Polecamy książki pomocne w przygotowaniach do matury (wybrane fragmenty książek do obejrzenia na stronie www.podkowa.gda.pl) W książce „Tablice matematyczne” zawarte są wiadomości z zakresu matematyki ze szkoły podstawowej, gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej. Książka ta zapewnia szybki dostęp do potrzebnych wzorów, definicji i twierdzeń. Książki „Matura z matematyki w roku 2015, 2016, ... – zakres podstawowy” oraz „Matura z matematyki w roku 2015, 2016, ... – zakres rozszerzony” są zbiorami zadań ilustrujących wszystkie wymagania z matematyki na poziomie podstawowym albo rozszerzonym zawarte w najnowszej podstawie programowej z uwzględnieniem formy egzaminu końcowego. Konstrukcja oraz treść zadań i ćwiczeń są zgodne z zakresem podstawowym podstawy programowej, a dobór tekstów sprawdzających czytanie ze zrozumieniem i tekstów do wypracowań uwzględnia założenia CKE. Książka podzielona jest na trzy części, a każda z nich na rozdziały. Po każdej części znajdują się odpowiedzi. Książka „Matura z biologii w roku 2015, 2016, ... – zbiór zadań” zawiera zadania otwarte i różnego rodzaju zadania zamknięte ilustrujące wszystkie wymagania z biologii zawarte w podstawie programowej – zakres kształcenia rozszerzony.
Dystrybucja i zamówienia: Skr. pocztowa 18, 80-460 Gdańsk 6 tel. 602 211 526 dział zamówień i reklamacji tel./fax 585 208 745 pinia@podkowa.gda.pl www.podkowa.gda.pl
ISBN 978-83-65120-93-9
M A T E M A T Y K A
Alicja Cewe
Alina Magryś-Walczak
Halina Nahorska
Przykładowe
ARKUSZE MATURALNE
z matematyki
MATURA MATURA 2016,2016 2017... zakres podstawowy
licea ogólnokształcące technika
Zgodne z najnowszą podstawą programową
Alicja Cewe
Alina Magryś-Walczak
Halina Nahorska
Przykładowe
ARKUSZE MATURALNE
z matematyki
MATURA 2017, 2018... zakres podstawowy
Gdańsk
2
Autorki: Alicja Cewe, Alina Magryś-Walczak, Halina Nahorska, Opracowanie redakcyjne: Alicja Cewe, Alina Magryś-Walczak, Halina Nahorska, Recenzja merytoryczna: Maria Kruk Skład komputerowy: Jarosław Mach
ISBN 978-83-65120-93-9
© Copyright by Wydawnictwo Podkowa sp.j. 80-170 Gdańsk, ul. Paganiniego 17/17 Gdańsk 2015
3
WSTĘP W książce „Przykładowe ARKUSZE MATURALNE z matematyki – MATURA 2017, 2018, … zakres podstawowy” znajdują się propozycje 12 arkuszy zadań z zakresu podstawowego, sprawdzających wszystkie umiejętności zawarte w nowej podstawie programowej z dnia 27 sierpnia 2012 roku. Rozwiązując zadania dowolnego arkusza można uzyskać 50 punktów. W każdym arkuszu zadania podzielone są na trzy grupy: zadania zamknięte, zadania otwarte krótkiej odpowiedzi, zadania otwarte rozszerzonej odpowiedzi. Do każdego z zadań zamkniętych podane są cztery odpowiedzi, z których tylko jedna jest poprawna. Zadania te punktowane są w skali 0 – 1. Wszystkie zadania krótkiej odpowiedzi punktowane są w skali 0 – 2, 0 – 3. Zadania rozszerzonej odpowiedzi wymagają od zdającego wykazania się umiejętnością logicznego rozumowania i dobierania własnych strategii matematycznych w nietypowych sytuacjach. Zadania te punktowane są w skali 0 – 4, 0 – 5 lub 0 – 6. Rozwiązanie tych arkuszy zapewni każdemu abiturientowi solidne przygotowanie się do egzaminu dojrzałości z matematyki na poziomie podstawowym. W książce podane są odpowiedzi i wskazówki do wszystkich zadań. Pozwalają one na sprawdzenie i ocenę przygotowania się do tego egzaminu. Życzymy powodzenia Autorki
4
Kilka wskazówek, których warto się „trzymać” rozwiązując zadania arkuszy maturalnych. Przeczytaj uważnie treść zadania – każde słowo może być ważne i zawierać wskazówkę. Po przeczytaniu stwierdź: rozumiem / nie rozumiem. (Jeśli nie rozumiesz treści zadania – czytaj zadanie następne, do tego zadania wrócisz na końcu pracy.) Jeśli zadanie jest „zamknięte” i rozumiesz jego treść, to wybierając właściwą odpowiedź „nie strzelaj”. Wybrać właściwą odpowiedź możesz poprzez: eliminację odpowiedzi niemożliwych, sprawdzenie, wykonanie obliczeń. Jeśli zadanie jest otwarte, nie sugeruj się liczbą punktów. Pamiętaj, że to co dla kogoś wydaje się trudne, dla Ciebie może być łatwe. Jeśli w zadaniu jest polecenie „wykaż”, „udowodnij” lub „uzasadnij”, przeprowadź swoje rozumowanie tak, jakbyś chciał przekonać o swoich racjach kolegę albo koleżankę.
