LİNEER
RULMAN
Rulman - Lineer-Konik-Zincir-Dişli Kayışlar-Güç Aktarım-Redüktör Dergisi - Nisan - Mayıs - Haziran 2016 Yıl :2 Sayı : 6 Fiyat : 10 TL
DOSYA *RULMAN ÖMRÜ NEDİR?
SEKTÖR *OTOMOTİV UYGULAMALARI
RULMAN OLOJi *RULMANIN TANIMI VE TARİHİ
TEKNiK MAKALE *ZİNCİR VE KAYIŞ
MERKEZ TEL : 0 212 670 02 05 - 0 212 670 02 10 FAX : 0 212 670 02 07 - GSM : 0 532 335 60 43 ŞUBE TEL : 0 212 407 02 57 - 0 212 407 02 67 www.yamansa.com.tr - info@yamansa.com.tr - skype : yamansarulman@hotmail.com
Ayın Konuğu
12 Rulman & Lineer / Ekim - Kasım - Aralık 2015
Ayın Konuğu
Rulman & Lineer / Ekim - Kasım - Aralık 2015 13
Editör - Künye
Yayın Türü Yaygın Süreli
EDİTÖR ilker kaplan
Yayıncı Dünya Medya Basın Yayın Reklam Tanıtım Hizmetleri İmtiyaz Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü İlker Kaplan Reklam ve İdari İşler Müdürü Hatice Karabay Halkla İlişkiler Müdürü Ayşe Savranoğlu Muhasebe Müdürleri Sevda Öncü Düzgün Turgut
RULMAN SEKTÖRÜ VE OYUNCULAR
R
ulman sektörünün doğuşu ve gelişmesi, sanayi sektörüyle doğru orantılıdır. Bu nedenle sanayi ve rulman birlikte ele alınabilir. Türkiye’de sanayileşme konusundaki ilk adım 1923 yılında İzmir İktisat Kongresi’nde atılmıştır. Bu doğrultuda özel sermayenin gelişmesi ve güçlenmesi için 1924 yılında Türkiye İş Bankası, 1925 yılında ise Sanayi ve Maadin Bankası kurulmuştur. 1927 yılında “Sanayi Teşvik Kanunu” çıkarılarak, 1933-38 yılları arası Türkiye’nin sanayide 5 yıllık kalkınma planı hazırlanmıştır. Kalkınma planının uygulamasına ise 1963 yılında başlanmış olup hala devam etmektedir. Türkiye’nin sanayi sektöründeki kalkınmayı rakamlarla açıklayacak olursak, bu konuda çok yol kat edildiğini görebiliriz. 1923 yılında 342 adet olan sanayi tesisi, 1932 yılında 1473 adete ulaşmıştır. 2000 yılı itibariyle bu sayı 20.000 civarına ulaşmıştır. Sanayi ve teknolojideki bu gelişmeler, genişlemeler doğru orantılı olarak sektördeki rulman ihtiyacını da arttırmıştır. Rulman, sanayi ve otomotiv imalatının olmazsa olmaz bir güç aktarım parçasıdır. Rulman imalatı, hem ileri teknoloji hem de büyük sermaye ister. Rulman, kullanıldığı sektöre göre çok fazla sayıda çeşitlendirilebilir ve her rulmanın yapısı diğerlerine göre farklı teknolojiler gösterebilir. Bu nedenle de bir rulman üreticisinin, ürün gamında her çeşit rulman bulunması zordur. Rulman sektörüne, rulman imalatçısı olarak giriş sermayesinin yüksek olması sebebiyle Türkiye’de rulman sektörü ithalata dayalıdır. İç pazarda 1986 ve 2005 yıllarında kurulmuş olan iki rulman üreticisi bulunmaktadır. Rulman üretiminin ve kaliteli rulman ithalatının daha da artması ülkemizin sanayisindeki gelişimi arttıracaktır ve katma değeri yüksek ürünlerin üretilmesinin önünü açacaktır. Onun için önemi her geçen artan bir sektördür. Bu sektörün sıkıntılarını giderecek çalışmalar ve yasal düzenlemeler bir an önce yapılmalıdır.
6 Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 2016
Yazı İşleri Simgenur Savranoğlu Grafik Tasarım Ezgi Kamburoğlu Abone Sorumlusu Defne Deniz Kaplan Beste Kamburoğlu Fotoğraf Editörleri Murat Çapkın Sinan Temur İnsan Kaynakları Müdürü Sibel Şanlı İletişim Danışmanı Alper Tuna Bilişim Sorumlusu Kerem Mercan Bölge Temsilcileri Çetin Sülün (Ankara) Mesut Karabay (İzmir) Umut Yıldız (Bursa) Avrupa -Almanya - Temsilcisi Pınar Açıkgöz Sosyal Medya Fatma Kurşun Dağıtım Ali Savranoğlu Zafer Kamburoğlu Genel Koordinatör Süleyman Kaplan Hüsniye Kaplan Katkıda Bulunanlar Meryem Savranoğlu Fatma Kaplan Selda Kamburoğlu Dağıtımcı Aras Kurye - PTT - Yurtiçi Kargo Yönetim Yeri Akşemsettin Mah. Güneş Sokak No: 48 D :10 Eyüp / İstanbul Tel:0 850 532 94 68 Fax :0 212 427 00 15 makineotomasyondergisi@gmail.com www.makineotomasyondergisi.com Rulman & Lineer Dergisi Basın Meslek İlkelerine Uymaya Söz Vermiştir. İçeriğindeki yazınsal ve görsel malzemeler, izin alınmaksızın; yazılı, görsel, işitsel ve elektronik medyada kullanılamaz. Reklamların hukuki sorumluluğu reklamveren firmaya aittir.
İçindekiler
6
İÇİNDEKİLER RULMAN SEKTÖRÜ VE OYUNCULAR
10 RULMAN ÖMRÜ NEDİR?
24
OTOMOTİV UYGULAMALARI TEKERLEK RULMANLARI ÜZERİNDE TRİBOMETRE İLE ÖMÜR ÇALIŞMASI 8 Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 2016
KLÜBERTHERM HB 88182 İLE RULMANINIZA İYİ DAVRANIN 26
28
Reklam İndeksi
İNDEX ÜRETİM SÜRECİNE, MAKİNEYE VE İŞE GÖRE RULMAN TEDARİĞİ YAPIYORUZ
Yamansa -Ön Kapak Yamansa - Arka Kapak Endaş - Arka Kapak İçi Endaş- Ön Kapak İçi Endaş 3. Sayfa
32 RULMANIN TANIMI VE TARİHİ
Hesaplı Rulman - 4 . 5 . Sayfa SKF - 7 . Sayfa THK - 9 . Sayfa Saray Rulman - 21. Sayfa İkitelli Zincir - 22 - 23. Sayfa
ZİNCİR VE KAYIŞ İLE İLGİLİ GENEL BİLGİ 34
Yamansa - 25 . Sayfa Rolexpo 2016 - 31. Sayfa World Media 36 . Sayfa
Makale
RULMAN ÖMRÜ NEDİR?
Derleyen: M. Akif ÖZ Mak. Müh
R ulman den veya
bileziklerinyuvarlanma elemanlarından birinde ilk malzeme yorulma belirtisi (yüzeyden parçacıkların kopması) ortaya çıkıncaya kadar rulmanın dayanacağı devir sayıları (veya sabit devir sayısında toplam işletme saatleri) dir. Bununla beraber, laboratuvar testleri ve pratik tecrübeler birbirinin tamamen aynı olan rulmanların, tamamen aynı işletme şartlarında farklı ömürlere sahip olduğunu göstermiştir. Bu nedenle rulman üreticileri tarafından verilen dinamik yük sayıları ile ilgili olarak verilen değerler “nominal” ömre dayanır. Nominal Ömür: 10 Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 2016
Yeterli derecede büyük bir grup teşkil eden ve birbirinin tamamen aynı olan rulmanlarının %90’nın aynı işletme şartlarında erişmesi veya aşması beklenen ömürdür. Rulmanların yarısı, hesaplanan nominal ömrün yaklaşık beş katı ömre ulaşır. Servis Ömrü: Belirli bir rulmanın çalışamaz hale gelmeden önce sağladığı gerçek ömürdür. Rulman hasarı genellikle yorulma sonucu ortaya çıkmaz; aşınma, korozyon, kirlenme, sızdırmazlık elemanlarının bozulması ile’de oluşur. Bir rulmanın servis ömrü çeşitli işletmle şartlarına bağlıdır. Ayrıca, rulmanın takılmasında ve bakımında
uygulanan işlemlerde aynı derecede önemlidir. Önceden alınan bütün tedbirlere rağmen bir rulman vaktinden önce hasara uğrayabilir. Bu durumda, rulmanın dikkatle kontrol edilerek hasar sebebinin belirlenmesi ve hasar önleyici işlemlere başlanması gerekir. Tip ömrü: Makina ve ekipman yapımcısı tarafından belirlenen ömürdür. Yapımcı tarafından verilen teorik yük ve hız değerleri esas alınarak hesaplanmıştır. - Rulman arızalarının önlenmesi için, hangi esaslar dikkate alınmalıdır? * Üretimin tamamı kaliteli olmalı (% 100 kalite)
Yağın kaliteli olması (yeterli özellikte ve miktarda) Yağlama sisteminin kaliteli olması Temizlik (çalışma ortamının temizliği)
NLG-I ³ konsistenste çalışma sıcaklığı -30… +120°C olan gresler kullanılmaktadır. - Standart rulmanlar kaç dereceye sıcaklığa kadar kullanılır?
