GrootHeerenveen 11-2022 by GrootMedia

MAANDBLAD

11-2022

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

7e JAARGANG • NR. 83

groot

IN DEZE UITGAVE

Actueel in Heerenveen

NUMMER DRIE WK POWERLIFTEN

ESTHER WILTEN

“JE KUNT ALTIJD MEER DAN JE DENKT”

INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN

feest maand SPECIAL

MET DE LEUKSTE EN LEKKERSTE TIPS&TRENDS VOOR DE FEESTDAGEN!

NUMMER 11 • 2022

BLIJ EI Het doel van elk fatsoenlijk bedrijf en elke fatsoenlijke winkel is om je blij te maken, wist je dat? Natuurlijk moet er ook geld worden verdiend - de schoorsteen moet ook roken - maar écht, ze zijn er om ons blij te maken. Dat geldt evenzeer voor de autodealer die zijn klant blij maakt met een betaalbaar tweedehands autootje als voor de kledingverkoopster die je gelukkig maakt met een winterjas in de uitverkoop. Blije klanten komen ook graag terug.

heerenveen // nummer 11 • 2022

EDITORIAL

INHOUD

Dat blij maken is ook het doel van instanties en instellingen. De dokter maakt je blij als hij je kan genezen. Het theater maakt je blij met een vrolijk cabaretje, waar je nog dagen van na kunt genieten. De voetbalclub maakt je blij als ze goed voetbal laten zien, ook al wordt er niet altijd gewonnen. De buurtwerker in het wijkcentrum maakt je blij als die je helpt bij het begrijpen van alwéér een onleesbare boodschap van de overheid. Dan blijkt ook dat niet álle instanties het goed voor ogen hebben, dat ze er zijn om ons blij te maken. Om het volk te dienen, zogezegd. Het Rijk, de Belastingdienst, grote ziektekostenverzekeraars, banken, energiebedrijven, ze zouden er moeten zijn om ons te helpen ons leven leefbaar te maken en ons welzijn te bevorderen. Soms lijkt het wel, of men er alleen zélf blij (lees in dit geval: steenrijk) van wil worden, ten koste van anderen. Dit soort bedrijven maakt zich doorgaans niet echt populair. Echt blije mensen zag ik ook nooit op maandagmorgen op het koude perron van het station, toen ik nog elke dag met de trein moest reizen. Het zijn bedrijven waar je afhankelijk van bent, en afhankelijkheid, daar word je niet blij van. Maar voor de rest ben ik een blij ei. Ik geniet van een gezellige winkelstraat en een uitnodigend uitgaansplein, waar ondernemers blij zijn dat je bij hen binnenstapt. Ik vind het heerlijk om hartelijk verwelkomd te worden in de boekwinkel, ook al kom ik alleen een krantje kopen. Of ik kom er een gratis GrootHeerenveen halen. Daar word ik elke maand óók blij van. En de mensen die in dat blad staan zijn ook blij, want hún verhaal staat in het blad. Dat is ook het doel van ons blad. Zowel de winkeliers en ondernemers die in het blad hun boodschap brengen, als de ‘gewone’ mensen zoals jij en ik, we willen je blij maken.

16 LEKKER LEZEN WILTEN UIT ROTTUM 5. ESTHER DERDE OP HET WK POWERLIFTEN FACE TO FACE MET 14. SAKE ROODBERGEN UIT

AKKRUM

MARTHIJS ROORDA SCHRIJFT 16. BOEK OVER DE

‘HOLLEEDER VAN DE DRAFSPORT’

25. MET DE LEUKSTE EN LEKKERSTE TIPS FEESTMAANDSPECIAL

EN TRENDS VOOR DE FEESTDAGEN

MAATSCHAPPIJ & SAMENLEVING Veel leesplezier! Henk de Vries, eindredacteur

ACTUEEL IN HEERENVEEN 9. INFORMATIEKATERN VAN GEMEENTE HEERENVEEN

13.

IN JUBBEGA

18.

IN HEERENVEEN

SAMEN AAN TAFEL BUURTLUNCH EN –DINER

44 INITIATIEF 22. WOONZORG WILHELMINAOORD IN SINT NICOLAASGA

CULTUUR & UITGAAN VERHAAL VAN HEERENVEEN 43. HET SMAKSCHIP ‘DE JONGE JANNA’ HEERENVEEN 44. TOONKUNSTKOOR VIERT 150-JARIG BESTAAN NUVERAARDIGE FERHALEN 47. DE GODDELEAZE TOLHIKKE

UITGAANSAGENDA 48. REGIO HEERENVEEN ’N GOUDEN PLAK

SPORT : 51. HALSANDBOOGSCHIETEN ROBIN HOOD MET ELKE PIJL OP JACHT NAAR GEVOEL VAN EUFORIE

EN ROOS (17): 52. ARWEN “VEEL MEER MEISJES ZOUDEN MOETEN GAAN IJSHOCKEYEN”

Hét maandblad met verhalen uit jouw regio! EERSTVOLGENDE UITGAVE: DONDERDAG 15 DECEMBER 2022 KIJK VOOR HET LAATSTE NIEUWS OP:

WWW.GROOTHEERENVEEN.NL

VOLG ONS!

heerenveen // kort

GROOTHEERENVEEN.NL

ALDEBOARN WIL CENTRUMGEBIED VITALISEREN

ALDEBOARN - Aldeboarn is één van de vier kernen van de regio Heerenveen die door de gemeente aangewezen is als ‘vitale kern’. Dat wil zeggen dat er geld beschikbaar is om het centrumgebied te vitaliseren.

FEEST VAN SINTERKLAAS IN DE SPIL HEERENVEEN - Na het succes van vorig jaar komt stichting Pietenbrigade Heerenveen dit jaar opnieuw met een Sinterklaasshow: ‘Het feest van Sinterklaas’. Het wordt ook nu weer een interactieve show. Het feest Van Sinterklaas moet geregeld worden door Huispiet; als dit slaagt dan wordt hij dé nieuwe Hoofdpiet van Sinterklaas. Alles is tijdens het feest volgens Huispiet geregeld. Maar dit lijkt helemaal in het honderd te lopen als Sinterklaas even komt kijken hoe het gaat met de voorbereidingen. Sinterklaas verwacht allemaal andere dingen die Huispiet nog niet heeft geregeld. Er ontstaat paniek en de vraag is, komt dit goed en vooral hoe? ‘Het Feest van Sinterklaas’ wordt gehouden op zondag 20 november in M.F.A. De Spil Skoatterwâld. Tickets zijn te verkrijgen via de website van de pietenbrigadeheerenveen.nl.

APACHE GEVECHTSHELIKOPTERS BOVEN HOORNSTERZWAAG HOORNSTERZWAAG - Een deel van Friesland was afgelopen week het toneel van een de grote militaire oefening Falcon Autumn. Vorige week donderdagmiddag vlogen gevechtshelikopters af en aan rond de Prikkedam tussen Hoornsterzwaag en Makkinga. Een deel van de Prikkedam was afgesloten. Er werd geschoten met oefenmunitie. Apache-gevechtshelikopters vlogen laag over Hoornsterzwaag om vervolgens het oefendoel op de Prikkedam aan te vallen. Ruim duizendd militairen en 37 helikopters namen deel aan de oefening Falcon Autumn, die van 31 oktober tot 18 november plaatsvond. De deelnemende militairen zijn van de Luchtmobiele Brigade, het Defensie Helikopter Commando, de US Army Europe en de Poolse strijdkrachten.

In Aldeboarn is er de laatste tijd hard gewerkt om te komen tot een breed gedragen centrumvisie. Een aparte werkgroep fysieke ruimte heeft geïnventariseerd welke wensen en obstakels er zijn om te komen tot een nieuw plan voor het dorpshart. Met name het dorpsplein vraagt om een nieuwe inrichting, mede als vervolg op het afsluiten van de Doelhôfbrêge voor autoverkeer. Naast de direct aanwonenden, zoals onder meer de eigenaren van het café en de kerk, kon het hele dorp input leveren voor het plan. In samenwerking met een extern stedenbouwkundige heeft de werkgroep er vervolgens voor gezorgd dat er nu in concept een toekomstbestendige centrumvisie ligt. Bij het ontwerp van het plein zijn parkeren, ruimte voor groen, en elkaar ontmoeten belangrijke

aandachtspunten. Door te zoeken naar parkeerruimte aan de randen van de kern kan de parkeerdruk in het centrum verlicht worden. Ook voor de stegen in het beschermd dorpsgezicht van Aldeboarn is aandacht. Na een laatste presentatie aan het dorp, eind november, zal de visie in december definitief afgerond worden, en aan het college voorgelegd worden. Bij een akkoord van het college kan de visie dan in maart 2023 aan de raad ter goedkeuring worden aangeboden. Het concept van de centrumvisie werd op 3 november jl. overhandigd aan wethouder Sybrig Sijtsma.

EERSTE BUURTKAST IN SKOATTERWÂLD

WINTERMARKT IN MILDAM MILDAM – Kerstmarkten zijn er genoeg, vindt men in Mildam. Daarom is er in Midam een wintermarkt. Op zaterdag 26 november van tien tot vijf uur kan het publiek op meerdere locaties terecht voor allerlei leuke wintercadeautjes. Trienke Reitsma’s bloemsierkunst en kunstenaarsgalerie It Alde Tsjerkje zijn geopend, maar ook de Tsjongerkerk én de pastorie staan vol stands. Voor voor unieke cadeaus kun je terecht bij ruim veertig stands met brocante, papierkunst, jute artikelen, boeken en creatieve dingetjes. Een hobbysmid maakt objecten naar wens; er wordt zalm gerookt; en er zijn lekkere theesoorten te koop. Wie wil, kan rondkijken in De Middelste Dam, waar een B&B in aanbouw is, compleet met verlengde bedsteden. Bij boerderijcamping De Geele Bosch, net over de brug, zitten de standhouders zelfs tot op de veranda’s van de vernieuwde glampingtenten. Op het veldje ervoor brandt een knetterend kampvuur. Het wordt feestelijk, met trekzakspelers en een draaiorgel erbij om de sfeer te verhogen. Bus 115 vanaf NS Heerenveen stopt middenin Mildam.

HEERENVEEN - In Heerenveen kom je sinds een aantal jaar op meerdere plekken al de boekenkastjes, ook wel mini bieb genoemd, tegen. Een recenter fenomeen is de buurtkast gevuld met voedingsmiddelen. Een concept dat kwam overwaaien uit Amerika waarmee voedelsverspilling wordt tegengegaan. Met de buurtkast worden tegelijkertijd andere mensen blij gemaakt. Sinds deze week vind je zo’n buurtkast bij buurtbewoonster Wieteke Zwama voor de deur aan het Luytkemeer in de wijk Skoatterwâld. Tijdens het opruimen een over datum pak pasta tegenkomen of een pot knakworsten en die vervolgens in de prullenbak gooien, wie kent het niet? De gemiddelde Nederlander gooit zo’n 34 kilo voedsel per jaar weg. Producten waar je niets mee gaat doen, kunnen voordat de datum is overschreden, dan beter in de buurtkast staan. De buurtkast past in de ontwikkeling waarbij consumenten op vele gebieden op hun levensstijl en footprint letten. Buurtkasten met producten zijn ook een extra manier om de minder bedeelde buurtgenoten een beetje te helpen. Een pak houdbare melk kopen is voor de één een vanzelfsprekendheid, voor de ander een afweging. Die twee werelden wat meer bij elkaar te brengen is een drijfveer voor vele initiatiefnemers van de buurtkasten.

MINICONCERT EN WORKSHOP VAN HET ONBEPERKT ENSEMBLE OP 28 NOVEMBER 2022 HEERENVEEN - Ateliers Majeur kondigt in samenwerking met het Onbeperkt Ensemble een muzikale activiteit aan voor mensen met een beperking. Op maandag 28 november om tien uur organiseert men een optreden en een workshop bij zorgcentrum Herema State in Heerenveen. Het Onbeperkt Ensemble bestaat uit enkele professionele musici die samen spelen met mensen met een verstandelijke beperking. Het project is ontwikkeld door muziektherapeuten Remi Adriaansz en Stephan Mooibroek. Zij gaan ervan uit dat muzikale expressie niet alleen voorbehouden is aan mensen met een jarenlange muzikale ontwikkeling. maar ook tot uitdrukking kan komen bij mensen met bijvoorbeeld een verstandelijke beperking. Bij het Onbeperkt Ensemble krijgen ook deelnemers met een verstandelijke beperking daarom de kans

KIJK VOOR HET LAATSTE (SPORT) NIEUWS UIT JE REGIO OP:

WWW.GROOTHEERENVEEN.NL

om zichzelf uit te drukken via muziek. Daarmee plaatst het Onbeperkt Ensemble muzikale expressie in een nieuw inclusief perspectief. Mensen met een verstandelijke beperking beleven muziek vaak als een spontane uitingsvorm. De verwachting dat mensen met een verstandelijke beperking onze muzikale taal zouden kunnen spreken leidt nog te vaak tot een ‘net alsof’ gebeuren, maar verdient oprechte waardering, volgens de initiatiefnemers.

heerenveen HEB JE EEN REDACTIETIP? REDACTIE@GROOTHEERENVEEN.NL

EVENEMENTEN

Uw e-Bike specialist van Noord-Nederland

Welkom bij e-Bike Center Heerenveen. Wilt u zorgeloos genieten en veel fietsplezier beleven? Breng dan een bezoek aan onze winkel. Onze specialisten staan voor u klaar. Wij leveren fietsen van o.a onderstaande merken:

AGENDA HEERENVEEN

NOVEMBER & DECEMBER 2022

NOVEMBER Zaterdag 26 en zondag 27 november Sinterklaas Hotel - Posthuis Theater

Zondag 27 november

Voorstelling ‘de Geheime pakjeskluis’ - Posthuis Theater

Zondag 27 november

Koopzondag - gezellig winkelen in het centrum van Heerenveen, 13:00 t/m 17:00 uur Gedempte Molenwijk 4 Heerenveen - 0513-744143 www.ebikecenterheerenveen.nl

Het beste in keukens!

DECEMBER Zaterdag 10 december

Winterwoud met optreden van New Trombone Collective - 16:30 uur - Amelius van Oenemapark (naast Posthuis Theater )

Zondag 11 december

EXTRA Koopzondag - gezellig winkelen in het centrum van Heerenveen, 13:00 t/m 17:00 uur

Vrijdag 16, zaterdag 17 en zondag 18 december

X-mas editie Night of the Koemarkt Crackplein en in het gehele centrum van Heerenveen

Zaterdag 17 december

Wintermarkt met circa 100 kramen - gehele centrum van Heerenveen

Zondag 18 december

EXTRA Koopzondag - gezellig winkelen in het centrum van Heerenveen, 13:00 t/m 17:00 uur

Kom winkelen in het gezellige centrum van Heerenveen!

KOOP ZONDAG

Elke laatste zondag van de maand!

ngoudenplak.nl/centrum

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

ESTHER WILTEN WERD DERDE OP HET WK POWERLIFTEN

“JE KUNT ALTIJD MEER DAN JE DENKT”

Als sporten een hobby is, dan is het voor Esther Wilten uit Rottum wél een uit de hand gelopen hobby. In de weken voor een wedstrijd powerliften staat alles in het teken van haar sport powerliften. Ze begon pas op haar 34e, maar dat maakt voor deze sport niet uit. Bij powerliften draait het om het opbouwen van kracht, en dat kan op iedere leeftijd. En dan kan het zomaar gebeuren dat je op je veertigste opeens op het WK in Canada staat, terwijl je man en kinderen thuis op de bank zitten. >>

TEKST HANNAH ZANDBERGEN // FOTO’S MUSTAFA GUMUSSU (FPH.NL)

heerenveen

O ESTHER WILTEN

Ook als er geen wedstrijd gepland is, staat Esther Wilten vaak in de sportschool. Natuurlijk heeft ze daar niet altijd zin in, bijvoorbeeld als er een zware beentraining op het programma staat. “Maar als de training dan klaar is, voelt het weer helemaal geweldig.”

ALTIJD BEZIG MET SPORT

Tijdens haar jeugd, die Esther in Lippenhuizen doorbracht, was ze al sportief. “Ik deed aan turnen, dansen en trampolinespringen. Ook reed ik heel fanatiek paard en deed daarin ook wedstrijden.” Tijdens haar studie aan het CIOS bleek dat ze vooral geïnteresseerd was in werken met mensen met een beperking. Ze volgde nog een opleiding tot creatief therapeut en ging aan de slag bij een praktijk voor mensen met niet-aangeboren hersenletsel. In 2009 kwam Esther, inmiddels getrouwd en zwanger van haar tweede dochter, in Rottum terecht. “Afstuderen, verhuizen, nog even bevallen tussendoor, ik deed alles tegelijk.” Het huis aan de Badweg heeft achter vrij uitzicht over de landerijen. “Een heerlijk plekje om te wonen. Lekker rustig, en je bent zo in Heerenveen of op de snelweg.”

Naast haar studie en werk bleef Esther altijd bezig met sport. Na jaren fitness bij sportschool EasyActive, zag ze hier zes jaar geleden echter niet meer zo veel uitdaging in. Ook miste ze het wedstrijdelement. “Mijn trainer Lammert Hof vroeg of ik niet wat meer met losse gewichten wilde gaan werken in plaats van met apparaten. Dat was een goeie move van hem. Ik vond het meteen leuk en was eigenlijk direct verslaafd.”

GEEN ALCOHOL MEER Esther raakt weer gemotiveerd en als er een beginnerswedstrijd voorbijkomt, ziet ze dat als een mooi doel om voor te trainen. “Na die wedstrijd was ik helemaal verkocht. In die tijd waren er nog heel weinig vrouwen die aan powerliften deden. Ik was de enige vrouw in mijn categorie.” Dit houdt Esther niet tegen: nu ze de smaak te pakken heeft, wil ze steeds meer kilo’s kunnen tillen. Na die eerste wedstrijd volgen er verschillende kwalificatiewedstrijden en Nederlandse Kampioenschappen. Het trainen voor deze wedstrijden vraagt flink wat tijdsinvestering: Esther traint vier of vijf keer per week. “Het is soms ingewikkeld om dat te combineren met werk en gezin. Maar nu de meiden wat ouder zijn, gaat dat steeds beter. Ik train mijn hele lijf, dus niet alleen de spieren die ik nodig heb voor de oefeningen. Je buik- en rugspieren moeten ook heel sterk zijn om de gewichten te kunnen dragen.” Hoe dichter ze bij een wedstrijd komt, hoe minder ze gaat trainen: “Dan gaan de gewichten omhoog en doe ik minder herhalingen. Omdat er dan meer hersteltijd nodig is, train ik dan drie keer

“IK BEN DEGENE DIE MET DE TUINMEUBELS SJOUWT WANNEER DAT NODIG IS”

“ALS ER IN HET DAGELIJKS LEVEN IETS MOEILIJKS VOORBIJKOMT, DAN DENK IK: IK KAN OOK ZOVEEL KILO TILLEN, DAN KAN IK DIT OOK” per week.” Ook de rest van haar leven staat voor een wedstrijd in het teken van de sport: ze eet gezond, drinkt geen alcohol meer en probeert zo veel mogelijk slaap te pakken.

DE STRATEGIE VAN HET SPEL Wat powerliften zo leuk maakt? “Door het liften ontdek je dat je altijd meer kunt dan je denkt. Mentaal word je er ook sterker van. Als er in het dagelijks leven iets moeilijks voorbijkomt, dan denk ik: ik kan ook zoveel kilo’s tillen, dan kan ik dit ook. ‘What doesn’t kill you, makes you stronger’, zeggen ze toch? Dat is wel een beetje mijn levensmotto geworden. Een zwaar gewicht op je nek doet pijn, maar dat overleef je. Dan overleef je andere moeilijke dingen ook.” Een wedstrijd powerliften bestaat uit drie onderdelen: squatten, bankdrukken en deadliften. Voor iedere oefening krijg je drie kansen, waarbij het hoogste gewicht telt. “Je begint met het gewicht dat je denkt in ieder geval te kunnen tillen. Dan kun je even voelen hoe het gaat. Vanaf het tweede gewicht ga je richting het doel dat je wilt halen. Het derde gewicht dat je pakt, hangt ervan af hoe goed je je voelt. Als je je heel goed voelt, kun je iets hoger gaan dan je

streefgewicht.” De jury let hierbij goed op de techniek: als je een oefening niet goed uitvoert, kan de beurt worden afgekeurd. Daarnaast komt er heel wat strategie bij kijken: om door te gaan naar een vervolgwedstrijd, moeten powerlifters een bepaald aantal kilo’s halen. Bovendien zien ze wat de tegenstanders doen en kunnen ze daarop anticiperen. “Op een scherm ziet je tegenstander wat je volgende gewicht wordt. Zij gaat dan heel snel rekenen: kan ik daar nog iets bovenop doen? Het is een heel spel.”

SPONSORACTIE Een spel waar Esther goed in is, want in 2021 wordt ze op het NK tweede en in 2022 wordt ze eerste in haar categorie (40-49 jaar en 84+ kilo). Dat heeft als gevolg dat ze mee mag doen met de wereldkampioenschappen in Canada. “Het NK ging verrassend goed, waardoor ik mezelf had gekwalificeerd voor het WK. Dat kost natuurlijk geld, en ik had er niet voor gespaard.” In eerste instantie besluit Esther om niet te gaan. Maar meerdere mensen in haar omgeving wijzen haar op de mogelijkheid om een sponsoractie op touw te zetten. “Mijn moeder zei: ‘Als jij het niet doet, doe ik het wel voor je.’ Toen dacht ik: dan heb ik de ballen en doe ik het zelf.”

NUMMER 11 • 2022

GROOTHEERENVEEN.NL

DE DRIE ONDERDELEN VAN HET POWERLIFTEN Squatten Je houdt de bar met beide handen vast en zakt door je knieën. Je heupen moeten daarbij lager komen dan je knieën. Daarna kom je weer omhoog.

Bankdrukken Je ligt op je rug op een bank. Je drukt de bar omhoog en laat hem weer omlaag komen.

Deadliften De bar ligt op de grond en je moet deze optillen tot heuphoogte.

“HET IS EEN BIJZONDER GEVOEL, DAT ZOVEEL MENSEN MIJ DAT WK GUNDEN”

aan de beurt. Best spannend, hoe zal haar lichaam reageren op de reis en op het tijdsverschil? “Het squatten ging supergoed. Ik had gehoopt op 180 kilo, en dat lukte. Het bankdrukken ging niet goed, maar dat wist ik van tevoren. Ik had een schouderblessure, dus ik kon niet mijn beste prestatie neerzetten. Voor het deadliften heb ik een mooie PR neergezet, dus ik was heel tevreden.” Uiteindelijk wordt Esther derde op de squat, en overall zevende, een resultaat waar ze heel blij mee is.

TE LEUK OM ERMEE TE STOPPEN

Vanuit allerlei hoeken krijgt ze respons. “Zoveel mensen zeiden dat ik het verdiende om te gaan. Vrienden en familie, maar ook veel mensen uit de sport-

KRACHTTRAINING VOOR VROUWEN Vind je het als vrouw spannend om het krachthonk binnen te stappen? “Gewoon doen!”, zegt Esther Wilten. “Krachttraining is supergoed voor je lijf. Het zorgt ervoor dat je meer vet verbrandt en maakt je mentaal sterker. En het maakt niet uit op welke leeftijd je eraan begint. Ga je liever niet alleen, vraag dan aan een andere vrouw of je een keer met haar mee mag trainen. Of vraag een trainer om je te helpen met opstarten.”

school die mij altijd zien trainen en daar veel respect voor hebben. Iemand die ik helemaal niet kende gaf me zelfs een heel groot bedrag. Het is een bijzonder gevoel, dat zoveel mensen mij dat allemaal gunnen.”

ZONDER KOFFERS OP HET VLIEGVELD En dan in oktober is het zover: Esther staat aan de vooravond van haar grote reis. “Ik had nog nooit zover gevlogen, dus dat vond ik al spannend. Toen kreeg ik op het laatste moment bericht dat mijn vlucht was gecanceld. Ik heb nog nooit zoveel stress gehad. Gelukkig kon ik nog een andere vlucht krijgen, via Parijs en Toronto.” Op eindbestemming St. Johns in Newfoundland blijkt dat de koffers niet aangekomen zijn. “Midden in de nacht stonden we daar op een klein vliegveld, zonder koffers. En dat terwijl ik al gespannen was voor de wedstrijd. De volgende dag moesten we als eerste op zoek naar onderbroeken en sokken.”

GROOTS OPGEZET Esthers categorie komt als een van de laatsten aan bod. Iedere dag kijkt ze naar de wedstrijden van haar teamgenoten. “Normaal gesproken volg ik die mensen online, en nu zag ik iedereen van over de hele wereld in het echt. Erg leuk.” Op de laatste wedstrijddag is Esther zelf

Thuis voor de tv kijken haar man en twee dochters mee. “Die zijn heel trots op me. Ze vinden het superstoer dat ik aan powerliften doe. Laatst zei mijn jongste dochter heel trots tegen haar nieuwe juf: ‘Kijk, daar zit mijn mama, die gaat naar het wereldkampioenschap powerliften.’” Zo’n sterke moeder is ook handig wanneer er eens wat gesjouwd moet worden. “Hier in huis spreekt het vanzelf dat ik alles tillen kan. Ik ben degene die met de tuinmeubels sjouwt wanneer dat nodig is. Mijn man vindt dat wel handig. Buiten de deur krijg ik wel eens een rare blik: was jíj van plan om dat te gaan sjouwen? Tot ze zien dat het me makkelijk lukt, haha.” Het voelt nog ver weg, maar er staat alweer een nieuwe wedstrijd op de planning: het EK in maart 2023 in Boedapest, in Hongarije. Hopelijk is Esther voor die tijd hersteld van haar schouderblessure. “Ik heb nooit blessures gehad, maar nu ik veertig ben geworden, is het toch zover. Ik hoop niet dat ik vaker blessures ga krijgen. Liefst zou ik nog heel lang doorgaan met powerliften, maar ik weet niet wanneer ik mijn plafond bereik. Ik ben er wel van overtuigd dat ik nog lang door kan gaan als ik op de juiste manier blijf trainen. In ieder geval zal ik altijd blijven fitnessen. Het is gewoon te leuk om ermee te stoppen.”

