THESCANNER12

ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΣΑΡΩΤΗΣ • ΔΙΑΧΕΙΡIΣΗ & ΔΙΑΧΥΣΗ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ•ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ•ΕΠΙΣΤΗΜΗ•ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ•ΑΓΟΡΑ•ΔΕΙΚΤΕΣ•ΔΕΔΟΜΕΝΑ•ΤΑΣΕΙΣ •ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ•ΕΡΓΑ

12

ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2007 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2008

the

SCANNER

Η ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΤΗΣ ΚΟΙΝΟΤΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΚΟΡΥΦΑΙΕΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ ΤΟΥ 2007 ∆ΡΟΜΟΣ ΑΝΤΟΧΗΣ Ή ΑΓΩΝΑΣ ΤΑΧΥΤΗΤΟΣ

THE SCAN No12 fin.indd 1

1/7/08 2:56:41 PM

ΕΡΕΥΝΑ ΑΓΟΡΑΣ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ / ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΜΕΛΕΤΕΣ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΙΟΤΗΤΟΣ ISO 9001

ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΑΘΗΝΑ: Καλ. Πάρρεν 3, ΤΚ 115 25, Τηλ.: 210 6753096, FAX: 210 6753097 • ΛΕΥΚΩΣΙΑ: Μπουμπουλίνας 11, 1060 Κύπρος e-mail: kazassis@hol.gr, inhealco@otenet.gr • www.thescanner.com

THE SCAN No12 fin.indd 2

FABIO HOLDINGS 1/7/08 2:56:52 PM

3

ΤΑΥ Τ Ο Τ Η ΤΑ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

EDITORIAL

ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑΡΙΟ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΔΡΟΜΟΣ ΑΝΤΟΧΗΣ Ή ΑΓΩΝΑΣ ΤΑΧΥΤΗΤΟΣ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ 2007 ΤΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΤΟΥ 2007 ΔΑΠΑΝΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ-ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑ ΚΟΡΥΦΑΙΕΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ 2007 ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ ΟΟΣΑ- ΠΑΝΟΡΑΜΑ ΥΓΕΙΑΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΥΓΕΙΑΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΠΡΟΣΟΜΟΙΩΣΗ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ ΤΑ ΛΟΓΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΕΣΥ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΑΓΟΡΑΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΑΝΙΧΝΕΥΤΗΣ ΚΑΡΚΙΝΟΥ

4 6 7 8 10 13 14 15 16 18 20 22 25 26 28 30 32 33 34 36 38 40 42

«Εάν κάποια πράγματα έχουν μια πιθανότητα να εξελιχθούν τελείως στραβά, τότε όλα μαζί θα εξελιχθούν προς αυτή τη λάθος κατεύθυνση». Αυτό λέει ένα γνωμικό γνωστό και ως «νόμος του Μέρφι» και πιστεύουμε ότι ταιριάζει απόλυτα στον τομέα που το περιοδικό μας δραστηριοποιείται. Με την έκδοση του τεύχους αυτού, το περιοδικό κλείνει ένα χρόνο ζωής. Αποτελεί για εμάς, ένα ορόσημο και μία στιγμή απολογισμού. Όλον αυτό τον χρόνο, αποκτούσαμε όλο και περισσότερες εμπειρίες και γνώσεις. Είχαμε να αντιμετωπίσουμε όχι λίγα προβλήματα, από την επιλογή των θεμάτων ως προς τον τρόπο διάθεσης του περιοδικού. Πιστοί στις αρχικές μας στοχεύσεις, παρείχαμε τεχνολογική, οικονομική και επιστημονική ενημέρωση στον χώρο της υγείας και ειδικότερα στον τομέα της ιατρικής τεχνολογίας. Στον χρόνο αυτό μάθαμε ότι τα προβλήματα που συνιστούν τη θεματολογία μας είναι πολλά, αυξάνονται συνεχώς και παίρνουν διαστάσεις. Ίσως όμως αυτό να αντανακλά σε ένα βαθμό μία δική μας αίσθηση, που προέρχεται από το βίωμα των δικών μας εμπειριών και της καθημερινής πρακτικής στο χώρο που υπηρετούμε. Γίναμε σημείο αναφοράς σε κεντρικά δελτία ειδήσεων (ΜEGA και STAR). Θα συνεχίσουμε την προσπάθεια αυτή, μία προσπάθεια που θεωρούμε αναγκαία, σε ένα χώρο που πάσχει σοβαρά ο ίδιος και χρειάζεται ο ίδιος να ενεργοποιηθεί για την ανάρρωση του. Στο χρόνο αυτό αποκτήσαμε πολλούς φίλους αλλά και λίγους συμπαραστάτες. Ακούσαμε θετικές κριτικές που μας στήριξαν, δεχθήκαμε φιλικές συμβουλές που μας βοήθησαν αλλά παράλληλα διαπιστώσαμε και την αδιαφορίααπαξίωση των φορέων στους τομείς της πληροφόρησης και συνεχούς εκπαίδευσης. Τους ευχαριστούμε όλους και θα συνεχίσουμε με ακόμη μεγαλύτερο ζήλο. Εκ μέρους της συντακτικής ομάδος Χρήστος Καζάσης

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Χρήστος Καζάσης, Βιοϊατρικός Μηχανικός ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: Άλκης Αντωνίου, Μηχανολόγος Μηχανικός, Αλέκος Γριζιώτης, Βιοϊατρικός Μηχανικός, Αχιλλέας Χρηστίδης, Βιοϊατρικός Μηχανικός, Κυριάκος Κυριακίδης, Αρχιτέκτων Νοσοκομειολόγος , Χαράλαμπος Χαριλάου, Νοσηλευτής, Πρόδρομος Καπλάνης, Βιοϊατρικός Μηχανικός ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΕΣ: ΑΓΓΛΙΑ : Παναγιώτης Γεωργίου, Imperial College ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Γιάννης Τζανάβαρος, Καρδιοχειρουργός ΓΑΛΛΙΑ: Denis Gamondie ΣΥΝΔΡΟΜΗ για εταιρείες: Ετήσια (11 τεύχη): 180 € για Ελλάδα, 100 Λίρες Κύπρου για Κύπρο Για κάθε δεύτερη συνδρομή παρέχεται έκπτωση 20% και για κάθε επόμενη έκπτωση 50%. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: ΤΗΛ.: ΑΘΗΝΑ +30 210 6753096 -ΛΕΥΚΩΣΙΑ +357 22458500 • FAX: +30 210 6753097 • e-mail: kazassis@hol.gr, inhealco@otenet.gr Η έκδοση αυτή δεν αναπαράγεται ηλεκτρονικά. Για ηλεκτρονικά αντίγραφα συγκεκριμένων άρθρων ή στοιχείων μπορείτε να απευθύνεστε στη διεύθυνση: inhealco@otenet.gr ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ZEVGARIDIS SYNERGY Ε.Π.Ε., Αθήνα • ΤΗΛ.: 210 6721778/9 ΠΑΡΑΓΕΤΑΙ & ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ Fabio Holdings Ltd.,11 Βoumpoulinas Street, 1060 Nicosia, CYPRUS, Copyright © 2007 Ε Π Ι Τ Ρ Ε Π Ε ΤΑ Ι Η Μ Ε Ρ Ι Κ Η Ή ΟΛ Ι Κ Η Α Ν Α Δ Η Μ Ο Σ Ι Ε Υ Σ Η Μ Ε Υ Π Ο Χ Ρ Ε Ω Σ Η Α Ν ΑΦ Ο ΡΑ Σ Σ ΤΟ Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ι ΚΟ

THE SCAN No12 fin.indd 3

1/7/08 2:57:00 PM

4

Πηγή: Guardian AFP

Σ Η Μ Ε Ι Ω Μ ΑΤΑ Ρ Ι Ο Ψ Η Φ Ι Α Κ Η Σ Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Α Σ ΚΕΙΜΕΝΑ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: ΘΩΜΑΣ ΠΙΤΣΑΒΟΣ

THE SCAN No12 fin.indd 4

Αύξηση ταχυτήτων στο DSL παγκοσμίως

Στο 143% η ονομαστική διείσδυση στην κινητή

H Τεχνολογία διευρύνει το χάσμα πλουσίων-φτωχών

Σημαντική ήταν η αύξηση που παρατηρήθηκε στη μέση ταχύτητα λήψης δεδομένων για τις οικιακές συνδέσεις τεχνολογίας DSL παγκοσμίως κατά το γ’ τρίμηνο του 2007. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Point Topic, τη μεγαλύτερη διαφορά είχαμε στην Ασία λόγω της έναρξης παροχής συνδέσεων της τάξεως των 100 Mbps από παρόχους όπως η China Tietong και η ιαπωνική ΝΤΤ. Την υψηλότερη μέση ταχύτητα συναντάμε στην περιοχή της Ασίας – Ειρηνικού, καθώς έφτασε στο προηγούμενο τρίμηνο κοντά στα 15 Mbps (+38,79% σε σχέση με το β’ τρίμηνο του 2007). Σε μεγάλη απόσταση ακολουθεί δεύτερη η δυτική Ευρώπη με μέση ταχύτητα 5,5 Mbps (+6,22%), ενώ η νότια και ανατολική Ασία ξεπέρασε τη βόρεια Αμερική (3,6 Mbps έναντι 3 Mbps) δικαιώνοντας ως ένα βαθμό πολλούς αναλυτές στις ΗΠΑ που ανησυχούν ότι η χώρα μένει πίσω στην ευρυζωνικότητα. Στην ανατολική Ευρώπη η μέση ταχύτητα ήταν στα 2,4 Mbps, στη Λατινική Αμερική στα 1,6 Mbps και στη Μέση Ανατολή και Αφρική στα 1,4 Mbps.

Η εκκαθάριση που έκανε η Wind Hellas στην πελατειακή βάση της Q-card ήταν ένας από τους κύριους λόγους που ο αριθμός των νέων συνδέσεων κινητής τηλεφωνίας το διάστημα Ιουλίου - Σεπτεμβρίου 2007 δεν ξεπέρασε τις 500.000, όπως συνέβη στα προηγούμενα τρίμηνα. Και πάλι, όμως, οι 424.074 νέες συνδέσεις που ανακοινώθηκαν -με την Cosmote να έχει τη συντριπτική πλειοψηφία- είναι εξαιρετικά υψηλό νούμερο. Συνολικά, στο τέλος Σεπτεμβρίου οι συνολικές συνδέσεις των τριών εταιρειών κινητής τηλεφωνίας ήταν στα 15.729.564 με αποτέλεσμα το ονομαστικό ποσοστό διείσδυσης να διαμορφώνεται περίπου στο 143% (σ.σ. ο πληθυσμός της χώρας σύμφωνα με την ΕΣΥΕ είναι 10.964.020 με βάση την απογραφή του 2001). Το ποσοστό αυτό είναι τρεις ποσοστιαίες μονάδες πάνω από το 140% στο τέλος του β’ τριμήνου με αποτέλεσμα να εκτιμάται ότι στο τέλος του 2007, το ποσοστό διείσδυσης θα είναι αρκετά πιο πάνω από το 145%. Σημειώνεται ότι το πραγματικό ποσοστό διείσδυσης κινείται-σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των εταιρειώνπερίπου στο 85% με 90% του πληθυσμού.

Αυτό είναι το συμπέρασμα του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, που προκύπτει από τις αναλύσεις των οικονομικών δεδομένων στις τελευταίες δύο δεκαετίες. Η τεχνολογική πρόοδος και όχι η παγκοσμιοποίηση έχει συμβάλει σημαντικά στην διεύρυνση της εισοδηματικής ανισότητας σε ολόκληρο τον κόσμο. Η τεχνολογία αποτέλεσε την κινητήρια δύναμη στην παρατηρούμενη σήμερα ανισότητα μεταξύ των χωρών. Η ανισότητα αυτή μπορεί να μειωθεί όχι με τον περιορισμό της τεχνολογικής προόδου, αλλά με την μεγαλύτερη πρόσβαση στην εκπαίδευση, στην κατάρτιση και στην δυνατότητα εναλλαγής των οικονομικών δραστηριοτήτων των ατόμων.

1/7/08 2:57:05 PM

5

ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΙ

Πληθυσμός ρομπότ: 4,5 εκατ.

Καινοτομικό Έθνος

Αναρωτηθήκατε ποτέ πόσος είναι ο πληθυσμός των ρομπότ σε διάφορες εργασίες: Σύμφωνα με τα στοιχεία του Διεθνή Οργανισμού Ρομποτικής, ο αριθμός των βιομηχανικών ρομπότ είναι 951,000. Το 2010 ο αριθμός αυτός θα είναι 1,173,000. Αν αθροίσουμε όλες τις κατηγορίες των ρομπότ, όπως αυτές προσδιορίζονται από τον Διεθνή Οργανισμό, ο πληθυσμός ρομπότ στην γη ανέρχεται σε 4,5 εκατομμύρια. Εάν όλα αυτά τα ρομπότ αποτελούσαν ένα έθνος, τότε πληθυσμιακά θα ήταν πάνω από την Κόστα Ρίκα και κάτω από την Κροατία. Η χώρα των ρομπότ θα βρισκόταν στην 116 θέση στη κατάταξη του πληθυσμού με 0,0096% του παγκόσμιου πληθυσμού.

Με περισσότερους από 16 ερευνητές 1000 απασχολούμενους, η Φινλανδία κατατάσσεται πρώτη στον πίνακα των καινοτόμων εθνών, σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ (Επιστήμη, Τεχνολογία και Βιομηχανία). Η Φιλανδία, Δανία, Ιαπωνία, Σουηδία και Ηνωμένες Πολιτείες είναι οι μόνες χώρες στον κόσμο με περισσότερα από 6 άτομα σε θέσεις έρευνες και ανάπτυξης ανά 1000 απασχολούμενους. Ο ετήσιος Πίνακας Αποτελεσμάτων του ΟΟΣΑ για την Επιστήμη, την Τεχνολογία και τη Βιομηχανία εξετάζει την πρόοδο των χωρών του ΟΟΣΑ και των αναδυόμενων οικονομιών όσον αφορά τις επιστήμες και την τεχνολογία, την παγκοσμιοποίηση και τη βιομηχανία. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Ευρώπη και η Ιαπωνία παραμένουν σταθερά στην πρώτη γραμμή των επιστημών παγκοσμίως, οι δε αναδυόμενες οικονομίες διαδραματίζουν αύξοντα ρόλο, ιδιαίτερα στη βιομηχανία υψηλής τεχνολογίας

THE SCAN No12 fin.indd 5

Επί πέντε έτη εκκρεμεί η διεξαγωγή διαγωνισμού για την προμήθεια νέου αξονικού και μαγνητικού τομογράφου Χωρίς μαγνητικές και αξονικές τομογραφίες κινδυνεύουν να μείνουν από τη νέα χρονιά οι ασθενείς του νοσοκομείου “Παπαγεωργίου”. Τα εγκατεστημένα συστήματα στο Νοσοκομείο είναι της εταιρείας PICKER η οποία αγοράσθηκε από την PHILIPS, και λόγω παλαιότητας (10 ετών) δεν θα είναι εύκολη η εξεύρεση ανταλλακτικών. Την ίδια στιγμή εκκρεμεί στο Yπουργείο Ανάπτυξης διαγωνισμός για την προμήθεια νέου αξονικού τομογράφου. “Παπαστεργίου“. Στους δύο αξονικούς γίνονται καθημερινά 150 εξετάσεις. Το πρόβλημα θα αφορά κυρίως τους ασθενείς που νοσηλεύονται στο νοσοκομείο, αλλά και οι εξωτερικοί θα είναι αναγκασμένοι να απευθυνθούν σε άλλο νοσοκομείο ή ιδιωτικό κέντρο. Το 2003 είχε γίνει διαγωνισμός για προμήθεια νέων μηχανημάτων, αλλά οι προδιαγραφές που είχαν μπει ήταν παλιές κι έτσι σταμάτησε η διαδικασία. Τώρα ο νέος διαγωνισμός εκκρεμεί επί πέντε χρόνια. Η ΑΠΑΝΤΗΣΗ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ Ο διευθυντής του νοσοκομείου “Παπαγεωργίου” Γιώργος Χριστόπουλος επισημαίνει ότι κάθε εργοστάσιο για κάθε μοντέλο μηχανήματος εγγυάται την εξασφάλιση των ανταλλακτικών του σε περίπτωση βλάβης για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, όπως για παράδειγμα για δέκα χρόνια. “Από εκεί και πέρα σταματά η παραγωγή ανταλλακτικών, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ξαφνικά δεν θα υπάρχουν καθόλου. Σε κάθε περίπτωση το νοσοκομείο θα φροντίσει να μη δημιουργηθεί πρόβλημα στην εξυπηρέτηση των ασθενών. Εξάλλου θέλουμε κι εμείς την αναβάθμιση των μηχανημάτων μας. Εκκρεμεί στο υπουργείο Ανάπτυξης ο διαγωνισμός για την προμήθεια μαγνητικού και αξονικού τομογράφου, αλλά στόχος μας είναι να γίνει η προμήθεια από το ίδιο το νοσοκομείο”, τονίζει ο κ. Χριστόπουλος.

1/7/08 2:57:09 PM

6

τ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ

Saphire: Ευφυές σύστημα παρακολούθησης ασθενών με στήριξη κλινικών αποφάσεων

Το χρηματοδοτούμενο από την Ευρωπαϊκή Ένωση πρόγραμμα Saphire, αποβλέπει στην ανάπτυξη ενός ευφυούς συστήματος παρακολούθησης των σθενών με παράλληλη υποστήριξη λήψης κλινικών αποφάσεων σε μια πλατφόρμα η οποία θα ενσωματώνει την ασύρματη λήψη των ιατρικών δεδομένων με τα πληροφοριακά συστήματα των νοσοκομείων. Η χρήση της πληροφορικής στην καθημερινή πράξη έχει δώσει πολλές υποσχέσεις για την βελτίωση της υγειονομικής περίθαλψης, απορροφώντας πόρους, χρόνο, όπου και όποτε αυτό είναι αναγκαίο, αλλά μέχρι σήμερα δεν έχει εκπληρώσει τις υποσχέσεις της. Το πρόβλημα είναι ότι, για παράδειγμα, οι ιατρικοί φάκελοι των ασθενών είναι συχνά αποθηκευμένοι σε διαφορετικές πλατφόρμες και σε διάφορες μορφές. Το πρόγραμμα, Saphire, λύνει το πρόβλημα αυτό, με την μετατροπή

THE SCAN No12 fin.indd 6

των διαφορετικών στοιχείων σε μία ενιαία φόρμα η οποία θα μπορεί να συνεργαστεί με άλλα στοιχείαδεδομένα. Η εφαρμογή του προγράμματος, SAPHIRE, θα βοηθήσει στη μεταφορά ασθενών από τις μονάδες εντατικής θεραπείας σε θαλάμους νοσηλείας πιο γρήγορα και να βοηθήσει στην εκπαίδευση νέων γιατρών, μειώνοντας ταυτόχρονα τις πιθανότητες ιατρικού λάθους κατά την διάρκεια της νοσηλείας του ασθενή. Η ερευνητική ομάδα, που συστάθηκε από τις πέντε χώρες που συμμετέχουν στο ερευνητικό αυτό πρόγραμμα, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ρουμανία και Τουρκία, χρησιμοποίησε οντολογική χαρτογράφηση για να συνδέσει τα διαφορετικά σύνολα πληροφοριών. Στην συνέχεια διαπίστωσαν ότι, η XSLT χαρτογράφηση μπορεί επίσης να εκτελέσει ορισμένες από τις μετατροπές σε πολύ μικρότερο χρόνο. Τελικά ο συνδυασμός της XSLT χαρτογράφηση μαζί με την οντολογική χαρτογράφηση βελτίωσε κατά πολύ την απόδοση του συστήματος. Η XSLT μετατρέπει έναν τύπο XML, Web 2,0 γλώσσα προγραμματισμού, σε έναν άλλο τύπο. Το αποτέλεσμα είναι αποτελεσματική μετατροπή με λιγότερη εργασία. Οι τεχνικές αυτές μπορούν να μετατρέψουν τα ιατρικά αρχεία των ασθενών σε τυποποιημένη μορφή και την ενσωμάτωσή τους με το σύστημα

παρακλίνιας παρακολούθησης των φυσιολογικών παραμέτρων των ασθενών. Η ερευνητική ομάδα, χρησιμοποίησε αρχικά το διαδίκτυο για την πρόσβαση στους ιατρικούς φακέλους των ασθενών, τελικά όμως κατέληξε στη χρήση του προτύπου Healthcare Cross - Enterprise Clinical Document Sharing (IHE XDS), το οποίο είναι αποδεκτό από την ιατρική βιομηχανία και υιοθετήθηκε από πολλές χώρες για την εφαρμογή των εθνικών δικτύων ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης. Αυτό που κάνει το σύστημα Saphire μοναδικό, είναι η ημι - αυτόματη ανάπτυξη κλινικών κατευθυντήριων οδηγιών (Guidelines) στα νοσοκομεία,. Οι κλινικές κατευθυντήριες οδηγίες αποτελούν σήμερα το απόσταγμα της ιατρικής έρευνας και της εμπειρίας των ιατρών και προσδιορίζουν την αντιμετώπιση συγκεκριμένων περιπτώσεων. Το πρόγραμμα, με την ολοκλήρωση της τεχνικής εφαρμογής, εφαρμόζεται σήμερα πιλοτικά, στην Γερμανία σε περιπτώσεις κατ’ οίκο νοσηλεία και στη Ρουμανία, σε νοσοκομείο για την παρακολούθηση καρδιοχειρουργικών ασθενών. Το έργο χρηματοδοτήθηκε με €2,9 εκ. από το 6ο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα Πλαίσιο και από την Ελλάδα, συμμετείχε η εταιρεία ALTEC.

1/7/08 2:57:12 PM

η

η

Δ Ι Α Χ Ε Ι Ρ Ι Σ Η Ι ΑΤ Ρ Ι Κ Η Σ Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Α Σ

7

Συστήματα αξονικής τομογραφίας:

Κούρσα αριθμού τομών ή Πολιτική διαχείρισης της καινοτομίας. H επιρροή της πολιτείας στην διάδοση των συστημάτων Αξονικής Τομογραφίας. Η εφεύρεση των ακτίνων Χ βοήθησε σημαντικά τους ιατρούς στην διάγνωση ιατρικών προβλημάτων. Η Υπολογιστική Τομογραφία (CT), αντιπροσωπεύει μια σημαντική τεχνολογική πρόοδο σε σχέση με παλαιότερες τεχνολογίες οι οποίες παράγουν εικόνες για διαγνωστικούς σκοπούς. ΟΙ αξονικοί τομογράφοι είναι πιο ευαίσθητα στις διακυμάνσεις της πυκνότητας των οστών και των ιστών από τα ακτινολογικά συστήματα, και παράγουν εικόνες με υψηλότερη ανάλυση και ταχύτητα, μειώνοντας την έκθεση του ασθενή σε ακτινοβολία. Ο Γερμανός ερευνητής Radon, επεξεργάστηκε την μαθηματική βάση για την ανακατασκευή της εικόνας από τις προβολές το 1917. Το 1961, ο νευρολόγος William Oldendorf κατασκεύασε μία τομογραφική συσκευή στο UCLA. Παρά τις επιστημονικές εργασίες, οι επιχειρήσεις και οι γιατροί δεν έδειξαν κανένα ενδιαφέρον για την εμπορικά ανάπτυξη και εκμετάλλευση της μεθόδου. Το πρώτο εμπορικό ενδιαφέρον στην αξονική τομογραφία ήρθε από την Βρετανία. Ο Godfrey Hounsfield, μηχανικός στα εργαστήρια της ΕΜΙ, ανέπτυξε το σύστημα αξονικού τομογράφου το 1967. Καμία εμπορική εταιρεία δεν ήθελε τα δικαιώματα της τεχνολογία αυτής. Ωστόσο, το Βρετανικό Υπουργείο Υγείας υποστήριξε την κατασκευή ενός πρωτοτύπου συστήματος. Η Mayo Clinic ήταν το πρώτο νοσοκομείο στην Αμερική στο οποίο εγκαταστάθηκε τον Ιούνιο του 1973 ο πρώτος αξονικός τομογράφος εγκεφάλου.

THE SCAN No12 fin.indd 7

Μέχρι το τέλος του έτους, υπήρχαν εγκατεστημένα έξι συστήματα εγκεφάλου στις Ηνωμένες Πολιτείες. Η τιμή του αξονικού ήταν περίπου 400.000 δολάρια. Μέσα σε 4 χρόνια, ο αριθμός των συστημάτων πολλαπλασιάσθηκε εκθετικά, παρά το υψηλό κόστος κτήσης και τα μεγάλα ετήσια λειτουργικά έξοδα (περίπου $ 400.000). Η αγορά συνέχισε να αναπτύσσεται στη δεκαετία του 1970 με την είσοδο και άλλων ανταγωνιστικών προς την ΕΜΙ εταιρειών. Ακολούθησαν τεχνικές βελτιώσεις με αποτέλεσμα μέσα σε τέσσερα χρόνια να αναπτυχθούν 4 τεχνολογικές γενιές συστημάτων. Η πρώτη γενιά ήταν το σύστημα της ΕΜΙ, αξονικός εγκεφάλου), το 1975 παρουσιάσθηκε η δεύτερη γενιά, και το 1976 η τρίτη και η τέταρτη γενιά η οποία παραμένει και σήμερα. Το 1983 η αγορά αξονικών τομογράφων έφθασε τα 750 εκ. δολάρια. Ο βαθμός διάχυσης της τεχνολογίας ήταν πολύ μεγάλος και γρήγορος στα πρώτα δέκα χρόνια. Οι δημόσιες επενδύσεις δεν ήταν ο μόνος παράγοντας που σχετίζεται με την ταχεία διάδοση των. Η κλινική αξιοπιστία αντιπροσώπευε ένα μεγάλο άλμα, και δεν υπήρχαν αμφισβητήσεις ή διαγνωστικές αβεβαιότητες. Παρότι υπήρχαν κάποιες προσπάθειες για τον έλεγχο της διάδοσης της τεχνολογίας από τα μέσα της δεκαετίας του 1970, τα περισσότερα κράτη δεν είχαν βιώσιμες ρυθμίσεις που να επηρεάζουν την απόκτηση των αξονικών τομογράφων. Η πρώιμη σχέση κόστους - περιορισμού δαπανών δεν αποτέλεσε κριτήριο περιορισμού της ανάπτυξης συστημάτων.

Όπου υπήρχε έλεγχος απόκτησης από το νοσοκομείο ή ανεπάρκεια των φορέων για στρατηγικό σχεδισμό ανάπτυξης και διαχείρισης των συστημάτων αξονικής τομογραφίας, όπως συμβαίνει ακόμη και σήμερα στην Ελλάδα, αναπτύχθηκε η ιδιωτική αγορά. . Υπάρχουν πολλές συγκριτικές μελέτες σχετικά με τον βαθμό διάχυσης των αξονικών τομογράφων και των συστημάτων μαγνητικού συντονισμού (MRI), που εισήχθη τη δεκαετία του 1980, όταν η έννοια του κόστους ήταν πιο ώριμη. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι παρόλες τις πολιτικές ελέγχου διάχυσης και αμοιβών των διαγνωστικών πράξεων, συνεχίζεται και σήμερα η ευρεία διάδοση των ιατρικών τεχνολογιών ανεξάρτητα από το κόστος απόκτησης. Σήμερα, Ιανουάριος 2008, ο αριθμός των τομών εκτινάχθηκε στις 320 (Toshiba, AQUILION One) από τις 64 που αποτελούσε την οροφή τα τελευταία 5 χρόνια. Παράλληλα όμως διαπιστώθηκε και η αύξηση των κρουσμάτων καρκίνου από την υπερβολική χρήση της αξονικής τομογραφίας. Και δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι υπάρχουν εγκατεστημένα σε παγκόσμια βάση πάνω από 45000 συστήματα. Υπάρχει άραγε συμβιβασμός ανάμεσα στην πραγματική ανάγκη και στην πολιτική διάχυσης της τεχνολογίας; Υπάρχει άραγε συμβιβασμός ανάμεσα στις τομές και την ακτινοβολία ; Πως θα εξελιχθεί ο πόλεμος αυτός των τομών; Ποιοι είναι οι φυσικοί περιορισμοί;

1/7/08 2:57:22 PM

8

τ

Πηγή: The Wall Street Journal

Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ι Σ Ι ΑΤ Ρ Ι ΚΟΥ Ε Ξ Ο Π Λ Ι Σ Μ ΟΥ

Η Ασθένεια της Philips Medical

Επέκταση σε αναδυόμενες αγορές λόγω της επιβράνδυσης της Αμερικάνικης αγοράς

Το τμήμα Ιατρικού Εξοπλισμού της εταιρείας Philips Electronics NV παρουσίαζε τα τελευταία χρόνια μια συνεχή δυναμική ανάπτυξη. Φέτος όμως το κτύπησε το σύνδρομο του συνειδητού προϋπολογισμού των Ηνωμένων Πολιτειών. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ ανησυχώντας για την εκρηκτική αύξηση των δαπανών υγειονομικής περίθαλψης, αποφάσισε την περικοπή των ασφαλιστικών καλύψεων και πληρωμών για πραγματοποίηση εκτός των νοσοκομείων, απεικονιστικών διαγνωστικών πράξεων, όπως είναι οι ακτινολογικές εξετάσεις και οι αξονικές και μαγνητικές τομογραφίες. Οι περικοπές αυτές , επηρεάζουν σε μεγάλο βαθμό την ανάπτυξη του τμήματος ιατρικού εξοπλισμού της εταιρείας, η οποία αναμένεται φέτος να ανέλθει σε 3-4% σε σύγκριση με την μέχρι σήμερα ετήσια αύξηση του 6%, εξαιτίας της αναστολής αγοράς απεικονιστικών συστημάτων.

