agrokosmos // ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019

ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ

2019

ΡΟΔΑΚΙΝΑ

ΓΛΥΚΕΣ ΠΟΙΚΙΛΙΕΣ ΚΑΙ ΣΤΑΘΕΡΗ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΓΙΑ ΠΕΝΤΕ ΜΗΝΕΣ ΖΗΤΟΥΝ ΟΙ ΑΚΡΙΒΕΣ ΑΓΟΡΕΣ ΕΞΑΓΩΓΕΣ

ΝΑΥΑΡΧΙΔΑ ΤΗΣ ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑΣ Ο ΚΛΑΔΟΣ ΦΡΟΥΤΩΝ ΚΑΙ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΧΟΡΗΓΟΣ

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019

ΑΠΡΊΛΊΟΣ 2019

Ιδιοκτησία Ύπαιθρος Χώρα Α.Ε. Διευθυντής Νίκος Λάππας Επιμέλεια έκδοσης Κωνσταντίνα Πεδιαδίτη Δημιουργικό - Σελιδοποίηuση Σπύρος Γκίκας Σπύρος Παραγιάννης Δημοσιογραφική επιμέλεια

Μαρία Αντωνίου Διεύθυνση Eμπορικού Φωτεινή Μακρίδου Δημοσιογραφική υποστήριξη Γιάννης Τσατσάκης Αντώνης Ανδρονικάκης Εκτύπωση - Βιβλιοδεσία Καθημερινές Εκδόσεις Α.Ε. Διανομή Άργος Α.Ε. Διεύθυνση Μητροπόλεως 9, Αθήνα, 10557 Τηλ.: 2161001600 Fax: 2161001699 Email: contact@ypaithros.gr www.ypaithros.gr

Διανέμεται ΔΩΡΕΑΝ από την

«Απαγορεύεται κατά τον Ν.2121/1993 και κατά τη Διεθνή Σύμβαση της Βέρνης (που έχει κυρωθεί με τον Ν.100/1975) η αναδημοσίευση και γενικά η αναπαραγωγή -ολική, μερική, περιληπτικήη κατά παράφραση ή διασκευή απόδοση του περιεχομένου της εφημερίδας με οιονδήποτε μέσο και τρόπο, μηχανικό, ηλεκτρονικό, φωτοτυπικό, ηχογράφησης ή άλλο, άνευ προηγούμενης έγγραφης αδείας του εκδότη».

EDITORIAL

Τ

α οπωροκηπευτικά αποτελούν πυλώνα της ελληνικής γεωργίας. Με τη συνολική αξία της φυτικής παραγωγής να κυμαίνεται στα 7 δισ. ευρώ, η αξία των λαχανικών και των φρούτων ανέρχεται στα 4 δισ., συμβάλλοντας κατά 60% σε αυτήν. Ο κλάδος είναι, επίσης, ιδιαίτερα εξωστρεφής, καθώς συμβάλλει με ποσοστό 40% στις εξαγωγές προϊόντων αγροδιατροφής. Ωστόσο, οι τάσεις που κυριαρχούν στους επιμέρους τομείς διαφέρουν. Τα κηπευτικά, για παράδειγμα, εξαιτίας κυρίως της πτωτικής πορείας των καλλιεργειών της ντομάτας και της πατάτας, χαρακτηρίζονται από φθίνουσα πορεία. Αντίθετα, τα οπωροφόρα, ειδικά εάν σε αυτά προστεθούν και τα ακρόδρυα, αποτελούν τους πιο δυναμικούς μεγάλους κλάδους της γεωργίας. Έτσι, για παράδειγμα, την τελευταία πενταετία: ✱ Επεκτάθηκαν οι φυτεύσεις με κερασιές, μηλιές, βερικοκιές και συμπύρηνα ροδάκινα. ✱ Υπήρξε αύξηση σε αμυγδαλιές, καστανιές, καρυδιές και φιστικιές. ✱ Τα πορτοκάλια μετατοπίζονται από τις παραδοσιακές περιοχές της Αργολίδας προς τη Δυτική Ελλάδα, κυρίως στην Αιτωλοακαρνανία. Ωστόσο, σε μια περίοδο κατά την οποία το καταναλωτικό κοινό αναζητά εύγευστα νωπά και ελαφρώς επεξεργασμένα οπωροκηπευτικά, ή έχει φθάσει να υποκαθιστά ακόμη και το γάλα με ροφήματα που έχουν βάση τα ακρόδρυα, η Ελλάδα δεν μπορεί να αντιμετωπίσει δύο μεγάλες χρόνιες αδυναμίες της. Πρώτον, τη φύτευση ποικιλιών χωρίς προγραμματισμό, καθώς υπολογίζεται ότι οι ποικιλίες επιτραπέζιου ροδάκινου και νεκταρινιού, για παράδειγμα, υπερβαίνουν τις εκατό. Το πρόβλημα της ποικιλιακής διάρθρωσης λαμβάνει άλλες μορφές σε άλλα είδη. Στα πορτοκάλια, για παράδειγμα, παραμένουν οι ίδιες ποικιλίες για πολλές δεκαετίες, ενώ σε οπωροφόρα και ακρόδρυα φυτεύονται ποικιλίες που δεν ενδείκνυνται για τις ελληνικές συνθήκες. Σε κάθε περίπτωση, καθίσταται εξαιρετικά δύσκολο να τροφοδοτηθούν οι αγορές με ομοιογενή προϊόντα υψηλών γευστικών προδιαγραφών για διευρυμένες εμπορικές περιόδους. Η δεύτερη μεγάλη υστέρηση είναι ο κατακερματισμός της προσφοράς, με συνέπεια και τη διέξοδο στις λιγότερο απαιτητικές αγορές. Η μέση τιμή εξαγωγής πορτοκαλιών, ροδάκινων και μήλων της Ελλάδας είναι περίπου η μισή από την αντίστοιχη της Ισπανίας και Ιταλίας. Προς αυτή την κατεύθυνση, η δημιουργία μεγάλων εμπορικών σχημάτων και η ισχυροποίηση βιώσιμων συνεταιριστικών επιχειρήσεων είναι μονόδρομος. Είναι αυτά τα ζητήματα που θα τεθούν στο επίκεντρο της φετινής Freskon.

3

2019

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

6-7

ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗΣ

«Διέξοδος στις βορειοευρωπαϊκές χώρες µε µεγαλύτερα εµπορικά σχήµατα για το ελληνικό ροδάκινο»

ΝΙΚΟΣ ΚΟΥΤΛΙΑΜΠΑΣ

10-11

12-13 ΤΡΑΠΕΖΑ ΠΕΙΡΑΙΩΣ

«Στυµφαλία το σπίτι µου»: Οι αγρότες της Στυµφαλίας αποκτούν ταυτότητα

«Μονόδροµος για το επιτραπέζιο ροδάκινο η οργάνωση των παραγωγών σε δοµές»

14-17

ΜΙΧΑΛΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΑΚΗΣ - ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΑΜΠΙΔΗΣ

«Κοµβικός ο ρόλος των Κεντρικών Αγορών στην αλυσίδα εµπορίας νωπών οπωροκηπευτικών»

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΟΛΥΧΡΟΝΑΚΗΣ

NEUROPUBLIC ΑΕ

Νέες τεχνολογίες και ευφυής γεωργία στην υπηρεσία των οπωροκηπευτικών

28-31 58-59

«Φρούτα και λαχανικά βοηθούν στον περιορισµό του εµπορικού ελλείµµατος της Ελλάδας»

38-39 ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ

«Τα 8 βήµατα για µία επιτυχηµένη εξαγωγική δραστηριότητα» 4

24-25

ΔΕΝΔΡΩΔΕΙΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ

Ρίζωσαν στην κρίση, ζητούν λύσεις σε νέες ποικιλίες

61 «ΜΑΘΕ ΤΙ ΤΡΩΣ»

Ενηµερωθείτε για την εκστρατεία της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019

ΕΚΘΕΣΗ

FRESKON

Στρατηγικός κόµβος µεταφοράς φρούτων και λαχανικών σε ευρωπαϊκό επίπεδο η Θεσσαλονίκη

Η

FRESKON, το διεθνές εµπορικό γεγονός φρέσκων φρούτων και λαχανικών, αποτελεί στην 5η της διοργάνωση το επίκεντρο του κλάδου, συνιστώντας σηµείο συνάντησης παραγωγών, οµίλων του διεθνούς λιανεµπορίου, καθώς και εγχώριων και ξένων διακινητών νωπών οπωροκηπευτικών. Μετά από µία εξαιρετικά επιτυχηµένη περσινή διοργάνωση, όπου συµµετείχαν 210 εκθέτες (άµεσοι και έµµεσοι) από 22 χώρες και κατά την οποία η έκθεση κατέγραψε αύξηση της συνολικής επισκεψιµότητας κατά 8,5%, των εµπορικών επισκεπτών κατά 22,23%, ενώ µόνο από το εξωτερικό η αύξηση των εµπορικών επισκεπτών άγγιξε το 68%, η FRESKON φέτος βλέπει ακόµα υψηλότερα.

Καινοτοµίες και παράλληλες εκδηλώσεις της FRESKON Η FRESKON εστιάζει στην καινοτοµία, αναδεικνύοντας τον ρόλο της ως ενός σηµαντικού ενδιάµεσου κρίκου ανάµεσα στην ελληνική παραγωγή και τις διεθνείς αγορές, στους µεγάλους παίκτες του λιανεµπορίου και στα υπερεθνικά δίκτυα διανοµής. Ακολουθώντας τα βήµατα της ΔΕΘ, στη φετινή διοργάνωση θα φιλοξενηθεί και το περίπτερο Digital Greece: FRESKON edition, του υπουργείου Ψηφιακής Πολιτικής, Τηλεπικοινωνιών και Ενηµέρωσης, µε καινοτόµες νεοσύστατες επιχειρήσεις που αφορούν τον κλάδο.

Από τις 11 έως τις 13 Απριλίου 2019 µετατρέπει το Διεθνές Εκθεσιακό Κέντρο της Θεσσαλονίκης στο επίκεντρο της αγοράς φρέσκων φρούτων και λαχανικών στη Νοτιοανατολική Ευρώπη, φιλοξενώντας εγχώριους, αλλά και ξένους εκθέτες, που δραστηριοποιούνται στον κλάδο και εκπροσωπούν ό,τι νεότερο αφορά σε φρέσκα φρούτα, λαχανικά, logistics, µηχανήµατα και υλικά συσκευασίας.

Ταυτόχρονα, πρωταγωνιστής του -διήµερου µάλιστα- Διεθνούς Συνεδρίου, που θα διεξαχθεί κατά τη φετινή διοργάνωση, θα είναι το ροδάκινο. Στο Συνέδριο οι πρωταγωνιστές του ελληνικού τοµέα, αλλά και σηµαντικοί εκπρόσωποι από τις κυριότερες παραγωγικές χώρες, όπως η Ιταλία και η Ισπανία, καθώς και αναλυτές διεθνούς κύρους, αναµένεται να αναπτύξουν τις προοπτικές του προϊόντος και τα περιθώρια επέκτασης του κλάδου, αναλύοντας ταυτόχρονα τις συνθήκες που επικρατούν στα κυριότερα ευρωπαϊκά παραγωγικά κέντρα. Στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της εξωστρέφειας, το «FreshCon Market» για 5η συνεχή χρονιά φέτος παρέχει στους εκθέτες υψηλού επιπέδου επαφές, υπό τη διοργάνωση της ΗΕLEXPO και σε στρατηγική συνεργασία µε το περιοδικό ΦΡΟΥΤΟΝΕΑ. Πρόκειται για µία υπηρεσία που φέρνει σε άµεση επαφή µεγάλες αλυσίδες σούπερ µάρκετ µε τους επαγγελµατίες του αγροτικού κλάδου, δηµιουργώντας κατάλληλες προϋποθέσεις άµεσων συµφωνιών και παρέχεται αποκλειστικά και µόνο στους εκθέτες της FRESKON. ■

Εµπορικοί επισκέπτες Τη FRESKON του 2019 θα επισκεφτούν εκατοντάδες προσκεκληµένοι εµπορικοί επισκέπτες από δεκάδες χώρες, που δραστηριοποιούνται σε όλο το φάσµα της εµπορίας και διακίνησης φρέσκων φρούτων και λαχανικών διεθνώς. Ταυτόχρονα, αναµένονται και οµαδικές αποστολές εµπορικών επισκεπτών από γειτονικές βαλκανικές χώρες, στις οποίες η FRESKON υλοποιεί πρόγραµµα στοχευµένου µάρκετινγκ και προβολής.

5

2019

ΑΠΟΨΗ

ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗΣ, ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ Ν. ΗΜΑΘΙΑΣ

Διέξοδος στις βορειοευρωπαϊκές χώρες με μεγαλύτερα εμπορικά σχήματα για το ελληνικό ροδάκινο

«Η ενδυνάμωση των ευρωπαϊκών αγορών και η δημιουργία μεγαλύτερων εμπορικών σχημάτων, τα οποία θα μπορούν να προσφέρουν προϊόν με σταθερότητα σε ποσότητες και ποιοτικά χαρακτηριστικά, αποτελούν δύο πρωταρχικά ζητούμενα»

6

Π

αρά την πτωτική τάση που παρατηρείται στις εκτάσεις, επιτραπέζια ροδάκινα και νεκταρίνια εξακολουθούν να κατέχουν σημαντική θέση στον ελληνικό καλλιεργητικό χάρτη, με περισσότερα από 200.000 στρέμματα. Μετά από μια δύσκολη χρονιά, καλή αναμένεται η παραγωγή της επόμενης καλλιεργητικής περιόδου, δεδομένων των καιρικών συνθηκών που έχουν επικρατήσει μέχρι σήμερα. Η ευρωπαϊκή εικόνα Πτωτική τάση των εκτάσεων δεν εμφανίζει μόνο η ελληνική παραγωγή, καθώς και στην Ισπανία, που αποτελεί τον κύριο ανταγωνιστή μας εντός ΕΕ, επικρατεί αντίστοιχη εικόνα. Μάλιστα, η χώρα της Ιβηρικής φέτος υλοποιεί πρόγραμμα εκρίζωσης για 20.000 στρέμματα, με 500 ευρώ/στρέμμα αποζημίωση από κρατικά κονδύλια. Η μείωση των ποσοτήτων

Ο Χρήστος Γιαννακάκης, πρόεδρος Κοινοπραξίας Συνεταιρισμών Ν. Ημαθίας.

που αναμένεται να πέσουν στην αγορά, λόγω κυρίως των ισπανικών μειώσεων, δεν αναμένεται αντίστοιχα να στηρίξει τις τιμές, αφού και οι περσινές μειώσεις σε Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα, λόγω καιρικών συνθηκών, δεν οδήγησαν σε σημαντική βελτίωση των τιμών. Εξαίρεση αποτελούν τα ιταλικά προϊόντα που διατήρησαν την τιμή τους, αφού διακινήθηκαν κυρίως εγχώρια, καθώς η χώρα έχει περιορίσει σημαντικά τις εξαγωγές της σε επιτραπέζια ροδάκινα και νεκταρίνια. Δεδομένου του συνεχιζόμενου ρωσικού εμπάργκο, καθώς και του ότι η ΕΕ έχει ξεκαθαρίσει ήδη από την προηγούμενη χρονιά ότι δεν πρόκειται να διαθέσει άλλα κονδύλια για τη στήριξη των αγροτικών προϊόντων που πλήττονται λόγω αυτού, μόνο η αγορά μπορεί να δώσει τις όποιες διεξόδους. Εάν, λοιπόν, θεωρήσουμε ότι η φετινή χρονιά θα έχει

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019

ΑΠΟΨΗ

«κανονική» παραγωγή, δεν αποκλείεται να αντιμετωπίσουμε προβλήματα στη διάθεση του προϊόντος. Υπό αυτό το πρίσμα, επομένως, ειδικότερα ως Ελλάδα, θα πρέπει να ακολουθήσουμε μια πολιτική επέκτασης σε αγορές στις οποίες δεν έχουμε παρουσία, όπως αυτές των βορειοευρωπαΐκών κρατών. Πρέπει να γίνει μια στρατηγική προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση, ως αντιμετώπιση των απωλειών, αλλά και για την ενίσχυση της εξωστρέφειας του προϊόντος. Οργάνωση του τομέα και παρακολούθηση των καταναλωτικών τάσεων Ο τομέας του επιτραπέζιου ροδάκινου και νεκταρινιού, δυστυχώς, εμφανίζει μεγάλο κατακερματισμό στην καλλιέργεια και στην εμπορική διακίνηση, κάτι που δεν παρατηρείται στον ίδιο βαθμό στο συμπύρηνο ροδάκινο, το οποίο κατευθύνει μια ομάδα 15-20 κονσερβοποιών. Η έλλειψη συντονισμού είχε ως αποτέλεσμα την ύπαρξη περισσότερων από 100 ποικιλιών σε ροδάκινα και νεκταρίνια αντίστοιχα, την απουσία προγραμματισμού φυτεύσεων και ομαλής ροής του προϊόντος από την έναρξη της συγκομιδής μέχρι το τέλος, εμφανίζοντας διακυμάνσεις και κενά στην τροφοδοσία της αγοράς. Αυτό δημιουργεί πρόσθετες δυσκολίες στην εύρεση πελατών, οι οποίοι θέλουν διάρκεια και συνέχεια στην τροφοδοσία. Επιπλέον, η ύπαρξη πάρα πολλών ποικιλιών προκαλεί μεγάλες διακυμάνσεις και στα ποιοτικά χαρακτηριστικά του προϊόντος, με συνέπεια να μην ανταποκρίνεται στις καταναλωτικές απαιτήσεις και να στρέφει τους καταναλωτές σε άλλα φρούτα που διακρίνονται από ομοιογένεια. Σε σχετικές μελέτες που εκπονήθηκαν σε Ιταλία και Ισπανία, όταν συνειδητοποίησαν ότι τα τελευταία χρόνια έχει μειωθεί η κατανάλωση νωπού ροδάκινου κατά 40% στην Ευρώπη, διαπιστώθηκε ότι οι καταναλωτές είχαν πρόβλημα με τη σταθερότητα στην ποιότητα του προϊόντος και έδειχναν μια ιδιαίτερη προτίμηση στα γλυκά ροδάκινα. Αυτό από μόνο του δείχνει ότι πρέπει να προσέχουμε και να φυτεύουμε εύγευστες και με μεγάλη γλυκύτητα ποικιλίες. Για να συμβεί, όμως, αυτό, βασική προϋπόθεση αποτελεί η ύπαρξη φορέα που θα καθοδηγεί το ποιες ποικιλίες μπορεί να απορροφήσει καλύτερα η αγορά, κάτι που μέχρι στιγμής δεν υπάρχει. Στα παραπάνω προστίθεται και το γεγονός ότι πρόκειται για προϊόντα ευπαθή, που δεν μπορούν να

ταξιδέψουν πολύ μακριά, με αποτέλεσμα η κατανάλωση να περιορίζεται στον ευρωπαϊκό χώρο. Αναζητώντας διεξόδους Η ενδυνάμωση των ευρωπαϊκών αγορών και η δημιουργία μεγαλύτερων εμπορικών σχημάτων, τα οποία θα μπορούν να προσφέρουν το προϊόν από τον Μάιο έως τον Σεπτέμβριο με μια σταθερότητα σε ποσότητες και σε ποιοτικά χαρακτηριστικά, αποτελούν δύο πρωταρχικά ζητούμενα.

Θετική η συνεισφορά του Διεθνούς Συνεδρίου Κάθε εκδήλωση που δίνει τη δυνατότητα ανάπτυξης προβληματισμών, παροχής στοιχείων και πληροφοριών και συνάντησης των φορέων, που εμπλέκονται στην καλλιέργεια και στη διάθεση, είναι χρήσιμη. Το συγκεκριμένο συνέδριο, το οποίο διοργανώνεται από τον φορέα της FRESKON με εμπειρία, κύρος και εμβέλεια, είναι ό,τι καλύτερο και θεωρώ ότι θα συνεισφέρει θετικά στην προσπάθεια αναδιοργάνωσης στην οποία έχουμε σκοπό να προχωρήσουμε. Η συμμετοχή έμπειρων ομιλητών από την Ισπανία θα μας παράσχει σημαντικές και χρήσιμες πληροφορίες.

Ωστόσο, και από την πλευρά της πολιτείας, θα πρέπει άμεσα να προχωρήσει η σχετική απόφαση που επιτρέπει την ίδρυση και τη λειτουργία της Διεπαγγελματικής Οργάνωσης Πυρηνόκαρπων, ώστε όλοι οι ενδιαφερόμενοι φορείς να έχουν τη δυνατότητα να συζητούν και να αναλύουν τα προβλήματα του κλάδου, χαράσσοντας στρατηγικές και εμπορικές πολιτικές. Χωρίς συντονισμό και εμπορική μεγέθυνση, το προϊόν θα συνεχίσει να έχει προβλήματα. ■

7

Bayer Biologicals Προσφέρουν περισσότερες επιλογές στον παραγωγό

Κ

άθε φυτό που αναπτύσσεται στον αγρό, έχει πολλές προκλήσεις να αντιµετωπίσει: 10.000 είδη εντόµων, 3.000 είδη νηµατωδών και 50.000 ασθένειες που προκαλούνται από βακτήρια, µύκητες και ιούς. Φαίνεται ότι το φυσικό περιβάλλον είναι ιδιαίτερα ευρηµατικό, όταν πρόκειται να θέσει σε κίνδυνο την τροφή µας. Μήπως είναι, λοιπόν, ώρα να βάλουµε τη φύση να δουλέψει για τους παραγωγούς;

Η συλλογή µικροβίων της Bayer περιέχει περισσότερα από 100.000 στελέχη που αξιολογούνται για πιθανές χρήσεις σε καλλιέργειες Τα σύγχρονα προϊόντα φυτοπροστασίας, συµπεριλαµβανοµένων και των χηµικών, κάνουν εξαιρετική δουλειά στην καταπολέµηση αυτών των εχθρών, όµως ακόµα και παραδοσιακές πρακτικές µπορούν να βοηθήσουν. Οι παραγωγοί χρειάζονται πρόσβαση σε ευρύ φάσµα καινοτόµων εργαλείων για να βελτιώσουν την παραγωγή τους και αυτός είναι ο λόγος που προϊόντα που χαρακτηρίζονται ως biologicals γίνονται όλο και περισσότερο µέρος της στρατηγικής τους για την ολοκληρωµένη διαχείριση. Τα biologicals προέρχονται από ζωντανούς οργανισµούς και αυτό είναι το µυστικό της ευελιξίας τους. Καταπολεµούν εχθρούς απευθείας, αποικίζουν το ριζικό σύστηµα θωρακίζοντάς το ή ενεργοποιούν το φυτό, ώστε να έχει ζωηρή ανάπτυξη και να αµύνεται αποτελεσµατικότερα. Σήµερα, τα περισσότερα biologicals βασίζονται σε µικρόβια (βακτήρια, µύκητες ή ιούς) και φυτικά εκχυλίσµατα και παρ’ όλα αυτά αγγίζουµε µόνο την επιφάνεια στην εύρεση των πιθανών χρήσεων. Αν σκεφτεί κανείς πως τα φυτά και οι εχθροί τους έχουν εξελιχθεί µαζί για εκατοµµύρια χρόνια –το καθένα προσπαθώντας συνεχώς να κερδίσει το πλεονέκτηµα απέναντι στο άλλο– είναι απόλυτα λογικό να χρησιµοποιήσουµε αυτούς τους αµυντικούς µηχανισµούς ως έµπνευση για τα προϊόντα που αναπτύσσουµε. Επιπλέον, τα µικρόβια ή τα φυτικά εκχυλίσµατα µπορούν να βρεθούν παντού, όπως σε τροπικά δάση, παραλίες, βάλτους ή ακόµα και στην αυλή µας. Η συλλογή µικροβίων της Bayer περιέχει περισσότερα

από 100.000 στελέχη που αξιολογούνται για πιθανές χρήσεις σε καλλιέργειες. Την τελευταία δεκαετία, η χρήση των biologicals έχει αυξηθεί κατά 500% και δεν δείχνει σηµάδια επιβράδυνσης. Υπάρχουν πολλοί λόγοι πίσω από αυτή την ανάπτυξη, συµπεριλαµβανοµένων καινοτοµιών που κατέστησαν την ανακάλυψη νέων biologicals ευκολότερη, οδηγώντας σε ασφαλέστερα και αποτελεσµατικότερα στη χρήση προϊόντα. Όµως, ένας από τους σηµαντικότερους λόγους που τα biologicals παρέχουν έναν εναλλακτικό τρόπο ελέγχου των οργανισµών που προκαλούν προβλήµατα –όπως λίγα προϊόντα µπορούν–, καθιστώντας τα ιδανικά για τα σύγχρονα προγράµµατα ολοκληρωµένης διαχείρισης, είναι ο εξής: Τα biologicals έχουν µοναδικούς τρόπους δράσης, που βοηθούν τους παραγωγούς να διαχειριστούν καλύτερα την ανθεκτικότητα των επιβλαβών οργανισµών, εκτοπίζοντας έντοµα και ασθένειες από το µολυσµατικό τους µονοπάτι. Ο σκοπός µας δεν είναι να χωρίσουµε τα biologicals από άλλες πρακτικές φυτοπροστασίας, αλλά να αναδείξουµε πως τις συµπληρώνουν και τις ενισχύουν εξίσου σε βιολογικά και συµβατικά συστήµατα καλλιέργειας. Η υπεύθυνη διαχείριση απαιτεί µια ολιστική προσέγγιση στον έλεγχο των επιβλαβών οργανισµών, εστιασµένη στην αειφόρο γεωργία. Αυτή η προσέγγιση δεν είναι µόνο αποδοτική σε σχέση µε το κόστος για τον παραγωγό, αλλά παρέχει µια µέθοδο διαχείρισης εχθρών περιβαλλοντικά ορθή και κοινωνικά αποδεκτή, κάτι που απαιτούν όλο και περισσότερο οι καταναλωτές. Τα biologicals δεν είναι ένας συµβιβασµός µεταξύ βιολογικής και συµβατικής καλλιέργειας, αλλά αντίθετα προσφέρουν στους παραγωγούς του κάθε συστήµατος µια ευκαιρία να ενισχύσουν το σύστηµα µε το οποίο διαχειρίζονται τους επιβλαβείς οργανισµούς. Μπορούν να φέρουν µοναδικά οφέλη όταν ενσωµατωθούν σε άλλες καλλιεργητικές, γενετικές και χηµικές πρακτικές για να βελτιώσουν την αειφόρο γεωργία και τη µελλοντική επάρκεια τροφής. Προωθώντας αποτελεσµατικά περιβαλλοντικά ορθές και κοινωνικά αποδεκτές µεθόδους για να προστατέψουµε την τροφή µας, τα biologicals µας δίνουν µια ευκαιρία να γεφυρώσουµε το χάσµα που υπάρχει µεταξύ του χωραφιού του παραγωγού και του τραπεζιού του καταναλωτή. ■

870

22

28

5.000

50

35

Π Π αν

NEA

Αποτελεσματικότητα Διαχείριση ανθεκτικότητας Χωρίς υπολείμματα Ενίσχυση της άμυνας του φυτού

ΠPOΣOXH ΣTIΣ OΔHΓIEΣ XPHΣHΣ. Πριν τη χρήση διαβάζετε τις προειδοποιητικές φράσεις και τα σύμβολα που αναγράφονται στην ετικέτα.

