Cesar Zuiderwijk, de bourgondische rocker

De bourgondische rocker

Cesar Zuiderwijk

DE GIDS: CESAR ZUIDERWIJK

• Geboren als Cornelis Johannes Zuiderwijk in Den Haag op 18 juli 1948 • Roepnaam ‘Cor’ verandert hij zelf in ‘Cesar’ • Auto-didact in het drummen • Speelt sinds 1970 bij Golden Earring met Barry Hay, Rinus Gerritsen en

George Kooymans • Drumdocent in Den Haag bij het mede door hem opgerichte Music Station • Geeft in 1999 via War Child oorlogskinderen drumles in de Bosnische stad Mostar • Toert in 2000 met een eigen theaterprogramma Alle gekheid op een stokje • Begint in 2006 te toeren met zijn solo-theaterprogramma Slagdroom • Krijgt in 2017 de Cultuurprijs van de stad Den Haag • Start in 2019 met drummer Mario Goossens van Triggerfinger een nieuwe band Sloper • In 2020 verschijnt Pulverise, de debuut-ep van Sloper • In 2021 stopt Golden Earring ermee als een van ’s werelds oudste rockbands, na veertig jaar internationaal succes met wereldtours en hits als Radar Love, Twilight Zone, When the Lady Smiles en albums als

Moontan en Cut

Hij is een Hagenees en dat zal nooit veranderen, maar sinds muzikant Cesar Zuiderwijk in 1992 is neergestreken in Baarle-Nassau, voelt hij zich daar ook helemaal thuis. Geen wonder: hier in de schemerzone tussen Nederland en België is het leven als een God in Frankrijk, ‘het goeie leven’, vindt de drummer van Golden Earring én van zijn nieuwe band Sloper.

Hij is een Hagenees, Cesar Zuiderwijk, en dat zal ‘ie blijven. “Hagenaars, dat zijn de sjieke lui die ‘op het zand’ wonen”, zegt hij. Hagenaars wonen in het gedeelte dat op de zandduinen is gebouwd. Hagenezen, dat zijn de jongens van de straat, die komen van de andere kant van Den Haag, dat op de oude veengronden is gebouwd. Als een van die straatjochies leert jonge Cor – zoals hij officieel heet – zichzelf spelen. Eerst gitaar, “maar dat werd niks. Bij gitaarboek drie bleef ik al steken.” Dan maar drummen. En hoe gaat dat dan? “Je bouwt je eerste drumstel zelf van augurkenblikken. En dan ga je in een bandje spelen. En je treedt hier en daar eens op. En maakt een plaatje. En dan komt er een radiostation dat je plaatjes draait. En dan komt er opeens een stroomversnelling en ineens speel je in een rockband over de hele wereld; met Golden Earring zijn we nooit bezig geweest met een carrière of zo, we hadden niet echt een plan. We spéélden gewoon.”

Met wereldhits als Radar Love en When the Lady smiles tot gevolg. Wie ooit een liveoptreden van Golden Earring heeft meegemaakt, weet het: véél energie en veel plezier op het podium. Ook al is hij niet meer zo piep, die energie heeft Cesar Zuiderwijk nog steeds. Moet ook wel, als drummer: een complete set uitspelen, dat vraagt wat van je fysiek. Zeker als je er zoals Cesar een zaak van maakt om te eindigen met iconische drumsolo’s en jezelf ook nog eens een keer over je eigen drumstel te lanceren als finale.

Van Den Haag naar Baarle-Nassau

Het wereldsucces van Golden Earring zorgde ervoor dat het straatjochie een groot huis kan kopen in de Prinsenstraat in zijn Den Haag, de straat die uitkomt op Paleis Noordeinde. Cesar: “Het was op zich een fantastisch huis met een grote tuin, maar dat was meteen de enige plek waar onze kinderen konden spelen. Het was niet echt een veilige omgeving, met junks en criminaliteit – niet de plek om je kinderen onbezorgd te laten opgroeien. Een neef van me woonde in Baarle-Nassau, zijn kinderen hebben dezelfde leeftijd als die van mij. Dus gingen we daar voor de zomer een huisje huren. En het jaar daarop nog eens, want dat was ontzettend meegevallen. Het beviel zo goed dat ik vroeg om we er iets konden kopen. ‘Alles is te koop’, kreeg ik als antwoord. En zo ben ik aan deze heerlijke plek geraakt, een fijn huis met een heel grote tuin. Dat was in 1992. Sindsdien hebben we alle zomers hier doorgebracht. En toen de coronapandemie uitbrak, zijn we hier permanent gebleven: in de stad viel niks te beleven, hier was het veel fijner.”

