KESİCİ TAKIM Kesici Takımlar - Tutucular ve Aşındırıcılar Dergisi - Kasım - Aralık 2017 - Yıl : 3 Sayı : 17 Fiyat : 20 TL
2 ARALIK 2017 - CUMARTESİ 09:00 - 19:00 INTER CONTINENTAL OTEL TAKSİM / İST www.endustri40dergisi.com www.worldmediagroupe.com www.kesicitakimlardergisi.com
İÇİNDEK İçindekiler
6
İÇİNDEKİLER
2017’NİN SON SAYISINDAN MERHABA
8 GÜHRİNG İLE DELİK DELMEK ÇOK KOLAY
YENİ TAKIM TUTUCULAR İLERLEME 56 KONUSUNDA SAĞLAM BİR KAVRAMA SUNAR
28
28 HAVACILIK SANAYİ ÜRETİCİLERİ İÇİN AVANTAJLAR SÜRÜYOR
4. ENDÜSTRİ DEVRİMİ, DİJİTAL DÖNÜŞÜM VE ÖTESİ
4 Kesici Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık
2017
32
KİLER 46
İçindekiler
DENEYİMLER ÇAĞINDA DİJİTAL ÜRETİMDEKİ DÖNÜŞÜM
56 ENDÜSTRİ 4.0 İLE ÜRETİM DAHA VERİMLİ
60
PNG Mühendislik Kurucu Ortağı Nedim Gökhan Vardar:
“İŞLETMELERİN SORUNLARINA ÇÖZÜM BULMAK, PNG’NİN VAROLMA SEBEBİDİR”
Kesici Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık
2017
5
Editör - Künye
EDİTÖR İlker Kaplan
2017’NİN SON SAYISINDAN MERHABA ncelikle 2018 yılının tüm okur ve firmalarımız açısından olumlu geçmesini temenni ederek yazımıza başlayalım.
Ö
2018 Yılında yayınlarımızın içeriği daha da gelişecek kuşkunuz olmasın. World Media olarak periyodik çıkardığımız; Makine & Otomasyon, Auto Tuning World, Endüstri 4.0 ve Kesici Takım dergimize bir yenisi daha ekleniyor. World Media ELEKTRİK Dergimiz 2018 yılında iki aylık periyodlarla çıkacak. İki aylık periyodlarla çıkan beş dergimizin yanı sıra; beş adet ekimizde sizinle buluşmaya devam edeceğiz. Pano Dergimiz; yine ocak ve eylül aylarında yılda iki sayı çıkacak. Rulman & Lineer ocak ve kasım; Endüstriyel Borulama nisan ve kasım; Cad/Cam/Cae/Plm Mayıs ve Kasım aylarında olmak üzere yılda iki sayı olarak dağıtıma girecek. İngilizce olarak yayınladığımız ve yerli üreticilerimizi yurtdışı fuarlara taşıyan; Machine & Automation Magazine adlı yurtdışı yayınımız ise yılda dört sayı olarak baskıya girecek. Dergilerimizin içeriğinde gelişimleri her geçen sayıda devam edecek. Sektörlere dönük spesifik yayınlarımızı hem içerik hem de dağıtım ağı gelişecek. Sektörlerin lokomotif firmalarına sayfalarımızda yer veriyoruz ve kapak – dosya – fokus – inceleme- konularımızla sektörlere yol gösteren çalışmalara imza atıyoruz. Bu yolda bizimle yürüyen firmalarımıza da teşekkür ediyoruz. II . Endüstri 4.0 Zirvemiz daha yoğun ilgi görüyor World Media olarak geçtiğimiz yıl ilkini düzenlediğimiz ENDÜSTRİ 4.0 ZİRVESİ bu yıl çok daha geniş katılımla; Inter Continental Otel - İstanbul Taksim’de gerçekleşecek. 2 Aralık 2017 Tarihinde 09:00 - 19:00 saatleri arasında gerçekleştireceğimiz Zirvemizin ana teması; “Dijital Fabrikalar ve Artırılmış Gerçeklik” Sektörün; uygulama, yazılım ve üretim firmalarının, karar vericilerinin bir araya gelerek; üniversiteler ve sivil toplum ile birlikte; enerjilerini birleştirip sinerji ortaya çıkardığı WORLD MEDIA – ENDÜSTRİ 4.0 ZİRVESİ, Üretimin Süper Ligi’ni bir araya getiriyor. Siz de üretimin süper liginde yerinizi ayırtın. 2018’de gerçekleştireceğimiz III. ENDÜSTRİ 4.0 ZİRVESİ – Türkiye’deki uygulamaları detaylarıyla işleyecek. Bizi izlemeye ve okumaya devam edin… 6
Kesici Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık
2017
Yayın Türü Yaygın Süreli Yayıncı Dünya Medya Basın Yayın Reklam Tanıtım Hizmetleri İmtiyaz Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleri Müdürü İlker Kaplan 0 505 400 94 34 İdari İşler Müdürü Hatice Karabay 0 505 400 94 33 Reklam Müdürü Ziya Alkan 0 546 675 59 49 Muhasebe Müdürleri Sevda Öncü Düzgün Turgut 0 542 292 83 85 Halkla İlişkiler Müdürü Ayşe Savranoğlu Yazı İşleri Simgenur Savranoğlu Gamze Onat Grafik Tasarım Ezgi Kamburoğlu Abone Sorumlusu Defne Deniz Kaplan Beste Kamburoğlu Fotoğraf Editörleri Murat Çapkın Sinan Temur İnsan Kaynakları Müdürü Sibel Şanlı İletişim Danışmanı Alper Tuna Bilişim Sorumlusu Kerem Mercan Bölge Temsilcileri Çetin Sülün (Ankara) Mesut Karabay (İzmir) Umut Yıldız (Bursa) Avrupa -Almanya - Temsilcisi Pınar Açıkgöz Sosyal Medya Fatma Kurşun Dağıtım Ali Savranoğlu Zafer Kamburoğlu Genel Koordinatör Süleyman Kaplan Hüsniye Kaplan Katkıda Bulunanlar Meryem Savranoğlu Fatma Kaplan Selda Kamburoğlu Dağıtımcı Aras Kurye - PTT - Yurtiçi Kargo Yönetim Yeri Akşemsettin Mah. Güneş Sokak No: 48 D :10 Eyüp / İstanbul Tel:0 850 532 94 68 Fax : 0 212 427 00 15 www.endustri40dergisi.com www.kesicitakimlardergisi.com www.worldmediagroupe.com www.makineotomasyondergisi.com makineotomasyondergisi@gmail.com worldmediareklam@gmail.com
Kesici Takım Dergisi Basın Meslek İlkelerine Uymaya Söz Vermiştir. İçeriğindeki yazınsal ve görsel malzemeler, izin alınmaksızın; yazılı, görsel, işitsel ve elektronik medyada kullanılamaz. Reklamların hukuki sorumluluğu reklamveren firmaya aittir.
Sektör - Ürün
GÜHRİNG İLE DELİK DELMEK ÇOK KOLAY Matkap
çeşitlerimiz kapsamında Ø 0,1 mm’lik mikro hassasiyetli matkaplardan Ø 180 mm’lik özel imalat matkaplara, HSS’den karbür tip matkaplara kadar her türlü matİleri teknolojili delik delme kap yer almaktadır. Her tip teknolojisi! uygulamaya cevap veren 25.000 ürün: Daha fazlasını Diş açma Gühring sunuyor.
Kusursuz Vida Dişleri!
Freze Takımları
İster kılavuzlar, ister yivsiz kılavuzlar isterse diş freze takımları olsun, Gühring, standart vida dişlerine ve ayrıca EG ya da form-E gibi özel vida dişlerine uygun kılavuz takımlarına sahiptir.
Namlu Matkapları
GUHRİNG
Makale
Neredeyse sonsuz takım ömrü! Kalıp endüstrisine yönelik Gühring küre, torus ve köşe radyuslu frezeler.
Universal Uygulamalı Matkap 3000mm’ye varan uygulamalara yönelik tek ve iki yivli namlu matkapları
8
Kesici
Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık 2017
Makale
Kesici TakÄąmlar & Tutucular / MayÄąs - Haziran 2017 9
Sektör - Ürün PCD/CBN takım tezgahı gamında standart tezgahlar ve ayrıca PCD uçlu ince rayba tezgahları veya sadece tek bir tezgah ile farklı talaşlı imalat işlemlerinin yapılabildiği kombine araçlar gibi kompleks özel tasarımlar yer almaktadır. Avantajlar: – Farklı tezgah kullanma ihtiyacını ve primer ve sekonder iş sürelerini azaltan akıllı çözümler – Mikro hassasiyetli talaşlı imalat yapılmasını sağlayan tezgahlar – Maksimum kesim sayısı ve oldukça kısaltılmış işlem süreleri sağlayan olağanüstü verimli tezgahlar – Maksimum tezgah ömrü sunan aşınmaya karşı dayanıklı tezgahlar
Zorlu işler için enerji verimliliğine sahip mikro hassasiyetli çözümler
Havşa açma takımları Havşa açma işinden daha fazlası!
Delik girişi, delik çıkışı ve çapraz delik çıkışının, işleme sonrası, çapak alma takımları ve uçları için kapsamlı bir ürün yelpazesi sunuyoruz.
10 Kesici Takımlar & Tutucular
/ Kasım - Aralık
2017
Sektör - Ürün
Kusursuz ölçülerde delikler! Makale Gühring’in yüksek performanslı raybaları ile artık çok yüksek miktarda malzeme girdisi problem değil. Kesintisiz kesim işleminde bile ve her türlü malzemede mükemmel yüzey kalitesi.
Torna milinden bıçak ağzına kadar -Metal Kesme Endüstrisine yönelik Yenilikler -Ø 3mm’den başlayan tutucular, doğrudan hidrolik kenetleme -Eksenel ve radyal olarak mikro ölçekte ayarlanabilir hassas sıkma -En emniyetli shrink tutucu Benzersiz TSG 3000 sıcaklık göstergesi sayesinde tutucunun sıcak mı soğuk mu olduğu anlaşılır.
12
Kesici
Takımlar & Tutucular
/ Kasım - Aralık 2017
Teknik Makale
KESİCİ TAKIMLARIN AŞINMASINI GÖZLEMLEME ÜZERİNE YAPILAN ÇALIŞMALAR Störündeki on yıllarda imalat sekteknoloji, bilgisayar Bu çalışmada, kesici takımlardaki ve özellikle matkap ucunda kesme işlemi sırasında meydana gelen aşınma mekanizmaları üzerinde durulmuştur. Endüstride tam otomasyonun öneminin artmasıyla birlikte kesme işlemi sırasında takım durumunu gözlemlemek bir çok araştırmacının üzerinde çalıştığı bir konu olmuştur. Aşınmanın gözlemlenmesi kesici takımın kırılmadan değiştirilmesi bağlamında çok önemlidir. Çünkü kesici takımın kırılması gerek çalıştığı tezgaha gerekse iş parçasına ekonomik açıdan büyük zarara yol açmaktadır. Bu makalede, literatürde matkap ucunun aşınmasının gözlenmesi üzerine yapılan çalışmalar tanıtılmış; kullanılan direkt ve indirekt ölçme teknikleri ile sensör füzyonu konusundaki çalışmalar özetlenmiştir. Toplanan sensör sinyallerinin işlenerek kesici takımın aşınma safhasını belirlemek için önerilen metotlar sıralanmış ve daha ayrıntılı bilgi için referansları verilmiştir.
14
Kesici
Takımlar
destekli cihazların kullanımı sayesinde tam otomasyon safhasına geçmiş olmasına rağmen metal kesme ve delme işlemlerinde hala çözülememiş iki problem vardır: Kesici takımın aşınması ve kırılması. Aşınma, temas halindeki takım ve iş parçası yüzeylerinin mekanik etkilerle malzeme kaybetmesi olayıdır. Kesici takım aşınmasının dinamiği, karmaşıklığı yüzünden tam anlamıyla anlaşılamadığından dolayı bu problemler imalat teknolojisinde çözüm bekleyen temel problemler olarak durmaktadır. Belli bir limitten sonra kesici takım aşınması kırılmaya sebep olmakta ve bu durum gerek çalışılan iş parçası gerekse makinenin kendisine çok büyük zararlar vermektedir. Kesici takımın kırılmasıyla verdiği zararın ekonomik boyutu kendi fiyatı ile kıyaslanamayacak ölçüde büyüktür. Ayrıca insan elinin değmediği fabrikalarda (unmanned factory) bozulan ya da kırılan aletin değişmesinden dolayı ortaya çıkan durma zamanı (downtime) kaybı da dikkat edilmesi gereken önemli bir durumdur. Sanayileşmiş ülkelerde aşınma ile ortaya çıkan kaybın ekonomik bedelinin o ülke GSMH’nın % 7’sine eşdeğer olduğu tahmin edilmektedir. (Halamoğlu, 1998). Bu çalışmada aşınma mekanizmaları hakkında kısa bir bilgi verildikten sonra en yaygın metal kesme işlemlerinden biri olan delme işleminde kullanılan kesici takımların aşınması incelenecek ve
& Tutucular
/ Kasım - Aralık 2017
bu tür işlemlerde aşınmanın gözlemlenmesi ile ilgili olarak yapılan çalışmalar ve önerilen metotlar özetlenecektir. 2. AŞINMA MEKANİZMALARI Aşınma, temas eden yüzeylerde mekanik etkilerle malzeme kaybı olarak tanımlanır. Aşınma olayı, son derece karmaşık ve doğrusal olmayan (nonlinear) bir proses olduğu için tam olarak gerçek sebebini belirlemek çok zordur. Fiziksel olarak aşınmanın nedenleri DIN 50320’ye göre dört ana başlık altında incelenir: Abrazyon, Adhezyon, Difüzyon, Metal yorulması. Abrazyon ve adhezyon tipi aşınmalar en çok karşılaşılan aşınma mekanizmaları olmasına rağmen, bu olayı tek başına bir sebebe bağlamak yerine isimleri anılan dört mekanizmanın kombinasyonu şeklinde tanımlamak daha doğrudur. Abrazyon, talaş (chip) oluşumu ile kesici takımın yüzeyinde meydana gelen materyal kaybı şeklinde oluşan aşınmadır. Adhezyon, kesici takımla iş parçası arasında yüksek ısıyla ortaya çıkan kaynaklanma sonucu metallerin birbirinden partikül koparmasıyla ortaya çıkan metal kaybıdır. Metallerin benzer kimyasal özellikleri yüzünden adhezyon işlemi sırasındaki metal transferine difüzyon denir. Metal yorulması, belirli veya tekrarlanan hareketlerin neticesinde mekanik özelliklerin kaybedilmesi ile ortaya çıkan bir aşınmadır (Armarego ve Brown, 1969). 3. DELME İŞLEMLERİ Tornalama, delme, taşlama
gibi metal kesme, delme ve şekillendirme işlemlerinin içinde, işleme operasyonlarının tekrar sayısı göz önüne alınırsa matkapla delme operasyonu en önemlilerindendir. Delme operasyonu, çoğu zaman başka tür kesme operasyonlarının da ilk adımını oluşturduğundan aynı zamanda en sık olarak kullanılan bir işlemdir. A. B. D.’de yılda yaklaşık 250 milyon sadece twist türünde matkap ucunun üretiminin yapıldığı tahmin edilmiştir (Pletting, 1998). Bir başka çalışmada, tek başına delme işlemlerinin havacılık sanayinde gerçekleştirilen tüm metal kesme işlemlerinin % 40 kadar bir kısmını oluşturduğu bildirilmiştir (Subramanian ve Cook, 1977). Küçük bir jet uçağı için bile 245 binden fazla delik delinmesi zorunluluğu, söz konusu tahminleri desteklemektedir (Hong, 1993). Çok fazla aşınmış bir matkap ucu ile gerçekleştirilen delikler imal edilen parçanın kalitesini düşürmekte, bu da üretilen parçanın tüketici tarafından reddedilmesine yol açmaktadır. Diğer kesme işlemlerinde olduğu gibi delme işlemlerinde de kesici takım aşınmasının on-line gözlemlenmesi ve kırılmadan önce prosesi durduracak bir sistemin geliştirilmesi, çözülmesi gereken problem olarak literatürde yerini almıştır. Özellikle tam otomasyonla çalışan büyük imalat merkezlerinde kesici takımın aşınmasının gelişimini işlem sırasında gözlemlemek, aşınmış aletin (matkap ucunun) kırılmadan önce değiştirilmesi bağlamında çok gereklidir.