Νέα φόρμουλα ανάπτυξης • Τι συμβαίνει σήμερα: Μείωση του ρυθμού ανάπτυξης του τμήματος Ιατρικού εξοπλισμού στις ΗΠΑ λόγω περικοπών των δαπανών των νοσοκομείων.

Για να αντισταθμίσει την επιβράδυνση αυτή της αμερικανικής αγοράς στα συστήματα απεικόνισης, η Philips έχει εντείνει τις προσπάθειές της στις ταχέως αναπτυσσόμενες αναδυόμενες αγορές. Η εταιρεία εισέρχεται σε δραστηριότητες που στοχεύουν σε ιατρικές εφαρμογές-διαδικασίες που εξαρτώνται άμεσα από τους καταναλωτές και είναι λιγότερο εξαρτημένες από τις κυβερνητικές πολιτικές στις καλύψεις διαγνωστικών πράξεων.

• Ποιό είναι το επόμενο βήμα: Η Philips αναμένει οι πωλήσεις να επανακάμψουν και εξακολουθεί να θεωρεί τον τομέα του ιατρικού εξοπλισμού ως έναν μακροπρόθεσμο αναπτυξιακό τομέα.

Η προσέγγιση της εταιρείας διαφέρει από αυτές των GE και Siemens, οι οποίες φαίνονται διατεθειμένες να παραμένουν να περάσει η βραχυπρόθεσμη αυτή επιβράδυνση της αμερικανικής αγοράς στην κατηγορία των απεικονιστικών συστημάτων. “Προσπαθούμε να διαφοροποιήσουμε το προιοντικό χαρτοφυλάκιο μας και να επεκταθούμε στην κατ’ οίκον νοσηλεία”, αναφέρει ο Stephen H. Rusckowski, επικεφαλής της Philips Medical Systems. “Βλέπουμε ότι με αυτόν τον τρόπο διαφοροποιούμε τον εαυτό μας από τους ανταγωνιστές μας”.

Το 50% των πωλήσεων της εταιρείας προέρχεται από τις Η.Π.Α. Η συρρίκνωση της πρόβλεψη των αποτελεσμάτων της εταιρείας προκάλεσε την πτώση της μετοχής κατά 12%, την ημέρα της ανακοίνωσης των προβλέψεων. Οι ανταγωνιστικές εταιρείες της, η General Electric και η

Το τμήμα ιατρικού εξοπλισμού της Philips θεωρείτο ως η θεραπεία των προβλημάτων, της 116 χρονών μητρικής εταιρείας. Όταν ο Gerard Kleisterlee ανέλαβε τα ηνία της εταιρείας πριν από έξι χρόνια, οι κυρίαρχοι τομείς της εταιρείας compact-disk και τηλεοράσεις άρχισαν να υφίστανται τον ασιατικό ανταγωνισμό.

• Αντιστάθμιση: Η Philips έχει εντείνει τις προσπάθειές της στις αναδυόμενες αγορές. Επεκτείνεται επίσης σε ιατρικές εφαρμογές, που αφορούν άμεσα τους καταναλωτές.

THE SCAN No12 fin.indd 8

Siemens AG έχουν και αυτές επηρεαστεί και προβλέπουν μία στασιμότητα στην αύξηση των πωλήσεων. Η GE και η Siemens όμως, διαθέτουν και άλλους μεγάλους τομείς δραστηριότητας όπως την αεροπορική βιομηχανία, τις υποδομές και τις κατασκευές, για να αντισταθμίσουν την επιβράδυνση στον τομέα του ιατρικού εξοπλισμού.. Ως αποτέλεσμα, η GE και η Siemens προβλέπουν συνολική αύξηση των εσόδων κατά 10% η και περισσότερο, ενώ η Philips προσδοκά τα συνολικά έσοδα να αυξηθούν κατά 5% έως 6%.

1/7/08 2:57:22 PM

Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Σ Ε Ι Σ Ι ΑΤ Ρ Ι Κ ΟΥ Ε Ξ Ο Π Λ Ι Σ Μ ΟΥ

Ο κ. Kleisterlee ανακατένεμε τις δραστηριότητες για να καταστήσει τον τομέα του ιατρικού εξοπλισμού το νέο κέντρο των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της, μαζί με το ταχέως αναπτυσσόμενο τμήμα φωτισμού. Όμως, η επιβράδυνση της ιατροτεχνικής βιομηχανίας παγιδεύτηκε στις πιέσεις που δέχεται σε παγκόσμιο επίπεδο η υγειονομική περίθαλψη. Αν και οι δαπάνες υγειονομικής περίθαλψης αυξάνονται κάθε χρόνο, αυτό δεν μεταφράζεται αυτόματα και σε κέρδη. Δεδομένου ότι οι κυβερνήσεις δαπανούν τόσα πολλά σχετικά με την υγειονομική περίθαλψη, οι πολιτικές τους έχουν υπερμεγέθη αντίκτυπο στις πωλήσεις φαρμάκων, μηχανημάτων και θεραπειών. Εταιρείες όπως η Pfizer και Aetna είναι συνηθισμένες να διαχειρίζονται τους κινδύνους των καλύψεων, αλλά η Philips είναι νέα στον χώρο αυτό Ο κ. Rusckowski προέβλεψε ότι τις δυσκολίες στην αγορά των ΗΠΑ θα συνεχιστούν για τουλάχιστον έξι έως 12 μήνες. Άλλα ήταν βέβαιος ότι οι πωλήσεις στο ιατρικό τομέα θα ανέκαμπταν. “Αυτό που συνέβη το 2007 ήταν μια επιβράδυνση σε μια συγκεκριμένη χώρα, αλλά αυτό δεν αλλάζει τις μακροπρόθεσμες προσδοκίες για την αγορά ιατρικού εξοπλισμού”. Ο κ. Rusckowski αναφέρεται στην διασταύρωση παραγόντων που οδήγησαν στην επιβράδυνση. Η απόφαση να σταματήσει την κάλυψη των δαπανών για ακτινολογικές εξετάσεις και αξονικές τομογραφίες εκτός νοσοκομείων, παρόλο που δεν διαφοροποιεί τις εντός νοσοκομείου εξετάσεις, εκτιμάται από νοσοκομειακούς παράγοντες ότι θα επιδράσει και τις αγορές των νοσοκομείων. Παράλληλα με τις περικοπές των απεικονιστικών αυτών καλύψεων, η νέα γενιά των συστημάτων αξονικής τομογραφίας τα οποία παρουσιάσθηκαν στα τέλη Νοεμβρίου, ανάγκασε τα νοσοκομεία να αναστείλουν τις επενδύσεις σε αναμονή των νέων τεχνολογιών. Έτσι οι δαπάνες για αγορά νέων συστημάτων αξονικής τομογραφίας μειώθηκε κατά 20% το 2007. Τέλος, υπάρχει αυξημένος σκεπτικισμός αναφορικά με

THE SCAN No12 fin.indd 9

9

την ιατρική έρευνα και τα κλινικά αποτελέσματα στο τομέα των καρδιακών ενδοπροθέσεων με έκλυση φαρμάκου. Αυτό οδήγησε σε μείωση νέων τοποθετήσεων, μείωση της ζήτησης συστημάτων καθετηριασμού, τομέας στον οποίον η Philips κατέχει ηγετική θέση. Τα οικονομικά αποτελέσματα του τμήματος Ιατρικού εξοπλισμού της Philips παρουσίασε το 2005 ετήσια αύξηση 8% με πωλήσεις € 6,3 δισ. και το 2006 αύξηση 6% με πωλήσεις € 6,7 δισ.. Για το 2007 οι εκτιμήσεις των αναλυτών προβλέπου αύξηση πωλήσεων κατά 2% στα 6,85 δισ. €, ενώ η Philips προβλέπει αύξηση 3% εως 4%. Το τμήμα Ιατρικού εξοπλισμού αντιπροσωπεύει περίπου το 40% των κερδών της Philips (€ 1,2 δισ. κέρδη προ τόκων, φόρων και αποσβέσεων κατα τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2007), με τον φωτισμό, να συμβάλλει κατά άλλο 40%, και το υπόλοιπο 20% να προέρχεται απο τα καταναλωτικά ηλεκτρονικά είδη. Μέρος των προσπαθειών της για τις αναδυόμενες αγορές, είναι η δημιουργία κοινής επιχείρησης στην Κινα με την Neusoft, για το σχεδιασμό και παραγωγή χαμηλού κόστους εξοπλισμού και η εξαγορά τον Ιούνιο του 2007, της βραζιλάνικης εταιρείας κατασκευής ακτινολογικών μηχανημάτων VMI - Sistemas Médicos.

1/7/08 2:57:25 PM

10

σ

Ι ΑΤ Ρ Ι Κ Η Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Α

Δρόμος αντοχής ή αγώνας ταχύτητας της ιατρικής τεχνολογίας Στις απεικονιστικές εξετάσεις υψηλής τεχνολογίας επικεντρώνονται σήμερα τα ασφαλιστικά ταμεία και εταιρείες επιδιώκοντας να περικόψουν τις δαπάνες που συνδέονται με την ακριβή ιατρική τεχνολογία. Είναι επίσης χαρακτηριστικό το παράδειγμα της κριτικής και των δεικτών του σημερινού συστήματος υγειονομικής περίθαλψης το οποίο περιγράφεται ως “ιατρική της κούρσας των εξοπλισμών”. Και οι θέσεις αυτές έχουν την βάση τους αν αναλογισθεί κανείς ότι η ιατρική τεχνολογία συμβάλλει στην αύξηση του κόστους υγείας, παράλληλα με ανεπαρκή αποδεικτικά στοιχεία για τα αντίστοιχα οφέλη των ασθενών-ανεξάρτητα της σχέσης κόστους - αποτελεσματικότητας. Στις Ηνωμένες Πολιτείες οι συνολικές δαπάνες για την υγεία έφθασαν τα 2,1 τρις. δολ. το 2006, αντιπροσωπεύοντας το 16 % του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος. Οι δαπάνες αναμένεται να φθάσουν τα 4 τρις. δολ. 20% του ΑΕΠ το 2015.

Στην Ελλάδα, οι συνολικές δαπάνες υγείας έφθασαν το 2006 το 10,6% του ΑΕΠ Όσον αφορά τη συνεισφορά της τεχνολογίας στην κλιμάκωση των δαπανών αυτών, η ανησυχία επικεντρώνεται κυρίως σε συστήματα απεικόνισης. Σύμφωνα με διαθέσιμα στοιχείαέκθεση τα κόστη της ακτινολογίας

THE SCAN No12 fin.indd 10

έχουν αυξηθεί και αποτελούν σήμερα το 10% του κάθε δαπανώμενου Ευρώ δολαρίου και αυξάνεται με ρυθμό 18 έως 20% το χρόνο. Αυτό είναι περίπου το διπλάσιο από το ποσοστό αύξησης των φαρμάκων για στα οποία δίνεται πολύ μεγαλύτερη προσοχή.

Οδηγός εξοπλισμού Όταν πρόκειται για την προσθήκη νέου υψηλής τεχνολογίας εξοπλισμού και δαπανηρών υπηρεσιών στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης, πολλές δυνάμεις επιδρούν στην επιτάχυνση της αγοράς. Μεταξύ άλλων δυνάμεων, είναι η ειλικρινής πρόθεση των ιατρών να προσφέρουν στον ασθενή την καλύτερη δυνατή φροντίδα, αλλά και οικονομικά κίνητρα. Αλλά δεν υπάρχει κάτι αντίστοιχο για την επιβράνδυση. Ένα βασικό ερώτημα το οποίο ποτέ δεν αξιολογείται είναι αν τα ακριβά και υψηλής τεχνολογίας συστήματα, και οι ακριβές διαδικασίες που χρησιμοποιούνται είναι πάντοτε κατάλληλα για τους ασθενείς. Άλλο πιο θεμελιώδες ερώτημα για την λειτουργία του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης ως σύνολο είναι: Πόσα παιδιατρικά νοσοκομεία, καρδιοχειρουργικά κέντρα, συστήματα ρομποτικής χειρουργικής, PET, αξονικούς, μαγνητικούς τομογράφους σε κάθε γεωγραφική περιοχή θα πρέπει να εξυπηρετούν τις απαιτήσεις πραγματικής φροντίδας υγείας, και όχι με τα οικονομικά συμφέροντα των ιατρών και νοσοκομείων και την ευκολία των ασθενών.

Σύνδρομο της κούρσας των εξοπλισμών Θα χρησιμοποιήσουμε ως παράδειγμα, το ακτινοχειρουργικό σύστημα, CyberKnife, που δίνει τη δυνατότητα θεραπείας των ενδοκρανιακών και εγκεφαλικών όγκων. Το κόστος του CyberKnife είναι της τάξης των 3,5 εκ. δολαρίων. Σήμερα υπάρχει μόνο ένα σύστημα στην Ελλάδα. Αν αποφασιστεί η αγορά και ενός άλλου, θα υπάρχει προηγούμενα μελέτη σκοπιμότητας για την βιωσιμότητα της επένδυσης ή θα γίνει με τα κριτήρια που αναφέρθηκαν παραπάνω. Ένα άλλο παράδειγμα: το χειρουργικό ρομπότ, da Vinci, κόστους 1 εκατ. ευρώ. το οποίο χρησιμοποιείται για λαπαροσκοπικές επεμβάσεις. Σήμερα υπάρχει 1 μόνο σύστημα στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα κλινικά δεδομένα και τους χειρουργούς τα συστήματα παρουσιάζουν μια σειρά πλεονεκτήματα, όπως βελτιωμένη άποψη του χειρουργικού τομέα και την εξάλειψη του τρέμουλου του χεριού. Όμως, μια μελέτη του νοσοκομείου Johns Hopkins University Hospital στη Baltimore διαπίστωσε ότι “απουσιάζουν τα κλινικά δεδομένα που αποδεικνύουν βελτίωση των αποτελέσματα από την χρήση του ρομπότ.” Η διάδοση των CyberKnifes και da Vinci, της μαγνητικής τομογραφίας, των CT, οδηγείται περισσότερο από τις δυνάμεις της αγοράς, την προβολή της

1/7/08 2:57:27 PM

11

Ι ΑΤ Ρ Ι Κ Η Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Α

Πόση υψηλή ιατρική τεχνολογία έχει πραγματικά ανάγκη η Ελλάδα; Και σε ποιό βαθμό μπορούμε να ανταποκριθούμε πριν το σύστημα καταρρύσει τελείως από το βάρος των χρεών; Ποιός άραγε ελέγχει και με ποιά κρητήρια τις παραγγελίες διαγνωστικών απεικονιστικών εξετάσεων, όπως αξονική τομογραφία,αξονική στεφανιογραφία, μαγνητική τομογραφία, μαγνητική αγγειογραφία, ποζιτρονική τομογρφία. τεχνολογίας και τις οικονομικές επιπτώσεις παρά από την ανάγκη του ασθενή. προσελκύει νέους ασθενείς και αυξάνει Κάθε νέα προσθήκη στο οπλοστάσιο της τεχνολογίας είναι φυσικά υπέροχο, είτε πρόκειται για ρομπότ ή για μία ενδοπρόθεση με έκλυση φαρμάκου, ή για καρδιακό εμφυτεύσιμο βηματοδότη. Όλα είναι εξαιρετικά χρήσιμα. Μπορεί κάποιος να θεωρήσει ότι κάποιο από τα παραπάνω δεν είναι καλό? Όχι. Όμως, που βρίσκεται το θέμα της σχέσης κόστους - αποτελεσματικότητας? Αν η σχέση αυτή βασίζεται σε πόσα CyberKnifes, ΡΕΤ, μαγνητικούς τομογράφους και αξονικούς τομογράφους μια δεδομένη αγορά θα πρέπει να έχει, ώστε να παρέχει υψηλής ποιότητας υπηρεσίας υγείας στους ασθενείς χωρίς να επιδρά αυξητικά στο κόστος τότε η όλη προσέγγιση είναι λάθος. Θα πρέπει να διερευνηθεί η σχέση αυτή στα πλαίσια της αξιοποίησης, απόδοσης, αποτελεσματικότητας, κοινωνικού οφέλους και ηθικής. Μόνο τότε θα κατανοήσουμε το σύνδρομο της κούρσας του ιατρικού εξοπλισμού.

Γιατί οι δυνάμεις της αγοράς δεν περιορίζουν το σύνδρομο Στην οικονομία γενικότερα, το ερώτημα “Πόσο πολύ είναι τόσο πολύ” απαντάται αυτόματα περισσότερο ή λιγότερο από την ελεύθερη αγορά. Οι δυνάμεις της αγοράς στον τομέα υγείας δεν λειτουργούν όπως συμβαίνει σε

άλλες βιομηχανίες. Σε οποιαδήποτε άλλη βιομηχανία, όταν κάποιος εφευρίσκει κάτι καινούργιο, οι μηχανισμοί της αγοράς καθορίζουν τον βαθμό επιτυχίας του προϊόντος. Για παράδειγμα, αν κάποιος εφευρίσκει ένα βίντεο παιχνίδι, υπάρχει μια αγορά που λέει ότι υπάρχει ένας Χ αριθμός ατόμων που επιθυμούν το παιχνίδι και είναι πρόθυμοι να πληρώσουν X ευρώ. Αναλογία που ισχύει σχεδόν παντού, εκτός από την υγειονομική περίθαλψη. Στην υγειονομική περίθαλψη, οι έλεγχοι και οι ισορροπίες που συνυπάρχουν στις άλλες αγορές δεν λειτουργούν, και οφείλεται βασικά σε δύο λόγους. Πρώτον, οι καταναλωτές - οι οποίοι είναι οι ασθενείς - δεν γνωρίζουν τι θεραπείες χρειάζονται και βασίζονται στους ιατρούς για την ενημέρωση τους. Δεύτερον, ο καταναλωτής δεν πληρώνει απευθείας για τις θεραπείες. Πληρώνουν τα ασφαλιστικά ταμεία ή εταιρείες. Έτσι κάποιος άλλος αποφασίζει τι χρειαζόμαστε και κάποιος άλλος πληρώνει. Λόγω λοιπόν αυτών των ιδιαιτεροτήτων στο σύστημα υγείας, είναι μύθος ότι ο ανταγωνισμός στην ελεύθερη αγορά δημιουργεί προϋποθέσεις για τη μείωση των τιμών και τη βελτίωση της ποιότητας της υγειονομικής περίθαλψης, όπως συμβαίνει σε άλλες βιομηχανίες. Όταν ο ανταγωνισμός λαμβάνει τη μορφή “έχεις σύστημα μαγνητικού τομογράφου, θα πάρω και εγώ “, δεν

υπάρχει πραγματικά κανένα δεδομένο που να στηρίζει την άποψη ότι αυτό βελτιώνει την ποιότητα της περίθαλψης . Δεν υπάρχει ομαλή λειτουργία της αγοράς και δεν υπάρχει καμιά διαδικασία για την πληροφόρηση των αποφάσεων ή για να κάνει τις απαραίτητες αλλαγές και επισημάνσεις. Δεν υπάρχουν τεκμηριωμένες απόψεις κόστους αποτελεσματικότητας. Δεν υπάρχουν πληροφορίες και δεδομένα για την αξιολόγηση των συνθηκών της αγοράς. Το Υπουργείο Υγείας, το οποίο θεωρητικά παρακολουθεί τις κεφαλαιουχικές δαπάνες για τις επενδύσεις ιατρικού εξοπλισμού, δεν γνωρίζει με ακρίβεια την εγκατεστημένη βάση του πάγιου ιατρικού εξοπλισμού, χαρακτηριστικό παράδειγμα οι αναφορές του ΟΟΣΑ στις ετήσιες εκθέσεις σχετικά με την υγείαOECD Health Data - με αποτέλεσμα να λείπουν απαντήσεις σε θεμελιώδη ερωτήματα όπως ποιες ιατρικές υπηρεσίες είναι σήμερα διαθέσιμες σε όλα τα νοσοκομεία του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα και ποιος είναι ο βαθμός αξιοποίησης και αποτελεσματικότητας των υφισταμένων εγκαταστάσεων. Το σημερινό σύστημα λειτουργεί από την επίδραση της σχέσης “προμηθευτής - προκλητή ζήτηση”. Επεκτάσεις ή αναπτύξεις νέων νοσοκομείων, διαγνωστικών κέντρων, νέος εξοπλισμός και υπηρεσίες γίνονται γιατί οι επενδυτές πιστεύουν ότι θα κερδίσουν περισσότερα χρήματα. Επειδή όμως τα



THE SCAN No12 fin.indd 11

1/7/08 2:57:36 PM

12

Ι ΑΤ Ρ Ι Κ Η Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Α

 χρήματα προέρχονται από τα ασφαλιστικά ταμεία, το σύστημα δεν λαμβάνει υπόψη την πλευρά των καταναλωτών. Ο γιατρός λειτουργεί ως πληρεξούσιος για τη ζωή του ασθενή, και οι ασφαλιστικές εταιρείες και οργανισμοί ως πληρεξούσιοι για την πληρωμή των υπηρεσιών. Η σχέση “προμηθευτής - προκλητή ζήτηση “δεν σημαίνει ότι υπάρχει συγκεκριμένο σχέδιο αύξησης των δαπανών υγείας. Όμως, η στιγμή που υπάρχει διαθέσιμος ο ακριβός αυτός εξοπλισμός, φυσικό είναι να γίνεται υπέρμετρη χρήση ακόμα και αν το κλινικό όφελος ή το αποτέλεσμα για τον ασθενή είναι οριακό. Ειδικότερα με τις συνεχές αλλαγές στα θεραπευτικά σχήματα και την μετάβαση από την ενδονοσοκομειακή στην εξωνοσοκομειακή θεραπεία, δεν υπάρχει αίσθηση του τι πραγματικά χρειαζόμαστε, ποιες είναι οι ανάγκες, αν έχουμε πληθώρα εξοπλισμού. Το μόνο που δεχόμαστε σαν γενική αρχή είναι ότι εξοπλισμός οδηγεί σε αύξηση του κόστους υγείας. Στην εφημερίδα New York Times δημοσιεύθηκε ένα άρθρο, σχετικά με την τεχνική ακτινοθεραπείας (IMRT), για τον καρκίνο του προστάτη, με βασικό ερώτημα πότε και πόσο χρησιμοποιείται, εξαιτίας του υψηλού κόστους αγοράς του μηχανήματος. Το κόστος της θεραπείας είναι τόσο υψηλό, που πολλές φορές ισοδυναμεί με τα κόστη της χειρουργικής αντιμετώπισης της θερα-

THE SCAN No12 fin.indd 12

πείας του καρκίνου του προστάτη.

Eγγενής σύγκρουση συμφερόντων προκύπτει μεταξύ ιδιωτικών διαγνωστικών κέντρων με ακριβό εξοπλισμό. Αυτή η σύγκρουση μπορεί να οδηγήσει σε αυτό - παραπομπές. Γιατί όμως να συμβαίνει συνήθως σε ακτινολογικές εξετάσεις και όχι για χρήση συστημάτων ρομποτικής χειρουργική; Επειδή για παράδειγμα τα συστήματα αξονικής τομογραφίας υπάρχουν παντού: και αν αναλογισθεί κανείς την ταχύτητα με την οποία εγκαθίστανται οι αξονικοί και μαγνητικοί τομογράφοι από το 1993 έως το 2007 μπορεί εύλογα να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι αν το 10 η 20% των εξετάσεων είναι είτε περιττές ή ακατάλληλες για την κλινική κατάσταση του ασθενούς, μιλάμε για οικονομία αρκετών εκατομμυρίων ευρώ το χρόνο. Έχουμε μεγάλο αριθμό CT και MRI. Αυτή η κατάσταση οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η διαθεσιμότητα των συστημάτων οδηγεί σε περισσότερες εξετάσει.

Αόριστες θεραπείες Εάν πραγματικά η κούρσα του ιατρικού εξοπλισμού δημιουργεί υπερπληθώρα συστημάτων με πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα με παράλληλη δημιουργία αδικαιολόγητων δαπανών, τα ασφαλιστικά ταμεία θα πρέπει να απαιτούν περισσότερες ιατρικές διαβουλεύσεις για την έγκριση των εξετάσεων. Πώς αλλιώς θα ελεγχθεί η φρενίτιδα αυτή του ιατρικού εξοπλισμού;

Οι υπουργικές αποφάσεις ή οι νομοθετικές ρυθμίσεις δεν είναι ο κατάλληλος τρόπος για να λυθεί το πρόβλημα. Πρέπει να βρεθούν άλλες λύσεις. Και οι λύσεις θα προκύψουν από την καταγραφή και αξιολόγηση των δεδομένων σε σχέση με τις δαπάνες, τα κλινικά αποτελέσματα και τα οφέλη του ασθενή. Υπάρχουν πάντα οι επιφυλάξεις σχετικά με τις κυβερνητικές παρεμβάσεις, αλλά σήμερα δεν διαφαίνεται καμία προσπάθεια για τον έλεγχο και την βιωσιμότητα των εξοπλισμών. Θα πρέπει να υπάρξει ένας φορέας, όχι κατ’ ανάγκη κυβερνητικός, ας το ονομάσουμε παρατηρητήριο ιατρικής τεχνολογίας, ο οποίος να καταγράφει, παρακολουθεί και αξιολογεί την διάχυση της τεχνολογίας στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα και να εισηγείται προσαρμογές της πολιτικής υγείας στα δεδομένα και τα κοινωνικο-οικονομικά στοιχεία της χρησιμοποιούμενης τεχνολογίας. Κάθε επένδυση στον τομέα της ιατρικής τεχνολογίας, απαιτεί και έναν συμψηφισμό αποφάσεων. Για τον οποίο η ευθύνη θα βαρύνει και το κράτος και τον επενδυτή. Ειδάλλως, σε κάποια στιγμή, οι άνθρωποι απλά δεν θα μπορούν να διαθέσουν τίποτα.

