THESCANNER15

ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΣΑΡΩΤΗΣ • ΔΙΑΧΕΙΡIΣΗ & ΔΙΑΧΥΣΗ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ•ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ•ΕΠΙΣΤΗΜΗ•ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ•ΑΓΟΡΑ•ΔΕΙΚΤΕΣ•ΔΕΔΟΜΕΝΑ•ΤΑΣΕΙΣ •ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ•ΕΡΓΑ

15

ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2008

the

SCANNER

ΟΙ ΔΑΠΑΝΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΞΕΠΕΡΝΟΥΝ ΤΟ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟ ΑΕΠ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ ΕΠΑΝΑΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΗ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΣΥΣΚΕΥΩΝ

THE SCAN No15pro.indd 1

4/3/08 7:27:18 PM

... μόλις κυκλοφόρησαν Ο Ι Α Ν Α Ν Ε Ω Μ Ε Ν Ε Σ Ε Κ Δ Ο Σ Ε Ι Σ Γ Ι Α ΤΑ Σ Υ Σ Τ Η Μ ΑΤΑ Α Ξ Ο Ν Ι Κ Η Σ Κ Α Ι Μ Α Γ Ν Η Τ Ι Κ Η Σ ΤΟ Μ Ο Γ ΡΑ Φ Ι Α Σ Τ Η Ν Ε Λ Λ Η Ν Ι Κ Η Α ΓΟ ΡΑ

ΑΘΗΝΑ 2008

ΑΘΗΝΑ 2008

Ελληνική Αγορά Συστημάτων Μαγνητικής Τομογραφίας

Ελληνική Αγορά Συστημάτων Αξονικής Τομογραφίας

72

91

Twin Detector Twin Detector (3rd generation) (1st generation)

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

98 00 4 Slice

8 and 16 Slice

04

07

64 Slice

320 Slice

ΜΟΝΟΓΡΑΦΙΕΣ ΒΙΟΪΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ

ΓΙΑ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ:

FABIO HOLDINGS THE SCAN No15pro.indd 2

ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΑΘΗΝΑ: Καλ. Πάρρεν 3, ΤΚ 115 25, Τηλ.: 210 6753096, Κιν.: 6944 500420, FAX: 210 6753097 • ΛΕΥΚΩΣΙΑ: Μπουμπουλίνας 11, 1060 Κύπρος e-mail: kazassis@hol.gr, inhealco@otenet.gr • www.thescanner.com

4/3/08 7:27:21 PM

3

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

EDITORIAL

ΣΗΜΕΙΩΜΑΤΑΡΙΟ ΨΗΦΙΑΚΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ ΔΑΠΑΝΕΣ ΥΓΕΙΑΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΙ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΙΜΟΛΟΓΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ ΣΥΝΤΟΜΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΑ ΝΕΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΣΥΜΠΡΑΞΗ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΑ ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΥΓΕΙΑΣ ΣΕΠ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ & ΥΓΕΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ ΕΣΥ ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΑΓΟΡΑ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΑΓΟΡΑ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

4 6 7 8 9 10 14 16 17 18 24 26 27 28 30 31 35 36 38 40 41 42

«Ελληνική Πραγματικότητα Υγείας: Πολιτική κάτω του μετρίου, φαντασία πάνω από το επιτρεπόμενο, άγνοια της πραγματικότητας»

ΤΑ Υ ΤΟΤ Η ΤΑ

Παράφραση δήλωσης του Γιάννη Τσαρούχη Η παράφραση είναι στην πρόσθεση μόνο της λέξης υγείας.

Από τo πρώτο του τεύχος, το περιοδικό έδωσε το στίγμα και τις προθέσεις του στην ενημέρωση του επαγγελματία που βρίσκεται μέσα στον πολύπαθο χώρο της υγείας. Στα δέκα πέντε τεύχη που κυκλοφόρησαν μέχρι σήμερα, η ομάδα έκδοσης προσπάθησε να δώσει τις πληροφορίες εκείνες που μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο για τον καθορισμό πολιτικής μέσω των στατιστικών αναλύσεων και δεδομένων όσο και στην αξιοποίηση των νέων ιατρικών τεχνολογιών και δυνατοτήτων. Στόχος του περιοδικού είναι να καταστεί ως ένα έγκυρο βήμα προβληματισμού για ένα πεδίο που βρίσκεται συνεχώς στο μέτωπο των εξελίξεων τις τελευταίες δεκαετίες. Στο πλαίσιο αυτό, το Scanner ξεκινά μια μόνιμη συνεργασία του περιοδικού με τον Σύνδεσμο Ελλήνων Προμηθευτών Επιστημών & Υγείας, που είναι ο μεγαλύτερος και ο παλαιότερος Σύνδεσμος των εταιριών που διακινούν επιστημονικό και ιατρικό εξοπλισμό στη xώρα μας. Πιστεύουμε ότι η συνεργασία αυτή θα έχει πολλαπλά οφέλη για τους αναγνώστες του περιοδικού, δεδομένου ότι θα περιέχει πληροφορίες γενικού ενδιαφέροντος, που θα φωτίσουν από μια καινούργια οπτική γωνία τα τεκταινόμενα στο χώρο της υγείας και των ευρύτερων νέων τεχνολογικών εφαρμογών για καλύτερη ποιότητα ζωής . Στις μέρες μας, οι συνθήκες που δημιουργούν, μεταξύ των άλλων, η παγκοσμιοποίηση και η συνεχής τεχνολογική ανάπτυξη στον χώρο της υγείας, μεταθέτουν το κέντρο βάρους από την τεχνολογική καθ’ αυτή πλευρά, προς την οικονομική διάσταση της τεχνολογίας και την κλινική αποτελεσματικότητα και αποδοτικότητα. Η μεταστροφή αυτή θέτει ερωτήματα αρχής, προσανατολισμού και διαχείρισης της ιατρικής τεχνολογίας , με επιπτώσεις που αφορούν τις προσφερόμενες υπηρεσίες υγείας. Χρήστος Καζάσης

ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: Χρήστος Καζάσης, Βιοϊατρικός Μηχανικός ΣΥΝΤΑΚΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ: Άλκης Αντωνίου, Μηχανολόγος Μηχανικός, Αλέκος Γριζιώτης, Βιοϊατρικός Μηχανικός, Αχιλλέας Χρηστίδης, Βιοϊατρικός Μηχανικός, Κυριάκος Κυριακίδης, Αρχιτέκτων Νοσοκομειολόγος , Αιμίλιος Νεγκής, Δημοσιογράφος, Πρόδρομος Καπλάνης, Βιοϊατρικός Μηχανικός ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΤΕΣ: ΑΓΓΛΙΑ : Παναγιώτης Γεωργίου, Imperial College ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Γιάννης Τζανάβαρος, Καρδιοχειρουργός ΓΑΛΛΙΑ: Denis Gamondie ΣΥΝΔΡΟΜΗ για εταιρείες: Ετήσια (11 τεύχη): 180 € για Ελλάδα και Κύπρο Για κάθε δεύτερη συνδρομή παρέχεται έκπτωση 20% και για κάθε επόμενη έκπτωση 50%. ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ: ΤΗΛ.: ΑΘΗΝΑ +30 210 6753096 -ΛΕΥΚΩΣΙΑ +357 22458500 • FAX: +30 210 6753097 • e-mail: kazassis@hol.gr, inhealco@otenet.gr Η έκδοση αυτή δεν αναπαράγεται ηλεκτρονικά. Για ηλεκτρονικά αντίγραφα συγκεκριμένων άρθρων ή στοιχείων μπορείτε να απευθύνεστε στη διεύθυνση: inhealco@otenet.gr ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΚΔΟΣΗΣ: ZEVGARIDOU + ASSOCIATES, Αθήνα • ΤΗΛ.: 210 6721778/9 ΠΑΡΑΓΕΤΑΙ & ΔΙΑΝΕΜΕΤΑΙ ΑΠΟ ΤΗΝ Fabio Holdings Ltd.,11 Βoumpoulinas Street, 1060 Nicosia, CYPRUS, Copyright © 2007 Ε Π Ι Τ Ρ Ε Π Ε ΤΑ Ι Η Μ Ε Ρ Ι Κ Η Ή ΟΛ Ι Κ Η Α Ν Α Δ Η Μ Ο Σ Ι Ε Υ Σ Η Μ Ε Υ Π Ο Χ Ρ Ε Ω Σ Η Α Ν Α Φ Ο ΡΑ Σ Σ ΤΟ Π Ε Ρ Ι Ο Δ Ι ΚΟ

THE SCAN No15pro.indd 3

4/3/08 7:27:22 PM

4

Πηγή: Microsoft Inc.

Σ Η Μ Ε Ι Ω Μ ΑΤΑ Ρ Ι Ο Ψ Η Φ Ι Α Κ Η Σ Ο Ι ΚΟ Ν Ο Μ Ι Α Σ ΚΕΙΜΕΝΑ-ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ: ΘΩΜΑΣ ΠΙΤΣΑΒΟΣ

GE Healthcare Πωλήσεις Ιατρικών Συσκευών: 16,99 δισ. δολ.

ε

Διοίκηση εταιρείας: R. Jeffrey Immelt, Joe M. Hogan, William M. Castell, Bob Wright, William R. Clarke, Peter H. Loescher,

Ένα από τα παλαιά συνθήματα της GE ήταν το “Bringing Good Things to Life”, και αυτό το μότο εξακολουθεί και σήμερα να αντιπροσωπεύει την πολιτική της εταιρείας στον τομέα της υγείας. Το τμήμα υγείας του αμερικάνικου βιομηχανικού κολοσσού, βρίσκεται στην πρώτη γραμμή προτεραιότητας της μητρικής εταιρείας. Και αυτό βασικά οφείλεται στο ότι ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της μητρικής εταιρείας, προέρχεται από το τμήμα ιατρικού εξοπλισμού, το οποίο διοικούσε από το 1997 μέχρι το 2001. Το τμήμα GE Healthcare της εταιρείας παρουσίασε αύξηση 2,6% το 2007, και οι πωλήσεις ανήλθαν στα 16,99 δις. δολ. σε σχέση με το 2006, και τα κέρδη σε 3,06 δις. δολάρια παρουσιάζοντας πτώση 2,3% σε σχέση με το 2006. Οι πωλήσεις του τομέα «Υγεία» το 2007 αποτελούσαν το 9,8% των συνολικών πωλήσεων της εταιρείας σε σχέση με τα ποσοστά των 10,9% και 11,0% αντίστοιχα για τα έτη 2006 και 2005. Το 2005, ο Joe Hogan, επέστρεψε στη θέση του Διευθύνοντος Συμβούλου της GE Healthcare, μετά την εξαγορά το 2004 της Amersham, και την παρένθεση του William Castell, (πρώην Διευθύνων Σύμβουλος της Αμερσαμ) στην ηγεσία της εταιρείας. Η εξαγορά της Amersham, στο δεύτερο εξάμηνο του 2004 συνέβαλε κατά 1,0 δις. δολ. στα έσοδα της εταιρείας το 2007. Το κομμάτι του ιατρικού εξοπλισμού συμμετέχει κατά 85% στις συνολικές πωλήσεις έναντι 20% του φαρμακευτικού τομέα (bio-sciences). Το σύστημα αξονικού τομογράφου LightSpeed VCT αποτελεί το πιο επιτυχημένο προϊόν πώλησης στην ιστορία της εταιρείας. Μέχρι σήμερα έχουν εγκατασταθεί 500 συστήματα σε παγκόσμια βάση. Η εξαγορά το 2006 της IDX Systems Corporation, έναντι 1,2 δις. δολ. θα βοηθήσει την GE Healthcare στην επέκταση της στον τομέα του ηλεκτρονικού φακέλου ασθενούς και στην αντιμετώπιση των αναγκών των νοσοκομείων στις ολοκληρωμένες λύσεις των πληροφορικών συστημάτων. Η εταιρεία τον Ιούνιο του 2006, εξαγόρασε την σουηδική εταιρεία Biacore, με έδρα την Uppsala της Σουηδίας, έναντι 438 εκ. δολαρίων, η οποία κατασκευάζει συστή-

THE SCAN No15pro.indd 4

Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της GE Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος, της GE Healthcare Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της GE Αντιπρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της GE Healthcare VP Chief Technology & Medical Officer Πρόεδρο, Διευθύνοντα Σύμβουλο, Healthcare Bio-Sciences Αριθμός Υπάλληλων: 319,000 Παγκόσμια Έδρα: Chalfont, St. Giles, Μεγ. Βρετανία

ματα ανάλυσης πρωτεϊνών. Σε ομιλία του στο πανεπιστήμιο Cornell της Νέας Υόρκης, τον Απρίλιο του 2004, ο Jeffrey Immelt, προσδιόρισε 5 τάσεις που καθορίζουν την σημασία της καινοτομίας. «Οι τάσεις αυτές θα διαμορφώσουν τον κόσμο και με τις σκέψεις αυτές διαμορφώνω και εγώ την εταιρεία», δήλωνε τότε. Μία από τις 5 τάσεις είναι το δημογραφικό πρόβλημα. Έλεγε τότε στους φοιτητές του Cornell: Οι δαπάνες υγείας θα πλησιάσουν να αποτελούν το 20% του ΑΕΠ στην Αμερική το 2014, (σήμερα αποτελούν το 14%), καθώς ένας γηρασμένος πληθυσμός απαιτεί περισσότερη και καλύτερη φροντίδα. Υπάρχουν, επίσης, δημογραφικές δυνάμεις στην Κίνα, στην ασφάλεια και σε άλλους τομείς. Άν θέλεις να αναπτυχθείς θα πρέπει να τοποθετηθείς σε κάποιο από τα μεγάλα δημογραφικά προβλήματα της εποχής μας. Ανεξάρτητα τι θα κάνεις στο μέλλον, θα πρέπει να μάθεις για δύο πράγματα:Υγειονομική περίθαλψη και Κίνα. Υγειονομική περίθαλψη γιατί θα πληρώνεις για μένα-και θέλω να είμαι βέβαιος ότι πραγματικά καταλαβαίνεις τι σημαίνει αυτό. Την Κίνα, γιατί σήμερα που είσαι 22 χρονών και θα εργασθείς τα επόμενα 40 χρόνια, την εποχή που θα βγεις στην σύνταξη, η Κίνα θα είναι η πρώτη ή η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου. Η αστάθεια του κόσμου απαιτεί σήμερα μια πολιτισμική και οικονομική σταθερότητα, στοιχεία που καθορίζουν την πορεία της εταιρείας για τα οποία συνεχώς με προβληματίζουν. Η αποτυχημένη απόπειρα εξαγοράς της Abbott Diagnostics έναντι 8,13 δις. δολάρια, και η αναστολή της παραγωγής των φορητών ακτινοσκοπικών μηχανημάτων από την θυγατρική OEC στο εργοστάσιο στο Salt Lake City, για προβλήματα στις διαδικασίες παραγωγής σημάδεψαν την πορεία της εταιρείας το 2008. Τον Ιανουάριο του 2008, η εταιρεία ανακοίνωσε την συνεργασία της με τις εταιρείες PAA (Process Analysis and Automation) και MatriCal, οι οποίες δραστηριοποιούνται στα συστήματα αυτοματισμού κυτταρικής ανάλυσης. Ανακοίνωσε επίσης την εξαγορά της Whatman plc, παγκόσμιου προμηθευτή φίλτρων και μεμβρανών για χρήση σε εργαστήρια και ιατρικές εφαρμογές. 

4/3/08 7:27:26 PM

5

Ταχύτητα υπολογιστών

Συνέδρια οικονομικών της υγείας

α

Αύξηση της ταχύτητας επεξεργασίας των υπολογιστών διαφαίνεται μέσα από το ερευνητικό πρόγραμμα της εταιρείας Sun Microsystems. Η αύξηση αυτή πιθανόν να προκληθεί από την αντικατάσταση των ενσύρματων συνδέσεων των επεξεργαστών μνήμης των υπολογιστών με ακτίνες Laser. Το καινοτομικό αυτό πρόγραμμα, βρίσκεται σε εξέλιξη από την ερευνητική ομάδα της Sun Microsystems, των πανεπιστημίων Stanford και California και των εταιρειών φωτονικού πυριτίου Luxtera και Kotura, με τη χρηματοδότηση του Υπουργείου Άμυνας της Αμερικής. Η προσπάθεια της ερευνητικής ομάδας εστιάζεται στη δυνατότητα σύνδεσης των στοιχείων στην υπολογιστική μονάδα με ακτίνες λέιζερ, έτσι ώστε οι υπολογιστές της νέας γενιάς να είναι γρηγορότεροι, ενεργειακά οικονομικότεροι και μικροσκοπικοί. Η διαδικασία παραγωγής των ολοκληρωμένων κυκλωμάτων στους σημερινούς υπολογιστές είναι γνωστή, όπως γνωστά είναι και τα προβλήματα που μπορούν να προκύψουν από τη διαδικασία κόλλησης των εξαρτημάτων και στοιχείων. Η ύπαρξη καλωδίων (αναλογικές συνδέσεις) αποτελούν θεμελιώδη περιορισμό στην ισχύ του επεξεργαστή, γιατί τα δεδομένα κινούνται σε χαμηλότερη ταχύτητα. Η ιδέα αντικατάστασης των καλωδίων με ακτίνες λέιζερ, είναι ελπιδοφόρος και εντυπωσιακή, αλλά υπάρχουν 50% πιθανότητες αποτυχίας , σύμφωνα με τον επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. Η τεχνολογία του φωτονικού πυριτίου, αποτελεί σήμερα σημείο έρευνας και ανάπτυξης από τους κατασκευαστές ημιαγωγών. Η ιαπωνική εταιρεία NEC Corporation, ανακοίνωσε πρόσφατα, ότι πραγματοποιεί δοκιμές σε οπτική σύνδεση μεταξύ επεξεργαστών, με αποτέλεσμα η ταχύτητα επεξεργασίας του υπολογιστή να φθάσει τα 10 petaflops (δηλαδή 10 χιλιάδες τρισεκατομμύρια οδηγίες το δευτερόλεπτο). Αυτή η ταχύτητα είναι σήμερα 20 φορές γρηγορότερη από τον πιο γρήγορο επεξεργαστή που υπάρχει.



