Sotiraki gtp60 ge3 by Xanthi Sotiraki

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ// ΠΟΛΥΜΕΣΑ

ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΠΕΡΑΤΩΣΕΩΝ ΓΤΠ60// 3 ΓΡΑΠΤΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

ΥΠ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΔΡ. ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΠΟΛΙΤΗΣ

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ 100745 ΑΘΗ1

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

this page is intentionally left blank.

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

ΠΕΡΙΛΗΨΗ Η εργασία αυτή έχει σκοπό να εισαγάγει τον αναγνώστη στην έννοια των ειδικών µετεκτυπωτικών διαδικασιών. Οι διαδικασίες αυτές ακολουθούν στην εκτυπωτική πορεία, ολοκληρώνουν και τελειοποιούν το αποτέλεσµα, προσδίδουν αξία στο προϊόν καθώς προσφέρουν το αίσθηµα της πολυτέλειας. Η χρήση του γίνεται ανάλογα µε το κοινό στο οποίο απευθύνονται, τη χρήση την οποία έχουν και τις αντοχές και τις ανάγκες του υλικού και της εκτύπωσης. Χρησιµοποιούνται ευρέως στον τοµέα της συσκευασίας, στη βιβλιοδεσία στην κυτιοποιία. Η συγκεκριµένη εργασία εστιάζει στην αναγλυφοτυπία χωρίς µελάνι, στη χρυσοτυπία και στα καλούπια κοπής. Στο Β µέρος έχει γίνει µία µικρή έρευνα πεδίου για την χρήση αυτών των τεχνικών σε προϊόντα ευρείας κυκλοφορίας. Λόγω προσωπικού ενδιαφέροντος το case study αφορά βιβλία και τις “συσκευασίες τους”, δηλαδή το εξώφυλλό τους αλλά και τις συσκευασίες τις οποίες κάποια από αυτά έχουν. Στη βιβλιοδεσία απαντώνται όλες αυτές οι ειδικές περατώσεις. Για τη σύνταξη της µελετήθηκαν οι πηγές, έγινε έρευνα στη βιβλιογραφία, αναζητήθηκαν σχετικά βιντεο κατανόησης των µεθόδων και για το B µέρος έγινε έρευνα πεδίου. Λέξεις κλειδια: ειδικές εργασίες περατώσεων, χρυσοτυπία, αναγλυφοτυπία χωρίς µελάνι, καλούπια κοπής, περατώσεις, µετεκτύπωση, έντυπα

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΛΗΨΗ ΣΚΕΛΟΣ Α 1. ΜΕΤΕΚΤΥΠΩΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ 2. ΑΝΑΓΛΥΦΟΤΥΠΙΑ ΧΩΡΙΣ ΜΕΛΑΝΙ 3. Η ΧΡΥΣΟΤΥΠΙΑ 4. ΤΟ ΚΑΛΟΥΠΙ ΚΟΠΗΣ 5. ΝΕΕΣ ΤΑΣΕΙΣ 5. ΣΚΕΛΟΣ Β-ΣΤΟΧΟΙ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ 6. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ

3 7 9 11 13 14Α 15 34 35

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

ΣΚΕΛΟΣ Α

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

1. ΜΕΤΕΚΤΥΠΩΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΕΣ

Αυτές οι ειδικές διαδικασίες περάτωσης µπορούµε να πούµε ότι χωρίζονται σε 2 βασικές γενικές κατηγορίες, αυτές που αφορούν το φινίρισµα της επιφάνειας και χρησιµοποιούν επιστρώσεις και αυτές που έχουν να κάνουν µε το σχήµα και κυρίως τη λειτουργικότητα (Kiphan, 1999). Η πρώτη κατηγορία, αυτή που αφορά την επιφάνεια εµπεριέχει την επίστρωση βερνικιού, το λαµινάρισµα, την χρυσοτυπία, τη θερµοαναγλυφία, την τεχνολογία hot & cold type. Οι κύριοι λόγοι χρησιµοποίησης αυτών των τεχνικών είναι α. Η αύξηση των “οπτικών εφέ”, γυαλάδες, µατ επιφάνειες, µεταλλική όψη κα. β. Για να προστατεύσουν το υπόστρωµα από µηχανικούς λόγους όπως η τριβή και οι γρατσουνιές γ. Να προστατεύσουν από την εισαγωγή υγρών δ. Να βελτιστοποιήσουν µεταγενέστερες διαδικασίες φινιρίσµατος (Kiphan, 1999). Η κατηγορία που αφορά το σχήµα και την λειτουργικότητα και δεν χρησιµοποιεί επιστρώσεις, σε αυτή την κατηγορία ανήκουν το γκοφράρισµα, το καλαντράρισµα, η πίκµναση, τα καλούπια κοπής, το περφορέ και η αρίθµηση. Οι κύριοι λόγοι χρήσης αυτών των τεχνικών είναι κυρίως λειτουργικοί αλλά και αισθητικοί (γκοφράρισµα, καλαντράρισµα) ή και συνδυασµός αυτών των δύο. Χαρακτηριστικό τους είναι ότι δεν επεµβαίνουν στις ιδιότητες του εκτυπωµένου υλικού µε πρόσθετα υλικά. Η εργασία θα επικεντρωθεί στην παρουσίαση του γκοφραρίσµατος, του κοπτικού και της χρυσοτυπίας.

ΜΕΤΕΚΤΥΠΩΣΗ

ΣΚΕΛΟΣ Α

Η µετεκτύπωση περιέχει όλα τα βήµατα τα οποία γίνονται µετά από την εκτύπωση σε χαρτί ή άλλο υλικό. Οι µετεκτυπωτικές διαδικασίες είναι όσο τόσο ποικίλες όσο οι µέθοδοι παραγωγής εκτυπωµένων προϊόντων, είτε αυτές αφορούν βιβλία, εφηµερίδες, αναδιπλούµενα κουτιά , συσκευασίες ή ετικέτες (Kipphan, 1999). Οι κλασσικές µετεκτυπωτικές διαδικασίες εµπεριέχουν την κοπή, τη δίπλωση, τη σύνθεση και τη βιβλιοδεσία, παράλληλα υπάρχουν και οι ειδικές εργασίες περατώσεων οι οποίες αυξάνουν µεν το κόστος παραγωγής αλλά προσδίδουν ειδική προστιθέµενη αξία στο παραγόµενο προϊόν. Οι ειδικές µετεκτυπωτικές εργασίες περιλαµβάνουν την επίστρωση βερνικιού, το λαµινάρισµα, την χρυσοτυπία, τη θερµοαναγλυφοτυπία, το γκοφράρισµα, το καλαντράρισµα, την τεχνολογία cold και hot type, τη πίκµανση, τα καλούπια κοπής, το περφορέ και την αρίθµιση.

