ﻗﺎﺳﻢ ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﯿە و ﻛەرﻛﻮوك ﺧەڵﺘﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻦ دەﻛﺮێ ھەﯾﻨﯽ ڕاﺑﺮدوو 21ﺗﺸــﺮﯾﻨﯽ ﯾەﻛەم/ﺋﯚﻛﺘﯚﺑەر ﻟە ﺑەﯾﺎﻧﯿﯿەﻛﯽ زوودا ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 100ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺖ ﻟەﻧﺎو ﻛەرﻛﻮوك ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ رێﻜﺨﺮاو ﺑو ﺑﻮوﻧەوە .ھەرزوو ﺳــەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﺑڕﯾﺎری ﯾەﻛێﺘﯽ ﺋەو ﻧﺎﺋﺎﻣﺎدەﯾﯿﯿەی ﺑﺎڵﯽ دەﺳﺘڕۆﯾﺸﺘﻮو ﻛە ”ﮔﻮﻣﺎﻧﺎوﯾﯿە“ ﻗﯚﺳﺘەوە و ﮔەﯾﺸﺘﻨە ﻛەرﻛﻮوك ،ﻟە رووی ﺗەﻧﺎھﯿﺸەوە ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺳەرﺑە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺗﺎك ﺑە ﺗﺎﻛﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘەﻛﺎﻧﯽ دۆزﯾﯿەوە و ﺑە ﺟەﻣﺎوەری ﻧﺎﺳﺎﻧﺪن ،ﺑەم داﻧﯿﺸﺘﻮاﻧﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﺧﯚﯾﺎن ھﯚی ﺳەرەﻛﯽ ﺑﻮون ﻟە ﺗێﻜﺸﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋەو ﭘﯿﻼﻧە ،ﻛە ھﺎوﺷێﻮەی ھێﺮﺷەﻛەی 9ی ﺣﻮەزﯾﺮاﻧﯽ 2014ﻛە ﻣﻮوﺳڵﯽ ﭘێ داﮔﯿﺮا ﻛﺮا ﻟەﻻﯾەن داﻋﺸەوە.
2
ﭘﺎرە و ﺳەرﻣﺎﯾە ﺑە ﻟێﺸﺎو ﻣﺎڵﺌﺎواﯾﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛەن
12
ﺧــﺎوەن زەوﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧــەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ھەوﻟێﺮ ھێﺸﺘﺎ ﻗەرەﺑﻮو ﻧەﻛﺮاون
6
ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑە ﭼــﻮار ﺑﺎڵەوە ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺑﻔڕێﺖ
3
د .رێﻮاز ﻓﺎﯾەق:
دەﺳﺘەی ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳﺎزی و وزەی ﭘەك ﺧﺴﺘﻮوە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە ﻧﺮخ 500 :دﯾﻨﺎر ژﻣﺎرە ) ، (159ﭼﻮارﺷەم2016/ 10/ 26 ،
ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە
www.wishe.net
14
ﺑﯚ ﺋﺎزادﯾﯽ دەرﺑڕﯾﻦ ﻟە وﺷەوە دەﺳﺖ ﭘێ ﺑﻜە
ھێﺸﺘﺎ ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮاوە
رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣەﻛەی ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ھەڵﺪەوەﺷێﺘەوە ﺋێﺮان ھەڵەﺑﺠە دەﺧﻨﻜێﻨێﺖ
ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێــﺮان ﺑــە دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺑەﻧــﺪاوی دارﯾــﺎن ﻟــە ﻧﺎوﭼــەی ﻧەوﺳــﻮودی ھەوراﻣﺎﻧﯽ رۆژھەت ،ﻣەﺗﺮﺳﯿﯽ ﮔەورە ﻟەﺳەر وﺷــﻜﺒﻮوﻧﯽ رووﺑــﺎری ﺳــﯿﺮوان دادەﻧێﺖ و ﺑەو ھﯚﯾــەوە ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯽ ھەڵەﺑﺠە ﻛە 175ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻری ﺗێ ﭼﻮوە ،ﺷﻜﺴﺖ دێﻨێﺖ.
3
ﺷﯿﻌەﻛﺎن دوای داﻋﺶ ﺑﺎری ﻧﺎﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﻟە ﻣﻮوﺳڵ رادەﮔەﯾەﻧﻦ ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚﯾەﻛﺎن ﻛە ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺷﯿﻌە ﺑﯚ ﻣﻮوﺳڵﯽ دوای داﻋﺶ ﻛﺎری ﻟەﺳــەر دەﻛﺎت ،راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑﺎری ﻧﺎﺋﺎﺳﺎﯾﯽ و داﻧﺎﻧﯽ ﺣﺎﻛﻤﯽ ﺳەرﺑﺎزﯾﯿە ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛەدا.
ﻻﯾەﻧە ﺳﻮﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺑە ﺗﻮﻧﺪی ﺳەﭘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑﺎری ﻧﺎﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑەﺳەر ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﻣﻮوﺳڵﺪا رەت دەﻛەﻧەوە و ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟە ﺑەھەرێﻤﻜﺮدﻧﯽ ﻧەﯾﻨەوا دەﻛەن ﺑە ﺷێﻮەﯾەك ﻛە ﭼەﻧﺪ ﭘﺎرێﺰﮔﺎﯾەك ﻟەﺧﯚ دەﮔﺮێﺖ.
ﻛەرﻛﻮوك و ﺑﺮﯾﻦ ﯾﻮﺳﻒ ﻟﻪﺗﯿﻒ
7
4
ﻣەی ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻗەدەﻏە ﻧﺎﻛﺮێﺖ
ﺑوﺑﻮوﻧــەوەی ھەواڵــﯽ ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧــﯽ ھﺎودەﻛــﺮدن ،دروﺳــﺘﻜﺮدن و ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ ﻣەی و ﺧﻮاردﻧــەوە ﻛﮫﻮوﻟﯿﯿەﻛﺎن ﻟەﻻﯾــەن ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاﻗــەوە ،ﻻی ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻧﮕﺪاﻧەوەی ﺑە دوای ﺧﯚﯾﺪا ھێﻨﺎوە ،ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺑڕﯾﺎرەﻛە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﺎﮔﺮێﺘەوە ،ﺑەم ﮔﻮﻣﺎﻧــﯽ ﺋەوە ھەﯾە ھەوڵ ﺑﺪرێﺖ ﺑە ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﮔﺸﺘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑڕﯾﺎرەﻛە ﺑەﺳەر ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸﺪا.
6-4
ﻧەوت و ﻛﺎﻧﺰاﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
16
7
ﻓەرھﺎد ﭘﯿﺮﺑﺎڵ
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
2
ھﺎﺗﻨــﯽ داﻋﺶ ﺑﯚ ﻛەرﻛﻮوك ﺗەﻧﯿﺎ رۆژی ھەﯾﻨﯽ ڕاﺑﺮدوو ﻧەﺑﻮو ،ﺑەڵﻜﻮ ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوو ﻟە ﻣﯿﺤﻮەری ﻣەﻻ ﻋەﺑﺪو و ﻣەﻛﺘەب ﺧﺎﻟﯿﺪ ﻛە وەﺳﺘﺎ ڕەﺳﻮوڵ ﻓەرﻣﺎﻧﺪەﯾﯽ ﺋەو ﻣﯿﺤﻮەرە /ﯾەﻛێﺘﯽ /دەﻛﺎت ،ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ ھﺎﺗﻨە دەوروﺑەری ﺷﺎرەﻛە و دواﺗﺮ ھێﺰی ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﮔەﯾﺸﺖ و ﺗێﻜﯽ ﺷﻜﺎﻧﺪن...
ژﻣﺎرە ) ، (159ﭼﻮارﺷەم2016/ 10/ 26 ،
وﺷە /ﻛەرﻛﻮوك ھەﯾﻨﯽ ڕاﺑــﺮدوو 21ﺗﺸــﺮﯾﻨﯽ ﯾەﻛەم/ﺋﯚﻛﺘﯚﺑــەر ﻟە ﺑەﯾﺎﻧﯿﯿەﻛﯽ زوودا ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 100ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺖ ﻟەﻧــﺎو ﻛەرﻛﻮوك ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ رێﻜﺨﺮاو ﺑو ﺑﻮوﻧەوە و دەﺳﺘﯿﺎن ﺑە ﻛــﺮدەی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯽ ﻛﺮد، ﺋەو ھێﺮﺷە ﻛە ﻛﯚﺗﺎﭘێﮫێﻨﺎﻧﯽ 40 ﺳــەﻋﺎﺗﯽ ﺧﺎﯾﺎﻧﺪ ،ھەﻣﻮو ﻛەس رۆڵﯽ ﺧﯚی ﺑﯿﻨﯽ ﺗەﻧﯿﺎ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺷﺎرەﻛە و ﺑﺎڵﯽ دەﺳﺘڕۆﯾﺸﺘﻮوی ﯾەﻛێﺘﯽ ﻧەﺑێ ﻛــە ﻟە ھﯿﭻ ﻛﻮێ دﯾﺎر ﻧەﺑﻮون. ﺳــەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ھــەرزوو ﻧﺎوەﻧــﺪی ﺑڕﯾــﺎری ﯾەﻛێﺘﯽ ﺋەو ﻧﺎﺋﺎﻣﺎدەﯾﯿﯿەی ﺑﺎڵﯽ دەﺳﺘڕۆﯾﺸﺘﻮو ﻛــە ”ﮔﻮﻣﺎﻧﺎوﯾﯿە“ ﻗﯚﺳــﺘەوە و ﻛﯚﺳﺮەت ڕەﺳــﻮوڵ و ﻣەﺣﻤﻮود ﺳــەﻧﮕﺎوی ﺑەھێﺰەوە ﮔەﯾﺸﺘﻨە ﻛەرﻛﻮوك ،ﻟە رووی ﺗەﻧﺎھﯿﺸەوە ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺳــەرﺑە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﺗﺎك ﺑــە ﺗﺎﻛﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘەﻛﺎﻧﯽ دۆزﯾﯿەوە و ﺑە ﺟەﻣﺎوەری ﻧﺎﺳﺎﻧﺪ، ﺑــەم داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﺧﯚﯾﺎن ھــﯚی ﺳــەرەﻛﯽ ﺑﻮون ﻟە ﺗێﻜﺸــﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋــەو ﭘﯿﻼﻧە ،ﻛە ھﺎوﺷــێﻮەی ھێﺮﺷــەﻛەی 9ی ﺣﻮەزﯾﺮاﻧﯽ 2014ﻛە ﻣﻮوﺳڵﯽ ﭘێ داﮔﯿﺮا ﻛﺮا ﻟەﻻﯾەن داﻋﺸەوە. ﺷﻮێﻨﯽ ھﺎﺗﻨﯽ داﻋﺶ ﺑەﮔﻮێﺮەی زاﻧﯿﺎرﯾﯿــەﻛﺎن ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە 100ﭼەﻛــﺪاری داﻋﺶ ﻟە دەﺷــﺘﺎﯾﯽ ﻧێﻮان ﮔﻮﻧﺪی ﺑەﺷﯿﺮ و ﺳــﺎری ﺗەﭘــەی ﺑﺎﺷــﻮوری رۆژھەﺗﯽ ﻣﻮوﺳــڵ ھێﻨﺮاﺑﻮوﻧە ﻧﺎو ﻛەرﻛﻮوك و ﻟە رێﯽ ﺋﯚﺗﯚﻣﺒێﻠﯽ ﺟﯚری ﻧﯿﺴﺎن ﺳــﺎﯾﭙﺎ و ﻟﯚرﯾﯿەوە ﺑەﺳەر ﺋەو ﺷــﻮێﻨﺎﻧەی ﻧەﺧﺸە و ﭘﻼﻧﯿﺎن ﺑﯚ داﻧﺮاﺑﻮو ،داﺑەش ﻛﺮان. ﺋەو ﺧﺎڵە ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿﺎﻧە ﺣەﺷﺪی ﺷــەﻋﺒﯽ ﺑەھێــﺰە ﺗﯿﺎﯾﺎﻧــﺪا ﻛە ھێﺰێﻜﯽ ﺷــﯿﻌﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ ﺳەرﺑە ﺋێﺮاﻧە ،ﻟــەڕووی ﺳــەرﺑﺎزﯾﯽ و ﻛﺎرﮔێڕﯾﺸەوە ﻛەرﻛﻮوك ﻟەﻻﯾەن ﺑﺎڵﯽ دەﺳﺘڕۆﯾﺸﺘﻮوی ﯾەﻛێﺘﯿﯿەوە ﺑەڕێــﻮە دەﺑﺮێ ،ھﺎوﻛﺎت ﻗﺎﺳــﻢ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛە ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﯽ ﻧﺰﯾﻜﻜﺮدﻧــەوەی ﯾەﻛێﺘــﯽ و ﺷــﯿﻌە دەﻛﺎت ،ﭼەﻧﺪ رۆژێﻜە ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﯿە. ﺋەو رۆژە ﻛەرﻛﻮوﻛﯿﯿەﻛﺎن ﺷﯚك ﺑﻮون ،ﻛﺎﺗێﻚ ﻟە ﺧەو ھەﺳــﺘﺎن ﻧﯿــﻮەی ﺷــﺎرەﻛەﯾﺎن ﻛەوﺗﻮوە و ﻛﺎرﮔێڕﯾــﯽ ﺷــﺎر و ﻻﯾەﻧــە ﺳەرﺑﺎزﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗەواو ﺑێ دەﻧﮕﻦ، ﺑﯚﯾە ﺑە ﮔەﻧﺞ و ﭘﯿﺮەوە دەﺳﺘﯿﺎن داﯾە ﭼەك ،ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە داﻋﺶ ﻟە ﺗﯚڕەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ،ﭬﯿﺪﯾﯚی ﭼەﻧﺪ ﮔەڕەﻛێﻜــﯽ ﻛەرﻛﻮوﻛﯽ ﺑــو دەﻛــﺮدەوە ﻛــە داﮔﯿﺮی ﻛــﺮدوون و ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﭬﯿﺪﯾﯚ ﺗﯚﻣﺎرﻛﺮاوەﻛﺎﻧﯿــﺶ ،ﺑە رووﻧﯽ ﻟە ﻧﺎوﭼــە ﻋەرەﺑﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺷــﺎرەﻛە ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎن ھﺎﺗﻮﭼﯚ دەﻛەن و ﺗەﻧﺎﻧەت ﻣﺎن دەﭘﺸﻜﻨﻦ ،ﭘﺮﺳﯿﺎر ﺋەوەﯾە ﺑﯚﭼﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺷﺎرەﻛە ﻟە ھﯿﭻ ﻛﻮێ دﯾــﺎر ﻧەﺑﻮو؟ ﺋەی ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ دژەﺗﯿــﺮۆری ﯾەﻛێﺘﯽ ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ ﺷــەڕ ﻟــە وﺗێﻜﯽ ﺗﺮﯾــﺶ رووی ﺑﺪاﯾە ﯾەﻛﺴــەر دەﮔﻮﺗﺮا ﺷــێﺦ ﻻھﻮور ﮔەﯾﺸﺖ؟
ﻗﺎﺳﻢ ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﯿە و ﻛەرﻛﻮوك ﺧەڵﺘﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻦ دەﻛﺮێ
ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ :ھێﺮﺷەﻛەی ﻛەرﻛﻮوك و ﺟﻮوڵەﻛﺎﻧﯽ ﺣەﻣﺎس ﻟەﯾەك دەﭼﻦ ﺋێﺴﺘە ﻛەرﻛﻮوﻛﯿﯿەﻛﺎن ھەﺳﺖ ﺑە ﺑێ ﺧﺎوەﻧﯽ و ﺑــێ ﻣﺘﻤﺎﻧەﯾﯽ دەﻛەن ،ﺑﯚﯾــە وەك ﺋﺎری ﺣەﻣﯿﺪ ﮔەﻧﺠێﻜﯽ ﺷەڕﻛەری ﻛەرﻛﻮوﻛﯽ ﺑە ”وﺷــە“ی ﮔــﻮت” ،ﺋەواﻧەی ﭘﺸﺘﻤﺎن ﭘێ ﺑەﺳــﺘﺒﻮون ،ﺗەﻧﯿﺎ ﭘﺎرەﯾﺎن ﻟــە ﻛەرﻛــﻮوك دەوێ، ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺗەﻧﮕﺎﻧــە دﯾﺎر ﻧﯿﻦ ،ﺑﯚﯾە ﺑڕﯾﺎرﻣــﺎن داوە ﺧﯚﻣﺎن ﺷــﺎرەﻛە ﺑﭙﺎرێﺰﯾﻦ“. داﻋــﺶ ھەﯾﻨــﯽ ﺑــﯚ ﮔﺮﺗﻨــﯽ ﻛەرﻛﻮوك و ﻛﯚﺗﺎھێﻨﺎﻧﯽ ﺑە ھەﻣﻮو ﺧەوﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻛــﻮرد ھﺎﺗﺒﻮو ،ﺑەم ﺋەو ﭘﯿﻼﻧە ﻟە ﺷــﻮێﻨﯽ ﺧﯚﯾﺪا ﺑە ﺧﺮۆﺷﺎﻧﯽ داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧﯽ ﺷﺎرەﻛە ﭘﻮوﭼەڵ ﻛﺮاﯾەوە. ﺗﺎﻛﺘﯿﻜﯽ ﺋەو داﻋﺸﺎﻧەی ھﺎﺗﻨە ﻛەرﻛﻮوك و دەرﻛەوﺗﻨﯽ ﻗﺎﺳﻢ ﺳﻮﻟەﯾﻤﺎﻧﯽ رۆن ﺑﻦ ﯾەﺷــﺎﯾﯽ ﭘﺴــﭙﯚڕێﻜﯽ ﺳەرﺑﺎزی ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻠﯽ ،ﻟە رۆژﻧﺎﻣەی ”ﯾەدﯾﻌــﯚت ﺋەﺣﺮەﻧــﯚت“ی ﺋﯿﺴــﺮاﺋﯿﻠﯽ وﺗﺎرێﻜﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻮە و ﺗێﯿﺪا دەڵێ ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺳــﻮﭘﺎی ﺋﯿﺴــﺮاﺋﯿﻞ و ھێﺰە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەﻛﺎن زۆر ﺑــە وردی ﻟــە ﺗﺎﻛﺘﯿــﻚ و ﺷێﻮازەﻛﺎﻧﯽ ﺟەﻧﮕﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋــﺶ ﺑڕواﻧــﻦ و ﺑــەراوردی ﺑﻜەن ،ﺋەو ھێﺮﺷــەی ﭼەﻛﺪاران ﻛﺮدووﯾﺎﻧەﺗە ﺳــەر ﻛەرﻛﻮوك و ﺑەرﭘەرﭼﺪاﻧەوەی ھێﺮﺷــەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە و ﺳــﻮﭘﺎی ﻋێﺮاﻗﯿﺶ ﻟە ﺳەﻧﮕەرەﻛﺎﻧﯽ ﺷەڕی ﻣﻮوﺳڵ، ﺗەواو ﻧﺰﯾــﻚ و وەك ﯾەﻛە ﻟەﮔەڵ ﺷێﻮاز و ﺗﺎﻛﺘﯿﻜەﻛﺎﻧﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﺣەﻣﺎﺳﯽ ﻓەڵەﺳﺘﯿﻦ ﺑەﮔﻮێﺮەی زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎن:
ھەواڵﮕــﺮی ﻋێــﺮاق ﭘێﺸــﺘﺮ ﺋﺎﮔەداری ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﻛەرﻛﻮوﻛﯽ ﻛﺮدﺑﻮوەوە ﻛە داﻋﺶ ﻧﯿﺎزی ھەﯾە ھێﺮش ﺑﻜﺎﺗە ﺳەر ﻛەرﻛﻮوك
ﺑﯚ ﺳــەر ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ژێﺮدەﺳﺘﯽ ﺳــﻮﭘﺎ و ھێــﺰە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﯿﺴﺮاﺋﯿﻞ. ﻟێﻜﺪاﻧــەوەی ﺗﺎﻛﺘﯿﻜەﻛﺎﻧــﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧــﯽ داﻋــﺶ ﻟــە ھێﺮﺷــەﻛەی ﻛەرﻛــﻮوك و ﻣﻮوﺳــڵ و ﺑەراوردﻛﺮدﻧــﯽ ﺑــە ﺗﻮاﻧــﺎ و ﺗﺎﻛﺘﯿﻜەﻛﺎﻧــﯽ ﺟەﻧﮕﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﺑەرﮔﺮی ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ”ﺣەﻣﺎس“ ،ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە رۆژی دووﺷەم دوای ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧەوەی ﺗەواوەﺗــﯽ ﻛەرﻛــﻮوك ،ﻗﺎﺳــﻢ
ﺳــەرﺑە ﺋێﺮان و ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﻟەﻻﯾەن ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎﻛﺎﻧەوە ھﺎوﺷــێﻮەی ﺗﻜﺮﯾــﺖ و ﺋەﻧﺒﺎر و ﻓەﻟﻮوﺟە. ﻛێ ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣە؟ ھﺎﺗﻨﯽ داﻋــﺶ ﺑﯚ ﻛەرﻛﻮوك ﺗەﻧﯿﺎ رۆژی ھەﯾﻨــﯽ ڕاﺑــﺮدوو ﻧەﺑﻮو، ﺑەڵﻜﻮ ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوو ﻟە ﻣﯿﺤﻮەری ﻣەﻻ ﻋەﺑــﺪو و ﻣەﻛﺘەب ﺧﺎﻟﯿﺪ ﻛە وەﺳﺘﺎ ڕەﺳــﻮوڵ ﻓەرﻣﺎﻧﺪەﯾﯽ ﺋەو ﻣﯿﺤــﻮەرە /ﯾەﻛێﺘﯽ /دەﻛﺎت،
ﺑﯚ ”وﺷــە“ دەڵێ” ،ﻟە ﻛەرﻛﻮوك واﻗﯿﻌێﻜﯽ زۆر ﺟﯿــﺎواز ھەﯾە ،ﻧە ﺑەﻏﺪا دەﺗﻮاﻧێ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﻟەﮔەڵ ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﺗەﻧﺎھﯿﯽ ﺷﺎرەﻛە ﺑﻜﺎت، ﻧە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﺑە ﺗەﻧﯿﺎ دەﺗﻮاﻧﻦ ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە ﺑﻜــەن ،ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ﺳێ ﺣﻜﻮوﻣەت ﺳﯿﺎﺳەت دەﻛﺎت و ھﯿﭽﯿﺸــﯿﺎن ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ رێﻮﺷﻮێﻦ ﻟەﮔەڵ ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣﯿﯿەﻛﺎن ﺑﮕﺮﻧە ﺑەر“. ﺋەو ﭼﺎودێﺮە ﺋەوەش دەﺧﺎﺗە ڕوو ﻛــە ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎرﻛﺮدﻧــﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ و
ﮔﻮوﻣﺎن دەﻛﺮێﺖ ﺋەو ھێﺮﺷەی ﻛﺮاﯾە ﺳەر ﻛەرﻛﻮوك، ھەوڵێﻚ ﺑﻮوﺑێﺖ ﺑﯚ ﺑەدەﺳﺘەوەداﻧﯽ ﺷﺎرەﻛە ﺑە ﺋێﺮان ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﺪەی ﺳــﻮﭘﺎی ﻗﻮدﺳــﯽ ﭘﺎﺳــﺪاران ﻟە ﺷــﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﻟــە ﻣﺎڵﯽ ﺷــەھﯿﺪ ﺣﻮﺳێﻦ ﻣەﻧﺴﻮور دەرﻛەوت. دەرﻛەوﺗﻨەﻛەی ﻗﺎﺳﻢ ﺳﻮﻟەﯾﻤﺎﻧﯽ و ﻟێﻜﺪاﻧــەوەی ﭘﺴــﭙﯚڕە ﺋﯿﺴــﺮاﺋﯿﻠﯿﯿەﻛە ،دەرﺧﺴــﺘﻨﯽ ﻧﺰﯾﻜــﯽ ﺗﺎﻛﺘﯿﻜــﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧﯽ داﻋﺶ و ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﺣەﻣﺎﺳــﯽ ﺳــەرﺑە ﺋێــﺮان ،ﮔﻮﻣﺎﻧــەﻛﺎن ھێﻨــﺪەی ﺗــﺮ ﻟە ھێﺮﺷــەﻛەی ﺳــەر ﻛەرﻛﻮوك زﯾﺎﺗــﺮ ﻛﺮدووە ﻛە ﺋەو ھێﺮﺷــەی ﻛﺮاﯾە ﺳــەر ﻛەرﻛﻮوك ،ھەوڵێــﻚ ﺑﻮوﺑێﺖ ﺑﯚ ﺑەدەﺳﺘەوەداﻧﯽ ﺷﺎرەﻛە ﺑە ﺋێﺮان، ﺋەوﯾﺶ ﻟە رێﮕەی ﻛﯚﻧﺘڕۆڵﻜﺮدﻧﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﻟەﻻﯾەن داﻋﺸــەوە و دواﺗﺮﯾﺶ ھێﺮﺷﯽ ھەﻣەﻻﯾەﻧەی ﻣﯿﻠﯿﺸﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﺣەﺷﺪی ﺷەﻋﺒﯽ
ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎﻧﯽ داﻋــﺶ ھﺎﺗﻨــە دەوروﺑــەری ﺷــﺎرەﻛە و دواﺗﺮ ھێﺰی ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﮔەﯾﺸﺖ و ﺗێﻜﯽ ﺷﻜﺎﻧﺪن ،ھەر ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدووﯾﺶ ﭼەﻧــﺪ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘێﻚ ﺗﻮاﻧﯿﯿﺎن ﺑﺎڵەﺧﺎﻧەی ﺟەواھﯿــﺮ ﻣﯚڵ ﻟەﻧﺎو ﻛەرﻛﻮوك ﻛﯚﻧﺘڕۆڵ ﺑﻜەن ،ﺑەم ﺋــەو رۆژە راﺳــﺘەوﺧﯚ ﻻھــﻮور ﺷێﺦ ﺟەﻧﮕﯽ دەرﻛەوت و ﮔﻮﺗﯽ ﺑە ﭘەﻟە ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵــﯽ دەﻛەﯾﻨەوە، ﺑەم ﮔﻮﻣﺎﻧــەﻛﺎن ﻗﻮوڵﺘﺮ دەﺑﻦ ﻛﺎﺗێﻚ ﺋەم ھەﻣﻮو ﺳــەرﭘێﭽﯿﯿە ﻟــە ﻛەرﻛــﻮوك روو دەدات و ﻛەس ﻧﺎﺧﺮێﺘە ﺑەر ﻟێﭙﺮﺳــﯿﻨەوە و ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺷــﺎرەﻛەﯾﺶ ﻣێﺶ ﻣﯿﻮاﻧﯽ ﻧﯿﯿــە ،وەك ﺋەوەی ھﯿﭻ رووی ﻧەداﺑێﺖ. ﻟەﺗﯿﻒ ﻓﺎﺗﯿﺢ ﻓــەرەج ﭼﺎودێﺮی ﺳﯿﺎﺳﯽ و داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﻛەرﻛﻮوك
ﭘﺎرﺗــﯽ ﺑەراﻣﺒەر ﯾەﻛﺘﺮ ،ﻋەﯾﺒە ﺑﯚ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﻮردی، ﺋەوان ﺋەرﻛﯽ ﭘﺎراﺳــﺘﻨﯽ وﺗﯿﺎن ﻟەﺳەرﺷــﺎﻧە و ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔە ھﯽ ﺋەواﻧــە .ﻟەﺗﯿﻒ ﭘێﯽ ﺑﺎﺷــە ”ﻟەﺑــﺮی ﺋــەو ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎرﻛﺮدﻧﺎﻧە، ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺑەﯾەﻛــەوە ژووری ﺷــﯿﻜﺮدﻧەوەی زاﻧﯿــﺎری و ﻟێﻜﯚڵﯿﻨەوە داﺑﻨێﻦ و ھﯚﻛﺎرەﻛﺎن ﻟێــﻚ ﺑﺪەﻧــەوە ،ﺑﯚﭼــﯽ داﻋﺶ ﻟەوﻛﺎﺗەدا ھێﺮﺷــﯽ ﻛﺮد و ﭼﯚن ھﺎﺗە ﺷﺎرەﻛە و ﻛێ ﻟە ﭘﺸﺘﯿﺎﻧەوە ﺑﻮو؟“. ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺋــەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧەی دەﺳــﺖ ”وﺷــە“ ﻛەوﺗــﻮون، ھەواڵﮕــﺮی ﻋێــﺮاق ﭘێﺸــﺘﺮ ﺋﺎﮔەداری ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﻛەرﻛﻮوﻛﯽ ﻛﺮدﺑﻮوەوە ﻛە داﻋﺶ ﻧﯿﺎزی ھەﯾە ھێــﺮش ﺑﻜﺎﺗە ﺳــەر ﻛەرﻛﻮوك،
ﺟﮕــە ﻟــەوەش ﻟەوﻛﺎﺗــەی ھێﺮﺷەﻛە ﻛﺮاﯾە ﺳەر ﻛەرﻛﻮوك، ﻧەﺟﻤەدﯾﻦ ﻛەرﯾﻤﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺷﺎرەﻛە ،ﺗﺎ دووەم رۆژی ﺷەڕەﻛە ﻟە ﻛەرﻛــﻮوك دەرﻧەﻛەوت ،ﺗەﻧﯿﺎ ﻟێﺪواﻧێﻜﯽ ﺑو ﻛﺮدەوە ﻛە ”ھﯿﭻ ﺑﺎڵەﺧﺎﻧەﯾەﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣﯽ ﻟەﻻﯾەن داﻋﺸەوە ﻧەﮔﯿﺮاوە“ .ﺑەم دوای ﺋەوەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ وێﻨە و ﻧﺎوی ھەﻣﻮو ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﯽ ﺑو ﻛﺮدەوە ﻛە ﮔﯿــﺮاون و ﻛﻮژراون. ﭘﺎرێﺰﮔﺎر ﻟەﮔەڵ ﻗﻮﺑــﺎد ﺗﺎڵەﺑﺎﻧﯽ ﺟێﮕﺮی ﺳــەرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێــﻢ ،دووﺷــەﻣﯽ راﺑﺮدوو ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ﺑﯿﻨﺮاون. ﺳــەرﭼﺎوەﯾەك ﻟــە ھێــﺰە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﺑﯚ ”وﺷە“ ﮔﻮﺗﯽ ،ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣﯽ ھێﺮﺷەﻛﺎن ﻟــە ﻧێــﻮ ھێﺰەﻛﺎﻧــﯽ ﺗەﻧﺎھﯿﯽ ﻛەرﻛﻮوك ھﯿﭻ ﻛﺎت دەرﻧﺎﻛەوێﺖ، ﭼﻮﻧﻜــە ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣﯽ ﮔەورە ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔﺎر و دەﺳەﺗﯽ ﺷﺎرەﻛەداﯾە و ﺋــەوان ﺧەرﯾﻜــﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﻦ و رەوﺷــﯽ ﺷــﺎرﯾﺎن ﺑەﻻوە ﮔﺮﻧﮓ ﻧﯿﯿە. ﻛێ ﺑەرﮔﺮﯾﯽ ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ﻛﺮد؟ ﻟەو ﻛﺎﺗەی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎن دەرﺑﺎزی ﺷــﺎری ﻛەرﻛــﻮوك ﺑــﻮون و ﻟە ھەﺷــﺖ ﮔەڕەﻛــﯽ ﺷــﺎرەﻛە و ﺷــﺎرەدێﯽ دووﺑﺰ دەﺳــﺘﯿﺎن ﺑە ﻛﺮدەی ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﯽ ﻛﺮد ،ﺟﯚرێﻚ ﺷڵەژان ﺑە ھەﻣﻮو دﯾﻤەﻧەﻛﺎﻧەوە دﯾﺎر ﺑــﻮون .ﻟەﺗﯿﻒ ﻓﺎﺗﯿﺢ ﻓەرەج دەڵێ ”ﻟە ﺳەﻧﺘەری ﻛەرﻛﻮوك 11 ھەزار ﭘﯚﻟﯿﺴﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ھەﯾە ،ﺑەم ﻟەو ھێﺮﺷە ڕۆڵﯿﺎن وەك ﭘێﻮﯾﺴﺖ
ﻧەﺑﻮوە ،ھﺎوﻛﺎت ﺋﺎﺳﺎﯾﺸﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ و ﭘﺎرﺗﯿﺸﯽ ﻟێﯿە و ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯿﺎن دا، ﺑەم ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣــﯽ ﻟە ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻛەوە ھەﯾە“. ﺳــەرﭼﺎوە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛەی ”وﺷە“ ﮔﻮﺗــﯽ ،ﺋەواﻧــەی ﺑەرﮔﺮﯾﯿﺎن ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ﻛﺮد ﻟە ﻣﺎوەی ﺋەو دوو ڕۆژە و رۆژاﻧــﯽ دواﺗﺮﯾﺶ ،ڕووﻧە ﻛە ﻛێ ﺑــﻮون و ﻟــە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧﺪا ﺋﺎﺷــﻜﺮان ،ﺧەڵﻜﯽ ﺷﺎر ﺑە ﭘﻠەی ﯾەﻛەم ،ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺳەرﺑە ﻧﺎوەﻧﺪی ﺑڕﯾﺎری ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﻮون ﻛەرﻛﻮوﻛﯿﺎن ﻟەو ﻛﺎرەﺳﺎﺗە رزﮔﺎر ﻛﺮد. ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﭼــﺎوڕەش ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺳــەرﻛﺮدە دﯾﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﻟــە ﻧﺎوەﻧــﺪی ﺑڕﯾﺎر ﺑە ”وﺷــە“ دەڵێﺖ” ،ﺳــەرﻛﺮدە ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿە ﺑــە ﺋەزﻣﻮوﻧەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﻟە ﻧﺎوەﻧﺪی ﺑڕﯾﺎرن ،ﺑﯚﯾە رۆڵﯿــﺎن ھەﺑﻮو ﻟــە دەرﭘەڕاﻧﺪﻧﯽ داﻋــﺶ ﻟــە ﻛەرﻛــﻮوك ﻟــە رووداوەﻛەی ھەﯾﻨﯽ راﺑﺮدوو“. ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﭼﺎوڕەش ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ رێﻜﺨﺴــﺘﻨﯽ ﻣەڵﺒەﻧــﺪی ﭘێﺸﻤەرﮔە و ﺳەرﻛﺮدەی دﯾﺎری ﻧﺎوەﻧﺪی ﺑڕﯾﺎری ﯾەﻛێﺘﯽ ،دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﻟە ﭘﺎش دزەﻛﺮدﻧﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﯽ ﭼەﻛﺪاراﻧــﯽ داﻋــﺶ ﺑــﯚ ﻧــﺎو ﻛەرﻛــﻮوك، ﺳــەرﻛﺮدەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎڵــﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﺑڕﯾــﺎر وەك ﺋەرﻛﯽ ﺳەرﺷــﺎﻧﯿﺎن ﺑەﺷــﺪاری ﺑەرﭼﺎوﯾــﺎن ﻛﺮد ﻟە راوەدووﻧﺎﻧﯽ ﺋەو ﺗﯿﺮۆرﯾﺴــﺘﺎﻧە، ﺑﯚﯾە ﺑە ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﯽ ﻛﯚﺳﺮەت رەﺳــﻮوڵ و ﺗەواوی ﺳــەرﻛﺮدە ﺳــەرﺑﺎزﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﺑڕﯾﺎر، دەﺳــﺘﺒەﺟێ ﻟە ﻛەرﻛــﻮوك ﻛﯚ ﺑﻮوﯾﻨەوە و ﺗەواوی ھەوڵەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺧﺴﺘە ﮔەڕ ﺑﯚ ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵﻜﺮدﻧەوەی دۆﺧەﻛە. 26ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻری ﻛﺎﻣێﺮای ﭼﺎودێﺮی دﯾﺎر ﻧﯿﯿە ﭼﻮار ﺳﺎڵ ﺑەر ﺋێﺴــﺘە ،ﭘڕۆژەی داﻧﺎﻧــﯽ ﻛﺎﻣێــﺮای ﭼﺎودێﺮی ﻟە ﺗەواوی ﺷﺎری ﻛەرﻛﻮوك ﺑە ﺑڕی 26ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻر ﭘﺎرەی ﺑﯚ ﺗەرﺧﺎن ﻛﺮا ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺋەو ﭘڕۆژەﯾە ﺋەﻧﺠــﺎم ﻧــەدراوە ،ﻟەﺗﯿﻒ ﻓﺎﺗﯿﺢ ﻓــەرەج دەڵــێ” ،ﺋەوەﻧﺪەی ﻣﻦ ﺋﺎﮔەدار ﺑﻢ ﺗێﭽﻮوی ﭘڕۆژەﻛە 18 ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻرە ،ھەر ﭼەﻧﺪێﻚ ﺑێ، ﭘڕۆژەﻛە ﻧەﻛــﺮاوە ،ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎ و ﭘﺎرێــﺰﮔﺎر دەﺑێ وەم ﺑﺪەﻧەوە ،ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎ ﺷﻜﺴﺘﯿﺎن ﺧﻮاردووە“. ”وﺷــە“ ﺑﯚ ﺑەدواداﭼﻮوﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟەﺳــەر ﺋــەو ﭘﺮﺳــە ،ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﻛﺎﻣﯿــﻞ ﺳــﺎڵەﯾﯽ ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯽ ﻛەرﻛﻮوك ﻛــﺮد ،ﺋەو ﮔﻮﺗﯽ ،ﺋێﻤە ﺋﺎﮔەداری وردەﻛﺎری و ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ﭘڕۆژەﻛە ﻧﯿﻦ و ﻧﺎﺷــﺰاﻧﯿﻦ ﺑﯚﭼﯽ ﺟێﺒەﺟــێ ﻧەﻛﺮاوە ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺋەﻣە ﻟە ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری ﻛەرﻛﻮوك و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎ ﺑﭙﺮﺳﻦ. ﺑەﮔﻮێﺮەی ﺑەدواداﭼﻮوﻧﯽ ”وﺷە“، ﺗەﻧﺪەری ﻛﺎﻣێﺮاﻛﺎﻧﯽ ﭼﺎودێﺮﯾﯽ ﻛەرﻛﻮوك ،ﺑﯚ ﺑﺮاﯾەﻛﯽ ﻧەﺟﻤەدﯾﻦ ﻛەرﯾــﻢ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری ﺷــﺎرەﻛە دەرﭼﻮوە و ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮاوە. ﻛﺎﻣﯿﻞ ﺳﺎڵەﯾﯽ:
ﺋێﻤە ﺋﺎﮔەداری وردەﻛﺎری و ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ ﭘڕۆژەﻛە ﻧﯿﻦ و ﻧﺎﺷﺰاﻧﯿﻦ ﺑﯚﭼﯽ ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮاوە
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ھەﭬﺎڵ ﺋەﺑﻮﺑەﻛﺮ ﻟەﻻﯾەن ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە ﻣەرﺳﻮوﻣﯽ دەﺳﺖ ﺑەﻛﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﺑﯚ دەرﻧەﻛﺮاوە، ﻟەﺑەرﺋەوە ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ وەك ﭘﺎرێﺰﮔﺎر دەﺳــەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻛﺎر ﺑێﻨێﺖ ،ﻟەو رواﻧﮕەﯾەوە ﺳەردار ﻗﺎدر ﻟە ﭘﺸﻜﯽ ﮔﯚڕان ﺑە وەﻛﺎﻟەت ﺑە ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ داﻧﺮا ،ﺋەوەش ﭘﺎڵﭙﺸﺖ ﺑە ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﭘێﺸﻮوی ﺷﺎرەﻛە.
رێﻜﻜەوﺗﻨﻨﺎﻣەی ﮔﯚڕان و ﯾەﻛێﺘﯽ ھەڵﺪەوەﺷێﺘەوە وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ -ﺷﺎد ﻛەﯾﻮان ھەرﯾەك ﻟە ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔﯚڕان ڕای دەﮔەﯾەﻧﻦ ،ﻓﺸــﺎری ﻧﺎوﺧﯚﯾــﯽ ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟەﺳــەرە ﺑﯚ ﻛﯚﺗﺎھێﻨﺎن ﺑــە ڕێﻜﻜەوﺗﻨﻜەی ﻧێﻮاﻧﯿــﺎن ،ﻓﺸــﺎرەﻛﺎن دوو ﺋﺎراﺳــﺘەن ،ﺑەﺷــێﻜﯿﺎن ﺑەھﯚی ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﺑەرژەوەﻧﺪﯾــﯽ ھەﻧﺪێ ﻛــەس و ﺑەﺷێﻜﯿﺸــﯿﺎن ﺑەھﯚی ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ڕێﻜﻜەوﺗﻨەﻛە، ﻓﺸﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن دروﺳﺖ ﻛﺮدووە. ﻧﺰﯾﻚ دەﺑێﺘەوە ﻟە ﺷــەش ﻣﺎﻧﮓ، ھەرﯾــەك ﻟــە ﯾەﻛێﺘــﯽ و ﮔﯚڕان ڕێﻜﻜەوﺗﻨێﻜﯽ 23ﻣﺎدەﯾﯿﯿﺎن ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮد و ﺑەھﯚﯾەوە ﺋــەو دوو ﻻﯾەﻧە ﻛﯚﺗﺎﯾﺎن ﺑە ﻧﺎﻛﯚﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮاﻧﯿﺎن ھێﻨﺎ ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘە ﻓﺸﺎرەﻛﺎن ﺑﯚ ھەڵﻮەﺷــﺎﻧﺪﻧەوەی ڕێﻜﻜەوﺗﻨەﻛە ﻟە ﻓﺮاواﻧﺒﻮوﻧﺪان .ھەرﭼەﻧﺪە ھەر ﺳەرەﺗﺎی ﺋﯿﻤﺰاﻛﺮدﻧﯽ رووﺑەڕووی رەﺧﻨــەی ﺋــەوە ﺑــﻮوەوە ﻛــە رێﻜﻜەوﺗﻨەﻛە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﯿە و ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚ ﺳﻨﻮوری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﯿە. ﺑــە ﮔﻮﺗــەی ڕەﺋﻮوف ﻋﻮﺳــﻤﺎن ﺳــەرۆﻛﯽ ﺟﭭﺎﺗــﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔــﯚڕان ،ﻟەﻧــﺎو ﮔﯚڕاﻧــﺪا ﺟﯚرێﻚ ﻓﺸــﺎر ھەﯾە ﺑﯚ وازھێﻨــﺎن و ھەڵﻮەﺷــﺎﻧﺪﻧەوەی
ڕێﻜﻜەوﺗﻨەﻛەﯾﺎن ﻟەﮔەڵ ﯾەﻛێﺘﯽ. ﻟەﺑﺎرەی ھﯚی ﻓﺸﺎرەﻛﺎن ﻟەو ﻣﺎوە ﻛەﻣەدا ﻛە ھێﺸــﺘﺎ رێﻜﻜەوﺗﻨەﻛە ﺟێﺒەﺟــێ ﻧەﻛــﺮاوە ،ﻋﻮﺳــﻤﺎن ﺑە“وﺷە“ـﯽ ﮔﻮت” ،ھﯚﻛﺎرەﻛەی ﺑﯚ ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ڕێﻜﻜەوﺗﻨەﻛە دەﮔەڕێﺘەوە ﻟەﻻﯾــەك ،ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮﯾﺸەوە ﺋەو ڕێﻜﻜەوﺗﻨە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻧەﺑﻮوەﺗە ﺟﻮوڵێﻨــەری ﺋەو دۆﺧە ﭼەﻗﺒەﺳﺘﻮوەی ﻟە ھەرێﻤﺪا ھەﯾە“. ﺳەرۆﻛﯽ ﺟﭭﺎﺗﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﮔﯚڕان دووﭘﺎﺗﯽ ﻛــﺮدەوە وەك ﻛە ﮔﯚڕان ﺳﻮورن ﻟەﺳەر ﺑەردەواﻣﯿﺪان ﺑەو ڕێﻜﻜەوﺗﻨەی ﻟەﮔــەڵ ﯾەﻛێﺘﯿﺪا
ﻛﺮدووﯾﺎﻧە. ﺋــەو ڕێﻜﻜەوﺗﻨــەی ﯾەﻛێﺘــﯽ و ﮔــﯚڕان ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺑــﻮو ﻛە ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟە دۆﺧﯽ ﭼەﻗﺒەﺳــﺘﻮوﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ و ﭘەﻛﻜەوﺗﻨﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن و ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯿــﺪا ﺑــﻮو .ﺋــەوان ﮔﻮﺗﯿﺎن، ”ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەﻛﺎن و ﮔﯚڕﯾﻨــﯽ ﺑڕﯾﺎری ﻛﻮردﺳــﺘﺎن رێﻚ دەﻛەوﯾﻦ“ ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺑﺎرودۆﺧــەﻛﺎن ھــەروەك ﺧﯚﯾﺎن ﻣﺎون. ﻻی ﺧﯚﯾﺎﻧــەوە ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛەﻧەوە
ﻛــە ﺋــەوان ﺳــﻮورن ﻟەﺳــەر ﭘەرەﭘێﺪاﻧــﯽ ڕێﻜﻜەوﺗﻨەﻛەﯾــﺎن ﻟەﮔەڵ ﮔﯚڕان .ﺳــﺎﻣﺎن ﮔەرﻣﯿﺎﻧﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﺳەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑﯚ ”وﺷە“ـﯽ ڕوون ﻛﺮدەوە ،ھﯚی ﺧﺎوﺑﻮوﻧــەوەی ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ڕێﻜﻜەوﺗﻨەﻛەﻣﺎن ﻟەﮔەڵ ﮔﯚڕان، ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﻛێﺸە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯿەوە ھەﯾە. ﮔەرﻣﯿﺎﻧــﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗــﯽ” ،ﻟەﻧﺎو ﮔﯚڕان و ﯾەﻛێﺘﯿﺶ ﻓﺸﺎر ھەﯾە ﺑﯚ ھەڵﻮەﺷﺎﻧﺪﻧەوەی ﺋەو ڕێﻜﻜەوﺗﻨە، ﭼﻮﻧﻜە ﺋﺎﺷﻜﺮاﯾە ڕێﻜﻜەوﺗﻨەﻛە ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ھەﻧﺪێ ﻛەس ﻧﯿﯿە
ﻟە ﻧﺎو ھەردوو ﻻﯾەﻧﺪا“. ﺋــەو ڕێﻜﻜەوﺗﻨــەی ﻧێــﻮان ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ،ﺑﺎڵﯽ ﮔﺸــﺘﯽ و دەﺳﺘڕۆﯾﺸﺘﻮوی ﯾەﻛێﺘﯽ ﻛە ھێﺮۆ ﺑﺮاﯾﻢ ﺋەﺣﻤەد ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ دەﻛﺎت ﻟەﮔەڵ ﮔــﯚڕان ﺋەﻧﺠﺎﻣــﯽ داوە، ﺑەﭘێﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑەردەﺳــﺖ ”وﺷە“ ،ﺑﺎڵﯽ ﻧﺎوەﻧﺪی ﺑڕﯾﺎری ﺋەو ﺣﺰﺑــە دژی ﺋــەو ڕێﻜﻜەوﺗﻨەﯾە و ھەوڵ ﺑﯚ ھەڵﻮەﺷﺎﻧﺪﻧەوەی دەدەن. ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوو ﺑﯚ ﮔەرﻣﻜﺮدﻧەوەی ﺋەو ﺑەﺳــﺘەڵەﻛەی ﺑﺎڵﯽ ﺑەﺳــەر ﻛێﺸــﺎوە، رێﻜﻜەوﺗﻨەﻛــەدا ﺷﺎﻧﺪێﻜﯽ ﮔﯚڕان ﺳــەرداﻧﯽ ﺑﺎڵﯽ دەﺳﺘڕۆﯾﺸــﺘﻮوی ﯾەﻛێﺘﯽ ﻛﺮد و ﻗﺴــەﯾﺎن ﻟەﺑﺎرەی رێﻜﻜەوﺗﻨەﻛە ﻛــﺮد ،ﺑــەم رۆژێــﻚ ﺑەﺳــەر ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛــەدا ﺗێﻨەﭘــەڕی، ﻧﺎوەﻧﺪی ﺑڕﯾــﺎری راﮔەﯾەﻧﺮاوێﻜﯽ ﺋﺎراﺳــﺘەی ھــەردووﻻ ﻛــﺮد ﻛە ”ھﯿﭻ ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ ﺋەو ﻛﯚﺑﻮوﻧەواﻧە، ﮔﻮزارﺷــﺖ ﻟە ﺑڕﯾــﺎری ﯾەﻛێﺘﯽ ﻧﺎﻛﺎت“ .ﻧﺎوەﻧــﺪی ﺑڕﯾﺎر ﻟە ﯾەﻛﯽ ﺋەﯾﻠﻮول/ﺳــێﭙﺘێﻤﺒەری راﺑﺮدوو ﺑە ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﺑەھێﺰەوە رووﺑــەڕووی ﻗﯚرﺧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎو ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑــﻮوەوە و ﺑەراﻣﺒەر ھێﺮۆ ﺑﺮاﯾﻢ وەﺳﺘﺎﻧەوە ﻛە ﭼﯿﺘﺮ ﻗﺒﻮوڵ ﻧﺎﻛەن ﯾەﻛێﺘﯽ ﺑەو ﺷێﻮەﯾە ﺑەڕێﻮە ﺑﺒﺮێ.
ﺋێﺴــﺘە رێﻜﻜەوﺗﻨەﻛە ﺑە ﻣەرﮔﯽ ﺧﯚی ﺷــﺎد ﺑﻮوە ،ﺑــەم ھەروەك رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﺠﯿﯽ ﻧێﻮان ﭘﺎرﺗــﯽ و ﯾەﻛێﺘﯽ ،ﻛــەس ﻧﯿﯿە ھەڵﻮەﺷــﺎﻧﺪﻧەوەﻛەی راﺑﮕەﯾەﻧێ، ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻛە ﻧەوﺷﯿﺮوان ﻣﺴﺘەﻓﺎ رێﻜﺨــەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﮔــﯚڕان دووﺷــەﻣﯽ راﺑﺮدوو ﭘەﯾﺎﻣێﻜﯽ ﻟە ﺑەرﯾﺘﺎﻧﯿﺎوە ﺋﺎراﺳــﺘەی ﺣﺰﺑەﻛەی ﻛﺮدووە ﺗﺎ ”ﺋﺎﻣــﺎدەﻛﺎری ﺑﻜەن ﺑﯚ ﻛﺸﺎﻧەوە ﻟە ﺣﻜﻮوﻣەت و دەﺳەﺗە ﺧﯚﺟێﯿﯿەﻛﺎن“. ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان ،ﺳــﺎڵﯽ 2009 ﺑە ﺳــەرﻛﺮداﯾەﺗﯿﯽ ﻧەوﺷــﯿﺮوان ﻣﺴــﺘەﻓﺎ ﻟــە ﯾەﻛێﺘــﯽ ﺟﯿــﺎ
ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ھەڵﺒەز و داﺑــەزی زۆری ﺑەﺧﯚﯾــەوە ﺑﯿﻨﯽ و دواﺟــﺎر ﻟــە 17ی ﺋﺎﯾﺎر/ﻣﺎﯾﯚی راﺑﺮدوو ڕێﻜﻜەوﺗﻨێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎن ﺋﯿﻤﺰا ﻛﺮد. ﺑە ﺑــڕوای ﭼﺎودێﺮاﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ، ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧــﯽ ﺋەﮔــەر ڕێﻜﻜەوﺗﻨەﻛەی ﺋــەو دوو ﻻﯾەﻧە ﺑەو ﺟﯚرە ﺳﺴــﺖ ﺑێﺖ ،ﺋەﮔەری ھەڵﻮەﺷــﺎﻧﺪﻧەوەی زۆرە .ﯾەﺣﯿــﺎ ﺋەﺣﻤــەد ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی زاﻧﻜــﯚی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﭼﺎودێﺮی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑە“وﺷە“ـــﯽ ﮔــﻮت” ،ﺧەڵﻚ ﻟە ﺳەرەﺗﺎدا ﭘێﺸــﻮازﯾﯿەﻛﯽ زۆرﯾﺎن ﻟەو ڕێﻜﻜەوﺗﻨە ﻛﺮد ،ﺑەم ﻧﺰﯾﻜەی ﺳﺎﻣﺎن ﮔەرﻣﯿﺎﻧﯽ:
ھــﯚی ﺧﺎوﺑﻮوﻧــەوەی ﺟێﺒەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ڕێﻜﻜەوﺗﻨەﻛەﻣــﺎن ﻟەﮔــەڵ ﮔﯚڕان، ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑە ﻛێﺸــە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯿەوە ھەﯾە ﺑــﻮوەوە و ﺑەﺷــﺪاری ھەڵﺒﮋاردﻧە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﯿەﻛەی ھەﻣﺎن ﺳــﺎڵﯽ ﻛﺮد و ﺗﻮاﻧﯽ ﺳەرﻛەوﺗﻦ ﺑەدەﺳﺖ ﺑێﻨێﺖ ،ﻟــە ﻣﺎوەی ﺋــەو ﺣەوت ﺳــﺎڵەدا ،ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو دوو ﻻﯾەﻧــە ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟە ﺳــﻨﻮوری
ﺷەش ﻣﺎﻧﮕە ھﯿﭻ دەرﺋەﻧﺠﺎﻣێﻜﯽ ﺋەو ڕێﻜﻜەوﺗﻨە ﻧەﺑﯿﻨﺮاوە“. ﺋﺎﻣﺎژەی دا” ،ﺋەﮔەر ﺋەو ڕێﻜﻜەوﺗﻨە ﺑەو ﺳﺴــﺘﯿﯿە ﺟێﺒەﺟێ ﺑﻜﺮێﺖ و ھﯿﭻ ﻟە ﺑﺎرودۆﺧﯽ ﺋێﺴﺘە ﻧەﮔﯚڕێﺖ، ﺋەﮔەری ھەڵﻮەﺷﺎﻧﺪﻧەوەی زۆرە“.
ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑە ﭼﻮار ﺑﺎڵەوە ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺑﻔڕێﺖ
وﺷە /راﻣﯿﺎر ﺟەواد ﺋﺎﺳﯚ ﻓەرەﯾﺪوون ،ھەﭬﺎڵ ﺋەﺑﻮﺑەﻛﺮ، ﺳەردار ﻗﺎدر و ﻟە ﺋێﺴﺘەﺷﺪا ﻋﻮﻣەر ﻗەدزەﯾــﯽ ،ﺑە ھەڵﺒــﮋاردن و ﺑە وەﻛﺎﻟەت ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯿﻦ و ﻧﯿــﻦ .ﻛێﺸــەﻛە رەھەﻧﺪێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ھەﯾە و دواﺟﺎر ﻟێﻜەوﺗﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑەدوای ﺧﯚﯾﺪا ھێﻨﺎوە، ﺋێﺴــﺘە ﺑﺎرودۆﺧەﻛە ﺗــەواو ﺋﺎڵﯚز ﺑﻮوە ،ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﭼﻮار ﺑﺎڵﯽ ھەﯾە و ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺑﻔڕێﺖ. دوای ھەڵﺒﮋاردﻧــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﺑەﭘێﯽ رێﻜﻜەوﺗﻨﯽ ﻧێﻮان ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ و ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﮔﯚڕان، ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ، ﺑەﺷێﻮەی دوو ﺳــﺎڵ ﺑە دوو ﺳﺎڵ ﻟە ﻧێﻮان ھەردوو ھێﺰەﻛەدا ﺑەڕێﻮە دەﺑﺮێﺖ. ﺑەﭘێــﯽ رێﻜﻜەوﺗﻨەﻛە د .ﺋﺎﺳــﯚ ﻓەرەﯾﺪوون ﻟە ﭘﺸــﻜﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ،دوو ﺳــﺎڵﯽ ﯾەﻛەﻣﯽ ﭘﯚﺳــﺘەﻛەی ﺑەڕێﻮە ﺑــﺮد و دواﺗﺮ ﭘﺎﺷەﻛﺸەی ﻛﺮد ،ﺋەو ﺷﻮێﻨەﻛەی ﺟێ ھێﺸــﺖ ﺗﺎ ھەﭬﺎڵ ﺋەﺑﻮﺑەﻛﺮ ﺳــەرۆﻛﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎ
د .ﺳﺎﻣﯽ ﺟەﻻل:
دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑە وەﻛﺎﻟەت ﺑــﯚ راﯾﯿﻜﺮدﻧــﯽ ﻛﺎروﺑﺎری ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﻟە وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﺗﺎوﺗﻮێ دەﻛﺮێﺖ ﻟە ﭘﺸــﻜﯽ ﮔﯚڕان ،وەك دوو ﺳﺎڵﯽ دووەﻣﯽ ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎر ﺑەڕێﻮە ﺑﺒــﺎت .ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺷﺎرەﻛە ،ﭘﺎڵﭙﺸــﺖ ﺑە رێﻜﻜەوﺗﻨە ﭘێﺸﻮەﺧﺘەﻛە ،ھەﭬﺎڵ ﺋەﺑﻮﺑەﻛﺮی ﺑﯚ ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ھەڵﺒﮋارد. ھەﭬــﺎڵ ﺋەﺑﻮﺑەﻛــﺮ ﻟەﻻﯾــەن ھەرێﻤــﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە ﻣەرﺳﻮوﻣﯽ دەﺳﺖ ﺑەﻛﺎرﺑﻮوﻧــﯽ ﺑــﯚ دەرﻧەﻛــﺮاوە، ﻟەﺑەرﺋــەوە ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ وەك ﭘﺎرێﺰﮔﺎر دەﺳەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻛﺎر ﺑێﻨێﺖ ،ﻟەو رواﻧﮕەﯾەوە ﺳەردار ﻗﺎدر ﻟە ﭘﺸﻜﯽ ﮔﯚڕان ﺑــە وەﻛﺎﻟەت ﺑە ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ داﻧﺮا ،ﺋەوەش ﭘﺎڵﭙﺸﺖ ﺑە ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﭘێﺸــﻮوی ﺷﺎرەﻛە.
ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﮔﺎدار ﻟە ﮔﯚڕاﻧەوە:
ﯾەﻛێﺘﯽ دەﯾەوێﺖ وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳەر ﻛێﺸەﻛە ﺑﺪات ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەوە ﻟە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﺪا دەﺑێﺖ
وەزارەﺗــﯽ ﻧﺎوﺧــﯚی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑە ﺑڕﯾﺎرێﻚ، ﺑڕﯾﺎرەﻛەی ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﭘێﺸــﻮوی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ھەڵﻮەﺷﺎﻧﺪەوە ،ﻧﺎوەڕۆﻛﯽ ﺑڕﯾﺎرەﻛە دووﭘﺎﺗﻜﺮدﻧەوەﯾە ﻟەوەی ﺑڕﯾﺎری دەﺳﺘﺒەﻛﺎرﺑﻮوﻧﯽ ﺳەردار ﻗــﺎدر وەك ﭘﺎرێﺰﮔﺎر ﺑــە وەﻛﺎﻟەت ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻧﯿﯿــە ،ﺑەڵﻜﻮ ﻟــەرووی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﯿەوە ﺋﺎﺳــﯚ ﻓەرەﯾﺪوون ﭘﺎرێﺰﮔﺎرە. ﺑەھــﯚی ﻧەﺑﻮوﻧــﯽ ﺑﻨەﻣــﺎی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﯿەوە ،ﺣﻜﻮوﻣــەت وەك ﭘﺎرێﺰﮔﺎر ﻣﺎﻣەڵە ﻟەﮔەڵ ﺳــەردار ﻗﺎدر ﻧﺎﻛﺎت ،ﺋــەوەش وای ﻛﺮد ﻟە ﭼەﻧــﺪ رۆژی راﺑﺮدوودا ﺳــەردار ﻗﺎدر ﺷــﻮێﻨەﻛەی ﺟــێ ﺑێڵێﺖ و ﺑﭽێﺘە ﻣﺎڵەوە ،وەك ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﮔەدار ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑە ”وﺷە“ی ﮔﻮت. وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﺑــﯚ ﭘڕﻛﺮدﻧەوەی ﺋەو ﺑﯚﺷﺎﯾﯿە ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﯿەی ﻟە ﭘﯚﺳﺘﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺷﺎرەﻛەدا دروﺳﺖ ﺑﻮوە، ﺑڕﯾــﺎر دەدات ﺟێﮕﺮی ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺷــﺎرەﻛە ﺑەوەﻛﺎﻟەت ﺋەو ﭘﯚﺳﺘە ﺑەڕێﻮە ﺑﺒــﺎت ،ﺋــەوەش دەﺑێﺘە ﭼﻮارەﻣﯿﻦ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟە
ﻣﺎوەی دوو ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا. د .ﺳــﺎﻣﯽ ﺟــەﻻل ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ دﯾــﻮان ﻟــە وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧــﯚی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻢ ﺑە ”وﺷــە“ی ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪ ،دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑە وەﻛﺎﻟەت ﺑﯚ راﯾﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎروﺑﺎری ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﻟــە وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﺗﺎوﺗﻮێ دەﻛﺮێﺖ و ﻟە دوو ﺗﺎ ﺳــێ رۆژی داھﺎﺗﻮودا ﯾەﻛﻼ دەﻛﺮێﺘەوە. ﺑەﭘێــﯽ ﯾﺎﺳــﺎی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎﻛﺎن، ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎر ﺑە وەﻛﺎﻟەت ،ﺑە ﻛەﺳــﺎﻧێﻚ دەدرێﺖ ﻛــە ھﺎوﻛﺎت ﻟــە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛە ﺑﻦ، ﻟەو رواﻧﮕەﯾەوە ﺋێﺴﺘە ھەڵﻮەﺳﺘە ﻟەﺳــەر دﯾﺎرﯾﻜﺮدﻧــﯽ ﻋﻮﻣــەر
ﻗەدزەﯾﯽ ﺟێﮕــﺮی ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﻛﺎروﺑﺎری ﻛﺎرﮔێڕی دەﻛﺮێﺖ ﺑﯚ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﭘﯚﺳﺘەﻛە. ﻗەدزەﯾﯽ ﻟە ﭘﺸــﻜﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯿە و ﻣﺎوەی 10ﺳــﺎڵە ﺟێﮕﺮی ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯿﯿە ﺑــﯚ ﻛﺎروﺑــﺎری ﻛﺎرﮔێــڕی ،ﺋەو ﻣەرﺳــﻮوﻣﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯽ ھەﯾە و ﻟەرووی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﯿەوە ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﻧﺎﺑێﺖ. ﺑەﭘێــﯽ رێﻜﻜەوﺗﻨــﯽ ﮔــﯚڕان و ﯾەﻛێﺘــﯽ ،دەﺑێﺖ ﻟە ﻣــﺎوەی ﺋەو دوو ﺳــﺎڵەدا ،ﻛﺎﻧﺪﯾﺪێﻜﯽ ﺳەر ﺑە ﮔﯚڕان ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑێﺖ، ﺑەم وەك دەردەﻛەوێﺖ ،ﺑەھﯚی ﻛێﺸەی ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﯿەوە،
ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻧەﺗﻮاﻧﺮاوە ﺋەوە ﺑﻜﺮێﺖ، ﺋەوەش ﻛێﺸە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧێﻮان ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان ﻗﻮوڵﺘﺮ دەﻛﺎﺗەوە. ﺳەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﮔەدار ﻟە ﺟﭭﺎﺗﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﮔﯚڕان ﺑﯚ ”وﺷــە“ی دووﭘﺎت ﻛــﺮدەوە، ﺣﺰﺑەﻛــەی داوای ﻟــە ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﻛﺮدووە ،دەرﭼەﯾەﻛﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺑﯚ ﺋەو ﻛێﺸەﯾە ﺑﺪۆزێﺘەوە، ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ رێﮕەﭼﺎرەﺳەرﯾﯿەﻛﯽ ﻧﯿﯿە. ﮔﻮﻣﺎﻧــﯽ ﺧﯚﯾﺸــﯽ ﻧﯿﺸــﺎن دا، ”ﯾەﻛێﺘــﯽ دەﯾەوێــﺖ وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳەر ﻛێﺸەﻛە ﺑﺪات، ﭼﻮﻧﻜــە ﺋــەوە ﻟــە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﯾەﻛێﺘﯽ دەﺑێﺖ ،ﺑــەو ھﯚﯾەوە ﻛە ﺋەﻧﺪاﻣێﻜــﯽ ﯾەﻛێﺘــﯽ دەﺑێﺘەوە
ﭘﺎرێﺰﮔﺎر ،ﺑەم ﺋەو ﺣﺎڵەﺗە ﻟەﮔەڵ رێﻜﻜەوﺗﻨــﯽ ﺋێﻤــە و ﯾەﻛێﺘــﯽ ﻧﺎﮔﻮﻧﺠێــﺖ ،ﺑەڵﻜــﻮ ﺷــﻜﺎﻧﺪﻧﯽ رێﻜﻜەوﺗﻨەﻛەﯾە“. ﻟەرووی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﯿەوە ﮔﯚڕان ھەر ﭘﯚﺳﺘﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟە ﻛﯿﺲ ﻧﺎﭼێــﺖ ،ﺑەڵﻜﻮ ﭘﯚﺳــﺘﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری ھەڵەﺑﺠەﺷــﯽ ﻟــە ﻛﯿﺲ دەﭼێــﺖ ،ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋەﮔەر وەزارەﺗﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﺑڕﯾﺎر ﺑﺪات ﺑەوەی ﺟێﮕــﺮی ﭘﺎرێﺰﮔﺎر ،ﺑــە وەﻛﺎﻟەت ﺋەو ﭘﯚﺳــﺘە ﺑەڕێﻮە ﺑﺒﺎت ،ﭼﻮﻧﻜە ﺟێﮕــﺮی ﭘﺎرێــﺰﮔﺎری ھەڵەﺑﺠە دﯾﺴــﺎن ﻟــە ﭘﺸــﻜﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯿە، ﺋەوەش ﭘێ دەﭼێﺖ ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﻧێﻮان ﯾەﻛێﺘﯽ و ﮔﯚڕان دروﺳﺖ ﺑﻜﺎت.