Tuinieren & koken

De kinderen zijn ondertussen al lang groot. Het huis met de grote tuin is nu het huis met de grote moestuin. “Ik vind het heerlijk, om hier in het groen bezig te zijn. Als je tig jaar over de wereld hebt gezworven, is het tijd om ergens neer te strijken. Je verwacht het misschien niet meteen van een rocker zoals ik, maar tuinieren en koken, dat doe ik graag.” Zelf z’n groente kweken en fruit plukken: alleen al daarom past Zuiderwijk hier prima in de tuindersstreek. In zijn eigen serre kweekt hij tomaatjes. Als hij praat over zijn oogst en zijn keuken, merk je meteen: hier is een fijnproever aan het woord. Want naast drummen kan Cesar Zuiderwijk ook nog eens een stevig potje koken. Het betere werk: hij nam zelfs kookles bij beroemde chefs. De Nederlandse chef Henk Savelberg is intussen een goeie vriend geworden. Die passie voor koken is

ontstaan in de prille jaren ’70, toen hij over heel de wereld ging toeren met Golden Earring. “Dan kom je al eens ergens. Bij onze toer door de Verenigde Staten in ’72-’73 merkte ik: hey, je hebt hier in elke stad een China Town, Greek Town, Little Italy... Als we gegeten hadden, vroeg ik naar de chef en dook ik mee z’n keuken in, om van ‘m te leren. Hoe maakte hij zijn gerechten, hoe creëerde hij die bijzondere smaken? Dat wilde ik thuis ook kunnen. Ook Japans en Thais, bijvoorbeeld. Weet je, als je zo nog tjokvol adrenaline thuiskwam na een concert, dan kon je toch niet meteen slapen. Dan sloeg ik graag aan het koken voor de volgende dag – je kan niet de hele dag alleen maar drummen. Dus kan ik een hele dag bezig zijn met het trekken van een goeie bouillon. Ik ken hier ondertussen wel wat vrienden die jagen, of toch aan wildbeheer doen: je moet voor mij niet per se wild afschieten, maar als het toch moet gebeuren, is het wel fijn dat ik af en toe een mooi stukje vlees krijg. Wat je daar allemaal mee kan doen!”

Bourgondisch van aard

“Ik heb hier zo veel goeie vrienden ondertussen en dat heeft veel, zo niet alles te maken met de mensen hier. Alles is zoveel gemoedelijker. Dit hier, dat is het goeie leven. Als het overal ter wereld zo zou zijn, dan waren alle problemen opgelost. Ik hou heel erg van die mentaliteit, zeker als je die vergelijkt met Den Haag. In de grootstad leven mensen erg dicht op elkaar, maar is er minder contact. Iedereen is bezig met die ratrace. Hier is niet zo veel stress, alles is prima. De buren, de caissière in de winkel... Je raakt al snel aan de praat. Gezellig is dat, niet van ‘iets kopen en wegwezen’. Die Brabantse en Antwerpse openheid en gemoedelijkheid, dat heb je al helemaal hier in Baarle, op en over de Belgische grens. Zo’n enclave is toch wel iets bijzonders. Heeft die bijzondere grens ermee te maken dat de mensen hier zo hartelijk zijn? Ik weet het niet. Net zoals ik jarenlang niet geweten heb wie ‘Bels’ of ‘Hollander’ was. Dan kwam ik in de winkel van de Boerenbond, bleek die op-

eens Belgisch te zijn. Weet je, het maakt hier niet uit. Hier kan iedereen goed met iedereen opschieten. Ik heb het hier naar mijn zin. Ach, het is misschien ook hoe je je opstelt. Ik heb alle uithoeken van de wereld wel gezien. Als je een optreden doet in Friesland of in Zeeuws-Vlaanderen, dan krijg je wel eens te horen dat dat zulke stugge mensen zijn. Nou, ik heb dat toch niet zo ervaren: een aardig mens is een aardig mens, daar gaat het om. En aardige mensen, die zijn er hier veel. Ik zeg het graag nog eens: dit hier, da’s het goeie leven.”

