Homo Romanus II

Janusz Ryba Elżbieta Wolanin Aleksandra Klęczar

Homo Romānus zeszyt ćwiczeń do języka łacińskiego i kultury antycznej

II

MODŬLUS VI

Homo erudītus

Lectio vicesĭma sexta: DE VIRIS DOCTIS I Przetłumacz.

A.

B.

libri scripti =

libri scripti sunt =

machĭnae constructae =

machĭnae constructae sunt =

sepulcrum aedificātum =

sepulcrum aedificātum est =

Syracūsis nati =

Syracūsis nati sumus =

urbs condĭta =

urbs condĭta est =

verba tradĭta =

verba tradĭta sunt =

vir erudītus =

vir erudītus est =

II Uzupełnij zdania, wpisując poprawną końcówkę participium perfecti passīvi (uwzględnij rodzaj i liczbę).

1.

2.

3.

4.

5.

Illae regiōnes divīs sunt in partes tres.

Quid iste homo vobis pollicĭt est?

Audiēbam officia a vobis neglect esse.

Puer, esne us hoc invento?

Non omnia opĕra antīqua servāt sunt.

6.

7.

8.

9.

10.

Multi poētae Homērum imitāt sunt.

Mea soror iam punīt est.

Hoc oppĭdum a Graecis condĭt est.

Constat non omnes incŏlas invitāt esse.

Pulcher pons a Romānis aedificāt est.

III Przyporządkuj formom ich poprawny przekład. przekład

litera 1.

vocātae sumus

a.

odważyłam się

2.

neglectae estis

b.

powiedziałeś

3.

locūtus es

c.

ucieszyli się

4.

inventum est

d.

zostaliśmy wyposażeni

5.

instructi sumus

e.

został wykształcony

6.

gavīsi sunt

f.

została uznana

7.

erudītus est

g.

zostałaś nazwana

8.

divīsa sunt

h.

zostało odkryte

9.

ausa sum

i.

zostały podzielone

10.

appellāta es

j.

zostałyście zlekceważone

k.

zostałyśmy zawołane

IV quattuor

Lectio vicesĭma sexta

DE VIRIS DOCTIS

IV Wpisz do tabelki brakujące formy czasowników. futūri I

PASSĪVUM

praesentis

imperfecti

perfecti

aedificātur appellātus sum monebāmur neglegēris punimĭni tradĭta sunt

V W każdym zdaniu zmień czas orzeczenia na perfectum.

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

Nos, oratōres celĕbres, dicĕre non audēmus.

Leguntur epistŭlae illius scriptōris.

Romāni, gaudetisne inventis meis?

Verba tua diligenter audiuntur.

Homo, cur mentīris?

Sol iam orĭtur.

Cur moneor?

VI Przekształć zdania, zamieniając actīvum na passīvum (A) i passīvum na actīvum (B).

A

B

1.

2.

3.

4.

5.

Graeci nos, Romānos, barbăros appellavērunt.

Quis eruptiōnem Vesuvii descripsit?

Dicunt te geometriam amavisse.

Circŭlos meos turbavisti.

Mea officia neglexi.

1.

2.

3.

4.

5.

Hoc invento excitātus sum.

Syracusānus illustris a milĭte interfectus est.

Multae machĭnae a Graecis constructae sunt.

Quod oppĭdum ab incŏlis Corinthi condĭtum est?

Constat multos viros doctos in Italiam a Romānis adductos esse.

VII Odpowiedz na pytania. Wpisz do tabeli poprawną odpowiedź. lp.

pytanie

1.

Cuius condĭtor Ogўges fuit?

2.

Fuitne Varro praefectus classis?

3.

Quem agricŏlae praestant?

4.

Quid Varro destināvit?

5.

Quis de rebus rustĭcis scripsit?

6.

Quo duae vitae discrētae sunt?

7.

Ubi homĭnes olim habitābant?

odpowiedź

Annus Romae condĭtae.

Arti.

In casis.

In Italiam.

Loco et origĭne.

Non. Thebārum.

Urbānos.

Varro.

quinque V

Lectio vicesĭma sexta

DE VIRIS DOCTIS

VIII Podkreśl poprawne uzupełnienie każdego zdania.