ΤΑ ΦΥΤΟΠΡΟΣΤΑΤΕΥΤΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΝΑ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΜΕ ΑΣΦΑΛΗ ΤΡΟΠΟ. ΝΑ ΔΙΑΒΑΖΕΤΕ ΠΑΝΤΑ ΤΗΝ ΕΤΙΚΕΤΑ ΚΑΙ ΤΙΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ ΠΡΟΪΟΝ ΠΡΙΝ ΑΠΟ ΤΗ ΧΡΗΣΗ

Bayer Ελλάς ΑΒΕΕ Τομέας Επιστήμης Γεωργίας Σωρού 18-20, 15125 Μαρούσι Τηλ: 210 6166000, Fax: 210 6109100

www.cropscience.bayer.gr

2019

ΑΠΟΨΗ

ΝΊΚΟΣ ΚΟΥΤΛΊΆΜΠΆΣ, ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΆΣΕΠΟΠ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ

Διέξοδος για το επιτραπέζιο ροδάκινο η οργάνωση των παραγωγών

Τ

O Νίκος Κουτλιάμπας, πρόεδρος ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού.

10

α προβλήματα στον κλάδο του επιτραπέζιου ροδάκινου επιμερίζονται σε δύο βασικούς άξονες: σε εκείνα που έχουν να κάνουν με την πολιτεία και σε εκείνα που έχουν να κάνουν με τους παραγωγούς και την παραγωγή. Η απουσία σχεδιασμού ως προς την καλλιέργεια, από πλευράς πολιτείας, δημιουργεί ένα τεράστιο κενό, το οποίο καλύπτεται μόνο από τους παραγωγούς. Αυτό έχει οδηγήσει στη φύτευση ατελείωτων ποικιλιών ροδάκινου, οι μισές από τις οποίες είναι ακατάλληλες. Οι οργανώσεις παραγωγών κάνουν προσπάθειες να κατευθύνουν τα μέλη τους, κάτι που αποτελεί και το πιο υγιές κομμάτι αυτήν τη στιγμή στην παραγωγή. Ωστόσο, η απουσία σημαντικού αριθμού οργανώσεων των παραγωγών αποτελεί το σημαντικότερο πρόβλημα αυτήν τη στιγμή στον κλάδο, από την πλευρά των παραγωγών, δεδομένου ότι το ροδάκινο αποτελεί ένα προϊόν που πρέπει να συγκομιστεί στην ώρα του, να έχει συγκεκριμένα ποιοτικά χαρακτηριστικά και να κατευθύνεται στις αγορές αποκτώντας υπεραξία. Αυτό είναι κάτι που η Ελλάδα πλέον δεν το καταφέρνει, πλην μεμονωμένων προσπαθειών. Απουσία οργανώσεων, οι χιλιάδες μεμονωμένοι παραγωγοί θα φυτεύσουν την ποικιλία που θα τους πει κάποιος, θα το παράγουν όποτε τους πει κάποιος, θα το πουλήσουν κάπου κι έτσι διαιωνίζονται τα προβλήματα. Μόνη διέξοδος για την παραγωγή είναι η οργάνωση των παραγωγών σε δομές. Οι δομές αυτές θα μπορούν να παρέχουν κατεύθυνση και στους παραγωγούς, αλλά και στην πολιτεία. Η πολιτεία,

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019

με τη σειρά της, πρέπει να «ακούει» τις οργανώσεις, από τη στιγμή που η ίδια δεν έχει σχεδιασμό, πραγματοποιώντας από κοινού με τις οργανώσεις τον στρατηγικό σχεδιασμό που απαιτεί το προϊόν. Απαραίτητη η οργάνωση και στην εξωστρέφεια Δεδομένων των συνθηκών που έχουν διαμορφωθεί στην αγορά, ένας παραγωγός δεν μπορεί να κάνει εξαγωγές από μόνος του και αναγκαστικά θα τις κάνει κάποιος άλλος. Ως εκ τούτου, η εξωστρέφεια εξαρτάται άμεσα από την οργάνωση. Επιπλέον, μέσω των οργανωμένων δομών συντελείται η αναδιάρθρωση των καλλιεργειών, ακολουθώντας τη ζήτηση. Αυτό που λέγεται ποικιλία είναι αυτό που ζητά η αγορά κάθε φορά και κάθε αγορά ζητά διαφορετικά πράγματα. Για παράδειγμα, όσο υπήρχε η Ρωσία υπήρχε ζήτηση για ποικιλίες που σήμερα η Δυτική Ευρώπη δεν τις ζητά, ενώ το μεγάλο πρόβλημα των τελευταίων χρόνων εξαιτίας φορολογικού και ασφαλιστικού, κάτι που επίσης αφορά την πολιτεία, είναι το φαινόμενο της μαύρης πώλησης, κυρίως προς τις βαλκανικές χώρες.

«Μόνη διέξοδος για την παραγωγή είναι η οργάνωση των παραγωγών σε δομές, οι οποίες θα μπορούν να παρέχουν κατεύθυνση και στους παραγωγούς, αλλά και στην πολιτεία» Στα βήματα του ΑΣΕΠΟΠ Βελβεντού Εμείς, ως συνεταιριστική οργάνωση, και μάλιστα με εξωστρεφή χαρακτήρα, καθώς εξάγεται το 30%-35% της παραγωγής, όλα τα παραπάνω αναγκαστήκαμε να τα κάνουμε μόνοι μας. Κατευθύνουμε τους παραγωγούς μας και τον κόσμο σε καινούργιες ποικιλίες και σε άλλους τρόπους καλλιέργειας, κάνουμε μία σημαντική προσπάθεια, ώστε κάθε παραγωγός να μπορεί να μειώσει το κοστολόγιό του, χωρίς να μειώσει τις εργασίες του, με σημαντικό ζητούμενο τη σταθεροποίηση και την αύξηση της ποιότητας, αλλά και το να βρισκόμαστε

κοντά στην αγορά, ώστε να γνωρίζουμε τι ζητά. Οι εξαγωγές μας, όπως και η εσωτερική διακίνηση των προϊόντων, γίνονται μέσω συνεργασιών που έχουμε αναπτύξει με αλυσίδες ή σε κάποιες χώρες με συνεργάτες χονδρέμπορους. Τα προϊόντα μας κατευθύνονται κυρίως σε χώρες της Κεντρικής Ευρώπης, ενώ γίνονται προσπάθειες για άνοιγμα της αγοράς και στη Μέση Ανατολή. Σημαντική πρωτοβουλία το Συνέδριο Το γεγονός ότι φέτος το Διεθνές Συνέδριο, στο πλαίσιο της Freskon, είναι αφιερωμένο στο ροδάκινο αποτελεί μια πολύ καλή πρωτοβουλία των διοργανωτών για το προϊόν, εφόσον πρόκειται για ένα προϊόν μεγάλων ποσοτήτων, εξαγώγιμο, που έχει δείξει τα τελευταία χρόνια ότι έχει φέρει συνάλλαγμα στη χώρα. Είναι κρίμα να χαθεί ως προϊόν από λάθη είτε της πολιτείας είτε των ίδιων των παραγωγών. Επομένως, τέτοιες πρωτοβουλίες είναι εξαιρετικής σημασίας, αφού περιμένουμε να ειπωθούν σημαντικά πράγματα εκεί που θα αφορούν όλα τα στάδια, από τον τρόπο καλλιέργειας και οργάνωσης, μέχρι τον τρόπο πώλησης του προϊόντος. ■ 11

2019

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Ο λόγος στους αγρότες

Χρήστος Δρόλιας

Οι αγρότες της Στυµφαλίας απ «Στυµφαλία το Σπίτι µου». Μια ξεχωριστή ταυτότητα, που κρύβει µια συµφωνία

«Το λογότυπο δίνει τη δυνατότητα στον καταναλωτή να αναγνωρίσει σιγά σιγά τα προϊόντα µας. Το χρησιµοποίησα σε χάρτινες σακούλες, σακουλάκια οσπρίων, πλαστικές κλούβες, στο ταµπελάκι τιµών της λαϊκής. Όσοι ρωτάνε τους εξηγώ ότι η “Στυµφαλία είναι το σπίτι µου” και όλη η δραστηριότητα η ζωή µου».

Γιώργος Κασµάς

«Μας συµφέρει να βάζουµε το λογότυπο σε ποιοτικά προϊόντα της περιοχής, όπως η ντοµάτα, τα όσπρια κ.λ.π. Είναι δέσµευση για εµάς και κίνητρο για να καλλιεργούµε σωστά και υπεύθυνα, για εµάς, τα παιδιά µας, το περιβάλλον και τη Στυµφαλία, το σπίτι µας!»

Βασιλική Καρακούση

«Έχοντας σταθερούς πελάτες, προσπαθούµε καθηµερινά να τους δείχνουµε την προσπάθειά µας να γίνουµε καλύτεροι. Μας εµπιστεύονται και από την πλευρά µας αναγνωρίζουµε τον τόπο µας, τη Στυµφαλία, ως πηγή προέλευσης τοπικών χαρακτηριστικών προϊόντων µε γεύση και ποιότητα, όπως όσπρια και κηπευτικά».

12

26

αγρότες ένωσαν τις «δυνάµεις» τους για τη διαχείριση της Λίµνης Στυµφαλίας. Το συσταθέν Δίκτυο Αγροτών Στυµφαλίας κυκλοφορεί τα δικά του αγροτικά προϊόντα σε δικές του συσκευασίες µε το δικό του λογότυπο. Καφάσια, χαρτόκουτα, τσουβάλια, ταµπελάκια λαϊκής αγοράς, που αναγράφουν «Στυµφαλία το Σπίτι µου». Οι αγρότες της περιοχής ενώνουν τις δυνάµεις τους κάτω από ένα κοινό λογότυπο δίνοντας υπεραξία στα προϊόντα τους, καθώς καθίστανται αναγνωρίσιµα. Κι όλα αυτά µέσω του ευρωπαϊκού προγράµµατος LIFE-Stymfalia (LIFE12 NAT/GR/000275). Η Τράπεζα Πειραιώς, σε συνεργασία µε το Πολιτιστικό Ίδρυµα Οµίλου Πειραιώς, τον Δήµο Σικυωνίων, την ΟΙΚΟΜ ΕΠΕ, την Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών και το Κέντρο Ανανεώσιµων Πηγών και Εξοικονόµησης Ενέργειας αποσκοπεί µέσω του προγράµµατος να διαµορφώσει τις προϋποθέσεις για τη µακροχρόνια διαχείριση της λίµνης. Στο µέλλον, το σήµα αναµένεται να εφαρµοστεί σε µεγαλύτερη κλίµακα, δηλαδή σε περισσότερους δικαιούχους, προσφέροντας τη

δυνατότητα αύξησης της αναγνωρισιµότητας, βελτίωσης της εµπορικής ανταγωνιστικότητας, ενώ παράλληλα µέσω αυτού να ισχυροποιηθεί η ταυτότητα των προϊόντων και υπηρεσιών της περιοχής. Στο πλαίσιο του προγράµµατος, για το συσταθέν Δίκτυο Αγροτών Στυµφαλίας, πραγµατοποιήθηκαν εκπαιδευτικά σεµινάρια, µε στόχο τη δηµιουργία κουλτούρας βασισµένης σε φιλοπεριβαλλοντικές προτεραιότητες και ειδικότερα σε ένα µοντέλο υπεύθυνης γεωργίας. Με σύγχρονες εκπαιδευτικές µεθόδους και βιωµατικές πρακτικές επιδιώχθηκε η σύνδεση της αγροτικής παραγωγής µε έννοιες όπως η βιοποικιλότητα, η κλιµατική αλλαγή, το αγροτικό τοπίο και η εναλλακτική ανάπτυξη της υπαίθρου. Τα σεµινάρια απευθύνονταν αποκλειστικά σε µέλη του Δικτύου, ενώ σχεδιάστηκαν και πραγµατοποιήθηκαν από εξειδικευµένους επιστήµονες σε θέµατα γεωργίας, καθώς και από στελέχη της Περιβαλλοντικής και Αναπτυξιακής Τραπεζικής Οµίλου Πειραιώς. Σηµαντική παράµετρος και προϋπόθεση για την επιτυχία του προγράµµατος είναι η συνερ-

συνερ

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

ας αποκτούν ταυτότητα

φωνία

Ο λόγος στους αγρότες

Κων/νος Καρακούσης

συνεργασίας της τοπικής κοινωνίας για την προστασία του περιβάλλοντος

«Το Δίκτυο Αγροτών Στυµφαλίας είναι µία οµάδα. Πρέπει να καταλάβουµε ότι είµαστε µία οµάδα που τα µέλη της θα µπορούν να χρησιµοποιούν ένα λογότυπο-ταυτότητα και αυτό µας δίνει συγκριτικό πλεονέκτηµα. Το λογότυπο ανήκει σε µία οµάδα και όχι σε µία µονάδα. Και µέσα από αυτό διαφηµίζουµε την περιοχή µας».

Μαρία Ζάρκου

Η διάσωση της λίµνης γασία και η συµµετοχή της τοπικής κοινωνίας σε δράσεις για την προστασία και διαχείριση της λίµνης. Η σύνταξη Συµφώνου Συνεργασίας για την Προστασία της λίµνης Στυµφαλίας ήταν το πρώτο βήµα για την αποδοχή φιλοπεριβαλλοντικών προτεραιοτήτων και τη δέσµευση για προστασία από 320 κατοίκους της ευρύτερης περιοχής, εκ των οποίων οι 150 ήταν αγρότες που δραστηριοποιούνται στις παρυφές της λίµνης. Η δηµιουργία του Δικτύου Αγροτών Στυµφαλίας ξεκίνησε µε την υπογραφή του Συµφώνου. Στόχος του Δικτύου είναι η ενηµέρωση και η ευαισθητοποίηση των αγροτών, στην κατεύθυνση της υιοθέτησης ορθών γεωργικών πρακτικών και ορθής διαχείρισης του νερού και των φυσικών πόρων, η ενίσχυση των τοπικών συνεργιών, καθώς και η συµµετοχή και συνεργασία τους στις δράσεις για την αναβάθµιση του υγροτόπου της Στυµφαλίας. Ο στόχος ενισχύεται ως πρόταση και δυναµική λόγω της σύνδεσής του µε την Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τη Βιοποικιλότητα και την Κοινή Αγροτική Πολιτική. ■

Η λίµνη Στυµφαλία ανήκει στο Ευρωπαϊκό Δίκτυο των σηµαντικών οικολογικά περιοχών NATURA 2OOO και αποτελεί Καταφύγιο Άγριας Ζωής µε σπάνια είδη. Η Τράπεζα Πειραιώς, σε συνεργασία µε το Πολιτιστικό Ίδρυµα Οµίλου Πειραιώς –στο Δίκτυο Μουσείων του οποίου εντάσσεται το Μουσείο Περιβάλλοντος Στυµφαλίας– τον Δήµο Σικυωνίων, την ΟΙΚΟΜ ΕΠΕ, την Εταιρεία Προστασίας Πρεσπών και το Κέντρο Ανανεώσιµων Πηγών και Εξοικονόµησης Ενέργειας αποσκοπεί µέσω του προγράµµατος LIFEStymfalia να διαµορφώσει τις προϋποθέσεις για τη µακροχρόνια διαχείριση της λίµνης, της οποίας η οικολογική ισορροπία είχε διαταραχθεί.

«Η υψηλή ποιότητα των προϊόντων της Στυµφαλίας είναι δεδοµένη. Ο καταναλωτής πρέπει να σε αναζητά γιατί είσαι καλός και γιατί µπορεί να σε εµπιστεύεται. Το λογότυπο είναι ευκαιρία, δίνουµε όνοµα και άλλη δυναµική στα προϊόντα, στην περιοχή µας και στη δραστηριότητά µας».

Κων/νος Δεληστάθης

«Το λογότυπο χρειάζεται χρόνο για να γίνει γνωστό. Μας δίνει την ευκαιρία και τη δυνατότητα να γνωρίσουν και άλλοι καταναλωτές τα προϊόντα της περιοχής µας ως "επώνυµα" και ποιοτικά προϊόντα που προέρχονται από παραγωγούς που αγαπούν και προστατεύουν τη φύση, τις τοπικές ποικιλίες, καθώς και την ιστορία και τον πολιτισµό της Στυµφαλίας».

13

2019

ΑΓΟΡΑ

ΜΙΧΆΛΗΣ ΜΥΤΙΛΗΝΆΚΗΣ, ΠΡΌΕΔΡΌΣ ΌΚΆΆ ΆΕ

Καθοριστικής σημασίας οι Κεντρικές Αγορές στον εκσυγχρονισμό του χονδρεμπορίου οπωροκηπευτικών

Ο

0 Μιχάλης Μυτιληνάκης, πρόεδρος ΟΚΑΑ ΑΕ.

ι Κεντρικές Αγορές αποτελούν τον κύριο κρίκο στην εφοδιαστική αλυσίδα τροφίμων, συνιστώντας το σημείο συνάντησης παραγωγής και κατανάλωσης. Συγκεκριμένα, στην Κεντρική Αγορά της Αθήνας (ΚΑΑ), οι 300-320 εγκατεστημένες επιχειρήσεις τροφοδοτούν περίπου 25.000 επιχειρήσεις που καλύπτουν καθημερινά τις ανάγκες 4.000.000 πολιτών σε φρούτα και λαχανικά, καθώς και του μεγαλύτερου τμήματος του τουριστικού πλήθους που επισκέπτεται τη χώρα. Οι οργανωμένες αγορές εξασφαλίζουν την πλήρη συμμόρφωση των διακινούμενων τροφίμων με τους όρους υγιεινής και ασφάλειας, καθώς και των εγκατεστημένων εμπορικών επιχειρήσεων με τη φορολογική, ασφαλιστική και εργατική νομοθεσία. Επιπλέον, η ανάπτυξη υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ των επιχειρήσεων συμβάλλει στη διαμόρφωση δίκαιων τιμών, τόσο για τους παραγωγούς, όσο και για τους καταναλωτές, αλλά και στη βελτίωση των εμπορικών πρακτικών των επιχειρήσεων. Είναι, λοιπόν, επόμενο οι Κεντρικές Αγορές να κατέχουν

«Στην ΚΑΑ, οι εγκατεστημένες επιχειρήσεις τροφοδοτούν περίπου 25.000 επιχειρήσεις καλύπτοντας καθημερινά τις ανάγκες 4 εκατ. πολιτών σε φρούτα και λαχανικά»

κομβικό ρόλο στον εκσυγχρονισμό του χονδρεμπορίου οπωροκηπευτικών. Το στρατηγικό σχέδιο του Οργανισμού Σε αυτό το πλαίσιο και με στόχο τον εναρμονισμό με τα σύγχρονα πρότυπα και τις ανάγκες εκπονήθηκε το στρατηγικό σχέδιο του ΟΚΑΑ για την επόμενη πενταετία, στο οποίο περιλαμβάνονται τα εξής έργα ενίσχυσης, επανασχεδιασμού και επέκτασης των εγκαταστάσεών του: α) Εγκρίθηκε από την Επιτροπή Παρακολούθησης του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ανταγωνιστικότητα, Επιχειρηματικότητα και Καινοτομία 2014-2020» ο φάκελος αναβάθμισης υποδομών ΟΚΑΑ για την υποστήριξη της σύγχρονης επιχειρηματικότητας. Έργο που αποτελείται από τέσσερα υποέργα. β) Στο επόμενο διάστημα αναμένεται η προκήρυξη διεθνούς αρχιτεκτονικού διαγωνισμού για την ολική ανάπλαση της Κεντρικής Λαχαναγοράς Αθηνών. Η ανάπλαση αυτή αναμένεται να αυξήσει κατά 30% την ωφέλιμη επιφάνεια της αγοράς, προσθέτοντας νέες κατηγορίες αγροτικών προϊόντων πρωτογενούς και δευτερογενούς παραγωγής. Το όφελος που θα προκύψει τόσο για τους παραγωγούς προϊόντων, τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην αγορά, τους συναλλασσόμενους όσο και τους καταναλωτές είναι προφανές.

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019

γ) Ο ΟΚΑΑ σε συνεργασία με την ΚΑΘ σχεδιάζουν την ίδρυση και τη λειτουργία του πρώτου Agrologistic στη χώρα σε στρατηγικό σημείο στη Θεσσαλονίκη. Το Agrologistic αυτό φιλοδοξεί να γίνει ο κόμβος διαχείρισης αγροτικών προϊόντων από και προς τα Βαλκάνια, την Κεντρική-Ανατολική Ευρώπη, την Ασία και τη Βόρεια και Ανατολική Αφρική. Το έργο βρίσκεται στο στάδιο ολοκλήρωσης της πρώτης φάσης ωριμότητας και πιστεύουμε ότι πολύ σύντομα θα έχουμε θετικές εξελίξεις. Σημαντικός παράγοντας ισορροπίας οι οργανωμένες αγορές Τα τελευταία χρόνια, η μεγάλη ανάπτυξη των χονδρεμπορικών αγορών, καθώς και οι συνολικότερες συνθήκες του ανταγωνισμού, όσον αφορά τη διακίνηση οπωροκηπευτικών προϊόντων έχουν οδηγήσει στη δημιουργία νέων καναλιών διανομής

ΧΧ

και λιανικής πώλησης. Οι Κεντρικές Λαχαναγορές, ωστόσο, διατηρούν ένα συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι των εναλλακτικών καναλιών διανομής, αφού σε αυτές συναντιέται η παραγωγή με την κατανάλωση, διαμορφώνονται οι τιμές και βρίσκεται συγκεντρωμένος σημαντικός όγκος επιχειρήσεων του κλάδου. Συνεπώς, οι οργανωμένες αγορές αποτελούν σημαντικό παράγοντα ισορροπίας του συστήματος, ιδίως σε ό,τι αφορά τα ζητήματα της επάρκειας των αγαθών και της συγκράτησης των τιμών, ενώ συμβάλλουν και στη διασφάλιση της ποιότητας των διακινούμενων τροφίμων. Επιπλέον, μεριμνούν διαρκώς για τη συνεχή αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό των υποδομών τους, καθώς και των παρεχόμενων υπηρεσιών, προσφέροντας ένα σύγχρονο περιβάλλον, τόσο σε παραγωγούς όσο και σε καταναλωτές. ■ 15

2019

ΑΓΟΡΑ

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΧΑΜΠΊΔΗΣ, ΠΡΌΕΔΡΌΣ ΚΕΝΤΡΊΚΗΣ ΑΓΌΡΑΣ ΘΕΣΣΑΛΌΝΊΚΗΣ ΑΕ

Πλήρης αναμόρφωση και εκσυγχρονισμός της ΚΑΘ έως το 2020-2022 Κομβικός ο ρόλος των κεντρικών αγορών στην αλυσίδα εμπορίας

Η

Ο Δημήτρης Χαμπίδης, πρόεδρος της Κεντρικής Αγοράς Θεσσαλονίκης ΑΕ.

