ie an e yd gi W dru
REPETYTORIUM Język hiszpański
Monika Kalbara
Projekt okładki: Mikołaj Ostaszewski Layout i opracowanie graficzne: Mikołaj Ostaszewski Headout Agencja Reklamowa Ilustracje: Anna Teodorczyk Skład: Headout Agencja Reklamowa Korekta merytoryczna: Sergio Balches Alfonso Álvarez Marcos Xavier Pascual López Redakcja: Piotr Szkółka
Wydawnictwo dołożyło wszelkich starań, aby odnaleźć posiadaczy praw autorskich do wszystkich utworów zamieszczonych w podręczniku. Pozostałe osoby prosimy o kontakt. Copyright© by Wydawnictwo Draco Sp. z o.o. ul. Sobieskiego 24/1 31-136 Kraków Kraków 2019 redakcja@wydawnictwodraco.pl ISBN 978-83-941335-5-9
SPIS TREŚCI
Opis egzaminu maturalnego
4
Rozdział 1 – Człowiek
6
Rozdział 2 – Dom
16
Rozdział 3 – Szkoła
26
Rozdział 4 – Praca
36
Rozdział 5 – Życie rodzinne i towarzyskie
46
Rozdział 6 – Żywienie
56
Rozdział 7 – Zakupy i usługi
66
Rozdział 8 – Podróżowanie i turystyka
76
Rozdział 9 – Kultura
86
Rozdział 10 – Sport
96
Rozdział 11 – Zdrowie
106
Rozdział 12 – Nauka i technika
116
Rozdział 13 – Świat przyrody
126
Rozdział 14 – Państwo i społeczeństwo
136
Elementy wiedzy o krajach hiszpańskojęzycznych
146
Bogactwo językowe – spójniki
150
Przydatne zwroty – wypowiedź pisemna
150
Rozwinięcie wypowiedzi – list nieformalny
152
Podstawowe czasowniki – lista
153
Podstawowe przymiotniki – lista
154
Matura ustna – przykładowy test
155
Matura pisemna – przykładowy test
156
Transkrypcje nagrań
162
PISEMNY EGZAMIN MATURALNY POZIOM PODSTAWOWY
Opis pisemnego egzaminu maturalnego z języka hiszpańskiego na poziomie podstawowym
W poniższej tabeli* znajdują się części, z których składa się arkusz dla poziomu podstawowego z języka hiszpańskiego wraz z punktami, które za daną część można otrzymać. Wymagania egzaminu na poziomie podstawowym oscylują wokół poziomu A2+ według Europejskiego Systemu Opisu Kształcenia Językowego. Część egzaminu
Liczba zadań
Liczba punktów za daną część
% punktów za daną część
rozumienie ze słuchu
3-4
15 pkt
30%
rozumienie tekstów pisanych
3-4
15 pkt
30%
znajomość środków językowych
2-3
10 pkt
20%
tworzenie wypowiedzi pisemnej
1
10 pkt
20%
Łączna liczba punktów za egzamin
50 pkt
Czas pracy: 120 minut * dane z informatora CKE
Opis poszczególnych części egzaminu: ROZUMIENIE ZE SŁUCHU W tej części sprawdza się, czy uczeń rozumie proste i typowe wypowiedzi ustne. Sprawdzana jest również umiejętność określenia kontekstu wypowiedzi lub jej głównej myśli, bądź też intencji nadawcy lub autora tekstu, jak również umiejętność wyszukania w tekście konkretnej informacji. Typy zadań, które występują w tej części egzaminu, mogą być następujące: – wybór wielokrotny, – na dobieranie, – prawda lub fałsz. Punktacja Za każdą poprawną odpowiedź otrzymuje się 1 punkt. ROZUMIENIE TEKSTÓW PISANYCH W tej części sprawdzane jest, w jaki sposób uczeń radzi sobie z prostymi tekstami pisanymi. Sprawdzana jest umiejętność określenia głównej myśli tekstu, kontekstu wypowiedzi lub wyszukania w tekście określonej informacji. Typy zadań, które występują w tej części egzaminu, mogą być następujące: – wybór wielokrotny, – na dobieranie, – prawda lub fałsz. Punktacja Za każdą poprawną odpowiedź otrzymuje się 1 punkt. ZNAJOMOŚĆ ŚRODKÓW JĘZYKOWYCH W tej części egzaminu sprawdzana jest umiejętność posługiwania się zasobem środków językowych obejmującym słownictwo, gramatykę oraz ortografię. Typy zadań, które występują w tej części egzaminu, mogą być następujące: – test wielokrotnego wyboru, – pary zdań, – tłumaczenie fragmentów zdań, – minidialogi, – parafraza zdań. Punktacja Za każdą poprawną odpowiedź otrzymuje się 1 punkt.