1. Plinii mors a filio eius sorōris descripsit /descripta est / descriptum est / descriptus est.

2. Caius Plinius Secundus erat Misēni, ubi classem orĭtur est / rectus est / regēbat / rexisse.

3. Misēni visa est nubes, pinui simĭlis, e Vesuvio orītur / orta / orti / ortus.

4. Vir erudītus, qui domo egrediebātur, epistŭlam accēpi /accēpit / accepta est /acceptus est.

5. Ab amīca / amīcam / amīcis / amīco perterrĭta pericŭlo imminente auxilium petītus est.

6. Classiarii cum praefecto Stabias invecta / invectae / invecti / invecto sunt.

7. Pumĭces, nigri lapĭdes in nave / navem / navi / navĭbus incidĕre coepērunt.

egredior, -grĕdi, -gressus sum: wychodzić immineo, -ēre, -: zagrażać incĭdo, -ĕre, -cĭdi, -cāsum: spadać invĕho, -ĕre, -vexi, -vectum: przewozić lapis, -ĭdis m: kamień Misēnum, -i n: Misenum perterreo, -ēre, -ui, -ĭtum: przerażać pinus, -us f: sosna pumex, -ĭcis m: pumeks, skała wulkaniczna rego, -ĕre, rexi, rectum: kierować Stabiae, -ārum f: Stabie

IX Zamień liczbę (pojedynczą na mnogą lub mnogą na pojedynczą) we wszystkich wyrazach, które mogą ulec zmianie i zachowają sens logiczny.

1.

2.

3.

4.

5.

Nubes nigrae e Vesuvio ortae sunt.

Invecta sum in oppĭdum tutum.

Estisne iam usi libris de re rustĭca?

Classiarii ab incŏlis auxilium petīti sunt.

Admirabāmur sepulcrum nobĭlis civis illius oppĭdi.

X Na podstawie tekstu DE VENTIS uzupełnij tabelkę.

nazwa grecka Aparctias Apeliōtes Argestes Boreas Eurus Libs Notos Zephўrus

VI sex

WIATRY nazwa rzymska

kierunek

Lectio vicesĭma sexta

DE VIRIS DOCTIS

XI Zestaw wymienione wyrazy w pary synonimów i antonimów. Wpisz je do tabeli. doctrīna reperīre

finitĭmus invenīre nunc rudis erudītus rustĭcus

occāsus scientia

synonimy e.g. oppĭdum = urbs

occĭdens olim siccus umĭdus

oriens ortus urbānus vicīnus

antonimy e.g. ingens ≠ parvus 1.

2.

3.

4.

5.

XII Opisz obraz. Napisz po łacinie trzy zdania.

P. Barbotti, Cyceron odkrywa grób Archimedesa, XIX wiek, olej na płótnie 1.

2.

3.

septem VII

Lectio vicesĭma sexta

DE VIRIS DOCTIS

XIII Przeczytaj wiersz Antoniego Słonimskiego Niemcom i wykonaj polecenia.

Niemcom go gruzy, Dumnie patrząc na miasta zdobyte z pustego dziedzińca m, ony awi skrw Z krótkim mieczem ski barbarzyńca, Wszedł w dom Archimedesa rzym akuzy.

Gdy legion Marcellusa zdobył Syr m kasku, Półnagi, dysząc ciężko w zakurzony w i zbrodnię. kre ą now ami drz Stanął, chłonąc noz dnie „Noli turbare circulos meos” – łago ku. pias na jąc rysu koła s, Rzekł Archimede y Na średnicę i koło, i trójkąt wpisan , ciemnym znakiem. ym żyw niem mie Pobiegła krew stru akiem!

Archimedesie, broń się przed żołd y! wan rdo mo iaj Archimedesie dzis Twój żyje.

Krew wsiąkła w piasek, ale duch zostaną ślady?

Nieprawda. I duch ginie. Gdzież azda wiją żmije.

W marmurach Twego domu gni zach Hellady.

Wiatr koła kręci z piasku na gru

1. Wyszukaj informacje na temat biografii Archimedesa i zweryfikuj, czy Antoni Słonimski odwołuje się w swoim wierszu do rzeczywistych okoliczności śmierci uczonego.

2. Scharakteryzuj obraz rzymskich żołnierzy w wierszu Słonimskiego.

3. Jak rozumiesz tytuł? Odnieś się do daty powstania wiersza oraz do zawartej w nim historycznej diagnozy.

Jak w tym kontekście odbierasz ostatnią strofę utworu?

4. Co i kogo, twoim zdaniem, symbolizują w tym utworze Archimedes i grecka kultura? Do jakich skojarzeń odsyła obraz rzymskich legionów i ich sposobu postępowania?

z tomu Okno bez krat, 1935 r.

