Wishe198

‫ﺳەرۆﻛﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ زاﻧﺎﯾﺎن‪ :‬ﺳەرﺑەﺧﯚ ﻧەﺑﯿﻦ‬ ‫ژﯾﺎن و ﻧﺎﻣﻮوﺳﯿﺸﻤﺎن ﻟە ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪاﯾە‬ ‫ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑﯚ ﮔﯚڕان‪ :‬ﺑڕﯾﺎری ﺋێﻤە ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﺑڕﯾﺎری ھێﺰ و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮە‬

‫‪10‬‬

‫‪11‬‬

‫ﻣەﺳــﺎﺟەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە‬ ‫ﻓەﯾﺴــﺒﻮوك ﺑﺎﻧﮕەﺷــە دەﻛــەن و‬ ‫دەڵێﻦ‪” :‬ھﯿﻨﯿﺶ“ دەﻛەﯾﻦ‬ ‫ﺟﺎن دۆﺳﺖ‪ :‬ﺗﺎ ﺳەری ﺳﺎڵ ﻛﺎرێﻜﯽ‬ ‫زۆر ﮔﺮﻧﮓ ﺗەواو دەﻛەم‬

‫‪18‬‬

‫ﺟﻤﻮﺟﻮڵــﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ ﻟــە ﻧێﻮان‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺋێﺮان زﯾﺎدی ﻛﺮدووە‬

‫‪6‬‬

‫د‪ .‬ﻛﺎوە ﻣەﺣﻤﻮود‬ ‫ھەڵﻮێﺴﺘﻤﺎن ﻟە ﻣﺎﻓﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﻧــــﻮوﺳــــــﯽ‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن و‬ ‫رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ‪12‬‬

‫ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬ ‫ﻧﺮخ‪ 500 :‬دﯾﻨﺎر‬ ‫ژﻣﺎرە )‪ ، (198‬ﭼﻮارﺷەم‪2017/ 8/ 16 ،‬‬

‫ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە‬

‫‪15‬‬

‫‪www.wishe.net‬‬

‫ﺑﯚ ﺋﺎزادﯾﯽ دەرﺑڕﯾﻦ ﻟە وﺷەوە دەﺳﺖ ﭘێ ﺑﻜە‬

‫ﻳەك ﻣﻠﻴﺎر دۆﻻری ﻫﺎوو�ﺗﻴﻴﺎن دزراوە‬

‫ﺳﯚران ﻋﻮﻣەر ﭘﺸﻜﯽ ھەﺑﻮوە ﻟە ﺑﯚرﺳەی‬ ‫ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﺪا‬

‫‪2‬‬

‫وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﻣﻮوﺳڵ‪:‬‬ ‫ﻛﺎر ﺑە ﺑەڵێﻨﺪەراﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛەﯾﻦ‬

‫ﻋەرەﺑەﻛﺎن ﻟە ﭘﺸﺘﯽ ﻛﺎﻣێﺮاوە ھﺎﻧﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ دەدەن‬

‫ﺋەﻧﺪاﻣێﻜــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺑــﺎ‪‬ی رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣــﯽ ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬رای دەﮔەﯾەﻧێــﺖ ﻛە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﺷــﺎﻧﺪی‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﮔەڵ ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻋێﺮاق‪ ،‬زۆر ﺋەرێﻨﯽ‬ ‫ﺑﻮوە و ﻋەﺑﺎدی دژی رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﻗﺴــەی ﻧەﻛﺮدووە‪ .‬ﺋەوﯾﺶ‬

‫ﺋﺎﺷــﻜﺮا دەﻛﺎت‪ ،‬ﭘﺎش ﮔەڕاﻧــەوەی ﺋەو ﺷــﺎﻧﺪە ﻟە ﺑەﻏﺪا‪،‬‬ ‫ﺳەرداﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺋێﺮان و و‪‬ﺗﺎﻧﯽ زﻟﮫێﺰی دﻧﯿﺎ دەﻛﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﺷــﺎﻧﺪی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دوو رۆژە ﻟە ﺑەﻏﺪاﯾە و ﻟەﮔەڵ ﻻﯾەﻧە‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕەرەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق و ﺑﺎڵﻮێﺰی و‪‬ﺗﺎن ﻟە ﺑەﻏﺪا ﻛﯚ دەﺑێﺘەوە‬

‫ﻛەﻣﭙﯿﻨﯽ ﻧەﺧێﺮ‬ ‫ﻟە ﻛﺎم ڕﯾﺰداﯾە‬ ‫ﺣەﻣە ﻏەﻓﻮور‬

‫‪4‬‬

‫ﺑﯚ ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘەﯾﺎﻣﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛە ﻟە ‪25‬ی ﺋەﯾﻠﻮوﻟﯽ داھﺎﺗﻮو‬ ‫ﺧەڵﻜﯽ ھەرێﻤەﻛە دەﻧﮕﯽ ﻟەﺳەر دەدەن‪ .‬ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرێﻜﯽ‬ ‫ﻛﻮردﯾــﺶ رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ‪ ,‬ﻻﯾەﻧە ﻋەرەﺑﯿﯿەﻛﺎن ﻟە دﯾﺪارە‬ ‫ﺑ‪‬و ﻧەﻛﺮاوەﻛﺎﻧﺪا ﻟەﮔەڵ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻦ‪.‬‬

‫”ﭘەرژﯾﻦ“ێﻜﯽ ﻗﺎﯾﻢ ﺑێﺖ‬ ‫ﻟە رووﺗﺎن‬

‫‪3‬‬

‫ﺳەرﺑﺎز ﺳﺎڵﺢ‬

‫‪3‬‬

‫‪9‬‬

‫ﻧەوزاد ھﺎدی‪:‬‬ ‫ﭘێﺸﻮازی ﻟە ﻛﺮدﻧەوەی‬ ‫”ﺗﺮەﻣﭗ ﺗﺎوەر“‬ ‫دەﻛەﯾﻦ‬ ‫‪5‬‬

‫ﭘێﻨﺠﻮێﻦ‬ ‫داوای داﺧﺴﺘﻨﯽ‬ ‫ﺳﻨﻮوری‬ ‫دەﻛﺎت‬ ‫ﺋێﺮان‬ ‫‪8‬‬

‫ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫‪2‬‬

‫ﻳەك ﻣﻠﻴﺎر دۆﻻری ﻫﺎوو�ﺗﻴﻴﺎن دزراوە‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (198‬ﭼﻮارﺷەم‪2017/ 8/ 16 ،‬‬

‫ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣە‪ :‬ﺳﯚران ﻋﻮﻣەر ﭘﺸﻜﯽ ھەﺑﻮوە‬ ‫ﻟە ﺑﯚرﺳەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﺪا‬

‫ﭘﺎش ﭼەﻧﺪان ﺳــﺎڵ ﻟە ﻛﺎرﻛﺮدﻧــﯽ ﭼەﻧﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەك ﻟە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﻧﺰﯾﻜەی‬ ‫ﯾەك ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر ﻟە ھﺎوو‪‬ﺗﯿﺎﻧﯽ ﺷﺎرەﻛە ﺑەﻧﺎوی ﺑﯚرﺳەی ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿەوە‪ ،‬دەرﻛەوﺗﻮوە ﭘﺎرەﻛە‬ ‫رەواﻧەی ﺑﺎﻧﻜەﻛﺎﻧــﯽ دەرەوە ﻛﺮاوە و ژﻣێﺮە ﺑﺎﻧﻜﯿﯿەﻛە ﺳــﻔﺮ ﻛﺮاوەﺗــەوە‪ .‬ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺋەو‬ ‫ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣﺎﻧەی دەﺳﺖ ”وﺷە“ ﻛەوﺗﻮون‪ ،‬ﺳﯚران ﻋﻮﻣەر ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ﻛﯚﻣەڵﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟەو‬ ‫ﻣﺎﻣەڵەﯾەدا ﺑەﺷﺪار ﺑﻮوە و ﭘﺸﻜﯽ ھەﺑﻮوە ﻟەو ﺑﯚرﺳەﯾەدا‪.‬‬ ‫وﺷە‪ /‬ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﮔەدار ﻟە دادﮔەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ‪،‬‬ ‫ﺑە“وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﺑەﻧﺎوی‬ ‫ﺑﯚرﺳەی ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿەوە ﻟەﻻﯾەن ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕاوی دراوەوە ﭘﺎرەﻛەﯾﺎن ﺑﺮاوە‪ ،‬ﻧﺰﯾﻜەی‬ ‫‪ 100‬ﻛەس دەﺑﻦ‪ ،‬ﺑەﺷــێﻜﯿﺎن ﺑە ﺋﺎڵﺘﻮون و‬ ‫ﺋەواﻧــﯽ ﺗﺮ ﺑە ﭘﺎرە ﺑەﺷــﺪارﯾﯿﺎن ﻛﺮدووە ﻛە‬ ‫ﺑەﺳــەر ﯾەﻛەوە ﻧﺰﯾﻜەی ﯾەك ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻرﯾﺎن‬ ‫داوە‪.‬‬ ‫ﺑەﭘێﯽ ﭼەﻧﺪ ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣەﯾــەك ﻛە ﻟە ﺧﻮارەوە‬ ‫دەﻗــەی ﺑــە ”وەرﮔێڕاﻧــﯽ ﻛــﻮردی“ ﺑ‪‬و‬ ‫ﻛﺮاوەﺗەوە‪ ،‬ﺳــﯚران ﻋﻮﻣــەر ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری‬ ‫ﻛﯚﻣەڵــﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ﻟــەو‬ ‫ﺑﯚرﺳەﯾەدا ﺑەﺷﺪار ﺑﻮوە و ﭘﺸﻜﯽ ھەﺑﻮوە‪.‬‬ ‫ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣەﻛﺎن ﺋەوەﯾﺶ ﺋﺎﺷــﻜﺮا دەﻛەن ﻛە‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرەﻛەی ﻛﯚﻣەڵﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ‪ ،‬واژووی‬ ‫ﻟەﺳــەر ھەﻣﻮو دۆﻛﯿﯚﻣێﻨﺘــەﻛﺎن ﻛﺮدووە و‬ ‫دداﻧﯽ ﺑەوەدا ﻧﺎوە ﻛە ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرێﺘﯽ زﯾﺎن و‬ ‫ھەر ﻛێﺸەﯾەك دەﮔﺮێﺘە ﺋەﺳﺘﯚ ﻛە ﻟەرێﮕەی‬ ‫ﺋەو ﻣﺎﻣەڵە داراﯾﯿﺎﻧەوە ﺗﻮوﺷﯽ ﺑﺒێﺖ‪.‬‬ ‫ﺋەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿە ﻛە ﺑەردەوام وا‬ ‫ﺧﯚی دەرﺧﺴــﺘﻮوە ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪی ﺧەڵﻜﺪا‬ ‫ﻗﺴە دەﻛﺎت و ﺷەڕ ﺑﯚ ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﺧەڵﻚ دەﻛﺎت‪،‬‬ ‫ﻟە ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣەﻛﺎﻧﺪا ”ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرێﺘﯽ‬ ‫ﺋەوەﯾﺸــﯽ ھەڵﮕﺮﺗــﻮوە ﻛــە ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧﯽ‬ ‫ﺳــەﻧﺘەرەﻛە دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑەﺗــەواوی ﻣﺎﻣەڵە ﺑە‬ ‫ﺳــەرﻣﺎﯾەﻛەﯾەوە ﺑﻜەن و ھەر ﻛێﺸــەﯾەك‬ ‫رووی دا ﺑەھــﯚی ﺗەﻟەﻓــﯚن وە‪‬م ﻧەداﻧەوە‬ ‫ﯾﺎن ھەر ھﯚﯾەﻛﯽ ﺗﺮ‪ ،‬ﺧﯚی ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرێﺘﯽ ﻟە‬ ‫ﺋەﺳﺘﯚ دەﮔﺮێ“‪.‬‬ ‫ﺳــەﻧﺘەرﻛە ﻧــﺎوی ”ﺗﺮﯾﺪەر ﺳەﻧﺘەر“ـــە‪،‬‬ ‫ﺑەڵﻨﻨﺎﻣەی ﺋەوەﯾﺸــﯽ ﺑە ”ﺳﯚران ﻋﻮﻣەر“ ﭘڕ‬ ‫ﻛﺮدووەﺗەوە ﻛە ﺋەﮔەری ﺋەوە ھەﯾە ﺋەو ﭘﺎراﻧە‬ ‫ﻟەﻧــﺎو ﺑﭽﻦ ﺑەھﯚی ﺋﺎڵﯚﮔــﯚڕە ﺧێﺮاﻛﺎﻧﯽ ﺋەو‬ ‫ﺑﺎزاڕە ﻛە دۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾﺶ ﺑە ﭘەﻟە‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﻟەﺳەر دروﺳــﺖ دەﻛەن‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرەﻛــەی ﻛﯚﻣــەڵ واژووی ﺋەوەی‬ ‫ﻛﺮدووە ﻛە ﺧﯚی ﻟەﻣەﯾﺶ ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرە‪.‬‬ ‫ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە ﺑەﮔﻮێﺮەی ﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﻋەﻟﯽ‬ ‫ﺣەﻣە ﺳــﺎڵﺢ ﻛە ﺋﺎراﺳﺘەی داواﻛﺎری ﮔﺸﺘﯽ‬ ‫ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛﺮدووە و وێﻨەﯾەﻛﯽ دەﺳﺖ ”وﺷە“‬ ‫ﻛەوﺗﻮوە‪ ،‬ﺋەو ﻛەﺳــەی ﺷﺎﺷەﻛەی ﺑەﻧﺎوی‬ ‫ﺑﯚرﺳــەوە داﻧﺎوە‪ ،‬ﻟە ﺑﻨەڕەﺗﺪا ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺑﯚ ﺋﺎڵﻮﮔــﯚڕاوی دراو ﺑە ﻣﯚڵەﺗــﯽ ژﻣﺎرە ‪141‬‬ ‫ﻟە ‪21‬ی ﺋەﯾﻠﻮوﻟــﯽ ‪ 2005‬وەرﮔﺮﺗﻮوە‪ ،‬ﺗەﻧﯿﺎ‬ ‫ﺑﯚ ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕی دراو‪ ،‬ﺑەﭘێﯽ ﻧﻮوﺳــﺮاوی ﺑﺎﻧﻜﯽ‬ ‫ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾە ﻟە ﺳــﺎڵﯽ ‪2008‬‬ ‫ﺑەدواوە ﻟەﺳــەر ﺗﺎزە ﻧەﻛﺮدﻧــەوەی ﻣﯚڵەﺗﯽ‬ ‫ﻛﺎرﻛﺮدن‪ ،‬ﻣﯚڵەﺗﯽ ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەی ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕی‬ ‫دراوەﻛەﺷﯽ ھەڵﻮەﺷێﻨﺮاوەﺗەوە‪.‬‬ ‫ﺳــﯿﺮوان ﻣﺤەﻣەد‪ ،‬ﯾەك ﻟەو ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎﻧەی‬ ‫ﺑە ‪ 700‬ھەزار دۆﻻر ﺑەﺷــﺪاری ﺋەو ﺑﯚرﺳەﯾە‬ ‫ﻛﺮدووە‪ ،‬ﺑﯚ ”وﺷە“ی ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺮد‪” ،‬ﻟە رێﮕەی‬ ‫ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛەوە ﺑەﻧﺎوی )ﺗﺮﯾﺪەر ﺳەﻧﺘەر( ﻛە‬ ‫دواﯾﯿﻦ ﺟــﺎر ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەﻛەی ﻟەﻧﺎو ھﯚﺗێﻞ‬

‫ﭘﺎ‪‬س و ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚڵ ﺑﻮوە‪ ،‬ﺑەﺷﺪارﯾﻤﺎن‬ ‫ﻛﺮد‪ ،‬ﺑە‪‬م دواﺗﺮ دەرﻛەوت ھەﻣﻮو ﭘﺎرەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﺮدووەﺗــە دەرەوە‪ ،‬ﻣﯚڵەﺗﯿــﺎن ﻧەﺑــﻮوە و‬ ‫ﺳﺎﺧﺘەﻛﺎرﯾﯿﺎن ﻛﺮدووە“‪.‬‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ دەڵێ‪” ،‬ﺋێﻤە ﺳﻜﺎ‪‬ﻣﺎن ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮدووە‪،‬‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛە ﺳــەرەﺗﺎ ﻟەﻻﯾەن‬ ‫ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــەوە ﺑەﻣﺎدەی ‪ 1124‬ﮔﯿﺮان‪ ،‬ﭘﺎﺷﺎن‬ ‫ﻣﺎدەﻛەﯾﺎن ﺑﯚ ‪ 456‬ﮔﯚڕدراوە و ھەرﯾەﻛەﯾﺎن‬ ‫ﺑە دەﺳﺘەﺑەری ”ﻛەﻓﺎﻟەت“ی ‪ 50‬ﻣﻠﯿﯚن ﺋﺎزاد‬ ‫ﻛﺮان‪ ،‬ﭘﺎش ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯿــﺎن ﻛەس ﻧﺎزاﻧێﺖ ﺑﯚ‬ ‫ﻛﻮێ ﭼﻮون“‪.‬‬ ‫ﻣﺤەﻣەد زﯾﺎﺗﺮ دەڵێ‪” ،‬ﺋەو ﺑﺎﺑەﺗە ﻟە ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ‬ ‫ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟە ﻣﺎوەی ﺷــەو و ڕۆژێﻚ ڕەواﻧەی‬ ‫ﭘﯚﻟﯿﺲ ﻛﺮا‪ ،‬ﺋەوە ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ دروﺳــﺖ ﻛﺮدووە‪،‬‬ ‫ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ ﺋــەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﻟەﺳــەر ﺑﺮدﻧە‬ ‫دەرەوەی ﭘﺎرە ﮔﺮﺗﺒﻮو ﻧەك ﻟەﺳــەر ﺳﻜﺎ‪‬ی‬ ‫ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎن“‪.‬‬ ‫رووﻧﯽ ﻛــﺮدەوە‪” ،‬ھﺎوو‪‬ﺗﯽ ھەﯾە ﺑە ﺳــێ‬ ‫ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ﺑەﺷﺪاری ﻟەو ﺑﯚرﺳەﯾەدا ﻛﺮدووە‬ ‫و ﺑەﻛﯚی ﮔﺸﺘﯽ ﻧﺰﯾﻜەی ﯾەك ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻرﯾﺎن‬ ‫ﺑﺮدووەﺗە دەرەوە و ژﻣێﺮە ﺑﺎﻧﻜﯿﯿەﻛەﺷــﯿﺎن‬ ‫ﺳﻔﺮ ﻛﺮدووەﺗەوە“‪.‬‬ ‫ﺋەو ﺑەﺷــﺪارﺑﻮوەی ﺑﯚرﺳــەﻛەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ‪،‬‬ ‫ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد‪” ،‬ﺋەواﻧەی ﺋەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧەﯾﺎن‬ ‫ﺑەڕێﻮە دەﺑﺮد ﺷەش ﻛەﺳﻦ‪ ،‬ﭼﻮارﯾﺎن ﻋەرەﺑﯽ‬ ‫ﻣﻮوﺳــڵﻦ ﺑەﻧﺎوەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەﯾﺎد زوێــﺮ‪ ،‬ﻋەﻟﯽ‬ ‫ﻣﯚﻓەق‪ ،‬ﺋەﺣﻤەد ﻣﯚﻓــەق و ﺣەﯾﺪەر ﺋەﯾﺎد‪،‬‬ ‫دوواﻧﯿﺎن ﻛﻮردن ﺑــە ﻧﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎرزان ﺣەﻣە‬ ‫ﺷەرﯾﻒ و ﺳﭙﺎردە ﻧﻮری ﻛە ﺑەڕێﻮەﺑەراﻧﯽ ﺋەو‬ ‫ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧە ﺑﻮون“‪.‬‬ ‫د‪ .‬ﺷــێﺮﻛﯚ ﺟەودەت ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﻟﯿﮋﻧەی داراﯾــﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری‪،‬‬ ‫ﭘێﺸــﺘﺮ ﻟــە راﭘﯚرﺗێﻜﺪا ﺑﯚ ”وﺷــە“ی روون‬ ‫ﻛﺮدووەﺗەوە‪” ،‬دوو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑە ﻧﺎوی ﺑﯚرﺳەوە‬ ‫ﻛﺎرﯾﺎن ﻛــﺮدووە و ﭘﺎرەﯾﺎن ﻟــە ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎن‬ ‫وەرﮔﺮﺗﻮوە و ﺧﯚﯾﺎن واﻧﯿﺸــﺎﻧﺪاوە ﻣﯚڵەﺗﯿﺎن‬ ‫ھەﯾە‪ ،‬دواﺗﺮ ﮔﯿﺮاون‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑﯚ ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯿﺎن‪،‬‬ ‫ﺋــەو ﻣﺎدەﯾە ﮔﯚڕدراوە ﻛە ﻟە ﺳــەرەﺗﺎدا ﭘێﯽ‬ ‫ﮔﯿﺮاون‪ ،‬ﭘﺎﺷــﺎن ﺑە ﺋــﺎزادی ﻟە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳﻮڕاوﻧەﺗەوە“‪.‬‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ دەڵێ‪” ،‬ﻛﺎﺗێﻚ ﻣﺎدەﯾــەك ڕێﺪەدات ﺑە‬ ‫ﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە و ﮔﯿﺮاون‪ ،‬دواﺗﺮ ﮔﯚڕدراوە‬ ‫ﺑﯚ ﻣﺎدەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﻛە ڕێﺪەدات ﺑە ﺋﺎزادﺑﻮوﻧﯿﺎن‬ ‫ﺑە ﻛەﻓﺎﻟــەت‪ ،‬ﺋــەوە ﺟێﯽ ﮔﻮﻣﺎﻧــە‪ ،‬ﺋێﻤە‬ ‫دەﻣﺎﻧەوێﺖ ﺑﮕەڕێﺘەوە ﺳەر ﺋەو ﻣﺎدەﯾەی ﻛە‬ ‫ڕێ ﺑە ﮔﺮﺗﻨﯽ ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە دەدات“‪.‬‬ ‫ﻻی ﺧﯚﯾەوە‪ ،‬ڕزﮔﺎر ﺣەﻣەڕەﺣﯿﻢ ﺑەڕێﻮەﺑەری‬ ‫ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺑە“وﺷە“ی‬ ‫راﮔەﯾﺎﻧــﺪ‪” ،‬ﺋــەو ﺑﺎﺑەﺗە ﻻی ﺋێﻤــە ﻧﯿﯿە و‬ ‫ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺸﯽ ﺑە ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ‬ ‫دەﺑێﺖ ﻻی ﭘﯚﻟﯿﺲ ﺑێﺖ“‪ .‬ﺣەﻣەڕەﺣﯿﻢ ﺗەﻧﯿﺎ‬ ‫ﺋەوەﻧﺪەی ﮔﻮت‪” ،‬ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ ﻟەﺳەر ﻗەرزی‬ ‫ھﺎوو‪‬ﺗﯿﺎن ﻛەس ﻧﺎﮔﺮێﺖ“‪.‬‬ ‫ھــﺎوﻛﺎت ﺋەﺑﻮﺑەﻛــﺮ ھەڵەدﻧــﯽ ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ‬ ‫ﻟﯿﮋﻧەی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪،‬‬ ‫ﻟەو راﭘﯚرﺗەدا ﻛە ”وﺷــە“ ﺑ‪‬وی ﻛﺮدەوە ﻟە‬

‫ژﻣﺎرەﻛﺎﻧﯽ راﺑــﺮدوودا‪ ،‬دووﭘﺎﺗــﯽ ﻛﺮدەوە‪،‬‬ ‫”ﺋەو ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎﻧەﯾﺎن ﺑــەوە ﺧەڵەﺗﺎﻧﺪووە ﻟە‬ ‫ﺳەرەﺗﺎوە ﺑڕێﻚ ﻗﺎزاﻧﺠﯿﺎن ﭘێﺪاون‪ ،‬ﺑە ﮔﻮﺗەی‬ ‫ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ‪ 850‬ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر‬ ‫ﻟە ڕێﮕەی ﺋەو ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕﺎﻧەوە ﺑﺮاوەﺗە دەرەوە“‪.‬‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ دەڵــێ‪” ،‬ﺟێﮕەی ﮔﻮﻣﺎﻧە ﻛەﺳــێﻜﯽ‬ ‫ﻣﻮﺳــ‪‬وی ﺑێﺘــە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﻛﺎرێﻜﯽ ﻟەو‬ ‫ﺷــێﻮەﯾە ﺑــﻜﺎت‪ ،‬ﺑﯚﯾــە ﺑــە دوور ﻧﺎزاﻧﺮێﺖ‬ ‫دەﺳــﺘێﻜﯽ ﮔەورە ﻟە ﭘﺸﺖ ﺋەو ﻛﺎرەوە ﺑێﺖ‪.‬‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻛە ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧە ﺳەرەﺗﺎ ﮔﯿﺮاون و‬ ‫دواﺗﺮ ﻣﺎدەﻛەﯾﺎن ﺑﯚ ﮔﯚڕدراوە و ﺋﺎزادﻛﺮاون“‪.‬‬ ‫دەﻗﯽ ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﺷﺪاری ﺳﯚران ﻋﻮﻣەر‬ ‫ﻟە ﺑﯚرﺳەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎو‪ :‬ﺳﯚران ﻋﻤﺮ ﺳﻌﯿﺪ‬ ‫ژﻣﺎرەی ﺣﯿﺴﺎب‪7077 :‬‬ ‫ﭘﺎرێﺰﮔﺎ‪ :‬ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ‬ ‫رێﭙێﺪان‬ ‫ﻣﻦ ﻛە ﻧﺎوم ﺳــﯚران ﻋﻤﺮ ﺳــﻌﯿﺪە ﺧﺎوەﻧﯽ‬ ‫ﺣﯿﺴــﺎﺑﯽ ژﻣﺎرە )‪ ،(000000‬ﻟــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی‬ ‫”ﺗﺮﯾــﺪەر ﺳــەﻧﺘەر“ ﺑــﯚ ﻣﺎﻣەڵــەی داراﯾﯽ‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری ﺳــﻨﻮورداری ﻛــﺮاوە‬ ‫ﻟەﻻﯾەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺗﺮﯾﺪەر ﺳــەﻧﺘەر‪ ،‬رێﮕە‬ ‫ﺑــە ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛــە دەدەم ﺑﯚ‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﺣﯿﺴــﺎﺑەﻛەم ﻟــە ﻛﺮدﻧەوە و‬ ‫داﺧﺴﺘﻨﯽ ﺳــەﻧﺘەرﻛﺎن و داﻧﺎن و راﻛێﺸﺎن‬ ‫ﻟەو ﺣﯿﺴﺎﺑە و ﺗەواوی ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرەﺗﯿﯿەﻛەش‬ ‫ﻟە ﺋەﺳــﺘﯚ دەﮔــﺮم و رێﮕەﭘێﺪاﻧێﻜﯽ ﺗەواو و‬ ‫ﺑەﺑێ ھﯿﭻ ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرﻛﺮدﻧێﻜﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە‬ ‫و ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧــﯽ ﻟەھــەر ﺟﻤﻮﺟﯚڵێــﻚ ﻟەو‬ ‫ﺣﯿﺴــﺎﺑە ﻛە روو ﺑﺪات‪ ،‬ھەروەھﺎ ھەﻣﻮو ﺋەو‬ ‫ﻣﺎﻣە‪‬ﻧەی ﻟەو ﺣﯿﺴــﺎﺑەوە ﻛﺮاون راﺳﺘﻦ و‬ ‫ھﯿﭻ ﻛێﺸەﻛﯿﺎن ﻟەﺳەر ﻧﯿﯿە‪ ،‬ھەروەھﺎ ﺑەڵێﻦ‬ ‫دەدەم ھەر زﯾﺎن و زەرەرێﻚ ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ وە‪‬م‬ ‫ﻧەداﻧــەوەی ﭘێﻮەﻧﺪی ﺗەﻟەﻓﯚﻧــﯽ ﻟەﺑەر ھەر‬ ‫ھﯚﯾەﻛەوە‪ ،‬ﯾﺎن ھەر ﻛێﺸەﯾەك ﻟە ھێڵەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﯿﻨﺘەرﻧێﺖ ﯾﺎن وەﺳــﺘﺎﻧﯽ ﭘڕۆﮔﺮاﻣەﻛە ﯾﺎن‬ ‫ھــەر ھەڵەﯾەﻛﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە‬ ‫ﻟە ﺣﯿﺴــﺎﺑەﻛەم‪ ،‬دەﻛەوێﺘە ﺋەﺳﺘﯚی ﺧﯚم و‬ ‫ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ﺑەرﭘﺮس ﻧﯿﯿە ﻟەو ﺣﺎڵەﺗە و ﺑﯚ ﺋەو‬ ‫ﻣەﺑەﺳﺘەش واژووم ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﻧﺎوی رێﮕەدەر ﻧﺎوی ﺧﺎوەﻧﯽ ﺣﯿﺴﺎب‬ ‫ﺳﯚران ﻋﻤﺮ ﺳﻌﯿﺪ‬ ‫رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣــەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و وەﺑەرھێﻨﺎن ﻟە‬ ‫ﺑﯚڕﺳە و ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ دراودا‬ ‫ﺋەو رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھﺎوەڵ‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﻣﺎﻣەڵە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ﺑﯚرﺳــە و‬ ‫ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧــﯽ دراو روون دەﻛﺎﺗەوە‪،‬‬ ‫ﺟﮕە ﻟــە ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرەﺗﯽ ھــەر ﻻﯾەﻧێﻚ ﻟە‬ ‫دووﻻﯾەﻧﯽ رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣەﻛەوە‪.‬‬ ‫وەك ﺋەوەی رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣەﻛــە ﺑە رووﻧﯽ ﺑﯚ‬ ‫ھەر ﻣەﻋﻤﯿﻠێﻜﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە دەری دەﺧﺎت‬ ‫ﻛە ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرەﺗﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺗﺮﯾﺪەر ﺳەﻧﺘەر‬ ‫ﺑﯚ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻟە ﺑﯚرﺳــەﻛﺎﻧﯽ داراﯾﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛــە ﺑﺎرەﮔەی ﺳــەرەﻛﯽ ﻟە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯿﯿە ﻟە‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق‪ ،‬ﺋەو ﻣەﻋﻤﯿﻠە ﺑە ﺗەواوی‬ ‫وﯾﺴــﺘﯽ ﺧﯚی دەﯾەوێ ﻣﺎﻣەڵە ﻟە ﺑﯚڕﺳــە‬ ‫و ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧــﯽ داراﯾﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿــﺪا ﺑﻜﺎت ﺑەﺑێ‬ ‫ﻛەوﺗﻨــﯽ ھﯿﭻ ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرەﺗﯿﯿەك ﻟەﺳــەر‬ ‫ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺗﺮﯾﺪەر ﺳــەﻧﺘەر‪ ،‬ھەروەھﺎ ﺑەڵێﻦ‬ ‫دەدات ﻛە ھەﻣﻮو ﭘﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﻟە رێﮕەی ﺋەو‬

‫ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾــەوە ﺣەواڵە ﻛﺮاوە ﺑﯚ ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ‬ ‫ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻜــﺮدن ﺑﻮوە و ﺑەھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﻧە‬ ‫ﻟــە راﺑﺮدوو و ﻧــە ﻟە داھﺎﺗﻮوﺷــﺪا و ﺑە ھﯿﭻ‬ ‫ﺷێﻮەﯾەك ﺑە ﭘﺮۆﺳەی ﺳــﭙﯿﻜﺮدﻧەوەی ﭘﺎرە‬ ‫ﯾﺎن ﭘﺎڵﭙﺸﺘﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺗﯿﺮۆردا‪ ،‬ﺗێﭙەڕ ﻧەﺑﻮوە‪.‬‬ ‫ﺑــەو ﭘێﯿەی ﻛە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺗﺮﯾﺪەر ﺳــەﻧﺘەر‬ ‫ﺑﯚ ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری داراﯾﯽ ﭘﺎﺑەﻧﺪە ﺑە ﯾﺎﺳــﺎ‬ ‫ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧەوە ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە رەواﻧەﻛﺮدن و‬ ‫ﭘێﺸﻮازﯾﻜﺮدن ﻟە ﺣەواڵە ﺑﺎﻧﻜﯿﯿەﻛﺎن‪.‬‬ ‫ﻟێــﺮەدا ﻣﺎﻣەڵەﻛﺎر ددان ﺑــەوەدا دەﻧێﺖ ﻛە‬ ‫ﺑەﺗەواوەﺗــﯽ ھەﻣﻮو ﺑڕﮔەﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮوﺳــﺮاوی‬ ‫رووﻧﻜﺮدﻧەوەی ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھﺎوەڵ ﺑەو‬ ‫رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣــەی ﺧﻮێﻨﺪووەﺗــەوە و ﺗێﯿﺎن‬ ‫ﮔەﯾﺸﺘﻮوە‪.‬‬ ‫وێﻨەﯾەﻛــﯽ ﭘﺎﺳــﭙﯚرت ﯾــﺎن ﻧﺎﺳــﻨﺎﻣە و‬ ‫ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣەی ﺷﻮێﻨﯽ ﻧﯿﺸﺘەﺟێﯽ ھەﻣﯿﺸەﯾﯽ‬ ‫ﻟەﮔەڵ رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣەﻛەدا ھﺎوﭘێﭻ دەﻛﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﺎوی ﻣﺎﻣەڵەﻛﺎر‪ :‬ﺳﯚران ﻋﻤﺮ ﺳﻌﯿﺪ‬ ‫ﻧﺎوﻧﯿﺸﺎﻧﯽ ھەﻣﯿﺸەﯾﯽ‪ :‬ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ‪ /‬ﺧەﺑﺎت‬ ‫ژﻣﺎرەی ﺣﯿﺴﺎب‪7077 :‬‬ ‫ژﻣﺎرەی ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ‪07701571167 :‬‬ ‫ﺑەروار‪25/6/2012 :‬‬ ‫ﭘەﻧﺠەﻣﯚری ﺳﯚران‬ ‫ﺑەڵێﻨﻨﺎﻣە‬ ‫رازﯾﻢ ﺑە ﺑەردەواﻣﺒــﻮون ﻟە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻜﺮدن ﻟە‬ ‫ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧــﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯿــﯽ دراو ﻟەﮔەڵ ﺗەواوی‬ ‫زاﻧﯿﻨﻢ ﺑــەو ﻣەﺗﺮﺳــﯽ و زرەرەﻛﺮدﻧەی ﻛە‬ ‫ھەﯾﺎﻧــە‪ ،‬ھەروەھﺎ ﺑەھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﻻرﯾﻢ‬ ‫ﻧﯿﯿــە ﻟە ﭘﺎﺑەﻧﺪﺑــﻮون ﺑە ھەﻣــﻮو ﺑڕﮔەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻟــەو ﺑەڵێﻨﻨﺎﻣەﯾــەدا ھﺎﺗــﻮوە و ﺗــەواوی‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرەﺗﯽ ﻣﺎدی و ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ و ﻣﺎﻧەوەی‬ ‫ﯾﺎن ھــەر ﻟێﻜەوﺗێﻜﯽ ﺗﺮ ﻛە ﻟەو ﭘﺎﺑەﻧﺪﯾﯿەوە‬ ‫دروﺳــﺖ دەﺑێــﺖ و ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯽ ﺋەﺳــﺘﯚی‬ ‫ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزار و ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧﯽ‬ ‫ﻟە ھــەر راوەدووﻧﺎﻧێﻜــﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﯾﺎ ھەر‬ ‫ﭘﺎﺑەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ داراﯾﯽ ﻛــە رەﻧﮕە ﻟە ﭘﺎﺑەﻧﺪی‬ ‫ﺑەو ﺑڕﯾﺎرەدا دروﺳﺖ ﺑﺒێﺖ ﺋەﺳﺘﯚﭘﺎﻛﯿﯿەك ﻛە‬ ‫ﺑەھﯿﭻ ﺷێﻮەﯾەك ﻣﺎﯾەی ھەڵﻮەﺷﺎﻧەوە ﻧﯿﯿە‪.‬‬ ‫‪ -1‬ﺋﺎﺳﺘﯽ داﺧﺴﺘﻨﯽ ﺳەﻧﺘەرەﻛﺎن ‪% 15‬ی‬ ‫ﻛﯚی رەﺳﯿﺪەﻛەﯾە‪.‬‬ ‫‪ -2‬ﭘێﺸەﻛﯽ ھەزار دۆﻻر ﺑﯚ ﯾەك ﮔﺮێﺒەﺳﺘﯽ‬ ‫دراو و زێــڕ و زﯾــﻮ و ﻧەوﺗﯽ ﺧــﺎو و ﮔﺎزی‬ ‫ﺳﺮوﺷﺘﯽ‪.‬‬ ‫‪ -3‬ﺋەو ﺳــەﻧﺘەراﻧە ﻛە ﺋﺎﮔەدار ﻛﺮاوﻧەﺗەوە ﻟە‬

‫ﻣﺎوەی دوو ھەﻓﺘەدا دادەﺧﺮێﻦ‪.‬‬ ‫‪ -4‬ﻧﻮوﺳــﺮاوی ﺋﺎﺷــﻜﺮاﻛﺮدﻧﯽ ﺟﻤﻮﺟﯚڵﯽ‬ ‫ﻣەﻋﻤﯿﻠــەﻛﺎن ﻟە ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی‬ ‫ﺗﺮێﺪەر ﺳەﻧﺘەر ﺗﺎ دوا ھەﻓﺘەی ﻣﺎﻣەڵەﻛﺮدن‬ ‫ﺑەﺗەﻧﯿــﺎ دەﻣێﻨێﺘەوە و ﺋەوەش ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ‬ ‫ﻧﻮوﺳﺮاوی ﻛەﺷــﻔﯽ رۆژاﻧە دەﺧﺎﺗە ﺋەﺳﺘﯚی‬ ‫ﻣﺎﻣەڵەﻛﺎر ﺧﯚﯾەوە‪.‬‬ ‫‪ -5‬ﺣﯿﺴــﺎﺑﺎﺗە ﺳــڕاوەﻛﺎن ﯾﺎن ﻧــﺎﻛﺎراﻛﺎن‬ ‫ﺑە ﯾەﻛﺠﺎری ﻟــە ﭘڕۆﮔﺮاﻣــﯽ ﻣﺎﻣەڵەﻛﺮدن‬ ‫ﻻدەﺑﺮێﻦ‪.‬‬ ‫ﺑەرواری ‪25/6/2012‬‬ ‫ﻧﺎوی ﻣەﻋﻤﯿﻞ‪ :‬ﺳﯚران ﻋﻤﺮ ﺳﻌﯿﺪ‬ ‫واژووی ﻣەﻋﻤﯿﻞ‬

‫ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣەﯾــەك ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھﺎوەڵ ﺑﯚ‬ ‫ﭘڕۆﺳــەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻜﺮدن ﻟە ﺑﺎزاڕەﻛﺎن روون‬ ‫دەﻛﺎﺗەوە‪:‬‬ ‫ﺑــﯚ ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدن ﻟــە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻜــﺮدن ﻟە‬ ‫ﺑﺎزارەﻛﺎﻧــﯽ دراوی ﺟﯿﮫﺎﻧﯿــﺪا ﭘێﻮﯾﺴــﺘە‬ ‫وەﺑەرھێﻦ ﺑە ھەﻣﻮو ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻛە ﻟەو‬ ‫ﻛﺎرەدا ھەن ﺑﺰاﻧێﺖ و ﺗﻮاﻧﺎی ﻟە ﺋەﺳﺘﯚﮔﺮﺗﻨﯽ‬ ‫ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿە داراﯾﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﺳﺖ‬ ‫ﺑەو ﻛﺎرەی ھەﺑێﺖ‪:‬‬ ‫ﻧﻮوﺳﺮاوی رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣەﻛە ‪ 13‬ﺧﺎڵ ﻟەﺧﯚی‬ ‫دەﮔﺮێﺖ ﻛە ﺳــﯚران ﻋﻤﺮ ﺳــﻌﯿﺪ واژووی‬ ‫ﻛﺮدووە و ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻨﯿﺎن ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە‪ ،‬وەك ﻟەو‬ ‫ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣەدا ھﺎﺗﻮوە ﻛە ﭘڕۆﺳەی ﻣﺎﻣەڵەﻛﺮدن‬ ‫ﻟە رێﮕەی ﭘێﺸــەﻛﯽ ﭘﺎرە زۆر ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪارە‬ ‫و ﭘڕۆﺳــەﯾەﻛﯽ ﻗەﺑڵێﻨــﺪراوە و ﺗەﻧﯿــﺎ ﺑــﯚ‬ ‫ﺋــەو وەﺑەرھێﻨەراﻧــە ﮔﻮﻧﺠﺎوە ﻛــە درك ﺑە‬ ‫ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەﻛەن‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە رەﻧﮕە ﺑﺒێﺘە‬ ‫ھﯚی ﻟەدەﺳﺘﺪاﻧﯽ ھەﻣﻮو رەﺳﯿﺪی ﺑﺎﻧﻜﯿﺖ‪.‬‬ ‫ھەروەھﺎ ﺟﻤﻮﺟﯚڵﯽ ﻧﺮخ ﻟــەو ﺑﺎزاڕاﻧەدا زۆر‬ ‫ﺧێﺮاﯾە و ﺑــەزۆر ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿــەوە ﻛﺎرﯾﮕەرە‬ ‫وەك رووداوە ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿــەﻛﺎن‬ ‫و ھﯿﺘﺮﯾــﺶ‪ ،‬ﻟــە ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ‬ ‫ﺧﺎڵەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەو رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣــەدا ھﺎﺗﻮوە ﻛە‬ ‫ﺑــە واژووﻛﺮدﻧﯽ‪ ،‬وەﺑەرھێﻨــەر ددان ﺑەوەدا‬ ‫دەﻧێﺖ ﻛە ھﯿﭻ ﮔەرەﻧﺘﯿﯿەﻛﯽ ﻟە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی‬ ‫ﺗﺮﯾﺪەر ﺳــەﻧﺘەر وەرﻧەﮔﺮﺗﻮوە و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە‬ ‫ھﯿﭻ ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻟەﺑﺎرەی‬ ‫ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻜﺮدن ﻛــە وەﺑەرھێﻨەر‬ ‫ﻟەﺳەر ﺣﺴــێﺒﯽ ﺧﯚی دەﯾﺎﻧﻜﺎت‪ ،‬ﻟە ﺋەﺳﺘﯚ‬ ‫ﻧﺎﮔﺮێﺖ و ﻗەرەﺑﻮوﺷﯽ ﻧﺎﻛﺎﺗەوە‪،‬‬

‫ﻛﻮرد دەﻳەوێﺖ ﻻری ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺑەﻏﺪا ﺑۆ رﻳﻔﺮاﻧﺪۆم وەرﺑﮕﺮێﺖ‬

‫ﺋێﺴــﺘە ﺗﯚڕە ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯽ ﺗەواوﯾﺎن ﻟەﺳەر ﻛﯚﻣەڵﮕەی‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دروﺳــﺖ ﻛــﺮدووە‪ ،‬دەﺗﻮاﻧﺮێﺖ ﻟــەو رێﮕەﯾەوە رای ﮔﺸــﺘﯽ‬ ‫ﺋﺎراﺳــﺘە ﺑﻜﺮێﺖ‪ .‬ﺑەھﯚی ﺋەوەی ھﯿﭻ ﭼﺎودێﺮﯾﯽ و ﻟێﭙﺮﺳﯿﻨەوەﯾەك ﻟە ﺗﯚڕە‬ ‫ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧــﺪا ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑە ﺋﺎﺳــﺎﻧﯽ دەﺗﻮاﻧﺮێﺖ ﺑﯚ ﺗﯿﺮۆری ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯽ و‬ ‫ﺗەﺳــﻔﯿەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑێﺘە ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎن‪ ،‬ھەروەك ﺋەوەی ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ھێﺰ و‬ ‫ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە ﺷﻜﺴــﺘﺨﻮاردووەﻛﺎن‪ ،‬ﻟە رێﮕەی ﻛﺮدﻧەوەی ﭼەﻧﺪ‬ ‫ﭘەﯾﺞ و ﺋەﻛﺎوﻧﺘێﻜﯽ ﻧەﻧﺎﺳﺮاو‪ ،‬ﺑە ﭘﻼن و ﺑەرﻧﺎﻣەڕێﮋﯾﯿەوە ﻛﺎری ﺗێﺪا دەﻛەن‪.‬‬ ‫ﺋێﺴــﺘە ﻛە ﺑڕﯾﺎری ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧــﯽ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا و ﻟە‬ ‫ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوەی ﻧێﻮان ﺑﺎرزاﻧﯽ و ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن دراوە‪ ،‬ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ دژ ﺑە‬ ‫رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﻟە رێﮕەی ﺧﺘﻮﻛەداﻧﯽ ﺳــﯚزی ﺧەڵﻚ و زۆرﺟﺎرﯾﺶ ﺗﺮﺳﺎﻧﺪﻧەوە‪،‬‬ ‫زۆرﺑﺎش ﺳــﻮودﯾﺎن ﻟە ﺗﯚڕە ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎن وەرﮔﺮﺗﻮوە‪ .‬ﺑﺎس و ﺧﻮاﺳــﯽ‬ ‫رﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم ﺑەھﯚی ﮔﺮﻧﮕﯽ و ﺑﺎﯾەﺧەﻛەی‪ ،‬ﺑەﺗەواوەﺗﯽ ﺑﺎڵﯽ ﺑەﺳــەر ھەﻣﻮو‬ ‫رووداوەﻛﺎﻧﯽ رۆژدا ﻛێﺸــﺎوە‪ ،‬ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎن ﺑە ھەﺳــﺖ ﻛــﺮدن ﺑە ﺑﺎﯾەﺧﯽ‬ ‫رﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم‪ ،‬ﺑە ھەر ﮔﻮﺗﺎر و ﻟێﺪواﻧێﻜﯽ ﭘێﻮەﺳــﺖ ﺑەو ﭘﺮﺳــە‪ ،‬ﺑەﺗەواوەﺗﯽ‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕەرن‪.‬‬ ‫ﺑەرەی دژە رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‪ ،‬ﻛە ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﭘﺎﺳــﺎوێﻜﯽ ﻟﯚژﯾﻜﯽ ﺑﯚ دژاﯾەﺗﯽ ﭘﺮۆﺳەی‬ ‫رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﺑــﯚ ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿــﺎن ﺑﺨﺎﺗــە روو‪ ،‬ﻟەﻻﯾەك ھەوڵﯽ ﺷــﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋەو‬ ‫ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﺎﻧە دەدات ﻛە ﺑڕﯾﺎری رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﯿﺎن داوە و ﻟەﻻﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺗﺮ ھەوڵﯽ ﺗﯿﺮۆرﻛﺮدﻧﯽ ﻛەﺳــێﺘﯽ ﺋەواﻧە دەدەن ﻛە ﻟە رێﮕەی ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن ﯾﺎن‬ ‫ﺗﯚڕەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯿﯿەوە‪ ،‬ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم و ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ‬ ‫دووﭘﺎت دەﻛەﻧەوە‪.‬‬ ‫ﯾەﻛێﻚ ﻟەو ﺑﺎﺑەﺗەی دەﻣەوێﺖ ﻟێﺮەدا ﺑﺎﺳــﯽ ﺑﻜەم‪ ،‬ﺋەو ﮔﻮﺗﺎرەﯾە ﻛە ﺑﺎرزاﻧﯽ‬ ‫ﻟە ھەﻓﺘەی راﺑﺮدوو ﻟەﺑﺎرەی ﺑڕﯾﺎری رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣەوە ﭘێﺸﻜەﺷﯽ ﻛﺮد‪ ،‬وﺗﺎرەﻛە‬ ‫وە‪‬ﻣﯽ ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﭘﺮﺳــﯿﺎری ﮔﺮﻧﮕﯽ داﯾەوە‪ ،‬ھەروەك ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ زۆر ﻛەﺳــﯽ‬ ‫ڕەواﻧﺪەوە ﻛە ﻟەﻻﯾەن ﺑەرەی دژە رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣەوە‪ ،‬ﮔﻮﻣﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ دروﺳﺖ ﻛﺮاﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﺑەرەی دژە ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ‪ ،‬ﺑﯚ ﺷــێﻮاﻧﺪﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠــﯽ ﮔﻮﺗﺎرەﻛە‪ ،‬ھەڵﻤەﺗێﻜﯽ‬ ‫ﺑەرﻓﺮەواﻧــﯽ ﻟە ﺗﯚڕە ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ﺑەڕێﻮە ﺑﺮد‪ ،‬ﺋەو ھەڵﻤەﺗە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە‬ ‫ﺑەردەواﻣﯽ ھەﯾە‪ ،‬ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛە ﺋەوەﯾە ﺳەرﻧﺠﯽ ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎن ﻟەﺳەر ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ‬ ‫ﭘەﯾﺎﻣەﻛــە ﺑﮕﻮازرێﺘەوە ﺑﯚ ﺑﯚﭼﻮوﻧێﻜﯽ ﺳــﺎﺧﺘە و داﺗﺎﺷــﺮاو ﻛە ﺑە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ‬ ‫ﻟێڵﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ﮔﻮﺗﺎرەﻛە‪ ،‬ﺑەرھەم ھێﻨﺮاوە‪.‬‬ ‫ﯾەﻛێﻚ ﻟەو ﭼەﻣﻚ و دەﺳــﺘەواژاﻧەی ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻟە ﮔﻮﺗﺎرەﻛەﯾﺪا ﺑەﻛﺎری ھێﻨﺎ و‬ ‫ﺑەرەی دژە ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻟە ﺗﯚڕە ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ھەوڵﯽ ﺷێﻮاﻧﺪﻧﯿﺎن دا‪،‬‬ ‫ﭼەﻣﻜﯽ )ﭘەرژﯾﻦ( ﺑﻮو‪ .‬ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻟەو ﮔﻮﺗﺎرەﯾﺪا ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺑە )ﭘەرژﯾﻦ(ێﻚ وێﻨــﺎ ﻛﺮد‪ ،‬ﭘﻮﺧﺘەی‬ ‫دەرﺑڕﯾﻨەﻛــەی ﺋەوە ﺑــﻮو ﻛە ﺋێﻤــە ﭘەرژﯾﻨێﻜﻤﺎن ﻧﯿﯿــە ﺑﻤﺎﻧﭙﺎرێﺰێﺖ‪ .‬ﺋەو‬ ‫وێﻨﺎﻛﺮدن و ﮔﻮزارﺷــﺘە‪ ،‬ﻟە ﮔﻮﺗﺎرەﻛەی ﺑﺎرزاﻧﯿــﺪا‪ ،‬ﺑەﺗەواوەﺗﯽ ﭘڕ ﺑﺎﯾەﺧە و‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ھەڵﻮەﺳﺘەﻛﺮدﻧێﻜﯽ رژد ھەﯾە‪.‬‬ ‫”ﭘەرژﯾﻦ“ ﻟە ﺋەدەﺑﯿﺎﺗﯽ زارەﻛﯽ ﻛﻮردﯾﺪا‪ ،‬ﻟە ﭼەﻧﺪﯾﻦ ﺋﯿﺪﯾﯚم و ﮔﻮزارﺷــﺘﯽ‬ ‫ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــەﻛﺎر ھﺎﺗﻮوە‪ ،‬ﺑــە‪‬م ھەﻣــﻮو ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ‪ ،‬ﻣەﺑەﺳــﺘێﻜﯽ‬ ‫دﯾﺎرﯾﻜﺮاوﯾــﺎن ھەﯾە ﻛە ﻟە ﺧﻮارەوە رووﻧﯽ دەﻛەﯾﻨــەوە‪ .‬ﻛﻮرد ﻟە دەرﺑڕﯾﻨﯽ‬ ‫ھەﻧﺪێﻚ ﺑﺎﺑەت و رووداوی ﻧەﺧﻮازراودا‪ ،‬ﯾﺎن ھەﺗﺎ ﻟە دەرﺑڕﯾﻨﯽ ھەﻧﺪێﻚ وﺷە‬ ‫و دەﺳﺘەواژە ﻛە رەﻧﮕە ﻟەڕووی ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯿﯿەوە ﭘەﺳﻨﺪﻛﺮاو ﻧەﺑﻦ‪ ،‬ﺑﯚ ﺋەوەی‬ ‫رێﺰێﻚ ﺑــﯚ ﺑەراﻣﺒەرەﻛەی ﺑﮫێڵێﺘەوە‪ ،‬دەڵێﺖ‪) ،‬ﭘەرژﯾﻦ ﺑێﺖ ﻟە رووﺗﺎن(‪ ،‬ﺋەوە‬ ‫ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺑەرﺑ‪‬وﺗﺮﯾﻦ دەرﺑڕﯾﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردە و ھەر ﭘێﻮەﺳﺖ ﺑەو ﺑﺎﺑەﺗە‪ ،‬ﺋەﮔەر‬ ‫ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﻗﺴــەﻛﺮدﻧﺪا رێﺰ ﺑﯚ ﺋەوﯾﺘﺮ داﻧەﻧێﺖ ﯾﺎن وەك دەﮔﻮﺗﺮێﺖ ”ﺳﻨﻮوری‬ ‫ﺧﯚی ﺑﺒەزێﻨێــﺖ“‪ ،‬دەﮔﻮﺗﺮێﺖ‪” ،‬ﺑەﺑێ ﭘەرژﯾﻦ ﻗﺴــە دەﻛﺎ“‪ .‬ﻛەواﺗە ﻟێﺮەدا‬ ‫ﭘەرژﯾﻦ ”ﺳﻨﻮور“ـە ﺑﯚ ﺋەوﯾﺘﺮ‪.‬‬ ‫”ﭘەرژﯾﻦ“ ﮔﺮێﺪراوﯾﯿەﻛﯽ ﺗەواوی ﺑە ﺳــﻨﻮورەوە ھەﯾــە‪ .‬ﺋێﻤە دەﻣﺎﻧەوێﺖ‬ ‫ﺳﻨﻮوری ﺧﯚﻣﺎن دﯾﺎری ﺑﻜەﯾﻦ و ﻛەس ﺳﻨﻮورﻣﺎن ﻧەﺑەزێﻨێﺖ‪ .‬ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋەو ﭼەﻣﻜە ﻟە ﮔﻮﺗﺎرەﻛەی ﺑﺎرزاﻧﯿﺪا‪ ،‬ﺟﮕە ﻟە ﭘﺎﺷﺨﺎﻧە ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﯿەﻛەی ﻟەﻣەڕ‬ ‫ﻛﻮرد‪ ،‬ﻗﻮ‪‬ﯾﯿەﻛﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ ھەﯾە ﭘێﻮەﺳــﺖ ﺑە ﮔﻮﺗــﺎری ﻛﻮرد ﺑﯚ دەوڵەت و‬ ‫ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ‪.‬‬ ‫ﺑەدرێﮋاﯾﯽ ﺑﺰاﭬــﯽ رزﮔﺎرﯾﺨﻮازی ﻛﻮرد‪ ،‬ﮔﻮﺗﺎری ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ‪ ،‬ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە‬ ‫و دەوڵەﺗﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ﮔﻮﺗﺎرێﻜە روو ﻟــە دەرەوەی ﺧﯚی‪،‬‬ ‫ﺋەو ﮔﻮﺗﺎرە ﭘەﯾﺎﻣێﻜﯽ روون و ﺋﺎﺷــﻜﺮای ھەڵﮕﺮﺗــﻮوە ﻛە ﻛﻮرد ﺑەھﯚی ھێﺰە‬ ‫دەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧەوە‪ ،‬ژﯾﺎن و ﭼﺎرەﻧﻮوس و ﻛەراﻣەﺗﯽ ﻛەوﺗﻮوەﺗە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەوە‪،‬‬ ‫ﺑﯚ رێﮕﺮﺗﻦ ﻟەوەی ﺋەو ھێﺰە دەرەﻛﯿﯿﺎﻧە‪ ،‬ﭼﯿﺘﺮ ﻣەﺗﺮﺳﯿﯽ ﻧەﺑﻦ ﻟەﺳەر ﮔەﻟﯽ‬ ‫ﻛﻮرد‪ ،‬ﺋەوە ﭘێﻮﯾﺴﺘﻤﺎن ﺑە ﭘەرژﯾﻦ ﯾﺎن ﺷﻮرا و دﯾﻮارﺑەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ ﺑەرز ھەﯾە‪ ،‬ﻛە‬ ‫ﻧﺎوی دەﻧێﯿﯿﻦ ”ﺳﻨﻮور و دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن“‪.‬‬ ‫ﻛەواﺗە ﻟە ﭘﺸــﺖ ﮔﻮﺗﺎری ﻛﻮردەوە ﺑﯚ دەوڵەت‪ ،‬ﺋﺎﻣﺎﻧﺠێﻜﯽ ﺑﻨﭽﯿﻨەﯾﯽ ھەﯾە‬ ‫ﻛە ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﻛﻮردە ﻟە ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺧﯚی‪ ،‬ﻧەك ﻟە ﺧﯚی‪ .‬وەك ﺋەوەی‬ ‫دژە ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯿەﻛﺎن ﺑە ھەﻣﻮو ﺗﻮاﻧﺎی ﺧﯚﯾﺎﻧــەوە دەﯾﺎﻧەوێﺖ‪ ،‬ﺋەو دوژﻣﻨە‬ ‫دەرەﻛﯿﯿە ﺑﺸﺎرﻧەوە و ﺳەرﻧﺠﯽ ﺧەڵﻚ ﺑﯚ ﺳەر ﺧﯚی ‪/‬ﻧﺎوﺧﯚ‪ /‬ﺑﮕﻮازﻧەوە‪.‬‬ ‫ﺋەو ھەوڵەی دەﯾەوێ ﺧﻮاﺳــﺘﯽ ﻛﻮرد ﺑﯚ دەوڵەﺗﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚ ﯾﺎن ﻣﺎھﯿەﺗﯽ‬ ‫دەوڵەت وەك ﭘەرژﯾﻦ ﯾﺎن وەك ﺷــﻮراﯾەك ﺑﯚ ﻛﻮرد‪ ،‬ﺷﻮێﻨﺒﺰر ﺑﻜﺎت‪ ،‬ھەوڵێﻜﯽ‬ ‫ﺑﯿﮋۆﻛە و ﺑەﺗەواوەﺗﯽ دەﭼێﺘە ﺧﺰﻣەت ﺋەﺟێﻨﺪای دوژﻣﻨەوە‪ ،‬ﺋەو دوژﻣﻨەی‬ ‫ﺧﺎﻛەﻛەی داﮔﯿﺮ ﻛﺮدووﯾﻦ‪ ،‬ﺋەﻧﻔﺎل و ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎران و ﺟﯿﻨﯚﺳﺎﯾﺪی ﻛﺮدﯾﻦ‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﺋەو ﮔﻮﺗﺎرە‪ ،‬ﭼﯿﺘﺮ ﺳەرﻧﺠﯽ ﺋێﻤە ﻟەﺳەر ﺋەو ھێﺰەی ﺟﯿﻨﯚﺳﺎﯾﺪی ﻛﺮدووﯾﻦ‪،‬‬ ‫ﻻ دەﺑﺎت‪ ،‬ﺑە ﭘێﭽەواﻧەوە وا ﻧﯿﺸــﺎن دەدات ﺋەوەی ﺋەﻧﻔــﺎل و ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎران و‬ ‫ﺟﯿﻨﯚﺳﺎﯾﺪی ﻛﺮدووﯾﻦ‪ ،‬دوژﻣﻦ ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ دوژﻣﻦ ﻟەﻧﺎو ﺧﯚﻣﺎﻧە‪ .‬ﺋەو ﮔﻮﺗﺎرە‬ ‫ﻟەﻻﯾەن دوژﻣﻨەوە‪ ،‬ﺑە ﭘﺎرە دێﺘەﻛڕﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﺑەڵێ‪ ،‬ﻛﻮرد ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە ”ﭘەرژﯾﻦ“ێﻚ ھەﯾە‪ ،‬ﻟە دوژﻣﻨە راﺳــﺘەﻗﯿﻨەﻛەی‬ ‫ﺑﯿﭙﺎرێﺰێﺖ‪ ،‬ﺋەو ﭘەرژﯾﻨە دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە و ﺷﻜﯚ و ﻛەراﻣەت ﺑﯚ ﺋﯿﻨﺴﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛــﻮرد دەﮔێڕێﺘەوە‪ .‬ﻛﻮرد ھەرﻛﺎﺗێﻚ ﺗﻮاﻧﯽ دەوڵەﺗێــﻚ ﺑﯚ ﺧﯚی ﺑﯿﻨﺎ ﺑﻜﺎت و‬ ‫ﺗێﯿﺪا ﭘﺸــﻮو ﺑﺪات‪ ،‬دوای ﺋەوە دەﺗﻮاﻧێﺖ ﻛﺎر ﻟەﺳەر ﻓﺮەواﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺳﻨﻮوری‬ ‫ﺋﺎزادﯾﯿــەﻛﺎن‪ ،‬ﻣﺎﻓﯽ ﻣﺮۆڤ و ‪ ..‬ھﺘــﺪ ﻟەﻧﺎو ﺋەو ﭘەرژﯾﻨە ﭘﺎرێــﺰراوەدا ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫ﭘەرژﯾﻨێﻚ ﻛە ھێﺰە دەرەﻛﯿﯿەﻛﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺑە ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺑﯿﺒەزێﻨﻦ‪.‬‬

‫وﺷە‪ /‬ﺑﺎز ﺋەﺣﻤەد‬

‫ﺋەﻧﺪاﻣێﻜﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺑﺎ‪‬ی رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﯽ ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬رای دەﮔەﯾەﻧێــﺖ ﻛــە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی‬ ‫ﺷﺎﻧﺪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﮔەڵ ﺳەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻋێﺮاق‪،‬‬ ‫زۆر ﺋەرێﻨﯽ ﺑﻮوە و ﻋەﺑﺎدی دژی رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﻗﺴــەی‬ ‫ﻧەﻛﺮدووە‪ .‬ﺋەوﯾﺶ ﺋﺎﺷﻜﺮا دەﻛﺎت‪ ،‬ﭘﺎش ﮔەڕاﻧەوەی‬ ‫ﺋەو ﺷــﺎﻧﺪە ﻟە ﺑەﻏﺪا‪ ،‬ﺳــەرداﻧﯽ ﺗﻮرﻛﯿــﺎ و ﺋێﺮان و‬ ‫و‪‬ﺗﺎﻧﯽ زﻟﮫێﺰی دﻧﯿﺎ دەﻛﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﺷــﺎﻧﺪی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دوو رۆژە ﻟە ﺑەﻏﺪاﯾە و ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﻻﯾەﻧــە ﻛﺎرﯾﮕەرەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق و ﺑﺎڵﻮێــﺰی و‪‬ﺗﺎن ﻟە‬ ‫ﺑەﻏﺪا ﻛﯚ دەﺑێﺘەوە ﺑﯚ ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘەﯾﺎﻣﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﻛە ﻟــە ‪25‬ی ﺋەﯾﻠﻮوﻟﯽ داھﺎﺗــﻮو ﺧەڵﻜﯽ ھەرێﻤەﻛە‬ ‫دەﻧﮕﯽ ﻟەﺳەر دەدەن‪.‬‬ ‫ﻣﺤەﻣــەد ﺋﯿﻠﺨﺎﻧــﯽ ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺑﺎ‪‬ی‬ ‫ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‪ ،‬ﺑە“وﺷــە“ی ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪ‪” ،‬دوای ھﺎﺗﻨەوەی‬ ‫ﺷــﺎﻧﺪەﻛە ﻟە ﺑەﻏﺪا‪ ،‬ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺑــﺎ‪‬ی ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‬ ‫ﻛﯚ دەﺑێﺘەوە و ھەڵﺴــەﻧﮕﺎﻧﺪن ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪا‬ ‫دەﻛﺎت‪ ،‬ڕۆژاﻧەﯾــﺶ ﻟــە ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛﺎن‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ڕﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم ﺋﺎﮔــەدار دەﻛﺮێﻨــەوە‪،‬‬ ‫ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘەش ﺳــەرداﻧەﻛە زۆرﺑﺎش ﺑــﻮوە‪ ،‬ﺋەوەی‬ ‫ﭼﺎوەڕێﻤــﺎن دەﻛﺮد‪ ،‬ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛە ﻟەﮔەڵ ﺳــەرۆك‬ ‫وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺣەﯾﺪەر ﻋەﺑﺎدی زۆر ﺋەرێﻨﯽ ﺑﻮوە“‪.‬‬ ‫رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە‪” ،‬ﭘﺎﺷــﺎن ھەﻧﮕﺎوی ﺗﺮ دەﺳــﺖ ﭘێ‬ ‫دەﻛﺎت‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜــە ﺋێﻤە داﻣﺎﻧﻨﺎﺑﻮو ﺳــەرداﻧﯽ و‪‬ﺗﺎﻧﯽ‬ ‫دەرەوە ﺑﻜﺮێﺖ‪ ،‬ﺑﯚﯾە دوای ﺳــەرداﻧە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻋێﺮاق‪ ،‬ﺳەرداﻧﯽ و‪‬ﺗﺎﻧﯽ دەرەوە ﻟە و‪‬ﺗﺎﻧﯽ دراوﺳێﻮە‬ ‫دەﺳــﺖ ﭘێ دەﻛەﯾﻦ‪ ،‬ﺑەﮔﻮێﺮەی ھﺎوﺋﺎھەﻧﮕﯽ ﻧێﻮان‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺋەو و‪‬ﺗﺎﻧەش وادەی ﺳــەرداﻧەﻛﺎن‬ ‫دﯾﺎری دەﻛﺮێﻦ‪ .‬دواﺗﺮ ﻓڕەﻧﺴﺎ و ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ و ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و‬ ‫ڕووﺳﯿﺎ دێﻨە ﺑەرﻧﺎﻣەی ﺳەرداﻧﯽ ﺷﺎﻧﺪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑﯚ و‪‬ﺗﺎﻧﯽ دەرەوە“‪.‬‬ ‫ﺋﯿﻠﺨﺎﻧﯽ ﻟەﺑﺎرەی ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧﯽ وەك ﺋێﺮان و‬ ‫ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﻟەﺑﺎرەی رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣەوە‪ ،‬دەڵێ‪” ،‬ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و‬ ‫ﺋێﺮان ﻟەﺳەر ﻛﺎﺗەﻛەی ﻛێﺸەﯾﺎن ھەﯾە“‪.‬‬ ‫ﺑەﮔﻮێﺮەی زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷــە“‪ ،‬ھەرﯾەك ﻟە ﺋێﺮان‬

‫و ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ دژاﯾەﺗــﯽ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧــﯽ ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﯿﺎن‬ ‫ﻧەﻛــﺮدووە و ﺗەﻧﯿــﺎ دووﭘﺎﺗﯿﺎن ﻟــەوە ﻛﺮدووەﺗەوە‬ ‫”ﻛﺎﺗەﻛەی ﺑە ﮔﻮﻧﺠﺎو ﻧﺎزاﻧﻦ“‪ .‬ﻛﻮرد دەﯾەوێﺖ ﻟە رێﯽ‬ ‫ﺳەرداﻧﯽ ﺷﺎﻧﺪەﻛەﯾەوە ﺑﯚ ﺑەﻏﺪا‪ ،‬ﺳﻮود ﻟە ھەڵﻮێﺴﺘﯽ‬ ‫ﻋەﺑﺎدی وەرﺑﮕﺮێــﺖ‪ ،‬ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻛە ﻋەﺑﺎدی دژاﯾەﺗﯽ‬ ‫رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﯽ ﻧەﻛﺮدووە‪ ،‬ﺋــەوەش ﯾﺎرﻣەﺗﯿﺪەر دەﺑێﺖ‬ ‫ﻟەوەی ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾەﻛﯽ وردﺗﺮ‬ ‫ﻟەﮔەڵ دەوڵەﺗﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﺪات‪ ،‬ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺑەﻏﺪا‬ ‫ﻻری ﻟــە رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣەﻛە ﻧەﺑێﺖ‪ ،‬ھــﺎوﻛﺎت ﺋﯿﺮادەی‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە دواﺟﺎردا و‪‬ﺗﺎن ﻧﺎﭼﺎر دەﻛﺎت رێﺰ ﻟە‬ ‫”ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﮔەل“ ﺑﮕﺮن‪.‬‬ ‫ﻧەﺟﯿﺒــە ﻧەﺟﯿــﺐ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻛﻮرد ﻟــە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ‬ ‫ﻧﻮێﻨەراﻧــﯽ ﻋێــﺮاق‪ ،‬ﺑــﯚ ”وﺷــە“ دەڵــێ‪” ،‬ھﺎﺗﻨﯽ‬ ‫ﺷــﺎﻧﺪەﻛە زۆر ﮔﺮﻧﮕە و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺳەرﻛەوﺗﻮو ﺑﻮوە ﻟە‬ ‫ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﭘەﯾﺎﻣﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻛﺮدن ﻟەﺳەر‬ ‫ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‪ ،‬ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﻟەﮔەڵ ﺳەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻋێﺮاق‬ ‫ھەﻧﮕﺎوێﻜــﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﺑﻮو و ﺑە ﺗــەواوی ﺋەرێﻨﯽ ﺑﻮوە‪،‬‬ ‫ﺋەﻣەش ﻣﺎﻧــﺎی واﯾە ﻋەﺑﺎدی ﻻری ﻟــە ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ‬ ‫ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﯿﯿە“‪.‬‬ ‫دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە‪” ،‬ﺋێﻤە ﮔەﯾﺸــﺘﯿﻦ ﺑــە ﺑﺎوەڕێﻜﯽ‬ ‫ھﺎوﺑەش ﻛــە ﺷــەراﻛەت و ﮔەرەﻧﺘﯽ ﺑــﯚ ﺧەڵﻜﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧەﻣﺎوە‪ ،‬ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ھەردووﻻ ﺑﺒﻦ ﺑە دوو‬ ‫دراوﺳێﯽ ﺑﺎش‪ ،‬ﺋەﻣەش ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪی ھەردووﻻﯾە‪،‬‬ ‫زۆر ﮔﺮﻧﮕــە ﺋێﻤەی ﻛﻮرد ڕەزاﻣەﻧــﺪی ﯾﺎن دژاﯾەﺗﯽ‬ ‫ﻧەﻛﺮدﻧــﯽ ﺑەﻏﺪا ﺑــﯚ ڕﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ‬ ‫ﻋێﺮاق وەرﺑﮕﺮﯾﻦ‪ ،‬ﺋەﻣە ﺳــەرﻛەوﺗﻨێﻜﯽ ﮔەورەﯾە و‬ ‫ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧێﻜﯽ ﮔەورە دەﺑێ ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾە ﭼەﻧﺪ ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﺑە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻛێﺸــەﻛﺎن ﭼﺎرەﺳەر‬ ‫ﺑﻜەﯾــﻦ و ﺑﺎوەڕ ﺑــە ﺑەﻏﺪا ﺑێﻨﯿﻦ ﻟەﺳــەر ﭘﺮﺳــﯽ‬ ‫ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‪ ،‬ھێﻨﺪەی ﺗﺮ ڕێﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﻛﻮرﺗﺘﺮ دەﺑێﺘەوە“‪ .‬ﺳەرداﻧەﻛەی ﺷﺎﻧﺪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﯾەﻛەﻣﺠﺎرە ﻟە دوای ‪2003‬ـــﻮە ﻛــە دەﭼﻨە ﺑەﻏﺪا‬ ‫ﺑﯚ ”ﻗﺴــەﻛﺮدن ﻟەﺳــەر ﺟﯿﺎﺑﻮﻧەوە ﻧەك ﭼﺎرەﺳەری‬ ‫ﻛێﺸەﻛﺎن ﻟە ﻋێﺮاق“دا‬ ‫ﻧەﺟﯿﺒــە ﻧەﺟﯿﺐ زﯾﺎﺗﺮ دەڵێ‪” ،‬ﻣﻦ ھەﺷــﺖ ﺳــﺎڵە‬ ‫وەك ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر ﻟە ﺑەﻏــﺪام و ﻟەﮔەڵ ﺗەواوی ﻻﯾەﻧە‬

‫ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻣﺎن ھەﯾە‪ ،‬ﺋەوان ﺑە ﺳەرﺟەم‬ ‫ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯿﺎﻧــەوە دژی ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣــﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﯿﻦ و ﺑڕوای ﺗەواوﯾﺎن ھەﯾە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻧﺎوێﺮن‬ ‫ﺋەﻣە ﺑڵێــﻦ‪ ،‬ﻟەﺑەرﺋەوەی ھەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن و‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟە ﭘێﺸــە و ﻧﺎﯾﺎﻧەوێ‬ ‫ﺷــەﻗﺎم ﻟە ﺧﯚﯾــﺎن ﺑﺘﯚرێﻨــﻦ‪ ،‬ھﯚﻛﺎرێﻜــﯽ ﺗﺮﯾﺶ‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﺋێﺮاﻧە ﻟەﺳــەر ﺷــﯿﻌەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﻛە ﺑە‬ ‫ﺗەواوی ﺑەﺳەرﯾﺎﻧﺪا زاڵە و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺑە ﻓەرﻣﯽ ﻧﺎﯾەوێ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳەرﺑەﺧﯚ ﺑێﺖ“‪.‬‬ ‫”دوور ﻟــە ﻣﯿﺪﯾﺎ و ﻟــە داﻧﯿﺸــﺘﻨەﻛﺎن‪ ،‬ﻋەرەﺑەﻛﺎن‬ ‫ﻧﺎﯾﺸﺎرﻧەوە ﻛە ﺑﺎوەڕﯾﺎن ﺑەوەﯾە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳەرﺑەﺧﯚ‬ ‫ﺑێ‪ ،‬ﺋــەو ھەﻧﮕﺎواﻧــەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێﺮاﻗﯿﺶ ﻟە‬ ‫ﻧەﻧﺎردﻧﯽ ﭼەك ﺑﯚ ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻣﺎدەی ‪ 140‬و ﻧەھێﺸــﺘﻨﯽ ھﺎوﺳــەﻧﮕﯽ ﻟە ﺳــﻮﭘﺎ و‬ ‫ﭘەراوێﺰﺧﺴــﺘﻨﯽ ﻛﻮرد‪ ،‬ﭘﺎڵﻨەرن ﻛە ﺋەوان ﺑە ﻛﺮدار‬ ‫دەﯾﺎﻧەوێ ﭘێﻤﺎن ﺑڵێﻦ ﺟﯿﺎ ﺑﺒﻨەوە“ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرەﻛەی‬ ‫ﻋێﺮاق وای ﮔﻮت‪.‬‬ ‫ﺋەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎرەی ﻋێﺮاق ﺑە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ دەزاﻧێﺖ‪،‬‬ ‫”ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋﯿﺮادەی ﺧﯚی ﭘێﺸــﺎن ﺑــﺪات‪ ،‬ﺋەو‬ ‫ﻛﺮداراﻧەی ﺋەوان ﺑﻜەﯾﻦ ﺑە ھەڵﻮێﺴــﺖ و ﭼﯿﺘﺮ ڕازی‬ ‫ﻧەﺑﯿﻦ ﻟــە ﻋێﺮاق ﺑﻤێﻨﯿﻨەوە‪ ،‬ﺋەﮔــەر ﺋێﻤە ﺋﯿﺮادەی‬ ‫ﺧﯚﻣﺎن ﭘێﺸﺎن ﺑﺪەﯾﻦ‪ ،‬ﺋەوان ﻻرﯾﺎن ﻧﺎﺑێ“‪.‬‬ ‫ﻧەﺟﯿﺐ ﺋەوەﯾــﺶ روون دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ”ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی‬ ‫ﻋەﺑﺎدی و ﺷــﺎﻧﺪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﻧﯿﺸﺎﻧەی رەزاﻣەﻧﺪی‬ ‫ﺳــەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻋێــﺮاق و ﻓەرﻣﺎﻧﺪەی ﮔﺸــﺘﯿﯽ‬ ‫ھێﺰە ﭼەﻛﺪارەﻛﺎﻧە ﺑﯚ ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ﺋەو‬ ‫دەﯾەوێ دەرﮔەی ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻟەﺳــەر ﭘﺮﺳﯽ ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‬ ‫ﻟــە ﻧێﻮان ھەردووﻻ ﺑﻜﺎﺗــەوە‪ ،‬ﺋەﻣەش ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ‪90‬‬ ‫‪%‬ی ﺷــﯿﻌەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاﻗــە‪ ،‬ﻛەواﺗە ﻛێﺸــە ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﺷــﯿﻌەﻛﺎﻧﯽ ﻋێــﺮاق ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺋەﮔــەر ﺑﺘﻮاﻧــﺮێ ﻟەژێﺮ‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕــەری ﺋێﺮان ﻧەﺑــﻦ‪ ،‬ﯾﺎن ﺋێــﺮان ڕازی ﺑﻜﺮێ‪،‬‬ ‫ھﺎوﻛﺎت ﺳــﻮﻧﻨەﻛﺎﻧﯿﺶ ﻛە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯿﺎن ھﺎوﺳﻨﻮورە‬ ‫ﻟەﮔەڵ ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﺋﯿﺪارەی‬ ‫ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ﺋەﮔەر ڕێﻜﻜەوﺗﻨﯿﺎن ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﺑﻜﺮێ ﻟەﺳــەر ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە‪ ،‬ھﯿﭻ ﻛێﺸەﯾەك ﻧﺎﻣێﻨێ و‬ ‫ھەﻣﻮو ﻛێﺸەﻛﺎن ﺑە ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑەڕێﻮە دەﭼﻦ“‪.‬‬

‫ﺑەﻏﺪا ﻫەڵﺒﮋاردن ﻟە ﻛەرﻛﻮوك رادەﮔﺮێﺖ‬

‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرێﻜﯽ ﻛﻮرد‪ :‬ﻟەﮔەڵ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‬ ‫ﻛێﺸەی ﻛەرﻛﻮوك ﯾەﻛﻼ دەﻛەﯾﻨەوە‬ ‫وﺷە‪ /‬ﻓەرﻣﺎن ﺳﺎدق‬

‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ھەردوو ﻣﺎدەی ‪ 37‬و ‪52‬ی ﯾﺎﺳــﺎی‬ ‫ھەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎﻛﺎن ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە‬ ‫ﻛەرﻛﻮوك‪ ،‬ﺑﯚ رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ﺷــﺎرەﻛە ﺑەﺟێ‬ ‫ھێﺸﺖ و دوو رۆژی ﻣﯚڵەﺗﯽ ﭘێ داون‪ .‬ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرێﻜﯽ‬ ‫ﻛەرﻛﻮوك دەڵێ ”ﺋەﮔــەر ﻧەﮔەﯾﻦ ﺑە رێﻜﻜەوﺗﻦ‪ ،‬ﺋەوا‬ ‫ھەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻛەرﻛﻮوك‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎم دەدرێﺖ“‪.‬‬ ‫دوای ﭼەﻧﺪان داﻧﯿﺸــﺘﻦ‪ ،‬ﻧﻮێﻨەراﻧــﯽ ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛەرﻛــﻮوك ﻟەﺳــەر ھەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ‬ ‫ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛەﯾﺎن‪ ،‬ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﻦ ﺑە رێﻜﻜەوﺗﻦ‪ ،‬ﺗﺎ دوێﻨێ‬ ‫‪15‬ی ﺋــﺎب‪ ،‬ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاق ھەﻣﻮاری ﯾﺎﺳــﺎی‬ ‫ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘەﺳــﻨﺪ ﻛﺮد‬ ‫و ﺗــﺎ رۆژی ﭘێﻨﺠﺸــەﻣﯿﺶ ﻣﯚڵەﺗﯽ ﺑــە ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ‬ ‫ﻛەرﻛﻮوك داوە ﻟە ﻧێﻮان ﺧﯚﯾﺎن رێﻚ ﺑﻜەون ﻟەﺳــەر‬ ‫ھەردوو ﻣﺎدەی ‪ 37‬و ‪52‬ی ﭘێﻮەﺳــﺖ ﺑە ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎن ﻟە ﻛەرﻛﻮوك‪.‬‬ ‫رێﺒﻮار ﺗەھﺎ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﻟەﺳەر ﭘﺸﻜﯽ‬ ‫ﻛەرﻛﻮوك‪ ،‬ﺑە“وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ‪ ،‬دواﺧﺴﺘﻨﯽ دەﻧﮕﺪان‬ ‫ﻟەﺳەر ﺋەو دوو ﻣﺎدەﯾە و ﻧەﺧﺴﺘﻨە دەﻧﮕﺪاﻧﯽ ﻟەﺳەر‬ ‫داوای ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﺑﻮو‪ ،‬ﺑەو ﻣەﺑەﺳﺘەی‬ ‫ﻟە ﻣــﺎوەی ﺋەم ھەﻓﺘەﯾەی ﻟە ﺑەردەم ﻣﺎوە‪ ،‬ﺑﮕەﯾﻦ ﺑە‬ ‫ﭼﺎرەﺳەر و رێﻜﻜەوﺗﻨێﻚ‪.‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﺷــﺎﺧەوان ﻋەﺑﺪو‪ ‬ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ﻛەرﻛﻮوك ﻟە‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق‪ ،‬دەڵێ‪ ،‬ﻟە ﻣﺎوەی ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوودا‬ ‫ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﻟە ﻧێﻮان ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻛەرﻛﻮوك‬ ‫ﻛﺮاوە چ ﻟــە ﺑەﻏﺪا ﯾﺎن ﻟە ﻛەرﻛﻮوك‪ ،‬ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﯿﻦ‬ ‫ﺑــە رێﻜﻜەوﺗﻦ‪ ،‬ﺑﯚﯾــە ﻣــﺎوەی دوو ھەﻓﺘەﯾە ھﯿﭻ‬ ‫ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەك ﻧەﻛﺮاوە‪.‬‬ ‫ﺷــﺎﺧەوان ﺑﺎﺳــﯽ ﻟــەوە ﻛــﺮد ﻛــە ھەﻧﺪێــﻚ ﻟە‬

‫ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛﺎن ﻟە ﻣﺎڵﯽ ﺳــەﻟﯿﻢ ﺟﺒﻮوری ﺳەرۆﻛﯽ‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق و ھەﻧﺪێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺑە ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣﯿﺴــﯿﯚﻧﯽ ﺑﺎ‪‬ی ﺳــەرﺑەﺧﯚی ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎن‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎم دراون‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟەﺳــەر ھﯿﭻ رێﻚ ﻧەﻛەوﺗﻮوﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﺋﺎﻣﺎژەی دا ”وەك ﻻﯾەﻧﯽ ﻛﻮردی ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻮوﯾﻦ ﭘﯚﺳﺘە‬ ‫ﺑﺎ‪‬ﻛﺎن ﻟە ﻧێﻮان ھەرﺳــێ ﭘێﻜﮫﺎﺗە داﺑەش ﺑﻜﺮێﺖ‪،‬‬ ‫رازی ﺑﻮوﯾﻦ ﻛﯚﻣﯿﺴﯿﯚن ھەر ﺑڕﯾﺎرێﻚ ﻟەﺳەر ﺗﯚﻣﺎری‬ ‫دەﻧﮕﺪەران ﺑﺪات‪ ،‬ﻟەﺳەر داھﺎﺗﻮوی ﻛەرﻛﻮوك ﻗﺒﻮوڵﯽ‬ ‫ﺑﻜەﯾﻦ ﺑەﭘێﯽ دەﺳــﺘﻮور‪ ،‬ﻟەﮔەڵ ﺋەو ھەﻣﻮو ﻧەرﻣﯽ‬ ‫ﻧﻮاﻧﺪﻧەﺷﺪا‪ ،‬ﺋەوان ھەر رازی ﻧەﺑﻮون“‪.‬‬ ‫ﺳــەﻟﯿﻢ ﺟﺒﻮوری ﺑە ﺟﯿﺎ ﻟەﮔەڵ ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ﺗﻮرﻛﻤﺎن‬ ‫و ﻋەرەﺑەﻛﺎﻧــﯽ ﻛەرﻛــﻮوك ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاق‬ ‫ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻛﺮدﺑﻮو‪ ،‬ﭘﺎﺷﺎن ﺑە ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑە ﺋێﻤەی ﮔﻮت‬ ‫ﺋەوان ﻧﺎﯾﺎﻧەوێﺖ ھەڵﺒﮋاردن ﻟــە ﻛەرﻛﻮوك ﺑﻜﺮێﺖ‪،‬‬ ‫ھﯚﯾەﻛەﯾﺸﯽ ﺋەوەﯾە ﺗﺮﺳﯿﺎن ﻟە ﻟەدەﺳﺘﺪاﻧﯽ ﭘێﮕەی‬ ‫ﺟەﻣﺎوەری و ﻛﻮرﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ھەﯾە‪ .‬ﺷﺎﺧەوان وای‬ ‫ﮔﻮت‪.‬‬ ‫ھەروەھــﺎ ﮔﻮﺗــﯽ‪ ،‬ﺑــە ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﻢ ﮔﻮت‬ ‫ﺋەﮔــەر ھەڵﺒــﮋاردن ﻟــە ﻛەرﻛﻮوك ﻧەﻛﺮێــﺖ‪ ،‬ﺋەوا‬ ‫ﺋێﻤە ھەڵﺒﮋاردن ﻟەﮔــەڵ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻛەﯾﻦ‪ ،‬ﺋەوﯾﺶ ﮔﻮﺗــﯽ ﺋێﻮە ھەﻣﻮو‬ ‫دەﺳﺘﭙێﺸــﺨەرﯾﯿەﻛﺘﺎن ﻛﺮدووە‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺋەوان ﺧﯚﯾﺎن‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎر دەﺑﻦ ﻟەوەی ﻟە داھﺎﺗﻮو ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ﭼﯽ‬ ‫روو دەدات‪.‬‬ ‫ﺋﺎﻣﺎژەی دا‪” ،‬ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻧﺎو ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻻی‬ ‫ﺋێﻤە دەڵێــﻦ ﻟە ﻧێﻮان ﺧﯚﺗﺎن رێــﻚ ﺑﻜەون و ﭘێﯿﺎن‬ ‫ﮔﻮﺗﯿﻦ ﺋەﮔەر ھەڵﺒــﮋاردن ﺑﻜﺮێﺖ ﯾﺎن ﻧﺎ‪ ،‬وەك ﻛﻮرد‬ ‫زۆرﯾﻨەن ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەن‪ ،‬ﺑە‪‬م ﭘﺮﺳﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﺗەواو‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە و دەﺳﺘێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻧﺎﯾەوێﺖ ھەڵﺒﮋاردن‬ ‫ﺑﻜﺮێــﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜــە ﺷــەرﻋﯿەﺗﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﻮێ‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ دەﺑێﺖ‪ ،‬ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺑﯚ ﺑڕﯾــﺎردان ﻟە ﮔەڕاﻧەوەی‬ ‫ﻛەرﻛﻮوك ﺑﯚ ﺳەر ﻛﻮردﺳﺘﺎن“‪.‬‬ ‫ﺑــە‪‬م ﺋەﻣﯿــﻦ ﺑەﻛﺮ ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاق‬

‫ﻟەﺳەر ﭘﺸــﻜﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬دەڵێ‪ ،‬ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ‬ ‫ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﻟە ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﻋەرەب و ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛەرﻛﻮوك دەﻛﺎت ﺑﯚ ﺋەوەی ھەڵﺒﮋاردن ﻟە ﻛەرﻛﻮوك‬ ‫ﺑە ﯾﺎﺳــﺎﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺋەﻧﺠﺎم ﺑــﺪرێ‪ ،‬ﺋەﻣە ھﯚی‬ ‫ﺳەرەﻛﯿﯿە ﻟەوەی ﻧﻮێﻨەراﻧﯽ ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻛەرﻛﻮوك‬ ‫ﻧﺎﮔەن ﺑە رێﻜﻜەوﺗﻦ‪ ،‬ھەڵﺒــﮋاردن ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ﺑەو‬ ‫ﯾﺎﺳــﺎﯾەی ﺋێﺴــﺘە ﺋەﻧﺠﺎم ﻧﺎدرێ و ﺋەﻣــەش ”ﺋەو‬ ‫ھەڵەﯾەﯾە ﻛە ﻛﺮدووﻣﺎﻧە“‪.‬‬ ‫ﺋەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرە ﻛﻮردە ﺋــەوە دەﺧﺎﺗە ڕوو ﻛە دەﺑﻮو‬ ‫ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻨەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﺑﻜــەن ﻟەﺳــەر ﯾﺎﺳــﺎی ھەڵﺒﮋاردﻧــﯽ‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎن و ﮔﻮﺗــﯽ ”ھﯚی ﺑﺎﯾﻜﯚت‬ ‫ﻧەﻛﺮدﻧەﻛــە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﭘەرﺗەوازەﯾﯽ ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧە‬ ‫ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧەوە ھەﯾە“‪.‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﺷــﺎﺧەوان ﻋەﺑﺪو‪ ‬رەﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧە‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﻛﯚدەﻧــﮓ ﻧەﺑــﻦ‪ ،‬ﺋــەو دەڵێ‬ ‫”ھەﻓﺘەﯾــەك زﯾﺎﺗﺮ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛﺎﻧــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ھﺎﺗە‬ ‫وەﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺑە‪‬م ھﯿﭻ ﺋﺎﺳﯚﯾەك ﺑﯚ رێﻜﻜەوﺗﻦ ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑﯚﯾە‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎن ﯾﺎﺳــﺎﻛەی ﺧﺴﺘە دەﻧﮕﺪان و دوو رۆژﯾﺶ‬ ‫وەك ﻣﯚڵــەت دراوە ﺑە ﻧﻮێﻨەراﻧــﯽ ﻛەرﻛﻮوك‪ .‬ﺋەﮔەر‬ ‫ﻧەﮔەﯾﻦ ﺑە رێﻜﻜەوﺗﻦ‪ ،‬ﺋەوﻛﺎت ھەڵﻮێﺴﺘﻤﺎن دەﺑێﺖ‬ ‫و ﻟەﮔەڵ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛێﺸەی ﻛەرﻛﻮوك‬ ‫ﯾەﻛﻼ دەﻛەﯾﻨەوە“‪.‬‬ ‫دوای رووﺧﺎﻧــﯽ رژێﻤﯽ ﺑەﻋــﺲ‪ ،‬ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧێﻚ ﺑﯚ‬ ‫ﺋﯿﺪارەداﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﻛەرﻛﻮوك ﺑە ھﺎوﺑەﺷﯽ ﻟە ﻧێﻮان‬ ‫ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﺷﺎرە ھﺎﺗە داﻣەزران‪ ،‬دواﺗﺮ ﻟە ﺳﺎڵﯽ‬ ‫‪ 2005‬ﯾەﻛەم ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎن ﻟە‬ ‫ﻛەرﻛﻮوك ﺋەﻧﺠﺎم درا و ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺑﺮاﯾەﺗﯿﯽ ﻛەرﻛﻮوك‬ ‫‪ 26‬ﻛﻮرﺳــﯽ ﺑﺮدەوە‪ ،‬ﺑــەرەی ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﯽ ھەﺷــﺖ‬ ‫ﻛﻮرﺳﯽ‪ ،‬ﮔﺮدﺑﻮوﻧەوەی ﻛﯚﻣﺎری ﻋێﺮاق ‪/‬ﻋەرەﺑەﻛﺎن‪/‬‬ ‫ﭘێﻨﺞ ﻛﻮرﺳــﯽ و ھەرﯾەﻛە ﻟە ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ‬ ‫ﺗﻮرﻛﻤﺎﻧﯽ و ﮔﺮدﺑﻮوﻧەوەی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ ﺑە ﺟﯿﺎ‬ ‫ﯾەﻛﯽ ﯾەك ﻛﻮرﺳﯿﯿﺎن ﻣﺴﯚﮔەر ﻛﺮد‪.‬‬

‫ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫”ﭘەرژﯾﻦ“ێﻜﯽ ﻗﺎﯾﻢ ﺑێﺖ‬ ‫ﻟە رووﺗﺎن‬

‫ﻋەرەﺑەﻛﺎن ﻟە ﭘﺸﺘﯽ ﻛﺎﻣێﺮاوە‬ ‫ھﺎﻧﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ دەدەن‬

‫‪3‬‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (198‬ﭼﻮارﺷەم‪2017/ 8/ 16 ،‬‬

‫ﺳەرﺑﺎز ﺳﺎڵﺢ‬

‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬

‫ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫‪4‬‬ ‫ﺣەﻣە ﻏەﻓﻮور‬

‫‪2017/‬‬ ‫)‪ ، (198‬ﭼﻮارﺷەم‪2017/8/8/169 ،‬‬ ‫ژﻣﺎرە )‪(197‬‬

‫ﻛەﻣﭙﻴﻨﯽ ﻧەﺧێﺮ ﻟە ﻛﺎم‬ ‫ڕﻳﺰداﻳە‬

‫ﯾەﻛﺨﺴﺘﻨەوە و رێﻜﺨﺴﺘﻨەوەی ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻟە ﺳێ ﺳﺎڵﺪا ﺗەواو دەﻛﺮێﺖ‬ ‫وﺷە‪ /‬ﺑڵﻨﺪ ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ‬ ‫ﻣﺎوەﯾەﻛــﯽ زۆر وەزارەﺗــﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەی‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﮔەڵ‬ ‫ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ﺳەرﻗﺎڵﯽ ﭘڕۆژەﯾەك‬ ‫ﺑﻮون ﺑﯚ رێﻜﺨﺴﺘﻨەوەی ھەﯾﻜەﻟﯽ وەزارەﺗﯽ‬ ‫ﭘێﺸــﻤەرﮔە و رێﻜﺨﺴــﺘﻨەوەی ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘێﺸﻤەرﮔە‪ ،‬ﭘڕۆژەﻛە ﻟە ‪ ٣٥‬ﺧﺎڵ ﭘێﻚ دێﺖ و‬ ‫ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﺧﺎڵﯽ رێﻜﺨﺴﺘﻦ و ﯾەﻛﺨﺴﺘﻨەوەی‬ ‫ھەردوو ﯾەﻛەی ‪ ٧٠‬و ‪٨٠‬ی ﭘێﺸــﻤەرﮔەﯾە‪.‬‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳێﻜﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەش دەڵێﺖ‪،‬‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿــەك ﺑەﻧﺎوی ﭼﺎﻛﺴــﺎزی ﺑﯚ‬ ‫ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﺋەو ﭘڕۆژەﯾە دروﺳــﺖ ﻛﺮا و‬ ‫ﭘڕۆژەﻛە دەﺑێﺖ ﻟە ﻣﺎوەی ﻛەﻣﺘﺮ ﻟە ﺳێ ﺳﺎڵ‬ ‫ﺟێﺒەﺟێ ﺑﻜﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﺑەﭘێﯽ زاﻧﯿﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ "وﺷە" ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ‬ ‫ﭼﺎﻛﺴــﺎزی وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە دروﺳﺖ‬ ‫ﻛــﺮاوە و ھەﯾﻜەﻟﯽ ﺑــﯚ داﻧﺮاوە‪ ،‬ﺋێﺴــﺘە ﻟە‬ ‫ﻣەﺷــﻘﺪان ﻟەﻻﯾەن ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ‪ ،‬ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ و‬ ‫ﺋەڵﻤﺎﻧﯿــﺎوە و ﺑﯚ ھەردوو ﺋەﻓﺴــەری ﻛﻮرد‪،‬‬ ‫ﺋەﻓﺴــەرێﻜﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ داﺑﯿــﻦ ﻛﺮاوە ﺗﺎ‬ ‫راوێﮋﯾﺎن ﭘێ ﺑــﺪات و راھێﻨﺎﻧﯿﺎن ﭘێ دەﻛەن‬ ‫ﻟەﺳــەر ﭼﯚﻧﯿەﺗــﯽ ﺳــەرﻛەوﺗﻦ ﺑەﺳــەر‬

‫ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﺪا و ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑە ﺋەﻧﺠﺎم‪.‬‬ ‫ﻋەﻣﯿــﺪ ھەڵﮕــﻮرد ﺣﯿﻜﻤــەت ﺑەڕێﻮﺑەری‬ ‫ﮔﺸﺘﯿﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەی‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ﺑە"وﺷــە"ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ‪،‬‬ ‫"ﻟﯿﮋﻧەﯾەﻛﯽ ھﺎوﺑەﺷﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە‬ ‫و ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧــﺎن‪ ،‬ﭘڕۆژەﯾەﻛــﯽ ‪ ٣٥‬ﺧﺎڵﯿﯿﺎن‬ ‫ﺑــﯚ رێﻜﺨﺴــﺘﻨەوەی ھەﯾﻜەﻟــﯽ وەزارەﺗﯽ‬ ‫ﭘێﺸﻤەرﮔە و ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺋﺎﻣﺎدە‬ ‫ﻛــﺮد و ﻟەﻻﯾــەن ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾــﺮان‬ ‫ﭘەﺳــﻨﺪ ﻛﺮا و رەواﻧەی وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە‬ ‫ﻛﺮاوەﺗەوە ﺑﯚ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدن‪.‬‬ ‫رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە‪ ،‬ﺋێﺴﺘە وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە‬ ‫وەك دەﺳﺘﭙێﻚ ﺑﯚ ھەﻧﮕﺎوﻧﺎن ﺑﯚ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﭘڕۆژەﻛە‪ ،‬ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﭼﺎﻛﺴﺎزی دروﺳﺖ‬ ‫ﻛــﺮدووە‪ .‬ﺋەو ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿە ﺳــﺘﺮاﺗﯿﺞ و‬ ‫ﭘﻼﻧــﯽ ﻛﺎری ﺧﯚی دادەﻧێﺖ ﺑــﯚ ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ‬ ‫ﺟێﯿﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛە و دەڵێ‪" ،‬ﺋەواﻧەی‬ ‫ﻟەو ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿــە ﻛﺎر دەﻛەن ﻛﯚﻣەڵێﻚ‬ ‫ﺋەﻓﺴــەری ﻟێﮫﺎﺗﻮو و ﺷــﺎرەزان و ﺋێﺴــﺘە‬ ‫ﻟەﻻﯾەن ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﺎن ﻣەﺷــﻘێﻜﯽ ﭼڕﯾﺎن ﭘێ‬ ‫دەﻛﺮێــﺖ‪ ،‬ﺑﯚ ﺋەوەی ھەر ﻛﺎﺗێﻚ ﻣەﺷــﻘﯿﺎن‬ ‫ﺗەواو ﻛﺮد‪ ،‬دەﺳﺖ ﺑەﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛە‬ ‫ﺑﻜەن ﻟەو ﻣﺎوەی ﺑﯚﯾﺎن دﯾﺎری ﻛﺮاوە"‪.‬‬