Makale - Eksen kaçıklığının keçenin sızdırmazlık elemanının ömrüne etkisi nedir? * Eksen kaçıklığı keçenin ömrünü %50-70 azaltır.
Sızdırmazlığın iyi olması
* Standart rulmanlar 125°C sıcaklığa kadar kullanılır.
Çalışma sırasında nelere bakmalı?
Mekanik hataların önüne geçilmeli (kaplin ayarsızlığı, eksen kaçıklığı)
Rulmanlar montajda kaç dereceye kadar ısıtılmalıdır?
Doğru ayar ve balans Periyodik bakım iyi olmalı (doğru bakım)
* 110°C her türlü geçme sıcaklığı için yeterli sıcaklığıdır. (Rulman ısı kaynağına ………………)
Kestirimci bakım yapılmalı Montaj ve demontajın iyi olması (Hatasız)
- Büyük ve ağır rulmanlar (Dış çap >420mm) nasıl depolanmalıdır?
Dinle: Doğrudan veya dinleme aleti yardımı ile çıkan seslerde düzensizlik olup olmadığı kontrol ediniz. Dokun: Çalışma ısısındaki farklılıklar tesbit ediniz. Aşırı ısı rulman ömrünü kısaltır.
Bunlara dikkat edilirse rulman kullandığın ünitenin ömrüne eş değer ömür sağlar.
* Büyük ve ağır rulmanlar yatık olarak depolanmalıdır.
Not: Avrupa da yapılan araştırmada rulmanlarının %34’ünün ömrünü tamamlayabildiği, %66’sının çeşitli nedenlerle erken değiştirildiği tesbiti yapılmıştır. Erken değiştirilmiş ise; %16 sı montaj ve demontaj hatalarından ömrünü tamamlayamıyor. %36 sı yağlama hatalarından ömrünü tamamlayamıyor %14 ü kötü çalışma şartları ve kirlilikten ömrünü tamamlayamıyor. - Rulmanlar tamir edilebilir mi? * Büyük rulmanlar tamir edilebilir. - 6000 Serisi plastik kapaklı rulmanlarda ne tip gres kullanılır. * Rulman dış çapı D<62 mm olanlarda; lityum sabunlu,
- Rulman ömrü nelere bağlıdır? * Rulman kalitesi, çevre ve çalışma şartları, bakım, montaj ve demontaj kalitesine bağlıdır. - En çok rastlanan rulman arıza nedenleri nelerdir?
Bak: Rulman çalışma yerinin gözle fiziki koşulları kontrol edilir. Gevşeklik, sızıntı, kırık-çatlak gibi olumsuzluklar tesbit ediniz. Gres: Rulman gresle yağlanıyorsa önerilen yağlama periyotlarında ve miktarda gres basınız. Sıvı yağ: Sıvı yağ içinde çalışan rulmanların yağ seviyesini kontrol ediniz. Raporla: Yapılan kontrollerin neticesi görülenler kayıt altına alınız.
* En çok rastlanan arıza nedenleri balanssızlık ve eksen kaçıklığıdır. Tüm arızaların %80-90 ını teşkil eden arızalardır.
Rulman da vibrasyon ölçümü yapınız.
- Koruyucu bakımda rulman durum izlemeleri ne şekilde (hangi metodlarda) yapılır?
Sistemi temizleyiniz Çıkan yağı kontrol ediniz (Gres veya sıvı yağ) Sızdırmazlık elemanlarını kontrol ediniz Yeni yağ (Gres veya sıvı yağ) doldurunuz Makina uzun süre çalışmayacaksa, rulmanları nem ve kirlerin olumsuz etkilerinden korumak için tedbir alınız.
* Yağ analizi * Lazerli kaplin ayarı * Balans alma * Elektrik motoru analizi * Termal (ısı) kontrolü * Ultrasonik kontrol * Model analizi * Vibrasyon kontrolü
Makina Çalışmadığında Neler Yapılmalı
Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 2016 13
Makale Sökülen rulmanlar yeniden kullanılabir mi?
Rulman Takarken Nelere Dikkat Edilmeli?
Sökülmüş bir rulmanı her zaman muayene ediniz, fakat temizleyinceye kadar yeniden kullanıp kullanmayacağınıza karar vermeyiniz.
- Rulmanı montajdan hemen önce ambalajından çıkarınız. Rulmanı ve yataklamanın bütün elemanlarını gözden geçirin; kir ve pislik bulaşmasına dikkat edin. Mili ve fatura omuzunu temizleyin; oturma yerlerini çap toleransı ve şekil hassasiyeti yönünden kontrol edin. Sızdırmazlık elemanlarını muayene ederek, hasarlı gördüklerinizi yenileyin. Kauçuk elemanları rnutlaka değiştirin.
Kirli bir rulmanı asla döndürmeyiniz. İyice temizledikten sonra; rulmanları yakından inceleyiniz. Yuvarlanma yüzeylerini, kafesi ve yuvarlanma elemanlarını kontrol ediniz. Sıyrıklar, noktasal derinlikler, çizikler, çatlaklar, renk değiimleri, ayna gibi yüzeyler, ezikler görüldüğünde rulmanı kullanmayınız. - Rulmanı döndürün ve çıkan sesi dinleyin. Zarar görmemiş, yani üzerinde herhangi bir hasar işareti bulunmayan ve içinde anormal bir radyal boşluk meydana gelmediğinden, dönmesi düzgün olan bir rulman yeniden kullanılabilir.
Yeni rulmanı, hemen montaj öncesine kadar ambalajından çıkarmayın. Bunları mümkün mertebe kirlenmekten korumalısınız. Dış bileziğin diş yüzeyi ile delik yüzeyi hariç, rulmana sürülmüş olan korozyondan koruyucu maddeyi olduğu gibi bırakın. Sözü edilen yüzeyleri ise, petrol esaslı bir çözücü ile yıkayıp kurulayın.
Ancak; kritik bir yerde çalışan rulmanı söktükten sonra tekrar kullanmayınız, yenisi ile değiştiriniz. Büyük ve pahalı rulmanları uzman bir kuruluşta tahribatsız muayene yaptırarak karar veriniz.
Büyük rulmanlar çoğunlukla, sıcak gres banyosuna daldırılmış nisbeten kalın, koruyucu bir tabaka içinde muhafaza edilirler. Montaj dan önce, yıkayarak bu tabakayı temizleyin.
- Hasarlı rulmanları mutlaka inceleyerek hasarın sebebini bulunuz. (Çok önemli).
Uygun bir ortam bulun Temiz bir çalışma alanı ve doğru montaj yöntem ve aletleri, iyi sonucu garantiler. Montaj yapılacak ortamda, metal parçacıkları, talaş, kum, çimento, korozyon yapıcı maddeler vs. olmamalıdır.
- Hemen kullanmayacağınız kullanılabilir rulmanlarınızı uygun şartlarda muhafaza ediniz (Koruyucu yağla yağladıktan sonra parafinli kağıda veya naylona sarınız). 14 Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 2016
Mümkünse, takılacak veya makina
rulman makinayı parçasını
yukarıdaki özellikleri haiz olan atölyenize getirin. Bunu yapamıyorsanız, makinanın üzerini örterek etraftaki pisliklerden rulmanı koruyun. Elemanların tümünü temizleyin Milin, yatağın ve diğer yataklama elemanlarının temiz ve kuru olduğundan emin olun. Makina bilhassa yeni rulman takılacak bölgeleye bütünüyle temiz olmalıdır. Rulmanların Depoda Bekleme Süresi Nekadardır? Rulmanlar, paketlenmeden önce korozyondan koruyucu bir madde ile kaplanır ve orjinal ambalajlarında uzun yıllar nıuhafaza edilebilirler. Ancak, koruyucu madde ile muamele ve ambalaj, korozyondan kurtulabilmek için alınacak ted¬birlerin tümü değildir. Mümkünse, rulmanın depolanması, tutulması ve nakli sırasında nem ve sıcaklık kontrol edilmelidir. Rulman; izafi nem ve sıcaklığı mümkün mertebe sabit, sarsıntısız ve kuru yerlerde saklanmalıdır. Orjinal ambalajlarından çıkartılmış rulmanların, pislik ve korozyona karşı güvenceye alındığından emin olunmalıdır. Bazı rulman tiplerinde, depoda bekleme süresi sınırlıdır. Örneğin, -2Z tertibindeki örtme kapaklı rulmanlar ile -2RS1 tertibindeki conta kapaklı rulmanlar, uzun süre depoda tutulduklarında, yeni rulmanlara göre başlangıçta daha büyük bir sürtünme momenti gösterirler. Ayrıca, uzun bekleme
süreleri sonunda, gresin yağlama kabiliyeti de azalır. RULMAN NEDİR?