XIV Złośliwy Boreasz uszkodził tablicę poświęconą Mikołajowi Kopernikowi – oderwał kilka płytek i wymieszał je z innymi. Wybierz właściwe wyrazy i wpisz je w luki.

NICOLAUS COPERNĬCUS TERRAE STATOR SOLIS MOTOR

Thoruniae

in Academia

Frauenburgi

A.D. MDXLIII

Cracoviensi

artĭbus liberalĭbus

deinde in Universitatĭbus: theoria

heliocentrĭca

eius opus

magnum

studēbat edĭdit edĭtum est fuit VIII octo

A.D. MCDLXXIII

Patavīna, Bononiensi,

ibĭque

Ferrariensi est

a Copernĭco Norimbergae

doctum discēbat sepelīvit sepultus mortuus est explicāta docēbant edĭtus est nascētur explicātus natus est mori

Lectio vicesĭma sexta

DE VIRIS DOCTIS

XV Określ wspólną cechę zestawionych wyrazów i podkreśl ten, który nie pasuje do pozostałych.

1. Afrĭcus, Auster, Boreas, Corus, Subsolānus 2. astronomia, duodecĭma, mathematĭca, philosophia, physĭca 3. hiems, meridies, occāsus, oriens, septentriōnes 4. Archimēdes, Gelius, Plinius, Varro

XVI Dopisz imiona historyków greckich i rzymskich do tematów ich dzieł. lp.

historyk

tematyka dzieł

1.

Wojna peloponeska między Spartą a Atenami

2.

Spisek Katyliny

3.

Opis świata, konflikt Azji i Europy, wojny perskie

4.

Dzieje Rzymu od założenia miasta do czasów Augusta

5.

Historia Rzymu pod władzą cesarzy

XVII Przeczytaj wybór z tekstu Tukidydesa, a następnie odpowiedz ustnie na pytania.

Tukidydes z Aten opisał wojnę, którą prowadzili między sobą Peloponezyjczycy i Ateńczycy. Zabrał się do dzieła zaraz z początkiem wojny, spodziewając się, że będzie ona wielka i ze wszystkich dotychczasowych wojen najbardziej godna pamięci. Wniosek swój zaś opierał na tym, że obie strony ruszały na nią, znajdując się u szczytu swej potęgi wojennej, a reszta Hellady bądź od razu, bądź z pewnym wahaniem przyłączała się do jednej albo drugiej strony. Był to bowiem największy ruch, jaki wstrząsnął Hellenami i pewną częścią ludów barbarzyńskich, a można powiedzieć nawet, że i przeważającą częścią ludzkości. (…)

1. Jak Tukidydes uzasadnia wybór tematu dla swojego dzieła?

2. Jak ocenia możliwość odtworzenia źródeł i informacji dotyczących wojny?

Jakie w związku z tym podejmuje decyzje?

3. Jakie problemy napotkał, zbierając materiały do swego dzieła?

4. Jak ocenia przyszły odbiór swojego dzieła?

5. Jak rozumiesz deklarację autora, że jego dzieło jest „dorobkiem o nieprzemijającej wartości”?

Wierne odtworzenie przemówień wygłoszonych przez poszczególnych mówców bądź przed wojną, bądź w czasie jej trwania, było rzeczą trudną zarówno dla mnie, który ich sam słuchałem, jak i dla tych, którzy mi je przekazywali; toteż ułożyłem je tak, jakby – według mnie – najodpowiedniej do okoliczności mógł przemówić dany mówca, trzymałem się jednak jak najbliżej zasadniczej myśli mów rzeczywiście wypowiedzianych.

Jeśli zaś idzie o wypadki wojenne nie uważałem za słuszne spisywać tego, czego się dowiedziałem od pierwszego lepszego świadka, lub tego, co mi się zdawało, ale tylko to, czego sam byłem świadkiem, albo to, co słysząc od innych, z największą możliwie ścisłością i w każdym szczególe zbadałem; trudno zaś było dojść prawdy, ponieważ nie zawsze świadkowie byli zgodni w przedstawianiu tych samych wypadków, lecz podawali je zależnie od sympatii dla jednej lub drugiej strony walczącej i zależnie od swej pamięci. Jeśli chodzi o słuchaczy, to dzieło moje, pozbawione baśni, wyda im się może mniej interesujące, lecz wystarczy mi, jeśli uznają je za pożyteczne ci, którzy będą chcieli poznać dokładnie przeszłość i wyrobić sobie sąd o takich samych lub podobnych wydarzeniach, jakie zgodnie ze zwykłą koleją spraw ludzkich mogą zajść w przyszłości. Dzieło moje jest bowiem dorobkiem o nieprzemijającej wartości, a nie utworem dla chwilowego popisu.