Vrouw Vrouw

Bergman Clinics | Vrouw | Heerenveen

Heerenveen

uskliniek in

mma’s:

eratie

In onze hooggespecialiseerde (uro)gynaecologische Focuskliniek in Heerenveen

Vrouw VrouwVrouw Heerenveen Vrouw Vrouw

kunnen vrouwen terecht voor de volgende zorgprogramma’s:

Vrouw Vrouw

Vrouw

Bergman Clinics | Vrouw | Heerenveen • Blaasklachten Vrouw

Vrouw Bergman Clinics | Vrouw | Heerenveen Bergman Clinics | Vrouw | Heerenveen

In onze hooggespecialiseerde (uro)gynaecologische Focuskliniek in Heerenveen • Verzakking kunnen vrouwen terecht voor de volgende zorgprogramma’s:

Bergman Clinics | Vrouw | Heerenveen Bergman Clinics | Vrouw | Heerenveen

In onze onzehooggespecialiseerde hooggespecialiseerde Focuskliniek in Heerenveen •(uro)gynaecologische AnticonceptieFocuskliniek In (uro)gynaecologische in Heerenveen kunnen terecht voorvoor de volgende zorgprogramma’s: kunnenvrouwen vrouwen terecht volgende zorgprogramma’s: •de Menopauze en overgang

• Blaasklachten

• Bekkenpijn • Verzakking In onze hooggespecialiseerde hooggespecialiseerde (uro)gynaecologische Focuskliniek in Heerenveen In onze (uro)gynaecologische Focuskliniek • Blaasklachten • Onderbuikpijn • Blaasklachten • Anticonceptie kunnen vrouwen terecht voor onder andere de volgende zorgprogramma’s: •kunnen Verzakking • Menopauze envrouwen overgang • Verzakking • Anticonceptie • Blaasklachten • Bekkenpijn

in Heerenveen

terecht• Ontlastingsklachten voor de volgende zorgprogramma’s:

• Anticonceptie

• Menopauze en overgang • Onderbuikpijn • Verzakking •• Bekkenpijn Menopauze en overgang • Ontlastingsklachten • Blaasklachten • Anticonceptie Bekkenpijn •• Onderbuikpijn • Pijn bij het vrijen • Menopauze en overgang • Verzakking • Ontlastingsklachten • Vulva aandoeningen Onderbuikpijn ••• Pijn bij het vrijen Anticonceptie Ontlastingsklachten

Korte toegangstijden • Vulva•aandoeningen

• Bekkenpijn

• Vulva aandoeningen

• Pijn bij het vrijen

Prof Dr CH van der Vaart, • Onderbuikpijn

• Abnormaal bloedverlies

• Ontlastingsklachten UMC Utrecht / Bergman Clinics

• Afwijkend uitstrijkje

• hoogleraar Vulva aandoeningen urogynaecologie

• Pijn bij het vrijen

• Korte toegangstijden voor zowel eerste afspraak als operatie hoogleraar urogynaecologie

•• Pijn bij het vrijen Menopauze en

overgang • 100% verzekerde zorg

UMC Utrecht / Bergman Clinics Prof Dr CH van d

• Korte toegangstijden voor zowel eerste afspraak operatiena • 100%als vergoed

• Vulva aandoeningen

• Bekkenpijn

Prof Dr CH van der Vaart, hoogleraar urogynaecologie UMC Utrecht / Bergman Clinics dr. Marinus van der Ploeg dr. Robert Hakvoort Prof Dr CH van der Vaart, Uro-gynaecoloog Uro-gynaecoloog

verwijzing en bij medische indicatie

hoogleraar urogy UMC Utrecht / B

• 100% vergoed na verwijzing en bij medische indicatie

Gynaecologische klachten? Blijf er niet mee je lopen! Overleg met uw huisarts. of bel 088 9000 500 om direct een afspraak te Oriënteer op bergmanclinics.nl/vrouw • Korte toegangstijden voor zowel eerste afspraak als operatie •een Onderbuikpijn Kijk voorte meer informatie en het complete zorgaanbod op 00 om directOriënteer afspraak maken. je op bergmanclinics.nl/vrouw of bel 088 9000 500 om direct een afspraak te maken. www.bergmanclinics.nl/vrouw. • 100% vergoed na verwijzing en bij medische indicatie

• Ontlastingsklachten • Korte toegangstijden voor zowelmaken eersteviaafspraak operatie Na verwijzing kunt u een afspraak 088 9000als 500.

Oriënteer op bergmanclinics.nl/vrouw of bel 088 9000 500 om direct een afspraak te maken. • Pijn bijjehet vrijen

• 100% vergoed na verwijzing en bij medische indicatie

Meer spanning in de slaapkamer?

• Vulva aandoeningen

Oriënteer je op bergmanclinics.nl/vrouw of bel 088 9000 500 om direct een afspraak te maken.

BMC Vrouw Adv Heerenveen_260x195_v1.indd 1

01-02-2022 10:33

Feel the Magic Shiver

Met 24 toys en accessoires ter waarde • Korte toegangstijden voor zowel eerste afspraak als operatie van totaal € 600,scoor je met deze adventskalender een • 100% vergoed na verwijzing en bij medische indicatie opwindend cadeau voor jezelf en/of je Oriënteer je op bergmanclinics.nl/vrouw of bel 088 9000 500 om direct een afspraak te maken. partner! Maak je decembermaand extra speciaal en haal 'm nu bij Euphoria voor slechts € 159,95.

Op = Op

Passie voor jouw plezier Shop nu op www.euphoria-erotiek.nl

Actueel

in Heerenveen INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN

NOVEMBER 2022

Agenda gemeenteraad De 31 raadsleden nemen als gemeenteraad besluiten namens de inwoners van Heerenveen. Bijvoorbeeld of van een bijgebouw een woning gemaakt mag worden en over welke uitgangspunten belangrijk zijn voor wonen in de gemeente. De gemeenteraad is ook verantwoordelijk voor het uitgeven van het geld van de gemeente. Wil je weten wie de raadsleden zijn? Kijk op heerenveen.nl/raadsleden In een commissievergadering worden raadsvoorstellen meningsvormend besproken door de raadscommissie. In de raadsvergadering neemt de gemeenteraad vervolgens een besluit over de raadsvoorstellen. Over ‘hamerstukken’ voert de raad geen debat, maar neemt direct een besluit.

COMMISSIEVERGADERINGEN 17 november | 19.30 uur | AZ Op de agenda: • Verordening uitvoering en handhaving (omgevingsrecht) • Auditplan voor accountantscontrole 2022 en brief van de auditcommissie • Controleprotocol en normenkader voor accountantscontrole 2022 • Ambitie en fasering implementatie Wet Open Overheid (Woo) • Delegatiebesluit Wet Open Overheid (Woo) • Aanwijzingsbesluit Functionaris voor Gegevensbescherming (FG)

17 november | 20.30 uur | ROM Op de agenda: • Verklaring van geen bedenkingen insteekhaven Beetsterdyk 4, Aldeboarn • Verklaring van geen bedenkingen veranderen van een rotonde in een kruising met verkeerregelinstallaties (VRI’s) Burgemeester Falkenaweg, Oranje Nassaulaan en Rottumerweg te Heerenveen • P lan van aanpak onderzoek Rekenkamercommissie naar Burgerparticipatie in de fysieke leefomgeving • Uitgangspunten voor de Woonvisie • Instellen commissie fysieke leefomgeving • Plan van aanpak project De Heide/Van Engelenvaart (Regiodeal ZO Friesland) en onderzoek naar horeca in recreatiegebied De Heide

21 november | 19.30 uur | SaZa Op de agenda: • Rapport Rekenkamercommissie over Armoedebeleid

Centrumvisie Akkrum: schrijf je in voor de nieuwsbrief Vóór de zomer van 2022 is de centrumvisie voor Akkrum vastgesteld. Een visie om ervoor te zorgen dat Akkrum een fijn dorp blijft om te leven, te werken, te ontmoeten en te bezoeken. Plaatselijk Belang Akkrum-Nes, ondernemersvereniging VOAN en de Akkrumer Watersport AWS hebben samen met bewoners en de gemeente verschillende plannen gemaakt waarvan de eerste projecten nu uitgevoerd worden. Wil je op de hoogte blijven van de actuele projecten en weten wat er allemaal nog meer gaat gebeuren in

Hoe handig is dit! De geboorte van een kindje kun je in onze gemeente nu ook digitaal aangeven. Jannie had de primeur en gaf als eerste de geboorte van haar prachtige zoontje Cristiano digitaal aan. Om dat te vieren ging wethouder Jaap van Veen even bij hen langs om een cadeautje te brengen.

RAADSVERGADERING 1 december | 20.00 uur

Jouw mening geven? Stuur een e-mail aan de gemeenteraad via griffie@heerenveen.nl

Bekijk de complete agenda en stukken op heerenveen.nl/ gemeenteraad. Hier kun je ook live de vergaderingen meekijken.

Nieuwsgierig naar wat er nog meer speelt in de gemeente? Kijk op heerenveen.nl/nu-actueel

www.heerenveen.nl/ nieuwsbrief-akkrum of scan de QR-code.

Geboorteaangifte: digitaal of in het gemeentehuis

Jouw mening geven? Dat kan via een video (max. vijf minuten), e-mail, brief of andere manier. Laat het weten aan de gemeenteraad via: griffie@heerenveen.nl

In de raadsvergadering van 1 december neemt de gemeenteraad een besluit over de onderwerpen die op de agenda van de commissievergaderingen op 17 en 21 november stonden. Onderwerpen die als ‘hamerstukken’ op de agenda van de raad staan, daarover voert de raad geen debat, maar neemt direct een besluit.

het centrum van Akkrum? Schrijf je dan in voor de nieuwsbrief! Ga hiervoor naar

Voor het digitaal aangeven van een geboorte heb je DigiD nodig. Kom je hiervoor toch liever persoonlijk naar het gemeentehuis? Maak dan een www.heerenveen.nl/geboorteaangifte. afspraak via onze site:

Je ziet het niet... maar het is er wel Buiten is het koud, binnen brandt de houtkachel, pelletkachel of open haard. Helaas is de rook ongezond voor jou en je omgeving, ook als je de rook niet meer ziet. Plaatselijk kan de luchtvervuiling bij windstil weer hoog oplopen. Bij windstil of mistig weer kun je de houtkachel of open haard beter uitlaten. stookwijzer.nu voordat je gaat stoken en Kijk daarom altijd eerst op stook niet bij een stookalert.

INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN | NOVEMBER 2022

Bewoners denken én helpen mee bij bestrijding ‘waterwaaier’

Handen uit de mouwen in het water van De Heide

De bestrijding van planten die van nature niet in Nederland voorkomen, is een kostbare en belangrijke taak van de gemeente. Als die niets doet, bestaat er een kans dat deze zogeheten ‘exoten’ onze natuurlijke plantensoorten overwoekeren. Maar wat als de bestrijding zoveel overlast geeft, dat je er als buurt niet mee kunt leven? In De Heide gingen bewoners samen met de gemeente op zoek naar een alternatieve methode en steken ze nu ook zelf de handen uit de mouwen. We treffen in onze openbare ruimte steeds vaker planten aan die hier door menselijk handelen zijn terechtgekomen. Exotische varianten die zich snel vermeerderen, noemen we invasieve exoten. Vanuit Europees beleid is de gemeente verplicht om de verspreiding en vermeerdering van deze woekeraars te voorkomen.

Waterwaaier In de wijk De Heide komt in een aantal wateren de Waterwaaier voor. Deze uit Amerika afkomstige invasieve exoot werd in 1986 voor het eerst in het Nederlandse oppervlaktewater aangetroffen. Het is een veel gebruikte aquariumplant, die waarschijnlijk door het legen van aquaria in vijvers in het milieu terecht is gekomen. “In de winter hebben we geen last. Maar naarmate de temperatuur in de lente en zomer stijgt, groeit het water hier in steeds rapper tempo dicht. Oorspronkelijke planten worden verdrongen en ook vissen krijgen steeds minder bewegingsruimte”, vertelt Geart Hazenberg. Hij nam samen met zijn buurman Iepe Soet het initiatief om samen met de gemeente op zoek te gaan naar een geschikte bestrijdingsmethode.

Overlast Want om de wildgroei van de waterwaaier tegen te gaan, zette de gemeente vier jaar geleden eerst de zogenaamde Hydro Venturi methode in. De plant werd met behulp van krachtige lucht- en waterstralen losgemaakt van de bodem en daarna verzameld en afgevoerd. Toen dit proces in 2021 zou worden herhaald, vroegen bewoners van de Essenhaag de gemeente te stoppen vanwege de negatieve ervaringen van vier jaar geleden. Denk aan een lange periode van troebel water, geluids- en stankoverlast. “Het hele proces duurde weken, de oevers raakten beschadigd en het water was nog tijden troebel. Bovendien kwam de waterwaaier vrij snel terug. Al met al werd de situatie er niet beter op”, aldus Soet.

Iepe Soet (links) en Geart Hazenberg (rechts) bij het water in De Heide

Droogleggen De twee besloten met de gemeente te gaan praten. Hazenberg: “We zijn natuurlijk eerst in gesprek gegaan met de andere bewoners rondom het water. Zij waren het ermee eens dat we dit niet nog eens zo wilden. Vervolgens hebben we de gemeente benaderd en hebben we het afgelopen jaar goed overleg gevoerd over alternatieve opties. Hierbij hielden we de buurt steeds op de hoogte van de uitkomst en vorderingen.” Soet valt hem bij: “We hebben ons verdiept in ervaringen van andere buurten en wijken met de bestrijding van de waterwaaier. Maar de omstandigheden hier zijn vrij specifiek. Zo lijkt de waterbodem hier te hard om de wortels van de waterwaaier met behulp van de Hydro Venturi methode in zijn geheel te verwijderen. Onze conclusie was daarom dat het beter zou zijn om het water hier droog te leggen en af te graven. Maar dat bleek te arbeidsintensief en erg kostbaar en had bovendien een negatief ecologisch effect.”

Harkboot De gemeente stelde voor de waterwaaier met behulp van een harkboot te verwijderen. Misschien niet zo effectief als droogleggen, maar

Kijk voor al het gemeentenieuws op: www.heerenveen.nl

mogelijk wel beter dan de Hydro Venturi methode. “Dit najaar is de waterwaaier daarom aangepakt met behulp van een harkboot. Hiermee wordt - zoals de naam doet vermoeden - een harkbeweging over de bodem gemaakt om de exoot daarna in zijn geheel met een ‘theezeef’ uit het water te lichten. Grote hopen waterwaaiers worden binnenkort afgevoerd.”, vertelt Jaap van Veen, wethouder Openbare Ruimte.

Explosie “Met de gemeente is afgesproken dat we binnenkort de werkzaamheden evalueren. Ook houden we in de gaten wat de waterwaaier volgend voorjaar doet. Als het te doen is, trekken we hem als bewoners zelf weg om te voorkomen dat hij zich opnieuw zo snel verspreid. Met een beetje geluk wordt het probleem op die manier beheersbaar, met zo min mogelijk bijwerkingen. Het is een experiment maar we zijn optimistisch en hopen dat een volgende waterwaaier explosie uitblijft”, zegt Hazenberg monter. Soet sluit af: “Maar we moeten ook realistisch zijn. Het is niet voor niets een invasieve soort. Dat maakt het heel complex. Maar we geven deze proef een kans, dat zeker.”

Wat kun jij doen? Het Europese beleid om verspreiding en/of vermeerdering van invasieve exoten te voorkomen, geldt niet alleen voor gemeentes maar ook voor inwoners. Als gemeente geven we veel geld uit aan de exotenbestrijding. Samen kunnen we deze inzet wellicht beperken en de kosten beheersbaar houden. Op de eerste plaats natuurlijk door exoten niet achter te laten in het Nederlandse milieu. Zo hoor je aquaria niet in vijvers te legen en is ook het storten van tuinafval in openbaar groen niet gewenst. Tuinafval kun je kwijt in de groene container en tuinafval dat niet in de groene container mag (bijvoorbeeld exoten) of past, kun je bij de milieustraat brengen. Kijk voor meer informatie op www.heerenveen.nl/ wonen/afval en www.heerenveen.nl/ wonen/schadelijkeplanten.

In de strijd tegen de verspreiding en de vermeerdering van exoten is het voor de gemeente zinvol om te weten waar die zich bevinden. Vermoed je dat er bij jouw in de omgeving een exoot groeit? Meld dit dan aan jouw wijkteam via het formulier of de contactgegevens die te vinden zijn op www.heerenveen.nl/ wonen/wijkbeheer. Op deze manier kunnen we samen deze ongewenste ‘gasten’ bestrijden. Alvast bedankt voor je medewerking!

Meer groen rond De Spil dankzij bont beplante boomspiegels Bomen hebben ruimte nodig. Hoe meer grond rondom een boomstam - de ‘boomspiegel’ genoemd - hoe meer voedingsstoffen die boom uit de grond kan halen. Bomen langs straten hebben daarom eigenlijk een ruime boomspiegel nodig. Maar gezellig is anders, zo’n plakkaat donkere aarde. Bij MFA De Spil in Skoatterwâld maakte de gemeente hier samen met tientallen kinderen korte metten mee. En wethouder Gerrie Rozema hielp een handje mee.

De tijd van saaie stukjes aarde en bouwzand is voorbij, rond de bomen bij MFA De Spil. Hier zijn de boomspiegels eind oktober gevuld met een vrolijke mix van zaden, planten en bollen. Van tulpen tot krokussen, van korenbloemen tot klaprozen en van geraniums tot asters: het kán haast niet anders of het wordt dit voorjaar één groot feest van bonte kleuren. En terecht, want de zogeheten ‘boomspiegeltuintjes’ zijn door kinderen geplant en ingezaaid.

Meteen enthousiast De aanleiding voor de actie was de verruiming van de boomspiegels, begin dit jaar. Sindsdien lagen de stoepen Wethouder Gerrie Rozema helpt de kinderen van basisscholen De Burcht en Het Slingertouw rond De Spil er wat troosteloos bij. een handje bij het planten. “We wilden de boomspiegels graag beplanten, maar dit kon niet goed in het droge voorjaar en de zomer”, vertelt Myrthe van Hecke van de afdeling Klimaatadaptatie en biodiversiteit bij gemeente Heerenveen. “Daarom kozen we voor de herfst. We zochten contact met de basisscholen, het kinderdagverblijf in de Spil en Stichting Steenbreek. We betrokken ook Natuur- en Duurzaamheidseducatie De Naturij. We wilden graag de kinderen bij deze actie betrekken en er een educatief tintje aan geven. Iedereen was meteen enthousiast.”

Inspiratie Myrthe van Hecke en haar collega’s lieten zich inspireren door initiatieven van de Guerrilla Gardeners en Stichting Steenbreek. Van Hecke: “Zowel Guerrilla Gardeners als Stichting Steenbreek creëren op zoveel mogelijk

manieren meer groen in stedelijke omgevingen, bijvoorbeeld door tuintjes aan te leggen op plekken met weinig of geen groen. Zo zetten ze zich in voor biodiversiteit en proberen ze de trend om tuinen te betegelen tegen te gaan. Daarnaast organiseert Guerrilla Gardeners in deze periode altijd het boomspiegelfeest en heeft Stichting Steenbreek de actie ‘Het Vergeten Plantseizoen’. In ons initiatief komen al deze dingen samen.”

Ideaal plantseizoen Want de herfst is eigenlijk een ideaal seizoen om te planten. In het voorjaar kan het erg droog zijn waardoor nieuwe planten het moeilijk krijgen en veel water nodig hebben. Planten kunnen vaak beter wortelen in de herfst. De grond is nog warm van de zomer, er valt meer regen dan in de lente en in het voorjaar kun je gelijk van de nieuwe planten genieten. De gemeente streeft ernaar om vaker in de herfst te planten. Deze actie is een mooi voorbeeld.

Activiteiten Om nog eens extra te benadrukken hoe belangrijk de gemeente het vindt om op deze manier aandacht te geven aan biodiversiteit, hielp wethouder Gerrie Rozema ook een handje mee bij het planten. In groepjes gingen kleuters van de basisscholen De Burcht en Het Slingertouw aan de slag met planten, met hulp van wijkbeheer en onder bezielende leiding van Ria Wijngaard van De Naturij. Zij legde de kinderen het een en ander uit over het belang van bloeiende bloemen voor bijen, vlinders en andere insecten. Daarnaast konden de kleuters een kabouterpad lopen met Annemarie Elaut, ook van de Naturij, én schilderden ze vrolijke bordjes voor in de boomspiegeltuintjes, met daarop de boodschap: ‘Ssssst, hier groeien wij. Niet op lopen!’.

Groter aanpakken Of ze van plan zijn om dit rond meer boomspiegels te doen? “Misschien wel”, vertelt Van Hecke. “We hebben nu dertig boomspiegels aangepakt rond De Spil en dat is een mooi experiment. We zijn als gemeente lid van Stichting Steenbreek en we kijken hoe we de openbare ruimte groener en biodiverser kunnen maken. Dit kan op heel veel manieren. In het voorjaar zullen we zien of de boomspiegeltuintjes rondom De Spil tot een succes uitgroeien. We zijn heel benieuwd.”

INFORMATIEBIJLAGE VAN GEMEENTE HEERENVEEN | NOVEMBER 2022

Terugblik op de eerste Week van de Ontmoeting

Nieuwe contacten, mooie gesprekken, ontmoeting en verbinding In juni riepen we alle inwoners van de gemeente Heerenveen op om na te denken over een ‘ontmoetingsactiviteit’. Klein, groot, voor de straat, voor de wijk, samen met de buurt of samen met andere partijen. Tijdens de Week van de Ontmoeting, die dit jaar voor de eerste keer georganiseerd werd, vonden er verspreid over onze gemeente ruim 40 ontmoetingsactiviteiten plaats! In deze terugblik delen we weer een aantal foto’s en verhalen.

“

e voorbereidingen vormden een plezierige D en zinvolle manier om elkaar beter te leren kennen en samen te werken aan de ‘groet & ontmoet’ – dat is winst! Deze momenten leveren altijd leuke en waardevolle gesprekken op.” Groet & Ontmoet De Greiden

e sfeer D was gezellig, gemoedelijk en ontspannend; er zijn mooie gesprekken gevoerd. Oppasoma’s, -opa’s en –ouders kwamen met hun kinderen naar het ouder-kind café. Ook hier kwamen leuke gesprekken tot stand terwijl de kinderen lekker aan het spelen waren.” Preventieteam woonservicezone 5

“

e hebben een gezellige ontmoetingsmiddag W georganiseerd in wijkcentrum De As, waar mensen nieuwe sociale contacten konden leggen. We hebben samen koffiegedronken en daarna gezelschapsspellen gedaan. De middag was zeer geslaagd, er was een mooie opkomst!” Jp van den Bent Stichting

e Turkse moskee is naast een plek om te D bidden ook een plek om bij elkaar te komen om je verhaal kwijt te kunnen. Gelukkig kunnen we nu weer bij elkaar komen, activiteiten organiseren en de verbinding met elkaar opzoeken!” Sefaat moskee Heerenveen

“

r was warmte en E verbondenheid tussen de buurt en woongroepen. Zo verbonden dat er nu een grote pot met Oudhollandse snoep en drop op de woongroep staat! Gegeven door één van de buurtbewoners. Ook werd er gezellig gekletst tussen de twee groepen. Een aantal buurtbewoners gaf aan dat ze graag af en toe wat willen betekenen voor de bewoners door middel van een praatje of gewoon even een kopje koffie. Ik zeg: missie geslaagd!” Stichting Re-Care

katen op een longboard, samen muziek S maken op een djembé, een kijkje nemen in de politiebus, samen op de foto, ideeën uitwisselen over hoe een ideale straat eruit ziet óf een prijsje winnen bij de groentequiz. Een kleine greep uit de verschillende activiteiten. Onder het genot van een hapje en een drankje kwam jong én oud samen in het dorpshuis.” Preventieteam Oudeschoot

RITS trad op met een koffieconcert in T Heremastate en ‘t Blommefjild. Het was een prachtige ochtend: de cliënten, hun familie en het personeel waren uit de schroeven!” TRITS – neemt je mee naar muziek uit je jeugd

Weten wat er ook ná de Week van de Ontmoeting nog wordt georganiseerd?

& Ontmoetdag

Op 18 november 2022 vindt dé Beweeg en Ontmoetdag plaats bij Sportstad Heerenveen. Deze dag staat volledig in het teken van ontmoeten en het met elkaar in beweging zijn voor de leeftijdscategorie 55+. Een dag vol verbinding, ontspanning en inspiratie. Speciaal georganiseerd voor senioren (55+). Ontdek welke ontmoetingsgelegenheden er zijn in de gemeente en uw wijk. Een greep uit het aanbod: • G eef u op voor de fittest; vul een korte vragenlijst in over uw gezondheid en bewegingsactiviteiten, een fittest (o.a. bloeddruk, hartslag, knijpkracht en oog-hand coördinatie test) en een persoonlijk adviesgesprek. • Doe mee aan een clinic Valpreventie en geef u daarna op voor de pilot. Hoge drempels, een losliggend kleed of bijwerkingen van medicijnen, een val ongeluk zit in een klein hoekje. Ervaar hoe u uzelf daar op kunt voorbereiden. • Haal samen voetbalherinneringen op in het stadion van sc Heerenveen bij een lezing Fuotbal Memories. Heerenveen Fuotbal Memories is een programma van Heerenveen Maatschappelijk. • Kom in gesprek met welzijnsorganisatie Caleidoscoop en ontdek wat ze voor u kunnen betekenen. Caleidoscoop is te vinden in de wijken en dorpen, ook bij u in de buurt. • Ontdek het Beweeg- en Ontmoetaanbod in de gemeente Heerenveen (o.a. suppen, zwemmen, fitness, gymnastiek, voetbal, jeu de boules en nog veel meer!) • Liefhebbers van haken, breien of andere creatieve dingen kunnen terecht bij de activiteit van het Creatief Café van Bibliotheek Heerenveen. • Ontdek het culturele aanbod van Ateliers Majeur en de ontmoetgelegenheden van de Raad van Kerken. Tijden: De activiteiten vinden plaats op 18 november tussen 10:00 en 14:00 uur. Locatie: Sportstad Heerenveen

Download de Dag!enDoen! Heerenveen app

Ook ná de Week van de Ontmoeting zijn er nog veel meer ontmoetingsactiviteiten in onze gemeente. Wil je weten wat er zoal te doen is? En waar? Download dan de Dag!enDoen! Heerenveen app. Liever persoonlijk contact? Bel dan met Caleidoscoop: 0513 – 62 90 90.

Alweer de tweede editie van de Beweeg

Vragen en aanmelden via

lowise@scorenvoorgezondheidheerenveen.nl Android

Apple

Actueel in Heerenveen | informatiebijlage van gemeente Heerenveen | oktober 2022 verschijnt huis-aan-huis als bijlage van maandblad GrootHeerenveen. Redactie: communicatie gemeente Heerenveen, Postbus 15000, 8440 GA Heerenveen, telefoon 14 0513 E-mail: gemeente@heerenveen.nl | Tekst: gemeente Heerenveen, Suzanne van der Horst (by Suus)

Kijk voor al het gemeentenieuws op: www.heerenveen.nl

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

TEKST ALIE RUSCH // FOTO’S NANNE KROES

GEZAMENLIJK ETEN IS EEN VORM VAN ZIN KRIJGEN EN ZIN GEVEN

SAMEN AAN TAFEL IN JUBBEGA

Als er érgens een dorpsruimte goed functioneert, dan is het wel in Jubbega. MFG De Kompenije telt een sporthal, bibliotheek, scholen, kinderopvang en nog veel meer. Jongeren sporten er; ouderen gaan naar koersbal, soos of bingo en iedereen is welkom bij de vrijdag-maaltijden. Tjitske Nieuwland (75) vertelt hoe dat laatste – samen aan tafel op vrijdag – al dertig jaar naar tevredenheid draait.

