Lotnictwo Aviation INternational 5/2022 short

NATO wobec konfliktu na Ukrainie www.zbiam.pl

ISSN 2450-1298 INDEX 407437

Maj 5/2022 Cena: 21,50 zł, w tym 8% VAT

Śmigłowce bojowe

KAMOW

MQ-25A Stingray bezzałogowy tankowiec

N O W A P R E N U M E R AT A 2 0 2 2 Lotnictwo Aviation International

Cena detaliczna 17,99 zł | Prenumerata roczna: 198,00 zł 12 numerów w tym 1 numer GRATIS Obejmuje numery od 1/2022 do numeru 12/2022.

NOWE

CENY OBOWIĄZUJĄ: OD 1 STYCZNIA 2022

Wojsko i Technika Historia + numery specjalne (6+6)

Cena detaliczna 19,50 zł | Prenumerata roczna: 215 zł 12 numerów w tym 1 numer GRATIS Obejmuje 6 numerów regularnych i 6 numerów specjalnych wydawanych w 2022 roku.

PRENUMERATA

OSZCZĘDZAJ I BĄDŹ NA BIEŻĄCO

Wojsko i Technika

Cena detaliczna 16,50 zł | Prenumerata roczna: 182,00 zł 12 numerów w tym 1 numer GRATIS Obejmuje numery od 1/2022 do numeru 12/2022.

Prenumeratę zamów na naszej stronie internetowej www.zbiam.pl lub dokonaj wpłaty na konto bankowe nr 70 1240 6159 1111 0010 6393 2976

W numerze Aktualności wojskowe

Vol. VIII, nr 5 (81)

MAJ 2022

30

Pweł Henski, Stanisław Kutnik............4

Numer 5

Słynna lotnicza ucieczka z Krakowa do Wiednia

Wiesław Kasza......................................6

Aktualności z kosmosu

Waldemar Zwierzchlejski.....................8 ISSN 2450–1298 nakład: 14.5 tys egz.

Zdjęcie okładkowe: Kamow Ka-52. Fot. Kamow

Redaktor naczelny Jerzy Gruszczyński jerzy.gruszczynski@zbiam.pl

Aktualności cywilne

Paweł Bondaryk..................................10

Kilka lat funkcjonowania strategii Lean Management w Wojskowych Zakładach Lotniczych Nr 1 S.A.

Materiały prasowe WZL Nr 1 S.A......12

Samoloty transportowe C-130 Hercules w Polsce

Łukasz Pacholski............................... 30

32

Korekta Stanisław Kutnik Redakcja techniczna Adam Mojski, redakcja.techniczna@zbiam.pl Stali współprawcownicy Piotr Abraszek, Paweł Bondaryk, Piotr Butowski, Robert Czulda, Jerzy Gotowała, Paweł Henski, Andrzej Kiński, Jerzy Liwiński, Marek Łaz, Edward Malak, Łukasz Pacholski, Michał Petrykowski, Miłosz Rusiecki.

Wydawca Zespół Badań i Analiz Militarnych Sp. z o.o. ul. Anieli Krzywoń 2/155 01-391 Warszawa office@zbiam.pl Biuro ul. Bagatela 10/17 00-585 Warszawa Dział reklamy i marketingu Andrzej Ulanowski andrzej.ulanowski@zbiam.pl Dystrybucja i prenumerata office@zbiam.pl Reklamacje office@zbiam.pl

Wzmacnianie wschodniej flanki NATO

38

„Iniochos 2022”.

Wielonarodowe ćwiczenia lotnicze

Maciej Świderski, Marek Łaz............ 34

Nowe platformy zwiadowcze dla US Army

Paweł Henski...................................... 38 Prenumerata realizowana przez Ruch S.A: Zamówienia na prenumeratę w wersji papierowej i na e-wydania można składać bezpośrednio na stronie www.prenumerata.ruch.com.pl Ewentualne pytania prosimy kierować na adres e-mail: prenumerata@ruch.com.pl lub kontaktując się z Telefonicznym Biurem Obsługi Klienta pod numerem: 801 800 803 lub 22 717 59 59 – czynne w godzinach 7.00–18.00.