THE SCAN No15pro.indd 5

4/3/08 7:27:30 PM

6

ο

Πηγή:Nicholas Timminsin Financial Times

ΔΑΠΑΝΕΣ ΥΓΕΙΑΣ

Οι δαπάνες υγείας ξεπερνούν το παγκόσµιο ΑΕΠ Οι δαπάνες για την υγεία συνεχίζουν να ξεπερνούν την ανάπτυξη του ΑΕΠ του πλανήτη και στις περισσότερες χώρες οι δαπάνες ως ποσοστό επί του εθνικού προϊόντος έχουν σχεδόν διπλασιαστεί κατά τα τελευταία 25 χρόνια, σύμφωνα με νέα έκθεση του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης. Οι κατά κεφαλήν δαπάνες υγείας έχουν αυξηθεί πάνω από 80% σε πραγματικά μεγέθη μεταξύ 1990 και 2005, ξεπερνώντας την αύξηση 37% του κατά κεφαλήν ακαθάριστου εθνικού προϊόντος. Το 1970, στις χώρες του ΟΟΣΑ, η υγεία καταλάμβανε μόλις 5% του ΑΕΠ. Το 2005 αυτό το ποσοστό έχει ανέλθει στο 9% και το ένα τέταρτο των μελών του οργανισμού δαπανά πλέον πάνω από το 10% του εθνικού εισοδήματος στην υγεία. Οι ΗΠΑ παραμένουν μακράν οι πλέον γενναιόδωρες, με δαπάνες στο 15,3% του ΑΕΠ το 2005. Η Ελβετία και η Γαλλία δαπάνησαν πάνω από 11%, ενώ η Γερμανία, το Βέλγιο, η Αυστρία, η Πορτογαλία και η Ελλάδα δαπάνησαν πάνω από 10%. Ο Καναδάς και η Αυστραλία ακολούθησαν από κοντά. Στη Βρετανία τοποθετήθηκε το 8,3% του ΑΕΠ στην υγεία, αλλά με τις προγραμματισμένες δαπάνες το ποσοστό προβλέπεται να ανέλθει στο 9%, που είναι και ο μέσος όρος του ΟΟΣΑ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η αυξημένη ζήτηση για έξοδα υγείας σημαίνει ότι οι κυβερνήσεις πρέπει είτε να αυξήσουν τους φόρους ή τις εισφορές κοινωνικής ασφάλισης, είτε να μειώσουν άλλες δαπάνες, είτε να υποχρεώσουν τους πολίτες να βάζουν περισσότερα από την τσέπη τους. Στον πλανήτη υπάρχουν μεγάλες αποκλίσεις όσον αφορά στα μεγέθη που πληρώνουν απευθείας οι πολίτες για την υγεία. Στη Βρετανία το 13% των δαπανών υγείας προέρχεται από τους ασφαλισμένους έναντι 57% στην Ελλάδα και 51% στο Μεξικό. Στις ΗΠΑ το μισό από το σύνολο των δαπανών καλύπτεται είτε από τις εισφορές των ασφαλισμένων (13% του συνόλου) είτε από ιδιωτικά ασφαλιστικά προ-

THE SCAN No15pro.indd 6

γράμματα. Στις χώρες με χαμηλά ποσοστά απευθείας εισφορών περιλαμβάνονται οι σκανδιναβικές χώρες και το Λουξεμβούργο. Ο ΟΟΣΑ προειδοποιεί επίσης ότι σε πολλές χώρες θα παρατηρηθεί μεγάλη ανάγκη για ιατρικό προσωπικό από το εξωτερικό, καθώς έχουν μειωθεί οι εισαγωγές στις ιατρικές σχολές σε πολλές χώρες, σε μια προσπάθεια να χαλιναγωγηθούν οι δαπάνες υγείας. Ο Έλληνας όλο και περισσότερο στρέφεται σε ιδιωτικά κέντρα υγείας H καρδιά της «υγείας» χτυπά στο ρυθμό του ιδιωτικού τομέα, αφού όσο τα προβλήματα και οι ατέλειες του δημοσίου τομέα δεν εξαλείφονται, όλο και μεγαλύτερος αριθμός ασθενών θα στρέφεται στις ιδιωτικές υπηρεσίες υγείας. Σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων του κλάδου, ανοδική θα εξακολουθήσει να είναι η ζήτηση για τα ιδιωτικά κέντρα με περισσότερο αυξητικούς τους ρυθμούς ανάπτυξης των Διαγνωστικών Κέντρων, σε αντίθεση με το ρυθμό ανάπτυξης των Θεραπευτηρίων που αναμένεται να είναι πιο συγκρατημένος τα επόμενα έτη. Όπως προκύπτει από κλαδικές μελέτες τόσο της ICAP όσο και της Hellastat, η συνεχιζόμενη υποβάθμιση της δημόσιας υγείας, στρέφει μεγάλο μερίδιο των πολιτών στον ιδιωτικό τομέα με αποτέλεσμα οι ρυθμοί ανάπτυξης των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας να είναι εντυπωσιακοί. Η συγκεκριμένη αγορά αναπτύσσεται δυναμικά, αφού τα τελευταία χρόνια είναι υψηλότερο το ποσοστό του πληθυσμού που κάνει χρήση της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας περίθαλψης. Στο άμεσο μέλλον, η ζήτηση των υπηρεσιών υγείας και περίθαλψης στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, αλλά και στην Ελλάδα θα επηρεαστεί ανοδικά. 

4/3/08 7:27:31 PM

σ

7

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΙ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ

∆ΕΠΑΝΟΜ Συνέχιση διαγωνισμών: Προμήθεια - Εγκατάσταση Λοιπού Ιατρικού και Ξενοδοχειακού Εξοπλισμού του «Γ.Ν. Πύργου», προϋπολογισμού 6.226.143,00 € και «Γ.Ν. Κατερίνης» προϋπολογισμού 15.605.098,00 €. Σύμφωνα με την υπ αριθμ.

1634/168/15.02.2008 απόφαση του Δ.Σ. της ΔΕΠΑΝΟΜ ΑΕ, αποφασίστηκε η διενέργεια των διαγωνισμών, Προμήθεια Εγκατάσταση Λοιπού Ιατρικού και Ξενοδοχειακού Εξοπλισμού του «Γ.Ν. Πύργου», και «Γ.Ν. Κατερίνης», που είχαν ανασταλεί από 15/01/2008, για την Τετάρτη 26 Μαρτίου 2008 και 16/01/2008, για την Τρίτη 18 Μαρτίου 2008 αντίστοιχα. Οι διαγωνισμοί θα διεξαχθούν με τους ίδιους όρους των από 17/10/2007 Διακηρύξεων. ΣΧΟΛΙΟ ΕΚΔΟΣΗΣ Οι καταληκτικές ημερομηνίες ολοκλήρωσης των έργων των δύο Νοσοκομείων, μετατίθενται ακόμη περισσότερο μετά την ανακοίνωση της ΔΕΠΑΝΟΜ για συνέχιση των διαγωνισμών για την προμήθεια του ιατρικού εξοπλισμού. Η συνήθης πρακτική ολοκλήρωσης διαγωνισμών ιατρικού εξοπλισμού είναι τουλάχιστον 6 μήνες και η παράδοση του εξοπλισμού απαιτεί άλλους 6 μήνες. Σύνολο χρόνου 12 μήνες στη καλύτερη περίπτωση. Αυτό σημαίνει ότι τα νοσοκομεία θα έχουν εξοπλισθεί τον Μάρτιο του 2009. Άρα το χρονοδιάγραμμα του 2008, είναι μετέωρο και ανεφάρμοστο. Οι αναβολές των διαγωνισμών, σύμφωνα με την ανακοίνωση της ΔΕΠΑΝΟΜ, έγιναν, προκειμένου να εγκριθούν τα συμβατικά τεύχη των διαγωνισμών από την κατά Νόμο αρμόδια Επιτροπή Προμηθειών Υγείας. Άρα τα τεύχη εγκρίθηκαν από την ανύπαρκτη επιτροπή προμηθειών. Το ερώ-

THE SCAN No15pro.indd 7

τημα που τίθεται είναι γιατί καθυστέρησε 2 μήνες η έγκριση και παράλληλα η λειτουργία των νοσοκομείων; Η επιτροπή ενέκρινε τεύχη για εξοπλισμό που οι προδιαγραφές του είναι ξεπερασμένες, αφού προέρχονται από το 2006; Ποιος λοιπόν ο ρόλος της Επιτροπής προμηθειών του Υπουργείου Υγείας; Γραφικός ή γραφειοκρατικός; Συνέχιση διαγωνισμού: «Προμήθεια – Εγκατάσταση Α. Αξονικού τομογράφου και Β. Μαγνητικού τομογράφου στο Γενικό Ογκολογικό Νοσοκομείο Κηφισιάς «ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ» Σύμφωνα με την υπ αριθμ. 1634/ 168/ 15.02.2008 απόφαση του ∆.Σ. της ∆ΕΠΑΝΟΜ ΑΕ, αποφασίστηκε η συνέχιση του διαγωνισμού «Προμήθεια – Εγκατάσταση Α. Αξονικού τομογράφου 16 τομών και Β. Μαγνητικού τομογράφου 1.5Τ, στο Γενικό Ογκολογικό Νοσοκομείο Κηφισιάς «ΟΙ ΑΓΙΟΙ ΑΝΑΡΓΥΡΟΙ». Ο συνολικός προϋπολογισμός του έργου είναι 1.650.000,00 € με ΦΠΑ. Ο προϋπολογισμός για το σύστημα αξονικού τομογράφου είναι 700.000,00 € και του μαγνητικού τομογράφου 950.000,00 €. Η ημερομηνία υποβολής προσφορών του διαγωνισμού ορίζεται η ∆ευτέρα 21 Απριλίου 2008 (21/04/2008). Ο διαγωνισμός θα διεξαχθεί με τους ίδιους όρους της από 07/11/2007 διακήρυξης. ΣΧΟΛΙΟ ΕΚΔΟΣΗΣ 1ο σχόλιο: Κατακύρωση του διαγωνισμού με βάση τη χαμηλότερη τιμή!!! Άν ο διαγωνισμός αφορούσε ουροσυλλέκτες, τότε η χαμηλότερη τιμή δικαιολογείται. Στις περιπτώσεις ιατρικού εξοπλισμού και ειδικότερα σε διαγωνισμούς με ασα-

φείς τεχνικές προδιαγραφές και κλινικές απαιτήσεις, όπως στην περίπτωση αυτή, η χαμηλότερη τιμή είναι απορριπτική σαν αρχή και όχι σαν επακόλουθο τεκμηριωμένων τεχνικών/κλινικών εφαρμογών.

2ο σχόλιο:Τεχνικές προδιαγραφές Θα επιμένουμε συνεχώς ότι οι αριθμητικές τεχνικές προδιαγραφές θα πρέπει να σταματήσουν. Η τεχνολογία αξιολογείται από την αποδοτικότητα, την αποτελεσματικότητα, τα κοινωνικά οφέλη και την αξιοπιστία της. Δεν αξιολογείται από τον σκληρό δίσκο 15 GB, ούτε από τον μικροεπεξεργαστή 32 bit με RAM 512 MB. Θα πρέπει λοιπόν να καθορισθούν απαιτήσεις κλινικών εφαρμογών και αποτελέσματα. Επιπλέον θα πρέπει να υπάρχει ξεκάθαρη σύνθεση του συστήματος. Η ΔΕΠΑΝΟΜ και η παράνομη σύνθεση του Διοικητικού Συμβουλίου. Σύμφωνα με το άρθρο 9 του ΠΔ 312 (ΦΕΚ Α, 289/24.12.1999) και την Υπουργική απόφαση Υ4β/Γ.Π.οικ.123859/17-12-2002 (ΦΕΚ Β! 1585/20.12.2002), ο Πρόεδρος θα είναι οπωσδήποτε Μηχανικός μέλος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας και ο Διευθύνων Σύμβουλος θα είναι Μηχανικός μέλος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας ή Οικονομολόγος. Σήμερα ο πρόεδρος της ΔΕΠΑΝΟΜ δεν είναι μηχανικός ούτε μέλος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας. Ο Χάρης Λαμπρόπουλος είναι Οικονομολόγος, Επίκουρος Καθηγητής, στο παιδαγωγικό τμήμα του πανεπιστημίου Πατρών. Υπάρχει λοιπόν περίπτωση οι αποφάσεις του ΔΣ της ΔΕΠΑΝΟΜ να καταστούν άκυρες και κανένα έργο να μην ολοκληρωθεί; 

4/3/08 7:27:33 PM

8

Κ Α Ι Ν ΟΤΟ Μ Ι Κ Α Π Ρ Ο Ϊ Ο Ν ΤΑ

σ

Συσκευή ελέγχου καρδιακής λειτουργίας Στο Brentwood του Nashville της Αμερικής, η εταιρεία Woolsthorpe Technologies, δημιούργησε μία επαναστατική φορητή συσκευή για τον αναίμακτο έλεγχο της καρδιακής λειτουργίας χωρίς τη χρήση βελονών και αίματος. Η Woolsthorpe Technologies, της οποίας το όνομα προέρχεται από τη γενέτειρα του Βρετανού εφευρέτη Sir Isaac Newton, θα πρέπει να αποδείξει ότι η συσκευή FloWave 1000, εξοικονομεί χρήματα και είναι εύκολη στην χρήση της σε σχέση με τις άλλες υπάρχουσες στην αγορά συσκευές. Η εταιρεία Woolsthorpe προσβλέπει στην αγορά των 800 εκατ. δολ., που αφορά συσκευές διάγνωσης καρδιακής ανεπάρκειας και άλλων καρδιαγγειακών παθήσεων. Πιθανοί χρήστες της συσκευής είναι οι αναισθησιολόγοι, καρδιολόγοι και παθολόγοι. Η διαφοροποίηση της συσκευής από τις διαθέσιμες σήμερα στην αγορά, είναι η μέτρηση της ροής του αίματος από την καρδιά, το βασικό χαρακτηριστικό της FloWave 1000, η οποία θα είναι μαζί με τον καρδιακό ρυθμό, τη θερμοκρασία και την αρτηριακή πίεση, οι καθοριστικοί παράγοντες της καρδιακής λειτουργίας. Η ροή αίματος από την καρδιά θα αποτελέσει την 6η ζωτικής σημασίας παράμετρο. Σήμερα, οι γιατροί μετράνε τη ροή του αίματος σε ασθενείς με βεβαρημένη κατάσταση, για τον προσδιορισμό της καρδιακής λειτουργίας. Χαμηλή ροή αποτελεί ένδειξη καρδιακής ανεπάρκειας. Η ροή θα μπορεί να προσδιορίσει πόσο αίμα έχει χάσει

THE SCAN No15pro.indd 8

ένας ασθενής με αιμορραγία μετά από ένα ατύχημα. “Είναι μία αξιόπιστη, γρήγορη, φθηνή και σχετικά εύκολη στη χρήση συσκευή,” δηλώνει ο Δρ Mark Aaron, καρδιολόγος στο Νοσοκομείο Saint Thomas Heart στο Nashville, ο οποίος αξιολογεί κλινικά την συσκευή FloWave 1000. Το Νοσοκομείο Saint Thomas είναι ένα από τα τρία νοσοκομεία ( τα άλλα δύο είναι το Vanderbilt University Medical Center και το Texas Heart Institute) στα οποία δοκιμάζεται η συσκευή, και περιλαμβάνει τη χρήση αισθητήρων συνδεδεμένων στο αυτί και το δάκτυλο του ασθενή, καθώς και μια φορητή συσκευή παρακολούθησης. Είναι μια διαδικασία που διαρκεί ένα ως δύο λεπτά, σε σύγκριση με τα 30 λεπτά για την αιματηρή μέθοδο μέτρησης της αιματικής πίεσης και της ροής. Τα αποτελέσματα των μετρήσεων με την συσκευή FloWave 1000, ταιριάζουν απόλυτα με τα αποτελέσματα των αιματηρών διαδικασιών ( SwanGanz καθετήρας πνευμονικής αρτηρίας). Η μέθοδος αυτή χρησιμοποιείται σταθερά για χρόνια, και έχει επιζήσει πολλών άλλων εναλλακτικών διαδικασιών, όπως τη χρήση υπερήχων για την μέτρηση της καρδιακής ροής. Το οικονομικό όφελος των νοσοκομείων είναι ένας άλλος παράγοντας. Η χρήση της συσκευής FloWave, θα είναι της τάξης των 250 δολαρίων ανά διαδικασία, που αποτελεί περίπου το 10% του εκτιμώμενου κόστους των περίπου 2000 δολαρίων, για κάθε χρήση καθετήρα Swan-Ganz. Μετά την ολοκλήρωση των κλινικών δοκιμών, η εταιρεία Woolsthorpe

σχεδιάζει να ακολουθήσει την διαδικασία ταχείας έγκρισης από το FDA, έτσι ώστε η συσκευή να είναι εμπορικά διαθέσιμη στις αρχές του 2009. Η εταιρεία εκτιμά ότι η συσκευή πιθανόν να χρησιμοποιηθεί από τους ασθενείς και στο σπίτι. Σε κάθε καινοτομικό προϊόν, υπάρχουν πάντα και οι αρνητικές θέσεις. Ενώ οι εταιρείες, συμπεριλαμβανομένης και της Woolsthorpe, επενδύουν στην ανάπτυξη συσκευών για μη αιματηρή χρήση, ορισμένοι παρατηρητές δεν έχουν πεισθεί ότι η μέτρηση της ροής του αίματος από την καρδιά έχει σημαντική επίδραση στην έκβαση των ασθενών. “Το πραγματικό ερώτημα δεν είναι αν αυτή η συσκευή μπορεί να μετρήσει την καρδιακή παροχή με ακρίβεια, αλλά το αν αυτό που λένε ότι μπορούμε να μετρήσουμε αφορά σε κάτι”, δήλωσε ο Δρ Gordon Rubenfeld, καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο. Άν και τα αποτελέσματα των μετρήσεων για την καρδιακή ανεπάρκεια δεν έχουν αποδειχθεί, τα αποτελέσματα των μετρήσεων της καρδιακής ροής βοήθησαν άλλους ιατρικούς πληθυσμούς, συμπεριλαμβανομένων και των χειρουργικών ασθενών και των τραυματιών. Το θέμα είναι ότι μπορεί να προσφέρει χρήσιμες πληροφορίες για την λήψη κλινικών αποφάσεων σε αρρώστους, χωρίς την ανάγκη χρήσης αιματηρών διαδικασιών. 