BOŞLUĞU
Bir rulmanın boşluğu, bir rulman bileziğinin diğerine göre hareket ettirilebileceği sınır konumlar arasındaki mesafedir. Radyal doğrultudaki hareket “radyal rulman boşluğu” olarak tanımlanır. Eksenel hareket de “eksenel rulman boşluğu” olarak tanımlanır. Rulman Boşluğu C Sınıfları C1 Rulman boşluğu C2 den daha küçük C2 Rulman boşluğu Normalden daha küçük C3 Rulman boşluğu Normalden daha büyük C4 Rulman boşluğu C3 den daha büyük C5 Rulman boşluğu C4 den daha büyük Bir rulmanda montajdan önce mevcut olan boşluk ile, işletme sıcaklığında çalışan monte edilmiş bir rulmanın boşluğunu (işletme boşluğu), birbirinden ayırt etmek gerekir. ilk boşluk (montajdan önce), işletme boşluğundan daha büyüktür; çünkü değişik geçme sıkılıkları ve rulman bilezikleriyle karşı parçaların farklı miktarlarda ısıl genleşmeleri dolayısıyla, bileziklerde genişleme veya daralma meydana gelir. Rulmanın verimli çalışmasında radyal boşluğun önemi büyüktür. Genel bir kural vermek gerekirse, bilyalı rulmanların
işletme boşlukları hemen hemen sıfır olmalıdır. Küçük bir öngerilme yükü de mevcut olabilir. Silindirik makaralı ve oynak makaralı rulmanlarda ise, işletme sırasında, küçük de olsa bir montaj sonrası boşluğu bulunmalıdır. Rulmanın belirli bir öngerilme yükü ile monte edildiği pinyon mili yataklamalarında olduğu gibi, rijitliğin istendiği durumlar dışında, aynı şey konik makaralı rulmanlar için de geçerlidir. Normal adı verilen rulman boşluğu, genelde tavsiye edilen geçmelerle monte edilen ve normal işletme şartlarında çalışan rulmanlarda, uygun bir işletme boşluğu oluşacak şekilde seçilmiştir. Her iki bileziğin de sıkı geçme ile takılması veya alışılmışın dışındaki sıcaklıklarda sürekli çalışma gibi montaj ve işletme şartlarının normal olmadığı durumlarda, Normal den büyük veya küçük boşluk değerleri gerekir. Böyle olduğunda, en iyisi montajdan sonraki rulman boşluğunu kontrol etmektedir. Çift kullanılan sabit bilyalı rulmanlarda, tek sıralı eğik bilyalı ve konik makaralı rulmanlarda, iki sıralı eğik bilyalı rulmanlarda ve dört nokta rulmanlarında, radyal boşluğun yerine eksenel boşluk değerleri verilir. Çünkü, bu tip rulmanların uygulama alanlarında, eksenel boşluğun önemi daha büyüktür. Sabit bilyalı rulmanlar da boşluk Bir sıralı ve iki sıralı sabit bilyalı rulmanlar seri olarak “Normal” radyal rulman
boşluğu ile imal edilirler. Bazı bir sıralı rulmanların – özellikle küçük boyutluların – “Normal” den daha büyük veya daha küçük radyal boşluklu olarak temin edilmeleri mümkündür.
Makale
Doldurma yuvalı sabit bilyalı rulmanlar da (Sık taneli) boşluk Doldurma yuvalı sabit bilyalı rulmanlar, seri olarak “Normal” radyal rulman boşluğu ile imal edilirler. Ayrıca Normal’den daha büyük ve daha küçük boşluklu rulmanlar da temin edilebilir. Oynak bilyalı rulmanlar da boşluk SKF in silindirik ve konik delikli, oynak bilyalı rulmanları, seri olarak “Normal” radyal rulman boşluğu ile imal edilirler. Konik delikli rulmanlar, seri olarak C3 radyal rulman boşluğu ile de imal edilmektedir. Standart değerlerden daha büyük ve daha küçük radyal boşluğa sahip rulmanlar da istek halinde temin edilmektedir. Geniş iç bilezikli oynak bilyalı rulmanların radyal boşlukları, C2 ve Normal boşluk sınıfları bölgesinde bulunmaktasır. Tek sıralı eğik bilyalı rulmanlar Tek sıralı eğik bilyalı rulmanların eksenel boşluğu ancak montajdan sonra tayin edilebilir. Rulmanın eksenel boşluğu, karşı yöndeki klavuzlamayı sağlayan ikinci rulmana dayanmasına ve ayarlanmasına bağlıdır. Sona konan CB sembolü ile tanımlanan genel tipteki SKF rulmanlarıyla, istenen Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 2016 15
Makale
herhangibir tertipte montaj yapmak mümkündür. Sona konan CA, CB veya CC sembolü ile tanımlanan rulmanlarla; iki veya daha fazla sayıda rulmanın istenildiği gibi kullanılabileceği yataklama tertipleri elde edilebilir. Ön gerilme yüklü rulmanlar (GA, GB GC tipleri) ise sadece çift olarak yataklanabilirler. İki sıralı eğik bilyalı rulmanlarda boşluk İç bileziği tek parçalı olan, iki sıralı eğik bilyalı rulmanlar “Normal” eksenel boşlukla imal edilirler. Ayrıca çeşitli büyüklükteki bir çok rulman, “Normal”den daha büyük ya da daha küçük boşluklu olarak da temin edilebilir. Verilen eksenel boşluk değerleri, monte edilmemiş rulmanlarda ve ölçme yükünün sıfır olması halinde geçerlidir. Silindirik makaralı rulmanlar da boşluk Radyal rulman boşluğu: SKF nin tek sıralı silindirik makaralı rulmanları ve kafessiz silindirik makaralı rulmanları seri olarak “Normal” boşlukla imal edilirler; rulmanların çoğu C3 radyal boşluğu ile temin edilebilir. Bunların yanı sıra tek sıralı silindirik makaralı rulmanların bir kısmının çok daha büyük C4 boşluğu ile temin edilmesi de mümkündür. Teslim imkanın mümkün olmadığı, siparişten önce sorulmalıdır. Rulman boşluğu değerleri; DIN 620
16 Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 2016
nin 4. bölümüne uygundur. Eksenel rulman boşluğu: Eksenek boşluğun ölçülmesi sırasında, makaralar yana eğilebilir ve bu durum eksenel boşluğunun büyümesine neden olabilir. Çapraz silindirik makaralı rulmanlar da boşluk Standart imalat olan çapraz silindirik makaralı rulmanların radyal boşluğu “Normal”dir. Ayrıca daha küçük veya daha büyük boşluklu rulmanlar ve ön gerilme yüklü rulmanlar da imal edilebilirler. İğneli rulmanlar da boşluk İç bilezikli iğneli rulmanları seri olarak, “Normal” radyal boşlukla imal edilirler. Ayrıca daha küçük veya daha büyük boşluklu rulmanlar da imal edilebilirler. Teslim imkanın mümkün olmadığı, siparişten önce sorulmalıdır. Rulman boşluğu değerleri; DIN 620 nin 4. bölümüne uygundur. Oynak makaralı rulmanlar da boşluk Oynak makaralı rulmanlar, seri olarak “Normal” boşlukla imal edilirler. Bu rulmanların “Normal” den daha büyük C3 ve C4 boşlukları ile de temin edilmeleri mümkündür. Bazı büyüklüklerdeki rulmanlar “Normal”den daha küçük C2 boşluğu ile teslim edilebilir. Konik makaralı rulmanlar da boşluk Tek sıralı konik makaralı rulmanların eksenel
boşluk değeri, montajdan sonra elde edilebilir. Bu değer; rulmanın, karşı klavuzlamayı sağlayan ikinci bir rulmanla olan ayar konumuna bağlıdır. Çift kullanılan, tek sıralı konik makaralı rulmanlarda eksenel boşluk değeri, her iki rulmanın arasına konan ara bileziği yardımıyla tesbit edilebilir. RULMANLAR, NEDEN YAĞLANMALIDIR? Yağlayıcının görevi; sürtünmeyi azaltmak, aşınma korozyonu önlemek çalışma ısısını düşürmek ve gerek katı gerek sıvı kirlere karşı rulmanı korumaktır. Teorik olarak ideal şartlarda çalışan ve mükemmel yağlanan bir rulmanın sonsuz ömre sahip olması gerekir. Şüphesiz, gerçek çalışma durumunda, bu mümkün değildir. Bununla beraber doğru yağlanan ve ideal şartlarda çalışan bir rulman, maksimum servis ömrüne ulaşmak için en iyi şansa sahiptir. Yağlayıcı madde, yuvarlanma elemanları ile yuvalanma yüzeylerini birbirinden ayıran bir yağ filmi meydana getirerek büyük yükler altında dahi doğrudan madeni teması önler. Gresle Yağlama Nedir? Rulmanların yağlanması için en çok kul¬lanılan yağlayıcı madde grestir. Yağlayıcı bir gres, katılaştırıcı bir maddenin sıvı bir yağlayıcı (esas yağ) içinde meydana getirmiş olduğu, yarısıvıdan katıya kadar çeşitli haller ala-
bilen bir karışım olarak tanımlanır. Greste madensel veya sentetik yağlar % 90 oranında olup geri kalan katılaştırıcıdır. Katılaştırıcı olarak greslerin %90’ında madensel sabunlar kullanılır; bu sabunlar, bir metal hidroksidin bir yağ asidi ile reaksiyonu sonucu oluşur. Bir örnek olarak lityum stearat olarak ta tanımlanan lityum sabunu belirtilebilir. Çeşitli sabunların, yağların ve katkı maddelerinin seçimi ile, çok geniş bir kullanma alanı için çeşitli tipte gresler elde etmek mümkündür. Gres, bir rulmanda nasıl etkir? Kafes şeklindeki sabun liflerinden oluşan katılaştırıcı, sıvı yağ için kap görevini üstlenmiş¬tir. Bu kafesin boşlukları, suyla dolu sünger gözenekleri gibi temel yağ ile doldurulmuştur. Islak bir sünger sıkılınca, suyu akar - süngerin “kanadığı” söylenebilir. Aynı şekilde greslerde de bu durum söz konusudur, ancak greslerde yağın ayrışmasında sıcaklık esas rolü oynar. Bir yataklama yerindeki gres nadiren içindeki yağ ayrışacak şekilde mekanik olarak zorlanıp çalkalanır. Yeni greslenen bir rulmanda ilk çalışma süresinde gres rulmanın içindeki ve civarındaki serbest hacimleri doldurur. Bu yüzden, gresin içindeki yağın ayrışarak, rulmandaki yuvarlanma ve kayma yüzeylerine sevk edilmesindeki esas etken mekanik çalkalanmadan
çok, rulmanın etrafındaki greste ortaya çıkan sıcaklık yükselmesidir. Kayma ve yuvarlanma yüzeylerine yeterli miktarda yağ ulaşmalıdır. Yağlama için, özellikleri, rulman tipine ve çalışma şartlarına uygun olan bir gres tipi seçilmelidir. Şiddetli sarsıntı ve treşimlere rnaruz kalan yataklama yerleri için özel istekler gerekebilir. Zira bu durumda mekanik olarak yetar kadar stabil olmayan bir gres, rulman içine titreşimle sevkedilip tekrar dışarı savrulabilir ve dolayısıyla metal sabunundan kafes bozularak gresi kullanılamaz hale getirebilir. Bir rulmanın yağlanması için, verilen işletme şartlarında yeterli yağlamayı sağlayan özelliklere sahip bir gres seçilmelidir. Greste Konsistens nedir? Konsistens, bir gresin katılık derecesini gösterir ve esas olarak kullanılan katılaştırıcının tipiyle ve miktarıyla belirlenir. Gresler, U.S. National Grease Lubrication Institute (NLGI) tarafından geliştirilen bir cetvele göre sınıflandırılır. Bu derecenin tayini için standart bir koni beş saniyelik bir süre için gres numunesine daldırılır ve dalma derinliği onda bir rnilimetre (mm/10) ola¬rak ölçülür. Ölçülen değer, mekanik penetras¬yon indeksini verir, karşı sayfadaki cetvele bakın. Gres ne kadar yumuşak olursa, NLGI sınıfı o kadar düşüktür. Rulmanların yağlanması için genellikle 2 ve 3 konsistens sınıfındaki gresler tavsiye edilir. Çok düşük
işletme sıcaklıklarında veya otomatik yağlama sistemleri için ayrıca NLGI 1 veya 0 konsistens sınıfındaki gresler de kullanılabilir.