‫"ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾــﻦ ﺧﺎڵەﻛﺎﻧﯽ ﺋــەو ﭘڕۆژەﯾە ﺋەوەﯾە‬ ‫ﻟە ﻣﺎوەی ﺳــﺎ‪‬ﻧﯽ راﺑﺮدوو ﻛﺎرﻣﺎن ﻟەﺳــەر‬ ‫ﻛــﺮدووە ھــەردوو ﯾەﻛــەی ‪ ٧٠‬و ‪ ٨٠‬ﻛە ﻟە‬ ‫دەرەوەی وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸــﻤەرﮔەن و ﻟەڕووی‬ ‫ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯿەوە ﻟەﻻﯾــەن وەزارەﺗــﯽ‬ ‫ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ دەﻛﺮێﻦ‪ ،‬ﺑڕﯾﺎرە‬ ‫ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺋــەو ﭘڕۆژەﯾە ﯾەك ﺑﺨﺮێﻦ و‬ ‫ﻟەﻻﯾەن ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋەرﻛﺎﻧﯽ وەزارەﺗﯽ‬ ‫ﭘێﺸــﻤەرﮔەوە راﺳــﺘەوﺧﯚ ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯽ‬ ‫ﺑﻜﺮێﻦ" ھەڵﮕﻮرد وای ﮔﻮت‪.‬‬ ‫ﺋﺎﻣﺎژەی دا‪" ،‬ﺋەﻣــە ﺧﺎڵێﻜﯽ زۆر ﺟەوھەرﯾﯿە‬ ‫ﺑﯚ ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔە‪،‬‬ ‫ﺟﮕەﻟــەوەش رێﻜﺨﺴــﺘﻨەوەی ھەﯾﻜەﻟﯽ‬ ‫وەزارەت و ﻟﯿﻮاﻛﺎﻧﯽ وەزارەت‪ ،‬ﺋەﻣﺎﻧە ھەﻣﻮو‬ ‫ﺑــە ﻗﯚﻧﺎغ دەﺑێﺖ و ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﮔﺸــﺘﯽ‬ ‫ﺳــﺘﺮاﺗﯿﺠﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەﯾە ﻟە دوای‬ ‫ﺳێ ﺳﺎڵﯽ داھﺎﺗﻮودا"‪.‬‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸﺘﯿﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪن و ھﯚﺷﯿﺎری‬ ‫وەزارەﺗﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەی دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە‬ ‫ﯾەﻛەﻛﺎﻧﯽ ‪ ٧٠‬و‪ ٨٠‬وەك ‪ ١٢‬ﻟﯿﻮا رێﻚ دەﺧﺮێﻦ‬ ‫و ﺟﮕەﻟەوەش ھێﺰێﻜﯽ ﯾــەدەگ دەﺑێﺖ ﻟە‬ ‫ﭼﻮارﭼێﻮەی ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ‪.‬‬ ‫ﺣﻜﯿﻤــەت ﻟەﺑــﺎرەی ھﺎوﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ‬

‫ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﺎن ﺑﯚ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺋﺎﻣﺎژەی دا‪" ،‬ﺋەو‬ ‫ھﺎوﻛﺎرﯾﯿــە ﺑﯚ ﺋەدای ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻟە ﻣﺎوەی‬ ‫ﺳێ ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوو دژی داﻋﺶ دەﮔەڕێﺘەوە‬ ‫ﻛە ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ دۆﺳﺘێﻜﯽ زۆر ﺑﯚ ﺧﯚی ﻟەﺳەر‬ ‫ﺋﺎﺳــﺘﯽ دﻧﯿﺎ دروﺳــﺖ ﺑﻜﺎت‪ ،‬ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﺎن‬ ‫ﭘێﯿﺎن واﯾە ﺋەو ھێﺰە ﻗﺎرەﻣﺎﻧە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑەوەﯾە‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ رێﻚ ﺑﺨﺮێﺖ و ﺧﺰﻣەت ﺑﻜﺮێﺖ و ﭘڕﭼەك‬ ‫ﺑﻜﺮێﺖ و ﻣەﺷﻖ و راھێﻨﺎﻧﯽ ﭘێ ﺑﻜﺮێﺖ"‪.‬‬ ‫ﺋەوەﺷــﯽ ﺧﺴــﺘە ڕوو‪ ،‬ﺗﯿﻤﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﺎن‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗــﯽ ﭼﺎﻛﺴــﺎزی‬ ‫ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﭘڕۆژەﻛــەی وەزارەﺗــﯽ‬ ‫ﭘێﺸﻤەرﮔە ھﺎوﻛﺎر دەﺑﻦ ﺗﺎ ﻟەو ﻣﺎوەی دﯾﺎری‬ ‫ﻛﺮاوە ﺟێﺒەﺟــێ ﺑﻜﺮێﺖ‪ ،‬ﻟــەو رواﻧﮕەﯾەوە‬ ‫ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﺎن ﻣەﺷﻖ و راھێﻨﺎﻧﯽ ﺑە ﺋەﻓﺴەراﻧﯽ‬ ‫ﺋەو ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿە دەﻛەن‪.‬‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ دەڵــێ‪" ،‬دوای ﺗەواوﺑﻮوﻧﯽ ﻣەﺷــﻖ‬ ‫و راھێﻨﺎﻧــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﭼﺎﻛﺴــﺎزی‪،‬‬ ‫دواﺗــﺮ ﺑەھــﺎوﻛﺎری ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﺎن دەﺳــﺖ‬ ‫ﺑەﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﭘڕۆژەﻛــە دەﻛﺮێــﺖ و‬ ‫ﺋەوﻛﺎت ﺑڕﯾﺎر دەدرێﺖ ﻟە چ ﺧﺎڵێﻜەوە دەﺳﺖ‬ ‫ﭘێ ﺑﻜەن‪ ،‬ﺑە‪‬م ھەر ﭼﯚﻧێﻚ ﺑێﺖ ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟە‬ ‫ﻣﺎوەی ﺳێ ﺳــﺎڵ ﻛەﻣﺘﺮ ﭘڕۆژەﻛە ﺟێﺒەﺟێ‬ ‫ﺑﻜەن"‪.‬‬

‫ڕێﮕﺮی ﻟە ﺑەﺷﺪاری ﺋەﻧەﻛەﺳە دەﻛﺎت و ﺋﺎوارەﻛﺎن ﺑۆ ﺧۆی ﺑەﻛﺎر دێﻨێﺖ‬

‫ﭘەﯾەدە ﻟە ڕۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺳێ ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎﻛڕەواﻧە ﺑەڕێﻮە دەﺑﺎت‬

‫وﺷە‪ /‬ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ‪ -‬ھەﺳﺘﯽ ﻛەﻣﺎل‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮات ”ﭘەﯾەدە“ ﺑڕﯾﺎری‬ ‫داوە ﻟەﻣﺴــﺎڵﺪا ﺳــێ ھەڵﺒــﮋاردن ﺑەڕێﻮە‬ ‫ﺑﺒﺎت و ﺑﯚ ﺋەو ﻣەﺑەﺳــﺘە ﭘﺮﺳﯽ ﺑەھﯿﭻ ھێﺰ‬ ‫و ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ڕۆژﺋــﺎوا ﻧەﻛﺮدووە‪.‬‬ ‫ھﺎوﻛﺎت ڕێﮕﺮی ﻟە ﺑەﺷﺪارﯾﯽ ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮرد ”ﺋەﻧەﻛەﺳە“‬ ‫دەﻛﺎت و ھەوڵﯿﺶ ھەﯾە دەﻧﮕﯽ ﺋﺎوارەﻛﺎن ﻟە‬ ‫ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺧﯚی ﯾەﻛﻼ ﺑﻜﺎﺗەوە‪.‬‬ ‫ﺋــەو ﺳــێ ھەڵﺒﮋاردﻧەی ﻛــە ﺑڕﯾــﺎرە ﻟە‬ ‫ﺑﺎﻛﻮری ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑەڕێﻮە ﺑﭽــﻦ‪ ،‬ﺑﺮﯾﺘﯿﻦ ﻟە‬ ‫ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﻛەﻣﯿﻨــەﻛﺎن ﻛە ﻟە ‪٢٠١٧/٩/٢٢‬‬ ‫ﺑەڕێﻮە دەﭼێﺖ ء ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯽ و‬ ‫ﻛﺎﻧﺘﯚﻧەﻛﺎن ﻟە ‪ ٢٠١٧/١١/٣‬دەﻛﺮێﺖ‪ ،‬ھەروەھﺎ‬ ‫ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ھەرێﻤەﻛﺎن و ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﮔەﻻﻧﯽ‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮات ﻛــە ﻟە ‪ ٢٠١٨/١/١٩‬ﺑەڕێﻮە دەﭼﻦ‪.‬‬ ‫ﺑﯚ ﺋەوە ﺋێﺴﺘە ﭘەﯾەدە ﺳەرﻗﺎڵﯽ ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎرﯾﯿە‬ ‫و ﺋەو ھێﺰ و ﻻﯾەﻧﺎﻧەش ﺑەﺷﺪاری ﭘێ دەﻛﺎت‬ ‫ﻛە ﻟەژێﺮ ھەژﻣﻮوﻧﯽ ﺧﯚﯾﺪان و ﻧﺎﺑﻨە ڕێﮕﺮ ﻟە‬ ‫ﺑەردەم ﺗﺎﻛڕۆﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ‪.‬‬ ‫ھەدﯾە ﯾﻮﺳﻒ ھﺎوﺳــەرۆﻛﯽ داﻣەزرێﻨەری‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕەی دﯾﻤﻮﻛﺮات ”ﺗەﭬﺪەم“ ھێﻤﺎی ﺑﯚ‬ ‫ﺋەوە ﻛﺮد‪ ،‬ﯾﺎﺳﺎی ھەڵﺒﮋاردﻧﯿﺎن دەرﻛﺮدووە‬ ‫و ﺋــەو ﻧﺎوﭼﺎﻧەﺷــﯿﺎن دﯾﺎری ﻛــﺮدووە ﻛە‬ ‫ﺑەﺷﺪاری ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛە دەﻛەن‪.‬‬ ‫ﻟــە ڕۆژﺋــﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە‬ ‫ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺗﯚﻣﺎری دەﻧﮕﺪەران ﻧﯿﯿــە‪ ،‬ﺑەﭘێﯽ‬ ‫زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷە“‪ ،‬ﭘەﯾەدە ھەوڵ دەدات‬ ‫ﺋــەو ﺋﺎواراﻧەی ﻟــە ﻧﺎوﭼــە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ‬

‫ﺳــﻮورﯾﺎن ﺑﯚ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺧــﯚی ﺑﯿﺎﻧﺒﺎﺗە‬ ‫ﺳەر ﺳﻨﺪووﻗەﻛﺎﻧﯽ دەﻧﮕﺪان و ﻧﺎوﯾﺎن ﺑﺨﺎﺗە‬ ‫ﻟﯿﺴﺘﯽ ﺗﯚﻣﺎری دەﻧﮕﺪەراﻧەوە‪.‬‬ ‫ھەدﯾە ﯾﻮﺳﻒ ﺑە“وﺷــە“ دەڵێ‪” ،‬ﺳەرﻗﺎڵﯽ‬ ‫ﺳــەرژﻣێﺮﯾﯿەﻛﯿﻦ ﺑﯚ داﻧﺎﻧﯽ ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﻧﺎوی‬ ‫ﺗﯚﻣــﺎری دەﻧﮕــﺪەران و دەﻣﺎﻧەوێﺖ ﺑﺰاﻧﯿﻦ‬ ‫ﭼەﻧﺪ ﻛەس ﻣﺎﻓﯽ دەﻧﮕﺪاﻧﯽ ھەﯾە“‪.‬‬ ‫ﻟەﺑﺎرەی ڕێﮕﺮی ﻟە ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋەﻧەﻛەﺳە ﻟەو ھەڵﺒﮋاردﻧە‪ ،‬ھەدﯾە ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوە‬ ‫ﻛﺮد ﻛە ﺋەوان دەرﻓەﺗﯽ ﯾەﻛﺴــﺎن ﺑﯚ ھەﻣﻮو‬ ‫ﻗەوارەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ دەڕەﺧﺴێﻨﻦ و ﺋەوەی‬ ‫ﺑەﺷﺪاری ﻧەﻛﺎت ﺧﯚی ﻧﺎﯾەوێﺖ‪ .‬زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ‪،‬‬ ‫”ﺋەﻧەﻛەﺳە دەﯾەوێﺖ ﺑە ﺋەﺟێﻨﺪای دەرەﻛﯽ‬

‫ﺑەﺷــﺪاری ھەڵﺒﮋاردﻧــەﻛﺎن و ﺣﻜﻮﻣڕاﻧــﯽ‬ ‫ڕۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﺋێﻤەش ڕێﯽ ﭘێ‬ ‫ﻧﺎدەﯾﻦ“‪.‬‬ ‫ﻓﯿﺪڕاڵﯿﯽ ﺑﺎﻛﻮری ﺳــﻮورﯾﺎ‪ ،‬ﺋێﺴــﺘە ﻟە ﺳێ‬ ‫ھەرێــﻢ ﭘێﻚ دێــﺖ و ھــەر ھەرێﻤێﻚ دوو‬ ‫ﻛﺎﻧﺘﯚن ﻟە ﺧﯚ دەﮔﺮێــﺖ و ھەر ﻛﺎﻧﺘﯚﻧێﻚ ﻟە‬ ‫ﭘﺎرێﺰﮔﺎﯾەك ﭘێﻚ دێــﺖ‪ ،‬ﺑە ﺟﯚرێﻚ ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﺟﺰﯾﺮە ﻟە ﻛﺎﻧﺘﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ )ﻗﺎﻣﯿﺸﻠﯚ‪ ،‬ﺣەﺳەﻛە(‬ ‫ﭘێﻚ دێــﺖ ء ھەرێﻤﯽ ﻓﻮرات ﻟە ﻛﺎﻧﺘﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫)ﻛﯚﺑﺎﻧێ و ﮔﺮێ ﺳــﭙﯽ( ء ھەروەھﺎ ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻋەﻓﺮﯾﻦ‪ ،‬ﻟە ﻛﺎﻧﺘﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ )ﻋەﻓﺮﯾﻦ و ﺷەھﺒﺎ(‬ ‫ﭘێﻚ دێﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﻮوری ﺑﺮﯾﻤﯚ ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻛﯚﻣﯿﺘەی ﻧﺎوەﻧﺪﯾﯽ‬

‫ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺳــﻮورﯾﺎ‪،‬‬ ‫ﺑە“وﺷە“ی ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪ‪” ،‬ﺋێﻤە ﺑەﺷﺪاری ھﯿﭻ‬ ‫ھەڵﺒﮋاردﻧێﻜﯽ ڕۆژﺋﺎوای ﻛﻮرﺳــﺘﺎن ﻧﺎﺑﯿﻦ‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ﺷەرﻋﯿەﺗﯿﺎن ﻧﯿﯿە و ﻟەژێﺮ ﭼﺎودێﺮی‬ ‫ﭘەﯾەدە و ڕژێﻤﯽ ﺳــﻮورﯾﺎدا ﺑەڕێﻮە دەﭼﻦ‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾە ﺋەﻧﺠﺎﻣەﻛﺎﻧﯿﺸﯿﻤﺎن ﻗﺒﻮوڵ ﻧﯿﯿە“‪.‬‬ ‫رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە‪” ،‬ﺑەﺷــﺪاری ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﺋێﻤە‬ ‫ﻟــە ھەڵﺒﮋاردن‪ ،‬ﺑڕﯾﺎری ﺷــەﻗﺎﻣﯽ ڕۆژﺋﺎوای‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە‪ ٤٠٠ ،‬ھەزار ﻛﻮرد ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ و زﯾﺎﺗﺮ‬ ‫ﻟــە ‪ ٣٠٠‬ھەزار ﻛﻮردی ڕۆژﺋــﺎوا ﻟە ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪان‪ ،‬ﭘەﯾەدە ﻣﺎﻓﯽ دەﻧﮕﺪان ﻧﺎدات‬ ‫ﺑەواﻧە و ﻋەرەﺑێﻜﯽ ھﺎوردە و ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﻜﺮاو‬ ‫دەﻧﮓ دەدات‪ ،‬ﺋەوە چ ھەڵﺒﮋاردﻧێﻜە“‪.‬‬ ‫ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــﺎو ﺋەﻧەﻛەﺳــە و ﺗەﭬﺪەم ﻛە‬ ‫ھەرﯾەﻛەﯾﺎن ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﭘﺎرﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟەﺧﯚ‬ ‫دەﮔﺮن‪ ،‬ھەر ﻟە ﺳــەرەﺗﺎی ﺷــەڕ ﻟە ﺳﻮورﯾﺎ‬ ‫و ﺟﯿﺎﻛﺮدﻧــەوەی ھەرێﻤــە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎن و‬ ‫ﭘﺎراﺳﺘﻨﯿﺎن ﻟەﻻﯾەن ﻛﻮرد ﺧﯚﯾەوە‪ ،‬ﺳەﺑﺎرەت‬ ‫ﺑە ﺳﯿﺎﺳــەت‪ ،‬ﺑەڕێﻮەﺑــەردن و ھەژﻣﻮوﻧﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛەوﺗﻨە ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەوە و ﺋێﺴﺘە ﭘەﯾەدە‬ ‫ڕێﮕە ﺑــە ﭼﺎﻻﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﭘﺎرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو‬ ‫ﺋەﻧەﻛەﺳــە ﻧﺎدات ﻟە ﺳﻮورﯾﺎ‪ ،‬ﺋەﻧەﻛەﺳەﯾﺶ‬ ‫ﭘەﯾەدە ﺑە ﺗﺎﻛڕۆ ﻧﺎو دەﺑﺎت و ڕای دەﮔەﯾەﻧێﺖ‬ ‫ﻛە ﺋــەوان دەﯾﺎﻧەوێــﺖ ﺑــەس ﺧﯚﯾﺎن ﻟە‬ ‫ڕۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻮوﻧﯿﺎن ھەﺑێﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﺮﯾﻤﯚ زﯾﺎﺗﺮ دەوڵێ‪” ،‬ﺋێﻤە ﺋەو ھەڵﺒﮋاردﻧەی‬ ‫ڕۆژﺋــﺎوا وەك ﻛﺎرداﻧەوە دەﺑﯿﻨﯿــﻦ ﺑەراﻣﺒەر‬ ‫ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧــﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫و ڕﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم‪ ،‬ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻛــە وادەی‬ ‫ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧﯿﺶ ﻧﺰﯾﻚ و ھﺎوﻛﺎﺗﯽ ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‬ ‫و ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤە“‪.‬‬

‫ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ‪ 100‬ﺳــﺎڵ زﯾﺎﺗــﺮە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﮔﻮێﺮەی‬ ‫ﺑەرژەوەﻧﺪی و ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ دەوڵەﺗە ﺋﯿﻤﭙﺮﯾﺎﻟﯿﺴﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑە‬ ‫زۆر ﻟﻜێﻨﺮاوە ﺑە ﻋێﺮاﻗەوە‪ ،‬ﺋەم ﺑەزۆرﻟﻜﺎﻧﺪﻧە و ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ‬ ‫ﺷﯚﭬێﻨﯿﺴﺘﯽ و ﺳەرﻛﻮﺗﻜەراﻧەی دەوڵەﺗە ﻧﺎوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ‪،‬‬ ‫زەوﯾﻨە و ھەﻟﻮﻣەرﺟێﻜﯽ ﺋﺎﺑﻮوری و ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ‬ ‫و ﻓەرھەﻧﮕــﯽ ﺑــﯚ ڕﻛﺎﺑــەری و ﻛێﺒەرﻛێــﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‬ ‫ﻧێﻮان ﻛــﻮرد و ﻋەرەﺑﯽ ﻓەراھەم ﻛﺮد ﻛــە ﻟە ﻣﺎوەی ‪٧٠‬‬ ‫ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا‪ ،‬دەوڵەﺗە ﻋەرەﺑﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق و ھێﺰە‬ ‫ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﺎﻟﯿﺴﺘە ﻛﻮردﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺧﺴﺘﻮوەﺗە ﺑەراﻣﺒەر ﯾەﻛﺘﺮ و‬ ‫ﻛێﺸــە و ﻟەﺷﻜﺮﻛێﺸﯽ و ﺷەڕ و ﭘێﻜﺪاداﻧﯽ دەﯾﺎن ﺳﺎڵەی‬ ‫ﻧێﻮاﻧﯿﺎﻧﯽ ﺑەﺷﻮێﻦ ﺧﯚﯾﺪا ھێﻨﺎوە‪.‬‬ ‫ﻛێﺸﻤەﻛێﺸــێﻚ ﻛە ﺟﮕە ﻟە ﻧﺎھەﻣــﻮاری و ﻣﺎڵﻮێﺮاﻧﯽ و‬ ‫ﺋﺎوارەﯾــﯽ و ﺋەﻧﻔﺎل و ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎران‪ ،‬ژﯾﺎﻧﯽ ھەرە ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ و‬ ‫ﺳــەرەﺗﺎﯾﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﻧﺸﯿﻨەﻛﺎﻧﯿﺸــﯽ ﺋێﺠﮕﺎر‬ ‫ﺋەﺳــﺘەم و ﻧﺎﻟەﺑﺎر ﻛﺮدووە‪ .‬ﺋەم ﺷــەڕ و ﭘێﻜﺪاداﻧە و ﺋەم‬ ‫دوژﻣﻨﺎﯾەﺗﯿﯿــە ﻧەﺗەوەﯾﯿﯿــە ھﯿﭻ ﺑﻮارێﻜﯽ ﺑــﯚ ھﺎوژﯾﻨﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﮔەڵ ﻋێﺮاق ﻧەك ﻓەراھەم ﻧەﻛﺮدووە‪ ،‬ﺑﮕﺮە‬ ‫ﺋﺎﺳــﺘەﻧﮕﯽ زﯾﺎﺗﺮ و ﮔﺮﻓﺘــﺎری و دڕدۆﻧﮕــﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﻟێ‬ ‫ﻛەوﺗﻮوەﺗەوە‪.‬‬ ‫”ﻛەﻣﭙﯿﻨﯽ ﻧەﺧێﺮ ﻟە ﺋێﺴﺘﺎدا“ ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا دوای ﺳەدەﯾەﻛﯽ‬ ‫ڕەﺑەق ﻟە ﺷــەڕ و ﭘێﻜــﺪادان و دوژﻣﻨﺎﯾەﺗﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ و‬ ‫ﺳەرﻛﻮت و ڕاوﻧﺎﻧﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﻻﯾەن دەوڵەﺗﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎوەﻧﺪەوە‪ ،‬ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا دواﯾﯿﻦ ﺑﺰﻣﺎر ﻟە ﺗﺎﺑﻮوﺗﯽ ﻓﯿﺪڕاڵﯿﺰﻣﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾــﯽ و ﺗﺎﯾﻔﯽ دراوە و ھﯿﭻ ﺑﻮارێــﻚ ﺑﯚ ﭘێﻜەوەژﯾﺎن‬ ‫ﻧەﻣﺎوەﺗەوە ﻟەﮔەڵ ﻋێﺮاﻗﺪا‪ ،‬ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا دوای ﺋەوەی ﭘﺎرﺗﯽ‬ ‫و ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿﺎن ﻟەوەداﯾە ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﺳــﺎز ﺑﺪرێ‬ ‫و ﺧەڵﻚ ﺑڕﯾﺎر ﺑﺪا ﻟە ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﺧﯚی ﻟەم ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣەدا‪،‬‬ ‫ﺗەﻧﯿــﺎ دەرﻓەﺗێﻚ ڕەﺧﺴــﺎوە ﺑﯚ ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە‬ ‫ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣێﻜﯽ ﮔﺸﺘﯿﺪا ﺑﯚ ﯾەك ﺟﺎر ﭘﺮﺳﯿﺎرﯾﺎن ﻟێ ﺑﻜﺮێ‪،‬‬ ‫ﺋﺎﯾﺎ دەﯾﺎﻧەوێ ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺋەم دۆزەﺧەی ﻧﺎوی ﻋێﺮاﻗە‬ ‫ﺑﻤێﻨﻨەوە ﯾــﺎ دەﯾﺎﻧەوێ ﺟﯿﺎ ﺑﺒﻨەوە و ﺳــەرﺑەﺧﯚ ﺑﺒﻦ و‬ ‫دەوڵەﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن داﺑﻤەزرێﻨﻦ‪ ،‬ھﺎﺗﻮوەﺗە ﻣەﯾﺪان و ﺑﺎﻧﮕەﺷە‬ ‫دەﻛﺎت ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﻋێﺮاﻗﺪا ﺑﻤێﻨێﺘەوە!‬ ‫ھﯿﭻ ﺷــﺘێﻚ ﻟەوە ڕووﻧﺘﺮ ﻧﯿﯿە ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺋەم ﻛەﻣﭙﯿﻨە‬ ‫ﺧﺰﻣەت ﺑە دوژﻣﻨﺎﻧﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﺋەواﻧەی ﺋــەم ﻛەﻣﭙﯿﻨەﯾــﺎن ڕێﻚ ﺧﺴــﺘﻮوە‪ ،‬ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺑﯚ‬ ‫ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ڕوون ﺑﻜەﻧەوە ﻛــە ﻣﺎﻧەوە ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی‬ ‫ﻋێﺮاﻗﺪا ﻛﻮێﯽ ﺑﺎﺷە و چ ﺧێﺮوﺑێﺮێﻜﯽ ﺗێﺪاﯾە ﺑﯚﯾﺎن‪ .‬ﺋەوان‬ ‫ﻟە ﺟﯿﺎﺗﯽ ﺑەﺷــﺪاری ﺑﻜەن ﻟە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾەﻛﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫و ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑﯚ ڕووﻧﻜﺮدﻧەوەی ﺋﺎﺳﺘەﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ‬ ‫ڕﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم‪ ،‬ﻟــە ﺟﯿﺎﺗــﯽ ھەوڵــﺪان ﺑﯚ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻛەﺷــﻮھەواﯾەﻛﯽ ﺋــﺎزاد و ﺷﻮوﺷــەﯾﯽ ”ﺷــەﻓﺎف“ و‬ ‫ﺳــەردەﻣﯿﯿﺎﻧە ﺗﺎ ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎن ﺋﺎزاداﻧە و ھﯚﺷﯿﺎراﻧە ﺧﯚﯾﺎن‬ ‫ﺑێﻦ و ﻟە ﻧێــﻮان ”ﺑەڵێ و ﻧەﺧێﺮ“دا ﯾەﻛێــﻚ ھەڵﺒﮋێﺮن‪،‬‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﻟــە ﻣەوﻗﯿﻌێﻜﯽ ﺟێ ﮔﻮﻣﺎﻧەوە دەﺳــﺘﯿﺎن داوەﺗە‬ ‫ﻛەﻣﭙﯿﻨێﻜﯽ ﺗــﺮس و ﺗﯚﻗﺎﻧﺪن و دڵەڕاوﻛــێ ﻧﺎﻧەوە ﻟەﻧﺎو‬ ‫ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫ﺋەوان ﻟــە ﺟﯿﺎﺗﯽ ھــەر ھﺎوﻛﺎرﯾﯿەك ﺑــە ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎن‪،‬‬ ‫ﺧەرﯾﻜﻦ ﯾەﻛﻼﯾەﻧە و ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ‬ ‫ﺧﯚﯾــﺎن‪ ،‬ڕێﻜﻼم و ﺑﺎﻧﮕەﺷــە ﺑﯚ ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دوای‬ ‫ڕﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم دەﻛەن! ﺋەوان ﺑە ﻛەﻣﭙﯿﻨەﻛەﯾﺎن ﻛﯚﺳــﭗ و‬ ‫ﺗەﮔەرە ﺑﯚ ﺳەرﺧﺴــﺘﻨﯽ ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم دروﺳــﺖ دەﻛەن‪،‬‬ ‫ﺑــەوەی ﭘێــﺶ ڕووداوەﻛﺎن دەﻛەون و ﺑە ھەﻧﺎﺳــەی‬ ‫ﺷــﯚﭬێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪا و ﺗﺎران و ﺋەﻧﻜەرە ھەوڵﯽ ﻧﺎﻧەوەی‬ ‫دڵەڕاوﻛــێ و ﺗﺮس و ﺗﯚﻗﺎﻧﺪن دەدەن ﻟەﻧﺎو ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎﻧﺪا‪،‬‬ ‫ﺑەڵﻜﻮ ﺳﺎردﯾﺎن ﺑﻜەﻧەوە ﻟە ﺑەﺷﺪاری رژد ﺑﯚ ﺳەرﺧﺴﺘﻨﯽ‬ ‫ڕﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم ﺑە وە‪‬ﻣﯽ ﺑەڵێ و ھەوڵــﺪان ﺑﯚ دەرﭼﻮون ﻟە‬ ‫ﻋێﺮاﻗێــﻚ ﻛە ﺑﻮوەﺗە ﻛﻮورەی ﺷــەڕی ﺗﺎﯾﻔﯽ و ﺋەﻣﺎﻧﯿﺶ‬ ‫دەﯾﺎﻧەوێ ﺷەڕی ﻧەﺗەوەﯾﯿﺶ ھەروا ﺑەردەوام ﺑێﺖ ﺗﯿﺎﯾﺪا‪.‬‬ ‫”ﻛەﻣﭙﯿﻨــﯽ ﻧەﺧێﺮ ﻟە ﺋێﺴــﺘﺎدا“ ﺟەوھــەری ﺋەﺟێﻨﺪا‬ ‫ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛەی دژی ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ڕاوەﺳــﺘﺎوە‬ ‫و ھﯿﭻ ﺑﺎﻧﮕەﺷــە و ﭘﺎﺳــﺎوێﻚ ﯾﺎﺧﯚ ڕﺷــﺘﻨﯽ ﻓﺮﻣێﺴﻜﯽ‬ ‫ﺗﯿﻤﺴﺎﺣﯽ ﺑﯚ ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﺳــەر ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧێ‬ ‫ﺑﯿﺎﻧﻜﺎت ﺑە دڵﺴــﯚز و ﺧەﻣﺨﯚری ﺧەڵﻜﯽ و ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪.‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ﺳــەرﭼﺎوەی ھەﻣﻮو ﺋەو ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿﺎﻧەی ﺋەوان‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﻛﺮدووەﺗە ﺧەﻣﺨﯚری ﺑەرﭘێﮕﺮﺗﻨﯿﺎن‪ ،‬ﺋەم ﻛێﺸەی‬ ‫ھﺎوژﯾﻨﯿﯿەﯾــە ﻟەﮔــەڵ ﻋێﺮاق‪ .‬ﻟەم ‪ 100‬ﺳــﺎڵەدا ھەﻣﻮو‬ ‫ھەوڵەﻛﺎن ﻟە ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧەﻛﺎﻧەوە ﺑﯚ ﻛﺮدﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﺑە ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﻋێﺮاق ﺷﻜﺴﺘﯽ ھێﻨﺎوە و ﺗەواو ﺑﻮوە‪ .‬ﺋەوان‬ ‫ﺑــە ﺑﺎﻧﮕەﺷــەﻛﺎﻧﯿﺎن دەرﯾﺪەﺧەن ﻛە ﻟە ڕﯾــﺰی ﺑەرەی‬ ‫ﺷــﯚﭬێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق و دەوڵەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮان و ﺗﻮرﻛﯿﺎدا‬ ‫ڕاوەﺳﺘﺎون‪.‬‬ ‫ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زۆر ﻟەوە ھﯚﺷﯿﺎرﺗﺮن ﺋەم ﻛەﻣﭙﯿﻨە‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧێ ﻟە ﺧەﺑﺎت و ﺗێﻜﯚﺷــﺎن ﺑﯚ ﺳەرﺧﺴﺘﻨﯽ ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‬ ‫و ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ و داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ دەوڵەﺗێﻜﯽ ﺳﻜﯿﯚﻻر ﻟە‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘەﺷﯿﻤﺎﻧﯿﺎن ﺑﻜﺎﺗەوە‪ .‬ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ھێﻨــﺪە ﺋەزﻣﻮوﻧﯿﺎن ھەﯾە‪ ،‬ڕاﺷــﻜﺎواﻧە ﺑەرﮔﺮی ﻟە ﻣﺎﻓﯽ‬ ‫ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەی ﺧﯚﯾــﺎن و ﻛﯚﻣەڵﮕەﻛەﯾﺎن ﺑﻜەن ﻟە ﻋێﺮاق‪.‬‬ ‫دەزاﻧﻦ ﻣەﺗﺮﺳــﯽ و ﺋﺎﺳــﺘەﻧﮓ ھەﯾــە و دەﺑێﺖ‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫دەﯾﺸــﺰاﻧﻦ ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم وە‪‬ﻣﯽ ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﮔەورەی ﺋەم‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾە دەداﺗەوە‪ ،‬ﻛێﺸــەی ھﺎوژﯾﻨﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﻟەﮔەڵ ﻋێﺮاق ﮔەﯾﺸﺘﻮوەﺗە ﺑﻨﺒەﺳﺖ‪.‬‬

‫‪%‬‬

‫ﻧﺎوەﻧﺪە ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ ﺑەر ﻟە ‪ 2014‬ھەوﻟێﺮﯾﺎن ﺑە ﺳــﯿﻤﺒﯚﻟﯽ ﺑﻮوژاﻧەوە و ﭘێﺸــﻜەوﺗﻦ ﻧﺎو‬ ‫دەﺑﺮد‪ ،‬ﺋﺎﺧﯚ دوای ﺳێ ﺳﺎڵ ﻟە ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ‪ ،‬دۆﺧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری و ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزاری ھەوﻟێﺮ ﻟە چ‬ ‫ﺋﺎﺳﺘێﻜﺪاﯾە و ﭘﺮﺳﯽ ﺳﻮوﺗەﻣەﻧﯽ و دۆﺧﯽ ﺑﺎزاڕ و ڕێﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﺷﺎر و ﭘڕۆژەﻛﺎن ﭼﯚﻧﻦ؟ ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ‬ ‫ﺑﻮوژاﻧەوە و ﺟﻮوڵەی ﺋﺎﺑﻮوری ﻟە ھەوﻟێﺮ دەﺳــﺘﯽ ﭘــێ ﻛﺮدووەﺗەوە؟‪ .‬ﻧەوزاد ھﺎدی ﭘﺎرێﺰﮔﺎری‬ ‫ھەوﻟێﺮ ﻟەم ﭼﺎوﭘێﻜەوﺗﻨەی ”وﺷە“دا‪ ،‬وە‪‬ﻣﯽ ﺋەو ﭘﺮﺳﯿﺎراﻧە دەداﺗەوە و رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ ﻛە‬ ‫وﺷە‪ /‬ﺑﺎز ﺋەﺣﻤەد‪ -‬ﺑەرھەم ﻋەﺑﺪو‪‬‬ ‫• ﺋــەو ﭘڕۆژاﻧەی ﺑەھﯚی ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾﯽ‬ ‫وەﺳــﺘﺎن ﭼەﻧــﺪ ﺑﻮون؟ ﺋێﺴــﺘە دەﺳــﺖ‬ ‫ﭘێﻜﺮدﻧەوەی ﭘڕۆژەﻛﺎن ﻟە چ ﺋﺎﺳﺘێﻜﺪاﯾە؟‬ ‫ﺋەو ﭘڕۆژاﻧەی وەﺳــﺘﺎون ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە دەﺳﺘﯿﺎن‬ ‫ﭘــێ ﻧەﻛﺮدووەﺗــەوە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜــە ﺑﻮدﺟەﯾﺎن‬ ‫ﻟەﺳــەر ﺑﻮدﺟەی ﭘەرەﭘێﺪان و ﭘﺘﺮۆدۆﻻر و‬ ‫وەﺑەرھێﻨــﺎن ﺑﻮوە‪ ،‬ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ھﯿﭻ ﯾەك ﻟەو‬ ‫ﺑﻮدﺟﺎﻧــە ﻧەھﺎﺗﻮوە‪ ،‬ﺑڕێﻚ ﭘــﺎرە درا ﺋەوﯾﺶ‬ ‫ﭼەﻛــﯽ ﺋــەو ﺑەڵێﻨﺪەراﻧە ﺑﻮو ﻛــە ﭼەﻛﯽ‬ ‫ﺑﺎﻧﻜﯿﺎن ﭘێ دراﺑﻮو و ﭘﺎرەﯾــﺎن ﭘێ ﻧەدراﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﺋەو ﭘڕۆژاﻧەﯾﺶ ﻛە ﺑەردەواﻣﻦ ﻟەﺳــەر ﻗەرز‬ ‫دەﻛﺮێــﻦ‪ ،‬وەك ﺷــەﻗﺎﻣﯽ ‪ 120‬ﻣەﺗــﺮی و‬ ‫ﭘڕۆژەی ﺷــەﻗﺎﻣﯽ ﺑەﺣﺮﻛە و ڕێﯽ ھەوﻟێﺮ ﺗﺎ‬ ‫ﮔﻮﻣﺮگ ﺑە ﻗەرز ﻛﺮاون‪ .‬ﺋەو ﭘڕۆژاﻧەی ﺗﺮﯾﺶ‬ ‫ﻟە وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ ‪ % 20‬داھﺎت ﻛە دراوەﺗەوە‬ ‫وەزارەﺗﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯽ ﻗﯿﺮﺗﺎوﻛﺮدن و ﭘڕۆژەی‬ ‫ﻓﺮەﺟﯚری ﭘــێ دەﻛﺮێ‪ ،‬ﺋــەوەی دەﺑﯿﻨﺮێ‬ ‫ﺗﻮاﻧــﺎی داراﯾــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑەرەو ﺑﺎﺷــﺘﺮ‬ ‫دەڕوات‪ ،‬ﺋﻮﻣێﺪ و ﺋﺎﻣﺎژەﻛﺎن ﺑەراورد ﺑﻜەﯾﺖ‬ ‫ﺑە ‪ 2014‬ڕەوﺷﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﺋێﺴﺘە ﺑﺎﺷﺘﺮە‪.‬‬ ‫• ﻣﺎوەﯾەﻛە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎن دەﻧﮕﯚی داﺧﺴــﺘﻨﯽ‬ ‫ﺳــﻨﻮور ﺑ‪‬و دەﻛەﻧەوە و ﺑە ﻧﺮﺧێﻜﯽ ﮔﺮان‬ ‫ﻛﺎ‪‬ﻛﺎﻧﯿﺎن ﺳــﺎغ دەﻛەﻧەوە‪ ،‬چ ڕێﻮﺷﻮێﻨێﻚ‬ ‫ﮔﯿﺮاوەﺗە ﺑەر ﺑﯚ ڕێﮕﺮی ﻟە ﮔﺮاﻧﻜﺮدﻧﯽ ﻧﺮﺧﯽ‬ ‫ﻛﺎ‪ ‬ﻟە ﺑﺎزاڕ؟‬ ‫ﻟە ھەوﻟێﺮ ھﯿﭻ ﺣﺎڵەﺗێﻜﯽ ﻟەو ﺷێﻮەﯾە ﻧەﺑﻮوە‬ ‫و ﺋەﻣە ﺗەﻧﯿــﺎ ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧﺪە ﺑﻮو‪ ،‬ﺑەﭘێﭽەواﻧەوە‬ ‫ﻧﺮﺧــەﻛﺎن داﺑەزﯾﻮن و ﺑــەرز ﻧەﺑﻮوﻧەﺗەوە‪،‬‬ ‫دەرﮔــەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ و ﺳــﻨﻮور وا‪‬ﯾــە و‬ ‫ﻛێﺸــەی ﻧﯿﯿە‪ ،‬ھەﻧﺪێﻚ ﻛﺎ‪ ‬ھەﯾە وەرزﯾﯿە‪،‬‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾــﯽ وەرزەﻛﺎن ﻧﺮﺧەﻛەی‬ ‫ﮔﯚڕاﻧﯽ ﺑەﺳەردا دێﺖ‪ ،‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﻟەوﻛﺎﺗەی‬ ‫ﺑەروﺑﻮوﻣﯽ ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﭘێ دەﮔەن‪،‬‬ ‫ﺑﺎج ﻟەﺳــەر ﺋەو ﺑەروﺑﻮوﻣﺎﻧە ﻟە ﺳﻨﻮورەﻛﺎن‬ ‫زﯾﺎد دەﻛــﺮێ‪ ،‬ﻗﯚرﺧﻜﺎری ﻧﯿﯿــە و ھەوﻟێﺮ‬ ‫ﺑﻮوەﺗە ﭼەﻗﯽ ھەﻧﺎردە ﺑﯚ ﻋێﺮاﻗﯿﺶ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە‬ ‫ڕۆژاﻧە ﻛەﻟﻮﭘەﻟێﻜﯽ زۆر ﻟە ﺋﯿﺒﺮاھﯿﻢ ﺧەﻟﯿﻠەوە‬

‫ﭘێﺸــﻮازی ﻟــە‬ ‫ﻛﺮدﻧەوەی ﻫۆﺗێﻠﯽ‬ ‫ﺗﺮەﻣــﭗ ﻟــە ﻫەوﻟێــﺮ‬ ‫دەﻛەﻳﻦ‬ ‫دێﻨە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑە ھەوﻟێﺮدا‬ ‫دەڕۆن ﺑــﯚ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮی ﻋێــﺮاق‪ ،‬ﺑﯚﯾە‬ ‫داﺧﺴﺘﻨﯽ ﺳﻨﻮور ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﯿﯿە و ﻛﻮﻧﺴﻮڵﮕەی‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎﯾﺶ وای ﮔﻮت‪ ،‬ﻛﻮﻧﺴﻮڵﮕەی ﻛﯚﻣﺎری‬ ‫ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﺑــە ھەﻣﺎﻧﺸــێﻮە‪ ،‬ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ‬ ‫ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﺳەرﭘێﭽﯽ ﯾﺎﺳﺎﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ‬ ‫ﻧﯿﯿە ﺗﺎ ﺳــﺰای ﻟێ ﺑﻜەوێﺘەوە‪ ،‬ﻟەواﻧە و‪‬ﺗﺎن‬ ‫ﺑﯚﭼﻮوﻧﯿﺎن ﺟﯿﺎواز ﺑێ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋەﻣە ھﯚﻛﺎر ﻧﯿﯿە‬ ‫ﺑﯚ ﺳــﺰاداﻧﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺷﺘﯽ ﻟەو‬ ‫ﺟﯚرە ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﯿﯿە‪.‬‬ ‫• ﻛﺎ‪‬ی ﺧــﺮاپ ﻟە ﺑــﺎزاڕ زۆرە و ﻟﯿﮋﻧەﻛﺎن‬ ‫دەﯾﺎﻧﮕــﺮن‪ ،‬ﺑﯚﭼــﯽ ﺳــﺰای ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧە‬ ‫ﺗﻮﻧﺪ ﻧﺎﻛــﺮێ ﻛە ﻛﺎ‪‬ی ﺧــﺮاپ دەھێﻨﻦ و‬ ‫دەﯾﻔﺮۆﺷﻦ؟‬ ‫ﻟە ھەﻣﻮو دﻧﯿﺎ ﺷــﺘﯽ ﻟەو ﺟــﯚرە ھەﯾە و ﺑە‬ ‫ﺗەواوی ﻛﯚﻧﺘڕۆڵ ﻧﺎﻛﺮێ‪ ،‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺋێﺴــﺘە‬ ‫ﻟــە ﺋەوروﭘﺎ ﻟەﺳــەر ھێﻠﻜە ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﮔــەورە ھەﯾە‪ ،‬ﺋەوروﭘﺎ ﻛە ﺳﯿﺴــﺘەﻣﯽ زۆر‬ ‫ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮوی ھەﯾە‪ ،‬ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﯽ‬ ‫ﺑــﻜﺎت‪ ،‬ﻟﯿﮋﻧەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑــە ﺑەردەواﻣﯽ ﻛﺎری‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن دەﻛەن و ﭘﺎداﺷﺖ ﺑﯚ ﻛﺎری ﺑﺎش و ﺳﺰا‬

‫ﺑﯚ ﻛﺎری ﺧﺮاپ ھەﯾە‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮێ ﻛﯚﻧﺘڕۆڵ‬ ‫ﺑﻜﺮێ و ﺑە ڕێﮋەی ﺟﯿﺎواز ھەﯾە‪.‬‬ ‫• دەﻧﮕــﯚی ﮔﺮاﻧﺒﻮوﻧﯽ ﻧﺮﺧــﯽ ﺑەﻧﺰﯾﻦ ﺑ‪‬و‬ ‫ﺑﻮوەﺗەوە‪ ،‬ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﺳﭙﯽ ﻟە ھﺎوﯾﻨﯿﺸﺪا‬ ‫ﮔﺮاﻧە‪ ،‬ﺋەﻣە ھﯚﻛﺎرەﻛەی ﭼﯿﯿە؟‬ ‫ﻧــەوت و ﺑەﻧﺰﯾــﻦ ﻻی وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە‬ ‫ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧەو ﭘێﻮەﺳﺖ ﻧﯿﯿە ﺑە ﺋێﻤەوە‪،‬‬ ‫ﺋــەوان ﺑڕﯾــﺎری ﻟەﺑــﺎرەوە دەدەن‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳــﻦ ﻟە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻮدﺟەی ﻣﻮوﭼە‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾە ﺋێﺴﺘە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺎزاڕی ﺳﻮوﺗەﻣەﻧﯽ‬ ‫ﺋــﺎزادە و ﺋێﻤە ﻟە ﭘﺎرێــﺰﮔﺎ ﻣﯚڵەت ﺑە ھەﻣﻮو‬ ‫ﻛەﺳــێﻚ دەدەﯾﻦ ﺳــﻮوﺗەﻣەﻧﯽ ﺑﮫێﻨێﺖ و‬ ‫ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎرﯾﺸــﯿﺎن ﺑﯚ دەﻛﺮێ‪ ،‬ﻟــە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا‬ ‫ﻛﻮاﻟێﺘﯿــﺶ ڕەﭼﺎو دەﻛﺮێ و ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ ﺑﯚ‬ ‫ﺳــﻮوﺗەﻣەﻧﯿﯿەﻛﺎن دەﻛــﺮێ‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﻧﺮﺧﯿﺶ‬ ‫ﻛﺮاوەﯾە و ﺑەﻧﺰﯾﻦ ڕەﻧﮕە ‪ 25‬دﯾﻨﺎرێﻚ زﯾﺎد ﯾﺎن‬ ‫ﻛەم ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﺋــەوە ﻧﯿﯿە ﻧﺮخ زۆر ﺑەرز ﺑێﺘەوە‪.‬‬ ‫ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ﺋەﻣە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿە و ﺧەڵﻚ ﺑﯚ ﻗﺎزاﻧﺞ‬ ‫ﺋەو ﻛﺎرە دەﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﻟەﺑﺎرەی ﻧەوﺗﯽ ﺳــﭙﯽ‪ ،‬ﺑە ھەﻣﺎﻧﺸــێﻮەﯾە‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜــە ﺑەﻏــﺪا ﻧەوﺗﯽ ﺳــﭙﯽ ﺑــە ڕێﮋەی‬ ‫ﺗــەواو ڕەواﻧە ﻧــﺎﻛﺎت و وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە‬ ‫ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑەرھەﻣﯽ ﻧﺎھێﻨێﺖ‪ ،‬ﺑﯚﯾە‬ ‫دەرﮔەی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻤﺎن ﻛﺮدووەﺗەوە‪ ،‬ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە‬ ‫ھەوﻟێﺮ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﻤﺎن ﺑە ‪ 100‬ﻣﻠﯿﯚن ﻟﯿﺘﺮە‪،‬‬

‫داھﺎﺗە‪ ،‬ﺋێﻤە ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﺋــەو ﻛەرﺗەﻣﺎن‬ ‫ﻛﺮدووە و ھەوﻟێﺮ ﻟە ‪ 2014‬ﺑﻮوە ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘﯽ‬ ‫ﮔەﺷــﺘﯿﺎری و‪‬ﺗﺎﻧــﯽ ﻋەرەﺑــﯽ‪ ،‬ﺋەﻣە ﻟە‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﭘێﺸﻜەوﺗﻦ و ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿە زۆرەﻛﺎن‬ ‫ﺑﻮو ﻛە ﻟە ھەوﻟێﺮ ڕووی دا‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑە داﺧەوە‬ ‫ﺗەﻧﮕﮋەی ﺑەدوادا ھﺎت‪ ،‬ﻟەﺑەرﺋەوە ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ‬ ‫ﺋێﻤە ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔﺎ ھﺎﻧﺪاﻧﯽ ﻛەرﺗﯽ ﮔەﺷﺘﯿﺎری‬ ‫و ﭘەرەﭘێﺪاﻧــﯽ ژێﺮﺧﺎﻧﯽ ﮔەﺷــﺘﯿﺎرﯾﯿە ﻟە‬ ‫ﻣﯚڵ و ڕێﺴــﺘﯚراﻧﺖ و ﺗەﻟەﻓﺮﯾﻚ و ﺷــەﻗﺎم‬ ‫و ﺋــﺎو و ﻛﺎرەﺑــﺎ و ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧە‪ ،‬ھەﻣــﻮو‬

‫ﻟەﮔەڵ ﻟﻴﮋﻧەی ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﻟە ﻛﺎری ﺑەردەواﻣﺪاﻳﻦ‬ ‫ﺑۆ ﻳەﻛﻼﻛﺮدﻧەوەی دۆﺳﻴەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﻧﺪەڵﯽ‬ ‫ﺋەﮔەر ھەر ﻣﺎڵێﻚ ﺑەرﻣﯿﻠێﻜﯽ ﺑەﺳەر داﺑەش‬ ‫ﺑﻜەﯾﻦ‪ .‬ﻟەﺑەرﺋەوە ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎری و ﻛێﺒەرﻛێ ﻟە‬ ‫ﻧێﻮان ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎن دروﺳــﺖ ﻛﺮاوە‪ ،‬ﺋەو ﭘﺸﻜە‬ ‫ﻛەﻣەﯾﺶ ﻛە ﺑەﻏﺪا دەﯾﻨێﺮێ ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﯚﻣﺎن و ﺳــﯚران و ﺑﺎڵەﻛﺎﯾەﺗﯽ داﺑەﺷــﻤﺎن‬ ‫ﻛﺮد‪.‬‬ ‫• ﻣﺎوەﯾەﻛــە ﺑﯚﻧێﻜــﯽ ﻧﺎﺧﯚش ﻟــە ﭼەﻧﺪ‬ ‫ﮔەڕەﻛێﻜــﯽ ھەوﻟێﺮ ﺑــ‪‬و ﺑﻮوەﺗەوە‪ ،‬ھﯚی‬ ‫ﭼﯿﯿە؟ دەﮔﻮﺗﺮێ ﭘﺎ‪‬وﮔە ﻧﺎﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫ھﯚﻛﺎرن‪ ،‬ﺋەﮔەر ﻧﺎﯾﺎﺳﺎﯾﯿﻦ ﺑﯚﭼﯽ داﻧﺎﺧﺮێﻦ؟‬ ‫ﺟﮕە ﻟە ﻛەوروﮔﯚﺳــﻚ و ﺑﺎزﯾــﺎن‪ ،‬ھەﻣﻮو‬ ‫ﭘﺎ‪‬وﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﺎﯾﺎﺳﺎﯾﯿﻦ‪،‬‬ ‫ﭘێﺸــﺘﺮ وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫ﻧەوﺗﯽ ﺧﺎوی دەداﻧێ و ﮔﺎزواﯾﻞ و ﻧەﻓﺘﺎی ﻟێ‬ ‫وەردەﮔﺮﺗﻨەوە ﺑﯚ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺳﻮوﺗەﻣەﻧﯽ‬ ‫وێﺴﺘﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ‪ ،‬ﺋێﺴﺘە ﻛﺎرەﺑﺎ ﻛەم ﺑﻮوە‪،‬‬ ‫ھﯚﻛﺎرەﻛــەی ﻧەﺗﻮاﻧﯿﻨﯽ ﺗﻮاﻧــﺎی وەزارەﺗﯽ‬ ‫ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧە ﻟە داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﮔﺎزواﯾﻞ‪ ،‬ھﺎوﻛﺎت ﺋێﺴــﺘە وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە‬ ‫ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻧەوﺗﯽ ﺧﺎوﯾﺶ ﺑەو ﭘﺎ‪‬وﮔﺎﻧە‬ ‫ﻧﺎدات‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺋەوان ﻧەوت ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی‬ ‫ﻋێﺮاق دێﻨــﻦ‪ ،‬ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺋــەو ﻧەوﺗەی ﻟە‬ ‫ﮔەﯾﺎرە دێ‪ ،‬ﺋەﻣە ھﯚی ﺑﯚﻧە ﻧﺎﺧﯚﺷەﻛەﯾە‪.‬‬ ‫ﺋێﻤە ﺑەدواداﭼﻮوﻧﻤﺎن ﻛﺮد ﻛە ﺋەو ﻧەوﺗەی‬ ‫ﻟە ﮔەﯾــﺎرە دێ ڕێﮋەی ﮔﯚﮔﺮدی زۆرە و ﺋەو‬ ‫ﺑﯚﻧەی ﻟێ دروﺳــﺖ دەﺑێ‪ ،‬ﻟەﺳەر ﺋەﻣە ‪23‬‬ ‫ﭘﺎ‪‬وﮔەی ﻧﺎﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ داﺧﺮان‪ ،‬ﺋەو ﭘﺎ‪‬وﮔﺎﻧە‬ ‫ﮔﺎزواﯾﻠﯿﺎن ﻟــەو ﻧەوﺗە ﺑەرھــەم دەھێﻨﺎ و‬ ‫دەﯾﺎﻧﺪا ﺑە ﻣﯚﻟﯿــﺪەی ﮔەڕەﻛەﻛﺎﻧﯿﺶ‪ ،‬ﺑﯚﯾە‬ ‫ﻟە ھەﻧــﺪێ ﮔەڕەك ﺋەو ﺑﯚﻧە ﻧﺎﺧﯚﺷــە ﺑ‪‬و‬ ‫دەﺑﻮوەوە‪ 25 ،‬ﻣﯚﻟﯿــﺪەی ﺋەھﻠﯿﺶ ﺑەھﯚی‬ ‫ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ﺋەو ﺟﯚرە ﮔﺎزواﯾﻠە ﺳﺰا دران‪،‬‬ ‫ﺑەھەﻣﻮو ﺷــێﻮەﯾەﻛﯿﺶ ﻗەدەﻏــە ﻛﺮاوە و‬ ‫ﺋێﺴﺘە ﺑﯚﻧەﻛە ﻧەﻣﺎوە‪.‬‬ ‫• چ ﮔﺮﻧﮕﯿﯿەك ﺑە ﻛەرﺗﯽ ﮔەﺷﺘﯿﺎری دراوە‬ ‫و ھﺎﺗﻨﯽ ﮔەﺷﺘﯿﺎران ﭼەﻧﺪ ڕۆڵﯽ ھەﺑﻮوە ﻟە‬ ‫ﺟﻮوڵە ﺧﺴــﺘﻨە ﺑﺎزاڕ و ﺑﺎﺷﺘﺮﺑﻮوﻧﯽ ڕەوﺷﯽ‬ ‫ﺋﺎﺑﻮوری ﻟە ھەوﻟێﺮ؟‬ ‫ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﻛەرﺗﯽ ﮔەﺷﺘﯿﺎری ﺑەﺷێﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ‬

‫ﭘێﻮەﺳــﺘﻦ ﺑە ژێﺮﺧﺎﻧﯽ ﻛەرﺗﯽ‬ ‫ﮔەﺷﺘﯿﺎرﯾﯿەوە‪ ،‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﮔەﺷﺘﯿﺎری زۆری‬ ‫ﻧەﺧــﯚش ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺗــﺮی ﻋێﺮاﻗەوە ﺑﯚ‬ ‫ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێﺮ دێﻦ‪ ،‬ﺋﺎﺳﺎﻧﻜﺎری ﺑﯚ‬ ‫ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﻛﺮاوە و ﺋێﺴﺘە ھﺎﺗﻨﯽ ﮔەﺷﺘﯿﺎر‬ ‫ڕێﮋەﻛەی زۆر ﺑﺎش ﺑﻮوە‪.‬‬ ‫• ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﯾەﻛﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑﺎس ﻟەوە ﻛﺮاوە‬ ‫ﯾەﻛێﻚ ﻟــە ھﯚﺗێﻠەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮەﻣــﭗ ﺗﺎوەر ﻛە‬ ‫زﻧﺠﯿﺮە ھﯚﺗێﻠێﻜﻦ ھﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎن‬ ‫ﻟە ﻋەﻧــﻜﺎوەی ھەوﻟێﺮ دەﻛﺮێﺘــەوە‪ ،‬ﺋەﻣە‬ ‫ﺗﺎﭼەﻧﺪ ڕاﺳﺘە؟‬ ‫ﺋێﻤە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ھﯿﭽﻤﺎن ﻟەوﺑﺎرەوە ﻧەزاﻧﯿﻮە‪،‬‬ ‫ﻟە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن ﺑﯿﺴــﺘﻮوﻣﺎﻧە‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﭘێﻤﺎن‬ ‫ﻛﺎرێﻜــﯽ زۆرﺑﺎﺷــە و ھەﻣﻮو ھــﺎوﻛﺎری و‬ ‫ﺋﺎﺳــﺎﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﯿﺶ دەﻛەﯾﻦ ﺋەﮔەر ﺷﺘێﻜﯽ‬ ‫وا ھەﺑێ‪.‬‬ ‫• ھﺎوﺋﺎھەﻧﮕﯽ ﺋێﻮە ﻟەﮔەڵ ﻟﯿﮋﻧەی ﭼﺎﻛﺴﺎزی‬ ‫ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼﯚﻧە ﺑﯚ‬ ‫ڕﯾﺸەﻛێﺸﻜﺮدﻧﯽ ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﻟە ھەوﻟێﺮ؟‬ ‫دەﺗﻮاﻧﻦ ﻟە ﻟﯿﮋﻧەﻛەﯾﺶ ﺑﭙﺮﺳــﻦ‪ ،‬ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ‬ ‫ﭘێﻮەﻧــﺪی و ﺋﯿﺸــﻜﺮدن و ﺋﺎﺳــﺎﻧﻜﺎرﯾﻤﺎن‬ ‫ﻛﺮدووە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ھەﻣﻮوﻣﺎن ﯾەك ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻤﺎن‬ ‫ھەﯾە ﻛــە ﺑﻨﺒڕﻛﺮدﻧﯽ ﮔەﻧﺪەڵﯿﯿە‪ ،‬ﺑەردەوام‬ ‫ھﺎوﺋﺎھەﻧﮕﯽ و ھﺎوﻛﺎری ﯾەﻛﺘﺮﯾﻤﺎن ﻛﺮدووە‬ ‫و ﻛﺎرﻣــﺎن ﻛــﺮدووە و ﺋەو دۆﺳــﯿﺎﻧەی ﻟە‬ ‫ھەوﻟێﺮ ھەﺑﻮوە ﻛﺎری ﺑەردەوام دەﻛەﯾﻦ ﺑﯚ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯿﺎن‪.‬‬ ‫• ﺋﺎوارەﯾەﻛﯽ زۆر ﻟە ھەوﻟێﺮدا ھەن‪ ،‬ﺋێﺴﺘە‬ ‫ڕەوﺷــﯽ ﺋەوان ﭼﯚﻧە و چ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯿﺎن‬ ‫ﻟەﺳەر ھەوﻟێﺮ ھەﺑﻮوە؟‬

‫ﺟﻮوڵــەی ﺑــﺎزاڕ و‬ ‫دۆﺧــﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری‬ ‫ﻟەﮔەڵ ‪ 2014‬ﺟﻴﺎوازی‬ ‫ﻫەﻳە و ﺑﺎﺷﺘﺮە‬

‫ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ژﻣــﺎرەی ﺋــﺎوارەﻛﺎن ﻋەرەﺑﯽ‬ ‫ﺳﻮﻧﻨە و ﻣەﺳﯿﺤﯿﯿەﻛﺎن و ﻛﻮرداﻧﯽ ڕۆژﺋﺎوان‪،‬‬ ‫‪ 115‬ھەزار ﻛﻮردی ڕۆژﺋﺎوا ﻟە ھەوﻟێﺮ ھەن‪،‬‬ ‫ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ﻧﺰﯾﻜــەی ‪ 700‬ھەزار ﺋــﺎوارە ﻟە‬ ‫ھەوﻟێــﺮدا ھەن و ڕێﮋەی ‪ % 43‬ﺋﺎوارەﻛﺎن‬ ‫ﭘێﻚ دێﻨﻦ‪ ،‬ﻟەڕووی ﻣﺮۆﯾﯿﯿەوە ﺋەﻣە ﻛﺎرێﻜﯽ‬ ‫ﮔــەورە ﺑﻮو ﻟەﻻﯾەن ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ھﺎوﻛﺎت‬ ‫ﺗێﭽﻮوﯾﺸﯿﺎن دەوێ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﺎن ﺑە‬ ‫ﭘڕۆژەی ﺋﺎو و ﻛﺎرەﺑﺎ و ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ و ﺗەواوی‬ ‫ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋەﻣە ﺑﻮوە ھﯚی ﺋەوەی‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ زۆر ﺑەڕێــﺰەوە‬ ‫ﺗەﻣﺎﺷــﺎی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻜەن‪ ،‬ﺳەرەڕای‬ ‫ﺷەڕی داﻋﺶ و ﺗەﻧﮕﮋەی ﺋﺎﺑﻮوری‪ ،‬ﺋێﻤە ﺋەو‬ ‫ھەﻣﻮو ﺧەڵﻜەﻣﺎن ﺣەواﻧﺪەوە‪ ،‬ﺋەﻣە ﻛﺎرێﻜﯽ‬ ‫ﺋﺎﺳــﺎن ﻧﯿﯿە ﻣﻠﯿﯚﻧێﻚ و ‪ 800‬ھــەزار ﺋﺎوارە‬ ‫ﺑﺤەوێﻨﯿﻨەوە ﺑێ ﺋەوەی ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﺋەوﺗﯚ‬ ‫ڕوو ﺑﺪات‪ ،‬ﺑە دڵﻨﯿﺎﯾﯿﯿەوە ﺋەواﻧﯿﺶ ﺑﻮوﻧەﺗە‬ ‫ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺑﺎزاڕ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺋەواﻧﯿﺶ ﻛەﻟﻮﭘەل‬ ‫دەﻛــڕن و ﺟﻤﻮﺟﯚڵ دەﺧەﻧە ﺑــﺎزاڕەوە‪ ،‬ﺑﯚ‬ ‫ﻧﻤﻮوﻧە ﻟە ﺳــەرووی ‪ 60‬ھــەزار ﺧﺎﻧﻮوﯾﺎن‬ ‫ﺑەﻛﺮێ ﮔﺮﺗﻮوە‪.‬‬

‫ﺋێﺴﺘە ﻛﺎرەﺑﺎ ﻛەم‬ ‫ﺑــﻮوە‪ ،‬ﻫۆﻛﺎرەﻛەی‬ ‫ﻧەﺗﻮاﻧﻴﻨــﯽ ﺗﻮاﻧــﺎی‬ ‫وەزارەﺗــﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە‬ ‫ﺳﺮوﺷــﺘﻴﻴەﻛﺎﻧە ﻟــە‬ ‫داﺑﻴﻨﻜﺮدﻧﯽﮔﺎزواﻳﻞ‪،‬‬ ‫• ﺋــەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧەی ﻟــە ‪2014‬‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺎن ﺟــێ ھێﺸــﺖ‪ ،‬ﺋێﺴــﺘە‬ ‫ﮔەڕاوﻧەﺗەوە؟‬ ‫ﺋەوەﻧــﺪەی ﺋﺎﮔەدارﯾﻦ ﺋەواﻧــەی ﻟە ﺑﻮاری‬ ‫ﻧەوت ﻛﺎرﯾــﺎن دەﻛــﺮد‪ ،‬ﺑەﺷــﯽ زۆرﯾﺎن‬ ‫ﮔەڕاوﻧەﺗەوە‪ ،‬ﺋەواﻧەی ﺗﺮﯾﺶ وەك ﺑەڵێﻨﺪەر‬ ‫ﻛﺎرﯾﺎن دەﻛــﺮد ﻟە ﭘڕۆژەﻛﺎن‪ ،‬ﻛە ﭘڕۆژەﻛﺎن‬ ‫وەﺳﺘﺎ ﺑﻦ‪ ،‬دێﻦ و دەﭼﻦ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺗﺎ ﭘڕۆژەﻛﺎن‬ ‫دەﺳﺖ ﭘێ ﻧەﻛەﻧەوە‪ ،‬ﻛﺎر ﻧﺎﻛەن‪.‬‬ ‫• ھﺎوﺋﺎھەﻧﮕﯿﺘــﺎن ﻟەﮔــەڵ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرێﺰﮔﺎ ﭼﯚﻧە؟ ﻟەﺳــەر ﭘﺮﺳﯽ ﻻﻣەرﻛەزی‬ ‫ﭼﯽ دەڵێﻦ؟‬ ‫ﯾﺎﺳــﺎی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎ ﺧــﯚی‬ ‫ﻻﻣەرﻛەزﯾﯿەﺗــە و ھــەوڵ ﺑﯚ ﺋــەوە ھەﯾە‬ ‫دەﺳــە‪‬ﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﻻﻣەرﻛەزﯾﯿەﺗە زﯾﺎﺗﺮ‬ ‫ﺑﻜﺮێ‪ ،‬ﭘێﺸــﺘﺮ ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮان‬ ‫ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﻟەﺳەر ﻛﺮاوە و ﺑڕﯾﺎرﺑﻮو ﻛﯚﻣەڵێﻚ‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗﯽ ﺗﺮ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮان ﺑﯿﺪات‬ ‫ﺑە ﭘﺎرێــﺰﮔﺎﻛﺎن ﺟﯿﺎ ﻟەوەی ﻟە ﯾﺎﺳــﺎﻛەدا‬ ‫ھﺎﺗﻮوە‪ ،‬ﭼەﻧﺪی دەﺳە‪‬ﺗﯿﺶ ﺑێﺘە ﺧﻮارەوە‬

‫ﻫەوﻟێﺮ ﺳــەﻧﺘەری‬ ‫ﻫەﻧﺎردەﻛﺮدﻧــە ﺑۆ‬ ‫ﻋێﺮاق و ﺳــﻨﻮورەﻛﺎن‬ ‫داﻧﺎﺧﺮێﻦ‬ ‫ﻟە ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﺧەڵﻚ دەﺑــێ‪ ،‬ﭘێﻮەﻧﺪی‬ ‫ﺋێﻤــەش ﻟەﮔــەڵ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎ‬ ‫ﻟەوﭘەڕی ﺑﺎﺷــﯿﺪاﯾە و ﺋەوان ﻣﺘﻤﺎﻧەﯾﺎن ﺑە‬ ‫ﺋێﻤە و ﺑەڕێﻮەﺑــەر و ﻗﺎﯾﻤﻘﺎم و ﺑەڕێﻮەﺑەری‬ ‫ﺷــﺎرەدێﻜﺎن ھەﯾــە‪ ،‬ﺑﯚﯾــە ﻟــە ھەﻣــﻮو‬ ‫ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛﺎن‪ ،‬ھەم ﺧﯚم و ﺟێﮕﺮی ﭘﺎرێﺰﮔﺎ‬ ‫و ﻗﺎﯾﻤﻘﺎم و ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺗــﺮ ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻮوﯾﻦ‪،‬‬ ‫ﻟەﺳــەر ھەﻣﻮو ﺑﺎﺑەﺗێــﻚ ڕووﻧﻜﺮدﻧەوەﯾﺎن‬ ‫ھەﺑﻮوە و ﭘێﻜەوە ﺋﯿﺸــﻜﺮدن زۆر ﺑەﺑﺎﺷــﯽ‬ ‫ﺑەڕێﻮە ﭼﻮوە‪.‬‬ ‫• ﺋﺎراﻣــﯽ ھەوﻟێﺮ ﺟێﯽ ﺷــﺎﻧﺎزﯾﯿە‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ڕێﻜﻜﺎری و ڕێﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﺷﻮێﻨەﻛﺎن ﮔﺮﻓﺘﯽ‬ ‫زۆرە‪ ،‬ﺷەﻗﺎﻣەﻛﺎن ﮔﯿﺮاون و ﻟە ﺑﺎزاڕ ﺷﻮێﻨﯽ‬ ‫ھﺎﻣﯚﺷﯚ ﻧﯿﯿە و دووﻛﺎﻧەﻛﺎن ﺷﯚﺳﺘەﻛﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﮔﺮﺗــﻮوە‪ ،‬ﺑﯚﭼــﯽ ڕێﻮﺷــﻮێﻦ ﺑەراﻣﺒەرﯾﺎن‬ ‫ﻧﺎﮔﯿﺮێﺘە ﺑەر؟‬ ‫ھەوﻟێﺮ ﺷــﺎرێﻜە ﻛﺎﺳــﺒﯽ ﺗێﺪاﯾە‪ ،‬ھەوڵ‬ ‫دەدرێ ﺧەڵــﻚ ھەﻟــﯽ ﻛﺎری زﯾﺎﺗــﺮی ﺑﯚ‬ ‫ﺑڕەﺧﺴێ‪ ،‬ﺟﮕەﻟەوەش ﻟە ھەﻣﻮو ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دﻧﯿﺎ ﺷــﺘﯽ ﻟەو ﺟﯚرە ھەﯾە‪ ،‬ﻟە ھەوﻟێﺮ ﯾەك‬ ‫ﺋﯿﺴﻜﺎن ھەﯾە‪ ،‬ﺷــﺎر ﻣەرج ﻧﯿﯿە ھەﻣﻮوی‬ ‫ﺑەﯾــەك ﺷــێﻮە ﺑــێ‪ ،‬ھەﻣﻮو ﺷــﺎرێﻜﯿﺶ‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧــﺪی ﺧﯚی ھەﯾە‪ ،‬ھﯿﭽﯽ ﻟەوەﯾﺘﺮ‬ ‫ﻧﺎﭼێﺖ‪ ،‬ھەرﯾەك ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﺟﯿﺎوازی ھەﯾە‪،‬‬ ‫ﻟە ھەوﻟێــﺮ ﻋەرەﺑﺎﻧﭽﯿﯿەﻛﺎن ھەر ھەﺑﻮون‪،‬‬ ‫ﻟەوەﺗەی ھەوﻟێﺮ ھەﯾە‪ ،‬ھەوڵﯽ زۆر دراوە و‬ ‫ﻟەو ﺷﻮێﻨﺎﻧەی ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑﻮون ڕێﻚ ﺧﺮاون‪،‬‬ ‫ﺋەواﻧەی ﺳــەرﭘێﭽﯽ دەﻛەن ﺳﺰا دەدرێﻦ و‬ ‫ڕۆژاﻧە ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯿەت ﺳــﺰای ﺳەرﭘێﭽﯿﻜﺎران‬ ‫دەدات‪ ،‬ﺟﮕەﻟەوەش زۆرﺟﺎر ﺳەرﭘێﭽﯿﻜﺎران‬ ‫ﻛە ﻟێﻤﺎن ﻛﯚڵﯿﻮوﻧەﺗەوە‪ ،‬ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﯾﺎن‬ ‫ﻣﻮوﭼەﺧﯚر ﺑﻮون‪ ،‬ﺋــەو ﻣﻮوﭼەﯾەی ھەﯾﺎﻧە‬ ‫ﺑەﺷــﯿﺎن ﻧــﺎﻛﺎت و ﭘەﻧﺎﯾﺎن ﺑــﯚ ﻛﺎری ﻟەم‬ ‫ﺷــێﻮەﯾە ﺑﺮدووە ﺗﺎ ﺑﮋێــﻮی ژﯾﺎﻧﯿﺎن داﺑﯿﻦ‬ ‫ﺑﻜەن‪.‬‬ ‫• ﮔﻠەﯾــﯽ ﺋــەوە دەﻛــﺮێ ﺳــەرۆﻛﯽ‬ ‫ﺷــﺎرەواﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێــﺮ ﺗەﻧﯿــﺎ‬ ‫ﺷﻮێﻨﮕﯚڕﻛێﯿﺎن ﭘێ دەﻛﺮێ‪ ،‬ﻧەك ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری‪،‬‬ ‫ﺋەﻣە ھﯚﻛﺎرەﻛەی ﭼﯿﯿە؟‬ ‫ﺋەﻣــە ڕێﻮﺷــﻮێﻨﯽ ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿــە‪ ،‬ھەﯾــە‬ ‫ﺳــەرﻛەوﺗﻮوە و ﭘێﻤــﺎن ﺑــﺎش ﺑــﻮوە ﻟە‬ ‫ﺷﻮێﻨێﻜەوە ﺑﭽێﺘە ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﺗﺮ‪ ،‬ھەﯾﺸە‬ ‫ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﺗێﺪا ﻛﺮاوە‪ ،‬ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ ﺷەش‬ ‫و ﺳــێ ھﺎﺗﻮوﻧەﺗــە ﮔﯚڕﯾــﻦ‪ ،‬ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ‬ ‫ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری ﻟە ﭘﯚﺳﺘەﻛﺎن ﻟە ھەوﻟێﺮ ﻛﺮاوە‪.‬‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (198‬ﭼﻮارﺷەم‪2017/ 8/ 16 ،‬‬

‫ﻟەﺳەر ﺑﯚﻧە ﻧﺎﺧﯚﺷەﻛە ‪ 23‬ﭘﺎ‪‬وﮔە داﺧﺮان‬ ‫و ‪ 25‬ﻣﯚﻟﯿﺪەش ﺳﺰا دران‬

‫‪5‬‬

‫ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫ﻧەوزاد‬

‫ھﺎدی‪ 43 :‬ی ﺋﺎوارەﻛﺎن ﻟە ﻫەوﻟێﺮن و ‪ 60‬ﻫەزار ﺧﺎﻧﻮوﻳﺎن ﺑەﻛﺮێ ﮔﺮﺗﻮوە‬

‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬

‫ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫‪6‬‬

‫ﺷەﻣﺎڵ ﻧﻮوری‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (198‬ﭼﻮارﺷەم‪2017/ 8/ 16 ،‬‬

‫ﻧﺎڕێﻜﯽ ﻟە داﺑەﺷﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻛﺎر و ﭘێﺪاﻧﯽ ﻣﻮوﭼەدا‬

‫ﺟﻤﻮﺟﻮڵﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻟە ﻧێﻮان ﻛﻮردﺳﺘﺎن و‬ ‫ﺋێﺮان زﯾﺎدی ﻛﺮدووە‬

‫وﺷە‪ /‬ﺳەﻻم ھﺎﻧەدﻧﯽ‬

‫ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻟە دەروازە ﺳﻨﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﮔــەڵ ﺋێــﺮان‪ ،‬ﻟە‬ ‫ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﺗەﻣــﻮوزی ﺋەﻣﺴــﺎڵﺪا ﺑــەراورد ﺑە‬ ‫ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﺣەوزەﯾﺮاﻧﯽ راﺑﺮدوو‪ ،‬ﺑــە رێﮋەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺑەرﭼــﺎو زﯾﺎدی ﻛﺮدووە‪ .‬ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ دەروازە‬ ‫ﺳــﻨﻮورﯾﯿەﻛﺎن ھﯚﻛﺎرەﻛەی ﺑﯚ ھەڵﻜﺸــﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎﺳــﺘﯽ داﺧﻮازﯾﯽ ﻟــە ﻧﺎوﺧﯚی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫و ﭘڕۆژەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧــەوە ﻟە ﻣﻮوﺳــڵ‬ ‫دەﮔێڕﻧەوە‪.‬‬ ‫ﺑەﮔﻮێﺮەی زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷــە“‪ ،‬ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕی‬ ‫ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻟــە دەروازەی ﭘەروێﺰﺧﺎن ﺑە رێﮋەی‬ ‫‪ % 45‬و ﻟە دەروازەی ﺑﺎﺷﻤﺎخ ﺑە رێﮋەی ‪% 10‬‬ ‫زﯾﺎدی ﻛﺮدووە‪ .‬ﺋەوەش ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە دەﻧﮕﯚی‬ ‫داﺧﺴﺘﻨﯽ ﺳﻨﻮورەﻛﺎن ﻟەﻻﯾەن ﺋێﺮاﻧەوە ھەﺑﻮو‪.‬‬ ‫دوای ﺗﻮرﻛﯿﺎ‪ ،‬ﺋێــﺮان زۆرﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎ‪ ‬ھەﻧﺎردەی‬ ‫ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻛﺎت ﻛە‬ ‫ﺳــﺎ‪‬ﻧە ﻗەﺑﺎرەی ھەﻧﺎردەی ﺋێﺮان ﺑﯚ ﺑﺎﺷﻮوری‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭼﻮار ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر ﺗێﺪەﭘەڕێﻨێﺖ‪،‬‬

‫ﺑەوەش ‪% 11‬ی ﻛﯚی ﮔﺸﺘﯿﯽ ھەﻧﺎردەﻛﺮاوی‬ ‫ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﻚ دێﻨێﺖ‪ ،‬ﺳەرەڕای‬ ‫ﺋەوەی ھەﻧــﺎردەی ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑــەراورد ﺑە ﺋێﺮان‬ ‫زۆر زﯾﺎﺗﺮە ﻛە ﺧﯚی ﻟە ‪% 44‬ی ﻛﯚی ﮔﺸــﺘﯽ‬ ‫ھەﻧﺎردە دەدات‪.‬‬ ‫ﺷﺎﺧەوان ﺑەﻛﺮ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﻮﻣﺮﮔﯽ دەروازەی‬ ‫ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯽ ﺑﺎﺷﻤﺎخ‪ ،‬ﺑﯚ ”وﺷە“ دەڵێ‪” ،‬داھﺎﺗﯽ‬ ‫ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺗەﻣﻮوزی ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﺑــەراورد ﺑە ﻣﺎﻧﮕﯽ‬ ‫ﭘێﺶ ﺧﯚی‪ ،‬ﭘێﻨﺞ ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎر زﯾﺎدی ﻛﺮدووە‪،‬‬ ‫ﺑەو ﭘێﯿە داھﺎﺗﯽ ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوو ﺑەڕێﮋەی ﻟە ‪10‬‬ ‫‪ %‬ﺑەرز ﺑﻮوەﺗەوە“‪.‬‬ ‫ﺑەﻛﺮ زﯾﺎﺗﺮ دەڵێ‪” ،‬ھــﯚی زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ داھﺎت ﺑﯚ‬ ‫زﯾﺎدﺑﻮوﻧﯽ ﺧﻮاﺳﺘﯽ ﺧەڵﻚ ﺑﯚ ﻛﺎ‪ ‬ﺧﯚراﻛﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫دەﮔەڕێﺘــەوە‪ ،‬ﺑــەو ھﯚﯾەوە ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﺎن زﯾﺎﺗﺮ‬ ‫ﻛﺎ‪‬ی ﺧﯚراﻛﯽ ھــﺎوردە دەﻛــەن‪ ،‬ھەروەھﺎ‬ ‫ﭼەﻧــﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ‬ ‫ﻟە ﺳــﻨﻮورەﻛﺎﻧﺪا ﺑﻮون و ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾەﻛﯿﺎن ﻟە‬ ‫ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎن وەردەﮔﺮت‪ ،‬ﺋێﺴﺘە ﻧەﻣﺎون و ﺋەوەش‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳەر ﺟﻤﻮﺟﯚڵﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ دروﺳﺖ‬ ‫ﻛﺮدووە“‪.‬‬ ‫ﭘەروێﺰﺧﺎن ﯾەﻛێﻜﯽ ﺗﺮە ﻟە دەروازە ﮔﺮﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ‬

‫ﻧێﻮان ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺋێﺮان ﻛە رێﮋەی ‪% 45‬ی‬ ‫ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯽ ﻧێﻮان ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺋێﺮان‬ ‫ﻟە رێﯽ ﺋەو ﻣەرزەوە دەﻛﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﺑەﭘێــﯽ ﺋﺎﻣــﺎری ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿــﯽ ﮔﻮﻣﺮﮔﯽ‬ ‫ﮔەرﻣﯿﺎن‪ ،‬ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺣﻮزەﯾﺮاﻧﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵ داھﺎﺗﯽ‬ ‫ﺋەو دەروازەﯾە ﺳــێ ﻣﻠﯿﺎر و ‪ 373‬ﻣﻠﯿﯚن و ‪898‬‬ ‫ھــەزار دﯾﻨﺎر ﺑﻮوە‪ ،‬ﺑــە‪‬م داھﺎﺗەﻛە ﻟە ﻣﺎﻧﮕﯽ‬ ‫ﺗەﻣﻮوزدا ﺑﯚ ﺷــەش ﻣﻠﯿﺎر و ‪ 357‬ﻣﻠﯿﯚن و ‪475‬‬ ‫ھەزار دﯾﻨﺎر ﺑەرز ﺑﻮوەﺗەوە‪.‬‬ ‫ﺋﺎﻣﺎرەﻛە رووﻧﯽ دەﻛﺎﺗەوە‪ ،‬ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﯾەك ﻣﺎﻧﮕﺪا‬ ‫داھﺎﺗﯽ ﺋەم دەروازەﯾە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە دوو ﻣﻠﯿﺎر و ‪983‬‬ ‫ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎر زﯾﺎدی ﻛﺮدووە‪ ،‬ﺋەﻣە ﻟە ﻛﺘێﻜﺪاﯾە‬ ‫ﻛە ﻛﺎﺗﯽ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﻧﺰﯾﻚ دەﺑێﺘەوە‪،‬‬ ‫ﺋﺎڵﻮﮔــﯚڕی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﺶ ﻟە ﻣــەرزەﻛﺎن ﮔەرﻣﺘﺮ‬ ‫دەﺑێﺖ‪ ،‬ﺑەﭘێﭽەواﻧــەی ﺋەو ھەو‪‬ﻧەی ﺑﺎس ﻟە‬ ‫داﺧﺴﺘﻨﯽ ﻣەرزەﻛﺎن دەﻛەن‪.‬‬ ‫ﺟﮕــە ﻟــەو دوو ﻣــەرزە ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿە‪ ،‬ﭼەﻧﺪ‬ ‫ﻣەرزێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟە ﻧێﻮان ﺑﺎﺷــﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫و ﺋێﺮاﻧــﺪا ھەن و ھــەزاران ﻛﺎرﻣەﻧﺪ و ﻛﺮێﻜﺎر‬ ‫ﻛﺎرﯾﺎن ﺗێــﺪا دەﻛەن‪ ،‬ﻟەﻧﺎوﯾﺎﻧــﺪا ﻣەرزەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺣﺎﺟﯽ ﺋﯚﻣەران‪ ،‬ﺳەﯾﺮاﻧﺒەن‪ ،‬ﺷﯚﺷﻤێ‪ ،‬ﭘﺸﺘە‬

‫و‪ .‬ھﺘــﺪ‪ ،‬رۆژاﻧە ھەزاران ﺗﯚن ﻟــەو ﻣەرزاﻧەوە‬ ‫ھﺎوردە دەﻛﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﺋــەزوەر ﻣەﺣﻤــﻮود ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻣــەرزی‬ ‫ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯽ ﺑﺎﺷــﻤﺎخ ﭘێﺸﺘﺮﯾﺶ ﺑە“وﺷە“ی‬ ‫راﮔەﯾﺎﻧﺪﺑــﻮو‪” ،‬ﺋێــﺮان داوای ﻟــێ ﻛﺮدووﯾﻦ‬ ‫ﻟەﻛﺎﺗﯽ ﻧﯿﻮەڕۆدا ﻛە ﯾەك ﺳــەﻋﺎت ﭘﺸــﻮوی‬ ‫ﻛﺎرﻣەﻧﺪەﻛﺎﻧە‪ ،‬ﺟﻤﻮﺟﻮڵﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ راﻧەﮔﯿﺮێﺖ‬ ‫و ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕ ﺑەردەوام ﺑێﺖ‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﻛﺎر دەﻛەن ﻟەﺳەر‬ ‫ﺋەوەی ﺋەو ﺳەﻋﺎﺗە ﭘﺸﻮوە ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕ راﻧەﮔﯿﺮێﺖ“‪.‬‬ ‫ﻛﺎرزان ﺧەﻟﯿﻞ ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎﻧﯽ ﺳﻨﻮورەﻛە‪،‬‬ ‫ﺑﯚ ”وﺷــە“ دەڵێ‪” ،‬ﺟﻤﻮﺟﻮڵــﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻟەم‬ ‫ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕەدا زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻮوە ﻟــە رێﯽ ﻣەرزەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧێﻮان ھەرێــﻢ و ﺋێﺮان‪ ،‬ﺗەﻧﺎﻧــەت ھەﻧﺪێﻚ ﻟە‬ ‫ﻣــەرزە ﻻوەﻛﯿﯿــەﻛﺎن ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ‬ ‫ﻟێﯿﺎﻧەوە وەﺳﺘﺎﺑﻮو‪ ،‬ﺋێﺴﺘە دووﺑﺎرە ﻛﺮاوﻧەﺗەوە‬ ‫ﻛﺎرﯾﺎن ﺗێﺪا دەﻛﺮێﺖ“‪.‬‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ دەڵێ‪” ،‬ﺋێﺴﺘە ﺧەرﯾﻜە ﭼەﻧﺪان ﭘڕۆژە ﻟە‬ ‫ھەرێﻢ ﺑەﮔەڕ دەﺧﺮێﻨــەوە‪ ،‬ﺑەوەش ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕی‬ ‫ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ ﻓﺮەواﻧﺘــﺮ دەﺑێــﺖ‪ ،‬ھەﻧﺪێــﻚ ﻟەو‬ ‫ﻛەﻟﻮﭘەﻟە ﺑﯿﻨﺎﺳــﺎزﯾﯿﺎﻧەش ﻛە ھﺎوردە دەﻛﺮێﻦ‬ ‫ﺑﯚ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﻣﻮوﺳڵ دێﻨە ﻧﺎردن“‪.‬‬

‫ﺑۆﭼﯽ ﺑڕﻳﺎری ﻫﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ داﻧەوێڵە ﺑۆ ﻛﻮردﺳﺘﺎن درا؟‬

‫ﺋﻮﺳﺘﺮاﻟﯿﺎ و ﻛەﻧەدا و رووﺳﯿﺎ ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘڕ ﮔەﻧﻢ دەﻛەن‬

‫وﺷە‪ /‬ﺳەرﺧێڵ‬ ‫ھەردوو وەزارەﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ و ﺳــەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎو ﻟەﮔــەڵ وەزارەﺗﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯽ‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ﺑڕﯾﺎرﯾﺎن دا‬ ‫ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ ﮔەﻧﻢ ﺑە ﺳــەرﺟەم ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯿﯿەوە‬ ‫ﺑﯚ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑێﺖ‪ ،‬ﺋەوەش‬ ‫ﯾەﻛەﻣﯿﻦ ﺳــﺎڵ دەﺑێﺖ ﻛــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ‬ ‫ڕێﮕە ﺑە ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ ﺳەرﺟەم ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﮔەﻧﻢ‬ ‫ﺑﺪات‪.‬‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳێﻜﯽ وەزارەﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ و ﺳەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎوی ﻛﻮردﺳﺘﺎن رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺑڕﯾﺎرەﻛە‬ ‫ھﺎوﺳــەﻧﮕﯽ ﺑﺎزاڕە و ﻟە ﻣــﺎوەی دەرﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو‬ ‫ﺑڕﯾﺎرە ﻛــە ﺗەﻧﯿﺎ ﭼەﻧﺪ ڕۆژێﻜە ھەﺳــﺖ دەﻛەن‬ ‫ﻧﺮﺧﯽ ﮔەﻧﻢ و داﻧەوﯾڵەﻛﺎن ﺑە ﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺑﺎش‬ ‫داﺑەزﯾﻮە‪.‬‬ ‫ﺑﯚﭼــﯽ ﺑڕﯾــﺎری ھﺎوردەﻛﺮدﻧــﯽ داﻧەوێڵــە ﺑﯚ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن درا؟‬ ‫ﻟە ﻧﻮوﺳــﺮاوێﻜﺪا ﻛە ﺑە ژﻣــﺎرە ‪ 2554‬دەرﭼﻮوە‬ ‫و ﻟەﻻﯾــەن وەزارەﺗﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و‬ ‫وەزارەﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ دەرﻛﺮاوە‪ ،‬ﺗێﯿــﺪا ﺑڕﯾﺎری‬ ‫ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ داﻧەوێڵە دراوە و ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە ﻛﺮاوە‬ ‫ﻛە ڕێﮕە ﺑە ﺗەواوی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ و ﺋﺎﺷە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫دەدرێﺖ ﺑﯚ ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ داﻧەوێڵە ﺑە ﺳــەرﺟەم‬ ‫ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯿﯿەوە‪.‬‬ ‫ﺧﺎڵﺲ ﺋەﺣﻤەد ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸﺘﯿﯽ ﻛﺎرﮔێڕی و‬ ‫ﺋﺎﺑﻮوری ﻟە وەزارەﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ و ﺳەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋــﺎوی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪،‬‬ ‫ﺑە“وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺑڕﯾﺎری ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ ﮔەﻧﻢ‬ ‫ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﺋەﻣﺴــﺎڵ دراوە ﻛە ﭼەﻧــﺪ ھﯚﻛﺎرێﻚ ﻟە‬ ‫ﭘﺸــﺘﯽ دەرﻛﺮدﻧﯽ ﺑڕﯾﺎرەﻛەن و ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑﻮو ﺋەو‬ ‫ﺑڕﯾﺎرە ﺑﺪرێﺖ‪.‬‬ ‫”ھــﯚی ﯾەﻛەﻣﯽ ﺋــەو ﺑڕﯾﺎرە‪ ،‬ﺋەوەﺑــﻮو ﮔەﻧﻢ ﻟە‬ ‫ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧەﻣﺎ و ھەوڵ‬ ‫دەدرێﺖ ﺑەم ﺑڕﯾﺎرە ھﺎوﺳــەﻧﮕﯽ ﺑﺎزاڕ راﺑﮕﯿﺮێﺖ و‬

‫ﺋەو ﺑەﺷەی ھەڵﮕﯿﺮاوە ﻟە ﺳﺎﯾﻠﯚﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑەﺷــﯽ ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ زۆری ﻧەدەﻛــﺮد‪ ،‬ﺟﯿﺎ ﻟەوەی‬ ‫ﻧﺮﺧــﯽ ﮔەﻧــﻢ و ﺟﯚ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑەرز‬ ‫ﺑﻮوﺑﻮوەوە“ ﺧﺎڵﺲ وای ﮔﻮت‪.‬‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳەﻛەی وەزارەﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە‪،‬‬ ‫ﺋــەو ﺑڕﯾﺎری ھﺎوردەﻛﺮدﻧــﯽ ﮔەﻧﻤە‪ ،‬ﺗﺎ ﭘێﺶ ﺋەو‬ ‫وادەﯾە ﻛە ﮔەﻧﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێ دەﮔﺎت‪ ،‬دواﺗﺮ‬ ‫ﺑڕﯾﺎرەﻛە ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﻗﺴەی ﻟەﺑﺎرەوە دەﻛﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﺧﺎڵﺲ ﺋەﺣﻤەد ﮔﻮﺗﯽ‪ ،‬ھەﻧﺪێﻚ ﻣەرج و ﺟﯚرێﺘﯽ‬ ‫ﺑﯚ ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ داﻧەوێڵەﻛﺎن داﻧﺮاوە‬ ‫ﻛە ھﺎوردەﻛﺎر دەﺑێﺖ ﭘێــﻮەی ﭘﺎﺑەﻧﺪ ﺑﻦ‪ ،‬ﺟﯿﺎ ﻟە‬ ‫”ﺑﻨەﺗﯚ“ ﻛە ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ راﺑﺮدووش ھﺎوردە دەﻛﺮا‪.‬‬ ‫ھﺎوﻛﺎت ﻧــەوزاد ﺋەدھەم ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ‬ ‫ﺑﺎزرﮔﺎﻧــﯽ ﻟە وەزارەﺗﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯽ‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ﺑە“وﺷــە“ی‬ ‫راﮔەﯾﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺑڕﯾــﺎری ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ داﻧەوێڵە دوای‬ ‫ﺳــﺎڵﯽ ‪ 2014‬راﮔﯿﺮاﺑﻮو ﺑەھﯚی ﺑﻮوﻧﯽ ﮔەﻧﻤێﻜﯽ‬ ‫زۆری ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧــﯽ ﻧﺎوﺧﯚ‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﺑەھﯚی زۆری‬ ‫رۆﯾﺸﺘﻨﯽ ﮔەﻧﻢ ﺑﯚ ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻣﻮوﺳڵ‪ ،‬ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ‬ ‫دەﻛﺮد ﺑڕﯾﺎری ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ ﮔەﻧﻢ ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫دەرﺑﻜﺮێﺖ‪.‬‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ رووﻧﯽ ﻛــﺮدەوە ﻛە ھﺎوردەﻛﺮدﻧەﻛە ﺑەﭘێﯽ‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑﺎزاڕی ﻧﺎوﺧﯚ دەﺑێﺖ ﺟﯿﺎ ﻟە ”ﺑﻨەﺗﯚ“‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾە ﺋێﺴــﺘە ھﺎوردەﻛﺮدﻧــﯽ داﻧەوێڵە ﺑە ھەﻣﻮو‬ ‫ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯿەوە ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﯿە‪.‬‬ ‫ھﺎوﻛﺎت ﻏەرﯾﺐ ﭘێﻨﺠﻮێﻨﯽ ﺟێﮕﺮی ﺳــەرۆﻛﯽ‬ ‫ﻟﯿﮋﻧەی ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪،‬‬ ‫ﺑە“وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺑڕﯾﺎری ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ ﮔەﻧﻢ‬ ‫ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ درەﻧﮕﻮەﺧﺘە و ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑﻮو زووﺗﺮ ﺋەو‬ ‫وەزارەﺗﺎﻧە ﺑڕﯾﺎری ﻟەو ﺷێﻮەﯾە ﺑﺪەن‪.‬‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەت ﮔەﻧﻢ ﻧﺎﻛڕێﺘەوە‬ ‫ﺧﺎڵﺲ ﺋەﺣﻤەد ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﻛﺎرﮔێڕی‬ ‫و داراﯾــﯽ ﻟە وەزارەﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ رەﺗﯽ ﻛﺮدەوە‬ ‫ﻛە ﺋــەو ﮔەﻧﻤەی ھــﺎوردە دەﻛﺮێــﺖ ﻟەﻻﯾەن‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ﺑێﺘە ﻛڕﯾﻦ‪.‬‬

‫رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ ”ﺋەوە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﺑﺎزاڕ و ﻛﺎرﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎردە‬ ‫و ھﯿﭻ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑــە ﻛڕﯾﻨﯽ ﻟەﻻﯾەن ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ‬ ‫ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە ﻧﯿﯿە‪.‬‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗــﯽ‪ ،‬ھەرﭼەﻧﺪ ﮔەﻧﻢ ھــﺎوردە ﺑﻜﺮێﺖ‬ ‫ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﯿە و ھﯿﭻ ڕێﮋەﯾەك دﯾﺎری‬ ‫ﻧەﻛﺮاوە ﺑﯚ ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ ﺳــەرﺑﺎری ﺋەوەی ھﯿﭻ‬ ‫و‪‬ﺗێﻚ دﯾــﺎری ﻧەﻛﺮاوە ﻛە ﮔەﻧﻤــﯽ ﻟێ ھﺎوردە‬ ‫ﺑﻜﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ھــﺎوﻛﺎت ﻏەرﯾــﺐ ﭘێﻨﺠﻮێﻨــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﮔﻮﺗــﯽ‪ ،‬داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ‬ ‫ﺧﯚراك دەﺑــﻮو ﺋەوﻛﺎﺗە ﺧەﻣﯽ ﻟــێ ﺑﺨﻮرێﺖ ﻛە‬ ‫ﮔەﻧﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەڕاﺟﻔﺮۆش ﻛﺮا ﺑە ﺑﺎزرﮔﺎﻧە‬ ‫ﻋەرەﺑــەﻛﺎن ﻛە ﺋەوەش ھێﻤﺎی ﺑــێ ﭘﻼﻧﯽ ﺋەو‬ ‫وەزارەﺗﺎﻧە ﺑﻮو‪.‬‬ ‫دوای ﺑڕﯾﺎرەﻛە ﻧﺮﺧﯽ داﻧەوێڵە ھﺎڕەی ﻛﺮد‬ ‫ھەرﭼەﻧﺪە ﻟــە ﻣﺎوەی ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕــﯽ راﺑﺮدوو ﺑە‬ ‫رێﮋەﯾەﻛﯽ ﺑەرﭼﺎو ﻧﺮﺧــﯽ ﮔەﻧﻢ ﺑەرز ﺑﻮوﺑﻮوەوە‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﻻﯾەﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﺪار دەڵێﻦ‪ ،‬دوای ﺑڕﯾﺎرەﻛە‬ ‫ﻧﺮﺧﯽ ﮔەﻧﻢ داﺑەزﯾﻨﯽ ﺑە ﺧﯚوە ﺑﯿﻨﯿﻮە‪.‬‬ ‫ﺧﺎڵﺲ ﺋەﺣﻤەد ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﻛﺎرﮔێڕی‬ ‫و ﺋﺎﺑﻮوری ﻟە وەزارەﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ‪ ،‬رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ‪،‬‬ ‫دوای دەرﻛﺮدﻧــﯽ ﺑڕﯾــﺎری ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ ﮔەﻧﻢ‬ ‫ﺑﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ھﺎوردەﻛﺎری زۆر داوای ﻣﯚڵەﺗﯽ‬ ‫ھێﻨﺎﻧﯿﺎن ﻛﺮدووە و ھەﺳــﺖ دەﻛﺮێﺖ ﺋەو ﺑڕﯾﺎرە‬ ‫ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻧﺮﺧﯽ داﻧەوێڵــە ﻟە ﺑــﺎزاڕەﻛﺎن دێﻨێﺘە‬ ‫ﺧﻮارەوە‪.‬‬ ‫ﻻی ﺧﯚﯾــەوە ﻧــەوزاد ﺋەدھــەم ﺑەرﭘﺮﺳــەﻛەی‬ ‫وەزارەﺗــﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑــەوە ﻛﺮد ﻛە ھەر‬ ‫ﻛەﺳــێﻚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﮔﺸــﺘﯿﯽ ھەﺑێﺖ‪،‬‬ ‫دەﺗﻮاﻧێﺖ ﮔەﻧﻢ ھﺎوردە ﺑﻜﺎت و ڕێﮕﺮی ﻟێ ﻧﺎﻛﺮێﺖ‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو ﺑڕﯾﺎرە ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ زۆر ﻧﺮﺧﯽ ﮔەﻧﻤﯽ‬ ‫ﻟــە ﺑــﺎزاڕەﻛﺎن ھێﻨﺎوەﺗە ﺧــﻮارەوە و ﻛﺎرﯾﮕەری‬ ‫راﺳﺘەوﺧﯚی ﻟەﺳەر ﺑﺎزاڕەﻛﺎن ھەﺑﻮوە‪.‬‬ ‫ﻟەﺑﺎرەی ﺋــەوەی رێﮕە ﺑﺪرێﺖ ﺋﺎردی زﯾﺎﺗﺮ ھﺎوردە‬ ‫ﺑﻜﺮێﺖ ﺟﯿﺎ ﻟە داﻧەوێڵە‪ ،‬ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳەی وەزارەﺗﯽ‬