Trudy en Ymkje in de professionele keuken

Gezellig samen eten in het MFG, hier kip teriyaki met rijst en pindasaus

Het Multifunctionele Gebouw (MFG) aan de Ericalaan neemt een prominente plaats in bij de inwoners van Jubbega en het ligt lekker centraal. Makkelijk voor met name senioren. Zij maken graag gebruik van de vrijdagse maaltijd om half één, die verzorgd wordt door vrijwilligers.

KEUKEN VAN HET GROENE KRUIS GEBOUW Tjitske Nieuwland is vrijwilliger van het eerste uur, net als Klaske Jonker - die deze vrijdag absent is. Tjitske komt vandaag alleen om te eten. Ze wacht met nog twaalf eters op wat de pot schaft. “It wie wat mei hin, en dan in moeilijk wurd”, verduidelijkt één van de aanwezigen. Dan komen de dampende schotels op tafel: kip teriyaki met pindasaus en rijst.

ouderen voor te blijven. Er is nooit ‘gemeten’ of dat doel gehaald is, maar duidelijk is dat de belangstelling voor de wekelijkse maatijd groot is. Voor € 7,50 gezamenlijk eten, wie wil dat niet.

NAGERECHT UIT EEN PAKJE In het begin moesten ze zelfs een wachtlijst aanleggen of een stop invoeren. Het menu kwam van het bestuur, dat ook ‘de sinteraasje’ verzorgde, lijsten van vrijwilligers opstelde, plus wie wanneer kon aantreden. De deelnemers moesten zich opgeven zodat het dienstdoende trio de juiste boodschappen kon doen. Daarna maakten ze het eten klaar en dekten ze de tafels. Tjitske: “Sa wur-

“DE ONTMOETINGEN STIMULEREN OM ZELF EENS WAT TE DOEN” ket it eins noch altiten. Mar tsjintwurdich freegje we de minsken ek wat ze in oare keer sels graach ite wolle.” Het koken gebeurt intussen alweer jaren in De Kompenije. De professionele keuken heeft tenminste grote pannen en er is ruimte zat en pitten genoeg om alles klaar te maken. “No, net hielendal alles is sels makke, hear”, grinnikt Tsjitske. “It neigesetsje komt trochstrings út in pak.” Het nagerecht mag dan meestal uit een pak komen, deze vrijdag is het eten bepaald exotisch te noemen. Tjitske: “Dizze kear hat ús kantinebehearder Jannes it iten taret; de keuken hoecht it allinne noch op te waarmjen. Jannes is profesjoneel kok en docht dat om en om. De iene keer Jannes en dan waarmje wy it op en de oare keer de frijwilligers wer allinne. We ite fariearre, hear. Dus ek wol bami of nasi en soks.”

In het MFG is een professionele keuken. Tjitske: “Dat wie eartiids wol oars. We bin’ begûn yn it Griene Krús gebou, dat no ôfbrutsen is. It wie eins in gewoan wenhús mei in keukentsje en in twapits gasstel. Dan binne jo beheind, hear! En dan kamen der somtiden wol tritich minsken.” Toch konden ze het goed aan met drie vrijwilligsters, plus een enkele man die de aardappelen schilde. Er was één ‘vaste kracht’: iemand met een uitkering die niet hoefde te solliciteren als ze vrijwilligerswerk deed. Tjitske: “It iten wie sa gewoan mooglik: jirpels, griente, in baltsje gehak en sa. Mar it wie ek yngewikkeld. Dan woe de ien net iten koaitsje mei de oar.” Destijds zat Tjitske in het bestuur, dat het initiatief nam tot het gezamenlijke eten, bedoeld om de dreigende eenzaamheid onder

Tjitske met de lijst vrijwilligers voor de eetvrijdagen.

Trudy zit in het OWG-bestuur dat veel voor ouderen organiseert .

In de week voor kerst maken de vrijwilligers er altijd echt iets bijzonders van, meent Tjitske. De laatste keer waren er ruim zestig deelnemers, wat ‘tig’ rollades betekende die de slager voor hen in prachtige plakken sneed. “Als toetje een in honing gestoofd appeltje met een bolletje ijs, hmm… dat was smullen geblazen!”

‘DOARPSITEN’ OP WOENSDAG Trudy van der Baan heeft vandaag met Ymkje Dyk in de keuken gestaan. Trudy vertelt: “Yn it MFG is in soad te dwaan. Wy dogge in ferskaat oan dingen: bingo, koersbal en de soos. Dít inisjatyf is al fan 1991. It heart by de aktiviteiten fan OWG, Over Welzijn Gesproken, wer ik by belutsen bin. En ien kear per moanne op woansdei is der ‘doarpsiten’. Dat is jûns om seis oere en dan komme der tritich oant fyftich iters. Je kinne ek iten keapje, in ‘take away’ siz mar, foar € 7,50 de persoan. Foaral âlderen meie graach mei elkoar ite.” Dat je met eten mensen verbindt, weten ze in Jubbega maar al te goed. En dat het de eenzaamheid tegengaat moet wel zo zijn. Er komen vooral alleenstaande ouderen. Dames doorgaans, weduwes, en heel soms ook mensen met een zorgindicatie die in het inpandige ‘WenWearde’ wonen. De ontmoetingen stimuleren ook om zelf eens wat te doen. Helpen afruimen en afwassen, bijvoorbeeld, of boodschappen doen en onderlinge bezoekjes afspreken. Er lopen diverse koffierondjes waarbij kleine groepjes om beurten bij elkaar ‘een bakkie doen’. Gezamenlijk eten is ongemerkt de aanjager geworden: het is een vorm van zin krijgen en zin geven.

#FACETOFACE SAKE P. ROODBERGEN fotografie MUSTAFA GUMUSSU tekst HENK VAN DER VEER

De leafde foar de greidefûgels Sake P. (Pieter) Roodbergen waard berne op 16 maaie 1945 yn Grou, as soan fan metaalarbeider Fokke Roodbergen en Antsje Roodbergen-Lamsma. Sake is de middelste fan fiif bern. De húshâlding wenne oan’e Stasjonsdyk yn Grou, bij de Grousters better bekend as ‘De Dyk’. Sake en dy wennen njonken de pleats fan’e bruorren Wytse en Marten Kaastra, wat doe noch op ’e râne fan’e bebouwing fan it doarp wie.

INNERLIJKE WIISHEID “It wie ien grutte griene oase. Wij seagen fanôf de Stasjonsdyk de earste sylskippen troch it Kanaal farren”, hellet Sake fuortendaliks jeugdoantinkens nei boppe. It plak dêr’t hij grutbrocht is, hat grutte ynfloed op Sake syn libben hân. Hij waard fljildman yn ieren en sinen. Wy ha in petear mei in âld-ûnderwiisman (“Ingelsk en biology”) én skriuwer/ publisist fan tal fan boeken oer de natuer.

SKOALLELOOPBAAN Nei de legere skoalle giet Sake nei de mulo-b en dêrnei folget de kweekskoalle oan’e Kennedylaan op it Hearrenfean. Nei syn tsjinstperioade wurdt de jonge Sake trije jier ûnderwizer oan ’e legere Kompagnonskoalle yn wat doe noch Beneden Knijpe hite. “Ik wie trije jier skoalmaster op’e Knipe. Doe kaam de direkteur fan’e mulo út Akkrum op ’e moter nei De Knipe ta om mij te freegjen of ik ek bij him oan skoalle komme woe as learaar Ingelsk en Biology. Ik wie doe 24 jier. Oan dyselde skoalle stie Foppe de Haan ek as gymlearaar. Ik bin der nei tagien en der noait wer wei west. Dat Lege Midden mei dy hiele agraryske romantyk dy ha’k folop meimakke en ik waard ek aaisikerke.”

IT BÛN FAN FRYSKE FÛGELWACHTEN “Op in bepaald momint, ik wie in jier as 42, kaam de foarsitter fan it Bûn fan Fryske Fûgelwachten by my mei de fraach of ik wol yn ’e kommisje fan de BFVW komme woe. Want der wie in brief fan it ministearje kommen, dat it dien wêze moast mei it aaisykjen. It waard in striid om it aaisykjen en dêr ha ik folop yn stien. Earst yn’e kommisje, doe yn it haadbestjoer en dêrnei yn it deistich bestjoer. Dat allegear njonken myn folle baan as learaar. Ik ha der in skitterjende perioade hân, mei skriuwerij en praterij. ‘Vogelbescherming Nederland’ mei

mear as 100.000 leden wie de fûlste tsjinstanner fan it aaisykjen op etyske grûnen. Se hiene har noait ferdjippe wat der allegear achter it aaisykjen siet. It hat in moaie striid west, want ik koe goed mei dy minsken oerwei. It wie wol in drokke tiid, want der wie altyd wat te dwaan oer it aaisykjen. Safolle telefoantsjes dat Anneke myn frou der wolris hielendal har nocht fan hie. Us twa famkes dy’t doe noch thús wennen al krekt sa. Mar ik hold fan de BFVB, de klup dy’t dit jier eksakt 75 jier bestiet. Ik ha de hiele skiednis beskreaun en op 12 novimber hawwe wij it feest hân.”

DE LJIP “Ja, wat is dat no mei dy ljip? De leafde, hè! De leafde. Sjoch hjir mar bij ús yn’e keamer. It binne allegear ljippen yn ferskillende kreaasjes, fan foto’s oant bekers mei de ôfbylding fan’e ljip, de Vanellus vanellus. Ek de namme fan it ferieningsblêd wêr’t ik in hiel soad yn publisearre ha. Ik wie der haadredakteur fan. De ljip stiet sintraal yn myn libben.”

BOEKEN “Yndied, der lizze nochal wat boeken dy’t ik skreaun ha. Hjir, dizze, ‘De Kievit’ fan útjouwerij Atlas Contact yn Amsterdam. Se fregen mij om in monografy te skriuwen oer de ljip; it is nûmer trettjin yn in rige fan boeken oer fûgels. In oare searje natoerboeken dy’t ik net sasear foar, mar wol mei It Fryske Gea skreaun ha. It binne eins gidsen. De earste út’e rige gie oer fûgels. Utjouwer Steven Sterk frege mij derfoar. Doe’t Steven by mij kaam woe er in gids ha oer fûgels en blommen, yn it Frysk, want dy wiene der noch net. De earste titel kaam út yn 2005 en in jier letter fierde It Fryske Gea har 75-jierrich jubileum. Ik ha doe Ultsje Hosper, de direkteur fan it Fryske Gea, belle mei de fraach oft wij ek wat foar mekoar betsjutte koene. Win-win. Twa wike nei it telefoantsje belle Ultsje mij werom en sei dat It Fryske Gea myn boekje oer de fûgels brûke woe foar in ‘ledenwerf campagne’.

Der binne dêrnei fjouwer printingen fan it boekje makke, fan elk 5000 eksimplaren. Dat wie in ‘ongekend’ oantal foar in Frysktalich non-fiksyboek. It wie in rekord. Dêrnei folge in gids oer blommen, dat ek troch Steven útjûn waard.”

FRYSKE GEA “Dêrnei bin ik selsstannich fierder gien mei oare titels mei deiflinters en libellen, nachtflinters, poddestuollen, de kevers, de beammen en oare jier april ferskynt bij Wijdemeer yn Dokkum nûmer acht. Dat sil gean oer fyftich spinnen, de talryksten fan Fryslân, fyftich wantsen, in soarte fan kever-eftich beestje en fyftich sweefmiggen. It giet allegear yn oerlis mei Peter Koomen, de konservator fan it Fries Natuurmuseum, en ek minsken fan Naturalis dogge mei. Plaatsjes krij ik oeral wei, prachtich. It Fryske Gea beskôget de rige as in projekt fan it Fryske Gea en dêrom stiet harren byldmerk ek op it kaft. Dat is fantastysk, want it is in oanbefelling foar de keaper.”

IT FRYSK “Dat ik de gidsen yn it Frysk skreaun ha, is om de simpele reden dat ik fan myn Fryske taal hâld. Ik bin wiis mei it Fryske lânskip en de Fryske fûgels. Yn myn jonge jierren ha’k dat Fryske taalfirus meikrige fan Geart Vledder, dy’t earst skoalhaad wie om letter bij de Fryske Akademy promotor fan it Frysk te wurden nei de skoallen ta. At de Hollâners sizze dat se myn boeken ek yn it Nederlânsk ha wolle? ‘Wat niet is dat kan komen’.”

LID FAN ’E FRYSKE AKADEMY “Yn juny fan dit jier kaam der ‘out of the blue’ in brief bij ús troch de bus fan’e Fryske Akademy. Dêryn stiet ‘de oanbieding’ om mij lid te meitsjen fan’e Fryske Akademy. Dat is in soarte fan earetitel dy’t noch sa’n 250 minsken yn Fryslân drage meie. Ik ha dat fersyk mei ‘ja’ beantwurde. De Fryske Akademy hat my - om mei Gerard Reve syn ‘het is gezien, het is niet onopgemerkt gebleven’ te sprekken - opmurken.

TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

TEKST HENK VAN DER VEER // FOTO’S JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE

NUMMER 11 • 2022

It is de op ien nei lêste sin út syn ferneamde boek ‘De Avonden’. Op 16 septimber bin ik beneamd tidens in grutte gearkomste fan in pear hûndert minsken. Ik fûn dat wol moai. Je binne minske om soks te wurdearjen. Ik mei graach skriuwe, ik hâld ek in nochal wiidweidich deiboek bij. In wichtige reden om dizze rige fan natoergidsen te skriuwen doch ik foar de taal, it lân wêr’t ik hikke en tein bin en de natoer. Leafde foar Fryslân is it wichtichste yn dit hiele ferhaal. At in oar der wat oan hawwe kin is dat moai, it docht der ta.”

IT HERT SKRIEMT “At ik no yn it fljild komt, dan skriemt myn hert. De delgong fan’e ljippen sette yn 2005 foargoed útein en dat ha’k ek beskreaun. It is sosjaal sjoen foar Fryslân, it ferdwinen fan’e greidefûgels op in pear oerhoekjes nei, in drama dat der fan al it fûgelguod neat mear oer is. It is in ekologyske katastrofe. Dy wurden ha’k ek brûkt yn myn publikaasjes. It is in geweldige faktor fan oantreklikheid foar ús provinsje. It ferdwinen fan’e greidefûgels. De âlden kinne gjin reade wjirms mear fine, de piken net ien ynsekt, want der groeit gjin bûterblom yn dy raaigerssteppen, dy biljertlekkens. Yn sa’n hûs soe ik ek net wenje wolle, dus dy ljippen gean fuort, dy briede hjir net mear. Se komme yn’e hjerst noch wol troch, bij tûzenen. Mar nochris: op trochtocht. It is in ramp. Dat der safolle organisaasjes har dwaande holden mei de greidefûgels, 120 yn getal. Boeren soargen der oait mei har wize fan buorkjen foar, dat de greidefûgels hjir kamen. No wurdt der oars buorke en binne de greidefûgels ferdwûn en dat proses sil troch gean en dat is freeslik spitich. Elkenien prate der eartiids oer: ‘Hasto se al sjoen?’ En dan gong it net oer de earste swel mar oer de ljip, dy’t je hearden en oerfleanen seagen.”

NET YN MINEUR “Gelokkich mocht ik it allegear opskriuwe. It is opskreaun. We hawwe de foto’s noch…”

heerenveen

Eind oktober verscheen het nu al spraakmakende boek ‘Gokkers Guldens & Gangsters - Tragiek van toptrainer Aonne de Wrede’ van Marthijs Roorda uit Nieuwehorne, over de ontluisterende praktijken rond het gokken in de drafsport, met Aonne de Wrede, de oom van Roorda, als hoofdpersoon. Het boek leest niet alleen als een tierelier, het verkoopt ook nog eens geweldig na uitgebreide aandacht in de provinciale pers en is inmiddels al aan een herdruk toe.

‘GOKKERS GULDENS & GANGSTERS’

MARTHIJS ROORDA SCHRIJFT BOEK OVER DE ‘HOLLEEDER VAN DE DRAFSPORT’

W TEKST HENK VAN DER VEER BEELD THOMASVAER FOTOGRAFIE

We spreken uitvoerig met de 36-jarige Marthijs Roorda uit Nieuwehorne over zijn boekdebuut en over zijn oom, paardentrainer Aonne de Wrede (71), die in Heerenveen woont. Dit verhaal begint in 1981. Pikeur Aonne de Wrede wordt dat jaar een grote naam in de drafsport.

EEN FRIES WINT OP DUINDIGT

Het is 1981. Voor het eerst in de drafsportgeschiedenis wint een Fries de grootste prijs van Nederland. Met een derbywinst op Duindigt pakt de dan dertigjarige Aonne de Wrede een ton in guldens. Destijds het hoogste bedrag ooit. “Het was Aonne de Wrede die met een laatste krachtsinspanning versnelde en naar voren stoomde. Hij spoot werkelijk het hele veld voorbij, streek neer op Uno Hazelaar die Udo Rotary te lijf was gegaan, al gepasseerd was en al aan winnen dacht. Maar net op dat moment was het Aonne de Wrede met zijn Uranis ter Lune die Uno Hazelaar voorbijsnelde en voor het Noorden de eerste keer in de geschiedenis de grootste en meest spannende derby aller tijden wist te winnen! Een onvoorstelbare verrassing op Duindigt!”

Bovenstaande passage lijkt te komen uit een spannend jongensboek, maar niets is minder waar. De regels staan te lezen in het boek van Marthijs Roorda, een neef van Aonne de Wrede. Roorda beschrijft de paardenkoerswereld van die tijd en de rol die De Wrede daarin speelde.

MACHTIG BOLWERK MET EEN EIGEN ECONOMIE Een halve eeuw geleden is de koerswereld een machtig bolwerk met een eigen economie; een troebele wereld met eigen wetten en regels. In de hoogtijdagen van de drafsport was Aonne de Wrede op z’n zachtst gezegd een kleurrijk figuur, iemand die uitzonderlijke en magistrale prestaties behaalde in de drafsport. Een vakman die de meest kansloze paarden kon laten winnen. Maar ook een man zonder scrupules die zijn financiële belangen zwaarder woog dan zijn sportieve integriteit. Marthijs over zijn boek: “Het is een boek met feiten van Aonne de Wrede, één van de allerbeste trainers en een hoofdpersoon uit de drafsportgeschiedenis. Het boek is wat de titel zegt. Zo ging dat, zo was die tijd. Iedereen wilde in de drafsport zijn geld witwassen, meeprofiteren en was op zoek naar feest en avontuur. Regels waren er om te overtreden, malversaties waren aan de orde van de dag. Aonne de Wrede ging er in mee. Maar mensen die aan de top staan kunnen ook het hardst vallen.”

“HET KLIKTE METEEN TUSSEN AONNE EN MIJ, OOK OMDAT HIJ OPENHARTIG WAS; DE MAN IS AUTHENTIEK”

NUMMER 11 • 2022

GROOTHEERENVEEN.NL

“IEDEREEN WILDE IN DE DRAFSPORT ZIJN GELD WITWASSEN”

“REGELS WAREN ER OM TE OVERTREDEN”

Aonne de Wrede wint Derby op uitverkocht Duindigt in 1981.

“UIT DE BUURT VAN OMKE AONNE BLIJVEN WAS HET CREDO” “UIT DE BUURT BLIJVEN” Het kan dan ook niet uitblijven dat Aonne de Wrede ‘de schuldige tussen de onschuldigen’ wordt. De man die zijn eigen tragedie regisseert, waarbij zijn familie en fervente drafsportliefhebbers zich tegen hem keren. Aonne de antiheld of nog erger, ‘de Holleeder van de drafsport’. Marthijs: “Om hem hing een troebele familiegeschiedenis, the bad boy, het enfant terrible. De naam mocht niet eens genoemd worden op familiebijeenkomsten. Uit de buurt van omke Aonne blijven was het credo.” ‘Gokkers, guldens en gangsters’, de niets verhullende titel van het boek, met witwassen, malversaties en frauderen als rode draad, geven heel duidelijk de stand van de paardenkoersen van die jaren weer. Wat deed Marthijs Roorda besluiten dit onthullende boek over de koersen en de praktijken van zijn oom te schrijven? Daarvoor gaan we enkele jaren terug, naar 2020. Marthijs Roorda had tot dan nooit contact met zijn oom gehad.

GELD VOOR GOEDE DOELEN BIJ ELKAAR DRAVEN Marthijs: “In 2020 hebben mijn broer Hendrik en ik Stâl Boppeslach opgericht. We waren vlak daarvoor uitgenodigd om de koersen in Wolvega eens bij te wonen. We werden enthousiast en wilden zelf een paard. Met Stâl Boppeslach wilden we die dan laten meedoen in de koersen om met het prijzengeld maatschappelijke initiatieven in Fryslân te ondersteunen. Zo kwam ik dus terecht in het drafsportwereldje. Maar ja, hoe kom ik aan een paard? En aan een trainer? Aan iemand die er echt kijk op heeft? In onze familie wist ik natuurlijk wel dat er twee ooms van mij actief betrokken waren geweest in die wereld: oom Arend en oom Aonne. Oom Aonne was, na jaren in het buitenland te zijn geweest, weer in Heerenveen komen wonen.

Aonne de Wrede (links) probeert op de drafbaan van Drachten te winnen met Lord Axkit in 1977.

klaar te stomen voor de wedstrijden. Dat wilde hij wel voor ons doen. Ondertussen hebben we al ruim 28.000 euro bij elkaar ‘gedraafd’. En al het prijzengeld dat het paard wint gaat rechtstreeks naar goede doelen in de regio.”

ROEMRUCHT LEVEN Het paard staat in Lippenhuizen en Marthijs is vaak bij omke Aonne te vinden die weer helemaal terug is bij zijn passie: paarden trainen. Daar krijgt Marthijs ongelofelijke verhalen van zijn oom te horen. Marthijs hangt bij wijze van spreken aan z’n lippen. Hij maakt aantekeningen, tot de dag komt dat hij besluit een boek te schrijven over het roemruchte leven van zijn oom en de gang van zaken rond de paardenkoersen. Gaandeweg ontstaat er een duister maar kleurrijk beeld van een einzelgänger die in de spotlights van de beroemde drafbanen zijn grootste successen in zwart-wit vierde. Aonne de Wrede bleef ondanks alles een vakspecialist die zijn leven leidde ‘in extremis’. Het is een paradox. De tegenstrijdigheid van een alleskunner. Was hij de man met de gouden handen? Of een gokker, een fraudeur? De ‘schuldige tussen de onschuldigen’ in de drafsport? Of was hij eenvoudigweg een product van een stormachtig drafsport-era?

WAARHEID ZONDER OORDEEL Ik ben naar hem toe gegaan omdat ik hem echt wilde leren kennen. Het klikte eigenlijk meteen tussen Aonne en mij, ook omdat hij openhartig was. De man is authentiek. Hendrik en ik hebben hem toen vrij snel daarna gevraagd een geschikt paard voor ons te kopen en de draver

In een warrige sportwereld waarin iedereen op zoek is naar zwart of wit en goed of slecht. wordt de waarheid zo vaak als eerste geslachtofferd. Marthijs wil de feiten boven tafel hebben, maar spreekt nergens zijn oordeel over uit. Als een schrijvende helikopterpiloot hangt hij boven

het verhaal. Noteert om uiteindelijk met het manuscript van ‘Gokkers Guldens & GangstersTragiek van toptrainer Aonne de Wrede’ te komen. Hij komt ermee bij Simon van der Let in Heerenveen terecht die het boek wel uit wil geven. Niet in de laatste plaats omdat het een intrigerende en opzienbarende geschiedenis is.

GOED BEVALLEN “It skriuwen is my goed befallen. Al wie it net altyd maklik om dy bysûndere en tryste skiednis fan de populêre hynstesport yn de jierren 70 en 80 op papier te krijen”, bekent Marthijs Roorda. En omke Aonne? Aonne de Wrede beleefde jaar in jaar uit onmogelijke avonturen, maar keerde uiteindelijk om gezondheidsredenen noodgedwongen terug naar Friesland. Zijn klachten leken hem te veroordelen tot een bestaan achter de geraniums. Twee jaar lang was hij aan huis gekluisterd om vervolgens in 2020 op miraculeuze wijze de energie te hervinden om nog éénmaal te doen waarmee hij vijftig jaar geleden begon. Ondanks een broze gezondheid keerde hij terug in een sport die hem misschien liever was vergeten. De Wrede is inmiddels 71 jaar en na twee decennia afwezig te zijn geweest, maakte hij zich op voor nog één allerlaatste klus: hij traint en begeleidt iedere dag een draver die uitsluitend meedoet voor het prijzengeld, om dat vervolgens te schenken aan kleine, lokale, maatschappelijke organisaties in Friesland. Hij doet dat onbaatzuchtig.

Aonne de Wrede Aonne de Wrede (1951) was een ongelofelijke trainer van harddravers. Hij domineerde de roemruchte drafbanen van Duindigt, Hilversum en Wolvega vanaf de roerige jaren zeventig. Een onnavolgbare smaakmaker in een sport die uitgroeide tot nationaal volksvermaak. De tribunes stroomden vol met gokkers, opportunisten en criminelen die er geld witwasten en gedrogeerde paarden aanmoedigden. Het goklustige publiek financierde dat met honderden miljoenen guldens waarmee zij rijen dik de totoloketten overbelastten. Een fascinerend boek waarin auteur Marthijs Roorda de lezer een kijkje gunt achter de schermen van een troebele wereld van harddravers. Aonne de Wrede ging het gevecht aan met collega’s, concurrenten, dopingcontroleurs en Justitie.

Het boek ‘Gokkers Guldens & Gangsters Tragiek van toptrainer Aonne de Wrede’ van Marthijs Roorda is te koop in de plaatselijke boekhandel.

&FIT

GEZOND

NUMMER 11 • 2022

TEKST EN BEELD HANNAH ZANDBERGEN

Dolly

Joke

Door samen te eten, leer je elkaar kennen BUURTDINER EN BUURTLUNCH Een gewone dinsdagavond in Brasserie De Cuyper in Heerenveen. Achterin de zaak zit een vrolijke groep mensen geanimeerd met elkaar te kletsen. Nee, ze vieren geen feestje, we zijn hier bij het buurtdiner. Wie dat leuk vindt, kan hier iedere maand komen eten met gelijkgestemden.

De buurtlunches en -diners zijn belangrijk voor de – veelal oudere – deelnemers. Wie alleen is komen te staan vindt het vaak niet prettig om alleen te eten. Het buurtdiner zorgt ervoor dat je weer wat vaker onder de mensen komt. Bovendien leer je elkaar goed kennen tijdens een maaltijd; er worden regelmatig persoonlijke verhalen gedeeld.