ΣΚΕΛΟΣ Α

ΜΕΤΕΚΤΥΠΩΣΗ

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

3. ΑΝΑΓΛΥΦΟΤΥΠΙΑ ΧΩΡΙΣ ΜΕΛΑΝΙ

εικόνα*, βιβλίο µε embossin(&Larry, 2011)

Η αναγλυφοτυπία χωρίς µελάνι είναι η διαδικασία κατά την οποία ένα ανάγλυφο ή εσώγλυφο σχέδιο εφαρµόζεται σε µια επιφάνεια χαρτιού. Μπορεί να εφαρµοστεί σε όλη την επιφάνεια δηµιουργώντας pattern, διαδικασία η οποία ονοµάζεται και καλαντράρισµα και παίρνει το όνοµά της από την ειδική µηχανή ή οποία το εφαρµόζει. Μπορεί επίσης να εφαρµοστεί µετά το τύπωµα σε συνδυασµό µε την εκτύπωση, στην περίπτωση αυτή εφαρµόζεται σαν ξεχωριστή τεχνική ή γίνεται ταυτόχρονα µε το κόψιµο. Είναι µια σχεδιαστική επιλογή η οποία ενισχύει την οπτική αίσθηση, την επιρροή του προϊόντος και δηµιουργεί µία αίσθηση πολυτέλειας. Το σχέδιο που εφαρµόζεται µπορεί να είναι κείµενο ή οποιαδήποτε γραφική αναπαράσταση. Όπως προαναφέρθηκε το αποτέλεσµα µπορεί να είναι ανάγλυφο ή εσώγλυφο, θετικό ή αρνητικό γκοφράρισµα (possitive, negative emboss) (Kirwan, 1900). Η διαδικασία που ακολουθείται είναι η εξής:

Το επιθυµούµενο σχέδιο χαράσσεται σε µία µεταλλική επιφάνεια που τοποθετείται πάνω από το χαρτί ενώ µία ανεστραµµένη µεταλλική επιφάνεια κάτω από αυτό, οι επιφάνειες αυτές ονοµάζονται θηλυκές- αρσενικές, και για τη δηµιουργία τους απαιτούνται υψιτυπικά κλισέ. Το θηλυκό είναι µία συµπιεσµένη εικόνα ενώ το αρσενικό είναι προετοιµασµένο έτσι ώστε να “σπρώχνει” το χαρτί προς στο θηλυκό ώστε να δηµιουργηθεί η ανάγλυφη επιφάνεια. Η διαδικασία αυτή εκτός των µεταλλικών πλακών απαιτεί θερµότητα και πίεση (Kirwan,1990). Χρησιµοποιούνται κυρίως επίπεδες πλάκες (στάντζες) αλλά και κυλινδρικές σε κάποιες περιπτώσεις, χωρίς η διαδικασία να αλλάζει. Παρόλο που όλου οι τύποι χαρτιού (χαρτονιού) µπορούν να ¨γκοφραριστούν” η καταλληλότητα κάθε χαρτιού για συγκεκριµένο γκοφράρισµα πρέπει πάντα να διερευνάται (Kirwan,1990). Όσο µεγαλύτερη η λεπτοµέρεια και βαθύτερο το γκοφράρισµα τόσο µεγαλύτερες είναι οι απαιτήσεις σε δύναµη, σκληρότητα, ακαµψία και ελαστικότητα για να επιτευχθεί το επιθυµητό αποτέλεσµα. Το γκοφράρισµα δηµιουργεί δυνάµεις στην επιφάνεια και την εσωτερική δοµή του χαρτονιού. Οι σχετικές απαιτήσεις στις ιδιότητες του χαρτιού είναι: αντοχή σε εφελκυσµό, ποσοστιαία επιµήκυνση, σκληρότητα, υγρό περιεχόµενο, δυσκαµψία, αντοχή σε συµπίεση σύντοµου χρονικού διαστήµατος και πυκνότητα.

ΓΚΟΦΡΑΡΙΣΜΑ

ΣΚΕΛΟΣ Α

Το γκοφράρισµα ή στα αγγλικά embossing ονοµάζεται και αλλιώς αναγλυφοτυπία χωρίς µελάνι. Το γκοφράρισµα είναι η ανάγλυφη απεικόνιση σε λευκό, βαµένο ή εκτυπωµένο χαρτί η οποία δηµιουργείται χωρίς χωρίς τη χρήση µελανιού. Η προέλευση του δεν είναι ευρέως γνωστή αλλά θεωρείται ότι τα ίχνη του εµφανίζονται στις αρχές της ιστορίας της χαρτοποιίας. Κάποια από τα ωραιότερα παραδείγµατα γκοφραρίσµατος εµφανίζονται στην Ευρώπη του 15ου αιώνα (Ward G., 2008). Κατά το πέρας των χρόνων η τεχνική είναι γνωστή µε πολλά διαφορετικά ονόµατα όπως “blind embossing”, “sealprint”, “inkless intaglio” αλλά και “gauffrage” από όπου προέρχεται και η ελληνική ονοµασία (Viesulas, 1979). Η τεχνική ακόµα και σήµερα χρησιµοποιείται στην τέχνη αλλά και σε αυτοµατοποιηµένες διαδικασίες που αφορούν τις περατώσεις των εκτυπώσεων και εφαρµόζεται σε προϊόντα ευρείας κατανάλωσης, συσκευασίες, βιβλία, στο σύστηµα braille.

Ανάγλυφο µπορεί να χρησιµοποιηθεί ώστε να δηµιουργήσει ένα συνολικό διακοσµητικό αποτέλεσµα. Εκτός του χαρτιού µπορεί να χρησιµοποιηθεί σε δέρµα, πλαστικό, ύφασµα. Κάποια χαρτιά, ανάλογα µε τη χρήση τους, απαιτείται να έχουν ανάγλυφο φινίρισµα, χαρακτηριστικά παραδείγµατα είναι τα χάρτινα κουτιά, σε επαγγελµατικές κάρτες, σε επικεφαλίδες, σε ετικέτες κ.α. (Speirs, 2003) ενώ η τεχνική αυτή χρησιµοποιείται και σε υλικά τα οποία παραδοσιακά δεν µπορούν να εκτυπωθούν µε τις παραδοσιακές µεθόδους, υλικά σαν και αυτά είναι : το δέρµα, το σκληρό πανί, το λινό, το πλαστικό κ.ά.