5
SPIS TREŚCI Zadania
Odpowiedzi
Arkusz I ..........................................................................................................................7 Zadania zamknięte .............................................. 7 .................... 162 Zadania otwarte ................................................ 13 .................... 163 Arkusz II ......................................................................................................................19 Zadania zamknięte............................................ 19 .................... 166 Zadania otwarte ................................................ 25 .................... 167 Arkusz III .....................................................................................................................31 Zadania zamknięte ............................................ 31 .................... 170 Zadania otwarte ................................................ 39 .................... 170 Arkusz IV .....................................................................................................................45 Zadania zamknięte ............................................ 45 .................... 173 Zadania otwarte ................................................ 51 .................... 173 Arkusz V .......................................................................................................................57 Zadania zamknięte ............................................ 57 .................... 176 Zadania otwarte ................................................ 64 .................... 177 Arkusz VI .....................................................................................................................69 Zadania zamknięte ............................................ 69 .................... 180 Zadania otwarte ................................................ 75 .................... 180 Arkusz VII....................................................................................................................81 Zadania zamknięte ............................................ 81 .................... 183 Zadania otwarte ................................................ 88 .................... 184 Arkusz VIII ..................................................................................................................93 Zadania zamknięte ............................................ 93 .................... 186 Zadania otwarte .............................................. 100 .................... 187 Arkusz IX ...................................................................................................................107 Zadania zamknięte .......................................... 107 .................... 190 Zadania otwarte .............................................. 114 .................... 191
6
Arkusz X .....................................................................................................................121 Zadania zamknięte .......................................... 121 .................... 193 Zadania otwarte .............................................. 129 .................... 194 Arkusz XI ...................................................................................................................135 Zadania zamknięte .......................................... 135 .................... 196 Zadania otwarte .............................................. 144 .................... 197 Arkusz XII..................................................................................................................149 Zadania zamknięte .......................................... 149 .................... 199 Zadania otwarte .............................................. 156 .................... 200 Podstawa programowa z dnia 27 sierpnia 2012 roku do nauczania matematyki w technikach i liceach ogólnokształcących .................................................................204
Arkusz I
7
ZADANIA Arkusz I (Wskazówki i odpowiedzi na str. 162)
Zadania zamknięte W zadaniach od 1. do 23. wskaż poprawną odpowiedź.
Zadanie 1. (0 – 1) Wyrażenie 836 835 można zapisać w postaci: B) 1635 ,
A) 871 ,
C) 32 835 ,
D) 8 835 .
Zadanie 2. (0 – 1) Iloraz różnych liczb pierwszych może być liczbą naturalną. Jeżeli x
2 1 3 1 i y , to x y . 2 1 3 1
A) P, P,
B) P, F,
C) F, P,
P
F
P
F
D) F, F.
Zadanie 3. (0 – 1) Szacując wynik iloczynu 4,1 9,8 obliczono iloczyn 4 10 . Błąd bezwzględny tego szacowania jest równy: A) 0,08,
B) 0,02,
C) 0,20,
D) 0,18.
Zadanie 4. (0 – 1) Jeżeli x R i y R oraz log x A) 3log 1 , y
x 2log x 1 , to prawdą jest, że: y
3log x 1, B) log y
3
C) log x y ,
x3 D) log 1 . y
Zadanie 5. (0 – 1) 2
Jeżeli x2 y 2 59 oraz x y 24 , to wartość wyrażenia x y jest równa: A) 11,
B) 35,
C) 83,
D) 107.
8
Arkusz I
Zadanie 6. (0 – 1) Funkcja f ma tylko dwa miejsca zerowe równe 0 oraz 3. Wykres funkcji f przesunięto wzdłuż osi x o 2 jednostki w lewo i otrzymano wykres funkcji g. Zatem funkcja g ma miejsca zerowe: A) x1 2 i x2 1 , B) x1 1 i x2 2 , C) x1 3 i x2 0 , D) nie ma miejsc zerowych. Zadanie 7. (0 – 1) Wykres funkcji liniowej f przechodzi przez punkty 2, 3 i 4, 9 . Zatem funkcja f określona jest wzorem: A) f x 2 x 3 , C) f x 2 x 7 , BRUDNOPIS
B) f x 3x 3 , D) f x 2 x 1 .
Arkusz I
9
Zadanie 8. (0 – 1) Proste o równaniach y 3x 9 i y x 3 : A) przecinają się w punkcie 3, 0 ,
B) są równoległe, ale nie pokrywają się,
C) są prostopadłe,
D) pokrywają się.
Zadanie 9. (0 – 1) Parabola będąca wykresem funkcji f x x 2 bx c ma wierzchołek w punkcie
1, 0 . Funkcja f:
A) jest rosnąca w 1; ,
B) jest malejąca w 1, ,
C) jest nierosnąca w 1; ,
D) jest stała w 1; .
Zadanie 10. (0 – 1) Współczynnik kierunkowy prostej równoległej do prostej o równaniu 2 x 3 y 4 0 jest równy: 3 A) , 2
2 B) , 3
C)
2 , 3
D)
3 . 2
Zadanie 11. (0 – 1) Prosta prostopadła do prostej o równaniu y 2 x 4 i przechodząca przez punkt 0, 3 ma równanie: A) x 2 y 6 0 , B) x 2 y 6 0 , C) x 2 y 6 0 , D) x 2 y 6 0 . Zadanie 12. (0 – 1) Trójkąt ABC jest prostokątny. Wartość wyrażenia sin cos jest równa:
5 13 , 13 13 C) , 6 A)
B)
5 13 , 6
D) 1.