BOEIEND VERHAAL “Ik heb kortgeleden mijn vrouw verloren”, vertelt Karel vanachter zijn kom soep. “Ik huil nog iedere dag. Het verlies wordt niet minder, maar je groeit eromheen. Ik vind het vreselijk om alleen te eten; daarom eet ik vaak bij een woonzorgcentrum. Hier is het ook heel gezellig. Ik luister graag naar alle gesprekken.” Zijn buurvrouw Joke eet niet altijd mee; soms komt ze alleen aanschuiven en een wijntje drinken. “Als ik hier kom, hoor ik nog eens wat. Mensen van mijn leeftijd hebben allemaal een boeiend verhaal.” Naast het buurtdiner is er ook een buurtlunch en een wandelgroep. De lunch is eigenlijk meer dan dat: voorafgaand aan de lunch, die ook plaatsvindt in De Cuyper, wordt er gezamenlijk iets leuks gedaan. “De ene keer doen we spelletjes; de andere keer vertelt iemand iets. Bijvoorbeeld over de geschiedenis van Heerenveen, dat was erg interessant,” vertelt vrijwilligster Herma. “Ook hebben we een keer de burgemeester op bezoek gehad.” De buurtlunch begint met koffie en een activiteit. Wie dat wil, kan daarna voor eigen rekening aanschuiven voor de lunch.

UITSMIJTER Pia, de eigenaresse van Brasserie De Cuyper, zet intussen het eten op tafel. Op het menu is voor ieder wat wils te vinden: de een kiest voor een wrap, de ander houdt het deze keer bij een uitsmijter. “Het is allemaal goed”, zegt Pia. “Bij ons is iedereen welkom. Het gaat erom dat ze blij en tevreden zijn, het maakt niet uit wat ze willen bestellen. Deze groep komt hier al een aantal jaar. Ik vind het wel gezellig, zo langzamerhand leer ik ze ook een beetje kennen.” Wat ze ook leuk Gezellig buurtdiner bij Brasserie De Cuyper

GROOTHEERENVEEN.NL

caleidoscoopheerenveen.nl

MEEDOEN? BEL GERUST

Vrijwilligster Herma en Bouke

“ALS IK HIER KOM, HOOR IK NOG EENS WAT” vindt om te merken: ook de rest van de week wordt het makkelijker om de brasserie binnen te stappen. “Sommige mensen komen nu regelmatig even langs voor een kop koffie. Dan maak ik even een praatje met ze. De meesten wonen hier in de buurt en komen dan toch wat vaker hun huis uit.” Gerard is er vandaag voor het eerst. Hij geniet zichtbaar van zijn schnitzel met bijgerechten. “Ik kook nog elke dag voor mezelf, hoor. Altijd aardappelen, groente en vlees.” Dolly, naast

Elke laatste dinsdag van de maand vindt in brasserie De Cuyper in HeerenveenCentrum de buurtlunch plaats, tussen 11:00 en 13:00 uur. Twee keer per maand, op dinsdagavond is er het buurtdiner, van 17:00 tot 19:00 uur. Voor meer informatie over dit initiatief kun je contact opnemen met Herma Langius via (06) 4035 9792 of met Ellen Akkerman van Caleidoscoop via (06) 5232 7683

hem, moet er niet aan denken. Koken is nooit haar hobby geweest en ze is blij dat dat nu niet meer hoeft. “Nee hoor, ik haal maaltijden bij de slager. Heerlijk vind ik die.”

WIN-WIN Herma is al jarenlang vrijwilligster en drijvende kracht achter de buurtlunch in het centrum van Heerenveen. Toen de bijeenkomsten vanwege corona niet door konden gaan, hield zij contact met alle deelnemers. “Ook als mensen ziek worden en niet meer kunnen komen, breng ik ze een bloemetje.” Soms neemt Herma dan een andere eter mee, die ook wel wat aanspraak kan gebruiken. Een win-win situatie, noemt ze dat. Aan het einde van de tafel zijn Tjitte en Coby al de hele avond geanimeerd in gesprek. Het lijkt op een conversatie tussen goede vrienden, maar niets is minder waar: zij ontmoeten elkaar vandaag voor het eerst. “Op de liefde!”, proost Tjitte. Karel vertelt dat hij binnenkort een ooglidcorrectie heeft; hij ziet er wel wat tegenop. Volgens Dolly en Herma hoeft hij zich nergens zorgen om te maken.

OPEN VOOR IEDEREEN De bijeenkomsten staan voor iedereen open, laat Herma weten. Sterker nog: ze kunnen wel wat nieuwe deelnemers gebruiken, want sinds corona is de groep wel wat kleiner geworden. Herma: “Wil je ook eens meedoen, bel dan gerust. Je kunt ook alleen een drankje doen, je hoeft niet altijd mee te eten. Op donderdagmiddag is er een wandelgroep, meestal wandelen we dan een uurtje. Samen wandelen is ook erg gezellig, je komt dan al snel met elkaar in gesprek.”

ELLEN AKKERMAN, OPBOUWWERKER CALEIDOSCOOP HEERENVEEN

IEDEREEN HEEFT BEHOEFTE AAN CONTACT Opbouwwerker. Wat doe je dan? Ik zie mezelf als een regisseur van ontmoetingen. Ik vind het mooi om mensen in de buurt met elkaar in contact te laten komen, met als doel dat iedereen zich verbonden voelt met zijn omgeving. Het gewenste gevolg: een prettige(r) samenleving.

Soms organiseer ik zelf activiteiten; een andere keer ondersteun ik initiatieven van anderen. Doordat ik samenwerk en contact heb met buurtbewoners, de gemeente, scholen, kerken, hulpverleners en collega’s, ben ik goed op de hoogte van wensen en verlangens. Samen iets doen schept een band. Soms bloeien mooie relaties op. Daarmee bedoel ik dat mensen elkaar leren kennen en elkaar eens vaker opzoeken. Langdurige vriendschappen ontstaan soms ook. Vind ik heel leuk, maar is geen doel op zich.

HET BUURTDINER Een leuk voorbeeld is het buurtdiner. Dit komt voort uit de wandelgroep van Caleidoscoop en de buurtlunch. Na het wandelen en lunchen was een

aantal mensen dit voorjaar nog niet uitgepraat. Ze wilden de gesprekken graag voortzetten en combineren met samen eten. Met vrijwilligster Herma bedacht ik een plan om het buurtdiner op te zetten en we zijn gewoon gestart. Sindsdien treffen zeven tot acht mensen elkaar elke veertien dagen aan tafel in brasserie De Cuyper. Het buurtdiner is een open groep; iedereen kan aanschuiven. Er zijn trouwens meer eetgroepen. Wie gezelschap voor tijdens de maaltijden zoekt kan eens in de app van ‘Dag en Doen’ kijken. Daarin staan meerdere activiteiten in onze gemeente, inclusief vervoersmogelijkheden

Tijd voor een nieuwe garagedeur!

Sinds 1955

Handzender

Gasdrukveer

25% korting bij aanschaf van een geïsoleerde garagedeur

Bij bedieningsgemak denken wij aan een ‘elektrische’ garagedeur. Dankzij een handzender of code opent de sectionaaldeur als je komt aanrijden. Dat betekent dat je bijvoorbeeld nooit meer in de regen uit hoeft te stappen, maar lekker droog in je auto blijft zitten. Ook onze openslaande garagedeuren bieden veel gemak. Dankzij de brede loopdeur ga je makkelijk naar binnen en buiten. Met de gasdrukveer kun je de deur in 90 graden vastzetten in geopende toestand.

1 september t/m 31 december 2022 Vraag naar de voorwaarden

Interesse in een geïsoleerde garagedeur? Profiteer dan nu.

0513 - 43 52 43

Als Novoferm dealer beschikken we over vakkennis en bieden we eersteklas service.

Met de BIGGREEN voorkom je kalkaanslag en geniet je van gefilterd drinkwater! 20 cm diameter

De BigGreen is een simpele, maar effectieve manier van ZOUTVRIJE KALKPREVENTIE kalkpreventie. De BigGreen PLUS+ gebruikt geen zout, stroom of chemicaliën en mineralen zoals calcium en magnesium blijven in het water. Iets wat bij een traditionele ontharder niet het geval is en waardoor is de smaak van het gefilterde drinkwater optimaal blijft. De effectiviteit van de BigGreen is gelijk aan een ontharder.

46 cm

Elk kind wordt GEZien! Kinderopvang, peuteropvang, BSO en gastouderopvang Vanuit de kernwaarden Geborgenheid, Eigenheid en Zelfontplooiing daagt Kinderwoud elk kind uit om spelenderwijs nieuwe dingen te ontdekken en zichzelf in zijn eigen tempo te ontwikkelen. Elk kind wordt GEZien en mag zijn wie het is!

BIGGREEN VANAF

€ 765,-

SCAN VOOR MEER INFO

www.big-green.nl Info 0299-321188

kinderwoud.nl

DR. G VAN SCHOUWENLAAN 5 - HEERENVEEN

FONTEINKRUID 24 - HEERENVEEN

SIEGER VAN DER LAANSTRAAT 43 - HEERENVEEN

VRAAGPRIJS: € 219.500 K.K.

VRAAGPRIJS: € 729.000 K.K.

VRAAGPRIJS: € 439.500 K.K.

HUIS

VERKOPEN? BEPAALT WAT JE BETAALT

Bij Makelaardij Friesland heb je een hoop te kiezen. We hanteren namelijk verschillende beloningsvormen. Naar welke gaat jouw voorkeur uit? Misschien heb je voorkeur voor bijvoorbeeld de ‘reguliere’ courtage, waarbij je ons een bepaald percentage van de koopprijs betaalt. Wil je liever van tevoren weten wat de kosten zijn? Kies dan voor een vast tarief.

HAULERDWARSWEG 27 - WOLVEGA

WILLINGE PRINSSTRAAT 4 - OLDEBERKOOP

VRAAGPRIJS: € 339.000 K.K. VERKOCHT ONDER VOORBEHOUD

VRAAGPRIJS: OP AANVRAAG

Kantoor Leeuwarden:

Kantoor Drachten:

058 244 91 00

0512 36 80 36

Kantoor Heerenveen:

Kantoor Sneek:

0513 23 21 80

0515 76 80 08

Of kies voor een resultaatafhankelijke courtage. Verkopen wij jouw huis boven de vraagprijs? Dan betaal je ons een percentage over het verschil tussen vraagprijs en uiteindelijke koopsom. Welke vorm van beloning je ook kiest, onze tarieven zijn altijd op basis van ‘geen verkoop, geen kosten’. Geen resultaat betekent dus geen kosten voor jou,100% no cure, no pay!

JIJ.FRL

heerenveen

GROOTHEERENVEEN.NL

BRANDED CONTENT

Het weten waard...

Doorzettingsvermogen

Als iedere stap pijn doet “Voorheen gingen we vaak een dag wandelen maar door de pijn in mijn voeten ging dat niet meer. Vorig weekend zijn we naar de Weerribben geweest. Ik heb bijna tien kilometer gewandeld en had daarna geen extra pijn. Ik had niet gedacht dat ik dat nog weer eens zou kunnen doen maar ik heb doorgezet en het is gelukt.”

De depressie

voorbij en in balans

Een praatje staan maken in de supermarkt;

Bij pijn, een doof gevoel of tintelingen in de

hakjes dragen tijdens een avondje uit; werken

benen en/of voeten geeft massage verlichting.

in de moestuin; of een uurtje wandelen

Afhankelijk van aard, ernst en duur kunnen

met je partner. Het is niet voor iedereen

de klachten ook helemaal overgaan. Vaak zijn

vanzelfsprekend. Het vergt doorzettingsvermogen

gespannen spieren in het (onder)been maar soms

om bij chronische pijn in benen of voeten iedere

ook in de bil de oorzaak van diverse voetklachten

dag eenvoudig lijkende situaties aan te gaan,

en restklachten van hielspoor. Door massage

wetende dat deze méér pijn zullen geven.

kunnen de spieren weer ontspannen. Er komt minder druk op met name de ischiaszenuw

Bijna 600.00 mensen in Nederland hebben depressiegerelateerde klachten. Ook onder jongeren nemen de stemmingsstoornissen fors toe. Met hypnose reken je af met de gevoelens die bij jou de depressie hebben veroorzaakt. Je bent niet je depressie, je doet het zelf met je gedachten. Met hypnotherapie kan jij de jarenlang opgekropte emoties loslaten op een eenvoudige wijze.

die in het been tussen de spieren doorloopt en de doorbloeding in de spieren zal verbeteren. Hierdoor worden afvalstoffen effectiever afgevoerd en bouwstoffen aangevoerd. Pijn, een doof gevoel en tintelingen kunnen daardoor afnemen. Ook na tientallen jaren van klachten kan er nog steeds verbetering optreden. In veel gevallen is het

In de tijd waarin wij leven hebben we veel ballen hoog te

mogelijk om activiteiten

houden. Op je werk moet je presteren; je kinderen vragen

die lange tijd niet meer

aandacht en energie; je partner heeft verwachtingen; je

lukten toch weer op te

moet goed op je gezondheid letten et cetera. Hiervoor is

kunnen pakken.

doorzettingsvermogen nodig. Het vermogen om door te kunnen gaan wordt bepaald door je fysieke en geestelijke gezondheid.

Margriet de Vries www.dezorgmasseur.nl

Ons oerbrein is geen fan van verandering. Het brein is gevoelig voor directe beloning, kan zich moeilijk beheersen en wil zich nu beter voelen. Verandering geeft weerstand. Liever ongelukkig in bekende omstandigheden, dan onbekende omstandigheden met een mogelijke kans op geluk. In onze gejaagde samenleving staat onze geestelijke gezondheid veelvuldig en langdurig onder druk. We raken uit balans en hebben te weinig tijd om te herstellen en op te laden. Met hypnotherapie kan deze balans hersteld worden. Je ervaart in een aantal sessies dat je door hypnose beter kunt ontspannen, dat je zelfbeeld verbetert en dat je beter kan omgaan met verandering. Door hypnotherapie kan je ongezonde gewoontes en patronen leren doorbreken, waarbij veel doorzettingsvermogen nodig is. Bijvoorbeeld bij stoppen met roken, maar ook bij faalangst. Bij hypnotherapie wordt het onderbewustzijn aangesproken en behoud jij de controle. Het onderbewustzijn accepteert alleen wat jij zelf wil. Dit maakt hypnotherapie een toegankelijke behandelvorm. Is je mind weer in balans, dan voel jij je lichamelijk ook beter. Kortom: je ervaart weer meer doorzettingsvermogen en veerkracht.

Stapje voor stapje naar gezondheid

Wil jij fitter en gezonder worden? Een gezondere leefstijl krijgen? Dan vergt dat wel wat doorzettingsvermogen. Zorg ervoor dat je het goed doordacht hebt en ervan overtuigd bent dat dit is wat je wilt. Anders ga je het namelijk niet volhouden. Ter illustratie: ik hoorde iemand eens

De eerste drie maanden zijn het lastigste, maar

verkondigen dat stoppen met roken helemaal

daarna ben je er aan gewend en ga je je fitter en

niet moeilijk is... “Ik ben afgelopen jaar al drie

ook heel tevreden voelen over jezelf. Hetzelfde

maal gestopt”, zei deze persoon. Tja, dan gaat

geldt voor gezondere voeding: doe dat stapje

het niet zoveel helpen, natuurlijk. Zorg dat je

voor stapje. Begin bijvoorbeeld eens met in ieder

jezelf duidelijke doelen stelt en niet te veel

geval vijf dagen per week voldoende groenten

hooi op je vork neemt.

te eten. Daar ga je wellicht snel zó aan wennen, dat je ook in het weekend geen behoefte meer

In de sportschool zie ik nogal eens mensen

hebt aan junkfood. Beperk

binnenkomen met veel te veel ambitie. Die

alcoholgebruik alleen tot

willen dan meteen vijf keer per week gaan

het weekeinde. Maar

sporten. Begin eerst maar eens met twee maal

nogmaals, doe niet

per week, adviseren wij dan. Dat is een heel

alles tegelijk. Doe

goed begin en voor de meeste mensen ook

het stap voor stap

het hoogst haalbare. Het belangrijkste is

en neem de tijd.

namelijk dat je het kunt volhouden, dat het Wendie de Boer & Wolter Zuid www.hypnotherapieencoaching.nl

onderdeel wordt van je leefstijl.

Jan Willem Monhemius EasyActive Heerenveen

NUMMER 11 • 2022 TEKST AMANDA DE VRIES // BEELD WILHELMINAOORD EN AMANDA DE VRIES

“WE WILLEN DE BEWONERS FIJNE, LAATSTE JAREN BEZORGEN” WOON-ZORG INITIATIEF WILHELMINAOORD IN SINT NICOLAASGA

Op het prachtige landgoed WilhelminaOord in Sint Nicolaasga is sinds 2018 woon-zorg initiatief ‘WilhelminaOord’ gevestigd. Er zijn dertig appartementen gerealiseerd voor tijdelijke of permanente bewoning voor bewoners met uiteenlopende zorgvragen. In het huis hebben onder andere mensen met dementie volledige vrijheid, kunnen echtparen bij elkaar blijven en mogen ook huisdieren mee. Directeur en eigenaar Ben Okkema geeft ons op een uitzonderlijk warme herfstdag in oktober een rondleiding door het huis en over het uitgestrekte landgoed. “We willen bewoners fijne, laatste jaren bezorgen.”

De bomen kleuren rood en oranje en hier en daar hangt nog een geheimzinnig flardje mist. Ben Okkema, directeur en één van de twee eigenaren van woon-zorg initiatief ‘WilhelminaOord’, begroet ons hartelijk vanaf het bordes. Al lopend over het 7,5 hectare tellende landgoed vertelt hij over het ontstaan van en het reilen en zeilen in het huis.

VEEL PERSOONLIJKE AANDACHT Het Wilhelminaoord is zonder twijfel één van de mooiste gebouwen van Sint Nicolaasga, een lust voor het oog. Het Wilhelminaoord is in 1907 als rustoord voor minder bedeelde dames gebouwd in opdracht van de freules Van Eysinga, die zelf de rechtervleugel in de zomer bewoonden als buitenverblijf. Het gebouw, inmiddels een rijksmonument, is daarna eigendom geweest van diverse instanties, waaronder het GGZ. “In 2017 heb ik op deze plek samen met mijn compagnon Albert Oosting het particuliere woon-zorg initiatief ‘WilhelminaOord’ opgericht, een kleinschalig huis met veel persoonlijke aandacht voor de bewoners”, vertelt Okkema. “Ik heb veel gewerkt in de gehandicaptenzorg en zag daar dat ouders vochten voor aandacht en zorg en een goede woning voor hun kind. In de ouderenzorg heeft dertig jaar efficiency en schaalvergroting tot vervreemding van zowel bewoners als medewerkers geleid. Bewoners met dementie verblijven op gesloten afdelingen en echtparen worden vaak uit elkaar gehaald. Dat doen we hier op WilhelminaOord echt anders.” Albert Oosting, de compagnon van Ben Okkema, realiseerde tevens ‘Bos- en Meerzicht’ in Oudemirdum en ‘Huys ter Swaach’ in Beetsterzwaag.

NIET IN HOKJES

Ben Okkema bij de kas en pluktuin van Wilhelmina Oord: “In de ouderenzorg heeft dertig jaar efficiency tot vervreemding geleid; dat doen we hier echt anders”

Het landgoed herbergt dertig zorgappartementen voor zowel alleenstaanden als echtparen en voor tijdelijke of permanente bewoning. “Er wordt iedere dag vers gekookt”, vertelt Okkema. “De appartementen zijn ruim, hebben een eigen kitchenette en een balkon of terras met fantastisch uitzicht. Onze medewerkers – inmiddels zijn we al met een team van ruim zestig parttimers – zijn goed opgeleid, lief en geduldig en geven de bewoners veel aandacht. We denken hier niet in hokjes; bewoners met dementie wonen niet apart, maar draaien mee in het gewone leven. En natuurlijk lopen mensen weleens weg, met name in het begin, maar dan lopen we even mee en begeleiden we hen. Bewoners lopen tenslotte in hun eigen tuin. Wat we merken aan bewoners met dementie die de vrijheid krijgen, is dat hun proces veel milder verloopt. Ze wonen tussen de andere bewoners waar ze zich aan kunnen optrekken, en krijgen alle tijd en ruimte om aan hun nieuwe woonomgeving te wennen. We hebben een grote diversiteit aan bewoners. Mensen die altijd

heerenveen

de regie over hun leven hebben gehad en dat nog willen. Of kinderen en kleinkinderen die hun ouders of opa en oma dat gunnen.”

GEWELDIGE SOCIALE SFEER Tijdens de rondleiding op het landgoed komen we bewoner Jan Willem Stallmann (86) tegen. In zijn kielzog zijn kat Goofy die om hem heen springt. “Ik woon hier nu een aantal jaren”, vertelt Stallmann. “Ik was in mijn werkzame leven inkoper voor damesmode en reisde de wereld rond. Na het overlijden van mijn vrouw haalde mijn zoon mij naar Friesland. En het bevalt me heel goed, ik wandelde voorheen iedere dag hier in de tuin met mijn grote vriend, mijn hond Hannes. Helaas is hij overleden. Nu heb ik gezelschap van Goofy. De sociale sfeer in het huis is ronduit geweldig. Sommige mensen hebben geen of weinig familie in de buurt wonen, dus dan is het onder-

GROOTHEERENVEEN.NL

“EIGEN REGIE, ONDANKS VERLIES VAN FUNCTIES, STAAT BIJ ONS VOOROP”

linge contact tussen bewoners extra belangrijk. Soms lees ik bewoners met dementie voor, dat doe ik graag. Ik zie WilhelminaOord als een dorp met alleen maar lieve mensen.”

KIPPENVILLA Aan dagbesteding wordt in WilhelminaOord veel aandacht gegeven. “En dat kan zowel binnens- als buitenshuis”, legt Okkema uit. “’s Middags vanaf twee uur tot ’s avonds acht uur zijn er verschillende activiteiten. Mensen kunnen in de bibliotheek lezen of schilderen. We hebben met ‘It Toanhûs’, het centrum voor de kunsten in De Fryske Marren, een hele fijne samenwerking op het gebied van muziek en creativiteit. Regelmatig nodigen we hier muzikanten uit, soms zelfs vanuit het Concertgebouw in Amsterdam. Er zijn bewegingslessen en activiteiten op het gebied van hersenen geheugentraining. Maar ook buiten op het landgoed is van alles te doen. Zo zien jullie hier de kas en de pluk- en moestuin en hebben we zelfs een speciale ‘kippenvilla’. De eieren die hier gelegd worden gebruiken onze koks gedeeltelijk weer voor het eten. Daarnaast kunnen bewoners mooie wandelingetjes maken. Eigen regie, ondanks verlies van functies, staat bij ons voorop.”

LEZEN EN PUZZELEN We mogen tot slot nog bij mevrouw Schoenmaker-Dubiez (92) te gast zijn. Ze woont inmiddels een jaar in het huis en is erg tevreden. “De medewerkers luisteren zó goed naar mijn lichamelijke klachten, dat is buitengewoon. Ik vermaak me prima in mijn appartement, kranten lezen en puzzelen doe ik graag. Ook maak ik geregeld een praatje met andere bewoners. Ik ben erg geïnteresseerd in muziekgezelschappen; ik heb zelf altijd piano gespeeld en woon dan ook graag de huiskamerconcerten bij.”

Jan Willem Stallman met kat Goofy voor bij bordes Wilhelmina Oord

Mevrouw Schoenmaker-Dubiez in haar appartement.

LAAGDREMPELIG Ben Okkema is trots op WilhelminaOord, op zijn medewerkers en de bewoners. “Het is een fijn huis waar we het welzijn van bewoners voorop stellen. We zijn laagdrempelig; ook mensen met een iets smallere beurs verwelkomen we graag. Ondertussen zijn we alweer bezig met de toekomst: binnenkort starten we met de bouw van nog eens zestien nieuwe appartementen op de plaats waar de kapschuur staat. De cirkel is daarmee mooi rond: WilhelminaOord startte als particuliere zorginstelling, werd vervolgens door verschillende stichtingen gebruikt en is nu – honderd jaar later – weer een particulier huis.”

“WAT WE MERKEN AAN BEWONERS MET DEMENTIE, IS DAT HUN PROCES VEEL MILDER VERLOOPT”

Waterranonkel 11 - Heerenveen Zaterdag 19 november 2022 13.30 uur tot 15.00 uur Op uitstekende locatie gesitueerd uitgebouwd vrijstaand woonhuis met inpandige garage.¬ De keurig aangelegde achtertuin ligt op het noordoosten, is privacy-biedend en is voorzien van een gazon, (overkapte) terrassen, sierbeplanting en blokhut en grenst aan een waterpartij. Gelegen in woonwijk “De Heide”, deelplan “Heiderijck” op fietsafstand van onderwijsvoorzieningen, openbaar vervoer, buurtwinkels en golfbaan. Eigen grond: 633 m2. Bouwjaar: 1998. In 2008 uitgebouwd en vergroot. Verwarming: C.V. HR combiketel 2015. Begane grond: entree met garderoberuimte, toilet, uitgebouwde woonkamer (50 m2 met tuindeuren, open keuken met uitgebreide, enigszins gedateerde keukenopstelling, voorzien van diverse inbouwapparatuur, bijkeuken/wasruimte, van binnenuit bereikbare garage. 1e Verdieping: overloop, 5 slaapkamers, vaste kastruimte, walk-in-closet, stookruimte, toilet, moderne- en luxe badkamer (2017), voorzien van een inloopdouche, dubbele wastafel en designradiator.

Vraagprijs: € 625.000,- k.k.

2e Verdieping: ruime slaapkamer met airconditioning, bereikbaar door middel van een vaste trap. Tweede zolder met zolderberging, bereikbaar door middel van een zogenaamde vlizotrap. Algemeen: Voorzien van dak- vloer- en spouwmuurisolatie en geheel voorzien van isolerende beglazing. Energielabel: B. Het schilderwerk extern is in 2021 uitgevoerd. Aanvaarding: in overleg.

Warmtepomp *

Duurzaam verwarmen Doe mee met ons gratis webinar. Een warm huis zónder aardgas: dat kan duurzaam met een warmtepomp. Een warmtepomp haalt warmte uit de lucht, bodem of het grondwater en maakt daar een bruikbare temperatuur van. En als je nú een warmtepomp koopt, kun je subsidie krijgen. Ontdek welke warmtepomp voor jouw huis geschikt is. Tijdens het gratis webinar ‘Warmtepompen’ op do. 24 november van 20.00 tot 21:00 uur. Meld je aan op: SA24.nl/webinar DIT WEBINAR WORDT GEORGANISEERD DOOR

Onderwerpen webinar: all-electric, hybride of ventilatie warmtepomp? • stappenplan aanleg • subsidie mogelijkheden

SPECIAAL KATERN VAN

heerenveen

november 2022

feestmaand

FOTO: JELLY MELLEMA FOTOGRAFIE, MET DANK AAN TUINCENTRUM WITMARSUM

SPECIAL

MET DE LEUKSTE EN LEKKERSTE TIPS EN TRENDS VOOR DE FEESTDAGEN!