Tukidydes, Wojna peloponeska, I 1 i 22-23, wybór, przeł. Kazimierz Kumaniecki

novem IX

Lectio vicesĭma septĭma MODŬLUS VI

DE MEDĬCIS Homo erudītus

Lectio vicesĭma septĭma: DE MEDĬCIS I W pisz końcówkę participium perfecti passīvi w takim samym rodzaju i liczbie jak rzeczowniki.

1.

templa aedificāt

erant

2.

homĭnes curāt

3.

medĭcus vocāt

4.

medicamentum dat

5.

manus unct

6.

puella, sanāt

eras

erant

7.

incŏlae pass

erant

erat

8.

corpus firmāt

9.

aeger eram et pass

erat

erant

erat eram

10. longus morbus hebetāt

erat

II Spośród wymienionych wybierz tylko formy w czasie przeszłym i wpisz je we właściwą rubrykę tabeli. utimĭni

utēmur utebāmur usi sumus usae erāmus docta erat docēbor culta est conātus es

imperfectum

uncti erant conabamĭni

uncta sum coluntur

perfectum

unguētur

plusquamperfectum

III Podkreśl poprawne uzupełnienie każdego zdania.

1.

In insŭla Tiberīna visitābam templum, quod a Romānis Aesculapio . a. dedicāta eram b. dedicātum erat c. dedicavĕrant d. dedicāvi

2.

Olim multae regiōnes peste erant. a. vastāta b. vastātae

3. insŭla Tiberīna 4.

5.

X decem

c. vastāti

d. vastātis

Senatōres Asclepii statuam e Graecia Romam debēbant. a. important b. importāre c. importāri

d. importāti

, qui a senatorĭbus missi erant, Epidaurum venērunt. a. Nuntii b. Nuntiis c. Nuntium

d. Nuntius

Hi una cum statua Romam serpentem, qui non conspectus in navem serpsĕrat. a. importāti erant b. importātus erat c. importavērunt d. importāvit

Lectio vicesĭma septĭma 6.

7.

Serpens, qui e nave a. fugĕrat

, in insŭlam Tiberīnam adnatāvit. b. fugĕre c. fugiet

d. fugĭtum erat

Romāni templum a. aedificāti sunt

loco, ubi serpens in insŭlam serpsĕrat. b. aedificātum est c. aedificavērunt

d. aedificāvit

8.

Insŭlae Tiberīnae effecta est forma navis, qua ille serpens Romam a. importāta erat b. importātus erat c. importavĕrant

. d. importavĕrat

9.

Aegrōti et peregrīni manēbant in aedificiis, quae in insŭla . a. aedificāta erant b. aedificāta erat c. aedificātae erant

d. aedificātum erat

DE MEDĬCIS

10. A temporĭbus antīquis usque ad nostram aetātem in insŭla Tiberīna aegrōti curāti erant atque a. curabunt b. curant c. curantur d. curatur

dedĭco, -āre, -āvi, -ātum: poświęcać efficio, -ĕre, -fēci, -fectum: nadać Epidaurus, -i f: Epidauros (miasto na Peloponezie) pestis, -is f: zaraza

.

vasto, -āre, -āvi, -ātum: pustoszyć serpo, -ĕre, -psi, -: pełzać peregrīnus, -i m: pielgrzym

IV Wpisz po polsku do diagramu odgadnięte hasła. Określenia są podane w kolejności alfabetycznej. W diagramie ujawniono wszystkie litery E. Litery z pól ponumerowanych utworzą rozwiązanie.

5

I

E E E

II III

1 1

4

E

IV

E

V

2

E

VI

E

Bogini, która koiła ból

3

Centaur, który uczył sztuki lekarskiej Grecka bogini zdrowia Grecki heros, bóg sztuki lekarskiej

VII

Jeden z atrybutów bogini zdrowia VII

E

E

Oplatał gałązkę – atrybut boga medycyny

IX

Rzymski odpowiednik boga sztuki lekarskiej Uczeń centaura, miał tylko jedną część ciała śmiertelną 1

2

3

4

5

Wnuczka Apollina, bogini leków

undĕcim XI

Lectio vicesĭma septĭma

DE MEDĬCIS

V Obok form ind. futūri I napisz formy ind. futūri II w takiej samej osobie, liczbie i stronie. lp.