10
Arkusz I
Zadanie 13. (0 – 1) Kąt wpisany oparty na łuku długości A) 40°,
B) 60°,
1 okręgu ma miarę: 3
C) 120°,
D) 240°.
Zadanie 14. (0 – 1) Jeżeli na rysunku kąty mają miary , β, γ, δ, to prawdziwa jest równość: A) 180 , C) 0 ,
B) 0 , D) 180 .
Zadanie 15. (0 – 1) Mała drabinka nachylona jest do podłoża pod kątem 60°. Koniec drabinki opierającej się o podłoże jest odległy od ściany o 60 cm. Długość drabinki jest równa: A) 40 cm, BRUDNOPIS
B) 40 3 cm,
C) 1,2 m,
D) 1, 2 3 m.
Arkusz I
11
Zadanie 16. (0 – 1) Suma kolejnych liczb 20 21 22 ... 135 136 jest równa: A) 9 048,
B) 9 126,
C) 9 235,
D) 9 247.
Zadanie 17. (0 – 1) Ciąg an jest arytmetyczny, gdy jest określony wzorem: 2 A) an n 2 , B) an n2 1 , 3
C) an 2n ,
D) an 1 n 2 .
Zadanie 18. (0 – 1) Jeżeli kąt jest ostry i cos A)
8 , 15
B)
2 , 3
3 , to wartość wyrażenia sin tg jest równa: 5 16 4 C) , D) . 15 3
Zadanie 19. (0 – 1) Punkty A 1, 3 i B 2, 1 są wierzchołkami trójkąta równobocznego ABC. Wysokość tego trójkąta ma długość: A)
3 , 2
B)
3 3 , 2
C)
4 3 , 2
D)
5 3 . 2
Zadanie 20. (0 – 1) Średnia arytmetyczna zestawu danych 2, 1, 3, 6, x, 2, 4, 4 jest równa 3. Zatem liczba x jest równa: A) 1,
B) 2,
C) 3,
D) 4.
Zadanie 21. (0 – 1) Prawdopodobieństwo wyrzucenia parzystej liczby oczek za każdym razem przy dwukrotnym rzucie symetryczną kostką do gry jest równe: 1 1 1 1 A) , B) , C) , D) . 12 6 4 2
12
Arkusz I
Zadanie 22. (0 – 1) Podstawą ostrosłupa ABCDS jest kwadrat o boku mającym długość 10 i jedna z krawędzi bocznych jest wysokością tego ostrosłupa. Krawędź boczna jest nachylona do płaszczyzny podstawy pod kątem 45°. Objętość tego ostrosłupa jest równa: A)
1000 2, 3
B) 330 2 ,
C) 500 3 ,
D) 1000 2 .
Zadanie 23. (0 – 1) Powierzchnia boczna walca po rozwinięciu jest prostokątem o wymiarach 5 20 i krótszy bok jest jego wysokością. Promień tego walca jest równy: 10 20 5 B) , C) , D) 10. A) ,
BRUDNOPIS
Arkusz I
Zadania otwarte Zadanie 24. (0 – 2) Wyznacz takie liczby całkowite x i y, aby spełniona była równość
5 3 x 5 y . 2
Zadanie 25. (0 – 2) 1 2
Rozwiąż nierówność x x 2 0 .
13
14
Arkusz I
Zadanie 26. (0 – 2) W ciągu arytmetycznym an o różnicy 7, suma sześciu początkowych wyrazów jest równa 183. Oblicz pierwszy wyraz tego ciągu.
Zadanie 27. (0 – 2) Skuter jadący z Gdańska do Warszawy ze średnią prędkością 45
km przebywa tę h
trasę w ciągu 7 godzin i 20 minut. W jakim czasie przebędzie tę samą drogę samochód jadący ze średnią prędkością równą 90
km ? h
Arkusz I
15
Zadanie 28. (0 – 2) 2sin 6cos jest równa 4 . cos sin
Wykaż, że jeśli tg 5 , to wartość wyrażenia
Zadanie 29. (0 – 3) W tabeli przedstawiono wyniki sondażu, przeprowadzonego na stu losowo wybranych uczniach pewnej szkoły, dotyczącego liczby godzin spędzanych dziennie przy komputerze. Liczba godzin
0
1
2
3
4
Liczba uczniów
2
12
35
36
15
Oblicz: a) średnią liczbę godzin spędzonych przy komputerze, b) odchylenie standardowe od średniej liczby godzin spędzonych przy komputerze. Wynik podaj z dokładnością do 0,001.
16
Arkusz I
Zadanie 30. (0 – 4) Podaż f na skup suszonych borowików określa wzór f x popyt g wzór g x
1 2 x 49 , zaś 400
1 2 x 0,1x 84 , gdzie x oznacza cenę w złotych skupu 200
jednego kilograma suszonych borowików. Oblicz cenę x, przy której popyt przewyższy podaż i cena za 1 kg suszonych borowików będzie większa niż 50 zł.
Arkusz I
17
Zadanie 31. (0 – 5) W równoległoboku stosunek jego wysokości jest równy 5 : 7, a stosunek miar kątów wewnętrznych 1 : 2. Oblicz długości boków i wysokości tego równoległoboku, wiedząc że jego obwód jest równy 96 3 .