NOVEMBER EN DECEMBER

KERSTSHOW HE-AS EN BINNEMA BLOEMSIERKUNST Kerstdesigns met passie en vakmanschap

HE-as

HEERENVEEN MARKTWEG 88 TEL: 0513 621 619 SNEEK LEMMERWEG 16 TEL: 0515 412 885

Voorpret

feestmaand special

De feestdagen komen er bijna weer aan. De tijd van warme chocolademelk met slagroom, lichtjes en van samenzijn. Ik geniet van de decembermaand. En de periode ernaartoe vind ik minstens net zo leuk. Al ben ik niet het type dat kerstliedjes draait zodra de zomer voorbij is of het type dat vrienden en familie laat weten dat het nog maar 103 dagen duurt tot kerst. Maar zo rond november begin ik er echt zin in te krijgen. Social media stromen langzaam vol met verlanglijstjes voor sinterklaas, in een aantal woonkamers prijkt de kerstboom al en de creatievelingen onder ons delen in tutorials hun leukste DIY (do it yourself)-projecten. Op zulke momenten krijg ik ook meteen zin om creatief aan de slag te gaan. Dan wil ik ook zo’n mooie krans maken voor op mijn voordeur en een prachtig opgemaakte tafel tot naamkaartjes aan toe. Ik wil sinterklaascadeautjes kopen, kerstballen en een nieuwe feestelijke jurk. En ik zoek alvast een nieuw recept voor het kerstdiner met mijn familie. Helaas blijft het meestal bij ideeën. En dat is niet alleen omdat ik het te laat bedenk. Het is ook omdat het in ons gezin allemaal niet zo nodig hoeft. Waar de rest van de familie het feestelijk vindt om schoenen aan te trekken in plaats van sloffen of een rok te dragen in plaats van een broek, houd ik ervan om uit te pakken met een paillettenjurk en hoge hakken. Ik geniet enorm van de voorpret; nog even naar de kapper, mijn nagels laten doen en toch voor iedereen een cadeautje kopen, ook al doen we er niet aan. Ook dit jaar zal er op eerste kerstdag ongetwijfeld geen nieuw gerecht van mij op tafel staan, maar dat maakt niet uit. Ik ga voor de voorpret. En die deel ik graag met jou. In dit feestkatern kun je zelf alvast aan de slag met knutselideeën voor rond de feestdagen. Makkelijk, goedkoop en ook een leuke bezigheid voor kinderen. En mocht je er nog niet uit zijn wat voor servies het beste bij al dat lekkere eten past, laat je dan inspireren door de feesttafel tijdens onze fotoshoot. Je krijgt meteen zin om familie en vrienden uit te nodigen en de champagne te ploppen. Geniet van de leukste feesttips en -trends, ga er samen op uit en kom gezellig aan tafel met de mensen die je liefhebt. Want dat is waar het uiteindelijk om draait.

Veel leesplezier!

Gianna Posteraro Redactiecoördinator

INHOUD

GROOTHEERENVEEN.NL

34 37

39 Lekker lezen

29. Sinterklaas in Heerenveen 33. Annemarie en Loes gaan op

in de bouw van hun winterdorp

35. 37.

Verlanglijstje voorbereiden Doe het zelf: Thuis aan de knutsel

Feesttrends

30. Wenkbrauw styling - Elina’s salon 31. Stralend het najaar door Nebraska jeans en fashion 34. Een sprankelende kerst - Bloemsierkunst He-as 36. Winterfilms bij De Bios Heerenveen 38. Wijntips van De Wijnschuur 39. Een culinaire kerst bij Parkhotel Tjaarda en Frisone Pazzo

40. Oude keuken als nieuw - Keukenspuiterij Friesland 41. Een fijn thuis creëren - Bronsnijder woninginrichting-aanhuis

n e r e r i p s in Laat je

door onze uitgebreide collectie

Nieuwe collectie

najaar-winter 2022

gun jezelf a kamsenmen scho

t o t z ie n s

in onz e winke l!

DRACHTEN - HEERENVEEN LEEUWARDEN - WOLVEGA WWW.KAMSMASCHOENEN.NL

GROOTHEERENVEEN.NL

Sinterklaas

TEKST EN BEELD DENNIS STOELWINDER

Feestelijk binnengehaald in Heerenveen

Sinterklaas is afgelopen zaterdagmiddag 12 november feestelijk binnen gehaald in Heerenveen in aanwezigheid van honderden kinderen en hun ouders. ‘Binnen gehaald’ moest dit jaar letterlijk, want de motor van Pakjesboot 13 bleek te haperen. Vlak voor het aanleggen aan de vernieuwde kade van het Breedpad, tegenover het Sinterklaas Hotel (het Posthuis Theater), dreigde het even mis te gaan. Er kwam ineens groene rook uit de schoorsteen van Pakjesboot 13. Om kolen te sparen had een Piet met pepernoten gestookt. Gevolg: de motor verslikte zich. Kinderen trokken samen met presentator Jouke de Vries en burge-

meester Tjeerd van der Zwan de boot naar de kade. Zo kon burgemeester Van der Zwan Sinterklaas toch welkom heten. Na het warme welkom op het Breedpad trok de goedheiligman met zijn Pieten het centrum in. Er werden vele kilo’s pepernoten uitgedeeld. Sinterklaas schudde honderden kinderhanden, onder muzikale begeleiding van een heuse Pietenband. Aan het eind van de middag vertrok de boot van Sinterklaas naar de haven in Heerenveen-Noord. Enkele kinderen mochten mee op de boot, ook om ervoor te zorgen dat Piet niet opnieuw met pepernoten ging stoken.

Komende zaterdag 19 november zal Sint Nicolaas ook Akkrum aandoen. Op 26 en 27 november kun je Sint Nicolaas een handje geven in het Sinterklaas Hotel in Heerenveen. OP GROOTHEERENVEEN.NL KUN JE EEN VIDEOVERSLAG BEKIJKEN VAN DE INTOCHT.

feestmaand special 2022 ELINA’S SALON

Wenkbrauw

styling

Elk gezicht is anders en een uitdaging om de perfecte vorm wenkbrauwen te maken. Juist dat beetje extra aandacht maakt het af. Maar wat is er nu zo belangrijk aan die haren boven je ogen?

Fardau Reitsma, schoonheidsspecialiste bij Elina’s salon: “Net als de wimpers hebben de wenkbrauwen een beschermende functie voor je ogen. Ze houden transpiratie, stof en andere vuiltjes tegen. Ook spelen ze een grote rol in het gezicht. De wenkbrauwen geven een open en duidelijke blik en ondersteunt de expressie van onze gevoelens.”

Epileren/waxen

Vaak is dit de eerst stap, het epileren of waxen van de wenkbrauwen. Hierbij wordt door middel van een pincet of wax de gehele haar uit de huid getrokken. Er worden haartjes tussen en onder de wenkbrauw weg gehaald voor een nettere en open blik.

Verven

Heb je lichte haartjes of wil je de wenkbrauwen meer accent geven, dan is er speciale wenkbrauwverf. Net als bij haarverf kun je kiezen uit verschillende kleuren. De specialist kan je helpen bij de juiste keuze. Vaak wordt verven gecombineerd met het epileren/waxen. De verf is ongeveer vier tot zes weken in de haartjes zichtbaar.

PMU

Permanente make-up, veel mensen schrikken al van het woord. Het beeld van duidelijk en zichtbaar getatoeëerde wenkbrauwen. Van die streepjes of winkelhaakjes, wordt vaak gedacht. Gelukkig is dat tegenwoordig niet meer zo. Er wordt minder diep in de huid gewerkt dan bij een gewone tatoeage; hierdoor vervaagt het pigment weer langzaam uit de huiden is er na anderhalf jaar een touch-up nodig. Daarnaast zijn er veel nieuwe technieken die de vorm van de natuurlijke wenkbrauw kan accentueren.

Verschillende technieken PMU HAIRSTROKES/ MICROBLADING

Henna

Als je wat minder haartjes hebt of van strakke wenkbrauwen houdt, dan is henna ideaal voor jou. Henna werkt namelijk dieper waardoor de verf langer op dat haren blijven zitten en omdat niet alleen de haartjes maar ook de huid mee wordt geverfd, geeft dit een schaduweffect van ongeveer veertien dagen. Hierdoor lijken de wenkbrauwen voller en komt het model mooier uit.

"Welkom bij Elina’s salon. We nemen graag de tijd en bieden rust en aandacht."

Deze behandeling bieden wij ook aan in de salon en is voor iedereen geschikt.

Dit is een techniek waarbij er streepjes, die lijken op wenkbrauwhaartje, in de wenkbrauw LASEREN wordt gepigmenteerd. Het laten zetten van PMU is voor de meesten een prachtige oplossing. Toch kan het vóórkomen dat je POWDER BROWS niet (meer) tevreden bent met het Het creëren van een resultaat. Dan is het mogelijk om schaduw (poeder de inkt te verwijderen met een effect) in de huid. Dit laser. Dit kan veilig, zonder de geeft een natuurlijk, omliggende huid te beschadigen. maar vol resultaat. Is de permanente make-up Ook als je stukjes verwijderd, dan kun je eventueel mist in de wenkbrauw weer nieuwe laten plaatsen. of een litteken hebt is dit een mooie oplossing. Hierdoor heb je altijd de perfecte wenkbrauw.

Tip! Wees kritisch en doe goeie research voor je de PMU laat plaatsen. Start met een intakegesprek, vraag naar foto’s en of ze GGD goedgekeurd zijn. Voelt het goed, ga er dan voor.

TEAM ELINA'S SALON

ELINA’S SALON • K.R. Poststraat 1C, 8447 EL Heerenveen • tel. 0513 846420 // Whatsapp: 06 19563610 • www.elinassalon.nl

GROOTHEERENVEEN.NL

Stralend het najaar door Nebraska jeans and fashion, al 26 jaar een begrip in Heerenveen! En sinds kort niet alleen damesmode, maar uitgebreid met een prachtige afdeling meidenkleding (vanaf maatje 116) en een super trendy lunchroom waar je terecht kan voor allerlei soorten koffie van illy, heerlijke gebakjes, lunch of een high-tea. Voor het najaar een compilatie van de trends van dit seizoen. Genoeg keuze en ideeën voor de feestmaand. Naast de kleding is er ook een uitgebreide schoenencollectie, van sneakers en boots tot feestelijke laarsjes.

Musthave Als je het ons vraagt is het waistcoatje wel de catch van dit seizoen. Draag je hem in deze stoere leatherlook, dan kun je hem ook nog eens overal overheen dragen, en spied hij al je outfits op.

Trend! Off white wordt winter white

Waar we voorheen alleen in de zomer aan witte of licht gekleurde kleding dachten, is dit nu ook echt een wintertrend. Naast kleding mogen zelfs je boots en winterjas in het off white.

Glitters zijn always in fashion Wil je subtiel stralen tijdens de feestmaand? Kies voor een basic outfit en laat deze laarsjes het werk doen. Want een beetje glitter in je outfit kan altijd.

Zeegroen Het is je misschien al opgevallen dat het modebeeld dit seizoen lekker kleurrijk is. Zeegroen is een van de kleuren die het heel goed doet en die heel veel mensen ook mooi staat. Kies ook eens voor kleur.

Jeans Een jeans is heel persoonlijk. Er kan en mag qua mode op dit moment van alles. Hoewel de wide leg echt upcoming is, kom je nog steeds heel goed weg met een skinny, straight of prachtige flared. En gelukkig maar, want geen lichaam is gelijk, dus is het erg belangrijk om een voor jou zo mooi mogelijk passende jeans te dragen.

But first coffee! Winkelen moet een feestje zijn. Daarom kun je vooraf, tussendoor of nadien heerlijk een bakje komen doen in ons Nebraskafé.

Wees welkom, we zien je graag!

Comfort clothes Dat de comfort kleding definitief zijn intrede heeft gedaan in het modebeeld moge duidelijk zijn. Wat je momenteel veel ziet is een combinatie van een bovenstuk en onderstuk in dezelfde print. Wel in een aansluitend model en in lekkere zachte stoffen. Gooi er een lekker vest overheen en je hebt een heerlijke comfortabele, doch trendy look.

Alle artikelen op deze pagina zijn verkrijgbaar bij NEBRASKA FASHION • Dracht 132, 8442 BZ Heerenveen • tel. 0513 627 753 • www.nebraskafashion.nl

SY M U E M S AS IM NU EA LI .N M .N YS U S EA .N YS U EA M LI U EA SY M LI NU SY E M .N S S A S . Y U NU EA SY LI A S E SY M LI S SY A E M LI . N S S A SL M LI . Y U N S S M .N YS IM U EA LI .N U EA M LI .N S EA M .N YS U S .N YS U EA S LI YS U EA M LI SY E M LI . N S A SL EA M .N YS U S AS .N YS IM U EA S LI Y U EA M LI .N YS S EA M .N YS U SY LI .N EA S M LI S YS U M LI .N YS S EA M LI .N YS U EA LI M .N U EA S M LI SY . YS U E M . N S AS SL EA LI .N YS U M IM U EA SY LI .N E M . N S S AS U SL LI .N YS U EA M YS IM U EA LI .N EA M LI .N S U M .N YS U S EA YS U EA LI EA SY M LI NU SY M . N SL S S . Y U NU EA LI IM S E M L

.N U IM SL

DIE LAATSE KILO’S KWIJT VOOR KERST? WIJ HEBBEN EEN SPECIALE AANBIEDING!

EASYSLIM HEEFT AL MIJN VERWACHTINGEN OVERTROFFEN!

Zo blij dat ik in september 2020 de stap heb gezet en een intake gesprek heb aangevraagd. Een duidelijk en open gesprek waarin mijn wensen en de uiteindelijke mogelijkheden werden besproken.

ONZE BELOFTE AAN JOU:

Elly voor

Elly na

Uw verhuizing in vertrouwde handen! ZIEN WE *Resultaten kunnen per persoon verschillen

SL I

YS LI

EA SY

* Resultaten ter inzage in de studio conform privacywetgeving

Samen met de behandelingen (1x per week) en het kundige advies, begeleiding én motivatie van de meiden van de salon is het gelukt: Van maat 46 naar maat 38! Nu ben ik alweer een jaar in “onderhoud” (1x per maand), ja dat kan ook bij Easyslim, want ik wil nooit meer terug naar maat 46! Ik voel me geestelijk en mentaal weer helemaal top en 10 jaar jonger, ook een leuke bijkomstigheid. Ik raad Easyslim aan voor iedereen die een paar of een heleboel kilo’s wil afvallen, maar ook voor spieropbouw en huidversteviging kan je bij Easyslim terecht!

ACTIE

Intake incl. behandeling

JE SNEL?

van € 89,- voor € 49,Geldig t/m 24 december 2022

OF BOEK JE AFSPRAAK K ONLINE VIA

EASYSLIM.NU

LEMMER • HEERENVEEN • SNEEK • DRACHTEN hoekstrasneek.nl/verhuizingen VRAGEN? BEL OF APP 06 83 85 47 19

GROOTHEERENVEEN.NL TEKST EN BEELD ANNEMARIE OVERBEEK

HOE KOM JIJ DE KERST DOOR…?

Annemarie en Loes gaan op in de bouw van hun winterdorp

Zodra de dagen korter worden vindt er bij Annemarie en Loes thuis een transformatie plaats. In het altijd opgeruimde en strak, bijna sober ingerichte huis wordt ruimte gemaakt voor een winterdorp met een uitbundige aankleding waarbij kitsch niet gemeden wordt. In de aanloop naar kerst gingen we bij het drietal langs om getuige te zijn van de voorbereidingen voor dit jaar.

“Zorg dat je niet als laatste naar boven gaat, want dan moet je alle lampjes uit zetten”

De echte bouw van het dorp start dit jaar door de stage van Loes wat later, maar ze is vol vertrouwen: “Dit winterdorp gaat de andere edities overtreffen.” Het begin is er. Pinterest is en wordt al afgestruind, bomen en valhekjes voor naast de skipistes zijn in de maak en de eerste nieuwe items zijn aangekocht of gekregen.

SCHAATSBAANTJE EN DRIE HUISJES De liefde voor winterse gezelligheid is al jong aangewakkerd bij Loes. “Dan kwam ik als kind thuis en wist ik dat mijn moeder was begonnen. Dat mocht, met een schaatsbaantje en drie huisjes, nog geen naam hebben, maar daar kon ik helemaal in op gaan”, vertelt Loes. Annemarie vult aan: “Vroeger was het nog niet zo dat je overal huisjes kon kopen. Toen had ik

ENERGIEREKENING EN BATTERIJEN Het creatief bezig zijn in de tijd op weg naar kerst brengt beiden gezelligheid. “En het is een manier om je zinnen te verzetten.” Het is niet zozeer het proces of het resultaat waar het om gaat. Het is het totaal. “Op den duur ben je wel klaar met bouwen en wil je genieten van het eindresultaat.” Dan staat het dorp elke dag ‘aan’. De energierekening is geen reden om de lichtjes dit jaar minder te laten branden. “Het neemt niet veel en het zijn vooral batterijen. Maar dat is iets wat wel op tijd ingekocht moet worden, want ze zijn elk jaar uitverkocht of ze worden duurder”, tipt Loes. Ze geeft nog een andere – gouden – tip: “Zorg ervoor dat je niet als laatste naar boven gaat, want dan moet je alle lampjes uit zetten.”

EN DE KERSTDAGEN ZELF, HOE KOMEN JULLIE DOOR? “Kerst zelf, daar vinden we niet veel aan. We gaan liever naar de sneeuw om te skiën en om daar de warmte en gezelligheid te vinden van een echt winterdorp.”

“Het is niet nodig om alles kant en klaar te kopen” Het winterdorp, hier op archiefbeeld.

Pinterest staat vol inspiratie.

het hele huis vol hangen met guirlandes met lampjes. Langs spiegels guirlandes met lampjes. Langs de trap guirlandes met lampjes. Overal guirlandes met lampjes.”

hebben we Sinterklaas met zijn Pieten. Na Sinterklaas komen de kerstman, de kerststal en de opgetuigde boompjes.”

“Tijdens corona heeft het bouwen van een winterdorp een vlucht genomen. Toen is het helemaal geëxplodeerd”, bekent Loes. Ze legt uit. “We hadden de tijd en konden daardoor flink uitpakken. Het was ook een manier om het wintersportgevoel in huis te halen, want die kon niet doorgaan.” Wintersport is iets wat als een gemis ervaren wordt.

BOOMSCHORS MET SINAASAPPELNETJES

Ook Annemarie is gefascineerd door de winter. “Ik hou van sneeuw, ijs, kou en skiën. Van het winterlandschap waarin iedereen buiten is. En helemaal fantastisch vind ik het als we ook nog kunnen schaatsen.” Het is dan ook meer een winterdorp dan een kerstdorp. “Voor 5 december staan er geen kerstmannetjes en kerstbomen in. Dan

Tuindorado, Action, maar zeker ook de bouwmarkt zijn winkels waar Loes en Annemarie komen voor hun winterdorp. Winkelen bij Tuindorado is echter favoriet bij de twee. Annemarie: “We leven ons daar helemaal uit. Het is fantastisch daar!” Loes valt bij: “Elk jaar kopen we daar één exclusief ding voor het winterdorp.” Zo’n exclusieve aankoop is bijvoorbeeld de skilift. “Vorig jaar liep de skilift niet mooi; de hoek was niet goed. Dit jaar halen we de tuintafel naar binnen en komt de salontafel ervoor. Dan loopt de lift mooi omhoog.” Zo is er elk jaar ruimte voor verandering én verbetering.

“Het is niet nodig om alles kant en klaar te kopen”, meent Loes. “Zo ingewikkeld is het niet. Je breekt bijvoorbeeld een stuk piepschuim af, dat verf je grijs, je spuit er spuitsneeuw op en je hebt een rots.” En er is de natuur. “Een stuk boomschors. Mos er op, inspuiten met spuitsneeuw en je hebt een rotswand.” Het zijn de kleine dingen waar Loes nu al mee bezig is. “Als ik dat nu alvast doe, dan kan ik me straks richten op het grote geheel. Als ik nu ergens een mooie tak zie, dan doe ik er wat mos op, spuit ik het in met sneeuw en heb ik een boompje. En de valnetjes voor naast de pistes, die maak ik van sinaasappelnetjes, daar ben ik ook al mee begonnen.”

Bomen en valhekjes voor in het winterdorp.

feestmaand special 2022

Een sprankelende kerst

Niets zo gezellig met kerst als een versierde kerstboom met fonkelende lichtjes en olielampjes in de vensterbank. Bij He-as kun je terecht voor de nieuwste kerst-trends.

Sparkles from Amsterdam Een verrijking voor je boom, deze ornamenten van Vondels. Als je ze kent of ziet, weet je direct dat dit niet te vergelijken is met een ‘gewone’ kerstbal. Ieder ornement is handgeblazen en ervaren decorateurs voegen de verf en glitter toe. Dit maakt ieder exemplaar uniek. De versieringen van Vondels zijn eigenzinnig en modern. Gemaakt van hoogwaardig glas waardoor het een chique uitstraling krijgt. Deze beauty’s geven net dat extra beetje sparkle aan jouw feestdagen.

Olielampen Een kerstboom huren Een kerstboom transporteren, decoreren en na oud en nieuw alles weer afbreken en de boom afvoeren. Er komt toch wel wat bij kijken, en wie klaart dit klusje bij jou thuis? Wij van He-as en Binnema hebben hiervoor de oplossing. Wij zijn gespecialiseerd in de verhuur van volledig gedecoreerde kerstbomen. Je kunt zelfs kiezen voor een hangende boom. Wij brengen jouw kerstboom en versieren hem ter plekke. Achteraf komen we alles weer netjes ophalen. Zo heb jij jouw handen vrij om gezellig met familie of vrienden te borrelen.

De olielampen van Peri Design zijn gemaakt van glas en zijn aantrekkelijk, modern en duurzaam. De olielamp staat prachtig op jouw eettafel of in de vensterbank en heeft een tijdloze uitstraling waardoor ze populair zijn in alle typen interieurs. Om zwarte rook te voorkomen, is het raadzaam de pit enkele millimeters te laten uitsteken.

Alle artikelen op deze pagina zijn verkrijgbaar bij: BLOEMSIERKUNST HE-AS • Marktweg 88, 8444 AB Heerenveen • tel. 0513 621 619 • www.he-as.nl BINNEMA BLOEMSIERKUNST • Lemmerweg 16, 8607 BZ Sneek • tel. 0515 412 885 • www.he-as.nl

GROOTHEERENVEEN.NL BINNERT’S B

OEKENTIPS!

VERLANGLIJSTJE VOORBEREIDEN

Mocht je nog enkele tips zoeken voor het verlanglijstje voor Sinterklaas of kerst, lees dan vooral verder. Dit najaar komen er weer prachtige boeken uit.

Half november komt het nieuwe kinderboek uit van Jochem Myjer: ‘De Gorgels en de laatste kans’. Kan Melle de Gorgels redden van de Brutelaars?

ACUPUNCTUURPRAKTIJK ZUSANLI

VOORBEREIDEN OP DE DONKERE DAGEN VOOR KERST De klok een uur achteruit. ’s Avonds is het vroeg donker. We zoeken de warmte en de gezelligheid weer binnenshuis op. Binnen de Chinese geneeskunde staat de winterperiode voor het seizoen waarin het element water domineert, met donker, koude, stilte, langzaam, rust, zacht, voelen, yin en de emotie angst. PIJN IN DE BOTTEN Het waterelement hoort bij de organen blaas en nieren, die weer verbonden zijn met de botten. ‘s Winters krijgen veel mensen last van hun botten, van stijfheid, vastzittende nek en schouders, gespannen spieren of pijnlijke voeten. Ook verergeren reumatische klachten en komen blaasontstekingen vaker voor. Acupunctuur kan helpen om deze klachten te verminderen. Hieronder enkele wintertips uit de Chinese geneeskunde: WINTERTIPS UIT DE CHINESE GENEESKUNDE Ga, wanneer het kan, lekker naar buiten om contact maken met de natuur en daglicht te absorberen om toch nog wat vitamine D op te slaan. Een goede aanvulling met vitamine D, tot zo’n 4000 IE per dag, kan in alle opzichten helpen. Warme voeten zijn belangrijk: ’s avonds een voetenbadje met Chinese verwarmende kruiden, een theebuiltje of etherische olie doet wonderen. Meer rust, meditatie, vroeger onder de wol en iets later beginnen en ook overdag wat rustiger aan doen. Qua voeding kun je ‘s winters beter stamppotten en verwarmende voeding en kruiden gebruiken, om te zorgen dat je ‘kacheltje’ blijft branden. Kaneel, gember of kurkuma doen het goed om je systeem te verzorgen. Een koud ontbijt (zoals ontbijtgranen, yoghurt of smoothie) is ‘s winters niet zo verstandig: het kost energie om weer op te warmen. Kies liever voor pap, warme havermout met amandelmelk, abrikoos, noten en wat kardemom erdoor, of soep.

GRETHA KOENDERS Accupuncturist Acupunctuurpraktijk Zusanli www.acupunctuur-heerenveen@live.nl

‘De Britannica kinderencyclopedie’ geeft antwoord op interessante vragen op het gebied van de aarde, de ruimte, geschiedenis en wetenschap. Een boek vol lijstjes, weetjes en vragen. ‘De zaak van Alaska Sanders’ is het nieuwste boek van Joël Dicker en het vervolg op ‘De waarheid over de zaak Harry Quebert’ met schrijver Marcus Goldman in de hoofdrol. Opnieuw een spannende, zorgvuldig opgebouwde thriller. Heerlijk voor die donkere dagen…

‘Films die nergens draaien’ van Jorrick Goldewijk, dit jaar winnaar van de Gouden Griffel, is een prachtig ontroerend verhaal over een meisje, Cato, die zonder moeder opgroeit. Ze komt te werken bij een bijzondere bioscoop. Want deze bioscoop heeft een scherm waarbij je met een meegenomen foto of voorwerp waar een herinnering aan zit, in die herinnering kunt stappen….

Actueel is het nieuwe boek van Nino Haratischwili: 'Het schaarse licht'. Hierin komen drie Georgische vriendinnen na jaren samen in Brussel op de fototentoonstelling van hun overleden vriendin. De foto’s laten hun geschiedenis zien en de geschiedenis van hun land. De eerste grote geheime liefde, het oplaaiende geweld in de straten, stroomuitval, de corruptie, vriendschap en verraad tegen de achtergrond van de chaos na de onafhankelijkheid van de jonge Georgische staat.

Van ‘De jongen, de vos, de mol en het paard’ komt bij BBC een animatiefilm uit. Daarom komt er een extra mooie full colour geïllustreerde editie uit, waarin de karakters nog meer tot leven komen.