Koszt połączenia wg taryfy operatora.

Copyright by ZBiAM 2022 All Rights Reserved.

Wszelkie prawa zastrzeżone Przedruk, kopiowanie oraz powielanie na inne rodzaje mediów bez pisemnej zgody Wydawcy jest zabronione. Materiałów niezamówionych, nie zwracamy. Redakcja zastrzega sobie prawo dokonywania skrótów w tekstach, zmian tytułów i doboru ilustracji w materiałach niezamówionych.

Opinie zawarte w artykułach są wyłącznie opiniami sygnowanych autorów. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczonych ogłoszeń i reklam. Więcej informacji znajdziesz na naszej nowej stronie:

www.zbiam.pl www.zbiam.pl

Rywalizacja producentów samolotów regionalnych w 2021 r.

Boeing MQ-25A Stingray.

Pokładowy bezzałogowy tankowiec

Wzmacnianie wschodniej flanki NATO

Modernizacja samolotów dowodzenia strategicznego USA

Jerzy Liwiński......................................14

Jacek Fiszer, Jerzy Gruszczyński..... 22

74

Józef Brzezina.................................... 44

Paweł Henski...................................... 52

Polskie śmigłowce rozpoznawcze (2)

Adam Gołąbek, Andrzej Wrona........ 56

Rakieta Angara. Ślepy zaułek rosyjskiej kosmonautyki?

Waldemar Zwierzchlejski 70

Zapraszamy na nasz fanpage

facebook.com/lotnictwoaviationinternational

Śmigłowce bojowe Kamow Ka-50 i Ka-52 (2)

Piotr Butowski.....................................74 Lotnictwo Aviation International

3

PRZEMYSŁ LOTNICZY

WZL1 to nowoczesna firma podejmująca kolejne wyzwania.

Niewątpliwie pomaga w tym funkcjonująca w przedsiębiorstwie strategia Lean Management.

Kilka lat funkcjonowania strategii Lean Management w Wojskowych Zakładach Lotniczych Nr 1 S.A. WZL Nr 1 S.A. Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 1 S.A. (WZL1) to jedna z wiodących spółek Polskiej Grupy Zbrojeniowej. Charakteryzuje je stabilna i mocna pozycja na rynku krajowym oraz międzynarodowym. Główny zakres działalności firmy stanowią remonty, obsługi oraz modernizacje śmigłowców. W portfolio spółki można również znaleźć usługi lakiernicze, galwaniczne, produkcję struktur kompozytowych, wiązek elektrycznych, obsługi samolotów szkolnych, obróbkę powierzchni, usługi z zakresu metrologii, pomiary CNC, skanowanie 3D, fotogrametrię, inżynierię odwrotną oraz badania nieniszczące. Od kilku lat przedsiębiorstwo intensywnie rozwija się, powstają nowe inwestycje, a istniejąca 12

Lotnictwo Aviation International

infrastruktura jest modernizowana. Razem z rozbudową Zakładów Zarząd podjął decyzję o wdrożeniu, podejścia koncentrującego się na koncepcji Lean Management, unikalnego w branży zbrojeniowej jak i lotniczej na skalę krajową.

Lean Management to podejście do zarządzania ukierunkowane na eliminowanie strat (tzw. marnotrawstwa) z wszelkich procesów zachodzących w firmie i tworzenie wartości dodanych na każdym poziomie funkcjonowania przedsiębiorstwa.

MAJ 2022

Siły powietrzne

Wzmacnianie

F-15C Eagle z 493rd Fighter Squadron z Lakenheath ląduje w Łasku. Samolot ma na stateczniku zamalowane oznaczenia przynależności do jednostki; luty 2022 r.