ελληνική αγροτική παραγωγή, συγκρινόμενη με αυτές των άμεσων ανταγωνιστών της, υστερεί κατά κύριο λόγο στον τομέα της διαχείρισης μετά το χωράφι, κάτι που είναι γενικά παραδεκτό. Αναμφίβολα, λοιπόν, οι Κεντρικές Αγορές, τόσο λόγω του θεσμικού τους ρόλου όσο και λαμβάνοντας υπόψη τον κομβικό ρόλο που κατέχουν στην αλυσίδα εμπορίας των αγροδιατροφικών προϊόντων, επιβάλλεται να προχωρούν στην ανάληψη πρωτοβουλιών και δράσεων, με κύριο στόχο την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής παραγωγής. Στο πλαίσιο αυτό, η διοίκηση της Κεντρικής Αγοράς Θεσσαλονίκης σχεδιάζει και υλοποιεί έργα αναμόρφωσης και εκσυγχρονισμού των εγκαταστάσεων, με προϋπολογισμό άνω των 30 εκατ. ευρώ. Σε αυτά περιλαμβάνονται η εγκατάσταση νέων ψυκτικών αποθηκευτικών μονάδων για όλα τα καταστήματα της λαχαναγοράς, το νέο σύγχρονο κτήριο διοίκησης, καθώς και η εγκατάσταση εργαστηρίου ανάλυσης υπολειμμάτων. Παράλληλα, στο πλαίσιο της αναμόρφωσης και του εκσυγχρονισμού, προγραμματίζεται αναβάθμιση των πληροφοριακών συστημάτων, πρόγραμμα ολοκληρωμένης διαχείρισης των απορριμμάτων, καθώς και σημαντικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας της αγοράς. Το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης των παραπάνω έργων υπολογίζεται στα έτη 2020-2022 και αποσκοπεί στην

«Ο εκσυγχρονισμός των αγορών θα συμβάλει στην προβολή των προϊόντων και στην καλύτερη εξυπηρέτηση παραγωγών και πελατών χονδρικής»

αναβάθμιση της αγοράς μετατρέποντάς τη σε ένα σύγχρονο και αποδοτικό χονδρεμπορικό κέντρο, που θα είναι εναρμονισμένο με τις προδιαγραφές και τις απαιτήσεις στα πρότυπα των διεθνών αγορών. Κρίσιμος ο ρόλος της ΚΑΘ στη διαμόρφωση συνθηκών και κανόνων εμπορίας Ακολουθώντας τις διεθνείς τάσεις που καταγράφονται, οι οποίες προσαρμόζονται και στην ελληνική πραγματικότητα, οι μεγάλες αλυσίδες κατέχουν σημαντικό μερίδιο της αγοράς, εκμεταλλευόμενες την οικονομική τους δύναμη και τις οικονομίες κλίμακας που δημιουργούνται. Στο πλαίσιο αυτό, οι Κεντρικές Αγορές οφείλουν να διαμορφώνουν τις καλύτερες συνθήκες, αλλά και τους κανόνες εμπορίας για όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, τους παραγωγούς, τους χονδρέμπορους, τους πελάτες χονδρικής, τους τελικούς καταναλωτες, αλλά και την πολιτεία. Με τη διασφάλισή τους, θεωρώ ότι η συνολική ανάπτυξη στης αγροτικής οικονομίας, με οφέλη για όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, καθίσταται εφικτή και άμεση. Συγκεκριμένα, μέσω του εκσυγχρονισμού των αγορών μπορεί να επιτυγχάνεται, μεταξύ άλλων, και η σημαντική προβολή των τοπικών και των ελληνικών προϊόντων εν γένει. Αυτό περιλαμβάνει την προβολή των χαρακτηριστικών τους, τις πιστοποιήσεις της παραγωγής, ακόμα και τη διαφοροποίηση των συγκεκριμένων προϊόντων έναντι άλλων. Παράλληλα, μέσω των λειτουργικών αλλαγών, αλλά και της αξιοποίησης των εργαλείων της πληροφορικής και των νέων τεχνολογιών, μπορεί να επιτυγχάνεται η καλύτερη εξυπηρέτηση τόσο των παραγωγών όσο και των πελατών χονδρικής. Σημαντική η συμβολή της ΚΑΘ στη διαφάνεια του εμπορίου Φυσικά, ένα μέτρο που ήδη χρησιμοποιείται από την ΚΑΘ ΑΕ, με σημαντική συμβολή στην διαφάνεια του εμπορίου, είναι η καθημερινή έκδοση Αναλυτικού Δελτίου των Τιμών των Εμπορευμάτων και η χρήση στατιστικών δεδομένων που λειτουργούν προς όφελος όλων των εμπλεκομένων. Άλλωστε, ο ρόλος των Κεντρικών Αγορών, ως προς την ορθολογική διαμόρφωση των τιμών μέσω του ανταγωνισμού, είναι ανεκτίμητος, εφόσον προσφέρει την ασφάλεια και την ισορροπία που απαιτείται στην εμπορία των φρούτων των λαχανικών και των κρεάτων. ■

2019

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

SYNGENTA HELLAS Α.Ε.Β.Ε.

Η σωστή στρατηγική καταπολέµησης του περονόσπορου της πατάτας

Π

ερονόσπορος ονοµάζεται η ασθένεια που προκαλείται από τον µύκητα Phytophthora infestans (Mont.) de Bary και θεωρείται από τις σοβαρότερες ασθένειες κυρίως στις καλλιέργειες της πατάτας και της ντοµάτας, ενώ σπανιότερα µπορεί να εµφανιστεί και σε άλλα σολανώδη φυτά. Ενδεικτικά, µπορεί να προκαλέσει σοβαρή µείωση µέχρι και ολική απώλεια της παραγωγής, υποβάθµιση της ποιότητας των κονδύλων, ενώ µπορεί να δυσκολέψει τη συντήρησή τους κατά την αποθήκευση. Η ασθένεια εµφανίζεται σε εστίες, αλλά γρήγορα µπορεί να γενικευτεί. Η ανάπτυξη και η εξάπλωσή της ευνοούνται από υψηλή υγρασία (σχετική υγρασία >90%) και θερµοκρασία 16-22οC. Συµπτώµατα - προσβολές Ο περονόσπορος προσβάλλει τα φύλλα, τα στελέχη και τους κονδύλους της πατάτας. Τα πρώτα συµπτώµατα εµφανίζονται στη φυλλική επιφάνεια, µε τη µορφή κηλίδων ακανόνιστου σχήµατος που έχουν αρχικά χρώµα ανοιχτό πράσινο και στη συνέχεια καστανό µε κιτρινοπράσινο περιθώριο. Σε περίπτωση έντονης προσβολής, ολόκληρο το υπέργειο τµήµα του φυτού µαζί µε τα στελέχη νεκρώνονται, δίνοντας µια εικόνα «καψίµατος» στην καλλιέργεια. Οι κόνδυλοι µπορούν να µολυνθούν από τα σπόρια του µύκητα που µεταφέρονται από το υπέργειο τµήµα της πατάτας είτε µε το νερό είτε µε επαφή κατά τη διάρκεια της συγκοµιδής.

Μέτρα φυτοπροστασίας Η υψηλή αποτελεσµατικότητα της φυτοπροστασίας εξαρτάται από: ● Ποια σκευάσµατα χρησιµοποιούµε (τρόπος δράσης). ● Πότε θα τα χρησιµοποιήσουµε (συνθήκες, στάδιο ανάπτυξης της καλλιέργειας). Για να είµαστε πιο ακριβείς στη στρατηγική που θα ακολουθήσουµε, µπορούµε να διακρίνουµε τρία στάδια στη φυτοπροστασία κατά του περονόσπορου βασιζόµενοι και στις ιδιότητες που έχουν τα σκευάσµατα.

1. Έναρξη ψεκασµών στα πρώτα στάδια ανάπτυξης Σε αυτό το στάδιο, οι πατάτες αναπτύσσονται τόσο γρήγορα, ώστε µόνο λίγες ηµέρες µετά την εφαρµογή η νέα βλάστηση µένει χωρίς προστασία. Σε υψηλή πίεση µολύσµατος, ο κίνδυνος προσβολών στα φύλλα που δεν προστατεύονται επαρκώς είναι ιδιαίτερα υψηλός.

Στα αρχικά στάδια ανάπτυξης του φυτού ενδείκνυται η χρήση σκευασµάτων µε διασυστηµατική δράση, όπως το Ridomil Gold MZ 68 WG και το Folio Gold 3,6/50 SC. Ο τρόπος δράσης των προϊόντων αυτών προστατεύει τη νέα βλάστηση που αναπτύσσεται γρήγορα, η οποία έχει ανάγκη από συνεχή κάλυψη.

2. Κύρια φάση ανάπτυξης Όταν ο ρυθµός ανάπτυξης της βλάστησης µειώνεται, συνιστάται η χρήση τοπικά διασυστηµατικών ή διασυστηµατικών µυκητοκτόνων. Σε αυτά τα στάδια ανάπτυξης, προτείνεται η χρήση του καινοτόµου προϊόντος Carial Flex 25/18 WG, του οποίου η χηµική σύνθεση χαρίζει ένα σταθερό και σκληροτράχηλο προφίλ, πολύ ικανό να αντεπεξέλθει ακόµα και στις πιο δύσκολες συνθήκες πίεσης του µολύσµατος. Η δυνατότητα χρήσης του Revus 25 SC πολλές φορές κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου αποτελεί τον ιδανικό παρτενέρ για την εναλλαγή ψεκασµών µυκητοκτόνων για την προστασία κατά του περονόσπορου.

3. Ωρίµανση κονδύλων - γήρανση Όταν σταµατήσει η ανάπτυξη του κορυφαίου µεριστώµατος και τα χαµηλότερα φύλλα γίνονται κίτρινα, η προστασία των κονδύλων από τη Phytophthora είναι σηµαντική. Σε αυτήν τη φάση ενδείκνυται η χρήση σκευασµάτων µε δράση στη σποριογέννεση και σκευάσµατα µε δράση επαφής όπως το Carial Flex 25/18 WG και το καταξιωµένο Daconil 500 SC. Περισσότερες λεπτοµέρειες σχετικά µε τα σκευάσµατα της εταιρείας µας, καθώς και πολύ ενδιαφέρουσες πληροφορίες µπορείτε να βρείτε στο site µας: https://www.syngenta.gr/ και στο https:// www.ridomil.gr. ■

Δεληµπαλταδάκης Μανώλης Campaign Manager Κηπευτικών καλλιεργειών

2019

ΑΓΟΡΑ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΣ ΚΑΚΑΡΑΝΤΖΑΣ, ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΠΟΣΠΛΑ

Αμεσότητα και σχέση αξίας-τιμής τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των Λαϊκών Ώριμες οι συνθήκες για απευθείας διακίνηση των προϊόντων και αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών

«Η παραδοσιακή εβδομαδιαία βόλτα του καταναλωτή στις λαϊκές αγορές θα έχει πάντα τη δική της αξία»

Σ

ε ένα πλήρως ανταγωνιστικό σύστημα, όπως είναι το σημερινό, οι λαϊκές αγορές δεν μπορούν να ανταγωνιστούν επί ίσοις όροις, όταν έχουν να αντιμετωπίσουν οικονομικά μεγαθήρια. Ωστόσο, οι λαϊκές αγορές δίνουν αυτήν τη μάχη, έχοντας συγκριτικό πλεονέκτημα, καθώς προσφέρουν μεγάλη ποικιλία προϊόντων, σε άριστη ποιότητα και στις πιο οικονομικές τιμές. Η λαϊκή αγορά είναι ένας τύπος αγοράς, επίσης, βαθιά ριζωμένος στη συνείδηση του Έλληνα καταναλωτή. Ο κόσμος μας εμπιστεύεται, γιατί ξέρει ότι θα βρει την καλύτερη αξία στην πιο οικονομική τιμή. Ταυτόχρονα, αποτελεί διαχρονικά το αποκούμπι των φτωχών λαϊκών στρωμάτων, των χαμηλόμισθων και χαμηλοσυνταξιούχων και των άνεργων. Έτσι επιβιώνει σήμερα η λαϊκή αγορά και δίνουμε μάχη για να συνεχίσουμε να διατηρηθούμε με αξιώσεις στην αγορά διακίνησης προϊόντων. Άμεση σύνδεση του πωλητή με τον παραγωγό Για τη βελτίωση της θέσης και του ρόλου των λαϊκών αγορών στο σύγχρονο τοπίο του λιανεμπορίου οι συνθήκες πλέον είναι ώριμες, ώστε να γίνει άμεση σύνδεση του επαγγελματία πωλητή

20

O Κωνσταντίνος Κακαράντζας, πρόεδρος Παναττικής Ομοσπονδίας Σωματείων Πωλητών Λαϊκών Αγορών (ΠΟΣΠΛΑ).

με τον παραγωγό και να μπορεί να γίνεται απευθείας η διακίνηση των προϊόντων, από το χωράφι στον πάγκο της λαϊκής. Προς την υλοποίηση ενός τέτοιου έργου, χρειάζεται σαφώς η συμβολή της πολιτείας, δημιουργώντας τις ανάλογες υποδομές. Θα πρέπει να σκύψει με προσοχή σε αυτό το ζήτημα κι έτσι να δημιουργηθεί μέσα στις λαϊκές αγορές και στα σημεία πώλησης μία αγορά χωρίς μεσάζοντες, με αντίστοιχα έργα υποδομής. Αξιοποίηση νέων τεχνολογιών με διατήρηση του στοιχείου της αμεσότητας Θετική συμβολή στα παραπάνω μπορεί να έχει και το στοιχείο της αξιοποίησης των νέων τεχνολογιών, που είναι διαθέσιμες. Ωστόσο, οι λαϊκές αγορές δεν θα πρέπει να χάσουν και το ιδιαίτερο στοιχείο που τις χαρακτηρίζει, αυτό της άμεσης επαφής των καταναλωτών με τη μεγάλη ποικιλία προϊόντων. Στις λαϊκές αγορές, διακινούνται διαφορετικές ποιότητες, οπότε η παραδοσιακή εβδομαδιαία βόλτα του καταναλωτή σε αυτές πάντα θα έχει τη δική της αξία, όσο και αν αναπτύσσονται οι νέες τεχνολογίες. ■

TÜV AUSTRIA HELLAS

Οι βασικές προϋποθέσεις για την εξωστρέφεια των ελληνικών προϊόντων Η επιτυχηµένη παρουσία των προϊόντων σας στην αγορά τροφίµων περνά από τη σωστή στρατηγική, αλλά και την εµπειρία και το κύρος των συνεργατών σας

Η

ποιότητα, η ασφάλεια, καθώς και η αειφορία στον τρόπο παραγωγής και διάθεσης των τροφίµων είναι έννοιες που οι επιχειρήσεις του αγροδιατροφικού τοµέα οφείλουν να υιοθετούν, πριν ακόµα από την πιστοποίησή τους, καθώς επηρεάζουν τη βιωσιµότητα µιας επιχείρησης. Η διασφάλιση της υγείας των καταναλωτών και η προστασία των πόρων παραγωγής, άλλωστε, συµβάλλουν καθοριστικά στην προστασία του κύρους και τη µετέπειτα πορεία εξέλιξης των δραστηριοτήτων µιας επιχείρησης. Η πιστοποίηση των ελληνικών προϊόντων µε τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά που διαθέτουν, λόγω της τοπογραφίας της υπαίθρου και του κλίµατος της χώρας µας, αλλά και της τεχνογνωσίας και καινοτοµίας στην παραγωγή που έχουµε αναπτύξει στον τοµέα των τροφίµων, αποτελεί σαφέστατα σηµαντικό µέσο που παίζει κοµβικό ρόλο στην ανάδειξη κάθε σχετικής πρόνοιας που λαµβάνει µια επιχείρηση σύµφωνα µε διεθνείς προδιαγραφές ποιότητας και αειφορίας. Όπως αποδεικνύεται στην πράξη, η πιστοποίηση σε συνδυασµό µε την αναγνωρισιµότητα του κύρους του φορέα ελέγχου που την παρέχει επηρεάζουν τον βαθµό επιτυχίας της προσπάθειας εξωστρέφειας των ελληνικών προϊόντων. Άλλωστε, οι ανάγκες των διεθνών –αλλά και εγχώριων– αγορών τροφίµων τα τελευταία χρόνια

O Κωνσταντίνος Μαυρόπουλος, διευθυντής Ανάπτυξης της TÜV AUSTRIA HELLAS.

έχουν αλλάξει, εφόσον χρειάζεται να καλυφθούν οι σύγχρονες ανάγκες των καταναλωτών, οι οποίες αυξάνονται ολοένα και περισσότερο, σε πολλές περιπτώσεις λόγω οικονοµικών κινήτρων, νοθείας ή ανίχνευσης επικίνδυνων για τη δηµόσια υγεία ουσιών σε βασικά είδη καθηµερινής διατροφής. Έτσι, τα πρότυπα πιστοποίησης τροφίµων, πλέον, καλύπτουν και έννοιες που ξεπερνούν τα στενά όρια της ασφάλειας από ακούσια ή τυχαία αστοχία κατά τη διαδικασία παραγωγής τους. Για παράδειγµα, η µέριµνα µιας επιχείρησης για ενσωµάτωση διαδικασιών διαχείρισης θεµάτων food fraud (απάτης στα τρόφιµα) και food defense (άµυνα στη διαδικασία παραγωγής τροφίµων) αποτελούν σηµαντική εξέλιξη στον χώρο της πιστοποίησης, η οποία ικανοποιείται µέσω των πλέον διαδεδοµένων διεθνών προτύπων ασφάλειας τροφίµων, όπως τα ISO 22000, FSSC22000, IFS και BRC. Οµοίως, οι κοινωνικο-πολιτικές εξελίξεις σε όλο τον κόσµο, που έχουν επηρεάσει και τη χώρα µας περαιτέρω µε τη µετακίνηση πληθυσµών από άλλες χώρες έχει ωθήσει τη διεθνή αγορά τροφίµων στην αναζήτηση προµηθευτών, οι οποίοι διασφαλίζουν µέσω της πιστοποίησης των προϊόντων και υπηρεσιών τους αξίες όπως το ηθικό εµπόριο, τα εργατικά δικαιώµατα

και ο σεβασµός των τοπικών κοινωνιών µε τις οποίες αλληλοεπιδρούν. Ως απόρροια αυτών των εξελίξεων, ακόµα πιο εξειδικευµένα πρότυπα, όπως το GRAPS, ή και προδιαγραφές αξιολόγησης, όπως το SEDEX/SMETA, αποτελούν εργαλεία διαφοροποίησης που συνοδεύουν κάθε εξαγόµενο ελληνικό προϊόν ή υπηρεσία. Η πιστοποίηση, όµως, δεν αποτελεί µόνο εργαλείο προβολής των δεσµεύσεων µιας επιχείρησης ως προς τις απαιτήσεις του εκάστοτε προτύπου και προδιαγραφών ελέγχου, αλλά ταυτόχρονα αποτελεί εργαλείο βελτίωσης των καθηµερινών δραστηριοτήτων και λειτουργιών της, καθώς και µοχλό ανάπτυξης που τη «δένουν» µε υπάρχουσες, οδηγώντας σε νέες συνεργασίες µε πελάτες και αγορές. Για να επιτευχθούν αυτοί οι στόχοι, που στρατηγικά θέτει κάθε ελληνική επιχείρηση στο πλαίσιο ενός σύγχρονου marketing τροφίµων, η TÜV AUSTRIA HELLAS αποτελεί εµπράκτως αξιόπιστο συνεργάτη και αρωγό της ελληνικής επιχειρηµατικότητας, µε την ηγετική της παρουσία στον χώρο, το πληρέστερο χαρτοφυλάκιο υπηρεσιών πιστοποίησης στον αγροδιατροφικό τοµέα, αλλά και τη διεθνή αναγνωρισιµότητα των πιστοποιητικών της. ■

NEUROPUBLIC ΑΕ

Νέες τεχνολογίες και ευφυής γεωργία στην υπηρεσία των οπωροκηπευτικών

O Γράφει ο Δρ. Βασίλης Πρωτονοτάριος, υπεύθυνος Εξωστρέφειας & Δικτύωσης της NEUROPUBLIC ΑΕ.

κλάδος των οπωροκηπευτικών αποτελεί έναν από τους πλέον δυναµικούς της αγροτικής παραγωγής τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσµίως. Σε επίπεδο ΕΕ, η Ελλάδα παράγει περίπου 8 εκατ. τόνους οπωροκηπευτικών τον χρόνο και συνεισφέρει το 7% των φρούτων και το 5% των λαχανικών της συνολικής παραγωγής της ΕΕ, µε τη ζήτηση να εµφανίζει συνεχώς αυξητικές τάσεις. Σηµαντικό ποσοστό της παραγωγής οπωροκηπευτικών εξάγεται σε χώρες εντός και εκτός ΕΕ και, µάλιστα, αυτό αφορά σε προϊόντα υψηλής ποιότητας και προστιθέµενης αξίας. Σε µια παγκόσµια και πλήρως ανταγωνιστική αγορά, ο Έλληνας παραγωγός οπωροκηπευτικών καλείται να ανταγωνιστεί τους Ευρωπαίους συναδέλφους του, ο οποίοι έχουν στη διάθεσή τους µεγαλύτερες καλλιεργούµενες εκτάσεις, καλύτερες υποδοµές, πρόσβαση σε νέες τεχνολογίες, καθώς και άλλους παράγοντες που τους επιτρέπουν να έχουν χαµηλότερο κόστος παραγωγής. Την ίδια στιγµή, ο µέσος παραγωγός οπωροκηπευτικών στην Ελλάδα χαρακτηρίζεται από µικρό µέγεθος εκµετάλλευσης, σχετικά χαµηλή παραγωγικότητα και ταυτόχρονα υψηλό κόστος παραγωγής. Ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα µέσω της αξιοποίησης συµβουλευτικών υπηρεσιών ευφυούς γεωργίας Αυτά αναδεικνύουν την επιτακτική ανάγκη για βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής παραγωγής στις διεθνείς αγορές. Ο Έλληνας παραγωγός δεν έχει τη δυνατότητα να επενδύσει σε ακριβό τεχνολογικό εξοπλισµό για να βελτιώσει την παραγωγή του, τον οποίο δεν θα µπορούσε ούτως ή άλλως να αποσβέσει σε σύντοµο χρονικό διάστηµα. Έχει, όµως, πλέον τη δυνατότητα να αποκτήσει ένα ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα σε σχέση µε τους συναδέλφους του στο εξωτερικό, καθώς µπορεί να ωφεληθεί από τις νέες τε-

24

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019

χνολογίες χωρίς να χρειαστεί να επενδύσει σε αυτές. Πρόκειται για τις συµβουλευτικές υπηρεσίες ευφυούς γεωργίας, οι οποίες αξιοποιούν σύγχρονες τεχνολογίες για τη συλλογή των δεδοµένων και σε συνδυασµό µε επιστηµονικά µοντέλα για την άρδευση, τη λίπανση και τη φυτοπροστασία υποστηρίζουν τον παραγωγό στη λήψη αποφάσεων για τη διαχείριση της παραγωγής του. Πληρώνοντας µόνο µια µικρή ετήσια συνδροµή, οι παραγωγοί ενηµερώνονται έγκαιρα και µε ακρίβεια για το πότε και πόσο να ποτίσουν, να ρίξουν λίπασµα και να ψεκάσουν για εχθρούς και ασθένειες της καλλιέργειάς τους. Με αυτόν τον τρόπο, όχι

µόνο εξοικονοµούν χρήµατα, µειώνοντας τη σπατάλη των εισροών, αλλά βελτιώνουν την παραγωγή τους ποιοτικά και ποσοτικά. Ταυτόχρονα, οι αγρότες παράγουν µε έναν περισσότερο φιλικό προς το περιβάλλον τρόπο, µειώνοντας το περιβαλλοντικό αποτύπωµα της παραγωγής τους και πληρώντας τις απαιτήσεις τόσο της ΕΕ όσο και των µεγάλων αγορών. Με αυτή την καινοτόµο προσέγγιση, δορυφορικές εικόνες των αγροτεµαχίων συνδυάζονται µε ατµοσφαιρικά και εδαφικά δεδοµένα που συλλέγονται από τηλεµετρικούς σταθµούς, επιτόπιες παρατηρήσεις και µετρήσεις που καταγράφονται µε τη χρήση έξυπνων κινητών τηλεφώνων, αλλά και καταγραφές των καλλιεργητικών εργασιών που πραγµατοποιούνται µέσω εφαρµογών Η/Υ. Έτσι, ο παραγωγός και ο γεωπόνος του επωφελούνται από αυτές τις τεχνολογικές λύσεις χωρίς να χρειαστεί να επενδύσουν σε αυτές. Ταυτόχρονα, τοποθετώντας στον πυρήνα των διαδικασιών τον ανθρώπινο παράγοντα -τον γεωργικό σύµβουλο που έχει βασικό ρόλο τόσο στην καταγραφή δεδοµένων όσο και στην αξιολόγηση, προσαρµογή και παροχή της συµβουλής στον παραγωγό- καταφέρνει να απαλείψει την πολυπλοκότητα των τεχνολογικών εργαλείων και να γίνει προσιτό σε όλους τους παραγωγούς.

«Το καινοτόµο σύστηµα gaiasense έχει βοηθήσει µεγάλο αριθµό παραγωγών στη µείωση του κόστους παραγωγής και στη βελτίωση της κερδοφορίας, συµβάλλοντας παράλληλα στη µείωση των επιπτώσεων της γεωργίας στο περιβάλλον» Έχει βοηθήσει µεγάλο αριθµό παραγωγών στη µείωση του κόστους παραγωγής και στη βελτίωση της κερδοφορίας, ενώ συµβάλλει και στη µείωση των επιπτώσεων της γεωργίας στο περιβάλλον. Πλέον, το gaiasense αποτελεί τον κορµό των υπηρεσιών που παρέχει η «Αγροτική Καινοτοµία», η εταιρεία που έχει ως στόχο τη δηµιουργία ενός συστήµατος παροχής υπηρεσιών νέου τύπου γεωργικών συµβουλών. ■

Τα οφέλη από το σύστηµα gaiasense Το καινοτόµο σύστηµα ευφυούς γεωργίας gaiasense εφαρµόζεται µε επιτυχία στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια σε διάφορες περιπτώσεις οπωροφόρων, όπως τα πυρηνόκαρπα, η ελιά, το σταφύλι και τα ακρόδρυα, αλλά και καλλιέργειες κηπευτικών, υπαίθριων και θερµοκηπιακών.

25

150 Χρόνια TÜV NORD 32 Χρόνια TÜV HELLAS στην Ελλάδα Τις τελευταίες δύο δεκαετίες αυξάνεται συνεχώς η απαίτηση για ποιοτικά και ασφαλή προϊόντα τόσο στην ελληνική αγορά όσο και στο εξωτερικό. Η πιστοποίηση, δηλαδή ο έλεγχος της παραγωγικής διαδικασίας, σύµφωνα µε αυστηρά διεθνή και ελληνικά πρωτόκολλα, αποτελεί το εµπορικό διαβατήριο για τις απαιτητικές ξένες αγορές, ενώ και οι απαιτήσεις της ελληνικής αγοράς και ιδιαίτερα των αλυσίδων λιανεµπορίου γίνονται συνεχώς αυστηρότερες. Η πιστοποίηση, λοιπόν, αποτελεί µονόδροµο. Από το 2001 η TÜV HELLAS (TÜV NORD) έχει αφοσιωθεί στη διασφάλιση της ποιότητας των τροφίµων στον πρωτογενή τοµέα και στη µεταποίηση µε πιστοποιήσεις συστηµάτων και πρωτοκόλλων. Διαθέτουµε το σύνολο των διαπιστεύσεων - εγκρίσεων στον αγροδιατροφικό τοµέα, εξασφαλίζοντας στον Έλληνα παραγωγό και στην ελληνική επιχείρηση αναγνωρισιµότητα και προστιθεµένη αξία. Προσφέρουµε υπηρεσίες «one stop service» µε συνδυασµένες επιθεωρήσεις στον αγροδιατροφικό τοµέα έχοντας εγκεκριµένους επιθεωρητές και διαπιστεύσεις τόσο στον πρωτογενή τοµέα όσο και στη µεταποίηση και στο λιανεµπόριο - χονδρεµπόριο (GLOBALGAP, Tesco Nurture, Chain of Custody, GRASP, ΙSO 22000, FSSC, BRC Food, BRC Broker, IFS Food, IFS Broker, IFS Logistic, επιθεωρήσεις δευτέρου µέρους, AGRO, βιολογικά προϊόντα). Με την πείρα πλέον των τριών δεκαετιών και την παρουσία µας σε χώρες των Βαλκανίων, της Μεσογείου, της Κεντρικής Ευρώπης, της Ασίας και της Αµερικής, προσφέρουµε υπηρεσίες επιθεώρησης, πιστοποίησης

και εκπαίδευσης µε την υπευθυνότητα και την εγκυρότητα ενός ηγετικού brand διεθνώς. Το TÜV NORD, η µητρική µας εταιρεία, µε παρουσία σε 70 χώρες και µε 14.000 άτοµα ανθρώπινο δυναµικό, αναγνωρίζοντας την τεχνογνωσία και την αξιοπιστία της TÜV HELLAS (TÜV NORD) µάς έχει αναθέσει ηγετικό ρόλο στον αγροδιατροφικό τοµέα. Βασικός πυλώνας της πολιτικής µας είναι η εξωστρέφεια και η ακόµη µεγαλύτερη διείσδυση στο εξωτερικό. Τα διεθνώς αναγνωρίσιµα πιστοποιητικά της TÜV HELLAS (TÜV NORD) προσφέρουν διαβατήριο εγκυρότητας στις διεθνείς αγορές.