NYNKE DE VRIES Boekenliefhebber pur sang Boekhandel Binnert Overdiep www.binnertoverdiep.nl

MMOOI SKIN&BEAUTY

DE COLLECTIEVE VOORBEREIDING OP DE FEESTMAAND

Met rasse schreden komt het einde van alweer een jaar in zicht. Hoewel het nog maar half november is, zijn vele Nederlanders al druk aan de slag gegaan met de voorbereidingen voor die magische decembermaand.

MARIAN MEIRMANS (MIDDEN) EN MARA (LINKS) EN MINDY schoonheidsspecialisten MMOOI Skin&Beauty www.mmooiheerenveen.nl

In de schoonheidssalons wordt hard gewerkt om iedereen de nodige ontspanning, perfecte wenkbrauwen, een feestelijk make-upje en die schitterende nagels te bezorgen. Want dat is voor velen de voorbereiding voor de komende feestdagen. Ook voor mij. Graag vertel ik jullie hoe ik met mijn gezin de kerstdagen het liefste doorbreng. Ik hecht veel waarde aan tradities; deze kun je niet zomaar in het leven roepen, maar manifesteren zich naarmate de jaren verstrijken. In de loop naar kerst, na de sinterklaasviering, versier ik samen met mijn oudste kleinzoons de kerstboom. Op kerstavond vieren wij met het hele gezin ons kerstfeest in het ouderlijk huis. Het is altijd een gezellige boel; we eten samen, brengen allen pakjes mee voor iedereen en nadat de jongste kinderen naar bed zijn

gebracht spelen we een spel waarbij we cadeautjes uitwisselen. Nou is het voorlopig nog steeds november, en is Sinterklaas overal in het land te vinden, natuurlijk. Pieten, pakjes en pepernoten, overal blijde kindergezichtjes en verwachtingsvolle blikken. Onderweg naar het heerlijk avondje. Zet intussen je voorbereidingen voor december rustig voort, want voorpret is ook pret. Dus wil jij glowen en shinen met de feestdagen? Check dan vooral alvast het nieuwe glow treatment, speciaal ontwikkeld om jou te laten stralen!

feestmaand special 2022

Preview!

GENIETEN VAN EEN ÉCHTE FILM IN DE BIOS!

De koudere maanden zijn aangebroken. Dit betekent lekker warm genieten van een leuke film, samen met familie of vrienden, bij De Bios Heerenveen. De warme chocolademelk staat al voor u klaar! Ook komen er in de periode vóór kerst nieuwe films uit. Hieronder een aantal suggesties die De Bios voor u heeft geselecteerd...

STRANGE WORLD (NL)

PIECE OF MY HEART

PREMIÈRE: 23 NOVEMBER

PREMIÈRE: 1 DECEMBER

ANIMATIE, AVONTUUR

Strange World introduceert een legendarische familie van ontdekkingsreizigers: de familie Clade. De film is een originele avonturen- en komediefilm over drie generaties van de familie Clade, die hun verschillen onderling moeten overwinnen, terwijl ze een vreemde, wonderlijke en vaak vijandige wereld verkennen.

DRAMA

WIL DE KROKODIL

AVATAR: THE WAY OF WATER 2D/3D

PREMIÈRE: 7 DECEMBER

PREMIÈRE: 14 DECEMBER

Wil de Krokodil is een live-action/CGI musical en komedie gebaseerd op de gelijknamige boeken van Bernard Waber. In de film komt het populaire personage uit het boek tot leven en wordt hij wereldwijd geïntroduceerd aan een nieuw publiek. Lyle is een zingende krokodil die dol is op badderen, kaviaar en goede muziek.

Avatar The Way of Water speelt zich meer dan tien jaar na de gebeurtenissen van de eerste film af. De film vertelt het verhaal van de familie Sully (Jake, Neytiri en hun kinderen). We zien de problemen die hen achtervolgen, de moeite die ze doen om elkaar te beschermen, de gevechten die ze voeren om in leven te blijven en de tragedies die ze doorstaan.

FAMILIEFILM, KOMEDIE, MUSICAL

Amsterdam, de jaren 70. Terwijl Olga en Irma, beiden getalenteerde danseressen, zich staande proberen te houden in de veeleisende en ambitieuze balletwereld, wordt Olga als de grote nieuwe ster van het Koninklijk Ballet gelanceerd. Piece of My Heart vertelt het verhaal over uitzonderlijk talent, maar bovenal dat van een ultieme vriendschap.

ACTIE

DE B DE BIOS HEERENVEEN

Kerst

vakantie HOTEL SINESTRA

DE GELAARSDE KAT 2

DE TATTA’S

PREMIÈRE: 14 DECEMBER

PREMIÈRE: 21 DECEMBER

PREMIÈRE: 22 DECEMBER

Wanneer een boze Ava tijdens de skivakantie in Hotel Sinestra haar overbezorgde ouders weg wenst, zijn de volgende morgen ineens alle volwassenen verdwenen. Eerst is het feest, maar al snel gaat er van alles mis. Ava en haar nieuwe vrienden besluiten alles op alles te zetten om samen met hun ouders kerst te kunnen vieren.

Beleef dit jaar elk avontuur alsof het je laatste is. Voor het eerst in ruim tien jaar presenteert DreamWorks Animation weer een nieuw avontuur in het Shrekuniversum met de terugkeer van onze geliefde, melk drinkende, roekeloze, onbevreesde katachtige in De Gelaarsde Kat 2: De Laatste Wens.

Wie wil er niet schathemeltjerijk worden? Nou, Erik van Kampen zeker wel. Dan kan hij een nóg grotere villa voor zijn langs elkaar levende gezin kopen. Zijn droom valt echter snel in duigen. Samen met zijn gezin verhuist hij van een luxe villa naar een flat. Ze willen zo snel mogelijk terug. Maar als ze hun nieuwe buren leren kennen leidt dat tot bijzondere vriendschappen.

KOMEDIE

ANIMATIE, FAMILIEFILM

het complete filmprogramma zie je op

KOMEDIE

Reserveer & bestel je tickets

www.bios-heerenveen.com

online!

Tijdens de kerstvakantie van 24 december 2022 t/m 8 januari 2023 is De Bios Heerenveen geopend vanaf 11:00 uur. Vroege vogels die naar de 11:00 uur voorstelling gaan, betalen slechts € 6,- voor de film.

Het programma is onder voorbehoud. Check daarom voor de zekerheid ook altijd onze website!

GROOTHEERENVEEN.NL

Doe het zelf!

Zo richting de feestdagen krijgen we zin om ons huis knus en gezellig te maken. En dat kun je heel makkelijk zelf. Volg deze DIY (do it yourself) tips en ontdtek dat je elegante kerstdecoraties kunt maken zonder dat het ingewikkeld of duur hoeft te zijn.

DIY #1 TAFELKAARS OP OMGEKEERD CHAMPAGNEGLAS • Versier een champagne- of wijnglas met een dennenappel of minikerstbal. • Beplak de buitenkant van het glas met feestelijke stickers (Google ‘raamstickers’ of kerststickers’). • Gebruik wit lint of wol om sneeuw te creëren. • Plaats een waxinelichtje of eentje op batterijen op het pootje.

DIY #2 FEESTKRANS • Koop een strokrans bij jouw dichtstbijzijnde winkel. • Versier de krans met (droog) bloemen en zet vast met steekkrammen. • Maak af met een sierlijke (draai) kaars.

DIY #3 ADVENTSKALENDER Hier kun je zo vroeg mee beginnen als je wilt. Maak van elke dag een feest door kleine cadeautjes in de boom te hangen. • Zoek een geschikte tak. • Maak of koop mini-enveloppen met kaartjes. • Nummer elk kaartje van nu tot kerst. • Bedenk een leuke activiteit of cadeau voor je partner, familielid of jezelf. • Maak de tak af met een lichtsnoer.

DIY #4 RAAMTEKENING Deze is erg leuk om te maken samen met je (klein)kinderen. • K oop raamstiften. • G ebruik deze voorbeelden of je eigen fantasie.

Laat de winter maar komen (ook gezellig voor voorbijgangers)!

feestmaand bijlage 2022

DOOR VINOLOOG LAURA VAN DEN AKKER VAN DE WIJNSCHUUR

WIJNTIPS

lekker genieten! wijnTip 1 Nebla Ribeira del Duero is een rode wijn met een dieprode kleur met paarse tinten. De aroma's brengen een mix van rijp, rood fruit naar voren. De houtlagering geeft de wijn de vanille smaak die goed in balans is met het fruit. Kortom: een krachtige hout gelagerde rode wijn.

wijnTip 2 "In oktober van dit jaar bestond De Wijnschuur alweer elf jaar en onze winkel is inmiddels een begrip in Heerenveen voor iedereen die op zoek is naar een bijzondere wijn voor een speciale gelegenheid, of naar die éne wijn voor bij dat éne gerecht of voor wie gewoon eens zin heeft in ‘iets anders’.

Oropasso wordt gemaakt van Garganega en Chardonnay druiven, fermenteert vijftien dagen in stalen tanks en rijpt ongeveer vijf maanden in RVS tanks. De wijn heeft een strogele kleur, bloemige aroma's met hints van citrusvruchten en is fris mineralig met een goede balans. Heerlijk bij risotto, soep, vis, schaalvruchten, wit vlees en gerijpte kazen.

Salentein Blanc des Blancs is gemaakt van 100% Chardonnay druiven. Goudgeel van kleur, met aroma's van groene appel en ananas; in de mond fris en fruitig met fijne bubbels die bijdragen aan deze elegante en intense mousserende wijn. Afkomstig uit de wijngaarden in Valle de Uco, de beste wijnstreek in het grote Mendoza gebied.

wijnTip 3 Cabernet Franc

We hebben wijnen besteld waarmee de komende feestdagen (wat ons betreft) nóg feestelijker worden en willen u hier graag mee verrassen!"

"Een feestelijke december maand!"

wijnTip 5

Een nieuwkomer in de Salentein Barrel Selection: de Cabernet Franc. Donkerrood van kleur met de voor deze druif typische geur van zwarte bes, gecombineerd met wat kruidigheid en tabak. Breed en mondvullend, met een mooie houttoets en een lange frisse afdronk. Heerlijk bij delicate vleesgerechten, stevige visgerechten en gevogelte.

wijnTip 4 Neropasso Een klein deel van de wijndruiven waarvan Neropasso wordt gemaakt, wordt gedroogd en geeft de kenmerkende smaak; dit is de ‘appassimento’ methode. De kleur is intens robijnrood; een volle en ronde smaak met hints van kersen en pruimen, met zachte tannine in de afdronk.

wijnTip 6 Nebla Verdejo is een zeer aantrekkelijke strogele wijn met groene tinten. In de neus aroma’s van venkel en versgemaaid gras, maar ook met volop tropisch fruit (ananas en mango). De afdronk is rond en fruitig met kenmerkende frisse zuren. Een frisse witte wijn met een fijne structuur.

wijnTip 7 Rosso Passo heeft een rijke structuur, veel donkere fruitaroma's en ook wat aardse tonen. De wijn is full bodied, fluweelzacht met zachte tannines. Drink deze wijn op 16 graden als begeleider van typisch Italiaanse voorgerechten, rood vlees, zachte kazen en gegrilde visgerechten.

Alle wijnen zijn verkrijgbaar bij DE WIJNSCHUUR • Herenwal 49, Heerenveen • tel. 06 51532728 • dewijnschuurheerenveen@gmail.com • www.dewijnschuurheerenveenshop.nl

GROOTHEERENVEEN.NL

WICHER WIND

EEN CULINAIRE KERST!

Een culinair najaar bij Parkhotel Tjaarda Restaurant ‘de Oranjetuin’

Een feestelijke kerst in Grand Café 1834

In dé feestmaand van het jaar uitgebreid tafelen en genieten van de beste wijnen!

In dé feestmaand van het jaar ongedwongen genieten van lekkere gerechten in een sfeervolle ambiance!

Onze gerechten kenmerken zich door eenvoud met een verrassende smaak en een moderne presentatie. Uitgangspunt van onze keuken vormt het seizoen en lokale producten met als resultaat harmonieuze gerechten waarbij wij de klassieke basis op verrassende wijze weten te combineren met eigentijdse accenten. De wijnkaart is samengesteld na een selectie van vele wijnen, met het doel een zo breed mogelijk beeld van de huidige wijnwereld weer te geven. Uniek is dat er meer dan 70 wijnen per glas te bestellen zijn.

Kerst 2022

Op 1e en 2e kerstdag serveren wij een gastronomisch 5-gangen kerstdiner à € 65,00 p.p.

Grand café 1834 is eten en drinken met karakter. Schuif aan voor een lunch, diner of borrel bij Grand café 1834, gevestigd in Tjaarda Oranjewoud vlakbij Heerenveen. Op de wisselende kaart vind je gerechten met karakter met hier en daar een Friese touch.

Kerst 2022

Op 1e en 2e kerstdag serveren wij zowel in de middag (12:00 uur) als in de avond (19:00 uur) een feestelijk 4-gangen diner in Grand café 1834 à € 52,50 p.p

RESTAURANT DE ORANJETUIN GRAND CAFÉ 1834 Kon. Julianaweg 98 8453 WH Oranjewoud Telefoon: 0513 433 533

www.tjaarda.nl

FRISONE PAZZO

Culinaire reis naar Italië Rijkelijk genieten van eerlijk, puur en eigentijdse Italiaanse gerechten met bijpassende wijnen in onze sfeervolle ambiance. Dat doe je bij Frisone Pazzo. Dé plek om samen te komen met geliefden, familie, collega’s en vrienden.

Wij werken altijd met verse en seizoensgebonden producten, geïmporteerd vanuit Italië en lokaal uit de buurt. We werken met een wisselend verrassingsmenu van 3, 4 of 5 gangen. Je kunt bij ons lunchen en dineren – graag wel even reserveren – en ook zijn we er als je iets te vieren hebt met een grote groep. Organiseer je je feest liever thuis? Dan staan we voor je klaar met onze catering.

Onze chefkok Eddy Westra maakt de lekkerste gerechten en gastvrouw Artemis Sofronas brengt het naar je tafel. In het historische monumentale pand van de voormalige ‘Technische School’ nemen we jou van dinsdag tot en met zondag mee op culinaire reis naar het prachtige Italië. Daarnaast organiseren we elke maand een wijnen spijsavond samen met Laura van De Wijnschuur. En daar wil je bij zijn.

FRISONE PAZZO | BIJZONDER ITALIAANS RESTAURANT Burgemeester Falkenaweg 56, 8442 LE Heerenveen Telefoon: 0513 232 172

www.frisonepazzo.nl

feestmaand special 2022 KEUKENRENOVATIE OF OVERSPUITEN VAN UW KEUKEN

Oude keuken als nieuw Wanneer u uw keuken vakkundig wenst te laten renoveren, dan bent u bij KEUKENSPUITERIJ FRIESLAND aan het juiste adres. De bestaande keuken krijgt een nieuwe harde laklaag. Uw keuken ziet er weer uit als nieuw en kan weer jaren mee. Hierbij wat voorbeelden om een impressie te krijgen van de mogelijkheden en het eindresultaat. Bekijk voorbeelden van hoe een keuken een geheel nieuwe uitstraling krijgt met het overspuiten van de fronten.

“Overspuiten is veel minder milieu belastend” Totale metamorfose Bij dit project kunnen we echt spreken van een totale metamorfose. De keuken had frontjes, allemaal in een houtkleur. De fronten hebben we vakkundig verwijderd en overgespoten in een hele frisse moderne kleur en teruggeplaatst. Een totale nieuwe keuken!

Van eiken naar modern zwart Bij deze keuken kunnen we weer spreken van een prachtige makeover. Doordat de eikenhoutkleurige frontjes van de keuken zijn gespoten in zwart ziet de keuken er direct heel anders uit. De keuken is in zijn geheel gespoten: onderkastjes, bovenkastjes en ook de losse vrijstaande hoge kast zijn meegenomen. Een totaalplaatje waar ze nog jaren van kunnen genieten.

“Volledig naar uw wens” “Overspuiten is veel goedkoper dan nieuw”

Van oubollig bruin naar fris wit Deze beuken keuken was ook toe aan vernieuwing. De beuken frontjes zijn keurig overgespoten in een lichte kleur. De keuken ziet er fris uit en oogt groter en ruimer door het gebruik van lichte kleuren in een relatief volle ruimte met veel kastjes. Op deze manier kan een wat oudere keuken toch nog weer jaren mee. Spuiten van frontjes is daarvoor een perfecte oplossing.

Keukenrenovatie? KEUKENSPUITERIJ FRIESLAND • Van Osingaweg 72, 8744 EX Schettens • 06-40371223 • www.keukenspuiterij-friesland.nl

GROOTHEERENVEEN.NL

Een fijn thuis creëren Het fijne van een thuis is dat we er met veel plezier en gemak kunnen wonen, ontspannen, kunnen werken en onze hobby’s uit mogen voeren. Voelt jouw huis al aan als thuis? Of ben je nog druk bezig om dat te realiseren? BRONSNIJDER WONINGINRICHTING-AANHUIS IN HEERENVEEN helpt je daar graag bij! In de showroom word je geïnspireerd je woning met veel zorgvuldigheid in te richten. Daarnaast richten wij ons op gemak wat betreft het elektrisch bedienen van je raamdecoratie, willen wij jouw ideale inloop- of bijkeukenkast realiseren en denken we mee in duurzame keuzes voor op de lange termijn. De specialisten van BronSnijder staan voor u klaar

Raamdecoratie

Wat je interieursmaak of budget ook is, in onze showroom vind je raambekleding op maat die perfect bij jouw wensen aansluit. Je krijgt deskundig advies, we komen langs voor het inmeten en installeren en zorgen dat jij het juiste product voor de juiste situatie kiest.

100% recyclebare vloer

Onze nieuwe vloerenlijn Blauw is opgebouwd uit natuurlijke stoffen en wordt CO2-neutraal geproduceerd. De vloer is verkrijgbaar in stijlvolle hout, beton-, marmoleum- en tegellook vloeren. Ook voor vloerverwarming is deze vloer erg geschikt.

Gordijnen

Raambekleding zorgt naast een fijne akoestiek vooral voor veel sfeer in je woning. De mooie stoffen kun je helemaal bij je interieur laten aansluiten waardoor een kloppend geheel ontstaat.

Kasten op maat Slimmer wonen

Het ‘Slimmer wonen’-concept draait om het vergemakkelijken van je woongenot. Via een app of Google Nest Hub worden bijvoorbeeld raamdecoratie en radio in een programma samengevoegd. Deze worden vervolgens geactiveerd wanneer jij daarom vraagt. In nieuwe woningen wordt al vaak Domotica toegepast; ook in bestaande woningen is het mogelijk de verbinding te leggen tussen verschillende producten.

Als je je ogen dicht doet, hoe ziet jouw ideale inloopkast of bijkeukenkast er dan uit? Bij een kast op maat is eigenlijk alles mogelijk. Je bepaalt de indeling, kleur en grootte. Ook voor thuiswerken hebben we mogelijkheden. Neem je ideeën mee naar de winkel, we tekenen ze graag voor je uit.

Tot ziens in onze (inspirerende) showroom!

Meer informatie BRONSNIJDER WONINGINRICHTING-AANHUIS.NL • Jousterweg 20b, 8447 RH Heerenveen • (0513) 724 223 • heerenveen@bronsnijder.nl

Kuiper Verzekeringen. Voelt als familie.

BENIEUWD WAT MORGEN BRENGT? De invloed van kunstmatige intelligentie, robotisering en big data in de toekomst is onvoorspelbaar. Daarom is een goed beeld van jouw ondernemersperspectief goud waard. Wij maken tijd en bieden inzicht. Want met een heldere kijk op morgen lacht de toekomst je toe.

Ineke Postma DGA Inuz Attitude for Women

BENTACERA.NL

kuiperverzekeringen.nl Bentacera adv 129,5x190mm.indd 1

Uw verhuizing in vertrouwde handen!

hoekstrasneek.nl/verhuizingen

21-03-19 10:51

&UITGAAN

CULTUUR

GROOTHEERENVEEN.NL

HET VERHAAL VAN HEERENVEEN

HET SMAKSCHIP ‘DE JONGE JANNA’ Wijken, vaarten en sloten waren nog geen 250 jaar geleden de snelwegen waarlangs mens, dier en materialen werden verplaatst. De bok of de praam was de VW Caddy van de scheepsvaart en het smakschip of de tjalk de Scania R serie.

BOVEN: Hardzeildag in Grouw in 1900. Ook toen leverde dit spectaculaire plaatjes op! LINKS: Tekening van een 18e eeuws smakschip. Bron: Zuiderzeemuseum.

“Deftig en welbezeild” Op 13 april 1763 wordt in de Leeuwarder Courant van die dag een “deftig en welbezeild SMAK-SCHIP” aangeboden door de Procureur Fiscaal A.H. Pommerol. Het schip De Jonge Janna was gebouwd in 1759 en ongeveer 23 meter lang en zes meter breed. Schipper Gaele Jans van ’t Heerenveen had het schip bevaren en het lag binnen de sluis bij Lemmer voor het pakhuis van Jouwert Sybrens. Wie “gadinge” maakte was op 16 en 23 april welkom in De Jonge Prins van kastelein Jacob Kisjes.

ingezet zijn voor de afvoer van turf en mest over de Zuiderzee. De smakschepen voerden aan weerszijden een zwaard. Het schip had twee masten: een grote mast in het midden van het schip en een kleine op het achterschip. De twee dwarszeilen aan de grote mast doen denken aan tuigage die we kennen van vroegere VOC-schepen. Het gaffelzeil aan de grote mast werd niet volledig omhoog gehezen, zoals we dat nu kennen van de skûtsjes.

Bekende Heerenveense namen Het smakschip staat in een lange traditie van Friese scheepsbouw. Dit type schip dook op halverwege de 17e eeuw en was zeer geschikt voor de kusthandel. Dit schip kende overeenkomsten met het kofschip en de tjalk. Waarbij de verschillen soms moeilijk te duiden zijn. Het smakschip was bedoeld voor de binnenvaart, maar werd ingezet voor de kustvaart naar onder andere Duitsland en Denemarken. Onze ‘Jonge Janna’ zal gezien de ligplaats en haar lengte veel

Bij de verkoop van een schip kwam heel wat kijken. In de eerder genoemde komen we een aantal bekende Heerenveense namen tegen. Op 31 maart 1760 woont Anthonie Hendriks Pommerol in Heerenveen, hij is procureur fiscaal (officier van Justitie) van Haskerland.

Een tekening van het Scheltingahuis, dat werd afgebroken in 1836. Met op de voorgrond een schipper of schippersknecht die met de vaarboom het vaartuig voortduwt. Moeder de vrouw heeft het stuur in handen.

‘Het verhaal van Heerenveen”is mogelijk gemaakt door: Beeld: collectie Museum Heerenveen

MUSEUM HEERENVEEN Minckelersstraat 11 8442 CE Heerenveen www.heerenveenmuseum.nl

Schipper Geale Jans woont in 1763 in Heerenveen als hem grote rampspoed treft door het overlijden van zijn vrouw Akke Doytses, waar hij in 1747 mee was getrouwd. Dochter Janke overlijdt bij haar geboorte in 1749. Op 30 december 1763 staat Geale inschreven bij het nedergerecht als “fugitief en zeer slecht leven leidend”. Koopman Jouwert Sijbrens neemt later de achternaam Stapert aan. Jouwert huwt met Tetje Nannes Muskulus. Hij wordt dan zwager van Dirk Beernts Drijfhout. In 1769 zullen beide zwagers samen met Jan Poppe Andreae van Canter, secretaris van de grietenij Weststellingwerf, en nog een aantal leden in een combinatie octrooi krijgen om de vaart RECHTS: Het schip De Eendracht IV van de firma Drijfhout op pad met de geheelonthoudersbond in 1919. Op de achtergrond de oliefabriek van Woltman aan de Fok.

Het schip passeert het Herenwalsterbrugje. Op de achtergrond de Kruiskerk die in 1969 werd afgebroken.

van Heerenveen naar het Tjeukemeer opnieuw te graven. Jacob Kisjes wordt genoemd als de eigenaar van herberg De Jonge Prins. Jacob was een vermogend man die in 1749 werd aangeslagen voor een bedrag van fl 57-13-0 carolus gulden voor een gezin van vier personen boven de twaalf jaar. Het was niet ongebruikelijk om in De Jonge Prins de finale palmslag (definitieve verkoop) van een schip te houden. Zo is er bijvoorbeeld een finale palmslag voor het “KOFFE-SCHIP ‘De Twee Gebroeders’ op 22 april dat jaar. Rondom de turfvaart was een hele economie ontstaan. Vele schippersgezinnen leefden hiervan en een verkoop van een schip gaf de herbergier en de procureur fiscaal een mooie bijverdienste.

Het skûtsje Gerben van Manen in 1975. Het laaggevoerde gaffelzeil van het smakschip is al lange tijd niet meer te zien op de huidige skûtsjes.

MET DANK AAN: stichting Historie Heerenveen www.historieheerenveen.nl

heerenveen // CULTUUR&UITGAAN

TEKST EELKE LOK // FOTO TOONKUNSTKOOR HEERENVEEN

WICHER PATTJE VAN 150-JARIG TOONKUNSTKOOR HEERENVEEN:

“HET PUBLIEK IS DE GRAADMETER VAN ONZE ZANG-KUNST” Op zondagmiddag 20 november om drie uur zal het Toonkunstkoor Heerenveen een jubileumuitvoering verzorgen in Trinitas, het kerkgebouw aan de Coehoorn van Scheltingaweg, achter de Europalaan in Heerenveen. Het Toonkunstkoor viert dan haar 150-jarig bestaan. Iets verlaat, want die viering had in 2020 al moeten plaatsvinden, maar corona dwong tot uitstel. Uitgevoerd wort de Paulus van Mendelssohn, met medewerking van het Promenade Orkest. De algehele leiding is in handen van Pauli Yap.

NU TE ZIEN IN DE BIOS! Het complete filmprogramma zie je op:

www.bios-heerenveen.com Reserveer & bestel je tickets online!