F-35A Lightning II z 134th Fighter Squadron z Powietrznej Gwardii Narodowej stanu Vermont na lotnisku w Spangdahlem, gdzie myśliwce te wzmocniły wysuniętą obecność NATO na wschodniej flance.

wschodniej flanki NATO

J a c e k F i s z e r, J e r z y G r u s z c z y ń s k i Rosyjskie działania zbrojne wymierzone w integralność Ukrainy znacząco zmieniły sytuację geopolityczną w środkowej i wschodniej Europie w ostatnich latach. Koniecznością stało się zagwarantowanie bezpieczeństwa nowym państwom członkowskim NATO, tj. przyjętym do Sojuszu Północnoatlantyckiego po 1999 r., zwłaszcza w rejonie wschodniej flanki NATO (przede wszystkim Polska, Estonia, Łotwa i Litwa, a także Rumunia i Bułgaria).

W

wyniku postanowień podjętych w trakcie szczytu NATO w Warszawie w 2016 r. państwa członkowskie Sojuszu Północnoatlantyckiego rozpoczęły przemieszczanie Sojuszniczych Sił Zbrojnych NATO w ramach dwóch form inicjatywy Wysuniętej Obecności: - enhanced Forward Presence (eFP), wzmocniona Wysu-

nięta Obecność – zwiększenie potencjału obrony i sił odstraszania poprzez utworzenie w Polsce, Litwie, Łotwie i Estonii batalionowych grup bojowych złożonych z kontyngentów państw członkowskich; - tailored Forward Presence (tFP), dostosowana Wysunięta Obecność – wzmocnienie bezpieczeństwa Rumunii i Bułgarii poprzez wsparcie wojskowe stacjonującej w Rumunii Wielonarodowej Dywizji Południowo-Wschodniej i podległej jej Wielonarodowej Brygady Południowo-Wschodniej.

Enhanced NATO Baltic Air Policing

Misja NATO Baltic Air Policing polegająca na patrolowaniu przestrzeni powietrznej trzech państw bałtyckich: Litwy, Łotwy i Estonii, odbywa się od marca 2003 r., czyli od momentu przystąpienia wymienionych państw bałtyckich do NATO. Ponieważ siły powietrzne tych państw są niewystarczające do obrony własnej przestrzeni powietrznej (a zatem także przestrzeni powietrznej Sojuszu Północnoatlantyckiego), to zadanie to powierzone jest zmieniającym się co cztery miesiące (przez pierwsze dwa lata – co trzy miesiące) oddziałom z kolejnych państw NATO. Stałą bazą misji NATO Baltic Air Policing jest Litewska Pierwsza Baza Lotnicza znajdująca się przy Międzynarodowym Porcie Lotniczym w Szawlach. Za22

Lotnictwo Aviation International

MAJ 2022

Siły powietrzne

Jeden z rumuńskich C-130B Hercules, który był oferowany w latach 90. XX wieku także Polsce.

Ostatecznie Rumunia zaryzykowała przejęcie transportowców tego typu, które są użytkowane do dnia dzisiejszego.

Samoloty transportowe C-130 Hercules w Polsce Łukasz Pacholski Zgodnie z zapowiedziami politycznymi, w bieżącym roku do Polski ma trafić pierwszy z pięciu średnich samolotów transportowych Lockheed Martin C-130H Hercules przekazanych poprzez procedurę EDA przez rząd Stanów Zjednoczonych. Powyższe wydarzenie to kolejny ważny moment w historii transportowców spod znaku C-130 w Polsce, która liczy już sobie ponad ćwierć wieku.

M Rumunia i Polska były pierwszymi państwami dawnego Układu Warszawskiego, którym zaproponowano przejęcie używanych samolotów transportowych C-130B Hercules.