4
WYPOWIEDŹ PISEMNA Ta część polega na napisaniu krótkiej formy użytkowej (listu prywatnego, e-maila, wpisu na forum lub na blogu internetowym). W poleceniu znajdują się cztery punkty, do których zdający powinien się odnieść i które powinien rozwinąć. Polecenie może sprawdzać następujące elementy: – opis ludzi, przedmiotów, miejsc, zjawisk i czynności, – relacjonowanie wydarzeń z przeszłości, – wyrażanie i uzasadnianie opinii, poglądów i uczuć, – przedstawianie zalet i wad różnych rozwiązań i poglądów, – proponowanie. Ocena W ocenie wymaga się umiejętności: – pełnego przekazu informacji (4 punkty), – spójności i logiki wypowiedzi (2 punkty), – bogatego słownictwa i struktur gramatycznych (2 punkty), – poprawności językowej (2 punkty). W ocenie treści bierze się pod uwagę, do ilu elementów podanych w poleceniu odniesiono się oraz ile spośród tych elementów rozwinięto (na ile uszczegółowiono swoją wypowiedź). Punkty za treść przyznaje się zgodnie z poniższą tabelą*: Do ilu elementów zdający się odniósł 4 3 2 1 0
Ile elementów rozwinął? 4
3
2
1
0
4 pkt
4 pkt
3 pkt
2 pkt
2 pkt
3 pkt
3 pkt
2 pkt
1 pkt
2 pkt
1 pkt
1 pkt
1 pkt
0 pkt 0 pkt
* dane z informatora CKE
PISEMNY EGZAMIN MATURALNY POZIOM PODSTAWOWY Punkty za spójność i logikę wypowiedzi przyznawane są w następujący sposób: 2 pkt
wypowiedź jest w całości lub w znacznej większości spójna i logiczna zarówno na poziomie poszczególnych zdań, jak i całego tekstu
1 pkt
wypowiedź zawiera usterki w spójności/logice na poziomie poszczególnych zdań oraz/lub całego tekstu
0 pkt
wypowiedź jest w znacznej mierze niespójna/ nielogiczna, zbudowana z fragmentów trudnych do zrozumienia w całości
Bogactwo środków językowych ocenia się następująco*:
2 pkt
zadowalający zakres środków językowych; oprócz środków językowych o wysokim stopniu pospolitości w wypowiedzi występuje kilka precyzyjnych sformułowań (czyli w jakim stopniu zostało wykorzystane słownictwo charakterystyczne dla danego tematu)
1 pkt
ograniczony zakres środków językowych; w wypowiedzi użyte są głównie środki językowe o dużym stopniu pospolitości
0 pkt
bardzo ograniczony zakres środków językowych; w wypowiedzi użyte są wyłącznie najprostsze środki językowe
Poprawność językowa – punktacja wygląda następująco*: 2 pkt
1 pkt
0 pkt
brak błędów nieliczne błędy niezakłócające komunikacji lub sporadycznie zakłócające komunikację liczne błędy niezakłócające komunikacji lub czasem zakłócające komunikację bardzo liczne błędy niezakłócające komunikacji liczne błędy, często zakłócające komunikację bardzo liczne błędy, czasami lub często zakłócające komunikację
* dane z informatora CKE
?
MATURA USTNA POZIOM PODSTAWOWY Egzamin ustny z języka hiszpańskiego składa się z trzech zadań i sprawdza umiejętności posługiwania się tym językiem w mowie. Podczas egzaminu nie ma podziału zdających na poziom podstawowy i rozszerzony. Po wejściu do sali zdający losuje swój zestaw, a w trakcie egzaminu nie przewidziano dodatkowego czasu na przygotowanie się do wszystkich zadań. Przed każdym z zadań zdający dostaje chwilę na przygotowanie się do niego. W trakcie egzaminu nie wolno korzystać z żadnych pomocy dydaktycznych. RODZAJE ZADAŃ Rozmowa wstępna. Jest to początkowy etap egzaminu, który polega na zadaniu kilku pytań zdającemu, które mają na celu wprowadzenie go do kolejnych etapów egzaminu. Pytania wstępne znajdują się tylko w zestawie egzaminującego. Zadanie 1. Odgrywanie ról. Na to zadanie zdający ma 4 minuty, wliczając 30 sekund na przygotowanie. Rozmowa prowadzona jest z uwzględnieniem podanych czterech informacji, które należy rozwinąć, jak również trzeba reagować we właściwy sposób na wypowiedzi egzaminującego. Zadanie to ma formę dialogu. Zadanie 2. Rozmowa na podstawie ilustracji. W tej części zdający opisuje krótko obrazek, odpowiadając na trzy podstawowe pytania: kto jest na obrazku? gdzie jest?
co robi? Następnie zdający udziela odpowiedzi na trzy pytania, które znajdują się tylko i wyłącznie w zestawie egzaminującego. Pytania te dotyczą opinii zdającego na temat sytuacji przedstawionej na obrazku, a następnie jego samego. Zadanie 3. Wypowiedź na podstawie materiału stymulującego. Przed przystąpieniem do tego zadania zdający ma minutę na przygotowanie się. W tym czasie jego zadaniem jest zapoznanie się z materiałem stymulującym oraz wybranie elementu, który spełnia warunki postawione w zadaniu. Po wybraniu odpowiedniego elementu zdający musi uargumentować zarówno swój wybór, jak i odrzucenie pozostałych, podając po dwa argumenty do wszystkich elementów. Następnie odpowiada on na dwa pytania egzaminującego. Punktacja. Oceny egzaminu ustnego dokonują członkowie przedmiotowego zespołu egzaminacyjnego, przyznając punkty zgodnie z kryteriami oceniania. Za zadanie 1, 2 oraz 3 można uzyskać maksymalnie 12 punktów, po 4 za każde. Dodatkowo każda wypowiedź jest oceniana w następujących kryteriach, za które można maksymalnie uzyskać 18 punktów: sprawność komunikacyjna, zakres struktur leksykalno-gramatycznych, poprawność struktur leksykalno-gramatycznych, wymowa, płynność wypowiedzi. Maksymalna liczba punktów, którą można uzyskać, wynosi 30 .