)

Eén ding hoefde hij niet meer te veranet begrip ‘Toonkunst’ deren toen hij voorzitter werd. Hij wilde moet even worden eens bij een koor. Overal even kijken. In uitgelegd voor wie er Heerenveen werd hij zeer warm ontvanniet vertrouwd mee is. gen. Er was aandacht voor zo’n nieuwe En tegenwoordig zorgt man. “Dat gebeurde nergens anders Wikipedia voor de onthulling van alles op die wijze”, zegt hij. En toen ook nog wat onbekend voor je is. Toonkunst is bleek dat de dirigente ‘gouden oren’ had officieel: ‘kunstmuziek die tot klinken (“Die hoort echt alles”) en ook nog een wordt gebracht in de grote en perfecte didactische gave had was kleine concertzaal, de kerk, het helemaal kaar. Wicher Pattje het operatheater e.d.’. Oké, ging naar Heerenveen. maar wat hóór ik daar dan? Volgens datzelfde Hij vertelt dat in de dertiger Wikipedia: ‘muziek die jaren van de vorige eeuw de in hoofdzaak gewaarkoren zich kwalitatief steeds deerd en/of beoordeeld meer wilden onderscheiden. wordt als kunst in plaats R C . Voor het uitvoeren van de zangvan als entertainment’. PA OK TTJ E ( F OTO : FA C E B O kunst (met de nadruk op beide Geen caféliederen of smartlettergrepen) werden in die periode de lappen dus. Maar wat dat wel? toonkunstkoren opgericht als seculiere eenheden (non-christelijk), die zich WARM ONTVANGEN toelegden op het uitvoeren van klassieke De verheldering komt uit de mond van muziekstukken. Oratoriumverenigingen de voorzitter van het Toonkunstkoor van nu komen meestal vanuit kerkelijke Heerenveen (en hij zingt er zelf ook in gemeenschappen. Het zijn (waren) twee mee): Wicher Pattje uit Noordwolde. verschillende culturen. Pattje was zelfstandig beleidsadviseur in de sociale sector. Had een zijstapje toen hij rond 2000 zes jaar wethouder was in PAULI YAP de stad Groningen. Doet nu alleen nog Verrassend daarom dat de dirigente van eenmalige gerichte projecten, want hij het Toonkunstkoor Heerenveen, Pauli is met pensioen. Bovendien heeft hij Yap uit Hemelum, die ook dirigente is de krokodil - faithfully yours - de tatta’s het heel druk met het jubileum van het van Oratoriumvereniging Bolsward, Toonkunstkoor Heerenveen. beide koren gezamenlijk in 2007 het Re-

Vanaf 07-12

Vanaf 14-12

“HET KOOR HEEFT IN ÉÉN CONCERT NOG NOOIT ZOVEEL NOTEN GEZONGEN” quiem van Verdi liet zingen. Kon best, zo verschillend was die cultuur niet meer. Een Toonkunstkoor, zeker dat van Heerenveen, beoefent de zangkunst semiprofessioneel. Er is veel discipline tijdens de één keer per week gehouden repetities. Ook in Trinitas, als al die ‘zware’ stukken gerepeteerd worden. Perfectie is de boodschap. Dirigent Yap staat al sinds 2006 voor het koor. “Een geweldige vrouw”, zegt Pattje. Maar Yap kan het niet alleen. Ook de koorleden moeten zorgen voor de kwaliteit. Oefenen, oefenen, oefenen. Niet alleen op de repetitieavonden, maar ook thuis. Pattje zingt elke dag een uurtje, muziek aan en dan meezingen. Tot je de gelaarsdetekst katbijna 2 21-12-2022avatar 2 - piece uit het hoofd kent en de momenten weet waarop je moet invallen.

Vanaf 21-12

STEMMEN LENEN Het enthousiasme bij de koorleden is groot. Zeker nu na de coronatijd. Want wat moet een koor dat wil blijven zingen in coronatijd doen? Thuis blijven. Het koor zette wel een internetverbinding op: de muziek klonk, de dirigent zwaaide het stokje en iedereen zat thuis voor z’n beeldschermpje te zingen, zonder de microfoon aan te zetten. Dubbel zo hard werken, bovendien erg vervelend. Het Toonkunstkoor Heerenveen bestaat momenteel uit 76 zingende leden Het zijn er wel eens minder geweest, ook wel eens meer. Maar lager dan zestig moeten ze eigenlijk niet komen. Het gaat ofnamelijk my heart ook om voldoende mensen in de stemmengroepen. Mannen zijn nu

Vanaf 22-12

Burg. Kuperusplein 52 HEERENVEEN Telefoon: 0513 654 051 WWW.BIOS-HEERENVEEN.COM

NUMMER 11 • 2022

GROOTHEERENVEEN.NL

“ALS ER MENSEN ZITTEN TE HUILEN BIJ HET REQUIEM VAN BRAHMS, IS DAT GENOEG”

eenmaal zwaarder te rissen voor dit soort hobby’s. Er zijn nu nog veertien tenoren en dertien bassen. Dat kan. Bij sommige stukken leent het koor stemmen van andere koren om de stemgroepen een beetje met elkaar in balans te krijgen.

kunstkoor heeft een gemiddelde leeftijd van boven de vijftig jaar. Het koor heeft twee uitvoeringen per jaar. Na het jubileumconcert van deze maand staat op 13 mei het Stabat Mater van Haydn, en de Vespers van Mozart op het programma.

Wat moeten ze kunnen? Zuiver zingen. Volume hebben. Noten lezen is leuk, maar hoeft niet beslist. De Latijnse teksten zijn lastig, maar als je bijvoorbeeld het Stabat Mater van verschillende componisten zingt is de tekst elke keer gelukkig gelijk. Maar de uitspraak moet wel goed en eendrachtig dezelfde zijn.

CADEAUTJE

WEINIG JONGEREN Er is wel een redelijke belangstelling voor, maar er valt wel eens iemand af. Gelukkig is het zo dat als je een uitvoering doet, er altijd mensen in de zaal zijn, die zeggen: ‘Dat wil ik ook wel eens proberen’. Aangestoken door de kwaliteit. Al moet Pattje ook toegeven dat er te weinig nieuwe jongeren bij het koor zingen. Het Toon-

Maar eerst de Paulus van Mendelssohn. Het Toonkunstkoor Heerenveen bestond in 2020 150 jaar en geeft zondag 20 november om drie uur een jubileumconcert. Het Promenade Orkest komt daarvoor naar Trinitas en er zijn speciaal ingehuurde solisten: Frans Fiselier (bas), Falco van Loon (tenor) en Johanette Zomer (sopraan). Internationaal vermaarde zangers. “Het is een zwaar stuk”, zegt Pattje. “Het koor heeft in één concert nog nooit zoveel noten gezongen.” Het is een ware uitdaging. Voorafgaande aan het concert geeft klassieke muziekkenner Rudolf Nammensma om half twee een gratis toegankelijke le-

zing over het oratorium en de componist. “We wilden een cadeautje aan Fryslân geven”, zegt Pattje wijzend op die uitvoering. En wijzend op de masterclass, die kortgeleden is gegeven. Waarin solisten les hebben gegeven aan een twintigtal zangers om ze nog beter te laten zingen. Er is behoefte aan de professionalisering van het zingen, ook al doe je het in een koor.

Toen is contact gezocht met de Stichting FB Oranjewoud Cultuur. En die heeft begin 2019 op basis van een voorlopige begroting een ruim bedrag toegezegd. ”Je hebt geen idee hoe belangrijk die gift voor ons geweest is. Vanaf dat moment hadden we in ieder geval een basis waarop we verdere plannen konden gaan maken en contracten konden sluiten met de solisten en het orkest.”

SPONSOR

De akoestiek in Trinitas is misschien niet zo daverend als in oude kerken. “Maar hier kunnen we 150 man meer publiek ontvangen.” En daar heeft een toonkunstkoor belang bij. Ze hebben geen concoursen; de recensies in de krant worden ook schaarser. “Het publiek is de graadmeter van onze zang-kunst”, besluit Wicher Pattje. “En als dan na de uitvoering van een muziekstuk over Anne Frank iemand mijn beide handen vasthoudt en zegt zeer geroerd te zijn; als er mensen zitten te huilen bij het Requiem van Brahms, is dat genoeg.”

Een jubileumprogramma met twee masterclass-docenten op mooie locaties en een concert met topsolisten en een orkest van 35 musici kost een heleboel geld. Zonder giften en sponsorbijdragen kun je dit niet uitvoeren. “Toen we in 2018 begonnen met de voorbereidingen hebben we ons dat terdege gerealiseerd. We moesten een gulle gever zien te vinden”. De meeste fondsen en sponsoren willen – begrijpelijk – vrij gedetailleerd weten waar ze hun geld aan geven. Maar zover was Pattje eind 2018 nog lang niet.

KORTINGSBON 20% KORTING* op 1 artikel naar keuze

HEERENVEEN *uitgezonderd van aanbiedingen of afgeprijsde artikelen. Vraag naar de overige actievoorwaarden in de winkel. Alleen te gebruiken in HEMA Heerenveen

VACATURE

Operator op de Sorteeren Wasafdeling (m/v) Wat ga je in deze functie doen?

Je krijgt een gedegen opleiding waarin je kennis op doet van de sorteer-, was- en logistieke processen. Ook doe je ervaring op met de verschillende werkplekken, werkmethodieken en de rol die je hierbij speelt.

Wasserij De Blinde is sinds 1913 dé specialist

Als Operator ben je verantwoordelijk voor o.a. de juiste sortering van het wasaanbod en op het verloop van de geautomatiseerde was- en droogprocessen. Je hebt een verantwoordelijke en afwisselende baan en bent een “spin in het web” binnen de unit.

Sinds 2019 maakt het deel uit van Blycolin.

in textielreiniging voor hotels, recreatie en restaurants en is gevestigd in Heerenveen. Wasserij De Blinde is één van de grootste horecawasserijen in Nederland. Vanuit ons moderne bedrijf met een oppervlakte van 8.500

Kerntaken van de Operator zijn:

m2 zetten wij ons met ca. 100 betrokken

• het geautomatiseerd beladen en bedienen van de wasstraten; • het bedienen van de machines en zorgdragen voor en toepassen van de juiste programma’s op de verschillende terminals; • toezicht houden op de juiste werking van de aanwezige wasmachines; • het tijdig inschakelen van de leidinggevende bij problemen; • het controleren van de binnengekomen goederen; • het doen van verbetervoorstellen t.a.v. het was- en droogproces; • het uitvoeren van diverse procescontroles.

medewerkers en Friese nuchterheid in voor smetteloos linnen en schone kleding. Zo draagt

• • • • •

beleving van gastvrijheid en service.

Open avond

Reageren

Woensdag 16 november 2022 19.00 - 21.00 uur Woensdag 1 februari 2023 19.00 - 21.00 uur

Wasserij De Blinde bij aan de kwaliteit en de

Jij bent:

leergierig; kwaliteitsgericht; zorgvuldig en precies; collegiaal en flexibel ingesteld; een prettige persoon om mee samen te werken!

Ben je geïnteresseerd in deze functie, stuur dan je reactie (CV + motivatie) naar: Elsa Faber | HR-medewerker HR@deblinde.nl

Jij hebt:

- Reageren kan t/m 27 november 2022 - Acquisitie n.a.v. deze vacature wordt niet op prijs gesteld.

• een afgeronde basisopleiding op minimaal MBO-2 niveau; • een goede beheersing van de Nederlandse taal of bent bereid tot het volgen van een cursus; • affiniteit met een productieomgeving; • de beschikking over eigen vervoer i.v.m. onregelmatige werktijden.

www.aeresmbo-sneek.nl

Infomarkt Dinsdag 7 maart 2023 16.00 - 18.00 uur Dinsdag 13 juni 2023 16.00 - 18.00 uur Kijk voor meer informatie over de tijden en hoe je je kunt aanmelden op onze website.

Wat bieden wij?

• een afwisselende baan, leuke collega’s en een goede werksfeer; • de organisatie voorziet je van een interne en later gecertificeerde opleiding waardoor jij de functie goed kunt uitoefenen! • inschaling volgens de CAO Textielverzorging; • een 36-urige werkweek in dagdienst (4 dagen); • een jaarcontract met de intentie tot omzetten in onbepaalde tijd.

Harste 2 8602 JX Sneek

www.aeresvmbo-sneek.nl

Doedag Woensdag 16 november 2022 Woensdag 1 februari 2023

Open avond Woensdag 16 november 2022 Woensdag 1 februari 2023 Kijk voor meer informatie over de tijden en hoe je je kunt aanmelden op onze website.

Harste 2 8602 JX Sneek

VRIJDAG 6 JANUARI 2023 Tijd: 19.00 tot 21.00 uur Voor wie: iedereen tot 14 jaar met een zwemdiploma Tarief: € 5,00 p.p.

je tickets! Koop hier

Frisdrank + zakje chips voor € 2,75

heerenveen // CULTUUR&UITGAAN Eelke Lok draait als journalist van Omrop Fryslân al bijna veertig jaar mee en hij is met name bekend van zijn verslagen van het skûtsjesilen, maar je zou hem tekort doen door hem het stempel sportjournalist te geven, want Lok is allround. Door zijn originele nononsense kijk op de wereld weet hij ogenschijnlijk ingewikkelde zaken vaak te relativeren en tot de essentie te herleiden. En dat is ook wat u in de columns van Eelke kunt verwachten...

De vinger op de zere plek!

GROOTHEERENVEEN.NL

NUVERAARDIGE FERHALEN ÚT DE GEMEENTE HEARRENFEAN EN OMKRITEN.

TROCH JANGERBEN MULDER

DE GODDELEAZE TOLHIKKE Op woansdei 8 septimber 1897 hiene trije Liphústers in poas fan hûs west om by in boer yn Goëngahuzen te meanen en te haaien. It wurk wie de foarige deis klearkaam en sadwaande setten se op dy woansdei op hûs oan. Dat gie doe rinnendewiis. Se koene mei in skipper mei farre oan Nij Beets ta en dêrwei rûnen se fierder op Lippenhuzen oan. Ûnderweis stutsen se oan by in herberch dêr’t se in pear buorrels namen. Yn De Sweach oankaam stutsen se wer oan en sloegen se noch in pear buorrels efteroer. By it folgjende kafee woene twa mannen wer oanstekke, mar de tredde seach de bui hingjen en gie allinne fierder op hûs oan. In skoftsje letter setten ek de oare beiden op hûs oan.

Reageren? Stuur dan een email naar: eelke.lok@ziggo.nl

Frysk Earne op it ein fan de Boargemaster Falkenawei op It Hearrenfean wappert in omkearde Hollânske flagge heech boppe it hûs út. Net dat de lju dy’t efter dy flagge wenje buorkje, mar hy is fan boereôfkomst. Hy is no skriuwer. At hy in kollum skriuwt oer in D66’er, dan spuitet hy súver lânbougif. Jim ha yn de lêste GrootHeerenveen al oer him lêze kinnen. Ferdinand de Jong. Ik harke yn de bibliotheek fan Boalsert nei it libbensferhaal fan Ferdinand, wylst Gurbe Douwstra wat moaie lietsjes hearre liet. Beide yn it Frysk. En omt ik it wurk fan beide mannen eins al koe, seach ik wat om my hinne. Griis. Dat sil yn de bieb fan It Hearrenfean net oars west ha. En it sit net fol. Is it Frysk der inkeld noch foar griis? Ferdwynt it? Skriuwt Ferdinand syn boeken foar grize minsken? Harket inkeld de âlderein nei Gurbe syn sankjes? Hat de universiteit fan Grins gelyk troch gjin nije heechlearaar Frysk te beneamen? Want dat lêste is, sa liket it, ynienen fan krúsjaal belang. De FNP hat der sels sân siden fragen oer steld. Oan Deputearre Steaten. Dy gean dêr lykwols net oer en kinne net mear sizze dan dat it spitich is. En sizze dat it wierskynlik in kwestje fan jild is. Mar it yn stân bliuwen fan in taal hat hielendal neat te krijen mei jild. En seker net mei in professor mei minder as tsien studinten dy’t hy in middei wat Frysk bybringt. Krekt as ús poasken op skoalle dy’t ek mar ien oerke Frysk ha. Pas at je wiskunde yn it Frysk jouwe hat it wat doel.

Tolhûske, Sweachsterdykje

By de Goddeleaze Tolhikke, tusken De Sweach en Lippenhuzen, begûnen de buorreltsjes te wurkjen en waarden se sleau en slieprich. Hja joegen har del oan de kant fan de dyk, mar fernamen net dat se op en tusken de tramrails lizzen gien wiene. De lêste tram út it Hearrenfean kaam oanriden mar de beide mannen hearden neat en de trammasinist seach neat. Hy fielde ynienen in hoartene skok en liet de tram stilhâlde. Doe seach er de beide oanriden mannen lizzen. Se hiene it allebeide net oerlibbe. De liken binne mei deselde tram nei De Sweach transportearre en dêr kiste. De mannen stiene goed bekend en wiene hurde wurkers. Nei wiken fan swier wurk en mei it fertsjinne lean op wei nei hûs fûnen se in tragysk ein as gefolch fan in te grut offer oan Bacchus. As oantinken oan dat foarfal hat de tolgearder in krús yn de berm útstutsen en dat mei soarch ûnderholden. Letter is op dat plak in krús fan beton pleatst. De weiwurkers fan de gemeente soargen foar it ûnderhâld. Op 28 febrewaris 1907 ried moarns in tram mei hannelswaar fanôf it stasjon fan It Hearrenfean fia De Gordyk rjochting Drachten. Njonken masinist Reidinga wiene op de tram ek noch wurkmaster J. Roorda en de arbeiders W. Comello, R. v/d Meer, J. Wesseling, J. v/d Wal en H. v/d Zwaag. Neidat se op De Knipe moal

It hat ek neat te krijen mei oare lytse talen yn de wrâld. Of dat it sa goed is dat elk jier in bus djipfriezen ôfreizget nei it Fryslân yn Dútslân. Se mei der wol hinne, mar siz net dat it hiel wat betsjut foar it behâld fan ús taal. Yn de measte winkels, sels ek op It Hearrenfean, wurd ik yn it Frysk oansprutsen. En yn Frankryk yn it Frânsk. De taal brûke, hiel gewoan. Wy moat it sels dwaan. Ferdinand syn boek lêze mei de cd fan Gurbe op de eftergrûn. Tinkteken

Tolhikke

lost hiene, giene Van der Wal en Van der Zwaag oer yn de lege wagon, om’t it op de lokomotyf te krap wie. Doe stiene der fiif minsken op de lokomotyf, lofts twa en rjochts trije. De tram passearre de Goddeleaze Tolhikke. Flak foar it Alddjip kaam der ynienen in skok, in soad lawaai en gekreak. Van der Wal en Van der Zwaag koene sûnder letsel út harren wagon komme en doe seagen se dat de lokomotyf kantele wie en tsjin in beam lei.

It waard oant 1864 bewenne troch Eise Frankes. De namme Goddeleaze Tolhikke is yn dy tiid ûntstien. By dy herberch is doe destiids in keapman deaslein en berôve. Sûnt dy tiid hat dat plak de namme ‘Goddeleaze Tolhikke’ krigen. Der binne dêr nei dy tiid ferskate ûngelokken bard, dus je kinne mei rjocht sizze dat it in ûnheils plak wie. Yn 1887 waard dêr in man mei in hynder oanriden, beide oerlibben dat net.

Der kaam in protte gleonhjitte stoom los. De fiif mannen dy’t op de lokomotyf stiene sieten klem en krigen troch dy hite stoom slimme brânwûnen, se raasden it út fan de pine. Al gau kamen omwenners en foarbygongers om te helpen, en dêr wie gelokkich ek in dokter by. Se waarden mei hynder en wein nei de Trije Hoek by Lippenhuzen brocht en dêrwei mei de tram nei it sikehús op It Hearrenfean. De oare deis ferstoaren Willem Comello en Roelof van der Meer oan har ferwûnings. Allinne Reidinga wie der goed foar wei kaam, mar Westerling en Roorda moasten yn it sikehûs bliuwe. Westerling koe al gau nei hûs ta, mar Roorda syn tastân bleau earnstich en nei twa wike ferstoar hy ek. Roorda wie yn it ferieningslibben in bekend persoan; lid fan it muzykkorps fan It Hearrenfean, foarsitter fan it bûn fan it Fryske trampersoniel, foaroansteand man yn de SDAP en de drankbestriding. Nei ûndersyk bliek dat it ûngelok kaam wie trochdat der rails los sieten wêrtroch’t der tefolle romte tusken de oanslutings wie.

Yn de Hepkema fan 25 febrewaris 1893 stie dat in tramkondukteur, dy’t letter karrider wie, mei in swier laden karre fan De Gordyk nei De Sweach ried. Ûnder de karre, wêrfan’t de foarste tsjillen fan flinzen fersjoen wiene wêrtroch’t der gebrûk makke wurde koe fan de rails, rûnen twa hûnen. Op de karre siet in fracht fan 600 kilo kofjebeannen, in fet framboazen en in fet petroalje. De karrider seach op in grutte ôfstân de ljochten fan de tram oankommen. Hy woe de karre fan de rails helje mar it iene tsjil foel oan de bûtenkant fan de rail en doe wie yn de swierladene karre gjin beweging mear te krijen. De karrider gie de tram temjitte en rûn ek noch in stik mei de tram mei, lûd roppend om de oandacht fan de masinist te krijen. Dy masinist, Boonstra, seach him krekt doe’t er al ticht by de karre wie en sadwaande net mear remje koe. De hûnen wiene op slach dea en fan de karre wie neat mear oer, mar de karrider oerlibbe wûnder boppe wûnder it ûngelok. Mar hy krige wol 25 gûne boete.

Yn 1854 is by keningsbeslút tastimming jûn oan it gemeentebestjoer foar de oanlis fan in grintwei en tastimming foar tolheffing. De tramline is yn 1884 oanlein, by it tolhûs stie ek in herberch mei drankfergunning.

Yn de bosk by de Goddeleaze Tolhikke siet yn 1950 in grutte koloanje roeken, dy binne doe fanwege de oerlêst allegearre útmoarde. Der binne 500 roeken deasketten, dat moat in grouwélich byld west ha. Ek no barre der op dy dyk noch wolris ferkearsûngemakken.

Oerset nei it Frysk:Jangerben. Boarne: Fries-mozaïek Foto’s: Hystorysk Gordyk en LC. Fotobewurking Janke.

Agenda Theater/muziek

Overig/divers

// t/m 18 december 2022

Sport/sportief

Expositie/tentoonstelling lezing/cursus

Koopzondag

Beweeg & Ontmoetdag (55+)

De Geheime Pakjeskluis

ISU World Cup 2 Langebaan

Koopzondag

UNIS Flyers - Chiefs Leuven

Onbepert Ensemble

ISU World Cup 2 Langebaan

Arjen Lubach

ISU World Cup 2 Langebaan

De Kas

Sc Heerenveen vrouwen - Feyenoord

Rainbow Specials - Film

Pot, Baumgarten & Van Astenrode

Paping - Zo vrij als een vogeltje

Het akkeﬁetje van Hans & Grietje

21/22/24

Romte

De CultuurSalon

Cabarestafette - editie XXX

UNIS Flyers - Ultimair Hijs Hokij Den Haag

The Kilkennys

Messiah (Händel)

Neil Diamond Memories

De Kast

Joost Spijkers

Sinterklaas Hotel

26-27

De CultuurSalon

Sportstad // 10:00 - 14:00 // Dag voor 55 plussers volledig in het teken van ontmoeten en het met elkaar in beweging zijn.

Thialf // Verschillende tijden // Mass Start dames en heren (semi-ﬁnal) - 1.000 m

Thialf // 20:30 // BeNe-League

Thialf // Verschillende tijden // 1.500 m dames, 500 m heren, 5.000 m heren, Team Sprint dames

Thialf // Verschillende tijden // 1.500 m heren, 500 m dames, 3.000 m dames, Team Sprint heren

Sportpark Skoatterwâld // 12:15 // Eredivisie

Podium Terband (Terbantster Tsjeke) // 15:00 // Concert. Cross-over van jazz en volksmuziek

Posthuis Theater // 19:00 // Sint-Nicolaassprookje 2022

De Heerenveense School // 14:00 // Uniek initiatief van kunsten cultuureducatie voor mensen met beginnende geheugenproblemen

Thialf // 20:00 // BeNe-League

R.K. Kerk Heerenveen // 14:30 // Oratoriumkoor C.O.V. Heerenveen

Posthuis Theater // 20:15 // Theaterconcert. 30 jaar jubileumtour

Posthuis Theater // 12:00 - 17:00 // Kinderen zijn van harte welkom om Sinterklaas een handje te geven op zijn logeeradres in Heerenveen

nov

Posthuis Theater // diverse tijden // korte familievoorstelling rond Sinterklaas

Centrum Heerenveen // 13:00 - 17:00 // Kom winkelen in Heerenveen

Zorgcentrum Herema State // 10:00 // Miniconcert en workshop

Posthuis Theater // 20:15 // Cabaret. Comedy Tour (try-out)

De Rinkelbom // 17:30 // Ontmoeting voor jongeren met talent

De Bios Heerenveen // 19:30 // Film: MINYAN

Posthuis Theater // 20:15 // Filmdocumentaire over Elfstedentocht-legende Reinier Paping

Spruyt Waterwoningen Heerenveen // 20:00 // Tryater locatievoorstelling

Posthuis Theater // 20:15 // Drie cabaret-acts op één avond

Posthuis Theater // 20:15 // Theaterconcert. Blowin’ in the wind

Posthuis Theater // 20:15 // Theaterconcert. A Legend in Concert

Posthuis Theater // 20:15 // Theatershow. Hotel Spijkers

De Heerenveense School // 14:00 // Uniek initiatief van kunsten cultuureducatie voor mensen met beginnende geheugenproblemen

Wil jij ook zichtbaar zijn in de evenementenkalender? Maak kosteloos een account aan en meld zelf je locatie, evenement of activiteit aan. ZIE OOK: WWW.NGOUDENPLAK.NL

Scan de QR-code!

nov

dec

Uitgelicht

groot

heerenveen

is mediapartner van ‘n Gouden Plak

In de regio Heerenveen zijn het hele jaar door afwisselende evenementen voor jong en oud! Hieronder zijn enkele evenementen uitgelicht. Regio Heerenveen, ‘n gouden plak!

Sc Heerenveen vrouwen - Excelsior

dec

Sportpark Skoatterwâld // 19:30 // Eredivisie

Bijke

dec

Posthuis Theater // 20:15 // Friestalig toneel. Joke Tjalsma, Theun Plantinga | Pier 21

Beweeg & Ontmoetdag 2022

Sportstad Heerenveen | 10:00 – 14:00

Frisian Harmonizers

Alweer de tweede editie van de Beweeg & Ontmoetdag! Deze dag staat volledig in het teken van ontmoeten en het met elkaar in beweging zijn voor de leeftijdscategorie 55+. Een dag vol verbinding, ontspanning en inspiratie. Ontdek en beleef het beweegaanbod voor senioren in de gemeente en ontdek welke ontmoetingsgelegenheden er zijn in jouw wijk. Scan voor meer informatie en het volledige programma de QR-code.