30

inisterstwo Obrony Narodowej nadal nie udzieliło informacji, kiedy do Polski przyleci pierwszy z pięciu samolotów. Według dostępnych danych spośród wybranych egzemplarzy dwa przechodziły przeglądy i naprawy pozwalające na wykonanie przelotu dostawczego z bazy Davis-Monthan w Arizonie w Stanach Zjednoczonych do Wojskowych Zakładach Lotniczych Nr 2 S.A. w Bydgoszczy, gdzie mają przejść gruntowne przeglądy strukturalne połączone z doposażeniem. Pierwszy z nich (85-0035) jest przygotowywany do przebazowania do Polski od sierpnia 2020 r. W styczniu br. analogiczne prace podjęto przy egzemplarzu 85-0036. Dotychczas brak informacji, jakie numery boczne będą one nosić w Siłach

Lotnictwo Aviation International

Powietrznych, jednak wydaje się, że logiczna jest kontynuacja numerów nadanych swego czasu polskim C-130E – oznaczałoby to, że „nowe” C-130H otrzymałyby wojskowe numery boczne 1509-1513. Czy tak będzie, przekonamy się już wkrótce.

Pierwsze podejście: C-130B

W wyniku transformacji ustrojowej, która miała miejsce na przełomie lat 80. i 90. ubiegłego wieku oraz przyjęciem kursu na zbliżenie z zachodem, Polska przystąpiła m.in. do programu „Partnerstwo dla Pokoju”, który był inicjatywą integrującą państwa Europy Środkowej i Wschodniej ze strukturami NATO. Jednym z kluczowych elementów było uzyskiwanie przez nowe państwa zdolności do współdziałania z Sojuszem Północnoatlantyckim w zakresie operacji o charakterze pokojowym oraz humanitarnym. Jednocześnie było to związane z przyjęciem standardów zachodnich wraz z nowym (zmodernizowanym) uzbrojeniem i sprzętem wojskowym. Jednym z obszarów w którym w pierwszej kolejności należało dokonać „nowego otwarcia” było wojskowe lotnictwo transportowe.

Koniec zimnej wojny oznaczał także znaczne zmniejszenie budżetów obronnych państw NATO i duże redukcje w siłach zbrojnych. Na fali globalnego odprężenia Stany Zjednoczone dokonały m.in. zmniejszenia floty samolotów transportowych. Wśród nadwyżek znalazły się najMAJ 2022

Na tropach postępu

Jednym z celów programu HADES jest wdrożenie platformy, która zastąpi wycofywane przez USAF samoloty rozpoznania pola walki i dowodzenia typu E-8C Joint STARS.

Jedna ze starszych wersji samolotu zwiadowczego typu RC-12 Guardrail.

Nowe platformy zwiadowcze dla US Army

Paweł Henski Armia Stanów Zjednoczonych (US Army) prowadzi program budowy uniwersalnego, powietrznego systemu precyzyjnego wykrywania i analizy sygnałów (Signals Intelligence – SIGINT) nazwany HADES. Ma być on wykorzystywany głównie do prowadzenia taktycznego zwiadu elektronicznego (Electronic Intelligence – ELINT) oraz komunikacyjnego (Communication Intelligence – COMINT) jak również precyzyjnej geololokalizacji i śledzenia naziemnych systemów bojowych przeciwnika. Wybrane samoloty załogowe lub bezzałogowe przenoszące system HADES docelowo zastąpią użytkowaną obecnie przez US Army flotę różnorodnych samolotów rozpoznawczo-zwiadowczych takich jak: RC-12X GRCS, MC-12S EMARSS, EO-5C ARL-M oraz RO-6A ARL-E.

C

elem programu HADES (High Accuracy Detection and Exploitation System) jest wdrożenie systemu, który z jednej strony zwiększy możliwości armii Stanów Zjednoczonych w zakresie prowadzenia zwiadu, wywiadu i rozpoznania w spektrum elektromagnetycznym (SIGINT), a z drugiej pozwoli na samodzielne wykrywanie i śledzenie celów naziemnych w ramach budowy kompleksowego obrazu pola walki. System HADES ma wspierać operacje wielodomenowe (Multi-Domain Operations – MDD), w tym operacje bojowe dużych związków taktycznych oraz wykrywać cele i podawać ich koordynaty dla systemów uderzeniowych dalekiego zasięgu.