Teknik Makale
4. KESİCİ TAKIMDAKİ AŞINMA
Kesici takımda, özellikle matkap ucunda aşınma, başlangıçta yavaş zamanla ivme kazanarak artan bir prosestir. Aslında, kesici takım operasyona konduğu andan itibaren aşınma sürecine girmiş olur. Aşınma ilerledikçe kesici kuvvetler artar; daha fazla ısı ortaya çıkar, sonuç olarak aşınŞekil 2. Aşınma türleri (Kanai ve Kanda, ma hızlanır. Aşınma, takımın kesici uçlarının kaybolmasına 1988) ************** yol açar. Toplanan sensör sinIn this study, wear yallerine bağlı olarak, delme mechanisms on kesici takımdaki aşınma safcutting tools, espe- haları Şekil 1’de gösterilmiştir.
cially for the drill bits, during the cutting operation have been investigated. As the importance of full automation in industry has gained substantial importance, tool wear condition 1. Başlangıçtaki aşınma, 2. monitoring during the cutting operation Zayıf aşınma, 3. Mutedil has been the subject aşınma, 4. of many Aşırı aşınma, 5. Kesici takımın investigators. Tool condition monitor- kırılması (Liu ve Anantharaing is very crucial in man, order to change the 1994) tool before breakage. Because tool breakage can Şekil 1. Aşınma safhaları cause considerable economical damage to both the machine Malzeme tipi, ilerleme hızı tool and workpiece. In this paper, the (feedrate), dönme hızı (spindle speed) gibi parametrelere studies on the monitoring of bağlı olarak delme kesici takımı drill bit wear in literature have been üstünde farklı aşınma türleri introduced; the oluşabilir. Literatürde (Kanai direct/indirect ve Kanda, 1988) bu aşınmalar techniques used and şu şekilde sınıflandırılmıştır: sensor fusion techniques have Dış köşe aşınması (W), flank been summarized. (yan kesici kenar) aşınması The methods which were proposed to (VB ve VB′), hudut aşınması determine tool wear (Mw), kavitasyon (KM) ve keevolution as sici uç (chisel edge) aşınması processing the sensor signals collected have (CT ve CM). Bu aşınma türleri been provided and kesici kenarlardaki talaşlanma their references have (PT ve PM) ile birlikte Şekil been given 2’de gösterilmiştir. Bu aşınma for detailed tiplerinin her birisinin seninformation.
sör çıkışları (ilerleme kuvveti, dönme momenti ve titreşim sinyalleri gibi) üzerinde farklı
16 Kesici
Takımlar & Tutucular
/ Kasım - Aralık
2017
etkileri vardır. Böylelikle ölçülen sensör sinyallerine bağlı olarak aşınma tipini belirlemek mümkündür. Bundan dolayı çok sayıda araştırmacı, delme operasyonlarında kesici takım aşınmasını on-line olarak gözlemlemeyi başarmak için en uygun aşınma tipini belirlemeye çalışmışlardır. Bunlardan çoğu dış köşe aşınmasını en etkin aşınma tipi olarak saptamışlardır. Çünkü en yüksek kesme hızı kesme kenarlarının en dış köşelerinde görüldüğünden dolayı en fazla aşınma da bu bölgede oluşur. Aşınmanın artmasıyla bu bölgedeki sürtünme artar, daha fazla ısı enerjisi ortaya çıkar ve bütün bunlar sonuçta takımın aniden kırılmasına kadar götüren çığ etkisi yapar. 5. KESİCİ TAKIMLARDA AŞINMANIN GÖZLENMESİ • Metal kesme işlemlerinde tam otomasyonun öneminin artmasıyla birlikte Kesici Takım Aşınmasını Gözlemleme (Tool Condition Monitoring, TCM) sistemleri birçok araştırmacının çalışma konusu olmuştur. Konuyla ilgili literatür gözden geçirildiğinde bu sistemlerin üç ana başlık altında incelenebileceği görülmüştür: • Ölçme teknikleri (Doğrudan/ direkt ölçüm ve dolaylı/indirekt ölçüm) • Sensör birleştirme (sensör füzyonu) ve/veya çoklu sensör teknikleri • Değişik teknikler.
modeller
ve
5. 1. Ölçme Teknikleri Kesici takım aşınması, kesici uçlardan veya işlenen iş parçasından çeşitli sensör-
ler kullanılarak doğrudan ya da dolaylı yoldan ölçülebilir. Başarılı bir kesici takım aşınmasını gözlemleme
sistemi geliştirebilmek için, sensörlerin prosese teması ya da müdahalesinin olmaması ve endüstri şartlarında duyarlı bir şekilde çalışabiliyor olması gerekir. Bu tür gözlemleme sistemleri sensör ölçümleri bazında direkt (doğrudan) metotlar ve indirekt (dolaylı) metotlar olarak sınıflandırılab ilecekleri gibi kullanılan teknik açısından off-line (çevrim dışı) ve on-line (çevrim içi) gözlemleme olarak da ayrılabilirler. Direkt metotlarda aşınma kesici takımdan sürekli olarak ölçülebilirken; indirekt metotlarda kesici takımın kalan kullanma ömrünü belirlemek için aşınmayla orantılı olarak değişen bir parametrenin ölçülmesine ihtiyaç vardır. Diğer taraftan on-line gözlemleme teknikleri kesici takım metal kesme işini yaparken de kullanılabileceği halde, off-line gözlemleme teknikleri çalışılan prosesin durdurulmasını gerektirmektedir. Çünkü proses çalışıyor durumda iken kesici takım ile iş parçası sürekli temas halinde oldukları için direkt ölçüm yapmak oldukça zordur. Oysa ki uygun sensörler kullanılarak prosesin çalışmasını durdurmadan aşınmayla ilgili bilgileri içeren sinyaller toplamak mümkündür. Sonuç olarak, direkt ölçümler off-line teknikler için, indirekt ölçümler de on-line teknikler için uygundur denilebilir.
salüminyumlarda ıradan çeliklerde, ve alüminyumla işlenmiş alaşımlarda, paslanmaz ve asit dirençlilerde, yüksek gerilimli çeliklerde ve döküm demirde matkap deliği açarken Guhring’in PowerTap’i tüm olası tehlikelere güçlü delme sözü verir. Altın Güç “Made in Germany” Guhrin’in Powertap seti görsel olarak altın yüzüğüyle tanımlanabilir. Mesaj şu: Evrensel PowerTap’lerle daima en öndesiniz. İmalat teknolojileri sanatının en aranan ülkesinin “Made in Germany” damgasıyla maksimum kalite garantisini geçilmesi mümkün olmayan fiyat performans oranıyla sunuyor.
Makale
En uygun alet maddeleri ve biçimleri HSS-E kadar HSS-E-PM kalite çelikler alet maddesi olarak kullanılıyor. Evrensel Powertap’lerde performanslarını maksimize etmek ve uzun alet ömrünün yanı sıra yüksek kesme oranlarına ulaşmak için yüzeylerinde kalay kaplama işlemi yapılır. B ve C biçimindeki makine matkap uçlarının yanı sıra Guhring’in PowerTap seti de kısa pahllı E formunda özel uçlar içermektedir. Kör delik işlemlerinde bu formlar yiv oyuklarının temel oyuğa yakın olduğu koşullarda yivlerin üretilmesini mümkün kılar. PowerTap’lerin evrensel matkap uçları seti en önemli yiv türleri ve boyutları için mevcuttur.
Guhring evrensel matkap uçları imal etmek için PowerTap’i temel alarak yüksek hassasiyetteki geometriye uyacak kendi üretim makinelerini geliştirdi. En uygun hale getirilen geometrinin uygulanabildiği geniş yelpaze Guhring’in PowerTap’lerinin özel geometrisi onları gerçek anlamda çok yönlü hale getirirken geniş uygulama alanlarında kullanılabilen sıra dışı işlemleri mümkün kılıyor. Düz yivli Tap’ler düz olukların yanı sıra kör delikler için spiral yivli aletler de yüksek hassasiyette kesme kenarlı geometrileriyle en uygun işlem sonuçlarına ulaşabiliyor.
Kesici Takımlar & Tutucular
/ Ocak - Şubat 2017 17
Teknik Makale
5. 2. Direkt Metotlar 5. 2. 1. Makine Görüntüleme Sistemleri (Machine Vision Systems)
Aşınma, kesici takımın kesme yüzeyinin deformasyonudur; bu nedenle takımın aşınmış bölgesi, aşınmayan bölgeye kıyasla ışığa karşı daha yüksek bir yansıtma özelliğine sahiptir. Dolayısıyla, takımın yüzey görüntüsünün analizi yapılarak, aşınma miktarının kestirilmesi mümkündür. Örneğin, matkap ucunun aşınmış yüzeyinden yansıyan ışığın şiddeti aşınma miktarı ile değişir. Bu durumda SONUÇ Bu çalışmada, CCD kameraları aşınmış görüntülemek kesici takımlardaki bölgeleri için kullanılabilir. Makine ve özellikle matkap ucunda görüntüleme sistemlerinin kesme işlemi günümüzdeki durumu, uygusırasında meydana lanan temel prensipleri ve gelen aşınma kullanılan değişik görüntülmekanizmaları eme sensörlerini de içermek üzere ayrıntılı olarak üzerinde durulmuştur. Kurada ve Bradley (1997) incelenmiştir. Endüstride tam tarafından otomasyonun Matkap uçlarının aşınması üzerine yapılan bir çalışmada öneminin (Motavalli ve Bahr, 1993) artmasıyla birlikte kesme matkap görüntüsü üzerinişlemi sırasında deki keskin geçişli noktalar takım durumunu (edge points) sayılmıştır. Kegözlemlemek bir skin geçişli nokta, herhangi çok araştırmacının bir cismin görüntüsündeki keskin şiddette renk üzerinde çalıştığı bir konu değişimlerinin olduğu nokta olarak tanımlanabilir. Kesme olmuştur. uçlarında bulunmayan keskin kenarlı noktaların kesme kenarlarındaki keskin noktalara oranı aşınma miktarını kestirmek için kullanılmıştır. Görüntüleme sistemleri metal kesme işleminin yapıldığı ortamın çetin koşulları (soğutma suyuyla çalışılması, talaşların kesici takıma yapışması vb.) yüzünden on-line gözlemleme için uygun değildir. Bu tekniği uygulayabilmek için görüntü almadan önce kesici takımın üzerine yapışan talaşlardan 18 Kesici
Takımlar
& Tutucular / Kasım - Aralık 2017
temizlenmesi gerekmektedir. Dolayısıyla bu metot, takımın kesme işine ara verdiği periyotlarda aşınmayı belirlemek için kullanılabilir. 5. 2. 2. Radyoaktif Emisyon Ölçüm Metotları (Radioactive Emission Measurement Methods) Bir matkap ucu delme işlemi esnasında sahip olduğu malzemeyi talaşlara aktardığı için aşınır. Eğer kesici takımın yüzeyi radyoaktif bir malzemeyle kaplanırsa (implanting), radyoaktif sensörler, talaşlara aktarılan radyoaktif malzemelerin miktarını ölçerek aşınmanın hacimsel boyutu hakkında bir fikir verebilirler (Smith, 1989). Bu metot radyoaktif ölçümler için belli bir miktar talaşın periyodik olarak toplanmasını gerektirdiği için on-line gözlemleme için uygun değildir. Bununla birlikte radyoaktif malzemelerin insan sağlığı için oluşturduğu riskten dolayı bu tekniği kullanan gözlemleme metodunun endüstriyel sahada uygulanması oldukça zordur. 5. 2. 3. Kesici Takım – İş Parçası Arasındaki Uzaklığın Ölçümü (ToolWorkpiece Distance Measurement) Kesici takımın kenarı ile iş parçası arasındaki mesafe aşınmanın artmasıyla azalır. Bu mesafe elektrik duyargalı mikrometreler (electric feeler micrometers) ve touch-trigger problar gibi yakınlık ölçen sensörlerle (proximity sensors) ölçülebilir (Dornfeld ve DeVeries, 1992). Fakat bu mesafenin ölçümü kesici takımın ısıl genleşmesinden, yüzey kalitesinden (yani işlenen yüzeyin girintili çıkıntılı olmasından), soğutma sıvılarından, iş parçasının titreşiminden olumsuz olarak
etkilenir. 5. 2. 4. İş Parçasının Boyutlarının Ölçülmesi (Workpiece Size Measurement) Matkap ucu ile gerçekleştirilen deliklerin kalitesi, delik hacmindeki hata, konum, ovallik, şekil ve oyukların varlığı ile değerlendirilebilir (Furness et all., 1992). Kesici takım aşındıkça delinen deliklerin boyutları küçülür, böylelikle delik boyutlarındaki değişim, aşınmanın ölçülmesi için kullanılabilir. Delik boyutlarının periyodik olarak ölçülmesi gerektiği için bu metot on-line uygulanamaz. Ayrıca delik boyutlarındaki ölçümlerden ne tür bir aşınma olduğunu kestirmek mümkün değildir. 5. 2. 5. Elektriksel Direnç Ölçümleri (Electrical Resistance Measurement) Kesici takım aşındıkça, takım ile iş parçası arasındaki etkileşim alanı artar ve sonuç olarak temas halindeki bu alanın elektriksel akımlara karşı direnci azalır. Takım ile iş parçası arasındaki bu bölgeye akım uygulandığında direncinde meydana gelen değişimler, aşınmanın gözlemlenmesi için kullanılabilir. Elektriksel direnç ölçüm metodu her ne kadar ümit verici gözüküyorsa da dirençlerdeki değişim her zaman aşınmayı yansıtmayabilir. Çünkü temas halindeki bölgenin direnci sadece aşınma ile değil sıcaklıkla, kesme kuvvetleriyle ve işlem sırasında oluşan elektromagnetik akı ile de değişebilir (Smith, 1989). 5. 3. İndirekt Metotlar Kesme kuvvetlerinin ölçümü
Article
W hether tapping general steels, aluminium and aluminium wrought alloys, stainless and acid-resistant, high-tensile steels or cast iron – Guhring’s PowerTap range promises powerful taps for all common threads. Golden Power “Made in Germany” Guhring’s Powertap range can be visually identified by its gold ring. The message is: With universal PowerTaps you are always spot-on. Stateof-the-art manufacturing technologies guarantee maximum quality “Made in Germany” at an unbeatable price performance ratio. Guhring has developed its own production machines for the manufacture of universal taps, where the highly accurate geometries of the PowerTaps are ground. Wide range of application thanks to optimised geometry The special geometry of Guhring’s PowerTaps turns them into true allrounders and enables outstanding
machining results for a wide application range. Thanks to the optimised geometry a long and consistent tool life is achieved.
range are available for the most important thread types and thread sizes.
Straight-fluted taps for through holes as well as spiral-fluted tools for blind holes achieve optimal machining results thanks to highly accurate cutting edge geometries. Optimal tool materials and forms HSS-E- as well as HSS-E-PM quality steels are used as tool materials. Universal Powertaps are surface-treated with TiN-coating to maximise their performance and to achieve higher cutting rates as well as providing long tool life. As well as the conventional B and C forms for machine taps, Guhring’s PowerTap range also includes specialists with the short chamfer lead of form E. With blind hole machining this form enables the production of threads where the thread depths are close to the base of the hole. The universal taps of the PowerTap
Cutting Tools Magazine / January - Feruary 2017
19
Teknik Makale
Aşınmanın gözlemlenmesi kesici takımın kırılmadan değiştirilmesi bağlamında çok önemlidir. Çünkü kesici takımın kırılması gerek çalıştığı tezgaha gerekse iş parçasına ekonomik açıdan büyük zarara yol açmaktadır. Bu makalede, literatürde matkap ucunun aşınmasının gözlenmesi üzerine yapılan çalışmalar tanıtılmış; kullanılan direkt ve indirekt ölçme teknikleri ile sensör füzyonu konusundaki çalışmalar özetlenmiştir. Toplanan sensör sinyallerinin işlenerek kesici takımın aşınma safhasını belirlemek için önerilen metotlar sıralanmış ve daha ayrıntılı bilgi için referansları verilmiştir.
