺮدن دەﻛەن و رێﺰ ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ و ﻟە ﺧەڵﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ دەﮔﺮن ،ﺑــەم ژن و ژﻧﺨﻮازﯾﯿﺎن ﻟەﮔەڵ ﻛەﺳﺎﻧﯿﺘﺮ ﻛەﻣە.
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ
ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق و ﺳﻮورﯾﺎ دووﺑەرەﻛﯽ ﻟەﻧﺎو ﺋێﺰﯾﺪی دروﺳﺖ دەﻛەن دﯾﻤﺎﻧە /ﻓﺮﯾﺎد ﻣﺤەﻣەد ﻋﯿﺰەدﯾﻦ ﺑﺎﻗﺴﺮی ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋێﺰﯾﺪی و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ﭘێﺸﻮوی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻟە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ”وﺷــە“ رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ، ﻣﺎﻧەوەی ھێــﺰە ﭼەﻛــﺪارەﻛﺎن ﺟﮕە ﻟە ھێﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ،ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺷــﻨﮕﺎل و ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﺪا ﻧﯿﯿە .رووﻧﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق و ﺳﻮورﯾﺎ ﺑە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﭼﺎﻧﺪﻧﯽ ﺗﯚوی دووﺑەرەﻛﯽ ﻟەﻧﺎو ﻛﻮرداﻧﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ،ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟە ﭼەﻧﺪ ﮔﺮووﭘێﻜﯽ ﭼەﻛﺪار دەﻛەن. ﺑەراورد ﺑە دوو ﺳــﺎڵ ﭘێﺸﺘﺮ، ﺋێﺴﺘە دۆﺧﯽ ﻛﻮردی ﺋێﺰﯾﺪی ﻟە چ ﺑﺎرێﻜﺪاﯾە؟ ﺑــە دڵﻨﯿﺎﯾﯿﯿەوە ﺋێﺴــﺘە دۆﺧﯽ ﻛــﻮردی ﺋێﺰﯾــﺪی ﺑە ﺑــەراورد ﺑــە ﻣﺎﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺳــەرەﺗﺎی دوای ﺳــێﯽ ﺋﺎﺑــﯽ ،2014ﺑەھــﯚی رزﮔــــﺎرﻛﺮدﻧەوەی ﭘﺘﺮ ﻟــــــە % 80ی ﺧﺎﻛﯽ ﺷﻨﮕﺎل ﻟە دەﺳﺖ ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋــﺶ ،رزﮔﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺰﯾﻜەی ﺳــێ ھەزار ژن و ﻛﭻ و ﻣﻨﺪاڵﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﻟەژێﺮ دەﺳــﺘﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋﺶ ،ﺟێﮕﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿــەﻛﺎن ﻟــە ﻛەﻣﭙەﻛﺎن و ﮔەﯾﺸــﺘﻨﯽ ھﺎوﻛﺎری ﺑﯚﯾﺎن ،وای ﻛــﺮدووە ﻟــەرووی دەرووﻧﯿﯿەوە دۆﺧﯽ ﻛﻮردی ﺋێﺰﯾﺪی ﺋێﺴــﺘە ﺗــﺎ ڕادەﯾــەك ﺑﺎش ﺑێــﺖ ،ﺑەم ﺋــەو ﺑﺮﯾﻨەی ﺑەھﯚی داﻋﺸــەوە ﻟە ﺟەﺳــﺘە و رۆﺣﯽ ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿﺎن دروﺳــﺖ ﺑﻮو ،ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾەﻛﺠﺎرەﻛﯽ ﺋەﺳﺘەﻣە. ﺋﺎﯾﻨــﺪەی ﻛﻮرداﻧــﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﭼﯚن دەﺑﯿﻨﻦ؟ ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪەی ﻛــﻮردی ﺋێﺰﯾﺪی ﺑــە ﺋﺎﯾﻨﺪەی ﻛﯚی ﻣﯿﻠەﺗﯽ ﻛﻮرد و ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﺳــﺘﺮاوەﺗەوە ،ﺑــەم ﺑەھﯚی ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ﺋﺎﯾﻨــﯽ و ﺋەو دۆﺧەی ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋﺶ ﺑەﺳەر ﻛﻮردی ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿــﺎن ھێﻨــﺎوە ،ﺟﯚرێﻚ ﻟە ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧــﺪی وەرﮔﺮﺗــﻮوە ﻛە دەﺑێ ﺋەو ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪﯾﯿە ﻟەﺑەرﭼﺎو ﺑﮕﯿﺮێﺖ. ﺋەو ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪﯾﯿﺎﻧە ﭼﯿﻦ ﻛە دەﺑێ ﻟە ﺑەرﭼﺎو ﺑﮕﯿﺮێﻦ؟ ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﻟە ﺳەرووی ھەﻣﻮوﯾﺎﻧەوە ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ،ﭼﺎوﺧﺸﺎﻧﺪﻧەوە ﺑە ﭘﺸــﻚ و ﺑەﺷــﺪارﯾﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﻟە ﻧــﺎو ﺣﻜﻮوﻣــەت و ﭘەرﻟەﻣﺎن و داﻣــەزراوە ﻓەرﻣﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺋێﺴــﺘە ﻟە ھەﻣﻮو ﺳــﺎﺗێﻚ زﯾﺎﺗﺮ ﭘێﻮﯾﺴﺘە رەﭼﺎوی دۆﺧﯽ ﺋێﺰﯾــﺪی ﺑﻜﺮێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋێﺰﯾــﺪی ھەﻧﻮوﻛــە ﺑﺮﯾﻨﺪارن و دەﺑێ ﺋەو ﺑﺮﯾﻨە ﺳﺎڕێﮋ ﺑﻜﺮێﺖ. ﺑە چ ﺷــێﻮەﯾەك ﺋــەو ﺑﺮﯾﻨە
ﺳﺎڕێﮋ دەﻛﺮێﺖ؟ ﺳەرەﺗﺎ دەﺑێﺖ ﻛﺎر ﺑﯚ رزﮔﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺋەواﻧــە ﺑﻜــﺮێ ﻛە ھێﺸــﺘﺎ ﻟە ژێــﺮ دەﺳــﺘﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧــﯽ داﻋﺸــﺪان ،ﺑەﻛﺮدەوە دەﺳــﺖ ﺑە ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧەوەی ﺷــەﻧﮕﺎل و ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ دەوروﺑەری ﺑﻜﺮێﺖ، ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزاری ﺑﮕەﯾەﻧﺮێﺘە ﻧﺎوﭼە ﺋﺎزاد ﻛﺮاوەﻛﺎن ﺑﯚ ﺋەوەی ﺧەڵﻜەﻛە ﺑﮕەڕێﻨەوە ،ﻻﯾەﻧﯽ ﺗەﻧﺎھﯿﺶ زۆر ﮔﺮﻧﮕە ،دەﺑێ ﺋەم ﺟﺎرە دڵﻨﯿﺎﯾﯽ ﺑە ﻛﻮردی ﺋێﺰﯾﺪی ﺑﺪرێﺖ ﻛە ﺋەوەی داﻋﺶ ﺑەراﻣﺒەرﯾﺎن ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ دا، دووﺑﺎرە ﻧﺎﺑێﺘەوە. واﺗــە ﻛــﻮردی ﺋێﺰﯾــﺪی
رەزاﻣەﻧــﺪە ،رەﻧﮕە ﻟــە ﺋﺎﯾﻨﺪەدا ﻟەﮔەڵ ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﺎﻧﯿﺶ ﻟەم ﺑﻮارەدا ﺷﺘێﻚ ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﺪرێﺖ ﻛە ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵــﯽ ﺗەﻧﺎھﯿﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە دەﻛﺎت. ﻗﺴــەﺗﺎن ﻟەﺳــەر ﺋــەو ھەﻧــﮕﺎو و ھەوﻧــەی دراوە ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﮔﺮﻓﺘەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردی ﺋێﺰﯾﺪی ،ﭼﯿﯿە؟ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﺎ ڕادەﯾــەك ھەوڵﯽ داوە ﻟەرووی ﺗەﻧﺎھــﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەوە ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿــەﻛﺎن ﺑﻜﺎت ،ھــەر ﺋەو ھــەوڵ و ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﺎﻧــە ﺑﻮوەﺗــە ھﯚی ﺋەوەی ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﻛەﻣﺘﺮ ﻟــە ﺟــﺎران ﻛــﻮردی ﺋێﺰﯾﺪی ﺑــەرەو دەرەوەی وت ﻛــﯚچ ﺑﻜﺎت ،ﺑــەم ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق ھﯿــﭻ ھﺎوﻛﺎرﯾﯿەﻛــﯽ ﺋەوﺗــﯚی ﻧەﻛﺮدووﯾﻦ ،ﺳــەرەڕای ﺋەوەی ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺟﺎر داوای ھﺎوﻛﺎرﯾﻤﺎن ﻛﺮدووە. ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑــە دﯾﺎرﯾﻜــﺮاوی ﺑــە ﺋێﻮەﯾﺎن
ﻣەﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﺶ ﺑە ﺟﯿﺎ ﺑەڵێﻨﯽ ﺋەوەﯾﺎن ﭘێ داوﯾﻦ ﺷﻨﮕﺎل ﺑﺒێﺘە ﭘﺎرێﺰﮔە ﻟــەو ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدﻧەی ﻟــە ﻧﺎو داﻣەزراوەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺪا ،رازی ﻧﯿﯿە؟ ﺋەﮔەر ﺑەراورد ﺑﻜەﯾﻦ ﺑە ﻣەﺳﯿﺤﯽ و ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧەﻛﺎن ،رازﯾﻦ ،ﺋەﮔەرﭼﯽ ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻗەﺑﺎرە و ژﻣﺎرە و ﺳەﻧﮕﯽ ﻛــﻮردی ﺋێﺰﯾــﺪی ﻧﯿﯿــە ،ﯾەك ﻛﻮرﺳﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن زۆر ﻛەﻣە ،ھﯿــﭻ وەزﯾﺮێﻜﻤﺎن ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت ﻧﯿﯿە ،ﭘێﺪاﻧﯽ ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟە ﺳﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔەی دھﯚك دﯾﺴﺎن ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺘﺪا ﻧﯿﯿە. ھﯿــﭻ ﭘێﺸــﻨﯿﺎزێﻜﺘﺎن ﺑــﯚ ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺣﻜﻮوﻣەت ھەﺑﻮوە؟ ﺑــە دڵﻨﯿﺎﯾﯿﯿــەوە داواﻣــﺎن ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت ﻛــﺮدووە ﺑﻨﻜەﯾەﻛﯽ ﺳــەرﺑﺎزی ﻟەﺳەر ﭼﯿﺎی ﺷەﻧﮕﺎل داﺑﻨــﺮێ ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺗﺮﺳــﻤﺎن ﻧەﻣێﻨــێ ﻟــە دوای داﻋــﺶ ﻛە ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﻟەﺳەر ﻛﻮردی ﺋێﺰﯾﺪی دروﺳﺖ ﻧﺎﺑێﺘەوە ،ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﺶ
ﭘەﻛەﻛە ھەﻣﯿﺸــە ﻛﺎر دەﻛﺎت ﺑﯚ ﺋەوەی دۆﺧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﺸێﻮێﻨێ
ﮔﻮﺗﻮوە ﻟە دوای داﻋﺶ ﭼﯿﺘﺎن ﺑﯚ دەﻛەﯾﻦ؟ ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﭘڕۆژەی ھەﯾە و ﻟە ﺋﺎﯾﻨﺪەدا ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﺷــﻨﮕﺎل دێﺘــە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدن، ﯾەﻛێــﻚ ﻟەواﻧــە ﺋــﺎوی دﯾﺠﻠە ﺑﮫێﻨﻨــەوە ﺷــﻨﮕﺎل ،ژێﺮﺧﺎﻧــﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری ﺑﻨﯿــﺎت دەﻧﺮێﺘــەوە، ھەﻟﯿــﻜﺎر ﺑــﯚ ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿــەﻛﺎن دەڕەﺧﺴێﻨﺮێ ،ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﮔەورە ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛــە دادەﻣەزرێﻨﺮێ، ﭘەرە ﺑە ﻛەرﺗﯽ ﮔەﺷﺘﻮﮔﻮزارﯾﺶ ﺑﺪرێــﺖ ،ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﯽ ﮔﻮﺗﯿﻦ ﻛە ﺋەوان ﻟە ﺧەﻣــﯽ ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿــەﻛﺎن دەﺑﻦ ﺑە ﺗﺎﯾﺒــەت ﻟە ﺑــﻮاری ﺗەﻧﺎھﯿﺪا، دڵﻨﯿﺎﯾﯿﻤــﺎن ﭘــێ دراوە ﺑەوەی ﺑﻤﺎﻧﭙﺎرێــﺰن ،واﺗە ﭘــڕۆژەﻛﺎن ﻟە ﺑﻮاری ﺗەﻧﺎھﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری دەﺑﻦ. ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەڵێﻨﯽ دﯾﺎرﯾﻜــﺮاوی ﺑە ﻛﻮردی ﺋێﺰﯾﺪی داوە؟ ﺑەڵــێ ،ﺑەڵێﻨــﯽ داوە ﺷــﻨﮕﺎل و ﻛــﻮردی ﺋێﺰﯾــﺪی ﻟــە رووی ﺗەﻧﺎھﯿﯿەوە ﺑﭙﺎرێﺰی ،ﺷەﻧﮕﺎل وەك ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺧﺎﻛﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻛﻮردی ﺋێﺰﯾﺪﯾﺶ وەك ﺑەﺷێﻚ ﻟە
ﭘێﻜﮫﺎﺗەی ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد. ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯽ و ﭘﯿﺎوﻣﺎﻗﻮﻧــﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ،ﻣﺎوەﯾەك ﺑەر ﻟە ﺋێﺴــﺘە داواﺗﺎن ﻛﺮد ﺷﻨﮕﺎل ﺑﺒێﺘە ﭘﺎرێﺰﮔە و ﺳــەر ﺑە ﺋﯿﺪارەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑێﺖ؟ ﺑە ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺮدﻧﯽ ﺷﻨﮕﺎل ﯾەﻛێﻜە ﻟە داواﻛﺎرﯾﯿە ﺳەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن، ﻣەﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧــﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿــﺶ ﺑە ﺟﯿــﺎ ﺑەڵێﻨﯽ ﺋەوەﯾﺎن ﭘێ داوﯾﻦ ﺷﻨﮕﺎل ﺑﺒێﺘە ﭘﺎرێﺰﮔە. ﺋەوەی دەﺑﯿﻨﺮێ ،ﺋێﺴــﺘە ﻟە ھەﻣﻮو ﺳﺎﺗێﻚ زﯾﺎﺗﺮ ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿەﻛﺎن ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﺎن ﺑەوە ھەﯾە ﻟەرووی دەرووﻧﯿﯿــەوە دۆﺧﯿﺎن ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑﻜﺮێﺘەوە ،ﻟەم ڕووەوە ﭼﯽ ﻛﺮاوە؟ ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﺑــﯚ ﺋــەم ﺑــﻮارە داﻣەزراﻧــﺪووە ،ﺧﻮدی ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ دەﻛﺎت ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺑﯚ رزﮔﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺋەواﻧەی ھێﺸــﺘﺎ ﻟە ژێﺮ دەﺳﺘﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋﺶ ﻣﺎون ،ﺋەواﻧەی رزﮔﺎر دەﻛﺮێﻦ ،ﻟەرووی داراﯾﯽ و ﻣەﻋﻨەوﯾﯿەوە ھﺎوﻛﺎری دەﻛﺮێﻦ. ﻟــەرووی دەرووﻧﯿﯿــەوە دۆﺧﯽ ﺋێﺴــﺘەی ﻛﻮردی ﺋێﺰﯾــﺪی ﺑە ﺑــەراورد ﺑە دوو ﺳــﺎڵ ﻟەﻣەوﺑەر ﺑﺎﺷــﺘﺮە ،ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﻛﻮردی ﺋێﺰﯾﺪی ﯾﺎرﻣەﺗﯽ دەدرێﻦ، ھــﺎوﻛﺎت ﻛﯚﻣەڵێــﻚ رێﻜﺨﺮاوی ﻣﺮۆﯾﯿــﺶ ﻟــەم ﺑﻮارەدا ﻟەﺳــەر ھێڵﻦ و ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزاری ﭘێﺸﻜەش دەﻛەن. ھەﺑﻮوﻧــﯽ ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﮔﺮووﭘﯽ ﭼەﻛﺪار ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﺷــﻨﮕﺎل، ﻣﺸﺘﻮﻣڕی زۆری ﻟەﺳەرە ،ﻗﺴەی ﻛــﻮردی ﺋێﺰﯾــﺪی ﻟەﺳــەر ﺋەو ﮔﺮووﭘﺎﻧە ﭼﯿﻦ؟ ﺑەﻧــﺪە وەك ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﻛﻮردی ﺋێﺰﯾﺪی ﻗﺴــە ﺑــﯚ ﺋێﻮە دەﻛەم ،ﻗﺴەﻛﺎﻧﻢ ﻟەژێﺮ ﻛﺎرﯾﮕەری و ﺳﯚزی ھﯿﭻ ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻧﯿﯿــە ،ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿەﻛﺎن ﺳﻮﭘﺎﺳــﯽ ھەﻣــﻮو ﺋەواﻧــە دەﻛــەن ﻛە ﻟە رزﮔﺎرﻛﺮدﻧەوەی ﺷﻨﮕﺎل ﺑەﺷﺪار ﺑــﻮون ،ﺑــەم ﺋێﻤــە ﺟﮕــە ﻟە
ﭘێﺸــﻤەرﮔە ،ھﯿﭻ ھێﺰێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑە ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﻧﺎزاﻧﯿﻦ ،ﻛﻮرد ھێﺰێﻜﯽ رێﻜﺨﺮاوی ھەﯾــە ﻟەژێﺮ ﻓەرﻣﺎﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ،ھەر ھێﺰ و ﮔﺮووﭘێﻚ ﻟەو ﻧﺎوﭼەﯾە ﺑێﺖ و ﻟەژێﺮ ﻓەرﻣﺎﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑێﺖ ،ﺋێﻤە ﭘێﺸﻮازی ﻟێ دەﻛەﯾﻦ، ﺑەم ھەر ﮔﺮووﭘێﻚ وەك ﭘەﻛەﻛە و ﯾەﭘەﺷــە و ﮔﺮووﭘەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮ، ﻟەژێﺮ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎی ﺣﺰﺑﯽ ﺑﺎﻧﮕەﺷــە ﺑﯚ ﺧﯚﯾــﺎن دەﻛەن ،ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﻟە ھەر ﺷــﻮێﻨێﻚ ھێﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻧﺎوﭼەﯾــەك رزﮔﺎر ﺑــﻜﺎت ،ﭼەﻧــﺪ ﭼەﻛﺪارێﻜــﯽ ﭘەﻛەﻛــە دەﭼﻨــە ﺷــﻮێﻨەﻛە و ﺋﺎﯾەﻛﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﺑەرز دەﻛەﻧەوە و ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﺸــﺪا ﺑﺎﻧﮕەﺷەی ﺋەوە دەﻛەن ﺋەوان ﺷﻮێﻨەﻛەﯾﺎن رزﮔﺎر ﻛﺮدووە ﻛە ﺋەﻣەﺷﯿﺎن ﺑﯚ ﻣەراﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە. ﺋێﻮە ﻟەو ﺑﺎوەڕەدان ھەﺑﻮوﻧﯽ ﺋەو ﮔﺮووﭘە ﭼەﻛﺪاراﻧە ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﻟەﺳــەر داھﺎﺗﻮوی ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿەﻛﺎن دروﺳﺖ دەﻛﺎت؟ ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛە ﻟەوە دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﺋەو ﮔﺮووﭘە ﭼەﻛﺪاراﻧــە دووﺑەرەﻛﯽ ﻟەﻧﺎو ﻛﻮردی ﺋێﺰﯾﺪی دروﺳــﺖ دەﻛەن ،دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺣەﺷﺪی ﺷــەﻋﺒﯽ و ﭘێﺸﻜەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﻛﯚﻣەﻛــﯽ داراﯾــﯽ ﻟەﻻﯾــەن ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاﻗەوە ،ﺑەﺷــێﻜە ﻟەو ﭘﯿﻼﻧــە و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق ﺟێﺒەﺟێــﯽ دەﻛﺎت ﻟــە رێﮕەی ﺋــەو ﮔﺮووﭘﺎﻧــەوە .ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھﯿﭻ ﻧﺎڕەزاﯾﯿﯿەﻛــﯽ ﻧﯿﯿــە ﻟــەوەی ﻛﺎدرەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﺷﻨﮕﺎل ﻟەﻻﯾەن ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق ھێﺰی ﭼەﻛﺪارﯾﺎن ﺑﯚ دروﺳــﺖ ﻛﺮاوە و ﻛﯚﻣەﻛﯽ داراﯾﯿــﺶ وەردەﮔﺮن، ﭘەﻛەﻛەش ھەﻣﯿﺸە ﻛﺎر دەﻛﺎت ﺑﯚ ﺋەوەی دۆﺧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﺸێﻮێﻨێ، ﭘێﻤﺎن واﯾــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق و ﺳــﻮورﯾﺎش ،ﻟەﮔەڵ ﻻﯾەﻧﯽ ﺗﺮ دەﺳــﺘﯿﺎن ﻟــەو دووﺑەرەﻛﯿﯿەدا ھەﯾە. ھــﯚﻛﺎر ﭼﯿﯿە ﻟــەم دۆﺧەدا ﻛــﻮردی ﺋێﺰﯾــﺪی ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو و ﯾەﻛﮫەڵﻮێﺴﺖ ﻧﯿﻦ؟ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑــەوە ھەﯾــە ژﻣﺎرەی ﻛــﻮردی ﺋێﺰﯾــﺪی ﭘﺘﺮ ﻟــە ﻧﯿﻮ ﻣﻠﯿﯚن ﻛەﺳە ،ﻟەﻧﺎو ﺋەو ژﻣﺎرەﯾەدا ﺟﯿﺎوازی ھەر دروﺳــﺖ دەﺑێﺖ، دوور ﻟە ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎی ﺣﺰﺑﯽ ،ﺑە ﮔﺸﺘﯽ ﻛﻮردی ﺋێﺰﯾﺪی ھﺎوﺳﯚزن ﻟەﮔەڵ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەو ﭘێﯿەی ﭘﺎرﺗﯽ ﺣﺰﺑﯽ دەﺳەﺗﺪارە ﻟەو ﻧﺎوﭼەﯾــەدا ،ﺑﯚﯾە ﭘێﻤﺎن واﯾە ﺋەﮔەر ﺷــﺘێﻚ ﺑﯚ ﺋێﺰﯾــﺪی ﺑێﺘە ﻛﺮدن ،ﺋەوە ﻟە رێﮕەی ﭘﺎرﺗﯿﯿەوە دەﺑێﺖ ،ﺋەﮔەر ﭘﺎرﺗﯽ ﺷــﺘێﻜﻤﺎن ﺑﯚ ﻧەﻛﺎت ،ﺋەﺳــﺘەﻣە ﺑە ﺣﺰﺑﯽ ﺗﺮ ﺑﻜﺮێﺖ ﻛە ﯾﺎرﻣەﺗﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﺑﺪات.
ژﻧﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﻟە ﻧێﻮان ﺑەرداﺷﯽ داﻋﺶ و ﻛﻮﻟﺘﻮوردا ﺋەو ﻛﺎرەﺳــﺎﺗە ﻣﺮۆﯾﯿﯿەی ﻟەم دواﯾﯿەدا ﺑەر ﻛﻮرداﻧﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﻛەوت ،ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗــﯽ ﮔەڕاﻧﺪەوە ﭼﺎﺧەﻛﺎﻧﯽ ﺑەردﯾﻦ ،ﺑــەوەی وەك ﻛﺎ ﻟە ﺑﺎزاڕدا ﻣەزاد دەﻛﺮان و ﺋەوەﻧﺪە ھەزار ﺋﺎﻓﺮەﺗەﻛەی ﺑەردەﺳﺘﯿﺎن ﻛەوت ،وەك ﻛﺎ و ﭘﺎﺷﻤﺎوەی ﺟەﻧﮓ رەﻓﺘﺎرﯾﺎن ﻟەﮔەڵﺪا ﻛﺮا. ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن ﺑــﯚ ﺋەوەی ﻧەﻛەوﻧە ﺑەردەﺳــﺖ و ﺋەﺗﻚ ﻧەﻛﺮێــﻦ ،ﺧﯚﯾﺎن ﻛﻮﺷــﺘﻮوە .ھەﻧﺪێﻜﯿــﺎن ﺧﯚﯾﺎن ژەھﺮﺧﻮارد ﻛﺮد ﺗەﻧﯿﺎ ﺑــﯚ ﺋەوەی ﻧەﻛەوﻧە ﭼﻨﮓ ﺋەو دڕﻧﺪاﻧە ،ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن ﻟە ﺑﺎزاڕدا ﺳــەوداﯾﺎن ﭘێﻮە ﻛﺮا و ﺑە ﭼەﻧﺪ درھەﻣێﻚ ﻓﺮۆﺷﺮاون .ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن ﻣﺴﺨﯿﺎن ﺑﯚ ﻛﺮاوە و ﺑەڕە ﻛﺮاون ،ﺗﯿﺎﯾﺎﻧﺪاﯾە ﺑە ﻛﭽﯽ ڕﻓێﻨﺮاون ﻛە ﮔەڕاوﻧەﺗەوە ،ﻣﻨﺪاڵێﻜﯽ ﻟە ﭼەﻧﺪ داﻋﺸێﻜﯽ ﺑەﻧﺎو ﺋﯿﺴﻼم ﺑە ﺑﺎوﺷﯿەوە ﺑﻮوە. ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ﺑﯚ ﺧﯚی ﺋﺎﯾﻨێﻜﯽ داﺧﺮاوە و ﺗەﺑﺸﯿﺮی ﻧﯿﯿــە ،ﺋەوەﻣﺎن ﻟە ﺑﯿــﺮە ”دوﻋﺎ“ ﻛە دەﯾﻮﯾﺴــﺖ ﻟە ﺧەت دەرﺑﭽێﺖ و ﺷﻮو ﺑە ﺋﯿﺴﻼﻣێﻚ ﺑﻜﺎت ،ﭼﯚن ﺑە ﻛﻮﻟﺘﻮور رەﺟﻤﯿﺎن ﻛﺮد .ﺋێﺴﺘە وەرە ﺑﯿﺮ ﺑﻜەرەوە ﺋەم ﺋﺎﻓﺮەﺗە ﭼﯚن ﻗﺒﻮوڵ دەﻛﺮێﺘەوە ،ﺋەو ﺋﺎﻓﺮەﺗە ھەڵﮕﺮی ﻛﺎم ﮔﻮﻧﺎھە؟ ﺑە ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺧﯚی ﻧەﺑﻮوە ﺋەو ڕەﻓﺘﺎرەی ﻟەﮔەڵــﺪا ﻛﺮاوە و ﺋەو ﻣﻨﺪاڵە دوو ڕەﮔەی ﻟێ ﺑﻮوە ،ﻟە ﻛﺎم ﭘﯿﺎوﯾﺎﻧە و ﻛﺎﻣەﯾﺎن ﺑﺎوﻛﯿەﺗﯽ؟ ،ﻛﺎﻣە ﮔﻮﻧﺎھﯿەﺗﯽ ﺋــەو ﻛﻮﻟﺘﻮورە ﺑێ ڕەﺣﻤە ﭼﯚن ﺋــەم ﺋﺎﻓﺮەﺗە ﻗﺒﻮوڵ دەﻛﺎﺗــەوە و ﺋەو ھەﻣﻮو دەرووﻧەی دەوروﺑەری ﭼﯚن زاﺧﺎو دەدرێ و ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ دەﺑێﺘــەوە؟ ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋەو ﺋﺎﻓﺮەﺗە ﺳﺘەم ﻟێﻜﺮاوە و ھەڵﮕﺮی ھﯿﭻ ﮔﻮﻧﺎھێﻚ ﻧﯿﯿە. وەرە ڕەﮔەزﻧﺎﻣــە ﺑﯚ ﺋــەو ﻣﻨﺪاڵە دەرﺑێﻨە ،ﺋەم ﺑﺮﯾﻨﺎﻧە ﺑە ﻛﺎﻣە ﺑﺎوﻛﯿەﺗﯽ؟ ﻛێ ﻓﺮﻣێﺴﻜڕﺷﺘﻦ ھەڵﯿﺪەﮔﺮێﺘــەوە و ﻧﺎوی دەﺧﺎﺗە ﺳــەر ﺳﺎڕێﮋ ﻧﺎﺑﻦ ،ﺑە ﺧﯚی؟ ،ﺋــەو ﻣﻨﺪاڵە ﯾﺎﺳﺎ و داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ دەﭼێﺘــە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺑــە ھﺎوەڵەﻛﺎﻧﯽ ﺑڵێ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ و ﭼﯽ؟ ﺋەم ﭘﺮﺳــﯿﺎراﻧە ﻗەرەﺑﻮوی و دەﯾــﺎن ﺗــﺮ ﺑەﺑێ وەم ﻣﺎوﻧەﺗــەوە ،ﻣﺎﯾەﻛﯽ و واﺗﺎﯾﯽ ﺑەم ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺋەم و ﭼﺎرەﺳەری ﭘﺮﺳــﺎﻧە ﻛﺎری ﺑــە ﭘەﻟــە و ﻟﯚژﯾﻜﯿﯿﺎﻧەی دەرووﻧﯿﯿﺎن ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟــەڕووی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ و ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿــەوە ﺑﯚ ﺑﻜﺮێ و ﺋﺎﺷــﺘەواﯾﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ و ﻗﺒﻮوڵﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﺳﺘەﻣە ﺳﺎڕێﮋﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﺑﺮﯾﻨە ﻗﻮوڵە ﺑێ. ﺋەم ﭘێﺸــﮫﺎﺗﺎﻧە ھەم ﻛﺎت و ھەم ﻛﺎری رێﻜﺨﺮاوەﯾﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ دەوێ ،ھەم ﻛﺮاﻧەوەی ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﮔەرەﻛە ﺑﯚ ﭘەرﭼەﻛﺮداری ﺑﺎرﺗەﻗﺎی ﺋەو ﺳﺘەﻣﺎﻧەی ﻛە ﻟێﯿﺎن ﻛﺮاوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەم ﺑﺮﯾﻨﺎﻧە ﺑە ﻓﺮﻣێﺴﻜڕﺷــﺘﻦ ﺳﺎڕێﮋ ﻧﺎﺑﻦ ،ﺑە ﯾﺎﺳــﺎ و داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ و ﻗەرەﺑﻮوی ﻣﺎﯾەﻛﯽ و واﺗﺎﯾﯽ و ﭼﺎرەﺳەری دەرووﻧﯿﯿﺎن ﭘێﻮﯾﺴﺘە. ﺋەﮔەر ﺋــەو ھەﻧﮕﺎواﻧــە ﻧەﻧﺮێ ،وەك ﭼــﯚن ﺋەو ﺑە ﺟێﻤﺎواﻧــەی ﻟــە ﺋەﻧﻔﺎل ﻣــﺎون و ﻟــە ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﻣێﺮدەﻛﺎﻧﯿــﺎن وەك ﻛﯚڵەوژﯾﯿﺎن ﻟێ ھﺎﺗﻮوە و وﺷــﻚ ﺑﻮون ،وەك ﻟە ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﮔﯚدۆﻛﺎﻧﯿﺎن ﺳەرﯾﺎن ﺳﭙﯽ ﻛﺮد و ھەر ﻧەھﺎﺗﻦ ،ﻧە ﯾﺎﺳــﺎ ڕزﮔﺎری ﻛﺮدن و ﻧە ﺋەو ژﯾﻨﮕەﯾەﯾﺎن ﺑﯚ رەﺧﺴﺎ ﻛە ﺋﺎزارەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛەم ﺑﻜﺎﺗەوە. ﺑﯚﯾــە ﺋەوەی ڕۆﯾﯽ ﻧﺎﮔەڕێﺘەوە ،ﺑــﺎ ﻓﺮﯾﺎی ﺋەﻣﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑﻜەوﯾﻦ. ﺋێﺴــﺘە دەرﻓــەت و ﺗﻮاﻧــﺎ ﻟەﺑﺎرﺗﺮە ﻟە ﺳــەردەﻣﯽ ﺋەﻧﻔﺎل ،دەﻛﺮێ ﺋەواﻧەی ﻟە ﺗﻮاﻧﺎی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﻧﯿﻦ ﺑﯚ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﻜﺮدﻧەوەی دۆﺧﯽ ژﻧﺎﻧــﯽ ﺋێﺰﯾﺪی ،داوا ﻟە رێﻜﺨﺮاو و ﺳەﻧﺘەرەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﺑﻜﺮێ ،ھﺎوﻛﺎر ﺑــﻦ و رۆڵ ﺑﺒﯿﯿﻦ ﺑــەو ﭘێﯿەی ﺋەﻣﺎﻧﯿــﺶ ﻟە ﺑﻮاری ﻣﺮۆﯾﯽ ﻛﺎر دەﻛەن و ﺋەم ﭘﺮﺳــە راﺳﺘە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﯾە ،ﺑەم ﭘﺮﺳﯽ ھەﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎﻧە.
ژﻣﺎرە ) ، (150ﭼﻮارﺷەم2016/ 8/ 10 ،
ﻋﯿﺰەدﯾﻦ ﺑﺎﻗﺴﺮی: ”ﺗەﻧﯿﺎ ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻟە ﺳﻨﻮوری ﺷﻨﮕﺎل ﺑە ﭘێﻮﯾﺴﺖ دەزاﻧﯿﻦ“
ﭼﻨﻮور ﻧﺎﻣﯿﻖ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ژﻣﺎرەی ﻛﻮردی ﺋێﺰﯾﺪی ﭘﺘﺮ ﻟە ﻧﯿﻮ ﻣﻠﯿﯚن ﻛەﺳــە ،ﻟەﻧﺎو ﺋەو ژﻣﺎرەﯾەدا ﺟﯿﺎوازی ھەر دروﺳــﺖ دەﺑێﺖ ،دوور ﻟە ﺋﯿﻨﺘﯿﻤﺎی ﺣﺰﺑﯽ ،ﺑە ﮔﺸﺘﯽ ﻛﻮردی ﺋێﺰﯾﺪی ھﺎوﺳﯚزن ﻟەﮔەڵ ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەو ﭘێﯿەی ﭘﺎرﺗﯽ ﺣﺰﺑﯽ دەﺳەﺗﺪارە ﻟەو ﻧﺎوﭼەﯾەدا ،ﺑﯚﯾە ﭘێﻤﺎن واﯾە ﺋەﮔەر ﺷﺘێﻚ ﺑﯚ ﺋێﺰﯾﺪی ﺑێﺘە ﻛﺮدن ،ﺋەوە ﻟە رێﮕەی ﭘﺎرﺗﯿﯿەوە دەﺑێﺖ...
7
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
8
ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑەرھەﻣﮫێﻨەرەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ ﭼەﻛﯽ ﺑێ رەﺳﯿﺪﯾﺎن ﭘێ دەدرێﺖ
%92ی ﺑەرھەﻣﯽ ﻛﺎرەﺑﺎی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﯽ ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗە
ژﻣﺎرە ) ، (150ﭼﻮارﺷەم2016/ 8/ 10 ،
وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ﭼﻮاس ﺧﺎﻟﯿﺪ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧەﺗﻮاﻧﺮاوە 24ﺳەﻋﺎت ﻛﺎرەﺑﺎی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺧەڵﻜێــﻚ ﻛە ﻟە ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯿﺪا دەﺳــﺖ ﻧﺎﭘﺎرێﺰن، دەﻧﮕﯽ ﮔﻠەﯾﯿﯿەﻛەﯾﺎن ﺑەرزە .ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﺶ ﺳــﺎﻧە ﭼەﻧﺪان ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻری ﻟێ ﺧەرج دەﻛﺎت ،ﻛەﭼﯽ دەرەﻗەﺗﯽ ﻧﺎﯾەت ،ﺑﯚﯾە دەﯾەوێﺖ ﺑە ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺑﺴﭙێﺮێ. ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﻟە ﭼﺎﻧﺴﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﭘﻠــەی ﮔەرﻣــﺎ ﺑەرزﺗﺮﯾﻨﯽ ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮد ،ﺑەﺷێﻮەﯾەك ﭼەﻧــﺪ رۆژێﻚ دەواﻣــﯽ ﻓەرﻣﯿﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻛﺮدە ﭘﺸﻮو .ھەر ﺋەو ﮔەرﻣﯿﯿە ﺧﻮاﺳــﺘﯽ ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ﻛﺎرەﺑــﺎی ﮔەﯾﺎﻧﺪووەﺗە ﺋەوﭘەڕی. داﺗﺎﻛــەی وەزارەﺗﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ دەری دەﺧــﺎت ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯽ ﻧﺰﯾﻜە ﻟە ﭘێﻨﺞ ھــەزار ﻣێﮕﺎوات، ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺑەرھەﻣــﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ دوو ھــەزار ﻣێﮕﺎواﺗــﯽ ﻟە ﺧﻮاﺳــﺖ ﻛەﻣﺘﺮە. ھەرﭼەﻧﺪە ﭘــﺎرەی ﻛﺎرەﺑﺎ ،ﺗەﻧﯿﺎ % 30ی ﺗێﭽﻮوی ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻟە ﺧەڵــﻚ وەردەﮔﯿﺮێﺘەوە ،ﺑەم ﺋەﮔەر دەﻣــﯽ ﺧەڵﻚ دەﻛەﯾﺘەوە، دەڵێــﻦ ”ھەرﭼەﻧــﺪی ﺑەﻛﺎری ﺑﮫێﻨﯿﻦ ،ﭘﺎرە دەدەﯾﻦ ،ﺣﻜﻮوﻣەت ﺧێﺮﻣــﺎن ﭘــێ ﻧــﺎﻛﺎت“ .ﺑﯚﯾــە ﻧﺎﯾﺎﻧەوێ ﺳــﭙﻠﯿﺘﯽ ژوورەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﭼﺮﻛەﯾەﻛﯿﺶ ﺑﻜﻮژێﺘەوە ،ﺋەو وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ھەﺷــﺖ ﺳــﺎڵە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﺑﺎس ﻟــە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋی ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﺋﺎوەڕۆی ﻗﻮرﺳﯽ ھەوﻟێﺮ دەﻛﺮێﺖ، ﺑﻮدﺟــەی ﭘڕۆژەﻛە ژاﭘﯚن داﺑﯿﻨــﯽ دەﻛﺎت و ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاﻗﯿــﺶ ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی ﯾەﻛەﻣﯽ ﺑﯚ ﻛــﺮاوە ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘە ﻟەﻻﯾــەن ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﺳــەر ﺑە دەوڵەﺗﯽ ﯾﺎﺳﺎوە، دژاﯾەﺗﯽ دەﻛﺮێﺖ. ﺋــﺎوەڕۆی ھەوﻟێﺮ ﺑە ھەردوو ﺟــﯚری ﭘﯿﺲ و ﺋــﺎوی ﺑﺎران ﺗێﻜــەڵ ﺑــە ﯾەﻛﺘــﺮ دەﺑێﺖ دوای دەرﭼــﻮون ﻟە ﺷــﺎر، ﻣەﺗﺮﺳﯽ زۆر ﮔەورە ﺑە ژﯾﻨﮕە دەﮔەﯾەﻧێﺖ .دﯾﺰاﯾﻨﯽ ﭘڕۆژەﻛە ﺳــەرەڕای ﺋەوەی ﭘێﺸــﺘﺮ ﺗــەواو ﻛﺮاﺑﻮو ،ﺑەﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ھەﻣﻮارﻛﺮدﻧــەوە دراوەﺗــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ژاﭘﯚن. ﻛﺎﻛــەڕەش ﻣەﺳــﻌﻮود ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺋﺎو و ﺋﺎوەڕۆی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﮔﻮﺗــﯽ ،ﻟەواﻧەﯾە دﯾﺰاﯾﻨــﯽ ﭘڕۆژەﻛە ﻟە ﻛﯚﺗﺎی ﻣﺎﻧﮕﯽ داھﺎﺗﻮو ﺗەواو ﺑﻜﺮێﺖ. دﯾﺰاﯾﻨﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ ﺋەم ﭘڕۆژەﯾە ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2008ﻛــﺮا ،ﺑەم ﺑەھﯚی ﺋەوەی ﻛە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑــە ﺑﻮدﺟەﯾەﻛــﯽ زەﺑەﻻح ھەﺑــﻮو ،ﻧەﺗﻮاﻧــﺮا ﺟێﺒەﺟێ ﺑﻜﺮێﺖ .ﻟەوﻛﺎﺗــەوە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2012دا ﻛەﻣﺘــﺮ ﻟــە ھەﺷــﺖ ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻری ﺑﯚ
ژووراﻧەی ﻟە ﺑﻠﯚك دروﺳﺖ ﻛﺮاون و ﮔەرﻣﯽ و ﺳــﺎردی ڕاﻧﺎﮔﺮێﺖ و ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﭘﭽڕاﻧــﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ دەﺑﻦ ﺑە ﻛﻮورە. ﺋــەو ﻛﻮوراﻧــەی 30ﺋەﻣﭙێــﺮی ﻛﺎرەﺑﺎی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﻓێﻨﻜﻜﺮدﻧﯽ ﺧــەرج دەﻛﺮێ ،دواﺗﺮ ﺑە ﺳــێ ﺋەﻣﭙێﺮی ﻣﻮەﻟﯿــﺪە ﺋەھﻠﯿﯿەﻛﺎن ﻓێﻨﻚ دەﺑﻨــەوە .ﺑﯚﯾە ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑﯿﺮ ﻟەوە دەﻛﺎﺗەوە داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ ،ھــەروەك ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ، ﺑە ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑﺴﭙێﺮێﺖ .ﺟﮕە ﻟەوەش ،ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ژﻣﺎرەی ﺳــەرﭘێﭽﻜﺎراﻧﯽ ﻛﺎرەﺑــﺎ زۆرن و ڕەﻧﮕە ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺋەوەﺷــﯽ ﭘێ ﭼﺎرە ﺑﻜﺮێﺖ. ﻟەﮔەڵ ﺋەوەی ھﯿﭻ داﺗﺎﯾەك ﻧﯿﯿە، ژﻣﺎرەی ﺳــەرﭘێﭽﯿﻜﺎراﻧﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ دەرﺑﺨﺎت ،ﺑەم ﻣﺤەﻣەد ﺋەﻣﯿﻦ ھەوراﻣﺎﻧــﯽ ﮔﻮﺗەﺑێﮋی وەزارەﺗﯽ ﻛﺎرەﺑــﺎ ڕای دەﮔەﯾەﻧــێ ،ﻛﺎرەﺑﺎ ھەﯾە ،ﺑــەم ﺑەﻓﯿــڕۆ دەﭼێﺖ.
ﺋەو دەڵــێ” ،ﺋێﺴــﺘە ﺑەرھەﻣﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ ﺳــێ ھــەزار ﻣێﮕﺎواﺗە .ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺧﻮاﺳــﺖ ﻧﺰﯾﻜەی ﭘێﻨﺞ ھەزار ﻣێﮕﺎواﺗە ﻟە ھەر ﻣﺎﻧﮕێﻜﺪا، ﺑــەوەش ﺗەﻧﯿــﺎ دەﺗﻮاﻧﺮێــﺖ ﻟە ڕۆژێﻜﺪا 16ﺳەﻋﺎت ﻛﺎرەﺑﺎ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺮێﺖ“. ﻛﺎرەﺑﺎﻛــە ﺗەﻧﯿــﺎ % 8ی ھــﯽ ﺑەﻧﺪاوەﻛﺎﻧــﯽ دووﻛﺎن و دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎﻧﻦ ،ﻛە 300ﻣێﮕﺎوات ﻛﺎرەﺑﺎ ﺑەرھەم دێﻨﻦ% 92 .ەﻛەی ﺗﺮ ھــﯽ وێﺴــﺘﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﻦ. ﮔﻮﺗەﺑێــﮋی وەزارەﺗــﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ، وردەﻛﺎری ﮔﺮێﺒەﺳــﺘﯽ ﻧﻮێــﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧــﯽ
ﺑەرھەﻣﮫێﻨەری ﻛﺎرەﺑﺎ ﺑﯚ ”وﺷە“ دەﺧﺎﺗە ڕوو ”ﻟە ﮔﺮێﺒەﺳﺘﯽ ﺗﺎزەدا ﺑڕی ﭘﺎری ﻛﺎرەﺑﺎی ﺑەرھەﻣﮫﺎﺗﻮو ﺑﯚ ﯾەك ﻣێﮕﺎوات ﻟە ھەر ﺳەﻋﺎﺗێﻜﺪا، 32دۆﻻرە“ .ھەڵﺒەت ﺋەوە ﺑەﺑێ ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﻛە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺋەوﯾﺶ ﻟەﺳەرﺷﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗە. واﺗە ﺑەﭘێﯽ ﮔﺮێﺒەﺳﺘﯽ ﻧﻮێ ،ﺟﯿﺎ ﻟە ﺗێﭽﻮوی ﮔﺸــﺘﯽ ،ﻛە ڕەﻧﮕە ﭼەﻧــﺪ ﺑەراﻣﺒەر ﺑێــﺖ .ﺗەﻧﯿﺎ ﺑە ﻛڕﯾﻨەوەی ﻛﺎرەﺑﺎ ﻟە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ،ﺟﮕە ﻟەو 300 ﻣێﮕﺎواﺗــەی ﺑەﻧﺪاوەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی داﺑﯿﻨﯽ دەﻛﺎت ،ﺑەو 16ﺳەﻋﺎﺗە، ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑﯚ ﻣﺎﻧﮕێﻚ دوو ھەزار و 700ﻣێــﮕﺎوات ﻛﺎرەﺑــﺎ ،دوو
ﻣﻠﯿــﯚن و 592ھــەزار دۆﻻر ﺑە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن دەدات. ھەڵﺒەت ﺋێﺴــﺘە ﻛــە ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺑێ ﭘــﺎرە ﻛــﺮدووە ،ﭘێﺪاﻧﯽ ﺋەو ﭘﺎرەﯾــەی ﺑــﯚ ﺋەﺳــﺘەم ﺑــﻮوە و ﻗەرزێﻜــﯽ زۆری ﺋەواﻧــﯽ ﻟەﺳــەر ﻛەڵەﻛــە ﺑــﻮوە ﻛە ﺑە ﭘێﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷــە“ ،ﻟە ﺳــەرﭼﺎوەﯾەك ﻛە ﻧەﯾﻮﯾﺴﺘﻮوە ﻧﺎوی ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﺑﻜﺮێ ،ﺣﻜﻮوﻣەت ﭼەﻛﯽ ﺑێ ڕەﺳﯿﺪ ﺑە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن دەدات و ﺋەواﻧﯿــﺶ ﮔﻮزەراﻧﯿﺎن ﺑﺎش ﻧﯿﯿە. ﻟەوﺑﺎرەﯾــەوە ﻣﺤەﻣــەد ﺋەﻣﯿﻦ ڕای دەﮔەﯾەﻧــێ ،ﻣﺎﻧﮕﺎﻧــە ﺋەو
ﺑــڕە ﻛﺎرەﺑﺎﯾــەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﺑەرھەﻣﯿﺎن ھێﻨﺎوە ،ﺑﯚ وەزارەﺗﯽ داراﯾﯽ دەﻧێــﺮن و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑە ﭘﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎﻧەوە ﻧﯿﯿــە .ﺋەو دۆﺧﯽ ﺧﺮاﭘﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﻧﺎﺷــﺎرێﺘەوە و ﺑﺎس ﻟــە داواﻛﺎﻧﯿــﺎن دەﻛﺎت، ﻛــە دەﺑێﺖ ﺣﻜﻮوﻣــەت ﭘﺎرەی زﯾﺎﺗﺮﯾﺎن وەك ﺳــﯿﻮﻟە ﭘێ ﺑﺪات، ﺑــەم دەڵــێ” ،ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻟەﮔەڵﯿﺎن ڕێﻚ ﻛەوﺗﻮوە ﻛە ﺑەﺷێﻚ ﻟــە ﺷﺎﯾﺴــﺘە داراﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﻣﻮوﭼەی ﻛﺎرﻣەﻧﺪ و ﺳﯿﺎﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن ﭘێ ﺑﺪات“. ﺣﻜﻮوﻣەت ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻧەﻛﺮدووە چ ﺑڕێﻚ ﺑە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﻗەرزدارە و ﻟەﺑــەر دۆﺧــﯽ ﺧﺮاﭘﯿــﺎن، ﺋەﮔەر ﯾەﻛێﻚ ﻟــەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧە ﺑەرھەﻣەﻛــەی ڕاﺑﮕﺮێﺖ ،ﻛﺎرەﺑﺎ ھێﻨﺪەی ﺗﺮ ﻛەﻣﺘﺮ دەﺑێﺘەوە. ﺑەم ﺋێﺴﺘە ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑە ﭘﻼﻧێﻚ دەﯾەوێــﺖ ﻛﺎرەﺑﺎی ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﮕەﯾەﻧێﺘە 24ﺳەﻋﺎت .ﺋەوﯾﺶ ﺑە ﭘێﺪاﻧﯽ ﺳێﻜﺘەری داﺑەﺷﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎرەﺑــﺎ ﺑــە ﻛەرﺗــﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت. ھەوراﻣﺎﻧــﯽ ﺑﺎس ﻟــەو ﭘڕۆژەﯾە دەﻛﺎت ﻛــە ﻟــە ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﭼﺎﻛﺴــﺎزﯾﯿەﻛەی ﺣﻜﻮوﻣــەت، دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮاوە و ھەﻧﮕﺎو ﺑە ھەﻧــﮕﺎو دەﭼێﺘە ﭘێﺸــەوە .ﺋەو ﺋﺎﻣﺎژە ﺑە ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﯽ ﻛﺎرﭘێﻜﺮدﻧﯽ
ﺟێﺒەﺟێﻜﺎری ﭘێﺸﺘﺮی دﯾﺰاﯾﻨﯽ ﭘڕۆژەﻛە ﻛە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﺋەڵﻤﺎﻧﯽ ﺑﻮوە ،ﺑەم ﺋێﺴﺘە ژاﭘﯚن دەﯾﻜﺎت.
ﭘڕۆژەی ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯽ ﺋﺎوەڕۆی ھەوﻟێﺮ ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاﻗە
دەوڵەﺗﯽ ﯾﺎﺳﺎ دژی ﺗەرﺧﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﻗەرزی ژاﭘﯚﻧە ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
ﺗەرﺧــﺎن ﻛﺮا ،ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ھەر ﺋەوﻛﺎت ﭘڕۆژەﻛە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﯽ ﺑە 750ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ھەﺑﻮو. ﺟێﺒەﺟێﻜﺎری ﭘێﺸﺘﺮی دﯾﺰاﯾﻨﯽ ﭘڕۆژەﻛــە ﻛــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﺋەڵﻤﺎﻧﯽ ﺑﻮوە ،ﺑەم ھەﺷﺖ ﺳﺎڵ ﺑەﺳــەر دﯾﺰاﯾﻨەﻛەدا ﺗێﭙەڕﯾﻮە و ﺟﮕەﻟەﻣە ژاﭘﯚﻧﯿﯿــەﻛﺎن ﺑەﭘێﯽ ﺳﺘﺎﻧﺪاردی ﺧﯚﯾﺎن ﻛﺎر دەﻛەن،
ﺑﯚﯾە ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﺗێﺪا دەﻛەن. ﺳەھەﻧﺪ ﺳــﯿﺮوان ﺑەڕێﻮەﺑەری ﭘێﺸﻮوی ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺋﺎو و ﺋﺎوەڕۆﻛﺎن ﺑﯚ ”وﺷە“ ﮔﻮﺗﺒﻮوی ،ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﻣﻠﯿﺎرێﻚ دۆﻻر ھەﯾە، ﺑﯚ ﺋەو ﻣەﺑەﺳــﺘەش ﻟە رێﮕەی ﻗەرزی ژاﭘﯚﻧەوە ﺧەرﯾﻜە ھەﻧﮕﺎو ﺑﯚ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ دەﻧێﻦ. ﺑەﮔﻮێــﺮەی دواﯾﯿﻦ رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ
ﻣەﺳﻌﻮود ﻛﺎﻛەڕەش ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺋﺎو و ﺋﺎوەڕۆی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن:
ﻟەواﻧەﯾــە دﯾﺰاﯾﻨﯽ ﭘڕۆژەﻛە ﻟە ﻛﯚﺗﺎﯾﯽ ﻣﺎﻧﮕﯽ داھﺎﺗﻮو ﺗەواو ﺑﻜﺮێﺖ.