5
1 CZŁOWIEK SŁOWNICTWO
1 Uzupełnij formularz, który wypełniła Anna Kowalska, gdy zapisywała się na kurs języka hiszpańskiego. Użyj wyrazów z ramki. nombre y apellido idioma dirección edad sexo teléfono lugar de nacimiento fecha de nacimiento profesión
INFORMACIÓN PERSONAL Anna Kowalska 12/07/2001 18 Varsovia, Polonia mujer polaca estudiante calle Bankowa, 18, Varsovia 505 000 355
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
3 Przeczytaj opis osoby, a następnie opisz szczegółowo wygląd i strój osób z ilustracji (1–4). Es una chica muy bonita, delgada y alta. Es morena, tiene el pelo largo y liso. Sus ojos son grandes y azules. Tiene una sonrisa preciosa. La chica lleva unas gafas grandes. También lleva una chaqueta blanca ligera y, bajo la chaqueta, lleva una camisa negra. Viste unos pantalones azul marino. Lleva también unos zapatos de tacón muy elegantes.
2 Wpisz słowa z ramki w odpowiednie rubryki tabeli. atractivo/a barba bonito/a delgado/a rizado niño/a claro pecas gafas guapo/a joven alto/a adulto/a bigote anciano/a redonda bebé liso grueso/a cuadrada feo/a largo corto rubio calvo alargada moreno ondulado adolescente castaño bajo/a pelirrojo
Esta chica parece ser muy simpática y alegre. Me gusta su estilo de vestir, es una chica que sabe qué está de moda.
1
2
Edad
3 Pelo
Cara
Cuerpo
Otras características
6
4
CZŁOWIEK
1
SŁOWNICTWO
4. Juana es : cree que es más guapa que las demás chicas. 5. Pablo es muy , nunca paga la cuenta cuando salimos juntos. 6. Elena es una persona , con su talento puede hacer algo fenomenal con prácticamente nada. 7. Creo que puedes confiar en Juan, es muy . 8. Se puede ver que Ana ha regresado de vacaciones, está muy . 9. Mi hermano es muy , le haces una pregunta y siempre conoce la respuesta. 10. Mi madre siempre está muy cuando salgo con mis amigos.
4 Przyporządkuj podanym przymiotnikom (1–10) odpowiadające im opisy cech charakteru (a–j). 1. ambicioso/-a 2. generoso/-a 3. sociable/-a 4. modesto/-a 5. egoísta
6. reservado/-a 7. perezoso/-a 8. cuidadoso/-a 9. honesto/-a 10. serio/-a
a. una persona que quiere conseguir mucho b. una persona que solo piensa en sí misma c. una persona que se muestra rigurosa y responsable ante los demás d. una persona discreta, no le gusta mostrar sus sentimientos e. una persona que pone mucha atención en todo lo que hace f. una persona que no presume de algo ante los demás g. una persona que entabla relaciones con otros de una manera natural, muy agradable h. una persona noble que no actúa por su propio interés i. una persona con pocas ganas de hacer algo, especialmente trabajar j. una persona que es auténtica y sincera en sus acciones 1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
5 Uzupełnij zdania odpowiednimi słowami podanymi w ramce. tacaño hablador relajada preocupada inteligente creativa presumida responsable sensible aburrida 1. M arisa en muy podía dejar de llorar. 2. Pablo es muy 3. Mira, ella parece estar no le gustan las clases.
, cuando Juan la dejó no , nunca se calla. , probablemente
6 Poniższy opis przedstawia twojego najlepszego przyjaciela. Uzupełnij tekst, wpisując w luki (1–5) słowa podane w ramce. O MI MEJOR AMIG llama Rafael. Es un Mi mejor amigo se , delgado chico muy (1) az s los ojo ules con y rubio. Rafael tiene . las pestañas muy (2) na so pe a un es r, cte En cuanto a su cará , (3) de na lle re mp sie y mu es os amigos. Él por eso tiene much lar ar , puede ch (4) s les encanta. do to a ro sin cesar, pe mucho mi amigo En general me gusta o porque siempre pued con él. (5) contar energía guapo hablador largas
7 Przyporządkuj podanym opisom odpowiednie wyrażenia idiomatyczne. 1. A Mario no le importa nada ni nadie. 2. A Marisa no le puedes contar un secreto. 3. A Pablo le gusta mostrar su intelecto. 4. Manu trabaja mucho y es muy ahorrador. 5. María quiere ser la más importante. 6. Lisa siempre impone su punto de vista.
a. Creerse el ombligo del mundo (uważać się za pępek świata) b. Darse aires (zadzierać nosa) c. No tener corazón (być bez serca) d. Ser de armas tomar (być w gorącej wodzie kąpanym) e. Ser una hormiga (być pracowitym jak mrówka) f. Tener la lengua demasiado larga (mieć długi język) 1
2
3
4
5
6
7
1
CZŁOWIEK ROZUMIENIE TEKSTÓW PISANYCH
ROZUMIENIE ZE SŁUCHU
8
1 Usłyszysz dwukrotnie wypowiedź na temat
słynnego piosenkarza hiszpańskiego. Zaznacz znakiem X, które zdania są zgodne z treścią (V – verdadero), a które nie (F – falso). V
F
1. Alejandro Sanz ha ganado 19 Grammys. 2. E l cantante ha trabajado solo con artistas españoles.
11 Przeczytaj tekst, z którego usunięto trzy zdania. Wpisz w luki (1–3) litery, którymi oznaczono brakujące zdania (a–e) tak, aby otrzymać logiczny i spójny tekst. Uwaga! Dwa zdania zostały podane dodatkowo i nie pasują do żadnej luki.