Makale
Gresler Karıştırılabilirmi? Birbirine uygun omayan gresleri asla karıştırmayın. Uygun olmayan iki gres birbiriyle karşılaştırılırsa ortaya çıkan karışımın konsistensi genellikle, karışımdan önceki greslerinkinden daha düşüktür; bu durumda sızıntı dolayısı ile rulman hasarına neden olabilir. Bir rulmanın yeniden yağlanması gerekiyorsa ve rulman başlangıçta kullanılan gres tipi bilinmiyorsa; rulmandaki ve çevresindeki gresi tamamen temizlemeden, yeniden gresleme yapmayın. Gresler Nasıl Sınıflandırılmalıdır? İşletme şartlarına sıcaklığa göre
ve
Yağlama gresleri, çeşitli çalışma şartlarına uygunluklarına göre sınıflara ayrılırlar. İşletme sıcaklığı, bir gresin konsistensine ve yağlama kabiliyetine önemli derece de etki eder. Belirli bir işletme sıcaklığında çalışan bir rulman, bu sıcaklık derecesinde doğru konsistense ve yeterli yağlama kapasitesine sahip olan bir gresle yağlanmalıdır. Bu yüzden gresler, farklı çalışma sıcaklığı bölgeleri için farklı bileşimlerde imal edilirler ve düşük (LT), orta (MT) ve yüksek (HT) sıcaklık gresleri olarak sınıflandırılırlar. Bunların Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 17
Makale
yanısıra ağır işletme şartları için geliştirilen ve katkı maddeleri ile yağ filmi mukavemeti arttırılan EP (extreme presure) veya EM (molibdendisülfidli extreme pressure) grsleri de mevcuttur.
* Çevre şartları
Bir Gres Nasıl Seçilir?
DİKKAT: EP Katkılarının rulmanlar için zararlı olup olmadıklarını imalatçıya sorun.
Yanlış bir gres seçildiği takdirde, rulman hasarlarını önlemek için önceden alınan tedbirlerin hiç biri bir işe yaramaz. Önemli olan; mevcut işletme sıcaklığında yeterli yağlamayı sağlayabilen esas yağa sahip bir gresi seçmektir. Viskozite önemli ölçüde sıcaklığa bağlıdır ve yükselen sıcaklıkla azalıp düşen sıcaklıkla artar. Bu yüzden esas yağın işletme sıcaklığındaki viskozitesinin bilinmesi mühimdir. Makina imalatçıları genellikle özel bir gres tipini belirlerler ve standard greslerin çoğu oldukça geniş bir uygulama alanında kullanılabilir. Bir yağlama gresinin seçinıi için aşağıda belirtilen önemli faktörler gözönüne alınmalıdır: * Makina tipi * Rulman büyüklüğü
tipi
ve
* İşletme sıcaklığı * Rulmanın işletme yükü * Devir sayısı (bölgesi) * Titreşimli çalışma şartları ve milin yatay veya düşey konumda oluşu * Soğutma şartları * Sızdırmazlığın etkinliği 18 Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 2016
Rulman kullananların çoğu, ortaya çıkabilecek uygulamaların ve şartların hemen hemen hepsine uyabilecek bir gres grubunu tercih ederler.
Rulmanlarda İlk Dolumda Ne Kadar Gres Doldurulmalıdır? Aşağıdaki genel kurallara uyun: Bir rulman, gresle tamamen doldurulmalıdır, fakat yatakdaki serbest hacim ancak kısmen (%30%50 arasında) gresle doldurulmalıdır. Bununla beraber sarsıntısız çalışma şartlarında, tam dolgu gresleri olarak ta tanımlanan lityum sabunlu greslerin çoğu sıcaklık yükselmesi tehlikesi ortaya çıkarmadan, yatakdaki serbest hacmin %90’ına doldurulabilirler. Böylece yataklama yerine kirlerin girmesi önlendiği gibi yeniden yağlama peryodları da uzatılmış olur. Takım tezgahları tahrik milleri gibi yüksek hızla dönen millerde kullanılan rulmanlar, sıcaklığı nispeten düşük tutmak için az miktarda gresle yağlanır. Rulmanlara Yeniden Yağlama İşleminde Ne Kadar Gres Basılmalı Sadece rulmanın içindeki gresin değiştirlmesi gerekir. Bu sebepten, gres miktarı rulman büyüklüğne bağlıdır. Elinizde yeniden yağlama talimatı varsa, ona göre hareket edin.
Yoksa, ya da miktarın uygunluğundan şüphe ediyorsanız, doğru miktarı belirleyebilmek için şı formülü kullanın: Bu formül, yeniden yağlama için gerekli gres miktarının bulunmasını sağlar. Ga = 0,005 D B gram Ga = gram olarak gres miktarı D = mm cinsinden rulman dış çapı B = mm cinsinden rulman genişliği (eksenel rulmanlarda buna karşı gelen boyut H dir.) Gres Ne Kadar Özelliğini Korur?
Süre
Bir gresden beklenen ömür, gresin tipine, rulmanın devir sayısına, işletme sıcaklığına ve başka bazı faktörlere bağlıdır. Çalışma ortamı ve sızdırmazlık tertibi de ömür beklentisinde rol oynar. Bilyalı küçük rulmanlarda servis ömrü, genelde yeniden yağlanmayı gerektirmeyecek kadar uzundur. Böylr durumlarda “ömür boyu yağlanmış”, contalı veya örtme kapakların rulmanların kullanmı yoğundur. Rulmanlarda gi Şartlarda Kullanılır?
Sıvı
HanYağ
Gresin teknik veya ekonomik yönden uygun olmadığı durumlarda, sıvı yağ tercih edilir. Çalışma sıcaklığı yüksekse, genelde sıvı yağ kullanılır. Yüksek sıcaklık, devir sayısındaki yüksekli¬ğin, yük büyüklüğünün ya da çevre sıcaklığındaki artışın
sonucu olabilir. Yeniden yağlama per¬yodunun çok kısa olduğu, komşu makina parçalarının esasen sıvı yağ ile yağlandığı veya ısının rulrnanın bulunduğu yerden dışarı atılmasının istendiği durumlarda çare, sıvı yağ kullanmaktır. Rulmanlarda kullanılan sıvı yağlar da, gresler gibi oksitlenmeye, buharlaşmaya ve korozyona karşı iyi bit direnç gösterebilmelidir. Sıvı Yağ Nasıl Seçilir? Sıvı yağlar, mevcut işletme şartlarında yeterli yağlamayı sağlayacak viskozite esasına göre seçilir. Vizkozite ise sıcaklığa bağlıdır; sıcaklık artınca düşer, azalınca yükselir. Bu sebepten 40°C deki viskoziteyi bilmek önemli değildir işletme sıcaklığındaki viskoziteyi de bilmek gerekir. Vizkozitenin önemi Viskozitelerin sıcaklığa bağlılığı, “viskozite indeks” (VI) olarak bilinir Yüksek indeks, viskozitesinin sıcaklığa değişiminin az olduğunu gösterir. Sıcaklık fazlaca değişken ise, viskozite indeksinin yüksekliği dahada önemlidir. Rulmanlarda viskozite indeksi, VI 85 veya daha yüksek olmalıdır. Bir rulmanın servis ömrü, çalışma sıcaklığı için viskoziteden biraz daha yüksek viskoziteye sahip bir yağ kullanılarak arttırılabilir. Ancak, viskozitenin yükseltilmesi, işletme sıcaklığının da yükselmesi demektir. Bu bakımdan, bu yolla yağlamanın iyileştirilebileceği pratik bir
sınır vardır. Sıvı Yağ Değiştirme Periyodu Nedir? Yağlama, yağ banyosu ile yapılıyor ve rulman sıcaklığı da düzenli biçimde 50°C (120° F)’in altında kalıyorsa, yağı yılda bir kez değiştirmek çoğunlukla yeterli olur. Sıcaklık bundan fazla ise, ya da yağ aşırı kirlenmişse, değişimin daha sık yapılması gerekir. Örneğin 100°C (210°F) çalışma sıcaklığında, yağ üç ayda bir değiştirilmelidir. Devridaim yağlama yapılıyorsa, değişim periyoduna yağa bakılarak karar verilmelidir. Çeşitli rulman tertiplerinde etkin bir yağlamanın yapıldığından emin olabilmek için, yağı sürekli gözetleyin. Makina üreticisinin önerilerini göz önüne alınız. RULMANLARDA KAFES SEÇİMİ NASIL YAPILIR? Kafesin esas görevi, yuvarlanma elemanlarını birbirlerine göre uygun bir mesafede tutmak ve komşu yuvarlanma eleımanlarının doğrudan temasını önlemektir. Böylece, rulman içindeki sürtünme ve dolayısıyla ortaya çıkan ısı, en aza indirilmiş olur. Bilezikleri ayrılabilen rulmanlarla, yuvarlanma elemanları ayrıca kafes yardımı ile rulman içinde tutulur ve bu suretle takma veya sökme sırasın¬da bileziklerin biri çıkartıldığında düşmeleri önlenir. Gres ile yağlanan rulmanlarda, gresin bir kısmı kafese yapışarak bir yağlayıcı haznesi oluşturur ve
rulmanın çalışan yüzeylerinde iyi bir yağlama temin eder.