ﻧێــﻮان ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ژاﭘﯚن ،ﺋــەم وﺗــە رازی ﺑﻮوە ﺑــڕی زﯾﺎﺗــﺮ % 70ی ﺗێﭽﻮوی ﭘڕۆژەﻛە ﺑە ﻗەرز ﺑﺪاﺗە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑەم ﭘﺮۆﺳــەی ﭘێﺪاﻧــﯽ ﻗەرزەﻛە ﺑە رەزاﻣەﻧﺪی ﺑەﻏــﺪا ﮔﺮێ دراوە .ﻣەﺳــﻌﻮود ﻛﺎﻛــەڕەش دەڵێﺖ ،ﻛێﺸــەﻛە ﻟــە ﺑەﻏﺪا ﺑــە ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻛﺮاوە، ﺟﮕەﻟەﻣــە ﮔــﺮێ دراوە ﺑــە رەزاﻣەﻧﺪﯾﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﻛە ﺗﺎ رادەﯾەك ﭘەك ﺧﺮاوە. ﺋــەم ﭘڕۆژەﯾــە ﺗﺎﯾﺒەﺗــە ﺑــە ﻛﯚﻛﺮدﻧــەوەی ﺋﺎوی ﻗﻮرﺳــﯽ ﺗﻮاﻟێﺘــەﻛﺎن و ﺋــﺎوەڕۆی
ﻣــﺎن ،دوای داﻧﺎﻧــﯽ زێﺮاب و ﻛﯚﻛﺮدﻧەوەی ﺋﺎوەﻛە ﻟە دەرەوەی ﺷﺎر ،وێﺴــﺘﮕەﯾەك ﺑﯚ ﭘﺎوﺗﻨﯽ ﺋﺎوەﻛــە دادەﻧﺮێــﺖ و وێــڕای ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ و ﭼەﻧﺪان ﺑەرھەﻣﯽ ﺗــﺮ ،ﻟە ﭘﺎﺷــﻤﺎوەی ﺋﺎوەﻛــە ،ﭘﺸــﺘێﻨەی ﺳــەوزی ھەوﻟێﺮی ﭘێ ﺋﺎو دەدرێﺖ. ﻧەﺟﯿﺒە ﻧەﺟﯿﺐ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻟﯿﮋﻧەی
داراﯾﯽ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاق ﺑﯚ ”وﺷــە“ رووﻧﯽ ﻛــﺮدەوە ،ﻣﺎﻓﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە ﻟە ھەﻣﻮو ﺋەو ﻗەرزاﻧەی ﻛە ژاﭘﯚن دەﯾﺪاﺗە ﻋێﺮاق ،رێﮋەی % 17وەرﺑﮕﺮێﺖ. ﺋــەو ﮔﻮﺗﯽ ”ﺑڕی ﺋــەو ﭘﺎرەﯾە ﺑە ﮔﺸﺘﯽ ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ،ﺷەش ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻرە ﻛە ﻣﻠﯿﺎرێﻜﯽ ﻣﻨﺤە ﺑﻮوە و ﭘێﻨﺞ ﻣﻠﯿﺎرەﻛەی ﺗﺮ ﺑە ﻗەرزی 30
ﻧەﺟﯿﺒە ﻧەﺟﯿﺐ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻟﯿﮋﻧەی داراﯾﯽ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق:
ﺑﻮدﺟەﻛﻪ ،ﻟــە ﻻﯾەن ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﯾەﻛەﻣﯽ ﺑﯚ ﻛﺮاوە
دەدات ﺑەوەی ﭘڕۆﺳەﯾەﻛﯽ درێﮋە و دوو ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﺗــﺮ ڕاﭘﯚرﺗەﻛﺎﻧﯽ وەزارەت ﺗــەواو دەﺑێــﺖ و دەﭼێﺘە ﺑﻮاری ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧەوە. ﮔﻮﺗەﺑێﮋەﻛە دەڵێ” ،ﺋەو ﺑەﺷە ﺑە ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەت دەﺳــﭙێﺮدرێﺖ و ﻛﺎرﻣەﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺸﻤﺎن ﻛﺎرەﻛە رادەﭘەڕێﻨﻦ ،ﺑەم ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑەڕێﻮەی دەﺑﺎت“. ﭘێﯽ واﯾە ،ﺋەﮔەر ﻛﺎرەﺑﺎ ﺑەﺑﺎﺷــﯽ ﻛﯚﻧﺘــڕۆڵ ﺑﻜﺮێــﺖ و ﺑەھەدەر ﻧەدرێــﺖ و ﺳــەرﭘێﭽﯿﯿەﻛﺎن ﺑﺒڕدرێﻦ ،دڵﻨﯿﺎن ﻛﺎرەﺑﺎ ﺑەﺷــﯽ 24ﺳــەﻋﺎت دەﻛﺎت .رووﻧــﯽ دەﻛﺎﺗەوە ”ﺑﯚ ﺋەو ﻛﺎرە ﺳﻮودﯾﺎن ﻟە ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ وﺗﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻜەوﺗﻮو وەرﮔﺮﺗﻮوە“. ھــﺎوﻛﺎت ﺷــێﺮﻛﯚ ﺟــەودەت ﺳــەرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧــەی وزە و ﺳــەرﭼﺎوە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەڵێ، ”ﺋەﮔەر داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﯾﺎﺳﺎ ﺑﺪرێﺘە ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەت و ﺑە ﺷێﻮەی دادﭘەروەراﻧە و ﻛێﺒەرﻛــێ ﺑێــﺖ ،ﻛﺎرێﻜــﯽ ﺑﺎﺷــە“ .ﺑەﺑڕوای ﺋەو ﻛﺮدﻧەوەی دەرﮔەﻛﺎن ﺑەﺳەر ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەت، ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﭼﺎرەﺳــەرەﻛﺎن ﺑەو ﻣەرﺟەی ﻗﯚرخ ﻧەﻛﺮێﺖ. ﺗﺎ 40ﺳﺎڵ و ﺑە ﺳﻮودێﻜﯽ ﻛەم ﻟە ﻋێﺮاق دەﺳﺘێﻨﺮێﺘەوە“. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺋەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧەی ﻛە ﻧەﺟﯿﺐ ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺧﺴﺘﯿە ڕوو، داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻮدﺟەی ﭘڕۆژەی ﺋــﺎوەڕۆی ھەوﻟێــﺮ ﻟەﻻﯾەن ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪا ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی ﯾەﻛەﻣــﯽ ﺑــﯚ ﻛــﺮاوە ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧــﯽ ﺳەرﺑە ﺷــﯿﻌەﻛﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﯾﺎﺳــﺎ، دژی ﺋــەوەن ﺋەو ﻗــەرزە ﺑە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺪرێﺖ. ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣەﯾــەك ﻛە ﺋــەو داوﯾەﺗﯿﯿە ”وﺷــە“، رەزاﻣەﻧﺪﯾــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێﺮاق ﺑــﯚ ﭘڕۆژەﻛە دەرﭼﻮوە و ﺑڕی 34ﻣﻠﯿﺎر و 417ﻣﻠﯿﯚن ﯾەن 340/ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻر ،/ﺑﯚ ﭘڕۆژەﻛە ﺗەرﺧﺎن دەﻛﺮێﺖ ﻛە ﻟە ﻣﺎوەی 40ﺳــﺎڵﺪا ﻗەرزەﻛە دەدرێﺘەوە و دەرﻓەﺗﯽ ﺋەوەش دراوە 10ﺳــﺎڵﯽ ﺗــﺮ درێــﮋ ﺑﻜﺮێﺘەوە. ﺑەﮔﻮێــﺮەی زاﻧﯿــﺎری ﺑەراﯾﯽ دﯾﺰاﯾﻨﯽ ﭘڕۆژەﻛە ،ﻣﺎوەی 10 ﺳﺎڵ دەﺧﺎﯾەﻧێﺖ ﻛە ﻗﯚﻧﺎغ ﺑە ﻗﯚﻧﺎﻏە و ﻟە ﺳێ ﺳﺎڵﯽ ﯾەﻛەم ﺑەرھەﻣﯽ دەﺑێﺖ. ﺋــﺎوەڕۆی ﻣــﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەﻛﺎن ،ھەڵﮕﺮی ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﻛەﻟﭙەﻟﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ و ﺗەﻧﺎﻧەت ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﺑەﻛﺘﺮﯾﺎﯾە ﻛە ﺑﯚ ژﯾﻨﮕە و ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯽ ﻣﺮۆڤ زﯾﺎﻧــﯽ زۆرﯾﺎن ھەﯾە و ﺋﺎو و ﺧﺎك و ھەوا ﭘﯿﺲ دەﻛەن. ﺋەﮔەر ﺋەو ﭘڕۆژەﯾە ﺟێﺒەﺟێ ﺑﻜﺮێــﺖ ،ھەوﻟێــﺮ ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﮔەورەﺗﺮﯾــﻦ ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﻛﯚڵ دەﺑێﺘەوە.
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﭘﺎرێﺰەران ﻛە ﻟە ﻧﺰﯾﻜەوە ﺋﺎﮔﺎﯾﺎن ﻟە ﺣﺎڵەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە ھەﯾە ،ھﯚی ﺟﯿﺎواز دەﺧەﻧە روو .ﺋﺎﺳــﯚ ھﺎﺷــﻢ ﭘﺎرێﺰەر ،ﺋەو ژﻣﺎرە زۆرەی ﺣﺎڵەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑە ﺷﺘێﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ دەزاﻧێﺖ و ﭘێﯽ واﯾە ،ﺑەﺷێﻜﯽ دەﮔەڕێﺘەوە ﺑﯚ ﺑەرزﺑﻮوﻧەوەی ﺋﺎﺳﺘﯽ ھﻮﺷﯿﺎرﯾﯽ ژن ،ﺟﺎران ﻛە ﻟەﺑەر ﻗﺴەی ﺧەڵﻚ ﺑەﻧﺎﺑەدڵﯽ درێﮋەﯾﺎن ﺑە ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮی دەدا ،ﺋەﻣڕۆ ﺋﺎﻣﺎدەن ﺑە ﺑێﻮەژﻧﯽ ﺑﻤێﻨﻨەوە..
وﺷە /رێﺒﯿﻦ ﻣﺤەﻣەد ژﻣﺎرەﯾەك زەوی ﻟە ﺳﻨﻮوری ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن ،ﻟەﻻﯾەن ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﯿەوە ،ﻣﺎﻣەڵەی ﺗﺎﭘﯚﻛﺮدﻧﯿﺎن رادەﮔﯿﺮێﺖ ،ﺧﺎوەﻧﯽ ﺋەو زەوﯾﯿﺎﻧە ﻛڕﯾﻦ و ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯿﺎن ﭘێﻮە ﻛﺮدوون و ﺋێﺴﺘە زەوﯾﯿەﻛﺎن ﻧﺎﻛﺮێﻦ ﺑەﻧﺎوی ﻛڕﯾﺎرەﻛﺎﻧەوە. ھــەردی ﺟــﺎف ،ھﺎووﺗﯿــﯽ ﺷــﺎرۆﻛەی داﻧﯿﺸــﺘﻮوی دەرﺑەﻧﺪﯾﺨــﺎن و ﻛﺮێﭽﯿﯿــە ،ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﮔﻮﺗﯽ ،ھەﻧﺪێــﻚ ﭘﺎرەم ھەﺑﻮو ﯾەﻛێﻚ ﻟــەو زەوﯾﯿﺎﻧەم ﻟە ﻧﺰﯾــﻚ ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻛڕﯾﻮەﺗــەوە، رووﻧﺎﻛﯿﯿــەوە ﺋەوە ﭼەﻧــﺪ ﺟﺎرێﻜە ﺳــەرداﻧﯽ ﺷﺎرەواﻧﯿﯽ دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن ﺑﻜەم ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﯿﻜەم ﺑەﻧــﺎوی ﺧﯚﻣەوە، ﺑەم ﺋەوان ﺋەﻣڕۆ و ﺳﺒەﯾﻤﺎن ﭘێ دەﻛەن. ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﺗﺎﭘﯚی دەرﺑەﻧﺪﯾﺨــﺎن ﺑــە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ﺷﺎرەواﻧﯿﯽ دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن ﻣﺎﻣەڵــەی ھەر ﭘﺎرﭼــە زەوﯾﯿەك ﺗــەواو ﺑــﻜﺎت و رەواﻧــەی ﻻی ﺋێﻤەی ﺑﻜﺎت ،ﺋێﻤە ﮔﺮﻓﺘﻤﺎن ﻧﯿﯿە ﯾەﻛﺴەر ﻣﺎﻣەڵەی ﺗﺎﭘﯚﻛﺮدﻧەﻛەی
ﺑﯚ دەﻛەﯾﻦ ،ﺋەو ﻛێﺸــەﯾە ﺑﺎﺳﯽ دەﻛــەن ،ﻟــەﻻی ﺋێﻤــە ﻧﯿﯿە و ﺋەﮔەری ﺋەوە ھەﯾە ﻟە ﺷﺎرەواﻧﯿﯽ دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن ﻛێﺸەﯾﺎن ھەﺑێﺖ، ﺑﯚﯾە رەواﻧەی ﻻی ﺋێﻤە ﻧەﻛﺮاوە ﺑﯚ ﺗﺎﭘﯚﻛﺮدن.
ژﻣﺎرەی زەوﯾﯿــەﻛﺎن 400ﭘﺎرﭼە زەوﯾﯿــە و داﺑەش ﻛﺮاوە ﺑەﺳــەر ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧــﯽ ﺧــﺎوەن زەوی ﻟــە ﺳــﻨﻮوری ﮔﻮﻧــﺪی ”ﻛﺎﻧﯽ ﺳــﺎرد“ی ﺳــەرﺑە ﺷــﺎرۆﻛەی دەرﺑەﻧﺪﯾﺨــﺎن ،ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋەو
ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﺗﺎﭘﯚی دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن:
ﺋەو ﻛێﺸــەﯾەی ﺑﺎﺳﯽ دەﻛەن، ﻟەﻻی ﺋێﻤە ﻧﯿﯿە
400ﭘﺎرﭼە زەوی ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮون ﻟە دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن ﻛێﺸەی ﻟەﺳەرە
ﮔﻮﻧــﺪە ﻓەرﻣﺎﻧــﯽ ﺑــﯚ دەرﭼﻮوە ﺑﺒێﺘــە ﯾەﻛێﻚ ﻟــە ﮔەڕەﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎرۆﻛەی دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن و زەوﯾﯿە ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮان ﺑە ﺷﻮێﻨﯽ ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮون ،ﺑﯚ ﺋەو ﻣەﺑەﺳﺘە ﺑەﭘێﯽ رێﮋەﯾەﻛﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻟەﻻﯾەن ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮاﻧەوە دﯾﺎری ﻛــﺮاوە% 3 ،ی زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن وەك زەوﯾﯽ ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮون وەك ﻗەرەﺑﻮو وەرﺑﮕﺮﻧەوە ،ﺑە ﻣەرﺟێﻚ ﺋەو ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧە ﺳﻮودﻣەﻧﺪ ﻧەﺑﻮوﺑﻦ ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت. ”وﺷــە“ ﺑﯚ زاﻧﯿﺎرﯾﯽ زﯾﺎﺗﺮ ،ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێــﻚ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺳــەرۆﻛﯽ ﺷﺎرەواﻧﯿﯽ دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎﻧەوە ﻛﺮد، ﺑەم ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎن ﺑەردەﺳــﺖ ﻧەﺑﻮون. ﺑــەم ﻟــە ﺑەدواداﭼﻮوﻧێﻜــﯽ ﻣەﯾﺪاﻧﯿــﺪا ،ﻟــە ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ دەرﺑەﻧﺪﯾﺨــﺎن دەرﻛــەوت، ”راﮔﺮﺗﻨﯽ ﻣﺎﻣەڵەی ﺋەو زەوﯾﯿﺎﻧە، ﺑﯚ دووﺑــﺎرە وردﺑﯿﻨﯽ ﻧــﺎوی ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەﯾە زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﭘێ دراوە ،ﺑــﯚ ﺋەوەی ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ دڵﻨﯿــﺎ ﺑﺒﻨــەوە ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەی
ھﺎوﻛﺎر ﻗﺎدر:
ﭘێﺸﺘﺮ ﺋەو ﻧﺎواﻧە وردﺑﯿﻨﯽ ﻛﺮاون، ﺑەم ﺑﺎﺳﯽ ﺋەوە ﻧەﻛﺮاوە ﻛەﺳێﻚ دووﺟﺎر زەوی وەرﮔﺮﺗﻮوە زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﭘێ دراوە ،ﭘێﺸــﺘﺮ ﺳــﻮودﻣەﻧﺪ ﻧەﺑــﻮون و دووﺑﺎرە زەوﯾﯿــﺎن وەرﮔﺮﺗﺒێﺘــەوە ،ﻟــە ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ وردﺑﯿﻨﯿﯿەﻛــەدا ھەر ﻛەﺳــێﻚ ﺳــﻮودﻣەﻧﺪ ﺑﻮوﺑێﺖ، زەوﯾﯿەﻛەی ﻟێ وەردەﮔﯿﺮێﺘەوە. ھﺎوﻛﺎر ﻗﺎدر ﻧﻮێﻨەری ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ دەرﺑەﻧﺪﯾﺨــﺎن ﺑە“وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﭘێﺸــﺘﺮ ﺋــەو ﻧﺎواﻧە وردﺑﯿﻨــﯽ ﻛﺮاون ،ﺑــەم ﻛەس ﺑﺎﺳــﯽ ﺋەوەی ﻧەﻛﺮدووە ﻛەﺳێﻚ دووﺟــﺎر زەوی وەرﮔﺮﺗﻮوە ،ﺋێﻤە ﺳــەرﻣﺎن ﻟــەوە دەرﻧﺎﭼێــﺖ ﻟە ﻧﺎﻛﺎو ﺑــﯚ ﻣﺎﻣەڵەی زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن راﮔﯿــﺮاوە و ﺑەﻧﺎوﻣﺎﻧــﯽ ﻧﺎﻛەن، دەڵێﻦ دەﺑێﺖ دووﺑــﺎرە ﻧﺎوەﻛﺎن وردﺑﯿﻨــﯽ ﺑﻜﺮێﺘەوە ﺑــﯚ ﺋەوەی ﺑﺰاﻧﺮێﺖ چ ﻛەﺳــێﻚ ﻟە ﻟﯿﺴــﺘﯽ
ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧەوەﻛــەدا ﭘێﺸــﺘﺮ زەوی وەرﮔﺮﺗــﻮوە و ﺋێﺴــﺘەش ﺳــﻮودﻣەﻧﺪ ﺑﻮوە .ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ دەرﺑەﻧﺪﯾﺨــﺎن، ژﻣﺎرەﯾەك ﻛەﯾﺲ رەواﻧەی دادﮔە ﻛﺮاون ﻟەﺑەرﺋــەوەی دووﺟﺎر ﺑە ڕێﮕەی ﺟﯿﺎواز ﺳــﻮودﻣەﻧﺪ ﺑﻮون ﻟــە زەوی وەرﮔﺮﺗﻦ ،ﺑەم دادﮔە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺋەو ﻛەﯾﺴﺎﻧەی ﯾەﻛﻼ ﻧەﻛﺮدووەﺗەوە. ﺑەردەواﻣﯿــﯽ ﺋــەم ﻛێﺸــەﯾە دڵەڕاوﻛــەی ﻻی ﻛڕﯾــﺎر و ﻓﺮۆﺷﯿﺎراﻧﯽ ﺋەو زەوﯾﯿﺎﻧە دروﺳﺖ ﻛــﺮدووە و دوور ﻧﯿﯿە ﻛێﺸــەی ﻟــێ ﺑﻜەوێﺘــەوە ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻟەو ﺑەدواداﭼﻮوﻧەی ”وﺷە“ دەرﻛەوت زۆرﯾﻨەی زەوﯾﯿەﻛﺎن ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێﻚ ﻣﺎﻣەڵﯿﺎن ﭘێﻮە ﻛﺮاوە.
ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن رێﮋەی ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە ﻟە ھەڵﻜﺸﺎﻧﺪاﯾە ﭘﺎرێﺰەرێﻚ :ﯾﺎﺳﺎی ﺑﺎری ﻛەﺳﯽ دەﺑێ ھەﻣﻮار ﺑﻜﺮێﺘەوە. وﺷە/ھەوﻟێﺮ -زرﯾﺎن ﺗەھﺎ ﺣﺎڵەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳــﺎڵ ﺑە ﺳﺎڵ ﻟە زﯾﺎدﺑﻮوﻧﺪاﯾە و ﻟە دوو ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدووش ﻛە ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﺑەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﻮوە ،ھێﻨﺪەی ﺗﺮ دۆﺧەﻛەی ﺧﺮاپ ﻛﺮدووە. ﺋﺎﻣﯿﻨــە ﻗﺎدر ﻛــە ﺟﯿﺎﺑﻮوەﺗەوە و ﺗەﻣەﻧﯽ 44ﺳــﺎڵە ﺑﯚ ”وﺷــە“، ﺑﺎس ﻟە ژﯾﺎﻧﯽ ﺧــﯚی دەﻛﺎت ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ھﺎوﺳــەرﮔﯿﺮﯾﯿەﻛەی و ﭘێﯽ واﺑــﻮوە ﺑەﺧﺘەوەر دەﺑێﺖ، ﺑەم دواﺗﺮ ﭘێﭽەواﻧەﻛەی ﺑﯿﻨﯿﻮە. ﺋﺎﻣﯿﻨــە دەڵێﺖ” ،ھەﺳــﺘﻢ ﻛﺮد ﺋەو ﭘﯿــﺎوەی ھﺎﺗﻮوەﺗە داﺧﻮازﯾﻢ، ﺑەﺧﺘەوەرم دەﻛﺎت“. ﺋەو ژﻧە ﻛﺎﺗێﻚ ﺑﺎﺳﯽ ﻟەو 13ﺳﺎڵە دەﻛﺮد ﻛە ﻟەﮔەڵ ھﺎوﺳەرەﻛەی ژﯾــﺎوە ،ﺟﺎروﺑﺎر ھەﻧﺎﺳــەﯾەﻛﯽ ﻗﻮوڵﯽ ھەڵﺪەﻣــﮋی و وەك ﺧﯚی ﺑﺎﺳﯽ ﻛﺮد ،ھەر دوای ﮔﻮاﺳﺘﻨەوە، ھەﺳــﺘﯽ ﻛــﺮدووە ﻣێﺮدەﻛەی ﻧﺎﭘﺎﻛﯽ ﻟێ دەﻛﺎت .ﺋﺎﻣﯿﻨە دەڵێﺖ، ”ﺳەرەﺗﺎ ﭘﺎﺳــﺎوی ﺟﯚراوﺟﯚری دەھێﻨﺎﯾــەوە و رازی دەﻛــﺮدم، ﺑەم دواﺗﺮ ﺑﯚم دەرﻛەوت ﻟەﮔەڵ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎﻧــﯽ ﺗﺮ ﭘێﻮەﻧــﺪی ھەﯾە و ھــەر ڕۆژە و ﻛﭽێــﻚ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺗەﻟەﻓﯚﻧﯿــﯽ دەﻛــﺮد و دەﯾﮕﻮت ﭘﯿﺎوەﻛەت ﻟەﮔەڵ ﻣﻨە“. ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻓﺮﻣێﺴﻚ ﻟە ﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﯿﻨەدا ﻗەﺗﯿﺲ ﺑﻮوﺑﻮون ،ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوە دەﻛــﺮد ﻛە ﭘﯿﺎوەﻛەی ﺟﮕە ﻟە ﻧﺎﭘﺎﻛﯽ ،ﻣەی ﺧﻮاردووەﺗەوە و ﭼەﻧﺪان ﺟﺎر ﺑە ﻣەﺳﺘﯽ ھﺎﺗﻮوەﺗە ﻣﺎڵەوە و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑە ﭼەﻗﯚ ھێﺮﺷﯽ ﻛﺮدووەﺗە ﺳەری. ﺋﺎﻣﯿﻨە ﺑە ﺳــەﺧﺘﯽ ژﯾﺎن دەﺑﺎﺗە
ﺳەر و دوو ﻣﻨﺪاڵﯿﺸﯽ ﻟە ﭘﯿﺎوەﻛە دەﺑێﺖ ،ﺑــەم دواﺟﺎر ھەر ﻟەﺑەر ﺋەو ﻛێﺸــﺎﻧە ،ﻟێﯽ ﺟﯿﺎ دەﺑێﺘەوە. ﺋەﻣە ﻣﺸــﺘێﻜە ﻟە ﺧەروارێﻚ ﻟە ھﯚﻛﺎری ﺗــﺮی ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺋﺎﻣــﺎری ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ دادوەری ھەرێــﻢ ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 2013دا ،ﻟە ﺳەرﺟەم دادﮔەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺷەش ھەزار و 417 ﺣﺎڵەﺗﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە رووی داوە. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎن ،ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2014دا ﺣﺎڵەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە ﺑــەراورد ﺑــە ﺳــﺎڵﯽ ،2013ﺑە رێﮋەی % 36زﯾــﺎدی ﻛﺮدووە و ﮔەﯾﺸﺘﻮوەﺗە ھەﺷﺖ ھەزار و 777 ﻛەس. ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2015ﺷﺪا ﺣﺎڵەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮوە ﻟە ھەﺷﺖ ھەزار و 105ﺑەﺑــێ ﻛەرﻛﻮوك و ﮔەرﻣﯿﺎن. ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2013دا 52ھەزار و 749 ﻣﺎرەﺑڕﯾﻦ ھەﺑﻮوە ،ﺋﺎﻣﺎرەﻛە دەری دەﺧــﺎت رێــﮋەی ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەی ﺋەو ﺳــﺎڵە ﺑەراورد ﺑــە ﻣﺎرەﺑڕﯾﻦ ﺳەرووی % 6ە . ﺣﺎڵەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎرەﺑڕﯾﻦ ﻟە 2014دا ﻛەﻣــﯽ ﻛﺮدووە ﺑــﯚ 47ھەزار و ،453ﻛەﭼــﯽ ﺣﺎڵەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوە زﯾــﺎدی ﻛﺮدووە. ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ﻟەو ﺳــﺎڵەدا رێﮋەی
ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە ﺑەرز ﺑﻮوەﺗەوە ﺑــــﯚ .% 18 ﺳــﺎڵﯽ 2015ﺣﺎڵەﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻣﺎرەﺑڕﯾﻦ ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮوە ﻟە 39ھەزار و 602ھەڵﺒەت ﺑە ﺑێ ﭘﺎرێﺰﮔەی ﻛەرﻛــﻮوك و ﮔەرﻣﯿــﺎن ،رێﮋەی ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەی ﺋەو ﺳﺎڵەش ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە % 20ﻛە دﯾﺴﺎن ﺑەرزﺑﻮوﻧەوەی ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮدووە. ﭘﺎرێﺰەران ﻛە ﻟە ﻧﺰﯾﻜەوە ﺋﺎﮔﺎﯾﺎن ﻟــە ﺣﺎڵەﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوە ھەﯾە ،ھﯚی ﺟﯿﺎواز دەﺧەﻧە روو. ﺋﺎﺳــﯚ ھﺎﺷــﻢ ﭘﺎرێﺰەر ،ﺋەو ژﻣﺎرە زۆرەی ﺣﺎڵەﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑە ﺷــﺘێﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ دەزاﻧێــﺖ و ﭘێﯽ واﯾە ،ﺑەﺷێﻜﯽ دەﮔەڕێﺘــەوە ﺑﯚ
ﺑەرزﺑﻮوﻧەوەی ﺋﺎﺳﺘﯽ ھﻮﺷﯿﺎرﯾﯽ ژن ،ﺟــﺎران ﻛە ﻟەﺑەر ﻗﺴــەی ﺧەڵــﻚ ﺑەﻧﺎﺑەدڵــﯽ درێﮋەﯾﺎن ﺑە ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮی دەدا ،ﺋەﻣڕۆ ﺋﺎﻣﺎدەن ﺑە ﺑێﻮەژﻧــﯽ ﺑﻤێﻨﻨەوە، ﺑەم ﺋــەو ﺟﯚرە ژﯾﺎﻧــە ﻗﺒﻮوڵ ﻧﺎﻛەن. ﯾﺎﺳﺎی ﺑﺎری ﻛەﺳــﯽ ،ﺳﺎﻧێﻜە دەرﭼــﻮوە و ﺑــە ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﺋــەم ﭘﺎرێــﺰەرە ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە ھەﻣﻮارﻛﺮدﻧەوە ھەﯾە .ﺋەو دەڵێﺖ ﯾﺎﺳﺎﻛە ﻟە ﺳﺎڵﯽ 1959دەرﭼﻮوە و ﺗەﻧﯿــﺎ ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2008ھەﻣﻮار ﻛﺮاوەﺗەوە.
ﺋەو ﺑە ﺑﺎﺷــﯽ دەزاﻧێﺖ ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﺑڕﮔە و ﻣﺎدەﻛﺎن ﺑەﺷــێﻮەﯾەك ھەﻣــﻮار ﺑﻜﺮێﻦ ،ﻟەﮔــەڵ ژﯾﺎﻧﯽ ﻣﯚدێﺮﻧــﺪا ﺑﮕﻮﻧﺠێــﻦ ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺑەھﯚی ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿــﺎوە ،ﺟﯚری ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿــەﻛﺎن ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿــﺎن ﺑەﺳەر ھﺎﺗﻮوە. ﻧﺎﭘﺎﻛﯿﯽ ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮی ،ﯾەﻛێﻜە ﻟە ھﯚﻛﺎرە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ
ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﭘەرەی ﺑە دﯾﺎردەی ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە داوە.
ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوە و زۆر ﺟﺎرﯾــﺶ ﺑە ھەڵە ﺗێﮕەﯾﺸــﺘﻦ ﻟە ﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ ،ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوەی ﺑەدواوە ﺑﻮوە .ﭘﺎرێﺰەرەﻛە دەڵێﺖ” ،ﻟەﺳەر ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﻛﻮرﺗﯽ ﺗەﻟەﻓﯚﻧﯿﯽ ﯾﺎن ﺗــﯚڕە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن ،ﻟە دادﮔەﻛﺎﻧــﺪا ژن و ﻣێﺮد ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ ﺟﯿﺎ ﺑﻮوﻧەﺗەوە“. ھﺎوﻛﺎت ﺋەژﯾﻦ ﺧﺎﻟﯿــﺪ ﭘﺎرێﺰەر، ھﯚﻛﺎرێﻜﯽ ﺗﺮی ﺑﯚ ”وﺷە“ درﻛﺎﻧﺪ و ﮔﻮﺗــﯽ ،ﺗەﻧﮕﮋەی و داراﯾــﯽ
ﺗێﻜﭽﻮوﻧﯽ ﺑﺎری ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺧەڵﻚ ﻟە دوو ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا ،ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ھەﺑــﻮوە ﻟەﺳــەر ﺑەرزﺑﻮوﻧەوەی رێﮋەی ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە“. ﻛﯚﻣەڵﻨﺎﺳێﻚ ھﯚی ﺗﺮ دەﺧﺎﺗە ڕوو. دەﺷــﺘﯽ ﺑەرزەواری ﻛﯚﻣەڵﻨﺎس ﭘێــﯽ واﯾە ،ﻣــﺮۆڤ ﺗــﺎ ﺗەﻣەﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺗێﭙەڕ ﻧەﻛﺎت ،ﻛﺎرێﻜﯽ ﺷــﯿﺎو ﻧﯿﯿە ژﯾﺎﻧێﻜــﯽ ﻧﻮێ ﭘێﻚ ﺑﮫێﻨێﺖ ،ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھێﺸﺘﺎ ﻟە ﺧﻮار ﺗەﻣەﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻛﭻ ﺑە ﺷﻮو دەدرێﺖ. ﺑــە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋەو ﻛﯚﻣەڵﻨﺎﺳــە، ھەﻧﺪێﻚ ﺟــﺎر ﻛﭻ و ﻛــﻮڕەﻛﺎن ﻟــە ﺗەﻣەﻧێﻜــﯽ دﯾﺎرﯾﻜــﺮاودا ھەﺳــﺘﯽ ﺳێﻜﺴــﯿﯿﺎن ﺑەﺳەر ھەﺳــﺘﯽ ﻋەﻗﻧﯿﯿﺎﻧﺪا زاڵە ،ﺑﯚﯾە ﻟە ھﺎوﺳــەرﮔﯿﺮﯾﯿەﻛە ﺗﻮوﺷــﯽ ﺷﻜﺴﺖ دەﺑﻦ. دﯾــﺎردەی ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە ﺗﺎﯾﺒەﺗە ﺑە ھەﻣﻮو ﻛﯚﻣەڵﮕەﻛﺎن و ﻧەﺗﻮاﻧﺮاوە ﭼﺎرەﺳــەری ھەﻣﯿﺸــەﯾﯽ ﺑــﯚ ﺑﺪۆزرێﺘــەوە ،ﺑــەم ﺋــەوەی ﺟێﮕــەی ﻧﯿﮕەراﻧﯿﯿە ،ﺋەوەﯾە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن رێﮋەﻛــە ﻟە ﺑەرزﺑﻮوﻧەوەداﯾە.
ﺣﺎڵەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎرەﺑڕﯾﻦ ﻟە 2014دا ﻛەﻣﯽ ﻛﺮدووە ﺑــﯚ 47ھەزار و ،453 ﻛەﭼــﯽ ﺣﺎڵەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوە زﯾــﺎدی ﻛﺮدووە
ژﻣﺎرە ) ، (150ﭼﻮارﺷەم2016/ 8/ 10 ،
زەوﯾﯿەﻛﺎن ﻓﺮۆﺷﺮاون و ﺋێﺴﺘە ﺗﺎﭘﯚ ﻧﺎﻛﺮێﻦ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
9
رەﻧﮕﺎڵە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
10
ژﻣﺎرە ) ، (150ﭼﻮارﺷەم2016/ 8/ 10 ، 2016
ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧەوەی ﭼﯚﻣﺎن ﭘﯿﺴە و ﻧەﺧﯚﺷﯽ ﺑو دەﻛﺎﺗەوە
وﺷە /ﭼﯚﻣﺎن- ﻣﻮرﺷﯿﺪ ﺑﺮادۆﺳﺘﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ رای دەﮔەﯾەﻧﻦ، ﺋــﺎوی ﺧﻮاردﻧــەوەی ﭼﯚﻣــﺎن ﺑەھــﯚی ﺗێﻜەڵﺒﻮوﻧﯽ ﺋــﺎوەڕۆی ﻣﺎن و ﭘﺎﺷــﻤﺎوەی ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن و ﮔەﺷــﺘﯿﺎراﻧەوە ،ﭘﯿﺲ ﺑﻮوە ھەوﻟێــﺮ /ژﻣــﺎرەی و ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯽ ﻟەﺳــەر ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧەﻛەی داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە دروﺳــﺖ 41ھــەزار ﻛەﺳــە و ﻛﺮدووە. 12ھــەزار و 500ﻛەس ﻟــە ﺳــەﻧﺘەری ﭼﯚﻣــﺎن ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﻦ .داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﺟەﺑﺎر ﺧەﻟﯿﻞ ﮔەﻧﺠێﻜﯽ ﺗەﻣەن ﺋــەو ﺷــﺎرۆﻛەﯾە ،ﻛێﺸــەی 26ﺳــﺎڵﯿﯿە و داﻧﯿﺸــﺘﻮوی ﭘﯿﺴﺒﻮوﻧﯽ ﺳــەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎوی ﺷــﺎرۆﻛەی ﭼﯚﻣﺎﻧە ،ﺑە“وﺷە“ی ﺧﻮاردﻧەوەﯾﺎن ھەﯾە. راﮔەﯾﺎﻧﺪ” ،ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﻛﺘﻮﭘڕ ھەڵﻤــەت ﻛەرﯾــﻢ ﺟێﮕــﺮی ﺋﺎزار ﻟە ﮔﻮرﭼﯿﻠەﻛﺎﻧﻢ دروﺳــﺖ ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ﺑﻮو ،ﺳــەرداﻧﯽ ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﭼﯚﻣﺎن ﺋەوەی ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺧﺴﺘە ﭼﯚﻣﺎن و ﺳــﯚراﻧﻢ ﻛــﺮد و دواﺗﺮ ڕوو ،رۆژاﻧە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 200ﻧەﺧﯚش ﭘﺰﯾﺸــﻜەﻛﺎن ﭘێﯿــﺎن راﮔەﯾﺎﻧﺪم ﺳــەرداﻧﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەﻛەﯾﺎن ﺑەھــﯚی ﺧﻮاردﻧــەوەی ﺋــﺎوی دەﻛەن و ”زۆرﯾﻨەی ﻧەﺧﯚﺷەﻛﺎن ﭘﯿﺴەوە ،ﻛێﺸە ﻟە ﮔﻮرﭼﯿﻠەﻛﺎﻧﻢ ﺑەھــﯚی ﻧﺎﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﺋــﺎوی دروﺳــﺖ ﺑﻮوە و ﺧەڵﻜێﻜﯽ زۆر ﺧﻮاردﻧەوەوە ،ﺗﻮوﺷﯽ ھەوﻛﺮدن و ﻗﻮم و ﺋﺎزاری ﮔﻮرﭼﯿﻠە ﺑﻮون“. وەك ﻣﻨﯿﺎن ﺑەﺳەر ھﺎﺗﻮوە“. ﭼﯚﻣــﺎن 150/ﻛــﻢ رۆژھەﺗﯽ ﺋەو دەڵێ” ،راﭘﯚرﺗە ﭘﺰﯾﺸﻜﯿﯿەﻛﺎن
ﮔەﺷﺘﯿﺎران دەﭼﻨە ﻧﺎو ﺳەرﭼﺎوەی ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧەوەی ﭼﯚﻣﺎن
دووﭘﺎت ﻟە ﻧﺎﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯽ ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧــەوەی ﭼﯚﻣﺎن دەﻛەﻧەوە ﻛە ﺑەھﯚﯾەوە ﺧەڵﻜەﻛە ﻧەﺧﯚش دەﻛەون ،ﺋﺎوەﻛە ﻧﺎﺗەﻧﺪروﺳﺘە و راﺳﺘەوﺧﯚ ﺑە ﻛەڵﻜﯽ ﺧﻮاردﻧەوە ﻧﺎﯾەت ،ﺑەڵﻜﻮ دەﺑێﺖ ﺑﻜﻮڵێﻨﺮێﺖ و ﭘﺎش ﺳﺎردﺑﻮوﻧەوە ،ﺑﺨﻮرێﺘەوە“. ﺳــەرﭼﺎوەی ﺋــﺎوی ﭼﯚﻣﺎن ،ﻟە ﻧﺎوﭼەی ﭘڕژێ ﻟە ﻧﺰﯾﻚ ﺣەﺳﺎری ﺳەﻛﺮان ﻟە دەﭬەری ﺑﺎڵەﻛﺎﯾەﺗﯽ ھەڵﻜەوﺗــﻮوە ﻛــە ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﯽ ﮔەﺷﺘﯿﺎرﯾﯿە ،ھەرﭼەﻧﺪە ﺋﺎوەﻛە ﻟە ﺑەﻓﺮەوە ﺳەرﭼﺎوە دەﮔﺮێﺖ ،ﺑەم وەك ﺑەرﭘﺮﺳەﻛەی ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەی ﭼﯚﻣﺎن دەڵێ” ،ﺑەھﯚی ﺳەرداﻧﯽ زۆری ﮔەﺷــﺘﯿﺎران ،ﺋﺎوەﻛــە ﻟە ﺳەرﭼﺎوەوە ﭘﯿﺲ دەﻛﺮێﺖ و ﺧﯚم ﺑﯿﻨﯿﻮﻣە ﮔەﺷــﺘﯿﺎر ﭼﻮوﻧەﺗە ﻧﺎو ﺳەرﭼﺎوەی ﺋﺎوەﻛە ،ﺟﮕەﻟەوەی
ﭘﺎﺷــﻤﺎوەی ﮔەﺷــﺘﯿﺎرەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺗێﻜەڵ ﺑە ﺋﺎوەﻛە دەﺑێﺖ“. ﺑەﺷــﯽ ﭼﺎودێﺮی ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﻟە ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯽ ﭼﯚﻣــﺎن دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛﺎﺗــەوە، ﻟە ھەﻣﻮو ﺋەو ﭘﺸــﻜﻨﯿﻨﺎﻧەی ﺑﯚ ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧەوەی ﺷﺎرۆﻛەﻛەی دەﻛــەن ،ﺋەﻧﺠﺎﻣێﻜــﯽ ﻧەرێﻨﯽ ﻋەﺑﺪوڕەﺣﻤﺎن ﺷێﺦ ﻣەﻻ:
ﺋەﻧﺠﺎﻣەﻛــــﺎن ﺑەردەوام ﺧﺮاﭘﻦ و ﻧﯿﺸﺎﻧﯽ دەدەن ﺋەو ﺋﺎوە ﺑە ﻛەڵﻜﯽ ﺧﻮاردﻧەوە ﻧﺎﯾەت
ھەﯾە. ﻋەﺑﺪوڕەﺣﻤــﺎن ﺷــێﺦ ﻣــەﻻ ﻛﺎرﻣەﻧﺪێﻜﯽ ﺑەﺷــﯽ ﭼﺎودێﺮی ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﺑە ”وﺷــە“ دەڵێ، ”ھەﻓﺘﺎﻧە دوو ﯾﺎ ﺳــێ ﭘﺸﻜﻨﯿﻦ ﺑﯚ ﺋــﺎوی ﺧﻮاردﻧــەوەی ﭼﯚﻣﺎن دەﻛەﯾﻦ ،ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﭘﺸﻜﻨﯿﻨەﻛﺎن ﺑەردەوام ﺧﺮاﭘﻦ و ﻧﯿﺸﺎﻧﯽ دەدەن ﺋــەو ﺋﺎوە ﺑە ﻛەڵﻜــﯽ ﺧﻮاردﻧەوە ﻧﺎﯾەت“. زﯾﺎﺗــﺮ دەڵێ” ،ﺋــﺎوی ﭼﯚﻣﺎن ﻟە ﺳــەرﭼﺎوەﻛەﯾەوە ﺗــﺎ دەﮔﺎﺗــە ﺗﯚڕەﻛﺎﻧﯽ داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺎوﺷﺎر، ﻛێﺸەی ھەﯾە ،ﻟە ﺳەرﭼﺎوەﻛەوە ﭘﯿــﺲ دەﻛﺮێــﺖ و ﺑﯚڕﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ داﺑەﺷﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎوەﻛە ﻟە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺷﻮێﻦ ﺷــﻜﺎون و ﺋﺎوەڕۆ ﺗێﻜەڵ ﺑــە ﺋــﺎوی ﺧﻮاردﻧــەوە دەﺑێﺖ. ھەﻣﻮو ﺋەوە وای ﻛﺮدووە ﺋﺎوەﻛە ﻧﺎﺗەﻧﺪروﺳــﺖ ﺑێﺖ و ﺧەڵﻜێﻜﯽ زۆر ﺑەھﯚﯾەوە ﺗﻮوﺷــﯽ ﻧەﺧﯚﺷﯽ ﺑﻦ“. ﻻی ﺧﯚﯾــەوە ﻣﺤەﻣــەد ﻣﯿــﺮ ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﺋﺎوی ﭼﯚﻣــﺎن /ﺑە وەﻛﺎﻟــەت ،/رووﻧﯽ دەﻛﺎﺗــەوە ﻛە ﻟە ﭼەﻧــﺪ ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوودا ﺋﺎوی رووﺑﺎری ﭼﯚﻣﺎﻧﯿﺎن ﺗێﻜەڵ ﺑــە ﺳــەرﭼﺎوەی ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧەوە ﻛﺮدووە ،ﭘێ دەﭼێﺖ ﺋەوە ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ
ﺋﺎﭬﺎ ﺷﯿﻦ ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪارە
رۆژاﻧە ھەزاران ﮔەﺷﺘﯿﺎر رووی ﺗێ دەﻛەن
وﺷە /ﺋﺎﻣێﺪی -ﻧەوزاد ھﻠﯚری ﺋﺎﭬﺎ ﺷﯿﻦ ،ﻧﺎوی راﺳــﺘەﻗﯿﻨەی ﻧﺎوﭼەﻛەﯾە و ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑە دەﭬەری ﻧێﺮوە و رێﻜﺎن ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑﯚ دەﻛەن .ﺋەوێ ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﺷﻮێﻨە ﮔەﺷﺘﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔەی دھﯚﻛە ،ﺑەم ﺣﻜﻮوﻣەت ھﯿﭻ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿەﻛﯽ ﺗێﺪا ﭘێﺸﻜەش ﻧەﻛﺮدووە و ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﻛﺎرﮔێڕﯾﯽ دەﭬەرەﻛە ،ھﯚﻛﺎرەﻛەی ﺑﯚ ھەﺑﻮوﻧﯽ ﮔەرﯾﻼﻛﺎﻧﯽ ﭘەﻛەﻛە و ﺑﯚردﻣﺎﻧﯽ ﻓڕۆﻛە ﺟەﻧﮕﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﻟە ﺳﻨﻮورەﻛەدا دەﮔێڕﻧەوە و ھﯚﺷﺪارﯾﺶ دەدەن ﻟەوەی ﻧﺎوﭼەﻛە ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪارە. دەﭬــەری ﻧێــﺮوە و رێــﻜﺎن ﻟەرووی ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿەوە ،ﺳەر ﺑە ﺷﺎرۆﻛەی ﺋﺎﻣێﺪﯾﯽ ﺳﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔــەی دھﯚﻛــە و ﺑــە ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﻧﺎوﭼە ﮔەﺷﺘﯿﺎرﯾﯿە ﮔەورەﻛﺎﻧــﯽ ﺋــەو ﭘﺎرێﺰﮔەﯾە دادەﻧﺮێــﺖ ﻛە ﮔەﺷــﺘﯿﺎران ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻟە ھەﻣﻮو ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاﻗەوە، ﺳەرداﻧﯽ دەﻛەن. ﺳﺎﻻر ﺷــﯿﻤﺎل ھﺎووﺗﯿﯿەﻛﯽ ﻧﺎوﭼــەی ﺋﺎﭬﺎ ﺷــﯿﻨە ،ﺋەو ﺑە ”وﺷــە“ دەڵێ” ،ﺋﺎﭬﺎ ﺷــﯿﻦ ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ دڵڕﻓێﻦ و ﻓێﻨﻜە، ﺳﺮوﺷــﺘە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛەی وای ﻛــﺮدووە زۆرﺗﺮﯾــﻦ ﺧەڵــﻚ ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻋێﺮاﻗەوە ﺗﺎﻣەزرۆی ﺳەرداﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻦ، ﺑــەم ﺑەداﺧــەوە ﻧﺎوﭼەﻛە ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿەﻛــﯽ ﺋەوﺗﯚی ﭘێﺸﻜەش ﻧەﻛﺮاوە“. ﻧﺎوﭼەی ﺋﺎﭬﺎ ﺷــﯿﻦ دەﻛەوێﺘە ﻧێﻮان ھەردوو رووﺑﺎری ﺷﯿﻦ و رووﺑﺎری ﻣﺎرك ،ﺋﺎوی ھەردوو
رووﺑﺎرەﻛە ﺳــﺎزﮔﺎرە و ﻟە ﻛﺎﻧﯿﺎوە ﺑەﻓﺮﯾﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻨﻮوری ﺑﺎﻛﻮر و ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳەرﭼﺎوە دەﮔﺮێﺖ ،ﺑەﺷــێﻮەی ﮔﺸــﺘﯽ ﭘﻠەﻛﺎﻧﯽ ﮔەرﻣﺎ ﻟەو ﻧﺎوﭼەﯾەدا ﻟە 30ی ﭘﻠەی ﮔەرﻣﺎ ﺗێﭙەڕ ﻧﺎﻛﺎت. ﺷــﯿﻤﺎل دەڵێ” ،ﺟێﮕەی داﺧە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھﯿــﭻ ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری وەك ﺋــﺎوی
ﺧﻮاردﻧــەوە و ﻛﺎرەﺑﺎ و رێﮕەوﺑﺎن و ھێڵﯽ ﺗەﻟەﻓﯚﻧﯽ ﺑﯚ ﺋەو ﻧﺎوﭼەﯾە راﻧەﻛێﺸــﺎوە ،ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋەﮔەر ﺋــەو ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿﺎﻧــەی ﺗێﺪا ﺑﻮواﯾە ،ﭼەﻧﺪ ﺋەوەﻧﺪەی ﺋێﺴﺘە، ﮔەﺷــﺘﯿﺎری زﯾﺎﺗــﺮ رووﯾﺎن ﺗێ دەﻛﺮد“. ﺳــەرﺑﺎری ﮔﺮﻧﮕﯿــﯽ ﻧﺎوﭼــە ﮔەﺷﺘﯿﺎرﯾﯿەﻛە و ﺋەو ژﻣﺎرە زۆرە ﮔەﺷــﺘﯿﺎرەی راﯾﺪەﻛێﺸــێﺖ، وەك ﺋﯿــﺪارەی ﻧﺎوﭼەﻛە دەڵێ، رۆژاﻧە ھەزاران ﮔەﺷــﺘﯿﺎر رووی ﺗــێ دەﻛــەن ،ﺑەم ﭘﺎﺳــﺎوی ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑﯚ ﭘێﺸﻜەش ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری ﻟــەو دەﭬــەرە، ھەﺑﻮوﻧــﯽ ﮔەرﯾﻼﻛﺎﻧــﯽ ﭘﺎرﺗﯽ ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن/ﭘەﻛەﻛەﯾە. ﺋەﯾﺴــەر ﺟەرﮔﯿﺲ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺷﺎرەدﯾێ ﺷــﯿﻼدزێ ﺑە ”وﺷە“
دەڵێ” ،ﺗــﺎ ﮔەرﯾﻼﻛﺎﻧﯽ ﭘەﻛەﻛە ﻟەو ﻧﺎوﭼەﯾــەدا ﺑــﻦ ،ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮێ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾــﯽ ﭘێﺸــﻜەش ﺑﻜﺮێﺖ ،ﻧﺎوﭼەﻛە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪارە ﺑﯚ ھﺎووﺗﯿﯿــﺎن ،ﭼﻮﻧﻜە رۆژاﻧە ﻓڕۆﻛــە ﺟەﻧﮕﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﯚردﻣﺎﻧﯽ دەﻛەن و ﭘێﺸــﺘﺮﯾﺶ ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ھﺎووﺗﯽ ﻟەو ﻧﺎوﭼەﯾە ﺑﻮوﻧەﺗە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ و زﯾﺎﻧﯽ ﮔەورەی ﻣﺎدی ﺑەر رەز و ﺑﺎﺧﯽ ﺟﻮوﺗﯿﺎران و ﭘﺎوان و درەﺧﺘﯽ ﺳــﻨﻮورەﻛە ﻛەوﺗﻮوە ،ﻟەﺑەرﺋەوە داوا ﻟە ﺧەڵﻚ و ﮔەﺷــﺘﯿﺎران دەﻛەﯾﻦ ﻟەﻛﺎﺗﯽ ﺳەرداﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﭬﺎ ﺷﯿﻦ ،ھﯚﺷﯿﺎر ﺑﻦ و ﺑەھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﺷەوان ﺗێﯿﺪا ﻧەﻣێﻨﻨەوە“. دەﭬــەری ﺋﺎﭬﺎ ﺷــﯿﻦ ،ﻧﺰﯾﻜەی 50ﻛﻢ ﻟە ﺳــەﻧﺘەری ﺷﺎرۆﻛەی ﺋﺎﻣێﺪی و 150ﻛﻢ ﻟــە ﻧﺎوەﻧﺪی ﭘﺎرێﺰﮔــەی دھﯚﻛەوە دوورە و ﻟە ھەردوو رێﮕەی ﺑﺎرزان و رێﮕەی ﺋﺎﻣێﺪی ،ﺑــە ﺗێﭙەڕﺑﻮون ﻟە ﮔەﻟﯽ ﺑﺎڵﻨﺪە ،دەﮔﺎﺗەوە ﺳــەر دەﭬەری ﺋﺎﭬﺎ ﺷﯿﻦ. ﻋەﺑﺪو ﺳــەرﻣەد ﮔەﺷﺘﯿﺎرێﻜﯽ ﺑﺎﺷــﻮوری ﻋێﺮاﻗە و ﺳــەرداﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛــەی ﻛــﺮدووە ،ﺋــەو ﺑە ”وﺷە“ دەڵێ” ،ﺋێﺮە ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﯽ ﻓێﻨــﻚ و ﻧﺎﯾﺎﺑە ،ﺑــەم ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾــﯽ وەك ھﯚﺗێــﻞ و ﺷﻮێﻨﯽ ﻣﺎﻧەوە ،ھﯚﻛﺎری ﺋەوەﯾە ﻛە ﻧەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺗێﯿــﺪا ﺑﻤێﻨﯿﻨەوە، ﮔەﺷــﺘﯿﺎران دەﺗﻮاﻧﻦ ھەر ﭼەﻧﺪ ﺳەﻋﺎﺗێﻚ ﺑﻤێﻨﻨەوە و ﺑڕۆن“.
ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﺳــەرﺑﺎری ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎن و ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯽ ﺑﯚردﻣﺎﻧــﯽ ﻓڕۆﻛە ﺟەﻧﮕﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑەﭘﺎﺳﺎوی ھەﺑﻮوﻧــﯽ ﮔەرﯾﻼﻛﺎﻧﯽ ﭘەﻛەﻛە، ﺑــەم ھێﺸــﺘﺎ ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر ﮔەﺷﺘﯿﺎر ﻟە ﺋﺎﭬﺎ ﺷﯿﻦ دەﺑﯿﻨﺮێﻦ. ﺟەرﺟﯿــﺲ دەڵێ” ،ﻟــە رۆژاﻧﯽ ﭘﺸــﻮودا زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﭘێﻨــﺞ ھەزار ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ﮔەﺷــﺘﯿﺎران روو ﻟەو ﻧﺎوﭼەﯾە دەﻛەن ،ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿﯿەوە ﺋەﮔەر ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿەﻛﺎن ھەﺑﻦ و ﻣەﺗﺮﺳﯿﯽ ﭘەﻛەﻛە و ﺑﯚردﻣﺎﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎی ﻟەﺳــەر ﻧەﺑێﺖ ،دەﺑێﺘە ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﺗــەواو ﮔــەورەی ﮔەﺷﺘﯿﺎرﯾﯽ“. ﺑەﮔﻮﺗەی ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺷﺎرەدێﯽ ﺷــﯿﻼدزێ ،ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻟــە ﺑەرﻧﺎﻣەﯾﺪاﯾــە ھەﻧﺪێﻚ ﭘڕۆژەی ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯽ وەك ﺋﺎو و ﻛﺎرەﺑﺎ و رێﮕەوﺑﺎن ﻟەو ﻧﺎوﭼەﯾە ﺟێﺒەﺟێ ﺑــﻜﺎت ،ﺑــەم ﭘــێ دەﭼێــﺖ ﺑەھــﯚی ﮔەرﯾﻼﻛﺎﻧﯽ ﭘەﻛەﻛەوە، ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿەﻛﺎن ﺗﺎ ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺳﻨﻮورەﻛە ﺑﮕﺮﻧەوە ﻛە رووﺑﺎری ﺋﺎﭬﺎ ﻣﺎرك دەﮔﺮێﺘەوە. دەﭬەری ﺋﺎﭬﺎ ﺷــﯿﻦ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 102 ﮔﻮﻧﺪ ﻟەﺧﯚ دەﮔﺮێﺖ ،ﻟە ﺳــﺎﻧﯽ ﺣەﻓﺘﺎﻛﺎﻧــﺪا ﻟەﻻﯾــەن رژێﻤﯽ ﺑەﻋﺴەوە ،ﺳــەرﺟەم ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎن وێﺮان ﻛــﺮاون و ﺧەڵﻜەﻛەﯾﺎن ﻟە ﺷﺎرەدێﯽ ﺷێﻼدزێ و دێﺮەﻟﻮوك و ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﺳــﯿﺮﯾێ و ﭼەﻧﺪ ﺷﻮێﻨێﻜﯽ ﺗﺮ ،ﻧﯿﺸﺘەﺟێ ﻛﺮاون.
ﻣﺤەﻣەد ﻣﯿﺮ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﺋﺎوی ﭼﯚﻣﺎن /ﺑە وەﻛﺎﻟەت/
ﺋﺎوی رووﺑــﺎری ﭼﯚﻣﺎﻧﯿﺎن ﺗێﻜەڵ ﺑە ﺳەرﭼﺎوەی ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧەوە ﻛﺮدووە، ﭘێ دەﭼێﺖ ﺋەوە ﯾەﻛێﻚ ﻟە ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﭘﯿﺴﺒﻮوﻧﯽ ﺋﺎوەﻛە ﺑێﺖ ﭘﯿﺴﺒﻮوﻧﯽ ﺋﺎوەﻛە ﺑێﺖ. ﺋەو ﺑە ”وﺷــە“ دەڵێ” ،ﻟە ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوو ﺑەھﯚی داڕووﺧﺎﻧﯽ ﺑەﻓــﺮەوە ،ﺳــەرﭼﺎوەی ﺋــﺎوی ﭼﯚﻣﺎن ﮔﯿــﺮا ،ﺋێﻤە ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻮوﯾﻦ ﺋﺎوی رووﺑــﺎر ﺗێﻜەڵ ﺑــە ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧەوە ﺑﻜەﯾﻦ و ﭘێ دەﭼێﺖ ﺑەو ھﯚﯾەوە ﺋﺎوەﻛە ﭘﯿﺲ ﺑﻮوﺑێﺖ، ھەرﭼەﻧﺪ دواﺗﺮ ﺑەﻓﺮەﻛەﻣﺎن ﻻدا و ﺳەرﭼﺎوەی ﺋﺎوەﻛە وەك ﭘێﺸﺘﺮ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﻮوەوە“. ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ و ﺋﺎوی ﭼﯚﻣﺎن دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛەﻧەوە ﻛە ﯾەﻛێﻜــﯽ ﺗــﺮ ﻟــە ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﭘﯿﺴــﺒﻮوﻧﯽ ﺋﺎوی ﺷــﺎرۆﻛەﻛە، ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﮔەﺷﺘﯿﺎراﻧەوە ھەﯾە. ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﺋﺎوی ﭼﯚﻣﺎن دەڵێ ”ﮔەﺷﺘﯿﺎران دەﭼﻨە ﻧﺎو ﺳەرﭼﺎوەی ﺋﺎوی ﭼﯚﻣﺎن ،ﺋەوە ﻛﺎرێﻜﯽ زۆر ھەڵەﯾە ،ﻧﻮوﺳﺮاو ﺑﯚ ﺳەرووی ﺧﯚﻣﺎن ﺑەرز دەﻛەﯾﻨەوە
و داوا دەﻛەﯾﻦ ﺳەرﭼﺎوەی ﺋﺎوەﻛە ﺗەﻟﺒەﻧﺪ ﺑﻜﺮێﺖ ﺗــﺎ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن و ﮔەﺷــﺘﯿﺎران ﻧەﺗﻮاﻧــﻦ ﺑﭽﻨــە ﻧﺎوﯾەوە“. وەك ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑﯚ دەﻛەن ،ﭘﯿﺴــﺒﻮوﻧﯽ ﺋــﺎوی ﺧﻮاردﻧــەوەی ﭼﯚﻣــﺎن ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﻟەﺳــەر داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﺷﺎرۆﻛەﻛە دروﺳﺖ ﻛﺮدووە ،وەك ﻛﺎرﻣەﻧﺪەﻛەی ﺑەﺷﯽ ﭼﺎودێﺮی ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﭼﯚﻣــﺎن دووﭘﺎﺗﯽ ﻛــﺮدەوە ،ﺋــەوان ﭘﺎرێﺰﮔــەی ھەوﻟێــﺮ و ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗــﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ و ﻻﯾەﻧە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪارەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺋﺎﮔــەدار ﻛﺮدووەﺗــەوە ،ﭼﺎوەڕواﻧــﯽ ﺑەدەﻧﮕەوەھﺎﺗــﻦ دەﻛــەن، ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا رۆژاﻧە داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ﭼﯚﻣــﺎن ﺑەھــﯚی ﭘﯿﺴــﺒﻮوﻧﯽ ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧەوەﯾﺎﻧەوە ،ﺗﻮوﺷــﯽ ﻧەﺧﯚﺷﯿﯽ ﺟﯚراوﺟﯚر دەﺑﻦ.