Ο κόσµος µας µε µία µατιά!

Η TÜV HELLAS (TÜV NORD) είναι Οργανισµός Επιθεώρησης, Πιστοποίησης και Εκπαίδευσης, µέλος του Γερµανικού Οµίλου TÜV NORD GROUP. Στην Ελλάδα δραστηριοποιείται από το 1987 παρέχοντας ανεξάρτητες υπηρεσίες Επιθεώρησης και Πιστοποίησης (Third Party InspectionCertification), σε όλο το φάσµα των επιχειρήσεων, τόσο στον ιδιωτικό όσο και στον δηµόσιο τοµέα στους τοµείς της Τεχνολογίας, της Ποιότητας, της Ασφάλειας, της Ενέργειας και του Περιβάλλοντος. Μέχρι σήµερα έχει πιστοποιήσει περισσότερα από 10.000 Συστήµατα Ποιότητας, παρέχοντας πιστοποιητικά µε διεθνή αναγνώριση που αποτελούν διαβατήριο εγκυρότητας στις διεθνείς αγορές. Στον τοµέα των Επιθεωρήσεων συµµετέχει και καθορίζει αποφασιστικά το παρόν και το µέλλον της Ποιότητας των Τεχνικών Έργων, έχοντας αναλάβει την επιθεώρηση και την πιστοποίηση των µεγαλύτερων έργων υποδοµής της χώρας µας. Η Διεύθυνση Πιστοποίησης Προσώπων διαθέτει πάνω από 50 διαπιστευµένα σχήµατα πιστοποίησης επαγγελµατιών και έχει πιστοποιήσει πάνω από 7.000 επαγγελµατίες, προσδίδοντάς τους ανταγωνιστικό πλεονέκτηµα στην αγορά εργασίας. O Φορέας διαθέτει θυγατρικές στην Κύπρο και στην Αίγυπτο, γραφεία στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη, στο Ηράκλειο Κρήτης και στα Ιωάννινα, καθώς και παγκόσµια παρουσία µέσω της πιστοποίησης και της επιθεώρησης έργων σε χώρες των Βαλκανίων, της Μεσογείου, της Κεντρικής Ευρώπης, της Ασίας και της Αµερικής. ■

2019

ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ

ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΟΛΥΧΡΟΝΑΚΗΣ, ΕΙΔΙΚΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΣ INCOFRUIT-HELLAS

Φρούτα και λαχανικά βάζουν πλάτη στον περιορισµό του εµπορικού ελλείµµατος στην Ελλάδα Αυξητική η τάση των εξαγωγών οπωροκηπευτικών

Σ Ο Γεώργιος Πολυχρονάκης, ειδικός σύµβουλος του Incofruit-Hellas.

28

τους 7,765 εκατ. τόνους υπολογίζεται η ελληνική παραγωγή οπωροκηπευτικών εκ των οποίων οι 5,164 εκατ. τόνοι είναι φρούτα και οι 2,601 εκατ. λαχανικά. Το µεγαλύτερο µέρος της απορροφάται από την εσωτερική αγορά-55% των φρούτων και 60% των λαχανικών-, όταν η µεταποίηση αξιοποιεί το 15% και 25% αντίστοιχα, όπου εξέχουσα θέση έχει η ντοµάτα. Τα µεγαλύτερα ποσοστά στην εγχώρια παραγωγή φρούτων και για το 2018, παρά τη µείωση που σηµείωσε η συνολική παραγωγή κατά 5,49% από το 2017, κατέχουν τα εσπεριδοειδή (21,8%) και τα πυρηνόκαρπα (22,32%), ενώ καρπούζια και πεπόνια αποτελούν το 14,09%, µήλα και αχλάδια το 6,89% και επιτραπέζια σταφύλια το

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΦΡΟΥΤΩΝ (%) 2018

ΠΗΓΗ: Incofruit Hellas, ΥΠΑΑΤ

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019

ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΣΕ ΕΥΡΩ ■ 2017 ■ 2018

ΠΗΓΗ: Incofruit Hellas, ΥΠΑΑΤ & ΕΛΣΤΑΤ

6%. Σε ό,τι αφορά τα νωπά λαχανικά, καταγράφηκε µείωση της παραγωγής κατά 0,38%. Στην κατηγορία αυτήν, το 33,69% αντιπροσωπεύει η παραγωγή ντοµάτας, το 20,55% η πατάτα, το 7,95% τα κρεµµύδια και το 5,37% τα αγγούρια. Σε αντίθεση µε το σύνολο της ΕΕ, η χώρα µας παραµένει ένας από τους µικρότερους εισαγωγείς φρούτων και λαχανικών στην ΕΕ, ενώ θεωρείται ένας από τους µικρότερους εξαγωγείς στον τοµέα των λαχανικών. Αντίθετα, σε ό,τι αφορά νωπά φρούτα, η Ελλάδα αποτελεί µεσαίου µεγέθους εξαγωγέα στην ΕΕ, µε τον µεγαλύτερο όγκο να κατευθύνεται εντός των ευρωπαϊκών συνόρων. Το εµπορικό ισοζύγιο της Ελλάδας Τα σηµαντικότερα λαχανικά που εισάγονται είναι πατάτες, ντοµάτες, κρεµµύδια και σκόρδα. Σηµαντικό προµηθευτή ντοµατών αποτελεί η Πολωνία και ακολουθούν η Αλβανία και η Σερβία, ενώ πατάτες εισάγονται κυρίως από Αίγυπτο, Κύπρο και Γαλλία. Τα είδη των εισαγόµενων φρούτων µε τις υψηλότερες αξίες είναι οι µπανάνες (134 εκατ. ευρώ), τα µήλα και τα αχλάδια, τα εσπεριδοειδή (συνήθως λεµόνια, 21,2 εκατ. ευρώ) και εξωτικά φρούτα. Οι µπανάνες προέρχονται από Ισηµερινό, Κολοµβία και Κόστα Ρίκα, τα λεµόνια κυρίως από Αργεντινή και Τουρκία, τα µήλα από Ιταλία,

Πολωνία και Γερµανία. Άλλα εξωτικά φρούτα προέρχονται από άλλες χώρες της ΕΕ, όπως Ιταλία, Ολλανδία, Γαλλία και Γερµανία, που επανεξάγονται από τις εισαγωγές τους. Στον τοµέα των εξαγωγών, η Ελλάδα εξάγει ευρεία γκάµα φρούτων, όπως πορτοκάλια, πυρηνόκαρπα, καρπούζια, ακτινίδια, µανταρινοειδή

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΑΧΑΝΙΚΩΝ (%) 2018

Μεγαλύτερος εισαγωγέας παγκοσµίως η ΕΕ ΠΑΡΑ ΤΙΣ 6 εκατ. άµεσες και έµµεσες θέσεις εργασίας που καλύπτει ο τοµέας των φρούτων και λαχανικών της ΕΕ, η εγχώρια παραγωγή καλύπτει µόνο το 40% των αναγκών της, καθιστώντας την ΕΕ ως τον µεγαλύτερο εισαγωγέα στον κόσµο, εισάγοντας το 2017 15,5 εκατ. τόνους οπωροκηπευτικών από τρίτες χώρες, εκ των οποίων οι 13,3 εκατ. τόνοι αφορούσαν φρούτα και οι 2,2 εκατ. τόνοι λαχανικά. Οι ευρωπαϊκές εισαγωγές από τρίτες χώρες αυξήθηκαν κατά 33% µεταξύ 2014 και 2018, όταν οι αντίστοιχες εξαγωγές µειώθηκαν κατά 12%, ανερχόµενες σε 4.665 εκατ. ευρώ το 2018.

ΠΗΓΗ: Incofruit Hellas, ΥΠΑΑΤ

και επιτραπέζια σταφύλια, ενώ τα εξαγόµενα λαχανικά είναι κυρίως σπαράγγια, αγγούρια, γλυκοπιπεριές και ντοµάτες. Οι περισσότερες εξαγωγές κατευθύνονται σε χώρες της ΕΕ, όπως Ρουµανία, Βουλγαρία, Γερµανία, Ηνωµένο Βασίλειο και Ολλανδία.

29

2019

ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ Μεταξύ 2009 και 2018, οι ελληνικές εξαγωγές φρούτων και λαχανικών (νωπών ή μεταποιημένων) αυξήθηκαν κατά 49,6% σε αξία και κατά 55,3% στον όγκο. Με βάση τα στοιχεία του 12μήνου, η αύξηση των εξαγωγών κατά 5,4%, με την παράλληλη αύξηση των εισαγωγών κατά 0,3%, είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση του αυξημένου, το 2017, εμπορικού ελλείμματος στα αγροτικά προϊόντα και διαμορφώθηκε στα -578,5 εκατ. ευρώ. Σημειώνεται ότι το εμπορικό πλεόνασμα στα φρούτα και λαχανικά και παρασκευάσματα περίπου 1,247 δισ. ευρώ, αντιστάθμισε πλήρως τα εμπορικά ελλείμματα στις κατηγορίες των κρεάτων και των παρασκευασμάτων τους, των γαλακτοκομικών προϊόντων και αβγών πουλιών, αναδεικνύοντας την εξαιρετική σημαντικότητα των φρούτων και λαχανικών στη διαμόρφωση του εμπορικού ισοζυγίου αγροτικών προϊόντων. Εξελίξεις αγοράς και τιμών Οι τιμές στην ελληνική αγορά δεν διαφέρουν πολύ από το επίπεδο ΕΕ, πλην όμως υπέστησαν, μετά την επιβολή του ρωσικού εμπάργκο μείωση κατά μία μονάδα, κάτι που το 2018 παρουσίασε σημαντική βελτίωση. Τα φρούτα χαρακτηρίζονται από θετικό δείκτη Σχετικού Καθαρού Εξαγωγικού πλεονεκτήματος, που οφείλεται σε μια ομάδα προϊόντων, όπως βερίκοκα, ροδάκινα, πορτοκάλια, κεράσια, σταφύλια και ακτινίδια με θετικό πρόσημο (μεγαλύτερο της μονάδας), γεγονός που υποδηλώνει ότι η κατηγορία χαρακτηρίζεται από υψηλό βαθμό ανταγωνιστικότητας. Αντίθετα, τα λαχανικά χαρακτηρίζονται από συγκριτικό μειονέκτημα.

«Η συνεχής ανοδική πορεία των εξαγωγών οπωροκηπευτικών αποδίδεται στον εκσυγχρονισμό των καλλιεργητικών μεθόδων των παραγωγών και στον παράλληλο εκσυγχρονισμό του εξαγωγικού μάρκετινγκ με τον εμπλουτισμό του με γνώσεις και εξειδίκευση»

30

ΕΜΠΟΡΙΚΟ ΙΣΟΖΎΓΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΏΝ ΠΡΟΪΟΝΤΏΝ

2013

Σήμερα, σε Γερμανία, Γαλλία, Ολλανδία, Ην. Βασίλειο και σκανδιναβικές χώρες, το 70%-90% του εμπορίου λιανικής πώλησης οπωροκηπευτικών είναι στα χέρια των μεγάλων υπερκαταστημάτων, επεκτεινόμενο ταχύτατα και στη Ρωσία, αλλά και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Οι ελληνικές εξαγωγικές επιχειρήσεις προσαρμόστηκαν σε αυτό, εμφανίζοντας ικανοποιητικά ποσοστά συμμετοχής στα καταρτιζόμενα προγράμματα τροφοδοσίας των υπερκαταστημάτων. Η συνεχής ανοδική πορεία των εξαγωγών οπωροκηπευτικών αποδίδεται στον εκσυγχρονισμό των καλλιεργητικών μεθόδων των παραγωγών και στον παράλληλο εκσυγχρονισμό του εξαγωγικού μάρκετινγκ με τον εμπλουτισμό του με γνώσεις και εξειδίκευση. Αυτά συνέβαλαν στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων μας και στην τοποθέτησή τους απευθείας στα ράφια των μεγάλων αλυσίδων. Οι εξαγωγές οπωροκηπευτικών αυξήθηκαν την τελευταία δεκαετία, καθώς είναι απολύτως προσαρμοσμένες στις συνθήκες ανταγωνισμού, ενώ τα συγκριτικά πλεονεκτήματα πολλών εκ των εξαγόμενων προϊόντων είναι ότι: ✱ Παράγονται σε ένα καθαρό

2014

2015

ακόμη περιβάλλον και η ποιότητά τους είναι υψηλή. ✱ Έχουν υψηλή διατροφική αξία. ✱ Είναι ελεγμένα και πιστοποιημένα, διαθέτοντας τα κατάλληλα χαρακτηριστικά. ✱ Ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερα αυξημένες απαιτήσεις ποιότητας, γεύσης και εμφάνισης του καταναλωτή. Όμως, τα προϊόντα μας -όπως και των υπόλοιπων κρατών- θα πρέπει να προστατευτούν από τον αθέμιτο ανταγωνισμό τρίτων χωρών, χωρίς την εξασθένιση των υψηλών προτύπων της ΕΕ. Ένας τρόπος είναι η διενέργεια δράσεων εντός των S/M, που θα αναδεικνύουν τα πλεονεκτήματα και την υψηλή ποιότητά τους. Προτάσεις του Συνδέσμου Πέραν των υπέρμετρων επιβαρύνσεων του κόστους των εξαγόμενων προϊόντων, τα κυριότερα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο κλάδος άρχισαν να αντιμετωπίζονται με σταδιακή χάραξη στρατηγικής που αποβλέπει στην εξωστρέφεια της ελληνικής οικονομίας με: α) Την αυστηροποίηση των κριτηρίων του θεσμού του Εγκεκριμένου Εμπόρου. β) Την ενεργοποίηση του θεσμού του Εγκεκριμένου Τελωνειακά Φορέα.

2016

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019

2016

2017

2018

ΠΗΓΗ: Incofruit-Hellas, ΕΛΣΤΑΤ (προσωρινά στοιχεία)

«Oι προοπτικές των εξαγωγών για το 2019 είναι θετικές, καθώς ήδη στο τέλος Μαρτίου παρατηρείται σταθερότητα του όγκου των εξαχθέντων, έναντι του 2018» γ) Την επίσπευση της εφαρμογής του SingleWindow for Export. Επιβάλλεται, όμως, να συμπληρωθούν με: α) Την πραγματοποίηση αυστηρών ελέγχων στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές. Για την αποφυγή συνθηκών αθέμητου ανταγωνισμού, προτείνουμε την καθιέρωση της «ηλεκτρονικής παρακολούθησης του εμπορίου και ελέγχου των μεταφορών» ως μιας μόνιμης ηλεκτρονικής λύσης επί των εισαγόμενων - εξαγόμενων διακινούμενων φορτίων. β) Την άμεση επιβεβαίωση των κοινοτικών ΑΦΜ και την αντιμετώπιση προβλημάτων στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές. γ) Την κατάργηση της επιβάρυνσης του εξαγωγικού κόστους από

ΔΙΕΘΝΕΣ ΕΜΠΟΡΙΟ κάθε μορφής «αντικίνητρα», όπως π.χ. ελεγχόσημο, και την κατάργηση των φόρων υπέρ τρίτων. δ) Την υπογραφή διμερών φυτοϋγειονομικών πρωτοκόλλων συνεργασίας για σειρά προϊόντων με τρίτες χώρες στο πλαίσιο της διεύρυνσης των αγορών. ε) Την έκδοση προεδρικού διατάγματος, που θα τεθεί σε ισχύ, εφόσον δεν υπάρχει συμφωνία για το Brexit. Προκειμένου να διατηρήσουμε την παρουσία μας στις αγορές, χρειάζεται εμπλουτισμός και επέκταση των καλλιεργειών σε εκτάσεις, αλλά και με νέες ποικιλίες με μετασυλλεκτική διάρκεια, παρέχοντας προϊόντα διαφορετικών σταδίων ωρίμανσης. Σε επίπεδο ΕΕ ζητούνται τα εξής: ✱ Η επανεξέταση των μέτρων που έχουν επιβληθεί κατά της Ρωσίας, προκειμένου να αρθεί και το εμπάργκο σε βάρος των κοινοτικών οπωροκηπευτικών. ✱ Η αυστηροποίηση του συστήματος τιμών εισόδου για τα φρούτα και τα λαχανικά προς διασφάλιση της κοινοτικής προτίμησης, καθώς και η εφαρμογή της σήμανσης προέλευσης πρώτων υλών στη μεταποίηση. ✱ Η ένταση των προσπαθειών της ΕΕ για την αντιμετώπιση του αυξανόμενου αριθμού των μη δασμολογικών φραγμών, όπως φυτοϋγειονομικά πρότυπα, με αποτέλεσμα να εγείρονται εμπόδια των εξαγωγών. ✱ Η θέσπιση κατά προτεραιότητα μέτρων για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας, καθότι το κανονιστικό πλαίσιο της ΕΕ προκαλεί σημαντική διαφορά στο κόστος παραγωγής. ✱ Επαναφορά των καταργηθέντων εμπορικών προτύπων (καταργήθηκαν 26 από τα 36), των ονομασιών προέλευσης. Προοπτικές Με βάση την εν εξελίξει εμπορική περίοδο 2018/2019 και τις καιρικές συνθήκες που έχουν επικρατήσει, οι προοπτικές για το 2019 είναι θετικές, καθώς ήδη στο τέλος Μαρτίου παρατηρείται σταθερότητα του όγκου των εξαχθέντων, έναντι του 2018. Ήδη, η Αργεντινή από 2/4/2019 ενέκρινε την εισαγωγή ελληνικών

ακτινιδίων, η Ινδία θα οριστικοποιήσει την έγκριση για μήλα και προς την ίδια θετική θεώρηση τείνουν και οι προοπτικές για υπογραφή από τη χώρα μας εντός του 2019 διμερών φυτοϋγειονομικών πρωτοκόλλων με την Κίνα (κεράσια), τις Ταϊλάνδη, Ν. Κορέα, Βιετνάμ και Βραζιλία (ακτινίδια), Ινδία (πορτοκάλια) και την υποβολή αιτήσεως για φυτοϋγειονομική συμφωνία με Ταϊβάν. Αρνητική εξέλιξη θα είναι το Brexit, που θα επηρεάσει κυρίως τα επιτραπέζια σταφύλια και εμμέσως τις τιμές πώλησης στα κράτη-μέλη της ΕΕ-27. ■

Εξαγωγές επιλεγμένων φρούτων και λαχανικών στους πέντε κυριότερους προορισμούς (2017/2018) ΦΡΟΎΤΑ/ ΛΑΧΑΝΙΚΑ Μήλα (Ποσοστό 79,27% από το σύνολο των 61.747 τόνων)

Αγγούρια (Ποσοστό 76,29% από το σύνολο των 41.172 τόνων)

Ακτινίδια (Ποσοστό 53,65% από το σύνολο των 154.843 τόνων)

Μανταρίνια (Ποσοστό 71,65% από το σύνολο των 102.933 τόνων)

Πορτοκάλια (Ποσοστό 52,5% από το σύνολο των 308.651 τόνων)

ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ

ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ (ΤΟΝΟΙ)

Αίγυπτος

27.745

Βουλγαρία

11.449

Αλβανία

4.380

Κύπρος

3.507

Ρουμανία

1.870

Βουλγαρία

14.719

Ην. Βασίλειο

4.686

Ρουμανία

4.281

Γερμανία

4.211

Πολωνία

3.511

Ιταλία

32.217

Ισπανία

17.242

Γερμανία

14.588

Πολωνία

10.866

Ρουμανία

8.151

Ρουμανία

26.595

Βουλγαρία

18.216

Πολωνία

10.891

Γερμανία

9.889

Ουκρανία

8.156

Ρουμανία

50.958

Γερμανία

31.860

Βουλγαρία

29.722

Πολωνία

25.445

Σερβία

24.067

ΠΗΓΗ: Incofruit-Hellas

31

2019

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

ΑΣΕΠΟΠ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ

Tο µεγάλο ταξίδι των συµφωνιών και της επιτυχίας συνεχίζεται Αναγνωρισµένη η συµµετοχή του συνεταιρισµού στη βιώσιµη και σύγχρονη γεωργία

Ο

ΑΣΕΠΟΠ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ είναι ένας αγροτικός συνεταιρισµός που µε την υφιστάµενη νοµική µορφή εµφανίζεται από το 1958, ενώ ως συνεταιριστική µορφή οργάνωσης υφίσταται από το 1917. Ο κύκλος εργασιών του τα τελευταία χρόνια ξεπερνά τα 10.000.000 ευρώ ανά έτος. Τα προϊόντα που παράγουν τα µέλη του συνεταιρισµού είναι κυρίως ροδάκινα, νεκταρίνια και µήλα, µε τη συνολική παραγωγή των άνωθι να ξεπερνά τους 15.000 τόνους. Την τελευταία πενταετία (2014-2018), ο ΑΣΕΠΟΠ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ επένδυσε µέσω των επιχειρησιακών προγραµµάτων περί τα 3.100.000 ευρώ σε δράσεις, που αφορούν τον προγραµµατισµό της παραγωγής, την ποιότητα των προϊόντων, τη βελτίωση της εµπορίας, την προστασία του περιβάλλοντος και την επέκταση των εγκαταστάσεών του. Στόχος του ΑΣΕΠΟΠ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ είναι η ταύτισή του µε επώνυµα προϊόντα και, φυσικά, η παραµονή στην αγορά καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Ο ΑΣΕΠΟΠ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ, θέλοντας να αναπτυχθεί περισσότερο στο κοµµάτι της εµπορίας των φρούτων, σύστησε δύο ΙΚΕ, µία στη Νότια Ελλάδα µε τον συνεταιρισµό ΕΛΙΟΣ για προϊόντα της Πελοποννήσου και µία στην Ξάνθη µε τη ΣΕΚΕ για προϊόντα της Θράκης. Στόχος του συνεταιρισµού αποτελεί η επέκταση των συνεργασιών και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας, θέλοντας µε αυτόν τον τρόπο να συµβάλει στην ανάταξη του συνεταιριστικού κινήµατος, το οποίο αδίκως έχει απαξιωθεί τα τελευταία χρόνια. Ο συνεταιρισµός, ακολουθώντας τις εξελίξεις στην αγορά και στον διεθνή ανταγωνισµό, το 2018 πέτυχε δύο µεγάλες εµπορικές συµφωνίες. Η πρώτη αφορά την αποκλειστική συσκευασία και διακίνηση των µήλων KIKU για την Ελλάδα και την Κύπρο, ενώ η δεύτερη αφορά την αποκλειστικότητα ως προς την καλλιέργεια και τη διακίνηση ποικιλιών ροδάκινων και νεκταρινιών για την Ελλάδα µε την εταιρεία VIVEROS PROVEDO SA. Με αυτόν τον τρόπο, ο ΑΣΕΠΟΠ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ θα διακινεί ροδάκινα και νεκταρίνια µε παραπλήσια οργανοληπτικά χαρακτηριστικά (άρωµα, γεύση, χρωµατισµό), τα οποία θα υπερέχουν γευστικά έναντι άλλων ποικιλιών και θα καλύπτουν όλο το χρονικό διάστηµα της συγκοµιδής (από Ιούνιο έως Οκτώβριο). Από τον Νοέµβριο του 2017, στην επίσηµη ιστοσελίδα της Ευρωπαϊκής Ένωσης ο ΑΣΕΠΟΠ ΒΕΛΒΕΝΤΟΥ προβάλλεται ως µία από τις έξι καλύτερες Πανευρωπαϊκές Οργανώσεις Παραγωγών, που προωθούν τη βιώσιµη και σύγχρονη γεωργία. ■

CORTEVA AGRISCIENCE™

«O ισχυρός σύμμαχος για τον Έλληνα παραγωγό»

Τ

O Γεράσιμος Νικολόπουλος, Country & Sales Manager Greece/Cyprus & Israel της Corteva Agriscience™

ο έτος 2018, η Corteva Agriscience™ «συστήθηκε» στους Έλληνες παραγωγούς ως η νέα εταιρεία, που φιλοδοξεί να ηγηθεί στον γεωργικό τομέα, προτείνοντας ολοκληρωμένες λύσεις και πρωτοποριακές ιδέες, στο πνεύμα της σύγχρονης εποχής. Η CORTEVA θα προσφέρει στους Έλληνες αγρότες, γεωπόνους και επιχειρηματίες τα καινοτόμα προϊόντα της και τις υπηρεσίες, με στόχο «να γίνει ο ισχυρός σύμμαχος για τον Έλληνα παραγωγό»! Η Corteva Agriscience™ γεννήθηκε από τη συγχώνευση τριών διεθνών κολοσσών των αγροεφοδίων Dow Agrosciences, DuPont Crop Protection και DuPont Pioneer. Το όνομά της προέρχεται από τον συνδυασμό των λέξεων «καρδιά» και «φύση».

