Q Politechnika czeka str

dyskusje eksPeRCkie a może... na Pebe

Jak prezentuje się współpraca w trójkącie nauka – przedsiębiorczość – samorząd na Podlasiu, czy do Białegostoku jest bliżej niż do... Warszawy, czy warto zdobyć dyplom na Politechnice i co dla młodych rolników ma do zaoferowania szacowny jubilat – Wydział Budownictwa i Nauk o Środowisku PB. Dziś rozmawiamy z prof. dr hab. Michałem Bołtrykiem, dziekanem WBiNoŚ PB.

podlAskie AGro: W tym roku Wydział

Budownictwa i Nauk o Środowisku PB obchodzi 70-tą rocznicę działalności. Jak oceniłby Pan wkład szacownego jubilata w rozwój naszego województwa?

pRof. dR haB. michał BołtRyK: Politechnika Białostocka jest największą uczelnią techniczną w regionie płn.-wsch. Polski. Współpracuje z jednostkami akademickimi, samorządowymi, gospodarczymi, oświatowymi i społecznymi o zasięgu nawet ogólnoświatowym. Jako centrum techniczne i technologiczne regionu, wspiera i kreuje gospodarkę opartą na wiedzy oraz realizuje ideę kształcenia ustawicznego. Misją uczelni jest dążenie do osiągnięcia najwyższej jakości w kształceniu studentów, rozwoju kadry, badaniach naukowych i rozwoju kulturalnym. Wydział Budownictwa i Nauk o Środowisku jest największą jednostką naukowo-dydaktyczną na uczelni zarówno pod względem liczby studentów, jak też liczby kierunków kształcenia i pracowników. Ma pełne uprawnienia do kształcenia w systemie wielostopniowym, zgodnie z systemem bolońskim. Studenci uczą się na studiach pierwszego i drugiego stopnia na dziewięciu kierunkach: architektura krajobrazu, biotechnologia, budownictwo, gospodarka przestrzenna, , inżynieria rolno-spożywcza, inżynieria środowiska i leśnictwo, BIM i energetyka cieplna. Mamy także bogatą ofertę dla osób pracujących – w formie studiów niestacjonarnych. Nasi absolwenci zasilają wiele przedsiębiorstw, co umożliwia obecność w sferze gospodarczo-społecznej Podlasia.

p.A.: Biorąc pod uwagę znacznie branży producentów rolnych i przetwórstwa rolno-spożywczego na Podlasiu, jak ocenia Pan w tym kontekście ofertę edukacyjną szkół wyższych w naszym regionie?

Zapytam nieco prowokacyjnie – jest potrzeba? Warszawa nie jest daleko...

m.B.: Kierunek inżynieria rolno-spożywcza jest jedynym kierunkiem inżynierskim (w uczelni publicznej) w regionie przygotowującym do podjęcia pracy w szeroko rozumianym sektorze rolnym oraz przetwórstwa rolno-spożywczego. Realizacja tego kierunku w placówce, przy której funkcjonuje Instytut Innowacji i Technologii, Akademicki Inkubator Przedsiębiorczości i Wybranych Nowych Technologii oraz centrum dydaktyczno-badawcze Inno-Eko-Tech, wpisuje się w działania zmierzające do wykształcenia kompetentnej kadry przy wykorzystaniu nowoczesnej infrastruktury naukowo-badawczej. Studia te uzupełniają więc potrzeby kadrowe naszego regionu, jako jednego z najważniejszych i największych producentów żywności w kraju, co jest ważnym elementem strategii rozwoju województwa. Podlaskie charakteryzuje się wysokim udziałem osób pracujących w sektorze „rolnictwo, leśnictwo” wynoszącym 45,2% (w samym rolnictwie 37,4%, podczas gdy średnia dla Polski wynosi 21,1%).