εικόνες*, παραδείγµατα embossing και debossing (πηγή: pinterest)

ΓΚΟΦΡΑΡΙΣΜΑ

ΣΚΕΛΟΣ Α

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

4. Η ΧΡΥΣΟΤΥΠΙΑ

ΣΚΕΛΟΣ Α

ΧΡΥΣΟΤΥΠΙΑ

Η χρυσοτυπία είναι µία πολύ διαδεδοµένη ειδική διαδικασία. Χρησιµοποιείται κυρίως σε πολυτελή προϊόντα ή προϊόντα που προωθούνται ως τέτοια καθώς είναι συνυφασµένη µε το κύρος του χρυσού. Χαρακτηριστικές εφαρµογές της έχουµε σε πολυτελείς εκδόσεις βιβλίων, σε προσκλητήρια, σε ετικέτες αλκοολούχων ποτών, συσκευασίες κοσµηµάτων κ.α. Με την πρόοδο όµως των τεχνολογικών εξελίξεων και των διαφορετικών τρόπων παραγωγής της η διαδικασία αυτή πλέον εφαρµόζεται και σε λιγότερο πολυτελή προϊόντα όπως συσκευασίες οδοντόκρεµας, φάρµακα, βαφές µαλλιών κ.λ.π. Έχοντας πάντα ως στόχο την υπογράµµιση του κύρους των προϊόντων αυτών.

εικόνα*, πίνακας κατασκευασµένοςαπό χρυσοτυπία (Alex Elko, alexelko.com, 2015)

Η χρυσοτυπία µπορεί να επιτευχθεί µε τρεις ή τέσσερις διαφορετικές µεθόδους. α. Την κλασσική η οποία είναι η θερµοµεταφορά λεπτών φύλλων µετάλλου σε διάφορα υλικά, κυρίως δέρµα και χαρτί. Η διαδικασία αυτή χρησιµοποιείται όλο και περισσότερο σαν µοναδική διαδικασία εκτύπωσης κάποιου υλικού ή συνδυασµένη µε την τυπογραφία, τη φλεξογραφία και την εκτύπωση όφφσετ µε κύριο στόχο να προσδώσει προστιθέµενη αξία. Είναι µία ξηρή µέθοδος που δεν χρησιµοποιεί µελάνια ή µίξη χρωµάτων. Μπορεί να εκτυπωθεί σε ένα µεγάλο ευρος επιφανιών και παράγει φωτεινά αποτελέσµατα µεταλλικού φινιρίσµατος, ή ηψηλής αδιαφάνειας χρώµατα και χρησιµοποιεί έναν σχετικά απλό µηχανισµό. Οι πιεστήρες χρυσοτυπίας µπορεί να είναι στενοί κυλινδρικοί που χρησιµοποιούν ρολά (για µεγάλα τιράζ) ή µεγαλύτεροι σε µέγεθος επίπεδοι εκτυπωτές. Μπορούν να είναι ξεχωριστές µονάδες ή να βρίσκονται στη γραµµή παραγωγής σε συνδυασµό µε άλλες εκτυπωτικές διαδικασίες. Η εκτυπωτική πλάκα που χρησιµοποιείται για τη χρυσοτυπία πρέπει να είναι από ένα σκληρό υλικό στο οποίο έχει δηµιουργηθεί η εικόνα που θα τυπωθεί, είναι ανάλογη της τυπογραφικής διαδικασίας. Επειδή η µεταφορά της εικόνας εξαρτάται και από τη θερµοτητα αλλά και από την πίεση περιορίζει την πλάκα η οποία πρεπει να είναι είτε από σκληρό θερµοσχηµατισθέν πλαστικό για µικρή παραγωγή είτε από ορείχαλκο, χάλυβα ή ψευδάργυρο για µεγαλύτερα τιράζ. Οι κυλινδρικοί εκτυπωτές χρυσοτυπίας χρησιµοποιούνται µεν αλλά το µεγαλύτερο ποσοστό χρυσοτυπιών παράγεται 11

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

από επίπεδους εκτυπωτές. Ουσιαστικά η χρυσοτυπία πραγµατοποιείται από τη µεταφορά χρώµατος ή µετάλλου από ένα φύλλο πλαστικού υλικού γνωστό ώς ο “µεταφορέας (the carrier)” στην επιφάνεια του υλικού που θα τυπώσουµε. Αυτή η µεταφορά επιτυγχάνεται µε τη χρήση της πίεσης και της θερµότητας ενώ ο χρόνος που είναι απαραίτητος για την εξασφάλιση της ονοµάζεται “dwell time” σε ελεύθερη µετάφραση ο χρόνος κατοίκησης (Kirwan, 2005). Ο συνδυασµός όλων των παραπάνω παραµέτρων είναι κρίσιµος και θα πρέπει κάθε φορά να λαµβάνεται υπ'όψιν η επιφάνεια που θα δεχθεί τη χρυσοτυπία αλλά και ο τύπος του φύλλου (foil) που χρησιµοποιείται.

B. H δεύτερη µέθοδος απόδοσης χρυσών και µεταλλικών χρωµάτων είναι η εκτυπωση τους µε αντίστοιχα µελάνια η οποία δεν θεωρείται µετεκτυωτική διαδικασία καθώς συµβαίνει κατά την εκτύπωση. Γ. Μπρουτζίνα. Είναι µία πιο πολυπλοκη διαδικασία µε εντυπωσιακό όµως αποτελέσµα. Για την παραγωγήχρυσοτυπίας µε εναπόθεση σκόνης απαιτούνται 2 φάσεις. Στην πρώτη το επιθυµητό υλό τυπώνεται µε µία ειδική µελάνη σε ξηρά offset, σε δευτερη φάση το τυπωµένο υλικό µεταφέρεται στην κατάλληλη µηχανη, τη µπρουτζίνα όπου η χρυσή σκόνη επικάθεται πάνω στην µελάνη που είχαµε εκτυπώσει προηγουµένως.

Δ. Μία τέταρτη διαδικασία που δεν συγκαταλέγεται επίσηµα στη χρυσοτυπία αλλά ίσως θα έπρεπε είναι η τεχνολογία Cold ή Hot Type. H ι διαδικασία είναι περίπου η ίδια µε της µπρουτζίνας σε συνδυασµό µε αυτήν της κλασικής χρυσοτυπίας, παράγεται και αυτή σε δύο φάσης. Στην πρώτη το υλικό τυπώνεται µε ειδικό µελάνι κόλλα και στη δεύτερη το ειδικο προτυπωµένο ολογραµµα επικολλάται σε αυτήν, και µετά αποξηρένεται.