Priorytetem programu jest opracowanie systemu przede wszystkim zdolnego do wykonywania zadań zwiadu elek-

38

Lotnictwo Aviation International

MAJ 2022

Na tropach postępu

Boeing MQ-25A Stingray Pokładowy bezzałogowy tankowiec Józef Brzezina

MQ-25A Stingray to pierwszy w historii bezzałogowy samolot tankowania powietrznego przeznaczony dla Marynarki Wojennej Stanów Zjednoczonych (US Navy). To co w tym programie jest niezwykle ważne i zarazem bardzo trudne to fakt, że ma być to samolot zdolny do wykonywania samodzielnych startów i lądowań z lotniskowców. US Navy sprecyzowała, że nie mający odpowiedników w historii rozwoju konstrukcji lotniczych bez załogi na pokładzie samolot bezzałogowy MQ-25A Stingray ma przede wszystkim zaopatrywać w dodatkowe paliwo wielozadaniowe samoloty bojowe Boeing F/A-18E/F Super Hornet i Lockheed Martin F-35C Lightning II, walki elektronicznej i przełamania obrony przeciwlotniczej Boeing EA-18G Growler oraz wczesnego ostrzegania i kontroli Northrop Grumman E-2D Advanced Hawkeye.

O

becnie F/A-18E/F Super Hornet dla wykonania szeregu zadań muszą tankować się nawzajem, co znacznie zmniejsza potencjał bojowy pokładowego skrzydła lotniczego w jednym wylocie. Część tych samolotów ma po prostu podwieszone pod skrzydłami cztery dodatkowe zbiorniki i za pomocą przewodu elastycznego zakończonego koszem służącego do przekazywania paliwa w locie, rozwijanego z zasobnika podkadłubowego, przetacza dla swoich kolegów niezbędną do kontynuowania misji dodatkową porcję paliwa. Efekt tego niedoskonałego ale powszechnie stosowanego rozwiązania jest taki, że zasadniczo 20-30 procent F/A-18 Super Hornet teoretycznie zdolnych do realizacji dużo ważniejszych zadań bojowych, jest zmuszonych do wykonywania lotów w roli tankowców.

Wprowadzenie do służby w US Navy bezzałogowych samolotów tankowania powietrznego MQ-25A Stingray ma znieść

Czwartego czerwca 2021 r. doszło do pierwszego w historii tankowania załogowego samolotu bojowego przez bezzałogowy aparat latający. Dodatkowe paliwo przekazano do samolotu F/A-18F Super Hornet.

to ograniczenie i znacznie zwiększyć możliwości uderzeniowe amerykańskich lotniskowców. Nowy typ bezzałogowego statku powietrznego (BSP) bazowania pokładowego przeznaczony do przekazywania dodatkowego paliwa w locie ma wymagać tylko asysty ze strony ludzi. Ma on bowiem nie być zdalnie sterowany jak to jest obecnie realizowane w przypad-

Chociaż Boeing MQ-25A Stingray ma kształt zmniejszający wykrywalność radiolokacyjną samolotu, to jednak nie postawiono przed nim wymogu bycia klasycznym trudnowykrywalnym statkiem powietrznym.

44

Lotnictwo Aviation International

MAJ 2022

Siły powietrzne

USAF posiadają cztery samoloty Boeing E-4B Nightwatch, które pełnią funkcję powietrznych centrów dowodzenia rządu Stanów Zjednoczonych (NEACP).

Modernizacja samolotów dowodzenia strategicznego USA Paweł Henski Zarówno siły powietrzne Stanów Zjednoczonych jak i marynarka wojenna prowadzą programy modernizacji samolotów powietrznych stanowisk dowodzenia i kontroli sił jądrowych. USAF planują zastąpić posiadaną flotę czterech samolotów Boeing E-4B Nigthwatch platformą o podobnych wymiarach i osiągach. Z kolei US Navy chce wdrożyć odpowiednio dostosowane Lockheed Martin C-130J-30, które w przyszłości mają zastąpić flotę szesnastu samolotów Boeing E-6B Mercury.