18
Arkusz I
Zadanie 32. (0 – 5) Podstawą prostopadłościanu jest kwadrat o boku a. Przekątne sąsiednich ścian bocznych, wychodzących z jednego wierzchołka, tego prostopadłościanu mają długość 10 i tworzą ramiona kąta o mierze 30°. Sporządź odpowiedni rysunek i oblicz: a) pole przekroju prostopadłościanu płaszczyzną poprowadzoną przez przekątną podstawy i przeciwległy wierzchołek górnej podstawy, b) długości krawędzi tego prostopadłościanu. W obliczeniach przyjmij sin15 cos75
6 2 6 2 , cos15 sin 75 . 4 4
Arkusz II
19
Arkusz II (Wskazówki i odpowiedzi na str. 166)
Zadania zamknięte W zadaniach od 1. do 23. wskaż poprawną odpowiedź.
Zadanie 1. (0 – 1) Wartość wyrażenia log9 27 log9 3 jest równa: A) log9 30 ,
B) 30,
C) 81,
D) 2.
Zadanie 2. (0 – 1) Jeżeli x 10,00001 , to wartość wyrażenia
x2 5x 6 zaokrąglona do jedności, x2
jest równa: A) 3,
B) 7,
C) 13,
D) 16.
Zadanie 3. (0 – 1) Jeżeli n jest liczbą całkowitą dodatnią, to wyrażenie A)
n,
B)
2n ,
C)
4n n jest równe:
3n ,
D) 2.
Zadanie 4. (0 – 1) Liczba rzeczywista x stanowi 50% liczby y. Zatem liczba y stanowi: A) 50% liczby x,
B) 100% liczby x, C) 200% liczby x, D) 400% liczby x.
Zadanie 5. (0 – 1) W naczyniu jest 5 litrów wody o temperaturze 80°C. Aby otrzymać wodę o temperaturze 50°C, trzeba dodać wody o temperaturze 20°C w ilości: A) 20 litrów,
B) 15 litrów,
C) 10 litrów,
D) 5 litrów.
Zadanie 6. (0 – 1) Jeżeli x3 125 , to wartość wyrażenia 3x 1 jest równa: A) 9,
B) 15,
C) 45,
D) 81.
20
Arkusz II
Zadanie 7. (0 – 1) Trzy wierzchołki prostokąta mają współrzędne: 3, 0 , 0, 0 , 0, 8 . Przekątna tego prostokąta poprowadzona z wierzchołka 0, 0 jest równoległa do prostej: A) y 8x 3 ,
3 B) y x 11 , 8
8 C) y x 7 , 3
D) y 3x 8 .
Zadanie 8. (0 – 1) Na rysunku przedstawiono wykres funkcji f określonej wzorem: A) f x x2 4 x 1 ,
B) f x x 2 4 x 2 ,
C) f x x 2 4 x 2 ,
D) f x x2 4 x 2 .
Zadanie 9. (0 – 1) Równanie x2 4 x 1 m : A) ma dwa różne rozwiązania dla m 3 , C) nie ma rozwiązań dla m 3 , BRUDNOPIS
B) ma jedno rozwiązanie dla m 3 , D) nie ma rozwiązania.
Arkusz II
21
Zadanie 10. (0 – 1) Każda liczba rzeczywista z przedziału 3; 5 jest rozwiązaniem nierówności: A) x2 2 x 15 0 , C) x2 2 x 15 0 ,
B) x2 2 x 15 0 , D) x2 2 x 15 0 .
Zadanie 11. (0 – 1) Funkcja f ma maksimum, gdy: A) f x x 2 ,
B) f x 1 x 2 , 1 D) f x x 2 4 . 2
C) f x 2 x2 3x ,
Zadanie 12. (0 – 1) Ciąg an , gdzie n N , kolejnych liczb nieparzystych dodatnich określony jest wzorem: A) an 2n 1 ,
B) an 2n 1 ,
C) an 2n 3 ,
D) an n 1 .
Zadanie 13. (0 – 1) Jeżeli w ciągu geometrycznym an a2 8 , a3 16 , to: A) q 2 ,
B) a1 4 ,
C) a4 32 ,
D) a5 64 .
Zadanie 14. (0 – 1) W trójkącie prostokątnym przyprostokątne mają długości 3 i 6. Sinus większego kąta ostrego jest równy: A)
5 , 5
B)
2 5 , 5
C) 2,
D)
1 . 2
Zadanie 15. (0 – 1) Jeżeli jest kątem ostrym oraz tg 2 , to wartość wyrażenia
cos a sin a jest cos
równa: A) 1 ,
B) 0,
C) 1,
D) 3.
22
Arkusz II
Zadanie 16. (0 – 1) Odcinki AB i CD są równoległe i AB 5 , AC 2 , CD 7 . Długość odcinka AE jest równa: A)
10 , 7
C) 3,
B)
14 , 5
D) 5.
Zadanie 17. (0 – 1) Punkt O jest środkiem okręgu przedstawionego na rysunku. Miara kąta jest równa: A) 25°, C) 50°,
BRUDNOPIS
B) 40°, D) 75°.
Arkusz II
23
Zadanie 18. (0 – 1) Jeżeli jest kątem ostrym trapezu prostokątnego ABCD, przedstawionego na rysunku, to: A) tg 2 , C) tg 6 ,
B) tg 3 , D) tg 12 .