1/7/08 2:57:39 PM

13

ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΑΝΑΚΑΛΥΨΕΙΣ

Η γενετική ανοίγει τον δρόμο των Ιατρικών Ανακαλύψεων του 2008 Οι κορυφαίες ιατρικές ανακαλύψεις που έγιναν μέσα στον χρόνο που φεύγει Οι έρευνες για τον καρκίνο και τη λειτουργία των γονιδίων, καθώς και οι δρόμοι που ανοίγονται στη θεραπεία ασθενειών με τη χρήση βλαστοκυττάρων, έδωσαν το 2007 ορισμένες από τις σημαντικότερες ιατρικές ανακαλύψεις. Οι 10 κορυφαίες ιατρικές ανακαλύψεις για το 2007 σύμφωνα με το περιοδικό ΤΙΜΕ, είναι ως εξής: Η περιτομή κατά του ΑΙDS Έρευνες που έγιναν στην Κένυα και την Ουγκάντα έδειξαν πως οι άνδρες που έχουν υποβληθεί σε περιτομή έχουν 51% λιγότερες πιθανότητες να μολυνθούν από τον ιό ΗΙV που προκαλεί το ΑΙDS- σε σύγκριση με τους άνδρες που δεν έχουν υποστεί περιτομή- από τη σύντροφό τους. Τεχνητά αιμοφόρα αγγεία Ένα βήμα πιο κοντά στη δημιουργία μικρών τεχνητών αιμοφόρων αγγείων βρίσκονται οι επιστήμονες. Οι ερευνητές από το Τεχνολογικό Ινστιτούτο της Μασαχουσέτης ανέπτυξαν πολύ μικρούς σωλήνες από βλαστοκύτταρα στο εργαστήριο. Στόχος τους τώρα είναι η παραγωγή τριχοειδών αγγείων, τα οποία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε ζώα. Περισσότερα τα οφέλη από τη βιταμίνη D Νέες έρευνες έδειξαν πως η διατροφή που περιέχει υψηλή περιεκτικό-

THE SCAN No12 fin.indd 13

τητα σε βιταμίνη D (και περιλαμβάνει π.χ. γάλα, γιαούρτι, δημητριακά, σολομό) μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής και να προστατεύσει τον οργανισμό από το διαβήτη, τη σκλήρυνση κατά πλάκας, ίσως και από τον καρκίνο. Μετέτρεψαν δερματικά κύτταρα σε βλαστικά Ανοίγοντας το δρόμο για τη θεραπεία σοβαρών ασθενειών όπως η νόσος Αλτσχάιμερ αλλά και για τη δημιουργία ιστών και οργάνων στο εργαστήριο, επιστήμονες από την Ιαπωνία και τις ΗΠΑ μετέτρεψαν δερματικά κύτταρα σε βλαστικά στο εργαστήριο, χωρίς τη χρήση ανθρώπινων ωαρίων ή εμβρύων.

Αλλεργίες και γονίδια Ένα νέο ελαττωματικό γονίδιο (το GΑΤΑ-3) αναγνωρίστηκε ως η πρωταρχική αιτία διαφόρων αλλεργιών όπως το αλλεργικό συνάχι από τις πλέον συχνές αλλεργικές αντιδράσεις. Οι ερευνητές ελπίζουν ότι η ανακάλυψή του θα βοηθήσει στην ανάπτυξη θεραπειών κατά των αλλεργιών. Εξέταση για το μεταστατικό καρκίνο Μια νέα εξέταση δείχνει στους γιατρούς κατά το χειρουργείο αν ο καρκίνος του μαστού έχει εξαπλωθεί. Έτσι μπορούν να απομακρύνουν, όπου κρίνεται αναγκαίο, τους λεμφαδένες που έχουν επηρεαστεί.

Νέα πηγή βλαστοκυττάρων Το αμνιακό υγρό αποτελεί νέα πηγή βλαστοκυττάρων για τους επιστήμονες και δεν απαιτεί καταστροφή των εμβρύων. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν κύτταρα από το υγρό, τα βοήθησαν να αναπτυχθούν στο εργαστήριο και τα μεταμόσχευσαν σε ποντίκια.

Εξέταση για τον καρκίνο του πνεύμονα Μια νέα εξέταση αίματος θα μπορούσε να βοηθήσει στον έγκαιρο εντοπισμό του καρκίνου του πνεύμονα στους ασθενείς. Στόχος της εξέτασης είναι μία πρωτεΐνη - ονομάζεται Ρirh2-, η οποία συνδέεται με την ανάπτυξη καρκίνου των πνευμόνων.

Σχέση γενετικής με διαβήτη Επιστήμονες στις ΗΠΑ και στη Φινλανδία ανακάλυψαν τέσσερις ακόμη γενετικούς παράγοντες - ανεβάζοντας σε τουλάχιστον 10, το συνολικό αριθμό τους - οι οποίοι συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο για την εμφάνιση διαβήτη Τύπου 2.

Καρδιά από βλαστοκύτταρα Καρδιακή βαλβίδα από βλαστοκύτταρα παρήγαγαν για πρώτη φορά στον κόσμο Βρετανοί επιστήμονες, με επικεφαλής τον κορυφαίο καρδιοχειρουργό Μαγκντί Γιακούμπ. Στόχος των επιστημόνων είναι η παραγωγή ολόκληρης καρδιάς ίσως και μέσα στην επόμενη δεκαετία.

1/7/08 2:57:48 PM

14

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ/ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΑΓΟΡΑ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ

Τα καλύτερα προϊόντα και υπηρεσίες του 2007 Η εταιρεία ερευνών και αξιολόγησης εταιρειών και προϊόντων στον χώρο της πληροφορικής στην υγεία,

KLAS, δημοσίευσε την ετήσια έκθεσή της, 2007 Top 20 Year-End, η οποία κατατάσσει τα λογισμικά συστήματα για την υγεία, τις επαγγελματικές υπηρεσίες και τον ιατρικό εξοπλισμό. Η κατάταξη προκύπτει από την ανάλυση 40 ερωτημάτων με 28 δείκτες απόδοσης και 12 δείκτες εταιρικής συμπεριφοράς, που τέθηκαν σε χρήστες, επαγγελματίες υγείας κατά τη διάρκεια των τελευταίων 13 μηνών. Η έκθεση δημοσιεύεται δύο φορές τον χρόνο, και παρέχει μια γενική επισκόπηση για κάθε τμήμα της αγοράς με τελική κατάταξη των εταιρειών και προϊόντων. Η κατάταξη για το 2007 είναι η παρακάτω:

Ιατρικός εξοπλισμός

Υπολογιστική Ακτινογραφία (CR): Konica Xpress CR Dual Bay Υπολογιστική Τομογραφία (CT): Toshiba Aquilion 64 Φορητοί -Υπέρηχοι : ZONARE zone Μαγνητικός Τομογράφος (MR): Toshiba Vantage 1.5T MR Έξυπνες αντλίες έγχυσης: B. Braun Outlook Συστήματα Υπερήχων: Toshiba Xario

Κατάταξη Ιατρικού εξοπλισμού

Η εταιρεία KLAS συνεχίζει να επεκτείνει την έρευνα σε συστήματα ιατρικού εξοπλισμού μέσω συνεντεύξεων με τους τελικούς χρήστες του εξοπλισμού για τις υπηρεσίες που χρησιμοποιείται στο νοσοκομείο ή διαγνωστικό κέντρο. Η συνολική κατάταξη ανά εταιρεία και προϊόν είναι: 11. Philips Brilliance 40-slice CT 1. Toshiba Aquilion 64-slice CT 12. Toshiba Vantage 1.5T MR 2. Toshiba Xario ( σύστημα υπερήχων) 13. Carestream Kodak DirectView CR 850 3. Konica Xpress CR Dual Bay 14. GE Logiq 9 (σύστημα υπερήχων) 4. Fujifilm XG5000 CR 15. Fujifilm SmartCR 5. Fujifilm FCR ClearView-CS 16. GE Signa HDx 1.5T MR 6. Carestream Kodak DirectView CR 975 17. Carestream Kodak DirectView CR 950 7. Toshiba Aquilion 16-slice CT 18. Fujifilm FCR carbon X 8. Zonare z.one (σύστημα υπερήχων) 19. B. Braun Outlook εξυπνες αντλιες 9. Toshiba Aplio (σύστημα υπερήχων) 20. GE LightSpeed 16-slice CT 10. GE LightSpeed VCT 64-slice CT

Εταιρείες γενικού λογισμικού

Νοσοκομειακές παραγγελίες και χαρτογράφηση: EpicCare Inpatient Νοσοκομειακή εγγραφή-εισαγωγή , προγραμματισμός και λογιστήριο : Epic Resolute Hospital Billing Καρδιολογικά PACS: Emageon VERICIS (Camtronics) Συστήματα υποστήριξης για τη λήψη αποφάσεων: EPSi Decision support Διαχειίριση εγγράφων και απεικόνισης: Perceptive Software ImageNow

Συστήματα Τμήματος Επειγόντων Περιστατικών συστηματα: Wellsoft EDIS Επιχειρησιακός Προγραμματισμός: RMS Οικονομικά στοιχεία και ERP: McKesson PW Financial/Material Management Εργαστήρια: Sunquest Lab (Misys) PACS: DR systems Unity Φαρμακείο: EpicRx Inpatient Ακτινολογία: GE Centricity Συστήματα Διαχείρισης Χειρουργείων: ORMS

Λογισμικά συστήματα μικρών νοσοκομείων Πληροφορικά συστήματα: McKesson Paragon Κλινικά προγράμματα: DR Systems Unity.

THE SCAN No12 fin.indd 14

1/7/08 2:57:52 PM

15

ΔΑΠΑΝΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

Οι γιατροί ο μεγαλύτερος παράγων στην αύξηση των δαπανών για την υγεία Ο μεγαλύτερος παράγοντας για την αύξηση των δαπανών για την υγεία είναι οι ίδιοι οι γιατροί, αναφέρει σε άρθρο του, ο STEVE COLE γιατρός στο Πανεπιστημιακό Ιατρικό Κέντρο του Baylor. Υπάρχουν μυριάδες παράγοντες που συντελούν στην αύξηση του κόστους για την παροχή ποιοτικής φροντίδας, αλλά ο πρωταρχικός παράγοντας είναι οι ίδιοι οι φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας. Ένας από τους λόγους για τους οποίους οι δαπάνες συνεχίζουν να αυξάνονται είναι ότι οι γιατροί απαιτούν όλο και περισσότερες διαγνωστικές εξετάσεις, συνταγογραφούν περισσότερα φάρμακα και ζητούν περισσότερες γνωματεύσεις από τους ειδικούς γιατρούς. Οι γιατροί ειδικοτήτων παραγγέλνουν περισσότερες εξετάσεις, συνταγογραφούν διαφορετικά φάρμακα και συχνά ζητούν την βοήθεια άλλων συναδέλφων τους. Αυτός ο φαύλος κύκλος επιδεινώνεται από το γεγονός ότι πολλές από αυτές τις εξετάσεις και τα φάρμακα οδηγούν σε επιπλοκές (χειρουργικές επιπλοκές, ανεπιθύμητες παρενέργειες από φάρμακα, κλπ) που επίσης συμβάλλουν στην αύξηση του κόστους. Γιατί λοιπόν είναι τόσο πολλές οι εξετάσεις και τα τεστ; Οι απλέ απαντήσεις είναι ότι “δεν θέλουμε να χάσουμε τίποτα” και “γιατί μπορούμε να κάνουμε όλες αυτές τις εξετάσεις.” Δεν θέλουμε να χάσουμε τίποτα, γιατί αυτό θα σήμαινε ότι οι ασθενείς μπορεί να υποφέρουν άσκοπα από την ανικανότητα μας να διαγνώσουμε το πρόβλημα γρήγορα. Η συντριπτική πλειοψηφία των γιατρών αισθάνεται την ανάγκη να βοηθήσει τους ασθενείς κάνοντας και παραγγέλνοντας περισσότερες εξετάσεις οι οποίες καλύπτουν τους γιατρούς, αλλά δεν είναι ταυτόχρονα και απαραίτητα καλύτερο για τον ασθενή. Οι γιατροί λόγω λειτουργήματος, πρέπει να λειτουργούν σωστά και να δίνουν σωστές διαγνώσεις και θεραπείες. Πιστεύουν λοιπόν ότι αν έχουν περισσότερα στοιχεία, θα είναι σε θέση να φθάσουν στη σωστή διάγνωση. Το πρόβλημα είναι συνυφασμένο με αυτή τη λογική και η λύση συχνά χάνεται μέσα σε ένα τεράστιο όγκο δεδομένων, με αποτέλεσμα να γίνεται πιο δύσκολο να καταλήξουμε στο κατάλληλο συμπέρασμα. Πρέπει να αγωνιούμε για καλύτερα δεδομένα, και όχι μόνο για περισσότερα. Ο τρίτος, συχνά αμφισβητούμενος, λόγος ότι “δεν θέλουμε να χάσουμε τίποτα” οφείλεται στο γεγονός της αστικής ευθύνης ή της καταγγελίας από πλευράς των ασθενών για πλημμελή εκτέλεση των καθηκόντων. Κατά συνέπεια, ο ιατρός έχει την τάση άσκησης αμυντικής ιατρικής, ζητώντας πληθώρα διαγνωστικών εξετάσεων, προσπαθώντας να διασφαλισθεί από πιθανές αγωγές ασθενών. Ο τελευταίος λόγος ότι δεν θέλουμε να χάσουμε τίπο-

THE SCAN No12 fin.indd 15

τα, έχει να κάνει με την εκπαίδευση των νέων γιατρών. Πριν από την σημερινή αλόγιστη χρήση της τεχνολογίας για σχεδόν όλες τις διαγνωστικές εξετάσεις, οι γιατροί χρησιμοποιούσαν την αρχαία για σήμερα τέχνη του ιστορικού του ασθενή και την φυσική εξέταση για να διαγνώσουν και θεραπεύσουν. Η σημερινή γενιά των γιατρών εξαρτάται σε μεγαλύτερο βαθμό από τα εργαστηριακά αποτελέσματα, σε αντίθεση με το τι έχει να πει ο ασθενής και να ακούσει ο γιατρός. Η προσέγγιση αυτή, παραγγέλνοντας πληθώρα διαγνωστικών εξετάσεων έχει γίνει αυτόβουλη στις ιατρικές σχολές και έχει αλλάξει τον τρόπο άσκησης της ιατρικής επιστήμης. Το δεύτερο μέρος της αρχικής απάντηση στο ερώτημα γιατί ζητάμε τόσο πολλές διαγνωστικές και εργαστηριακές εξετάσεις, είναι πολύ πιο προβληματικό - “γιατί μπορούμε να τις κάνουμε.” Μπορούμε να ζητήσουμε όλες αυτές τις εξετάσεις γιατί δεν υπάρχει κόστος για τον γιατρό που τις παραγγέλλει. αντίθετα, συχνά υπάρχει οικονομικό κίνητρο. Η απαίτηση πολλαπλών διαγνωστικών εξετάσεων, η συνταγογράφηση πολλών και διαφόρων φαρμάκων λειτουργεί πολλές φορές σαν αναγνώριση του γιατρού. Λειτουργεί σαν ένα είδος αυτοαξιολόγησης του. Παραπέμποντας τους ασθενείς σε άλλες ειδικότητες, ο γιατρός θα γίνει σημείο αναφοράς σε ένα είδος δικτύου που οδηγεί τελικά στην αύξηση της πελατείας του και πιθανόν την κοινωνική του αναγνώριση. Για να είμαστε όμως δίκαιοι, υπάρχουν συχνά στιγμές που όχι μόνο είναι απαραίτητες αλλά απαιτούν τις συμπληρωματικές ιατρικές γνωματεύσεις για την διαμόρφωση ενός ολοκληρωμένου σχεδίου θεραπείας. Όλα τα προαναφερθέντα προβλήματα οδηγούν σε άσκοπες εξετάσεις δοκιμές, στον φόβο του ασθενή και στην μειωμένη ποιότητα της περίθαλψης. Θα πρέπει να λάβουμε υπόψη τον βαθμό της πολυπλοκότητας στη μείωση η στη διακοπή μιας φαρμακευτικής αγωγής και να επιβραβεύονται οι γιατροί που έχουν το θάρρος και την κοινή λογική να το πράξουν. Η συντριπτική πλειοψηφία των γιατρών θέλουν να κάνουν το καλύτερο δυνατό για τους ασθενείς, αλλά δεν έχουν όλοι διδαχθεί τον καλύτερο τρόπο για να το πράξουν. Θα πρέπει λοιπόν, να αλλάξουμε τον τρόπο που εμείς οι γιατροί εκπαιδευόμαστε και να μειώσουμε τον βαθμό της έκθεσης μας στις νομικο-οικονομικές απαιτήσεις που σήμερα αντιμετωπίζουμε. Δεν γνωρίζω ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να λυθούν αυτά τα προβλήματα, αλλά σαν γιατρός, είμαι μέρος του προβλήματος και ξέρω πολύ καλά ότι μπορούμε να βελτιωθούμε.

1/7/08 2:57:53 PM

16

ΣΥΝΤΟΜΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ

Πηγές: East Bay Business FDA NEWS Star Tribune Reuters

Πολύ μεγάλη εξέλιξη στην εκπαίδευση των μελλοντικών οδοντιάτρων και βελτίωση της τεχνικής τους αναμένεται να προσφέρει ένα νέο ανθρωποειδές ρομπότ, το οποίο αντιδρά όταν ο τροχός αγγίζει ένα νεύρο. Το πρωτότυπο ανθρωποειδές Simroid, το οποίο είναι έργο ομάδας Ιαπώνων κατασκευαστών ρομπότ, παρουσιάστηκε σε διεθνή έκθεση ρομπότ στο Τόκιο. Αυτό έχει τα χαρακτηριστικά μιας όμορφης νεαρής γυναίκας με μακριά μαλλιά και μπορεί να κουνήσει τα χέρια και τα μάτια για να εκφράσει τον πόνο. Το Simroid, το οποίο έχει ύψος 1,60 μ., ξέρει επίσης να πει “αυτό πονάει” και συνοφρυώνεται όταν ο οδοντίατρος ξεφύγει από το στόχο του ή αγγίξει ευαίσθητη ζώνη. Το ρομπότ αυτό δημιουργήθηκε για να χρησιμεύσει ως πειραματόζωο στους φοιτητές της χειρουργικής οδοντιατρικής, δήλωσε ένας από τους υπευθύνους της εταιρείας Kokoro Company Ltd που κατασκεύασε το ηλεκτρονικό σύστημα και το ανθρωποειδές περίβλημα του ρομπότ. “Το Simroid είναι τόσο πολύ κοντά στην πραγματικότητα που οι εκπαιδευόμενοι

THE SCAN No12 fin.indd 16

οδοντίατροι θα μπορούν να υπολογίζουν τις αντιδράσεις των ασθενών και να βελτιώνουν την τεχνική τους, θεωρώντας το όχι ως ένα αντικείμενο, αλλά ως έναν άνθρωπο. Θα επιτρέψει (στους σπουδαστές) να μαθαίνουν πόσο πονάει ένας ασθενής, χωρίς να προκαλούν πόνο σε κανέναν. Σύμφωνα μάλιστα με τον Ναοτάκε Σιμπούι, καθηγητή στην ιαπωνική Ιατρική Σχολή του Τόκιο, ο οποίος έχει ήδη εντάξει το ανθρωποειδές ρομπότ στα μαθήματα από το Σεπτέμβριο, το Simroid μπορεί να βοηθήσει τους οδοντιάτρους “να μάθουν να επικοινωνούν με τους ασθενείς”. “Η τεχνική της περίθαλψης είναι σημαντική, αλλά είναι επίσης χρήσιμο να συναισθάνεται κανείς πώς είναι να είναι ασθενής”, εξήγησε. Η εταιρεία Medtronic επιλύει τις εναντίον αγωγές της αναφορικά με τους εμφυτευόμενους απινιδωτές.

21 Δεκεμβρίου 2007 Η εταιρεία Medtronic, Inc (NYSE: ΜΣΙ) ανακοίνωσε την διευθέτηση των εναντίον της αγωγών που αφορούν την ανάκληση των εμφυτεύσιμων καρδιακών απινιδωτών της σειράς Marquis. Το ποσό της

διευθέτησης για τις 2682 μηνύσεις ανήλθε σε 95,6 εκατ. δολάρια επιπλέον 18,5 εκατ. οι αμοιβές των δικηγόρων. Οι δύο πλευρές θα καταθέσουν κοινό αίτημα στο δικαστήριο, για τον τερματισμό των δικαστικών διαδικασιών αναφορικά με τους απινιδωτές και την διαγραφή της υπόθεσης. Ο διακανονισμός μπορεί να καταγγελθεί από τη μία πλευρά, εάν η διαδικασία στα ομοσπονδιακά δικαστήρια δεν περατωθεί. Οι αγωγές εναντίον της εταιρείας ξεκίνησαν από τον Φεβρουάριο του 2005 με την ανακοίνωση της ανάκλησης 87,000 καρδιακών απινιδωτών, ύστερα από προβλήματα που παρουσίασαν στην λειτουργία της μπαταρίας. Η ανάκληση αυτή ανάγκασε 20,000 άτομα να υποστούν την χειρουργική διαδικασία αντικατάστασης του απινιδωτή. Ο διακανονισμός αποτελεί ένα συμβιβασμό των επίμαχων απαιτήσεων, και οι πλευρές δεν θα έχουν άλλη οικονομική απαίτηση. Το ποσό αυτό θα εμφανισθεί στα οικονομικά αποτελέσματα του τρίτου τριμήνου που λήγει τον Ιανουαρίου του 2008. Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Νοέμβριο του 2007, ο βασικός ανταγωνιστής, η εταιρεία Boston Scientific Corp. διευθέτησε αντίστοιχη

1/7/08 2:57:55 PM

ΣΥΝΤΟΜΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ - ΠΡΟΪΟΝΤΑ

ανάκληση καρδιακών απινιδωτών με την καταβολή 240 εκ. δολαρίων, για 8,550 αντίστοιχες μηνύσεις. Η εταιρεία Royal Philips Electronics αγοράζει την Respironics Η εταιρεία Philips Healthcare Solutions ανακοίνωσε την οριστική συμφωνία εξαγοράς της Respironics έναντι του ποσού των 5,1 δις. δολαρίων (3,6 δις. ευρώ.) Πρόκειται για την μεγαλύτερη εξαγορά που έχει πραγματοποιήσει μέχρι σήμερα η Royal Philips Electronics. Όπως ανακοίνωσε η εταιρεία, το ποσό των 66 ευρώ που προσφέρει για κάθε μετοχή της Resporonics είναι κατά 24% υψηλότερο συγκριτικά με την μέση τιμή της μετοχής στις τελευταίες 30 ημέρες. Με την απόκτηση της Respironics, η συνολική αξία των εξαγορών, στις οποίες έχει προβεί η Philips από το 2005, ανέρχεται σε περισσότερα από 10 δις. ευρώ. στο πλαίσιο της προσπάθειάς της να ενισχύσει τους κλάδους των ιατρικών μηχανημάτων και του φωτισμού. Μάλιστα, σύμφωνα με δηλώσεις του διευθύνοντος συμβούλου της εταιρείας, Γκέραρντ Κλάιστερλε, την ερχόμενη τριετία η Philips θα διαθέσει για εξαγορές, μερίσματα και αγορές ιδίων μετοχών έως

THE SCAN No12 fin.indd 17

και 20 δις. ευρώ. Η εταιρεία Respironics αποτελεί ένα από τους βασικού παίκτες στον χώρο της αναπνευστικής βοήθειας στην διάρκεια του ύπνου (Obstructive Sleep Apnea (OSA). Εκτιμάται ότι μόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες υπάρχουν 18 - 20 εκατ. άτομα που πάσχουν από μέτρια ως σοβαρή αναπνευστική διαταραχή στον ύπνο εκ των οποίων μόνο το 15 - 20% έχουν διαγνωσθεί.. Επιπλέον, η εταιρεία κατέχει ηγετική θέση στην μη αιματηρή τεχνητή αναπνευστική υποστήριξη. Η Respironics θα γίνει το κέντρο της Philips Home Healthcare Solutions. Με την εξαγορά αυτή η Philips εισέρχεται και στο τμήμα της κατ’ οίκον νοσηλείας και βοήθειας. Πρόσφατα, η εταιρεία ανακοίνωσε την εξαγορά της Gelnyte Group, αξίας 2,7 δις. δολαρίων. Η Respironics δραστηριοποιείται σε 141 χώρες και απασχολεί περισσότερους από 5300 συνεργάτες σε όλο τον κόσμο.. Το 2007 οι πωλήσεις της εταιρείας ανήλθαν σε 1,2 δις. δολάρια.

17

Η εταιρεία CR Bard, Inc (NYSE: BCR) ανακοίνωσε την συμφωνία για μια μεγάλη και σημαντική εξαγορά αξίας 140 εκ. δολαρίων στο χώρο των περιφερικών αγγείων. Η εταιρεία CR Bard, Inc θα αγοράσει το σύνολο του ενεργητικού των προϊόντων LifeStent ® από την εταιρεία Edwards Lifesciences Corporation, με έδρα το Irvine, της Καλιφόρνιας . Η συναλλαγή περιλαμβάνει την καταβολή 74 εκ. δολαρίων σε μετρητά με την ολοκλήρωση της συμφωνίας και επιπλέον 65 εκατ. δολάρια με την επίτευξη ορισμένων στόχων συμπεριλαμβανομένων και των κανονιστικών εγκρίσεων. Το τμήμα των περιφερικών αγγείων της εταιρείας θα αναλάβει την την εμπορία των προϊόντων. Η Edwards Lifesciences ολοκλήρωσε πρόσφατα τον έλεγχο του προϊόντος του RESILIENT. σε 206 ασθενείς. Η Edwards Lifesciences έχει υποβάλλει τον φάκελο για την έγκριση κυκλοφορίας του προϊόντος στην αγορά των Ηνωμένων Πολιτειών στον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA). Τα προϊόντα LifeStent ® είναι διαθέσιμη στις ΗΠΑ μόνο για ενδείξεις στην χολή.

1/7/08 2:57:58 PM

18

o

Ι ΑΤ Ρ Ι Κ Η Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Α

50 Χρόνια Διοξείδιο του Άνθρακα Οι δραστηριότητες του ανθρώπου αναπτύσσονται μέσα σε ένα πεπερασμένο διαστάσεων σύστημα και με ένα πολύ χαμηλό βαθμό ενεργειακής απόδοσης. Τα κατάλοιπα της ανθρώπινης δραστηριότητας σε διάφορες μορφές, αποβάλλονται στο περιορισμένων διαστάσεων και χωρητικότητας οικοσύστημα σε συνεχώς αυξανόμενο ρυθμό λόγω αυξήσεως του πληθυσμού της γης και της κατά κεφαλή ενεργειακής κατανάλωσης. Είναι τα χαρακτηριστικά του συστήματος καθώς και η θερμοδυναμική του ισορροπία τα τελευταία χρόνια έχουν σημαντικά αλλοιωθεί. Ο άνθρωπος έχει δημιουργηθεί και αναπτυχθεί μέσα σ’ αυτό το οικοσύστημα του οποίου όμως τελευταία την ισορροπία πάει να καταστρέψει και συνεπώς πάει να καταστρέψει και την δικιά του ύπαρξη. Η ρύπανση στο περιβάλλον γίνεται με ρυθμό ταχύτερο απ’ ότι αυτό μπορεί να αφομοιώσει. Η ατμοσφαιρική ρύπανση επηρεάζει άμεσα την υγεία των ανθρώπων, προκαλώντας σοβαρά αναπνευστικά, νευρικά και τοξικολογικά προβλήματα κτλ. Σοβαρές είναι οι επιδράσεις της ρύπανσης του αέρα στο κλίμα της γης, όπως για παράδειγμα το «φαινόμενο του θερμοκηπίου», η «όξινη βροχή», η «τρύπα του όζοντος».