USAF realizują obecnie program SAOC, którego celem jest zastąpienie floty E-4B nowymi maszynami.

W

ymienione konstrukcje to samoloty o znaczeniu strategicznym, pozwalające na utrzymanie łączności w przypadku zniszczenia lub wyeliminowania naziemnych ośrodków decyzyjnych Stanów Zjednoczonych.

Mają one pozwolić na przetrwanie władz państwa – prezydenta, lub członków rządu amerykańskiego (NCA – National Command Authority) – podczas konfliktu nuklearnego.

Dzięki obydwu platformom władze USA są w stanie wydać odpowiednie rozkazy dla stacjonujących w podziemnych silosach międzykontynentalnych pocisków balistycznych, dla uzbrojonych w broń atomową bombowców strategicznych oraz dla przenoszących pociski balistyczne okrętów podwodnych.

Operacje „Looking Glass” oraz „Nightwatch”

W lutym 1961 r. Dowództwo Lotnictwa Strategicznego (SAC – Strategic Air Command) rozpoczęło operację „Looking Glass”. Jej celem było utrzymywanie w powietrzu samolotów pełniących funkcje kontroli i dowodzenia siłami atomowymi (ABNCP – Airborne Command Post). Do misji tej wybrano sześć powietrznych tankowców Boeing KC-135A Stratotanker, które oznaczono jako EC-135A. Początkowo pełniły one jedynie funkcję latających radiowych stacji przekaźnikowych. Jednakże już w 1964 r. wdrożono do służby 17 samolotów EC-135C. Były to dedykowane platformy ABNCP 52

Lotnictwo Aviation International

MAJ 2022

Siły powietrzne

2

Polskierozpoznawcze śmigłowce Adam Gołąbek, Andrzej Wrona W styczniu 2002 r. ministrowie obrony Polski, Republiki Czeskiej, Słowacji i Węgier wyrazili wolę wspólnej modernizacji śmigłowców bojowych Mi-24 i dostosowania ich do standardów NATO. Prace miały być realizowane przez Wojskowe Zakłady Lotnicze Nr 1.

Program otrzymał kryptonim Pluszcz. W lutym 2003 r. zostały zatwierdzone wymagania taktyczno-techniczne na zmodernizowane Mi-24, ale w czerwcu 2003 r. program zakończono, podejmując na szczeblu międzyrządowym decyzję o wstrzymaniu prac w ramach wspólnej modernizacji śmigłowców.

W listopadzie 2003 r. Ministerstwo Obrony Narodowej podpisało z WZL Nr 1 umowę obejmującą opracowanie, wspólnie z firmami rosyjskimi i zachodnimi, projektu moder-

nizacji i przygotowania dwóch prototypów Mi-24 zgodnych z wymaganiami taktyczno-technicznymi programu Pluszcz. Miano zmodernizować 16 śmigłowców, w tym 12 do wersji uderzeniowej Mi-24PL i cztery do wersji ratownictwa bojowego Mi-24PL/CSAR. Jednak i ta umowa została przez resort obrony anulowana w czerwcu 2004 r.

W-3PL Głuszec podchodzący do lądowania na lotnisku w Nowym Targu po wykonaniu lotu w górach. W trakcie modernizacji śmigłowce tego typu zostały doposażone m.in. w głowice optoelektroniczne zabudowane pomiędzy wlotami silników.

W-3PL Głuszec w locie. Maszyna była prototypem modernizacji. Po pozytywnych próbach do tej wersji przebudowano kolejne trzy W-3 Sokół (0811, 0819 i 0820).

56

Lotnictwo Aviation International

MAJ 2022

KOSMOS

Rakieta Angara ślepy zaułek rosyjskiej kosmonautyki?

Rakieta nośna Angara-1.2 na wyrzutni.