3. Viviendo deprisa fue el primer álbum con el que comenzó su fama. 4. El disco 3 le trajo la fama en el mercado europeo. 5. Su primera gira mundial fue solo por países americanos.
9
Felipe de Borbón
2 Usłyszysz dwukrotnie cztery wypowiedzi.
Do każdej wypowiedzi (2.1.–2.4.) dopasuj odpowiadające jej zdanie (a–e). Uwaga! Jedno zdanie zostało podane dodatkowo i nie pasuje do żadnej wypowiedzi. El/la hablante... a. descubrió que se parece mucho a su compañero b. dice que le estresan mucho las reuniones c. conoció a alguien que se le parecía mucho d. estaba sorprendido por una reunión e. nunca había pasado un tiempo tan agradable
2.1.
10
2.2.
2.3.
3 Usłyszysz dwukrotnie cztery teksty.
Z podanych odpowiedzi wybierz właściwą, zgodną z treścią nagrania. Zakreśl literę a, b albo c. Tekst 1 Luisa es… a. alegre. b. simpática. c. cariñosa.
Tekst 2 La chica… a. se viste a la moda. b. lleva ropa de muchos colores. c. se cambia de ropa a menudo.
Tekst 3 ¿Qué información no se encuentra en el texto? a. la edad de Felipe. b. las aficiones de Felipe. c. el lugar de nacimiento de Felipe. Tekst 4 A Manolo le gusta… a. hacer deporte. b. escuchar música. c. jugar a juegos de ordenador.
8
2.4.
Felipe VI nació en Madrid en 1968 y su nombre completo es Felipe Juan Pablo Alfonso de Todos los Santos de Borbón y Grecia. Felipe obtuvo una maestría en la . Universidad de Georgetown. 1 haber tras o, olímpic exatleta un es n Tambié representado a España en el equipo olímpico de vela en los Juegos de 1992, celebrados en Barcelona. . Su Alteza Real salió con varias 2 mujeres, la soltería del príncipe dio pie a muchas especulaciones por parte de la prensa rosa. Entonces Felipe dejó caer la bomba: en 2003, los lectores de la prensa sensacionalista y los fanáticos de la Casa Real se quedaron boquiabiertos. Felipe VI se casó con doña Letizia Ortiz Rocasolano en el año 2004, una periodista divorciada, sin sangre real, presentadora . de los noticiarios de Televisión Española. 3 En algo parecido a un movimiento sorpresa, Juan Carlos I abdicó en junio de 2014. Felipe fue proclamado rey formalmente el mismo mes en una pequeña y tranquila ceremonia. Como rey, uno de los mayores desafíos de Felipe VI será demostrar a los españoles de hoy que actualmente todavía tiene sentido tener reyes, reinas y familias reales. Texto adaptado de: http://donquijote.org/
A. Felipe fue durante algunos años uno de los jóvenes solteros más deseados. B. El príncipe también estudió en universidades de Madrid. C. La pareja actualmente tiene dos hijas. D. Felipe también recibió entrenamiento militar entre 1985 y 1988. E. La familia real no está muy contenta con su elección.
CZŁOWIEK
1
ROZUMIENIE TEKSTÓW PISANYCH
12 Przeczytaj tekst. Dobierz właściwy nagłówek (a–e) do każdej z oznaczonych części tekstu (4.1.–4.4.). Uwaga! Jeden nagłówek został podany dodatkowo i nie pasuje do żadnej części tekstu. a. Exceso de accesorios y complementos. b. Menos no significa mejor. c. No elegir bien la talla. d. Demasiada piel al descubierto. e. No vestir acorde con la edad. A la hora de vestir, cada mujer tiene su propio estilo y elige aquellas prendas con las que se ve más favorecida o con las que suele estar más cómoda. Ahora bien, en muchas ocasiones no sabemos muy bien cómo sacar partido a nuestra figura, cómo combinar las prendas que tenemos en el armario o qué cosas debemos evitar para que nuestro atractivo se vea resaltado. Por ello, te mostramos cuáles son los errores más comunes al vestir; toma nota y procura evitarlos para estar siempre perfecta y radiante. 4.1.
!!!
Este es uno de los errores más frecuentes al vestir. Y es que seleccionar prendas que sean más grandes o más pequeñas de lo que necesitamos no favorecerá la forma de nuestra silueta. Lo ideal es comprar ropa que se ajuste perfectamente a las medidas de tu cuerpo, y que te permitan potenciar los rasgos físicos que te parezcan más atractivos, así como disimular los negativos. 4.2.
!!!
Actualmente es posible rejuvenecer nuestra apariencia llevando prendas de ropa modernas y adaptadas a las últimas tendencias, por lo que para proyectar una imagen juvenil y fresca únicamente deberemos saber elegir bien las prendas y combinarlas entre sí. No es necesario recurrir a prendas extracortas, demasiado estrechas o con muchas transparencias para vernos más jóvenes, ya que, por el contrario, podríamos estar menos favorecidas. 4.3.
!!!
Aunque los complementos como collares, pulseras, anillos, cinturones, pañuelos, etc., pueden convertir un look sencillo en uno espectacular, lo cierto es que recargarse en exceso acabará arruinando nuestro vestuario. En muchas ocasiones, menos es más y es preferible elegirlos bien, adaptándolos completamante a las prendas, que empezar a colocarnos abalorios y llegar a parecer un escaparate andante. 4.4.
!!!