Makale
Standart kafes nedir? Rulmanların geliştirilmesiyle birlikte, çeşitli tip ve büyüklükteki rulmanlar için, değişik kafes türleri ortaya çıktı. Sonra, her rulman için bunlardan birisi standart olarak seçildi. Standart kafes, her zaman için, performansta yüksek ve uygulama alanlarının çoğunda elverişli olagelmiştir. Aynı seriden büyük rulmanlarla küçük rulmanların standart kafesleri farklı olabilmektedir. Rulman sembolleri içinde kafes dizaynını son ek sembolleri gösterir. Ancak, belirli büyüklükteki bir rulmanda kafes, stardart bir kafes ise, durum her zaman sembolde belirtilnıeyebilir. Kafes Malzemeleri Poliamid kafesler Küçük ve orta büyüklükteki rulmanlardan bazılarında, standart kafes olarak, sıcaklık stabilizasyonu yapılmış ve cam elyafı ile takviye edilmiş poliamid 6.6. dan mamul döküm kafesler kullanılır. Poliamid kafesleri kullanırken nıüsaade edilebilen işletme sıcaklığı göz önünde bulundurulmalıdır. Bu sıcaklık aşldığında, kafes malzemesi yaşlanacak ve aşırı sıcaklıkta kalma süresi, uzadıkça yaşlanma hızlanacaktır. Sıcaklık, kısa bir sure için, müsaade edebilen maksimum değerin 20°C (35°F) üzerine çıkarsa, bu artışın sözü edilen maksimum, altındaki işletme Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 2016 19
Makale sıcaklıklarında uzun süreli çalışmaların arasında meydana gelmesi ve yağlayıcı için izin verilen maksimum sıcaklığın aşılmaması durumunda, rulman için bir tehlike olmadığı söylenebilir. İşletme sıcaklığı, sürekli 120°C (250°F) ımi üzerinde ise, madeni kafesli rulmanlar kul¬lanılmalıdır. Elastik özelliklerini kaybetmeleri sebebiyle, poliamid kafeslerin -40°C (-40°F) nin altındaki sıcaklıklarda kullanılmaları da uygun değildir. Normal olarak rulman temizliğinde kullanılan beyaz ispirto veya trikloroetan gibi organik çözücüler ile sulandırılmış alkali temizleyiciler ¬(soda gibi), oda sıcaklığında ve kısa süreli temasta kafesi etkilemezler. Soğutmada kul¬lanılan kloroflorokarbonların ve amonyağın da poliamid üzerinde tahrip edici bir etkisi yoktur. Çelik kafesler Bilyalı, oynak makaralı ve konik makaralı rul¬manların çoğunda, standart olarak, pres ile kil verilmiş çelik saçtan kafesler kullanılır. Çelik kafesler, 300°C (570°F)
20 Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 2016
ye kadar işletme sıcaklıkları için uygundur. Bunlar, norm¬al olarak rulmanlarda kullanılan madensel veya sentetik esaslı yağlardan ve rulman temizliğinde yararlanılan organik çözücülerden etkil¬enmezler. Ancak, suyun olduğu yerde koroz¬yon riski vardır. Pirinç kafesler Pres ile şekil verilmiş pirinç kafesler, küçük ve orta büyüklükteki rulmanlarla kullanılırlar. Fakat büyük çaplı rulmanlarla bu kafesler, çoğunlukla döküm veya dövme malzemenin işlenmesiyle elde edilirler. Pirinç kafesler, 300°C (570°F) nin üstündeki sıcaklıklarda kullanılmamalıdır. Bunlar, sentetik yağların ve greslerin de içinde bulunduğu, yaygın olarak kullanılan rulman yağlayıcılarının çoğundan etkilenmezler. Normalde kullanılan organik çözücülerle temizlenmeleri mümkündür. Yalnız, alkali temizleme maddeleri tavsiye edilmez. Amonyak (örneğin, soğutucularda), pirinçte gerilme çatlağı korozyonuna sebep olduğundan, bu gibi yerlerde pirinç yerine çelik kafesler kullanılmalıdır.
Diğer kafes malzemeleri Yukarıda sözü edilen malzemelerden başka, özel uygulama alanlarında kullanılnıak üzere, mühendislikte kullanılan diğer plastiklerden, hafif alaşımlardan ve özel dökme demirden de rulmanlar için kafes yapılabilmektedir. Rulman üzerindeki rakamlarla rulman ölçüsü arasında bağ varmıdır? Evet vardır. Rulman üzerindeki son iki rakam 5 ile çarpılırsa iç bilezik çapını verir. 0-20 mm arası ve 500 mm üzeri iç çapı olanlar ve istisnalar hariç. 500 mm den sonra çap direkt yazılır. Bilyalı ve makaralı nerelerde kullanılır? Bilyalı yataklar noktasal yük taşırlar, bu nedenle devir yüksek olup küçük yük taşıyan durumlarda kullanılır. Makaralı rulmanlar çizgi boyunca (çizgisel) yük taşırlar. Düşük devir ve küçük yüklerde kullanılır.
10 SENEYİ AŞAN SÜREDİR ZİNCİR VE DİŞLİ SEKTÖRÜNDE ÖNCÜ
Yaklaşık 10 seneyi aşkın bir süredir, zincir ve dişli sektöründe faaliyette bulunan, Türk Sanayisinin ihtiyacı olan Konveyör ve taşıyıcı Zincir ve Dişlilerinin imalat, tedarik ve satışını yapmaktayız.
avantajlarıyla sunarak portföyünü devamlı geliştirmiş ve siz değerli müşterilerimize eksiksiz hizmet verebilmek için organize sanayi bölgesinde hizmetimize devam etmekteyiz.
Müşteri odaklı çalışan firmamız müşterilerine makaralı, konveyör, transmisyon, standart, özel zincir ve dişlilerinin yanı sıra, rulman, kayış, kasnak, freze, keçe,telbant ve teker çeşitlerini uygun fiyat
Müşteri ile diyalogda mesai saati gözetmeden bütün müşterilerimize kendi işimiz mantığı çerçevesinde hizmet etmekteyiz. Birlikte çalıştığımız bütün müşterilerimize, bizi tercih ettikleri için teşekkürü bir borç biliriz.
İkitelli Org. San. Bölg. Güngören Sanayi Sitesi Çarşı Grubu No : 110 İkitelli - Başakşehir / İstanbul Tel : 0 212 549 03 53 - Fax: 0 212 549 03 50 www.ikitellizincir.com - info@ikitellizincir.com
Bakım
KLÜBERTHERM HB 88-182 İLE RULMANINIZA İYİ DAVRANIN
K lüber Lubrication, uzun vadeli rulman yağlaması için çığır
açan bir gres olan Klübertherm HB 88-182 üretimini başlattı. Yeni geliştirilen bu ürün, mükemmel yüksek ısı özellikleri sunar ve yüksek devir düşük yük, düşük devir ağır yük gibi değişken çalışma şartlarına uygundur. Ürünümüz tamamen sentetik olmasının yanı sıra, termal stabil baz yağ, PTFE kalınlaştırıcı ve özel katkı maddeleri içerir. Klüber Lubrication Sorumlu Pazar Yöneticisi Oliver Fassman ürünle ilgili açıklamalarda bulunurken şöyle diyor: “Klübertherm HB 88-182 yüksek sıcaklıklara uygun olan PFPE yağı bazlı greslerle, yüksek 24 Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 2016
ısılara maruz kaldığında kısa sürede limitlerini aşan konvansiyonel yüksek ısı gresleri arasındaki performans farkını kapatıyor. Klübertherm HB 88-182 ile, mükemmel yüksek sıcaklık özellikleri gösteren ekonomik, verimli bir gres geliştirdik.” Klübertherm HB 88182’ninaşınma ve sürtünmeye karşı, diğer yüksek sıcaklık greslerine göre daha etkin koruma sağladığı hem kendi alanında, hem de FE8 ve FE9 rulman testlerinde kanıtlanmıştır. Klübertherm HB 88-182’nin rulmanlar için kullanılan diğer yağlara göre avantajları şunlardır: Poliüre kalınlaştırıcı içeren yüksek sıcacklık greslerinde, aşırı ısılarda görülebilen
karbonlaşma durumu, yeni özel greste söz konusu olamaz. Klübertherm HB 88-182 suya karşı dirençlidir ve ekipmanları yüksek sıcaklıklarda, nemli ortamlarda korozyona karşı etkin olarak korur. Elastomer ve termoplastik ekipmanlar ve keçeler ile mükemmel uyum gösterir. Klübertherm HB 88182, FE8 testinde, 180°C’de 500 saat sonra bile yumuşak kalmış ve kayganlığını korumuştur. Ayrıca yoğunluğu, bir PFPE gresinin yalnızca yarısıdır. Bu da, uzun gres ömrü ve düşük tüketim maliyeti avantajı sunar. Son olarak, tamamen sentetik yüksek sıcaklık gresi, PFPE bazlı ürünlere kıyasla daha iyi çözünebilirlik ve dolayısıyla daha yüksek verimlilik gösterir.