εικόνα*, PORTFOLIO δηµιουργικού γραφείου µε hologramic foil (http://bpando.org/2015/08/04/branding-studio-south/)

ΧΡΥΣΟΤΥΠΙΑ

ΣΚΕΛΟΣ Α

εικόνα*, παλέττα µεταλλικών χρωµάτων PANTONE (https://www.pantone.com/solid-chips-coated-uncoated)

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

Μια άλλη διαδικασία που ακολουθείται για να προσδώσει επιπλέον χαρακτηριστικά στο προϊόν είναι η κοπή µε ειδικά καλούπια. Τα καλούπια κοπής βρίσκουν εφαρµογή σε πολλές διαφορετικές βιοµηχανίες για την παραγωγή πολλών διαφορετικών αντικειµένων. Die-cutting ονοµάζεται η διαδικασία κοπής ενός λεπτού υλικού σε συγκεκριµένα σχήµατα χρησιµοποιώντας ένα ειδικό καλούπι κοπής. Μπορεί να χρησιµοποιηθεί για να αποκόψει ένα συγκεκριµένο διακοσµητικό σχήµα ή πάτερν και να συνενωθεί µε µεγαλύτερο κοµµάτι, ή για να δηµιουργήσει ένα βασικό σχήµα ενός αντικειµένου ή για την δηµιουργία ειδικών και µη αναπτυγµάτων κυτιοποιίας. Η διαδικασία αυτή είναι είναι µία εξατοµικευµένη έκδοση της κλασικής διαδικασίας κοπής. Ενώ η κλασσική κοπή γίνεται µε ένα έως τρία µαχαίρια, τα καλούπια κοπής είναι προσαρµοσµένα µαχαίρια σε οποιοδήποτε σχήµα. Η τεχνική αυτή είναι απαραίτητη στις τεχνικές κυτιοιποίας όπου κυκλοφορούν ευρέως καλούπια κοπής για την κατασκευή κουτιών, και επίσης χρησιµοποιείται σε κάρτες επαγγελµατικές, προσκλητήρια δηµιουργώντας διάτρητα σχηµάτα. Τα καλούπια αυτά µπορούν να αγοραστούν σε συγκεκριµένες διαστάσεις, σχήµατα κλπ αλλά µπορούν να σχεδιαστούν εξ'αρχής και να επιτευχθεί ένα τελείως προσαρµοσµένο αποτέλεσµα. Οι ίδιες µηχανές χρησιµοποιώντας αµβλέα µαχαίρια χρησιµοποιούνται για να δηµιουργήσουν τις χαράξεις για τη δίπλωση, δηλαδή την πίκµαση. Είναι απαραίτητα σε κάθε εφαρµογή µου απαιτεί χάραξη ή κόψιµο σε γωνία άλλη των 90 µοιρών ή µη παράλληλη µε την κατεύθυνση της παραγωγής. Υπάρχουν πολλά διαφορετικά είδη µηχανών που αφορούν τα καλούπια κοπής. Οι επίπεδοι, οι κυλινδρικοί ενώ σήµερα για το ίδιο αποτέλεσµα χρησιµοποιούνται laser cutters και µηχανίµατα CNC (κυρίως σε υλικά µεγάλου πάχους).

εικόνα*, παράδειγµα χρήσης κοπτικού καλουπιού σε επαγγελµατική κάρτα (εικόνα κατασκευασµένη από την συντάξασα, 2015)

ΚΑΛΟΥΠΙΑ ΚΟΠΗΣ

ΣΚΕΛΟΣ Α

5. ΤΑ ΚΑΛΟΥΠΙΑ ΚΟΠΗΣ

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

Σήµερα το ψηφιακό die-cut µπορεί να επιτευχθεί µε ένα laser ελεγχόµενο από ηλεκτρονικό υπολογιστή (Casatelli, 2011). Μέχρι το 2012 µόνο το 12% των νέων πιεστηρίων ετικετών χρησιµοποιούσε ψηφιακό die-cut (Emblem,2012). Πλέον οι έρευνες εστιάζονται και στον ψηφιακό σχεδιασµό και παραγωγή καλουπιών κοπής µε χρήση τρισδιάστατης σχεδίασης λογισµικών CAD_CAM παράλληλα µε την εντατική µελέτη για το βέλτιστο συνδυασµό σχεδιασµού-απόδοσης (Shrivastava, 2014). Η εφαρµογή των καλουπιών κοπής είναι η τελευταία που συµβαίνει στη γραµµή παραγωγής.

εικόνα*, παράδειγµα χρήσης κοπτικού καλουπιού σε βιβλίο (http://bashooka.com/inspiration/interesting-brochure-designs/)

ΚΑΛΟΥΠΙΑ ΚΟΠΗΣ

ΣΚΕΛΟΣ Α

Οι επίπεδες µηχανές είναι σχεδιασµένες ώστε να δηµιουργούν ακριβή αποτελέσµατα. Διαφέρουν σε διαστάσεις και αυτοµατισµό, από µικρά τροφοδοτούµενα µε το χέρι µηχανήµατα µέχρι υψηλής απόδοσης αυτοµατισµοί. Τα τροφοδοτούµενα µε το χέρι µηχανήµατα έχουν περιορισµένη ταχύτητα, περίπου 500 κόλλες την ώρα µε εναν έµπειρο χρήστη (Yam, 2009), ενω τα πιο αυτοµατοποιηµένα βρίσκονται σε συνέχεια µε τη διαδικασία παραγωγής. Οι επίπεδοι εκτυπωτές έχουν σχετικά καλή τιµή και η διαδικασία που ακολουθείται µοιάζει πολύ µε τις φόρµες κοπής µπισκότων. Η καλούπι κοπής είναι “κλειδωµένο” σε ένα πλασίο που την κρατά σε σταθερή θέση και το υλικό το οποίο πρέπει να κοπεί τοποθετείται κάτω από το καλούπι, το µηχάνηµα κλείνει δηµιουργώντας το αποτύπωµα στην επιθηµούµενη επιφάνεια. Οι κυλινδρικοί µηχανισµοί κοπής είναι ιδανικοί για τη χρήση σε µεγάλα τιράζ καθώς παράγουν σε µεγάλες ταχύτητες, δεν είναι όµως όσο ακριβείς είναι οι επίπεδοι. Δέχονται µεγάλες επιφάνειες υλικού. Ο περιστρεφόµενος οδηγός εισέρχεται σε ενα χαραγµένο κόντρα πλακέ και µετά “κλειδώνει” µέσα στο κυλινδικό καλούπι κοπής. Ένα τύπωµα δηµιουργείται στην επιφάνεια όταν περνά το υλικό µεταξύ του καλουπιού και του εκτυπωτικού κυλίνδρου (Yam, 2009).