A todas nos gusta de vez en cuando ponernos una minifalda o un vestido corto y lucir la belleza de nuestras piernas; sin embargo, para lograr un estilo más sensual no necesariamente todas las prendas tienen que ser cortas, ya que podemos potenciar nuestra belleza con un vestuario equilibrado. Texto adaptado de: http://belleza.uncomo.com/
13 Przeczytaj teksty. Z podanych odpowiedzi wybierz właściwą, zgodną z treścią tekstu. Zakreśl literę a, b albo c. Cómo reconocer el carácter a través del lenguaje corporal
1
El lenguaje corporal es una de las herramienta s más poderosas con las que cuenta el ser humano . Podemos intentar ocultar nuest ros sentimientos, inclus o podemos faltar a la verdad, pero nuestro lenguaje corpo ral nos delatará en un instant e. El 93% de la comu nicación es no verbal: las sonris as, las miradas, los ab razos, la indiferencia, etc.: tod o forma parte del mens aje del lenguaje corporal. Día a día transitamos por el mundo comunicándonos a tra vés de gestos y actitud es y muchas veces nos res ulta difícil poder interp retar lo que las otras personas nos están transmitiendo a través de ellos. A continuación, te mostraremos cómo reconocer el carácter a través del lenguaje corporal.
1. El texto nos enseñará…
a. las razones para conocer el lenguaje corporal. b. las técnicas de reconocimiento del lenguaje corporal. c. las dificultades de reconocer el lenguaje corporal.
2 Cuando nos encontremos frente a una persona que
reflejado tenga confianza en sí misma, esto se verá onas pers s esta an, habl en sus actitudes. Mientras l. visua acto cont el ente mantendrán intermitentem su y ente prud ncia dista También mantendrán una o sus piernas postura corporal reflejará relajación. Tant ligeramente ción posi una como sus brazos estarán en gestos serán Sus . anza confi abierta, lo que demostrará dad. quili sutiles y transmitirán tran
2. La autoconfianza se muestra…
a. con el contacto fijo con el hablante. b. tanto visualmente como mediante gestos delicados. c. a través de una postura corporal que refleje tranquilidad.
3
Las personas insegura s se mostrarán nerviosa sa medida que se desarro lle la conversación. La s manos en los bolsillos y el esc aso contacto visual son dos parámetros que nos pe rmitirán detectar a est e tipo de personas. Jugar co n el pelo y las uñas mo rdidas también son signos de inseguridad. Estas perso nas suelen estar en continu o movimiento; incluso cuando están sentadas, mueve n los pies o las pierna s.
3. La inseguridad se nota por…
a. el constante movimiento de diferentes partes del cuerpo. b. la falta de contacto visual. c. una postura que muestre agresividad.
9
1
CZŁOWIEK WYPOWIEDŹ USTNA
14 Dopasuj odpowiedzi (a–f) do pytań (1–6). 1. ¿Qué haces para relajarte? 4. ¿Tienes alguna afición? 2. ¿Cómo es tu mejor amigo? 5. ¿Qué haces cuando estás nervioso? 3. ¿Qué tipo de ropa te pondrías para la fiesta de 6. ¿Cómo te vistes para ir cumpleaños de una amiga? al instituto? a. En estos momentos prefiero descansar, leer un buen libro, escuchar música o simplemente estar solo. b. Muy alegre y divertido, por eso nos llevamos muy bien. Es muy guapo y alto, su pelo es rubio y largo. De complexión es delgado, le gusta mucho el deporte, por eso es musculoso. c. Cada día me gusta ponerme prendas diferentes: un día algo formal, otro algo muy cómodo. Busco mi estilo favorito. d. Sí, me gusta muchísimo hacer deporte, especialmente jugar al fútbol. También me gusta correr o jugar al tenis. e. Creo que algo muy especial, como por ejemplo un vestido rojo. Algo que estuviera de moda y me quedara perfecto. f. No lo vais a creer, pero no hago nada: espero unos minutos en silencio y gracias a esto todo se me pasa muy rápido. 1
2
3
4
5
6
15 Jesteś na wycieczce szkolnej w Hiszpanii. Niestety jeden z twoich kolegów się zgubił. Zdecydowałeś/aś się zgłosić jego zaginięcie na policję. Poniżej podane są 4 kwestie, które musisz omówić.
Podaj miejsce, w którym się zgubił. Opisz wygląd kolegi. Zaznacz brak telefonu komórkowego. Określ jego znajomość języka hiszpańskiego.
17 Popatrz na zdjęcia. Nauczyciel języka hiszpańskiego poprosił cię o przedstawienie na lekcji sylwetki sławnej osoby ze świata kultury hiszpańskiej. Musisz dokonać wyboru. Jeśli nie rozpoznajesz osób ze zdjęć, wymyśl kim one są. Wybierz tę osobę, która jest według Ciebie warta uwagi i uzasadnij swój wybór. Wyjaśnij, dlaczego odrzucasz pozostałe możliwości. Odpowiedz na poniższe pytania.
2 1
16 Opisz obrazek i odpowiedz na pytania.
3
es?
1. ¿ Piensas que esta mujer está de vacacion ¿Por qué sí o por qué no? 2. ¿Te gusta descubrir lugare
3. Describe tus últimos vacaciones. 10
s nuevos?
1. Si una bola de cristal te pudiera decir la verdad sobre tu vida o el futuro, ¿qué le preguntarías y por qué? 2. ¿Hay algo que desees hacer desde hace mucho tiempo y aún no hayas hecho? ¿Por qué no lo has hecho todavía? 3. ¿Qué es lo que más valoras en un amigo? 4. ¿Cuál es el recuerdo más valioso de tu infancia?