czasownik

ind. futūri I

1.

sano

sanabĭmur

2.

credo

credam

3.

esse

erit

4.

trado

tradentur

5.

ostendo

ostendes

6.

revŏco

revocabimĭni

7.

pello

pellar

8.

inhibeo

inhibebĭtur

9.

hebĕto

hebetabĕris

10.

excĭto

excitābunt

ind. futūri II

VI Spośród wymienionych wybierz tylko formy w czasie przyszłym i wpisz je we właściwą rubrykę tabeli. vetuit

vetĭtum erit vetāmus mortuus erit mortui sunt moriētur admissus eram admissae erunt adhibētur adhibebuntur futūrum I

admittar

futūrum II

VII Wpisz do tabeli brakujące łacińskie przekłady określeń. Potrzebne wyrazy znajdziesz w słowniku.

Humory humōres krew łac. sanguis m cecha proprium

śluz (gr. φλέγμα) łac. phlegma n

żółć (gr. χολή) łac. chole, bilis f

czarna żółć (gr. µέλαινα χολή) łac. melaina chole f

atrybuty humorów res attribūtae humorĭbus

jakość podstawowa proprium principāle

wilgotna

zimny

ciepła

sucha

jakość wtórna proprium secundum

ciepła calĭdus

wilgotny

sucha

zimna

narząd membrum

serce

mózg cerebrum

wątroba iecur

śledziona lien

żywioł natūra

powietrze aēr

woda

ogień

ziemia

pora roku tempus anni

wiosna

zima

lato

jesień autumnus

XII duodĕcim

Lectio vicesĭma septĭma

DE MEDĬCIS

pora życia aetas

dzieciństwo pueritia

starość

młodość

dorosłość

barwa color

czerwień

biel

żółcień flavus

czerń

smak gustus

słodki

słony salsus

gorzki amārus

kwaśny acĭdus

temperament temperamentum

sangwinik

flegmatyk

choleryk

melancholik

planeta stella errans

Jowisz

Księżyc

Mars

Saturn

znak zodiaku

bliźnięta

ryby

panna

byk

wodnik

lew

baran aries

koziorożec capricornus

rak cancer

waga libra skorpion scorpio strzelec sagittarius

VIII Podpisz każdy z terakotowych modeli przedstawiających wyleczone części ciała. Spośród form zaproponowanych pod ilustracjami wybierz właściwą.

2.

1.

7.

6.

9.

8.

pes dentes

5.

4.

3.

pedes os ocŭlus manus lingua digĭtus cubĭtum cor caput capilli bracchium aures

IX Ułóż z wymienionych wyrazów synonimy i antonimy. aeger

aegritūdo

aegrōtus salus

dolēre sanus

firmāre valetūdo

hebetāre medicamentum venēnum

=

≠

=

≠

pati

= = ≠

tredĕcim XIII

Lectio vicesĭma septĭma

DE MEDĬCIS

X Zdecyduj, który z wybitnych lekarzy starożytności najlepiej pasuje do podanych charakterystyk. a. Ojciec medycyny i twórca przysięgi do dziś używanej przez lekarzy. b. Autor ważnego dzieła o ginekologii i drugiego, poświęconego chorobom przewlekłym. c. Uważany za czołowy autorytet medycyny świata antycznego, autor licznych pism związanych m.in. z chirurgią i diagnostyką. d. Wybitny specjalista w dziedzinie farmakologii.

XI Przeczytaj fragment tekstu, a następnie zdecyduj, czy zdania są zgodne z jego treścią (V), czy sprzeczne z nią (F). castellum, -i n: zbiornik rozdzielczy opus, -ěris n: urządzenie munus, -ěris n: zbiornik wody lacus, -us m: cysterna

pereuntes = rozlewające się piisĭmus = najzacniejszy, najbardziej sprawiedliwy munditia, -ae f: czystość, ład caelum, -i n: powietrze

w Rzymie Warunki sanitarne 6-98 n.e.) za cesarza Ner wy (9 peratōris Sentit hanc curam im is sui [Roma], cĭp in pr ae piissĭmi Nerv bis, (…) et magis regīna et domĭna or sdem aucto sentiet salubrĭtas eiu , munĕrum et castellōrum, opĕrum ) Ne pereuntes lacuum numĕro. (… e sunt: alia quidem aquae otiōsa , purior spirĭtus, munditiārum facies eli quibus apud et causae graviōris ca aer fuit, sunt vetĕres urbis infāmis remōtae. ch

kta Frontinus, O akwedu miasta Rzymu, 88

Sekstus Juliusz Frontinus (I w. n.e.), autor tekstu, z którego zaczerpnięto opis urządzeń wodnych Rzymu za panowania Nerwy, był inżynierem i wieloletnim nadzorcą akweduktów w Rzymie