THE SCAN No12 fin.indd 18

Το φαινόμενο του θερμοκηπίου Το φαινόμενο του θερμοκηπίου αποτελεί την τελευταία δεκαετία αντικείμενο έντονου προβληματισμού τόσο σε επιστημονικό όσο και σε πολιτικό επίπεδο. Παρά το γεγονός ότι υπάρχει σε σημαντικό βαθμό αβεβαιότητα ως προς τη χρονική εξέλιξη και την ένταση του φαινομένου, όλα συγκλίνουν στην διαπίστωση ότι οι ανθρωπογενείς εκπομπές αερίων, γνωστών ως αερίων του θερμοκηπίου, όπως το διοξείδιο του άνθρακα (CO₂), τα οξείδια του αζώτου (NOx), το μεθάνιο (CH₄), υδροφθοράνθρακες ( HFCs) και άλλες πτητικές ενώσεις διαταράσσουν την οικολογική ισορροπία. Υπολογίζεται ότι μέχρι το 2050 η θερμοκρασία του πλανήτη θα έχει αυξηθεί από 3-5 βαθμούς μέχρι και 14 βαθμούς. Η αύξηση αυτή της θερμοκρασίας είναι 5-10 φορές μεγαλύτερη από την αύξηση της από την εποχή των παγετώνων μέχρι σήμερα. Από τους πρώτους που διαπίστωσαν την επικινδυνότητα του φαινομένου του θερμοκηπίου ήταν ο Σουηδός Arrhenius το 1890, που υπολόγισε ότι διπλασιασμός των συγκεντρώσεων του CO₂ στην ατμόσφαιρα θα οδηγούσε σε αύξηση κατά 16 οC της θερμοκρασίας της γης. Η καμπύλη Keeling παρουσιάζει τη συνεχή αύξηση της συγκέντρωσης CO₂ στην ατμόσφαιρα τα τελευταία 150 χρόνια, όπου διαπιστώνεται η σχεδόν εκθετική αύξηση των συγκεντρώσεων. Μια υπέρμετρη αύξηση του CO₂ μπορεί να προκαλέσει αύξηση της θερμοκρασίας των κατώτερων στρωμάτων της ατμόσφαιρας και τήξη των πολικών πάγων, ανύψωση της στάθμης των θαλασσών και την πλημμύρα εκτεταμένων παράκτιων περιοχών της υδρογείου. Η εξέλιξη αυτή αναμένεται γύρω στο 2050 μ.χ. αν δεν ληφθούν μέτρα επιβράδυνσής της. Ο χρόνος για την ατμόσφαιρα να προσαρμοσθεί στις αλλαγές εκπομπών CO₂ είναι 50-200 χρόνια γεγονός που οφείλεται στη μικρή συναλλαγή άνθρακα μεταξύ επιφάνειας νερού και ατμόσφαιρας. Ακόμα και αν οι ανθρωπογενείς εκπομπές CO₂ σταματούσαν, η ατμοσφαιρική συγκέντρωση θα μειωνόταν πολύ αργά, και δεν θα προσέγγιζε την προ-βιομηχανική της τιμή για εκατοντάδες χρόνια. Η καμπύλη Keeling (Keeling Curve) θεωρείται σήμερα ένα από τα διάσημα γραφήματα στην επιστήμη και παράλληλα ισότιμη

1/7/08 2:57:58 PM

Ι ΑΤ Ρ Ι Κ Η Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Α

19

TIMELINE: 1957: Ο Charles David Keeling ξεκινά την παρακολούθηση του CO₂ στον Νότιο Πόλο και στο ηφαίστιο Mauna Loa, Χαβάη 1958: Πρώτη άμεση συνεχής ατμοσφαιρική μέτρηση του CO₂ 1970: Noaa, η ομοσπονδιακή υπηρεσία των ΗΠΑ, αρχίζει την παρακολούθηση του CO₂ παγκοσμίως 1995 - 2003: Noaa της Γης System Research Laboratory (ESRL) στο Boulder, Colorado, αναπτυσσει και υποστηριζει τις παγκοσμιου προτυπου αναφορας για το CO₂ και αλλων αεριων θερμοκηπιου με την εξίσωση του Αϊνστάιν Ε = mc2 και τον διπλό έλικα. Αποτελεί δε ένα ισχυρό σύμβολο της εποχής μας. Ήταν 50 χρόνια πριν όταν ένας νεαρός Αμερικανός επιστήμονα, ο David Charles Keeling, ξεκίνησε να παρακολουθεί την συγκέντρωση του CO₂ στην ατμόσφαιρα της γης σε δύο γεωγραφικά σημεία, στον Νότιο Πόλο και στην κορυφή του ηφαιστείου Mauna Loa στη Χαβάη. Οι πολύ ακριβείς μετρήσεις παρήγαγαν ένα αξιόλογο σύνολο δεδομένων που σήμαινε το πρώτο καμπανάκι συναγερμού για την παρακολούθηση των αερίων του θερμοκηπίου σε παγκόσμιο επίπεδο. Η καμπύλη έθεσε τις βάσεις για τις συζητήσεις πολιτικές, κοινωνικές, περιβαλλοντικές σχετικά με την αλλαγή του κλίματος, και τις επιπτώσεις στο παγκόσμιο οικοσύστημα. Οι μετρήσεις του Keeling, απέδειξαν ότι οι εκπομπές CO₂ ήταν αποτέλεσμα των δικών μας δραστηριοτήτων. Το γράφημα αποτελούσε την την πρώτη πραγματική ένδειξη ότι τα επίπεδα του CO₂ σημείωναν άνοδο. Το γράφημα του Keeling αποτελούσε την εικονική προβολική παράσταση του κλίματος. Ο Καθηγητής Keeling ανακάλυψε ότι το διοξείδιο του άνθρακα αυξανόταν συνεχώς και ότι υπήρχαν διακυμάνσεις στην ετήσια συγκέντρωση άνθρακα στην ατμόσφαιρα, οι οποίες οφείλονταν στις εποχικές διακυμάνσεις της ανάπτυξης των φυτών και την εξαφάνιση τους . Όταν πρωτοξεκίνησε τις μετρήσεις το 1958, τα επίπεδα του CO₂ ήταν περίπου 315 ppmv και το 2005 είχαν ανέλθει σε περίπου 378 ppmv. Ωστόσο, παρά τη σημασία που δίνουμε σήμερα στην έρευνα για την αλλαγή του κλίματος, ο καθηγητής Keeling πάλεψε προκειμένου να διασφαλιστεί η χρηματοδότηση για την συνέχιση των μετρήσεων και την παρακολούθηση της συγκέντρωσης των ρύπων. Το γεγονός ότι γιορτάζουμε τα 50 χρόνια, οφείλεται καθαρά στην απίστευτη επιμονή του, στο θάρρος του και στην αισιοδοξία του. “Οι μετρήσεις αυτών των μικρο-αλλαγών στην σύνθεση του αέρα σε διάφορα σημεία του πλανήτη είναι εξαιρετικά προ-

THE SCAN No12 fin.indd 19

κλητική ακόμα και σήμερα στον 21ο αιώνα”, εξηγεί ο ίδιος. Λεπτομερής παρακολούθηση Σήμερα, τα επίπεδα του διοξείδιου του άνθρακα μετριούνται σε εβδομαδιαία βάση με δειγματοληψίες σε περίπου 100 τοποθεσίες σε όλο τον κόσμο. Φιάλες γεμάτες με αέρα αναλύονται για την μέτρηση του διοξειδίου του άνθρακα, άλλων αερίων του φαινομένου του θερμοκηπίου και άλλων ρύπων. Δείγματα αέρος συλλέγουν και αεροσκάφη σε μεγαλύτερο υψόμετρο, ενώ αισθητήρες σε διαστημικά οχήματα ανιχνεύουν αέρια σε όλη την ατμόσφαιρα. Χωρίς την πενηντάχρονη καταγραφή -ρεκόρ- του διοξειδίου του άνθρακα, δεν θα κατανοούσαμε σήμερα τα αίτια της κλιματικής αλλαγής. Η καταγραφή του διοξειδίου του άνθρακα επέτρεψε στους ερευνητές να συνδέσουν το παζλ μεταξύ της αυξανόμενης παραγωγής ενέργειας και ενός ζεστού κόσμου. Ο Charles Keeling πέθανε το 2005, σε ηλικία 77 ετών, συνεχίζοντας την έρευνα του στο Πανεπιστήμιο Scripps Institution στο San Diego, ΗΠΑ, μέχρι την τελευταία ημέρα. Ο γιος του, Ralph Keeling, καθηγητής και αυτός γεωχημείας στο Scripps, συνεχίζει το έργο του.

1/7/08 2:57:59 PM

20

Ι ΑΤ Ρ Ι Κ Ο Ι Ο Ρ Ι Σ Μ Ο Ι

Παγκόσμιος ορισμός του εμφράγματος του μυοκαρδίου

δ

Sophia Antipolis, Γαλλία 19 Οκτωβρίου 2007: Ανακοινώθηκε ο πολυαναμενόμενος καθολικός ορισμός του εμφράγματος του μυοκαρδίου. Δεδομένης της σημαντικής προόδου στη διάγνωση και τη διαχείριση του εμφράγματος του μυοκαρδίου τα τελευταία χρόνια, η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Καρδιολογίας (ESC), το Αμερικανικό Κολέγιο Καρδιολογίας (ACC) και Αμερικανική Ένωση Καρδιάς (AHA), σε συνεργασία με την Παγκόσμια Καρδιολογική Ομοσπονδία (WHF), αναθεώρησαν τον από το 2000 ορισμό, και θέσπισαν ένα καθολικό ορισμό για το έμφραγμα του μυοκαρδίου (ΜΙ). Η επιτροπή, η οποία εργάσθηκε για τον σκοπό αυτό, αποτελείτο από ομάδες εργασίας, προκειμένου να οριστικοποιήσουν τα κριτήρια που είχαν προσδιορίσει η Ευρωπαϊκή Εταιρεία Καρδιολογίας (ESC) και το Αμερικανικό Κολέγιο Καρδιολογίας (ACC), για τη διάγνωση του εμφράγματος του μυοκαρδίου υπό το πρίσμα διαφόρων προοπτικών. Με αυτόν τον στόχο κατά νου, τις ομάδες εργασίας αποτελούσαν εμπειρογνώμονες στους τομείς των βιοδεικτών, ηλεκτροκαρδιο-

THE SCAN No12 fin.indd 20

γραφήματος (ΗΚΓ), απεικόνισης, επεμβατικής καρδιολογίας, κλινικών ερευνών, δημόσιας πολιτικής και υγείας. Ο αναθεωρημένος ορισμός θα δημοσιευτεί ταυτόχρονα στα καρδιολογικά περιοδικά στην Ευρώπη και Αμερική. Ο νέος ορισμός είναι σημαντικός για πολλούς λόγους. Προσδιορίζοντας μία ασθένεια είναι μία διαδικασία που επιτρέπει στους γιατρούς και κλινικούς επιστήμονες να επισημαίνουν ασθενείς - ή να καταλήγουν σε μία διάγνωση.” Η επισήμανση ενός ασθενή με μια συγκεκριμένη διάγνωση έχει σημαντικές συνέπειες για το άτομο σε σχέση με την ιατρική κοινότητα και με την κοινωνία. Για παράδειγμα, διαγνώσκοντας έμφραγμα του μυοκαρδίου σε ασθενή του αλλάζεις τη δυνατότητα δραστηριοποίησης του σε συγκεκριμένες εργασιακές σχέσεις π.χ., πιλότος. Δυστυχώς, συμβαίνει συχνά, πολλοί γιατροί και κλινικοί επιστήμονες προσδιορίζουν την ίδια ασθένεια με διαφορε-

τικό τρόπο. Έτσι, τα χαρακτηριστικά που χρησιμοποιούνται για το ορισμό μιας ασθένειας σε μια χώρα μπορεί να ερμηνευθεί διαφορετικά από γιατρούς σε άλλη χώρα, καθιστώντας τις συγκρίσεις της συγκεκριμένης νόσου μεταξύ των χωρών δύσκολες, αν όχι αδύνατες. Κατά τον ίδιο τρόπο, διεθνείς μελέτες μπορούν να καθορίσουν μια ασθένεια τελείως διαφορετικά. Αυτή η ασάφεια καθιστά εξαιρετικά δύσκολο την σύγκριση αποτελεσμάτων διαφορετικών φαρμακολογικών, επεμβατικών, επιδημιολογικών μελετών ασθενών με μια συγκεκριμένη ασθένεια. Τέτοια είναι η περίπτωση του εμφράγματος του μυοκαρδίου. Προσπάθειες που έγιναν στο παρελθόν για την τυποποίηση του ορισμού απέτυχαν, είτε εξαιτίας της εξελισσόμενης τεχνολογίας και της πολυπλοκότητας των διαγνωστικών μέσων ή της επικρατούσας σύγχυσης του ορισμού του εμφράγματος του μυοκαρδίου. Η πρώτη συναινετική εισήγηση όριζε ότι το έμφραγμα του μυοκαρδίου

Ευρωπαϊκή Εταιρεία Καρδιολογίας (ESC)

Αμερικανική Καρδιολογική Εταιρεία (AHA)

Η ΕΕΚ εκπροσωπεί σχεδόν 53.000 καρδιολόγους στην Ευρώπη και τη Μεσόγειο. Η αποστολή της είναι να μειωθεί η επιβάρυνση των καρδιαγγειακών παθήσεων στην Ευρώπη. Αυτό επιτυγχάνεται μέσα από επιστημονικές και εκπαιδευτικές δραστηριότητες, με την έκδοση κατευθυντήριων οδηγιών κλινικής πρακτικής, και πανευρωπαϊκών ερευνών σχετικά με συγκεκριμένες ασθένειες. Η ΕΕΚ συνεργάζεται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον ΠΟΥ για τη βελτίωση της πολιτικής στην υγεία στην ΕΕ.

Ιδρύθηκε το 1924, και είναι η παλαιότερη και μεγαλύτερη εθελοντική οργάνωση υγείας, στην Αμερική, αφιερωμένη στη μείωση της αναπηρίας και των θανάτων από καρδιακές ασθένειες και εγκεφαλικά επεισόδια. Οι ασθένειες αυτές, αποτελούν σήμερα την 1η και 3η αιτία θανάτων, με όλες τις άλλες καρδιαγγειακές παθήσεις να σκοτώνουν πάνω από 870.000 άτομα ετησίως. Το 2006 η εταιρεία επένδυσε πάνω από 543 εκ. δολάρια στην έρευνα, στην επαγγελματική και δημόσια εκπαίδευση με προγράμματα για να βοηθήσει όλους τους Αμερικανούς να ζουν περισσότερο και υγιέστερη ζωή.

1/7/08 2:58:00 PM

21

Ι ΑΤ Ρ Ι Κ Ο Ι Ο Ρ Ι Σ Μ Ο Ι

(ΕΜ) μπορεί να συνδεθεί με το ποσό απώλειας του καρδιακού μυός, σε σχέση με τις συνθήκες που οδήγησαν στο έμφραγμα (π.χ. αυθόρμητη ή επακόλουθη) και τη χρονική στιγμή του θανάτου του καρδιακού κυτταρικού μυός αναφορικά με τον χρόνο της παρατήρησης (εξελισσόμενο, επούλωση, ή επούλωση του εμφράγματος). Η νέα έκθεση διευρύνει τα κριτήρια για τον ορισμό του ΕΜ με την προσθήκη νέων παραγόντων στα κριτήρια του ηλεκτροκαρδιογραφήματος (ΗΚΓ), μεθόδους απεικόνισης, ασθενή με αιφνίδιο θάνατο, καθώς και συνεπειών από τον επανακαθορισμό του όρου για κλινικέ έρευνες. Οι αλλαγές στον ορισμό του ΕΜ έχουν κρίσιμες συνέπειες για τις λιγότερο ανεπτυγμένες και αναπτυσσόμενες χώρες. Σε πολλές από αυτές, δεν υπάρχουν σε όλα τα νοσοκομεία διαθέσιμοι πόροι για την εφαρμογή του νέου ορισμού. Ωστόσο, σε πολλές αναπτυσσόμενες χώρες, τα

ιατρικά κέντρα εφαρμόζουν τον προτεινόμενο ορισμό του ΕΜ. Ο ορισμός μπορεί και πρέπει να χρησιμοποιείται άμεσα από τις ανεπτυγμένες χώρες και στις αναπτυσσόμενες, το συντομότερο με την διαθεσιμότητα των πόρων. Η ταυτόχρονη και συνεχής χρήση του παλαιού ορισμού του ΠΟΥ στις αναπτυσσόμενες χώρες για μερικά χρόνια, μέχρι την διαθεσιμότητα των πόρων για την εφαρμογή του νέου ορισμού, θα επιτρέψει τη συγκριτική αξιολόγηση των στοιχείων που ελήφθησαν κατά το παρελθόν, με τα στοιχεία που θα λαμβάνονται στο μέλλον, χρησιμοποιώντας τις νεότερες προσεγγίσεις. Είναι βασικό ότι το χάσμα μεταξύ διαγνωστικών και θεραπευτικών καινοτομιών θα πρέπει να αντιμετωπισθεί σε όλες τις χώρες του κόσμου για τον εξαπλούμενο αυτό τομέα των καρδιοαγγειακών παθήσεων. Υπάρχει μια σειρά από σημαντικές επιπτώσεις για τους γιατρούς και κλινικούς ερευνητές σε όλο το κόσμο με την αποδοχή του νέου αναθεωρημένου ορισμού

του ΕΜ. Πρώτον, ο αρχικός (2000) ορισμός του ΕΜ με βάση την τροπονίνη εξακολουθεί να μην είναι αποδεκτός και η εφαρμογή του από πολλούς κλινικούς γιατρούς οδηγεί στη συνεχή σύγχυση που υπάρχει στη διάγνωση του ΕΜ σε πολλούς ασθενείς. Δεύτερον, υπάρχει ένας σημαντικός αριθμός ασθενών με πολύ μικρά εμφράγματα οι οποίοι μπορούν να διαγνωσθούν μόνο με υψηλής ευαισθησίας και ακρίβειας μετρήσεις της τροπονίνης. Με την καθολική αποδοχή του αναθεωρημένου ορισμού του ΕΜ, τα μελλοντικά αποτελέσματα από διαφορετικές κλινικές δοκιμές θα μπορούν να συσχετίζονται και να συγκρίνονται. Η τυποποίηση του ορισμού του ΕΜ θα ωφελήσει τους ασθενείς, τους ιατρούς, τους κλινικούς ερευνητές και τους επιδημιολόγους. Ο ορισμός του εμφράγματος του μυοκαρδίου αποτελεί το πρώτο βήμα στην τυποποίηση του ορισμού και άλλων καρδιαγγειακών παθήσεων.

Το Αμερικανικό Κολέγιο Καρδιολογίας (ACC)

Παγκόσμια Ομοσπονδία καρδιάς (WHF)

Το Αμερικανικό Κολέγιο Καρδιολογίας είναι μηκερδοσκοπικό σωματείο με 34.000 μέλη και απονέμει την ιατρική πιστοποίηση του Fellow στους ιατρούς οι οποίοι πληρούν τις αυστηρές προϋποθέσεις. Το Κολέγιο είναι πρωτοπόρος στη διαμόρφωση της πολιτικής για την υγεία, τα πρότυπα και τις κατευθυντήριες οδηγίες, και είναι σταθερός υποστηρικτής της έρευνας για τις καρδιαγγειακές παθήσεις.

Η Παγκόσμια Ομοσπονδία Καρδιάς είναι μη κυβερνητική οργάνωση με έδρα τη Γενεύη, της Ελβετίας, με επίκεντρο την πρόληψη και τον έλεγχο της καρδιακής νόσου και του εγκεφαλικού επεισοδίου, στις χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος χώρες. Έχει ως μέλη 195 καρδιολογικές εταιρείες από πάνω από 100 χώρες από τις περιοχές της Ασίας - Ειρηνικού, Ευρώπης, Ανατολικής Μεσογείου, Αμερικής και Αφρικής.

THE SCAN No12 fin.indd 21

1/7/08 2:58:00 PM

22

Ι ΑΤ Ρ Ι Κ Ε Σ Α Ν Α Κ Α ΛΥ Ψ Ε Ι Σ 2 0 0 7

Οι 10 κορυφαίες ανακαλύψεις για το 2007 σ Πηγή: Science

THE SCAN No12 fin.indd 22

Η πιο σημαντική ανακάλυψη, κατά το περιοδικό Science, του 2007 ήταν η ανακάλυψη ότι τα δερματικά κύτταρα θα μπορούσαν να χειριστούν κατάλληλα για να συμπεριφερθούν σαν τα βλαστικά κύτταρα. Οι επιστήμονες έχουν μάθει πολλά τα τελευταία χρόνια για το πώς επηρεάζουν τα γονίδια κληρονομούμενα χαρακτηριστικά και ασθένειες. Συγχρόνως, ακούμε για το πόσο μικρές είναι οι διαφορές μεταξύ μας και των όχι και τόσο απόμακρων εξαδέλφων μας, τους χιμπατζήδες και τους γορίλες. Αλλά αυτή τη χρονιά, ερευνητές τοποθέτησαν στη σειρά τα γονιδιώματα χιλιάδων ατόμων. Εξέτασαν παραλλαγές σε μικρά τμήματα του DNA, που λέγονται Απλά Πολυμορφισματικά Νουκλεοτίδια, ή SNPs. Ο κάθε ένας από μας έχει εκατομμύρια SNPs στο DNA του. Οι επιστήμονες ανακάλυψαν πόσο διαφέρουν μεταξύ τους σε αυτό το βασικό επίπεδο - μια κρίσιμη πληροφορία για να κατανοήσουμε τα πάντα, από το ποιος αναπτύσσει διαβήτη έως το ποιος κινδυνεύει να πάθει καρκίνο του μαστού. Τα δερματικά κύτταρα, που μετατράπηκαν σε βλαστοκύτταρα, είναι δυνατόν να εξελιχθούν σε δομικές μονάδες οποιουδήποτε τύπου ανθρώπινου ιστού και μάλιστα ειδικά για κάθε συγκεκριμένο ασθενή και για κάθε συγκεκριμένη ασθένεια, χωρίς τη χρήση ανθρώπινων ωαρίων ή εμβρύων Πριν σχεδόν επτά χρόνια, για πρώτη φορά βρέθηκε η αλληλουχία του ανθρώπινου γονιδιώματος. Από τότε με τη μελέτη της γενετικής σύνθεσης μας οι επιστήμονες έχουν διαπιστώσει ότι υπάρχουν περίπου 15 εκατομμύρια θέσεις κατά μήκος του γονιδιώματος, όπου μπορεί να διαφέρει ένα άτομο ή ένας πληθυσμός. Μέχρι το τέλος του 2007, προσδιορίστηκαν πάνω από 3 εκατομμύρια αυτών των Απλών Πολυμορφισματικών Νουκλεοτιδίων (SNPs). Μια διεθνής επιστημονική επιχείρηση γνωστή ως πρόγραμμα HapMap επιδιώκει να βρει τις διαφορές μέσα στο ανθρώπινο γονιδίωμα ανιχνεύοντας αυτά τα SNPs. Μόνο την προηγούμενη χρονιά, οι ερευνητές συνέδεσαν πάνω από μια δωδεκάδα αρρώστιες με πενή-

ντα γονίδια και τις παραλλαγές τους. Οι μελέτες που δημοσιεύθηκαν το 2007 έχουν βρει παραλλαγές γονιδίων που υπαινίσσονται μια προδιάθεση για το διαβήτη τύπου 1 και 2, την ασθένεια του Crohn, τις καρδιακές παθήσεις, τον καρκίνο του μαστού, το σύνδρομο των ανήσυχων ποδιών, τον ενδοκολπικό ινιδισμό, το γλαύκωμα, την σκλήρυνση κατά πλάκας, την ρευματοειδή αρθρίτιδα, αλλά και τον καρκίνο του ορθού και του κόλου, μεταξύ των άλλων ανακαλύψεων. Έτσι, στα πλαίσια των ερευνών για το γονιδίωμα, πριν δύο μήνες περίπου, δύο ερευνητικές ομάδες στις ΗΠΑ και την Ιαπωνία ανακοίνωσαν, ανεξάρτητα μεταξύ τους, ότι κατάφεραν να μετατρέψουν κύτταρα του δέρματος σε βλαστικά κύτταρα, εφαρμόζοντας μια πρωτοποριακή μέθοδο, που παρακάμπτει τη χρήση ανθρώπινων εμβρύων. Στη μία ομάδα ήταν επικεφαλής ο Shinya Yamanaka (αριστερά), του Πανεπιστημίου του Κιότο, Στη δεύτερη υπογράφει η ομάδα του James Thomson (δεξιά) από το Πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν στο Μάντισον. Τα βλαστικά κύτταρα, που υπόσχονται να φέρουν επανάσταση στην ιατρική, μπορούν να καλλιεργηθούν στο εργαστήριο και να δώσουν, θεωρητικά, μια ποικιλία διαφορετικών ιστών για μεταμόσχευση. Βλαστικά κύτταρα υπάρχουν και στον ενήλικο οργανισμό, έχουν όμως αποδειχθεί λιγότερο «ευέλικτα» από τα εμβρυϊκά κύτταρα. Για να το κατορθώσουν αυτό, οι ερευνητές μόλυναν ανθρώπινους ινοβλάστες δέρματος με έναν ιό που μετέφερε στα κύτταρα τέσσερα επιπλέον γονίδια (δύο από τα γονίδια ήταν κοινά και στις δύο μελέτες). Τα επιπλέον αυτά γονίδια επαναπρογραμματίζουν τη λειτουργία άλλων γονιδίων και αναγκάζουν τα κύτταρα να αλλάξουν ρόλο και να μετατραπούν σε πολυδύναμα βλαστικά κύτταρα (iPS). Στην παρούσα φάση, τα κύτταρα αυτά δεν θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν σε ασθενείς, δεδομένου ότι έχουν τροποποιηθεί γενετικά και θα μπορούσαν θεωρητικά να προκαλέσουν καρκίνο. Η νέα αυτή τεχνική επιλύει και το ηθικό πρόβλημα

1/7/08 2:58:02 PM

23

Ι ΑΤ Ρ Ι Κ Ε Σ Α Ν Α Κ Α ΛΥ Ψ Ε Ι Σ 2 0 0 7

σύμφωνα με το περιοδικό Science που συνεπάγεται η καταστροφή των εμβρύων για τη συλλογή βλαστοκυττάρων, διευκολύνοντας και επιταχύνοντας την κατασκευή «ανταλλακτικών ιστών» και οργάνων, αν και ως γνωστόν η μεταβολή του DNA των δερματικών κυττάρων προκαλεί καρκίνο. Επίσης, θα επιτρέψει στις φαρμακοβιομηχανίες τη δυνατότητα να «ελέγχουν» τον τρόπο αλληλεπίδρασης των σκευασμάτων τους με τα ηλικιωμένα και άρρωστα κύτταρα. Οι 9 υπόλοιπες κορυφαίες ανακαλύψεις είναι: Προέλευση των Κοσμικών Σφαιρών: Ήταν γνωστό από τη δεκαετία του ‘60 ότι η Γη βομβαρδίζεται από κοσμικά σωματίδια υψηλής ενέργειας. Αυτά τα σωματίδια είναι μικρότερα από τα άτομα και ακόμα χτυπούν τη Γη με τη δύναμη μιας μπάλας του γκόλφ που πέφτει στο έδαφος, η δε ενέργεια τους είναι 100 εκατομμύρια φορές πιο υψηλή από την ενέργεια που δίνει οποιοσδήποτε σημερινός επιταχυντής σωματιδίων. Τα σωματίδια προέρχονται από τους ενεργούς γαλαξιακούς πυρήνες, τις υπερβαρέες μαύρες τρύπες που κρύβονται στο κέντρο μερικών γαλαξιών. Εντούτοις, χωρίς έναν μηχανισμό που να εξηγεί πώς αυτά τα σωματίδια πρωτόνια σε αυτήν την περίπτωση - φθάνουν σε αυτές τις απίστευτες ενέργειες (παραπάνω από 60 EeV), οι συζητήσεις οργιάζουν. Βλέποντας τις αισθήσεις σας: Ενώ ο καθένας ξέρει τις πέντε βασικές αισθήσεις, πρέπει να διευκρινιστεί ακόμα λεπτομερώς σε μοριακό επίπεδο το πώς λειτουργούν. Αυτή τη χρονιά ένα ζευγάρι κρυσταλλογράφων δημοσίευσε τέσσερις εργασίες σχετικά με τη δομή του β2-αδρενεργικού υποδοχέα. Αυτό το μόριο είναι ένα από μια οικογένεια σχεδόν 1.000 μορίων που συνδέουν μεμβράνες, που ονομάζονται G υποδοχείς συνδεδεμένων πρωτεϊνών (GPCRs). Η GPCR βοηθάει να παίρνουμε αξιόπιστες πληροφορίες για το περιβάλλον μας μέσω της γεύσης, της μυρωδιάς, της αφής, της ακοής, και της όρασης, ενώ μας βοηθούν να διαχειριστούμε τις συνθήκες του εσωτερικού σώματος μας. Οξείδια μετάλλων μετάπτωσης: Οι δίοδοι και τα τρανζίστορ είναι οι δομικές μονάδες της σύγχρονης ψηφι-

ακής εποχής. Οφείλουν την ύπαρξή τους στο γεγονός ότι όταν έρχονται σε επαφή δύο ημιαγωγικά υλικά, απορρέουν πολλά ενδιαφέροντα φαινόμενα της φυσικής. Αυτή τη χρονιά οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι εάν αναπτυχθούν σε στρώματα διαφορετικά οξείδια μετάλλων (οξείδια στοιχείων μετάπτωσης), τότε μπορούν να εμφανιστούν πολύ ενδιαφέροντα πράγματα. Σε δύο παραδείγματα οι ερευνητές ανέπτυξαν μαζί δύο μονωτικά υλικά που έκαναν μια αγώγιμη διεπαφή, ενώ ένας άλλος ερευνητής δημιούργησε μια υπεραγωγική διεπαφή από δύο μονωτές. Κβαντικό σπιν φαινομένου Hall: Όταν οι θεωρητικοί και οι πειραματιστές συνεργάζονται στην επιστήμη, τότε συμβαίνουν σημαντικές ανακαλύψεις. Αυτή τη χρονιά, μια ομάδα θεωρητικών φυσικών πρόβλεψε ότι το τελλουρίδιο του υδραργύρου (HgTe), ανάμεσα δύο ημιαγωγικά υλικά πρέπει να κάνει αυτό που είναι γνωστό ως Κβαντικό Σπιν Φαινομένου Hall (QSHE). Δείχθηκε βέβαια το Κβαντικό Σπιν Φαινομένου Hall, αλλά μόνο στις θερμοκρασίες κάτω από 10 Κ. Εάν αυτό μπορεί να αναπαραχθεί στις θερμοκρασίες δωματίου, το φαινόμενο θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια νέα γενεά χαμηλής ισχύος υπολογιστικών συσκευών σπιντρόνικς. Ειδικευμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού: Όταν αρρωσταίνετε, δημιουργούνται δύο τύποι κυττάρων του ανοσοποιητικού συστήματος. Μερικά από τα κύτταρα γίνονται “βραχύβιοι στρατιώτες” η εργασία των οποίων είναι να παλέψουν την αρρώστια. Άλλα κύτταρα πάλι γίνονται κύτταρα με μακροπρόθεσμη μνήμη, που τριγυρίζουν για χρόνια ή και δεκαετίες μέχρι να ξαναέρθει η ίδια ασθένεια και να την αντιμετωπίσουν πάλι. Το Μάρτιο του 2007, μια ομάδα Αμερικανών ερευνητών έδειξε ότι ένα κύτταρο Τ θα μπορούσε να διαιρεθεί κατά τρόπο ασυμμετρικό, επιτρέποντας έτσι την ειδίκευση τους ως στρατιώτες ή σαν κύτταρα μνήμης. Ενώ δεν έχει προέλθει ακόμα καμία πρακτική εφαρμογή από αυτή την ανακάλυψη, υπάρχει η δυνατότητα να ενισχυθεί η δράση των εμβόλιων.