CZŁOWIEK
1
ZNAJOMOŚĆ ŚRODKÓW JĘZYKOWYCH
Tłumaczenie fragmentów zdań
Test wielokrotnego wyboru 18 Przeczytaj tekst i z podanych odpowiedzi wybierz właściwą tak, aby otrzymać logicznie i gramatycznie poprawny tekst. Zakreśl a, b lub c.
MI
Me llamo Ana y tengo 18 años . Durante mucho tiempo, casi 16 años, fui (1) . Mi hermana pe queña nació hace dos años . (2) estaba decepcionada porque ya me había acostum brado a ser lo más imorta nt e para NA mis padres. Pe HERMA ro cuando esta pequeña criatura apareció en el mundo, todo ca en en nuestra mbió casa y en mi vi da. Por (3) , no fue desast re sino una sorpresa muy agradable. Mi hermana, Mar es la niña más ía, bonita del mun do. Es muy amable y se rí e muchísimo, la adoro. Ahora a cumplir dos va años y le estoy preparando un regalo para su cumpleaños. E stoy (4) en un oso de pe luche enorme para que ella pu eda abrazarlo. Creo que esto (5) una sorpresa pa y seguro que vo ra ella y a ver una gr an sonrisa en carita. su
1. a. hija soltera
b. hija única
c. hija sola
2. a. Primero
b. De primero c. Al principio
3. a. desgracia
b. fortuna
4. a. pensando
b. imaginando c. creyendo
5. a. estará
b. será
c. felicidad c. habrá
19 W zdaniach 1–10 spośród podanych opcji wybierz tę, która jest tłumaczeniem fragmentu podanego w nawiasie, poprawnie uzupełniającym lukę. Zakreśl a, b lub c. 1. ¿Desde cuándo lo (znasz) ? a. conoces b. conocías c. conociste
7. Mi hermano no ahorra. (Wydaje pieniądze na) tonterías. a. Gasta dinero a b. Gasta dinero en c. Gasta dinero por
2. (Jedna z kobiet) de la foto es mi madre. 8. (To typowe dla) ¿Puedes decir cuál? mi madre. Es muy pesimista cuando a. Ninguna de las mujeres habla de su trabajo. b. Una de las mujeres a. Es típico para c. Una mujer b. Es típico por 3. C onozco a la persona c. Es típico de (która) vive en este palacio. 9. N o es fácil (zaprzyjaźnić się) cuando a. que eres nuevo en la escuela. b. cual a. tener amigos c. quién b. hacer amigos 4. Él quería saber (gdzie c. amistarse widziałem) a su hermano. 10. Su (data urodzenia) es un gran a. dónde he visto secreto. b. dónde veía a. fecha de nacer c. dónde vi b. fecha de nacimiento 5. Tú (powinieneś) c. fecha de nacerse practicar más. a. deberías b. debes c. deberás 6. Esta chica (ma ciemną cerę)
.
a. tiene la piel pálida b. está morena c. tiene la piel morena
11
1
CZŁOWIEK WYPOWIEDŹ PISEMNA
Przykładowe zdania 1. Últimamente admiro mucho a una actriz española… Ostatnio najbardziej podziwiam hiszpańską aktorkę… 2. Mi estrella de cine favorita es… Moją ulubioną gwiazdą filmową jest… 3. Ahora se escribe mucho sobre ella porque (ha adoptado a un niño). Pisze się teraz o niej dużo, ponieważ (adoptowała dziecko). 4. En las revistas se puede encontrar mucha información sobre él porque últimamente se ha divorciado. W czasopismach można o nim znaleźć liczne informacje, ponieważ ostatnio się rozwiódł. 5. Él tiene el pelo largo. On ma długie włosy.
6. E lla está muy de moda. Ona jest bardzo modna. 7. Ella ha actuado en muchas películas. Ona występowała w wielu filmach. 8. Él dona mucho dinero para fines caricativos. On daje dużo pieniędzy na cele charytatywne. 9. Lo que me gusta de él es que es una persona honesta. To, co najbardziej mi się w nim podoba, to że jest szczerą osobą. 10. La respeto mucho porque usa su fama para ayudar a otras personas. Szanuję ją bardzo, ponieważ używa sławy do tego, aby pomagać innym.
20 Przetłumacz zdania na język hiszpański. 1. Antonio Banderas jest moim ulubionym aktorem i podziwiam go za jego pracę.
2. To, co najbardziej podoba mi się w Penélope Cruz, to jej praca na rzecz organizacji charytatywnych.
3. Podziwiam Javiera Bardema za to, że używa swoich pieniędzy i sławy do tego, by pomagać innym.
4. Ta aktorka jest brunetką, ma długie włosy i ubiera się modnie.
5. Ostatnio w czasopismach pisze się o nim coraz więcej, ponieważ występował w wielu dobrych filmach.
21 Wpis na blogu. Twój kolega założył blog dotyczący kina i poprosił cię, abyś napisał/a kilka słów o swoim ulubionym aktorze / ulubionej aktorce. Na blogu (80 – 130 słów): • przedstaw ulubionego aktora / ulubioną aktorkę, • opisz, jak wygląda i jakie ma cechy charakteru,
• napisz, co ci się w nim/niej najbardziej podoba, • napisz, dlaczego warto oglądać filmy, w których występuje. CONTINÚA
12
CZŁOWIEK
1
WYPOWIEDŹ PISEMNA
¡Hola a todos! Me gustaría escribiros algunas palabras sobre mi estrella de cine favorita.