‫ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﭘﯿﺸەﺳﺎزی‪ ،‬ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد‪ ،‬ﺋﺎرد رێﮕﺮی‬ ‫ﻟێ ﻧﺎﻛﺮێﺖ و ڕۆژاﻧە دەﯾــﺎن ھەزار ﺗﯚن ھﺎوردەی‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺮێﺖ ﺑەﭘێﯽ ﺋەو ﻣﯚڵەﺗﺎﻧەی دراوە‪.‬‬ ‫”ﺗەﻧﯿﺎ ﮔەﻧﻢ ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ھﺎوﺳــەﻧﮕﯽ ﺑﺎزاڕ دروﺳــﺖ‬ ‫ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺧﻮاردەﻣەﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﺑﯿﺮی ﻟێ‬ ‫ﺑﻜﺮێﺘەوە و ﺋەو ﮔەﻧﻤەی ھﺎوردە دەﻛﺮێﺖ‪ ،‬ﻧﺎدرێﺖ‬ ‫ﺑە ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎن و ﻟە ﻛﯚﮔەﻛﺎن ﺑﯚ ﻛﺎﺗﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ‬ ‫ھەڵﺪەﮔﯿﺮێﺖ“‪ .‬ﻏەرﯾﺐ ﭘێﻨﺠﻮێﻨﯽ وای ﮔﻮت‪.‬‬ ‫ﻓﺎرس ﻋەﻟﯽ ﻛە ﻛﺎری ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ داﻧەوێڵە دەﻛﺎت‪،‬‬ ‫ﺑە“وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ‪ ،‬ﻟەﮔــەڵ ﺑ‪‬وﺑﻮوﻧەوەی‬ ‫دەﻧﮕﯚی ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ ﮔەﻧــﻢ ﺑە ڕێﮋەﯾەﻛﯽ ﺑﺎش‬ ‫ﻧﺮﺧﯽ ﮔەﻧــﻢ و ﺟﯚ ھــەرزان ﺑﻮو‪ .‬زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗﯽ‪،‬‬ ‫ﻧﺮﺧەﻛﺎن ﺑەﭘێﯽ رۆژ ﮔﯚڕاﻧﮕﺎری ﺑەﺳــەردا دێﺖ و‬ ‫ﺋێﺴــﺘە ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎن ﺑەھﯚی ﺧﺮاﭘﯽ ﻛﻮاﻟﯿﺘﯽ ﺋﺎرد‪،‬‬ ‫رووﯾﺎن ﻟە ﻛڕﯾﻨﯽ ﺋــﺎردی ﺑﺎزاڕ ﻛﺮدووە ﻛە ﺑﯚ ھەر‬ ‫‪ 50‬ﻛﯿﻠﯚﯾەك ‪ 23‬ھەزار دﯾﻨﺎرە‪.‬‬ ‫ﺋەو ﻓﺮۆﺷــﯿﺎرە ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑەوە ﻛﺮد ﻛــە ﻟەﮔەڵ‬ ‫ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ داﻧەوێڵە‪ ،‬ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ دەﻛەن ﻧﺮﺧﯽ‬ ‫ﮔەﻧﻢ و ﺟﯚ زﯾﺎﺗﺮ داﺑەزێﺖ‪.‬‬ ‫ﺋەم و‪‬ﺗﺎﻧە ﮔەﻧﻤﯽ ﭘﻠە ﯾەﻛﯿﺎن ﻟێﯿە ﺑﯚ ھﺎوردەﻛﺮدن‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳەﻛەی وەزارەﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە‬ ‫ﻛە ﺋەو ﮔەﻧﻤەی ھﺎوردە دەﻛﺮێﺖ‪ ،‬زۆرﺗﺮﯾﻨﯿﺎن ھﯽ‬ ‫رووﺳﯿﺎ و ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿﺎن‪ ،‬ﺑە‪‬م ھﺎوردەﻛﺎران ﺋﺎزادن ﻟە‬ ‫ھێﻨﺎﻧﯽ ﮔەﻧﻢ و رەﻧﮕە ﻟــە ھەﻧﺪێ و‪‬ﺗەوە ﺑﺎزاڕی‬ ‫ھەرێﻢ ﭘڕ ﺑﻜﺮێﺖ ﻟە ﮔەﻧﻢ‪.‬‬ ‫ﺑەﭘێﯽ ﻟێﺪواﻧﯽ ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳــە‪ ،‬ﺋﻮﺳﺘﺮاﻟﯿﺎ و ﻛەﻧەدا‬ ‫و رووﺳــﯿﺎ ﮔەﻧﻤﯽ ﭘﻠەﯾەﻛﯿﺎن ھەﯾە و دەﺗﻮاﻧﺮێﺖ‬ ‫ھــﺎوردەی ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻜﺮێﺖ ﻛە‬ ‫ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯿﺶ دەﻛﺮێﺖ ھەر ﻟەو و‪‬ﺗﺎﻧەوە داﻧەوێڵە‬ ‫ھﺎوردە ﺑﻜﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ھﺎوﻛﺎت ﻏەرﯾﺐ ﭘێﻨﺠﻮێﻨﯽ رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺎزرﮔﺎﻧﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛــﻮرد دەﺗﻮاﻧــﻦ ﺋــەو ﻛﺎرە ﺑﻜــەن و ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘڕ ﺑﻜەن ﻟە داﻧەوێڵە و ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑﺎزاڕ‬ ‫ﺑەھﯚی ﺋەو ﺳــەرﻣﺎﯾەی ھەﯾﺎﻧــە و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ‬ ‫ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺎرﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﻛﺮدوون‪.‬‬

‫ﺋﺎدەم ﺳﻤﭗ ﻛە ﺑە ﺑﺎوﻛﯽ زاﻧﺴﺘﯽ ﺋﺎﺑﻮوری و ﻓەﻟﺴەﻓەی‬ ‫ﺋەﺧﻼق دادەﻧﺮێﺖ ﻟەﺑﺎرەی ”ﻛﺎرﻛﺮدن“ـــەوە دەڵێﺖ‪:‬‬ ‫ﺋەوەم ﭘێ ﺑﺪەن ﻛە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﻢ ﭘێﯿەﺗــﯽ‪ ،‬ﺋەوەﺗﺎن ﭘێ‬ ‫دەدەم ﻛە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﺘﺎن ﭘێﯽ ھەﯾە‪ .‬ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا‬ ‫ﮔﻮﺗەی ﺋەم ﺑﯿﺮﻣەﻧﺪە ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿــە وەك ﮔﺎڵﺘەﺟﺎری ﻟێ‬ ‫ھﺎﺗﻮوە‪ ،‬ﺣﻜﻮوﻣەت ﻣﻮوﭼەﯾەﻛﯽ ﺑەرز ﺑە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر و‬ ‫ﺣﺰﺑەﻛﺎن و ﺧﺎﻧەﻧﺸﯿﻨﯽ ﭘﻠە ﺗﺎﯾﺒەت و ﭼەﻧﺪان ﭘﯚﺳﺖ‬ ‫و ﭘﻠەی ﺗﺮی ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ دەدات ﺑێ ﺋەوەی ﺑەرھەﻣێﻜﯽ‬ ‫ﺋەوﺗﯚﯾﺎن ﻟێ وەرﺑﮕﺮێﺘەوە‪ ،‬ﺑﮕﺮە ﻛێ ﻣﻮوﭼەﻛەی ﺑەرز‬ ‫ﺑێﺖ دەﻧﮕﯽ ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯽ زو‪‬ڵﺘﺮە و ﻟەﺳــەر ﺷﺎﺷەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﯿﭭﯽ ھــﺎت و ھﺎوارێﺘﯽ ﺑەراﻣﺒەر ﺑــەو ﺣﻜﻮوﻣەﺗەی‬ ‫ﻣﻮوﭼەﻛەی ﭘێ دەدات‪ ،‬ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟە ھەﻣﻮو ﺧەوش و‬ ‫ﻛەﻣﻮﻛﻮڕﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت و ﺋەو ﺑﻮارەی ﻛە ﺧﯚﯾﺸﯽ‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎرە ﺗێﯿﺪا ﺧﯚی ﺑێﺒەری دەﻛﺎت‪ ،‬ﺑەھﺎوﺷێﻮەی‬ ‫ﺋــەو ﺣﺰﺑــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﺎﻧەی ﭘێﯿەﻛﯿﺎن ﻟەﻧــﺎو ﻓەزای‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗێﻜﯽ ﺑﻨﻜە ﻓﺮاواﻧﺪاﯾــە و ﭘێﯿەﻛەی ﺗﺮﯾﺎن ﻟە‬ ‫ﺋﯚﭘﯚزﺳﯿﯚﻧﺪاﯾە‪.‬‬ ‫ﺋەﻣە ﻟە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ھەزاران ﮔەﻧﺠﯽ ﺋەم و‪‬ﺗە ﺑەﺧﺎوەن‬ ‫ﺑڕواﻧﺎﻣە و ﺑێ ﺑڕواﻧﺎﻣەﯾﺸەوە ﻟە ﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ ھەﻟﯽ ﻛﺎر و‬ ‫دەرﻓەﺗﯽ دۆزﯾﻨەوەی ﻛﺎر ﺑێﺒەﺷــﻦ‪ ،‬ﺗەﻧﺎﻧەت ﮔەﻧﺠە‬ ‫داﻣەزراوەﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟەﺑەر ﻛەﻣﯿﯽ ﻣﻮوﭼە و ﭘﺎﺷــەﻛەوﺗە‬ ‫زۆرەﻣﻠێﯿەﻛە ﻛﺎرەﻛەﯾﺎن ﺑێ ﺑەھﺎ ﻛﺮاوە‪ ،‬ﺑێ ﺑەھﺎﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻛﺎر ﻟــە ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەﻛﺪا ﻛە ﻟــە ‪% 60‬ی ﺧەڵﻜەﻛەی‬ ‫ﻟە ﻧێــﻮان ﺗەﻣەﻧﯽ ‪ 15-35‬ﺳــﺎڵﯿﺪان و ﺑە ﻛﯚﻣەڵﮕەی‬ ‫ﮔەﻧﺠﺎن دادەﻧﺮێﺖ ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﺷــﺎراوەی ﺧﯚی ھەﯾە‪.‬‬ ‫ﺳــﻤﯿﺲ ﭘێﯽ واﯾە راﺳــﺘە ﭘﺎرە ﭘﺎڵﻨەرێﻜﯽ ﻏەرﯾﺰﯾﯽ‬ ‫ﻣﺮۆﭬە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑەدەر ﻟە ﭼەﻣﻜﯽ ﺋەﺧﻼق ﺋﺎﻣﺮازێﻜﯽ ﺧێﺮ‬ ‫ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺋەوەی ﺋەﻣڕۆش ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﺑﻮاری ﻣﻮوﭼەدا‬ ‫روو دەدات‪ ،‬ﺋەو ھەڵﭙەﯾەی ﺑەدەﺳــﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻗﺎزاﻧﺞ و‬ ‫ﭘﺎرەﯾە ﻛە زۆر ﻟــە ﻣﻮوﭼە ﺑەرزەﻛﺎن و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران و‬ ‫دەوڵەﻣەﻧﺪ و ﺳﯿﺎﺳەﺗﻮان ﺗێﯽ ﻛەوﺗﻮون‪.‬‬ ‫ﺑﻮوﻧــﯽ ﺋەو ھەﻣــﻮو ﻛەﻣﻮﻛﻮرﺗﯿﯿﺎﻧەی ﻟــە ﺑﻮاری ﻛﺎر‬ ‫و ﻣﻮوﭼــەدا ھەﯾە‪ ،‬رێﮕﺮە ﻟە ﺑــەردەم ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔەﻧﺠێﻜﯽ داھێﻨەر و ﺑەﺗﻮاﻧﺎ‪ ،‬ﺋەﮔەر ﻣﺮۆڤ ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕە‬ ‫ﺳەرەﺗﺎﯾﯿﯿەﻛﺎن ﻟەﻧﺎو ﭼﻮارﭼێﻮەی ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەﻛﯽ ﭘڕ ﻟە‬ ‫ﺑەرھەﻣﺪا ﺑﻮوە‪ ،‬ﺋەوا ﮔەﻧﺠﯽ ﺋەﻣڕۆ ﺟﯿﺎوازە ﻟە ﺟﺎران و‬ ‫ﺋێﺴــﺘە ﻟەﻧﺎو ﺑﺎزﻧەی ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەﻛﯽ ﭘڕ ﻟە ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯽ‬ ‫و ﺧﻮﻟﯿﺎ و ﺋﺎرەزووداﯾە‪ ،‬ﺋەو ﻟەم ‪ 25‬ﺳــﺎڵەدا ﺗێﺮ ﺑﻮوە ﻟە‬ ‫ﻗﺴەی ﺑﺎق و ﺑﺮﯾﻖ و ﻟێﺪوان و ﺑەﯾﺎﻧﻨﺎﻣە و ھﺎﺗﻮھﺎوار‪.‬‬ ‫ﮔەﻧــﺞ ھەﻟﯽ ﻛﺎری راﺳــﺘەﻗﯿﻨە و ﭘڕ ﻟــە داھێﻨﺎن و‬ ‫ﺑەرھەﻣﯽ دەوێﺖ‪ .‬ﻣﻦ ﮔﺮﻓﺘــە ﮔەورەﻛە ﻟە ﺑێ دﯾﺪی‬ ‫و ﺳــﺘﺮاﺗﯿﺠﯿﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﺪا دەﺑﯿﻨﻢ ﻧەك ﻟە ﻓﺮﺗﻮﻓێڵﯽ‬ ‫ﻟێﺪوان و ﻗﺴــەی ﻣﻮوﭼە ﺑەرزەﻛﺎن‪ ،‬ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻛﺎﺗێﻚ‬ ‫ﮔﻮێﺒﺴﺘﯽ ﺑەﮔەڕﺧﺴــﺘﻨﯽ ﮔەﻧﺠﺎن ﻟە ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەت‬ ‫دەﺑﻢ‪ ،‬ﺋەو ﻛەرﺗە ﺗﺎﯾﺒەﺗەی ھەر ﺧﯚﯾﺸــﯽ ﺑڕوای ﭘێﯽ‬ ‫ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺋەﮔەر ﻧﺎ ﺑەدەر ﻧەدەﺑﻮو ﻟە رﯾﻔﯚرم و ھەﻧﮕﺎوەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭼﺎﻛﺴﺎزﯾﯽ‪.‬‬ ‫ﻧﺎﻛﺮێــﺖ ﮔەﻧﺠێﻜﯽ ﺋــەم و‪‬ﺗە ﺑەھەﻣــﻮو ﺑڕواﻧﺎﻣە و‬ ‫ﺷــﺎرەزاﯾﯿﯿەوە روو ﻟــە ﻛﺎرێــﻚ ﺑــﻜﺎت ﺋەوەﻧﺪە ﻻی‬ ‫ﺧﺎوەن ﻛﺎرەﻛە ﺑێ ﺑەھﺎ ﻛﺮاﺑێﺖ‪ ،‬ﺣﯿﺴﺎﺑﯽ ﻛﺮێﻜﺎرێﻜﯽ‬ ‫ﺋەﺳــﯿﻮوﺑﯽ و ﺋﺎﺳﯿﺎﯾﯽ ﺑﯚ ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﺋەﻣڕۆ ﻛﺎر ﺋەوەﻧﺪە ﺑێ‬ ‫ﺑەھﺎ ﻛﺮاوە و ﻧﺎدادﭘەروەری ﺗێﺪا ﻛﺮاوە‪ ،‬ﺑەڕووﻧﯽ ﻟەﻧﺎو‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەت و ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺸﺪا ﺋەو ﺟﯿﺎوازﯾﯿە ﮔەورەﯾە‬ ‫دەﺑﯿﻨﯿﺖ‪ ،‬ﺗﺎ ﺋﺎﺳﺘێﻚ ﺋەﮔەر ﻣﻮوﭼەﺧﯚرێﻜﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت‬ ‫ﯾەك دوو ﻛﺎری ﺗﺮ ﻟە ﭘەﻧﺎی ﻛﺎرەﻛەﯾﺪا ﻧەﻛﺎت‪ ،‬ﻧﺎﺗﻮاﻧێ‬ ‫ﺑﭽﻮوﻛﺘﺮﯾــﻦ و ﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ‬ ‫دەﺳــﺘەﺑەر ﺑێﺖ‪ ،‬ﻟە ﺑەراﻣﺒەردا ﻣﻮوﭼە ﺑەرزەﻛﺎن ﻛە‬ ‫ﺋەوەﻧﺪە ﺳــەﻗﻔﯿﺎن ﺑەرز ﻛﺮاوەﺗەوە ﺑﯚ ﺑﻮون ﺑە ﺋەﻧﺪام‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎن و دەﺳــﺘﻜەوﺗﻨﯽ ﻣﻮوﭼەﯾەﻛﯽ ﺧﺎﻧەﻧﺸﯿﻨﯽ‬ ‫ﺗﺎھەﺗﺎﯾﯽ دەﯾﺎن ﭘﺎڵەوان و ﺳﯚﭘەرﻣﺎﻧﯽ ﺳەر ﻛەﻧﺎڵەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﯿﭭﯽ دروﺳﺖ ﻛﺮدووە‪ ،‬ﻟە ھەﻣﻮوﯾﺸﯽ ﺳەﯾﺮﺗﺮ ﻛﺎﺗێﻚ‬ ‫ﺑﺎﺳــﯽ ﺋﺎﺑﻮوری دەﻛەن‪ ،‬ﺳــەرﺟەم ھﺎوﻛێﺸە و ﺗﯿﯚر‬ ‫و زاراوە ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿــەﻛﺎن ﺗێﻜــەڵ و ﭘێﻜــەڵ دەﻛەن و‬ ‫ﺗێﻜەڵەﯾەك ﻟە ﺳﯿﺴــﺘەﻣﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری وا دەﺧەﻧە ڕوو‪،‬‬ ‫ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎس رووی ﻧﺎﯾەت ﺗەﻧﺎﻧەت ﮔﻮێﺒﺴﺘﯿﺸﯽ ﺑێﺖ‪.‬‬ ‫ﮔﯚڕﯾﻨﯽ ﺋەم واﻗﯿﻌە ﺑە ﭘﺎڵەواﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻣﻮوﭼە ﺑەرزەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳەر ﺗﯿﭭﯽ و ﭼەﻧەﺑﺎزەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﻧﺎﻛﺮێﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە‬ ‫ﮔەڕاﻧــەوەی ﺑەھﺎی ﻛﺎر و ﺳﯿﺴــﺘەﻣێﻜﯽ رێﻜﻮﭘێﻜﯽ‬ ‫ﻣﻮوﭼە و دادﭘەروەراﻧە ﻟە ﻏﯿﺎﺑﯽ ﺑﻮوﻧﯽ داﻣەزراوەﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﻧەك ھەر ﺋەﺳــﺘەﻣە‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ زۆرﯾﺶ ﺋەﺳﺘەﻣە و ﮔﺮﻧﮓ‬ ‫ﻧﯿﯿە ﺋەو داﻣەزراوەﯾە ﻟە ﻛەرﺗﯽ ﮔﺸــﺘﯽ ﯾﺎﺧﯚ ﻛەرﺗﯽ‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەﺗــە‪ ،‬ﮔﺮﻧﮓ ﺋەوەﯾە ﻓﺮﯾﺎی ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو‬ ‫ھەﻣﻮو ﻧﺎدادﭘەروەرﯾﯿــەی ﻧێﻮان ﺟﯿﺎوازی ﻣﻮوﭼەﻛﺎن‬ ‫ﺑﻜەوﯾﻦ و ﺑەھﺎ ﺑﯚ ﻛﺎر ﺑﮕەڕێﻨﯿﻨەوە و ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻣﻮوﭼە‬ ‫ﺑەﭘێﯽ ﺑەرھەم و داھێﻨﺎن ﺑێﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ﻧێﻮان‬ ‫ﻣﻮوﭼە و داھﺎت واﻗﯿﻌێﻜــﯽ وای ﺧﻮڵﻘﺎﻧﺪووە‪ ،‬رێﮋەی‬ ‫ھەژاری و ھە‪‬وﺳﺎﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻛﺮدووە‪ ،‬ﺑەﻣەﯾﺶ ﻣﻮوﭼە‬ ‫ﺑەرزەﻛﺎن ﮔەﻧﺠﺎن دەﺧەﻧــە ﻧﺎو ﺗﯚڕی واﻗﯿﻌێﻜەوە ﻛە‬ ‫ﺑڕواﯾﺎن ﺑە ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ ﻧەﺑێﺖ و ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﺎر ﺑﯚ ﺳــڕﯾﻨەوەی‬ ‫ﺑەراﻣﺒــەر و رەﺗﻜﺮدﻧەوەی ﺋەوﯾﺘﺮ ﺑﻜــەن‪ ،‬ﺑﮕﺮە رێﯽ‬ ‫ھﺎﺗﻮﻧەھﺎﺗﯽ ھەﻧــﺪەران ﺑﮕﺮﻧە ﺑەر و ھﯿﭻ ﺋﻮﻣێﺪێﻜﯿﺎن‬ ‫ﺑەداھﺎﺗﻮوی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧەﻣێﻨێﺖ‪.‬‬

‫ﺣەﺑﯿﺐ ﺗەرﻓﯽ‪ :‬ﺋﻮﻣێﺪ دەﻛەم ﻛﻮرد دەوڵەﺗﯽ ‪7‬‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ھەﺑێﺖ‬

‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬

‫*راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭼﯚن‬ ‫دەﺑﯿﻨﻦ؟‬ ‫وەك ﺧــﯚم ﺋﻮﻣێﺪ دەﻛەم ﻛــﻮرد دەوڵەﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن‬ ‫ھەﺑێــﺖ و رێﺰ ﻟــە ﺧﻮاﺳــﺘەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﮕﯿﺮێﺖ ﻛە‬ ‫ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﮔەﻟێﻜﯽ ﺳــﺘەﻣﻠێﻜﺮاوە‪ ،‬ﺑــە‪‬م دەﺑێﺖ‬ ‫ﺑﮕﻮﺗﺮێﺖ ﻛە دۆﺧﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﻋێﺮاق ﻟە ھەر و‪‬ﺗێﻜﯽ‬ ‫ﺗﺮی ﻧﺎوﭼەﻛە ﺑﺎﺷــﺘﺮە ﻟە ﺋێﺮان و ﺗﻮرﻛﯿﺎ و رووﺳﯿﺎ‬ ‫و ﺳﻮورﯾﺎ‪ ،‬ﺑﯚﯾە رەﻧﮕە ﻟەو رێﯿەوە ﭼەﻧﺪ ﻛێﺸەﯾەك‬ ‫ﺑێﺘە ﺋــﺎراوە ﻛە رەﻧﮕە دۆﺧــﯽ ﻧﺎوﭼەﯾﯽ ﺑەرﮔەی‬ ‫ﻧەﮔﺮێﺖ‪.‬‬ ‫*ﺷــﺎﻧﺪی ﻛــﻮرد ﺳــەرداﻧﯽ ﺑەﻏﺪای ﻛــﺮدووە‬ ‫و ﻛﺎرﻧﺎﻣەﻛەﯾــﺎن دﯾــﺎرە‪ ،‬ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻗﺒﻮوڵﻜﺮدﻧــﯽ‬ ‫ﻛﺎرﻧﺎﻣەﻛەﯾــﺎن ﻟەﻻﯾــەن ﺑەﻏــﺪا و ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯿەوە ﭼەﻧﺪە؟‬ ‫ﺑەﻏﺪا و ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻛﺮاوەن ﺑەڕووی ﺋەو‬ ‫ﺷــﺎﻧﺪەوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە رێﯽ ﺳەﭘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺧﻮاﺳﺘەﻛﺎن ﻧﺎ‪،‬‬ ‫ﺑەڵﻜﻮ ﻟە رێﯽ وﺗﻮێﮋی ھێﻤﻨﺎﻧە و ﺑﺮاﯾﺎﻧەوە و ﺗﯿﺎﯾﺪا‬ ‫ﭘێﺸﺘﺮ ﺑﯿﺮ ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﻋێﺮاق ﺑﻜﺮێﺘەوە ﺋﯿﻨﺠﺎ‬ ‫ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ‪ .‬ﮔﯚڕاﻧﯽ ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﺑەﻏﺪا و‬ ‫رەوﺗﯽ ﺣﯿﻜﻤە ﻟە ﺑەراﻣﺒەر رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﭘێﻮەﺳﺘە ﺑە‬ ‫ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﺷﺎﻧﺪی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺑەﻏﺪا‪ ،‬ﺗﯚ دەزاﻧﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳەت دوور و ﻧﺰﯾﻜﯽ ﺗێﺪا ﻧﯿﯿە و ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿە‪،‬‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴﺘە وەك ﺳﻮﻧﻨە و ﺷﯿﻌە و ﻛﻮرد ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ‬ ‫ﻋێﺮاﻗﻤﺎن ﻟە ﭘﻠەی ﯾەﻛەﻣﺪا ﺑﻮوێﺖ‪.‬‬ ‫*ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺷﯿﻌە و ﻛﻮرد ﺑﺎش و ﻣێﮋووﯾﯽ ﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﺋێﺴﺘە ﺳــﺎردی و دوورﻛەوﺗﻨەوە و ﺗﺎ ﺋﺎﺳﺘﯽ‬ ‫ﻧەﯾﺎری دروﺳﺖ ﺑﻮوە‪ ،‬ھﯚﻛﺎرەﻛەی ﭼﯿﯿە؟‬ ‫ﺑەڵێ ﺳﺎردی ھەﯾە‪ ،‬ھﯚﻛﺎرەﻛەی ﺋەوەﯾە ﻟە ھەﻣﻮو‬ ‫ﺷــﺘێﻚ دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﻣﻮﺟﺎﻣەﻟە ﺑﻜەﯾﻦ‪ ،‬ﯾەﻛﭙﺎرﭼەﯾﯽ‬ ‫و‪‬ت ﻧەﺑێﺖ‪ ،‬ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎ‪‬ی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ و ﺋێﺴــﺘەش رەوﺗﯽ ﺣﯿﻜﻤە ﻟە‬ ‫ﻧﺰﯾﻜﺘﺮﯾــﻦ ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎﻧﻦ ﻟە ﻛﻮرد‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﻛﺎﺗێﻚ‬ ‫ﺑﺎﺑەﺗەﻛــە دەﮔﺎﺗــە ﻧەﻣﺎﻧــﯽ ﯾەﻛﭙﺎرﭼەﯾﯽ و‪‬ت‪،‬‬ ‫ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮێﺖ ﻣﻮﺟﺎﻣەﻟــەی ﺗﯿﺎدا ﺑﻜﺮێﺖ‪ ،‬ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋەو‬ ‫ﻛﺎﺗەی ﻟە ﺑەﺳــڕە ﭘﺮﺳــﯽ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﺧﺮاﯾە روو‪،‬‬ ‫ﺑەﺗﻮﻧــﺪی وە‪‬م دراﯾــەوە‪ ،‬ھﺎوﻛﺎت ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫دۆﺧێﻜــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ھەﯾــە‪ ،‬ﺑﯚﯾــە وە‪‬ﻣەﻛﺎن‬ ‫ﺑەﺷــێﻮەﯾەك ﺑﻮون ﺑە ﮔﺮﻧﮕﯽ ﻧــەدان ﺑەو داواﯾەی‬ ‫ﻛﻮرد ﻛە ﺋەوەش ﭘەﯾﺎﻣێﻜە ﺑﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەوەی‬ ‫ﺋێﻤە رازی ﻧﯿﻦ ﻟەﺳــەر ﻛﺎرێﻚ ﻛــە ﯾەﻛﭙﺎرﭼەﯾﯽ‬ ‫و‪‬ت ﺗێﻚ ﺑﺪات و ﺑﻤﺎﻧﺨﺎﺗە ﻧﺎو ﭼەﻧﺪ ﻛێﺸەﯾەك ﻛە‬ ‫ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺧﯚﻣﺎﻧﯽ ﻟێ ﻻﺑﺪەﯾﻦ‪.‬‬ ‫*ﻋەﻣــﺎر ﺣﻜﯿﻢ و ﺧێﺰاﻧەﻛەی ﻛەﺳــﺎﻧێﻚ ﺑﻮون ﻟە‬ ‫ﻛﻮردەوە ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻮون‪ ،‬ﺑە‪‬م ھەڵﻮێﺴــﺘەﻛﺎﻧﯽ دواﯾﯽ‬ ‫زۆر ﻧەﯾﺎری ﺑﯚ ﻛﻮرد ﺗێﺪاﺑﻮو‪ ،‬ﺑﯚﭼﯽ؟‪.‬‬ ‫ﻟــەو ھەڵﻮێﺴــﺘەی ﺣەﻛﯿــﻢ ﺳــەرەڕای ﻧﺰﯾﻜﯽ‬ ‫ﻟە ﻛــﻮردەوە‪ ،‬دﯾــﺎری دەﺧﺎت ﺋــەو ﺑﺎﺑەﺗە ﭼەﻧﺪ‬

‫ﺋەﮔەرﺋەورﻳﻔۆاﻧﺪۆﻣە‬ ‫ﻛــﺮا‪ ،‬و�ﺗﺎﻧــﯽ دﻧﻴﺎ‬

‫ﺑــەدوای ﺑەرژەوەﻧﺪﻳﯽ‬ ‫ﺧۆﻳﺎﻧــﻦ‪ ،‬ﺑۆﻳــە ﺋەوان‬

‫ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺑەژەوەﻧﺪﻳﻴﺎن ﻟە‬ ‫و�ﺗێﻜﯽ ﺗﺮازاو دەﺳﺖ‬ ‫ﺑﻜەوێ‬

‫ﺑﺎﺑەﺗێﻜﯽ ﺗﺮ ﻛە ﺑﺎس ﻟە ﻣﺎﻓﯽ ﭼﺎرەی ﺧﯚﻧﻮوﺳــﯿﻦ‬ ‫دەﻛﺮێﺖ‪ ،‬ﺋەوەﯾﺎن وەك دروﺷــﻢ و ﺋەدەﺑﯿﺎت ﻟە ﺑﯚ‬ ‫ﮔەﻻﻧــﯽ داﮔﯿﺮﻛﺮاو ﻟە ﻧﺎوەﻧــﺪە ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫ھﺎﺗﻮوە‪ ،‬ﺋێﺴــﺘە ﻛــﻮرد ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯽ ﺧﯚی و‬ ‫ﻋێﺮاﻗﯿــﺶ دەﻛﺎت‪ ،‬ﺳــەرۆك ﻛﯚﻣــﺎر و ﺟێﮕﺮی‬ ‫ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن و ژﻣﺎرەﯾــەك وەزﯾــﺮی‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێــﺮاق ﻛﻮردن‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر‬ ‫ﻟە ﺑەڕێﻮەﺑەراﻧﯽ ﮔﺸــﺘﯽ و ﺟێﮕﺮی وەزﯾﺮ ﻟە ﺑەﻏﺪا‬ ‫ﻛﻮردن‪ ،‬ﺋــەو داﻣەزراوەی ﺋێﻤــە وەك ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر‬ ‫دەﭘﺎرێﺰێﺖ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن‪ ،‬ﻛﻮردﯾﯿە‪.‬‬ ‫ﭘﺮﺳــەﻛە ﺗەﻧﯿﺎ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم و ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻧﯿﯿە‪،‬‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺳــەﯾﺮی دوای ﺋەوە ﺑﻜەﯾــﻦ‪ ،‬ھەﻣﻮو‬ ‫دەوروﺑــەری ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧەﯾــﺎری‬ ‫ﭘﺮۆﺳەﻛەن ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺋێﺮان‪ ،‬ھەرﭼﯽ ﻟە ﻋێﺮاﻗە‪،‬‬ ‫ﻛﻮرد ﭘێﻜﮫﺎﺗەﯾەﻛﯽ ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺖ و رێﺰﻟێﮕﯿﺮاو و‬ ‫ﺑﻨەڕەﺗﯽ ﻋێﺮاﻗە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻣﺎﻓﯽ ﺋــەوان ﺑە ﺗەﻧﯿﺎ ﻧﯿﯿە‬ ‫ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳەر ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﻋێﺮاق ﺑﺪەن ﻛە ﻟەﻻﯾەن‬ ‫ھەﻣﻮو ﻋێﺮاﻗﯿﯿەﻛﺎﻧەوە دﯾﺎری دەﻛﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﺋەﮔــەر ﺋەو رﯾﻔﯚاﻧﺪۆﻣە ﻛــﺮا‪ ،‬و‪‬ﺗﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ ﺑەدوای‬ ‫ﺑەرژەوەﻧﺪﯾــﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧــﻦ‪ ،‬ﺑﯚﯾــە ﺋــەوان ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ‬ ‫ﺑەژەوەﻧﺪﯾﯿﺎن ﻟە و‪‬ﺗێﻜﯽ ﺗﺮازاو دەﺳــﺖ ﺑﻜەوێ‪،‬‬ ‫ﺑــە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻛﺎﺗێــﻚ دەوروﺑــەری ﻋەرەﺑﯽ رەﺗﯽ‬ ‫دەﻛەﻧەوە‪ ،‬ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎﯾەﻛﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜــە ﺋەﮔەر ﻛــﻮرد ﺟﯿــﺎ ﺑﻮوﻧەوە‪ ،‬ﺷــﯿﻌە ﻟە‬ ‫ﺳــﻌﻮودﯾە و ﻗﯿﺒﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ﻣﯿﺴــﺮ و ﺗەوارﯾﻖ ﻟە‬ ‫ﺟەزاﺋﯿــﺮ دەوڵەﺗﯿﺎن دەوێ‪ ،‬ﺋــەو ھەﻧﮕﺎوە ﺣەزی‬ ‫ﺋەواﻧﯿﺶ زﯾﺎد دەﻛﺎت ﺑــﯚ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە‪ ،‬ﺑﯚﯾە رەﺗﯽ‬ ‫دەﻛەﻧەوە‪ .‬ﺑﺎﺷــﺘﺮە ﭘﺮﺳــﯽ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم دوا ﺑﺨﺮێﺖ‬ ‫و ﺋەﮔەر ﻛێﺸــەﯾەﻛﯿﺶ ﻟەﺑﺎرەی ﻣﺎﻓﯽ ﻛﻮرد ھەﯾە‬ ‫دەﺗﻮاﻧﺮێــﺖ ﺑە وﺗﻮێﮋ ﭼﺎرەﺳــەر ﺑﻜﺮێــﺖ‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ دەوڵەﺗێﻚ ﺑەو دۆﺧەی ﺋێﺴــﺘەوە‬ ‫ﺑﺎش ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺋەﮔەر ﺋەو ﭘﺮﺳــە دوا ﺑﺨﺮێﺖ و ﭘەﻧﺎ ﺑﯚ‬ ‫دەﺳــﺘﻮور ﺑﺒەﯾﻦ ﻛە ﭘێﺸﺘﺮ ﻛﻮرد ﺧﯚﯾﺎن دەﻧﮕﯿﺎن‬ ‫ﭘێﯽ داوە‪ ،‬ﺋەو ﻣﺎداﻧەش ﺟێﺒەﺟێ ﺑﻜﺮێﺖ ﻛە ﺟێﯽ‬ ‫ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ ھەردووﻻ ﺑﻮو ﺋﺎﺳﺎﻧﺘﺮە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺑەﻏﺪا ددان‬

‫ﺑەھﯿﭻ ﺷﺘێﻜﺪا ﻧﺎﻧێﺖ و ﭘێﻮەی ﭘﺎﺑەﻧﺪ ﻧﯿﯿە‪ .‬ﯾەﻛێﻚ‬ ‫ﻟە ﮔﻮرزەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﺋەوەﯾە ﻛە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ‬ ‫ﻋێﺮاق ﭘێــﻮەی ﭘﺎﺑەﻧــﺪ ﻧﯿﯿە‪ ،‬ھەروەھــﺎ و‪‬ﺗﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎوﭼەﻛە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿﺎن ﻟەﮔەڵ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق‬ ‫ھەﯾە‪ ،‬ﺟﯿﺎ ﻟەوەی ﻛێﺸەی ﻧﺎوەﺧﯚﯾﯿﯿﺎن ﺑﯚ دروﺳﺖ‬ ‫دەﺑێﺖ ﻟەو ﺣﺎڵەﺗەدا‪.‬‬ ‫*دەﻛــﺮێ ﻛﯚﻧﻔﯿﺪراڵــﯽ ﻟە ﻋێــﺮاق ﺑەدﯾﻠﯽ ﭘڕۆژە‬ ‫ﺟﯿﺎﺟﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﺑێﺖ‪ ،‬ﺑە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە ﺳﺎﯾەی‬ ‫ﺋەو ﺑێ ﻣﺘﻤﺎﻧەﯾﯿﯿــەی ﻟە ﻧێﻮاﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ دوای‬ ‫داﻋﺶ ھەﯾە؟‬ ‫دەﺑێ ﺗەﺳــەور ﻧەﻛەن ﻛە ﺋەو ﺑﺎﺑەﺗﺎﻧە ﻧەﺧﺮاوﻧەﺗە‬ ‫روو‪ ،‬ﺑە‪‬م دۆﺧﯽ ﻋێﺮاق و رۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ‬ ‫ﺑە ﮔﺸــﺘﯽ ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﺑﺎﺑەﺗەدا ﻧﺎڕوات‪ ،‬ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ‬ ‫ﻛﯚﻧﻔﯿﺪراڵﯽ ﻟە ﺋەوروﭘﺎ و ﺑﺎﺷﻮوری رۆژھە‪‬ﺗﯽ ﺋﺎﺳﯿﺎ‬ ‫ھەﯾە و ﺳــەﻗﺎﻣﮕﯿﺮی و ﮔەﺷەﺳــەﻧﺪﻧﯽ دروﺳﺖ‬ ‫ﻛﺮدووە‪ ،‬ﺑە‪‬م وەك ﻋێﺮاق ﻧﺎﻛﺮێﺖ‪ ،‬ﺋێﺴﺘە ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە دۆﺧﯽ ﻛﯚﻧﻔﯿﺪراڵﯿﯿە ﻧەك ﻓﯿﺪراڵﯽ‬ ‫و ﺑەﺳــﺘﻨەوەی ﺑە ﺑەﻏﺪا ﺑەو ﺷێﻮەﯾە ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺳەرۆك‬ ‫ﻛﯚﻣﺎری ﻋێﺮاق ﻛــﻮردە‪ ،‬ﻛەﭼــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەرێﻜﯽ‬ ‫ﮔﺸﺘﯿﯽ ﻋەرەب ﻟە ھەرێﻢ ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﭘﯚﻟﯿﺴێﻜﯽ ﻋەرەب‬ ‫ﯾﺎن ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﻓﯿﺪراڵ ﺑﻮوﻧﯿﺎن ﻟە ھەرێﻢ ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺋەوە‬ ‫ﻛﯚﻧﻔﯿﺪراڵﯿﯿــە‪ ،‬ﺋﯿﺘﺮ ﺑﯚﭼﯽ ﺑﺎﺳــﯽ ﻛﯚﻧﻔﯿﺪراڵﯿﯽ‬ ‫ﺑﻜەﯾــﻦ ﻟەوﻛﺎﺗــەی ﺑەﻛﺮدەﻧﯽ ﻟە ﻋێــﺮاق ﭘێڕەو‬ ‫دەﻛﺮێﺖ‪ ،‬ﺑﯚ ﭘﺮﺳﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ‪،‬‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺑەﻏﺪا ﯾەﻛەم ﻻﯾەن ﺑێﺖ ﻛە دداﻧﯽ ﭘێ‬ ‫ﺑﻨێــﺖ و ﺑەﻏﺪاﯾﺶ ﻟە دۆﺧێﻜﺪاﯾە ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﺑڕﯾﺎری‬ ‫ﻗﺒﻮوڵﻜﺮدن و رەﺗﻜﺮدﻧەوە ﺑﺪات‪ ،‬ﺋەﮔەرﭼﯽ دداﻧﯽ‬ ‫ﭘێــﺪا ﻧﺎﻧێﺖ‪ ،‬ﺋــەوەش وا دەﻛﺎت ﻛــە داﻧﻨﺎن ﭘێﯽ‬ ‫ﻟەﻻﯾەن و‪‬ﺗﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎوە ﺋەﺳﺘەم ﺑێﺖ‪.‬‬ ‫* ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەی ﺣەﻛﯿﻢ ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎ‪‬ی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﭼﯽ ﺑﻮون؟‪.‬‬ ‫ﺋەوەی رووﯾﺪا ﻛﺎرداﻧەوەﯾەﻛﯽ ﺑەﭘەﻟە ﻧەﺑﻮو‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ‬ ‫ﻟەﺳــەر ﺑﻨەﻣﺎ و ﺗﺎوﺗﻮێﻜﺮاو ﺑــﻮو‪ ،‬دوو ھﯚی ھەﯾە‪،‬‬ ‫ﯾەﻛەﻣﯿﺎن ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﻛە ﭘێﻮەﺳﺘە ﺑە رێﻜﺨﺴﺘﻨەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎو ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺑــﺎ‪ ‬و ﺋەوەی دەرەﻛﯿﺶ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە‬

‫ﻟەو ﻛێﺸــە و ﮔﺮﻓﺘــە زۆراﻧەی ﭘﺎرﺗــە ﻛﯚﻧەﻛﺎن‬ ‫ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ رووﺑەڕووی ﺑﺒﻨەوە ﭼﺎرەﺳەرﯾﺎن ﺑﻜەن‪،‬‬ ‫ﺑەھﯚی ﻧەﺑﻮوﻧﯽ دﯾﺪێﻜﯽ روون ﺑﯚ ﺋەو ﻛێﺸﺎﻧە‪ ،‬ﻟەﻧﺎو‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺑﺎ‪ ‬ﺳــەرﻛﺮدەی ﺑەﺗەﻣەن ھەﺑﻮون و‬ ‫ﺣەﻛﯿﻤﯿﺶ ﺗﺎﻛە ﺳەرﻛﺮدەی ﮔەﻧﺞ ﺑﻮو ﻟەﻧﺎوﯾﺎﻧﺪا‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾە ﺟﯿﺎوازﯾﯽ ﺑﯚﭼــﻮون وای ﻛﺮد ﺋەو ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە‬ ‫ﻧەرم و ﻟەﺳــەرﺧﯚﯾەی رووی دا دروﺳــﺖ ﺑﺒێﺖ‪.‬‬ ‫رەوﺗﯽ ﺣﯿﻜﻤە دەزاﻧێــﺖ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺑﺎ‪ ‬ﻣﻮڵﻜﯽ‬ ‫ﺑﻨەﻣﺎڵــەی ﺣەﻛﯿﻤە ﻟەوەﺗەی زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ‪ 30‬ﺳــﺎڵە‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾە ﻛە ﺣەﻛﯿﻢ ﻟێﯽ دەرﭼﻮو ﺑە ھەﻣﻮو دﯾﺪەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧەﻛــە دەرﭼﻮوە‪ ،‬ﺟﯿﺎ ﻟــەوەی ﻛە ﭼﯚن‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﻗﯚﻧﺎﻏەی ﺋێﺴﺘە ﭼﺎرەﺳەر‬ ‫ﺑﻜەﯾﻦ و رووﺑەڕووﯾﺎن ﺑﺒﯿﻨەوە‪ ،‬ﺑە ﺑڕوای ﻣﻦ ﭘﺎرﺗە‬ ‫ﻛﯚﻧــەﻛﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﺑەرھەﻣﺪار ﺑــﻦ ﺋەﮔەر ﻧەﺗﻮاﻧﻦ‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﻧﻮێ ﺑﻜەﻧەوە وەك ﺋەوەی ﺣەﻛﯿﻢ ﻛﺮدی ﺑە‬ ‫داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ رەوﺗﯽ ﺣﯿﻜﻤەی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ‪.‬‬ ‫* ﭘڕۆژەﻛــەی ﻋەﻣﺎر ﺣەﻛﯿﻢ ﺑــﯚ ﯾەﻛﻼﻛﺮدﻧەوەی‬ ‫ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﭼﯽ ﺑەﺳەر ھﺎت؟‪.‬‬ ‫ﺋەو ﭘڕۆژە ﺗەﻧﯿﺎ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧەﺑﻮو‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﯽ‬ ‫ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛــە ﺑﻮو‪ ،‬دەﺑــﻮو ﺑﯚ ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ دوای داﻋﺶ‬ ‫ﻧەﺧﺸــەڕێﮕەﯾەﻛﯽ ﺗﯚﻛﻤــە ھەﺑێــﺖ‪ ،‬ﭘڕۆژەﻛە‬ ‫ﺑــﯚ ﺗﺎوﺗﻮێﻜــﺮدن راﮔەﯾەﻧﺮاوە و ﺋێﺴــﺘە ﻟەﻻﯾەن‬ ‫رەوﺗــﯽ ﺣﯿﻜﻤــەوە ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ دەﻛﺮێــﺖ‪ ،‬دوای‬ ‫ﺋەو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿــەش دۆﺧەﻛە ﻟەﺑﺎرﺗــﺮ دەﺑێﺖ ﺑﯚ‬ ‫ﺧﺴــﺘﻨەڕووی ﭘڕۆژە ﭼﺎﻛﺴــﺎزﯾﯿەﻛﺎن ﻟەﺳــەر‬ ‫ﺋﺎﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ‪ ،‬ﺑﯚﯾە رەوﺗﯽ‬ ‫ﺣﯿﻜﻤە و ﺑﺎرﺳﺘەﻛەی ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑەھﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﯽ‬ ‫دەزاﻧﻦ و ﭘﺎڵﭙﺸﺘﯽ ﻟێ دەﻛەن‪.‬‬ ‫ﻣﺎوەی راﺑﺮدوو ﻣﺎوەی ﺳــەﻧﮕەر ﻟە ﯾەﻛﺘﺮﮔﺮﺗﻦ و‬ ‫ﻗەوارەی ﺗەﺳــﻚ ﺑﻮو ﻛە ﻋێﺮاﻗﯽ داﺑڕی و ﻛﺮدﯾﯿە‬ ‫ﻋێﺮاﻗﯽ ﺷــﯿﻌە و ﺳــﻮﻧﻨە و ﻛﻮرد‪ ،‬ﺑەو ﺷــێﻮەﯾە‬ ‫ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﺒﻮون ﻟە دەﺳــﺖ درا و ﻟە ﺑــﺮی ﺋەوە‬ ‫ﭘێﻜﮫﺎﺗەﯾﯽ ﺑﻮوە ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﺒﻮون‪ ،‬ﺑﯚﯾە ھەﻣﻮو ﺋەواﻧە‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻟەﻧﺎو ﺑﺎرﺳــﺘەﯾەﻛﯽ ﻧﺎﺗﺎﯾﻔﯽ ﺑﺘﻮێﻨەوە ﺗﺎ‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ و‪‬ﺗێﻜﯽ ھﺎوﭼەرخ داﻣەزرێﻨﯿﻦ‪.‬‬

‫ﺳەرۆﻛﯽ ﻛﻮﺗﻠە و ﻓﺮاﻛﺴﻴۆﻧەﻛﺎن ﻟە ﻫەﻣﻮوان ﺧﺮاﭘﺘﺮن‬

‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران ڕوو ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق وەردەﮔێڕن‬

‫وﺷە‪ /‬ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ‪ -‬ھەﺳﺘﯽ ﻛەﻣﺎل‬

‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ڕێﻮﺷــﻮێﻨﯽ ﺗﺎزەی ﮔﺮﺗﻮوەﺗە ﺑەر‬ ‫ﺑــﯚ ھێﻨﺎﻧەوەی ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﻧــﺎو ھﯚڵﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﻋێــﺮاق‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﺋــەو ﻟێﭙﺮﺳــﯿﻨەواﻧە ﻧەﺑﻮوﻧەﺗە‬ ‫ھــﯚﻛﺎری ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧــەوەی ﭘەرﻟەﻣــﺎن و ﻟەﮔەڵ‬ ‫دەﺳــﺘﭙێﻜﺮدﻧەوەی ﻛﺎری ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﻟەﻣﺴــﺎڵﺪا‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ‪ 180‬ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﺑﻮون‪ ،‬ﺳەرۆﻛﯽ‬ ‫ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧەﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟە ﭘێﺸەوەی ﻏﯿﺎﺑەﻛﺎﻧﺪان‪.‬‬ ‫ﻟەﺑــەر ﻏﯿﺎﺑــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎران ﻟــە ﺳــەرﺟەم‬ ‫داﻧﯿﺸﺘﻨەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاﻗﺪا‪ ،‬ﺳەﻟﯿﻢ ﺟﺒﻮوری‬ ‫ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺑڕﯾﺎری ﻛەﻣﻜﺮدﻧەوەی‬ ‫ﻣﯚڵەﺗﯽ ﺑﯚ ھەﺷــﺖ داﻧﯿﺸﺘﻦ ﻟە دەﺳﺘﭙێﻜﯽ ﻛﺎری‬ ‫ﻧﻮێﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﺪا دەرﻛﺮد و ﺳــەرەڕای ﻟێﺒڕﯾﻨﯽ‬ ‫‪ 500‬ھەزار دﯾﻨﺎر ﻟە ﻣﻮوﭼەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑﯚ ھەر ﺋﺎﻣﺎدە‬ ‫ﻧەﺑﻮوﻧێﻚ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋەو ﺑڕﯾﺎرە ﺳەرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧەﻛﺎن‬ ‫ﻧﺎﮔﺮێﺘەوە و ﺳەرەڕای ﺋەوەش ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران ﮔﻮێ‬ ‫ﺑەو ڕێﻮﺷــﻮێﻨﺎﻧە ﻧﺎدەن و ﺋﺎﻣﺎدەی داﻧﯿﺸــﺘﻨەﻛﺎن‬ ‫ﻧﺎﺑﻦ‪.‬‬ ‫ﺋەﻣﯿــﻦ ﺑەﻛــﺮ ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێــﺮاق ﻟە‬ ‫ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﮔــﯚڕان ﺑــە "وﺷــەﮔﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪ‪،‬‬

‫ﺟــﺎری وا ھەﯾە داﻧﯿﺸــﺘﻦ دەﻛﺮێــﺖ ھﯚڵەﻛەی‬ ‫ﻧﯿــﻮەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎران ﻏﯿﺎﺑﻦ و ھەﻧﺪێﻜﯿﺸــﺎن‬ ‫ﻣﯚڵەﺗﯿــﺎن وەرﮔﺮﺗﻮوە‪ .‬ﺋــەو دەڵێ‪" ،‬ﺳــەرەڕای‬ ‫ڕێﻮﺷــﻮێﻨەﻛﺎن‪ ،‬ﺑە‪‬م ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران ﭘێﻮەی ﭘﺎﺑەﻧﺪ‬ ‫ﻧﺎﺑﻦ و ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻟە ﻟێﭙێﭽﯿﻨەوە و‬ ‫ﺳﺰاداﻧەﻛﺎن رژد ﻧﯿﯿە‪".‬‬

‫ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫وﺷە‪ /‬ﻣەﺣﻤﻮود ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ‬

‫ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪارە‪ ،‬دەزاﻧﺮێﺖ ﺣەﻛﯿﻢ ﻧﺰﯾﻜﺘﺮﯾﻦ ﻛەس‬ ‫ﺑﻮوە ﻟە ﻛﻮرد‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋەوﻛﺎﺗەی ﭘﺮﺳــەﻛە ﭘێﻮەﺳﺘە‬ ‫ﺑە ﯾەﻛﭙﺎرﭼەﯾــﯽ و‪‬ت و ﺋەو ھەڵﻮێﺴــﺘەی رای‬ ‫ﮔەﯾﺎﻧﺪووە ﺋەرێﻨﯿﯿە ﺑﯚ ﻋێﺮاق ﻧەك ﻧەرێﻨﯽ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە‬ ‫ﯾەﻛﭙﺎرﭼەﯾﯽ و‪‬ت ﻣﻮﺟﺎﻣەﻟەی ﻟەﺳــەر ﻧﺎﻛﺮێﺖ و‬ ‫ﺋەو ﻣﺎڵەی ھەردووﻛﻤﺎن ﻛﯚ دەﻛﺎﺗەوە ﻧﺎﻛﺮێﺖ ﺗێﻜﯽ‬ ‫ﺑﺪەﯾﻦ‪ ،‬ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە دوای وﺗﻮێﮋێﻜﯽ ھێﻤﻨﺎﻧە و ﺋﺎزاﯾﺎﻧە‬ ‫ﻧەﺑێﺖ ﻛە ﺗﯿﺎﯾﺪا ﻣﺎف و ﺋەرﻛــﯽ ھەﻣﻮوان دﯾﺎری‬ ‫ﺑﻜﺮێﺖ‪ ،‬دواﺗﺮ ﺑﻨەﻣﺎﯾەﻛﯽ ﺗﺮی ﺋەو ھەڵﻮێﺴــﺘەی‬ ‫ﺣەﻛﯿﻢ ﻧەﻛەوﺗﻨە ﻛێﺸــەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە ﻟەﻛﺎﺗﯽ‬ ‫ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوەی ﻟە ﻋێﺮاق‪ ،‬ﻛە ﭼــﺎوەڕوان دەﻛﺮێﺖ‬ ‫ﭼەﻧﺪان ﻛێﺸــە رووﺑەڕووی ﺑﺒﻨەوە‪ ،‬ﺋەوەش ﻟەو‬ ‫ﺳﯚﻧﮕەی ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻻی ﺋێﻤە ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘە‪.‬‬ ‫*ھەڵﻮێﺴﺘﯽ رەوﺗﯽ ﺣﯿﻜﻤە ﻟە ﺑەراﻣﺒەر رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻣﺎﻓﯽ ﭼﺎرەی ﺧﯚﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮرد‬ ‫ﭼﯿﯿە؟‬ ‫ھەﻣــﻮو و‪‬ﺗﺎﻧــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗــﯽ ﻟــە دﻧﯿــﺎ ﭼەﻧﺪ‬ ‫ﭘﺮەﻧﺴــﯿﭙێﻜﯽ ﺟێﮕﯿــﺮ ﻓەرﻣﺎﻧڕەواﯾﯿــﺎن دەﻛﺎت‬ ‫و رێﻜﯿــﺎن دەﺧﺎت‪ ،‬ﻟــە ﻋێﺮاﻗﯿﺶ دەﺳــﺘﻮورێﻚ‬ ‫ﻓەرﻣﺎﻧڕەواﯾﯿﻤــﺎن دەﻛﺎت ﻛــە ﻟەواﻧەﯾــە ﺑﺮاﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮرد زﯾﺎﺗﺮﯾﻦ ﺳــﻮودﻣەﻧﺪی ﺋەو دەﺳــﺘﻮورە ﺑﻦ‪،‬‬ ‫ﺋەوﻛﺎﺗەی ﺳەﯾﺮی دەﺳــﺘﻮورەﻛە دەﻛەﯾﻦ ھەر ﻟە‬ ‫ﯾەﻛەم ﻣﺎدەﯾەوە ﺗﺎ ‪144‬ﻣﯿﻦ ﻣﺎدە‪ ،‬ھﯿﭻ ﺷــﺘێﻜﯽ‬ ‫ﺗﯿﺎدا ﻧﯿﯿــە ﺑەﻧﺎوی رﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم و ﺟﯿﺎﺑﻮوﻧەوە ﯾﺎن‬ ‫ﭼﺎرەی ﺧﯚﻧﻮوﺳﯿﻦ‪ ،‬ﯾەﻛەم ﻣﺎدەی دەﺳﺘﻮور دەڵێ‬ ‫ﻋێﺮاق دەوڵەﺗێﻜﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوە و ﺳﯿﺴــﺘەﻣەﻛەی‬ ‫ﻓﯿﺪراڵﯿﯿــە و ﺳﯿﺴــﺘەﻣﯽ ﻓەرﻣﺎﻧڕەواﯾﯿﯿەﻛــەی‬ ‫دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﯿە و ﺋەو دەﺳﺘﻮورە ﮔەرەﻧﺘﯽ‬ ‫ﯾەﻛﭙﺎرﭼەﯾﯽ ﻋێﺮاق دەﻛﺎت‪ ،‬ﺑﯚﯾە ھەر رێﻮﺷﻮێﻨێﻜﯽ‬ ‫ﺗﺮ ﺑەدەر ﻟەوە ﭘێﺸێﻠﻜﺮدﻧﯽ دەﺳﺘﻮورە و ﺑﯚ ﺋەواﻧﯽ‬ ‫ﺗﺮ ﭘﺎﺑەﻧﺪﺑﻮوﻧﯽ ﺗﯿﺎدا ﻧﯿﯿە‪.‬‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (198‬ﭼﻮارﺷەم‪2017/ 8/ 16 ،‬‬

‫ﺣەﺑﯿﺐ ﺗەرﻓﯽ ﺳــەرﻛﺮدەی رەوﺗﯽ ﺣﯿﻜﻤەی ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ﻋێــﺮاق‪ ،‬ﻟە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛﯽ‬ ‫”وﺷە“دا دەڵێ‪ ،‬ﺋﻮﻣێﺪ دەﻛەم ﻛﻮرد دەوڵەﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن ھەﺑێﺖ و رێﺰ ﻟە ﺧﻮاﺳﺘەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﮕﯿﺮێﺖ‪ .‬ھﺎوﻛﺎت‬ ‫دەڵێ ﻛە دۆﺧﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﻋێﺮاق ﻟە و‪‬ﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻧﺎوﭼەﻛە ﺑﺎﺷــﺘﺮە‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺣەز ﻧﺎﻛەﯾﻦ ﺑﻜەوﯾﻨە ﻛێﺸەوە‪.‬‬ ‫ﺗەرﻓﯽ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە رەوﺗﯽ ﺣﯿﻜﻤە ﻟە ﻧﺰﯾﻜﺘﺮﯾﻦ ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎﻧﻦ ﻟە ﻛﻮرد‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻛﺎﺗێﻚ ﺑﺎﺑەﺗەﻛە‬ ‫دەﮔﺎﺗە ﻧەﻣﺎﻧﯽ ﯾەﻛﭙﺎرﭼەﯾﯽ و‪‬ت‪ ،‬ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮێﺖ ﻣﻮﺟﺎﻣەﻟەی ﺗﯿﺎدا ﺑﻜﺮێﺖ‪.‬‬

‫ﺋەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرە ﺋەوەﺷــﯽ ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻛــﺮد ڕێﮋەی‬ ‫ﻏﯿﺎب و ﻣﯚڵەت ﻟە دەﺳــﺘﭙێﻜﯽ وەرزی ﻧﻮێﯽ ﻛﺎری‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﺪا ﺋﺎﻣﺎدەﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ‪ 180‬ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎری‬ ‫ﺗێﭙەڕاﻧــﺪ‪ ،‬ﺋــەوەش ﻛەﻣﻮﻛﻮرﺗﯽ ﺑﯚ ﺋﯿﺸــﻮﻛﺎری‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﻟﯿﮋﻧەﻛﺎن و ﺑەدواداﭼﻮوﻧەﻛﺎن دروﺳﺖ‬ ‫ﻛﺮدووە‪.‬‬

‫ﺋێﺴــﺘە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﻟــە ﺑەرﻧﺎﻣەﯾﺪاﯾــە‬ ‫ڕووﭘێﻮﯾﯿەك ﺑﯚ ﺋــەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧە ﺑﻜﺎت ﻛە ﺑەﺑێ‬ ‫ھﯚی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻟە داﻧﯿﺸﺘﻨەﻛﺎن ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﺎﺑﻦ و ڕێﮋەی‬ ‫ﻏﯿﺎب و ﻣﯚڵەﺗەﻛﺎﻧﯿﺸــﯿﺎن ﺗێﭙەڕاﻧــﺪووە‪ .‬ﺋەﻣە ﻟە‬ ‫ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻟە ﻣﺎوەی ڕاﺑــﺮدوودا ھەردوو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر‬ ‫ﻣﺤەﻣەد ﺗﺎﺋــﯽ و ﻋەواﺗﯿﻒ ﻧﯿﻌﻤــە ﺑەھﯚی ﻏﯿﺎﺑە‬ ‫زۆرەﻛﺎﻧﯿﯿﺎﻧەوە ﻟە داﻧﯿﺸــﺘﻨەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن دوور‬ ‫ﺧﺮاوﻧەﺗەوە‪.‬‬ ‫ڕێﺰان دﻟێﺮ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ﯾەﻛێﺘــﯽ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﻋێﺮاق ﺑﯚ "وﺷــە" ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەوە دا‪" ،‬ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻟﯿﮋﻧەﯾەﻛﯽ ﭘێﻚ ھێﻨــﺎوە ﺑﯚ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە‬ ‫ﻟە ﺋﺎﻣﺎدەﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران و دواﺗﺮ ﻧﺎوەﻛﺎﻧﯿﺎن‬ ‫دەﺧﺮێﺘــە ﮔﻔﺘﻮﮔــﯚوە ﺑﯚ وەرﮔﺮﺗﻨــەوەی ﻣﺘﻤﺎﻧە‬ ‫ﻟێﯿﺎن‪".‬‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ دەڵێ‪" ،‬ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﻛێﺸــەﻛە ﺋەوەﯾە ھﯿﭻ‬ ‫ﻛﺎم ﻟەو ﻟێﭙێﭽﯿﻨەواﻧە ﺳــەرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧەﻛﺎن‬ ‫ﻧﺎﮔﺮێﺘەوە ﺋەوەش وای ﻛﺮدووە ﻏﯿﺎﺑﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ‬ ‫ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚن ﻟە ﭘێﺸەوەی ھەﻣﻮو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرەﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﺑﻦ‪".‬‬ ‫ﻣﺎدەﯾەك ﻟە ﭘێڕەوی ﻧﺎوﺧﯚی ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻛە ﻣﺎدەی‬ ‫‪18‬ﯾــە‪ ،‬دەڵێﺖ ﺋەﮔــەر ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرێــﻚ ﭘێﻨﺞ ﺟﺎر‬ ‫ﻟەﺳەر ﯾەك ﯾﺎن ‪ 10‬ﺟﺎر ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺟﯿﺎوازدا ﺋﺎﻣﺎدەی‬

‫داﻧﯿﺸــﺘﻨەﻛﺎن ﻧەﺑﻮو‪ ،‬ﺳــەرﻧﺠﯽ ڕادەﻛێﺸﺮێﺖ و‬ ‫ﺋەﮔەر ﭘﺎﺑەﻧﺪﯾــﺶ ﻧەﺑﻮو‪ ،‬ﺋەوا ﮔﻔﺘﻮﮔــﯚ ﻟەﺑﺎرەی‬ ‫دەرﻛﺮدﻧﯽ ﻟە داﻧﯿﺸﺘﻨەﻛﺎن دەﻛﺮێﺖ‪.‬‬ ‫زۆرﯾﯽ ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز و ﻣﻮوﭼە و ﺋﺎﺳــﺎﻧﻜﺎری ﺑﯚ ﮔەﺷﺘﯽ‬ ‫دەرەوەی و‪‬ﺗﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران وای ﻛﺮدووە ﺑەﺷێﻚ‬ ‫ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎران ﻛﺎری ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﭼێﮋ و‬ ‫وﯾﺴــﺘﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑەﻛﺎر ﺑﮫێﻨﻦ و ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎر ھەﯾە‬ ‫ﻧەك ﻧﺎزاﻧێﺖ ﭼــﯽ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن دەﮔﻮزەرێﺖ‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ‬ ‫ﺋەو ﭘڕۆژە ﯾﺎﺳــﺎﯾﺎﻧەش ﻧﺎﺧﻮێﻨێﺘەوە ﻛە ﭘەرﻟەﻣﺎن‬ ‫دەرﯾــﺎن دەﻛﺎت‪ .‬ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرەﮔــەی ﯾەﻛێﺘﯽ وای‬ ‫ﮔﻮت‪.‬‬ ‫ھﺎوﻛﺎت ﻣﻮﺳــەﻧﻨﺎ ﺋەﻣﯿﻦ ﺳــەرۆﻛﯽ ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ‬ ‫ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮوی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاق‬ ‫ﭘﺸﺘڕاﺳــﺘﯽ ﺋﺎﻣﺎدەﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ‬ ‫ﻛــﺮدەوە و ﺑە "وﺷە"ـــﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻛێﺸــەﻛە ﻟە‬ ‫ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺪاﯾە‪.‬‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ‪" ،‬ڕێﻮﺷــﻮێﻨەﻛﺎن رژد ﻧﯿﻦ و ھەروەھﺎ‬ ‫ﺋﺎﺳــﺎﻧﻦ‪ ،‬ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺗﻮﻧﺪ ﺑﻜﺮێﻦ و ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﺶ ﺑەھﯚی ﺑﺮادەراﯾەﺗﯽ و ﻧﺰﯾﻜﯽ و دووری‬ ‫ﻟە ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧەﻛﺎن ﺑڕﯾــﺎر ﻧــەدات و ﭘێﺪاﮔﺮ ﺑێﺖ‬ ‫ﻟەﺳەر ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ڕێﻮﺷﻮێﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎدەﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران ﻟە داﻧﯿﺸﺘﻨەﻛﺎﻧﺪا‪.‬‬

‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬

‫ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫‪8‬‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (198‬ﭼﻮارﺷەم‪2017/ 8/ 16 ،‬‬

‫ﻟە ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺎﻧﻜەﻛﺎن ﺑە ﺋەرﻛﯽ‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ھەڵﻨەﺳﺘﺎن‬ ‫ﻛﺎﺗێﻚ دەﮔﻮﺗﺮێﺖ ﺑﺎﻧﻚ‪ ،‬ﺑەو واﺗﺎﯾەﯾە ﻟە زۆرﺑەی ﭼﺎﻻﻛﯿﯿە ﺋﺎﺑﻮوری و ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪار‬ ‫ﺑە دراو و ﺑﺎزاڕ ﺑەﺷــﺪاره‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋەرﻛﯽ ﺑﺎﻧﻜە ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛﺎن ﺗەﻧﯿﺎ داﺑەﺷﻜﺮدن‬ ‫و ﻛﯚﻛﺮدﻧەوەی ﭘﺎرەﯾە‪ ،‬ﺋەرﻛێﻚ ﻛە ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ دراوﯾﺶ دەﺗﻮاﻧێﺖ ﺑﯿﻜﺎت‪ .‬ﺑە‬ ‫ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﭘﺴﭙﯚڕێﻜﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﺋەﮔەر ﺑﺎﻧﻜەﻛﺎن ﺑە ﺋەرﻛﯽ ﺗەواوی ﺧﯚﯾﺎن ھەﺳﺘﺎﻧﺎﯾە‪ ،‬ﺗەﻧﮕﮋەی‬ ‫ﺋﺎﺑﻮوری رووی ﻧەدەدا‪.‬‬ ‫وﺷە‪ /‬ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن‬ ‫ﺑەر ﻟەوەی ﺋــەو ﺗەﻧﮕﮋە داراﯾﯿﯿــە ﻟە ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑێﺘە ﻛﺎﯾەوە‪ ،‬ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻗەرزی ﺑــە ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎن‬ ‫دەدا و ﺑە ﮔﺸﺘﯽ ﺋەو ﻗەرزاﻧەش رۆڵﯽ ﮔﺮﻧﮕﯿﺎن‬ ‫ھەﺑﻮو ﻟە ﭘێﺸﺨﺴــﺘﻨﯽ ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ ﭘﯿﺸەﺳﺎزی‪،‬‬ ‫ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ و ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧەوە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﻟەو ﻛﺎﺗەوە ﺣﻜﻮوﻣەت ﻗــەرزی راﮔﺮﺗﻮوە‪ ،‬ﺋەوا‬ ‫ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎﻧﯿﺶ ﻟە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﺗﻮوﺷﯽ ﻛێﺸە ھﺎﺗﻮون‪.‬‬ ‫ﺑەﺷــێﻚ ﻟەو ﺧــﺎوەن ﭘڕۆژاﻧە ﺑــەو ھﯿﻮاﯾەی‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣــەی ﻗەرزی ﭘــێ دەدات‪ ،‬ﺑەﺷــێﻚ ﻟە‬ ‫ﺳــەرﻣﺎﯾەﻛەی ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺗەرﺧﺎن‬ ‫ﻛﺮد و ﻛﺎﺗێﻜﯿﺶ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻗــەرزی راﮔﺮت‪،‬‬ ‫ﺋەواﻧﯿــﺶ ﻟــە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯿﺎن‬ ‫وەﺳﺘﺎن‪.‬‬ ‫ﺑەھــﯚی ﺋەوەی ﻛــە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﺳﯿﺴــﺘەﻣێﻜﯽ رێﻜﻮﭘێﻜــﯽ ﺑﺎﻧﻜﯿــﯽ ﻧﯿﯿە ﻟە‬

‫ﻧﺎﭼﺎﻻﻛﯿــﯽ ﺑﺎﻧﻜــە ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿــەﻛﺎن‪ ،‬ﺑﺎﻧﻜــە‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﯿــەﻛﺎن ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿــﻮە ﺑﯚﺷــﺎﯾﯿﯿەﻛە ﭘڕ‬ ‫ﺑﻜەﻧەوە‪.‬‬ ‫ﺋەﮔەر ﺑﺎﻧﻜە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﯿــەﻛﺎن ﻗەرزﯾﺎن ﺑە ﺧەڵﻚ‬ ‫ﺑﺪاﯾە‪ ،‬ﺋەوا ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯿﺶ ﻧەدەوەﺳﺘﺎن و ﭘﺮۆﺳەی‬ ‫ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧــەوە و ﮔەﺷــەﭘێﺪاﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾــﺶ‬ ‫ﺑەردەوام دەﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﺑﺎﻧﻜە ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛﺎن ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺳﻨﻮوردارە‬ ‫و ﺗەﻧﯿــﺎ ﺋەرﻛﯿﺎن ﭘێــﺪان و وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﭘﺎرەﯾە و‬ ‫ﺋێﺴﺘە ﻛە ﭘﺎرە ﻧﺎدەن ﺗەﻧﯿﺎ ﭘﺎرە وەردەﮔﺮن‪.‬‬ ‫ﻗەرزەﻛﺎﻧــﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻟە ﺳــﺎڵﯽ ‪2013‬ەوە‬ ‫وەﺳﺘﺎون‪ .‬ﻋەﺑﺪوﻟﻘﺎدر ﻋﻮﺳــﻤﺎن ﺑەڕێﻮەﺑەری‬ ‫ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺑﺎﻧﻜە ﭘﺴــﭙﯚڕﯾﯿەﻛﺎن ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺋەوەی‬ ‫ﺧﺴﺘە ڕوو‪ ،‬ﺋێﺴﺘە ﺑﺎﻧﻜە ﭘﺴﭙﯚڕﯾﯿەﻛﺎن ﺋەرﻛﯿﺎن‬ ‫ﺗەﻧﯿﺎ وەرﮔﺮﺗﻨەوەی ﺋەو ﺑڕە ﻗەرزەﯾە ﻛە ﭘێﺸﺘﺮ‬ ‫ﺑە ﺧەڵﻜﯿﺎن داﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﺋەو ﮔﻮﺗــﯽ‪ ،‬دوای ﺋەوەی ﻣﻮوﭼــە ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری‬ ‫ﺑەﺳــەر ھــﺎت و ﻣﻮوﭼەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒــەران ﻛەم‬ ‫ﻛﺮاﯾــەوە‪ .‬ھــﺎوﻛﺎت ﮔەڕاﻧﺪﻧــەوەی ﻗــەرزی‬

‫ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮوﻧﯽ ﺋەو ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎﻧەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەرن‬ ‫وەﺳﺘﺎوە ﺗﺎ ﺋەو ﻛﺎﺗەی ﻣﻮوﭼە ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ دەﺑێﺘەوە‪،‬‬ ‫ﺋەواﻧەی ﺗﺮﯾﺶ ﺋەﮔەر ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا ﻗەرزەﻛە‬ ‫ﻧەﮔەڕێﻨﻨەوە‪ ،‬ﺋەوا ﺑەﮔﻮێﺮەی رێﻨﻮێﻨﯿﯿەﻛﺎن ﺳﺰا‬ ‫دەدرێﻦ‪.‬‬ ‫ﻟەﺑــﺎرەی ﺑــڕی ﮔەڕاﻧﺪﻧــەوەی ﻗــەرزەﻛﺎن‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳەﻛەی ﺑﺎﻧﻜە ﭘﺴﭙﯚڕﯾﯿەﻛﺎن ﮔﻮﺗﯽ‪ ،‬ﺑەﺷێﻚ‬ ‫ﻟە ﻗــەرزەﻛﺎن ﮔەڕێﻨﺮاوﻧەﺗەوە و ﺑەﺷــێﻜﯿﺶ‬ ‫وەﺳــﺘﺎون و ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﺋەوە‬ ‫دەﻛەن ﺳﻮﻟﻔەی دووەﻣﯿﺎن ﭘێ ﺑﺪرێﺖ‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺑە‬ ‫وردی ﻧﺎزاﻧﻦ چ ﺑڕە ﭘﺎرەﯾەﻛﯿﺎن ﺑﯚ ﮔەڕێﻨﺮاوەﺗەوە‬ ‫و ھەرﯾەك ﻟە ﺑﺎﻧﻜەﻛﺎن ﺑە ﺟﯿﺎ ﺣﯿﺴﺎﺑﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ‬ ‫ﺧﯚی ھەﯾە‪.‬‬ ‫ﺋەﮔەر ﺋەم ﺑﺎﻧﻜﺎﻧە ﺋەو ﭘﺎرەﯾەی ﻛﯚی دەﻛەﻧەوە‬ ‫دووﺑــﺎرە ﺑە ﻗــەرز ﺑە ﺧەڵﻜﯿــﺎن ﺑﺪاﯾە‪ ،‬ﺋەوا‬ ‫ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ زۆر ﭼﺎرەﺳــەر دەﺑﻮو و ﭘێﺪاﻧﯽ‬ ‫ﻗەرزﯾﺶ ﻧەدەوەﺳﺘﺎ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺣﻜﻮوﻣەت ﭘﺎرەی‬ ‫ﮔەڕاوەی ﻛﺮدووەﺗە ﺑەﺷێﻚ ﻟە داھﺎﺗﯽ ﺧﯚی‬ ‫ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﯚﺷﺎﯾﯽ داراﯾﯽ ﭘێ ﭘڕ ﺑﻜﺎﺗەوە‪.‬‬ ‫ﺑﺎﻧﻜــە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺋەﮔــەر ﺑە ﺋەرﻛﯽ‬ ‫ﺧﯚﯾــﺎن ھەﺳــﺘﺎﻧﺎﯾە‪ ،‬ﺋەوا ﻧەﯾﺎﻧﺪەھێﺸــﺖ‬ ‫ﭘڕۆژەﻛﺎن ﻟە ﺟﻮوڵە ﺑﻮەﺳــﺘﻦ‪ .‬ﺋەوان دوای‬ ‫دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﭘﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﺑــﯚ دەرەوەی و‪‬ت ﮔﻮاﺳــﺘەوە و ﻟە ﻧﺎوﺧﯚ‬ ‫ﺳﻮودﯾﺎن ﻟێ وەرﻧەﮔﺮت‪.‬‬

‫ﻣﺎوەﯾەﻛە ھەﻧﺪێﻚ ﺑﺎﻧﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﯽ دەﺳﺘﯿﺎن‬ ‫ﺑــە ﺟﻤﻮﺟﯚڵ ﻛﺮدووەﺗەوە ﻟــە ﭘێﺪاﻧﯽ ﻗەرز‬ ‫ﺑــە ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿــﺎن ﻛە دەﻛــﺮێ ﮔﺮﻧﮓ ﺑێﺖ‬ ‫ﺑــﯚ ﭘﺮۆﺳــەی ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧــەوە و دووﺑﺎرە‬ ‫ﺑەﮔەڕﺧﺴﺘﻨەوەی ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎن‪.‬‬ ‫ﯾەﻛێــﻚ ﻟــەو ﺑﺎﻧﻜﺎﻧە ﺑــە ﻧــﺎوی ‪ RT‬ﺗﺎ ‪50‬‬ ‫ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎر ﻗەرز ﺑــە ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎن دەدات و‬ ‫ﻗەرزەﻛەش ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻣەرج و رێﻨﻮێﻨﯿﯽ ھەﯾە‬

‫ﻋەﺑﺪوﻟﻘﺎدرﻋﻮﺳﻤﺎن‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸﺘﻴﯽ‬

‫ﺑﺎﻧﻜە ﭘﺴــﭙۆڕﻳﻴەﻛﺎن‪:‬‬

‫ﺋێﺴــﺘە‬

‫ﺑﺎﻧﻜــە‬

‫ﭘﺴــﭙۆڕﻳﻴەﻛﺎن ﺗەﻧﻴــﺎ‬ ‫ﭘﺎرەی ﻗــەرز ﻛۆ‬

‫دەﻛەﻧەوە‪.‬‬

‫ﻛە ﻛەﺳــﯽ وەرﮔﺮ دەﺑێﺖ رەﭼﺎوﯾﺎن ﺑﻜﺎت و‬ ‫ﺑڕی ﺳﻮودەﻛەش ﻟە ﻧێﻮان ‪ 5‬ﺗﺎ ‪ % 5.6‬ە‪.‬‬ ‫دﻛﺘﯚر ﺋەرﺷــەد ﺗەھﺎ ﭘﺴــﭙﯚڕی ﺋﺎﺑﻮوری ﺑﯚ‬ ‫”وﺷــە“ ﺋەوەی ﺧﺴــﺘە ڕوو ﻛە ﺋــەو ﺟﯚرە‬ ‫ﺑﺎﻧﻜﺎﻧە ﺋەوەﻧﺪە ﻣەرج ﺑەﺳــەر ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎﻧﺪا‬ ‫دەﺳــەﭘێﻨﻦ‪ ،‬ﻛە ﻟــە ﺑﺎﯾەﺧــﯽ ﭘﺎرەﻛە ﻛەم‬ ‫دەﻛەﻧەوە و ھﺎوﺷێﻮەی و‪‬ﺗﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻜەوﺗﻮو‬ ‫ﺋەرﻛﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺟێﺒەﺟێ ﻧﺎﻛەن‪.‬‬ ‫ﺑەﮔﻮﺗەی ﺋەو ﭘﺴــﭙﯚڕە ﺋەﮔــەر ﻟە ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺎﻧﻚ ﺑە ﺋەرﻛﯽ ﺧﯚی ھەﺳﺘﺎﯾە‪،‬‬ ‫ﺋەوا ﺋەو ﻛێﺸە ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﺎﻧە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەم‬ ‫ﻗەﺑﺎرە ﮔەورەﯾە رووی ﻧەدەدا‪ .‬ھەروەك ﭼﯚن‬ ‫ﺳــﻮوﺗەﻣەﻧﯽ رۆڵﯽ ھەﯾە ﻟە ﺟﻮوڵەﭘێﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻣەﻛﯿﻨە‪ ،‬ﺋەوا ﺑﺎﻧﻜﯿﺶ ﻟە ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ و‪‬ﺗﺎن ﺋەو‬ ‫رۆڵە دەﺑﯿﻨێﺖ‪.‬‬ ‫ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زۆر ﻛەس ﭘــﺎرەی ھەﯾە و‬ ‫ﻧﺎزاﻧێﺖ ﭼﯽ ﻟێ ﺑــﻜﺎت‪ ،‬ﻟە ھەﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا زۆر‬ ‫ﻛەﺳﯿﺶ ﺑﯚ ﭘڕۆژەﻛەی ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﭘﺎرەﯾە و‬ ‫ﺋەوە ﺋەرﻛﯽ ﺑﺎﻧﻜە ﺋەﻣﺎﻧە ﺑە ﯾەﻛﺘﺮ ﺑﮕەﯾەﻧێﺖ‬ ‫و ﺑﺒێﺘە ھــﯚی ﭘەرەﭘێﺪاﻧــﯽ وەﺑەرھێﻨﺎن و‬ ‫ﭼﺎﻻﻛﯿﯿە ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛﺎن‪.‬‬ ‫ھەﻣﻮو ﺋەو ھﯚﻛﺎراﻧەش ﺑﻮوﻧەﺗە ھﯚی ﺋەوەی‬ ‫ﻣﺘﻤﺎﻧــە ﺑە ﺑﺎﻧﻜــەﻛﺎن ﻻواز ﺑێﺖ و ﺑﺎﻧﻚ ھﯿﭻ‬ ‫رۆڵێﻜﯽ ﻧەﺑێﺖ ﻟە ھەڵﺴــﻮوراﻧﺪﻧﯽ ﭼەرﺧﯽ‬ ‫ﮔەﺷەﭘێﺪاﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪.‬‬

‫ﻋەﻟﻮەش دادی ﺑەرﻫەﻣﯽ ﺟﻮوﺗﻴﺎراﻧﯽ ﭘێﻨﺠﻮێﻦ ﻧﺎدات‬

‫داوای داﺧﺴﺘﻨﯽ ﺳﻨﻮورەﻛﺎن ﺑەڕووی ﺑەروﺑﻮوﻣﯽ ھﺎوردەی‬ ‫ﺋێﺮاﻧﯽ دەﻛﺮێﺖ‬

‫ﺳﻮودﻣەﻧﺪﺑﻦ ﻟە ﻓﺮۆﺷــﺘﻨەوەی ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﭘێﺸــﺘﺮ ﻧﯿﮕەران ﺑﻮون ﻛە ﺑەھﯚی ﻧەﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﻋەﻟــﻮەوە ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەدا‪ ،‬ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﺳــﺎغ‬ ‫ﻧﺎﻛﺮێﺘەوە‪.‬‬ ‫ﺋەو دەڵێ‪” ،‬ﺑەرھەﻣەﻛﺎن ﻟەﻻﯾەن ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەوە‬ ‫راﺳﺘەوﺧﯚ ﺑێﻨە ﻛڕﯾﻨەوە ﻛە ﻋەﻟﻮەﯾﺎن ھەﯾە‪ ،‬واﺗە‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن راﺳــﺘەوﺧﯚ ﺑﯿﺪەن ﺑە ﻛڕﯾــﺎری ﯾەﻛەﻣﯽ‬ ‫ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﭘێﻨﺠﻮێــﻦ‪ ،‬ﺑەﺋﺎﻣﺎﻧﺠــﯽ ﺋەوەی‬ ‫ﺧەڵﻜێﻜﯽ ﺗــﺮ ﻟــە دەرەوەی ﻧﺎوﭼەﻛــە ﻧەﯾەت‬ ‫ﺑەﻧﺮﺧێﻜــﯽ ﻛەﻣﺘﺮ ﺑەرھەﻣــەﻛﺎن ﺑﻜڕﻧەوە‪ ،‬ﺑﯚﯾە‬ ‫ﺋێﺴﺘە ژﻣﺎرەﯾەك ﻋەﻟﻮەی ﻛﺎﺗﯽ داﻧﺮاوە“‪.‬‬ ‫ﻟەﺑﺎرەی ﺋەو ﻧﯿﮕەراﻧﯿﯿﺎﻧەی ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ‬ ‫ﺳــﻨﻮوری ﭘێﻨﺠﻮێﻦ ھەﯾﺎﻧە و داوای داﺧﺴــﺘﻨﯽ‬ ‫ﻋەﻟﻮەﻛﺎن دەﻛەن‪ ،‬زاﻧﺎ رەﺣﻤﺎن ﻧەﯾﺸــﺎردەوە ﻛە‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ‪ 12‬ﻋەﻟﻮە ھەﯾە و ﺟﻮوﺗﯿﺎران ﺧﯚﯾﺎن ﺋﺎزادن‬ ‫ﻟەوەی ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن دەدەن ﺑەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﻟەو‬ ‫ﻋەﻟﻮاﻧــەدا ﻛﺎر دەﻛەن ﯾﺎ دەﯾﺒەن ﻟــە ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺷﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ھەوﻟێﺮ ﺳﺎﻏﯽ دەﻛەﻧەوە‪.‬‬

‫وﺷە‪ /‬رێﺒﯿﻦ ﭘێﻨﺠﻮێﻨﯽ‬

‫ﺋێﺴــﺘە زۆرﺑــەی ھــەرە زۆری ﺑەرھەﻣــە‬ ‫ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻨﻮوری ﺷﺎرۆﻛەی ﭘێﻨﺠﻮێﻦ‬ ‫و دەوروﺑەری ﭘێ ﮔەﯾﺸــﺘﻮوە‪ ،‬ﺋەﮔەرﭼﯽ ﭘێﺸﺘﺮ‬ ‫ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎی وەرزی ﺑەھــﺎرەوە ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧــﯽ‬ ‫ﭘێﻨﺠﻮێــﻦ ﺑەﺋﻮﻣێــﺪی ﺑەدەﺳــﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻗﺎزاﻧﺞ و‬ ‫ﭼﻨﯿﻨــەوەی ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮوﻧﯿﺎن رووﯾــﺎن ﻟە زەوﯾﯿە‬ ‫ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛﺮد‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋێﺴﺘە ﺳەرﺑﺎری‬ ‫رێﮕەدان ﺑەﻛﺮدﻧەوەی ژﻣﺎرەﯾەك ﻋەﻟﻮە‪ ،‬ﺟﻮوﺗﯿﺎران‬ ‫ﻧﺎﯾﺸــﺎرﻧەوە ﻛە ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن ﭘﺎرە ﻧﺎﻛﺎت و ﺋەوە‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﯽ ﮔەورەی ﺑﯚ دروﺳﺖ ﻛﺮدوون‪.‬‬ ‫ﺋەﻣﺴﺎڵﯿﺶ ﻣﺎﯾەﭘﻮوﭼﻦ‬ ‫ﺳــﯚران ﻛﺎوە ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧــﯽ ﭘێﻨﺠﻮێﻦ‪،‬‬ ‫ﺑە“وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺋێﺴــﺘە ﻛﺎﺗﯽ ﭘێﮕەﯾﺸﺘﻨﯽ‬ ‫ﺑەرھەﻣە ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ ﭘێﻨﺠﻮێﻨە‪،‬‬ ‫ﺑــە‪‬م ﺑەھــﯚی ﻟێﻨەﭘﺮﺳــﯿﻨەوەی ﺣﻜﻮوﻣەت و‬ ‫ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﭘــﻼن ﺑــﯚ ﺧﺰﻣەﺗﻜﺮدﻧــﯽ ﺟﻮوﺗﯿﺎران‪،‬‬ ‫ﺑەرھەﻣەﻛﺎن ﭘــﺎرە ﻧﺎﻛﺎت ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﺑەرھەﻣﯽ‬ ‫)ﺷــﻮوﺗﯽ‪ ،‬ﺗەﻣﺎﺗە‪ ،‬ﺧەﯾﺎر و ﻛﻮوﻟەﻛە(‪ .‬ﺋەو دەڵێ‪،‬‬ ‫”ﺋەﮔەر وا ﺑڕوات ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﻣﺎﯾەﭘﻮوچ دەردەﭼﯿﻦ‪،‬‬ ‫ﻟەﮔەڵ ﺋەوەی ﻗەرزێﻜﯽ زۆرﻣﺎن ﻛﺮدووە و زۆرﺑەی‬ ‫ﺷــﺘەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑە ﻗەرز ھێﻨﺎوە‪ ،‬ﺑە‪‬م زۆر ﺑەداﺧەوە‬ ‫ﻧﯿﻮەﺷﯽ دەرﻧﺎھێﻨﯿﻨەوە“‪.‬‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ دەڵێ‪” ،‬ﮔﺮﻓﺘەﻛە ﻟەوەداﯾە راﺳﺘە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﺎﺟﯽ‬ ‫ﺳــەر ﺑەرھەﻣێﻜﯽ ھﺎوردەﻛﺮاو ﻟە ﺋێﺮاﻧەوە ﻟەرێﯽ‬ ‫ﻣەرزی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯽ ﺑﺎﺷﻤﺎخ زﯾﺎدی ﻛﺮدووە‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ھێﺸﺘﺎ ﺋەوە ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺑﺒێﺘە ھﯚی ﺳﺎﻏﻜﺮدﻧەوەی‬ ‫ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﻤﺎن‪ ،‬ﺑﯚﯾــە داواﻛﺎرﯾﻦ ﭼﯿﺘﺮ ﺑەرھەﻣﯽ‬ ‫دەرەﻛﯽ ﻧەﯾەﺗە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە‪ ،‬ﻻﻧــﯽ ﻛەم ﺋەم‬ ‫ﻣﺎوەﯾــە ﻛە ﻛﺎﺗﯽ ﭘێﮕەﯾﺸــﺘﻨﯽ ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﻤﺎﻧە‪،‬‬ ‫ﺳﻨﻮور داﺑﺨﺮێﺖ ﺗﺎ ﺳﻮودﻣەﻧﺪ ﺑﯿﻦ“‪.‬‬ ‫ﺋــەو ﺟﻮوﺗﯿــﺎرەی ﭘێﻨﺠﻮێــﻦ ﻧەﯾﺸــﺎردەوە ﺋەو‬

‫ﺑەرھەﻣﺎﻧەﯾﺸﯽ دەﯾﻔﺮۆﺷﻨەوە‪ ،‬ﻟەﻻﯾەن ژﻣﺎرەﯾەك‬ ‫ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻋەرەب ﻛە ﺋەﻣﺴﺎڵ ھﺎﺗﻮوﻧەﺗە ﭘێﻨﺠﻮێﻦ‬ ‫دێﻨە ﻛڕﯾﻨەوە‪ ،‬ﺋــەوەش ﻟەرێﯽ ژﻣﺎرەﯾەك ﻋەﻟﻮەوە‬ ‫ﻛە ﻟەﻻﯾەن ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯿەت و ﭘﯚﻟﯿﺲ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــەوە‬ ‫رێﮕەی ﻛﺮدﻧەوەﯾﺎن ﭘێ دراوە‪.‬‬

‫ﻋەﻟﻮەی ﺗێﺪاﯾە‪ ،‬داﺑﺨﺮێﻦ‪ .‬ﭼﻮﻧﻜە ﺗەﻧﯿﺎ ﺳﻮودی ﺑﯚ‬ ‫ﭼەﻧﺪ ﺑﺎزرﮔﺎﻧێﻜﯽ ﻋەرەب ھەﯾە ﻛە ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎوەڕاﺳﺖ و ﺑﺎﺷــﻮورەوە ھﺎﺗﻮون و ﺑەﻧﺮﺧێﻜﯽ زۆر‬ ‫ﻛەم‪ ،‬ﺑەرھەﻣە ﭘێﮕەﯾﺸــﺘﻮوە ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳﻨﻮوری ﭘێﻨﺠﻮێﻦ دەﻛڕﻧەوە“‪.‬‬

‫”ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻋەﻟﻮەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﻨﺠﻮێﻦ داﺑﺨﺮێﻦ“‬ ‫زاﻧﺎ ﻟەﺗﯿــﻒ ﺟﻮوﺗﯿﺎرێﻜﯽ ﺗﺮی ﭘێﻨﺠﻮێﻦ‪ ،‬ﻧﯿﮕەراﻧە‬ ‫ﻟــە داﻧﺎﻧﯽ ﺋەو ﻋەﻟﻮاﻧە و ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەوە‬ ‫ﻛﺮد ﻛە ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺑﯚ ﯾەﻛەم ﺟﺎر و ﻟەﻣﺴﺎڵﺪا ﭼەﻧﺪ‬ ‫ﻋەﻟﻮەﯾەﻛﯽ ﻛﺎﺗﯽ ﻟە ﺳــﻨﻮورەﻛەﯾﺎﻧﺪا ﻛﺮاوەﺗەوە‪،‬‬ ‫”ﺑــە‪‬م داواﻛﺎرﯾــﻦ ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯿﯿەﺗــﯽ ﭘێﻨﺠﻮێــﻦ‬ ‫ﺑەزووﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎت ﺋەو ﮔﯚڕەﭘﺎﻧەی داﻧﺮاوە و ژﻣﺎرەﯾەك‬

‫ﺑەرھەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﻨﺠﻮێﻦ ﮔﺮﻓﺘﯽ ﺑە ﺑﺎزاڕﻛﺮدﻧﯿﺎن ھەﯾە‬ ‫ﺳە‪‬ح ﻛەﻣﺎل ﺋەﻧﺪازﯾﺎری ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﻛە ھﺎوﻛﺎت‬ ‫ﻟە ﭘێﻨﺠﻮێﻦ دووﻛﺎﻧﯽ ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ ھەﯾە‪ ،‬ﺑﯚ ”وﺷــە“ی روون ﻛﺮدەوە‪،‬‬ ‫”ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎی وەرزی ﺑەھــﺎرەوە ﺟﻮوﺗﯿــﺎران‬ ‫رەﻧﺠێﻜﯽ زۆرﯾﺎن داوە ﻟــە ﻛڕﯾﻨﯽ ﺗﯚ و دەرﻣﺎن و‬ ‫ﭘەﯾﻨﯽ ﻛﯿﻤﯿﺎﯾﯽ‪ ،‬ﺋێﺴﺘە ﺑەرھەﻣێﻜﯽ زۆر ﺟﻮاﻧﯿﺎن‬

‫ﭘێ ﮔەﯾﺸــﺘﻮوە‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﺑەداﺧەوە ﻛێﺸــەی ﺑە‬ ‫ﺑﺎزاڕﻛﺮدﻧﯿﺎن ھەﯾە‪ ،‬ﺋەﻣەش ﮔﺮﻓﺘێﻜﯽ ﮔەورەﯾە و‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺑەزووﺗﺮﯾﻦ ﻛﺎت ﭼﺎرەﺳەری ﺑﻜﺮێﺖ“‪.‬‬ ‫”ﻧﯿﮕەراﻧﯽ ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﻤﺎن رەواﻧﺪووەﺗەوە“‬ ‫زاﻧــﺎ رەﺣﻤــﺎن ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯽ ﺷــﺎرۆﻛەی ﭘێﻨﺠﻮێﻦ‪،‬‬ ‫ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺑﺎس ﻟــەوە دەﻛﺎت‪ ،‬ﺋێﺴــﺘە وەرزی‬ ‫ﭘێﮕەﯾﺸــﺘﻨﯽ زۆرﺑەی ﺑەرھەﻣە ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳﻨﻮوری ﭘێﻨﺠﻮێﻨە‪ ،‬ﺟﯿﺎواز ﻟە ﺳﺎ‪‬ﻧﯽ راﺑﺮدوو‪ ،‬ﺑﯚ‬ ‫ﯾەﻛەﻣﺠﺎر ﺑەھﯚی ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﻋەﻟﻮەﯾەك ﺑﯚ ﻛڕﯾﻨەوەی‬ ‫ﺑەرھەﻣــﯽ ﺟﻮوﺗﯿــﺎران و رەوﯾﻨــەی ﻧﯿﮕەراﻧﯿﺎن‬ ‫ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ دەﯾﺎﻧﮕﻮت ﺑەرھەﻣــەﻛﺎن ﭘﺎرە ﻧﺎﻛﺎت‪،‬‬ ‫ﺑەم ﻛﺎرە ﻧﻮێﯿەی ﺋەﻣﺴــﺎڵ‪ ،‬ﺟﻮوﺗﯿــﺎران دەﺗﻮاﻧﻦ‬