THE SCAN No12 fin.indd 23

1/7/08 2:58:05 PM

24 Οι 10 κορυφαίες ανακαλύψεις για το 2007 σύμφωνα με το περιοδικό Science  Μοριακός έλεγχος: Καμία συγκεκριμένη σημαντική ανακάλυψη δεν αναφέρεται εδώ. Αντίθετα η αναφορά μοιράζεται σε χημικούς σε όλο τον κόσμο για διάφορες σημαντικές ανακαλύψεις για τον έλεγχο των χημικών αντιδράσεων. Όταν παράγεται μια χημική ουσία, όσα λιγότερα είναι τα βήματα τόσο το καλύτερο. Όπως θα σας εξηγήσει κι ένας χημικός μηχανικός οι διαχωρισμοί και οι καθαρισμοί μεταξύ των βημάτων στοιχίζουν, και φυσικά το κόστος των πρόσθετων βημάτων μεταφέρεται προς τον καταναλωτή. Αυτό μπορεί ενδεχομένως να οδηγήσει σε φτηνότερα υλικά και φαρμακευτικά είδη για τους καταναλωτές. Μνήμη και φαντασία: Ερευνητές στη νευρολογία διαπίστωσαν ότι υπάρχει μια ομοιότητα μεταξύ του πως ο εγκέφαλός μας ανακαλεί τις μνήμες και του πως φαντάζεται νέα σενάρια. Βρετανοί ερευνητές έδειξαν ότι ασθενείς με αμνησία - που προκαλείται από καταστροφή του ιππόκαμπου - είχαν μια δύσκολη περίοδο όπου φανταζόντουσαν υποθετικές καταστάσεις, και επίσης ανακαλούσαν παλαιά γεγονότα στη μνήμη τους. Αργότερα την άνοιξη, μια ξεχωριστή μελέτη για την εγκεφαλική απεικόνιση των υγιών νέων έδειξε ότι παρόμοιες νευρικές διαβάσεις χρησιμοποιήθηκαν και για να θυμηθούν τα προηγούμενα γεγονότα και για να φανταστούν μελλοντικά σενάρια - και τα δύο γεγονότα χρησιμοποίησαν ένα μέρος του ιππόκαμπου. Τέλεια Ντάμα: Μια ομάδα Καναδών ερευνητών πληροφορικής απέδειξε ότι ένα παιχνίδι ντάμας, εάν παίζεται τέλεια, θα τελειώσει με μια ισοπαλία. Αυτή η απόδειξη είναι το αποκορύφωμα μιας έρευνας 18 ετών και αντιπροσωπεύει “το πιο περίπλοκο παιχνίδι” που λύθηκε ποτέ. Σε ένα παιχνίδι ντάμας στις ΗΠΑ, υπάρχουν 5x1020 δυνατές διαφορετικές διαμορφώσεις. Ανασύροντας από μια βάση δεδομένων 39 τρισεκατομμυρίων δυνατών ρυθμίσεων με 10 ή λιγότερα κομμάτια πάνω στον πίνακα, οι ερευνητές βρήκαν ποιες από αυτές θα οδηγούσαν στη νίκη για το κόκκινο, για το μαύρο, ή την ισοπαλία.

THE SCAN No12 fin.indd 24

σ

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο καταδίκασε την Ελλάδα (18 Δεκεμβρίου 2007), επειδή παρέβη τις υποχρεώσεις που απορρέουν από την κοινοτική οδηγία 93/36/ΕΟΚ και τις τροποποιήσεις της 2001/78/ΕΚ, σχετικά με τους διαγωνισμούς για τις προμήθειες νοσοκομείων και λοιπών μονάδων υγείας των ΔΥΠΕ. Συγκεκριμένα τo Ευρωπαϊκό Δικαστήριο έκρινε με απόφασή του ότι η Ελλάδα, διατηρώντας σε ισχύ το νόμο 2955 του 2001 με τις αντίστοιχες Υπουργικές αποφάσεις του 2005, παραβίασε την κοινοτική νομοθεσία και ειδικότερα την αρχή της ίσης μεταχείρισης και την υποχρέωση διαφάνειας σε ό,τι αφορά τις δημόσιες συμβάσεις προμηθειών για ορισμένα υλικά ιατρικής χρήσης σε νοσοκομεία και άλλες μονάδες υγείας. Ειδικότερα, το Δικαστήριο αμφισβήτησε με την απόφασή του τη δυνατότητα που παρέχει η ελληνική νομοθεσία να καθορίζεται ανώτατη τιμή προμήθειας, χωρίς διαγωνισμό, συγκεκριμένων ιατρικών υλικών με κοινή απόφαση των υπουργών Ανάπτυξης, Οικονομικών, Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και Υγείας και Πρόνοιας. Η ουσία της καταδίκης έγκειται στο γεγονός ότι ο ελληνικός νόμος του 2001 επικαλείται μια επείγουσα κατάσταση, για να δικαιολογήσει ένα σύστημα προμηθειών άμεσης διαπραγμάτευσης μεταξύ των δύο μερών. Το Δικαστήριο έκρινε ότι διατηρώντας σε ισχύ το άρθρο 7, παράγραφος 2, του νόμου 2955/2001 για τις «Προμήθειες Νοσοκομείων και λοιπών μονάδων υγείας των Περιφερειακών Συστημάτων Υγείας και Πρόνοιας (ΠεΣΥΠ) και άλλες διατάξεις», καθώς και τις εκτελεστικές διατάξεις των κοινών υπουργικών αποφάσεων, η Ελλάδα παραβίασε τις υποχρεώσεις της περί συντονισμού των διαδικασιών για τη σύναψη συμβάσεων δημοσίων προμηθειών, η οποία τροποποιήθηκε στη συνέχεια από την οδηγία 2001/78/ΕΚ της Επιτροπής. Ιδιαίτερα τονίζεται στην απόφαση ότι οι κοινές υπουργικές

1/7/08 2:58:09 PM

25

ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ

Ε.Ε.: Παραβιάζει τη νομοθεσία για προμήθεια ιατρικών υλικών η Ελλάδα αποφάσεις καθορίζουν τις ανώτατες τιμές για τα υλικά ιατρικής χρήσης για τα υλικά οστεοσύνθεσης, γναθοπροσωπικής χειρουργικής, βηματοδοτώναπινιδωτών, ηλεκτροδίων και υλικών καρδιοχειρουργικής, καθώς και τα φίλτρα αιμοκάθαρσης τεχνητού νεφρού με τις απαραίτητες αρτηριοφλεβικές γραμμές. Η επίδικη εθνική νομοθεσία επιτρέπει στις αναθέτουσες αρχές να προσφεύγουν απευθείας στη διαδικασία με διαπραγμάτευση για την προμήθεια ολόκληρων κατηγοριών προϊόντων ιατρικής χρήσης, χωρίς να εξασφαλίζεται ότι πληρούνται οι προϋποθέσεις της κοινοτικής νομοθεσίας (οδηγία 93/36). Σύμφωνα με την εν λόγω οδηγία που συντονίζει τις διαδικασίες σύναψης συμβάσεων δημόσιων προμηθειών, οι αναθέτουσες αρχές μπορούν να συνάπτουν συμβάσεις προμηθειών προσφεύγοντας στη διαδικασία με διαπραγμάτευση σε περίπτωση υποβολής αντικανονικών προσφορών στο πλαίσιο ανοικτής ή κλειστής διαδικασίας ή σε περίπτωση προσφορών οι οποίες, βάσει εθνικών διατάξεων δεν είναι αποδεκτές, εφόσον οι αρχικοί όροι της σύμβασης δεν έχουν τροποποιηθεί ουσιωδώς.

Με διαπραγμάτευση Οι αναθέτουσες αρχές μπορούν επίσης να συνάπτουν τις συμβάσεις προμηθειών προσφεύγοντας στη διαδικασία με

THE SCAN No12 fin.indd 25

διαπραγμάτευση χωρίς προηγούμενη δημοσίευση προκήρυξης στις ακόλουθες περιπτώσεις: 1) όταν δεν έχει υποβληθεί καμία προσφορά ή καμία κατάλληλη προσφορά μετά από πρόσκληση σε ανοιχτή ή κλειστή διαδικασία, 2) όταν τα σχετικά προϊόντα κατασκευάζονται αποκλειστικά για σκοπούς ερευνητικούς, πειραματικούς, μελετητικούς ή αναπτυξιακούς, 3) στο βαθμό που είναι απόλυτα αναγκαίο όταν, λόγω του κατεπείγοντος χαρακτήρα της προμήθειας που προκύπτει από γεγονότα απρόβλεπτα για τις εν λόγω αναθέτουσες αρχές, 4) για τις συμπληρωματικές παραδόσεις που πραγματοποιούνται από τον αρχικό προμηθευτή και προορίζονται είτε για τη μερική ανανέωση προμηθειών ή εγκαταστάσεων τρέχουσας χρήσης είτε για επέκταση υφιστάμενων προμηθειών ή εγκαταστάσεων, εφόσον η αλλαγή προμηθευτή θα υποχρέωνε ενδεχομένως την αναθέτουσα αρχή να προμηθευτεί υλικό με διαφορετικά τεχνικά χαρακτηριστικά τα οποία είναι ασυμβίβαστα ή προκαλούν δυσανάλογες τεχνικές δυσχέρειες ως προς τη χρήση και συντήρηση. Σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, οι αναθέτουσες αρχές συνάπτουν τις συμβάσεις τους προσφεύγοντας είτε στην ανοικτή είτε στην κλειστή διαδικασία.

Ελληνικό αίτημα Στη διάρκεια της δίκης, η ελληνική

πλευρά δεν αμφισβήτησε ότι η ρύθμιση του νόμου 2955 αποτελεί παρέκκλιση από την υποχρέωση οργάνωσης διαδικασίας διαγωνισμού στις μη προβλεπόμενες από την εν λόγω διάταξη περιπτώσεις. Ζήτησε, ωστόσο, την απόρριψη της προσφυγής, υποστηρίζοντας ότι, στο πλαίσιο της νομοθετικής μεταρρύθμισης όσον αφορά τις προμήθειες στον τομέα της υγείας, πρόκειται να κατατεθεί νομοσχέδιο που θα περιλαμβάνει άρθρο σχετικό με την κατάργηση του άρθρου 7, παράγραφος 2, του νόμου 2955. Η ελληνική πλευρά διευκρίνισε ότι η καθυστέρηση οφείλεται στις σημαντικές αλλαγές που επήλθαν στο εν λόγω νομοσχέδιο, σκοπός του οποίου είναι η δημιουργία ενός νέου νομικού περιβάλλοντος στον πολύ ευαίσθητο τομέα της υγείας και το οποίο θα διασφαλίζει τόσο την απρόσκοπτη ολοκλήρωση των διαδικασιών ανάθεσης των συμβάσεων όσο και τον ομαλό εφοδιασμό των νοσοκομείων με το αναγκαίο ιατροτεχνολογικό υλικό. Τα ελληνικά επιχειρήματα δεν έπεισαν το Δικαστήριο το οποίο αποφάνθηκε ότι η Ελληνική Δημοκρατία, διατηρώντας σε ισχύ το άρθρο 7, παράγραφος 2, του νόμου 2955/2001, παραβίασε το άρθρο 6, παράγραφος 3, της οδηγίας 93/36/ΕΟΚ και τις γενικές αρχές της Συνθήκης, ειδικότερα δε την αρχή της ίσης μεταχείρισης και την υποχρέωση διαφάνειας.

1/7/08 2:58:17 PM

26

ο

Π Α Ν Ο ΡΑ Μ Α Υ Γ Ε Ι Α Σ

Έκθεση του ΟΟΣΑ «Πανόραμα Υγείας 2007» Οι δαπάνες υγείας αντιπροσωπεύουν ένα ολοένα αυξανόμενο ποσοστό του ΑΕΠ των χωρών-μελών του ΟΟΣΑ, οι οποίες βρίσκονται αντιμέτωπες με το πρόβλημα της γήρανσης του πληθυσμού τους, όπως υπογραμμίζει η έκθεση ‘Πανόραμα Υγείας 2007’ που δόθηκε στη δημοσιότητα από τον διεθνή οργανισμό. Το 2005, οι δαπάνες στον τομέα υγείας των 30 χωρών-μελών του ΟΟΣΑ αντιπροσώπευαν, κατά μέσον όρο, το 9% του ΑΕΠ, έναντι 8,6% το 2003, και 7,8% με 8,5% του ΑΕΠ την πενταετία 19972002. Πλέον, οι δαπάνες υγείας αντιπροσωπεύουν ποσοστό μεγαλύτερο του 10% του ΑΕΠ σε οκτώ χώρες του διεθνούς οργανισμού, σε σχέση με τέσσερις χώρες το 2000 και τρεις χώρες το 1995. Στην κορυφή της κατάταξης είναι οι ΗΠΑ με δαπάνες υγείας που αντιπροσωπεύουν το 15,3% του ΑΕΠ, ακολουθούμενες από την Ελβετία με 11,6%, τη Γαλλία με 11,1%, τη Γερμανία με 10,7% και το Βέλγιο με 10,3%. Οι υπόλοιπες χώρες είναι κατά σειράν το Μεξικό με 6,4% του ΑΕΠ, η Πολωνία με 6,2% και η Νότια Κορέα με 6%. Το 10,1% του ΑΕΠ Οι δαπάνες για την υγεία στην Ελλάδα ανέρχονταν το 2005 στο 10,1% του ΑΕΠ, το 8ο υψηλότερο ποσοστό στον κόσμο. Σε μονάδες αγοραστικής δύναμης οι κατά κεφαλήν δαπάνες των Ελλήνων φτάνουν τα 2.981 δολάρια, έναντι 2.579 που είναι ο μέσος όρος και 6.401 δολάρια στις ΗΠΑ. Στην 10ετία 1995-2005 οι δαπάνες αυτές παρουσίασαν μέση ετήσια αύξηση 4,7% ξεπερνώντας τον μέσο όρο του 4% που καταγράφηκε στο σύνολο των χωρών του ΟΟΣΑ.

THE SCAN No12 fin.indd 26

Σημειώνεται, τέλος, ότι μόλις το 15,6% του πληθυσμού έχει κάποιο ασφαλιστικό πρόγραμμα υγείας, έναντι 92,8% στην Ολλανδία και 87,2% στη Γαλλία Η Ελλάδα κατέλαβε την πρώτη θέση στις ιδιωτικές δαπάνες με 57,2% επί των συνολικών δαπανών Υγείας, υποσκελίζοντας ακόμα και αυτές τις ΗΠΑ, που - με το Μεξικό - κατέχουν τη δεύτερη θέση με 55%. Πιο συγκεκριμένα, το 57,2% των δαπανών για Υγεία στην Ελλάδα καταβάλλεται από τους ίδιους τους πολίτες, ενώ μόνο το 42.8% έχει δημόσια χρηματοδότηση. Το ρεκόρ αυτό ξεπερνά ακόμη και τις ΗΠΑ, που το σύστημα Υγείας τους βασίζεται στην ιδιωτική ασφάλιση, ενώ στην Ελλάδα η ιδιωτική ασφάλιση Υγείας είναι, όταν υπάρχει, απλώς επιπρόσθετη. Σε όλες τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης η ιδιωτική πληρωμή της περίθαλψης δεν ξεπερνά το 28%, ενώ ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 25%. Η ιδιωτική χρηματοδότηση της Υγείας (περίθαλψη, φάρμακα κτλ.) έχει ως επίπτωση οι Έλληνες να αναγκάζονται να δαπανούν ένα μεγάλο τμήμα του εισοδήματός τους στην Υγεία. Σύμφωνα με τον Οργανισμό, ενώ στις περισσότερες χώρες του ΟΟΣΑ οι δαπάνες των νοικοκυριών για υγεία αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 2% της συνολικής κατανάλωσης των νοικοκυριών και ενώ, ακόμη και στις ΗΠΑ, η δαπάνη αυτή είναι περίπου το 3% της συνολικής κατανάλωσης, που είναι και ο μέσος όρος του Οργανισμού, στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό ξεπερνά το 6%. Η χρηματοδότηση δεν είναι ο μόνος τομέας όπου η Ελλάδα καταγράφει αρνητικό ρεκόρ στους δείκτες Υγείας. Από

την έκθεση «Πανόραμα Υγείας 2007» εντυπωσιακό είναι εξάλλου το στοιχείο ότι αν και στο σύνολο των χωρών του οργανισμού παρατηρήθηκε τις τελευταίες δύο δεκαετίες κατακόρυφη πτώση στον αριθμό των καπνιστών αυτό δεν συνέβη και στην Ελλάδα. Η χώρα μας έχει το μεγαλύτερο ποσοστό ατόμων που καπνίζουν, διαμορφώνεται στο 38,6% και είναι υψηλότερο κατά 14 μονάδες από τον μέσο όρο. Έτσι, πρώτη έρχεται η Ελλάδα σε ποσοστό του ενήλικου πληθυσμού που καπνίζει καθημερινά (38,6%), με επόμενη την Τουρκία (32,1%) και με μέσον όρο του ΟΟΣΑ 24,3%. Σημαντικά βήματα προόδου που συνοδεύτηκαν από μείωση της κατανάλωσης καπνού έχουν πραγματοποιήσει η Σουηδία, ο Καναδάς, η Πορτογαλία και οι Ηνωμένες Πολιτείες, όπου τα ποσοστά των ενήλικων καπνιστών κυμαίνονται μεταξύ 16% και 17%. Επίσης η Ελλάδα πλησιάζει επικίνδυνα την κορυφή των ΗΠΑ, του Μεξικού και της Βρετανίας σε ποσοστό παχύσαρκου ενήλικου πληθυσμού (21,9%), με μέσον όρο του ΟΟΣΑ το 14,6%. Η δημόσια κατά κεφαλή δαπάνη - συμπεριλαμβανομένης και αυτής των ασφαλιστικών ταμείων - περιορίζεται μόλις σε 884 ευρώ, ποσό που κατατάσσει την Ελλάδα στην τελευταία θέση των χωρών του ΟΟΣΑ με 42,8% των δημόσιων επί των συνολικών δαπανών Υγείας. Η Ελλάδα για πρώτη φορά υποσκελίζει ακόμα και αυτές τις ΗΠΑ, με απολύτως ιδιωτικοποιημένο σύστημα Υγείας, που - μαζί με το Μεξικό - καταλαμβάνουν τη θέση, με 45% των δημόσιων δαπα-

1/7/08 2:58:19 PM

27

Π Α Ν Ο ΡΑ Μ Α Υ Γ Ε Ι Α Σ

νών Υγείας. Η Ελλάδα είναι, εξάλλου, το μοναδικό κράτος στην Ευρώπη όπου οι ιδιωτικές δαπάνες ξεπερνούν το 30%! Ακόμη και στην Ιρλανδία, που φημίζεται για τον φιλελευθερισμό της, οι ιδιωτικές δαπάνες για την υγεία διαμορφώνονται στο 20%, ενώ στη Δανία ανέρχονται μόλις στο 19%. Και όπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο ΟΟΣΑ, «ο δημόσιος τομέας είναι η βασική πηγή χρηματοδότησης του κλάδου της υγείας με εξαίρεση την Ελλάδα, το Μεξικό και τις Ηνωμένες Πολιτείες». Ο ΟΟΣΑ δίνει την κατεύθυνση στις χώρες - μέλη να αντιμετωπίσουν ως «αυξανόμενη πρόκληση για την πολιτική Υγείας», την «πρόληψη και τη διαχείριση της χρόνιας ασθένειας». Υποδεικνύει δηλαδή περικοπές, αφού οι δαπάνες Υγείας αντιμετωπίζονται ως πρόκληση. Μάλιστα πολλές φορές ο ΟΟΣΑ, όπως και η Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουν επισείσει τον κίνδυνο της λεγόμενης «γήρανσης του πληθυσμού» για να προχωρήσουν στις περικοπές. «Η υγειονομική περίθαλψη βελτιώνεται στις χώρες του ΟΟΣΑ αλλά η καλύτερη διαχείριση των χρόνιων παθήσεων είναι απαραίτητη» σημειώνεται χαρακτηριστικά στην έκθεση. Σύμφωνα με την έκθεση, οι συνολικές δαπάνες Υγείας στην Ελλάδα ως ποσοστό επί του ΑΕΠ είναι 10,1%, ενώ ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ είναι 9%. Στον Πίνακα 1 φαίνονται οι κατά κεφαλή δαπάνες Υγείας και ο επιμερισμός τους σε δημόσιες και ιδιωτικές. Η κατά κεφαλήν δαπάνη Υγείας στην Ελλάδα εμφανίζεται υψηλότερη κατά 151 ευρώ από το μέσο όρο (ΜΟ) του ΟΟΣΑ, που είναι 1.877 ευρώ. Όμως ο ΜΟ της

THE SCAN No12 fin.indd 27

κατά κεφαλήν δαπάνης του ΟΟΣΑ επιμερίζεται σε 1.361 ευρώ ως δημόσια δαπάνη και 516 ευρώ ως ιδιωτική δαπάνη. Σύμφωνα με την τελευταία έρευνα της ICAP «οι κυριότερες πηγές των ιδιωτικών δαπανών είναι των ανασφάλιστων, οι δαπάνες για υπηρεσίες που δεν καλύπτονται από την ασφάλιση ορισμένων πληθυσμιακών και επαγγελματικών ομάδων, η νομοθετημένη συμμετοχή των ασφαλισμένων στα έξοδα περίθαλψης, η διαφορά μεταξύ της δαπάνης που αποδίδουν οι ασφαλιστικοί οργανισμοί για ιατρικές πράξεις και της πραγματικής αμοιβής του ιατρού, οι επιπλέον δαπάνες των ασφαλισμένων για διαφορά θέσεως στα νοσοκομεία και οι δαπάνες που καταβάλλονται για ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη στο εξωτερικό». Στον Πίνακα 2 φαίνονται οι δημόσιες δαπάνες Υγείας και η συμβολή σε αυτές της κρατικής χρηματοδότησης και της κοινωνικής ασφάλισης. Ειδικότερα η κρατική επιχορήγηση προς τις μονάδες Υγείας και Πρόνοιας - σύμφωνα με επεξεργασία στοιχείων του Κοινωνικού Προϋπολογισμού - φτάνει στο 5,5%, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται και οι δημόσιες επενδύσεις 2,5%. Δηλαδή η λειτουργία των μονάδων Υγείας και Πρόνοιας στηρίζεται στα νοσήλια των ασφαλιστικών ταμείων που καλύπτουν το 84,1% των εσόδων τους. Αποκαλυπτικά για την κατάσταση των ελλείψεων στα δημόσια νοσοκομεία είναι τα στοιχεία για το νοσηλευτικό προσωπικό. Η Ελλάδα βρίσκεται στον πάτο της αναλογίας νοσηλευτών ανά κατοίκους, με 3,8 νοσηλευτές ανά 1.000 κατοίκους, όταν ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 8,9. Αντίθετα η Ελλάδα διαθέτει τη μεγαλύ-

τερη αναλογία στους γιατρούς με 4,9 ανά 1.000 κατοίκους όταν ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ είναι 3,0. Οι περισσότεροι γιατροί είναι ειδικευμένοι (3,3 ανά 1.000 κατοίκους) ενώ μόνο 0,3 ανά 1.000 κατοίκους είναι γενικοί γιατροί. Για το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) στην Υγεία. Οι δαπάνες υγείας ξεπερνούν το παγκόσμιο ΑΕΠ. Οι δαπάνες για την υγεία συνεχίζουν να ξεπερνούν την ανάπτυξη του ΑΕΠ του πλανήτη και στις περισσότερες χώρες οι δαπάνες ως ποσοστό επί του εθνικού προϊόντος έχουν σχεδόν διπλασιαστεί κατά τα τελευταία 25 χρόνια, σύμφωνα με νέα έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης. Οι κατά κεφαλήν δαπάνες υγείας έχουν αυξηθεί πάνω από 80% σε πραγματικά μεγέθη μεταξύ 1990 και 2005, ξεπερνώντας την αύξηση 37% του κατά κεφαλήν ακαθάριστου εθνικού προϊόντος. Το 1970, στις χώρες του ΟΟΣΑ, η υγεία καταλάμβανε μόλις 5% του ΑΕΠ. Το 2005 αυτό το ποσοστό έχει ανέλθει στο 9% και το ένα τέταρτο των μελών του οργανισμού δαπανά πλέον πάνω από το 10% του εθνικού εισοδήματος στην υγεία. Η αυξημένη ζήτηση για έξοδα υγείας σημαίνει ότι οι κυβερνήσεις πρέπει είτε να αυξήσουν τους φόρους ή τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, είτε να μειώσουν άλλες δαπάνες, είτε να υποχρεώσουν τους πολίτες να βάζουν περισσότερα από την τσέπη τους. Στον πλανήτη υπάρχουν μεγάλες αποκλίσεις όσον αφορά στα μεγέθη που πληρώνουν απευθείας οι πολίτες για την υγεία.