20 Kesici
dir (Lee et all., 1994). Çünkü kesme kuvvetlerinin ölçümü, diğer parametrelere kıyasla dinamometre kullanarak daha kolay olmaktadır. Aynı zamanda bu kuvvetler yine diğer aşınma için ölçülen parametrelerle karşılaştırıldığında aşınmaya karşı daha hassastır. Delme işlemi için başlıca iki kesme kuvveti vardır: • İlerleme kuvveti veya eksenel kuvvet (thrust), kesme yönündeki kuvvet bileşeni, • Burulma momenti (tork), matkabın dönme eksenindeki moment. Kesme kuvvetleri matkap ucu aşındıkça artar ve takımın kırılması anında sıçrama yapar. Yapılan çalışmalarda yan kesici kenar aşınması (flank wear), dış köşe aşınması (outer corner wear) gibi farklı aşınma tiplerinde, ilerleme kuvveti ve burulma moment işaretlerinin dinamik karakteristiklerinin değiştiği gözlenmiştir (Hong, 1993). Böylelikle kesme kuvvetlerini inceleyerek hangi tipte bir aşınmanın oluştuğunu belirlemek mümkündür. İlerleme kuvveti ve burulma momenti aşınmayı gözlemlemek için birbirlerinden ayrı olarak seçilebilirler. Özellikle ilerleme kuvvetlerinin delme işlemlerinde aşınmayı gözlemlemek için en kullanışlı dinamik parametrelerden biri olduğu yapılan çalışmalarda gösterilmiştir (Li et all.,1992). Kesme kuvvetlerinin en büyük eksikliği kesme koşullarına bağlı olmasıdır. Ayrıca iş parçasının sertliği, yoğunluğu ve kesici takımın geometrisi gibi problemler kesme kuvvetlerine dayalı gözlemleme tekniklerini zorlaştırmaktadırlar. Söz gelimi, iş parçasında kullanılan malzemenin sertliği sabit değilse ilerleme kuvveti aşınmayla doğrusal olarak artacağı yerde
Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık
2017
salınmalar (fluctuation) yapar. 5. 3. 1. Akustik Emisyon (AE) Ölçümü (Acoustic Emission Measurement) Akustik emisyon (AE) işaretlerinin ölçümü de en sık kullanılan indirekt ölçüm tekniklerinden biridir. AE, malzemelerin deformasyonu yada kırılması, çatlaması anında salıverdikleri kısa süreli elastik enerji olarak tanımlanabilir (Dornfeld ve DeVeries, 1992). İş parçası ile kesici takım arasındaki sürtünme, akustik emisyonun esas kaynağıdır. Bu sinyaller aynı zamanda tezgah gürültüsü veya kesme gürültüsü olarak da adlandırılır. AE sinyalleri kesici takıma ya da iş parçasına tutturulmuş piezoelektrik ultrasound transdüserlerle (algılayıcılarla) ölçülür. AE kesici takımın aşınmasını ya da kırılmasının algılanmasını sağlar. Çünkü keskin durumdaki bir kesici takımın ürettiği akustik emisyon sinyallerinin genliği ile kırılma noktasına gelmiş bir takımın ürettiği AE sinyal genlikleri arasında çok fark vardır. Söz gelimi, AE işaretlerinin genliğinde ani bir sıçrama matkap ucunun kırılmakta olduğunu gösterir. AE sinyallerinin spektrum analizi de bu sinyallerin frekansının ve genliğinin kesici takımın aşınması ile değiştiğini göstermiştir (Iwata ve Moriwaki, 1977). AE sinyalleri analiz edilmeden önce, delme işlemi sırasında üretilen gürültülerden kesme sinyallerini ayırabilmek amacıyla filtrelenmelidir. Bununla birlikte, AE ölçümü yapan transdüserlerin konumu ve farklı takım tezgahları değişik AE örgülerine (pattern) ve seviyelerine neden olurlar. 5. 3. 2. Titreşim Ölçümü (Vibration Measurement)
Bir matkap ucu aşındıkça kesme kuvvetleri, dahili kırılmalar (internal fractures) ve kesici takım ile iş parçası arasındaki yerel kaynaklanmalar (local weldings) yüzünden dalgalanmaya (iniş-çıkışlar yapmaya) başlar. Bu durum takımın bağlı olduğu tezgahın titreşimine neden olur. Titreşim akselorometre (accelerometer) kullanılarak ölçülebilir. Titreşim, yüksek frekanslı bir gürültüye neden olur; delik yüzeylerinde kusurlara yol açar; aşınmayı ivmelendirir; ve böylelikle kesici takımın ömrünü azaltır. Titreşim aşırı derecede artığı zaman, kullanılan takımın performansını azaltan en önemli etkenlerden biri olan “chatter (sürekli titreşim)” olayı meydana gelir. Titreşim sinyallerinin seviyeleri gözlendiğinde kesici takımın aşınma durumu hakkında bir fikir edinmek mümkündür. Delme işleminde toplanan titreşim sinyallerinin spektrumu, matkap ucunda ne tür aşınma oluştuğunu belirlemek için kullanılabilir (El-Wardany et all., 1996). Titreşim sinyallerini ölçecek sensörlerin makine takımına montajı, bu sinyaller üzerine kurulu gözlemleme tekniklerindeki en pratik problemdir. Eğer titreşim ölçen sensörler kesme kenarına çok yakın bir yere monte edilirse ölçülen sinyallerdeki değişim, delme işlemi süresince çok fazla olur. Aynı zamanda bu sinyallerin genliği de sensörler ile kesici kenarlar (cutting edge) arasındaki mesafeye bağlıdır. 5. 3. 3. Kesme Bölgesindeki Sıcaklığın Ölçümü (Temperature Measurement) İş parçası-kesici takım arasında kesme işlemi sırasında temas eden kesme yüzeyinde ortaya çıkan sıcaklık ile kesici takımın aşınması arasında çok yakın bir
Teknik Makale
• Teorik veya analitik modelleme (Mauch ve Lauderbaugh, 1990). • Deneysel modelleme (Lin ve Ting, 1995). • Yapay sinir ağları (Neural networks) (Dimla et all., 1997). • Model tabanlı teknikler (Isermann et all., 1993).
ilişki vardır (Hummel ve Lang, 1997). Söz gelimi, belli başlı aşınma mekanizmalarından biri olan difüzyon, sıcaklığa bağlı bir prosestir. Temel olarak, kesici takım aşındıkça, kesme yüzeyindeki kaynaklanmalardan dolayı artan kuvvetler yüzünden sıcaklık yükselir. Kesici takımın kırılması bu aşırı sıcaklık yükselmesinin doğal bir sonucudur. Her ne kadar delme işlemlerinde kesme yüzeyinde sıcaklık gözlenmesi iyi bir metot gibi gözükse de sıcaklık ölçümü, kesme bölgesine direkt erişimi gerektirdiği için oldukça zordur. Ayrıca delme işlemi esnasında ortaya çıkan ısı enerjisi dış bölgelere kolaylıkla yayılmaz. Sonuç olarak, kesici takım ya da iş parçası üzerinden ısı iletiminin (heat conduction) yavaşlığı ve soğutma sıvılarının kullanımı sıcaklık ölçmeye dayalı tekniklerin uygulanabilirliğini azaltmaktadır.
• Dinamik kuvvet 5. 3. 4. Güç Ölçümü (Power modellemesi (Danai ve Ulsoy, Measurement) 1988). Deneysel çalışmalar • İstatistiksel göstermiştir ki, genel olarak yaklaşımlar (Pan kesme işlemleri sırasında et all.,1996). takım tezgahının güç tüketimi • Kontrol sistem- aşınma ile orantılı bir şekilde leri (Kawaji ve artmaktadır (Cuppini et all., Sasaoka, 1995). 1990). Güç değişimi on-line kesici takım aşınması gözlem• Gizli Markov lemek için kullanılabilir. Güç Modelleri (Ertunç, 1999). ölçümleri, motor mili (spindle motor) armatüründeki akım ve gerilimin ölçülmesini gerektirir. Güç ölçümü kolay gibi olmasına rağmen bu ölçümler üzerine kurulu gözlem teknikleri, kesici takımda ne tür bir aşınma olduğunu belirlemede diğer tekniklere kıyasla daha az hassastır. 5. 4. Sensör Füzyonu veya Çoklu Sensör Teknikleri (Sen22
Kesici
Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık
2017
sor Fusion Techniques) Yalnızca bir sensör üzerine kurulu gözlemleme teknikleri kesici takım aşınmasının konumunu ve tipini tanımlamak açısından yeterli olmayabilir. Çünkü aşınma olayı gerçekten çok karmaşık bir süreçtir; kesme hızı, ilerleme hızı gibi birçok faktöre bağlıdır. Sözgelimi, ilerleme kuvveti ve burulma momentleri (thrust ve tork) gibi kesme kuvvetleri aşınmanın artmasıyla artar. Fakat bu kuvvetler aynı zamanda kesme hızının da bir fonksiyonudur. Kesme hızının ani değişikliği bu kuvvetlerde artma yada azalmaya sebep olur; bu da kesme kuvvetlerine dayalı bir gözlemleme tekniğinin kesici takımın durumu hakkında yanlış bir değerlendirme yapmasına yol açabilir. İşte bu durumda kuvvet sensörlerinin bu eksikliğini tamamlayacak akustik emisyon sensörleri gibi başka tipte sensörler kullanılır (Wright, 1983). Diğer bir ifadeyle bazı sensörler belli bir takım hatalara (aşınmalara) daha duyarlıdır. Aşınmayı doğru olarak belirleyebilme güvenilirliğini artırmak için aynı olayı gözlemleyen farklı tiplerde sensörler kullanılır. Bu olay sensör füzyonu olarak adlandırılır. Böylece değişik sensörlerden gelen verilerin işlenmesi kesici takımın aşınmasını gözlemleyen sistemin başarısını önemli derecede artırır. Liu ve Wu (1990), sensör füzyon stratejisini kullanarak kuvvet ve titreşim sensörlerinden gelen sinyalleri delme kesici takımlarının aşınmasını gözlemleme amacıyla analiz etmişlerdir. Kesme kuvveti ve titreşim sinyallerinin beraber
işlenmesi sonucu %90’ın üzerinde bir başarı oranı ile matkap ucu aşınmasını online olarak gözlemlediklerini rapor etmişlerdir. Lee ve ark. (1994) akustik emisyon ve mini boyuttaki kuvvet sensörlerini entegre ederek yaptıkları çalışmada matkap ucunun kırılmasını önceden tahmin edebilen bir sistem geliştirmişlerdir. Kesme kuvvetlerindeki değişiklikler kesici takımın durumu hakkında iyi bir gösterge olmasına rağmen bu kuvvetler işlem sırasında kesme şartlarında oluşabilecek değişikliklerle de azalabilir yada artabilirler. Akustik emisyon (AE) sinyallerini de gözlemleyerek Lee ve takımı şöyle bir algoritma geliştirmişlerdir: Eğer kesme kuvvetlerinden ilerleme kuvveti (thrust), ani olarak AE sinyalinin aşırı artmasıyla, ani bir düşüş gösteriyorsa kesici takım o anda kırılma noktasındadır. Değilse normal çalışma durumundadır. Böylece AE sensöründen gelen sinyal kesme kuvvetlerindeki değişiklikleri incelemek için tetikleme sinyali olarak kullanılmaktadır. 5. 5. Değişik Modeller ve Teknikler
Direkt ölçme metotları, online (çevrim içi) kesici takımın durumunu gözlemleme için uygun olmadığından araştırmacılar sensörlerden elde ettikleri sinyaller ile kesici takım aşınması arasında korelasyon kurmayı düşünmüşler ve bu amaçla değişik modeller ve yaklaşımlar geliştirmişlerdir. Bunlar
Güncel
Kesici Takımlar & Tutucular
/ Mayıs - Haziran
2017
23
Makale
24
Kesici
Takımlar & Tutucular
/ Kasım - Aralık
2017
Makale
Kesici Takımlar & Tutucular
/ Kasım - Aralık
2017
25
Makale Endüstri 4.0 Zirvesi
Ayın Firması
www.worldmediagroupe.com Ekonomi, Sanayi, Otomotiv sektörünü; dergilerimizi ve internet sitelerimizi tek çatı altında toplayan web adresimiz.
www.makineotomasyondergisi.com Makine - Otomasyon - Elektrik Elektronik Sanayi sektörünün aylık dergisi...
www.kesicitakimlardergisi.com Kesici Takımlar ve Tutucular sektörünün ilk ve tek dergisi...
www.tuningworld.com.tr Otomobil, otomobil yan sanayi ve tuning sektörünün tek dergisi...
www.endustri40dergisi.com 4. Sanayi Devrimi - dijital transformasyon - robotik sektörünün tek dergisi
30 26 Kesici Takımlar Takımlar& Tutucular & Tutucular/ Ocak / Eylül - Şubat - Ekim 2016 2017
Makine Makine & & Otomasyon Otomasyon // Ocak Kasım- -Şubat Aralık 2017 2016 51 53
Ürün
YENİ TAKIM TUTUCULAR İLERLEME KONUSUNDA SAĞLAM BİR KAVRAMA SUNAR
PrimeTurning™ artık çok-amaçlı tezgahlar ve VTL’lerde erişilebilir
Kesici
takım ve takımlama
sistemi uzmanı Sandvik Coromant,
CoroTurn®
Prime
çok-amaçlı ve eksenel takım tutucuların yeni serisini tezgah imalathanelerine her yönden tornalamaya imkan veren yeni PrimeTurning™
metodoloji
uygulamasında yardımcı olmak için piyasaya sürdü. Bu
28 Kesici Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık 2017
yenilikler kullanıcıların Prime-
Ürün
Turning
torna-
çıkanlarından biri çok-amaçlı
freze merkezleri ve dikey
tezgahlar için CoroTurn Prime
torna tezgahlarının (VTL’ler)
ikiz takım tutucudur. CoroTurn
sağladığı avantajları yükselt-
Prime A- ve B-tipi kesici uçların
mesini sağlar. Şirketin mevcut
ikisi de ikiz takım tutucuların
radyal takım tutucularını tama-
üzerine monte edilebilir, böy-
mlayan Sandvik Coromant’ın,
lece üreticiler A-tipi kesici uç
şimdi PrimeTurning işlemleri
ile ince talaş işlemeye geç-
için eksiksiz bir teklifi var.
meden B-tipi kesici uçla kaba
çok-amaçlı
talaş
yelpazesinin
işlemeye
öne
geçebilirler.
Ürün
dan (iki kesici uç) oluşur. Coro-
tamamlamalarını sağlayacaktır.
Sandvik Coromant Genel Tor-
Turn Prime ikiz takım tutucu
Konvansiyonel tornalama ile
nalama Ürün Müdürü Håkan
C5 – C8 boyutunda Coromant
karşılaştırıldığında, verimlilikte
Ericksson şöyle diyor: ”Mod-
Capto® ile kullanıma hazırdır.
%50 ile 80 arası artış ve bu-
ern
çok-amaçlı
tezgahlar
nunla beraber 1,5-2 kat daha
parçaların komple işlenmesi
Dikey torna tezgahları için
fazla takım ömrü sağlanabilir.
için tasarlanmıştır ancak genel-
bir dizi eksenel takım tutucu-
likle yaklaşık 15-20 saniye gibi
lar da ürün yelpazesinin bir
Daha fazla bilgi için www.
yavaş bir takım değiştirme süre-
parçasıdır ki bu da Sandvik
sandvik.coromant.com/tr-
sine sahiptir”. ”Sonuç olarak,
Coromant’ın şimdi PrimeTurn-
tr/products/coroturn_prime
yeni ikiz tutucu takımların
ing için eksiksiz bir teklifi var
web adresini ziyaret edin.
değişiminde müşterilere önem-
demektir: eksenel, radyal ve
li ölçüde zaman kazandıracak.”
çok-amaçlı takım tutucular. Eksenel montaj için toplamda
Sandvik
Bir başka avantajı da, çok-amaçlı
sekiz özel takım tutucu piyasa-
Sandvik
tezgahlarda B-ekseni işleme
ya sürülmektedir. Bu tip takım
mühendisliği
operatörün takım açısını has-
tutucu pek çok dikey torna
parçası olan Sandvik Coromant
sas aralıklarla programlamasını
tezgahı ile uyumludur, ve Coro-
endüstri
sağlar. Tezgah B-eksenini kul-
Turn Prime hem A-tipi hem de
talaşlı imalat sanayisinin şimdi
lanarak kestiğinde, nötr tu-
B-tipi kesici uçlar Coromant
ve gelecekte ihtiyaç duyduğu
tucular
Capto ile kullanıma hazırdır.
yenilikleri yönlendiren üretim
kullanılarak
yüksek
erişilebilirlik sağlanır. Aero-
Coromant global
endüstri
grubunun
standartlarını
bir ve
araçları, işleme çözümleri ve
dinamik işlemler ile birlik-
PrimeTurning tüm genel tor-
bilgi alanlarında liderdir. Eğitim
te,
takımlama
nalama alanında uygulanabilir
desteği,
stoklarını azaltmalarına ve rek-
olsa da, büyük çapta üretim
yatırımı
abetçi kazançlar elde etmeler-
yapan (otomotiv) tezgah imal-
ortaklıkları üretimin geleceğini
ine yardımcı olmak için büyük
athaneleri, takım değişiklikleri
değiştiren, önderlik eden ve
zaman tasarrufu ve verimli-
ile
üretim
yönlendiren işleme teknolo-
likte artış potansiyeli sunar.
aksamalarını azaltmaya ihti-
jilerinin geliştirilmesini sağlar.
yaç duyulan büyük parçaların
Sandvik
B-ekseni işleme için 45° açı
(havacılık)
işlenmesinde
genelinde 3100 adedin üzeri-
ile monte edilen ve CoroTurn
olduğu gibi daha çok fayda
nde patente sahiptir ve 8.000
Prime hem A-tipi hem de B-tipi
sağlamak üzere kurulmuştur.