1. Cesarz Nerwa przykładał dużą wagę do spraw zdrowia publicznego.

2. Rozbudowa infrastruktury związanej z dystrybucją wody przyczyniła się do poprawy warunków sanitarnych w Rzymie.

3. Z wody rozlewającej się miasto nie ma żadnego pożytku.

4. Powietrze w Rzymie w czasach poprzedników Nerwy było bardziej zanieczyszczone i trudniejsze do zniesienia.

XII Jeśli chcesz określić swoją osobowość według standardów antycznych, rozwiąż test.

PATOLOGIA HUMORALNA Patologia humoralna to jedna z ważniejszych teorii medycznych w starożytności.

Została zapoczątkowana w szkole medycznej w Knidos, rozwinięta w szkole Hippokratesa na Kos, a sześć wieków później odnowiona przez rzymskiego lekarza Galena. Teoria ta zakładała istnienie w ciele człowieka 4 płynów (humorów): krwi, żółci, śluzu i czarnej żółci.

Wzajemna relacja między humorami wpływała na zdrowie i temperament człowieka. schematyczne przedstawienie równowagi czterech humorów Na podstawie: Florence Littauer, Osobowość plus. Jak zrozumieć innych przez zrozumienie siebie?

XIV quattuordĕcim

Lectio vicesĭma septĭma

DE MEDĬCIS

TEST OSOBOWOŚCI W każdym z czterdziestu wierszy postaw znak X przed jednym określeniem, które najbardziej pasuje do Ciebie.

Jeśli nie jesteś pewna/pewien, które określenie jest najbardziej adekwatne, zapytaj przyjaciółkę/przyjaciela.

MOCNE STRONY 1.

przedsiębiorczy

elastyczny

żywy

analityczny

2.

wytrwały

wesoły

przekonujący

spokojny

3.

ugodowy

poświęcający się

lgnie do ludzi

o silnej woli

4.

delikatny

opanowany

rywalizujący

urzekający

5.

pokrzepiający

pełen szacunku

powściągliwy

zaradny

6.

niewymagający

wrażliwy

samodzielny

pełen werwy

7.

planista

cierpliwy

nastawiony na sukces

promotor

8.

pewny

spontaniczny

zorganizowany

nieśmiały

9.

uporządkowany

uprzejmy

szczery

optymista

10.

życzliwy

wierny

dowcipny

autorytatywny

11.

odważny

czarujący

dyplomatyczny

drobiazgowy

12.

pogodny

stały

kulturalny

pewny siebie

13.

idealista

niezależny

nieszkodliwy

inspirator

14.

wylewny

stanowczy

cięty

głęboki

15.

rozjemca

meloman

działacz

towarzyski

16.

grzeczny

nieustępliwy

rozmowny

tolerancyjny

17.

słuchacz

lojalny

przywódca

energiczny

18.

zadowolony

szef

organizator

ujmujący

19.

perfekcjonista

sympatyczny

pracowity

popularny

20.

żywotny

śmiały

taktowny

zrównoważony

głęboki:

intensywny w doznaniach, często kieruje uwagę na własne wnętrze; nie angażuje się w płytkie dyskusje

planista:

woli opracowywać naprzód szczegóły zadania niezbędne do realizacji planu lub osiągnięcia celu

popularny:

jest duszą towarzystwa, pożądany gość na przyjęciach

powściągliwy: oszczędny w wyrażaniu emocji i entuzjazmu promotor: przekonuje i pobudza innych do wytrwałości, przyłączenia się lub zaangażowania, odwołując się do czaru swojej osobowości żywotny:

żywa, spontaniczna osobowość, tryskająca energią

quindĕcim XV

Lectio vicesĭma septĭma

DE MEDĬCIS

SŁABE STRONY 21.

chłodny

wstydliwy

buńczuczny

apodyktyczny

22.

niezdyscyplinowany

apatyczny

beznamiętny

pamiętliwy

23.

niezaangażowany

obraźliwy

oporny

powtarzający się

24.

kapryśny

lękliwy

zapominalski

zuchwały

25.

niecierpliwy

niepewny

niezdecydowany

wtrącający się

26.