Zadanie 19. (0 – 1) Prosta k o równaniu 4 x 7 y 2 0 jest prostopadła do prostej l, gdy ta prosta ma równanie: 4 A) y x 1 , 7
B) y
4 x 5, 7
7 C) y x , 4
D) y
7 x 3. 4
Zadanie 20. (0 – 1) Objętość walca jest równa 2 6 , a jego wysokość jest równa 2 . Promień tego walca ma długość: A)
,
B) ,
C) 2 ,
D) 3 .
Zadanie 21. (0 – 1) Krawędź boczna ostrosłupa prawidłowego trójkątnego ma długość 10 2 , a wysokość jego podstawy 15. Miara kąta nachylenia krawędzi bocznej do płaszczyzny podstawy jest równa: A) 30°, C) 60°,
B) 45°, D) 90°.
Zadanie 22. (0 – 1) W sklepie można kupić masło w trzech różnych opakowaniach, gdzie 50% kostek masła ma masę po 200 g każda, 15% po 300 g, a 35% po 180 g. Średnia arytmetyczna masy wszystkich kostek masła w tym sklepie jest równa: A) 200 g,
B) 208 g,
C) 226 g,
D) 226,(6) g.
24
Arkusz II
Zadanie 23. (0 – 1) Z cyfr 0, 2, 7 liczb pięciocyfrowych można otrzymać: A) 243, BRUDNOPIS
B) 162,
C) 81,
D) 32.
Arkusz II
Zadania otwarte Zadanie 24. (0 – 2) Oblicz wartość wyrażenia log0,75 1 log0,125 1 log9 3 .
Zadanie 25. (0 – 2) Napisz wzór funkcji liniowej. która nie ma miejsca zerowego, a odległość jej wykresu od punktu A 5, 3 jest równa 2.
25
26
Arkusz II
Zadanie 26. (0 – 2) Funkcja kwadratowa f określona jest wzorem f x x 3 x 5 . a) Naszkicuj wykres funkcji f. b) Podaj rozwiązanie nierówności f x 16 .
Zadanie 27. (0 – 2) Koszt K w tysiącach złotych usuwania x procent zanieczyszczeń powietrza powstałych podczas pewnego procesu produkcyjnego określony jest wzorem 1000 x , gdzie x 0; 99 . Oblicz, jaki procent zanieczyszczeń może być K x 99 x usunięty, gdy dysponujemy kwotą 980 000 zł.
Arkusz II
27
Zadanie 28. (0 – 2) W trójkącie prostokątnym sinus jednego z kątów ostrych jest równy i przeciwprostokątna ma długość 26. Oblicz pole tego trójkąta.
5 13
Zadanie 29. (0 – 2) Uzasadnij, że liczby 3 2 2 , 10 7 2 , 34 24 2 w podanej kolejności są wyrazami ciągu geometrycznego.
28
Arkusz II
Zadanie 30. (0 – 2) Odcinek łączący środki ramion trapezu ma długość 12. Oblicz długości podstaw tego trapezu, jeżeli stosunek ich długości jest równy 1 : 2.
Zadanie 31. (0 – 3) W ostrosłupie prawidłowym czworokątnym wysokość ściany bocznej ma długość 2 3 5 i tworzy z wysokością ostrosłupa kąt taki, że sin . Oblicz pole 5 powierzchni bocznej tego ostrosłupa.
Arkusz II
29
Zadanie 32. (0 – 4) Hania ma w kieszeni pięć kluczy, z których tylko jeden otwiera drzwiczki jej biurka. Hania wybiera klucze na chybił trafił i gdy jest niewłaściwy, odkłada go na biurko. Oblicz prawdopodobieństwo zdarzenia, że Hania właściwy klucz wyciągnie: a) za pierwszym razem, b) za trzecim razem, c) nie później niż za trzecim razem.
30
Arkusz II
Zadanie 33. (0 – 6) Przez punkt A 1, 6 poprowadzono prostą m prostopadłą do prostej l 3 1 o równaniu 4 x 3 y 14 0 . Prosta k ma równanie y x . 4 2 a) Oblicz współrzędne pozostałych wierzchołków czworokąta ABCD, którego boki zawierają się w prostych k, l, m oraz w osi x. b) Uzasadnij, że czworokąt ABCD jest trapezem prostokątnym.
Arkusz III
31
Arkusz III (Wskazówki i odpowiedzi na str. 170)
Zadania zamknięte W zadaniach od 1. do 24. wskaż poprawną odpowiedź.
Zadanie 1. (0 – 1) Wartość wyrażenia
A) 2 5 4 ,
B) 2 5 ,
5 1
5 1
2
jest równa:
C) 0,
D) 2 .
Zadanie 2. (0 – 1) Wartość wyrażenia A) 1,
x 5 1 jest liczbą wymierną, gdy x jest równe: x 5 1
B) 1 5 ,
C)
5 5,
D) 10 .
Zadanie 3. (0 – 1) Wartością funkcji f x 3 4 x x x 2 8x 16 , gdy x 4 jest liczba: A) 4 ,
B) 2 ,
C) 6,
D) 8.
Zadanie 4. (0 – 1) y x 1 5 jest równa: Jeżeli , to wartość wyrażenia x y 5 A)
5 , 26
B)
6 , 5
Zadanie 5. (0 – 1) Rozwiązaniem nierówności 1 A) x ; 0 , 2
C)
26 , 5
D) 10.