ﺋەﮔەر ﺗەﻣﺎﺷــﺎی ﺋــەو ﻣﺎڵﭙەڕاﻧە ﺑﻜەﯾﺖ ﻛە ﺗﺎﯾﺒەﺗﻦ ﺑە ڕﯾﺰﺑەﻧﺪﯾﯽ ﻣﺎڵﭙەڕە ھــەرە ﭘڕ ﺑﯿﻨــەرەﻛﺎن، ﺑﯚت دەردەﻛەوێ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﭘﻠەﻛﺎﻧــﯽ ﯾەﻛەم ﺑەر ﺳﯚﺷــﯿﺎڵ ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻛەوﺗــﻮون ،ﺗەﻧﺎﻧەت ھەر دەزﮔەﯾەﻛــﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧــﺪن ﻛــە ﭘﻠەی ﻟە ﭘێﺸــەوە ﺑێﺖ ،ﺑەھﯚی ﺋەوەﯾــە ﻛە ﻟەو ﺗﯚڕاﻧــەدا زۆرﺗﺮ ﺟێــﯽ ﺧــﯚی ﻛﺮدووەﺗــەوە. ھەردەوان ﻣەﺣﻤﻮود ،ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﻛﯚﻟێﮋی ڕاﮔەﯾﺎﻧــﺪن ﻟە زاﻧﻜﯚی ﺳــەﺣەدﯾﻦ ،ﭘێــﯽ واﯾــە ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﭘﺴﭙﯚڕان واﯾﺎن ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ دەﻛــﺮد ﺗﯚڕە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿــەﻛﺎن دەﺑێﺘــە ﺟێﮕــﺮەوەی ھەﻣــﻮو ﺋﺎﻣــﺮازە ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯿە ﺑــﺎوەﻛﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ وێﺒﺴــﺎﯾﺘەﻛﺎن ،ﺑەم ﻟە ڕاﺳﺘﯿﺪا ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺋــەو ڕۆڵە ﺑﮕێڕن ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەرﻛــﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﯾــﯽ وێﺒﺴــﺎﯾﺖ ﺟﯿﺎوازە ﻟە ﺋەرﻛﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ ﺗﯚڕە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن. ﻟە درێﮋەی ﻟێﺪواﻧەﻛەﯾﺪا ﺑﯚ ”وﺷە“ ﮔﻮﺗﯽ :وێﺒﺴــﺎﯾﺘە ھەواڵﯿﯿەﻛﺎن،
داﻣــەزراوەی ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ ﻓەرﻣﯿﻦ ﻛە ﻣﯿﺪﯾــﺎﻛﺎری ﭘﯿﺸــەﯾﯽ و ﺑە ﺋەزﻣﻮون ﻛﺎری ﺗێــﺪا دەﻛەن و ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎ و ﻓﻠﺘەری ﭘﯿﺸەﯾﯽ ﺑەڕێــﻮەی دەﺑەن ،ﺑــەم ﺗﯚڕە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿــەﻛﺎن ڕاﯾەڵەﯾەﻛﯽ ﺟەﻣﺎوەرﯾــﯽ ﺑەرﻓﺮاواﻧە ﻛە ھﯿﭻ ﺳﺎﻧﺴــﯚر و ﻓﻠﺘەرێﻜﯽ ﭘﯿﺸەﯾﯽ ﺗێﺪا ڕەﭼﺎو ﻧﺎﻛﺮێ. ﺑەﭘێــﯽ ڕاﭘﯚرﺗێﻜــﯽ ڕۆژﻧﺎﻣەی ”ﺋﯿﻜﯚﻧﯚﻣﯿﺴــﺖ“ ﺋﯿﻤﭙڕاﺗــﯚڕی ﻓەﯾﺴــﺒﻮوك ﻛە ﺑــە ﮔەورەﺗﺮ ﻟە ﺋﯿﻤﭙڕاﺗﯚڕﯾﯿەﺗــﯽ ڕۆﻣــﺎ ﻧــﺎوی دەﺑــﺎت ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻟــە ﻣــﺎوەی ﻛەﻣﺘﺮ ﻟە 12ﺳــﺎڵ ،ﯾــەك ﻣﻠﯿﺎر و 600ﻣﻠﯿــﯚن ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ھەﯾە، ﺳەرﻛەوت ﻋﻮﻣەر
ﻧﺮﺧــﯽ رێﻜﻼم ﻟــەو ﺗﯚڕاﻧە ﺟﮕە ﻟە ﯾﻮﺗﯿﻮب ،زۆر ھەرزاﻧﺘﺮە ﻟە رێﻜﻼﻣﻜﺮدن ﻟە ھەر ﺷﻮێﻨێﻜﯽ ﺗﺮ
ﺑﺎزاڕﺳــﺎزی و رێــﻜﻼم ،ﭼﻮﻧﻜە ﺗێﭽــﻮوی ﺑﺎزاڕﺳــﺎزی و رێﻜﻼم ﻟــەو ﺗﯚڕاﻧــە ﻧﺮﺧەﻛــەی ﻛەﻣە و ﺋەﮔــەر ﺳــەﻟﯿﻘەی ﺗەﻛﻨﯿﻜﯽ ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯿﺸــﺖ ﺑەھێــﺰ ﺑــێ، دەﺗﻮاﻧێ ﺑــێ ﺑەراﻣﺒەر ،زۆرﺗﺮﯾﻦ رێﻜﻼم و ﺑﺎزاڕﺳﺎزی ﺑﻜەی. ﺳــەرﻛەوت ،ھﺎوڕاﯾــە ﻟەﮔەڵ ھەردەوان و دەڵێ ،ﻧﺮﺧﯽ رێﻜﻼم ﻟەو ﺗﯚڕاﻧــە ﺟﮕە ﻟە ﯾﻮﺗﯿﻮب ،زۆر ھەرزاﻧﺘــﺮە ﻟــە رێﻜﻼﻣﻜﺮدن ﻟە ھەر ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﺗﺮ .زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ ”ﻓەﯾﺴﺒﻮوك ﺑﯚ 100ھەزار ﻻﯾﻚ،
ﺗەﻧﯿــﺎ ﺗﻮﯾﺘــەر ﻟــە ﻋێﺮاﻗــﺪا رێﻜﻼﻣــﯽ ﺗێﺪا ﻧﺎﻛــﺮێ ،ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ ،ﺳﯿﺴــﺘەﻣێﻜﯽ ﻧﻮێﯿﺎن داﻧﺎوە ﻛە وەك ﻓێڵێﻚ واﯾە ،ﭼﻮﻧﻜە ھەر ﭘەﯾﺠێﻚ ﭘﺎرە ﻟە ﺑﺎﺑەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺧەرج ﻧــەﻛﺎت ،ﻧﺎﯾەڵﻦ ﺑﮕﺎت ﺑە ﺗەواوی ﺧﻮێﻨەری ﺧﯚی ،ﺑەﻣەش ھەﻣﻮو ﺧﺎوەن ﭘەﯾﺠەﻛﺎن ﻧﺎﭼﺎر دەﻛﺎت ﺑە ﺑەردەواﻣــﯽ ﭘﺎرە ﺧەرج ﺑﻜەن ﺑــﯚ ﺋــەوەی ﺑﮕەن ﺑــە ﺧﻮێﻨەر. ﺳەرﻛەوت وای ﮔﻮت. ﺑەﭘێــﯽ ﺋــەو ﺑەدواداﭼﻮوﻧــەی ﺳــەرﻛەوت ﻋﻮﻣەر ﻛﺮدووﯾەﺗﯽ،
ڕۆژاﻧە ﻧﺰﯾﻜﯽ ﭼــﻮار ھەزار دۆﻻر ﻟــە ﻓەﯾﺴــﺒﻮوك و 500دۆﻻر ﻟە ﺋﯿﻨﺴــﺘﺎﮔﺮام ،ﺗەﻧﯿﺎ ﻟــە ھەوﻟێﺮ، ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و دھﯚك ﺑــە رێﻜﻼم دەدرێ ،ﻛــە ﻛــﯚی ﮔﺸــﺘﯿﯽ ھەردووﻛﯿﺎن ﻟە ﻣﺎﻧﮕێﻜﺪا ،دەﮔﺎﺗە 135ھــەزار دۆﻻر ،ﺋەم ﭘﺎرەﯾەش ﻟە ڕێﯽ ﭬﯿﺰا و ﻣﺎﺳﺘەر ﻛﺎرت ﯾﺎن
ﭘەی ﭘﺎڵ دەدرێﺖ ھــەردەوان ﻣەﺣﻤــﻮود دەڵێ: ﺧەرﺟﻜﺮدﻧــﯽ ﺋــەم ﺑــڕە ﭘﺎراﻧە ﻟــە ﭘێﻨــﺎو ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧﯽ ﭘێﮕەی ﺟەﻣﺎوەرﯾــﯽ ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿە دﯾﺎرەﻛﺎﻧﺪا ،دەﻛﺮێ وەك دﯾﻮێﻜﯽ ﺋەرێﻨﯽ ﺗەﻣﺎﺷــﺎ ﺑﻜﺮێ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ھەﻣﻮو ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ دﯾــﺎر ھــەر ﺋەوەﯾــە .ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸەوە ﺟﯚرێﻚ ﻟە ﺑەھەدەرداﻧﯽ ﭘﺎرەﯾــە ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻣــەرج ﻧﯿﯿە ژﻣﺎرەی ﺋەو ﻻﯾﻚ و ﺑﯿﻨﯿﻨﺎﻧە ﺑﺒێﺘە ھێﻨﺎﻧەدﯾﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛە.
ﮔەﻧﺠێﻜﯽ ھەوﻟێﺮ 30ﺋﺎپ ﺑﯚ ﺋﺎﯾﻔﯚن دروﺳﺖ دەﻛﺎت
ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻣﻠﯿﯚﻧێﻚ ﻛەس داوﻧﻠﯚدی ﺑەرﻧﺎﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛﺮدووە وﺷە /ﺑﺎز ﮔەﻧﺠێﻜﯽ ﺷﺎری ھەوﻟێﺮ ﻛە ﺋێﺴــﺘە ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎری دﻛﺘﯚراﯾە ﻟە ﺑﻮاری ﭘﺮۆﮔﺮاﻣﺴــﺎزی ،ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە 30ﺋﺎﭘﯽ ﺟﯚراوﺟﯚری ﺑــە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی دروﺳﺖ ﻛﺮدووە و ﻧﺰﯾﻜەی ﻣﻠﯿﯚﻧێﻚ ﻛەس ﺋﺎﭘەﻛﺎﻧﯿﺎن داوﻧﻠﯚد ﻛﺮدووە. ﺋەو دەڵێ ،ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻤە زﻣﺎﻧﯽ ﻛــﻮردی و داﺗﺎ و زاﻧﯿﺎری ﺑە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﻟە ﻧێــﻮ ﺗﯚڕی ﺋﯿﻨﺘەرﻧێﺖ و دﻧﯿﺎی ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿﺎ ﭘەرە ﭘێ ﺑﺪەم .رەﺧﻨەی ﺋەوەش دەﮔﺮێ ﻛە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﻛﺎرھێﻨەری ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿﺎ زۆرە و ﺑەرھەﻣﮫێﻨەری ﯾەﻛﺠﺎر ﻛەﻣﻦ. دەوەن ﺟەﻟﯿــﻞ ﺳــﻠێﻤﺎن ﮔەﻧﺠێﻜﯽ ﺧەڵﻜــﯽ ھەوﻟێﺮە ،ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2004ﻟەﮔەڵ دوو ﯾەﻛەﻣﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەھــﺎوﻛﺎری وەزارەﺗﯽ ﭘەروەردە و وەزارەﺗﯽ دەرەوەی ﺗﺎﯾﻮان ،ﺑەﻛﺎﻟﯚرﯾﯚﺳﯽ ﻟــە زاﻧﻜﯚی ﻣﯿﻨــﮓ ﭼﻮان ﻟە ﺑﻮاری ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿﺎی زاﻧﯿﺎری ﺑەدەﺳــﺖ ھێﻨﺎوە ،ﭘﺎﺷــﺎن ﮔەڕاوەﺗــەوە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی ﺑەﺷﯽ زاﻧﺴﺖ و ﺋەﻧﺪازﯾــﺎری ﻛﯚﻣﭙﯿﻮﺗەر ﺑﻮو ﻟە زاﻧﻜﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،دواﺗﺮ ﻟە زاﻧﻜﯚی ﺳﺎﻧﺖ ﺋەﻧﺪرۆس ﻟە ﺳــﻜﯚﺗﻠەﻧﺪا ﻣﺎﺳﺘەری ﺧﻮێﻨــﺪووە و ﺋێﺴــﺘەش ﺧﻮێﻨــﺪﻛﺎری دﻛﺘﯚراﯾە ﻟە ھەﻣﺎن زاﻧﻜﯚدا. دەوەن ﻟــە ﻣــﺎوەی ﺋەو ﺳﺎﻧەدا ﺑە ﻛﺮدارﯾﺶ ﻟە
ﺑﻮارەﻛەی ﺧﯚﯾﺪا ﻛﺎر و ﺑەرھەﻣﯽ ھێﻨﺎوەﺗــە ﺑﻮون و ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە 30 ﺋﺎﭘﯽ ﺟﯚراوﺟﯚری ﺑــﯚ ﺋﺎﯾﻔﯚن و ﺋﺎﯾﭙﺎد دروﺳــﺖ ﻛﺮدووە ،ﻟە ﻧێﻮ
ﺋەو ﺋﺎﭘﺎﻧــەدا ﭼەﻧﺪان ﻓەرھەﻧﮕﯽ ﻛﻮردی و ﻋەرەﺑﯽ و ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ﺑە ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪﯾﯽ ﺟﯿﺎﺟﯿﺎ و ﺋﺎﭘێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺸــﯽ دروﺳــﺖ ﻛــﺮدووە ﺑﯚ ﻓێﺮﺑﻮوﻧﯽ زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی. ﺳــەرەڕای ﺋەﻣﺎﻧە ،ﺋــەو ﮔەﻧﺠە ﺋﺎﭘێﻜــﯽ دروﺳــﺖ ﻛــﺮدووە ﺑﯚ ﻣﻨــﺪان و ﻓێﺮﺑﻮوﻧــﯽ ﺋەﻟﻔﺒێﯽ ﻛــﻮردی ،ﺋەوﯾــﺶ ﻟــە رێــﯽ رەﻧﮕﻜﺮدﻧﯽ ﺗﯿــﭗ و ژﻣﺎرەﻛﺎن، ھــﺎوﻛﺎت ﺋﺎﭘــﯽ ھــەواڵ ﻛــە ﺳــەردێڕی ھەواڵ ﻟــە ﭼەﻧﺪان ﺟﯿــﺎوازەوە ﺳــەرﭼﺎوەی وەردەﮔﺮێ و ﻛﯚﯾــﺎن دەﻛﺎﺗەوە ﺑــﯚ ﺑەﺷــﺪاراﻧﯽ ﺋﺎﭘەﻛە، ﺋﺎﭘێﻜﯽ ﮔەﺷﺘﻮﮔﻮزارﯾﺸﯽ ﺑﯚ ھەوﻟێﺮ داﻧﺎوە ،ﯾەﻛێﻜﯽ ﺗــﺮ ﻟــە ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧــﯽ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﭘێﻜــﯽ وەرزﺷﯿﯿە ﺑە ﭘێﻨﺞ زﻣﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎواز. ﺋﺎﭘﯽ ﯾﺎرﯾﯽ وﺷەی ﻛﻮردی و ﭘەﻧــﺪی ﭘێﺸــﯿﻨﺎن و ﻛﯿﺒــﯚردی ﻛﻮردﯾﯿــە .ﺋەو دەڵێ ،ﻣﻦ ﺷــﺎﻧﺎزی ﺑە ﺋﺎﭘﯽ ﻛﯿﺒﯚردی ﻛــﻮردی دەﻛەم ﻛــە ﺑەرھەﻣــﻢ ھێﻨــﺎوە و ﺋێﺴــﺘە دەﺗﻮاﻧﺮێ ﺑﯚ ﻟﯿﺴﺘﯽ ﻛﯿﺒﯚردەﻛﺎن زﯾﺎد ﺑﻜﺮێ ،ﺳێ
ﺟﯚر ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ ھەﯾــە و ھەﻣﻮو ﭘﯿﺘــەﻛﺎن ﻟە ﯾەك ﭘــەڕ و ﺑﯚ دوو ﭘەڕﯾﺶ داﻧﺮاون ،ﺋێﺴﺘە ﻧﺰﯾﻜەی ﻣﻠﯿﯚﻧێﻚ داوﻧﻠﯚدی ﺋﺎﭘەﻛﺎﻧﻢ ھەﯾە ﻟە ﺋﺎپ ﺳــﺘﯚری ﺋﺎﯾﻔﯚن و ﺋﺎﯾﭙﺎد ﺋەﻣەش ﺑﯚ ﻣﻦ ﺟێﯽ ﺧﯚﺷﺤﺎڵﯿﯿە. دەوەن ﺑﯚ ”وﺷە“ دەڵێ ،ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ
ﻣــﻦ ﮔﺮﻧﮕﯿــﺪان ﺑﻮو ﺑــە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ،ﺑﯚ ﯾەﻛــەم ﺑەرﻧﺎﻣەم ﺑﯚ ﺳﯿﺴــﺘەﻣﯽ وﯾﻨــﺪۆز و ﯾەﻛەم ﺋﺎﭘﯿﺸــﻢ ﺑﯚ ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﺋﺎی ﺋﯚ ﺋێﺲ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑﻮون ﺑــە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ،ﺑە داﺧەوە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘەش
زاﻧﯿﺎری و داﺗــﺎ ﺑە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﻟە ﺗــﯚڕی ﺋﯿﻨﺘەرﻧێــﺖ و دﻧﯿﺎی ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿﺎ ﻛەﻣــە ،ﺑﯚﯾە ﻛﺎری زۆرﻣﺎن ﻟە ﭘێﺸــە و ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ھەﻣــﻮو ﺑەﻛﺎرھێﻨەرێﻜﯽ ﻛﻮرد، ﺑﯿﺮ ﻟــەوە ﺑﻜﺎﺗەوە ﭼــﯚن داﺗﺎ و زاﻧﯿﺎری ﺑە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی ﻟە ﺗﯚڕی
ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿﺎدا زﯾﺎد ﺑﻜﺎت. ﺋەو ﭘﺴﭙﯚڕەی ﺑﻮاری ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿﺎ رەﺧﻨــە دەﮔــﺮێ و دەڵــێ ،ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﻛﺎرھێﻨــەری ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿــﺎ ﯾەﻛﺠــﺎر زۆرە و ﺑەرھەﻣﮫێﻨــەری زۆر ﻛەﻣــە،
ﻟە ھــەردوو ﺑەﺷــەﻛەﯾەوە ﻛە ﻧەرﻣەﻛﺎ” ﺳﯚﻓﺘﻮێﺮ“ و رەﻗەﻛﺎ ”ھﺎردوێﺮ“ە ،ﻟــە ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯿﺶ ﺋێﺴــﺘە ﻟــە رووی رەﻗــەﻛﺎوە ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﺧﯚﯾــەوە ﺑﯿﻨﯿــﻮە ،ﺑــەم ﻧەرﻣەﻛﺎ ﺑﺎﯾەﺧﯽ ﭘێ ﻧەدراوە و دەزﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﺳﻮودﯾﺎن ﻟە ﺑەرﻧﺎﻣــەﻛﺎن وەرﻧەﮔﺮﺗﻮوە ﺑﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺳﯿﺴــﺘەﻣﯽ ﻛﺎرﻛﺮدن و ﭘێﺸﻜەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﺧێﺮاﺗــﺮی ﺑــە ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿــەﻛﺎن ھﺎووﺗﯿﯿﺎن. ”ﻣﺎوەﯾەﻛــە ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳﯿﺴــﺘەﻣﯽ زاﻧﻜﯚﻻﯾﻦ ھەﯾە ﻛە ﺧﺰﻣەﺗێﻜﯽ زۆری ﺑە دەرﭼﻮواﻧﯽ ﭘﯚﻟﯽ 12ی ﺋﺎﻣﺎدەﯾــﯽ ﻛﺮدووە، ﺋەﮔــەر ﻛﺎروﺑﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﺑــﺎری ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯽ و ﭘﺎﺳﭙﯚرت و ﻣﺎرەﯾﯽ و وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ ﻧﻤﺮە و ﺳــەرﺟەم ﺳــێﻜﺘەرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑەم ﺷێﻮەﯾە ﺑــە ﻧەرﻣــەﻛﺎ رێــﻚ ﺑﺨﺮێﻦ، ﻛﺎرەﻛﺎن زۆر ﺋﺎﺳــﺎﻧﺘﺮ دەﺑــﻦ ﺑﯚ ھەﻣﻮو ﻻﯾەك ،ﺑﯚ ﮔەﺷــەﭘێﺪاﻧﯽ زﯾﺎﺗــﺮی ﺋەو ﺑﻮارەش ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺣﻜﻮوﻣــەت ھﺎﻧــﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ دەزﮔەﻛﺎن ﺑﺪەن ﻛە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑە ﯾﺎرﻣەﺗــﯽ ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿﺎ ﺋەﻧﺠﺎم ﺑــﺪەن ،ﻟــە ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺷــێﻮازی ﻛﺎرەﻛﺎن ﺑەرﺑەﺳــﺖ دروﺳــﺖ
ﻧەﻛــەن و راھێﻨﺎن ﺑە ﺳــﺘﺎﻓﯽ دەزﮔەﻛﺎن ﺑﻜەن ،ﻟەوەش ﮔﺮﻧﮕﺘﺮ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋەﻛﺎوﻧﺘﯽ ﺑﺎﻧﻜﯿﯿە ﺑﯚ ﺧەڵﻚ ﺗﺎ ﺳﯿﺴــﺘەﻣﯽ ﺑﺎﻧﻜﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﺋەﻟﯿﻜﺘﺮۆﻧﯽ ﺑﻜﺮێ و ھﺎوﻛﺎت ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﭘﯚﺳﺖ و ﭘﯚﻟێــﻦ ﺑەﻧﺪی ﮔەڕەك و ﻛﯚن و ﻣﺎڵ و ﻛﺮدﻧەوەی ﺑەﺷﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿﺎ و ﭘﺮۆﮔﺮاﻣﺴــﺎزی و ھﺎﻧﺪاﻧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎن ﺑﯚ ﺧﻮێﻨﺪن ﻟەو ﺑﻮارە ،ھەﻣﻮوی ھــﯚﻛﺎر دەﺑێ ﺑﯚ ﭘێﺸﺨﺴﺘﻨﯽ ﻛەرﺗﯽ ﺗەﻛﻨﯚﻟﯚﺟﯿﺎ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا“ دەوەن ﺟەﻟﯿﻞ وای ﮔﻮت.
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
وﺷە/ھەوﻟێﺮ-ﻛﻮردۆ ﺷﺎﺑﺎن ﺷــەﭘﯚﻟﯽ ﺗﯚڕەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ وەك :ﻓەﯾﺴــﺒﻮوك ،ﺗﻮﯾﺘەر، ﯾﻮﺗﯿﻮب ،ﺋﯿﻨﺴــﺘﺎﮔﺮام ،ﺗەﻟەﮔﺮام و ﺋەواﻧﯽ ﺗــﺮ ،ھەﻣﻮو ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﻮوەﺗەوە ،ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەوەﯾﺶ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻮوﻧەﺗە ﻛەﻧﺎڵێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ وەرﮔﺮ ﺟﮕە ﻟە دەزﮔەﻛﺎﻧــﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪن ،ﭼﻮﻧﻜە وەرﮔﺮ ﺧﯚی ﻟــە ھەﻣﺎن ﻛﺎﺗــﺪا ،دەﺗﻮاﻧێ ﺑﺒێﺘە ﻛەﻧﺎڵێﻜــﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑﯚ ﺧﯚی، ھەواڵ ،وێﻨە ،ﭬﯿﺪﯾﯚ و زاﻧﯿﺎری ﻟە ﺟﯿﺎﺗﯽ دەزﮔەﻛﺎن ﺑو ﺑﻜﺎﺗەوە، ﺑﯚﯾە ﭘﺎرەﯾەﻛــﯽ زۆر ﺑﯚ رﯾﻜﻼم ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ﺑﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻓەﯾﺴﺒﻮوك دەﭼﯽ.
دەﯾەوێ ﺑەرﮔێﻜﯽ ﻧــﻮێ ﺑە ﺑەر ﻣﯿﺪﯾﺎدا ﺑــﻜﺎت و ﺧەوﻧﯽ ﺋەوەﯾە ﻟە داھﺎﺗﻮودا ﺋەم ﺗــﯚڕە ﺋﺎﻣﺮازی ﭘێﻮەﻧﺪی ،ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪن ،ﺑﺎزاڕﻛﺮدن ﺑێﺖ ﺑە ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺳەرەﻛﯽ، ﻧەك ﺑﺒێﺘە ﭘﺎﺷــﻜﯚ و ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎ و ﻣﺎرﻛــە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن، ﺳــەرەﺗﺎﻛﺎﻧﯽ ھەﻧﮕﺎوﯾﺸــﯽ ﺑﯚ ﺋەوە ﻧﺎوە ،ﺋەوەﺗﺎ ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2015دا زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە 10ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر ﭼﻮوەﺗە ﺳــەر داھﺎﺗﯽ ﺋەو ﺗﯚڕە و ﭼﺎوەڕوان دەﻛﺮێ ﺋەﻣﺴﺎڵ ،ﺑﮕﺎﺗە دوو ھێﻨﺪە. ﺑەﭘێﯽ ﺑەدواداﭼﻮوﻧﯽ ﺳەرﻛەوت ﻋﻮﻣەر ،ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ ﮔﺮووﭘﯽ ” “SMM4Uﻛە ﻛﺎر ﺑﯚ ﭘێﺸﺨﺴﺘﻦ و ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی ﺋﺎﺳﺘﯽ وێﺒﺴﺎﯾﺖ و ﺗﯚڕە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن دەﻛﺎت، ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن، دوو ﻣﻠﯿــﯚن و 600ھەزار ﻛەس ﻟــە ﻓەﯾﺴــﺒﻮوك ھەژﻣﺎرﯾــﺎن ھەﯾە ،ﻧﺰﯾﻜﯽ ﺋــەو ڕێﮋەﯾەش ﻟە ﺋﯿﻨﺴــﺘﺎﮔﺮام ،ﺑەو ﭘێﯿەی ﻛﺎﺗێﻚ ﻟەﻻﯾــەن ﻓەﯾﺴــﺒﻮوﻛەوە ھﺎﺗە ﻛڕﯾﻦ ،ﺋﯿﺘﺮ ھەﻣــﻮو ﺋەﻧﺪاﻣێﻜﯽ ﺧــﯚی ﻛﺮد ﺑــە ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﺗﯚڕە ﻧﻮێﯿەﻛەﺷــﯽ .ﺳــەرﻛەوت ﻟــە ﻟێﺪواﻧەﻛەﯾﺪا ﺑﯚ ”وﺷــە“ دەڵێ:
ڕۆژاﻧە ھــەر ﺗﺎﻛێﻚ ﺋەﮔەر ڕێﮋەی ﻧﺎوەﻧــﺪ ﺑﮕﺮﯾﻦ ،ﭘێﻨﺞ ﺳــەﻋﺎت ﻟەﺳــەر ﺗــﯚڕە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿــە ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﺟﯿــﺎوازەﻛﺎن ﻓەﯾﺴﺒﻮوك ،ﯾﻮﺗﯿﻮب و ﺋﯿﻨﺴﺘﺎﮔﺮام ﺧــەرج دەﻛﺎت ،ھەﻣــﻮو ﺋــەو ﻛﺎﺗﺎﻧەش داھﺎﺗەﻛەی ﻟە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺧﯚﻣﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﯿﻨﺘەرﻧێﺘــەوە ﻛﺎﺗێــﻚ دەﭼێﺘەوە ﺑــﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ زەﺑەﻻﺣەﻛﺎن ،ﭘﺸﻜﯽ ﺗﯚڕەﻛﺎﻧﯽ ﻟێ دەدرێ ،ﺑەﻣەش ڕۆژاﻧە ﺳەدان ھەزار دۆﻻر ﻟە ڕێﯽ ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ﺋﯿﻨﺘەرﻧێﺘەوە ،دەﺧﺮێﺘە ھەژﻣﺎری ﺳﯚﺷــﯿﺎڵ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن ﻟــە ﺑﺎﻧﻜە ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿەﻛﺎن. ھەر ﺑەﭘێﯽ ﺑەدواداﭼﻮوﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﭘﺴﭙﯚڕەی ﺑﻮاری ﺳﯚﺷﯿﺎڵ ﻣﯿﺪﯾﺎ، ﺋەﮔەرﭼﯽ ﻓەﯾﺴــﺒﻮوك داﺗﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮان و ﺳﻮورﯾﺎی ﺷﺎردووەﺗەوە، ﭘێﯽ واﯾە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 16ﻣﻠﯿﯚن ﻛﻮرد ﻟە ﺳەرﺗﺎﺳــەری ﺟﯿﮫﺎن ،ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺗﯚڕی ﻓەﯾﺴــﺒﻮوك ھەژﻣﺎرﯾﺎن ھەﯾــە ،زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــەو ژﻣﺎرەﯾەش ﯾﻮﺗﯿﻮب ﺑەﻛﺎر دێﻨﻦ ،ﺑەﺑێ ﺋەوەی ھﯿﭻ داھﺎﺗێﻜﯽ ﻟێ وەرﺑﮕﺮن. ﺳــەﺑﺮی ھﯿﻼل ،ﭘﺴــﭙﯚڕێﻜﯽ ﻣﯿﺴﺮی ﺑﻮاری ﺳﯚﺷﯿﺎڵ ﻣﯿﺪﯾﺎﯾە ﻛە دەﯾﺎن ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەی ﻟەﺳــەر ﺋــەو ﺗﯚڕاﻧــەدا ﻛــﺮدووە ،دەڵێ ”ﻓەﯾﺴــﺒﻮوك ﺑەوەی ﻟــە ﭼەﻧﺪ وﺗێــﻚ ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ﺗﯚڕەﻛەی ﻛﺮدە ﻓﺮی ،ڕێﮕە ﻟــە ڕﻛﺎﺑەرﯾﯽ دەﮔﺮێ و ﺋﯿﺘﺮ ﺑــە ﺗەﻧﯿﺎ ﺧﯚی و ھەﻣﻮو ﺋەو داﻣەزراواﻧەی ﺗﺮﯾﺶ ﻛــە ﻛڕﯾﻮﻧﯽ ،وەك ﺋﯿﻨﺴــﺘﺎﮔﺮام و واﺗﺴــﺎپ ،ﺑــﯚ ﻣﺎوەﯾەﻛــﯽ
درێﮋ ﺑــێ ڕﻛﺎﺑــەر دەﻣێﻨﻨەوە، ﺋــەوەش وا دەﻛﺎت ،رێﻜﻼﻣــە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯿــﺶ ھــەر ﻟەوێﻮە ﺑﻜﺮێﻦ .ھــەردەوان ﻣەﺣﻤﻮود، ﺑەھەﻣــﺎن ﺷــێﻮە ﺑﺎﺳــﯽ ﺋــەو ﺑﺎزاڕﻛﺮدﻧە دەﻛﺎت و ﺑە ”وﺷە“ی ﮔــﻮت :ﺗﯚڕەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﺋێﺴــﺘە ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ھــﯚﻛﺎرن ﺑﯚ
ﻟــە ﻧێــﻮان 600ﺑــﯚ 800دۆﻻر وەردەﮔــﺮێ ،ﺑەﻣــەش ﻟە ﻛﯚی ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺋەو رێﻜﻼﻣﺎﻧەی دەﻛﺮێﻦ ﺋەﮔەرﭼــﯽ زۆر زۆرن ،ﻧﺎﮔﺎﺗــە ﺗێﭽﻮوی رێﻜﻼﻣﯽ ﺗەﻟەﭬﺰﯾﯚﻧەﻛﺎن ﻛە ﺑە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﻣﻦ ،ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﺸﯽ زۆر زﯾﺎﺗﺮە. ﻟەﻧێﻮ ﺗــﯚڕە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن،
11
ژﻣﺎرە ) ، (150ﭼﻮارﺷەم2016/ 8/ 10 ،
ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە 135ھەزار دۆﻻری ﻛـﻮردﺳـــﺘﺎن ﺑــﯚ ﻓـەﯾﺴـﺒﻮوك دەﭼێ
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ
ﺋﺎﺑﻮوری
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
12
ﭘڕۆژەﻛە ﺋﺎوی رووﺑﺎری زێﯽ ﮔەورە دەﮔەﯾەﻧێﺘە زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ دەﺷﺘﯽ ﺷەﻣﺎﻣﻚ
ﺗﯚﻓﯿﻖ ﻣﺤﻤەد وەﺑەرھێﻨەری ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ :ھﯿﭻ ﮔەرەﻧﺘﯿﯿەك ﺑﯚ داھﺎﺗﻮوی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﯿﯿە.
ژﻣﺎرە ) ، (150ﭼﻮارﺷەم2016/ 8/ 10 ،
ﭘڕۆژەی ﺋﺎودێﺮﯾﯽ ﺷەﻣﺎﻣﻚ 80ھەزار دۆﻧﻢ زەوی ﺑەراو دەﻛﺎت ﻟە ﺳﺎﻧﯽ ﺧﯚﺷﯽ ﭘﺸﺘﮕﻮێ ﺧﺮا و ﺋێﺴﺘەﯾﺶ ﺑﯿﺎﻧﻮوەﻛەی ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯿﯿە وﺷە/ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن ﻣﺎوەﯾەﻛــﯽ زۆرە ﺑــﺎس ﻟــە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯿﭙڕۆژەی ﺷەﻣﺎﻣﻚ ﺑﯚ ﺋﺎودێﺮی دەﻛﺮێﺖ ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ھﯿﭻ ﺑڕە ﺑﻮدﺟەﯾەﻛــﯽ ﺑﯚ ﺗەرﺧﺎن ﻧەﻛﺮاوە و ﺣﻜﻮوﻣەت ﭘﺸــﺘﮕﻮێﯽ ﺧﺴــﺘﻮوە و دواﺟــﺎر ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾﯽ ﻛﺮاوەﺗە ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺳــەرەﻛﯽ ﺧﯚی ،ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﭘڕۆژە ﺳــﺘﺮاﺗﮋﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﻧﺰﯾﻚ ھەوﻟێــﺮ ﻛە ﺳــەرووی 80 ھــەزار دۆﻧﻢ زەوی ﻟــە دێﻤەوە ﺑﯚ ﺑــەراو دەﮔﯚڕێــﺖ و ھەﻧﮕﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﯾﺸــﺘﻦ ﺑە ﺧﯚﺑﮋێﻮﯾﯽ ﺑەرھەﻣە ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿەﻛﺎن ،ﺧێﺮاﺗﺮ دەﻛﺎت. ﻛﻮردﺳــﺘﺎن وﺗێﻜــﯽ ﺑەﭘﯿــﺖ و دەوڵەﻣەﻧﺪە ،ﺑەم وا ھەﺳــﺖ دەﻛەی ھﯿﭻ ﺧﺎوەﻧێﻜــﯽ ﻧﯿﯿە ،رووﺑﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧە ﺑێ ﺋەوەی ﺳﻮودێﻜﯽ ﺋەوﺗﯚﯾﺎن ﻟێﻮەرﺑﮕﯿﺮێــﺖ ،ﺑــە ﻗﻮوﯾــﯽ ﺧﺎﻛﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﺗێﺪەﭘەڕن و دەڕژێﻨە ﻧﺎوﭼە ﻋەرەﺑﯿﯿەﻛﺎﻧەوە .ﺋەوەﺗﺎ ھەر ﻟە ﺗەﻧﯿﺸﺖ ھەوﻟێــﺮی ﭘﺎﯾﺘەﺧﺖ ،رووﺑــﺎری زێﯽ ﮔەورە ﺑەﺑێﺪەﻧﮕﯿﯽ ﺷﯚڕ دەﺑێﺘە ﺧﻮارەوە ﺑێ ﺋەوەی ﻛەس ﻟە ﺑﺎﯾەﺧەﻛەی ﺑﺰاﻧێﺖ، ھەرﭼەﻧﺪ ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮێﻚ دوور ﻟەو رووﺑﺎرە،
ﻋەﺑﺪوﻟﺴﺘﺎر ﻣەﺟﯿﺪ:
وﺷﻜەﺳــﺎڵﯽ و دﯾﺎردەی ﺑە ﺑﯿﺎﺑﺎﻧﺒﻮون ھەڕەﺷە ﻟە زەوﯾﯿەﻛﺎن دەﻛﺎت و ﺧەرﯾﻜە ﺧﺎك ﺑەھﺎی ﺧﯚی ﻟەدەﺳﺖ دەدات. ﻣﺤەﻣــەد دەﺷــﺘﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ﻟﻘــﯽ ھەوﻟێــﺮی ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺋەوەی ﺧﺴﺘەڕوو، ھەوڵێﻜﯽ زۆرﯾﺎن داوە ﺗﺎ ﻟە رێﮕەی ﻻﯾەﻧە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑﻮدﺟــە ﺑﯚ ﺋــەو ﭘڕۆژەﯾە ﺗەرﺧــﺎن ﺑﻜــەن ،ﺑەم ﺳــەرﻛەوﺗﻮو ﻧەﺑﻮون. ﯾەﻛێﻚ ﻟە ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺗەرﺧﺎن ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﺑﻮدﺟە ﺑــﯚ ﺋەو ﭘــڕۆژە ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿە، ﺑە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ دەﺷــﺘﯽ ﺑﺮﯾﺘــﯽ ﺑﻮوە ﻟە ﺳــﻮورﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻻﯾەﻧە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪارەﻛﺎﻧﯽ
ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺎوی زێ و رووﺑﺎرەﻛﺎن ﺑەﺑێ ﺳﻮود ﺗێﭙەڕ دەﺑﻦ
ﻓەرﯾﺪ ﺗﯚﻓﯿﻖ ﺟﻮوﺗﯿﺎر ﻟە ﺳﻨﻮوری دەﺷﺘﯽ ﺷەﻣﺎﻣﻚ:
ﺑە ھــەزاران دۆﻧﻢ زەوی ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛە ھەﯾە ﺋەﮔەر ﺋﺎوﯾﺎن ﭘێ ﺑﮕﺎت ،ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺎوەدان دەﻛﺎﺗەوە. ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟەﺳــەر ﺟﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﭘڕۆژەﯾە. ﭘڕۆژەﻛە ﺋــﺎوی رووﺑﺎری زێــﯽ ﮔەورە دەﮔەﯾەﻧێﺘــە زەوﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ دەﺷــﺘﯽ ﺷــەﻣﺎﻣﻚ و ﻗــەراج و ﻛەﻧﺪﯾﻨــﺎوە ،ﺑە
ﻟەﺑەر ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ،ﭘڕۆژەی ﺋﺎودێﺮﯾﯽ ﺷەﻣﺎﻣﻚ ﻟە ﭘﻼﻧﺪاﻧﯿﯿە.
ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣێﻜﯽ ﺳــەردەﻣﯿﯿﺎﻧە دەﯾﺘﻮاﻧﯽ رووﺑەرێﻜﯽ ﺑەرﻓﺮاوان ﻟە زەوﯾﯿەﻛﺎن ﭘﺎراو ﺑﻜﺎت .ﺑەرﭘﺮﺳەﻛەی ﺟﻮوﺗﯿﺎران دەڵێ، ﻟە ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﺪا ﺑڕﯾﺎر درا ﭘﺎرە ﺑﯚ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﺗەرﺧﺎن ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺑەم دواﺗﺮ ﭘﺸــﺘﮕﻮێ ﺧﺮا و ﻛەس ﺋﺎوڕی ﻟە ﭘڕۆژەﻛە ﻧەداﯾەوە و دواﺗﺮﯾﺶ ﺋەو ﺗەﻧﮕﮋە داراﯾﯿﯿەی ﺑەﺳەر ھﺎت. ﭘڕۆژەﻛە دەﯾﺘﻮاﻧــﯽ ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﺑﭙێﻜێﺖ .ﯾەﻛــەم ﺑڕی ﺑەرھەﻣە
ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑە رێﮋەﯾەﻛﯽ ﺑەرﭼﺎو ﺑەرز دەﻛــﺮدەوە و ﯾﺎرﻣەﺗﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﺧﯚراﻛﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ دەدا ،ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﺑەھﯚی ﭘڕۆژەﻛە ،ﺳــﺎﻣﺎﻧﯽ ﺋﺎوی ژێﺮ زەوی ﻧﺎوﭼەﻛە زﯾﺎﺗﺮ دەھﺎﺗە ﭘﺎراﺳــﺘﻦ و ﺑﯚ ﻧەوەﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗــﻮو ﮔﻞ دەدراﯾەوە. ھەروەھﺎ ﮔەﺷەی ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﺑەواﺗﺎی داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ زﯾﺎﺗــﺮی ھەﻟﯽ ﻛﺎر دەھﺎت و دواﺟﺎرﯾﺶ دەﯾﺘﻮاﻧــﯽ ھەﻧﮕﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﯾﺸــﺘﻦ ﺑــە ﺧﯚﺑﮋێﻮﯾﯽ ﻟــە زۆرﺑەی ﺑەرھەﻣە ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿەﻛﺎن ﺧێﺮاﺗﺮ ﺑﻜﺎت. ﻓەرﯾــﺪ ﺗﯚﻓﯿﻖ ﺟﻮوﺗﯿﺎرێﻜﯽ ﺳــﻨﻮوری دەﺷــﺘﯽ ﺷــەﻣﺎﻣﻚ ،ﺑــﯚ ﭘﺎراوﻛﺮدﻧﯽ زەوﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﭘﺸــﺖ ﺑــە ﺋــﺎوی ﺑﯿﺮ دەﺑەﺳــﺘێﺖ .ﺋەو ﺑﯚ ”وﺷــە“ دەڵێﺖ، ھەﺷــﺖ ﺑﯿﺮی ﺋﺎوی ﻟێﺪاوە و دوو ﻣﺎﻧﮓ ﺟﺎرێﻚ ﻧﺰﯾﻜەی 30ﻣﻠﯿــﯚن دﯾﻨﺎر ﺗەﻧﯿﺎ ﭘﺎرەی ﻛﺎرەﺑﺎ دەدات ،ﺟﮕە ﻟە ﺧەرﺟﯿﯽ
ﮔﺎزۆﯾﻞ و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺧەرﺟﯽ ﺗﺮ. ﺋەو ﺟﻮوﺗﯿﺎرە رووﻧﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﺋەﮔەر ﭘڕۆژەی دەﺷﺘﯽ ﺷەﻣﺎﻣﻚ ﻟێﺒﺪراﯾە ،ﺋەو ﻧﺎﭼﺎر ﻧەدەﺑﻮو ﺋەو ﺑــڕە ﭘﺎرە زۆرە ﺧەرج ﺑﻜﺎت ﺑﯚ دەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺋــﺎو ﻟە دڵﯽ زەوی. ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗــﺮ ﺑە ھەزاران دۆﻧﻢ زەوی ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛە ھەﯾە ﺋەﮔەر ﺋﺎوﯾﺎن ﭘێ ﺑﮕﺎت، ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺎوەدان دەﻛﺎﺗەوە. ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯿﭙڕۆژەی ﺋﺎوی دەﺷــﺘﯽ ﺷەﻣﺎﻣﻚ ﺑەﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﻣﺤەﻣەد دەﺷﺘﯽ، زۆر ﻗﻮرس ﻧﯿﯿە و ﭘێﺸــﺘﺮ ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﭘڕۆژەﻛە ﻟە ﺳــەردەﻣﯽ رژێﻤﯽ ﺑەﻋﺲ ﺟێﺒەﺟێ ﻛﺮاﺑﻮو ﻛە ﻟە ﺋﺎﺳﻜﯽ ﻛەڵەﻛەوە دەﺳﺘﯽ ﭘێﻜﺮدﺑﻮو ﺗﺎ دەﮔەﯾﺸﺘە ھەوێﺮە، ﺋەوﻛﺎت ﭘڕۆژەﻛە ﺑەﻣەﺑەﺳــﺖ ﺑﯚ ﮔﻮﻧﺪە ﻋەرەﺑەﻛﺎن ﺟێﺒەﺟــێ ﻛﺮا .ﺋەو دەڵێﺖ، ”دەﻛﺮا ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن درێﮋە ﺑە ﭘڕۆژەﻛە ﺑــﺪات و ﺑﯿﮕەﯾەﻧێﺘە
ﺷەﻣﺎﻣﻚ و ﻗەراج و ﻛەﻧﺪﯾﻨﺎوە“. ﻟــە دوای رزﮔﺎرﻛﺮدﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ ،2003ﺑﯿﺮۆﻛەی ﺋــەو ﭘڕۆژەﯾە ھەﺑﻮوە و ﺳــەرەڕای ﺋەوەی ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە زۆر ﻗﯚﻧﺎﻏﺪا ﺑﻮدﺟەی ﺑﺎﺷــﯽ ھەﺑﻮوە، ﺑەم ﻟە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﺋــەو ﭘڕۆژەﯾە ﻛەﻣﺘەرﺧەم ﺑﻮوە. ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە ﻋەﺑﺪوﻟﺴــﺘﺎر ﻣەﺟﯿﺪ وەزﯾﺮی ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ و ﺳەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎوی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ”وﺷە“ ،ﺑﺎﺳﯽ ﻟە ﺑﺎﯾەﺧﯽ ﺋەو ﭘڕۆژەﯾــەی ﻛﺮد و ﮔﻮﺗــﯽ ،ﺋەﮔەر ﺟێﺒەﺟێﺒﻜﺮاﯾە ،ﺋەوا دەﯾﺘﻮاﻧﯽ 80ھەزار دۆﻧﻢ زەوی ﺋﺎودێﺮی ﺑﻜﺎت. ﺋەو وەزﯾﺮەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﺶ ھﺎوﺷێﻮەی ھەر ﺑەرﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﺗــﺮی ﺣﻜﻮوﻣەت، ﺑەھێﻨﺎﻧەوەی ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﭘﺎرە ،ﺧﯚی ﻟە ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرێﺘﯽ ﺋەو ﭘڕۆژە ﮔﺮﯾﻨﮕە رزﮔﺎر دەﻛﺎت.
وەﺑەرھێﻨەران ﭘﺸﺘﯿﺎن ﻟە ﻛەرﺗﯽ ﮔەﺷﺘﻮﮔﻮزاری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮدووە ﻋﻮﺳﻤﺎن ﺳەﻟﻤﺎن ﭘﺴﭙﯚڕی ﺋﺎﺑﻮوری :دەﺑێﺖ ﺑﯿﺮ ﻟە دۆزﯾﻨەوەی ﺳەرﭼﺎوەی ﺗﺮی داھﺎت ﺑﻜﺮێﺘەوە وﺷە /ﺳەﻻم ھﺎﻧەدﻧﯽ ﺳــەرەڕای ﺋەوەی ﻛــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﺳــﺘێﻨێﻜﯽ ﻟەﺑﺎری ﮔەﺷــﺘﯿﺎرﯾﯽ ھەﯾــە و دەﻛﺮێﺖ ﻟە رێﮕــەی وەﺑەرھێﻨﺎﻧــەوە ھەوڵێﻚ ﺑﺪرێــﺖ ،ﺋەو ﺑــﻮارە ﺑەﺷــێﻮەﯾەك ﺑﻘﯚزرێﺘەوە ﻛە ھەم وەﺑەرھێﻨەران و ھەم ﺧەڵــﻚ و ﺣﻜﻮوﻣەت ﺗێﯿﺪا ﺳﻮودﻣەﻧﺪ ﺑﻦ ،ﻛەﭼﯽ ﻟەﺑەر ﻧەﺑﻮوﻧﯽ دڵﻨﯿﺎﯾــﯽ ،وەﺑەرھێﻨەران ﻣﺎوەﯾەﻛە ﭘﺸﺘﯿﺎن ﻟەو ﻛەرﺗە ﻛﺮدووە. ﭘﻼﻧﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯽ دەﺳــﺘەی ﮔﺸﺘﯿﯽ ﮔەﺷــﺘﻮﮔﻮزاری ھەرێﻢ ﺗﺎ ﺳﺎڵﯽ 2025 داﻧﺮاوە ،ﻟەو ﭘﻼﻧەدا رووﭘێﻮی ﺷــﻮێﻨە ﮔەﺷــﺘﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەﻣﻮو ﻛﻮرﺳــﺘﺎن ﻛﺮاوە ،ﻛە ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ زاﻧﺴﺘﯽ و ﺑە وردﯾﯽ ﻛﺎری ﻟەﺳــەر ﻛﺮاوە و ﺗەواوی ﺋەو ﺷﻮێﻨﺎﻧەی دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎن ﻛﺮدووە ﻛە ﺑــﯚ ﺑﻮاری وەﺑەرھێﻨﺎن ﺑەﺳــﻮودن. ﻧــﺎدر رۆﺳــﺘﯽ ﮔﻮﺗەﺑێﮋی دەﺳــﺘەی ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﮔﺸــﺘﻮﮔﻮزاری ھەرێــﻢ ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ،ﻟەو رووﭘێﻮەدا 67ﺷــﻮێﻦ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەك ﻧﺎوﭼەی ﮔەﺷﺘﯿﺎری و ﺑە ﻣەﺑەﺳﺘﯽ وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﮔەﺷــﺘﯿﺎری ،دﯾﺎری ﻛــﺮان و دﯾﺰاﯾﻨﯽ
ﺳەرەﺗﺎﯾﯿﯿﺎن ﺑﯚ ﻛﺮاوە. ﺟﯿــﺎ ﻟەو ﺷــﻮێﻨﺎﻧە 660 ،ﺷــﻮێﻨﯽ ﺗﺮ ﺑە ﺷــێﻮەی ﭘﯚﯾﻨﺖ دﯾــﺎری ﻛﺮاون ﺑﯚ ﺋــەوەی ﻟە ﺋﺎﯾﻨــﺪەدا ﻛﺎرﯾﺎن ﻟەﺳــەر ﺑﻜﺮێــﺖ و دﯾﺰاﯾﻨﯽ ﺳــەرەﺗﺎﯾﯿﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺮێﺖ .ﺑەﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ رۆﺳﺘﯽ ،دەﺳﺘەی ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﮔەﺷــﺘﻮﮔﻮزاری ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺋﺎﻣﺎدەﯾە ﭘێﺸﻮازی ﻟە ھەر وەﺑەرھێﻨەرێﻜﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ و ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﺑﻜﺎت و ﺗەﻧﺎﻧەت ھەﻣﻮو ﺋﺎﺳــﺎﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺎت ،ﺑەم وەﺑەرھێﻨەران ﭘێﺸﻮازﯾﯿﺎن
ﻧەﻛﺮدووە. ﯾەﻛێــﻚ ﻟەو ھﯚﻛﺎراﻧــەی وای ﻛﺮدووە وەﺑەرھێﻨەراﻧــﯽ ﺑﻮاری ﮔەﺷــﺘﻮﮔﻮزار روو ﻟــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧەﻛەن، ﻧەﺑﻮوﻧﯽ دڵﻨﯿﺎﯾﯿە و وەﺑەرھێﻨەر ﺗﺎ 100 %ﻟە داھﺎﺗﻮوی وەﺑەرھێﻨﺎﻧەﻛەی دڵﻨﯿﺎ ﻧەﺑێﺖ ،ﺋەوا ھەﻧﮕﺎو ﻧﺎﻧێﺖ. ﺗﯚﻓﯿﻖ ﻣﺤﻤەد وەﺑەرھێﻨەری ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﭘێﯽ واﯾــە ،وەﺑەرھێﻨﺎن ﻟە ﺑﻮاری ﮔەﺷــﺘﯿﺎری ﺳــﻮودێﻜﯽ زۆری ﺑــﯚ وەﺑەرھێﻨەر ھەﯾە ﺑــەو ﻣەرﺟەی
ھﺎوﯾﻨەھەواری ﺑێﺨﺎڵ ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺷﻮێﻨە ﮔەﺷﺘﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
ﮔەرەﻧﺘﯽ ﺋــەوە ھەﺑێﺖ ﻟــە داھﺎﺗﻮودا ﺗﻮوﺷــﯽ ﻛێﺸــە ﻧەﺑێﺖ .ﺋەو دەڵێﺖ، ”ھﯿــﭻ ﮔەرەﻧﺘﯿﯿــەك ﺑــﯚ داھﺎﺗﻮوی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﯿﯿە“. ﯾەﻛێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟەو ھﯚﻛﺎراﻧەی وای ﻛﺮدووە وەﺑەرھێﻨــەران ﭘﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻻی ﺧﯚﯾﺎن ﮔﻞ ﺑﺪەﻧــەوە ،ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮوە ﻟە ﺷــەڕی داﻋﺶ و ﺋەو دۆﺧــە ﺧﺮاﭘە داراﯾﯿﯿەی ﺗەﻧﮕﯽ ﺑە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەڵﭽﻨﯿﻮە .ﺗﯚﻓﯿﻖ ﻣﺤەﻣــەد دەڵێــﺖ” ،وەﺑەرھێﻨــەران ﭘﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛــﯚ ﻛﺮدووەﺗەوە و ﺑەﻛﺎری
ﻧﺎدر رۆﺳﺘﯽ ﮔﻮﺗەﺑێﮋی دەﺳﺘەی ﮔﺸﺘﯿﯽ ﮔەﺷﺘﻮﮔﻮزار:
دەﺳــﺘە ﺋﺎﻣﺎدەﯾــە ﭘێﺸــﻮازی ﻟە ھەر وەﺑەرھێﻨەرێﻜﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ و ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﺑﻜﺎت، ﺑەم وەﺑەرھێﻨەران ﭘێﺸﻮازﯾﯿﺎن ﻧەﻛﺮدووە. ﻧﺎھێﻨــﻦ و ﻧﺎﺷــﺰاﻧﻦ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ھەوﻟێــﺮ و ﺑەﻏــﺪا ﭼﯿﯽ ﺑەﺳــەر دێﺖ و ﻛــەی داﻋــﺶ ﺑەﯾەﻛﺠــﺎری ﻟەﻧﺎو دەﭼێﺖ“. ﭘێﺸﺘﺮ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﺸــﯿﻨەی دەدا ﺑــە وەﺑەرھێﻨەران ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟە ﺑﻮاری ﺟﯚراوﺟﯚردا ﻟەواﻧەش ﻛەرﺗﯽ ﮔەﺷﺘﻮﮔﻮزار وەﺑەرھێﻨﺎن ﺑﻜەن، ﺋەوﯾﺶ ﻟە ﺳــەرەﺗﺎی 2014ەوە ﺑڕاوە و ھێﻨﺪەی ﺗﺮ وەﺑەرھێﻨەراﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﻟە وەﺑەرھێﻨﺎن ﺳﺎرد ﻛﺮدووەﺗەوە. ﺑەرﭘﺮﺳەﻛەی ﮔەﺷﺘﻮﮔﻮزاری ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن رووﻧﯽ دەﻛﺎﺗەوە ،راﺳــﺘە ﭘێﺸﯿﻨەﻛﺎن وەﺳﺘﺎون ،ﺑەم ﻟە ﻛﯚﻣەڵێﻚ رووەوە ھــﺎوﻛﺎری وەﺑەرھێﻨــەران دەﻛﺮێــﺖ .ﯾــەك ﻟــەو ھﺎوﻛﺎرﯾﯿﺎﻧەش ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە ﯾﺎﺳﺎی وەﺑەرھێﻨﺎن ﻛە ﻣﺎﻓﯽ وەﺑەرھێﻨــەر دەﭘﺎرێﺰێــﺖ و زەوی ﺑﯚ
وەﺑەرھێﻨەر داﺑﯿﻦ دەﻛﺮێﺖ. ﻛەرﺗــﯽ ﮔەﺷــﺘﻮﮔﻮزار ﺑــە ﻛەرﺗێﻜﯽ ﭘڕداھﺎت ﺑﯚ وﺗــﺎن ھەژﻣﺎر دەﻛﺮێﺖ، ﺑەﻣەرﺟێﻚ ﺑﺘﻮاﻧﺮێﺖ ﺑەﺷێﻮەی ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺳــﻮودی ﻟێ وەرﺑﮕﯿﺮێﺖ .ﻋﻮﺳــﻤﺎن ﺳەﻟﻤﺎن ﭘﺴــﭙﯚڕی ﺋﺎﺑﻮوری ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺋــەوەی ﺧﺴــﺘە ڕوو ﻛــە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﺳــﺘێﻨێﻜﯽ ﻟەﺑــﺎری ﮔەﺷﺘﯿﺎرﯾﯽ ھەﯾە و دەﻛﺮێ ﺣﻜﻮوﻣەت و وەﺑەرھێﻨەران ﺋەو ﺑەﺳﺘێﻨە ﺑﻘﯚزﻧەوە و ﺑﯿﻜــەن ﺑە ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ داھﺎت ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﺎﺳﯽ داھﺎﺗﯽ ﻧەوت دەﻛﺮێﺖ ،ﻧەوﺗﯿﺶ ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛە ﻛە داھﺎﺗﻮوﯾەﻛﯽ رووﻧــﯽ ﻧﯿﯿە و ﺑەﮔﻮﺗەی ﺋــەو ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎﺳــە ،دەﺑێــﺖ ﺑﯿــﺮ ﻟە دۆزﯾﻨەوەی ﺳــەرﭼﺎوەی ﺗﺮی داھﺎت ﺑﻜﺮێﺘەوە.