niepopularny

odludek

niestały

skryty

27.

twardogłowy

chaotyczny

wybredny

ociągający się

28.

bezbarwny

pesymista

megaloman

na wszystko pozwala

29.

złośnik

niemający celu

dyskutant

wyobcowany

30.

naiwny

nastawiony negatywnie

denerwujący

nonszalancki

31.

zatroskany

izolujący się

pracoholik

lizus

32.

przewrażliwiony

nietaktowny

bojaźliwy

gadatliwy

33.

sceptyk

niezorganizowany

dominujący

przygnębiony

34.

niestały

zamknięty w sobie

nietolerancyjny

obojętny

35.

bałaganiarz

nastrojowy

mamrot

manipulant

36.

powolny

uparty

próżny

nieufny

37.

samotnik

pyszałek

leniwy

donośny

38.

niemrawy

podejrzliwy

zapalczywy

roztargniony

39.

mściwy

niespokojny

dystansujący się

pochopny

40.

ugodowiec

krytykant

przebiegły

zmienny

bezbarwny:

szara osobowość bez wzlotów i upadków, rzadko uzewnętrzniająca emocje

buńczuczny:

pretensjonalny, lubi błyszczeć, demonstruje swoją siłę

donośny:

osoba, której śmiech lub głos wybija się wśród innych w pomieszczeniu

mamrot:

mówi cicho i niezrozumiale, nie zależy mu na tym, by wypowiadać się wyraźnie

oporny:

zmaga się, walczy lub waha się przed przyjęciem jakiejkolwiek innej racji poza swoją własną

powtarzający się: ponownie opowiada te same historie i zdarzenia, żeby cię zabawić, nie uświadamiając sobie, że wcześniej już robił to kilka razy; wciąż musi o czymś mówić twardogłowy:

XVI sedĕcim

upiera się przy swoim zdaniu

Lectio vicesĭma septĭma

DE MEDĬCIS

TABELA WYNIKÓW Przenieś teraz zaznaczone cechy do tabeli wyników i podsumuj w każdej z pionowych kolumn. Na przykład, jeśli zaznaczyłeś poprzednio cechę „żywy”, zaznacz ją również w tabeli. (Uwaga! Określenia w tabeli wyników występują w innej kolejności niż w profilu osobowości).

MOCNE STRONY TOWARZYSKI SANGWINIK

ENERGICZNY CHOLERYK

PERFEKCYJNY MELANCHOLIK

SPOKOJNY FLEGMATYK

1.

żywy

przedsiębiorczy

analityczny

elastyczny

2.

wesoły

przekonujący

wytrwały

spokojny

3.

lgnie do ludzi

o silnej woli

poświęcający się

ugodowy

4.

urzekający

rywalizujący

delikatny

opanowany

5.

pokrzepiający

zaradny

pełen szacunku

powściągliwy

6.

pełen werwy

samodzielny

wrażliwy

niewymagający

7.

promotor

nastawiony na sukces

planujący

cierpliwy

8.

spontaniczny

pewny

zorganizowany

nieśmiały

9.

optymista

szczery

uporządkowany

uprzejmy

10.

dowcipny

autorytatywny

wierny

życzliwy

11.

czarujący

odważny

drobiazgowy

dyplomatyczny

12.

pogodny

pewny siebie

kulturalny

stały

13.

inspirator

niezależny

idealista

nieszkodliwy

14.

wylewny

stanowczy

głęboki

cięty

15.

towarzyski

działacz

meloman

rozjemca

16.

rozmowny

nieustępliwy

grzeczny

tolerancyjny

17.

energiczny

przywódca

lojalny

słuchacz

18.

ujmujący

szef

organizator

zadowolony

19.

popularny

pracowity

perfekcjonista

sympatyczny

20.

żywotny

śmiały

taktowny

zrównoważony

LICZBA PUNKTÓW – MOCNE STRONY

septendĕcim XVII

Lectio vicesĭma septĭma

DE MEDĬCIS

SŁABE STRONY TOWARZYSKI SANGWINIK

ENERGICZNY CHOLERYK

PERFEKCYJNY MELANCHOLIK

SPOKOJNY FLEGMATYK

1.

buńczuczny

apodyktyczny

wstydliwy

chłodny

2.

niezdyscyplinowany

beznamiętny

pamiętliwy

apatyczny

3.

powtarzający się

oporny

obraźliwy

małomówny

4.

zapominalski

zuchwały

kapryśny

lękliwy

5.