ژﻣﺎرە ) ، (159ﭼﻮارﺷەم2016/ 10/ 26 ،
ھێﺸﺘﺎ ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮاوە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
3
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
4
ﻟە ھەﺷﺖ ﻣﺎﻧﮕﺪا ﻧﯚ ﺟﺎر ﻟەﻛﺎر ﻛەوﺗﻮوە
ژﻣﺎرە ) ، (159ﭼﻮارﺷەم2016/ 10/ 26 ،
ﺋﺎﻣێﺮی ﺗﯿﺸﻜﯽ ﺷێﺮﭘەﻧﺠەی ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەی ڕزﮔﺎرﯾﯽ ھەوﻟێﺮ ﻣﺎﻧﮓ ﻧﯿﯿە ﺗێﻚ ﻧەﭼێﺖ
وﺷە /ھەوﻟێﺮ -ﭼﻮاس ﺧﺎﻟﯿﺪ ﻟە ﻛﻮرﺳــﺘﺎن دوو ﺋﺎﻣێﺮی ﺗﯿﺸﻜﯽ ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەری ﻧەﺧﯚﺷﯽ ﺷــێﺮﭘەﻧﺠە ھەن ،ﯾەﻛﯿﺎن ﻟە ھەوﻟێﺮ و ﺋەوەی ﺗﺮ ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﯿە .ﺋەوەی ھەوﻟێﺮ ﻣﺎﻧﮓ ﻧﯿﯿە ﭘەﻛﯽ ﻧەﻛەوێﺖ و زۆرﺑەی ﺟﺎرﯾﺶ ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧەوەی ﻣﺎﻧﮕێــﻚ دەﺧﺎﯾەﻧێﺖ .ﺋــەوان ﻛە ﮔﻮاﯾــە ﻟەﺑەر ﺑەرژەوەﻧﺪﯾــﯽ ﻧەﺧﯚش زﯾﺎد ﻟە ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﻛﺎری ﭘێ دەﻛەن ،ﺑــەو ھەوڵەﯾﺎن زﯾــﺎن ﻟە ﻧەﺧﯚش و ﺋﺎﻣێﺮەﻛــەش دەدەن .ﺑەﭘێﯽ ﺋﺎﻣــﺎرەﻛﺎن ،ﺋەﮔەر ﺑەﺷێﻮەی ﺳﺘﺎﻧﺪارد ﺑەﻛﺎر ﺑﮫێﻨﺮێﺖ ،ﺑەﺑێ ﺋەوەی ﭘﺎڵەﭘەﺳــﺘﯚی ﻟێ ﺑﻜﺮێﺖ ،ڕێﮋەﯾەﻛﯽ زۆر زﯾﺎﺗﺮی ﻧەﺧﯚش ﭼﺎرەﺳەر وەردەﮔﺮێﺖ. ﻟﯿﻨەر ﺋﺎﻣێﺮێﻜﯽ ﺗﯿﺸﻜﯿﯿە و ﺗﺎﯾﺒەﺗە ﺑە ﭼﺎرەﺳەری ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺷــێﺮﭘەﻧﺠە .ﻧەرﻣﯿﻦ دوو ﺳﺎڵە ﻧــﺎوی ﻟﯿﻨەر دەﻧﺎﺳــێﺖ .ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿەﻛەی ﭘێﯽ ﻧﺎﺳﺎﻧﺪووە .ﻟﻪ ﻣﺎوەی دوو ﺳﺎڵﯽ ﻧەﺧﯚﺷﯿﯿەﻛەﯾﺪا، ﺗەﻧﯿــﺎ ﺟﺎرێﻚ ﻟە ھەوﻟێﺮ ﺑەو ﺋﺎﻣێﺮە ﭼﺎرەﺳــەری وەرﮔﺮﺗــﻮوە و دوو ﺟﺎرەﻛــەی ﺗﺮ ،ﻟــە دەرەوەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﻮوە .ﺑەو دوو ﺟﺎرەی ﻛە ﻟە ﺗﻮرﻛﯿﺎ ﺑە ﺋﺎﻣێﺮی ﻟﯿﻨەر ﭼﺎرەﺳەری ﺗﯿﺸﻜﯽ ﻛﺮدووە ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ١٥ھەزار دۆﻻر ﺧەرﺟﯿﯿەﻛەی ﺑﻮوە .ھەرﭼەﻧﺪە ﺋەﮔەر ﻟە ھەوﻟێــﺮ ﺋەو ﻟێﺰەرەی ﺑﯚ ﻛﺮاﺑﺎﯾە ،ھﯿﭽﯽ ﻧەدەﭼــﻮو ،ﺑەم وادەی وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﭼﺎرەﺳــەری ﻧەﺧﯚﺷــﯽ ﺷــێﺮﭘەﻧﺠﻪ ،ﻧﺎﺑێــﺖ دوا ﺑﻜەوێﺖ و ﺋەوﻛﺎﺗەش ﺋﺎﻣێﺮەﻛەی ھەوﻟێﺮ ﻟە ﻛﺎر ﻛەوﺗﺒﻮو .ﺋەو ﻟەﻛﺎرﻛەوﺗﻨە ﺑەردەواﻣەی ﺋەو ﺋﺎﻣێﺮە ،زۆراﻧﯽ وەك ﻧەرﻣﯿﻨﯽ ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەر ڕەواﻧەی دەرەوه ﻛﺮدوون. ﻓﺎﺗﻤــەش ﺧەﻣــﯽ ﻟەﻛﺎرﻛەوﺗﻨــﯽ ﺋﺎﻣێﺮەﻛەی ھەوﻟێﺮی ھەژﻣﻮون ﻛــﺮدووە و دەزاﻧێﺖ ﭼەﻧﺪە ﺗﺎڵــە .ﺋەو ﻛە ﺷــێﺮﭘەﻧﺠەی ﺳــﯿﻨﮕﯽ ھەﯾە ،ﻟﻪ وادەی دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﺑﯚ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﭼﺎرەﺳەر دەﭼێﺘە ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ڕزﮔﺎری ،ﺑەم ﺑەر ﻟەوەی ﻧﯚرەی ﺋەو ﺑﮕﺎت ،ﺋﺎﻣێــﺮی ﻟﯿﻨەرەﻛە ﭘەﻛﯽ دەﻛەوێﺘەوە و ﺋەوﯾﺶ ھەرزوو ﺧﯚی دەﮔەﯾەﻧێﺘە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﺑە ﺗﻜﺎ و ﭘﺎڕاﻧەوە ﻟەوێ ﺗﯿﺸــﻜەﻛەی ﺑﯚ دەﻛﺮێﺖ. ﺧﯚ ڕۆزەﯾﺶ دەڵێ” ،ﭼﻮار ﻣﺎﻧﮕە ﭼﺎوەڕێ دەﻛەم، ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻧﺎزاﻧﻢ ﺋەو ﺋﺎﻣێﺮە ﭼﯚﻧــە“ .ڕۆزە ﻛە دوو ﻣﺎﻧﮓ ﻟە ﭼﺎوەڕواﻧﯿﺪا ﺑــەڕێ دەﻛﺎت و ﻧﯚرەﻛەی
ﻧﺰﯾﻚ دەﺑێﺘــەوە ،ﻟەﻛﺎرﻛەوﺗﻨﯽ ﺋﺎﻣێﺮەﻛە ،دووﺑﺎرە ﻧﯚرەﻛەی درێﮋ دەﻛﺎﺗەوە .ﺗێﻜﭽﻮوﻧﯽ ﺋەو ﺋﺎﻣێﺮە ﻻی ﻛﺎرﻣەﻧﺪی ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧە و ﺗەﻧﺎﻧەت ﻧەﺧﯚﺷﻜﺎﻧﯿﺶ ﺑﻮوەﺗە ﺷﺘێﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەﮔەر ﻣﺎﻧﮕﯽ دوو ﺟﺎر ﻧەﺑێﺖ ،ﺋــەوە ﺟﺎرێﻚ ھەر ﭘەﻛﯽ دەﻛەوێﺖ و ﻧەﺧﯚﺷەﻛﺎن ﻧﺎﭼﺎرن ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﯾﺎ ﻟە دەرەوەی ھەوﻟێــﺮ ﭼﺎرەﺳــەر وەرﺑﮕﺮن .ﺧﯚ ھــەر ﻛﺎﺗێﻚ ﺋــەو ﺋﺎﻣێﺮە ﻟــە ﻛﺎر دەﻛەوێــﺖ ،ﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ ﻛﺎﺗﯽ ﭼﺎﻛﺒﻮوﻧــەوەی ﺣەﻓﺘەﯾەﻛــە و زۆرﺑەی ﺟﺎرﯾﺶ ﻟــە ﻣﺎﻧﮕێﻚ ﻧﺰﯾﻚ دەﺑێﺘــەوە .ﻟــە دواﯾﯿﻦ ﺟﺎری ﺗێﻜﭽﻮوﻧﯿﺸﯽ 15ڕۆژی ﺧﺎﯾﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﭼﺎك ﻛﺮاﯾەوە. دﻛﺘﯚر ﺑێﺴــﺘﻮون ﺳەﯾﻔەدﯾﻦ ﻟێﭙﺮﺳﺮاوی ﯾەﻛەی ﭼﺎرەﺳەری ﺗﯿﺸــﻚ ﻟە ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ڕزﮔﺎری ﺋﺎﻣﺎژە ﺑــە ژﻣــﺎرەی زۆری ﻧەﺧﯚﺷــﺎن دەدات و ڕای دەﮔەﯾەﻧێ ،ڕۆژاﻧە ﭼﺎرەﺳــەری ﻧﺰﯾﻜەی 70 ﻧەﺧﯚﺷﯽ ﭘێ دەﻛەن .ﺋەو دەڵێ” ،ﺋەو ﻧەﺧﯚﺷﺎﻧەی ﭘێﻮﯾﺴﺘﻦ ،ﺑﻪ ﻧﺎﭼﺎری زﯾﺎﺗﺮ ﭘﺎڵەﭘەﺳﺘﯚ ﻟە ﺋﺎﻣێﺮەﻛە دەﻛەﯾﻦ و ﭼﺎرەﺳــەرﯾﺎن ﺑــﯚ دەﻛەﯾﻦ“ .ھەڵﺒەت ﺋەوە ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﺋەﮔەر ﺋﺎﻣێﺮەﻛە ﻛﺎر ﺑﻜﺎت. ﻛە ﺑەﭘێﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷە“ ﻟە ھەﺷﺖ ﻣﺎﻧﮕﯽ ڕاﺑﺮدوودا ،ﻧﯚ ﺟﺎر ﺋەو ﺋﺎﻣێﺮە ﻟەﻛﺎر ﻛەوﺗﻮوە ﻛە دوو ﺟﺎرﯾﺎن ﻧﺰﯾﻜەی ﻣﺎﻧﮕێﻜﯽ ﺧﺎﯾﺎﻧﺪووە. ﺟەﺑﺎر ﻋﻮﺳــﻤﺎن ﻛەرﯾﻢ ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻛﺎرﮔێڕﯾﯽ
ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ڕزﮔﺎری ،ﻟەﮔەڵ ﺋەوەی ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ ﺋێﻤە ﻟە ﺷﺎرەزاﯾﯽ و ﭘﺴــﭙﯚڕی ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧەی ﻛﺎر ﺑەو ﺋﺎﻣێﺮە دەﻛەن دەڕەوێﻨێﺘــەوە ،ھﯚﻛﺎری زوو ﺗێﻜﭽﻮوﻧﯽ ﺑەردەواﻣﯽ ﺋەو ﺋﺎﻣێﺮە ،ﺑﯚ ﺋەو ﭘﺎڵەﭘەﺳﺘﯚ زۆرە دەﮔەڕێﻨێﺘەوە ﻛە ﻟەﺳەرﯾەﺗﯽ و ڕۆژاﻧە زﯾﺎد ﻟە ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﻛﺎری ﭘێ دەﻛﺮێﺖ .ﺟﯿــﺎ ﻟەوە ﺋەو دەڵێ” ،ﺟــﺎران ﺗەﻧﯿﺎ ﺑەﯾﺎﻧﯿــﺎن ﻛﺎری ﭘێ دەﻛﺮا، ﺑەم ﺋێﺴﺘە ﺋێﻮاراﻧﯿﺶ ﻛﺎری ﭘێ دەﻛەﯾﻦ“. ﺳەرەﺗﺎ ﻧﯚرەی ﭼﺎرەﺳەر ﺑەو ﺋﺎﻣێﺮە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺷەش ﻣﺎﻧﮓ ﺑﻮو ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘە ﺑەو ھﯚﯾەی ﻟە ھەﺷﺘﯽ ﺑەﯾﺎﻧﯿەوە ﺗﺎ ھەﺷــﺘﯽ ﺷــەو ﻛﺎری ﭘێ دەﻛﺮێﺖ، ﻧﯚرەﻛﺎن ﻛەﻣﺘﺮ ﺑﻮوﻧەﺗەوە .ھەر وەك ﺋەوان دەڵێﻦ، ﺋێﺴﺘە ﻧﯚرە ﻟە ﺳێ ﻣﺎﻧﮓ ﺗێ ﻧﺎﭘەڕێﺖ. ﺑەﭘێــﯽ ﺋﺎﻣــﺎری ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ، ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ھەوﻟێﺮ ﻧﺰﯾﻜەی ھەزار و 900ﻧەﺧﯚﺷــﯽ ﺷێﺮﭘەﻧﺠە ھەن ،ﺑەم ﺑەﮔﻮﺗەی ﺑەڕێﻮەﺑەراﻧﯽ ﺋەو ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﯾە ،ﺋەوە ﺗەﻧﯿﺎ ﻧەﺧﯚﺷﯽ ھەوﻟێﺮ ﻧﯿﻦ ﻛە ﺑەو ﺋﺎﻣێﺮە ﭼﺎرەﺳەرﯾﺎن ﺑﯚ دەﻛﺮێﺖ. ﺟەﺑﺎر ﻋﻮﺳﻤﺎن ڕای دەﮔەﯾەﻧێ ،ﺑەھﯚی ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯿﯿــەوە ژﻣﺎرەی ﺳــەرداﻧﻜەراﻧﯽ ﻧەﺧﯚش ،ﻟە ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧە ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛﺎن زۆر زﯾﺎدی ﻛﺮدووه و ﺳەرﺑﺎری ژﻣﺎرەی زۆری ﻧەﺧﯚﺷﺎﻧﯽ ﺷێﺮﭘەﻧﺠەی ھەوﻟێﺮ و دھﯚك ،ﺋێﺴــﺘە ﭼﺎرەﺳەری ﺋﺎوارەﯾەﻛﯽ
زۆرﯾﺸﯽ ﭘێ دەﻛﺮێﺖ. ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺋــەوان ﺋﺎﻣﺎری ﻧەﺧﯚﺷــﺎﻧﯽ ﺋﺎوارەﯾﺎن ﺟﯿﺎ ﻧەﻛﺮدووەﺗەوە ،ﺑەم ﺑەﺑــڕوای ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻛﺎرﮔێڕﯾــﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ڕزﮔﺎری ،ژﻣــﺎرەی ﻧەﺧﯚﺷﺎﻧﯽ ﺋﺎوارە ،ﺋەﮔەر ﻟە ﻧەﺧﯚﺷﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚ زﯾﺎﺗﺮ ﻧەﺑﻦ ،ﻛەﻣﺘﺮ ﻧﯿﻦ. ﺑەﭘێﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿــەﻛﺎن ﺋەو ﺋﺎﻣێﺮە ﻛە ﻟە 2007وە ﻟە ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەی ڕزﮔﺎری ﻛﺎری ﭘێ دەﻛﺮێﺖ .ﻧﺎﺑێﺖ ڕۆژی ﻟە 40ﻧەﺧﯚش زﯾﺎﺗــﺮی ﭘێ ﭼﺎرە ﺑﻜﺮێﺖ، ﺑەم ﺋەوان ڕۆژاﻧە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 70ﻧەﺧﯚﺷﯽ ﭘێ ﺑەڕێ دەﻛەن .ھەر ﺋەوەﯾــﺶ ھﯚﻛﺎرە ﺑﯚ زوو ﺗێﻜﭽﻮوﻧﯽ ﺋﺎﻣێﺮەﻛە ﻛە ھەر ﺟﺎرەی ﭘﺎرﭼەﯾەﻛﯽ ﺗێﻚ دەﭼێﺖ و ﭼەﻧﺪ ڕۆژێﻜﯿﺸﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺗﺎ ﭼﺎك دەﻛﺮێﺘەوە. ﺑەم وەﻧەﺑێﺖ ﺋەو ﭘﺎڵەﭘەﺳــﺘﯚﻛﺮدﻧە ﻟەو ﺋﺎﻣێﺮە، ﺳﻮودی ﺑﯚ ﻧەﺧﯚﺷــەﻛﺎن ھەﺑﻮوﺑێﺖ و ﻧﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﻛەم ﻛﺮدﺑێﺘەوه ،ﺑەڵﻜﻮ ﺑە ﭘێﭽەواﻧەوە. ﺑەﭘێﯽ ﺋﺎﻣﺎری ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ڕزﮔﺎری ،ﻟە ﺳەری ﺋەﻣﺴﺎڵەوە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ،ﻟەﺑەر ﻛﺎرﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﺗەﻧﯿﺎ 535 ﻧەﺧﯚش ﺑەو ﺋﺎﻣێﺮە ﭼﺎرەﺳەر ﻛﺮاوە .ﻛە ﺑە ﭘێﻮاﻧەی ﺋەو ﻧﺎﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﯾە ﺑێﺖ ،ﺑەوەی ڕۆژی ﭼﺎرەﺳەری 70ﻧەﺧﯚﺷــﯽ ﭘێ دەﻛەن .ﺋەوا ﺑــەو ﭘێﯿە ،ﻟە ﻧﯚ ﻣﺎﻧﮕﯽ ڕاﺑﺮدوودا ﺗەﻧﯿﺎ ﺣەﻓﺘەﯾەك ﺋەو ﺋﺎﻣێﺮە ﻛﺎری ﻛﺮدووە. ﻟەﮔەڵ ﺋەوەی وەزارەﺗﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺋﺎﮔﺎداری زوو زوو ﺗێﻜﭽﻮوﻧﯽ ﺋەو ﺋﺎﻣێﺮە ﻧﯿﯿﻪ ،ﺑەم دﻛﺘﯚر ﺧﺎڵﺲ ﻗﺎدر ﮔﻮﺗەﺑێﮋی ﺋــەو وەزارەﺗــە ڕای دەﮔەﯾەﻧێ، ھەﻣﻮو ﺋﺎﻣێﺮێﻚ ﭘێﺸــﺒﯿﻨﯽ دەﻛﺮێ ﺑﯚ ﺗێﻜﭽﻮون و ﺑﺎس ﻟــە ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧەوەی ﺋﺎﻣێﺮی ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧە ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛﺎن دەﻛﺎت ،ﻛە ﺑﯚ ﻣﺎوەﯾەﻛﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﻟەﺳەر ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾە. ﺑەوەی ﺑﺎﺷــە ﺋەو ﺋﺎﻣێﺮە ﺑە ﮔﺮێﺒەﺳــﺖ ﻟەﮔەڵ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾەك ،زەﻣﺎن ﻛﺮاوە و ﺗێﭽﻮوی ﭼﺎﻛﺮدﻧەوەی ﻟەﺳەر ﺋەواﻧە ،ﺧﯚ ﺋەﮔەر ﺑەو ﺷێﻮەﯾە ﻧەﺑﻮاﯾە ،ڕەﻧﮕە ﻧﯿﻮەی ﺑﻮدﺟەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺋەو ﺋﺎﻣێﺮە ﺑﯿﺒﺮداﯾە. ﻧەﺧﯚﺷﺎﻧﯽ ﺷێﺮﭘەﻧﺠەش ﻛە ﻧﺎﺑێﺖ ﭼﺎرەﺳەرﯾﺎن دوا ﺑﻜەوێﺖ ،ﻟەﺑــەر ﻟەﻛﺎرﻛەوﺗﻨــﯽ ﺑەردەواﻣﯽ ﺋﺎﻣێﺮی ﻟﯿﻨەرەﻛەی ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ڕزﮔﺎری ،ﺑە ﻧﺎﭼﺎری زۆرﺑەی ﺟﺎر ﻟە دەرەوەی ھەوﻟێﺮ ﭼﺎرەﺳەر وەردەﮔﺮن.
ﺷﺎﻋﯿﺮێﻜﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ :وازم ﻟە ﻋﺎرەق ھێﻨﺎ و ﻋەﻣﺎﻣە دەﻛڕم
ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻣەی ﻗەدەﻏە ﻧﺎﻛﺎت وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ–ﺷﺎد ﻛەﯾﻮان ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ،ﯾﺎﺳﺎی ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧﯽ ھێﻨﺎن و ﻓﺮۆﺷــﺘﻦ و ﺧﻮاردﻧەوەی ﻣﺎدە ﻛﮫﻮوﻟﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ دەرﻛﺮد ،ﺑەم ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﻮەی ﭘﺎﺑەﻧﺪ ﻧﺎﺑێﺖ، ھﺎوﻛﺎت ڕەﺧﻨەی ﺋــەوە دەﮔﯿﺮێﺖ ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا دەﯾﺎن ﻛێﺸــەی ﺗﺮ ھەﯾە ﮔﻔﺘﻮﮔــﯚی ﻟەﺑﺎرەوە ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺑەم ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﻣﺎدەی ﻛﮫﻮوﻟﯽ ﻗەدەﻏە دەﻛﺎت.
ﺋــەو ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧــە ﻟەﻧــﺎو ﯾﺎﺳــﺎی داھﺎﺗﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﺪاﯾە و ﻟــە ﺑڕﮔەﯾەﻛــﺪا ﺑﺎس ﻟە ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧــﯽ ھﺎوردەﻛــﺮدن و ﻣﺎﻣەڵەﻛﺮدن دەﻛﺎت ،ﻟە ﯾﺎﺳﺎﻛەﺷﺪا دﯾﺎری ﻛﺮاوە ھەر ﻛەﺳێﻚ ﭘێﻮەی ﭘﺎﺑەﻧﺪ ﻧەﺑێﺖ ،ﺑــە ﺑڕی 10ﺑﯚ 25ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎر ﭘێﮋﻣﺎردن ﺳﺰا دەدرێﺖ. ﻣﻮﺳەﻧﺎ ﺋەﻣﯿﻦ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ﻛﻮرد ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێــﺮاق ﺑە“وﺷە“ـــﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘەش ﺧﺎڵــە ﺳــﻨﻮورﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەرێﻢ ﺑەھﺎوﺑەﺷــﯽ ﻟەﮔەڵ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻧﺎوەﻧﺪ ﺑەڕێﻮە دەﺑﺮێﻦ ،وا ﻟە ھەرێﻢ دەﻛﺎت ﻧەﺗﻮاﻧێﺖ ﺷــﺘێﻚ ھﺎوردە ﺑﻜﺎت ﻛە ﻟــە ﺑەﻏﺪاوە ﻗەدەﻏە ﻛﺮاﺑێﺖ و ﺑڕﯾﺎرەﻛە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ دەﮔﺮێﺘەوە. ﺑــەم ﺟﯚزێﻒ ﺳــڵێﻮا ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻛﻠﺪاﻧﯽ ﺳﺮﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷــﻮوری ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺑە“وﺷە“ـــﯽ ﮔﻮت” ،ﺋەو ﺑڕﯾــﺎرە ﭘێﭽەواﻧەی
دەﺳﺘﻮور و ﯾﺎﺳﺎ و ﺑﻨەﻣﺎ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯿﯿەﻛﺎﻧە“. ﺋﺎﻣﺎژەی دا ،ﺋەو ﺑڕﯾﺎرە ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﻟەﺳەر ﻛﯚﻣەڵﮕە زﯾﺎد دەﻛﺎت و دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە” ،ھەﻣﻮو ھەوڵێﻚ دەدەﯾﻦ ﺋەو ﺑڕﮔەﯾە ﭘەك ﺑﺨەﯾﻦ و ﻛێﺸــەی ﺑﯚ دروﺳــﺖ ﺑﻜەﯾﻦ و دەﺷــﺘﻮاﻧﯿﻦ ﺋەوە ﺑﻜەﯾﻦ“. ﺑﺎﺳــﯽ ﻟەوەش ﻛﺮد ،ﻟە ﻛﯚﺗﺎﻛﺎﻧﯽ ﭘەﺳﻨﺪﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﯾﺎﺳﺎﯾە ﺋەو ﺑڕﮔەﯾەی ﺑﯚ زﯾﺎد ﻛﺮاوە. ﺑەﭘێــﯽ دەﺳــﺘﻮوری ﻋێــﺮاق ھﯿﭻ ﯾﺎﺳــﺎﯾەك دەرﻧﺎﻛﺮێــﺖ ﭘێﭽەواﻧــەی دەﻗــە ﻧەﮔﯚڕەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿﺴــﻼم ﺑێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﯾﺎﺳــﺎی ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧــﯽ ﺧﻮاردﻧــەوە ﻛﮫﻮوﻟﯿﯿــەﻛﺎن، ﺑەرھەﻣﮫێﻨﺎن و ﻣﺎﻣەڵەﻛــﺮدن و ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ ﻗەدەﻏە ﻛﺮدووە ،ﭼﻮﻧﻜە ﻟە ﺋﯿﺴــﻼﻣﺪا ﻗەدەﻏە ﻛﺮاوە .ﺑەم ﺑە ﺑڕوای ﺷﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﺑﻮاری ﺋﯿﺴﻼم، ﺋەو ﺑڕﯾﺎرە ﺑە ھەڵە ﻟە ﻗەڵەم دەدرێﺖ. ﯾﻮوﻧﺲ ڕاوی ﻟێﻜﯚڵەری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯽ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑەوە دەﻛﺎت ،ﻗﻮرﺋﺎن ﺑە ھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﻣەی ﺣەرام ﻧەﻛــﺮدووە .ﺋەو ﮔﻮﺗﯽ ”ﺋەم ﯾﺎﺳــﺎﯾە دژ ﺑە ﻣﺎدە 2ـــﯽ دەﺳﺘﻮوری ﻋێﺮاﻗﯿﯿە ،ﻛﺎﺗێﻚ دەڵێ :دروﺳﺖ ﻧﯿﯿە ﯾﺎﺳــﺎﯾەك دەرﺑﭽێﺖ دژی ﭘﺮەﻧﺴﯿﭙﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺳﯽ ،دروﺳﺖ ﻧﯿﯿە ﯾﺎﺳﺎﯾەك دەرﺑﭽێــﺖ دژی ﻣــﺎف و ﺋﺎزادﯾﯿــە ﺑﻨەڕەﺗﯿﯿەﻛﺎن ﺑێ“. ﻻی ﺧﯚﯾــەوە وەزارەﺗــﯽ ﺋەوﻗﺎﻓﯽ
ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﺑﺎرەی ﺋەو ﺑڕﯾﺎرە دەڵێﻦ” ،ﺋێﻤە ﻟەﮔەڵ ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧﯽ ﻣﺎدە ﻛﮫﻮﻟﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ﻧﯿﻦ“. ﻣەرﯾﻮان ﻧەﻗﺸــﺒەﻧﺪی ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪن و ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﺋەوﻗﺎف ﺑە“وﺷە“ـــﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪ” ،ﺋێﻤە ﻟەﮔەڵ ﺋﺎزادﯾﯽ ﺗەواوی ھەﻣﻮو ﻣﺮۆﭬﺪاﯾﻦ ،ﺑﯚﯾە ﻟەﮔەڵ ﺋــەو ﺑڕﯾﺎرەدا ﻧﯿﻦ ،ﺑﯚﯾە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﭘێــﻮەی ﭘﺎﺑەﻧﺪ ﻧەﺑێﺖ و ﻟێﻜەوﺗە ﺧﺮاﭘەﻛﺎﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ دەﺑﻦ“. ﺋەم ﭘﺮﺳــە ﺑﻮوەﺗە ﺟێﯽ ﻣﺸــﺘﻮﻣڕ و ﻧﺎﻛﯚﻛﯽ و ھﺎوﻛﺎت ﻟــە ﺗﯚڕەﻛﺎﻧﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﺑەﺷــێﻮە و
ﺗەﻧﺰی ﺟﯿﺎواز ﺟﯿﺎواز ﺋەو ﺑڕﯾﺎرە ڕەت دەﻛﺮێﺘەوە. ﻟە ﺷــﯿﻌﺮێﻜﯿﺪا ﺟەﻣﯿــﻞ ﺧﺎﻟﯿــﺪ ﺋەﻟﻌﺎﻣﺮﯾﯿە، ﺑەﻧﺎوﻧﯿﺸــﺎﻧﯽ ”وازم ﻟــە ﻋــەرەق ھێﻨﺎو دەﭼﻢ ﻋەﻣﺎﻣەﯾەك دەﻛــڕم“ ،ﺋەو ﺑڕﯾــﺎرە دەﺧﺎﺗە ﺑەر ڕەﺧﻨەﯾەﻛــﯽ ﻛﯚﻣﯿﺪی و ﻟــە ﻣﺎڵﭙەڕی ﯾﻮﺗﯿﻮب ﭼەﻧﺪان ﻛﻠﯿﭗ ﻟەﺳــەر ﺋەو ﺷــﯿﻌﺮە دەرﻛﺮاوە، ھﺎوﻛﺎت ﻟەﮔەڵ ﺑڕﯾﺎرەﻛــەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق ﺑﯚ ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧﯽ ﻣــەی ،ﻋێﺮاﻗﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ﺗﯚڕە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا دروﺷﻤﯽ )ﺋەی وﯾﺴﻜﯽ ﺗﻮڕە ﻣەﺑە ،ﺳﺒەی ﻋەﻣﺎﻣە ﻟەﺳــەرەﻛﺎن دەڕۆن(ﯾﺎن ﺑەرز ﻛﺮدەوە.
ﯾﻮﺳﻒ ﻟﻪﺗﯿﻒ
ﻛەرﻛﻮوك و ﺑﺮﯾﻦ ﻛەرﻛــﻮوك ،ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 1937ەوە ﻟەﮔەڵ راﻛێﺸﺎﻧﯽ ﺋﺎو ﺑە ﺣەوﯾﺠەدا و ﻧﯿﺸﺘەﺟێﻜﺮدﻧﯽ ﻋەرەﺑــﯽ ﻛﯚﭼەر و زۆڵەك .ﻟە داﻣێﻨﯽ ﭼﯿﺎی ﺣەﻣﺮﯾﻨﺪا ،ﺑە ﺑەرﻧﺎﻣە ﻟەوﻛﺎﺗەوە ﺋﯿﺶ ﻟەﺳەر ﮔﯚڕﯾﻨﯽ دﯾﻤﯚﮔﺮاﻓﯿﺎی ﺋەو ﺷــﺎرە ﻛﺮاوە .ﻟە ﺳﺎڵﯽ 1963ﯾﺸەوە ﺑە ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﭘﺎﻧﻜﺮدﻧەوەی ﺷــەﻗﺎم ،ﭼەﻧﺪان ﻣﺎڵﯽ ﻛﻮردﯾﺎن ﻟەو ﺷﺎرە ھەڵﻜەﻧــﺪ و دواﺗــﺮ ﺑە ﻟێﺸــﺎو ﻋەرەﺑﯽ 10 ھەزارﯾﯿﺎن ھێﻨﺎوە و ﺑە ھەزاران ﺑﯿﺎﻧﻮو ﻛﻮرد ﻟەو ﺷــﺎرە دەرﻛﺮاون ،ﺑە ﺑﯿﺎﻧﻮوی ﭘﺸﺘێﻨەی ﺗەﻧﺎھﯿﯽ ﻻدێﻜﺎﻧﯽ دەوروﺑەری ﻛەرﻛﻮوﻛﯿﺎن ھەڵﻜەﻧــﺪ و دواﺗﺮﯾﺶ ﺑە ﻛــﺮداری ﺋەﻧﻔﺎﻟﯽ ﺑەدﻧــﺎوەوە ،ﺋــەو دەوروﺑەرەﯾــﺎن راﻣﺎڵﯽ و ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺷــﻮان و ﺟەﺑــﺎری و ﻟەﯾﻼن و ﻗﺎدرﻛەرەم ،زۆرﺗﺮﯾﻦ زﯾﺎﻧﯿﺎن ﺑەرﻛەوﺗﻮوە. ﻟە ﭘﺎش ﻧﺴــﻜﯚی 1975ﯾﺸــەوە ،ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑە ﺑڕﯾﺎری ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﺑﺎی ﺷــﯚڕش، ﺷﺎرۆﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺳەر ﺑە ﻧﺎوەﻧﺪی ﻛەرﻛﻮوﻛﯿﺎن ﺑەﺳــەر ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎﻧــﯽ ﺗﺮدا داﺑــەش ﻛﺮد، ﺧﻮرﻣﺎﺗﻮو ﺑﯚ ﺳــەر ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳەﺣەدﯾﻦ و ﺧﺎﻧەﻗﯿﻦ ﺑﯚ ﺳــەر دﯾﺎﻟە و ﻛﻔﺮی و ﻛەﻻر و ﭼەﻣﭽەﻣﺎڵﯿــﺶ ﺑﯚ ﺳــەر ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ .ﻟە دوای 2003وە دەﺑــﻮو دۆﺧەﻛە ﺑﮕەڕێﺘەوە ﭘێﺶ ﺟەﺧــﺎر ،ﺑەم ھەﻣﻮو ﺟــﺎر ﺑڕﯾﺎرێﻚ دەرﭼﻮوە و ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮاوە و ﻛێﺸــەﻛﺎن ﺑەھەڵﻮاﺳــﺮاوی و ﺧﯚدزﯾﻨەوە ﻟێﯽ ،ﺑە ﻗەرز دراوەﺗە ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ ﻧﻮێ و داھﺎﺗﻮو. ﺋێﺴــﺘەﯾﺶ ﺋەوە ﺑﺎرودۆﺧەﻛەﯾە ﻛە داﻋﺶ ھﺎﺗــﻮوە ﺗەﻧﮕــﯽ ﺑــەو ﺷــﺎرە ھەڵﭽﻨﯿﻮە، دەﺳــەﺗﺪاراﻧﯽ ﺑەﻏﺪا ھێﻨﺪەی ﺧﻮازﯾﺎری ﺋەوەن ﻓەوﺟێﻜﯽ ﻣﯿﻠﯿﺸــﯿﺎی ﺣەﺷــﺪی ﺷــەﻋﺒﯽ ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ﺟێﮕﯿــﺮ ﺑﻜەن ،ﻧﯿﻮ ھێﻨﺪە ﻟە ﺧەﻣﯽ ﺋەوەدا ﻧﯿﻦ ﺋﺎراﻣﯽ و ﺋﺎﺳﺎﯾﺶ ﺑﯚ ﺧەڵﻜﯽ ﺷﺎرەﻛە ﻓەراھەم ﺑﻜەن .ﻟە 2003 ﺑەدواوە دەﺳــەﺗﯽ ﻛﺎرﮔێڕی زۆرﯾﻨەی ﺑە دەﺳــﺖ ﻛﻮردەوەﯾە ﻛە رێﻚ وەك ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺳــەرژﻣێﺮی ﻟــە ﻋێﺮاﻗﺪا ﻛﺮاﺑێ ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1957ەوە ،ﻛﻮرد زۆرﯾﻨەی داﻧﯿﺸــﺘﻮاﻧەﻛەی ﭘێﻚ دێﻨێ ﻛە ﻟە 40%و ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ ﻋەرەب و ﻛﻠﺪ و ﺗﻮرﻛﻤﺎن و ﺋﺎﺷﻮورﯾﻦ. ﻛﻮرد ﺗەﻧﯿــﺎ و ﺗەﻧﯿﺎ ﺑە ﺑڕﯾــﺎری ﭘێﭽەواﻧە دەﮔەڕێﺘەوە دۆﺧــﯽ ﺟﺎراﻧﯽ ،ﺋەوەش وەك ﭼــﯚن ﺑە ﺗﻮاﻧﺎﯾەﻛــﯽ زۆر و ﺑــە ﺑەرﻧﺎﻣەی درێﮋﺧﺎﯾەﻧــەوە و ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1937ەوە ﻛﺎر ﻟەﺳــەر ﮔﯚڕﯾﻨﯽ دﯾﻤﯚﮔﺮاﻓﯿﺎی ﺋەو ﺷــﺎرە ﻛﺮاوە ،دەﺑێ دەﺳــەﺗﯽ ﻛﻮردی ﺑەھەﻣﺎن ﺗﻮاﻧﺎ و ھەﻣﺎن ﺑەرﻧﺎﻣە ﻛﺎر ﺑﯚ ھەڵﻮەﺷﺎﻧەوەی ﺑــﻜﺎت .ﺳــﺎدەﺗﺮﯾﻦ ﻧﻤﻮوﻧــە ﮔەڕەﻛە 10 ھەزارﯾﯿــەﻛﺎن و ﺋەﺳــﺮا و ﻣەﻓﻘﻮودﯾــﻦ و ﯾەﻛــﯽ ﺣﻮزەﯾﺮان و ﻗﺎدﺳــﯿە و ﻧەﺳــﺮ و. ﭼــﺎوی وردﯾــﺎن ﻟەﺳــەر ﺑێــﺖ و ﺑەھﯿﭻ ﺷــێﻮەﯾەك ﺋﺎوارەی ﻋەرەب ﻟە ﻧﺎوەﻧﺪی ﺷﺎر ﻧﯿﺸﺘەﺟێ ﻧەﻛﺮێﺖ ،ﺋەو ﮔەڕەﻛﺎﻧەﯾﺶ دەﺑێ ﺷەوﻛﻮﺗﯿﺎن ﻟەﺳــەرﺑێ ،ﭼﻮﻧﻜە ھﯿﭻ ﻛﺎت دۆﺳــﺘﯽ ﻛﻮرد ﻧەﺑﻮون و ﺑﯚ دژاﯾەﺗﯽ ﻛﻮرد ھﺎﺗﻮون ﻧەك دۆﺳﺘﺎﯾەﺗﯽ. ﻣﻠﻤﻼﻧێﯽ ﺣﺰﺑﯽ زۆر ﻛێﺸەی دوا ﺧﺴﺘﻮوە، ﺑەﺷــێﻮەﯾەك ﻛﺎرەﻛﺎن ﺑەدڵــﯽ دوژﻣﻨﺎﻧە، ﻧﺎﭘﯿﺸــەﯾﯽ ھێﺰەﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎرەﻛە وای ﻛﺮدووە زۆرﺗﺮﯾــﻦ زﯾﺎن ﺑــە ﺧەڵﻜەﻛە ﺑــﮕﺎت ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا راﺳــﺘﯽ ﺋەوەﯾــە زۆرﺗﺮﯾﻦ زﯾﺎن ﺑﮕەﯾەﻧﯿﺖ ﺑە دوژﻣــﻦ و ﺧﯚت ﻛەﻣﺘﺮﯾﻨﺖ ﺑەرﺑﻜــەوێ .ﺑــە ﺧەﻣﻨەﮔﺮﺗﻨﯽ ﺷــﺎرەﻛە ﻟەﻻﯾەن ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧەوە ،واﺗە ھەﻣﻮو ﭘﺸﻮوﯾەك ﺷــﺎرەﻛە ﺟێ دێڵﻦ ﻟە ﺑﯚﻧــەﻛﺎن و رۆژاﻧﯽ ﭘێﻨﺠﺸــەم ﺗﺎ ﯾەﻛﺸــەم ﻛە ﻛﺮدووﯾﺎﻧە ﺑە ﭘﺸﻮو ،ھێﺰەﻛﺎن ﺑێ ﺳەرﭘەرﺷﺖ ﺟێ دێڵﻦ ﻟە ﻛﺎﺗێﻜــﺪا دوژﻣﻦ ﺋەو ھەﻻﻧە دەﻗﯚزێﺘەوە و ﺷەڕ رۆژی ﭘﺸــﻮوی ﻧﯿﯿە .ﺑەﺷﯽ زۆری ﺷەھﯿﺪەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺧﯚﺑەﺧﺸــﻦ ﯾﺎن ﺋەواﻧەن ﻛــە ﺋەرﻛﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﻧەﺑﻮوە و ﻟە ﭘﺸــﻮودا ﺑــﻮون ،ﺑــەم ﭼەﻛەﻛﺎﻧﯿــﺎن رووﺑەڕووی دوژﻣــﻦ ﻛــﺮدەوە ،ﺋەﻣــەش ھەرﭼەﻧﺪە دڵﺴــﯚزﯾﯽ ﺧەڵﻜەﻛە ﺑﮕەﯾەﻧێ ،ھێﻨﺪەﯾﺶ ﻧﺎﭘﯿﺸــەﯾﯿﺒﻮوﻧﯽ ھێﺰەﻛﺎﻧﻤﺎن دەﮔەﯾەﻧێ، ﺑﯚﯾە ﺗﻜﺎﯾە ﺑەرﻧﺎﻣە و دﯾﺴﭙﻠﯿﻦ ،ﺧﯚ ﺧﻮێﻨﯽ ﺋەو ﺧەڵﻜە ﺋﺎو ﻧﯿﯿە.
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ”ﭘێﺸــﺘﺮ ﻧﺎوی ﺑﻨﻜە ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑە ﻧﺎوی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻛﺮاوە ،ﺋێﺴﺘەش ﺋەﮔەر ﺑﻨﻜەﯾەﻛﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺑە ﻧﺎوی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑﻜﺮێﺖ ،دەﺑێﺖ ﻟە ﻛﯚﻣﯿﺘە و ﻣﻮﺧﺘﺎری ﮔەڕەك و ﻗﺎﯾﻤﻘﺎم و دەوروﺑەری ﺋەو ﺷــﻮێﻨە ﭘﺮﺳﯿﺎر ﺑﻜﺮێﺖ ﺗﺎ ﺑﺰاﻧﺮێﺖ ﺋﺎﯾﺎ ﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﻧﺎوە ﻧﯿﮕەراﻧﯽ دروﺳﺖ دەﻛﺎت ﯾﺎن ﻧﺎ“.
ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﻛﺎن ﺑەﻧﺎوی ﺷەھﯿﺪ دەﻛﺮێﻨەوە و ﻛەﺳﻮﻛﺎری ﺷەھﯿﺪان ﭘﺎرەی ﭼﺎرەﺳەرﯾﯿﺎن ﻧﯿﯿە وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ .ھﯚﺷﯿﺎر ﻋەﻟﯽ ﺑﻨﻜــە و ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧە ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﺋﯿﺪارەی ﮔەرﻣﯿﺎن، ﺑە ﻧﺎوی ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺷەھﯿﺪەﻛﺎن ﻧﺎو دەﻧﺮێﻦ ،ﺋــەوەش ﻧﯿﮕەراﻧﯽ ﺑﯚ ﻛەﺳﻮﻛﺎری ﺋەو ﺷەھﯿﺪاﻧە دروﺳﺖ ﻛــﺮدووە و دەڵێــﻦ ،ﺑەﻧﺎوﻛﺮدﻧﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەﻛﺎن ﺑەﻧﺎوی ھەﻧﺪێﻚ ﻟەﺑەرﺋەوەﯾــە ﺷــەھﯿﺪەوە، ﻛەﺳــﻮﻛﺎری ﺑەرﭘﺮﺳــﯿﺎن ھەﯾە و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺷــەھﯿﺪاﻧﯿﺶ ﺑەﯾەك ﭼﺎو ﺳــەﯾﺮ ﻧﺎﻛﺮێﻦ ،رۆﺷﻨﺒﯿﺮان و ﭼﺎﻻﻛﺎﻧﯽ ﻣەدەﻧــﯽ دووﭘﺎت ﻟەوە دەﻛەﻧەوە ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻛەﺳﻮﻛﺎری ﺷــەھﯿﺪان ژﯾﺎﻧێﻜــﯽ ﺑﺎﺷــﯿﺎن ﺑــﯚ داﺑﯿــﻦ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﻧــەك ﻧﺎوی ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧە و ﻣﺰﮔەوﺗﯿﺎن ﺑەﻧﺎو ﺑﻜﺮێﺖ. ﻟــە ﻣــﺎوەی راﺑــﺮدوودا زۆرێﻚ ﻟــە ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧە و ﺑﻨﻜــە ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﮔەرﻣﯿﺎن، ﺑە ﻧﺎوی ﺷــەھﯿﺪاﻧەوە ﻧﺎو ﻧﺮاون، ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەی ﺟﻤﮫﻮوری ﺑەﻧﺎوی ﺷــەھﯿﺪ ھێﻤﻦ ،ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەی ﺷەھﯿﺪ ﺋﺎﺳﯚی ﭼﺎو ،ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەی ﺷەھﯿﺪ ﺳــەﺣﯽ ﻣﻮھەﻧﺪﯾﺲ، ﺷــەھﯿﺪ ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی
ﻏەرﯾــﺐ ھەڵەدﻧﯽ ﻟــە دووﻛﺎن، ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ﺷــەھﯿﺪاﻧﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ﭘێﻨﺠﻮێــﻦ، ﻗــەدزێ، ﺷــەھﯿﺪاﻧﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ﺳەرﭼﻨﺎر ﺷەھﯿﺪ ﺗﺎھﯿﺮ ،ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەی راوێﮋﻛﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺷەھﯿﺪ ﺳــەﯾﻔەدﯾﻦ، وﯾﻼدەﻛە ﺷەھﯿﺪ دﻛﺘﯚر ھﺎدی و ﺷەھﯿﺪ ڕەﻓﯿﻖ ﺣەﻣەﺟﺎن. ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺑﻨﻜــە دەرﺑەﻧﺪﯾﺨــﺎن ،ﺑەھەﻣﺎن ﺷــێﻮە ﻧﺎو ﻧﺮاون ،ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەی ﺷەھﯿﺪ ﺗﯚﻓﯿﻖ ﺣﺎﺟﯽ ﺣﻮﺳێﻦ ﻣﯿﺮەدێﯽ، ﻣەڵﺒەﻧــﺪی ﺋــﺎزادی ﻋەﻟە ڕەش، ﻣەڵﺒەﻧﺪی ﺷەھﯿﺪ ھێﻤﻦ ،ﺑﻨﻜەی
ﺷەھﯿﺪ ﺷــﺎھﯚ ،ﻟە ﻛەﻻر ﺷەھﯿﺪ ﺷــێﺮە ﻧەﻗﯿﺐ و ﻟــە ﭼەﻣﭽەﻣﺎڵ ﺷەھﯿﺪ ﭘێﺸڕەو. ﻧﺎوﻧﺎﻧــﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧە و ﺑﻨﻜــە ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑەﻧــﺎوی ﭘێﺸــﻤەرﮔەوە ﺷــەھﯿﺪاﻧﯽ ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا دێﺖ ﻛــە ﻣﺎوەی دوو ﺳــﺎڵە ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻟــە ﺟەﻧﮕﯽ داﻋﺸﺪاﯾە و ﻟەو ﻣﺎوەﯾەدا ﺳەرووی ھەزار ﺷەھﯿﺪی داوە ،ﻛەﺳﻮﻛﺎری ﺋەو ﺷەھﯿﺪاﻧەی ھﯿﭻ ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧە و ﺑﻨﻜەﯾەﻛﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﺎن ﺑەﻧﺎو ﻧەﻛــﺮاوە ،ﻧﯿﮕەراﻧﻦ ﻟــەو ﻛﺎرەی ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ﭘێﯿﺎن واﯾــە ﻟــە ﻣﺎﻣەڵەﻛــﺮدن ﻟەﺗەك
ﺷەھﯿﺪاﻧﯿﺸﺪا ﻧﺎﯾەﻛﺴﺎﻧﯽ ھەﯾە. ﺣﻮﺳــێﻦ ﻓﺎﺗﯿﺢ ،ﺑﺮای ﺷــەھﯿﺪ ھﺎدی ﻛە ﻟە ﺟەﻧﮕﯽ ﺗﯿﺮۆرﯾﺴﺘﺎﻧﯽ داﻋﺶ ﺷــەھﯿﺪ ﺑﻮو ،ﺑە ”وﺷــە“ دەڵێ” ،ﻟەﻧﺎوﻧﺎﻧﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧە و ﺑﻨﻜە ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑەﻧﺎوی ﺷــەھﯿﺪاﻧەوە ،ﺟﯿﺎوازی ﻟە ﻧێﻮان ﺷەھﯿﺪەﻛﺎن دەﻛﺮێﺖ ،ﺑەھﯚﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ ﯾﺎن ﻧﺰﯾﻜﯽ ﻟە ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺑﺎدەﺳﺘﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ“. ﺋەو دەڵــێ” ،ﺑﺮاﻛەی ﻣــﻦ ﻛە ﻟە ﺷــەڕی داﻋﺸــﺪا ﺷــەھﯿﺪ ﺑﻮو، ﻟەﺑەرﺋەوەی ﭘێﺸــﻤەرﮔەی ﭘﺎرﺗﯽ ﺑﻮو ،ھﯿﭻ ﺑﻨﻜەﯾەﻛﯽ ﺑەﻧﺎو ﻧەﻛﺮاوە، ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ھەﻣﻮو ﺷەھﯿﺪەﻛﺎن ﻟە
ﭘێﻨﺎو ﺧﺎك و ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﺪا ﮔﯿﺎﻧﯿﺎن ﺑەﺧﺖ ﻛﺮد و ﻧﺎﻛﺮێﺖ ﺟﯿﺎوازﯾﯿﺎن ﻟە ﻧێﻮاﻧﺪا ﺑﻜﺮێﺖ“. رۆﺷــﻨﺒﯿﺮان و ﭼﺎﻻﻛﺎﻧﯽ ﻣەدەﻧﯽ ﭘێﯿــﺎن واﯾــە ،ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻟــە ﺟﯿﺎﺗــﯽ ﻧﺎوﻧﺎﻧﯽ ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧە و ﺑﻨﻜە ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑەﻧﺎوی ﺷــەھﯿﺪان ،ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻛﺎر ﺑــﯚ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ﺷﺎﯾﺴــﺘە ﺑﯚ ﻛەﺳﻮﻛﺎری ﺷەھﯿﺪان ﺑﻜﺎت. ﻛﺎﻣــەران ﻛەرﯾﻢ ﭼﺎﻻﻛﯽ ﻣەدەﻧﯽ ﺑە ”وﺷــە“ دەڵێ” ،ﺋێﻤە ھەزاران ﺷــەھﯿﺪﻣﺎن ھەﯾە ،ﺋەﮔەر ھەزار ﺑﻨﻜــەی ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﺶ ﺑەﻧﺎوی ﺷــەھﯿﺪاﻧەوە ﺑﻜەﯾﻦ ،ھەر ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ دڵﯽ ھەﻣﻮو ﻛەﺳﻮﻛﺎری ﺷەھﯿﺪان رازی ﺑﻜەﯾــﻦ ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺧێﺰاﻧﯽ ﺷــەھﯿﺪەﻛﺎن ﭘﺮﺳــﯿﺎر دەﻛــەن ﺋﺎﯾﺎ ﺧﻮێﻨﯽ ﺷــەھﯿﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤە، ﻟــە ﺧﻮێﻨــﯽ ﺷــەھﯿﺪاﻧﯽ ﺋەوان ﻛﺎڵﺘــﺮ ﺑﻮوە ،ﺋــەوەش ﻧﯿﮕەراﻧﯿﺎن دەﻛﺎت ﻟەﻻﯾــەك و ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗﺮ ﻧﺎوﻧﺎﻧــﯽ ﺑﻨﻜە ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑەﻧﺎوی ﺷــەھﯿﺪاﻧەوە ،ﺧﺰﻣەت ﺑە ﻛەﺳﻮﻛﺎری ﺷەھﯿﺪان ﻧﺎﻛﺎت“. ﺋەو زﯾﺎﺗﺮ دەڵێ” ،ﭼەﻧﺪان ﺧێﺰاﻧﯽ ﺷــەھﯿﺪ ھەﯾە ،ﺗەﻧﺎﻧــەت ﭘﺎرەی ﭼﺎرەﺳــەری ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯿﺎن ﻧﯿﯿــە ،ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﻟەو ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧە و ﺑﻨﻜــە ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯿﺎﻧەﺷــﺪا
ﭼﺎرەﺳەری ﭘﺰﯾﺸــﻜﯽ وەرﺑﮕﺮن ە ﺑەﻧــﺎوی ﺷــەھﯿﺪاﻧەوە ﻛﺮاون، ﺋــەوەش ﺋەوﭘەڕی ﻛﺎرەﺳــﺎﺗە و ﻧﯿﮕەراﻧــﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑﯚ ﻛەﺳــﻮﻛﺎری ﺷــەھﯿﺪان دێﻨێﺖ .ﺋەﮔــەر ﺋەو ﻛﺎرە وەك وەﻓﺎﯾەك ﺑﯚ ﻛەﺳــﻮﻛﺎری ﺷــەھﯿﺪان ﻟێﻚ دەدرێﺘەوە ،ﺋەوە ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿﯿەوە ﺋﺎﻣﺎﻧﺠەﻛە ﻧﺎﭘێﻜێﺖ، ﺋەﻣەك ﺑﯚ ﺷەھﯿﺪان ﺋەوەﯾە ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ﺑﺎش ﺑﯚ ﻣﻨﺪاڵ و ھﺎوﺳەر و ﻛەﺳﻮﻛﺎرەﻛەﯾﺎن دروﺳﺖ ﺑﻜەﯾﻦ“. ﺟەﻣﺎل ﺑێﺪار وەك رۆﺷــﻨﺒﯿﺮێﻜﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑــە ”وﺷــە“ دەڵــێ، ”ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻛە ﺷەھﯿﺪ دەﺑێﺖ، ﻛەﺳﻮﻛﺎرەﻛەی ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ژﯾﺎن ھەﯾە ،ﻧەك ﻛﺮدﻧﯽ ﻧﺎوی ﻣﺰﮔەوت و ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧە ﺑەﻧﺎوﯾﺎﻧەوە .ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋەو ﻧﺎوە ھﯿﭻ ﺑﯚ ﻛەﺳــﻮﻛﺎرەﻛەی ﻧﺎﻛﺎت“. ﻣﯿــﺮان ﻣﺤەﻣــەد ،ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑە“وﺷــە“ی ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪ” ،ﭘێﺸــﺘﺮ ﻧﺎوی ﺑﻨﻜە ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑە ﻧﺎوی ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻛﺮاوە ،ﺋێﺴﺘەش ﺋەﮔەر ﺑﻨﻜەﯾەﻛﯽ ﺗەﻧﺪروﺳــﺘﯽ ﺑە ﻧﺎوی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺑﻜﺮێﺖ ،دەﺑێﺖ ﻟە ﻛﯚﻣﯿﺘــە و ﻣﻮﺧﺘﺎری ﮔەڕەك و ﻗﺎﯾﻤﻘﺎم و دەوروﺑەری ﺋەو ﺷــﻮێﻨە ﭘﺮﺳــﯿﺎر ﺑﻜﺮێﺖ ﺗــﺎ ﺑﺰاﻧﺮێﺖ ﺋﺎﯾﺎ ﻛﺮدﻧﯽ ﺋەو ﻧﺎوە ﻧﯿﮕەراﻧﯽ دروﺳﺖ
دەﻛﺎت ﯾﺎن ﻧﺎ“. ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸﺘﯿﯽ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ دەڵێﺖ” ،ﻟــە ھەوڵﯽ ﺋەوەداﯾﻦ ﺑﻨﻜە ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑە ﮔﺸــﺘﯽ ﻧﺎوی ﺷــەھﯿﺪﯾﺎن ﻟێ ﺑﻨﺮێــﺖ ،وەك ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧەی ﺷــەھﯿﺪاﻧﯽ ﻗەدزێ ﺋێﺴﺘە ﺑەو ﻧﺎوە ﻛﺮاوە ،ھەﻧﺪێﻚ ﺷﻮێﻨﯿﺶ ھەﯾە ﺷــەھﯿﺪەﻛەی ﻓەرﻣﺎﻧﺪەی ﮔەورە ﺑــﻮوە ،ﺑﯚﯾە ﮔﻠەﯾﯽ و ﻧﯿﮕەراﻧﯽ ﻟەو ﺣﺎڵەﺗەدا دروﺳﺖ ﻧﺎﺑێﺖ ،ﺗﺎ ﺳﺎڵﯽ ڕاﺑﺮدووش ﺑﻨﻜە ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑە ﻧﺎوی ﻓەرﻣﺎﻧــﺪە ﮔەورەﻛﺎﻧەوە دەﻛﺮان“. زﯾﺎد ﻛﺎﻛــە ڕەزا ،ﺋەﻧﺪام ﻟە ﻟﯿﮋﻧەی ﺷــەھﯿﺪان ﻟــە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺳــەر ﺑە ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ﭘﺎرﺗــﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ”وﺷە“ی ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪ، ”ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﺑﻨﻜــە و ﻣەڵﺒەﻧــﺪ و ﻧەﺧﯚﺷــﺨﺎﻧە ﺑە ﻧﺎوی ﭘێﺸﻤەرﮔە دەﻛﺮێﺖ ﻛــە ﺑﻮوﻧەﺗــە ﺟێﮕەی ﻧﯿﮕەراﻧــﯽ ،ﭼﻮﻧﻜە ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﺷــﺎﯾﺎﻧﯽ ﺷــﺘﯽ ﺗــﺮە ،ﭼﻮﻧﻜــە ﭘێﺸﻤەرﮔەی ﺗﺮ ﺷەھﯿﺪ دەﺑێﺖ ،ﻟە ﮔەڕەﻛێﻜﺪا ھەﯾە ﺳێ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺷەھﯿﺪ ﺑﻮون ،ﺑﯚ ﯾەﻛێﻜﯿﺎن ﺷﺘﯽ ﺑــە ﻧﺎو ﻛــﺮاوە ،ﺑــەم ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ ﻧەﻛــﺮاوە ،ﺋــەوەش وای ﻛﺮدووە ﻛەﺳﻮﻛﺎری ﺋەوان ﻧﯿﮕەران ﺑﻦ“.
ﻧﯚ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﺋﺎﯾﻨﯽ دوور ﺧﺮاوﻧەﺗەوە
”ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﺋﺎﯾﻨﯽ ھﺎوﺑﯿﺮی داﻋﺶ ھەﯾە“
وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ -ﺷﺎد ﻛەﯾﻮان وەزارەﺗــﯽ ﺋەوﻗﺎﻓﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێــﻢ ڕای دەﮔەﯾەﻧێــﺖ ،ﺑە ﺗﯚﻣەﺗﯽ ﺑوﻛﺮدﻧــەوەی ﺑﯿﺮی ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿــﮋی ﻟــە ﻛﯚﻣەڵﮕــەدا، ﻧﺰﯾﻜەی 10ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﺋﺎﯾﻨﯿﯿﺎن ﻟە ﮔﻮﺗﺎردان دوور ﺧﺴﺘﻮوەﺗەوە و دووﭘﺎﺗﯿﺸــﯽ دەﻛەﻧــەوە ھەر ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾەﻛﯽ ﺋﺎﯾﻨــﯽ ﺑﯿــﺮی ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿــﮋی ﺑو ﺑﻜﺎﺗــەوە ﯾﺎن ﺗەﻛﻔﯿﺮ ﺑﻜﺎت ،دوور دەﺧﺮێﺘەوە. وەزارەﺗﯽ ﺋەوﻗﺎف ،ﻟە ﻣﺎوەی 11 ﻣﺎﻧﮕﯽ ڕاﺑﺮدوودا ﻧﯚ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی ﺋﺎﯾﻨﯿﯽ ﺑە ﺗﯚﻣەﺗﯽ ﺑوﻛﺮدﻧەوەی ﺑﯿﺮی ﺗﻮﻧﺪڕۆﯾﯽ و ﺑە ﻛﺎﻓﺮﻛﺮدن و ھەڵﺒەﺳﺘﻨﯽ ﺗﯚﻣەت ﺑﯚ ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﺗــﺮ دوور ﺧﺴــﺘﻮوەﺗەوە و ﻟــە ڕێﻨﻮێﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﺋەوﻗﺎف ﻻﯾــﺎن داوە ،ھــﺎوﻛﺎت ﻟە دوای دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ داﻋﺸﯿﺸەوە ،دوو ﻣەﻻی ﻛﻮرد ﭼﻮوﻧەﺗە ﻧﺎو داﻋﺶ و ھەردووﻛﯿﺸﯿﺎن ﻛﻮژراون. ﻣەرﯾﻮان ﻧەﻗﺸﺒەﻧﺪی ،ﺑەرﭘﺮﺳﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ وەزارەﺗﯽ ﺋەوﻗﺎف ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﮔﻮﺗﯽ” ،ﻟێﭙﺮﺳﯿﻨەوە
ﻟەو ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺋﺎﯾﻨﯿﯿﺎﻧەی ﺳەر ﺑە ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﻦ ،ﺋﺎﺳﺎن ﻧﯿﯿە و ﻛێﺸەﻣﺎن ﺑﯚ دروﺳﺖ دەﺑێﺖ“. ﺋەوەﺷﯽ ﮔﻮت” ،ﺳەرەڕای ﺋەوە، وەزارەﺗــﯽ ﺋەوﻗﺎف ﻟە ﻣﺎوەی 11 ﻣﺎﻧﮕﯽ ڕاﺑــﺮدوودا ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﻧﯚ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺑــە ﺗﯚﻣەﺗﯽ ﺑوﻛﺮدﻧەوەی ﺑﯿﺮی ﺗﻮﻧﺪوﺗﯿﮋی و ﺗەﺷﮫﯿﺮﻛﺮدن ﺑە ﻛەﺳﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻟە وﺗﺎردان دوور ﺑﺨﺎﺗەوە“. ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ وەزارەﺗــﯽ ﺋەوﻗــﺎف ﺋﺎﻣــﺎژەی ﺑــەوەش دا” ،ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎی ﺋﺎﯾﻨﯽ ھەﯾــە ﺗەواو ھﺎوﺑﯿﺮە ﻟەﮔەڵ داﻋﺶ و ﮔەﻧﺞ و
”ھەﻣﻮو ھێﺰە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ﭘێﮕەی ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ دەﺗﺮﺳﻦ ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕەدا“
ھەرزەﻛﺎراﻧﯿــﺶ ھﺎن دەدات ﻛە ﺑﭽﻨە ﻧﺎو داﻋﺸەوە“. ﺑە ﭘێــﯽ ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎﻧــﯽ وەزارەﺗﯽ ﺋەوﻗــﺎف ،ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە 500 ﻛەس ﻟــە ﻧﺎوﭼــە ﺟﯿﺎوازەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە ﭼﻮوﻧەﺗە ﻧﺎو داﻋﺶ و ﻟە ﻧﺎوﯾﺸــﯿﺎﻧﺪا دوو ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﺋﺎﯾﻨﯽ ھەن و ھەردووﻛﯿﺸــﯿﺎن ﻛﻮژراون ،وەك ﻧەﻗﺸــﺒەﻧﺪﯾﺶ ﺑﺎﺳﯽ ﻟێﻮە دەﻛﺎت” ،زۆرﯾﻨەی ﺋەو ﮔەﻧﺠﺎﻧە ﻟەژێﺮ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﺑﯿﺮی ﺗﻮﻧﺪڕەوﯾﯽ ﻣــەﻻ ﺋﺎﯾﻨﯿﯿەﻛﺎﻧەوە ﭼﻮوﻧەﺗە ﻧﺎو داﻋﺶ“. ھەﻓﺘــەی ڕاﺑــﺮدوو ،وەزارەﺗﯽ ﺋەوﻗﺎف ﻣەﻻ ﻧﺎدر ﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردەﯾﯽ ﻟە ﺷﺎری ھەوﻟێﺮ ﻟە وﺗﺎردان دوور ﺧﺴــﺘەوە ﺑە ﺗﯚﻣەﺗﯽ ﻧﺎوزڕاﻧﺪن و ﺑە ﻛﺎﻓﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻋەﺑﺪوڕەﺣﻤﺎن ﺳﺪﯾﻖ ،ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ، ﺑەوەش ژﻣﺎرەی ﺋەو ﻣەﻻﯾﺎﻧەی ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە وەزارەﺗﯽ ﺋەوﻗﺎف دووری ﺧﺴﺘﻮوﻧەﺗەوە ،ﻧﯚ ﻣەﻻن. ﺑــەم ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾەﻛﯽ ﺋﺎﯾﻨﯿﯽ دوورﺧﺮاوە ﺋەو ﻗﺴﺎﻧەی وەزارەﺗﯽ ﺋەوﻗﺎف ڕەت دەﻛﺎﺗــەوە و ڕای دەﮔەﯾەﻧێﺖ ،دوورﺧﺴــﺘﻨەوەی
ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺑە ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻛﺮاوە. ﺳەﻟﯿﻢ ﺷﻮوﺷﻜەﯾﯽ ،ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی دوورﺧﺮاوە ﻟە وﺗﺎردان ،ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑــەوە دا ،ﺗﯚﻣەﺗﯽ ﺗﻮﻧﺪڕۆی وەك ﭼەﻛێﻚ ﺑــە دەﺳــﺖ وەزارەﺗﯽ ﺋەوﻗﺎﻓەوەﯾە و ھەرﻛەﺳــێﻚ ﺑە دڵــﯽ ﺋــەوان ﻧەﺑێــﺖ ،دووری دەﺧەﻧەوە. ﺷﻮوﺷــﻜەﯾﯽ ﻛــە ھــﺎوﻛﺎت
ﻛﯚﻣەڵــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎری ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﺸــە ،ﺑــە ”وﺷە“ـــﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ھەﻣــﻮو ھێــﺰە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﻟــە ﭘێﮕــەی ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﯾﻨﯽ دەﺗﺮﺳــﻦ ﻟە ﻛﯚﻣەڵﮕــەدا ،ﺑﯚﯾــە ﺗﯚﻣەﺗﯽ ﺟﯚراوﺟﯚر ﺑﯚ دوورﺧﺴﺘﻨەوەﯾﺎن ھەڵﺪەﺑەﺳﺘﻦ. ﺑﺎﺳــﯽ ﻟەوەش ﻛﺮد ،ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎی ﺋﺎﯾﻨﯽ ﭘێﮕەﯾەﻛــﯽ ﺑەرزﯾﺎن ﻟەﻧﺎو
ﺟەﻣــﺎوەردا ھەﯾــە و دەﺑێــﺖ وەزارەﺗــﯽ ﺋەوﻗﺎﻓﯿــﺶ ﻟــەو ﺑﯿﺮوﺑــﺎوەڕە دوور ﺑﻜەوێﺘەوە ﻛە ھەﻣﻮو ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾەك ﺑە دڵﯽ ﺋەوان ﮔﻮﺗــﺎر ﺑﺨﻮێﻨێﺘــەوە و دەڵێﺖ، ”ﺋێﻤە ﺑە ﺋﺎﻣــﯚژﮔﺎری ﻗﻮرﺋﺎن و ﻓەرﻣﻮودە وﺗﺎر دەﺧﻮێﻨﯿﻨەوە ﻧەك وەزارەﺗﯽ ﺋەوﻗﺎف“. ﺋــەو ﻟێﺪواﻧــەی ﺷﻮوﺷــﻜەﯾﯽ ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﻛە ھەﻣﻮو ﮔﻮﺗﺎرﺑێﮋ
و ﭘێﺸــﻨﻮێﮋێﻜﯽ ﻣﺰﮔەوﺗــەﻛﺎن ﻓەرﻣﺎﻧﺒــەری وەزارەﺗﯽ ﺋەوﻗﺎﻓﻦ و ﻟەرووی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﯿەوە دەﺑێﺖ ﺑەﮔﻮێــﺮەی رێﻨﻤﺎﯾﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ وەزارەﺗەﻛە ھەڵﺴﻮﻛەوت ﺑﻜەن. ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﭘێﻨﺞ ھــەزار و 473ﻣﺰﮔــەوت ھەﯾە و ھەﻓﺘﺎﻧــە ﻟە ﺳــێ ھــەزار و 25ﻣﺰﮔەوﺗــﺪا وﺗــﺎری ھەﯾﻨﯽ دەﺧﻮێﻨﺮێﺘەوە.