‫ﺋﺎﻣﺎری ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﭘێﻨﺠﻮێﻦ‬ ‫ﺑەﭘێﯽ ﺋﺎﻣﺎرێﻜــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ‬ ‫ﭘێﻨﺠﻮێﻦ ﻛە وێﻨەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەت دراوەﺗە ”وﺷــە“‪،‬‬ ‫رووﺑەری زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ‪ 24‬ھــەزار و ‪ 450‬دۆﻧﻢ زەوﯾﯽ‬ ‫ﺑەراو ھەﯾە‪ ،‬ھەروەھﺎ ‪ 57‬ھەزار و ‪ 303‬دۆﻧﻢ زەوﯾﯽ‬ ‫دێﻤﯽ ھەﯾە ﻛە ﺳﺎ‪‬ﻧە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺳێ ھەزار ﺟﻮوﺗﯿﺎر‬ ‫ﻛﺎری ﺗێﺪا دەﻛەن و ﺑەرھەﻣێﻜﯽ زۆری ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯽ‬ ‫ﺗﯿﺎ ﺑەرھەم دێﻨﻦ‪.‬‬ ‫ﭘێﻨﺠﻮێــﻦ ﯾەﻛێﻜە ﻟــە ﻧﺎوﭼە ﺳــﻨﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ھەڵﻜەوﺗەی ﺷﻮێﻨەﻛەی و‬ ‫ﮔﻮﻧﺠﺎوی ﻛەﺷــﻮھەواﻛەی ﺑﻮوەﺗــە ھﯚی ﺋەوەی‬ ‫ﺳــﺎ‪‬ﻧە ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧــﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە ﻟــە دوای ﻣﺎﻧﮕﯽ‬ ‫ﺷــﻮﺑﺎﺗەوە دەﺳــﺖ ﺑﻜەن ﺑە ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟە زەوﯾﯿە‬ ‫ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن و ﺗﺎ ﻧﺰﯾﻚ ھﺎﺗﻨﯽ وەرزی زﺳﺘﺎن‪،‬‬ ‫ھەوڵﯽ ﺳﺎﻏﻜﺮدﻧەوەی ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن دەدەن‪.‬‬

‫ﻋەﺑﺪوﻟﻜەرﯾﻢ ﻣﺤەﻣەد ﺑەڕێﻮەﺑەری دەﺳﺘەی وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﻧەﯾﻨەوا‪:‬‬

‫ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺋــەو داﺗﺎﯾﺎﻧــەی ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێــﺮاق ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑــﯚ دەﻛەن‪،‬‬ ‫ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧەوەی ﻣﻮوﺳــڵ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە زﯾﺎﺗﺮ‬ ‫ﻟــە ‪ 36‬ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻرە‪ ،‬ﺑە‪‬م رەوﺷــﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ و‬ ‫ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺑﺎﻧﻚ‪ ،‬دوو ﮔەورەﺗﺮﯾﻦ ﺑەرﺑەرﺳــﺘﻦ ﻟە‬ ‫ﺑەردەم وەﺑەرھێﻨەران‪ .‬ﺑەڕێﻮەﺑەری دەﺳــﺘەی‬ ‫وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﻣﻮوﺳــڵ ﻟە دﯾﺪارێﻜﯽ ”وﺷە“دا‬ ‫رای دەﮔەﯾەﻧێــﺖ ﻛە دەﯾﺎﻧەوێــﺖ ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫وەﺑەرھێﻨﺎﻧــﯽ ﻣﻮوﺳــڵ ﺑــە وەﺑەرھێﻨەراﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺪەن‪ .‬ﺋەو دەڵێ‪” ،‬دەﻣﺎﻧەوێ ﺑەو‬ ‫رێﮕەﯾەوە ﭼﺎﻛــەی ﻟە ﺑﺎوەﺷــﮕﺮﺗﻨﯽ ھەزاران‬ ‫ﺋﺎوارەی ﻣﻮوﺳڵ ﺑﺪەﯾﻨەوە“‪.‬‬ ‫ﺋﺎﯾــﺎ دوای ﺋﺎزادﻛﺮدﻧــﯽ ﻣﻮوﺳــڵ‪ ،‬ﺟﻮوڵەی‬ ‫وەﺑەرھێﻨﺎن ﻟەو ﺷﺎرە دەﺳﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮدووە؟‬ ‫ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺋﺎﻣﺎرە ﺳــەرەﺗﺎﯾﯿﯿەﻛﺎن‪ ،‬دووﺑﺎرەی‬ ‫ﺋﺎوەداﻧﻜﺮﻧەوەی ﻣﻮوﺳــڵ ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە زﯾﺎﺗﺮ‬ ‫ﻟــە ‪ 36‬ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻرە ﺑﯚ ھەﻣﻮو ﺳــێﻜﺘەرەﻛﺎن‪،‬‬ ‫ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﺋــەو ﺑﻮدﺟەﯾــە زﯾﺎﺗــﺮ ‪ % 50‬ی‬ ‫دەﭼێﺘــە وەﺑەرھێﻨﺎﻧــەوە و ﺑەﺷــێﻜﯿﺶ وەك‬ ‫ﻛﺎری ﺑەڵێﻨﺪەری ﺋﯿﺸــﯽ ﺗێﺪا دەﻛﺮێﺖ‪ .‬ﭘێﺶ‬ ‫ﺋﺎزادﻛﺮدﻧــﯽ ﻣﻮوﺳــڵ داواﻛﺎری ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﭘڕۆژە ﻟەﻻﯾــەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ھەﺑــﻮوە‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﺳــێﻜﺘەری وەﺑەرھێﻨﺎن ﻟەﮔەڵ ﺳێﻜﺘەرەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺮ ﺟﯿــﺎوازی ھەﯾە‪ .‬ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛــەی ﻟەوەداﯾە‬ ‫ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ وەﺑەرھێﻨــﺎن ﻛﺎﺗﯽ زۆرﯾﺎن دەوێﺖ‬ ‫و ﻣﺎﻣەڵەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﻛﺎﺗﯽ دەوێﺖ ﺑــﯚ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ‬ ‫رەزاﻣەﻧﺪی و دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ زەوی و دەﺳﺖ‬ ‫ﺑەﻛﺎرﺑﻮوﻧﯽ‪.‬‬ ‫ﺋێﺴــﺘە ﻟﯿﮋﻧەﯾەك ﻟە دەﺳــﺘەی وەﺑەرھێﻨﺎن‪،‬‬ ‫ﭘﻼﻧﺪاﻧــﺎن و ﺷــﺎرەواﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺳــەرﻗﺎڵﯽ‬ ‫رێﻮﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﮔﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﻦ ﻟەﺳــەر ﺗەواوی‬ ‫ﺳــێﻜﺘەرەﻛﺎن‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە وەك دەزاﻧــﻦ ﺗەواوی‬ ‫ﺳێﻜﺘەرەﻛﺎﻧﯽ ﻣﻮوﺳــڵ دووﭼﺎری رووﺧﺎن و‬ ‫داﺗەﭘﯿــﻦ ﺑﻮوﻧەﺗەوە‪ ،‬ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻻی راﺳــﺘﯽ‬

‫ﻣﻮوﺳڵ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ‪ % 80‬ی وێﺮان ﺑﻮوە‪ .‬ﯾەﻛێﻚ‬ ‫ﻟەو ﺳێﻜﺘەراﻧەی رێﻮﺷــﻮێﻨﻜﺮدﻧﯽ دەﺳﺘﯽ ﭘێ‬ ‫ﻛﺮدووە ﭘﺮﺳﯽ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺷﻮﻗە و ﺧﺎﻧﻮوە‬ ‫ﺑــﯚ ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎن ﺑە ﻛەﻣﺘﺮﯾــﻦ ﺗێﭽﻮو‪ ،‬ﺋەﻣەش‬ ‫دەﺑێﺘە ﯾەﻛەم ﺳــێﻜﺘەر ﭘڕۆژەی وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗێﺪا دەﻛﺮێﺖ ﻛە ﻣﻮوﺳــڵ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە‬ ‫ﯾەك ﻣﻠﯿﯚن ﯾەﻛەی ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮوﻧە‪ .‬ﺟﮕە ﻟەﻣە‬ ‫ﺑﯿﺮ ﻟــەوە ﻛﺮاوەﺗەوە ﻛەرﺗــﯽ ﻛﺎرەﺑﺎ ﺑﺪرێﺖ ﺑە‬ ‫ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ وەﺑەرھێﻨﺎن‪ ،‬ﺋەوان وەﺑەرھێﻨﺎن ﻟە‬ ‫ﻛﺎرەﺑﺎدا ﺑﻜەن وەك ﺋەوەی ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮاوە‪،‬‬ ‫ھەروەھﺎ ﺳــێﻜﺘەری ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗێﺪا ﺑﻜەﯾﻦ ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻣﻮوﺳــڵ ﺋﺎوی رووﺑﺎری‬ ‫دﯾﺠﻠــەی ﭘێﺪا دەڕوات‪ .‬ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ دەﻛەﯾﻦ ﺗﺎ‬ ‫ﻛﯚﺗﺎی ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﻟە رێﻮﺷــﻮێﻨﯽ ﺳێﻜﺘەرەﻛﺎن‬ ‫ﺗەواو ﺑﺒﻦ و دەﺳﺖ ﺑە ﭘڕۆژەﻛﺎن ﺑﻜﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﺳﻮودﺗﺎن ﻟە ﺷــﺎرەزاﯾﯽ دەﺳﺘەی وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن وەرﮔﺮﺗﻮوە ﺑﯚ ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ﻛﺎرﻛﺮدن‬ ‫ﻟە ﻣﻮوﺳڵ؟‬

‫ﻟەﮔــەڵ ﺑﺎﻧﻜــﯽ‬ ‫و‬ ‫ﻧﺎوەﻧــﺪی‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻋێــﺮاق و‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺧۆﺟێــﯽ‬ ‫ﻣﻮوﺳــڵﻴﺶ ﻗﺴــەﻣﺎن‬ ‫ﻛﺮدووە‪ ،‬ﺑەڵێﻨﻴــﺎن داوە‬ ‫ﺋﺎزادﻛﺮدﻧــﯽ‬ ‫دوای‬ ‫ﺗەﻟەﻋﻔەر‪ ،‬ﻟﻘﯽ ﺑﺎﻧﻜەﻛﺎن‬ ‫ﺑﮕەڕێﻨﻨەوەﻣﻮوﺳڵ‬

‫ﺑێﮕﻮﻣــﺎن‪ ،‬ﭼەﻧــﺪان ﺟــﺎر داﻧﯿﺸــﺘﻦ ﻟەﮔەڵ‬ ‫دەﺳــﺘەی وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ھەوﻟێﺮ‬ ‫و دھﯚك ﻛــﺮاوە‪ ،‬دەﻣﺎﻧەوێﺖ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟێﻚ ﻧﺰﯾﻚ‬ ‫ﺑﺒﯿﻨــەوە و ﻛﺎری ھﺎوﺑەش ﺑﻜەﯾــﻦ‪ ،‬ﻟە ﻣﺎوەی‬ ‫داھﺎﺗﻮوﯾﺸــﺪا ﻛﯚﻧﮕﺮەﯾەﻛﯽ ھﺎوﺑەش ﻟە ﻧێﻮان‬ ‫دەﺳﺘەی وەﺑەرھێﻨﺎﻧﯽ ﻣﻮوﺳڵ و دھﯚك ﺋەﻧﺠﺎم‬ ‫دەدەﯾﻦ ﺑﯚ ﻛﺎری ھﺎوﺑەش و ﺳﻮودوەرﮔﺮﺗﻦ ﻟە‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋەوان‪.‬‬

‫ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﭼەﻧــﺪ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧﺎوﺧــﯚ و ﺑﯿﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘڕۆژەی ﭘێﺸﻜەش ﻛﺮدووە؟‬ ‫راﺳﺘﯿﯿەﻛەی ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ھﯿﭻ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘڕۆژەی ﭘێﺸــﻜەش ﻧەﻛــﺮدووە‪ ،‬ھﯚﻛﺎرەﻛەی‬ ‫ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺑﺎﻧﻜــە ﻟە ﻣﻮوﺳــڵ و ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺋﺎراﻣﯽ‬ ‫و ﺗەﻧﺎھﯿــﯽ‪ ،‬ھەردوو ھﯚﻛﺎر زۆر ﭘێﻮەﺳــﺘﻦ ﺑە‬ ‫وەﺑەرھێﻨﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻛە ﺳــەرﻣﺎی ﮔەورە دێﻨێﺘە‬ ‫ﺋەو ﺷﺎرە‪ .‬ﺋەو وەﺑەرھێﻨە ﺳەرﻣﺎﯾەﻛەی ﻟە ﻛﻮێ‬ ‫ھەڵﮕﺮێﺖ ﻛﺎﺗێﻚ ھﯿــﭻ ﺑﺎﻧﻜێﻜﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ و‬ ‫ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﻧەﺑێــﺖ‪ .‬ﻟەﺑﺎرەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ و ﻧﺎوﺧــﯚ‪ ،‬ﺋەواﻧــەی ﭘڕۆژەﯾــﺎن‬ ‫ﭘێﺸــﻜەش ﻛــﺮدووە ﺑــە داﺧەوە ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﻧﯿﻦ‪ ،‬ﺳــەرﻣﺎﯾەی داراﯾﯿﯿﺎن ﻻوازە و‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژەی ﮔەورەﯾﺎن ﻧﯿﯿە‪.‬‬ ‫ﻟەﺑﺎرەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ﻟە رێــﯽ رۆژﻧﺎﻣەﻛەﺗﺎن‬ ‫ﺟﺎرێﻜــﯽ ﺗــﺮ داوا ﻟــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎ ﮔەورەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻛــەم ھەﻟێﻜــﯽ ﮔەورەﯾﺎن ﻟە‬ ‫ﻣﻮوﺳــڵ ﻟە ﺑەردەﻣە ﺑﯚ ھەﻣﻮو ﺳێﻜﺘەرەﻛﺎن‪،‬‬ ‫داواﯾﺎن ﻟێ دەﻛەﯾﻦ ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﮫێﻨﻨە ﻣﻮوﺳڵ‬ ‫و ﺋێﻤەش ھﺎوﻛﺎرﯾﯿــﺎن دەﻛەﯾﻦ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺋەوان‬ ‫ﻟەﻛﺎﺗﯽ ﻟێﻘەوﻣﺎﻧــﯽ ﺧەڵﻜەﻛەﻣﺎن دەرﮔەﯾﺎن ﺑﯚ‬ ‫ﻛﺮدﻧەوە و ﻟە ﺑﺎوەﺷــﯿﺎن ﮔﺮﺗﯿﻦ‪ ،‬ﺋێﺴﺘە ﻧﯚرەی‬ ‫ﺋێﻤەﯾە ﭼﺎﻛەﻛەﯾﺎن ﺑﺪەﯾﻨەوە‪ .‬ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﻟە‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼەﻧﺪ ﮔەورە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەك ﭘڕۆژەﯾﺎن‬ ‫ﭘێﺸﻜەش ﻛﺮدووە‪ ،‬ﻟەواﻧەی ﺧﺎوەﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔەﻧﺠﺎن ﺳــﺘﯽ و ﮔﻮﻧﺪی ﻟﺒﻨﺎﻧﯽ ﻛە ﻟە ھەوﻟێﺮ‬ ‫ھەن‪ ،‬ھﺎوﻛﺎت ﺧﺎوەﻧﯽ ﻣﺎﺟﯿــﺪی ﻣﯚڵ داوای‬ ‫ﻛﺮدووە ﻣﯚڵێﻜﯽ ھﺎوﺷــێﻮە ﻟە ﻣﻮوﺳڵ دروﺳﺖ‬

‫ﺑــﻜﺎت‪ ،‬ﻟەﮔەڵ ﺋەﺣﻤــەد رێﻜﺎﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ‬ ‫ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ وەﺑەرھێﻨﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن داوای‬ ‫ﭘڕۆژەﯾﺎن ﻛﺮدووە‪.‬‬ ‫ﺋەﮔــەر ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﺑﺎﻧﻚ ﻟە ﻣﻮوﺳــڵ ﯾەﻛێﻜە ﻟە‬ ‫ھــﯚﻛﺎرەﻛﺎن‪ ،‬داواﺗﺎن ﻛﺮدووە ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ‬ ‫ﻋێــﺮاق ﭘەﻟە ﺑــﻜﺎت ﻟە ﻛﺮدﻧــەوەی ﻟﻘﯽ ﺑﺎﻧﻜە‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛﺎن؟‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﺑﺎﻧﻜﯽ ﻧﺎوەﻧــﺪی و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق‬ ‫و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺧﯚﺟێﯽ ﻣﻮوﺳــڵﯿﺶ ﻗﺴــەﻣﺎن‬ ‫ﻛــﺮدووە‪ ،‬ﺑەڵێﻨﯿــﺎن داوە دوای ﺋﺎزادﻛﺮدﻧــﯽ‬ ‫ﺗەﻟەﻋﻔەر‪ ،‬ﻟﻘﯽ ﺑﺎﻧﻜەﻛﺎن ﺑﮕەڕێﻨﻨەوە ﻣﻮوﺳــڵ‪،‬‬ ‫ﺟﮕە ﻟەﻣە‪ ،‬ﺑﺎﻧﻜێﻜﯽ زۆری ﺗﺮی ﻛەرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ‬ ‫ﻧﺎوﺧﯚی ﻋێﺮاﻗﯿﺶ ﻟﻘﯿﺎن ﻟە ﻣﻮوﺳڵ دەﻛەﻧەوە‪.‬‬ ‫ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ ھەرێﻤﯽ و ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﺶ ﻗﺴەﻣﺎن‬ ‫ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﺑﺎﻧﻜﺎﻧــە ﻛﺮدووە ﻛە ﻟﻘﯿﺎن ﻟە ﻋێﺮاق‬ ‫ھەﯾە‪ ،‬ﺗﺎ ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەﯾﺎن ﻟە ﻣﻮوﺳــڵ ﺑﻜەﻧەوە‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ھەﻣﻮو ﺋەواﻧە ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺗﺮی ﭘێﻮەﺳﺘە ﺑە‬ ‫ﻻﯾەﻧﯽ ﺗەﻧﺎھﯿﯿەوە‪.‬‬ ‫ﻟەﮔەڵ ھەﺑﻮوﻧﯽ ﺋەو ھەﻣﻮو ھێﺰە ﺟﯚراوﺟﯚرە‪،‬‬ ‫وەك دەزاﻧﺮێ ﺳــەرﻣﺎﯾە ﻟە ﻧﺎوﭼــەی ﻧەﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﺗەﻧﺎھﯽ دەﻛﺸــێﺘەوە‪ .‬ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛە ﺋەوەﯾە ﭼەﻧﺪ‬

‫ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑەھﯚی ﻧﺎﻟەﺑــﺎری ﺗەﻧﺎھﯽ و ﮔێﭽەڵﯽ‬ ‫ﮔﺮووﭘە ﭼەﻛﺪارەﻛﺎن ﻟە ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟە ﻣﻮوﺳــڵ‬ ‫ﻛﺸﺎوﻧەﺗەوە؟‬ ‫ھێﺰە ﺗەﻧﺎھﯿﯿــە رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎن وەك ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ‬ ‫ﻓﯿﺪراڵــﯽ و ﭘﯚﻟﯿﺴــﯽ ﻧﺎوﺧــﯚ و ھێــﺰی‬ ‫ﺑەرەﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧــەوەی ﺗﯿﺮۆر‪ ،‬رۆڵــﯽ ﺑەرﭼﺎوﯾﺎن‬ ‫ھەﯾە ﻟە ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ دۆﺧﯽ ﺗەﻧﺎھﯿﯽ ﻣﻮوﺳــڵ‪،‬‬ ‫ﺋێﻤــە ﮔﺮﻓﺘﻤﺎن ﻟەﮔــەڵ ﺋەواﻧﺪا ﻧﯿﯿــە‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻤﺎن ﻟەﮔەڵ ﺋەو ھێﺰاﻧەﯾە ﻛە رێﻚ ﻧەﺧﺮاون‪،‬‬ ‫ﻟەواﻧە ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﮔﺮووﭘەﻛﺎﻧﯽ ﺣەﺷﺪی ﺷەﻋﺒﯽ‬ ‫و ﺣەﺷــﺪی ﻋەﺷــﺎﯾەری‪ ،‬ﺑەڕاﺳــﺘﯽ ﻟێﯿــﺎن‬ ‫ﻧﯿﮕەراﻧﯿــﻦ‪ ،‬زۆر ﻟــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﺳــﻜﺎ‪‬ﯾﺎن‬ ‫ﻟەﺳــەر ﺧﺮاﭘﯽ ﻣﺎﻣەڵەﯾﺎن ﺗﯚﻣــﺎر ﻛﺮدووە ﻛە‬ ‫ﻟە ﺑﺎزﮔەﻛﺎﻧــﺪا رێﮕﺮﯾﯿﺎن ﻟێ دەﻛــەن‪ ،‬ﻟەواﻧە‬ ‫ﺣەﻧﯿﻦ ﻗــەدۆ ﻛە ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯽ ﮔﺮووﭘێﻜﯽ‬ ‫ﭼەﻛﺪاری ﺣەﺷﺪی ﺷەﻋﺒﯽ دەﻛﺎت‪ .‬ﭘێﻮﯾﺴﺘە‬ ‫ﺗەﺳــﻔﯿەی ھەﻣﻮو ﺋەو ھێﺰاﻧە ﺑﻜﺮێﺖ ﻛە رێﻚ‬ ‫ﻧەﺧــﺮاون و ﻟەﻧﺎو ﺷــﺎر ﺑﭽﻨــە دەرەوە و ﺗەﻧﯿﺎ‬ ‫ﭘﯚﻟﯿﺲ ﺑﻤێﻨێﺘەوە‪ ،‬ﻛە ﺋێﺴﺘە ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﻧﺎوﭼەی‬ ‫ﻣﻮوﺳڵﯿﺎن داﮔﯿﺮ ﻛﺮدووە و ﻛﺮدووﯾﺎﻧەﺗە ﺑﺎرەﮔﺎ‬ ‫ﻛە ﻧﺎوﭼــەی ﻛﯚﺷــﻜەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣﺎرﯾﯿــە‪ ،‬ﺋەوە‬ ‫ﻧﯿﮕەراﻧﯽ ﻛﺮدووﯾﻦ‪.‬‬

‫ﻋێﺮاق ﺑﻮدﺟەی ﮔەﺷەﭘێﺪاﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎن ﻛەم‬ ‫دەﻛﺎﺗەوە و ﭘﺘﺮۆدۆﻻرﯾﺶ دەﺑڕێﺖ‬

‫ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﭼﻮار ﺳــﺎڵە ﭘﺘﺮۆدۆﻻر ﺑە ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎن ﻧەدراوە‪ ،‬ﺋەﮔەری ﻻﺑﺮدﻧﯽ ﯾەﻛﺠﺎرﯾﺸــﯽ ھەﯾە‬ ‫ﻟە ﺑﻮدﺟەی ‪2018‬ی ﻋێﺮاﻗﺪا‪ .‬ﺳــەرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧەی داراﯾﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑــە دەﻧﮕﯚی دەزاﻧێ و رەﺗﯽ‬ ‫دەﻛﺎﺗەوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺳــەرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﻧەوت و ﮔﺎزی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺑەﺳڕە دەڵێ ”ﭘێﺸﻨﯿﺎز‬ ‫ﻛﺮاوە ﺑﯚ ﺑڕﯾﻨﯽ“‪.‬‬ ‫وﺷە‪ /‬ﻓەرﻣﺎن ﺳﺎدق‬ ‫ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﯾﺎﺳــﺎی ﭘﺘــﺮۆدۆﻻر‪ ،‬ﭘﺎرێــﺰﮔﺎ‬ ‫ﺑەرھەﻣﮫێﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﺑﯚ ھەر ﺑەرﻣﯿﻠێﻚ ﻧەوﺗﯽ‬ ‫ﺑەرھەﻣﮫﺎﺗﻮو ﭘێﻨﺞ دۆﻻرﯾﺎن وەك ﺷﺎﯾﺴﺘەﯾﯽ ﭘێ‬ ‫دەدرێﺖ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە ﭼﻮار ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوو ﺑەﺗﺎﯾﺒەت‬ ‫دوای داﺑەزﯾﻨــﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت و ﭘﺎﺷــﺎن ھﺎﺗﻨﯽ‬ ‫داﻋﺶ‪ ،‬ﺋەو ﺑڕﮔە ﺗﺎﯾﺒەﺗە ﻟە ﺑﻮدﺟەی ﮔﺸــﺘﯿﯽ‬ ‫ﻋێﺮاق ﺳەرەڕای ﺟێﮕﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ‪ ،‬ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮا‪.‬‬ ‫ﺋێﺴﺘە ﻟﯿﮋﻧەی ﭘﺴﭙﯚڕ ﺑە داﻧﺎﻧﯽ ﺑﻮدﺟەی ‪2018‬ی‬ ‫ﻋێﺮاق ﺳــەرﻗﺎڵﯽ ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎرﯾﻦ ﺑﯚ داﻧﺎﻧﯽ ﺑﻮدﺟە‬ ‫و ﻣﺎﻧﮕــﯽ ﺋەﯾﻠﻮوﻟــﯽ داھﺎﺗﻮو ﭘــڕۆژەی ﺑﻮدﺟە‬ ‫دەﺧﺮێﺘــە ﺑــەردەم ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮان ﺑﯚ‬ ‫دەﻧﮕﺪان ﻟەﺳەری و ﭘﺎﺷــﺎن دەﭼێﺘە ﭘەرﻟەﻣﺎن‬ ‫ﺑﯚ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻛﺮدن و ﭘەﺳــﻨﺪﻛﺮدﻧﯽ‪ .‬ﺑﯚﯾە دەﻧﮕﯚی‬ ‫ﻻداﻧﯽ ﺑڕﮔەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﺳﺖ ﺑە ﭘﺘﺮۆدﻻر ﻧﯿﮕەراﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرێــﺰﮔﺎ ﺑەرھەﻣﮫێﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻟــێ ﻛەوﺗﻮوەﺗەوە‪،‬‬ ‫ﺋەﮔەرﭼﯽ ﻟە ﭼﻮار ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدووﯾﺶ ﺟێﺒەﺟێ‬ ‫ﻧەﻛﺮاون‪.‬‬ ‫ﻟەﮔەڵ ﺋەوەی دوو ﺳــﺎڵە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەرھەﻣﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻛەرﻛﻮوك ھەﻧﺎردەی‬ ‫ﺑﺎزاڕەﻛﺎﻧﯽ دﻧﯿــﺎ دەﻛﺎت‪ ،‬ﻟە ﺑەراﻣﺒەرﯾﺸــﺪا ﺑە‬ ‫ﺣﯿﺴــﺎﺑێﻜﯽ ﺑﺎﻧﻜﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە ‪ 10‬ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر وەك‬ ‫ﺷﺎﯾﺴــﺘەی داراﯾﯽ ﭘﺘﺮۆدۆﻻر ﺑــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ‬ ‫ﺧﯚﺟێــﯽ ﻛەرﻛــﻮوك دەدات‪ .‬ﺑــە‪‬م ﻋێﺮاق ﻟە‬ ‫‪2013‬ەوە ﺷﺎﯾﺴــﺘەی ﭘﺘﺮۆدۆﻻری ﺑە ﻛەرﻛﻮوك‬ ‫ﻧەداوە ﻛە ﺑە ﺳێ ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر ھﺎﺗﻮوەﺗە ﺧەﻣ‪‬ﻧﺪن‪.‬‬

‫ﻋەﻟﯽ ﻋەﺳــﻜەری ﺳــەرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﻧەوت و‬ ‫ﮔﺎزی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﻛەرﻛﻮوك‪ ،‬ﺑێ‬ ‫ﺋﺎﮔﺎﯾﯽ ﺧﯚی ﻟە ﭘێﺸــﻨﯿﺎزی ﺑڕﯾﻨــﯽ ﭘﺘﺮۆدۆﻻر‬ ‫دەرﺑڕی‪ .‬ﻋەﺳﻜەری ﺑە“وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ ﭼەﻧﺪ‬ ‫ﺳﺎڵێﻜە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق ﺷﺎﯾﺴﺘە داراﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘﺘــﺮۆدۆﻻری ﺑە ﻛەرﻛﻮوك ﻧــەداوە‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺋەﮔەر‬ ‫ﺑﯿﺒڕن ﯾﺎن ﻧﺎ‪ ،‬ھﯿﭻ ﻟە ﭘﺮﺳەﻛە ﻧﺎﮔﯚڕێﺖ“‪.‬‬ ‫ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺑەﺳــڕە ﯾەﻛێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔﺎ ﮔەورە‬ ‫ﺑەرھەﻣﮫێﻨەرەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــەوت‪ ،‬ﻟە ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵﯽ‬ ‫راﺑﺮدوودا ﺷﺎﯾﺴﺘەی داراﯾﯽ ﭘﺘﺮۆدۆﻻری ﺷﺎرەﻛە‬ ‫زۆر زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻮوە ﻟە ﺑﻮدﺟەی ﮔەﺷەﭘێﺪاﻧﯽ ﺷﺎرەﻛە‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾە ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺷﺎرەﻛە ﻧﯿﮕەراﻧﻦ ﻟە ﺑڕﯾﻨﯽ‪.‬‬ ‫ﻋەﻟﯽ ﺷەداد ﻓﺎرس ﺳەرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﻧەوت و ﮔﺎز‬ ‫ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺑەﺳڕە ﺋﺎﺷﻜﺮای دەﻛﺎت‬ ‫ﻛە ﭘێﺸــﻨﯿﺎزی ھەﻣﻮواری ﺑڕﮔەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪار ﺑە‬ ‫ﺷﺎﯾﺴﺘە داراﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺘﺮۆدۆﻻر ﻛﺮاوە‪.‬‬ ‫ﺷەداد ﺑە“وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺑڕﯾﻨﯽ ﭘﺘﺮۆدۆﻻر‬ ‫ﺑﯚ ﺑەﺳــڕە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﮔەورە دادەﻧێﺖ ﺑەﺳــەر‬ ‫ﭘڕۆژەﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎرەﻛەوە‪ ،‬ھﺎوﻛﺎت ﺑەھﯚﯾەوە ﺋەوەی‬ ‫‪ % 90‬ی داھﺎﺗﯽ ﺷﺎرەﻛە ﻛەم دەﻛﺎﺗەوە‪.‬‬ ‫”ﺋەو ﭘێﺸﻨﯿﺎزە ﻟەﺳــەر ﺑﻨەﻣﺎﻧﯽ ﻛەﻣﺒﻮوﻧەوەی‬ ‫داھﺎﺗــﯽ و‪‬ﺗــە ﺑەھــﯚی داﺑەزﯾﻨــﯽ ﻧﺮﺧــﯽ‬ ‫ﻧــەوت و دووﺑــﺎرە ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧــەوەی ﻧﺎوﭼــە‬ ‫زﯾﺎﻧﻠێﻜەوﺗﻮوەﻛﺎﻧــﯽ دەﺳــﺘﯽ داﻋــﺶ‪ ،‬ﺑﯚ ﺋەو‬ ‫ﻣەﺑەﺳــﺘە وەك ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺑەﺳــڕە‬ ‫ﻟەﮔەڵ ﺣەﯾﺪەر ﻋەﺑﺎدی ﺳەرۆك وەزﯾﺮاﻧﯽ ﻋێﺮاق‬ ‫ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ دەﻛەﯾﻦ“ ﺷەداد وای ﮔﻮت‪.‬‬

‫ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺳــڕﯾﻨەوەی ﺑڕﮔە ﭘێﻮەﻧﺪارەﻛﺎﻧﯽ ﺑە‬ ‫ﺷﺎﯾﺴﺘەی داراﯾﯽ ﭘﺘﺮۆدۆﻻر ﻟە ﺑﻮدﺟەی ﮔﺸﺘﯿﯽ‬ ‫ﻋێﺮاق ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑە ھەﻣﻮار ﯾﺎن رەﺗﻜﺮدﻧەوەی‬ ‫ﯾﺎﺳــﺎی ﭘێﻮەﻧﺪار ھەﯾە ﺑە ﭘﺘــﺮۆدۆﻻر‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە‬ ‫واﻗﯿﻌﺪا ھەر ﺑڕاوە‪ .‬ﻟەو ﺑﺎرەﯾەوە ھﻮﻣﺎم ﺷــەﻣﺎع‬ ‫ﭘﺴــﭙﯚڕی ﺋﺎﺑﻮوری ﭘێﯽ واﯾە ﭘﺘﺮۆدۆﻻر ﺑە ﯾﺎﺳﺎ‬ ‫رێﻜﺨﺮاوە و ﻻﺑﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺎن ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺋەﮔەرﭼﯽ ﻟە‬ ‫ﺑﻮدﺟەی ﮔﺸــﺘﯽ ﺑﺎس ﻛــﺮاوە و ﺟێﮕﯿﺮ ﻛﺮاوە‪،‬‬ ‫ﻛەﭼﯽ ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮاوە‪.‬‬ ‫ھﻮﻣﺎم ﺷەﻣﺎع ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﭘێﺸﺒﯿﻨﯽ ﻛﺮد‪ ،‬ﺳﺎڵﯽ‬ ‫داھﺎﺗﻮو ﺑﻮدﺟەی ﮔەﺷەﭘێﺪاﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎن ﻛەم‬ ‫ﺑﻜﺮێﺘەوە ﺑەھــﯚی دووﺑــﺎرە ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧەوەی‬ ‫ﻧﺎوﭼە زﯾﺎﻧﻠێﻜﻜەوﺗﻮوەﻛﺎﻧﯽ دەﺳﺘﯽ داﻋﺶ‪.‬‬ ‫ھﻮﻣــﺎم دەڵــێ ”دەﻛــﺮێ رێﮋەی ﺷﺎﯾﺴــﺘەی‬ ‫داراﯾﯽ ﭘﺘــﺮۆدۆﻻری ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎن ﻛەم ﺑﻜﺮێﺘەوە‪،‬‬

‫ﺑە‪‬م ھەر دەﺑێﺖ ﺑەﺷــێﻜﯽ ﻟــێ ﺧەرج ﺑﻜﺮێﺖ‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﭘﺎرێــﺰﮔﺎ ﺑەرھەﻣﮫێﻨــە ﻧەوﺗﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫ﭘﺸﻜﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯽ داھﺎت ﭘێﻚ دێﻨﻦ‪ ،‬ﻟەﻣەﺷﺪا‬ ‫زﯾﺎﻧﯽ ﮔەورە ﺑــەر ژﯾﻨﮕەﯾﺎن دەﻛەوێﺖ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە‬ ‫راﺑﺮدوو ﮔەﻧﺪەڵﯽ ﮔەورە ﻟــە ﭘﺘﺮۆدۆﻻردا ﻛﺮاوە‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾە ﺑﺎﺷﺘﺮە ﻟﯿﮋﻧەﯾەك ﻟە دﯾﻮاﻧﯽ ﭼﺎودێﺮی داراﯾﯽ‬ ‫ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ﺧەرﺟﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻜﺎت“‪.‬‬ ‫ﻟە ﺑەراﻣﺒەردا ﺋەﺣەﻣەد ﺣﺎﺟﯽ ڕەﺷﯿﺪ ﺳەرۆﻛﯽ‬ ‫ﻟﯿﮋﻧەی داراﯾﯽ و ﺋﺎﺑــﻮوری ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق‪ ،‬ﺑﯚ‬ ‫”وﺷە“ دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﻛە ھﯿﭻ ﭘﺮﺳێﻚ ﭘێﻮەﻧﺪ‬ ‫ﺑە ﻻﺑﺮدﻧــﯽ ﺑڕﮔەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪ ﺑــە ﭘﺘﺮۆدۆﻻری‬ ‫ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎن ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺋــەوەی ھەﯾە ھەﻧﺪێﻚ‬ ‫ﻟێﺪواﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎراﻧە‪.‬‬ ‫ﺳــەرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧــەی داراﯾﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاق‬ ‫ﻧەﯾﺸــﺎردەوە ﺑەھﯚی داﺑەزﯾﻨــﯽ ﻧﺮﺧﯽ ﻧەوت و‬

‫ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧــەوەی ﻧﺎوﭼــە زﯾﺎﻧﻠێﻜەوﺗﻮوەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دەﺳﺘﯽ داﻋﺶ‪ ،‬ﭘێﺪەﭼێ ﺑﻮدﺟەی ﮔەﺷەﭘێﺪاﻧﯽ‬ ‫ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎن ﻛــەم ﺑﻜﺮێﺘەوە و ﮔﻮﺗﯽ‪” ،‬ﭘﺘﺮۆدۆﻻر‬ ‫ﻟە دوای ‪2013‬ەوە ﺑە ﻛﺮدار ﻧــەدراوە ﺑە ﭘﺎرێﺰﮔﺎ‬ ‫ﺑەرھەﻣﮫێﻨەﻛﺎن‪ ،‬ﺋەﮔەرﭼﯽ ﻟــە ﺑﻮدﺟەدا ﺑﺎس‬ ‫ﻛﺮاوە و ﻟــە ‪ 2018‬ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق دەﺳــﺖ‬ ‫ﭘێﻮەﮔﺮﺗﻨﯽ رژد ﺑﻜﺎت“‪.‬‬ ‫ﺑﻮدﺟەی ﮔﺸﺘﯿﯽ ﻋێﺮاق ﺑﯚ ﺳــﺎڵﯽ ‪100 ،2017‬‬ ‫ﺗﺮﻟﯿــﯚن دﯾﻨﺎر ﺑــﻮو )‪ 84،7‬ﻣﻠﯿــﺎر دۆﻻر( ﻛە ‪21‬‬ ‫ﺗﺮﻟﯿﯚن دﯾﻨــﺎری )‪ 17‬ﻣﻠﯿــﺎر دۆﻻر( ﻛﻮرﺗﮫێﻨﺎن‬ ‫ﺑﻮو‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﻟە ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺣﻮزەﯾﺮاﻧﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﺑڕی‬ ‫ﺣەوت ﺗﺮﻟﯿﯚن دﯾﻨﺎر ﻛە ﻧﯿﻮەی ﭘﺎرەﻛەی داھﺎﺗﯽ‬ ‫ﻧﺎوﺧﯚ ﺑــﻮو‪ ،‬ﻧﯿﻮەﻛەی ﺗﺮﯾﺸــﯽ ﺟﯿﺎوازی ﻧﺮﺧﯽ‬ ‫ﻓﺮۆﺷــﯽ ﻧەوت ﺑﻮو‪ ،‬وەك ﺑﻮدﺟەی ﺗەواوﻛﺎری ﻟە‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق دەﻧﮕﯽ ﻟەﺳەر درا‪.‬‬

‫ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫ھەﻣﻮو ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ وەﺑەرھێﻨﺎن ﻟە ﻣﻮوﺳڵ ﺑﯚ‬ ‫وەﺑەرھێﻨەراﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺮاوﻧەﺗەوە‬

‫‪9‬‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (198‬ﭼﻮارﺷەم‪2017/ 8/ 16 ،‬‬

‫وﺷە‪ /‬ﻓەرﻣﺎن ﺳﺎدق‬

‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬

‫دۆﺳﻴە‬

‫ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫‪10‬‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (198‬ﭼﻮارﺷەم‪2017/ 8/ 16 ،‬‬

‫ﺳەرۆﻛﯽ ﻳەﻛێﺘﻴﯽ زاﻧﺎﻳﺎن‪ :‬ﺳەرﺑەﺧۆ ﻧەﺑﻴﻦ ژﻳﺎن و ﻛەراﻣەت و ﻧﺎﻣﻮوﺳﻴﺸﻤﺎن ﻟە ﻣەﺗﺮﺳﻴﺪاﻳە‬

‫دەوڵەﺗێﻜﻤﺎن دەوێ ﻧە ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺑێﺖ ﻧە ﻧەﺗەوەﯾﯽ‪ ،‬وەك‬ ‫دەوڵەﺗەﻛەی ﭘێﻐەﻣﺒەر ﻣەدەﻧﯽ ﺑێﺖ‬

‫ﻣەﻻ ﻋەﺑﺪو‪ ‬وەﯾﺴــﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ زاﻧﺎﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ ﻛە ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﻛﺎر ﺑﯚ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ دەﻛەن‬ ‫و ﻛﺎرﯾﮕەرﺗﺮﯾﻦ ﺗﻮێﮋی ﻛﯚﻣەڵﮕەن ﺑﯚﯾە ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻟەﯾەﻛەم ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾﺪا ﺋەواﻧﯽ ﺑەﺳــەر ﻛﺮدەوە‪ .‬ھﺎوﻛﺎت ﺋەوەش دەﺧﺎﺗە ڕوو ”دەوڵەﺗێﻜﻤﺎن دەوێ ﻧە‬ ‫ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺑێﺖ ﻧە ﻧەﺗەوەﯾﯽ‪ ،‬وەك دەوڵەﺗەﻛەی ﭘێﻐەﻣﺒەر ﻣەدەﻧﯽ ﺑێﺖ“‪.‬‬ ‫ﺳەرۆﻛﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ زاﻧﺎﯾﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەم دﯾﻤﺎﻧەی ”وﺷە“دا ﻧﯿﮕەراﻧﯽ ﺧﯚی ﻧﺎﺷﺎرێﺘەوە ﺑەراﻣﺒەر ﻣەرﺟەﻋەﻛﺎﻧﯽ ﺷﯿﻌە ﻛە رۆڵﯿﺎن ﻧەﺑﻮو ﻟە راﮔﺮﺗﻨﯽ‬ ‫ﻣﺎﻟﯿﻜﯿﺪا ﻛﺎﺗێﻚ ﺑﻮدﺟەی ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑڕی‪ .‬ﺑەﮔﻮﺗەی ﺧﯚی ”ﻣﺎدام ﻛﺎﺗﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ‪ 23‬دەوڵەﺗﯽ ﻋەرەب و ﺗﻮرك و ﻓﺎرس ﮔﻮﻧﺠﺎو ﺑﻮو و ھﯿﭻ ﻣەﻻﯾەك‬ ‫دژی ﻧەﺑﻮو‪ ،‬ﻛﺎﺗﯽ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﮔﻮﻧﺠﺎوە و ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎن ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ دەﻛەن“‪.‬‬ ‫دﯾﻤﺎﻧە‪ /‬ﻛﻮردۆ ﺷﺎﺑﺎن‬ ‫*ﺋﺎﯾﺎ دەوڵەت ﻟە ڕواﻧﮕەی ﺋﯿﺴﻼﻣەوە‪ ،‬ﭘێﻮەﺳﺘە ﺑە‬ ‫ﺋﺎﯾﻨەوە ﯾﺎن ﺑە ﻧەﺗەوە؟‬ ‫ﺋﯿﺴﻼم ﺑە ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ زاﻧﯿﻮە ھەر ﻧەﺗەوەﯾەك ﺑﺘﻮاﻧێ‬ ‫ﺧﯚی ﻛﺎروﺑــﺎری ﺧﯚی ڕاﭘەڕێﻨــێ‪ ،‬ﺑﯚﯾە دەﺑﯿﻨﯽ‬ ‫ﺋەو ﻧەﺗەواﻧەی ﻟە ﺳەردەﻣﯽ ﭘێﻐەﻣﺒەر وردە وردە‬ ‫دەﺑﻮون ﺑە ﻣﺴﻮڵﻤﺎن‪ ،‬وەك ﯾﺎرﻣەﺗﯿﺪەر ﻛەﺳێﻜﯽ ﺑﯚ‬ ‫دەﻧﺎردن ﻓێﺮی ﺋﺎﺷﻨﺎﯾەﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﺎن ﺑﻜﺎت و ﺋەو‬ ‫ﻣﺎﻓەی ﭘێ دەدان ﺧﯚﯾــﺎن ﺑﺮاﮔەورەﯾەك ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن‬ ‫دەﺳﻨﯿﺸﺎن ﺑﻜەن‪ ،‬ﻛەواﺗە ﺑﻨﭽﯿﻨەﻛە ﻟە ﺋﯿﺴﻼﻣﺪا‬ ‫دەوڵەﺗێﻜﯽ ﻣەدەﻧﯿﯿە ﻧەك دەوڵەﺗێﻜﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ‪.‬‬ ‫ﺋەو دەوڵەﺗــەی ﭘێﻐەﻣﺒەر ﻟە ﻣەدﯾﻨە دروﺳــﺘﯽ‬ ‫ﻛﺮد‪ ،‬دەوڵەﺗﯽ ھﺎوﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﺒﻮون ﺑﻮو‪ ،‬ﺑە ﺗەواوی‬ ‫دەوڵەﺗێﻜﯽ ﻣەدەﻧﯽ ﺑﻮو ﻧەك ﻟەﺳــەر ﺑﻨﺎﻏەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺋﺎﯾــﻦ ﺑێﺖ‪ ،‬ﺑــە ﺑەڵﮕــەی ﺋــەوەی ﺋەواﻧەش ﻛە‬ ‫ﻣﺴﻮڵﻤﺎن ﻧﯿﻦ وەك ﻣەﺳــﯿﺤﯽ و ﺟﻮوەﻛﺎن ﻟەژێﺮ‬ ‫ﭼەﺗــﺮی ﺋەو دەوڵەﺗــەدا ﺑﻮون‪ ،‬ﺑﯚﯾــە ﭘێﻐەﻣﺒەر‬ ‫دووﭘــﺎت ﻟەﺳــەر دەوڵەﺗﯽ ھﺎوﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﺒﻮون‬ ‫دەﻛﺎﺗەوە ﻧەك دەوڵەﺗﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ‪.‬‬ ‫*ﺋێﻮە دەﺧﻮازن ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەوڵەﺗﯽ داھﺎﺗﻮو‬ ‫ﭼﯚن ﺑێﺖ‪ ،‬ﺋﺎﯾﻨﯽ ﯾﺎن ﻧەﺗەوەﯾﯽ؟‬ ‫وەك ﭘێﺸﺘﺮ ﺑﺎﺳﻢ ﻛﺮد‪ ،‬ﻟە ﺳەردەﻣﯽ ﭘێﻐەﻣﺒەرﯾﺶ‬ ‫دەوڵەت ﻟەﺳەر ﺑﻨەﻣﺎی ﺋﺎﯾﻦ ﻧەﺑﻮوە‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﻣەدەﻧﯽ‬ ‫ﺑﻮوە‪ ،‬ﺋێﻤەﯾﺶ دەوڵەﺗێﻜﯽ ﻣەدەﻧﯽ دەﺧﻮازﯾﻦ‪ ،‬ﻧە‬ ‫ﻟەﺳــەر ﺑﻨەﻣﺎی ﺋﺎﯾﻦ ﻧە ﻟەﺳــەر ﺑﻨەﻣﺎی ﻧەﺗەوە‪،‬‬ ‫دەوڵەﺗێﻚ ھەﻣــﻮو ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﺟــێ ﺑﻜﺎﺗەوە‪،‬‬ ‫ﺋێﻤە ﻛﺎر ﺑﯚ دەوڵەﺗێﻜﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ دەﻛەﯾﻦ‪ ،‬ﺑﯚ‬

‫ﺋەوەی ﺋەو ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎﻧەی ﻧەﺗەوەﯾﺎن ﻟەﮔەڵ ﺋێﻤە‬ ‫ﺟﯿــﺎوازە‪ ،‬وەك ﭼﯚن ﺑە درێﮋاﯾﯽ ﻣێــﮋوو ﭘێﻜەوە‬ ‫ﺑﻮوﯾﻦ‪ ،‬ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﭘێﻜەوە ﺑﯿــﻦ‪ .‬ﻟەو دەوڵەﺗەی‬ ‫ﺋێﻤــە ﻛﺎری ﺑــﯚ دەﻛەﯾﻦ‪ ،‬ﺗﺎﻛێﻜــﯽ ﺗﻮرﻛﻤﺎن ﺑە‬ ‫ھەﻣﺎﻧﺸــێﻮەی ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﻛﻮرد ﻣﺎﻓﯽ ھەﯾە‪ ،‬ﺗﺎﻛێﻜﯽ‬ ‫ﻣەﺳــﯿﺤﯽ و ﺋێﺰﯾﺪی وەك ھەر ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﻣﺴﻮڵﻤﺎن‬ ‫ﻣﺎﻓﯽ ھەﯾە‪.‬‬ ‫*ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾەﻛﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺑﺎﺳــﯽ ﻟەوە ﻛﺮد ﻛە زەوﯾﯽ‬ ‫داﮔﯿﺮﻛﺮاو ﻟە ﺋﯿﺴﻼﻣﺪا‪ ،‬ﻋﯿﺒﺎدەﺗﯿﺶ ﺗێﯿﺪا ﺣەراﻣە‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾە ﺋێﺴــﺘە ﺧﺎﻛﯽ ﺋێﻤە ﻛە داﮔﯿﺮﻛﺮاوە‪ ،‬دەﭼێﺘە‬ ‫ﺋــەو ﻗﺎڵﺒەوە‪ .‬ﺋﺎﯾﺎ ﻟــە ﻓﯿﻘﮫﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﺪا زەوﯾﯽ‬ ‫داﮔﯿﺮﻛﺮاو ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﻟە زەوﯾﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗە ﯾﺎن زەوﯾﯽ‬ ‫ﮔﺸﺘﯽ؟‬ ‫زاﻧﺎﯾــﺎن دوو ﺑﯚﭼﻮوﻧﯿﺎن ھەﯾە‪ ،‬ﭘەﺳــﻨﺪﺗﺮﯾﻨﯿﺎن‬ ‫ﺋەوەﯾە ﻣەﺑەﺳــﺖ ﻟەوە زەوﯾﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗە ﻧەك زەوﯾﯽ‬ ‫ﮔﺸــﺘﯽ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺋەﮔەر زەوﯾﯽ ﮔﺸــﺘﯽ داﺑﻨێﯿﻦ‪،‬‬ ‫ﺋەوە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەﻣــﻮوی زەوی داﮔﯿﺮﻛﺮاوە‪.‬‬ ‫ﺋێﻤــە ھەﻣﻮوﻣﺎن ﻛﯚﻛﯿــﻦ ﻛە زەوﯾﻤــﺎن داﮔﯿﺮ‬ ‫ﻛﺮاوە و دەﺑــێ ﺑﮕەڕێﺘەوە ﺑــﯚ ﺧﺎوەﻧﯽ ﺧﯚی ﻛە‬ ‫ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻧﺎﭼێﺘە ژێﺮ ﺋەو ﺣﻮﻛﻤە‬ ‫ﻓﯿﻘﮫﯿﯿەوە‪.‬‬ ‫*ﺋﺎﯾــﺎ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨــﯽ ﻟەﮔەڵ ﭘﺮۆﺳــەی‬ ‫ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯿﻦ ﻟەم ﻛﺎﺗەدا؟‬ ‫ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺑە درێﮋاﯾﯽ ﻣێﮋوو ﺋﺎواﺗﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎن‬ ‫ﺑــﻮوە و ھەوڵﯿﺎن ﺑﯚ داوە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ھﯿﭻ ڕێﮕﺮﯾﯿەﻛﯽ‬ ‫ﺷــەرﻋﯽ ﻧﯿﯿە ﻛە ﻛﻮرد ﺑﺒێﺘــە ﺧﺎوەﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ‬ ‫ﺧﯚی‪ .‬ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎﻧﯿﺶ وەك زۆرﺑــەی ﺗﻮێﮋەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣەڵ ﺑﺎش دەزاﻧﻦ ھﺎوﺑەﺷﯽ ﻟەﮔەڵ ﻋێﺮاﻗﺪا ﺋﯿﺘﺮ‬

‫ﻧﺎﻛﺮێ‪ ،‬ﺑەڕاﺳﺘﯽ ﺋێﻤە وەك ﻣەﻻی ﻛﻮرد ﮔﻠەﯾﯽ و‬ ‫ﮔﺎزﻧﺪەﯾەﻛﯽ زۆرﻣﺎن ﻟە ﻣەرﺟەﻋە ﺷﯿﻌەﻛﺎن ھەﯾە‪،‬‬ ‫ﺋەوﻛﺎﺗــەی ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﺑە ﻧﻮوﻛﯽ ﻗەڵەﻣێﻚ و ﺑﻮدﺟە و‬ ‫ﻗﻮوﺗﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﺑڕی‪ ،‬ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﻧﺎڕەزاﯾەﺗﯿﯿەﻛﯿﺶ‬ ‫دەرﺑﺒــڕن‪ ،‬ﺑە ﻣەرﺟێــﻚ ﺋێﻤە ﻟە ﺳــەرەﺗﺎی ﺋەم‬ ‫ﺗەﻧﮕﮋەﯾەوە ﺷــﺎﻧﺪێﻜﯽ ﺑﺎ‪‬ﻣﺎن ﭘێﻚ ھێﻨﺎ و ﻟەﮔەڵ‬ ‫زۆرﺑەی ﻣەرﺟەﻋــە ﺋﺎﯾﻨﯿﯿەﻛﺎن ﻛــﯚ ﺑﻮوﯾﻨەوە ﺗﺎ‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕەری ﻟەﺳــەر ﺣﻜﻮوﻣەت دروﺳــﺖ ﺑﻜەن‪،‬‬ ‫ھﯿﭽﯽ ﺋەوﺗﯚﻣﺎن ﻧەﺑﯿﻨﯽ‪.‬‬ ‫ﺋێﻤە دەﻣﺎﻧەوێ ﻟە داڕﺷــﺘﻨەوەی ﻧەﺧﺸەی ﻧﻮێﯽ‬ ‫ڕۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ ﺷﻮێﻦ و ﭘێﮕەﻣﺎن دﯾﺎر ﺑێﺖ‪.‬‬ ‫وەك ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﭘێﻤﺎن واﯾە‪ ،‬ھەﻟﻮﻣەرﺟەﻛە‬ ‫ﮔﻮﻧﺠــﺎوە و ﻛﺎﺗەﻛە ﺑﯚ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺑە ﺗەواوی‬ ‫ﻟەﻻﯾەن زۆرﯾﻨەی ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮرد‬ ‫ڕاﭬەی ﺑﯚ ﻛﺮاوە‪ ،‬ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧــﯽ ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﻟە ‪25‬ی‬ ‫ﺋەﯾﻠﻮوﻟﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﻟە ﺟێــﯽ ﺧﯚﯾەﺗﯽ و ﺋەﻣەش‬ ‫ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ زۆرﯾﻨــەی ھەرە زۆری ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎﯾﻨﯿﯿە‪ ،‬ﺑە‪‬م زﯾﺎﺗﺮ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ڕێﮕەﺧﯚﺷﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻧﺎوﻣﺎڵﯽ ﻛﻮردە‪.‬‬ ‫*ﭘێﺘﺎن واﯾــە ﻟەم دۆﺧەی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﻛە ﺧەڵﻚ ﻟە ﭼەﻧــﺪان ﺗەﻧﮕﮋەداﯾە‪ ،‬دەﻧﮓ ﺑە ﺑەڵێ‬ ‫ﺑﺪەن؟‬ ‫ﺋێﻤــە وەك زاﻧﺎﯾــﺎن ﺳﻮﭘﺎﺳــﯽ ﺧﯚڕاﮔﺮﯾــﯽ‬ ‫ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻛەﯾﻦ و ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺣﺰﺑە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺳﻮﭘﺎﺳــﯿﺎن ﺑﻜەن ﻛە ﺑەرﮔەی‬ ‫ﺋەو ھەﻣﻮو ﺑﺎرودۆﺧە داراﯾﯿﯿە ﺳــەﺧﺘەﯾﺎن ﮔﺮت‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﻧﺎﻛﺮێ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەﺑەر ھەر‬ ‫ﺑﺎرێﻚ ﻓەراﻣﯚش ﺑﻜەﯾﻦ‪ .‬ﺑە دڵﻨﯿﺎﯾﯿﺸــەوە دەڵێﻢ‬

‫ﺋــەو ﻛﺎﺗەی ﺑﻮوﯾــﻦ ﺑە دەوڵەت‪ ،‬ﻛێﺸــە داراﯾﯽ‬ ‫و ﺗەﻧﮕﮋەﻛﺎﻧﯿﺸــﻤﺎن وردە وردە ﭼــﺎرە دەﺑــﻦ‪.‬‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻟە‬ ‫ھەﻣﻮو ﺷــﺘێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑەﻻوە ﮔەورەﺗﺮ ﺑێﺖ‪ ،‬ﺋەﮔەر‬ ‫ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ھەڵﻨەﺑﮋێﺮﯾﻦ‪ ،‬دەﺑێ ﭘێﺸﺒﯿﻨﯽ ھەر‬ ‫ﺟﯚرە ھێﺮﺷــێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﻜەﯾﻦ ﻛە دوژﻣﻨﺎن ﺑﯿﻜەﻧە‬ ‫ﺳەرﻣﺎن‪ ،‬ﺋەﮔەر ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ھەڵﻨەﺑﮋێﺮﯾﻦ‪ ،‬ژﯾﺎن‬ ‫و ﻛەراﻣەت و ﻧﺎﻣﻮوﺳﯿﺸﻤﺎن ﻟە ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪاﯾە‪.‬‬ ‫*ﺋﺎﯾﺎ ڕۆڵﯽ زاﻧﺎﯾﺎن ﭼەﻧﺪ ﮔﺮﻧﮕە ﺑﯚ ھﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺧەڵﻚ ﺑە‬ ‫دەﻧﮕﺪان ﺑﯚ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن؟‬ ‫ھەﻣــﻮو ﻛــەس دەزاﻧــێ ﺑﯿــﺮی ﻧەﺗەوەﯾــﯽ و‬ ‫ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰم ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ﻟەﻧﺎو ﺣﻮﺟﺮە و ﻻی‬ ‫ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﺋﺎﯾﻨﯽ ﭼەﻛەرەی ﻛﺮدووە و ﺑەﺧﺸﺮاوە‬ ‫ﺑە ﺧەڵﻚ‪ ،‬ﻣێﮋوو ﺧەﺑﺎﺗﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎن ﻓەراﻣﯚش‬ ‫ﻧﺎﻛﺎت‪ ،‬ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺎﺗێﻚ‬ ‫ﺑڕﯾﺎری دا ﻟەﮔــەڵ ﺗﻮێﮋەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە ﻟەﺳــەر‬ ‫ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺑﺪوێ‪ ،‬ﯾەﻛەم ﺗﻮێﮋ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎﯾﻨﯽ ھەڵﺒﮋارد‪ ،‬ﺋەﻣە ﮔەواھﯿﺪەرە ﻛە ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ‬ ‫ﺋێﻤە ﻟە ڕووی ھﯚﺷــﯿﺎرﻛﺮدﻧەوەی ﺧەڵﻚ ﭼەﻧﺪە‬

‫زۆرە و ﭘێﮕەﯾەﻛﯽ ﭘﺎرێﺰراوی ھەﯾە‪ .‬ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎن‬ ‫زۆر ﺑە ڕاﺷﻜﺎواﻧە ﭘﺮﺳــﯿﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە ﺑﺎرزاﻧﯽ ﻛﺮد‬ ‫و ﺋەوﯾــﺶ وە‪‬ﻣﯽ داﻧەوە ﻛە ﭼﯚن ﺋەم ڕۆژە ھﺎﺗە‬ ‫ھەڵﺒﮋاردن و ھەﻧﮕﺎوەﻛﺎن ﭼﯽ ﺑﻮون‪ ،‬ﺑﯚﯾە دڵﻨﯿﺎم‬ ‫ھەﻣﻮو زاﻧﺎﯾﺎن ڕۆڵﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑە ﺑﺎﺷــﯽ دەﮔێڕن و‬ ‫ﺑە ﺧەڵﻜﯿﺶ دەڵێﯿﻦ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﻻی ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﻟە ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻚ ﺑەرز و‬ ‫ﭘﯿﺮۆزﺗﺮە‪.‬‬ ‫*ﭼﯽ ﺑەو ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ﺋﺎﯾﻨﯿﯿﺎﻧە دەڵێﯽ ﻛە ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ‬ ‫ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﺎﻛەن؟‬ ‫ﻛﺎﺗێــﻚ ﻋــەرەب ‪ 23‬دەوڵەﺗﯽ ﺧــﯚی ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﮔﻮێﻤﺎن ﻟە ھﯿﭻ ﻣەﻻﯾــەك ﻧەﺑﻮو ﺑڵێ ”ﻛﺎﺗﯽ ﻧﯿﯿە‬ ‫ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا“‪ ،‬ﺋەوﻛﺎﺗەی ﺗــﻮرك دەوڵەﺗﯽ ﺧﯚی‬ ‫ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺑە درێﮋاﯾﯽ ﻣێﮋوو ﻧەﻣﺎﻧﺰاﻧﯿﻮە ﻣەﻻﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺗﻮرك ﺑڵێ ”ﺋێﺴــﺘە ﮔﻮﻧﺠﺎو ﻧﯿﯿە“ ﻓﺎرﺳﯿﺶ‬ ‫ھەروا‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺑە دڵﻨﯿﺎﯾﯿﯿەوە دەڵێﻢ ھﯿﭻ ﻣەﻻﯾەﻛﯽ‬ ‫ﻛﻮرد ﻧﺎڵێ ﺋێﺴــﺘە ﻛﺎﺗﯽ ﻧﯿﯿە و ھەﻣﻮو ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ‬ ‫دەﻛەن‪ ،‬ﺑە‪‬م دووﭘﺎﺗﯿﺶ ﻟــە ﯾەﻛڕﯾﺰﯾﯽ ﻧﺎوﻣﺎڵﯽ‬ ‫ﻛﻮرد و ﭼﺎرەﺳەرﯾﯽ ﮔﺮﻓﺘەﻛﺎن دەﻛەن‪.‬‬

‫ﻻﻳەﻧە ﺳﻴﺎﺳﻴﻴەﻛﺎن )ﻛەﻣﭙﻴﻨﯽ ﻧەﺧێﺮ ﻟە ﺋێﺴﺘﺎدا( رەت دەﻛەﻧەوە‬ ‫ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو‪ :‬ﺟﻮو‪‬ﻧەوەی ﻧەﺧێﺮ‬ ‫دژی ﭘﺮﺳێﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯿﯿە و‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴﺘە راﺑﮕﯿﺮێﺖ‬ ‫وﺷە‪ /‬ﺳەﻻم ھﺎﻧەدﻧﯽ‬ ‫ﺳەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪،‬‬ ‫ﺳــەرەڕای ﺋﺎﻣــﺎژەدان ﺑەوەی ﺋــەو ﻛەﻣﭙﯿﻨەی‬ ‫ﻟەﻻﯾەن ﺑﺎزرﮔﺎﻧێﻜﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﯿەوە ﺑﯚ رەﺗﻜﺮدﻧەوەی‬ ‫رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم دروﺳﺖ ﻛﺮاوە‪ ،‬ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛﯽ ﺋەوﺗﯚی‬ ‫ﻟەﺳەر ﺧەڵﻚ ﻧﺎﺑێﺖ‪ .‬ﺑەﺷێﻜﯿﺸﯿﺎن داوای راﮔﺮﺗﻦ‬ ‫و ﻛﯚﺗﺎ ﭘێﮫێﻨﺎﻧﯽ دەﻛەن‪.‬‬ ‫ﻟە دوو ھەﻓﺘەی راﺑــﺮدوودا‪) ،‬ﻛەﻣﭙﯿﻨﯽ ﻧەﺧێﺮ ﻟە‬ ‫ﺋێﺴﺘﺎدا( ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟەﻻﯾەن ﺷﺎﺳﻮار ﻋەﺑﺪوﻟﻮاﺣﯿﺪ‬ ‫ﺧﺎوەﻧــﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻧﺎﻟﯿــﺎ و ﻛەﻧﺎڵەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻦ ﺋﺎڕ‬ ‫ﺗــﯽ راﮔەﯾەﻧــﺮا‪ .‬ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻛەﻣﭙﯿﻨەﻛــە ﻟە دوو‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان و ﻧﻮوﺳەر و ﭼەﻧﺪ‬ ‫ﮔەﻧﺠێﻚ ﭘێﻚ ھﺎﺗﻮون‪ ،‬ﯾەﻛێﺘﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرەﻛەی‬ ‫ﺧﯚی دەرﻛﺮد و ﮔﯚڕاﻧﯿﺶ ﺧﯚی ﻟە ھەڵﻮێﺴﺘەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرەﻛەی ﺑێﺒەری ﻛﺮدووە‪.‬‬ ‫ﺳــﺪﯾﻖ ھەوراﻣــﯽ ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ‬

‫ﻛﯚﻣەڵﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ‪ ،‬ﺑە“وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ‪” ،‬ﻧﯿﺎزی‬ ‫دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺣﺰﺑێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟە ﭘﺸﺖ ﺋەو‬ ‫ﻛەﻣﭙﯿﻨەی ﺷﺎﺳﻮار ﻋەﺑﺪوﻟﻮاﺣﯿﺪ ﺑە ﺋﺎﺷﻜﺮا دﯾﺎرە‪،‬‬ ‫ﺋەﻣەش ﻟە ﻗﺴــە و ﺳەرداﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی دﯾﺎرە ﻻی‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻟە دەرەوەی و‪‬ت‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە‬ ‫ﺋەوەﻧﺪەی ﺳەرداﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﻻی ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە‬ ‫ﻧﯿﻮھێﻨﺪە ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﻧﯿﻦ“‪.‬‬ ‫ھەوراﻣﯽ دەڵێ‪” ،‬دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻟﯿﺴــﺘێﻚ ﯾﺎن‬ ‫رەوﺗێﻜﯽ ﻧﻮێ ﻟەﻻﯾەن ﺷﺎﺳــﻮارەوە ﻟەﮔەڵ ھەر‬ ‫ﻛەﺳــێﻜﯽ ﺗﺮ‪ ،‬ﻟــەڕووی دەﻧﮕــەوە‪ ،‬ﺋێﻤە وەك‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ھﯿﺞ زﯾﺎﻧﯽ ﻟێ ﻧﺎﻛەﯾﻦ و دەﻧﮕﯽ‬ ‫ﺟەﻣﺎوەری ﺧﯚﻣﺎن ھەﯾە“‪.‬‬ ‫ﺣەﺳــەن ﻋەﺑــﺪو‪ ‬ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯽ‬ ‫ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ‪ ،‬ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺋﺎﻣﺎژەی دا‪،‬‬ ‫”دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺣﺰب ﯾﺎن ﻟﯿﺴــﺖ ﯾﺎن رەوﺗێﻜﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟەﻻﯾەن ﺷﺎﺳــﻮار ﻋەﺑﺪوﻟﻮاﺣﯿﺪ ﯾﺎن ھەر‬ ‫ﻛەﺳێﻜﯽ ﺗﺮ‪ ،‬ﻛﺎرێﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﯿە‪ ،‬ﺑە‪‬م دەﺑێﺖ رێﺰ‬

‫ﺑﯚ ﺧﻮێﻨﯽ ﺷــەھﯿﺪان و ﻛەﺳــﻮﻛﺎری ﺷەھﯿﺪان‬ ‫داﺑﻨﺮێﺖ و ﻟە ﺳﺎﯾەی ﺋەواﻧﺪا دەﻧﮓ ﻛﯚ ﻧەﻛﺮێﺘەوە‬ ‫و ﺑﺎﻧﮕەﺷە ﻧەﻛﺮێﺖ“‪.‬‬ ‫رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە‪” ،‬راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺟﻮو‪‬ﻧەوەی ﻧەﺧێﺮ‬ ‫ﻛﺎرێﻜە دژی ﭘﺮﺳــێﻜﯽ ﮔﺮﻧﮕــﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‪ ،‬ﻣﻦ‬ ‫ﺗێﻨﺎﮔەم ﭼﯚن و ﺑە چ ﻣەﺑەﺳﺖ و ﺑﯿﺎﻧﻮوﯾەك ﺋەوان‬ ‫دەﯾﺎﻧەوێﺖ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﺋەﻧﺠﺎم ﻧەدرێﺖ‪ ،‬رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‬ ‫واﺗە ﺑەڵێ و ﻧەﺧێﺮ‪ ،‬ﺧەڵﻚ ﺋﺎزادە ﻟەوەی چ ﺑڕﯾﺎرێﻚ‬ ‫دەدات‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺋەو ﺑﺎﺑەﺗە و ﻛەﻣﭙﯿﻨەﻛە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە‬ ‫راﺑﮕﯿﺮێﺖ“‪.‬‬ ‫ﻟەﻻی ﺧﯚﯾەوە ﺷﯚڕش ﺣﺎﺟﯽ ﮔﻮﺗەﺑێﮋ و ﺋەﻧﺪاﻣﯽ‬ ‫ﺧﺎﻧەی راﭘەڕاﻧﺪﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚران‪ ،‬ﺑﯚ ”وﺷە“‬ ‫ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوە ﻛﺮد‪” ،‬ﺋێﺴــﺘە ھﯿﭻ ﻗﺴەﯾەك ﻧﺎﻛەﯾﻦ‬ ‫ﻟەﺑﺎرەی ﺑەرەی ﻧەﺧێﺮ ﺑﯚ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم و دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ‬ ‫رەوﺗێــﻚ ﯾــﺎن ﻟﯿﺴــﺘێﻚ ﺑــﯚ ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫داھﺎﺗــﻮو‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺳــەرﻗﺎڵﯿﻦ ﺑــەﻛﺎری ﻧﺎوﺧﯚی‬ ‫ﺣﺰﺑەﻛەﻣﺎﻧەوە“‪.‬‬

‫ﺣﺎﺟﯽ ﺋﺎﻣــﺎژەی دا‪” ،‬ﻟە ﭼەﻧــﺪ رۆژی داھﺎﺗﻮودا‬ ‫ﺑە ﻓەرﻣﯽ ﻗﺴــە ﻟەﺳــەر ﺋەو ﺑﺎﺑەﺗــە دەﻛەﯾﻦ و‬ ‫ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﺧﯚﻣﺎن رادەﮔەﯾەﻧﯿﻦ“‪.‬‬ ‫ھــﺎوﻛﺎت ﻓەرﯾــﺪ ﺋەﺳەﺳــەرد ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ‬ ‫ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﯾەﻛێـﺘﯿﯽ ﻧﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪،‬‬ ‫ﺑﯚ ”وﺷە“ دەڵێ‪” ،‬ھەر ﻛەﺳێﻚ ﺋﺎزادە ﭼﯚن دەﻧﮓ‬ ‫دەدات و ﻛەﻣﭙﯿﻨﯽ ﻟەو ﺷێﻮەﯾەش ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﯿە“‪ .‬زﯾﺎﺗﺮ‬ ‫دەڵێ‪” ،‬ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ ﻛەﻣﭙﯿﻨەﻛەی‬ ‫دەﻛەن و دژی رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﻦ‪ ،‬ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧە“‪.‬‬ ‫ﺋەو ﻟێﺪواﻧەی ﺋەﺳەﺳەرد ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﺣﺰﺑەﻛەی‬ ‫راﺳــﺘەوﺧﯚ ﭘﺎش دەرﻛەوﺗﻨﯽ ﻓەرھﺎد ﺳەﻧﮕﺎوی‬ ‫ﻟەﻧﺎو ﻛەﻣﭙﯿﻨﯽ ﻧەﺧێﺮ‪ ،‬ﺑــە ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ ﻓەرﻣﯽ ﺋەو‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎرەی ﻟــە ﺣﺰﺑەﻛەی ﺑێﺒــەری ﻛﺮد و‬ ‫دووﭘﺎﺗﯽ ﻟە ﮔﺮﺗﻨەﺑەری رێﻮﺷﻮێﻨەﻛﺎن ﻛﺮدەوە ﺑﯚ‬ ‫وەرﮔﺮﺗﻨەوەی ﭘﻠەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرێﺘﯽ ﻟە ﺳەﻧﮕﺎوی‪،‬‬ ‫ﺋــەوەش ﺑەھــﯚی ﻻدان ﻟە ﭘێــڕەوی ﺣﺰﺑەﻛە و‬ ‫ﭘێﺸێﻠﻜﺮدﻧﯽ ﺑﻨﭽﯿﻨەﻛﺎﻧﯽ‪.‬‬

‫ﺑە‪‬م ﻓﺎزڵ ﺑەﺷــﺎرەﺗﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ‬ ‫ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﯽ واﯾە‪” ،‬ﻛەﻣﭙﯿﻨﯽ‬ ‫ﻧەﺧێﺮ‪ ،‬ﻛﺎرێﻜــﯽ ﺧﯿﺎﻧەﺗﻜﺎراﻧەﯾــە و ﺋەواﻧەی ﻟە‬ ‫ﭘﺸﺘﯿﯿەوە وەﺳﺘﺎون‪ ،‬ﺷەرم ﻟە ﺧﻮێﻨﯽ ﺷەھﯿﺪان‬ ‫ﻧﺎﻛەن“‪ .‬ﺑەﺷــﺎرەﺗﯽ ﺑە ”وﺷە“ی ﮔﻮت ”ﭘێﻮﯾﺴﺘە‬ ‫رێﮕــﺮی ﻟــەو ﻛﺎرە ﺑﻜﺮێﺖ‪ ،‬دڵﻨﯿﺎم ﻛەﺳــﻮﻛﺎری‬ ‫ﺷــەھﯿﺪان رێﮕە ﻧﺎدەن ﻛەس ﺳــﻮوﻛﺎﯾەﺗﯽ ﺑە‬ ‫ﺧﻮێﻨــﯽ ﺷــەھﯿﺪاﻧەوە ﺑﻜﺎت و دژ ﺑە ﺧﻮاﺳــﺘﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯽ رەﻓﺘﺎر ﺑﻜﺎت“‪.‬‬ ‫”ﺑەداﺧــەوە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ وا رێﯽ ﺋﺎﺳــﺎن‬ ‫ﻛﺮدووە ﻛە ﻛەﺳﺎﻧێﻜﯽ ﺑێﺸەرم ﺗێﻜەڵﯽ ﺳﯿﺎﺳەت‬ ‫ﺑﻦ“ ﺑەﺷﺎرەﺗﯽ وای ﮔﻮت‪.‬‬ ‫ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوو ﻟە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻧێﻮان ﻣەﺳــﻌﻮود‬ ‫ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ و ‪ ١٥‬ﻻﯾەﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ‬ ‫ھەرێﻢ )ﺟﮕە ﻟە ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔﯚڕان و ﻛﯚﻣەڵﯽ‬ ‫ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ( ﺑڕﯾﺎر درا رۆژی ‪٢٥‬ی ﺋەﯾﻠﻮوﻟﯽ ﺋەﻣﺴﺎڵ‬ ‫رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋەﻧﺠﺎم ﺑﺪرێﺖ‪.‬‬

‫دۆﺳﻴە‬

‫ﯾەﻛێﺘﯽ‪ :‬ﺑڕﯾﺎری ﺋێﻤە ﻟەﮔەڵ ﺑڕﯾﺎری ھێﺰ‬ ‫چ وە‪‬ﻣێﻜﯽ ﺑﺎوﻛــﻢ و‬ ‫ﺑﺎوﻛەﻛﺎﻧﺘﺎن دەدەﻧەوە؟‬ ‫و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮە‬ ‫ﻣﺎﻣﻜــﺎك‬

‫ﺑﺎوﻛـــﻢ‪ ،‬ﭘێﺸــﻤەرﮔەی ﺷﯚڕﺷــﯽ ﺋەﯾﻠﻮل ﺑﻮو‪ .‬ﻗﺎزی‬ ‫دەﺷــﺘﯽ ھەوﻟێﺮ ﺑﻮو‪ .‬ﻟــە ﺑەر ﺳــﺎم و ھەﯾﺒەﺗﯽ ﺋﺎ‪‬ی‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻟە ﺳﺎﯾەی ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯽ ﺑﺎرزاﻧﯽ ﮔەورەدا‪،‬‬ ‫ﺑەﭘێﯽ ﺋﺎﯾەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻗﻮرﺋﺎن و ﺑە ﮔﻮێﺮەی ﻓەرﻣﺎﯾﺸــەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﺤەﻣەد )دخ( ﻛﺎروﺑــﺎری ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ‬ ‫دەﭬەری دەﺷــﺘﯽ ھەوﻟێﺮی ڕادەﭘەڕاﻧﺪ و )ﺑﺎﯾﯽ ﻣﻮوێﻚ(‬ ‫ﻟە ڕێﻨﻮێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ ھەڵﻨەﺑﺎراﻧﺪ‪ .‬ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﺋەﻣەﺷــﺪا ﺑﺎوەڕی ﺑە ﺋﯿﺴﺘﻘﻼﻟﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەﺑﻮو و‬ ‫ﺧﯚزﮔەی ﺑەو ڕۆژە دەﺧﻮاﺳﺖ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑە ﭼــﺎوی ﺧﯚی ﺑﺒﯿﻨێــﺖ و ﻟــەوان ڕۆژە ﺗﺎرﯾﻜەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳەدەی ﺑﯿﺴﺘەﻣﺪا ﻧﻮوﺳﯽ‪:‬‬ ‫ﮔەر ﺑﺒﯿﻨﻢ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻛﻮرد و ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەﻛەم‬ ‫ﺳەد ھـەزار ﻛﺎوڕﺑەراﻧﯽ ﻛـــﻮرداﻧﯽ ﻗﻮرﺑﺎن ﺋەﻛــەم‬ ‫ﺑێ ژﻣﺎر ﺣەﯾﺮان و ھﯚرە و ﻻوﻛﯽ ﭘێ ھەردەڵێﻢ‬ ‫ﺗﺎ ﺑﻤێﻨﻢ ﺑەزم و ڕەزم و ﺋەﮔﻠەﻧﺠە و ﺳەﯾﺮان ﺋەﻛەم‬ ‫ﻧﺎﻣەوێ ﻛﭻ‪ ،‬ﺑﯚ ﭼﻤە ﻛﻮڕ؟ ﻧﺎﻣەوێ‪ ،‬ﺋﯿﻠﻼ ﻣەﮔەر‬ ‫وەك ﺳەﻗەڕ دەرﻛﺎ دوو ﭼﺎوی دوژﻣﻦ و ﺑێﮕﺎﻧەﻛەم‬ ‫ﺑﺎوﻛــﻢ‪ ،‬ﭼــﻮوە ﺑەر دڵﯚﭬﺎﻧــﯽ ﺧﻮدێ و ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻧەدﯾﺖ‪ .‬ﺋەﻣــڕۆش ﻛە ﻛەڵــە ﻣﺮۆﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺋەزﻣﻮوﻧﺪار و ﻟە ﺧەﺑﺎت و ﺳﯿﺎﺳەﺗﺪا ﻗﺎڵەوە ﺑﻮو‪ ،‬ﺧەﺑﺎت‬ ‫ﻟەﭘێﻨﺎوی ﺑەدﯾﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺧەوﻧﯽ ﺑﺎوﻛـﻢ و ﻣﻠﯿﯚﻧەھﺎ ﻛﻮردی‬ ‫دڵ ﺳــﻮوﺗﺎو و ﺷــەﯾﺪای ﺋــﺎزادی‪ ،‬وەك ﺑﺎوﻛﻢ دەﻛﺎت‪،‬‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴﺘە دەﺳﺖ ﻟە ﻧﺎو دەﺳــﺘﯽ ﺑﯿﻦ‪ ،‬ﺷﻮێﻨﯽ ﺑﻜەوﯾﻦ‪،‬‬ ‫ﭘﺸــﺘﯽ ﺑﮕﺮﯾﻦ‪ ،‬ﺗﺎ ﺑە ﺷێﻨەﯾﯽ و ﺑە ﺳەﻻﻣەﺗﯽ ﻛەﺷﺘﯿﯿە‬ ‫ﻧﺎﺳــﻜەﻛەی ﻛﻮردەواری ﻟەم دەرﯾﺎﯾە ﺷــەﭘﯚﻻوﯾﯿەی‬ ‫ﺋەﻣڕۆی ﺧﯚرە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎﭬﯿﻦ دەرﺑﺎز ﺑﻜﺎت و ﻟە دوای ﭼﻮاردە‬ ‫ﺳــەدەی ژێﺮدەﺳــﺘﯽ و ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺷﻤﺸــێﺮ و ﺟەﻻد و‬ ‫ﺋەﻧﻔﺎﻟﭽﯽ و ﮔﺎز و ﻗەﻧﺎرە‪ ،‬ڕزﮔﺎری ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫ڕێﮕەم ﺑﺪەن ﺑﺎ ﺑەو ﻛەﺳــﺎﻧەش ﺑڵێــﻢ ﻛە ﺋەﻣڕۆ ﺧﯚﯾﺎن‬ ‫دەﻛەﻧە ﺑەردی ﺳــەر ڕێﮕــەی ڕﯾﻔﺮاﻧﺪەم و ﻟە ﭘﺎﺷــﯽ‬ ‫دەﻧﮕﭙﺮﺳﯿﺶ دەﺑﻨە ﻛﯚﺳﭙﯽ دوواﺧﺴﺘﻨﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن –ﺗﻜﺎﯾە! ﺑە ھەڵﻮێﺴﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﺗﺎﻧﺪا ﺑڕۆﻧەوە‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋﯿﻤڕۆ ﻟە ھەﻣﻮو ڕۆژێﻚ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە‬ ‫ھەﻣﻮواﻧﻤﺎن ھەﯾە؛ ﯾەك ﺑﯿﻦ ﺳەرﺑەﺧﯚ دەﺑﯿﻦ؛ ﯾەك ﺑﯿﻦ‬ ‫دەﻧﮕﻤﺎن ﮔەورەﺗﺮ و ﺳــەرﻣﺎن ﺑەرزﺗﺮ و ﺧﻮاﺳﺘەﻛﺎﻧﻤﺎن‬ ‫ﺳەﻧﮕﯿﻨﺘﺮ دەﺑﻦ‪ .‬ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳەرﺑەﺧﯚ دەﺑێﺖ‪ ،‬ﻣێﮋوو‬ ‫ﺷەرﻣﯽ ﻟە ﻛەس ﻧەﻛﺮدووە و ﺷەرم ﻟە ﻛەﺳﯿﺶ ﻧﺎﻛﺎت‬ ‫و ﻣﯚری ﺷــەرﻣەزاری ﺑــە ﻧێﻮﭼەواﻧــﯽ ﮔەﻟێﻜەوە ﻧﺎوە‬ ‫ﻛە ﻟە زۆران ﭘﺎرەدارﺗــﺮ و ﺧێڵەﻛﯿﺘﺮ ﺑﻮون و ﭼەﻛﺪاری‬ ‫زۆرﺗﺮﯾﺸﯿﺎن ھەﺑﻮوە‪ ،‬ﺳەدام ﺣﻮﺳێﻦ ﺑە ﻧﻤﻮوﻧە ﺑﻜەن‪.‬‬ ‫ﺋەواﻧەی ﺋێﺴــﺘێﻜە ﺑﻮوﻧەﺗە ﻟەﯾﺴــﺘﯚﻛﯽ ﺳەر ﺳﻜﺮﯾﻨە‬ ‫ﻧەﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد و ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ڕۆژێﻚ دێﺖ ﭘەﻧﺠەﯾﺎن‬ ‫دەﻛﺮۆژن ﺑە‪‬م وەك ﻋﺎرەب ﯾەژێﺖ‪ :‬ھەﯾﮫﺎت‪ ،‬ﻧﺎﮔەڕێﺘەوە!‬ ‫ﺑەڕێﺰان‪ ،‬ھەﺗﺎ ﻟە دەﺳــﺖ ﻧەﭼﻮوە‪ ،‬ھەڵﻮێﺴــﺘێﻜﯽ ﺗﺎزە‬ ‫ﺑﻨﻮێﻨﻦ؛ ﺋەﮔەر ﻧﺎ ‪ ..‬ﺋەم ھەڵﻮێﺴﺘەی ﺋێﻮە‪ ،‬ﺧﻮا ﻧەﺧﻮاﺳﺘە‬ ‫– ﺳــەر ﺑﻜەوێﺖ‪ ،‬دﯾﺴــﺎﻧەﻛە‪ ،‬ﻛﻮرد ڕەواﻧﯽ ﺑﻨﺪەﺳﺘﯽ‬ ‫ﻋﺎرەب دەﻛﺎﺗەوە و ﺋەم ﻋﺎرەﺑﺎﻧەی ﺋێﺴــﺘێﻜە وا ﭼﺎوﯾﺎن‬ ‫ﻟــە ھەرەﺳــﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻛﻮردە‪ ،‬ﻟــە ﺋەواﻧﯽ ﭘێــﺶ ﺧﯚﯾﺎن‬ ‫ﭘﺘﺮﯾﺎن ﺑﯚ ﻛــﻮرد ﻧﺎوێﺖ و ﺋەﮔەر ﺑﯚﯾﺎن ﺑﻠﻮێﺖ‪ ،‬ﺋەﻣﺎﻧەش‬ ‫وەك ﺋەواﻧــﯽ ﭘێﺶ ﺧﯚﯾﺎن ﺗەﻟە دڕﻛﯿــﺎن ﺑە دەورەﺗﺎﻧﺪا‬ ‫دەﺳــﻮوڕێﻨﻨەوە و ﻧەوەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪەی ﻛﻮرد‪ ،‬وەك ﺟﺎری‬ ‫ﺟﺎران‪ ،‬ڕەواﻧەی ﻧﻮﮔﺮە ﺳــەﻟﻤﺎن و ﻗﺼﺮ اﻟﻨﮫﺎﯾە و ﺋەﻣﻨە‬ ‫ﺳــﻮورەﻛە و ﺋەﻣﻨﯽ ﻛەرﻛﻮوك و ﮔﯚڕەﭘﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﻌﺪاﻣﯽ‬ ‫ﺑــە ﻛﯚﻣەڵ و ﭘەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺳــێﺪارەی دوژﻣﻦ دەﻛەﻧەوە و‬ ‫ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧﺘﺎن وێﺮان دەﻛەﻧەوە و ﻛﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﭼﯿﻤەﻧﺘﯚ دەﻛەﻧەوە و ﮔﯚڕی ﺑە ﻛﯚﻣەڵﺘﺎن ﺑﯚ ھەڵﺪەﻛﯚڵﻦ‬ ‫و ﻛﭽەﻛﺎﻧﺘﺎن دەﻛەﻧەوە ﻛەﻧﯿــﺰەی ﺋەﻣﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن‬ ‫و ﻗﮋەﻛﺎﻧﯿﺎن دەﺳــﻜەﻧە دەﻛەﻧەوە و ﺋەﮔەر ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ‬ ‫زەﻣﺎن ڕێ ﺑــﺪات و ﻛﻮرد ڕاﭘەڕﯾﻨێﻜــﯽ دﯾﻜە ﺑﻜﺎﺗەوە‪،‬‬ ‫ڕەﻧﮕە ھەﯾﻨێﻜە ﺑﺘﻮاﻧﻦ دەرﭘێ و ﻣەﻣﻜﺪاﻧﯽ ﻛﭽﺎﻧﯽ ﻛﻮرد‪،‬‬ ‫وەك ﺋەوەی ﻧﺎو ﺋەﻣﻨە ﺳﻮورەﻛە‪ ،‬ﻟە ﻧﺎو ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﺑﺪۆزﻧەوە ﺋەﮔەر ﻧﺎ ﺋەﻣﯿﺸﺘﺎن ﺑﯚ ﻧﺎﺑێﺖ‪ .‬دەﺑێ ﺋەو ﻛﺎت چ‬ ‫وە‪‬ﻣێﻜﯽ ﺑﺎوﻛﻢ و ﺑﺎوﻛەﻛﺎﻧﺘﺎن ﺑﺪەﻧەوە؟‬

‫وﺷە‪ /‬ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ‪ -‬ھەﺳﺘﯽ ﻛەﻣﺎل‬ ‫ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ھەﻓﺘەی ڕاﺑﺮدوو ﺑە ﻓەرﻣﯽ‬ ‫داوای دواﺧﺴــﺘﻨﯽ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﯽ‬ ‫ﻛﺮد و ھﺎوﻛﺎت داوای ﻛﺎراﻛﺮدﻧەوەی ﭘەرﻟەﻣﺎن‬ ‫و ﺑﺎﺷــﺘﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺑﮋێﻮی ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﺮد‪ ،‬ﺑە‪‬م ﭘﺎرﺗﯽ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەﻛﺎت ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‬ ‫دوا ﻧﺎﺧﺮێــﺖ‪ .‬ﯾەﻛێﺘﯿﺶ ڕای دەﮔەﯾەﻧێﺖ ﻛە‬ ‫ﺑڕﯾــﺎری ﺋەوان ﻟەﮔەڵ ﺑڕﯾــﺎری ھێﺰ و ﻻﯾەﻧە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ھەرێﻤە‪.‬‬ ‫ﺑڕﯾﺎری دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ وادەی ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﺑڕﯾﺎری‬ ‫ﺳەرﺟەم ھێﺰ و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻢ‬ ‫ﺑﻮو ﺟﮕە ﻟــە ﺑﺰوﺗﻨەوەی ﮔــﯚڕان و ﻛﯚﻣەڵﯽ‬ ‫ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ‪ ،‬ھێﺰ و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ‬ ‫ﺋێﺴــﺘە دەڵێﻦ ﺑڕﯾﺎری دواﺧﺴﺘﻨﯽ ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‬ ‫ﻟە ‪25‬ی ﺋەﯾﻠﻮوﻟﺪا ﺑەدەﺳــﺖ ﺗــەواوی ھێﺰە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧە ﻧەك ھێﺰ و ﻻﯾەﻧێﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﮔﯚڕان داوای دواﺧﺴــﺘﻨﯽ ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﯽ‬ ‫ﻛﺮد‪.‬‬ ‫ﻋەدﻧﺎن ﻣﻮﻓﺘﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻣەﻛﺘەﺑﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ‬ ‫ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺋەوەی ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻛﺮد‪،‬‬ ‫”ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑەﺷﺪاری ﺋەو ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾە ﺑﻮون ﻛە‬ ‫ﺑڕﯾﺎری دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ وادەی ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﯽ ﺗێﺪا‬ ‫درا و ﻧﻮێﻨەرﯾﺸﻤﺎن ﻟە ﻛﯚﻣﯿﺘەی ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﺪا‬ ‫ھەﯾە“‪.‬‬ ‫ﻟەﺑــﺎرەی داواﻛــەی ﮔﯚڕان ﺑﯚ دواﺧﺴــﺘﻨﯽ‬

‫ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‪ ،‬ﻣەﻛﺘەب ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛەی ﯾەﻛێﺘﯽ‬ ‫دەڵێ‪” ،‬ﺑڕﯾﺎری دواﺧﺴــﺘﻨﯽ ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﯾﺎن‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎن دەری دەﻛﺎت‪ ،‬ﯾﺎن ﺋەﮔەر ﺑڕﯾﺎر ﺑێﺖ‬ ‫دوا ﺑﺨﺮێﺖ‪ ،‬ﺋەوا ھێﺰ و ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫ﺑەﯾەﻛەوە ﺑڕﯾﺎری ﻟەﺑﺎرەوە دەدەن‪“.‬‬ ‫دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ وادەی ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ‬ ‫ﻟە ھەرێﻢ ﻛﺎرداﻧەوەی ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و دەرەﻛﯽ ﻟێ‬ ‫ﻛەوﺗەوە و ﻟەﻧﺎو ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻛەﻣﭙﯿﻨﯽ ﺑەڵﯽ‬ ‫و ﻧەﺧێﺮ ﺑﯚ ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم دروﺳﺖ ﻛﺮا و ﻟەﻻﯾەن‬ ‫و‪‬ﺗﺎﻧﯽ دراوﺳێ و ﻋێﺮاق و دﻧﯿﺎوە ھەڵﻮێﺴﺘﯽ‬ ‫ﺟﯿﺎواز ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە دەﺑﯿﻨﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﻋەﻟﯽ ﻋەوﻧﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯽ ﭘﺎرﺗﯽ‪،‬‬ ‫ﺑﯚ ”وﺷە“ـــﯽ ڕوون ﻛﺮدەوە‪ ،‬دواﺧﺴــﺘﻨﯽ‬ ‫ڕﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم ﺋەﮔەرێﻜــﯽ دوورە و ھﯿــﭻ‬ ‫ﺋﺎﻣﺎژەﯾەﻛﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و دەرەﻛﯽ ﻧﯿﯿە وا ﺑﻜﺎت‬ ‫ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم دوا ﺑﺨﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﻟەﺑــﺎرەی داواﻛــەی ﮔﯚڕان ﺑﯚ دواﺧﺴــﺘﻨﯽ‬ ‫ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‪ ،‬ﻋەوﻧﯽ دەڵێ‪” ،‬ﭘﺎرﺗﯽ ﻧەرﻣﯿﯿەﻛﯽ‬ ‫زۆری ﻧﻮاﻧﺪووە ﺑەراﻣﺒەر ﮔﯚڕان‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋەوان‬ ‫ھەر ﻧﺎﯾەﻧە ﭘێﺸــەوە‪ ،‬دﯾﺎرە ﺋەو ھەڵﻮێﺴــﺘە‬ ‫ﭼﺎوەڕواﻧﻜــﺮاو ﺑــﻮو ﻟەوان‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺑەﺷــێﻚ‬ ‫ﻧەﺑﻮون ﻟە دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧــﯽ ﺋەو ڕۆژە ﻣێﮋووﯾﯿﯿە‬ ‫و دەﯾﺎﻧەوێــﺖ ھەرﭼﯚﻧێﻚ ﺑێــﺖ ڕێﮕﺮی ﻟە‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﺑﻜەن“‪.‬‬ ‫”ﺑﯚ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺑﺎﺷــﻜﺮدﻧﯽ دۆﺧﯽ ھەرێﻢ و‬ ‫ﺳــەرﻛەوﺗﻨﯽ ﭘﺮۆﺳــەی ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‪ ،‬ھەﻣﻮو‬ ‫ﺳﺎزﺷــێﻜﻤﺎن ﻛﺮدووە و ﺋەرﻛــﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﺑەﺟێ ھێﻨﺎوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﭘﺎرﺗﯽ‬

‫ﺑەوەﻧﺪەﯾﺸــەوە ﻧﺎوەﺳــﺘێﺖ و ﻛﻮرﺳﺘﺎن ﺗﺎ‬ ‫ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ دەﺑﺎت“‪ ،‬ﻋەﻟــﯽ ﻋەوﻧﯽ وای‬ ‫ﮔﻮت‪.‬‬ ‫ﺑەﭘێــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷــە“ ﻟەﻧﺎو ﮔﯚڕاﻧﺪا‬ ‫ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺟﯿﺎواز ﻟەﺑﺎرەی ﭘﺮﺳﯽ ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣەوە‬ ‫ھەﯾــە و ﻟە دواﯾﯿــﻦ ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوەی ﺟﭭﺎﺗﯽ‬ ‫ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﺪا ﻛە زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە ﭘێﻨﺞ ﺳــەﻋﺎﺗﯽ‬ ‫ﺧﺎﯾﺎﻧــﺪووە‪ ،‬ﺑﯚﭼﻮوﻧێﻚ ھەﺑــﻮوە ﮔﻮﺗﻮوﯾەﺗﯽ‬ ‫ﺋەﮔەر ﮔﯚڕان ﺑە ﻓەرﻣﯽ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‬ ‫ﻧﺎﻛﺎت‪ ،‬ﺋەوا ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺑە ھەﺳﺘﺎرﯾﯿەوە ﻟەﺳەر‬ ‫ﺋەو ﭘﺮﺳــە ﺑڕﯾﺎر ﺑﺪات و ﻣﺎﻣەڵە ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫دواﺟــﺎر ﺋەو ﺑﯚﭼﻮوﻧە ﺳــەﭘێﻨﺮاوە ﻛە داوای‬ ‫دواﺧﺴﺘﻨﯽ ﺑﻜﺮێﺖ‪.‬‬

‫ﺳەرﭼﺎوەﯾەك ﻟەﻧﺎو ﮔﯚڕان ﻛە ﻧەﯾﻮﯾﺴﺖ ﻧﺎوی‬ ‫ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﺑﻜﺮێﺖ‪ ،‬ﺑە“وﺷە“ـــﯽ ﮔﻮت‪” ،‬دوو‬ ‫ﺑﯚﭼﻮون ﻟەﻧﺎو ﮔﯚڕاﻧﺪا ھەﺑﻮون‪ ،‬ﺑەﺷێﻚ ﭘێﯿﺎن‬ ‫ﺑﺎش ﺑــﻮو ﺗﺎ ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ ﺗــﺮ و ڕووﻧﺒﻮوﻧەوەی‬ ‫ﺑﺎرودۆﺧەﻛﺎن‪ ،‬ﮔــﯚڕان ھﯿﭻ ھەڵﻮێﺴــﺘێﻚ‬ ‫ﻟەﺳەر ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﻧەڵێﺖ‪“.‬‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ دەڵێ‪” ،‬ﺋەواﻧەی ﺋەو ﺑﯚﭼﻮوﻧەﯾﺎن ھەﺑﻮو‬ ‫دەﯾﺎﻧﮕــﻮت ﺋەﮔــەری ھەﯾە ڕﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم دوا‬ ‫ﺑﺨﺮێﺖ ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛە دوا ﺧﺮا‪ ،‬وەك ﻛﺎرت دژی‬ ‫ﮔﯚڕان ﺑەﻛﺎر ﻧەھێﻨﺮێ و ﭘەﻟە ﻟەو ﭘێﺸــﻨﯿﺎزە‬ ‫ﻧەﻛﺮێ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ دووەم ﺋەوەﺑﻮو ﻛە‬ ‫دەﺑێ ﺋەو ﭘێﺸــﻨﯿﺎزە ﺑﻜﺮێ و ﮔــﯚڕان داوای‬ ‫دواﺧﺴﺘﻨﯽ ﺑﻜﺎت‪“.‬‬