Makale - Rulman
OTOMOTİV UYGULAMALARI TEKERLEK RULMANLARI ÜZERİNDE TRİBOMETRE İLE ÖMÜR ÇALIŞMASI O t o m o t i v uygulamalarında sistemin nihai yapılandırmasında aks, motor, şanzıman gibi bir çok alt aksamın tamamlayıcısı olan rulmanlar önemli rol oynar. Endüstride devir sayısı birimi kullanılarak tanımlanan rulman ömrü uygulanan yük, hız, yağlama, bağlantılar, ayarlar, çalışma sıcaklığı, kirlilik, bakım ve çevre şartları gibi bir çok parametreye bağlıdır.Tüm bu şartlar göz önünde bulundurulduğunda rulmanların ömür testinin hassas ve doğru şekilde bir yapılması oldukça zordur.
Şekil 1.Pin-on-disk tribometre ile tek bir rulman üzerinde test uygulanarak eldeedilensürtünme kaysayısınakarşıtursa yısıgrafiği
Pin-on-disk tribometre, tipikbirrulmandadikeyyükü nbirsonucuolaraksürtünm eninveaşınmanıngelişimini genişbiraralıktaaraştırmaki çinidealdir. Şekil 1’ de 1 mi lyondevirdensonrarulman daoluşansürtünmeninetki sigörülmektedir. Alıştırma süresi olarak adlandırılan ilk aşamadan sonra tur sayısı arttıkça sürtünme katsayısı, μ, azalmaktadır. Farklı yöntemlerle yapılan çalışmalarda bu hassasiyet ancak birkaç milyon tur sayısında elde edilebilmektedir.
26 Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 2016
Özelolaraküretilenörnektu tucularrulmaniledışkasayıb irbirinemonteetmekiçinkul lanılır (Şekil 2) ve modifiye edilmiş destek mili ile “sandwich” şeklinde desteklenir. Şekil 3’ te görüldüğü gibi 50 N’ luk statik yükü uygulamak için düz bir pin kullanılır. Doğru koşulların simüle edilmesi için rulman üzerindeki uygun yük bölgesi, temas alanının ve pinin yan pozisyonunun değiştirilmesi ile ayarlanır.
Nano Çizik (Scratch) Test Cihazı otomobil cila tabakasının çizilme mukavemetinin ve elasto-plastik özelliklerinin belirlenmesi için tercih edilen bir metot haline gelmiştir. Mar (bozulma) dayanımı, kaplamanın görüntüsünü bozan ince yüzey çizikleri ile ilgilidir, tamamiyle belirlenebilmektdir.
Şekil3. Rulman ömür testinde kullanılan pin-on-disk tribometre Polimerik Cilaların Elasto-plastik Özellikleri
Şekil4.Polimerik son kat boyaüzerinde 2 μmyarı çaplı küresel elmas ölçüm ucu ve 10 m N sabit yükleme ile elde edilen tipik Nano Çizik Test verisi Mar (bozulma) dayanımı visko elastik ve termal iyileşme, debi ve ya plastik akış ve çatlak arasındaki kompleks etkileşime bağlıdır. Polimerler zor malzemelerdir çünkü kauçuktan kırılabilir katılarak dar geniş aralıkta mekanik özellikler sergilemektedirler. Mekanik özellikler sıcaklığa bağlıdır ve visko elastik iyileşme zaman geçtikçe çiziklere neden olabilmektedir. Şekil 4’de polimerik son kat boyaya uygulanan tipik nano – çizikte stive Şekil
5’ te de yazılımdan alınan veriler görülmektedir. Kaplamadaki ilk bozulmaya karşılık gelen sürtünme kuvvetindeki ve penetrasyon derinlik sinyalindeki belirgin değişim grafikten izlenebilir. Kaplamadaki ilk hataya karşılık gelen yük yaklaşık 21 mN’ dur ve deformasyonun optik mikroskop görüntüsü de Şekil 5’ te ye ralmaktadır.
Testler, hassas şekilde ileri –geri hareketi yapabilen ve cam (kaplı) yüze yüzerinde kayan bir contanın tipik temas basıncını simüle edebilen LineerTrinbometre opsiyonu ile gerçekleştirilmiştir. Farklı kaçuçuk formülasyonlarına yönelik kayma hızının sürtünme katsayısı üzerindeki etkisi benzeri bazı ilginç gözlemlery apılmıştır. Fren Balatası
Şekil5.Polimerik son kat boya üzerinde 2 μm yarıçaplı küresel ölçüm ucu ve 0-30 m N aşamalı yükleme ile elde edilen tipik Nano Çizik Test verisi
Fren balatası malzemesinin farklı kompozisyonları (örn eğinasbestliveyaasbestsiz) Yüksek Sıcaklık Tribometresi kullanılarak hizmet koşulları ile doğrudan ilişkili olan sürtünme ve aşınma testine tabi tutulabilir. DLC-kaplı Sertliği
Supapların
yüzeyi ölçüm ucuna dikey konumda tutulur.
Makale - Rulman
Polimerik Tampon Boyanın Yapışma Özelliği Günümüzde bir çok otomobil modeli estetik nedenlerle karoserin diğer kısımları ile uyumlu boyanmış tamamlayıcı polimer tamponlara sahiptir. Bu tür boyaların yapışma özelliği önemli bir parametredir çünkü yoldan sıçrayabilecek küçük taş parçalarına karşı dayanıklı olmak zorundadır. Mikro Scrtach (Çizik) Test Cihazı farklı polimerik tampon malzemelerin üzerinde kaplı olan çeşitli boyaların yapışma özelliklerini ölçmek için ideal bir cihazdır. Hem kaplamanın hem de alt katmanın deformasyon modları araştırılabilir ve farklı kompozisyonların etkisi analiz edilebilir. Krom Kaplı Aksesuarların Çizilme Dayanımı
Kauçuk Contaların Aşınma özellikleri Pencere camı ile temas halindeki kauçuk contaların aşınma özellikleri camın açılması / kapanması sırasında sesi azaltmak ve daha az enerji harcamak için düşük sürtünme kuvveti geliştirmek ve dayanıklılığı iyileştirmek amacıyla Tribometre ile incelenebilir.
Kaplama teknolojisindeki son gelişmeler supaplar üzerindeki sürtünmeyi ve aşınmayı azaltmak için dayanaklı DLC filmler kaplanmasına izin vermektedir. Kalite kontrol bu gibi kaplamaların sertliğinin ve genliğinin doğrudan çalışan parça üzerinden ölçülmesini gerektirir. Bu amaçla kullanılan özel bir aksesuar (Şekil 7) ile gerekli temas
Yüksek oranda toksik elektrolit gerektirmesi nedeniyle çelik üzerinde geleneksel krom kaplamaların günden güne kullanımı azalsa da günümüzde krom polimerik alt katmanlar üzerine kaplanmakta ve otomobilinçeşitliaksesuarlarında kullanılmaktadır. Scratch (Çizik) testi çatlama, plastik deformasyon ve tabakaların ayrılmasına karşılık gelen kritik hata noktalarını kullanarak kaplamanın yapışma özelliğinin hassas şekilde ölçülmesine izin verir.
Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 2016 27
Röportaj
Çağlayanlar Otomotiv Genel Müdürü Sertay Güner:
“ÜRETİM SÜRECİNE, MAKİNEYE VE İŞE GÖRE RULMAN TEDARİĞİ YAPIYORUZ” Çağlayanlar Genel Müdürü Sertay Güner ile grçekleştirdiğimiz görüşmede: “Bizim ürünümüzden istenen iş ne ise, biz ona uygun rulmanı müşterilerimize veriyoruz. Üretim sürecine, makineye ve işe göre rulman tedariği yapıyoruz” dedi.