ژﻣﺎرە ) ، (159ﭼﻮارﺷەم2016/ 10/ 26 ،
ﻧەﺧﯚﺷﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺷێﻮەی ﮔﯚڕﺳﺘﺎن دەﮔﺮن
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
5
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
6
ژﻣﺎرە ) ، (159ﭼﻮارﺷەم2016/ 10/ 26 ،
وﺷە /ﺋەھﻤەد ﻛەﯾﻔﯽ ھەواڵــﯽ ﺑوﺑﻮوﻧــەوەی ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧــﯽ ھﺎودەﻛــﺮدن، دروﺳــﺘﻜﺮدن و ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻣەی و ﺧﻮاردﻧــەوە ﻛﮫﻮوﻟﯿﯿــەﻛﺎن ﻟەﻻﯾــەن ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاﻗەوە، ﻻی ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﻧﮕﺪاﻧــەوەی ﺑــە دوای ﺧﯚﯾﺪا ھێﻨــﺎوە ،ﺋەﮔەرﭼــﯽ ﺑڕﯾﺎرەﻛــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧﺎﮔﺮێﺘەوە، ﺑەم ﮔﻮﻣﺎﻧﯽ ﺋــەوە ھەﯾە ھەوڵ ﺑﺪرێﺖ ﺑە ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﮔﺸﺘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑڕﯾﺎرەﻛە ﺑەﺳەر ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺸﺪا. ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺋــەو ھەواﻧــەی ﻣﯿﺪﯾــﺎ ﻋێﺮاﻗﯿﯿــەﻛﺎن ﺑوﯾــﺎن ﻛﺮدووەﺗــەوە ،ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﺷﯿﻌە ،ﻟە ﭘﺸﺖ ھﺎﻧﺪان و ھێﻨﺎﻧە ﭘێﺸەوەی ﺋەو ﺑڕﯾــﺎری ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧﯽ ﻣەی وەﺳــﺘﺎون ،ﺑەم ﭼەﻧﺪ ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﺗــﺮی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﭘﺸــﺘﮕﯿﺮی ﺑڕﯾﺎرەﻛەﯾﺎن ﻛــﺮدووە ،ﺑﯚ ﺋەوەی ﺑە زۆرﯾﻨەی دەﻧﮓ ﺗێﺒﭙەڕێﻨﺮێﺖ، ﺑﯚﯾە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زۆرﺗﺮ ﮔﻮﻣﺎن ﻟە ﺣﺰب و ﻻﯾەﻧە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎن دەﻛﺮێﺖ ﻛە ﻟــە داھﺎﺗﻮودا ﺋەﮔەر ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﭼــﺎﻻك ﺑﻜﺮێﺘــەوە، ھەﻣﺎن ﭘڕۆژە ﻟەﻻﯾەن ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧە ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧەوە ﺑﻜﺮێﺖ ﺑە ﯾﺎﺳﺎ، ھەرﭼەﻧﺪە ﺗێﻜڕاﯾﺎن 17ﻛﻮرﺳﯿﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﺎن ھەﯾە. ﺷــﻮان ﻗەدزەێــﯽ ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﺳــەر
ﻣەی ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻗەدەﻏە ﻧﺎﻛﺮێﺖ ﻟﯿﺴــﺘﯽ ﺑﺰووﺗﻨەوەی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑە“وﺷــە“ی ﮔﻮت” ،ﺑڕﯾﺎرەﻛەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێــﺮاق ﻟــە ﺟێــﯽ ﺧﯚﯾﺪاﯾــە و ﻟەﮔەڵﯿﺪاﯾﻦ ،ﭼﻮﻧﻜە ھەر ﺷﺘێﻚ ﺧﻮا ﺣەراﻣﯽ ﻛﺮدﺑێﺖ ﻟــە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ﻣﺮۆﭬــﺪا ﻧﯿﯿە، ﺧﻮاردﻧەوە ﻛﮫﻮوﻟﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺟﮕە ﻟە زﯾﺎﻧە داراﯾﯿﯿەﻛــەی ،ھﺎوﻛﺎت دەﺑێﺘە ھﯚی ﺳــەرﮔەرداﻧﺒﻮوﻧﯽ ﮔەﻧﺞ“. ﺑەم ﻟەﺑﺎرەی ﺋــەوەی ﺋﺎﯾﺎ ﺋەوان وەك ﺑﺰووﺗﻨــەوەی ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ و ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﻓﺮاﻛﺴــﯿﯚﻧە ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧــﺎو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ھﯿــﭻ ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ھﺎوﺷــێﻮەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻋێﺮاﻗﯿﺎن ھەﯾــە ﺑــﯚ ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧــﯽ ﺋەو ﺧﻮاردﻧەواﻧــە؟ ﻗەدزەﯾﯽ رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە” ،ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﻛﺎر ﺧﺮاوە ،ﺑﯚﯾە ﺗﻮاﻧﺎی دەرﻛﺮدﻧﯽ ﺑڕﯾــﺎری ﻟــەو ﺷــێﻮەﯾەی ﻧﯿﯿە، ھﺎوﻛﺎت ﻟە ﺋەﮔەری ﻛﺎراﻛﺮدﻧەوەی ﺣﺎﺟﯽ ﻛﺎروان:
ﺑە ﮔﻮێﺮەی ﯾﺎﺳــﺎ، ﺧﻮاردﻧەوەی ﻣەی ﻟە ﺷــﻮێﻨﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﻗەدەﻏەﯾە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯿﺶ ،ﯾﺎﺳﺎ ﺋەﮔەر دەرﯾﺶ ﺑﻜﺮێﺖ ﺑــﯚ ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧﯽ ،ﺧﯚ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﯾﺎﺳﺎ ﺟێﺒەﺟێ ﻧﺎﻛﺮێﺖ! ﺑﯚ ﻧﻤﻮوﻧە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن
ﭼەﻧﺪان ﯾﺎﺳﺎی ﺑﺎﺷﯽ دەرﻛﺮدووە و ﺟێﺒەﺟێ ﻧﺎﻛﺮێ ،ﻟەواﻧە ﯾﺎﺳﺎی ﻗەدەﻏەﻛﺮدﻧﯽ ﺟﮕەرەﻛێﺸــﺎن ﻟە ﺷﻮێﻨﯽ ﮔﺸﺘﯽ ،ﻛەﭼﯽ ﺟێﺒەﺟێ ﻧﺎﻛﺮێﺖ“. ﻟە ﺑەراﻣﺒــەردا ﺣﺎﺟــﯽ ﻛﺎروان ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﯾەﻛﮕﺮﺗﻮوی ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﺑە“وﺷــە“ی ﮔﻮت” ،ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻧە ﺋێﻤە و ﻧە ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ،
ﭘڕۆژەی ﻟەو ﺷــێﻮەﯾەﻣﺎن ﻧەﺑﻮوە، ﺑــەم ﺧﯚی ﺑــە ﮔﻮێــﺮەی ﺋەو ﯾﺎﺳﺎﯾﺎﻧەی ﺋێﺴﺘە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھەن ،دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻣەی و داﻧﺎﻧﯽ ﻛﺎرﮔە ﺑﯚ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻗەدەﻏەﯾە، ﻓﺮۆﺷﺘﻨﯽ ﻗەدەﻏە ﻧﯿﯿە ،ﺑەم رێﻚ ﺧﺮاوە“. ﺣﺎﺟﯽ ﻟەﺑﺎرەی ﺋەو ﯾﺎﺳــﺎﯾﺎﻧەی ﺋێﺴــﺘە ﭘێﻮەﺳــﺖ ﺑەو ﺑﺎﺑەﺗە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێڕەو دەﻛﺮێﻦ ،زﯾﺎﺗﺮ رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە” ،ﺑە ﮔﻮێﺮەی ﯾﺎﺳﺎ، ﺧﻮاردﻧــەوەی ﻣەی ﻟە ﺷــﻮێﻨﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﻗەدەﻏەﯾە ،ھﺎوﻛﺎت ﻧﺎﺑێﺖ ﻓﺮۆﺷــﮕەﻛﺎﻧﯽ ﻣــەی ﻟــە ﻧﺰﯾﻚ ﻣﺰﮔەوﺗەوە ﺑﻦ ،ﺑەم ﺋەو ﯾﺎﺳﺎﯾﺎﻧە ﺟێﺒەﺟێ ﻧﺎﻛﺮێــﻦ و ﻟە ﭼەﻧﺪان
ﺷــﻮێﻦ ﻟە ﻧﺰﯾﻚ ﻣﺰﮔەوﺗەﻛﺎﻧەوە ﻓﺮۆﺷﮕەی ﻣەی داﻧﺮاوە“. ﺑــەم ﻟەﺑــﺎرەی ﺋــەوەی ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ ھﺎوﺷــێﻮەی ﺑەﻏﺪا ،ﺧﻮاردﻧــەوە ﻛﮫﻮوﻟﯿﯿەﻛﺎن ﺑــە ﺗەواوﯾــﯽ ﻗەدەﻏــە ﺑﻜﺮێﻦ، ﺣﺎﺟﯽ ﻛﺎروان ﮔﻮﺗﯽ” ،ﺷــێﻮازی ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑە ﺟﯚرێﻜە ﻛە ﭼەﻧﺪان ﭘێﻜﮫﺎﺗە و ﺋﺎﯾﻨﯽ ﺗﺮی ﺟﯿﺎ ﻟە ﻣﺴــﻮڵﻤﺎن ﺗێﯿﺪا دەژﯾﻦ،
ﺋەﻣــەش وا دەﻛﺎت ﻧەﺗﻮاﻧــﺮێ ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ ﻟەو ﺷێﻮەﯾە دەرﺑﻜﺮێﺖ، ﭼﻮﻧﻜە ﺋــەوان داوﻧەرﯾﺘﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑــە ﺧﯚﯾــﺎن ھەﯾە و ﻧﺎﻛــﺮێ ﺑەو ﺷێﻮەﯾە ﺑەﺳەرﯾﺎﻧﺪا ﺑﺴەﭘێﻨﺮێﺖ، ﺷەرﯾﻌەﺗﯿﺶ ﺑە زۆر ﻧﺎﺳەﭘێﻨﺮێﺖ، ھﺎوﻛﺎت ﺋەﮔــەر ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﻟەو ﺷــێﻮەﯾەش ﺑێﺘە ﭘێﺸەوە ،ﻧﺎﺑێﺖ راﺳﺘەوﺧﯚ ﻗەدەﻏە ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺑەڵﻜﻮ ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺳــەرەﺗﺎ رێﻚ ﺑﺨﺮێﺖ ﻟە ﺑــﺮی ﻗەدەﻏەﻛــﺮدن ،ﭼﻮﻧﻜە ﻟە ﻗﻮرﺋﺎﻧﯿﺸــﺪا ﺑە ﺷێﻮەی ﭘﻠەﺑەﻧﺪی ﻣەی ﻗەدەﻏە ﻛﺮاوە“. ﻟەﺑــﺎرەی ھەڵﻮێﺴــﺘﯽ ﭘێﻜﮫﺎﺗە ﺋﺎﯾﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ”وﺷە“ ﻟێﺪواﻧﯽ ﻟە ﻛەﻣﺎل ﯾەڵﺪا ﻣەرﻗﻮوز
ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟەﺳەر ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﮔﺮدﺑﻮوﻧەوەی ﮔەﻟﯽ ﻛﻠﺪاﻧﯽ ﺳــﺮﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺷﻮوری وەرﮔــﺮت ،ﺋــەو ﺑڕﯾﺎرەﻛــەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ ﺑە ”ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ ﺟﺎھﯿﻠــﯽ“ ﻧــﺎو ﺑــﺮد و ﮔﻮﺗــﯽ، ”ﺋﺎﻣﺎﻧﺠﯽ ﺋەو ﺑڕﯾﺎرە زﯾﺎﺗﺮ ﺟﯿﺎﻛﺎری و داﺑڕاﻧﯽ ﭘێﻜﮫﺎﺗە ﺋﺎﯾﻨﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ و ﭘێﻜﮫﺎﺗەی ﻣﺴﻮڵﻤﺎﻧە و دەﯾﺎﻧەوێ ﻋێﺮاق ﺑﻜەﻧــە دەوڵەﺗێﻜﯽ ﺗەواو
ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ“. ﯾەڵﺪا ﺋﺎﻣﺎژەی دا” ،ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪا دﻧﯿﺎی رۆژﺋــﺎوا ﺧەرﯾﻜﯽ ﭘێﺸــﻜەوﺗﻨﯽ ﺑەردەواﻣە ،ﻟێــﺮە ﺧەرﯾﻜﯽ ﺧەڵﻚ ﻛﻮﺷﺘﻦ و ﺑڕﯾﺎری ﻟەو ﺷێﻮەﯾەن و ﺧەڵﻚ ﻧﺎﭼــﺎری ﺋﺎوارەﯾﯽ دەﻛەن، ﺋەﮔەر ﻧﺎ ﺧﻮاردﻧەوە ﻛﮫﻮوﻟﯿﯿەﻛﺎن چ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿەﻛــﯽ ﻟەﺳــەر ﺋﺎﯾﻦ ھەﯾە“. ﻟەﺑﺎرەی ﺋەوەی ﺋەﮔەر ﻟە داھﺎﺗﻮودا ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەوڵێﻜﯽ ﻟەو ﺷــێﻮەﯾەی ﻋێــﺮاق ﺑﺪرێﺖ ھەڵﻮێﺴــﺘﯽ ﺋەوان ﭼﯽ دەﺑێﺖ؟ ﻛەﻣﺎل ﯾەڵﺪا ﮔﻮﺗــﯽ” ،ﺑەھﯿﻮاﯾﻦ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھەڵەی ﻟەو ﺷــێﻮەﯾە ﻧەﻛﺎت و ﺋێﻤە % 100
دژی ﺋەو ﺑڕﯾﺎرەﯾﻦ“. ﺧﺎوەﻧﯽ ﻓﺮۆﺷﮕەی داﻧﺎ ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛــە ﻓﺮۆﺷــﮕەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑــە ﺧﻮاردﻧــەوە ﻛﮫﻮوﻟﯿﯿەﻛﺎﻧــە ﺑە“وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ” ،ﺑڕﯾﺎرەﻛەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاﻗﻢ ﭘــێ ﺧﺮاﭘە، ﭼﻮﻧﻜە ﺗــﯚ ﻟە وﺗێﻜﺪاﯾﺖ ﻻﯾەﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛــەی ﺑــﺎش ﻧﯿﯿــە و ﻟــە ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾﯿﺪاﯾــە ،ﺑﯚﯾە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﺖ ﺑە ﭘەرەﭘێﺪاﻧﯽ ﻻﯾەﻧﯽ
ﮔەﺷــﺘﻮﮔﻮزارە ،ﺑﺎﺑەﺗــﯽ ﻣەی و ﺧﻮاردﻧــەوە ﻛﮫﻮوﻟﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟە دﻧﯿﺎدا ﻛﯚڵەﮔەﯾەﻛﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ ﻻﯾەﻧﯽ ﮔەﺷﺘﯿﺎرﯾﯿە“. ﻟەﺑــﺎرەی ﺋــەوەی ﺋەﮔــەر ﻟــە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ھﺎوﺷێﻮەی ﻋێﺮاق ھــەوڵ ﺑﺪرێﺖ ﺑــﯚ ﺑڕﯾﺎرێﻜﯽ ﻟەو ﺷــێﻮەﯾە ،ﺋﺎﯾﺎ ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﺧﯚی و ﺧﺎوەن ﻓﺮۆﺷﮕەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾﺶ ﭼﯽ دەﺑێﺖ؟ ﺧﺎوەﻧﯽ ﻓﺮۆﺷــﮕەی داﻧﺎ ﮔﻮﺗﯽ” :ﺋێﻤە ھﯿﭻ ھەڵﻮێﺴﺘێﻜﻤﺎن ﻧﺎﺑێــﺖ ،ﭼﻮﻧﻜە ھەر ﺷــﺘێﻚ ﻛە ﻗەدەﻏە ﺑﻜﺮێﺖ ﺧﻮاﺳﺘﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﻟەﺳــەر دەﺑێﺖ ،وﺗﯽ ﺋێﺮاﻧﯿﺶ ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﻧﻤﻮوﻧەﯾــە ،ﺋەﮔەر ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣــەی ﻗەدەﻏــەش
ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺋێﻤە زﯾﺎﻧﻤﺎن ﭘێ ﻧﺎﮔﺎت، ﭼﻮﻧﻜە ﺑەرﭘﺮﺳﺎن ﺧﯚﯾﺎن ﻛڕﯾﺎری ﺋەو ﺧﻮاردﻧەواﻧەن و ﺋەوﻛﺎﺗە ﺋەﮔەر ﺑە ﻧﮫێﻨﯽ ﻣەی ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﻔﺮۆﺷــﯿﻨە ﺑەرﭘﺮﺳــﺎن ،داھﺎﺗەﻛەی ﺑەﺳە ﺑﯚ ﺋێﻤە“. ﻟەﻻﯾەﻛــﯽ ﺗﺮەوە ھﯚﮔﺮ ﺷــێﺨە ﺳەرۆﻛﯽ رێﻜﺨﺮاوی ﻓﺮﯾﺎﻛەوﺗﻨﯽ ﻣﯿﻠﻠﯽ ،PAOﻟەﺑﺎرەی ھەڵﻮێﺴﺘﯽ رێﻜﺨــﺮاوە ﻣەدەﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــەوە ﺑە“وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ” ،ﺑڕﯾﺎرەﻛە ﭘێﭽەواﻧەی دەﺳﺘﻮوری ﻋێﺮاﻗﯿﺸە، ﭼﻮﻧﻜە ﻟــەو ﺑڕﯾــﺎرەدا ڕەﭼﺎوی ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪﯾــﯽ ﭘێﻜﮫﺎﺗــەی داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﻋێﺮاق ﻧەﻛﺮاوە ﻛە ﻟە ﺋﺎﯾﻦ و ﭘێﻜﮫﺎﺗەی ﺟﯿﺎﺟﯿﺎن ،ﺑﯚﯾە ﻟە ﺋێﺴﺘەوە دەﺳﺖ ﻛﺮاوە ﺑە ھەوڵﺪان ﺑﯚ ﺋەوەی ﭘێﻜﮫﺎﺗە ﺋﺎﯾﻨﯿﯿەﻛﺎن ،ﻟە دادﮔەی ﻓﯿﺪراڵﯽ ﺗﺎﻧە ﻟەو ﺑڕﯾﺎرەی ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑﺪەن“. ﺷێﺨە ﭘێﯽ واﺑﻮو ”ﺑڕﯾﺎرەﻛە دەﺑێﺘە ھــﯚی ﭘێﺸــێﻠﻜﺮدﻧﯽ ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎﻛەﻛــەس و رەﻧﮕﺪاﻧــەوەی زﻧﺠﯿﺮەﯾەﻛﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە ﻟە ﻋێﺮاﻗﺪا ،وەك ﭼﯚن ﭘێﺸﺘﺮ ﺳەدام ﺣﻮﺳــێﻦ ﻣﺎﻓــﯽ ﯾﺎدﻛﺮدﻧەوەی ﻋﺎﺷــﻮورای ﻟە ﺷﯿﻌەﻛﺎن ﻗەدەﻏە ﻛﺮدﺑﻮو ،ﺋێﺴﺘەش ھەوڵ دەدرێﺖ ﻣﺎﻓﯽ ﺗﺎﻛەﻛــەس و ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﭘێﺸــێﻞ ﺑﻜﺮێﺖ و ﺷێﻮازێﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاوی ژﯾﺎن ﺑەﺳــەر ھەﻣﻮو ھﺎووﺗﯿﯿﺎﻧﺪاﺑﺴەﭘێﻨﺮێﺖ“. ھﯚﮔﺮ ﺷــێﺨە ﺑــە دووری زاﻧﯽ ﺑﺘﻮاﻧﺮێــﺖ ﺑڕﯾﺎری ﻟەو ﺷــێﻮەﯾە ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗێﺒﭙەڕێﻨﺮێﺖ” :ﭼﻮﻧﻜە ﭘێﻜﮫﺎﺗەی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻋێﺮاق ﺟﯿــﺎوازە ،ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻋێﺮاق زۆرﯾﻨەی ھێﺰە ﺷﯿﻌە و ﺳﻮﻧەﻛﺎن ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﻦ ،ﺑەم ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛەﻣﺘــﺮ % 20ی ﭘێﻜﮫﺎﺗەی ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﻦ“.
زەوﯾﯽ 222ﺟﻮوﺗﯿﺎری داﮔﯿﺮ ﻛﺮدووە
ﺧﺎوەن زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ھەوﻟێﺮ داوای ﻗەرەﺑﻮو دەﻛەن وﺷە/ھەوﻟێﺮ ﭘﺎش زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 12ﺳــﺎڵ ﻟە دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ھەوﻟێﺮ ،ھێﺸــﺘﺎ ﺋەو ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧەی زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﺋەو ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧەﯾە ﺑەﻛﺎرھێﻨﺮاوە ،ﻗەرەﺑﻮو ﻧەﻛﺮاوﻧەﺗەوە ،ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ داواﻛﺎری ﮔﺸﺘﯽ و ﭘەرﻟەﻣﺎن داوای ﺑەدواداﭼﻮون دەﻛەن. ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺑەدواداﭼﻮوﻧێﻜــﯽ رۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ دەرﻛەوﺗﻮوە، ﻟەوەﺗــەی ﺳــﺎڵﯽ 2004ەوە ﻛــە دەﺳــﺖ ﺑــە داﻣەزراﻧﺪﻧﯽ ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ھەوﻟێﺮ ﻛﺮاوە ،ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﻗەرەﺑــﻮوی ﺋــەو ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧەی ﻧەﻛﺮدووەﺗەوە ﻛە ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧەﻛە ﻟەﺳــەر زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن دروﺳــﺖ ﻛﺮاوە. ﯾﺎداﺷــﺘێﻜﯽ ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎرە ﻣەﺳــﯿﺤﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛە ﻟە ﺋﺎﯾﺎری 2015ﺋﺎراﺳﺘەی ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﻛــﺮاوە و وێﻨەﯾەﻛﯽ دەﺳﺖ ”وﺷە“ ﻛەوﺗﻮوە ،دووﭘﺎت ﻟەوە ﻛﺮاوەﺗەوە ﺑەﻛﯚی ﮔﺸــﺘﯽ 222ﺟﻮوﺗﯿــﺎری ﻣەﺳــﯿﺤﯽ زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑــەر ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧەی ﻧێﻮدەوڵەﺗــﯽ ھەوﻟێــﺮ ﻛەوﺗﻮوە،
ﺑەم ﻟە ﺳﺎڵﯽ 2009دا ﺑە ﺑڕﯾﺎری ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾــﺮان ﺗەﻧﯿﺎ 40 ﺟﻮوﺗﯿﺎر ﻗەرەﺑــﻮو ﻛﺮاوﻧەﺗەوە و ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ ھﯿــﭻ ﻗەرەﺑﻮوﯾەﻛﯿﺎن وەرﻧەﮔﺮﺗﻮوە. ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2004ﺑــەدواوە ﺑە دوو ﻗﯚﻧــﺎغ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 11ھــەزار دۆﻧﻢ زەوی ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﺑەﻣەﺑەﺳﺘﯽ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧــەی ھەوﻟێــﺮ ﻛﻮژاﻧﺪووەﺗــەوە ،ﺋــەو زەوﯾﯿﺎﻧــە ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ﻟەﻻﯾــەن ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﺟﻮوﺗﯿﺎری ﻣەﺳــﯿﺤﯽ ﺧﺎوەﻧﺪارێﺘﯽ دەﻛﺮێﻦ. ﺳــﺎﻟﻢ ﻣەﺗــﺎ ﯾەﻛێــﻚ ﻟــەو ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧەی زەوﯾﯿەﻛەی داﮔﯿﺮ ﻛﺮاوە ﺑﯚ ”وﺷــە“ دەڵــێ” ،ﺋێﻤە ﺑەﭘێﯽ ﯾﺎﺳــﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣﺎﻓــﯽ ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧەوەﻣــﺎن ھەﯾــە ،ﺑەداﺧــەوە ﭘــﺎش ﺋەو
ﺳــﺎڵە ﻟــە ﭼﺎوەڕواﻧﯽ ،ﺋێﺴــﺘە ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑە ﭘﺎﺳــﺎوی ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾــﯽ ﻗەرەﺑﻮوﻣــﺎن ﻧﺎﻛﺎﺗەوە، ﺑــەم ﻟەراﺳــﺘﯿﺪا ھﯚﻛﺎرەﻛــە ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾﯽ ﻧﯿﯿــە ،ﭼﻮﻧﻜە ﭘێــﺶ دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯿــﺶ ﻻﯾەﻧە ﺑەرﭘﺮﺳــەﻛﺎن ھــەر ﻛەﻣﺘەرﺧــەم ﺑــﻮون ﻟە ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧەوەﻣــﺎن ،ھﯚﻛﺎرەﻛە ﺋەوەﯾــە ﻛە ھﯿﭻ ﻛەس و ﻻﯾەﻧێﻚ ﺧەﻣﯽ ﺋێﻤەی ﻧﯿﯿــە ،ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﺋێﻤــە رێــﺰ ﻟــە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺧﯚﻣــﺎن دەﮔﺮﯾــﻦ و ھﯿﭻ ﻛﺎﺗێﻚ ﻧەﻣﺎﻧﻮﯾﺴــﺘﻮوە ﻛێﺸــەﯾەك ﺑــﯚ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﺧﯚﻣﺎن دروﺳــﺖ ﺑﻜەﯾﻦ“. ﻛەﻣــﺎڵ ﯾەڵــﺪا ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎری ﻣەﺳﯿﺤﯽ ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑــﯚ ”وﺷــە“ی روون ﻛــﺮدەوە، ﻟەوەﺗەی دەﺳﺖ ﺑەﻛﺎرﺑﻮوﻧﯿﺎﻧەوە ﻟــە ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﺑەدواداﭼﻮون ﺑﯚ ﻛێﺸــەی ﺋەو زەوﯾﯿﺎﻧــە دەﻛەن ﻛــە ﺑــﯚ ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧــەی ھەوﻟێﺮ ﺑەﻛﺎرھێﻨﺮاوە ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ھﯿﭻ ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧەوەﯾەك ﻧﯿﯿە. ﯾەڵﺪا زﯾﺎﺗﺮ دەڵێ” ،ﻟە ﺳــەرەﺗﺎدا ﺟﻮوﺗﯿﺎرەﻛﺎن ﻗەرەﺑﻮو ﻧەﻛﺮاﻧەوە
و دواﺗﺮﯾﺶ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛەوﺗە ﻧــﺎو ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾﯽ و ﺷەڕی داﻋﺶ و ﺋەوەش ﺋەوەﻧﺪەی ﺗﺮ ﻛێﺸــەﻛەی ﺋﺎڵﯚز و ﻗﻮرﺳــﺘﺮ ﻛﺮد ،ﺑەم ﺋێﻤە ﻟە ھەوڵەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑەردەواﻣﯿــﻦ ،ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻻﯾەﻧﯽ ﺑەرﭘﺮس ھەر ﺗەﻧﯿﺎ ﺑەڵێﻨﯽ داوە و ﺟێﺒەﺟێ ﻧەﻛﺮاوە“. ﺑەﮔﻮێﺮەی زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ”وﺷە“ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﯾﺎداﺷﺘﯽ ﻛەﻣﺎل ﯾەڵﺪا:
ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە ھﯿﭻ ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧەوەﯾەك ﻧﯿﯿە. ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎرە ﻣەﺳــﯿﺤﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎراﺳــﺘەی دەﺳــﺘەی داواﻛﺎری ﮔﺸــﺘﯽ ﻛــﺮدووە و دەﺳــﺘەی داواﻛﺎری ﮔﺸــﺘﯽ ﻟە ﺣﻮزەﯾﺮاﻧﯽ 2016دا ﺑە رێﮕەی ﻧﻮوﺳــﺮاوێﻜﯽ ﻓەرﻣﯽ ﻛە ﺋﺎراﺳــﺘەی وەزارەﺗﯽ دادی ﻛــﺮدووە ،داوای ﻛــﺮدووە وەزارەﺗــﯽ داد ﺑەدواداﭼــﻮون ﻟەﺳــەر ﻗەرەﺑﻮوﻧەﻛﺮدﻧەوەی ﺋەو
ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧە ﺑﻜﺎت ﻛە زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑەر ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧەی ھەوﻟێﺮ ﻛەوﺗﻮوە. ﺋــەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎرە ﻣەﺳــﯿﺤﯿﯿە دووﭘﺎﺗــﯽ ﻛــﺮدەوە” ،ﺋێﻤــە ﭘێﺸﻨﯿﺎزی ﺋەوەﺷــﻤﺎن ﻛﺮدووە ﺋەﮔەر ﺑەھﯚی ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯿەوە ﺣﻜﻮوﻣەت ﻧﺎﺗﻮاﻧێــﺖ ﻗەرەﺑﻮوی ﺟﻮوﺗﯿﺎرەﻛﺎن ﺑﻜﺎﺗەوە ،دەﺗﻮاﻧﺮێﺖ ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەر ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧــﯽ زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن ،ﺑــە ﭘێﺪاﻧﯽ زەوی ﺗــﺮ ﻗەرەﺑﻮوﯾﺎن ﺑﻜﺎﺗــەوە ،ﺑەم ﺋەوەش ﺑڕﯾﺎری ﻟەﺳــەر ﻧەدراوە، ﺑەو ﺣﺎڵەﺷــەوە ﺋﻮﻣێﺪﻣﺎن ھەﯾە ﺟﻮوﺗﯿــﺎرەﻛﺎن ﻗەرەﺑﻮو ﺑﻜﺮێﻨەوە و ﻟەو ﭘێﻨﺎوەﺷﺪا ھەﻣﻮو ھەوڵێﻜﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﺑەﮔەڕ ﺧﺴﺘﻮوە“. ﻻی ﺧﯚﯾــەوە زﯾــﺎد ﺳــەﻟﻤﺎن ﺳــەرۆﻛﯽ ﻛﯚﻣەڵەی )ﻣــﺎر ﻋﻮ( ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ ﻣەﺳﯿﺤﯽ ﻟە ﻋەﻧﻜﺎوە ﺑﯚ ”وﺷــە“ی دووﭘﺎت ﻛــﺮدەوە” ،ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣﯿﯿەﻛــﯽ زۆر ﻟــە ﺋﺎﺳــﺘﯽ ﺣﻜﻮوﻣــەت و وەزارەﺗــﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ ھەﯾە ﻟە ﺑەراﻣﺒــەر ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧــەوەی ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ زﯾﺎﻧﻠێﻜەوﺗﻮو ﺑەھﯚی ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯽ ھەوﻟێﺮ، ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 12ﺳﺎڵ ﺑەﺳەر
داﮔﯿﺮﻛﺮدﻧــﯽ ﺋــەو زەوﯾﯿﺎﻧــەدا ﺗێﭙەڕ دەﺑێﺖ و ھێﺸــﺘﺎ ﻗەرەﺑﻮو ﻧەﻛﺮاوﻧەﺗەوە“. ﺳــەﻟﻤﺎن زﯾﺎﺗﺮ دەڵێ” ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺣﻜﻮوﻣــەت ﭘەﻟــە ﺑــﻜﺎت ﻟــە ﻗەرەﺑﻮوﻛﺮدﻧــەوەی ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧﯽ زﯾﺎﻧﻠێﻜەوﺗﻮو ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەوە ﻣﺎﻓێﻜﯽ ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧە و ﺑە ھﯿﭻ ﺷێﻮەﯾەك
ﻧﺎﻛﺮێــﺖ ﻗەرەﺑــﻮو ﻧەﻛﺮێﻨەوە، ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﻛــە ﺟﻮوﺗﯿــﺎرەﻛﺎن ھەﻣﻮو ﺑﮋێﻮی رۆژاﻧەﯾﺎن ﻟەﺳــەر ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﻜﺮدن ﻟــەو زەوﯾﯿﺎﻧە دەﺳــﺖ دەﻛــەوت و ﺋێﺴــﺘە ژﻣﺎرەﯾەك ﻟەوان ﻟەوﭘەڕی ھەژاری و ﻧەدارﯾﯿﺪا دەژﯾﻦ ،ﻧﺎﻛﺮێﺖ ﭼﯿﺘﺮ ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑێﺪەﻧﮓ ﺑێﺖ ﻟە ﺋﺎﺳﺖ ﺋەو ﺟﻮوﺗﯿﺎراﻧەدا“.
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ
ﻣﻮوﺳوﯾﯿەﻛﺎن ﻟەﮔەڵ ﺑەھەرێﻤﻜﺮدﻧﻦ و ﺑﺎری ﻧﺎﺋﺎﺳﺎﯾﯽ رەت دەﻛەﻧەوە وﺷە /ﻣەﺣﻤﻮود ﺋﯿﺴﻤﺎﻋﯿﻞ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﻧەﯾﻨــەوا ﻛــە داﻋﺶ ﺧﯿﻼﻓەﺗﯽ ﺧﯚی ﺗﯿــﺎدا راﮔەﯾﺎﻧﺪ و زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە دوو ﺳــﺎڵە داﮔﯿﺮی ﻛﺮدووە و ﺑﯿــﺮ و ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺧﯚی ﺑەﺳــەر ھەﻣــﻮو ﺑﻮارەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎن ﺗﯿﺎﯾﺪا ﺳــەﭘﺎﻧﺪووە ،دوای دەﺳﺖ ﭘێﻜﺮدﻧﯽ ﺟەﻧﮕﯽ ﺋﺎزادﻛﺮدﻧەوەی ﻟێﺮە و ﻟەوێ ﭼەﻧﺪ ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚﯾەك ﺑﯚ داھﺎﺗﻮوی ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛە دەﺧﺮێﺘە روو، ﻟەواﻧە ﺋەوەی ھەﻓﺘــەی راﺑﺮدوو ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ﺑﺎﺳﯽ ﻛﺮد ﺑە ﺳــەﭘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑﺎری ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﻟە ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛە.
ﻟە دﯾﺪار و ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﮔەڵ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﻧەﯾﻨەوا ﺧﺮاﯾە روو ،ﺑەم ﺋێﻤە و ﺳــەراﻧﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﻟەﺑەر ﭼەﻧﺪ ھﯚﯾەك ﻧﺎڕازی ﺑﻮوﯾﻦ. ﺋﺎﻣﺎژەی ﻛﺮد ﻛە ﻣﻮوﺳڵ ﺷﺎرێﻜﯽ زۆر ﮔەورەﯾە و ﺧەڵﻜەﻛە ﺑڕواﯾﺎن ﺑە ﯾﺎﺳﺎ ھەﯾە و ﻧﺎﻣﺎﻧەوێ ﭘﺸێﻮی ﺗﯿﺎدا دروﺳــﺖ ﺑێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﺑﻮوﻧﯽ ﻓەرﻣﺎﻧڕەواﯾەﻛــﯽ ﺳــەرﺑﺎزی وێﻨەﯾەﻛــﯽ دووﺑــﺎرەی ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺑەر ﻟە ھﺎﺗﻨﯽ داﻋﺶ ﺑﯚ ﻣﻮوﺳــڵ دێﻨێﺘەوە ﯾﺎد ﺑەوەی ﺑﺎری ﻧﺎﺋﺎﺳﺎﯾﯽ دەﺳەﭘێﻨﺮێﺖ و رەﻧﮕە ﭘێﺸێﻠﻜﺎری ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ روو ﺑﺪات. زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ ،دواﺗــﺮ ﺋەو ﻓەرﻣﺎﻧﺪە ﻛــێ دەﺑێﺖ و ﻛــێ داﯾﺪەﻧێﺖ و ﻛێﺶ ﭘﺎڵﭙﺸﺘﯽ دەﻛﺎت ،ﺑەراﺳﺘﯽ ﺑێ ﻣﺘﻤﺎﻧەﯾﯽ ﻟەﻻﯾەن ﺟەﻣﺎوەری ﻧەﯾﻨەوا ﻟەوﺑﺎرەوە ھەﯾە ،ﺑﯚﯾە دوای ﺋەو ھەڵﻮێﺴﺘﺎﻧە ﺑە رەﺗﻜﺮدﻧەوەی ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾﯿﯿــەﻛﺎن وازﯾــﺎن ھێﻨﺎ و راﯾــﺎن ﮔەﯾﺎﻧﺪ ﻛە ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ ﻟە داﻣەزراوە ﯾﺎﺳﺎﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺴﺘەی ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛــە دەﻛــەن ،ﺋــەوەش ﭘەﯾﺎﻣێﻜــﯽ دڵﻨﯿﺎﻛــەرەوە ﺑﻮو ﺑﯚ ﻣﻮوﺳوﯾﯿەﻛﺎن. ﺑەم ﺧەرﯾﻜە ﮔﻮێﺒﯿﺴــﺘﯽ ﺋەوە دەﺑﯿﻦ ﻛە ﺑﺎﺳﯽ ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚﻛە دووﺑﺎرە دەﻛﺮێﺘــەوە ،ﺋێﻤــە ﺑەﺗەواوەﺗﯽ ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚﻛە رەت دەﻛەﯾﻨــەوە و ﻧﺎﻣﺎﻧەوێــﺖ ﺣﻮﻛﻤﯽ ﺑــەزۆر ﻟە ﻧەﯾﻨەوا ﺑﺴەﭘێﺖ ﻟەژێﺮ دەﺳەﺗﯽ ﺳﻮﭘﺎﯾەك ﻛە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ
زڕاوە ﻻی ﻣﻮوﺳــوﯾﯿەﻛﺎن، ﺑﯚﯾە ھــەر ھەڵەﯾــەك ﻟەوﺑﺎرەوە دەﻣﺎﻧﮕەڕێﻨێﺘــەوە ﯾەﻛەم ﺧﺎﻧەی ﺳــەرھەڵﺪاﻧﯽ ﺗﯿــﺮۆر و دواﺗــﺮ ﻛﺎرﯾﮕــەری دەﺑێــﺖ ﺑــﯚ ﺳــەر ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ھەﻣــﻮو ﻻﯾەك، دەﭘﺮﺳﯿﻦ ﻛە ﺑﯚﭼﯽ ﻓەرﻣﺎﻧڕەوای ﺳــەرﺑﺎزی ﻟــە ﺳــەﺣەدﯾﻦ و ﺋەﻧﺒﺎردا داﻧەﻧﺮا ﻛەﭼﯽ ﻟە ﻣﻮوﺳڵ دادەﻧﺮێــﺖ ،ﺑﯚﯾە ﻟێﺮە ﻧﯿﺸــﺎﻧەی ﭘﺮﺳﯿﺎر ھەﯾە. ﻋﻮﺑێﺪ رای ﮔەﯾﺎﻧــﺪ ﻛە ﺋەو ﺑﺎﺑەﺗە ﺗــەواو ﻣەﺗﺮﺳــﯿﺪارە و ﻧﺎﺗﻮاﻧﺮێ ﻗﺒــﻮوڵ ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﭼﺎرەﺳــەر ﭼﯿﯿە؟ ﭼﺎرەﺳەر ﺧﯚی ﻟە ﭘێﺪاﻧﯽ دەﺳــەﺗﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑــە ﭘﺎرێﺰﮔﺎر و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﻧەﯾﻨەوا دەﺑﯿﻨێﺘەوە ،ھەروەھﺎ ﭘێﻜﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧێﻜــﯽ ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻛــە ﯾﺎرﻣەﺗﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ﻧەﯾﻨەوا ﺑێﺖ وەك ﺋەوەی ﭘێﺸــﺘﺮ ﻟە ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ ﺧﺮاﯾە روو ﺑە ﺑﻮوﻧﯽ ﺳێ راوێﮋﻛﺎری ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾﯽ و ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﻋێﺮاﻗﯽ ﻟەﮔەڵ ﺑﻮوﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎر و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎ ﺑەدەﺳەﺗﯽ ﻓﺮەواﻧﺘﺮ. ﺋەو دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە ﻛە ﺑﯿﺮۆﻛەی ﺳــەﭘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑــﺎری ﻧﺎﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑەﺗەواوەﺗﯽ رەت ﻛﺮاوەﯾە ﻟەﻻﯾەن ﺗــەواوی ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻧەﯾﻨەوا و ﺳﯿﺎﺳــەﺗﻮاﻧﺎﻧﯽ ،ﺋێﻤــەش وەك ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﻧەﯾﻨەوا ﺑەﺗەواوەﺗﯽ رەﺗــﯽ دەﻛەﯾﻨــەوە و ﺗەﻧﺎﻧــەت ﮔﻮﻣﺎﻧﯿﺸﻤﺎن ھەﯾە ﻛە ﺋەﺟﯿﻨﺪای
وﺷە /ھەڵەﺑﺠە-ﺳەﻻم ھﺎﻧەدﻧﯽ ﻛﯚﻣــﺎری ﺋﯿﺴــﻼﻣﯿﯽ ﺋێــﺮان ﺑە دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺑەﻧﺪاوی دارﯾﺎن ﻟە ﻧﺎوﭼەی ﻧەوﺳــﻮودی ھەوراﻣﺎﻧﯽ رۆژھــەت ،ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯽ ﮔــەورە ﻟەﺳەر وﺷﻜﺒﻮوﻧﯽ رووﺑﺎری ﺳﯿﺮوان دادەﻧێﺖ و ﺑەو ھﯚﯾەوە ﭘڕۆژەﯾەﻛﯽ ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯽ ھەڵەﺑﺠە ﻛە 175ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻری ﺗێ ﭼﻮوە ،ﺷﻜﺴﺖ دێﻨێﺖ.
ﻧﺰﯾﻚ دەﺑێﺘەوە ،ﺋــەوەش ﺑەھﯚی دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺑەﻧﺪاوێﻚ ﻟەﻻﯾەن ﺋێﺮاﻧەوە. ﺑەﺗەواوﻛﺮدﻧــﯽ ﺑەﻧــﺪاوی دارﯾﺎن ﻛە ﺋێــﺮان وەك ﺗﻮﻧێﻠێﻜﯽ ﺋﺎو ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵێﻜە ﻟە ﻧﺎوﭼەی ﻧەوﺳﻮود ﻟە ھەوراﻣﺎﻧــﯽ دﯾــﻮی رۆژھەﺗــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺎری ﺗێــﺪا دەﻛﺎت، رووﺑﺎری ﺳــﯿﺮوان وﺷﻚ دەﺑێﺖ و ﭘڕۆژە ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿەﻛەی ھەڵەﺑﺠەش ﻛﯚﺗــﺎی دێــﺖ ،ﺑەو ھﯚﯾــەوە ﻛە رووﺑﺎری ﺳﯿﺮوان ﻟە دﯾﻮی ﺋێﺮاﻧەوە ﺳــەرﭼﺎوە دەﮔﺮێــﺖ ،دەﮔﺎﺗــە ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ھەڵەﺑﺠە و دواﺗﺮ ﺑەﻧﺪاوی دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن و ﮔەرﻣﯿﺎن ﺗﺎ دەﮔﺎﺗە ﺷــﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ﻋێــﺮاق ،ﺑەم ﻟە رێﮕەی ﺑەﻧــﺪاوی دارﯾﺎﻧەوە ﺋێﺮان ﺋﺎوەﻛە ﮔﻞ دەداﺗەوە و ﭼﯿﺘﺮ ﻧﺎڕژێﺘە ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە.
ﻛﺎوە ﻋەﻟــﯽ ﺟێﮕــﺮی ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ھەڵەﺑﺠە ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ، ﺗەﻧﯿﺎ ﭼﻮار ﻣﺎﻧﮕە ﭘڕۆژەی ﺳﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯽ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧــﯽ ﺋــﺎوی ﺧﻮاردﻧەوەی ھەڵەﺑﺠە ﺗەواو ﺑﻮوە ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘە ﻟەﻻﯾــەن ﺋێﺮاﻧــەوە رووﺑــەڕووی ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯽ رژد ﻛﺮاوەﺗــەوە و ﭘێ دەﭼێﺖ ﺑەﺗەواوەﺗﯽ ﺷﻜﺴﺖ ﺑێﻨێﺖ و ﺋەو ﭘﺎرەﯾەش ﺑە ھەدەر ﺑڕوات ﻛە ﺗێﯿﺪا ﺧەرج ﻛﺮاوە. ﻋەﻟﯽ دەڵێ” ،ﺋێﺮان ﺷﺎﻧﺒەﺷــﺎﻧﯽ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺑەﻧﺪاوی دارﯾﺎن ،ﻟە ﺧﻮار ﺑەﻧﺪاوەﻛەﺷــەوە ﺗﻮﻧێﻠﯽ ﻟێ داوە ﺑــﯚ ﮔﯚڕﯾﻨﯽ رێــڕەوی ﺋﺎوەﻛە ﺗﺎ ﺋەو ﺋﺎوەی ﻛە ﻟــە ﺑەﻧﺪاوەﻛەش زﯾــﺎد دەﺑێــﺖ ،ﻧەڕژێﺘــە ﺧﺎﻛﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺑەرێﮕەی ﺗﻮﻧێﻞ ﺋﺎوەﻛە ﺑﯚ ﺳﻨﻮورەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی وﺗەﻛەی دەﮔﻮازێﺘەوە“.
ﺧەڵــەف ﻋﻮﺑێــﺪ ﺳــەرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﭘﻼﻧﺪاﻧﺎﻧﯽ ﺳــﺘﺮاﺗﯿﺠﯽ ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﻧەﯾﻨەوا ﻟەوﺑﺎرەوە ﺑە“وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ، ﺋێﺴــﺘە ﻟەﻻﯾەن وﺗﺎﻧــﯽ دﻧﯿﺎ و ﻟە ﻧﺎوەﺧﯚی ﻋێﺮاق ،ﺳــەرﻧﺠەﻛە ھەﻣﻮوی ﻟەﺳەر ﺟەﻧﮕﯽ ﻣﻮوﺳڵ و ﻛﯚﺗﺎھێﻨﺎﻧە ﺑەداﻋﺶ ﻟە ﻋێﺮاﻗﺪا، ﺑﯚﯾە ﺋێﺴــﺘە ﭼەﻧــﺪان ﭘڕۆژەی ﺳﯿﺎﺳﯽ ھەﯾە ﻛە ﺋﺎﻣﺎدە دەﻛﺮێﺖ ﺑﯚ ھﺎﺗﻨە ﻧﺎو ﮔﯚڕەﭘﺎﻧەﻛە ﺑﯚ ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ دوای ﺋﺎزادﻛﺮدﻧەوە. ﻟەﺑﺎرەی ﺑﯿﺮۆﻛەی ﺳەﭘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑﺎری ﻧﺎﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﻟە ﻣﻮوﺳڵ ﻛە ﺑەم دواﯾﯿﯿە وەك ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚﻛﺎن ﻟەﻻﯾەن ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﺷــﯿﻌەوە ﺑﺎﺳــﯽ ﻟێﻮە ﻛﺮا ،رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ ﻛە ﺋەو ﺑﯿﺮۆﻛە ﺑەر ﻟە دوو ﺗﺎ ﺳــێ ﻣﺎﻧﮓ ﻟەﻻﯾەن ﺋەﻣەرﯾﻜﺎ
دەرەﻛﯽ ﻟە ﭘﺸﺘەوە ﺑێﺖ. ﻧﺰﯾﻜﺘﺮﯾــﻦ ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚ و ﮔﻮﻧﺠﺎوﺗﺮﯾﻨﯿــﺎن ﺑــﯚ ﻣﻮوﺳــڵﯽ دوای داﻋﺶ ،ھەرێﻤێﻜە ﺑەﭼەﻧﺪ ﭘﺎرێﺰﮔﺎﯾەك ﺑــﯚ ﭘێﻜﮫﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻛە ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن ﺑەﭘﺎرێﺰراوی ﺗﯿﺎدا ﺑﺒﯿﻨەوە ،ﺋەوەش ﻟە دەﺳــﺘﻮوری ﻋێﺮاق و ﯾﺎﺳــﺎﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺳــﯽ ﻟێﻮە ﻛﺮاوە .ﻋﻮﺑێﺪ وای ﮔﻮت. رەﻋــﺪ دەھﻠەﻛــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ھێﺰە ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن )ﺳــﻮﻧە( ﻟەوﺑــﺎرەوە ﺑﯚ ”وﺷــە“ دەڵێــﺖ ﻛە ﺋــەوەی ﻟەوﺑــﺎرەوە ھەﯾــە ،ھەﻣــﻮوی ﺑﯿﺮۆﻛــەی ھەواﯾﯿﻦ و ﺋــەوەی روو دەدات ﻟە
ھەر ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚﯾەك ﻟەﺳەر زەوی دوای ﺋﺎزادﻛﺮدﻧــەوەی ﺷــﺎرەﻛە دەﺑێﺖ ،ﺋێﺴــﺘە ﺧەﻣــﯽ ﮔەورە ﺋﺎزادﻛﺮدﻧەوەی ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﻧەﯾﻨەوا و ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﯾەﻛﭙﺎرﭼەﯾﯽ ھێﺰەﻛﺎﻧە و دوای ﻧەﻣﺎﻧــﯽ داﻋﺶ ﺑڕﯾﺎرەﻛە ﺑــﯚ ﺧەڵﻜﯽ ﻧەﯾﻨــەوا دەﺑێﺖ و ﻟە دۆﺧێﻜﯽ ﺳەﻗﺎﻣﮕﯿﺮ ،ﭼﻮﻧﻜە ھەر ﺑڕﯾﺎرێــﻚ ﻟە دۆﺧێﻜﯽ ﭘەﺷــﯚﻛﺎو ﺑﺪرێﺖ ،راﺳــﺖ دەرﻧﺎﭼێﺖ ،ﺑﯚﯾە ﺧەڵﻜﯽ ﻧەﯾﻨەوا ﺑڕﯾﺎر دەدەن. زﯾﺎﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ ،ﺑەڕاﺷــﻜﺎوی دەﯾڵێﻢ ﻛە ﺑﯿﺮۆﻛەﻛە ھەﯾە و ﻧﻮێ ﻧﯿﯿە و ﻟەﻻﯾەن ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﻧﺎودەوڵەﺗﯽ و ﻻﯾەﻧــە دەرەﻛﯿﯿەﻛﺎﻧەوە ھەﯾە
و ﺳﯿﺎﺳــﯽ ﻧﯿﯿە ،واﺗە ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە راﺳــﺘەوﺧﯚ ﻧەﺧﺮاوەﺗە روو و دﯾﺎر ﻧﯿﯿە و ﺗەﻧﯿﺎ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ دەرەﻛﯿﯿە و ﻧەﮔەﯾﺸﺘﻮوەﺗە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺑﯚﭼﻮوﻧێﻜﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻧﺎوەﺧﯚﯾﯽ. ﻟەﺑــﺎرەی ﭘﺎﺳــﺎوی ﺑﻮوﻧﯽ ﺑەﭘێﯽ دەﺳــﺘﻮور و ﯾﺎﺳــﺎﻛﺎﻧﯽ ﻋێــﺮاق دەھﻠەﻛﯽ رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ ﻛە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺣﺎڵەﺗێﻚ دێﺘە ﺳــەﭘﺎﻧﺪن ،ﺋەﮔەر ﭘﺸێﻮﯾﯿەﻛﯽ ﮔەورە ﺋەو ﭘﺎرێﺰﮔﺎﯾە داﺑﮕﺮێــﺖ و ﻓەرﻣﺎﻧﺪەﯾەﻛــﯽ ﺳــەرﺑﺎزی ﺑﯚ دﯾــﺎری دەﻛﺮێﺖ، ﻛەﭼﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﻧەﯾﻨەوا ﭘﺎرێﺰﮔﺎر و ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺧﯚی ھەﯾە ،ﺑﯚﯾە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﭼﺎوەڕواﻧﯽ
ﻛﯚﺗﺎھﺎﺗﻨﯽ ﺟەﻧﮕەﻛــە ﺑﻜﺮێﺖ و دواﺗﺮ ﺧەڵﻜﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛە ﺋەوەی ﺑﯚ ﺧﯚﯾﺎن ﮔﻮﻧﺠﺎوە دﯾﺎری دەﻛەن. ﺋــەو ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘــﺎرەی ﺳــﻮﻧە رەﺗﻜﺮدﻧــەوەی ﺗەواوەﺗــﯽ ھەر ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚﯾەﻛﯽ ﻟــەو ﺟــﯚرە و ﺳــەﭘﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑەﺳــەر ﺧەڵﻜــﯽ ﻧەﯾﻨــەوا راﮔەﯾﺎﻧــﺪ و ﮔﻮﺗــﯽ، ﺋەوەﯾﺎن ﺑﯿﺮۆﻛەﯾەﻛﯽ ﻧﺎﻛﺮدەﻧﯿﯿە ﻟــەو ﻗﯚﻧﺎﻏــەی ﺋێﺴــﺘە و ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘەش ﺋەو ﺑﺎﺑەﺗــە ﺑەھەﻣﻮو وردەﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﯿــەوە ﻟەﻻﯾــەن ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧــﯽ ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ ھێــﺰە ﻧﯿﺸــﺘﯿﻤﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧەوە رەﺗﻜﺮاوەﯾە. ﺑﺎوەڕﻣــﺎن واﯾە ﻛە ھێﺸــﺘە زووە ﺑﯚ ھەر ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚﯾەك و ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﭼــﺎوەڕوان ﺑﻜﺮێــﺖ ﺗــﺎ دوای ﺋﺎزادﻛﺮدﻧەوەی ،ﺋەوﻛﺎت ﺧەڵﻜﯽ ﻧەﯾﻨەوا ﺧﯚﯾﺎن ﺑڕﯾﺎر دەدەن. ﻟە 17ی ﺗﺸﺮﯾﻨﯽ ﯾەﻛەم ،ﺟەﻧﮕﯽ ﺋﺎزادﻛﺮدﻧــەوەی ﻣﻮوﺳــڵ ﺑــە ﺑەﺷــﺪارﯾﯽ ھێﺰە ﺗەﻧﺎھﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻋێــﺮاق و ھێﺰی ﭘێﺸــﻤەرﮔەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﭼەﻧﺪ ﻗﯚڵێﻜەوە ﺑە ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ ﻓڕۆﻛە ﺳەرﺑﺎزﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ھﺎوﭘەﯾﻤﺎﻧــﺎن دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛﺮد، ﺋەو ھێﺰاﻧــە ﻟە ﭘێﺸــڕەوﯾﻜﺮدن ﺑــەرەو ﮔەﻣﺎرۆداﻧﯽ ﺳــەﻧﺘەری ﻣﻮوﺳــڵ ﺑەردەواﻣﻦ و ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە دەﯾﺎن ﻛﯿﻠﯚﻣەﺗﺮ ﺳــێﺠﺎ زەوﯾﯿﺎن ﻟە داﻋﺶ ﭘﺎك ﻛﺮدووﺗەوە و دەﯾﺎن ﭼەﻛﺪارﯾﺸﯿﺎن ﻛﻮﺷﺘﻮون.
رووﺑﺎری ﺳﯿﺮوان وﺷﻚ دەﻛﺎت ﺋێﺮان ﭘڕۆژەی ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧەوەی ھەڵەﺑﺠە ﺷﻜﺴﺖ ﭘێ دێﻨێﺖ
ﭘﺎش ﺳــێ ﺳــﺎڵ ﻟە ﻛﺎرﻛــﺮدن و ﺧەرﺟﻜﺮدﻧﯽ 175ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻری ﺋەﻣەرﯾﻜﯽ ،ﭘــڕۆژەی داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧەوە ﺑﯚ داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ھەڵەﺑﺠە ﻟە ﺣﻮزەﯾﺮاﻧﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﻛﯚﺗﺎی ھﺎت ،ﺑەم ﺋێﺴــﺘە ﭘڕۆژە ﺳــﺘﺮاﺗﯿﮋﯾﯿەﻛە رووﺑــەڕووی ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﯽ ﮔــەورە دەﺑێﺘەوە و ﻟــە ﺷﻜﺴــﺘﮫێﻨﺎﻧﯽ ﺗەواوەﺗــﯽ
ﭘــڕۆژەی داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺋــﺎوی 24 ﺳــەﻋﺎﺗﯽ ھەڵەﺑﺠە ،ﻟــە ﻧﺎوﭼەی ﻧەورۆڵﯽ ﺳــەر رووﺑﺎری ﺳــﯿﺮوان دروﺳــﺖ ﻛﺮاوە و ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧەوە ﺑﯚ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ھەڵەﺑﺠە و ﺷﺎرۆﻛەی ﺳــەﯾﺪ ﺳــﺎدق داﺑﯿــﻦ دەﻛﺎت، ﭘڕۆژەﻛە ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە 50ھەزار ﻣەﺗﺮ ﭼﻮارﮔﯚﺷــەی ﺋﺎو ھەﯾە .ﺑەﮔﻮﺗەی
ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺳﻨﻮورەﻛە ،دەﺗﻮاﻧێﺖ ﺗﺎ 25ﺳﺎڵﯽ ﺗﺮ ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ﻧﺎوﭼەﻛە ﺑﯚ ﺋﺎوی ﺧﻮاردﻧەوە داﺑﯿﻦ ﺑﻜﺎت. ﺟێﮕﺮی ﭘﺎرێﺰﮔﺎری ھەڵەﺑﺠە دەڵێ، ”ﭘڕۆژەﻛەی ﺋێﺮان ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﯽ ﮔەورەﯾە ﺑﯚ ﺳــەر ﭘــڕۆژەی ﺋﺎوی ھەڵەﺑﺠە و ﺑەﻧﺪاوی دەرﺑەﻧﺪﯾﺨﺎن و ھــەزاران ﺟﻮوﺗﯿــﺎری ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺋێﻤــە ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺳــەرووی ﺧﯚﻣﺎن ﻟەم ﻛێﺸــەﯾە ﺋﺎﮔــەدار ﻛﺮدووەﺗــەوە ،ﺋەﮔەر ﻟە ﺋێﺴﺘەدا ﭼﺎرەﺳەر ﻧەﻛﺮێﺖ ،ﻛﺎﺗێﻚ ﭘڕۆژەﻛەی ﺋێﺮان ﺗــەواو دەﺑێﺖ و
ﺋەﻧﻮەر ﻋﻮﻣەر:
وەزﯾﺮی ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ ﻗﺴەی ﻟەﮔەڵ ﺟێﮕﺮی ﺳــەرۆك ﻛﯚﻣــﺎری ﺋێﺮان ﻛﺮدووە و ﮔﻠەﯾﯽ و ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ وﺷﻜﺒﻮوﻧﯽ ﺋﺎوی رووﺑﺎری ﺳﯿﺮواﻧﯽ ﭘێ ﮔەﯾﺎﻧﺪووە
رووﺑﺎری ﺳــﯿﺮوان وﺷــﻚ دەﺑێﺖ، ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﺋەﺳﺘەم دەﺑێﺖ“. وەك ﺋەو ﺑەرﭘﺮﺳەی ھەڵەﺑﺠە رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە ،دووﺟﺎر ﻟەﮔەڵ ﻛﻮﻧﺴﻮڵﯽ ﺋێﺮان ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ﻛــﯚ ﺑﻮوﻧەﺗەوە، ”وەزﯾﺮی ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ و ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯿﻤﺎن ﺋﺎﮔەدار ﻛﺮدووەﺗەوە ،ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە وەﻣێﻜﯿﺎن ﻧﯿﯿە“. ﭘــڕۆژەی ﺑەﻧــﺪاوی دارﯾــﺎن ﻟــە ﻧﺎوﭼەی ﻧەوﺳﻮود ﺋەﻧﺠﺎم دەدرێﺖ ﻛــە ھﺎوﺳــﻨﻮوری ھەڵەﺑﺠەﯾە و ﻧﺎوﭼەﯾەﻛﯽ ﺷــﺎﺧﺎوﯾﯿە ،ﺑەﮔﻮﺗەی ﺳەرﭼﺎوەﻛﺎن ﻟە ﺧﻮار ﺑەﻧﺪاوەﻛەدا، ﺗﻮﻧێﻠﯽ ﺋــﺎوی ﺑەدرێﮋاﯾﯽ ھەزاران ﻣەﺗﺮ ﻟە ژێﺮ ﺷــﺎﺧەﻛﺎن دروﺳــﺖ ﻛــﺮدووە ،ﺑــەوەش رێــڕەوی ﺋەو ﺋﺎوەش دەﮔﯚڕێﺖ ﻛــە ﻟە ﺑەﻧﺪاوی دارﯾﺎن زﯾﺎد دەﺑێــﺖ و ﻟەو رێﮕەی ﺋەو ﺗﻮﻧێﻼﻧەوە ﺋێﺮان ﺳــﺎﻧە دوو ﻣﻠﯿﺎر ﻣەﺗﺮ ﺳێﺠﺎ ﺋﺎو ﮔﻞ دەداﺗەوە. ﺋەﻧﻮەر ﻋﻮﻣەر ﮔﻮﺗەﺑێﮋی وەزارەﺗﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ و ﺳــەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺋــﺎوی ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻤــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﯚ ”وﺷــە“ی روون
ﻛــﺮدەوە ،وەزﯾﺮی ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ و ﺳەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎو ﻟە ﺳەرداﻧەﻛەﯾﺪا ﺑﯚ ﺋێﺮان ،ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺑەﻧﺪاوی دارﯾﺎن و دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺗﻮﻧێﻠە ﺋﺎوﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ﻟەﺳــەر رووﺑﺎری ﺳــﯿﺮوان ﻟەﮔــەڵ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺋێﺮان ﺳــﺎز ﻛﺮدووە. ﻋﻮﻣەر دەڵێ” ،وەزﯾﺮی ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ ﻗﺴــەی ﻟەﮔەڵ ﺟێﮕﺮی ﺳــەرۆك ﻛﯚﻣﺎری ﺋێــﺮان ﻛﺮدووە و ﮔﻠەﯾﯽ و ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ وﺷﻜﺒﻮوﻧﯽ ﺋﺎوی رووﺑﺎری ﺳﯿﺮواﻧﯽ ﭘێ ﮔەﯾﺎﻧﺪووە“. ”ﺑەداﺧــەوە ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە ھﯿــﭻ وەﻣێﻜﻤﺎن ﻟەﻻﯾەن ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﺋێﺮاﻧــەوە ﭘــێ ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﻮوە ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ،ﺋێﺮاﻧﯿﺶ ﻟە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﻧﺪاوی دارﯾــﺎن ﺑەردەواﻣە ،ﺑﯚﯾە ﻣەﺗﺮﺳــﯽ ﮔــەورە ھەﯾە ﻟەﺳــەر وﺷﺒﻜﻮوﻧﯽ ﺋﺎوی رووﺑﺎری ﺳﯿﺮوان و ﺑەﻧــﺪاوی دەرﺑەﻧﺪﯾﺨــﺎن و ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﮔﺸﺘﯽ“، ﮔﻮﺗەﺑێﮋەﻛەی وەزارەﺗﯽ ﻛﺸﺘﻮﻛﺎڵ وای ﮔﻮت.
ژﻣﺎرە ) ، (159ﭼﻮارﺷەم2016/ 10/ 26 ،
ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚﻛﺎﻧﯽ ﻣﻮوﺳڵ ﺑﯚ دوای داﻋﺶ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
ﺋەوەی ﻟەوﺑﺎرەوە ھەﯾە ،ھەﻣﻮوی ﺑﯿﺮۆﻛەی ھەواﯾﯿﻦ و ﺋەوەی روو دەدات ﻟە ھەر ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚﯾەك ﻟەﺳەر زەوی دوای ﺋﺎزادﻛﺮدﻧەوەی ﺷــﺎرەﻛە دەﺑێﺖ ،ﺋێﺴــﺘە ﺧەﻣﯽ ﮔەورە ﺋﺎزادﻛﺮدﻧەوەی ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﻧەﯾﻨەوا و ﭘﺎراﺳﺘﻨﯽ ﯾەﻛﭙﺎرﭼەﯾﯽ ھێﺰەﻛﺎﻧە..
7
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
8
ژﻣﺎرە ) ، (159ﭼﻮارﺷەم2016/ 10/ 26 ،
ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺷﺎردﻧەوەی ﺑﻜﻮژ
ﻧﺎوی ﺋەو ﻛـــــــ ﻟە ﻣﺎوەی ﭼﻮار ﺳﺎڵﺪا ﻟــە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻧﺰﯾﻜﯽ 250ﻛــەس ﻛﻮژراون و ﺑﻜﻮژ ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻧﺎﻛﺮێ
وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﮔﯚڕھەڵﻜەﻧێﻚ دەﯾﮕێڕێﺘەوە ،ﺷــەوێﻜﯿﺎن ﺋﺎﮔــەدار ﻛﺮاﻣەوە ﻛە ﺗەرﻣێﻜﯽ ﻧەﻧﺎﺳــﺮاو ھﺎﺗﻮوە و دەﺑێ ﺑﯿﻨێﮋم ،ﻛە ﭼﻮوم ﺳــەری ﻟە ﻻﺷــەی ﺟﯿﺎ ﻛﺮاﺑﻮوەوە ،ﻧﺎﺷﺘﻢ ﺑەﺑێ ﺋەوەی ﻛەﺳﻮﻛﺎری دﯾﺎر ﺑﻦ، ﺋەﻣە ﯾەﻛێﻜە ﻟەو ﭼﯿﺮۆﻛﺎﻧەی ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ڕووﯾﺎن داوە ،ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن ﺑە ﮔﻮﻟە و ھەﻧﺪێﻜﯿﺶ ﺑە ﻛەرەﺳــﺘەی ﺗﺮ ﺑﻮوﻧەﺗــە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﯽ ﻛﯚﻣەڵــێ ﻛەﯾﺲ ﻛە ھێﺸــﺘﺎ ﻻﭘەڕەﻛﺎﻧﯽ ھەڵﻨەدراوﻧەﺗەوە ﯾﺎن داﺧﺮاون. دﯾﺎردەی ﻛﻮﺷﺘﻦ ﻟە ھەﻣﻮو ﺷﺎر و ﺷــﺎرۆﻛەﯾەﻛﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ھﺎوﺷێﻮەی ھەر ﺷﻮێﻨێﻜﯽ ﺗﺮی دﻧﯿﺎ ﺑوە و زۆرﺑەی ﻛەﯾﺴەﻛﺎن دوای ﻟێﻜﯚڵﯿﻨــەوە دەردەﻛەوێ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﻦ و ﺑەھﯚی ﻛێﺸەی ﻧﺎو ﺧێﺰاﻧەﻛﺎن دروﺳــﺖ ﺑﻮون، ﺑــەم ﻛﺎﺗێﻚ ھﯿــﭻ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەك ﻧﯿﯿــە ﻧە ﻟەﺳــەر ﻛــﻮژراو و ﻧە ﻟەﺳــەر ﺑﻜﻮژەﻛە ،دوای ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵ ﺗەﻣەن ،ﻟەﺳەر ﻛێﻠەﻛەی ﻟە ﮔﯚڕﺳــﺘﺎن ،ﺑــە ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ ﺗﯚﻣﺎر دەﻛــﺮێ ،ﮔﻮﻣﺎﻧەﻛە ﺑەرز دەﻛﺎﺗــەوە ﻟــەوەی ﻛــە ﺗەﻧﯿﺎ ﻛێﺸەﯾەﻛﯽ ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﺑێﺖ،
ﺗەﻧﯿــﺎ ﺑﺎرەﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤە 30 ،ﺟﺎر ﻟە ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﻧﺎدﯾﺎرەوە ﺗﻮوﺷﯽ ﺗەﻗە ﺑﻮوەﺗەوە. ﺋﺎﻣﺎرەﻛﺎن ﺑەﭘێــﯽ ﺋەو ﺋﺎﻣﺎراﻧەی ﺳــﺎﻧﯽ 2012ﺗــﺎ ﻛﯚﺗﺎی ﺳــﺎڵﯽ 2015 ﻛە ﻟە ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯽ ﺗەﻧﺎھﯿﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ دەﺳــﺖ ”وﺷە“ ﻛەوﺗﻮوە ،ﻟەو ﺳێ ﺳﺎڵ و ھەﺷﺖ ﻣﺎﻧﮕەدا ،دەردەﻛەوێﺖ ﻛــە ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﻛەﯾــﺲ ھەﯾە ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە ھﯿــﭻ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەك ﻟەﺳەر ﺗﯚﻣەﺗﺒﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻧەﻛﺮاون.