4/3/08 7:27:34 PM

9

ΠΡΟΜΗΘΕΙΕΣ

µ

Επιτροπή προµηθειών Υπουργείου Υγείας Μέχρι σήμερα, 9 μήνες από τη ψήφιση του νόμου για τις προμήθειες των νοσοκομείων, το έργο της επιτροπής κινήθηκε σε τρεις άξονες:

1ος άξονας: Η σύσταση και γνωριμία των μελών μεταξύ τους. Πριν ακόμη τα μέλη γνωριστούν μεταξύ τους, άρα δεν μπορεί να παραχθεί έργο, άρχισαν οι αλλαγές στην επιτροπή. Με την υπ’ αριθμ. ΔΥ1δ/οικ. 3416 απόφαση του Υπουργού Υγείας, που δημοσιεύθηκε στις 13 Μαρτίου 2008, δύο μήνες μετά την συγκρότηση της επιτροπής (18 Ιανουαρίου 2008), το μέλος της επιτροπής Μαρία Σωτηράκου, αντικαταστάθηκε από την Άννα Ζωηρού, οικονομολόγο. Η κα Σωτηράκου, ήταν εκπαιδευτικός και μάλλον δεν κατείχε το αντικείμενο των προμηθειών.

2ος άξονας: Η εθιμοτυπική επίσκεψη της επιτροπής στο ΕΚΕΒΥΛ, στις 14 Φεβρουαρίου 2008. Η συνάντηση αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο της στενής συνεργασίας μεταξύ της επιτροπής προμηθειών και των Οργανισμών που σχετίζονται με την πραγματοποίηση και εφαρμογή του εν λόγω νόμου περί προμηθειών στα δημόσια νοσοκομεία. Κατά τη διάρκεια της επίσκεψης αυτής συζητήθηκε η πορεία του Μητρώου Ιατροτεχνολογικών Προϊόντων που έχει αναπτυχθεί και συντηρείται από το Ε.ΚΕ.Β.ΥΛ., σύμφωνα με την απαίτηση του Ν.3580/2007 περί «Προμηθειών Φορέων εποπτευόμενων από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης». Ο Πρόεδρος της επιτροπής κ. Γ. Σαρειδάκις εξέφρασε την πλήρη ικανοποίησή του για το έργο που έχει πραγματοποιήσει το Ε.ΚΕ.Β.ΥΛ., το οποίο όπως τόνισε συμβάλλει τα μέγιστα προς στην εμπέδωση της διαφάνειας και του «νοικοκυρέματος» του χώρου των προμηθειών στο Ε.Σ.Υ., όπως άλλωστε είναι οι κατευθύνσεις που έχουν τεθεί από την πολιτική ηγεσία του Υ.Υ.Κ.Α. Και οι δύο πλευρές δεσμεύτηκαν για στενή συνεργασία ούτως ώστε να πραγματοποιηθούν οι παραπάνω στόχοι. Μάλλον η επιτροπή δεν κατάλαβε τι είδε, γιατί ούτε μητρώο προϊόντων υπάρχει, ούτε το μητρώο προμηθευτών έχει ολοκληρωθεί. Φυσικά μια ανημέρωτη επιτροπή δεν μπορεί να κρίνει τι υπάρχει σήμερα στην αγορά και τι έχει γίνει.

THE SCAN No15pro.indd 9

3ος άξονας:

Η επιτροπή κινείται στα πλαίσια των δηλώσεων του Υπουργού Υγείας. Η σύνθεση της έχει ολοκληρωθεί με τους εκπροσώπους από τα Υπουργεία Οικονομικών και Ανάπτυξης και θα ξεκινήσει τις εργασίες της, όπως προβλέπονται από το νόμο, γύρω στις 15 Ιανουαρίου. Τα ονόματα που θα στελεχώσουν την Επιτροπή ανακοινώθηκαν και καλύπτουν τις απαιτήσεις του έργου της επιτροπής. Η επιτροπή θα συστεγαστεί στο κτίριο όπου στεγάζεται η 1η ΔΥΠΕ Αθηνών, κτίριο το οποίο ανήκει στο Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Στη διοικητική δομή της, η Επιτροπή Προμηθειών του Υπουργείου στο πρώτο στάδιο στελεχώνεται με διοικητικούς υπαλλήλους από τον ευρύτερο τομέα της υγείας και των φορέων της. Κινούμεθα με γρήγορους ρυθμούς. Δίνουμε λύσεις στα χρόνια προβλήματα του ΕΣΥ. Εκπληρώνουμε τις δεσμεύσεις μας. Μέχρι σήμερα, το μόνο αποτέλεσμα είναι η ανυπαρξία αλλαγών στο σύστημα προμηθειών των νοσοκομείων. Σε 3 μήνες το νομοσχέδιο έχει τα πρώτα του γενέθλια, και τα κεράκια της τούρτας θα αγορασθούν από τον περιορισμό της σπατάλης στα δημόσια νοσοκομεία.

Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Προμηθειών Υγείας πρέπει να είναι κάτοχος διδακτορικού διπλώματος σε συναφές πεδίο με τις ανάγκες οργάνωσης και λειτουργίας της Επιτροπής. Τα μέλη της Επιτροπής, περιλαμβανομένου του Αντιπροέδρου, πρέπει να είναι πτυχιούχοι Α.Ε.Ι., ημεδαπής ή αλλοδαπής, Οικονομίας ή Επαγγελμάτων Υγείας ή Νομικής ή Ανάλυσης Αγορών ή Προγραμματισμού ή Μηχανικών ή Διοίκησης Μονάδων Υγείας. Πρέπει να έχουν τουλάχιστον διετή εμπειρία στο γνωστικό αντικείμενο εξειδίκευσής τους και να ομιλούν άριστα μία ξένη γλώσσα, κατά προτεραιότητα την αγγλική. Ποιό από τα μέλη έχει διετή εμπειρία στο γνωστικό αντικείμενο εξειδίκευσης; 

4/3/08 7:27:36 PM

10

κ

ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ

Η επιλογή των Διοικητών στα νοσοκομεία δεν γίνεται με βάση αξιοκρατικά κριτήρια αλλά με βάση κωδικοποιημένα κομματικά κριτήρια. Με αυτό το σκεπτικό η κατάρτιση επιχειρησιακού σχεδίου δράσης του νοσοκομείου απαιτεί πρόσληψη συμβούλου.

Κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους 2005 διαπιστώθηκαν από τα αρμόδια όργανα του Ελεγκτικού Συνεδρίου διάφορες παραβάσεις της κείμενης νομοθεσίας πολλές από τις οποίες είναι παρόμοιες με εκείνες που είχαν επισημανθεί στις ετήσιες εκθέσεις των προηγουμένων ετών. Η κατά τα προηγούμενα έτη επισήμανσή τους δεν απέτρεψε την επανεμφάνιση των αυτών παραβάσεων ή και ελλείψεων και κατά το οικονομικό έτος 2005. Κατά το οικονομικό έτος 2005, όπως και τα προηγούμενα έτη, παρατηρήθηκαν περιπτώσεις προμηθειών και υπηρεσιών που ανατέθηκαν με τη διαδικασία της διαπραγμάτευσης, χωρίς δηλαδή τη διενέργεια διαγωνισμού, αν και δεν συνέτρεχαν οι τασσόμενες από τις διατάξεις των άρθρων 2 παρ.

13 του ν. 2286/1995 και 9 παρ. 3 του π.δ.346/1998 προϋποθέσεις (τεχνικοί ή καλλιτεχνικοί λόγοι ή λόγοι που να σχετίζονται με την προστασία δικαιωμάτων αποκλειστικότητας, επείγουσα ανάγκη που να οφείλεται σε αυταπόδεικτα απρόβλεπτες καταστάσεις κ.λ.π.) για την προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία. Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις ακολουθήθηκε η τακτική της κατάτμησης της συνολικώς απαιτούμενης για την προμήθεια ή υπηρεσία δαπάνης σε μικρότερα ποσά, ώστε το καθένα από αυτά να μην υπερβαίνει το ανώτατο όριο πέραν του οποίου επιβάλλεται η διενέργεια τακτικού ή πρόχειρου, κατά περίπτωση, διαγωνισμού (45.000 και 15.000 ευρώ αντιστοίχως), παρά το γεγονός ότι επρόκειτο για

THE SCAN No15pro.indd 10

ομοειδή είδη και όμοιες υπηρεσίες που προορίζονταν για την επίτευξη ενιαίου αποτελέσματος. Σε άλλες περιπτώσεις παρατηρήθηκε η παράταση των συμβάσεων προμηθειών που είχαν συνάψει οι υπηρεσίες, χωρίς τέτοια ευχέρεια να προβλέπεται. Εξάλλου, σε πολλές περιπτώσεις διαπιστώθηκαν πλημμέλειες στη διαδικασία ανάδειξης αναδόχου, όπως μη καθορισμός ποσοτήτων και ασαφής προσδιορισμός των προς προμήθεια ειδών στις οικείες διακηρύξεις καθώς και μη καθορισμός σ’ αυτές (διακηρύξεις) του κριτηρίου αξιολόγησης των προσφορών και κατακύρωσης της προμήθειας, πλημμέλειες κατά το στάδιο τεχνικής αξιολόγησης των προσφορών (απόρριψη προσφορών με αόριστη αιτιολογία), μη διενέργεια όλων των απαιτούμενων δημοσιεύσεων καθώς και παράλειψη τήρησης των νόμιμων προθεσμιών. Τέλος, διαπιστώθηκε ότι αρκετές φορές η κατακύρωση του αποτελέσματος του διαγωνισμού δεν έγινε στον προμηθευτή που προσέφερε τη χαμηλότερη τιμή, παρότι η οικεία διακήρυξη όριζε ως κριτήριο κατακύρωσης τη χαμηλότερη τιμή. Περαιτέρω, κατά την άσκηση του προβλεπόμενου από το άρθρο 19 παρ. 7 του π.δ. 774/1980, όπως ίσχυε κατά τον κρίσιμο χρόνο, προληπτικού ελέγχου νομιμότητας της διαδικασίας ανάθεσης προμηθειών και υπηρεσιών μεγάλης οικονομικής αξίας και των σχεδίων συμβάσεων αυτών, διαπιστώθηκαν από τα οικεία Κλιμάκια του Ελεγκτικού Συνεδρίου διάφορες παραβάσεις της νομοθεσίας για τις προμήθειες

του δημοσίου τομέα καθώς και για τις δημόσιες συμβάσεις υπηρεσιών, όπως η μη τήρηση των διατυπώσεων δημοσιότητας, η μη νόμιμη συγκρότηση και σύνθεση της επιτροπής διενέργειας του διαγωνισμού και της επιτροπής αξιολόγησης των προσφορών, ο εκ των υστέρων καθορισμός από την επιτροπή αξιολόγησης όρων διεξαγωγής του διαγωνισμού που αφορούσαν σε καθορισμό συντελεστών βαρύτητας στα κριτήρια αξιολόγησης που όριζε η διακήρυξη, η αποσφράγιση οικονομικών προσφορών διαγωνιζόμενων των οποίων οι προσφορές δεν είχαν κριθεί ως τεχνικά αποδεκτές, η κατακύρωση των υπό προμήθεια ειδών σε όλες τις εταιρείες των οποίων οι προσφορές κρίθηκαν ως τεχνικά αποδεκτές μολονότι δεν είχαν ισοδύναμες προσφορές, η κατακύρωση σε προμηθευτή του οποίου η προσφορά απέκλινε από τεχνική προδιαγραφή που είχε χαρακτηριστεί από τη διακήρυξη ως απαράβατος όρος, η κατακύρωση ειδών σε τιμή που υπερέβη το 50% της προϋπολογισθείσας, καθώς και η κατακύρωση σε εταιρείες που δεν είχαν υποβάλει τα νόμιμα δικαιολογητικά συμμετοχής. Με την 13/2005 πράξη της Επιτρόπου του ΕΣ στο Υπουργείο Δικαιοσύνης επεστράφη αθεώρητο το 1955/2005 χρηματικό ένταλμα, ποσού ευρώ 7.324,50, του Γενικού Νοσοκομείου Νοσημάτων Θώρακος Αθηνών «Η ΣΩΤΗΡΙΑ», που αφορούσε σε δαπάνη για εργασίες απομάκρυνσης άχρηστων υλικών από το χώρο του Νοσοκομείου. Αιτιολογία της μη θεώρησης του εντάλ-

4/3/08 7:27:37 PM

11

Αποσπάσµατα από την έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου του Οικονοµικού έτους 2005 ματος αυτού ήταν δεν επισυνάπτονταν σ’ αυτό τα προβλεπόμενα από το νόμο δικαιολογητικά ήτοι η οικεία σύμβαση, απόφαση του αρμοδίου οργάνου για σύσταση Επιτροπής Παραλαβής καθώς και Πρωτόκολλο Παραλαβής της Επιτροπής αυτής. Το χρηματικό αυτό ένταλμα δεν επανυποβλήθηκε. Με την 17/2005 πράξη της ιδίας ως άνω Επιτρόπου επεστράφη αθεώρητο το υπ’ αριθμ. 4499/2005 χρηματικό ένταλμα, ποσού ευρώ 33.982,00, του ιδίου ως άνω νοσοκομείου, που αφορούσε στην καταβολή αμοιβής σε εταιρεία για την κατάρτιση επιχειρησιακού σχεδίου δράσης του νοσοκομείου. Αιτιολογία της μη θεώρησης του εντάλματος αυτού ήταν ότι η σύνταξη του άνω σχεδίου ανήκει στα κύρια καθήκοντα των οργάνων διοίκησης του νοσοκομείου και ειδικότερα σε αυτά του Διοικητή. Το χρηματικό αυτό ένταλμα δεν επανυποβλήθηκε. Η επιλογή των Διοικητών στα νοσοκομεία δεν γίνεται με βάση αξιοκρατικά κριτήρια αλλά με βάση κωδικοποιημένα κομματικά κριτήρια. Με αυτό το σκεπτικό η κατάρτιση επιχειρησιακού σχεδίου δράσης του νοσοκομείου απαιτεί πρόσληψη συμβούλου. Με την 61/2005 πράξη του Επιτρόπου του ΕΣ στο Νομό Ζακύνθου επεστράφη αθεώρητο το υπ’ αριθμ. 1152/2005 χρηματικό ένταλμα ποσού 4.760,00 ευρώ που αφορούσε στην καταβολή σε λογιστικό γραφείο αμοιβής για την εκτέλεση της Α’ φάσης του έργου της φυσικής απογραφής όλων των απο-

θεμάτων του Γενικού Νοσοκομείου Ζακύνθου από προβλεπόμενο σύνολο δαπάνης 23.800,00 ευρώ κατά τη σύμβαση (υπήρχε εντολή απογραφής προς όλα τα νοσοκομεία της χώρας από το Υπουργείο Υγείας). Αιτιολογία της μη θεώρησης του χρηματικού αυτού εντάλματος ήταν ότι η εντελλόμενη δαπάνη ήταν μη νόμιμη διότι: α) η προαναφερόμενη εταιρεία κατά την ημερομηνία διεξαγωγής του σχετικού διαγωνισμού δεν είχε υποβάλλει ισχύουσα ασφαλιστική ενημερότητα και επομένως κακώς έγινε αυτή δεκτή στον διαγωνισμό, β) η εκπροθέσμως εκδοθείσα –προσκομισθείσα ασφαλιστική ενημερότητα αυτής (εκδόθηκε την επομένη της διεξαγωγής του διαγωνισμού) ίσχυε μόνο για θεώρηση βιβλίων ή στοιχείων από Δ.Ο.Υ. και όχι για συμμετοχή σε διαγωνισμό (άρθρο 63 του ν. 2084/1992), γ) η προσφορά της άνω δικαιούχου εταιρείας έφερε μόνο δύο υπογραφές αντί των τριών της Επιτροπής διεξαγωγής του διαγωνισμού, δ) τα ποσά στις προσφορές της είχαν αναγραφεί μόνο αριθμητικώς και όχι ολογράφως, ε) η υπεύθυνη δήλωσή της δεν ήταν πλήρης ως προς το πτυχίου», ώστε να είναι εφικτός ο έλεγχος και ζ) δεν είχε γίνει πρακτικό−αποδεικτικό τοιχοκόλλησης (ανάρτησης) της σχετικής διακήρυξης στο χώρο του νοσοκομείου, και στ) από κανένα επίσημο στοιχείο δεν προέκυπτε η δυναμικότητα του λογιστικού της. Με την 119/2005 πράξη της Επιτρόπου του ΕΣ στο Νομό Μεσσηνίας επεστράφησαν αθεώρητα 142 χρημα-

τικά εντάλματα, συνολικού ποσού ευρώ 895.693,68, του Γενικού Νοσοκομείου Καλαμάτας που αφορούσαν στη δαπάνη προμήθειας φαρμακευτικού, χημικού, υγειονομικού υλικού, ειδών συντήρησης και επισκευής, ειδών καθαριότητας, γραφικής ύλης και ηλεκτρονικών υπολογιστών. Αιτιολογία της μη θεώρησης των ενταλμάτων αυτών ήταν ότι οι προμήθειες έγιναν από το ελεύθερο εμπόριο, χωρίς της διενέργεια διαγωνισμού. Από τα 142 χρηματικά εντάλματα επανυποβλήθηκαν μόνο τρία, συνολικού ποσού 4.581,05 ευρώ τα οποία και θεωρήθηκαν, ενώ τα υπόλοιπα δεν επανυποβλήθηκαν. Ο Διοικητής του Νοσοκομείου παραμένει στην θέση του, ως πετυχημένος. Άν υπολογίσεις ότι με βάση τα εντάλματα που δεν επανυποβλήθηκαν, δηλαδή 891.112,63 Ευρώ, επί 140 Νοσοκομεία στην Ελλάδα, προκύπτει 124 εκ. ευρώ οικονομία. Μήπως αυτό είναι το ποσό που θα εξοικονομηθεί από την Επιτροπή Προμηθειών του Υπουργείου Υγείας. Αλήθεια οι προμηθευτές δεν εισέπραξαν τα χρήματα τους; Με την 24/2005 πράξη του Επιτρόπου του ΕΣ στο Νομό Θεσπρωτίας επεστράφησαν αθεώρητα τα υπ’ αριθμ. 654, 655, 656 και 657 χρηματικά εντάλματα, συνολικού ποσού ευρώ 47.034,82 του Γενικού Νοσοκομείου−Κέντρου Υγείας Φιλιάτων που αφορούσαν στην προμήθεια χειρουργικών ραμμάτων. Αιτιολογία της μη θεώρησης των ενταλμάτων αυτών ήταν ότι οι προσφορές δύο από τις έξι εταιρείες που συμμε-



THE SCAN No15pro.indd 11

4/3/08 7:27:38 PM

12

ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ

Οι υπηρεσίες των Νοσοκομείων γνωρίζουν τις διαδικασίες των διαγωνισμών ή μπερδεύουν τις εταιρείες;