ﻟە ﭘێﻨﺞ ھەزار ﻛﺎرﮔەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ھەزار و 400داﻧەﯾﺎن ﭼﺎﻻﻛﻦ
13
ژﻣﺎرەی ﻛﺎرﮔە داﺧﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼﻮار ھێﻨﺪەی ﻛﺮاوەﻛﺎﻧە وﺷە /ھەوﻟێﺮ .ﭼﻮاس ﺧﺎﻟﯿﺪ ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾﯽ وەك ﻣــﺎری زاروﻣﺎراﻧێ ،ﺑە ﻛەرﺗﯽ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەوە داوە ،ﻛﺎرﯾﮕــەری ﺗەﻧﮕﮋەﻛە ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛە ژﻣــﺎرەی ﻛﺎرﮔە داﺧﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ،ﭼﻮار ﺋەوەﻧﺪەی ﻛﺮاوەﻛﺎﻧﯿەﺗﯽ .ﺋەوە ﻛە ﺧەوﻧﯽ وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳێﯿە ﺗﺎ ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳﺎغ ﺑﻜەﻧەوە ،ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑﯚ ﺑەردەواﻣﯿﯿﺎن و وەك ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﻛﺎرﮔەﻛﺎن % 4 ،ـــﯽ ﮔﻮﻣﺮﮔﯽ ھﺎوردەی ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﺧﺎو و ھەﻧﺎردەی ﺑەرھەﻣﯽ ﻛﺎرﮔەﻛﺎن ﻛەم دەﻛﺎﺗەوە. ﻟە ڕاﭘەڕﯾﻨەوە ﺗﺎ ،2003ژﻣﺎرەی ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛەﻣﺘﺮ ﻟە دوو ھەزار ﺑﻮون، ﺋەواﻧﯿــﺶ ﺟﮕە ﻟە ﭼەﻧــﺪ داﻧەﯾەﻛﯿﺎن، ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن وەك ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﻧەﺑﻮون، ﺑەم ﻟە دوای 2003ـــەوە ،ﮔەﺷەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﭼﺎوەڕوان ﻧەﻛﺮاو ﺑﺎڵﯽ ﺑەﺳــەر ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻛێﺸﺎ و ﻛەرﺗﯽ ﭘﯿﺸەﺳﺎزﯾﺶ ﭘڕﯾﺸﻜﯽ ﺑەرﻛەوت. ﺋــەوﻛﺎت ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﺎن ﺑەﻟێﺸــﺎو ڕووﯾﺎن ﻟەو ﻛەرﺗە ﻛــﺮد و ﺳــەرﻣﺎﯾەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﺪا وەﮔــەڕ ﺧﺴــﺖ .ﺑەﭘێﯽ داﺗﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑەردەﺳﺘﯽ ”وﺷە“ ،ﺳﺎﻧە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 400ﻛﺎرﮔــەی ﺟﯚراوﺟﯚر دەﻛﺮاﻧەوە. ﻟە ﻧێﻮﯾﺎﻧــﺪا ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﻛﺎرﮔــەی ﮔەورە داﻣەزران ﻛــە ﺟﮕە ﻟە ﻧﺎوﺧــﯚ ،ﺗﻮاﻧﺎی داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯽ ﺧــﻮارووی ﻋێﺮاﻗﯿﺸﯿﺎن ھەﯾە .ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﺶ دەﺳﺘﯽ وا ﻟــە ھﺎوﻛﺎرﯾﻜﺮدﻧﯿﺎن .ھەر ﻟە ﭘێﺪاﻧﯽ زەوی و ﺑڕﯾﻨەوەی ﭘێﺸﯿﻨەی ﭘﯿﺸەﺳﺎزی و ﻛەﻣﻜﺮدﻧــەوەی ﻣﺎﻧﮕﺎﻧــەی ﻛﺎرەﺑﺎ و ﭼەﻧﺪاﻧﯽ ﺗﺮ .ﺑﯚﯾە دوای 10ﺳﺎڵ ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺳێ ھەزار ﻛﺎرﮔە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن داﻣەزران و ژﻣــﺎرەی ﻛﺎرﮔەﻛﺎن ﻟە ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﮔەﺷــەﭘێﺪاﻧﯽ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﮔەﯾﺸﺘە ﭘێﻨﺞ ھەزار.
ھەڵﺒەت ﺋــەوە ﺑــﯚ وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳــێ دڵﺨﯚﺷﻜەر ﻧەﺑﻮو ،ﻛە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺎزاڕی ﮔەورەی ﺳﺎﻏﻜﺮدﻧەوەی ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻮو .ﺑــەم ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﮔەﺷــەی ﭘﯿﺸەﺳﺎزﯾﯽ ﺳﺴــﺖ ﻛﺮد و دۆﺧەﻛەی ﭘێﭽەواﻧە ﻛﺮدەوە. ھەرﭼەﻧــﺪە ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﺋــەو ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿــە دەرﯾﺪەﺧــﺎت ،ﻟــە ﺳﺎڵەﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯿﺸﺪا ﻛﺮاﻧەوەی ﻛﺎرﮔەی ﻧﻮێ ﻧەوەﺳــﺘﺎوە ،ﺑەم ﺑەر ﻟە 2013ﻛە ﺳــﺎﻧە زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە 400ﻛﺎرﮔە زﯾــﺎد دەﺑﻮون .ﻟــە 2014دا ژﻣﺎرەﯾﺎن ﺑﯚ 283ﻛﺎرﮔە دادەﺑەزێﺖ و ﻟە 2015ﻛەﻣﺘﺮ ﺑﻮوﻧــەوە ﺑﯚ 139ﻛﺎرﮔــە ،ﺧﯚ ﻟە ﺣەوت ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋەﻣﺴﺎڵﯿﺸــﺪا ﺗەﻧﯿــﺎ 40ﻛﺎرﮔە ﻛﺮاوﻧەﺗەوە. ﻟە ﻧﺎوﭼــە ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێﺮ، زۆرﺑــەی ﻛﺎرﮔــەﻛﺎن داﺧــﺮاون و ﻛﺮێﻜﺎرەﻛﺎﻧﯿــﺎن ڕەواﻧــەی ﻣﺎڵــەوە
ﻛﺮاوﻧەﺗەوە” .وﺷــە“ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑەﭼەﻧﺪ داﻧەﯾەﻛﯿﺎﻧــەوە ﻛﺮد ،ﺑــەم ﺑەﺑﯿﺎﻧﻮوی ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯿﺎن ،ﺋﺎﻣﺎدەی ﻟێﺪوان ﻧەﺑﻮون. ﺋــەوە ھــەر ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧــﯽ ھەوﻟێﺮ ﻧﯿﻦ ﻛە ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾــﯽ ﺑﺎرﮔەوﺑﻨەی ﭘێ ھەڵﮕﺮﺗﺒﻨەوە ،ﺑەڵﻜﻮ ھەﻣﻮو ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗﻮوەﺗــەوە و ﺑەﭘێﯽ دواﯾﯿــﻦ ﺋﺎﻣﺎری ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﮔەﺷەﭘێﺪاﻧﯽ ﭘﯿﺸەﺳﺎزﯾﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﭘێﻨﺞ ھەزار و 282ﻛﺎرﮔە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻦ ،ﻛە ﻟەو ژﻣﺎرەﯾە ﺗﺎ ﻛﯚﺗﺎی ﺳﺎڵﯽ ،2015ﺗەﻧﯿﺎ دوو ھەزار و 800ﻛﺎرﮔــە داﻧەﺧﺮاون و ﻟە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑەردەواﻣــﻦ .ھەڵﺒــەت ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی ﻟەﺑەر ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾــﯽ ،ﻟﯿﮋﻧەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻛﺎرا ﻧﯿﻦ و ڕوون ﻧﯿﯿە ﺋﺎﺧﯚ ﻟەو ﺣەوت ﻣﺎﻧﮕەی ﺋەﻣﺴﺎڵﯿﺶ ﭼەﻧﺪی ﺗﺮﯾﺎن داﺧــﺮاون ،ﺑەم ﺋﺎراس ڕەﺋﻮوف ﻋــﺎرف ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﮔەﺷەﭘێﺪاﻧﯽ ﭘﯿﺸەﺳﺎزی دەڵێ” ،ﻟەو دوو ھەزار و 800ﻛﺎرﮔەﯾەش ،ﺋێﺴﺘە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە % 50ـﯿﺎن داﺧﺮاوە“. ﺟﯿﺎ ﻟە ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ،ﺑە ﺑڕوای ﺋﺎراس ڕەﺋﻮوف ﯾﺎﺳــﺎﯾەك ﻧﯿﯿە ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟە ﺑەردەواﻣﯽ و زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ﺑەرھەﻣﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﺑﻜﺎت .ﺋەو ﺑەڕێﻮەﺑەرە رەﺧﻨەی ﻟە ﯾﺎﺳﺎی ﮔەﺷەﭘێﺪاﻧﯽ ﭘﯿﺸەﺳﺎزی ھەﯾە و دەڵێ، ”ﺋێﻤە ﺑە ﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛﯽ ﻛﯚﻧــﯽ ﻋێﺮاق ﻛﺎر
ﺋﺎراس ڕەﺋﻮوف ﻋﺎرف ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸﺘﯿﯽ ﮔەﺷەﭘێﺪاﻧﯽ ﭘﯿﺸەﺳﺎزی:
ﯾﺎﺳﺎﯾەك ﻧﯿﯿە ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟە ﺑەردەواﻣﯽ و زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ﺑەرھەﻣﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﺑﻜﺎت.
ﻛﺎرﮔەﯾەﻛﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯽ رۆژاﻧە ﺗەﻣﺎﺗە ﺑەرھەم دێﻨێﺖ
ﺑەر ﻟە 2013ﻛە ﺳــﺎﻧە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 400ﻛﺎرﮔە زﯾــﺎد دەﺑﻮون .ﻟــە 2014دا ژﻣﺎرەﯾﺎن ﺑﯚ 283 ﻛﺎرﮔــە دادەﺑەزێﺖ و ﻟە 2015دا ﻛەﻣﺘﺮ ﺑﻮوﻧەوە ﺑﯚ 139ﻛﺎرﮔە ،ﺧﯚ ﻟە ﺣەوت ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺋەﻣﺴﺎڵﯿﺸﺪا ﺗەﻧﯿﺎ 40ﻛﺎرﮔە ﻛﺮاوﻧەﺗەوە. دەﻛەﯾﻦ ﻛە ﺗەﻧﺎﻧەت ﺧﯚﯾﺸــﯿﺎن ﻛﺎری ﭘێ ﻧﺎﻛەن“ .ﺋەو ﺋﺎﻣﺎژە ﺑە داواﻛﺎرﯾﯿﺎن ﺑﯚ ﭘەرﻟەﻣﺎن دەدات ،ﺑەوەی ﻟە ﻛەﻣﻮﻛﻮڕی ﯾﺎﺳــﺎﻛەی ﺋــﺎﮔﺎداری ﻛﺮدووﻧەﺗەوە و ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺟﺎر داواﯾﺎن ﻟێ ﻛﺮدوون ھەﻣﻮار ﺑﻜﺮێﺘەوە ،ﺑەم ھﯿــﭻ ﻧەﻛﺮاوە و دەڵێ، ”ھەﺗﺎ وﺗﻤﺎن ﺑە ﯾﺎﺳــﺎ ڕێﻚ ﻧەﺧﺮێﺖ، ﺳێﻜﺘەری ﭘﯿﺸەﺳﺎزی ڕێﻚ ﻧﺎﻛەوێﺖ“. ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەردا ﺷــێﺮﻛﯚ ﺟــەودەت ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﺳــەرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳﺎزی و وزە و ﺳــەرﭼﺎوە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن
50
ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،داواﻛەی ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی ﭘﺸﺘڕاﺳــﺖ دەﻛﺎﺗەوە و ڕای دەﮔەﯾەﻧێ، ڕەﺷﻨﻮوﺳــێﻚ ﻟەﻻﯾەن ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ ﭘﯿﺸەﺳﺎزی ﺧﺮاﯾە ﺑەردەم ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮان ﺗــﺎ ﺑﯚ ﭘەرﻟەﻣﺎن ڕەواﻧەی ﺑﻜﺎت، ﺑەم ﻓﺮﯾــﺎ ﻧەﻛــەوت و ﭘەرﻟەﻣﺎن ﭘەك ﺧﺮا .ﺷــێﺮﻛﯚ ﺟەودەﺗﯿﺶ ﭘێﯽ واﯾە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﯾﺎﺳــﺎﯾەك ﻧﯿﯿە ﭘﺎڵﭙﺸﺖ و ﺑﺮەو ﺑە ﺑەرھەﻣﯽ ﻧﺎﺧﯚ ﺑﺪات و ﯾﺎﺳــﺎی ﭘﯿﺸەﺳﺎزی ﻟەﻧﺎو ﯾﺎﺳﺎی وەﺑەرھێﻨﺎﻧە و
ﮔﺮەﻧﺘﯽ ﺧﺎوەن ﻛﺎر ﻧﺎﻛﺎت ،ﺗﺎ ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﺑەرھەﻣﯽ ھــﺎوردە ﺑﯿﭙﺎرێﺰێﺖ .ﺋەو دەڵێ ”ھەرﻛﺎﺗێﻚ ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﻛﺎرا ﺑﻜﺮێﺘەوە و ڕەﺷﻨﻮوﺳەﻛەﻣﺎن ﺑەدەﺳﺖ ﺑﮕﺎت ،ﻛﺎری ﻟەﺳەر دەﻛەﯾﻦ“. ﺋێﺴــﺘە ﻛە ژﻣﺎرەی ﻛﺎرﮔە داﺧﺮاوەﻛﺎن ﭼــﻮار ﺋەوەﻧــﺪەی ﻛﺎرﮔــە ﻛﺮاوەﻛﺎﻧﻦ، ﺑەڕێﻮەﺑەرەﻛەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی ﮔەﺷﺒﯿﻨە ﺑــەوەی ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺟﺪﯾﯿە ﻟەﺳــەر ﺑﻮوژاﻧﺪﻧەوەی ﺳــێﻜﺘەری ﭘﯿﺸەﺳﺎزی و ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت” ،وەك ھﺎﻧــﺪان و ﯾﺎرﻣەﺗﯿﯿەﻛــﯽ ﻛﺎرﮔــەﻛﺎن ،داواﻣــﺎن ﻛﺮدووە ﺋەو ﻛەﻟﻮﭘەﻟە ﺧﺎﻣﺎﻧەی ھﺎوردەی دەﻛــەن ،ﯾﺎﺧــﻮد ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛە ھەﻧــﺎردەی دەرەوە دەﻛەن ،ﻟەﺑﺮی % 5 ـــﯽ ﮔﻮﻣﺮگ ،ﺣﻜﻮوﻣەت % 1ﯾﺎن ﻟێ وەرﺑﮕﯿﺮێﺖ و داواﻛﺎرﯾﯿەﻛەش ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێﺖ“.
ھەزار ﻗﻮﺗﻮو دۆﺷﺎوی
ﺟﻮوﺗﯿﺎران رۆژاﻧە 200ھەزار ﺗﯚن ﺗەﻣﺎﺗە دەﻓﺮۆﺷﻨە ﻛﺎرﮔەﻛە
و ﺷە /ھەڵەﺑﺠە -ﺳەﻻم ھﺎﻧەدﻧﯽ دە ﺷــ ﺘﯽ ﺑ ــە ﭘﯿــﺖ و ﺑەرەﻛەﺗﯽ ﺷﺎ رەز وور ﻛە ﺑە ﺑەرھەﻣﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯽ دە وڵەﻣەﻧﺪە ،ﺧەرﯾﻜە ھەﻧﮕﺎو ﺑەرەو ﺑە ﭘﯿ ﺸە ﺳـ ـﺎزﯾ ﻜﺮدﻧﯽ ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ دەﻧێ ﺖ. ﻣـ ـﺎوەی دوو ھەﻓﺘە دەﺑێﺖ ﻛﺎر ﮔەﯾەك ﻟەو ﺳــﻨﻮورە دەﺳﺘﯽ ﺑە ﻛﺎر ﻛــﺮدووە ﻛە رۆژاﻧــە ﺗەﻣﺎﺗەی دە ﺷﺘە ﻛە دەﻛ ﺎﺗە دۆﺷﺎو و دەﯾﺨﺎﺗە ﺑ ﺎزاڕ ەﻛﺎ ﻧﯽ ﻛ ﻮردﺳﺘﺎﻧەوە.
ﺋەو ﺋﺎو ﺗەﻣﺎﺗەﯾەی ﺟﺎران ﻟە ﭼێﺸﺘﺨﺎﻧەی ﻣﺎن ﺑەﻛﺎر دەھــﺎت ،زﯾﺎﺗﺮ ھﯽ وﺗﺎﻧﯽ دراوﺳێ ﺑﻮو ،ﺋەﮔەر ﻛﺎﺑﺎﻧﯽ ﻣﺎڵ ﻗﻮﺗﻮوﯾەك ھەڵﭙﭽڕێﻨﯽ ﻛە ھەﺳﺖ ﺑﻜﺎت ﺗەﻣﺎﺗەﻛەی
ھﯽ دەﺷﺘﯽ ﺷﺎرەزوورە ،ﺋەوا ﺗﺎم و ﭼێﮋی ﭼێﺸﺘەﻛەﯾﺸﯽ ﺟﯿﺎواز دەﺑێﺖ. ﻛﺎرﮔەی دۆﺷــﺎوی ﺗەﻣﺎﺗەی ﺷﺎرەزوور، دوو ھەﻓﺘەﯾــە ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔــەی ھەڵەﺑﺠە
ﻛﺮاوەﺗەوە و ﺑە وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ رۆژاﻧە 200 ﺗﯚن ﺗەﻣﺎﺗــە ﻟە ﺟﻮوﺗﯿــﺎران 50 ،ھەزار ﻗﻮﺗﻮو دۆﺷــﺎوی ﺗەﻣﺎﺗە ﺑەرھەم دێﻨێﺖ. ﻛﺎرﮔەﻛە ﻟە دەروازی ﺷــﺎری ھەڵەﺑﺠە
و ﻟەﺳەر رێﮕەی ﺳــەرەﻛﯽ ھەڵەﺑﺠە_ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ھەڵﻜەوﺗﻮوە. ﻛﺎﻣــەران ﻣﺤەﻣەد ﺧﺎوەﻧــﯽ ﻛﺎرﮔەی دۆﺷــﺎوی ﺗەﻣﺎﺗەی ﺷﺎرەزوور ﺑﯚ ”وﺷە“ ﮔﻮﺗــﯽ 30 ،ﻛﺮێــﻜﺎر و ﺋەﻧﺪازﯾﺎرێﻜــﯽ ﺷــﺎرەزا ﻟە ﻛﺎرﮔەﻛە ،رۆژاﻧە ﻛﺎر دەﻛەن و ﻟە ﺑەرﻧﺎﻣەﺷــﯿﺎﻧﺪاﯾە ﻟــە ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕﯽ داھﺎﺗــﻮو ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟــە ﻛﺎرﮔەﻛە ﺑﻜەﻧە 24ﺳەﻋﺎت ،ﺑەﻣەش دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑەرھەﻣﯽ زﯾﺎﺗــﺮ ﺑﺨەﻧە ﺑــﺎزاڕەوە و ھەﻟــﯽ ﻛﺎر ﺑﯚ 70ﻛەﺳــﯽ ﺗﺮ داﺑﯿﻦ ﺑﻜــەن .ﻛﺎرﮔەﻛە ﺗەواوی ﺑەرھەﻣــﯽ ﺗەﻣﺎﺗەی ﺟﻮوﺗﯿﺎران وەردەﮔﺮێﺘــەوە ﻛە ھەﻧﺪێﻜــﯽ رۆژاﻧە دەﻛﺮێﺘە دۆﺷــﺎوی ﺗەﻣﺎﺗــە ،ﺋەوەی ﺗﺮ ﺋﺎوەﻛەی ھەڵﺪەﮔﯿﺮێﺖ ﺑﯚ وەرزی زﺳﺘﺎن و ﻟەو ﻛﺎﺗەدا ﻛــە ﺑەرھەﻣﯽ ﺗەﻣﺎﺗە ﻧﯿﯿە، ﭼەرﺧﯽ ﻛﺎرﮔەﻛەی ﭘێ ھەڵﺪەﺳﻮوڕێﻨﻦ. ﺧﺎوەﻧــﯽ ﻛﺎرﮔەﻛــە ،ﺑەرﻧﺎﻣــەی ھەﯾە ﯾﺎرﻣەﺗــﯽ ﺟﻮوﺗﯿــﺎران ﺑــﺪات چ ﺟﯚرە ﺗەﻣﺎﺗەﯾــەك ﺑەرھەم ﺑێﻨــﻦ ،وەك ﺧﯚی ﺑﺎﺳــﯽ ﻛﺮد ،ﻧﻤﻮوﻧەی ﺧﯚڵﯽ ﭘﺎرێﺰﮔەﻛە دەﻧێﺮن ﺑــﯚ ﺋﯿﺘﺎڵﯿﺎ ﺗﺎ ﺑﺰاﻧــﻦ ﺑﯚ چ ﺟﯚرە ﺗﯚوێﻜﯽ ﺗەﻣﺎﺗــە ﮔﻮﻧﺠﺎوە ﺗﺎ ﻟە داھﺎﺗﻮودا
ﻋەﺑﺪو ﻧەورۆڵﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ھەڵەﺑﺠە:
ھەﻣﻮو ﻛﺎت ﭘﺸﺘﯿﻮان و ھﺎوﻛﺎری ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە دەﻛەﯾــﻦ ﻛە دێﻦ ﺑﯚ ھەڵەﺑﺠــە و ﻛﺎرﮔەی ھﺎوﺷێﻮە دادەﻣەزرێﻨﻦ. ﺑﯿﭽێﻨﻦ. ﻛﺎرﮔەﻛە ﺗﺎﯾﺒەت ﻧﯿﯿە ﺑە دۆﺷﺎوی ﺗەﻣﺎﺗە و ﻟــە داھﺎﺗــﻮودا ﻛﺎر ﺑﯚ ﺋــەوە دەﻛﺮێﺖ ﺷەرﺑەﺗﯽ ھەﻧﺎر و ﺗﺮێﺶ ﺑەرھەم ﺑێﻨێﺖ. ﻛﻮاﻟێﺘﯿﯽ دۆﺷــﺎوی ﺗەﻣﺎﺗەی ﻛﺎرﮔەﻛە، ﻟەو دۆﺷــﺎوە ﺗەﻣﺎﺗەﯾە زۆر ﺑﺎﺷــﺘﺮە ﻛە ﻟــە دەرەوە ھﺎوردە دەﻛﺮێــﺖ .ﺋەﻧﺪازﯾﺎر ﺣەﺳــەن رەزاﯾﯽ ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﮔﻮﺗﯽ ،ﻟە ﺗﺎﻗﯿﮕــەدا ﺋەﻣەﯾﺎن ﺑــﯚ دەرﻛەووﺗﻮوە و ﻟﯿﮋﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯿەﺗــﯽ ھەڵەﺑﺠە و ﻟﯿﮋﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﺶ ،ﺑە وردی ﭼﺎودێﺮﯾﯽ ﻛﺎرﮔەﻛە دەﻛەن. ﺑەﮔﻮﺗــەی رەزاﯾــﯽ ،ھﯿــﭻ ﻣﺎدەﯾەﻛﯽ ﺑەرﮔﺮی ﻟە ﻗﻮﺗﻮوەﻛﺎن ﻧﺎﻛەن ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋەواﻧــەی ھﺎوردە دەﻛﺮێــﻦ ،ھەﻣﻮوﯾﺎن
ﺋــەو ﻣﺎدەﯾەﯾــﺎن ﺗێﺪاﯾە ﻛــە زﯾﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ھەﯾە .ﺟﮕەﻟەﻣە ﻛﻮاﻟێﺘﯽ ﺗەﻣﺎﺗەﻛە ﺑﺎﺷــە و دۆﺷــﺎوەﻛەی ﺗﺎ دوو ﺳــﺎڵ ﺧﯚڕاﮔﺮە و دواﺟﺎرﯾﺶ ھﺎووﺗﯿﯿە ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳەر ﻛﻮاﻟێﺘﯽ ﺑەرھەم دەدات. ﻋەﺑﺪو ﻧەورۆڵﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ھەڵەﺑﺠە ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺋەوەی ﺧﺴﺘە ڕوو ،ھەﻣﻮو ﻛﺎت ﭘﺸﺘﯿﻮان و ھﺎوﻛﺎری ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە دەﻛەن ﻛە دێﻦ ﺑﯚ ھەڵەﺑﺠە و ﻛﺎرﮔەی ھﺎوﺷێﻮە دادەﻣەزرێﻨــﻦ .ﺋەو ﮔﻮﺗــﯽ ،ﭘێﺶ ﺋەم ﻛﺎرﮔەﯾەش ﻟــە ﭘﺎرێﺰﮔەﻛەﯾﺎن ،ﻛﺎرﮔەی رﺳﺘﻦ و ﭼﻨﯿﻦ ﻛﺮاﯾەوە و ﺑەﮔﺸﺘﯽ ﺑﻮوﻧﯽ ﺋەو ﺟﯚرە ﻛﺎرﮔﺎﻧە ﺟﮕە ﻟە رەﺧﺴــﺎﻧﺪﻧﯽ ھەﻟﯽ ﻛﺎر ﺑﯚ ﺧەڵﻜﯽ ﺳﻨﻮورەﻛە ،ﯾﺎرﻣەﺗﯽ ﮔەﺷەی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەدات.
ژﻣﺎرە ) ، (150ﭼﻮارﺷەم2016/ 8/ 10 ،
ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﻟەﻛﺎرﻛەوﺗﻨﯽ ﻛﺎرﮔەﻛﺎن دڵﯽ وﺗﺎن ﺧﯚش دەﻛﺎت
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺣەﺳەن رەزاﯾﯽ :ھﯿﭻ ﻣﺎدەﯾەﻛﯽ ﺑەرﮔﺮی ﻟە ﻗﻮﺗﻮوەﻛﺎن ﻧﺎﻛەﯾﻦ.
ﺋﺎﺑﻮوری
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
14
دﯾﺪار ﺳەﻛەﻧە
ژﻣﺎرە ) ، (150ﭼﻮارﺷەم2016/ 8/ 10 ،
ﻛﻮرد ﻟە ﻧێﻮان ”ھﯿﻼری و ﺗڕاﻣﭗ“دا
ﻛﻮرد ﻟە ﺧەﯾﺎڵﺪاﻧﯽ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎدا وﺷە /رێﺒﯿﻦ ﻣﺤەﻣەد ﺗﯚﻧﯽ ﭼﻮارﺗﺮ ،ﻧﻮوﺳــەری ﻛﺘێﺒــﯽ )زی ﺋﺎرت ﺋﯚ دێــڵ( دەڵێﺖ: ﺋەوە ﯾەك رێﮕەﯾە ﺑﯚ ﺋەوەی ﭘێﯿﺪا ﺑڕۆﯾــﻦ ﺋﺎﮔﺎدارﺑﻮوﻧە ﻟە دۆﻧﺎڵﺪ ﺗﺮەﻣﭗ و ﮔﺮﻧﮕــﯽ ﭘێﺪاﻧەﻛﺎﻧﯽ ،ﺋەوە دۆﺧێﻜە ﻟەﮔەڵ ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯽ داﯾﺎﻧﻤەزراﻧــﺪووە ،ﺑەم ﻣﻨﺪاڵ ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺑﺎوﻛﯽ ﺧﯚش ﺑﻮوێﺖ، دۆﻧﺎڵﺪ ﯾەك ڕووە ،ﺋەوەی دەﯾﺒﯿﻨﯿﺖ ﻧﺎوەوەﺷﯽ ھەرواﯾە ،ﻣﻦ ﻟە ﻧﯚ ﺳﺎڵﯿﯿەوە ھﺎوڕێﯽ ﺋەو ﺑﻮوم. ﻟــە 35ﺳــﺎڵﯽ ﻛﺘێﺒێﻜــﻢ ﻟەﺳــەر ژﯾﺎﻧﯽ ﻧﻮوﺳــﯽ ﻛﺎﺗێﻚ ﺑەڵێﻨﺪەرێﻜﯽ ﺑﭽﻮوﻛﯽ ﺑﯿﻨﺎﺳﺎزی ﺑﻮو ،ﺧەوﻧﯽ ﺋەوەﺑﻮو ﻛە دەﯾﮕﻮت ﻣﻠﯿﯚﻧێﻚ ﺳﺎڵﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺑێﺖ ،ﺧﯚم ﻛﺎﻧﺪﯾــﺪ دەﻛــەم ﺑﯚ ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ .ﺋــەوە ھﯿﻮاﯾەﻛە ﻟە دڵﯽ ھەﻣــﻮو ﮔەﻧﺠێــﻚ ھەﯾە، ﻟــە ﭘێﻨﺎو ﭘﺎرەدا ،ﺋــەوە ھەڵەﯾە، ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑــەوەوە ﻧﯿﯿــە ﺋەو ﮔﻮﻧﺠﺎوە ﺑﯚ ﺳەرۆك ﯾﺎن ﻧﺎ .ﮔەﻟﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺋﺎﮔﺎدار دەﻛەﻣەوە ﺋەوە دوژﻣﻨﺘﺎﻧــە ،ﺋەو دەﯾەوێ ھەﻣﻮو ﻣﻮڵــﻚ و ﻣﺎڵﺘﺎن ﺑەرێــﺖ ،دواﺗﺮ رﻗﺘﺎن ﻟێﯽ دەﺑێﺘەوە ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺧﺎوەﻧﯽ ھﯿﭻ ﻧﯿﻦ. ھەرﭼــﯽ ھﯿــﻼری ﻛﻠﯿﻨﺘﯚﻧــە، ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗــﯽ ﺑﺒێﺘــە ﻛﺎﻧﺪﯾــﺪی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــەﻛﺎن ﺑــﯚ ھەڵﺒﮋاردﻧە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛەی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ،2016ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ ﺗەواوی ھەﺑﻮو ﺑﯚ ﺋەو ﻣەﺑەﺳﺘە .ﺋەوە ﻟە ﻣێﮋووی ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎدا رووی ﻧــەداوە، ﻟــە ﻛﯚﻧﮕــﺮەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗەﻛﺎن رووی داوە ،ﯾەﻛــەم ژﻧە ﺑﺘﻮاﻧێﺖ ﻛﯚﻧﮕﺮەﻛــە ﯾــەﻛﻼ ﺑﻜﺎﺗــەوە ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺧــﯚی ﻟە ﭘﺎرﺗێﻜﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾﯿــﺪا. رﻛﺎﺑەرەﻛەی )ﺑێﺮﻧﯽ ﺳﺎﻧﺪەرز( ﻟە ﻛﯚﻧﮕﺮەﻛەدا ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟێ دەﻛﺎت و دەڵێﺖ ،ﭼﺎوت ﻟە ﺷﻜﺴﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ دۆﻧﺎڵﺪ ﺗﺮەﻣﭗ ﺑێﺖ. ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﺷﺪا واﯾﺎن داﻧﺎوە ﺋەو ﻛەﺳــەی ﻟە ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﻧﯚﭬەﻣﺒەر/ ﺗﺸﺮﯾﻨﯽ دووەﻣﯽ 2016دا دەﻧﮕﯽ ﭘێ دەدەن ،ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑەﺷێﻮەﯾەك دەﮔﯚڕێﺖ ،ﺷێﻮەی ﻧەﺑﻮوە. ﺋەﻣــە ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑﻮون ﻛە رﻛﺎﺑەری دەﻛەن ﻟەﺳەر ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ، ﺋەﻣەرﯾﻜﯿﯿــەﻛﺎن ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە ﭘێﺸــﻮازی ﻟە ھﺎﺗﻨﯿــﺎن دەﻛەن ﺑﯚ ﺳەر ﻛﻮرﺳــﯿﯿەﻛەی ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺳﭙﯽ ،ﺑەم ﺑﯚ ﺋێﻤە ﻛە ﺧﻮێﻨەری ﺋەم راﭘﯚرﺗەﯾﻦ ﺑە زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردی، ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﺗﺮ ھەﯾە ﮔﺮﻧﮕە ﺑﯚﻣﺎن، ﻛــە دۆﺳــﯿەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە و
ﭘێﻮەﺳــﺘﯿﯿەﻛﯽ زۆری ھەﯾە ﺑە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ وەك ھێﺰێﻜﯽ ﮔەورەی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ. ﺋﺎﯾﺎ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛەی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻟەﺳەر دۆﺳﯿەی ﻛﻮرد ﭼﯽ دەﺑێﺖ؟ ،ﭼــﯚن ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﻛــﻮرد دەﻛــەن ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1991ەوە وەك ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧــﯽ زﻟﮫێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺟﯿﮫــﺎن ﻣﺎﻣەڵەی ﻛــﺮدووە و ﺑﯚ ﺳــﺎﺗێﻜﯿﺶ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ دوور ﻧەﺧﺴﺘﻮوەﺗەوە .ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿﯽ ھەﯾە، ﭼەﻧﺪان ﺟﺎر ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﭘێﺸﻮازی ﻟە ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛــﺮدووە و وەزﯾــﺮی ﺑەرﮔﺮی و ﺳﻮﭘﺎﺳــﺎﻻر و وەزﯾﺮی دەرەوەی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺳــەرداﻧﯽ ھەوﻟێﺮﯾﺎن ﻛﺮدووە. ﻟە دوای ﺟەﻧﮕــﯽ داﻋﺶ ،ﻛﻮرد
دژی داﻋــﺶ ﻧــﺎو دەﺑﺮێــﺖ و ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎن ﺧﯚﺷــﺤﺎڵﻦ ﺑەوەی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺋەو ﺗﻮاﻧﺎﯾەی ھەﯾە، ﺑەم ﻟەوە زﯾﺎﺗﺮ ھﯿﭻ ﻟێﺪواﻧێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺎن ﺑو ﻧەﻛﺮدووەﺗەوە ﻟەﺑﺎرەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺋﺎﯾﻨﺪەی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن. دﻛﺘــﯚر ﺳــەﻻم ﻋەﺑﺪوﻟﻘــﺎدر، ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی زاﻧﺴﺘە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن، ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎﻧــەوە ﻟەﺑــﺎرەی دەڵێــﺖ ،ھەرﻛﺎم ﻟــە ﻛﺎﻧﺪﯾﺪی ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿەﻛﺎن )دۆﻧﺎڵــﺪ ﺗﺮەﻣﭗ( و ﻛﺎﻧﺪﯾــﺪی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــەﻛﺎن ﻛﻠﯿﻨﺘــﯚن(، )ھﯿــﻼری ھەڵﻮێﺴﺘێﻜﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾﺎن ﻟەﺳەر ﭘﺮﺳــﯽ ﻛــﻮرد ﻧﯿﯿــە ،ﭼﻮﻧﻜە ﭘﺮﺳــﯽ ﻛﻮرد ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯿەﻛﯽ ﺋەوﺗﯚ داﮔﯿــﺮ ﻧــﺎﻛﺎت ﻟە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾﯿــەﻛﺎن .ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ﻟــە ھەڵﻤەﺗــﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧــەﻛﺎن، ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻟەﺳەر ﭼەﻧﺪ دەوڵەﺗێﻚ دەدەﺑڕن وەك رووﺳﯿﺎ و ﭼﯿﻦ و ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ. ﺋەوەﺷــﯽ ﮔــﻮت ،ھەروەھــﺎ ﻟەﺳــەر ﭘﺮﺳــە ﮔﺮﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ وەك ﺗﯿﺮۆرﯾﺰﻣــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧــﯽ ،ﭼەﻛﯽ ﺋەﺗﯚﻣﯽ و وزە ،ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ و ژﯾﻨﮕــە و .ھﺘــﺪ ،ﺋەﻣە ﺟﮕە ﻟە ﭘﺮﺳە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﯿەﻛﺎن .ﻟێﺮەدا ﻛﻮرد ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ ﮔﺮﻧــﮓ ﻧﯿﯿە ﺑەﻻی ﺋەﻣەرﯾﻜﯿﯿەﻛﺎﻧەوە. ”ﺑــەم ﺋەﮔەر ﺑــەراورد ﺑﻜەﯾﻦ دﻛﺘﯚر رێﺒﻮار ﻛەرﯾﻢ:
ھــەر ﺳــەرۆﻛێﻚ دەرﺑﭽێــﺖ ﺑﯚ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ،ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﭘﺎﺑەﻧﺪی دەﺳــﺘﻮور ﻧەﺑێﺖ ،ﯾﺎﺳﺎ و ﻛﯚﻧﮕﺮێﺲ و دادﮔە ھەﯾە ،ﺑﯚﯾە ﻧﺎﭼﺎرە ﭘﺎﺑەﻧﺪ ﺑێﺖ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧــﯽ ﺳــەرﺑﺎزی ﻟەﮔەڵ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎدا ھەﯾە ،ﻛﯚﺗﺎ ﭘێﻮەﻧﺪی رێﻜﻜەوﺗﻨێﻜــﯽ ﺳــەرﺑﺎزی ﻟــە ﻧێــﻮان ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و ﻛﻮردﺳــﺘﺎن واژوو ﻛﺮاوە ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺟەﻧﮕﯽ ﺋﺎزادﻛﺮدﻧەوەی ﻣﻮوﺳــڵ ﻟەﮔەڵ ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەدا ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﺪەن. ﻟە زاری ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎﻧەوە ،ﭼەﻧﺪان ﺟﺎر ﺑﺎﺳﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻛﺮاوە و وەك ﺷــەڕﻛەرێﻜﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ
ﻟە ﻧێــﻮان ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺗﺮەﻣﭗ و ﻛﻠﯿﻨﺘــﯚن ،ﺋــەوە دەﺑﯿﻨﯿــﻦ ﻛــە ﺗﺮەﻣﭗ زﯾﺎﺗﺮ ھەڵﻮێﺴــﺖ و ﮔﻮﺗەی ﻟەﻧﺎﻛﺎوی دەﺑێﺖ و ﻛەﻣﺘﺮ ﺧﯚی واﺑەﺳــﺘەی داﻣەزراوەﻛﺎن دەﻛﺎت و ﻛەﻣﺘﺮﯾــﺶ دەﺗﻮاﻧﺮێﺖ ﭘێﺸﺒﯿﻨﯽ ﺑﻜﺮێ ،ﺑەم ﻛﻠﯿﻨﺘﯚن ھەڵﻮێﺴــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺗــﺎ رادەﯾــەك دەﺗﻮاﻧﺮێﺖ ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ ﺑﻜﺮێﺖ و زﯾﺎﺗﺮ ﺧﯚی واﺑەﺳــﺘﯽ داﻣەزراوە دەﻛﺎت .ﺑە ﻛﻮرﺗﯽ ،ﻟەواﻧەﯾە ﺋەﮔەر
ﺗﺮەﻣﭗ ﺑﺒێﺘە ﺳەرۆﻛﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ، زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾــﯽ ﻛﻮرد ﺑێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﻛەﻣﺘﺮ واﺑەﺳــﺘەی داﻣەزراوەﻛﺎﻧــﯽ دەوڵەﺗە ﻛە ﻟە ڕاﺑﺮدوودا زۆر ﻟــە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﻛﻮرد ﻛﺎرﯾﺎن ﻧەﻛــﺮدووە ،ﺑەم ﺋەﻣەش دەﻛەوێﺘە ﺳــەر ﺋەوەی ﻛﻮرد ﭼەﻧــﺪ ﺑﺘﻮاﻧێــﺖ دەﻧﮕﯽ ﺧﯚﯾﯽ ﭘێ ﺑﮕەﯾەﻧێــﺖ .ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ راﺳــﺘە وﺗێﻜــﯽ داﻣەزراوەﯾﯿﯿە ،ﺑەم ﺳــەرۆﻛﯽ وت ﺋﺎزادﯾﯿەﻛﯽ ﺑەرﭼﺎوی ھەﯾە
دۆﻧﺎڵــﺪ ﺗﺮەﻣــﭗ ﺑە ﻛەﺳــێﻜﯽ واﻗﯿﻌﯽ دەﺑﯿﻨﺮێﺖ ،ﺋەﮔەری ﺋەوە ھەﯾــە ﺟەﻧﮕﯽ ﮔەورە دروﺳــﺖ ﺑﻜﺎت ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛــەدا ،ﺋﺎﯾﺎ وەك ﺟەﻧﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﭘێﺸــﺘﺮی ﻋێﺮاق ﻛﻮرد ﺳــﻮودﻣەﻧﺪ دەﺑێﺖ ﺗێﯿﺪا؟ ﻟەوﺑﺎرەﯾــەوە د .رێﺒﻮار ﻛەرﯾﻢ ﺑﯚ ”وﺷە“ دەڵێﺖ :ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑە دوای ﺋﺎراﻣﯿــﺪا دەﮔەڕێﺖ و ﺑە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺋەوەﯾە ﺋﺎراﻣﯽ ﻟە ﺟﯿﮫﺎﻧﺪا دروﺳﺖ ﺑﺒێﺖ ،ﺑەم ﺋــەوە ھەڵەﯾە ﻛﻮرد ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﺋــەوە ﺑﻜﺎت ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ
دﻛﺘﯚر ﺳەﻻم ﻋەﺑﺪوﻟﻘﺎدر:
)دۆﻧﺎڵﺪ ﺗﺮەﻣﭗ( و )ھﯿﻼری ﻛﻠﯿﻨﺘﯚن(، ھەڵﻮێﺴــﺘێﻜﯽ ﺋﺎﺷــﻜﺮاﯾﺎن ﻟەﺳەر ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻮرد ﻧﯿﯿە ،ﭼﻮﻧﻜە ﭘﺮﺳﯽ ﻛﻮرد ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯿەﻛــﯽ ﺋەوﺗﯚ داﮔﯿــﺮ ﻧﺎﻛﺎت ﻟە ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾﯿەﻛﺎن ﻟە ﺑڕﯾﺎردان و ﻓﺸــﺎر ﺧﺴﺘﻨەﺳەر داﻣەزراوەﻛﺎﻧــﯽ دەوڵــەت ﻛــە ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﯽ ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻜەن“. دﻛﺘﯚر ﺳــەﻻم ﺑﯚ ”وﺷــە“ وای ﮔﻮت. ﻻی ﺧﯚﯾــەوە دﻛﺘــﯚر رێﺒــﻮار ﻛەرﯾــﻢ ﭘﺴــﭙﯚڕی ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﺴــﺘە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﺑــە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﺳــﺎﻧﯽ 1991و 2003ﺑڕﯾــﺎری ﻟێﺪاﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ھﯿﭻ ﻛﺎﺗێــﻚ ﺗەﻧﯿﺎ ﻟەﺑەر ﺧﺎﺗﺮی ﻛﻮرد ﻧەﺑــﻮوە ،ﻟەﺑەرﺋەوە ﮔﺮەﻧﺘﯽ ﻧﯿﯿە ﺑﯚ ﺳﻮودﻣەﻧﺪﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟــە ﺋەﮔــەری دەرﭼﻮوﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﺪا ،ﻣێﮋووی ﺋەوەﺷﯽ ﭘﯿﺸﺎن داوە ﻟەﮔەڵ ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿەﻛﺎن و ﻛﻮرد ﺳــﻮودﻣەﻧﺪ ﺑﻮوە ،ﺑەم ﻧﺎزاﻧﯿﻦ ﭼﯽ دەﺑێﺖ ﻟە داھﺎﺗﻮودا. ھەروەھﺎ ﮔﻮﺗﯽ ،ھەر ﺳــەرۆﻛێﻚ دەرﺑﭽێﺖ ﺑــﯚ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ،ﻧﺎﺗﻮاﻧێــﺖ ﭘﺎﺑەﻧﺪی دەﺳــﺘﻮور ﻧەﺑێــﺖ ،ﯾﺎﺳــﺎ و ﻛﯚﻧﮕﺮێﺲ و دادﮔــە ھەﯾە ،ﺑﯚﯾە ﻧﺎﭼــﺎرە ﭘﺎﺑەﻧــﺪ ﺑێــﺖ ،ﺋەوەی ﻟــە ھەڵﻤەﺗــﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎن دەﮔﻮﺗﺮێﺖ ﻟــە واﻗﯿﻌﺪا ﺟێﺒەﺟێ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺷﺘێﻚ ﻧﯿﯿە ﺑەﻧﺎوی ﭘﺎﺑەﻧﺪ ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎ ﻟــە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎدا، ﺑە دۆﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺳــەرۆﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ،ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑــە ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿــﯽ ﻣﺎﻣەڵەﻛﺮدن ﻟەﮔەڵ داﻣەزراوەﻛﺎﻧــەوە ھەﯾە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﻛەﺳەﻛﺎن.
دۆخ ﺑﺨﻮڵﻘێﻨێــﺖ و دواﺗﺮ ﻛﻮرد ﺧــﯚی ﺑﮕﻮﻧﺠێﻨێــﺖ ،ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﻛێ ﺑﺎﺷە ﯾﺎن ﺧﺮاﭘە ،ﺋەوە ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ ﭘێﺸﻮەﺧﺘﺎﻧەﯾە. دواﺗﺮ د .رێﺒﻮار ﭘێﺸــﻨﯿﺎز دەﺧﺎﺗە ﺑەردەم ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و دەڵێــﺖ ،ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ رێﮕــە ﺑﯚ ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻟەﮔــەڵ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ، ﻟە رێﮕــەی داﻣەزراوەﻛﺎﻧﯿەﺗﯽ، ﭘﯿﺸــﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺣﻜﻮﻣڕاﻧﯿﯿەﻛــﯽ ﻧﺎوﺧــﯚی ﺟــﻮان و ﻟــە رێﮕەی داﻣەزراوەﻛﺎﻧــەوە ،ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ رێﮕە ﺋەوەﯾــە ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﻛﻮرد ﺑﻜەﻧە ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ ﮔــەورە ﻟە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ، ﭼﻮﻧﻜە ھێﺸﺘﺎ ﺋەو ژﻣﺎرە ﮔەورەﯾە ﻧﯿﻦ. ﻟــە ﻛﯚﺗــﺎدا ﺋەوەﻣﺎن ﺑــﯚ روون دەﺑێﺘەوە ﻛــﻮرد ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧێﻜﯽ ﮔــەورە و ﮔﺮﻧﮕــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻧﯿﯿە ،ﺑﯚﯾە زۆر ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺑﺎﻧﮕەﺷــەﻛﺎﻧﺪا ﮔﺮﻧﮕــﯽ ﺑە ﻧﺎوی ﻛﻮرد ﻧﺎدرێــﺖ وەك ﻗەوارەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ،ﺑــەم وەك دۆﻧﺎڵــﺪ ﺗﺮەﻣــﭗ دەڵێﺖ” ،ﺷــەڕﻛەری ﺑﺎﺷﻦ و ﺋﺎزان ،دەﻛﺮێﺖ ﻟە ﺷەڕی ﺗﯿــﺮۆردا ﺑەﻛﺎرﯾــﺎن ﺑﮫێﻨﯿــﻦ“. ﺑەﺷــﯽ دووەﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳەﺗﻜﺮدن ﻟەﮔــەڵ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ،ﮔﺮﻧﮕﯿﺪاﻧە ﺑــە ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت و ﺋﺎﺑــﻮوری و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە رێﮕــەی داﻣەزراوەﻛﺎﻧەوە ،ﺗﺎ وەك ھﺎوﭘەﯾﻤﺎن ﺳﻮود ﺑﺒﯿﻨﯿﻦ ﻟە ھێﺰێﻜﯽ ﮔەورەی ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ.