O Γεράσιμος Νικολόπουλος, Country & Sales Manager Greece/Cyprus & Israel της Corteva Agriscience™, περιγράφει αυτή την ολοκληρωμένη υποστήριξη την οποία έρχεται να

δώσει με την παρουσία της η Corteva Agriscience™. «Παρέχουμε στους αγρότες ένα μοναδικό μείγμα προϊόντων ξεκινώντας από τους σπόρους, συνεχίζοντας με τα προϊόντα φυτοπροστασίας και τις ψηφιακές λύσεις, ώστε να μεγιστοποιήσουν την παραγωγικότητα και να βελτιώσουν την αποδοτικότητά τους. Παράλληλα, ενισχύουμε τις σχέσεις με τους συνεργάτες μας και εξασφαλίζουμε την απαραίτητη τροφή για έναν αυξανόμενο παγκόσμιο πληθυσμό!» «Όλα ξεκινούν με τον αγρότη» «Στο τέλος της ημέρας, όλες οι λύσεις πρέπει να ξεκινούν και να καταλήγουν εκεί. Όταν βρισκόμαστε στον αγρό με τον γεωργό, ο οποίος ουσιαστικά έχει επενδύσει πολλά από το πρώτο εξάμηνο του έτους για την αγορά των σπόρων ή για τη φυτοπροστασία, ώστε να ελέγχει συγκεκριμένο παράσιτο ή ασθένεια, συνειδητοποιούμε πόσο εύθραυστα

και πόσο ευαίσθητα είναι τα πάντα γύρω από την παραγωγή τροφίμων κάθε χρόνο», τονίζει ο Γεράσιμος Νικολόπουλος. Ο ίδιος συνεχίζει λέγοντας: «Επίσης, πιστεύω ότι έχουμε αγνοήσει έναν άλλον μεγάλο παράγοντα εδώ ως βιομηχανία κατά τη διάρκεια των ετών - και αυτός είναι ο καταναλωτής. Η Corteva Agriscience™, ενώ θα παράσχει στους καλλιεργητές σε όλο τον κόσμο καλλιεργητική προστασία και προϊόντα σπόρων, θα επιδιώξει επίσης να εμπλακεί και να εκπαιδεύσει τους καταναλωτές. Θα κάνουμε τα πράγματα ταυτόχρονα καλύτερα και διαφορετικά! Όλα ξεκινούν με τη νοοτροπία. Αυτή είναι η ανθρωποκεντρική αντίληψη, με μια ισχυρή κουλτούρα που αυξάνει τη δική μας ευθύνη στην αλυσίδα διατροφής». Προϊόντα και λύσεις της Corteva Agriscience™ Δεδομένης της υψηλής τεχνογνωσίας που προέρχεται από τις μητρικές εταιρείες (Dow & DuPont/Pioneer), η Corteva Agriscience™ βρίσκεται σήμερα στη μοναδική θέση το χαρτοφυλάκιό της να έχει απαράμιλλο «εύρος» και «βάθος». Πιο συγκεκριμένα, το σήμα Pioneer® είναι διεθνώς αναγνωρίσιμο για την υψηλή ποιότητα και παραγωγικότητα στις μεγάλες καλλιέργειες με συμβατικούς ή επενδυμένους σπόρους. Όσον αφορά τη φυτοπροστασία, τα νέα εντομοκτόνα Radiant® και Closer® παγκοσμίως έρχονται να καλύψουν τις διαρκώς εξελισσόμενες ανάγκες φυτοπροστασίας σε πλήθος πολυετών καλλιεργειών, κηπευτικών, αλλά και στο βαμβάκι. Το καθιερωμένο στη συνείδηση των παραγωγών χαρτοφυλάκιο ζιζανιοκτόνων σιτηρών και εκείνο του ρυζιού πολύ σύντομα θα εμπλουτιστούν

με νέες λύσεις όπως το Quelex™ (με Arylex™ Active) και Rinskor™ αντίστοιχα, ενώ η επαναστατική τεχνολογία του μυκητοκτόνου Zorvec™ θα καλύψει τις ανάγκες των παραγωγών στις κηπευτικές καλλιέργειες και το αμπέλι. Παράλληλα, η εταιρεία θα ολοκληρώσει πολύ σύντομα την ανάπτυξη νέων ψηφιακών λύσεων για την αποτελεσματική και βιώσιμη διαχείριση των καλλιεργειών με βάση τη συγκρότηση και την ανάλυση βάσεων ψηφιακών δεδομένων στο χωράφι. Έτσι, είτε στις αροτριαίες καλλιέργειες (καλαμπόκι, βαμβάκι, σιτάρι, ηλίανθος, ελαιοκράμβη κ.λπ.) είτε στις πολυετείς καλλιέργειες (δενδρώδεις, ελιά, αμπέλι), αλλά και στα κηπευτικά, η Corteva Agriscience™ παρέχει πλήρεις λύσεις. Οι νέες τεχνολογίες αλλάζουν τη γεωργία Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Τροφίμων, η ζήτηση για αγροτικά προϊόντα αναμένεται να αυξηθεί έως το έτος 2050 κατά 60% ως αποτέλεσμα της αύξησης του πληθυσμού, της μεταβολής στις διατροφικές συνήθειες, της αύξησης της ζήτησης για ίνες και βιομάζα. Ακόμη, αναμένεται ενίσχυση των προτιμήσεων των καταναλωτών για προϊόντα υψηλής ποιότητας και διατροφικής αξίας, που συνδέονται επίσης με πρακτικές ακριβείας φιλικές προς το περιβάλλον, καθιστώντας έτσι την καινοτομία και τη χρήση της τεχνολογίας στη γεωργία άκρως απαραίτητες! Παράλληλα, γίνεται όλο και περισσότερο αναγκαία η ψηφιακή μετεξέλιξη της γεωργίας - ως αναπόσπαστο μέρος της νέας τεχνολογίας, η οποία αρχίζει από το χωράφι. Ο δορυφορικός εντοπισμός και η παρακολούθηση των αγροτικών προϊόντων, η ψηφιακή διαχείριση της διαρροής του νερού στο

Με την Corteva Agriscience™ κάθε παραγωγός, ανεξαρτήτως μεγέθους παραγωγής, και κάθε επαγγελματίας έχουν δίπλα τους έναν κορυφαίο σύμμαχο που προσφέρει καθοδήγηση και συνολική υποστήριξη ανά πάσα στιγμή

χωράφι, τα μοντέλα πρόβλεψης της φυτοπροστασίας στον αγρό, η επιλογή γονιδίων βάσει της τεχνολογίας Gene Editing/CRISPR-Cas που αναπτύσσεται από την Corteva Agriscience™, αλλά και η ρομποτική στη γεωργία είναι μερικές από τις νέες τεχνολογίες που θα καταστήσουν τη γεωργική πρακτική στο χωράφι αρκετά διαφορετική από ό,τι γνωρίζουμε σήμερα. Ένα καλύτερο αύριο για τη γεωργία και τους ανθρώπους της Σήμερα είναι περισσότερο από ποτέ επιτακτική η ανάγκη αύξησης της αποδοτικότητας και της ανταγωνιστικότητας των ελληνικών αγροτικών προϊόντων. Σύμφωνα με τον κ. Νικολόπουλο: «Σε αυτό ακριβώς το πεδίο έρχεται η Corteva Agriscience™ να αποτελέσει τον πολύτιμο συνεργάτη για τον Έλληνα παραγωγό, δεδομένου ότι και οι Έλληνες παραγωγοί πρέπει να μάθουν να λειτουργούν με όρους επένδυσης! Και όταν λέμε "επένδυση" εννοούμε

καινοτόμα, αξιόπιστα και σύγχρονα "εργαλεία" φυτοπροστασίας, κατάλληλο πολλαπλασιαστικό υλικό, καθώς και τεχνολογίες που θα τους βοηθήσουν συνολικά να κερδίσουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην ελληνική, αλλά και διεθνή αγορά». Στόχος της Corteva Agriscience™ είναι να συνδυάσει τα αναγνωρισμένα πλεονεκτήματα του χαρτοφυλακίου προϊόντων των μητρικών εταιρειών που βρίσκονται πίσω από την ίδρυσή της (DuPont Pioneer, DuPont Crop Protection και Dow AgroSciences) με τη συνεχή έρευνα και την καινοτομία. Συμμετέχοντας σε πρωτοβουλίες που υποστηρίζουν την καινοτομία και αναπτύσσοντας συνεργασίες με παραγωγικούς φορείς, οι άνθρωποι της εταιρείας δεν σταματούν να αναζητούν πρωτοπόρες ιδέες και να αναπτύσσουν συνολικές λύσεις, για κάθε στάδιο της αγροτικής παραγωγής. ■

2019

ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ

Η έλλειψη οργάνωσης και συνεργασιών κοστίζει ακριβά στα φρούτα του Γιάννη Τσατσάκη

Σ

χεδόν στη µισή τιµή, συγκριτικά µε τους βασικότερους ανταγωνιστές της από την ευρύτερη λεκάνη της Μεσογείου και σε αγορές µε σχετικά χαµηλά περιθώρια κέρδους και προστιθέµενης αξίας, εξάγει η χώρα µας το µεγαλύτερο µέρος των νωπών οπωροκηπευτικών που παράγει, αδυνατώντας έτσι να κεφαλαιοποιήσει τα πλεονεκτήµατα της υψηλής ποιότητας των προϊόντων της, αλλά και των ευνοϊκών εδαφοκλιµατικών συνθηκών, σύµφωνα µε τα στοιχεία του Παγκόσµιου Οργανισµού Εµπορίου (ΠΟΕ) για το 2017. Ενδεικτικά, στην υποκατηγορία των εσπεριδοειδών, η Ελλάδα εξήγαγε συνολικά 368.675 τόνους, αξίας 162,3 εκατ. ευρώ, µε τη µοναδιαία αξία να διαµορφώνεται στα 44 λεπτά/ κιλό, σύµφωνα µε στοιχεία του ΠΟΕ. Η αντίστοιχη αξία για την Ισπανία διαµορφώθηκε στα 86 λεπτά/κιλό, για την Αίγυπτο στα 75 λεπτά/κιλό, για το Μαρόκο στα 50 λεπτά/κιλό, ενώ οι ΗΠΑ και η Κίνα ήταν… εκτός συναγωνισµού, εισπράττοντας 1,04 ευρώ και 1,22 ευρώ/κιλό αντίστοιχα (βλ. πίνακα 1). Παρόµοια είναι η εικόνα και στα πυρηνόκαρπα, µε το µέσο «στήσιµο» στην Ελλάδα για τους συνολικά 231.730 τόνους, που εξήγαγε το 2017 να διαµορφώνεται στα 54 λεπτά/κιλό, όταν η Ισπανία εξήγαγε µε µια µέση τιµή 94 λεπτών/κιλό, η Ιταλία µε 96 λεπτά/κιλό, η Τουρκία µε 1,02 ευρώ/κιλό και η Γαλλία µε 1,43 ευρώ/κιλό. Είναι ενδεικτικό, µάλιστα, ότι η µέση τιµή εξαγωγής σε παγκόσµιο επίπεδο (1,33 ευρώ/κιλό) ήταν υπερδιπλάσια σε σχέση µε αυτήν που έλαβε η χώρα µας (βλ. πίνακα 2). Στην υποκατηγορία των καρπουζιών και των πεπονιών, η Ελλάδα έλαβε το 2017 ακριβώς τη µισή τιµή σε σχέση µε την Ισπανία (26 λεπτά έναντι 52 λεπτών) και… ακόµα µικρότερη σε σύγκριση µε την Ιταλία (55 λεπτά/ κιλό), ενώ άπιαστο όνειρο, µε τα σηµερινά δεδοµένα τουλάχιστον, φαντάζουν τα 98 λεπτά/ κιλό της Ολλανδίας. Παρηγοριά από την Πολωνία στα µήλα Λιγότερο απογοητευτικές είναι οι συγκρίσεις στα µηλοειδή, αφού η Μολδαβία, η Τουρκία και η Πολωνία (σ.σ. µεγαλύτερος παραγωγός µήλου της Ευρώπης) πούλησαν φθηνότερα από την Ελλάδα, η οποία έλαβε το 2017, κατά µέσο όρο, 40 λεπτά/κιλό. Και πάλι, βέβαια, οι διαφορές µε την Ιταλία, την Ισπανία και, ακόµα περισσότερο, τη Γαλλία –που εισέπραξαν µέση τιµή 88, 72, 78 και 98 λεπτά/κιλό αντίστοιχα– είναι πολύ µεγάλες, όπως και η απόσταση από τα

36

78 λεπτά/κιλό, που αντιστοιχούν στη µέση τιµή εξαγωγής σε παγκόσµιο επίπεδο. Μόνο σε Βουλγαρία και Ρουµανία παίζει µπάλα το ελληνικό ροδάκινο Οι χαµηλές τιµές που εισπράττει η Ελλάδα για τα νωπά οπωροκηπευτικά που εξάγει σχετίζονται άµεσα και µε τις χώρες-προορισµούς, µε χαρακτηριστικότερο παράδειγµα αυτό των ροδάκινων/νεκταρινιών, που µετά την «απώλεια» της ρωσικής αγοράς, σχεδόν το σύνολο των ελληνικών εξαγωγών –πέραν της κυπριακής αγοράς– κατευθύνεται σε χώρες µε χαµηλό κατά κεφαλήν εισόδηµα, όπως η Βουλγαρία (σ.σ. η Ελλάδα κατέχει µερίδιο 93% στις εισαγόµενες ποσότητες) και η Ρουµανία (σ.σ. µερίδιο 70%), επιφέροντας σηµαντικό οικονοµικό κόστος. Σωσίβιο µε ηµεροµηνία λήξης το «αλβανικό» µεροκάµατο Κατά τη σύγκριση του κόστους παραγωγής µε τα αντίστοιχα των υπόλοιπων µεσογειακών χωρών, η Ελλάδα εµφανίζεται να πλεονεκτεί µόνο

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019

στο κόστος εργασίας, το οποίο διαµορφώνεται σε 3,5 ευρώ/ ώρα, όταν στην Ισπανία είναι 7,5 ευρώ, στην Ιταλία 11,5 ευρώ και στη Γαλλία 12 ευρώ. «Το ‘‘αλβανικό’’ µεροκάµατο είναι αυτό που ουσιαστικά στηρίζει την ελληνική παραγωγή, όµως και αυτό κάποια στιγµή φτάνει στο τέλος του και δεν είναι δυνατόν να δώσει µακροπρόθεσµες προοπτικές», σύµφωνα µε τον Χρήστο Γιαννακάκη, πρόεδρο της Κοινοπραξίας Συνεταιρισµών ΟΠ Ν. Ηµαθίας. Στις υπόλοιπες παραµέτρους, ο ανταγωνισµός (Ισπανία, Ιταλία, Γαλλία) έχει καταφέρει να αντισταθµίσει τα υψηλά κόστη, αυξάνοντας την παραγωγικότητα, κάνοντας προσεκτική επιλογή φυτεύσεων και ποικιλιών, εφαρµόζοντας µοντέρνες καλλιεργητικές πρακτικές και, βεβαίως, δηµιουργώντας µεγάλα συνεργατικά σχήµατα, εξασφαλίζοντας οικονοµίες κλίµακας, ενισχύοντας τη διαπραγµατευτική ικανότητα του µικρού παραγωγού και καλύπτοντας τις ανάγκες της ζήτησης. Ασφαλώς δεν είναι τυχαίο ότι στη χώρα µας το ποσοστό της αγροτικής παραγωγής που διακινείται µέσω συνεταιρισµών δεν ξεπερνά το 15%, όταν το αντίστοιχο ποσοστό στο εξωτερικό υπερβαίνει το 50%, ενώ σε χώρες όπως η Φινλανδία και η Ολλανδία αγγίζει το 70%. ■

ΕΞΩΣΤΡΕΦΕΙΑ

Πίνακας 1 ΠΡΟΪΟΝΤΑ

ΤΟΝΟΙ

ΑΞΙΑ (ΧΙΛ. ΕΥΡΩ)

ΜΟΝΑΔ. ΑΞΙΑ (ΕΥΡΩ/ΚΙΛΟ)

Εσπεριδοειδή

368.675

162.310

0,44

Πυρηνόκαρπα

231.730

124.787

0,54

Πεπόνια - καρπούζια

174.962

46.019

0,26

Επιτραπ. σταφύλια

112.963

169.042

1,50

Μήλα - αχλάδια

85.544

34.046

0,40

ΕΞΑΓΩΓΕΣ ΠΥΡΗΝΟΚΑΡΠΩΝ

ΤΟΝΟΙ

ΑΞΙΑ (ΧΙΛ. ΕΥΡΩ)

ΜΟΝΑΔ. ΑΞΙΑ (ΕΥΡΩ/ΚΙΛΟ)

Ισπανία

1.139.248

1.075.978

0,94

Ιταλία

341.113

328.442

0,96

Τουρκία

258.310

262.859

1,02

Ελλάδα

231.730

124.787

0,54

Πίνακας 2

37

2019

ΕΞΑΓΩΓΕΣ

8

ΔΡ. ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΣ, ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΣΕΒΕ

βήµατα για µία επιτυχηµένη εξαγωγική δραστηριότητα Μεθοδικότητα και στρατηγικός σχεδιασµός τα κλειδιά για την ανάπτυξη των εξαγωγών

Η

ανάπτυξη εξαγωγικής δραστηριότητας αποτελεί µία πολύπλοκη και ριψοκίνδυνη διαδικασία, η οποία απαιτεί µεθοδικότητα και στρατηγικό σχεδιασµό για να στεφθεί µε επιτυχία. Ο ΣΕΒΕ, στο πλαίσιο των ενεργειών του για υποστήριξη της προσπάθειας των Ελλήνων επιχειρηµατιών να ενισχύσουν την εξωστρεφή τους δράση, έχει αναπτύξει ένα απλό, διεξοδικό και πλήρες πλαίσιο προγραµµατισµού για σταδιακή εξαγωγική δραστηριοποίηση σε οκτώ βήµατα. Η εκπαίδευση και η σωστή προετοιµασία των εξαγωγέων αποτελούν προτεραιότητα για τον Σύνδεσµο και για τον λόγο αυτόν διοργανώνουµε τακτικά εκπαιδευτικά σεµινάρια. Παράλληλα, ως Σύνδεσµος, εκδίδουµε εγχειρίδια εξαγωγών µέσω του Ινστιτούτου Εξαγωγικών Ερευνών και Σπουδών (ΙΕΕΣ). Στο πλαίσιο αυτό, ο ΣΕΒΕ έχει αναπτύξει µία προσέγγιση των οκτώ βηµάτων, που θα µπορέσει να λειτουργήσει συµβουλευτικά στην εξαγωγική προσπάθεια των ελληνικών επιχειρήσεων:

Ο δρ. Γιώργος Κωνσταντόπουλος, πρόεδρος Συνδέσµου Εξαγωγέων (ΣΕΒΕ).

1

Το πρώτο βήµα για µία επιτυχηµένη εξαγωγική δραστηριότητα αφορά την ανάλυση της υφιστάµενης κατάστασης της επιχείρησης, χρησιµοποιώντας µία SWOT Analysis µε εξαγωγική θεµατολογία, ώστε να µπορέσουν να αποτυπωθούν τα δυνατά και τα αδύνατα σηµεία της εταιρείας, καθώς και οι ευκαιρίες και οι απειλές που µπορεί να αντιµετωπίσει.

2

Αντίστοιχα, το δεύτερο βήµα αφορά την αναγνώριση των εξαγωγικών κινήτρων. Στο πλαίσιο αυτό, είναι ιδιαίτερα σηµαντικό η επιχείρηση να αποφύγει περιπτώσεις λανθασµένης παρακίνησης, αναγνωρίζοντας τα πραγµατικά εξαγωγικά κίνητρα που επιθυµεί να ακολουθήσει.

38

3

Σε τρίτο επίπεδο είναι κρίσιµο να καθοριστεί η προϊοντική στρατηγική της, δηλαδή η επιλογή των προς εξαγωγή προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς δεν είναι όλα τα προϊόντα κατάλληλα για να ακολουθήσουν εξαγωγική κατεύθυνση.

4

Το τέταρτο βήµα που πρέπει να ακολουθήσει ένας εν δυνάµει εξαγωγέας είναι ο προσδιορισµός των «πελατών» και όλων των εµπλεκοµένων, καθώς και τα χαρακτηριστικά αυτών. Σηµείο-κλειδί στο στάδιο αυτό είναι να κατανοήσουµε τη διαφορετικότητα των διάφορων συµµετεχόντων στην εξαγωγική µας δραστηριότητα.

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019

ΕΞΑΓΩΓΕΣ

«Οι απαιτήσεις του διεθνούς εµπορίου και οι ιδιαιτερότητες της κάθε αγοράς-στόχου επιβάλλουν την αδιάλειπτη ενηµέρωση και εκπαίδευση, ιδιαίτερα σε κλάδους στους οποίους διαθέτουµε συγκριτικά πλεονεκτήµατα σε διεθνές επίπεδο, όπως είναι ο αγροδιατροφικός τοµέας»

6 5 7

Το έκτο βήµα αφορά το «πώς» και αναφέρεται στον τρόπο µε τον οποίο θα δραστηριοποιηθεί ο εξαγωγέας στην επιλεγείσα αγορά-στόχο. Συγκεκριµένα, το στάδιο αυτό περιλαµβάνει την επιλογή δικτύων και συνεργατών για την αγορά που έχει επιλεγεί στο προηγούµενο στάδιο.

Το πέµπτο βήµα, σύµφωνα µε την προσέγγιση που έχουµε αναπτύξει, είναι η επιλογή της κατάλληλης αγοράς-στόχου. Αυτό δύναται να επιτευχθεί σε δύο επίπεδα. Σε πρώτο επίπεδο, η επιχείρηση πρέπει να πραγµατοποιήσει µια διεξοδική έρευνα αγοράς, ενώ σε δεύτερο επίπεδο πρέπει να ιεραρχηθούν οι αγορές-στόχοι, λαµβάνοντας υπόψη σηµαντικούς παράγοντες, όπως είναι οι οικονοµικές και πολιτικές συνθήκες, η κουλτούρα, η γλώσσα και άλλοι.

Στο επόµενο και έβδοµο βήµα, η επιχείρηση πρέπει να οριοθετήσει το χρονικό πλαίσιο εκκίνησης της εξαγωγικής της δραστηριότητας.

8

Στο όγδοο και τελευταίο βήµα, µία εξαγωγική επιχείρηση πρέπει να συντάξει ένα επιχειρηµατικό σχέδιο που να περιλαµβάνει την υλοποίηση των προηγούµενων βηµάτων, την παρακολούθηση, την αναπροσαρµογή ενδεχοµένως, καθώς και την επέκταση και την επικαιροποίηση των βηµάτων της.

Ο ΣΕΒΕ, µέσω των ποικίλων δράσεων που διοργανώνει, προσπαθεί να µεταδώσει την τεχνογνωσία που διαθέτει στους Έλληνες εξαγωγείς, λειτουργώντας ως υποστηρικτής της εξαγωγικής τους προσπάθειας. Οι απαιτήσεις του διεθνούς εµπορίου και οι ιδιαιτερότητες της κάθε αγοράς - στόχου επιβάλλουν την αδιάλειπτη ενηµέρωση και εκπαίδευση, ιδιαίτερα σε κλάδους στους οποίους διαθέτουµε συγκριτικά πλεονεκτήµατα σε διεθνές επίπεδο, όπως είναι ο αγροδιατροφικός τοµέας. ■

39

2019

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

ΣΥΜΠΥΡΗΝΑ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΡΟΔΑΚΙΝΑ

Νέες αποκλειστικές ποικιλίες με ξεχωριστά πλεονεκτήματα Επιλέγουμε με γνώμονα τις ανάγκες της αγοράς και των παραγωγών

Τ

o Φυτώριo Τσεσμελή είναι μια εταιρεία παραγωγής υγιούς και πιστοποιημένου πολλαπλασιαστικού υλικού. Σκοπός μας είναι η κάλυψη της διαρκούς ανάγκης των συνεργατών μας σε νέο γενετικό υλικό, το οποίο θα βελτιώνει την ποιότητα και την ποσότητα της παραγωγής τους. Σε συνεργασία με τις πιο δυναμικές εταιρείες παγκοσμίως έχουμε παρουσιάσει στην Ελλάδα αρκετές νέες ποικιλίες τα τελευταία χρόνια. Η προσπάθεια αυτή συνεχίζεται και βελτιώνεται διαρκώς με επισκέψεις σε πειραματικούς αγρούς στο εξωτερικό, αλλά και με τη δημιουργία μητρικής φυτείας εμβολιοληψίας και παρακολούθησης των νέων ποικιλιών σε προστατευόμενες περιοχές στη χώρα μας. Στόχος μας είναι η εξασφάλιση της επιτυχίας των συνεργατών μας. Το φυτώριο οπωροφόρων δέντρων Τσεσμελή έχει αξιολογήσει στους ιδιόκτητους πειραματικούς του οπωρώνες και διαθέτει αποκλειστικά στην Ελλάδα νέες ποικιλίες βιομηχανικών ροδάκινων.

1. ΠΟΛΥ ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ Όλες οι ποικιλίες έδωσαν πάνω από 5 τόνους το στρέμμα. Οι αποδόσεις αυτές αναφέρονται σε καρπό, ο οποίος είναι αξιοποιήσιμος από τη βιομηχανία. Ιδιαίτερα αποδοτικά αποδείχθηκαν τα χαμηλά σχήματα, τύπου «Ισπανικός Θάμνος», τα οποία πέρα από την αυξημένη

απόδοση έχουν και λιγότερα έξοδα. Το χαμηλό ύψος των δέντρων μειώνει σημαντικά το εργατικό κόστος για το κλάδεμα, το αραίωμα και τη συγκομιδή.

2. ΠΟΙΟΤΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΚΑΡΠΟΥ Μεγάλο μέγεθος καρπού με μεγάλο ειδικό βάρος το οποίο ξεπερνάει τα 120g. Το σχήμα είναι ομοιόμορφο σε όλη την επιφάνεια του δέντρου. Επίσης, ομοιόμορφος είναι και ο χρωματισμός του καρπού εξωτερικά. Η σάρκα τους είναι τραγανή με πολύ ελκυστικό πορτοκαλί χρώμα. Ιδιαίτερα απολαυστική είναι και η αίσθηση κατά την κατανάλωση της κομπόστας εξαιτίας της τραγανότητας της σάρκας.

3. ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΟΣ ΧΡΩΜΑΤΙΣΜΟΣ ΚΑΡΠΟΥ Λίγες μέρες πριν από την πλήρη ωρίμανση, αλλά και για αρκετές μέρες μετά, ο χρωματισμός των καρπών είναι κίτρινος έως σκούρος κίτρινος. Θέματα που παρουσιάστηκαν στο παρελθόν με ποικιλίες, οι οποίες συγκομίστηκαν από τους παραγωγούς «πράσινες» (άγουρες), δεν θα αποτελούν πλέον πρόβλημα για τον παραγωγό και τις βιομηχανίες. Επίσης, η κομπόστα, ως τελικό προϊόν έχει

40

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

ιδιαίτερα ελκυστική παρουσίαση χάρη στο έντονο κίτρινο έως πορτοκαλί χρώμα που έχουν εσωτερικά οι ποικιλίες αυτές.

4. ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΡΠΟΥ ΣΤΟ ΔΕΝΤΡΟ Ο καρπός των ποικιλιών αυτών παρουσιάζει μεγάλη ανθεκτικότητα πάνω στο δέντρο. Παραμένουν σκληροί για μεγάλο χρονικό διάστημα, επιτρέποντας στον παραγωγό να παρατείνει τη συγκομιδή και να μην πιέζεται από άλλους παράγοντες, όπως είναι ο καιρός ή η διαθεσιμότητα σε εργατικά χέρια.

5. ΑΝΘΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΕΣ Με ένα σωστό πρόγραμμα φυτοπροστασίας, προβλήματα ασθενειών, όπως η Μονίλια, δεν αποτελούν πονοκέφαλο για τον παραγωγό. Το καλοκαίρι του 2018, αν και ήταν πολύ βροχερό, δεν είχαμε σοβαρό πρόβλημα ασθνειών σε αυτές τις ποικιλίες.

6. ΓΡΗΓΟΡΗ ΚΑΡΠΟΦΟΡΙΑ Η συμπεριφορά που έχουν ως δέντρα οι συγκεκριμένες ποικιλίες είναι πολύ ευνοϊκή για τους παραγωγούς. Έχουν γρήγορη ανάπτυξη που σημαίνει ότι ο οπωρώνας μας διαμορφώνεται εύκολα και «κλείνει» στον τρίτο με τέταρτο χρόνο. Εισέρχεται γρήγορα στην καρποφορία. Παρατηρήθηκαν αποδόσεις της τάξεως των 3 τόνων το στρέμμα μόλις στον τρίτο χρόνο ζωής των δέντρων. Άρα, η απόσβεση για τον παραγωγό ξεκινάει γρήγορα και ακολούθως και η κερδοφορία.

7. ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ Η δυνατότητα συγκομιδής, εξαιτίας των φυσιολογικών χαρακτηριστικών του καρπού, των ποικιλιών αυτών σε 1 έως 1,5 χέρι, αποτελεί σημαντικό πλεονέκτημα για τον παραγωγό. Ακόμη, η απροβλημάτιστη χρήση μεγάλων μέσων μεταφοράς, όπως των παλετοκιβωτίων (Bins), μειώνει περαιτέρω το κόστος της συγκομιδής. Ο συνδυασμός όλων αυτών των προτερημάτων έχει υπολογιστεί πως γλυτώνει από τον παραγωγό από 2 έως 3 λεπτά στο κιλό.

8. ΕΝΤΟΝΗ ΚΑΙ ΠΛΟΥΣΙΑ ΑΝΘΟΦΟΡΙΑ Αν και σε αρχικό στάδιο, έχει παρατηρηθεί ότι, σε δύσκολες χρονιές από άποψη καρπόδεσης, οι συγκεκριμένες ποικιλίες παραμένουν παραγωγικές σε πολύ υψηλά επίπεδα. Για

«Σκοπός μας είναι η κάλυψη της διαρκούς ανάγκης των συνεργατών μας σε νέο γενετικό υλικό, το οποίο θα βελτιώνει την ποιότητα και την ποσότητα της παραγωγής τους»

παράδειγμα, το έτος 2017 σε περιοχές όπου παρουσιάστηκε μειωμένη καρπόδεση, όπως στην Άνδρο, η Μιρέλ δεν είχε κανένα πρόβλημα και ο όγκος της παραγωγής της δεν μειώθηκε σχεδόν καθόλου.

9. ΑΡΙΣΤΗ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΕΣ ΜΕΤΑΠΟΙΗΣΗΣ Πέραν των πλεονεκτημάτων που παρουσιάζουν οι ποικιλίες αυτές για τον παραγωγό, είναι αρκετά ελκυστικές και για τις βιομηχανίες μεταποίησης, καθώς μειώνουν και το δικό τους κόστος παραγωγής, αυξάνοντας το ποσοστό αξιοποιήσιμου τελικού προϊόντος. ■

Επίσης, παράγουμε πολλά άλλα είδη, όπως: Κεράσια, Βερίκοκα, Δαμάσκηνα, Μήλα, Αχλάδια, Κυδώνια, Καρύδια, Κάστανα, Αμύγδαλα, Φιστίκια, Φουντούκια, Λωτούς, Ρόδια, Ελιές, Ακτινίδια κ.ά. Επιλέγοντας κάθε χρονιά τις σημαντικότερες ποικιλίες με γνώμονα τις ανάγκες της αγοράς, αλλά και των παραγωγών.

7,5 χλμ. Οδός Βέροιας - Νάουσας, Άγιος Γεώργιος 59100 Βέροια Τ. 23310 93344, info@tsesmelis.gr 41

2019

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

Ο Όµιλος Haifa εντάσσεται στην Πρωτοβουλία του Παγκόσµιου Συµφώνου των Ηνωµένων Εθνών, UN 17 Sustainable Development Goals (SDGs)

Ο

Όµιλος Haifa στις 14 Φεβρουαρίου 2019 προσχώρησε επίσηµα στο Παγκόσµιο Σύµφωνο των Ηνωµένων Εθνών υιοθετώντας τις αρχές της Αειφόρου Ανάπτυξης (SDG). Το Παγκόσµιο Σύµφωνο των Ηνωµένων Εθνών είναι η πιο ισχυρή πρωτοβουλία στον κόσµο για την ενθάρρυνση της υπεύθυνης και βιώσιµης εταιρικής διακυβέρνησης. Κατά την προσχώρηση, η οµάδα του οµίλου µας δεσµεύεται να ακολουθήσει δεκαεπτά κατευθυντήριες γραµµές σχετικά µε τα ανθρώπινα δικαιώµατα, τα εργασιακά πρότυπα και την προστασία του περιβάλλοντος. Η πρωτοβουλία SDG στοχεύει στη στρατηγική εδραίωση της βιωσιµότητας σε όλο το εταιρικό σύνολο αξιών. Η εφαρµογή της παγκόσµιας συµφωνίας SDG στην πολυεθνική δραστηριότητα του Οµίλου Haifa είναι µια µακροπρόθεσµη διαδικασία, οπότε η κατευθυντήρια γραµµή του Παγκόσµιου Συµφώνου απεικονίζει τη διαδροµή για συνεχή βελτίωση. Ο διευθύνων σύµβουλος του οµίλου της Haifa, Motti Levin, δηλώνει: «Είµαστε περήφανοι και ενθουσιασµέ-

νοι που συµµετέχουµε σε αυτό το παγκόσµιο κίνηµα των εταιρειών που προάγουν την αειφόρο ανάπτυξη, προσπαθώντας να δηµιουργήσουµε τον κόσµο που θέλουµε για εµάς και για τις µελλοντικές γενιές. Ως πολυεθνική εταιρεία που πρωτοστατεί στο µέλλον της παγκόσµιας γεωργίας, η βιωσιµότητα είναι στο DNA µας. Η Haifa προσφέρει λύσεις αιχµής, υψηλής απόδοσης φυτικής διατροφής, διατηρώντας παράλληλα την αειφορία ως πρωταρχική αξία στις εγκαταστάσεις παραγωγής µας παγκοσµίως. Βλέπουµε σαφώς ότι από την ίδρυσή της πριν από πέντε δεκαετίες, το όραµα και η στρατηγική του Οµίλου Haifa συµφωνούν σε µεγάλο βαθµό µε το σηµερινό Παγκόσµιο Σύµφωνο των Ηνωµένων Εθνών. Ως εκ τούτου, η ένταξη στην πρωτοβουλία αυτή αποτελεί φυσικό βήµα για εµάς, υπογραµµίζοντας τη δέσµευσή µας για την ευηµερία της ανθρωπότητας και της φύσης, από κάθε άποψη». ■

HAIFA GROUP JOINS THE UN GLOBAL COMPACT INITIATIVE

Haifa committed itself to follow UN 17 Sustainable Development Goals (SDGs), with an emphasis on collaboration and innovation

H

aifa, Israel, 2019 - February - 14 | Haifa Group has formally joined the UN Global Compact and the Group adopts the Sustainable Development Goals (SDG) principles. The United Nations’ Global Compact is the world's most influencing initiative to encourage responsible and sustainable corporate governance.

Upon accession the SDG, Haifa Group commits itself to follow seventeen guidelines concerning human rights, labor standards, and environmental protection. The SDG initiative aims to strategically anchor sustainability along the corporate set of values.

Implementation of the universal SDG into Haifa Group's multinational activity is a long-term process, thus the Global Compact guideline portray the path for continuous improvement.

“We are proud and excited to become a participant in this global movement of companies promoting sustainable development, striving to create the world we want for us, and for future generations”, states Motti Levin, Haifa Group's CEO. “As a multinational corporate that pioneers the future of the world’s agriculture, sustainability is in our DNA. Haifa offers cutting edge, highly efficient plant nutrition solutions, while keeping sustainability as a prime value at our production facilities worldwide. We clearly see that since its foundation five decades ago, Haifa Group's vision and strategy are very much in line with the current UN Global Compact. Therefore, joining this initiative is a natural step for us,

42

Ο Motti Levin, διευθύνων σύµβουλος του οµίλου της Haifa.

emphasizing our commitment to the welfare of mankind and nature, in any respect”.

About UN Global Compact The UN Global Compact has emerged as a truly global initiative, with over 15,000 participating companies from nearly 170 countries.

The UNGC’s Principles are derived from the Universal Declaration of Human Rights, the International Labor Organization’s Declaration on Fundamental Principles and Rights at Work, the Rio Declaration on Environment and Development, and the United Nations Convention Against Corruption. A key requirement for participation in the UN Global Compact is the annual submission of a Communication on Progress (COP) report that describes a company’s or organization’s efforts to implement the UNGC’s Ten Principles. For further information visit www.unglobalcompact.org About Haifa Group Haifa Group is a multinational corporation and a global leading supplier of high-quality potassium nitrate for agriculture and industry, specialty plant nutrients and food phosphates.

The Group is renowned for its pioneering spirit and innovative solutions for five decades. Haifa’s global operations span over 100 countries with 16 subsidiaries, 4 production plants, and 5 terminals. ■

2019

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΩΝ ΑΓΟΡΩΝ ΚΑΙ ΑΛΙΕΙΑΣ

Καθοριστική η συµβολή του ΟΚΑΑ στη λειτουργία της εφοδιαστικής αλυσίδας

Σ

τον ΟΚΑΑ έχουµε σταθερή άποψη για τον ρόλο των Κεντρικών Αγορών στη διαµόρφωση όρων και συνθηκών διάθεσης και διαχείρισης των τροφίµων. Η τήρηση των κανόνων υγιεινής και ασφάλειας, η φορολογική και εργατική-ασφαλιστική συµµόρφωση των εµπλεκόµενων επιχειρήσεων, η δίκαιη αµοιβή των παραγωγών και η ανάπτυξη του υγιούς ανταγωνισµού, µε συνέπεια τη διαµόρφωση τιµών προσιτών στους καταναλωτές, αποτελούν κοµβικής σηµασίας διαδικασίες. Μόνιµη και σταθερή επιδίωξη του ΟΚΑΑ είναι η διευκόλυνση της λειτουργίας της εφοδιαστικής αλυσίδας. Η αναβάθµιση και ο εκσυγχρονισµός των υποδοµών, η δηµιουργία νέων, καθώς και η ένταξη της καινοτοµίας στη λειτουργία του έχουν ως στόχο τη διευκόλυνση της απαιτητικής λειτουργίας των εγκατεστηµένων επιχειρήσεων, τη διεύρυνση της γκάµας των διακινούµενων προϊόντων, τη δηµιουργία

44

ποιοτικών και σταθερών θέσεων εργασίας. Ο ΟΚΑΑ, µία δηµόσια επιχείρηση θυγατρική της ΕΕΣΥΠ, υλοποιεί, µεταξύ άλλων, εκτεταµένο πρόγραµµα εκσυγχρονισµού και δηµιουργίας νέων υποδοµών. Μόνο για την ΚΑΑ, εγκρίθηκε µέσω του προγράµµατος Ανταγωνιστικότητας Επιχειρηµατικότητας και Καινοτοµίας 20142020, ο φάκελος αναβάθµισης υποδοµών του ΟΚΑΑ για την υποστήριξη της σύγχρονης επιχειρηµατικότητας µε έργα, όπως ανέγερση ψυγείων ωριµαντηρίων, χώρων µικροσυσκευασίας, αναδιοργάνωση συστήµατος εισόδων-εξόδων, κυκλοφορίας και στάθµευσης, εκσυγχρονισµού συστηµάτων ασφαλείας, ψηφιακής διασύνδεσης του συνόλου των κτηρίων µε την εγκατάσταση δικτύου οπτικών ινών κ.ά. Παράλληλα, µέσα στο πρώτο εξάµηνο του 2019 προκηρύσσεται διεθνής αρχιτεκτονικός διαγωνισµός για την ολιστική ανάπλαση της αγοράς και µετατροπή της σε αγορά κλειστού

τύπου, µε τη φιλοδοξία σε λίγα χρόνια να έχουµε µία από τις πιο σύγχρονες αγορές παγκοσµίως, ένα τοπόσηµο για την Αττική µε προφανή οφέλη τόσο για τις εγκατεστηµένες επιχειρήσεις, όσο και για τους συναλλασσόµενους και τους καταναλωτές. Οι προσπάθειες συµπληρώνονται µε το πρόγραµµα εξωστρέφειας του Οργανισµού, που εξελισσόµενο εντάσσεται στο συνολικό εξαγωγικό σχέδιο της χώρας, αναλαµβάνοντας κρίσιµο και οργανικό ρόλο στην προώθηση στις διεθνείς αγορές των ελληνικών αγροτικών προϊόντων. Αντίστοιχα έργα αναβάθµισης γίνονται και στις ιχθυόσκαλες όλης της χώρας, µε αιχµή του δόρατος την εγκατάσταση ολοκληρωµένου πληροφοριακού συστήµατος λειτουργίας των επιχειρήσεων. ■

2019

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

ΚΟΙΝΟΠΡΑΞΙΑ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΏΝ - ΟΜΑΔΏΝ ΠΑΡΑΓΏΓΏΝ Ν. ΗΜΑΘΙΑΣ Ο Δεβετζής Θεόδωρος, υπεύθυνος Ανάπτυξης Διεθνών Δραστηριοτήτων, Κοινοπραξία Συνεταιρισμών Ομάδων Παραγωγών Ν. Ημαθίας.

Theodore Devetzis, International Business Development Association of Imathia’s Agricultural Cooperatives.

ASSOCIATION OF IMATHIA’S AGRICULTURAL COOPERATIVES

Eyes on the market

46

Εστίαση στην αγορά

Π

ροφανώς, ο τίτλος «εστίαση στην αγορά» δεν αποτελεί κάποια καινούργια, ριζοσπαστική άποψη. Αυτό το οποίο όμως χρήζει επισήμανσης και ανάλυσης είναι το ερώτημα «ποια είναι η αγορά και τι θέλει από εσένα;». Στην προκειμένη περίπτωση, μια και μιλάμε για την αγορά φρέσκων φρούτων και λαχανικών, μιλάμε για τα κανάλια διανομής τους, όπως εισαγωγείς, λαχαναγορά, διανομείς, HORECA, μικρά σημεία πώλησης, σούπερ μάρκετ. Τα τελευταία 20 χρόνια, η βαρύτητα των καναλιών αυτών έχει αλλάξει δραματικά, με την πλάστιγγα να γέρνει στα σούπερ μάρκετ. Τα εν λόγω τελικά σημεία πώλησης καταλαμβάνουν από 60% έως 90% του λιανεμπορίου στην Ευρώπη, ποσοστό που ποικίλλει από χώρα σε χώρα και συνεχώς αυξάνεται. Με απλά λόγια, στα 100 κιλά που πουλάμε, τα 60 έως 90 κιλά πωλούνται στον τελικό καταναλωτή μέσω σούπερ μάρκετ. Τα σούπερ μάρκετ αποτελούν τμήματα πανίσχυρων ομίλων, με κύκλους εργασιών που μετριούνται σε δισεκατομμύρια ευρώ. Μόνο οι πέντε μεγαλύτερες ευρωπαϊκές αλυσίδες σούπερ μάρκετ έχουν τζίρο ίσο με το ΑΕΠ της Ελλάδας. Η δύναμη αυτή μεταφράζεται σε διαπραγματευτική ισχύ. Με τη σειρά της, η ισχύς αυτή μεταφράζεται σε απαιτήσεις. Από το

O

bviously, the title “eyes on the market” is not a new, radical point of view.

What worth someone’s attention though is the question “what is the market and what its demands are?” In this particular case, of course we are talking about the European Fresh Fruits and Vegetables market. The last 20 years, not much has changed. The distribution channels remain the same: importer, distributor, wholesale market, grocery shops, public markets, HORECA and last but not least super market and hypermarket chains.

What has actually has dramatically changed in the last 10-20 years in the European FF&V market is that the super markets and hypermarkets have gained a great share in the retail market, which, depending on the country, amounts from 60% to 90% in Europe. In other words, from the 100 kg that someone sells, 60 up to 90 kg are being sold to consumers through super markets and hypermarkets.

Super market and hypermarkets belong to wealthy and powerful group of companies, which turnovers are counted in billions of euro. Only the sum of the top 5 European super market chains turnover exceeds Greece’s GDP value. Such wealth and position in the market is translated into negotiation power. Accordingly, such negotiation power is translated into demands and specifications. From whether or not the suppliers use environmental friendly technologies and cultivation methods up to the additional reduction of residues to half or more of the legitimate limits. And of course, the fruits and vegetables have to look perfect, with no spots or scars.

Apart from the overall quality demands and specifications, suppliers need to satisfy the quantitative demands of the super market chains for the whole season, with no interruptions in the supply chain. Unfortunately, the production of FF&V in Greece is divided into a lot of small production units. Such a phenomenon doesn’t help the buyer’s job as he has to pick the

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

εάν χρησιμοποιείς φιλικές μεθόδους καλλιέργειας προς το περιβάλλον, μέχρι τη μείωση των δραστικών ουσιών των φυτοφαρμάκων σε επίπεδα κατά πολύ λιγότερο του μέγιστου επιτρεπτού ευρωπαϊκού ορίου. Και βέβαια, τα φρούτα και τα λαχανικά που αγοράζουν πρέπει να είναι και να φαίνονται αψεγάδιαστα. Πέραν όμως των ποιοτικών απαιτήσεων, εκεί που θα σκοντάψει είναι στις ποσότητες που απαιτούνται για να γίνει κάποιος προμηθευτής σούπερ μάρκετ. Δυστυχώς, η παραγωγή ΦΦ&Λ στην Ελλάδα είναι κατακερματισμένη σε πολλές και μικρές παραγωγικές μονάδες και το γεγονός αυτό δυσχεραίνει το έργο του αγοραστή σούπερ μάρκετ να βρει τις ποσότητες που χρειάζεται, αποτελώντας αποτρεπτικό σημείο στο να ξεκινήσει τη συνεργασία. Έτσι, το γεγονός αυτό έχει ως αποτέλεσμα για εμάς τους Έλληνες παραγωγούς να μένουμε εκτός μιας μεγάλης αγοράς. Η Κοινοπραξία Συνεταιρισμών - Ομάδων Παραγωγών Ν. Ημαθίας δημιουργήθηκε πριν από τέσσερα χρόνια, έχοντας κατά νου να άρει αυτό το μειονέκτημα. Τα μέλη-συνεταιρισμοί της (ΑΣ Μελίκης, ΑΣ «Νέος Αλιάκμον», ΑΣ Μέσης, ΑΣ Βέροιας «Venus Growers», ΑΣΕΠΟΠ Νάουσας, ΑΣ Νάουσας, ΑΣ Επισκοπής και ΑΣΟΠ Επισκοπής), έχοντας πολύτιμη εμπειρία από τη μακροχρόνια ενασχόλησή τους με τις εξαγωγές φρέσκων φρούτων, δημιούργησαν τον φορέα, με απώτερο στόχο να ικανοποιηθούν οι αλυσίδες σούπερ μάρκετ του εξωτερικού, προσφέροντας συνέχεια παραδόσεων, one-stop-shop, υπηρεσία εσωτερικού αγοραστή για τους αγοραστές, ανεξάρτητο ποιοτικό έλεγχο και, εντέλει, υπηρεσίες πώλησης και μάρκετινγκ υψηλών προδιαγραφών. Και μέχρι στιγμής, το πρόσημο είναι θετικό, διότι «η ισχύς εν τη ενώσει». ■

quantities wanted from different suppliers and it discourages him to initiate any collaboration. Subsequently, Greek producers stay away from a huge market.

The Association of Imathia’s Agricultural Cooperatives has been established 4 years ago in order to reverse such a disadvantage, The Association’s Agricultural Cooperatives-Members (AC Meliki, AS Ammou “Neos Aliakmon”, AC Mesi, AS Veroias “Venus Growers”, ASEPOP Naousas, AC Naousa, AC Episkopi and ASOP Episkopi), having gained valuable experience from long term exports in Fresh Fruits have established the Association in order to satisfy the qualitative and quantitative demands by offering continuation of loadings (with a production that exceeds 100.000 tons of only Fresh Peaches and Nectarines), one-stop-shop, services of internal buyers and quality control management and in brief, premium services of sales and marketing.

The results so far are more than positive. European super markets have embraced such an effort, understanding that they can have a flexible, reliable and powerful in terms of production partner here in Greece, in which they can rely on. “United we stand” is the Association’s logo and unification, accompanied by high professionalism, is the only way to not only have “eyes on the market” but to be in the market. ■

47

2019

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

ΚΟΛΙΟΣ ΑΒΕΕ

Ακτινίδια και εσπεριδοειδή από τον Αρ

Η

εταιρεία Όμιλος Κολιός ΑΒΕΕ είναι συνέχεια της οικογενειακής ομορρύθμου εταιρείας ΕΓΧ Κολιός Ο.Ε., μεταφέροντας τη γνώση και την εμπειρία του Ιωάννη Κολιού, που ασχολήθηκε για πρώτη φορά με το εμπόριο εσπεριδοειδών το 1960. Το 1994 ιδρύθηκε με τη μορφή της ΑΕ με μετόχους τον Ιωάννη και την Ευαγγελία Κολιού και τους δύο γιους τους, Γιώργο και Χρήστο. Δραστηριοποιείται κατά 85% στην εξαγωγή ακτινιδίων και 15% στην εξαγωγή εσπεριδοειδών και φράουλας. Από το 2015 είναι γενικός διαχειριστής στην Ελλάδα της κιτρινόσαρκης ποικιλίας Soreli. Σήμερα έχει στην ιδιοκτησία της 300 στρέμματα της ποικιλίας Hayward, 80 στρέμματα ποικιλίας Soreli και 160 στρέμματα εσπεριδοειδών, καθώς και συμβολαιακή καλλιέργεια με παραγωγούς περίπου 480 στρεμμάτων. Έχει ιδιόκτητες εγκαταστάσεις και ψυκτικούς θαλάμους, δύο συσκευαστήρια συνολικής έκτασης οικοπέδου 40 στρεμμάτων με κάλυψη 20 στρεμμάτων και πλήρη μηχανικό εξοπλισμό τελευταίας τεχνολογίας. Δραστηριοποιείται στις εξαγωγές σε Αμερική, Καναδά, ΕΕ, Μέση και Άπω Ανατολή και διαθέτει όλα τα απαιτούμενα πιστοποιητικά ποιότητας και ολοκληρωμένης διαχείρισης. Με έμφαση στην ποιότητα, πραγματοποιεί όλους τους απαραίτητους ελέγχους του προϊόντος στα στάδια της αγοράς, της συντήρησης και της μεταφοράς προς τους πελάτες. ■

T

50

he company Kolios Group SA is a continuation of the family-owned company EGX Kolios, sharing the knowledge and

experience of Ioannis Kolios, who first dealt with the citrus trade in 1960.

In 1994 it was founded in the form of SA, with its shareholders Ioannis and Evangelia Kolios and their two sons, Giorgos and Christos. It operates 85% on kiwifruit exports and 15% on citrus fruit and strawberry exports. Since 2015 it has been a general manager of yellowfleshed kiwifruit variety «Soreli» in Greece.

Today it owns 300 acres of the Hayward

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019

ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ

ον Αρτινό Κάμπο σε όλο τον κόσμο

variety, 80 acres of the Soreli variety and 160 acres of citrus fruit, as well as contract cultivations of about 480 acres. It has privately owned facilities and freezer chambers, two packing plant of a total area of 40 acres and complete mechanical equipment of the latest technology.