τείχαν στο διαγωνισμό απορρίφθηκαν κατά το στάδιο τεχνικής αξιολόγησης, λόγω ακαταλληλότητας των υλικών με αόριστη και μη επαρκώς τεκμηριωμένη αιτιολογία και χωρίς να αποσταλούν δείγματα των ειδών που προσέφεραν οι εν λόγω εταιρείες στο Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων. Τα χρηματικά αυτά εντάλματα δεν επανυποβλήθηκαν. Και τα ράμματα τι έγιναν; Με την 32/2006 Πράξη του ΙV Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου κρίθηκαν μη θεωρητέα τα υπ’ αριθμ. 438 έως 443/2005 χρηματικά εντάλματα, ποσού ευρώ 147.055,61, του Γενικού Νοσοκομείου Λαμίας, που αφορούσαν σε δαπάνη για την προμήθεια διαφόρων ειδών υγειονομικού υλικού, με την αιτιολογία ότι οι εντελλόμενες με αυτά δαπάνες δεν ήταν νόμιμες κατά το μέρος που αφορούσαν στην προμήθεια φυσίγγων διττανθρακικού νατρίου, αφού για το είδος αυτό, μειοδότης του σχετικώς διενεργηθέντος διαγωνισμού δεν είχε αναδειχθεί η φερόμενη ως δικαιούχος εταιρεία αλλά άλλη εταιρεία, ενώ δεν συνέτρεξε περίπτωση που να επιτρέπει, κατά νόμο, την προμήθεια των άνω φυσίγγων από τη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία, ήτοι έκτακτες και επείγουσες ανάγκες του νοσοκομείου ή έκπτωση της μειοδότριας για το είδος αυτό εταιρείας και ειδικώς η εντελλόμενη με το 439 ένταλμα δαπάνη ήταν μη νόμιμη και για τον πρόσθετο λόγο ότι, κατά το μέρος που αφορούσε στην προμήθεια από τη φερόμενη ως

THE SCAN No15pro.indd 12

δικαιούχο εταιρεία συμπυκνωμένων διαλυμάτων αιμοκάθαρσης, αυτή πραγματοποιήθηκε σε τιμή μεγαλύτερη εκείνης με την οποία της είχε ανατεθεί η σχετική σύμβαση. Με την 86/2006 Πράξη του ΙV Τμήματος του Ελεγκτικού Συνεδρίου κρίθηκαν μη θεωρητέα τα υπ’ αριθμ. 270 και 271/2005 χρηματικά εντάλματα, ποσού ευρώ 19.779,84, του Γενικού Νοσοκομείου Λαμίας, που αφορούσαν σε δαπάνη για την προμήθεια αντιδραστηρίων και αναλώσιμων αιματολογικών αναλυτών, με την αιτιολογία ότι η διακήρυξη του σχετικού διαγωνισμού και η κατακύρωση των αποτελεσμάτων του στη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία ήταν νομικώς πλημμελείς διότι: α) στην οικεία διακήρυξη δεν προσδιορίστηκαν οι ποσότητες των προκηρυχθέντων ειδών, β) η κατακύρωση διενεργήθηκε σε χρόνο κατά τον οποίο είχε ήδη σημειωθεί χρονική υπέρβαση υπέρ του διπλάσιου του αρχικού χρόνου ισχύος των προσφορών (150 + 150 ημέρες από 3.3.2001, επομένη της διενέργειας του διαγωνισμού), πάνω από το οποίο ματαιώνονται υποχρεωτικά κατά νόμο τα αποτελέσματα του διαγωνισμού (ανεξαρτήτως του ότι εν προκειμένω δεν προέκυπτε ότι είχε γίνει παράταση της αρχικής διάρκειας ισχύος των προσφορών) και γ) η κατακύρωση των αντιδραστηρίων αιματολογικών αναλυτών δεν έγινε, βάσει του ορισθέντος στη διακήρυξη κριτηρίου της χαμηλότερης τιμής, στη μειοδότρια εταιρεία, καίτοι η προσφορά της είχε κριθεί τεχνικά αποδεκτή, αλλά στις εταιρείες που είχαν

ήδη παραχωρήσει τους αντίστοιχους αναλυτές στο νοσοκομείο, μεταξύ των οποίων και στη φερόμενη ως δικαιούχο των επίμαχων ενταλμάτων εταιρεία. Οι υπηρεσίες του Νοσοκομείου Λαμίας γνωρίζουν τις διαδικασίες των διαγωνισμών ή μπερδεύουν τις εταιρείες; Με την 44/2005 πράξη της Επιτρόπου του ΕΣ στο Νομό Ιωαννίνων επεστράφη αθεώρητο το υπ’ αριθμ. 3096/2005, χρηματικό ένταλμα, ποσού ευρώ 202.657,00, του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Ιωαννίνων, που αφορούσε σε δαπάνη για την προμήθεια ενός ακτινοσκοπικού μηχανήματος. Αιτιολογία της μη θεώρησης του εντάλματος αυτού ήταν ότι κατά το άνοιγμα των οικονομικών προσφορών δεν υπήρξε διαμορφωμένη γνώμη της Επιτροπής Διαγωνισμού, σύμφωνα με το άρθρο 21 του π.δ/τος 394/1996 (Α΄ 266) και αιτιολογημένη απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του νοσοκομείου για την κατακύρωση του διαγωνισμού. Το χρηματικό αυτό ένταλμα δεν επανυποβλήθηκε. Το ακτινοσκοπικό μηχάνημα αγοράσθηκε, και άν ναι ο προμηθευτής δεν πληρώθηκε; Μήπως έγινε δωρεά στο νοσοκομείο; Με την 4/2006 Πράξη του IV Τμήματος του Ε.Σ. (η οποία δεν ανακλήθηκε από την 143/2006 όμοια), επεστράφη αθεώρητο το υπ’ αριθμ. 4721/2005 χρηματικό ένταλμα., ποσού 856.877,79

4/3/08 7:27:38 PM

13

ευρώ, του Ι.Κ.Α.– Ε.Τ.Α.Μ., που αφορούσε στην προμήθεια οστομικών υλικών από τη φερόμενη ως δικαιούχο εταιρεία. Αιτιολογία της μη θεώρησης αυτού ήταν ότι μη νόμιμα διενεργήθηκε η εν λόγω προμήθεια με τη διαδικασία της απευθείας ανάθεσης, καθόσον δεν προέκυπτε η συνδρομή καμίας από τις προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος (παρ.

5 άρθρο 10 του π.δ. 370/1995, ΦΕΚ 199Α) για την προσφυγή στην εξαιρετική αυτή διαδικασία και την παράκαμψη των διαδικασιών διεξαγωγής διαγωνισμού για την προμήθεια των επίμαχων υλικών. Η Υπηρεσία υποστηρίζει, ότι με την υπ’ αριθμ. 19/2005 πράξη, η Υπηρεσία του Επιτρόπου του Ε.Σ., επέστρεψε αθεώρητο το υπ’ αριθμ. εν λόγω Χ.Ε. ποσού 856.877,79 ευρώ, που αφορούσε στην προμήθεια αναλώσιμων οστομικών υλικών από την εταιρεία Coloplast Cynth και ΣΙΑ ΟΕ για το λόγο ότι δε διενεργήθηκε δημόσιος διαγωνισμός, αλλά έγινε απ΄ ευθείας ανάθεση χωρίς να συντρέχουν οι προϋποθέσεις που ορίζει ο νόμος. Η Υπηρεσία επανυπέβαλε το εν λόγω Χ.Ε. και επέμεινε στη θεώρησή του επικαλούμενη ότι η απευθείας ανάθεση της προμήθειας των οστομικών υλικών σε όλες τις συμμετέχουσες στον διενεργηθέντα διαγωνισμό εταιρείες, εγκρίθηκε από το ΔΣ του ΙΚΑ, με το σκεπτικό να μην παρατηρηθούν προβλήματα στον ομαλό εφοδιασμό λόγω της ιδιαιτερότητας των υλικών αυτών καθώς και

THE SCAN No15pro.indd 13

του ότι χορηγούνται σε ασθενείς που ανήκουν σε ιδιαίτερα ευπαθή κοινωνική ομάδα (καρκινοπαθείς κλπ). Ο Επίτροπος επέμεινε στις απόψεις του και διαβίβασε τη διαφωνία στο IV Τμήμα του Ε.Σ. Το IV Τμήμα με την υπ΄αριθμ. 4/συν. 2η/31/1/2006 πράξη του συμφώνησε με τις απόψεις του Επιτρόπου «…καθόσον η ιδιαιτερότητα των υλικών δεν δύναται να οδηγήσει…σε ματαίωση των εγγυήσεων προστασίας του δημοσίου συμφέροντος και των συνθηκών ανάπτυξης υγιούς ανταγωνισμού…». Ο Διοικητής του ΙΚΑ με την από 6.6.2006 αίτησή του, ζήτησε να ανακληθεί η παραπάνω πράξη για το λόγο ότι η εν λόγω προμήθεια υπάγεται στην παρ 2 του άρθρου 7 του ν. 2955/2001 το οποίο επιτρέπει και στο ΙΚΑ, την προμήθεια, χωρίς διαγωνισμό, υλικών που η καταλληλότητά τους προς χρήση δεν μπορεί να αξιολογηθεί με αντικειμενικά κριτήρια αλλά μεταβάλλεται ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες κάθε ασθενή. Το IV Τμήμα (Β΄ Διακοπών) με την υπ’αριθμ.119ν20η/20.7.2006 επέμεινε στις απόψεις του με το σκεπτικό ότι τα οστομικά υλικά προστέθηκαν στις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 7 του ν. 2955/2001 με την παρ. Α΄ του άρθρου 13 του ν. 3297/2004 και ότι οι διατάξεις αυτές, επεκτάθηκαν στο ΙΚΑ με την παρ. β΄ του άρθρου 13 του ν.

3297/2004 ήτοι από 23.12.2004 και επομένως δεν καταλαμβάνει προγενέστερες προμήθειες.

Η Υπηρεσία ακύρωσε το εν λόγω χρηματικό ένταλμα., προκειμένου όμως, να μην διαταραχθεί ο ομαλός εφοδιασμός της εν λόγω ευπαθούς κοινωνικής ομάδας με τα απαραίτητα για την αντιμετώπιση της ασθένειάς τους οστομικά υλικά και μέχρι την ολοκλήρωση της διαδικασίας για την ανάδειξη προμηθευτή με διαγωνισμό οδήγησε τις συμμετέχουσες εταιρείες να χορηγούν τα ως άνω υλικά σε τιμές κρατικής διατίμησης αλλά να εκδίδουν τα φορολογικά στοιχεία σε διαταγή των δικαιούχων ασθενών ούτως ώστε να εξοφλούνται ως διενεργηθείσες δαπάνες έκτακτης περίθαλψης, μέσω των παροχών του Ιδρύματος. Η Coloplast Cynth και ΣΙΑ Ο.Ε. προσέφυγε στη δικαιοσύνη για τη διεκδίκηση της σχετικής δαπάνης.

2. Για τον ίδιο ως άνω λόγο επιστράφηκαν αθεώρητα με τις 23, 29 και 31/2005 πράξεις του Επιτρόπου του Ε.Σ. και τα εξής Χ.Ε. του Ι.Κ.Α. (Διοίκησης): 1)5341/2005 ποσού 313.600,64 ευρώ, 2)7963/2005 ποσού 50.322,38 ευρώ και 3)8308/2005 ποσού 160.766,77 ευρώ (βλ. πράξεις 23/2005, 29/2005 και 31/2005 της Επιτρόπου του Ε.Σ. στο Ι.Κ.Α., αντίστοιχα), που αφορούσαν προμήθεια αναλώσιμων οστομικών υλικών από τις εταιρείες HOLLISTER ΕΛΛΑΣ A.C. & WERFEN ΕΛΛΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΕΠΕ, τα οποία δεν επανυποβλήθηκαν.`` 

4/3/08 7:27:40 PM

14

ΤΙΜΟΛΟΓΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΥΓΕΙΑΣ

ΣΕΠ ομάδα ΤΕΚΕ

σ

Τιµή πώλησης ενεργών καρδιολογικών εµφυτευµάτων Σε συνέχεια των διαφόρων δημοσιευμάτων πού αναδύονται στο φως της δημοσιότητας και αφορούν στα ενεργά καρδιολογικά εμφυτεύματα , προς πληρέστερη ενημέρωση της κοινής γνώμης και των ειδικών γιατρών αναφέρουμε τα παρακάτω: Επιβαρυντικοί παράγοντες τιμών πώλησης ενεργών καρδιολογικών εμφυτευμάτων στην Ελληνική επικράτεια. Α. Κρατήσεις Δημοσίων Νοσοκομείων 2,2% στον τζίρο. Β. Κρατήσεις ειδικού λογαριασμού Ενιαίου Προγρ. Προμηθειών 3,5% στον τζίρο. Γ. Χρηματοοικονομικό κόστος: α. Καθυστέρηση αποπληρωμής των υλικών περίπου 2 έτη ή και περισσότερο. (σημερινό κόστος χρήματος 7% Χ 2 = 14%) Το παραπάνω αναφερόμενο κόστος χρήματος μπορεί να είναι και αρκετά μεγαλύτερο αν οι δείκτες πιστοληπτικής ικανότητας της εταιρείας είναι μικροί ( νέα εταιρεία, λίγα κατατεθειμένα κεφάλαια, κ.λπ.) Επίσης οι εκτιμήσεις είναι ότι θα αυξηθεί τουλάχιστον 2 μονάδες μέχρι το τέλος του 2008. β. Επιβάρυνση από χρηματοδότηση Φ.Π.Α. (μέσος συντελεστής Φ.Π.Α. 11%) 1,35%. (πληρώνεται εντός μηνός και εισπράττεται σε 21 μήνες μίνιμουμ.) γ. Επιβάρυνση από χρηματοδότηση παρακράτησης φόρου 4% στον τζίρο. 0,56% (πού παρακρατείται στην είσπραξη και εκκαθαρίζεται μετά δύο χρόνια το λιγότερο.) Δ. Μετά την εμπειρία των δύο τελευταίων ρυθμίσεων οφειλών πού διενεργήθηκαν από δύο διαφορετικές κυβερνήσεις οι οποίες έθεσαν ως προϋπόθεση αποπληρωμής των οφειλών την αποδοχή από τις εταιρείες να κάνουν έκπτωση στον τζίρο 3,5%, που τους όφειλαν τα Νοσοκομεία για δύο και πλέον χρόνια, έχει δημιουργηθεί σε όλους η αίσθηση ότι το παρόν έξοδο θα εδραιωθεί αντίθετα στις όποιες διαβεβαιώσεις του Υπουργείου. Ε. Επιβάρυνση 2% στο κόστος αποθήκης, για διατήρηση στοκ ασφαλείας για τρεις μήνες ,καθώς και επιβάρυνση από απόσυρση προϊόντων λόγω λήξης ( Use Before Date) 2% επι-

THE SCAN No15pro.indd 14

πλέον. Συνολική επιβάρυνση στον τζίρο 2,85%. ΣΤ. Δωρεάν υποστήριξη των συσκευών ανά την Ελλάδα σε αρκετά Δημόσια και ιδιωτικά Νοσοκομεία. Επειδή δεν υπάρχει θεσμικό πλαίσιο που να καθορίζει αμοιβή στην τεχνική υποστήριξη για τον έλεγχο και προγραμματισμό των ενεργών καρδιολογικών εμφυτευμάτων και ο μόνος τρόπος να χρεώνεται αυτή η υπηρεσία είναι να υπολογίζεται και να τιμολογείται στην αρχική τιμή πώλησης, υπάρχει επιβάρυνση από 15% έως 20% στο τζίρο. Εδώ αναφέρουμε ότι το ελάχιστο κόστος για διάθεση τεχνικής ομάδας βιοϊατρικών μηχανικών που θα καλύπτουν την Ελληνική επικράτεια, επιφέρει ένα κόστος 15% στον τζίρο με τις υπάρχουσες τιμές πώλησης. Αυτό το κόστος μπορεί να φθάσει και το 20% στον τζίρο στις μικρότερες εταιρείες πού έχουν κομμάτι αγοράς κάτω του 5% και επιδιώκουν να υποστηρίζουν αξιόπιστα τα προϊόντα τους. Επιπρόσθετα δεδομένου ότι το κόστος αυτό είναι ανελαστικό, κάθε πτώση στην τιμή πώλησης των υλικών μεγαλώνει το ποσοστό επιβάρυνσης στο τζίρο της συγκεκριμένης δαπάνης. Ενδεικτικό Παράδειγμα: 1. Βηματοδότης θεωρητικής διάρκειας 7 ετών απαιτεί τον παρακάτω χρόνο υποστήριξης. α. Διαδικασία εμφύτευσης: 3 ώρες. β. Διαδικασίες ελέγχων-προγραμματισμών: 14 Χ 1 ½ ώρα. Σύνολο ώρες τεχνικού: 24 Χ 110 € = 2.640,00 2. Απινιδωτής θεωρητικής διάρκειας 5 ετών απαιτεί τον παρακάτω χρόνο υποστήριξης α. Διαδικασία εμφύτευσης: 4 ώρες. β. Διαδικασίες ελέγχων-προγραμματισμών: 21 Χ 2 ώρες. Σύνολο ώρες τεχνικού: 46 Χ 130 € = 5.980,00 Συνολικό κόστος επιβάρυνσης στον τζίρο: 2,2 + 3,5 + 15,91 + 3,5 + 2,85 + 15 = 42,96 Αν υποθέσουμε ότι ένας βηματοδότης έχει τιμή πώλησης στην Ολλανδία Χ στην Ελλάδα θα πρέπει να έχει Χ/ (100-42,96)/100= Χ/0,5704. Άρα ενδεικτικά:

4/3/08 7:27:40 PM

15

Ολλανδία Βηματοδότης Απινιδωτής

προϊόντα αναλύονται τα παρακάτω κόστη:

Ελλάδα

3.500,00 €

6.135,00 €

17.000,00 €

29.800,00 €

Από τους παραπάνω παράγοντες κόστους μόνο τον τελευταίο μπορούν πιθανώς να ορθολογίσουν οι εταιρείες που με οικονομίες κλίμακας ίσως μειωθεί μία με δύο μονάδες. Όλοι οι άλλοι παράγοντες κόστους επηρεάζονται μόνον με αποφάσεις των κυβερνήσεων της χώρας. Αδόκιμες συγκρίσεις Παράλληλα τελείως αδόκιμο είναι, για λόγους εντυπωσιασμού της κοινής γνώμης, να συγκρίνουμε την Ελληνική αγορά, με αγορές με μεγάλη πληθυσμιακή διαφορά και με διαφορετική δομή συστημάτων υγείας, διότι αφ’ ενός ο πληθυσμός επιφέρει σημαντικές τροποποιήσεις στο κόστος εξυπηρέτησης της αγοράς αφ’ ετέρου οι διαφορετικές δομές των συστημάτων υγείας επιφέρουν πολύ διαφορετικά έξοδα εξυπηρέτησης των συστημάτων αυτών. (π.χ. κρατήσεις εις χείρας τρίτων, έξοδα χρηματοδότησης έξοδα εκπαίδευσης κ.λπ.). Αδόκιμο επίσης είναι να συγκρίνουμε την ώριμη επιστημονικά Ελληνική αγορά με μικρές αγορές πού προσπαθούν να αυτονομηθούν επιστημονικά τα τελευταία πέντε χρόνια και αυτό που έχουν επιτύχει μέχρι τώρα προβάλλεται από την διαπίστωση ότι, πλέον του 50% των περιστατικών διαφεύγουν για να εξυπηρετηθούν στο εξωτερικό ώστε να έχουν την δέουσα περίθαλψη και τις νέες τεχνολογικά συσκευές, πού στην χώρα τους δεν είναι δυνατόν να αποκτήσουν αν βέβαια δεν στραφούν στον ιδιωτικό τομέα όπου οι τιμές των υλικών είναι διαφορετικές βέβαια από αυτές πού έχει πετύχει το αρμόδιο υπουργείο με Διεθνή Διαγωνισμό, που δεν απαιτεί βέβαια τεχνική υποστήριξη. Προτάσεις κοστολόγησης Είναι χρήσιμο να ανιχνεύσουμε τον τρόπο πού αντιμετωπίζουν τις κοστολογήσεις αυτών των υλικών οι χώρες της δυτικής Ευρώπης. Έχει λοιπόν εισαχθεί ο θεσμός των DRG (Diagnosis Related Groups), όπου π.χ. στα ενεργά εμφυτεύσιμα καρδιολογικά

THE SCAN No15pro.indd 15

Συσκευή Καλώδια Επέμβαση Αμοιβή Γιατρού Νοσηλεία Παρακολούθηση (follow up) Όλο αυτό το σύνολο είναι το κόστος της θεραπείας το οποίο βέβαια διαιρείται με τον χρόνο διάρκειας της συσκευής. Αν λοιπόν θέλουμε να κάνουμε σωστή σύγκριση, θα πρέπει να βρούμε τα Ελληνικά DRG και να τα συγκρίνουμε με αυτά της Ολλανδίας ή του Βελγίου. Είμαστε σίγουροι ότι και οι εκπρόσωποι της σχετικής βιομηχανίας στην χώρα αλλά και οι αρμόδιοι επιστήμονες των Οικονομικών της Υγείας έχουν κάθε διάθεση να εκπονήσουν τέτοιες μελέτες. Το θέμα είναι πόσο ή πότε θα είναι διατεθειμένο το Υπουργείο Υγείας να εκμεταλλευτεί τα αποτελέσματα αυτών των μελετών, ώστε να σχεδιάσει ορθολογικά και με σωστά δεδομένα την όποια πολιτική του. Πάντως η μέχρι τώρα εμπειρία δείχνει πώς ο ορθολογισμός αν και είναι το πιο ενδεδειγμένο φάρμακο για τον μεγάλο Ασθενή (το σύστημα Υγείας), δεν έχει ποτέ μέχρι τώρα χρησιμοποιηθεί για την επίλυση ή τον σχεδιασμό προβλημάτων της Υγείας. Ουδέποτε μέχρι τώρα έχει κληθεί επιστημονική ένωση να γνωματεύσει για τα προβλήματα πού αντιμετωπίζει η ειδικότητα της. Πάγια θέση μας είναι, οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι της επιστημονικής κοινότητας να είναι πάντα οι θεσμοθετημένοι επιστημονικοί σύμβουλοι της εκάστοτε κυβέρνησης. Πώς είναι λοιπόν δυνατόν να λυθούν τα δύσκολα προβλήματα του συστήματος Υγείας, πού επιτείνονται ακόμη περισσότερο από την τάση αύξησης κόστους που προκαλεί το Δημογραφικό πρόβλημα, αν δεν επικρατήσουν πρακτικές ορθολογισμού, σωστής επιστημονικής αξιολόγησης και ανάλογου σχεδιασμού λύσεων. 

4/3/08 7:27:46 PM

16

Σ Υ Ν ΤΟ Μ Α Ε Π Ι Χ Ε Ι Ρ Η Μ ΑΤ Ι Κ Α Ν Ε Α

Αναδιάρθρωση της εταιρείας Siemens Σύμφωνα με δημοσιεύματα της γερμανικής εφημερίδας Die Welt, η Siemens πρόκειται να προχωρήσει στην αναδιοργάνωση της όλης επιχειρηματικής δομής της, και να επικεντρώσει την δραστηριότητα της σε 3 βασικούς άξονες:Βιομηχανία, Ενέργεια και Υγεία. Στα πλαίσια της εταιρικής αυτής αναδιοργάνωσης , η εταιρεία προτίθεται να δημιουργήσει 20 περιφερειακά κέντρα, με την ενοποίηση αγορών / χωρών, όπως για παράδειγμα την συνένωση των δραστηριοτήτων στις χώρες Αυστρία, Ουγγαρία, Ρουμανία και Τσεχία σε περιφερειακό κέντρο Ανατολικής Ευρώπης. Επίσης προβλέπεται η συνένωση των αγορών της Γαλλίας, Ιταλίας και Ισπανίας. Η αναδιοργάνωση αυτή της εταιρείας, που βρίσκεται στη δεύτερη δεκαετία, προβλέπεται να παρουσιασθεί, σύμφωνα με το δημοσίευμα της εφημερίδας, από τον διευθύνοντα σύμβουλο της Siemens, Peter Loescher, στη διάρκεια της παρουσίασης των οικονομικών αποτελεσμάτων του 2ου τριμήνου. Σήμερα η Siemens δραστηριοποιείται σε 190 χώρες, και η αναδιάρθρωση

THE SCAN No15pro.indd 16

αυτή αποβλέπει στον περιορισμό της άσκοπης γραφειοκρατίας, τον περιορισμό του προσωπικού, με στόχο να γίνει πιο κερδοφόρα όπως συμβαίνει με τους βασικούς της ανταγωνιστές (General Electric). Μέχρι σήμερα, ο Peter Loescher, κατάφερε να μειώσει τον αριθμό των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας και να ανασυγκροτήσει τα 10 τμήματα της εταιρείας στους 3 βασικούς άξονες δράσης. 

Ολυμπιακοί Αγώνες Πεκίνου, 2008. Η GE Healthcare θα είναι ο μοναδικός χορηγός δύο συστημάτων μαγνητικής τομογραφίας, Signa HDe 1.5T, στο γενικό νοσοκομείο του ολυμπιακού χωριού, του Πεκίνου. Τα συστήματα θα χρησιμοποιηθούν πριν και κατά την διάρκεια των Ολυμπιακών αγώνων του Πεκίνου, τον Αύγουστο του 2008. 

bioMerieux/Hitachi Οι εταιρείες αναλυτικών συσκευών και in vitro διαγνωστικών bioMerieux και Hitachi High Technologies Corporation ανακοίνωσαν συμφωνία στρατηγικής συνεργασίας για την από κοινού ανάπτυξη νέων διαγνωστικών συστημάτων στους τομείς της μικροβιολογίας και μοριακής βιολογίας. Τα νέα συστήματα θα κατασκευάζονται στην Ιαπωνία (Hitachi)και θα διανέμονται μέσα από το εμπορικό δίκτυο της bioMerieux. Όραμα της κοινής αυτής στρατηγικής είναι η ανάπτυξη πλήρως αυτοματοποιημένων συστημάτων για τα μικροβιολογικά εργαστήρια μέχρι το 2012. 

OmniSonics Medical Technologies Inc., Η εταιρεία ανακοίνωσε την εγγραφή του πρώτου ασθενή στις κλινικές δοκιμές του συστήματος OmniWave Endovascular System, για την θεραπεία αγγειακών θρόμβων. Οι πρώτες κλινικές δοκιμές γίνονται στη Cleveland Clinic. Το σύστημα προσφέρει την δυνατότητα στους ιατρούς μιας άλλης αποτελεσματικής εναλλακτικής θεραπείας στις ακολουθούμενες σήμερα φαρμακολογικές και μηχανικές θεραπείες. Τον Σεπτέμβριο του 2007, η OmniSonics πήρε την έγκριση του Αμερικάνικου Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για το ενδοαγγειακό σύστημα OmniWave με τη χρήση καθετήρα για την έγχυση συγκεκριμένων υγρών, συμπεριλαμβανομένων θρομβολυτικών, και για την αφαίρεση θρόμβων στα περιφερικά αγγεία. Το σύστημα της OmniSonics Medical Technologies, Inc θα παρουσιασθεί στο συνέδριο της Επεμβατικής Ακτινολογίας (SIR), που θα πραγματοποιηθεί από τις 15-20 Μαρτίου στην Washington, DC. Το σύστημα βασίζεται σε κατοχυρωμένη τεχνολογία χαμηλής ισχύος υπερηχητική ενέργεια για την εξάλειψη του θρόμβου γρήγορα, με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα. 

4/3/08 7:27:47 PM

Κ Α Ι Ν ΟΤΟ Μ Ι Κ Α Π Ρ Ο Ϊ Ο Ν ΤΑ

Phiips /Respironics Η εταιρεία Philips Healthcare ανακοίνωσε την ολοκλήρωση της εξαγοράς της Respironics Inc. Από τις 10 Μαρτίου 2008, τα αποτελέσματα της Respironics ενσωματώθηκαν στα οικονομικά αποτελέσματα της Philips Healthcare. Η ολοκλήρωση της εξαγοράς έγινε στις 14 Μαρτίου, την τελευταία ακριβώς ημέρα της χρονικής περιόδου που είχε ορίσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την έγκριση της εξαγοράς. Η Respironics απασχολεί 5.300 άτομα προσωπικό σε όλο τον κόσμο. Η εμπορική δραστηριότητα της εταιρείας θα συνεχισθεί να ελέγχεται από τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο της Respironics, John Miclot. 

Datascope/Mindray medical Η κινεζική εταιρεία Mindray Medical ανακοίνωσε την πρόθεση της να εξαγοράσει την εταιρεία Datascope έναντι του ποσού των 202 εκ. δολαρίων. Η Datascope κατασκευάζει μόνιτορ, σταθμούς παρακολούθησης ασθενών και συστήματα καρδιακής υποστήριξης. 

Η Plexus θα κατασκευάσει πρωτοποριακό σύστημα υπερήχων Η γαλλική SuperSonic Imagine ανέθεσε στην εταιρία σχεδιασμού και παραγωγής Plexus να φέρει στην αγορά ένα καινοτομικό σύστημα υπερήχων που θα μπορεί να μετρήσει την ελαστικότητα των ιστών. Η γνώση της ελαστικότητας των ιστών είναι σημαντική γιατί οι δύσκαμπτοι ιστοί συσχετίζονται με τη δημιουργία ιστών ινώδους υφής γύρω από μία καρκινογόνο εστία. Το καινοτομικό αυτό σύστημα θα δώσει στους ιατρούς περισσότερες πληροφορίες και την πιθανότητα να καταγράψουν καλύτερα τις κακώσεις. Η Plexus έχει αναμειχθεί στη μελέτη από πολύ νωρίς, παρέχοντας υπηρεσίες σχεδιασμού, μηχανολογική υποστήριξη, πρωτότυπα, και συμβουλευτικές υπηρεσίες.

17

και την έγκριση για πώληση. Ο Andy Allen, αντιπρόεδρος της Plexus στην Ευρώπη δηλώνει πως η πρωτοποριακή τεχνολογία της SuperSonic Imagine θα παρέχει σημαντικές πληροφορίες για την ελαστικότητα των ιστών στους ιατρούς, και περισσότερη πληροφόρηση σημαίνει καλύτερη διάγνωση που οδηγεί στην καλύτερη θεραπεία. 

περιοδικό Διαχείρισης Ιατρικού Εξοπλισμού

Το νέο σύστημα υπερήχων σχεδιασμένο από την PLEXUS για τη SuperSonic Imagine έχει την ικανότητα να επιταχύνει τη διάγνωση του καρκίνου. Η Plexus θα βοηθήσει τώρα τη SuperSonic Imagine να προετοιμάσει το σύστημα υπερήχων για την παραγωγή

THE SCAN No15pro.indd 17

4/3/08 7:27:49 PM

18

ο

ΣΥΜΠΡΑΞΗ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ

Στην Ελλάδα ο Άγγλος Ασθενής

Οι διεθνώς αποτυχημένες συμπράξεις ιδιωτικού-δημόσιου τομέα στο χώρο της υγείας έρχονται να αποδεκατίσουν το δημόσιο νοσοκομείο και το ΕΣΥ και να εξαντλήσουν και τα ασφαλιστικά ταμεία. Την ώρα που συντελείται η απαξίωση του ΕΣΥ και του δημόσιου νοσοκομείου έρχονται συνεχώς στο φως πολλά στοιχεία για τα τεράστια κέρδη των ιδιωτικών φορέων της υγείας. Το χειρότερο όμως είναι ότι τα κέρδη αυτά προέρχονται από έναν και κύριο τροφοδότη: το δημόσιο σύστημα υγείας και ασφάλισης. Όσα χρέη -λόγω κακοδιαχείρησης- και όσες ελλείψεις κι αν έχουν τα νοσοκομεία, όσες πλασματικές αναπηρικές συντάξεις κι αν πληρώνουν τα ασφαλιστικά ταμεία, δεν είναι τίποτα μπροστά στα υπέρογκα ποσά που εισπράττουν οι ιδιωτικές επενδύσεις στον χώρο της υγείας. Από τη Σκύλλα...

Ο ιδιωτικός τομέας, είτε με τη μορφή των ΣΔΙΤ είτε με την αυτόνομη παρουσία του, πολλαπλασιάζει τα κέρδη του μετατρέποντας -με την εκάστοτε κυβερνητική ανυπαρξία- το ΕΣΥ σε φτωχό συγγενή της περίθαλψης και σπρώχνοντας τα ταμεία ένα βήμα πριν από την κατάρρευση. Η πρόσφατη σχετική μελέτη της Hellastat είναι ενδεικτική για τα μεγάλα κέρδη στον χώρο της υγείας: «Από ισχυρές τάσεις ανάπτυξης, συγκέντρωση της αγοράς σε μεγάλους ομίλους, υψηλές δαπάνες σε τεχνολογία και εξειδικευμένο προσωπικό και προσπάθεια εξειδίκευσης των παρεχόμενων υπηρεσιών χαρακτηρίζεται ο κλάδος των ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας». Η μελέτη αναλύει την τάση των ελληνικών αλλά και των διεθνών κεφαλαίων για επενδύσεις στην υγεία λόγω των ευνοϊκών προοπτικών του κλάδου. Στις προοπτικές αυτές περιλαμβάνει τα διαρθρωτικά προβλήματα του ΕΣΥ, τη σταδιακή γήρανση του πληθυσμού και την αύξηση της έκθεσης των ατόμων σε επιβαρυντικές για την υγεία τους καταστάσεις, με αποτέλεσμα τη σταδιακή αύξηση της ζήτησης για υπηρεσίες υγείας, την υψηλή κερδοφορία που παρουσιάζουν οι εταιρείες του κλάδου και την επέκταση ιδιαίτερα σε χώρες της Βαλκανικής και της ανατολικής Ευρώπης, οι οποίες εμφανίζουν και τις σημαντικότερες ελλείψεις σε υποδομές υγείας. Η ομάδα από το ΑΠΘ -Η. Κονδύλης, Λ. Αντωνοπούλου, Α.

THE SCAN No15pro.indd 18

Μπένος και συνεργάτες- ανέλυσαν τα πρώτα συμπεράσματα που προκύπτουν από τη συγκριτική μελέτη στοιχείων μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής υγείας στην Ελλάδα. Στον Πίνακα 1, αναλύεται η ροή χρηματοδότησης από τα ασφαλιστικά ταμεία προς τον ιδιωτικό τομέα υγείας στην Ελλάδα (2001-2003). Τα ασφαλιστικά ταμεία ΙΚΑ, ΟΓΑ, ΤΕΒΕ, ΟΠΑΔ, τα οποία το 2003 προσέφεραν κάλυψη υγείας στο 85,1% του ασφαλιστικού πληθυσμού της χώρας. Το 57% αφορά πληρωμές προς ιδιωτικές κλινικές και διαγνωστικά κέντρα (πάνω από 495 εκατ. ευρώ ετησίως). ΠΙΝΑΚΑΣ 1 ΠΛΗΡΩΜΕΣ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΩΝ ΠΡΟΣ ΙΔΙΩΤΙΚΕΣ ΚΛΙΝΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ,ΕΛΛΑΔΑ 2001-3 Είδος πληρωμής

Ασφαλιστικό ταμείο IKA

ΟΓΑ Πληρωμές προς ιδιωτικές ΤΕΒΕ - ΟΑΕΕ κλινικές ΟΠΑΔ ΣΥΝΟΛΟ

2002

2003

190.807.610

243.548.233

33.000.000

46.802.363

52.404.21

41.432.745

52.159.958

52.536.231

10.964.990

15.158.108

19.876.722

248.327.979

304.928.039

368.365.405

ΙΚΑ

Μ/Δ

54.042.041

Μ/Δ

ΟΓΑ

123.000.000

141.674.511

143.231.659

Πληρωμές προς ιδιωτικά ΤΕΒΕ – ΟΑΕΕ διαγνωστικά κέντρα ΟΠΑΔ ΣΥΝΟΛΟ ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΠΛΗΡΩΜΕΣ Μ/Δ: Μη διαθέσιμο

2001 162.930.244

2.086.190

1.403.741

1.197.517

31.404.579

32.943.580

31.329.884

156.490.769

230.063.873

175.759.060

404.818.748

534.991.912

544.124.465

Όλα τα ποσά σε ευρώ

Τα συμπεράσματα των μελετητών είναι άκρως αποκαλυπτικά: Κατά την τριετία 2001-3 οι πληρωμές των ΙΚΑ, ΟΓΑ, ΤΕΒΕ, ΟΠΑΔ προς τους ιδιωτικούς φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας ξεπέρασαν το 1,56 δις. ευρώ, ήτοι 520 εκατ. ευρώ ετησίως κατά μέσον όρο. Τα ασφαλιστικά ταμεία δηλαδή -λόγω ελλείψεων του ΕΣΥαποτελούν την κύρια πηγή χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα υγείας, καθώς μόνο οι πληρωμές των τεσσάρων ασφαλιστικών ταμείων προς τις ιδιωτικές κλινικές, τα διαγνωστικά κέντρα και τα ιδιωτικά μαιευτήρια αντιπροσωπεύουν το 52-60% του εκτιμώμενου κύκλου εργασιών του ιδιωτικού τομέα υγείας της χώρας (ICAP 2002-4).