üzerinde personel ile 150 ül-
imalatçıların
kurulum
ve
kesici uçları ile kullanılabilen
kapsamlı ve
güçlü
Coromant
Ar&Ge müşteri
dünya
kede faaliyet göstermektedir.
altı yeni çok-amaçlı takım tu-
Sonuç olarak, her yönlü Prime-
Daha fazla bilgi için www.
tucu piyasaya sunuldu. Çok-
Turning yöntemi ve Coro-
sandvik.coromant.com adre-
amaçlı tezgah seçenekleri dört
Turn Prime takımları üreti-
sini ziyaret edin veya sosyal
takım tutucu (yalnızca bir ke-
cilerin tornalama işlemlerini
medyadaki sohbetlere katılın.
sici uç) ve iki ikiz takım tutucu-
daha
30 Kesici Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık 2017
verimli
bir
şekilde
Ürün
HAVACILIK SANAYİ ÜRETİCİLERİ İÇİN AVANTAJLAR SÜRÜYOR
K esici takımlar ve takımlama sistemleri uzmanı Sandvik
Coromant, havacılık sanayide güvenilir işleme çözümleri konusunda ortaya çıkan güçlü talebi karşılamak üzere ISO S malzemeler (titanyum ve nikel bazlı alaşımlar) için yeni kılavuz çekme ve diş frezeleme takımlarını tanıttı. Amaca yöneTitanyum ve nikel alaşımlar lik tasarlanmış ürünler motor kasaları gibi yüksek değerli iş için yüksek performanslı parçalarında mükemmel işlem kılavuz çekme güvenliği sağlar ve böylece ve diş frezeleme hem hurda oranını hem de çözümleri tezgah duruş süresini düşürür. Yeni kılavuzlarda bulunan ve titanyum üzerinde tutarlı ve tekrarlanabilen sonuçlar sağlamak üzere geliştirilen optimize edilmiş geometri, zorlayıcı malzemelerde avantaj sağlayan küçük pozitif bir kesme açısına ve kaynak oluşumunu engellemeye yardımcı olan, aşınmaya dayanıklı ACN (Alüminyum Krom Nitrür) kaplamaya sahiptir. Zorlayıcı malzemelerde talaş sıkışmasını önlemek üzere bu kılavuzlarda sürtünmeyi azaltan yüksek yanak boşluğu bulunur. Gerçekten stabil bir kılavuz çekme işlemi sağlamak üzere nikel bazlı alaşımlar üzerinde çalışacak takımlarda 10° ölçüsünde düşük bir helis bulunur.
32
Kesici Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık 2017
Diş frezeleri 27° helise sahip MJ diş şekillerinde üretilmektedir. Bu açı, alışılmadık malzemeler üzerinde diş çekmek için en uygun açıdır. MJ diş şekilleri parçalardaki diş kökünde bulunan gerilimi azaltmaya yardımcı olduğundan havacılık sanayide yaygın olarak kullanılır. Sandvik Coromant’ta Diş çekme Global Ürün Müdürü Steve Shotbolt, “Nikel alaşımlarda kılavuz çekerken dikkat edilecek en önemli faktör gereken diş boyutuna uygun boyutta delik delmektir,” şeklinde açıklama yapıyor. “Dişin kavraması düşürüldüğünde kılavuzu sürmek için gereken tork da düşer ve böylece kılavuz kırılması riski de ortadan kalkar. %75’i bulabilen geleneksel diş kavrama değerlerinin yüksek güçlü malzemelerde gereksiz olduğu ve genellikle %50-%60 arası kavramaların pek çok isteği karşılayabildiği görüldü.” Ti6Al4V gibi titanyum alaşımları üzerinde kılavuz çekme işlemi diğer alaşım malzemelere göre çok daha zordur. Örneğin, titanyum iyi bir ısı iletkeni olmadığından kesici takımların yüzlerindeki ve kenarlarındaki ısı parçada ve tezgahın yapısı içinde dağılma yerine yükselme eğilimi taşır. Olduğu yerde kalan bu sıcaklık nedeniyle kenarlarda çentiklenme görülebilir ve kılavuzun takım ömrü kısalır. Ayrıca, titanyumun oldukça düşük olan elastiklik modülüsü ve yüksek gerilme mukavemeti bir “yaylanma” etkisi oluşturur ve böylece kılavuzun “üzerine kapanma” etkisi yapar; bu durum dişte bozulma ve yırtılma oluşturabilir. Aynı zamanda
kılavuzun torkunu yükselterek kullanım ömrünü kısaltır. Sandvik Coromant’ın yeni kılavuzları bu sorunlara yanıt verecek şekilde tasarlanmıştır. Bu kılavuzlar başta kovanlar, şaftlar ve diskler olmak üzere kabartılar ve/veya flanşlar içeren ve ISO S malzemelerden yapılan tüm motor parçalarının ve diğer pek çok havacılık sanayi motor parçasının üretimini artıracaktır. Bu takımlar petrol ve gaz, pompa ve valfler ve tıp gibi titanyumun ve nikel bazlı alaşımların yaygın kullanıldığı diğer sektörlerde de ideal çözümler sunacaktır. Sunulan ürünler arasında titanyum üzerinde boydan boya delikler için CoroTap® 200 SM, titanyumda kör delikler için CoroTap 300 SM ve nikel bazlı alaşımlarda kör delikler için CoroTap 300 SD bulunmaktadır. Diş frezeleme konusunda ise Sandvik Coromant MJ diş şekilleri için R217’yi sunmaktadır. Gerçekleştirilen bir müşteri performans testi sırasında CoroTap 300 SM, Inconel 718 malzemeden yapılmış bir iş parçasında rakip kılavuzun yaptığı işin iki katından fazlasını yaparak 8 delik yerine 17 kılavuz deliği açmayı başardı. Bir DMG DMU 60 CNC işleme merkezinde yapılan çalışmada %8 dıştan kesme sıvısı kullanıldı ve her iki takımda da aynı kesme değerleri uygulandı: 251 dev/ dak iş mili hızı; 6 m/dak (19,685 ft/dak) kesme hızı ve 0,907 mm/dak (28 TPI) ilerleme hızı.
Ürün
VERİMLİLİK YOLCULUĞUNUZ BİRİNCİ SINIF OLSUN
K esici takımlar ve takımlama sistemleri uzmanı Sandvik Cor-
Yüksek ilerlemeli omant, ISO S malzemelerdeki kenar frezeleme frezeleme performansını üst kesicileri ISO düzeye çıkarmak için benzerS malzemel- siz geometrilere ve kalitelere erin işlenmesini sahip özel bir parmak freze hızlandırarak serisi sunuyor. CoroMill® Plura havacılık HFS (Yüksek ilerlemeli kenar sanayisine ideal frezeleme) ISO S kesiciler titançözüm sunuyor yum ve nikel bazlı alaşımlardan yapılan iş parçalarında güvenilir ve yüksek verimli sonuçlar sunarak havacılık sektöründeki motor ve gövde uygulamalarında Sandvik Coromant’ın avantajlar sağlıyor. yeni CoroMill® Plura HFS ISO S kesicileri CoroMill Plura HFS serisi, titanyum ve havacılık endüstrisinin önünikel bazlı alaşımlardan müzdeki yıllar için öngörülen büyümesine cevap olarak yapılan havacılık sanayi biri titanyum alaşımlar, diğeri parçalarının işlenmesinde nikel alaşımlar için hazırlanan ideal çözüm iki parmak freze ürün ailesi sunuyor. içeriyor. Titanyum işlemenin özel zorlukları arasında bulunan talaş tahliyesi ve sıcaklık sorunlarına çözüm olarak Sandvik Coromant, normal talaş tahliyesi koşulları için yekpare bir sürüm ve optimum maden talaşı ve sıcaklık kontrolü için ise içten kesme sıvısı ve yeni soğutma takviyesi (patent bekleniyor) içeren diğer bir sürüm sunuyor. Titanyum parmak frezeler GC1745 kalite olarak sunulur; bu kalitede çok tok frezeleme işlemleri için tok, ince tanecikli 34 Kesici Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık 2017
(mikrondan küçük), semente karbür alt tabaka ile keskin ve kontrollü kenarlar bulunur. Dahası, yeni ve silikon içeren çok katmanlı bir kaplama mükemmel aşınma direnci ve düşük ısıl iletkenliği sağlar. Kesicilerin geometrisi merkez kesimi bulunmayan ve düzgün olmayan diş hatvesine sahip altı kanallı konsepte dayalıdır. Ayrıca göbek boyutu titanyum alaşımlarda daha yüksek tokluk sağlayacak şekilde optimize edilmiştir ve köşe radyüsü, kesme açısı ve kabartma da bu zor işlenen malzemeler için özel olarak tasarlanmıştır. Nikel alaşımlar için kullanılan GC1710 kalite de aynı şekilde keskin ve kontrollü kesme kenarlarına sahiptir. Sert, çok yapışkan ve yaşlandırılmış Inconel 718 gibi sertleştirilmiş malzemelerle işleme yaparken oluşan yüksek iş yüküne dayanmak üzere optimize edilmiş sert, aşınmaya dayanıklı, ince tanecikli bir alt tabakası bulunur. Burada, yenilikçi HIPIMS (yüksek güçlü, darbeli magnetron püskürtme) teknolojisiyle üretilen yeni bir kaplama kullanılmıştır. Bu kaplama talaş yığılmasına (BUE) karşı yapışkanlık giderici özellik sağlar ve takım ömrünü uzatır. Sandvik Coromant Yekpare Parmak Frezeler Global Ürün Müdürü Tiziana Pro şu açıklamayı yapıyor: “Yeni kesiciler yüksek eksenel kesme derinliği (ap) ve düşük radyal kesme derinliği (ae) ile yüksek ilerlemeli kenar frezeleme sunacak ve bunun yanında maksimum talaş kalınlığını kontrol altında tutacak biçimde tasarlanmıştır. Böyl-
ece kesme kuvvetleri yönetilebilir ve düzgün kesme işlemi sağlanır. Böylece iki sonuç elde ediyoruz: yüksek verimlilik sayesinde daha fazla çıkış elde ediyoruz ve ayrıca daha yüksek takım ömrü ve güvenilirlik sayesinde genelde değerleri yüksek olan parçaların hurda oranı düşüyor. Müşterilere sağlanan diğer avantajlar arasında parça başı maliyetin azalması ve emniyet seviyesinin yükselmesi sayılabilir.” Hedeflenen havacılık endüstrisi parçaları arasında titanyum kanatlar ve pilon parçalarıyla Inconel 718’den üretilen motor kasaları bulunuyor. Ayrıca titanyum ve nikel alaşımların giderek yaygınlaştığı petrol ve gaz, tıp ve motor sporları gibi sektörler de avantajlardan yarar sağlayacak. Bu teklifin sunduğu potansiyel kazancı gösterebilmek için müşteri ortamında bir deneme gerçekleştirildi. Bu denemede nikel bazlı bir alaşım olan yaşlandırılmış Waspaloy 420 malzemeden yapılmış bir LPT (düşük basınçlı türbin) kasası kullanıldı. Yatay bir işleme merkezi kullanıldığında eksenel kesme derinliği arttı ve radyal kesme derinliği azaldı (yüksek radyal kuvvetler sapma sorunları oluşturur). 12 mm çapında bir CoroMill® Plura HFS parmak freze ile aynı boyutta rakip bir kesici karşılaştırıldığında talaş kaldırma oranının çok büyük ölçüde arttığı ve böylece verimin %198 gibi çarpıcı bir oranda yükseldiği görüldü. Bu başarının sonucu olarak müşteri 1 Ekim 2017 tarihi itibariyle yeni kesiciler sipariş etmeye karar verdi.
Fuar
TÜRKİYE’NİN SANAYİ DEVLERİ TÜYAP SANTEK 2017 FUARI’NDA BULUŞUYOR Otomotiv ve otomotiv yan sanayi, metal ve sac işleme Tüyap Anadolu Fuarları A.Ş tarafından düzenlenen SANTEK 2017 4. Doğu Marmara Sanayi ve Teknolojileri Fuarı 2-5 Kasım 2017 tarihleri arasında Kocaeli Uluslararası Fuar Merkezinde
teknolojileri ve kimya sanayi gibi ana konuların yer alacağı fuarda tüm yenilikler aynı çatı
altında
sergilenecek.
TÜYAP ANADOLU FUARLARI A.Ş GENEL MÜDÜRÜ CİHAT ALAGÖZ; ‘’Fuara
ev
sahipliği
yapan
Kocaeli, üç Organize Sanayi Bölgesi, üç Serbest Bölgesi ve Teknoparkı ile ülkemizin ikinci büyük sanayi kentidir. İlin otomotiv, boya, çimento, alüminyum, seramik gibi birçok sanayi dalında üretim üssü olması yanı sıra liman kenti olarak da gelişme kaydetmiş olması ülke ekonomisindeki gücünü
ortaya
kuruluşlarından
80
firma Kocaeli’de faaliyet göstermekte olup, bu firmaların önemli bir bölümünün katılımcı ve ziyaretçi olarak SANTEK Fuarımızda yer alacak olmaları 36 Kesici Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık 2017
ÜRETEN KENT KOCAELİ’NİN
SANAYİDEKİ TÜM YENİLİKLER
ÜRETEN FUARLARI
SANTEK’te Üretim Makineleri ve İmalat
‘2017 yılında düzenlenen İDEV
Endüstrisi, Liman, Tersane ve
2017 ve Doğu Marmara Gay-
Gemi Sanayi, Demir Çelik ve
rimenkul Fuarları ve Kasım
Demir Dışı Metaller gibi konuları
ayında gerçekleşecek SANTEK
içinde barındıran fuar, sanayi ve
2017 fuarlarına önümüzdeki
teknoloji sektörünün buluşma
yıl Doğu Marmara Tarım ve
noktası olmaya hazırlanıyor.
Hayvancılık Fuarı ile eş zamanlı
Alagöz; ‘Sanayideki tüm ye-
düzenlenecek Sera ve Süs Bit-
niliklerin yer alacağı bu fuar-
kileri Fuarı ile fuarlarımıza
da katılımcılarımız önemli iş
bir
yenisi
daha
ekliyoruz.
bağlantıları kurabileceği profesyonel bir ortam hazırlıyoruz.’
Düzenleyeceğimiz
Kocaeli
Kocaeli’den
Sanayi
ABİGEM
Odası
ve
fuarlarla
başlayarak
ülke
öncülüğünde
ekonomisine artan bir pers-
geçen yıl fuar kapsamında
pektifte değer katacak eko-
gerçekleşen
nomik buluşmalar planlıyoruz.’
mach4ındustry
etkinliği bu yıl çok daha fazla
Alagöz;
katılımla yabancı iş adamları
Kocaeli’de marka haline gelmiş
ile katılımcı firmalarımızı ikili iş
fuarların niceliğini ve niteliğini
görüşmelerinde buluşturacak.
artırmak. Kocaeli’nde 5 ayrı
Öncelikli
konuda
koymuştur.
ISO 500- Türkiye’nin 500 büyük sanayi
da Fuarımıza güç katmaktadır.
amacımız
düzenleyeceğimiz
fuarlarla gerek yurtiçi gerFuarda
Deniz
Komutanlığı
Kuvvetleri
ekse
yurtdışından
tarafından
olan
ziyaretçilerimiz
gerçekleştirilecek ‘Yerlileştirme
tin
Sergisi’nde
mini
genişletecek,
bet
gücünü
ithal li
edilen
yurtdışından ürünlerin
firmalardan
yer-
teminine
ilişkin görüşmeler yapılacak.
iş
dünyasının
gelecek iş
kenhacreka-
artıracak,
firmaların marka değerlerini yukarılara
taşıyacaktır.
Makale
4. ENDÜSTRİ DEVRİMİ, DİJİTAL DÖNÜŞÜM ve ÖTESİ Endüstriyel
Mustafa CERAN CEO, İNFOMA Teknoloji A.Ş. mceran@infomatr.com BeybiGiz Plaza, Kat 20, Dereboyu Cd. Meydan Sk. No 1, 34398 Maslak İstanbul
ülkelerde, son dönemlerin en sıcak konusu hiç şühesiz “Dördüncü Endüstri Devrimi”, “Endüstri4.0” ve buna giden yol olarak “Dijital Dönüşüm”. Başta ekonomi olmak üzere, çalışma hayatı ve insanlığın yaşam tarzına önemli etkileri olması beklenen bu gelişmelerle ilgili artan yoğunlukta çalışmalar dikkat çekmektedir. Biraz geçte olsa, ülkemizde de, konuyla ilgili çalışmaların başlamış olması, Forumlar, Platformlar, Çalışma Gruplarının kurulması, medyanın konuyu gündemine alıyor olması, farkındalığın artması ve toplumun birçok katmanında konunun benimsenmesi, konumlandırılıp, aksiyon planlarının hayata geçirilmesi açısından, son derece sevindiricidir. Çünkü, Endüstri-4.0, bununla başlayan Dördüncü Endüstri Devrimi ve Dijital Dönüşüm süreçleri kaçırılmaması gereken hayati öneme sahip bir fırsat olup, ülkemiz ekonomisi ve endüstrisinin gelişimi açısından da hiç şüphesiz öncelikli bir konudur. Henüz yolun başında olduğumuz ve nasıl bir boyut kazanacağı bugünden kestirilmesi mümkün olmayan bu süreçte, oyunun dışında kalmamak için uzmanların tanımıyla “Dijital Dönüşüm isteğe bağlı bir süreç değil, bir zorunluluktur”.