ﺑەﭘێﯽ ﺋﺎﻣﺎری 4ﺳﺎڵﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ:
ﻟەو ﻣﺎوەﯾەدا 57ﺟﺎر ﺗەﻗە ﻟە ﺑﺎرەﮔﺎی ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﻛﺮاوە ڕووداوە ﺳﯿﺎﺳــﯽ و دۆﺧــە ﺷــەڵەژاوﯾﯿەﻛﺎن ﺑــە ﺑەڵﮕەی ﺋﺎﻣﺎری ﺗﺎﯾﺒەت ،ﺋەﮔەرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑەرز دەﻛﺎﺗەوە. ﺗەﻗە ﻟە ﺑﺎرەﮔﺎ ﺑــﯚ ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدﻧﯽ ﺋــەم ڕاﭘﯚرﺗە، ﺋﺎﻣﺎری ﭼﻮار ﺳــﺎڵﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ وەرﮔﯿــﺮاوە ،ﺑەﭘێﯽ ﺋەو زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎﻧــەی ﻟە ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯽ ﻟەو ﭘﺎرێﺰﮔﺎﯾــە ﺑﺎرەﮔﺎﯾﺎن ھەﯾە ﻛــە ﺑە“وﺷــە“ﯾﺎن ﮔﻮﺗــﻮوە، ﻟــەو ﻣﺎوەﯾەدا 57ﺟــﺎر ﺗەﻗە ﻟە ﺑــﺎرەﮔﺎی ﺣﺰﺑــەﻛﺎن ﻛــﺮاوە و زۆرﺑەی ﺟﺎرەﻛﺎن ﭘﺎﺳەوان ﯾﺎن ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﻟەو دەوروﺑەرە ﺑﻮون، ﭘێﻮە ﺑــﻮون ،ﻟە ھەﻣﻮوﺷــﯿﺎﻧﺪا دەزﮔەﻛﺎﻧﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ ﺳەرﻛﯚﻧەی ﻛــﺮدووە و ڕای ﮔەﯾﺎﻧﺪووە ﻛە ﺗﺎواﻧﺒــﺎران دەدۆزرێﻨەوە ،ﺑەم ﺑەﭘێﯽ داﺗﺎﻛﺎن ،ﻛەﻣﺘﺮ ﻟە ﻧﯿﻮەی ﺋــەو ﺟﺎراﻧــە ،ﺗﯚﻣەﺗﺒــﺎرەﻛﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻛﺮاون. ﺳــەرﭼﺎوەﯾەﻛﯿﺶ ﻟــە ﭘﺎرﺗﯽ دﯾﻤﻮﻛﺮاﺗﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەڵێ:
ﺑەﭘێﯽ ﺋﺎﻣــﺎرەﻛﺎن ،ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2012دا ﻟە ﻛــﯚی 69ڕووداوی ﻛﻮﺷــﺘﻦ ،ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە ھﯿــﭻ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەك ﻟەﺳەر 16ﻛەﯾﺴﯿﺎن ﺋﺎﺷﻜﺮا ﻧەﻛﺮاون و ﺗﺎواﻧﺒﺎراﻧﯿﺶ ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻧەﻛﺮاون ،ﻛەﺳێﻜﯿﺶ ﻟەﻻﯾەن ﭘﺎﺳــﺪاری ﺋێﺮاﻧﯿﯿەوە ﻛﻮژراوە و دۆﺳﯿەﻛەی داﺧﺮاوە. ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2013دا ﻟــە ﻛﯚی 58 ڕووداوی ﻛﻮﺷــﺘﻦ ،ﺗﺎواﻧﺒﺎران 25ﻛەﺳــﯿﺎن ﺑــە ﻧﺎدﯾــﺎری ﻣﺎوﻧەﺗەوە و ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﻧەﻛﺮاون. ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 2014دا ھﺎوﺷــێﻮەی ﺳﺎڵﯽ ﭘێﺶ ﺧﯚی 56 ،ڕووداوی ﻛﻮﺷﺘﻦ ﺗﯚﻣﺎر ﻛﺮاون ،دۆﺳﯿەی 20ﻛەﺳﯿﺶ ﻟەﻣﺴــﺎڵەدا ﺑەﺑێ ﺋﺎﺷﻜﺮاﺑﻮوﻧﯽ ﺗﺎواﻧﺒﺎر ﻣﺎوﻧەﺗەوە. ھەروەھﺎ ﻟــە ﺳــﺎڵﯽ 2015ﻟە ﻛــﯚی 65ڕووداوی ﻛﻮﺷــﺘﻦ، 14ﻟــە ﺑﻜــﻮژەﻛﺎن ﮔﯿــﺮاون و ھﯿــﭻ زاﻧﯿﺎرﯾﯿﺎن ﻟەﺑــﺎرەوە ﺑو ﻧەﻛﺮاوەﺗەوە. ﭼﯿﺮۆﻛﯽ ﻣﺮدووﺷﯚرەﻛﺎن ﻣﺮدووﺷــﯚرەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو دەﭬەرە،
ﭼﯿﺮۆﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿــﺎن ﻻﯾــە ﻟەﺑــﺎرەی ﺋــەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﻛــﻮژراون ﺑە ﭼەﻧــﺪان ﺟﯚر و ﺧﺎوەﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن دﯾﺎر ﻧﯿﻦ .ﯾەﻛێﻚ ﻟەو ﻣﺮدووﺷــﯚراﻧە ﺑە ﻧﺎوی ”ع. إ“ ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﭼﯿﺮۆﻛەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ”وﺷە“ دەﮔێڕێﺘەوە ،ﺑەم ﻟەﻧﺎو ھەﻣﻮوﯾﺎن ،ﺋەو ﺳێ ﻛەﺳەی ﻟە ﯾﺎد ﻧﺎﭼێ ﻛــە ﻛﺎﺗێﻚ ھێﻨﺎوﯾﺎﻧﻦ ﺑﯚ ﻻی ،ﺳــەرﯾﺎن ﺑە ﻻﺷەﯾﺎﻧەوە ﻧەﺑﻮوە ،ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑەوەش دەﻛﺎت، ﺗەﻧﯿﺎ ﺋــەو ﻧﺰﯾﻜﯽ 40ﻛەﺳــﯽ ﻧﺎﺷــﺘﻮوە ﻛــە ﺧﺎوەﻧەﻛﺎﻧﯿــﺎن
دﯾﺎر ﻧەﺑــﻮون و ﻛــەس ﻧﺎزاﻧێ ﻛێﻦ .ﺋەوەﯾﺶ ﺋﺎﺷــﻜﺮا دەﻛﺎت ﻛە ”ﺗەرﻣە ﺑێ ﻛەﺳــﻮﻛﺎرەﻛﺎن ﺋﺎﻓﺮەﺗﯿﺸــﯿﺎن ﺗێﺪا ﺑﻮوە ،ﺑەم زۆرﺑەﯾﺎن ﭘﯿﺎو ﺑﻮون“. ﻻی ﺧﯚﯾەوە ”ﺋﺎ.ك“ ﻛە ﺑەھەﻣﺎن ﺷــێﻮە ﻣﺮدووﺷــﯚرە ،دەڵــێ: دەﺗﻮاﻧــﻢ ﮔﯚڕی زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە 300 ﻛەس ﺟﯿﺎ ﺑﻜەﻣــەوە ﻛە ﻛەس ﻧﺎزاﻧــێ ﻛێﻦ ،ﺗەﻧﯿــﺎ ژﻣﺎرەﯾەك ﻟەﺳــەر ﻛێﻠەﻛﺎﻧﯿــﺎن داﻧﺮاوە، ھەﻧﺪێﻜﯿــﺎن ﺋەو ژﻣﺎرەﯾەﺷــﯽ ﻟەﺳەر ﻧﯿﯿە.
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ
ـــﻮژراواﻧە دەﺧﺎﺗە ڕوو ﻛە ﺑﻜﻮژەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻧەﮔﯿﺮاون
ژﻣﺎرە ) ، (159ﭼﻮارﺷەم2016/ 10/ 26 ،
ژ دەﺑێﺖ ﺑە دﯾﺎردە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
9
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
10
ﺑــــــــــﺎﯾﻜﯚت ..ﻣﺎﻓﯽ ﻣﻮوﭼ
ھەژﻣﺎر دەﻛ
ژﻣﺎرە ) ، (159ﭼﻮارﺷەم2016/ 10/ 26 ،
ﻣﺎﻧﮕﯽ ﭘﺎرێﺰﮔ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺟﻤەﯾﺎن دێ
”ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ھەﯾە ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯽ دەواﻣﯽ ﻛﺮدووە ،ﺑەم ﻣﻨﺪاڵەﻛەی ﻧﺎردووەﺗە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەی ﺗﺎﯾﺒەت“ وﺷە /راﻣﯿﺎر ﺟﻮاد ﺑەھــﯚی ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و داﺧﺴــﺘﻨﯽ دەرﮔــەی ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿــەﻛﺎن ،ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ زۆر ﻟە داﯾﻚ و ﺑــﺎوﻛﺎن ﺑەﻧﺎﭼﺎری ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟــە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎﻧﺪا ﻧﺎوﻧــﻮوس ﻛﺮدووە، ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﯾەﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒەت رای دەﮔەﯾەﻧێﺖ ،ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ھەﯾــە دەواﻣــﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــەی ﺣﻜﻮوﻣــﯽ ﺑﺎﯾﻜــﯚت ﻛــﺮدووە و
ﺷــﺎری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑە ”وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ” ،ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛەی ﺋێﻤە و ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﺗــﺮی ﺗﺎﯾﺒەت ﺑــە ﭘێﭽەواﻧەوەی ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿــەﻛﺎن ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ دەواﻣﯽ ﺧﯚﻣﺎن دەﻛەﯾــﻦ و ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﻜﺮدﻧﯽ دەوام ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑــە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎﻧەوە ﻧﯿﯿە“. ﺋــەو دەڵــێ” ،ﺑەھــﯚی ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﻜﺮدﻧــﯽ دەوام ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛﺎﻧــﺪا ،ﺋەو ﺧێﺰاﻧﺎﻧەی
ھﻮﻧەر ﺳەﻋﺪ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﻧﺎﺣﻜﻮﻣﯿﯿەﻛﺎن:
ھﯿﭻ ﺷــﻮێﻨێﻚ ﻧەﻣﺎوە ﺗﺎ ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎر وەرﺑﮕﺮﯾﻦ ،ﺳەرﺟەم ﭘﯚﻟەﻛﺎن ﭘڕن ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ ﻛێﺸە ﺑﯚ ﻣﻨﺪاﻧﯽ ﺧەڵﻚ دروﺳﺖ دەﻛﺎت ،ﺑــەم ﻣﻨﺪاڵەﻛەی ﺧﯚی ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــەی ﺗﺎﯾﺒەت ﻧﺎوﻧﻮوس ﻛﺮدووە. ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺑەدواداﭼﻮوﻧێﻜــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ”وﺷــە“ ،ﺳــەرﺑﺎری ﺋەوەی ﻛە ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺳﻨﻮوری ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،دەواﻣﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑﺎﯾﻜﯚت ﻛــﺮدووە ،ﺑەم ﺧﻮێﻨﺪن ﻟــە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎﻧــﺪا ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺑەڕێﻮە دەﭼێﺖ. ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﻜﺮدﻧــﯽ دەوام ﻟەﻻﯾــەن ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎﻧﯽ ﺳﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺑﯚ ھــﯚﻛﺎری داﺑەش ﻧەﻛﺮدﻧــﯽ ﻣﻮوﭼــەی ﺗەواوەﺗﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎن دەﮔەڕێﺘــەوە، ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛە ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەھــﯚی ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯿﯿەوە ،ﻧﺎﺗﻮاﻧێــﺖ ﻣﻮوﭼەی ﺗەواوەﺗــﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﺒــەران ﺧەرج ﺑــﻜﺎت و ﺑە رێﮕەی ﺳﯿﺴــﺘەﻣﯽ ﭘﺎﺷەﻛەوﺗەوە ،ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﻣﻮوﭼەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەرەﻛﺎﻧﯽ دەدات و ﺑەﺷێﻜﯽ ﭘﺎﺷــەﻛەوت دەﻛﺎت ﺗــﺎ دوای ﺗێﭙەڕﺑﻮوﻧﯽ ﺗەﻧﮕﮋە داراﯾﯿﯿەﻛە ،ﺑﯚ ﻓەرﻣﺎﻧﺒەرەﻛﺎﻧﯽ ﺑﮕێڕێﺘەوە. ﺷــەﻣﺎڵ ﻛەﻣــﺎل ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎ ﻟە ﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﯾەﻛــﯽ
ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﻦ ،ﻣەﺗﺮﺳﯿﯽ زۆرﯾــﺎن ﺑﯚ دروﺳــﺖ ﺑــﻮوە ﻛە ﺳــﺎڵێﻜﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﻣﻨﺪاڵەﻛەﯾﺎن ﺑﻔەوﺗێــﺖ ،ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯿەﻛەش ﻟە ﺟێﮕــەی ﺧﯚﯾەﺗﯽ ،ﻟەﺑەرﺋەوە ﺋەو ﺧێﺰاﻧﺎﻧەی ﻛە ﺗﻮاﻧــﺎی داراﯾﯿﯿﺎن ھەﯾــە ،ﺑەﻧﺎﭼــﺎری ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑــﯚ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە ﺗﺎﯾﺒەﺗــەﻛﺎن ﮔﻮاﺳﺘﻮوەﺗەوە“. ﻛەﻣــﺎل زﯾﺎﺗــﺮ دەڵــێ” ،ﺑەھﯚی دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯿﯿەوە، ھەﻧﺪێــﻚ ﺑﯚﭼﻮوﻧﯿــﺎن واﺑﻮو ﻛە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎن دادەﺧﺮێﻦ، ﭼﻮﻧﻜە ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ دەرﻓەﺗﯽ ﺧێﺰاﻧەﻛﺎن ﻧــﺎدات ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑــﯚ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەی ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑﻨێﺮن، ﺗەﻧﺎﻧەت ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﺑەڕێﻮەﺑەراﻧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺗﺮﺳﯿﺎن ﻟــەوە ھەﺑــﻮو ،ﺑــەم ﺑەھــﯚی ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﻜﺮدﻧــﯽ دەوام ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛﺎﻧــﺪا ،ژﻣﺎرەﯾەﻛــﯽ زۆر زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﺧێﺰاﻧەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﻧﺎوﻧﻮوس ﻛــﺮد ،ﭼﻮﻧﻜە ﺧێﺰاﻧەﻛە ﺋەﮔــەر دەراﻣەﺗێﻜﯽ زۆرﯾﺸــﯽ ﻧەﺑێــﺖ ،ﻧﺎﯾەوێﺖ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﻣﻨﺪاڵەﻛەی ﺑﻔەوﺗێﺖ“. ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﻜﺮدﻧــﯽ دەوام ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛﺎﻧــﺪا ،وای ﻛــﺮدووە ﻓﺸﺎرێﻜﯽ زۆر ﻟەﺳــەر ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺗﺎﯾﺒەﺗــەﻛﺎن دروﺳــﺖ ﺑﺒێﺖ و
ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﯾەﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒەت دووﭘﺎت ﻟــەوە دەﻛﺎﺗەوە ﻛە ﺑەھﯚی ﻓﺸﺎری داﯾﻚ و ﺑﺎوﻛﺎن، ﻧﺎﭼﺎر ﺑــﻮون ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ زﯾﺎﺗﺮی ﻗﻮﺗﺎﺑــﯽ ﻟــە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛەﯾﺎﻧــﺪا وەرﺑﮕﺮن. ھﻮﻧەر ﺳەﻋﺪ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﻧﺎﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎری ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑە ”وﺷــە“ی ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪ، ”ھﯿﭻ ﺷﻮێﻨێﻚ ﻧەﻣﺎوە ﺗﺎ ﺧﻮێﻨﺪﻛﺎر وەرﺑﮕﺮﯾﻦ ،ﺳەرﺟەم ﭘﯚﻟەﻛﺎن ﭘڕن ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ و ﺳــەرﭘێﭽﯽ ﯾﺎﺳﺎﻛﺎﻧﯽ وەزارەﺗــﯽ ﭘەروەردەﻣﺎن ﻛﺮدووە ﻛە ﻟە ﭘﯚﻟێﻚ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟە 38ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ ﺑﯚ 43ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﻤــﺎن داﻧﺎوە ،ﺋەوەش ﺑە ﻓﺸــﺎری داﯾــﻚ و ﺑﺎوﻛەﻛﺎن ﺑﯚ وەرﮔﺮﺗﻨﯽ ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯿﺎن“. ﺳــەﻋﺪ دەڵێ” ،ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﻤﺎن ھەﯾە ﺑﺎوﻛــﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾە و ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯽ دەواﻣﯽ ﻛﺮدووە ،ﺑەم ﻣﻨﺪاڵەﻛەی ﻻی ﺋێﻤــە ﻧﺎوﻧﻮوس ﻛــﺮدووە و دەڵێﺖ ﺑﺎ ﭼﺎرەﻧﻮوﺳــﯽ ﻛﻮڕەﻛەم ﻧەﻓەوﺗێﺖ ،ﺳەﯾﺮە ﺑﯚ ﻛﻮڕ و ﻛﭽﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺋەم ھەڵﻮێﺴــﺘەﯾﺎن ﻧﯿﯿە ،ﺑەم ﺋﺎﻣﺎدە ﻧﯿﯿــە ﻣﻨﺪاڵەﻛەی ﻟە ﺧﻮێﻨﺪن ﺑێﺒەش ﺑێﺖ“. ﭼەﻧﺪ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾەك ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎﻧﺪا ”وﺷــە“ﯾﺎن ﺑــە راﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ﻛە ﻟەﻻﯾەن
ﺑەﺷــێﻚ ﻟەو ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎﻧەی ﻟە ﭘﺸــﺖ ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﻜﺮدﻧــﯽ دەواﻣــﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﻦ ،ﺑە راﺳــﺘەوﺧﯚ و ﻧﺎڕاﺳﺘەوﺧﯚ ھەڕەﺷە ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺗﺎﯾﺒەﺗــەﻛﺎن ﻛــﺮاوە ﺑــﯚ ﺋەوەی ﺧﻮێﻨﺪن راﺑﮕﺮن ،ﺑەم ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎن ﺑﺎﯾەﺧﯿﺎن ﺑﯚ ھەڕەﺷەﻛﺎن داﻧەﻧﺎوە. ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛەی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ زﯾﺎﺗﺮ دەڵێ” ،ﻓﺸــﺎر ھەﺑﻮوە ،ﺑــەم ﺋێﻤە ﺑەردەواﻣﯿﻦ ﻟە درێﮋەدان ﺑــە ﺧﻮێﻨﺪن ،ﺋەﮔەر ھەڕەﺷــەش ﺑﻜﺮێﺖ ﺑــﯚ ﺋەوەی ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯽ دەوام ﺑﻜەﯾﻦ و دەرﮔەی ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛەﻣﺎن داﺑﺨەﯾﻦ ،ﭘەﻧﺎ ﺑﯚ دەزﮔەﻛﺎﻧــﯽ ﺗەﻧﺎھﯽ و دادﮔەﻛﺎن دەﺑەﯾﻦ“. ﺷــﯚڕش ﻏەﻓــﻮوری ﮔﻮﺗەﺑێﮋی وەزارەﺗﯽ ﭘەروەردەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ”وﺷە“ی دووﭘــﺎت ﻛــﺮدەوە” ،ﻛەس ﺑﯚی ﻧﯿﯿە ھەڕەﺷــە ﻟە ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎن و ﻓەرﻣﺎﻧﺒــەران ﺑــﻜﺎت ﺑەﻧــﺎوی ڕاﮔﺮﺗﻨــﯽ دەوام ،ﺋەﮔەر ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎﻧﯿﺶ ﺑێﺖ ﺗەﻧﯿﺎ دەﺗﻮاﻧێﺖ ﻓﺸــﺎر ﺑﻜﺎت وەك رێﻜﺨﺮاوێﻜــﯽ ﻛﯚﻣەڵــﯽ ﻣەدەﻧــﯽ ﯾﺎن ﺳــەﻧﺪﯾﻜﺎﯾەﻛﯽ ﭘﯿﺸــەﯾﯽ ،ﺑــەم
ﻧﺎﺗﻮاﻧێﺖ دەوام راﺑﮕﺮێﺖ و ھەڕەﺷە ﻟە ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎن ﺑﻜﺎت“. ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎن ﺑەﺳــەر 23 ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەی ﺳەرەﺗﺎﯾﯽ و ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯽ و 32ﺑﺎﺧﭽەی ﺳــﺎواﯾﺎن داﺑەش دەﺑﻦ. ﺑەھﺮۆز ﻣەﺣﻤــﻮود ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە و ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻨﻮری ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑﯚ ”وﺷــە“ی روون ﻛــﺮدەوە ،ھﯿﭻ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە و ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕەﯾەﻛﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﻟە ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑﺎﯾﻜﯚﺗــﯽ دەواﻣﯽ ﻧەﻛﺮدووە .ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوو ھەﺷﺖ ھەزار ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ ﻟە ﺑﺎﺧﭽە و ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ دەﯾﺎﻧﺨﻮێﻨﺪ ،ﺑەھﯚی ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯽ دەوام ﻟــە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا، ﭘێﺸﺒﯿﻨﯽ ﺑەرزﺑﻮوﻧەوەی ژﻣﺎرەی ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎﻧﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎن ﻟە ﻣﺎوەی ﺋەﻣﺴﺎڵﺪا دەﻛﺮێﺖ. ﻣەﺣﻤــﻮود دەڵــێ” ،ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە روون ﻧﯿﯿــە ژﻣﺎرەﻛــە زﯾــﺎدی ﻛﺮدووە ﯾﺎن ﻧﺎ ،ﺑەم راﺳــﺘﯿﯿەك ھەﯾە ﻛە ﻛەﺳــﺎﻧێﻚ ﺑــﯚ ﺋەوەی ﺳﺎڵێﻜﯽ ﺧﻮێﻨﺪن ﻟە ﻣﻨﺪاڵەﻛەﯾﺎن ﻧەﻓەوﺗێــﺖ ،ﻣﻨﺪاڵەﻛەﯾــﺎن ﺑــﯚ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەی ﺗﺎﯾﺒەت دەﮔﻮازﻧەوە“. ﺗێﺒﯿﻨــﯽ دەﻛﺮێــﺖ ژﻣﺎرەﯾــەك ﻟــە ﺑەڕێﻮەﺑەراﻧــﯽ ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە
ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺑەھﯚی ﻓﺸــﺎری ﺳﯿﺎﺳــﯽ و ﻓﺸــﺎری ﺋــەو ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎﻧەی ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯿﺎن ﻛﺮدووە ،ﻧﺎﯾﺎﻧەوێﺖ ﻟە راﭘﯚرﺗێﻜﯽ رۆژﻧﺎﻣەواﻧﯿﺪا ﺋﺎﻣﺎژە ﺑە ﻧﺎوەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺪرێــﺖ ،ﺑــەم ھەﻣﻮوﯾــﺎن دووﭘﺎت ﻟە ھەڵﻜﺸــﺎﻧﯽ ژﻣﺎرەی ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن دەﻛەﻧەوە. ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺗﺎﯾﺒەﺗــەﻛﺎن ﺑﯚ ”وﺷــە“ی روون ﻛﺮدەوە” ،ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوو ﺗەﻧﯿﺎ ﭘﯚﻟێﻜﯽ 12ی ﺋﺎﻣﺎدەﯾﯿﻤﺎن ھەﺑﻮو، ﺋەﻣﺴﺎڵ ﺳێ ﭘﯚﻟﻤﺎن ﻛﺮدووەﺗەوە و ھەرﺳێ ﭘﯚل ﭘڕ ﺑﻮون ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﯽ، ژﻣﺎرەﯾــەك ﻟــە ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻣﻨﺪاڵﯽ ﺋــەو ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎﻧەن ﻛە ﻟــە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــە ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯿــﺎن ﻛــﺮدووە ،ھەروەھﺎ ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﻤــﺎن ھەﯾــە ﻣﻨﺪاڵــﯽ ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺣﺰﺑﯽ و ﺣﻜﻮوﻣﯿﯿە ﻛە ﺧﯚی ﭘﺸﺘﯿﻮاﻧﯽ ﻟە ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯽ دەوام دەﻛﺎت ،ﺑــەم ﻣﻨﺪاڵەﻛەی ﻻی ﺋێﻤە دەﺧﻮێﻨێﺖ“. ﻛﺮێــﯽ ﺳــﺎڵێﻜﯽ ﺧﻮێﻨــﺪن ﻟە ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧە ﺗﺎﯾﺒەﺗەﻛﺎﻧﺪا ﻟە دەوری ﻣﻠﯿﯚﻧێﻚ دﯾﻨــﺎرە و ﻟــە زۆرﺑەی ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛﺎﻧــﺪا ﺋەو ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾە ﺑەﺳەر ﭼﻮار ﻗﯿﺴــﺘﯽ 250ھەزار دﯾﻨﺎرﯾﯽ داﺑەش ﻛﺮاوە.
وﺷە /راﻣﯿﺎر ﺟەواد و ھﯚﺷﯿﺎر ﻋەﻟﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــﺎﻧﯽ ﭘەروەردە ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭘێﯿﺎن واﯾە ،ھەر رۆژێﻚ زﯾ زﯾﺎﻧﯽ ﮔەورە ﺑە ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿﺎن و ﭘﺮۆﺳــەی ﻟە ھەوڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێ ﺋەﺣﻤەد ﮔەرﻣﯿﺎﻧﯽ ﺳەرۆﻛﯽ ﯾەﻛێﺘﯿــﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑە ”وﺷە“ دەڵێ، ”ھــەر رۆژێﻚ زﯾﺎﺗــﺮ ﺑﺎﯾﻜﯚت درێﮋە ﺑﻜێﺸێﺖ ،زﯾﺎﻧﯽ ﮔەورە ﺑــە ﻗﻮﺗﺎﺑﯿﯿــﺎن و ﭘﺮۆﺳــەی ﺧﻮێﻨــﺪن و ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎن دەﻛەوێﺖ ،ﻟــەو رواﻧﮕەﯾەوە ﭘێﻤــﺎن واﯾــە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎن ﺑــﯚ ھﯚڵەﻛﺎﻧﯽ ﺧﻮێﻨﺪن ﺑﮕەڕێﻨەوە“. ﺋــەو ﻟێﺪواﻧــەی ﮔەرﻣﯿﺎﻧﯽ ﻟەﻛﺎﺗێﻜــﺪا دێــﺖ ،ﻛــە ﻟە دەﺳﺘﭙێﻜﯽ ﭘﺮﺳەی ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵەوە ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە، ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎﻧﯽ ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و ھەڵەﺑﺠە ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯽ دەواﻣﯿﺎن ﻛﺮدووە و دەرﮔەی
ھﺎوو ﻣﺎﻣەڵە
وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ .ھﯚﺷﯿﺎر ﻋەﻟﯽ ﺑەﺷێﻚ ﻟەو ﻓەرﻣﺎﻧﮕﺎﻧەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛە ﻟە ﻛﺎر وەﺳﺘﺎون ،ﺋەﻣە وای ﻛﺮدووە داھ و ﺋەرﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻟە ﺧەرﺟﯿﯿەﻛﺎن ﺋەو ﺋﺎﺳــﺘەی ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ھﺎووﺗﯿﯿﺎن راﯾﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن.
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ
ﭼەﺧﯚر و ﺳﺘەم ﺑەراﻣﺒەر ھﺎووﺗﯽ
ﻛﺮێﺖ ﯾﺎن ﻧﺎ
ﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎﻧﯽ ﯾﺎﺗﺮ درێﮋەﻛێﺸﺎﻧﯽ ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎن، ی ﺧﻮێﻨﺪن دەﮔەﯾەﻧێﺖ ،ﺋەوان دووﭘﺎت ێﺸەی ﻣﻮوﭼەی ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎن دەﻛەﻧەوە. ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧەﻛﺎن ﻧەﻛﺮاوﻧەﺗەوە. ﮔەرﻣﯿﺎﻧﯽ دەڵێ” ،ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎن ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧــە داوای ﭼﺎﻛﻜﺮدﻧﯽ ﻣﻮوﭼە ﺑﻜەن و ﺋێﻤە ﭘﺎڵﭙﺸﺘﯿﯿﺎن دەﻛەﯾﻦ ،ﺑــەم دەﺑێﺖ ﺋەوەش ﺑﺰاﻧﺮێــﺖ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻢ ھەﻣــﻮو ھەوڵێﻜــﯽ داوە ﺑــﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻣﻮوﭼــەی ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎن“. ﻟــە ﺋەﮔــەری درێﮋەﻛێﺸــﺎﻧﯽ ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎن ،ﻣەﺗﺮﺳﯿﯽ ﮔــەورە ،ھەژﻣــﺎر ﻧەﻛﺮدﻧــﯽ ﺋەﻣﺴﺎڵﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧە ،ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻛە ﺑﯚ ﺳەرووی دوو ﻣﺎﻧﮓ ﭘﺮۆﺳەﻛە درەﻧﮓ ﺑﻜەوێﺖ. ﺳەرۆﻛﯽ ﯾەﻛێﺘﯿﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎن دەڵێ” ،وەزارەﺗﯽ ﭘەروەردە ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳەر ﺋەوە دەدات ﻛە ﺧﻮێﻨﺪن
ھەژﻣﺎر دەﻛﺮێﺖ ﯾــﺎن ﻧﺎ ،ﺑەم ھﯿﻮادارﯾــﻦ ﻧەﮔﺎت ﺑــەم ڕۆژە و ﻛێﺸەی ﻣﻮوﭼەی ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎﻧﯿﺶ ﭼﺎرەﺳەر ﺑﻜﺮێﺖ“. دوو رۆژی راﺑﺮدوودا ،ﭘﺸــﺘﯿﻮان ﺳــﺎدق وەزﯾــﺮی ﭘــەروەردە ﻟەﮔەڵ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ ﮔﺸﺘﯿﯽ ﭘەروەردەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻛﯚ ﺑﻮوەوە و ﺑــﺎس ﻟــە ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸەﻛﺎن ﻛﺮا. دڵﺸــﺎد ﻋﻮﻣــەر ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﭘەروەردەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ رای ﮔەﯾﺎﻧﺪ” ،ﺋێﻤە ﻟە ﺳەرەﺗﺎوە ﻟەﮔــەڵ ﺑﺎﯾﻜﯚﺗــﺪا ﻧەﺑﻮوﯾــﻦ، ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﻟەم ﭘﺮۆﺳــەﯾەدا رۆڵﯽ ﺧﺮاﭘﯿﺎن ﺑﯿﻨﯿﻮە“. ﺋەو زﯾﺎﺗــﺮ ﮔﻮﺗﯽ” ،ﭘــەروەردە
ﻟــە ﻟێﻮاری ﻣەرﮔــە و ﺣﺰﺑەﻛﺎن ﺑﻮێﺮﯾﯿــﺎن ﻧﯿﯿــە رای ﺑﮕەﯾەﻧﻦ ﻟەﮔەڵ ﺑﺎﯾﻜﯚت ﻧﯿﻦ“. ﺷــﯚڕش ﻏەﻓــﻮوری ﮔﻮﺗەﺑێﮋی ﭘــەروەردەی وەزارەﺗــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ھەرێﻢ ﺑــﺎس ﻟە ھەوڵەﻛﺎﻧــﯽ وەزارەﺗەﻛەﯾــﺎن ﺑﯚ ﭼﺎرەﺳــەرﻛﺮدﻧﯽ ﻛێﺸــەی ﻣﻮوﭼەی ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎن دەﻛﺎت. ﺋەو ﺑە ”وﺷە“ دەڵێ” ،وەزارەﺗﯽ ﭘەروەردە ھەﻣــﻮو ﺗﻮاﻧﺎی ﺧﯚی ﻟــەو رووەوە ﺧﺴــﺘﻮوەﺗە ﮔەڕ، ﺑــەم دەﺑێــﺖ ﺑﺰاﻧﯿــﻦ ﺋــەم دۆﺧەی ھەﯾە ،ﺗەﻧﯿﺎ ﻛێﺸەی ﺑﯚ ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎن دروﺳﺖ ﻧەﻛﺮدووە، ﺑەڵﻜﻮ ﺑﯚ ﺳەرﺟەم ﻓەرﻣﺎﻧﺒەران و ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ھﺎﺗﻮوەﺗە ﭘێﺶ“.
دڵﺸﺎد ﻋﻮﻣەر:
ﺋێﻤە ﻟە ﺳــەرەﺗﺎوە ﻟەﮔەڵ ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﺪا ﻧەﺑﻮوﯾﻦ ،ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧﯿﺶ ﻟەم ﭘﺮۆﺳەﯾەدا رۆڵﯽ ﺧﺮاﭘﯿﺎن ﺑﯿﻨﯿﻮە
ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﭘەروەردەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ، دووﭘــﺎت ﻟە ﻣەﺗﺮﺳــﯿﯽ ھەژﻣﺎر ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵﯽ ﺧﻮێﻨﺪن ﻟە ﺳﻨﻮوری ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ و ھەڵەﺑﺠە دەﻛەﻧەوە و ﺋــەوەش وا دەﻛﺎت داوا ﻟە ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎﯾﺎن ﺑﻜەن دەﺳﺖ ﺑە ﭘﺮۆﺳەﻛە ﺑﻜەﻧەوە. ﻣﺤەﻣەد ﺋەﺣﻤــەد ﺑەڕێﻮەﺑەری ﭘــەروەردەی ﺷــﺎرەزوور ﺑــە
”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ” ،ﺋەﮔەر ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯽ ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﯾﺎن ﻟە ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺗﺸــﺮﯾﻨﯽ دووەم ﺑەو ﺷێﻮەﯾەی ﺋێﺴــﺘە ﺑەردەوام ﺑێــﺖ ،ﺋەوا ﻟە ﻛﯚﺗﺎی ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺗﺸــﺮﯾﻨﯽ دووەم، دوا ﺑڕﯾــﺎر ﻟەﺑــﺎرەی ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺋەﻣﺴﺎڵ ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ دەدرێﺖ ،ﺑەوەی ﺋﺎﯾﺎ ھەژﻣﺎر دەﻛﺮێﺖ ﯾﺎن ﻧﺎ“.
ﺧﺎﻧﻮوﺑەرە ،ﯾﺎن ھەر ﻣﺎﻣەڵەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ دێﺘە ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ڕاﯾﯽ ﻧﺎﻛﺮێﺖ“. داھﺎﺗــﯽ ﯾــەك ﻣﻠﯿــﺎر و 250 ﻣﻠﯿــﯚن دﯾﻨــﺎری ،ﻣﺎﻧﮕﺎﻧــەی ﺗﯚﻣــﺎری ﺧﺎﻧﻮوﺑــەرەی ژﻣﺎرە دوو ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾــە ﻛــە ﺋەو ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿە ﻟە ھەﻓﺘەﯾەﻛﺪا
ﻟە ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗــﯽ ھﺎﺗﻮﭼﯚی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑــە ”وﺷــە“ دراوە، ڕۆژاﻧە ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛە ﺑە ﺳــەدان ھﺎووﺗــﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﻟــەو ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯿە ڕاﯾﯽ دەﻛەن و ﻛﯚی داھﺎﺗەﻛەﺷــﯽ ﻟە رۆژێﻜﺪا 250ﺑﯚ 350ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎرە“. ﻟە ﻻﯾەﻛﯽ ﺗــﺮەوە ،ﺟﻮان ﻓﺎزڵ،
ﺗﯿﯿﺎﻧﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟە ھەوﻟێﺮ ەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺗەواو دەﻛەن
داھﺎت دەﺧەﻧە ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗەوە و ھﺎﺗﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧەی ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛە ﻛەم ﺑﺒێﺘەوە ﻗﻮرﺳــﺘﺮ ﺑﻜﺎت .ﺑﺎﯾﻜﯚت ﮔەﯾﺸــﺘﻮوەﺗە ن ﻟە ﺳﻠێﻤﺎﻧﯿﯿەوە روو ﻟە ھەوﻟێﺮ ﺑﻜەن ﺑﯚ داﻟﯿــﺎ ﺋــﺎزاد ،ﺑەڕێﻮەﺑــەری دادﻧﻮوﺳــەﻛﺎﻧﯽ ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ و دەوروﺑەری ﺑە ”وﺷــە“ی ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ﻟە 27ی ﻣﺎﻧﮕﯽ ڕاﺑــﺮدوو ﻛﺎﺗێﻚ ﺑﺎﯾﻜﯚت ﻟە ﺳﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ڕاﮔەﯾەﻧــﺮا ،دادﻧﻮوﺳــەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯽ دەواﻣﯿﺎن ﻛﺮد ،ﺋێﺴــﺘە ﻛﺎروﺑﺎری زۆرﯾﻨەی ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ڕاﮔﯿﺮاوە ،ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﺷﺪا داھﺎﺗﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛﺎﻧــﯽ دادﻧﻮوﺳــﯿﺶ وەﺳﺘﺎوە. ھەر ﻟەﺑەر ﺋەم ھﯚﯾە ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑــﯚ ڕاﯾﯿﻜﺮدﻧــﯽ ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺳــەرداﻧﯽ ھەوﻟێــﺮ و دھــﯚك دەﻛەن ،ﺑە ﮔﻮﺗەی ﺑەڕێﻮەﺑەرەﻛە، داھﺎﺗﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧەﯾﺎن ﻧﺰﯾﻜەی 200 ﻣﻠﯿــﯚن دﯾﻨﺎرە ،ﻟــە ﻛﺎﺗێﻜﺪا ﻟە ھەﻓﺘەﯾەﻛﺪا ﺗەﻧﯿﺎ ﺳێ ڕۆژ دەوام
دەﻛەن. ﻛﺎرزان ﺳــﺪﯾﻖ ،ﻓەرﻣﺎﻧﺒــەر ﻟە ﺑﺎﺟﯽ ﺧﺎﻧﻮوﺑەرە ﺑە ”وﺷــە“ی ڕاﮔەﯾﺎﻧــﺪ ،ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎی دەﺳﺘﭙێﻜﯽ ﺑﺎﯾﻜﯚت ﻟە ﺳﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺋەواﻧﯿﺶ دەﺳــﺘﯿﺎن ﺑە ﺑﺎﯾﻜﯚت ﻛﺮدووە و ﻧەﭼﻮوﻧەﺗەوە ﺳــەر ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن. ﺋەو دەڵێﺖ ،ﭘێﺸــﺘﺮ ﺋەﮔەر ﯾەك ڕۆژ ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯽ دەواﻣﯿﺎن ﺑﻜﺮداﯾە، ﻟە ھەوﻟێــﺮەوە ھﯚﺷــﺪارﯾﯿﺎن ﭘــێ دەدرا ،ﺑــەم ﻟەوەﺗــەی ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯽ دەواﻣﯿﺎن ﻛﺮدووە ،ھﯿﭻ ھﯚﺷﺪارﯾﯿەك ﺷــﯚڕ ﻧەﺑﻮوەﺗەوە ﺧﻮارەوە و ﺋەوەش ھﯚﻛﺎرەﻛەی ﺑﯚ ﺋەوە دەﮔەڕێﺘەوە ﻛە ھﯿﭻ ﺑڕە داھﺎﺗێﻚ ﻧﺎﮔەڕێﻨﺪرێﺘەوە ھەوﻟێﺮ. ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﺑﺎﺟەﻛﺎن ﻟە ﺣەوت
دادﻧﻮوﺳﺎﻧﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ دەوام ﻧﺎﻛەن
ﺷــﻮێﻦ ﭘێﻚ ھﺎﺗــﻮوە و ڕۆژاﻧە داھﺎﺗێﻜــﯽ زۆرﯾــﺎن ھەﯾــە و ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە داھﺎﺗەﻛەﯾﺎن ﺑە ﻣﻠﯿﺎران دﯾﻨــﺎرە ،ﻓەرﻣﺎﻧﺒەرەﻛــە ﮔﻮﺗﯽ: ”ڕۆژ ھەﯾە داھﺎﺗﯿﺎن 300ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨــﺎر دەﺑێــﺖ ،ڕۆژی وا ھەﯾە 100ﻣﻠﯿﯚﻧــە ،ﺑەم ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕەی ﺑﺎﺟەﻛﺎن ڕۆژاﻧە 300 ﻣﻠﯿﯚن داھﺎﺗﯿﺎن ھەﯾە“. ﺑەو ﭘێﯿــە داھﺎﺗــﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧەی ﻛﯚﻣەڵﮕــەی ﺑﺎﺟــەﻛﺎن ﻛە ﻟە ﺣەوت ﻓەرﻣﺎﻧﮕــە ﭘێﻚ ھﺎﺗﻮوە، ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە ﻧﺰﯾــﻚ دەﺑێﺘەوە ﻟە ﭼﻮار ﻣﻠﯿــﺎر دﯾﻨــﺎر ،ﭼﻮﻧﻜــە ﺋەوان ھەﻓﺘەی ﺳێ ڕۆژ دەوام دەﻛەن و ھەﻓﺘﺎﻧە ﻧﺰﯾﻜــەی ﯾەك ﻣﻠﯿﺎر دﯾﻨﺎر داھﺎﺗﯿﺎن ھەﯾە. ﻟەﯾﻼ ﻋﻮﻣەر ،ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺗﯚﻣﺎری ﺧﺎﻧﻮوﺑەرەی دووی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑە ”وﺷــە“ی ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪ” ،داھﺎﺗﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧــەی ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗــﯽ ﺗﯚﻣــﺎری ﺧﺎﻧﻮوﺑــەرەی دووی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە ﯾەك ﻣﻠﯿﺎر و 250ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨــﺎرە ،ﺑەھﯚی ﺋەو ﺑﺎﯾﻜﯚﺗەوە ﻣﺎﻧﮕﯽ ﺗﺸــﺮﯾﻨﯽ ﯾەﻛەم داھــﺎت ﻛەﻣﯽ ﻛﺮدووە، ﭼﻮﻧﻜە ﻛﺎﺗێﻚ ھﺎووﺗﯽ ﺑﯚ ﻛﺎری
ﺳــێ ڕۆژ دەواﻣﯽ ھەﺑﻮوە ،واﺗە ﻟــە ﻛــﯚی ﻣﺎﻧﮕەﻛــەدا 12ڕۆژ دەوام دەﻛــەن ،ﺑــەم ﭘﺎرەی ڕﺳــﻮوﻣﺎت زﯾــﺎدی ﻛــﺮدووە. ﺑەﭘێــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﻛــە
ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺗﯚﻣﺎری ﺧﺎﻧﻮوﺑەرەی ﯾەﻛﯽ ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﮔﻮﺗﯽ ،ﻣﺎوەی ﯾــەك ﻣﺎﻧﮕــە ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛەﯾﺎن ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯽ دەواﻣﯿﺎن ﻛﺮدووە و ھﯿﭻ ﻛﺎم ﻟە ﻓەرﻣﺎﻧﺒەرەﻛﺎﻧﯿﺶ دەوام
ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﭘــەروەردەی ﺷﺎرەزوور ﺋﺎﺷــﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﻟە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾﺎﻧــﺪا ﻟەﮔەڵ وەزﯾﺮی ﭘەروەردە ،ﭘێــﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪوون، ”ﺋەﮔــەر ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﭘﺮۆﮔﺮاﻣﯽ ﺧﻮێﻨﺪن ﺗەواو ﻧەﻛﺎت ،ﺋەﻣﺴﺎڵﯽ ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺑﯚ ھەژﻣﺎر ﻧﺎﻛﺮێﺖ“. ﺑەﮔﻮﺗــەی ﺋــەو ﺑەرﭘﺮﺳــەی ﭘەروەردە ،ﻟــە رۆژاﻧﯽ داھﺎﺗﻮودا،
ﺑە ڕ ێﻮ ە ﺑە ر ا ﯾە ﺗﯿﯿە ﻛﺎ ﻧــﯽ ﭘەروەردە ﻟەﮔەڵ ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــەﻛﺎن ﻛــﯚ دەﺑﻨەوە ﻟەﺑﺎرەی ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺋەﻣﺴﺎڵ و دەڵێ” ،زۆرێﻚ ﻟە ﺑەڕێﻮەﺑەری ﻗﻮﺗﺎﺑﺨﺎﻧــەﻛﺎن ،ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﻛﺮدووە ﺑﯚ ﺋەوەی دەﺳــﺖ ﺑە دەوام ﺑﻜﺮێﺘەوە“.
ﻣﺤەﻣەد رەﺋﻮوف ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎس:
دەواﻣﻨەﻛﺮدﻧــﯽ ﺋەو ﻓەرﻣﺎﻧﮕﺎﻧەی ﻛە داھﺎﺗﯿﺎن ھەﯾــە ،ﺋەرﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت زﯾﺎﺗﺮ ﻗﻮرس دەﻛﺎت. ﻧﺎﻛەن ،ﺑﯚﯾە ﺑەھﯚﯾەوە ﺋﯿﺸێﻜﯽ زۆری ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﻛەڵەﻛە ﺑﻮوە. ﺋەو ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوەش ﻛﺮد، داھﺎﺗﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧەی ﺋەوان زۆرە ﺑەو ﭘێﯿەی ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮاﻧﯽ ھەرێــﻢ ،ڕﺳــﻮوﻣﺎﺗﯽ ﺗﺎﭘﯚی 1 %ﺑــﯚ % 3ﺑــەرز ﻛــﺮدەوە ﻛە وای ﻛــﺮدووە داھﺎﺗﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧەی ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛە زۆر زﯾﺎد ﺑﻜﺎت و ﻟە ﻻﯾەﻛﯽ ﺗــﺮەوە دەوام ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﺋێﻤــە زﯾﺎﻧێﻜﯽ زۆر ﻟــە داھﺎﺗﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧەی ﺣﻜﻮوﻣەت ﺑﺪات. ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺗﯚﻣﺎری ﺧﺎﻧﻮوﺑەرەی ﯾەﻛﯽ ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺋﺎﻣﺎدە ﻧەﺑــﻮو زاﻧﯿﺎری ﻟەﺳــەر داھﺎﺗﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧەی ﻓەرﻣﺎﻧﮕەﻛەی ﺑﺪات، ﺑەم ﺑەو ﭘێﯿەی داھﺎﺗﯽ ﺗﯚﻣﺎری دووی ﺧﺎﻧﻮوﺑــەرە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﯾەك ﻣﻠﯿﺎر و 250ﻣﻠﯿﯚن دۆﻻرە ﻟە 12 ڕۆژدا. ﺑــە ﮔﻮﺗــەی ﻏﺎﻟــﺐ ﻣﺤەﻣەد، ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻟە ﻓﺮاﻛﺴﯿﯚﻧﯽ ﮔﯚڕان، داھﺎﺗــﯽ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧەی ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺟﮕــە ﻟــە ﺑەرھەﻣــە ﻧەوﺗﯿﯿــەﻛﺎن و ﺗﺎﻧﻜەرەﻛﺎن ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 70ﻣﻠﯿﯚن دﯾﻨﺎرە ،ﺑەو ﭘێﯿە ،ﺑەھﯚی ﺑﺎﯾﻜﯚﺗﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﮕــەﻛﺎن ﻟــە ﺳــﻨﻮوری
ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ﺳــﻠێﻤﺎﻧﯽ ،ﺑڕە ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر ﻟە داھﺎت ﻛەﻣﯽ ﻛــﺮدووە ،ھەرﭼەﻧــﺪ ﻋەﻟﯽ ﺣەﻣەﺳــﺎڵﺢ ،ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎری ﮔــﯚڕان ﻟــە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑەوە ﻛﺮد، داھﺎﺗﯽ ﺳــﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﻧﺎﮔەڕێﺘەوە ﺑەﻏﺪا. ﺑــەڕای ﺋﺎﺑﻮورﯾﻨﺎﺳــێﻚ، ﺋــەو دەواﻣﻨەﻛﺮدﻧــﯽ ﻓەرﻣﺎﻧﮕﺎﻧــەی ﻛــە داھﺎﺗﯿﺎن ھەﯾــە ،ﺋەرﻛــﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت زﯾﺎﺗﺮ ﻗﻮرس دەﻛﺎت ﻟە ڕووی ﻣﻮوﭼــەوە ،ﻣﺤەﻣەد ڕەﺋﻮوف ﺑــە ”وﺷــە“ی ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪ ،ﻟەم ﺣﺎڵەﺗەی ﺋێﺴﺘە ،ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻢ ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣە ﺑەراﻣﺒەر ﺋەو ﻓەرﻣﺎﻧﮕﺎﻧەی ﻛە داھﺎﺗﯿﺎن ھەﯾــە .ﺋــەو ﮔﻮﺗــﯽ ،ﻛﺎﺗێﻚ داھﺎت ﻧەﻣﺎ ،ﺧەرﺟﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﯚ ﺣﻜﻮوﻣەت ﻗﻮرﺳﺘﺮ دەﺑﻦ. ھەروەك ﻣﺤەﻣــەد رەﺋﻮوف ﺑﺎﺳﯽ ﻛﺮد ﺋێﺴــﺘە ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑێ ﺧﺎوەﻧە ،ﻧە ﺋەوەﯾە ﭘﺎرﺗﯽ ﺋــﺎوڕی ﻟــێ ﺑﺪاﺗەوە، ﻧــە ﯾەﻛێﺘﯿــﺶ ﻟــە ﺧەﻣﯽ ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯿﺪاﯾە و ھەر ﺋەواﻧەش ھﯚﻛﺎرن ﺑﯚ دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﺋەو دۆﺧە ﺋﺎڵﯚزەی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ.
ژﻣﺎرە ) ، (159ﭼﻮارﺷەم2016/ 10/ 26 ،
داھﺎﺗﻮو ﺑڕﯾﺎر ﻟەﺳەر ﺧﻮێﻨﺪﻧﯽ ﺋەﻣﺴﺎڵﯽ ﮔﺎی ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ دەدرێﺖ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
11
ﺋﺎﺑﻮوری
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
12
ﻟە ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەﻛﺎﻧﯽ دراوەوە ﺋەوەﻧﺪەی ﭘﺎرە دەﻧێﺮدرێﺖ ،ﻧﺎھێﻨﺪرێﺖ. رۆژاﻧە ﺑڕە ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر ﻟە رێﮕەی ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەﻛﺎﻧەوە دەﭼێﺘە دەرەوەی وت.
ژﻣﺎرە ) ، (159ﭼﻮارﺷەم2016/ 10/ 26 ،
ﭘﺎرە و ﺳەرﻣﺎﯾە ﺑە ﻟێﺸﺎو ﻣﺎڵﺌﺎواﯾﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛەن
وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ﺑە ﻟێﺸﺎو ﺳەرﻣﺎﯾە دەﭼێﺘە دەرەوە ،ﺋەﮔەر ﺑەﺷێﻚ ﻟەو ﺳەرﻣﺎﯾەﯾە ﺑە ﻧﺎﭼﺎری ﺑﯚ ﻛڕﯾﻨﯽ ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧﺎوﺧﯚ ﺑﭽێﺘە دەرەوە ،ﺋەوا ﺑەﺷێﻜﯽ ﺑە ﯾەﻛﺠﺎری ﻣﺎڵﺌﺎواﯾﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺎت ﻛە ﺋەﮔەر ﻟە ﺑﺎزاڕی ﻧﺎوﺧﯚ ﺑﺴــﻮوڕێﺘەوە ،ﺋەوا ﺳــﻮودی ﺋﺎﺑﻮوری ﺑە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﮔەﯾەﻧێﺖ .ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛە ﺷﺘێﻚ ﺑە ﻧﺎوی ﺳﯿﺴــﺘەﻣﯽ ﺑﺎﻧﻜﯽ ﻧﯿﯿە ،زۆرﯾﻨەی ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕ و ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی دراو ﻟە رێﮕەی ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەﻛﺎﻧﯽ دراوەوە دەﻛﺮێﺖ ،ﻟە ھەوﻟێﺮ ﺋەو ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕﺎﻧە ﺟﮕەﻟــەوەی ﻛە ﻟە ھەﻣــﻮو ﮔەڕەﻛــەﻛﺎن دەﺑﯿﻨﺮێﻦ ،ﻟــە ﺑﺎزاڕی ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯿﺶ ﻧﮫﯚﻣێﻜﯿﺎن داﮔﯿﺮ ﻛﺮدووە. ﻟەﮔەڵ ﺳــەرﻛەوﺗﻦ ﺑــﯚ ﻧﮫﯚﻣﯽ دووەﻣــﯽ ﺑــﺎزاڕی ھﺎوﭼەرﺧﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ھەوﻟێــﺮ ،ﺑﺎزاڕێﻜﯽ ﻧﻮێ ﭘێﺸــﻮازﯾﺖ ﻟێ دەﻛﺎت ﻛە ﻧﺰﯾﻚ ﺑە زۆرﯾﻨــەی دووﻛﺎﻧەﻛﺎن ﺗﺎﯾﺒەﺗﻦ ﺑە ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەی ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕ و ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی دراو .دووﻛﺎﻧەﻛﺎن ﺑە دﯾﺰاﯾﻨێﻜــﯽ ﺟﻮان رێﻚ ﺧﺮاون و ﺑەﺷــێﻜﯿﺎن ﺷــێﻮەﯾﺎن ﻟە ﻟﻘﯽ ﺑﺎﻧﻜە ﺑﺎوەڕ ﭘێﻜﺮاوەﻛﺎن دەﭼێﺖ. ﻟــە ﻧﻮوﺳــﯿﻨﯽ ﺳــەر ﺗﺎﺑﻠــﯚی ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەﻛﺎن زﻣﺎﻧﯽ ﻋەرەﺑﯽ زاڵە و ﺋەوەش ﺋەو راﺳﺘﯿﯿە دەردەﺧﺎت ﻛــە ﻋەرەﺑــەﻛﺎن ﻟــەو ﺑــﺎزاڕە دەﺳــﺘێﻜﯽ ﺑﺎﯾﺎن ھەﯾە .زۆرێﻚ ﻟە ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەﻛﺎن ﺗەﻧﺎﻧەت زﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﯾﯿــﺎن ﻧەدەزاﻧــﯽ ﺗﺎ وەﻣﯽ ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛەی ”وﺷە“ ﺑﺪەﻧەوە. ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەی ﺑێﺮﭬﯿﻦ ﻛە ﺳەرووی 20ﺳــﺎڵە ﻟەو ﺑﺎزاڕە ﻛﺮاوەﺗەوە و ﺗەﻧﯿﺎ ﺷــﻮێﻨﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەﻛەی ﻟە ﺷێﺨەوە ﮔﻮاﺳــﺘﻮوەﺗە ﺑﺎزاڕی ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎن ،ﺑەﺑﺎﺷــﯽ ﻟە دۆﺧﯽ ﺑﺎزاڕی ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی دراو ﺋﺎﮔﺎدارە. ﻛﺎﻣەران ﺧﺎوەﻧﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەﻛە ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﮔﻮﺗﯽ ،ﻟە دەﯾەی ﻧەوەت ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر ﻟە ﺋەوروﭘﺎوە دەھﺎﺗە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ،ﺑەم دوای رووﺧﺎﻧﯽ رژێﻤﯽ ﺑەﻋﺲ و ﺑﺎﺷﺒﻮوﻧﯽ دۆﺧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﭼﯿﺘﺮ ﭘﺎرە رەواﻧەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧەﻛﺮا. ﺋەو دەڵێﺖ ﻟــە دوای ﺋەو ﺗەﻧﮕﮋە داراﯾﯿﯿــەی ﻟــە 2014ەوە رووی ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻛﺮد ،ﺧەڵﻜێﻚ ﻟە
ﺋەوروﭘﺎوە ھﺎوﻛﺎری ﺧێﺰاﻧەﻛﺎﻧﯿﺎن دەﻛــەن و ﻣﺎﻧﮕﺎﻧــە ﺑڕێــﻚ ﭘﺎرە ﻟــە رێﮕــەی ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەﻛەﯾﺎن دەﻧێﺮﻧــەوە .ﻛﺎﻣــەران رووﻧــﯽ ﻛــﺮدەوە ﻟــە ﺳــﻮﯾﺪ ﻣﺎﻧﮕﺎﻧە 10 ﺣﺎڵەﺗﯿــﺎن ھەﯾــە ﻛە ﭘــﺎرە ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻧێﺮن و ﺑەﺷﯽ زۆری ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺋەو ﭘﺎراﻧەن ﻛە ﺋێﺰﯾﺪﯾﯿەﻛﺎن ﺑﯚ ﺧﺰم و ﻛەﺳە ﺋﺎوارەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە دھــﯚك رەواﻧەی دەﻛەن. ھەڵﺒــەت ﺑﻮوﻧﯽ ﺳــەدان ھەزار ﺋﺎوارەی ﻋەرەب ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮوﻧﯽ ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﻋەرەﺑە دەوڵەﻣەﻧﺪەﻛﺎن ﻟە ھەوﻟێﺮ ﺗﺎ ﺋﺎﺳــﺘێﻜﯽ ﺑــﺎش ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ ﺑﯚ ﺳــەر ھﺎﺗﻨﯽ ﭘﺎرە ﻟــە ﺑەﻏﺪاوە ﺑﯚ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەﺑﻮوە ،ﺟﺎ چ ﻟە رێﮕەی ﻣﻮوﭼــەی ﻓەرﻣﺎﻧﺒەراﻧﯽ ﻋەرەﺑەوە ﺑێﺖ ﯾﺎن ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﺳەرﻣﺎﯾەﻛﺎﻧﯿﺎن ،ﺑەم ﺋەو ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾەش ﻛە دەھێﻨﺮێﺘە ژوورەوە ﺋەﮔەر ﺟﻮوڵەﯾەﻛﯿﺸــﯽ ﺑﯚﺳــەر ﺑﺎزاڕەﻛە ھەﺑێــﺖ ،ﺋەوا دواﺟﺎر ﻛﯚﻧﺘﺮۆڵ ﻧﺎﻛﺮێﺖ و ﺑەرەو دەرەوە دەڕوات. ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی دراو ﺋەو ﺑڕە دراوەﯾە ﻛە رۆژاﻧە ﺑﯚ ﻣەﺑەﺳﺘﯽ ﻛﺎری ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯽ ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕ دەﻛﺮێﺖ، ﺑە ھﯚی ﺋەوەی ﻛە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن وﺗێﻜــﯽ ﺑەﻛﺎرﺑــەرە ،رۆژاﻧــە ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر ﻟــە رێﮕەی ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەﻛﺎﻧەوە ﺑــﯚ زاﺧﯚ ﻛە ﺳﻨﻮورێﻜﯽ ﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿە ﯾﺎن ﺗﻮرﻛﯿﺎ
و وﺗﺎﻧﯽ ﺗﺮ دەﻧێﺮدرێﺖ. ﺧﺎوەن ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەﯾەك ﻛە ﺣەزی ﻧەﻛﺮد ﻧﺎوی ﺋﺎﺷﻜﺮا ﺑﻜﺮێﺖ ﮔﻮﺗﯽ، ﺋەو ﺑڕە ﭘﺎرەﯾــەی ﻟە ﺋەوروﭘﺎوە ﻟە ﻻﯾەن ﺧەڵﻜێﻚ ﺑــﯚ ﯾﺎرﻣەﺗﯿﺪاﻧﯽ ﺧﺰم و ﻛەﺳــەﻛﺎﻧﯿﺎن دەھێﻨﺮێﺘە ﻧــﺎوەوە ،ﺋەوەﻧﺪە ﻛەﻣــە ﺑﯚ ﺋەوە ﻧﺎﺑێﺖ ﺑﺎﺳــﯿﺶ ﺑﻜﺮێــﺖ ،ﭘﺎرەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەردەوام ﺑﯚ دەرەوە دەڕوات و ﺑــە ﻣﻠﯿــﯚن دۆﻻر ﻟە ھەرﯾەك ﻟــە ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەﻛﺎن ﺑﯚ دەرەوەی وت دەﮔﻮازرێﺘــەوە ﻛە ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺑﯚ ﻛڕﯾﻨﯽ ﻛﺎﯾە و ﺑەﺷێﻜﯽ ﺗﺮﯾﺸــﯽ ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی ﺳــەرﻣﺎﯾەﯾە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە ﺑﯚ دەرەوەی وت. ھەر ﻟە ﻧێﻮ ﺑﺎزاڕی دۆﻻرﻓﺮۆﺷــﺎن ﺧﺎوەن ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەﯾەﻛﯽ دراو ﻛە ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕی دراو ﺑﯚ ﺋێﺮان و وﺗﺎﻧﯽ
ﺑە ﮔﺸــﺘﯽ ﺑڕە دراوێﻜــﯽ زۆر ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﭼێﺘە دەرەوە .ﺋەو ﮔﻮﺗﯽ دوای ﺋەوەی ﺋەو ژﻣﺎرە زۆرە ﺧەڵﻜەی ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧەوە رووﯾﺎن ﻟە ﺋەوروﭘﺎ ﻛﺮد ،ﺋێﺴﺘە ھەﻧﺪێﻜﯿﺎن ﻛە ﺑﻨەﻣﺎڵەﻛﺎﻧﯿﺎن دەﺳﺘﻜﺮاوەﺗﺮن، ﺳەرﻣﺎﯾەﯾﺎن ﺑﯚ دەﻧێﺮن ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﻟە رێﮕــەی ﺋەو ﺳــەرﻣﺎﯾەوە ﻟە ﻻﯾەك ﭘێﮕەی ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﺒﻮوﻧﯽ ﻣﻨﺪاڵەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە ﺋەوروﭘﺎ ﻣﺴﯚﮔەر ﺑﻜــەن ،ﻟــە ﻻﯾەﻛﯽ ﺗــﺮ ﺑﺒﻦ ﺑە ﺧﺎوەﻧﯽ ﻛﺎر و ﭘﯿﺸە ﻟەو وﺗە ﻛە ﺳﻮودەﻛەی ﺑﯚ وﺗﺎﻧﯽ ﺋەوروﭘﺎ و زﯾﺎﻧەﻛەﺷﯽ ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧە. ﻟــە ﺑەدواداﭼﻮوﻧەﻛەی ”وﺷــە“، ﺋەوە دەرﻛەوت ﻛــە ھەﻧﺪێﻚ ﻟە ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەﻛﺎن ﻛە زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿــﺪا دراو دەﮔﻮازﻧــەوە، ﺑﺎزاڕﯾــﺎن ﺧﺮاﭘە .ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەی
ﺋەﯾﻮب ﺳﻤﺎﻗەﯾﯽ ﭘﺴﭙﯚڕی داراﯾﯽ ﮔﺸﺘﯽ:
ﺷــﺘێﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯿﯿە ﭘﺎرە ﻟە وت ﺑﭽێﺘە دەرەوە ﺑەو ﻣەرﺟەی ﺑەھەﻣﺎن ﺑڕﯾﺶ ﭘــﺎرە ﺑێﺘــە ژوورەوە ،ﺑــەم ﺋەﮔەر ﭘﺮۆﺳــەﻛە وەك ﺋەوەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﯾەﻛﻼﯾەﻧە ﺑێﺖ ،ﺋــەوا زﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ھەﯾە. ﺋەوروﭘــﺎ دەﻛﺎت ،ﺑﺎﺳــﯽ ﻟــەوە ﻛﺮد ﻛــە ﻟەﮔــەڵ رێﮕەﭘێﺪان ﺑە ھﺎوردەﻛﺮدﻧﯽ ھەﻧﺪێﻚ ﺑەرھەﻣﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﻛە ﭘێﺸــﺘﺮ ﻗەدەﻏە ﻛﺮاﺑﻮو ،ﺑﺎزاڕی ﺋەو ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕﺎﻧەش ﺑــە ﺟﻮوڵــە ﻛەوﺗﻮوە ﻛــە زﯾﺎﺗﺮ ﻟەﮔەڵ ﺋێــﺮان ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ھەﯾە. ﺋەو ﻛﺎﯾەی ﻟــە ﺋێﺮاﻧەوە ھﺎوردە دەﻛﺮێﺖ ،دەﺑێﺖ ﭘﺎرەﻛەی ﻟێﺮەوە ﻟە رێﮕەی ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەﻛﺎﻧەوە ﺑﯚ ﺋێﺮان ﺑﻨێﺮدرێﺖ. ﺟەﻻل ﺟەھﺎﻧﯽ ﻟە ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەی ﻟﯿﺮە ﻛە ﺷــﺎرەزاﯾەﻛﯽ ﺑﺎﺷــﯽ ﻟە ﺋﺎڵﻮﮔﯚڕی دراو و ﺑﯚڕﺳــەدا ھەﯾە، ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑــەوە ﻛﺮد
ﻛﺎﻧﯿﭙﺎﻧﻜە ﻛە ﻛﺎری ﮔﻮاﺳﺘﻨەوەی دراوە ﻟە ﻧێﻮ ﺷﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺎت ،ﺑﺎﺳﯽ ﻟـــــەوە ﻛﺮد ﻛە % 60ی ﺑﺎزاڕﯾــﺎن داﺑەزﯾــﻮە و ﻣﺎﻧﮕﯽ راﺑﺮدوو 600دۆﻻر داھﺎﺗﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻨﮕەﻛەﯾﺎن ﺑﻮوە. ﺋەوەی ﻟــەو ﺑﺎزاڕە ﺑە ﺷــﺘێﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﻧﺎﯾەﺗە ﺑەرﭼﺎو ،ﺋەو ژﻣﺎرە زۆرە ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەﯾەﯾە ﻛــە وەك ﺷــەﻣەﻧﺪەﻓەری ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی دراو ،ﭘﺎرەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ دەرەوە دەﮔﻮازﻧەوە .ﺋەﯾﻮوب ﺳــﻤﺎﻗەﯾﯽ ﭘﺴﭙﯚڕی داراﯾﯽ ﮔﺸﺘﯽ ﺑﯚ ”وﺷە“ ﺑﺎﺳــﯽ ﻟــەوە ﻛﺮد ﻛە ﺷــﺘێﻜﯽ ﺋﺎﺳــﺎﯾﯿﯿە ﭘﺎرە ﻟــە وت ﺑﭽێﺘە
دەرەوە ﺑەو ﻣەرﺟــەی ﺑەھەﻣﺎن ﺑڕﯾﺶ ﭘﺎرە ﺑێﺘــە ژوورەوە ،ﺑەم ﺋەﮔــەر ﭘﺮۆﺳــەﻛە وەك ﺋەوەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﯾەك ﻻﯾەﻧە ﺑێﺖ،ﺋەوا زﯾﺎﻧﯽ ﺋﺎﺑﻮورﯾﯽ ھەﯾە. ﯾەﻛێﻚ ﻟەو زﯾﺎﻧﺎﻧــە ﺑە ﺑﯚﭼﻮوﻧﯽ ﺋەو ﭘﺴﭙﯚڕە ،ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە داﺑەزﯾﻨﯽ ﺑەھــﺎی دراوی ﻧﺎوﺧﯚﯾــﯽ و ﺑەرزﺑﻮوﻧــەوەی دراوی ﺑﯿﺎﻧــﯽ و ﺑە ﮔﺸــﺘﯽ ﭼﻮوﻧــەدەرەوەی ﺳــەرﻣﺎﯾە ،ھەﻣﻮو ﻛﺎت زﯾﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﺋﺎﺑﻮوری ﻧﺎوﺧﯚ ھەﯾە .ﺳــﻤﺎﻗەﯾﯽ ھﯚﻛﺎری ﺳــەرەﻛﯽ ﭘﺸﺘﺒەﺳﺘﻨﯽ ھﺎووﺗﯿﯿﺎن ﺑە ﻧﻮوﺳــﯿﻨﮕەﻛﺎﻧﯽ دراو ﺑﯚ ﺷﻜﺴــﺘﯽ ﻛەرﺗﯽ ﺑﺎﻧﻜﯽ دەﮔەڕێﻨێﺘــەوە و ﭘێــﯽ واﯾــە، ﺑﺎﻧﻜەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻣﺘﻤﺎﻧەﯾﺎن ﻟە دەﺳﺖ داوە و ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯿﺶ ﺑە ﻛەﻣﻜﺮدﻧەوەی ﻣﻮوﭼە ،ھێﻨﺪەی ﺗﺮ ﺑﺎزاڕەﻛەی ﺗﻮوﺷــﯽ ﺷــڵەژان ﻛﺮد .ﻟە رووی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﯿەوە ﻻی وﺗﺎﻧﯽ دﻧﯿﺎ ﺑەﮔﺸــﺘﯽ و ﺗەﻧﺎﻧەت ﺋــەو وﺗﺎﻧەش ﻛە ﺳﯿﺴــﺘەﻣە ﺋﺎﺑﻮورﯾﯿەﻛەﯾــﺎن ﺑــﺎزاڕی ﺋﺎزادە، ﭼﺎودێﺮی ﭼڕ ﺑﯚ ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەی ﭘــﺎرە ھەﯾــە .ﻟەﮔــەڵ ﺋــەوەی ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوەﻛﺎن ﺑە ﮔﺸﺘﯽ ﻟە ژێﺮ ﭼﺎودێﺮی ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﺑﺎﻧﻜﺪان ،ﻟە ﻓڕۆﻛەﺧﺎﻧەﻛﺎﻧﯿﺶ ﺑﯚت ھەﯾە ﺗەﻧﯿﺎ ﺑڕێﻜﯽ دﯾﺎرﯾﻜﺮاو ﭘﺎرە ﺑﮕﻮازﯾﺘەوە و ﻟەوەﺷﺪا ﭘﺮﺳــﯿﺎری ﺋەوەت ﻟێ دەﻛﺮێــﺖ ﺑە چ ﻣەﺑەﺳــﺘێﻚ ﺋەو ﭘﺎرەﯾە دەﺑەﯾﺘە دەرەوە .ﭘﺴﭙﯚڕەﻛە ﭘێﯽ واﯾە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧەﺑﻮوﻧﯽ ﭼﺎودێــﺮی وای ﻛﺮدووە دەرﻓەت ﺑﯚ ﺳﭙﯿﻜﺮدﻧەوەی ﭘﺎرە و ﮔەﻧﺪەڵﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﺑڕەﺧﺴێﺖ . ﻣﺎڵﺌﺎواﯾﯽ ﺳەرﻣﺎﯾە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﻛﺎﺗێﻜﺪاﯾە ﻛە ﻟە ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا ﺑە دەﯾﺎن ﻣﻠﯿﺎر دۆﻻر ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەﺑەرھێﻨﺎن ﻛــﺮاوە و ﺋەﮔــەر ﺣﻜﻮوﻣــەت رێﻮﺷــﻮێﻨﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎو ﻧەدۆزێﺘەوە، ﺋــەوا ﺟﮕــە ﻟــە وەﺑەرھێﻨەرە ﺑﯿﺎﻧﯿﯿــەﻛﺎن ،وەﺑەرھێﻨــەرە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯿــﺶ ﭘﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﯚ دەرەوە دەﮔﻮازﻧەوە.