4/3/08 7:27:51 PM

33

21

31

22

05

/Δ

59

17

84

60

65

19 ΠΙΝΑΚΑΣ 2 ΤΟ ΒΡΕΤΑΝΙΚΟ ΜΟΝΤΕΛΟ ΣΥΜΠΡΑΞΗΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ - ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΣΤΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑ (PFI) ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΤΟΜΕΑ •Σχεδιασμός και κατασκευή ενός νέου νοσοκομείου •Παροχή κλινικών υπηρεσιών νέου νοσοκομείου •Χρηματοδότηση κατασκευής νέου νοσοκομείου με •Καταβολή ετήσιων πληρωμών στους ιδιώτες οι οποίες ίδια κεφάλαια καλύπτουν το κόστος κατασκευής, τους τόκους και τη •Παροχή υποστηρικτικών υπηρεσιών (συντήρηση, συντήρηση του νέου κτιρίου φύλαξη, καθαριότητα, διαχείριση απορριμμάτων, λειτουργία •Καταβολή ετήσιων πληρωμών για τις υποστηρικτικές καταστημάτων, τεχνολογικές εφαρμογές κ.α.) νέου υπηρεσίες που παρέχει ο ιδιώτης νοσοκομείου •Παραχώρηση οικοπέδων στους ιδιώτες ως μέρος της συμφωνίας Διάρκεια συμβολαίου 25 – 30 χρόνια Μετά τη λήξη του συμβολαίου το νοσοκομείο περνά (όχι πάντα) στη κυριότητα του δημοσίου

Αν η χρηματοδότηση αυτή χρησιμοποιούνταν για τη βελτίωση της υποδομής του δημόσιου τομέα, με τα ίδια ποσά θα μπορούσαν να χτιστούν τέσσερα νοσοκομεία τον χρόνο. ...στη Χάρυβδη Το ήδη αποτυχημένο βρετανικό μοντέλο των PFI (ΣΔΙΤ), που κόστισε πολλαπλάσια στον βρετανικό κρατικό προϋπολογισμό και ταυτόχρονα οδήγησε στη συνολική υποβάθμιση των υπηρεσιών υγείας, έρχεται στην Ελλάδα γεμίζοντας χαμόγελα τους επενδυτές. Πρόσφατες εξελίξεις δείχνουν ότι η πειραματική χρησιμοποίηση των PFI (ΣΔΙΤ) ως μέσων επένδυσης στον νοσοκομειακό κλάδο κλείνει τον ιστορικό της κύκλο στη Βρετανία. «Ακόμη και αν τα προγράμματα PFI πεθάνουν στη Βρετανία, φαίνεται ότι θα εξακολουθήσουν να ζουν πέρα από τις ακτές της. Η Βρετανία άλλη μία φορά θα αποδειχθεί επιτυχημένη στην εξαγωγή των αποτυχιών παρά των επιτυχιών της» (R. Α. Atun, Μ. McKee, «Is the private finance initiative dead?»

BMJ 2005). Και, όπως πάντα, η πρόθυμη νεοελληνική πολιτική ετοιμάζεται να υιοθετήσει το αποτυχημένο βρετανικό μοντέλο υγείας, σπαταλώντας και τα τελευταία αποθέματα των ασφαλιστικών ταμείων. Στον πίνακα 2 συμπυκνώνεται το υπό υιοθέτηση μοντέλο και ακριβώς δίπλα η εφαρμογή του μέχρι τώρα στην Ελλάδα (πίνακας 3). Υπενθυμίζουμε εδώ ότι οι ΣΔΙΤ είναι «μορφές συνεργασίας ενός δημόσιου φορέα με τον επιχειρηματικό κλάδο, με σκοπό τη χρηματοδότηση, κατασκευή, ανακαίνιση, διαχείριση ή συντήρηση υποδομών ή την παροχή υπηρεσιών». Βασικά τους χαρακτηριστικά κατά τους εμπνευστές τους είναι: η μεγάλη χρονική διάρκεια της συνεργασίας δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, η μερική χρηματοδότηση του προγράμματος από τον ιδιωτικό τομέα, ο αυξημένος ρόλος του ιδιωτικού τομέα στα διάφορα στάδια του προγράμματος, η μεταβίβαση κινδύνων από το Δημόσιο στους ιδιώτες.

- Κ ατασκευή νέων νοσοκομείων με χρήματα τα οποία δεν εμφανίζονται ως δημόσια οφειλή, καθώς η Eurostat δεν συμπεριλαμβάνει τις πληρωμές του Δημοσίου για την αποπληρωμή των προγραμμάτων ΣΔΙΤ στον υπολογισμό του δημόσιου χρέους.

-Α ξιοποίηση στο δημόσιο τομέα της τεχνογνωσίας, της αυξημένης αποδοτικότητας και καινοτομίας του επιχειρηματικού κλάδου.

- Ολοκλήρωση και παράδοση νέων έργων εντός προϋπολογισμού και εντός προβλεπόμενων χρονικών ορίων.

- Ανάληψη από τους ιδιώτες κινδύνων που παραδοσιακά βαραίνουν τον δημόσιο τομέα.

- Ενσωμάτωση σχεδιαστικών και κατασκευαστικών καινοτομιών στις νέες νοσοκομειακές υποδομές. Στην πραγματικότητα όμως οι ΣΔΙΤ ως νέες μορφές δανεισμού από τον ιδιωτικό τομέα δεν εισάγουν νέα χρήματα στα ΠΙΝΑΚΑΣ 3 ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΣ ΟΜΙΛΟΣ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΗ ΜΟΡΦΗ ΣΥΜΠΡΑΞΗΣ Ανέγερση νέου γενικού νοσοκομείου «Ασκληπιείου Βούλας» έκτασης 42-48.000 τ.μ. κόστους 40-45 εκατ.ευρώ. Ανέγερση μαιευτικής κλινικής 16.000 τ.μ. κόστους 55-60 εκατ.ευρώ ιδιοκτησίας «ΥΓΕΙΑ» - MARFIN «ΥΓΕΙΑ». Πιθανή ανέγερση κέντρου γηριατρικής και αποκατάστασης 24.000 τ.μ. ιδιοκτησίας «ΥΓΕΙΑ». Ανάληψη διοίκησης «Ωνασείου EUROMEDICA Καρδιοχειρουργικού Κέντρου». Ανέγερση νέου γενικού νοσοκομείου «Ιπποκρατείου» στον ελεύθερο χώρο όπισθεν ΞΕΝΟΔΟΧΕΙΑΚΗ ΑΛΥΣΙΔΑ νοσοκομείου «Σωτηρία». Εκμετάλλευση υπάρχοντος κτιρίου επί Βασ. Σοφίας από ιδιώτη.

ΕΞΕΛΙΞΗ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ Αρχική καταληκτική ημερομηνία για την ολοκλήρωση της συμφωνίας μεταξύ «ΥΓΕΙΑ» και ΕΡΥΘΡΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ 31/12/2006. Παράταση κατάληξης συμφωνίας έως 28/2/2006. Νέα επ’ αόριστον παράταση κατάληξης συμφωνίας. Μ/Δ

Μ/Δ

Στην Ελλάδα το υπουργείο Υγείας αξιοποιεί το βρετανικό μοντέλο με επιχειρήματα του τύπου:

συστήματα υγείας και δεν αποτελούν νέα μορφή χρηματοδότησης αλλά νέα μορφή κυβερνητικού δανεισμού από τον ιδιωτικό τομέα. Στη Βρετανία το διάστημα 2004-8 οι συνολικές ετήσιες πληρωμές προς τις κατασκευαστικές κοινοπραξίες ξεπέρασαν τα 4,5 δις. λίρες. Στον πίνακα 4 αποτυπώνεται το υψηλό κόστος κατασκευής των νοσοκομείων μέσω ΣΔΙΤ, σε σχέση με τα συμβατικά προγράμματα δημόσιων επενδύσεων.

- Ανάγκη για διαρκή εκσυγχρονισμό και επέκταση δομών δευτεροβάθμιας και τριτοβάθμιας περίθαλψης.

- Κατασκευή νέων νοσοκομείων με κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων.

Στον πίνακα 5 φαίνονται καθαρά τα υψηλότερα ποσά που δαπανώνται και στην περίπτωση των νέων νοσοκομείων ΣΔΙΤ στη Θεσσαλονίκη. Οι βρετανικές μελέτες αναδεικνύουν το υψηλό διοικητικό κόστος αυτών των προγραμμάτων αλλά

THE SCAN No15pro.indd 19



4/3/08 7:27:53 PM

20

ΣΥΜΠΡΑΞΗ ΔΗΜΟΣΙΟΥ ΚΑΙ ΙΔΙΩΤΙΚΟΥ ΤΟΜΕΑ ΣΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΠΙΝΑΚΑΣ 4 ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΕΤΗΣΙΩΝ ΕΞΟΔΩΝ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΝΕΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΜΕΤΑΞΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΕΠΕΝΔΥΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΣΔΙΤ, ΒΡΕΤΑΝΙΑ WORCESTER NORTH DURHAM CARLISLE ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΕΝΔΥΣΗ * 10,0 9,4 8,7 ΣΔΙΤ / PFI ** 13,7 16,6 13,3 Όλα τα ποσά σε εκατ.ευρώ * Τα ποσά αντιστοιχούν στο 6% του κατασκευαστικού κόστους και της αξίας της γης ** υπολογισμένο ως απόσβεση, δημόσιο μέρισμα κεφαλαίου και ετήσια αμοιβής διαθεσιμότητας

 και την εκποίηση της δημόσιας περιουσίας στο όνομα των ΣΔΙΤ (πώληση ακινήτων σε πολύ χαμηλές τιμές ειδικά όταν αποτυχαίνει η επενδυτική προσπάθεια).

Οι Βρετανοί επιστήμονες απέδειξαν ότι ο ισχυρισμός του βρετανικού υπουργείου Οικονομικών για την υπεροχή των προγραμμάτων ΣΔΙΤ βάσει του επιχειρήματος της μη υπέρβασης χρόνου-κόστους δεν στηρίζεται σε δημοσιευμένα δεδομένα ή αποδείξεις. Για παράδειγμα, ενώ ο χρόνος κατασκευής των νέων νοσοκομειακών υποδομών συνήθως (όχι πάντα) κινείται εντός των προβλεπόμενων χρονικών ορίων, προηγούνται μακρόχρονες διαπραγματεύσεις οι οποίες πλέον έχουν εισαγάγει μια νέα μορφή καθυστερήσεων στην έναρξη κατασκευής, ολοκλήρωση και παράδοση των νέων νοσοκομειακών υποδομών, η οποία θα είχε αποφευχθεί αν είχε ακολουθηθεί ο συμβατικός τρόπος χρηματοδότησης μέσω του προγράμματος δημόσιων επενδύσεων. Όσο για το επιχείρημα ότι τα έργα παραδίδονται εντός του προϋπολογισμού τους, και πάλι το βρετανικό παράδειγμα αποκαλύπτει ότι η υπέρβαση στο κόστος είναι τρομακτική (πίνακας 6). Στο επιχείρημα περί μεταφοράς κινδύνου από το δημόσιο στον ιδιωτικό τομέα μέσω των ΣΔΙΤ οι Βρετανοί ερευνητές καταλήγουν ότι οι τράπεζες και οι επενδυτές πάντα αναζητούν τρόπους για την προστασία του εισοδήματός τους από την αβεβαιότητα. Οι κίνδυνοι που αναλαμβάνει ο ιδιώτης αφορούν μόνο στο στάδιο κατασκευής, εξασφαλίζοντας έτσι ένα μονοπωλιακό κέρδος από τη στιγμή που θα χτιστεί το νοσοκομείο και μετά. ΠΙΝΑΚΑΣ 5 ΕΙΔΟΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ ΤΡΕΧΟΝ ΚΟΣΤΟΣ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ ¹

ΑΝΑΛΥΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ 300-320 εκατ. ευρώ

ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΚΟΣΤΟΣ 300-320 εκατ. ευρώ

788 εκατ. ευρώ αμοιβή διαθεσιμότητας >800 εκατ. ευρώ + 50 εκατ. ευρώ αξία οικοπέδου + 3 εκατ. ευρώ αμοιβή χρηματοοικονομικού συμβούλου ΥΥΚΑ ΚΟΣΤΟΣ ΔΗΜΟΣΙΑΣ 300-320 εκατ. ευρώ 570-705 εκατ. ευρώ ΕΠΕΝΔΥΣΗΣ 4 + 270 - 405 εκατ. ευρώ τόκοι 30ετίας (3%-4,5%) ¹ Δηλώσεις Προέδρου ΔΕΠΑΝΟΜ κ. Λαμπρόπουλου στη συνεδρίαση αρ. 5/2007 του Δ.Σ. Δήμου Μίκρας ² Διυπουργική Επιτροπή ΣΔΙΤ. Έγκριση έργων προϋπολογισμού 1,6 δισ. ευρώ. 1/3/2007: www.sdit.mnec.gr/el/ ³ ΔΕΠΑΝΟΜ Α.Ε. Προκήρυξη διαγωνισμού. 25/4/2007: www.depanom.gr 4 Ετήσιο επιτόκιο Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων. ΚΟΣΤΟΣ ΣΔΙΤ ²,³

THE SCAN No15pro.indd 20

Η μεταφορά κινδύνου προϋποθέτει ποινές σε περίπτωση αθέτησης των συμφωνημένων, ποινές όμως που ουδέποτε εφαρμόζονται στη Βρετανία (σκεφθείτε τι θα γίνεται στην Ελλάδα!). Σε περίπτωση αποτυχίας ή χρεοκοπίας του ιδιώτη, αυτός που καλείται να διασώσει το πρόγραμμα είναι πάντα το Δημόσιο. Παραδείγματα: 1. Στην Αυστραλία, όπου επίσης πειραματίστηκαν με ΣΔΙΤ, το 1996 είχε υπογραφεί συμβόλαιο ανάμεσα στην κυβέρνηση της πολιτείας της Βικτόρια και της κοινοπραξίας Australia Heath Care Ltd (AHC) για την κατασκευή νοσοκομείου 257 κλινών. Η συμφωνία προέβλεπε την κατασκευή, ιδιοκτησία και λειτουργία του νέου νοσοκομείου από την ιδιωτική κοινοπραξία. Το 2000, ωστόσο, η AHC σημείωσε σημαντικές απώλειες της τάξεως των 79 εκατ. λιρών Αυστραλίας. Στις 31/10/2000 το La Trobe Regional Hospital εξαγοράστηκε από την τοπική κυβέρνηση της Βικτόρια, καθώς, σύμφωνα με τον υπουργό Υγείας, η AHC λόγω των απωλειών της δεν ήταν σε θέση πλέον να εγγυηθεί την προβλεπόμενη και ασφαλή λειτουργία του νέου νοσοκομείου.

2. Στο Paddington Health Campus (London) η υιοθέτηση των PFI (ΣΔΙΤ) ακολουθήθηκε και στην περίπτωση της συγχώνευσης αρκετών παγκοσμίου επιπέδου πανεπιστημιακών νοσοκομείων και επανατοποθέτησής τους σε μια τοποθεσία στα δυτικά του Λονδίνου. Το 2000 το αδρό πλάνο εργασίας προέβλεπε κόστος 300 εκατ. λιρών και ολοκλήρωση της κατασκευής εντός του 2006. Όταν, τελικά, το πρόγραμμα κατέρρευσε, το συνολικό κόστος είχε φτάσει τα 894 εκατ. λίρες, με πρόβλεψη ολοκλήρωσης του έργου εντός του 2013. Το κόστος προετοιμασίας του αποτυχημένου αυτού προγράμματος, το οποίο εγκαταλείφθηκε, άγγιξε τα 15 εκατ. λίρες.

3. Στο North Durham: Παρά το γεγονός ότι κόστισε περί τα 143 εκατ. ευρώ, η δυναμικότητά του σε κλίνες ήταν πολύ μικρή για να αντεπεξέλθει στις υγειονομικές απαιτήσεις του τοπικού πληθυσμού. Η διοίκηση του νοσοκομείου αναγκάστηκε να ανακατευθύνει πόρους για την αγορά χειρουργικών υπηρεσιών από γειτονική ιδιωτική κλινική.