38 Kesici Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık 2017
Bu yazının amacı, bir toz bulutu halinde ufuktan hızla yaklaşan bu gelişimelere farklı bir açıdan bakarak, Dijital Dönüşüm, Endüstri-4.0, Akıllı Fabrika konsepleri ve bunlarla başlayan Dördüncü Endüstri Devrimi kavramlarının kısa, orta ve uzun vadede başka hangi fırsat ve tehditleri temsil ettiklerine farklı bir bakış açısıyla ışık tutmaktır. Dolayısıyla, bu yazıda Dijital Dönüşüm, kısa vadede Endüstri-4.0 ve orta ve uzun vadede Dördüncü Endüstri Devrim’e giden bir yol olarak ele alınmıştır. Aslına bakılırsa, “Dijital Dönüşüm” kavramı hiçte öyle yeni keşfedilen bir kavram olmayıp, bilgisayarların hayatımıza girdiği dönemden bu tarafa, farklı boyutlarda sürekli bir dijital dönüşümün içerisindeyiz ve farkında olmadan sürekli dönüşüyoruz. Bunun 90’lardaki adı MRP, ERP, PLM vb. tanımlamalardı. Bugünkü dönüşüm kavramını biraz daha farklı kılan ise zaman içerisinde teknolojideki yeniliklere paralel olarak internet, mobil cihazlar, robotlar, yapay zeka gibi yeni dijital teknolojilerin devreye alınmasıyla kapsamın daha da genişlemiş olmasıdır. Endüstri4.0’ın yapı taşlarından olan otonom robotlar, yapay zeka, büyük data, sibergüvenlik, mobil uygulamalar vb. yeni birçok
dijital teknolojinin bir arada ve eşgüdümlü kullanılmasının getirdiği çok daha girift ve kompleks uygulama şekli ve çok geniş kitleleri de içine alan etki alanı nedeniyle bugün gündemimizde olan dijital dönüşüm bu yapısı itibarıyle farklı bir önem kazanmıştır. Kaldı ki, bu yeni teknolojilerin devreye alınmasıyla kazanılan yetenekler sayesinde, daha önce yapılması mümkün olamayan çalışmaların örneğin quantum computing gibi inovasyonların yapılabiliyor olması, ileriye dönük, baş döndürücü, hızlı değişim ve dönüşümün devamının da habercisi olmaktadır. Ancak, şimdilik konuyu fazla genişletmeden, bizi nereye taşıyacağı, bugünden henüz belli olmayan Endüstri-4.0 ve beraberinde gelen dijital dönüşümün etkilerini bazı örneklerle boyutlandırmak, konuyu doğru konumlandırmak açısından yararlı olacaktır. Uzmanlar ve analistler bu dönüşüm sürecinin doğru planlanıp, yönetilebilmesi için yoğun çalışmalar yaparak, bu süreci erken başlatanların elde ettikleri istatistiki verilerden yola çıkarak, geleceğe yönelik çok çarpıcı rakamlar ortaya koymaktadırlar. Bunlardan bazı örnekler vermek gerekirse; • Gartner’ın bir
araştırmasına göre 2017’de 8.4 Milyar bağlı nesne olacağı ve bununda 2016’ya göre %31 daha artış sağladığı yönünde. • Yine Gartner’in araştırmasına göre uç noktaların bağlantısı için 2017 harcamalarının 2 Trilyon Doları bulacağı öngörülmekte, • Önümüzdeki 5 sene içerisinde Nesnelerin Interneti uygulamaları için firmaların 5 Trilyon Dolar harcayacakları tahmin edilmekte. (Kaynak: Peter Newman, Business Insider) • 2017’deki Nesnelerin Interneti uygulamalarının %63’ünü Tüketici Uygulamaları temsil etmekte, (Kaynak: Rob van der Meulen; Gartner,) • 2020’de 50 milyar cihaz biribiriye bağlantılı hale geleceği tahmin edilmekte. (Bazı tahminlerde bu rakamın 100 Milyar veya üzeri olabileceği belirtilmektedir.) • Yapılan bir araştırmaya göre 60% kurumsal şirket bu dönüşümle ilgili yatırımlarına başlamış, 45% şirket ise bunun için bütçe ayırmış durumda, (Kaynak: CompITA,) • Yine yapılan bir araştırmaya
göre, Nesnelerin Interneti uygulaması geliştiren üreticilerin yıllık gelirlerinin 2020’de 470 Milyar Doları aşması beklenmektedir, • 2015’te bilgi işlem hacminin 60%’nın bulutta olması beklenmekte, • 89% Tüketici aradıkları ürün veya hizmeti bulabilmek için Google, Bing, veya benzeri servisleri kullanmaktalar, (Kaynak: Abhishek Vinod Singh, Kellton Tech) • Yaklaşık 1.3 Milyar insan Facebook, Twitter, Instagram gibi sosyal medya platformlarını kullanmaktadırlar (Kaynak: Abhishek Vinod Singh, Kellton Tech) CEBIT arşivinde yer alan aşağıdaki bilgiler bu durumu özetlemektedir. Peki bu rakamlar neyi ifade ediyor? Gerçekleşmiş istatistiki verilerden yola çıkılarak yapılan tahminler, bize bu konunun, ilgisiz kalınamayacak ve göz ardı edilemeyecek kadar devasa boyutlarını ve önemini ortaya koymaktadır. Konuya bu açıdan bakıldığında, biz bunun neresindeyiz, neler yapılıyor, bu yapılanlar yeterli mi, bu treni de kaçırmamak için daha neler yapılmalı gibi soruları ayrıca yakından incele-
Makale mek gerekiyor. Ancak bundan önce, böylesine kapsamlı bir değişim ve dönüşüm sürecinin bugünü, yarını ve daha da ötesini doğru algılayıp, doğru konumlandırmak adına, bu gelişmelere farklı pencerelerden ve başka açılardan bakmak yararlı olacaktır. Konuyu bu açılardan ele alarak, bugünkü odaklanılan tanımlara, gelişmelere; resmin tamamını görmek adına uzaydan biraz objectif olarak bakıldığında, işin özünde; gelişen yeni teknolojilerin ve kazanımların akıllı fabrikalar gibi üretim ve tüketimin daha etkin ve verimli yapılandırılmasıyla elde edilen kazanımlardan bahsedildiği görülecektir. Bir başka deyişle; robotların baş aktör olduğu “akıllı” fabrikalarda, nesnelerin biribirleriyle etkileşim içinde olduğu, hızlanan tedarik süreçleri, bilgiye hızlı erişen tüketici ve hızlanan teslimatlar sayesinde önemli ölçüde artan cirolar ve buna bağlı ekonomik kazanımların ön plana çıktığı gözlemlenmektedir. Peki, daha ne olsun diyebilirsiniz? Ancak, konuya biraz yakından bakıldığında, görünenin buzdağının sadece tepesi olduğunu anlamak için fazla
Kesici Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık 2017
39
Makale hayal gücü gerektirmeyecektir. Oysa, asıl kütlenin yani suyun altındaki büyüklüğün boyutlarını bugünden kestirbilmek imkanına henüz sahip değiliz. Bu sürecin görünen ve görünmeyen etki ve boyutlarını illüstre edebilmek için, bu yeni teknolojilerin uygulama alanlarına bakmak, tahmin yürütmek açısından fikir verici olacaktır. Burada çok fazla detaya girmeden, mobil cihazların ve uygulamaların neredeyse vücudumuzun bir parçası haline geldiği, yapay zeka, cobotlar, otonom robotlar, insansız hareket eden taşıtlar, dikey ve yatay sınırları olmayan sanal dünyalar vb. teknolojilerin uygulama alanlarındaki katedilen yol dikkate alınarak geleceğe bakıldığında insan kendisine “Ma-
40 Kesici Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık 2017
trix” filmi gerçek mi oluyor sorusunu sormadan edemiyor. Belki biraz abartmak gibi olacak ama, yazının başında da belirtildiği üzere, bu sürecin farklı açılardan ele alınması, anlaşılması, algılanması doğru planlanıp, kullanılması adına faydalı olacağından burada ünlü fizikçi Stephen Hawking’in bazı söylemlerini dinlemekte yarar var. Bir söyleşisinde, insanın yakında yarı gerçek ve yarı sanal bir dünya’ya adım atacağını ve zaman zaman hangisinin gerçek ve hangisinin sanal olduğunu karıştırabileceğini ifade eden ünlü bilim adamı, 2016’da BBC’nin yıllık bir programında “teknolojideki bu baş döndürücü gelişme dünyanın sonunu getirebilir” uyarısını yapıyor. Bu örnekleri arttırmak mümkün, an-
cak, işin özünden uzaklaşmamak için biz kendi konumuza dönelim. Endüstri-4.0 ile başlayan Dördüncü Endüstri Devrimi ve Dijital Dönüşüm sürecinde resmin bütününe bakıldığında, gözden kaçırılmaması gereken çok daha önemli hususların olduğu görülmektedir. Daha önce de belirtildiği üzere, Endüstri-4.0 denildiğinde aslında gelişen teknolojiler sayesinde çok daha hızlı esnek ve verimli üretim yapan fabrikalar tanımlanmaktadır. Oysa, sürece geniş açıdan ve Endüstri-4.0 veya Dijital Dönüşümün dahada ötesine dikkatli bakıldığında, Dördüncü Endüstri Devrimi ile önümüze çıkabilecek çok daha önemli fırsat ve tehditleri barındıran çok daha farklı boyutları olduğu görülecektir.
Bunları: Teknoloji, Insan, Enerji ve Çevre olarak özetleyebiliriz. Teknoloji ve İnsan boyutu Bunlardan Teknoloji ve İnsan boyutunu birlikte ele alacak olursak; Çok yaygın bir şekilde ifade edildiği üzere, Endüstri-4.0 ve Dijital Dönüşüm’ün temel yapı taşları fiziksel, dijital (sanal) ve biyolojik bileşenlerden meydana gelmektedir. Bu bağlamda, birçok analistin raporlarına, öngörülerine ve yol haritalarına bakıldığında, “akıllı” konsepti odağında tanımlanan nesneler, robotlar, yapay zeka, ve siber dünya üzerine kurulduğu algısı oluşmaktadır. Biraz ironik olacak ama, gündemimizde olan Dijital Dönüşüm”le de ağırlıklı olarak “insan”ın kendi geliştirdiği veya geliştireceği bu akıllı cihazlara, makinalara, robotlara ve siber dünyaya adapte olabilmesi için dönüşmesi gerektiği işlenmektedir. Diğer bir bakış açısıyla, bu süreçle hızla yer değiştirecek insan-robot ilikisi ile iş hayatının önemli bir bölümünde insanların görevlerini üstlenecek “akıllı” robotlar nedeniyle ortaya çıkacak işsizlik, dolayısıyla insanların dönüşümü bu kapsamda tartışılan önemli konuların başında gelmektedir. Önerilen çözümlerin başında ise; içinde bulunulan dönem itibarıyle iş hayatında akıllı sistemler yanında niteliksiz “insanlara” yer olamayacağı, dolayısyla işini kaybedenlerin ise, hızla “dönüştürülerek” daha nitelikli işlerde çalışabilecekleri öngörülmektedir. Buna akıllı sistemlerle, insanın rekabeti denilebilirmi acaba? Bu dönüşüm süreciyle ilgili başta Davos olmak üzere, çeşitli platformlarda şu ana kadar yapılan tartışmaların en önemli konularından biri, üretimde yer alacak “akıllı” cobot, robot ve nesneler nedeniyle ortaya çıkacak işsizlik, bunun sosyal boyutu ve dolayısıyla bu insanların tekrar sisteme dahil edilebilmeleri
için değişmesi ve dönüşmesi gereken eğitim sistemleri tartışılan konuların başında gelmektedir. Aynı şekilde; bu çok karmaşık, yapay zeka vb. teknolojilere dayalı “akıllı” ve “sanal” fabrikaları, üretim ve iletişim ağlarını kurup yönetebilme yeti ve yetkinliğine sahip uzmanların yetiştirilmesi de dijital dönüşüm sürecinide dikkate alınması gereken önemli hususlardan biridir. Burada bir başka ironiden bahsetmekte mümkün. Geçmişte yeni teknolojilere dayalı geliştirilen tüm sistemlerin “insan” odaklı olduğu gerçeği olup, o dönemlerde vazgeçilmez kriter, insan’ın sisteme değil, sistemin insana adapte olması özelliği ön planda tutulurdu. Ancak, bu yeni gelişmelere bakıldığında, sanki “akıllı makinalar” odak noktasına yerleşmiş ve insanların onlara adapte olması ağırlık kazanmış duygusu uyandırıyor insanda. (Bunu abartarak illüstre etmek gerekirse: tamamen kendi kolonilerini kurabilecek kadar karar verme yetileri gelişen ve zamanla insan’a baş kaldırabilecek kabiliyete erişmesi mümkün olacağı düşünülen asker robotlar veya otonom robot ordularından bahsetmek henüz erken olabilir. Ama bunun böyle olmayacağının veya olamayacağının garantisini verebilecek bir uzman görüşüde şimdilik yok ortada.) Tam aksine; Bu yazının yazıldığı aşamada, aralarında günümüzün önemli mucitlerinden Elon MUSK, Google’un sahibi olduğu dünyanın en ileri yapay zeka şirketlerinden DeepMind ortaklarından Mustafa SÜLEYMAN’ın da olduğu 116 bilim insanı Birleşmiş Milletlere bir mektup yazarak, yapay zekayla hareket eden otonom robot silahların geliştirilmesinin bir an önce yasaklanmasını, bunun için acele edilmesi gerektiğinin önemini, aksi takdirde önü alınamaz olumsuzlukları
Makale dile getiriyorlar. Buna sıcak bir başka örnek ise Eylül başında Rusya Başkanı Vladimir Putin, “Yapay Zeka”ya hükmeden dünyaya hükmedecektir” açıklamasını yapmış ve bu açıklamada geniş yankı uyandırarak farklı yorumlar üretilmesine sebep olmuştur. Söyleyenlere ve söylenenlere bakıldığında, bunların birer fantazi olmadığı aşikardır. Dolayısıyla, bu dönüşüm süreçlerinin planlanması aşamalarında, sadece işin kısa vadedeki ekonomik boyutu değil, konunun kısa, orta ve uzun vadede ortaya çıkarabileceği diğer fırsat ve tehditleriyle birlikte ele alınması çok daha doğru ve gerçekçi bir yaklaşım olacaktır. Nitekim, günümüzde Amerika’da Kaliforniya’da ofisinden, Afganistanda’ki bir aracı içindekilerle birlikte imha eden “dronların” (semi-otonom robotların) hukuki durumunu, insansız olarak sizi işinize taşıyan aracınızın bir kazaya karışması halinde sorumluluğun araç sahibinde mi, yoksa akıllı aracı üreten firmada mı olduğu bugün Avrupa Birliği’nin cevap aradığı toplumu ilgilendiren hukuki bayutlardan sadece bazılarıdır. (ileride kafamıza takılması planlanan cipler sayesinde insanların başka amaçlar için yönlendirilmelerinden bahsetmek için henüz erken ama, bunların teknik altyapıları adım, adım örülmekte şimdiden) Tam da bu nedenle, dünyanın en gelişmiş teknoloji ülkesi ve en gelişmiş robot ve robot teknolojileriyle liderliği elinde bulunduran Japonya, bu dönüşüm sürecini Endüstri-4.0 olarak değil, daha da ötesini içine alacak şekilde Society5.0 olarak tanımlamış ve çalışmalarını bu doğrultuda “insan” odaklı olarak yürütmektedir. Enerji ve Çevre Boyutu Bu süreci ele alırken, diğer göz ardı edilmemesi gereken bir başka boyut Kesici Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık 2017