1/7/08 2:58:22 PM

28

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΥΓΕΙΑΣ

Επενδυτικός πυρετός 1,2 δις. στην υγεία Xρυσή περίοδο διανύει το τελευταίο διάστημα ο κλάδος παροχής ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας με μοναδικούς προς το παρόν κερδισμένους τους βασικούς μετόχους των κλινικών, επιχειρηματίες ή μεγαλογιατρούς που βλέπουν κυριολεκτικά και μεταφορικά τις μετοχές τους να απογειώνονται. Κατά τους τελευταίους μήνες ανακοινώθηκαν τρεις συμφωνίες, το ύψος των οποίων άγγιξε τα 200 εκατ. ευρώ. Τα κεφάλαια που συγκεντρώνονται αν συνυπολογισθεί και η δυνατότητα δανεικών ξεπερνούν τα 1,2 δις. ευρώ και αναμένεται να χρηματοδοτήσουν εξαγορές σε Ελλάδα και εξωτερικό καθώς η δημιουργία νέων κλινικών, τουλάχιστον στην εσωτερική αγορά, κρίνεται προς το παρόν ασύμφορη.

ΙΑΤΡΙΚΟ ΑΘΗΝΩΝ Έμφαση σε διαγνωστικά κέντρα Το Ιατρικό Αθηνών, μεταβίβασε το 16,71% του μετοχικού κεφαλαίου της Ιατρικό στον γερμανικό Όμιλο Asklepios εισπράττοντας 72,5 εκατ. ευρώ ενώ μέσα στο καλοκαίρι προχώρησε στην έκδοση ομολογιακού δανείου ύψους 120 εκατ. ευρώ με δυνατότητα επέκτασής του έως τα 150 εκατ. ευρώ, ανάλογα με τις απαιτήσεις του νέου πενταετούς επιχειρησιακού πλάνου που σχεδιάζεται με την Asklepios.

Mικρές επενδύσεις, εστιασμένες είτε σε συμπληρωματικές υπηρεσίες είτε στην ενίσχυση της θέσης του στην πρωτοβάθμια υγεία, θα περιλαμβάνει για την επόμενη διετία το επενδυτικό πρόγραμμα της Ιατρικό Αθηνών, δίνοντας έτσι τη δυνατότητα ενίσχυσης των ταμειακών ροών και βεβαίως της κερδοφορίας της.

THE SCAN No12 fin.indd 28

Έχοντας ολοκληρώσει την προηγούμενη πενταετία επενδύσεις ύψους 150 εκατ. ευρώ η Ιατρικό Αθηνών, με τη λειτουργία φέτος των δύο κλινικών σε Δάφνη (ν. προάστια) και Περιστέρι (δυτ... προάστια) διαθέτει εννέα κλινικές στην Ελλάδα, εκ των οποίων οι 8 στο λεκανοπέδιο Αττικής και ηγετικό μερίδιο αγοράς (περί το 30%) στην αγορά δευτεροβάθμιας υγείας. Το νέο επενδυτικό πρόγραμμα θα είναι χαμηλότερου ύψους από το προηγούμενο 5ετές και θα έχει ως άξονες την επιθετική επέκταση σε νέες εργασίες και στη ΝΑ Ευρώπη και την ενδυνάμωση της παρουσίας της Ιατρικού Αθηνών στην πρωτοβάθμια υγεία (υπηρεσίες διάγνωσης - πρόληψης). Στην Ελλάδα, η Ιατρικό Αθηνών εστιάζει την προσοχή της και στην παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών υγείας ή επέκτασης της παρουσίας της σε άλλους κλάδους (π.χ. μαιευτήρια). Για την επόμενη διετία δεν προβλέπονται επενδύσεις που θα ξεπερνούν ετησίως τα 5 με 6 εκατ. ευρώ (εξαιρουμένων των δαπανών για απόκτηση δικαιωμάτων μειοψηφίας σε θυγατρικές του ομίλου). Η διοίκηση της Ιατρικό προβλέπει ότι κατά την επόμενη τριετία θα συνεχίζει να εμφανίζει διψήφιους ρυθμούς αύξησης του κύκλου εργασιών ενώ έχει ως στόχο την αύξηση των EBITDA κατά 19% με 20% στις ώριμες επενδύσεις. Δεύτερος στόχος που συνδέεται με την προτεραιότητα ανάπτυξης των υπηρεσιών διάγνωσης είναι τα έσοδα από εξωτερικούς ασθενείς να φθάσουν στο 15% με 16% του συνολικού χαρτοφυλακίου εσόδων από 10% σήμερα. Προτεραιότητα με το νέο επενδυτικό πρόγραμμα θα δοθεί, ως εκ τούτου, στην ενίσχυση της παρουσίας στην πρωτοβάθμια περίθαλψη στην Ελλάδα και στην επέκταση στη ΝΑ Ευρώπη στον ίδιο τομέα, με πρώτη χώρα τη Ρουμανία. Η Ιατρικό διαθέτει σήμερα 40 διαγνωστικά κέντρα στην Ελλάδα και 2 στη Ρουμανία, όπου εντός των επόμενων μηνών (μέσα στο τρέχον τρίμηνο του 2007 ή το αργότερο στο α΄ 3μηνο του 2008) θα έχει προστεθεί άλλο ένα διαγνωστικό κέντρο. Στόχος της Ιατρικό Αθηνών είναι η συνεισφορά των υπηρεσιών διάγνωσης - πρόληψης στο συνολικό χαρτοφυλάκιο εργασιών του να ανέλθει από το 15% (2006) στο 20% με 25% μακροπρόθεσμα, φθάνοντας στον μέσο ευρωπαϊκό όρο.

1/7/08 2:58:24 PM

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΥΓΕΙΑΣ

ΥΓΕΙΑ Έως 245 εκατ. ευρώ για εξαγορές Το Υγεία, με την πλάτη των δισεκατομμυρίων που άντλησε η μητρική του Marfin International Group, προχωρεί στην έκδοση μετατρέψιμου ομολογιακού 300 εκατ. ευρώ και στοχεύει να επενδύσει στην ευρύτερη περιοχή περί το 1 δις. ευρώ. Χωρίς στρατηγικό εταίρο προς το παρόν, αλλά με μεγάλα περιθώρια δανεισμού λόγω των υψηλών ταμειακών του ροών, το Ιασώ διαθέτει επίσης την ευχέρεια να εκδηλώσει επιθετικές κινήσεις. Για εξαγορές και επενδύσεις σε επιχειρήσεις του κλάδου υγείας θα κατευθυνθούν έως και 245 εκατ. ευρώ από τα 300,1 εκατ. ευρώ του μετατρέψιμου ομολογιακού δανείου που εκδίδει το Θεραπευτήριο Υγεία με δικαίωμα προτίμησης στους υφιστάμενους μετόχους του. Ειδικότερα, βάσει του ενημερωτικού δελτίου, για επενδύσεις σε επιχειρήσεις του κλάδου υγείας και λοιπών υποστηρικτικών δραστηριοτήτων, επενδύσεις σε συνδεδεμένες επιχειρήσεις με το Υγεία και ενδεχόμενη αποπληρωμή δανείων που συνήφθησαν ή ενδέχεται να συναφθούν για την προσωρινή χρηματοδότηση των παραπάνω κινήσεων, θα κατευθυνθούν έως 245 εκατ. ευρώ από το ΜΟΔ. Στο παραπάνω ποσό συμπεριλαμβάνεται και το τίμημα εξαγοράς του 56,7% της κυπριακής «Χρυσαφιλιώτισσα Δημόσια Ltd» καθώς και οι επενδύσεις για τη δημιουργία του πρώτου ιδιωτικού νοσηλευτικού ιδρύματος στην Αλβανία «Hygeia Hospital Tirana ShA». Σημειώνεται ότι το Υγεία έχει χρησιμοποιήσει ήδη 8 εκατ. ευρώ για εξαγορά ποσοστού στη «Χρυσαφιλιώτισσα» αντλώντας βραχυπρόθεσμο δανεισμό. Το Υγεία βρίσκεται ήδη σε αρχική συνεννόηση με τον Όμιλο Ευρωκλινική της ασφαλιστικής εταιρίας Eureko για τη σύναψη αρχικής συνεργασίας στο σκέλος των προμηθειών, η οποία είναι πιθανόν να αποτελέσει και τη γέφυρα για στενότερη σχέση. Έως 55 εκατ. ευρώ θα κατευθυνθούν για χρηματοδότηση επενδύσεων οργανικής ανάπτυξης του Υγεία. Αναλυτικότερα, για επενδύσεις αναδιαμόρφωσης και αναβάθμισης εγκαταστάσεων προβλέπεται να δοθούν έως 8,5 εκατ. ευρώ. Σε επενδύσεις νέων εγκαταστάσεων θα κατευθυνθούν έως 16,3 εκατ. ευρώ.

THE SCAN No12 fin.indd 29

29

Για αναβάθμιση - αντικατάσταση ηλεκτρονικού εξοπλισμού, εξοικονόμηση ενέργειας και αναβάθμιση στόλου ασθενοφόρων έως 5,2 εκατ. ευρώ. Τέλος, για προμήθεια και αγορά βιοϊατρικού και λοιπού εξοπλισμού έως 25 εκατ. ευρώ. Με ενδιαφέρον αναμένει η αγορά, μετά την ολοκλήρωση της απόκτησης του περίπου 100% των μετοχών του Μητέρα, το πώς θα συμπεριφερθούν οι ιατροί του τελευταίου που πούλησαν τις μετοχές τους ή τις αντάλλαξαν με μετοχές του Υγεία.

ΕΡΡΙΚΟΣ ΝΤΥΝΑΝ Διαχείριση του νοσοκομείου Σε συμφωνία με το Κοινωφελές ίδρυμα Ερρίκος Ντυνάν για την ανάληψη της διαχείρισης του Νοσοκομείου “Ερρίκος Ντυνάν” προχώρησε το Ιατρικό Αθηνών σε συνεργασία με την Euromedica. Όπως σημειώνεται σε σχετική ανακοίνωση, τη διαχείριση του “Ερρίκος Ντυνάν”, θα αναλάβει η υπό σύσταση εταιρία Eurohospital, στην οποία συμμετέχουν κατά 50% η Ιατρικό Αθηνών Α.Ε. και κατά 50% η Euromedica Α.Ε. Η συμφωνία έχει ισχύ από 1ης Ιανουαρίου 2008 και αρχική διάρκεια ενός έτους με δυνατότητα σύναψης περαιτέρω τριετούς συμφωνίας από 1ης Ιανουαρίου 2009. Όπως σημειώνεται, σκοπός της ανάθεσης του management του “Ερρίκος Ντυνάν” στην Eurohospital από τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό και το Ίδρυμα Ερρίκος Ντυνάν είναι η συνέχιση της παροχής υψηλής ποιότητας νοσοκομειακών υπηρεσιών, η εκπλήρωση του κοινωφελούς έργου του Ιδρύματος και η μείωση του κόστους παροχής νοσηλευτικών υπηρεσιών ώστε να εξασφαλίζεται η περαιτέρω ανάπτυξη του Νοσοκομείου. Η συμφωνία προβλέπει, μεταξύ άλλων, την παροχή δωρεάν περίθαλψης σε απόρους και αναξιοπαθούντα άτομα, καθ΄ υπόδειξη του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού, καθώς και την εξυπηρέτηση των αναγκών της Πολιτείας, του Ε.Σ.Υ. και της Πανεπιστημιακής Κοινότητας, όπως αυτές προκύπτουν από τις υφιστάμενες συμβάσεις, καταλήγει η ανακοίνωση.

1/7/08 2:58:26 PM

30

ο

ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ

Γενικό Ογκολογικό Νοσοκομείο Αγ. Ανάργυροι Οκτώ χρόνια και… πέντε υπουργοί Υγείας έχουν περάσει από τον σεισμό του 1999, αλλά τα τμήματα του Ογκολογικού Νοσοκομείου «Άγιοι Ανάργυροι» εξακολουθούν να είναι διάσπαρτα σε διάφορα νοσοκομεία και εξοπλισμός εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ με αποκορύφωμα τον γραμμικό επιταχυντή να παραμένει ανενεργός εδώ και δέκα περίπου μήνες. Και ενώ όλα αυτά συμβαίνουν στο νέο ογκολογικό νοσοκομείο, το Υπουργείο Υγείας δαπανά χιλιάδες ευρώ σε γιορτές, δεξιώσεις και εκδηλώσεις του τύπου “Εθελοντών Κοινωνία - Όλοι για όλους” και νέα

εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των νέων με θέματα υγείας και πρόληψης “Η ζωή έχει χρώμα”. Αξίζει να δούμε σε συντομία την σύγχρονη πορεία του νοσοκομείου αυτού από το 1999 μέχρι σήμερα ή μάλλον μέχρι το 2008 που προγραμματίζεται να λειτουργήσει.

21.09.2000 : Η κυβέρνηση συνεχίζει να μελετά την ανέγερση του νέου νοσοκομείου η μορφή του οποίου πάντως δεν έχει καθοριστεί ακόμη 27.09.2001: Υπουργός Υγείας, στην τελετή έναρξης λειτουργίας

Το νέο Νοσοκομείο έχει ήδη ολοκληρωθεί. Η παράδοση από την ΔΕΠΑΝΟΜ ήταν προγραμματισμένη να γίνει εντός των τελευταίων 2 μηνών του 2007 αλλά ζητήθηκε και εγκρίθηκε παράταση του χρόνου παράδοσης στα τέλη Φεβρουαρίου του 2008. Η καθυστέρηση της λειτουργίας του έγκειται στην τακτοποίηση ορισμένων εκκρεμοτήτων, όπως η παροχή ρεύματος από τη ΔΕΗ και η σύνδεση με το αποχετευτικό δίκτυο και τα λύματα του νοσοκομείου. Προβλήματα που σε άλλες περιπτώσεις επιλύονται μέσα σε έναν μήνα. Ήδη ο γραμμικός επιταχυντής έχει εγκατασταθεί ενώ η εγκατάσταση των χειρουργείων ολοκληρώνεται εντός των επομένων εβδομάδων. Η επιστροφή από την Πολυκλινική του Ολυμπιακού Χωριού του Αξονικού Τομογράφου και του Μαγνητικού Τομογράφου που είχε προσωρινά παραχωρηθεί η χρήση τους για τις ανάγκες των Ολυμπιακών αγώνων του 2004 που ήταν προγραμματισμένη κρίθηκε ως ασύμφορη και πλέον έχει ξεκινήσει με επείγουσες διαδικασίες η προμήθεια νέων που, κατά τις επίσημες προβλέψεις, θα εγκατασταθούν στο νέο Νοσοκομείο πριν την παράδοσή του.

THE SCAN No12 fin.indd 30

των Α & Β Πε.Σ.Υ Αττικής Σύμφωνα με απόφαση της Κυβέρνησης, ανεγείρεται το νέο Γενικό - Ογκολογικό νοσοκομείο «ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ», στο οικόπεδο του εγκαταληφθέντος λόγω σεισμού παλαιού Νοσοκομείου. Η ΔΕΠΑΝΟΜ έχει ολοκληρώσει τις μελέτες για το νέο νοσοκομείο προϋπολογισμού (18 δις) 52 εκ. Ευρώ (κτιριακές υποδομές – εξοπλισμός) που θα χρηματοδοτηθεί από το ΠΕΠ Αττικής. Αμέσως μετά την έγκριση του Τεχνικού Δελτίου η ΔΕΠΑΝΟΜ θα δημοπρατήσει το νέο έργο. Η αποπεράτωση του νέου γενικού – ογκολο-

γικού νοσοκομείου «ΑΓ. ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ» αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός του 2004.

14.11.2002: Η ΒΙΟΤΕΡ Α.Ε. ως εκπρόσωπος της κοινοπραξίας J&P-ΑΒΑΞ Α.Ε.ΒΙΟΤΕΡ Α.Ε.-ΙDEAL MEDICAL PRODECTS S.A. υπέγραψε με την ΔΕΠΑΝΟΜ Α.Ε. σύμβαση έργου για την Mελέτη - κατασκευή οικοδομικών - Η/Μ εργασιών και προμήθεια - εγκατάσταση ιατρικού και ξενοδοχειακού εξοπλισμού του Γενικού Ογκολογικού Νοσοκομείου Κηφισιάς Αγ. Ανάργυροι, προϋπολογισμού 38,1 εκ. Ευρώ. Ο χρόνος

Το νοσοκομείο ιδρύθηκε το 1956 και λειτουργούσε αρχικά ως άσυλο ανιάτων, μέχρι το 1965-70. Μετά κατασκευάστηκε σε αυτό η πρώτη κλινική και μέχρι το 1978-79 είχε μετατραπεί εξ ολοκλήρου σε νοσοκομείο. Το 1984 αρχίζει να λειτουργεί κανονικά και από ¨Οίκος Ξενία¨ ονομάζεται Άγιοι Ανάργυροι¨. Ο σεισμός της 7ης Σεπτεμβρίου, αποτέλεσε αδιαμφισβήτητα ένα μεγάλο χτύπημα για το νοσοκομείο, το οποίο άλλαξε ολοκληρωτικά χαρακτήρα. Τον εξοπλισμό του αντικατέστησαν τα αντίσκηνα, τα τροχόσπιτα, τα λυόμενα και τα παραπήγματα και η μεταστέγαση τμημάτων του νοσοκομείου, στα νοσοκομεία Μεταξά, Αγία Όλγα, Παίδων, Φλέμινγκ, ενώ το μεγαλύτερο τμήμα μεταφέρθηκε στην άδεια πτέρυγα του τμήματος Αναπήρων. Το αξιοσημείωτο της υπόθεσης είναι, ότι αμέσως μετά το σεισμό βρέθηκαν χρήματα από την Ε.Ε, 18,5 δις δρχ., αλλά έπρεπε να δώσει η Ελληνική κυβέρνηση άλλα 4,5 δισεκατομμύρια. Φυσικά, το κράτος υποστήριξε ότι τα χρήματα ήταν υπερβολικά και ότι τα 18,5 δις της Ε.Ε. ήταν υπεραρκετά. Έτσι οι διαδικασίες της ανοικοδόμησης του νοσοκομείου ξεκίνησαν με πολύ αργούς ρυθμούς και τρομερή καθυστέρηση. Κατακερματισμένο σε διάφορα νοσοκομεία της Αττικής εξακο-

1/7/08 2:58:26 PM

31

ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ

αποπεράτωσης του έργου είναι 42 μήνες από την υπογραφή της Σύμβασης, δηλαδή μέχρι τον Ιούνιο του 2006.

23.06.2003: Ο υπουργός Υγείας & Πρόνοιας κ. Κώστας Στεφανής έθεσε, το μεσημέρι, το θεμέλιο λίθο για την ανέγερση και την επανακατασκευή του Γενικού Ογκολογικού Νοσοκομείου “Αγίων Αναργύρων”, δυναμικότητας 335 κλινών. Πρόκειται για υπερσύγχρονο νοσοκομείο το οποίο θα ανεγερθεί σε καινούριες βάσεις. Η ολοκλήρωση του έργου θα γίνει σε λιγό-

τερο από 1000 μέρες, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα. Η νέα αυτή νοσοκομειακή μονάδα θα αποτελείται από νοσοκομείο ημέρας 70 κλινών, Κέντρο Αναφοράς για τον Καρκίνο και τμήματα γενικού παθολογικού και χειρουργικού τομέα, για την κάλυψη του συνόλου των αναγκών υγείας του πληθυσμού της περιοχής. ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ - ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2004 ΔΕΠΑΝΟΜ: καθυστέρηση πάλι του έργου, διότι βρέθηκε μια απόκλιση από πλευράς ποσοτήτων όσον αφορά το σκυρόδεμα.

λουθεί να είναι το Ογκολογικό Νοσοκομείο «Άγιοι Ανάργυροι», οκτώ χρόνια μετά το σεισμό του 1999 που κατέστρεψε το παλιό κτίριο και ενώ έχει ολοκληρωθεί το νέο. Ταυτόχρονα, υπάρχουν τεράστιες και ανεπίτρεπτες λίστες αναμονής για τη θεραπεία των καρκινοπαθών στα δημόσια ογκολογικά νοσοκομεία. Η πολιτεία υστερεί συνολικά στην αντιμετώπιση των ασθενών με καρκίνο και γενικότερα στην εθνική στρατηγική για τον καρκίνο. Τα Ογκολογικά νοσοκομεία αδυνατούν να εξυπηρετήσουν βασικές εξετάσεις και θεραπευτικές πράξεις, λόγω της τεράστιας ζήτησης για υπηρεσίες αυτού του τύπου. Όλα τα νοσοκομεία μας σήμερα -όταν ο καρκίνος αφορά το 25% με 30% του πληθυσμού- έχουν μεταβληθεί σε ογκολογικά. Δεν υπάρχουν αμιγώς ογκολογικά νοσοκομεία, όπως ήταν παλαιότερα, διότι αυτό αποτελεί κοινωνικό στιγματισμό. Γι’ ’ αυτό και τα νοσοκομεία πλέον είναι γενικά νοσοκομεία και έχουν γνωστικά αντικείμενα, που εξειδικεύονται στην καρκινική νόσο. Είναι δύσκολο να παροτρύνουμε την πολιτεία να δείξει ευαισθησία στο θέμα του καρκίνου. Η ευαισθησία δεν επιβάλλεται. Υπάρχει ή δεν υπάρχει. Και τολμούμε να πούμε ότι το ελληνικό κράτος – εκτός από αναποτελεσματικό – είναι και ανάλγητο.

THE SCAN No12 fin.indd 31

13.07.2006, Υφυπουργός Υγείας: το έργο βρίσκεται σε ένα επίπεδο του 80% του συνολικού αντικειμένου του έργου και ο χρόνος όχι της αποπεράτωσης αλλά της λειτουργίας θα είναι ο Μάιος του 2007. θα ολοκληρωθεί στο χρονοδιάγραμμα –στοχοδιάγραμμα το οποίο έχουμε θέσει. ΔΕΠΑΝΟΜ: Το νέο Νοσοκομείο έχει ήδη ολοκληρωθεί και παραδίδεται από την ΔΕΠΑΝΟΜ τον Μάρτιο του 2007. Για τις απαραίτητες δοκιμές στα συστήματα και τον εξοπλισμό απαιτούνται περίπου τρεις μήνες. Επομένως το νοσοκομείο θα είναι σε

πλήρη λειτουργία στα τέλη Μαΐου του 2007.

4.7.2007 ΒΟΥΛΗ: Ποιες είναι επιτέλους οι καταλυτικές ημερομηνίες που καθορίζονται στο χρονοδιάγραμμα και αφορούν α)στην παράδοση των νέων εγκαταστάσεων από την κατασκευάστρια εταιρεία; β) στο τέλος των δοκιμών πριν την λειτουργία των μονάδων; γ)Ποια είναι η ρήτρα που ορίζεται στην σύμβαση με την κατασκευάστρια εταιρεία σε περίπτωση νέας καταστρατήγησης των όρων παράδοσης;

Οι περισσότεροι από αυτούς οραματίζονται ‘μεταρρυθμίσεις’ και εξαγγέλλουν μεγαλόπνοα σχέδια, σε μία χώρα που σύμφωνα με τα διεθνή στοιχεία είναι τελευταία στο επίπεδο υγείας, τελευταία στις γνώσεις των μαθητών και από τις πρώτες στην διαφθορά. Μεγάλες μεταρρυθμίσεις δεν γίνονται (μόνο) με Νόμους. Η καθημερινότητα είναι από μόνη της μία τεράστια πρόκληση, που όποιος την αντιμετωπίσει, θα έχει κάνει μία σύγχρονη επανάσταση. Βασική προϋπόθεση είναι να την αντιληφθεί. Πράμα δύσκολο για το σημερινό Υπουργείο Υγείας.

1/7/08 2:58:30 PM

32

Π Ρ Ο Σ Ο Μ Ο Ι Ω Σ Η Ι ΑΤ Ρ Ι Κ Ω Ν Σ Υ Σ Κ Ε Υ Ω Ν

Όταν τα σφάλματα μπορεί να είναι θανατηφόρα Προσομοίωση ιατρικών συσκευών με πραγματικούς γιατρούς και νοσηλευτές Οι επαγγελματίες νοσηλευτές/νοσηλεύτριες φαίνονται σαν να έχουν πάρει μαθήματα υποκριτικής στη σχολή του Charlie Chaplin. Το αντικείμενο είναι η αλλαγή της φαρμακευτικής αγωγής και η δοσολογία της στην αντλία έγχυσης φαρμάκων στον ασθενή. Πιέζοντας ένα κουμπί στην αντλία έγχυσης με το οποίο θα πρέπει να ξεκινήσει η διαδικασία αλλαγής, φαίνεται να μην λειτουργεί. Πιέζοντας και τα άλλα κουμπιά δεν γίνεται τίποτα. Ξαφνικά οι νοσοκόμες απομακρύνονται γιατί ειδοποιήθηκαν για ένα έκτακτο περιστατικό. Όταν επέστρεψαν στον (προσομοιωμένο) ασθενή, δεν θυμόντουσαν σε πια φάση της διαδικασίας αλλαγής βρισκόντουσαν πριν απομακρυνθούν από τον ασθενή. Και αρχίζει να χορηγεί στον ασθενή την λαθεμένη δοσολογία του νέου φαρμάκου. Είναι μια εξαιρετικά επικίνδυνη στιγμή για τη ζωή του ασθενούς. Ευτυχώς, υπάρχει ένα αίσιο τέλος σε αυτή την ιστορία και ταυτόχρονα καταδεικνύει την νέα τάση στον σχεδιασμό των ιατρικών συσκευών, στις δοκιμές και στην αξιολόγηση τους από τις κατασκευάστριες εταιρείες σε συνεργασία με τους φορείς ελέγχου και έγκρισης κυκλοφορίας. Το σενάριο αυτό εφαρμόζεται στο ερευνητικό κέντρο αξιολόγησης του ανθρώπινου παράγοντα στο Τορόντο, στον Καναδά, και αποτελεί σήμερα παγκόσμια το μεγαλύτερο ερευνητικό κέντρο αξιολόγησης του ανθρώπινου παράγοντα στις λειτουργικές κλινικές διαδικασίες του νοσοκομείου. Το κέντρο αποτελεί συνεργασία τριών νοσοκομείων, του Γενικού νοσοκομείου του Τορόντο, του Δυτικού Τορόντο και του νοσοκομείου Πριγκίπισσα Μαργαρίτα. (Η ανάλυση του ανθρώπινου παράγοντα, όρος γνωστός και ως εργονομία ή δοκιμή ευχρηστίας, περιγράφει τη σύνδεση της τεχνολογίας με την ευκολία λειτουργίας της) Το ερευνητικό κέντρο χρησιμοποίησε το βίντεο αυτό στην διάρκεια αγοράς και αξιολόγησης νέων αντλιών έγχυσης. Μάλιστα, αντίγραφο του βίντεο στο οποίο καταγράφεται η όλη σύγχυση εστάλη στις κατασκευάστριες εταιρείες αντλιών. Το βίντεο αυτό οδήγησε σε μια εκτεταμένη συνεργασία με το κέντρο για την ανάπτυξη μιας “έξυπνης” αντλίας έγχυσης και φιλικής προς τον χρήστη. Στην Αμερική μόνο υπάρχουν σήμερα 5.000 με 10.000 κατα-

THE SCAN No12 fin.indd 32

σκευαστές ιατροτεχνολογικών προϊόντων - και μόνο μια χούφτα έχουν την δυνατότητα να κάνουν εκτεταμένη ενδοεταιρική ανάλυση του ανθρώπινου παράγοντα. Η ιατρική βιομηχανία, η οποία δημιουργεί πωλήσεις 180 δις. δολάρια δέχεται αυξανόμενη πίεση για να εξασφαλίζει την ασφαλή λειτουργία των συσκευών και την αποφυγή ιατρικών σφαλμάτων. Υπάρχει μία σειρά από προϊόντα, των οποίων τα σχεδιαστικά ελαττώματα ενεργοποιούν νομικές διαδικασίες. Τέτοια μηχανήματα είναι τα αναισθησιολογικά, συσκευές έγχυσης, αναπνευστήρες και συσκευές άπνοιας. Οι κατασκευαστές βρίσκονται υπό πίεση για να πραγματοποιούν μελέτες χρηστικότητας και να διασφαλίζουν την ασφαλή χρήση των συσκευών. Ο Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων και Τροφίμων απαιτεί από τους κατασκευαστές να “αποδείξουν την τήρηση ορθών πρακτικών σχεδιασμού και παραγωγής.” Οι ιατρικές συσκευές κατασκευάζονται για να έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής και δεν υπόκεινται σε ανταγωνιστικές πιέσεις που ισχύουν στα καταναλωτικά προϊόντα, όπως κινητά τηλέφωνα και υπολογιστές. Τα σχεδιαστικά λάθη στις ιατρικές συσκευές με κόστος εκατομμύρια δολάρια και με συνεχή χρήση μια δεκαετία η και δύο ακόμη, αν δεν εντοπισθούν στην παραγωγική διαδικασία, παραμένουν για πάντα εκεί. Η νέα αντλία έγχυσης (που αναμένει την έγκριση από το FDA) είναι το αποτέλεσμα της συνεργασίας του ερευνητικού κέντρου αξιολόγησης του ανθρώπινου παράγοντα και της εταιρείας Smiths. Το τελικό αποτέλεσμα περιλαμβάνει βελτιώσεις που, φαίνονται προφανείς. Δεν υπήρχαν ενδείξεις για όλα τα κουμπιά λειτουργίας στις αντλίες, ή απαιτούσαν διαφορετικό τρόπο χειρισμού. Επίσης, δεν υπήρχε τίποτα για να αποφευχθεί η σύγχυση του χρήστη από το να δώσει λάθος δοσολογία. Το ερευνητικό κέντρο αξιολόγησης του ανθρώπινου παράγοντα, συνεργάζεται με διάφορους κατασκευαστές ιατρικών συσκευών. Πρόσφατα ολοκλήρωσε μια σύμβαση με τον αμερικανικό στρατό για να δοκιμαστεί η ευκολία χειρισμού μιας φορητής μονάδας εντατικής θεραπείας πάνω σε φορείο. Το κέντρο ερευνά την αλληλοεπίδραση συσκευών στα επείγοντα τμήματα. Μία συσκευή θα βοηθούσε στην διαλογή των εισερχόμενων ασθενών · μια άλλη, θα αξιολογήσει την κατάσταση τους, ενώ περιμένουν τις ιατρικές διαδικασίες και μία άλλη πως θα εξυπηρετεί τους ασθενείς, τους γιατρούς και τους νοσηλευτές.