The beat of life

Het goeie leven, met goed gezelschap en z’n bourgondische kantjes als lekker eten en heerlijke culinaire adresjes, dat is een van de redenen waarom Cesar Zuiderwijk hier graag woont. Een andere reden heeft – uiteraard – te maken met muziek. “Toen George (Kooymans, zanger, gitarist en oprichter van Golden Earring, red.) ziek werd en ALS kreeg, besloten we te stoppen met Golden Earring. Een vervanger, dat kan gewoon niet, dan is het Golden Earring niet meer. George woont hier vlakbij over de grens in Rijkevorsel, lekker dichtbij. Natuurlijk is dat een groot gemis, dat we niet meer spelen met de band. Ik ben nog niet klaar om te stoppen: drummen, da’s de beat of life. En kijk, hier over de grens in België heb je een mooie muziekscène. Zo kwam ik in contact met Mario Goossens van Triggerfinger. Ook een drummer in hart en nieren, net als ik. Ik ben dan wel begonnen met gitaar, maar drummen is hét voor mij: op een drumstel kan je niet vals spelen. Daar ben ik blij om. Tijdens die hele pandemie kon er helemaal niks, optredens en festivals werden afgelast. Weet je, ik kan het niet zo goed uitleggen, wat precies dat gevoel is als je met je band op het podium stapt en je je set begint te spelen. Wat doet dat met een mens? Misschien is het vergelijkbaar met een topvoetballer die het veld opkomt en aangemoedigd wordt door z’n fans om dat te doen waar ie goed in is. Ik kan dat gevoel niet uitleggen, maar het is prachtig. Ik ben heel dankbaar dat ik dat zo intensief heb mogen meemaken.”

“Dat live spelen, dat mis je dus. Daarom begonnen we een beetje te spelen in een repetitiekelder en we hebben elkaar gevonden. Zo is onze nieuwe band ontstaan: Sloper. Met een drummer links en eentje rechts: dat geeft een heel speciale sound, een speciale energie, dat kan ik je wel zeggen. Als we repeteren, gaan we er helemaal voor. Het is weer even wennen, ik mag nog wel wat met de hond gaan wandelen en gaan zwemmen om er weer helemaal vol voor te kunnen gaan, maar het voelt zó goed om weer te spelen! In 2019 hebben we

ons met Sloper als beginnende band voorgesteld op Eurosonic in Groningen. Dat is het event waarop festivaldirecteuren komen shoppen om hun affiche mooi te vullen. Daar haalden we met Sloper de hoogste score qua kans op doorbreken en dat wil heel wat zeggen. Dat was dus net voor Covid-19 doorbrak; de honger om te spelen is intussen alleen maar groter geworden. We hebben intussen getoerd en ons debuutalbum Pulverise uitgebracht. Twee drummers en twee gitaristen: laat de festivals maar komen. Dat en mijn groene uitvalsbasis in BaarleHertog: dat maakt van mijn leven een feestje.”

DE DOCHTER VAN DE KORENAAR

Belgisch bier: Cesar is fan. En al helemaal als het van ‘De Dochter van de Korenaar’ komt, een Belgische microbrouwerij ‘net over de grens’ in Baarle-Hertog. Die werd in 2007 opgericht door Monique en Ronald Mengerink. Hun bijzondere bieren vielen al geregeld in de prijzen. De naam van hun brouwerij? Die haalden ze heel toepasselijk uit de tijd dat er nog geen grens was tussen Nederland en België, meer nog: die twee landen bestonden zelfs nog niet. Nee, ze vonden de naam terug in een oude Mechelse kroniek van rond 1550, waarin te lezen stond dat de toenmalige keizer Karel V – zoon van de Bourgondische hertog Filips de Schone – liever ‘het sap van de dochter van de korenaar’ dronk dan wijn, ‘het bloed van de druiventros’. Dat bourgondische karakter komt terug in de speciale houtgerijpte bieren als ‘OrientAle’, een hybride van bier en saké, en ‘Parfum de Printemps’, geïnfuseerd lievevrouwebedstro. Die krijgen vele jaren de tijd om te rijpen op houten vaten in de kelder, het hart van de brouwerij. Op aanvraag – via de website – kan je individueel of in groep rondleidingen doen met gids, inclusief proeverij. De Dochter van de Korenaar – brouwerij en proeflokaal Oordeelstraat 3 B 2387 Baarle-Hertog www.dedochtervandekorenaar.be