ڕۆژی ھەﺷــﺘﯽ ﻧﯚﭬەﻣﺒەری داھﺎﺗﻮو ،ڕۆژێﻜﯽ ﺗﺮە ﺑﯚ ﺋەوەی ﻣێﮋووی وﯾﻼﯾەﺗــە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ ،ﻧﺎوێﻜﯽ ﺗﺮ ﺗﯚﻣــﺎر ﺑﻜﺎت وەك ﺳــەرۆﻛﯽ وت ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ھﯿﻼری ﻛﻠﯿﻨﺘــﯚن ﻛﺎﻧﺪﯾﺪی ﯾەﻛەﻣﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗەﻛﺎﻧە و دۆﻧﺎڵﺪ ﺗڕاﻣﭗ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪی ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿەﻛﺎن ،ھەردووﻛﯿﺎن ﺑەﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛﯽ ﻛەﻣەوە ﻟە ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺳﭙﯽ دوورن. ھﯿﭻ ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ ﺗﯿﺎدا ﻧﯿﯿە ﺋێﺴﺘە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺣﺎﻛﻤﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ دﻧﯿﺎﯾە ،ﺋەوەی ﻟە دﻧﯿﺎ دەﮔﻮزەرێﺖ ﺑە ﺑﺎش و ﺧﺮاپ ،ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎری ﯾەﻛەﻣە ﺗﯿﺎﯾﺪا ،ﺑﯚﯾە ﮔﺮﻧﮕە ﺑﺰاﻧﺮێﺖ دوای ھەﺷــﺖ ﺳﺎڵﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ، ﻛێ دەﺑێﺘە ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ دەرەوە و ﻧﺎوەوە ﺑەرەو ﻛﻮێ ﮔﻮزەر دەﻛﺎت؟ ﭼﻮﻧﻜە ﺋێﺴﺘە ﻗەدەری دﻧﯿﺎ ﭘێﻮەﺳﺘە ﺑە ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ. ھەرﭼەﻧﺪە ﻛﻠﯿﻨﺘﯚن وەك ﻛﺎﻧﺪﯾﺪێﻜﯽ ﺑەھێﺰ دەرﺑﻜەوێﺖ ﺑﯚ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ،ﺑەم ﻧﺎﺑێﺖ ﺋەوە ﻟەﯾﺎد ﺑﻜەﯾﻦ ﻛە ھﯿﻼری ﻟــەو ﻣﺎوەﯾەی وەزﯾــﺮی دەرەوەی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑــﻮو ،ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ دەرەوەی وﺗەﻛەی ﺑەﺷــێﻮەﯾەك داﺑڕێﮋێﺖ ﺳﻮودی ﺑﯚ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و دﻧﯿﺎ ھەﺑێﺖ ،ڕاﺳــﺘە ﺗڕاﻣﭗ ﺋەﻣە ﯾەﻛەم ﺟﺎرﯾەﺗﯽ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ ﺑﻜﺮێﺖ ﺑﯚ ﭘﯚﺳﺘێﻜﯽ وا ﻣەزن ﻛە ڕاﺑەراﯾەﺗﯽ دﻧﯿﺎ ﺑﻜﺎت ﺑەو ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿە ﺟﯿﺎوازەی ھەﯾەﺗﯽ ،ﺑەم دوور ﻟە ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛەی ،ﺳﯿﺎﺳەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺗڕاﻣﭗ ﺳﻮودﺑەﺧﺸﺘﺮن ﻟەوەی ھﯿﻼری. ھەرﭼەﻧــﺪە ھەردوو ﻛﺎﻧﺪﯾــﺪ ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە دەﻧﮕﯽ ھەﻣــﻮو ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻛﯚﻧﮕﺮەی دﯾﻤﻮﻛﺮات و ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن ﻣﺴــﯚﮔەر ﺑﻜەن ،ﺑەم ﺑە واﻗﯿﻌﯽ زۆرﯾﻨە ،ھەردوو ﺳﯿﺎﺳــەﺗﻮان ھﯿﻼری و ﺗڕاﻣﭗ ،ﻛﺎﻧﺪﯾﺪی ﯾەﻛەﻣــﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﻦ .ﻟە ﺑەرەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــەﻛﺎن ﻛﻠﯿﻨﺘﯚن ﻛﺎﻧﺪﯾﺪە ﺑﯚ ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ و ﺳــﯿﻨﺎﺗﯚر ﺗﯿﻢ ﻛەﯾﻦ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪە ﺑﯚ ﺟێﮕﺮی ﺳــەرۆك ،ﻛەﭼﯽ ﻟە ﺑەرەی ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿــەﻛﺎن دۆﻧﺎڵﺪ ﺗڕاﻣــﭗ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪە ﺑﯚ ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ و ﻣﺎﯾﻚ ﭘێﻨﺲ ﺣﺎﻛﻤﯽ وﯾﻼﯾەﺗﯽ ﺋﯿﻨﺪﯾﺎﻧﺎ ﻛﺎﻧﺪﯾﺪە ﺑﯚ ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆك ،ھەر ﻟە دروﺷﻤەﻛﺎﻧﯿﺎﻧەوە ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە ﻛە ﻟە ﺋێﺴــﺘەوە ڕﻛﺎﺑەرﯾﯿەﻛﯽ ﺳەﺧﺖ دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻟە ﻧێﻮان ﺋەم دوو ﺟەﻣﺴەرە ﺳەرەﻛﯿﯿەی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻛە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯽ زۆری دەﺑێﺖ ﻟەﺳەر ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳەت و ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎن ﻟە دﻧﯿﺎدا. ﺗڕاﻣﭗ ﻟە ژێﺮ دروﺷــﻤﯽ ”دووﺑﺎرە ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧەوەی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ“ ،ﻛﺎر ﺑﯚ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﭘﯚﺳﺘﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ دەﻛﺎت ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ھﯿﻼری دروﺷﻤﯽ ”ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ھەردەم ﺑەھێﺰ ﺑﻮوە“ ،ﺑەﻛﺎر دێﻨێﺖ ﺑەراﻣﺒەر ڕﻛﺎﺑەرەﻛەی. ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ زﯾﺎﺗﺮ ﭘەرە ﺑە ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﻧﺎوەوەی ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ دەدەن ﺑە ﺟﯚرێﻚ ھــەوڵ دەدەن ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻟە ﻧﺎوەوە ﺑەھێﺰ ﺑێــﺖ وەك ﻟە دەرەوە ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەوان ﺑﺎوەڕﯾــﺎن واﯾە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻟە ﻧﺎوﺧﯚ ﺑەھێﺰ ﺑێﺖ ،ھەﻣﻮو دﻧﯿﺎ ﺑەھێﺰ دەﺑێﺖ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿەﻛﺎن ھەوڵﯽ ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧــﯽ ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ دەرەوە دەدەن و ﻛێﺸــەﻛﺎن ﻟە دەرەوەی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﭼﺎرەﺳــەر دەﻛەن ،ﺑــە ﺟﯚرێﻚ ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿــەﻛﺎن ﭘێﯿﺎن واﯾە ﺑەھێﺰﺑﻮوﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻟە دەەرەوە ،وﺗەﻛەﯾﺎن ﺑەھێﺰﺗﺮ دەﻛﺎت و زﯾﺎﺗﺮ دەﯾﭙﺎرێﺰێﺖ ﻟە ﻛێﺸەﻛﺎن. دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗەﻛﺎن ﺑﯚ ﮔەﯾﺸــﺘﻦ ﺑە ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ،دووﭘﺎت ﻟەﺳــەر ڕێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ دەﻛەن ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ دەرەوە وەك ﺋەوەی ﺋﯚﺑﺎﻣــﺎ ﻟەﮔەڵ ﺋێﺮان ﻛﺮدی ،ﻛەﭼﯽ ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿــەﻛﺎن ھەرﮔﯿﺰ ڕێﮕە ﺑەو ﻛﺎرە ﻧﺎدەن و ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــەﻛﺎن ،ﻧەﯾﺎراﻧﯿﺎن ﺑەﺷێﻮەﯾەك ﻻواز دەﻛەن ،ﺗﻮاﻧﺎی ﺋەوەﯾﺎن ﻧەﺑێﺖ ﺑەراﻣﺒەر ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ڕاﺑﻮەﺳــﺘﻦ و ھێﺰی ڕێﻜﻜەوﺗﻨﯿﺎن ﺑﯚ ﻧﺎڕەﺧﺴــێﻨﻦ .دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗەﻛﺎن ھەردەم ﺑەدوای ﭘەﯾﺪاﻛﺮدﻧﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎن دەﮔەڕێــﻦ ،ﺋەﻣەش ﻻی ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺧﺎڵﯽ ﻻوازە ،ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿــەﻛﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﺑــﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ھێﺰ ﺑەﻛﺎر دێﻨــﻦ وەك ﺋەوەی ﻟە ﻋێﺮاق ﻛﺮدﯾﺎن ،ﺋەﮔەر ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2003دا دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗەﻛﺎن ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾﺎن ﺑﻜﺮداﯾە ،ھەرﮔﯿﺰ ھێﺰﯾﺎن ﺑەراﻣﺒەر ﺳەدام ﺑەﻛﺎر ﻧەدەھێﻨﺎ ،دوور ﻣەﺑﯿﻨﻦ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘەش ﺣﺰﺑﯽ ﺑەﻋﺲ ﺣﻮﻛﻤﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ ﺑﻜﺮداﯾە ،ﺑەم ﺑﯚﺷــﯽ ﻛﻮڕ ﻛە ھەﺷﺖ ﺳــﺎڵ ﻟەﺳەر ﻟﯿﺴﺘﯽ ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎی ﻛﺮد ،ﺑڕﯾﺎری ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ھێﺰی دا ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﭬﯿﺘﯚی ڕووﺳــﯿﺎ و ﭼﯿﻦ ﻟە ﻧەﺗەوە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن .داﻋﺶ ﯾەﻛێﻜﯽ ﺗﺮە ﻟە ﺧﺎڵە ﻻوازەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗەﻛﺎن ،ﺑەﺷێﻮەﯾەك ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﻻوازی ﺋێﺴــﺘەی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ڕێﮕەی ﺑﯚ داﻋﺶ ﺧﯚش ﻛﺮد ﻛە ﺧﯚی ﻟەﻧــﺎو ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯿﯿەﻛﯽ ﻓﺮاوان و ھێﺰێﻜــﯽ ﻛﺎرﯾﮕەر ﺑﺒﯿﻨێﺘەوە ﻛە ﺋەﻣەش ﻻی ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﻗﺒــﻮوڵ ﻧﯿﯿە و ڕێﮕﺎ ﺑەھﯿﭻ ﮔﺮووﭘێﻜﯽ ﺗﯿﺮۆرﺳﺘﯽ ﻧﺎدەن ﺧﯚی ﻟە ﺳﻨﻮورێﻜﯽ ﮔەورەدا ﺑﺒﯿﻨێﺘەوە! ڕێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﺋەﺗﯚﻣﯽ ﺋێﺮان ،ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺗﻮوﺷﯽ ﻛێﺸە ﻛﺮد ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﺋﯿﺴــڕاﺋﯿﻞ ،ﺋەﻣەش وا دەﻛﺎت ﺋﯿﺴــڕاﺋﯿﻞ ﺑﯚ ھەڵﻮەﺷﺎﻧﺪﻧەوەی ﺋەو ڕێﻜﻜەوﺗﻨە ،ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟە ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺑﻜﺎت ،ﭼﻮﻧﻜە ھﯿﻼری ﻧﯿﺎزی ﺋەوەی ﻧﯿﯿە ڕێﻜﻜەوﺗﻨەﻛە ھەڵﺒﻮەﺷێﻨێﺘەوە ،ﺑەڵﻜﻮ ﺑﺎوەڕی ﺑەوە ھەﯾە ڕێﻜﻜەوﺗﻨﻨەﻛە ﺑﺮەو ﭘێ ﺑﺪات و ﺑەرەوﭘێﺸــﯽ ﺑﺒﺎت ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺗڕاﻣﭗ ﺑە ﺋﺎﺷــﻜﺮا دژی ﺋەوەﯾە ﻟەﮔەڵ ﺋێﺮان ﺑەردەوام ﺑێــﺖ ﻟە ڕێﻜﻜەوﺗﻦ، ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو ﺑــﺎوەڕی ﺑەوەﯾە ﺗﺎران ﻧﺎﺑێﺖ ﺋﺎوا ﺑەھێــﺰ ﺑﻜﺮێﺖ ﻛە دواﺗﺮ ﺑﺘﻮاﻧێﺖ ھﺎوﺳەﻧﮕﯽ ھێﺰ ﺑﮕﯚڕێﺖ ﻟە دژی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ .ﺋەوەی ﻻی ﺋێﻤە ﮔﺮﻧﮕە ﺋەوەﯾە ،ﺋﺎﯾﺎ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺳەرۆﻛﯽ داھﺎﺗﻮوی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﭼﯽ دەﺑێﺖ؟ ﺋﺎﯾﺎ ھەﻣﺎن ﺋەو ﺳﯿﺎﺳەﺗە دەﺑێﺖ ﻛە ﺋێﺴﺘە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﭘێڕەوی دەﻛﺎت؟ ﯾﺎﺧﯚ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯽ ﺑەﺳــەردا دێﺖ؟ وەﻣﯽ ﺋەوەﻣﺎن دوای ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵێﻜﯽ ﺗﺮ دەﺳــﺖ دەﻛەوێــﺖ ،ﺑەم ﺋەوەی ﮔﺮﻧﮕە ﺑﺰاﻧﺮێﺖ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗەﻛﺎن ﺑە ﮔﺸﺘﯽ و ﺋﯚﺑﺎﻣﺎ ﺑە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﺎڕووﻧە ،ﺑەم ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺑﺎوەڕﻣﺎن ﺑەوە ھەﺑێﺖ ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿەﻛﺎن و ﺗڕاﻣﭗ زﯾﺎﺗﺮ ﻛﺎر ﻟەﺳەر ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛەن ،ﺑﯚﯾە دەڵێﻢ ﺑەداﺧەوە ھەرﭼەﻧﺪە ﺳەرﺷێﺘﯿﺶ ﺑێﺖ ،ﺗڕاﻣﭙﻤﺎن ﺧﯚش دەوێﺖ.
ﺗﺎﯾﺒەت
ﺷﺎﻧﺪی ﮐﯚﻧﺴﻮڵﺨﺎﻧەی ﺋێﺮان ﻟە ﺳەﻧﺪﯾﮑﺎی رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﺨﺎﻧەی ﺋێﺮان ﻟە ﻣﺎوەی دوو ھەﻓﺘــەی راﺑﺮدوو ،ھەﻣﻮو ھەوڵەﻛﺎﻧﯽ ﺧﺴﺘﻮوەﺗە ﮔەڕ ﺑﯚ ﺋەوەی رێﮕە ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﮕﺮێﺖ ﻟە رووﻣﺎڵﻜﺮدﻧــﯽ رووداوەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑەﺷێﻮەی ﺋﺎﺷــﻜﺮا و ﺷﺎراوە ﺳــەرداﻧﯽ ﭼەﻧﺪﯾﻦ داودەزﮔەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪار ﺑە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮدووە ،ﻟەو ﺳــەرداﻧﺎﻧەی ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ داون ،ﺟێﮕــﺮی ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﯽ ﺋێﺮان ﺧﯚی راﺳــﺘەوﺧﯚ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺷــﺎﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮدووە و ﺑەرﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﺳەﻧﺪﯾﻜﺎی رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ،ﺋەوان داوای ژﻣــﺎرەی ﻣﯿﺪﯾﺎ و ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎراﻧﯿﺎن ﻟە ﺋێﻤە ﻛــﺮدووە و دەﯾﺎﻧەوێ ﺑە دڵﺨﻮازی ﺋەوان رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن رووﻣﺎڵ ﺑﻜﺮێﻦ. ﻣــﺎوەی دوو ﺳــﺎڵە ،ﻟەﮔــەڵ ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﻛﺮدﻧــەوەی داﻣەزراوەی ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ ﺑەرﻓﺮاوان ﻟــە ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘــﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺋــەو ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﺎﻧــە ﮔﺮﻧﮕﯿﯿەﻛــﯽ زۆر دەدەن ﺑــە رووﻣﺎڵﻜﺮدﻧــﯽ رووداوەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، رۆژھەﺗــﯽ ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن ﺑەﺷێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺎن ﺑــە ”ھەواڵەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەت“ی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺮدووەﺗــەوە و ﺋەوەﯾﺶ ﺑﻮوەﺗە ھﯚی ﻧﯿﮕەراﻧﯿﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋێــﺮان و ھەﻣــﻮو ھەوڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺧﺴﺘﻮوەﺗە ﮔەڕ ﺑﯚ ﺋەوەی ﭼﯿﺘﺮ ﺋەو ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﺎﻧە ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑە ﻛﻮرد ﻟە رۆژھەت ﻧەدەن. ﻟــە ﺑەدواداﭼﻮوﻧێﻜﺪا ”وﺷــە“ زاﻧﯿﻮﯾەﺗــﯽ ،ﻟــە دوو ھەﻓﺘەی راﺑــﺮدوودا ﺷﺎﻧـــــــــﺪێﻜﯽ ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﺨﺎﻧەی ﻛــــــﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ﻟە ھەوﻟێﺮ ﺑە ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺳﯿﺎﻣەك ﺑﻮرھﺎﻧﯽ، ﺟێﮕﺮی ﺳەرﻛﻮﻧﺴﻮڵﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺋێﺮان ﻟــە ھەوﻟێﺮ ،ﺳــەرداﻧﯽ وەزارەﺗﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯿﺎن ﻛﺮدووە و داواﯾﺎن ﻟێ ﻛــﺮدوون ھەﻣﻮو دەﺳــەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺨەﻧە ﮔەڕ ﺑﯚ وەﺳــﺘﺎﻧﺪﻧﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ھەرێــﻢ ﻟــە رووﻣﺎڵﻜﺮدﻧــﯽ رووداوەﻛﺎﻧــﯽ رۆژھەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن.
ﺳــەرﭼﺎوەﯾەك ﻟــە وەزارەﺗــﯽ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی ﻛــە ﻧــﺎوی ﻻی ”وﺷــە“ ﭘﺎرێﺰراوە ،ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ،ﺷــﺎﻧﺪەﻛەی ﺋێﺮان ﺑە ﺋێﻤەﯾﺎن راﮔەﯾﺎﻧﺪ ،دەﺑێ ھەﻣﻮو دەﺳــەﺗﯽ ﺧﯚﺗﺎن ﺑﺨەﻧە ﮔەڕ ﺑﯚ وەﺳــﺘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋەو ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﺎﻧە ﻟە رووﻣﺎڵﻜﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەی ﻛﻮرد ﻟە ﺋێﺮان. زﯾﺎﺗﺮ رووﻧــﯽ دەﻛﺎﺗەوە” ،ﺋێﻤە ﻟە وەﻣــﺪا ﭘێﻤــﺎن ﮔﻮﺗﻦ ﻛە ﺋــەوە ﻟە دەﺳــەﺗﯽ وەزارەﺗﯽ رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﺪا ﻧﯿﯿــە و ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋــﺎزادە ﻟەوەی ﺑە چ ﺷێﻮەﯾەك رووﻣﺎڵﯽ رووداوەﻛﺎن ﺑﻜﺎت ،ﺋەوان ﺑەﭘێﯽ ﯾﺎﺳﺎ ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺳەﻧﺪﯾﻜﺎی رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﭘﺎرێــﺰراوە و ﺋێﻤە ﻟەوﺑﺎرەﯾــەوە ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿــﻦ ھﯿــﭻ دەﺳــﺘﻮەرداﻧێﻚ ﻟە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ﺑﻜەﯾﻦ“. ”وﺷــە“ زاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﺋــەوان ﺑە دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی ﻧﺎوی ﭼەﻧﺪ رۆژﻧﺎﻣە و ﻣﯿﺪﯾﺎﯾەﻛﯿــﺎن ھێﻨــﺎوە ﻛــە زۆرﺑەﯾﺎن ﺑﺎرەﮔەی ﺳەرەﻛﯿﯿﺎن ﻟــە ھەوﻟێــﺮە ،ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺟﺎر ﺑەرﭘﺮﺳە ﺑﺎﻛﺎﻧﯽ رژێﻤــﯽ ﺋێﺮان ﺑــە دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی ﻧﺎوی ﺋەو ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﺎﻧەﯾﺎن ھێﻨﺎوە ﻛە ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ رۆژھەت رووﻣﺎڵ دەﻛــەن .ھﺎوﻛﺎت ﻧﺎزم
دەﺑــﺎغ ،ﻧﻮێﻨــەری ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﻟە ﺗﺎران ﺑە ﺋﺎﺷــﻜﺮا رای ﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان داوای ﻟــە ﺋێﻤە ﻛﺮدووە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺗﯚﭘﺒﺎراﻧﯽ ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺳەر ﺳﻨﻮور ﺑﻮەﺳــﺘێﻨﻦ ،دەﺑێ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێﺮ دەﺳــﺖ ﻟە رووﻣﺎڵﻜﺮدﻧﯽ ﺟﻮوڵەی ﻛﻮرد ﻟە رۆژھەت ھەڵﺒﮕﺮن. دوای ﺋــەوەی ھەوڵەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮﻧﺴﻮڵﺨﺎﻧەی ﺋێﺮان ﻟە وەزارەﺗﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﺷﻜﺴــﺘﯽ ھێﻨﺎ ،رۆژی ﯾەﻛﺸەم ﯾەﻛﯽ ﺋﺎب ،ﺳــﯿﺎﻣەك ﺑﻮرھﺎﻧﯽ ﻛە ﻣــﺎوەی دوو ﻣﺎﻧﮕــە ﻛﺮاوە ﺑە ﺟێﮕﺮی ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ ھەوﻟێــﺮ ،ﺷــﺎﻧﺪەﻛەی ﺋﺎﻣﺎدە ﻛﺮد و ﺳــەرداﻧﯽ ﺳــەﻧﺪﯾﻜﺎی رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻛﺮد. ﻟە ﺳەرداﻧەﻛەﯾﺪا ﺑﯚ ﺳەﻧﺪﯾﻜﺎی رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﺑﻮرھﺎﻧﯽ ﺑﺎﺳــﯽ ﻟــەوە ﻛﺮدووە ﻛــە ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿــﯽ رووﻣﺎڵﻜﺮدﻧﯽ رووداوەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــەﻻی ﺋەواﻧەوە ﺑﺎﺑەﺗێﻜﯽ ھەﺳــﺘﯿﺎرە ،داوای ﻟە ﺳەﻧﺪﯾﻜﺎ ﻛﺮدﺑﻮو ﺑەو ﺷێﻮەﯾەی ﺧﯚﯾــﺎن دەﯾﺎﻧــەوێ ،رووﻣﺎڵﯽ ﺟﻮوڵەی ﻛﻮرد ﻟە ﺋێﺮان ﺑﻜﺮێﺖ. ﺋــﺎزاد ﺣەﻣەدەﻣﯿــﻦ ،ﻧەﻗﯿﺒﯽ رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ﻟێﺪواﻧێﻜﺪا ﺑﯚ ”وﺷــە“ رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ” :ﺋەوان داواﯾﺎن ﻛﺮد ﺑﺰاﻧﻦ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼەﻧﺪ ﮔﯚﭬﺎر و رۆژﻧﺎﻣە ھەﯾە و دەﯾﺎﻧﻮﯾﺴــﺖ ﺑﺰاﻧﻦ ﺳەﻧﺪﯾﻜﺎ ﺑە چ ﯾﺎﺳﺎﯾەك رێﻚ ﺧﺮاوە و ﯾﺎﺳــﺎی رۆژﻧﺎﻣەﮔەری ﭼﯚﻧــە؟ ﺋێﻤەﯾﺶ ﯾﺎﺳــﺎﻛﺎﻧﻤﺎن ﺧﺴﺘە ﺑەردەﺳﺘﯿﺎن“. ﺋێــﺮان ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن وەك ﯾەﻛەﯾەﻛــﯽ ﺋﯿــﺪاری ﺳــەﯾﺮ ﻧــﺎﻛﺎت و ﻟە ھــەردوو ﭘﺎرێﺰﮔــەی ھەوﻟێﺮ و ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﺨﺎﻧەی
ﻛﺮدووەﺗەوە ،ﺋەو ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻛﺎراﻧەی ﻟــە رێﮕــەی ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﺨﺎﻧەی ﺳــەرداﻧﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯿﯿەوە ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ دەﻛەن ،ﺋەو ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﺨﺎﻧەﯾە ھەﻣﺎھەﻧﮕــﯽ ﻧــﺎﻛﺎت ﻟەﮔەڵ ﻟﻘﯽ ﺳــەرەﻛﯽ ﺳــەﻧﺪﯾﻜﺎی رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﺎن و وەك ﻧەﻗﯿﺒﯽ ﺳــەﻧﺪﯾﻜﺎﻛەﯾﺶ ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘــێ دەدات” :ﺑەھﯚی ﺋــەوەی ﺋێﺮان دوو ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﯽ ﻟــە ھەوﻟێﺮ و ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ھەﯾە، داواﻣﺎن ﻟێ ﻛﺮدن ﻟەﻣەودوا ھەر ﺳــەرداﻧێﻜﯽ رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚ ﺋێــﺮان ھەﺑێﺖ ﻟەﮔەڵ ﻟﻘﯽ ﺳەرەﻛﯽ ﺳەﻧﺪﯾﻜﺎی رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﺎن ھەﻣﺎھەﻧــﮓ ﺑﻜﺮێﺖ“. ﺑەﭘێﯽ ﺑەدواداﭼﻮوﻧﯽ ”وﺷــە“، ﺷﺎﻧﺪەﻛەی ﻛﻮﻧﺴﻮڵﺨﺎﻧەی ﺋێﺮان داواﯾﺎن ﻟە ﺳەﻧﺪﯾﻜﺎ ﻛﺮدووە ﺋەو
ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﭼﯚن ﺑﺎﺳﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ﺑﻜﺎت، رەﻧﮕــە ھەﻣﺎھەﻧﮕﯿﯿەﻛەﯾــﺎن ﺑﯚ ﺋــەوە ﺑﻮێﺖ ﻛــە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن وێﻨﺎﯾەﻛﯽ ﺑﺎﺷﯿﺎن ھەﺑێ ﻟەﺳەر ﺋێﺮان ،ﺑﯚﯾە ﺑەﻻﯾﺎﻧەوە زۆر ﮔﺮﻧﮓ ﺑﻮو ﻛە ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑە چ ﺷــێﻮەﯾەك ﺑﺎﺳــﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ﺑﻜﺎت“. رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺑــە ﻓەرﻣﯽ ﺳــەرداﻧﯽ ﺋێﺮان ﺑﻜەن ،ﺑەﭘێــﯽ رێﻨﻤﺎﯾﯿﯽ وەزارەﺗﯽ ﺋﯿﺘﻋﺎﺗﯽ ﺋێﺮان ،ھﯿﭻ رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳێﻜﯽ ﻛﻮرد ﺑﯚی ﻧﯿﯿە ﻟە ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە ﭘێ ﺑﻨێﺘە ﺧﺎﻛﯽ ﺋێﺮاﻧەوە ،ﺳەرﺑﺎری ﺋەﻣەﯾﺶ ﺳەرﺟەم ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻓەرﻣﯽ و ﺳــێﺒەرەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ،ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋــەو ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﺎﻧــەی وەك ”ﻛﻮرد ﭘﺮێــﺲ“ و ”دﯾــﺎر و ﻧﺎدﯾــﺎر“ و ”ﺑﯚڵﺘەن ﻧﯿﻮز“ و ..ﻛە ﺑە ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﺑــﯚ دژاﯾەﺗﯿﻜﺮدﻧــﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن داﻣەزراون ،ﺑە ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺋﺎزاداﻧە ﭘەﯾﺎﻣﻨێﺮﯾﺎن ھەﯾە. ﺳــەﻧﺪﯾﻜﺎی ﻧەﻗﯿﺒــﯽ رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺋەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿە ﺑە ﺗەواوەﺗﯽ ﭘﺸﺘڕاﺳﺖ دەﻛﺎﺗــەوە و ﺋﺎﻣــﺎژە دەدات: ”ﺑــە ﻓەرﻣﯽ ﻟەﻻﯾــەن ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەوە وەك رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوس ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸــﺖ ﻛﺮام ،ﺑــەم ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﻟەﺳــەر ﭘﺎﺳــﭙﯚرﺗەﻛەم ﻧﻮوﺳــﺮاﺑﻮو رۆژﻧﺎﻣەﻧــﻮوس، ﭬﯿﺰەﯾﺎن ﭘێ ﻧەدام و ﮔﻮﺗﯿﺎن ﻧﺎﺑێ ﺑﭽﯽ ﺑﯚ ﺋێﺮان“. ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﻧــﺎوی زۆرﺑەی رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە وەزارەﺗــﯽ دەرەوەی ﺋێﺮان ھەﯾــە و رێﮕــە ﻧــﺎدەن ھﯿــﭻ رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳێﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﺳﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو وﺗەوە ﺑﭽێﺘە ﻧﺎو ﺧﺎﻛﯽ ﺋەو وﺗەوە ،ﻧﺎوە ﻧﺎوە
ﺋﺎزاد ﺣەﻣەدەﻣﯿﻦ:
رەﻧﮕــە ھەﻣﺎھەﻧﮕﯿﯿەﻛەﯾﺎن ﺑﯚ ﺋەوە ﺑﻮێﺖ ﻛە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن وێﻨﺎﯾەﻛــﯽ ﺑﺎﺷــﯿﺎن ھەﺑێ ﻟەﺳەر ﺋێﺮان ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﺎﻧــە ﺋــﺎﮔﺎدار ﺑﻜەﻧەوە ﻛە ﻟــە رووﻣﺎڵەﻛﺎﻧﯿﺎﻧــﺪا ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑە ﺟﻮوڵەی ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ رۆژھەت دەدەن و ﺑــەو ﺷــێﻮەﯾەی ﻛە ﻛﻮﻧﺴﻮڵﺨﺎﻧە ﻣەﺑەﺳﺘﯿەﺗﯽ ﺑﺎس ﻟە ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺋێﺮان ﺑﻜﺮێــﺖ ،ﺋــەوە ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﻧە ﺣﻜﻮوﻣــەت و ﻧــە ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە داواﯾەﻛــﯽ ﻟــەو ﺷــێﻮەﯾە ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜەن. ﺋــﺎزاد ﺣەﻣەدەﻣﯿــﻦ ﻟەﺑﺎرەی داواﻛﺎرﯾــﯽ وەﻓــــــــﺪەﻛەی ﺑﻮرھﺎﻧﯿﯿەوە ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت: ”ﺋەوان ﺑەﻻﯾﺎﻧەوە ﻣەﺑەﺳﺖ ﺑﻮو
ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن ﻟە ﻟﯿﺴﺘێﻜﺪا ﻧﺎوی ﻛﯚﻣەڵێﻚ رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳــﯽ ﻛﻮرد ﺑو دەﺑێﺘەوە ﻛە ﻟەﻻﯾەن دەزﮔە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮاﻧەوە ﺧﺮاوﻧەﺗە ﻧﺎو ”ﻟﯿﺴﺘﯽ رەش“ەوە. ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﮔﻮێــﺮە ﯾﺎﺳــﺎی ژﻣــﺎرە 35 ﻛە ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەرﭼــﻮوە ،ﻛﺎر دەﻛــەن .ﺋــەو ﯾﺎﺳــﺎﯾە ھﯿــﭻ ﺳﺎﻧﺴــﯚرێﻚ ﻟەﺳــەر ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻗﺒﻮڵ ﻧــﺎﻛﺎت و داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ رۆژﻧﺎﻣەﻛﺎﻧﯿﺸﯽ ﺑە ﺗەﻧﯿﺎ داواﻛﺎرﯾﯿەك ﻟە ﺳەﻧﺪﯾﻜﺎی رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﺎن ﺑەﺳﺘﻮوەﺗەوە ﻛە دەﺑێﺖ ﺑە ﻣﯚڵەﺗﯽ رۆژﻧﺎﻣەﻛە.
ﻛﻮردﺑﻮون ھﯚﯾەك ﺑﯚ ﻟەﺳێﺪارەدان ﻟە ﺋێﺮان ﺋەﮔەر ﭼــﺎو ﺑە ﻣێﮋووی 37ﺳــﺎڵەی ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮاﻧﺪا ﺑﮕێڕﯾﻦ ،ﺑﯚﻣﺎن دەردەﻛەوێ ﺳــﺰای ﻟەﺳــێﺪارەدان و ﮔﻮﻟەﺑﺎراﻧﻜﺮدن و ڕەﺷــەﻛﻮژی ﻟە ﺷــێﻮەی ﺟﯿﻨﯚﺳﺎﯾﺪ ﺑﯚ ﻧەﺗەوەی ﻛﻮرد ﻟە رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ڕووداوێﻜﯽ ﺗﺎزە ﻧﯿﯿە و وەك ﻛﻮﻟﺘﻮورێﻜﯽ ﺑﺎو ﻟە ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﺪا ڕەﻧﮕﯽ داوەﺗەوە. ﺳــﺎڵﯽ 1979ﺑــە ﻓەرﻣﺎﻧــﯽ ڕاﺳــﺘەوﺧﯚی ﺧﻮﻣەﯾﻨــﯽ و ﺑــە ﻧﻮێﻨەراﯾەﺗﯿــﯽ ﺋﺎﺧﻮﻧــﺪ ﺧﺎڵﺨﺎڵــﯽ و ﺑەھــﺎوﻛﺎری و دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﻏﺎی ﺟەﻻﻟﯿﺰادە ،ھﯿﭻ ﻛﺎم ﻟە ﮔﻮﻧﺪ و ﺷــﺎرەﻛﺎن ﻟەو ﭘەﺗﺎﯾە دەرﺑﺎز ﻧەﺑﻮون ،ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚﻛﺎن و ﻣﮫﺎﺑﺎد وەك ﻗﺎڕﻧﺎ و ﻗەﺗﺎن و ﺋﯿﻨﺪرﻗﺎش و زﮔﺪاڕو ،ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەك ﺳــﻨەی ﺧﻮێﻨﺎوی ،ﮔەﯾﺸﺘە ﺋەوﭘەڕی دڕﻧﺪەﯾﯽ و ﻣﻨﺪاڵﯽ ﻧﺎوﻻﻧﻚ و ﻗﻮرﺋﺎﻧﯿﺸــﯿﺎن ﭘێﻮە ﺳﻮوﺗﺎﻧﺪن و ﺑە ﻛﯚﻣــەڵ ﻻوەﻛﺎﻧﯿﺎن ڕەواﻧەی ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧەی ﻧﮫێﻨﯽ ﻛﺮد. ﻟە دوای ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵێﻚ ﺑێﺴەروﺷﻮێﻨﺒﻮوﻧﯿﺎن ،دواﺗﺮ ﻟە ﺳﺎڵﯽ 1988ﺑەﺷێﻮەی ﺳێﺪارە و ﮔﻮﻟەﺑﺎران ،ھەﻣﻮوﯾﺎﻧﯿﺎن ﺑەﺗﺎواﻧﯽ ﻛﺎﻓﺮ و ﻣﻮﻟﺤﯿﺪﺑﻮون ،ﻛﯚﻣەڵﻜﻮژ ﻛــﺮد .ﺋەوﻛﺎت ھەرﭼەﻧﺪە ﺑﺎوی ﺳﯚﺷــﯿﺎل ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻧەﺑﻮو ،ﺑەم ﺋەو ﻛﺎرەﺳﺎﺗە وا دەﻧﮕﯽ داﯾەوە ،دﻧﯿﺎی ﺋەوﻛﺎﺗﯽ ھێﻨﺎﯾە ﺗﺎﺳﺎن. ﻛﻮﺷــﺘﻦ ﺑە ﺗﺎواﻧﯽ ”ﻛﺎﻓﺮﺑﻮون و ﻣﻮﻟﺤﯿﺪﺑــﻮون“ ،ﺑەو دوو وﺷەﯾە دێﻤە ﺳەر ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان و ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕەﻛﺎن ﻟە دوای ﺋەم ﺗﺎواﻧە ﻗێﺰەوﻧە .ھەر ﺋەوﻛﺎت ﺑﯚ ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯽ ﭘﯿﻼن و ﺷﻜﺴــﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯿــﺮی ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﺘﯽ ،ﺋەم دوو وﺷــەی ھێﻨﺎﯾە ﻛﺎﯾە و ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺧﺴــﺘە ﺟﻮوڵە ،ﻟە ڕێﮕەی ھﺎوڕێﺒﺎزەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﺣﻤەدی ﻣﻮﻓﺘﯿﺰادە ،ﺗﯚﭘەﻛەی ﺧﺴﺘە ﮔﯚڕەﭘﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و دووﺑەرەﻛﯽ ﻟەﺳەر ﺋﺎﯾﺪﯾﺎی ﺋﺎﯾﻨﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯽ ھﺎﺗــە ﺋﺎراوە .ﻣﺴــﻮڵﻤﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﭘێﯿﺎن ﺷــﻮورەﯾﯽ ﺑﻮو ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ و دەﺳــەﺗﯽ ﺗﺎران ﺑە ﻛﺎﻓﺮﯾﺎن ﺑﺰاﻧێ ،ﺑﯚﯾە ﺳــﯚزی ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺑەﺷــێﻮەﯾەك ﻧﺴﻜﯚی ﺑە ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﻛﻮردی ھێﻨﺎ و ﻟە داﻧﯿﺸــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺑە ڕواڵەت ﺋﺎﺷﺘﯿﺪا ﻛــە دواﺗﺮ دەرﻛەوت ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﻛﺎﺗﻜﻮﺷــﺘﻦ و ﺳــﺎزداﻧەوەی ﻧﺎوﺧﯚی ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮو ،ھﯿﭻ دەﺳــﺘﻜەوﺗێﻜﯽ ﺗﺮی ﺑﯚ ﮔەﻟﯽ ﭼەوﺳﺎوەی ﻛﻮرد ﭘێ ﻧەﺑﻮو. ﻟە ﻣﺎوەی ﺋەم ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎﻧەی ڕاﺑﺮدوودا ،ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﺗﺎواﻧﯽ ﺳﯿﺨﻮڕی و ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ ڕووﺧﺎﻧﯽ ڕژێﻤﯽ وﯾﻼﯾەﺗﯽ ﻓەﻗﯽ و دژﺑەراﯾەﺗﯽ ﺧﻮدا و ھەروەھﺎ ﺗﺎوﻧﯽ ﻛڕﯾﻦ و ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﻣﺎدە ھﯚﺷــﺒەرەﻛﺎن ،ﺗﻮاﻧﯽ ﺑە ھەزاران ﻻوی ﻛﻮرد و ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻧﺎوﺧــﯚی ﺋێﺮاﻧﯽ ﺑــە زۆر ﭘێﻜەوە ﻟــﻜﺎو ،ﺑﺒﺎﺗەوە ژێﺮ ﺳێﺒەری ﺳــێﺪارە و ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﭘێ ﺑﺘﯚﻗێﻨﯽ ،ﻟە دەرەوەش ﭘەرە ﺑــە ﻛﺎرە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺪات و ﺑﯿــﺮی ھﯿﻼﻟﯽ ﺷﯿﻌﯽ ھەﻧﺎردە ﺑﻜﺎت و ﻗﻮوﺗﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﺋێﺮان ﺑﻜﺎﺗە ﮔەرووی ﺗﺎواﻧﺒﺎراﻧﯽ دژی ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗﯽ. ﺑەم وەك دەزاﻧﯿﻦ دەﺳﺖ ﭘێﻜﺮدﻧەوەی ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﭼەﻛﺪارﯾﯽ ھێﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔەی رۆژھــەت ،ﻛﯚﺗﺎی ﺑــەو ﺧەون و ﺳﯿﺎﺳــەﺗە ھێﻨﺎ و ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮاﻧﯽ ﮔەﯾﺎﻧﺪە ﺋەو ﺑڕواﯾەی دﯾﺴﺎن ﺑﯚ ﺷﺎردﻧەوەی ﺑﯿﺮی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻟە ﺷﯚڕﺷﯽ ﻧﻮێﺪا ﻛە داڕێﮋەری ﺑە دەوڵەﺗﺒﻮوﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە ﻟە ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ زﻟﮫێﺰاﻧﺪا ﺑﯚ داھﺎﺗﻮوی رۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ ،ھﺎﻧﺎ ﺑێﻨێﺘەوە ﺑﯚ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ھەڵﺨڕاﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ و ﻟە دوای ﻛﺎك ﺋەﺣﻤەدﯾﯿەﻛﺎن، ﺳــەﻟەﻓﯿﺰم ﺑﻜﺎﺗە ﺋﺎﻣﺮازی ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ ﺧــﯚی ،ﺑﯚﯾە ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕێــﻚ ﻟەﻣەوﺑەر ،ﯾــﺎدی ﻻواﻧﯽ رێﺒــﺎزی ﻣﻮﻓﺘﯿﺰﻣەﻛﺎﻧﯽ وەك ﻻواﻧﯽ ﻧﻤﻮوﻧە ﻟە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ زﯾﻨﺪوو ﻛﺮدەوە ،ﺑﯚ ﺋەوەی دواﺗﺮﯾﺶ ﺋەھﻠﯽ ﺣەق و ﯾﺎرﺳﺎن و ﻛﺎﻛەﯾﯽ و ﺑﺮاﯾﺎﻧﯽ ﺷﯿﻌەی ﺧﻮارووی رۆژھەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑﺨﺎﺗە ﻧﺎو ﭘڕۆژەﻛەوە و ﺷەڕی ﻓﻜﺮی ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺟێ ﺑە ﺑﯿﺮی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻟێﮋ ﺑﻜﺎت. ﺑﯚﯾە وەك دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﻟەم ﭼەﻧﺪ ڕۆژاﻧەی ڕاﺑﺮدوودا ،ﺑە ﺳێ ﺟﺎر زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 49ﻛەس ﻛە ﺑەھﯿﭻ ﺟﯚرێــﻚ ﺗﺎواﻧﯽ ”دوژﻣﻨﺎﯾەﺗﯽ ﺧﻮا“ ﻧﺎﯾﺎﻧﮕﺮێﺘەوە ،ﻟە ﺳــێﺪارە دا .ﺑــەم ﭘەﯾﺎﻣﯽ دووەﻣﯽ ﺑەﻟێﺸــﺎو ﻟە ﺳــێﺪارەداﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ،وەﻣێــﻚ ﺑﻮو ﺑﯚ ﺋﺎل ﺳﻌﻮود ﻛە ﺋﺎوا ﺗﯚڵەی ﺷێﺦ ﻧەﻣﺮ و ﺷﯿﻌەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ دەﻛەﯾﻨەوە. ﺑەم ﺑەرﭼﺎوڕووﻧﯿﯿە ﺑﯚﻣﺎن دەردەﻛەوێ ،ﺷەڕی ﺑە وەﻛﺎﻟەﺗﯽ ﺳﻌﻮودﯾە و ﺋێﺮان ﮔەﯾﺸﺘﻮوەﺗە ﺋﺎﺳﺘێﻚ ،دەﯾﺎﻧەوێ ﺑە ﺧﻮێﻨﯽ ﻛﻮرد و ﭘێﮕەی دﻧﯿﺎﯾﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺷەڕی دژ ﺑە ﺗﯿﺮۆردا ،ﺧﯚﯾﺎن ﯾەﻛﻼ ﺑﻜەﻧەوە. ﺳﻌﻮودﯾە دەﯾەوێ ﭘێﺶ ﺑە ﭘەﻟﮫﺎوﯾﺸﺘﻨﯽ ﺋێﺮان ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەدا ﺑﮕﺮێﺖ و ﺋێﺮاﻧﯿﺶ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯿەﺗﯽ ﻟە ڕێﮕەی ﺣﻮوﺳــﯿﯿەﻛﺎن و ﺷﯿﻌەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﺳﻌﻮودﯾە ،ﺋەوێ ﺑﺸێﻮێﻨێ ،ﺑەم ﺋێﺮان ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ ﭘێﺸــﮕﺮﺗﻦ ﻟە داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و داﺑەﺷــﺒﻮوﻧﯽ ﺧﺎﻛﯽ ﺋێﺮاﻧە ،ﺑﯚﯾە ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﺑﺎﺷــﻮور و رۆژھەت ،دەﺑێــﺖ ڕەﭼﺎوی ھﻮﻧەری ﺳﯿﺎﺳەت و دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳﯿﯽ ﺑﻜەن ﺑﯚ داھﺎﺗﻮو.
ژﻣﺎرە ) ، (150ﭼﻮارﺷەم2016/ 8/ 10 ،
ﺋێﺮان زاﻧﯿﺎری ﻟەﺑﺎرەی رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوس و ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﯚ دەﻛﺎﺗەوە
ﺷەﻣﺎڵ ﺑﯚﻛﺎﻧﯽ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺑەﭘێﯽ ﺑەدواداﭼﻮوﻧﯽ ”وﺷە“ ،ﺷﺎﻧﺪەﻛەی ﻛﻮﻧﺴــﻮڵﺨﺎﻧەی ﺋێﺮان داواﯾﺎن ﻟە ﺳەﻧﺪﯾﻜﺎ ﻛﺮدووە ﺋەو ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﺎﻧە ﺋﺎﮔﺎدار ﺑﻜەﻧەوە ﻛە ﻟە رووﻣﺎڵەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﺪا ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑە ﺟﻮوڵەی ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﯽ رۆژھەت دەدەن و ﺑەو ﺷێﻮەﯾەی ﻛە ﻛﻮﻧﺴﻮڵﺨﺎﻧە ﻣەﺑەﺳﺘﯿەﺗﯽ ﺑﺎس ﻟە ﻛﯚﻣﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺋێﺮان ﺑﻜﺮێﺖ..
15
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
16
وزە ﭘﺴــﭙﯚڕەﻛەی ﯾﺎﺳﺎ و ﮔﺮێﺒەﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەﻛﺎت ﻛە ﻟەو ﺳــﺎﻧەی راﺑﺮدوودا ،ﭘێﺸﻨﯿﺎزی ﺋەوەی ﻛﺮدووە ﯾﺎﺳــﺎی ﻧەوت وەك ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﻣﺎدەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻨﺪن ﺟێﮕەی ﺑﻜﺮێﺘەوە و ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧﯽ ﭼﻮارەم ﯾﺎن ﭘێﻨﺠەﻣﺪا ﺑﺨﻮێﻨﺮێ، ﭼﻮﻧﻜە ﻟەو ﻗﯚﻧﺎﻏﺎﻧەدا ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎن ﺷﺎرەزاﯾﯿﯿەﻛﯽ ﺑﺎﺷﯿﺎن ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮە ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﯿەﻛﺎن وەرﮔﺮﺗﻮوە.
ژﻣﺎرە ) ، (150ﭼﻮارﺷەم2016/ 8/ 10 ،
ﻛـﯚﺗـﺎﯾﯽ ﺋـەﻣﺴــﺎڵ ﮔــﺎزی ﻛێڵﮕـەﻛـﺎﻧﯽ ”ﻣﯿﺮان و ﺑﻨەﺑﺎوی“ ﺑەرھەم دێﺖ وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺟەﻧــەڵ ﺋﯿﻨێﺮﺟﯽ، ﭼﺎوەڕوان دەﻛﺮێﺖ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﻟە ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿــﺮان و ﺑﻨەﺑﺎوی ،ﻟە ﻛﯚﺗﺎی ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﺑە ﻛﯚﺗﺎ ﺑێﺖ و ﻟە دواﺟﺎردا ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﻧﺎردە دەﻛﺮێﺖ ،ﺷﺎرەزاﯾﺎن دووﭘﺎت ﻟەوە دەﻛەﻧەوە ،ﺑە ھەﻧﺎردەﻛﺮدﻧﯽ ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺳەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ داھﺎت ﻓﺮەواﻧﺘﺮ دەﺑﻦ. ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺟەﻧــەڵ ﺋﯿﻨێﺮﺟــﯽ ﺋەﻧﮕﻠﯚﺗﻮرﻛــﯽ ﻟــە ﻧﻮێﺘﺮﯾــﻦ راﭘﯚرﺗﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﻛــە ﺗﺎﯾﺒەﺗە ﺑــە ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﻧــەوت و ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯽ ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧــﯽ ﮔﺎز ،ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ ﺋــەوەی ﻛﺮدووە ﻛە ﻟە ﻛﯚﺗﺎی ﺋەﻣﺴــﺎڵ ،2016/ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷــﺘﯽ ﻟە ھەردوو ﻛێڵﮕەی ﻣﯿﺮان و ﺑﻨەﺑــﺎوی ﻛﯚﺗﺎﯾﺎن ﺑێــﺖ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛــە ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﭘڕ ﺗەﻧﮕــﮋەی ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﻟەﻻﯾــەك و داﺑەزﯾﻨــﯽ ﻧﺮﺧــﯽ ﻧەوت ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ،ﻛﺎرﯾﮕەری راﺳــﺘەوﺧﯚی ﻟەﺳــەر ﺳﺴــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت و ﮔﺎز دروﺳﺖ ﻛﺮدووە. ﺟەﻧــەڵ ﺋﯿﻨێﺮﺟــﯽ ﯾەﻛێــﻚ ﻟــەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧــە ﻛە زۆرﺗﺮﯾﻦ ﭘﺸــﻜﯽ ﻟە ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﮔﺎزی ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھەﯾە ،ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋــەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾە
ﻟە ھــەردوو ﻛێڵﮕەی ﻣﯿﺮان و ﺑﻨەﺑﺎوی، ﯾەﻛەﻣﯿــﺎن ﻟــە ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔەی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و دووەﻣﯿﺎن ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔەی ھەوﻟێﺮ ،ﻟــە ﻛﯚﺗﺎی ﻣﺎوەﻛە ﻧﺰﯾــﻚ دەﺑێﺘــەوە ،ﺋــەوەش ﺑەﭘێــﯽ راﮔەﯾەﻧﺮاوی ﻓەرﻣﯽ ﺟەﻧەڵ ﺧﯚی. د .ﺑێﻮار ﺧﺴﻨﯽ راوێﮋﻛﺎری ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــﯚ ﻛﺎروﺑﺎری وزە ،دووﭘــﺎت ﻟە ﮔﺮﻧﮕــﯽ ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯽ ﻛێڵﮕەی ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻛﺎﺗەوە و ﭘێﯽ واﯾە ،ﻟەو رێﮕەﯾەوە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺗﻮاﻧێﺖ ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺗﺮی داھﺎت ﻣﺴﯚﮔەر ﺑﻜﺎت و ﺑە داھﺎﺗەﻛەی ﺑەﺷێﻚ
ﻣﺤەﻣەد ﻧەزھەت:
ﻟە ﻛﯚﺗﺎدا ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺗﻮاﻧێــﺖ ﺑﺒێﺖ ﺑە ھەﻧﺎردەﻛﺎرێﻜﯽﺟێﮕﺮ و ﻣﺘﻤـــﺎﻧەﭘێﻜﺮاوی ﻧەوت و ﮔﺎز ﻟە ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﺗێﭙەڕ ﺑﻜﺎت. ﺧﻨﺴﯽ ﺑە ”وﺷە“ دەڵێ” ،ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﮔﺎز ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﮔﺮﻧﮕــﻦ ،دەﺑــﻮو زۆر زووﺗــﺮ ﻛﺎر ﺑــﯚ ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻜﺮێــﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋــەوە ﺳــەﻟﻤێﻨﺮاوە
ھەﻣﻮو ﮔﺎزی دﻧﯿﺎ ﭘێﻚ دێﻨێﺖ .وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ھەوڵ دەدات ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎدا ﮔﺎزی ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺮاوی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەﻧــﺎردەی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﻜﺎت، ﺋەو وﺗە ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﺑەﻛﺎرﺑەری ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿە ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەدا. ﺋەو ﺋەﻧﺪازﯾﺎرەی ﻧەوت ﻛە ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵێﻚ ﻟەﮔەڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺧﺎوەﻧﻜﺎر ﻟە ﻛەرﺗﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺎری ﻛﺮدووە، ﺑﯚ ”وﺷە“ زﯾﺎﺗﺮ دەڵێ” ،ﺳەرەڕای ﺋەوەی ﺗەﻧﮕﮋەﻛﺎﻧﯽ داراﯾــﯽ و داﺑەزﯾﻨﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت و ﮔﺎز ،ﭘﺎڵﭙەﺳــﺘﯚی زۆر ﻟەﺳــەر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن دادەﻧێﻦ ،ﺑەم ﺑەو ﺣﺎڵەوە،
ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯽ ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــەرەو ﭘێﺸــﺘﺮ دەﭼێﺖ و ﻟە ﻛﯚﺗﺎدا ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺗﻮاﻧێــﺖ ﺑﺒێﺖ ﺑــە ھەﻧﺎردەﻛﺎرێﻜﯽ ﺟێﮕﺮ و ﻣﺘﻤﺎﻧەﭘێﻜﺮاوی ﻧەوت و ﮔﺎز ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەدا“. ﻧەزھەت رووﻧﯽ دەﻛﺎﺗەوە ،ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎن و ھەﻧﺎردەﻛﺮدﻧــﯽ ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚ دەرەوە ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﻧــەوت ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳــەر ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎن و ﺑەھێﺰﻛﺮدﻧﯽ داھﺎت دەﺑێﺖ ،ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا راوێﮋﻛﺎرەﻛەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﻛﺎروﺑــﺎری وزە ،دووﭘﺎت ﻟەوە دەﻛﺎﺗەوە
ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﯾەدەﮔێﻜﯽ ﮔەورەی ﮔﺎزی ھەﯾە ،ﺋێﺴﺘە ﺑەرﻧﺎﻣەی ھەﻧﺎردەﻛﺮدﻧﯽ ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷــﺘﯽ دوو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﮔﺮﻧﮓ دەﭘێﻜێﺖ ،ﻛە ﺑﺮﯾﺘﯿــﻦ ﻟە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﮔﺎزی ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑﯚ وێﺴﺘﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ و ھەﻧﺎردەﻛﺮدﻧــﯽ ﮔﺎز و ﭘەﯾﺪاﻛﺮدﻧــﯽ ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺗﺮی داھﺎت ﺑﯚ وت“. داﺑەزﯾﻨﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧــەوت ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﺳﺴــﺖ ﻛﺮدووە ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋەو ﺗەﻧﮕﮋە داراﯾﯿﯿەی ﺑەرۆﻛﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗــﻮوە ،ھــﯚﻛﺎر ﺑﻮوە ﻟەوەی ﺣﻜﻮوﻣەت ﻧەﺗﻮاﻧێﺖ ﺷﺎﯾﺴــﺘە داراﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﺑەﭘێﯽ ﺋەوەی دەﺧﻮازرێــﺖ داﺑﯿــﻦ ﺑــﻜﺎت ،ﺑەوەش ﭘەرەﭘێﺪاﻧــﯽ ﻛێڵﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﮔﺸﺘﯽ ﺳﻨﻮوردار ﺑﻮوە. ”ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟــە ﺗەﻧﮕﮋەی ﺋﺎﺑﻮوری دەرﺑﺎزی ﺑﺒێﺖ ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە ﭘەﻟەﻛﺮدن ﻟە ھەﻧﺎردەﻛﺮدﻧﯽ ﮔﺎزەﻛەی ھەﯾە ،داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﮔﺎز ﺑﯚ وێﺴﺘﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ ،ﺗێﭽــﻮوی ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ ﻛەﻣﺘــﺮ دەﻛﺎﺗەوە و ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﮔﺎز ﻟە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧــﯽ دەرەوە ،ﻟــە ﭘــﺎڵ داھﺎﺗﯽ ﻧەوﺗﺪا ،داھﺎﺗێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن زﯾﺎد دەﻛﺎت“ ،ﻣﺤەﻣەد ﻧەزھەت ﺋەﻧﺪازﯾﺎری ﻧەوت وای ﮔﻮت. ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑڕی 200ﺗﺮﻟﯿﯚن ﭘێ ﺳــێﺠﺎ ) 5.7ﺗﺮﻟﯿﯚن ﻣەﺗﺮ ﺳــێﺠﺎ( ﯾەدەﮔــﯽ ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷــﺘﯽ ھەﯾــە و ﺗێﻜڕای % 3ی ھەﻣﻮو ﯾەدەﮔﯽ ﮔﺎزی ﺟﯿﮫﺎن ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە ﺋــەوەش ﺗێﻜــڕای % 3ی ﯾەدەﮔــﯽ
ﻛە ﺑە ھەﻧﺎردەﻛﺮدﻧﯽ ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷﺘﯽ، ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێ دەﻧێﺘە ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜﯽ ﺳەرﺗﺮ ﻟە ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ وزەدا. ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﯾەك ﻛﺎﺗــﺪا ﮔﯿﺮۆدەی ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﺗەﻧﮕﮋە و ﻛێﺸــەی ﺋﺎﺑﻮوری، ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺗەﻧﺎھﯿﯿــە و ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻗەرزێﻜﯽ زۆری ﻟەﺳــەر ﻛەڵەﻛە ﺑﻮوە ﻛە ﺑەﭘێــﯽ ﺑﺎﻧﻜــﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﺑە 17 ﻣﻠﯿــﺎر دۆﻻری ﺋەﻣەرﯾﻜــﯽ داﻧــﺮاوە، ﺑەرزﻛﺮدﻧەوەی ﺋﺎﺳﺘﯽ ھەﻧﺎردەی ﻧەوت ﻟەﻻﯾەك و ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ ﮔﺎز ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ،ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﺋــەوەی ﻟێ دەﻛﺮێﺖ ﺗﺎ ﺋﺎﺳﺘێﻚ ﻟە ﺗەﻧﮕﮋەﻛﺎن ﺗێﭙەڕ ﺑﻜﺎت.
زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﯾﺎﺳﺎی ﻧەوت ﭘەراوێﺰ دەﺧەن وﺷە /ھەوﻟێﺮ ﺳــەرﺑﺎری ﺋەوەی ﺋێﺴــﺘە ﻧەوت وەك ﺷــﺎدەﻣﺎری ﺋﺎﺑــﻮوری و ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەرﻛەوﺗﻮوە ،ﺑەم ﻟە ھﯿﭻ زاﻧﻜﯚﯾەﻛﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﯾﺎﺳﺎی ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﺎﺧﻮێﻨﺮێﺖ ،ﺋەوەش ﺑە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺷــﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺑﻮاری ﻧەوت و ﯾﺎﺳﺎ ،ھﯚﻛﺎر دەﺑێﺖ ﻟەوەی ﺷﺎرەزاﯾﯽ ﻟە ﺑﻮاری ﭼﻮارﭼێﻮەی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ دۆﺳﯿەی ﻧەوت ﻧەﺑێﺖ و دادوەران و ﭘﺎرێﺰەراﻧﯿﺶ ﻟە دۆﺳﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﺪا ﺷــﺎرەزاﯾﯿەﻛﯿﺎن ﻧەﺑێﺖ. زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﮔﺸﺘﯽ ﻛﯚﻟێﮋی ﯾﺎﺳــﺎﯾﺎن ھەﯾە ،ﺧﻮێﻨﺪن ﻟە ﺑەﺷﯽ ﯾﺎﺳﺎ ﭘێﻨــﺞ ﺳــﺎڵە و ﭘﺮۆﮔﺮاﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻨﺪن
ﻟەﻻﯾــەن ﻟﯿﮋﻧەﯾەﻛــﯽ ﭘێﻜﮫﺎﺗــﻮو ﻟە وەزارەﺗــﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑــﺎ و ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎ ﻟە زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دادەڕێﮋرێــﺖ ،ﺑەم ﺗێﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮێﺖ ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ،ﯾﺎﺳﺎی ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎدا ﻧﺎﺧﻮێﻨﺮێﺖ. د .زاھﯿــﺮ ﻣەﺟﯿﺪ ﭘﺴــﭙﯚڕ ﻟە ﯾﺎﺳــﺎ و ﮔﺮێﺒەﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت و ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ﻟە ﺑەﺷﯽ ﯾﺎﺳــﺎی زاﻧﻜﯚی ﺳەﺣەدﯾﻦ ﺑە ”وﺷــە“ دەڵێ ”ﻧەوت و ﮔﺎز ﺳەرﭼﺎوەی ﺳــەرەﻛﯿﯽ داھﺎﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﻚ دێﻨﻦ ،ﻟەو رواﻧﮕەﯾەوە ﮔﺮﻧﮓ ﺑﻮو ﻟەﮔەڵ دەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﻧەوت ،ﺋەو ﯾﺎﺳــﺎﯾە وەك ﯾەﻛێــﻚ ﻟە ﻣﺎدەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﻮێﻨﺪن ﻟە ﺑەﺷــەﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎ ﺑﺨﺮێﺘە ﻧﺎو واﻧەﻛﺎن، ﺑــەم ﺑەداﺧــەوە ﭘــﺎش ﻧﯚ ﺳــﺎڵ ﻟە دەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎﻛە ،ھێﺸﺘﺎ ﻧەﺧﺮاوەﺗە ﻧﺎو ﭘﺮۆﮔﺮاﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧەوە“. ھەﻧﺪێــﻚ ﻟەواﻧــەی ﺧﻮێﻨﺪﻧەوە ﺑﯚ
ﻧەوت ﺷﺎدەﻣﺎری ﺋﺎﺑﻮوری و ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە و ﻟە زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧﺪا ﻧﺎﺧﻮێﻨﺪرێﺖ
دۆﺳــﯿەی ﻧەوت دەﻛەن ،ﻟەو ﺑﺎوەڕەدان ﻧەوت ﺷﺎﻣﺎدەﻣﺎری ﺋﺎﺑﻮوری و ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﻚ دێﻨێﺖ ،ﺑەم ﻛێﺸەﻛە ﺋەوەﯾە ،ﺋەو ﺷﺎدەﻣﺎرە ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿــە ،ھﯿﭻ ﺗﻮاﻧﺎﯾەﻛــﯽ ﻣﺮۆﯾﯽ ﺑــﯚ ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﻛــﺮاوە ،ﺋــەوەش ﻟە ﭼەﻧﺪ ﺋﺎﺳﺘێﻜﺪا ﻛێﺸە دروﺳﺖ دەﻛﺎت. ﭘﺴــﭙﯚڕەﻛەی ﯾﺎﺳــﺎ و ﮔﺮێﺒەﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻧــەوت ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑــەوە دەﻛﺎت ﻛــە ﻟەو ﺳــﺎﻧەی راﺑﺮدوودا ،ﭘێﺸﻨﯿﺎزی ﺋەوەی ﻛﺮدووە ﯾﺎﺳــﺎی ﻧــەوت وەك ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﻣﺎدەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻨــﺪن ﺟێﮕەی ﺑﻜﺮێﺘەوە و ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧــﯽ ﭼﻮارەم ﯾﺎن ﭘێﻨﺠەﻣﺪا ﺑﺨﻮێﻨــﺮێ ،ﭼﻮﻧﻜــە ﻟــەو ﻗﯚﻧﺎﻏﺎﻧــەدا ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎن ﺷــﺎرەزاﯾﯿﯿەﻛﯽ ﺑﺎﺷــﯿﺎن ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮە ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﯿەﻛﺎن وەرﮔﺮﺗﻮوە. ﻟﯿﮋﻧەی داﻧﺎﻧــﯽ ﭘﺮۆﮔﺮاﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻨﺪن ﺋێﺴــﺘە ﭘﺮۆﮔﺮاﻣەﻛﺎﻧﯽ ھەردوو ﻗﯚﻧﺎﻓﯽ ﯾەﻛــەم و دووەﻣﯽ زاﻧﻜﯚی داڕﺷــﺘﻮوە
و ﺳــﺎڵﯽ داھﺎﺗــﻮو ﭘﺮۆﮔﺮاﻣﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺳــێﯿەم دادەڕێﮋرێﺖ ،دواﺗﺮﯾﺶ ﭘﺮۆﮔﺮاﻣــﯽ ﺧﻮێﻨــﺪن ﺑــﯚ ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧﯽ ﭼــﻮارەم و ﭘێﻨﺠــەم .د .زاھﯿﺮ ﻣەﺟﯿﺪ دەڵێ ”ھەﻣﻮو ﺋەو ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧەی ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻟە ﻛﯚﻟێﮋەﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎ دەرﭼﻮون ،ﺑێ ﺑەش ﺑﻮون ﻟە ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﻧەوت ،ﺑەم ﺋﻮﻣێﺪ دەﻛەﯾــﻦ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮو ﺑێ ﺑەش ﻧەﻛﺮێﻦ و ﯾﺎﺳــﺎی ﻧەوت ﺑﺨﺮێﺘە ﭘﺮۆﮔﺮاﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧەوە“. ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺑەﺷــەﻛﺎﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎ ﺗێﺒﯿﻨﯽ ﺋەوەﯾﺎن ﻛﺮدووە ،ﺋەو ﯾﺎﺳــﺎﯾﺎﻧەی وەك ﻣﺎدەﯾەك ﻟــە زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧــﺪا دەﺧﻮێﻨﺮێﻦ، زۆرﺗﺮﯾﻦ ﺗﻮێﮋﯾﻨەوە و ﺑﺎﺑەﺗﯿﺎن ﻟەﺳــەر ﻧﻮوﺳــﺮاوە و ﺑــەو ھﯚﯾــەوە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺟﺎر ھەﻣــﻮار ﻛﺮاوﻧەﺗەوە و ﺑﯚﺷــﺎﯾﯿﯿە ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﭘڕ ﻛﺮاوەﺗەوە ،ﻟەﺳەر ﺋەو ﺑﻨەﻣﺎﯾە ،ﺋەﮔەر ﯾﺎﺳﺎی ﻧەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺨﻮێﻨﺮێــﺖ،
ﭼﺎوەڕوان دەﻛﺮێﺖ ھﺎوﺷێﻮەی ﯾﺎﺳﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ زۆرﺗﺮﯾــﻦ ﻛەﻟێﻦ و ﺑﯚﺷــﺎﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺪۆزرێﺘەوە و ھەﻣﻮار ﺑﻜﺮێﺘەوە. ﻣەﺟﯿﺪ دەڵێ” ،ﺋێﺴﺘە ﺳﺎﻧە ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿەك ﺗﺎ دوو ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻮێﺮی ﺋەوەﯾﺎن ﻧﯿﯿە ﻟەﺑﺎرەی ﯾﺎﺳﺎی ﻧەوﺗەوە ﺗﻮێﮋﯾﻨەوە ﺑﻜەن، ﭼﻮﻧﻜە ﻧە ﯾﺎﺳــﺎی ﻧەوت دەﺧﻮێﻨﺮێﺖ و ﻧە ﺗﻮێﮋﯾﻨەوە و ﺳــەرﭼﺎوەی ﻟەﺑﺎرەﯾەوە دەﺳــﺖ دەﻛەوێــﺖ ،ﻟەﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﺑــە ﺧﻮێﻨﺪﻧــﯽ ﺋەو ﯾﺎﺳــﺎﯾە ،ﺋێﻤە دەﺑﯿﻦ ﺑە ﺧﺎوەﻧﯽ زۆرﺗﺮﯾﻦ ﺗﻮێﮋﯾﻨەوە و ﺳەرﭼﺎوە ﻟەﺑﺎرەی ﭼﻮارﭼێﻮە ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت و ﺋەوەش ﺧﺰﻣەﺗێﻜﯽ ﮔەورە ﺑە دۆﺳﯿەی ﻧەوﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺎت“. ﺷــﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺑــﻮاری ﯾﺎﺳــﺎ دووﭘﺎﺗــﯽ دەﻛەﻧــەوە ،ﻧەﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﻧەوت ﻟەو ﺳــﺎﻧەی راﺑــﺮدوودا ،وای ﻛﺮدووە دادﮔەﻛﺎن ﺷــﺎرەزاﯾﯽ ﻛەﻣﯿﺎن ھەﺑێﺖ ﻟە ﺑەڕێﻮەﺑــﺮدن و ﯾەﻛﻼﻛﺮدﻧەوەی ﺋەو
دۆﺳــﯿﺎﻧەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑە ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﺧەڵﻚ و ﻧەوﺗەوە ھەﯾە. د .زاھﯿﺮ ﻣەﺟﯿﺪ دەڵێ” ،ﺋەواﻧەی ﺑەﺷﯽ ﯾﺎﺳﺎ دەﺧﻮێﻨﻦ ،دواﺟﺎر دەﺑﻦ ﺑە دادوەر و ﺋەﻧﺪاﻣﯽ داواﻛﺎری ﮔﺸﺘﯽ و ﭘﺎرێﺰەر ،ﺑەم ﺋێﺴﺘە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،ﻧە دادوەران ،ﻧە داواﻛﺎری ﮔﺸﺘﯽ و ﻧە ﭘﺎرێﺰەران ﺑەﮔﺸﺘﯽ ﺷﺎرەزاﯾﯿﯿەﻛﯿﺎن ﻟە ﯾﺎﺳﺎی ﻧەوﺗﺪا ﻧﯿﯿە و ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺋەو دۆﺳﯿﺎﻧە ﺑەﺑﺎﺷﯽ ﺑەڕێﻮە ﺑﺒەن ﻛە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑە ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﺧەڵﻚ و ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗەوە ھەﯾە“. دواﺟــﺎر دۆﺳــﯿەی ﻧــەوت و ﮔﺎزی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺎی ﻣﺮۆﯾﯽ ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ھەﯾە، وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﺷﺎرەزاﯾﯽ ﻟەﺑﺎرەی ﭼﻮارﭼێﻮە ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ،ھﯚﻛﺎر دەﺑێﺖ ﻟە ﺑەرﭼﺎوڕووﻧﯽ و ھەﺑﻮوﻧﯽ ﺷەﻓﺎﻓﯿەت ﻟە ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺋەو دۆﺳﯿەﯾە ﻛە ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا زۆرﺗﺮﯾﻦ رەﺧﻨەی رووﺑەڕوو دەﻛﺮێﺘەوە.
ﻓەرھﺎد ﭘﯿﺮﺑﺎڵ
ﺗﺮﺳﻨﯚﮐﺎﻧە دەژﯾﻦ و ﺑێ ﻟەﺑﯿﺮﺑﻮوﻧﯽ ﺧﻮدا و ﺋﯿﺴــﺘﯿﻌﺎﻧەﮐﺮدن ﺑە ﺧﻮدا ژﯾﺎﯾــﻦ ،ﺑێ ﻟەﺑﯿــﺮ ﺑﻮوﻧﯽ ﺧﻮدا و ﺋﯿﺴــﺘﯿﻌﺎﻧەﮐﺮدن ﺑــە ﺧﻮداش ﻣێﮋووﻣﺎن ﻧﻮوﺳﯿﯿەوە و داھﺎﺗﻮوﻣﺎن ﺑﻨﯿﺎت ﻧﺎﺑﻮو .ﺑە ڕای ﺋەوان ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯽ ،ﻟە ﺋﯚﭘﯚزﯾﺴﯿﯚن، ﺷــﯚڕش ،ﻟە ﻣﺎﻧــﺎ و ﺟەوھەری ﺳێﮑﺲ و ﺑەﺧﺘەوەری و وﺷەی ”ﺋﯿﻨﺴــﺎن“ ﺧﯚﯾﺸــﯽ ﺑــە ھەڵە ﮔەﯾﺸﺘﺒﻮوﯾﻦ. ﺋەﺣﻤەﻗﺎﻧــە ژﯾﺎﯾــﻦ و ﺟﺎھﯿﻼﻧە ﺟﻮاﺑــﯽ ﻗەﺑﺮﻣــﺎن دەدەﯾﻨەوە، ﺗﺮﺳﻨﯚﮐﺎﻧە دەژﯾﻦ و ﺑێ ﻟەﺑﯿﺮﺑﻮوﻧﯽ ﺧــﻮدا و ﺋﯿﺴــﺘﯿﻌﺎﻧەﮐﺮدن ﺑــە ﺧــﻮدا ژﯾﺎﯾﻦ ،ﺑێ ﻟەﺑﯿــﺮ ﺑﻮوﻧﯽ ﺧــﻮدا و ﺋﯿﺴــﺘﯿﻌﺎﻧەﮐﺮدن ﺑــە ﺧﻮداش ﻣێﮋووﻣﺎن ﻧﻮوﺳﯿﯿەوە و داھﺎﺗﻮوﻣﺎن ﺑﻨﯿــﺎت ﻧﺎﺑﻮو .ﺑە ڕای ﺋەوان. ﭘێﻤﺎﻧﺪەڵێــﻦ ﺋێﻤــە ﺋەﺳــڵەن ﻣێﮋووی ﻧەک ﺑەﺷەرﯾﯿەت و دﻧﯿﺎ، ﻣێــﮋووی ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺧﯚﺷــﻤﺎن ﻧەﺧﻮێﻨﺪﺑﻮوەوه و ﺗەﻓﺴــﯿﺮﻣﺎن ﻧەﮐﺮدﺑــﻮو ،ﺑﯚﯾــە ﻧەﻣﺎﻧﺰاﻧﯽ ﺑﻮو ﺑﭽﯿﻦ زۆر زووﺗــﺮ ﺗﻒ و ﻧەﻓﺮەت ﻟە ھەﻣﻮو ﺷــﺘێﮏ ﺑﮑەﯾﻦ ,ﯾﺎن ﻟە
ﺧﯚﯾﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﮐە ﮐﺮدووﯾﺎﻧە دژی ﺑەﺷەرﯾﯿەت ﺗــﺎ دەﮔﺎﺗە ﺳــەرﮐﺮدە ﯾــەک ﺑە ﯾەک ﻧﺎﺷــەرﯾﻔەﮐﺎﻧﯽ ھەﻣﻮو دﻧﯿﺎ( دەرﺣــەق ﺑە ﺧﯚﯾــﺎن و ﺣەﻗﻘﯽ ﺧﯚﯾﺎن ،ﭘﺎﺷــﺎن ”ﭘﯿﺴﺘﺮ“ ﺑەﺳەر ﺋﯿﻨﺴﺎﻧﯿەﺗﯽ ﻣەزڵﻮوﻣﺪا ھێﻨﺎوﯾﺎﻧە. ھﯿﭻ ”دﯾﻦ“ و دﯾﻨﺎﺳﯚڕ و وەﺣﺸﯽ و ”ﻧﯿﺎﻧﺪڕﺗــﺎڵ“ و ﮔﻮرگ و ”ﮐەر“ و دووﭘﺸــﮏ و دێﻮێــﮏ ﺑەراﻣﺒەر ﺑەﺷەرﯾﯿەت ﻧەﯾﮑﺮدووە ،ھەرﮔﯿﺰ ھەﺗﺎ دﻧﯿﺎ دﻧﯿﺎﯾە ﻧﺎﺷــﺒﯿﻨﯿﺖ ﺑﯿﮑﺎ ھﯿﭻ ”ﺣەﯾﻮاﻧێﮏ!“ ﺋﯿﺘﺮ ﻣﻦ ﺑﯚ ﺑﭽﻢ ﺑڵێﻢ داﻋﺶ ﺗﺎواﻧﯽ ﮐﺮدووە. ﺑﻠﯿﻤەﺗﯿﯽ ﻋەﻗڵﯽ داﻋﺶ ﻟەﻣەداﯾە: ھــﺎت ھەﻣــﻮو ﺳــەڕەﺗﺎﻧەﮐﺎﻧﯽ ﺑەﺷــەرﯾﯿەﺗﯽ ،ﻟە ﯾــەک ﻧﻮﻗﺘەدا دەﺳــﺘەوﺧﻮێﻨﯽ ﺑەﺷــەرﯾﯿەت ﮐﺮدەوە و وﺗﯽ داﻋــﺶ ﻓﺮﯾــﺎدڕەس ﺑــﻮو ﺑــﯚ ﺑەﺷەرﯾﯿەت ﻧەک ﺗﺎواﻧﮑﺎر!
ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛێﺸە و ﺧەون و دڵﺪاری ﻧﯿﯿە ﺟﻮوﻟەﻛەﻛﺎن ﻛﺎﺗێﻚ ھەﻧﮕﺎوی ﻛﺮدەﻧﯿﯿﺎن ﻧﺎ ﺑﯚ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﺋﯿﺴڕاﺋﯿﻞ ،ﺑڕﯾﺎرﯾﺎن دا ﻣــﺎڵ ﺑە ﻣﺎڵﯽ ﺟﻮوﻟەﻛە ﻟە ھەﻣﻮو دﻧﯿﺎ ﺑﮕەڕێﻦ و ھــەر ﻣﺎڵە و داوای ﺳــێ دۆﻻری ﻟێ ﺑﻜەن، ﯾەﻛەم ﻣﺎڵﯿﺶ ﻛە ﺳەرداﻧﯿﺎن ﻛﺮد و داوای ﺳێ دۆﻻرەﻛەﯾﺎن ﻛﺮد ﺑﯚ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﺋﯿﺴــڕاﺋﯿﻞ 10 ،دۆﻻری ﭘــێ دان ،دوای ﺋەو ﻣێﮋوو و زەﻣەﻧەی ﻛە ﺑەﺳــەر دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﺋﯿﺴــڕاﺋﯿﻞ ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەدا ﺗێﭙەڕﯾﻮە، ﺳەرەڕای ھەﻣﻮو ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑەردەﻣﯿﺎن، ﺗﺎ ﺋەﻣڕۆش ﺋەوە دەوڵەﺗەﻛەﯾﺎﻧە ﻛە دەﯾﺒﯿﻨﯿﻦ. ﺋەﻣڕۆﯾﺶ ﺗﺎك ﺑە ﺗﺎﻛﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ھەرﭼﻮار ﭘﺎرﭼە و ھەر ﭘێﻨﺞ ﻗﺎڕەﻛەی دﻧﯿﺎﯾﺶ ﻛە ھــەن ،زۆر ﺋﺎﻣﺎدەﺗﺮن ﻟــەو ﺟﻮوﻟەﻛەﯾەی ﻛە ﻟەﺑــﺮی ﺳــێ 10 ،دۆﻻری ﺑەﺧﺸــﯽ ﺑﯚ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ دەوﺗەﻛەی ،ﺋەوەی ﺋێﺴﺘەش ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺷــەﻗﺎﻣﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﺑﯿﻨﺮێ و ھەﺳــﺖ ﭘێ دەﻛﺮێﺖ ،ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿﺎن زۆر دوور و ﺗــﻮوڕەن ﻟە ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوەی ﺋەو ﻣﯿﺪﯾﺎ و ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎﻧەی ﻟێﺪواﻧﯽ دژ ﺑە رەوﺗﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەدەن ،ﭼﻮﻧﻜە ﺧەوﻧﯽ ﺳــەدان ﺳــﺎڵە و ﻟە ﻣێﮋﯾﻨەﯾﺎن ﺋەوە ﺑﻮوە ﻛە دەوڵەﺗﺎﻧﯽ داﮔﯿﺮﻛەر و ﻣﻠﮫﻮڕ و دواﻛەوﺗﻮواﻧﯽ دﻧﯿﺎی ﺋەم ﺳەردەﻣە ،ﻧەﯾﺎﻧﭽەوﺳــێﻨﻨەوە و ﺣﻮوﻛﻤﯿﺎن ﻧەﻛەن ﻛە ﻟە راﺑﺮدوو و ﺋێﺴﺘەﺷــﺪا ﻟەﺳــەر دەﺳــﺘﯽ ﯾەك ﺑە ﯾەﻛﯽ دەﺳــەﺗﺪاراﻧﯽ ﺋەو دەوڵەﺗﺎﻧە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺎن ﺋەﺷﻜەﻧﺠە دراون و ﺷــەھﯿﺪ ﻛﺮاون .ﺗەﻧﺎﻧەت ﻣﺰﮔەوت و ﻛەﻧﯿﺴە و ﭘەرﺳــﺘﮕەﻛﺎﻧﯿﺎن رووﺧﺎﻧﺪووﯾــﻦ و رەوﺗﯽ ژﯾﺎﻧﯿــﺎن ﮔﯚڕﯾﻮﯾــﻦ ،ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧەﻛەﯾﺎن ﻛﺎول ﻛﺮدووﯾﻦ و ﺳــەروەت و ﺳﺎﻣﺎﻧەﻛەﺷــﯿﺎن ﺑە ﺗﺎن ﺑﺮدووﯾﻦ. ﺑە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺋەﻣڕۆ ﻟەﺳــەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ و ﻣﯿﺪﯾﺎدا ،ﺗێﮕەﯾﺸــﺘﻨێﻜﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﯚ ﭘﺮﺳــﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘەﯾــﺪا ﺑــﻮوە و داﺑەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﻋێﺮاﻗﯿــﺶ ﻟــە ﮔﻮﻣــﺎن و ﭼﭙەﭼﭙەوە ،ﺑﯚ داﺑەﺷــﻜﺮدﻧێﻜﯽ راﺳــﺘەﻗﯿﻨە ﮔﯚڕاوە و ﺑەدەﻧﮕﯽ ﺑــەرزەوە ﺑﺎس ﻟە دەوڵەﺗﯽ ﻧﻮێﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﺧﯚرھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﯽ ﻧﻮێ و ﻛﯚﺗﺎﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق دەﻛﺮێﺖ ،ﭘێﭽەواﻧەی ھەﻧــﺪێ ﻣﯿﺪﯾــﺎی ﻧﺎوﺧﯚﯾــﯽ و ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺑﯿﺮۆﻛە ھﺎوردەﻛــﺮاو ﻛە ﻟێﺪواﻧﯽ دژ ﺑە رەوﺗﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەدەن ،ﺋەوەﺗﺎ ﻓﻮﺋﺎد ﻣەﻋﺴــﻮوم ﺳــەرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﻋێﺮاق دەڵێﺖ، دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردﯾﺖ ﺑﯚ ﭼﯿﯿە ﺋەﮔەر ﻟە ﺋێﺴﺘەوە ﺑﺰاﻧﯿــﺖ ﭼەﻧﺪﯾــﻦ ﺳــﺎڵﯽ دوور و درێﮋ ھەر ﺷــەڕ دەﻛەﯾــﺖ؟ ﺗەﻧﺎﻧەت ﺑــە ﺣەزﻟێﻜﺮدﻧﯽ ﻛﭽێﻜﯽ ﺟﻮاﻧﯽ دەﺷــﻮﺑﮫێﻨێ ،ﻛە ﻟە ﭘێﺸﺘﺮدا ﺧەوﻧﯽ ﺷــﺎﻋﯿﺮاﻧە ﺑﻮو ،ﺋﺎﺧﺮ ﺋەو ﻋێﺮاﻗەی ﻟە ﺳەردەﻣﯽ ﻣەﻟﯿﻚ ﻓەﯾﺴەڵەوە ﺗﺎ ﻛﻮرﺳﯿﯿەﻛەی ﻓەﺧﺎﻣەﺗﺘــﺎن ،ﻧەﺑــﻮو ﺑە ﭘﺎرێــﺰەری ھەﻣﻮو ﺋﺎﯾﻨــەﻛﺎن ،ھەﻣﻮو ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚژﯾﯿــەﻛﺎن ،ھەﻣﻮو ﺷﻮﻧﺎﺳەﻛﺎن ،ﻛﻮرد و ﺳﻮﻧە و ﺷﯿﻌە ﺗﺎ ﺋەﻣڕۆش ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﺑڵێﻦ ھەﻣﻮوﻣﺎن ﻋێﺮاﻗﯿﻦ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد ﻛە ﻟەﮔەڵ ﺑەﻏﺪا زۆرﺑەی رێﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎﻗﯽ ﻛﺮدووەﺗــەوە ،ﺑەم ﺑــێ ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﻮوە، ﺋەوەی ﻣﺎوە ﺗﺎﻗﯽ ﺑﻜەﯾﻨەوە ،ﭘﺮﺳﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە و ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯿە ،ﻛە ﻟە ﺑﻨەڕەﺗﺪا ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﻛﻮڕان و ﻛﭽﺎﻧﯽ ﺑﺎوەڕ ﺑە ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎن ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺧﺎك و ﻗەوارەﯾەﻛﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚ ﺑﻮوە. ﺑەڕاﺳــﺘﯽ ﻣﺮۆی ﻛﻮردی ”ﺳــەﺑﺮی ﺋەﯾﻮوب ﮔﺮﺗــﻮو“ ﺑﯚ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،زۆر ﺗﻮوڕە دەرﻛەون و ھﺎﻛﺎ ﻟەواﻧە ھﺎﺗﻨە دەﻧﮓ ﻛە دوای ﺋەو ھەﻣــﻮو ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺪان و ﻛﺎوﻟﻜﺎرﯾﯿەی ﺑەﺳــەرﻣﺎن ھﺎﺗــﻮوە ،ﻟەﺳــەر دەﺳــﺘﯽ داﮔﯿﺮﻛەران ،دەوڵەﺗﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﻛێﺸە و ﺧەوﻧﯽ ﺷــﺎﻋﯿﺮان و ﺣەزﻟێﻜﺮدﻧﯽ ﻛﻮڕ و ﻛﭻ دەﺷﻮﺑﮫێﻨﻦ و ﻟێﺪواﻧﯽ دژ ﺑە رەوﺗﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ دەدەن.
ژﻣﺎرە ) ، (150ﭼﻮارﺷەم2016/ 8/ 10 ،
ﻟە ﺑەﺷــﯽ ﯾەﮐەﻣﯽ ﺋەم وﺗﺎرەﻣﺪا ﺑﺎﺳــﯽ ﺋەوەم ﭘێﺶ ﭼﺎو ﺧﺴﺘﺒﻮو ﮐە ﺑەﭘێﯽ ﺋــەو ﻗﺎﻧﻮوﻧﺎﻧەی )ﮐﺎﺗﯽ ڕەھــﺎی ﻓﯿﺰﯾــﺎی ﮔەردووﻧــﯽ( ﻟەﺳەری دەڕۆن ،ﺋەم ﻣەﺧﻠﻮوﻗﺎﺗە ﺳــەﻣەراﻧەی دووای ﺋێﻤە دێﻦ ﻟــە ﺋێﻤە ﯾەﮐﺠــﺎر زۆر ﺑەھێﺰﺗﺮ، ﻣﯿﮫﺮەﺑﺎﻧﺘﺮ ،ﻋﺎﻗڵﺘﺮن ،ﭼﻮﻧﮑە: ﺟــﯚری ﺗﻮﺧــﻢ ،ﺷــﻮێﻨﯽ ھەڵﮑەوﺗﻨــﯽ ،ﺳﺮوﺷــﺘﯽ ﻓەزا و ﭘێﮑﮫﺎﺗەﮐﺎﻧﯽ ھەر ﺋەﺳﺘێﺮەﯾەک، ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﻓەزا و ﭘێﮑﮫﺎﺗﻮوەﮐﺎﻧﯽ ﻧﺎو ھەر ﺋەﺳــﺘێﺮەﯾەک ،ﭘﯚﺷﺎﮐﯽ دەرەوەی ،ﻏﺎزەﮐﺎﻧﯿﺎن ..ﺟﯿﺎوازن ﻟەﮔەڵ ﺋﯿﯽ ﯾەﮐﺘﺮ. ﺋەﻣــەش ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە :ھــەر ﺟﯚرە ﮐﺎﻧﺰاﯾەک و ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ﺗﻮﺧﻤەﮐﺎﻧﯽ ﺋەو ﺳﺮوﺷﺘە ﮐﺎر دەﮐﺎﺗە ﺳەر ھﯽ ﺋەواﻧﯿﺘﺮ .ﺋەﮔەرﭼﯽ ﻟە ﺳــەرەﺗﺎدا واﻗﯿــﺎن ﻟە ﯾەﮐﺘــﺮ وڕ ﺑﻤێﻨێﺖ و ﺑﺎوەڕ ﺑە ﭼﺎوی ﺧﯚﯾﺎن ﻧەﮐەن ,ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە :ﺑﯚ ﯾەﮐەﻣﺠﺎر ﻟە ﻣﻮوﺳــڵ دﯾﺘﻨﯽ ﮐﺒﺮﯾــﺖ و ﭘێﺘڕۆﻟەﮐەی ﻣﺎرﮐــﯚ ﭘﯚڵــﯚ ،زۆر ﻧﺎﻣﯚﺗﺮﯾــﺶ ﻣﺮﯾﺸﮑەﮐەی ﺳﯿﻨﯚھە ﭘﺰﯾﺸﮑﯽ ﻓﯿﺮﻋــەون ﮐــە ﺋــەو زەﻣﺎﻧە ﻟە ﺋەوڕووﭘﺎ و ﻣﯿﺴڕ ھەرﮔﯿﺰ ﻧەﺑﻮوﻧە و ﭘــﺎش ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕەﮐﺎﻧــﯽ ﻧێــﻮان ڕۆژﺋﺎوا و ڕۆژھەﻵت ﭘەﯾﺪا ﺑﻮون و ﯾەﮐﺘﺮﯾﺎن ﻗﺒﻮوڵ و ﻧﺎس ﮐﺮد. زۆر ﻋەﻧﺘﯿﮑەﯾــە ,ﺑــە ﺗﻮﺧــﻢ و ﺟــﯚری ﭘێﮑﮫﺎﺗﻮوەﮐﺎﻧــﯽ ﻣەﺧﻠﻮوﻗﺎت و ﮐﺎﺋﯿﻨــﺎت و ﻣﺎدە ﺑێ ﮔﯿﺎﻧەﮐﺎﻧﯿﺸــﯿﺎﻧەوە ،ﻟە ﺋێﻤە ﯾەﮐﺠــﺎر زۆر ﺑەھێﺰﺗﺮ و ﻋﺎﻗڵﺘﺮن: ﺋەﻣــەش ﺑــە ڕادەی ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ﺧێﺮاﯾﯽ ﺗﯿﺸــﮑﯽ ﺧــﯚر ﻟەﭼﺎو ﺧێڕاﯾﯽ ﺗﯿﺸﮑﯽ ﻣﺎﻧﮓ ﭼﻮﻧﮑە: 1ێﺮاﯾﯽ ﺗﯿﺸــﮑﯽ ﺧــﯚر ﻟەﭼﺎو ﺧێڕاﯾﯽ ﺗﯿﺸﮑﯽ ﻣﺎﻧﮓ ﺟﯿﺎوازە. .2ھەﻣــﻮو ﺑﻮون ،ﺋێﻤەی ھەﻣﻮو زﯾﻨــﺪەوەرەﮐﺎن و ﻣﺮۆﭬﯽ ﺳــەر زەوی و ﻧﺎو زەﻣﺎن ،ﺑەﭘێﯽ ﺧێﺮاﯾﯽ ﺑڕی ﺋەو ﺗﯿﺸــﮑﯽ ﺧﯚرەی ﻟێﻤﺎن دەدات ھەﯾﻦ. ﺟەﻣﺎدەﮐﺎﻧﯿﺶ ،ھەﻣــﻮو ﺑﻮون، ھەﻣﻮو زﯾﻨــﺪەوەرەﮐﺎن و ﻣﺮۆﭬﯽ ﺳــەرزەوی ،ﺑەﭘێﯽ ﺧێﺮاﯾﯽ ﺑڕی ﺋەو ﺗﯿﺸﮑﯽ ﺧﯚرەی ﻟێﻤﺎن دەدات وزە و ﮐﺎرداﻧەوەﻣــﺎن دەﺑێــﺖ و دەﺳﻨﯿﺸﺎن دەﮐﺮێﯿﻦ ﭼﯿﻦ ﺋێﻤە و دەﺑﯿﻦ ﺑەﭼﯽ ,دەﺳﻨﯿﺸﺎن دەﮐﺮێﻦ ﻟەوﮐﺎﺗەوەی ﺧﯚر ھەڵﺪێ ﭘﺎﺷﺎن ﻟەﮔەڵ ﭘەﯾﺪاﺑﻮوﻧﯽ ﺧﯚﯾەوە وردە وردە ﺗﺎ ﻧﯿﻮەڕۆ ﯾﺎن ﻗﯚﻧﺎغ ﺑە ﻗﯚﻧﺎغ چ ﺟــﯚرە وزەﯾــەک و ﭼەﻧﺪﯾﻤﺎن دەداﺗێ ﺋەو ڕۆژە ﺑﯚﺋەوەی ﺋێﻤەی ﭘێ )ﭼەﻧﺪ؟ ﭼــﯚن؟( ﺑەﺗﺎﻗەت و زەوق ﺑﮫێﻨێ؟ ﺋﻴﻨﺠﺎ ﻟە ﻟﻮوﺗﮑەﯾﺪا ﺋەم وزە و ﺋــﺎرەزووە ﺑﯚ ﭘﯚپ ﯾﺎن ڕاﺑﻮاردﻧﯽ ﺷەواﻧﻤﺎن ﺋﻨﺠﺎ ﭼﻮﻧﮑە ﺧﯚر ﻟەو دوورەوە ﻣﺎﻧﺪوو دەﺑێﺖ، ﻟــە ﻧﯿــﻮەڕۆوە ،واﺗە ﻟــە ﺑەرەو ﮐﻮژاﻧــەوەی وردە وردەی ﺧﯚﯾﺪا ﺋێﻮارە دەﻧﻮێ ﮐە ﻟەﻣﮑﺎﺗەﺷﺪا ﺋێﻤە ﻟەﮔەڵ ﺧﯚر دەﻧﻮوﯾﻦ ,ﭼﻮﻧﮑە ﻻی ﺋێﻤە ﺷەوە ﮐﺎﺗێ ﺋەو ﻟە ﺋێﻮارەوە دەﮐﻮژێﺘەوە. ﮐەواﺗە ڕاﺳــﺘﯿﯿەﮐەی ﺋەوەﯾە ﮐە ﺋێﻤەی ﻣﺮۆڤ و وزەی ﻣﺮۆڤ ،ﻟە ﭘێﺶ ڕۆژەوەﯾﻦ ﺑە ﻧﺰﯾﻜﻪی ﺷﻪش ﺳەﻋﺎت .ﺑﯚﯾە ھەردەم و ھەﻣﯿﺸە دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑەرﻧﺎﻣە ﺑﯚ ﺳﺒەﯾﻨێﻤﺎن داﺑﻨێﯿﻦ ﺋێﻤەی ﻣــﺮۆڤ ﺋەﮔﯿﻨﺎ ﻧەﻣﺎﻧﺪەﺗﻮاﻧﯽ. ﻣﻦ دڵﻨﯿﺎم ﺋەوان ،زەﻣەﻧﯿﺎن ،ﮐﺎﺗێ ﻟەﻧﺎو ﺋەﺳــﺘێﺮەﮐەی ﺧﯚﯾﺎﻧﺪان،
}ﺗێﺒﯿﻨﯽ :ﺋــەم ﺟەﻧﮕەی داﻋﺶ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ دووەﻣﯽ ﺋەم ﭘﺎﮐﺘﺎوﮐﺮدﻧە ﺑەﺷــەرﯾﯿەﯾە ﮐە ﺑەﺷــەرﯾﯿەت ﺧﯚی ﺑەدەﺳــﺘﯽ ﺧﯚی ﭘﻼﻧﯽ ﺑﯚ داڕﺷﺘﻮوە{. ڕووەﮐﺨﯚر ،دۆﺳــﺘﯽ ﮔﯿﺎﻧەوەر و ﺑﺎڵﻨﺪان ،ﻟەﭼــﺎو ﻣﺮۆﭬﯽ ﺋەﻣڕۆ ﺑــێ ﻧﯿﮫﺎﯾــەت ﺋﯿﻤﺎﻧﺪارﺗــﺮ ﺋەم ﮐﺎﺋﯿﻨﺎﺗﺎﻧەی ﭘﺎﺷــﯽ ﺋێﻤە ﺗﺎ ﺋەو ڕادەﯾە ﺑﺎوەڕﯾﺎن ﻗﺎﯾﻢ و ﺳەﯾﺮە ﮐە ھەﻣﻮوﯾﺎن ﺑەﭘێﭽەواﻧەی ﺋێﻤە ،ﮐە ﺗەﻗﺪﯾﺮی داﯾﮏ و ﺑﺎوک و ﻧەوەی ڕاﺑﺮدووﻣﺎن دەﮔﺮﯾــﻦ و ﺑﺎﭘﯿــﺮە ﮔەورەﮐﺎﻧﯽ ﻣێــﮋووی ﻧەﺗەوەﯾــﯽ ﺧﯚﻣــﺎن ﺧﯚش دەوێــﺖ و دەڵێﯿﻦ )دەﺑێ ڕێــﺰ ﻟــە ڕﻣﻮوزﻧــە ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﭘێﻐەﻣﺒەرەﮐﺎن ﺑﮕﺮﯾﻦ و ﺗﺨﻮوﻧﯽ ﻣﻮﻗﻘەدەﺳﺎت ﻧەﮐەوﯾﻦ!(؛ ﺋــەوان ،ﺗــەواو ﺑــە ﭘێﭽەواﻧەی ﺋێﻤە ،وا ﺑﯿﺮ ﻧﺎﮐەﻧەوە؛ ﺑەڵﮑﻮ زۆر ڕادﯾﮑﺎڵ ،ﻟە ﮐﺘێﺒﯽ واﻧﺔﻛﺎﻧﻲ زاﻧﮑﯚ و ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯿﺪا ﺋێﻤە ﺑە )ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯿەﺗە ﻣﻮﻟﺤﯿــﺪ و درۆزﻧــەﮐﺎن( ﻧﺎوزەد دەﮐەن! )ﺳــەدەی 21ﺳەدەی ڕادﯾﮑﺎڵﯿﺰﻣێﮑــﯽ زۆر ﺗﻮﻧــﺪاژۆ دەﺑێ!( .ھەﻧﺪێ ﻣێﮋووﻧﻮوﺳــﯽ ﺗﺮﯾﺶ دێــﻦ ﺑە ”ﺑەﺷــەرﯾﯿەﺗﯽ ڕﯾﺴــﻮا و ﺣﯿﺰ“ ﻧﺎوﻣﺎن دێﻨﻦ ﻟە زاﻧﮑﯚ و ﻟە ﻧﺎوەﻧﺪەﮐﺎﻧﯽ ﻓەﻟﺴەﻓەی داھﺎﺗﻮوﺷﻤﺎﻧﺪا ﺑە” :ﻧەوەﯾەک ھﯿﭻ ﻧەﻣﺎ ﻟەﻧﺎوی ﻧەﺑﺎ“ ﻧﺎوﻣﺎن دهﺑﻪن. ﻣﻨﺪاڵﯽ ﻣﻨﺪاڵــﯽ ﻣﻨﺪاڵەﮐﺎﻧﻤﺎن ﻟەﺑﺎرەی ﺋێﻤەوە دەﻧﻮوﺳﻦ: ﻧەوەﯾەﮐﯽ وێﺮان ھﯿﭽﯽ ﻧەﻣﺎﺑﻮو ﻟە ﺑەﺷەر ﺑﭽێﺖ ﺑەﺷــەرﯾﯿەﺗێﮏ ﮐــە ھﯿــﭻ ﻣﻮﻗەدەﺳــﺎﺗێﮑﯽ ﻧەﻣﺎﺑﻮو ﺧﯚﺷﯽ ﺑﻮوێﺖ ھﯿﭻ ﺷــﺘێﮑﯽ ﻧەﻣﺎﺑــﻮو ﻟە دژی ﺑەﺷەڕ ﺑێ! ﺋەﻣﺎن ،ﺑە ﺑەڵﮕەی ﺣﺎﺷﺎھەڵﻨەﮔﺮە و دەﯾﺴەﻟﻤێﻨﻦ ﮐە ﺋێﻤەی ﺋەﻣڕۆ ﺗﺎ ڕۆژی ڕووﻧﺎﮐﯽ ﺋەوان -ﺑە ھەڵەﻟە ﺳــەرۆک ،ﻟە ﺟﯿﮫﺎن ،ﻟە ژﯾﺎن، ﻟە ﻗﯿﺎﻣــەت و ﻟە ﻣﺎﻧﺎﮐﺎﻧﯽ ﺧﻮدا و
ﯾەﮐەم ﻋەﺷﻘﺪا ﺧﯚﻣﺎن ﮐﻮﺷﺘﺒﺎ، ﯾﺎن ﺑڵێﻢ ﭼﯽ :ﺧﯚﻣﺎن ﻧەﮐﺮداﯾەﺗە ﻣــﺎدەی ڕۆژﻣﺎﻧەﻣﻮوﺳــێﮏ ﻣﺎﻓﯽ ھەﺑێ ﻟەﺳــەرﻣﺎن ﺑﻨﻮوﺳــێﺖ و ﭘﺎرەی ﭘێ ﭘەﯾﺪا ﺑﮑﺎ ھﯿﭻ ﻧەﺑێ. چ ﭘێﮑەﻧﯿﻨﺎوﯾﯿــە ﺋەم دﻧﯿﺎﯾە ﺋەی ﺧﻮدای ﻣﻨﯽ ﻣﯿﮫﺮەﺑــﺎن؟ ﺋەوان دێﻦ ﺷەق ﻟەم ﻋەﻗڵﯿەﺗە دوودڵ و ﺗﺮﺳﻨﯚک و ﮔەورە و ﺑﭽﻮوﮐﯽ و ﺑە ﺋەﺧﻼﻗەی داﯾﮑﺎﯾەﺗﯽ و ﺑﺎوﮐﺎﯾەﺗﯽ ﺋێﻤــە ھەﻣﺎﻧﺒﻮو ھــەڵ دەدەن. ﺷــەﻗێﮑﯽ ﺗﻮﻧﺪﺗﺮ ﻟە داوﻧەرﯾﺖ، ﻟەو ﻗﺎﻧﻮﻧﺎﻧﻪﺑﺶ ھەڵﺪەدەن ﮐە ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﻣێﮋووی ﺋﺎدەم و ﺣەواوە ﻣﺮۆڤ ﭘێﯽ ڕاھﺎﺗﺒﻮون ،ﺋﯿﺘﺮ ﻧﺎزاﻧﻢ ﻟەﻣە زﯾﺎﺗﺮ ﭼﯽ دەﻗەوﻣێ. ﺋەم ﻟە ﺋێﻤــە ﭼﺎﺗﺮاﻧــە ،دەڵێﻦ: ﺑﯚﭼﯽ ﭼﯿﺘــﺮ درۆ ﻟەﮔەڵ ﺧﯚﻣﺎن ﺑﮑەﯾﻦ؟ )ﮔﺮﯾــﺎن ﺗﺎ ﺋەو زەﻣﺎﻧەش ھەر دەﻣێﻨێ( ﺑﯚﯾە ﮐەﺳــﯿﺎن درۆ ﻧﺎﮐــەن .ﺋەم ھەﻣﻮو ﻓەﻟﺴــەﻓە و ﺋﯿﺴــﺖ و ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚﺟﯿەﺗە ﻟەﭘێﻨﺎو ﺋــەم ھەﻣﻮو ھەڵە و ﭼەواﺷــە و ﺳــەرﭼﯿﻎ -ﺑە ﻧﺎرەوا -ﺑﺮدن و ﺑە ﮐﻮﺷــﺘﺪاﻧەی ﻣﻨﺪاﻧﯽ ﺷﻮﺑﺎت، ﺋەم ھەﻣﻮو ”ﮔەﻧﺞ ﺑە ﺷــﻮودان“ و ﮐﺮدەوە ﺧــﺮاپ و ﺧﻮێﻨڕێﮋی و ﺛڕوﭘﺎﮔﻪﻧــﺪه درۆزﻧﺎﻧەی ﺋێﻤەی ﺋەﻣڕۆی ﺑەﺷەرﯾﯿەت. )ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﺳــەرۆک دەوڵەﺗﺎﻧﯽ ﻣﺴــﻮڵﻤﺎن و ﻣﺎرﮐﺴﯽ و ﻣەدەﻧﯽ و وەزﯾــﺮ و ﺟﺎﺷــەﮐﺎﻧﯿﺎن، ﺋﻨﺠــﺎش ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻣەﮐﺘەﺑــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺣﺰﺑەﮐﺎن و ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ ﺣﺰﺑە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ، ﻣﺎرﮐﺴــﯽ ،ﺳﯿﺎﺳــەﺗﻮان ،زۆر ﺑــە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿــﺶ ”ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ“ و ”ﺋەﮐﺎدﯾﻤــﯽ“ و ”ﻣەﺳــﺌﻮول“، ﻟــە ھەﻣﻮوﺷــﯿﺎن ﺧﺮاﭘﺘــﺮ ”ڕۆﺷﻨﺒﯿﺮان“ و ”ڕۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوﺳﺎن“ و ”ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪان“ و ”ﺷــﺎﻋﯿﺮان“ ﻟەﻧــﺎو ﺋەواﻧﯿﺸــﺪا ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﺑەﮐﺮێﮕﯿﺮاوە ژن و ﺟﺎﺳﻮوﺳەﮐﺎن، ھﺎوﻗﯚڵﯽ ﻣﻮﺋەﺳﺴەﺳﺎﺗە ﻣەدەﻧﯽ و ڕێﮑﺨﺮاوە ﻣﺮۆﭬﭙﺎرێﺰ و ژﻧﺪۆﺳﺖ و ﻣﺮۆﭬﺪۆﺳــﺘەﮐﺎن– ﺧــﻮدی
زۆر ڕادﯾــﮑﺎڵ ،ﭘێﭽەواﻧە و دژی ﺋێﻤەی ﺋەﻣڕۆ ،ھﺎوڕا ،ﺋەوان دێﻦ واژوو و ﺑﺎﻧﮕــەواز ﮐﯚ دەﮐەﻧەوە ﺗﺎ ﺣﺎﺷــﺎ ﻟە )ﺋێﻤەی ﺑﺎﭘﯿﺮە ﮔەورە ”ﺗﺎواﻧﺒﺎر“ـەﮐﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن( ﺑﮑەن. ﺋەﻣەش ﺑــە ﺗﺎواﻧﯽ زۆر ﺋﺎﺷــﮑﺮا و ﺣﺎﺷــﺎھەڵﻨەﮔﺮ ﻟە دادﮔﺎﻛﺎﻧﻲ ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ ﭼەﺷــﻨﯽ ﯾﻮوﺋێﻦ ﮔﺮﻧﮕﺘــﺮ ﺑﻠﯿﻤەﺗــەﮐﺎن داﯾــﺎن دەﻣەزرێﻨــﻦ ﻧەک ﺋەم ﻗەﺷــﻤەڕ و ﺑﻪرژهوهﻧﺪﺧﻮازاﻧــﻪی ﺋەﻣــڕۆ ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵ و ﻟﯿﮋﻧــەی ﺧەﺗە ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿەﮐﺎن ﺑەڕێــﻮە دەﺑەن و ﺑەدەﺳﺘﯽ ﺑﻪڕێﻮهﺑﻪری ﺳﺎﻧﺴﯚری ﺟﻤﮫﻮورﯾــﯽ ﻣەﺗﺒﻮوﻋﺎﺗــﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮان ﺧەت دەدەﻧە ﮔەﻻوێﮋﺧﺎﻧﯽ ﭬێﺴﺘﯿﻔﺎڵ. دۆﮐﯿﺆﻣێﻨــﺖ و دەﻧﮕــە ”ﺗﯚﻣﺎرﮐﺮاوەﮐﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﻓﻪﯾﺴــﺒﻮوک و ﺗﯚڕهﻛﺎﻧــﯽ ﮐــﯚڕەک ﺗەﻟەﮐﯚم و ﺋﺎﺳﯿﺎﺳــێڵ و ”ﺧﯿﺎﻧەﺗــە ﺗﯚﻣﺎرﮐﺮاوەﮐﺎﻧﯿــﺎن“ – ﺑەڵﮕەن و ﻟەداھﺎﺗــﻮودا ﻻی ﺑەﻧﺪەﮐﺎﻧﯿــﺶ و ﻻی ﺧﻮداش ﺋﺎﺷــﮑﺮا ..ھەﻣﻮو ﻟەﺑەر دەﺳــﺘﯽ ﻓﺮﯾﺸﺘە و ﯾەک ﺑە ﯾەک ﺟﻨﯚﮐە و ﺟﺎﺳﻮوﺳــەﮐﺎﻧﯽ ﺧﻮاداﯾە ،ﺗﯚ ھەرﮔﯿﺰ ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﺖ درۆ ﺑﮑەی .ﺋەی درۆزن! ﺑەﺧﺘــﺖ ھەﯾە ﺋــەی دڕﻧﺪە ،ﺗﯚ، ﮐــە ﻟەﻧــﺎو ڕەﺣﻤــﯽ ﻧەھەﻧﮕﯽ ﺳــەدەﯾەﮐﯽ ﻟــە ﺧــﯚت زۆر دڕﻧﺪەﺗﺮ دەژی ،ﺳەدەﯾەک ﮐە ﻧﺎو دەردەﮐﺎت ﺑە ﺳەدەی ﭘێﭽەواﻧە ﺑﻮوﻧە ﮔەردووﻧﯿﯿەﮐەی ﺳەدەی ،21ﺳــەدەﯾەک ﺗێــﺪا ﭘێﭽﻪواﻧﻪ ﺑﻮوﻧﻪ ﺳﯚزداری و زاﻧﺴﺘﯿﯿەﮐﺎن، ﺗــﺎ دەﮔﺎﺗە ﭘێﭽەواﻧە ﺑــﻮون ﯾﺎن ﭘــﺎش و ﭘێﺸــﮑەوﺗﻨﯽ دﯾــﺎردە وەرزﺷــﯿﯿەﮐﺎﻧﯿﺶ )ﺑــﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎﯾﯿــەک ﮐە زۆرﺗﺮﯾﻦ ﮔﯚڵﯽ ﻟە ﻣێــﮋوودا ﻟێﮑــﺮاوە ،دﯾﺘﻤﺎن زۆرﺗﺮﯾﻦ ﮔﯚڵﯽ ﻟــە ﺗﯿﭙێﮑﯽ وەک ﺑەڕازﯾڵ ﮐﺮد ﮐە زۆرﺗﺮﯾﻦ ﮔﯚڵﯽ ﻟە ﻣێﮋوودا ﺗﯚﻣﺎر ﮐﺮدووە. ﺋﻨﺠﺎ ﺋەﻣە ﺑێﺠﮕە ﻟەوەی دﯾﺘﻤﺎن ”ھﻮﻣــﺎ“ی ﭘﺎڵەواﻧﯽ ﻟەﺷــﺠﻮاﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﻟەﺳەر ﺳەری ھەوﻟێﺮﯾﯿەک ﻧﯿﺸﺘەوە ،ھﻮﻣﺎی ﺧەﺗﯽ ﻧﯚﺑڵﯽ زاﻧﺴﺖ و دروﺳﺘﮑﺮدﻧﯽ دڵﯿﺶ ﻟە ﺳــەدەی 21ھەر )ﺑەﭘێﭽەواﻧەی ﻓەﻟەک( دﯾﺴﺎن ﺑەر ﮐﻮرد ﮐەوت(.. ﺋﻨﺠﺎ )دەرﮐەوﺗﻨﯽ ﺧﻮدا و ھێﺰی ﺧﻮدا ﺑە ﺷــێﻮازێﮑﯽ ﺗــﺎزە و ﻟە ﻓﯚرﻣێﮑﯽ ﺗــﺎزەدا( وەک ھێﺰێﮑﯽ ﻧﻮێ ﻟە ﺳــەدەی 21دا ھەروەھﺎ ڕۆڵﯽ ﻟە ﭼﺎرەﺳــەرﮐﺮدﻧﯽ ﮐێﺸە و ھﺎوﮐێﺸــەﮐﺎن .ﺋەﻣەﯾــە ﻣﻦ ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯿﯽ دەﮐەم و ﺷــێﻮازﻣە داھﺎﺗﻮودﯾﺘﯽ! ﺳــەدەی ﻗەڵﺒﺒﻮوﻧەوەی ﭘﺮﺳﯽ ﺳەرۆﮐﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ و ﺟەﻧﮓ و ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎن و ﺋەﭬﯿﻦ و ﻣەﺷﺮووب و ﺋەﻟﮑﮫــﻮول و ﺣەب و ﻣﺎﻧﺎﮐﺎﻧﯽ ﻟە ﻧﺎوەراﺳﺘﯽ ﺑەﻓﺮی ﺷەﻗﺎﻣێﮑﺪا ﻟەﮔــەڵ ﻣەﻋﺸــﻮوﻗە ﭼــﺎو ﮐەژاڵەﮐەی ﺧﯚﻣﺎن ﯾﺎﻧﯿﺶ ﺋەﮔەر ﺋەوەﻧﺪە ﺑــێ وەﻓﺎ ھــەر ﻧەھﺎت ﻟەﮔەڵ ﭼﺎوﮔﻮرﮔەی ھێﺸﺘﺎ ﻟەﻣﻦ ﭼﺎوەڕواﻧــێ ،وەرﭼەرﺧﺎﻧێﮑــﯽ ﮔەردووﻧﯿــﯽ ﺋەوﺗــﯚ ﻣﺎﻧــﺎ و ﻛﻪﺳﺎﯾﻪﺗﯽ و ﻣﺎﻧﺎی ﺷەﺧﺴﯿەت و ”دڵﺒﻠﻨﺪی“ و ﻧﺎﻣﻮوس و ھەﻣﻮو وردودرﺷﺘێﮑﯽ ﺑﯿﺮەوەرﯾﯿەﮐﺎﻧﯽ ﺟەﺳــﺘەی ﺗێﺪا ﺳــەر ﺑڕاﺑێﺖ“ ﺷــێﻮاز و ﻓــﯚرم وەرﻋەﮐﺴــﺎو دەردەﺑڕم ﻣﻦ ﺋەی ﻣەردەک ﺋــەی ﻣﺎﮐﯿﻨەی دڕﻧــﺪە ،ﺗﯚ ﺋەی ﺧﻮێﻨەری ﺧﯚﺧﯚری ﻧﺎو ﺧﻮێﻨﻢ. ﺋﯿﻨﺴﺎن.