Głównym celem kierunku inżynieria rolno-spożywcza jest kształcenie fachowców na potrzeby nowoczesnego przemysłu rolno-spożywczego, wykorzystującego innowacje organizacyjne, procesowe, technologiczne i produktowe. W Polsce wzrost świadomości ekologicznej przyczynia się do powstawania rosnącej grupy świadomych konsumentów zwracających uwagę na proekologiczne rozwiązania stosowane w produkcji i przetwarzaniu żywności. Konsumenci coraz częściej zwracają uwagę na sposób wytwarzania żywności, co wynika nie tylko z troski o własne zdrowie, ale także z troski o stan środowiska i poszanowania praw zwierząt.

Jeśli chodzi o Pana pytanie prowokacyjne, to oczywiście w dzisiejszych czasach odległość

|prof. dr hab.inż. Michał Bołtryk, dziekan Wydziału Budownictwa i Nauk o Środowisku

Politechniki Białostockiej

nie jest najważniejsza. Wśród naszych studentów są też osoby pracujące w swoich lub też rodzinnych, gospodarstwach rolnych. W ich przypadku czas poświęcony na dojazd do uczelni jest bardzo istotny. Poza tym, w naszej uczelni na kierunek inżynieria rolno-spożywcza przyjmujemy ok. 30-40 kandydatów. W takiej grupie studenci szybciej się integrują, nie są tak anonimowi jak w Warszawie, a w relacjach z wykładowcami są bardziej otwarci.

p.A.: Co ma do zaoferowania Politechnika dla młodych absolwentów szkół średnich z naszego regionu, którzy chcieliby związać swoją zawodową przyszłość z branżą rolno-spożywczą?

m.B.: Po pierwsze jest to inżynieria rolno-spożywcza, na którym realizowane są przedmioty zarówno z zakresu rolnictwa oraz przetwórstwa surowców i produktów spożywczych. Absolwenci znajdują zatrudnienie w sektorze rolno–spożywczym, który jest jednym z największych działów gospodarki, obejmuje wytwarzanie środków produkcji dla rolnictwa i przemysłu spożywczego oraz handlu maszynami rolni-

czymi, szkolnictwie zawodowym, zakładach naprawczo-usługowych, biurach konstrukcyjnych i jednostkach samorządu terytorialnego. Przetwórstwo rolno-spożywcze pojmowane jest jako produkcja surowców żywnościowych i żywności, skup surowców rolnych, ich przechowywanie i transport oraz usługi związane z funkcjonowaniem tych dziedzin. Kształcenie kadr tej branży jest szczególnie istotne w województwie podlaskim, w którym przetwórstwo rolno-spożywcze jest najważniejszą dziedziną gospodarki, a w produkcji sprzedanej przemysłu, prawie 55% przypada na wytwarzanie artykułów spożywczych, podczas gdy w kraju udział tego działu wynosi 16,9%. Kolejne miejsca w strukturze przemysłu w regionie zajmują: produkcja wyrobów z drewna, korka, słomy i wikliny (8,6%) oraz produkcja maszyn i urządzeń (5,7%), w tym dla rolnictwa. We wszystkich tych działach odsetek jest znacznie większy niż przeciętny dla Polski. Przemysł województwa podlaskiego to przede wszystkim produkcja i przetwórstwo artykułów rolno-spożywczych (55,9 %). Absolwent studiów kierunku inżynieria rolno-spożywcza jest przygotowany do wykonywania zadań inżynierskich ukierunkowanych na potrzeby rolnictwa oraz gospodarki żywnościowej. Posiada umiejętności w zakresie przetwórstwa surowców i produktów rolno-spożywczych, nadzorowania procesów oraz systemów produkcyjnych występujących w rolnictwie, przemyśle rolno-spożywczym, a także zagospodarowania i wykorzystania produktów ubocznych powstających w procesach produkcyjnych tej branży. Interdyscyplinarny charakter wykształcenia umożliwia pracę w różnych gałęziach produkcji, a szczególnie w tych, które realizują zadania związane z sektorem rolnictwa i gospodarki żywnościowej. Program studiów został ostatnio zmodernizowany, tak aby po ukończeniu studiów pierwszego stopnia absolwenci uzyskali kwalifikacje rolnicze.