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

Σήµερα, οι νέες τάσεις τείνουν στο να σπάνε τα καθιερωµένα και να ψάχνουν επιλογές έξω από τα δεδοµένα όσο αναφορά την παραγωγή. Επειδή οι τεχνολογικές εξελίξεις τρέχουν, οι ιδέες των σχεδιαστών µπορούν να περιοριστούν µόνο από τις ίδιες τους τις ιδέες. Τα νέα trends µας δείχνουν ένα αυξηµένο ενδιαφέρον σε εναλλακτικές και καινοτόµες µορφές και βιιβλιοδεσίες. Για να επιτευχθεί η διάκριση, οι σχεδιαστές και οι παραγωγοί εξερευνούν τα όρια σε όλα, από τα µικρά σηµειωµατάρια µέχρι τη συσκευασία. Απ΄τες διαδικασίες όπως η κοπή µε laser cut, το γλυπτικό σχεδόν γκοφράρισµα, η τεχνολογία hot type χρησιµοποιούνται πλέον σε ένα ευρος ασυνήθιστων υλικώνcustom made χαρτιά, δέρµα, λινό πλαστικό κ.α. Τα µελάνια επίσης έχουν εξελιχθεί πάρα πολύ. Θερµοευαίσθητα µελάνια, που σε πολλά εναλλασόµενα χρώµατα, επιτρέπουν στις σελίδες να µεταλλάσσονται. Για ειδικά αποτελέσµατα τα παραδοσικά µελάνια τυπώνονται ειτε από πανω είαν από κάτω, βρισκοντας τρόπους να συνδυαστούν παλιές µε καινουριες τεχνικές. Οι νέες τασεις στηρίζουν και την επιστροφή στις παλιές τεχνικές (συνήθως για µικρά και απαιτητικά τιράζ). Το πιο σηµαντικό όµως δεν είναι η παρακολούθηση των τάσεων, αλλά το υλικό ή τα υλικά και οι τεχνικές που τελικά θα επιλεχθούν να υποστηρίζουν το τελικό µήνυµα του προϊόντος σε συνδυασµό µε τα οικονοµοτεχνικά θέµατα που έχει η εκάστοτε παραγωγή. Η δηµιουργική χρήση της παραγωγής δεν θα πρέπει όµως ποτέ να έχει τον πρώτο λόγο από την δραστική επικοινωνία του προϊόντος. Αν αυτά τα δύο δεν µπορούν να λειτουργήσουν µαζί τότε η έξυπνη χρήση των τεχνικών γίνεται απλά ένα έκθεµα. όταν υπάρχει ένα µήνυµα πίσω από το σχεδιασµό τότε αυτές οι τεχνικές µπορούν να εξυψώσουν την οπτική εµπειρία και επικοινωνία (Cyr, 2009).

14Α

ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΤΑΣΕΙΣ

ΣΚΕΛΟΣ Α

5. ΤΕΛΕΥΤΑΙΕΣ ΤΑΣΕΙΣ

ΣΚΕΛΟΣ B

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ

ΣΚΕΛΟΣ Β

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

Για το Β σκέλος της εργασίας η αρχική ερευνα λειτούργησε σε δύο κατευθύνσεις, α. την καθηµερινή παρατήρηση κάθε εντύπου, συσκευασίας, βιβλιοδεσίας που ήρθε η συντάξασα σε επαφή και β. την επίσκεψη καταστηµάτων µε είδη δώρων και σουπερµάρκετ. Ενώ είχε προαποφασίστεί πως η ερευνα και καταγραφή θα γίνει σε σουπερµάρκετ, οι συνθήκες που επικρατούν και η δυσκολία λήψης καλών φωτογραφιών άλλαξε αυτήν την κρίση. Παράλληλα τις ηµέρες αυτές της παρατήρησης δώθηκε ασυναίσθητα λόγω προσωπικού ενδιαφέροντος µέγάλη προσοχή κυριώς σε “συσκευασίες” βιβλίων. //¨Με τον όρο συσκευασίες βιβλίων σε αυτο το Β ΣΚΕΛΟΣ της εργασίας θα θεωρήσουµε τα εξώφυλλά τους.¨// Οι συσκευασίες αυτές παρατηρήθηκε πως φέρουν όλες τις ειδικές διαδικασίες περατώσεων, απόφαση για το θέµα του Β σκέλους πραγµατοποιήθηκαν επισκεψεις σε τοπικά βιβλιοπωλεία, η φωτογράφιση όµως που ακολουθεί έχει γίνει αποκλειστικά µε βιβλία που είχε η συντάξασα στην κατοχή της καθώς φάνηκε να καλύπτουν όλο το φάσµα. Στις επόµενες 20 σελίδες γίνεται αναλυτική παρουσιαση, τεκµηριώση και καταγραφή των σηµαντικότερων παραδειγµάτων όπως αυτά κρίθηκαν. Τα συµπεράσµατα βρίσκονται στη σελ. 34. Οι θεµατικές των εντύπων που επιλέχθηκε να παρουσιαστουν είναι: α. Οι προωθητικοί κατάλογοι εταιριών design,

β. κατάλογοι εκθέσεων, γ. µονογραφίες αρχιτεκτόνων και καλλιτεχνών, δ. περιοδικά έντυπα, ε. ελληνικά βιβλία και κυριώς µυθιστορήµατα, στ. ξένα µυθιστορηµατα συγκριτικά µε ελληνικά, ζ. βιβλία για παιδιά και εφήβους.

ΔΙΕΡΕΥΝΗΣΗ

ΣΚΕΛΟΣ Β

πλην του περφορέ και της αρίθµησης, τα οποία εξαιρούνται από την παρακάτω παρουσίαση. Αφού πάρθηκε η

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

ΣΚΕΛΟΣ Β

ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ ΕΤΑΙΡΙΩΝ

διαφηµιστικός κατάλογος της εταιρίας cc-tapis, το εξώφυλλο είναι από απλό οικολογικό χοντρό χαρτί, η ειδική µετεκτυπωτική διαδικασία που έχει εφαρµοστεί είναι το γκοφράρισµα (αναγλυφοτυπία χωρίς µελάνι) που έχει εφαρµοστεί στο λογότυπο της εταιρίας. Στις φωτογραφίες- αποσπάσµατα φαίνεται το ανάγλυφο λογότυπο, το οποιό εξωτερικά είναι ανάγλυφο, ενώ στην εσωτερική

ΣΚΕΛΟΣ Β

αναλυτικός κατάλογος της εταιρίας molto luce. Το εξώφυλλο είναι λαµιναρισµένο µε µατ µεµβράνη ενω φέρει χαρακτηριστική λεπτοµέρια µε το σλόγκαν της εταιρίας (the origin of light) το οποίο είναι κατασκευασµένο µε θερµοαναγλυφία, τα γράµµατα είναι εξογκωµένα και είναι διαφανή. Στο έσωτερικό του καταλόγου υπάρχει η επαγγελµατική κάρτα της εταιρίας, πάνω στην οποία το λογότυπο είναι κατασκευασµένο µε cold-hot stamping foil, ολόγραµµα και δηµιουργεί αυτό το χαρακτηριστικό εφφε.

ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ ΕΤΑΙΡΙΩΝ

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

καταλογος της εταίας dinesen η οποία ασχολείται µε την πώληση φυσκών ξύλων. Το ενδιαφέρον στην προσέγγιση της για τον κατάλογο της είναι ότι εκµετελλεύται τη µοναδική υφή του ξύλου την οποία µέσω της αναγλυφοτυπίας χωρίς µελάνι, τη µεταφέρει στο εξώφυλλο του καταλόγου της. Όµως δεν σταµατά εκει, εκµεταλευεται επίσης το εσώγλυφο που δηµιουργείται στην εσωτερική πλευρά και αντί να το κρύψει, του δίνει εµφαση χρωµατίζοντας τα εσώγλυφα κοµµάτια γκρί. Η επαγγελµατική κάρτ ατης εαιρίας προσαρµόζεται µέσα στην έκδοση µε τη βοήθεια κοπτικού καλουπιού.

ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ ΕΤΑΙΡΙΩΝ

ΣΚΕΛΟΣ Β

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

ΣΚΕΛΟΣ Β

ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

ΣΚΕΛΟΣ Β

ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

το ιταλικό περιοδικό domus, σεπαλιότερες εκδόσεις του συνήθιζε να χρησιµοποιεί κοπτικά καλούπια στα εξωφυλλά του. Τα κοµµάτια αυτά γινόνταν µέρος του σχδιασµού, συµπλήρωναν έξυπνα το εξώφυλλο ταυτόχρονα τόνιζαν έξυπνα την διαφήµιση στο πίσω πέρος, καθώς τα χρώµατά της δίναν χρώµα και στο εξώφυλλο. Χαρακτηριστικά παραδείγµατα σε αυτήν και την προηγούµενη σελίδα.

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

ΣΚΕΛΟΣ Β

ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

το naked but safe, είναι ένα συγχρονο περιοδικό τέχνης που παράγεται στο βερολίνο από έλληνες creative director. Το εξώφυλλό του είναι από χοντρό χαρτί στο οποίο έχει εφαρµοστεί βερνίκι gloss.

Το Verb είναι µία αρχιτεκτονική έκδοση η οποία αυτοπροσδιορίζεται ως boogazine, δηλαδή κάτι ενδιάµεσο περιοδικού και βιβλίου. Ασχολειται µε συγχρονα ζητήµατα αρχιτεκτονικής και η αντιµετώπιση της έκδοσης του είναι αντίστοιχη. Το εξώφυλλο του αποτελειται από µία εκτύπωση εικόνας σε µατ χαρτί και είναι επενδεδυµένο µε µατ πλαστικό το οποίο µπορεί να αφαιρεθεί. Στο πλαστικό αυτό είναι εκτυπωµενο µε χρυσοτυπία ενός πάτερν, ενω όλα τα στοιχεία της έκδοης βρισκονται εκεί πανω. Η σελιδοποίση αντίστι=οιχα διαφέρει από σε λίδα σε σελίδα. Υπάρχουν σελίδες µατ και σελίδες περασµένες µε βερνίκι.

ΠΕΡΙΟΔΙΚΑ

ΣΚΕΛΟΣ Β

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

ΣΚΕΛΟΣ Β

ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ ΕΚΘΕΣΕΩΝ

Το ΑΑΟ είναι µία έκδοση η οποία αποτελεί κατάλογο, πρακτικά και θεωρητικές προσεγγίσεις αρχιτεκρονικών project τα οποία συµµετέχει στης έκθεση ethics.aesthetics από το Against All Odds Project. Το εξώφυλλο είναι από απλό χοντρό ανακυκλώσιµο χαρτόνι, αυτό που το κάνει να ξεχωρίζει είναι το χρωµατιστό αυτοκόλλητο. Το οποίο συνδυάζεται µε την εσωτερική σελίδα του εξωφύλλου η οποία είναι λαµιναρισµένη µε πλαστικό φύλλο του ιδίου χρώµατος.

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

ΣΚΕΛΟΣ Β

ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ ΕΚΘΕΣΕΩΝ

Η εκδοση Ανω Κάτω, Η Αφή Στο Μουσείο Μπενάκη αποτελεί κατάλογο και εγχειρίδιο για την Οµόνυµη έκθεση στο οµόνυµο µουσείο. Η έκδοση αυτή αποτελείται από χοντρό µατ λαµιναρισµένο χαρτόνι στο οποίο έχει γίνει χρυσοτυπία µε ειδικό µελάνι. Χαρακτηριστικό όµως της έκδοσης είναι η πειραµατική βιβλιοδεσία η οποία φαίνεται “γυµνή” και πρωταγνωστεί η πικµναση, το οποίο δεν συµβαίνει συχνά.

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

ΣΚΕΛΟΣ Β

ΚΑΤΑΛΟΓΟΙ ΕΚΘΕΣΕΩΝ

Μονογραφική έκδοση αφιερωµένη στον τεσέχο καλλιτέχνη Dalibor Chatrny, αφιερωµένη στα έργα της καριέρας του µετά από έκθεση στο µουσείου Campa της Πράγας. Εδώ έχουµε µία διαφορετική αντιµετώπιση του βιβλίου, αποτελείται από µία συσκευασία που έχει κοπεί µε κοπτικό καλούπι και είνα λαµιναρισµένη µε µατ, ενω οι περιεχόµενες σελίδες δεν έχουν περάσει τη διαδικασία της βιβλιοδεσίας αλλά στέκουν η µία ανεξάρτητη µε την άλλη, αφήνοντας το χρήστη σε απόλυτη ελευθερία.

Τόµος, κατάλογος για τα έργα που παρουσιάστηκαν στο Athens Video Art Festival. Ο τόµος είναι κατασκευασµένος από µαυρο χαρτί ενώ οιτίτλοι οι πληροφορίες και τα γραφιστικά οτυ εξωφύλλου έχουν τυπωθεί µε την τεχνική του Flocking (Leurs, 2010), η οποία δίνει µια υφή βελούδου στην εκτύπωση.

Οι πάνω εικόνες αποτελούν το εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο της µονογραφίας της φωτογράφου Francesca Woodman, από το εκδοτικό οίκο PHAIDON, πρόκειται για πολυτελή έκδοση, καθώς το χοντρο λαµιναρισµένο εξώφυλλο έχει χρυσοτυπηθεί στα αρχικά της φωτογράφου και το λογότυπου του εκδότη είναι γκοφραρισµένο. Κάτω έχουµε µια έκδοση του ηµερολογίου της ίδιας. Αν και σε πρωτη όψη φαίνεται πως πρόκειται για ένα χοντρο βιβλιο στην πραγµατικότητα η έκδοση αυτη περιέχεται µέσα σε ένα κουτί όψης βιβλίου µε το απαραίτητο κοπτικό. Αυτό έχει δύο εξηγήσεις, α. για να προσδώσει την αίσθηση του πολύτιµου αυτού που πρέπει να φυλάσσετε και β. να ξεγελάσει τον υποψήφιο αγοραστή (αυτό που συνέβει στον συντάκτη)