Its export markets are USA, Canada, EU, Middle and Far East. It has all the required quality and integrated management system certification. With emphasis on quality, it carries out all the necessary product controls at the stages of purchase, maintenance and transportation to customers. ■

www.koliosfruit.gr 51

ΕΝΩΣΗ ΑΓΡΟΤΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΕΝΩΝ ΕΑΣ ΚΑΒΑΛΑΣ KAVALA COOP

Δυναµικό «παρών» στη Freskon 2019, µε αυξηµένες προσδοκίες Με πολλά κλεισµένα επαγγελµατικά ραντεβού, συµµετέχει και φέτος στην έκθεση

Η

έκθεση της Θεσσαλονίκης τερη προσπάθεια που κάνει η τα τελευταία χρόνια έχει διοίκηση της έκθεσης για πεµια καλή επισκεψιµότητα ρισσότερες Β2Β συναντήσεις. για τα νωπά και τα φρούτα από Και πέρσι είχαµε αρκετές και πολλά µέρη του κόσµου. Είναι φέτος µας ενηµερώνουν για τα µια µικρή Fruit Logistica, η ραντεβού που είναι πολλά και οποία κάθε χρόνο µεγαλώνει ενδιαφέροντα. και η εποχή που πραγµατοποιΒλέπουµε ότι από πολλές είται προσελκύει περισσότερο χώρες του κόσµου, κυρίως από τον κόσµο, γιατί συνδυάζει την την περιοχή την ευρύτερη της εµπορική επίσκεψη µε τη βόλτα δικής µας, από τα ανατολικά στην πόλη της Θεσσαλονίκης. µέχρι τα δυτικά της Ευρώπης, O γενικός διευθυντής Το ενδιαφέρον που εκτη Μ. Ανατολή, τη Β. Αφρική, της ΕΑΣ Καβάλας, δηλώνεται είναι ολοένα και από όλα αυτά τα µέρη στα Κλέαρχος Σαραντίδης. µεγαλύτερο και αναµένουµε οποία µπορεί να πάει εύκολα ότι οι εµπορικές πράξεις θα αυξηθούν πε- το νωπό προϊόν, η επισκεψιµότητα είναι ρισσότερο. Κάθε χρόνο βλέπουµε µια ιδιαί- πολύ µεγάλη. Και, ενώ στην αρχή η συµ-

52

µετοχή µας ήταν κυρίως µια επιλογή στήριξης µιας τέτοιας έκθεσης και στη χώρα µας, τώρα είναι µια επιλογή που µας δίνει το περιθώριο να κάνουµε και καλύτερες εµπορικές συµφωνίες ή πράξεις. Η εµπειρία µας από τις προηγούµενες χρονιές λέει ότι η έκθεση µας αυξάνει συνεχώς το πελατολόγιο. Τα προϊόντα αιχµής της ΕΑΣ Με top-3 το ακτινίδιο, το σπαράγγι και το κεράσι, η ΕΑΣ αναπτύσσει δυναµικά την επιχειρηµατική της δραστηριότητα, προς όφελος των παραγωγών των συνεταιρισµών-µελών της. Και στα τρία αυξάνονται τα στρέµµατα, πράγµα που καταδεικνύει το εµπορικό ενδιαφέρον και το εισόδηµα που αφήνει στους παραγωγούς. ■

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019

2019

ΑΓΡΟΤΙΚΟΙ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΙ

ΜΑΝΏΛΗΣ ΚΑΠΑΡΑΚΗΣ, ΑΝΤΙΠΡΌΕΔΡΌΣ ΑΣ ΚΗΠΕΥΤΙΚΏΝ ΙΕΡΑΠΕΤΡΑΣ «ΑΝΑΤΌΛΗ»

Συνδετικός κρίκος οι σύγχρονες συνεταιριστικές δομές μεταξύ παραγωγής και αγορών

Σ

τη σημερινή συγκυρία, ένας σύγχρονος αγροτικός συνεταιρισμός - ομάδα παραγωγών έχει σπουδαίο ρόλο στην καθοδήγηση των παραγωγών του, τόσο στην καλλιέργεια των προϊόντων τους όσο και στη διάθεσή τους μέσω των αλυσίδων του λιανεμπορίου. Οι απαιτήσεις των αλυσίδων κατευθύνουν την παραγωγή Οι αλυσίδες του λιανεμπορίου, με την εξάπλωσή τους σε όλη την επικράτεια, επηρεάζουν όλο και περισσότερο τα παραγόμενα προϊόντα. Μελετώντας τόσο τις ανάγκες των καταναλωτών όσο και τα τεχνικά χαρακτηριστικά των προϊόντων, είναι σε θέση να ζητούν συγκεκριμένες ποικιλίες προϊόντων για να τοποθετηθούν στα ράφια τους. Επιπρόσθετα, έχοντας ως βασική προτεραιότητα την ασφάλεια των καταναλωτών, απαιτούν υποχρεωτικά πιστοποιημένα προϊόντα. Όλα αυτά διαμορφώνουν ένα πολύ δύσκολο περιβάλλον, στο οποίο ο αγροτικός συνεταιρισμός έρχεται να δώσει λύσεις.

54

Σημαντική η καθοδήγηση των παραγωγών μέσω των σύγχρονων συνεταιριστικών δομών Τα τμήματα Γεωπονίας, Ανάπτυξης και Πωλήσεων ενός σύγχρονου συνεταιρισμού θα πρέπει να έχουν άμεση συνεργασία με τις αλυσίδες λιανεμπορίου, έτσι ώστε να επιτυγχάνεται το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα. Οι παραγωγοί του συνεταιρισμού ενημερώνονται από τη διοίκηση του συνεταιρισμού για τις τάσεις της αγοράς του λιανεμπορίου (ποικιλίες κ.λπ.) και με την καθοδήγηση και την υποστήριξη έμπειρων γεωπόνων είναι σε θέση να παράγουν άριστης ποιότητας πιστοποιημένα προϊόντα, τα οποία και θα κατευθυνθούν στα ράφια των αλυσίδων. Η διαδικασία αυτή είναι συνεχής και μόνο ένας οργανωμένος συνεταιρισμός - ομάδα παραγωγών είναι σε θέση να παρακολουθεί τις εξελίξεις και, εφαρμόζοντας τα καλύτερα συστήματα πιστοποίησης, να δίνει λύσεις στους παραγωγούς μέλη του. ■

Ο ΑΓΡΟΤΙΚΟΣ Συνεταιρισμός Κηπευτικών «ΑΝΑΤΟΛΗ» βρίσκεται στην Ιεράπετρα, το νοτιότερο σημείο της Ευρώπης, σε μία περιοχή με μεγάλη παράδοση στην καλλιέργεια κηπευτικών. Ιδρυθείς από το 2000 και λειτουργώντας από το 2009 ως αναγνωρισμένη Ομάδα Παραγωγών, αριθμεί περισσότερα από 200 μέλη έμπειρων και πιστοποιημένων καλλιεργητών με περίπου 1.200 στρέμματα θερμοκηπιακών καλλιεργειών. Η δραστηριότητα του ΑΣ περιλαμβάνει την καλλιέργεια, την οργάνωση και την παρακολούθηση των καλλιεργειών, καθώς και την τυποποίηση και την εμπορία των υψηλής ποιότητας και μεγάλης θρεπτικής αξίας νωπών κηπευτικών που παράγει.

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019

ΑΓΡΟΤΙΚΟΙ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΙ

Δ

ιαχρονικά, ο ρόλος ενός αγροτικού συνεταιρισμού είναι η οικονομική, κοινωνική και πολιτισμική ανάπτυξη των μελών του μέσα από μια συνιδιόκτητη επιχείρηση. Αυτό που κάθε φορά αλλάζει είναι οι συνθήκες και τα εργαλεία που υπάρχουν. Ανάλογα, λοιπόν, πρέπει και να προσαρμοζόμαστε. Αναξιοποίητες οι οργανώσεις παραγωγών Σημαντικό εργαλείο σήμερα, δυστυχώς αναξιοποίητο σε μεγάλο βαθμό ιδιαίτερα στα κηπευτικά, είναι οι οργανώσεις παραγωγών. Μέσα από επιχειρησιακά προγράμματα των ΟΠ παρέχεται η δυνατότητα στήριξης των παραγωγών και προώθησης των προϊόντων στις αγορές του εσωτερικού και του εξωτερικού και πρέπει να αξιοποιηθούν. Σημαντική η παροχή ποιοτικών προϊόντων Η ποιότητα των προϊόντων είναι το καθοριστικό στοιχείο σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία. Ο ρόλος, λοιπόν, του σύγχρονου συνεταιρισμού είναι, μέσα από την καθετοποίηση της παραγωγής και την παροχή τεχνικής υποστήριξης στα μέλη του, να προσφέρει στις αγορές του εσωτερικού και του εξωτερικού ποιοτικά προϊόντα. Σήμερα, η διάθεση των προϊόντων στον τελικό καταναλωτή τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό γίνεται κυρίως μέσα από τα σούπερ μάρκετ. Λόγω ανταγωνισμού προσπαθούν να κερδίσουν πελάτες μέσα από συμπίεση των τιμών ή από προσφορές, των οποίων οι τιμές πολλές φορές δεν καλύπτουν το κόστος παραγωγής. Είναι απαραίτητο να υπάρξει ένας ειλικρινής διάλογος ανάμεσα στο λιανεμπόριο και τις παραγωγικές τάξεις, ώστε να διατηρήσουμε την αγροτική παραγωγή στη χώρα μας. Κλειδί η συμβολαιακή γεωργία Η συμβολαιακή γεωργία θεωρώ ότι μπορεί να βοηθήσει πάρα πολύ σε αυτό. Είναι ένα εργαλείο που μπορεί να εξασφαλίσει ένα αξιοπρεπές εισόδημα στον παραγωγό. Στα κηπευτικά, επειδή η παραγωγή εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις καιρικές συνθήκες, χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια. Με καλή θέληση, όμως, από όλες τις πλευρές, μπορούμε να ανοίξουμε νέους δρόμους. Η προσπάθεια, λοιπόν, που πρέπει να καταβάλλει σήμερα ένας συνεταιρισμός πρέπει να είναι πολύπλευρη. Να στο-

ΓΙΆΝΝΗΣ ΧΆΡΆΛΆΜΠΆΚΗΣ, ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΆΣ ΤΥΜΠΆΚΙΟΥ

Πολύπλευρος ο ρόλος ενός σύγχρονου συνεταιρισμού Νέες τεχνολογίες, συνέπεια, οργάνωση, ποιότητα και παρακολούθηση των τάσεων της αγοράς τα κλειδιά της επιτυχίας «Η προσπάθεια που πρέπει να καταβάλλει σήμερα ένας συνεταιρισμός είναι πολύπλευρη, καθώς πρέπει να στοχεύει στην ποιότητα, να παρακολουθεί τις τάσεις της αγοράς, να ενημερώνει τα μέλη του για νέες τεχνολογίες και να είναι συνεπής και ειλικρινής με τους πελάτες του»

χεύει στην ποιότητα, να παρακολουθεί τις τάσεις της αγοράς, να ενημερώνει τα μέλη του για νέες τεχνολογίες και να είναι συνεπής και ειλικρινής με τους πελάτες του. Σε αυτό το πλαίσιο εργαζόμαστε στον Αγροτικό Οπωροκηπευτικό Ελαιουργικό Συνεταιρισμό Τυμπακίου. Ο συνεταιρισμός έχει αναπτύξει δραστηριότητες που καλύπτουν όλο το φάσμα της παραγωγής, της τυποποίησης και της εμπορίας των αγροτικών προϊόντων, με στόχο την οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη των μελών του, αλλά και γενικότερα των παραγωγών της περιοχής, ενώ από το 2008, στο πλαίσιο του συνεταιρισμού, λειτουργεί η Οργάνωση Παραγωγών ΑΣ Τυμπακίου, με στόχο την καλύτερη διακίνηση των προϊόντων. ■

55

2019

ΑΓΡΟΤΙΚΟΙ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΙ

ΓΕΏΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΗΣ, ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΑΣΠΚ ΜΕΓΑΡΏΝ

Σημαντική η σύσταση υγιών συνεταιριστικών δομών Μέσα από συλλογική και εντατική προσπάθεια διασφαλίζεται η σημαντική θέση του πρωτογενούς τομέα στην ελληνική οικονομία

Ο

Αγροτικός Συνεταιρισμός Παραγωγών Κηπευτικών Μεγάρων (ΟΠ) ιδρύθηκε το 2007 και αριθμεί 21 μέλη. Ο συνεταιρισμός, έως και σήμερα, έχει μία δυναμική στον χώρο των οπωρολαχανικών, καθώς τροφοδοτεί καθημερινά τις περισσότερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ, την κεντρική λαχαναγορά, αλλά και πολλές περιοχές εκτός Αττικής. Αποτελεί μία σύγχρονη συνεταιριστική δομή, που προσφέρει οικονομική ανάσα στην περιοχή, όπου δραστηριοποιείται, στηρίζοντας έμπρακτα με ενημερώσεις και προγράμματα εκπαίδευσης, παλαιούς και νεοεισερχόμενους παραγωγούς. Καθημερινά στο πλευρό των αγροτών Σήμερα, έχοντας να αντιμετωπίσουμε τις δύσκολες οικονομικές συγκυρίες, ο βασικός ρόλος και σκοπός λειτουργίας ενός σύγχρονου συνεταιρισμού θα πρέπει να είναι η απλούστευση των διαδικασιών επίλυσης των καθημερινών προβλημάτων των αγροτών.

«Μέσα από τη σύσταση υγιών συνεταιρισμών και τη συλλογική και εντατική προσπάθεια, τα οφέλη της απασχόλησης στον αγροτικό τομέα μπορούν να αυξηθούν σημαντικά, ώστε η θέση του πρωτογενούς τομέα στην ελληνική οικονομία να εξακολουθεί να παραμένει σημαντική»

56

Κομβικός ο ρόλος των συνεταιρισμών στην επίλυση των αγροτικών προβλημάτων Αυτό μπορεί να το πετύχει μέσω της κινητοποίησής του με σεμινάρια και ημερίδες προς ενημέρωση των αγροτών-μελών της εκάστοτε περιοχής, αλλά και της συνεχούς ενημέρωσης των κρατικών φορέων (αρμόδια υπουργεία και υπηρεσίες) για την καθημερινότητα που αντιμετωπίζουμε, η οποία γίνεται όλο και πιο δύσκολη από τις συνεχώς αυξανόμενες οικονομικές, φορολογικές, αλλά και γραφειοκρατικές απαιτήσεις και κάνοντας παρεμβάσεις (όπως π.χ. προτάσεις για καλύτερα φορολογικά κίνητρα, ελαχιστοποίηση γραφειοκρατικών διαδικασιών, αλλαγές σχετικών νομοθεσιών κ.λπ.). Ο συνεταιρισμός, έχοντας επιλύσει το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών των δυσκολιών, θα μπορέσει να ασχοληθεί περισσότερο με το λιανεμπόριο και να παρακολουθεί και να συμβαδίζει με τις όποιες αλλαγές του. Βάσει μελετών που έχουν εκπονηθεί από το 2014, μέχρι και σήμερα αποδεικνύεται ότι παρά τις συνεχείς οικονομικές δυσκολίες και αντίξοες συνθήκες που αντιμετωπίζει ο κλάδος μας, η Ελλάδα παραμένει μια αγροτική χώρα, συγκρινόμενη με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρώπης. Η εμπειρία των τελευταίων δέκα ετών με οδηγεί στο συμπέρασμα ότι, μέσα από τη σύσταση υγιών συνεταιρισμών και τη συλλογική και εντατική προσπάθεια όλων μας, τα οφέλη της απασχόλησης στον αγροτικό τομέα μπορούν να αυξηθούν σημαντικά, ώστε η θέση του πρωτογενούς τομέα στην ελληνική οικονομία να εξακολουθεί να παραμένει σημαντική. ■

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019

ΑΓΡΟΤΙΚΟΙ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΙ

ΝΊΚΟΣ ΓΚΊΖΑΣ, ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΑΣ ΑΡΤΑΣ - ΦΊΛΊΠΠΊΑΔΑΣ

Αισιοδοξία για την επόμενη σοδειά σε εσπεριδοειδή και ακτινίδια Μόνο μέσω των οργανώσεων οι λύσεις στα προβλήματα

Ο

συνεταιρισμός μας κλείνει τη σεζόν με θετικά πρόσημα. Παρά τον δύσκολο καιρό, τα εσπεριδοειδή μας κράτησαν τον πήχη ψηλά, τόσο από άποψη παραγωγής όσο και ποιότητας, ενώ στο ακτινίδιο, καλλιέργεια από τη φύση της ευαίσθητη, υπήρξε μία μικρή μείωση των ποσοτήτων που συλλέξαμε. Για την επόμενη χρονιά, κρατώντας και κάθε επιφύλαξη, μέχρι στιγμής μπορούμε να πούμε πως είμαστε αισιόδοξοι, καθώς ο καιρός είναι με το μέρος μας και οι νέες σοδειές αναμένονται καλές. Η κακή καρπόδεση κόστισε σε κιλά Tο ότι η χρονιά ήταν ικανοποιητική, δεν σημαίνει ότι είμαστε και πλήρως ευχαριστημένοι, διότι οι προοπτικές της ήταν πολύ καλύτερες από το τελικό αποτέλεσμα. Στα εσπεριδοειδή είδαμε μία μείωση

«Το σημαντικότερο όλων είναι οι παραγωγοί να καταλάβουν ότι το ‘‘η ισχύς εν τη ενώσει’’ είναι αυτό που μπορεί να φέρει αποτελέσματα»

της τάξης του 20%-30%, τόσο στα μανταρίνια όσο και στα πορτοκάλια, επειδή οι ζέστες του Νοεμβρίου παρεμπόδισαν τη διαδικασία της καρπόδεσης του φυτού. Μία αντίστοιχη μείωση (15%-20%) είδαμε και στις ποσότητες ακτινιδίου, κάτι το αναμενόμενο, καθώς πρόκειται για ευαίσθητη καλλιέργεια και ο παγετός δεν χαρίζεται. Βήμα-βήμα και με συνεργασίες για να λυθούν τα προβλήματα Ας μη γελιόμαστε, δεν υπάρχει αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα συνεταιρισμός που να μην αντιμετωπίζει προβλήματα, μικρότερα ή μεγαλύτερα. Σε αυτό το πλαίσιο και η δική μας συνεταιριστική οργάνωση βρίσκεται σε μία διαρκή προσπάθεια, μέσω συνεργασιών, επιδιώκοντας λύση στα προβλήματα, ώστε να δώσουμε νέα ώθηση στα προϊόντα μας. Παραμένει θλιβερό, όμως, το

γεγονός ότι οι αγρότες γυρνούν την πλάτη στους συνεταιρισμούς. Το να έχουμε γραμμένους 5001.000 αγρότες δεν μας λέει κάτι, όταν τη στιγμή που πρέπει να παραδώσουν προϊόν ή να πάρουν τα απαραίτητα αγροεφόδια γίνονται άφαντοι. Αν δεν μας βοηθήσουν, δεν μπορούμε να τους βοηθήσουμε και έτσι εξακολουθεί ένας φαύλος κύκλος, ο οποίος οδηγεί στον μαρασμό και τις καλλιέργειες και το συνεταιριστικό κίνημα. Χρειάζεται πίστη και εμπιστοσύνη, για να μπορέσουμε να δώσουμε στα μέλη μας την προστιθέμενη αξία που το προϊόν τους αξίζει. Το σημαντικότερο όλων είναι οι παραγωγοί να καταλάβουν ότι το «η ισχύς εν τη ενώσει» είναι αυτό που μπορεί να φέρει αποτελέσματα. ■

57

2019

ΔΕΝΔΡΩΔΕΙΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ

Ζητούνται λύσεις σε νέες ποικιλίες στα εσπεριδοειδή του Αντώνη Ανδρονικάκη

Μ

εγαλύτερη υστέρηση εµφανίζουν οι φυτεύσεις για τα λεµόνια, -21,1%, και µικρότερη, -6,6%, για τα πορτοκάλια, σύµφωνα µε τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ συνολικά για τη δεκαετία 2007-2017. Κατά την πενταετία της κρίσης 2007-2012, πορτοκάλια και λεµόνια γκρεµίστηκαν σε εκτάσεις (-16,73%). «Στην Αργολίδα, κέντρο παραγωγής του πορτοκαλιού, σταδιακά υπήρξε µία εγκατάλειψη της καλλιέργειας, η οποία εντάθηκε από την κατάργηση της ενίσχυσης που εξασφάλιζε κατώτατο κατώφλι τιµής για τη χυµοποίηση», ανέφερε ο πρόεδρος του ΚΑΣΟΑ «Δαναός», Γιώργος Ντόκος, συµπληρώνοντας ότι η µετέπειτα στασιµότητα των τελευταίων χρόνων παρατηρείται και εξαιτίας της τριστέτσας. Μερική ανάκαµψη µε φυτεύσεις στη Δυτική Ελλάδα Με προεξάρχουσα τη Δυτική Ελλάδα, µερική ανάκαµψη (+6,14%) εµφάνισαν κατά τη δεύτερη πενταετία (2012-2017) οι καλλιεργούµενες εκτάσεις. «Οι φυτεύσεις στην Αιτωλοακαρνανία ξεκίνησαν µαζικά ήδη από το 2009-2010, κάτι που πιθανόν να µην αποτυπώθηκε στα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, µε τα Lane Late να αποτελούν τέτοια περίπτωση», ανέφερε ο αντιπρόεδρος της ΕΑΣ Μεσολογγίου, Απόστολος Ευθυµίου. Τα Lane

Παγετοί και κορυφοξήρα γκρέµισαν το λεµόνι Από τις µεγαλύτερες µειώσεις είναι αυτή που καταγράφεται στο λεµόνι κατά την πενταετία 2007-2012, κατά 23%. Κύρια αιτία ήταν ο παγετός του 2004 που κατέστρεψε την καλλιέργεια, έχοντας αντίκτυπο για αρκετά χρόνια µετά, παρατήρησε ο πρόεδρος του ΑΣ Κιάτου-Τραγάνας, Χρήστος Γεώργας. «Μετά τον παγετό, πολλές λεµονιές άρχισαν να ξεραίνονται σταδιακά και έγιναν ευάλωτες στην κορυφοξήρα», εξήγησε. Αναφορικά µε τη µικρή ανάκαµψη στις εκτάσεις από το 2012 έως το 2017 κατά 7,68%, ο αντιπρόεδρος της ΕΑΣ Αιγιαλείας, Βασίλης Καρέλης, εξήγησε ότι «οι λεµονιές αργούν περισσότερο να µπουν στην παραγωγή, αυτός είναι πιθανόν και ένας παράγοντας που η ανάκαµψη αποτυπώνεται µε αργούς ρυθµούς». Από την πλευρά του, ο κ. Γεώργας δίνει µια επιπλέον διάσταση: «Στο Κιάτο, πλέον, όλες οι πορτοκαλιές έχουν εµβολιαστεί και παράγουν λεµόνια, παρ’ όλα αυτά δηλώνονται ως πορτοκαλιές». ■

Πορτοκαλιές

2007

2012

2017

Λεµονιές

2007

2012

2017

Εκτάσεις (στρ.)

324.449

270.165

287.837

Εκτάσεις (στρ.)

51.805

36.784

39.846

Αρ. Εκµ/σεων

52.144

53.982

52.243

Αρ. Εκµ/σεων

18.655

22.724

21.690

Αριθµ. Δένδρ. (εκατ. δένδρ.)

13,69

12,04

12,79

Αριθµ. Δένδρ. (εκατ. δένδρ.)

1,75

1,35

1,38

Μεταβολή 2007-2017

Εξέλιξη εκτάσεων 58

Late µαζί µε τα επίσης όψιµα Navel Late, που φυτεύονται στην Αργολίδα, αποτελούν την τάση που επικρατεί τα τελευταία χρόνια στη φύτευση νέων ποικιλιών, τάση που γνωρίζει διάδοση και στην Ηλεία, ενώ και η Salustiana είναι µια ποικιλία που µπαίνει τα τελευταία χρόνια στην Άρτα.

Μεταβολή 2007-2017

Εκτάσεις

- 11,3%

Εκτάσεις

- 23,1%

Αριθµ. Εκµ/σεων

+ 0,2%

Αριθµ. Εκµ/σεων

+ 16,2%

Αριθµ. Δένδρ.

- 6,6%

Αριθµ. Δένδρ.

- 21,1%

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019 του Αντώνη Ανδρονικάκη

Ο

ι δενδρώδεις καλλιέργειες παρουσιάζουν ιδιαίτερα δυναµική πορεία τα τελευταία χρόνια, κυριαρχώντας εγχώρια, αλλά και αποτελώντας ταυτόχρονα προµετωπίδα των εξαγωγών µας. Με αφορµή την ετήσια έκθεση της ΕΛΣΤΑΤ (2017), παρουσιάζεται η εξέλιξη των καλλιεργειών την τελευταία δεκαετία. Η κρίση δεν επηρέασε την παραγωγή Μπορεί κατά την πενταετία 2007-2012 να καταγράφεται κάµψη των εκτάσεων σε ροδακινιές (-7,45%) και µηλιές (-6,78%), ωστόσο κατά το δεύτερο διάστηµα 2012-2017 παρατηρείται ανάκαµψη, µε τα δεδοµένα να κυµαίνονται ανά περιοχή. Αυξάνονται οι φυτεύσεις σε κεράσια και µήλα, ποιες ποικιλίες ανεβαίνουν Το φαινόµενο του πολυτεµαχισµένου κλήρου παραµένει κυρίαρχο στην ελληνική παραγωγή, ωστόσο νέα ώθηση στις δενδρώδεις καλλιέργειες φαίνεται ότι έδωσαν οι µέθοδοι πυκνής φύτευσης. Ιδιαίτερα στα µήλα, το 2017 ο αριθµός των δέντρων είχε αυξηθεί κατά 83% σχεδόν έναντι του 2007, καταλαµβάνοντας περίπου τις ίδιες εκτάσεις. «Από τα 80-150 δέντρα στο στρέµµα, πλέον µπορεί να µπουν 300-400» σχολίασε ο Δηµήτρης Βαενάς, πρόεδρος του ΑΣ Ορεινών Μήλων Βιτσίου-Καστοριάς, εκφράζοντας, ωστόσο, τον φόβο ότι µια υπερπαραγωγή στο µέλλον θα µπορούσε να έχει επίπτωση στις τιµές. Αναφορικά µε τις τάσεις στις νέες φυτεύσεις, στη Θράκη γίνεται µία προσπάθεια µε την ποικιλία Fuji, ενώ και στην Καστοριά, πρώην παραγωγοί οσπρίων στρέφονται σε ποικιλίες, όπως τα Starkinson και τα Scarlet Super Chief. Πυκνές φυτεύσεις καταγράφονται και στην

ΔΕΝΔΡΩΔΕΙΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ

Ρίζωσαν στην κρίση µηλιές, κερασιές και ροδακινιές Άναρχη ανάπτυξη παρουσίασε το βερίκοκο ποίηση γνωρίζουν Πέλλα και Ηµαθία, καθώς και τα ορεινά της Εορδαίας». Σε ό,τι αφορά το ροδάκινο, η αύξηση των στρεµµάτων που παρατηρήθηκε κατά την τελευταία πενταετία οφείλεται κυρίως στο συµπύρηνο και όχι στο επιτραπέζιο.