ژﯾﭭﺎن ﺧﯚراﻧﯽ
ﻟێﯽ ﮔەڕێ ﺑﺎ ﻋﺎﯾﺪی ﻣﻦ ﺑێﺖ ﻟە ھەﻣــﻮو ﮔێﺘﯿﺪا ،ﺗﺎﻛﯽ ھــەر وت و ﻛﯚﻣەڵﮕەﯾەك ﻛﺎر دەﻛﺎت ﺑەراﻣﺒــەر ﺋەو ﺑڕە ﭘﺎرەی ﻛە ﻣﺎﻓﯽ ڕەوای ﺧﯚﯾەﺗﯽ، ﺋﯿﻨﺠــﺎ چ ﻟە ﺑﺮی دەﺳــﺘﯽ ﻛﺎرﮔــەر ﺑێﺖ ،ﯾــﺎن ﻟە ﺑﺮی ﺧﺰﻣەﺗﮕــﻮزاری ﯾﺎن ﺗﺎد .ﻛﺎورا ﭼەﻧــﺪ ﺧﻮﻟەﻛێﻚ ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺧﯚی دەﻛﻮژێﺖ ﺳەﯾﺮی ﺋەﻣﺒەر و ﺋەوﺑەری ﺷەﻗﺎم دەﻛﺎت، ﭼﺎوەﻧﻮاڕی ﺗﺎﻛﺴــﯿﯿە ،ﺗﺎﻛﺴﯽ ﯾەﻛەم ﻧﺎ ،ﺗﺎﻛﺴﯽ دووەم ﻧﺎ، ﺗﺎﻛﺴــﯽ ﺳــێﯿەم ﻧﺎ ،ﻟەﮔەڵ ھﯽ ﭘێﻨﺠەم ﺳەردەﻛەوێﺖ ﭼﻮن دەﮔەڵ ﭼﻮار ﺷــﻮﻓێﺮﯾﯽ ﺗﺎﻛﺴــﯿﯿەﻛەی ﺗﺮ ﻟەﺳەر ﻧﺮﺧﯽ ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ڕێــﻚ ﻧەﻛەوﺗﺒﻮو ،ﺑﯚﯾە ﻟەﮔەڵ ﺗﺎﻛﺴــﯽ ﭘێﻨﺠەم ﺑەڕێ دەﻛەون .دوای ﭼەﻧﺪ ﻗﺴــەﯾەﻛﯽ ھەڵﯿﺖ و ﭘڵﯿﺖ ﻟەﮔەڵ ﺷــﻮﻓێﺮی ﺗەﻛﺴﯿﯿەﻛە )ﺋﯿﺮۆ ﻛەﺷﻮھەوا زۆر ﮔەرﻣە ،ﺋەرێ ھەواڵەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯿــﺮۆ ﭼﯽ ﺑﻮو ،ﻣﺎﻣﺮی ﺧﯚﻣﺎﻧە وەﭼەﻧە ﻟە ﺑﺎزاڕ ،ﺳەت ﻗﺴەی ﺑێ ﻣﺎﻧﺎی ﺗﺮ (...ﻛە ﺷﻮﻓێﺮی ﺗەﻛﺴــﯿﯿەﻛە دەﯾﮕەﯾەﻧێﺘە ﺷﻮێﻨﯽ ﻣەﺑەﺳــﺖ ،ھەڵﺒەﺗە دەﻣێﻜﯽ ﺧــﯚش ﻛﺎﺗﯿﺎن ﺑــە ﻓﯿڕۆ داوە ،ﺑــەری ﻟەﮔەڵﯽ ﺳــەرﻛەوێﺖ ،ﺗﺎ ﻟەﺳەر ﻧﺮﺧﯽ ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧەﻛە ڕێﻚ ﻛەوﺗﻮون، ﺷﻮﻓێﺮەﻛە ﭘێﯽ دەڵێ” :ﻟێﯽ ﮔەڕێ ﺑﺎ ﻋﺎﯾﺪی ﻣﻦ ﺑێﺖ!“ ﺗﯚ ﺳــەﯾﺮی ﺋەم ﮔﺎڵﺘەﺟﺎڕﯾﯿە ،ﺑﻨﯿﺎم ﻟەم ﺑﺎراﻧەدا ﻧﺎزاﻧێ ﻧە ﺑﯚ ﺋﺎوەزی ﺋەﻣﺎﻧە ﺑﮕﺮی ،ﻧە ﭘێﯽ ﺑﺨەﻧێ؟ ﮔەﻧﺠێﻚ ﺷﺎﮔﺮدە ﻟە دووﻛﺎﻧێﻜﯽ ﺟﻠﻮﺑەرﮔﯽ ﭘﯿﺎوان ،ﺟﺎری وا ھەﯾە ﺑەﺑێ وﯾﺴﺘﯽ ھﯿﭻ ﻻﯾەك ﻛڕﯾﺎرێﻚ ﻟە دووﻛﺎﻧەﻛەوە دێﺘــە ژوورەوە ،ﺳــەﯾﺮی دەﻛﺎت ﺧﺰﻣێﻜە ،ﻧﺎﺳــﺮاوێﻜە، ﺑﺮادەرێﻜــە ،دوای ھەواڵﭙﺮﺳــﯿﻦ داوای ﻗﺎﺗێــﻚ دەﻛﺎت، دەی ﻗﺎﺗەﻛــە ﻧﺮﺧﯽ 400دۆﻻرە ،ﻛﺎورای ﺷــﺎﮔﺮد دەﺑێ ﺑڵێ) :ھەڵﯿﮕﺮە ﺑﺎ ﻋﺎﯾــﺪی ﺧﯚﻣﺎن ﺑێﺖ( ﻛﻮﻟﺘﻮورە و ﺗﺎ ﺋێﺮە ھﺎﺗﻮوە ،ﻟێﯽ ﺑﭙﺮﺳﯽ ﺋەرێ ﻻﻟﯚ ﺗﯚ داھﺎﺗﯽ ڕۆژاﻧەت ﭼەﻧﺪە ﻟەم دووﻛﺎﻧە ،ﻟەواﻧەﯾــە ﺑڵێ ﺗەواوی ﻣﺎﻧﮕەﻛە 400دۆﻻرم ﻣﻮوﭼە ﻧﯿﯿە ،دەی ﺋەو ﻣﻮﺟﺎﻣەﻟە ﺑێ ﺗﺎﻣە ﭼﯿﯿە. ﻣﯿﻨﺎك ھەﻣﯿﺸە ﺑﻨﯿﺎم وا ﺋﺎرەزوو دەﻛﺎت ،ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﻛەﺳێﻚ ﺑﻜڕێﺖ ،ﺑﯿﻨﺎﺳێﺖ ﯾﺎن ھﺎوڕێﯽ ﺑێﺖ ،ھﯿﭻ ﻧەﺑێﺖ ﻛﺎورا ﻛەﺳــێﻜﯽ دوا و ﮔﺰﯾﺒﺎز ﻧەﺑێــﺖ ،ﺋەو ﭼﺘەی ﻟێﯽ دەﺧﻮازێﺖ و دەﻛڕێﺖ ﻟێﯽ دڵﻨﯿﺎ ﺑێﺖ .ﺋەم ﺧﺎڵە ﺑﯚ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن زۆر ﮔﺮﻧﮕە ،ژن دەﭼێﺖ ﻟــە دووﻛﺎﻧﯽ ﺧﺰﻣێﻜﯽ ﺋﺎﻣێﺮێﻜﯽ ﺑێﺘەل ”ﻣﯚﺑﺎﯾﻞ“ دەﻛڕێﺖ ڕﺳــﺘەی )ﻟێﯽ ﮔەڕێ ﺑﺎ ﻋﺎﯾﺪی ﻣﻦ ﺑێﺖ( ﺟﮕە ﻟەوەی ﺑﯚ ھەرﺗﻚ ﻻ ﻧﺎﺧﯚﺷە ،دوو زﯾﺎﻧﯿﺸﯽ ھەﯾە .ھەوەڵ زﯾﺎن ﻟەواﻧەﯾە ﺑێﺘەﻟەﻛە ﺑەھﺎی ﺳــەرووی ھەزار دۆﻻر ﺑێﺖ ،ﺋەﮔەر ژﻧەﻛە ﺑڵێ” :زۆر ﺳﻮﭘﺎس ،ﺧﻮات ﻟەﮔەڵ “.ﺑﭽێﺘە دەر ،ﻟەواﻧەﯾــە ﻛﺎورا ﭘﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر زﯾﺎن دەﻛﺎت ،زۆرﯾﺶ ﻟە دڵﯽ ﮔﺮاﻧە و ﭘێﯽ ﻧﺎﺧﯚﺷە .زﯾﺎﻧﯽ دووەم ڕەﻧﮕە ژﻧەﻛە وا ﺑﯿﺮ ﺑﻜﺎﺗــەوە ﺑڵێ دەﺑێ ﺋەو ﻛﺎوراﯾە ﺑﯚ ﭘێﻢ دەڵێ” :ﻻﯾﺒە ﺑــﺎ ﻋﺎﯾﺪی ﺧﯚﻣﺎن ﺑێﺖ!“ دەﯾەوێ ﺧﯚی ﻟێﻢ ﻧﺰﯾﻚ ﺑﻜﺎﺗەوە ،ﯾﺎن دەﺑێ ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﭼﯽ ﺑێﺖ؟ ﻛەواﺗە ﺑﯚ ﻛەﺳﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻓﺮۆﺷــﯿﺎر و ﺑﯚ دەرووﻧﯽ ﻛڕﯾﺎرﯾﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗﯿﺶ ﺑﺎش ﻧﯿﯿە ﻟەم ﻛﯚﻣەڵﮕە داﺧﺮاوەی ﺋێﻤەدا. ڕەﻧﮕە ﻛەﺳــﺎﻧێﻚ ﺑێﮋن” :ﺋێﻤە دەزاﻧﯿﻦ ﺑــە ﻛێ دەڵێﯿﻦ“ ﯾﺎن ”ﺗەﻧێ ﺑﯚ ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﭘﯿﺸﺎﻧﺪاﻧﯽ ڕێﺰ و ﺧﯚﺷەوﯾﺴﺘﯿﯿە ﺋەم ڕﺳﺘەﯾە“ ،وەﻟێ ﺋەم ڕﺳــﺘەﯾە ھﯿﭻ ﻣﺎﻧﺎی ﻧﯿﯿە ،ھﯿﭻ ﻗﺎزاﻧﺠــﯽ ﻧﯿﯿە ،ﻟــە ﺑەرژەوەﻧﺪﯾﯽ ھﯿﭻ ﻛەﺳــێﻜﺪا ﻧﯿﯿە. ﭼﻮن ﺋەو ﻓﺮۆﺷــﯿﺎرەی ﻛە ﻛڕﯾﺎرێﻚ ﭘێﯽ دەڵێﺖ” :ﺑﺎﺷــە زۆر ﺳــﻮﭘﺎس “.زۆر ﺧەﻓەﺗﯽ ﭘێ دەﺧﻮات ،ھەڵﺒەﺗە ﻛڕﯾﺎر ﺑە ھەڵە ﺗێﺪەﮔﺎت .ژﺑەر ھەﻧﺪێ ﺗــﻜﺎم واﯾە ﺋەم ﻛﻮﻟﺘﻮورە ﺧﻮاروﺧێﭽە ﻟە ﻧێﻮ ﺋەم ﻣﯿﻠەﺗە ڕەش و ڕووﺗە ،ﻛەم ﺑێﺘەوە و دواﺟﺎر ﻟە ﻧﺎو ﺑﭽێﺖ. ھەﻣﻮو ﻓﺮۆﺷﯿﺎرێﻚ ،دووﻛﺎﻧﺪارێﻚ ،ﺧﺎوەن ﻛﺎرێﻚ ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻛﺮێﯽ ﺷــﻮێﻦ و ﻛﺎرﮔــەرەﻛﺎن و ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﭼﺘﯽ ﺗﺮ ﺑﺪات، دەی چ ﭘێﻮﯾﺴــﺖ دەﻛﺎت ﻛڕﯾﺎر ،ﻣﻦ ،ﺗﯚ ،ﺧﯚﻣﺎن ﻟە ﮔێﻠﯽ ﺑﺪەﯾﻦ ،ﯾﺎ ﺧﯚﻣﺎﻧﯽ ﻟێ ﮔێﻞ ﺑﻜەﯾﻦ؟ ﻻی ھەﻣﻮوﻣﺎن ڕووﻧە ﻣﺮۆڤ ﻛﺎر دەﻛﺎت ﺑﯚ وەﭼﻨﮕﺨﺴــﺘﻨﯽ ﺑڕێ ﭘﺎرە ﺗﺎ ﺑﮋێﻮی ڕۆژاﻧە و ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘێ ﭘڕ ﺑﻜﺎﺗــەوە .ﭘﯿﺮە ﭘﯿﺎوێﻚ دوﻛﺎﻧﯽ ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ وەرزﺷــﯽ ھەس ،ﺑﯚ دەﺑێ ﺗﯚﭘێﻚ ﺧﯚی دۆﻻرێﻜــﯽ ﻗﺎزاﻧﺠە ،ﺋەو 40دۆﻻر زﯾــﺎن ﺑﻜﺎت ﻟە ﭘێﻨﺎوی ڕﺳــﺘەﯾەك؟ ﺋﯿﻨﺴــﺎن ﭼەﻧﺪە ﺧﻮدا ﭘێﺪاوﯾﺶ ﺑێﺖ ،وەﻟێ ﻧﺎﻛﺮێﺖ ﺑﯿﺎﻧــﻮوی ﺋەوە ﺑﮕﺮﯾﻦ دەوڵەﻣەﻧــﺪە .ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﭘێﺸﻜەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ھەر ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯽ و ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿەك، ﭘێﻮﯾﺴﺖ و ﻣەرﺟە ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚی ﺑﺪرێﺘێ ،ﺗەواوی ﻣﺎﻓەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺮۆڤ ﺑﭙﺎرێﺰﯾﻦ ،ڕێﺰ ﻟە ﻣﺎﻧﺪووﺑﻮون و ﺷــەوﻧﺨﻮﻧﯽ ﺧەڵﻚ ﺑﮕﺮﯾﻦ...
ﺋﺎﺑﻮوری
ﺑﺎزاڕەﻛە ﺑﯚ ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﻣﯿﺴﺮﯾﯿە ،ﺑەم ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﭼﯿﻨﯿﺶ دەﺑﯿﻨﺮان.
ﺋەواﻧەی ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻧﺎﯾﺎﺳﺎﯾﯿﯿە ،ﻟە ﻧﺎو ﮔﻮﻧﺪی ﺗﯚﺑﺰاوەی ﺋەﺣﻤەدی زەوﯾﯿﺎن ﭘێ دەدرێ.
ﺑﺎزاڕی ﺋەﻣﺴﺎڵﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﻟە ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوو ﺳﺴﺘﺘﺮە وﺷە /ﺳﻠێﻤﺎن ﺗﺎﺷﺎن ﻟە ﭘێﻨﺠﺸەﻣﯽ راﺑﺮدووەوە ﭘێﺸــﺎﻧﮕەی ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﺴﺮ ﻟە ھەوﻟێﺮ دەﺳــﺘﯽ ﭘێ ﻛــﺮدووە و ﺗﺎ 29ی ﻣﺎﻧﮓ ﺑــەردەوام دەﺑێﺖ، ﺑەرھەﻣەﻛﺎن ﻟــە ﻛﯚﻣەڵێﻚ ﺑﻮاری ﺟﯿــﺎدا ﺧﺮاوﻧەﺗــە ڕوو .ﺋەﮔەرﭼﯽ ﺑﺎزاڕی ﺋەم ﺟﺎرەی ﭘێﺸﺎﻧﮕەﻛە ﻟە ھﯽ ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوو ﺳﺴﺘﺘﺮە ،ﺑەم ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﺴﺮ دەڵێﻦ ﻛﯚڵ ﻧﺎدەن و دڵﻨﯿﺎن ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری زۆری ﺑەﺳەر دێﺖ و زۆر ﻟەﺑﺎرە ﺑﯚ ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن. ﺋەﻣە ﯾەﻛەم ﺟــﺎری ﻧﯿﯿە ﺋەو وﺗە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﭘێﺸﺎﻧﮕەی ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ دەﻛﺎﺗەوە ،ﺑەڵﻜﻮ ﻟە ﺳــﺎﻧﯽ 2013 و 2015ەﺑﺶ دوو ﭘێﺸــﺎﻧﮕەی ﺗﺮی ﺑەڕێﻮە ﺑﺮد .ﻣﯿﺴﺮ ﯾەﻛێﻜە ﻟەو وﺗە ﮔﺮﯾﻨﮕﺎﻧەی ﻧﺎوﭼەﻛە و ھﺎوﺷێﻮەی وﺗﺎﻧﯽ ﺋێــﺮان و ﺗﻮرﻛﯿﺎ دەﯾەوێﺖ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﺎزاڕ ﺑﯚ ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺧــﯚی ﺑﺪۆزێﺘەوە .ﻟە ﭘێﺸــﺎﻧﮕەی ﺋەﻣﺴــﺎڵﯿﺪا 70ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻣﯿﺴــﺮ ﺑەﺷﺪارﯾﯿﺎن ﻛﺮدووە. ﭘێﺸــﺎﻧﮕەﻛە ﺑــﺎزاڕی ﻗﺎھﯿــﺮەی ﻟــە داﻧﯿﺸــﺘﻮواﻧﯽ ھەوﻟێــﺮ ﻧﺰﯾﻚ ﻛﺮدووەﺗەوە و ﻟــە ﺧﯚراﻛەوە ﺑﮕﺮە ﺗﺎ دەﮔﺎﺗە ﺷﻮوﺷــەوات ،ﺟﻠﻮﺑەرگ، ﭘێﺪاوﯾﺴﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻣﺎڵ ،ﭼەرەزات، ﻣﺎﻓﻮور و دەﯾﺎن ﺟﯚر ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﺗﺮ ﻟە ﭘێﺸﺎﻧﮕەﻛە ﺧﺮاوﻧەﺗە ڕوو. ﭘێﺸﺎﻧﮕەی ﺋەﻣﺴﺎڵﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﺴﺮﻟەھەوﻟێﺮﻟەﮔەڵﭘێﺸﺎﻧﮕەﻛەی ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوو ﺟﯿﺎوازﯾﯿەﻛﯽ زۆری ھەﺑﻮو ،ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ ﻛە ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدووش رووﻣﺎڵﯽ ﭘێﺸــﺎﻧﮕەﻛەی
ﻛﺮدﺑــﻮو ،ﻟــە ﺑەدواداﭼﻮوﻧــﯽ ﭘێﺸﺎﻧﮕەﻛەی ﺋەﻣﺴﺎڵﺪا ﺑﯚی روون ﺑﻮوەﺗەوە ﻛە ﺳــﺎڵﯽ راﺑــﺮدوو زۆر ﮔەرﻣﻮﮔﻮڕﺗﺮ ﺑﻮوە ﻟە ھﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵ. ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوو ﭘێﺸﺎﻧﮕەﻛە ﻟە ﺧەڵﻚ ﺟﻤەی دەھــﺎت و ﻟەﺑــەر ﺋﺎﭘﯚرای ﺟەﻣﺎوەر ،ﺑە ﺋﺎﺳــﺘەم دەﻣﺎﻧﺘﻮاﻧﯽ ﺑە رێڕەوەﻛﺎﻧﺪا ﺑﺴﻮوڕێﯿﻨەوە. ﺑەﺷــێﻚ ﻟەو ﺧﺎوەن ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾﺎﻧەی ﻛە ﻟە ﭘێﺸــﺎﻧﮕەﻛەدا ﺑەﺷــﺪارﯾﯿﺎن ﻛﺮدﺑﻮو ،ﺋەﻣەﯾﺎن ﭘﺸﺘڕاﺳﺖ ﻛﺮدەوە.
ﺑﺎﺷــﺘﺮ ﺑﻮو و ﻧﺎزاﻧﯿﻦ ﺑﯚﭼﯽ ﺋەﻣﺴﺎڵ ﺧەڵﻚ دەﺳﺖ ﺑﯚ ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯿﺎن ﻧﺎﺑەن ﺗﺎ ﺷﺘێﻚ ﻟە ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﻜڕن“. ھەر ﻟە دراوﺳــێﯽ ﺋــەو ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﯾە ﺋەﺣﻤەد ﻣﯿﺴــﺮی ﻟــە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ”ﺋەﻧﺪەﻟــﻮوس“ ﮔﻮﺗﯽ ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﻟە ﺑﺎزاڕەﻛــە رازی ﻧﯿﻦ ،ﺧەڵﻜێﻜﯽ زۆر ﭘﺮﺳــﯿﺎری ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن دەﻛەن، ﺑەم ژﻣﺎرەی ﻛڕﯾﺎر ﻛەﻣە. ھەڵﺒەت ﻛەﺳﺎﻧێﻜﯿﺶ ھەن ﻛە ﻟە ﺑەرھەﻣــەﻛﺎن دەﻛڕن .ﺋﺎﻓﺮەﺗێﻚ ﻛە ﺗەﻣەﻧﯽ ﻧﺰﯾﻜەی ٤٠ﺳــﺎڵ دەﺑﻮو و ھەﻧﺪێﻚ ﺷــﺘﻮﻣەﻛﯽ ﻟە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ﻛڕﯾﺒﻮو ﺑﯚ ”وﺷــە“ رووﻧﯽ ﻛﺮدەوە، ﺑﯚﯾــە ﺑﻮوەﺗە ﻛڕﯾــﺎری ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ﭼﻮﻧﻜە ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺷــﺎزن و ﻟە ﺑﺎزاڕی ھەوﻟێﺮ دەﺳﺘﯽ ﻧﺎﻛەون. راﺳــﺘە ﺑﺎزاڕەﻛــە ﺑــﯚ ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﻣﯿﺴﺮﯾﯿە ،ﺑەم ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﭼﯿﻨﯿﺶ دەﺑﯿﻨﺮان .ﺑﺎزرﮔﺎﻧێﻜــﯽ ھەوﻟێﺮ ﻟە
ﻣﺤەﻣەد ﺳﺎڵﺢ ﻟە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺋەﻟﺸﺮق:
ﻧﺎزاﻧﯿﻦ ﺑﯚﭼﯽ ﺋەﻣﺴﺎڵ ﺧەڵﻚ دەﺳﺖ ﺑﯚ ﮔﯿﺮﻓﺎﻧﯿﺎن ﻧﺎﺑەن. ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﺷــەرق ﻛە ﺟﻠﻮﺑەرﮔﯽ ﺧﺴــﺘﺒﻮوە ڕوو ﻟە ﺑﺎزاڕی ﺋەﻣﺴﺎڵﯽ رازی ﻧەﺑﻮو .ﻟە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ﻣﺤەﻣەد ﺳﺎڵﺢ ﻗﺴەی ﺑﯚ ”وﺷە“ ﻛﺮد و ﮔﻮﺗﯽ، ”ﺑﺎزاڕی ﭘﺎرﺳﺎڵ ﻟە ھﯽ ﺋەﻣﺴﺎڵ زۆر
ﭘێﺸﺎﻧﮕەﻛە ﻛە ﺣەزی ﻧەﻛﺮد ﻧﺎوی ﺋﺎﺷــﻜﺮا ﺑﻜﺮێﺖ ،ھەڵﺴەﻧﮕﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑﯚ ﭘێﺸــﺎﻧﮕەﻛە ﻛﺮد و ﮔﻮﺗﯽ ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﺋەو ﭘێﺸﺎﻧﮕەﯾە ﺋەوەﯾە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﻣﯿﺴﺮﯾﻦ ،ﺑەم ھەﻧﺪێﻚ
ﭘێﺸﺎﻧﮕەﻛە ﺑﺎزاڕی ﻗﺎھﯿﺮەی ﻟە داﻧﯿﺸﺘﻮواﻧﯽ ھەوﻟێﺮ ﻧﺰﯾﻚ ﻛﺮدووەﺗەوە.
ﻟە ﺑەرھەﻣەﻛﺎن ﻣﯿﺴــﺮی ﻧﯿﻦ و ﻟە ﭼﯿﻨەوە ھێﻨــﺮاون .ﺋــەو داوای ﻟە ﺣﻜﻮوﻣــەت ﻛﺮد ﺑﯿﺮ ﻟــەو ﺣﺎڵەﺗە ﺑﻜﺎﺗــەوە و ﻣەرج ﺑــﯚ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن داﺑﻨێﺖ“. ﺑەم ﺑەڕێﻮەﺑەری ﭘێﺸﺎﻧﮕەﻛە ﺋەﻣە ﺑە ﺷﺘێﻜﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ھەژﻣﺎر دەﻛﺎت. ﻋەﺑــﺪو ﺋەﺣﻤــەد ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﭘێﺸﺎﻧﮕەی ﻧﯿﻮدەوڵەﺗﯿﯽ ھەوﻟێﺮ ﺑﯚ ”وﺷــە“ رووﻧﯽ ﻛــﺮدەوە ﺋەوەی ﻟە ﺑﺎزاڕەﻛە زاڵە ،ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﻣﯿﺴــﺮﯾﯿە و ﻟەواﻧەﯾــە ھەﻧﺪێــﻚ ﻛەﻟﻮﭘەﻟــﯽ ﭼﯿﻨﯿﺶ ﺑﺒﯿﻨﺮێــﺖ ﻛە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە
ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪﯾﯽ ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧەوە ھەﯾە. ﻟە ﭘێﺸﺎﻧﮕەﻛە ﯾەﻛێﻚ ﻟەو ﺑﺎﺑەﺗﺎﻧەی ھەﻧﺪێﻚ ﺧەڵﻜﯽ ﻟــە دەوری ﺧﯚی ﻛﯚ ﻛﺮدﺑــﻮوەوە ،ﺑﺮﯾﺘﯽ ﺑــﻮون ﻟە ﺧﺴﺘﻨەڕووی ﺧﺸــڵ و ﺟﻮاﻧﻜﺎری. ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﻛڕﯾﺎرەﻛﺎن ﻛە ﭘێ دەﭼﻮو ﺑە ﺑﺎﺷــﯽ ﺧﺸــڵەﻛﺎن ﺑﻨﺎﺳێﺖ ،ﺑە وردی ﺳــەﯾﺮی ﺟﯚری ﺧﺸڵەﻛﺎﻧﯽ دەﻛﺮد .ﺋــەو ﮔﻮﺗــﯽ ﺑەرھەﻣەﻛﺎن ﺑەﺷــێﻜﯽ ﻟە ھەوﻟێﺮﯾﺶ ھەن ﻛە ﻧﺮﺧﯿﺎن ھەرزاﻧﺘﺮە ،ﺑەم ﺑەﺷەﻛەی ﺗﺮ ﻟە ھەوﻟێﺮ ﻧﯿﯿە و ﻧﺮﺧەﻛەﺷــﯽ ﮔﻮﻧﺠﺎوە .وەك ﺑﺎﺳــﯽ ﻛــﺮد ﺟﯚرە
ﮔﻮارەﯾەك ﻟە ﻧێﻮ ﺧﺸڵەﻛﺎن ﺧﺮاوەﺗە ڕوو ﻛە ﺧﯚی ﭘێﺸــﺘﺮ ﻟــە دوﺑەی ﺑــە 200دۆﻻری ﻛڕﯾﻮە ،ﻛەﭼﯽ ﻟە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛە ﺑە 50دۆﻻرە. رەﻧﮕە ﯾەﻛێــﻚ ﻟە ھــﯚﻛﺎرەﻛﺎن ﺑﯚ ﺳﺎردﺑﻮوﻧﯽ ﺑﺎزاڕەﻛە ﺑەراورد ﺑە ﺳﺎڵﯽ راﺑﺮدوو ﺋەوە ﺑێﺖ ﻛە ﭘﺎرﺳــﺎڵ 100 ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎی ﻣﯿﺴــﺮی ﺑەﺷﺪارﯾﯿﺎن ﻛﺮدﺑــﻮو ،ﺑەم ﺋەﻣﺴــﺎڵ % 30ﻟە ژﻣــﺎرەی ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿــﺎﻛﺎن داﺑەزﯾﻮە. ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ و ﺷەڕی داﻋﺶ ﺑە ﮔﻮﺗەی ﻋەﺑﺪو ﺋەﺣﻤەد ﺑە ھﯚﻛﺎری ﺳەرەﻛﯽ ھەژﻣﺎر دەﻛﺮێﺖ.
ﺋەوەی ﻟــەو ﭘێﺸــﺎﻧﮕەﯾە ﺟێﮕەی ﺑﺎﯾەخ ﺑــﻮو ﺋەوەﺑﻮو ﻛــە زۆرێﻚ ﻟە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎن ﮔەﺷــﺒﯿﻦ ﺑــﻮون ﺑە داھﺎﺗﻮوی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و دەﯾﺎﻧﮕﻮت دۆﺧەﻛە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن زۆر ﺑﺎﺷﺘﺮ دەﺑێﺖ. ﺑەڕێﻮەﺑەری ﮔﺸــﺘﯿﯽ ﭘێﺸﺎﻧﮕەی ﻧێﻮدەوڵەﺗﯿــﯽ ھەوﻟێﺮ ﺋەوەﺷــﯽ ﺧﺴﺘە ڕوو زۆرێﻚ ﻟە ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﺴــﺮ ،ﺣەزﯾﺎن ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە و ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯿﺎنﺧﻮازﯾﺎریﭘﺘەوﻛﺮدﻧﯽ ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿەﺑﺎزرﮔﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧە.
ﺑﺎﺳﯽ ﻟەوە ﻛﺮد ﻛە رێﮕﺮی زۆرﯾﺎن ﻟە زێﺪەڕۆﯾﯽ ﻛﺮدووە و ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ١٠ﺗﺎ ١٥ﺧﺎﻧﻮوﺷﯿﺎن رووﺧﺎﻧﺪووە. وەك ﺋەو ﺑەڕێﻮەﺑەرەی ﺷﺎرەواﻧﯽ ﺋﺎﻣﺎژەی ﭘێ ﻛــﺮد ،ﺋەﺣﻤەد ﺋﺎزاد ﺧﺎﻧﻮوی ﺑەﺑێ ﻣﯚڵەﺗﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ دروﺳﺖ ﻛﺮدووە. ھــەروەك ﺋــەو ﺑەڕێﻮەﺑــەرە ﺧﺴﺘﯿە ڕوو ،ﺋێﺴــﺘە ﺷﺎرەواﻧﯽ
ﺷﻮێﻨەﻛەی ﻧﺎﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﯿە ،ﺗێﻜﯽ دەدەن و ﻟەﻧــﺎو ﮔﻮﻧﺪەﻛە ﭼەﻧﺪ ﭘﺎرﭼــە زەوﯾﯿــەك ﻣــﺎوە ﺑەوان ﻗەرەﺑﻮوﯾﺎن دەﻛەﻧەوە. ﻟــە ﺑەراﻣﺒــەر ﺋــەو ﮔﻮﺗەﯾەی ﺷــﺎرەواﻧﯽ ،ﺋەﺣﻤەد ﺋــﺎزاد دان ﺑــە ھەﻧــﮕﺎوە ﻧﺎﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﯿەﻛەی ﺧــﯚی دەﻧێﺖ و دەڵێــﺖ” ،ﻣﻦ ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﻧﺎﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺋــەو
زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﯚﺑﺰاوەی ﺋەﺣﻤەدی ھەوﻟێﺮ ﺗﺎﭘﯚ دەﻛﺮێﻦ وﺷە /زرﯾﺎن ﺗەھﺎ ﮔﻮﻧﺪی ﺗﯚﺑﺰاوەی ﺋەﺣﻤەدی ﻟە ﺑﺎﺷﻮوری ھەوﻟێﺮ ،ﯾەﻛێﻚ ﻟــەو ﮔﻮﻧﺪاﻧەﯾــە ﻟەﮔــەڵ ﺗێﻜەوﺑﻮوﻧﯽ ﺑە ﺳــﻨﻮوری ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ ھەوﻟێــﺮ ﮔەورە ﺑﻮوە و ﺧەڵﻜێﻜﯿﺶ زێﺪەڕۆﯾﯽ ﻟە دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺎﻧﻮوﺑەرەدا ﻛﺮدووە ،ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ ھەوﻟێﺮ ﺑە ﻧەﺧﺸەڕێﮕەﯾەك دەﯾەوێﺖ ﻛێﺸە ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﯿەﻛﺎن ﯾەﻛﻼ ﺑﻜﺎﺗــەوە و ﻛﯚﺗﺎ ﺑەزێﺪەڕۆﯾﯽ ﺑێﻨێﺖ.
ﺷــﺎری ھەوﻟێــﺮ ﻟــە دوای رزﮔﺎرﻛﺮدﻧﯽ ﻋێﺮاق ،ﮔەﺷەﯾەﻛﯽ ﺑەرﭼــﺎوی ﺑەﺧﯚﯾــەوە ﺑﯿﻨــﯽ، ﺑــە ﺷــێﻮەﯾەك ﻓــﺮاوان ﺑــﻮو ﻛــە ﺑەﺷــێﻚ ﻟــە ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎﻧــﯽ دەوروﺑــەری ھەوﻟێﺮﯾﺸــﯽ ﻟــە ﺑــﺎوەش ﮔــﺮت .ﺗێﻜەوﺑﻮوﻧﯽ زەوﯾﯽ ﺷــﺎرەواﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێﺮ و ﺳــﻨﻮوری ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎن ،ھەﻧﺪێﻚ ﻛێﺸــەی ﺑەدوای ﺧﯚﯾﺪا ھێﻨﺎ و ھێﺸــﺘﺎ ﺑەﺷــێﻚ ﻟەو ﻛێﺸﺎﻧەش ﺑەردەواﻣﻦ. ﺑەﺷێﻚ ﻟە ﻛێﺸەﻛﺎن ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿﺎن ﺑە ﺧەڵــﻚ و ﺑەﺷــێﻜﯽ ﺗــﺮ ﺑە ﺣﻜﻮوﻣەﺗــەوە ھەﺑــﻮو .ﻟــەم دواﯾﯿﺎﻧە ﺧەڵﻜێــﻚ ﻟە ﮔﻮﻧﺪەﻛﺎن زەوﯾﯿﺎن ﻛــڕی و ﺧﺎﻧﻮوﯾﺎن ﺗێﺪا دروﺳــﺖ ﻛﺮد ،ھەﻧﺪێﻚ ﺧەڵﻜﯽ ﮔﻮﻧﺪﻧﺸﯿﻨﯿﺶ ﺧﯚﯾﺎن ﺧﺎﻧﻮوﯾﺎن
ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺷﺎرەواﻧﯿﯽ ﭘێﻨﺠﯽ ھەوﻟێﺮ:
10ﺑــﯚ 15ﺧﺎﻧﻮوﻣﺎن ﺗێــﻚ داوە ﻛە زﯾﺎدەڕۆﯾﯿﺎن ﻛﺮدﺑﻮو.
ﻟە زەوﯾﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن دروﺳــﺖ ﻛﺮد، ﺑــەم ﺣﻜﻮوﻣــەت ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ھەﻧﮕﺎوەﻛﺎﻧــﯽ ﺑــە زێﺪەڕۆﯾﯽ ﻟە ﻗەڵەم دا. ﻣەرﯾــﻮان ھــﺎدی ،ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ ﭘێﻨــﺞ ﺑﯚ ”وﺷــە“، ﺑﺎﺳﯽ ﻟە ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯽ ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧﯽ ﮔﻮﻧــﺪی ﺗﯚﺑــﺰاوەی ﺋەﺣﻤەدی ﻛﺮد ﻛــە ﻛەوﺗﻮوەﺗە ﺗەﻧﯿﺸــﺖ ﮔەڕەﻛﯽ ژﯾﺎن ﻟە دەﺳﺘەڕاﺳــﺘﯽ ﺷــەﻗﺎﻣﯽ ﻛەرﻛﻮوك .ﺋەو دەڵێﺖ، ”ﺧﺎﻧﻮوەﻛﺎﻧﯽ ﮔﻮﻧــﺪی ﺗﯚﺑﺰاوەی ﺋەﺣﻤــەدی ،ﻛﺎﺗــﯽ ﺧــﯚی ﻟە
ﻧﺎوﭼەی ﻧﺎﯾﺎﺳﺎﯾﯽ دروﺳﺖ ﻛﺮاوە و ﺳێ ﺟﺎرﯾﺶ ﻟە ﻻﯾەن ﺧەڵﻜﯽ ﮔﻮﻧﺪەﻛەوە ﺑەرﻓﺮاوان ﻛﺮاوە. ﺑەﮔﻮﺗــەی ﺋــەو ﺑەرﭘﺮﺳــەی ﺷﺎرەواﻧﯽ ﻟە ﺳﻨﻮوری ﭘﺎرێﺰﮔﺎی ھەوﻟێﺮ ،ھﯿــﭻ ﮔﻮﻧﺪێﻚ ﻧﯿﯿە ﺑەو ﺋەﻧﺪازەﯾە ﮔەورە ﻛﺮاﺑێﺖ. ﺋەﺣﻤــەد ﺋــﺎزاد ،ﯾەﻛێﻜــە ﻟەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﻟە ﮔﻮﻧﺪی ﺗﯚﺑﺰاوەی ﺋەﺣﻤەدی ﺧﺎﻧــﻮوی ھەﯾﻪ .ﺋەو ﺑــﯚ ”وﺷــە“ ﺑﺎﺳــﯽ ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿﯽ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺎﻧﻮوەﻛەی ﻛﺮد و ﮔﻮﺗــﯽ” ،ﻛﺎﺗێــﻚ زەوﯾﯿەﻛەم
ﻛــڕی ،ﭼەﻧﺪ ﺟﺎرێﻚ ﺳــەرداﻧﯽ ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯿﯿەﺗــﻢ ﻛــﺮد و ﺋــەوان رێﮕﺮﯾﯿﺎن ﻟێ دەﻛﺮدم و دەﯾﺎﻧﮕﻮت ﻧﺎﺑێﺖ“. ﺋــەو داﻧﯿﺸــﺘﻮوە ھــﯚﻛﺎری رێﮕﺮﯾﯿەﻛە ﻟەﻻﯾەن ﻗﺎﯾﻤﻘﺎﻣﯿﯿەت ﺑﯚ ﺋەوە دەﮔەڕێﻨێﺘەوە ﻛە ﭘێﺸﺘﺮ ﻟﯿﺴــﺘێﻚ ﺑﯚ ﻧﺎوی ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧە ﻛﺮاوە ﻛــە ﺧﺎﻧﻮو ﯾــﺎن زەوﯾﯿﺎن ھەﺑﻮوە ،ﺋەواﻧــەی دواﺗﺮ زەوﯾﯿﺎن ﻛڕﯾــﻮە ،ﻧﺎوﯾﺎن ﻟە ﻟﯿﺴــﺘەﻛەدا ﻧەﺑﻮوە ،ﺑﯚﯾە رێﮕەﯾﺎن ﭘێ ﻧەدراوە ﺧﺎﻧﻮو دروﺳﺖ ﺑﻜەن.
ﻛڕﯾﻨﯽ زەوی ﻟە ﮔﻮﻧﺪی ﺗﯚﺑﺰاوەی ﺋەﺣﻤەدی ﺑەم ﺷــێﻮەﯾە ﺑﻮوە ﻛە ﺧﺎوەﻧﯽ زەوﯾﯿەﻛــە ﺑە ﻛڕﯾﺎرەﻛە دەڵێــﺖ ،رازﯾﻜﺮدﻧﯽ ﺣﻜﻮوﻣەت و ﺷــﺎرەواﻧﯽ ﻟەﺳــەر ﺧﯚﺗــە و ﻧﺎﺗﻮاﻧــﻦ ﮔەرەﻧﺘﯽ ﺋەوە ﺑﻜەن ﻛە ﺣﻜﻮوﻣەت ﻣﯚڵەﺗﯿﺎن ﭘێ دەدات ﺧﺎﻧــﻮوی ﻟــێ دروﺳــﺖ ﺑﻜەن. ﺑەﺷــێﻚ ﻟە ﻛڕﯾﺎران ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟە ﻛﺮێﭽﯿﯿەﺗﯽ رزﮔﺎرﯾﺎن ﺑێﺖ ،ﻧﺎﭼﺎر ﺑە ﺑــێ ﻣﯚڵەت ﺧﺎﻧﻮو دروﺳــﺖ دەﻛەن. ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ ﭘێﻨﺞ
وەك ﮔەڕەﻛێــﻚ ﻣﺎﻣەڵــە ﻟەﮔەڵ ﮔﻮﻧﺪی ﺗﯚﺑــﺰاوه دەﻛﺎت و ﺑﯚ ﺋەو ﻣەﺑەﺳــﺘەش ﻧەﺧﺸەڕێﮕەﯾەﻛﯽ ﻧﻮێ داﻧــﺮاوە و ﺗەﻧﺎﻧەت ﻟە ﻻﯾەن ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﺷﺎرەواﻧﯿﺶ ﭘەﺳﻨﺪ ﻛﺮاوە و ﻣﺎوەﺗــەوە راﺑﮕەﯾەﻧﺮێﺖ. ﺑــەم ﻧەﺧﺸــەڕێﮕەﯾەش ﺧﺎﻧﻮو و زەوﯾﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺳــﻨﻮورەﻛە ﺗﺎﭘﯚ دەﻛﺮێﻦ. ﺑەم ﻟــە ﮔﻮﻧــﺪی ﺗﯚﺑــﺰاوەی ﺋەﺣﻤەدی ،ھــەزار و 20ﺧﺎﻧﻮو ھەن ﻛــە ھەﻧﺪێﻜﯿــﺎن ﻣﯚڵەﺗﯽ ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﯿﺎن وەرﻧەﮔﺮﺗــﻮوە و ھەﻧﺪێﻚ ﭘﺎرﭼە زەوﯾﺶ ھەن ﻛە ﭼﺎرەﻧﻮوﺳﯿﺎن ﻧﺎدﯾﺎرە. ﻟەﺑﺎرەی ﺋەواﻧەی ﻛە ﻟە ﭘێﺸــﺘﺮ ﺧﺎﻧﻮوﯾﺎن دروﺳــﺖ ﻛــﺮدووە، ﻣەرﯾﻮان ھﺎدی ﮔﻮﺗــﯽ ﺋەواﻧەی ﻣﯚڵەﺗﯿــﺎن ﻧﯿﯿــە ،ﺋەﮔــەر زاﻧﺮا
ﺧﺎﻧﻮوەم دروﺳﺖ ﻛﺮدووە ،ﺋەﮔەر ﺷﺎرەواﻧﯽ ﺗێﻜﯽ ﺑﺪات و زەوﯾﻢ ﭘێ ﺑﺪات ،ﻣﻦ ﺋﺎﻣﺎدەم ﻗﺒﻮوڵﯽ ﺑﻜەم“. ھەڵﺒــەت ﺷــﺎرەواﻧﯽ ﻣﯚڵەﺗــﯽ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﺧﺎﻧــﻮوی ﺑــەو ﺧﺎوەﻧە رەﺳەﻧەﻛﺎن داوە ،ھﺎوڕێ ﻋەﺑﺪوﻟﻌەزﯾﺰ ،داﻧﯿﺸﺘﻮوی ﮔﻮﻧﺪی ﺗﯚﺑــﺰاوە ﺑﺎﺳــﯽ ﻟە رێﻮﺷــﻮێﻨە ﯾﺎﺳــﺎﯾﯿﯿەﻛﺎن ﻛــﺮد و ﮔﻮﺗــﯽ، ﺗەﻧﺎﻧەت ٥٠٠ھەزار دﯾﻨﺎرﯾﺸــﯽ وەك ﺑﺎرﻣﺘە داوەﺗە ﺷــﺎرەواﻧﯽ ﻛە دوای ﺗەواوﻛﺮدﻧﯽ ﺧﺎﻧﻮوەﻛەی، زﺑڵەﻛە ﺧﺎوێــﻦ ﺑﻜﺎﺗەوە و ﺋەوﺟﺎ ﭘﺎرەﻛەی وەرﺑﮕﺮێﺘەوە. ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە ﺳــﻨﻮوری ﺷــﺎرەواﻧﯿﯽ ﭘێﻨﺞ ،ﺣــەوت ﮔﻮﻧــﺪ ھەن ﻛە ﺗﺎﭘﯚﯾﺎن ﻧﯿﯿــە و ﺧەڵﻜێﻜﯿﺶ ﺑە ﻧﺎﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺧﺎﻧﻮوﯾﺎن ﺗێﺪا دروﺳﺖ ﻛﺮدووە.
ژﻣﺎرە ) ، (159ﭼﻮارﺷەم2016/ 10/ 26 ،
ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻣﯿﺴﺮ ﮔەﺷﺒﯿﻨﻦ ﺑە داھﺎﺗﻮوی ﺑەرھەﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
13
وزە
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
14
ﯾەﻛﺠﺎر ﺳەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸﺘﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻛﺮدووە ﻛە رێﮋەی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﺎن ﺗەواو ﻧەﺑﻮوە ،ﭘێﻨﺞ ﺋەﻧﺪام ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻮوﯾﻦ ،ﺑەم دوای ﺋەوە ﻟە ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدووەوە ھﯿﭻ ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸﺘێﻚ ﺑﯚ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﻧەﻛﺮاوە .ﭘێﻮﯾﺴﺖ دەﻛﺎت ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﻟﯿﮋﻧە ،ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸﺘﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﺎن ﺑﻜﺎت ﺑﯚ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ،ﺋەﮔەر رێﮋەی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺗەواو ﻧەﺑﻮو ،ﺋەوﻛﺎت ﺳەرۆك و ﺑڕﯾﺎردەری ﻟﯿﮋﻧە ،دەﺗﻮاﻧﻦ ﻛﯚﻧﻮوﺳێﻚ ﺑﯚ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑﻨﻮوﺳﻦ...
ژﻣﺎرە ) ، (159ﭼﻮارﺷەم2016/ 10/ 26 ،
د .رێﻮاز ﻓﺎﯾەق :دەﺳﺘەی ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳﺎزی و وزەی ﭘەك ﺧﺴﺘﻮوە
وﺷە /ھەوﻟێﺮ -رێﺒﯿﻦ د .رێﻮاز ﻓﺎﯾــەق ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و وزە ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە دﯾﺪارێﻜﯽ ”وﺷە“دا، دووﭘﺎت ﻟەوە دەﻛﺎﺗەوە دەﺳﺘەی ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳﺎزی و وزەی ﭘەرﻟەﻣــﺎن ،ﻛﺎرەﻛﺎﻧــﯽ ﻟﯿﮋﻧەﻛەﯾﺎن ﭘەك ﺧﺴــﺘﻮوە و ﺑەو ھﯚﯾــەوە ﻟﯿﮋﻧەﻛەﯾﺎن ﻟە ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدووەوە ﺗەﻧﯿﺎ دوو ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻛﺮدووە .ﺋﺎﺷــﻜﺮای دەﻛﺎت ﭘێﻚ ﻧەھێﻨﺎﻧﯽ دەﺳﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺳــﻨﺪووﻗﯽ داھﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوت، ﺑەھــﯚی رێﻚ ﻧەﻛەوﺗﻨــﯽ ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن ﺑــﻮوە ﻟەﺳــەر ﭘﯚﺳﺘەﻛﺎﻧﯽ دەﺳﺘەﻛە. ﺋەدای ﻟﯿﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و وزە ،ﻟــە ﺳــەرەﺗﺎی ﺧﻮﻟــﯽ ﭼﻮارەﻣــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧــەوە ﭼﯚن ھەڵﺪەﺳەﻧﮕێﻨﻦ؟ ﻟﯿﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳﺎزی و وزە ﻟە ﺧﻮﻟﯽ ﭼﻮارەﻣﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ﻛﺎری ﺟﯚری/ﻧەوﻋــﯽ ﻛﺮدووە ﻟە ﺑەداﻣەزراوەﯾــﯽ ﻛﺮدﻧﯽ ﻛەرﺗﯽ ﻧەوت ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا، ﻟــە رێﮕــەی ﭘێﺸﻜەﺷــﻜﺮدﻧﯽ ﭘــڕۆژە ﯾﺎﺳــﺎ و ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدﻧــﯽ راﭘﯚرت ﻟەﺳــەر ﭘڕۆژە ﯾﺎﺳﺎﻛﺎن و ھەروەھــﺎ رۆڵﺒﯿﻨﯿــﻦ ﻟەﻧــﺎو ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑﯚ رووﻧﻜﺮدﻧەوەی رۆڵﯽ داﻣەزراوەﻛﺎن ﻟــە ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﻛەرﺗــﯽ ﻧەوت .ﻟەﮔــەڵ ﺋەوەش ﭼﺎودێﺮﯾﻜﺮدﻧــﯽ ﭼﺎﻻﻛﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا. ﺑەم ﻟە دروﺳــﺘﺒﻮوﻧﯽ ﻛێﺸەی ھەرێﻤــﯽ ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ،ﭼﯿﺘــﺮ ﻟﯿﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و وزە رۆڵــﯽ ﻧەﻣﺎ، ﻣەﮔەر ﺋەﻧﺪاﻣەﻛﺎﻧﯽ ﺑەﺷــێﻮەی ﺗﺎﻛەﻛەﺳﯽ رۆڵﯿﺎن ھەﺑﻮوﺑێﺖ. ﻟــە ﺑەداﻣەزراوەﯾــﯽ ﻛﺮدﻧﯽ ﻛەرﺗﯽ ﻧەوﺗﺪا ﺋــەو ﻟﯿﮋﻧەﯾە ﭼﯽ ﻛﺮد؟ ﭘــڕۆژە ﯾﺎﺳــﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑە ﺳــﻨﺪووﻗﯽ داھﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت و
دەﺳﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺳﻨﺪووﻗﯽ داھﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﺑەھﯚی ﺣﺰﺑەﻛﺎﻧەوە ﭘێﻚ ﻧەھﺎت ﺑﻜﺮێــﻦ و دواﺗﺮ ﻟەﻧــﺎو ﭘەرﻟەﻣﺎن دەﻧﮕﯿﺎن ﻟەﺳــەر ﺑﺪرێﺖ ،ﺑەم ﺑەھﯚﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳــﯽ دەﺳــﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ ﺳﻨﺪووﻗەﻛە ﻟەﻻﯾەن ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮاﻧەوە ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ ﻧەﻛﺮان. ھﯚﻛﺎری ﺳﯿﺎﺳﯽ ﭼﯚن؟ ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن رێﻚ ﻧەﻛەوﺗﻦ ﻟەﺳەر ﺋەو ﻛەﺳــﺎﻧەی ﻛە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮان ﺑﯚ دەﺳﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧﯽ
ﺳەرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳﺎزی و وزە ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸﺘﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧەﻛــەی ﺑــﯚ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﻧەﻛﺮدووە ﭼﻮار ﻛﯚﻣﭙﺎﻧﯿﺎ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯿەﻛەی ﺑــﻮاری ﻧــەوت و ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدﻧﯽ راﭘﯚرت ﺑﯚ ﺑەرﻛﺎرﻛﺮدﻧەوەی دوو ﯾﺎﺳــﺎی ﻋێﺮاﻗﯽ ﺗﺎ ﻟــە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺟێﺒەﺟــێ ﺑﻜﺮێﻦ، ﻟــە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧەﻛــەدا ﺑﻮون. ﺳــﻨﺪووﻗﯽ داھﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻧەوت ﯾﺎﺳﺎی ﺑﯚ دەرﻛﺮا ،ﺑەم ﺋەواﻧﯽ ﺗﺮ ﺑەھﯚی ﭘەﻛﺨﺴﺘﻨﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧەوە ﯾﺎﺳــﺎﯾﺎن ﺑﯚ دەرﻧەﻛــﺮا .ﺋەوەی ﻟــەم ﺧﻮﻟــەدا ﻛﺎری ﻟﯿﮋﻧەﻛە ﻟە ﺧﻮﻟەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺸﻮو ﺟﯿﺎ دەﻛﺎﺗەوە، ﺋەوەﯾە ﻛە ﻛﺎری ﺟﯚری ﻛﺮدووە ﺑﯚ ﺑەداﻣەزراوەﯾﯽ ﻛﺮدﻧﯽ ﻛەرﺗەﻛە ﺑەﮔﺸﺘﯽ. ﯾﺎﺳﺎی ﺳﻨﺪووﻗﯽ داھﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت ﭘەﺳەﻧﺪ ﻛﺮا ،ﺑەم دەﺳﺘەی ﻛﺎرﮔێڕی دﯾﺎری ﻧەﻛﺮا ،ﺑﯚﭼﯽ؟ ﺑەﮔﻮێﺮەی ﯾﺎﺳــﺎی ﺳــﻨﺪووﻗﯽ داھﺎﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﻧــەوت و ﮔﺎزی ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﻧــﺎوی ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ دەﺳــﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﺳــﻨﺪووﻗەﻛە ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾــﺮان ﻛﺎﻧﺪﯾﺪ
ﺳﻨﺪووﻗەﻛە ﻛﺎﻧﺪﯾﺪﯾﺎن دەﻛﺎت، ھەرﯾەك ﻟە ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎن دەﯾەوێﺖ ﭘﯚﺳﺘێﻜﯽ ﻟە دەﺳﺘەی ﺳــﻨﺪووﻗﯽ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ داھﺎﺗەﻛﺎﻧﯽ ﻧەوت و ﮔﺎزدا ھەﺑێﺖ، ﺑەم ﻛە رێﻜﻜەوﺗﻦ ﻟەﺳەر ﺋەوە ﻧەﻛــﺮاوە ،ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮان ﻧــﺎوی ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻧەﻧﺎردووە. ﻣﺎﻧــﺎی ﺋەوەﯾــە ﻛــە ﭘێﺶ ﭘەﻛﺨﺴــﺘﻨﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ،ھﯚﻛﺎر ھەﺑــﻮوە ﺑــﯚ دﯾــﺎری ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ دەﺳــﺘەی ﺳﻨﺪووﻗەﻛە؟ ﺑەڵێ ،ﺋەﮔەر ﺣﺰﺑە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن رێﻜﻜەوﺗﻨﯿﺎن ﻟەﺳــەر ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ دەﺳــﺘەی ﺳــﻨﺪووﻗەﻛە ھەﺑﻮواﯾە ،ﻛﺎت ﻟە ﺑەردەم ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮاﻧﺪا ھەﺑﻮو ﺑــﯚ رەواﻧەﻛﺮدﻧــﯽ ﻧﺎوی ﻛﺎﻧﺪﯾــﺪەﻛﺎن ﺑــﯚ ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﺑەﻣەﺳــﺘﯽ دەﻧﮕــﺪان ﻟەﺳــەر ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎن و ﭘەﺳــﻨﺪﻛﺮدﻧﯿﺎن، ﺋەوﻛﺎﺗە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن
ﻛﺎرا ﺑﻮو ،ﻛێﺸــەﯾەك ﻟەو رووەوە ﻟە ﺋﺎرادا ﻧەﺑﻮو .ﺋێﻤە ﭼەﻧﺪان ﺟﺎر ﭘﺮﺳﯿﺎرﻣﺎن ﻟە ھﯚﻛﺎری ﻧەﻧﺎردﻧﯽ ﻧﺎوی ﻛﺎﻧﺪﯾــﺪەﻛﺎن ﻛﺮد ،ھەواڵ و زاﻧﯿﺎری ﺋەوەﻣــﺎن وەرﮔﺮﺗەوە ﻛە ھێﺸــﺘﺎ ﻻﯾەﻧە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﻟەﺳــەر ﻧﺎوی ﻛﺎﻧﺪﯾــﺪەﻛﺎن رێﻚ ﻧەﻛەوﺗﻮون. ﺑﯚﭼﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و وزە ﻓﺸــﺎری ﻟەﺳــەر ﻻﯾەﻧــە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن دروﺳﺖ ﻧەﻛﺮد؟ ﺋێﻤە ﺑە ﻧﻮوﺳﺮاوی ﻓەرﻣﯽ داوای رووﻧﻜﺮدﻧەوەی ھــﯚﻛﺎری رەواﻧە ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﻧﺎوی ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮان ﻛﺮد ،ﺑەم ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ وەزﯾﺮان ﺑە ﻓەرﻣﯽ وەﻣﯽ ﻧەداﯾەوە .ﺗەﻧﯿﺎ ﺗﻮاﻧﯿﻮﻣﺎﻧە ﺑە رێﮕەی ﭘێﻮەﻧﺪی ﺗﺎﻛەﻛەﺳــﯽ زاﻧﯿﺎرﯾــﯽ وەرﺑﮕﺮﯾــﻦ ،دواﺟــﺎر ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧەﻛــەش ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﺣﺰﺑﻦ ،ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻟﯿﮋﻧەﻛە ھەﯾە ﺷەڕ ﻟەﺳەر ﺋەوە دەﻛﺎت ﻛﺎﻧﺪﯾﺪێﻚ ﯾﺎن زﯾﺎد ﻟە ﻛﺎﻧﺪﯾﺪێﻜﯽ دەﺳﺘەی ﺑەڕێﻮەﺑﺮدﻧــﯽ ﺳــﻨﺪووﻗەﻛە ﻟە ﺣﺰﺑەﻛەی ﺧﯚی ﺑێﺖ. ﻟــە ﻣــﺎوەی ﭘەﻛﺨﺴــﺘﻨﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧەوە ،ﻟﯿﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳﺎزی و وزە ﻟــە راﭘﯚرﺗەﻛﺎﻧﯽ ﭼﺎودێﺮی ﻛﺎری ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺪا ،ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﻟﯿﮋﻧە ھەرە ﻻوازەﻛﺎﻧە ﻟــە ﺋەﻧﺠﺎﻣﺪاﻧﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ،ﺑﯚﭼﯽ؟ زﯾﺎﺗــﺮ ﻟــە ﺳــﺎڵێﻜە ﺋێﻤــە ﻟە
ﻟﯿﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و وزە ﺗەﻧﯿﺎ دوو ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻣــﺎن ﻛــﺮدووە و ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەﻛﯿــﺶ رێــﮋەی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺗەواو ﻧەﺑﻮوە .ﺑەﮔﻮێﺮەی ﭘێــڕەوی ﻧﺎوﺧــﯚی ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸــﺖ ﺑــﯚ ﺳــﺎزﻛﺮدﻧﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوە ﻟــە دەﺳــەﺗﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧەﯾە، دەﺑێﺖ ﺋەو ﭘﺮﺳﯿﺎرە ﻟە ﺳەرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧە ﺑﻜﺮێﺖ ،ﺋەو ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸــﺘﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧەﻛــەی ﻧەﻛﺮدووە ﺑﯚ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە .ﺑەﺷــﺒەﺣﺎڵﯽ ﺧﯚم ﺟﺎرێﻚ ﺑــە ﻧﻮوﺳــﺮاوی ﻓەرﻣﯽ داوام ﻟــە ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﻟﯿﮋﻧــە ﻛﺮدووە ،ﺑە رەﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ ﺋەوەی دۆﺧﯽ ﻧــەوت ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ زۆری ﺑە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻟﯿﮋﻧەﻛەﻣﺎن ھەﯾە ،ﻟەو رواﻧﮕەﯾەوە داوای ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوەم ﻛــﺮدووە، دوای ﺋەوە ﯾــەك ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﻛﺮا و ﺋﯿﺘﺮ ھﯿــﭻ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﻧەﻛﺮاﯾەوە .ﻗﺴەم ﻟەﮔەڵ ﺟێﮕﺮی ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻛــﺮدووە ﻛــە ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ راﺳــﺘەوﺧﯚﯾە ﻟــە ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺎری ﻟﯿﮋﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺪا و ﺑﺎﺳــﯽ ﺋەوەم ﻛﺮدووە ﺋەو ﻟﯿﮋﻧەﯾە ﻛﺎری ﺧــﯚی ﻧــﺎﻛﺎت و داوام ﻛﺮدووە رۆڵﯽ ﺧﯚی ﺑﺒﯿﻨێــﺖ ،ھەروەھﺎ ﺑە راﺳــﺘەوﺧﯚ ﻟەﮔەڵ ﺳەرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧە و ﺟێﮕﺮەﻛەی داﻧﯿﺸــﺘﻮوم ﻛە ﺑﯚﭼــﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوە ﻧﺎﻛەن،
ﺑەم ھﯿﭻ ﺋەﻧﺠﺎﻣێﻚ ﻧەﺑﻮوە .ﺋەوە راﺳــﺘە ﻛە ﯾەﻛێﻚ ﻟە ﺧﺮاﭘﺘﺮﯾﻦ ﻟﯿﮋﻧەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﻟەو ﻣﺎوەﯾەدا ﻟﯿﮋﻧــەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و وزەﯾە، ﺧﺮاﭘﯿﯿەﻛەش ﻟەوﻛﺎﺗەوە دەﺳﺖ ﭘێ دەﻛﺎت ﻛە ﻛێﺸە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن دروﺳــﺖ ﺑﻮون ،ﻟەﻛﺎﺗێﻜﺪا ﭘێﺶ دروﺳﺘﺒﻮوﻧﯽ ﻛێﺸە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن ﻟﯿﮋﻧەﻛە ﻛﺎرا ﺑﻮو. ﺑﯚﭼــﯽ ﻟەﮔــەڵ ﻛێﺸــە ﺳﯿﺎﺳــﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ﻛﺎری ﻟﯿﮋﻧەﻛــە ﭘەﻛﯽ ﻛەوت؟ ھﯚﻛﺎرەﻛە ﺋەوەﯾە ﻛە ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﻟﯿﮋﻧەﻛــە ﺑﻮوﻧەﺗــە ﻻﯾەﻧێﻚ ﻟەو ﻛێﺸە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿﺎﻧەی ﻟە ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھەﯾە. ﺑــەم ﺳــەرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳﺎزی و وزە ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑﯚ ﺋەوە ﻛﺮدووە ﺋەﻧﺠﺎﻣﻨەداﻧﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑە ﺗەواوﻧەﺑﻮوﻧﯽ رێﮋەی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧەوە ھەﯾە، ﺋەوە راﺳﺘە؟ ﭘێﺸﺘﺮ ﺋﺎﻣﺎژەم ﺑەوە ﻛﺮد ﯾەﻛﺠﺎر ﺳــەرۆﻛﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸﺘﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوەی ﻛﺮدووە ﻛە رێﮋەی ﯾﺎﺳــﺎﯾﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﺎن ﺗەواو ﻧەﺑﻮوە، ﭘێﻨﺞ ﺋەﻧﺪام ﺋﺎﻣﺎدە ﺑﻮوﯾﻦ ،ﺑەم دوای ﺋەوە ﻟە ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدووەوە ھﯿﭻ ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸــﺘێﻚ ﺑﯚ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﻧەﻛــﺮاوە .ﭘێﻮﯾﺴــﺖ دەﻛﺎت ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﻟﯿﮋﻧە ،ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸﺘﯽ ﺋەﻧﺪاﻣــﺎن ﺑﻜﺎت ﺑــﯚ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە،
ﺋەﮔەر رێﮋەی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺗەواو ﻧەﺑﻮو، ﺋــەوﻛﺎت ﺳــەرۆك و ﺑڕﯾﺎردەری ﻟﯿﮋﻧــە ،دەﺗﻮاﻧﻦ ﻛﯚﻧﻮوﺳــێﻚ ﺑﯚ ﺳەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎن ﺑﻨﻮوﺳﻦ ﻛە رێﮋەی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەﻛە ﺗــەواو ﻧەﺑــﻮوە و ﺑــەو ھﯚﯾەوە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﻧەﻛﺮاوە ،ﺑەم ﺋەوەﯾﺎن ﻧەﻛﺮدووە ،ﺋەﻧﺪاﻣﺎن ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸﺘﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوە ﻧەﻛﺮاون ﺗــﺎ ﺑﺰاﻧﯿﻦ رێﮋەی ﯾﺎﺳﺎﯾﯽ ﺗەواو دەﺑێﺖ ﯾﺎن ﻧﺎ.