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΣΚΕΛΟΣ Β

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

Διαφορετικές αντιµετωπίσεις του ιδίου θέµατος. Και τα δύο αυτά βιβλία παρουσιάζουν µονογραφικά έργα Ιταλών αρχιτεκτόνων. Το πρώτο παρουσιάζει τα έργα του Nicola Pagliara, ακολουθεί την τακτική που παρουσιαστηκε πιο πανω. Δεν ειναι ξεκάθαρα ένα βιβλίο αλλά έχει την όψη πορτφόλιο. Το εξωτερικό το είναι µία θήκη για τα φύλλα που περιέχει. Έχει γίνει µε κοπτικό καλούπι, έχει περάσει από καλάντρα και τα γράµµατα έχουν γίνει µε χρυσοτυπικό µελάνι, το οποίο έχει ξεφτίσει στο χρόνο όπως και η ίδια η θήκη καθώς ειναι κατασκευασµένη από πολύ λεπτο χαρτί. Μία αντίθεση στην σχεδόν µονιµότητα της αρχιτεκτονικης. Το δευτερο βιβλιο είναι µονογραφία του Roberto Pamio. Η έκδοση ειναι πολυτελης, αποτελειται από το αναδιπλούµενο εξώφυλλο (κοπτικό) από µαυρο χοντρο χαρτόνι στο οποίο η υπογραφή του αρχιτέκτονα έχει εκτυπωθει µε τη µέθοδο της χρυσοτυπίας, όλο το εξώφυλλο προστευεται από πλαστικη γυαλιστερή µεµβράνη. Οι πικµάνσεις παίζουν πολυ σηµαντικό ρόλο στο τελικό αποτέλεσµα.

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ

ΣΚΕΛΟΣ Β

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

Διαφορετική αντιµετώπιση υπάρχει και σε βιβλία του ιδίου είδους ανάλογα µε το περιεχοµενό τους. Στην συγκεκριµένη περίπτωση η έκδοση πάνω αφορά πολυτελή παραλιακά σπίτια και πολυτελής είναι και η έκδοσή της. Χοντρο λαµιναρισµένο µατ εξώφυλλο µε έντονες πικµνασεις και µία θήκη κατασκευασµένη από τα ίδια ακριβώς υλικά για να το προστετεύει. Η δευτερη έκδοση έχει ώς θέµα της τις αρχέτυπες κατασκευές, έτσι είναι πιο πευτελής. Ένα απλο χοντρό εκτυπωµένο χαρτόνι περαµένο µε ένα ελαφρύ βερνίκη και µε µία ελαφριά αίσθηση καλαντραρίσµατος. Οι επιλογές έχουν γίνει συνειδητά. δεν θα µπορούσαµε να φανταστούµε τις αντιστροφες εκδόσεις για αυτά τα βιβλία

ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ

ΣΚΕΛΟΣ Β

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

ΣΚΕΛΟΣ Β

ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

Συγκριση ελληνικών εκδόσεων. Το πρώτο βιβλίο στη σειρά (Philip Roth, το συνδροµο Πόρτνοϊ) είναι απο τις εκδόσεις Πόλις, σκληρό καλαντραρισµένο χαρτί για εξώφυλλο µε µία ελαφρυά στρώση µατ βαρνικού. Το δευτερο (Ίταλο Καλβίνο, Δύσκολοι Έρωτες) είναι από τις εκδόσεις Αστάρτη, µε σχετικά λεπτό λαµιναρισµένο µατ εξώφυλλο, το τρίτο (Aρ. Αντωνάς, Ο χειριστής) είναι από τις εκδόσεις ‘Αγρα, εκτός της πικµνασής δεν έχει καµία άλλη επεξεργασία. Για το τέταρτο (Ντάνιελ, Οθεός είαι φανατικός;) ισχύει ότι και για το πρώτο, είναι από τις ίδιες εκδόσεις. Το πέµπτο, εκδόσεις Κέδρος (Ουµπέρτο Έκο, Μπαουντολίνο) είναι λαµιναρισµένο και έχει περάσει και τη διαδικασία της χρυσοτυπίας. Το τελευταίο σε σειρά (Τζ. Τζόυς, Οι Βερολινέζοι) είναι από εκδοση της ελευθεροτύπιας και είναι από λεπτό λαµιναρισµένο χαρτί. Στη φωτογραφία από κάτω ένα βιβλίο των εκδόσεων πόλις και στη λεπτοµέρεια το καλαντράρισµα που φέρει στο εξώφυλλό του. 30

ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ

ΣΚΕΛΟΣ Β

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

Η αντιµετώπιση του µυθιστορήµατος, σύγκριση ελληνικής και αγγλικής έκδοσης του ίδιου συγγραφέα. Τα µυθιστορήµατα του Georges Perec Σκέψη/ Ταξινόµηση από τις εκδόσεις ΑΓΡΑ για την Ελλάδα και το Things, A Story of the Sixties απο τις Vintage Classics. Το εξώφυλλο της ελληνικής έκδοσης έχει εκτυπωµένο χοντρό χαρτί περασµένο µε ένα ελαφρύ µατ βερνίκι. Το εξώφυλλο της αγγλικής έκδοσης έχει λεπτότερο λαµιναρισµένο µατ χαρτί. Συγκριτικά η ελληνική έκδοση είναι βαρύτερη, χρησιµοποιεί ψαρτί µεγαλύτερης πυκνότητας και είναι σελιδοποιηµένη ανά οκτασέλιδα, η αγγλική είναι σαφώς ελαφρύτερη και καθε σελίδα ειναι κεχωριστη και βιβλιοδετηµένη µε θερµοκόλληση.

ΣΚΕΛΟΣ Β

ΠΑΙΔΙΚΑ/ ΕΦΗΒΙΚΑ ΒΙΒΛΙΑ

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

Το βιβλίο Αρτέµης Φάουλ του Όουεν Κόλφερ έχει εκδοθεί στη χώρα µας από τις εκδόσεις Ψυχογιος. Το βιβλιο αυτό απευθύνεται σε εφηβικό κοινό, έτσι το εξώφυλλό του έχει παραχθεί µε τη τη µέθοδο hot- cold και είναι ολογραµµατικό.

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

Από την αναλυτική παρουσίαση µπορουµε να βγάλουµε πολλά συµπεράσµατα. Στην παρούσα φάση δεν θα ασχοληθούµε καθόλου µε το δηµιουργικό παρά µόνο µε το τεχνικό κοµµάτι.

α. Οι προωθητικοί κατάλογοι εταιριών design Οι κατάλογοι που παρουσιάστικαν είναι όλοι εταιριών εκτός Ελλάδας. Είναι πολυ προσεγµένες εκδόσεις και χρησιµοποιούν µε τον καλύτερο τρόπο τις ειδικές εργασίες περατώσεων. Εξαιρετικό παράδειγµα η έξυπνη χρήση του blind embossing από την εταιρία Dinesen, όπου χαράσει το προϊόν που πουλάει σαν πάττερν στο έξωφύλλου του καταλόγου της.