Ahora te toca a ti.
22 List prywatny: e-mail. Przeprowadziłeś się do nowego miasta i zawarłeś nowe przyjaźnie. W e-mailu do kolegi/koleżanki z Hiszpanii (80–130 słów) napisz: • gdzie poznałeś swojego nowego przyjaciela/przyjaciółkę, • jak wygląda i jaką jest on/ona osobą,
• jakie hobby was łączy, • dlaczego adresat/ka e-maila powinien/powinna poznać twojego nowego przyjaciela / twoją nową przyjaciółkę.
¡Hola! ¿Cómo estás? Espero que todo te vaya bien. Últimamente en mi vida han pasado tantas cosas que no sé por dónde empezar…
Saludos y besos a tu familia,
UWAŻAJ! Niektóre wypowiedzi pisemne na egzaminie maturalnym nie mają zakończenia. Aby w pełni wykonać zadanie, skorzystaj z części PRZYDATNE ZWROTY: WYPOWIEDŹ PISEMNA.
13
1
CZŁOWIEK SŁOWNICZEK MATURALNY
EL HOMBRE – CZŁOWIEK DATOS PERSONALES – DANE OSOBOWE casado (adj) – żonaty dirección (f) de correo electrónico (m) – adres e-mail dirección (f) – adres divorciado (adj) – rozwiedziony edad (f) – wiek estado civil (m) – stan cywilny fecha de nacimiento (f) – data urodzenia nacionalidad (f) – narodowość nombre (m) – imię número de teléfono (m) – numer telefonu profesión (f) – zawód separado (adj) – w separacji sexo (m) – płeć soltero (adj) – singiel, kawaler viudo (adj) – wdowiec
regordete (adj) – pulchny rizado (adj) – kręcone (włosy) rubio (adj) – blondyn teñido (adj) – farbowane (włosy) RAS GOS ESPECÍFICOS – CECHY SZCZEGÓLNE arrugas (f) – zmarszczki barba (f) – broda bigote (m) – wąsy cara pálida (f) – blada cera cicatriz (f) – blizna grano (m) – pryszcz mancha (f) – znamię morena (adj) – opalona, ciemna cera pecas (fpl) – piegi tatuaje (m) – tatuaż
EL ASPECTO FÍSICO – WYGLĄD
LA ROPA – UBRANIA
atractivo (adj) – atrakcyjny calvo (adj) – łysy castaño (adj) – kasztanowe claro (adj) – jasne cola de caballo (f) – kucyk común (adj) – pospolity delgado (adj) – szczupły engordar (v) – przybrać na wadze feo (adj) – brzydki flaco (adj) – chudy flequillo (m) – grzywka gordo (adj) – gruby guapo (adj) – przystojny, piękny hábil (adj) – w dobrej formie, sprawny liso (adj) – proste moreno (adj) – brunet musculoso (adj) – umięśniony obeso (adj) – otyły ondulado (adj) – falujące (włosy) oscuro (adj) – ciemne pelirrojo (adj) – rude
abrigo (m) – płaszcz anticuado (adj) – staromodny bermudas (f) – szorty blusa (f) – bluzka botas (f) – wysokie buty, kozaki calcetines (m) – skarpety camisa (f) – koszula capucha (f) – kaptur chaleco (m) – kamizelka chaqueta (f) – kurtka, żakiet chándal (m) – dres corbata (f) – krawat de manga larga/corta (exp) – z długim/ krótkim rękawem de moda (adj) – modny elegante (adj) – elegancki falda (f) – spódnica guantes (mpl) – rękawiczki jersey (m) – sweter pantalones (mpl) – spodnie pijama (m) – piżama
ropa interior (f) – bielizna sandalias (f) – sandały sin mangas (exp) – bez rękawów sombrero (m) – kapelusz, czapka traje (m) – garnitur vaqueros (mpl) – jeansy vestido (m) – sukienka vestir (v) – nosić zapatos (mpl) – buty zapatos de tacón (mpl) – wysokie obcasy ACCESORIOS – DODATKI anillo (m) – pierścionek bolso (m) – torebka botón (m) – guzik broche (m) – broszka bufanda (f) – szalik cinturón (m) – pasek collar (m) – naszyjnik cordones (mpl) – sznurówki gafas (fpl) – okulary gorra (f) – czapka z daszkiem gorro (m) – czapka bez daszka joyas (fpl) – biżuteria pendientes (fpl) – kolczyki pulsera (f) – bransoletka LOS DISEÑOS Y MATERIALES – WZORY I MATERIAŁY algodón (m) – bawełna cuadros (mpl) – kratka de cuadros (exp) – w kratę de cuero (exp) – skórzany de lunares (exp) – w kropki lana (f) – wełna liso (adj) – gładki oro (m) – złoto plata (f) – srebro plateado (adj) – srebrny rayas (fpl) – paski, prążki
Zadanie dodatkowe
Z podanych par wyrazów wybierz właściwy.
„Los problemas éticos” Las sociedades cambian continuamente y se transforman de manera permanente/fijo. Por desgracia, todos los cambios influyen mucho/poco en cada sociedad y proponen un nuevo sistema de relaciones. En las sociedades actuales/modernos se presentan muchísimos dilemas éticos que afectan/influyen a cada ser humano. Cada grupo cultural trata de adaptarse/acostumbrarse a las reglas de comportamiento vistas como buenas, pero siempre hay quien no comparte dichas reglas. Ellos creen que las normas/leyes éticas son discutibles, mientras que los valores ya aceptados/rechazados no deben ser discutidos. Algunos de los más comunes/colectivos son: el aborto, la corrupción o el racismo.