2 x 1 x 3 0 jest każda liczba x taka, że:
1 B) x ; , 2
1 C) x 3; , 2
D) x ; 3 .
32
Arkusz III
Zadanie 6. (0 – 1) Do wykresu funkcji liniowej f należą punkty A i B o współrzędnych A 0, 1 i B 1, 2 . Funkcja f: A) B) C) D)
przyjmuje wartości dodatnie, gdy x 0 , przyjmuje tylko wartości ujemne, gdy x 0 , przyjmuje wartość 3, gdy x 2 , przyjmuje wartość 3 , gdy x 2 .
Zadanie 7. (0 – 1) Prosta k o równaniu 3 2 x 2 2 y 5 2 przecina oś x w punkcie o odciętej będącą liczbą: A) naturalną, C) wymierną, BRUDNOPIS
B) całkowitą ujemną, D) niewymierną.
Arkusz III
33
Zadanie 8. (0 – 1) Trójkąt ABC przedstawiony na rysunku przekształcono przez symetrię względem początku układu współrzędnych. Obraz trójkąta ABC przedstawiono na rysunku:
A)
B)
C)
D)
Zadanie 9. (0 – 1) Wykres funkcji f określonej wzorem f x 2 x przedstawiono na rysunku: A)
B)
C)
D)
Zadanie 10. (0 – 1) Prosta l o równaniu y
3 x 3 jest nachylona do osi x pod kątem, którego 3
miara jest równa: A) 30°,
B) 60°,
C) 120°,
D) 150°.
162
Arkusz I
ODPOWIEDZI Arkusz I (Treść zadań na str. 7)
Zadania zamknięte Nr zadania 1 Odpowiedź C Nr zadania Odpowiedź
2 3
C
D
4
D
5
A
6
A
8
A
C
D
B
C
A
B
C
A
B
A
C
B
A
B
3. 4,1 9,8 4 10 .
5. x y x2 y 2 2 xy 59 2 24 .
x2 3 2 .
9 10 11 12 13 14 15 16 17
A
18 19 20 21 22 23
Wskazówki: 1. 836 835 835 8 1 . 2
7
D
4. log
x x 2log x log x 2 . y y
6. x1 0 2 ,
7. Skorzystaj z wzoru na równanie prostej przechodzą-
cej przez dwa dane punkty. 9. Wykresem funkcji f jest parabola przedstawiona na rysunku. 10. Proste równoległe mają równe współczynniki kierunkowe. 11. Współczynnik kierunkowy prostej prostopadłej jest równy
3 2 12. sin i cos . 13 13
1 . 2
1 360 13. 3 . 2
14. Przyjmij oznaczenia jak na rysunku. Zauważ, że jeśli
180 , to . Zatem w trójkącie AEC:
180 , więc 180 . 15.
60 cos60 , gdzie x jest długością drabiny w cm. x
1 136 1 19 136 19 . 17. Zauważ, że w ciągu arytmetycznym jego wzór 2 2 ogólny ma postać an a1 n 1 r r n a1 r . 16. S136 S19
Arkusz I
163 2
3 1 sin 1 cos 5 18. Zauważ, że sin tg . 3 cos cos 5 2
19. AB
2
2 12 1 3 2 5 . 2 1 3 6 x 2 4 4 3. 8
1 1 . Zauważ, że przy jedno2 2 3 1 krotnym rzucie kostką prawdopodobieństwo wyrzucenia parzystej liczby oczek jest równe . 6 2
20. Rozwiąż równanie
1 22. V a 2 h , gdzie a 10 i h 10 2 . 3
21.
23. 2 r 20 .
Zadania otwarte Nr zadania
Odpowiedź i etapy rozwiązania
Liczba pkt.
Odp.: x 6 i y 14 .
24 (2 pkt.)
Skorzystanie z wzoru skróconego mnożenia i zapisanie podanego wyrażenia w postaci
5 3
2
5
2
2 5 3 32 5 6 3 9 ,
obliczenie i podanie wartości x i y.
1 1
Odp.: x 0; 2 .
25 (2 pkt.)
1 Obliczenie miejsc zerowych funkcji f określonej wzorem f x x x 2 2 x1 0 , x2 2 , rozwiązanie nierówności f x 0 .
1 1
Odp.: a1 13 .
26 (2 pkt.)
Utworzenie równania 183 obliczenie a1 .
2a1 6 1 7 6 , 2
1 1
164
Arkusz I
Nr zadania
Odpowiedź i etapy rozwiązania
Liczba pkt.
Odp.: 3 godziny i 40 minut.
27 (2 pkt.)
28 (2 pkt.)
1 Obliczenie drogi z równania s 45 7 330 [km], 3
1
obliczenie czasu t z równania 330 90 t .
1
Zauważenie że sin 5cos (bo tg obliczenie wartości wyrażenia Odp.: a) 2,5, b)
29 (3 pkt.)
sin ), cos
2sin 6cos . cos sin
1 1
0,91 0,954 .
Obliczenie średniej arytmetycznej zestawu danych,
1
obliczenie odchylenia standardowego zestawu danych.
2
Odp.: x 50;100 . Zapisanie nierówności g x f x ,
30 (4 pkt.)
przekształcenie otrzymanej nierówności np. do postaci 1 2 x 0,1x 35 0 , x2 40 x 14 000 0 lub 400
1
1
rozwiązanie nierówności x 140;100 ,
1
podanie odpowiedzi.