Drugim kierunkiem jest biotechnologia, na którym tematyka zagadnień realizowanych w trakcie studiów dotyczy, oprócz treści związanych z chemią, biologią i biotechnologią, także wybranych kwestii z zakresu towaroznawstwa, przetwórstwa, jakości i bezpieczeństwa żywności. Kierunkami pośrednio związanymi z inżynierią rolno-spożywczą może być inżynieria środowiska czy nowy kierunek energetyka cieplna, na których studenci są przygotowywani do działalności w obszarze czystych technologii energetycznych, technologii wytwarzania chłodu oraz zagadnień cieplno-przepływowych występujących w nowoczesnym przemyśle, inżynierii środowiska i budownictwie jak również w szybko rozwijającej się branży rolno-spożywczej. Szczególnie ważne w dzisiejszych czasach są kompetencje z zakresu nowoczesnej techniki chłodniczej, klimatyzacyjnej, pomp ciepła oraz innowacyjnych technologii chłodniczych, technologii konwersji energii odnawialnych oraz zagospodarowania energii odpadowych w różnych gałęziach gospodarki, które w istotnym stopniu są powiązane z branżą rolno-spożywczą.

p.A.: Jak oferta edukacyjna Wydziału jest dopasowana do potrzeb rynku pracy naszego regionu?

m.B.: Analiza zmieniającej się sytuacji na rynku pracy, stały kontakt z pracodawcami i wynikająca stąd wiedza dotycząca ich potrzeb w zakresie zasobów ludzkich oraz konieczności inwestowania w rozwój kadr dla regionalnej gospodarki, to ważne przesłanki, które bierzemy pod uwagę przy uruchamianiu nowych lub modernizacji kierunków studiów.

p.A.: W dzisiejszych czasach szczególny nacisk kładzie się na relacje między placówkami naukowo-edukacyjnymi a przedsiębiorcami (z branży rolno-spożywczej).

Jakby na tym tle ocenił Pan Wydział?

m.B.: Studia u nas dają dobry zawód, który zapewnia interesującą pracę w kraju i zagranicą. Przy tworzeniu programów studiów brano pod uwagę tendencje na rynku pracy oraz opinie interesariuszy, czyli instytucji i przedsiębiorców, współpracujących z naszym wydziałem. Potencjalni pracodawcy (Rada Programowa WBiNŚ) uczestniczą w opiniowaniu oferowanych przez wydział programów studiów. Relacje z przedsiębiorcami dają też inne korzyści. Studenci korzystają z praktyk, wyjazdów studyjnych i staży, podczas których weryfikują swoje umiejętności i poznają firmy „od środka”. Dzięki temu często otrzymują ofertę pracy, jeszcze w trakcie studiów.

p.A.: Jak Pana zdaniem powinna wyglądać współpraca w trójkącie: nauka – przedsiębiorczość – samorząd?

m.B.: Współpraca z samorządami jest bardzo dobra. Również współpraca z firmami gospodarczymi jest bez zastrzeżeń. Gorzej wygląda współpraca z firmami gospodarczymi lokalnymi w zakresie aplikowania o środki na badania. Jest to zgodne z powiedzeniem: „Cudze chwalicie, swego nie znacie...” Tutaj trzeba przyznać, że podobnie jest w innych ośrodkach akademickich.

p.A.: Proszę na koniec pochwalić się

Wydziałem, chodzi mi głównie o osiągnięcia w dziedzinie około rolnej.

m.B.: Prowadzimy badania w obszarze nauk podstawowych i stosowanych przez wszystkie jednostki organizacyjne. Tematyka badawcza obejmuje ważne i aktualne aspekty w inżynierii rolno-spożywczej, biotechnologii, energetyce, OZE, inżynierii środowiska w gospodarce narodowej i regionalnej. Obejmują one bardzo wielu tematów. W dorobku naszych pracowników i studentów mamy szereg wdrożeń i patentów, liczne publikacje w czasopismach naukowych i branżowych.

Dziękujemy za rozmowę.

Rozmawiał aRtUR golaK, fot. wydział BUdownictwa i naUK o ŚRodowisKU pB