41
Makale
ise her endüstri devrimini besleyen ve destekleyen bir enerji kaynağının tanımlanmış olmasıdır. Bu kapsamda günümüz endüstrisini besleyen, zararları nedeniyle üzerinde daha fazla durulmayan nükleer enerji hariç, temel enerji kaynağı olan petrol’e bakıldığında bunun önümüzdeki yaklaşık 50 yıl sonra tükeneceği gerçeğe çok yakın olarak
42 Kesici Takımlar & Tutucular
/ Kasım - Aralık 2017
tahmin edilmektedir. Ve bu son derece sevindirici bir gelişmedir. Evet yanlış söylemiyorum, petrolün tükenmesi insanlık ve çevre açısından son derece yararlı bir gelişmedir. Bu ironik gelebilir ancak gerekçesi; petrol gibi fosil yakıtların ve bunlara dayalı çevreyi kirleten ve hızla gelişen endüstrinin ve petrol ile çalışan araçların çevreye verdiği onarılmaz
zararlar bilinen bir gerçektir. Diğer taraftan, bu önemli endüstri çarkını döndüren petrol’ü kontrol edebilmek adına kurulan tröstler, buna göre şekillenen kapitalizm ve bunların doğurduğu acımasız petrol savaşları ve akan kan nedeniyle petrolün bitişi, bu olumsuzlukların sonunun geldiğinin habercisi gibi geliyor insana. Bazı duyarlı ülkeler şimdiden
daha temiz bir hava soluyabilmek ve hiç değilse çevreye bir miktar olumlu katkı sağlayabilmek adına petrole dayalı taşıt satışlarının ülkelerinde satışını yasaklayarak, bu sürecin hızlanmasına katkı sağlamaktadırlar. Son birkaç hafta içerisinde benzer tedbirler açıklayan açıklayan ülkelerle bu trendin önümüzdeki kısa zamanda çok daha hızlı gelişeceğinin habercisidir. Yani, talibi hızla azalan petrolü üreten ülkeler ve gücünü petrol eksenine oturtan güç odaklarının da hızla değişim ve dönüşüm sürecine girmeleri kaçınılmaz olacaktır. Oysa, diğer taraftan bakıldığında, petrolün tükenmesiyle açığa çıkacak çok daha farklı boyutları olan tehdit ve fırsatlar da söz konusudur. Örneğin, giydiğimiz elbiselerden, kullandığımız birçok araç ve gereç yanı sıra havada bizi taşıyan uçaklar, savunma sanayinin bel kemiğini oluşturan ağır silahlar, tanklar, deniz araçları da dikkate alınırsa bu değişim sürecine bir an önce başlamanın ne denli önemli olduğu daha net anlaşılacaktır. Oysa
diğer taraftan, bakıldığında şimdilik bunlar, henüz gölgede kalan ve çok ta öyle gündemde olan konular olmadıkları aşikar. Oysa, belki ülke olarak biz bunlardan başlayabiliriz belki. Neden olmasın? Dolayısıyla, fosil yakıtlara dayalı enerjinin alternatifi, yine yeni gelişen teknolojiler sayesinde kullanımı hızla yayılan alternatif ve temiz enerji kaynaklarının ön plana çıkması anlamına gelmektedir. Dolayısıyla, her endüstri devriminin temelini oluşturan “enerji” ihtiyacı konusunda Dördüncü Endüstri devrimininde temel enerji kaynakları da güneş rüzgar, bio gibi sınırsız ve temiz enerji kaynakları olacağı aşikar olup, buda çok daha temiz bir çevre ve daha temiz dünya anlamına gelmektedir. Bu konuyla bağlantılı olarak Microsoft kurucusu Bill Gates, geçtiğimiz günlerde yaptığı bir açıklamada : “15 yıl içerisinde temiz-enerji konusunda bir mucize bekliyoruz.” demektedir ve çok da haklı görünüyor. Peki biz bunun neresindeyiz, ülke-
Makale mizde bu konularda atılan adımlar nedir ve bizleri nasıl bir gelecek beklemektedir. Bu sorulara doğru ve gerçekçi cevaplar verebilmek için, ilim, bilim, eğitim ve endüstri alanlarına yönelik yakın geçmişimize bakmak doğru bir yaklaşım tarzı olacaktır. Buna geçmeden önce, ilim ve bilimin para ile satın alınamayacağı, ve hadi denildiğinde de hemen elde edilemeyeceği gerçeğini bilmek gerekiyor. Bunlar, çınar ağacı yetiştirir gibi tohumdan başlayıp, yıllar içerisinde sağlanan sürekli ilgi ve bakım ile oluşan değerler olup, toplumların gelişmelerinde ve geri kalmalarında rol oynayan önemli faktörlerdir. Geçmişimize bakıldığında tarihimizde, dünyaya mal olmuş sayısız ilim ve bilim insanı yetişmiş bu topraklardan. Dolayısıyle, yukarıdaki sorulara gerçekçi cevap verebilmek için, farklı görüşler ve öneriler ortaya koymak mümkün ancak bunun en etkili ve kestirme yolu, kendimize aynada
Kesici Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık 2017
43
Makale
bakarak son yıllarda üretilen patent sayısına bakmak ve toplum olarak günümüzün 24 saatinin hangi konular odağında geliştiğini izlemek yeterli olacaktır. Bu konuda gerçekçi olmak amacıyla, geçmişteki uygulamalardan gözümüzü ayrırmadan ve popülist yaklaşımlardan uzak, bu konuların doğrudan sorumluları olan politikacılar, iş adamları ve akademisyenler yanı sıra abartılı bir örnekle
44 Kesici Takımlar & Tutucular / Kasım- Aralık 2017
ifade edebilmek için: evlenme programları önünde zamanlarını öldüren ve geleceğin nesillerini yetiştirme sorumluluğu taşıyan ev hanımlarının dahi bu konularla ilgilenmeye başlaması iyi bir başlangıç olacaktır. Bunun bir başka anlamı ise; önceliklerimizi bir an önce değiştirip, kısır çekişmeleri bırakıp, kitlesel olarak bu konulara odaklanmamız için fazla zamanımızın olmadığıdır.
Neden olmasın? En fazla genç nüfusa sahip olduğu için gurur duyduğumuz bir ülke olarak, bu kaynakların bu gelişime odaklanması ile belki de bu alandaki lider ülkelerden biri olma şansını dahi yakalayabiliriz. Saygılarımla, Mustafa CERAN; CEO, INFOMA Teknoloji
Fabrika
Kesici Takımlar & Tutucular / Temmuz - Ağustos 2017 45
Yazılım Dassault Systèmes Türkiye Ülke Müdürü Elif Gürdal
DENEYİMLER ÇAĞINDA DİJİTAL ÜRETİMDEKİ DÖNÜŞÜM
Dijital üretim yöntemleri artık yalnızca yeni ürünler yaratmak için değil aynı zamanda üretim sürecini sanal olarak modellemek için de kullanılıyor. Ürünü yapmak için gerekli araçlar tasarlanırken, insanların mı yoksa robotların mı bu araçları çalıştırmaya daha uygun olup olmadığını belirlenebiliyor. Makineler ve araçlar için daha az sayıda fiziksel prototip oluşturulup gecikme kaynakları ortadan kaldırılabiliyor
Bilgisayar destekli tasarım ve bilgisayar destekli üretim (CAD-CAM), bu iki boyutlu teknolojilerin
1960’larda
kullanılmaya başlamasından itibaren üreticilerin ürünlerini imal etme sürecinde büyük ilerlemeler kaydedişini
DESSAULT
temsil eder. Şimdi ise dünya çapındaki
üreticiler,
tam
teşekküllü Dijital Üretim’i benimseyerek bir sonraki sıçramayı
gerçekleştiriyor.
Esasen, bir ürünü tasarlamak ve mühendisliğini yapmak ve bunu gerçekleştirmek için bir üretim süreci oluşturmakla ilgili her şey üç boyutlu (3D)
46 Kesici Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık 2017
olarak
sayısallaştırılabiliyor
lar” olarak adlandırılan, bir
ve üretim sisteminin ger-
şirketteki farklı departman-
çek
varlıklarıyla
larda veya bölümlerde bu-
senkronize edilebiliyor. Bu
lunurdu. Bu farklı silolar, or-
trendi erken benimseyen-
taya çıkarmaya çalıştıkları şey
lerin sağladığı kazançlar ise
konusunda ortak bir vizyon
muazzam boyutta. Yapılan
oluşturmaya
bağımsız analizler, üretim
Bu siloların, aynı görüntülere
maliyetlerinin %15’e varan
bakmıyor ya da aynı teknik
oranlarda düşürülebileceğini
dili konuşmuyor olma ihti-
gösteriyor.
malleri ise yüksekti. Ortak
fiziksel
çalışıyorlardı.
bir ürün tanımı etrafında Geleneksel olarak, şimdiye
birleşmeden önce birçok şey
kadar ürün tasarımında, mi-
tekrar ediliyor, bu da üre-
marisinde, mühendisliğinde
tim sürecinde gecikmelere
ve imalatında pek çok gecik-
neden oluyordu. Ancak tüm
me yaşandı. Bu işlevlerin
bu paydaşlar gerçek zamanlı
her biri, genellikle “silo-
olarak ortak bir platform
Yazılım üzerinde birbirlerine bağlanabilirse,
deneyimlemelerine olanak tanıyor.
üretimin tüm yönlerini kapsayacak
işte o zaman çok daha hızlı hareket
Bu simülasyon işlemleri, üreticilerin
şekilde genişletilmesi olacak. Ürün
mümkün olacaktır .
rekabete hızla tepki verebilmeleri
ve süreç modelleri; üretim bölümün-
veya yeni pazar fırsatlarından yararla-
den, tedarik zincirinden, dağıtım
Artık paydaşlar, aynı 3D verilere
nabilmeleri için süreçleri daha iyi ele
ağından ve hatta tüketicilerden gelen
erişebiliyor ve bunları tanımlamak
alabilmelerini ve değiştirebilmelerini
geri bildirimleri entegre edebilmeli.
için aynı teknik terimleri kullanabili-
sağlıyor. Zamanlamada ve modelde
Eksiksiz bir deneyimin üretilmesi
yor.
yöntemlerini
değişiklikler yapabiliyor ve bakım
için gerekli olan veri miktarı, ürünün
yalnızca yeni ürünler yaratmak için
operasyonlarının takvimini belirleye-
şeklinden binlerce kez daha kapsamlı.
değil, aynı zamanda fiziksel üretime
biliyorlar.
Bu bilgiler daha sonra test edilmek
Dijital
üretim
herhangi bir yatırım yapmadan önce
ve geliştirilmek üzere sanal mod-
imalat sürecini sanal olarak modelle-
Dijital iş parçacığı (Digital thread)
ellere geri dönüştürülebilir. Bu, Toy-
mek için de kullanabiliyorlar. Ürünü
terimi, 3D tasarım verilerinin 3D üre-
ota Motor’un yalın üretim sisteminin
yapmak için gerekli araçları tasar-
tim süreci modellerinin tamamında
bir parçası olarak tanıttığı kesintisiz
layabiliyor ve insanların mı yoksa
kullanılmasını ifade ediyor. Bu kat-
iyileştirme kavramının belirgin bir
robotların mı bu araçları çalıştırmaya
manda sunulan uzmanlık; ergonomi,
uzantısı. Ancak bu konsept artık tüm
daha uygun olup olmadığını belir-
akış simülasyonları, parça işleme,
dünyadaki üreticiler tarafından ben-
leyebiliyorlar. Makineler ve araçlar
proses planlaması, imalat yönetimi,
imsendi. Ürünler ve bunları yapmak
için daha az sayıda fiziksel proto-
robot teknolojisi ve daha fazlasını
için kullanılan üretim prosesleri de
tip oluşturarak bir başka gecikme
kapsamakta. Dijital iş parçacıklarının
sürekli olarak daha iyi hale getirile-
kaynağını da ortadan kaldırabiliyorlar.
neticelerinden biri de süreçler, zeka,
biliyor.
Ve üreticiler, bunların tamamını tek
bağlantı, fonksiyonel ve mantıksal
Dijital
bir fabrika özelinde değil, küresel
tasarım hedefleri ve geometrik
müşteriler için yaptıkları ürünlerin
çaptaki tüm operasyonları için uygu-
şekiller de dahil olmak üzere sanal
ayırt edilmesini ve sonuçta da kitle-
layabiliyor.
ürün modellerinin herhangi bir şey
sel özelleştirme hedefine ulaşmak
üretilmeden
oluşturulması.
isteyen küresel şirketler için gi-
Bilgi akışı çok yönlü
Böylesine kapsamlı bir model, basit
derek daha fazla zorunlu bir hal
Bir ürün geliştirme fikri, erken
bir “sanal ikiz”den daha sofistike.
alıyor.. Dijital imalatın karmaşık ürün
aşamalarda
üretim
Bu türden karmaşık 3D deneyimler,
deneyimlerinin arkasındaki muaz-
yaklaşımları ve malzeme akışları
dijital iş parçacıklarının bir parçası
zam veri akışı ile kombinasyonu,
açısından test edilebiliyor. Bu bilgi,
haline geliyor. Büyük miktarlarda
pazardaki değişikliklere veya reka-
bir konseptin aslında “üretime hazır”
veriyi kapsayan son derece sofistike
betin zorluklarına yanıt verebilmeyi
hale getirilip getirilemeyeceğini be-
modeller geçerli olduğunda, bir fab-
sağlayan büyük bir esneklik artışı
lirlemek adına oldukça önemli. Dijital
rika imalata başlayabiliyor.
sağlayabilir. Bu noktada; 12 sektörde
bile
olsa,
önce
üretim, üreticilerin tasarım fonksi-
üretim
teknikleri,
farklı
hizmet veren 3DEXPERIENCE plat-
yonundan belirli bir ürüne yönelik
Geleceğin üreticilerinin karşısındaki
formu, marka uygulamalarına güç
küresel talebin öngörülmesine kadar
zorluk, dijital iş parçacıklarının üre-
katıyor ve zengin bir endüstri çözüm-
neredeyse tüm fabrika üretimlerini
tim başlangıcının ötesine geçirilerek
leri deneyimi portföyü sunuyor.
Kesici Takımlar & Tutucular
/ Kasım - Aralık 2017
47
Yazılım
DASSAULT SYSTÈMES, SOLIDWORKS 2018’İ TANITTI
• 3 boyutlu tasarım ve mühendislik portföyünün en yeni sürümü tasarım ve üretim süreçlerini entegre ediyor ve SOLIDWORKS CAM’i de içeriyor • Basitleştirilmiş ürün geliştirme ve iş akışı etkileşimleri; inovasyonu hızlandırıyor ve işletme için daha iyi sonuçlar sağlıyor. • Kullanıcıların iş performansını daha
Dassault
Systèmes 3 boyutlu tasarım ve mühendislik uygulaması portföyünün en yeni sürümü olan SOLIDWORKS 2018 uygulamasının duyurdu. SOLIDWORKS 2018, her büyüklükteki işletmenin parçaları ve ürünleri nasıl üreteceği konusunda tekrar düşünmesini ve günümüzün deneyim odaklı ekonomisinde yenilikçi fikirleri daha hızlı pazara sunmasını mümkün kılan, tasarım ve üretim süreçlerini entegre eden uçtan uca bir çözüm içeriyor.