Öncelikle
Çağlayanlar Otomotiv’in kuruluşu ve gelişiminden bahseder misiniz? Firmamız,1955’te İbrahim Çağlayan adıyla kurulmuştur ve 1980 yılında Çağlayanlar A.Ş. adını almıştır. Kurulduğundan bu yana çeşitli mümessillikler ve distribütörlükler ile otomotiv yedek parça konularında uzmanlaşarak, Türkiye piyasasına hizmet vermektedir. Çağlayanlar, 1980 yılından itibaren önce RHP rulmanlarının, daha sonraki yıllarda da dünyanın en büyük rulman üreticilerinden NSK rulmanlarının Türkiye Genel Distribütörlüğü’nü almıştır. En son olarak da, NSK Lineer – Kızaklı Sistemleri’ni bünyesine katan firmamız, her türlü rulman ihtiyacına karşılık verecek yelpazeye sahiptir.Türkiye’nin heryerine teknik destek veren mühendislik birimimiz, müşterilerimizin ve son kullanıcıların tüm ihtiyaç ve sorularına, ayrıca yeni proje ve geliştirme çalışmalarına yerinde çözüm getirmektedir. Rulman kullanımının öneminin bilincinde olan firmamızın, onlarca fabrikada doğru rulman kullanımı ile
22 Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 2016
ilgili yaptığı araştırmalar sonucunda, teknik ekiplerle işbirliğine giren mühendislerimiz daha az maliyetle daha fazla üretim yapılmasını sağlamıştır. Tüm Türkiye’yi kapsayan bayi ağıyla gurur duyan firmamız, iş ortaklığının yanında bir aile olmanın verdiği gururu da taşımaktadır. Ağırlıklı olarak çalıştığınız sektörler hangileri? Otomotiv, sanayi ve tarım sektörlerinde Türkiye’nin rulman ihtiyacını karşılamayı amaç edinmiş firmamız bu konuda güvenilirliği, büyük stok gücü ve hızlı tedarik kapasitesiyle kendisini sektöre kanıtlamıştır. Özel Rulman konularında da geniş stok çeşidine sahip olan Çağlayanlar, QS 9000, ISO 9001 ve ISO 9002 belgelerine sahiptir. 1955 yılından bu güne kadar Beyoğlu /Taksim’de faaliyet yürütürken bu gün Sancaktepe büyük bir yere taşındınız. Taşınma fikri nasıl oluştu? Dediğiniz doğru. 1955 yılından bu
güne kadar Taksim’de faaliyet gösteriyorduk. Elli sekiz yıldır oradaydık. Buraya taşınma sebebimiz, büyümenin bizi zorlaması. Taksim’de üç-dört yere bölünüyorduk. Burada tek merkezden, tüm satış ve depolama hizmetlerimizi görebiliyoruz. Bizim için böyle bir merkezden işlerimizi yürütmenin daha sağlıklı olacağını düşündük ve hayata geçirdik. Burada daha iyi hizmet verme koşullarımız oluştu. 19551980 yılları arasında ağırlıklı olarak İngiltere’den ithalat yaparken, 1980 senesinde RHP Rulmanları’nın Türkiye distribütörlüğünü aldık. Zaman içerisinde, 1990’larda otomotiv yedek parçada servisler ön plana çıkınca, rulman sektörüne ağırlık verdik. 1990’larda NSK RHP’yi satın aldı ve o dönemden sonra biz yoğunluklu olarak NSK ürünlerini satmaya başladık. Günümüzde ise, yalnızca NSK olarak satışımızı sürdürüyoruz. En küçükten en büyüğe kadar tüm sanayi kollarıyla çalışmalar yürütüyoruz. Dünyadaki gelişmiş bölgelerdeki rulman sektörü ile Türkiye’yi karşılaştırdığınızda sektörel anlamda ne durumdayız?
Biz gelişmiş ülkelerin seviyesine ulaşmak için yoğun bir şekilde çalışmalıyız. Rulman bir ülkenin gelişmişlik seviyesinin en önemli göstergesi. Rulman kullanımı ne kadar yaygınsa bir ülke o kadar gelişmiştir. Onun için rulman sektörüne ağırlık vermeliyiz. Makine imalatı ülkemizde de her geçen gün gelişiyor. Bu noktada önemli olan, bu makinelerde kullanılan rulmanın kalitesine dikkat etmektir. Rulman sektöründe yaşanan en büyük sıkıntı nedir ve sizin çözüm önerileriniz neler? Sektörde şu anda ithalatçı ve üretici çok fazla. Bu açıdan konuya yaklaştığımızda kalite sorunu ön plana çıkıyor. Rulman kullanıcıları sanayicilerimiz kaliteli ürün kullanmaya özen göstermeliler. Kaliteli ve uzun ömürlü ürünler maliyet hesabı yaptığınızda daha karlı ve işletme açısından daha yararlı sonuçlar ortaya çıkarır. Bu konuya önemle vurgu yapıyoruz. Biz NSK’nın merkezi ile birlikte; demir çelik, çimento gibi sektörlere özel çalışmalar yürütüyoruz. Yalnızca satış değil, teknik hizmetlerimizi de sürekli kaliteli tutmak için çabalıyoruz. Bizi diğerlerinden
Röportaj ayıran en önemli özelliğimiz de bu çalışmalarımız. Ayrıca, ürünlerimizin kalitesi tüm dünyada kanıtlanmış ve kabul durumda zaten. Verdiğiniz teknik destek neleri kapsıyor ve yurtdışına çalıştığınız bölgeler var mı? Teknik birikimimiz ve çalıştırdığımız mühendisler bizim hizmet kalitemizi yükseltiyor. Bizim ürünümüzden istenen iş ne ise, biz ona uygun rulmanı müşterilerimize sunuyoruz. Üretim sürecine, makineye ve işe göre rulman tedariği yapıyoruz. Bölgesel olarak Türki Cumhuriyetler üzerine anlaşmamız var. Ancak diğer bölgeler için NSK’nın kendi çalışmaları var. Son olarak söylemek istedikleriniz neler? Firma olarak, 2015 yılı umduğumuzdan daha iyi geçti. Ancak 2015’in ikinci yarısında genel ekonomik durumla bağlantılı olarak bir düşüş yaşandı. Şu anda biraz düzelme var. 2016 yılında ise olumlu beklentilerimiz var. Özellikle firma olarak yeni yerimize yaptığımız yatırımların karşılığını alacağımız bir yıl olacağını düşünüyoruz.
Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 2016 23
Fuar
12 – 15 Şubat 2015 tarihleri arasında İstanbul Fuar Merkezi’nde düzenlenen 2.RollExpo Turkey 2015 farklı ülkelerden çok sayıda ziyaretçiyi ağırladı. 63 Katılımcı firma, 5.951 Profesyonel yerli ve yabancı ziyaretçisiyle fuar önceki senelere oranla başarı çıtasını yukarılara taşımıştı. .
HAREKETE YÖN VERENLER ROLLEXPO’DA
D üzenlendiği ilk fuardan bu yana yaklaşık %30’luk bir
büyüme gösteren RollExpo Turkey, 2016 yılında düzenlenecek 3. RollExpo Turkey Fuarı ile bu rakamları %50’lere çekmeyi hedefliyor. Fuarda Rulman ve Makina Aksamlarını oluşturan Kasnak, Zincir, Segman, Dişli, Redüktör, Kayış, Sızdırmazlık Elemanları gibi ürün grupları sergilendi.
30 Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 2016
Fuara eş zamanlı olarak düzenlenen Seminerler damgasını vurdu. Skf Türkiye ve Özevren Rulman (INA & FAG) grubunun ayrı ayrı düzenlediği seminerler sektördeki yenilikleri gözler önüne serdi. Yerli konuşmacıların yer aldığı seminerlerde sektörün gelişmesi açısından farklı konulara değinildi.
Fuarın 3’üncüsü 01 – 04 Eylül 2016 tarihleri arasında İstanbul Fuar Merkezi Salon 10’da gerçekleştirilecektir. Bu büyük buluşmayı kaçırmayın.
Rulmanoloji
RULMANIN TANIMI VE TARİHİ
R ulman, yuvarlanma elemanı olarak da adlandırılır.