‫دەوڵەت ﺑۆ ﮔﺮﻧﮕە ﺑۆ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﺑێﺮﯾﭭﺎن ﻣەﺣﻤﻮود‬ ‫ﻣێﮋووی ﻣﯿﻠەﺗێﻚ ﺑە درێﮋاﯾﯽ ﺗەﻣەﻧﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧێ‬ ‫و ﺷــەڕی ﺑەدەﺳﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯿﯿە‪،‬‬ ‫ﻟەو ﭘێﻨﺎوەدا ﺷــەھﯿﺪ و ﺷﯚڕﺷەﻛﺎﻧﯽ‪ ،‬ھەوڵە‬ ‫ﻧەﭘﺴﺎوە و ﺑەردەواﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ژێﺮ ﻛﺎرﯾﮕەرﺗﺮﯾﻦ‬ ‫ﺟﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﺘەﻣﺪا‪ ،‬دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ‬ ‫ﻟە ژێﺮ زەوﯾﻨﯽ ﺋەﺷــﻜەوﺗەﻛﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺧﯚڕاﮔﺮی‬ ‫ﺑەراﻣﺒــەر ﭘەﯾﻤﺎﻧﻨﺎﻣە و ﭘﯿﻼﻧــﯽ و‪‬ﺗﺎن ﺑﯚ‬ ‫ﻟەﻧﺎوﺑﺮدﻧــﯽ‪ ،‬ﺋەﻣﺎﻧە ﮔەواھــﯽ دەدەن ﻛﻮرد‬ ‫دەﺑێﺖ ﺑﮕﺎت ﺑە ﻛﯚﺗــﺎی رێﮕەﻛەی‪ .‬ﺑە‪‬م ﺑﯚ‬ ‫ﻧەﮔەﯾﺸﺘﻮوە ﺑە دەوڵەﺗﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚی ﺧﯚی‪،‬‬ ‫ﺋﺎﯾﺎ ھﯚﻛﺎرەﻛەی ﻧﺎﻛﯚﻛــﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﺑﻮو ﯾﺎن‬ ‫زﻟﮫێﺰەﻛﺎن رێﮕەﯾﺎن ﻧەدا دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫دروﺳــﺖ ﺑﺒێ؟ ﯾﺎﺧــﯚ ھــﯚی ﺟﯿﯚﮔﺮاﻓﯽ و‬ ‫ﺟﯿﯚﭘﯚڵەﺗﯿــﻚ و ﺑەرژەوەﻧﺪﯾــﯽ و‪‬ﺗﺎن وای‬ ‫ﻛﺮدووە ﻛﻮرد دەوڵەﺗﯽ ﻧەﺑێﺖ؟ ﺑە‪‬م ھەرﻛﺎم‬ ‫ﻟەﻣﺎﻧە ﺑە رێﮋەﯾەك ﺑەﺷﺪارە ﻟە ﺳەرﻛﻮﺗﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺋەم دەرﻓەﺗەی‬ ‫ھﺎﺗﻮوە ﮔﺮﻧﮕە ھەﻣﻮو ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە‬ ‫ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎﻧەوە ﺗﻮﻧﺪ ﺑﺎوەﺷﯽ ﭘﯿﺎدا ﺑﻜەن‬ ‫ﺗﺎ ﻟە دەﺳﺖ دەرﻧەﭼێ‪.‬‬ ‫ﻻﯾەﻧە ﻣێﮋووﯾﯿﯿەﻛــەی ﻛﻮرد ﺟێ دێڵﯿﻦ ﺑﯚ‬ ‫ﺗﻮێﮋەران ﺗﺎ واﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺑﮕﻮازﻧەوە ﺑﯚ ﻧەوەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫داھﺎﺗــﻮو و ﺑﯚﯾــﺎن روون ﺑﻜەﻧــەوە ﻛﻮرد ﺑﯚ‬ ‫ﻧەﮔەﯾﺸــﺖ ﺑە دەوڵەت‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻗﺴــە ﻟەﺳەر‬ ‫ﺋێﺴــﺘە دەﻛەﯾﻦ ﻛــە دەوڵەت ﻟــە ﺑەردەم‬ ‫دەرﮔەﻣﺎﻧە و ﺗەﻧﯿــﺎ ﺋﯿﺮادەی ﺧﯚﻣﺎﻧﯽ دەوێ‪.‬‬ ‫ﺋەی ﺑﯚﭼﯽ دژاﯾەﺗﯽ ﺑﻜەﯾﻦ؟ ﺳەﯾﺮە ﺧﻮاﺳﺘﯽ‬ ‫ﻣﯿﻠەﺗێﻜﯽ ﻣێﮋوو ﭘڕ ﺳــﺘەم و ﭼەوﺳــﺎﻧەوە‬

‫ﺋەوەﻧﺪە وڕﻛﮕﺮ ﺑێﺖ ﭘﺎﺳــﺎوی ﺋەوە ﺑێﻨێﺘەوە‬ ‫ﻛــە ﻟەﺑەرﺋــەوەی ﻻﯾەﻧێﻜــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ‬ ‫دەﺳﺘﭙێﺸــﺨەری دەوڵەﺗﯽ ﻛﺮدووە‪ ،‬دەﺑێﺖ‬ ‫ﺋﯿﺘﺮ دژاﯾەﺗﯽ ﺑﻜەﯾﻦ‪.‬‬ ‫دەﻛــﺮێ ﻻﯾەﻧــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻢ و‬ ‫ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯿﺮ ﻟە ﺳەرﺧﺴــﺘﻨﯽ‬ ‫رﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم ﺑﻜەﻧەوە‪ ،‬ﺋێــﻮە ﺋەﻣە ﺑﻜەن‪ ،‬ﺧﯚ‬ ‫ﺋەﮔــەر ﭘﺎرﺗﯽ رژد ﻧەﺑﻮو ﻟــەو ﭘڕۆژەﯾەدا ﻛە‬ ‫‪ 70‬ﺳــﺎڵە وەك ﺣﺰﺑــﯽ ﻧەﺗەوەﯾــﯽ ﺧەﺑﺎت‬ ‫دەﻛﺎت‪ ،‬ﺋــەوە ھﯿﭻ ﻟە دۆﺧەﻛــە ﻧﺎﮔﯚڕێﺖ‬ ‫و ﺋەرﻛێﻜــﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯿﻤــﺎن ﺑەﺟێ ھێﻨﺎوە و‬ ‫ﭘﺎرﺗﯿــﺶ ﺗﺎﻗﯽ دەﺑێﺘــەوە ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﺑە ﻛﺮدەوە‬ ‫دەوڵەت دروﺳــﺘﻜﺮدن ﺋﺎﻣﺎﻧﺠێﺘﯽ‪ ،‬ﯾﺎن وەك‬ ‫دەڵێﻦ ﺑﯚ رێﻜﻼﻣﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﭘﺮﺳﯽ دەوڵەت‬ ‫دەورووژێﻨێ‪ ،‬ﺋێﻤە ﻟەم ﻗﯚﻧﺎﻏەدا ﮔﺮﻧﮕە ھەﻣﻮو‬ ‫ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﯚ ﺋەوە ﺑێﺖ ﭼﯚن ﺑﺎﺷﺘﺮ‬ ‫ﺑﯿﻦ ﺑﯚ ﻧەﺗەوەﻛەﻣﺎن و ﭘﺎﺳــﺎو ﺑﺪۆزﯾﻨەوە ﺑﯚ‬ ‫ﺑەھێﺰﺑﻮوﻧﻤﺎن‪ ،‬ﻟە دﻧﯿﺎدا ﺋەواﻧەی دەوڵەﺗﯿﺎن‬ ‫دروﺳﺖ ﻛﺮدووە ﺧﯚﯾﺎن ﻧەﻣﺎون و ﻧەوەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫و‪‬ت ﺑەﭘێﯽ ﻟێﮫﺎﺗﻮوﯾﯿﯿــﺎن و‪‬ﺗەﻛە ﺑەڕێﻮە‬ ‫دەﺑەن‪ ،‬ﺑﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ﺋەﻣــە ھەرواﯾە‪،‬‬ ‫ﺋەﮔەر ﻛێﺸــەﯾەﻛﻤﺎن ﻟەﮔــەڵ ﭘﺎرﺗﯽ ھەﯾە‬ ‫دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﻟە ھەڵﺒﮋاردن دەﻧﮕﯽ ﭘێ ﻧەدەﯾﻦ‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م زۆر ﺳﺎدەﯾﯿﯿە ﭘﺎرﺗﯽ و داھﺎﺗﻮوی ﮔەﻟێﻚ‬ ‫ﭘێﻜەوە ﺑﺒەﺳﺘﯿﻨەوە‪.‬‬ ‫دەوڵەت ﻛە دروﺳــﺖ ﺑﻮو ﭘﺎﯾەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ڕووی‬ ‫ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿــەوە ﺟێﮕﯿﺮ ﺑﻮو‪ ،‬دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ‬ ‫دێﺘە ﻧﺎو ژﯾﺎن و ھەر ﺣﺰﺑێﻚ ﺑە ﭘﺎرﺗﯿﺸــەوە‬

‫ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﺧﺰﻣــەت ﻧەﻛﺎت و ﺧــﯚی ﻧﻮێ‬ ‫ﻧەﻛﺎﺗــەوە‪ ،‬دەﺑێﺖ ﺑە ﻣێــﮋوو و ھێﺰی ﻧﻮێ‬ ‫دروﺳﺖ دەﺑێﺖ و ﺷﻮێﻨﯽ دەﮔﺮێﺘەوە‪ .‬ﺑە‪‬م‬ ‫ھﯿﭻ ﺑﯿﺎﻧﻮوﯾەك ﻧەدۆزﯾﻨــەوە ﻛە دەوڵەﺗﻤﺎن‬ ‫ﻧــﺎوێ‪ ،‬ﺑﮕــﺮە ﺋەﻣــە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻤﺎن ﻟــە ﻛﺎﺗﯽ‬ ‫ﻟەداﯾﻜﺒﻮوﻧەوە ﺗﺎ ﻣﺮدن‪.‬‬ ‫ﻣەﺳﻌﻮود ﻣﺤەﻣەد ﺑﯿﺮﻣەﻧﺪی ﻛﻮرد ﻟەﺑﺎرەی‬ ‫دەوڵەﺗەوە دەڵێﺖ‪" ،‬ﺋەﮔەر ﺧﺎﻛێﻚ داﮔﯿﺮ ﻛﺮا‪،‬‬ ‫ﻧﻮێﮋی ﺗێﺪا دروﺳــﺖ ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﻣﻦ ﻟە ﻛﺎﺗﯽ‬ ‫راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردﯾﺪا ﺳــەرﺟەم ﺋەو‬ ‫ﻧﻮێﮋاﻧە ﻗەزا دەﯾﮕێڕﻣەوە ﻛە ﭘێﺸﺘﺮ ﻟە ﺳﺎﯾەی‬ ‫ﺑێ دەوڵەﺗﯿﻤﺪا ﺑەﺟێﻢ ھێﻨﺎون و دروﺳــﺖ‬ ‫ﻧەﺑﻮوﻧــە"‪ .‬ﺧﯚ ﺋــەم ﭘﯿﺎوە ﮔﺮﻧﮕــەی ﺋێﻤە‬ ‫رێﻜﻼﻣﯽ ﺑﯚ ﭘﺎرﺗﯽ ﻧەﻛﺮدووە‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ دەوڵەت‬ ‫ﺑەﺷــێﻜە ﻟە ﻏــﺮوور و ﻛەراﻣەﺗﻤﺎن‪ ،‬دەﺑێﺖ‬ ‫ﻟێﺒڕاواﻧە ﻛﺎری ﺑﯚ ﺑﻜەﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان و جوو‪‬ﻧەوەی ﻧەﺧێﺮ‬ ‫ﻟە ﺋێﺴﺘەدا‪ ،‬ﺋەوە ﺑﺰاﻧﻦ ﻛﺎﺗێﻚ ﺑەھﺎری ﻋەرەﺑﯽ‬ ‫دروﺳــﺖ ﺑــﻮو ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﻮوﻧــﺲ‪ ،‬ﻟﯿﺒﯿﺎ‪،‬‬ ‫ﯾەﻣەن و ﻣﯿﺴــﺮ ھﺎﺗﻨە ﮔﯚڕﯾــﻦ‪ ،‬ھەرﭼەﻧﺪە‬ ‫ﺳــﻮورﯾﺎ ھێﺸــﺘﺎ ﯾەﻛﻼ ﻧەﺑﻮوەﺗــەوە‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﺋەﺳەد ﺑەﺷێﻜﯽ و‪‬ﺗەﻛەی ﺑەدەﺳﺘەوە ﻣﺎوە‪،‬‬ ‫ﺑەﺷــەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ھێﺰی ﺟﯚراوﺟﯚر ﺣﻮﻛﻤﯽ‬ ‫دەﻛەن‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺧﺎﻛﯽ ﺳﻮورﯾﺎدا‬ ‫ﻛە ﺑﺴﺘێﻜﯽ ﻟێ داﮔﯿﺮ ﻧەﻛﺮاوە ﺑەھﯚی ﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﯾﺎﺳــﺎی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ‪ ،‬ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ راﺳــﺘە‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻧەﻣﺎ‪ ،‬ﺑە‪‬م دەوڵەﺗەﻛە ﻣﺎوە‬ ‫و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﺗﺮی دروﺳﺖ ﻛﺮدووە‪.‬‬

‫ﺑﺎ داﻋﺶ ﺑە ﻧﻤﻮوﻧــە وەرﺑﮕﺮﯾﻦ ﻛە ﭘەﻻﻣﺎری‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ دا‪ ،‬ﺑەھﯚی ﺋەوەی ﺳــﻨﻮوری‬ ‫ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﻤﺎن ﻧﯿﯿە ﺋەﮔەر ﺋﯿــﺮادە ﮔەورەﻛەی‬ ‫ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻧەﺑﻮواﯾە‪ ،‬ھەرﭼﯽ ﺋﺎواﺗﻤﺎن ھەﯾە‬ ‫ﺑﯚ دەﯾﺎن ﺳــﺎڵ دەﭼﻮوﻧە ﮔﯚڕەوە‪ ،‬ﯾەﻛێﺘﯽ و‬ ‫ﭘﺎرﺗﯿــﺶ ﻧەدەﻣﺎن‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺗﯚ ﺋەﮔەر دژﯾﺸــﯽ‬ ‫ﺑەم ﺋﯿﺪارەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛە ﭘڕە ﻟە ﮔەﻧﺪەڵﯽ‬ ‫و ﻧــﺎدادی‪ ،‬وەرە دەوڵەت دروﺳــﺖ ﺑﻜە‪ ،‬ﺑﯚ‬ ‫ﺋــەوەی ﺑﺘﻮاﻧﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑﮕﯚڕﯾﺖ و‬ ‫دڵەڕاوﻛەی ﻟەدەﺳﺘﺪاﻧﯽ ﺧﺎﻛﺖ ﻧەﺑێ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە‬ ‫ﺋەوﻛﺎت ﺋﺎ‪‬ﻛەﻣﺎن ﻟە ﻧەﺗەوە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن‬ ‫دەﺷەﻛێﺘەوە‪.‬‬ ‫ﻟە ﺳــﺎڵﯽ ‪ ١٩٢٠‬ﺋەﺗﺎﺗﻮرك وای ﻛﺮد‪ ،‬ﺗﻮرﻛﯿﺎی‬ ‫ﺋێﺴﺘە ﻟە ﺗەﻣﺎع و ﭼﺎوﺗێﺒڕﯾﻨﯽ ﻓڕەﻧﺴﺎﯾﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫و ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰ ﺑﭙﺎرﯾﺰێﺖ و ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﯾﯚﻧﺎن ﻛﯚﺗﺎی‬ ‫ﭘێ ﺑێﻨێﺖ و ﭘەﯾﻤﺎﻧﻨﺎﻣەی "ﺳﯿﭭەر" ﻛە ﻣﺎﻓﯽ‬ ‫ﻛﻮردەﻛﺎﻧﯽ ﺗێﺪا دراﺑﻮو‪ ،‬ھەڵﺒﻮەﺷێﻨێﺘەوە و ﻟە‬ ‫ﺑﺮی ﺋەو‪ ،‬ﭘەﯾﻤﺎﻧﻨﺎﻣەی "ﻟﯚزان" ﻛە ﺧەوﻧەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردی ﺗێﺪا ﻟەﺑﺎر ﺑﺮا‪ ،‬ﺑﭽەﺳﭙێﻨێ‪.‬‬ ‫راﺳــﺘە ﺋەﺗﺎﺗﻮرك دژی ﻛﻮرد ﺑــﻮو‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑﯚ‬ ‫ﻧەﺗەوەﻛەی ﺧﯚی ﻣێﮋووﯾەﻛﯽ ﻧەﺧﺸــﺎﻧﺪ ﺑﯚ‬ ‫ھەﻣﯿﺸە ﺗﻮرك ﺷﺎﻧﺎزی ﭘێﻮە ﺑﻜەن‪ ،‬دەی ﻣﻦ‬ ‫دەﺑﻢ ﺑە دەروێﺸﯽ ﺋەو ﺳەرﻛﺮدە ﻛﻮردەی ﻟەم‬ ‫ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﻻوازی دەﺳــە‪‬ﺗﯽ ﺑەﻏﺪا‪ ،‬ﺳەرﻗﺎڵﯽ‬ ‫ﺳﻮورﯾﺎ و ﺋێﺮان ﺑە ﺷەڕی ﻣەزەوی و ﺗﻮرﻛﯿﺎی‬ ‫ﮔﯿﺮۆدە ﺑــە ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧــﯚی ﺧﯚی‪،‬‬ ‫ﺑﻘﯚزێﺘەوە دەوڵەﺗﯽ ﻛﻮردی راﺑﮕەﯾەﻧێﺖ و ﺋەو‬ ‫ﮔﺮێ ﻣێﮋووﯾﯿﯿەی ﺑﺎوﺑﺎﭘﯿﺮاﻧﻤﺎن ﺑﻜﺎﺗەوە‪.‬‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (198‬ﭼﻮارﺷەم‪2017/ 8/ 16 ،‬‬

‫ﮔۆڕان داوای دواﺧﺴﺘﻨﯽ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ڕﻳﻔﺮاﻧﺪۆم دەﻛﺎت‬

‫ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫‪11‬‬

‫رﻳﻔﺮاﻧﺪۆم‬

‫ﻧﺎڕەزاﯾﯿﯿەﻛــﯽ ﺟەﻣــﺎوەری ﺑەرﭼﺎوی دروﺳــﺖ‬ ‫ﻛﺮدووە‪ .‬ﺋەم ھەﻟﻮﻣەرﺟە ﺑەھﯚی زاڵﺒﻮوﻧﯽ ﮔﻮﺗﺎری‬ ‫ﭘﯚﭘﯚﻟﯿﺴﺘﯽ ﻟە راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎن‪ ،‬ﻛﺎرﺗێﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻧەرێﻨﯽ ﻟەﺳــەر ھﺎوو‪‬ﺗﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا‪ ،‬زﯾﺎﺗﺮ‬ ‫ﺋﺎڵﻮزﺗﺮ ﻛﺮدووە‪.‬‬ ‫‪7‬ـ ﺑﻮوﻧــﯽ ﺣﺎڵەﺗــﯽ دڵەڕاوﻛێﯿەﻛــﯽ رەوا ﻟەﻧﺎو‬ ‫ﻧﺎوەﻧﺪێﻜﯽ ﻓﺮاواﻧﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻛە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿﺎن‬ ‫ﻟە ﺷﻜﺴــﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ھەﻧﮕﺎوی رﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم ھەﯾە‪.‬‬ ‫ﺋەم دڵەڕاوﻛێﯿــە ﺑەھﯚی ﺋەو ﺷــەڕە دەرووﻧﯿﯿە‬ ‫ﻛە ھەﻧــﺪێ ﻛەس ﻟــە رواﻧﮕــەی ﺑەرژەوەﻧﺪی‬ ‫ﺗﺎﻛەﻛەﺳﯽ و ﺣﺰﺑﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺑەرﺗەﺳﻚ‪ ،‬ھەڵﻮێﺴﺘێﻜﯽ‬ ‫ﻧەﯾﺎراﻧەﯾﺎن ﻟە رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ھەﯾە زﯾﺎﺗﺮ ﮔەﺷە دەﻛﺎت‪.‬‬ ‫‪8‬ـ ﺑ‪‬وﺑﻮوﻧــەوەی ﺟﯚرێــﻚ ﻟــە ﻓەرھەﻧﮕــﯽ‬ ‫ﻧەﺗــەوەی ﺑﺎ‪‬دەﺳــﺖ ﻛە و‪‬ﺗە دراوﺳــێﻜﺎن و‬ ‫ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﺗﯿﺎﯾﺪا وای ﺑــ‪‬و دەﻛەﻧەوە‬ ‫ﮔﻮاﯾە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗﻮاﻧﺎی داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ‬ ‫ﺧــﯚی ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﻟەواﻧەﯾە ﺷــەڕی ﻧﺎوﺧﯚ دروﺳــﺖ‬ ‫ﺑێﺘەوە ﯾــﺎن ﭘڕوﭘﺎﮔەﻧﺪەﻛﺮدن ﻛە ﺋەو دەوڵەﺗەی‬ ‫رادەﮔەﯾەﻧﺮێﺖ ﺷێﻮازی ﻣﯿﺮﻧﺸﯿﻨێﻚ وەردەﮔﺮێﺖ‬ ‫ﺑــﯚ ﻛﯚﻣەڵە ﺧەڵﻜێﻜــﯽ دﯾﺎرﯾﻜــﺮاو و ﻟە ھەﻣﻮو‬ ‫ﺣﺎڵەﺗێﻜــﺪا و‪‬ﺗﺎﻧﯽ دراوﺳــێ دژاﯾەﺗﯽ دەﻛەن‪.‬‬ ‫ﺑە ھەﻣﺎﻧﺸــێﻮە ﺋەو دەوڵەﺗــە ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﺑﻮدﺟە ﺑﯚ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻣﻮوﭼە ﺑﯚ ﺧەڵﻚ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺎت‪ .‬ﺋەم‬ ‫ﺋﺎراﺳﺘەﯾە ﺑەھﯚی ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دەرەوەی ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زﯾﺎﺗﺮ دووﭘﺎﺗﯽ‬ ‫ﻟەﺳــەر دەﻛﺮێﺘەوە ﺑەﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺳﺎردﻛﺮدﻧەوەی‬ ‫ﺧەڵﻚ ﻟە ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﯽ ﭘﺮۆﺳەی رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‪.‬‬ ‫‪9‬ـ ﺑﻮوﻧﯽ ﺟﯚرێــﻚ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺗﻮێﮋە ﻛﺎرﮔێڕی‬ ‫و ﺑﯿﺮۆﻛﺮاﺗﯿﯿــەﻛﺎن و ﻧﺎوەﻧــﺪە ﻣﺸــەﺧﯚرە‬ ‫ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪارەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻛــە ﻟــە دوای ‪2003‬وە ﺗﺎ‬ ‫ﺋێﺴــﺘە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ داراﯾﯽ و ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﺎن ﻟە رێﯽ‬ ‫ﻣﺎﻧەوەﯾﺎن ﻟەﮔــەڵ دەوڵەﺗﯽ ﻋێﺮاﻗﺪا ﻣﺴــﯚﮔەر‬ ‫دەﻛﺮێﺖ‪ .‬ﭘێﯿﺎن واﯾە ﻟە ﻛﺎﺗﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ دەوڵەت‬ ‫ﺋەو ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯿە ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿﺎﻧە دەدۆڕێﻨﻦ‪.‬‬ ‫‪10‬ــ ھەﻟﻮﻣەرﺟــﯽ ﻧﺎوﭼە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دەرەوەی ھەرێﻢ ﻛە ﻣــﺎدەی ‪ 140‬دەﯾﺎﻧﮕﺮێﺘەوە‬ ‫و ﯾــەﻛﻼ ﻧەﻛﺮدﻧەوەی ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە‬ ‫ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﻓەرﻣﯽ‪ .‬ﺋەﻣە ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﭘﺮﺳــﯿﺎر‬ ‫ﻟەﺑﺎرەی ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎن ﻟەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە‬ ‫و ھەڵﻮێﺴــﺘﯽ ﭘێﻜﮫﺎﺗە ﻧەﺗەوەﯾــﯽ و ﺋﺎﯾﻨﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫ﻟەﺑﺎرەی رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم دەﺧﺎﺗە روو‪ ،‬ﺟﮕە ﻟە ﺋەﮔەری‬ ‫ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ وەك ﻛﺎرﺗێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿﺎﻧەی دژ ﺑەم‬ ‫ﭘﺮۆﺳەﯾە ﻟەﻻﯾەن ﻋێﺮاق و دەوڵەﺗە دراوﺳێﻜﺎن‪.‬‬ ‫‪11‬ــــ ﺋــەو ﺋﺎﺳــﺘەﻧﮕﺎﻧەی ﻟــە ﺋﺎﻛﺎﻣــﯽ‬ ‫رووﺑەڕووﺑﻮوﻧــەوەی ﺗﯿــﺮۆر و ﺑﻮوﻧــﯽ ﺑﺎرﮔﺮژی‬ ‫ﺳــەرﺑﺎزی ﻟەﺳەر ﺳــﻨﻮوری ﻣێﮋووﯾﯽ ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەﯾە‪ ،‬ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔەی‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑــە درێﮋاﯾــﯽ ﺳــەدان ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮ‬ ‫رووﺑــەڕووی ﭼەﺗەﻛﺎﻧــﯽ دەوڵەﺗــﯽ ﺧەﻻﻓەﺗﯽ‬ ‫ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ دەﺑﻨەوە‪ ،‬ﺟﮕە ﻟەو ﺑﺎرﮔﺮژﯾﯿەی ﻟە ﻧێﻮان‬ ‫ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ﺣەﺷﺪی ﺷــەﻋﺒﯽ ﻟەو ﻧﺎوﭼﺎﻧەدا‬ ‫ھەﯾە‪.‬‬ ‫‪12‬ــــ ﺋﺎﻣﺎژەﻛﺮدن ﺑــەوەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دوای‬ ‫راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ‪ ،‬ﻟەﻻﯾــەن ﻧەﺗەوە‬ ‫ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮوەﻛﺎن داﻧــﯽ ﭘێــﺪا ﻧﺎﻧﺮێــﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە‬ ‫راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻟەم ﻛﺎﺗــەدا ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﺑەرژەوەﻧﺪﯾــﯽ زﻟﮫێﺰان ﻧﺎﮔﻮﻧﺠێــﺖ‪ ،‬ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا‬ ‫ﺑەﺷــێﻚ ﻟە و‪‬ﺗە زﻟﮫێــﺰەﻛﺎن راﯾﺎﻧﮕەﯾﺎﻧﺪووە ﻛە‬ ‫ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﻛﺎرا ﻟەﮔــەڵ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەردەوام دەﺑێﺖ ﺗﺎ دوای راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯿﺶ ﻛە ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﯿە‪.‬‬ ‫ھەڵﺒﮋاردەی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚی‬ ‫ﺣﺰﺑﯽ ﺷﯿﻮﻋﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﻟــە ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﺷەﺷــەﻣﯿﻦ‬ ‫ﻛﯚﻧﮕﺮەی ﺣﺰﺑﺪا ﺋﺎﻣﺎژەﻣﺎن ﺑەوە‬ ‫ﻛﺮد ﻛــە واﻗﯿﻌــﯽ ﺋەﻣڕۆی‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە رەﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺑﺎرودۆﺧــﯽ ھەرێﻤﺎﯾەﺗﯽ و‬ ‫ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ‪ ،‬ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﺋەرك‬ ‫دەﺧﺎﺗــە ﺑەردەم ﺳــەرﺟەم‬ ‫ھێــﺰە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﻟــە‬ ‫رێﯽ ﺗﻮێﮋﯾﻨــەوەی ھەﻟﻮﻣەرﺟﯽ‬ ‫ﺑﺎﺑەﺗــﯽ و ﺗﻮاﻧــﺎ زاﺗﯿﯿــەﻛﺎن و‬ ‫دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﺋەﮔەرەﻛﺎن‬ ‫ﺑەﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ‬

‫رﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم و راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ‬ ‫ﺳەرﺑەﺧﯚ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق‪.‬‬ ‫ﺋەﻣــەش وا ﭘێﻮﯾﺴــﺖ دەﻛﺎت ﺳــەرﺟەم ﺧﺎڵە‬ ‫ﺋەرێﻨﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ﭘﺮۆﺳەی رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم و راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ‬ ‫دەوڵەت ﻛﺎرا ﺑﻜەﯾﻦ و ﺑەرﺑەﺳﺖ و ﺋﺎﺳﺘەﻧﮕەﻛﺎن‬ ‫ﻟــە ﺑــەردەم ﺳەرﺧﺴــﺘﻨﯽ ﺋــەم ﭘﺮۆﺳــەﯾەدا‬ ‫وەﻻ ﺑﻨێﯿــﻦ‪ .‬ﺋــەم ﺋﺎراﺳــﺘەﯾە وا دەﺧﻮازێــﺖ‬ ‫ﺣﺰﺑــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺋﺎراﺳــﺘەی ﺋەﻧﺪام و‬ ‫رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯿﺎن و دۆﺳــﺖ و ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧﯿﺎن ﺑﺨەﻧە‬ ‫ﻛﺎر ﺑەﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺑﺎﻧﮕەﺷــەﻛﺮدن ﺑﯚ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ‬ ‫رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﺑە ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ ﻧەﺗەوە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن‪،‬‬ ‫ﻛﺎر ﺑﻜﺮێــﺖ ﺑــﯚ رێﺰﮔﺮﺗــﻦ ﻟە ﺋﯿــﺮادەی ﮔەﻟﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ‪ .‬ﭘێﻮﯾﺴﺘە دووﭘﺎت ﻟەﺳەر‬ ‫ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑﻜەﯾﻨەوە ﺑە ﺟﯚرێﻚ ﻛــە ﻣﯚرﻛﯽ دەوڵەﺗﯽ ﺋﺎﯾﻨﺪە‬ ‫دەوڵەﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻣەدەﻧﯽ ﻋەﻟﻤﺎﻧﯽ ﺑێﺖ‪.‬‬ ‫ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﯽ ﻛﺎرﻛﺮدن‬ ‫‪ 1‬ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧەوەی ﻣﺎڵﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ و ﻣﺎﻣەڵەﻛﺮدن‬‫ﻟەﮔەڵ ﭘﺮۆﺳــەی رﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم وەك ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔﺸﺘﯽ‪ ،‬دوورﻛەوﺗﻨەوە ﻟە‬ ‫ﺧﺴﺘﻨەڕووی ﺋەم ﺑﺎﺑەﺗە وەك ﭘﺮۆﺳەﯾەﻛﯽ ﺣﺰﺑﯽ‬ ‫و ﻛەﺳــﺎﯾﯽ و ﺗﺎﻛﻼﯾەﻧﯽ‪ ،‬ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ ﺑەﺷﺪاری‬ ‫ﭘێﻜﺮدﻧﯽ ﺳــەرﺟەم ﺣﺰﺑە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﻟە‬ ‫ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎری و ﺋەرك وەرﮔﺮﺗــﻦ و ﺑەدواداﭼﻮون‬ ‫و ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑە ھﺎوﺑەﺷــﯽ ﺑﯚ رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەی‬ ‫ﺋﺎﺳﺘەﻧﮕەﻛﺎن‪.‬‬ ‫‪ 2‬راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ھەڵﻤەﺗێﻜﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺳەراﻧﺴەری‬‫ﺑەﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ ﺳەرﺧﺴﺘﻨﯽ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم و‬ ‫ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ‪ .‬ﺋەﻣەش ﺑە ﺑەﺷﺪارﯾﯽ‬ ‫ﺳەرﺟەم ﺣﺰﺑە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن و ﺟەﻣﺎوەری‬ ‫ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن دەﻛﺮێﺖ‪.‬‬ ‫‪ - 3‬ﻛﺎرﻛــﺮدن ﺑــﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ دۆﺳــﯿە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ واﺑەﺳــﺘە ﺑە ﭘﺮﺳﯽ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ‬ ‫ھەرێﻢ و ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺣﻜﻮوﻣەت‪.‬‬ ‫‪ 4‬ﻛﺎرﻛــﺮدن ﺑــﯚ ﻧﻮوﺳــﯿﻨەوەی دەﺳــﺘﻮوری‬‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن و دەﻧﮕﺪان ﻟەﺳەری دوای ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ‬ ‫رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‪.‬‬ ‫‪ - 5‬ﺑەدواداﭼﻮون ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎرودۆﺧﯽ‬ ‫ﺋﺎﺑﻮوری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و داڕﺷــﺘﻨﯽ ﺳﯿﺎﺳەﺗێﻜﯽ‬ ‫ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﻧﻮێ ﻛە ﻛﻮرﺗﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺑﻮدﺟە ﭼﺎرەﺳــەر‬ ‫ﺑــﻜﺎت و داھﺎﺗﯽ ﻧﻮێ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺎت ﺑەﻣەﺑەﺳــﺘﯽ‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺑﺎری داراﯾﯽ و ﺋﺎﺑﻮوری و ﻗﻮرﺗﺎرﺑﻮون‬ ‫ﻟە ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺑەرﺧﯚر و ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﭼﺎﻛﺴﺎزی‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﻛﺎرﮔێڕی و داراﯾﯽ‪.‬‬ ‫‪ - 6‬رووﻛﺮدﻧە ﭘێﻜﮫﺎﺗە ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﺋﺎﯾﻨﯿﯿەﻛﺎن ﻟەو‬ ‫ﻧﺎوﭼﺎﻧەی ﻣﺎدەی ‪ 140‬دەﯾﺎﻧﮕﺮێﺘەوە و رێﻜﻜەوﺗﻦ‬ ‫ﻟەﮔەڵ ھێﺰە ﻛﺎراﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﭘێﻜﮫﺎﺗﺎﻧە ﺑﯚ ﮔەﯾﺸــﺘﻦ‬ ‫ﺑە رێﻜﻜەوﺗﻦ ﻟەﮔەڵ ﺋەو ﭘێﻜﮫﺎﺗﺎﻧە ﺑەﻣەﺑەﺳــﺘﯽ‬ ‫زاﻣﻨﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﺋەو ﭘێﻜﮫﺎﺗﺎﻧە و ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯿﺎن‬ ‫ﻟە ﺣﻮﻛــﻢ و ﺑەڕێﻮەﺑﺮدن ﻟــە ﻧﺎوەﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺑڕﯾﺎر‪.‬‬ ‫ﺋەﻣەش ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﺋەو ﭘێﻜﮫﺎﺗﺎﻧە داﺑﯿﻦ دەﻛﺎت ﺑﯚ‬ ‫ﮔەڕاﻧەوەی ﺋەو ﻧﺎوﭼﺎﻧە ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ‬ ‫ﻓەرﻣﯽ ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪.‬‬ ‫‪ - 7‬ﺋﺎراﺳﺘەﻛﺮدﻧﯽ ﺟﻤﻮﺟﯚڵﯽ دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳﯽ ﻛﺎرﯾﮕەر‬ ‫ﺑﯚ دۆﺳﺘﺎﻧﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و و‪‬ﺗﺎﻧﯽ دراوﺳێ و‬ ‫دﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﻜﺮدﻧﯽ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‪.‬‬ ‫‪ - 8‬ﺳــﺎزداﻧﯽ ﮔﻮﺗﺎرێﻜــﯽ ﻛــﺮاوە ﻟەﮔــەڵ رای‬ ‫ﮔﺸﺘﯽ و ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق و و‪‬ﺗﺎﻧﯽ‬ ‫دراوﺳــێ ﻟە رێﯽ ﮔﻮﺗﺎرێﻜﯽ ﻋەﻗ‪‬ﻧﯽ ﻛە دووﭘﺎت‬ ‫ﻟەﺳــەر ﭘێﻜەوەژﯾﺎن ﺑە ﺋﺎﺷــﺘﯿﯽ و ﻧەھێﺸﺘﻨﯽ‬ ‫ﭼﺎوﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎرﮔــﺮژی ﺑﻜﺎﺗــەوە‪ .‬ﺋەﻣەش ﺑﺒێﺘە‬ ‫ﺑﻨﺎﻏەی ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ دەرەﻛﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق‬ ‫دوای ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧــﯽ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‪ .‬ﺋەﻣە وا دەﺧﻮازێﺖ‬ ‫دووﭘﺎت ﻟەﺳــەر رێﺰﮔﺮﺗﻨﯽ ﺳــەروەری و‪‬ﺗﺎﻧﯽ‬ ‫دراوﺳــێ ﻟەﺳــەر ﺑﻨﺎﻏەی ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣــەی ﻧەﺗەوە‬ ‫ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن ﺑﻜﺮێﺘەوە و ﻛﺎر ﺑﯚ ﺋﺎﺷﺘﯽ ﺑەردەوام‬ ‫ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛــەدا ﺑﻜﺮێﺖ‪ .‬ﺑەم ﺟــﯚرە ھﺎوﺋﺎھەﻧﮕﯽ‬ ‫ﺋﺎﺑــﻮوری ﺑــﯚ ﺑەرژەوەﻧﺪی ﮔــەﻻن و دەوڵەﺗﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎوﭼەﻛە ﻣﺴﯚﮔەر دەﺑێﺖ‪.‬‬ ‫‪ 9‬ﺑەدواداﭼﻮوﻧــﯽ ﭘەرەﺳــەﻧﺪﻧە ﻧﻮێﯿــەﻛﺎن ﻟە‬‫ﺑﺎرودۆﺧــﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ و ﻣﺎﻣەڵەﻛﺮدن ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﺳەرﺟەم ﻻﯾەﻧەﻛﺎن ﺑەﭘێﯽ ﺳﯿﺎﺳەﺗێﻜﯽ دەرەﻛﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﻟەﺳــەر ﺑﻨەﻣﺎ و ﭘێﻮەری‬ ‫ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ و ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ‬ ‫ھﺎوﺳەﻧﮕﯽ و ﯾەﻛﮫەڵﻮێﺴﺘﯽ ﻟەﻛﺎﺗﯽ ﻣﺎﻣەڵەﻛﺮدن‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﮔﯚڕاﻧــﻜﺎری و‬

‫ھێﺰە ھەرێﻤﺎﯾەﺗــﯽ و ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿەﻛﺎن‪ ،‬دوور ﻟە‬ ‫داﺑەﺷﺒﻮوﻧﯽ ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﻻﯾەﻧە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫ﺑﯚ ﺧﯚﺑەﺳﺘﻨەوە ﯾﺎن ﺧﯚﺑەھێﺰﻛﺮدن ﺑە ﺟەﻣﺴەرە‬ ‫ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ و ھەرێﻤﺎﯾەﺗﯿﯿــەﻛﺎن ﻛــە ﺑەﭘێﯽ‬ ‫ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﻣﺎﻣەڵە ﻟەﮔــەڵ ﺗێﻜڕای‬ ‫ﭘێﺸﮫﺎﺗەﻛﺎن‪ ،‬ﻟەواﻧەش ﭘﺮﺳﯽ ﺗﯿﺮۆر دەﻛەن‪.‬‬ ‫‪ 10‬ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎرﯾﮕەراﻧە ﻟە ﺗێﻜڕای ھەوڵ‬‫و ﻛﯚﺷﺸــەﻛﺎﻧﯽ دژاﯾەﺗﯽ ﺗﯿــﺮۆر و ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ‬ ‫ﺳــەﻗﺎﻣﮕﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﺶ و ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎﺷــﺘﯽ ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛەدا ﻟــە رێﯽ ﺳــەرﻛەوﺗﻦ‬ ‫ﺑەﺳــەر ﺗﯿﺮۆر‪ ،‬ﺗێﻜﯚﺷــﺎن ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە ﺑە رێﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ و ﻛﺎراﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫رۆڵــﯽ ﻧەﺗــەوە ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮوەﻛﺎن و ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ‬ ‫ھﺎوﺋﺎھەﻧﮕﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺖ دژ ﺑە ﺗﯿــﺮۆر ﻛە ﺑﻮوەﺗە‬ ‫دﯾﺎردەﯾەﻛﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ‪ .‬دژاﯾەﺗﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺗﯿﺮۆر ﺗەﻧﯿﺎ‬ ‫ﻟە رێﯽ ﺟﻤﻮﺟﯚڵﯽ ﺳەرﺑﺎزﯾﯿەوە ﺋەﻧﺠﺎم ﻧﺎدرێﺖ‪،‬‬ ‫ﺑەڵﻜﻮ دەﺑــێ ھﺎوﻛﺎت ﻟەﮔەڵ ﺋەرﻛﯽ ﺳــەرﺑﺎزی‬ ‫ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻟە ﭘﺮۆﺳــەی دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ﻣەدەﻧﯽ ﻟە‬ ‫رۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ ﺑﻜﺮێﺖ ﻟە رێﯽ دۆزﯾﻨەوەی‬ ‫رێﮕەﭼﺎرەی ﺋﺎﺷﺘﯿﯿﺎﻧە ﺑﯚ ﮔﺮﻓﺘەﻛﺎن و ﻧەھێﺸﺘﻨﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﭘەراوێﺰﺧﺴــﺘﻦ و ﺑەﻓﯿﺮۆداﻧﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔەﻻﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە‪ .‬ﻟەم رواﻧﮕەﯾەوە ﻣﺎﻓﯽ ﺑڕﯾﺎرداﻧﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﻧــﻮوس ﻓﺎﻛﺘــەر و ﺑﻨەﻣــﺎی ﭘێﻜەوەژﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ھﺎوﺑەش و ﺋﺎﺷــﺘﯿﯿﺎﻧەی ﮔەﻻﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە ﻟەﺳەر‬ ‫ﺑﻨەﻣﺎی ھﺎوﺳەﻧﮕﯽ و ﯾەﻛﺴــﺎﻧﯽ و ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ‬ ‫دەﺑێﺖ‪.‬‬

‫داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻓﯽ رەوای ﻛﻠﺪان ﺋﺎﺷﻮوری ﺳﺮﯾﺎن و‬ ‫ﺗﻮرﻛﻤﺎن وەك ﺑﻨەﻣﺎﯾەك ﺑﯚ ﺳەرﺧﺴﺘﻨﯽ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‬ ‫ﭘێﺸــﺘﺮ ﺣﺰﺑﻤــﺎن دووﭘﺎﺗــﯽ ﻛﺮدووەﺗــەوە ﻛە‬ ‫ھﺎوو‪‬ﺗﯿﺒﻮوﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ و ﺑﺎوەڕﺑــﻮون و‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷــﺎن ﻟەﭘێﻨﺎو ﺑەدﯾﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻣﺎﻓــﯽ ﺑڕﯾﺎرداﻧﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ھﺎوﻛﺎﺗە ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷــﺎن ﺑﯚ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﻣﺎﻓــە ﻧەﺗەوەﯾﯽ و‬ ‫ﻛﺎرﮔێڕی و رۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻠﺪان ﺋﺎﺷﻮوری‬ ‫ﺳﺮﯾﺎن و ﺗﻮرﻛﻤﺎن‪ ،‬داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯿﺎن‬ ‫ﻟــە داﻣــەزراوە ھەڵﺒﮋێــﺮدراو و ﻛﺎرﮔێــڕی و‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛﺎﻧــﺪا‪ ،‬ھﺎوﻛﺎت ﻟەﮔــەڵ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ راﺳــﺘەوﺧﯚی ﺧﯚﯾﺎن ﺑــﯚ ﻧﺎوﭼە‬ ‫ﻧﯿﺸﺘەﺟێﻜﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن و ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ ﮔەﺷەﭘێﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺋــەو ﻧﺎوﭼﺎﻧــە ﻟە رێﯽ ﻧەھێﺸــﺘﻨﯽ ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ‬ ‫ﭘەراوێﺰﺧﺴﺘﻦ و رووﻛﺮدﻧە ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧەوەﯾﺎن‪.‬‬ ‫ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑﯚ ﻛﺎراﻛﺮدﻧﯽ ﭘﺮۆﺳــەی‬ ‫رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‬ ‫ﻟــە ‪ 22‬ﻧﯿﺴــﺎﻧﯽ ‪ 2017‬ﺣﺰﺑﻤﺎن ﺋــەم ﺧﺎ‪‬ﻧەی‬ ‫ﺧﻮارەوەی ﺧﺴــﺘە ڕوو وەك ﻧەﺧﺸەڕێﮕەﯾەك ﺑﯚ‬ ‫ﺳەرﺧﺴﺘﻨﯽ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‪:‬‬ ‫ﺣﺰﺑﻤﺎن ﺋــەم ﺧﺎ‪‬ﻧە دەﺧﺎﺗە ﺑەرﭼــﺎوی ﻻﯾەﻧە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن و رای ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪:‬‬ ‫‪1‬ـ داﻧﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧەﯾەﻛﯽ ﭘﺴــﭙﯚڕ ﻟــە ﺗێﻜڕای ﺣﺰﺑە‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺑﯚ ﺗﺎوﺗﻮێﻜﺮدﻧــﯽ ﺗێﻜڕای ﺋەو‬ ‫ﻧەﺧﺸــەڕێﯿﺎﻧەی ﺣﺰﺑــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺑﯚ‬ ‫ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﺗەﻧﮕﮋەی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‬ ‫ﺧﺴــﺘﻮﯾﺎﻧەﺗە روو‪ ،‬ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ داﻧﺎﻧﯽ ﭘڕۆژەﯾەك‬ ‫ﻛە ﺳــەرﺟەم ﺧﺎڵە ﻧﺰﯾﻚ و ھﺎوﺑەﺷەﻛﺎن ﺑﮕﺮێﺘە‬ ‫ﺧــﯚی و زەوﯾﻨەی ﮔﻔﺘﻮﮔــﯚ و رێﻜەوﺗﻦ ﺑﯚ ﺧﺎڵە‬ ‫ﺟﯿﺎوازەﻛﺎن ﺋﺎﺳــﺎن ﺑﻜﺎت‪ ،‬ھەﻧــﮕﺎوی ﻛﺮدەﯾﯽ‬ ‫ﺑﯚ ﻛﺎراﻛﺮدﻧــﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن و ﭼﺎرەﻛﺮدﻧﯽ ﺑﺎﺑەﺗﯽ‬ ‫ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ و ﺣﻜﻮوﻣەت دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﺑﻜﺎت‬ ‫و زەوﯾﻨەی ھەڵﺒﮋاردﻧەﻛﺎن ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﺳــﺎز‬ ‫ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫‪ 2‬داﻧﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧەی داﻧﻮﺳــﺘﺎن ﻟەﮔەڵ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ‬‫ﻧﺎوەﻧﺪ و ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدﻧــﯽ ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮو ﺑﯚ‬ ‫داﻧﻮﺳﺘﺎن ﻛە ﭘﺸﺖ ﺑﺒەﺳﺘێﺖ ﺑە ﭘﺮەﻧﺴﯿﭙﯽ ﻣﺎﻓﯽ‬ ‫ﺑڕﯾﺎرداﻧﯽ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣــﺎن و ﺋﯿﺮادەی‬ ‫ﺋﺎزاداﻧــەی ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎن ﻟە ﻋێﺮاﻗﺪا‪ ،‬ﺋەﻣەش ھﯚی‬ ‫ﺑﻨەڕەﺗﯿﻦ ﺑــﯚ ﭼﺎرەﻛﺮدﻧﯽ ﺗەﻧﮕــﮋەی ﺑﻨﯿﺎﺗﻨﺎﻧﯽ‬ ‫دەوڵەت ﻟــە ﻋێﺮاﻗﺪا‪ .‬ﺑﯚ ﺋەم ﻣەﺑەﺳــﺘە ﺣﺰﺑﻤﺎن‬ ‫ﭘڕۆژەﯾەﻛــﯽ ﮔﺸــﺘﮕﯿﺮی ھەﯾــە‪ .‬ﮔﺮﻧﮕە ھﯿﭻ‬ ‫ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻟەم ﻟﯿﮋﻧەﯾــەدا ﭘەراوێﺰ‬ ‫ﻧەﻛﺮێﺖ و ﺑەﺷــﺪارﻛﺮدﻧﯽ ﻟەﮔــەڵ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ‬ ‫ھەرێﻢ ﻟەو ﻟﯿﮋﻧەﯾەدا ﻣﺴﯚﮔەر ﺑﻜﺮێﺖ‪.‬‬ ‫‪ 3‬داﻧﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﺑﺎ‪‬ی ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﻛە‬‫ﺳەرﺟەم ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑﮕﺮێﺘە ﺧﯚی‬

‫و ﻧﻮێﻨەری ﺗﻮرﻛﻤﺎن و )ﺋﺎﺷﻮوری ﻛﻠﺪان ﺳﺮﯾﺎن(ی‬ ‫ﺗێﺪا ﺑێﺖ و داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺑەﺷﺪاری ژﻧﺎن ﻟە ﻟﯿﮋﻧەی‬ ‫ﺑﺎ‪ ‬و ﻟﯿﮋﻧەی داﻧﻮﺳﺘﺎن ﻟەﮔەڵ ﺑەﻏﺪا‪.‬‬

‫ﺋەرﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﺑﺎ‪‬ﯾە ﺑەرﻧﺎﻣەڕێﮋی ﺑﯚ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ‬ ‫رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﺑﻜﺎت ﻟە رێﯽ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﺋەم ﻛﺎراﻧە‪:‬‬ ‫ـ داﻣەزراﻧﺪی ﻟﯿﮋﻧەﯾﻜﯽ ﭘﺴــﭙﯚڕ ﺑﯚ ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ھﯚﻛﺎرە ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﯿەﻛﺎن ﻛە رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﯽ‬ ‫وەك ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯿەك ﻓــەرز ﻛــﺮدووە‪ ،‬ﺋەﻣەش‬ ‫ﺑە ﭘﺸﺘﺒەﺳــﺘﻦ ﺑە ﭘﺮەﻧﺴــﯿﭙﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﺑڕﯾﺎرداﻧﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﮔەﻻن ﻛە ﺑەﺷێﻜە ﻟە ﭘﺮەﻧﺴﯿﭙەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧەﺗــەوە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن ﻟە ﻻﯾەك و ﭘﺸﺘﺒەﺳــﺘﻦ‬ ‫ﺑە ﺧﻮدی دەﺳﺘﻮوری ﻋێﺮاق ﻛە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻣﺎدەﻛﺎﻧﯽ دەﺳــﺘﻮور ﻣەرﺟﯽ ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ‬ ‫ﺋﺎزاداﻧــەی ﺧﺎك و ﮔــەل و ﺳــەروەرﯾﯽ ﻋێﺮاﻗە‪،‬‬ ‫ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﭘﺮاﻛﺘﯿﻜﯽ دەﯾﺎن ﻣﺎوەی دەﺳﺘﻮور‬ ‫ﻛــە ﻣﯚرﻛﯽ ﺑــە ﻓﯿﺪراڵﺒﻮوﻧﯽ دەوڵەﺗــﯽ ﻋێﺮاق‬ ‫دادەﻧێــﺖ دوای ‪ 13‬ﺳــﺎڵ ﺟێﺒەﺟــێ ﻧەﻛﺮاوە‪،‬‬ ‫ﻛﺎرﻛــﺮدن ﺑــﯚ وەرﮔﺮﺗﻨــﯽ ﺑڕﯾــﺎری ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم و ﺋﺎﻣﺎژەﻛﺮدن‬ ‫ﺑەو ﺑڕﯾﺎرە ﻟە داڕﺷﺘﻨﯽ ﮔە‪‬ڵەﻧﺎﻣەی رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‪.‬‬ ‫ــ داﻣەزراﻧﺪﻧــﯽ ﻟﯿﮋﻧەﯾەﻛﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی‬ ‫ﻛە ﺋﺎراﺳﺘەی ﺳەرﺟەم ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪن ﺑﻜﺎت‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟــە ﺑﻮاری داڕﺷــﺘﻨﯽ زﻣﺎﻧﯽ ﺋﺎﺧﺎﻓﺘﻦ‬ ‫ﻟەﮔەڵ رای ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﻋێﺮاق و ﻋەرەب و ﮔەﻻﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎوﭼەﻛە ﺑە ﮔﺸﺘﯽ‪.‬‬ ‫ـ ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوە ﻟەﮔەڵ ﺳــەرﺟەم راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚ داﻧﺎﻧــﯽ ﺑەرﻧﺎﻣــەی ھﺎوﺑەش ﺑﯚ‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ھەڵﻤەﺗێﻜﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﺑﯚ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‬ ‫و دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬دووﭘﺎﺗﻜﺮدن‬ ‫ﻟەﺳــەر ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ و داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ‬ ‫ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ وەك دروﺷــﻤێﻜﯽ‬ ‫ﺳەرەﻛﯿﯽ ﺟەﻣﺎوەر‪.‬‬ ‫ـ داﻧﺎﻧﯽ ﻛەﻧﺎڵێﻜﯽ ﺳەﺗەﻻﯾەت ﺑە زﻣﺎﻧﯽ ﻋەرەﺑﯽ‬ ‫ﺑە ﻧﺎوی )اﻟﻜﻮردﺳﺘﺎﻧﯿە( ﻛە ﮔﻮﺗﺎری ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوﯾﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺑﮕەﯾەﻧێﺖ‪.‬‬ ‫ـ داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﻧﺎوەﻧﺪێﻜﯽ ھﺎوﺑەﺷــﯽ رێﻜﺨﺮاوە‬ ‫ﻣەدەﻧﯽ و ﻧﺎﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛﺎن ﺑﯚ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮﯾﻜﺮدن ﻟە‬ ‫ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‪.‬‬ ‫ــ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﻟەﮔەڵ رێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دۆﺳــﺘﺎﯾەﺗﯽ ﻧێﻮان ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﮔەﻻﻧﯽ‬ ‫ﺗﺮ ﺑەﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﻛﺎرﺗێﻜﺮدﻧە ﺳەر ﮔەﻻﻧﯽ دۆﺳﺘﯽ‬ ‫ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﭘﺸﺘﮕﯿﺮﯾﻜﺮدن ﻟە رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‪.‬‬ ‫ـ ﻧﺎردﻧــﯽ ﺷــﺎﻧﺪی ھﺎوﺑــەش ﺑــﯚ ﻻی ﺣﺰﺑــە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق و و‪‬ﺗﺎﻧﯽ دراوﺳێ و و‪‬ﺗﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﺑــەردەوام ﻟە ﻧەﺗــەوە ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوەﻛﺎن‬ ‫ﺑﯚ رووﻧﻜﺮدﻧــەوەی ھەڵﻮێﺴــﺘﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە‬ ‫رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‪.‬‬ ‫ـ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻛــﺮدن ﻟەﮔەڵ ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﻮرﻛﻤﺎن و ﺋﺎﺷــﻮوری و ﻛﻠﺪان ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣــﺎدەی ‪ .140‬ﺧﺴــﺘەڕووی ﭘڕۆژەﯾــەك ﺑــﯚ‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﻟــە ﻛﺎﺗﯽ ﮔەڕاﻧەوەی ﺑﯚ‬ ‫ھەرێﻢ ﺑە رەﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫و ﻣﺴﯚﮔەرﻛﺮدﻧﯽ ﺑەﺷﺪاری و ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯿﺎن‪.‬‬ ‫ـ ﺳەرﻟەﻧﻮێ داﻣەزراﻧﺪﻧەوەی ﻛﯚﻣﯿﺴﯿﯚﻧﯽ ﺑﺎ‪‬ی‬ ‫ھەڵﺒﮋاردن و ﮔﺸﺘﭙﺮﺳــﯽ ﺑە ﺟﯚرێﻚ ﺑەﭘێﯽ ﯾﺎﺳﺎ‬ ‫ﺑێﺖ و ﻟە ﺑەﺷﺒەﺷێﻨەی ﺣﺰﺑﯽ ﺑەدوور ﺑێﺖ‪.‬‬ ‫ــ دەﺳﺘﻨﯿﺸــﺎﻧﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎﺗﯽ رﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم دوای‬ ‫ﺗەواوﻛــﺮدن و ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧــﯽ ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯿە‬ ‫ﻟﯚﺟﯿﺴﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‪.‬‬ ‫‪ 5‬داﻧﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ھﺎوﺑەﺷــﯽ ﻧێﻮان ﺣﻜﻮوﻣەت و‬‫ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﺑﯚ ﭘێﺪاﭼﻮوﻧەوە ﺑە ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ‬ ‫ﺋﺎﺑﻮوری ﺑەﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﭼﺎﻛﺴــﺎزی و ﭼﺎرەﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺗەﻧﮕﮋەی ﺋﺎﺑﻮوری ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪.‬‬ ‫دەرﺋەﻧﺠﺎم‬ ‫ﻟــە ﻛﯚﺗﺎی ﺋــەم ﺑﺎﺑەﺗە‪ ،‬ﺣﺰﺑﻤــﺎن دووﭘﺎت ﻟەوە‬ ‫دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﺑﺎﺑەﺗﯽ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﺑﯚ ﻣﺎﻓﯽ ﺑڕﯾﺎرداﻧﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﻧــﻮوس ﺳــەرەڕای ﺋەوەی ھﯿــﭻ ھێﺰێﻜﯽ‬ ‫ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ ﻧﺎﺗﻮاﻧێ رێﯽ ﻟــێ ﺑﮕﺮێﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە‬ ‫ﺷێﻮازێﻜﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿﺎﻧەی دەرﺑڕﯾﻨﯽ ﺋﯿﺮادەی‬ ‫ﮔەﻟە و ﺗێﻜــڕای ﭘەﯾﺎﻣﺎﻧﻨﺎﻣــە و رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣە‬ ‫ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿــەﻛﺎن دداﻧﯿــﺎن ﭘێﺪا ﻧــﺎوە‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﺋﺎﺳــﺘەﻧﮓ و ﺑەرﺑەﺳﺘﯽ دژوار ﻟە ﺑەردەﻣﯽ ھەﯾە‪،‬‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ ﻛە ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە‬

‫ﻧﺎﻛﺮێﺖ ﻗﻮرﺳﺎﻳﯽ‬ ‫ﺋۆﺑﺎڵﯽﺗێﻜﭽﻮوﻧﯽ‬ ‫دۆﺧﯽ ﻋێﺮاق ﺑەﻫۆی‬ ‫ﺳﻴﺎﺳەﺗﯽﺷۆﭬﻴﻨﻴﺴﺘﺎﻧەی‬ ‫ﺣﻮﻛﻤڕاﻧەﻛﺎﻧﯽ راﺑﺮدوو و‬ ‫ﺋێﺴﺘە‪ ،‬ﺑﺨﺮێﺘە ﺋەﺳﺘۆی‬ ‫ﮔەﻟﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە‬ ‫ﻧﺎﻛﯚﻛەﻛﺎن ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻟە رواﻧﮕەی ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ‬ ‫ﺑەرﺗەﺳــﻜﯽ ﺣﺰﺑﺎﯾەﺗﯽ ﻣﺎﻣەڵە ﻟەﮔەڵ ﺋەم ﺑﺎﺑەﺗە‬ ‫دەﻛەن‪.‬‬ ‫ﻟەم ھەﻟﻮﻣەرﺟەدا ﭘﺮﺳــﯽ رﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم ﺑﯚ ﻣﺎﻓﯽ‬ ‫ﭼﺎرەﻧﻮوس ﭘﺮﺳێﻜﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾﯽ ﺗێﻜﯚﺷەراﻧەﯾە‬ ‫ﺑەو ﻣﺎﻧەﯾەی دۆﺳــﯿەﯾەﻛﯽ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﺴــﺎزە و‬ ‫ﻛﺎر ﻟە دۆﺳــﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ وەك دۆﺳﯿەی ﭘەرﻟەﻣﺎن‬ ‫و ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻢ و ﺣﻜﻮوﻣەت و دۆﺧﯽ‬ ‫ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﺧەڵــﻚ دەﻛﺎت‪ .‬ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﯽ ﻧێﻮان ﺋەو‬ ‫ﺑﺎﺑەﺗﺎﻧە‪ ،‬ﭘێﻮەﻧﺪی ﻛﺎرﺗێﻜﺮدن و ﻛﺎر ﻟە ﯾەﻛﻜﺮدﻧە‬ ‫ﻧەك ﺑــە ﻣﺎﻧــﺎی ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﻜــﯽ‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﺑــە ﻣﺎﻧﺎی‬ ‫دﯾﺎﻟﯿﻜﺘﯿﻜﯽ‪ ،‬ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺋێﻤە ﺑﺎﺳــﯽ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‬ ‫ﺑﯚ ﻣﺎﻓﯽ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن ﻟە ﺷﻮێﻨێﻜﺪا‬ ‫دەﻛەﯾﻦ ﻛــە رۆژھە‪‬ﺗــﯽ ﻧﺎوەڕاﺳــﺘە و ﺟێﯽ‬ ‫ﻣﻠﻤﻼﻧێ ھەرێﻤﺎﯾەﺗــﯽ و ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯿە‪ ،‬ﺋەﻣەش‬ ‫ﺑەو واﺗﺎﯾــەی ﺗێﻜڕای ﻣﻠﻤﻼﻧێﻜﺎﻧــﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و‬ ‫دەرەﻛﯽ ﻛﺎر ﻟەﺳەر ﺋەم ﺑﺎﺑەﺗە دەﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﻟە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﺣەوﺗﯽ ﺣﻮزەﯾﺮاﻧﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵﺪا‬ ‫ھەروەك ﻟە راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛە ھﺎﺗﻮوە‪،‬‬ ‫ﺑﺎس ﻟە ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن و ھەوڵﺪان ﺑﯚ ﻛﺎراﻛﺮدﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن‬ ‫ﻛﺮاوە‪ .‬ﺋەوەی ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە رەﭼﺎو دەﻛﺮێ ﻛﺎرەﻛﺎن‬ ‫ﻟەم ﺑــﻮارەدا زۆر ﺑە ﺧــﺎوی دەڕوات‪ ،‬ﺋەﻣەش‬ ‫ﻛﺎرﺗێﻜﺮدﻧێﻜــﯽ ﻧەرێﻨﯿﯿﺎﻧەی دەﺑێﺖ ﻟەﺳــەر‬ ‫ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدﻧﯽ ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯿە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﯿەﻛﺎن و‬ ‫ﻛﺎراﻛﺮدﻧﯽ ھﯚی زاﺗﯽ ﺑﯚ ﺳەرﺧﺴﺘﻨﯽ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‬ ‫ﻛە ﻧﺎﻛﺮێ ﺑە ﻋەﻗڵﯿەﺗﯽ رێﮋەی ﭘەﻧﺠﺎ زاﺋﯿﺪ ﯾەك‬ ‫ﻣﺎﻣەڵەی ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻜەﯾﻦ‪.‬‬ ‫ھــﺎوﻛﺎت ﻟەﮔــەڵ ﺋــەم ﺧﺎڵــەدا راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﺣﺰﺑﯿﯽ‪ ،‬رۆڵێﻜﯽ ﺧﺮاپ دەﺑﯿﻨێ ﺑﯚ ﭘﯚﻟێﻨﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺑﯿﺮوﺑﯚﭼﻮون ﺑﯚ دوو ﺟەﻣﺴەر ﻛە ﻧﺎوی دەﻧﺮێ‬ ‫ﺑــەرەی رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم و ﺑــەرەی دژ ﺑە رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‪.‬‬ ‫ھﺎوﻛﺎت ﻟەﮔەڵ ﺋەﻣەدا ﺳﯿﻔەﺗﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﭙەروەر‬ ‫و ﺧﯿﺎﻧەﺗﻜﺎر ﺑەﺳــەر ﺋەم دوو ﺑەرەﯾەدا داﺑەش‬ ‫دەﻛﺮێﺖ‪ .‬ﺋەم ﺟــﯚرە ﭘﯚﻟێﻨﻜﺮدﻧــە ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ‬ ‫ﻛە ﻟە ﻻی ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﻻﯾەﻧﮕﺮاﻧﯽ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ‬ ‫رﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم دەﻛﺮێــﺖ‪ ،‬راﺳــﺘەوﺧﯚ زﯾﺎن ﺑە‬ ‫ﭘﺮۆﺳەی رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم دەﮔەﯾەﻧێﺖ‪.‬‬ ‫ھەڵەﯾەﻛــﯽ ﮔەورەﯾــە ﺋەﮔەر ھــەر ﻛەس و‬ ‫ﻻﯾەﻧێﻚ ﺗێﺒﯿﻨﯽ ﻟەﺳــەر ﻛﺎﺗﯽ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﯾﺎن‬ ‫ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدﻧﯽ ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەﺑێﺖ ﺑە دژە‬ ‫رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﻟە ﻗەڵەم ﺑﺪرێﺖ ﯾــﺎن ﻧﺎووﻧﺎﺗﯚرەی‬ ‫ﻟێ ﺑﻨﺮێﺖ و دەﺳــﺘەواژەی ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﭙەروەر‬ ‫و ﺧەﯾﺎﻧەﺗــﻜﺎر ﻟەﺳــەر ﺋەم ﺑﻨەﻣﺎﯾــە داﺑەش‬ ‫ﺑﻜﺮێــﺖ‪ .‬ﺑــەردەوام ﻟــە ﭘﺮۆﺳــە ﮔــەورە و‬ ‫ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﺴــﺎزەﻛﺎﻧﺪا راوﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺟﯿﺎواز دێﺘە‬ ‫ﻛﺎﯾەوە و دوودڵﯽ و ﻣەﺗﺮﺳــﯽ دروﺳﺖ دەﺑێﺖ‬ ‫و ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺋەو ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿﺎﻧە ﺑە ھەﻧﺪ وەرﺑﮕﯿﺮێﻦ‪.‬‬ ‫رەوﯾﻨەوەی ﺋەو ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿﺎﻧە ﺑە رووﻧﻜﺮدﻧەوە و‬ ‫ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ و داﻧﻮﺳــﺘﺎن و دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺘﻤﺎﻧە و‬ ‫ھﺎوﺋﺎھەﻧﮕﯽ و ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ رﯾﺰەﻛﺎن و ﻛﺎرﻛﺮدن‬ ‫ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــە ﻧﺎوﺧﯚ و زاﺗﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫دوور ﻟە ﻋەﻗڵﯿەﺗﯽ دۆڕاو و ﺑﺮاوە و ﺑەرژەوەﻧﺪی‬ ‫ﺗەﺳﻜﯽ ﺣﺰﺑﺎﯾەﺗﯽ‪ ،‬ﺋەﻧﺠﺎم دەدرێ‪.‬‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (198‬ﭼﻮارﺷەم‪2017/ 8/ 16 ،‬‬

‫ـﮕﺮەی ﺣﺰﺑﯽ ﺷﻴﻮﻋﻴﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬

‫ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫ــﻮوﺳــــــﯽ ﮔەﻟەﻛەﻣﺎن و رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم‬

‫‪13‬‬

‫ﺋﺎﺑﻮوری‬

‫ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫‪14‬‬

‫ﺗﺎ ﻛۆﺗﺎی ‪ 2018‬ﺑﺎزﻧەی ‪ 120‬ﻣەﺗﺮی ﺗەواو دەﻛﺮێﺖ‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (198‬ﭼﻮارﺷەم‪2017/ 8/ 16 ،‬‬

‫ﻗەرزی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺟێﺒەﺟێﻜﺎر ﻟەﺳەر ﺣﻜﻮوﻣەت‬ ‫دەﮔﺎﺗە‪ 300‬ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر‬

‫ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟە ﭘڕۆژەی ‪ 120‬ﻣەﺗﺮی ﻛە درێﮋﯾﯿەﻛەی ﺳــێ ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗــﺮ و ﻧﯿﻮە‪ ،‬ﺑڕﯾﺎرە ﺗﺎ ﭼﻮار‬ ‫ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺗﺮ ﺗەواو ﺑﻜﺮێﺖ‪ ،‬ﺋەو ﺑەﺷــەی ﺷــەﻗﺎﻣﯽ ‪120‬ﻣەﺗﺮﯾﺶ ﻛە ﺑە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ”ﺋﯿﻜﺠﻠەر“ی‬ ‫ﺗﻮرﻛﯿﺎ دراﺑﻮو‪ ،‬ﺑە ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣێﻜﯽ ﺗﺮ ﺟێﺒەﺟێ دەﻛﺮێﺖ و ﭘێﺸﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮێ ﺗﺎ ﻛﯚﺗﺎی ﺳﺎڵﯽ ‪2018‬‬ ‫ﺳــەرﺟەم ﭘڕۆژەﻛە ﺗەواو ﺑێﺖ ﻛە ﺑە ﺳــﺘﺮاﺗﯿﺠﯿﺘﺮﯾﻦ ﭘڕۆژەی رێﮕەوﺑﺎن ﻟەﻧﺎو ﺷﺎری ھەوﻟێﺮ‬ ‫ھەژﻣﺎر دەﻛﺮێﺖ‪.‬‬ ‫وﺷە‪ /‬ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن‬ ‫ﺋﺎﻣێﺮ و ﺷﯚﻓڵ و ﻛﺮێﻜﺎراﻧﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ”ھێﻤﻦ‬ ‫ﮔﺮووپ“ ﺷــەو و رۆژ ﻟــە ﭼﺎﻻﻛﯿﺪان ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻦ‬ ‫ﻟــە وادەی دﯾﺎرﯾﻜــﺮاوی ﺧﯚﯾﺪا ﻛــە ﻛﯚﺗﺎی‬ ‫ﺋەﻣﺴﺎڵە‪ ،‬ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﭘڕۆژەﻛە ﺗەواو ﺑﻜەن‪ .‬ﻟەو‬ ‫ﺑەﺷەی ﺋێﺴﺘە ﻟە ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﺪاﯾە‪ ،‬ﺷەﻗﺎﻣﯽ‬ ‫ﺳەرەﻛﯿﯽ ھەوﻟێﺮ‪-‬ﻛﯚﯾە ﺑە ﺷەﻗﺎﻣﯽ ﺳەرەﻛﯽ‬ ‫ھەوﻟێﺮ‪-‬ﺷەﻗ‪‬وە ﮔﺮێ دەدرێﺖ ﻛە ﻣەوداﻛەی‬ ‫ﺳێ ھەزار و ‪ 500‬ﻣەﺗﺮە‪.‬‬ ‫ﻣﺎوەی ﺳــێ ﺳــﺎڵە ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ﺑەرۆﻛﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ﮔﺮﺗــﻮوە و ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﻟــە ﭘڕۆژە‬ ‫ﮔﺮﯾﻨﮕەﻛﺎﻧــﯽ راﮔﺮﺗﻮوە‪ .‬ﺋەوەی ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻟە‬ ‫ﺟێﺒەﺟێﻜــﺮدن ﺑــەردەوام ﺑــﻮوە‪ ،‬ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە‬ ‫ﺷــەﻗﺎﻣﯽ ﺑﺎزﻧەﯾــﯽ ‪ 120‬ﻣەﺗــﺮی ھەوﻟێﺮ ﻛە‬ ‫ﺑــە ﯾەﻛێﻚ ﻟــە ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ ﭘــڕۆژەﻛﺎن ھەژﻣﺎر‬ ‫دەﻛﺮێﺖ‪ .‬درێﮋﯾﯽ ﺋەو ﺷــەﻗﺎﻣە ‪ 40‬ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮە‬ ‫و ﺗێﭽﻮوەﻛەی ﺑــە ‪ 450‬ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ھﺎﺗﻮوەﺗە‬ ‫ﺧەﻣ‪‬ﻧﺪن‪.‬‬ ‫ﺋەو ﭘڕۆژەﯾــە ﺑەر ﻟە ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾﯽ ﻛەوﺗە‬ ‫ﺑــﻮاری ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــەوە و ﺑــە ﺳــێ ﺑەش‬ ‫ﺑــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن درا‪ .‬ﺋەو ﺑەﺷــەی ﺷــەﻗﺎﻣﯽ‬ ‫ﻛەرﻛﻮوك ﺑە ﺷەﻗﺎﻣﯽ ﻣﻮوﺳڵ ﮔﺮێ دەدات‪11 ،‬‬ ‫ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮە و ﺑە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ”ﺋﯿﻜﺠﻠەر“ی ﺗﻮرﻛﯽ‬ ‫درا ﻛە ﺑەﺷێﻜﯽ ﺟێﺒەﺟێ ﻛﺮد و ﺑەھﯚی ﺋەوەی‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەت ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺑﻮدﺟەی ﺑﯚ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺎت‪،‬‬ ‫ﭘڕۆژەﻛە وەﺳﺘﺎ‪.‬‬ ‫ﺷــﻮان ﯾﻮﺳــﻒ ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﺗەﻛﻨﯿﻜــﯽ‬ ‫ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ ھەوﻟێﺮ‪ ،‬ﺑﯚ ”وﺷە“‬ ‫ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوە ﻛﺮد‪ ،‬ﺋەو ﺑەﺷــەی ﭘڕۆژەﻛە ﺑڕﯾﺎرە‬ ‫ﻟەﻻﯾەن وەزﯾﺮی ﺷــﺎرەواﻧﯽ ﺑﯚ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ‬ ‫ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ ھەوﻟێﺮ ﺷــﯚڕ ﺑﻜﺮێﺘەوە ﺑﯚ ﺋەوەی‬

‫ﺑﺘﻮاﻧــﻦ ﮔﻔﺘﻮﮔــﯚی ﺑﻜــەن و ﭼﺎرەﯾــەك ﺑﯚ‬ ‫ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﺑﺪۆزﻧەوە‪ .‬ﺋەو دەڵێﺖ ”ﻛﺎرەﻛە‬ ‫ﮔﺮﻧﮕە و دەﻛﺮێــﺖ ﺑە ﺑەڵێﻨﺪەرێﻜــﯽ ﺗﺮ ﺑێﺘە‬ ‫ﺳﭙﺎردن ﺗﺎ ﺷﺎﻧﺒەﺷــﺎﻧﯽ ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﺗەواو‬ ‫ﺑﻜﺮێﺖ“‪.‬‬ ‫دوو ﺑەﺷــەﻛەی ﺗﺮ‪ ،‬ﯾەﻛەﻣﯿﺎن ‪ 16‬ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮە‬

‫ﺋەﻣﻴﺮﻋەﺑﺪوﻟﺨﺎﻟﻖ‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑەری‬ ‫ﭘڕۆژەﻛﺎﻧــﯽ رێﮕە ﻟە‬ ‫ﻛۆﻣﭙﺎﻧﻴﺎﻛﺎﻧﯽ ﮔﺮووﭘﯽ‬ ‫ﻫێﻤــﻦ‪ :‬ﺑە ﭘــﺎرەی‬ ‫ﺧۆﻣــﺎن درێــﮋە ﺑــە‬ ‫ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽﭘڕۆژەﻛە‬ ‫دەدەﻳﻦ‪.‬‬ ‫و رێﯽ ﻣﻮوﺳــڵ ﺑە رێﯽ ﺷەﻗ‪‬وە ﮔﺮێ دەدات‪.‬‬ ‫ﺋەو ﺑەﺷــە ﻛﯚﺗﺎی ﭘێ ھﺎت ﻛە ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﭘﺮد و‬ ‫ﺋەﻧﺪەرﭘﺎس ﻟە ﺧﯚ دەﮔﺮێــﺖ و ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕێﻜە‬ ‫ﺑەڕووی ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﺪا ﻛﺮاوەﺗەوە‪.‬‬ ‫ھێﻤﻦ ﮔﺮووپ ﺑە ﭘﺎرەی ﺧﯚی ﭘڕۆژەﻛەی ﺗەواو‬ ‫ﻛــﺮدووە و وەك ﺋەﻧﺪازﯾﺎر ﺋەﻣﯿــﺮ ﻋەﺑﺪوﻟﺨﺎﻟﻖ‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﭘڕۆژەﻛﺎﻧــﯽ رێﮕە ﻟــە ﮔﺮووﭘﯽ‬

‫ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ھێﻤﻦ‪ ،‬ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺋﺎﻣﺎژی ﭘێ ﻛﺮد‪،‬‬ ‫ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ھﯿﭻ ﺑڕە ﭘﺎرەﯾەﻛﯿﺎن ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت‬ ‫وەرﻧەﮔﺮﺗــﻮوە و ﺑــە ﭘﺎرەی ﺧﯚﯾــﺎن درێﮋە ﺑە‬ ‫ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛە دەدەن‪.‬‬ ‫ﻟــەو ﺑەﺷــەی ﭘڕۆژەﻛە ﺑــە ﮔﻮﺗــەی ﺋەﻣﯿﺮ‬ ‫ﻋەﺑﺪوﻟﺨﺎﻟــﻖ‪ ،‬ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑــڕی ‪ 160‬ﻣﻠﯿﯚن‬ ‫دۆﻻر ﻗەرزداری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾە و ﺑەﺷەﻛەی ﺗﺮﯾﺶ‬ ‫‪ 11‬ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮە ﻛە ﻟە رێﮕەی ﺷــەﻗ‪‬وە ﺗﺎ رێﯽ‬ ‫ﻛەرﻛﻮوك درێﮋەی دەﺑێﺘەوە‪.‬‬ ‫ﺋــەو ﺑەﺷــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ﺧﯚی ﺑــە دوو ﻗﯚﻧﺎف‬ ‫ﺟێﺒەﺟێــﯽ دەﻛﺎت‪ ،‬ﻗﯚﻧﺎﻏــﯽ ﯾەﻛەم ﻣەودای‬ ‫ﻧێﻮان ﺷەﻗﺎﻣﯽ ﻛﯚﯾە و ﺷەﻗ‪‬وەﯾە ﻛە ﺗﺎ ﻛﯚﺗﺎی‬ ‫ﺳــﺎڵﯽ ‪ 2017‬ﻛﯚﺗﺎی ﭘێ دەھێﻨﺮێﺖ‪ .‬ﺋەو ﺑەﺷە‬ ‫ﺳــێ ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮ و ﻧﯿﻮ درێﮋﯾﯿەﺗــﯽ و ﻛﺎرﻛﺮدن‬ ‫ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺑە ﺑﺎﺷﯽ ﺑەرەوﭘێﺶ دەﭼێﺖ‪ ،‬ﺳەرەڕای‬ ‫ﺋەوەی ھەﻧﺪێﻚ ﻛێﺸەی وەك ﻛﺎرەﺑﺎ و ﺋﺎو دەﺑﻨە‬ ‫ھﯚی ﺳﺴﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛە‪.‬‬ ‫ﺗێﭽﻮوی ﺋەو ‪ 11‬ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮە ‪ 147‬ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻرە‬ ‫و ﺑڕﯾــﺎرە ﺗﺎ ﻛﯚﺗــﺎی ﺳــﺎڵﯽ ‪ 2018‬ﺟێﺒەﺟێ‬ ‫ﺑﻜﺮێﺖ‪ .‬ﺋەﮔەر ﺣﻜﻮوﻣەت ھﯿﭻ ﺑڕە ﺑﻮدﺟەﯾەك‬

‫ﺑە ھێﻤﻦ ﮔﺮووپ ﻧەدات‪ ،‬ﺋەوا ﻟە ﻛﯚﺗﺎی ﺳــﺎڵﯽ‬ ‫‪ 2018‬ﺑە ﺑــڕی ﺳــەرووی ‪ 300‬ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر‬ ‫ﻗــەرزداری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە دەﺑێــﺖ‪ .‬ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑﯚ‬ ‫ﺋەوەی ﭘڕۆژەﻛە ﻧەوەﺳــﺘێﺖ‪ ،‬ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﻣﻮڵﻚ‬ ‫و داراﯾﯽ ﺧﯚی ﻓﺮۆﺷــﺘﻮوە و ﭘﺸﺖ ﺑە ﺑﻮدﺟەی‬ ‫ﺧﯚی دەﺑەﺳﺘێﺖ‪.‬‬ ‫ﺋێﺴــﺘە ﻟەﺳــەر ﺷــەﻗﺎﻣﯽ ھەوﻟێﺮ‪-‬ﻛﯚﯾــە‪،‬‬ ‫دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺑەرزەﭘــﺮد و ﺋﯚﭬەرﭘﺎﺳــەﻛە‬ ‫ھەﻧﮕﺎوی ﺑﺎﺷﯽ ﻧﺎوە و ﻟە ﺷەﻗﺎﻣەﻛەوە ﺗﺎ دەﮔﺎﺗە‬ ‫ﺷەﻗﺎﻣﯽ ھەوﻟێﺮ‪-‬ﻛەرﻛﻮوﻛﯿﺶ ﻛﺎری ﺧﯚڵﻜﺎری‬ ‫و ھەڵﻜەﻧﺪن ﺑەردەواﻣــە‪ .‬وەك ﺋەﻧﺪازﯾﺎرەﻛەی‬ ‫ھێﻤﻦ ﮔﺮووپ ﺋﺎﻣــﺎژەی ﭘێ ﻛﺮد‪ ،‬ﻟەو ﻣەوداﯾە‬ ‫ﺳــێ ﭘﺮدی ﮔەورە و ﭘێﻨﺞ ﺋەﻧﺪرﭘﺎس دروﺳﺖ‬ ‫دەﻛﺮێﻦ ﺑﯚ ﺑەﺳﺘﻨەوەی ﮔەڕەﻛەﻛﺎن ﺑە ﯾەﻛﺘﺮ‪.‬‬ ‫ﺑەﮔﻮێــﺮەی رێﻜﻜەوﺗﻨــﯽ ﻧێــﻮان ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی‬ ‫ﺟێﺒەﺟێــﻜﺎر و ﺣﻜﻮوﻣــەت‪ ،‬ھەر ﺑەﺷــێﻜﯽ‬ ‫ﭘڕۆژەﻛــە دوای ﺋــەوەی ﺗــەواو ﺑــﻮو‪ ،‬دوای‬ ‫رادەﺳــﺘﻜﺮدن ﺑﻮدﺟەﻛەی ﺑــﯚ داﺑﯿﻦ دەﻛﺎت‪،‬‬ ‫رێﻜﻜەوﺗﻨێــﻚ ﻛــە ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺟێﺒەﺟێﯽ‬ ‫ﻧەﻛﺮدووە‪.‬‬

‫ﺷــﻮان ﻳﻮﺳــﻒ‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑەری‬ ‫ﺗەﻛﻨﻴﻜﯽ ﺳەرۆﻛﺎﻳەﺗﯽ‬ ‫ﺷــﺎرەواﻧﻴﯽ ﻫەوﻟێﺮ‪:‬‬ ‫ﻫەوڵــﯽ رژد ﻫەﻳە ﺑۆ‬ ‫ﺋەوەی ﺑەﺳــﺘﻨەوەی‬ ‫ﺷــەﻗﺎﻣﯽ ﻛەرﻛﻮوك‬ ‫ﺑە ﻣﻮوﺳــڵﻴﺶ ﺗەواو‬ ‫ﺑﻜﺮێﺖ‪.‬‬

‫ﭼﻮار ﻣﻠﻴﺎر و ‪ 628‬ﻣﻠﻴۆن دﻳﻨﺎری ﺑۆ ﺗەرﺧﺎن ﻛﺮاﺑﻮو‬

‫ﭘڕۆژەی دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ‪ ١٠٨‬ﺷـﻮﻗەﻛەی ﻛﯚﯾە وەﺳﺘﺎوە‬ ‫ﺑەﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ھﺎوﻛﺎری و ﯾﺎرﻣەﺗﯿﺪاﻧﯽ ﺧەڵﻜﯽ ﻛەﻣﺪەراﻣەت و ھــەژار‪ ،‬ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺳﺎڵﯽ ‪ ٢٠١١‬ﺑڕﯾﺎری دا ﺑە دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ‪ ١٠٨‬ﺷﻮﻗە ﻟە ﺳﻨﻮوری ﻛﯚﯾە ﻛە ﺑە ﭘڕۆژەی‬ ‫ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮوﻧﯽ ھەژاران ﻧﺎﺳﺮاوە‪ .‬ﻟە دوای ﺗێﭙەڕﯾﻨﯽ ﺷەش ﺳﺎڵ ﺑەﺳەر دەﺳﺘﭙێﻜﯽ ﻛﺎرەﻛﺎن‪،‬‬ ‫ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺗەواو ﻧەﺑﻮوە‪.‬‬ ‫وﺷە‪ /‬ﻛﯚﯾە‪ -‬زاﻣﺪار ﺋەﺣﻤەد‬ ‫ﭘــڕۆژەی دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ‪ ١٠٨‬ﯾەﻛــەی‬ ‫ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮوﻧﯽ ﻛﯚﯾــە ﻛــە ﺑــە ﯾەﻛــەی‬ ‫ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮوﻧﯽ ھەژاراﻧﯿﺶ ﻧﺎو دەﺑﺮێ‪ ،‬ﺳﺎڵﯽ‬ ‫‪ ٢٠١١‬ﻟەﻻﯾەن وەزارەﺗــﯽ ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧەوە ﺑڕی‬ ‫ﭼﻮار ﻣﻠﯿﺎر و ‪ 628‬ﻣﻠﯿــﯚن دﯾﻨﺎری ﺑﯚ ﺗەرﺧﺎن‬ ‫ﻛﺮاوە‪ ،‬ﻛە دەﻛەوێﺘــە ﻧﺰﯾﻚ ﮔەڕەﻛﯽ ھەرﻣﯚﺗە‬ ‫و ﻟەﻻﯾەن ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗــﯽ ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧەوە و‬ ‫ﻧﯿﺸﺘەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ھەوﻟێﺮ ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ دەﻛﺮێ‪.‬‬ ‫ﺧەڵﻜــﯽ ھــەژار و ﻛەﻣﺪەراﻣەﺗــﯽ ﻛﯚﯾە‪ ،‬ﺑە‬ ‫دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ‪ ١٠٨‬ﯾەﻛەی ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮوﻧﯽ‬ ‫ﻛﯚﯾــە دڵﮕــەش ﺑــﻮون‪ ،‬دەﯾﺎﻧﺨﻮاﺳــﺖ زوو‬ ‫ﻛﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەو ﭘڕۆژەﯾــە ﺑەﻛﯚﺗﺎ ﺑــێ و ﺑﺒﻨە‬ ‫ﯾەﻛێــﻚ ﻟە ﺳــﻮودﻣەﻧﺪاﻧﯽ ﭘڕۆژەﻛــە‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﺑەھﯚی ﺗێﭙەڕﺑﻮوﻧﯽ ﭼەﻧﺪان ﺳﺎڵ ﺑەﺳەر ﻛﺎﺗﯽ‬ ‫دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی ﺧــﯚی‪ ،‬ﻟە ﺳــﻮود وەرﮔﺮﺗﻦ ﺑێ‬ ‫ﺋﻮﻣێﺪ ﺑﻮون‪.‬‬ ‫ﻓەرﻣﺎن ﻣﺤەﻣەد ﮔەﻧﺠێﻜــﯽ ﻛﯚﯾەﯾە و ژﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ھﺎوﺑەﺷــﯽ ﭘێﻚ ھێﻨــﺎوە‪ ،‬ﺑﯚ ”وﺷــە“ دەڵێ‪،‬‬ ‫”ﭘڕۆژەی ھــەژاران ﯾەﻛێﻚ ﺑﻮو ﻟە ﭘڕۆژە ﮔﺮﻧﮓ‬ ‫و ﭘڕ ﺑﺎﯾەﺧــەﻛﺎن ﺑﯚ ﺧەڵﻜــﯽ ﻛەﻣﺪەراﻣەت‪،‬‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺋەو ﮔەﻧﺠﺎﻧەی ﺗﺎزە ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺑەش‬ ‫ﭘێــﻚ دێﻨــﻦ‪ ،‬ﺳــەرەﺗﺎی ﭘڕۆژەﻛــە ﺋﻮﻣێﺪ و‬ ‫ﺗﺮووﺳﻜﺎﯾﯽ دەﺑﯿﻨﺮا‪ ،‬ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑﺒﯿﻦ ﺑە ﺧﺎوەن‬ ‫ﺷﻮێﻨﯽ ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮوﻧﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚ و ﺗﺎﯾﺒەت‪،‬‬

‫ﺑە‪‬م ﻟە دوای ﺗێﭙەڕﺑﻮوﻧﯽ ﺷــەش ﺳــﺎڵ‪ ،‬ﺗﺎ‬ ‫ﺋێﺴــﺘە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺗەواو ﻧەﻛــﺮاوە و دﯾﺎر ﻧﯿﯿە‬ ‫ﻛەی ﺗەواو دەﻛﺮێ“‪.‬‬ ‫ﻣﺎھﯿﺮ ﺣەﻣەدەﻣﯿﻦ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧەوە‬ ‫و ﻧﯿﺸﺘەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ھەوﻟێﺮ‪ ،‬ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺑﺎس ﻟەوە‬ ‫دەﻛﺎت‪ ،‬ﺳــﺎڵﯽ ‪ ٢٠١١‬ﺑڕﯾﺎری دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﭘڕۆژەی ‪ ١٠٨‬ﯾەﻛەی ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮون ﻟە ﻛﯚﯾە‬ ‫درا‪ ،‬ﺋەرﻛــﯽ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﺋــەو ﭘڕۆژەﯾە ﻟە‬ ‫ﺋەﺳــﺘﯚی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی )ﻣﯿﻠەت( ﺑﻮو‪ ،‬ﺑەﮔﻮێﺮەی‬ ‫ڕێﻜﻜەوﺗﻨﯽ دووﻻﯾەﻧە دەﺑــﻮو ﻟە ﻣﺎوەی ‪400‬‬

‫ڕۆژ‪ ،‬ﺳــەرﺟەم ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋــەو ﭘڕۆژەﯾە ﺗەواو‬ ‫ﺑﻜﺮاﯾە‪.‬‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧەوە و ﻧﯿﺸﺘەﺟێﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ھەوﻟێﺮ‪ ،‬دەڵێ‪” ،‬ﻛێﺸــە و ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾﯽ‬ ‫ﻓﺎﻛﺘــەری ﺳــەرەﻛﯿﯿە ﺑــﯚ ﺗــەواو ﻧەﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻛﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەو ﭘڕۆژەﯾە‪ ،‬ڕاﺳــﺘە ﺳــەرەﺗﺎی‬ ‫ﻛﺎرﻛــﺮدن ﻟــەو ﭘڕۆژەﯾە ﺑﺎرودۆﺧــﯽ داراﯾﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺎش ﺑﻮو‪ ،‬ﺑە‪‬م ﭼەﻧﺪ ﺟﺎر ﻣﺎوەی‬ ‫زﯾﺎدﻛﺮاو ﺑە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺟێﺒەﺟێﻜﺮاو دراوە‪،‬‬ ‫ﺑەھﯚی ﺑﻮوﻧﯽ ﺑﺎراﻧﺒﺎرﯾﻦ و ڕێﮕﺮﺗﻦ ﻟە ﻛﺎرﻛﺮدن‪،‬‬ ‫ﺑە ﭘﺸﺘﺒەﺳــﺘﻦ و ھﺎوﺋﺎھەﻧﮕﯽ ﻛەﺷــﻮھەوای‬ ‫ﻧﺎوﭼەﻛە ﻛە دﯾﺎری دەﻛــەن‪ ،‬ﻣﺎوەی ﺋەوەﻧﺪە‬ ‫ڕۆژە ﺑەھﯚی ﻛەﺷﻮھەواوە دەرﻓەﺗﯽ ﻛﺎرﻛﺮدن‬ ‫ﻧەﺑﻮوە‪ .‬ھﺎوﻛﺎت ﺳﺎ‪‬ﻧە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮاﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ 29 ،‬ڕۆژ ﻣﯚڵەﺗﯽ ڕەﻣەزاﻧﺎﻧە دەدا ﺑە‬ ‫ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ“‪.‬‬

‫”ﺗــەواوی ھﯚﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ دواﻛەوﺗﻦ و ﺳﺴــﺖ‬ ‫ﺑەڕێﻮەﭼﻮوﻧــﯽ ﻛﺎرەﻛﺎن‪ ،‬ﺑــە دۆﻛﯿﯚﻣێﻨﺖ و‬ ‫ﺑەڵﮕە ﻟەﻻی ﺋێﻤە ﭘﺎرێﺰراوە‪ ،‬ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺋێﺴﺘە‬ ‫ﺑەھﯚی ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾﯿﯿــەوە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ‬ ‫وەزﯾﺮان ﻣﺎوەی ﻟەﺳــەر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﻻداوە‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ﺑڕە ﭘﺎرە و ﭘێﺸــﯿﻨەی ﻧەﺑﻮوە ﺑﯿﺪات ﺑە‬ ‫ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن‪ .‬ﻟە ﺳــﺎڵﯽ ‪٢٠١٤‬ەوە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو‬ ‫ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾە زۆر ﺑەﺳﺴﺘﯽ و ﻟەﺳەرﺧﯚ دەﭼێ“‬ ‫ﺣەﻣەدەﻣﯿﻦ وای ﮔﻮت‪.‬‬ ‫ﻻی ﺧﯚﯾەوە ﻋەﺑﺎس ﻓەﺗﺎح ﺟێﮕﺮی ﺳەرۆﻛﯽ‬ ‫ﻟﯿﮋﻧەی ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧەوە و ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﻜﺮدن ﻟە‬ ‫ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ﺑﯚ ”وﺷــە“ی روون‬ ‫ﻛﺮدەوە ﻛە ﻟە ﺳــەرەﺗﺎدا ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ورد‬ ‫ﺑەدواداﭼﻮوﻧﯿــﺎن ﺑﯚ ﭘــڕۆژەی ھەژاراﻧﯽ ﻛﯚﯾە‬ ‫ﻛﺮد‪ ،‬ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑەزووﺗﺮﯾــﻦ ﻛﺎت و ﻟە وادەی‬ ‫ﺧﯚﯾــﺪا ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺗــەواو ﺑﻜﺮێ‪ .‬ﺑــە‪‬م ”ﻟە‬

‫ﺳەرەﺗﺎی ﺑەدواداﭼﻮوﻧﻤﺎن وەك ﻧﻮێﻨەری ﺷﺎری‬ ‫ﻛﯚﯾە ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎن‪ ،‬ﺑﯚﻣﺎن دەرﻛەوت ﭘڕۆژەﻛە ﻟە‬ ‫ﺳەرەﺗﺎوە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑە ﺳﺴﺘﯽ و ﺧﺮاﭘﯽ ﺑەڕێﻮە‬ ‫ﭼﻮوە و ﺷــێﻮازی دروﺳــﺘﻜﺮدن و ﺑﯿﻨﺎﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﯾەﻛەﻛﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮون ﻟەﺳــەر ﺷێﻮازی‬ ‫ﺳﺘﺎﻧﺪارد و ﻣﯚدێﺮن و ﺑﻨەﻣﺎی ﺋەﻧﺪازﯾﺎری ﻧﯿﯿە‪.‬‬ ‫ﻟەﺑەرﺋــەوە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﻤﺎن ﻟــەو ﻛەﻣﻮﻛﻮڕﯾﯿﺎﻧە‬ ‫ﺋﺎﮔﺎدار ﻛﺮدەوە‪ ،‬ﺑەﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧەی‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەت و ﭘﺴﭙﯚڕ‪ ،‬ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟە ﺋﺎﯾﻨﺪە ﻣەﺗﺮﺳﯽ‬ ‫ﺑﯚ ﺳــەر ﮔﯿﺎﻧﯽ ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﺳــﻮودﻣەﻧﺪ ﻟەو‬ ‫ﯾەﻛﺎﻧەی ﻧﯿﺸﺘەﺟێﺒﻮون دروﺳﺖ ﻧەﺑێ“‪.‬‬ ‫زﯾﺎﺗــﺮ دەڵێ‪” ،‬ﻟﯿﮋﻧــەی ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑەﮔﻮێﺮەی‬ ‫ڕێﻨﻮێﯿــﯽ و ﯾﺎﺳــﺎﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾــﺎن‪ ،‬ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن‬ ‫ﺟێﺒەﺟێ ﻛﺮد‪ ،‬ﺑەﺷــێﻮەﯾەك ﻟــە ﺋﺎﯾﻨﺪە ﺗﺮس‬ ‫ﻟەﺳــەر ﮔﯿﺎﻧﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧﯽ ﻧەﻣێﻨێ‪ .‬ﺋێﺴﺘە‬ ‫ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ زۆر ﺳﺴﺖ و ﻟەﺳەرﺧﯚ‬ ‫ﻟە ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑەردەواﻣە و ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ دەﻛﺎت“‪.‬‬ ‫ﺑــە‪‬م ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧــەوە و‬ ‫ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ھەوﻟێﺮە‪ ،‬ﻟەﺑــﺎرەی ﺧﺮاﭘﯽ‬ ‫ﻛﻮاﻟێﺘــﯽ ﯾەﻛــەﻛﺎن دەڵــێ‪” ،‬دوای ﺋەوەی‬ ‫ﺑﯚﻣــﺎن دەرﻛــەوت ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎی ﺟێﺒەﺟێﻜﺎر‬ ‫ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺑﺎش ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑەڕێﻮە ﻧەﺑﺮدووە‪،‬‬ ‫دەﺳــﺘﻤﺎن ﻛﺮد ﺑــە ﭘﺸــﻜﻨﯿﻦ و ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە‬ ‫ﻟەﺑﺎرەی ﺷــێﻮازی ﻛﺎرەﻛﺎن و دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺑﯿﻨﺎﺳﺎزﯾﯿەﻛەی‪ ،‬ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺑﺎﻧەﻛﺎن )ﺳەﻗﻒ(‬ ‫ﻟە ﺗﺎﻗﯿﮕەی ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﯽ ﻛەرەﺳﺘە دەرﻧەﭼﻮون‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾە ﻟﯿﮋﻧەی ڕاوێــﮋﻛﺎری ﻛﯚﻟﯿﮋی ﺋەﻧﺪازﯾﺎری‬ ‫وەك ﻻﯾەﻧﯽ ﺳێﯿەم ھﺎﺗە ﻧﺎو ﻛێﺸە و ﮔﺮﻓﺘەﻛە‬ ‫و ﭘﺸــﻜﻨﯿﻨﯽ ﻟﯚت ﺗﯿﺴــﺖ واﺗە ﺑﺎرﻛﺮدﻧﯿﺎن ﺑﯚ‬ ‫ﺳــەﻗﻔەﻛﺎن ﻛﺮد و ﻟەو ﻧﺎوەدا دوو ﺳەﻗﻒ ﻟەو‬ ‫ﭘﺸﻜﻨﯿﻨە دەرﻧەﭼﻮون و ھەڵﻮەﺷێﻨﺮاﻧەوە“‪.‬‬

‫ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫‪15‬‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (198‬ﭼﻮارﺷەم‪2017/ 8/ 16 ،‬‬

‫ﻣەﺳﺎﺟەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﻓەﯾﺴﺒﻮوك ﺑﺎﻧﮕەﺷە دەﻛەن‬ ‫و دەڵێﻦ‪ :‬ھﯿﻨﯿﺶ دەﻛەﯾﻦ‬ ‫وەك ھەر ﻛەﺳــێﻚ ﻛە ﺷــﺎن و ﭘﺸﺘﯽ ﮔﺮژ ﺑﻮوە و دەﯾەوێ ﺑە ﺷــێﻼن و ﺗەﻗﺎﻧﺪﻧێﻚ ﺧﯚی ﭼﺎرە‬ ‫ﺑﻜﺎت‪” ،‬ﺋەﺣﻤەد“ ﺑە ھﺎوڕێﻜەی ﮔﻮت‪ ،‬ﺗﯚزێ ﺷــﺎﻧﻢ ﺑﯚ ﺑﺸێﻠە‪ ،‬ﺋەوﯾﺶ وە‪‬ﻣﯽ داﯾەوە‪ ،‬ﺟﺎ ﻛەی‬ ‫ﻣﯚدی ﺋەو ﺷــﺘﺎﻧە ﻣﺎوە‪ ،‬ﺋەﮔەر ﭘﺎرەت ﭘێﯿە ﺑﺎ ﺑﭽﯿﻦ ﺑﯚ ﻣەﺳــﺎج‪” ،‬ھﯿﻦ“ﯾﺸﺖ ﺑﯚ دەﻛەن‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫دەﺑێ ﭘﺎرەی ﻣﻨﯿﺶ ﺑﺪەی‪ ،‬ﺷﻮێﻨێﻚ دەﻧﺎﺳﻢ ﻓﻠﯿﭙﯿﻨﯽ و ﺑەﻧﮕﻼدﯾﺸﯽ ﻧﯿﻦ‪ ،‬ھەﻣﻮوﯾﺎن ﻟﺒﻨﺎﻧﯿﻦ‪.‬‬ ‫ﺋەﻣە ﺑﺎوﺗﺮﯾﻦ و ﺋﺎﺳﺎﻧﺘﺮﯾﻦ ڕێﮕەﯾە ﻛە ﮔەﻧﺠﯽ ﻛﻮرد ﻟە ڕێﯽ ھﺎوڕێﻜﺎﻧﯿﺎﻧەوە ﻓێﺮی ﺋەو ﻣەﺳﺎﺟﺎﻧە‬ ‫دەﺑﻦ‪ ،‬ﺑەﺑێ ﺋەوەی ﺳــڵ ﻟە ھﯿﭻ ﺋﺎﻛﺎﻣێﻜﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﻜەﻧەوە‪ ،‬دڵﻨﯿﺎن ﻟەوەی ﻛەﺳﯿﺶ ﻟﯚﻣەﯾﺎن‬ ‫ﻧﺎﻛﺎت‪ ،‬ھەرﻛﺎت ﭘﺎرەﻛەﯾﺎن ﮔەﯾﺸﺘە ‪ 70‬دۆﻻر‪ ،‬ﺳەرداﻧﯽ ﯾەﻛێﻚ ﻟە ھﯚﺗێﻠەﻛﺎن ﯾﺎن ﺷﻮێﻨەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪ دەﻛەن و ﺟﮕە ﻟە ﻣەﺳﺎج‪ ،‬ﻛﺎری ﺗﺮﯾﺸﯽ ﺑەﺋﺎﺳﺎﻧﯽ ﺗێﺪا دەﻛەن‪.‬‬ ‫وﺷە‪ /‬ﺳەرﺧێڵ و ﻛﻮردۆ‬ ‫ﻣەﺳﺎﺟێﻚ و دوو ﻣﺎﻣەڵە‬ ‫”ﺋەﺣﻤــەد“ ﮔەﻧﺠێﻜﯽ ‪ 26‬ﺳــﺎڵﯿﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻮوی‬ ‫ھەوﻟێﺮە‪ ،‬ﺑە ﺗەواوی ﺋﺎﻟﻮودەی ﺋەو ﻣەﺳﺎﺟﺎﻧە ﺑﻮوە‬ ‫و ﺷــﺎرەزاﯾە‪ ،‬ﻛﺎﻣﯿﺎن ﻛﭽﯽ چ و‪‬ﺗێﻜﯽ ﻟێﯿە‪ ،‬ﺋەو‪،‬‬ ‫ﺑە“وﺷــە“ی ﮔﻮت‪ ،‬ﯾەﻛەم ﺟﺎر ﻧەﺑــێ ﻛە ﻟەﮔەڵ‬ ‫ھﺎوڕێﻜــەم ﭼﻮوم‪ ،‬ﻣەﺑەﺳــﺘﻢ ﭘﺸﺘﺸــێﻼن ﺑﻮو‪،‬‬ ‫ھەرﮔﯿﺰ ھﯿﭻ ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑــﯚ ﺋەوە ﻧەﭼﻮوم‪ .‬ﺋەﻣﺎن‬ ‫وەك ﺷﻮێﻨەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﺷﻔﺮۆﺷــﯽ ﻧﯿﯿە و ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺑە‬ ‫ﺋەزﻣﻮون ﻧﺎﻛﺎت و ﺗﺮﺳﯿﺸــﯽ ﻧﺎوێﺖ‪ ،‬ﺑە ﺋﺎﺷــﻜﺮا‬ ‫ﺑﺎﻧﮕەﺷــە ﺑﯚ ﺧﯚﯾــﺎن دەﻛەن و ھــەر ﻛە دەﭼﯿﺘە‬ ‫ژوورەوە‪ ،‬ﺋەو ﻛﭽە ﯾﺎن ﺋەو ﻛﻮڕەی ﻟە ﭘێﺸﻮازﯾﺪاﯾە‪،‬‬ ‫ﭘێﺖ دەڵێ ﻛﭽەﻛﺎﻧﯽ ﻣەﺳــﺎج ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮێﻦ‪ ،‬ﺑﯚﯾە‬ ‫ھەر ﻟەوێﺪا ﺑﯚت دەردەﻛەوێ ﻛە ھﯿﭻ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﯽ‬ ‫ﺑە ﺷێﻼﻧەوە ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﯾەﻛێﻚ ﺑﯚ ﻣەﺳﺎج ﺑﭽێﺖ‪،‬‬ ‫ﮔﺮﻧﮓ ﻧﯿﯿە ﺑەﻻﯾەوە ﺑە ﭘەﻧﺠەی ﻛێ دەﯾﺸــێﻠﻦ‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﺑﯚ ”ھﯿﻦ“ ﻣــەرج ﻧﯿﯿــە ﺗەﺑﯿﻌەﺗﻢ ﺧەڵﻜﯽ‬ ‫ھەﻣﻮو ﺷﻮێﻨێﻚ ﺑﺒﺎت‪.‬‬

‫”وﺷــە“ وەك ھەر ﻛەﺳێﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە‬ ‫ﯾەﻛێﻚ ﻟەو ﺳــەﻧﺘەراﻧەوە ﻛﺮد ﻛە ﻟە ﻓەﯾﺴــﺒﻮوك‬ ‫ﺳﭙﯚﻧﺴــەری رێﻜﻼم ﻛﺮاون و ﺧﺎوەﻧﯽ ﺳەﻧﺘەری‬ ‫ﻣەﺳــﺎﺟﯽ ”م‪.‬ه‪.‬ن“‪ ،‬ﺑەﺑێ ﺋەوەی ﭘﺮﺳﯿﺎر ﻟەﺑﺎرەی‬ ‫ﻛەﺳــەﻛﺎن ﺑﻜەﯾﻦ‪ ،‬ﺧﺎوەﻧﯽ ﻣەﺳــﺎﺟەﻛە ﺧﯚی‬ ‫ﮔﻮﺗﯽ‪ ،‬ھەﻣﻮو ﺋەو ﻛــﭻ و ژﻧﺎﻧەی ﻟێﺮەن ﻋێﺮاﻗﯿﻦ‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ھﯿــﭻ ﺑڕواﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﻣەﺳــﺎﺟﻜﺮدﻧﯿﺎن ﻧﯿﯿە‪.‬‬ ‫ﺑەﮔﻮﺗەی ﺋەﺣﻤــەد‪” ،‬ﻋێﺮاﻗﯽ ﻟە ﺋﺎﺳــﯿﺎﯾﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫ڕەواﺟﯿــﺎن زﯾﺎﺗﺮە‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﻛە ﭘێــﺖ دەڵێ ﻛﭽەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻻی ﻣﻦ ﻋێﺮاﻗﯿﻦ‪ ،‬وەك ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪی‬ ‫ﺑﺎﺳﯽ دەﻛﺎت“‪.‬‬ ‫ﺧﺎوەﻧﯽ ﺋەو ﻣەﺳــﺎﺟە ﻟەﺑﺎرەی ﻧﺮﺧەﻛﺎﻧﯽ ﮔﻮﺗﯽ‪،‬‬ ‫‪ 40‬ﺧﻮﻟــەك ﺑە ‪ 50‬دۆﻻر و ‪ 50‬ﺧﻮﻟەك ﺑە ‪ 70‬دۆﻻرە‬ ‫و ﻛﺎرەﻛە ﺗەﻧﯿﺎ ﻣەﺳــﺎج دەﮔﺮێﺘەوە و ھﯿﭽﯽ ﺗﺮی‬ ‫ﻟەﮔەڵ ﻧﯿﯿە‪.‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﺋەﺣﻤــەد ڕووﻧــﯽ دەﻛﺎﺗەوە‪ ،‬ﻟە ﺷــﻮێﻨﯽ‬ ‫ﭘێﺸﻮازی ﻛﺎﻣێﺮای ﻟێﯿە و ﺋەو ﻣﺎﻣەڵەﯾەی دەﯾﻜەﯾﺖ‪،‬‬ ‫ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﺎﺳﯽ ﻧﺮخ و ﻛﺎﺗە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻛﺎﺗێﻚ دەﭼﯿﺘە ژوور‪،‬‬ ‫ﺋەو ﻛﭽەی ﻟــە ﺑەردەﻣﯽ ﭘﺎڵ دەﻛەوی‪ ،‬دوای دوو‬

‫ﺳێ ﭘەﻧﺠەﻛﺎری‪ ،‬ﭘﺮﺳــﯿﺎرت ﻟێ دەﻛﺎت ﺋﺎﯾﺎ ھﯿﭻ‬ ‫ﺧﺰﻣەﺗێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺖ ﻧﺎوێ؟‪ ،‬ﺋەﻣەش ﺑە ﻛﯚﻣەڵێ‬ ‫وﺷــە و ﺋﺎﻣﺎژەی ﺟﯿﺎ ﺗێﺖ دەﮔەﯾەﻧێ‪ ،‬ﺋەﮔەر ڕازی‬ ‫ﺑﻮوﯾﺖ‪ ،‬ﺋﯿﻨﺠﺎ ﻟەﺳــەر ﻧﺮﺧەﻛە ڕێــﻚ دەﻛەون و‬ ‫دەﺳــﺖ ھەڵﺪەﮔﺮێ ﻟە ﺷــێﻼن و ﺑە ڕۆﺑەوە دەﺑێ‬ ‫ﺑﭽﯿﺘە دەر و ﭘﺎرەی ﺋەوﯾﺶ ﺑﺪەی‪.‬‬ ‫”ﺧﯚ ﺋەﮔەر ﮔﻮﺗﺖ ﻧﺎﻣەوێ ﺗەﻧﯿﺎ دەﻣەوێ ﭘﺸــﺘﻢ‬ ‫ﺑﯚ ﺑﺸــێﻠﯽ‪ ،‬ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن ھﯿﭽﺖ ﺑــﯚ ﻧﺎﻛﺎت و دەﺑێ‬ ‫ڕاﺳــﺘەوﺧﯚ ﺑێﯿﺘە دەر‪ ،‬ھەﻧﺪێﻜﯿﺸــﯽ ﻧﺎﭼﺎرە ﺑە‬ ‫ﻧﺎﺑەدڵﯽ ﭘﺸﺘﺖ ﺑﯚ دەﺷێﻠێ“ ﺋەﺣﻤەد وای ﮔﻮت‪.‬‬

‫ﻓەﯾﺴﺒﻮوك ﺷﻮێﻨێﻜﯽ ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە ﺑﯚ ﺑﺎﻧﮕەﺷەی ھﯿﻦ‬ ‫ﺋەو ﺑﺎﻧﮕەﺷﺎﻧەی ﻣەﺳﺎﺟەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ڕێﯽ‬ ‫ﻓەﯾﺴﺒﻮوﻛەوە ﺑﯚ ﺳەﻧﺘەرەﻛﺎﻧﯿﺎﻧﯽ دەﻛەن‪ ،‬ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە‬ ‫ﻟە ﻧﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ ﺷﻮێﻨەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻛە ﻟە ﭘﺸﺘەوە وێﻨە ﯾﺎن‬ ‫ﭬﯿﺪﯾﯚی ﻛﭽەﻛﺎن دەرﻛەوﺗﻮون و ڕووﯾﺎن ھﺎﺗﻮوەﺗە‬ ‫ﺷﺎردﻧەوە‪ ،‬ﺟﻠﯽ ﻛﻮرت و ﺗەﺳﻜﯿﺎن ﻟەﺑەرداﯾە و ﺑە‬ ‫ﻟەﻧﺠەوﻻر وەﺳــﺘﺎون و دەڕۆن ﻛە ھﯿﭽﯿﺎن ھێﻤﺎ‬ ‫ﻧﯿــﻦ ﺑﯚ ﻛﺎرێﻜﯽ ﭘﺰﯾﺸــﻜﯿﯽ ﭘﯿﺸــەﯾﯽ‪ .‬ﻣﺤەﻣەد‬ ‫ﮔﯚﻣەﺷــﯿﻨﯽ ﺗﻮێــﮋەری ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ ﺑﯚ ”وﺷــە“‬ ‫ﮔﻮﺗﯽ‪ ،‬ﺋێﺴــﺘە ﺑﻮوە ﺑە ﺷــﺘێﻜﯽ ﺑﺎو ﻛە زۆرﺟﺎر ﺑﯚ‬ ‫ﻛﺎری ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ و ﻟەﭘێﻨﺎو ﺑﺎزاڕﻛﺮدﻧﯽ ھەر ﺷﺘێﻚ ﺑﯚ‬ ‫ﺳەرﻧﺠڕاﻛێﺸﺎﻧﯽ ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎن‪ ،‬وێﻨەی ﺋﺎﻓﺮەت وەك‬ ‫ﻛﺎ‪ ‬ﺑەﻛﺎر دەھێﻨﺮێﺖ ﺑﯚ راﻛێﺸﺎﻧﯽ ﻛڕﯾﺎر‪.‬‬ ‫ﺋــەم ﺗﻮێــﮋەرە ﭘێﯽ واﯾــە‪ ،‬ﺋﺎﻓﺮەت ﻟــە ھﯚﺗێﻞ و‬ ‫ﻣەﺳﺎﺟەﻛﺎن ﺑە ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﺗﺮ ﺑەﻛﺎر دەھێﻨﺮێﺖ‪ ،‬ﻟە‬ ‫ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻟە ڕووی ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯿﯿەوە و ﻟە ﻛﻮﻟﺘﻮوری‬ ‫ﻛﻮردەواری‪ ،‬ﺋﺎﻓﺮەت ھەﻣﯿﺸە وەك ﺷﺘێﻜﯽ ﮔەورە‬

‫ﺳەﯾﺮ ﻛﺮاوە‪.‬‬ ‫ﻟە ﭘەﯾﺠﯽ ﺳەﻧﺘەرەﻛﺎﻧﯽ ﻣەﺳﺎج‪ ،‬ﻛﯚﻣێﻨﺘﻨﻮوﺳەﻛﺎن‬ ‫ﺑە ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﭘﺮﺳــﯿﺎر دەﻛــەن ﻛﭽــﯽ ﺋﯚﻛﺮاﻧﯿﺘﺎن‬ ‫ﻻﯾە؟ ﺋــەی ﺋێﺮاﻧــﯽ؟ ﺋەدﻣﯿﻨــﯽ ﭘەﯾﺠەﻛﺎﻧﯿﺶ‬ ‫ﺑەﭘێــﯽ ﺋەواﻧەی ھەﯾﺎﻧــە وە‪‬م دەدەﻧەوە‪ .‬ﯾەﻛێﻚ‬ ‫ﻟــە ﻛﯚﻣێﻨﺘﻮوﻧەﺳــەﻛﺎن‪ ،‬ھﺎوڕێﯿەﻛﯽ ﺧﯚی ﺗﺎگ‬ ‫ﻛــﺮدووە و ﭘێﯽ دەڵێ‪” ،‬ﺋەﻣــە ﺧڕەﻛە ﺑﻮو ﻛە ﺑﯚم‬ ‫ﺑﺎس ﻛﺮدی“‪.‬‬ ‫ﺗﻮێﮋەرە ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯿﯿەﻛــە دەڵێ ”ﺋەو ﻛﺎراﻧەی ﻛە‬ ‫دەﻛﺮێﻦ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﻟەﺳــەر دەرووﻧﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎﻧﯿﺶ‬ ‫دروﺳــﺖ ﻛﺮدووە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺋﺎﻓﺮەت ﺑــە زﯾﺎﺗﺮ ﻟەوە‬ ‫ﺳــەﯾﺮی ﺧﯚﯾﺎن دەﻛەن ﻛە ﺋــەو وێﻨﺎﻧەﯾﺎن ﺑ‪‬و‬ ‫دەﻛﺮێﺘەوە و ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ ﻛﻮرد ﻧﯿﻦ“‪.‬‬

‫ﺧﺎوەﻧﯽ ﺳەﻧﺘەرێﻚ‪:‬‬ ‫ﺋەو ﻛﭽﺎﻧەی ﻻﻣﺎﻧە‪،‬‬ ‫ﻧە ﭘﺸﻜﻨﻴﻨﻴﺎن ﺑۆ ﻛﺮاوە و‬ ‫ﻧە ﺑڕواﻧﺎﻣەی ﺋەو ﻛﺎرەﻳﺎن‬ ‫وەرﮔﺮﺗﻮوە‪.‬‬

‫ﺣﻜﻮوﻣەت ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ ﺋﺎﮔەدارە؟‬ ‫د‪ .‬ﺧﺎڵﺲ ﻗﺎدر ﮔﻮﺗەﺑێﮋی وەزارەﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯽ‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‪ ،‬ﺑە“وﺷــە“ی‬ ‫راﮔەﯾﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺑەھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﺋەو ﻣەﺳﺎج و ﺳﭙﺎﯾﺎﻧە‬ ‫ﻧﺎﻛﺮێــﺖ رێﻜﻼم ﺑﻜــەن و ﺑەﺷــێﻮەﯾەك ﺧەڵﻚ ﺑﯚ‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن راﺑﻜێﺸــﻦ‪ ،‬ﻟــە ﻣﺎوەی راﺑــﺮدووش ﭼەﻧﺪ‬ ‫ﺷــﻮێﻨێﻚ ھەﺑﻮوە ﻛە ﺑﯚ ﺷــﺘﯽ ﺗﺮ ﺑەﻛﺎر دەھێﻨﺮا‪،‬‬ ‫داﺧﺮاون‪ .‬ﺑەﭘێﯽ ﺋەم ﻟێﺪواﻧە ﺑێﺖ‪ ،‬ﺋەو ﺑﺎﻧﮕەﺷﺎﻧەی‬ ‫ﻟە ﻓەﯾﺴﺒﻮوك دەﻛﺮێﻦ‪ ،‬ﯾﺎن وەزارەﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ‬ ‫ﻟێﯿﺎن ﺑــێ ﺋﺎﮔﺎﯾــە‪ ،‬ﯾﺎﺧــﯚ ﻧەﯾﺎﻧﺨﺴــﺘﻮوەﺗە ﻧﺎو‬ ‫ﭼﻮارﭼێــﻮەی ﯾﺎﺳــﺎوە‪ ،‬ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﺗﯚڕەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ ﺧێﺮاﺗﺮﯾﻦ ڕێﮕەی ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﻦ‪.‬‬ ‫ﻟەﺑﺎرەی ﺋەو ﯾﺎﺳﺎ و ڕێﻮﺷــﻮێﻨﺎﻧەی ﮔﯿﺮاوﻧەﺗە ﺑەر‪،‬‬ ‫ﮔﻮﺗەﺑێﮋەﻛــە رووﻧﯽ دەﻛﺎﺗــەوە‪ ،‬ﺑەﭘێﯽ رێﻨﻮێﻨﯿﯽ‬ ‫وەزارەﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪ ،‬ﺗەﻧﯿﺎ ھﯚﺗێﻠﯽ‬ ‫ﭼﻮار ﺋەﺳــﺘێﺮە و ﭘێﻨﺞ ﺋەﺳــﺘێﺮە دەﺑێﺖ ﻣەﺳﺎج‬ ‫ﺑﻜەﻧەوە‪ ،‬ﻟــە دەرەوەی ھﯚﺗﯿﻠەﻛﺎﻧﯿﺶ رێﻨﻮێﻨﯽ ﺗﺮ‬ ‫ھەﯾە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﻛﺮدﻧەوەی ﺳﭙﺎ ﻛە ﺷﻮێﻨەﻛە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ‬ ‫ﻣەﺳﺎج ﻧﯿﯿە و ﺟێﯽ ﻣەﻟەواﻧﯽ و ﻣەﺷﻘﯽ وەرزﺷﯿﯿە‪.‬‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻣﯚڵەﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﺑﯚ ﺷﻮێﻨەﻛە و ﺑﯚ‬ ‫ﻛﺎرﻣەﻧﺪەﻛﺎﻧﯿﺶ ھەﺑێﺖ‪ ،‬ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﺷﺪا دەﺑێﺖ‬ ‫ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﺎن ھەﺑێﺖ‪.‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﺋﺎﯾﺎ ﺋەو ﻛﭽﺎﻧەی ﻟە ﺳــەﻧﺘەرەﻛﺎن ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﯽ‬ ‫ﭘﺰﯾﺸــﻜﯿﯿﺎن ﺑﯚ ﻛﺮاوە‪ ،‬ﯾﺎن ﺋﺎﯾﺎ ھﯿــﭻ ﺑڕواﻧﺎﻣەی‬ ‫ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯿﺎن ھەﯾــە؟‪ ،‬ﺧﺎوەﻧــﯽ ﯾەﻛێــﻚ ﻟە‬ ‫ﺳــەﻧﺘەرەﻛﺎن ﮔﻮﺗــﯽ‪ ،‬ﺋــەوان ھﯿــﭻ ﻛﺎرێﻜــﯽ‬ ‫ﻧﺎﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ﻧﺎﻛەن ﺗﺎ ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺮێ و ھﯿﭻ‬ ‫ﺑڕواﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﻣەﺳﺎﺟﯿﺸﯿﺎن ﻧﯿﯿە‪.‬‬

‫ﺋﺎﻣﯿﻨە ﻟەﻻﯾەن ﻛﻮڕەﻛﺎﻧﯿەوە ﻟە ﻣﺎڵەﻛەی دەرﻛﺮا‬

‫وﺷە‪ /‬ھەوﻟێﺮ‪ -‬ﺋﯿﭭﺎن ﻋەﺑﺪوڕەﺣﻤﺎن‬ ‫ﻟە ھەوﻟێﺮ ژﻧێﻜﯽ ﺗەﻣەن ‪ ٥٠‬ﺳﺎڵ دوای ﻣﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻣێﺮدەﻛــەی‪ ،‬ﻛﻮڕەﻛﺎﻧﯽ ﻟــە ﻣﺎڵەﻛەی دەری‬ ‫دەﻛەن و ﺑﺮاﻛﺎﻧﯿﺸــﯽ دەﯾﺎﻧەوێﺖ ﺑەﺷــﻮوی‬ ‫ﺑﺪەﻧەوە ﺑە ﭘﯿﺎوێﻜﯽ ﺳەرﻣﺎﯾەدار‪ ،‬ﺋەو ژﻧە دوای‬ ‫ﺋەوەی ﻟەﻻﯾــەن ﻛﻮڕەﻛﺎﻧﯿــەوە ﻟێﯽ دەدرێ‬ ‫و ھەوڵﯽ ﻛﻮﺷــﺘﻨﯽ دەدرێــﺖ‪ ،‬دەﭼێﺘە ﻣﺎڵﯽ‬ ‫ﺑﺮاﻛﺎﻧﯽ و ﺋێﺴﺘە ﺳﻜﺎ‪‬ی دژ ﺑە ﻛﻮڕەﻛﺎﻧﯽ ﺗﯚﻣﺎر‬ ‫ﻛﺮدووە‪.‬‬ ‫ﺋﺎﻣﯿﻨە ﺋەو ژﻧە ﺗەﻣەن ‪ ٥٠‬ﺳــﺎڵەﯾە ﻛە ﺷەش‬ ‫ﺳــﺎڵە ھﺎوﺳــەرەﻛەی ﺑەھــﯚی ڕووداوی‬ ‫ھﺎﺗﻮﭼﯚوە ﮔﯿﺎﻧﯽ ﻟە دەﺳﺖ داوە‪ ،‬دوای ﻣﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻣێﺮدەﻛەی ﻟەﮔەڵ ﺳێ ﻛﻮڕ و ﻛﭽە ﺗﺎﻗﺎﻧەﻛەﯾﺪا‬ ‫دەژﯾــﺖ‪ ،‬ژن ﺑــﯚ دوو ﻟە ﻛﻮڕەﻛﺎﻧــﯽ دێﻨێﺖ‪،‬‬ ‫ﻣﺎوەی ﺳﺎڵێﻜە ﻧێﻮاﻧﯽ ﻟەﮔەڵ ﻛﻮڕەﻛﺎﻧﯿﺪا ﺗێﻚ‬ ‫ﭼﻮوە و ﺋﺎﻣﺎژە ﺑــەوە دەﻛﺎت ﻛە زۆر ﺑەﺧﺮاﭘﯽ‬ ‫ﻣﺎﻣەڵەﯾﺎن ﻟەﮔەڵﺪا ﻛﺮدووە‪ ،‬ﻟەﺳەر ﺑﭽﻮوﻛﺘﺮﯾﻦ‬ ‫ﺷــﺖ ﺋﺎزارﯾﺎن داوە و ﻟێﭙێﭽﯿﻨەوەﯾﺎن ﺑەراﻣﺒەر‬ ‫ﻛﺮدووە‪ .‬ﺋﺎﻣﯿﻨە ﺑﺎﺳﯽ ﻛێﺸەی ﺧﯚی ﺑﯚ ”وﺷە“‬ ‫دەﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﺋﺎﻣﯿﻨە ژﻧێﻜﯽ ﺑﺎ‪‬ﺑەرزی ﺳﭙﯽ ﭘێﺴﺘە‪ ،‬ﻗﮋەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘێﭽەواﻧەی ڕووﺧﺴــﺎری ڕەش دەﺑﺮﯾﻘێﻨەوە‪،‬‬ ‫ھێﺸﺘﺎ دڵﯽ ﺗﻮاﻧﺎی ﮔﺮﻧﮕﯿﺪاﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑە ژﻧﺎﯾەﺗﯽ‬

‫ﺧﯚی ﻣــﺎوە و ﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ژﯾــﺎن ﭘێﺪەﻛەﻧﻦ‪،‬‬ ‫ﺑــە‪‬م دەڵێﺖ ﺑــﯚ ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ﻧــﻮێ‪ ،‬ﻛﻮڕەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ڕێﮕﺮن ﻟە ﺑەردەﻣﯽ‪.‬‬ ‫”ژﯾﺎﻧﻤــﺎن ھﯿﭻ ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ﻧەﺑــﻮو ﺗﺎ دوای‬ ‫ﻣﺮدﻧﯽ ﻣێﺮدەﻛەﺷــﻢ‪ ،‬ھەﻣــﻮو ھەوڵێﻜﻢ دا ﺑﯚ‬ ‫ﺋەوەی ھﺎوﺳــەﻧﮕﯽ ﺧێﺰاﻧەﻛەم ﻟــە ﻧەﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﻣێﺮدەﻛەﻣﺪا ڕاﺑﮕﺮم‪ ،‬ﺑە‪‬م دوای ﮔەورەﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮڕەﻛﺎﻧﻢ و ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮﯾﯿﺎن‪،‬‬ ‫ﺋﯿﺘﺮ ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻚ ﺑەﺗەواوی ﺗێﻚ ﭼﻮو“‪.‬‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ دەڵــێ‪” ،‬دوای ﻣﺮدﻧــﯽ ﺑﺎوﻛﯿﺎن‪ ،‬ﻛﻮڕە‬ ‫ﮔەورەﻛــەم ﺧﺎﻧــﻮو و ﻣﻮڵﻜەﻛﺎﻧﯽ ﺑــە ﻧﺎوی‬

‫ﺧﯚﯾەوە ﻛﺮد و ھەرﭼــﯽ ھەﺑﻮو ﻟە ﻣﺎڵﺪا ﺧﯚی‬ ‫ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ دەﻛﺮد‪ ،‬ھەﻣﯿﺸە ﺑەﻣﻨﯽ دەﯾﮕﻮت‬ ‫ﺗﯚ ﺗەﻧﯿــﺎ دەﺑێﺖ ﺧﺰﻣەﺗﻤﺎن ﺑﻜــەی‪ ،‬ﺋەوەی‬ ‫ﺑﺎوﻛﻢ ﺟێﯽ ھێﺸــﺘﻮوە ﺑﯚ ﺋێﻤەﯾە‪ ،‬ﺗﯚش ﺋەوە‬ ‫ھەﺗە دەﺑێﺖ ﺑﯚ ﺋێﻤە ﺧەرﺟﯽ ﺑﻜەﯾﺖ“‪.‬‬ ‫ﻟە ﻣﺎوەی ﺳــﺎڵێﻜﺪا ﺷــەش ﺟــﺎر ﻛﻮڕەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑە ﻟێــﺪان ﺋﺎﻣﯿﻨــەی داﯾﻜﯿﺎن ﻟــە ﻣﺎڵەﻛەی‬ ‫ﺧﯚﯾﺪا دەرﻛﺮدووە‪ ،‬ﺋﺎﻣﯿﻨە ﻛە ﺋێﺴــﺘە ﻟە ﻣﺎڵﯽ‬ ‫ﺑﺮاﻛﺎﻧﯿەﺗﯽ‪ ،‬دەﺧﻮازێ ﺑﭽێﺘەوە ﻻی ﻛﻮڕەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫و ﻛﭽە ھەﺷﺖ ﺳــﺎ‪‬ﻧەﻛەی ﭘەروەردە ﺑﻜﺎت‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﻛﻮڕەﻛﺎﻧﯽ ڕێﯽ ﻧﺎدەن‪.‬‬

‫ﺋەو ﻧﺎﯾﺸــﺎرێﺘەوە ﻛە ﭼەﻧﺪ ﺟﺎر ھەوڵﯽ ﺋەوەی‬ ‫داوە ﻛﻮڕەﻛﺎﻧﯽ ﺑە ﭘــﺎرە ڕازی ﺑﻜﺎت ﺑﯚ ﺋەوەی‬ ‫ڕێﯽ ﭘێ ﺑــﺪەن ﻟەﮔەڵ ﻛﭽەﻛەﯾــﺪا ﺑﮋﯾﺖ‪ ،‬ﺑﯚ‬ ‫ﺋەو ﻛﺎرەش ﻛﻮڕەﻛﺎﻧﯽ داوای ھەﻣﻮو زێﺮەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫داﯾﻜﯿﺎن ﻛﺮدووە ﻛە ‪ ٩٠‬ﻣﺴﻘﺎڵ ﺑﻮوە‪.‬‬ ‫ﺋﺎﻣﯿﻨە دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺮدەوە ﭼەﻧﺪ ﻣﺴﻘﺎڵ زێڕی‬ ‫داوە ﺑە ﺳــێ ﻛﻮڕەﻛەی ﺗەﻧﯿﺎ ﻟەﺑــەر ﺋەوەی‬ ‫ﻛﭽەﻛــەی ﻟەﻻی ﺧــﯚی ﺑﺒێــﺖ و ﺋەواﻧﯿﺶ‬ ‫ﭼﯿﺘــﺮ ﺋﺎزاری ﻧــەدەن‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﻣﺎﻧﮕێﻚ دوای‬ ‫وەرﮔﺮﺗﻨﯽ زێڕەﻛﺎن‪ ،‬ﻛﻮڕەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﮔەڵ ﻣﺎﻣﯿﺎﻧﺪا‬ ‫ھەڵﺪەﻛﻮﺗﻨە ﺳــەر ﺋﺎﻣﯿﻨە و ﻛﭽەﻛەﺷــﯽ ﻟێ‬ ‫دەﺳﺘێﻨﻨەوە‪.‬‬ ‫ﺋێﺴﺘە ﻛﭽەﻛەی ﺋﺎﻣﯿﻨە ﻟەﻻی ﻣﺎڵﯽ ﻣﺎﻣﯿەﺗﯽ‪،‬‬ ‫ﻛﻮڕە ﺑﭽﻮوﻛەﻛەﺷــﯽ ﻛە ﺗەﻣەﻧﯽ ‪ ١٨‬ﺳــﺎڵە‪،‬‬ ‫ﺑﺮاﻛﺎﻧﯽ و ﻣﺎﻣە ﮔەورەﻛەی دەﯾﺎﻧەوێﺖ ﺑﯿﻨێﺮن‬ ‫ﺑﯚ دەرەوەی و‪‬ت‪.‬‬ ‫ﻛﻮڕەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﻣﯿﻨە داﯾﻜﯿﺎن ھەڵﺪەواﺳﻦ‪ ،‬ﺋﺎﻣﯿﻨە‬ ‫ﭼﺎوە ڕەﺷــەﻛﺎﻧﯽ ﭘڕ ﺑﻮون ﻟــە ﮔﺮﯾﺎن‪ ،‬ﺟێﯽ‬ ‫ﻟێﺪان ﺑە ﺷــﯿﺶ و ھەڵﻮاﺳــﯿﻨﯽ ﻣﻠﯽ ﻧﯿﺸﺎن‬ ‫دەدا و دەڵــێ‪” ،‬ﻛﻮڕەﻛﺎﻧﻢ ﻟە ﻣﺎڵەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا‬ ‫ڕام ﻧﺎﮔﺮن‪ ،‬ﻣﺎڵﯽ ﺑﺮاﻛﺎﻧﯿﺸﻢ ﺑﯚ ﻣﻦ ﺗﺎ ﺳەر ﻧﺎﺑﻦ‪،‬‬ ‫داواﻛﺎرﯾﻢ ھﺎت و ﺑﺮاﻛﺎﻧﻢ ﭘێﯿﺎن ﮔﻮﺗﻢ ﺷﻮو ﺑﻜە‪،‬‬ ‫ﻛﻮڕەﻛﺎﻧﯿﺸﻢ ﻛە ﺑەﻣەﯾﺎن زاﻧﯽ ﻣﻨﯿﺎن ﺑﺮدە ﻣﺎڵﯽ‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﺑە ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﺋەوەی دەﯾﺎﻧەوێﺖ ﺋﺎﺷــﺖ‬ ‫ﺑﺒﻨەوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟەوێ ﺋەوەی ﭘێﺸﺒﯿﻨﯿﻢ ﻧەدەﻛﺮد‬

‫ﺑەراﻣﺒەرﯾﺎن ﺋەﻧﺠﺎﻣﯿﺎن دا“‪.‬‬ ‫ﺋﺎﻣﯿﻨــە ﮔﻮﺗﯽ‪” ،‬ھــەر ﻟەﮔەڵ ﮔەﯾﺸــﺘﻨﻤﺪا‪،‬‬ ‫ھەرﺳێ ﻛﻮڕەﻛەم ﺑەﺷﯿﺶ و ﺑە زﻟە و ﺷەق ﺗﺎ‬ ‫ﺗﻮاﻧﯿﯿﺎن ﻟێﯿــﺎن دام‪ ،‬دواﺗﺮ ﭘەﺗﯿﺎن ﻛﺮدە ﻣﻠﻢ و‬ ‫ھەڵﯿﺎﻧﻮاﺳــﯿﻢ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺑﻮوﻛەﻛﺎﻧﻢ ﻓﺮﯾﺎم ﻛەوﺗﻦ‪،‬‬ ‫ﻟەﺑەر ﺋــەوەی ﻛﻮڕەﻛﺎﻧﻢ ﺗﻮوﺷــﯽ ﮔﺮﺗﻮوﺧﺎﻧە‬ ‫ﻧەﺑﻦ‪ ،‬ﻧەﭼﻮوم ﺑﯚ ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋێﺴﺘە‬ ‫ھﺎﺗﻮوم ﺑﯚ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗــﺎن ﺗﺎ ﺗەﻧﯿﺎ‬ ‫ﺑﺎﻧﮓ ﺑﻜﺮێﻦ و ﺑەڵێﻨﻨﺎﻣەﯾﺎن ﻟێ وەرﺑﮕﯿﺮێﺖ ﻛە‬ ‫ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﺋﺎزارم ﻧەدەن“‪.‬‬ ‫ﺋﺎزاد ﺑﺮای ﮔەورەی ﺋﺎﻣﯿﻨەﯾە‪ ،‬ﻟەﺑﺎرەی ﻛێﺸەی‬ ‫ﺧﻮﺷﻜەﻛەی ﺑﯚ ”وﺷــە“ دەڵێ‪” ،‬ﺋێﻤە ھەﻣﻮو‬ ‫ڕێﮕەﯾەﻛﻤــﺎن ﻟەﮔــەڵ ﻛﻮڕی ﺧﻮﺷــﻜەﻛﺎﻧﻢ‬ ‫ﺗﺎﻗﯽ ﻛﺮدەوە‪ ،‬ﺋەوان داﯾﻜﯿــﺎن ﺗەﻧﯿﺎ ﺑە ﭘﺎرەوە‬ ‫دەوێﺖ‪ ،‬ﺋێﺴــﺘە ﺧﻮﺷﻜەﻛەﻣﺎن ھﯿﭽﯽ ﻧەﻣﺎوە‬ ‫ﺗﺎ ﺑﯿﺎﻧﺪاﺗــێ‪ ،‬ﺋەواﻧﯿﺶ ھەﻣﻮو ڕێﮕەﯾەﻛﯿﺎن ﻟێ‬ ‫ﮔﺮﺗﻮوە‪ ،‬ﻧە ڕێﯽ دەدەن ﺑﭽێﺘەوە ﻻﯾﺎن‪ ،‬ﻧە ﺋێﻤە‬ ‫ﻣﺎڵﯽ ﺑﯚ داﺑﻨێﯿــﻦ و ﻛﻮڕ و ﻛﭽەﻛەی ﺑێﻨەوە ﺑﯚ‬ ‫ﻻی‪ ،‬ﺋەوان ﻟەژێﺮ ﺋەﻣﺮی ﻣﺎﻣﯿﺎﻧﺪان“‪.‬‬ ‫ﺋێﺴــﺘە ﺋﺎﻣﯿﻨە ﻟە ﻣﺎڵــﯽ ﺑﺮاﻛﺎﻧــﯽ دەژﯾﺖ و‬ ‫ﻛﭽەﻛەﺷﯽ ﻟە ﻣﺎڵﯽ ﺷــﻮوﺑﺮاﻛەﯾەﺗﯽ‪ ،‬ﺋﺎﻣﯿﻨە‬ ‫ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەﻛﺎت‪ ،‬ﺗەﻧﯿﺎ وﯾﺴــﺘﯽ ﺋەوەﯾە ﺋەو‬ ‫ﺗەﻣەﻧەی ﻣﺎوﯾەﺗﯽ ﺑە ﺳەرﺑەرزی ﺑﯿﺒﺎﺗە ﺳەر‪ ،‬چ‬ ‫ﺑە ﺷﻮوﻛﺮدﻧەوە ﺑێﺖ ﺑەﭘﯿﺎوێﻚ ﻛە ﺷﯿﺎوی ﺋەو‬ ‫ﺑێﺖ‪ ،‬چ ژﯾﺎﻧﯽ ﺑێﺖ ﻟەﮔەڵ ﻛﭻ و ﻛﻮڕەﻛەﯾﺪا‪.‬‬

‫وﺗﺎر‬

‫ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫‪16‬‬ ‫ﭘەﯾڕەو ﺋەﻧﻮەر‬ ‫ﻧﻮوری ﺑێﺨﺎڵﯽ‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (198‬ﭼﻮارﺷەم‪2017/ 8/ 16 ،‬‬

‫دوا ﺋﺎوزﻳﻨﮕﯽ ﺋەﻛﺮاد‬ ‫ﻣﺎﻟﻴﻜﻴﻴەﻋێﺮاﻗﭽﻴﻴەﻛﺎن‬ ‫ﯾەﻛێﻚ ﺑﻮوم ﻟەواﻧەی ﺑە ﭘەرۆﺷــەوە ﭼﺎوەڕواﻧﯿــﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ‬ ‫دەﻣﻮﭼﺎوەﻛﺎﻧــﯽ ﻛەﻣﭙﯿﻨــﯽ )ﻧەﺧێــﺮ(م دەﻛــﺮد‪ ،‬ﺑــﯚ ﺋەوەی‬ ‫ﺑەرﭼﺎوڕووﻧﯿﯿەﻛــﯽ زﯾﺎﺗﺮﻣﺎن ﺑﯚ ﺋﺎﯾﻨــﺪە و ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ‬ ‫ھەردوو ﺑەرەی )ﺑەڵێ( و )ﻧەﺧێﺮ( ھەﺑێﺖ‪.‬‬ ‫ﺳــەرەڕای ﺋەوەی ھەر ﻟە دەﺳــﺘﭙێﻜﺪا ﻛﻮﻧﯿە و ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯽ‬ ‫ﺳەرﺗﯚﭘﯽ ﭘێڕەﻛە دﯾﺎر ﺑﻮو‪ ،‬ﺑەوەی ﺋەو زاﺗە ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﻣﺮۆﭬﯽ ﺋﺎزادﯾﺨﻮاز‬ ‫ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﺧﯚی ﺑﺪاﺗە دەﺳﺖ‪ ،‬ﺷێﺦ ﺟەﻋﻔەر ﮔﻮﺗەﻧﯽ )ﺋەو ﭘﯿﺎوە‬ ‫ﻧﯿﯿە وە‪‬ﻣﯿﺸــﯽ ﺑﺪرێﺘەوە(‪ ،‬وەﻟێ ﺧﯚﺷﺒەﺧﺘﺎﻧە دەرﻛەوت ھﯿﭻ‬ ‫ﻛﺎم ﻟە دەﻣﻮﭼﺎوەﻛﺎن ھﯽ ﺋەوە ﻧەﺑــﻮون و ﻧﯿﻦ‪ ،‬ﺧەڵﻚ ﻧەك ھەر‬ ‫ﺧەوﻧﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯿﺎن ﻟەﺳەر ﺑﻮﻧﯿﺎت ﺑﻨێ‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ھﯽ‬ ‫ﺋەوە ﻧﯿﻦ و ﻧﺎﺑﻦ‪ ،‬ھﯿﭻ ﺋﻮﻣێﺪﯾﺸﯿﺎن ﻟە ﺑﺎری ﺳﺎدەﺗﺮﯾﻦ ﺧﻮاﺳﺘﯽ‬ ‫ﺋﺎزادﯾﺨﻮازاﻧە و ﭼﺎﻛﺴﺎزی ﻟەﺳەر ﺑﻮﻧﯿﺎت ﺑﻨﺮێ‪.‬‬ ‫ﺋەﻛﺮاد ﻣﺎﻟﯿﻜﯿﯿە ﻋێﺮاﻗﭽﯿﯿەﻛﺎن ﻛە ھەر ﻟە ﺳەرەﺗﺎی دەرﻛەوﺗﻨﯽ‬ ‫ﻛێﺸە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻗﻮوڵﻜﺮدﻧەوەی ﺗەﻧﮕﮋەﻛﺎن‪،‬‬ ‫ھﺎﺗــﻦ و ﻟە ﻣﯿﺎﻧﯽ ﮔﻮﺗــﺎری ﺣﺰﺑــﯽ و ﺋﺎﯾﺪﯾﯚﻟﯚﺟﯿــﺪا ﻛەوﺗﻨە‬ ‫دژاﯾەﺗﯿﻜﺮدﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ و ﺗﯚﻣەﺗﯽ ﺋەوەﯾﺎن ﺑﯚ داﺗﺎﺷﯽ‬ ‫ﻛە ﺷەڕی داﻋﺸﯽ ﻛﺮدووەﺗە ﭘﺎﺳــﺎوی دەﺳﺘﮕﺮﺗﻦ ﺑە ﻛﻮرﺳﯿﯽ‬ ‫ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ و ﺋﺎواﻛﺮدﻧﯽ دەﺳــە‪‬ﺗێﻜﯽ دﯾﻜﺘﺎﺗﯚری‪ .‬وەﻟێ‬ ‫ھەرزوو‪ ،‬ﻣەﺳــﻌﻮود ﺑﺎرزاﻧﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە‬ ‫ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻓﺮاواﻧﯽ ﺳەرﻛﺮدەی ﺣﺰﺑەﻛﺎن‪ ،‬ﺑە ڕوون و ڕاﺷﻜﺎوی‬ ‫ﺑﯚ ﻣﯿﺪﯾﺎ و ﺷەﻗﺎم‪ ،‬ﺑە دەرزﯾﯽ ھەڵﻮێﺴﺘێﻚ‪ ،‬ﻣﯿﺰڵﺪاﻧﯽ ﺗﯚﻣەﺗەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺋــەو ھێﺰە ﺋﯚﭘﯚرﺗﯚﻧﯿﺴــﺘە ﺧــﺎوەن ﮔﻮﺗــﺎرە ﭘﯚﭘﯚﻟﯿﺴــﺘﺎﻧەی‬ ‫ﻓــﺶ ﻛﺮدەوە‪ .‬ﻛﺎﺗێــﻚ ﭼەﻧﺪان ﺟــﺎر ڕای ﮔەﯾﺎﻧــﺪ ”ﻓەرﻣﻮون‬ ‫ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ ﭘێﺸــﻮەﺧﺘە ﺑﻜەن و ﺳــەرۆﻛێﻜﯽ ﺗﺮ ھەڵﺒﮋێﺮن ﺑﺎ‬ ‫ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛەی ڕادەﺳــﺖ ﺑﻜەم‪ .‬ﺋەﮔەر ﻧﺎ ﻓەرﻣﻮون ﻟەﻧﺎو‬ ‫ﺧﯚﺗﺎﻧﺪا ﻛەﺳێﻚ دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﺑﻜەن و ﺑەﺑێ ھەڵﺒﮋاردن ﺑﯿﻜەن ﺑە‬ ‫ﺳەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ‪ ،‬ﻣﻨﯿﺶ ھﺎوﻛﺎر و ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ دەﺑﻢ“‪.‬‬ ‫ﺋﯿﺘﺮ وەك ﺋەوەی ﻣﯿﺰڵﺪاﻧﯽ ﺗﯚﻣەت و ﺑﻮﺧﺘﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻛﺮاد ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ‬ ‫و ﺣﺰﺑﯽ ﻋێﺮاﻗﭽﯽ ﻓﺶ ﻛﺮدەوە‪ ،‬ﺋﺎواش درۆ و ﺑﻮﺧﺘﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ‪ ،‬ﭘێڕی‬ ‫ﻛەﻣﭙﯿﻨﯽ )ﻧەﺧێﺮ( و ھﺎوﺋﺎوازەﻛﺎﻧﯽ ﺳﭙﯽ ﻛﺮدەوە‪.‬‬ ‫ﺋــەو ﭘێڕە و ﻟەﮔەڵﯿﺎﻧــﺪا ھەﻧﺪێ ﻛﺎﺋﯿﻨﯽ ﺗﺮ ﺑە ﻧﺎوی ﻧﻮوﺳــەر و‬ ‫ڕۆژﻧﺎﻣەﻧــﻮوس‪ ،‬ﺗﯚﻣەﺗﯽ ﺋەوەﯾــﺎن ﺑﯚ ﺑﺎرزاﻧﯽ داﺗﺎﺷــﯽ ﺑەوەی‬ ‫)ڕﯾﻔﺮاﻧــﺪۆم ﺑــﯚ ﺑﺎرزاﻧﯿﯿــە‪ ،‬ﻧەك ﺑــﯚ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ(‪ ،‬دواﺟﺎر‬ ‫ﺳــەرۆﻛﯽ ھەرێﻢ ھــﺎت و )دوا ﺑﺰﻣــﺎری ﻟە ﻧﺎڵــﯽ ﭘێﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن‬ ‫دا( و ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرﯾﯿەﺗﯽ ﺋــﺎﻛﺎم و ﺋەﻧﺠﺎﻣــە ﻧەرێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دوای‬ ‫ﭘﺮۆﺳەﻛەی ﺧﺴﺘە ﺋەﺳــﺘﯚی ﺧﯚی‪ .‬ﺑەﻣەش ھەردوو ﮔﻮﺗﺎر دوا‬ ‫ﺋﺎوزﯾﻨﮕﯽ ﺧﯚﯾﺎن دا و ﺧەرﯾﻜە ﮔﯿﺎن دەدەن‪.‬‬ ‫ﺋەﻛــﺮادە ﻣﺎﻟﯿﻜﯿﯿــە ﻋێﺮاﻗﭽﯿﯿــەﻛﺎن‪ ،‬ﻟە ﻻﯾەك ﺋــەو ھێﺰاﻧەی‬ ‫دەﯾﺎﻧﻮﯾﺴــﺖ ﺑە ﻟﯚﺟﯿﻜﯽ )ﻟەﮔەڵ ﮔﻮرگ ﮔﯚﺷﺖ دەﺧﻮا و ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﻣەڕ ﺷــﯿﻦ دەﻛﺎ( و ﺑە ﮔەﻣەﻛﺮدن ﻟەﺳــەر ژێﯽ ھەﺳﺘﯽ ﺧەڵﻚ‪،‬‬ ‫ھەوڵﯿﺎن دا وەك ھﯿﻨەﻛەی ﻧﺎو ﺟﯚﮔە‪ ،‬ﻟە ﺧەرﻣﺎﻧەی دەﺳــە‪‬ت‬ ‫ﺑﻠەوەڕێــﻦ و ﻟە ﭘەرێﺰ و ﻗەرﺳــﯿﻠﯽ ﻧﺎڕەزاﯾــﯽ ﺧەڵﻜﯿﺶ ﻛﺎوێﮋ‬ ‫ﺑﻜەن‪ .‬ﻟە ﻻﯾەﻛەی ﺗﺮ‪ ،‬ﺋەو ﭘێڕەی ﻟە ﭘﺰداﻧﯽ ﮔەﻧﺪەڵﯽ و ﺑێﺪادی‬ ‫ﻛەوﺗﻮوﻧەﺗەوە و ﺗــﺎ ھەﻧﻮوﻛە ﻟە ﻟەوەڕی ﺋەو ﭘﺎواﻧﯿﯽ ﮔەﻧﺪەڵﯽ و‬ ‫ﺑێﺪادﯾﯿە ﻛﺎوێﮋ دەﻛەن‪ .‬ﺑــە ﺟﯚرێﻚ ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن ﺑەھﯚﯾەوە ﺑﻮوﻧە‬ ‫ﺳەرﻣﺎﯾەدار و ﺑەﻋﺰێﻜﯿﺸــﯿﺎن ﺑەﻧﺎوی ﻛﯚﻣەك و ﺑﻮدﺟە ﺑﯚ ﭘڕۆژە‬ ‫)ڕووﻧﺎﻛﺒﯿــﺮی‪ ،‬ﻣەدەﻧﯽ‪ ،‬ﭼﺎﻛﺴــﺎزی(ﯾەﻛﺎﻧﯿﺎن ﮔﯿﺮﻓﺎن و ورﮔﯽ‬ ‫ﺧﯚﯾﺎن ﭘێ ﭘﻒ دا‪.‬‬ ‫ﺳــەﯾﺮە ﺗــﺎ ھەﻧﻮوﻛە ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە ﻛﺎراﻛﺘەرەﻛﺎﻧﯽ ﻧــﺎو ھێﺰە‬ ‫ﺋﯚﭘﯚرﺗﯚﻧﯿﺴﺘە و ﺋەو ﭘێڕە ﭘﯚﭘﯚﻟﯿﺴﺘە‪ ،‬ﺷەرم ﻟەوە ﻧﺎﻛەﻧەوە و دێﻦ‬ ‫ﺑە ﺋﺎﺷﻜﺮا دروﺷﻤﯽ ﺋەوە ﺑەرز دەﻛەﻧەوە ﻟە ﺧەﻣﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯽ‬ ‫و ﭼﺎﻛﺴﺎزی و دادﭘەروەری و ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ﺷﺎﯾﺴﺘە ﺑە ھﺎوو‪‬ﺗﯿﯿﺎﻧﺪان‪.‬‬ ‫ﺋﺎﺧﺮ ھێﺰﮔەل ﺑە چ ڕووﯾەك ﺑﺎﻧﮕەﺷە ﺑﯚ ﺋەوە دەﻛەن ﺧەﻣﺨﯚری‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻦ و ﺋەوان ﺧﺎوەﻧﯽ ﭘڕۆژەی ڕاﺳﺘەﻗﯿﻨەی ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯿﻦ؟‬ ‫ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺑە ﭘﻼن و ﭘڕۆژە و ﺑە ﻛﯚﻣەﻛﯽ ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ و ﺷــﻠﻠەﻛەی‪،‬‬ ‫ﻛﺎری رژدﯾﺎن ﺑﯚ ﺋەوە ﻛﺮد ﺑەﺷێﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺒەﻧەوە ﺑﺎوەﺷﯽ‬ ‫ﻋێﺮاق‪ .‬ﯾﺎن ﺋەوە چ ڕووﻗﺎﯾﻤﯿﯿەﻛە ﻛەﺳــێﻚ ﻛە ﭘﺸﻜﯽ ﺧەڵﻜﯽ‬ ‫ﺧﻮاردووە و ﺑە ﻛﯚش ﻗەرزاری ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤە )ﺋەو ﻗەرزەی‬ ‫ﻗﻮوﺗﯽ ﺧەڵﻜە ﻟە ﺑﻨەڕەﺗﺪا( و دەﺳــﺘﺪرێﮋی ﻛﺮدووەﺗە ﺳەر ﻣﺎف‬ ‫و ﻣﻮڵﻜﯽ ﮔﺸــﺘﯽ‪ ،‬ﻛەﭼﯽ ﺋەﻣڕۆ ﺑێﺖ و ﺑﺎس ﻟەوە ﺑﻜﺎت داﻛﯚﻛﯽ‬ ‫ﻣﺎف و ژﯾﺎن و ﮔﻮزەراﻧﯽ ﺧەڵﻚ دەﻛﺎت؟‪.‬‬ ‫ﺋەم دوو ﮔﻮﺗﺎرە ﻛە ﻟە ﺑﻨەڕەﺗﺪا ﯾەك ﺑەرەی ھﺎوﺑەﺷــﻦ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە‬ ‫ھەﻟﻮﻣەرﺟــﯽ ﺟﯿﺎواز و ﺑە ﺣﻮﻛﻤﯽ ﻛﯚﻣەڵێﻚ ھﯚ و دۆخ‪ ،‬ﺑە زﻣﺎن‬ ‫و ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰﻣــﯽ ﺟﯿﺎواز ﺧﯚﯾﺎن دەﻧﻮێﻨﻦ‪ ،‬ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺑﺎﻧﮕەﺷــە ﺑﯚ‬ ‫ﻋێﺮاﻗﭽێﺘﯽ دەﻛەن‪ ،‬ﻋێﺮاق ﺧﯚی ﺑﺎوەڕ ﺑەوە ﻧﺎﻛﺎت ﻛﻮردﺳــﺘﺎن‬ ‫ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﺋــەوەی ﺗێﺪا ﺑێﺖ ﺑﭽێﺘەوە ژێﺮ ھەژﻣﻮوﻧﯽ‬ ‫دەﺳــە‪‬ت و ﺑڕﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻏﺪا‪ ،‬ﺑەو ﭘێﯿــەی ﻣەرﺟﯽ ﻛﻮرد ھەر‬ ‫ﻟە ﺳەرەﺗﺎوە ﺑەﺷﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ ڕاﺳــﺘەﻗﯿﻨە ﺑﻮوە ﻟە ﻋێﺮاﻗﯽ دوای‬ ‫ﺑەﻋﺲ‪ ،‬ﻧەك ﭘﺎﺷﻜﯚﯾەﺗﯽ و ﺑﺮا ﺑﭽﻮوﻛﯿﯽ ﮔﻮێڕاﯾەڵ‪.‬‬ ‫ﻋێﺮاﻗێــﻚ داروﭘەردووی ﺑەﺳــەرﯾەﻛەوە ﻧەﻣــﺎوە و ھەر ھێﺰە و‬ ‫ﺣﺰﺑــە و ﻧەﺗەوە و ﺋﺎﯾــﻦ و ﻣەزەوێﻜﯽ ﻟە ﺋﺎوازێــﻚ دەﺧﻮێﻨێ و‬ ‫ھەرﯾەﻛەﯾﺸﯿﺎن ﺷﻮێﻨﻜەوﺗە و ﺳێﺒەری ﺋەﺟێﻨﺪای ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺋەم‬ ‫و‪‬ت و ﺋەو و‪‬ﺗﻦ‪ .‬ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟەﻧﺎو ﯾەك ﺋﺎﯾﻦ و ﻣەزەودا‪ ،‬ﺳــەﺗﺎن‬ ‫ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﺑە ﯾەك ﻧﺎﻛﯚك ھــەن‪ .‬ﻛەواﺗە ﺋەم ﮔەﻣە و ﮔﺮەوەی‬ ‫ﺋەو ﭘێڕە ﻋێﺮاﻗﭽﯿﯿەی ﺷﻠﻠەی ﻣﺎﻟﯿﻜﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن دژی و‪‬ت‬ ‫و ﻧەﺗــەوەی ﺧﯚﯾﺎن دەﯾﻜەن و ﺧەرﯾﻜــﯽ دوا ﺋﺎوزﯾﻨﮕﺪاﻧە‪ ،‬وەك‬ ‫دەڵێﻦ ﮔەﻣە و ﮔﺮەوێﻜە ھەر ﻟە ﺳــەرەﺗﺎوە دۆڕاوە ﻛە دواڕۆژ ﻟە‬ ‫ﺷﻮورەﯾﯽ و ﺷەرﻣەزارﯾﯽ زﯾﺎﺗﺮ‪ ،‬ھﯿﭽﯽ ﺗﺮی ﻟێ ﻧﺎﭼﻨﻨەوە‪.‬‬

‫ﺳــەرەﺗﺎ ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ھﺎﺗﻨە ﻧﺎوەوەی ﺷــﯿﻌە‬ ‫ﺑﯚ ﻋێﺮاق ﺟێﯽ ﺗێڕاﻣﺎﻧە! ﺷــﯿﻌە ﭼﯚن ﺗﻮاﻧﯽ‬ ‫ھەﻧﺪەﺳەﯾەﻛﯽ ﻓﺮاواﻧﯽ دەﺳە‪‬ت ﻟە ﻋێﺮاق‬ ‫ﺑﻨﯿﺎت ﺑﻨێﺖ و ﺑەھﯚی ھﺎﺗﻨﯽ داﻋﺸﯿﺸــەوە‬ ‫ھەﻣﻮو ﭘﺎﯾەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەم دەﺳــە‪‬ﺗە ﻧﯚژەن و‬ ‫ﺗﺎزە ﺑﻜﺎﺗــەوە‪ .‬داﻋﺶ ﻟێــﺮە دەﺑێﺘە ھێﺰێﻚ‬ ‫ﺑﯚ ﻛﻮﺷــﺘﻨﯽ ﺳــﻮﻧﻨەﻛﺎن‪ ،‬ﺑــە‪‬م دەرﻓەﺗﯽ‬ ‫ھەﺳﺘﺎﻧەوەی ﯾەﻛﺠﺎرەﻛﯽ ﺑە ﺷﯿﻌە دەدات‪.‬‬ ‫ﻟە دوای ڕووﺧﺎﻧﯽ ڕژێﻤﯽ ﺑەﻋﺴەوە ﻟە ‪،٢٠٠٣‬‬ ‫ﻋێﺮاق دووﺑﺎرە دادەڕێﮋرێﺘەوە‪ .‬داڕﺷﺘﻨەوەی‬ ‫ﻋێﺮاق واﺗە ﭘەﯾﻜەرێﻜﯽ ﺣﻮﻛﻤڕاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ‬ ‫ﺗﺎزە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟەﺑﺮی ﺋەوەی ﺳﻮﻧﻨە ﻟە ﺳەرەوەی‬ ‫ھەڕەﻣەﻛــە ﺑێﺖ‪ ،‬ﺋەم ﺟﺎرە ﺷــﯿﻌە دەﭼێﺘە‬ ‫ﺳەری ﺳەرەوەی ھەڕەﻣەﻛە ﺑﯚ ﯾەﻛەم ﺟﺎر ﻟە‬ ‫ﻣێﮋووی ﺋەو و‪‬ﺗەدا‪.‬‬ ‫ﺋێﺮان ﻟە ڕێﯽ ﺑﮋاردەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻋەرەﺑﯽ‬ ‫ﺷــﯿﻌﯿﯿەوە ﺑەﻗﻮوڵــﯽ دێﺘە ﻧــﺎو ﻋێﺮاﻗەوە‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەت دوای ﺟێﮫێﺸﺘﻨﯽ ﻋێﺮاق ﻟە ﻻﯾەن‬ ‫ﺋەﻣەرﯾﻜﺎوە ﻟە ‪ ،٢٠١١‬دەﺑێﺘە ﺧﺎوەن ھەژﻣﻮون‬ ‫و ﺑڕﯾﺎر و زۆرﯾﻨەی ﭘﺎﯾەﻛﺎﻧﯽ ﺣﻮﻛﻤڕاﻧﯽ داﮔﯿﺮ‬ ‫دەﻛﺎت‪ .‬ھەر ﻟە ﺳــێﻜﺘەری ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەوە ﺗﺎ‬ ‫دەﮔﺎﺗە ﺳێﻜﺘەری ﺋﺎﺑﻮوری‪ ،‬ھەر ﻟە ﺳێﻜﺘەری‬ ‫ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿەوە ﺗﺎ دەﮔﺎﺗە ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ دەرەوە و‬ ‫ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿە دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳﯽ و ھەرێﻤﯿﯿەﻛﺎن‪.‬‬ ‫ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﺗﻮێــﮋەران ﭘێﯿﺎن واﯾــە ﻟە دوای‬

‫ﺷﺎھﯚ ﺣﻮﺳێﻨﯽ‬ ‫ێﺸەﻛﯽ‬ ‫ﺑﺎس ﻟە دەﺳــە‪‬ت وەك ﭘﺎراداﯾــﻢ ﻟە ﺑﻨەﻣﺎدا‬ ‫ﺑﺎس و ﺷﺮۆﭬەی دەﺳە‪‬ﺗە وەك ﭘێﻜﮫﺎﺗەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺳــەﻗﺎﻣﮕﺮﺗﻮو و ﻣﺴــﯚﮔەر ﻟەﻧﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕەدا‪،‬‬ ‫ھەروەھﺎ ﺟﯚری ﭘێﻮەﻧﺪی ﺋەو ﭘﺎراداﯾﻤە ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕە و ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ‪ .‬ﻛﺎﺗێﻚ ﺑﺎس‬ ‫ﻟە ﺑﻮوﻧﯽ دەﺳــە‪‬ت ﯾﺎن ﺑﯚﺷــﺎﯾﯽ دەﺳە‪‬ت‬ ‫دەﻛﺮێ‪ ،‬ﻟە راﺳــﺘﯿﺪا ﺑــﺎس ﻟــە ﭘﺎراداﯾﻤێﻚ‬ ‫دەﻛﺮێــﺖ وەك دەق و ﻧﺎوەﻧﺪ ﻛــە ﺑە ﺑەراورد‬ ‫ﻟەﮔەڵ ﭘﺎرادﯾﻤە ﭘەراوێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی دەﺳە‪‬ت‬ ‫ﻛە ﺋﺎراﺳــﺘەﯾەﻛﯽ ﻧەرێﻨﯿﯿــﺎن ھەﯾە ﺧﺎوەﻧﯽ‬ ‫رێﮋەﯾەﻛﯽ ﺑەرﭼــﺎو ﻟە ھەژﻣﻮون و ﻛﺎرﯾﺰﻣﺎﯾﯿە‬ ‫ﻛە دەﺗﻮاﻧێــﺖ ﺑــەو دوو ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪﯾﯿە و ﻟە‬ ‫رێﯽ ﺑە ﺧﺰﻣەﺗﮕﺮﺗﻨــﯽ ﭘﺎرداﯾﻤە ﭘەراوێﺰەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دەﺳــە‪‬ت‪ ،‬وەك دەﺳە‪‬ﺗﯽ ﻧﯿﺰاﻣﯽ‪ ،‬ﺳﯿﺎﺳﯽ‪،‬‬ ‫ﺋﺎﺑــﻮوری‪ ،‬ھﺰری و ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗــﯽ‪ ،‬ﺑﻨﯿﺎﺗﻨەری‬ ‫ﺟﯚرێﻚ ﻧــەزم‪ ،‬دﯾﺴــﯿﭙﻠﯿﻦ و ﭘێﻮەﻧﺪی ﻧێﻮان‬ ‫ھەﻣﻮو دﯾﺎردەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑێﺖ‪ .‬ﺑە واﺗﺎﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺗﺮ دەﺳــﺘێﻜﯽ ﻧەﺑﯿﻨﺮاوە دەﺗﻮاﻧێﺖ ﺑﺒێﺘە ھﯚی‬ ‫ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻧێﻮان ھەﻣــﻮو ﺑەﺷــە دﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕە‪.‬‬ ‫ﻛﺎﺗێﻜﯿﺶ ﺑﺎﺳﯽ ﺑﯚﺷﺎﯾﯽ دەﺳە‪‬ت دەﻛﺮێﺖ‪،‬‬ ‫ﻟە راﺳﺘﯿﺪا ﻣەﺑەﺳــﺖ ﺋەو ﭘﺎراداﯾﻤە ﻧﺎدﯾﺎرەﯾە‬ ‫ﻛە ﺑێﺖ و ﺋەو ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿە ﺑەھێﺰە ﺳــﺎز ﺑﻜﺎت‪،‬‬ ‫واﺗە ﺑﯚﺷــﺎﯾﯽ دەﺳە‪‬ت ﺑﺎﺳﯽ ﺳەرﻟێﺸێﻮاوی‬ ‫و ﻏﯿﺎﺑــﯽ ﻧەزﻣێــﻚ دەﻛﺎت ﻛــە ﻛﯚﻣەڵﮕە ﻟە‬ ‫ﺳــﺎﯾەﯾﺪا ﺑﺘﻮاﻧێــﺖ ژﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺧﯚی ﻟە‬ ‫ھەﻣﻮو ﺑﻮارە و ﺑەﺷــەﻛﺎﻧﺪا ﺑەرەو ﭘێﺶ ﺑﺒﺎت‪.‬‬ ‫دﯾﺎردە ﺑەرﭼﺎوەﻛﺎن و ﺑﯚﺷــﺎﯾﯽ دەﺳــە‪‬ت‪،‬‬ ‫ﺷەڕ‪ ،‬ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی‪ ،‬ﭘەرەی ﺗﯿﺮۆر و ﻟەﻧﺎوﭼﻮوﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎراﻣﯿﯿە‪.‬‬ ‫ﮔﺮﯾﻨﮕﯽ دەﺳــە‪‬ت ﻟە رۆژھە‪‬ﺗــﯽ ﻧﺎوﯾﻦ ﺗﺎ‬ ‫ﺋەو ﺋﺎﺳــﺘەﯾە ﻛە ﻧﺎوەﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەی‬ ‫زاﻧﺴــﺘﯽ‪ ،‬رۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوﯾﻦ ﺑە دوو ﭼەﻣﻜﯽ‬ ‫رﯾﺎﻟﯿﺰم و دەﺳــە‪‬ت ﭘێﻨﺎﺳە دەﻛەن و دەڵێﻦ‬ ‫ﻟە رۆژھە‪‬ﺗــﯽ ﻧﺎوﯾﻦ رﯾﺎﻟﯿﺰم ﻗەڵﺒەزە دەﻛﺎت‪.‬‬ ‫دەﺳــە‪‬ت‪ ،‬دەوڵەﺗﯽ ﻧەﺗەوەﯾــﯽ و ﺗەﻧﺎھﯿﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾــﯽ ﮔﺮﻧﮕﺘﺮﯾﻦ دﯾﺎردەﻛﺎﻧــﯽ رﯾﺎﻟﯿﺰم‬ ‫ﻟە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ و ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ‬ ‫ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﺪان‪ ،‬ﺗﻮێﮋەراﻧﯽ زاﻧﺴﺘﯿﯽ ﻧێﻮدوڵەﺗﯽ‬ ‫ﻟەﺳەر ﺋەو ﺑﺎوەڕەدان ﻛە دەﺳە‪‬ت ﺋەو راﯾەڵە‬ ‫ﮔﺮﯾﻨﮕەﯾــە دەوڵەﺗﯽ ﻧەﺗەوەﯾــﯽ و ﺗەﻧﺎھﯿﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻣﺴــﯚﮔەر دەﻛﺎت‪ .‬واﺗــە ﻟە ﻏﯿﺎﺑﯽ‬ ‫ﺋەو دﯾﺎردە ﻧﺎوەﻧﺪی و ﺳــەرەﻛﯿﯿە‪ ،‬دەوڵەﺗﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﺗەﻧﺎھﯿﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺗﻮوﺷﯽ ﺗەﻧﮕﮋە‬ ‫دەﺑێﺖ‪.‬‬ ‫ﺟێــﯽ ﺋﺎﻣﺎژەﯾە ﻛە دەﺳــە‪‬ت ﻟێــﺮەدا ﺗەﻧﯿﺎ‬ ‫ﻣەﺑەﺳــﺖ دەﺳــە‪‬ﺗﯽ رەق و رواڵەﺗﯽ ﻧﯿﯿە‪،‬‬ ‫ﺑەڵﻜﻮ دەﺳــە‪‬ﺗﯽ ﻧەرم ﻛە ﻟە ﺧﯚﮔﺮی ﮔﻮﺗﺎر‪،‬‬ ‫ﺋەﻧﺪێﺸە و ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەﻛﯽ ﻣەدەﻧﯽ ﺑەھێﺰ وەك‬ ‫ﺑﻨەﻣﺎی دەوڵەت و ھەﺳــﺘﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻟەﺧﯚ‬ ‫دەﮔﺮێﺖ‪.‬‬

‫ﺷﻴﻌە دوای داﻋﺶ‬

‫داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧــﯽ ﻛﻮێــﺖ ﻟەﻻﯾــەن ﺳــەدام‬ ‫ﺣﻮﺳــێﻨەوە و ﭘﻮوﻛﺎﻧەوە و ﻻوازﺑﻮوﻧﯽ ﻋێﺮاق‬ ‫و ڕژێﻤەﻛەی‪ ،‬ﺋێــﺮان ﺑﯿﺮی ﻟەم ھەژﻣﻮوﻧﯿﯿە‬ ‫ﻛﺮدووەﺗــەوە و ﭘﻼﻧــﯽ ﺑــﯚ داڕﺷــﺘﻮوە ﺗﺎ‬ ‫ﻛﯚﺗﺎھﺎﺗﻨــﯽ ﻟــە ‪٢٠٠٣‬دا‪ .‬ﺑﯚﭼﻮوﻧێﻜــﯽ ﺗﺮ‬ ‫ھەﯾە ﺋــەم ھەژﻣﻮوﻧــە ﮔەورەﯾــەی ﺋێﺮان‪،‬‬ ‫دەﺑەﺳﺘێﺘەوە ﺑە ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﺠێﻜﯽ ڕوون‬ ‫و ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻟەﻻﯾەن ھەرﯾەك ﻟــە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺑﯚ‬ ‫ﻋێﺮاق و ﻧﺎوﭼەﻛە و ﺑﻠﯚﻛﯽ ﺳﻮﻧﻨﯽ ﺑەﺗﺎﯾﺒەت‬ ‫ﺳــﻌﻮودﯾە و ﺗﻮرﻛﯿﺎ‪ ،‬وەك دوو ﺟەﻣﺴــەری‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﻧﺎو ﺑﻠﯚﻛەﻛە‪.‬‬ ‫ﭘﺮﺳﯿﺎری ﮔﺮﻧﮓ ﺋەوەﯾە ﺋێﻤە ﭼﯚن ﺷﯿﻌە ﻟە‬ ‫دوای داﻋﺸەوە ﺑﺨﻮێﻨﯿﻨەوە ﯾﺎ ﺑﻨﺎﺳﯿﻦ؟ ﺷﯿﻌە‬ ‫وەك ھێﺰێﻜﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻦ ﯾﺎن وەك ھێﺰێﻜﯽ‬ ‫ﺗﯚﺗﺎﻟﯿﺘﺎر و ﺧﯚﺳــەﭘێﻦ و ھێﺰێــﻚ ﺑﯿەوێﺖ‬ ‫ﺣﯿﻜﺎﯾەﺗێﻜﯽ ﺗــﺮ ﺑﯚ ﻋێﺮاﻗﯿﯿــەﻛﺎن ﺑێﻨێﺖ‪.‬‬ ‫دەﻛﺮێﺖ وەھﺎی ﺑﺒﯿﻨﯿﻦ ﻛــە ﻋێﺮاﻗﯽ دوای‬ ‫داﻋﺶ‪ ،‬و‪‬ﺗێﻜە ﺷــﯿﻌە ﺗێﯿﺪا ھێﺰێﻜﯽ ﺑﺎ‪ ‬و‬ ‫ﮔەورەﯾە و دوو ﺷﻮﻧﺎس ﺑەرھەم دێﻨێﺖ‪:‬‬ ‫ﯾەﻛــەم‪ :‬ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاﻗﯿﺒﻮون‪ .‬ﺋەﻣە‬ ‫ﺑﯚ ﻛﻮرد ﺳــەﺧﺘە‪ ،‬ﻛﻮرد ﻛﺎﺗێــﻚ دەﺗﻮاﻧێﺖ‬ ‫ﻟە ﻋێﺮاﻗــﺪا ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ھەﺑێﺖ ﻛــە ﻋێﺮاق ﯾﺎ‬ ‫ﺑێ ﺷــﻮﻧﺎس ﺑێﺖ‪ ،‬واﺗە ھﺎوو‪‬ﺗــﯽ ﺑەرھەم‬ ‫ﺑێﻨێﺘــەوە‪ ،‬ﯾﺎ ﻓﺮەﺷــﻮﻧﺎس ﺑێــﺖ و ھەﻣﻮو‬ ‫ﮔﺮووﭘەﻛﺎن ﺷﻮﻧﺎﺳــﯽ ﻟﯚﻛﺎ‪‬ﯾﯿﺎﻧەی ﺧﯚﯾﺎن‬

‫ﺑەرز ﺑﻜەﻧەوە‪ ،‬ﺋەﻣــەش ﺧەﯾﺎڵێﻜﯽ ﮔەورەﯾە‬ ‫ﻟە ﺧﯚرھە‪‬ت و ﺋەم ﻣﯚدێڵە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺧﯚرﺋﺎوا‬ ‫ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ھەﯾە‪.‬‬ ‫دووەم‪ :‬ﺑەﺷــﯿﻌەﻛﺮدﻧﯽ ﻋێــﺮاق‪ .‬واﺗە ﻋێﺮاق‬ ‫ﺷﻮﻧﺎﺳــەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ )ﻛﻮرد و ﺳﻮﻧﻨە( ﺑﺘﻮێﻨێﺘەوە‬ ‫و ﺑﯿﺎﻧﺨﺎﺗــە دەرەوەی ﺳــﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻮون و‬ ‫ﺷــﻮﻧﺎس‪ ،‬ﺷــﯿﻌە وەك ھێﺰێﻜﯽ ﺑﺎ‪ ،‬وەك ﺑﺮا‬ ‫ﮔەورەﯾەك ﻟەﻧﺎو ھەﻣﻮو ﻛﺎﯾەﻛﺎن ﺋﺎﻣﺎدە ﺑێﺖ‪.‬‬ ‫ھەردوو ﺷﻮﻧﺎس ﺑﯚ دﻧﯿﺎی ﻛﻮردی ﻣەﺗﺮﺳﯿﯿە‪،‬‬ ‫ھﯿﭻ ﺋﻮﻣێﺪێﻜﯽ ﭘێﻜەوەﯾﯽ و ﻟەﮔەڵ ﯾەﻛﺒﻮون‬ ‫ﻟە ﻋێﺮاﻗﺪا ﻧەﻣــﺎوە‪ .‬ﺣﯿﻜﺎﯾەﺗﯽ ﭘێﻜەوەژﯾﺎن‬ ‫ﻟــە ﻋێــﺮاق درۆﯾەﻛﯽ ﮔەورەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ و‬ ‫ﺳﯚﺳﯿﯚﻟﯚﺟﯿﯿە‪.‬‬ ‫ڕاﺳﺘە ﺷﯿﻌەﻛﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺋێﺴﺘە ﭘەرﺗەوازەن‬ ‫و داﺑەش ﺑﻮون ﺑــﯚ ﭼەﻧﺪ ﯾەﻛەﯾەﻛﯽ ﺑﭽﻮوك‬ ‫و ﮔەورە‪ ،‬ﺑە‪‬م ھەوڵێﻜــﯽ ﮔەورە دەدەن ﺑﯚ‬ ‫ﺑﻮون ﺑە ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﻧﺎوەﻧﺪ‪ .‬ﻧﺎوەﻧﺪ ﺋێﺴﺘە ﻛێﯿە‬ ‫و ﭼﯿﯿە؟ ﺋەﻣە ﭘﺮﺳــﯿﺎرێﻜە دەﺑێﺖ ﻟەﺳەری‬ ‫ﺑﻮەﺳﺘﯿﻦ و ﺗێ ﺑﮕەﯾﻦ ﻛە ﺷﯿﻌەﻛﺎن چ ﺟﯚرە‬ ‫ﻧﺎوەﻧﺪێﻜﯿــﺎن دەوێﺖ؟ ﺷــﯿﻌەﻛﺎن ﻟە دوای‬ ‫‪٢٠٠٣‬وە دﯾﺪێﻜــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺎن ﺑﯚ ﺑەﺷــﺪاری‬ ‫و ﮔەڕاﻧەوەﯾــﺎن ﺑــﯚ ﻧﺎوﭼەﻛــە )ڕۆژھە‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﻧﺎوەڕاﺳــﺖ‪ ،‬ﻟە ﻧﺎوﯾﺸــﯿﺪا ﻋێﺮاق و ﺳﻮورﯾﺎ(‬ ‫ھەﺑــﻮو‪ .‬ﺋەم دﯾــﺪە زﯾﺎﺗﺮ ﺧﯚدەرﺧﺴــﺘﻦ و‬ ‫ﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ ﻣﺎﺳﻮﻟﻜەﯾە ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ‬

‫ﺗــﺮی وەك ڕۆژﺋﺎوا و ﺳــﻮﻧﻨەﻛﺎن‪ ،‬ﺗﺎ ﺑﺰاﻧﺮێﺖ‬ ‫ﺋەوان ﭼﯚن ﺷﯿﻌە دەﺑﯿﻨﻦ و دەﯾﺎﻧەوێﺖ ﭼﯚن‬ ‫ﻣﺎﻣەڵەی ﻟەﮔەڵﺪا ﺑﻜەن‪.‬‬ ‫ﺷــﯿﻌەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻣــڕۆ دﯾﺪێﻜﯽ ﺗﺮﯾــﺎن ھەﯾە‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەت دوای ﺋﺎزادﻛﺮدﻧﯽ ﻣﻮوﺳڵ و ﻧەﻣﺎﻧﯽ‬ ‫داﻋﺶ‪ ،‬وا ھەﺳﺖ دەﻛەن دەﺑێﺖ ﺑەﺷﺪارﯾﯿﺎن‬ ‫ھەﺑێﺖ و ﮔﯚڕاﻧــﻜﺎری ﺑێﻨﻨە ﻛﺎﯾەوە و ﺑڕﯾﺎر و‬ ‫ھەژﻣﻮون ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﺒەﻧەوە‪ .‬ڕووﺳﯿﺎ ﻣﻠﻤﻼﻧێ‬ ‫ﻟەﺳــەر ﺟﯿﯚﭘﯚڵەﺗﯿﻚ و ﺟﯿﯚﺋﺎﺑﻮوری دەﻛﺎت‬ ‫و دەﯾەوێ ﺑﺒێﺖ ﺑــە ﻧﺎوەﻧﺪ‪ .‬ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋەم ﺑە‬ ‫ﻧﺎوەﻧﺪﺑﻮوﻧەوەی ڕووﺳــﯿﺎ‪ ،‬ﺷﻮێﻦ ﺑﯚ ﺋێﺮان و‬ ‫ﺟﯿﯚﮔﺮاﻓﯿﺎی ﺷﯿﻌﯿﺰم دەﻛﺎﺗەوە‪.‬‬ ‫ﻟێﺮەوە ﺷــﯿﻌﯿﺰم ﺗﺮﺳــﯽ ﻣﺎﻧــەوە و ﺑﻮون و‬ ‫ﭘﺮﺳــﯽ ﺑەرﮔﺮﯾﻜﺮدن ﺗێﺪەﭘەڕێﻨێﺖ و ﻛﯚﺗﺎی‬ ‫ﭘێ دێﻨێﺖ‪ .‬ڕووﺳــﯿﺎ زﯾﺎﺗﺮ ﭼﺎوی ﻟە ﻋێﺮاق و‬ ‫ﺳــﻮورﯾﺎﯾە‪ ،‬ﺋەم دوو ﯾەﻛەﯾە ڕۆڵﯽ ڕووﺳﯿﺎ ﻟە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﺪا دادەڕێﮋﻧەوە‪ .‬ﻟەڕووی‬ ‫ﻣﻠﻤﻼﻧــێ و داﺑەﺷــﻜﺮدﻧەوەی ڕەﮔەزەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ھێﺰەوە‪ ،‬ﺳــﻮورﯾﺎ ﺑﯚ ڕووﺳﯿﺎ ﺋﺎﺳــﺎﻧە‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﻋێﺮاق ﺳــەﺧﺖ و ﺋﺎڵﯚزە و ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﺑەﺋﺎﺳﺎﻧﯽ‬ ‫دەﺳﺘﻮەردان ﺑﻜﺎت‪ .‬ﻧﺰﯾﻜﺒﻮوﻧەوەی ﺷﯿﻌە ﻟە‬ ‫ڕووﺳــﯿﺎ ﺑﯚ ﺋەوەﯾە ﺋەم ﺋﺎڵﯚزﯾﯿەی ﺑﯚ ﺋﺎﺳــﺎن‬ ‫ﺑﻜﺎت و ﻟەوﻻﯾﺸەوە ﺷﯿﻌە ﺑﺒێﺖ ﺑە ﺑﺮا ﮔەورە‬ ‫و ﻋێﺮاﻗێﻜﯽ ﺑە ﺷــﯿﻌەﻛﺮاو ﻟە ھەﻧﺎوی ﺧﯚﯾﺪا‬ ‫ﺑەرھەم ﺑێﻨێﺘەوە‪.‬‬

‫ﺑۆﺷﺎﻳﯽ دەﺳە�ت و ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ‬ ‫ﻛﻮرد ﻟە ﻋێﺮاﻗﺪا‬

‫ﺋﺎﺧﯚ ﺑﯚﺷــﺎﯾﯽ دەﺳــە‪‬ت ﻟە ﻋێﺮاﻗﺪا ﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ھەﯾە؟‬ ‫ﻋێﺮاق چ وەك ﺟﯚﭘﯚڵەﺗێﻜێﻜﯽ دروﺳﺘﻜﺮاو و چ‬ ‫وەك ﻧەﺗەوەﯾەﻛﯽ دروﺳﺘﻜﺮاو ﻟەﻻﯾەن ھێﺰﯾﻜﯽ‬ ‫دەرەﻛﯽ و زﻟﮫێﺰەﻛﺎﻧەوە‪ ،‬ﺑەﺷــێﻮەی ﻧەرێﻨﯽ‪،‬‬ ‫واﺗــە ﺑە ﺑﻨەﻣﺎﮔﺮﺗﻨﯽ ﺷــﻮﻧﺎس‪ ،‬ﺑەھﺎ و ﻧﯚرﻣﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾەﻛــﯽ زۆرﯾﻨە و ﺑﺎ‪‬دەﺳــﺖ و ھەوڵ‬ ‫ﺑﯚ ﺗﻮاﻧﺪﻧەوە و ﺋﺎﺳــﯿﻤﻠەﻛﺮدﻧﯽ ﻛەﻣﯿﻨەﻛﺎن‪،‬‬ ‫ﺧﺎوەﻧﯽ ﺟﯚرێﻚ ﻟە ﺑﯚﺷــﺎﯾﯽ دەﺳــە‪‬ت ﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ھەﻣﻮو ﻛﺎت ﺗــﺎ ﺋەﻣڕۆﯾﺶ ﻟە ﻣﻠﻤﻼﻧێ‬ ‫و ﻛێﺸەدا ﺑﻮوە و ھەﯾە ﻟە ﻏﯿﺎﺑﯽ دەﺳە‪‬ﺗێﻜﯽ‬ ‫ھەژﻣﻮوﻧــﯽ و ﻛﺎرﯾﺰﻣــﺎدا‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﺑﯚﺷــﺎﯾﯽ‬ ‫دەﺳــە‪‬ت ﻟە ﻋێﺮاق زۆرﺑەی ﻛﺎت داﭘﯚﺷﺮاو‬ ‫ﺑﻮوە‪ ،‬ﭘێﺶ و ﭘﺎش ﺷــەڕی دووەﻣﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ‬ ‫ﺑەھﯚی ﺑﻮوﻧﯽ ﻧەزﻣێﻚ ﻟە ﻧﺎوﭼەی رۆژھە‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﻧﺎوﯾــﻦ ﻛە ﺑەرھەﻣــﯽ ﺑﻮوﻧﯽ راﺳــﺘەوﺧﯚی‬ ‫زﻟﮫێﺰێﻜﯽ وەك ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎ ﻟە ﺳــەردەﻣﯽ ﺑەر ﻟە‬ ‫ﺷــەڕی دووەﻣﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ و ﺑﻮوﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ و‬ ‫ﺳﯚﭬﯿﯿەت ﻟە ﭘﺎش ﺷەڕی دووەم ﺑﻮو‪ ،‬ﺑﯚﺷﺎﯾﯽ‬ ‫دەﺳە‪‬ت ﺑەﮔﺸﺘﯽ ھەم ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛە و ھەﻣﯿﺶ‬ ‫ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی و‪‬ﺗەﻛﺎن ﺟﯚرێﻚ ﺳەرﭘﯚﺷﯽ ﻟەﺳەر‬ ‫داﻧﺮاﺑﻮو‪.‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﻟە ﭘﺎش رووﺧﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﺳــﯚﭬﯿﯿەت‬ ‫و ﺗێﻜﭽﻮوﻧﯽ ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ھﺎوﺳــەﻧﮕﯽ ھێﺰ و‬ ‫دوو ﺟەﻣﺴــەری‪ ،‬رۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوﯾﻦ ﺑەﮔﺸﺘﯽ‬ ‫ﺗﻮوﺷﯽ ﺑﯚﺷﺎﯾﯽ دەﺳە‪‬ت ھﺎت‪ ،‬ﺑەھﯚی ﺋەوەی‬ ‫زﻟﮫێﺰ و ﺟەﻣﺴــەری ﭼەپ وەك دەﺳە‪‬ت و‬ ‫ﭘێﻜﮫﺎﺗەﯾەﻛــﯽ ﺣﻜﻮوﻣﯽ ﺗێﻜەڵ ﺑە ﻣێﮋوو ﺑﻮو‬ ‫و داڕﻣﺎ‪ ،‬رۆژﺋﺎواﯾﺶ وەك ﺟەﻣﺴــەرێﻜﯽ ﺗﺮی‬ ‫ﻧەزﻣﯽ دوو ﺟەﻣﺴــەری ﻟە ﻏﯿﺎﺑﯽ ﺟەﻣﺴەری‬ ‫ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﺳﯚﭬﯿﯿەت ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯽ ﺑﺒێﺘە ﺑﻨﯿﺎﺗﻨەری‬ ‫ﻧەزم و ھﺎڕﻣﯚﻧﯿﯿەك ﻟە رۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوﯾﻦ‪ ،‬ھەر‬ ‫ﺋەﻣە وای ﻛﺮد رۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوﯾﻦ ﺑﻜەوێﺘە ﺋەو‬ ‫ﺗەﻧﮕﮋاﻧەی ﺋەﻣڕۆ ﻟە ﺑەرﭼﺎوﻣﺎﻧە‪ ،‬رۆژھە‪‬ﺗێﻜﯽ‬ ‫ﻧﺎوﯾــﻦ ﻛــە ﺧەرﯾﻜە ﻟــە ﺋﺎﮔﺮی ﺷــەڕێﻜﯽ‬ ‫ﻣﺎڵﻮێﺮاﻧﻜەری ﺋﺎﯾﻨﯿﺪا دەﺳﻮوﺗێﺖ‪.‬‬ ‫ﺋەو رەوﺗەی ﺋەﻣــڕۆی رۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوﯾﻦ‪ ،‬واﺗە‬ ‫ﺑﯚﺷﺎﯾﯽ دەﺳــە‪‬ت ﻟەو ﻧﺎوﭼەﯾە ﻟە ﺗەﻧﯿﺸﺖ‬ ‫ﺑﯚﺷﺎﯾﯽ دەﺳە‪‬ت ﻟە ﻋێﺮاق وای ﻛﺮدووە ﻋێﺮاق‬ ‫ﺑﺒێﺘە ﺑەﺳــﺘێﻨﯽ ﻣﺎﻧﯚڕی ﺑﻨﺎژۆﺧﻮازی ﺷﯿﻌە و‬ ‫ﺳﻮﻧﻨە )ﺋێﺮان و داﻋﺶ و ﻋەرەﺑﺴﺘﺎن و ﺗﻮرﻛﯿﺎ(‪،‬‬ ‫ﺑەﻛﻮرﺗﯽ ﺑﯚﺷــﺎﯾﯽ دەﺳــە‪‬ت ﻟە رۆژھە‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﻧﺎوﯾﻦ و ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی ﻋێﺮاق وای ﻛﺮدووە ﻋێﺮاق‬ ‫ﺑﺒێﺘە ﺟﯚﭘﯚڵەﺗێﻜێﻜــﯽ دوور ﻟە ﻧەزم‪ ،‬ﻟە وەھﺎ‬ ‫دۆﺧێﻜﺪا ﺋﺎراﻣــﯽ و ژﯾﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە ﻟەوﭘەری‬ ‫ﻣەﺗﺮﺳﯽ و ﻟەژێﺮ ھەڕەﺷەداﯾە‪.‬‬ ‫ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ﺑﻮوﻧﯽ دﯾــﺎردەی ﺗﯿــﺮۆری رۆژاﻧە‬ ‫ﺑەڕێﮋەﯾەﻛــﯽ ﺑەرﭼــﺎو‪ ،‬داﺑڕاﻧﯽ ﺑەﺷــێﻚ ﻟە‬ ‫ﺟﯚﭘﯚڵەﺗێﻜــﯽ ﻋێــﺮاق ﻟەﻻﯾەن داﻋﺸــەوە‪،‬‬ ‫ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﻧەزﻣێﻜﯽ ﺋﺎﺑــﻮوری‪ ،‬ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ و‬ ‫ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺳــەﻗﺎﻣﮕﺮﺗﻮو‪ ،‬ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﺎوەﻧﺪەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دەﺳــە‪‬ﺗﯽ ﺑەھێﺰ ﻟــە دەرەوەی ﭘێﻜﮫﺎﺗەی‬

‫ﺣﻜﻮوﻣﯽ‪ ،‬ھەﻣﻮو ﺋﺎﻣﺎژەی رووﻧﻦ ﺑﯚ ﺑﯚﺷــﺎﯾﯽ‬ ‫دەﺳە‪‬ت‬ ‫رۆڵﯽ دەﺳە‪‬ت ﺑﯚ رێﻜﺨﺴﺘﻨﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە‬ ‫ﺑێﮕﻮﻣﺎن دەﺳــە‪‬ﺗێﻜﯽ ھەژﻣــﻮون و ﺧﺎوەن‬ ‫ﻛﺎرﯾﺰﻣــﺎ ﺑەھــﯚی ﺋــەوەی ﻛــە ھەڵﻘﻮو‪‬ی‬ ‫ﻧﺎﺧــﯽ راﺳــﺘەﻗﯿﻨەی ﻛﯚﻣەڵﮕە‪ ،‬وﯾﺴــﺖ و‬ ‫ﺧﻮاﺳﺘﯽ راﺳــﺘەﻗﯿﻨەی ﻛﯚﻣەڵﮕە و ﺑەرھەﻣﯽ‬ ‫رەﻧﮕﺪاﻧەوەی ﺋﯿﺮادەی راﺳﺘەﻗﯿﻨەﯾە و ﺧﺎوەﻧﯽ‬ ‫ﺷــەرﻋﯿەت و ﻗﺒﻮوڵﻜﺮاو ﻟەﻧــﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕەدا‪،‬‬ ‫دەﺑێﺘــە ﺳــەرﭼﺎوە و ﺑﻨﯿﺎﺗﻨــەری ﻧــەزم‪،‬‬ ‫ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮوﯾﯽ و ﺋﺎزادی ﺗﺎك و ﻛﯚﻣەڵﮕە‪ ،‬ﺋەو‬ ‫دەﺳﺘە ﻧﺎدﯾﺎرەی ﻟەﻧﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕەدا ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوﯾﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ راﺳــﺘەﻗﯿﻨە ﺑﯚ ﺗﺎك‬ ‫و ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑە دﯾﺎری دێﻨێﺖ‪ ،‬ﺋەو دەﺳــﺘەی‬ ‫ﻧەزم و ھﺎڕﻣﯚﻧﯽ ﺑەﺧﺸﯽ ﺑە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕە‪ ،‬دەﺑێﺘە ھﯚی ﺋﺎﺳــﻮودەﯾﯽ و ﺋﺎراﻣﯽ‪،‬‬ ‫ﻟەوەھــﺎ ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەﻛــﺪا ﻛە دەﺳــە‪‬ﺗێﻜﯽ‬ ‫ھەژﻣﻮون و ﻛﺎرﯾﺰﻣﺎﺑﻮوﻧﯽ ھەﯾە و ﺷەرﻋﯿﯿەت‬ ‫و ﻣەﻗﺒﻮوڵﯿﯿەت ﻟە ﺗﺎك و ﻛﯚﻣەڵﮕە وەردەﮔﺮێﺖ‪،‬‬ ‫ھﯿﭻ دەﺳــە‪‬ت و ھێﺰێﻜــﯽ دەرەﻛﯽ ﺗﻮاﻧﺎی‬ ‫ﻛﺎرﺗێﻜﺮدن و ﺷێﻮاﻧﺪﻧﯽ ﺋەو ﻧەزﻣەی ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺋەو‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗەی ﺑﻨﯿﺎﺗﻨەری ﺋەو ﻧەزﻣەﯾە ﺑێﮕﻮﻣﺎن‬ ‫دەﺳــە‪‬ﺗﯽ رەق وەك ھێــﺰی ﻧﯿﺰاﻣــﯽ‪ ،‬ﯾﺎن‬ ‫دەﺳــە‪‬ﺗێﻜﯽ ﻣﺎﻓﯿﺎﯾﯽ و ﺗﯚﻗێﻨەر ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗێﻜە ﺑەرھەﻣﯽ ﺋﯿﺮادەی ﺋﺎزادی ﺗﺎك و‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕە‪ ،‬ﺋﯿﺮادەﯾەﻛە ﻛە ﺗﺎك و ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑەدی‬ ‫دێﻨﻦ ﺑﯚ ﺋﺎﺳﻮودەﯾﯽ و ﺋﺎراﻣﯽ ﺧﯚﯾﺎن‪.‬‬ ‫ﺋﺎﻛﺎﻣﯽ ﺑﯚﺷﺎﯾﯽ دەﺳە‪‬ت ﻟە ﻋێﺮاﻗﺪا‬ ‫ﺑەھﯚی ﺋەوەی ﻋێــﺮاق و‪‬ﺗێﻜﯽ ﻓﺮە ﻧەﺗەوە‪،‬‬ ‫ﻓﺮە ﻛﻮﻟﺘﻮور و ﻓﺮە ﺋﺎﯾﻨە‪ ،‬ﺑﻮوﻧﯽ دەﺳە‪‬ﺗێﻜﯽ‬ ‫ﻛﯚﻟﻜەزێڕﯾﻨەﯾــﯽ ﻛە ھەﻣﻮو ﺋــەو ﻓﺮەﯾﯿﯿﺎﻧە‬ ‫ﺑﺘﻮاﻧــﻦ ﺧﯚﯾﺎﻧﯽ ﺗﯿﺎدا ﺑﺒﯿﻨﻨەوە‪ ،‬ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﯿە‬ ‫و ﻟــە ﻧﺎﺋﺎﻣﺎدەﯾــﯽ دەﺳــە‪‬ﺗێﻜﯽ وادا‪ ،‬ﺑەو‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪﯾﯿە ھﯿﭻ دەﺳــە‪‬ﺗێﻜﯽ ﺗﺮ ﺗﻮاﻧﺎی‬ ‫ﻧەزم ﺑەﺧﺸــﯽ و ﺳــﺎزﻛﺮدﻧﯽ ھﺎڕﻣﯚﻧﯽ ﻧﯿﯿە‬ ‫و ﻧﺎﺗﻮاﻧێــﺖ ﻣەﺷــﺮووع و ﻣەﻗﺒــﻮوڵ ﺑێﺖ و‬ ‫ﺑﻨﯿﺎﺗﻨــەری ﭘێﻮەﻧــﺪی ﻧێــﻮان دﯾﺎردەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑێﺖ‪.‬‬ ‫ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﻧﺎﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ﺋەو ﺟﯚرە ﻟە دەﺳــە‪‬ت‪،‬‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺗﻮوﺷــﯽ ﺑﯚﺷــﺎﯾﯽ دەﺑێﺖ‪ ،‬واﺗە ﺑەو‬ ‫ﭘێﯿەی دەﺳــە‪‬ت دەﺑێﺖ ﺑﻨﯿﺎﺗﻨەری ﺋﺎزادی‬ ‫و ﭘﺎرێــﺰەری ﻛەراﻣەت و ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺗﺎك و‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕە ﺑێﺖ‪ ،‬ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﺋەرﻛﯽ ﺧﯚی ﺑەڕێﻮە‬ ‫ﺑەرێــﺖ و رەوﺗەﻛــە ﭘێﭽەواﻧــە دەﺑێﺘەوە‪،‬‬ ‫دەﺳــە‪‬ت دەﺑێﺘە ﭘێﺸــێﻠێﻜﺎری ﻛەراﻣەت‪،‬‬ ‫ﻣﺎف و ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺗﺎك و ﻛﯚﻣەڵﮕە‪ ،‬ﺋﯿﺘﺮ ﺋەو‬ ‫دەﺳﺘە ﻧﺎدﯾﺎرە ﻧﺎﻣێﻨێﺖ و ھەژﻣﻮون و ﻛﺎرﯾﺰﻣﺎ‬ ‫ﺧﯚی ﻟە دەﺳﺖ دەدات‪ ،‬ﺋەو رەوﺗە ﻟە ﺗەﻧﯿﺸﺖ‬ ‫ﺋﺎﮔﺎﯾﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‪ ،‬ﭘێﻜﮫﺎﺗﻨﯽ ﺗﺎﻛێﻜﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ‬ ‫ﺑەﺷێﻮەی ﺋەرێﻨﯽ‪ ،‬ﺳــەرھەڵﺪاﻧﯽ ﮔﻮﺗﺎرێﻜﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯽ‪ ،‬دەﺑێﺘە ھﯚی ﺑەدﯾﮫﺎﺗﻨﯽ دەﺳﺘێﻜﯽ‬ ‫ﻧﺎدﯾــﺎر و ﺋەﻟﺘەرﻧﺎﺗﯿﭫ ﻛە ھــەوڵ دەدات ﺋەو‬