1
Nr zadania
Arkusz I
165
Odpowiedź i etapy rozwiązania
Liczba pkt.
Odp.: a 28 3 i b 20 3 oraz h1 30 i h2 42 . Sporządzenie rysunku, przyjęcie oznaczeń i obliczenie 60 ,
31 (5 pkt.)
1
wyznaczenie h1 b sin 60 i h2 a sin 60 ,
1
h b 5 zauważenie, że 1 , h2 a 7
1
obliczenie długości boków a 28 3 i b 20 3 z układu równań
2a 2b 96 3 , b 5 a 7 obliczenie wysokości h1 i h2 .
1
1
Odp.: a) 25, b) a 5 3 5 , h 5 2 3 . Przyjęcie oznaczeń np. jak na rysunku, 1
32 (5 pkt.)
obliczenie pola przekroju P ACD1 25 z zależności np. 1 P ACD1 10 10 sin 30 , 2
1
a 2 obliczenie długości krawędzi a 5 3 5 z zależności np. 2 sin15 10 6 2 i sin15 , 4
2
obliczenie długości krawędzi h 50 3 5 2 3 .
1
166
Arkusz II
Arkusz II (Treść zadań na str. 19)
Zadania zamknięte Nr zadania 1 Odpowiedź D Nr zadania Odpowiedź
2 3 4
C
A
5
C
D
6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17
D
C
B
C
B
B
A
C
B
A
D
C
18 19 20 21 22 23 C
C
C
B
B
B
Wskazówki: 1. log9 27 log9 3 log9 27 3 . 2. x2 5x 6 x 2 x 3 . 1 4. x y , skąd y 2 x . 5. 5 80 x 20 5 x 50 , gdzie x oznacza liczbę 3. 4n 2 n 2 litrów dolanej wody. 2
8. f x x 2 2 , gdzie W 2, 2 .
7.
9. Naszkicuj wykres funkcji f x x2 4 x 1 uwzględniając współrzędne wierzchołka W 2, 3 i a 1 . 10. Zauważ, że miejscami zerowymi trójmianu kwadratowego z lewej strony nierówności powinny być liczby –3 i 5. 11. Funkcja kwadratowa określona wzorem f x ax2 bx c ma maksimum, gdy a 0 . 14. Zauważ, że większy kąt ostry leży naprzeciw przyprostokątnej długości 6. 15. Zauważ, że 17.
cos sin cos sin . cos cos cos
150 25 360 150 360 . 2
wysokość z wierzchołka C. 6 r 2 2 . 20. 2
16.
5 7 , bo EAB ~ ECD . AE AE 2
18. Na podstawę AD trapezu ABCD poprowadź
19. Współczynnik kierunkowy prostej k jest równy
21. cos
OCS
22. 0,5 200 0,15 300 0,35 180 .
OC 2 15 . , gdzie OC 3 CS
23. 2 3 3 3 3 .
4 4 1 . i al 7 7
Arkusz II
167
Zadania otwarte Nr zadania
Liczba pkt.
Odpowiedź i etapy rozwiązania
Odp.: –1.
24 (2 pkt.)
Przekształcenie podanego wyrażenia do postaci log 3 1 log 1 4 8
1 , 2
1 dalsze przekształcenie i obliczenie wartości wyrażenia log 3 1 . 3 4
1
1
Odp.: y 1 lub y 5 .
25 (2 pkt.)
Skorzystanie z własności, że funkcja liniowa nie ma miejsc zerowych, gdy jest stała i nie pokrywa się z osią x, napisanie równania prostych.
Odp.: a)
1
1
b) x0 1 .
26 (2 pkt.)
zaznaczenie charakterystycznych punktów 1, 16 , 3, 0 , 5, 0 wykresu funkcji f i naszkicowanie paraboli, podanie rozwiązania nierówności.
1
1
168
Arkusz II
Nr zadania
Odpowiedź i etapy rozwiązania
Liczba pkt.
Odp.: 49%.
27 (2 pkt.)
Zapisanie równania 980
1000 x , 99 x
1
rozwiązanie równania.
28 (2 pkt.)
29 (2 pkt.)
1
Odp.: 120. Obliczenie długości dwóch przyprostokątnych 10 i 24,
1
obliczenie pola trójkąta.
1
Skorzystanie z własności ciągu geometrycznego i zapisanie równości, którą
należy udowodnić 10 7 2
2
3 2 2 34 24 2 ,
uzasadnienie, że równość jest prawdziwa.
1 1
Odp.: 16 i 8.
30 (2 pkt.)
Zapisanie długości podstaw trapezu jako np. b i 2b, gdzie b jest długością krótszej podstawy, oraz skorzystanie z własności środkowej trapezu 2b b 12 , 2 obliczenie długości podstaw trapezu.
1
1
Odp.: 72 5 . Sporządzenie rysunku i przyjęcie oznaczeń, 1
31 (3 pkt.)
a 2 obliczenie długości krawędzi podstawy a 12 z zależności 2 , 3 5 5
1
obliczenie pola powierzchni bocznej ostrosłupa Pb 4 P BCS .