da artıracak uçtan uca
Dassault Systèmes’in 3DEXPERIENCE platformu üzerimüzdeki aylarda kade- nde çalışan SOLIDWORKS meli olarak kullanıma 2018, ürün geliştirme iş akışında disiplinler arası sunulacak etkileşimleri basitleştiren süreç çözümleri önü-
48 Kesici Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık 2017
çözümlerle işletmenin üretim stratejisinin tamamında tasarımı destekliyor. Akıllı üretimi kolaylaştıran bu tek biçimli süreç, bir sistemden diğerine veri aktarımı gerektirmeden tüm ürün geliştirme ekipleri için her zaman, her yerden ve gereken her türlü formatta bağlantılı ve sorunsuz veri akışı sağlıyor. Günümüz sert rekabet ortamında ancak bir ürün satışı ve kullanımının ötesinde, güçlü ve etkili müşteri deneyimleri sunan işletmeler müşteri bağlılığı yaratabilmekte. Bu durum başarı için işletmeleri operasyonlarının her alanında inovasyona teşvik ediyor. Geçmişte kalmış organizasyon yapıları, süreçler ve araçlar ürün geliştirmenin
tasarım ve üretim ayaklarını birbirinden ayırıyor. Bu da işbirliği, plan ve bütçeleri etkileyen hatalara yol açıyor. SOLIDWORKS 2018 ile eşzamanlı olarak birlikte çalışan ekipler daha hızlı ve düşük maliyetli bir şekilde ürün ve parça tasarlayabilecek, işlevini ve üretilebilirliğini doğrulayabilecek, verileri ve ilgili süreçleri yönetebilecek, üretimde otomasyon sağlayıp denetim yapabilecek. Tasarım sürecinin erken aşamalarında eklenen fikirler sayesinde tasarım ve üretimdeki değişiklikler hızlı ve kolay bir şekilde yönetiliyor, ilgili model, program, çizim ve belgelere otomatik olarak aktarılabiliyor. Yepyeni
bir
uygulama
Yazılım SOLIDWORKS CAM Bu sürece yönelik temel bir SOLIDWORKS 2018 özelliği, bilgi alarak kural tabanlı işleme sağlayan ve üretim programlama otomasyonunu mümkün kılan yeni bir uygulama olan SOLIDWORKS CAM.Tasarımcılar ve mühendisler tasarımlarının nasıl hayata geçirileceğini daha iyi anlıyor, karar alırken daha fazla bilgiye ulaşıyor ve hızlı bir şekilde prototip parça üretebiliyor, böylece kalite, maliyet ve teslimat kontrol altında tutuluyor. Bu uygulama aynı zamanda saatler değil saniyeler içinde otomatik olarak tasarlanan ve programlanan özel parçalarla ekiplerin “sipariş üzerine üretim” stratejilerini uygulamasını mümkün kılıyor. Dassault Systèmes SOLIDWORKS Türkiye Satış Müdürü Burak Kur-
alkan, şunları söyledi: “Başarılı bir müşteri deneyiminin temelinde iyi tasarlanmış bir ürün ve bunu üretmenin verimli bir yöntemi yer alır. SOLIDWORKS 2018 parça veya ürün imalatına daha akıllıca bir yaklaşımdan fazlasını sağlıyor, işletmelerin hayal gücünü inovasyona dönüştürmesine ve ekosistemler oluşturmasına yardımcı oluyor. Geçmiş sürümlerde de olduğu gibi SOLIDWORKS 2018’deki birçok yeni araç ve geliştirme SOLIDWORKS kullanıcılarının geri bildirimlerini temel alıyor, daha hızlı, daha yüksek kaliteli ve daha düşük maliyetli üretim için daha güçlü ve daha fazla olanak sağlıyor. Kullanıcıların iş performansını daha da artırmaya yönelik ilave uçtan uca süreç çözümleri önümüzdeki aylarda kullanıma sunulacaktır.” Yeni özellikler Alapala’ya ciddi bir
zaman tasarrufu getirdi
2011 yılından bu yana Türkiye’de ve dünyada un makinaları sektörünün önde gelen firmalarından biri olan Alapala Makina, SOLIDWORKS 2018’in yeni özelliklerini ilk deneyimleyen firmalar arasında. 1954 yılında kurulan Alapala Makina, un sektöründe uzmanlaşan ve sektörün lideri olma vizyonuyla alanında dünyanın en büyük iki şirketinden biri olan Alapala Grubunun en eski ve en bilinir şirketidir. Alapala Makina, istenilen büyüklükte anahtar teslim tesisler inşa ediyor. Üretiminin %95’ini ihraç eden şirket Türkiye’nin en büyük 500 ihracatçı firması arasında yer alıyor. Alapala Makina Proje Direktörü Onur Ersoy, SOLIDWORKS 2018’in yeni özellikleri sayesinde sunduğu avantajlar hakkında şunları söyledi: “İş
Kesici Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık
2017
49
Yazılım dünyasında en çok ihtiyaç duyulan şeyin zaman olduğu yadsınamaz bir gerçektir. SOLIDWORKS’ün bu sürümünde birçok yeni özellik
bulunmaktadır ancak bu özellikler arasında bir tanesinin öne çıktığını düşünüyoruz. SOLIDWORKS 2018 ile gerçekten zamandan tasarruf
yapıyorsunuz. Part ya da montaj dosyalarının açılma hızında kayda değer bir gelişme var. 2017’deki part veya montaj dosyalarımızı
Dassault Systèmes Hakkında Dassault Systèmes, 3DEXPERIENCE Company, sürdürülebilir yenilikler hayal etmeleri için işletmelere ve bireylere sanal evrenler sunmaktadır. Dünya önderi çözümleri ürün tasarlama, üretme ve destekleme yöntemlerini dönüştürmektedir. Dassault Systèmes’in birlikte çalışma çözümleri sosyal yeniliği teşvik etmekte, sanal dünyanın gerçek dünyayı geliştirme olanaklarını geliştirmektedir. Grup, 140’den fazla ülkede her boyutta, her endüstride 220.000’den fazla müşteriye değer katmaktadır. Daha fazla bilgi için www.3ds.com adresini ziyaret edin. 3DEXPERIENCE, Compass logosu ve 3DS logosu, CATIA, SOLIDWORKS, ENOVIA, DELMIA, SIMULIA, GEOVIA, EXALEAD, 3D VIA, BIOVIA, NETVIBES ve 3DEXCITE, Dassault Systèmes’in veya ABD’deki ve/veya başka ülkelerdeki tescilli markalarıdır.
50 Kesici Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık 2017
Fuar
Kesici Takımlar & Tutucular / Temmuz - Ağustos 2017
51
Makale
SİBER FİZİKSEL SİSTEMLER ÇAĞINDA, DİJİTAL DÖNÜŞÜMÜ BAŞARABİLEN İŞLETMELER KAZANACAK!
Günümüz
çağında siberfiziksel sistemlerle fiziksel dünyanın sanal bir kopyasını oluşturmak ve uzaktan karar vermek giderek kolaylaşıyor. Nesnelerin interneti sistemleri ile üretimde olup bitenleri bir ekrandan izlemek, makinelerle anında veri alışverişi yapmak ve üretim otomasyonunu bir kontrol ekranı üzerinden gerçekleştirebilmek artık mümkün. Peki Endüstri 4.0 ya da diğer adıyla 4. Sanayi Devrimi olarak adlandırdığımız bu değişimi kucaklamak için nelere ihtiyacımız var ve diji-
52 Kesici Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık 2017
tal dönüşüm sonrasında neler bekleyebiliriz? Endüstri 4.0 ve dijital dönüşüm arasındaki ilişki Fabrika optimizasyonu, akıllı sistemler, bilgi tabanlı servisler, varlık yönetimi, dijital fabrikalar, endüstriyel IoT gibi kavramlar Endüstri 4.0 ile birlikte tüm üreticilerin hayatına girdi. Peki üreticiler için dijital dönüşüm neyi ifade ediyor? Dijitalleşen ekonomiye uyum sağlayabilmek için artık tüm üreticiler yeni teknoloji, iş
modelleri ve süreçlere dair yatırım yapmak ve yeniden yapılanmak durumunda. Dijital dönüşümün birden fazla ayağı var. Ürün ve hizmetleri dijital servislerle birleştirmek, pazar ve müşterilerle dijital etkileşimi artırmak bunlardan ikisi. Her firmanın olmazsa olmazı bu dijitalleşme süreçlerine üreticilerin operasyon ve tedarik zincirlerinin otomasyonunu da eklemesi gerekiyor. Otomasyonu mümkün kılan nesnelerin interneti teknolojilerini nasıl değerlendirmeliyiz? Bunun
Makale
için öncelikle nesnelerin interneti tanımına üretim çerçevesinden bakmak gerekiyor. Endüstri 4.0 çağında şimdiye kadar ortaya konan en kullanışlı tanımlardan biri şu: akıllı cihazların, birbirini algılayan ve iletişime geçebilen nesneler aracılığıyla akıllı bağlantısı. Almanya’da başlayan bu devrim, artık dünyada üretimin gelecek vizyonunu bize gösteriyor. Önümüzdeki yıllarda dünya üzerinde pek çok üretim sisteminin birbirine web tabanlı uygulamalarla bağlandığına ve siberfiziksel sistemler adını verdiğimiz bu sistemlerin ürünler ve üretimin doğasını büyük ölçüde değiştirdiğine tanık olacağız. Yeni nesil sensörler, bulut bilişim ve siber fiziksel sistemlerin izlenmesi ile ortaya çıkan büyük verinin analizi, akıllı üretim ve akıllı
fabrikaların temel taşları olacak. Siber-fiziksel sistemler fabrikanıza hangi faydaları sağlayabilir? • Üretim maliyetlerinizi düşürerek, karlılığınızı artırabilirsiniz. • Üretim esnekliğini artırarak ürün çeşitliliğinizi genişletebilirsiniz. • Üretim sisteminizi uzaktan izleyip arıza teşhislerini kolaylaştırarak plansız duruşlardan kaynaklanan kayıplarınızı önleyebilirsiniz. • Tesisinizi çevre dostu yöntemlerle yönetebilir, enerji tasarrufu ile maliyetlerinizi azaltabilirsiniz. • Operasyonel verimliliği artırarak zaman ve kaynak tasarrufu sağlayabilirsiniz. • Otomasyon sayesinde kazandığınız zaman ile yeni hizmet ve iş modelleri geliştirebilir,
yönetimsel işlere daha fazla zaman ayırabilirsiniz.
Endüstri 4.0 ürünleri ile işletmenizin dijital dönüşümünü gerçekleştirin. Qualist, veri toplama-işlemegörselleştirme, Endüstriyel IoT, büyük veri analitiği ve Arttırılmış Gerçeklik (Augmented Reality) olmak üzere, Endüstri 4.0’ ın 4 alanında direkt kendi ürün ve çözümlerini sunmakta, diğer tüm alanlarında da en kaliteli teknolojileri seçip dijital dönüşüm projelerine entegre ederek müşterilerine değer yaratmaktadır. Endüstri 4.0’ın tüm katmanlarını kullanan uyarlanabilir iş uygulamalarımız ile firmanızın dijital dönüşümünü vakit kaybetmeden gerçekleştirebilirsiniz. Detaylı bilgi için: www.qualist.com
Kesici Takımlar & Tutucular
/
Kasım - Aralık 2017
53
Röportaj
Demir Vana Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Demir:
“İMALAT SEKTÖRÜNE HİZMETE DEVAM”
Demir Vana Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Demir görüşmemizde: “Uzman bir ekiple Türk sanayisine ve Türk imalat sektörüne hizmet etmeye devam edeceğiz. Bu işe gönül koyduk, müteahhitlikte değil tüm enerjimizi sanayide, üretimde harcayacağız. Memleketimize katkımızı, aşkımızı bu yolla göstereceğiz ve bu yolda katma değer üreterek fayda sağlayacağımıza inanıyorum” dedi.
Y
eni yerinize taşındınız ve üretiminiz artarak devam ediyor biraz bundan bahsedelim isterseniz? Eskoop’taki yerimizin kullanım alanı yaklaşık 250 m² civarındaydı. Şimdi kullanım alanı 500 m² olan yeni yerimize taşınarak firmamızı bir adım daha ileriye taşıdık. Burada tasarım ve modelleme sürecinden tüm imalat aşamalarını da bünyemize katarak tüm talaşlı imalatını yaparak vanaların test montaj aşamalarından sonra bitmiş ürün haline getirebiliyoruz. Şu anki yerimiz 3 katlı; depo, model hane – tasarım ve talaşlı imalat. Bunun dışında da atölyemizin hemen yanında iki katlı ofisimiz mevcut. Çok çeşitli vanalar imal ediyoruz özellikle belediyelerin su kanalizasyon idarelerinin gerek duyduğu su vanaların imalatında uzmanlaşmış durumdayız. Flanşlı kelebek vanalar, hidrolik çekvalfler, açılı çekvalfler, sürgülü vanalar, bıçaklı sürgülü vanalar arıtma tesislerine kullanılan vanalar, bunlar belli başlı ürün-
54 Kesici Takımlar & Tutucular / Eylül - Ekim
2017
lerimiz. Uzman bir ekiple Türk sanayisine ve Türk imalat sektörüne hizmet etmeye devam edeceğiz. Bu işe gönül koyduk, müteahhitlikte değil tüm enerjimizi sanayide, üretimde harcayacağız. Memleketimize katkımızı, aşkımızı bu yolla göstereceğiz ve bu yolda katma değer üreterek fayda sağlayacağımıza inanıyorum. Türkiye’nin makro düzeyde üretim ekonomisin yerine inşaat sektörüne ağırlık verilmesi sebebiyle; üretim sektöründe yaşanan sıkıntılar var. Türkiye’de üretim yapmak gerçekten çok zor bir iş. Sizce, üretim sektörünün sıkıntıları neler ? Sektörün sıkıntılar, en başta kalifiye eleman. Bunun sebebi meslek liselerinden çıkan arkadaşların üniversiteye devam etmesi ve kendi mesleklerinden uzaklaşması. Diğer sebepler arasında; sanayi sektörünün cazibeli sektör olmaktan çıkması. Daha kolay sektörlerde, benzer paraların kazanılabilmesi, bu da iş gücünü azaltan faktörler arasında. Bunun dışında son zamanlarda zorunluluk haline
getirilmesi planlanan mesleki yeterlilik için de firmalara ve elemanlara bir destek verilmesi gerektiğini düşünüyorum. Özellikle imalat sanayisinde çalışan firmaların ödemiş olduğu sigorta primleri stopajlar vergi yükleri boynumuzu büken etmenler. Son olarak sektörde üretim anlamında karşılaştığınız olumsuzluklar neler ? Çin’den gelen vanalar imalat sanayisini zorluyor çünkü orada ucuza dökülen malzemeleri getiren bir çok firma var. Biz kendi dökümhanemiz olamamasına rağmen dökümlerimizi burada ağırlıklı olarak da İstanbul’da bulunduğumuz sanayi sitesinde döktürüyoruz. Yerli sanayinin kalkınması için bazı yurtdışından girişlere kota konulması gerektiğini düşünüyorum bunların dışında bizim sektörlerle ilgili olan kısım döküm kısmı, yani vananın ham maddesi döküm. Bununla ilgili çalışma yapılabilirse sektöre ve imalatçılara olumlu katkı sağlayacağını düşünüyorum.
Fuar
Kesici Takımlar & Tutucular / Temmuz - Ağustos 2017
55
Makale
ENDÜSTRİ 4.0 İLE ÜRETİM DAHA VERİMLİ binlerce değişkenin anlık kayıtları sürekli yapmaktadır. İşlenmemiş Büyük veri (Big data) sayesinde araçta oluşan olayları anında takip etmekle kalmayıp, gelecekte oluşabilecek durumları da belirleyebiliyoruz.
Durmazlar
Durmazlar, bugün iş ortağı
olarak yol aldığı 80 distribütörü ile 120 ülkeye ihracat yapıyor ve üretilen makinaların %80’e yakını ABD, Avrupa Birliği ülkeleri ve Avustralya gibi gelişmiş sanayi ülkelerinde alıcılarıyla buluşuyor.
Durmazlar Makina’nın 60 yıllık teknolojik altyapısı ile Durmaray, raylı sistem çalışmalarına 2009 yılında başlamıştır. Bugün, bu kadar kısa bir sürede Yurt içinde farklı illerde başarılı bir şekilde çalışan 98 adet tramvay ve hafif raylı sistem aracı bulunmaktadır.
56 Kesici Takımlar & Tutucular / Kasım - Aralık 2017
Ülkemizde sektörünün lideri olan Durmazlar, Türkiye’de liderliğini devam ettirmek ve Dünya lideri olabilmek için Makine ve Raylı Sistem üretiminde kendi geliştirdiği yazılımlar ile Endüstri 4.0 vazgeçilmez unsurlarından Dijitalleşme, Etkileşim ve Geleceğin Fabrikaları temel alarak üretimine devam etmektedir.
Dijitalleşme Durmazlar Panorama aracında, geliştirilen yazılım sayesinde Araç kontrol ünitesi, Tahrik, Kapı, Fren gibi alt sistemlere ait şu anda
Geleceği tahmin edebilir miyiz? Büyük verinin işlenmesi ile elde edilen Akıllı Veri(Smart data) sayesinde bir bileşenin ne zaman değiştirilmesi gerektiğini ön görebiliriz. Farklı sürücüler ile bağdaştırılan kullanım sayısıları, aracın çalıştığı hat yapısı, sıcaklık verileri incelenip ömür hesaplamaları yapabiliyoruz.
Araçta bulunan yüzlerce bileşenin özetlenmiş verisine ulaşma imkânı sağlayan Akıllı Veri, yedek parça planlama, bakım periyodları takibi gibi önemli konularda İşletmeler için büyük fayda sağlayacaktır.