1/7/08 2:58:33 PM

σ

Α Π Ο Γ ΡΑ Φ Η Π Ρ Ο Μ Η Θ Ε Ι Ω Ν Σ Τ Ο Ε Σ Υ

33

Στο φως τα «λογιστικά» του ΕΣΥ Στο «μικροσκόπιο» ορκωτών λογιστών, ελεγκτών του υπουργείου Οικονομικών και επιθεωρητών υπηρεσιών υγείας, τίθενται τα οικονομικά στοιχεία των δημόσιων νοσοκομείων. Όπως ανακοίνωσε χθες ο υπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης κ. Δημήτρης Αβραμόπουλος, στο πλαίσιο προετοιμασίας για την εφαρμογή του νέου συστήματος προμηθειών, έχουν ήδη αποφασιστεί έλεγχοι από ορκωτούς ελεγκτές σε όλα τα νοσοκομεία του ΕΣΥ προκειμένου να απογραφεί η παρούσα κατάσταση, σύμφωνα με διεθνώς αποδεκτούς κανόνες. Η απογραφή θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί έως το τέλος του έτους και θα αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο για την Επιτροπή Προμηθειών Υγείας, η οποία θα συσταθεί εντός των ημερών. Επιπλέον, όπως πρόσφατα αποκάλυψε η «Κ», όπου διαπιστώνονται παρανομίες διαχειριστικές, παρεμβαίνει η αρμόδια υπηρεσία του υπουργείου Οικονομικών για τον καταλογισμό των ευθυνών ενώ συνεχίζονται και οι έλεγχοι των επιθεωρητών υπηρεσιών υγείας με αφορμή καταγγελίες που αφορούν τις προμήθειες των νοσοκομείων. «Το μήνυμα είναι σαφές», τόνισε ο κ. Αβραμόπουλος «η αδιαφάνεια και η διαφθορά δεν είναι ανεκτές. Όπου διαπιστώνεται παρανομία θα υπάρχει υποδειγματική τιμωρία και διοικητικές κυρώσεις». Και πρόσθεσε ότι το νέο σύστημα προμηθειών -το οποίο χαρακτήρισε και ως πρότυπο- θα εφαρμοσθεί «είτε το θέλουν μερικοί είτε όχι». Σύμφωνα με τον νόμο για τις προμήθειες των νοσοκομείων το νέο σύστημα θα αρχίσει να εφαρμόζεται από τις αρχές του επόμενου έτους, και ο υπουργός δεσμεύθηκε ότι το χρονοδιάγραμμα θα τηρηθεί. Σημειώνεται ότι στόχος είναι η εξοικονόμηση πόρων που υπολογίζεται στα 550.000.000 ευρώ ετησίως. Ο κ. Αβραμόπουλος παρουσίασε εκτενώς τις παρεμβάσεις που είναι σε εξέλιξη στο υπουργείο Υγείας και οι οποίες όπως επισήμανε θα επιτρέψουν «τη μετάβαση του Συστήματος Υγείας συνολικά στην επόμενη ημέρα». Ειδικότερα ο κ. Αβραμόπουλος, μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι: - Για το 2007 έχουν ολοκληρωθεί, είναι σε εξέλιξη ή έχουν εγκριθεί 14.107 προσλήψεις ιατρικού, νοσηλευτικού και λοιπού προσωπικού.

- Εφεξής θα χορηγείται κάρτα αναπηρίας ισόβιας διάρκειας σε άτομα με μόνιμη αναπηρία - δικαιούχους του Οργανισμού Περίθαλψης Ασφαλισμένων Δημοσίου. Σημειώνεται ότι τα άτομα αυτά μέχρι τώρα έπρεπε να περνάνε από επιτροπές ανά τακτά χρονικά διαστήματα.

- Ολοκληρώνεται το σχέδιο νόμου για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας με θεσμοθέτηση κάρτας αναπηρίας, ελεύθερη επιλογή γιατρού και απαλλαγή των πολιτών από γραφειοκρατικές διαδικασίες.

THE SCAN No12 fin.indd 33

- Προγραμματίζεται η ίδρυση Διεθνούς Μεταμοσχευτικού Κέντρου με κορυφαίους επιστήμονες.

- Προωθείται η ρύθμιση εργασιακών θεμάτων των γιατρών του ΕΣΥ, που αφορούν τα ρεπό μετά την εφημερία, 7ωρο πρωινό τακτικό ωράριο κ. α., χωρίς μείωση των αποδοχών. Ο Υπουργός Υγείας ανακοίνωσε την συγκρότηση επιτροπής των υπουργείων Υγείας και Οικονομικών που θα προχωρήσει σε - την τέταρτη κατά σειρά - ρύθμιση χρεών των νοσοκομείων. Το 1997 έγινε ρύθμιση χρεών 197 δις. δραχμών, 355 δις. ευρώ το 2001, και 2,5 δις. ευρώ το Δεκέμβρη του 2004. Άρθρο 12 1. Εντός έξι μηνών από τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, με ευθύνη: (α) των Διοικητών των Δ.Υ.ΠΕ. και των φορέων του άρθρου 9 παράγραφος 1, ως προς τις συμβάσεις προμηθειών και υπηρεσιών των παραγράφων 1, 2, 4 και 5 του άρθρου 10 και (β) του Προέδρου του Ε.Ο.Φ. (Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων), σε συνεργασία με τους εποπτευόμενους από τον Οργανισμό αυτόν, φορείς ως προς τις συμβάσεις της παραγράφου 3 του άρθρου 10 θα διενεργηθεί απογραφή: α) όλων των προκηρυχθέντων κάθε μορφής διαγωνισμών προμήθειας και παροχής υπηρεσίας που βρίσκονται σε εξέλιξη, με προσδιορισμό του εκτιμώμενου χρόνου ολοκλήρωσής τους και του φορέα υλοποίησης αυτών, β) όλων των υπογεγραμμένων συμβάσεων προμήθειας ή παροχής υπηρεσιών, το αντικείμενο των οποίων δεν έχει ολοκληρωθεί, καθώς επίσης και του εκτιμώμενου χρόνου ολοκλήρωσης του μη εκτελεσθέντος τμήματός τους, γ) των αποθεμάτων προμηθειών που βρίσκονται στη διάθεση κάθε φορέα, με καθορισμό του προβλεπόμενου χρόνου εξάντλησής τους, δ) των βεβαιωμένων απαιτήσεων από τους Ασφαλιστικούς Φορείς και ε) κάθε άλλου στοιχείου που θα κριθεί απαραίτητο από την Επιτροπή Προμηθειών Υγείας. Η έκθεση απογραφής υποβάλλεται στην Επιτροπή Προμηθειών και στη συνέχεια ο Πρόεδρος την υποβάλλει στους Υπουργούς Ανάπτυξης και Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

2. Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, εγκρίνονται οι συμβάσεις έργου που συνάπτονται από τους Διοικητές των Δ.Υ.ΠΕ. και των νοσοκομείων του Ε.Σ.Υ., με εξειδικευμένες εταιρείες Ορκωτών Λογιστών ή άλλων ειδικοτήτων, προκειμένου να υποστηριχθούν στην εκτέλεση του έργου της προηγούμενης παραγράφου.

1/7/08 2:58:33 PM

34

Κ Α Ι Ν Ο Τ Ο Μ Ι Κ Α Π Ρ Ο Ϊ Ο Ν ΤΑ

Ενδοτραχειακός σωλήνας με επικάλυψη αργύρου Η εταιρεία C.R.Bard, ανακοίνωσε την έγκριση του προϊόντος από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και φαρμάκων, για χρήση σε διασωληνωμένους ασθενείς με τεχνητή αναπνευστική υποστήριξη. Η λεπτή επικάλυψη με άργυρο, παρουσιάζει αντιμικροβιακές ιδιότητες, περιορίζοντας τις πιθανότητες οι ασθενείς σε αναπνευστήρα να εμφανίσουν πνευμονία. Ο ενδοτραχειακός σωλήνας, Agento, συνιστάται να χρησιμοποιείται σε ασθενείς σε τεχνητή αναπνευστική υποστήριξη 24 ώρες ή και περισσότερο. Οι ασθενείς αυτοί είναι επιρρεπείς σε λοιμώξεις του αναπνευστικού από τους αναπνευστήρες και σύμφωνα με στοιχεία των κέντρων ελέγχου λοιμώξεων, στις Ην. Πολιτείες μόνο, το 15% των ασθενών σα αναπνευστήρα παρουσιάζουν πνευμονία και 26,000 πεθαίνουν από τις λοιμώξεις.

Dow Jones Newswires

THE SCAN No12 fin.indd 34

TWENDY-ONE Ιάπωνας μηχανικός υπηρέτης ΕΝΑ ρομπότ που φιλοδοξεί να ακολουθήσει καριέρα νοσοκόμου και υπηρέτη βοήθησε έναν ηλικιωμένο να σηκωθεί από το κρεβάτι και σέρβιρε το πρωινό που του ζητήθηκε, σε επίδειξη που οργάνωσαν οι δημιουργοί του στο Τόκιο. Ο Twendy-One, όπως ονομάζεται η μηχανή (Wendy ήταν το προηγούμενο ρομπότ και ο κατασκευαστής του πρόσθεσε στο νεότερο ένα Τ στην αρχή, ονομάζοντάς το ΤwendyOne), συνδυάζει τη στιβαρότητα που απαιτείται για να στηρίξει έναν ηλικιωμένο, με την επιδεξιότητα που χρειάζεται για τις δουλειές της κουζίνας. Το ρομπότ του καθηγητή Σιγκέκι Σουγκάνο του Πανεπιστημίου Ουασέντα, ολόλευκο εκτός από τα μπλε του μάτια και τις κόκκινες αρθρώσεις στους βραχίονες, έχει μαλακά χέρια καλυμμένα με σιλικόνη, εξοπλισμένα με αισθητήρες πίεσης, ώστε να μπορεί να πιάνει μια φραντζόλα ψωμί χωρίς να την κάνει ψίχουλα. Ο Δρ Σουγκάνο, που έχει επενδύσει επτά χρόνια και αρκετά εκατομμύρια δολάρια για την ανάπτυξη του Twendy-One, ελπίζει ότι έως το 2015 θα έχει αναπτύξει ένα ρομπότ που θα βοηθά τους αυξανόμενους ηλικιωμένους Ιάπωνες και ίσως θα μπορεί να εργάζεται και σε γραφεία. Η

τιμή της μηχανής υπολογίζεται ότι θα είναι 200.000 δολάρια. Οδοντιατρικές ακτινογραφίες Η εταιρία IDMoS plc παρουσίασε τη συσκευή ανίχνευσης CarieScan η οποία χρησιμοποιεί μία επαναστατική τεχνική για τον εντοπισμό της οδοντικής σήψης. Η συσκευή CarieScan έχει την ικανότητα να εντοπίζει την οδοντική σήψη με μεγαλύτερη ακρίβεια από τις σημερινές μεθόδους και χωρίς τον κίνδυνο που προέρχεται από τις επαναλαμβανόμενες ακτινογραφίες. Ένας αισθητήρας πάνω σε μία μικρή διαγνωστική συσκευή χειρός μετράει την απώλεια των ανόργανων ουσιών, πράγμα που υποδηλώνει την αρχή της σήψης και παρέχει άμεσα αποτελέσματα. Ο έγκαιρος εντοπισμός παρέχει στους οδοντίατρους τη δυνατότητα να αντιστρέψουν την οδοντική σήψη με προϊόντα προληπτικής θεραπείας και έτσι μειώνεται η ανάγκη για σφραγίσματα. Ένα άλλο όφελος του έγκαιρου εντοπισμού είναι και ο προγραμματισμός με μεγαλύτερη ακρίβεια των σφραγισμάτων που είναι απαραίτητα. Η συσκευή CarieScan σχεδιάστηκε από τους διεθνώς αναγνωρισμένους ειδικούς στην οδοντιατρική καθηγητή Nigel Pitts και Δρ Chris

Longbottom και βασίζεται στη φασματοσκόπηση σύνθετης αντίστασης εναλλασσόμενου ρεύματος. Η εταιρία που έχει την έδρα της στη Σκοτία έχει ήδη λάβει την πρώτη παραγγελία και από τον Σεπτέμβριο η Denplan Limited συμφώνησε να προωθήσει τη συσκευή στο δίκτυό της που αποτελείται από 6.500 οδοντίατρους δηλαδή το 70% του συνόλου στη Μεγάλη Βρετανία. Σήμερα η εταιρία εξελίσσει τη συσκευή για να περιλάβει τη δυνατότητα τρισδιάστατης απεικόνισης και έχει αρχίσει να εφαρμόζει την τεχνολογία σε διευρυμένες ιατρικές εφαρμογές όπως εντοπισμός κακώσεων και ογκολογία.

1/7/08 2:58:37 PM

35

Πλανήτης γη και...όσα χάσατε ή ξεχάσατε το 2007 Καθώς το 2007 πλησιάζει στο τέλος του με αισιοδοξία ατενίζουν το νέο έτος τα ξένα περιοδικά. Με τίτλο «Τα καλύτερα της χρόνιας» το «Time» αφιερώνει το τεύχος του στο παγκόσμιο τοπ 10 διαφόρων κατηγοριών -πολιτικές εξελίξεις, αρχιτεκτονικά θαύματα, οικονομικές συμφωνίες, λογοτεχνικά έργα και ιατρικές ανακαλύψεις, επηρέασαν και θα επηρεάσουν τους πολίτες του κόσμου και τη νέα χρονιά. Το «Newsweek» εκτιμά ότι ο χρόνος που θα έρθει, παρά τις γενικότερες δυσοίωνες προβλέψεις, θα είναι καλύτερος, καθώς θα ενισχυθεί η παγκόσμια οικονομία και, με κεντρικό θέμα «Τα καλά νέα», προσεγγίζει τις θετικές πλευρές της παγκοσμιοποίησης. Ο «Economist» συνεχίζει να κινείται σε αυστηρά πολιτικό άξονα με τίτλο «Εντοπίστε τον πρόεδρο», με το Ρώσο πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν στο εξώφυλλο, να κρύβει στο τσεπάκι του τον Ντμίτρι Μεντβέντεφ, στενό του φίλο, στον οποίο έδωσε και το χρίσμα της διαδοχής. Ο «Economist» πάντως σε κεντρικό του άρθρο εκτιμά ότι οι προσπάθειες του Πούτιν να παραμείνει στην εξουσία αποτελούν πλήγμα για τη Ρωσία, το θεσμό της δημοκρατίας και ολόκληρη τη διεθνή κοινότητα. Εάν τις τελευταίες ημέρες του έτους σας προβληματίζει για... όσα χάσατε ή ξεχάσατε μέσα στο 2007, το «Time» δίνει την απάντηση με τις πιο ενημερωμένες λίστες για τα σημαντικότερα γεγονότα που συνέβησαν τους προηγούμενους 12 μήνες. Μπορεί να μη συμφωνείτε απόλυτα με τις θεματικές επιλογές ή την κατάταξη, όπως όμως υπογραμμίζει το ΤΙΜΕ οι λίστες του δεν φρεσκάρουν απλώς τις γνώσεις σας αλλά αποτελούν «χρήσιμο εργαλείο για να σπάει ο πάγος σε συζητήσεις». Στον κόσμο της πολιτικής, κορυφαίο γεγονός της χρονιάς το «Time» αναδεικνύει τις προσπάθειες του Βλαντιμίρ Πούτιν να παραμείνει στην εξουσία. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται η ενίσχυση του ευρώ, που χτύπησε επίπεδα ρεκόρ σε σχέση με το δολάριο, ενώ στην τρίτη θέση βρίσκεται επάξια ο Νικολά Σαρκοζί, ο οποίος σύμφωνα με το περιοδικό «διδάσκει την τέχνη της πολιτικής». Στις σημαντικότερες ιατρικές ανακαλύψεις οι συντάκτες του περιοδικού κατατάσσουν το εμβόλιο για την αντιμετώπιση της γρίπης των πτηνών, τις έρευνες σύμφωνα με τις οποίες η περιτομή μειώνει τις πιθανότητες μετάδοσης του ιού HIV, και μια

THE SCAN No12 fin.indd 35

νέα μέθοδο ελέγχου, η οποία εφαρμόζεται κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης της μαστεκτομής και επιτρέπει στους γιατρούς να διαπιστώσουν εάν η νόσος έχει εξαπλωθεί και σε άλλα σημεία του σώματος. Στην κατηγορία των 10 σημαντικότερων αποχωρήσεων της χρονιάς που πέρασε το «Time» ψηφίζει Νο 1 την παραίτηση του Τόνι Μπλερ από το αξίωμα του πρωθυπουργού. Στη δεύτερη θέση βρίσκεται ο Ζακ Σιράκ, που αποφάσισε να μη θέσει για τρίτη φορά υποψηφιότητα για πρόεδρος, σηματοδοτώντας, όπως γράφει το περιοδικό, «τέλος εποχής για τη Γαλλία», ενώ ακολουθούν η αποχώρηση του αρχιτέκτονα της πολιτικής Μπους, Κάρλ Ρόουβ, από το Λευκό Οίκο και του Τζον Χάουαρντ, που διετέλεσε πρωθυπουργός της Αυστραλίας τα 11 προηγούμενα χρόνια, αλλά και η οριστική ρήξη του προπονητή της Τσέλσι Χοσέ Μουρίνιο με τον ιδιοκτήτη της ποδοσφαιρικής ομάδας Ρόμαν Αμπράμοβιτς, όπως και η απόφαση του Πολ Νιούμαν, που δήλωσε ότι αποχωρεί από το Χόλιγουντ καθώς στην ηλικία των 82 «είναι πολύ μεγάλος πλέον για να κάνει ταινίες». Στην κορυφή του λογοτεχνικού τοπ 10 βρίσκεται το βιβλίο: «The World without us» του Αλαν Βάισμαν, και ακολουθούν τα: «Α Life of Picasso», «Α long Way Gone: Memoirs of a Boy soldier», «Legacy of Ashes: Α History of CIA», «The Rest is Noise: Listening to the Twentieth Century» και το «Born Standing Up» του διάσημου κωμικού Στιβ Μάρτιν. Τέλος, στην πρώτη θέση της λίστας «διάσημων διαζυγίων» που απασχόλησαν τη διεθνή κοινή γνώμη το 2007 βρίσκεται ο χωρισμός του Γάλλου προέδρου Νικολά Σαρκοζί από τη σύζυγό του Σεσιλιά. Στο τοπ 10 βρίσκονται ακόμη ο συγγραφέας Σαλμάν Ρουσντί, που χώρισε τη σύζυγό του Πάντμα Λάκσμι, ο Καρλ Ρόουβ, σύμβουλος του Αμερικανού προέδρου που εγκατέλειψε το Λευκό Οίκο και τον Τζορτζ Μπους, η Κάμερον Ντίαζ που βαδίζει δρόμο ξεχωριστό από τον πρώην αγαπημένο της Τζάστιν Τίμπερλεϊκ και η ποπ ντίβα Μπρίτνεϊ Σπίαρς, που διέκοψε κάθε επαφή με τη μητέρα της.

1/7/08 2:58:44 PM

Μέρος 3ο

36

Κ Ρ Ι Τ Η Ρ Ι Α Α ΓΟ ΡΑ Σ Ι ΑΤ Ρ Ι ΚΟΥ Ε Ξ Ο Π Λ Ι Σ Μ ΟΥ

«Η αγορά μηχανημάτων υψηλής αξίας» Η αξιολόγηση των μηχανημάτων

Στην επιλογή μηχανημάτων η δικτύωση είναι τόσο σημαντική όσο και στις περισσότερες περιπτώσεις της επαγγελματικής ζωής. Η λήψη μιας λίστας χρηστών από τον προμηθευτή μπορεί να σας βοηθήσει σε μεγάλο βαθμό, αφού έτσι μπορείτε να καλέσετε αρκετούς από αυτούς και να τους μιλήσετε χωρίς την παρουσία του προμηθευτή.

Το χρονοδιάγραμμα Από τη στιγμή που ο προμηθευτής θα λάβει τις προδιαγραφές των μηχανημάτων, θα χρειαστεί δύο με τρεις εβδομάδες για να απαντήσει, ανάλογα με την πολυπλοκότητα της προσφοράς. Η εσωτερική απόφαση: Αυτή εξαρτάται από τον χρήστη. Το λιγότερο, οι απαντήσεις θα πρέπει να διαβαστούν προσεκτικά από όλα τα μέλη της ομάδας που θα πάρει τις αποφάσεις και να γίνει μία σύγκριση. Αν δεν απαιτηθεί επίσκεψη για να δείτε το μηχάνημα, δύο εβδομάδες, το λιγότερο, θα απαιτηθούν για αυτό, αν και σε μερικές περιπτώσεις μπορεί να πάρει αρκετούς μήνες. Να λάβετε υπόψη πως όλες οι προσφορές έχουν μία ορισμένη ισχύ, και εφόσον οι αποφάσεις πάρουν περισσότερο χρόνο θα χρειαστείτε νέες προσφορές. Έγκριση αποφάσεων: Σε μεγάλα νοσοκομεία, η έγκριση των αποφάσεων για μηχανήματα μεγάλης αξίας γίνεται μέσα σε τέσσερις εβδομάδες.

Νομική επισκόπηση: Αυτή μπορεί να απαιτήσει από τέσσερις ως δώδεκα εβδομάδες. Αφού δοθεί η παραγγελία, αρχίζει να μετράει ο χρόνος παράδοσης. Συνήθως, ο χρόνος παράδοσης είναι μεταξύ 90 και 120 μερών εφόσον δεν απαιτείται κάποια κατασκευή. Αν όμως κάποια κατασκευή απαιτείται το χρονοδιάγραμμα μπορεί να διαμορφωθεί ως εξής:

THE SCAN No12 fin.indd 36

•

Προγραμματισμός έργων, 4-12 εβδομάδες

•

Σχέδια, 4-8 εβδομάδες

•

Επισκόπηση μηχανικού. 2 εβδομάδες

•

Έκδοσης άδειας, 2 εβδομάδες

•

Προσφορές, 2 εβδομάδες

•

Κατασκευή, 1-6 μήνες

Επομένως, ο συνολικός χρόνος, όταν δεν απαιτείται κάποια κατασκευή, είναι 20-32 εβδομάδες από τη στιγμή που σταλούν οι προδιαγραφές. Αν απαιτείται κάποια κατασκευή, ο χρόνος κυμαίνεται από 32 ως 52 εβδομάδες. Από εμπειρία, τα εργαστήρια αγγειογραφίας απαιτούν γύρω στα δύο χρόνια. Η καθυστέρηση οφείλεται στις επισκέψεις σε άλλες τοποθεσίες, στον μεγάλο αριθμό ατόμων που μετέχουν στη λήψη της απόφασης, και στην πολυπλοκότητα της κατασκευής. Τα μεγαλύτερα λάθη κατά την αγορά μηχανημάτων υψηλής αξίας 1. Όταν μπερδεύετε τον πωλητή με το προϊόν. Είναι φανερό πως κάθε εταιρία προσπαθεί να έχει πωλητές με προσωπικότητα, οι οποίοι συγχρόνως είναι καλά κατηρτισμένοι, ντύνονται σωστά και είναι ελκυστικοί. Ο λόγος για όλα αυτά είναι να νομίσετε πως το προϊόν που πουλάνε είναι της αυτής ποιότητας με τους ίδιους. Μπορεί και να υπάρχει κάποια σχέση μεταξύ της ποιότητας του πωλητή και της ποιότητας του προϊόντος, αλλά είναι ασφαλέστερο να υποθέσετε πως δεν υπάρχει.

2. Όταν αποτυγχάνετε να ελέγξετε τις ικανότητες του τοπικού συνεργείου τεχνικής υποστήριξης. Για τον έλεγχο αυτό, το καλύτερο είναι οι συστάσεις από άλλους πελάτες. Η ποιότητα της τεχνικής υποστήριξης εξαρτάται από τον τεχνίτη του τοπικού συνεργείου. Η υποστήριξη από τα κεντρικά είναι σημαντική για αρκετά πράγματα, αλλά ο χρόνος εκτός λειτουργίας του μηχανήματος εξαρτάται από τον τεχνίτη του τοπικού συνεργείου.

3. Όταν πιστεύετε τους χειρουργούς. Πολύ λίγοι χειρουργοί καταλαβαίνουν την οικονομία των απεικονιστικών μηχανημάτων. Επιπλέον, λίγοι ενδιαφέρονται για την ασφάλεια από την ακτινοβολία. Οι εμπειρίες για κακές οικονομικές αποφάσεις που βασίστηκαν σε προτάσεις

1/7/08 2:58:45 PM

Κ Ρ Ι Τ Η Ρ Ι Α Α ΓΟ ΡΑ Σ Ι ΑΤ Ρ Ι ΚΟΥ Ε Ξ Ο Π Λ Ι Σ Μ ΟΥ

χειρουργών περιλαμβάνουν:

•

Σ ταθερά ακτινοσκοπικά μηχανήματα στα χειρουργεία

1. Να διατηρείται ένα λεπτομερές πενταετές πρόγραμμα αντικατάστασης των μηχανημάτων και ένα γενικό δεκαετές πρόγραμμα μηχανημάτων.

•

Κ ινητή διπλανέ ακτινοσκοπική μονάδα σχεδιασμένη για εγχείρηση ισχίου

2. Να διατηρείται τα τελευταία στοιχεία για τα μηχανήματά σας, τις τελευταίες εξετάσεις και τα τελευταία έξοδα.

•

Συσκευές λιθοτριψίας

•

Τράπεζα κυστεοσκόπησης με ακτινοσκόπηση

3. Να παρακολουθείται από κοντά όλες τις τεχνολογικές εξελίξεις.

Σε όλες τις περιπτώσεις η παραγωγικότητα ήταν χαμηλή.

4. Όταν αποδέχεστε ένα προϊόν σε πειραματικό στάδιο, τη στιγμή που χρειάζεστε αξιοπιστία.

5. Όταν αγοράζετε ένα προϊόν στο τέλος της τεχνικής ζωής του. Δεν θα έχετε υποστήριξη.