4/3/08 7:27:55 PM

ΠΙΝΑΚΑΣ 6

ΥΠΕΡΒΑΣΗ ΚΟΣΤΟΥΣ ΣΤΟ ΠΡΩΤΟ ΚΥΜΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΑΚΩΝ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΣΔΙΤ, ΒΡΕΤΑΝΙΑ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

Bishop Auckland Bromley Calderdale Dartford Norfolk North Durham South Manchester South Tees Swindon Wellhouse Worcester

Εκτίμηση Αδρού Πλάνου Εργασίας (OBC) 26 80 55 97 90 60 40 65 45 30 49

Εκτίμηση Τελικού Πλάνου Εργασίας (FBC) 52 120 77 137 200 96 89 106 148 40 116

21

% ΔΙΑΦΟΡΑ 100% 50% 40% 41% 122% 43% 123% 63% 229% 33% 137%

Όλα τα ποσά σε εκατ. ευρώ

4. Στο Joondalup Health Campus Western Australia ο ιδιώτης, εκτός από τις μη κλινικές υπηρεσίες, ανέλαβε και την παροχή των κλινικών υπηρεσιών του νέου νοσοκομείου. Το 1997 ο γενικός ελεγκτής της Δυτικής Αυστραλίας εξέτασε το συμβόλαιο διοίκησης του δημόσιου νοσοκομείου από την ιδιωτική εταιρεία. Το πόρισμά του παρατηρούσε: (1) είναι πολύ πιθανό η εταιρεία να περιορίσει την κλινική δραστηριότητα του νοσοκομείου σε εκείνους τους κλάδους όπου δεν υπάρχει επιχειρηματικό ενδιαφέρον, (2) προκειμένου να μειωθούν τα λειτουργικά έξοδα υπάρχει ο κίνδυνος η εταιρεία να επιδιώξει τη μείωση της μέσης διάρκειας νοσηλείας χωρίς κλινικές ενδείξεις, (3) υπάρχει κίνδυνος ψευδούς ένταξης περιστατικών σε διαγνωστικές κατηγορίες υψηλότερου κόστους. Εκεί, βέβαια υπάρχουν τέτοιου είδους ελεγκτές και δημοσιοποιούν τα συμπεράσματά τους. Φανταστείτε το ανάλογο παράδειγμα στην Ελλάδα. Όσο για τις κατασκευαστικές καινοτομίες των ΣΔΙΤ στο Norfolk and Norwich Hospital, η ατυχής τοποθέτηση των μαγειρείων στο κέντρο του κτιρίου και η εγκατάσταση των γραφείων σε αποθηκευτικούς χώρους χωρίς παράθυρα ή κλιματισμό οδήγησαν στην υπερθέρμανση των εσωτερικών χώρων του εν λόγω νοσοκομείου (θερμοκρασίες έως και 44° C), ενώ στο Seacroft Hospital, Leeds η ψυχιατρική πτέρυγα βρέθηκε να έχει παραβιάσει όλες τις προδιαγραφές πυρασφάλειας. Τα παραδείγματα της πολυέξοδης για τους φορολογούμενους αποτυχίας των ΣΔΙΤ είναι δεκάδες και αφορούν στο σύνολο αυτών των μονάδων τόσο στη Βρετανία, όπου το μοντέλο εγκαταλείπεται, όσο και στις υπόλοιπες χώρες που θέλησαν να το προβάρουν. Και η πραγματικότητα Ποια είναι, λοιπόν, τα πραγματικά συμπεράσματα των ερευνητών, Ελλήνων και ξένων, σχετικά με τα αποτελέσματα των ΣΔΙΤ: - Οδηγούν στην ιδιωτικοποίηση των υποδομών των «δημόσιων» νοσοκομείων. Το ΕΣΥ από οικοδεσπότης μετατρέπεται σε ένοικο νοσοκομειακών υποδομών.

-Ο δηγούν στην εκποίηση της δημόσιας περιουσίας και γης.

- Δ εσμεύουν τις επόμενες γενεές φορολογουμένων με υπέρογκες ετήσιες πληρωμές προς τις κατασκευαστικές εταιρείες για 30-50 έτη.

- Έ χουν υψηλότερο κόστος κατασκευής (έως 76,6%) σε σχέση με τα συμβατικά προγράμματα δημόσιων επενδύσεων.

-Α ποτελούν ασφαλείς επενδύσεις για το επιχειρηματικό κεφάλαιο, μια και η μεταφορά των κινδύνων του προγράμματος από το Δημόσιο στους ιδιώτες ακολουθεί πορεία αντίστροφη από την επιδιωκόμενη.

- Σ χετίζονται με μειώσεις (έως και 30%) στις κλίνες και αντίστοιχες μειώσεις (έως και 17%) στους προϋπολογισμούς μισθοδοσίας των νέων νοσοκομείων, με αποτέλεσμα τα τελευταία να αδυνατούν να ικανοποιήσουν τις υγειονομικές απαιτήσεις των τοπικών πληθυσμών.

- Σ χετίζονται με έκπτωση της ποιότητας των υπηρεσιών και αναδιάρθρωσή τους με βάση το κέρδος, δηλαδή κερδοφόρες υπηρεσίες αναπτύσσονται (π.χ. μικροεπεμβάσεις) εις βάρος αναγκαίων μεν αλλά ζημιογόνων (π.χ. φροντίδα στο σπίτι). Έλλειψη διαφάνειας Ως προς τη διαφάνεια των προγραμμάτων αυτών στη Βρετανία δεκάδες είναι οι καταγγελίες από ανεξάρτητους οργανισμούς για την έλλειψη διαφάνειας στις νοσοκομειακές ΣΔΙΤ κάτω από τον πέπλο της “εμπορικής εμπιστευτικότητας”. Η λήψη αποφάσεων κεκλεισμένων των θυρών, η διακίνηση μεγάλων ποσών δημόσιου χρήματος, η ύπαρξη χρηματοοικονομικών συμβούλων που εργάζονται ταυτόχρονα ή διαδοχικά στον δημόσιο και τον ιδιωτικό τομέα δημιουργούν τις προϋποθέσεις για εμφάνιση φαινομένων διαφθοράς. Παρ’ όλα αυτά, η Ελλάδα υιοθετεί το αποτυχημένο αυτό μοντέλο διά στόματος και έργων του μοντέρνου υπουργού Υγείας: «Το υπουργείο Υγείας, λαμβάνοντας υπόψη τα εντυπωσιακά αποτελέσματα από τη διεθνή εμπειρία εφαρμογής των ΣΔΙΤ στην υγεία, επιδιώκει να αναπτύξει την συνεργασία με ιδιώτες επενδυτές για τον σχεδιασμό, τη χρηματοδότηση, την κατασκευή και την συντήρηση έργων και υπηρεσιών του τομέα υγείας» (εισηγητική έκθεση κρατικού προϋπολογισμού του 2006). Όπως είπε και ο ίδιος ο υπουργός Εθνικής



THE SCAN No15pro.indd 21

ΔΙΑΒΑΣΤΕ Alexis Benos, Hans Ulrich Deppe, John Lister (edit.)

«Health Policy in Europe: Contemporary dilemmas and challenges» (International Association of Health Policy Europe, ΙΑΗΡΕ, 2007). Κριτική ανάλυση της πολιτικής που εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια στον τομέα της υγείας σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες και μια συγκριτική μελέτη του συστήματος υγείας στις ΗΠΑ που καθορίζεται από τους κανόνες της αγοράς. Το βιβλίο είναι αποτέλεσμα των εργασιών και των συμπερασμάτων του 14ου Συνεδρίου της Διεθνούς Ένωσης για την Πολιτική Υγείας στην Ευρώπη που οργανώθηκε στη Θεσσαλονίκη τον Μάιο του 2005.

Declan Gaffney, Allyson Μ.

Pollock, David Price, Jean Shaoul «The private finance initiative» (British Medical Journal, 319, 3.7.1999). Το πρώτο μιας σειράς από άρθρα της ομάδας των Βρετανών πανεπιστημιακών που αναλύουν την επίδραση των συμπράξεων ιδιωτικού και δημόσιου στο εθνικό σύστημα υγείας. Εξαιρετικά ενδιαφέρον, διότι αποδεικνύει ότι οι ΣΔΙΤ ανεβάζουν το κόστος υγείας και τελικά μετακυλήσουν τις δημόσιες δαπάνες προς όφελος των ιδιωτών. Μπορείτε να το διαβάσετε στον ιστότοπο της βρετανικής ιατρικής ένωσης: http://www.bmj.com/cgi/ content/full/319/7201/48 Στον ίδιο ιστότοπο φιλοξενείται πλούσια βιβλιογραφία για το ζήτημα.

4/3/08 7:27:56 PM

22

ΕΠΙΣΚΕΦΘΕΙΤΕ International Association of Health Policy http://www.healthp.org Ο ιστότοπος της Διεθνούς Ένωσης Πολιτικής Υγείας. Η Ένωση είναι ένας επιστημονικός, πολιτικός και πολιτιστικός οργανισμός που ιδρύθηκε το 1997 και αποτελείται από ένα διεθνές δίκτυο επιστημόνων, εργαζομένων στον τομέα της υγείας και ακτιβιστών με σκοπό την επιστημονική ανάλυση θεμάτων της δημόσιας υγείας, το διάλογο και τη διεθνή σύγκριση των εφαρμοζόμενων μέτρων.

 Οικονομίας, «οι ΣΔΙΤ προσφέρουν πρόσβαση του ιδιωτικού τομέα σε μια νέα μεγάλη αγορά».

Με λίγα λόγια, δημιουργούν νέες επενδυτικές ευκαιρίες και νέες προοπτικές για αύξηση της κερδοφορίας του κεφαλαίου και στο χώρο της υγείας και, μέσω δημόσιας χρηματοδότησης, εξασφαλίζουν ένα εγγυημένο εισόδημα για τις επιχειρήσεις του κλάδου σε βάθος τριακονταετίας. Όσο για τους ασφαλισμένους, τα ασφαλιστικά ταμεία και το δημόσιο σύστημα υγείας, έχει ο Θεός. Έχω ένα μυστικό... Τα ασφαλιστικά ταμεία της χώρας καλύπτουν μέσω συμβάσεων τα έξοδα νοσηλείας των ασφαλισμένων τους σε δημόσια και ΝΠΙΔ νοσοκομεία και ιδιωτικές κλινικές. Η αποπληρωμή των προμηθευτών υγείας στην περίπτωση των δημόσιων νοσοκομείων γίνεται με την καταβολή από τα ασφαλιστικά ταμεία ενός προκαθορισμένου ποσού ανά ημέρα νοσηλείας («κλειστό νοσήλιο»). Σημειώσεις Στην περίπτωση των ιδιωτικών κλινικών, τα ασφαλιστικά ταμεία καταβάλλουν ένα προκαθορισμένο ποσό ανά ημέρα νοσηλείας, καθώς και επιπλέον προκαθορισμένες αμοιβές για σειρά ιατρικών πράξεων και διαγνωστικών εξετάσεων των ασφαλισμένων τους κατά τη διάρκεια της νοσηλείας («σπαστό νοσήλιο»). Στην τελευταία δε περίπτωση, οι ασφαλισμένοι καταβάλλουν συμμετοχή στο κόστος νοσηλείας (κυμαινόμενη από 0-25% των συνολικών εξόδων). Σκοπός της μελέτης των ερευνητών που παρουσιάζουμε είναι ο προσδιορισμός της μέσης διάρκειας νοσηλείας (ΜΔΝ) και του μέσου καταβαλλόμενου από τα ασφαλιστικά ταμεία κόστους ανά νοσηλευθέντα ασφαλισμένο και ανά ιδιοκτησιακό καθεστώς φορέα παροχής υπηρεσιών υγείας. Δείγμα της μελέτης ήταν οι νοσηλευθέντες ασφαλισμένοι του ΙΚΑ, του ΟΓΑ και του ΤΕΒΕ (2001-3). Το 2001 οι νοσηλευθέντες ασφαλισμένοι του δείγματος αντιπροσώπευαν το 71,5% του συνόλου των εξελθόντων ασθενών της χώρας και πιο συγκεκριμένα το 74,5% του συνόλου των εξελθόντων ασθενών από τα δημόσια νοσοκομεία και το 58,6% του συνόλου των εξελθόντων ασθενών από τις ιδιωτικές κλινικές της χώρας. Τα στοιχεία σχετικά με τις ημέρες νοσηλείας, τον αριθμό των νοσηλευθέντων ασφαλισμένων και τη δαπάνη νοσοκομειακής περίθαλψης ανά

THE SCAN No15pro.indd 22

νομική μορφή φορέα παροχής νοσοκομειακών υπηρεσιών υγείας προήλθαν από αδημοσίευτα στοιχεία των Δ/νσεων Στατιστικής και Αναλογιστικών Μελετών του ΙΚΑ, του ΟΓΑ και του ΤΕΒΕ. Τα στοιχεία σχετικά με το σύνολο των εξελθόντων ασθενών της χώρας και τις ημέρες νοσηλείας αυτών προέρχονται από αδημοσίευτα δεδομένα της Γ.Γ. της ΕΣΥΕ. Αποτελέσματα: -Η μέση διάρκεια νοσηλείας για τους ασφαλισμένους του ΙΚΑ-ΟΓΑ-ΤΕΒΕ σε δημόσια νοσοκομεία κατά την τριετία 2001-3 κυμάνθηκε μεταξύ 5,7-6,4 ημερών. Η αντίστοιχη ΜΔΝ σε ιδιωτικές κλινικές κυμάνθηκε μεταξύ 15,8-16,1 ημερών, υψηλότερη κατά 250-280%.

-Το μέσο καταβαλλόμενο από το ΙΚΑ-ΟΓΑ-ΤΕΒΕ κόστος ανά νοσηλευθέντα ασφαλισμένο στα δημόσια νοσοκομεία κατά την τριετία 2001-3 κυμάνθηκε μεταξύ 774-896 ευρώ, όταν το αντίστοιχο κόστος σε περίπτωση νοσηλείας σε ιδιωτικές κλινικές κυμάνθηκε μεταξύ 1.330-1.492 ευρώ, συγκριτικά υψηλότερο κατά 67-72%. Συμπεράσματα: 1 Η ΜΔΝ για τους ασφαλισμένους των ΙΚΑ, ΟΓΑ, ΤΕΒΕ στις ιδιωτικές κλινικές (γενικές και ψυχιατρικές) είναι συγκριτικά υψηλότερη σε σχέση με αυτή των δημόσιων νοσοκομείων.

2 Η παρατηρούμενη, στην παρούσα μελέτη, απόκλιση στη ΜΔΝ μεταξύ δημόσιων νοσοκομείων και ιδιωτικών κλινικών είναι μεγαλύτερη από εκείνη που καταγράφει η ΕΣΥΕ για το σύνολο των εξελθόντων ασθενών (ιδιώτες ασθενείς, ασφαλισμένοι ιδιωτικών ασφαλιστικών εταιρειών, ασφαλισμένοι συνόλου ασφαλιστικών ταμείων χώρας, ανασφάλιστοι) κατά την ίδια χρονική περίοδο.

3 Η συγκριτικά υψηλότερη ΜΔΝ στις ιδιωτικές κλινικές συνδυάζεται με συγκριτικά υψηλότερες καταβαλλόμενες, από τα υπό εξέταση ασφαλιστικά ταμεία, πληρωμές ανά νοσηλευθέντα ασφαλισμένο. Τα νούμερα μιλάνε από μόνα τους και μας λένε το κοινό μυστικό: η ιδιωτική υγεία πληρώνεται από τα ασφαλιστικά ταμεία πολλαπλάσια από τη δημόσια, εξασφαλίζοντας κέρδη για τους επιχειρηματίες, απώλειες για τα ταμεία και υποβάθμιση του ΕΣΥ και των υπηρεσιών τους. 

4/3/08 7:28:02 PM

Ι ΑΤ Ρ Ι Κ Η Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Α

THE SCAN No15pro.indd 23

23

4/3/08 7:28:05 PM

24

o

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

Η γιγάντωση του ιδιωτικού τομέα Υγείας, εμπόδιο στην ανάπτυξη σύγχρονου ΕΣΥ Οι εξελίξεις στον τομέα Υγείας την τελευταία δεκαετία, σηματοδοτούν δύο αμφίδρομες τάσεις. Από τη μια συστηματική υποβάθμιση και αποδυνάμωση του εθνικού συστήματος υγείας (ΕΣΥ) και από την άλλη ραγδαία διόγκωση του ιδιωτικού. Αποτέλεσμα, αύξηση των ιδιωτικών δαπανών υγείας των νοικοκυριών στο 57% του συνόλου των δαπανών υγείας. Πρόκειται για το μεγαλύτερο ποσοστό απ’ όλες τις χώρες της ΕΕ (μέσος όρος 22,8%) και δεύτερο μετά τις ΗΠΑ στις χώρες του ΟΟΣΑ (μέσος όρος 25,6%). Ο μεγάλος τομέας υγείας

επιχειρηματικός

Μιλώντας για τον ιδιωτικό τομέα, χρειάζεται να γίνει διάκριση ανάμεσα: α) στις μεγάλες επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών υγείας (ιδιωτικά νοσοκομεία), β) τις μικρο-μεσαίες επιχειρήσεις (διαγνωστικά κέντρα, κλινικές), γ) τους ελεύθερους επαγγελματίες υγείας (ιδιωτικά ιατρεία) και τέλος στις μεγάλες εταιρείες φαρμάκων και προμήθειας νοσοκομειακού υλικού, κ.λπ. Εδώ θα περιοριστούμε κυρίως στην εξέταση των μεγάλων επιχειρήσεων υγείας. Σύμφωνα με στοιχεία του οδηγού επιχειρήσεων ICAP, το 2005 υπήρχαν 300 μεγάλες επιχειρήσεις με μορφή ΑΕ και ΕΠΕ και απασχολούμενους 10.300 άτομα σε σχέση με 9.300 το 2003. Ο ετήσιος ρυθμός επέκτασης ήταν 13% (κυρίως σε ιδιωτικές κλινικές, διαγνωστικά κέντρα, μαιευτήρια), ενώ η μέση απόδοση ιδίων κεφαλαίων (κερδοφορία) 25% το χρόνο. Ωστόσο για τις πολύ μεγάλες εταιρείες το επίπεδο κερδοφορίας είναι μεγαλύτερο, όπως και

THE SCAN No15pro.indd 24

το μερίδιο αγοράς. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι 20 μεγαλύτερες στο σύνολο των 300, είχαν 79% του ενεργητικού, 66.6% κύκλου εργασιών και 61.1% μικτών κερδών. Πρόκειται για υψηλό βαθμό συγκέντρωσης, ο οποίος γίνεται μεγαλύτερος, αν υπολογίσουμε ότι 5-6 μεγαλύτερες εταιρείες έχουν δημιουργήσει ομίλους εταιρειών ή αποτελούν τμήματα μεγάλων πολυκλαδικών ομίλων. Συγκεκριμένα: Όμιλος Ιατρικού Κέντρου (βασικοί μέτοχοι οικ. Γ. Αποστολοπούλου 33,29% και Asklepios Kliniken 30,73%), με 6 θυγατρικές (Ιατρική Τεχνική, Αξονική Έρευνα, Κέντρο Φυσιοθεραπείας και αθλητικών κακώσεων, κά) στην Ελλάδα, και 2 στο εξωτερικό (Ortelia Holdings, και Medsana Bucharest Medical Center). Το 2007 και στο 1ο εννεάμηνο, (1/1-30/9/2007) ο όμιλος είχε ενεργητικό (συνολικά κεφάλαια) 468 εκατ. ευρώ, ίδια κεφάλαια 165,4 εκατ. κύκλο εργασιών, 207 εκατ., μικτά κέρδη 44,7 εκατ., απασχολούμενους 2.952 άτομα. Όμιλος ΙΑΣΩ (πολυσυμμετοχικός), με 8 θυγατρικές (Ιασώ ΑΕ, Ιασώ General, κ.ά.). Συνολικά κεφάλαια 295 εκατ., ίδια κεφάλαια 150 εκατ., κύκλος εργασιών 123 εκατ., μικτά κέρδη 32,7 εκατ., απασχολούμενους 1.240 άτομα. Όμιλος Υγεία (υπο-όμιλος του χρηματιστηριακού ομίλου Marfin). Διαθέτει 5 Νοσοκομεία στην Ελλάδα και Κύπρο, συνολικής δυναμικότητας 877 κλινών και Ελέγχει 10 εταιρείες (μαιευτικές κλινικές “Μητέρα” και “Λητώ”, κ.ά.) στην Ελλάδα, Κύπρο και Αλβανία. Το 2007 παρουσίασε κύκλο εργασιών