ﺑەﻛﺮ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ
17
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺑﻪﺷﯽ دووهم
زۆر زۆر ھەﯾــە ,ﺑﯚﯾە ڕﯾﺘﻤﯽ ژﯾﺎن و دەروون و ﺑﯿﺮﮐﺮدﻧەوەﯾﺎن وەک ڕﯾﺘﻤــﯽ دەرووﻧﯿﯽ ﺳــﻮوﻓﯽ و ﻣﺎﺳﯚﻧﯿﯿەﮐﺎﻧە -ﺑە ﻣەرﺟێﮏ ﮐﺎﺗێ ﻟە ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا دەﺑﻦ ﻧەک ﻟە ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ﺳﺮوﺷــﺘﯿﺪا -ﺧﺎو ،ﺋﺎرام، ھێﻨﺪ ﯾەزداﻧﯿﯿﺎﻧە ﮐــە ﻣﻦ ﻧﺎوی دەﻧێﻢ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ڕەھﺎی ﺑەﺧﺘەوەر. ﺋەم ﮐﺎﺋﯿﻨﺎت و ﻣەﺧﻠﻮوﻗﺎﺗﺎﻧە ﺑەم ﮐﺎﺗێ دەﮔەﻧە ﺳــەر ﮔﯚی زەوی، ھەر ﯾەﮐێﮑﯿــﺎن ﺑــە ﺋەﻧﺪازەی ھەﻣﻮو ھێﺰی ﺧــﯚ ﺑەﮐﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ﺣەوت ﮐەس ﻟە ﻣﺮۆﭬﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻟەﮐﺎﺗــﯽ ھێﺮﺷــێﮑﺪا ،ﺧێﺮاﺗﺮ و ﺑەھێﺰﺗﺮن ،ﯾــﺎن ﺑەھێﺰﺗﺮ دەﺑﻦ ﮐﺎﺗێ دەﮔەﻧە ﻧــﺎو ﺋێﻤە .ﺋەﻣەش ﺑەﺗەواوەﺗﯽ و ﻟەواﻧەﻳﺸە ﯾەﮐﺴﺎن دۆﺧــﯽ ﺋێﻤــەی ﻣﺮۆﭬــە ﮐﺎﺗێ دەﮔەﯾﻨە ﻧﺎو ﻣﺎﻧﮓ. ﺋــەم ھﺎوﺳــەﻧﮕﯽ ﯾــﺎن ﮐەس ﻧﺎزاﻧێ ﻧﺎھﺎوﺳــەﻧﮕﯿﯿە ﻓﯿﺰﯾﺎﯾﯽ– ﮔەردووﻧﯿﯿــە ،ھﯿــﭻ ﮐەس ﺗێﯽ ﻧﺎﮔﺎ؛ ﯾﺎن ھەﺗﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ﺑﯚ؟ ﯾﺎن ﺋﺎﯾﺎ ﺗــﺎ ھﻪﺗﺎﯾەش ھەر ﺑەم ﺷــێﻮەﯾە دەﻣێﻨێﺘــەوە و دﻧﯿــﺎ ﺗەوازﻧــﯽ ﺗێﮏ ﻧﺎﭼــێ ڕۆژێ؟ ﻟەﺑەرﺋەوەی ﮔەردووﻧﻨﺎﺳــەﮐﺎن ھﯿﭽﯿــﺎن ﺑﯚ ﺋەم ﻣﻮﻋەﻣﻤﺎﯾــە ﻧەدۆزﯾﻮوەﺗەوە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘﺎ ،ﻣﻦ ﻟــەڕووی ﻣﯿﮑڕۆ ژﯾﻨﺎﺗﯿﮑﯚ ﺧﻮداﻧﺎﺳﯿﯽ ﻓﯿﺰﯾﺎﯾﯿەوە، ﻧــﺎوی دەﻧێــﻢ ھﺎوﺋﺎھەﻧﮕﯿــﯽ ﯾەزداﻧﯿﯿﮑﺎت. ﺋەواﻧــەی ﮐە دێﻦ ،دێﻨە ﺟێﮕەی ﺋێﻤــە ،دێﻦ ﺳــەرزەﻣﯿﻨﯽ ﺋێﻤە داﮔﯿــﺮ دەﮐــەن ﭘﻼﻧﺪاڕێــﮋ -ﺑە ﮐﺎﺋﯿﻨﺎﺗێﮑــﯽ ﺧــﺎوەن ﺋﯿﺮادەی ﺳــﯿﺤﺮی و ”ھێــﺰی ﻏەﯾﺒــﯽ“ دەﻧﺎﺳﺮێﻨەوە .ﭘێﺸﺒﯿﻨﯽ دەﮐﺮێﻦ ھەﻧﺪێﮑﯿــﺎن ”ﻣﯿﮫﺮەﺑﺎﻧﺘــﺮ“ و ﺑە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ ﺳــڕﻗﺎﯾﻢ زۆر ﻟە ﺋێﻤە زﻳﺎﺗﺮﺗﺮ .ﺋەو ﺗﺎرﻣﺎﯾﯿە ﺳــﭙﯿﯿﺎﻧەی ﺟﺎرێﮏ ﺧﯚﺷﻢ ﯾەﮐێﮑﯿﺎﻧﻢ دﯾﺖ و ﭬﯿﺪﯾﯚﮐەﯾﻢ ﺑــو ﮐﺮدەوە ﻟەﮔەڵ ﺧﺎوەﻧﯽ ﺳــﺤﻮوﻧﯽ ﺗﺎﯾــڕ و ”ﭘێ ﭘﺎﻧەﮐﺎن“ .ﺟﯚرﯾﺎن زۆرە. ﺑەﭘێﯽ ﭘﻼﻧێﺖ و ﺋەﺳﺘێﺮەﮐﺎﻧﯿﺎن ﭘﻠەی ﺋﯿﺮﺗﯿﻘﺎﯾﺎن دەﮔﯚڕێ ،ﺑەم ﻟە ﺋێﻤە ﭘێﺸﮑەوﺗﻮوﺗﺮن و ﺗﻮاﻧﺎی ﻏەﯾﺒﯿﯿﺎن ھەﯾە! ﺗێﺒﯿﻨﯿﯽ دووەﻣﯿﺶ :ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ڕاﺳــﺘەوﺧﯚ ﺑــە ﻓەرﻣﺎﻧەﮐﺎﻧــﯽ ﯾەزداﻧــﯽ ﮔــەورەوە ھەﯾــە و ﺗﺎ ڕادەﯾەک ﭘﯿﺮۆزن ،ﯾﺎن ھﯿﭻ دوور ﻧﯿﻴە ھەڵﺒﮋاردەن. وا ﭼــﺎوەڕێ دەﮐﺮێــﺖ ﺋــەم ﻟە ﺋێﻤە ﺑﺎﺷــﺘﺮاﻧە ،ﺑەﺷــێﮑﯿﺎن ﺋەو ﻣﺮۆﭬــە ڕزﮔﺎرﺑﻮواﻧــە ﺑــﻦ ﯾﺎن ﺋەواﻧــەی ”ھێﺸــﺘﺎ ﭘەﭘﻮوﻟە“ ﺑە ﻣﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﻣﺮدوون، ﯾﺎن ﻟەﺳــەر ﻧﺎﻣﻮوس ﺑــە ھەڵە ﮐﻮژراﺑﻦ ،ﯾﺎن ﺑە ﮔﻮﻟەی ﺑﺮاﯾەﮐﯽ ﺑﮑــﻮژ ،ﯾﺎن ﺑﺮاﯾەﮐــﯽ ﮔێﻠﯿﺎن ﻟە زەﻣﺎﻧﯽ ﺋەﻣــڕۆوە ﺗﺎ دەﮔﺎﺗە ﻣﺎری ﺋەﻧﺘﻮاﻧێﺘــﯽ ﺗﺎواﻧﺒﺎر ﺗــﺎ دەﮔﺎﺗە زەﻣﺎﻧــﯽ ﺣەزرەﺗــﯽ ﺋﯿﺒﺮاھﯿــﻢ ﺧەﻟﯿﻠﯽ ﺑﺎﭘﯿﺮﻣﺎن ،ﻟە ﭘێﻐەﻣﺒەری ﻗەدﯾﻢ زەردەﺷﺘﻤﺎﻧەوە ﮐێ ﺗﺎواﻧﺒﺎر ﺑــﻮوە و ﺗﻒ و ﻧەﻓﺮەﺗــﯽ ﻟێﮑﺮاوە ﺗﺎ ﺋەواﻧــەی ﺑە ﻧﺎﺣــەق ﺑەھﯚی ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﻓﺎﺷــﯿﻼﻧەی ﺷێﺦ ﻣەﺣﻤﻮودەوە ﺗﺎ ﺳﺎڵﯽ ،2003ﯾﺎن ﺋەواﻧەی ﺷەھﯿﺪ ﺑﻮوﻧە و ”ﻟەوێ“ ﺧﻮدای ﮔەورە ڕۆﺣﯿﺎﻧﯽ )واﺗە ﻟە ﺋەﺳﺘێﺮەﯾەﮐﯽ ﺗﺮدا( ھەڵﮕﺮﺗﺒﻦ. ﺋەﻣەش واﺗــە ﺋەﻣﺎﻧە ”ﻗەوﻣێﮑﯽ ھەڵﺒــﮋاردەی ﭘــﺎک ،ڕزﮔﺎرﺑﻮوی ﺧﻮدا“ ﻟە ﺋەﺳﺘێﺮەﯾەﮐﯽ ﺗﺮدا ﮐﯚی ﮐﺮدﺑﻨــەوە ﺋﺎھﻮراﻣەزدای ﺧﺎوەن ھەﻣــﻮو ﮔــەردوون و ﺧﺎﻟﯿﻘــﯽ ﺟەﺑﺒﺎر.
داھﺎﺗﻮوی ﮐﻮردﺳﺘﺎن و ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗﯽ
وﺗﺎر
وﺗﺎر
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
18
ژﻣﺎرە ) ، (150ﭼﻮارﺷەم2016/ 8/ 10 ،
ﻟــە ﻣێﮋەوە ﺗــﺎ ھەﻧﻮوﻛــە ﻛﻮرد ﮔەﻟێﻜﯽ ﻟێﺒﻮردە و ﺳﺎدە و دڵﭙﺎك ﺑــﻮوە ،ﺑــە دەﮔﻤــەن دەﺑﯿﻨﺮێ ﻛﻮرد ﻛێﺸــەی ﻟەﮔەڵ ﭘێﻜﮫﺎﺗە ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ھەﺑﻮوﺑێ .ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟە ﻣێﮋوودا ھەرﮔﯿــﺰ ﭼﺎوی ﻟە ﺧﺎك و ﻣﺎڵﯽ ﮔەﻻﻧﯽ دراوﺳێﯽ ﻧەﺑﻮوە، ﺑەڵﻜﻮ ﮔەﻻﻧﯽ ﺗﺮ زۆرﺟﺎر ﮔێﭽەڵﯿﺎن ﭘێ ﻛــﺮدووە و ﭘەﻻﻣﺎرﯾﺎن داوە و ﺧەﻛەﻛەﯾﺎن داﮔﯿﺮ ﻛﺮدووە ،ﺑﯚﯾە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻧﺎوﭼەی ﭘێﻜەوەژﯾﺎﻧﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﺋﺎﯾﻨﯿﯿە ﻟە ڕۆژھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ و ھﯿﭻ دﯾﺎردەﯾەﻛﯽ دەﻣﺎرﮔﯿﺮی و ﺗﻮﻧﺪڕۆﯾﯽ ﺑەراﻣﺒەر ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻧــەك ﺑــەدی ﻧﺎﻛــﺮێ ،ﺑﮕﺮە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺎراﻣﺘﺮﯾﻦ ﻣەڵﺒەﻧﺪی ﭘێﻜەوەژﯾﺎﻧە. ﺑەداﺧەوە ﺋەو ﺧەﺳــڵەﺗە ﺑﺎﺷەی ﻛﻮرد ﺑﯚ ﺧﻮدی ﻛﻮرد ﭘێﭽەواﻧەﯾە، ﺑﮕــﺮە ﻧﺎﻛﯚﻛــﯽ و ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﺑێ ﻣﻨەﺗﯽ ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ ،ﺧەﺳــڵەﺗێﻜﯽ دﯾــﺎری ﻛﻮرد ﺑﻮوە ﺗــﺎ ھەﻧﻮوﻛە، ﺋەﻣــەش دەرﻓەﺗﯽ ﺑــە دوژﻣﻨﺎن داوە زۆر ﺑە ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺧﯚێﻨﺪﻧەوە ﺑﯚ
ﺋەﻛﺮەم ﺳﺎڵﺢ
ﻛەﺳێﺘﯽ ﺗﺎك و ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛﻮردی ﺑﻜــەن و ھەرﻛﺎت وﯾﺴــﺘﻮوﯾﺎﻧە زۆر ﺑە ﺋﺎﺳــﺎﻧﯽ ﻣﺮۆﭬﯽ ﻛﻮردﯾﺎن ﺑــﯚ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﺑەﻛﺎر ھێﻨﺎوە و ﻟەو رووەوە زۆر ﺑە ﻛەﻣﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎن داوە ،ﺑەڵﻜﻮ ھەﻣﯿﺸــە ﺋەوەی وﯾﺴــﺘﻮوﯾﺎﻧە ﺑە ﻛﻮردﯾﺎن ﻛﺮدووە ،ﺑﯚﯾە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘەﯾﺸﯽ ﭘێﻮە ﺑێ ،ﻛﻮرد ﻣﯿﻠەﺗێﻜﯽ ﺑەﻛﺎر ھێﻨﺮاوە و ﭼﺎوی ﻟە دەﺳﺘﯽ ﻧەﯾﺎرەﻛﺎﻧﯿەﺗﯽ ﻧەك ﺧﯚی. ﺑﯚﯾە ﺧــﯚ ﺑەﻛەﻣﺰاﻧﯿﻦ و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ،ﺑەردەوام ﻣﺎڵــﯽ ﻛﻮردی وێﺮان ﻛــﺮدووە و ﻛﺎرەﺳﺎﺗﯽ ﺑەدوای ﺧﯚﯾﺪا ھێﻨﺎوە. ﺋەوەی ﺟێــﯽ ﺗﯿڕاﻣﺎﻧــە ھەﻣﻮو ﺗﺎﻛێــﻚ ﺋــەم ڕاﺳــﺘﯿﯿە دەزاﻧێ، ﺑەم ﻻی ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﯿە و ﺑەرﮔﺮﯾﺸﯽ ﻟــێ دەﻛﺎت .ھەرﭼەﻧــﺪە ڕەﻧﮕە ﻧەﻛﺮێ ھەﻣﻮو ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑەم ﺑﺎﺑەﺗە ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎر ﺑﻜﺮێ ،ﺑەم ﺳەرﺋەﻧﺠﺎم ﺋەوەی ھەﯾە ﺑەرھەﻣﯽ ﺋەم ژﯾﻨﮕە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿــە ،ﺧــﯚ ﺋەﮔەر ﻟە ﻣێﮋوودا ﺳــەرۆك ﺧێــڵ و ﻣﯿﺮ و ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ و ﺳەرﻛﺮدە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە ﻛﻼﺳــﯿﻜەﻛﺎن ﺑﺰوێﻨــەر ﺑﻮوﺑﻦ
ﭘﺎرێﺰەر ھﺎوڕێ ﭼﯚﻣﺎﻧﯽ
ﮔﺮﻧﮕﯽ ﯾﺎﺳﺎی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺣــﺰب ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە رەﮔــەزە ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺴــﺘەﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە .ﭘﺎرت و ھێﺰی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑەﺑــێ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﺑﻮوﻧــﯽ ﻧﯿﯿە و دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿــﺶ ﺑەﺑــێ ﺣــﺰب ﺑەھﺎﯾەﻛﯽ ﻧﯿﯿە ،ﻟەم ﺳــﯚﻧﮕەﯾەوە ﯾﺎﺳــﺎﯾەك ﺑــﯚ رێﻜﺨﺴــﺘﻨﯽ ﻛﺎری ﺣﺰﺑــﯽ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾــﻦ ﻛﺎری ﯾﺎﺳــﺎداﻧەراﻧﯽ دەوڵەﺗە ،ﭼﻮﻧﻜە ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑﯚ ھێــﺰی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ،دەﺗﻮاﻧﺮێﺖ ﻣﻠﻤﻼﻧێﯿەﻛــﯽ ﺷــەرﯾﻔﺎﻧەی ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﺑەڕێﻮە ﺑﭽێﺖ و ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ و ﻣﺎﻓــﯽ ﻣﺮۆﭬﯿﺶ ﻟەوﭘەڕی ﭘێﺸﻜەوﺗﻨﺪا ﺑێﺖ. ﺋەو ﻓەرﻣﺎﻧڕەوا ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﺎﻧەی ﺑە رۆﺣێﻜﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻓەرﻣﺎﻧڕەواﯾﯽ دەﻛــەن ،ﻟــە ھەوڵﯽ ﺋــەوەدان ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎﺳﺎی ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎن ھەﺑێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ھەﺑﻮوﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾەك ﺑﯚ ﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ،ﺑﻨەﻣﺎﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧــەوەی ﮔــەل ﻣﺴــﯚﮔەرﺗﺮ دەﻛﺎت و رێﮕە ﺧﯚﺷــﻜەر دەﺑێﺖ ﺗــﺎ ﺧﯚﺷــﮕﻮزەراﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری ﺑێﺘە دی. ﯾﺎﺳﺎی ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻋێﺮاﻗﺪا ﯾﺎﺳــﺎی ﭘﺎرﺗــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ﺑەدەﺳﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻣﯚڵەﺗﯽ ﻛﺎر و ﻣەرﺟــﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﺒــﻮون و ﺷــێﻮازی ﻛﺎرﻛــﺮدن و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎن و ﺋەرك و ﻣﺎف و ﺷێﻮازی وەرﮔﺮﺗﻨﯽ دەﺳــەت و ﭼەﻧﺪان ﺑﺎﺑەﺗﯽ ﺗﺮ ﻟەﺧﯚ دەﮔﺮێﺖ. ﯾﺎﺳــﺎی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە 13/10/1993ﺑــە ﺑڕﯾــﺎری ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ”ﭘەرﻟەﻣﺎن“ دەرﭼﻮوە و ﻟە 23ﻣﺎدە ﭘێﻚ ھﺎﺗﻮوە .ھەرﭼﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﭘﺎرﺗــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاﻗــە ،ﻟە 61ﻣــﺎدە ﭘێﻚ ھﺎﺗﻮوە و ﻟــە 27/3/2015ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ﻋێــﺮاق دەرﭼﻮوە ،ﺋەوە ﺟﮕەﻟەوەی ﻟە ﺳــەردەﻣﯽ رژێﻤﯽ ﺑەﻋﺴــﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ھەﺑﻮوە و
ﻟە ﭘﺎش رووﺧﺎﻧــﯽ رژێﻤﯽ ﺑەﻋﺲ ﯾﺎﺳــﺎی ﺣــﺰب و رێﻜﺨﺴــﺘﻨە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن و دەﺳﺘەی ﺳﯿﺎﺳﯽ ژﻣﺎرە 97ی ﺳــﺎڵﯽ 2004ﻟەﻻﯾەن دەﺳەﺗﯽ ﻛﺎﺗﯽ ﻋێﺮاق دەرﭼﻮوە. ﭘێﻨﺎﺳەی ﺣﺰب ﻟە ھەردوو ﯾﺎﺳﺎدا ﻟــە ﻣــﺎدەی ﯾەﻛەﻣــﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەم ﺷێﻮەﯾە ﭘێﻨﺎﺳــەی ﺣﺰب ﻛــﺮاوە” :ﺣﺰب رێﻜﺨﺮاوێﻜــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺧﺎوەن ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﻣەﻋﻨەوﯾﯿــە و ﻟە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨێﻜــﯽ ﺋﺎرەزووﻣەﻧﺪاﻧە ﻟــە ﻧێــﻮان ﻛﯚﻣەڵە ﻛەﺳــﺎﻧێﻜﯽ ﺳﺮوﺷــﺘﯿﺪا ﭘێﻚ دێــﺖ ﻛە ﭼەﻧﺪ ﺑﯿﺮوﺑﺎوەڕ و ﺋﺎﻣﺎﻧﺠێﻜﯽ ھﺎوﺑەﺷﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪراو ﻟــە ﭘﺮۆﮔﺮاﻣﯽ ﺣﺰﺑﺪا ﻛﯚﯾﺎن دەﻛﺎﺗەوە ،ھــەوڵ دەدەن ﺑەڕێﻮﺷــﻮێﻨﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿﺎﻧــە ﺑەدﯾﯿﺎن ﺑێﻨﻦ“. ﻟە ﯾﺎﺳــﺎی ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاﻗﯿﺶ ھەﻣﺎن ﭘێﻨﺎﺳە ﺑﯚ ﺣﺰﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ھﺎﺗﻮوە ،ﺑەم ﺋﺎﻣﺎژە ﺑﯚ ﺋەوە ﻛﺮاوە ﻛە ﺑەڕێﮕــەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ دەھێﻨﺮێﺘە دی و ﻧﺎﺑێﺖ دژﯾەك ﺑێﺖ ﺑە ﺋەﺣﻜﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ دەﺳﺘﻮور و ﯾﺎﺳﺎ ﻛﺎر ﭘێﻜﺮاوەﻛﺎن ،ﻟە راﺳﺘﯿﺪا ﺋەﻣە ﺧﺎڵێﻜﯽ ﺑەھێﺰە ،ﭼﻮﻧﻜە ﮔﻮزارﺷﺘﯽ ”رێﮕــە دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿــەﻛﺎن“ ﻛە ﻟە ﯾﺎﺳــﺎﻛەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەﯾە، دەﺳــﺘەواژەﯾەﻛﯽ ﻻﺳــﺘﯿﻜﯿﯿە و ﭼەﻣﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﺑە ﮔﻮێﺮەی ﻟێﻜﺪاﻧەوەﻛﺎن دەﮔﯚڕێﺖ. ﻻﯾەﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪار ﺑە ﻣﯚڵەﺗﯽ ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑەﮔﻮێﺮەی ﻣﺎدەی ﺷەﺷەﻣﯽ ﯾﺎﺳﺎی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻻﯾەﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪار ﺑە ﺑەﺧﺸــﯿﻨﯽ ﻣﯚڵەﺗﯽ داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﺣﺰﺑــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ، وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾــە ،دوای ﺋەوەی داﺧﻮازﯾﯿەك ﺑەﻻﯾەﻧﯽ ﻛەم ﻟەﻻﯾەن 50ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ داﻣەزرێﻨــەر واژوو ﻛﺮاﺑێـــﺖ ،ﺋﺎراﺳــﺘەی وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧــﯚ دەﻛﺮێــﺖ و ﻟــە ﺑڕﮔەی دووەﻣﯽ ھەﻣﺎن ﻣــﺎدەدا ھﺎﺗﻮوە: داﺧﻮازﯾﯿەﻛە ﻧﺎو و ﻧﺎﺳﻨﺎو و ﺗەﻣەن و ﭘﯿﺸە و ﺷﻮێﻨﯽ ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮوﻧﯽ
ﻛﻮرد و ﭘێﻜەوەژﯾﺎن
ﺑﯚ ﺋــەم دۆﺧە ﻧەﺧــﻮازراوە ،ﺋەوە ﺋەﻣڕۆ ﺣﺰﺑــەﻛﺎن و ﺳــەرﻛﺮدە ﺧــﯚ ﺑــە ﻣﯚدێﺮﻧﺰاﻧەﻛﺎﻧﻦ ھەﻣﺎن ھەڵەی ﻣێﮋوو دووﺑﺎرە دەﻛەﻧەوە و ﻓﺎﻛﺘــەری ﺳــەرەﻛﯽ ﺋــەم ﺑﺎرودۆﺧەن. ھەر ﻛەس دەدوێﻨﯽ ﻟە ﺳــەرەوە ﺗﺎ ﺧﻮارەوە ڕاﺳﺘﯿﯿەﻛە وەك ﺧﯚی دەزاﻧێ ،ﺑەم ﻟە ﺑﺮی ﺳﺎڕێﮋﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺮﯾﻨەﻛﺎن ،ﻗﻮوڵﺘﺮﯾــﺎن دەﻛەن و درزەﻛﺎن ﮔەورەﺗــﺮ دﺑﻦ ،ﺗﯚ ﺑڵێﯽ ﺋەﻣە ﺳﺮوﺷﺘێﻜﯽ ﺧﯚڕﺳﻜﯽ ﺋەم ﻣﯿﻠەﺗە ﺑێﺖ؟ ﺋەﮔــەر وا ﻧﯿﯿە ﺋەم ھەﻣﻮو دووﺑەرەﻛﯽ و ﻧەھﺎﻣەﺗﯿﯿە ﻟە ﭘﺎی ﭼﯽ؟. ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﺎﺑەﺗێﻜﯽ ڕەواﯾە ﻧەك ﺑەم ﺷێﻮەﯾەی ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﮔﻮزرێ .ﺋەرێ ﺑە ڕاﺳﺘﯽ ﺋێﺴﺘە ﻛﺎﺗﯽ ﺋەم ﻣﻠﻤﻼﻧێﯿە؟ ﺋەرێ ژﯾﺎن ﻟەﺳــەر ﺋەوە وەﺳــﺘﺎوە ﺋێﻤە چ ﺟــﯚرە ﺣﻜﻮﻣڕاﻧﯿﯿەﻛﻤﺎن دەوێ؟ ﺑﺎﺷە ﺑﯚ ﺗەﻣﺎﺷﺎی ﭘﺎرﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﺎﻛەن ﻟە چ دۆﺧێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺧﺮاﭘﺪان؟ ﺋــەرێ ﻛﯚﺗــﺎی ﺑــە دﻧﯿــﺎ دێﺖ ﺋەﮔەر ﺋەم ﺧﻮاﺳــﺖ و ﺗێڕواﻧﯿﻨە
ﺟﯿﺎوازاﻧــە ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﻧەﺑێ؟. ھەﻣﻮو ﻛەﺳێﻜﯽ ﺑە ﺋﺎﮔﺎ و ھﯚﺷﯿﺎر دەزاﻧــێ و دەڵــێ ﻟــەم دەرﻓەﺗە ﻟەﺑﺎرﺗﺮ ﻧﯿﯿە ﺑــﯚ ﻛﻮرد ،ﺧﯚ ﺋەﮔەر ﭘﺮﺳەﻛە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﻛﻮردە ،ﺋﯿﺘﺮ ﭼﺎوەڕێﯽ ﭼﯽ دەﻛــەن؟ ﺗﯚ ﺑڵێﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﭘﺎرﭼەﺑﻮوﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﯾەﻛﭙﺎرﭼەﯾﯽ و ﺳەرﺑەﺧﯚی ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺑێﺖ؟. ﺋەوە 25ﺳــﺎڵە ﺋــەم ﺑﺎرودﺧە وا ھﺎﺗﻮوە و ﺑﺎش و ﺧــﺮاپ ﭘﺎرﺗﯽ و ﯾەﻛێﺘــﯽ و ﮔــﯚڕان ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ و ﺋﯿﻨﺠﺎ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎن ھەرﯾەﻛە ﺑەﭘێــﯽ ﻗەﺑــﺎرە ﺧﯚﯾــﺎن ﻟێــﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرن ،دەﺑﺎ دوو ﺳــﺎڵﯽ ﺗﺮﯾــﺶ ددان ﺑە ﺧﯚﺗﺎﻧــﺪا ﺑﮕﺮن و ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﺎن ﺑــەﻻوە ﺑﻨێﻦ ﺑﯚ ھەڵﮕﺮﺗﻨﯽ ﺋەو ﺳــﺘەﻣەی ﻣێﮋوو ﻟــە ﻛــﻮردی ﻛــﺮدووە .زۆرﺟﺎر دەڵێﻦ ﺳــەرۆك ﺑﺎرزاﻧﯽ ﭘﺮﺳــﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺑــﯚ ﻣﻮزاﯾــەدەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑەﻛﺎر دێﻨێ ،ﺧﯚ ﺋەﮔەر ﭘێﺘﺎن واﯾە ﺑە ڕاﺳــﺘﯽ واﯾە ،ﺋﯿﺘﺮ ﺑﯚ دژاﯾەﺗﯽ دەﻛەن؟ ﻟە ڕۆژﮔﺎری ﻧﺰﯾﻜﺪا ،ڕاﺳــﺘﯽ ﺑﯚ ھەﻣﻮو ﻻﯾەك ڕوون دەﺑێﺘــەوە و ﺋێﻮەش ﻧﺎﭼﻨە
ﺑەرەی دژە ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ،ﺋەﮔەر دەزاﻧﻦ ڕاﺳﺘﯿﯿە ،ﺧﯚ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺑﯚ ﻛــﻮردە و ﺑﯚ ﭘﺎرﺗــﯽ ﻧﯿﯿە ،ﻟەو ﺣﺎڵەﺗەدا ھﺎوﺑەﺷــﯽ و ﺳﺎزان زۆر ﺑﺎﺷﺘﺮە ﻟە ﺗﺮازان. 100ﺳﺎڵە ﻛﻮرد ﺧﻮێﻦ دەﺑەﺧﺸێ ﺑﯚ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠێﻜــﯽ وا ،ﺋەﮔەر ﺑڕواﺗﺎن ﭘێﯽ ﻧﯿﯿە ،ﺋــەی ﺑﯚﭼﯽ ﺧەﺑﺎﺗﺘﺎن ﺑﯚ ﻛﺮدووە؟ .ﺋــەو ھەﻣﻮو ﺑﯿﺎﻧﻮوە ﭼﯿﯿە دەھێﻨﺮێﺘەوە و ﻣێﺸــﻜﯽ ﺧەڵﻚ ﭘڕ ﻛﺮاوە ﮔﻮاﯾە ھەﻟﻮﻣەرﺟﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﺑــﺎر ﻧﯿﯿــە ﺑــﯚ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردی، ﻛە ﻋێــﺮاق ﻛﺮا ﺑــە دەوڵەت ،ﻧە ﭘﯚﻟﯿﺴــێﻜﯽ ھەﺑﻮو ﻧە ﺑەرﻣﯿﻠێﻚ ﻧەوت و ﻧە ھﺎوﺳــەﻧﮕﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ، ﺑﯚ دەﺑێ ﺳﯚﻣﺎڵ و ﻣﻮرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ و ﻏﺎﻧﺎ و ﺑﺎﺷﻮوری ﺳﻮودان و ﺗەﯾﻤﻮوری ڕۆژھــەت و ﻛﯚﺳــﻮﭬﯚ و دەﯾﺎن دەوڵەﺗﯽ ﺗــﺮ ،ﻣەرﺟﯽ دەوڵەﺗﯿﺎن ﺗێﺪاﺑێﺖ و ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗێﯿﺪا ﻧەﺑێ؟. ﺧﯚ ﻟــە زۆرﯾﻨەی وﺗﺎﻧــﯽ دﻧﯿﺎ دﯾﻤﻮﻛﺮﺳــﯽ ﻗەدەﻏەﯾــە ﯾــﺎ ﻛﺎرﺗﯚﻧﯿﯿــە ،چ دەوڵەﺗێﻜــﯽ دﻧﯿﺎ دروﺳﺖ ﺑﻮوە و ھﯿﭻ ﻛەﻣﻮﻛﻮرﺗﯽ
ﻧەﺑﻮوە؟ ﺋــەی چ ﮔەﻟێ دەوڵەﺗﯽ ﺧﯚی ھەڵﻮەﺷــﺎﻧﺪووەﺗەوە ﻟەﺑەر ﺧﺮاﭘﯿﯽ ﺳﯿﺴــﺘەﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﯾﺎ ﺋﺎﺑﻮوری ﯾــﺎن ﻟەﺑەر ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ و ﻣەراﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻣﯿﻠەت ﻓﺮﯾــﻮ دەدا .دڵﻨﯿﺎم ﺑــﺎش دەزاﻧﻦ ﺑەھەﻣﻮو ﻛەﻣﻮﻛﻮڕی ﺣﻜﻮﻣڕاﻧﯽ و ﮔەﻧﺪەڵــﯽ و ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾﯽ و ﺷــەڕی داﻋﺶ ،ھێﺸﺘﺎ ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑﮋێﻮی ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻟە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە & 20وﺗﺎن ﺑﺎﺷﺘﺮە ،ﻛەﭼﯽ ﻟەم دەرﻓەﺗــە ﮔﺮﻧﮕــەدا دوای دەﯾﺎن ﺳﺎڵ ﺧەﺑﺎت و ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ،ﺧەرﯾﻜە ﻟە ﭘﺮﺳە ﺳﺘﺮاﺗﯿﺠﯿﯿەﻛﺎن ﭘﺎﺷەﻛﺸە دەﻛەن ،ﺑەھــەر ھﯚﻛﺎرێﻚ ﺑێ ﯾﺎن ﻧەك ﻻﯾەﻧﮕﺮەﻛﺎﻧﺘﺎن ﻟێﺘﺎن دڵﮕﺮان ﺑﻦ ﻟە ﺗﯚڕی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ و ﺋەوەی ﻓێﺮﺗﺎن ﻛﺮدن ﺑــە ﭘﺎرﺗﯽ ﺑڵێﻦ ﺑە ﺧﯚﺗﺎﻧﯽ ﺑڵێﻨەوە . ﺳــەرﻛﺮدە ﻟــە وێﺴــﺘﮕە ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﺴﺎزەﻛﺎﻧﺪا ﭘێﻮﺳﺘە ﺑڕﯾﺎر ﺑﺪات ﻧەك ﮔﯿــﺮۆدەی دەوروﺑەر و ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوەی ھەرزە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﺑێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑەرژەوەﻧﺪی ﮔﺸﺘﯿﯽ ﮔــەل و وت ﻟــە ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوەی ﻟﯚﻛﺎڵﯽ ﻛﻮرﺗﺒﯿﻨﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ زۆر
ﮔﺮﻧﮕﺘﺮە ،ﺑﯚﯾە ﻟەم ﻗﯚﻧﺎﻏەدا ھەﻣﻮو ﺑڕﯾﺎرﺑەدەﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﺑــەردەم ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﻣێﮋووﯾــﯽ و ھەﻟﻮﻣەرﺟێﻜــﯽ ھەﺳــﺘﯿﺎردان و ھەر ھەﻧﮕﺎوێﻜﯽ ھەڵە ،ﺋﺎواﺗﯽ ھەزاران ﺷــەھﯿﺪ و ﻧەﺗەوەﯾەك ﻟەﺑﺎر دەﺑﺎت. ﺑﺎﺷــﺘﺮ واﯾــە ﻟــە ﺑﺮی ﺳــﺎزش ﺑــﯚ دۆڕاوێﻜــﯽ وەك ﻣﺎﻟﯿﻜــﯽ و ھﺎوﺷــێﻮەﻛﺎﻧﯽ ،ﻟەﭘێﻨــﺎو ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻣﻠﻤﻼﻧێ و ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛﺎن ﺑــەﻻوە ﺑﻨﺮێ و ﺳﺎزش ﺑﯚ ﯾەﻛﺘﺮی ﺑﻜﺮێ ،ﺋەﮔەر ﺑﯚ ﺟﺎرێﻜﯿﺶ ﺑــێ ،ﺑﺎ ﻛﻮرد ﺧﯚی ﻓﺎﻛﺘەری ﻟەدەﺳــﺘﺪاﻧﯽ دەرﻓەﺗە ﻣێﮋووﯾﯿﯿــەﻛﺎن ﻧەﺑێــﺖ و وەك ﭘێﻜەوەژﯾــﺎن و ﻟێﺒﻮردەﯾﯿﻤﺎن ﺑﯚ ﭘێﻜﮫﺎﺗە ﺟﯿــﺎوازەﻛﺎن ھەﯾە ،ﺑﺎ ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺸــﻤﺎن ھەﺑێﺖ .ﺟﺎ ھەرﻛﺎت ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﻟەﺳەر ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧەﻣﺎ و ﺑﺎرودۆﺧەﻛە ﯾەﻛﻼ ﺑﻮوەوە و ﻛﻮرد ﻟە ﭘﺎﺷﻜﯚﯾﯽ ڕزﮔﺎری ﺑﻮو ،ﺋەوﻛﺎت ﺑﺎ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﺑڕﯾﺎری ﺑﺪات چ ﺟﯚرە ﺳﯿﺴﺘەﻣێﻜﯽ ﺣﻮﻛﻤڕاﻧﯽ دەوێ .
ﯾﺎﺳﺎی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻋێﺮاق ﺑﺎﺷﺘﺮە ﻟە ھﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ داﻣەزرێﻨــەری ﺗێــﺪا ﺗﯚﻣــﺎر دەﻛﺮێــﺖ ،ھەروەھﺎ ﻧﺎوی ﺣﺰﺑەﻛەﺷــﯽ ﺗێﺪا ﺑێﺖ ﻛە ﻧﺎﺑێﺖ وەك ﻧﺎوی ھﯿﭻ ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑێﺖ. ﺑــەم ﻟە ﻣــﺎدەی 11ی ﯾﺎﺳــﺎی ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ ﺳــﺎڵﯽ 2015دا ھﺎﺗــﻮوە ،ﺑــﯚ داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ دەﺑێــﺖ داواﯾەﻛــﯽ ﻧﻮوﺳــﺮاو ﺑــە واژووی ﺣــەوت ﺋەﻧﺪاﻣﯽ داﻣەزرێﻨەر و ﺑە واژووی ﻟﯿﺴــﺘێﻜﯽ دوو ھــەزار ﻛەﺳــﯽ ﺋﺎراﺳﺘەی ﺑﺎزﻧەی ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﺑﻜﺮێﺖ ﻛە ﺳــەرﺑە ﻛﯚﻣﯿﺴــﯿﯚﻧﯽ ﺑﺎی ﺳــەرﺑەﺧﯚی ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧــە، ﻟێﺮەدا ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟﯿﺴﺘﯽ واژووﻛﺎران ﺳــەرﺟەم ﭘﺎرێﺰﮔەﻛﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاق ﺑە رەﭼﺎوﻛﺮدﻧــﯽ رێﮋەی ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ﺑﮕﺮێﺘەوە. ﺑڕﮔــەی دووەﻣــﯽ ﻟﻘــﯽ )ب(ی ﻣﺎدەﻛە ﺗﺎﯾﺒەت ﻛﺮاوە ﺑە وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﻣﯚڵەﺗﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛەﻣﯿﻨەﻛﺎن )اﻻﻗﻠﯿﺎت( ﻛە دەﺑێﺖ 500ﺋەﻧﺪاﻣﯽ داﻣەزرێﻨەر ﺑﯚ ﻻﯾەﻧﯽ ﭘێﺪاﻧﯽ ﻣﯚڵەﺗﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ ھێﺰی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑەرزی ﺑﻜەﻧەوە. ﻟــە ﻟﻘەﻛﺎﻧــﯽ )أ ،ج ،ه ،و( ﻟە ﺑڕﮔە دووەﻣﯽ ﻣــﺎدەی 11ی ﯾﺎﺳــﺎی ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺑﺎس ﻟە ھﺎوﭘێﭽﻜﺮدﻧﯽ ﺳێ وێﻨە ﻟە ﭘێڕەوی ﻧﺎوﺧﯚ و ﭘەﺳــﻨﺪﻛﺮدﻧﯽ ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﻧــﺎوی داﻣەزرێﻨــەران ﻟەﻻﯾــەن دادﻧﻮوس و ﭘﺎﺷﺎن رەواﻧەﻛﺮدﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﻓەرﻣﺎﻧﮕەی ﺑەڵﮕەی ﺗﺎواﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺳــەرﺑە وەزارەﺗــﯽ ﻧﺎوﺧــﯚ و ﭼﻮوﻧﯽ ﻧﺎوەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ دەﺳــﺘەی ﻟێﭙﺮﺳﯿﻨەوە و دادﭘەروەری ،ﭘﺎﺷﺎن ﺑــﯚ ﺑﺎزﻧەی ﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳەرﺑە ﻛﯚﻣﯿﺴــﯿﯚﻧﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚی ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎن ﻛﺮاوە. ھەروەھﺎ ﻟە ﺑڕﮔەی دووەﻣﯽ ﻣﺎدەی 12ی ﯾﺎﺳــﺎ ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ،ﺑﺎس ﻟە رﺳــﻮﻣﺎﺗێﻜﯽ 25 ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎر ﻛﺮاوە وەك ﻣەرﺟێﻚ ﺑﯚ ﺑەدەﺳﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻣﯚڵەﺗﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ. ﺗێﺒﯿﻨــﯽ دەﻛﺮێﺖ ﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛەی ﻋێﺮاق ﮔﻮﻧﺠﺎوﺗﺮ و ﭘێﺸﻜەوﺗﻮوﺗﺮە، ﭼﻮﻧﻜە ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪﻛﺮدﻧﯽ ﻻﯾەﻧﯽ
وەزارەﺗــﯽ ﻧﺎوﺧــﯚ وەك ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە دەﺳــەﺗﯽ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدن ﺑﺎزﻧەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯿﯽ ﺑەرﺗەﺳﻚ دەﻛﺎﺗەوە و ﻣﺎﻓە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑــە ﻻوازی ﻛﺮدەﻧــﯽ دەﻛﺮێﻨەوە. ﺳــەرەڕای ﺋەوەش وەزﯾﺮی ﻧﺎوﺧﯚ ھەﻣﯿﺸــە ﻧﻮێﻨــەری ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە و ﺑەردەوام ﺋەو ﮔﻮﻣﺎن و ﮔﺮﯾﻤﺎﻧەﯾــە ھــەڵ دەﮔﺮێﺖ ﻛە ﻟەﺳەر ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﭘﺎرﺗێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ رەزاﻣەﻧــﺪی ﻧــەدات ﻛــە دژی ﺣﺰﺑەﻛەی ﺧﯚﯾەﺗــﯽ .ﺋەوە ﻣﺎﻧﺎی واﯾە ﻛە ﯾﺎﺳﺎی ﭘﺎرﺗە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەرﻓەﺗــﯽ ﺗێﺪاﯾە ﺑﯚ ﺧﺮاپ ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ دەﺳەت. ﻟە ﺑەراﻣﺒەردا ﯾﺎﺳــﺎی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺋەوﭘەڕی ھەوڵﯽ ﺑﯚ ھەﺑﻮوﻧﯽ ﻓﺮەﺣﺰﺑﯽ ﻟە ﻋێــﺮاق داوە ،ﺑەوەی ﻛﯚﻣﯿﺴــﯿﯚﻧﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪ ﻛــﺮدووە وەك ﻻﯾەﻧﯽ ﺑەرﭘــﺮس ﻟــە ﭘێﺪاﻧــﯽ ﻣﯚڵەﺗﯽ داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﺣﺰﺑــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ، ﭼﻮﻧﻜە ﻛﯚﻣﯿﺴــﯿﯚن ﺋەو ﻻﯾەﻧەﯾە ھەﻣﯿﺸــە ﻟە ﻟﯿﻨﻚ و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪاﯾە ﻟەﮔەڵ ھێــﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن و ﺟﯚرێﻚ ﻟە دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﻛﺎرە ﺑﯚ ﺋــەو داﻣەزراوەﯾە ،ﺑــەوەی ﻛﺎری ﻛﯚﻣﯿﺴــﯿﯚن ھــەر راﭘﺮﺳــﯽ و ھەڵﺒﮋاردن ﻧەﺑێــﺖ ،ﺑەڵﻜﻮ ﻣﺎﻓﯽ ﭘێﺪاﻧﯽ ﻣﯚڵەﺗﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯿﺸــﯽ ﺑە ﺣﺰﺑەﻛﺎن ھەﺑێﺖ. رەﺧﻨەﯾەﻛــﯽ ﺗــﺮ ﻟە ﯾﺎﺳــﺎﻛەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋەوەﯾە ،وەك ﯾﺎﺳﺎﻛەی ﻋێــﺮاق ﺑﺎﺳــﯽ ﻟــە داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﻛەﻣﯿﻨــەﻛﺎن ﻧەﻛﺮدووە ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﭼەﻧﺪان ﻛەﻣﯿﻨەی ﺋﺎﯾﯿﻨﯽ و ﻧەﺗەوەﯾﯽ وەك ﺗﻮرﻛﻤﺎن ،ﻣەﺳﯿﺤﯽ ،ﻛﻠﺪ و ﺋﺎﺷﻮور و ﺋەرﻣەن و ﺋێﺰدی و .ھﺘﺪ دەژﯾﻦ، ﭘێﺪاﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪی ﺑە ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑﯚ ﻛەﻣﯿﻨەﻛﺎن ،ﻛﺎرێﻜﯽ ﺑﺎش دەﺑێﺖ ﺑﯚ ﺋــەوەی ﻛەﻣﯿﻨــەﻛﺎن ﻟەﻻﯾەن ھێﺰە ﺑﺎﻛﺎن ﺑﯚ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑەﻛﺎر ﻧەھێﻨﺮێﻦ. ﺋەو ﺧﺎﻧــەی ﺑڕﮔــەی دووەﻣﯽ ﻟﻘەﻛﺎﻧﯽ )أ ،ج ،ه ،و( ﻟە ﻣﺎدەی 11 و ﺑڕﮔەی دووەﻣﯽ ﻣﺎدە 12ی ﯾﺎﺳﺎ
ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺋەﮔەر ﻟە ﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺟێﮕﺮ ﺑﻜﺮێﻦ ،ﺧﺎڵێﻜــﯽ ﺋەرێﻨﯽ دەﺑێﺖ ﺑەﺗﺎﯾﺒەت وەرﮔﺮﺗﻨﯽ رﺳﻮوﻣﺎت ﻟە ﻛﺎﺗﯽ داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛە ﻟــە ﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛەی ﻋێﺮاﻗﺪا 25 ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎری ﺑﯚ دﯾــﺎری ﻛﺮاوە، ﺋەوەش دەﺑێﺖ ﺑە ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺑﻮدﺟەی ﮔﺸﺘﯽ ﻛە ﺑﯚ ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﯽ ﺟﻮﮔﺮاﻓــﯽ وەك ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﻮﯾﺴﺘە. داراﯾﯽ ﭘﺎرﺗەﻛﺎن ﻟە ﻧێﻮان ھەردوو ﯾﺎﺳﺎﯾەﻛەدا ﯾﺎﺳﺎی ژﻣﺎرە 17ی ﺳﺎڵﯽ 1993ی ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﺑەھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﺑﺎﺳــﯽ داراﯾﯽ ﺣﺰب ﻧﺎﻛﺎت ،ﭘــﺎش ﺗێﭙەڕﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺰﯾﻜــەی 21ﺳــﺎڵ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﺳﺘﺎوە ﺑە دەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ژﻣﺎرە 5ی ﺳــﺎڵﯽ 2015 ﺗﺎﯾﺒەت ﺑــە ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿــﯽ ﭘێﺪاﻧﯽ ﺑﻮدﺟەی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، دﯾــﺎرە ﺋــەوە ﺟﮕــە ﻟــەوەی ﺷەرﻋﯿەﺗﯿﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾە ﺑﯚ ﺑﺮدﻧﯽ ﻣﺎڵﯽ ﮔﺸــﺘﯽ دووﭘﺎﺗﯽ ﺋــەو ﺑەڵێﻨەی ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﺑەﮔﺸﺘﯽ و ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚن ﺑە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﻧﺎڕاﺳﺘﮕﯚ ﺑﻮون ﻟەﮔەڵ دەﻧﮕﺪەراﻧﯿﺎن ،ﭼﻮﻧﻜە ﻛﺎرﻧﺎﻣەی ﺣﺰﺑە ﺑەرھەڵﺴﺘﻜﺎرەﻛﺎن ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑﻮو ﻟــەوەی ﺑەھەر ﺟﯚرێﻚ ﺑێــﺖ دەﺑێــﺖ ﯾﺎﺳــﺎ ﻛﯚﻧەﻛەی ﺣﺰﺑەﻛﺎن ھەﻣﻮار ﺑﻜﺮێﺘەوە ،ﺑەم ﺋەوان ﺋــەو ھەﻟەﯾﺎن ﻗﯚﺳــﺘەوە ﺗﺎ ﺗەﻧﯿــﺎ ﯾەك ﮔﯚڕاﻧــﻜﺎری ﺑﻜەن ﺑەوەی ﺣﺰب ﺑﻮدﺟەی ﮔﺸــﺘﯽ ﺑﯚ ﺧﯚی ﺑەدەﺳــﺖ ﺑێﻨێﺖ ،ﺑەوەش ﺟەوھەری ﭘﺮﺳەﻛەﯾﺎن ﺑﯿﺮ ﭼﻮوە، ﺋەﮔەر ﻧــﺎ ﺋەوﻛﺎﺗەی ﺑﯚ دەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎی ﺑﻮدﺟەی ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﺗەرﺧﺎن ﻛﺮاﺑﻮو دەﺗﻮاﻧﺮا ﺑﯚ ھەﻣﻮارﻛﺮدﻧەوەی ﯾﺎﺳــﺎی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﺎڵﯽ 1993 ﺑڕەﺧﺴێﻨﺮێ. ﺑەﭘێﭽەواﻧەوە ﻣﺎدەﻛﺎﻧﯽ 30ﺗﺎ 44ی ﯾﺎﺳﺎی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺗەرﺧﺎن ﻛــﺮاوە ﺑﯚ ﺳــﺎﻣﺎن و داراﯾﯽ ﺣﺰب وەك ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﻣەﻋﻨەوی، ﻟەو ﻣﺎداﻧەدا ﺑﺎﺳﯽ داھﺎﺗﯽ ﺣﺰب و
ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ﺑەدەﺳﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺳﺎﻣﺎن ﻛــﺮاوە و ﻛﯚﺗﻮﺑەﻧﺪ ﻟەﺳــەر ﻛﺎری ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ ﺣﺰب داﻧــﺮاوە و ﺑﺎس ﻟــە ھﺎوﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣــﺰب ﻛﺮاوە ﻟەﻻﯾــەن ﺣﻜﻮوﻣەت ﯾﺎﺧﯚ ﻻﯾەﻧﯽ ﻧﺎﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەوە .ﺧﺎڵﯽ ھﺎوﺑەﺷــﯽ ﺋــەو ﯾﺎﺳــﺎﯾەی ﻋێــﺮاق ﻟەﮔەڵ ﯾﺎﺳﺎﻛەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە ﺗەرﺧﺎﻧﻜﺮدﻧــﯽ ﺑﻮدﺟــە ﺑﯚ ﺣﺰب، ﺗەرﺧﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻮدﺟەی ﮔﺸــﺘﯽ ﺑﯚ ﺣﺰب ﻛﺎرێﻜﯽ ﻧﺎﺷــﯿﺎوە ،ﺑەم ﺋەﮔەر رێﮋە و ﺑڕەﻛەی ﺳــﻨﻮوردار ﺑﻜﺮێﺖ ﺑﺎﺷــﺘﺮە ﻟەوەی ﺑە رەھﺎﯾﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﺑﻮدﺟەی ﮔﺸــﺘﯽ ﺗﺎن ﺑﻜەن. ﺑﺎﺑەﺗﯽ دادﮔەﯾﯽ ﻟە ﻧێﻮان ھەردوو ﯾﺎﺳﺎﻛەدا ﯾﺎﺳــﺎی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھﯿــﭻ دادﮔەﯾەﻛــﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧــﺪ ﻧەﻛــﺮدووە ﻟەﺑﺎرەی ﻧﺎﻛﯚﻛــﯽ و ﻛێﺸــەی ﺣﺰﺑەﻛﺎن، ﺑەڵﻜــﻮ وەك ھــەر ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛــﯽ ﺗــﺮ دادﮔەﻛﺎﻧــﯽ ﺑەراﯾﯽ ﺳــەرﺑە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ دادوەری ﭘﺴــﭙﯚڕن ﺑﯚ ﺳــەﯾﺮﻛﺮدﻧﯽ داوای ﺣﺰﺑەﻛﺎن، ﺑەم ﻟە ﯾﺎﺳﺎی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺑــﯚ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ و ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﺣﺰب ﻧــﺎوی )دەﺳــﺘەی دادوەری ﺑــﯚ ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎن( ھەروەك ﻟە ﺑڕﮔەی دووەﻣﯽ ﻣﺎدەی ﺳــێﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾەﻛە، ﭘێﻨﺎﺳــەی ﻛﺮدووە ﻛە ﺑەﮔﻮێﺮەی ﯾﺎﺳﺎی ﻛﯚﻣﯿﺴﯿﯚﻧﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧﯽ ژﻣﺎرە 11ی ﺳﺎڵﯽ 2007و ھەﻣﻮارەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەو دادﮔە دادەﻣەزرێﺖ. ﻧەﺑﻮوﻧﯽ دادﮔەﯾەﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑﯚ ﺳــەﯾﺮﻛﺮدﻧﯽ داوای ﺣﺰﺑــەﻛﺎن ﻟە ﯾﺎﺳــﺎی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە ﻛەﻣﻮﻛﻮڕﯾــﯽ دادەﻧﺮێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜــە دادﮔەﯾەﻛﯽ دﯾﺎرﯾﻜــﺮاو ﺑﺎﺷــﺘﺮ ﻛێﺸــەﻛﺎن ﯾــەﻛﻼ دەﻛﺎﺗــەوە و وا دەﻛﺎت ﺑە ﺋﺎراﺳــﺘەﯾەﻛﯽ ﺋەرێﻨــﯽ ﺑڕوات و ﭘێﺸﯿﻨەی دادوەری ﺑﺎﺷﺘﺮ دێﻨێﺘە دی ،ھەروەھﺎ ﺋــەو دادﮔە ﺗﺎﯾﺒەﺗە ﮔڕوﺗﯿﻨێﻚ ﺑە ﻛﺮدەﻧﯽ ﻛﺮدﻧەوەی ﻣﺎﻓــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن دەدات و
دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﯿــﺶ زﯾﺎﺗﺮ ﺑەرەوﭘێﺶ دەﺑﺎت. ﯾﺎﺳﺎی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ھەﻣﻮارﻛﺮدﻧەوەﯾە ﯾﺎﺳــﺎی ژﻣﺎرە 17ی ﺳﺎڵﯽ 1993 ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜﯽ ھەﺳﺘﯿﺎری داﻣەزراوﯾﯽ دەرﭼﻮوە، ﻟەﻛﺎﺗﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی ﺑە رووﻧﯽ دەردەﻛەوێــﺖ ﭘەﻟەﯾەﻛﯽ زۆر ﻟە دەرﻛﺮدﻧﯽ ﯾﺎﺳــﺎﻛە ﻛــﺮاوە ،ﺑﯚﯾە زۆرﺗﺮﯾﻦ ھەڵە و ﻛەﻣﻮﻛﻮرﺗﯽ ﻟەﺧﯚ ﮔﺮﺗﻮوە ،ﯾﺎﺳــﺎﻛەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜــﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ دەرﭼﻮو ﻛە ﻣەﺑەﺳــﺖ ﻟێــﯽ ﺋــەوە ﺑﻮوە ھەﻧﺪێﻚ ﯾﺎﺳــﺎی ﮔﺮﻧﮓ ﭘەﺳــﻨﺪ ﺑﻜﺮێ ،ﺗــﺎ ﺳﺮوﺷــﺘێﻜﯽ ﺟێﮕﯿﺮ ﺑــە داﻣەزراوەﯾــﯽ داودەزﮔەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺒەﺧﺸــێﺖ ،ﺑەم ﺋــەوەی ﺷــﺎﯾەﻧﯽ ﺗێڕاﻣﺎﻧــە و ﺑە ﭼﺎوێﻜﯽ رەﺧﻨەﯾﯽ ﺳەﯾﺮ دەﻛﺮێﺖ، ﺋەوەﯾە دوای ﺗێﭙەڕﺑﻮوﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 20ﺳﺎڵ ﺋەو ﯾﺎﺳﺎﯾە ھەروەك ﺧﯚی ﻣﺎوەﺗەوە ﻛە دەﺑﻮو ﻟە ﭘێﺸــەوەی ﻛﺎرﻧﺎﻣەی ﻛﯚی ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﺑێﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ﯾﺎﺳﺎﻛە ﺑە ﺧەﻣﻧﺪن ﻟەﮔەڵ ﺑﺎرودۆﺧﯽ ھەﻧﻮوﻛە ﺗەواو ﭘێﭽەواﻧەﯾە و ﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛﯽ ﻻوازە و ﻓﺮەﯾﯽ ﺣﺰﺑﯽ ﺗەﺳﻚ دەﻛﺎﺗەوە. ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗﺮﯾــﺶ ،وێﻨەﯾەﻛﯽ ﻧﺎﭘەﺳﻨﺪی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﺸﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ دەدات ﺑــەوەی دوای زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 23ﺳــﺎڵ ﺧﺎوەﻧﯽ ﻛﺮچ و ﻛﺎڵﺘﺮﯾﻦ ﯾﺎﺳــﺎی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧــە ﻟەﭼﺎو ﻋێــﺮاق ﻛە ﺑە ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﻛەم دوای ﭘﺮۆﺳــەی ﺋﺎزادی ،ﺑﻮوەﺗە ﺧﺎوەﻧﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾەﻛﯽ ﭘێﺸﻜەوﺗﻮوی ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﻛە ﺣەق واﺑﻮو ﺋەو ﯾﺎﺳــﺎﯾە ھﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑێــﺖ ،ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﻛﺎت درەﻧﮓ ﻧﯿﯿــە و ﭘەرﻟەﻣــﺎن دەﺗﻮاﻧێﺖ ﺑﯚ ﮔﯚڕاﻧــﻜﺎری و ھەﻣﻮاری ﯾﺎﺳــﺎی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺳﻮود ﻟە ﯾﺎﺳــﺎ ﺗﺎزەﻛەی ﻋێﺮاق وەرﺑﮕﺮێﺖ ﺗﺎ ﻣﺎﻓە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﭘﺎرێﺰراوﺑﻦ و ﺑﺎﺑەﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯿﺶ ﺋەزﻣﻮوﻧێﻜــﯽ ﺑﺎﺷــﺘﺮ و ﭼﺎﻛﺘــﺮ ﺑەﺧﯚﯾەوە ﺑﺒﯿﻨێﺖ.