6. Όταν αγοράζετε ένα προϊόν από μία εταιρία με διαφορετική εστίαση δραστηριότητας. Για παράδειγμα, κάποτε η Pfizer διέθετε έναν πολύ αξιόλογο αξονικό τομογράφο, αλλά σταμάτησαν την εξέλιξη του. Η Johnson and Johnson είχε έναν άριστο μαγνητικό τομογράφο, αλλά πούλησε την παραγωγή του.

37

4. Να συμπεριφέρεστε στους προμηθευτές με επαγγελματισμό και όχι συναδελφικά.

5. Να θυμάστε πως όλα τα χρήματα που θα ξοδευτούν για την αγορά μηχανημάτων θα ελεγχθούν από έμπειρους λογιστές.

6. Να συμπεριλάβετε τον φυσικό και τους μηχανικούς στην ομάδα αγοράς.

7. Όταν υποθέτετε πως ένα κύριο χαρακτηριστικό περιλαμβάνετε, ενώ αυτό διατίθεται ως προαιρετικό.

8. Όταν επιλέγετε ένα μηχάνημα παρά τις αντιρρήσεις του τελικού χρήστη. Εκτός και αν είναι τέλειο, πράγμα δύσκολο, θα έχετε ατέλειωτα παράπονα.

9. Όταν αγοράζετε ένα καλό προϊόν από μία εταιρία επισφαλούς χρηματοδότησης. Μπορεί το προϊόν να είναι “κελεπούρι” αλλά το ρίσκο σας είναι πολύ μεγάλο, γιατί μπορεί να μείνετε χωρίς υποστήριξη.

10. Όταν ξεχνάτε πως μεγαλύτερη παραγωγικότητα σημαίνει περισσότερες προμήθειες, μεγαλύτερη υποστήριξη από τα συστήματα PACS, και επομένως μεγαλύτερα συνολικά έξοδα.

Συμπέρασμα Τα παρακάτω σκιαγραφούν τη γενική προσέγγιση στην αγορά μηχανημάτων υψηλής αξίας για το ακτινολογικό τμήμα.

THE SCAN No12 fin.indd 37

( Το παραπάνω άρθρο προέρχεται από το βιβλίο “Radiology Business Practice: How to Succeed” την έκδοση του οποίου επιμελήθηκαν οι Dr. David Yousem, καθηγητής ακτινολογίας στο Johns Hopkins Hospital στη Baltimore, και ο Dr. Norman Beauchamp Jr., επικεφαλής του τμήματος ακτινολογίας στο University of Washington του Seattle.)

1/7/08 2:58:45 PM

38

η

Πηγή: Ευρωπαική Ένωση

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Παρελθόν οι παραδοσιακοί λαμπτήρες πυρακτώσεως H κυβέρνηση της Ιρλανδίας, στα πλαίσια του Εθνικού Ενεργειακού Σχεδιασμού της χώρας, ανακοίνωσε την απαγόρευση των ενεργοβόρων λαμπτήρων πυρακτώσεως από τον Ιανουάριο του 2009.

με αυτές των κοινών λαμπτήρων, θα κυκλοφορήσουν σύντομα στην αγορά. Δεν υπάρχει πλέον καμία δικαιολογία για τη συνέχιση της χρήσης των παραδοσιακών λαμπτήρων πυρακτώσεως.

Με την απόφαση αυτή η Ιρλανδία πρωτοπορεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση, εφόσον γίνεται το πρώτο κράτος μέλος που κάνει ένα αυτονόητο βήμα για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών: την απόσυρση από την αγορά των ενεργειακά σπάταλων προϊόντων.

Εξετάζει η Επιτροπή κάποια πρόταση για την απαγόρευση των λαμπτήρων πυρακτώσεως εντός της ΕΕ λόγω της χαμηλής ενεργειακής τους απόδοσης;

Οι συσκευές φωτισμού και οι ηλεκτρικές συσκευές ευθύνονται για την κατανάλωση του 17% περίπου της ενεργειακής κατανάλωσης της ΕΕ. Οι παραδοσιακοί λαμπτήρες πυρακτώσεως που κυκλοφόρησαν στην αγορά πριν από 125 περίπου χρόνια, μετατρέπουν σε φως μόλις το 5 % του ηλεκτρισμού που χρησιμοποιούν. Αν ο ηλεκτρισμός αυτός παράγεται σε μια μονάδα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας που λειτουργεί με συμπύκνωση, ο λαμπτήρας πυρακτώσεως μετατρέπει σε φως μόλις το 1-2% της αρχικής ενέργειας που παράγεται από τα καύσιμα της μονάδας παραγωγής ενέργειας. Οι ενεργειακά αποδοτικοί λαμπτήρες αποδεικνύονται πιο οικονομικοί για τον καταναλωτή, επειδή έχουν μακρά διάρκεια ζωής και αισθητά χαμηλότερο ενεργειακό κόστος. Αντικαθιστώντας τους παραδοσιακούς λαμπτήρες πυρακτώσεως με λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης θα ήταν εφικτό να επιτευχθεί αισθητή εξοικονόμηση ενέργειας με χαμηλό κόστος, ενώ παράλληλα, θα μειώνονταν, ασφαλώς, οι εκπομπές CO2 που ευθύνονται για την αλλαγή του κλίματος. Αν ένα κτίριο κλιματίζεται στη διάρκεια του καλοκαιριού, τότε το 95% της ενέργειας που καταναλώνουν οι λαμπτήρες πυρακτώσεως, η οποία μετατρέπεται σε θερμότητα στο εσωτερικό του χώρου, αυξάνει επίσης την ενεργειακή κατανάλωση του κλιματιστικού. Οι συμπαγείς λαμπτήρες φθορισμού που κυκλοφορούν σήμερα στην αγορά είναι 4 με 5 φορές ενεργειακά αποδοτικότεροι σε σχέση με τους λαμπτήρες πυρακτώσεως. Οι λευκοί λαμπτήρες LED (δίοδοι εκπομπής φωτός) είναι 10 φορές πιο αποδοτικοί από τους συμπαγείς λαμπτήρες φθορισμού μικρού μεγέθους. Λαμπτήρες LED εφοδιασμένοι με βάσεις Ε27 και Ε22, ίδιες

THE SCAN No12 fin.indd 38

Η Greenpeace χαιρετίζει την απόφαση της Ιρλανδικής κυβέρνησης και ζητάει και από τα υπόλοιπα κράτη μέλη της Ε.Ε. να απαγορεύσουν μέσα σε εύλογο χρονικό διάστημα τους λαμπτήρες πυρακτώσεως. Στην Ελλάδα, τα αρμόδια υπουργεία Ανάπτυξης και ΠΕΧΩΔΕ δεν έχουν ακόμα απαντήσει στο σχετικό αίτημα της οργάνωσης. Η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει δηλώσει τη θέση της στο αίτημα για την απαγόρευση των ενεργοβόρων λαμπτήρων πυρακτώσεως. Η απόφαση της Ιρλανδίας όμως αποδεικνύει ότι μία εθνική κυβέρνηση μπορεί και πρέπει να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών, ξεκινώντας από την απόσυρση των λαμπτήρων πυρακτώσεως από την αγορά. Τους τελευταίους μήνες, και άλλα κράτα μέλη της Ε.Ε. έχουν συζητήσει το ενδεχόμενο εθνικής απαγόρευσης των λαμπτήρων πυρακτώσεως, αποφεύγοντας όμως να δεσμευτούν σε αυτήν. Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει μεταθέσει την ευθύνη στις εταιρίες λιανεμπορίου, προσπαθώντας να επιτύχει συμφωνίες για την απόσυρση των λαμπτήρων πυρακτώσεως από τα ράφια μέχρι το 2011. Η Αυστραλία ανακοίνωσε ότι σκοπεύει να απαγορεύσει τους λαμπτήρες πυρακτώσεως. Επίσης, η Καλιφόρνια σχεδιάζει έναν νόμο για την απαγόρευση των παραδοσιακών λαμπτήρων πυρακτώσεως. Εθνικές απαγορεύσεις όμως, όπως αυτή της Ιρλανδίας, μπορούν να επιταχύνουν την απόσυρση από την αγορά των προϊόντων που συμβάλλουν στις κλιματικές αλλαγές. Το νομικό υπόβαθρο για μια τέτοια πρωτοβουλία υπάρχει, δεδομένου ότι δεν υφίσταται επί του παρόντος σχετική νομοθεσία σε επίπεδο Ε.Ε., ενώ η προστασία του περιβάλλοντος δίνει το δικαίωμα σε ένα κράτος μέλος να απαγορεύσει μονομερώς την εμπορία και διάθεση ενός προϊόντος.

1/7/08 2:58:46 PM

THE SCAN No12 fin.indd 39

1/7/08 2:58:48 PM

40

Πηγή:Υπουργείο Οικονομικών

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

Διακίνηση ιατρικών συσκευών Αλλαγές επέρχονται στον τρόπο έκδοσης φορολογικών στοιχείων για τη διάθεση ιατρικών συσκευών και εργαλείων με σκοπό τον περιορισμό της κατασπατάλησης του δημόσιου χρήματος στο χώρο της Υγείας. Σύμφωνα με εγκύκλιο του ΥΠΟΙΟ, τα τιμολόγια ή δελτία αποστολής που αφορούν σε πωλήσεις προς τα ασφαλιστικά ταμεία ή οι αποδείξεις λιανικής πώλησης προς τους ασθενείς από τις επιχειρήσεις που πωλούν ιατρικές συσκευές, χειρουργικά εργαλεία (μίας χρήσης), τεχνητά μοσχεύματα, μέσω των νοσοκομείων ή των ιδιωτικών κλινικών, μπορούν να εκδίδονται από τους υπόχρεους μέχρι τη 15η ημέρα του επόμενου μήνα και με ημερομηνία έκδοσης πάντα την τελευταία ημέρα του μήνα εκείνου που έλαβαν χώρα οι παραδόσεις των αγαθών στους ασθενείς, όπως πιστοποιούνται από ειδικές καταστάσεις των νοσοκομείων ή των κλινικών. Συγκεκριμένα, στις εν λόγω καταστάσεις θα πρέπει να αναγράφονται αναλυτικά οι χρησιμοποιηθείσες συσκευές ή τα τοποθετηθέντα τεχνητά μοσχεύματα και λοιπά συναφή μέχρι το τέλος κάθε μήνα, καθώς και το ονοματεπώνυμο του ασθενούς που έλαβε αυτά ή το ασφαλιστικό ταμείο που αναλαμβάνει τη δαπάνη, με την προϋπόθεση ότι στο στέλεχος του σχετικού δελτίου αποστολής, με το οποίο είχαν αποσταλεί αρχικά τα είδη αυτά, θα αναγράφονται οι αριθμοί των εκδοθέντων στοιχείων πώλησης. Επισημαίνεται ότι για τυχόν αμοιβή που εισπράττουν τα νοσοκομεία, οι κλινικές ή τα θεραπευτήρια για την προτίμησή τους στα συγκεκριμένα αγαθά οφείλουν να εκδίδουν τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών. Αυτά γνωστοποιήθηκαν αρμοδίως με την υπ’’ αριθμό.

1065891/436/0015/ΠΟΛ. 1138/28.11.2007 εγκύκλιο του υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών, η οποία εκδόθηκε στο πλαίσιο της γενικότερης προσπάθειας που καταβάλλεται για τον περιορισμό της κατασπατάλησης του δημοσίου χρήματος στο χώρο της Υγείας.

THE SCAN No12 fin.indd 40

Αναλυτικότερα, το πλήρες κείμενο της ανωτέρω εγκυκλίου, με την οποία δόθηκαν αναλυτικές οδηγίες και διευκρινίσεις όσον αφορά στο χρόνο έκδοσης φορολογικών στοιχείων για τη διάθεση ιατρικών συσκευών, χειρουργικών εργαλείων (μίας χρήσης), τεχνητών μοσχευμάτων, προς ασθενείς μέσω νοσοκομείων και ιδιωτικών κλινικών έχει ως εξής: 1. Με την αριθμό. 1027119/311/0015/ΠΟΛ. 1107/17.5.1991 εγκύκλιο διαταγή του υπουργείου Οικονομικών ρυθμίστηκε ο χρόνος έκδοσης των φορολογικών στοιχείων για τη διάθεση ιατρικών συσκευών ή τεχνητών μοσχευμάτων προς τους ασθενείς και τα ασφαλιστικά ταμεία μέσω νοσοκομείων, η οποία εξακολουθεί να ισχύει κατ’ αναλογία και μετά την εφαρμογή του π. δ/τος 186/1992 ΚΒΣ . Ειδικότερα έγινε δεκτό ότι: α) Κατά την αποστολή των αγαθών αυτών από τις επιχειρήσεις διάθεσης προς τα νοσοκομεία πρέπει να εκδίδεται δελτίο αποστολής στο οποίο αναγράφεται και ο πραγματικός λόγος αποστολής και β) Τα φορολογικά στοιχεία πώλησης, δηλαδή το τιμολόγιο πώλησης - δελτίο αποστολής, για πωλήσεις προς τα ασφαλιστικά ταμεία ή οι αποδείξεις λιανικής πώλησης προς τους ασθενείς μπορεί να εκδίδονται από τον υπόχρεο στο τέλος κάθε μήνα με βάση την κατάσταση που στέλνουν τα νοσοκομεία, στην οποία θα αναγράφονται οι χρησιμοποιηθείσες συσκευές ή τα τοποθετηθέντα τεχνητά μοσχεύματα μέχρι την 25η κάθε μήνα και το ονοματεπώνυμο του ασθενούς που έλαβε αυτά ή το ασφαλιστικό ταμείο που αναλαμβάνει τη δαπάνη, με την προϋπόθεση ότι στο στέλεχος του δελτίου αποστολής (με το οποίο έχουν αποσταλεί αρχικά τα σχετικά είδη) θα αναγράφονται οι αριθμοί των εκδοθέντων στοιχείων πώλησης.

2. Περαιτέρω με την αριθμό. 1108214/790/0015/ΠΟΛ.

1255/14.12.1999 εγκύκλιο οι περιπτώσεις των πωλήσεων που αναφέρονται στην ΠΟΛ. 1107/17.5.1991, ως προς το χρόνο τιμολόγησης, προσαρμόσθηκαν στις γενικές διατάξεις περί επαναλαμβανόμενων πωλήσεων του ΚΒΣ και συνεπώς

1/7/08 2:58:51 PM

41

ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

το τιμολόγιο - δελτίο αποστολής καθώς και οι αποδείξεις λιανικής πώλησης, των πωλήσεων, που προαναφέρονται στην παράγραφο 1 του παρόντος, μπορούσε να εκδοθεί από τον υπόχρεο μέχρι τη 10η ημέρα του επόμενου μήνα, με ημερομηνία έκδοσης πάντα την τελευταία ημέρα του μήνα εκείνου που έλαβαν χώρα οι παραδόσεις των εν λόγω αγαθών. Τα ανωτέρω ως προς το χρόνο έκδοσης του στοιχείου αξίας (τιμολόγιο πώλησης - δελτίο αποστολής ή απόδειξη λιανικής πώλησης, κατά περίπτωση), όπως έχει γίνει δεκτό, ισχύουν και στις περιπτώσεις διάθεσης χειρουργικών εργαλείων μίας χρήσης σε ιδιώτες ασθενείς μέσω νοσοκομείων ή κλινικών (έγγραφο 1082641/592/20.9.1999), καθώς και για τις πωλήσεις τεχνητών ιατρικών μοσχευμάτων (π.χ. ενδοφακών) που χρησιμοποιούνται εγχειρηματικώς σε διάφορες παθήσεις (έγγραφο μας 1015945/102/9.3.2005).

3. Εξάλλου, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 3 του άρθρου 13 του ΚΒΣ, όπως ισχύουν μετά την αντικατάστασή τους με την παράγραφο 13 του άρθρου 29 του Ν. 3522/2006 (ισχύς από 22.12.2006), όταν για τη διακίνηση έχει εκδοθεί δελτίο αποστολής, η απόδειξη μπορεί να εκδίδεται το αργότερο μέχρι τη δέκατη πέμπτη (15η) ημέρα του επόμενου μήνα με ημερομηνία έκδοσης την τελευταία ημέρα του μήνα αποστολής και πάντως όχι πέραν της διαχειριστικής περιόδου.

4. Με βάση τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 12 του ΚΒΣ για τις χονδρικές πωλήσεις αγαθών που επαναλαμβάνονται κάθε ημέρα ή κατά αραιότερα χρονικά διαστήματα μέσα στον ίδιο μήνα προς τον ίδιο επιτηδευματία ή πρόσωπο των παραγράφων 3 και 4 του άρθρου 2 του Κώδικα αυτού, το τιμολόγιο μπορεί να εκδίδεται βάσει κατάστασης ή χωρίς αυτήν (όταν τα δεδομένα της αναγράφονται στο τιμολόγιο ή προκύπτουν από τα πρόσθετα βιβλία του άρθρου 10) την τελευταία ημέρα του μήνα εκείνου που αφορά και με τις διατάξεις της παραγράφου 17 του ιδίου άρθρου (όπως

THE SCAN No12 fin.indd 41

τέθηκαν και ισχύουν με την παρ. 12 του άρθρου 29 του Ν.

3522/2006-ισχύς από 22.12.2006) μέχρι τη 15η ημέρα του επόμενου μήνα με ημερομηνία έκδοσης την τελευταία ημέρα του προηγούμενου μήνα.

5. Εν όψει των προαναφερομένων και ειδικότερα ότι ο χρόνος τιμολόγησης της διάθεσης ιατρικών συσκευών και τεχνητών μοσχευμάτων προς τους ασθενείς και τα ασφαλιστικά ταμεία ρυθμίστηκε με αυτόν της τιμολόγησης των επαναλαμβανόμενων πωλήσεων της παραγράφου 2 του άρθρου 12 του ΚΒΣ, τα φορολογικά στοιχεία πώλησης, δηλαδή το τιμολόγιο - δελτίο αποστολής, για πωλήσεις προς τα ασφαλιστικά ταμεία ή οι αποδείξεις λιανικής πώλησης προς τους ασθενείς από τις επιχειρήσεις που πωλούν τα ως άνω σχετικά είδη μέσω των νοσοκομείων ή των ιδιωτικών κλινικών μπορεί να εκδίδονται από τους υπόχρεους μέχρι τη 15η ημέρα του επόμενου μήνα και με ημερομηνία έκδοσης πάντα την τελευταία ημέρα του μήνα εκείνου που έλαβαν χώρα οι παραδόσεις των αγαθών στους ασθενείς, σύμφωνα με τις προαναφερόμενες διατάξεις στις παραγράφους 3 και 4 του παρόντος, με βάση την κατάσταση που στέλνουν τα νοσοκομεία ή οι κλινικές, στην οποία θα αναγράφονται αναλυτικά οι χρησιμοποιηθείσες συσκευές ή τα τοποθετηθέντα τεχνητά μοσχεύματα και λοιπά συναφή μέχρι το τέλος κάθε μήνα, καθώς και το ονοματεπώνυμο του ασθενούς που έλαβε αυτά ή το ασφαλιστικό ταμείο που αναλαμβάνει τη δαπάνη με την προϋπόθεση ότι στο στέλεχος του σχετικού δελτίου αποστολής, με το οποίο είχαν αποσταλεί αρχικά τα είδη αυτά, θα αναγράφονται οι αριθμοί των εκδοθέντων στοιχείων πώλησης.

6. Τέλος, για τυχόν αμοιβή που εισπράττουν τα νοσοκομεία, κλινικές ή θεραπευτήρια για την προτίμησή τους στα συγκεκριμένα αγαθά οφείλουν να εκδίδουν τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών, σύμφωνα με τις διατάξεις των παραγράφων 1 και 4 του άρθρου 12 του π. δ/τος 186/1992 (ΚΒΣ).

1/7/08 2:58:53 PM

42

Ι ΑΤ Ρ Ι Κ Η Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Α

Ανιχνευτής καρκίνου δέρματος Ο καθηγητής φυσικής Roger McWilliams έχει αναπτύξει μία πρωτότυπη συσκευή λέιζερ που θα κάνει διάγνωση του καρκίνου του δέρματος. δέρμα όγκους. Συνεργάζεται με την Ιατρική Σχολή του πανεπιστημίου για να τελειοποιήσει τη διαδικασία. Η συσκευή δεν είναι ακόμα έτοιμη για εμπορική διάθεση αλλά μπορεί να προσελκύσει επενδυτές για την εμπορική διάθεσή της. Η εμπορική επιτυχία της είναι δεδομένη με την ολοκλήρωση των κλινικών δοκιμών για παραγωγή αξιόπιστων διαγνώσεων. Σε σύγκριση με τις δερματικές βιοψίες, οι αναλύσεις με το λέιζερ θα είναι ταχύτερες, λιγότερο δαπανηρές και λιγότερο επώδυνες. Η μετατόπιση από την βιοψία σε κάτι διαφορετικό αποτελεί το σημείο αποδοχής από τους γιατρούς. “Η τεχνολογία αυτή είναι ένα καλό παράδειγμα του πως η βασική έρευνα στα πανεπιστήμια μπορεί να οδηγήσει σε νέες τεχνολογίες που έχουν ουσιαστικό χαρακτήρα δημόσιου οφέλους”, αναφέρει ο David Schetter, βοηθός αντιπρύτανης στο UCI και επικεφαλής του γραφείου έρευνας και ανάπτυξης καινοτομικής τεχνολογίας.

THE SCAN No12 fin.indd 42

1/7/08 2:59:00 PM

1 8 Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία

• ΑΡΕΤΑΙΕΙΟ Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο • ΑΤΤΙΚΟ Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Αθηνών • ΑΧΕΠΑ Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης • Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης • Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων • Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών • Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας • Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου 2 134 Δημόσια Νοσοκομεία στις ΔΥΠΕ

Το περιοδικό ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΣΑΡΩΤΗΣ εκδίδεται σε 3000 αντίτυπα έντεκα (11) φορές τον χρόνο και διανέμεται ΔΩΡΕΑΝ σε Προέδρους και Διοικητές Νοσοκομείων, Διευθυντές κλινικών τμημάτων, Διαγνωστικά κέντρα, Κλινικές και Φορείς Υγείας

THE SCAN No12 fin.indd 43

Γενικό Νοσοκομείο Λιβαδειάς Γενικό Νοσοκομείο Θήβας Γενικό Νοσοκομείο Χαλκίδας Νοσοκομεία ΔΥΠΕ Πελοποννήσου Γενικό Νοσοκομείο Πατρών Άγιος Ανδρέας Γενικό Νοσοκομείο Αιγίου Γεν. Νοσοκομείο Παίδων Πατρών «Καραμανδάνειο» Γενικό Νοσοκομείο Σπάρτης Γενικό Νοσοκομείο Κυπαρισσίας Παναρκαδικό Νοσοκομείο Τρίπολης ‘Η Ευαγγελίστρια’ Γενικό Νοσοκομείο Καλαμάτας Γενικό Νοσοκομείο Κορίνθου Γενικό Νοσοκομείο-Κ.Υ. Μολάων Γενικό Νοσοκομείο Άργους Γενικό Νοσοκομείο Πύργου Γενικό Νοσοκομείο Ναυπλίου Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων Γενικό Νοσοκομείο Ηγουμενίτσας Γενικό Νοσοκομείο Φιλιατών Γενικό Νοσοκομείο Πρέβεζας Γενικό Νοσοκομείο Λευκάδος Γενικό Νοσοκομείο Κεφαλλονίας Γενικό Νοσοκομείο Ζακύνθου Γενικό Νοσοκομείο Κέρκυρας

Νοσοκομεία ΔΥΠΕ Αττικής Μαιευτήριο Αθηνών ‘Έλενα Βενιζέλου’ Σπηλιοπούλειο Παθολογικό Νοσοκομείο Αθηνών Οφθαλμιατρείο Αθηνών Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ‘ Ο Ευαγγελισμός ‘ Γενικό Νοσοκομείο Παίδων ‘H Αγία Σοφία’ Γενικό Νοσοκομείο Αττικής ‘Ιπποκράτειο’ ΝΙΜΙΤΣ Γενικό Νοσοκομείο Παίδων Αθηνών ‘Π και Α Κυριακού’ Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ‘Αλεξάνδρα’ Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ‘Κοργιαλένειο-Μπενάκειο’ Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ‘Η Ελπίς’ Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ‘Λαϊκό’ Αντικαρκινικό Ινστιτούτο Άγιος Σάββας Γενικό Νοσοκομείο Παίδων Πεντέλης Νοσοκομεία ΔΥΠΕ Κρήτης Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος ‘Η Σωτηρία’ Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου ‘Βενιζέλειο-Πανάνειο’ Γενικό Νοσοκομείο Αττικής ‘Σισμανόγλειο’ Γενικό Νοσοκομείο Χανίων ‘Ο Αγ. Γεώργιος’ Γενικό Νοσοκομείο Αττικής ΚΑΤ Γενικό Νοσοκομείο Αγ. Νικολάου Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ‘Γ. Γεννηματάς’ Γενικό Νοσοκομείο Ρεθύμνου Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας Πειραιά ‘Άγιος Παντελεήμων’ Γενικό Νοσοκομείο Ιεράπετρας Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά ‘Τζάνειο’ Γενικό Νοσοκομείο Σητείας Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Πειραιά ‘Μεταξά’ 3 13 Ιδιωτικά Νοσοκομεία / Κλινικές Γενικό Νοσοκομείο Ασκληπιείο Βούλας Ιατρικό Αθηνών ΑΕ Γενικό Νοσοκομείο Πατησίων Υγεία Διαγνωστικό & Θεραπευτικό κέντρο ΑΕ Γενικό Νοσοκομείο Μυτιλήνης ‘Βοστάνειο’ Μητέρα Μαιευτική & Χειρουργική κλινική ΑΕ Γενικό Νοσοκομείο Σύρου Ιασώ ΑΕ Γενικό Νοσοκομείο Ρόδου Ευρωκλινική Αθηνών ΑΕ Γενικό Νοσοκομείο Χίου Ευρωκλινική Παίδων ΑΕ Γενικό Νοσοκομείο Σάμου Αθηναϊκή Γενική κλινική ΑΕ Νοσοκομείο Λήμνου Περσεύς Υγειονομική Μέριμνα ΑΕ / Μετροπόλιταν ΑΕ Γενικό Νομαρχιακό Νοσοκομείο Ικαρίας Ιατρικό Διαβαλκανικό ΑΕ Νοσοκομεία Μακεδονίας και Θράκης Euromedica AE Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ‘Ιπποκράτειο’ Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης ΑΕ Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ‘Θεαγένειο’ Λητώ ΑΕ Γενικό Νοσοκομείο Άγιος Δημήτριος Νοσηλευτική Θεσσαλονίκης ΑΕ Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ‘ Γ. Παπανικολάου’ Κυανός Σταυρός Θεσσαλονίκης Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ‘Παπαγεωργίου’ Γενικό Νοσοκομείο Σερρών Γενικό Νοσοκομείο Κιλκίς Γενικό Νοσοκομείο Δράμας 200 Διαγνωστικά κέντρα σε όλη την Ελλάδα. Γενικό Νοσοκομείο Γιαννιτσών Γενικό Νοσοκομείο Βέροιας ΙΚΑ Γενικό Νοσοκομείο Έδεσσας Υπουργείο Υγείας & Κοινων. Αλληλεγγύης Γενικό Νοσοκομείο Διδυμοτείχου Γενικό Νοσοκομείο Καβάλας ΔΕΠΑΝΟΜ ΑΕ Γενικό Νοσοκομείο Ξάνθης Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης Γενικό Νοσοκομείο Κομοτηνής ΕΚΕΒΥΛ - ΕΟΦ Νοσοκομεία ΔΥΠΕ Θεσσαλίας Στρατιωτικά Νοσοκομεία Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας Γενικό Νοσοκομείο Βόλου ‘Αχιλλοπούλειο’ Υπουργείο Υγείας Κύπρου Γενικό Νοσοκομείο Τρικάλων Δημόσια Νοσοκομεία Κύπρου Γενικό Νοσοκομείο Καρδίτσας Γενικό Νοσοκομείο Λαμίας Ιδιωτικές Κλινικές Κύπρου

1/7/08 2:59:03 PM

THE SCAN No12 fin.indd 44

1/7/08 2:59:07 PM