‫ﺑﯚﺷﺎﯾﯿﯿە ﺑە ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ دەﺳە‪‬ﺗێﻜﯽ ﺧﯚﻣﺎڵﯽ‬ ‫ھەژﻣﻮون و ﻛﺎرﯾﺰﻣﺎ ﭘڕ ﺑﻜﺎﺗەوە و ﭘﺸــﺘﯽ ﭘێ‬ ‫ﺑﺒەﺳﺘێﺖ‪.‬‬ ‫ﺋﺎﻛﺎم‬ ‫رووﺧﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺳــﯚﭬﯿﯿەت و ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ‬ ‫ھﺎوﺳەﻧﮕﯽ ھێﺰی دوو ﺟەﻣﺴەری ﻟە دﻧﯿﺎ ﻛە‬ ‫ﻟەودا ﺟەﻣﺴــەرەﻛﺎن ﺧﯚﯾﺎن ﺑەﺑﻮوﻧﯽ ﺋەوﯾﺘﺮ‬ ‫ﭘێﻨﺎﺳە دەﻛﺮد و ﺳﺘﺮاﺗﯿﺞ و ﺳﯿﺎﺳەﺗەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە‬ ‫ﺑەراورد ﻟەﮔەڵ ﻻﯾەﻧﯽ ﺑەراﻣﺒەر و دژ ﺑە ﻻﯾەﻧﯽ‬ ‫ﺑەراﻣﺒەر ﮔە‪‬ڵە دەﻛﺮد‪ ،‬ﺑﻮو ﺑەھﯚی ﺑﯚﺷــﺎﯾﯽ‬ ‫دەﺳە‪‬ت ھەم ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺟﯿﮫﺎﻧﯽ و ھەم ﻟە‬ ‫ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﭼەﯾﯽ و ھەﻣﯿﺶ ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ‪.‬‬ ‫رەﻧﮕﺪاﻧەوەی ﺋەو ﺑﯚﺷــﺎﯾﯿﯿە‪ ،‬ھەڵﻮەﺷﺎﻧەوەی‬ ‫ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﺣﻮﻛﻤڕاﻧــﯽ و دەﺳــە‪‬ﺗﺪاری و‬ ‫ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧﯽ ﻟێ‬ ‫ﻛەوﺗــەوە‪ ،‬ﺑﯚ وێﻨــە ﻟە رۆژھە‪‬ﺗــﯽ ﺋەوروﭘﺎ‬ ‫ﺗەواوی ﺣﻜﻮوﻣەﺗە ﻛﯚﻣﯚﻧﯿﺴﺘەﻛﺎن ﺗێﻜﻘﺮﻣﺎن‬ ‫و ﻛﯚﻣەڵﮕــەﻛﺎن ھەﻧﮕﺎوﯾــﺎن ﻧﺎ ﺑﯚ ﺷــێﻮەی‬ ‫دەﺳــە‪‬ﺗﺪارێﺘﯽ دێﻤﻮﻛﺮاﺳــﯽ‪ ،‬و‪‬ﺗێﻜــﯽ‬ ‫دەﺳﻜﺮدی وەك ﭼﯿﻜﯚﺳــﻠﯚﭬﺎﻛﯿﺎ ﺑﻮو ﺑە دوو‬ ‫و‪‬ﺗﯽ ”ﭼﯿﻚ‪ ،‬ﺳــﻠﯚﭬﺎﻛﯿﺎ“‪ ،‬ھەﻣــﻮو ﻧەﺗەوە‬ ‫ژێﺮدەﺳەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﺳﯚﭬﯿﯿەت ﺑﻮون‬ ‫ﺑە ﺧﺎوەﻧﯽ دەﺳە‪‬ت و دەوڵەت‪.‬‬ ‫ﻟە رۆژھە‪‬ﺗﯽ ﺋﺎﺳﯿﺎ ﺗەﻧﮕﮋەی ﭼەﻛﯽ ﻧﺎوەﻛﯽ‬ ‫دوورﮔەی ﻛﯚرﯾﺎ و ﻛێﺸــەی ﻛﯚرﯾﺎی ﺑﺎﻛﻮر و‬ ‫ھەڕەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺳــەر دﻧﯿﺎ‪ ،‬دەﻛﺮێ ﯾەﻛێﻜﯽ‬ ‫ﺗﺮ ﻟە دﯾﺎردەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚﺷــﺎﯾﯽ دەﺳە‪‬ت ﺑێﺖ‪ .‬ﻟە‬ ‫درێﮋەدا ھەرﭼەﻧﺪ ﺑــە درەﻧﮕﺎﻧێﻜﯽ ﻧﺰﯾﻚ ‪10‬‬ ‫ﺳﺎڵە‪ ،‬ﺋەو ﺑﯚﺷــﺎﯾﯿﯿە ﻛﺎرﺗێﻜﺮدﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی‬ ‫ﻟە رۆژھە‪‬ﺗــﯽ ﻧﺎوﯾﻨﯿﺶ ﻧﯿﺸــﺎن دا‪ ،‬ھﺎﺗﻨە‬ ‫ﺳــەرﻛﺎری ﺗﺎڵﯿﺒﺎن ﻟە ﺋەﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎن‪ ،‬رووﺧﺎﻧﯽ‬ ‫ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺳــەدام و ﺑەھــﺎری ﻋەرەﺑﯽ‪،‬‬ ‫ﺗەﻧﮕﮋەی ﺳــﻮورﯾﺎ‪ ،‬ﯾەﻣەن و ﺳــەرھەڵﺪاﻧﯽ‬ ‫داﻋــﺶ‪ ،‬دەﻛﺮێــﺖ وەك ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﺋەو‬ ‫ﺑﯚﺷﺎﯾﯿﯿە ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەدا ﭘێﻨﺎﺳە ﺑﻜﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﺋەو ﺑﯚﺷــﺎﯾﯿﯿە ﻟــە ﻧﺎوﺧــﯚی ﻋێﺮاﻗﯿﺶ ﺑﻮو‬ ‫ﺑەھﯚی ھﺎﺗﻨــە ﺳــەرﻛﺎری دەوڵەﺗﮕەﻟێﻚ ﻟە‬ ‫ﻋێــﺮاق ﻛە ھﯿــﭻ ﻛﺎﻣﯿــﺎن ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯿﻮە وەك‬ ‫ﻛﯚﻟﻜەزێڕﯾﻨەﯾەك رەﻧﮓ و رووی ﻓﺮەﯾﯿﯿەﻛﺎن‬ ‫ﻟەﻧﺎو ﻋێﺮاق ﻟەﺧﯚ ﺑﮕﺮێﺖ‪ ،‬دەﺳــە‪‬ﺗێﻚ ﻛە ﻧە‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯿﯿــە و ﻧە ﻓﺮەﯾﯿﯿە‪ ،‬ھــەر ﺑﯚﯾە ﻋێﺮاق‬ ‫ﺋێﺴﺘە ﻟە ﺗەﻧﯿﺸﺖ ﺑﯚﺷﺎﯾﯽ دەﺳە‪‬ت ﻟە دﻧﯿﺎ‬ ‫و ﻧﺎوﭼەﻛەدا‪ ،‬ﺗﻮوﺷــﯽ ﺑﯚﺷــﺎﯾﯽ دەﺳە‪‬ت‬ ‫ھﺎﺗﻮوە‪ .‬ﺑﯚﺷــﺎﯾﯽ دەﺳــە‪‬ت ﻟە ﺗەﻧﯿﺸــﺖ‬ ‫ﻓﺎﻛﺘەرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ‪ ،‬ﺋﺎﻣﺮازی ﮔﺮﯾﻨﮕﻦ ﺑﯚ ﮔەﯾﺸﺘﻦ‬ ‫ﺑە ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ و ﺳەرﺑەﺧﯚ ﺑﻮون‪ ،‬ﺑەﺟﯚرێﻚ ﻟە‬ ‫ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺋەو‪ ،‬ﺋﺎﺳﯚی ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ روون ﻧﯿﯿە‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﭼﺎوﺧﺸﺎﻧﺪن ﺑەو و‪‬ت و ﻧەﺗەواﻧەی ﺑە‬ ‫ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﮔەﯾﺸﺘﻮون‪ ،‬ﻧﯿﺸــﺎﻧﺪەری ﺋەو‬ ‫راﺳــﺘﯿﯿەﯾە ﻛە ھەﻣﻮوﯾﺎن ﻟە ﺑﻮوﻧﯽ ﺑﯚﺷﺎﯾﯽ‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗﺪا ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧە ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ ﻣﺴﯚﮔەر‬ ‫ﺑﻜەن‪.‬‬

‫وﺗﺎر‬

‫ھەﻣــﻮو ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەك ﺑــەردەوام ﻟە ھەوڵﯽ ﺋەوەداﯾە ﭘﯚﺳــﺖ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﺧــﯚی ﺑﺨﺎﺗــە ڕوو و ﻟەوێــﻮە ﺑﮕﺎت ﺑــە ﭘﻨﺘێﻜﯽ‬ ‫ﭘێﺸﻜەوﺗﻮو‪ ،‬ﻣەﺑەﺳﺘﯿەﺗﯽ داﺑڕاﻧێﻚ ﻟەﮔەڵ راﺑﺮدوو دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە ﻛﺎﯾەی ﺳﯿﺎﺳــﯿﺪا‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺑﺎﻧﮕەﺷــەی وەﺳﭙﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻣﯚدێﺮﻧﺘﺮﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻤﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﯚ ﺧﯚی دەﻛﺎت‪ ،‬ﺳەرەﺗﺎ ﻟەرێﯽ‬ ‫ﺋەو ﺣﺰﺑﺎﻧەوە دەﺑێﺖ ﻛە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﭘﯚﺳﺖ ﺳﯿﺎﺳەت ﭘێﺸﻜەش‬ ‫ﺑﻜــەن وەك داﺑڕاﻧێﻚ ﻟــە راﺑﺮدوو‪ ،‬ﺋەﮔەرﭼــﯽ ھەﻣﻮو ﺣﺰﺑێﻜﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە ﺳەراﻧﺴــەری دﻧﯿﺎدا ﺳﯿﻔەﺗێﻜﯽ ﭘﯚﭘﯚﻟﯿﺴﺘﯽ ﺗێﺪاﯾە‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م ﺳــەرەﻧﺠﺎم دژی ھﯿﭻ ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻧﯿﻦ‪ ،‬وەك رێﯽ‬ ‫ﺳێﯿەم ﺑﯚ دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﮔﺸﺖ ﺑەرەو ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ ﺑەرزﺗﺮ‪.‬‬ ‫ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺋەو ﻓەزا ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺑەﺷێﻜﯽ ﺑﯚ ﻧەﺑﻮون و‬ ‫ﻧﺎﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ ھێﺰ و ﮔﺮووﭘە ﭼەﭘەﻛﺎن دەﮔەڕێﺘەوە‪ ،‬ﺑەو ﭘێﯿەی ﺗەﻧﯿﺎ‬ ‫ﺋەوان دەﺗﻮاﻧﻦ ﺑﺎ‪‬ﻧﺴﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ دروﺳﺖ ﺑﻜەن ﻟە ھﺎوﻛێﺸەی‬ ‫ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﺪا‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺋەﻟﺘەرﻧﺎﺗﯿﭭﯽ ﻧﺎڕەﺳــەﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺳــﺎﺧﺘە‬ ‫دروﺳﺖ دەﺑێﺖ‪ ،‬ﺋەﻣە ﺑەﺷــێﻜﯽ ھﯚی ﺷﻜﺴﺘﭙێﮫێﻨﺎﻧﯽ ﭘﯚﺳﺖ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳەﺗە ﺑە ﭘڕۆژەی رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﯿﺸــەوە ﻛە ﻟە ﺑەردەم ﺋەﮔەری‬ ‫ﻧەرێﻨﯿﺪاﯾە و دژەﻛﺎﻧﯿﺸــﯽ ھێﻨﺪەی ﻛﻮردن‪ ،‬ھێﻨﺪە ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧەﯾﺎری ﻧﯿﻦ‪.‬‬ ‫ﭘﯚﺳﺖ ﺳﯿﺎﺳەت ﻟە ﺗەواوی دﻧﯿﺎدا داﺑڕاﻧێﻜﯽ ﺋﺎﺑﻮوری و ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە‬ ‫و ﺑﯚ رزﮔﺎرﺑﻮوﻧە ﻟە دۆﺧﯽ ﻧﺎﺟێﮕﯿﺮ‪ ،‬ھەوڵﺪاﻧە ﺑﯚ ﺳــەﻗﺎﻣﮕﯿﺮی و‬ ‫دەرﻛﻜﺮدن ﺑە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﻛﺮدن ﻟەﭘێﻨﺎو ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎﻧﯽ‬ ‫دۆﺧێــﻚ ﻛە ھــەم دۆﺧﯽ ﺳﯿﺎﺳــەت ﮔەرەﻧﺘﯽ ﺑــﻜﺎت و ھەم‬ ‫ھﺎوﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﺎن ژﯾﺎﻧﯿﺎن ﻣﺴــﯚﮔەر ﺑێﺖ ﺑەرەو ﺧﯚﺷﮕﻮزەراﻧﯽ‪،‬‬ ‫ﺋەوەی ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﮔﻮزەرێﺖ ﺑەﻧﺎوی ﻣﻮﻧﺎﻗەﺷــەﻛﺮدﻧەوە‬ ‫ﻟەﺑﺎرەی ﭼﺎرەﻧﻮوﺳێﻚ ﻛە ﭘێﻮەﺳﺘە ﺑە ﮔﺸﺘەوە‪ ،‬ﻧەك ھەر ھەوڵﯽ‬ ‫رژد ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﻟە ﺋێﺴﺘەوە ھەوڵێﻚ ھەﯾە ﺑﯚ ﺷﻜﺴﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚ‬ ‫چ ﻟە ﻧﺎوەوە و چ ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ دەرەوە‪ ،‬ﺑــەو ﭘێﯿەی ﺟﺎرێ ﯾەﻛەم‬ ‫ﺗەﻧﯿﺎ ﻛﻮردەﻛﺎن ﺳــەرﻗﺎڵﯽ ﺑﺎﺑەﺗﯽ رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﻦ ﻛە دەﺑﻮو ھەﻣﻮو‬ ‫ﭘێﻜﮫﺎﺗە و ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ وەك ﺗﻮرﻛﻤﺎن و ﻛﻠﺪو ﺋﺎﺷــﻮوری‬ ‫ﺳــەرﻗﺎڵ ﺑﻜﺮاﺑﺎن‪ ،‬ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋەم ﭘڕۆژەﯾە ﻛێﺸــەی ﮔەورەی‬ ‫ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺟﯿﺎوازی ﻧێﻮان ﺋەو ﻧەﺗەواﻧەﯾە ﻛە ﭘێﻜەوە ﻟەﮔەڵ ﻛﻮرد‬ ‫دەژﯾﻦ و ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺎن ﭘێ ﺑﺎﺷــﺘﺮە ﻧــەك ﻋێﺮاﻗێﻜﯽ ﮔەرەﻧﺘﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ‪ ،‬وەﺧﺘێﻚ ﺋەو ﻣﻮﻧﺎﻗەﺷەﯾە ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺋەوان ﻣەﺗﺮﺳﯿﺎن زﯾﺎﺗﺮ‬ ‫ﺑﻮوە ﻟە ﺋﺎﯾﻨﺪەی ﺋەو دەوڵەﺗــەی ﻛﻮرد ﮔەرەﻛﯿەﺗﯽ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺋەو‬ ‫ﭘێﻜﮫﺎﺗﺎﻧەی ﺗﺮی دەرەوەی ﻛﻮرد‪ ،‬ﻛێﺸــەی ھەرە ﮔەورەﯾﺎن ﻟە‬ ‫ﭘﺎراﺳﺘﻦ و ﺋﺎﺷﺘﯽ ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯿﺪا ﻛﯚ ﻛﺮدووەﺗەوە ﻧەك وﯾﺴﺘێﻜﯽ‬ ‫ﺗﺮی دژ ﺑە ﻧەﺗەوەی ﻛﻮرد‪.‬‬ ‫ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ھەﯾە ھێﺸﺘﺎ ﻟە ﺳــﺎﺗﯽ دەرەﻛﯽ و ھەرێﻤﺎﯾەﺗﯿﺪا‬ ‫ﻧەﺑﻮوەﺗە ﮔﺮێﯿەﻛﯽ ﻧەﻛﺮاوە‪ ،‬ﻛەﭼﯽ ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚدا ﺑﻮوەﺗە‬ ‫ﮔﺮێﯿەك ﺗەﻧﯿﺎ ﻟــە ﭘێﻨﺎو ”ﺑەڵێ و ﻧەﺧێــﺮ“دا‪ ،‬ﺑﻮوەﺗە ھﯚﻛﺎرێﻜﯽ‬ ‫ﺳەرەﻛﯽ ﺑﯚ ﺗێﻜﭽﻮوﻧﯽ ﺷــﯿﺮازەی ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ‪ ،‬ﺋەﻣە ﺑەﺷێﻜﯽ‬ ‫ﺋەو ﭘﯚﺳــﺖ ﺳﯿﺎﺳــەﺗەی ﻛﻮردە ﻛە ﻟە دوای ‪ 27‬ﺳﺎڵ ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚ‬ ‫ﺷﻜﺴﺘﺨﻮاردووەﻛﺎن دووﺑﺎرە دەﻛﺎﺗەوە‪ ،‬ﻣەﺑەﺳﺖ ﻟە ﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺋەو ﻓﯚڕﻣە ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿەﯾە ﻛە ﺗــﺮس و دڵەڕاوﻛێﯿەﻛﯽ‬ ‫ﻗﻮرﺳﺘﺮی ﻟە ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻛﺮدووە ﺑە ﺋەﻟﺘەرﻧﺎﺗﯿﭫ‪،‬‬ ‫ﺋەﮔەر ﭘﯚﺳﺖ ﺳﯿﺎﺳﯿەﺗێﻚ ﻧەﺑێﺖ ﺟێﮕﺮی ﺋەو ﺳﺘﺎﯾﻠەی ﺋێﺴﺘە ﺑە‬ ‫ﭼﺎو دەﺑﯿﻨﺮێﺖ‪ ،‬ﺑڕواﯾەك ﻧﺎﻣێﻨێ ﺑﯚ دەرەوەی ﻛﻮرد ﺗﺎ ﺷــﺎﻧﺎزی ﺑە‬ ‫ﭘێﻜەوەژﯾﺎن و ﻓﺮەﯾﯿﯿەوە ﺑﻜﺎت‪.‬‬ ‫ﭘﯚﺳﺖ ﺳﯿﺎﺳەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺧﺎڵێﻜﺪا ﻛﯚ ﻛﺮاوەﺗەوە ﻛە‬ ‫ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﭘﺸﻜﯿﺎن ھەﺑێﺖ ﻟە ﺑەھەدەرداﻧﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﻣﯿﻠەت‪ ،‬ﺑەو‬ ‫ﭘێﯿەی ﺋەو ﺣﺰﺑﺎﻧەی ﺗﺮ ﺟﮕە ﻟە ﮔﻮﺗﺎری ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ‪ ،‬ﺷﺘێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺎن‬ ‫ﺑەدەﺳﺘەوە ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺋەم ﻓەزا ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿە زەوﯾﻨەی ﺑﯚ ﺣﺰﺑە ﺷﯿﻌﯽ‬ ‫و ﺳــﻮﻧﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺧﯚش ﻛﺮدووە ﺑە و‪‬ﺗﺎﻧﯽ ھەرێﻤﺎﯾەﺗﯿﺸەوە‬ ‫ﻛە ﻟەﺑﺮی ﻟە ﺑەرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨﯽ ﭘﯚﺳــﺖ ﺳﯿﺎﺳــەت ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚ‬ ‫و دەرەﻛــﯽ‪ ،‬ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻋێﺮاق ﺑە ھەﻣﻮو ﺷﻜﺴــﺘێﻜﯽ ﺧﯚﯾەوە‬ ‫ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯽ دەوڵەﺗﯽ ﻧەﻣﺎوە‪ ،‬ﺑﺎﺳﯽ ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزی ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑﻜﺎت ﺑﯚ‬ ‫ﻛﻮرد‪.‬‬ ‫ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛﻮردەﻛﺎن ﺋەم ﺋەزﻣﻮوﻧە ﺷﻜﺴﺘﺨﻮاردووەﯾﺎن ﺑﯿﻨﯿﻮە‪،‬‬ ‫ﺋەم ﺋﯿﻤﺘﯿﺎزە ﺗەﻧﯿــﺎ ﺑﯚ ﺋەوەﯾە ﺗﺎ دەﺳــﺘﺒەرداری رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم ﺑﻦ‬ ‫ﺑــﯚ ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ‪ ،‬ﺋەﻣە ﺟﮕە ﻟــە ھەوڵﯽ ﺋێﺮان ﻟەﮔــەڵ ﭘﺎرﺗە‬ ‫ﺳــەرەﻛﯿﯿەﻛﺎن و ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﻟە ﺑەرەﯾەﻛﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی دژ ﺑە‬ ‫رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﻦ‪ ،‬ھەروەھﺎ ھەوڵــﯽ ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑﯚ ﮔەﻣﺎرۆداﻧﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮوری‬ ‫ﻛە ﺑﺎﻧﻜەﻛﺎن رادەﮔﺮێ‪ ،‬ھﯿﭽﯽ ﻛەﻣﺘﺮ ﻧﯿﯿە ﻟەﮔەڵ ﺋەو وﯾﺴــﺘە‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە دوورﻣەوداﯾەی ﻛﻮرد ﺧﯚﯾﺎن زەوﯾﻨەﯾﺎن ﺑﯚ ﺳﺎز داوە ﻟە‬ ‫ﻗﯿﻨﯽ ﯾەﻛﺘﺮ‪.‬‬ ‫دەﺑﻮو ﭘﯚﺳﺖ ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ ﻛﻮردی ﻟە دوای ﺋەو ﺋەزﻣﻮوﻧە ﭼﺎرەﻛە‬ ‫ﺳەدەﯾەی چ وەك ھەرێﻤێﻜﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚ و چ وەك ﺑەﺷﺪاری ﺳﯿﺎﺳﯽ‬ ‫ﻟە ﻋێﺮاق‪ ،‬ﻧﻤﻮوﻧەﯾﯽ ﺑێﺖ و ﺟﯿﺎواز ﺑێﺖ‪ ،‬ھەم دﯾﭙﻠﯚﻣﺎﺳــﯿﯿەﺗﯽ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟەڕێﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧەوە ﺑەرەو دەرەوەی ھەرێﻢ ﻟە ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ‬ ‫ﺑەرزدا ﺑﺨﺮێﺘە ڕوو‪ ،‬ھەم ﺧﯚی وەك دەوڵەﺗێﻜﯽ راﻧەﮔەﯾەﻧﺮاو ﺋەو‬ ‫ﺳــﯿﻔەﺗە ﻟە ﺧەڵﻚ وەرﻧەﮔﺮێﺘەوە و وەك ﺳەرﺑەﺧﯚ ﺑﻤێﻨێﺘەوە و‬ ‫داﺑەﺷــﯽ ﺳــەر ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﻧەﺑێﺖ‪ ،‬ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﺋەم ﺋﯿﺮادە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە‬ ‫ﻛە ﺑێ ﺑﺎوەڕﯾﯿەﻛﯽ ﮔەورەی ﻟە ﭘﺸــﺘەوەﯾە‪ ،‬ھﯚﯾەﻛﯽ ﺳەرەﻛﯿﯿە‬ ‫وای ﻛﺮدووە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧە دەﺳــە‪‬ﺗﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﺑەﺋﺎﺷﻜﺮا‬ ‫دﯾﺎر ﺑێﺖ‪ ،‬ﻧە ﺧەڵﻜﯿﺶ دﯾﺎر ﺑێﺖ ﻟە ﻛﻮێﯽ ﺑﺎ‪‬ﻧﺴــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﺪا‬ ‫ﻗﻮدرەﺗﯿﺎن ھەﯾە ﺳــﺰای ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺑەﺳــەر ﺗﺎواﻧﺒﺎراﻧﯽ راﺑﺮدوو و‬ ‫ﮔەﻧﺪەڵەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺴــﺘەدا ﺑﺴەﭘێﻨﻦ‪ ،‬دﯾﺴــﺎن ﺋەم ﻓەزا ﻧﺎﺋﺎﺳﺎﯾﯿﯿە‬ ‫ﺋﺎﻣﺎژەﯾەﻛە ﺑﯚ ﻛﺎرﻛﺮدن ﻟە ﭘێﻨﺎو ﺷﻜﺴــﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﭘڕۆژەی ﺑﻮوﻧﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﺑە رﯾﻔﺮاﻧﺪۆﻣﯿﺸــەوە ﺗﺎ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧەﺗﻮاﻧێ‬ ‫ﺑﮕﺎﺗە ﭘﯚﺳﺖ ﺳﯿﺎﺳەت‪ ،‬ﺳەرەﻧﺠﺎم ﻣﻦ ﻟەوە ﺗێﮕەﯾﺸﺘﻮوم ﭘﯚﺳﺖ‬ ‫ﺳﯿﺎﺳەت ﺋەﮔەر ﻛﻮرد ﺑەﻧﯿﺎز ﺑێﺖ ﺟﻤﻮوﺟﯚڵﯽ ﺑﯚ ﺑﻜﺎت‪ ،‬دەﺑێ ﺋەم‬ ‫ﺟﻤﻮوﺟﯚڵە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە ﺑێﺖ ﻛە ﻧﺎوی ﻧﺮاوە رﯾﻔﺮاﻧﺪۆم و ﺧﯚی ﻟەو‬ ‫ﺋەزﻣﻮوﻧەدا ﺑﻨﺎﺳێ ﻧەك ﺧﯚﺳڕﯾﻨەوە‪.‬‬

‫ﻟەﻧــﺎو ﺋــەم ھەﻣــﻮو ژاوەژاوەی دۆﺧــﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و داﺑەﺷــﺒﻮوﻧﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەﻛەی‬ ‫ﺑەﺳــەر دوو ﺟەﻣﺴــەری دژ ﺑەﯾەك ﺑەھﯚی‬ ‫ﻣﻠﻤﻼﻧێ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻛــە ﻛﺎر دەﻛەن ﺑﯚ‬ ‫ﺳــڕﯾﻨەوەی ھەژﻣﻮوﻧﯽ ﯾەﻛﺘﺮ‪ ،‬ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﯿﯿە‬ ‫ﻣــﺮۆڤ ﺑﺘﻮاﻧێﺖ ﺑﮕﺎت ﺑــە ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ ڕەھﺎ ﺑﯚ‬ ‫ﮔﺸﺖ ﭘﺮﺳــە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯽ و ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن‪،‬‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺋەو ﭘﺮﺳــﺎﻧەی ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ رژدﯾﺎن‬ ‫ھەﯾــە ﻟەﺳــەر ﺗﺎﻛﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە ﻟە ﺋێﺴــﺘە و‬ ‫ﺋﺎﯾﻨﺪەدا و ﺑﻮار دەڕەﺧﺴێﻨﻦ ﺑﯚ ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوە و‬ ‫ﺑڕﯾﺎردان ﻟەﺳەر ﮔﻮزەراﻧﯽ ڕۆژاﻧەی ھﺎوو‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺋەرێﻨﯽ ﯾﺎ ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯿﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺑێﮫﯿﻮاﯾﯽ ﻛە ﭘﺎڵﻨەرێﻜە ﺑﯚ ﺑڕﯾﺎردان ﻟە ھەﻣﻮو‬ ‫ﻛﺎﯾەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎن ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﻧەرێﻨﯿﯿﺎﻧە‪.‬‬ ‫ﻟەم ڕواﻧﮕەﯾەوە ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﯿە ﺗﺎﻛــﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە‬

‫ﻛﺎر ﻟەﺳــەر زادەی ﺑﯿﺮوھﯚﺷﯽ ﺧﯚی ﺑﻜﺎت‬ ‫ﻟە ﭘﺎی ﺋەو ڕووداو و ﭘێﺸــﮫﺎﺗﺎﻧەی دروﺳﺖ‬ ‫دەﺑﻦ ﻟە ژﯾﺎﻧﯽ ڕۆژاﻧەﯾﺪا‪ ،‬ﺋێﻤە وەك ﻛﻮرد ﻟەو‬ ‫ڕۆژەوەی ﭼﺎوﻣﺎن ﺑەدﻧﯿﺎ ھەڵﮫێﻨﺎوە‪ ،‬ﺑەﺋﺎواﺗﯽ‬ ‫ﻗەوارەی ﺳــەرﺑەﺧﯚ ﺑﻮوﯾﻦ و ھەﻣﯿﺸــە ﻟە‬ ‫ﻣێﮋووی ﻓەرھەﻧﮕﯽ ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮردﯾﺪا ﺋﺎﻣﺎﻧﺠێﻜﯽ‬ ‫ﻟە ﻣێﮋﯾﻨەﯾە و دەﺑێﺖ ﺑەدی ﺑێﺖ ‪.‬‬ ‫ﺋێﺴﺘە ﻧﺰﯾﻜﺘﺮﯾﻦ دەرﻓەت ﺑﯚ ﺑﻮون ﺑە دەوڵەت‬ ‫و ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ و‪‬ت ھﺎﺗﻮوەﺗە ﭘێﺸــەوە‪،‬‬ ‫ﺑەداﺧــەوە ﺑەھﯚی ﺋەو ھﯚﻛﺎراﻧــەی ﺋﺎﻣﺎژەم‬ ‫ﭘێ داوە ﺗﺎ ﺋﺎﺳــﺘێﻚ ﺑﻮوﻧەﺗە ھﯚﻛﺎر و ﻟەﻣﭙەر‬ ‫ﻟە ﺑــەردەم ﺗﺎﻛﯽ ﻛﻮرددا ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺑﻮێﺮاﻧە‬ ‫ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳــەر ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﺧﯚی ﺑﺪات‪ ،‬ﺋﺎﺧﯚ‬ ‫ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛەی ﺑەدی ﺑێﻨێﺖ ﯾﺎ ﻣﺎﻧەوەی ﺑﻮێﺖ‬ ‫ﻟەﮔەڵ ﻋێﺮاﻗێﻚ ﻛە ھﯿﭻ ﺧﯚﺷﮕﻮزەراﻧﯿﯿەﻛﯽ‬

‫ﭘێ ﻧەﺑﻮوە ﺑﯚ ﺋەم ﮔەﻟە ﺳﺘەﻣﺪﯾﺪەﯾە‪.‬‬ ‫زۆرﯾﻨەﻣﺎن ھەﺳــﺘﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﭙەروەری و‬ ‫ﺧﯚﺷﻮﯾﺴــﺘﻨﯽ ﺧﺎﻛﻤــﺎن ﺑە ﺋــەرك زاﻧﯿﻮە‪،‬‬ ‫ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﺧﯚﯾــﺎن ﺋﺎوێﺰاﻧﯽ‬ ‫ﺑﯿــﺮ و ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚﺟﯿــﺎی ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ و ﻓﻜﺮی‬ ‫ﻧﺎﺳــﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺰم ﻛﺮدووە‪ ،‬ھەﻣﯿﺸە ﻛﺎر دەﻛەن‬ ‫ﺑﯚ ﻧەﺗەوە و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎن‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋێﻤەش ﺑەدوور‬ ‫ﻧەﺑﻮوﯾﻦ ﻟە ﮔﻮﻣــﺎن و ھەڵﮕﺮی ﺋەو ﭘەﯾﺎﻣەی‬ ‫ﻛﺎرەﻛﺘەر و ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم و‪‬ﺗە‬ ‫وەك ﭘەﯾﺎم و ﭘﺮەﻧﺴــﯿﭗ ﭼەﺳــﭙﺎﻧﺪووﯾﺎﻧە ﻟە‬ ‫ﭘێــڕەو و ﭘﺮۆﮔﺮاﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە دروﺷــﻢ‬ ‫و ﺑەڵێﻦ ﺋﺎﺳــﺎﻧﺘﺮن ﻟە ﻛــﺮدار و ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑﯚ‬ ‫ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯿﺎن‪.‬‬ ‫ﻟە دوای ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﺳەرۆك ﺑﺎرزاﻧﯽ‪ ،‬ﺑە ﯾەﻗﯿﻨەوە‬ ‫دەڵێﻢ ﭘﺮﺳــﯽ ڕﯾﻔﺮاﻧﺪۆم و ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﺋەم‬

‫ﮔەﻟە دڵﻨﯿﺎﯾــﯽ وەرﮔﺮﺗﻮوە و ﺳــەرﻛەوﺗﻮو‬ ‫دەﺑێﺖ‪ ،‬ﭼﯿﺘﺮ ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﻧﺎﻛﺎت ﺑە ﮔﻮﻣﺎﻧەوە‬ ‫ﻟەم ﭘﺮﺳە ﺑڕواﻧﯿﻦ و ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﻧەرێﻨﯽ‬ ‫ﺑﯿﺮی ﻟێ ﺑﻜەﯾﻨەوە‪ ،‬دەﺑێﺖ ھەﻣﻮوان ﺑﺒﯿﻦ ﺑە‬ ‫ﺑەرﺑەﺳــﺖ ﺑﯚ ﺋەو ھەواڵە ﭼەواﺷەﻛﺎری و ﺑێ‬ ‫ﺋﯿﺮادەﻛﺮدﻧەی دێﻨە ﺑ‪‬وﻛﺮدﻧەوە ﺑەدەﺳــﺘﯽ‬ ‫ﭼەﻧﺪ ﻧﺎﺣەزێﻜﯽ ﻛــﻮرد و ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﺨﻮازی‬ ‫ﻛەﺳــﯽ ﺑەھﺎوﻛﺎری ﻧەﯾﺎراﻧﯽ ﻛﻮرد‪ ،‬ﻟە ڕۆژی‬ ‫‪5‬ی ﺋەﯾﻠﻮوﻟــﯽ داھﺎﺗﻮو ﺑەوﭘــەڕی ﺋﯿﺮادە و‬ ‫ﺧﯚﺷﻮﯾﺴﺘﻨﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧەوە ﺋەم ﭘﺮۆﺳەﯾە ﺳەر‬ ‫ﺑﺨەﯾﻦ و ﺧﻮێﻨﯽ ﺷەھﯿﺪەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑﯚ ھەﻣﯿﺸە‬ ‫ﺋﺎﺳﻮودە ﺑﻜەﯾﻦ‪ ،‬ﺑەھەﻣﻮو دﻧﯿﺎ و ﮔەﻻن ﺑڵێﯿﻦ‬ ‫ﺋێﻤەﯾﻦ ﻧﻤﻮوﻧەی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺪان و ﺗێﻜﯚﺷــﺎن ﺑﯚ‬ ‫ﺑەدەﺳﺘﮫێﺎﻧﯽ ﻣﺎﻓﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﯽ و ﺋﺎواﺗﯽ ﻟە‬ ‫ﻣێﮋﯾﻨەﻣﺎن‪.‬‬

‫ﺟەﻻد ﻟە ﻧێﻮان رۆﺣﯽ ﺟەﻧﮕﺎوەری و ﻛۆﻳﻠەﻳﺪا‬ ‫ﻋﺎدل ﻗﺎدری‬ ‫ﺷﻮﻧﺎﺳــﯽ ﺟەﻻد ﺑە دەﻣﺎﻣﻜەوە دەﻧﺎﺳﺮێﺖ‪ ،‬ﺋەو‬ ‫ﺣەز دەﻛﺎت ﻟە ژێﺮ ﺳــێﺒەر )‪the shadow)-1‬‬ ‫دا ﺑﻤێﻨێﺘــەوە و ﺑــە دوای رەﺷــﺎﯾﯽ و ﺗﺎﭘﯚی‬ ‫ﺳــێﺒەرەﻛەی ﺑﻜەوێﺖ‪ ،‬ﺋەﻣــەش ھﯚﻛﺎرێﻜﯽ‬ ‫دەرووﻧﯿﯿە ﺑﯚ ھەڵﺒەﺳــﺘﻨﯽ دەﻣﺎﻣــﻚ و ”ﺧﯚ“‬ ‫ﺷــﺎردﻧەوە و ”ﺋەوﯾﺘﺮ“ ﻛﻮﺷــﺘﻦ واﺗە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ‪،‬‬ ‫”ﺟەﻻد“ ﺋەو ﻛەﺳــەﯾە ﻛە ﺋــﺎرەزووە)‪(desire‬‬ ‫ﺗﺎرﯾﻜەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﻟەڕێﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿەوە ﺗێﺮ دەﻛﺎت‬ ‫و زۆر ﻛﺎت ﺋــەم ﺗێﺮﻛﺮدﻧﯽ ﺋــﺎرەزووەی ﺑەﺑێ‬ ‫دەﻣﺎﻣﻚ و ﻟە دەرەوەی ”ﺳێﺒەر“ ﺋەﻧﺠﺎم ﻧﺎدات‪.‬‬ ‫ﺋێﻤە ﻧﻤﻮوﻧەی ﺟەﻻدی ﺑێ دەﻣﺎﻣﻚ و رووﺧﺴﺎر‬ ‫دﯾﺎرﻣﺎن ﻟە ﻣێــﮋوودا زۆر ﻛەﻣە‪ ،‬ﺋەوەﯾﺶ ﻛە ﻟە‬ ‫دﻧﯿﺎی ﺋێﻤە وەك ﺟەﻻدی دﯾﺎر و ﺑە رووﺧﺴــﺎر‬ ‫دەﺳــﺖ ﺧﺮاوەﺗە ﺳــەری )ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﺳــەدام‬ ‫ﺣﻮﺳــێﻦ و‪ (...‬ﺗەﻧﯿﺎ ﯾەﻛێﻚ ﻟە رووﺧﺴﺎرەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺟــەﻻد ﺑﻮوە و زۆرﺗﺮ ﺋﺎﻣﺎژەﯾــەك ﺑﻮوە ﺑە ﻻﯾەﻧە‬ ‫ﺧﻮازەﯾﯽ و ﺳﯿﻤﺒﻮﻟﯿﯿەﻛەی ﺟەﻻد‪.‬‬ ‫ﺟەﻻد ھەﻣﯿﺸــە ﺑە ﺧﯚی و ﺷﻤﺸێﺮەﻛەﯾەوە‪،‬‬ ‫ﺑەﺧــﯚی و ﭼەﻛەﻛەﯾەوە‪ ،‬ﺑەﺧــﯚی و ﺋﺎﻣێﺮی‬ ‫ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﺋﺎرەزووەﻛەﯾــەوە ”ﺑــە‪‬م ﺑە‬ ‫دەﻣﺎﻣــﻚ و ﺑــێ رووﺧﺴــﺎر“ دەردەﻛەوێــﺖ‪.‬‬ ‫ﺋﺎرەزووﯾــەك ﻛــە ﺑەھﯚﯾەﻛــﯽ ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚژﯾــﯽ‪،‬‬ ‫ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ‪ ،‬دەرووﻧﯽ ﯾﺎن ﭘەروەردەﯾﯽ ﺧﺘﻮوﻛە‬ ‫دراوە و و ھەڵﺨڕێﻨﺮاوە و دەﺑێ ﺗێﺮ ﺑﻜﺮێﺖ‪ ،‬دەﺑێ‬ ‫ﺑە ﺧﻮێﻦ و ﺗﺮس و ﺳﺎﻣێﻚ ﻛە دەﯾﺨﺎﺗە رووﺧﺴﺎر‬ ‫و ﺟەﺳــﺘە و دوا ﻧﯿﮕﺎی ﭼــﺎوی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯽ ﺗێﺮ‬ ‫ﺑﻜﺮێﺖ‪ ،‬ﺟەﻻدێﻚ ﻛە ﭘێ دەﭼێﺖ ﺧﯚی ﻧەزاﻧێ‬ ‫چ ﺋﺎرەزووﯾەك دەﯾﺠﻮوڵێﻨێﺖ و ”ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ“ ﺗەﻧﯿﺎ‬ ‫وەك ژەﻣێﻜﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺋﺎرەزووەﻛەی دەروون و‬ ‫ھەﻧﺎوی ﺑﺒﯿﻨێﺖ‪.‬‬ ‫ﺋەم ﺣﺎڵەﺗە دەرووﻧﯿﯿــە ﺋﺎﻣﺎژەﯾە ﺑﯚ ﺗێﻜﭽﻮوﻧﯽ‬ ‫ﭘێﻜﮫﺎﺗــﯽ ”ھەﺑــﻮون“ی ﻛﺎرەﻛﺘــەری ﺟەﻻد‬ ‫و ﺷــێﻮاﻧﯽ ﺑﺎ‪‬ﻧﺲ ﻟــە ﻧێــﻮان دوو ﺟﻮﻣﮕە و‬ ‫ﺟەﻣﺴــەرە ﮔــەورەی دەرووﻧﯿــﯽ ﺋــەو‪ ،‬واﺗە‬ ‫وﺷﯿﺎری و ﻧﺎوﺷﯿﺎرﯾﯽ‪ .‬ﻟێﺮەداﯾە دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﺎﺳﯽ‬ ‫ﺋەوە ﺑﻜەﯾﻦ ﺟــەﻻد ﻣﺮۆﭬێﻜــە ھەﻣﻮو ھێﺰی‬ ‫وﺷــﯿﺎری)‪ (The conscious‬ﺧﯚی وردە وردە‬ ‫و ﻟــە ﭘﺮۆﺳــەﯾەﻛﯽ درێﮋﻣــﺎوەدا دۆڕاﻧﺪووە و‬ ‫ﺋەوەی ﺋێﺴــﺘە ﺋەوی زﯾﻨﺪوو راﮔﺮﺗﻮوە‪ ،‬ﻻﯾەﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎوﺷــﯿﺎراﻧە)‪ (The Unconscious‬ی دەروون‬ ‫و ﺧەون و ﺧﻮاﺳــﺖ و ﺋــﺎرەزووە ﺗﺎرﯾﻜەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دۆزەﺧﯽ ﻧﺎوﺷﯿﺎری ﺋەون‪ .‬ﺋەﮔەر ﺑە رواﻧﯿﻨێﻜﯽ‬ ‫ﯾﯚﻧﮕــﯽ ﻣــﺮۆڤ وەك ﺟەﻧﮕﺎوەری ﻧێــﻮان دوو‬ ‫ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯽ وﺷــﯿﺎری و ﻧﺎوﺷــﯿﺎرﯾﯽ ﺑﺰاﻧﯿﻦ و ﺋەم‬ ‫ﺟەﻧﮕﺎوەرە ﺋەرﻛێﺘﯽ‪ ،‬ﺑﺎ‪‬ﻧﺲ و ھﺎوﺋﺎھەﻧﮕﯿﯿەك‬ ‫ﻟــە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺧــﯚی ﻟەﮔەڵ واﻗﯿــﻊ و دﻧﯿﺎ ﻟەم‬ ‫ھﺎوﻛێﺸەﯾەدا دروﺳــﺖ ﺑﻜﺎت‪ ،‬ﺋەوا ﺟەﻻد ﺋەو‬ ‫ﻛەﺳــەﯾە ﭼەﻛﯽ ﺟەﻧﮕﺎوەراﻧە و ﻣﺮۆﯾﯽ ﺧﯚی‬ ‫ﻟە دێﺮزەﻣﺎﻧەوە ﻓــڕێ داوە و ﻟە ھﯿﻮا و ﺧەوﻧﯽ‬ ‫ﺋەوەی ﺑﺎ‪‬ﻧﺴــێﻚ ﻟە ﻧێﻮان ”ﺧــﯚی“ و واﻗﯿﻊ و‬ ‫دﻧﯿﺎ دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت‪ ،‬دەﺳﺘﯽ ﺷﻮوﺷﺘﻮوە و ھﯿﭻ‬ ‫ﺑﺎوەڕێﻜﯽ ”رۆﺷــﻦ“ی ﺑە داھﺎﺗﻮوی ﺋەم ﺟەﻧﮕە‬ ‫ﺳــەﭘێﻨﺮاوەی ﻧێﻮان وﺷﯿﺎر و ﻧﺎوﺷــﯿﺎر ﻧﯿﯿە و‬ ‫ﭘێﺸﻮەﺧﺖ ﺧﯚی داوە ﺑەدەﺳﺖ ﺗﺎرﯾﻜﯽ و ھێﺰە‬ ‫ﻧەﻧﺎﺳــﺮاو و ﻟە ﺑﻦ ﻧەھﺎﺗﻮوەﻛﺎﻧﯽ ﻻﯾەﻧﯽ ﺗﺎرﯾﻚ‬ ‫و رەﺷــﯽ زەﯾﻨﯽ ﻧﺎوﺷــﯿﺎرەوە‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﻟە ھەﻧﺎو و‬ ‫ﺑﺎوەﺷــﯽ ”ﺳــێﺒەر“دا دەژی‪ ،‬ﺋەو ﭘێﺶ ﺋەوەی‬ ‫رۆﺣــﯽ ﺟەﻧﮕﺎوەراﻧە ﻓﺎم ﺑﻜﺎت ﺑــﯚ ﺋەوەی ﺋەم‬ ‫ﺑﺎ‪‬ﻧﺴە دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت‪ ،‬رۆﺣﯽ ”ﻛﯚﯾﻠەﯾﯽ“ ﻻی‬ ‫ﺧﯚی ﭘەﺳــﻨﺪ ﻛﺮدووە و ﭘێڕەوی دەﻛﺎت‪ ،‬ﺑﯚﯾە‬ ‫ﺋەﮔەر ﺑﭙﺮﺳﯿﻦ ﺟەﻻدەﻛﺎن ﻟە ﻛﺎم ﺳەرﭼﺎوەوە‬ ‫ﺋﺎو )ﺗﯚ ﺑڵێ ﺧﻮێﻦ!( دەﺧﯚﻧەوە‪ ،‬ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺗﺎك ﯾﺎن‬ ‫ﻛﺎرەﻛﺘەر و ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ و ﺋﯿﻨﺴﺎﻧﯽ‬

‫)ﻟە دوا ﺑﺰەی ﺟەﻻدەوە ﺑۆ دوا ﺑﺰەی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ(‬

‫دﯾﺎری ﺑﻜەﯾﻦ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﻟە ﺑﻨەڕەﺗﺪا ﺋەم ﻟﯚﺟﯿﻜە ﺑﯚ‬ ‫ﻧﺎﺳﯿﻨﯽ ﺑﻨﺞ و ﺑﻨﺎواﻧﯽ ﺧﯿﻠﻘەت و ﺳەرھەڵﺪاﻧﯽ‬ ‫ﺟــەﻻد ھەڵەﯾە‪ ،‬ﯾــﺎن ﻻﻧﯿﻜــەم ﻟﯚﺟﯿﻜێﻜﯽ‬ ‫ﺑەرﺗەﺳﻚ و ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚﺟﯿﯿە‪.‬‬ ‫رواﻧﯿﻨێﻜﯽ ھەڵەﯾە ﺋەﮔەر ھﯿﺘﻠەر‪ ،‬ﻣﯚﺳــﯚﻟﯿﻨﯽ‪،‬‬ ‫ﺳــەدام ﺣﻮﺳــێﻦ و‪ ..‬ﺑە ﺑﺎوﻛﯽ ﮔﺮووﭘێﻜﯽ زۆر‬ ‫وردە ﺟەﻻد و ﺷﻤﺸێﺮ ﺑەدەﺳﺘە ﺑێ دەﻣﺎﻣﻜەﻛﺎن‬ ‫ﺑﺰاﻧﯿﻦ‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ ﺋەﻣﺎﻧەﯾﺶ ﺳەرﺑە ﺣەڵﻘەی ھەﻣﺎن‬ ‫رۆﺣﯽ ﻛﯚﯾﻠەﯾــﯽ و ﻧﺎﺟەﻧﮕﺎوەرﯾﯿﺎﻧەن ﻛە ﺗەﻧﯿﺎ‬ ‫ﺟﯿﺎوازﯾﯿﺎن ﻟەﮔەڵ ﺟــەﻻدە ﺟێﺒەﺟێﻜﺎرەﻛﺎن‬ ‫ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ دەﻣﺎﻣﻜێﻜﯽ رواڵەﺗﯿﯿــە‪ ،‬ﺋەم ﺟەﻻدە‬ ‫ﺑێ دەﻣﺎﻣﻚ و رووﺧﺴــﺎر دﯾﺎراﻧە رەﻧﮕە ﺧﯚﯾﺎن‬ ‫ﻛــﻮڕی ﮔــەورەی ﻛەڵــە ﺟــەﻻد و ﺟەﻻدی‬ ‫ﮔەورە ﺑــﻦ‪ ،‬ﺑــە‪‬م ھﯿــﭻ ﻛﺎت ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ وەك‬ ‫ﺑﺎوﻛﯽ راﺳــﺘەﻗﯿﻨەی ﺟەﻻد ﻧﺎوزەدﯾﺎن ﺑﻜەﯾﻦ‪،‬‬ ‫ﺑەڵﻜــﻮ دەﺑێــﺖ ﺑﺰاﻧﯿﻦ ﻛەڵەﺟــەﻻد و ﺟەﻻدە‬ ‫ﮔەورەەﻛــە واﺗــە ﺑﺎوﻛﯽ ھەﻣﻮو ﺟــەﻻدەﻛﺎن‬ ‫ﻟە ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ دووردەﺳــﺘﺘﺮ و ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺗﺎرﯾﻜﺘﺮ ﺑﻮوﻧﯽ ﺧــﯚی وەردەﮔﺮێﺖ‪ ،‬ھەرﭼەﻧﺪ‬ ‫ﺟەﻻدی ﮔەورە‪ ،‬ﺑﺎوﻛﯽ ﺟــەﻻدەﻛﺎن و‪ ..‬ﺗەﻧﯿﺎ‬ ‫دەرﺑڕﯾﻨێﻜﯽ ﻣﯿﺘﺎﻓﯚرﯾﻚ و ﺧﻮازەﯾﯿە و ﺋﺎﻣﺎژەﯾﺸە‬ ‫ﺑﯚ ﭘﺎڵﻨــەر و ﻟێﺨﻮڕ)‪(Drive‬ێﻜﯽ دەرووﻧﯽ ﻛە ﻟە‬ ‫ﻗﻮو‪‬ﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەﺳﺘﯽ دەﺳﺘەﺟەﻣﻌﯽ ﻣﺮۆﭬەوە‬ ‫ﺳەرﭼﺎوە دەﮔﺮێﺖ‪.‬‬ ‫ﺑﯚﯾــە ﺋێﻤە ﻟێﺮەدا ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ دەرﺑڕﯾﻦ و زﻣﺎﻧﺪا‬ ‫ﺑەﮔﺸﺘﯽ دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﺎس ﻟە دوو ﺟﯚرە ﺟەﻻد ﺑە‬ ‫دوو ﻣﺎھﯿەﺗﯽ ﺟﯿﺎوازەوە ﺑﻜەﯾﻦ‪.‬‬ ‫‪1‬ﺟــەﻻدی ﮔەورە ﻛــە ﺋﺎﺧێﺰﮔەﻛــەی ﻛﺰ و‬‫ﻛﻮێﺮﺑﻮوﻧﯽ زەﯾﻨﯽ وﺷﯿﺎر و ﺑەڕە‪‬ﻛﺮدﻧﯽ ھەﻣﻮو‬ ‫ﺗﺎرﯾﻜﯽ و ﺳێﺒەرەﻛﺎﻧﯽ زەﯾﻨﯽ ﻧﺎوﺷﯿﺎرە ﺑەﺑێ ھﯿﭻ‬ ‫ﻓﯿﻠﺘەرﻛﺮدن و ھەڵﺴەﻧﮕﺎﻧﺪﻧێﻚ‪ ،‬ﻣﻦ ﺋەم ﺟەﻻدە‬ ‫ﮔەورەﯾە ﻧﺎو دەﻧێﻢ ﺟــەﻻدی ﻣﯿﺘﺎﻓﯿﺰﯾﻜﯽ ﯾﺎن‬ ‫ﺑﺎﻧﺰەﻣﯿﻨﯽ‪ ،‬ﻛە رﯾﺸــەی ﻟە ﻣێﮋووی ﻛەوﻧﯿﻨەی‬ ‫دەروون و ﺳــﺎﯾﻜﯚی ﻣﺮۆﭬﺪاﯾــە و ﺑەﺷــێﻮەی‬ ‫ﻛﯚﻧەﭼەﺷــﻦ ﯾﺎن ﺋﺎرﻛﯽ ﺗﺎﯾﭗ )‪(archetype‬ی‬ ‫ﺳێﺒەر ﭘێﻨﺎﺳە ﻛﺮاوە و دەرﻛەوﺗﻮوە‪.‬‬ ‫‪2‬ﺟــەﻻدە ﮔﭽﻜــە و وردەﻛﺎن ﯾــﺎن وردە‬‫ﺟەﻻدەﻛﺎن ﻛە ﺧﯚی داﺑەش دەﺑێﺘە ﺳــەر دوو‬ ‫ﺷێﻮەی ”دەﻣﺎﻣﻜﺪار و ﺑێ دەﻣﺎﻣﻚ“ ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن‬ ‫ﺑێ دەﻣﺎﻣﻜﻦ )وەك ھﯿﺘﻠەر‪ ،‬ﻣﯚﺳﯚﻟﯿﻨﯽ‪ ،‬ﺳەدام‬ ‫ﺣﻮﺳــێﻦ‪ ،‬ھﯿﻤﻠەر( و ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن دەﻣﺎﻣﻜﺪارن‬ ‫وەك ھەﻣﻮو ﺋەو ﺟەﻻداﻧەی ﺳﯿﺴﺘەﻣە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە‬ ‫ﺋﺎﯾﻨﯽ و ﺋﺎﯾﺪۆﻟﯚﺟﯽ و دﯾﻜﺘﺎﺗﯚرﯾﯿەﻛﺎن ﺑەرھەﻣﯽ‬ ‫دێﻨﻦ و ﺋێﻤە ﺗەﻧﯿﺎ ﺳــێﺒەر و دەﻣﺎﻣﻚ و ﺗﺎﭘﯚﯾﺎن‬ ‫ﻟە زەﯾﻨﻤﺎﻧﺪاﯾە )وەك ھەﻣﻮو ﺷﻤﺸــێﺮ ﺑەدەﺳﺖ‬ ‫و ﺳــەرﺑڕەﻛﺎﻧﯽ داﻋــﺶ و ﺗﺎڵﯿﺒﺎن و ﺳــەرﺑﺎزە‬ ‫زۆڵ ”ﺑەﻣﺎﻧﺎی ﺑێ ﺷــﻮﻧﺎس ﯾﺎن ﺷﻮﻧﺎس ﻧﺎدﯾﺎر“‬ ‫و ﺑــێ داﯾــﻚ و ﺑﺎوﻛەﻛﺎﻧــﯽ ﺑەﻋﺲ ﯾــﺎن وەك‬ ‫ﺋــەو ﺟەﻻداﻧەی ﻋەﺑــﺪو‪ ‬ﺋﯚﺟەﻻﻧﯿــﺎن ﻟەﻧﺎو‬ ‫ﻓڕۆﻛەﻛەدا دەﮔﻮاﺳﺘەوە‪ ،‬ھەﻣﻮو ﺑە دەﻣﺎﻣﻜەوە‬ ‫ﺑﯿﻨﯿﻤﺎن ﻛە ﭼــﯚن ﺑە دەﺳــﺖ ﻛﻮﺗﺎﻧﯽ ﯾەﻛﺘﺮ‬ ‫ﺷــﺎدی ﺧﯚﯾــﺎن دەردەﺑــڕن ﻛە ﺑــەر ﻟەوەی‬ ‫ﺷﺎدﯾﻜﺮدن ﺑێﺖ ﺑﯚ ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﺳەرﻛەوﺗﻮواﻧەی‬ ‫ﻛﺮدەوەﮔەﻟێﻜــﯽ ”ﺋﯚﭘەراﺳــﯿﯚن“ی ﻧﮫێﻨــﯽ‬ ‫ﺧﯚﺷــﻨﻮودی‪ ،‬ﺷﺎﮔەﺷــﺒﻮون ﺑﻮو ﺑﯚ ﺗێﺮﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎرەزووﯾەﻛــﯽ رەش( ﺑﯚﯾــە ﺋەﻣﺎﻧە ﻧــﺎو دەﻧێﻢ‬ ‫ﺟــەﻻدە زەوﯾﻨﯿﯿەﻛﺎن‪ ،‬واﺗە ﺋــەو ﺟەﻻداﻧەی‬ ‫ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺋﺎﻣﺮازی ﺑەرھەﺳــﺖ و و زەوﯾﻨﯿﻦ و‬ ‫ﻣﺎﺗﺮﯾﺎڵﯽ ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ رووداوێﻜﯽ ﺳــﺎﻣﻨﺎك‬ ‫ﺑــە ﻧــﺎوی ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﻜﺮدﻧﻦ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟــە ﭘێﻮەﻧﺪی‬ ‫ﺗﻮﻧﺪوﺗــﯚڵ و ﺑﻨەڕەﺗﯿﺪان ﻟەﮔەڵ ﺟەﻻدە ﮔەورە‬ ‫و ﻣﯿﺘﺎﻓﯿﺰﯾﻜﯿﯿەﻛەی دەروون ﻛە ﭘێﺸﺘﺮ ﺋﺎﻣﺎژەم‬ ‫ﭘێ دا‪.‬‬

‫ﺋەﻣﺎﻧــە ﻟــە ﺳــەرﭼﺎوە ﺑﺎﻧﺰەوﯾﻨــﯽ و‬ ‫ﻣﯿﺘﺎﻓﯿﺰﯾﻜﯿﯿەﻛەﯾﺎﻧــەوە رێﻨﻮێﻨــﯽ وەردەﮔﺮن‬ ‫و ﺑەﭘێــﯽ ﻟێﺨﯚڕ و ﻟﯚﺳــە )اھﺮم(ی ﺋــﺎرەزووە‬ ‫ﺗﺎرﯾﻜەﻛﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎی ﻧﺎوﺷــﯿﺎر و ﻻﯾەﻧە ﻧەﻧﺎﺳﺮاو و‬ ‫ﺑﺎﻧﺰەوﯾﻨﯽ و ﺳــﯿﺤﺮاوﯾﯿەﻛەﯾەوە دەﺟﻮوڵێﻨەوە‬ ‫و ﺧﻮێــﻦ دەﻛەن ﺑە ﻣﯿﺤﺮاﺑە ﻗﻮدﺳــﯿﯿەﻛەﯾﺪا‪.‬‬ ‫ﻟەم ھﺎوﻛێﺸــەﯾەدا وێﻨەی ﺟــەﻻدی زەوﯾﻨﯽ‬ ‫وەك ”ﻋەﺟﺎج ﺗﻜﺮﯾﺘﯽ“ ﺑەﺳــەرھﺎﺗێﻜﯽ ﺳەﯾﺮ و‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ھەﯾە‪.‬‬ ‫ﻋەﺟﺎج ﺗﻜﺮﯾﺘﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﺋەﺷــﻜەﻧﺠەﺧﺎﻧە و‬ ‫ﮔەورەزﯾﻨﺪاﻧﯽ ﺳﺎﻣﻨﺎﻛﯽ ”ﻧﻮﮔﺮە ﺳەﻟﻤﺎن“ ﺑﻮو‪،‬‬ ‫ﺋەو ﺷﻮێﻨەی ﺑە ﺳــەﮔە دڕ و ﮔەورەﻛﺎﻧﯽ ﻛە ﻟە‬ ‫ﺋەﻧﺪازەی ﺋەﺳــﭙﺪا ﻟە زەﯾﻨــﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺎﻧﯽ رزﮔﺎر‬ ‫ﺑﻮو! ﻣﺎوەﺗەوە‪ ،‬ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ دەرﻛﺮدووە‪ .‬ﻋەﺟﺎج ﻟەو‬ ‫ﺟەﻻداﻧەﯾە‪ ،‬ﺋەﮔەرﭼﯽ ﻟەڕێﯽ ھەﻣﻮو ﻣﯿﻜﺎﻧﯿﺰم‬ ‫و داودەزﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺗﯚﻗێﻨەر و ﺗﺮﺳێﻨەری ﺑەﻋﺴەوە‬ ‫ھــەوڵ درا دەﻣﺎﻣﻜەﻛەی ﻻ ﻧەﺑﺮێــﺖ و ﺑەﺑێ‬ ‫رووﺧﺴﺎرﯾﯽ و ﻧەﻧﺎﺳﺮاوﯾﯽ ﺑﻤێﻨێﺘەوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﻟە‬ ‫دواﺟﺎردا )ھەرﭼەﻧﺪ درەﻧﮓ( دەﻣﺎﻣﻜەی ﻻ ﺑﺮا و‬ ‫رووﺧﺴﺎری ﺋﯿﻨﺴــﺎﻧﯽ و ﮔﯚﺷﺘﯿﻨﯽ ﺑە ﺳﻤێڵ و‬ ‫ﺟﻠﻮﺑەرﮔێﻜﯽ ﻧەﺟﻤەداری ﺑەﻋﺴﯽ دەرﺧﺮا و ﺗﺎﺑﯚ‬ ‫و ﺗەﻟﯿﺴﻤەﻛەی ﺷﻜﺎ‪.‬‬ ‫ﺷﺘێﻚ ﻛە ﺑﻮوە ھﯚی ﺋەوەی ﺋەم دەﻣﺎﻣﻜە ﻻ ﺑﭽێﺖ‬ ‫و رووﺧﺴﺎری ﺳــﺎدە و ﺣەﻣﺎﺳەﺗﯽ ﮔﺎڵﺘەﺟﺎڕاﻧە‬ ‫و ﭘﺎڵەواﻧێﺘﯿﯽ ﺋﺎﯾﺮۆﻧﯿﻜــﯽ ﻋەﺟﺎج دەرﺑﻜەوێﺖ‬ ‫وﺷﯿﺎرﯾﯽ و ﺗﺮس ﺷــﻜﺎﻧﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎﻧﯽ دەﺳﺘﯽ‬ ‫ﺋەو ﺟەﻻدە و ﺷــێﻮاﻧﺪﻧﯽ ﺑەﺷێﻚ ﻟە ھﺎوﻛێﺸە‬ ‫زەوﯾﻨﯽ و ﺑﺎﻧﺰەوﯾﻨﯿﯿەﻛەی ﻧێﻮان ﮔەورە ﺟەﻻد و‬ ‫وردە ﺟەﻻد ﺑﻮو‪ ،‬ﺗێﻜﭽﻮوﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪی داﺳەﭘﺎوی‬ ‫ﻻﯾەﻧە ﺳــێﺒەرﯾﯽ و ﻣﯿﺘﺎﻓﯿﺰﯾﻜﯿﯿەﻛەی ﺟەﻻد‬ ‫ﻟەﮔەڵ ﻻﯾەﻧە ﺑەرھەﺳــﺖ و دەﻣﺎﻣﻜﺪار‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫زەوﯾﻨﯽ و ﻣﺮۆﯾﯽ ﺟەﻻد ﺑﻮو‪.‬‬ ‫دوای ﺋەم ﺗێﻜﭽﻮون و ﺷێﻮاﻧە‪ ،‬ﺷﻮﻧﺎﺳﯽ ﺟەﻻد‬ ‫وەك ﻣﺮۆﭬێﻚ ﻛە ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯽ ﺑﻮوە ﺑە ﭼەﻧﺪ ﻓﺎق‬ ‫و ﻟەﺗــەوە دەردەﻛەوێﺖ‪ ،‬ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﺟەﻻدە ﺑە‬ ‫دەﻣﺎﻣﻜــەﻛﺎن وەك ﮔﻮﺗﻤــﺎن دوای دۆڕاﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﭘێﺸــﻮەﺧﺘﯽ رۆﺣﯽ ﺟەﻧﮕﺎوەراﻧەی ﺋﯿﻨﺴﺎﻧﯿﯽ‬ ‫ﺧﯚﯾــﺎن و ﻗﺒﻮوڵﻜﺮدﻧــﯽ رۆﺣــﯽ ﻛﯚﯾﻠەﯾﯽ و‬ ‫ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧە ﻟە دﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﭘڕ ﻟە ﺗﺮس و ﻣﯚﺗەﻛەدا‬ ‫دەژﯾﻦ‪ ،‬ﻋەﺟﺎج ﺑﯚﯾە ﺋەو دەﻣﺎﻣﻜەی ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺑە‬ ‫رووﺧﺴﺎرەوە ﻣﺎﺑﻮو‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە رۆﺣﯽ ﺗﺮﺳﻨﯚﻛﯽ و‬ ‫ﻛﯚﯾﻠەﻛﺎراﻧەی ﺧﯚی ﭘێ دەﺷﺎردەوە و ﻟە ﻻﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺗﺮﯾﺶ ﺑەو ﺑــێ رووﺧﺴــﺎرﯾﯽ و ﻧﺎدﯾﺎرﯾﯿەﯾەوە‬ ‫دەﯾﻮﯾﺴــﺖ ﻻﯾەﻧﯽ ﺑﺎﻧﺰەوﯾﻨــﯽ و ﻣﯿﺘﺎﻓﯿﺰﯾﻜﯽ‬ ‫ﺟەﻻد ﻛە ﻧەﻧﺎﺳﺮاوی‪ ،‬ﻧﺎدﯾﺎرﯾﯽ‪ ،‬ﺑێ رووﺧﺴﺎرﯾﯽ‬ ‫ﺑﻮو ﺑــﯚ ﻗﻮرﺑﺎﻧــﯽ و ﻟەھەﻣﺒــەر ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ زەﻗﺘﺮ‬ ‫ﺑﻜﺎﺗەوە ﻛە ﺋەﻣە ﺗەﻧﯿﺎ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﺞ و ﺳﯿﺎﺳــەﺗﯽ‬ ‫ﺟەﻻدە ﺑــﯚ ھەﯾﺒەت و ھەﯾﻤەﻧە ﺑەﺧﺸــﯿﻦ ﺑە‬ ‫ﺧﯚی‪ ،‬ﺷﺘە ﻧﺎدﯾﺎر و ﺑێ رووﺧﺴﺎرەﻛﺎن ھەﻣﯿﺸە‬ ‫ﻣﺎﯾەی ﺗﺮﺳێﻜﯽ ﺋەﻓﺴﻮوﻧﺎوی و ”ﻛﯚﯾﻠەﻛەراﻧە“‬ ‫و ﻣﯿﺘﺎﻓﯿﺰﯾﻜﯽ ﺑﻮون‪ ،‬ﺷــﺘﮕەﻟێﻚ وەك ”ﺑﺎ‪ ،‬ﺑﯚن‪،‬‬ ‫ﺧﻮدا“ و‪ ..‬ﻛە ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن ھەﻣﯿﺸە و ﻟە رۆژﮔﺎرە‬ ‫ﻛەوﻧﯿﻨەﻛﺎﻧﺪا وەك ھێﺰ ﺳــەرﭼﺎوەی ﺗﯚﻗﺎﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣەڵە ﺋﯿﻨﺴــﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن و ﻟە ھەﻣﺎن ﻛﺎﺗﯿﺸــﺪا‬ ‫ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ راﮔﺮﺗﻦ و ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵﻜﺮدﻧﯽ زاڵﻤﺎﻧەﯾﺎن‬ ‫ﺑﻮوە‪.‬‬ ‫ﺟەﻻدی وەك ﻋەﺟﺎج دەﯾﺎﻧﻮﯾﺴﺖ ﺑە ﻧەﻧﺎﺳﺮاوﯾﯽ‬ ‫و ﻧﺎدﯾﺎرﯾﯽ ﺑﻤێﻨﻨەوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺳﺎم و ھەﯾﺒەﺗﯽ‬ ‫ﮔــەورە ﺟەﻻدێﻜــﯽ ﺧﻮازەﯾﯽ و ﺳــﯿﻤﺒﻮﻟﯽ‬ ‫وەرﺑﮕﺮن و وێﻨــﺎ و ھەﯾﻜەﻟێﻜﯽ ﺑﺎﻧﺰەوﯾﻨﯽ و ﭘڕ‬ ‫ھەﯾﺒەت و ﺗﯚﻗێﻨــەر ﻟە ﺧﯚﯾﺎن ﺑﯚ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﻧﯿﮕﺎر‬ ‫ﺑﻜەن‪ ،‬ﺋەﻣە ﺋەو دووﻓﺎق و ﻟﻘەی رووﺧﺴــﺎری‬ ‫ﺑەدەﻣﺎﻣﻜﯽ ﺟەﻻدە ﻛە دژوازﯾﯿەك ﻟە ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ‬

‫و ﺗێﻜﭽﻮوﻧێﻚ ﻟــە ھەﻧﺎو و دەرووﻧﯿﺪا ﺋﺎﺷــﻜﺮا‬ ‫دەﻛﺎت‪ .‬ﺋــەو دژوازﯾﯿــەی ﻛــە ﻻﯾەﻧێﻜــﯽ ﻟە‬ ‫ﺗﺮﺳــﻨﯚﻛﯽ ﺟــەﻻدەوە ﺳــەرﭼﺎوە دەﮔﺮێﺖ و‬ ‫ﻻﯾەﻧێﻜﯿﺸﯽ ﻟە ﺣەز و ﺗﺎﺳەی ﺑﯚ ”ﺑەﺧﻮداﺑﻮون“‬ ‫و ﺑﺎﻧﺰەوﯾﻨﯽ دەرﻛەوﺗﻦ ﻟە رێﯽ ﺳــﺎم و ﺗﺮﺳەوە‬ ‫ﻛە دەﻣﺎﻣﻜەﻛەی دروﺳــﺘﯽ دەﻛﺎت‪ ،‬ﺑێﮕﻮﻣﺎن‬ ‫ﻟەم ھﺎوﻛێﺸــەﯾەدا رۆڵﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧــﯽ وەك ﺋﯚﺑﮋە و‬ ‫ﺑﻮوﻧەوەرێﻜــﯽ ﭘﻠەدوو و ﺑەﺳــﺘﺮاو و ﺗﯚﻗێﻨﺮاو‪،‬‬ ‫ھەڵﮕﺮی ﺑﺎس و ﺧﻮاﺳــﯽ زۆرە‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﻟێﺮەدا‬ ‫ﺑــەزۆری ﭘەرژاوﯾﻨەﺗە ﺳــەر ﺟــەﻻد و ﻻﯾەﻧە‬ ‫زەوﯾﻨﯽ و ﺑﺎﻧﺰەوﯾﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‪.‬‬ ‫ﺋەم دوو وێﻨەﯾــەی ﻋەﺟﺎج ﺗﻜﺮﯾﺘﯽ ﺑە ھەوڵ و‬ ‫ﺗێﻜﯚﺷﺎﻧێﻜﯽ زۆری دۆﺳﺘﺎﻧﯽ ﻛەﻧﺎڵﯽ ”رووداو“‬ ‫ﻟە ﻗﻮو‪‬ﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯿﺎﺑﺎن و ﻟﻤﺴــﺘﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻧﻮﮔﺮە‬ ‫ﺳــەﻟﻤﺎﻧەوە ﺷــﻮێﻦ ﭘێﯿﺎن ﮔﺮﺗﻮوە ﺗﺎ ﺑەﻏﺪا و‬ ‫ﺷــﻮێﻨەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ و ﻟە دواﺟﺎردا ﺑــە ﻧﺎو ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ‬ ‫دەﯾﺎن ﻧﯿﮕﺎی ﺗﺮﺳــﻨﯚك و ﺗﯚﻗﯿــﻮ و ﺟەﻧﮕﺎوەر‬ ‫و ﭘێﺸــﻤەرﮔە و زﯾﻨﺪاﻧﯿــﺪا ﺗێﭙەڕﯾﻮە ﺗﺎ ﺳــﺎغ‬ ‫ﺑﻮوەﺗــەوە و دۆزراوەﺗەوە‪ ،‬وێﻨەی ﻻی راﺳــﺖ‬ ‫ﻋەﺟﺎﺟــە ﻛە ﺧەرﯾﻜــە ﻣﺎرێﻚ ﺑــە زﯾﻨﺪووﯾﯽ‬ ‫دەﺧــﻮات وا دەردەﻛەوێــﺖ ﻟــە ﻓێﺮﮔەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺳــەرﺑﺎزی ﺗﺎﯾﺒەت ﺑێﺖ‪ ،‬ﺋەو ﻟەو وێﻨەﯾەدا وا ﺑە‬ ‫ﺣەﻣﺎﺳــەت و ﭘﺎڵەواﻧێﺘﯽ و ھەﯾﺒەﺗەوە ﻣﺎرەﻛە‬ ‫دەﺧﻮات‪ ،‬وا دەزاﻧێﺖ ﺑەﺳــەر ﻻﯾەﻧێﻜﯽ رەش‬ ‫و ﺳــﺎﻣﻨﺎﻛﯽ ﺳﺮوﺷﺖ و ﻗﻮوڵﯽ ﺑﯿﺎﺑﺎن واﺗە )ﻣﺎر(‬ ‫دا زاڵ ﺑﻮوە و ﻛﺮدووﯾەﺗﯽ ﺑە ژەﻣێﻜﯽ ﺳــﺎدەی‬ ‫”ﺧــﯚی“‪ ،‬ﺑە‪‬م ﭘێ دەﭼێﺖ ﻗــەت ﺑﯿﺮی ﻟەوە‬ ‫ﻧەﻛﺮدﺑێﺘەوە ﺧﯚی ﭘێﺸﻮەﺧﺖ ﻛﯚﯾﻠە و ﺧڵەﻓﺎو‬ ‫و ﺗﺮﺳــﺎوی رەﺷــە ﻣﺎرە ﮔەورەﻛەی دەرووﻧﯽ‬ ‫ﺑﻮوﺑێــﺖ و ﺋﺎرﻛــﯽ ﺗﺎﯾﭙﯽ ﺳــێﺒەر )‪(Shadow‬‬ ‫ھەﻣﻮو دەرووﻧﯽ ﺧﻮاردﺑێﺖ‪ ،‬وێﻨەی ﻻی ﭼەپ‬ ‫دﯾﺴــﺎن ﻋەﺟﺎﺟە ﻛە ﺧەرﯾﻜە ﻛەروێﺸﻜێﻚ ﺑە‬ ‫زﯾﻨﺪووﯾﯽ ﻛەوڵ دەﻛﺎت‪ ،‬ھەﻣﺎن ﺣەﻣﺎﺳــەت‬ ‫و ﭘﺎڵەواﻧێﺘﯽ ﺑەﺗﺎڵ و رووﺧﺴــﺎری ﭘڕ ھەﯾﺒەﺗﯽ‬ ‫ﺑﯚﺷﯽ ﺗێﺪاﯾە و ﺧەرﯾﻜە ﺗﺮﺳﯽ ﺧﯚی ﻟە ﻛﻮﺷﺘﻦ‬ ‫و ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﻜﺮدن ﺑە ﻛەروێﺸــﻚ دەﺷــﻜێﻨێﺖ ﺑﯚ‬ ‫ﺋەوەی دواﺗﺮ ﻟەﺳەر ﺷﺎﻧﯚی ﻛﻮﺷﺘﻨﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿە‬ ‫ﻣﺮۆﯾــﯽ و ﻧﺎﺋﺎژەڵﯿﯿەﻛﺎن ﭼــﺎوی ﻧەﺗﺮووﻛێﺖ‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ﺟەﻻد ﻟــە دواﺟﺎردا ﺑەدەﻣﺎﻣﻜﯿﺸــەوە‬ ‫ﭼﺎوی ھــەر دﯾﺎرە و وردە ﺟــەﻻدەﻛﺎن ھەوڵ‬ ‫دەدەن ﺗﺮﺳــﻨﯚﻛﯿﯿەﻛەﯾﺎﻧﯽ ﺗێﺪا ﺑﺴڕﻧەوە و ﻟە‬ ‫ﺟێﮕەﻛەﯾﺪا ھەﯾﺒەت و ﻗﻮو‪‬ﯾﯽ و ﻧﺎﻛﯚﺗﺎﯾﯿەﻛﯽ‬ ‫وەھﻤﯽ داﺑﻨێﻦ‪ ،‬ﻛە ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿە وﺷــﯿﺎر‬ ‫و ﺟەﻧــﮕﺎوەرەﻛﺎن ھێﻨﺪە ﺑەدەﺳــە‪‬ﺗﻦ ﻟە دوا‬ ‫ﭼﺮﻛەی ژﯾﺎﻧﯿﺸــﯿﺎﻧﺪا دژوازﯾﯽ و ﻛەﻣﺎﯾەﺳﯽ و‬ ‫ﻧﺰﻣﯽ ﺟــەﻻد دەﺑﯿﻨﻦ و ﺑە ﭘێﻜەﻧﯿﻦ و ﺑﺰەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺗﺎرﯾﻚ و ﺗــﺎڵ و ﻟە ھەﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا درەوﺷــﺎوەوە‬ ‫ﺑەرەو ﭘێﺸــﯽ ﻣەرگ دەﭼﻦ‪ ،‬ﻟــە رێﯽ ﭼﺎواﻧﯽ‬ ‫ﺑێ دەﻣﺎﻣﻜﯽ ﺟەﻻدەوە ﺗﺮس و ﺑﯚﺷــﺎﯾﯿﯿەﻛەی‬ ‫ھەﻧﺎوی ﺑــەدی دەﻛەن ﺑﯚﯾە ﺑــﺰە دەﯾﺎﻧﮕﺮێﺖ‪،‬‬ ‫ﺋەم ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿە ﻛﺎﺷــﯿﻒ و ﺑﻮێﺮاﻧــە ﺋەواﻧەن ﺑەر‬ ‫ﻟەوەی ﺟــەﻻد ﺑﯿﺎﻧﻜﻮژێــﺖ و وەك ﺋﯚﺑﮋەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﻜﺮاو ﻧﺎوﯾﺎن ﺗﯚﻣﺎر ﺑێﺖ‪ ،‬ﺧﯚﯾﺎن ”ﭘێﺸــﯽ‪،‬‬ ‫ﻣەرگ“ )ﭘێﺸﻤەرﮔە!( دەﻛەون و ﺟەﻻد دەﺧەﻧە‬ ‫دۆﺧێﻜﯽ ﻛﯚﻣﯿﺪﯾﯽ‪-‬ﺗﺮاﺟﯿﻜەوە‪.‬‬ ‫‪1‬ﺋەم ﻧﻮوﺳﯿﻨە ھەوڵﯽ داوە ﻟە ھەﻧﺪێﻚ ﺷﻮێﻨﺪا‬‫ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەﯾەﻛﯽ ﯾﯚﻧﮕﯽ )ﻛﺎرل ﮔﻮوﺳﺘﺎڤ ﯾﯚﻧﮓ(‬ ‫ﺑﯿﺮﻣەﻧﺪ و دەرووﻧﻨﺎﺳــﯽ ﮔەورەی ﺳﻮﯾﺴــﺮاﯾﯽ‬ ‫ﺑﻜﺎﺗە ﻣﯿﺘﯚد و ﭘێڕەوی ﺧﯚی ﺗﺎ ھﺎوﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺟەﻻد و ﻟێﺨــﻮڕ و ﭘﺎڵﻨەرەﻛﺎﻧﯽ ﺷــﯽ ﺑﻜﺎﺗەوە‪.‬‬ ‫ﺋﺎرﻛﯽ ﺗﺎﯾﭗ ﯾﺎن ﻛﯚﻧە ﭼەﺷﻨﯽ ﺳێﺒەر ﺋﺎﻣﺎژەﯾە‬ ‫ﺑــە ﻻﯾەﻧە دزێــﻮ و رەش و ﺗﺎرﯾــﻚ و ﻧﺰﻣەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دەرووﻧﯽ ﻣﺮۆڤ‪.‬‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (198‬ﭼﻮارﺷەم‪2017/ 8/ 16 ،‬‬

‫رﻳﻔﺮاﻧﺪۆم‪ .‬ﭘۆﺳﺖ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳەﺗﯽ ﻛﻮردی‬

‫ﺳەرﺑەﺳﺖ ڕەﻓﯿﻖ‬

‫ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫ﺳﻤﻜﯚ ﻣﺤەﻣەد‬

‫ﻛـە ﺑﺎرزاﻧﻴﻢ ﺑﻴﻨﯽ زﻳﺎﺗﺮ دڵﻨﻴﺎ ﺑﻮوم‪17‬‬

‫ﻛﻮﻟﺘﻮور‬

‫ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (198‬ﭼﻮارﺷەم‪2017/ 8/ 16 ،‬‬

‫‪ 18‬ﺟﺎن دۆﺳﺖ‪ :‬ﺗﺎ ﺳەری ﺳﺎڵ‬ ‫ﻛﺎرێﻜﯽ زۆر ﮔﺮﻧﮓ ﺗەواو‬ ‫دەﻛەم‬ ‫ﺟﺎن دۆﺳــﺖ رۆﻣﺎﻧﻮوﺳﯽ ﻧﺎﺳــﺮاوی ﻛﻮرد‪ ،‬ﻟەم دﯾﻤﺎﻧەی ”وﺷــە“دا ﺟﯿﺎوازی ﻧێﻮان ﻣێﮋووﻧﻮوس و رۆﻣﺎﻧﻮوس ﺑە وردی روون‬ ‫دەﻛﺎﺗەوە و ﺋەوەﯾﺶ رادەﮔەﯾەﻧێﺖ ﻛە دوای ﺋەم دﯾﻤﺎﻧەﯾە‪ ،‬ﺧەرﯾﻜﯽ ﻛﺎرێﻚ دەﺑێﺖ ﻛە ﺑەﮔﻮﺗەی ﺧﯚی ”زۆر ﮔﺮﻧﮕە“ و دەﯾەوێ ﺗﺎ‬ ‫ﺳەری ﺳﺎڵﯽ ﻧﻮێ ﺗەواوی ﺑﻜﺎت‪ .‬ﺋەو ﻧﺎﯾﺸﺎرێﺘەوە ﻛە ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿە ﻛﺎرﯾﮕەرەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە ﻣێﮋوودا ﻟەﮔەڵ ﺋەوەی ﻛﺎری ﮔەورەﯾﺎن‬ ‫ﻛﺮدووە‪ ،‬ﺑە‪‬م ھەڵەﯾﺸﯿﺎن ﻛﺮدووە و ﭘێﻮﯾﺴﺘە دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﺑﻜﺮێﻦ ﺑﯚ ﺋەوەی واﻧەﯾﺎن ﻟێ وەرﺑﮕﯿﺮێ‪ .‬ھﺎوﻛﺎت ﻧﯿﮕەراﻧە ﻟەوەی ﻛﻮرد‬ ‫ﻣێﮋووی ﺧﯚی ﻧﺎﻧﺎﺳێﺖ و ﺳﻮودی ﻟێ وەرﻧەﮔﺮﺗﻮوە‪.‬‬

‫وﺷە‪ /‬دﯾﺎر ﻣﺴﺘەﻓﺎ‬ ‫ﺳــەرەﺗﺎ ﻟەوەوە دەﺳــﺖ ﭘێ ﺑﻜەﯾﻦ‬ ‫ﺋﺎﯾــﺎ ﺧﻮێﻨﺪﻧــەوەی ڕۆﻣﺎﻧێﻚ ﺑﺎس ﻟە‬ ‫ﺳــەردەﻣێﻚ ﺑــﻜﺎت و ﺧﻮێﻨﺪﻧەوەی‬ ‫ﻛﺘﯿﺒێﻚ ﺑﺎس ﻟە ھەﻣﺎن ﺳەردەم ﺑﻜﺎت‪،‬‬ ‫چ ﺟﯿﺎوازی و ﻟێﻜﭽﻮوﻧێﻜﯽ ھەﯾە؟‬ ‫ڕۆﻣﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﺧەﯾﺎڵە ﻟەﺳــەر ﺑەڵﮕە و‬ ‫دۆﻛﯿﯚﻣێﻨﺘــەﻛﺎن‪ ،‬ﺧەﯾﺎڵ دﯾﻨەﻣﯚی‬ ‫رۆﻣﺎﻧــە‪ ،‬ﻟــە ﻛﺘێﺒێﻜــﯽ ﻣێﮋووﯾﯿﺪا‬ ‫ﻣﺮۆڤ ھەﺳــﺘەﻛﺎﻧﯽ ﻗــﺎزی ﻣﺤەﻣەد‬ ‫ﻧﺎﺑﯿﻨێــﺖ‪ ،‬ﻣﺮۆڤ ﺋێــﺶ و ﺋﺎزارەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫دڵﯽ ﺷێﺦ ﺳــەﻋﯿﺪی ﭘﯿﺮان ﻧﺎﺑﯿﻨێﺖ‪،‬‬ ‫ﻣﺮۆڤ ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ ﻟــە دەردەﻛﺎﻧﯽ ﺧﺎﻧﯽ‬ ‫ﮔەورە ﻧﻮوﺳــەری ﻣەم و زﯾﻦ ﺑﮕﺎت‪،‬‬ ‫رۆﻣــﺎن ﮔەردووﻧێﻜە ﻟە ﻣﻮﻋﺠﯿﺰەﻛﺎن‬ ‫و ﺧەﯾﺎڵ‪ ،‬ﺟﯿﺎوازی ﻛﺘێﺒێﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ‬ ‫و رۆﻣﺎن وەك ﺟﯿﺎوازی ﺷــەرﯾﻌەت و‬ ‫ﺗەرﯾﻘەﺗە‪.‬‬ ‫ﺋﺎﯾــﺎ ﺋــەو رەﮔــەز و ﺑﻨەﻣﺎﯾﺎﻧە ﭼﯿﻦ‬ ‫ﻣێﮋووﻧــﻮوس و ﻟــە رۆﻣﺎﻧﻨﻮوس ﺟﯿﺎ‬ ‫دەﻛﺎﺗەوە؟ ﺑە واﺗﺎﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﻣێﮋووﻧﻮوس‬ ‫ﻛێﯿە؟ ﺋەی رۆﻣﺎﻧﻨﻮوس ﻛێﯿە؟‬ ‫ﻣێﮋووﻧﻮوس زﯾﺎﺗﺮ ﺧﯚ رادەﺳــﭙێﺮێﺖ‬ ‫ﺑە راﺳﺘﯽ ﻣێﮋوو‪ ،‬ﺧﯚ رادەﺳﭙێﺮێﺖ ﺑە‬

‫دۆﻛﯿﯚﻣێﻨﺖ و ﺑەڵﮕەﻛﺎن‪ ،‬ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ‬ ‫ﺋەوەﯾە راﺳــﺘﯽ و رووداوەﻛﺎن ﺑێﻨێﺘە‬ ‫ﺑەرﭼــﺎو‪ ،‬ﺑە‪‬م رۆﻣﺎﻧﻨــﻮوس ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﺋــەوەی دۆﻛﯿﯚﻣێﻨــﺖ و ﺑەڵﮕــەی‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴــﺘﻦ‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﻓﺎﻛﺘەرێﻜﯽ ﺗﺮی‬ ‫ھەﯾــە ﻛە ﺋــەوەی زﯾﺎﺗﺮ ﺑــﯚ ﮔﺮﻧﮕە‪،‬‬ ‫ﺋەوﯾــﺶ ﺧەﯾﺎڵ و زﻣﺎﻧــﯽ ﺋەدەﺑﯿﯿە‪.‬‬ ‫زﻣﺎﻧﯽ ﻣێﮋووﻧﻮوس زﻣﺎﻧێﻜﯽ وﺷــﻚ و‬ ‫ﺋەﻛﺎدﯾﻤﯿﯿە‪ ،‬ﺑە‪‬م زﻣﺎﻧﯽ رۆﻣﺎﻧﻨﻮوس‬ ‫ﺋەدەﺑﯽ و ﻧﺎﺳﻚ و ﻧەرﻣە‪.‬‬ ‫ﭘێﻮەﻧﺪﯾــﯽ ﻧێﻮان ژﯾﺎﻧﻨﺎﻣــە و ڕۆﻣﺎن‬ ‫ﭼﯿﯿــە؟ چ دەڵێﯿﺖ ﺑﯚ وﺗەی ﻛﯚﻟﺮﯾﺪج‬ ‫ﻛە دەڵێــﺖ‪ :‬ژﯾﺎﻧﯽ ھەر ﻣﺮۆﭬێﻚ ﭼەﻧﺪ‬ ‫ھﯿﭽﯿﺶ ﺑێﺖ ﺋەﮔەر ﺑە ڕاﺳــﺘﮕﯚﯾﯽ‬ ‫ﺑﺪوێﺖ ﺧﯚﺷە؟‬ ‫راﺳﺘە و راﺳــﺘﯽ ﮔﻮﺗﻮوە‪ .‬رۆﻣﺎﻧﻨﻮوس‬ ‫ھﯿﭻ ﻛﺎﺗێﻚ ﻧﺎﺗﻮاﻧێــﺖ ﺧﯚی ﻟە ژﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﺧــﯚی ﺟﯿــﺎ ﺑﻜﺎﺗەوە‪،‬‬ ‫ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋەو ﻛەﻣێﻚ ﻟە ژﯾﺎﻧﯽ ﺧﯚی و‬ ‫ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی دەﯾﺎﻧﻨﺎﺳێﺖ ﯾﺎن ﺑﯿﻨﯿﻮە‬ ‫ﺳــﻮود وەردەﮔﺮێﺖ و ﻟە رۆﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﯚﯾﺪا ﺑەﻛﺎرﯾﺎن دێﻨێﺖ‪ ،‬ﯾەك ﯾﺎن ‪100‬‬ ‫رۆﻣﺎﻧﯿﺶ ﺑﻨﻮوﺳێﺖ دﯾﺴﺎن ﻧﺎﭼﺎرە ﺧﯚ‬ ‫راﺑﺴــﭙێﺮێﺖ ﺑە داﺗﺎ و ھﯚﮔﺮی ژﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﯚی و دەوروﺑەری ﺧﯚی‪.‬‬

‫ﻛەواﺗە ﺋﺎﯾﺎ ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﮔﺮﯾﻨﮕﯽ ڕۆﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﺟﺎن دۆﺳﺖ ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە ﻣﺎﻣەڵەﻛﺮدن‬ ‫ﻟەﮔــەڵ ﺋــەو رووداو و زەﻣــەن و‬ ‫ﻛﺎرەﻛﺘەرە واﻗﯿﻌﯿﯿﺎﻧەی ﻟە ﺑﯿﺮی ﺗﺎﻛﯽ‬ ‫ﻛــﻮرددا ﺑﻮوﻧﯿﺎن ھەﯾــە؟ ﺋەﮔەر واﯾە‬ ‫ﺋەﻣە ﺑﯚ؟‬ ‫ﻣﻦ ھەر ﻟەو ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿﺎﻧە دەﮔێڕﻣەوە‬ ‫و ﻣێــﮋووی ﺋــەوان دەﺧﻮێﻨﻤــەوە‪،‬‬ ‫ﺑەﺳەرھﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺋەوان ﺳەﯾﺮ دەﻛەم و‬ ‫دەڵێﻢ ﺋﺎﯾﺎ ﺑﯚﭼﯽ ﺋەو ﺳــەرﻧەوﻛەوت؟‬ ‫ﺑﯚﭼﯽ ﺋــەوان ﻧەﯾﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣﯿﻠەﺗﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑێﻨﻨە دی؟ ﻟەوﻛﺎﺗەی‬ ‫ﻣێــﮋووی ﻛــﻮرد دەﺧﻮێﻨﻤــەوە زۆر‬ ‫ﭘﺮﺳــﯿﺎر ﻟە ﺑﯿﺮی ﻣﻨﺪا ﻛﯚ دەﺑﻨەوە و‬ ‫دەﺑێﺖ وە‪‬ﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑەدەﺳﺖ ﺑێﻨﻢ‪،‬‬ ‫ﯾﺎن ﺑە ﻛەﻣﯽ ﺋەو ﭘﺮﺳــﯿﺎراﻧەی ﺧﯚم‬ ‫ﺑە دەﻧﮕێﻜﯽ ﺑەرز ﺑﻜەم‪ .‬ﺋەو ﭘﺮﺳﯿﺎراﻧە‬ ‫ﺑﻜەم ﺑــە ﻛﺎرەﻛﺘەرێﻜــﯽ ﺋەدەﺑﯽ و‬ ‫رۆﻣﺎن و ﻧﻮوﺳﯿﻦ‪.‬‬ ‫ﺑﯚ ﻣﻦ ﻣێــﮋوو ﺑﻨەﻣﺎی ھﯚﺷــﯿﺎرﯾﯿە‪،‬‬ ‫ﺋەﮔەر ﻣﺮۆڤ ﻣێﮋووی ﺧﯚی ﻧەﻧﺎﺳێﺖ‪،‬‬ ‫ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺖ‬ ‫ﺑــەرەو دواڕۆژی ﺧــﯚی ﺑﭽێــﺖ‪،‬‬ ‫ﺋێﻤەی ﻛﻮرد ﻣێــﮋووی ﺧﯚﻣﺎن ﺑﺎش‬ ‫ﻧەﺧﻮێﻨﺪووەﺗــەوە‪ ،‬ﺋێﻤــە واﻧەﻛﺎﻧﯽ‬

‫ﻣێﮋووی ﺧﯚﻣﺎن ﺑﺎش ﻟەﺑەر ﻧەﻛﺮدووە‪،‬‬ ‫ﺑﯚﯾە ﭼەﻧﺪان ﺟــﺎر دەﻛەوﯾﻨە ھەﻣﺎن‬ ‫ھەڵەوە‪ ،‬ﻗــﺎچ و ﭘێﯽ ﺋێﻤــە ھەر ﻟەو‬ ‫ﺗەﻻﻧە ﮔﯿﺮ دەﺑﻦ ﻛە ﺑﯚﻣﺎن داﻧﺮاون‪.‬‬ ‫ﻣێــﮋوو ﺑﯚ ﺋێﻤەی ﻛــﻮردان ﻧەﺑﻮوەﺗە‬ ‫واﻧە‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺋــەو ﻗﯚﻧﺎﻏەﻣﺎن‬ ‫ﺗێﻨەﭘەڕاﻧــﺪووە‪ ،‬ﻣــﻦ ھﯿــﭻ ﻛﺎﺗێﻚ‬ ‫ﻣێﮋووﭘەرﺳــﺖ ﻧﯿــﻢ‪ ،‬راﺳــﺘە‬ ‫ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ وەك ﻗﺎزی ﻣﺤەﻣەد‬ ‫و ﺑﺎرزاﻧﯽ و ﺷێﺦ ﺳەﻋﯿﺪ ﺟێﯽ رێﺰن‪،‬‬ ‫ﺑــە‪‬م ﭘێﻐەﻣﺒەر ﻧەﺑــﻮون‪ ،‬ﺋەواﻧﯿﺶ‬ ‫ھەڵەﯾﺎن ھەﺑﻮوە و ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺋێﻤە ﻟە‬ ‫رۆﻣﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺧﯚﻣﺎﻧﺪا و ﻟە ﻛﺘێﺒەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻣێﮋووﻣﺎﻧــﺪا ﺑﺎﺳــﯽ ھەڵەﻛﺎﻧﯽ ﺋەوان‬ ‫ﺑﻜەﯾﻦ ﺗــﺎ واﻧە ﻓێــﺮ ﺑﺒﯿــﻦ‪ ،‬ﺑﯚ ﺋەو‬ ‫ﻣەﺑەﺳــﺘە ﻣﻦ ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە دەﻛەم ﺑە‬ ‫ﻛﺎراﻛﺘەر ﺑﯚ رۆﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚم‪.‬‬ ‫ﺑﯚﭼﯽ ﺑﻨﭽﯿﻨــەی ھەﻣــﻮو ڕۆﻣﺎﻧێﻚ‬ ‫واﻗﯿــﻊ و ﺧەﯾﺎڵە؟ ﺋﺎﯾﺎ ﭼــﯚن ﺗﻮاﻧﯿﻮﺗە‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ ﮔﺮﯾﻨﮕﯽ ﺑە ﻻﯾەﻧﯽ واﻗﯿﻊ ﺑﺪەی‬ ‫ﻟە ڕۆﻣــﺎن؟ ﺑەو واﺗﺎﯾــەی ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ‬ ‫ڕۆﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﺖ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﯚ ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯽ دﯾﺎر و‬ ‫ﻛﺎﺗێﻜﯽ دﯾﺎرە؟‬ ‫ﻧە ھەﻣﻮو رۆﻣﺎﻧەﻛﺎن‪ ،‬ﺋێﺴــﺘە رۆﻣﺎﻧﯽ‬ ‫”ﻛﯚﺑﺎﻧﯽ“ ﺟﯿﺎﯾە‪ ،‬رۆﻣﺎﻧێﻜﯽ واﻗﯿﻌﯿﯿە‬