UNIS-Flyers - Snackpoint Eaters Limburg

Assepoester De Musical (4+)

Posthuis Theater // 13:30 + 16:00 // Famil.iemusical. Van Hoorne Entertainment

Podium Terband (Terbantster Tsjerke) // 14:00 // Barbershop- en Close Harmonykoor

Thialf // 17:30 // BeNe-League

Hendrik Groen

Posthuis Theater // 20:15 // Toneel. Opgewekt naar de eindstreep (try-out)

dec

13 dec

Crazy Little Things

Rayen Panday

UNIS-Flyers - Zoetermeer Panters

Night Of The Koemarkt - XMAS-editie

16-18

Posthuis Theater // 20:15 // Theaterconcert. Queen: The Story

Posthuis Theater // 20:15 // Cabaret. Focus

Thialf // 20:30 // BeNe-League

Crackplein / Crackstraat // diverse tijden // De winterse editie van Night Of The Koemarkt

dec

18 dec

t/m

18 dec

t/m

31 dec

Op zaterdagmiddag 26 en zondagmiddag 27 november zijn de kinderen van harte welkom in het gratis toegankelijke Sinterklaas Hotel om Sinterklaas een handje te geven en een Sinterklaasfeestje te vieren. Op zondagmiddag 27 november zijn er bovendien korte familievoorstellingen in Sinterklaas-sfeer: ‘De geheime pakjeskluis’. Voor het hotel hoeft NIET te worden gereserveerd; voor de voorstellingen (entree € 2,50) in de zaal wél, want vol is vol.

Paping – zo vrij als een vogeltje

nov

Posthuis Theater | 20:15 uur Op 18 januari 2023 is het precies 60 jaar geleden dat de zwaarste Elfstedentocht werd verreden. Winnaar van deze Hel van ’63 werd Reinier Paping. Vlak voordat Paping bijna een jaar geleden overleed, op 20 december 2021 op 90-jarige leeftijd, maakten documentairemakers Ramon Hoogerhuis en Evert Haagsma nog een film over hem, ‘Paping – zo vrij als een vogeltje’. Die film is nu in het Posthuis Theater te zien. Als winnaar van de beruchte Elfstedentocht van 1963 kent iedereen zijn naam. Maar wie was Reinier nou echt? De filmmakers zijn deze avond zelf aanwezig, en ook is Elfstedentocht-winnaars Klasina Seinstra is te gast.

t/m

De Heerenveense School // Tijdens openingsuren // Laat je meenemen naar 1910. De luchtvaart is in opkomst.

Jochem Hamstra - Een fragment van leven

nov

dec

Galerie Autrevue // tijdens openingsuren // Nieuwe schilderijen

De van Maasdijkroom

26-27

dec

Galerie Mildam // Tijdens openingsuren // Realistische schilderijen en portretten

Simon Pasini

nov

Posthuis Theater | 12:00 – 17:00

t/m

Hans Berghuis

dec

Sinterklaas Hotel en Pakjeskluis

Museum Belvédère // Tijdens openinguren // Een retrospectief in schilderijen

Samen zorgen dat de hele regio Heerenveen ‘n Gouden Plak is om te wonen, werken, ondernemen en bezoeken. Nu en in de toekomst. Dat is het doel van ‘n Gouden Plak! ngoudenplak

@ngoudenplak

Regio Heerenveen ‘n Gouden Plak

jan

KOOPZONDAGEN HEERENVEEN NOVEMBER EN DECEMBER

ZONDAG 27 NOVEMBER 2022 ZONDAG 11 DECEMBER 2022 EXTRA ZONDAG 18 DECEMBER 2022 EXTRA //13:00-17:00 uur //GRATIS PARKEREN

ngoudenplak.nl

GEWOON. GOED

100% BETROUWBAAR

DE DACIA SANDERO

NU DIRECT UIT VOORRAAD LEVERBAAR

VOLOP LOF:

Leverbaar met energielabel

23 x SANDERO

CONSUMENTENBOND

26 x SANDERO STEPWAY

€17.795 €19.995 TCe 90pk Comfort

Wegenbelasting vanaf €35 1100kg trekgewicht

p/mnd in Friesland

Standaard met:

Airco Cruise control LED verlichting Active Emergency Braking System Licht- en regensensor Armsteun Dacia Media Control met DAB

Welkom bij ABD

TCe 90pk Comfort

Wegenbelasting vanaf €44 p/mnd in Friesland 1100kg trekgewicht Standaard met:

Climate control Cruise control LED verlichting Parkeersensoren achter Active Emergency Braking System Licht- en regensensor Armsteun Dacia Media Control met DAB Hoge instap

Volgens de Britse consumentenbond is de Dacia Sandero ofﬁcieel de meest verkochte auto van Europa én hij scoort ook nog eens 100% in betrouwbaarheid.

ALGEMEEN DAGBLAD

“Een verademing in de huidige autowereld” en “één van de voordeligste auto’s die je nieuw kunt kopen”. Verder verbaast de krant zich over de uitgebreide opties in combinatie met de aantrekkelijke prijs, wat leidt tot de conclusie “als het gaat om ‘waar voor je geld’ kunnen de meeste automakers nog veel van Dacia leren.”

ANWB

“Met de Sandero heeft Dacia puik werk geleverd: de compacte gezinsauto is ruimer en veiliger dan voorheen en hij rijdt een stuk prettiger.”

Scan de qr code voor de volledige Sandero voorraad. SNEEK DOKKUM DRACHTEN HEERENVEEN LEEUWARDEN

KOLENBRANDERSTRAAT 7 DE BRÊGE 6 JADE 1 SKRYNMAKKER 26 HORTENSIASTRAAT 2

Tel: 0515 - 413 291 Tel: 0519 - 820 020 Tel: 0512 - 515 615 Tel: 0513 - 650 222 Tel: 058 - 266 3555

Uitvoering kan afwijken van uitvoering op afbeelding. Fouten, prijs- en speciﬁcatiewijzigingen voorbehouden. Genoemde prijzen zijn incl. btw, tenzij anders vermeld. Prijswijzigingen en fouten voorbehouden

SPORT

GROOTHEERENVEEN.NL

TEKST EN BEELD: SONJA HARKEMA

HANDBOOGSCHIETEN IN HEERENVEEN

ALS ROBIN HOOD MET ELKE PIJL OP JACHT NAAR

GEVOEL VAN EUFORIE

Waar de activiteit vroeger vooral diende als middel om eten op tafel te krijgen en later in de oorlog als wapen, is het nu vooral een concentratiesport. Een olympische sport zelfs. Die je sinds april ook in Heerenveen kunt beoefenen. We hebben het over handboogschieten. Welkom bij Handboogvereniging De Compagnie Schutters. Of je nu man of vrouw bent, jong bent, of al aan je oude dag bent begonnen of in een rolstoel zit, als je je handen kunt gebruiken, is handboogschieten een sport voor iedereen van tien tot honderd jaar. We praten met Roel Postma en Arjen Kroes, respectievelijk voorzitter van de schietvereniging en penningmeester/secretaris.

TOPSPORT Als hij twee jaar terug naar Heerenveen verhuist, begrijpt Roel Postma niet dat er in Sportstad Heerenveen geen handboogschietclub te vinden is. Samen met sportmaat Arjen Kroes besluit hij zelf een vereniging op te richten: De Compagnie Schutters. “Met de nodige verantwoording hebben we de gemeente laten zien wat boogschieten inhoudt en waarom het zo belangrijk is. Het is namelijk een topsport en topsporten horen nu eenmaal thuis in Heerenveen”, aldus Postma. De naamgeving is afgeleid van de Schoterlandse Veencompagnie waarmee Heerenveen in 1551 officieel is ontstaan. In het wapenschild van de Schutters zijn Fries pompeblêden verwerkt. Na akkoord van de gemeente begint de voorbereiding en het. duo gaat op zoek naar een terrein en vindt in samenwerking met de gemeente een mooie plek bij Scouting Polaris, op het industrieterrein P8. Na twee jaar zijn alle vergunningen rond en is het terrein klaar voor gebruik. “Voor boogschieten heb je niet eens zoveel nodig”, meent Kroes. Hij legt

uit: “Eigenlijk alleen een terrein met genoeg breedte en lengte. En in de winter het liefst iets dat wind- en waterdicht is met stroom. Daarom trainen we op dit moment in de sporthal aan Buitenbaan 5.”

EEN INDIVIDUELE SPORT DIE JE MET ELKAAR DOET

in de eerste plaats een individuele sport waarbij je concentratievermogen, lichaamsbeheersing en conditie voor nodig hebt. Elke week trainen we zo’n anderhalf uur op donderdagavond. En dat doen we met zijn allen. Zo leer je mensen kennen en dat maakt de sport extra leuk.”

Postma en Kroes hebben met hun vereniging vooral het doel een gezellig samenzijn te creëren. Natuurlijk kun je er ook terecht als je internationale ambities hebt, maar mensen moeten vooral een leuke tijd hebben met elkaar, vinden ze. Postma: “Handboogschieten is een sport die je altijd kunt doen, in je eentje of met anderen. Maar het is

De vereniging heeft ook een eigen History & Fantasy- groep die activiteiten organiseert of uitgenodigd wordt voor deelname aan evenementen. Dus wie zich een echte Robin Hood waant, of Grijze Jager of wellicht een elf uit de wereld van Tolkien, kan zich via de Schutters ook aansluiten bij deze

groep. Vaak zijn dat evenementen, gevuld met workshops, muziek, vermaak en entertainment, kampementen, en spektakel.

3D-SCHIETEN Door verschillende disciplines toe te passen en verschillende bogen te gebruiken - van traditioneel tot hightech - blijft het continu een uitdaging om je eigen prestaties, je techniek en dus je scores te verbeteren. Arjen: “Je bent eigenlijk een scherpschutter. En als je je target hebt geraakt, dan geeft dat een heel fijn gevoel, een soort euforie die je bij elke sport voelt als je scoort.” Door met wedstrijden mee te doen, kun je Nederlands-, Europees- en zelfs Wereldkampioen worden. Wedstrijden vinden zowel buiten als binnen plaats. Als lid van de vereniging word je wel geïnformeerd over wedstrijden in het hele land, al zijn de meeste schutters binnen de vereniging recreatief bezig. Favoriet bij zowel Roel Postma als Arjen Kroes is het 3D-schieten, de meest nieuwe vorm van boogschieten. Hierbij trek je samen met andere schutters het bos in om op zoek te gaan naar en te schieten op kunststof dieren zoals een wild varken, een hert of een konijn.

SOORTEN BOOGSCHIETEN Boogschieten is een edele sport waarbij pijlen worden weggeschoten Naar een doel met behulp van een boog. De sport kent verschillende disciplines: • 25m 1 pijl • Indoor boogschieten • Outdoor boogschieten • Field archery • Run archery • 3D boogschieten • Clout Wie meer wil weten over de Handboogschietvereniging Heerenveen, kan de club vinden op P8 Oost, hetzelfde terrein als waar Scoutinggroep Polaris gebruik van maakt.

VEILIGHEID EN REGISTRATIE Wanneer je lid wilt worden van de handboogschietclub worden allereerst de veiligheidsinstructies doorgenomen. Maar je leert ook de juiste houding aan te nemen, hoe je de boog moet vasthouden en hoe je het beste kunt staan. Leden krijgen een training en je bent meteen geregistreerd bij de Nederlandse Handboog Bond.

“HET IS NAMELIJK EEN TOPSPORT EN TOPSPORTEN HOREN NU EENMAAL THUIS IN HEERENVEEN”

heerenveen // SPORT TEKST YNTE DRAGT // BEELD YNTE DRAGT EN ELISA BORSJE (ACTIEFOTO’S)

Arwen ten Cate (links) en en Roos Karst: “Ons spel is misschien net wat harder en we delen eerder even een duwtje uit.”

17-JARIGEN ARWEN TEN CATE EN ROOS KARST:

“Veel meer meisjes zouden moeten gaan ijshockeyen” Voor meisjes die willen gaan sporten is ijshockey misschien niet meteen de meest voor de hand liggende keuze. Iets wat snel moet veranderen, als het aan de jonge ijshockeysters Arwen ten Cate uit Luinjeberd en Roos Karst uit Tjalleberd ligt. Het is een prachtige sport, ook voor vrouwen, vinden de beide dames die naast de clubcompetities ook al een aantal jaren op internationaal niveau presteren.

Arwen en Roos zijn allebei 17 jaar en zitten in het examenjaar van de havo op OSG Sevenwolden in Heerenveen. Maar hun jonge levens staan vooral in het teken van ijshockey, waar ze samen al speelden in de jeugdteams van Heerenveen Flyers. Afgelopen zomer nog waren Arwen en Roos van de partij bij het WK IJshockey voor dames onder de 18 jaar in Istanbul, waar het nationale team U18 op een verdienstelijke vierde plaats eindigde. Ze moeten er veel voor geven, maar krijgen er ook heel veel voor terug. De passie en de drive voor de ijshockeysport is groot en ze vertellen er maar al te graag over.

TOPSPORT TALENTSCHOOL Hartsvriendinnen Arwen en Roos kennen elkaar al van jongs af aan. Ze zaten samen op de basisschool in Tjalleberd en inmiddels zijn ze in het vijfde en laatste jaar van de havo met de toetsweken begonnen. Op OSG Sevenwolden volgen ze allebei hun opleiding via de Topsport Talentschool, waarbij ze de mogelijkheid krijgen school met topsport te combineren. Dat moet ook wel, want de dames trainen dagelijks, staan vaak de hele dag op het ijs en moeten veel reizen.

VOORTDUREND WISSELEN Arwen ten Cate vertelt dat ze een jaar of vijf was toen ze via de buren in aanra-

king kwam met ijshockey. Ze was gelijk verkocht en eenmaal op het ijs ontwikkelde zich tot goalie. Arwen: “Als doelverdediger heb je minder fysiek contact met de tegenstander, maar je moet natuurlijk wel je ‘mannetje’ staan in de goal. De puck komt met grote snelheid op je af en je zicht wordt in de wedstrijd vaak belemmerd.” Arwen heeft dit seizoen de overstap gemaakt naar de Leeuwarder ijshockeyclub OG Capitals, waar ze bij het U21 team speelt. “In Leeuwarden hadden ze goalies nodig en kan ik meer speelminuten maken dan in Heerenveen waar juist een overschot aan doelverdedigers was”, verklaart Arwen haar keuze. Dit betekent dat Roos en Arwen niet meer in clubverband samenspelen. Roos Karst speelt bij de U17 en de dames van Heerenveen Flyers. Roos vertelt dat ze tot haar elfde aan turnen deed en via een ijshockeyclinic in Heerenveen in aanraking kwam met de sport en sindsdien omarmt ze het ijshockey. Op het ijs staat Roos in de verdediging en dus moet ze ook veel duels uitvechten met haar tegenstander. En wie voor de goalie gaat staan en daardoor het zicht op de puck belemmert, krijgt met Roos te maken. Zo nu en dan een flinke beuk uitdelen hoort nu eenmaal bij het spelletje.

NUMMER 11 • 2022

GROOTHEERENVEEN.NL

“IJSHOCKEY IS EEN RAZENDSNELLE SPORT EN ZEER INTENSIEF”

Roos Karst Goalie Arwen ten Cate

Roos: “In het ijshockey sta je gemiddeld niet langer dan een minuut achter elkaar op het ijs. De veldspelers wisselen voortdurend. Dat is ook nodig, want ijshockey is een razendsnelle sport en zeer intensief. Dat betekent dat de krachten snel wegvloeien en je dus ook je rust nodig hebt. Die rust pak je door te rouleren. Heel anders dan andere sporten, zoals bijvoorbeeld bij het voetbal.”

SPELEN IN JONGENSTEAMS In het ijshockey zijn niet veel meisjes die de sport beoefenen, te weinig voor een meisjesteam, dus trainen en spelen Roos en Arwen sinds het begin al met de jongens mee. Roos schat dat de verhouding meisjes-jongens ongeveer één op tien is. Samen spelen met de jongens vinden ze beiden geen enkel probleem. Momenteel zijn ze de enige vrouw binnen hun team, maar dat is totaal geen issue, ook niet in de kleedkamer. “We voelen ons veilig en beschermd en zijn gewoon ‘one of the

guys’”, vertellen Arwen en Roos. Het onderlinge respect en de discipline binnen het ijshockey is wat dat betreft groot. Dat wordt van jongs af aan al bijgebracht. “Ik merk wel, nu ik 17 ben, dat de jongens fysiek een stuk sterker zijn dan een paar jaar geleden. Toen we jonger waren, was dat fysieke verschil kleiner onder de leeftijdsgenootjes”, vertelt Roos. “Bij het Nederlandse team, dat alleen uit dames bestaat, is het wel weer in ons voordeel dat we gewend zijn met de jongens te spelen. Ons spel is misschien net wat harder en we delen eerder even een duwtje uit.” Naast de dames onder 18 jaar behoort Roos inmiddels ook bij de nationale damesselectie. Veel vrouwen uit het Nederlandse team zijn actief in buitenlandse competities. “Daar kan ik weer veel van leren.”

“JE LEERT ER ZOVEEL WAAR JE WAT AAN HEBT: DENK AAN INCASSERINGSVERMOGEN, DISCIPLINE EN RESPECT VOOR ELKAAR”

CANADA OF ZWEDEN? Beiden hebben ook de ambitie om naar het buitenland te gaan. In Nederland is ijshockey maar een kleine sport, helemaal voor dames. “Als je Canada en Zweden hebt, daar is ijshockey nog groter dan voetbal. In Canada heb je zelfs speciale High Schools voor ijshockey, maar daar hangt ook weer een fors prijskaartje aan als je daar naar toe wil”, vertellen beide vriendinnen. Roos wil eerst haar opleiding afronden en het liefst in Nederland verder studeren. Volgens haar

kun je ook op latere leeftijd nog voor een buitenlands avontuur gaan. Arwen lonkt ook richting het buitenland. “Als het maar niet ergens bovenin Zweden is waar het ’s winters overdag amper licht wordt”, lacht Arwen. “Er moet wel een beetje vertier zijn.”

KLEINE WERELD MET EEN STERKE BAND Is er voor hen nog een leven naast het ijshockey? Arwen ten Cate en Roos Karst vinden zeker van wel. “We gaan best vaak op stap, maar je meeste vrienden heb je binnen het ijshockey, dus automatisch zoek je elkaar toch op. Wat dat betreft is het wereldje maar klein. Er heerst wel een echt familiegevoel. Er is een sterke band onder elkaar.” Roos en Arwen voelen zich uitstekend thuis in dat wereldje. “Veel meer meisjes zouden moeten gaan ijshockeyen. Het is zo’n gave sport. Je leert er zoveel waar je in het dagelijkse leven wat aan hebt: denk aan weerstand, incasseringsvermogen, discipline en respect voor elkaar. Kijk naar de ontwikkeling van het vrouwenvoetbal. Wat zou het mooi zijn als we ook van het damesijshockey een grotere sport kunnen maken”, besluiten de twee.

54 2

D C

8 14

22 15

Puzzel en win! In iedere editie van deze uitgave staat een puzzel waarmee je leuke prijsjes kunt winnen. Stuur je oplossing via de email of met traditionele post. Je kunt dit sturen naar: info@grootheerenveen.nl o.v.v. puzzeloplossing NR 11-2022 – tot uiterlijk 8 december 2022. Wij wensen je veel puzzelplezier!

18 17

4 14

10 10

heerenveen

PUZZELPAGINA NR 11

14 14

4 14

7 11

NUMMER 11 • 2022

Probeer ijke letters. staan voor gel . Gelijke cijfers den woord te vin rde leu gek het

bleekwater kwakzalver

gereedschap rechtlijnig

dierentuin

motorraces

land in Afrika

behulpzaam

kleur

draf

soort sloep

boogbal

grafvaas

16 20

schil

in memoriam

toevluchtsoord

loopbaan

bijbelvertaling

muziektempel

pensioenfonds (afk.)

gevang

beurtzang

waterkering

uitroep

anti

42 47 52

bijtijds afstand

vervoermiddel

pl. in Gelderland

verlaagde toon

gebakje

klapje

dwingeland

verlegenheid oude graanmaat

houtkwast

heilige

numero

leidsel

flakkerende vlam

loodrecht

gevaar

wijze

J. Kofman uit Langezwaagheeft de waardebon van 2 bioscoopkaartjes gewonnen. Deze is aangeboden en is te besteden bij DE BIOS in Heerenveen. OPLOSSING EDITIE 10-2022: Zweedse puzzel: NIEUWSGIERIG // Suduko: 7 1 6 9 1

GrootHeerenveen is een maandelijkse uitgave van Ying Media en wordt huis-aan-huis verspreid in gemeente Heerenveen en omliggende dorpen en steden in een straal van ca. 10 km van Heerenveen.

DE BIOS HEERENVEEN

STUUR je ANTWOORDEN van PUZZEL 11 VÓÓR 8 december 2022 PER EMAIL NAAR: info@grootheerenveen.nl OF NAAR: GROOTheerenveen, Zwarteweg 4, 8603 AA SNEEK... en vermeld daarbij uw adres.

UITGEVER

EINDREDACTIE

VERKOOP

DRUK

Ying Media BV Zwarteweg 4 8603 AA Sneek Telefoon 0515 745005 E-mail info@yingmedia.nl www.yingmedia.nl

Henk de Vries

Mieke Alferink, Geart Jorritsma, Ying Mellema, Marianne Bouwman, Henjo van der Klok.

Mediahuis Noord, Leeuwarden

REDACTIE

redactie@grootheerenveen.nl

Dennis Stoelwinder, Hannah Zandbergen, Alie Rusch, Henk van der Veer, Amanda de Vries, Henk de Vries, Eelke Lok, Jangerben Mulder, Annemarie Overbeek, Sonja Harkema en Ynte Dragt.

REDACTIECOÖRDINATOR

VORMGEVING

Gianna Posteraro

Frans van Dam (bliidd.nl)

REDACTIETIPS? Oplage: 28.000 exemplaren.

Kijk voor het actuele filmaanbod op: www.bios-heerenveen.com

Winnaar puzzel Grootheerenveen NR. 10-2022

COLOFON

Burgemeester Kuperusplein 52 Heerenveen • T 0513-654051

2 BIOSCOOPKAARTJES!

zijrivier v.d. Rijn

PUZZEL EN WIN

staat in Amerika

Verticaal: 1 Spaans gerecht 2 mannetjeshert 3 wier 4 malloot 5 Local Area Network 7 riv. in Oostenrijk 8 stenen berg 9 onheilsgodin 10 geraamte 11 grens 15 pausennaam 16 vluchtheuvel 17 onderwerp 18 olm 21 secretaris-generaal 24 bleek 25 voegwoord 26 insect 27 hoofdstad van Tunesië 29 Engels telwoord 31 kloosterzuster 34 brandstof 35 stiekem 36 reet 37 ledig 38 halsjuk 39 onstuimig 41 bouwland 43 rekening-courant 45 blauwwit metaal 47 staat in Amerika 49 herkenningsmelodie 52 stuk hout 53 eigenwaarde 55 snelle trein 56 schraal.

vlaktemaat

knaagdier

Horizontaal: 1 regenscherm 6 wonder 12 profeet 13 factuur 14 sierlijk 17 waarnemend 19 koeienmaag 20 Balt 22 afgeronde steen 23 gebladerte 25 toetsinstrument 27 magneetband 28 kluit 30 met aftrek van 32 computertoets 33 aankoopbewijs 35 biefstuk 37 buigzaam 40 kleine hoeveelheid 42 deel van Oostenrijk 44 vleesstokje 46 een zeker iemand 48 milieuvriendelijk (voorvoegsel) 50 koraalbank 51 racewagentje 54 leerling 57 vals 58 wildebeest 59 paradijs 60 beraad.

pl. in Duitsland hollen pl. in NoordBrabant

beroep

Breng letters uit de puzzel over naar de hokjes met het corresponderende nummer.

naarling

jongere broer of zus

keelamandel geplooide aardkorst

ter inzage explosieve stof (afk.) onzes inziens

politieke partij bergplaats instandhouding

deel v.h. oog

57 grote plaats

soort harnas

brilslang

functie

land in ZuidAmerika taille

staat in Amerika bijbelse figuur

Lager Onderwijs speelgoed riv. in Frankrijk

2 12

vliegende schotel

stimulerend middel

ellende

deel v.e. fiets uitroep v. afkeuring

FOTOGRAFIE Mustafa Gumussu

FEESTMAAND KATERN 2022

Redactie: Gianna Posteraro en Annemarie Overbeek Fotografie: Jelly Mellema

VERSPREIDING FRL Verspreidingen, Leeuwarden Niets uit deze uitgave mag worden gekopieerd zonder voorafgaande toestemming van de uitgever. De gegevens in deze krant zijn met zorg samengesteld. Ten aanzien van de juistheid van de inhoud hiervan kan echter geen aansprakelijkheid worden aanvaard.

DE EERSTVOLGENDE UITGAVE VAN MAANDBLAD GROOTHEERENVEEN VERSCHIJNT OP: DONDERDAG 15 DECEMBER 2022

Private Lease de nieuwe FABIA, SCALA of KAMIQ al vanaf €349 per maand

Meer weten over deze actie? Check de qr-code of ga naar vandenbrug.nl/skoda

ŠKODA Van den Brug Heerenveen Zilverweg 3, 8445 PE Heerenveen T. 0513 - 202 686 vandenbrug.nl/skoda

ŠKODA Private Lease wordt onder de voorwaarden van het Keurmerk Private Lease aangeboden door Volkswagen Pon Financial Services B.V., ingeschreven in het handelsregister onder nummer 20073305. Getoonde tarieven zijn o.b.v. private lease inclusief BTW, bij 48 maanden, 10.000 km per jaar, € 500 eigen risico en regio Utrecht. Tarieven kunnen per regio afwijken in verband met provinciale opcenten. Brandstof is niet inbegrepen. Na jaar 1 bedraagt de tussentijdse opzegvergoeding maximaal 40% van de resterende leasetermijnen. Afbeeldingen kunnen afwijken van de werkelijkheid. Toetsing en registratie bij BKR te Tiel. Aanbod geldig tot en met 31 december 2022, zolang de voorraad strekt. Volgens het Belastingplan 2020 wordt de korting op de motorrijtuigenbelasting voor elektrische auto’s en plug-in hybrides vanaf 1 januari 2025 afgebouwd; hierdoor kan het termijnbedrag stijgen gedurende de looptijd van uw leasecontract.

LAAT JE VORSTELIJK VERWENNEN

Bij ons mogen gasten zich een avond lang Koning en Koningin voelen. Of een saaie dinsdag opfleuren met een verrukkelijke lunch. Ja, we zijn een tikkeltje voornaam en Bourgondisch - je gaat niet elke dag samen uit eten! - maar toch vooral vriendelijk gastvrij. Een warm thuis, voor wie iets wil vieren met vorstelijke verwennerij. SAMEN AAN TAFEL MET KERST De mooiste en warmste gelegenheid om het jaar smaakvol en in stijl af te sluiten, is een intiem kerstdiner of kerstbuffet. Kom samen bij ons genieten. Wij hebben er zin in!

Prinsenweg 1, Heerenveen

T 0513 - 636 136

GrootHeerenveen 11-2022

Articles inside

ACTUEEL IN HEERENVEEN

HANDBOOGSCHIETEN

HET VERHAAL VAN HEERENVEEN

ESTHER WILTEN UIT ROTTUM

SAMEN AAN TAFEL

FACE TO FACE MET

BUURTLUNCH EN –DINER

MARTHIJS ROORDA SCHRIJFT BOEK OVER DE