wtrącający się

niecierpliwy

niepewny

niezdecydowany

6.

niestały

skryty

niepopularny

odludek

7.

chaotyczny

twardogłowy

wybredny

ociągający się

8.

na wszystko pozwala

megaloman

pesymista

bezbarwny

9.

złośnik

dyskutant

wyobcowany

niemający celu

10.

naiwny

denerwujący

nastawiony negatywnie

nonszalancki

11.

lizus

pracoholik

izolujący się

zatroskany

12.

gadatliwy

nietaktowny

przewrażliwiony

bojaźliwy

13.

niezorganizowany

dominujący

przygnębiony

sceptyk

14.

niestały

nietolerancyjny

zamknięty w sobie

obojętny

15.

bałaganiarz

manipulant

nastrojowy

mamrot

16.

próżny

uparty

nieufny

powolny

17.

donośny

pyszałek

samotnik

leniwy

18.

roztargniony

zapalczywy

podejrzliwy

niemrawy

19.

niespokojny

pochopny

mściwy

dystansujący się

20.

zmienny

przebiegły

krytykant

ugodowiec

LICZBA PUNKTÓW – SŁABE STRONY

LICZBA PUNKTÓW ŁĄCZNIE

XVIII duodeviginti

Lectio vicesĭma septĭma

DE MEDĬCIS

ZALETY OSOBOWOŚCI Wypełniłeś już test. Teraz wiesz, jakiego typu osobowość lub kombinację osobowości reprezentujesz. Niżej wymienione są zalety każdej z nich. Z pewnością nie wiedziałaś/wiedziałeś, ile ich masz! Teraz gdy już znasz swe mocne strony, naucz się z nich korzystać.

OSOBOWOŚĆ TOWARZYSKIEGO SANGWINIKA ekstrawertyk

rozmowny

optymista

MOCNE STRONY OSOBOWOŚCI ŚWIAT WEWNĘTRZNY • dar przyciągania do siebie ludzi • gadatliwy, narrator • dusza towarzystwa • ma poczucie humoru • pamięć do kolorów • umacnia kontakt ze słuchaczem przez dotyk • emocjonalny i wylewny • entuzjastyczny i ekspresywny • wesoły i spontaniczny • ciekawy • urodzony aktor • prostoduszny • żyje dniem dzisiejszym • zmienność usposobienia • szczerość serca • ciągle jak dziecko

W PRACY • pracuje ochotniczo • i nicjuje nowe formy aktywności • s prawia bardzo dobre wrażenie • twórczy i barwny • t ryska energią i entuzjazmem • r ozpoczyna w efektowny sposób •p obudza innych do współpracy • oczarowuje współpracowników

JAKO RODZIC

JAKO PRZYJACIEL

• wnosi do domu radość • lubiany przez przyjaciół dzieci • obraca nieszczęście w żart • mistrz sztuczek cyrkowych

• z łatwością zyskuje przyjaciół • kocha ludzi • lubi komplementy • jest zazwyczaj podekscytowany • wzbudza zazdrość • nie chowa urazy • szybko przeprasza • nie dopuszcza do nudy • lubi spontaniczne działania

OSOBOWOŚĆ ENERGICZNEGO CHOLERYKA ekstrawertyk

człowiek czynu

optymista

MOCNE STRONY OSOBOWOŚCI ŚWIAT WEWNĘTRZNY • urodzony przywódca • dynamiczny i aktywny • nieodparta potrzeba zmian • musi korygować błędy • silna wola i zdecydowanie • nie ulega wzruszeniom • trudno go zniechęcić • niezależny i samowystarczalny • wzbudza zaufanie • wszystkim pokieruje

W PRACY • ukierunkowany na cel • ogarnia całokształt • dobry organizator •d ostrzega praktyczne rozwiązania • szybki w działaniu • rozdziela pracę • k ładzie nacisk na wydajność • realizuje cele • dodaje innym bodźca •o pozycja pobudza go do działania

JAKO RODZIC • sprawuje sprężyste kierownictwo • ustala cele • pobudza rodzinę do działania • zna właściwą odpowiedź • organizuje życie rodzinne

JAKO PRZYJACIEL • niezbyt odczuwa potrzebę przyjaźni • pracuje dla potrzeb grupy • przewodzi i organizuje • zazwyczaj ma rację • sprawdza się w nieoczekiwanych sytuacjach

undeviginti XIX

Homo Rom Ä nus

ISBN 978-83-955288-3-5

9 788395 528835