ھﻮﻧەر
وﺷﯿﺎر ﺋەﺣﻤەد ﺋەﺳﻮەد ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﺋﺎﮔﺎﯾــﯽ دەﺳــەﺗﯽ ﻛــﻮردی ﻟــە دەرھێﻨەرێﻜــﯽ ﮔەورەی ﻛــﻮردی وەك ﻧﺎﺳــﺮ ﺣەﺳــەن ،ﻧﺎﭼﺎرﻣــﺎن دەﻛﺎت ﺑڵێﯿﻦ ،ﺋەﮔەر ﻧﺎﺳــﺮ ﺣەﺳــەن ﻛﯚﻧە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ و رۆﺷﻨﺒﯿﺮێﻜﯽ ﺑەﻋﺴــﯿﯽ ﺑەﻏﺪا ﺑﻮواﯾە و رووی ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜﺮداﯾە ،ﺑێﮕﻮﻣﺎن رێﺰی ﻟــێ دەﮔﯿﺮا و ﺳــﻮود ﻟە ﺋەزﻣﻮوﻧەﻛﺎﻧــﯽ وەردەﮔﯿﺮا ،ﻧەك وەك ﺋــەوەی ﺋێﺴــﺘە ﻧﺎﺳــﺮی ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﻟە ﭘەراوێﺰدا دەﺑﯿﻨﯿﻦ. ﻣﻦ ﻗﺴەم ﻟەﺳەر ﺋەوە ﻧﯿﯿە ﭘێﺸﺘﺮ ﺗﺎ ﭼەﻧــﺪ ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯿﯽ ھﻮﻧەرﯾﯽ ﺋەو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪە ﻛــﺮاوە ،ﺑەم ﭘەراوێﺰﺧﺴﺘﻨﯽ و ﺗەﻣﺎﺷﺎﻛﺮدﻧﯽ وەك ﻛەﺳــێﻜﯽ ﺧﺎﻧەﻧﺸــﯿﻦ و داﻧﯿﺸــﺘﻨﯽ ﻟە ﻣﺎڵەﻛەی ﺧﯚی، ﻣﺎﯾــەی ﻧﯿﮕەراﻧﯿﯿــە و دەﻛﺮێ ﻗﺴەی ﻟەﺳــەر ﺑﻜﺮێ .ﺋەو ،وەك ﻛەﺳــێﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻧــﺎ ،ﺑەڵﻜﻮ ھەﻣﻮو دەزاﻧــﻦ ﺋەزﻣﻮوﻧەﻛﺎﻧﯽ ھﯽ ﺋەوەﯾە ﺑە ﺑﺎﯾەخ وەرﺑﮕﯿﺮێﺖ. ﻣﺎوەﯾەﻛە ﻟــە ﻣﯿﺪﯾﺎ و ﺗﯚڕەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﻟەڕێﮕــەی ﻓەﯾﺴــﺒﻮوﻛەوە،
زۆرﺗﺮﯾــﻦ ﻗﺴــە ﻟەﺳــەر ﺋەوە دەﻛﺮێ ﻛە ﻧﺎﺳــﺮ ﺣەﺳــەن ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدن ،ﺑﻮوەﺗە ﺷﻮﻓێﺮ .ﺑﻮوﻧﯽ ﺋــەو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪە ﺑە ﺷــﻮﻓێﺮ، ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﺑﭽﻮوﻛﻜﺮدﻧــەوەی ﻛﺎری ﺷﻮﻓێﺮﯾﯽ ﻧﯿﯿە و ﺋەوﭘەڕی ﺷەرەﻓە ﻛەﺳــێﻚ ﻟەڕێﮕەی ﺋەو ﻛﺎرەوە ﺑﮋێﻮﯾــﯽ ژﯾﺎﻧــﯽ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺎت ،ﺑــەم ﺑــﯚ داھێﻨەرێﻚ، ﻧﺎﮔﻮﻧﺠێ ﺑە ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﺒﯿﻨﺮێﺖ. ﻣــﻦ زۆرم ﭘــێ ﺧﯚش ﺑــﻮو ﻟە
ﺳــەرداﻧﯽ ﺋــەو ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪە ﺑــﯚ ﻣﺎڵەﻛــەی ،دﯾﻤﺎﻧــەی رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿﯽ ﻟەﮔەڵﺪا ﺳﺎز ﺑﻜەم ﺗﺎ ﺧــﯚی ﺑﺪوێ ،ﺑــەم ﺋەو ﺑە ﺋﺎﺷــﻜﺮا رای ﮔەﯾﺎﻧــﺪ ﻛە ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﯿە ﺑﯚ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن ﺑﺪوێ ،ﺋەﮔەر دەﺳــەﺗﯽ ﻛﻮردی ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﯽ ﺑــە ﺋەزﻣﻮوﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋــەو ھەﯾە، ﺑەﺋﺎﺳــﺎن دەﺗﻮاﻧێ ﺷﻮێﻨەﻛەی ﺑﺪۆزێﺘــەوە ،ﺑﯚﯾــە ﻧﺎﭼﺎرم وەك ﻧﻮوﺳەرێﻚ ﻟەﺑﺎرەﯾەوە ﺑﺪوێﻢ ﻧەك رۆژﻧﺎﻣەﻧﻮوس. ﺑەﭘێــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﻢ ،ﻧﺎﺳــﺮ ﺣەﺳــەن ﻟە 1947ﻟە ﺧﺎﻧەﻗﯿﻦ
ﻧﺎﺳڕ ﺣەﺳەﻧﯽ دەرھێﻨەر
ﻧﺎدﯾە دەردەﻛەوێﺘەوە وﺷە/ھەوﻟێﺮ- ﺷﺎﺧەوان ﺷێﺨﺎﻧﯽ ﺧﺎﻧﻤــە ﮔﯚراﻧﯿﺒێــﮋی ﻛﻮرد ”ﻧﺎدﯾە“ ،دوای ﺑوﻛﺮدﻧەوەی ﭼەﻧــﺪان ﮔﯚراﻧــﯽ و ﻛﻠﯿﭗ، ﺑێ دەﻧﮕﯿﯿەﻛﯿــﯽ درێﮋﺧﺎﻧﯽ ھەڵﺒــﮋارد ،ﺑەم ﺑــە ﭼەﻧﺪ ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﯽ
ﻟــە داﯾــﻚ ﺑــﻮوە ،ﻛﺎﺗێﻜﯿﺶ ﺑﯚ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺷــﺎﻧﯚ رووی ﻟە ﺑەﻏﺪا ﻛﺮدووە و ھەر ﻟەوﻛﺎﺗەوە دەﺳﺘﯽ ﺑــە ﻛﺎری ھﻮﻧەرﯾﯽ ﻛــﺮدووە، واﺗــە دروﺳــﺖ 50ﺳــﺎڵە ﺋەو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪە ﺑێ داﺑڕان ﺳەرﻗﺎڵﯽ ﻛﺎرە ھﻮﻧەرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺧــﯚی ﺑﻮوە .ﺋەو ھﯽ ﺋــەوە ﻧﯿﯿە ﻟێﺮەدا ﺑە ﺷــﺎﻧﻮﺑﺎڵﯽ ھەڵﺒــﺪەم ،ﺑەم ﺧﺎوەﻧﯽ ﺳــەدان ﯾــﺎن ھەزاران ﻛﺎری ھﻮﻧەرﯾﯿــە ﻛە ﻟە ﻧﺎوەﻧﺪی ھﻮﻧەرﯾﺪا ،ﺑە ﯾەﻛێﻚ ﻟە داھێﻨەرە زۆر دﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد دێﺘە ژﻣﺎر، ﺑــە ﺟﯚرێــﻚ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو،
ﻧﻮێــﻮە دەردەﻛەوێﺘــەوە ﻛــە ﯾەﻛێﻜﯿﺎن ﻛﻠﯿﭙﯽ ﺑﯚ دەﻛﺎت. وێــﺮان ﻛــە ﺧﺎوەﻧــﯽ دەزﮔﺎی ”وێﺮان ﭘﺮۆدەﻛﺸﻦ“ـە و ﻛﺎری ﺋﺎواز و ﺗﯚﻣﺎرﻛــﺮدن و ﺋەرەﻧﺠﯽ و ﻣﯿﻜــﺲ و ﻣﺎﺳــﺘێﺮﯾﻨﮕﯽ ﺑﯚ ﺑەرھەﻣــە ﻧﻮێﯿەﻛــەی ﻧﺎدﯾــە ﻛﺮدووە ﻟە ﺑە“وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ﻛــە ﻧﺎدﯾــە ﺑــە ﺑەرھەﻣێﻜــﯽ ﻧــﻮێ ﺑەﻧــﺎوی )ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوە( دەردەﻛەوێﺘــەوە ﻛــە ﺑــە ﺷێﻮەزراری ﺑﺎدﯾﻨﯽ ﻟە ﻛەﻧەدا ﻛﺎری ﺑﯚ دەﻛﺮێﺖ. وێﺮان ﻛە ھەر ﺧﯚﺷﯽ ﺗێﻜﺴﺘﯽ ﮔﯚ ر ا ﻧــﯽ
ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوەی ﻧﻮوﺳــﯿﻮە ﺑﯚ ﻧﺎدﯾە ،ﺋەوەﯾﺶ ﺋﺎﺷﻜﺮا دەﻛﺎت ﻛە ﻟەم دەرﻛەوﺗﻨە ھﻮﻧەرﯾﯿەدا ”ﺟﮕــە ﻟــەو ﮔﯚراﻧﯿــە ،دوو ﮔﯚراﻧﯽ ﺗﺮﯾــﺶ ﺑﯚ ﺋەو ﺧﺎﻧﻤە ﮔﯚراﻧﯿﺒێــﮋە ﺋﺎﻣﺎدە دەﻛەﯾﻦ“ ﻟەﺑﺎرەی ﻧﺎوڕۆﻛﯽ ﺗێﻜﺴــﺘﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوە ،رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە ”ﮔﻮزارﺷﺘە ﻟە ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﺗﺎڵﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧــەوەی دوو ﻛــەس، دواﺗﺮ ﺑﺎس ﻟە ھەﻣﻮو ﯾﺎدﮔﺎری و ﻛﺎت و ﺋەو ڕۆژاﻧە دەﻛﺎت ﻛە ﭘێﻜەوە ﺑەﺳــەرﯾﺎن ﺑﺮدووە و ژﯾﺎون“. ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﻧﺎدﯾــە ﻛﺎری ”” “Weran Productionﻛە ﺑە ﮔﻮﺗەی ﺧﺎوەﻧەﻛەی ”ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺳــەرەﻛﯿﻤﺎن ﻟــەو دەزﮔﺎﯾە ﯾﺎرﻣەﺗﯿــﺪان و دەرﺧﺴــﺘﻨﯽ ﺋەﺳــﺘێﺮە ﻧﻮێﯿەﻛﺎﻧە ،ھەﻣﻮو ﺋەو ﮔەﻧﺠﺎﻧــەی ﺑەھﺮەدارن، ﺑــەم ﺗﻮاﻧــﺎی ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﮔﯚراﻧﯿﯿــﺎن ﻧﯿﯿە ﯾﺎ ﺷــﺎرەزا ﻧﯿﻦ ھﺎوﻛﺎرﯾﯿــﺎن دەﻛەﯾﻦ و زۆرﯾﻨەی ﻛﺎرەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟە ﺋێﺮان ﺋەﻧﺠﺎم دەدەﯾﻦ“. ﮔﯚراﻧﯿﺒێــﮋی ﻻو وێــﺮان داﻣەزرێﻨــەرو ﺑەرێﻮەﺑــەری دەزﮔﺎی Weran Production ﻛــە ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟــە دەزﮔﺎﯾەﻛﯽ ھﻮﻧــەری و ﺧﯚی زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 10 ﺳﺎڵە ﻛﺎر دەﻛﺎت ﻟەﺳەر ﺷﯿﻌﺮ و ﻣﯿﻠﯚدی و ﮔﯚراﻧﯽ.
دﯾﺰاﯾﻦ :ﺋﺎﻛﺎر ﺟەﻟﯿﻞ
ﺋێﺴﺘە ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎن .واﺗە ﺑەﭘێﯽ ﺋەزﻣﻮوﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪە ﻛە ﺋێﺴﺘە ﺗەﻣەﻧﯽ ﮔەﯾﺸﺘﻮوەﺗە 69ﺳــﺎڵ و ﻛﺎﺗێﻜﯿﺶ ﻟەﮔەڵﯿﺪا دەﻛەوﯾﺘــە ﮔﻔﺘﻮﮔــﯚ ،ﺑــﯚت دەردەﻛــەوێ ﺟــﺎرێ زۆری ﻣــﺎوە ﻟــە داھێﻨﺎن ﺑﻜــەوێ، ﺧﯚ ﺋەﮔــەر ﺗﻮاﻧــﺎی ﻛﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﻧەﺑێﺖ و وەك ﻛــﻮرد دەڵێ” ،ﻟە ھێﻠﻜە ﭼﻮوەﺗەوە“ ،ﭼﯚن ﻛﺎری ﺷﻮﻓێﺮی دەﻛﺎت؟. ﻟەو ﺳــەرداﻧەدا ﺑﯚم دەرﻛەوت ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ رۆژاﻧــە زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ھەﺷــﺖ ﺳــەﻋﺎت ﻛﺎر دەﻛﺎت و ﻛﺎرەﻛەﯾﺸــﯽ ﺷــﻮﻓێﺮﯾﯿە. ﺋێﺴﺘە ﻧﺎﺳــﺮ ﺣەﺳەن ﺷﻮﻓێﺮی ”ﻣﯿﻨــﯽ ﭘﺎس“ێﻜــە و رۆژاﻧــە ﺳەرﻧﺸــﯿﻨەﻛﺎن ﻟە ﻗﻮﺷﺘەﭘەوە ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ دەﮔەﯾەﻧێﺘــە دەوروﺑەری ،ﺋەو ”ﻣﯿﻨﯽ ﭘﺎس“ـە ﺑە زﻣﺎﻧــﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺧەڵﻚ ﭘێﯽ دەﮔﻮﺗﺮێ ”ﻛەﯾــە“ ﻛە دەﺗﻮاﻧﯽ 9ﺗﺎ 12ﺳەرﻧﺸــﯿﻦ ھەڵﺒﮕﺮێ. ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﻣﺎﻧﮕﺎﻧــە ﻣﻮوﭼەﯾەﻛﯽ ﻟەڕێﮕــەی ﺋــەو ﻛﺎرەوەی ﭘێ دەﺑڕێﺖ. ﻗﺴەی ﻣﻦ ﻟەﺳەر ﺋەوە ﻧﯿﯿە ﻛە ﻧﺎﺳﺮ ﺣەﺳەن ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﯽ ﺑەو ﭘﺎرەﯾەﯾە ﻛــە ﻟەڕێﮕەی ﺋەو
ﻛﺎرەوە دەﺳــﺘﯽ دەﻛەوێــﺖ، ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو ﻛە ﺧﺎﻧەﻧﺸﯿﻦ ﺑێﺖ، ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋەوەﻧﺪەی دەﺳﺘﻜەوت ھەﯾە ﺗــﺎ ﺑﺘﻮاﻧێ ﭘێﯽ ﺑﮋی ،ﺑەم ﺋەو ﻟەم ﺗەﻣەﻧەی ﺋێﺴــﺘەی ﻛە ﺟــﺎرێ ﻟە ھەڕەﺗــﯽ ﺧﯚﯾەﺗﯽ و ھﺎوﻛﺎت ﻟــەڕووی ھﻮﻧەرﯾﯿەوە ﺧﺎوەﻧﯽ دەﯾﺎن ﭘڕۆژەﯾە و ﺋەﮔەر ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯿﯽ ﺑﻜﺮێــﺖ ،دەﺗﻮاﻧێ ﻛﺎرﯾﺎن ﻟەﺳــەر ﺑــﻜﺎت ،ﺑەم ﭘەراوێﺰﺧﺴــﺘﻨﯽ وەك ﺋــەوەی ﺋێﺴــﺘە دەﯾﺒﯿﻨﯿــﻦ ،دەﻛــﺮێ دەﺳــەﺗﯽ ﻛﻮردی ﺑﺨەﯾﻨە ﺑەر رەﺧﻨە ﻛە ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺳــﻮود ﻟە ﺋەزﻣﻮوﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪە وەرﺑﮕﺮێﺖ. ﺑەﭘێﯽ زاﻧﯿﺎرﯾــﯽ زۆرﺑەﻣﺎن ،ﻟە زۆر وﺗــﺪا ﻛﺎﺗێﻚ ﻛەﺳــێﻜﯽ داھێﻨــەر دەﮔﺎﺗــە ﺗەﻣەﻧێﻚ و ﻛﺎﺗﯽ ﺧﺎﻧەﻧﺸــﯿﻨﯽ دێﺖ ،راﺳﺘە ﺧﺎﻧەﻧﺸــﯿﻦ دەﻛﺮێﺖ ،ﺑەم ﻟە ﺷﻮێﻨﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە داھێﻨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ،وەك راوێﮋﻛﺎر ﺳــﻮودی ﻟێ وەردەﮔﯿﺮێــﺖ ﻧەك ﺑﻜەوێﺘە ﭘەراوێﺰەوە و ﺣﯿﺴﺎﺑﯽ ﻣﺮدووی ﺑﯚ ﺑﻜﺮێﺖ .ﺷەرﻣە ﺑﯚ دەﺳەﺗێﻚ ﺧﺎوەﻧــﯽ دەﯾــﺎن ﻛەﻧﺎڵــﯽ ﻣﯿﺪﯾﺎﯾــﯽ و دەزﮔەی ھﻮﻧەری و رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺑێﺖ ،ﻧﺎﺳﺮ ﺣەﺳەن
ژﻣﺎرە ) ، (150ﭼﻮارﺷەم2016/ 8/ 10 ،
دەﺳەت ..ﺋﺎﮔﺎت ﻟە ﻧﺎﺳﺮ ﺣەﺳەن ھەﯾە؟!
ﻧﺎﺳڕ ﺣەﺳەﻧﯽ ﺷﻮﻓێﺮ
ﺑﺨﺎﺗە ﭘەراوێﺰەوە و ﺋﺎوڕێﻜﯽ ﻟێ ﻧەداﺗەوە. ﻣﻦ ﺑﺎش دەزاﻧﻢ ﺋەو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪە ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾە ﭼﻮﻧﻜــە ﺧﺎوەﻧــﯽ ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﺑــەرزە ،ﻧــە دەﺗﻮاﻧــێ ﻣﺎﻣەﺣەﻣەﯾــﯽ ﺑــﯚ دەﺳەت ﺑﻜﺎت و ﻧە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﯽ ﺑەوەﯾە ،ﺧﯚﺋەﮔەر دەﺳــەﺗﯿﺶ ﺑﺘﻮاﻧــێ ﺑــە ﺋەﻗڵێﻜــﯽ ﺗﯚزێﻚ ﮔەورەﺗــﺮ ﺑﯿــﺮ ﺑﻜﺎﺗــەوە ،ﺑﺎش دەزاﻧێ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﯽ ﺑە ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ داھێﻨەرەﻛﺎﻧﻤﺎن ھەﯾە ﻛە ﺑەﭘێﯽ ﺑﻮارەﻛﺎن ﺳــﻮودﯾﺎن ﻟێ ﺑﺒﯿﻨێ، ﻧەك دواﺗﺮ ﺑــﯚ ﻛﺎرﻛﺮدن ،روو ﻟە ﻛﺎرێﻚ ﺑﻜــەن ﻛە زۆر دوور ﺑێﺖ ﻟە داھێﻨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن .ﺑەڕاﺳﺖ ﺷﻮورەﯾﯿﯿە ﻛە دەﺳەت ﭼﺎوی ﻧەﺑێ ﺗﺎ داھێﻨەرەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﺒﯿﻨێﺖ.
”وﺷە“ وێﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﻣﯚﺑﺎﯾﻠﯽ ﻛﺎزم ﺳﺎھﯿﺮ ﺋﺎﺷﻜﺮا دەﻛﺎت وﺷە /ﻛﻮردۆ ﺷﺎﺑﺎن ﻛﺎزم ﺳــﺎھﯿﺮ ،ﮔﯚراﻧﯿﺒێــﮋی ﻧﺎﺳــﺮاوی ﻋێﺮاﻗــﯽ ،وێﻨەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺧﯚی ﺑــو ﻛﺮدەوە ﻛە ﻟەﮔــەڵ ”ﺳــەﻧﺎ“ ﮔﺮﺗﻮوﯾەﺗﯽ و دەﺳﺘﯽ ﻣﺎچ دەﻛﺎت. ﺳــەﻧﺎ ،ﻛﭽﯽ ”ﻋﻮﻣــەر“ ﻛﻮڕە ﮔەورەی ”ﻗەﯾﺴﺮ“ە و ھەﻣﯿﺸە ﻟە ﻟێﺪواﻧەﻛﺎﻧﯿﺪا ﺧﯚی ﺑە ﺑەﺧﺘەوەر دەزاﻧێ ﻛە ﺧﻮا ﻟــە ﻛﻮڕەزاﻛەی ﻛﭽێﻜﯽ ﭘێ ﺑەﺧﺸــﯿﻮە ،دوای
ﺋەوەی ھەﻣﻮو ﺋﺎواﺗﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋەوە ﺑﻮوە ﻛە ﺧﯚی ﺑﺒێ ﺑە ﺑﺎوﻛﯽ ﻛﭻ. ھێﻤــﻦ ﻋەﻟــﯽ ،ﮔەﻧﺠێﻜــﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯿﯿە و ﺷەﯾﺪای ﻛﺎزم ﺳــﺎھﯿﺮە ،ﭼەﻧــﺪان ﺟﺎر ﺋــەو ﮔﯚراﻧﯿﺒێــﮋە ﻋێﺮاﻗﯿﯿــەی ﺑﯿﻨﯿﻮە ،ﺑﯚ ”وﺷــە“ی ﮔێڕاﯾەوە ﻛە ﻟــە ”ﻗﻮﺑــﺮوس“ ﻟــە ﻛﺎﺗﯽ ﻗﺎوەﺧﻮاردﻧەوەدا ﻟەﮔەڵ ﺳﺎھﯿﺮ، ﻟێﯽ ﭘﺮﺳــﯿﻮە ﻛە ﺑــە ﻛﺎﻣێﺮای ﻣﯚﺑﺎﯾﻠەﻛەی وێﻨەی ﻛێ دەﮔﺮێ،
وەﻣــﯽ داوەﺗەوە ﻛــە ﺟﮕە ﻟە ”ﺳەﻧﺎ“ وێﻨەی ھﯿﭻ ﻛەﺳێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟە ﻣﯚﺑﺎﯾﻠەﻛەﯾﺪا ﻧﯿﯿە. ﻛﺎزم ھەروەھﺎ ﮔﻮﺗﻮوﯾەﺗﯽ :ڕەﻧﮕە
ﺳەرووی ھەزار وێﻨەی ﺳەﻧﺎ ﻟە ﻣﯚﺑﺎﯾﻠەﻛەﻣﺪا ھەﺑێ ،ﭘێﻢ ﺧﯚﺷە ھەﻣــﻮو وردەﻛﺎرﯾﯿەﻛﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺗﺎ ﮔەورە دەﺑێﺖ ﺗﯚﻣﺎر ﺑﻜەم.
دەرھێﻨەرێﻜﯽ ﻛﻮرد ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋەوروﭘﺎ ﺧەت دەﻛﺮێ دەرھێﻨەری ﻛﻮرد ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ ھەوراﻣﯽ ،ﻟەم ڕۆژاﻧەدا ﺑەﺷﺪاری ﻟە ھەﻓﺘەﯾەﻛﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﺑﯚ ﮔەﻧﺠﺎﻧــﯽ ﺋەوروﭘﺎ ﻟە ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ ﻛﺮد ﻛە 25 وﺗﯽ ﺟﯿــﺎواز ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺋﺎﻣﺎدە ﺑــﻮون ،دواﺗﺮ رێﻜﺨەراﻧﯽ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛە ،ﺧەﺗﯽ ”ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻧﻤﺎﯾﺶ“ﯾﺎن ﭘێ ﺑەﺧﺸــﯽ ﺑەھﯚی ﻧﻮاﻧﺪﻧﯽ ﺷﺎﻧﯚﯾﯽ )ﺋﺎژەڵێﻜﯽ دڕەﻧﺪە(. ھەوراﻣﯽ ﺑﯚ ”وﺷــە“ی روون ﻛﺮدەوە” ،ﻟەم ڕۆژاﻧەدا ﺑەﺷــﺪارﯾﻢ ﻟە ھەﻓﺘەﯾەﻛﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﺑﯚ ﮔەﻧﺠﺎﻧﯽ ﺋەوروﭘﺎ ﻛﺮد، ﺗێﯿﺪا ﻟە ھەﻣﻮو وﺗﺎﻧﯽ ﺋەوروﭘﺎ ﺑەﺷﺪاران ﻟە ﺗەﻣەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان 17ﺑﯚ 19 ﺳﺎڵ ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻮون و ﻛە ﻟە ﺷﺎری ﺋﺎﺧﻦ ﻟە ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ ﺑەڕێﻮە ﭼﻮو. ”ﻟەو ھەﻓﺘەﯾەدا ﭼەﻧﺪ وۆرﻛﺸﯚﭘێﻜﯽ ھﻮﻧەری ﭘێﺸﻜەش ﻛﺮان ﻟە ھەرﯾەك ﻟە ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ وەك ﺷﺎﻧﯚ ،ﻣﻮزﯾﻚ ،وێﻨەﻛێﺸﺎن و ﻛﺎﻣێﺮا ،ﻣﻦ وەك ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ ﺷﺎﻧﯚﯾﯽ ﻟە وۆرﻛﺸﯚﭘەﻛەدا ﺑەﺷــﺪار ﺑﻮوم .ﻟە ﻛﯚﺗﺎی ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛەدا ھەر ﺑەﺷﺪارێﻚ ﺑەرھەﻣێﻜﯽ ﺧﯚی ﭘێﺸــﻜەش ﻛﺮد ،ﻟە ﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا ﺷﺎﻧﯚﻛەی ﻣﻦ
ﺑەﻧﺎوی )ﺋﺎژەڵێﻜــﯽ دڕەﻧﺪە( ،ﺧەﺗﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ ﭘێ ﺑەﺧﺸﺮا“ ،ھەوراﻣﯽ وای ﮔﻮت. )ﺋﺎژەڵێﻜﯽ دڕەﻧﺪە( ﻟە ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﻣﺎﯾﻜڵ ﺋﯿﻨﺠﻞ و ﺑە ھەرﯾەك ﻟە زﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻓڕەﻧﺴﺎﯾﯽ ،ھﯚڵەﻧﺪی، ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰی ،ﺑﯚﺳــﻨەﯾﯽ ،ﺳــﺮﺑﯽ ،ﺑەﻟﺠﯿﻜﺎﯾﯽ، ﻋەرەﺑــﯽ ،ﻛــﻮردی و ﺋەڵﻤﺎﻧــﯽ ﻟــەو ھەﻓﺘە ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﯿەدا ﭘێﺸﺎن درا .ھەوراﻣﯽ ﺑﺎس ﻟەوە دەﻛﺎت ﻛە ”دەﻗﯽ ﺷﺎﻧﯚﻛە ﺑﺎس ﻟە ﺳەرﺑەﺳﺘﯽ و ﭘێﻜەوەژﯾﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ دەﻛﺎت و ﻧەﻓﺮەت ﻟە ﺳﻨﻮورداری دەﻛﺎت ،ھەروەھﺎ ﻛﺎر ﻟەﺳــەر ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯿﯽ ﻧێﻮان ﻣﺮۆڤ و ﺋﺎﯾﻦ و ﻧەﺗەوە ﺟﯿﺎوازەﻛﺎن دەﻛﺎت“ .ھەوراﻣﯽ ﻟە ﺳﺎڵﯽ 1960ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ﻟە داﯾﻚ ﺑﻮوە و دەرﭼﻮوی ﻛﯚﻟێﮋی ھﻮﻧەرە ﺟﻮاﻧەﻛﺎﻧﯽ زاﻧﻜﯚی ﺑەﻏﺪاﯾە ،ﺗﺎ ﺳــﺎڵﯽ 1998ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﺑەﺷــﯽ ﺷﺎﻧﯚ ﺑﻮوە ﻟە ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕەی ھﻮﻧەرە ﺟﻮاﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﺋێﺴﺘە ﻟە ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ ﻧﯿﺸﺘەﺟێﯿە .ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2001ەوە ﻟەﮔەڵ ﺗﯿﭙێﻜﯽ ﺷﺎﻧﯚﯾﯽ ﺋەڵﻤﺎﻧﯽ ﻛﺎر دەﻛﺎت ﻟە ﺷﺎری ﺋﺎﺧﻦ.
araakar4@gmail.com
ﺑﯚ ﭘەﯾﻮەﻧﺪی:
ھەڵەﭼﻦ :وﺷﻴﺎر ﺋەﺳﻮەد ﭼﺎپ :ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن 07701573407
داﺑەﺷﻜﺮدن :ﺑﻼڤ ﭘەﯾﻚ ،ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ /ﺑﺮاﯾەﺗﯽ ،ھەوﻟێﺮ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
19
0964(0)7502376262 0964(0)7502386262
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
20 www.wishe.net
ﻟە ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە ﺋﺎﮔﺎداری ﻧﻮێﺘﺮﯾﻦ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺑە
ژﻣﺎرە ) ، (150ﭼﻮارﺷەم2016/ 8/ 10 ،
Wishe Heftenameyekî sîyasî giştîye
ﺧﺎوەن ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز و ﺳەرﻧﻮوﺳەر :ﺳەرﺑﺎز ﺳﺎڵﺢ
sarbaz25@yahoo.com
wishe@wishe.net
ﻧﺎدﯾە دەردەﻛەوێﺘەوە دەﺳەت.. 19ﺋﺎﮔﺎت ﻟە ﻧﺎﺳﺮ ﺣەﺳەن ھەﯾە؟!
ﻛﻮردﺳﺘﺎن ــ ھەوﻟێﺮ
19
ﺋﻪو ﻛﭽﻪی ﺑﻪ ﻣﻪﻟﻪ ﮔﻪﯾﺸﺘﻪ ﺋﻪڵﻤﺎﻧﯿﺎ ،ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ ھﻪژاﻧﺪووه وﺷﻪ /ﻛﻮردۆ ﺷﺎﺑﺎن ﺋﯚڵﯚﻣﭙﯿــﺎدی رﯾــﯚ دی ﺟﺎﻧێﺮﯾــﯚ ،ﺑــﻪ ھﻪڵﺒﮋاردهﯾﻪك ﺳــﻪرﻧﺠﯽ ھﻪﻣــﻮو دﻧﯿﺎی ڕاﻛێﺸــﺎوه ﻛﻪ ﻟﻪ 10ﯾﺎرﯾﻜﻪر ﭘێﻚ ھﺎﺗﻮون، ﺋﻪوﯾــﺶ ھﻪڵﺒــﮋاردهی ”ﭘﻪﻧﺎﺑﻪران“ـــﻪ، ﻟــﻪ ﻧێﻮﯾﺸــﯿﺎﻧﺪا ،ﻛﭽﻪ ﻛــﻮردی ڕۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ”ﯾﻮﺳﺮا ﻣﺎردﯾﻨﯽ“ ﺗﻮاﻧﯽ ﭼﺎوی ﻛﺎﻣێﺮاﻛﺎﻧــﯽ ﺟﯿﮫﺎن ﺑﯚ ﺧﯚی ڕاﺑﻜێﺸــێ، ﺑﻪﺷێﻮهﯾﻪك ﻧﺎﺳﻨﺎوی ﺗﻪواوی ﺋﯚڵﯚﻣﭙﯿﺎده ﺑﻪ ﻧﺎوی ﯾﻮﺳﺮا ﻧﺮاوه .ﯾﻮﺳــﺮا 18/ ،ﺳﺎڵ /ﻛﭽﻪ ﻛﻮردی ڕۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﻟﻪدهﺳــﺖ ﺗﯚپ و ﺑﯚﻣﺒﻪﻛﺎﻧﯽ ڕژێﻤﯽ ﺋﻪﺳــﻪد ﻟﻪﮔﻪڵ
ﺑەدران ﺋەﺣﻤەد ﺣەﺑﯿﺐ
ﺋــەوەی ﻟە ﻣــﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوودا ﻟە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ دەرەﻛﯽ و ﻧﺎوەﻛﯿــﯽ ﺗﻮرﻛﯿــەدا رووی دا ﯾﺎن ﭼﺎوەڕواﻧﯿﻦ ﻟــە روودان ﺑێ، ھەﻣﻮوی ﺑﻮو ﺑە ﻣﺎﯾەی دڵەڕاوﻛە ﻟە رۆھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘﺪا ،ﺑﮕﺮە ﺋەم رووداواﻧە ﺑەدەرداﻧەوەﯾﺎن ﻟە ﺑﻮاری ﻧﺎوﭼەﯾﯿﺶ ﺗێ ﭘەڕی و ﻣەﺗﺮﺳﯽ و دڵەڕاوﻛەﯾﺎن ﻟە ﺳەراﻧﺴــەری دﻧﯿﺎدا ﭘەﯾﺪا ﻛﺮد .دوای رووداوی دەﺳﺖ ﻟەﻛﺎرﻛێﺸﺎﻧەوەی ﺳەرۆك وەزﯾﺮەﯾــﻞ داود ﺋﯚﻏڵــﻮو ھــەر دەﺳﺘﺒەﺟێ ﺳەرﻛﯚﻣﺎر ﺋەردۆﻏﺎن ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﯽ ﻟەﮔەڵ ﺋﯿﺴــڕاﺋﯿﻠﺪا ﺧﯚش ﻛﺮدەوە و ﻛەوﺗە ھەﻧﮕﺎوﻧﺎن ﺑــﯚ ﺧﯚﺷــﻜﺮدﻧەوەی ﭘێﻮەﻧﺪی ﻟەﮔەڵ رووﺳﯿەﺷــﺪا .ﺟﺎرێ دﯾﺎر ﻧﯿﯿە ﺋــەم دوو ﺧﯚﺷــﻜﺮدﻧەوەی ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿە ﺋەرێﻨﯿــﻦ ﺑﯚ ﻧﺎوﭼەﻛە ﯾﺎن ﻧەرێﻨﯿﻦ ﺑەم ﮔﺮﯾﻨﮓ ﺋەوەﯾە دووﭘﺎت ﺑــﻮوەوە ھەڵﮕەڕاﻧەوە و وەرﺳــﻮوڕاﻧەوەی ﺳەت و ھەﺷﺘﺎ ﭘﻠەﯾﯽ ﻟە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺋەم ﭘﯿﺎوەدا ﮔﺮﯾﻨﮕﺘﺮﯾﻦ ﺑــەش ﭘێﻚ دەھێﻨﻦ. ﺧﯚﺷﻜﺮدﻧەوەی ﭘێﻮەﻧﺪی ﻟەﮔەڵ رووﺳــﯿەدا ﻛﺎرێﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ و ﺑﺎﺷﯿﺸــە ﻟەﺑەرﺋەوەی دوو وﺗﯽ ھﺎوﺳــێﻦ ،وێڕای ﺋەﻣــە ﺋەﮔەر
ﺧﯚﺷــﻜﺮدﻧەوەﻛە ﺑــﯚ ﺋــەوە ﺑێ ھﺎوﺗﯿــﯽ رووس وەك ﺟــﺎران دەﺳﺖ ﺑە ﮔەڕ و ﺳەﯾﺮان ﺑﻜەﻧەوە ﻟە ﺗﻮرﻛﯿەدا ،ﯾﺎن ﻛڕﯾﻦ و ﻓﺮۆﺗﻨﯽ ﻛﺎ ﻟــە ﻧێــﻮان دوو وﺗەﻛــەدا ﺑﮕەڕێﺘــەوە ﭘێــﺶ ﻛێﺸــەی ﺑەرداﻧــەوەی ﺑﺎڵەﻓڕەﻛەی رووس ﻟە ﻻﯾەن ﺗﻮرﻛەوە ،ﮔﺸﺘﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺑﮕﺮە ﺑﺎﺷﯿﺸــﻦ ﺑەم ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﻟەوەداﯾــە ﺋەردۆﻏﺎن ھــەوڵ ﺑﺪا ھەڵﻮێﺴــﺖ ﻟە ﺋﺎﺳــﺖ ﺑەﺷــﺎر ﺋەﺳــەددا ﺑە ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ رووس ﻟە ﺋﺎﺳــﺖ ﻛﻮردی رۆﺋﺎوادا ﺑﮕﯚڕێﺘەوە. ﭘێــﺶ ﭘێﻨﺞ ﺳــﺎڵ و ﻧﯿــﻮ ،ﺧﯚ ﺗێﻜەڵﻜﺮدﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿە ﻟە راﭘەڕﯾﻨﯽ ﮔەﻟــﯽ ﺳــﻮورﯾەدا ،ﺑــﻮو ﺑــە دەﺳﺘﭙێﻜﯽ ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎرەﺳﺎﺗﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ ﻟــەم ﻧﺎوﭼەﯾــەدا ،ﻛە ﻣێﮋووﻧﻮوﺳﺎن ﻣەﮔەر دوای ﺳەت ﺳــﺎڵﯽ ﺗﺮ ﺑﺘﻮاﻧﻦ زﯾﺎﻧــﯽ ﮔﯿﺎﻧﯽ و ﻣﺎڵــﯽ ،ﺳــەرەڕای ﮔەڕاﻧەوەی ﻛﺮدەوەی ﭘێﺸــﻜەوﺗﻦ ﺑﯚ دەﯾﺎن ﺳﺎڵ ﺑەرەودوا ،ﺑﯚ ﻧەوەﯾﻠﯽ داھﺎﺗﻮو ﺑﮕێڕﻧەوە .ﺋەو راﭘەڕﯾﻨە ﮔەوێﻚ ﺑﻮو ﻟە زﻧﺠﯿﺮەی ﺑەھﺎری ﻋەرەﺑﯽ ،ﻛە ﺑە دەﺳــﻮەرداﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿە دەرﮔە ﺑﻮوەوە ﺑﯚ دەﺳــﻮەرداﻧﯽ ﭼەﻧﺪان
ﻣﺎڵﺒﺎﺗﺘﻪﻛﻪی ڕای ﻛﺮد و ﻟﻪ ڕێﯽ ﻛﻪﺷﺘﯿﯿﻪوه ڕووﻳــﺎن ﻛــﺮده ﺋﻪوروﭘﺎ ،ﺑــﻪم دوای ﻧﯿﻮ ﺳﻪﻋﺎت ،ﻛﻪﺷــﺘﯿﯿﻪﻛﻪﯾﺎن ﻧﻐﺮۆی ﺋﺎو ﺑﻮو، ﯾﻮﺳــﺮا ﺑﻪ ﺗﻮاﻧﺎێ ﺧﯚی ﺑﻪ ﺳــێ ﺳــﻪﻋﺎت ﻣﻪﻟﻪﻛﺮدﻧــﯽ ﺑێ ﭘﭽڕان ،ﺧــﯚی و ھﻪر 20 ﺳﻪرﻧﺸــﯿﻨﻪﻛﻪی ﺗــﺮی ﻛﻪﺷــﺘﯿﯿﻪﻛﻪی ڕزﮔﺎر ﻛــﺮد و دواﺟﺎر ﭼﻮوه ﺋﻪڵﻤﺎﻧﯿﺎ ﺗﺎ ﻣﺎﻓﯽ ﭘﻪﻧﺎﺑﻪرێﺘــﯽ وهرﺑﮕﺮێ ،ﺑــﻪم ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﻣﺎردﯾﻨﯽ ﻟێﺮهدا ﻛﯚﺗﺎی ﻧﻪھــﺎت ،ﺋﻪوهﺗﺎ ﻟﻪ ﺋﯚڵﯚﻣﭙﯿﺎدی ﺋﻪﻣﺴﺎڵﯿﺶ ،ﺳﻪروهری ﺑﯚ ﺧﯚی و ﮔﻪﻟﻪﻛﻪی دهﻧﻮوﺳێﺘﻪوه.
ﺋەردۆﻏﺎن ﺋەﻣەی ﻧەزاﻧﯿﺒﻮو وﺗﯽ ﺗﺮ و ﺋﯿﻨﺠﺎ دەﺳــﻮەردان ﻟە ﻣﯿﺴــﺮ و ﻟﯿﺒﯿە و ﯾەﻣەن و ﻋێﺮاق و ﺗﺎد .ﻟەﺑەرﺋەوەی دەﺳــﻮەرداﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿــە ﻟــە ﻛﺎروﺑــﺎری ﮔەﻻﻧﯽ ھﺎوﺳــێﺪا ﻟــە ﺑــەرگ و ﻛﺎی ﺋﺎﯾﻨﯿﺪاﯾە ،ﮔەﻻﻧﯽ ﻧﺎوﭼە ﻧە ﺋێﺴﺘە و ﻧە داھﺎﺗﻮوی ﻧێﺰﯾﻚ ھەﺳــﺖ ﺑە ﻣﺎڵﻮێﺮاﻧﯿﯿەﻛەی ﻧﺎﻛــەن ﻣەﮔەر وەك ﮔﻮﺗــﻢ ﻣێﮋوو ﻟــە داھﺎﺗﻮودا ﺑﯚﯾﺎن ﺑﻨﻮوﺳــێﺘەوە .ھەر ﺑەھﯚی ﺋەم ﺑەرﮔــە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەوە ،ﻛە ﺋەردۆﻏﺎن ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺧﯚی ﺗێ وەرھێﻨــﺎوە ،وەرﺳــﻮوڕاﻧەوەی ﺳەت و ھەﺷــﺘﺎ ﭘﻠەﯾﯽ ﻟە ﺋﺎﺳﺖ رووﺳــﯿەدا ﻧەﺑﻮو ﺑە ھــەواڵ ﻟە دﻧﯿﺎی ﺋﯿﺴﻼم و ﻋەرەﺑﺪا. ﺗەﻧﯿــﺎ ﻟــە ﻻی ﺑﮋاردەﯾەﻛﯽ زۆر ﻛەﻣــﺪا ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺗﻮرﻛﯿە ﯾﺎن راﺳــﺘﺘﺮ ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺋەردۆﻏﺎن ﺑﻮوە ﺑە ﻣﺎﯾــەی دڵەڕاوﻛە ،ﺑەﻻی زۆرﺑەی ﮔەﻟــﯽ ﺗﻮرﻛەوە ﺋەوەی روو دەدا ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﯿە .ﻣێــﮋووش ﺗەﻧﯿﺎ ﻟەو ﺳەردەﻣﺎﻧەدا ﻛﺎرەﺳﺎﺗﯽ ﺧــﯚی دەﻧﻮێﻨێ ،ﻛــە زۆرﯾﻨەی ﮔەل ﺑــە ﺑێﺌﺎﮔﺎﯾﯿﻮە ھەڵﻮێﺴــﺖ دەﻧﻮێﻨﻦ و ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑە ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ وەردەﮔــﺮن .ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚی ھەرە ﻛﺎرەﺳــﺎﺗﺎوی ﻟە ﻣێﮋوودا ﺋەواﻧە
ﺑﻮون ﺗەواوی ﺧەڵﻚ ﺳــەرەڕای ھەﻣــﻮو ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛــﯽ ﻧێﻮاﻧﯿﺎن ﺗێﯿﺎﻧﺪا ﺑەﺷــﺪار ﺑــﻮون ﻛﺘﻮﻣﺖ وەك ﺋەوەی ﻟە ﭘــﺎزدەی ﺗەﻣﻮوز ﺑــە دواوە ﻟــە ﺗﻮرﻛﯿــەدا روو دەدا .ﺑــە ﮔﻮێﺮەی ﺑﺎﻧﮕەﺷــەی راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﺣﺰﺑﯽ دەﺳــەت ﭘــﺎزدەی ﻣﺎﻧﮕــﯽ داب ھەوڵێﻜﯽ ﺗﺮی ھەڵﮕێڕاﻧەوەی ﺳــەرﺑﺎزی روو دەداﺗەوە .ﺳــەرﻛﯚﻣﺎر ھەوڵە ھەڵﮕێڕاﻧــەوە ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿەﻛەی ﯾەﻛەﻣﯽ ﻧﺎو ﻧــﺎ ﺧەﺗﯽ ﺧﻮاﯾﯽ، واﺗــە ھەﻟێﻚ ﻟە ﺧــﻮاوە ﺑﯚ ﻟێﺪان و ﻛﻮﺗﺎﻧــەوەی ﻧﺎﺣــەز و ﺟﯿﺎواز. رووی وﺗــﺎری ﺋەو ﺑــەردەوام ﻟە ﺧەڵﻜﯽ ﺳەر ﺑە ﭼﯿﻨەﯾﻠﯽ ژێﺮەوە و ﺋﺎﯾﻨﺪار و داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﻧﺎوﭼەﯾﻠﯽ دوورە ،زۆرﯾﻨەی دەﻧﮕﯽ ﺣﺰﺑﯿﺶ ﻟــەم ﺧەڵﻜــەوە دێ ھەرﭼەﻧﺪە زەﻣﺎوەﻧﺪی ﮔەورە ﻟە ﺋەﺳﺘەﻧﺒﯚڵ دەﮔێڕێــﻦ ،ﻛە ﻧﺎوەﻧــﺪی ھەرە ﮔﺮﯾﻨﮕﯽ ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧەﺗﯿﯿە .دەﻧﮕﺪەر دەﺑەﻧــﮓ ﻧەﺑــێ ﭼــﯚن ﺑــﺎوەڕ دەﻛﺎت ﭘــﺎزدەی ﻣﺎﻧﮓ ھەوڵێﻜﯽ ﺗــﺮی ھەڵﮕێڕاﻧــەوە ﺑەڕێﻮەﯾــە. ﺳــﻮورﺑﻮوﻧﯿﺶ ﻟە ﺑەﺷﺪارﺑﻮوﻧﯽ دوو ﺳەرﻛﺮدەﻛەی ﺑەرھەڵﺴﺘﯽ )ﺑﺎﺧﭽەﻟﯽ و ﻛﻠﯿﭽــﺪار( ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ
ھێﻮرﻛﺮدﻧەوەی ﺷــەﻗﺎﻣە ﺋەﮔﯿﻨﺎ ﺳﯿﺎﺳــەﺗەﻛە ﻟــە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺑێﺴــﺘﺎﻧەواﻧەﻛە دەﭼــێ ﻟەﮔەڵ ﺳــەﯾﺪ و ﻣــەﻻ و ﺷــێﺨەﻛەدا، ﻛە ﺑــە ﺗﺎﻛﺘﯿﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﺎﻧەی ﺧﯚی ﺳــەﺑﺎرەت ﺑە ﻛﺎڵەك رﻧﯿﻨﯽ ﺑێ ﭘﺮﺳــەوە ﯾــەك دوای ﯾەﻛﯽ دارﻛﺎری ﻛــﺮدن .ﻟە وﺗﺎری ﭘێﺶ ﺋــەم ﺋﺎﭘﯚڕەﯾەدا دەڵــێ ”ﺋەرﻛﯽ ﺋێﻤــە ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﺳﯿﺴــﺘەﻣﯽ ﻋەﻟﻤﺎﻧﯿﯿەﺗە ،ﻛە ﻣﺴﺘەﻓﺎ ﻛەﻣﺎل ﺋەﺗﺎﺗــﻮرك دای ھێﻨــﺎوە“ .ﺋــەم ﻗﺴەﯾە )ﺋەﮔەر ﺑەﺷــێﻚ ﻧەﺑێ ﻟە ﺗﺎﻛﺘﯿﻜﯽ ﺑێﺴــﺘﺎﻧەواﻧەﻛە( ﺗەواو ﺑەرەواژی راﺳــﺘﯿﯿە ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺑﺎڵە ﺋﯿﺨﻮاﻧﯿﯿەﻛەی ھەﺗﺮەﺷــﯽ ﻟە ﻋەﻟﻤﺎﻧﯿﯿەت ﭼــﻮوە ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋەﮔەر ﺑڵێﻦ ﻟە ھەﺳﺎرەﯾەﻛﯽ ﺗﺮدا دەﺳەﺗڕاﻧﯽ دەﻛﺎت. ﭼﻮوﻧــﯽ ﺑﯚ ﺳــەرداﻧﯽ ﭬﻼدﯾﻤێﺮ ﭘﻮوﺗﯿﻨﯽ )ھﺎوەڵﯽ( وەك ﺋەردۆﻏﺎن دەڵێ ،دﯾــﺎر ﻧﯿﯿە ﺳــەر ﺑە ﭼﯽ دەدات ﺑــەم ﺑــﯚ رووس ھﯿﭻ ﻧﺮﺧێﻜــﯽ ﻧﺎﺑێ ﺋەﮔەر ﻟــە ﭘێﻨﺎو ﯾەﻛﻼﻛﺮدﻧەوەی ﺷەڕ ﻟە ﺳﻮورﯾە ﺑﯚ ﺑەرژەوەﻧﺪی رێﮋﯾﻤﯽ دﯾﻤەﺷﻖ ﺳــﻮودی ﻟــێ ﻧەﺑﯿﻨــﻦ .ﺋەوەی
ﺋەردۆﻏﺎﻧﯿــﺶ ﺑــە دواﯾــﺪا وێڵە وەك وﺗــﻢ ﻛێﺸــە ﻛﻮردﯾﯿەﻛەﯾە ﺋەﮔﯿﻨﺎ ﺑە دەﺳﺘەوەداﻧﯽ ﻓەﺗﺤﻮ ﮔﻮﻟــەن ﭘﺎڵەﭘەﺳــﺘﯚﯾەﻛﯽ وای ﻧﺎوێ ﺑــﯚی ﺑﭽێﺖ ﺑﯚ رووﺳــﯿە. ﭘێﺸﺒﯿﻨﯽ ھەﯾە ﮔﻮﻟەن ﻟە ﺗﺮﺳﯽ ﺑەدەﺳﺘەوەدان ﺋەﻣەرﯾﻜە ﺑەﺟێ ﺑﮫێڵێ .ﻟەم رۆژاﻧەدا ﺑﺎﻧﮕەﺷــەی راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧەﻛﯿﯽ ﺣﺰﺑﯽ دەﺳەت ﻟە ﺗﻮرﻛﯿە ﮔﻮﺗﯽ ﮔﻮﻟەن ﺑە ﺗەﻣﺎﯾە ﺑﭽێ ﺑﯚ ﻣﯿﺴــﺮ ،ﺋەﻣەش رێﯽ ﺗێ ﻧﺎﭼێ .ﺋەﻣەرﯾﻜە و ﺗﻮرﻛﯿە ھەزار ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﺑــە ﯾەﻛەوەﯾــﺎن ﮔــﺮێ دەدات ﻟــە ھەﻣﻮوﯾــﺎن ﮔﺮﯾﻨﮕﺘﺮ ﺋەﻧﺪاﻣەﺗﯿﯿە ﻟە ﻧﺎﺗﯚدا .ﺑە دەﺳﺘەوەداﻧﯽ ﮔﻮﻟەن ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﮔــەورە ﻧﺎﺑــێ ﺑــﯚ ﺋەﻣەرﯾﻜە ﺑە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ ،ﻛە ﺋەﻣەرﯾﻜە ﻻر ﻧﯿﯿە ﻟەﮔەڵ ﺳﺰای ھەڵﻮاﺳﯿﻨﺪا .دوور ﻧﯿﯿە ﮔﻮﻟەن ﻟە وت دەرﺑﭙەڕێﻨﻦ ﺗﺎ ﭘﺎﺷــﺎن ﻟە ﻛﺮدەوەﯾەﻛﯽ وەك ﺑــە دەﺳــﺘەوەداﻧﯽ ﻋەﺑــﺪو ﺋﯚﺟــەﻻن ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 1999دا ھەواڵﮕﺮﯾﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜە ھﺎوﻛﺎرﯾﯽ ﺑەدەﺳﺘەواﻧﯽ ﺑە ﺗﻮرﻛﯿە ﺑﻜﺎﺗەوە. ﺋەردۆﻏﺎن ﺑە ﺑەردەواﻣﯽ ھەڕەﺷە ﻟــە ﺋەوروﭘــە دەﻛﺎت ﺋەﮔەر ﺑێﻮ ھەﺷــﺖ ﻣﻠﯿــﺎر دۆﻻرەﻛەی ﺑﯚ
ﻧەﻧێﺮن ﯾــﺎن ھﺎوﺗﯿﯽ ﺗﻮرك ﺑێ ﭬﯿﺰە رێﯽ ﺑﯚ ﺋەوروﭘــە ﻧەﺑێﺘەوە. ﺗﺎ ﺋەم ﻣﺎوەﯾە ﺋﺎﻣﺎژەی ھەڕەﺷــە ﺗەﻧﯿــﺎ ﺑەﺳــەردا ﺑەرداﻧــەوەی ﻟێﺸــﺎوی ﭘەڕﯾﻮە و ﭘەﻧﺎﺑەرەﯾﻠﯽ رۆھەﺗــﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ ﺑﻮو ،ﻟەم رۆژاﻧەدا ﺋﺎﻣﺎژەی ھەڕەﺷــەﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸــﯽ داﯾــە ﭘــﺎڵ ﺋەوﯾــﺶ ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧــﯽ ﺗﯿــﺮۆری داﻋﺶ ﻟەﻧــﺎو ﻣﺎڵــﯽ ھەر ﻻﯾەﻛــﺪا ،ﻛە ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟە ﻻﯾەﻧﮕﺮەﯾﻠﯽ ﮔﻮﻟەن ﯾــﺎن ﭘەﻛەﻛــە ﺑــﻜﺎت ﯾﺎﻧەﺧﯚ داڵﺪەﯾــﺎن ﺑﺪات .ﻟێــﺮەوە ﺑڕﯾﻨﯽ ھێڵﯽ ﺳﻮور دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮد ﺗﺎ ﺋەوەی ﮔﻮێﻤﺎن ﻟــە ﻣﻘﯚﻣﻘﯚی ﺑە ﺑﻨەﺗﺎ ﮔەﯾﯿﻨﯽ ﭼﯿڕۆﻛﯽ ﺋەم ﭘﯿﺎوە دەﺑێ ﻟە ﺗﻮوﺷﻜﺮدﻧﯽ وەك ﺳەدام ﺣﻮﺳێﻦ ﺑە ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚﯾەﻛﯽ وەك ﮔﺮﺗﻨــﯽ ﻛﻮێﺘﺪا .ﺗﻮرﻛﯿە راﺳــﺘە ھەڵﻜەوﺗێﻜــﯽ ﺟﯿﯚﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﮔﺮﯾﻨﮓ و ھەﺳﺘﯿﺎرﯾﺸــﯽ ھەﯾە ﺑــەم ﺗــﻮرك ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻦ ﺑﺒﻦ ﺑە ﻣﺎﯾــەی ﺗــﺮس و ھەڕەﺷــە ﺑﯚ رووس ﯾﺎن ﺋەوروﭘەﯾﯽ ،ﻧﺎﺷﺘﻮاﻧﻦ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾــﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜە ﺑﺎوێﻨە ھەژاﻧەوە ،ﺋــەوان دەﺗﻮاﻧﻦ ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﺋﯿﺴــﻼم ھەڕەﺷە ﺑﻦ ،ﺳەرۆك ﺋەردۆﻏﺎﻧﯿﺶ ﺋەﻣەی ﻧەزاﻧﯿﺒﻮو.