β. κατάλογοι εκθέσεων Οι κατάλογοι εκθέσεων, ειδικά αυτοί της σύγχρονης τέχνης, έχουν πάντα κάτι ξεχωριστό να προσφέρουν. Το ΑThens Video Art Festival χρησιµοποιει το flocking, η ΑΑΟ το εσωτερικό λαµινάρισµα σε έντονο χρώµα, η Αφή στο Μουσείο Μπενάκι το χαρακτηριστικό creasing, o Τσέχος καλλιτεχνης µας συστίνει το βιβλίο µε έναν διαφορετικό τρόπο. γ. µονογραφίες αρχιτεκτόνων και καλλιτεχνών Οι µονογραφίες ασχολούνται µε το έργο ενός µόνο ανθρώπου, έτσι οι εκδόσεις τους είναι καινοτόµες, γίνεται χρήση των ειδικών εργασίων περατώσεων για να προσδωσουν το χαρακτήρα και το έργο αυτών που περιγράφουν. Πολλες φορες κυριαρχει το embossing και η χρυσοτυπία γιατι δίνουν κύρος, άλλες φορές η παρουσίαση είναι ανορθόξη και πολύ πιο απλή µε έµφαση στη λεπτοµέρεια.

δ. περιοδικά έντυπα Τα περιοδικά έντυπα, ανάλογα βέβαια τη θεµατικη τους, έπαιζαν πάντα πολυ σηµαντικό ρόλο στην ιστορία των γραφικών τεχνών. Στα πραδείγµατά µας παρατηρούµε τολµηρά κοπτικά, περιεργους συνδυασµούς υλικών και τεχνικών.

Στην Ελλάδα ο κάθε εκδοτικός οίκος έχει τα χαρακτηριστικά του. Κάποιος που είναι εξοικιωµένος µε τις ελληνικές εκδόσεις µπορεί στην όψη και µόνο ενός βιβλιού να καταλαβει ποιος είναι ο εκδοτικός οικός. Οι ελληνικές εταιρίες επιµένουν στο να κυκλοφορούν υψηλού επιπέδου υλικών έντυπα, µε βαρύ χαρτι και διαφορες επεξεργασίες στο εξώφυλλο. Τη χρήση φτηνότερων πρωτων υλών και έλειψη ειδικών εργασιών (πέραν του λαµιναρίσµατος) µας εισήγαγαν οι δωρεάν εκδόσεις εφηµερίδων.

στ. ξένα µυθιστορηµατα συγκριτικά µε ελληνικά Στη συγκριση που παρουσιάστηκε, παρατηρήθηκε πως οι ελληνικές εκδόσεις µυθιστορηµάτων είναι πιο πολυτελεις από τις αντίστοιχες αγγλικές. Δεν γινεται γενικευση, επιλεχθηκε να παρουσιαστεί µόνο µία. Αυτό µπορεί να εξηγηθεί µε τρεις τρόπους. α. οι εταιρίες τα πουλανε σχεδόν στη µισή τιµη από τις αντιστοιχες ελληνικές, άρα δεν κάνουν το βιβλίο ένα προιόν πολυτελείας, αλλα ένα προϊόν προσιτό στον κόσµο. β. το ελληνικό κοινό κρίνει περισσότερο από την έκδοση και το εξωφυλλο παρά από το περιεχόµενο. γ. και ίσως επικρατέστερο, οι ελληνικες εταιρίες είανι ως επι τω πλειστον µικροί εκδοτικοί οι οποίοι εκδιδουν µε µεράκι και δεν έχουν µπει σε αυτή τη διαδικασία ευτελισµού του προϊόντος. Χαρακτηριστικό στο παραδειγµά µας είναι οτι η αγγλική έκδοση έχει βιβλιοδεθει µονο µε θερµοκόλληση ξεχωριστών σελίδων.

ζ. βιβλία για παιδιά και εφήβους. Τα βιβλία αυτά έχουν πάντα κάποια ειδική εργασία, συνήθως φανταχτερή ώστε να κάνουν το προϊόν επιθυµητό από το νεότερο κοινό. Στην περιπτωση µας έχει χρησιµοποιηθεί το ολόγραµµα. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΙΚΑ Οι ειδικές διαδικασίες οι όποίες χρησιµοποιούνται κατά κόρον στις εντυπες εκδόσεις είναι: το λαµινάρισµα και το βερνίκωµα. Στις µονογραφίες κυριαρχει το embossing kaι η χρυσοτυπία. Οι ελληνικές εκδόσεις κρατούν υψηλά τον πήχη και χρησιµοποιούν αρκετα το καλαντράρισµα στα εξώφυλλά τους, τα βιβλία που πουλούν αγοράζονται κυριώς για το περιεχοµενο τους και έτσι µόνο σπάνια έχουµε κάτι εξαιρετικό απο τεχνικής άποψης. Οι εκδόσεις αυτές που χρησιµοποιούν πολυ τα νέα µέσα και τις καινοτοµίες είναι κυριώς οι εταιρίες design για τους καταλόγους τους, καθώς έτσι θα προωθήσουν τα προϊόντα τους, αλλά και οι εκδόσεις εκθέσεων σε πολύ µεγάλο βαθµο, οι µονογραφίες. και λίγο λιγότερο οι περιοδικές εκδόσεις λόγω κόστους. Σε αυτούς τους τοµείς εφαρµόζονται οι καινοντοµίες και πολλές φορές εφευρισκονται, ώστε σε µερικά χρόνια να γίνονται µαζικά. Ο συνδυασµός τέχνης και τεχνικής είναι αυτος που φέρνει την καινοτοµία και την εξέλιξη.

ΚΑΛΟΥΠΙΑ ΚΟΠΗΣ

ΣΚΕΛΟΣ Β

ε. ελληνικά βιβλία και κυριώς µυθιστορήµατα

ΞΑΝΘΗ ΣΩΤΗΡΑΚΗ// ΓΤΠ60// ΓΕ3

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΕΣ ΑΝΑΦΟΡΕΣ

Gerald W. R. Ward, The Grove Encyclopedia of Materials and Techniques in Art, Romas Viesulas, On making and displaying inkless embossed prints on dyed paper, Leonardo, Vol 12, No2 (spring, 1979)pp 101-105, MIT press Mark J. Kirwan, Paper and Paperboard Packaging, BlackWell Publishing, 2005 Anne and Henry Emblem, Packaging Technologies, Funfamentals, Material and Processes, WoodHead Publishing, 2012 Hugh M. Speirs, Introduction to Printing and Finishing, Pira International, 2003

Linda Casatelli, Digital Print technologies for Packagind, Pira International, 2011 Ankitesh Shrivastava, Ajay Verma & S. K. Ganguly, Materials and Manufacturing Processes, Design of Compound Die for Production of Cutting Blades for Nonactive Rotary Paddy Weeder, Taylor & Francis Group, 2014 Egg Press, The Printing Process: Die Cutting, ανακτήθηκε από ohsobeautifulpaper.com Cyr Lisa, Chery Dangel Cullen, Lisa Silver, Graphic Design that works, Rockport Publishers, 2009

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Kit L. Yam, The wiley Encyclopedia of Packaging, third edition, Wiley and Sons, 2009