κερασιά, αφού από το 2007 στο 2017 η αύξηση των στρεµµάτων έφτασε το 13,3%, όταν η αύξηση των φυτεύσεων άγγιξε το 109%. Σχολιάζοντας τις εξελίξεις, ο τεχνολόγος γεωπόνος του Ινστιτούτου Φυλλοβόλων Δέντρων στη Νάουσα, Κωνσταντίνος Καζαντζής, επεσήµανε ότι τα τελευταία χρόνια, ανάκαµψη και εντατικο-

Μπαίνουν βερίκοκα, αλλά δεν υπάρχει σχέδιο Αυξητική τάση διέγραψαν οι εκτάσεις, οι εκµεταλλεύσεις, αλλά και οι φυτεύσεις στο βερίκοκο κατά τη δεκαετία 2007-2017, ωστόσο, όπως φαίνεται, αυτό έγινε χωρίς στρατηγικό σχεδιασµό. «Οι φυτεύσεις στο βερίκοκο ακολούθησαν µια άναρχη πορεία και δεν ξέρουµε αν η παραγωγή σε ορίζοντα τριετίας θα είναι διαχειρίσιµη. Σε Χαλκιδική, Πέλλα, Ηµαθία και Άργος γίνονται πολλές φυτεύσεις», δήλωσε ο Ανδρέας Οβεζίκ, υπεύθυνος ποιοτικού ελέγχου του ΑΣ Ν. Αλιάκµων, εκφράζοντας τον φόβο για προβλήµατα διακίνησης σε µια χρονιά πλήρους παραγωγής. ■

Μηλιές

2007

2012

2017

Ροδακινιές

2007

2012

2017

Εκτάσεις (στρ.)

93.374

87.036

93.774

Εκτάσεις (στρ.)

346.337

322.297

337.705

Αρ. Εκµ/σεων

11.488

12.697

11.863

Αρ. Εκµ/σεων

18.720

20.550

20.192

Αριθµ. Δένδρ. (εκατ. δένδρ.)

6,5

8,35

11,93

Αριθµ. Δένδρ. (εκατ. δένδρ.)

15,82

14,82

15,89

Μεταβολή 2007-2017

Μεταβολή 2007-2017

Εκτάσεις

+0,4%

Εκτάσεις

-2,5%

Αριθµ. Εκµ/σεων

+3,2%

Αριθµ. Εκµ/σεων

+7,9%

Αριθµ. Δένδρ.

+83,5%

Αριθµ. Δένδρ.

+0,4%

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

2019

ΑΓΡΟΤΙΚΟΙ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΙ

ΘΑΝΑΣΗΣ ΤΣΙΟΤΙΝΑΣ, ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΑΚΣ ΑΡΚΑΔΙΑΣ «H ΕΝΩΣΗ»

Επένδυση σε εξωστρεφή προϊόντα Κάστανα, βύσσινα, κεράσια και κηπευτικά από την Αρκαδία στην ελληνική, αλλά και στις ξένες αγορές

Ο

Αγροτικός Κτηνοτροφικός Συνεταιρισµός Αρκαδίας από το 1938 δραστηριοποιείται σε εφόδια, λιπάσµατα και δηµητριακά. Από το 2015, οπότε αναλάβαµε τη διοίκηση, έχουµε βάλει τον συνεταιρισµό σε µια τροχιά ανάπτυξης µέσα από την εµπορία νωπών φρούτων και λαχανικών. Ξεκινήσαµε µε το βύσσινο, το οποίο το 2017 καταφέραµε να το κάνουµε εξαγωγή στην Πολωνία, και το κεράσι, ένα βιοµηχανικό προϊόν, του οποίου το µεγαλύτερο µέρος εξάγεται στην Ιταλία και στη Βουλγαρία. Το 2017, επίσης, παράλληλα µε τα υπόλοιπα προϊόντα, ξεκινήσαµε και την εµπορία νωπών λαχανικών, διαθέτοντας µεγάλη γκάµα προϊόντων την περίοδο του καλοκαιριού, καθώς οι κλιµατολογικές συνθήκες που επικρατούν στον νοµό

60

είναι ιδανικές για την καλλιέργεια τέτοιων αγαθών. Ο λόγος για το µπρόκολο και το κουνουπίδι, καθώς και αρκετά ακόµη κηπευτικά που παράγουµε εκείνη την περίοδο, όπως λάχανο, µαρούλι, κολοκύθι, σέλερι κ.ά. Ακόµη, ο συνεταιρισµός από το 2015 ασχολείται και µε τη συγκέντρωση κάστανων, τα οποία διατίθενται στο εξωτερικό, αλλά και στην εγχώρια αγορά. Περιορισµός της δανειακής εξάρτησης και αξιοποίηση συστηµάτων ευφυούς γεωργίας Στόχος µας για τα επόµενα χρόνια αποτελεί η σταθερή µείωση του δανεισµού για τον συνεταιρισµό, όπως έχουµε καταφέρει τα τελευταία τέσσερα χρόνια. Παράλληλα, προγραµµατίζουµε παρεµβάσεις σε όλα τα προϊόντα που παράγει ο τόπος µας, καθώς και µία παρέµβαση στο γάλα για τους κτη-

Ο Θανάσης Τσιοτίνας, πρόεδρος του Αγροτικού Κτηνοτροφικού Συνεταιρισµού Αρκαδίας «Η Ένωση».

νοτρόφους. Στα άµεσα σχέδιά µας είναι, επίσης, η αναβάθµιση των εγκαταστάσεων των ψυγείων µας, διασφαλίζοντας τις κατάλληλες συνθήκες αποθήκευσης και συντήρησης των προϊόντων του συνεταιρισµού. Σε µία προσπάθεια αξιοποίησης των διαθέσιµων εργαλείων και των νέων τεχνολογιών, ως οργάνωση έχουµε ήδη µπει πιλοτικά σε πρόγραµµα ευφυούς γεωργίας, τοποθετώντας σταθµούς, µέσω του συστήµατος gaiasense, σε καλλιέργειες όπως τα µήλα, τα βύσσινα, τις πατάτες και το αµπέλι. Στόχος µας είναι να επεκταθούν οι σταθµοί και σε άλλες καλλιέργειες των παραγωγών του συνεταιρισµού, σε µία προσπάθεια µείωσης του κόστους παραγωγής, αλλά και αναβάθµισης της ποιότητας των προϊόντων µας. ■

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019

ΔΡΑΣΕΙΣ

Εκστρατεία «Μάθε τι τρως» Συλλογή υπογραφών πραγµατοποιεί η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών (ΕΠΠ) της Μαρίας Αντωνίου

Σ

ήµερα, για αρκετά µεγάλο αριθµό τροφίµων, όπως αυτά µε βάση το γάλα, το κρέας, αλλά ακόµη και για προϊόντα που αποτελούνται από ένα µόνο συστατικό, όπως είναι το αλεύρι ή η ζάχαρη, απουσιάζει η βασική πληροφορία της χώρας προέλευσης. Το γεγονός αυτό καταδεικνύει έλλειψη διαφάνειας για τους καταναλωτές, απώλεια εισοδήµατος για τους παραγωγούς, αλλά και, σε αρκετές περιπτώσεις, αυξηµένο κίνδυνο για τη δηµόσια υγεία. Τα φαινόµενα νοθείας και διατροφικής απάτης έχουν ενταθεί τις τελευταίες δεκαετίες, προκαλώντας σε ευρωπαϊκό επίπεδο ζηµία έως και 12 δισ. ευρώ ετησίως. Mε την υποχρεωτική ένδειξη προέλευσης εκτιµάται ότι θα επιτευχθεί σε σηµαντικό βαθµό η αποτροπή νοθεύσεων και αθέµιτων εµπορικών πρακτικών. Η ΕΠΠ, µε τη διοργάνωση της εκστρατείας eatORIGINal, «Μάθε τι τρως», επιδιώκει να καταστήσει υποχρεωτική την αναγραφή της χώρας προέλευσης σε όλα τα επεξεργασµένα και µη επεξεργασµένα

τρόφιµα, εντός ΕΕ, χωρίς παρέκκλιση για τα καταχωρισµένα εµπορικά σήµατα και τις γεωγραφικές ενδείξεις. Καλεί, λοιπόν, την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να καταστήσει υποχρεωτική αυτή την αναφορά, αλλά και να εισαγάγει αυστηρότερες απαιτήσεις ανιχνευσιµότητας, ενισχύοντας σε όλα τα στάδια της εφοδιαστικής αλυσίδας τη διαφάνεια και την ασφάλεια. Στα µεταποιηµένα τρόφιµα, υποστηρίζει ότι θα πρέπει να αναγράφεται υποχρεωτικά και η προέλευση των πρωταρχικών τους συστατικών, όταν αυτή διαφέρει από την προέλευση του τελικού προϊόντος. Σε ό,τι αφορά τη συνέπεια των ετικετών, ζητά τη βελτίωσή τους, ώστε να περιέχουν εναρµονισµένες πληροφορίες, διασφαλίζοντας τη διαφάνεια σε όλη την τροφική αλυσίδα.

Για την Ελλάδα, φορείς υλοποίησης της πρωτοβουλίας είναι η GAIA ΕΠΙΧΕΙΡΕΙΝ και το Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών (ΚΕΠΚΑ). Η πρόσβαση των πολιτών που επιθυµούν να στηρίξουν µε την ηλεκτρονική υπογραφή τους την ΕΠΠ «Μάθε τι τρως» είναι εφικτή και µέσω των ιστοσελίδων των φορέων υλοποίησης https://www.c-gaia.gr/ και https://www.kepka.org/.

Ποια είναι η Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών και πώς λειτουργεί Η ΕΠΠ αποτελεί ένα µέσο συµµετοχικής δηµοκρατίας, µέσω του οποίου οι πολίτες της ΕΕ έχουν τη δυνατότητα να συνεργάζονται για ένα θέµα κοινού ενδιαφέροντος, προτείνοντας συγκεκριµένες νοµοθετικές αλλαγές προς την Κοµισιόν. Για την προώθηση µιας τέτοιας πρωτοβουλίας στα θεσµικά όργανα της Ένωσης, Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και Ευρωπαϊκή Επιτροπή, απαιτείται η συγκέντρωση 1 εκατοµµυρίου υπογραφών από πολίτες σε επτά διαφορετικά κράτη-µέλη, που έχουν δικαίωµα ψήφου στη χρονική διάρκεια ενός έτους από την ηµεροµηνία καταχώρισης του αιτήµατος στο µητρώο της Κοµισιόν. Η πρωτοβουλία «Μάθε τι τρως» της ΕΠΠ καταχωρίστηκε στο µητρώο στις 2 Οκτωβρίου 2018, ώστε να διασφαλίζεται το δικαίωµα των καταναλωτών στην ενηµέρωση για τα προϊόντα που προµηθεύονται. Περισσότερες πληροφορίες για την εκστρατεία, καθώς και φόρµα για τη συλλογή ηλεκτρονικών υπογραφών είναι διαθέσιµα στον ιστότοπο της πρωτοβουλίας https://www. eatoriginal.eu/. ■

61

2019

ΠΑΡΑΓΩΓΙΚΗ ΑΛΥΣΙΔΑ

Η Ελλάδα των βιολογικών Τάσεις ανά καλλιέργεια στους τοµείς παραγωγής, µεταποίησης και εµπορίας ΠΙΝΑΚΑΣ 1: Αριθµός ενταγµένων στο καθεστώς βιολογικών ανά κατηγορία

ΠΙΝΑΚΑΣ 2: Μεταποιητές βιολογικών ανά είδος δραστηριότητας (2016)

ΕΝΤΑΓΜΕΝΟΙ ΣΤΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΤΟΥ ΚΑΝ 834/07

2013

2016

ΕΙΔΟΣ ΜΕΤΑΠΟΙΗΤΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ

ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΕΤΑΠΟΙΗΤΩΝ 2016

Παραγωγοί

21.986

21.875

Παραγωγή φυτικών, ζωικών λιπών και ελαίων

796

Μεταποιητές

1.555

1.495

3

20

Παραγωγή άλλων προϊόντων τροφίµων

264

Εισαγωγείς Εξαγωγείς

16

69

Μεταποίηση και συντήρηση φρούτων και λαχανικών

239

Μονάδες Υδατοκαλλιεργειών

-

6

Παραγωγή ποτών -αναψυκτικών

171

Παραγωγή οίνου από σταφύλια

159

Παραγωγή γαλακτοκοµικών προϊόντων

65

Παραγωγή ψωµιού και φρέσκων ειδών ζαχαροπλαστικής

65

Μεταποίηση και συντήρηση προϊόντων κρέατος

44

Παραγωγή προϊόντων αλευροποιίας, αµύλων και προϊόντων από άµυλο

42

Παραγωγή έτοιµων ζωοτροφών

17

Μεταποίηση και συντήρηση ιχθύων, οστρακοειδώνκαι µαλακίων

4

της Μαρίας Αντωνίου

M

ε περίπου 4,1 εκατ. στρέµµατα βιολογικών εκτάσεων, η Ελλάδα καταλαµβάνει τη δέκατη θέση στην Ευρώπη των 28, αντιπροσωπεύοντας το 3,3%. Το 48,9% των εκτάσεων καλύπτουν τα µόνιµα βοσκοτόπια και τα λιβάδια, το 36,6% αροτραίες καλλιέργειες, ενώ περίπου το 14,5% οι µόνιµες καλλιέργειες βιολογικών. Οι εκτάσεις των βιολογικών αντιπροσωπεύουν το 8% των καλλιεργούµενων εκτάσεων της χώρας, όπως καταδεικνύουν τα στοιχεία της Eurostat για το 2017, ενώ στο περίπου 31,6% υπολογίζονται οι εκτάσεις που βρίσκονται στο στάδιο της µετατροπής. Στις σηµαντικότερες βιολογικές καλλιέργειες, σε εθνικό επίπεδο, συγκαταλέγονται οι πολυετείς, τα δηµητριακά και το ρύζι, καθώς και οι ελαιώνες. (βλ. γράφηµα)

Πηγή: ΥΠΑΑΤ, Επεξεργασία: «YX»

Στα επίπεδα του 2013 ο αριθµός των βιοκαλλιεργητών Στους περίπου 21.900 υπολογίστηκαν οι πιστοποιηµένοι βιοκαλλιεργητές στη χώρα µας το 2016, σύµφωνα µε τα πιο πρόσφατα στοιχεία του ΥΠΑΑΤ. Μετά από µία πτώση που σηµείωσαν το 2014, ο αριθµός τους πλησίασε και πάλι τα επίπεδα του 2013. Αντίστροφα, πτώση εµφάνισε ο αριθµός των ενταγµένων µεταποιητών, οι οποίοι για το 2016 ανήλθαν σε 1.495, λιγότεροι κατά 3,9% από το 2013. (βλ. πίνακα 1) Στην κορυφή της µεταποίησης η παραγωγή λιπών και ελαίων Ως προς το είδος της µεταποιητικής δραστηριότητας, ο κλάδος που συγκέντρωνε τον µεγαλύτερο αριθµό µεταποιητών το 2016 ήταν ο τοµέας της παραγωγής φυτικών και ζωικών λιπών και ελαίων µε 43%. Ωστόσο, µε σηµαντικά ποσοστά, ακολούθησαν η παραγωγή προϊόντων τροφίµων (14%), αλλά και η µεταποίηση και συντήρηση φρούτων (13%). Η παραγωγή ποτών-αναψυκτικών και η οινοποίηση καταλάµβανε το 9%, τα γαλακτοκοµικά και η παραγωγή ψωµιού και ειδών ζαχαροπλαστικής το 3%, ενώ το 2% αντιπροσώπευαν οι µεταποιητές προϊόντων κρέατος και προϊόντων αλευροποιίας/αµύλων και 1% οι µεταποιητές έτοιµων ζωοτροφών. Τέσσερις επιχειρήσεις δραστηριοποιούνταν στη µεταποίηση προϊόντων ιχθυοκαλλιέργειας. (βλ. πίνακα 2) Αυξάνονται οι εισαγωγείς 4% και εξαγωγείς βιολογικών Λοιπά Ανοδική τάση καταγράφηκε στον τοµέα των εισαγωγέων και εξαγωγέων βιολογικών για τη χώρα µας, καθώς, σύµφωνα µε στοι62

**Κάθε µονάδα είναι δυνατόν να δραστηριοποιείται σε περισσότερες από µία µεταποιητικές δραστηριότητες Πηγή: ΥΠΑΑΤ, Επεξεργασία: «YX»

42%

Ποσοστιαία κατανοµή βιολογικών καλλιεργειών το 2016

Δηµητριακά (µαζί µε το ρύζι)

7%

χεία του ΥΠΑΑΤ, το 2016, τουλάχιστον εξαπλάσιος ήταν ο αριθµός των εισαγωγέων ενταγµένων στο καθεστώς του κανονισµού, ενώ τετραπλάσιος ήταν και ο 5% αριθµός των εξαγωγέων βιοΒιοµηχανικά λογικών σε σύγκριση µε τρία φυτά χρόνια πριν. Ανοδική τάση, 1% Νωπά λαχανικά παράλληλα, διέγραψαν και οι µονάδες υδατοκαλλιεργειών 1% Εσπεριδοειδή που εντάχθηκαν στο καθε3% στώς των βιολογικών για την Αµπέλια ίδια χρονιά, φτάνοντας τις έξι, όταν την προηγούµενη χρονιά ήταν µόλις δύο. ■

Καρποδοτικά φυτά

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019

ΑGROLAB RDS

Ολοκληρωμένες υπηρεσίες εργαστηριακού ελέγχου

Ο

Όμιλος Εργαστηρίων AGROLAB RDS - Integrated Laboratory & Consultancy Solutions –μέλος της Redestos - Efthymiadis Agrotechnology Group– με φυσική παρουσία σε τρεις χώρες, Ελλάδα Κύπρο και Βουλγαρία, έχει σκοπό να καλύψει τις ανάγκες της αγοράς τόσο στην ελληνική επικράτεια, όσο και στις υπόλοιπες βαλκανικές και μεσογειακές χώρες. Οι αναλύσεις διενεργούνται στις τέσσερις σύγχρονες εγκαταστάσεις του Ομίλου (εργαστήρια Θεσσαλονίκης, Αθήνας, Βόλου και Λευκωσίας), ενώ διατηρεί και θυγατρική εταιρεία στη Βουλγαρία.

Η AGROLAB RDS είναι διαπιστευμένη και/ή πιστοποιημένη κατά ISO 17025, QS, GAFΤA, CORESTA, ΒΝΝ, FOSFA, IOC, GLP και GEP. Ειδικότερα, η AGROLAB RDS Greece διαθέτει: ● Εργαστήριο Επιμολυντών Τροφίμων ● Εργαστήριο Διαθρεπτικής Επισήμανσης Τροφίμων

● Εργαστήριο Περιβάλλοντος ● Εργαστήριο Οργανοληπτικών Δοκιμών ● Εργαστήριο Ποιοτικού Ελέγχου Προϊόντων Φυτοπροστασίας ● Εργαστήριο Υπολειμμάτων ● Μικροβιολογικό Εργαστήριο ● Εργαστήριο Μοριακής Βιολογίας και GMO ● Εργαστήριο Ελαιολάδου & Λιπαρών Υλών Επιπρόσθετα στις δραστηριότητες της AGROLAB RDS περιλαμβάνονται: ● Τμήμα Μελετών Αγρού ● Τμήμα Έρευνας & Ανάπτυξης Πολλαπλασιαστικού Υλικού ● Τμήμα Ελέγχου μακέτας προϊόντων & Νομοθετικής υποστήριξης ● Τμήμα Δειγματοληψιών H εταιρεία είναι στελεχωμένη με 100 επιστήμονες όλων των ειδικοτήτων όπως Γεωπόνοι, Χημικοί, Επιστήμονες Τροφίμων, Βιολόγοι, Κτηνίατροι κ.λπ., ενώ τα εργαστήριά της είναι εξοπλισμένα με υπερσύγχρονο αναλυτικό εξοπλισμό. Την AGROLAB RDS εμπιστεύονται περίπου 2.500 εταιρείες, αναλύοντας περισσότερα από 100.000 εμπορικά δείγματα ετησίως, ενώ ταυτόχρονα διενεργεί και πάνω από 300 μελέτες αγρού. ■

63

2019

ΕΙΔΗΣΕΙΣ

Η New Holland κέρδισε το βραβείο «Μηχάνηµα της χρονιάς 2019» για την τεχνολογία IntelliSense™ και το τρακτέρ T5 AutoCommand™ ΤΟ ΒΡΑΒΕΙΟ «Μηχάνηµα της χρονιάς 2019» στην έκθεση SIMA 2019 απονεµήθηκε στη New Holland για την τεχνολογία IntelliSense™ στην κατηγορία των θεριζοαλωνιστικών µηχανών για τη σειρά CR Revelation και στην κατηγορία µεσαίου ελκυστήρα για τη σειρά Τ5 Auto Command™ . Η επιτροπή βράβευσης αποτελείται από δηµοσιογράφους που εκπροσωπούν κορυφαίους εκδοτικούς οίκους στον χώρο της γεωργίας σε συνεργασία µε το DLV. «Τα βραβεία αυτά αποδίδονται στη New Holland για την προσέγγισή της στην ανάπτυξη καινοτόµων τεχνολογιών, µε σκοπό να προσφέρουν λύσεις που βελτιώνουν την αποδοτικότητα των αγροτών και βοηθούν τους χειριστές να εργαστούν πιο παραγωγικά, µε ασφάλεια και άνεση», δήλωσε ο πρόεδρος της New Holland Agriculture, Carlo Lambro. «Αποτελούν απόδειξη της εξειδίκευσης και της προσήλωσης στην καινοτοµία των οµάδων της New Holland, στη Modena (Ιταλίας), στο Zedelgem

(Βελγίου) και στο Jesi (Ιταλίας)». Το σύστηµα IntelliSense™ οδηγεί την αυτοµατοποίηση σε ένα νέο επίπεδο και εισάγει µια σειρά βελτιώσεων που εδραιώνουν περαιτέρω την υπεροχή της θεριζοαλωνιστικής µε τη µεγαλύτερη χωρητικότητα σιλό στον κόσµο. Το αυτόµατο σύστηµα συνδυασµού ρυθµίσεων προσφέρει σηµαντικά πλεονεκτήµατα στην παραγωγικότητα των αγροτών, όπως αυξηµένη ηµερήσια παραγωγή, µειωµένη απώλεια καρπού

και βελτιωµένη ποιότητα καρπού και για τον χειριστή, λιγότερες αποφάσεις, µεγαλύτερη άνεση και αυτοπεποίθηση, λιγότερη κόπωση και απλό περιβάλλον εργασίας. Το Τ5 Auto Command™ προσφέρει την καλύτερη και πιο άνετη καµπίνα στην κατηγορία του, µε αποτέλεσµα την κορυφαία αίσθηση οδήγησης σε συνδυασµό µε εξαιρετικές επιδόσεις και ισχύ. Η πολυβραβευµένη σειρά κιβωτίων ταχυτήτων Auto Command συνεχώς µεταβαλλόµενης σχέσης µετάδοσης (CVT) προσφέρει την απαραίτητη ευελιξία στη σειρά T5 για εργασίες, όπου η ακρίβεια της ταχύτητας πορείας είναι κρίσιµος παράγοντας, καθιστώντας τους ελκυστήρες αυτούς ιδανικούς για εργασίες µε φορτωτή. Αυτά τα τρακτέρ έχουν τα ιδανικά χαρακτηριστικά για αυξηµένη ευελιξία στις εργασίες στο χωράφι, στις αροτραίες καλλιέργειες, στις µεταφορές και στη χρήση τους από δήµους. ■

Ειδική έκδοση | Απρίλιος 2019

EVENTS

SIAL CANADA

Από τις 30 Απριλίου έως τις 2 Μαΐου η καρδιά αγροτικών προϊόντων από όλο τον κόσμο θα χτυπά στο Τορόντο, όπου αναμένεται η διεξαγωγή της SIAL CANADA 2019. Με περισσότερους από 1.000 εθνικούς και διεθνείς εκθέτες από 50 χώρες και φιλοξενώντας περισσότερους από 18.500 επαγγελματίες επισκέπτες από τον Καναδά, τις ΗΠΑ και ακόμη 60 χώρες, η SIAL CANADA για φέτος γιορτάζει την ποιότητα και την ποικιλομορφία της καναδικής βιομηχανίας τροφίμων. ■

SIAL CHINA Στις 14-16 Μαΐου σειρά παίρνει η Σαγκάη με τη SIAL CHINA 2019. Η τρίτη μεγαλύτερη έκθεση τροφίμων στον κόσμο θα ανοίξει τις πύλες της για να φιλοξενήσει τους σημαντικότερους παράγοντες της αγοράς από το λιανικό εμπόριο, την εστίαση και την τροφοδοσία, το εισαγωγικό και εξαγωγικό εμπόριο, θέτοντας το σημείο αναφοράς για τις υπερπόντιες επιχειρήσεις και παρέχοντας πολύτιμες γνώσεις, τάσεις και καινοτομίες στην αγορά της βιομηχανίας τροφίμων, ιδιαίτερα στους τομείς του κρέατος, των γαλακτοκομικών προϊόντων και των ποτών. ■

ANUGA Η Anuga, κορυφαία εμπορική διοργάνωση για τη βιομηχανία των τροφίμων και των ποτών παγκοσμίως, μας μεταφέρει, τον ερχόμενο Οκτώβριο, στη γερμανική πόλη της Κολωνίας, όπου από τις 5 έως τις 10 του μήνα αναμένεται να ανοίξει τις πύλες της, σε ένα εκθεσιακό κέντρο 284.000 τ.μ. για να φιλοξενήσει κάτω από την ίδια στέγη δέκα διαφορετικές εμπορικές εκθέσεις. Περισσότεροι από 7.400 εκθέτες θα παρουσιάσουν τα προϊόντα τους, ενώ όσοι την επισκεφθούν θα έχουν τη δυνατότητα να έρθουν σε επαφή με τις νεότερες καινοτομίες και τάσεις που διαμορφώνουν το μέλλον της βιομηχανίας των τροφίμων και των ποτών. ■

SUMMER FANCY FOOD SHOW Το Summer Fancy Food Show είναι η μεγαλύτερη εκδήλωση ειδών διατροφής στη Βόρεια Αμερική, που φιλοξενεί τις νεότερες καινοτομίες στη βιομηχανία τροφίμων. Η Νέα Υόρκη, αυτήν τη φορά, μπαίνει στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος από την Κυριακή 23 Ιουνίου έως την Τρίτη 25 Ιουνίου, καλώντας τους επισκέπτες του Summer Fancy Food Show να δουν και να γευτούν περισσότερα από 180.000 προϊόντα, συμπεριλαμβανομένων γλυκισμάτων, τυριών, ποικιλιών καφέ, σνακ, μπαχαρικών, βιολογικών προϊόντων, μέσω των 2.400 εκθετών από 50 χώρες και περιοχές του κόσμου που θα συμμετέχουν στη φετινή διοργάνωση. ■ 65