BRABANTSE BORREL

“Wist je dat we hier in Baarle-Nassau zelfs een eigen whiskystokerij hebben?” zegt Cesar Zuiderwijk met behoorlijk wat trots. “Nederlandse whisky, daarvoor hoef je dus niet naar Schotland.” En dat klopt: het familiebedrijf Zuidam Distillers gebruikt rogge, gerst en maïs van lokale boeren om whisky, maar ook rum, kruidenbitters, gin en jenevers van te stoken. De granen worden gemalen door molens in de omgeving. Die distillaten worden verkocht over hele de wereld, van Hongkong over Italië tot Japan. De distilleerderij werd in 1975 opgericht door Fred Zuidam, intussen zijn het zijn zonen die het ambachtelijke bedrijf hebben overgenomen en uitbreidden tot een internationaal bedrijf. De Drie Dennen Chaamseweg 6 5111 VM Baarle-Nassau dedriedennen.nl

DE SCHOONSTE VAN ‘T LAND

In de Kempense tuinderstreek vindt een kok als Cesar Zuiderdijk de lekkerste ingrediënten, vers uit de grond. En als je Hoogstraten zegt, zeg je aardbeien. In de jaren 1920 vond de aardbeienteelt vaste rond in een aantal dorpen in de Noorderkempen, met als centrum Hoogstraten.

In 1933 werd de Coöperatie Hoogstraten opgericht: Hoogstratenaren noemen dat nog vaak ‘De Veiling’. De naam Hoogstraten werd een keurmerk voor lekkere, sappige aardbeien. Na de Tweede Wereldoorlog groeide de teelt van aardbeien explosief, in de eerste vijf jaar na de oorlog vertienvoudigde de productie. Vanaf de jaren ’50 kwam de glasteelt op. In 1955 werd het Proefcentrum Hoogstraten – PCH – opgericht om de tuinbouw in de Noorderkempen te stimuleren en de tuinders bij te staan. Nog altijd zijn er meer dan 200 familiebedrijven die variëteiten als Elsanta, Sonata, Sonsation, Limalexia en Murano kweken, zodat je het hele jaar rond kan snoepen van de ‘Eirbisme’ uit Hoogstraten. Zin om te proeven? Op www.hoogstraten.be vind je thuisverkooppunten, automaten en hoevewinkels.

KAAS, RECHT VAN DE KOE

Nog iets waar een foodie als Cesar Zuiderwijk blij van wordt: “Hier in de streek vind je hoevewinkels waar je alles recht van de boer kan kopen. Zo is er hier een kaasboerderij: lekker!” Henk van Tilborg nam in 1995 de melkboerderij van zijn ouders over. Met de melk van eigen koeien die wel 200 dagen per jaar buiten staan, wordt op de hoeve op ambachtelijke wijze kaas gemaakt: je kan kiezen uit Goudse kaas, die er ook gerijpt wordt, en kruidenkazen met fenegriek, mosterd of Italiaanse kruiden... De hele keten, van gras tot kaas, gebeurt hier. De boerderijwinkel is beperkt open op woensdagnamiddag en op zaterdag. Je kan er ook andere ambachtelijke en lokale producten en vlees van de eigen boerderij kopen. Boerderij van Kukelekoe Heikant 7 5111 PD Baarle-Nassau www.kukelekoe.nl

DE AANRADERS VAN CESAR ZUIDERWIJK

“Dat is zo mooi: ‘Beide Bakkers’ is een echtpaar, een koppel, die allebei bakker zijn geworden uit pure passie. Ze maakten allebei een carrièreswitch en begonnen een ambachtelijk bakkerijtje. Heerlijk wat ze maken, ze zijn alleen in het weekend open. Maar dat maakt van je gewone zaterdag dan meteen wel een fantastische dag.” Beide Bakkers, Oosteinde 2, 5111 PD Baarle-Hertog

“Ik ga elke dag uren wandelen met de hond. Bij de Chaamse bossen is een losloopbos, da’s fijn. Maar er valt nog veel meer te wandelen hier in de buurt, het Hannebroekpad of ommetje Noord langs de noordkant van het dorp, bijvoorbeeld. En dan heb je nog de vallei van het Merske, dat zijriviertje van de Mark: ook mooi. Met de hond wandelen en dan een uitsmijtertje eten op het terras: beter wordt het niet. Dat is het goeie leven, als je het mij vraagt.” www.visitbaarle.com

BIJZONDERE GRENS: DE DODENDRAAD

België bestaat sinds 1830, maar de Belgische grens? Dat lag een pak moeilijker door de enclavesituatie rond Baarle-Hertog en Baarle-Nassau: de enclavegrenzen zijn pas officieel als rijksgrenzen erkend sinds 1995!