Waldemar Zwierzchlejski 29 kwietnia z kosmodromu Plesieck wystrzelona została rakieta nośna Angara-1.2 o numerze seryjnym 1Ł. Wyniosła ona na orbitę (perigeum 279 km, apogeum 294 km, inklinacja 96,45°) satelitę Ministerstwa Obrony Federacji Rosyjskiej o nazwie Kosmos 2555. Był to pierwszy start orbitalny tej wersji rakiety z rodziny Angara. Rakieta Angara w ciężkiej wersji ma wkrótce zamienić niebezpieczne ekologicznie Protony, a w wersji lekkiej, po zaprzestaniu eksploatacji rakiet Dniepr i Rokot, przywrócić możliwość wynoszenia lżejszych ładunków, zbyt małych dla Sojuza-2. Ale czy Angara spełni pokładane w niej nadzieje?

Rakieta Angara-1.2PP – wersja doświadczalna.

P

o upadku Związku Radzieckiego rosyjska kosmonautyka znalazła się w głębokim kryzysie. Okazało się, że główne wyrzutnie i znaczna część produkcji znajdują się co prawda w bliskiej, ale jednak zagranicy.

Program superciężkich rakiet Energia został wstrzymany, zamówienia obronne znacznie ograniczono. Przed całkowitym upadkiem przemysł kosmiczny uratowała współpraca międzynarodowa – zamówienia amerykańskich korporacji lotniczych, wspólne programy z europejskimi i azjatyckimi agencjami kosmicznymi. Międzynarodowa Stacja Kosmiczna została umieszczona na orbicie okołoziemskiej, wykorzystując technologie sowieckiej stacji orbitalnej Mir. Rozpoczął działalność pływający kosmodrom Sea Launch. Było jednak jasne, że wsparcie międzynarodowe nie jest wieczne i już w latach 90. rozpoczęto prace nad zapewnieniem Rosji niezależności kosmicznej.

70

Lotnictwo Aviation International

MAJ 2022

monografiA

2

Śmigłowce bojowe Kamow Ka-50 i Ka-52 Piotr Butowski Planując jeszcze w 1987 r. przyszłość Ka-50 i Mi-28 zdecydowano, że pierwszy będzie użytkowany przez Siły Powietrzne ZSRR, zaś drugi zostanie przeznaczony na eksport. Faktycznie taki zamiar utrzymał się niedługo. W połowie lat 90. Rosja była w głębokim kryzysie gospodarczym i Ministerstwo Obrony prawie zupełnie zaprzestało zakupów nowego sprzętu. Dlatego głównym celem wszystkich rosyjskich firm zbrojeniowych, także Kamowa, stało się poszukiwanie zamówień za granicą.

Ka-50 „021” z pakietem pocisków Wichr, rakietami niekierowanymi 80 mm, zasobnikami artyleryjskimi UPK-23-250 i działkiem wbudowanym 30 mm został zaprezentowany w Le Bourget w 1993 roku. H317 to numer nadany przez organizatorów wystawy.

N

a początku 1992 r. Rosjanie rozpoczęli starannie dozowaną międzynarodową kampanię promocyjną Ka-50. W styczniu 1992 r. w Londynie odbyła się międzynarodowa konferencja na temat śmigłowców myśliwskich, podczas której Siergiej Michiejew wystąpił z wykładem o Ka-50. Przedstawił jego koncepcję, opisał konstrukcję i przekazał do prasy kilka dobrej jakości zdjęć – ale nie podał jeszcze nawet nazwy śmigłowca. Minęło kilka dalszych miesięcy, w czasie których przekazywano do prasy kolejne nowości o śmigłowcu, w tym wreszcie i jego nazwę, Ka-50. W sierpniu w Żukowskim pod Moskwą odbyła się wystawa Mosaeroshow’92, w której programie był również

Ka-50 „024” (przedtem nosił numer „020”) pokazany w Farnborough w 1996 roku.

74

Lotnictwo Aviation International

MAJ 2022