1
Arkusz II Nr zadania
Odpowiedź i etapy rozwiązania
Odp.: a)
169 Liczba pkt.
1 1 3 , b) , c) . 5 5 5
Sporządzenie drzewa
2
32 (5 pkt.)
w – wyciągnięcie właściwego klucza, n – wyciągnięcie niewłaściwego klucza, podanie prawdopodobieństwa, że Hania wyjmie właściwy klucz za pierwszym razem,
1
obliczenie prawdopodobieństwa, że Hania wyjmie właściwy klucz za trze4 3 1 cim razem: , 5 4 3
1
obliczenie prawdopodobieństwa, że Hania wyjmie właściwy klucz za pierw1 4 1 4 3 1 szym razem lub za drugim razem, lub za trzecim razem: . 5 5 4 5 4 3
1
2 Odp.: a) B 9, 0 , C , 0 , D 2, 2 . 3 Napisanie równania prostej m: y
33 (5 pkt.)
3 3 x6 , 4 4
obliczenie współrzędnych pozostałych wierzchołków czworokąta ABCD y 0 y 0 z układu warunków, np. B : 3 3 , C : 3 1, y 4 x 6 4 y 4 x 2
1
3
4 x 3 y 14 0 2 D: , skąd B 9, 0 , C , 0 , D 2, 2 , 3 1 3 y 4 x 2 zapisanie, że k || m i l k oraz l m .
1
170
Arkusz III
Arkusz III (Treść zadań na str. 31)
Zadania zamknięte Nr zadania 1 Odpowiedź A Nr zadania Odpowiedź
2 3
C
4
C
5
D
6 7
D
A
8
C
9 10 11 12 13 14 15 16 17
A
D
D
B
A
B
B
D
y x 1 , to 5 . x y 5
D
C
B
C
C
3. Oblicz f 4 .
6. Narysuj w układzie współrzędnych prostą AB i wybierz
3 tg150 tg 180 30 tg30 . 3
1
2
cos
i podaj n. 19.
A
7. Punkt leżący na osi x ma rzędną y 0 .
właściwą odpowiedź.
11.
B
5. Nierówność 2 x 1 x 3 0 jest prawdziwa, gdy
1 x ; 3 lub x ; . 2
10.
A
18 19 20 21 22 23 24
Wskazówki: 1. Zastosuj wzory skróconego mnożenia. 4. Jeżeli
C
tg 2
1
2
cos
a 14. 3 q 2 . a1
a 24 36 24 i . 10 16 x 16
i cos
AB . BD1
22.
sin 2 2
cos
1 sin 2 2
cos
.
15. an 1 Sn 1 Sn .
V P 20. 1 k 3 i 1 k 2 . V2 P2
13. Rozwiąż nierówność 12n n2 0 16.
9 sin 60 . a
17. h2 3 6 .
21. BD1 32 32
3 29 b 29 7 , gdzie b oznacza wiek babci. 4
24.
46
2
8
6 . 56
Zadania otwarte Nr zadania
Odpowiedź i etapy rozwiązania
Odp.: y 2 i x
25 (2 pkt.)
Liczba pkt.
2 . 2
Napisanie równania prostej AB,
1
napisanie symetralnej odcinka AB.
1
Przedstawiliśmy Państwu początkowy fragment publikacji. Mamy nadzieję, że zainteresowała Państwa nasza oferta.
Po szczegóły zapraszamy na stronę internetową www.podkowa.gda.pl. Wydawnictwo Podkowa sp.j.
Polecamy książki pomocne w przygotowaniach do matury (wybrane fragmenty książek do obejrzenia na stronie www.podkowa.gda.pl) W książce „Tablice matematyczne” zawarte są wiadomości z zakresu matematyki ze szkoły podstawowej, gimnazjum i szkoły ponadgimnazjalnej. Książka ta zapewnia szybki dostęp do potrzebnych wzorów, definicji i twierdzeń. Książki „Matura z matematyki w roku 2015, 2016, ... – zakres podstawowy” oraz „Matura z matematyki w roku 2015, 2016, ... – zakres rozszerzony” są zbiorami zadań ilustrujących wszystkie wymagania z matematyki na poziomie podstawowym albo rozszerzonym zawarte w najnowszej podstawie programowej z uwzględnieniem formy egzaminu końcowego. Konstrukcja oraz treść zadań i ćwiczeń są zgodne z zakresem podstawowym podstawy programowej, a dobór tekstów sprawdzających czytanie ze zrozumieniem i tekstów do wypracowań uwzględnia założenia CKE. Książka podzielona jest na trzy części, a każda z nich na rozdziały. Po każdej części znajdują się odpowiedzi. Książka „Matura z biologii w roku 2015, 2016, ... – zbiór zadań” zawiera zadania otwarte i różnego rodzaju zadania zamknięte ilustrujące wszystkie wymagania z biologii zawarte w podstawie programowej – zakres kształcenia rozszerzony.
Dystrybucja i zamówienia: Skr. pocztowa 18, 80-460 Gdańsk 6 tel. 602 211 526 dział zamówień i reklamacji tel./fax 585 208 745 pinia@podkowa.gda.pl www.podkowa.gda.pl
ISBN 978-83-65120-93-9
M A T E M A T Y K A
Alicja Cewe
Alina Magryś-Walczak
Halina Nahorska
Przykładowe
ARKUSZE MATURALNE
z matematyki
MATURA MATURA 2016,2016 2017... zakres podstawowy
licea ogólnokształcące technika
Zgodne z najnowszą podstawą programową