ﻧﺎﻛەن؟ دەرﻛەوﺗﻨــﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﻟﯿﮋﻧەﻛە ﻟــە ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧــﺪا ﺋﺎﻣﺎژەﯾە ﺑەوەی ﻛە ﺋەوان ﭼﺎودێﺮی دۆﺳــﯿەﻛە دەﻛەن و ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘــێ دەدەن و ﺑﺎﯾەﺧێﻜﯿﺎن ﺑﯚ دۆﺳﯿەﻛە ھەﯾە، ھەروەك ﺑەھﯚی ﺋەوەی ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﻧﺎﻛﺮێــﺖ ،ﺑە ﻧﺎﭼــﺎری دەﺑێﺖ ﻟە ﺷﺎﺷــەی ﺗﯿﭭﯿﯿەﻛﺎﻧەوە ﭘەﯾﺎﻣﯽ ﺧﯚت ﺑﮕەﯾەﻧﯿﺖ ،ﻛە ﻟە راﺳﺘﯿﺪا ﺋەوە ﻛﺎری ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻧﯿﯿە ،ﻛﺎری راﺳــﺘەﻗﯿﻨەی ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﻟەﻧﺎو ﻟﯿﮋﻧەﻛﺎﻧﺪا دەﻛﺮێﺖ ﻧەك ﻟەﺳــەر ﺷﺎﺷــەی ﺗﯿﭭﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا ،ﺑەم ﻟە ﺣﺎڵەﺗێﻜﺪا ﺋەﮔەر ﺳــەرۆﻛﺎﯾەﺗﯽ ﻟﯿﮋﻧەﻛە ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸــﺘﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﻧەﻛﺎت ،ﺑــﯚ ﻧﻤﻮﻧە ﻣــﻦ ﻧﺎﭼﺎرم وەك ﺋەﻧﺪاﻣێﻜﯽ ﻟﯿﮋﻧەﻛە ،ﭘەﻧﺎ ﺑﯚ ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎن ﺑﺒــەم و ﻟەو رێﮕەﯾەوە ھەڵﻮێﺴﺘﯽ ﺧﯚم روون ﺑﻜەﻣەوە، ﻟەﻛﺎﺗێﻜــﺪا ﻛە ﺑەﺷــێﻮەﯾەﻛﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﺘﺎران دەﺗﻮاﻧﻦ ﻟە ﻧﺎو ﻟﯿﮋﻧەﻛﺎﻧﺪا ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ راﯾﯽ ﺑﻜەن. ﺋﺎﯾﺎ ھــﯚﻛﺎری ﺋەﻧﺠﺎم ﻧەداﻧﯽ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوەی ﻟﯿﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳﺎزی و وزە ﺗەﻧﯿﺎ ﺳﯿﺎﺳﯿﯿە؟ ﻧەﺧێــﺮ ،ﺑەڵﻜــﻮ ﺟﯚرێــﻚ ﻟــە ﺣەﺳﺎﺳــﯿەت ﻟە ﻧێﻮان ﺳەرۆﻛﯽ ﻟﯿﮋﻧــە و وەزﯾــﺮی ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا دروﺳــﺖ ﺑﻮوە ،ھﯚﻛﺎرەﻛەﺷــﯽ ﺑــﯚ ﺋەوە دەﮔەڕێﺘەوە ﻛە وەزﯾﺮی ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑە ھەﻧﺎﺳەﯾەﻛﯽ ﻛﻮرﺗــەوە ﻣﺎﻣەڵــە دەﻛﺎت و ﺑەرﮔەی ﺋــەوە ﻧﺎﮔﺮێﺖ رەﺧﻨەی ﻟــێ ﺑﮕﯿﺮێﺖ ،ھــﺎوﻛﺎت ﻟﯿﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و وزە ﻟە ﺳەرەﺗﺎی ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺪا ،ﻓﺸﺎری زۆری ﻟەﺳەر ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧــﯽ ھەرێﻤﯽ ﻧەوت و ﮔﺎز دروﺳــﺖ ﻛﺮدﺑﻮو ،ﺋەوە وای ﻛﺮد ﻟە ﺳــەرەﺗﺎدا ﺋەوان ﺑەدەﻧﮓ ﻟﯿﮋﻧەﻛەوە ﺑێﻦ ،ﺑەم دواﺗﺮ وای ﻟێ ھﺎت ﻛە ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸﺘﯿﺸــﻤﺎن ﺑﯚ وەزﯾﺮی ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن دەﻧﺎرد ،وەﻣﯽ ﻧەدەداﯾەوە ،رەﻧﮕە ﻟەﻻﯾەن ﺳەرۆﻛﯽ ﺣﻜﻮوﻣەﺗەوە
ﺋێﻤە ﺑە ﻧﻮوﺳﺮاوی ﻓەرﻣﯽ داوای رووﻧﻜﺮدﻧەوەی ھﯚﻛﺎری رەواﻧە ﻧەﻛﺮدﻧﯽ ﻧﺎوی ﻛﺎﻧﺪﯾﺪەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻟە ﺋەﻧﺠﻮوﻣەﻧﯽ وەزﯾﺮان ﻛﺮد ﻟەو ﻣﺎوەﯾــەدا ﻛە ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﻧەﻛــﺮاوە ،ﺋەﮔــەر ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوە ﺑﻜﺮاﺑﺎﯾە ،ﺋەﻧﺠﺎﻣەﻛەی چ دەﺑﻮو؟ ﻟﯿﮋﻧەﻛــەی ﺋێﻤــە ﭘێﻮەﻧــﺪی راﺳﺘەوﺧﯚی ﺑە دۆﺳﯿەی ﻧەوت و ﮔﺎزەوە ھەﯾــە ﻛــە زۆرﺗﺮﯾــﻦ ﻛێﺸەی ﻟەﺳــەر ھەﯾە ،ﻛەواﺗە ﺑەﮔﺸــﺘﯽ ﭘێﻮﯾﺴــﺖ دەﻛﺎت زۆرﺗﺮﯾﻦ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە و ﭼﺎﻻﻛﯿﻤﺎن ﻟەو رووەوە ھەﺑێــﺖ .ﺋەﮔەر ﻟەو ﻣﺎوەﯾــەدا ﻛﯚﺑﻮوﻧــەوە ﺑﻜﺮاﺑﺎﯾە، ﺑەدڵﻨﯿﺎﯾﯿﯿەوە دەﺗﻮاﻧﺮا ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ و ﻣﺘﻤﺎﻧەﯾەﻛﯽ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺋﺎﺳــﺘﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪن و رای ﮔﺸﺘﯽ دروﺳﺖ ﺑﻜﺮێﺖ ،ھەروەك رەﻧﮕە ﺑﺘﻮاﻧﺮاﺑﺎﯾە ﻓﺸــﺎر ﻟەﺳــەر ھەﻧﺪێﻚ ﺷــﺖ داﺑﻨﺮێﺖ. ﻟﯿﮋﻧەی ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و وزە 11ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ھەﯾــە ،ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە ﻧﺎﻛەن ،ﺑەم ﺑەردەوام زۆرﯾﻨەی ﺋەﻧﺪاﻣەﻛﺎﻧــﯽ ﻟــە ﺷﺎﺷــەی ﺗﯿﭭﯿﯿــەﻛﺎن دەﺑﯿﻨﺮێــﻦ ،ﺋەﮔەر ﻗﺴــەﯾەﻛﺘﺎن ھەﯾــە و دەﺗﻮاﻧﻦ ﺷــﺘێﻚ ﺑﻜــەن ،ﺑــﯚ ﻛﯚﺑﻮوﻧەوە
ﭘﺸﺘﮕﯿﺮی ﻛﺮاﺑێﺖ ،ﺋەﮔەر ﻧﺎ ﺋەو ﻧﺎﺗﻮاﻧێــﺖ ﺑﺎﯾەخ ﺑە ﺑﺎﻧﮕﮫێﺸــﺘﯽ ﭘەرﻟەﻣــﺎن ﻧــەدات ،ﻛﺎﺗێﻜﯿﺶ ﻛێﺸە ﺳﯿﺎﺳﯿﯿەﻛﺎن زەق ﺑﻮوﻧەوە، داﺑڕاﻧێﻜــﯽ ﺗەواو ﻟە ﻧێﻮان ﺋێﻤە و وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا دروﺳﺖ ﺑﻮو. داﺑڕاﻧەﻛە وەك ﻟﯿﮋﻧە رووی دا ﯾﺎن ﺋەﻧﺪاﻣﺎن ﺑەﮔﺸﺘﯽ؟ داﺑڕاﻧێــﻚ ﻟــە ﻛﺎری ﺋﯚرﮔﺎﻧﯽ ﻟە ﻧێﻮان ﻟﯿﮋﻧە و وەزارەﺗﯽ ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا رووی دا ،ﺑــە ﭘێﭽەواﻧــەوە وەك ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ ﻟﯿﮋﻧەﻛە ﻟەﮔەڵ وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﭘێﻮەﻧﺪی ھەﯾە، ﻣﻦ وەك ﺧــﯚم ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻢ ﻟەﮔەڵ وەزارەﺗﯽ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎن ﻣﺎوە ﺑــﯚ ﺑەدواداﭼﻮوﻧﯽ ھەﻧﺪێﻚ ﻟە دۆﺳــﯿەﻛﺎن ،ﻣەرج ﻧﯿﯿە ﺋەو ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯿە ﻟەﮔــەڵ وەزﯾﺮ ﺑێﺖ، ﺑەم ﻟەﮔــەڵ ﺟێﮕــﺮی وەزﯾﺮ و ژﻣﺎرەﯾــەك ﻟــە ﺑەڕێﻮەﺑــەرە ﮔﺸــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑﺎﺷﻤﺎن ھەﯾە.
ﻛێﺸە ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ و ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯽ و ﺗەﻧﺎﻧــەت ﺳێﻜﺴﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺸــﯿﺎن ﻟەﮔەڵ ﯾەﻛﺘــﺮ دوور ﻟە ﭼﺎوی ﭘﯿﺎو دەﮔﯚڕﻧەوە و ﭼﺎرەی ﺑﯚ دەدۆزﻧەوە وﺷە /ﺋﺎ :ﻛﻮردۆ ﺷﺎﺑﺎن ﻟە ﻣﻨﺪاڵﯿﯿــەوە ﻛﻮڕێﻜﯽ ﺋﺎﻣﯚزام ﺧــﯚش دەوێ ،ﻛە ﭼﻮوﺷــﻤە زاﻧﻜﯚ ،ﭘێﻮەﻧﺪﯾﻢ ﻟەﮔەڵ ﻛﻮڕێﻜﯽ ھﺎوﭘﯚﻟﻤــﺪا ﺑەﺳــﺖ ،ﺋێﺴــﺘە ھەردووﻛﯿــﺎن ھﺎﺗﻮوﻧەﺗە داوام، ﻣﻦ ﺑە ھەﻣﺎن ﭘێﻮەر ھەردووﻛﯿﺎﻧﻢ ﺧﯚش دەوێ ،ﺑەم ﻧﺎزاﻧﻢ ﻛﺎﻣﯿﺎن ھەڵﺒﮋێــﺮم؟ ﺋەﻣــە ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﭘﺮﺳﯿﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ﯾەﻛێﻚ ﻟەو ﮔﺮووﭘﺎﻧەی ﺗﺎﯾﺒــەت ﺑە ﺧﺎﻧﻤﺎن ﻟە ﺗﯚڕی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ ﻓەﯾﺴﺒﻮوك ﻛﺮدووﯾەﺗﯽ و ﭼﺎوەڕێﯽ ڕێﻨﻮێﻨﯿﯿە ﻟە ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧﯽ ﮔﺮووﭘەﻛە و ﺋەواﻧﯿﺶ
ھەرﯾەﻛــە ﺑــە ﭘێﻮداﻧﮕﯽ ﺧﯚی ﭘێﺸــﻨﯿﺎزی ﺑﯚ دەﻛﺎت. ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧــﺪی ﮔﺮووﭘەﻛﺎﻧــﯽ ﻓەﯾﺴﺒﻮوك ﻟەوەداﯾە دەﺗﻮاﻧﯽ ﺋەو ﺧﺎﺳــﯿەﺗەی ﺑﺪەﯾﺘێ ،ﺗەﻧﯿﺎ ﺋەو ﻛەﺳﺎﻧە ﺑﻜەﯾﺘە ژوورەوە و ﺑﮫێڵﯽ ﺑﺎﺑەﺗــەﻛﺎن ﺑﺒﯿﻨێ ﻛە ﺧﯚت وەك ﺳەرﭘەرﺷﺘﯽ ﮔﺮووﭘەﻛە ڕێﺖ ﭘێ داون ،ﺋەﻣە ھەﻟێﻜﯽ ڕەﺧﺴﺎﻧﺪووە ﺑﯚ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛــە ﺑﺘﻮاﻧــﻦ ﺳﯚﺷــﯿﺎل ﻣﯿﺪﯾﺎ
ﺑﻜەﻧــە دەرﮔەﯾەﻛﯽ ﮔــەورە و ﺋەﮔەرﭼــﯽ ڕەﻧﮕە ھەر ﻟە ژووری ﭼێﺸــﺘﺨﺎﻧەی ﻣﺎڵەﻛﺎﻧﯿــﺎن ﺑﻦ، ﺑێﻨە دەرەوە و ﺑە ڕووی دﻧﯿﺎﯾەﻛﯽ ﻓــﺮاوان و ﺑﯿــﺮوڕای ﺟﯿــﺎوازدا ﺑﻜﺮێﻨەوە و ﺋەﮔەری ھەﯾە ﺑەﺷێﻚ ﻟــە ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯿﺸــﯿﺎن ﻟە ڕێﮕەی ڕاوێــﮋ ﺑــە ھﺎوڕێﯽ ﻧــﻮێ ﻛە ﻧە ﭘێﺸــﺘﺮ ﺑﯿﻨﯿﻮﻧﯽ و ﻧە ﻧﺎﺳﯿﻮﻧﯽ، ﭼﺎرە ﺑﻜﺎت. دەردەدڵﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﺑﺎس دەﻛەﯾﻦ ”زﯾﻮە“ ﺳەرﭘەرﺷﺘﯿﺎری ﮔﺮووﭘێﻜە ﺑەﻧــﺎوی ”)دش و ﺑــﺮاژن( ) +ﺑﻮك و ﺧەﺳــﻮو(“ ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟە 11ھەزار
ﺋەﻧﺪاﻣﯽ ھەﯾە ﻛە ھەر ھەﻣﻮوی ﺋﺎﻓﺮەﺗﻦ و ڕێﮕە ﻧەدراوە ھﯿﭻ ﭘﯿﺎوێﻚ ﺑﭽێﺘە ﻧێﻮﯾﺎﻧــەوە ،ﺑە ”وﺷــە“ی ﮔﻮت: ﺋێﻤە ﻟــەم ﮔﺮووﭘــەدا دەردەڵﯽ ﺧﯚﻣﺎن ﺑــﺎس دەﻛەﯾﻦ ،ھەﻧﺪێﻚ ﺧﺎﻧﻤﯿــﺶ ھەﯾــە ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑەﯾﺎرﻣەﺗﯿﯿە ،ﯾﺎن ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ھەﯾــە و دەﯾەوێــﺖ ﻛەﺳــێﻚ ﺋﺎﻣﯚژﮔﺎری ﺑــﻜﺎت ،ﺋێﻤەش ھەر ﻛەس ﻟــەﻻی ﺧﯚﯾەوە ڕێﻨﻮێﻨﯿﯽ دەﻛﺎت و ﺑەﭘێﯽ ﭘێﻮﯾﺴﺖ ﺳﻮودی
ﭘێ دەﮔەﯾەﻧﯿﻦ. ﺋﺎﻣــﺎژە ﺑــەوەش دەﻛﺎت ،ﺋــەم ﮔﺮووﭘــە ھﯿﭽﯽ ﭘــێ ﻧەﻛﺮێ، ﺷــﻮێﻨێﻚ ﺑێﺖ ﺑــﯚ ﺧﺎﻧﻤﺎن ﻛە ﺑﺘﻮاﻧﻦ ھەﺳــﺘﯽ ژﻧﺎﻧەی ﺧﯚﯾﺎن ﺑەﺑێ ﺑﺎرﮔﺎوﯾﺒــﻮون ﺑە ﭘﯿﺎو ﺑﺎس ﺑﻜــەن ،ﺗﻮاﻧﯿﻮﻣﺎﻧــە ﺋﺎزادﯾﯿەﻛﯽ ڕەھﺎ ﻟــە ﻧێﻮاﻧﻤﺎﻧﺪا ﺑەﻛﺎر ﺑﮫێﻨﯿﻦ و ﺑەوﭘەڕی ڕاﺷﻜﺎوی ﻛێﺸەﻛﺎن ﺑﺎس ﺑﻜەﯾﻦ. ﻟە ڕێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن ﺑﺎﺷﺘﺮﯾﻦ ﺑﯚ ﺧﺎﻧﻤﺎن
”ك .م“ ﻛﭽێﻜــﯽ ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻧێﻮ ﯾەﻛێﻚ ﻟــەو ﮔﺮووﭘﺎﻧــە ،دەڵێ: ڕێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧــﯽ ﺋﺎﻓﺮەﺗﺎن و ژﻧﺎن ﺋەوەﻧــﺪەی ﺑﯿﺮ ﻟە ﺳﯿﺎﺳــەت و ﭘﯚﺳــﺖ و ﺣﺰﺑﺎﯾەﺗﯽ دەﻛەﻧەوە، ﻧەھﺎﺗــﻮون ﻛێﺸــەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤــە ﭼﺎرە ﺑﻜــەن ،ھەﻣــﻮو ﻣﺎڵێﻜﯽ ﺋەم ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ ﺗێﺪاﯾە و ھەﻣــﻮوی ﺧەﻣەﻛﺎﻧﯽ ﻟەﮔەڵ ﺧﯚﯾﺪا ھەڵﮕﺮﺗﻮوە و ﮔﻮێﯿەك ﻧﯿﯿە ﺑﯚ ﺑﯿﺴﺘﻨﯽ ،ﻛﻮان ﺋەو ڕێﻜﺨﺮاواﻧە،
ﺋﺎﯾﺎ دەرﮔــەی ﺋــەو ژووراﻧەﯾﺎن ﻛﺮدووەﺗــەوە؟ ﻟــە درێــﮋەی ﻗﺴەﻛﺎﻧﯿﺸــﯿﺪا ﺑﯚ ”وﺷە“ ﮔﻮﺗﯽ: ﺋەوەی ﺋــەم ﮔﺮووﭘﺎﻧە ﺑە ﺗﺎﯾﺒەت و ﺳﯚﺷــﯿﺎڵ ﻣﯿﺪﯾﺎ ﺑە ﮔﺸــﺘﯽ ﺑﯚ ﻛﺮدﻧــەوەی ﭼــﺎوی ﺋﺎﻓﺮەت ﻛﺮدووﯾەﺗﯽ ،ھﯿــﭻ ڕێﻜﺨﺮاوێﻚ ﭘێﯽ ﻧەﻛﺮاوە. زﯾﻮە ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﺎری ﮔﺮووﭘە 11ھــەزار ﺋەﻧﺪاﻣﯿﯿەﻛــە دەڵێ: ﺗــﺎ ﺋێﺴــﺘە ھەوڵﻤﺎن ﻧــەداوە ڕێﻜﺨﺮاوەﻛﺎن ﺋﺎﮔەدار ﺑﻜەﯾﻨەوە و ھێﺸــﺘﺎ ﮔﺮووﭘەﻛەﻣﺎن ﺗﺎزەﯾە، ﺑەم ﻟەﻧێﻮﻣﺎﻧﺪا ﭘﺰﯾﺸﻚ ،ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ و ﺗﻮێــﮋەری ﻛﯚﻣەﯾەﺗــﯽ و ﭼەﻧــﺪان ﺑــﻮاری ﺗــﺮ ھەﯾە ﻛە ھەرﯾەك ﺑەﭘێﯽ ﺷﺎرەزاﯾﯿﯿەﻛەی ﺧــﯚی ،ﺧﯚﺑەﺧﺸــﺎﻧە ﺧﺰﻣەت ﺑــە ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧــﯽ ﺋــەو ﮔﺮووﭘــە دەﻛﺎت .ﺑەم ﺋەوەﺷــﯽ ﺧﺴﺘە ڕوو ﻛــە ڕەﻧﮕە ﻟــە داھﺎﺗﻮودا ﺑە ﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ڕاﺳﺘەوﺧﯚ ﭘێﻮەﻧﺪی ﺑــە ڕێﻜﺨﺮاوەﻛﺎﻧــەوە ﺑﻜەﯾﻦ، ﺋەﻣەش ھەڵﺒەت ﺑەﭘێﯽ ﭘێﻮﺳﺘﯽ و وﯾﺴﺘﯽ ﺋەﻧﺪاﻣﺎﻧە. ﻻی ﺧﯚﯾــەوە ﻣﻮﻧﯿﺮە ﻋﻮﺳــﻤﺎن ﺋەﻧﺪاﻣــﯽ ﻟﯿﮋﻧــەی ﻛﺎروﺑــﺎری ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯽ و ﻣﻨــﺪاڵ و ﺧێﺰان ﻟە ﭘەرﻟەﻣﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﮔﻮﺗﯽ: دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ ﮔﺮووﭘﯽ ﻟەو ﺟﯚرە، ﻣﺎﻧﺎی ﻛﺮاﻧەوە و ھﯚﺷﯿﺎری ﺧﺎﻧﻤﺎن دەﮔەﯾەﻧێ ﻛە ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜﯿﺎن ﺑڕﯾﻮە و دەﯾﺎﻧەوێ ﻟــەو دۆﺧەی ﺗێﯿﺪان، ﺑﭽﻨــە دەرەوە و ﻗﯚﻧﺎﻏێﻜﯽ ﻧﻮێ
ﺑﯚ ﺑﺎری ژﯾﺎﻧﯿﺎن دروﺳــﺖ ﺑﻜەن، ﺋەوەش ﺟێﯽ دەﺳﺘﺨﯚﺷــﯿﯿە و دەﺑێ ﺑــە دﯾﺎردەﯾەﻛﯽ ﺋەرێﻨﯽ و ﭘێﺸﻜەوﺗﻦ ﺗەﻣﺎﺷﺎ ﺑﻜﺮێ. ﺋێﺮە ﺷﻮێﻨﯽ ﭘﯿﺎو ﻧﺎﺑێﺘەوە ﻟە ﻛﺎﺗﯽ ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺮدﻧﯽ ﺋەم ﺑﺎﺑەﺗە، وﯾﺴــﺘﻤﺎن ﺑﭽﯿﻨە ﻧێــﻮ ﯾەﻛێﻚ ﻟــە ﮔﺮووﭘەﻛﺎﻧەوە ﺗــﺎ ﻟە ﻧﺰﯾﻜﺘﺮ ﺑﺎﺑەﺗەﻛﺎن ﺑﺒﯿﻨﯿﻦ” ،ھﻮدا ﻋەﻟﯽ“ ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﺎری ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﮔﺮووﭘەﻛﺎن ﻛە ﻧەﯾﻮﯾﺴــﺖ ﻧﺎوی ﮔﺮووﭘەﻛەﺷــﯽ ﺑو ﺑﻜەﯾﻨەوە، ﺑە ”وﺷــە“ی ﮔﻮت :ﺋێﺮە ﺷﻮێﻨﯽ ﭘﯿﺎو ﻧﺎﺑێﺘەوە ،ھەر ﺷﺘێﻚ دەﺳﺘﯽ ﭘﯿﺎوی ﺗێ ﺑﻜــەوێ ،ﺑە ﺋﺎزارداﻧﯽ ﺋﺎﻓــﺮەت دەﺷــﻜێﺘەوە و ﻣﻨﯿﺶ ﺧﯚم ﺑە ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﺋــەو ھەﻣﻮو
ﻟەوە زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە ﺧﺎﻧﻤﺎن ﭼﺎوەڕێ ﺑﻜﺮێ ﻛە ﺑەﺑێ ﺳﺎﻧﺴــﯚر و ﻟەﻧﺎو ﭘﯿﺎواﻧﺪا ﻛێﺸەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺎس ﺑﻜەن، ﺑــەم ﺧــﯚی ھﺎوﯾﺸــﺘﻨﯽ ﺋەم ھەﻧﮕﺎوە ،ﭘﯿﺮۆزە و ﻣﺎﻧﺎی ﺋەوەﯾە ھەﻧــﮕﺎوی ﭘێﺸﻜەوﺗﻮوﺗﺮﯾﺸــﯽ ﺑەدوادا دێ.
ﻟێﺮە ھەﻣﻮو ﺟﯚرە ﻛێﺸەﯾەك ﺑﺎس دەﻛەﯾﻦ دەﻣــەوێ ﺑەﺗەﻧﯿــﺎ ﻟەﮔــەڵ
ھﺎوﺳــەرەﻛەم ﺑڕۆﯾﻨــە دەرەوە، ﺑەم ﺧەﺳــﻮوم ﺋەو ﻣﺎﻓەی ﻟێ ﺳەﻧﺪووﻣەﺗەوە ،ﺑﯚ ھەر ﺷﻮێﻨێﻚ ﺑڕۆﯾﻦ ،دەﺑێ ﺋەوﯾﺶ ﻟەﮔەڵﻤﺎن ﺑێﺖ ،ﻧﺎﺷــﺘﻮاﻧﻢ ﺑــە ﻣێﺮدەﻛەم ﺑڵێﻢ دەﻣەوێ ﻛﺎﺗێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤﺎن ھەﺑێ ﺑﯚ ﺧــﯚم .ھﺎوڕێﯿﺎن ﭼﯚن ﺋﺎﻣﯚژﮔﺎرﯾﻢ دەﻛەن؟ وا ھەﺳﺖ دەﻛەم ﻣێﺮدەﻛەم وەك ﺗەواﻟێﺖ ﺳــەﯾﺮم دەﻛﺎت ،ﭼﯚن ﻛەی ﻣﯿﺰی ھﺎت دەﭼێﺘە ﺋەوێ، ﻛەی ھەوەﺳﯿﺸــﯽ ﺟــﻮو ،ﻟە ﮔﯿﺎﻧﯽ ﻣﻨﺪا ﺧﯚی ﺧﺎڵﯽ دەﻛﺎﺗەوە، ﺑەﺑێ ﺋەوەی ﺑﺰاﻧــێ ﻣﻦ ﺋﺎﻣﺎدەم ﯾﺎن ﻧــﺎ ،ھەرﮔﯿﺰ ﺑﺎﯾەخ ﺑە ﺣەزی ﻣﻦ ﻧﺎدات .ﻛێ دەﺗﻮاﻧێ ڕێﮕەﯾەم ﭘﯿﺸﺎن ﺑﺪات ﺗﺎ ﺗێﯽ ﺑﮕەﯾەﻧﻢ ﻛە ﻣﻨﯿﺶ ھەﺳــﺘﻢ ھەﯾە و ﻧﺎﺑێ ﺋﺎوا ﺑێ ڕێﺰﯾﻢ ﺑەراﻣﺒەر ﺑﻜەﯾﺖ؟ ﻣﺎوەی ﺷەش ﺳﺎڵە ھﺎوﺳەرﮔﯿﺮﯾﻢ ﻛــﺮدووە و ﻣﻨﺪاڵﻢ ﻧەﺑــﻮوە ،وام ﻟێ ھﺎﺗﻮوە ھەر ﻟــە ﻣﺎڵەوە ﻧﺎﭼﻢ ﺑﯚ ھﯿﭻ ﺷــﻮێﻨێﻚ ،ھــەر ﻛەس دەﻣﺒﯿﻨێ دەڵێ ﻣﻨﺪاڵﺖ ﺑﯚ ﻧﺎﺑێ؟ ﯾﺎن ﻛە دەﭼﻤەوە ﻣﺎڵﯽ ﺧەﺳﻮوم، ھەﻣﻮو ﻛﺎت ﺑەر ڕەﺧﻨە و ﻗﺴەی ﻧﺎﺧﯚش دەﻛەوم ،ﭘێﻢ دەڵێﻦ ﻓن ﭘێﺶ ﺗﯚش ﺷــﻮوی ﻛﺮد ﻣﻨﺪاڵﯽ ھەﯾە و وەك ﺗﯚ داری ﺑێ ﺑەر ﻧﯿﯿە. ﭼﯚن وەﻣﯿﺎن ﺑﺪەﻣەوە؟ ﺋەﻣﺎﻧەی ﺳــەرەوە ﻧﻤﻮوﻧەﯾەﻛﻦ ﻟەو ﻛێﺸﺎﻧەی ﻛە ﻟە ﮔﺮووﭘەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑە ﺧﺎﻧﻤــﺎن ﮔﻔﺘﻮﮔﯚﯾﺎن ﻟەﺳەر دەﻛﺮێ.
ﻛﺘێﺒﯽ ﺗﺮﯾﺸــﻤﺎن ﺋێﺴﺘە ﻟە ژێﺮ ﭼﺎﭘﻜﺮدﻧﺪان ،ﺑەم ھﯿﭻ ﻛﺎم ﻟەم ﻛﺘێﺒﺎﻧە ﻟە دھﯚك ﭼﺎپ ﻧەﻛﺮاون و ﺋەﮔەر ﺷﺘێﻜﯿﺶ ﻟە دھﯚك ﭼﺎپ ﺑﻜەﯾﻦ ،ﺋەوا ﺷﺘێﻜﯽ زۆر ﺳﺎدەﯾە، ﻧﻮوﺳــەری زۆر ﻟــە دھﯚك ھەن ﻛﺘێﺒەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾــﺎن راﮔﺮﺗﻮوە و
ﭼﺎپ و ﺑوﻛﺮدﻧــەوەی دھﯚك، ﻛﺘێﺒێﻜــﯽ زۆری ﭼــﺎپ دەﻛﺮد و وەك ﺋەرﻛێﻜــﯽ ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ و ﭘەرەدان ﺑە ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ دھﯚك، ﺳــەرﺟەم ﻛﺘێﺒەﻛﺎن ھــەر ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی دھﯚك ﭼﺎپ دەﻛﺮان“. دووﭘﺎﺗﯽ ﻛﺮدەوە” ،ﻟە ﻣﺎوەی ﭼﻮار
ﭘﯿﺎوان ﻟێﺮەش ﻛﯚﺗﻤﺎن دەﻛەن زﯾــﻮە دەڵێ :ﮔﺮووﭘــﯽ ”)دش و ﺑﺮاژن()+ﺑﻮوك و ﺧەﺳﻮو(“ ﻣﺎوەی دوو ﻣﺎﻧﮓ ﻛەﻣﺘــﺮە داﻣەزراوە، ﭘێــﺶ ﺋێﻤــە ،ﮔﺮووﭘێﻜــﯽ ﺗﺮ ھەﺑﻮو ﺑەﻧﺎوی ”ﺑﻮوك و ﺧەﺳﻮو“ ڕﯾﭙﯚرت ﻛــﺮا و ﮔﺮووﭘەﻛە ﺑەﺑێ ﺳەرﭘەرﺷــﺘﯿﺎر ﻣﺎﯾــەوە .ھــﻮدا ڕاﺷﻜﺎواﻧەﺗﺮ ﮔﻮﺗﯽ :ﭘﯿﺎوان ﻟێﺮەش ﻛﯚﺗﻤــﺎن دەﻛــەن و ﭼەﻧــﺪان
ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪﯾــﯽ ﺋــەم ﮔﺮووﭘﺎﻧە ﻟەوەداﯾە ﺟﮕە ﻟــە ﺋﺎﻓﺮەت ،ھﯿﭻ ﭘﯿﺎوێﻚ ﺑﯚی ﻧﯿﯿە ﺑﺒێﺖ ﺑە ﺋەﻧﺪام ﺧﺎﻧﻤــە دەزاﻧﻢ ﻛــە ﻣﺘﻤﺎﻧەﯾﺎن ﭘــێ ﻛﺮدووم.ﻣﻮﻧﯿﺮە ﻋﻮﺳــﻤﺎن ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ﮔﻮﺗﯽ :دەﺑێ ڕەﭼﺎوی ﺋەوە ﺑﻜﺮێ ﻛە ﺋﺎﻓﺮەﺗﯽ ﻛﻮرد دوو ﺟﺎر ﭼەوﺳــﺎوەﺗەوە ،ﺟﺎرێﻚ وەك ﺗﺎﻛــﯽ ﻛﻮرد ﺑەھﯚی ﺳﯿﺎﺳــەﺗە ھەڵەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷﻮوری ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺟﺎرێﻜﯿﺶ وەك ﺧﺎﻧﻢ ،ﺑﯚﯾە ﻧﺎﺑێ
ﺟــﺎر ھەوڵﯿــﺎن داوە دەﻧﮕﻤﺎن ﻧەﺑﯿﺴــﺘﺮێ ،ﻻی ﺋــەوان ﻛﺎری ﺋێﻤە ﺗەﻧﯿﺎ ﺧﺰﻣەﺗﻜﺮدﻧﯽ ﮔەدە و ﺧﻮار ﮔەدەی ﺋەواﻧە.
ﻛﺘێﺒەﻛﺎﻧﯽ دھﯚك ﻟە ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی ھەوﻟێﺮ و ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﭼﺎپ دەﻛﺮێﻦ وﺷە /دھﯚك -ﻧەوزاد ھﻠﻮری ﻟە ﻣﺎوەی دوو ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا ﺑەھﯚی ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ،ژﻣﺎرەی ﻛﺘێﺒە ﭼﺎﭘﻜﺮاوەﻛﺎن ﻟە ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ دھﯚك ﺑە رادەﯾەك داﺑەزﯾﻮە ﻛە دەﻛﺮێ ﺑە ﭘەﻧﺠەﻛﺎﻧﯽ دەﺳﺖ ﺑﯿﺎﻧﮋﻣێﺮی ،ﺳــەرﺑﺎری ﺋەوەش ﺣﻜﻮوﻣەت و دەزﮔە ﺋەھﻠﯿﯿــەﻛﺎن ﺑﯚ ﭼﺎﭘﻜﺮدﻧﯽ ﻛﺘێﺐ ،ﺑەرێــﮋەی % 95رووﯾﺎن ﻛﺮدووەﺗە ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ھەوﻟێﺮ و ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ.
ﺋﯿﺴــﻤﺎﻋﯿﻞ ﺗﺎھﯿﺮ ،ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺣﻜﻮوﻣﯿــﯽ ﻛﺘێﺒﺨﺎﻧــەی ﺑەدرﺧﺎﻧﯿﯿــەﻛﺎن ﺑە ”وﺷــە“ی رادەﮔەﯾەﻧێــﺖ” :ﭼﺎﭘﻜﺮدﻧــﯽ ﻛﺘێﭗ ﻟــە ﭘﺎرێﺰﮔﺎی دھﯚك ﮔﺮاﻧە و ﺋەﻣە ﺑﻮوەﺗە ھﯚﻛﺎر ﻛﺘێﺒﺨﺎﻧە و دەزﮔەﻛﺎﻧﯽ ﭼﺎپ روو ﻟە دەرەوەی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﭘﺎرێﺰﮔﺎﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺑە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ھەوﻟێﺮ ﺑﻜەن ”. ﻧﯿــﻮار ﺋەﺗﺮووﺷــﯽ ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗــﯽ ﭘــەروەردەی ﭘﺎرێﺰﮔﺎی دھﯚك ﻟە ﻟێﺪواﻧێﻜﺪا ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد” ،ھﯿــﭻ ﻛﺘێﺒێﻜﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘەروەردەی ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە ھەرێــﻢ ﭼﺎپ ﻧﺎﻛﺮێﺖ ،ﺑەڵﻜــﻮ رەواﻧەی دەرەوە دەﻛﺮێﺖ و ﻟەوێ ﭼﺎپ دەﻛﺮێﺖ،
ﭼﻮﻧﻜــە ﭼﺎﭘﻜﺮدﻧــﯽ ﻛﺘێﭗ ﻟە دەرەوە زۆر ھەرزاﻧﺘــﺮ دەﻛەوێﺖ و ﻛﻮاﻟێﺘﯽ ﺑﺎﺷــﺘﺮە ﻟــە ﭼﺎﭘﺨﺎﻧە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﺑەم ﻟەﮔــەڵ ﺋەوەﺷــﺪا دەﺑﻮو ﺣﻜﻮوﻣەﺗﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻛﺘێﺒەﻛﺎن ﻟە ﻧﺎوﺧﯚ ﭼﺎپ ﺑﻜﺎت ﯾﺎ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی ﮔەورە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن داﺑﻤەزرێﻨێﺖ ﻛە ﺑەھەﻣﺎن ﺷێﻮە و ﻧﺮخ ﻛﺘێﭗ ﭼﺎپ ﺑﻜﺮێﺖ“. زﯾﺎﺗــﺮ رووﻧــﯽ ﻛــﺮدەوە” ،ﺑــﯚ درۆﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ رێﻜﻼم و ﭘﯚﺳﺘەر و ھەﻧﺪێ ﻧﺎﻣﯿﻠﻜەی ﺑﭽﻮوك ،ھﺎﻧﺎ ﺑﯚ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ دھﯚك دەﺑەﯾﻦ، ﺋەﮔەر ﻧﺎ ھەﻣﻮو ﻛﺘێﺐ و ﺷﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﻟە دەرەوە و ھەوﻟێﺮ و ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﭼــﺎپ دەﻛﺮێــﻦ ،ھەرﭼەﻧﺪە ﻟە دھــﯚك ﭼﺎﭘﺨﺎﻧــە زۆرە ،ﺑــەم
ﺟێﮕەی داﺧــە ﻛە ﺋەوان ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﻟە ﻛﻮاﻟێﺘﯽ و ﻧﺮﺧﺪا رﻛﺎﺑەراﯾەﺗﯽ ھەوﻟێﺮ و ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ ﺑﻜەن“. ﺋــەواب ﺋەﺣﻤــەد ،ﺧﺎوەﻧــﯽ ﻛﺘێﺒﺨﺎﻧەی ﺟﺰﯾــﺮی ﺑﯚ ﭼﺎپ و ﺑوﻛﺮدﻧــەوە ﺑﯚ ”وﺷــە“ ﺋﺎﻣﺎژە ﺑــەوە دەدات” ،ﺑەﭘێﯽ ﮔﺮﻧﮕﯽ و ﻧﺎوەڕۆﻛەﻛەی ،ﻛﺘێﺐ ﺑﯚ ﻧﻮوﺳەر و ﻻﯾەﻧــەﻛﺎن ﭼﺎپ دەﻛەﯾﻦ و ﺑﯚ ﭼﺎﭘﻜﺮدﻧﯿﺸﯽ روو ﻟە ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ دەرەوەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻟﺒﻨــﺎن و ﺗﻮرﻛﯿﺎ و ﺋێــﺮان دەﻛەﯾــﻦ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋەوان زۆر ھەرزاﻧﺘﺮ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﭼﺎپ دەﻛــەن ،ﺋەﻣە وێــڕای ﺋەوەی ﻛﻮاﻟێﺘﯽ ﻛﺘێﺒەﻛﺎﻧﯿﺎن ﺑﺎﺷــﺘﺮە، ﺑەم ﻟەﮔەڵ ﺋەوەﺷــﺪا ھەﻧﺪێ ﺟﺎر ھەر ﻟە ﻧﺎوﺧﯚی ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەﺗﺎﯾﺒەﺗــﯽ ﻟە ھەوﻟێــﺮ ﻛﺘێﭗ ﭼﺎپ دەﻛەﯾﻦ ،ﭼﻮﻧﻜە ﺋێﺴــﺘە ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ھەوﻟێﺮ رﻛﺎﺑەراﯾەﺗﯽ دەرەوە دەﻛەن“. ”ﺋەﻣﺴــﺎڵ ﺑــە ﻟەﺑەرﭼﺎوﮔﺮﺗﻨﯽ ﺗەﻧﮕﮋەی داراﯾﯽ ،ﺗﻮاﻧﯿﻮﻣﺎﻧە زﯾﺎدر ﻟە 30ﻛﺘێﭗ ﭼــﺎپ ﺑﻜەﯾﻦ و 11
"ھﯿــﭻ ﻛﺘێﺒێﻜــﯽ وەزارەﺗﯽ ﭘــەروەردە ﻟــە ھەرێﻢ ﭼﺎپ ﻧﺎﻛﺮێﺖ" ﻟەﺑەر ﮔﺮاﻧﯽ ﻧﺎﺗﻮاﻧﻦ ﭼﺎﭘﯽ ﺑﻜەن“، ﺋەواب ﺋەﺣﻤەد وای ﮔﻮت. ﺋەﯾــﺎد ﺑــەرواری ،ﻛﺎرﮔێــڕی ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗــﯽ ﭼــﺎپ و ﺑوﻛﺮدﻧــەوەی دھــﯚك ﻟــە ﻟێﺪواﻧﯿﻜــﺪا ﺑﯚ ”وﺷــە“ رووﻧﯽ ﻛــﺮدەوە” ،زﯾﺎﺗﺮ ﻟە دوو ﺳــﺎڵە ﺑەھــﯚی ﭘێﻨەداﻧــﯽ ﺑﻮدﺟــە و ﺗەﻧﮕــﮋەی داراﯾــﯽ ،ﺑەرﻧﺎﻣــە و ﺳﯿﺴــﺘﻤﯽ ﭼﺎﭘﻜﺮدﻧــﯽ ﻛﺘێﺐ راﮔﯿﺮاوە ،ﭘێﺸﺘﺮ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
15
ژﻣﺎرە ) ، (159ﭼﻮارﺷەم2016/ 10/ 26 ،
ﮔﺮووﭘەﻛﺎﻧﯽ ﻓەﯾﺴﺒﻮوك ﺧﺎﻧﻤﺎﻧﯽ ﺋەودﯾﻮ دەرﮔە داﺧﺮاوەﻛﺎن ﻛﯚ دەﻛەﻧەوە
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ
ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا ،ﻧێﺰﯾﻜەی 180 ﻛﺘێﭗ ﻟەﻻﯾــەن ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯽ ﭼــﺎپ و ﺑوﻛﺮدﻧــەوەی دھﯚك ﭼﺎپ ﻛــﺮاون ،ﺋەﮔــەر ﺟﺎرێﻜﯽ ﺗــﺮ ﺑﺎرودۆﺧــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑﮕەڕێﺘەوە ﺑﻮاری ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ ﺧﯚی، دووﺑﺎرە دەﺳــﺖ ﺑە ﭼﺎﭘﻜﺮدن و ﺑوﻛﺮدﻧەوەی ﻛﺘێﺐ دەﻛەﯾﻨەوە و ھــەروەك ﭘێﺸــﺘﺮ ﮔﺮﻧﮕــﯽ ﺑــە ﭼﺎﭘﺨﺎﻧــە ﻧﺎوﺧﯚﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭘﺎرێﺰﮔﺎی دھﯚك دەدەﯾﻦ“.
وﺗﺎر
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
16
ﻓەرھﺎد ﭘﯿﺮﺑﺎڵ
ﺑەﺷﯽ ﯾەﻛەم
ژﻣﺎرە ) ، (159ﭼﻮارﺷەم2016/ 10/ 26 ،
ھەﺑﻮوﻧــﯽ ﻛﺎن و ﻛﺎﻧــﺰا و ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ،ﺑە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺶ ھەﺑﻮوﻧﯽ ﻧــەوت ،ھﯚﻛﺎرێﻜﯽ ﺗﺮی ﺑﺎﯾەﺧﺪاﻧﯽ ﺋەوروﭘﺎ و رۆژھەﺗﮕەڕەﻛﺎﻧە ﻛە ﻟە ﺳــەدەی ﻧﯚزدەﯾەﻣەوە وﯾﺴﺘﻮوﯾﺎﻧە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﭙﺸﻜﻨﻦ و ﺳﻮود ﻟە ﻧەوت و ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن وەرﺑﮕﺮن .ﺋەﻣەش ﻟە ﺳەرەﺗﺎدا ﻟە رێﮕەی ﻧﻮوﺳﯿﻨﯽ ﻛﺘێﺐ و ﺳەﻓەرﻧﺎﻣەﻛﺎﻧﯿﺎن، ﯾﺎﻧﯿﺶ ﻟــە رێﮕەی ﻧﺎردﻧــﯽ راﭘﯚرﺗﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑەم ﻣەﺳــەﻻﻧەوە ﺑﯚ ﺣﻜﻮوﻣەت و داﻣﻮدەزﮔە ﭘێﻮەﻧﺪﯾﺪارەﻛﺎن. ﻛﺎﻧەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا ھەن :ﺧەڵﻮوز ،ﺑەرد، ﮔﯚﮔﺮد ،ﺑڕۆﻧﺰ ،ﻧەوت ،ﮔﺎزی ﺳﺮوﺷﺘﯽ ،ﻣﺲ، زﯾﻮ .ھەﻧﺪێﻚ ﺑﺎﺳﯽ ﺋﺎڵﺘﻮوﻧﯿﺶ دەﻛەن .ﮔﯚﮔﺮد ﻟــە ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﻛەرﻛﻮوك و روﺋﺴــﻮﻟﻌەﯾﻦ و ھەﻧﺪێ ﺟێﮕەی ﺗــﺮ دۆزراوەﺗــەوە و ﺑەﻛﺎر دەھێﻨﺮێ. ﻛﻮردﺳــﺘﺎن )ﺑە ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ ﻋێﺮاق و ﺋێــﺮان( ﻛﯚﻧﺘﺮﯾــﻦ ﻧﺎوﭼــەی ﺧﯚرھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺘە ﻛە ﺳﺎﻣﺎﻧﯽ ﻧەوﺗﯽ ﻟێ دۆزراﺑێﺘەوە. ﻧەوت ﻟە وﺷــەی )ﻧەﻓــﺖ(ەوە ھﺎﺗــﻮوە ﻛە وﺷەﯾەﻛﯽ ﭘەھﻠەوﯾﯿە و واﺗە )رۆﻧﯽ ﻛﺎﻧﺰاﯾﯽ(. ﺗﯿــﯚری ﺋﯚرﮔﺎﻧﯿﻚ دەڵێ) :ﻧــەوت ﺑﺮﯾﺘﯿﯿە ﻟە ﻛەرەﺳــەی ھﺎﯾﺪرۆﻛﺎرﺑﯚﻧﯿــﯽ ﺗێﻜــەڵ ﻛە ﻟە داھﺰراﻧــﯽ زﯾﻨﺪەوەر )ﺋــﺎژەڵ ﯾﺎن رووەك( ﭘێﻜﮫﺎﺗﻮوە. ﻣێﮋووﻧﻮوﺳﯽ ﯾﯚﻧﺎﻧﯽ ﺋێﮕﺰەﻧەﻓﯚن ،ﻟە ﻛﺘێﺒﯽ )ﺋﺎﻧﺎﺑﺎز( ﻟە ﺳــﺎڵﯽ ) 401پ .ز (.ﻧﻮوﺳﯿﻮﯾەﺗﯽ، دەڵێ) :ﺧﺎﻧﻮوﭼﻜەی ﻛﺎردۆﺧــەﻛﺎن :رازاوە، ﭘــڕ ﺑﻮون ﻟە ھەﻣﻮو ﺟﯚرە ﻗــﺎپ و ﻗﺎﭼﺎﻏێﻜﯽ ﻟە ﺑڕۆﻧﺰ دروﺳــﺘﻜﺮاو( .ﺑەﻣە دەردەﻛەوێ ﻛە ﻛﺎردۆﺧەﻛﺎن ھەر ﻟەو ﺳــەردەﻣەوە ﺑڕۆﻧﺰﯾﺎن ﻧﺎﺳﯿﻮە و زاﻧﯿﻮﯾﺎﻧە ﺑﯚ ژﯾﺎﻧﯽ ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯽ ﺳﻮود ﻟە ﺑڕۆﻧﺰ و ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ﻣﯿﺘﺎڵەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ وەرﺑﮕﺮن. ﺋێﮕﺰەﻧەﻓــﯚن )زﯾﻨﻔﯚن( ﻟەﺑــﺎرەی ﺋەوەی ﻛە ﻛﻮرد ﻟــەو زەﻣﺎﻧــەوە ﭼﯿﻤەﻧﺘﯚی ﻧﺎﺳــﯿﻮە و دروﺳــﺘﻜﺮدﻧﯽ ﭼﯿﻤەﻧﺘــﯚ ﺑــﺎو ﺑــﻮوە ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ،دەڵێ) :ﺧﺎﻧﻮوی ﻛﺎردۆﺧەﻛﺎن ﭘڕ ﺑﻮون ﻟە ﺧﻮاردەﻣەﻧﯽ و ﺑﮋێﻮی ﺟﯚراوﺟﯚر، ﺟﯚرە ﺷــەراﺑێﻜﯽ ﺧﯚﺷــﯽ ﺋەوﺗﯚ ﻟەﻧﺎو ﺋەو ﺧﺎﻧﻮواﻧەدا ھەﺑﻮو ﻛە ﯾﯚﻧﺎﻧﯿﯿەﻛﺎن ﺑﯚ ﭘﺎراﺳﺘﻦ ﺧﺴﺘﯿﺎﻧە ﻧﺎو ﭼﺎڵەﺷەراﺑﯽ ﭼﯿﻤەﻧﺘﯚﯾﯿەوە(. ﺋﺎرﯾﺴﺘﯚﭬﺎن Aristophanی ﯾﯚﻧﺎﻧﯽ دەڵێ ﻛە ﯾﯚﻧﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺷﺎری ﺋەﺳــﯿﻨﺎ و ﯾﯚﻧﺎﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮﯾــﺶ ھــەر ﭼﺎڵەﭼﯿﻤەﻧﺘﯚﯾــﺎن ﻟــە ﻣﺎڵﯽ ﺧﯚﯾﺎﻧﺪا دروﺳﺖ دەﻛﺮد ،ﺷــەراب و رۆﻧﯿﺎن ﺗێﺪا ھەڵﺪەﮔﺮت .ﻛەواﺗــە ﺋەم ﭼﺎڵەﭼﯿﻤەﻧﺘﯚ دروﺳــﺘﻜﺮدﻧە ﻟەﻻی ﻛﺎردۆﺧەﻛﺎﻧﯿﺸﺪا ھەر ھەﺑﻮوە .ﻧﺎﺳــﯿﻨﯽ ﭼﯿﻤەﻧﺘــﯚ و ﺑەﻛﺎرھێﻨﺎﻧﯽ ﭼﯿﻤەﻧﺘﯚ ﻻی ﻛﺎردۆﺧەﻛﺎن ،ﻧﯿﺸﺎﻧەی ژﯾﺎﻧﯽ ﺷﺎرﺳﺘﺎﻧﯽ و ﺧﯚﺷــﮕﻮزەراﻧﯿﯽ ﻛﺎردۆﺧەﻛﺎن ﺑﻮوە.
ﮔەڕﯾﺪەی ﺋﯿﺘﺎڵﯿﯽ ﺳەدەی دواﻧﺰدەﯾەم ،ﻣﺎرﻛﯚ ﭘﯚڵﯚ ،ﻟە ﺳەﻓەرﻧﺎﻣەﻛەﯾﺪا ﻟە ﺑەﺷﯽ :24ل،77 ﺑە ﺳەرﺳــﻮڕﻣﺎﻧەوە ﺑﺎﺳــﯽ ﭼﺎڵە ﻧەوﺗەﻛەی ﺷﺎری ﻣﻮوﺳڵ دەﻛﺎت ،وای ﺑﺎس دەﻛﺎت ﻛە ﮔڕﻛﺎﻧێﻚ ﻟە ﺷــێﻮەی ﺋﺎﮔﺮ ﻟەﺳــەر زەوﯾﯿەوە ﺑەرەو ﺋﺎﺳﻤﺎن دەﭼﻮو. ﺋەﻣە ﻣﺎﻧــﺎی ﺋەوەﯾە ﻛە ﻧەك ھەر ﻛﻮرد ،ﺑەڵﻜﻮ ﻣﺎرﻛﯚ ﭘﯚڵﯚ ﺧﯚﯾﺸﯽ ﻧەﯾﺰاﻧﯿﻮە ﻛە ﺋەﻣە ﭘێﺘڕۆڵە. ﮔەڕﯾﺪەی ﻓەڕەﻧﺴﯽ ،ژان-ﺑﺎﭘﺘﯿﺴﺖ ﺗﺎﭬێﺮﻧﯿێ: ﺑەرﮔــﯽ ﯾەﻛــەم ،ﻛﺘێﺒﯽ ﯾەﻛەم :ﻟە ﺑەﺷــﯽ ﺣەوﺗەﻣــﯽ ﺳــەﻓەرﻧﺎﻣەﻛەﯾﺪا ﻟە ﺳــﺎﻧﯽ ) ،(1600دەڵێ) :ﮔەﯾﺸــﺘﯿﻨەوە رووﺑﺎری زاب ) (Cﻛە دەڕژێﺘــە رووﺑﺎری دﯾﺠﻠە ،ﻟەﺳــەر ﺋەم رووﺑﺎرە ﻗەﯾەﻛﯽ ﻟە ﺧﺸــﺖ دروﺳﺘﻜﺮاو ﻟەﺳــەر ﮔﺮدێﻚ ﻗﻮت ﺑﻮوەﺗــەوە ،ﺑەم ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﻛە ﺋێﺴﺘە ﻛەﺳﯽ ﺗێﺪا ﻧﺎژی ،ﺧەرﯾﻜە دەﺑێﺘە ﻛــەﻻوە )) (Dﺋێﻤە ﻟەوێﺪا دارﻣﺎن ﺑڕی و ﺋﺎﮔﺮێﻜﯽ ﮔەورەﻣﺎن ﺗێﯿــﺪا ﻛﺮدەوە ،ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﺋەو ﻧﺎوﭼەﯾە ﺷێﺮی ﻟێ ھەﺑﻮو -ل.(291 ﺑەم ﻗﺴﺎﻧەی ﺗﺎﭬێﺮﻧﯿێ دەردەﻛەوێ ﻛە ﻛﻮرد ﺗﺎ ﻛﯚﺗــﺎی ﺳــﺎﻧﯽ ) (1600ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﻧەوﺗﯽ ﻧەﻧﺎﺳــﯿﻮە :ھەر ﺑە دار و ﺧەڵﻮوز ﺧﯚی ﮔەرم ﻛﺮدووەﺗەوە. )ﺋەﻟﻔﺮێــﺪ ژاﻛﻮب( ﻛە ﻟــە ﭼﺎرەﮔﯽ دووەﻣﯽ ﺳــەدەی ﻧﯚزدەﯾەﻣــﺪا ﺳــەﻓەرێﻜﯽ دوور و درێﮋی ﺑــە ﻛﯿﺸــﻮەری ﺋەﻓﺮﯾﻘﺎ و ﺋﺎﺳــﯿﺎدا ﻛــﺮدووە :ﻟــەو ﺳــەﻓەرەﯾﺪا ﺳــەری ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﯿﺶ داوە و ﯾﺎداﺷﺘەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ﻟە ﻛﺘێﺒێﻜﺪا ﺑە ﻧﺎوﻧﯿﺸــﺎﻧﯽ Voyages en Asie en Afriqneﻟە ﺳﺎڵﯽ 1853دا ﻟە ﭘﺎرﯾﺲ ﭼﺎپ ﻛﺮدووە) :ﺧەڵﻚ ﻟێﺮە ،وەك ﺳێﺒﯿﺮﯾﺎ ،ﺑە ھەڵﻢ ﺧﯚﯾﺎن ﮔەرم دەﻛەﻧــەوە؛ ﺧﯚ ھەرﭼەﻧﺪە دار ﻟەﻧﺎو ﺷﺎﺧەﻛﺎﻧﺪا دەﺳــﺘﯿﺶ دەﻛەون ،ﺑەم ﻟەوە دەﭼێ دار ﮔﻮاﺳــﺘﻨەوە ﻟە ﺷﺎﺧەﻛﺎﻧەوە ﺑــەرەو ﻧﺎو ﺷــﺎر ﻧەﺑﻮوﺑێﺘە ﻋﺎدەﺗــﯽ ﺧەڵﻚ(. )ﺧەڵﻮوزﯾــﺶ ﻟە ﭼﯿﺎﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻧەﺑێ ﻟە ھﯿﭻ ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﺗﺮدا دروﺳﺖ ﻧﺎﻛﺮێ؛ ﭘﯿﺎو ﭘێﻮﯾﺴﺘە ﺷەش ﺗﺎ ﺣەوت رۆژان ﺑەڕێﻮە ﺑێﺖ ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺧەڵﻮوز ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ﺑێﻨێﺘە ﺋەرزەروم .ل.(291 رۆژھەﺗﻨﺎﺳــﯽ ﻓەڕەﻧﺴــﯽ ،ھﯿﻨﺮی ﺑﯿﻨﺪەر Henry Binderﻟــە ﻛﺘێﺒــﯽ Au Kurdis- tanﻛە ﻟە ﭘﺎرﯾﺲ ﻟــە 1887ﭼﺎﭘﯽ ﻛﺮدووە، ﺑﺎﺳﯽ ﺧﯚڵﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﻛﺎت .ﭘﺎﺷﺎن دەڵێ: ﻣﺴﯿﻮ De Rivoyereﻟە ﺳەﻓەرەﻛەی ﺧﯚﯾﺪا ﺑﯚ ﺑﺎﺑــﻞ ھێﻤﺎی ﺑﯚ ھەﻣﺎن ﺋەو ﻛﺎرە دڕﻧﺪاﻧەﯾە ﻛــﺮدووە و دەڵــێ :ﻛﺎﺗێ ﻟە ﺣﯿﻠــە )ﺑﺎﺑﻞ( ﻟە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﭘﺸﻜﻨﯿﻨﺪا ﭼەﻧﺪ ﺑەردێﻜﯽ زۆر ﮔﺮان دۆزراﻧەوە ،ﻟەﺑەر ﺋەوەی ﺋەم ﻧەﺧﺸە ﮔەوراﻧە ﺑە زەﺣﻤەت ﺑﯚ ﻟەﻧﺪەن دەﮔﻮازراﻧەوە ،دەزاﻧﯽ ﭼﯽ رووی دا؟ ﻛﺎرێﻜﯽ زۆر ﺳﺎدە! رەﻗﯿﺒەﻛﺎﻧﯽ ﺋێﻤە! ﻟە ﺗﺮﺳﯽ ﺋەوەی ﻧەﺑﺎدا ﻛەﺳێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑێﺖ ﻛە ﻟەوان وەﺳــﺘﺎﺗﺮە ،ﻛﺎری ﺋەوان ﺟێﺒەﺟێ ﺑﻜﺎت ،ﺑێ ھﯿــﭻ ﻧﯿﮕەراﻧﯿﯿــەك ﺑە ﭼەﻛﻮش
ﮔەردﯾﻦ ﻓەﯾﺴەڵ
ﺑــە ﻓﯿــڕۆدان واﺗــە زﯾــﺎد ﺧەرﺟﻜﺮدﻧﯽ ﺑــێ ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ .ﺋەﮔەر ﺳــەﯾﺮ ﺑﻜەﯾﻦ ﻟــەم ھەرێﻤەدا ڕۆژاﻧــە ﺑــە ﻓﯿڕۆداﻧێﻜــﯽ زۆر دەﺑﯿﻨﯿﻦ ،ھەر ﻟە ﺋــﺎو ،ﻛﺎرەﺑﺎ و ﺳــﺎﻣﺎﻧﯽ وت ،ﺑﮕﺮە ﺗﺎ دەﮔﺎﺗە ﻣﺮۆڤ ﺧﯚی .ﺋەﻣە ﻛێﺸــەﯾەﻛﯽ ﻣەﺗﺮﺳﯿﺪارە ﺑەرۆﻛﯽ ﮔﺮﺗﻮوﯾﻦ و ﻟێﯽ ﺑێ ﺋﺎﮔﺎﯾﻦ ،ﯾﺎن دەﻣﺎﻧەوێﺖ ﺧﯚﻣﺎﻧﯽ ﻟێ ﺑێ ﺋﺎﮔﺎ ﺑﻜەﯾﻦ ،ﺑەم راﺳﺘﯽ ﺋەوەﯾە ﻛە دەﺑێ ﻟەم ﺑﺎﺑەﺗە ھەﺳﺘﯿﺎراﻧەدا ھﯚﺷﯿﺎر ﺑﯿﻦ .ﺑڕوام واﯾە ﺑﺎﺷــﺘﺮﯾﻦ ﭼﺎرەﺳەر ﺑﯚ ﺋەم ﭬﺎﯾﺮۆﺳــە ﭘەرەداﻧە ﺑە ھﯚﺷﯿﺎری و ڕۆﺷــﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﺗﺎك ﺑــﯚ ﺋەوەی
ﺑﺘﻮاﻧﯿــﻦ ﺧﯚﻣﺎن ﻟەم ﻛێﺸــەﯾە ڕزﮔﺎر ﺑﻜەﯾــﻦ ،ﺋێﻤە ھەﻣﯿﺸــە ﺋﺎﻣــﺮاز و ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن ﺑە ﮔﺮﯾﻨﮓ ﺳــەﯾﺮ ﻧەﻛــﺮدووە، ﺑەھﺎﻣﺎن ﺑﯚ داﻧەﻧﺎوە ﺗﺎ ﺋەوﻛﺎﺗەی ﻟە دەﺳﺘﻤﺎن داوە ،ﺋﯿﻨﺠﺎ دەﺳﺖ دەﻛەﯾﻦ ﺑــە ﺋﺎخ ھەڵﻜێﺸــﺎن، ﻟەوﻛﺎﺗەﯾﺸﺪا ﮔەڕاﻧەوە ﺑﯚ دۆﺧﯽ ﭘێﺸــﻮو ﺋەﺳــﺘەﻣە ﯾــﺎن ھەر ﻧﺎﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑﮕەڕێﯿﻨەوە. ﻟەم ھەرێﻤە ﮔەﻣەﯾەﻛﯽ ﺳــەﯾﺮ دەﺑﯿﻨﯿﻦ ﺑەوەی ﻛەس ﺋﺎﮔﺎداری ﻛەس ﻧﯿﯿە ،ھەرﯾەك ﻟە ﺧﯚﯾەوە ﺑڕﯾﺎر دەدات ﺑێ ﺋــەوەی ﭘﻼﻧﯽ ﺑﯚ ﻛﺎرەﻛــەی ھەﺑێﺖ ﯾﺎن ڕاوێﮋ
ﻧەوت و ﻛﺎﻧﺰاﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن
ﺷــﻜﺎﻧﺪﻧﯿﺎﻧﻦ .ﺑەم ﺷــێﻮەﯾە ﺟﺎن ﭘﻮل )واﺗە ﻛﺎﺑﺮای ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰ( ﺋەﮔەر ﺷــﺘێﻜﯽ ﻧەﺑێ ،ﻧﺎﺑێ ﺧەڵﻜﯽ ﺗﺮﯾﺶ ھەﯾﺒێ. ﺷــﺎﻋﯿﺮاﻧﯽ ﻛﻼﺳــﯿﻜﻤﺎن ،ﻟە وەزﯾﺮێﻚ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﻏەﻣــﯽ ﺋﺎوەداﻧﻜﺮدﻧەوە و ﺧﯚﺷــﺘﺮﻛﺮدﻧﯽ وﺗﺪا ﺑﻮوﻧــە .ﻟە وەزﯾﺮێﻚ زﯾﺎﺗﺮ ﻧەﺧﺸــەی ﺷﺎرﺳــﺘﺎﻧﯿﯿﺎن ھەﺑــﻮو ﺑــﯚ ﺑﻮوژاﻧﺪﻧــەوەی ژﯾﺎﻧﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ و ﭘﯿﺸەﺳــﺎزی و ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن .ﺋەﺣﻤەد ﻣﻮﺧﺘﺎر ﺑەﮔــﯽ ﺟﺎف ،ﺧەﻓەت ﺑﯚ ﺋــەوە دەﺧﻮا ﻛە ﻟە زەﻣﺎﻧﯽ ﺋــەودا ﻛﻮرد ﺣﻜﻮوﻣەﺗــﯽ ﻧەﺑﻮوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﺋەم وﺗە وێﺮاﻧەﯾەی ﺗەﻋﻤﯿﺮ ﺑﻜﺎﺗەوە و وەزارەﺗﯽ ﭘﯿﺸەﺳــﺎزﯾﯿەﻛەی رێﮕەی ﺋﺎﺳﻦ و ﺷەﻣەﻧﺪەﻓەر ﻟە ﻧێﻮان ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ-ھەوراﻣﺎن داﺑﻤەزرێﻨێ .ﺑە ﺣەﺳﺮەﺗەوە دەڵێ: ﺋەﻣڕۆ ﺑﺎ واﺑێ ﺑــەم رۆژێ ﺋەﺑێ ﺋەوﻻدی ﻛﻮرد دێﻨەوە ﻣەﯾﺪان ﺑە ﻋﯿﻠﻢ و ﺳــەﻧﻌەت و ﻋﯿﺮﻓﺎﻧەوە ﻧەوﺟەواﻧﺎﻧﯽ وەﺗەن ﺗەوﺣﯿﺪ ﺋەﻛەن ﺋەم ﻣﯿﻠﻠەﺗە ھەر ﻟە ﻛﺮﻣﺎﺷــﺎن ھەﺗﺎ ورﻣێ و ﺳﻨە و ﺑﯚﻛﺎﻧەوە ﭘﺎش ﻗڕاﻧﯽ ﻣﻮددەﻋﯽ ﺧﺎﻛﯽ وەﺗەن ﺗەﻋﻤﯿﺮ ﺋەﻛەن رێﮕەﯾــﯽ ﺋﺎﺳــﻦ ﺋەﭼێﺘــە ھەوراﻣﺎﻧــەوە ﻛێﻮ و ﻛەژ ﮔﺸﺘﯽ ﺋەﺑێﺘە ﺑﺎغ و ﻗەﺳﺮی ﮔەوھەرﯾﻦ ﺑﯚ ﺗەﻣﺎﺷﺎ دەﺳﺘە دەﺳﺘە دێﻦ ﻟە ﺋﯿﻨﮕڵﺴﺘﺎﻧەوە )ﺣەﻣــﺪی( ﭘێــﯽ واﯾە ﺋەﮔەر ﺳﯿﺎﺳــەﺗێﻜﯽ ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯽ ﻧەﺗەوەﯾﯽ و ﻧەﺧﺸــەداﻧﺎﻧێﻜﯽ ﺑەرھەﻣﮫێﻦ ﺑﺨەﯾﻨە ﮔەڕ ﺑﯚ ﺳــﻮودوەرﮔﺮﺗﻦ ﻟــە ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﻧەﺗەوەﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﻤﺎن ،ﺋــەوا ھﯿﭻ دەوڵەﺗێﻚ ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺷﺎن ﻟە ﺷﺎﻧﻤﺎن ﺑﺪات: ﺋەم ﺋــﺎو و ﺋەرزەی ﺋێﻤــە ھەﻣﺎﻧە زەرع ﻛﺮێ دەوڵەت دەﺑێ ﺑە ﻛﯚڵﻜەش و ﺷﺎ و ﺑە ﺳەﭘﺎﻧﻤﺎن
ﻛــﻮرد ﺋەﻣــڕۆش ھــەر ﺣەﯾــﻒ :ھەرﮔﯿﺰ ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿﻮە ﺳﻮود ﻟە ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﺧﯚی ،ﻛەڵﻚ ﻟە ﻣﻮڵــﻚ و ﺧﺎك و ھەوا و ﺋﺎوی ﺧﯚی وەرﺑﮕﺮێﺖ؛ ﻧەﯾﺰاﻧﯿﻮە ﺑﺘﻮاﻧێ ﺑﺰاﻧێﺖ ﻛە چ ھێﺰێﻜﯽ ھەﯾە .ﺋەﻣەﺗﺎ ﺣﺎﺟﯽ ﻛﯚﯾﯽ دەڵێ: ﻟەﻣــەش ﺗەﻧﮫــﺎ ﻧﯿﯿــە ﺳــﻮوچ و ﺧەﺗﺎﺗﺎن ﻟــە ﻛەﺳــﺒﯿﺶ ﻏﺎﻓڵــﻦ ،ﻣﯿﺴــﻠﯽ ﻣەﻻﺗﺎن ﻟــە ﺑەﻏﺪا ﺑﯚﭼــﯽ ﺧﻮرﻣﺎ ﺑێــﺖ و ﻟەﯾﻤﻮون؟ ﻟەﺑــﯚ دەرﻣﺎن ﻟە ﺷــﺎر ﺑێ رۆﻧــﯽ زەﯾﺘﻮون؟ ﻟــە دەوری ﻛﻮﻟﻠــﯽ ﺑﺎﻏــﯽ ﺷــﺎری ﻛﯚﯾێ دوو ﺻــەد ﺑــﻦ داری زەﯾﺘﻮون ﺑــە ﺟﯚﯾێ وە ﯾــﺎ ﻛــەی ﻧێــﮋراوە ﭼەﻧــﺪ ﻧەﻣﺎﻣــەك ﻟــە ﻧﺎرﻧــﺞ و ﺗﻮرﻧــﺞ و ھــەر ﻣەﻗﺎﻣــەك ﺑﺰاﻧــﻦ ﺷــﯿﻦ دەﺑێ) ،ﻧﺎﺑــێ( ﺑە ﺑــەر دێ؟ ﻟە ﺟێﮕەی ﮔەرم و ﺳــﺎردی ﭼﯽ ﺑەﺳەر دێ! ﺋﻨﺠﺎ ﺑــە وردی و دﯾﻘەﺗەوە ﺋﺎﻣﺎژە ﺑﯚ ﻧەوت و ﭘێﺘڕۆڵ دەﻛﺎ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﺪا: ﺑــەراو و ﺋــەرزی ﺋێــﻮە ﻛﯿﻤﯿﺎﯾــە دوڕ و ﮔەوھــەر :ﮔــەزۆ و ﻣــﺎزووی ﭼﯿﺎﯾە ﻣەﻋﺎدﯾــﻦ ﺧﺎﺗــﺮی ﺗــﯚ ﺑــێ ﻟەﮔــەڵ ﻛﺎن ﮔەﻧﻤﺘــﺎن زێــڕە ﺣەﺗﺘــﺎ زﯾــﻮە زﯾــﻮان رەژووی واﭘــﯚڕ و ﺧــﻮێ و ﻧــەوت ،ﮔﯚﮔﺮد ﻟــە ﻛێــﻮی ﺋێــﻮەدا ﻛﯚﯾــە وەﻛــﻮ ﮔــﺮد ﺑــەم ﺷــێﻮەﯾە ،ﺣﺎﺟﯽ ﻗــﺎدری ﻛﯚﯾﯽ ﭘێﺶ ھﺎﺗﻨﯽ ﺋﯿﻨﮕﻠﯿﺰەﻛﺎن ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن زاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﻛە ﻧەوت و ﮔﯚﮔﺮد و ﭘێﺘڕۆڵ ﻟە ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا ھەن. )ﺣﺎﺟﯽ( دەڵێ: ﺋەواﻧــەی ﻣﻮڵﻜــﯽ ﺧﯚﯾــﺎن ﻛــﺮدە دەوڵــەت وەك ﺑــﺖ دەﯾﭙەرﺳــﺘﻦ ﺟەﻣﻌــﯽ ﻣﯿﻠﻠــەت
ﭘﯿﺮەﻣێﺮد ﺋﺎواﺗﺨﻮاز ﺧەون دەﺑﯿﻨێ .ﺑﺎش دەزاﻧێ ﺳﺎﻣﺎﻧە ﺳﺮوﺷــﺘﯽ و ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮرد ﻛﺎﻣﺎﻧەن و ﭼﯚن دەﻛﺮێ ﺳﻮودﯾﺎن ﻟێ وەرﺑﮕﺮێﺖ! ﺑﺎﺳــﯽ ﺧەڵﻮوز و ﺋەڵﻤﺎس و زێــڕ و ﻣەﻋﺪەن و ﻧــەوت دەﻛﺎ .دەڵێ )ﺋەﮔــەر وەزﯾﺮەﻛﺎﻧﻤﺎن ﻛﺎر ﺑﻜــەن و ﺑﺘﻮاﻧﻦ ﺑﺰاﻧﻦ ،ﺋەوا ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دەﺑێﺘە ﻣﯚﻧﺘﯽ ﻛﺎڕڵﯚ: ﺋەﻟەﻛﺘﺮﯾــﻚ ﻟــە ﺑەراﻧﺎﻧــەوە ھەﺗــﺎ ﮔﯚﯾــﮋە ﺗەﻟﯽ ﺑەﺳــەر ﺷــﺎرا راﻛێﺸــﺮاﺑﻮو ﺑەﺑێ ﭘەﯾﮋە ﺗەڕەﺻﻮداﺗﯽ ﺗەﻟﺴﻜﯚﭘﯽ ﺳــەر ﻋﻮﻣەرﮔﺪروون ﻟەﭘێﺶ ﻗﻮﻟـﻠەی ﺋﯿﭭﻞ ﺑﯚی ﻟﻮاوە ﻛەﺷﻔﯽ ﺷﺌﻮون ﻟە ﺳــەرﭼﻨﺎرەوە ﺗــﺎ ﺗﺎﻧﺠەڕۆ ،ﻟــە رﯾﺰی ﭼەم ﺑﻮﺧﺎری ﻣﺎﻛﯿﻨە رووی ﺋﺎﺳــﻤﺎﻧﯽ ﻛﺮدووە ﺑە ﺗەم ﺑە ﻓەﯾﺰﯾﺘﯽ ﺳﺎﺑﯿﺘە ،ھەوﻟێﺮ ،دﯾﺒەﮔە و ﻣەﺧﻤﻮور رەواﺟﯽ دەﻏڵﯽ ﭘێﺴــەی ﺑﯿﻼدﯾﯽ ﺧﺴــﺘە ﻓﺘﻮور ﺧەڵﻮوزی ﻣﺎوەت ،ﺋەڵﻤﺎﺳﯽ ﻣﯚﻣﯿﺎی دەوری ﺧﺎوێ ﺋەﻣﺎﻧــە ﺑێﻨــە ﺑــﺮەو ،ﻣەﻋﺪەﻧــﯽ ﺗــﺮی ﻧــﺎوێ ﺳەھﯚڵﯽ ﭘﯿﺮی ﻣﻮﺑﺎرەك ،ﻛﺎرﺧﺎﻧە ﺑﯿﺮەی ﺳەر ﻗەﻧﺪﯾﻞ دەﻣﺎری ﻧەوت ﯾەﻛﺒﮕــﺮن ﺋەﺑێﺘە رووﺑﺎری ﻧﯿﻞ ﻟــە ﮔﻮڵﭙەوە ﭼەﻣــﯽ ﺧﻮاﺟﺎﯾﯽ ھەﺗﺎ ﺷــﻨﺮوێ ﺑەﭘێﯽ ﺗەﺑﯿﻌەﺗﯽ ﺑەﮔــﺰادە ﻣﯚﻧﺘﯿﻜﺎرﻟﯚی ﺋەوێ ﺋەﺳﺎﺳــﯽ ﻣەرﻛەزی ﺗەﯾﺎرەﺧﺎﻧــە ﻻی ﺧﻮڕﻣﺎڵ ﻣﻮاﺻەﻻﺗــﯽ ﻟەﮔــەڵ ﺋەوروﭘــﺎ ﺋــەﻛﺎ ﺋﯿﻜﻤﺎڵ ﺗﻮﻧێﻞ ﺑەﻧــﺎو ﮔﯚﯾﮋە و ﺗﺎرﯾــﺪەرا وەﻛﻮ ﺗﯚرووس ﺧەﺗﯽ ﺷەﻣەﻧﺪەﻓەری ﭘێ ﮔەﯾﯿە ﻧﺎو ﺧﺎﻛﯽ رووس دەﻣﺎری ﻣەﻋﺪەﻧــﯽ ﺋﺎڵﺘﻮوﻧﯽ ﺷــﺎری ﻋەوان ﺗﺠﺎرەﺗــﯽ ھەﻣﻮو دﻧﯿــﺎ ﻛێﺲ ﺋەﻛﺎ ﺑــە ﺗﺎن ﺑﯚڕﯾﯽ ﻧەوﺗﯽ ﺳــﭙﯿﻤﺎن ﮔەﯾﺸﺘە ﺑەﺣﺮی ﺳﭙﯽ ﺷﻜﺴــﺘﯽ ﺧﻮارد ﺋەﻣﺮﯾﻜﺎ ﻛە ﺑﯿﺮی ﻧەوﺗﯽ ﺗەﭘﯽ ﻟە ﮔﯚﯾﮋەوە ﺳــەرﻛەوە ﺑﯚ ﺋەزﻣــڕ ھەﺗﺎ ﻗەﯾﻮان ﺑەڕﯾــﺰە ﺋﻮﺗێــﻞ و ﺋەﯾﻮاﻧــﯽ ﮔەﯾﻮەﺗــە ﻛەﯾﻮان ﻓەزای ﺋﻮﻣێﺪم ﺋەدی ﺑێ ﻧﯿﮫﺎﯾەت رۆﺷﻦ ،ﺳﺎف ﺗﻠﻮوﻋﯽ ﺗﺎﻟﯿﻌﯽ ﻛﻮرد ﺑﺒﻮوە ﻧﻮوری ﭘەردەﺷﻜﺎف
ﺑەﻓﯿڕۆداﻧێﻜﯽ ﮔەورە ﻟە ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎﯾەﻛﯽ ﺑﭽﻮوك ﺑە ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﺷــﺎرەزا ﺑــﻜﺎت، ﺗﺎﻛــەﻛﺎن ﻻی ﺧﯚﯾﺎﻧــەوە ﺑەھﺎ ﺑــﯚ ﭘێﺪاوﯾﺴــﺘﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ژﯾــﺎن داﻧﺎﻧێــﻦ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒــەت ﺋەواﻧەی ﻟەﺑەر دەﺳــﺘﻤﺎﻧﻦ و ﻛﺎرﯾﺎن ﭘێ دەﻛەﯾــﻦ .ﻛەﭼﯽ ﺋــﺎﮔﺎدار ﻧﯿﻦ ﺋێﻤەﯾــﺶ ﺗەﻧﯿــﺎ وەك ﺋﺎﻣﺮازێﻚ ﺳــەﯾﺮ دەﻛﺮێﯿﻦ و ﺑەھﺎﯾەﻛﻤﺎن ﻧﯿﯿە ﻻی ﻛﺎرﺑەدەﺳﺘﺎن. ﺑە دڵــﯽ ﺧﯚﯾﺎن دەﻣﺎﻧﺠﻮوڵێﻨﻦ. ھەرﯾەﻛە و ﺑەﭘێﯽ دەﺳــەﺗﯽ ﺧــﯚی ﺑەﻓﯿــڕۆدان دەﻛﺎت ﻟــەم ﻛﯚﻣەڵﮕــە ﻧﻮێﯿــەدا ﻟــە ﻛﺎﺳــﺒﻜﺎرێﻚ ڕا ﺑﮕــﺮە ﺗﺎ دەﮔﺎﺗە وەزﯾﺮێــﻚ ،ھەﻣﻮوﻣﺎن ﺧەرﯾﻜﯽ
ﺑەﻓﯿڕۆداﻧﯿﻦ ﺑــێ ﺋەوەی ڕەﺣﻢ ﺑﻜەﯾﻦ ﺑە دەوروﺑەرﻣﺎن. ﺋەﮔەر ھــەر ﻣﺎڵێﻚ ﻻی ﺧﯚﯾەوە ﮔڵﯚﭘێﻜﯽ ﻛﺎرەﺑــﺎ ﺑﻜﻮژێﻨێﺘەوە، ﻛەواﺗــە ﺑڕێﻜﯽ زۆری ﻛﺎرەﺑﺎﻣﺎن ﺑﯚ دەﮔەڕێﺘەوە ،ﺋەﻣەش ﺳﻮودی ﺑــﯚ ھەﻣﻮوﻣــﺎن دەﺑێــﺖ ،ﺋەی ﺋەﮔەر ھەر ﻛﺎرﺑەدەﺳﺘێﻜﯽ ﺋەم ھەرێﻤە ﻟەو ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾەی ﺑﯚی دﯾﺎری ﻛﺮاوە زﯾﺎﺗﺮ ﻧەﺑﺎت؟ ﺗەﻧﯿﺎ ﻣﻮوﭼەﻛــەی ﺑێــﺖ ،ﺑێﮕﻮﻣﺎن ﺋــەوﻛﺎت ﺑــڕە ﭘﺎرەﯾەﻛــﯽ زۆر دەﮔەڕێﺘــەوە ﺑــﯚ ﺧەزێﻨــەی ﮔﺸﺘﯽ. ﺋەﮔەر ﺑەﻓﯿــڕۆدان ﻧەﺑﻮواﯾە ،ﺋەم
ﺧەڵﻜە ﺑەو ﺷــێﻮەﯾەی ﺋێﺴــﺘە ﺗﻮوﺷــﯽ ﻧەھﺎﻣەﺗــﯽ ﻧەدەﺑﻮو. ﻛەواﯾە دەﺑێﺖ ﺧەڵﻚ و دەﺳەت ھﯚﺷﯿﺎر ﺑﻦ ﻟەوەی ﺑەﻓﯿڕۆداﻧێﻜﯽ زۆر ھەﯾە ﻟــە ھەﻣﻮو ﺑﻮارەﻛﺎن و ﺋەﻣەش ﻣەﺗﺮﺳﯽ ﮔەورە دروﺳﺖ دەﻛﺎت .ﺑﯚﯾە ﭘێﻮﯾﺴــﺘە ﺧﯚﻣﺎﻧﯽ ﻟێ ﺑﭙﺎرێﺰﯾﻦ ﺗﺎ ﻟــەوە زﯾﺎﺗﺮ ﺋەم ھەرێﻤــە ﺗﻮوﺷــﯽ ﻧەھﺎﻣەﺗــﯽ ﻧەﺑێﺖ ،ﺑﺘﻮاﻧﯿﻦ ﺑە ﺋﺎﺳــﺎﻧﯽ ژﯾﺎن ﺑﻜەﯾﻦ ﺑە ﺳــﺎﻣﺎﻧە ﺧﻮاﭘێﺪاوە ﻟە ﺑــﻦ ﻧەھﺎﺗﻮوەﻛﺎﻧﻤــﺎن ،دەﺑێﺖ ﺧەڵــﻚ و ﺣﻜﻮوﻣەت ﭼﺎودێﺮ ﺑﻦ ﺑەﺳەر ﯾەﻛەوە. ﻧﺎﺑێ ﺑﮫێڵﯿﻦ ﻟەوە زﯾﺎﺗﺮ ﻛﻮﻟﺘﻮوری
ﺑەﻓﯿڕۆدان ﮔەﺷە ﺑﻜﺎت ،ﺋەﻣەش ﻟە ڕێﯽ ﺳﯿﺴﺘەﻣەوە دەﻛﺮێﺖ ﺑﯚ ﻧەوەﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗــﻮو .ﮔﺮﯾﻨﮕﺘﺮﯾﻦ ﺳــەرﻛەوﺗﻦ ﺑﯚ ﺧﯚڕزﮔﺎرﻛﺮدن ﻟــەم ﻧەھﺎﻣەﺗﯿﯿــە ،ﭘەرەداﻧە ﺑە وﯾﮋدان و ﻟێﭙێﭽﯿﻨەوە ﻟە ﺧﯚﻣﺎن. ھﺎوﻛﺎت ھەڵﻤەﺗﯽ ﺑەﺳﺘﻨﯽ ﻛﯚڕ و ﺳــﯿﻤﯿﻨﺎر و ﻛﺮدﻧەوەی ﺧﻮل ﺑﯚ ﺧەڵــﻚ و راھێﻨﺎﻧﯿﺎن ﻟەﺑﺎرەی ﭼﯚﻧﯿەﺗﯿــﯽ ﺧﯚڕزﮔﺎرﻛــﺮدن ﻟە ﺑەﻓﯿڕۆدان ،ﺑەم ﭘﺮﺳﯿﺎر ﺋەوەﯾە ﺋەی ﻛێ ﺧﻮل ﺑــﯚ ﺑەﻓﯿڕۆدەرە زﻟەﻛﺎن ﺑﻜﺎﺗەوە؟ ﮔﺮﯾﻨﮕە ﺧەڵﻚ و ﻛﺎرﺑەدەﺳــﺘﺎن ﻛﺎر ﺑﯚ ﻧەوەی داھﺎﺗﻮو ﺑﻜەن.