Makale
raporlar ile bir makinenin veya aracın durumunu özetleyebiliyoruz. Aracın kaç km yol kat ettiğini, makinenin kaç saat çalıştırıldığını, ne kadar enerji tükettiğini, aracın ne kadar insan taşıdığını, ünitelerin arıza adetlerini, yedek parça değişim zamanlarını bu raporlar ile sunabiliyoruz. Örnek olarak bir tramvayın kumlama sistemini ele alalım. Araçta yapılan kumlama kullanım analizler sayesinde ve kumlama deposunda bulunan sensörler ile kumun azaldığını ve ne zaman biteceğini ön gören araç, merkez bilgisayar ile iletişime geçip kum ihtiyacını bildirebilir. Bu durum aydınlatma bileşenleri, yağlama sistemleri, kontaktörler, düğmeler gibi yüzlerce bileşen için geçerlidir. Araç konumu, kilometresi, tükettiği enerji, sıcaklık durumları, aracı kullanan sürücü kimliği, araç hızı, oluşan hatalar ve uyarıları, bakım zamanlarını işletmeler takip edebilir. Her geçen gün ürettiğimiz araç sayısı artmaktadır. Yazılım güncelleme ihtiyacı duyulduğunda, her araca tek tek yazılım yüklemek yerine bulut teknolojisi ile bu güncellemeler, akıllı telefon gibi otomatik hale getirilecektir. Aynı şekilde makinelerimizde gün içerisinde hangi parçaların kesildiğini, kesim sürelerini, makinenin açılma ve çalışma saatlerini, oluşan alarmlarının kaydını tutmaktayız. Haftalık, aylık, yıllık
Durma Bulut sistemi, internete erişimi olan akıllı bir cihaz üzerinden, interneti bulunan Durmazlar makinesine erişim sağlar. Durma Bulut sistemi makine verilerini depolar ve yeniden kullanılmasına izin verir. Makinenin durumu ve kesilen parça bilgileri anlık olarak izlenebilir. Gün içinde kesilen tüm program bilgileri görülebilir. Tarih aralığına göre, geriye dönük kesim raporları alınabilir. Bu raporlar excel dosyası olarak kendi cihazlarına aktarılabilir. Çalışma süresi, durma süresi ve verimlilik hesaplamaları yapılabilir. Hata mesajları ve hata sebepleri incelenebilir. Aynı kullanıcıya ait birden fazla makinenin bilgileri izlenebilir. İsteğe bağlı olarak makine üzerindeki kameralardan görüntü alınabilir. DURMA Bulut Haberleşme ile veri yönetimi, servis yönetimi, uzaktan backup/restore yapılabilme, performans analizi, makine parametrelerine uzaktan erişim ve yazılım güncelleme, veri analizleri ve bunlar sayesinde kestirimci bakım planlamasını çok daha verimli hale getirmeği planlıyoruz. Durma Bulut
distribütörleri, makinesini tam verim ile kullanmayan müşterileri tespit edip, destek çıkarak sorunlarını çözebilir. Makinesini maksimum seviyede kullanan müşterilere ise daha optimum çözümler sunarak üretimini artırmasına yardımcı olur. Endüstri 4.0 ile birlikte gelen geniş ağ ve yüksek oranlı veri paylaşımı, siber güvenlik talebini hızla arttırmaktadır. Ürün ve verilerin kötü emelli kişilere karşı korunması amacıyla Durmazlar siber güvenlik önlemlerini Endüstri 4.0’a uyum sağlamak amacıyla mevcut güvenlik sistemlerini de sürekli geliştirmektedir.
Etkileşim Tramvay araçlarımızda, yeraltı ve yer üstü konumlandırma sistemleri yardımıyla bulundukları koordinatları kesin olarak tespit edebiliyoruz. Araçlar bu konum bilgilerini ve ek verileri merkez bilgisayar ve güzergahta çalışan diğer araçlar ile paylaşabiliyorlar. Nesnelerin İnternet’i (Internet of Things, IoT) sayesinde araçlar birbirlerine çok yakınlaşmasını veya uzaklaşmasını Kesici Takımlar & Tutucular
/
Kasım - Aralık 2017
47
Makale sağlayarak hatta homojen bir dağılım elde edebiliyorlar.
DURCOM programı sayesinde önceden belirlenen kişilere e-posta gönderebilen araçlarımız, meydana gelen sefer aksamaların önüne hızlı bir şekilde geçilmesini sağlayan, erken bildirim sistemir. Anlık müdahale edecek ekiplere, anlık bilgiler, aracın raporlamasını yapan ekiplere, günlük genel raporlar gönderilmektedir. Araç hakkında genel bilgi almak isteyen birimlere ise harcanan, kazandırılan enerji, km, çalışma süreleri, sürücü puanlama v.b. bilgiler haftalık veya aylık raporlar gönderilebilmektedir. Araçlarımız, çalıştıkları güzergâhlarda bulunan tehlikeli bölgelerde hız sınırlamaları uygulamaktadır. Kurp’larda oluşan tekerlek aşınmasını engellemek ve sürüş konforunu artırmak için de araçlarımız rayları yağlamaktadır. Trafik ve yaya yoluna açık olarak çalışan raylı taşıtlarda bir noktada yağlama yapılması, temizlenmesi zor yağ katmanı oluşmaktadır. Oluşan bu yağ katmanı trafikte bulunan diğer araçların ve yayalar için tehlikelidir. Bu nedenle geliştirdiğimiz Akıllı yağlama sistemi sayesinde araçlar bir birleriyle iletişime geçip her aracın değil, o noktadan geçiş yapan belirli araçların yağlama yapmasını sağlayabiliyoruz. Makinelerimizde DBEND Programı sayesinde 3D Cad programlarında 58 Kesici Takımlar & Tutucular
/ Kasım - Aralık 2017
oluşturulan parça çizimlerini aynı çatı altında yönetilmesini sağlıyoruz. Aynı zamanda bu program üzerinden farklı makinelerde kullanılmak üzere kesim kodunu oluşturabiliyoruz. Bu sayede, sonuca ulaşması gereken iş parçası farklı makinelerde işlem görme gereksinimi duysa bile hatasız olarak işlem görecektir. Mevcut Lazer, Plazma ve Punch makineleri ile otomatik yükleme boşaltma sistemi arasında iletişim ağı oluşturup grup olarak hareket etmelerini sağlıyoruz. Bu bize birçok farklı tipte malzemeyi tek sistem üzerinden ve durmadan yönetebilme olanağı sağlamaktadır.
Endüstri 4.0 en önemli ve vazgeçilmez bir parçası Sensor teknolojileri sayesinde, farklı bileşenlerinin birbiri ile uyumlu çalışması sağlanmaktadır. Tramvayımızın önüne yerleştirilen lazer tarayıcı sayesinde aracın hareket yönü taranmakta ve çeşitli filtreleme işlemleri sonrası tespit edilen objelerin uzaklığı, hareket yönü ve çarpışma olasılığı hesaplanmakta.
DAM sistemi Abkant makinelerinde tek seferde yüksek hassasiyet ile büküm yapmamızı sağlar. Öğrenme metodu ile tekrarlanabilen büküm-
ler yapabilmekte. DAM sayesinde Abkant makinelerimiz operatör kabiliyetine ihtiyaç duymadan doğru ve hızlı bükümler yapabilmektedir. Abkant kontrol panelinde yer alan bir bükme programını Barkod okuyucu sayesinde otomatik olarak seçtirebilmekteyiz. Bu kullanıcı açısından işlemi çok kolaylaştıran bir sistemdir. Kullanıcın hata yapmasını da engellemektedir. Geleceğin fabrikaları Durmazlar, üretim sürekliliğini üst seviyede tutacak, uzaktan kontrol edilebilir makineler üreterek, akıllı üretim hatları sunmak ve operatör ihtiyacını en aza indirgeyerek gelecek fabrika kurulumlarında hızla ilerlemektedir. Amacımız insan ve makinenin aynı anda güvenli bir şekilde çalışmasını sağlamak. İnsan hatalarını en aza indirgemek için önemli noktalarda, makine tarafından kontrol edilebilen bir üretim sağlamak. Örnek olarak bir aracımızda önemli bir noktasında vidalama işlemi belirli bir tork ile yapılması gerektiğinde, sisteme bağlı aygıt eksik sıkılma veya farklı tork uygulandığını tespit ederse bu durum anında ilgili kişilere bildirilecek.
Makale
Üretim hattındaki tüm makineler için üretim planlaması yapabilen, veri toplayan, stok kontrolü, zamanlama yapabilen ve çalışma durumu ile ilgili analiz yapabilen sistemlerin geliştirilmesi ile mevcut ERP sistemlere entegre olmaya çalışıyoruz. Araçlar tarafından merkeze ulaşan
ihtiyaç talebi, merkez sistem yönetimi tüm raylı sistem filosunun ihtiyaçlarını kontrol ettikten sonra, stoktaki durumları göz önünde bulundurarak, otomatik olarak ihtiyaçlarını karşılayabilecek. Büyükşehirlerde yüzlerce hatta binlerce araç filo’lu işletmeler kesintisiz bir işletme için bu sürece ayak uydurmak
zorundadır. Tedariği haftalar sürebilen ve maliyetli bileşenler için önceden bilgi sağlayabilmek ve siparişi hazırlamak bozulma gerçekleşmeden bakımın doğru ve yeterli bir biçimde yapılmasını sağlanmalıdır.
Kesici Takımlar & Tutucular
/ Kasım - Aralık 2017 59
Röportaj PNG Mühendislik Kurucu Ortağı Nedim Gökhan Vardar:
“İŞLETMELERİN SORUNLARINA ÇÖZÜM BULMAK, PNG’NİN VAROLMA SEBEBİDİR”
Nedim Gökhan Vardar
PNG Mühendislik Kurucu Ortağı Nedim Gökhan Vardar sohbetimizde: “İşletmelerin üretim sorunlarına çözüm bulmak, teknolojik yenilenme ve gelişime yardımcı olmak PNG’nin varolma sebebidir” dedi. 60 Kesici Takımlar & Tutucular
/ Kasım - Aralık 2017
Röportaj
Firmanızın kuruluşu ve gelişimini anlatır mısınız?
2007 Yılında firmamızın kuruluşunu gerçekleştirdik. Ancak ben 1997 yılından bu yana sektördeyim. Firmamız; endüstriyel üretim sektöründe kesici takımlar ve endüstriyel kesici takımlar üzerine hizmet vermektedir. Talaşlı imalata yönelik CNC torna ve CNC işleme merkezlerine tutucu, torna ve freze alanında satış ve pazarlama odaklı olarak kurulmuştur. PNG Mühendislik kurulduğu ilk günden itibaren her zaman çok büyük hedeflere odaklanan bir firma olmuştur. Bu hedeflerini, imalatın, tüm endüstrilerin ve müşterilerin faydası, beklentileri, ihtiyaçları doğrultusunda belirlemiştir. Ürün gamınızda neler var? Kesici takımlarda; Kennametal ve Emuge Franken ürün gamımızda yer alıyor. Tutucular kısmında Eroğlu ve ölçüm aletlerinde Mahr bayiliklerini yapıyoruz. Sektörün gelişimini değerlendiriyorsunuz?
nasıl
Sektör her geçen gün iyiye gidiyor.
Müşterler her geçen gün daha da gelişiyor. Önceleri spotçulardan malzeme alan Son kullanıcı- üretici artık ürününün arkasında duran, mühendislik ve servis hizmeti veren firmalara yöneliyor. Biz firmalara çözüm ortağı olmayı hedefliyoruz. Bu doğrultuda çalışıyoruz. Firmalarımızın problemlerini çözerek gidiyoruz. Bizim bölgemiz Kocaeli’nde sanayi çok hızlı gelişiyor. Ağırlıklı olarak ve hedeflediğiniz hangileridir?
çalıştığınız sektörler
Kurulduğumuz ilk günden beri otomotiv, havacılık, ağır sanayi, kalıpçılık gibi önemli endüstri kollarını, edindiği tecrübe ve sahip olduğu bilgi ile desteklemektedir. Profesyonel mühendislik hizmetlerinde iddialı olmak, satış ve pazarlama konusunda dinamik, atak ve hızlı olmak, teknik hizmetlerde sürekli destek vermek, PNG ‘nin kuruluşunun temelidir. İşletmelerin üretim sorunlarına çözüm bulmak, teknolojik yenilenme ve gelişime yardımcı olmak PNG’nin varolma sebebidir. Bölgede müşteri talepleriniz ağırlıklı olarak neler? Müşterilerimiz
talaşlı
süreçlerinde gün geçtikçe artan işleme hassasiyetini göz önünde bulundurarak, daha dar toleransları daha verimli bir şekilde işleyebilmeyi, dolayısı ile süreçlerini daha verimli hale getirebilmeyi talep ediyorlar. PNG Mühendislik olarak biz müşterilerimizin bu taleplerine (yüksek teknolojinin yardımı ve çok fonksiyonlu takımlandırma seçenekleri ile işleme zamanlarını kısaltarak) verimlilik artışı ile güçlü işbirliği kurarak, geliştireceğimiz takımlandırma seçenekleri ile tezgahlarının kapasitesini yüzde 100 performansla kullanmalarını sağlamak öncelikli hedeflerimizdendir. Satış ve pazarlama ağınızda nelere dikkat ediyorsunuz? Satış ve Pazarlama, günlük yaşantımızın ve vazgeçilmez olarak katılımcısı olduğumuz çağımızın en önemli faaliyetlerinden biri. Profesyonel yaşantımızda, mesleğimiz olabildiği gibi; zaman zaman satın alma kararını veren taraf olarak da bu çemberin içinde yer alıyoruz. Üretici tarafında da durum benzer. Mükemel bir ürün ortaya konuluyorsa aynı özen, satış ve pazarlamada da gösterilmeli.
imalat
Kesici Takımlar & Tutucular
/
Kasım - Aralık
2017
World Media - Fuar
WORLD MEDİA 2016 FUAR KATILIMLARI World Media olarak 2016 yılının ilk yarısında; yurtiçinde ve yurtdışında bir çok fuara katılarak dergilerimizi sergiledik. Tanıtımımızı yaptık ve dergilerimizin dağıtımlarını gerçekleştirdik. Katılımcı firmalara ve fuar ziyaretçilerine yönelik gerçekleştirdiğimiz dağıtımlarda; dergilerimize ilgi yoğundu.
Auto Mecanika 2017 / İstanbul
Auto Show 2017 / İstanbul
Rolexpo - 2015 62
Kesici
Takımlar
& Tutucular
/
Win Metal 2017
/ Kasım - Aralık 2017
Chine Home Life 2017 / İstanbul
Hannover Messe - 2016 / Hannover - Almanya
Fuar Panorama
Kesici Takımlar
& Tutucular / Temmuz - Ağustos 2017 63
World Media - Fuar
Konmak 2017 / Konya
Mining Expo 2017
64
Kesici
Win Automation - 2017
Mold Expo 2017 / İstanbul
Santek 2017 / Kocaeli
Tosh Expo 2017 / İstanbul
Win 2017 / İstanbul
Takımlar
& Tutucular
/ Kasım - Aralık 2017
WORLD MEDİA BÜNYESİNDE YAYINLANAN DERGİLER Haber İletişim İlker Kaplan WORLD MEDİA Genel Yayın Yönetmeni 0 505 400 94 34 makineotomasyondergisi@gmail.com
Reklam İletişim Hatice Karabay WORLD MEDİA Reklam Koordinatörü 0 505 400 94 33 makineotomasyondergisi@gmail.com
Reklam İletişim Ziya Alkan WORLD MEDİA Reklam Müdürü 0 546 675 59 49 worldmediareklam@gmail.com
Dergilerimizde yerinizi ayırtın, hedef kitlenizi ulaşın!...
www.endustri40dergisi.com
www.makineotomasyondergisi.com
www.worldmediagroupe.com
www.kesicitakimlardergisi.com
World Media Bünyesinde yayınlanan Dergilere abone olmak için aşağıdaki hesap numaralarına istediğiniz dergilerin Yıllık abone ücretlerini yatırabirsiniz. İsim soyisim ve adresinizi dekont fotokopisiyle birlikte makineotomasyondergisi@gmail.com adresine mail ya da 0 212 427 00 15 numaraya faks’a gönderebilirsiniz. Ayrıca Aboneliğinizi mail order sistemiyle kredi kartınızdan ödeyerekte yapabilirsiniz.
*Kredi kartınızın ön yüzündeki 16 rakam: .......................................................................... *Kredi kartınızın son kullanma tarihini ay / yıl : ................................................................. *Kredi kartınızın arka yüzündeki üç haneli güvenlik numarası: ..........................................
ABONE FORMU Ad
:...............................................................................................
Soyad
:...............................................................................................
Adres
:...............................................................................................
ABONE FORMU
...............................................................................................
İlçe
:...............................................................................................
Şehir
:...............................................................................................
Posta Kodu
:...............................................................................................
Telefon
:...............................................................................................
Faks
:...............................................................................................
:...............................................................................................
Tarih
İmza
Dergi
İsmi
-
Yıllık Abone Ücreti
Makine & Otomasyon: Auto Tuning World: Kesici Takımlar Tutucular : Rulman & Lİneer: Endüstriyel Borulama: Cad / Cam / Cae / Plm : Endüstri 4.0 : Kaynak Makine :
120 120 120 120 120 120 120 120
TL TL TL TL TL TL TL TL
+ + + + + + + +
KDV KDV KDV KDV KDV KDV KDV KDV