Het prille begin van de enclave ligt in 1198, toen Godfried II van Schoten, heer van Breda, zich aansloot bij het hertogdom Brabant. Hij kreeg daarbij stukken woeste grond rond Baarle. Die gebieden kwamen daarna door erfopvolging terecht bij het geslacht van Nassau, dit werd het latere Baarle-Nassau. De vruchtbare grond rond Baarle die de hertog van Brabant voor zichzelf hield, werd later Baarle-Hertog.

Die bijzondere enclave met onduidelijke landsgrenzen was een probleem voor de invallende Duitsers in de Eerste Wereldoorlog: ze konden immers het Belgische Baarle-Hertog niet binnen zonder de neutraliteit van Nederland te schenden. De Belgische enclave kon niet bezet worden en werd zo een ideale uitvalsbasis voor spionnen en mensen van het verzet. Rekruten voor het Belgische leger konden hier massaal de grens oversteken om naar het IJzerfront te trekken. Tussen oktober 1914 en maart 1915 werden zo ruim tweeduizend oorlogsvrijwilligers in het gemeentehuis van Baarle-Hertog geregistreerd. Brieven smokkelen, illegaal de grens oversteken: het kon hier allemaal geregeld worden. In die periode werden er maar liefst 24.000 vluchtelingen geteld op dit kleine stukje grondgebied. Daarop besloten de Duitsers een driedubbele afsluiting – prikkeldraad waarop elektriciteit werd gezet – te installeren van Knokke tot Voeren, in Nederland van Cadzand tot Vaals. De draad werd door Duitse militairen bewaakt en langs de Belgische kant werd ervoor nog een brede strook niemandsland vrijgemaakt waar de Duitsers patrouilleerden. De draad kreeg al snel de naam’ dodendraad’: vluchtelingen, smokkelaars, grensgidsen maar ook militairen werden er doodgeschoten of werden geëlektrocuteerd door de hoogspanning op de prikkeldraad. Nu, na meer dan 100 jaar, is die dodendraad een vredessymbool geworden.

Je kan in Baarle-Nassau en Baarle-Hertog het WOI-Verzetspad volgen, een wandeling van zo’n vier kilometer die je het oorlogsverleden van deze bijzondere tweelinggemeentes vertelt. Je kan ook de Dodendraadroute rijden, een fietstocht van 38 kilometer tussen Baarle-Hertog, Baarle-Nassau, Wortel, Merksplas, Zondereigen en Ravels. Op de weg van Zondereigen – aan de Belgische kant – naar Baarle werd trouwens een vredesmonument met de naam ’De Dodendraad’ opgericht. www.visitbaarle.com www.dodendraad.org

Benieuwd naar wat Hoogstraten, Merksplas, Baarle-Hertog en Baarle-Nassau je (nog) te bieden hebben? Zes enthousiaste gidsen nemen je mee op sleeptouw door hun gemeente en streek in deze exclusieve gids.

‘Trots’ is een understatement als je Paul Stoffels en Katelijne Bruurs – Galapagos-topman en dochter van Hoogstratens bekendste organist Jos Bruurs – over hun stad hoort vertellen. De orgels waar ze beiden hun hart aan verloren, leiden de weg door hun thuisstad. Minstens evenveel muziek zit er in het verhaal van Equal Idiots-zanger Thibault Christiaensen, die in de Kempische gemeente zijn Golden Years beleefde. Alle hoogtepunten uit zijn carrière linkt hij aan bijzondere plekken in de stad van Begijntjes Laat Besluit, het folklorefestival waar hij zijn eerste stappen op het podium zette.

Ambassadeur van de Koloniën van Weldadigheid Lieven Van Gils neemt je mee door de geschiedenis van zijn geliefde Merksplas en Wortel. In datzelfde Wortel schuilen voor muzikant Guido Belcanto achter elke hoek fijne jeugdherinneringen en een vleugje nostalgie. Hij gidst je langs café en kerk, tussen kuisheid en zonde, op een wandeling die metaforisch is voor zijn jeugd.

Bourgondische rocker en Golden Earring-drummer Cesar Zuiderwijk sluit het rijtje, en hoe: hij neemt je mee net over de grens, naar “het goeie leven” in Baarle-Nassau, zoals hij het zelf in sappig Nederlands vertelt.