ﺳــەردەﻣﯽ ﺋێﻤــە ﺧەرﯾﻜە ﻟە ﻛﯚﺗــﺎی ﻧﺰﯾــﻚ دەﺑێﺘــەوە ،ﺑﯚ ﺋەﻣەش راﮔەﯾﺎﻧــﺪن ﺋەرﻛێﻜﯽ ﮔەورەی ﻟەﺳــەرە ﺑﯚ ﺑﻨﺒڕﻛﺮدن ﯾﺎﺧﯚ ﻛﺎڵﻜﺮدﻧــەوەی ﻛﻮﻟﺘﻮوری ﺑەﻓﯿڕۆدان .ﭼﻮﻧﻜــە ﻟەﻣە زﯾﺎﺗﺮ ﮔەﺷــە ﺑە ﺑێﺒﺎﻛﯿﻤــﺎن ﺑﺪەﯾﻦ وﺗێﻜﯽ ﺗﺎرﯾﻚ و وێﺮان ﻟە دوای ﺧﯚﻣــﺎن ﺑەﺟێ دێڵﯿــﻦ ،ﺑەم ﺋەﮔەر رێﻜﯽ ﺑﺨەﯾﻨەوە ،ﮔﺮﯾﻤﺎن ﺑﯚ ﺋێﻤەﯾــﺶ ﻧﺎﺑێ ،ﺑــەم ﺧﯚ ﻧەوەﻛﺎﻧﯽ داھﺎﺗﻮو ﻟە ﺳﺎﯾەی ﺋەو ھەوڵەی ﺋێﻤەوە ژﯾﺎﻧێﻜﯽ ﺧﯚش و ﺋﺎرام دەﻛەن.
ﺗﺎﯾﺒەت
زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش ﻛێﯿە و ﭼﯚن ﮔەﯾﺸﺘە ﺑﺎﺗﯿﻔﺎ
ﻧــﺰار ﻣەﺟﯿــﺪ رۆژﻧﺎﻣەﻧــﻮوس ﻟە ﺷــﺎرەدﯾێ ﺑﺎﺗﯿﻔﺎ ﺑە ”وﺷــە“ دەڵــێ ،ﺧەڵــﻚ ﭘێﯿــﺎن واﯾــە زەﻣﺒﯿﻠﻔــﺮۆش ﭘﯿﺎوێﻜﯽ ﺋﺎﯾﻨﯿﯽ ﭘﯿــﺮۆزە ،ﻟەﺑەرﺋەوە ﻟــە ھەﻣﻮو ﻧﺎوﭼەﻛﺎﻧﯽ ﺑﺎﺷــﻮور ،رۆژھەت، رۆژﺋﺎوا و ﺑﺎﻛﻮری ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧەوە ﺳــەرداﻧﯽ ﻣەزارەﻛەی دەﻛەن ﺑﯚ ﻣﺮادﺣﺎﺳــڵﯽ و ﭼﺎﻛﺒﻮوﻧەوەی ﻧەﺧﯚﺷــﯿﯿەﻛﺎﻧﯿﺎن .ﺋــەوان ﭘﺎرﭼــە ﭘــەڕۆی رەﻧﮕﺎوڕەﻧﮓ ﻟە ﻣەزارەﻛەی دەﺑەﺳﺘﻦ. دەرﮔەی ﻣەزارﮔەی زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش ﺑەدرێﮋاﯾﯽ ﺳﺎڵ ﻛﺮاوەﺗەوە ،ﺑەم ھﺎووﺗﯿﯿﺎن و ﮔەﺷﺘﯿﺎران زﯾﺎﺗﺮ ﻟــە وەرزی ﺑەھﺎردا ﺳــەرداﻧﯽ دەﻛەن ،ﺋەوەش ﺑەھﯚی ﻧﺎﺗەواوی رێﮕەی ﮔەﯾﺸــﺘﻦ ﺑە ﻣەزارەﻛە ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﻟە وەرزی زﺳﺘﺎﻧﺪا. ﺣﻜﻮوﻣەﺗــەوە ﻟەﻻﯾــەن ﺧﺰﻣەﺗﮕﻮزارﯾﯿەﻛــﯽ ﺋەوﺗــﯚ ﺑە ﻣەزارﮔەی زەﻣﺒﯿﻠﻔــﺮۆش وەك
ﺑەﺳﺎﭼﻮوﯾەك:
ﻣەزارﮔەی زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش زۆر ﭘﯿﺮۆزە و دەﺑێﺖ زۆر ﺑە ﮔﺮﻧﮕﯽ وەرﺑﮕﯿﺮێﺖ ﻟــە وﯾﻼﯾەﺗﯽ ﺋﺎﻣەد ﺑــﻮو ،دواﺗﺮ ﺑﻮوەﺗە ﻛەﺳــێﻜﯽ ﭘﯿﺎوﭼﺎك و ﺑە ھەﻣﻮو ﺷﺎرەﻛﺎﻧﺪا دەﮔەڕێﺖ ﺗﺎ ﻟە ﺑﺎﺗﯿﻔﺎ دەﮔﯿﺮﺳێﺘەوە. وەك ﺳــﻨﺪی ﺋﺎﻣﺎژەی ﺑﯚ دەﻛﺎت، رۆژێﻚ ﻟە رۆژان ﻛە زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش ﻟەﮔەڵ ﺑــﺎوك و وەزﯾﺮێﻜﯽ ﺑەﻻی ﮔﯚڕﺳــﺘﺎﻧێﻜﺪا ﺗێﭙــەڕ دەﺑــﻦ،
ﺑەﭘێﯽ ﮔێڕاﻧــەوە ﻣێﮋووﯾﯿﯿەﻛﺎن و دەﻗــە ﺋەدەﺑﯿﯿــەﻛﺎن ،ﺟﺎرێﻚ زەﻣﺒﯿﻠﻔــﺮۆش ﻟــە ﻛﺎﺗــﯽ دەﮔﺎﺗــە زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆﺷــﺘﻨﺪا ﺑــەردەم ﻛﯚﺷــﻜێﻜﯽ ﺟــﻮان و ﮔــەورە ،ھەﻧﺪێــﻚ دەڵێــﻦ ﺋەو ﻛﯚﺷﻜە ،ﻛﯚﺷﻜﯽ ﺷــﺎﺑﺎﻧێ ﺑﻮوە ﻟــە ﺑﺎﺗﯿﭭــﺎ و ﻟەوێ ﻛﭽــﯽ ﺋەو
ژﻣﺎرە ) ، (159ﭼﻮارﺷەم2016/ 10/ 26 ،
وﺷە /زاﺧﯚ-ﻧەوزاد ھﻠﯚری: ﻣەزارﮔــەی زەﻣﺒﯿﻠﻔــﺮۆش دەﻛەوێﺘــە ﺷــﺎرەدﯾێ ﺑﺎﺗﯿﻔﺎی ﺳــەر ﺑــە ﺷــﺎرۆﻛەی زاﺧــﯚ. ﺑەﭘێﯽ ﮔێڕاﻧــەوە ﻣێﮋووﯾﯿﯿەﻛﺎن زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش ﺧەڵﻜــﯽ ﺑﺎﻛﻮری ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧە ،ﺑەم ﺑەھﯚی ﺗﺮس ﻟە ﺧــﻮدا و ﻣــﺮدن ،ﺑﺎﻛﻮر ﺟێ دێڵێــﺖ و ﻛﯚﻧەﻛﺎﻧــﯽ ﮔﻮﻧﺪ و ﺷﺎر و ﺷــﺎرۆﻛەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن دەﮔەڕێــﺖ ﺗــﺎ دەﮔﺎﺗــە ﻗەی ﺷﺎﺑﺎﻧێ ﻟە ﺷﺎرەدێﯽ ﺑﺎﺗﯿﻔﺎ و ھەر ﻟەوێﺶ ﻛﯚﭼــﯽ دواﯾﯽ دەﻛﺎت. ﺧەڵﻜﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش ﺑە ﭘﯿﺎوێﻜﯽ ﺋﺎﯾﻨﯿﯽ ﭘﯿﺮۆز دەزاﻧﻦ و ﻟــەو رواﻧﮕەﯾــەوە ﺳــەرداﻧﯽ ﻣەزارەﻛەی دەﻛەن.
ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﮔەﺷــﺘﯿﺎری ﺋﺎﯾﻨﯽ ﻧەﮔەﯾەﻧــﺮاوە ،ﺑەم ﭘێﺶ ﭼەﻧﺪ ﺳﺎڵ ﻟەﺳەر ﺋەرﻛﯽ ھەڵﺒەﺳﺘﭭﺎن ﺣەﺑﯿــﺐ ﻛەﻟــەش ﭘەرژﯾﻨێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑﯚ ﻣەزارﮔەﻛە دروﺳــﺖ ﻛﺮا. ﺷەﻣﺴەدﯾﻦ ﺑەﺳــﺎﭼﻮوﯾەﻛﯽ ﻧﺎوﭼەﻛەﯾە و ﺑە ”وﺷــە“ دەڵێ، ”ﻣەزارﮔــەی زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش زۆر ﭘﯿﺮۆزە و دەﺑێــﺖ زور ﺑە ﮔﺮﻧﮕﯽ وەرﺑﮕﯿﺮێــﺖ و ﺋەﮔەر ﻛەﺳــێﻚ ھەوڵ ﺑﺪات زﯾﺎن ﺑەو ﻣەزارﮔەﯾە ﺑﮕەﯾەﻧێﺖ ،ﺋــەوا زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش دەﭼێﺘە ﺧەوﻧــﯽ ﺋەو و ﺋەوەﯾﺶ ﭘێﺸــﺘﺮ ﭼەﻧــﺪ ﺟﺎرێــﻚ ﺗﺎﻗﯽ ﻛﺮاوەﺗەوە“. ﺑێﻮار ﺳﻨﺪی ﺑەرﭘﺮﺳﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗﯿﯽ ﮔەﺷﺘﻮﮔﻮزاری زاﺧﯚ ﺑﯚ ”وﺷە“ی روون ﻛﺮدەوە ﻛە ﺑە ﭘێــﯽ ﺑەڵﮕەﻧﺎﻣەﻛﺎن ،ﻧﺎوی راﺳﺘەﻗﯿﻨەی زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش ”ﻣﯿﺮ ﺳــەﻋﯿﺪ ﻛﻮڕی ﻣﯿﺮ ﺣەﺳەن“ە و ﻛــﻮڕی ﭘﺎﺷــﺎی ﺋﺎﻣــەد ﺑﻮوە. زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش ﻟە ﺑﻨەڕەﺗﺪا ﺧەڵﻜﯽ ﻧﺎوﭼەی ﺳﻠﯿﭭﺎﻧﯽ ﺳەر ﺑە ﻓﺎرﻗﯿﻦ
ﺋێﺴﻚ و ﭘﺮووﺳــﻜﯽ ﻛەﻟەﺳەری ﻣﺮۆﭬێﻚ دەﺑﯿﻨــﻦ ،زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش ﭘﺮﺳــﯿﺎر ﻟە وەزﯾﺮەﻛە دەﻛﺎت و دەڵێﺖ ﺋەوە ﭼﯿﯿە؟ وەزﯾﺮەﻛەش ﺑــﯚی روون دەﻛﺎﺗــەوە ﻛە ﺋەوە ﻛەﻟەﺳــەری ﻣﺮۆﭬێﻜــە ،ﭘﺎش ﺋەوەی ﻣــﺮدووە و ھەﻣﻮواﻧﯿﺶ ﺑەم ﺷــێﻮەﯾە دەﻣﺮﯾﻦ ،ﺋەوەش ﺗﺮﺳێﻜﯽ زۆر ﻻی زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش دروﺳــﺖ دەﻛﺎت .ﺋەو ﺗﺮﺳە وا ﻟە زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش دەﻛﺎت ﻛﯚﺷــﻜﯽ ﭘﺎﺷــﺎﯾەﺗﯽ ﺟێ ﺑێڵێﺖ ،ﺋەو ﭘێ ﺑەﭘێ ﺑە ﺷــﺎر و ﺷــﺎرۆﻛەﻛﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎﻧﺪا دەﮔەڕێــﺖ ﺗــﺎ دەﮔﺎﺗە ﺷــﺎرۆﻛەی زاﺧــﯚ و ﻟە ﻧﺎوﭼەی ﺑﺎﺗﯿﻔﺎ ﻟە ﻗەی ﺷــﺎﺑﺎﻧێ دەﮔﯿﺮﺳێﺘەوە. ﻣێﮋوﯾﯿﯿــەﻛﺎن ﺳــەرﭼﺎوە دەڵێﻦ ،ﻛــﻮڕی ﭘﺎﺷــﺎی ﺋﺎﻣەد/ زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش ،ﻛﺎﺗێﻚ ﻛﯚﺷــﻜﯽ ﭘﺎﺷــﺎﯾەﺗﯽ ﺟێ ھێﺸــﺘﻮوە ،ﺑﯚ داﺑﯿﻨﻜﺮدﻧﯽ ﺑﮋێــﻮی ،ﻧﺎﭼﺎر ﺑﻮوە دەﺳــﺖ ﺑە ﻓﺮۆﺷــﺘﻨﯽ زەﻣﺒﯿﻞ ﺑﻜﺎت و ھەر ﻟەﺑەرﺋەوەش ﻧﺎزﻧﺎوی زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆﺷﯽ وەرﮔﺮﺗﻮوە.
ﻛﯚﺷــﻜە ﻛە ﻛﭽێﻜــﯽ ﺟﻮان و ﺧﺎﻧــەدان ﺑــﻮوە ،زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش ﻟە ﺷــێﻮەی ﮔەﻧﺠێﻜــﯽ ﺟﻮان دەﺑﯿﻨێﺖ و راﺳــﺘەوﺧﯚ ﺋﺎﺷــﻘﯽ دەﺑێــﺖ .ﻛﭽەﻛــە ﺑە ﭘﺎﺳــﺎوی ﻛڕﯾﻨﯽ زەﻣﺒﯿــﻞ ،ﺧﻮﻣەﻛەی رادەﺳــﭙێﺮێﺖ ﺗﺎ زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆﺷﯽ ﺑﯚ ﺑێﻨﻦ ،ﺑــەم زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش ﺑە ھﯚی ﺋــەوەی ﺗﯚﺑــەی ﻛﺮدووە، ﻧﺎﭼێﺘــە ﻻی ﻛﭽەﻛــە و ﻟێﺮەوە داﻧﻮﺳﺘﺎﻧﺪﻧﯽ ﻧێﻮان زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش و ﻛﭽــﯽ ﻧﺎو ﻛﯚﺷــﻜەﻛە دەﺑێﺘە داﺳﺘﺎن و دەﯾﺎن ﮔﻮراﻧﯽ و ﭼﯿﺮۆك ﺑەدوای ﺧﯚﯾﺪا دێﻨێﺖ. ھەڵﺒەﺳــﺘﭭﺎﻧﯽ ﮔــەورەی ﻛﻮرد ﻓەﻗــێ ﺗەﯾﺮان ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1549- 1643ﯾەﻛــەم ﻛــەس ﺑــﻮوە داﺳﺘﺎﻧﯽ زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆﺷﯽ ﻛﺮدووە ﺑــە ﮔﯚراﻧــﯽ و دواﺗــﺮ ﻟەﻻﯾەن ﻣﺮادﺧــﺎن ﺑﺎﯾەزﯾﺪی ﻟە ﺳــﺎڵﯽ 1776ﺑەﺷــێﻮەی ﺑەﯾﺖ و ﺷﯿﻌﺮ ﻧﻮوﺳــﺮاوە ،ﭘﺎﺷــﺎن ﻟەﻻﯾــەن ﻣەﻻ و ﺳــﯚﻓﯽ و دەروێﺸــەﻛﺎن ﭘــەرە ﺑــەو داﺳــﺘﺎﻧە دراوە و ﮔەﯾﺸﺘﻮوەﺗە ھەر ﭼﻮار ﭘﺎرﭼەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن و ﺋێﺴﺘە ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ زۆر ﻟــە ﮔﻮراﻧﯿﺒێﮋاﻧــﯽ ﻛﻮرد ،ﺑە
ﺗﻮﺑەدارێ ﺧﺎﻟﻘێ ﺟەﺑﺎرم ﺑەر ﺣﻮﻛﻤێ وی ﻧەﻛﺎرم ﺧﺎﺗﻮوﻧێ ﺋەز ﺗﻮﺑەدارم
ﺑێﻮار ﺳﻨﺪی:
ﻧﺎوی راﺳــﺘەﻗﯿﻨەی زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش ”ﻣﯿﺮ ﺳەﻋﯿﺪ ﻛﻮڕی ﻣﯿﺮ ﺣەﺳەن“ە ﮔﯚراﻧﯽ داﺳــﺘﺎﻧﯽ زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش دەﮔێڕﻧەوە. ﺑەﮔﻮێــﺮەی ﺳەرﭼــــــــــﺎوە ﻣێﮋووﯾﯿﯿــەﻛﺎن ،ﻟەﺑەرﺋــەوەی زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش ﺑەردەوام ﮔەڕاوە و ھﯿﭻ ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەت ﺑەﺧﯚی ﻧەﺑﻮوە ﻛە ﺗێﺪا ﻧﯿﺸﺘەﺟێ ﺑﺒێﺖ، دواﯾــﻦ ﺟﺎر ﻟە ﺷــﺎرەدﯾێ ﺑﺎﺗﯿﻔﺎ ﻧﯿﺸــﺘەﺟێ دەﺑێــﺖ و ﺑەﻧﺎوی ”ﻣﺤەﻣەد ﺋەﻣﯿــﻦ ” ﻧﺎو دەﻧﺮێﺖ و ﻟەﺑەرﺋــەوەی ﻣەزارﮔــەی زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش ﻟە ﺑﺎﺗﯿﻔﺎﯾە ،دەڵێﻦ ﻟەوێ ﻛﯚﭼﯽ دواﯾﯽ ﻛﺮدووە. ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺑەرووﻧﯽ ﺳﺎڵﯽ ﻛﯚﭼﯽ دوای زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش دەﺳﺘﻨﯿﺸﺎن ﻧەﻛﺮاوە ،ﺑــەم ﺑەﭘێﯽ ھەﻧﺪێﻚ ﻣێﮋووﯾــﯽ، ﺳــەرﭼﺎوەی زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش ﻟە ﻧێﻮان ﺳــﺎﻧﯽ 1776 - 1775ﯾــﺎن ﺳـــــﺎﻧﯽ 1785 - 1784ﻛﯚﭼــﯽ دواﯾــﯽ
ﻛﺮدووە. ﯾەﻛێــﻚ ﻟــە ﺑەرﺑوﺗﺮﯾــﻦ ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﻛــە داﺳــﺘﺎﻧﯽ زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮۆش دەﮔێڕێﺘەوە ،ﺋەوە ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛە ﻛە ﻋﯿﺴــﺎ ﺑەرواری دەﯾڵێﺖ و ﺳﻮﻧﮕﻮڵ دەﯾﮕێڕێﺘەوە: زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮوش زەﻣﺒﯿﻼ دﺋﯿﻨﯿﺖ ﻛﻮﻻن ﻛﻮﻻن دﮔێﺮﯾﻦ ﮔﻮﻟﺨﺎن ﺣەوارا دﺑﮫﯿﺴﺖ ﺋﺎﻗﻞ دﭼﯿﺖ ﺳەودا ﻧﺎﻣﯿﻨﯿﺖ
زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮوش ﻻوﻛێ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﻛەرەم ﻛە ﺗﻮ وەرە ﺧﺎﻧﯽ ﻗﯿﻤەﺗﺎ ﺳﻠﻜﺎ دزاﻧﯽ ﺳﻠﻜﺎ ﻧەﻓﺮوﺷە ب ﺋەرزاﻧﯽ ﺧﺎﺗﻮوﻧێ ﺋەز ﺗﻮﺑەدارم ﻟێ ﻟێ ﻟێ ﺧﺎﺗﻮوﻧێ ﺗە ﺑەژن دارا زەﯾﺘﻮوﻧێ ﺗﺮﺳﺎ ﻣﻦ ژ ﺋﺎﻛﺮێ وێ ﺗﻮﻟﯽ ﺧﺎﺗﻮوﻧێ ﺋەز ﺗﻮﺑەدارم دەﻻﻟێ ﺋەز ﺗﻮﺑەدارم ﻻوێﻜﺎ دﻧﯿﺎ ﺷﯿﺮﯾﻨە ﺗﻮ دەﺳﺘﺎ ﮔەردەﻧێ وەرﯾﻨە ﻛەﯾﻒ و ﻟەزەﺗێ ﺑﺒﯿﻨە ﺗﻮ ﻣﻦ ژ ﺧﻮدێ ﻧەﺗﺮﺳﯿﻨە ﺧﺎﺗﻮوﻧێ ﺋەز ﺗﻮﺑەدارم
زەﻣﺒﯿﻠﻔﺮوش ﻻوﻛێ دەروێﺸە ﻛەرەم ﻛە ﺗﻮ وەرە ﭘێﺸە ﻗﯿﻤەﺗﺎ ﺳﻠﻜﺎ ﺗﻮ ﺑێﮋە ﺳﻠﻜﺎ ل ﺑەر زێﺮا ﺑﻜێﺸە ﺧﺎﺗﻮوﻧێ ﺋەز ﺗﻮﺑەدارم
ﺧﺎﺗﻮوﻧێ ﺗﻮ ﮔەردەن ﻣﻮری ﺷﻮل ﻧﺎﺑﻦ ﺑﻮﺗە ب زوری ﺗﺮﺳﺎ ﻣﻦ ل رەﺑێ ژوری ﺧﺎﺗﻮوﻧێ ﺋەز ﺗﻮﺑەدارم دەﻻﻟێ ﺋەز ﺗﻮﺑەدارم
ﺧﺎﺗﻮوﻧێ ﺋەز ﺗﻮﺑەدارم دەﻻﻟێ ﺋەز ﺗﻮﺑەدارم
ﺋەﻣەرﯾﻜﯽ و ﺋەوروﭘﯿﯿەﻛﺎن ﻟە ﺑﺮادۆﺳﺖ ﺑەﺷﻮێﻦ ”ﻣﻮﺳﺎﺳﯿﺮ“دا دەﮔەڕێﻦ وﺷە /ﺳﯿﺪەﻛﺎن .ﻣﻮڕﺷﯿﺪ ﺑﺮادۆﺳﺘﯽ ﭼەﻧﺪان ﺗﯿﻤﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜﺎﯾﯽ و ﺋەوروﭘﺎﯾﯽ ﻟە دەﭬەری ﺑﺮادۆﺳــﺖ ﺧەرﯾﻜﯽ ﻛﻨە و ﭘﺸــﻜﻨﯿﻨﻦ ،ﺋەوان ﺑەﺷﻮێﻦ ﻣﻮﺳﺎﺳﯿﺮ ﭘﺎﯾﺘەﺧﺘﯽ ﺋﯚڕاڕﺗﯿﯿەﻛﺎﻧﺪا دەﮔەڕێﻦ ،ﺷﺎرەزاﯾﺎﻧﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ و ﺷﻮێﻨەوارﺳﺎﻧﯽ ھەرێﻤﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟەو ﺑﺎوەڕەدان ،ﻣﻮﺳﺎﺳﯿﺮ ھەﻣﺎن ﻣﻮﺟێﺴەری ﺋێﺴﺘەی دەﭬەری ﺑﺮادۆﺳﺘە.
ﻣﻮﺳﺎﺳــﯿﺮ ،ﭘﺎﯾﺘەﺧﺖ و ﯾەﻛێﻚ ﻟە ھەرێﻤە ﮔﺮﻧﮕەﻛﺎﻧﯽ دەوڵەﺗﯽ ﺋﯚڕاڕﺗﯚ ،ﻟە ﺟﻮﮔﺮاﻓﯿﺎی ﺋﺎﺷــﻮور، دەﻛەوێﺘە ﮔﯚﺷــەی رۆژھەﺗﯽ وﺗــﯽ ﺋﺎﺷــﻮور و رۆژﺋــﺎوای رۆﯾﻨﮕەی ﻛێﻠەﺷﯿﻦ. ﺳەرﭼﺎوەﻛﺎﻧﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ دووﭘﺎﺗﯽ دەﻛەﻧەوە ،ھەرێﻤﯽ ﻣﻮﺳﺎﺳــﯿﺮ دەﻛەوێﺘە ﻧێﻮان ﺷــﺎری ﺷﻨﯚ و
ﮔەﻟﯽ ﻋەﻟﯽ ﺑەگ و ﺑەرزاﯾﯿﯿەﻛﺎﻧﯽ ﭼﯿﺎی ﺳــﭙﯿﻠﻚ ،وەك ﺷــﺎرﯾﺶ ﻣﻮﺳﺎﺳــﯿﺮ ﺑــﯚ ﻣﻮﺟێﺴــەری ﺋێﺴﺘە دەﮔێڕﻧەوە ﻛە دەﻛەوێﺘە ﺷﺎرەدێﯽ ﺳﯿﺪەﻛﺎن. ﺳــﻠێﻤﺎن ﻋەﺑﺪوﻟﻮەھــﺎب ﺷــﻮێﻨەواری ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﺳــﯚران ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ، ”ﻣﻮﺳﺎﺳــﯿﺮ ﯾەﻛێﻜە ﻟە ﺷــﺎر و
ﺳــﺎﯾﺘە ھــەرە ﮔﺮﻧﮕﺎﻧــﯽ دﻧﯿﺎ، ﺑەم ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە ﺋەم ﺷﺎرە وﻧە و ﻧەدۆزراوەﺗەوە ،ﻣێﮋووﻧﻮوﺳﺎن و ﺷﻮێﻨەوارﻧﺎﺳﺎن ﭼەﻧﺪان ﺳﺎڵە ﺑە دوای دۆزﯾﻨەوەی ﺋەو ﺷﺎرە وﻧەدا دەﮔەڕێﻦ و وێڵﯽ دۆزﯾﻨەوەﯾﻦ“. ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺷﻮێﻨەواری ﺳﯚران رووﻧﯽ دەﻛﺎﺗەوە” ،ﭼﯚن ﺷــﺎری ﻣەﻛﻜە ﻛەﻋﺒەی ﭘﯿﺮۆزی ﺗێﺪاﯾە و ﺑــﯚ ﻣﻮﺳــڵﻤﺎﻧﺎن ﺷــﻮێﻨێﻜﯽ ﭘﯿــﺮۆزە و ﻟە ھەﻣــﻮو دەوڵەﺗێﻚ ﺑە ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ ﺑەﺟێ ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﯾەﻛێﻚ ﻟــە روﻛﻨــە ﺋﺎﯾﻨﯿﯿەﻛﺎن رووی ﺗێ دەﻛەن ،ﻣﻮﺳﺎﺳــﯿﺮ ﺑﯚ ﺋﯚڕاڕﺗﯿﯿەﻛﺎن ھەﻣﺎن ﺷﺖ ﺑﻮوە و ﺷﻮێﻨێﻜﯽ ﭘﯿﺮۆز ﺑﻮوە“. ﺋەو دەڵێ” ،زۆرﺑــەی ﺑەڵﮕەﻛﺎن
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
17
ﺋەوە دەردەﺧەن ﻛە ﻣﻮﺟێﺴەری ﺳــەر ﺑە ﺷﺎرەدێﯽ ﺳــﯿﺪەﻛﺎن، ﺑەو ﭘێﯿــەی ﭘﺎﺷــﻤﺎوەی ژﯾﺎﻧﯽ ﺷﺎﻧﺸــﯿﻨﯽ ﺋﯚڕاڕﺗﯿﯿــەﻛﺎن ﻟەو دەﭬــەرە و ﻧﺰﯾــﻚ ﺋــەو ﮔﻮﻧــﺪە و دەوروﺑــەری ﺳــﯿﺪەﻛﺎن دۆزراوەﺗەوە ،ھەروەھﺎ ﻟە رووی زﻣﺎﻧەواﻧﯽ ﻧﺎوی ﮔﻮﻧﺪی ﻣﻮﺟێﺴەر زۆر ﻧﺰﯾﻜە ﻟە ﻣﻮﺳﺎﺳﯿﺮ و ﺋەﮔەری ﺑەھێﺰ ھەﯾە ﻣﻮﺟێﺴەری ﺋێﺴﺘە، ﻣﻮﺳﺎﺳﯿﺮی ﻛﯚن ﺑێﺖ“. ﻣﺤەﻣەد ﻋەزﯾﺰ ﺣﻮﺳــێﻦ ﻧﺎﺳﺮاو ﺑە )ﻣﺤێ ﻣﻮﺧﺘﺎر( ﻛە 35ﺳــﺎڵە ﻣﻮﺧﺘﺎری ﮔﻮﻧﺪی ﻣﻮﺟێﺴــەرە، ﺑﺎس ﻟەو ﻛەﻟﻮﭘەﻟە ﺷﻮێﻨەوارﯾﯿﺎﻧە دەﻛﺎت ﻟــە ﮔﻮﻧﺪەﻛەﯾﺎﻧــﺪا دۆزراوﻧەﺗەوە.
ﺋەو ﺑە ”وﺷــە“ دەڵێ” ،ﺳــﺎﻧﯽ راﺑــﺮدوو ﻣﯚر و زێڕ و ﮔﯚﺳــﻚ و ﭼەﻧﺪ ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﮔﺮﻧﮓ و ﮔﺮاﻧﺒەھﺎ ﻟەم ﮔﻮﻧﺪە دۆزراوﻧەﺗەوە ،ﺋێﺴﺘە ﭼەﻧﺪ ﻛەﻟﻮﭘەﻟێﻚ ﻣﺎوﻧەﺗەوە ،وەك ﺑﻨە دﯾﻨﮕە و ﭘەﻟــە دﯾﻨﮕە ﻛە ﺑە ﺷێﻮەﯾەﻛﯽ ﺑﺎزﻧەﯾﯽ ﺑە ﭘﺎﻧﯽ ﯾەك ﻣەﺗﺮ ﻣﺎون ،ھﺎوﻛﺎت ﭘﺎﺷــﻤﺎوەی ﺧﺎﻧﻮوﯾەﻛﯽ ﮔەورە ﻛە ھەﻣﻮوی ﺑە ﺗﯿﺸــﯽ ﮔەورە دروﺳﺖ ﻛﺮاوە و ﭘﺎﻧﯽ دﯾﻮارەﻛە ﯾەك ﻣەﺗﺮە ،ﭘێﯽ دەﮔﻮﺗﺮێﺖ ﻗەﺳﺮ ﻟەو ﮔﻮﻧﺪە ﻣﺎوە و ﻣێﮋووﯾەﻛﯽ ﻛەوﻧﺎری ھەﯾە“. ﻣﻮﺧﺘﺎر زﯾﺎﺗﺮ دەڵــێ” ،ﻧﺰﯾﻜەی 150ﮔﻮﻧــﺪ ﻟــە ﺳــﻨﻮوری ﺷــﺎرەدێﯽ ﺳــﯿﺪەﻛﺎن و دەﭬەری ﺑﺮادۆﺳــﺖ ھەﯾە ،ھﯿﭻ ﮔﻮﻧﺪێــﻚ وەك ﻣﻮﺟێﺴــەر ﻧﯿﯿە ﻟــە رووی ﺷــﻮێﻨەواری ﮔﺮﻧﮓ و ﭘــڕ ﺑﺎﯾــەخ ﺑێﺖ ،ھەﻣﯿﺸــە ﺗﯿﻤﯽ ﺑﯿﺎﻧﯽ ﺷــﺎرەزا ﻟــە ﺑﻮاری ﺷﻮێﻨەواری ﻟەو ﮔﻮﻧﺪە ﺧەرﯾﻜﯽ ھەڵﻜﯚڵﯿــﻦ و دۆزﯾﻨەوەی ﻧﺎوﭼە ﺷﻮێﻨەوارﯾﯿەﻛﺎﻧﻦ“. وەك ﺑەڕێﻮەﺑــەری ﺷــﻮێﻨەواری ﺳــﯚران دەڵــێ” ،دﯾﺎرﺗﺮﯾــﻦ ﺑەڵﮕە ﺑــﯚ ﺳــەﻟﻤﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋەوەی ﻣﻮﺳﺎﺳــﯿﺮە، ﻣﻮﺟێﺴــەر دۆزﯾﻨــەوەی ﭘﺎﺷــﻤﺎوەﻛﺎﻧە، ﭼەﻧﺪان ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﺷــﻮێﻨەواری زۆر ﮔﺮﻧــﮓ ﻟــە ﻣﺠێﺴــەر و دەوروﺑەری ﺷﺎرەدێﯽ ﺳﯿﺪەﻛﺎن دۆزراوﻧەﺗــەوە ،دﯾﺎرﺗﺮﯾﻨﯿــﺎن دۆزﯾﻨەوەی دﯾﻨﮕــە ،ﭘﻠە دﯾﻨﮕە و ﻛﯚڵەﮔــە ﺑەردﯾﻨﯿﯿەﻛﺎن ﺑﻮون،
ﺋەﻣەش ﺋــەوە دەردەﺧﺎت ﺗەﻻر و ﺑﺎڵەﺧﺎﻧــەی زۆر ﮔــەورە ﻟــە ﻣﺠێﺴــەر ھەﺑﻮوە و ﻟــە ھەﻣﺎن ﻛﺎﺗﺪا زۆر ﻛەﻟﻮﭘەﻟﯽ ﺗﺮ ﻟەو ﮔﻮﻧﺪە دۆزراوﻧەﺗەوە ﻛــە ﻣێﮋووﯾﺎن ﺑﯚ ﻧﺰﯾﻚ ﺑــە 700ەﻛﺎﻧﯽ ﭘێﺶ زاﯾﯿﻦ دەﮔەڕێﺘەوە“. ﺳــﺎﻧە زاﻧﻜــﯚی ﺑﯚﺳــﺘﻨﯽ
ﺟﮕە ﻟە ﺗﯿﻤﯽ زاﻧﻜﯚی ﺑﯚﺳــﺘﻨﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜــﯽ ،ﭘێﺸــﺘﺮ ﺗﯿﻤــﯽ ﺷﻮێﻨەوارﻧﺎﺳــﯽ زاﻧﻜﯚﻛﺎﻧــﯽ ھﯚڵەﻧــﺪا ،ﺋﯿﺘﺎڵﯿــﺎ ،ﺋەﻣەرﯾــﻜﺎ، ﺋەڵﻤﺎﻧﯿﺎ و ﭼەﻧــﺪ زاﻧﻜﯚﯾەﻛﯽ ﺗﺮ ﻛﺎرﯾﺎن ﻟەو ﻧﺎوﭼەﯾەدا ﻛﺮدووە. د .زێﺪان رەﺷــﯿﺪ ﺑﺮادۆﺳــﺘﯽ ﺳــەرۆﻛﯽ ﺑەﺷــﯽ ﺷــﻮێﻨەوار
ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺷﻮێﻨەواری ﺳﯚران:
ﺳەﻟﻤﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋەوەی ﻣﻮﺟێﺴەری ﺋێﺴﺘە، ھەﻣــﺎن ﻣﻮﺳﺎﺳــﯿﺮی ﺋﯚڕاڕﺗﯿﯿەﻛﺎﻧە، ﮔﺮﻧﮕﯽ و ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪی زۆری ھەﯾە ﺋەﻣەرﯾﻜــﯽ ﭘﺎرەﯾەﻛــﯽ زۆر ﺑﯚ دۆزﯾﻨــەوەی ﺷــﻮێﻨەوارەﻛﺎﻧﯽ ﺋﯚڕاڕﺗﯿﯿــەﻛﺎن و ﻣﻮﺳﺎﺳــﯿﺮ ﺧــەرج دەﻛﺎت ،ﺗﺎ ﻟــە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ ﭘــڕۆژە رووﭘێﻮﻛﺮدﻧــﯽ ﻧﺎوﭼــە ﺷــﻮێﻨەوارﯾﯿەﻛﺎن ﻛە ﺳەرەﺗﺎ ﻟە ﺷﺎرەدێﯽ ﺳﯿﺪەﻛﺎن ﻟە ﺳﻨﻮوری ﺷﺎرۆﻛەی ﺳﯚران ﺑە ھەﻣﺎھەﻧﮕﯽ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗــﯽ ﻟەﮔــەڵ ﺷــﻮێﻨەواری ﺳــﯚران دەﺳﺘﯿﺎن ﭘــێ ﻛــﺮدووە ،ﺑــﯚ ﺋــەوەی دەﺳــﺘﻜەوێﺘﻜﯽ ﺑﺎﺷﯿﺎن ھەﺑێﺖ ﻟە دۆزﯾﻨەوەی ﻣﻮﺳﺎﺳﯿﺮدا. ﺑەڕێﻮەﺑەری ﺷﻮێﻨەواری ﺳﯚران ﺋﺎﻣﺎژەی دا” ،ﺳەﻟﻤﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋەوەی ﻣﻮﺟێﺴــەری ﺋێﺴــﺘە ،ھەﻣﺎن ﻣﻮﺳﺎﺳــﯿﺮی ﺋﯚڕاڕﺗﯿﯿەﻛﺎﻧــە، ﮔﺮﻧﮕــﯽ و ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧﺪی زۆری ھەﯾە و دەﺳﺘﻜەوﺗێﻜﯽ ﻣێﮋووﯾﯽ و ﺟﯿﮫﺎﻧﯿﯿە ﺑﯚ ﻛﻮردﺳﺘﺎن“.
ﻟــە زاﻧﻜــﯚی ﺳــەﺣەدﯾﻦ ﺑە ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧــﺪ” ،ﻟەﮔەڵ ﺑەڕێﻮەﺑەراﯾەﺗــﯽ ﺷــﻮێﻨەواری ﺳــﯚران ﻛﺎر ﺑﯚ ﺋــەوە دەﻛەﯾﻦ ھەﻧﺪێ ﺷﻮێﻨﯽ ﮔﺮﻧﮓ ﻟە ﮔﻮﻧﺪی ﻣﻮﺟێﺴەر ﻟە دەﭬەری ﺑﺮادۆﺳﺖ دﯾــﺎری ﺑﻜەﯾﻦ ﺑــﯚ دۆزﯾﻨەوەی ﭘەرﺳــﺘﮕەی ﺷــﻮێﻨەواری ﺧﻮاوەﻧــﺪی ﺧﺎﻟﯿﺪی/ﺧﻮاوەﻧﺪی ﺋﯚڕاڕﺗﯿﯿەﻛﺎن ،ﺋەﮔەر ﭘەرﺳﺘﮕەﻛە ﻟەو ﮔﻮﻧﺪە ﺑﺪۆزرێﺘەوە% 100 ، ﻣﻮﺟێﺴەری ﺋێﺴﺘە ،ﻣﻮﺳﺎﺳﯿﺮە“. ﮔﻮﻧــﺪی ﻣﺠێﺴــەر ﻟــە رووی ﻛﺎرﮔێڕﯾﯿەوە ﺳــەر ﺑە ﺷﺎرەدێﯽ ﺳﯿﺪەﻛﺎن-ﺳــﯚراﻧە ﻟە ﺳﻨﻮوری ﭘﺎرێــﺰﮔﺎی ھەوﻟێﺮ ،ﺋێﺴــﺘە 35 ﺧێﺰان ﻟــەو ﮔﻮﻧــﺪە دەژﯾﻦ ﻛە ﺑــە ﻛﺸــﺘﻮﻛﺎڵ و ﺋﺎژەڵﺪارﯾﯿەوە ﺧەرﯾﻜﻦ.
ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯽ
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
18
ﺷێﻮەﻛﺎر ﺟﻮوﺗﯿﺎر ﻧﮋﯾﺮ: ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ دەﺑێﺖ رەﺧﻨە وەرﺑﮕﺮێﺖ و ﺑﺘﻮاﻧێ ﻟە داھﺎﺗﻮودا ﺑەرھەﻣﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺑﺨﺎﺗە ڕوو
ژﻣﺎرە ) ، (159ﭼﻮارﺷەم2016/ 10/ 26 ،
ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛﻮردی ﺑەراﻣﺒەر ھﻮﻧەری ﺷێﻮەﻛﺎری زۆر ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣە وﺷە /ھەورﯾﻦ ﻧەﺟﺎت ﺟﻮوﺗﯿــﺎر ﻧﮋﯾــﺮ ﺷــێﻮەﻛﺎرێﻜﯽ ﮔەﻧﺠــﯽ ﺑە ﺗﻮاﻧﺎﯾــە و ﻟەم ﭼەﻧﺪ ﺳــﺎڵەی دواﯾﯿﺪا ﺑەھــﯚی ﻛﺎرە ﻧﺎوازەﻛﺎﻧﯿﯿــەوە ،ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗــﯽ ﭘێﮕــەی ھﻮﻧــەری ﺧــﯚی دﯾﺎر ﺑــﻜﺎت .ﺟﻮوﺗﯿــﺎر دەرﭼــﻮوی ﭘەﯾﻤﺎﻧﮕەی ھﻮﻧــەرە ﺟﻮاﻧەﻛﺎن / ﺑەﺷــﯽ ﺷــێﻮەﻛﺎری/ﯾە ،ﺑەم ﺧﺎوەﻧﯽ ﺑەھﺮەﯾەﻛــﯽ ﮔەورەﯾە، ﺋەوەﯾــﺶ وای ﻛــﺮدووە ﺗﺎﺑﻠﯚ و ﻛﺎرە ﺷێﻮەﻛﺎرﯾﯿەﻛﺎﻧﯽ ﻟە ﭼەﻧﺪان ﻓێﺴــﺘﯿﭭﺎڵﺪا ﭘێﺸــﺒڕﻛێ ﺑﻜەن. ﺋەوە ﺟﮕــە ﻟەوەی ﻟــە ﭼەﻧﺪان ﭘێﺸــەﻧﮕەی ھﻮﻧەری ﺑەﺷﺪاری ﻛﺮدووە و ﭼەﻧﺪان ﭘێﺸــﺎﻧﮕەی ﺗﺎﯾﺒەت ﺑەﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﻛﺮدووەﺗەوە. ﻟــە دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻛﺪا ”وﺷــە“ ﭼەﻧﺪ ﭘﺮﺳﯿﺎرێﻜﯽ ﺋﺎراﺳﺘە ﻛﺮد. ﺗــﯚ وەك ﺷــێﻮەﻛﺎرێﻚ، ﺋﺎﺳــﯚﯾەﻛﯽ ﮔەش ﻟــە ھﻮﻧەری ﺷێﻮەﻛﺎری دەﺑﯿﻨﯿﺖ؟ ﺋەوە دەﮔەڕێﺘەوە ﺑﻮ رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯽ ﺧەڵﻚ ،ﺋﺎﯾﺎ ﺋــەو ﺧەڵﻜە ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ ھﻮﻧەری ﺷێﻮەﻛﺎری ﻟەﻻ ﮔﺮﯾﻨﮕە؟ ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ ﻟە ھەﺳــﺖ و ﺳﯚزی ﺋەو ھﻮﻧەرە ﺗێﺪەﮔــەن ،ﺑەم ﻟێﺮەدا ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪاﻧﯽ ﺷێﻮەﻛﺎر ﺧﯚﯾﺸﯿﺎن ﺗﺎواﻧﺒﺎرن. ﺑﯚﭼﯽ؟ ﺋﺎﯾﺎ ﺷێﻮەﻛﺎر ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﺟێﯽ ﺧﯚی ﻟە ﻧﺎو ﺧەڵﻚ ﺑﻜﺎﺗەوە و ﻟەﮔەڵﯿﺪا ﺋﺎﺷﻨﺎ ﺑﻦ و ﻟە ھەﺳﺖ و ﺳــﯚزی ھﻮﻧەرەﻛەی ﺗێﺒﮕەن، ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪ دەﺑێﺖ ﺑــﯚ ﺧەڵﻜﯽ روون ﺑﻜﺎﺗــەوە ﻛــە ھﻮﻧــەری ﺷــێﻮەﻛﺎرﯾﯽ ﻛﻮرد ﭼﯿﯿە؟ ﺑﯚﭼﯽ دەﺑێ ﻟە ھﻮﻧــەرەوە ﻧﺰﯾﻚ ﺑﯿﻦ و ﭼێﮋ ﻟە ﺑﯿﻨﯿﻨﯽ ﺗﺎﺑﻠﯚ ﺑﻜەﯾﻦ. ﻛەواﺗە ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚﭼﯽ وەك ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺋﺎوڕ ﻟــە ھﻮﻧەری ﺷــێﻮەﻛﺎری ﻧەدراوەﺗەوە و ﺋەم ھﻮﻧــەرە ﻧەﭼﻮوەﺗە ﻧــﺎو رۆﺣﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮورﯾﯽ ﻛﻮردﯾﯿەوە؟ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﻟە ﻛەﺳــﺎﻧﯽ ﺋﺎﺳﺎﯾﯽ زۆرﺗــﺮ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯿــﺎن ﻟەﺳــەر ﭼﭭﺎك ھەﯾە ،ﺑﯚﯾە دەﺑێﺖ ﺋﺎﺳﺘﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯿﺎن ﺑەراورد ﺑە ﺧەڵﻜﯽ ﺗــﺮ ﺑەرزﺗﺮ ﺑێــﺖ و ﻟەﮔەڵ ﺑﯿﻨەر ﺋﺎﺷــﻨﺎ ﺑﻦ .ﭘێﻢ واﯾە ﺷێﻮەﻛﺎری
ﻛــﻮرد ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﺋێﺶ و ﺋﺎزاری ﻣﯿﻠەﺗەﻛــەی ،ﻣﺎﻓــﯽ ﺋﺎﻓﺮەت، ژﯾﻨﮕــە و ﺋﺎزادی ﻟــە ﺗﺎﺑﻠﯚﻛﺎﻧﯿﺪا ﺑﻨەﺧﺸــێﻨێ ،ﺑــەم دەﺑێــﺖ ﺋﺎﺳــﺘەﻛە ﺑەرزﺗــﺮ ﺑﻜەﯾﻨــەوە، ﭼﻮﻧﻜــە رۆﺷــﻨﺒﯿﺮی ھەﻣــﻮو ﮔەﻟێﻚ ﺑە ھﻮﻧەرەﻛەﯾەوە دﯾﺎرە و دەﻧﺎﺳﺮێﺘەوە ،ﺑﯚﯾە دەڵێﻦ ھﻮﻧەر ﻧﺎﺳﻨﺎﻣەی ﮔەﻻﻧە. ﺋﺎﯾــﺎ ﺧﻮێﻨــﺪن ﻟە ﺑەﺷــﯽ ﺷێﻮەﻛﺎری ،ﺑەﺳە ﺑﯚ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ
ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪی ﺷێﻮەﻛﺎر؟ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﻧەﯾﺘﻮاﻧﯿــﻮە ﺑــە ھﻮﻧەرەﻛــەی ﺑﮋێﻮی ژﯾﺎﻧــﯽ ﺧﯚی ﭘەﯾﺪا ﺑﻜﺎت، ﻟەﺑەرﺋەوە ﻛەﺳــﺎﻧێﻚ ھەن ﻟەﺑەر ﺳەﺧﺘﯽ ژﯾﺎﻧﯽ ﺧﯚﯾﺎن وازﯾﺎن ﻟە ﻛﺎری ھﻮﻧەری ھێﻨﺎوە ﺑﯚ ﺋەوەی ﻛﺎرێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑﻜەن و ﺧﯚﺷﮕﻮزەراﻧﯽ داﺑﯿﻦ ﺑﻜەن ،ﭼﻮﻧﻜە ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﺋێﻤە ﻧەﮔەﯾﺸــﺘﻮوﯾﻨەﺗە ﺋەو ﺋﺎﺳﺘەی ﺋﯿﺸــە ﺧﯚﻣﺎڵﯿﯿەﻛﺎن ﮔﺮﻧﮕﯽ ﭘێ ﺑﺪەﯾﻦ و ﺑﯿﻜڕﯾــﻦ ﺑە ﭘﺎرەﯾەك ﻛە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪەﻛە ﭘێﯽ ﺑﮋی.
ھﻮﻧــەری ﺷــێﻮەﻛﺎری ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﯾەﺗﯽ ﭘێﻮەﻧــﺪی ﺑــە ﭼەﻣﻜــﯽ رۆﺷﻨﺒﯿﺮﯾﯿەوە ھەﺑێﺖ؟ ھﻮﻧــەری ﺷــێﻮەﻛﺎری ﻟەﭼــﺎو ﺑەﺷەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮی ھﻮﻧەردا ﻛەﻣﺘﺮﯾﻦ ﺑﯿﻨــەری ﺑەرﻛەوﺗﻮوە ،ﺳــەﯾﺮی ﭘێﺸﺎﻧﮕەﯾەﻛﯽ ﺷێﻮەﻛﺎری ﺑﻜەﯾﻦ روون دەﺑێﺘــەوە وەﻣەﻛــە، ﭼﻮﻧﻜە ھــەر ھــﺎوڕێ و ﺧﺰم و ﻛەﺳــﻮﻛﺎری ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﺳەﯾﺮی
ﺗﺎﺑﻠــﯚﻛﺎن دەﻛەن ،ﺑــێ ﻟەوان، رێﮋەﯾەﻛﯽ ﻛەم ﻟە ھﻮﻧەردۆﺳﺘﺎن ﺋﺎﻣﺎدەی ﭘێﺸﺎﻧﮕەﻛﺎن دەﺑﻦ ،ﺑﯚﯾە ﺑــە ﮔﺮﻧﮕﯽ دەزاﻧﻢ ﻟــە داھﺎﺗﻮودا ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪان ﭘێﺸﺎﻧﮕە ﻟە ﺷﻮێﻨە ﮔﺸــﺘﯿﯿەﻛﺎن ﺑﻜەﻧەوە وەك ﺑﺎزار، ﻣﯚڵ و ﭘــﺎرك ﺑﯚ ﺋــەوەی ﺧەڵﻚ ﻓێﺮ ﺑﻜەﯾﻦ ﺗﺎﺑﻠــﯚ ﺑﺒﯿﻨﻦ و دواﺗﺮ ﺳەﯾﺮی ﮔەﻟەرﯾﯿەﻛﺎن ﺑﻜەن. ﺑﻮوﻧــﯽ ﻓﯿﻜــﺮی ﺗﺎﯾﺒەت و رۆﺷﻨﺒﯿﺮی ﺑەرز ﻻی ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾــﯽ دەﺑێــﺖ ﻟەﺳــەر ﺑەرھەﻣــﯽ ﺑﺎش؟ ﭘێــﺖ واﯾە ﻟە
ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ھەﺑێﺖ ﻟەو ﺋﺎﺳﺘەدا؟ ﻓﯿﻜﺮ و ﻣەﻋﺮﯾﻔــەی ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﻛﺎرﯾﮕەرﯾﯽ زۆری ھەﯾە ﻟەﺳــەر ﺋﯿﺸەﻛەی ،ﭼﻮﻧﻜە ﺑەﺷێﻜﯽ ھەرە ﮔەورەﯾە ﻟە ﻛﺎری ھﻮﻧەری ،ﭼﻮﻧﻜە ﺗﺎﺑﻠﯚ دەرﺑڕی ﻧﺎﺧﯽ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪە. ﻟــە ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻟــە رووەوە ﻟە ﺋﺎﺳﺘێﻜﯽ ﺑﺎﺷﺪاﯾﻦ ،ﺋێﻤە ﺧﺎوەن ﭼەﻧــﺪان ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪی ﺑــە ﺋەزﻣﻮوﻧﯿﻦ ﻟەﺳەر ﺋﺎﺳﺘﯽ دﻧﯿﺎدا. ﺋﺎﯾﺎ ﻣﯿﺪﯾﺎی ﻛﻮردی ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋﺎﺷﻨﺎﻛﺮدﻧﯽ ھﻮﻧەری ﺷێﻮەﻛﺎری ﺑە ﺑﯿﻨەر رۆڵﯽ ﺑﯿﻨﯿﻮە؟ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﻣﯿﺪﯾﺎﻛﺎﻧــﯽ ﻛەﻣﺘەرﺧەﻣــﯽ زۆرﯾﺎن ھەﯾە ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ھﻮﻧەری ﺷــێﻮەﻛﺎری، ﺋێﻤە ﺧﺎوەﻧﯽ ﭼەﻧــﺪان ﻛەﻧﺎڵ و رۆژﻧﺎﻣە و ﮔﯚﭬﺎرﯾﻦ و ﺗﺎ ﺋێﺴــﺘە وەك ﭘێﻮﯾﺴــﺖ ﺑە ﺧﺰﻣەﺗﻜﺮدﻧﯽ ﺷــێﻮەﻛﺎران ھەڵﻨەﺳــﺘﺎون ﻟە ﺑەراﻣﺒەر ﺋەو ﮔﺮﻧﮕﯿﯿەی ھﻮﻧەری ﺷێﻮەﻛﺎری ھەﯾەﺗﯽ .ﺋەﻣەش وای ﻛﺮدووە ھﻮﻧەری ﺷێﻮەﻛﺎری وەك ھﻮﻧەرەﻛﺎﻧﯽ ﺗﺮ ﺋﺎﺷﻨﺎ ﻧەﺑێ ﻟەﮔەڵ ﺧەڵﻚ. ھەر ﺑﻮارێﻜﯽ ژﯾﺎن ﺑﯚ ﺋەوەی ﭘێﺶ ﺑﻜەوێ رەﺧﻨەﮔﺮی ﻟێﮫﺎﺗﻮو رۆڵﯽ ﺗﯿﺎدا دەﺑﯿﻨــێ ،ﺋﺎﯾﺎ ﺋێﻤەی ﻛﻮرد رەﺧﻨەﮔﺮی ﺷێﻮەﻛﺎرﯾﻤﺎن ھەﯾە؟. ﺋێﻤە ﺧﺎوەن ﭼەﻧﺪان ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ و رەﺧﻨەﮔﺮی ﺑە ﺋەزﻣﻮوﻧﯿﻦ ،ﺑﯚﯾە دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑە رەﺧﻨەی ﺋەوان زﯾﺎﺗﺮ و زﯾﺎﺗﺮ ﭘەرە ﺑە ھﻮﻧەری ﺷێﻮەﻛﺎری ﺑﺪەﯾــﻦ ،ﺑــەم ﺋەوەﯾﺶ ھەر ﻟەﺳەر ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ دەﻣێﻨێﺘــەوە ﺋﺎﯾــﺎ رەﺧﻨــە ﻗﺒــﻮوڵ دەﻛﺎت و ﺧــﯚی ﭘێ ﭘێﺶ دەﺧﺎت، ﭼﻮﻧﻜــە ﭼﻮﻧﻜە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ دەﺑێﺖ ﻟەو ﺋﺎﺳــﺘەدا ﺑێﺖ رەﺧﻨــە وەرﺑﮕﺮێﺖ و ﺑﺘﻮاﻧێﺖ ﻟە داھﺎﺗﻮو ﺑەرھەﻣﯽ ﺑﺎﺷﺘﺮ ﺑﺨﺎﺗە ڕوو ﺑــە رەﭼﺎوﻛﺮدﻧﯽ رەﺧﻨەﻛﺎن.