‫و ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿــﻦ ﺑــەراوردی ﺑﻜەﯾــﻦ ﺑە‬ ‫رۆﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸــﻮو‪” ،‬ﻣﮋاﺑﺎد“ رۆﻣﺎﻧﯽ‬ ‫ﯾەﻛەﻣــﯽ ﻣﻦ ﺑــﻮو‪ ،‬ﻟەوێﺪا ﺑﺎﺳــﯽ‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛەم‪ ،‬ﻟە ”ﻣﯿﺮﻧﺎﻣە“ ﺑﺎﺳﯽ‬ ‫ﺋەﺣﻤەدی ﺧﺎﻧﯽ دەﻛەم‪” ،‬ﺳێ ھەﻧﮕﺎو‬ ‫و ﺳــێﺪارەﯾەك“ ﺑﺎﺳﯽ ﺷێﺦ ﺳەﻋﯿﺪە‪،‬‬ ‫ﺑە‪‬م رۆﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧەﯾﺎڵﯿﻦ‪ ،‬ﻧە ﺧەﯾﺎڵﯿﻦ ﻧە ﻛﻮردﯾﺸﻦ‪.‬‬ ‫ﺗــﯚ وەك ﻧﻮوﺳــەرێﻜﯽ رۆژﺋــﺎوای‬ ‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ رازﯾﺖ ﻟەﺳەر ﺋەو‬ ‫ھەڵﺴــەﻧﮕﺎﻧﺪﻧەی ﻟەﺳەر رۆﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﺖ‬ ‫ﻧﻮوﺳﺮاون؟‬ ‫ﺳــﻮﭘﺎس ﺑﯚ ﺧــﻮا ﻣــﻦ ﯾەﻛێﻜﻢ ﻟەو‬ ‫ﻧﻮوﺳەراﻧەی ﭼﺎﻧﺴــﯽ ﺑﺎﺷﯿﺎن ھەﯾە‬ ‫و رۆﻣﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ھﺎﺗﻮوﻧەﺗــە وەرﮔێڕان‬ ‫ﺑﯚ ﺷــێﻮەزاری ﺳــﯚراﻧﯽ‪ ،‬ﺑەداﺧەوە‬ ‫ﺳــﻨﻮورەﻛﺎن ﻟە ﻧێﻮان ﺋەدەﺑﯿﺎت ﯾﺎن‬ ‫ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺋەدەﺑﯿﺎﺗﯽ ﻛﻮردﯾﺶ ھەﯾە‬ ‫و زۆرن‪ ،‬رێﮕــە ﻧــﺎدەن ﻧﻮوﺳــەراﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮرد ﯾەﻛﺘﺮ ﺑﻨﺎﺳــﻦ‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋێﺴــﺘە‬ ‫ﺧﯚﺷــﺒەﺧﺘﺎﻧە ﭼەﻧــﺪان وەرﮔێڕی‬ ‫ﮔــەورە چ ﻛﺮﻣﺎﻧــﺞ ﯾــﺎن ﺳــﯚراﻧﯽ‬ ‫ﯾەﻛﮕﺮﺗﻨەوەﯾەﻛﯽ ﮔەرم و ﺑﺎش ھەﯾە‬ ‫و ﺑﺎزاڕێﻜﯽ ﮔەرم ﺑﯚ ھەردوو ﺋەدەﺑﯿﺎت‬ ‫ھەﯾە ﺑە ﻛﻮرﺗﯽ ﻣﻦ ﺳﻮﭘﺎﺳﮕﻮزارم‪.‬‬

‫ﺋﺎﯾــﺎ ﺋێﺴــﺘە ھﯿــﭻ ﺑەرھەﻣێﻜﺖ ﻟە‬ ‫ﺑەرﻧﺎﻣەداﯾە؟‬ ‫ﺑەڵێ ھەﯾە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺗﻮاﻧﺎی ﻣﻦ ﻛەم ﺑﻮوە‪،‬‬ ‫زۆر ﻛﺎرم ھەﯾە دەﺑێﺖ ﺗەواوﯾﺎن ﺑﻜەم‪.‬‬ ‫ﺑﯚﯾە ﻟەﻣڕۆوە ﺗﺎ ﺳــەری ﺳﺎڵﯽ ﻧﻮێ‪،‬‬ ‫ﺑەرھەﻣێﻜــﻢ ھەﯾە دەﺑێــﺖ ﺗەواوی‬ ‫ﺑﻜەم ﻛە ﻛﺎرێﻜﯽ زۆر ﮔﺮﻧﮕە‪.‬‬ ‫ﭘڕۆﻓﺎﯾﻠﯽ ﻧﻮوﺳەر‬ ‫ﺟﺎن دۆﺳــﺖ ﺳــﺎڵﯽ ‪ ١٩٦٥‬ﻟە ﺷﺎری‬ ‫ﻛﯚﺑﺎﻧــﯽ ﻟە داﯾــﻚ ﺑﻮوە‪ ،‬ﻟــە زاﻧﻜﯚی‬ ‫ﺣەﻟــەب ﺑەﺷــﯽ ﺑﺎﯾﻮﻟﯚﺟــﯽ ﺗەواو‬ ‫ﻛﺮدووە‪ ،‬ﻟە ﺳﺎڵﯽ ‪٢٠٠٠‬ـەوە ﻟە ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ‬ ‫دەژی‪ ،‬ﺑە ﺷــﯿﻌﺮ دەﺳﺘﯽ ﺑە ﻧﻮوﺳﯿﻦ‬ ‫ﻛﺮدووە و ﯾەﻛەﻣﯿــﻦ دﯾﻮاﻧﯽ )ﻗە‪‬ی‬ ‫دﻣــﺪم( ﻟە ﺳــﺎڵﯽ ‪ ١٩٩١‬ﻟــە ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ‬ ‫ﺑ‪‬و ﻛــﺮدەوە‪ .‬دواﺗﺮ ”دﯾﻮاﻧﯽ ﺟﺎن“ی‬ ‫ﻟە ﺋﯿﺴــﺘەﻧﺒﯚڵ و دوﺑەی ﭼﺎپ ﻛﺮد‪،‬‬ ‫ڕۆﻣﺎﻧﯽ ”ﻣﮋاﺑﺎد“ ‪” ،٢٠٠٤‬ﺳــێ ھەﻧﮕﺎو‬ ‫و ﺳــێﺪارەﯾەك“ ‪” ،٢٠٠٧‬ﻣﺎرﺗﯿﻨــێ‬ ‫ﺑەﺧﺘــەوەر“ ‪” ،2012‬ﻣﯿﺮﻧﺎﻣە“ ‪،٢٠٠٩‬‬ ‫”زەﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ ڕۆﻣﺎ“ ‪ ٢٠١٦‬و ﻛﯚﺗﺎ ڕۆﻣﺎﻧﯽ‬ ‫”ﻋەﺷﯿﻘﯽ وەرﮔێڕ“ـە ‪ ٢٠١٥‬ﻛە ﺑﺎس‬ ‫ﻟە ﮔەﺷﺘێﻜﯽ ‪ ٥٦‬ﺳــﺎڵﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺧﯚی‬ ‫دەﻛﺎت‪.‬‬

‫ﺣﺎﺟﯽ ﻗﺎدر ﺷﺎﻋﻴﺮی ﻧﺎﺳﻴۆﻧﺎﻟﻴﺴﺘﯽ ﻛﻮرد‬

‫ﺑەھﯚی ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﺷێﺨەﻛﺎﻧەوە ﻛﯚﯾەی ﺑەرەو‬ ‫ﺋﯿﺴﺘەﻣﺒﯚڵ ﺑەﺟێ ھێﺸﺘﺒﻮو‬

‫وﺷە‪ /‬ﻛﯚﯾە‪ -‬زاﻣﺪار ﺋەﺣﻤەد‬

‫ﺣﺎﺟﯽ ﻗــﺎدر‪ ،‬ﻟە دوای ﺋەﺣﻤــەدی ﺧﺎﻧﯽ‪ ،‬ﺑە‬ ‫ﺷﺎﻋﯿﺮی ﻧﺎﺳﯿﯚﻧﺎﻟﯿﺴﺘﯽ ﻛﻮردی ﺳەدەی ﻧﯚزدە‬ ‫دادەﻧﺮێ‪ ،‬ﻟەڕێــﯽ ﺷــﯿﻌﺮەوە داوای دەوڵەﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮردی و ﻗەوارەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﺳــەرﺑەﺧﯚﯾﯽ‬ ‫ﺑــﯚ ﻛﻮردەﻛﺎن ﻛــﺮدووە‪ ،‬ھﺎوﺷــێﻮەی ﮔەل و‬ ‫ﻧەﺗەوەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ‪ .‬ﻟە دوای ﺧﻮێﻨﺪن و وەرﮔﺮﺗﻨﯽ‬ ‫ﻣﯚڵەﺗــﯽ ﻣەﻻﯾەﺗﯽ‪ ،‬ﺣﺎﺟﯽ ﺑــەردەوام ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﺷــێﺨەﻛﺎن ﻟە ﻣﻠﻤﻼﻧێــﺪا ﺑــﻮون‪ ،‬ﻟەﺑەرﺋەوە‬ ‫ﻛﯚﯾەی ﺑەﺟێ ھێﺸﺖ‪.‬‬ ‫ﺋﯿﺪرﯾﺲ ﻋەﺑــﺪو‪ ‬ﺋﻮﻣەرﮔﻮﻣﺒەﺗﯽ‪ ،‬ﻧﻮوﺳــەر‬ ‫و ﻟێﻜﯚڵــەر و ﻟــە ﺑﻨەﻣﺎڵەی ﺣﺎﺟﯽ ﻗــﺎدر‪ ،‬ﺑﯚ‬ ‫”وﺷــە“ دەڵــێ‪” ،‬ﺣﺎﺟﯽ ﻗﺎدری ﻛــﻮری ﻣەﻻ‬ ‫ﺋەﺣﻤەدی ﻣەﻻ ﺳﺎڵﺢ‪ ،‬ﺳﺎڵﯽ )‪ (١٨١٥‬ﻟە ﮔﻮﻧﺪی‬ ‫ﮔﯚڕﻗەرەج‪-‬ﺗەﻗﺘەق ﻟە داﯾــﻚ ﺑﻮوە‪ ،‬ﺋەﮔەرﭼﯽ‬ ‫ﻟە ﺳەرﭼﺎوەﻛﺎن ﺳــﺎڵﯽ )‪ ١٨١٦‬و ‪(١٨١٧‬ش ﺑە‬ ‫ﺳــﺎڵﯽ ﻟەداﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ دادەﻧێﻦ‪ .‬ﺋەو ﺑﻨەﻣﺎڵەﯾە ﻟە‬ ‫دەرﺑەﻧﯽ زەھﺎو ﻟە ڕۆژھە‪‬ﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە ﺑﯚ‬ ‫ﺋەو ﻧﺎوﭼەﯾە ھﺎﺗــﻮون و ﻟە ﮔﻮﻧﺪی )ﮔﯚڕﻗەرەج‬ ‫و ﺋﻮﻣەرﮔﻮﻣــەت و ﻛﺎﻧﯽ ﻟەﻟە و ﺳــێﮕﺮدﻛﺎن‬ ‫و ﺳــێ ﻛﺎﻧﯽ( ﻧﯿﺸــﺘەﺟێ ﺑﻮون و ﺷێﻮەزاری‬ ‫ﻗﺴەﻛﺮدﻧﯿﺎن ﻛەﻟﮫﻮڕﯾﯿە“‪.‬‬ ‫ﺋﯿﺪرﯾﺲ ﻋەﺑﺪو‪ ‬ﺑە ﮔﻮﺗەی ﺧﯚی و ﺑەﮔﻮێﺮەی‬ ‫ﺷــەﺟەرە دەﮔەڕێﺘــەوە ﺑﯚ ﺳــەر ﺑﻨەﻣﺎڵەی‬ ‫ﺣﺎﺟﯽ ﻗﺎدر‪ ،‬دەڵێ ”ﺣﺎﺟــﯽ ﻗﺎدر ﻻی ﺣﺎﺟﯽ‬ ‫ﻣەﻻ ﺋەﺣﻤــەدی ﺑﺎوﻛﯽ ﻗﻮرﺋﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻨﺪووە‪ ،‬ﻟە‬ ‫ﺗەﻣەﻧﯽ ﻧﯚ ﺳﺎڵﯿﺪا ﺑﺎوﻛﯽ ﻛﯚﭼﯽ دواﯾﯽ ﻛﺮدووە‪،‬‬ ‫ﻟەﺑەرﺋــەوە ﻟەﮔەڵ داﯾﻜﯽ دەﭼﻨــە ﻛﯚﯾە و ﻟە‬ ‫ﻣﺰﮔەوﺗﯽ ﻣﻮﻓﺘﯽ درێﮋە ﺑە ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ دەدا“‪.‬‬ ‫ﻟــە دوای ﺗەواوﻛﺮدﻧــﯽ ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ‬ ‫ﻣەﻻﯾەﺗﯽ‪ ،‬ﻟەﮔەڵ ﻣەﻻ ﻋەﺑــﺪو‪ ‬ﺟەﻟﯿﺰادەی‬ ‫ﺑﺎوﻛــﯽ ﻣەﻻی ﮔەورە ﺑەﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ‪ ،‬ﺑەرەو ﻧﺎوﭼەی ﺑﺎڵەﻛﺎﯾەﺗﯽ ڕۆﯾﺸــﺘﻮون‬

‫و ﺣﺎﺟــﯽ درێــﮋەی ﺑــە ﮔەﺷــﺘەﻛەی داوە‪،‬‬ ‫ﺗــﺎ ﮔەﯾﺸــﺘﻮوەﺗە ﺳــﺎﺑ‪‬غ و ﻟــەوێ ﻣﯚڵەﺗﯽ‬ ‫ﻣەﻻﯾەﺗﯽ وەرﮔﺮﺗﻮوە‪ ،‬ﭘﺎﺷﺎن ﺑە دەﺷﺘﯽ ﻻﺟﺎﻧﺪا‬ ‫ﮔەڕاوەﺗەوە ﻛﯚﯾە‪.‬‬ ‫ﺋەو ﺋەﻧﺪاﻣــەی ﺑﻨەﻣﺎڵەی ﺣﺎﺟــﯽ ﻗﺎدر ﺑﺎس‬ ‫ﻟــەوە دەﻛﺎت ﻛە ﻟە ﺳــەرەﺗﺎوە ﺣﺎﺟﯽ ﻗﺎدر و‬ ‫ﺷێﺨەﻛﺎن ﻛێﺸە و ﻧﺎﺧﯚﺷﯿﯿﺎن ﻟە ﻧێﻮاﻧﺪا ﺑﻮوە‪،‬‬ ‫ﻟــە دوای ﮔەڕاﻧەوەی ﺑﯚ ﻛﯚﯾە‪ ،‬ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﻧێﻮان‬ ‫ﺣﺎﺟﯽ و ﺷــێﺦ و ﺗەﻛێ و ﺧﺎﻧەﻗﺎﻛﺎن دروﺳﺖ‬ ‫ﺑﻮوەوە‪ ،‬ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺷێﺦ ﻧەﺑﯽ ﻣﺎوﯾﻼﻧﯽ و ﺷێﺦ‬ ‫ﻏەﻓﻮور‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺣﺎﺟــﯽ ﺑە ﺑەردەواﻣﯽ ھەوڵﯽ‬ ‫ھﯚﺷﯿﺎرﻛﺮدﻧەوەی ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛﻮردی دەدا ﺑﯚ‬ ‫ڕزﮔﺎرﺑــﻮون ﻟە ﻛﯚﺗﻮﺑەﻧﺪی ﺋــەو ﻛﺮدە ﺑﺎواﻧەی‬ ‫ﺳــەردەﻣﯽ ﺧﯚی‪ ،‬ﺑەراﻣﺒەر ﺑە ﺷێﺦ و ﭘﯿﺎواﻧﯽ‬ ‫ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋەﻧﺠــﺎم دەدرا‪ ،‬ﻟەﺑەرﺋەوە ﺷــێﺨەﻛﺎن‬ ‫دژاﯾەﺗﯿﯿــﺎن دەﻛــﺮد‪ .‬ﺑەھﯚی ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﻦ ﺑە‬ ‫ﺋەﻧﺠــﺎم و ﺑەردەواﻣــﯽ ﻛێﺸــەﻛﺎن‪ ،‬ﺣﺎﺟﯽ‬ ‫ﺑەﻧﺎﭼــﺎری ﺑە ڕێــﯽ ﻛەرﻛﻮوك‪-‬ھەوﻟێﺮ‪-‬ڕواﻧﺪز‬ ‫ڕۆﯾﺸــﺘﻮوەﺗە ﺋﯿﺴــﺘەﻣﺒﯚڵ و ﻟــە ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘﯽ‬ ‫دەوڵەﺗﯽ ﻋﻮﺳــﻤﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ﻣﺎوەﺗــەوە‪ ،‬ﻟەﻧﺎو‬ ‫ﺑﻨەﻣﺎڵــەی ﺑەدرﺧﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﭘێﮕــە و ﻣەﻗﺎﻣﯽ‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ھەﺑﻮو و ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻮوە‪.‬‬ ‫ﻋەﺑﺪوﻟﻮاﺣﯿﺪ ﺷــەرﯾﻒ ﺗﻮێﮋەر و ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی‬ ‫زاﻧﻜــﯚ‪ ،‬ﺑﯚ ”وﺷــە“ی روون ﻛــﺮدەوە‪ ،‬ﺣﺎﺟﯽ‬ ‫ﻗﺎدر ﺷــﺎﻋﯿﺮێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەت و ﺑەﺗﻮاﻧــﺎ و ﺟﯿﺎواز‬ ‫ﺑــﻮوە‪ ،‬دﻧﯿﺎﺑﯿﻨــﯽ ﺑــﯚ ڕووداوەﻛﺎن ھەﺑﻮوە و‬ ‫ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ دوورﺑﯿﻨﺎﻧە ڕواﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ و دﯾﺪ و‬ ‫ڕواﻧﮕەی ﺑﯚ ﺷــﺘەﻛﺎن ﺟﯿﺎواز ﺑﻮوە‪ ،‬ﺋەﻣەش ﻟە‬ ‫ﺷﯿﻌﺮەﻛﺎﻧﯿﺪا ﺑەدەرﻛەوﺗﻮوە‪ .‬ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە‪ :‬ﺣﺎﺟﯽ‬ ‫ﻗﺎدر ﻟە ﺳــەدەی ﻧﯚزدەوە ھەﺳﺘﯽ ﺑە ﻣەراﻣﯽ‬ ‫ﮔ‪‬وی داﮔﯿﺮﻛەراﻧەی ﻧەﺗەوە دەﺳە‪‬ﺗﺪارەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﻧﺎوﭼەﻛە ﻛــﺮدووە‪ ،‬ﺑە دەﻧﮕێﻜﯽ ﺑــەرز ﺑﺎﻧﮕﯽ‬ ‫ﺧێڵﯽ ﻛﻮردان دەﻛﺎت و دەڵێ‪ :‬زوو وەﺧﯚ ﻛەون‬ ‫و ھﯚﺷــﯿﺎر ﺑﻨەوە‪ ،‬ﺋەﮔەرﻧﺎ ﻟە ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺧﯚﺗﺎن‬ ‫دەﺑﻨە ﺑێﮕﺎﻧــە و ﺑێﮕﺎﻧە دەﺑێﺘە ﻣﯚﺗەﻛەی دوای‬

‫ھەﻧﮕﺎوەﻛﺎﻧﺘــﺎن‪ .‬ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺣﺎﺟﯽ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ‬ ‫ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑەﺳەرەوە ﺑﻮوە و ﻟەو ڕواﻧﮕەوە‬ ‫ڕواﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﺑــﯚ ڕووداوەﻛﺎن‪ ،‬ﺑە‪‬م ھەﺳــﺘﯽ‬ ‫ﻧەﺗەوەﯾﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﭙەروەری زﯾﺎﺗﺮ ﺑﻮوە‪.‬‬ ‫ﻋەﺑﺪوﻟﻮاﺣﯿﺪ ﺷەرﯾﻒ دﻛﺘﯚراﻧﺎﻣەﻛەی ﻧﻮوﺳﯿﻮە‬ ‫و ﻟە ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ﮔﻔﺘﻮﮔﯚی ﻛﯚﺗﺎﯾﺪاﯾە‪ ،‬ھﺎوﻛﺎت‬ ‫ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﻜــﯚی ﻛﯚﯾەﯾــە‪ ،‬ﻟــە درێﮋەی‬ ‫ﻗﺴــەﻛﺎﻧﯿﺪا ﺋﺎﻣﺎژە ﺑە ﻛﯚﭘﻠە ﺷﯿﻌﺮێﻜﯽ ﺣﺎﺟﯽ‬ ‫ﻗﺎدر دەﻛﺎت ﻛە دەڵێ‪:‬‬ ‫ﺷﯿﺮو ﻗەڵەم ﺷەرﯾﻜﻦ ﻟەم ﻋەێﺮەدا درێﻐﺎ‬ ‫ﺷﯿﺮم ﻗەڵەم ﺗﺎﺷە و ﻛﺎ‪‬ﻧﯿﯿە ﻗەڵەﻣﺪان‬ ‫وەك ﺋەو ﺑﺎﺳﯽ دەﻛﺎت‪ ،‬ﺳەﯾﺮ ﺑﻜەن ﻟە ﺳەدەی‬ ‫ﻧﯚزدەوە ﻟە ﮔﺮﻧﮕﯽ ڕۆڵﯽ ﻗەڵەم ﺗێﮕەﯾﺸﺘﻮوە ﻛە‬ ‫ﭼەك ﺑەﺑێ ﻗەڵەم ﺳەرەڕۆﯾﯿﯿە و ﺳەرﮔەرداﻧﯽ‬ ‫ﺑەدواوەﯾــە‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﺋەﮔــەر ﭼــەك و ﻗەڵەم‬ ‫ﺷﺎﻧﺒەﺷﺎﻧﯽ ﯾەك ﺑڕۆﻧە ﭘێﺶ‪ ،‬دەﺑﻨە داﯾﻨەﻣﯚی‬ ‫داﮔﯿﺮﺳﺎﻧﺪﻧﯽ ﺷﯚڕش و ڕاﭘەڕﯾﻦ و ﺑەدﯾﮫێﻨەری‬ ‫ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ‪ ،‬ﻛەﭼﯽ ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﻗەڵەم ﭘﺎﺷــﻜﯚی‬ ‫ﭼەﻛە ﻟەﻧﺎو ﻛﻮرد‪.‬‬ ‫ﺣﺎﺟﯽ ﻗﺎدر ﻟە ﻛﯚﺗﺎی دێڕەﻛﺎﻧﯽ ﺋەم ﺷﯿﻌﺮە ﺑﺎس‬ ‫ﻟەو ﻧەﺗەواﻧە دەﻛﺎت ﻛە ﺑەﺗێﻜﯚﺷﺎن و ﻛﯚﺷﺸﯽ‬ ‫ﺑێ وﭼﺎن و ﺑﺮاﯾەﺗﯽ ﻧێﻮان ﺗﺎﻛەﻛﺎﻧﯽ دەوڵەﺗﯿﺎن‬ ‫ھەﯾە و ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯿﺎن ﺑەﻛەس ﻧﯿﯿــە و ﺧﯚﯾﺎن‬ ‫ﺧەزێﻨە و ﭘﺰﯾﺸــﻚ و دەزﮔــەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ‬ ‫دەوڵەﺗﯿﺎن ھەﯾە و ﺣﺎﺟﯽ ﺋێﺮەﯾﯿﯿﺎن ﭘێ ﻧﺎﺑﺎت‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜە ﺋەوان ﺑﺮا و ﭘﺸــﺘﯿﻮاﻧﯽ ﯾەﻛﺘﺮن و وەك‬ ‫ﺋێﻤە دژی ﯾەﻛﺘﺮ ﻧﯿﻦ‪ ،‬ﺑﯚ ﻓێﺮﺑﻮوﻧﯽ ھﻮﻧەرەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺷــەڕ و ﭘﯿﺸەﺳﺎزی و ﭘﺴــﭙﯚڕی ﻟە ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ‬ ‫ﺗەﻛﻨەﻟﯚﺟﯿﺎ ﺧەڵﻜﯽ ﺧﯚﯾــﺎن دەﻧێﺮﻧە ﺋەوروﭘﺎ‬ ‫ﺑەﺑێ ﺟﯿﺎوازی‪.‬‬ ‫ﻻی ﺧﯚﯾــەوە دﻛﺘﯚر دەرﯾــﺎ ﺟەﻣﺎل ﺣەوێﺰی‬ ‫ﻟەﺑﺎرەی ﺷــﯿﻌﺮەﻛﺎﻧﯽ ﺣﺎﺟﯽ ﻗﺎدر ﻟە ڕواﻧﮕەی‬ ‫ﻓەﻟﺴەﻓﯿﯿەوە ﺑﯚ ”وﺷــە“ رووﻧﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە‬ ‫ﻣﺮۆڤ ﻟــە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﻛﯚﻣەڵــﺪا دەژی‪ ،‬ھەر‬ ‫دﯾﺎردەﯾەك و ھەر ﻛەﺳێﻚ ﻟەﻧﺎو ﻛﯚﻣەڵﮕەدا ﻛەم‬

‫ﯾﺎن زۆر ﺳەرﻧﺠﯽ ﺗﺎﻛەﻛﺎن ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن‬ ‫ڕادەﻛێﺸــﻦ‪ ،‬ﺷﺎﻋﯿﺮﯾﺶ ﻛە ﺧﺎوەن‬ ‫ھەﺳﺘێﻜﯽ ﻧﺎﺳﻜﺘﺮە ﻟە ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﺗﺮ‪،‬‬ ‫زﯾﺎﺗﺮ ﺑەو ﺑﺎﺑەﺗﺎﻧــە ﻛﺎرﯾﮕەر دەﺑێﺖ‬ ‫و دەﯾﺎﻧﺌﺎﺧﻨێﺘە ﻧﺎو ﺷﯿﻌﺮەﻛﺎﻧﯿﯿەوە‪.‬‬ ‫ﺋەڵﺒەﺗە ﻟە ﺳەرەﺗﺎی دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ‬ ‫ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗﯿﯿــەوە‪ ،‬ھــەردەم ﻣﺮۆڤ‬ ‫ﺑــەدوای وە‪‬ﻣــﯽ ﭘﺮﺳــﯿﺎرەﻛﺎﻧﺪا‬ ‫ﮔــەڕاوە‪ ،‬ﺑەھــﯚی ﺋەو ﮔــەڕان و‬ ‫ﭘﺮﺳــﯿﺎرﻛﺮدﻧﺎﻧەوە ﻓەﻟﺴــەﻓە ھﺎﺗە‬ ‫ﻛﺎﯾەوە ﻛــە ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟــە ھﻮﻧەری‬ ‫ورووژاﻧﺪﻧﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎر ﺑﯚ ﮔەڕان ﺑەدوای ﻣەﻋﺮﯾﻔە‬ ‫و ﺗێﮕەﯾﺸﺘﻦ ﻟە ﺳﺮوﺷﺖ و ﻣﺮۆڤ‪ .‬ﺣﺎﺟﯽ ﻗﺎدر‬ ‫ﻟە زۆر ﺑﻮاری ڕۆﺷﻨﮕەرﯾﺪا ﺑەﭘێﺸڕەو دادەﻧﺮێﺖ‪،‬‬ ‫دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑڵێﯿﻦ ﻟەڕووی ﻓەﻟﺴەﻓﯿﺸەوە ﺧﺎوەن‬ ‫دﯾﺪ و ﺗێڕواﻧﯿﻨﯽ ﺧﯚی ﺑﻮوە‪.‬‬ ‫ﺣەوێﺰی ﭘﻠەی زاﻧﺴﺘﯽ ﭘڕۆﻓﯿﺴﯚری ﯾﺎرﯾﺪەدەر‬ ‫و ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﻜﯚی ﻛﯚﯾەﯾە و ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﻟە‬ ‫ﯾﺎدی ‪ 200‬ﺳــﺎڵەی ﻟەداﯾﻜﺒﻮوﻧﯽ ﺣﺎﺟﯽ ﻗﺎدر‪،‬‬ ‫ﺑە ﺗﻮێﮋﯾﻨەوەﯾەك ﺑەﺷــﺪاری ﻟە ﻛﯚﻧﻔﺮاﻧﺴــﯽ‬ ‫ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿﯽ ﺣﺎﺟﯽ ﻗﺎدری ﻛﯚﯾﯽ ﻛﺮد ﻟە زاﻧﻜﯚی‬ ‫ﻛﯚﯾە‪ ،‬ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەﻛﺎت‪ ،‬ﺳﯚرێﻦ ﻛﯿﯿەرﻛەﮔﺎر‬ ‫‪ ،١٩١٣-١٨٥٥‬داﻣەزرێﻨەری ﺑﻮوﻧﮕەراﯾﯿﯿەﻛﺎﻧە‬ ‫و ﺑــﻮون ﻟە دﻧﯿﺎدا ﻟە ﺷــﯿﻌﺮی ﺣﺎﺟــﯽ ﻗﺎدردا‬ ‫ﺑﺮﯾﺘﯿﯿــە ﻟە ژﯾﻨﮕــە‪ ،‬ﺧﻮد‪ ،‬ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎرﯾەﺗﯽ‪،‬‬ ‫ﻧﺎﻣﯚﯾﯽ‪ ،‬ﺗﺮس و ﻧﯿﮕەراﻧﯽ‪ ،‬ھەڵﻮێﺴﺖ ﺑەراﻣﺒەر‬ ‫ﻛەﺳــﺎﻧﯽ دەوروﺑەر‪ ،‬ﯾﺎﺧﯿﺒــﻮون و ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯽ‬ ‫ﺗﺎﻛەﻛﺎن‪ ،‬ھﯚﺷــﯿﺎرﻛﺮدﻧەوەی ﺗﺎك‪ .‬ﺣﺎﺟﯽ ﻗﺎدر‬ ‫ﻟە ﺷﯿﻌﺮێﻜﺪا دەڵێ‪:‬‬ ‫ﺗﺎ ڕێﻚ ﻧەﻛەون ﻗەﺑﯿﻠﯽ ﺋەﻛﺮاد‬ ‫ھەروەھﺎ دەﺑﻨە ﺧەراﺑە ﺋﺎﺑﺎد‬ ‫ﺋەﻧﻮاﻋﯽ ﻣﯿﻠﻠەت ﻟە ﮔەورە ﺗﺎ ﺑﭽﻮوك‬ ‫ﺧەﻣڵﯿﻮە ﻣەﻣﺎﻟﯿﻜﯽ وەﻛﻮ ﺑﻮوك‬ ‫ﯾەك ﺑەرﮔﻦ و ﯾەك زوﺑﺎن و ﯾەك ڕەﻧﮓ‬ ‫ﺑێ ﻏەﯾﺐ و ﻋەﯾﺐ و ﻋﺎر و ﺑێ دەﻧﮓ‬

‫ﺣﺎﺟﯽ ﻗﺎدر ﺑﺎوەڕی واﯾە ﺗــﺎ ﻛﻮرد ڕێﻜﻜەوﺗﻮو‬ ‫و ﯾەﻛﮕﺮﺗــﻮو ﻧەﺑﻦ‪ ،‬ﺋەوا ھــەر ﻣﺎڵﻮێﺮان دەﺑﻦ‪،‬‬ ‫ﭼﻮﻧﻜــە ھەﻣــﻮو ﮔەﻻﻧﯽ دﻧﯿــﺎ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮون و‬ ‫ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻛﻮردەﻛﺎﻧﯿﺶ واﺑﻦ‪.‬‬ ‫ھەروەھﺎ ﻟە ﻛﯚﭘﻠە ﺷﯿﻌﺮێﻜﯽ ﺗﺮدا دەڵێ‪:‬‬ ‫ﻗﻮڕی ﻛﻮێ ﺑﻜەم ﺑەﺳەر ﺧﯚﻣﺎ ﻟە ﻏﻮرﺑەت‬ ‫ﺧەوم ﻧﺎﯾێ ﻟە داﺧﯽ ﻣﻮڵﻚ و ﻣﯿﻠﻠەت‬ ‫ﺋەﮔەر وەك ﻣﻦ ﺧەﺑەردار ﺑﻦ ﻟە دەوڵەت‬ ‫ﻟە ﺣەﯾﻔﺎن ﺧﯚ دەﺧﻨﻜێﻨﻦ ﺑەﺑێ ﭘەت‬ ‫ﻟەم ﻛﯚﭘﻠە ﺷــﯿﻌﺮەدا ﺑﯚﻣﺎن ڕوون دەﺑێﺘەوە ﻛە‬ ‫ﺣﺎﺟﯽ ﻟە دوورە و‪‬ﺗەوە ﺧەم ﻟە ﮔەل و و‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﺧﯚی دەﺧﻮات و ﭘێﻤﺎن دەڵێ ﻛە ﺋەو زۆر ﺋﺎزا و‬ ‫ﺧﯚڕاﮔﺮ ﺑﻮوە ﺑەراﻣﺒەر ﺋەو ھەﻣﻮو ﺋێﺶ و ﺋﺎزارە‪،‬‬ ‫ﺋەﮔەرﻧﺎ ھەر ﻛەﺳێﻜﯽ ﺗﺮ ﻟە ﺷﻮێﻨﯽ ﺋەو ﺑﻮواﯾە‪،‬‬ ‫ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺑەرﮔەی ﻧەدەﮔﺮت و ﻛﯚﺗﺎی ﺑە ژﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ﺧﯚی دەھێﻨﺎ‪.‬‬ ‫ﺣﺎﺟﯽ ﻗﺎدر ﺣەﺟﯽ ﻧەﻛﺮدووە و وﺷەی ﺣﺎﺟﯽ‬ ‫ﺗەﻧﯿﺎ ﭘێﺸﻨﺎوێﻜە و ﺑﯚﯾﺎن داﻧﺎوە‪ ،‬ﺣﺎﺟﯽ ﻟە ﻣﺎﻧﮕﯽ‬ ‫زوﻟﺤەﺟە ﻟە داﯾﻚ ﺑﻮوە‪ ،‬ﺋەوﻛﺎﺗە ﺑﺎوﻛﯿﺸــﯽ ﻟە‬ ‫ﺣەج ﺑﻮوە‪ ،‬ﻟەﺑەرﺋەوە ﻧﺎﺳﻨﺎو و ﭘێﺸﻨﺎوی ﺣﺎﺟﯽ‬ ‫ﺑﯚ داﻧﺮاوە‪.‬‬ ‫ﺣﺎﺟﯽ ﻗﺎدر ﺳﺎڵﯽ )‪ (١٨٩٧‬ﻟە ﺧەڵﻮەﺗﮕەی ﭘﯿﺮی‬ ‫ﻛﯚﭼﯽ دواﯾﯽ ﻛﺮدووە و ﻟە ﮔﯚڕﺳــﺘﺎﻧﯽ ﻗەرەج‬ ‫ﺋەﺣﻤەد ﻟە ﺋﯿﺴﺘەﻣﺒﯚڵ ﻧێﮋراوە‪.‬‬

‫ﻛﻮﻟﺘﻮور‬

‫ﺧﻮﻣﺎر رەﺷﻴﺪ‪ :‬ﺧەڵﻜﯽ ﺋێﻤە ﺑێﮕﺎﻧەﭘەرﺳﺘﻦ‬

‫وﺷە‪ /‬ﺷﺎﺧەوان ﺷێﺨﺎﻧﯽ‬

‫ﺧﻮﻣﺎر رەﺷﯿﺪ ﺧﺎﻧﻤە ﺷێﻮەﻛﺎری ﻧﺎﺳﺮاوی‬ ‫ﻛــﻮردی ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﯽ ﺋەڵﻤﺎﻧﯿــﺎ‪ ،‬ﺗﺎﺑﻠﯚی‬ ‫زۆری ﺑﯚ ﻧﺎﺳــﺎﻧﺪﻧﯽ ﻧەﺗەوەﻛــەی ﺑەدﻧﯿﺎ‪،‬‬ ‫دەﻧەﺧﺸــێﻨێ و ﭼەﻧﺪان ﭘێﺸــﺎﻧﮕەی ﻟە‬ ‫دەرەوەی و‪‬ت ﻛﺮدووەﺗــەوە و ﺗێﯿــﺪا‬ ‫ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﺟﻮاﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺗﻮاﻧﺎی ژﻧﺎﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮردی دەرﺧﺴــﺘﻮوە‪ .‬ﺋەو ﻟــە دﯾﺪارێﻜﯽ‬ ‫"وﺷە"دا ﺋەزﻣﻮون و ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەﺧﺎﺗە‬ ‫روو‪.‬‬ ‫ﭼﯚن ﺧﯚت ﺑە ﺧﻮێﻨەران دەﻧﺎﺳێﻨێ؟‬ ‫ﻧﺎوی ﺗەواوم ﺧﻮﻣﺎری وەﺳــﺘﺎ ڕەﺷــﯿﺪی‬ ‫ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪ‪ ،‬ﻟە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﭼــﺎوم ﺑەدﻧﯿﺎ‬ ‫ھەڵﮫێﻨﺎوە و ﻟە ﻛﯚﯾە ﮔــەورە ﺑﻮوم‪ ،‬ﺑﺎوﻛﻢ‬ ‫ﻛﯚﯾﯿە و زۆرﺟــﺎر ﺑە ﺧﻮﻣــﺎر ﻛﯚﯾﯽ ﺑﺎﻧﮓ‬ ‫دەﻛﺮێﻢ‪ ،‬ھەر ﻟە ﻛﯚﯾە ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺳەرەﺗﺎﯾﯽ‬ ‫و ﻧﺎوەﻧﺪﯾﻢ ﺗەواو ﻛﺮدووە‪ ،‬دواﺗﺮ ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕەی‬ ‫ھﻮﻧــەرە ﺟﻮاﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯿﻢ ﺑە ﭘﻠەی‬ ‫دووەم ﺗەواو ﻛﺮد‪ ،‬ﻟەوﻛﺎﺗەی ﺑﯚ ﯾەﻛەم ﺟﺎر‬ ‫ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕەی ھﻮﻧەرە ﺟﻮاﻧەﻛﺎن‬ ‫ﻛﺮاﯾەوە‪.‬‬ ‫ﭼەﻧﺪ ﭘێﺸﺎﻧﮕەت ﻟە ﻧﺎوەوە و دەرەوەی‬ ‫و‪‬ت ﻛﺮدووەﺗەوە؟‬ ‫ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﭼەﻧﺪان ﭘێﺸــﺎﻧﮕەی ھﻮﻧەری‬ ‫ﺗﺎﯾﺒەت ﺑــە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﻢ ﻟــە دەرەوەی و‪‬ت‬ ‫ﻛﺮدووەﺗەوە ﻛــە دەﮔﺎﺗە ﻧﺰﯾﻜەی ‪ 35‬ﺗﺎ ‪37‬‬ ‫ﭘێﺸــﺎﻧﮕە‪ ،‬ﺗﺎزە ﭼﻮوﺑﻮوﻣە دەرەوەی و‪‬ت‬ ‫ﺑﺎﺳــﻢ ﻟە ﺗﺮاﺟﯿﺪﯾﺎی و‪‬ﺗەﻛــەم دەﻛﺮد‪،‬‬ ‫ﺑــە‪‬م دوای ﻣﺎﻧەوەم ﺑەھــﯚی ﻛﺎرﯾﮕەری‬ ‫دەوروﺑەرەوە‪ ،‬ﺳــﺘﺎﯾﻠﯽ ﻛﺎرﻛﺮدﻧﻢ ﮔﯚڕی ﺑﯚ‬ ‫ڕەﻧﮓ و ﺷێﻮازێﻜﯽ ﺋﺎﺑﺴﺘﺮاﻛﺖ ‪.‬‬ ‫دوای ﮔەڕاﻧەوەت ﭼەﻧﺪ ﺗﺎﺑﻠﯚﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەت‬ ‫ﺑە ﺳﺮوﺷﺘﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺖ ﻧەﺧﺸﺎﻧﺪ‪ ،‬ﺋەوە‬ ‫ﭼﯚن ﺑﻮو؟‬ ‫ﺳــﺎ‪‬ﻧێﻚ ﻟــە دەرەوە ژﯾﺎم‪ ،‬ﺑە ﺳــەردان‬ ‫ﮔەڕاﻣــەوە و ﭼــﻮوم ﺑــﯚ ﺳــەرداﻧﯽ‬ ‫ھﺎوﯾﻨەھەوارەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و دوای‬ ‫داﺑڕاﻧێﻜﯽ زۆر ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﭼەﻧﺪ ﺗﺎﺑﻠﯚﯾەك ﺑﻜێﺸﻢ‬ ‫ﻟــە ﺟﻮاﻧﯽ ﭼﯿــﺎﻛﺎن و ﺳــەوزاﯾﯽ و ﺋﺎوی‬ ‫ﺳﺎزﮔﺎری ﻛﻮردﺳﺘﺎن‪.‬‬ ‫ﭼﯽ وای ﻟێ ﻛﺮدی ﻛﺎر ﻟەﺳەر‬ ‫ﺗﺎﺑﻠﯚﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑﻜەﯾﺖ ﻛە ﺑﺎس ﻟە‬ ‫ﻛﺎری ھەرەوەزی دەﻛﺎت ﻟە ﻛﻮﻟﺘﻮوری‬ ‫ﻛﻮردەواری و ﺗێﯿﺪا ژﻧﺎن ﺷﺎﻧﺒەﺷﺎﻧﯽ ﭘﯿﺎوان‬ ‫دەرﻛەوﺗﻮون؟‬ ‫ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ﺗﺎﺑﻠﯚﻛە ﺑﺎس ﻟــە رۆڵﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ‬

‫ﻛــﻮرد دەﻛﺎت‪ ،‬ﺣــەزم ﻛــﺮد ﮔەورەﯾﯽ و‬ ‫ﺋﺎزاﯾەﺗﯿﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ ﻛﻮرد دەرﺑﺨەم ﻛە ﭼﯚن‬ ‫ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ھەر ﻟە ﻛﯚﻧەوە ﺷﺎﻧﺒەﺷﺎﻧﯽ ﭘﯿﺎو‬ ‫ﺑە ھــەرەوەزی ﻛﺎر ﺑﻜﺎت و ﻟە ﭼﻮار دﯾﻮاری‬ ‫ﻣﺎڵ ﺑﭽێﺘە دەرەوە و ﻛﺎﺗێﻜﯽ ﺧﯚش ﺑەﺳەر‬ ‫ﺑەرێﺖ و ﭼێﮋ وەرﺑﮕﺮێﺖ ﻟەﮔەڵ ھﺎوڕێﯿﺎﻧﯽ‬ ‫و ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﻛﺎرێﻜﯿﺶ ﺋەﻧﺠﺎم دەدات ‪.‬‬ ‫دەﺗەوێﺖ ﻟەڕێﯽ ھﻮﻧەرەوە رۆڵ و ﺗﻮاﻧﺎی‬ ‫ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ ﻛﻮرد ﻧﯿﺸﺎن ﺑﺪەﯾﺖ؟‬ ‫ﻟــەو ﻛﺎرەم ﮔەورەﯾﯽ و ﭘﯿــﺮۆزی ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ‬ ‫ﻛﻮردم ﻧﯿﺸــﺎن دا ﻛە ﻛﺎری ﺳەرەﻛﯽ ﺗەﻧﯿﺎ‬ ‫ﻣﺎڵ و ﻣﻨــﺪاڵ ﺑەﺧێﻮﻛﺮدن ﻧﯿﯿــە‪ ،‬ﺑەڵﻜﻮ‬ ‫ھەزاران ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ ﻛﻮرد ﺑــﯚ ﺧﯚﯾﺎن ﻛﺎرﯾﺎن‬ ‫ﻛﺮدووە و ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑەﺧێﻮ ﻛﺮدووە و‬ ‫ﺑەﺑێ ﯾﺎرﻣەﺗﯽ ﭘﯿﺎو ﯾﺎ ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﺗﺮ‪ ،‬ﺑﮋێﻮی‬ ‫ڕۆژاﻧەی ﺑﯚ ﭘەﯾﺪا ﻛﺮدوون‪.‬‬ ‫ﭘێﺖ واﯾە ﮔﺮﻧﮕە ﺑﯚ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﺧﺎوەن‬ ‫ﺑڕواﻧﺎﻣەی زاﻧﺴﺘﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە ﻛﺎرەﻛەی‬ ‫ﺑێﺖ؟‬ ‫ﺑەڵــێ ﮔﺮﻧﮕە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﺑﺎﯾــەخ ﺧﻮێﻨﺪن‬ ‫ﺑﺪات ﺗﺎ ﺑەﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺋەﻛﺎدﯾﻤﯽ ﻓێﺮ ﺑێﺖ‪،‬‬ ‫ﺳــﻮودی زﯾﺎﺗﺮە ﺋەﮔەرﭼﯽ ھﻮﻧەر ﺑەھﺮەی‬ ‫ﺧﻮداﯾﯿە‪ ،‬ﺑە‪‬م ﺋەﮔــەر ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘێ ﺑﺪرێﺖ‬ ‫ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺋەﻛﺎدﯾﻤﯽ ﻛﺎری ﻟەﺳــەر‬ ‫ﺑﻜﺮێﺖ و ﺑﺨﻮێﻨﺮێﺖ‪ ،‬ﺑﺎﺷﺘﺮ ﻗﻮوڵ دەﺑێﺘەوە‬ ‫ﻟە ﻛﺎرەﻛەی‪ ،‬ﮔﺮﻧﮕﯿﺪان ﺑەﺗﻮێﻜﺎری و ڕواﻧﮕە‬ ‫ﻟە ﻛﺎری ھﻮﻧەری زۆر ﭘێﻮﯾﺴﺘە‪.‬‬ ‫ﻛەی ﺑﯚت دەرﻛەوت ﺗﻮاﻧﺎی وێﻨەﻛێﺸﺎﻧﺖ‬ ‫ھەﯾە؟‬ ‫ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﻣﻨﺪاڵﯿﻤەوە ﺧﻮﻟﯿﺎی ھﻮﻧەری‬ ‫ﺷــێﻮەﻛﺎری ﺑــﻮوم‪ ،‬ﻟە ﭘﯚﻟــﯽ ﭘێﻨﭽەﻣﯽ‬ ‫ﺳەرەﺗﺎﯾﯽ‪ ،‬ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی وێﻨە ﻣﻨﯽ دەرﺧﺴﺖ‬ ‫ﻛە ﺗﻮاﻧﺎی ھﻮﻧەری وێﻨەﻛێﺸﺎﻧﻢ ھەﯾە‪.‬‬ ‫ﯾەﻛەم ﻛﺎری ھﻮﻧەرﯾﺖ ﭼﯽ ﺑﻮو و ﻟە ﻛﻮێ‬ ‫دەرﻛەوﺗﯽ؟‬ ‫ﯾەﻛەم ﻛﺎری ھﻮﻧەرﯾﻢ ﻟە ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدﻧﯽ‬ ‫ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە ﺑــﻮو‪ ،‬ﻟــە‬ ‫ﭘێﺸﺎﻧﮕەﯾەﻛﺪا ﺑە ﺳێ ﺗﺎﺑﻠﯚ ﺑەﺷﺪارﯾﻢ ﻛﺮد‬ ‫ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەی ﺷــﯿﺮﯾﻦ‪ ،‬ﺑﯚ ﯾەﻛەم ﺟﺎر ﻟە‬ ‫ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛەم ﻟە ﭘێﺸﺒڕﻛێ ﭘﻠەی ﯾەﻛەﻣﻢ‬ ‫ﺑەدەﺳﺖ ھێﻨﺎ ﻛە ھەرﮔﯿﺰ ﻟە ﯾﺎدم ﻧﺎﭼێﺖ‪،‬‬ ‫ﺳەﻋﺎﺗێﻜﯽ ﺳــەرﻣێﺰم ﺑەﺧە‪‬ت ﭘێ درا‪،‬‬ ‫ﺋەوە ﺑﻮوە ﭘﺎڵﭙﺸﺘﯿﯿەﻛﯽ ﺑﺎش ﺑﯚم‪.‬‬ ‫ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ دەﺗﻮاﻧێﺖ ﻟەڕێﯽ ھﻮﻧەرەوە‬ ‫ﺑﮋێﻮی ژﯾﺎﻧﯽ داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺎت؟‬ ‫ﻧەﺧێﺮ‪ ،‬ھﻮﻧــەر ھﯿﭻ ﻛﺎﺗێــﻚ ﻧﺎﺑێﺘە ھﯚی‬ ‫ﺋەوەی ﺑﺘﻮاﻧﯿﺖ ﭘێﯽ ﺑﮋﯾﺖ‪ ،‬ھەرﭼەﻧﺪە ﻣﻦ‬ ‫ﺗﺎﺑﻠﯚم زۆر ﻓﺮۆﺷﺘﻮوە‪ ،‬ﺑە‪‬م ھەر ﻧﺎﺗﻮاﻧﻢ ﺑڵێﻢ‬

‫ﺑﻮوەﺗە ﺑﮋێﻮی ژﯾﺎﻧﻢ ‪.‬‬ ‫ﻛڕﯾﺎری ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﺖ ھەﯾە؟ ﻟە‬ ‫ﻛﻮێ ﺗﺎﺑﻠﯚی زﯾﺎﺗﺮت ﻓﺮۆﺷﺘﻮوە ﻛﻮردﺳﺘﺎن‬ ‫ﯾﺎ دەرەوە؟‬ ‫ﻧەﺧێــﺮ ﻛڕﯾــﺎری ﺗﺎﯾﺒەﺗﻢ ﻧﯿﯿــە‪ ،‬زﯾﺎﺗﺮ ﻟە‬ ‫دەرەوەی و‪‬ت ﺗﺎﺑﻠﯚم ﻓﺮۆﺷــﺘﻮوە‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە‬ ‫ﻻی ﺋێﻤە ﺗﺎ ﺗﺎﺑﻠﯚی ﻛﯚﭘﯽ و ﭼﯿﻨﯽ ھەﺑێﺖ‪،‬‬ ‫ﺗﺎﺑﻠﯚی رەﺳەن ﻧﺎﯾەﺗە ﻛڕﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﺧەڵﻚ ﻟە و‪‬ﺗﺎن زﯾﺎﺗﺮ ﺋﺎﻣﺎدەی ﭘێﺸﺎﻧﮕەﻛﺎن‬ ‫دەﺑﻦ ﺑە ﺟﯿﺎواز ﻟەﮔەڵ ﻛﻮردﺳﺘﺎن؟‬ ‫ھﯚﻛﺎرەﻛەی ﺑﯚﭼﯽ دەﮔێڕﯾﺘەوە؟‬ ‫ﺑەڵێ‪ ،‬ﭘێﺸــﺎﻧﮕە ﻟە و‪‬ﺗﺎن زۆر ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘێ‬ ‫دەدرێــﺖ‪ ،‬ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋەﻣــڕۆ زۆر ﻛﺎری‬ ‫ﻛﺮدووەﺗە ﺳــەر ﻧەﭼﻮون ﺑﯚ ﭘێﺸﺎﻧﮕەﻛﺎن‬ ‫و ﺑەﺷــﺪاری ﻧەﻛــﺮدن ﺗێﯿــﺪا‪ ،‬ﻻﯾەﻧــﯽ‬ ‫داراﯾﯿــﺶ رۆڵ دەﺑﯿﻨــێ وەك ھﺎﺗﻮﭼﯚ ﻛە‬ ‫ﺧەڵﻚ ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺑﭽێﺘە ﺳــەرداﻧﯽ ﭘێﺸﺎﻧﮕە‪،‬‬ ‫ﻟــەو ڕووەوە زۆرﺟــﺎر راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯿﺶ رۆڵ‬ ‫دەﺑﯿﻨێ‪ .‬ﺧەڵﻚ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەك ﺋﺎھەﻧﮕﯽ‬ ‫ژن ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوە دەﺑێﺖ ﻟێــﯽ ﺑﮕێڕﯾﯿەوە‪،‬‬ ‫ﺋەﮔەرﻧﺎ ﻧﺎﯾەﺗە ﭘێﺸﺎﻧﮕە‪ ،‬ﻛەواﺗە ﺑﯿﻨەر‬ ‫ﺧــﯚی ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﻮوەﺗە ﺋەو ﺋﺎﺳــﺘە‬ ‫ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯿەی وێڵﯽ ھﻮﻧەر ﺑێﺖ و‬ ‫ﺑەدوای ﺑﭽێﺖ‪.‬‬ ‫ﭘێﺖ واﯾە ﺧﺎﻧﻤە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧﯽ‬ ‫ﻛﻮرد ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾﺎﻧە ﺋەﻛﺎدﯾﻤﯿﯿﺎﻧە‬ ‫ﻛﺎرە ھﻮﻧەرﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻜەن؟‬ ‫ﻧﺎﺗﻮاﻧﻢ زۆر ﺑەڕاﺷــﻜﺎواﻧە ﺑڵێﻢ‪،‬‬ ‫ﺑــە‪‬م دەﺑﯿﻨــﻢ ﺋﺎﻓﺮەﺗــﺎن‬ ‫ﻛﺎر دەﻛــەن‪ ،‬ﻟەواﻧەﯾــە‬ ‫ﺑەﭘێــﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﻧەﺑێﺖ‪،‬‬ ‫ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪی ﻛــﻮردی‬ ‫ﺑﺎﺷــﻤﺎن ھەﯾە و ﺋﺎﺳﺘﯽ‬ ‫ﺑﺎﺷﯿﺸﯿﺎن ھەﯾە‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﭼﯽ ﺑﻜەﯾــﻦ ﻛﯚﻣەڵﮕەی‬ ‫ﺋێﻤە ﺣەز ﻟە ﺑێﮕﺎﻧەﭘەرﺳــﺘﯽ دەﻛﺎت‪،‬‬ ‫ﻛﻮرد ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑە ﺗﺎﺑﻠﯚ ﻧﺎدات و ﺑﯿﻨەری ﺋێﻤە‬ ‫ﺟــﺎرێ ﻣﺎوﯾەﺗﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑە ﺗﺎﺑﻠﯚ‬ ‫ﺑــﺪات‪ ،‬ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑەﺟێ ﭘەﻧﺠــە و ھﻮﻧەری‬ ‫ﻛﻮردی ﺑﺪات‪.‬‬ ‫وەك دەﺑﯿﻨﯿﻦ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪان ﻛﺎر ﺑﯚ‬ ‫ﺷﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﯾەﻛﺘﺮی دەﻛەن‪ ،‬ﺋەﻣە ﺑﯚﭼﯽ؟‬ ‫ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧــﯽ و‪‬ت رۆڵ دەﺑﯿﻨــﻦ ﺑــﯚ‬ ‫ﺷــﻜﺎﻧﺪﻧﯽ ﯾەﻛﺘﺮ‪ ،‬ﺧﯚم وام ﺑەﺳــەر ھﺎت‬ ‫ﻟە ﺳــﺎڵﯽ ‪ 1998‬ﻟە ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ ﺗﺎزە ﻟە ﻛەﻣﭗ‬ ‫دەرﭼﻮوﺑــﻮوم‪ ،‬ﭘﺎﺳــﭙﯚرﺗﻢ وەرﮔــﺮت ﺑێ‬ ‫ﺋەوەی ھﯿﭻ ﺷﺎرەزاﯾﯿەﻛﻢ ھەﺑێﺖ ﻟەو ﺷﺎرە‪،‬‬ ‫ﺗەﻧﺎﻧەت ﺷﯿﺮﯾﺘﯽ ﻣەﺗﺮﯾﺎل ﻛڕﯾﻨﻢ ﻧەدەزاﻧﯽ‬

‫‪2017/‬‬ ‫)‪ ، (198‬ﭼﻮارﺷەم‪2017/8/8/169 ،‬‬ ‫ژﻣﺎرە )‪(197‬‬

‫ﺋەڵﻤﺎﻧەﻛﺎﻧﻢ ﺗێﮕەﯾﺎﻧﺪ ھەڵەﺑﺠە ﭼﯽ ﺑﻮو‪ ،‬ﺑە‪‬م‬ ‫ﻛﻮردێﻚ ﺷﻜﺎﺗﯽ ﻟێ ﻛﺮدم‬

‫و زﻣﺎﻧﻢ ﻧەدەزاﻧﯽ‪ ،‬ﺑە ﭼﻮار ﻣﻨﺪاڵﯽ ﺑﭽﻮوك و‬ ‫ﺷﯿﺮەﺧﯚر و ﺑێ ﭘﺎرە ﻟە دەﻣﯽ ﺧﻮاردﻧﯽ ﺧﯚم‬ ‫و ﻣﻨﺪاڵﻢ دەﮔﺮﺗەوە ﺑــﯚ ﻣﺎوەی دوو ھەﻓﺘە‬ ‫ﺷەو و ڕۆژ ﻛﺎرم دەﻛﺮد‪ ،‬ﺑﯚ ﻣﻦ زۆر ﺳەﺧﺖ‬ ‫ﺑﻮو ﺋەرﻛﯽ ﻣﻨﺪاڵﻢ ﻟەﺳەر ﺑﻮو‪ ،‬ﺧەوم ﻟە ﺧﯚم‬ ‫ﺗﺎڵ ﻛﺮد ﺗﺎ ﻟە ﺑﯚﻧەﯾەﻛﯽ ﺋەڵﻤﺎﻧﯽ ﺑەﺷــﺪار‬ ‫ﺑﻢ‪ 27 ،‬ﺗﺎﺑﻠﯚم ﻧەﺧﺸــﺎﻧﺪ ﻟەﺳەر ھەڵەﺑﺠە‪،‬‬ ‫ﺗﻮاﻧﯿﻢ ﺑە ﺧەڵﻜــﯽ ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎی ﺑﮕەﯾەﻧﻢ ﻛە‬ ‫ﺳــەدام ﭼﯽ ﻟە ﻛﻮرد ﻛﺮدووە و ﺑەﯾەك ڕۆژ‬ ‫ﭘێﻨﺞ ھەزار ﻛﻮردی ﻛﯿﻤﯿﺎﺑﺎران و ﺷــەھﯿﺪ‬ ‫ﻛﺮد‪ ،‬ﺋەوەﺑﻮو ﭘێﺸــﺎﻧﮕەﻛەم ﻛﺮدەوە و زۆر‬ ‫ﺳــەرﻛەوﺗﻮواﻧە ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪان و ﺑﯿﻨەری‬ ‫ﺋەڵﻤﺎﻧﯽ ﺑﯿﻨﯿﯿﺎن‪ .‬ﺑە‪‬م ﻛﻮردێﻚ ﯾەﻛﺴــەر‬ ‫ﺧەﺑــەری داﺑﻮو ﺑە ﻓەرﻣﺎﻧﮕــەی ﭘەﻧﺎﺑەران‬ ‫ﻛە ﻣــﻦ ﺗﺎﺑﻠﯚم ﺑە ھەزار ﻣﺎرك ﻓﺮۆﺷــﺘﻮوە!‬ ‫ﺗﺎﺑﻠﯚﻛﺎن ھەﻣﻮو ﮔﻮزارﺷﺘﯿﺎن ﻟە ﺗﺮاﺟﯿﺪﯾﺎ و‬ ‫دەردەﺳەری و ﻧەھﺎﻣەﺗﯽ ﻛﻮرد دەﻛﺮد‪ ،‬ﻟە‬ ‫ﺋﯿﺮەﯾﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺳﻜﺎ‪‬ﯾﺎن ﻟێ ﻛﺮدم‪ ،‬ﻛﻮردە‬ ‫ﺑەﺷــەرەﻓەﻛە ﭘﺎداﺷــﺘﯿﺎن داﻣەوە ﻛە ﻣﻦ‬ ‫ھەﻣﻮو ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﻢ ﺋەوەﺑﻮو ﻛە ﻛﻮردم ﻧﺎﺳــﺎﻧﺪ‬ ‫ﺑە ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن و ﺑﺎﺳﯽ ﺧەم و ﭘەژارە و‬ ‫ﺋﺎزارەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردم ﻛﺮد‪.‬‬

‫ﺷﺎدە ﻋەﻟﯽ‪ :‬ﺑەم ﻧﺰﯾﻜﺎﻧە ﺳﯿﺪﯾﯿەك ﺑەدەﻧﮕﯽ ﺧﯚم ﺑ‪‬و دەﻛەﻣەوە‬

‫وﺷە‪ /‬ﻟێﻤﺎﻧﯽ‪ -‬ڕێﺒﺎز و ﻛﺎﻧﯿﺎو‬ ‫ﺷــﺎدە ﻋەﻟﯽ ﺷﺎﻋﯿﺮ و ﺷــێﻮەﻛﺎر‪ ،‬ﻟە‬ ‫ﻧەوەﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــەدەی راﺑــﺮدووەوە‬ ‫دەﺳــﺘﯽ ﺑــە ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ ﺷــﯿﻌﺮ و‬ ‫ﺗﺎﺑﻠﯚﻛێﺸــﺎن ﻛــﺮدووە‪ .‬ﺳﺮوﺷــﺖ و‬ ‫ژن‪ ،‬ﭘﺎﻧﺘﺎﯾﯿﯿەﻛــﯽ ﮔەورەﯾﺎن ﻟە ﻛﺎرە‬ ‫ھﻮﻧەرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ داﮔﯿﺮ ﻛﺮدووە‪ .‬ﺷﺎدە ﻟە‬ ‫دﯾﺪارێﻜﯽ ”وﺷە“دا ﺑﺎس ﻟە ﺋەزﻣﻮوﻧﯽ‬ ‫ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ دەﻛﺎت‪.‬‬ ‫ﺳەرەﺗﺎی دەﺳﺘﻜﺮدﻧﺘﺎن ﺑە ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ‬ ‫ﺷﯿﻌﺮ و ﻧﯿﮕﺎرﻛێﺸﯽ ﺑﯚ ﻛەی‬ ‫دەﮔەڕێﺘەوە؟‬ ‫ﻟە ﻧﺎوەڕاﺳــﺘﯽ ﻧەوەﺗەﻛﺎﻧەوە دەﺳﺘﻢ‬ ‫ﺑە ﺷﯿﻌﺮ ﻧﻮوﺳــﯿﻦ و ﻟە ھەﻣﺎﻧﻜﺎﺗﺪا ﺑە‬ ‫ﺗﺎﺑﻠﯚﻛێﺸﺎن ﻛﺮدووە و ﭘێﻜەوە ﺋەو دوو‬ ‫ﻛﺎرەم ﻟە ﺧﯚﻣﺪا ﻛﯚ ﻛﺮدووەﺗەوە‪.‬‬

‫ﺷﯿﻌﺮ ﭼﯿﯽ ﭘێ ﺑەﺧﺸﯿﻮوی؟‬ ‫ﺷــﯿﻌﺮ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﺋﺎﺳــﻮودەﯾﻢ ﭘێ‬ ‫ﺑﺒەﺧﺸــێﺖ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺋێﻤــە ﺑەدوای‬

‫ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻧﻮوﺳﯿﻦ رۆژﻧﺎﻣە‪:‬‬ ‫رێﺒﯿﻦ ﻓەﺗﺎح‬ ‫ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻧﻮوﺳﯿﻦ ﺳﺎﯾﺖ‪:‬‬ ‫ﺑﺎز ﺋەﺣﻤەد‬

‫ﺋﺎﺳــﻮودەﯾﺪا دەﮔەڕێﯿﻦ و ﺋﺎﺳﻮودەﯾﯽ‬ ‫ﻟە ﺷﯿﻌﺮدا دەدۆزﻣەوە‪ ،‬ﺑﯚﯾە ﺑەردەوام‬ ‫دەﻧﻮوﺳﻢ‪.‬‬ ‫ڕۆڵﯽ ژﻧﯽ ﻛﻮرد ﻟە دﻧﯿﺎی ﺷﯿﻌﺮدا‬ ‫ﭼﯚن دەﺑﯿﻨﻦ؟‬ ‫ژﻧــﺎن ھــەر ﻟــە ﻛﯚﻧــەوە رۆڵ و‬ ‫ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿــﺎن ﻟــە ﺑﻮاری ﺷــﯿﻌﺮ و‬ ‫ﻧﻮوﺳﯿﻨﺪا ھەﺑﻮوە‪ ،‬ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺋێﺴﺘەش‬ ‫ﺋەو ﺗﻮاﻧﺎ و ﺑەھــﺮەی ھەﯾﺎﻧە ﻟە ﺑﻮاری‬ ‫ﺷﯿﻌﺮ ﺑێﺖ ﯾﺎن ﺷــێﻮەﻛﺎری ﯾﺎن ھەر‬ ‫ﺑﻮارێﻜﯽ ﺗــﺮ‪ ،‬ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﻣﯿﻠەﺗەﻛەﯾﺎﻧﯽ‬ ‫ﭘێ ﺑﻜەن و ﺧﺎوەﻧﯽ دەﻧﮕﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑﻦ‪.‬‬ ‫ﺑەﺷﺪاری ھﯿﭻ ﻓێﺴﺘﯿﭭﺎڵ و ﻛﯚڕ و‬ ‫ﭘێﺸﺎﻧﮕەﯾەﻛﯽ ﺷێﻮەﻛﺎرﯾﺖ ﻛﺮدووە؟‬ ‫وەﻛﻮ ﺷﯿﻌﺮ ﺑەﺷﺪاری ﭼەﻧﺪ ﻛﯚڕێﻜﯽ‬ ‫ﺷﯿﻌﺮﯾﻢ ﻛﺮدووە و ھەروەھﺎ ﺑەﺷﺪاری‬ ‫‪42‬ﭘێﺸــﺎﻧﮕەی ھﺎوﺑەﺷــﻢ ﻛﺮدووە و‬ ‫و ﭼەﻧﺪ ﭘێﺸــﺎﻧﮕەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺸــﻢ‬ ‫ﻛﺮدووەﺗەوە‪.‬‬

‫دەﺳﺘەی ﻧﻮوﺳەران‪ :‬ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن‬ ‫ھەڵەﭼﻦ‪ :‬وﺷﻴﺎر ﺋەﺳﻮەد‬ ‫ﭼﺎپ‪ :‬ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ‪07701573407‬‬

‫ﺗﺎﺑﻠﯚﻛﺎﻧﺖ زۆر ﮔﺮﻧﮕﯽ ﺑە ژن دەدەی‬ ‫ﻟەﮔەڵ ﺳﺮوﺷﺖ‪ ،‬ﺑﯚ؟‬ ‫ﺗﺎﺑﻠﯚﻛﺎﻧﻢ ﺗێﻜەڵﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺎﯾﺰ و ﺳﺮوﺷﺘە‪،‬‬ ‫ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﯽ و دەروون و ﺟەﺳﺘەی‬ ‫ﺋﺎﻓﺮەت ﺑــە زﻣﺎﻧــﯽ ﻟێﻜﭽﻮواﻧﺪن ﺑە‬ ‫ﺳﺮوﺷﺖ‪ .‬ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ﺗﺎﺑﻠﯚﻛﺎﻧﻢ ﺑﺎﺳﯽ‬ ‫ﺟﻮاﻧﯽ ﺳﺮوﺷــﺖ و ھێــﺰی ﺋﺎﻓﺮەت‬ ‫دەﻛەن‪.‬‬ ‫ﭘێﺖ واﯾە ﺷﯿﻌﺮ و ﺷێﻮەﻛﺎری ﻟە دوو‬ ‫ﻛﺎری ﺟﯿﺎوازدا دﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﺟﻮاﻧﯽ‬ ‫ﮔەورەﯾﺎن ﺑﯚ ﺧﻮڵﻘﺎﻧﺪووﯾﺖ؟‬ ‫ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺷــﯿﻌﺮ و ﺷــێﻮەﻛﺎری دوو‬ ‫دﻧﯿﺎی ﭘێﻜەوە ﮔﺮێــﺪراوی ﺟﻮاﻧﯽ ﻧﺎو‬ ‫ڕۆﺣﯽ ﻣﻨــﻦ و ھەردووﻛﯿﺎن ﻻی ﻣﻦ‬ ‫ﮔﺮﻧﮓ و ﭘڕ ﺑﺎﯾەﺧﻦ‪.‬‬ ‫ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ ﺗﯚڕەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ‬ ‫ﺑﻮوﻧەﺗە وێﺴﺘﮕەﯾەك ﺑﯚ دەرﺧﺴﺘﻨﯽ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧﯽ ژن؟‬ ‫ﻧﻜﻮڵــﯽ ﻟــەوە ﻧﺎﻛﺮێــﺖ ﺗﯚڕەﻛﺎﻧــﯽ‬

‫ﻣەﺣﻤﻮود ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ‬

‫ھﯿﺪاﯾەت ﺟﺎن‬

‫ﻛﯚﻣە‪‬ﯾەﺗﯽ ﺑﻮوﻧەﺗە وێﺴــﺘﮕەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﮔﺮﻧــﮓ ﺑــﯚ ﻧﻮوﺳــﯿﻦ و دەرﺑڕﯾﻨــﯽ‬ ‫ﺗﻮاﻧﺎﻛﺎﻧــﯽ ژﻧــﺎن ﻟە ﺑﻮاری ﺷــﯿﻌﺮ و‬ ‫ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮدا و زۆر ﺑە ﺋﺎﺳﺎﻧﯽ و‬ ‫ﺧێﺮاﯾﯽ ﺑە ﺧﻮێﻨەر دەﮔەن‪.‬‬ ‫ھﯿﭻ ﺑەرھەﻣێﻜﯽ ﻧﻮێﺖ ﻟە‬

‫ﻛﻮردۆ ﺷﺎﺑﺎن‬

‫داﺑەﺷﻜﺮدن‪ :‬ﺑﻼڤ ﭘەﯾﻚ‪ ،‬ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ‪ /‬ﺑﺮاﯾەﺗﯽ‪ ،‬ھەوﻟێﺮ‬

‫ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫‪19‬‬

‫ﺑەردەﺳﺘە؟‬ ‫ﺑەرھەﻣﯽ ﻣــﻦ ﻛﯚﺗﺎی ﻧﺎﯾە و ﺑەردەوام‬ ‫دەﺑﻢ ﻟەﺳەر ﻧﻮوﺳﯿﻦ‪ ،‬ﭼﻮﻧﻜە ﺑەﺷێﻜە‬ ‫ﻟە ڕۆﺣﻢ و ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﺷﯿﻌﺮﯾﻢ ھەﯾە‪،‬‬ ‫ﺳﯿﺪﯾﯿەﻛە ﺑە دەﻧﮕﯽ ﺧﯚم ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮاوە‬ ‫و ﺑەم ﻧﺰﯾﻜﺎﻧە ﺑ‪‬و دەﺑێﺘەوە‪.‬‬

‫ﺑﯚ ﭘەﯾﻮەﻧﺪی‪:‬‬

‫‪0964(0)7502376262‬‬ ‫‪0964(0)7502386262‬‬

‫ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە‬

‫‪20‬‬ ‫‪www.wishe.net‬‬

‫ﻟە ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە ﺋﺎﮔﺎداری ﻧﻮێﺘﺮﯾﻦ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺑە‬

‫‪Wishe‬‬ ‫‪Heftenameyekî sîyasî giştîye‬‬

‫ﺧﺎوەن ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز و ﺳەرﻧﻮوﺳەر‪ :‬ﺳەرﺑﺎز ﺳﺎڵﺢ‬ ‫‪sarbaz25@yahoo.com‬‬ ‫‪07502376262‬‬

‫ژﻣﺎرە )‪ ، (198‬ﭼﻮارﺷەم‪2017/ 8/ 16 ،‬‬

‫‪wishe@wishe.net‬‬

‫ﺑەدران ﺋەﺣﻤەد ﺣەﺑﻴﺐ‬ ‫ﺳەرۆﻛﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜە ﺳــێ ﻛﺮژﯾﯽ ﺑە دەﺳﺘەوەﯾە‬ ‫ھەڕەﺷــە دەﻛﺎ ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی ﺑﯚ ﯾەﻛﻼﻛﺮدﻧەوەﯾﺎن‬ ‫ﺑەﻛﺎر ﺑێﻨێ‪ .‬ﯾەﻛەﻣﯿﺎن ﻛﺮژﯾــﯽ ﻛﯚرﯾەی ﺑﺎﻛﻮرە‬ ‫ﻛە ﺑــە ﻗﺴــەی وەزﯾــﺮی دەرەﻛﯿﯽ رووﺳــﯿە‬ ‫ﮔەﯾﯿﻮە ﺑە ﭘﻠەﯾەﻛﯽ ﻓﺮە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪار‪ .‬دووەﻣﯿﺎن‬ ‫ﻟەﮔەڵ ﭬەﻧﺰوێﻠﻼ و ﺳــێﯿەﻣﯿﺎن ﻟەﮔەڵ ﻛﯚﻣﺎری‬ ‫ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێﺮاﻧﺪاﯾە‪ .‬دۆﻧﺎڵﺪ ﺗﺮاﻣﭗ ﻟە ﺳەرەﺗﺎی‬ ‫دەﺳــﻮەﻛﺎرﺑﻮوﻧﯿەوە ﺋــەو ﺳــێ ﺗەﻧﮕﮋەﯾەی ﺑە‬ ‫ﺗەرﯾﺒﯿــﯽ ﯾەﻛﺘﺮ ھێﻨــﺎوە ﺑە‪‬م ﺑڕﯾــﺎری ﻧەداوە‬ ‫ﻛﯿﮫەﯾــﺎن زووﺗــﺮ ﯾــەﻛﻼ ﺑﻜﺎﺗەوە‪ .‬راﺳــﺘﯿﺖ‬ ‫دەوێ‪ ،‬ﺗەﻧﯿــﺎ ﺑڕﯾﺎری ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜە ﯾﺎن‬ ‫ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺋەﻣەرﯾﻜە ﺑە ﮔﺸــﺘﯽ ﺧــﯚی ﻧﯿﯿە ﻟە‬ ‫ﻛﻮێــﺪا ﺗﻮﻧﺪﺗﻮﺗﯿﮋی ﺑەﻛﺎر ﺑێﻨــێ و ﻟە ﻛﻮێﺪا ﻧەو‪.‬‬ ‫ﻧﮫێﻨﯿﯿەﻛﯽ ﺷﺎراوەت ھەڵﻨەداوەﺗەوە ﺋەﮔەر ﺑڵێﯽ‬ ‫ﺟﭭﺎﻛﯽ ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ ﻟە ﻧﺎوەﺧﯚی ﺧﯚﯾﺪا ﻛﯚك ﻧەﺑێ‬ ‫ﺋﺎﺷﺘﯽ و ﺋﺎﺷﺘەواﯾﯽ روو ﻧﺎدەن‪ ،‬ھەر ﺑەو ﺷێﻮەﯾە‬ ‫ﻟە ﺷەڕدا ﺋەﮔەر ﻛﯚك ﻧەﺑێ‪ ،‬ﺷەڕ رووﻧﺎدات‪ .‬ﺟﺎران‬ ‫دەﯾﺎﻧﻮت ﺷــەڕ و ﺗڕ ﻟە وﯾﺴــﺘﯽ ﻣﺮۆڤ ﺑەدەرن‪،‬‬ ‫ﺋێﺴــﺘە ﺋﯿﺴــﭙﺎت ﺑﻮوە ﺋەوەی ﯾەﻛەﻣﯿﺎن ﻟە ژێﺮ‬ ‫ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵﺪاﯾە‪.‬‬ ‫ﻧﻤﻮوﻧەﯾەﻛﯽ ھەرە ﻧﻮێ ﺑﯚ ﺋەو ﻗﺴــەﯾەی دواﯾﯽ‪،‬‬ ‫ﺋﺎﺧﺎوﺗﻨﯽ ﺳــەرﻛﯚﻣﺎری ﭼﯿﻨە ﻟە ﺑﺎرەی ﻛﺮژﯾﯽ‬ ‫ﺋەﻣەرﯾﻜە و ﻛﯚرﯾەی ﺑﺎﻛﻮرەوە‪ .‬ﭘێﺶ ﭼەﻧﺪ رۆژێﻚ‬ ‫وﺗــﯽ ﺑێﺘﻮ ﺋەﻣەرﯾﻜــە دەﺳﭙێﺸــﻜەرﯾﯽ ﻟێﺪاﻧﯽ‬ ‫زەﺑﺮێﻚ ﻟە ﻛﯚرﯾە ﺑﻜﺎت ﺋێﻤە ﺑێﻼﯾەن ﻧﺎﺑﯿﻦ ﺑە‪‬م‬ ‫ﺋەﮔەر ﻛﯚرﯾە ﺑﯿﻜﺎت ﺋەوا ﺑﯚ ﺧﯚﻣﺎن ﺳەﯾﺮ دەﻛەﯾﻦ‪.‬‬ ‫ﺋەو ھەڵﻮێﺴﺘەی ﭼﯿﻦ رێ ﮔﺮﺗﻨەوەﯾە ﻟە ﻛﯚرﯾەی‬ ‫ﺑﺎﻛﻮر ﻟە ﺋەﮔەری وەﺷﺎﻧﺪﻧﯽ زەﺑﺮێﻚ ﺑە دوورﮔەی‬

‫ﻛﻮردﺳﺘﺎن ــ ھەوﻟێﺮ‬

‫ﺗﺮاﻣﭗ‪ :‬ﺷەڕێﻚ ﻟە ﻧﺎو ﺳێ ﻛﺮژﻳﺪا‬

‫ﮔﻮاﻣﺪا‪ .‬رێﯿﺸــﯽ ﺗێ ﻧﺎﭼــێ ﺋەﻣەرﯾﻜە ﻟەﻻﯾەﻧﯽ‬ ‫ﺧﯚﯾەوە دەﺳﺖ ﺑﻮوەﺷێﻨێ ﻟەﺑەرﺋەوەی ﻛﯚرﯾﺎی‬ ‫ﺑﺎﺷــﻮور و ﺟﺎﭘﺎن دەﻛەوﻧە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯽ ﮔەورەوە‪.‬‬ ‫ھﯚﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﻟە داﻟەﮔﯿﻨﯽ ﺗﺎی ﺗﺮازوو ﺑە ﻻی ﺋﺎﺷﺘﯽ‬ ‫ﻟە ﺗەﻧﮕﮋەی ﻛﯚرﯾەدا ﺋەوەﯾە‪ ،‬ﯾەﻛەﺗﯿﯽ ﺋەوروﭘﺎ ﻟە‬ ‫داﻧەﭘﺎڵﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜە ﻟەو ﻛﺮژﯾﯿەدا‪ ،‬ﺑﯿﺮەﺑﯿﺮە و ﺧﯚی‬ ‫ﯾەﻛﻼ ﻧﺎﻛﺎﺗەوە‪ .‬ﺑە ﻧەﺧﺘﯽ‪ ،‬ﺳەرەرای ھە‪‬ﯾﺴﺎوﯾﯽ‬ ‫ﻛﺮژﯾﯿەﻛەی ﻧﯿﻮەدوورﮔەی ﻛﯚرﯾەی ﺑﺎﻛﻮر ﻟەﮔەڵ‬ ‫ﺋەﻣەرﯾﻜەدا‪ ،‬رێﯽ ﺋﺎﺷﺘﯽ ھێﺸﺘە ﭬەﻛﺮﯾﺘﺮە ﻟە رێﯽ‬ ‫ﺷەڕ‪.‬‬ ‫ھەرﭼﯿــﯽ ﻛﺮژﯾــﯽ ﭬەﻧﺰوێﻠﻼﯾــە‪ ،‬ﻛﺮژﯾﯿەﻛە ﺑﯚ‬ ‫ﺟﭭﺎﻛﯽ ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ ﻛێﺸــەی ﺗەﻧﯿــﺎ ﺋەﻣەرﯾﻜە‬ ‫ﺧﯚﯾەﺗﯽ‪ .‬ﺋەﻣەرﯾﻜەﯾــﺶ ھەرﭼەﻧﺪە ھێﺰەزﻟەی‬ ‫ﯾەﻛەﻣــﯽ دﻧﯿﺎ ﺑێ ﻟــە ﭼەﻛــﺪاری و ﺋﺎﺑﻮوری و‬ ‫ﺗەﻧﻜﻨﯚﻟﯚﺟﯿە و ﺑﺎ‪‬دەﺳﺘﯿﯽ ﻗﺴەڕۆﯾﯿﻦ ﻟە ﻛﯚﯾﻨﯽ‬ ‫ﻧﺎودەوڵەﺗﯿﺪا )ﻣﺤﺎﻓﻞ دوﻟﯿە( ﺑە‪‬م ﺑﯚ ﺟﺎرێﻜﯿﺶ‬ ‫رووی ﻧــەداوە ﺑــە ﺗەﻧﯿﺎﯾــﯽ ﭼﻮوﺑێﺘــە ﻛﯚڕی‬ ‫ﺷــەڕێﻜەوە ﺋەوﯾﺶ ﻧەك ﺗەﻧێ ﻟە ﺳﯚﻧﮕەی ﺑﺎری‬ ‫ﮔﺮاﻧﯽ ﺷەڕەﻛە ﻟە رووی ﺋﺎﺑﻮورﯾﻮە ﺑﮕﺮە ﻟە رووی‬ ‫ﯾﺎﺳــﺎی ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ و ھەروەھﺎ ﻟە رووی ﭘﺮﺳﯽ‬ ‫ﺑەھﺎﯾەﻟــﯽ ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗﯿﯿەوە‪ .‬ﭘێﺸــێﻠﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻓﯽ‬ ‫ﻣــﺮۆڤ و ﺑەﻛﺎرﺑﺮدﻧﯽ ﭼەﻛﯽ ﻧﺎﺑێ و رێﭙێﻨەداوی‬ ‫ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ ﻟە ﺷــەڕدا‪ ،‬ﻛەوﺗﻨەوەی ﻧﺎﺑەﺟێﯿﺎن‬ ‫ﺑﯚ ﺋەﻣەرﯾﻜە ﻟێ دەوەﺷــێﺘەوە‪ ،‬ﻛە ﺋەو ﺧﯚی ﺑە‬ ‫ﺑەرﮔﺮﯾﻜەر و ﺳــﯿﻨﮓ رەﭘێﺸــﻜەری ﺑەھﺎﯾەﻟﯽ‬ ‫ﺳەردەﻣﯿﯿﺎﻧەی ﻣﺮۆﭬﺎﯾەﺗﯽ داﻧﺎوە‪ .‬ﻣﺎﻧﮕﯽ ﻧﯿﺴﺎﻧﯽ‬ ‫راﺑﺮدوو ﭼەﻛێﻜﯽ ﻓﺮەﻣەﺗﺮﺳﯿﺪاری ﺑﯚ ﯾەﻛەﻣﯿﻦ‬ ‫ﺟﺎر ﻟە ﺋەﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻧﺪا ﺗﺎﻗﯽ ﻛﺮدەوە ﺑە ﻧﺎوی )داﯾﻜﯽ‬

‫ھەﻣﻮو ﺑﯚﻣﺒێــﻚ(‪ .‬ﻟە ﮔﺮﺗﻨﯽ ﺑەﻏــﺪا و ﺑەزاﻧﺪﻧﯽ‬ ‫ﺳــﻮﭘﺎی ﺳــەدام ﺣﻮﺳێﻨﯿﺸــﺪا ﻟە ‪ 2003‬دﯾﺎر‬ ‫ﻧﯿﯿە ﭼﯿﯽ ﺑەﻛﺎر ھێﻨﺎﺑێ ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺷــەڕێﻜﯽ‬ ‫ﮔەﻟەﻛﯚﯾﯽ ﺑﻮو‪ .‬ﺳــەﺑﺎرەت ﺑەو ھﯚﯾەﻟەی ﺳەرەوە‬ ‫ﺷەڕی ﺳەردەﻣﯿﯿﺎﻧە دەﺑێﺖ ﻟە ﺟﯚری ﮔەﻟەﻛﯚﯾﯽ‬ ‫ﺑێﺖ‪.‬‬ ‫دەﻣێﻨێﺘــەوە ﻛﺮژﯾﯽ ﺳــێﯿەم ﻟەﮔــەڵ ﺋێﺮان و‬ ‫ﻟەﻣەﯾﺎﻧﺪا‪ ،‬ﺧﻮوﯾﺎﺗﺮ و ﺑە دەرەوەﺗﺮە ﻛەوا ﺋەﮔەری‬ ‫ﺷــەڕ ﻟەﮔﻮێﻨﺘــﺮە ﻧەك ﺋەﮔــەری ﺋﺎﺷــﺘەواﯾﯽ‪.‬‬ ‫ﺋﺎﺷــﺘەواﯾﯿﯿەك ﻟە ‪ 14‬ﺗەﻣﻮوز ‪2015‬ەوە ﻟە ﻧێﻮان‬ ‫ﺟﭭﺎﻛــﯽ ﻧﺎودەوڵەﺗــﯽ و ﺋێﺮاﻧــﺪا ھەﺑــﻮو ﺑە‪‬م‬ ‫ﺑەردەواﻣﯿﯽ ﺋــەوەی دووەﻣﯿﺎن ﻟــە ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯽ‬ ‫ھﺎژەﻛــﯽ دوورەڕۆ و ھەروەھــﺎ ﻟــە ھەوڵــﯽ‬ ‫ﺑەدﯾﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺗﻮاﻧﺴﺘﯽ ﮔەﯾﯿﻦ ﺑە ﭼەﻛﯽ ﻧﺎوﻛەﯾﯿﺪا‪،‬‬ ‫رەﻧﮕە ﺋەو ﺋﺎﺷــﺘەواﯾﯿﯿەی داﺑێﺘــە دواوە‪ .‬وێڕای‬ ‫دەﺳــﻮەردان ﻟــە ﻛﺎروﺑﺎری و‪‬ﺗەﯾﻠﯽ ھﺎوﺳــێ‪،‬‬ ‫ﻛە ﺋەﻣەﯾــﺎن ﻛﯚﻣەڵێﻚ دەوڵەﺗﯽ ﻟــە رۆھە‪‬ﺗﯽ‬ ‫ﻧﺎوەڕاﺳﺘﺪا ھەڵﻮەﺷﺎﻧﺪووەﺗەوە‪ ،‬وێڕای وا‪‬ﻛﺮدﻧﯽ‬ ‫رێ ﺑﯚ ﻛەڵەﮔﺎﯾﯿﯽ ﺗﻮرﻛﯿە ﻟە دەﺳــﻮەرداﻧە ھەﻣﻮو‬ ‫ﻛﺎروﺑﺎرێﻜﯽ ﻧﺎوﭼەﻛەدا‪ .‬ﻟەوەش وێﻮەﺗﺮ‪ ،‬ﺋﯿﺴڕاﺋﯿﻞ‬ ‫ھێﻨﺪەی ﻋەرەب و زﯾﺎﺗــﺮ‪ ،‬ﻟە دەﻣﯽ ﻣﯚرﻛﺮدﻧﯿﺪا‪،‬‬ ‫ﺑەو رێﻜﻜەوﺗﻨە ﻧﺎودەڵەﺗﯿﯿەی ﻧێﻮان ﺋێﺮان و ﭘێﻨﺞ‬ ‫ﻛﯚ ﯾەﻛﺪا ھەراﺳــﺎن ﺑﻮو‪ .‬دﯾﺴﺎن ﻟەوەش وێﻮەﺗﺮ‪،‬‬ ‫ﻧﺎوﭼەی ﻋەرەب و ﺋﯿﺴــﻼم ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ دەوڵەت‬ ‫ﯾﺎن ھﯿﭻ ﺑﻨەواﯾەﻛﯽ ﺗﺮی ﺳــەردەﻣﯿﯿﺎﻧەی ﺗﯿﺎدا‬ ‫دەﺳــڕۆﯾﯿﻮ ﻧﯿﯿە‪ ،‬ﺑﮕﺮە ﺑﺎژێڕێﻜﯽ دەرﮔە ﺑەﺗﺎﻛە ﺑﯚ‬ ‫ھﺎﺗﻨەژوورەوەی ھەر ﺟﯚرە ﭼەك و دەﺳﻮەرداﻧێﻚ‬ ‫ﺟﺎ ﻟە ھەر ﻛﻮێﻮە ھﺎﺗﺒێ ﻛە ﺋەﻣﺎﻧە ﺑە ﮔﺸﺘﯽ ﻣەرج‬

‫دەﺳــﺎزێﻨﻦ ﺑﯚ ھەﻣﻮو ﻛﺮژی و ﺷــەڕێﻚ‪ .‬وەزﯾﺮی‬ ‫دەرەﻛﯿﯽ ﺋەڵﻤﺎﻧﯿە ﭘێــﺶ ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﺗﯿﺰی ﺑە‬ ‫ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜە ﻛﺮد ﻟەﺑﺎرەی دەﺳﺘەوارەی‬ ‫ﺳــەودای ﻣﻠﯿﺎرﯾﻚ و ﭘێﻨﺴەت ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ﭼەك‬ ‫ﺑە ﺳــﻌﻮودﯾەدا‪ ،‬وﺗﯽ ﺋەو ﭼەﻛﺎﻧــە ﺑﯚ ﻟەﻧﺎوﺑﺮدﻧﯽ‬ ‫ﻣﺮۆڤ ﺑەﻛﺎر دێﻦ ﺑە‪‬م ﺋێﺴــﺘە دەﻧﮕﯽ ﻧﯿﯿە ﻟەو‬ ‫ﭼەﻛەﯾﻠەی ﻟــە ﺋەڵﻤﺎﻧﯿەوە دەﮔــەن ﺑە ﺗﻮرﻛﯿە‪.‬‬ ‫ﺑە ﻛﻮرﺗﯽ ﺟﭭﺎﻛﯽ ﻧﺎودەوڵەﺗــﯽ ﺑە ھﯚی ﻓﺮۆﺗﻨﯽ‬ ‫ﭼەﻛــەوە ھﯿﭻ ﭘێﭽﯿﻨــەوە و ﭘێﺪاﭼﻮوﻧەوەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﻧەﻣﺎوە ﻟەو ﻣﺎڵﻜﺎوﻟﯿﯿەی ﺑــەم ﻧﺎوﭼەﯾەی ﺋێﻤەدا‬ ‫رادەﺑﻮورێ‪ .‬ﺷــەڕ ﺑﯚ ﺋەﻣەرﯾﻜە ﻟەم ﻧﺎوﭼەﯾەدا ﻓﺮە‬ ‫ﺋﺎﺳــﺎﻧە ﻟەﺑەرﺋەوەی ھێﻨﺎﻧﯽ ھەﻣﻮو ﺟﯚرە ﭼەك و‬ ‫ﺑﮋێﻮﯾﯿەﻛﯽ ﺷــەڕ‪ ،‬ﭘێﭽﯿﻨەوە و ﭘێﺪاﭼﻮوﻧەوەی ﻟە‬ ‫ﺟﭭﺎﻛﯽ ﻧﺎودەوڵەﺗﯿﻮە ﺑﯚ ﻧﯿﯿە‪ .‬ھەروەھﺎ ﺗﯚﺑڕﯾﻨەوەی‬ ‫ﻣﺮۆڤ و ﻛﺎوﻟﻜﺎری‪ ،‬ﭘێﭽﯿﻨەوەﯾﺎن ﺑﯚ ﻧﯿﯿە ﻟە ھﯿﭻ‬ ‫ﺳﺎزﯾﯿەﻛﯽ ﻧﺎودەوڵەﺗﯿﻮە‪.‬‬ ‫ﺑﺎ ﻟێــﺮەدا ددان ﺑەوەدا ﺑﻨێﻢ ﺋــەوەی ﭘێﯽ دەڵێﻦ‬ ‫)ﻧەزەرﯾﯿەی ﻣﻮﺋﺎﻣــەرە( ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧەوەﯾەﻛﯽ ﺗەواوە‪.‬‬ ‫ﺋەم ﻧﺎوﭼەﯾــەی ﺋێﻤە ﻟە ھەﻣﻮو دﻧﯿﺎوە ﭘﯿﻼﻧﯽ ﻟێ‬ ‫دەﮔێڕن ﻟەﺑەرﺋەوەی ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﯽ ﻻواز و داﺑەزﯾﻮ‬ ‫و رزاوەﯾە‪ .‬ﺧﯚی راﺳــﺘﯿﺖ دەوێ ﺋەوە ﺧﻮەﺳــﺎ‬ ‫و ﻧەرﯾﺘێﻜــﯽ ﻣﺮۆﭬﺎﻧەﯾە ﺧەڵﻚ ﭘﯿــﻼن ﻟە ﯾەﻛﺘﺮ‬ ‫ﺑﮕێڕن‪ ،‬ﺑــە‪‬م ﺑێﮫێﺰ ﭘﯿﻼن ﻟە ھێــﺰدار ﻧﺎﮔێڕێ‪،‬‬ ‫ﭘێﭽەواﻧەﻛــەی راﺳــﺘە‪ .‬ﮔەﻻن ﺳــەرﻟەﺑەر ﻟەم‬ ‫ﻧﺎوﭼەی رۆھە‪‬ﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘەدا داوەﺷﺎو و داڕزاو‬ ‫و داﺗەﭘﯿﻮن ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺋەواﻧەی ﻟێﺮە ﺑە ﭘەﯾﮋەی‬ ‫دەﺳە‪‬ﺗﺪا ﺳەرﻛەوﺗﻮون‪ ،‬ﯾەﻛﺴەر و ﻧﮫێﻨﯽ و ﺑە‬ ‫ﭘەﻟە و ﺑێ دواﻛەوﺗﻦ ھــەر ﻟەﮔەڵ داوەراﻧەوەﯾﺎن‬

‫ﺑەﺳەر ﻛﻮرﺳﯿﺪا ﺷــێﻮەی دڕﻧﺪەی ﮔﯚﺷﺘﺨﯚری‬ ‫ﺑﯿﺎواﻧﯿﺎن ﮔﺮﺗﻮوە‪.‬‬ ‫دەﻣەﻗﺎڵەی ﻧێﻮان ﺷێﺘﯚﻛەﻛەی ﺋەﻣەرﯾﻜە دۆﻧﺎڵﺪ‬ ‫ﺗﺮاﻣﭗ و ﺧەﭘﯚﻛەﻛەی ﻛﯚرﯾەی ﺑﺎﻛﻮر ﻛﯿﻢ ﺟﯚﻧﮓ‬ ‫ﺋﻮون‪ ،‬ھەرﭼەﻧﺪە زۆرﯾﺶ ﮔەرﻣە ﺑە‪‬م ﺑە ﺋەﮔەری‬ ‫زۆرەوە ﺑە ﺷەڕ دواﯾﯿﯽ ﻧﺎﯾەت ﻟەﺑەرﺋەوەی ﮔەﻻﻧﯽ‬ ‫ﻛﯚرﯾەی ﺑﺎﺷــﻮور و ﺟﺎﭘﺎن و ﺋەوروﭘە ﮔﺸــﺘﯿﺎن‬ ‫ﮔەﻻﻧﯽ ﺑەھێﺰن‪ ،‬ﺗﺎ دەرﮔەﯾەك ﺑﯚ ﺷەڕ دەﻛەﻧەوە‪،‬‬ ‫ﺳــەت دەرﮔەی ﺑە روودا دادەﺧەن‪ .‬دەﻣەﻗﺎڵەی‬ ‫ﻧێﻮان ﺗﺮاﻣﭗ ﻟەﮔەڵ ﭬەﻧﺰوێﻠﻼﺷــﺪا ﻧﺎﺑێ ﺑە ھﯚی‬ ‫ﺳــەرھەڵﺪاﻧﯽ ﺗﻮﻧﺪﺗﯿﮋی ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺋەو ﻛﺮژﯾﯿە‬ ‫دەﯾﺎن ﺳــﺎڵە وا ھﺎﺗﻮوە و ﻟەﮔەڵ ﻛﻮوﺑﺎﺷﺪا ھەر وا‬ ‫ﺑﻮوە‪ .‬ﻛﻮوﺑﺎ و ﻛﯚرﯾــﺎ و ﭬەﻧﺰوێﻠﻼ ﺑە ﻛﯚﻧە ﻛﯿﻨەی‬ ‫ﺳەردەﻣﯽ ﺳﯚﭬﯿەﺗەوە ﻣﻠﻤﻼﻧە دەﻛەن و دەﺷﺰاﻧﻦ‬ ‫ﺳﻨﻮوری ﻣﻠﻤﻼﻧە ﻛﻮێﯿە‪.‬‬ ‫ﺋەوەی ﺳــﻨﻮور ﻧﺎزاﻧێ ﻧﺎوﭼەﻛەی ﻟەﻣەڕ ﺧﯚﻣﺎﻧە‬ ‫ﻛە ﭬەﻛﺮﯾﯿە ﺑﯚ ھەر ﺷــەڕێﻚ ھەر ﻻﯾەﻧێﻚ ﺑﯿەوێ‬ ‫ھەڵﯽ ﮔﯿﺮﺳــێﻨێ‪ .‬ﻟە دوو ﺣەوﺗــﻮوی راﺑﺮدوودا‬ ‫دوو ﺟﺎر ھێﻨــﺪەی ﻧەﻣﺎﺑﻮو ﺗێﻜﮕﯿــﺮان ﻟە ﻧێﻮان‬ ‫ھێﺰەﯾﻠﯽ زەرﯾﺎﯾﯽ و ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﯿﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜە و ﺋێﺮان‬ ‫ﻟە ﻧﺎوﭼەی ﻛەﻧــﺪاودا روو ﺑﺪات‪ .‬ﺟﺎرێﻚ ﻟە ﺟﺎران‬ ‫ھــەر روو دەدات و ھەﻣــﻮو ﭼــەك و ﺑﻨﻜەﯾەﻛﯽ‬ ‫ﺳەرﺑﺎزﯾﯽ وﺷﻜﺎﻧﯽ و زەرﯾﺎﯾﯿﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜەش ﺑﯚ ﺋەو‬ ‫ﻣەﺑەﺳﺘە ﻟە ﻧﺎوﭼەﻛەدا ﺳﺎز و ﻟەﺳەرﭘێﯿە‪ .‬ﺋەوەی‬ ‫دەﻣێﻨێﺘــەوە‪ ،‬ﺷــﻜﺎﻧەوەی ﭼﯽ دەﺑێﺖ ﺑەﺳــەر‬ ‫ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا؟ ﺋەﻣەﯾﺎن ﺑﯚ ھەﺳــﺖ و ھﯚﺷﯿﺎرﯾﯽ‬ ‫ﻛﻮردەﺑﯚرەی ﺧﯚﻣﺎن ﻟێ ﮔەڕێ‪ ،‬ﻛە ﻣﺘﻤﺎﻧەﺷﯽ زۆر‬ ‫ﭘێﻮە ﻧﺎﯾەﺗە ﮔﺮێﺪان ﻧەﺑﺎدا ﺷەرﻣەزارت ﺑﻜﺎﺗەوە‪.‬‬