Rulman, rulmanlı yatakların iç ve dış bilezikleri arasında yuvarlanarak en az sürtünme ve kayıpla iş yapmasını sağlayan makine parçasıdır. Dairesel ve eksenel hareketle iş yapan veya çalıştırılan birçok makinede rulman kullanılır. Rulmanlardaki kayma sürtünmesi yerine yuvarlanma sürtünmesi, enerji kaybını ve sürtünme direncini ciddi miktarda azaltır ve büyük dönme hızları sağlar. Bu nedenle de rulmanlar imalatta sıkça kullanılır. Rulmanlar, çeşitli koşullar için birbirlerinden farklı şekilde üretilmişlerdir, ancak alt yapı olarak hepsi aynıdır. Rulman, yuva içerisine yerleştirilen dış bilezik, mil üzerine geçirilen iç bilezik, bilezikleri birbirinden ayıran yuvarlanma elemanları ve bu elemanların birbirlerine değmesini önleyen kafesten 32 Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 2016
oluşmaktadır. Rulmanı tamamlayan kafes çelik, pirinç ya da polyamid malzemesinden oluşur. İç ve dış bileziğin birbirinin içerisinde rahatça dönebilmesi için arasında bir dizi makara bulunmaktadır. Makaraların hepsinin aynı boyutta, pürüzsüz yüzeyli ve düzgün şekilde yerleştirilmesi rulmanın kalitesi ve ömrü açısından büyük önem taşımaktadır. Dolayısıyla kalite bir rulmanı üretmek için çok ileri teknoloji kullanan üretim yerleri gerekmektedir. Rulman, bir nesnenin hareketini kolaylaştırmaya yarayan ahşap bilyaların oluşumundan icat edilmiştir ve rulmanın icadının, tekerleğin icadından önce olduğu öne sürülmektedir. Bir söylentiye göre Mısırlıların, rulmanı kızakların altında destek olarak kullandığı söylenmektedir. Hatta rulmanları çizimlerinde de kullanmışlardır. Bunların yanı
sıra ahşap bilyeden oluşan ilk rulman örneklerinin, yıllar önce İtalya’nın Nemi Gölü’nde bulunan bir Roma Gemisi’nin kalıntılarındaki dönen masanın destekleyicisi olarak kullanıldığı söylenmektedir. 1500’lü yıllarda Leonardo Da Vinci, helikopter çiziminde rulman kullanmıştır. Leonardo Da Vinci’nin bu çizimi, rulmanların havacılık sektöründe kullanıldığına dair ilk kayıtlı bilgi olmuştur. Ancak, Agostino Ramelli rulman çizimlerini yapan ilk insandır. Rulmanlar, 17. Yüzyılda ise Galileo tarafından tanımlanmıştır. İlk bilyalı rulman tasarımını ise 1794 yılında Carmarthen’de yapan kişi İngiliz asıllı demirci ustası Philip Vaughan’dır. Rulman tarihini bir de sanayi sektöründe inceleyelim. Sanayi devriminde, sanayinin makinelerinin daha elverişli çalışıp gelişmesinde rulmanların büyük katkısı
Rulmanoloji
vardır. Rulmanın yapımında önceki yıllarda ahşap ve bronz; sonraki yıllarda ise seramik, cam, safir, çelik, plastik gibi malzemeler kullanılmıştır. Bu malzemeler, var olan özelliklerine göre hala kullanılmaktadır. Örneğin; saat üreticileri, değerli saatlerin yapımında safir rulmanları kullanırlar. 1883 yılında Friedrich Fischer, üretim makineleri için eşit boyutlarda ve düzgün yüzeylerde, “FAG” markası adı altında ilk rulman üretimine başlamıştır. 1907 yılında ise Sven Wingquist adlı başka
bir rulman üreticisi “SKF” markası adı altında tek sıralı rulmanları üretmiştir. Günümüzde SKF Grubu bilyalı ve makaralı rulmanlarda, keçelerde, mekatronik ürünlerde, bakım hizmetlerinde ve yağlama sistemlerinde dünya çapında lider bir üretici haline gelmiştir. Bir başka rulman imalatçısı olan Henry Timken ise 1898 yılında “Timken” markasıyla konik rulman üretimine başlamıştır. Konik rulmanlar genellikle taşıma sanayiinde (Kamyon, ağır vasıta araçları, vb.) kullanılmaktadır.
Rulmanların kullanım alanları çok geniştir.Rulman; uçaklarda, metrolarda, arabalarda, otobüslerde, trenlerde, motorlarda, konveyör hatlarında, dişçilerde, patenlerde, kamyon gibi ağır vasıtalarda, çamaşır makinasında, mikroskoplarda, teleskoplarda, rüzgar santrallerinde, pompalarda, pervanelerde, fanlarda, asansörlerde, vantilatörlerde ve sanayide kullanılan makinaların hepsinde kullanılmaktadır.
Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 2016 33
Teknik Makale
ZİNCİR VE KAYIŞ İLE İLGİLİ GENEL BİLGİ
Sgelişme on birkaç yılda ciddi gösteren paslanmaz
sabit bilyalı rulmanlar yiyecek içecek endüstrisinden yüksek talep gören SKF ürünlerindendir. Gıda üretimine uyumlu gres içeren paslanmaz sabit bilyalı SKF rulmanları 50 farklı ölçüde bulunmakta ve SKF gösteriminde V378 son eki ile ifade edilmektedir. Bu rulmanların en önemli avantajı paslanmaz rulmanlardan beklenen nem ve kirleticilere maruz
34 Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 2016
kaldığında korozyona karşı direnç sağlama özelliğine sahip olmasıdır. Öte yandan bu özelliği ile sadece yiyecek içecek endüstrisinde değil, ilaç üretimi, kimyasal süreçler, deniz uygulamaları ve hidrokarbon süreçleri gibi pek çok üretim alanında da SKF rulmanlar tercih edilebilmektedir. SKF Zaman Kayışları ile zamanı verimli kullanabilirsiniz. SKF zaman kayışları; • Üst yüzeylerindeki klopren kaplaması yüksek sıcaklık,
toz ve yağ dayanımı sağlar • %99 a varan verimliliklere ulaşmak mümkündür • Kauçuk olan tipler ortalama 8 yıl, poliüretan paslanmaz tipleri ortalama 5 yıl raf ömrüne sahiptir. • Yüksek yırtılma ve yüksek mukavemet sağlarlar. SKF zaman kayışları ile bakım maliyetleriniz düşer, bakım periyodlarınız uzar ve kayış envanter maliyetlerinizde ciddi tasarruflar sağlayabilirsiniz
Teknik Makale
. Zincir uzaması: Zincir uzama miktarı standart zincir uzunluğunun %2’sini geçmemelidir. Geçtiği durumlarda zincir deformasyona uğramış olabilir. Bunun sonucunda zincirin güç aktarım miktarı düşer ve bağlı olduğu zincir dişlisinin ömrünü kısaltabilir. Tahrikte beklenmedik durumlara yol açabilir, hasarlara neden olabilir. Zincir uzaması nasıl ölçülür? - Zincir iyice gerilinceye kadar yavaşça çekilir. - Bir kumpas yardımı ile zincir üzerindeki herhangi 2
makara arası mesafe ölçülür. Kumpas bir miktar açılır ve aynı makaralar olmak koşulu ile içten ve dıştan ölçülür. - Sonra bu uzunlukların ortalaması alınır. (ML= [L1+L2]/2) Standart uzunluk hesaplanır. (SL= Adım uzunluğu X Adım sayısı) - Zincir uzama oranı; ([MLSL]x100) /SL. Daha hassas ölçümler için ölçüm sayısını artırınız veya baklalar arası ölçülen mesafeyi artırınız. Zincir uzama oranının bağlı olduğu koşullar; - Yataklanma alanı (Yatak ve pim arasındaki temas
miktarı) - Pimin ve yatağın sertlik miktarı - Zincir bağlantılarının oynama (dönme) miktarı - Çevresel faktörler - Zincir titreşimi Zincir uzamasını minimuma indirmek için; • Zincir gerginliğinin azaltılıp optimum düzeye getirmek • Zinciri yüksek sertlikte pim ve yataklı olarak seçmek • Zincir dişli ebadını büyüterek ( diş sayısını arttırarak) daha ufak açılar ile zincirin esnemesini sağlamak • Yağlamayı etkinleştirmek • Zincir değiştirilince zincir dişliyi de değiştirmek.
Rulman & Lineer / Nisan - Mayıs - Haziran 2016 35
www.worldmedyatv.com
Gelecek sayımızda yayınlanmasını istediğiniz ürün ve etkinlik haberlerinizi, world dosyası ve yüksek çözünürlüklü jpeg dosyalarıyla zenginleştirerek yazı işlerimize gönderebilirsiniz.
KAPAK KONUSU
www.makineotomasyondergisi.com
Türkiye sektörel anlamda üretime dönük faaliyetlere önem vermek ve ekonomisini buna göre şekillendirmek zorunda. Bu bilimsel aklın egemen kılınması ve detaylı çalışmaların yapılmasını zorunlu hale getiriyor. Biz de bir çok sektöre hitap eden yayınlarımızla spesifik konuları masaya yatırıyoruz. Derinlemesine ele alıyoruz.
DOSYA KONUSU
Sizde
Sektör teknolojilerindeki yeni gelişmeler, çözümler, kullanım alanlarındaki yeni eğilimler ve bunun Dergilerimizde işletme yerinizi maliyetlerine etkisini mercek altına ayırtın, doğru alıyoruz. Sektörün lokomotif hedef firmlarının görüşlerine başvuruyoruz. kitlenizi ulaşın! Röportaj - haber - makale olarak detaylı bir şekilde sektörlere fokusluyoruz.
WORLD MEDİA BÜNYESİNDE YAYINLANAN DERGİLER - GAZETELER
MAKİNE & OTOMASYON DERGİ MEKANİK TESİSAT & BORULAMA DERGİSİ Haber İletişim İlker Kaplan Rulman & Lineer Dergisi Genel Yayın Yönetmeni 0 505 400 94 34 makineotomasyondergisi@gmail.com www.ekonomiknokta.com
RULMAN & LİNEER DERGİSİ
EKONOMİK NOKTA GAZETESİ
www.tuningworld.com.tr
AUTO TUNİNG WORLD DERGİSİ
Reklam İletişim Hatice Karabay Rulman & Lineer Dergisi Reklam Koordinatörü 0 505 400 94 33 makineotomasyondergisi@gmail.com
CAD / CAM/CAE PLM DERGİSİ
KESİCİ TAKIM DERGİSİ
ARADIĞINIZ RULMAN BİZDE YOKSA HENÜZ ÜRETİLMEMİŞTİR !!!
MERKEZ : İKİTELLİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ HESKOOP SANAYİ SİTESİ M1 BLOK NO 14 BAŞAKŞEHİR / İSTANBUL TEL : + 90 212 670 02 05 - + 90 212 670 02 10 FAX : + 90 212 670 02 07 - GSM : 0 532 335 60 43 ŞUBE : İKİTELLİ ORGANİZE SANAYİ BÖLGESİ HESKOOP SANAYİ SİTESİ M4 BLOK NO 47 BAŞAKŞEHİR / İSTANBUL TEL : + 90 212 407 02 57 - + 90 212 407 02 67
www.yamansa.com.tr - info@yamansa.com.tr - skype : yamansarulman@hotmail.com