ﺟﺎﻓﯚ ﮔﯚراﻧﯿﯿەك دەڵێ و ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚی ﻓﯿﻠﻤێﻜﯿﺶ دەﻧﻮوﺳێﺖ ﻛﭽە ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋی ڕۆژﺋﺎوای ﻛﻮردﺳــﺘﺎن دﻟﯿﺎن ﺟﺎﻓﯚ ،ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﻛﺎری ﺑــﯚ ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﯽ ﻧﻮێ ﻛﺮدووە ﺑەﻧﺎوی ”دڵ ﺑە دڵ“ ،ھﺎوﻛﺎت ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚی ﻓﯿﻠﻤێﻜﯽ ﻛﻮردﯾﺸﯽ ﻧﻮوﺳﯿﻮە. ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ﺟﺎﻓﯚ ﺑەرۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ :دوای ﻛﺎرﻛﺮدﻧﻢ ﺑﯚ ﭼەﻧﺪ ﺑەرھەﻣێﻚ و ﺑەﺷــﺪارﯾﻜﺮدﻧﻢ ﻟە ﭼەﻧﺪان ﭼﺎﻻﻛﯿﯽ ھﻮﻧەری ،ﻟە ﺋێﺴﺘەدا ﻛﺎرم ﺑــﯚ ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﯽ ﻧﻮێ ﻛﺮدووە ﺑەﻧــﺎوی ”دڵ ﺑە دڵ“ ﻛە ﻟە داﻧﯿﻤﺎرك ﻛﻠﯿﭙﻤﺎن ﺑﯚ ﻛﺮدووە .ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛە ﻟەﺳەر ﺳﺘﺎﯾڵﯽ ﻧﻮێﮕەری ﻛﺎری ﺑﯚ ﻛﺮاوە، ھﺎوﻛﺎت ﻛﻠﯿﭙەﻛەﯾﺸﯽ ﺑەﻛﻮاﻟێﺘێﻜﯽ ﺑەرز ﻛﺎری ﺑﯚ ﻛﺮاوە. ﺟﺎﻓﯚ ﺋﺎﺷﻜﺮای ﻛﺮد ﻛە ﺟﮕە ﻟەو ﺑەرھەﻣە ،ﻟە ﺋێﺴﺘەدا ﺋﺎﻣﺎدەﻛﺎری ﺑﯚ دوو ﮔﯚراﻧﯿــﯽ ﻧﻮێ دەﻛﺎت و ﺑەﻧﯿﺎزە ﺑﯚ ﻧــەورۆز ﻟە ھەوﻟێﺮ ﻛﻠﯿﭙﯿﺎن ﺑﯚ ﺑﻜﺎت و
ﺑوﯾﺎن ﺑﻜﺎﺗەوە. ﺟﺎﻓــﯚ ﺟﯿﺎ ﻟە ﺑﻮاری ﮔﯚراﻧﯽ ،ﺳــﯿﻨﺎرﯾﯚی ﻓﯿﻠﻤێﻜﯽ ﻛﻮردی ﻧﻮوﺳــﯿﻮە و ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ﮔﻮﺗﯽ ،ھەر ﻟە ﻣﻨﺪاڵﯿﯿەوە ﺋﺎرەزووم ﻟە ﻛﺎری ﺳﯿﻨەﻣﺎﯾﯽ ھەﺑﻮوە ،ﺑﯚﯾە ﺳﯿﻨﺎرﯾﯚی ﻓﯿﻠﻤێﻜﯽ ﻧﻮێﯽ ﻛﻮردﯾﻢ ﻧﻮوﺳــﯿﻮە ﺑەﻧﺎوی ”ﺗەق“ و ﻟەم ڕۆژاﻧە دەﺳﺖ ﺑەوێﻨەﮔﺮﺗﻨﯽ دەﻛەﯾﻦ. ﺷــﺎﯾەﻧﯽ ﺑﺎﺳــە دﻟﯿﺎن ﺟﺎﻓــﯚ داﻧﯿﺸــﺘﻮوی وﺗﯽ داﻧﯿﻤﺎرﻛە و ﺧﺎوەن ﭼﻮار ﻛﻠﯿﭙە و ﺑەﺷﺪاری ﻟە ﭼەﻧﺪان ﻛﯚﻧﺴێﺮت و ﺋﺎھەﻧﮓ و ﭼﺎﻻﻛﯽ ھﻮﻧەری ﻛﺮدووە.
ﺷەھﺮﯾﺎر ﯾﺎدی ﻛێ دەﻛﺎت؟ ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋی ﻻو ﺷەھﺮﯾﺎر ﺣەﺳــەن ﻛە ﺧﺎوەﻧﯽ ﭼەﻧﺪ ﺑەرھەﻣێﻜﯽ ھﻮﻧەرﯾﯿە ،ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﻛﺎر ﺑﯚ ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﯽ ﻧﻮێ ﺑەﻧﺎوی ”ﯾﺎدﺗﺎن دەﻛەم“ دەﻛﺎت و ﺑەﻧﯿﺎزە ﺑەم زوواﻧە ﺑوی ﺑﻜﺎﺗەوە. ﻟەوﺑﺎرەﯾــەوە ﺷــەھﺮﯾﺎر ﺑەرۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷــە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ” :ﯾﺎدﺗﺎن دەﻛەم“ ﻧﺎوی ﻧﻮێﺘﺮﯾﻦ ﺑەرھەﻣﯽ ھﻮﻧەرﯾﻤە ﻛــە ﻟە دەرەوەی وت ﻛﺎری ﻛﻠﯿﭙﯽ ﺑﯚ ﻛﺮاوە ،ﭼﯿﺮۆﻛەﻛەی ﺑﺎﺳــﯽ ﺑﯿﺮﻛﺮدﻧﯽ ﻛەﺳەﻛﺎن دەﻛﺎت ﻟە دووری وت دوور ﻟە ﺧﯚﺷەوﯾﺴــﺘﯿﯽ
ﺋﺎزﯾﺰان .ﺋەو ﺑەرھەﻣە ﻟە ﺗێﻜﺴــﺘﯽ ﺟەﺑﺎر ﺣەﺑﯿﺐ و ﻟــە ﻣﯿﻠﯚدﯾــﯽ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﻣﺤەﻣــەد ﻋەزﯾﺰە، ﻣﻮزﯾﻜەﻛەی ھﯚﮔﺮ ﻋەزﯾﺰ و ﺳﻜﻮێﻨﺴەری ھێﻤﻦ ﺣﻮﺳــێﻨە ،ﻣﯿﻜﺲ و ﻣﺎﺳــﺘﺮﯾﻨﮕﯽ ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛە ﻋەﻟﯽ ﺷەرﯾﻒ زادە ﺋەﻧﺠﺎﻣﯽ داوە و ﻟە دەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺣەﻣەی ﺷەﻣە. دواﺗﺮ ﺋەوەﺷــﯽ ﮔﻮت ﻛە ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﺑەﺷێﻜﯽ زۆر ﻟە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯽ ﺗەواو ﺑــﻮوە و ﺑەم زوواﻧە ﺑوی دەﻛەﯾﻨەوە.
ﭘەﻧﺎ ﻣەﻗﺎم ﺑﯚ ﻣەرﮔﯽ ﺑﺎوﻛﯽ دەڵێﺖ
ﺧﺎﺗﻮوﻧــە ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋ ﭘەﻧﺎ ﻋەﺑﺪوڕەﺣﻤﺎن ،ﺑــەم دواﯾﯿە ﮔﯚراﻧﯿﯽ ”ﯾﺎران وەﺳــﯿەﺗﻢ“ی ﺑــو ﻛﺮدەوە ﻛــە دووﺑﺎرەﻛﺮدﻧەوەی ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﯽ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﻛەرﯾﻢ ﻛﺎﺑﺎﻧە ،ﻟە ﺋێﺴﺘەدا ﻛﺎری ﺑﯚ ﺑەرھەﻣێﻜﯽ ﺗﺮ ﻛﺮدووە ﺑﯚ ﻣەرﮔﯽ ﺑﺎوﻛﯽ. ﻟەوﺑﺎرەﯾەوە ﭘەﻧﺎ ﺑەرۆژﻧﺎﻣەی ”وﺷە“ی راﮔەﯾﺎﻧﺪ” :ﺑﺎﺑە ﮔﯿﺎن“ ﻧﺎوی ﻧﻮێﺘﺮﯾﻦ ﺑەرھەﻣﯽ ھﻮﻧەرﯾﻤە ﺑەﺷێﻮەی ﻣەﻗﺎم ﻛﺎرم ﺑﯚ ﻛﺮدووە .ﺑﯚ ﻣەرﮔﯽ ﺑﺎوﻛﻤﻢ ﮔﻮﺗﻮوە و ﭘێﺸﻜەﺷﯽ دەﻛەم ﺑەرۆﺣﯽ ﺑﺎوﻛﻢ ،ﺋەو ﺑەرھەﻣە ﻟە ھﯚﻧﺮاوەی ﺷﺎﻋﯿﺮی ﺟﻮاﻧەﻣەرگ ﺷەھﺎب زەﻧﮕەﻧەﯾە ،ﻟە ﺋێﺴــﺘەدا ﺗﯚﻣﺎرم ﻛﺮدووە و ﻛﻠﯿﭙﯿﺶ ﻛــﺮاوە .ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛە ﻟەﻻﯾەن ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪ ﺗﺎرﯾــﻖ ﺧﺎﻧەﻗﯿﻨــﯽ ﺗﯚﻣــﺎر ﻛــﺮاوە و ھەرﯾــەك ﻟە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪان ﺋﻮﻣێﺪ ﺑﺎڵەﺑﺎن و ﺋﺎراس ﻛﯚﯾﯽ ﻣﻮزﯾﻜﯿﺎن ﺑﯚ ﻛﺮدووە ،ﻟە ﺷﺎری ھەوﻟێﺮ ﻛﻠﯿــﭗ و دەرھێﻨﺎﻧﯽ ﺑﯚ ﻛﺮاوە. ﭘەﻧــﺎ ﻋەﺑﺪوڕەﺣﻤــﺎن ﻟەداﯾﻜﺒــﻮوی ﺳــﺎڵﯽ ﻧﺎوﭼــەی 1990ی ڕاﭘەرﯾﻨــە ،ﺧﺎوەﻧــﯽ ﺑەرھەﻣێﻜە ﺑەﻧﺎوی ”ﯾﺎران وەﺳــﯿەﺗﻢ“ و ﺋەو ﺑەرھەﻣە دووەم ﺑەرھەﻣﯿەﺗﯽ ﻟە ﺑﻮاری ﮔﯚراﻧﯽ و ﻣەﻗﺎﻣﺪا.
ﺗﺎﯾﺒەت
ھﻮدا ﺧەﻟﯿﻞ:
دەﺑﺎرێــﺖ ،ﺑێﮋەرێﻜﯽ زﯾﺮەك و ﺑە ﺗﻮاﻧﺎﯾە .زﯾﺎﺗﺮ ﺋﺎﺷــﻨﺎﺑﻮون ﺑە ﻧێﻮ ژﯾﺎﻧﯽ ھﻮدا ﺧەﻟﯿﻞ” ،وﺷــە“ ﻟەم دﯾﻤﺎﻧەﯾەدا ﭼەﻧﺪ ﭘﺮﺳــﯿﺎرێﻜﯽ رووﺑەڕوو ﻛﺮدەوە.
و ﭘێﻮﯾﺴــﺘﯽ ﺑــە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿــﺪان و ھەوڵ و ﻛﯚﺷــﺶ و ﺷەوﻧﺨﻮﻧﯽ ھەﯾە ،ﻣﻨﯿﺶ ھەﻣــﻮو ﺋەم رێﮕە ﺳەﺧﺘﺎﻧەم ﺑڕﯾﻮە ،رێﮕەﻛﺎن زۆرن، ﺑەم ﺋــەوەی ﮔﺮﻧﮕــە ﺗﻮاﻧﯿﻮﻣە ھــﻮدا ﺑﻢ ﺋــەو ھﻮداﯾــەی ﺧﯚم دەﻣەوێﺖ .ﺣــەز و ﺧﻮﻟﯿﺎ ﻟە ھەر ﻣﺮۆﭬێﻚ ﺑﻮوﻧــﯽ ھەﺑێﺖ دەﺑێﺖ ﺑﮕﺎﺗە ﺋﺎﻣﺎﻧﺞ ،ﺋەوەی ﻟە ھەوڵﺪان
وەك ﻛﭽێــﻚ ﻛە ﻟــە ﺑﻮاری ڕاﮔەﯾﺎﻧــﺪن ﻛﺎر دەﻛەﯾــﺖ، ﺑــﯚ ﮔەﯾﺸــﺘﻦ ﺑــە ﺧــەون و
ھەڵﺒەﺗــە ﺋەﻣــەش وا دەﻛﺎت ھەواڵﯽ راﺳﺖ و راﮔەﯾﺎﻧﺪن ﺷێﻮاو و ﮔﻮﻣﺎﻧــﺎوی ﺑێﺖ و ﻧەﺑێﺘە ﺟێﯽ ﻣﺘﻤﺎﻧەی ﺧەڵﻚ. ﻣﻦ دەﺗﻮاﻧﻢ ﺋــەوە ﺑڵێﻢ ﭼەﻧﺪان رێڕەوی ﺟﯿﺎﺟﯿــﺎ ﮔﯿﺮاوﻧەﺗە ﺑەر ﻟە راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻮردﯾﺪا ،ھەرﯾەﻛە و ﻟــە ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﺣﺰﺑەﻛەی ﺧﯚﯾﺪا ھەﻧﮕﺎو دەﻧێ و راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺑە ﻧﺎو ﺳەرﺑەﺧﯚﯾﺶ ﻟەﻻﯾەﻛﯽ ﺗــﺮ ﻛە ھەر ھﺎوارﯾەﺗﯽ و ﺋەڵێ ﺧﻮرام ،ﺑــەم ﻟە ﻛﯚﺗﺎدا ھەوڵﺪان ھەﯾە و ﺑەدی دەﻛﺮێﺖ ﺑﯚ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎری و ﭘێﺸــﻮەﭼﻮوﻧﯽ
ﺑﯚ ﮔەﯾﺸــﺘﻦ ﺑــەو ﺧەوﻧەی ﻣﻨﺪاڵﯿﻢ ﻛە ﻛﺎری ﻣﯿﺪﯾﺎﯾﯽ ﺑﻮو، ﮔەﻟێﻚ ﻧەھﺎﻣەﺗﯿﻢ ﭼەﺷﺘﻮوە
ﻛێﺸــە و ﺑەرﺑەﺳــﺖ دەﻛەن ﺋــەم رەوﺗــە .ﺗﺎﯾﺒەﺗﻤەﻧــﺪی ﻟــە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﯿﺎﻧــﺪا ،ﺋﺎﯾﺎ ﺋەو ﺟﻮوﻧەوەﻛﺎﻧــﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪن ﺑﻮوﻧــە ﺑــە راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧێﻜــﯽ دەﺑێﺖ ﻟــە ھەﻣﻮو ﻓﺎﻛﺘەراﻧە ﭼﯿﻦ ﻛە ﻟەﻣﭙەرن ﻟە ﺑــەردەم ڕۆڵــﯽ ژن ﻟە ﻛﺎرا ﻛــە ﻟــە ﺑەرژەوەﻧــﺪی ﻧﻮێﮕەرﯾﯿەﻛﺪا ﻻﯾەﻧﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻮردﯾﺪا؟ ﮔــەل و ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﺪا درێﮋە ﺋەﮔەر ﺋﺎﻓﺮەﺗێﻚ ﺑﯿەوێﺖ ﻛﺎر ﺑەﺧﯚی ﺑــﺪات و ﺋﺎﺳﺎﯾﺸــﯽ ﻛﻮﻟﺘــﻮور ﻟەﺑەرﭼﺎو ﺑﻜﺎت ،دەﺗﻮاﻧێ ﻟە ﻣﺎڵﯽ ﺧﯚﯾەوە ﻧەﺗەوەﯾــﯽ وت ﺑﭙﺎرێﺰێــﺖ، ﺑﮕﯿﺮێﺖ ﻛﺎر ﺑــﻜﺎت و ﺑﯚﭼﻮوﻧــﯽ ﺧــﯚی ﻧەك ﺑﺒێﺘە ﺳــەرﭼﺎوەی ﻛێﺸە و ﺑﮕەﯾەﻧێــﺖ ،ﺋەﮔەر ﻣەﺑەﺳــﺘﯽ دروﺳﺘﻜﺮدﻧﯽ دووﺑەرەﻛﯽ ،ﺋﯿﺘﺮ ﻟەﻣە زﯾﺎﺗﺮ ھﯿﭽﯽ ﺗﺮ ﺑەدی ﻧﺎﻛەم .دەزاﻧﻦ ﭼﯽ ﺑﺎﺷە و ﭼﯽ ھەڵەﯾە ،ﻛﺎرﻛﺮدن ﺑێﺖ .ﺑﯚﭼﯽ راﮔەﯾﺎﻧﺪن ﺋﺎﯾﺎ ﺗﺎ ﭼەﻧﺪ ﺗﻮاﻧﯿﻮﺗە ﺋەرﻛﯽ ﺑــەم دەﺑێــﺖ ﺑەھەﻣﻮوﻣﺎن ﻟە داﻛﯚﻛﯽ ﻟە ﻣﺎﻓﯽ ﺋﺎﻓﺮەت ﺑﻜﺎت؟ ﺧﺰﻣــەت ﻧــەوەی دواڕۆژی ﺋەم ﺋﺎﻓــﺮەت دەﺑێ ﺧــﯚی داﻛﯚﻛﯽ ﺳەرﺷﺎﻧﺖ وەك راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﻜﺎرێﻜﯽ ﻟــە ﻣﺎﻓﯽ ﺧــﯚی ﺑــﻜﺎت ،ﺑەم ﻛﭻ ﺟێﺒەﺟــێ ﺑﻜەﯾﺖ ﺑﯚ ﺋەوەی ﻣﯿﻠﻠەﺗەدا ﺑﯿﻦ. ﭘێﻮەﻧﺪﯾﯽ ﻧێﻮان ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪن و راﮔەﯾﺎﻧﺪن دەﺗﻮاﻧﻢ ﺑڵێﻢ ﺗﺎ ﺋﺎﺳﺘێﻚ ﻛﯚﻣەڵﮕە وﺷﯿﺎر ﺑﻜەﯾﺘەوە؟ ﻛەﻣﺘەرﺧەم ﺑــﻮوە ﻟە ﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻟە ﺑــﻮاری ﻛﺎرەﻛەﻣﺪا ﺋەوەﻧﺪەی ﻛﻮﻟﺘﻮور ﻟە ﭼﯿﺪا دەﺑﯿﻨێﺖ؟ دواﺟــﺎر دەﺑێــﺖ ﻟــە ھەﻣــﻮو دەﻧﮕﯽ ﺋﺎﻓﺮەت. ﺗﻮاﻧﯿﻮﻣە ﺑﯿﻜــەم ﻛﺮدووﻣە ،ﻣﻦ رێﮕە ﺑەﺧﯚم ﻧــﺎدەم ﺑڵێﻢ ﺧەڵﻚ ﻧﻮێﮕەرﯾﯿەﻛــﺪا ﻻﯾەﻧﯽ ﻛﻮﻟﺘﻮور ﻟەﺑەرﭼﺎو ﺑﮕﯿﺮێﺖ. ﻓێﺮ دەﻛەم ﯾﺎن وﺷﯿﺎر دەﻛەﻣەوە، ﺋﺎﺷــﻜﺮاﯾە ھەﻧﺪێــﻚ ﭼﻮﻧﻜــە ﺧەڵﻜــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧــﻜﺎری ﺋﺎﻓــﺮەت ﺧەڵﻜێﻜﯽ وﺷــﯿﺎر و راﺳــﺘﮕﯚ و ﺑەردەوام ﺑــﺎس ﻟە ﺑﻮوﻧﯽ ﻧﻮێﮕــەرە ،ﺑﯚﯾە ﻟە ﺋێﻤە ﺑﺎﺷــﺘﺮ
رێﺒﻮار ﺟەﻋﻔەر ﮔەڵﯽ:
ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﻋەﺷﻖ ﺟﻮاﻧﺘﺮ دەﻛﺎت
وﺷە /ھەورﯾﻦ و ﺋەﭬﯿﻦ ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪ رێﺒــﻮار ﺟەﻋﻔەر ﮔەڵــﯽ ﻟــە ﺑﻨەﻣﺎڵەﯾەﻛــﯽ ھﻮﻧەردۆﺳﺖ و ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﭙەروەر ﻟە داﯾﻚ ﺑﻮوە .داﯾﻜﯽ و ﺑﺮاﯾەﻛﺎﻧﯽ ھﺎﻧﺪەر و ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯽ ﺑﻮوﻧە .ھەر ﻟە ﻗﯚﻧﺎﻏﯽ ﺳەرەﺗﺎﯾﯽ و ﻧﺎوەﻧﺪی ﺧﻮێﻨﺪﻧﯿﺸﺪا ﺑەھﺮەﻛﺎﻧﯽ ﺑەدﯾﺎر ﻛەوﺗــﻮون و ﻣﺎﻣﯚﺳــﺘﺎﻛﺎﻧﯿﺶ ھﺎﻧﯿــﺎن داوە و ھەﻣﯿﺸــە ﭘﺎڵﭙﺸــﺘﯿﺎن ﻛﺮدووە ،ﺋەﻣەﯾﺶ وای ﻛــﺮدووە ﻟــەو ﻗﯚﻧﺎﻏە دوو ﻧﺎﻣﯿﻠﻜەی ﺷــﯿﻌﺮی ﭼﺎپ و ﺑو ﺑﻜﺎﺗەوە .دواﺗﺮ ﭼەﻧﺪان ﺗێﻜﺴﺖ و ﺋﺎوازی داوەﺗــە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪان و ﻛﺮاون ﺑــە ﮔﯚراﻧــﯽ .ﻣﺎوەی ﭼــﻮار ﭘێﻨــﺞ ﺳﺎڵﯿﺸــە ﺧﯚی
دەﺳﺘﯽ ﻛﺮدووە ﺑە ﮔﯚراﻧﯿﮕﻮﺗﻦ و ﭼەﻧــﺪان ﻛﻠﯿﭙــﯽ ﻛــﺮدووە. ﺋێﻤەﯾــﺶ ﻟــە ﻧﺰﯾﻜــەوە ﺋەم دﯾﻤﺎﻧەﯾەﻣﺎن ﻟەﮔەڵﯽ ﺳﺎز ﻛﺮد. ﺗﯚ ﭘێﺸﺘﺮ ﺷﯿﻌﺮت ﻧﻮوﺳﯿﻮە و ﻛﺘێﺒــﺖ ﭼﺎپ ﻛــﺮدووە ،ﺋﺎﯾﺎ ﭼــﯚن ﺑﻮو رووت ﻛــﺮدە دﻧﯿﺎی ھﻮﻧەری ﮔﯚراﻧﯿﮕﻮﺗﻦ؟ ﺑەڵێ راﺳﺖ دەﻓەرﻣﻮون،ﻣــﻦ ﺷــﯿﻌﺮم ﻧﻮوﺳــﯿﻮە ﺧﺎوەﻧــﯽ ﺳــێ ﻧﺎﻣﯿﻠﻜەی ﺷﯿﻌﺮﯾﺸﻢ .ﻟە زۆر ﻛﯚڕ و ﻓێﺴﺘﯿﭭﺎڵ ﺑەﺷﺪارﯾﻢ و ﻛــﺮدووە ﺷﯿﻌﺮی ﺧﯚم
ﻣـــﺎوەی دوو ﺳﺎڵە ﺧـــەرﯾﻜﯽ ﺳﯿﺪﯾﯿەﻛﻢ ﺑە ﻧﺎوی )دەرﯾﺎی ﻋەﺷﻖ( و ﻟە 14ﺗﺮاك ﭘێﻚ دێﺖ
ﺧﻮێﻨﺪووەﺗەوە ،ﻟە راﺑﺮدووﺷﺪا ﻛﯚﻣەڵێــﻚ ﺗێﻜﺴــﺘﯽ ﮔﯚراﻧﯽ و ﺋﺎوازم داوەﺗــە ﮔﯚراﻧﯿﺒێﮋەﻛﺎن. ھــەر ﺋەوەﯾﺶ ﺑﻮو ﻛە وﯾﺴــﺘﻢ ﺋﺎوازێــﻚ و ﺗێﻜﺴــﺘێﻚ ﺑــﺪەم ﺑــە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪێﻜــﯽ ﺋﺎزﯾــﺰ ﻟە ﺳــﺘﯚدﯾﯚی ھﻮﻧەر ﻻی ﻣﺎﻣﯚﺳﺘﺎ ﺗﺎرﯾــﻖ ﺧﺎﻧەﻗﯿﻨﯽ و ﺋەو وای ﻟێ ﻛــﺮدم ﺋــەم ﮔﯚراﻧﯿﯿە ﺑەدەﻧﮕــﯽ ﺧــﯚم ﺑڵێﻤــەوە ﻛــە ﮔﯚراﻧﯿــﯽ )دەرﯾﺎی
دﯾﺰاﯾﻦ :ﺋﺎﻛﺎر ﺟەﻟﯿﻞ
ﻋەﺷــﻖ( ﺑﻮو .ﺋەم ﮔﯚراﻧﯿﯿە ﺋﺎواز و ﺗێﻜﺴــﺘەﻛەی ھــﯽ ﺧﯚﻣــە و ﻛﺎری ﻛﻠﯿﭙەﻛەﯾﺸــﻢ ﻟــەم ﻣﺎوەﯾەی راﺑﺮدوو ﺗەواو ﻛﺮدووە. ﺟﮕە ﻟەوە ﺧﺎوەن ﭼﻮار ﮔﯚراﻧﯽ ﺗــﺮم ﻛە ﻛﻠﯿﭙﻢ ﻛــﺮدووە و ﺑو ﻛﺮاوﻧەﺗەوە. ﺣەز ﻟە چ ﺟﯚرە ﺳــﺘﺎﯾڵێﻜﯽ ﮔﯚراﻧﯽ دەﻛەﯾﺖ؟ زﯾﺎﺗــﺮ ﺣــەزم ﻟــە ﺟــﯚریﮔﻮراﻧﯿﯿە ﺳــڵﯚﻛﺎﻧە ،ﻧەك رﯾﺘﻤﯽ و ﺧێﺮا .دەﻧﮕﻢ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺳــﺘﺎﯾڵە ﻓﺮاواﻧەﻛﺎﻧە ،ﺑﯚﯾە ﭘێﻢ ﺑﺎﺷﺘﺮە ﻟەو ﺳــﺘﺎﯾڵە ﺋﯿﺶ ﺑﻜەم ﻧەك رﯾﺘﻤﯽ ﺧێﺮا .ﺑــەﻻی ﻣﻨەوە ﻣەرج ﻧﯿﯿە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﻟە ھەﻣﻮو رﯾﺘﻤەﻛﺎﻧﺪا ﮔﯚراﻧﯽ ﺑڵێﺖ .ﻣــﺎوەی راﺑﺮدوو ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛــﯽ ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪی ﻛﯚﭼﻜــﺮدوو )ﻋەﺑﺪوﻟﺨﺎﻟــﻖ ﺋەﺣﻤەد(م ﮔﻮﺗەوە و ﻛﻠﯿﭙﯿﺸــﻢ ﻛــﺮد .ھەڵﺒــەت وﯾﺴــﺘﻢ وەك وەﻓﺎﯾــەك ﻧﻮێــﯽ ﺑﻜەﻣــەوە و
رﯾﺘﻤێﻜﯽ ﺳەردەﻣﯿﯿﺎﻧەﯾﺸــﯽ ﺑﺨەﻣــە ﺑەر .ﺑەھﯿــﻮام ﻛﺎرێﻜﯽ ﺑﺎﺷﻢ ﻛﺮدﺑێـﺖ و ﻟە ﺋﺎﺳﺘﯽ ﺋەو ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪە ﺑەرزە ﺑێﺖ. ﺋەی ﺣــەز دەﻛەی ﻟەﮔەڵ ﻛﺎم ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ زﯾﺎﺗﺮ ﻛﺎر ﺑﻜەی؟ ھەﻣــﻮو ھﻮﻧەرﻣەﻧــﺪەﻛﺎنﺟێﮕــەی ﺷــﺎﻧﺎزﯾﻦ و ﺑــﯚ ﻣﻦ
ھەروەھــﺎ ﻟەﮔــەڵ ﻛﯚﻣەڵــە ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪێﻚ ﻛﺎرێﻜﻤﺎن ﻛﺮدووە ﺑەﻧﺎوی )ﺟﻮاﻧﯽ ﺳﺮوﺷﺖ(. ﻟەﻧــﺎو ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﺎﻧــﯽ ﺗﯚدا ﻋەﺷﻘێﻜﯽ ﺟﻮان و ﻗﻮوڵ ھەﯾە، ﺋﺎﯾﺎ ﻟــە دەرەوەی ﮔﯚراﻧﯿﺶ ﺋەم ﻋەﺷﻘە ﺑﻮوﻧﯽ ھەﯾە؟ ژﯾﺎن ﺑﯚ ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪ ﺑەﺑێ ﻋەﺷﻖ
دەﻧﮕــﻢ زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺳــﺘﺎﯾڵە ﻓﺮاواﻧەﻛﺎﻧە ،ﺑﯚﯾە ﭘێﻢ ﺑﺎﺷﺘﺮە ﻟەو ﺳﺘﺎﯾڵە ﺋﯿﺶ ﺑﻜەم ﮔــەورەن ،ھەﻣﻮوﯾﺎﻧــﻢ ﺧﯚش دەوێﺖ ﺑــێ ﺟﯿــﺎوازی .ﺋێﻤە زﻣﺎﻧێﻜﯽ ﺗﺮ ﺑەﻛﺎر دەھێﻨﯿﻦ ﻛە ﭘێ دەڵێﻦ :زﻣﺎﻧﯽ ﮔﯚراﻧﯽ ،ﺑﯚﯾە ﻧﺎﺑێ رق و ﻛﯿﻨە ﻟە ﻧێﻮ ﺋەم دﻧﯿﺎﯾە ﺟﻮاﻧەدا ھەﺑێﺖ .ﺗﺎ ﺋێﺴﺘە ﻟەﮔەڵ 25ﮔﯚراﻧﯿﺒێــﮋ ﻛﺎرم ﻛــﺮدووە،
ﻧﺎﺑێــﺖ ،ﺑﯚﯾــە ﮔﯚراﻧﯿﯿەﻛﺎﻧﻢ ﺑﯚ ﻋەﺷــﻘێﻜە ﻛە دەﺑﯿﻨــﻢ رۆژاﻧە ﺳەری وەﻓﺎ و ﻋەﺷﻖ دەﺑڕدرێﺖ و ﺧﻮێﻨﯽ ﻟێ دەﭼﯚڕێﺖ .ﻋەﺷﻖ ﺟﻮاﻧە و ﺑەردەواﻣــﯽ ﺑە ﺟﻮاﻧﯽ ژﯾــﺎن دەدات ،ھﻮﻧەرﻣەﻧﺪﯾﺶ دەﯾەوێ ﺟﻮاﻧﺘــﺮی ﺑﻜﺎت .ﻣﻦ
araakar4@gmail.com
ﺑﯚ ﭘەﯾﻮەﻧﺪی:
ھەڵەﭼﻦ :وﺷﻴﺎر ﺋەﺳﻮەد ﭼﺎپ :ﭼﺎﭘﺨﺎﻧەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن 07701573407
ھەﻣﻮو ﻛﺎت ﻋﺎﺷــﻘﻢ ﺑەو ﻣﺎﻧﺎﯾە ﻧﺎ ﻛە ﻋﺎﺷــﻘێﻜﯽ دﯾﺎر و ﺗﺎﯾﺒەت ھەﺑێــﺖ ،ﺑەڵﻜــﻮ ﻣﻦ ﻋﺎﺷــﻘﯽ ھەﻣﻮو ﺷﺘێﻜﯽ ﺟﻮان دەﺑﻢ .ﻣﻦ ﻋﺎﺷــﻘﯽ داﯾﻜﻤﻢ ،ﻣﻦ ﻋﺎﺷــﻘﯽ ﺧﻮدام ،ﻣﻦ ﻋﺎﺷﻘﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﻢ. ﻟــە ﻛﯚﺗــﺎدا ﻣــﻦ ﻋﺎﺷــﻘێﻜﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯿﺸــﻢ ھەﯾە ﻟە ﻧﺎوەوەدا و ﺑﻮوەﺗە ﺑەﺷێﻚ ﻟە رۆﺣﻢ. ﻟــە ﺋێﺴــﺘەدا ﭼﯿــﺖ ﻟــە ھەﮔﺒەی ھﻮﻧەرﯾﺪاﯾە؟ ﺋێﺴــﺘە ﺗﯚزێﻚ ﺗەﻧﺪروﺳﺘﯿﻦﺑﺎش ﻧﯿﯿە و ﻟــە رووی دەﻧﮕەوە ﻛﺎرەﻛﺎﻧﻢ راﮔﺮﺗﻮون .ﻣﻦ ﻣﺎوەی دوو ﺳﺎڵە ﺧەرﯾﻜﯽ ﺳﯿﺪﯾﯿەﻛﻢ ﺑە ﻧﺎوی )دەرﯾﺎی ﻋەﺷــﻖ( و ﻟە 14ﺗﺮاك ﭘێــﻚ دێﺖ .ﻟەم ﻣﺎوەﯾە ﻧەﺷــﺘەرﮔەرﯾﯽ ﻗﻮرﮔﻢ ﺑﯚ ﻛﺮا. ﺑەم ھــەر ﻛە ﺑﺎﺷــﺘﺮ ﺑﻮوم و ﻛێﺸەی دەﻧﮕﻢ ﻧەﻣﺎ ،ﭘڕۆژەﻛەم ﺑە ھﺎوﻛﺎرﯾــﯽ ﺗﺎرﯾﻖ ﺧﺎﻧەﻗﯿﻨﯽ ﺗەواو دەﻛەم.
داﺑەﺷﻜﺮدن :ﺑﻼڤ ﭘەﯾﻚ ،ﺳﻠێﻤﺎﻧﯽ /ﺑﺮاﯾەﺗﯽ ،ھەوﻟێﺮ
0964(0)7502376262 0964(0)7502386262
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
وﺷە /ھەوﻟێﺮ-ھەورﯾﻦ و ﺋەﭬﯿﻦ ﺑێﮋەر و ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻛﺎر ھﻮدا ﺧەﻟﯿﻞ ﻛە ﻛﭽێﻜﯽ ﺑﻮێﺮ و ﺧﻮێﻦ ﺷﯿﺮﯾﻨە و ﺧــﺎوەن ﻛەﺳــﺎﯾەﺗﯿﯿەﻛﯽ ﺟەﻣﺎوەرﯾﯿە .ﺑە ﺳﺎدەﯾﯽ و ﻧﺎﺳﻜﯽ ﺧﯚی ھەﻣﯿﺸــە ﺧەﻧﺪە ﻟە ﻟێﻮی
ﺋﺎرەزووەﻛﺎﻧﺖ ﺑێﮕﻮﻣﺎن زەﺣﻤەﺗﯽ زۆرت ﺑﯿﻨﯿﻮە ،ﺋﺎﯾﺎ ﺋەواﻧە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ ﻧﺎوێــﺖ ﻛــە ﺑﺘەوێ ﻛەﺳــێﻜﯽ ﺳەرﻛەوﺗﻮوت ﻟێ دەرﺑﭽێﺖ؟ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯽ زۆری دەوێﺖ ،ﺑەﺗﺎﯾﺒەت ﺋەﮔەر ﻟە ﺑﻮاری راﮔەﯾﺎﻧﺪن ﺑﯿﺖ. ﺑە ﮔﺸﺘﯽ رێﮕەﻛﺎﻧﯽ ژﯾﺎن ﻗﻮرﺳﻦ
و ﻛﯚﺷﺶ ﺑەردەوام ﺑێﺖ ﭼﺮۆی ﺋﺎواﺗەﻛﺎﻧــﯽ ﭘــێ دەﮔﺎت .ﻣﻦ ﺑﯚ ﮔەﯾﺸــﺘﻦ ﺑەو ﺧەوﻧە ﻣﻨﺪاڵﯿﯿەم ﻛە ﻛﺎری ﻣﯿﺪﯾﺎﯾــﯽ ﺑﻮو ،ﮔەﻟێﻚ ﻧﺎﺧﯚﺷﯽ و ﻧەھﺎﻣەﺗﯿﻢ ﭼەﺷﺘﻮوە، ﺑەم ھەر ﺑەردەوام ﺑﻮوم ﭼﻮﻧﻜە ﭘێﻢ واﯾــە دەﺗﻮاﻧﻢ ﻟــەو ﺑﻮارەوە ﺧﺰﻣەﺗﯽ ﻛﯚﻣەڵﮕە و ﮔەﻧﺞ ﺑﻜەم. ﺋــەوە ﭼﯿﯿــە وای ﻛﺮدووە وا ﺑــە ﻗﻮوڵﯽ ﺑﯿﺮ ﻟــە راﮔەﯾﺎﻧﺪن ﺑﻜەﯾﺘەوە؟ ﻓەﻟﺴەﻓەی راﮔەﯾﺎﻧﺪن راﺳﺘﯽ و دروﺳﺘﯽ ﮔەﯾﺎﻧﺪن و ﺳەرﭼﺎوەی ﺑﺎﯾــە ﺑﯚ ﺑــﻮون ﺑــە ﻣﯿﻨﺒەری راﺳــﺘەﻗﯿﻨەی دەﻧﮕــﯽ ﺧەڵــﻚ .ﺋەزﻣﻮوﻧﮕــەری ﻣێﮋووﯾەﻛــﯽ ﺗﺎﯾﺒەﺗﯽ ﻟە ڕەوﺗــﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﺋێﻤــەدا ھەﯾــە ،ﻟە ﻛﯚﻧﯿﺸــﺪا ﺑــە دﯾﺪێﻜــﯽ ﻛﺎرا رۆڵﯽ ﺧﯚی دەﮔێڕا ،ﺳــەرەﺗﺎ و ﻗﯚﻧﺎﻏەﻛﺎن و دروﺷــﻤەﻛﺎﻧﯽ ڕاﮔەﯾﺎﻧﺪن ﻻی ﺋێﻤە ھــەر ﺟﺎرێﻚ ﺑەﺷــێﻮەﯾەك دەﮔﻮزەرێﺖ ،ﻣﯿﺪﯾﺎ ﻟە ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﯚ ﭼەﻧﺪ ﺑەﺷــێﻚ ﭘﯚﻟێﻦ ﻛﺮاوە،
ژﻣﺎرە ) ، (159ﭼﻮارﺷەم2016/ 10/ 26 ،
ﺋﺎﻓﺮەت دەﺑێ ﺧﯚی داﻛﯚﻛﯽ ﻟە ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚی ﺑﻜﺎت
ﺑە ﮔﺸﺘﯽ رێﮕەﻛﺎﻧﯽ ژﯾــﺎن ﻗﻮرﺳــﻦ و ﭘێﻮﯾﺴﺘﯽ ﺑە ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿﺪان و ھەوڵ و ﻛﯚﺷﺶ و ﺷەوﻧﺨﻮوﻧﯽ ھەﯾە
19
ھەﻓﺘەﻧﺎﻣەﯾەﻛﯽ ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﮔﺸﺘﯿﯿە
20 www.wishe.net
ﻟە ﻣﺎڵﭙەڕی وﺷە ﺋﺎﮔﺎداری ﻧﻮێﺘﺮﯾﻦ ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەﻛﺎن ﺑە
Wishe Heftenameyekî sîyasî giştîye
ﺧﺎوەن ﺋﯿﻤﺘﯿﺎز و ﺳەرﻧﻮوﺳەر :ﺳەرﺑﺎز ﺳﺎڵﺢ
sarbaz25@yahoo.com 07502376262
ژﻣﺎرە ) ، (159ﭼﻮارﺷەم2016/ 10/ 26 ،
wishe@wishe.net
ھﻮدا ﺧەﻟﯿﻞ:
19 رێﺒﻮار ﺟەﻋﻔەر ﮔەڵﯽ:
ھﻮﻧەرﻣەﻧــــــــــــــــــﺪ ﻋــەﺷﻖ ﺟﻮاﻧﺘﺮ دەﻛـــــــــــــــــﺎت
ﺋﺎﻓﺮەت دەﺑێ ﺧﯚی داﻛﯚﻛﯽ ﻟە ﻣﺎﻓﯽ ﺧﯚی ﺑﻜﺎت
ﻛﻮردﺳﺘﺎن ــ ھەوﻟێﺮ
19
ﭘەﻧﺎ ﻣەﻗﺎم ﺑﯚ ﻣەرﮔﯽ ﺑﺎوﻛﯽ دەڵێﺖ 18
دەﺳــﺘﭙێﻜﯽ ﻟەﮔــەڵ ﺑەرەﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧەوەی ﭘێﻨﺎو رزﮔﺎرﯾﯽ ﻣﻮوﺳڵ ﻟە ﭼﻨﮕﯽ ھﯚﻧﯿﻨەوەی ﺑەﻧﺎو دەوڵەﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ،ﻛە ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺷﺎﻧﺒەﺷﺎﻧﯽ ﺳﻮﭘﺎی ﻋێﺮاق ﯾەﻛێﻜە ﻟە دوو ھێﺰە ﺳەرەﻛﯿﯿەﻛەی ﺋەم ﺑەرەﻧﮕﺎرﯾﯿە ،ﻣﺸﺘﻮﻣڕێﻜﯽ ﻻوەﻛﯽ ﻟەﺑﺎرەی ﺋەوەی ﺋﺎﺧﯚ ﭘێﻨﺎﺳــەی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻣﯿﻠﯿﺸــﯿﺎﯾە ﯾــﺎن ھێﺰێﻜﯽ ﻧﯿﺸﺘﻤﺎﻧﯽ ،ھﺎﺗە ﮔﯚڕێ. ﺋەم ﻧﻮوﺳﯿﻨەی ﻣﻦ وەﻣﺪاﻧەوەی ﺋەوە ﻧﯿﯿە ،ﻛە دەڵێ ﭘێﺸــﻤەرﮔە ﻣﯿﻠﯿﺸﺎﯾەﻛﯽ ﺣﺰﺑﯿﯿە ،ﻟەﺑەرﺋەوەی ﺋەﻣە ﻗﺴــەﯾەﻛە ﭘﺸــﺖ ﺑەو ﺑﺎرە ھەوێﺮداﻧــە دەﺑەﺳــﺘێ ،ﻛە ﻟە ﻣــﺎوەی ﭘەﻧﺠﺎ ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدوودا ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻟە ﻣﻠﻤﻼﻧەی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﺑﺎڵەﯾﻠﯽ ﻛــﻮردی ﻟەﻧــﺎو ﯾەﻛﺪا، ﭼەﻧــﺪ ﺟﺎرێــﻚ ﺑﻮو ﺑــە ﻻﯾەن و ﺧﻮێﻨﯽ ﯾەﻛﺘﺮﯾﺎن ﺑە ﮔﯚڕەوە ﻛﺮد، ﺑەم ﺋەﻣە ﻧﺎﺗﻮاﻧێ ﺋەو راﺳــﺘﯿﯿە ﺑﺸــﺎرێﺘەوە ،ﻛــە ﺋەم ھێــﺰە ﻟە ﺑﻨەڕەﺗــﺪا وەك ھێﺰێﻜﯽ ﺑەرﮔﺮی ﻟە ﮔەل و ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ھﺎﺗﻮوەﺗە ﺑﻮون و ﻟــە ﻣﺎوەی دوو ﺳــﺎڵﯽ راﺑﺮدووش ﻟە ﺷەڕ ﻟەﮔەڵ داﻋﺸــﺪا ،ﭘێﻨﺎﺳــەﻛە ﻓﺮەواﻧﯿﯽ ﺗﺎزەﺗــﺮی ﺑەﺧﯚوە ﮔﺮﺗــﻮوە وەك ﻟێﺮەدا ﺑﺎﺳﯽ دەﻛەﯾﻦ.
ﺑەدران ﺋەﺣﻤەد ﺣەﺑﯿﺐ
دﯾﺮۆﻛﯽ ﺋێﻤە ﭘێﺸﻤەرﮔە دەﯾﻨﻮوﺳێ
ﻟە دوو ﺳــﺎڵﯽ دواﯾﯿــﺪا ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەی ﺑﺎﺷﻮور و ﺷەڕﭬﺎﻧﯽ رۆﺋــﺎواش ھەروەھــﺎ ،ھەﻣــﻮو ﺋﺎﺳــﯚﯾەﻛﯿﺎن ﻟــە دﻧﯿــﺎ ﮔﺮﺗەوە. ﻧﺎوﺑﺎﻧﮕــﯽ ﺋﺎزاﯾەﺗﯽ و ﭼەﻟەﻧﮕﯽ ﻟە ﻻﯾەك و ﻟە ﻻﯾەﻛﯽ ﺗﺮەوە ﺑێ ﭘێﭻ و ﭘەﻧﺎﯾﯽ ﻟــە رووﺑەڕووﺑﻮوﻧەوەی ﺑﯿﺮی ﺗﺎرﯾﻜﯽ ﺋﺎﯾﻨﯿﺪا ،ﭘێﻨﺎﺳەﯾەﻛﯽ واﯾﺎن دا ﺑە ﭘێﺸــﻤەرﮔە و ﻟە رێﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەﺷــەوە دا ﺑــە دۆزی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﮔەﻟــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن، ﻛە ﺋەم ﭘێﻨﺎﺳــەﯾە ﺗــﺎ رادەﯾەﻛﯽ ﮔــەورە ﭘێﺸــﻜەوﺗﻮوﺗﺮە ﻟــەو ﭘێﻨﺎﺳــەﯾەی ﺟــﺎران ﺑــﺰاوی رزﮔﺎرﯾــﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ھەڵــﯽ ﮔﺮﺗﺒﻮو و ﺑﺮێﺘﯽ ﺑﻮو ﻟە ﺧەﺑﺎت ﺑﯚ ﺑەدﯾﮫێﻨﺎﻧﯽ داﺧﻮازەﯾﻠﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ ﻟە ﭼﻮارﭼێﻮەی ﺳﯿﺴﺘەﻣﯽ ﻓﯿﺪراڵﯽ ﯾﺎن دەوڵەﺗێﻜﯽ ﺳەرﺑەﺧﯚدا .ﺋەم ﭘێﻨﺎﺳــە ﻓﺮەوان و ﺗﺎزەﯾە ﺑﺮێﺘﯿﯿە ﻟــەوەی ﭘێﺸــﻤەرﮔە ھێﺰێﻜــﯽ ﺳــەرەﻛﯿﯿە ﻟە ﺑەﮔﮋداﭼﻮوﻧەوەی ﺗﯿﺮۆری ﺋﯿﺴﻼﻣﯽ ﻟە ﺳەرﺗﺎﺳەری دﻧﯿــﺎدا .وێــڕای ﺋەﻣــە ،ﺧﻮێﻨﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە )ﺷەڕﭬﺎﻧﯿﺶ ھەروەھﺎ( ﺗێﻜەڵﯽ ﺋەو زەوﯾﯿﺎﻧەش ﺑﻮوە ،ﻛە ﻛەﻣﯿﻨەی ﺳــەرﺑە ﺋﺎﯾﻨــﯽ ﺗﺮﯾﺎن ﺗێــﺪا ﻧﯿﺸــﺘەﺟێﯿە وەك ﺋێﺰﯾﺪی و ﻓەڵــە و ﻛﺎﻛەﯾﯽ ،ﻛــە ﺋەﻣە ﺑﯚ
ﺋەﮔﯿﻨــﺎ دﯾﺴــﺎﻧەوە وەك راﺑﺮدوو ﻧەﺧﺸە و ﺳﻨﻮوری وﺗەﻛەﻣﺎن ﺑێ ﺑەﺷــﺪارﯾﯽ ﺋێﻤە دێﻨە ﻛێﺸﺎﻧەوە. ﻣﺎﺳﯿﮕﺮﺗﻦ و ﺷﺎﻗەل ﺗەڕﻧەﺑﻮوﻧﯿﺎن ﻧەوﺗــﻮوە ﻛﻮردواﺗەﻧﯽ ،ﻧﺎﺷــێ ﺗﯚ داوای داھﺎﺗﻮوی ﮔــەش ﺑﻜەﯾﺖ و ﮔەﻧﺠﯿﺸــﺖ ﻟە ﭘێﺨەﻓﯽ ﻧەرﻣﺪا ﺧەرﯾﻜــﯽ زاوزێ ﺑێــﺖ .ﻓەرﻣﻮو ﺳــەرﻛﯚﻣﺎری ﺗﻮرﻛﯿە ﺑﺒﯿﻨە ﭼﯚن ﺑــە ﻻس و ﭘەﺳــﺪا دەﭼــێ ﺑﯚ ﺋەوەی ﻟەم ﻧەﺧﺸەﻛێﺸﺎﻧەوەﯾەدا ﺑﺎزﻧەﺑــەدەری ﻧەﻛــەن .ﺑــﺰاوی ﺳﯿﺎﺳــﯿﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن ﺑەردەوام ﺳﻜﺎی ﻧەﺑڕاوەﺗەوە ،ﻛە ﻟە ﺷەڕی ﯾەﻛەﻣﯽ دﻧﯿﺎ ﺑەدواوە داﺑەﺷــﻜەر و داﮔﯿﺮﻛــەر ﻧەﯾﺎﻧﮫێ ﻛﻮرد رۆڵﯽ دﯾﺮۆﻛﯿــﯽ ﺧﯚی ﻟــەم ﻧﺎوﭼەﯾەدا ﺑﺒﯿﻨێ .دە ﻓەرﻣﻮون ﺋەوە ﺋەﻣﺴﺎڵ و ﺳــﺎڵﯽ داﺑــێ ھەﻣــﻮو دەرك و دەﻟﯿﭭەﯾەك ﺑﯚ ﺋێﻮەی ﻛﻮردی ﭼﻮار ﺑەﺷەﻛە ﻟەﺳەر ﭘﺸــﺘە و ﺋێﻮەش ﻟــە وازﯾﻜﺮدﻧﯽ رۆڵﯽ ﺳەرﺷــﺎن داﻣەﻣێﻨﻦ. ﻣﻦ ﻧە ﺳەرﻛﺮدەﯾەﻛﯽ ﺳەرﺑﺎزﯾﻢ و ﻧە دەﺷﺘﻮاﻧﻢ ﺳەﯾﺮی ﺧﻮێﻦ ﺑﻜەم، ھــەر ﻧەﻣﺘﻮاﻧﯿﻮە ﻣﺮﯾﺸــﻜێﻜﯿﺶ ﺳــەر ﺑﺒڕم ،ﺑەم ﻗﺴــەی ﺋێﺮە ﻟە ﺑــﻮاری ﻧەرﻣﻮﻧﯿﺎﻧﯿــﺪا ﻧﯿﯿە ،ﻟە ﺑﻮاری داھﺎﺗﻮوی ﮔەﻟێﻜﺪاﯾە وا ﺑە
ﺧﯚی ﻧﯿﺸــﺎﻧە و دەﺳﻜەوﺗێﻜە ﻟە ﺑﻮاری ﺑﺎوەڕھێﻨﺎن ﺑە ﯾەﻛﺴــﺎﻧﯿﯽ ﺋﺎﯾﻨﯿﺪا ﺑﺰاوی ﺳﯿﺎﺳﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻟە ﮔﺸــﺖ راﺑﺮدووی ﺧﯚﯾﺪا ﺑﯚی ﻧەﻟﻮاﺑﻮو ﺑﯿﭙێﻜێ و ﺑﯿﮫێﻨێﺘە دی. ھەر ﻟێــﺮەوە و ﻟەم ﺳــەرﮔەﯾەوە دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺑڵێﯿــﻦ ﺋەو ﯾەﻛەﺗﯿﯿەی ﺋــەم رۆژاﻧــە ﻟە ﻧێــﻮان ﭘەﻟەﯾﻠﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔەدا دێﺘە دﯾﺘﻦ ھەروەھﺎ ﺋەو ھەﺳــﺘە ﺑەرزەی ﻟە ﮔەﻟەوە ﺑﯚ ﭘێﺸــﻤەرﮔە دێﺘە دەرﺑڕﯾﻦ ،ﻟە داھﺎﺗﻮوێﻜﯽ ﻧێﺰﯾﻜــﺪا و ﻟە دوای ﺑڕاﻧەوەی ﺷەڕ ،ھەﻣﻮو ﻻﯾەﻧێﻜﯽ ﻧﺎوەﺧﯚ ﻧﺎﭼﺎر ﺑە ﺑەﺧﯚداﭼﻮوﻧەوە و ھەڵﺒﮋاردﻧﯽ رێﯽ ﺗەﺑﺎﯾﯽ دەﻛﺎﺗەوە ﻟە ﭼﺎرەﺳــەری ﺋەو ﻛێﺸــﺎﻧەی ﭼەﻧــﺪان ﺳــﺎڵە ﻟــەم ھەرێﻤە ﺑﭽﻮوﻛەدا ﻧﺎﺑڕێﻨەوە و ﺗﺎ دێ ﺑەﺑﻦ دەدەﻧەوە. ﻟە ﻧﺎوەﺧﯚی ﻋێﺮاﻗﯿﺸﺪا ﺑەﺷﺪارﯾﯽ ﭘێﺸﻤەرﮔە ﻟە ﺑەرەﻧﮕﺎرﺑﻮوﻧەوەی ﻣﻮوﺳــڵﺪا ،دەﻧﮕﺪاﻧەوەﯾەﻛــﯽ ﮔەورەی ھەﯾە .ﮔەﻟێﻚ ﺑەرﭘﺮﺳــﯽ ﺳــەرﺑﺎزﯾﯽ ﻋێﺮاﻗﯽ ،ﻛە ﻟە ﻣﯿﻨﺎی ﺗﯿﭭﯿﯿــەوە دەدوێــﻦ ﺋەﻣﺠــﺎرە ﻣﺘﻤﺎﻧەﯾﺎن ﺑە ﺳەرﻛەوﺗﻨﯽ ﺧﯚﯾﺎن زﯾﺎﺗﺮە ﻟەﭼﺎو ﺋەو ﺑەرەﻧﮕﺎرﯾﯿﺎﻧەی ﻟە روﻣﺎدی و ﻓەﻟﻮوﺟە و ﮔەﯾﺎرە و ﺷﻮێﻨەﯾﻠﯽ ﺗﺮدا ﻛﺮدﯾﺎن ھەرﭼەﻧﺪە
ﺑەرەﻧﮕﺎرﯾــﯽ ﻣﻮوﺳــڵ ﻟە ھەﻣﻮو ﺋەواﻧەی ﻧﺎوﻣﺎن ﺑﺮدن ﮔﺮﯾﻨﮕﺘﺮ و ﮔﺮەوی ﺳەرﻛەوﺗﻨەﻛەی ﮔﺮاﻧﺘﺮە. ﺋەﻣــەش ﻻﯾەﻧێﻜــﯽ ﺋەرێﻨﯿﯿە، ﻛــە دوای ﺑڕاﻧەوەی ﺷــەڕەﻛە، ﻟە ﻣﻠﻤﻼﻧەی ﺑەﻏــﺪا و ھەوﻟێﺮدا ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺗﺎی ﺗەرازوو ﺑﯚ ھەوﻟێﺮ دادەﻟەﻧﮕێﻨــێ .ﻟەﻣــەوﻻ ﻛەﻣﺘﺮ ﻟــە ﺟﺎران ﺑــﯚ ﺑەﻏــﺪا دەﻟﻮێ ﻟە ﻣﺎﻓﻜەوﺗﯽ ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔە وەك ﺑەﺷێﻚ ﻟە ھﯚﻧەی ﺑەرﮔﺮﯾﯽ ﻋێﺮاق، ﺧﯚی ﻧەﺑﺎن ﺑــﻜﺎت و ﺑﺪزێﺘەوە و ﺑﯿﺎﻧﻮو ﺑﺪۆزێﺘەوە. ﻋێﺮاق ﺗــﺎ دوێﻨێ و ﭘێــﺮێ ،ﺋەم ﺑەرەﻧﮕﺎرﯾﯿــەی ﻣﻮوﺳــڵ ﺑــە ﮔــەڕ و ﺳــەﯾﺮاﻧﯽ ﺑەھــﺎران ﺗێ ﮔەﯾﯿﺒﻮو .ﺋێﻤەش ھــەر ﻻﻣﺎن وا ﺑــﻮو ھﯚﻧﯿﻨەوەی ﺑەﻧــﺎو دەوڵەﺗﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ وردە وردە ﻛەوﺗﻮوەﺗە ﭘﺎﺷەﻛﺸێ و ھێﺰی ﺧﯚی ﭘﺘﺮ ﺑەرەو ﺳﻮورﯾە ﮔﻮازﺗﻮوەﺗەوە ،ﺑەرﭘﺮﺳﺎﻧﯽ ﺋەﻣەرﯾﻜەﯾﯽ و رووﺳــﯿﺶ ھەر وا ﺗێ ﮔەﯾﯿﺒﻮون ،زۆر ﺳــەرﻛﺮدەی ﭘێﺸﻤەرﮔەش دەﯾﺎﻧﻮت ﭼەﻛﺪاری داﻋــﺶ ﺋەﻣﺠﺎرە ورەﯾــﺎن ﻻوازە، ﺑەم ﺑــﺎری ﻧﺸــﻜﺎوی )ﺣﺎﺗﯽ ﻣﻮﻓﺎﺟەﺋە( ﻟە ﺷــەڕدا زۆرن وەك ﺋــەوەی ﻟــە ھەﯾﻨﯿﯽ راﺑــﺮدوودا ﭘەﻻﻣــﺎری ﻛەرﻛﻮوﻛﯿــﺎن داﯾەوە
و ﭘﺎﺷــﺎﻧﯿﺶ روﺗﺒەﯾــﺎن ﮔﺮﺗەوە. ھەﻧﺪێﻚ ھەواڵ وا رادەﮔەﯾﻨﻦ ،ﻛەوا ﺑەﻧﺎو دەوڵەﺗﯽ ﺋﯿﺴــﻼﻣﯽ دەﺳﺘﯽ ﻛﺮدووە ﺑە ھێﻨﺎﻧەوەی ﭼەﻛﺪاری ﺧﯚی ﻟە ﺳــﻮورﯾەوە ﺑﯚ ﻣﻮوﺳــڵ. ﺋەﻣﺎﻧەش رەﻧﮕە ﻧﯿﺸﺎﻧەی ﺋەوەﺑﻦ ﮔﺮﺗﻨەوەی ﻣﻮوﺳڵ ﻓﺮە ﺋﺎڵﯚز ﺑﺒێ و ﻋێﺮاق ﺑﺨﺎﺗە ﮔەڕاو و ﮔێﮋەﻧێﻜﯽ واوە ﺑﺎرێﻜﯽ زێﺪە ﮔﺮاﻧﺘﺮ ﻟەم ﺷەڕ و ﺑەرەﻧﮕﺎرﯾﯿەی دەوڵەﺗﯽ ﺋﯿﺴﻼﻣﯿﺪا ﻟە ﭘێﺸﻤەرﮔەی ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﺑﻨێ. ﺋــەو ﺑﯚﭼﻮوﻧــەی ﭘێــﯽ واﯾە ﻓەر )واﺟﺐ( ﻧەﺑﻮو ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺑﻜەوێﺘە ﻧﺎو ﺑەرەﻧﮕﺎرﯾﯿەﻛەی ﻣﻮوﺳــڵەوە ﻟەﺑەرﺋەوەی ﻣﻮوﺳــڵ ﻛﻮردﺳﺘﺎن ﻧﯿﯿە و ﻧﺎﺷــێ ﺧﻮێﻨﯽ ﺋێﻤەی ﺗێﺪا ﺑە ﻓﯿــڕۆ ﺑﭽــێ ،ﺑﯚﭼﻮوﻧێﻜە ﺋەو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿﺎﻧە رەﭼــﺎو ﻧﺎﻛﺎت ،ﻛە ﻟە داھﺎﺗﻮوی ﻧﺎوﭼەﻛەدا ﺑەڕێﻮەن روو ﺑﺪەن .ﻛێﺸــەی ﺋﯿﺴــﻼم و ﻣﻠﻤﻼﻧەی ﺗﺎﯾﻔەﯾﯽ ﻟەم ﻧﺎوﭼەﯾەدا ھێﺸــﺘە ﻟە ﻧﻮوك و دەﺳﭙێﻜﺪان، ﺋەﻣــەش ﻧەﺧﺸــەی رۆھەﺗﯽ ﻧﺎوەڕاﺳﺖ ﺳەرﻟەﻧﻮێ دەﺧﺎﺗە ﺑەر ﻛﺎرﮔەی ﮔﯚڕﯾﻨەوە و ﻛﻮردﺳﺘﺎﻧﯿﺶ ﺑێﮕﻮﻣــﺎن ﻟــە ﺟەرﮔــەی ﺋــەو ﮔﯚڕاﻧﻜﺎرﯾﯿەدا دەﺑێﺖ .ﺋێﻤە ﺗەﻧﯿﺎ ﻟە رێﯽ ھێﺰی ﭘێﺸﻤەرﮔەوە دەﺗﻮاﻧﯿﻦ ﺋەﻣﺠــﺎرە رۆڵﯽ ﺧﯚﻣــﺎن ﺑﻠﯿﺰﯾﻦ
ھەﻧﮕﺎوی ﮔــﻮرج و درێﮋ ﻟە رۆژی ﺧﯚی ﻧێﺰﯾﻚ دەﺑێﺘــەوە .ﻻوان ﻟە راﮔەﯾﺎﻧﺪﻧﯽ ﻛﻮردﺳــﺘﺎن و ﺗﯚڕی ﻛﯚﻣەﯾەﺗﯿﯽ ﻓەﯾﺴــﺒﻮوﻛﺪا ﺋﯿﺘﺮ ﺋــەو وێﻨﺎﻧــە ﻛەم ﺑﻜەﻧــەوە ،ﻛە ﭘێﺸــﻤەرﮔەﯾەﻛﯽ ﺳەرﻟەﭘێﻨﺎوی ﻟە ﺧﻮێﻨــﺪا ﮔەوزﯾــﻮ ،ﻣﻨﺪاڵێﻜﯽ ژﯾﻜەڵــە و داﯾﻜێﻜــﯽ ﭼــﺎو ﺑە ﻓﺮﻣێﺴــﻚ دڵﯽ ﺋێﻤە ﺑﺘﻮێﻨێﺘەوە، ﺋەﻣــە ﺷــەڕێﻚ ﻧﯿﯿــە ﺋێﻤــە ﺑﯚ ﺧﯚﺷﯿﯽ ﺧﯚﻣﺎن ھەڵﻤﺎن ﺑﮋاردﺑێ. ھەﯾﻨﯿﯽ راﺑﺮدوو ﺳــەت ﻛەﺳﯿﺎن ﻟە ﻛەرﻛﻮوك ﻟە ﺋێﻤــە ﺑەرداﯾەوە و دوو ھێﻨــﺪەش ﺑﺮﯾﻨﺪارﻣﺎن دا، ﺑەرﭘﺮﺳﯿﺎراﻧﯽ ﺷﺎرەﻛە ﭼەﻧﺪﯾﺸﯽ ﭘێــﻮە ﺑﻨێﯿﻦ ﻧﯿﻮ ھێﻨــﺪەی ﺋێﻤە ﻟــە وان ﻧەﻛەوﺗﻮوە .ﺑەرﺧﯽ ﻧێﺮ ﺑﯚ ﺳەرﺑڕﯾﻨە وەك دەڵێﻦ ،ﻟە ﺷەڕی دووەﻣــﯽ دﻧﯿﺎدا زﯾﺎﺗﺮ ﻟە ﺑﯿﺴــﺖ ﻣﻠﯿﯚن ﻣــﺮۆڤ ﻛﻮﺷــﺘﺎر ھەﺑﻮو، ﻛە زۆرﺑەﯾﺎن ﺳــﻮﭘﺎی ﺷــەڕﻛەر ﺑــﻮون ﺗەﻧﯿــﺎ ژﻣﺎرەﯾەﻛﯽ ﻛەﻣﯽ ﺑێــﻮان و ﺷﺎرﺳــﺘﺎن ﺑــﻮو .ﺑەم ﮔەﻻﻧــﯽ ﻗﻮرﺑﺎﻧﯿــﺪەر و ﺑﺮاوەی ﺷــەڕ دﯾﺮۆك دەﻧﻮوﺳــﻨەوە ،ﻟێ ﮔەڕێﯿﻦ دﯾﺮۆﻛﯽ ﺋێﻤەش ﺋەﻣﺠﺎرە ھێﺰی ﻧﯿﺸــﺘﻤﺎﻧﯿﯽ ﻛﻮردﺳﺘﺎن، ﭘێﺸﻤەرﮔە ﺑﯿﻨﻮوﺳێﺘەوە.