14
CZŁOWIEK
1
SŁOWNICZEK MATURALNY
RAS GOS DE CARÁCTER – CECHY CHARAKTERU abierto (adj) – otwarty, towarzyski agradable (adj) – przyjacielski, miły agresivo (adj) – agresywny alegre (adj) – radosny amable (adj) – uprzejmy ambicioso (adj) – ambitny asustado (adj) – wystraszony benévolo (adj) – życzliwy callado (adj) – cichy creativo (adj) – kreatywny cuidadoso (adj) – troskliwy desordenado (adj) – bałaganiarski dulce (adj) – łagodny egoísta (adj) – samolubny enérgico (adj) – energiczny extravagante (adj) – dziwaczny, ekstrawagancki extrovertido (adj) – ekstrawertyczny generoso (adj) – szczodry hablador (adj) – gadatliwy honesto (adj) – uczciwy indepediente (adj) – niezależny inteligente (adj) – inteligentny introvertido (adj) – introwertyczny malvado (adj) – złośliwy miedoso (adj) – tchórzliwy modesto (adj) – skromny ordenado (adj) – schludny (im)paciente (adj) – (nie)cierpliwy perezoso (adj) – leniwy presumido (adj) – zarozumiały reservado (adj) – zamknięty w sobie responsable (adj) – odpowiedzialny sabio (adj) – mądry seguro de sí mismo (exp) – pewny siebie sensible (adj) – wrażliwy sentencioso (adj) – apodyktyczny serio (adj) – poważny sincero (adj) – szczery sociable (adj) – towarzyski tacaño (adj) – skąpy tonto (adj) – głupi
trabajador (adj) – pracowity travieso (adj) – niegrzeczny tímido (adj) – nieśmiały valeroso (adj) – odważny SEN TIMIENTOS Y EMOCIONES – UCZUCIA I EMOCJE abatido (adj) – przygnębiony aburrido (adj) – znudzony asustado (adj) – przerażony avergonzado (adj) – zawstydzony cansado (adj) – zmęczony contento (adj) – zadowolony desilusionado (adj) – rozczarowany encantado (adj) – zachwycony enfadado (adj) – zły, rozgniewany estresado (adj) – zestresowany exaltado (adj) – podekscytowany extenuado (adj) – wycieńczony irritado (adj) – zdenerwowany preocupado (adj) – zmartwiony relajado (adj) – zrelaksowany sorprendido (adj) – zdzwiony LOS INTERESES/ LAS AFICIONES – ZAINTERESOWANIA aburrimiento (m) – nuda adorar (v) – uwielbiać afición (f) – hobby amar (v) – kochać chatear (v) – czatować cine (m) – kino coleccionar (v) – kolekcjonować concierto (m) – koncert deporte (m) – sport encantar (v) – uwielbiać coś, przepadać za czymś entrenar (v) – trenować filarmónica (f) – filharmonia filme (m) – film gustar (v) – lubić jugar (v) – grać (np. w gry) museo (m) – muzeum música (f) – muzyka
navegar por la red (exp) – surfować po sieci odiar (v) – nienawidzić pasar tiempo con amigos (exp) – spędzać czas z przyjaciółmi pasión (f) – pasja película (f) – film querer (v) – kochać, lubić ser miembro de un club (exp) – być członkiem klubu teatro (m) – teatr tiempo libre (m) – czas wolny turismo (m) – turystyka viajes (mpl) – podróże ópera (f) – opera LOS PROBLEMAS ÉTICOS – PROBLEMY ETYCZNE aborto (m) – aborcja corrupción (f) – korupcja doparse (v) – stosowanie dopingu (tylko w konteksie sportu) ingeniería genética (f) – inżynieria genetyczna libertad de expresión (f) – wolność słowa racismo (m) – rasizm riesgo (m) – hazard OTROS – INNE admirar (v) – podziwiać breve (adj) – krótkotrwały completo/total (adj) – całkowity concentrarse (v) – skupiać się na czymś crecer (v) – dorastać desarrollarse (v) – rozwinąć się fanático (m) – fanatyk gastar dinero en... (exp) – wydawać pieniądze na... hacer amigos (exp) – zaprzyjaźnić się percibir (v) – dostrzec reconocer (v) – rozpoznać recordar (v) – pamiętać típico de... (exp) – typowe dla...
15
REPETYTORIUM Język hiszpański A1 – A2+ Repetytorium zawiera materiał na poziomie A1 i A2, przy czym zakres środków językowych typowy jest dla poziomu A2, a umiejętności częściowo nawiązują do poziomu B1.
Repetytorium przeznaczone jest dla: o sób zdających maturę w zakresie podstawowym wg podstawy programowej aktualnej do 2022 r. o statnich klas liceum ogólnokształcącego jako materiał edukacyjny
kursów i lektoratów osób chcących samodzielnie lub pod kierunkiem nauczyciela odświeżyć oraz uzupełnić swoje wiadomości z języka hiszpańskiego
Nagrania są dostępne na stronie internetowej www.wydawnictwodraco.pl, w serwisie youtube.com oraz poprzez kody QR. Klucz odpowiedzi znajduje się na stronie www.wydawnictwodraco.pl.
ISBN 978-83-941335-5-9
9 788 394 133559