130,3 εκατ., μικτά κέρδη 24εκατ., με συνολικά κεφάλαια 199 εκατ. ευρώ ίδια κεφάλαια 100 εκατ., και προσωπικό 1.850 άτομα. Όμιλος Euromedica (βασικός μέτοχος Θ. Λιακουνάκος), με 38 πολυδύναμα διαγνωστικά κέντρα, 13 κλινικές (Γεν. Κλινική Θες/νίκης, Γένεση ΑΕ, κ,ά,) και συμμετοχές σε άλλες εταιρίες. Το 2007 και στο 1ο εννεάμηνο, (1/1-30/9/2007) ο όμιλος παρουσίασε κύκλο εργασιών 138,8 εκατ., μικτά κέρδη 30,9 εκατ., με ενεργητικό 535 εκατ., ίδια κεφάλαια 123 εκατ., και απασχολούμενους πάνω από 1.500 άτομα. Όμιλος Ευρωκλινικής (βασική μέτοχος Κ. Ζησοπούλου), με 3 θυγατρικές κλινικές (Ευρωκλινική Αθηνών, Ευρωκλινική Παίδων και Αθηναϊκή Κλινική), συνολικής δυναμικότητας 308 κλινών. Συνολικά κεφάλαια 149 εκατ. ευρώ, ίδια κεφάλαια 107 εκατ., κύκλος εργασιών 76 εκατ., μικτά κέρδη 89 εκατ., απασχολούμενους 700 άτομα. Όμιλος Βιοϊατρικής (βασικός μέτοχος Ε. Σπανός), με 25 αυτόνομα διαγνωστικά κέντρα και και 3 κλινικές (Βιοκλινική, Γενική Κλινική Γαληνός Θεσσαλονίκης, Λευκός Σταυρός), συνολικής δυναμικότητας 250 κλινών. Ωστόσο και άλλες επιχειρήσεις στο σύνολο των 20 πρώτων, βρίσκονται σε διαδικασίες συγκρότησης μικρότερων ομίλων (ΠΕΡΣΕΥΣ Α.Ε., κ.λπ.). Οι διαδικασίες “γιγαντισμού” του ιδιωτικού τομέα, έχουν άμεση σχέση με την συνειδητή υποβάθμιση του δημόσιου τομέα υγείας από το 1995 μέχρι και σήμερα.

4/3/08 7:28:06 PM

25

Η υποβάθμιση παίρνει μορφή οικονομικής “ασφυξίας” νοσοκομείων, τεράστιων ελλείψεων προσωπικού, ιδιωτικοποίησης υπηρεσιών, προώθησης ΣΔΙΤ (συνεργασία δημόσιου-ιδιωτικού τομέα στην κατασκευή και λειτουργία νοσοκομείων), ανεξέλεγκτη δράση ιδιωτικών επιχειρήσεων (τιμολόγησης υπηρεσιών υγείας, πλαίσιο λειτουργίας, κ.ά.). Οι μεγάλοι χαμένοι είναι κυρίως τα ασφαλιστικά ταμεία που καλούνται να πληρώσουν αυξημένες δαπάνες χωρίς οι ασφαλισμένοι να έχουν απαραίτητα βελτίωση υπηρεσιών. Η σχέση του ιδιωτικού και δημόσιου τομέα θα πρέπει να καθορίζεται μέσα από ένα ορθολογικό πλαίσιο δράσης και ελέγχου. Δεν μπορεί να συνεχίζεται η σημερινή κατάσταση. Χρειάζεται αντιστροφή της κατάστασης, με ριζική αλλαγή στην ασκούμενη πολιτική. Η υγεία δεν είναι εμπόρευμα αλλά κοινωνικό δικαίωμα, που μόνο ένα σύγχρονο σύστημα υγείας με ισότιμη πρόσβαση σε όλους μπορεί να εξασφαλίσει. Το πρόβλημα με τον ιδιωτικό τομέα, δεν είναι απλά ότι απομυζά μεγάλους πόρους από ασφαλιστικά ταμεία, αλλά ότι επιβάλλει πολιτικές και δημιουργεί κυκλώματα διαφθοράς σε βάρος του δημοσίου χρήματος. Ταυτόχρονα πρέπει να τεθούν κανόνες λειτουργίας και ελέγχου του ύψους των αμοιβών ελεύθερων επαγγελματιών υγείας, που να επιτρέπουν αξιοπρεπή άσκηση του ιατρικού τους έργου, παράλληλα με καταπολέμηση των φαινομένων διαφθοράς και κατασπατάλησης δημόσιων πόρων. Επίσης εφαρμογή αυστηρού ελέγχου στην τήρηση των κανόνων και ποιότητας παρεχόμενων υπηρεσιών. Χρήματα

THE SCAN No15pro.indd 25

υπάρχουν και μπορούν να βρεθούν με καταπολέμηση φοροδιαφυγής “εχόντων και κατεχόντων” και τις “μαύρες τρύπες” διαρροής δημόσιου χρήματος προς διάφορες κατευθύνσεις, μεταξύ άλλων σε κυκλώματα που δημιουργεί ο τομέας υγείας. Ο ανταγωνισμός στην υγεία μεταφέρεται εκτός Ελλάδος Σε περίοδο έντονων διεργασιών έχει εισέλθει ο κλάδος της υγείας στη χώρα μας με τις επιχειρήσεις να προσπαθούν να βρουν τρόπους, όχι μόνο ανάπτυξης των εργασιών τους, αλλά και απόκτησης μεγαλύτερου μεριδίου στην ελληνική αγορά. Από την άλλη πλευρά, οι όμορες στην Ελλάδα χώρες αποτελούν πρώτη προτεραιότητα για τις περισσότερες επιχειρήσεις του κλάδου, αλλά τα βήματα δείχνουν να είναι διστακτικά, αφού οι δυσκολίες που παρουσιάζονται είναι ιδιαίτερα μεγάλες, κάτι που αναγκάζει τις διοικήσεις των εισηγμένων επιχειρήσεων να κάνουν και δεύτερες σκέψεις. Η πρώτη ουσιαστικά «επίσκεψη» εκτός Ελλάδος, είναι η κατασκευή νοσοκομείου στην Αλβανία από το Υγεία. Οι δυσκολίες που αντιμετώπισαν οι άνθρωποι που ασχολήθηκαν με το project ήταν σημαντικές, ωστόσο δεν το έβαλαν κάτω. Ήδη, σύμφωνα με πληροφορίες, έχει υπογραφεί και η σχετική απόφαση από τον Σ. Μπερίσσα και οι εργασίες κατασκευής πλέον θα «τρέξουν» με ταχείς ρυθμούς, ώστε να είναι εντός των χρονοδιαγραμμάτων. Από την άλλη πλευρά και ο όμιλος Λιακουνάκου ρίχνει «κρυφές ματιές» προς την Αλβανία και σύμφωνα με κάποιες

πληροφορίες που επιβεβαιώνονται από την εταιρεία βρίσκεται κοντά σε εξαγορά μονάδος στην Αλβανία. Ωστόσο στην Αλβανία δεν υπάρχει άλλη ιδιωτική μονάδα, εκτός από την υπό κατασκευή του Υγεία, αλλά και μία μονάδα που κατασκευάζουν Τούρκοι επιχειρηματίες. Έτσι, όπως αναφέρουν πληροφορίες, δεν αποκλείεται να υπάρξει σύμπραξη Ελλήνων και Τούρκων στη γειτονική αγορά της Αλβανίας. Από την άλλη, το Ιατρικό ανακοίνωσε την ίδρυση γενικού νοσοκομείου στο Βουκουρέστι. Ο όμιλος Ιατρικό έχει ήδη παρουσία στη μεγαλύτερη πληθυσμιακά αγορά των Βαλκανίων εδώ και 10 χρόνια, μέσω διαγνωστικών κέντρων και πλέον την εμπειρία αυτή θέλει να αξιοποιήσει με την λειτουργία γενικού νοσοκομείου. Το ΙΑΣΩ θέλει και αυτό να βγει εκτός συνόρων, αλλά τα βήματά του δεν είναι γοργά και αυτό διότι θέλει να εξασφαλίσει τις καλύτερες δυνατές συνθήκες για να συμβεί κάτι τέτοιο. Πάντως οι πρώτες επαφές ήδη έχουν γίνει. Στο εσωτερικό, οι κινήσεις μάλλον γίνονται με φειδώ. Μετά την ανάληψη του management του Ερρίκος Ντυνάν από Ιατρικό και Euromedica, παρατηρείται μία ύφεση στην υλοποίηση σχεδίων. Το Υγεία ετοιμάζει το νέο αναθεωρημένο business plan, ενώ η Euromedica κινείται σταθερά περιφερειακά με εξαγορές νοσοκομείων, διαγνωστικών κέντρων και πάσης φύσεως μονάδων που θα μπορούσαν να προσθέσουν στην αξία του. Το ΙΑΣΩ θέλει να παραμείνει αυτόνομο και για την ώρα δείχνει να τα καταφέρνει.

4/3/08 7:28:09 PM

26

η

ΠΗΓΗ: “ΤΑ ΝΕΑ”

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΥΓΕΙΑ

Σχέση Οικονομίας και Υγείας Η σχέση της οικονομίας με την υγεία είναι πολλαπλά τεκμηριωμένη. Η φτώχια γεννά την αρρώστια, ενώ ο πλούτος προστατεύει και προάγει την υγεία. Σε παγκόσμιο επίπεδο, υπάρχει σαφής αντιστοιχία ανάμεσα στην οικονομία κάθε χώρας και στην υγεία του πληθυσμού της. Μέχρι και τα 2/3 των διαφορών που παρουσιάζουν οι δείκτες υγείας από πληθυσμό σε πληθυσμό οφείλονται σε οικονομικούς λόγους. Η αύξηση του εισοδήματος οδηγεί σε βελτίωση της υγείας, μια και παρέχει τη δυνατότητα για καλύτερη κατοικία, για πιο ασφαλές και υγιεινό περιβάλλον, για επαρκή διατροφή, καθώς και για πολλούς άλλους κοινωνικούς και υλικούς παράγοντες που σχετίζονται με την υγεία. Υψηλότερο εισόδημα σημαίνει επίσης περισσότερους πόρους για πρόληψη, περίθαλψη και άλλες κοινωνικές υπηρεσίες. Από την άλλη, η υγεία επηρεάζει το εισόδημα. Ένας υγιής πληθυσμός είναι και πιο παραγωγικός. Στις ΗΠΑ υπολογίστηκε ότι το 8,3% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (ΑΕΠ) είναι πλούτος που παράγεται χάρη στη μείωση της θνησιμότητας από το 1940 και μετά. Στη Μ. Βρετανία, εξάλλου, το βασικό επιχείρημα για τη δημιουργία του Εθνικού Συστήματος Υγείας και την παροχή δωρεάν περίθαλψης πριν από 50 περίπου χρόνια ήταν ότι ένας πιο υγιής πληθυσμός θα είναι πιο παραγωγικός και θα συμβάλει στην ανάπτυξη της οικονομίας. Η σχέση της υγείας με την οικονομία αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα εξαιτίας της ύπαρξης σοβαρών οικονομικών ανισοτήτων μεταξύ χωρών. Η αύξηση του ΑΕΠ των βιομηχανοποιημένων κρατών είναι σε μεγάλο βαθμό

THE SCAN No15pro.indd 26

αποτέλεσμα της εκμετάλλευσης των πιο φτωχών χωρών. Το 1999 περισσότερα από 900 εκατομμύρια άτομα στον πλανήτη ζούσαν σε απόλυτη φτώχια. Οι εντυπωσιακές οικονομικές αποκλίσεις μεταξύ χωρών αποτυπώνονται ανάγλυφα στις υπάρχουσες διαφορές ως προς τα εθνικά εισοδήματα. Το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στις πλούσιες χώρες, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα, είναι περισσότερο από 40 φορές μεγαλύτερο από αυτό των φτωχών χωρών, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις η σχέση αυτή φτάνει και το 1 προς 200. Τα τελευταία 10 χρόνια (1990-99) μάλιστα, οι οικονομικές ανισότητες υπερδιπλασιάστηκαν, παρουσιάζοντας επιταχυνόμενες αυξητικές τάσεις. Το 1998 το εισόδημα των 200 πιο πλούσιων κατοίκων της Γης ξεπερνούσε το εισόδημα των 2,5 δισεκατομμυρίων πιο φτωχών κατοίκων της. Οι οικονομικές ρυθμίσεις για την κάλυψη των 1,3 τρις. δολαρίων, που είναι το χρέος του Τρίτου Κόσμου, οδήγησαν πολλές φτωχές χώρες στην αθρόα εξαγωγή αγροτικών προϊόντων και στη συνακόλουθη μείωση της επάρκειας τροφών, στην αύξηση της ανεργίας, στη μείωση των εισοδημάτων, στην υποβάθμιση των συνθηκών διαβίωσης, στην ελλιπή ιατρική φροντίδα, στην υποβαθμισμένη εκπαίδευση. Η UNICEF, το 1989, απέδωσε σε αυτές τις οικονομικές πολιτικές την ευθύνη για 500 χιλιάδες θανάτους βρεφών, εκτιμώντας ότι το 1988 υπήρξε καθαρή εκροή κεφαλαίου της τάξεως των 60 δις. δολαρίων από τις φτωχές προς τις πλούσιες χώρες. Το μεγαλύτερο μέρος αυτού του κεφαλαίου αντιπροσωπεύει την πληρωμή τόκων επί των χρεών και των δανείων, που

μικρό μόνο ποσοστό τους έχει αξιοποιηθεί προς όφελος των τοπικών πληθυσμών. Το 1992 το προσδόκιμο επιβίωσης στην Ιαπωνία ήταν 78,6 χρόνια και το κατά κεφαλήν ΑΕΠ $19.400. Τον ίδιο χρόνο, το προσδόκιμο επιβίωσης στο Αφγανιστάν και στη Γουϊνέα-Μπισάου ήταν 43 χρόνια και το κατά κεφαλήν ΑΕΠ $700-750. Η μεγάλη διαφορά οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι χώρες με υψηλό επίπεδο οικονομικής ανάπτυξης πέτυχαν να μειώσουν σημαντικά τη βρεφική θνησιμότητα. Έχει διαπιστωθεί ότι όσο αυξάνει το ΑΕΠ, τόσο μειώνεται η βρεφική και νεογνική θνησιμότητα κατά μέσο όρο. Σύμφωνα με διεθνείς εκτιμήσεις, αύξηση κατά 10% του κατά κεφαλήν ΑΕΠ θα επιφέρει μείωση της βρεφικής θνησιμότητας κατά 1,7%, της νεογνικής κατά 2,0% και της όψιμης βρεφικής κατά 6,4%. Συνολικά, έχει εκτιμηθεί ότι το πιο πλούσιο 1/5 του πληθυσμού της Γης ζει κατά μέσον όρο 22 χρόνια περισσότερο από το πιο φτωχό 1/5. Η σχέση, όμως, μεταξύ υγείας και οικονομίας δεν είναι μονοσήμαντη, ούτε γραμμική. Το κυρίαρχο οικονομικό επιχείρημα ότι μπορούμε να είμαστε υγιείς μόνο σε μια υγιή και πλούσια οικονομία δεν αποδίδει πλήρως το πραγματικό περιεχόμενο της σχέσης αυτής. Ούτε η συνεχής οικονομική ανάπτυξη αποτελεί από μόνη της εγγύηση για τη βελτίωση του επιπέδου υγείας. Η υγεία συναρτάται άμεσα με τον πλούτο μιας χώρας όσο η χώρα αυτή δεν έχει υπερβεί ένα ορισμένο επίπεδο οικονομικής ανάπτυξης, που οι οικονομολόγοι της υγείας το υπολογίζουν γύρω στα $5.000 κατά κεφαλήν ΑΕΠ. Το όριο των $5.000 κατά

4/3/08 7:28:09 PM

27

Ονοματολογία Ιατρικών Πρϊόντων

κεφαλήν χαρακτηρίζεται συνήθως από την επιδημιολογική μετάβαση από τη νοσηρότητα των λοιμωδών νοσημάτων στη νοσηρότητα της ‘αφθονίας’ (καρδιαγγειακά, καρκίνοι, άλλα χρόνια εκφυλιστικά νοσήματα). Πάνω από το όριο αυτό παρατηρείται ασθενής συσχέτιση μεταξύ ΑΕΠ και υγείας Η ασθενής συσχέτιση μεταξύ ΑΕΠ και υγείας στις πλούσιες χώρες οφείλεται στο γεγονός ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ δεν απεικονίζει όλους αυτούς τους κοινωνικούς παράγοντες που σχετίζονται με τη διάρθρωση της οικονομίας, με το πώς το εισόδημα ή ο πλούτος παράγεται από την οικονομία μιας χώρας, και κυρίως με το πώς αυτός ο πλούτος κατανέμεται στον πληθυσμό. Η πραγματική επίδραση της οικονομίας στη διαμόρφωση του επιπέδου υγείας ενός πληθυσμού μπορεί να εκτιμηθεί σωστά μόνο μέσα από το πρίσμα δύο καθοριστικών δομών κάθε κοινωνίας: του τρόπου οργάνωσης της οικονομίας και της μορφής κοινωνικής διαστρωμάτωσης σε σχέση με την παραγωγή. Για τις πιο πλούσιες χώρες, που έχουν εξασφαλίσει τους απαραίτητους υλικούς πόρους, η περαιτέρω βελτίωση της υγείας συναρτάται πρωτίστως με τη δίκαιη κατανομή του πλούτου και την ύπαρξη κοινωνικής συνοχής. Όσο πιο πλούσια είναι μια χώρα, τόσο περισσότερα μπορεί να δαπανά για την υγεία, εξασφαλίζοντας επαρκείς και αποτελεσματικές υπηρεσίες υγείας. Περιορισμοί στις δαπάνες έχουν αρνητικά αποτελέσματα όχι μόνο στην επάρκεια των υπηρεσιών υγείας, αλλά και στην πρόσβαση, στη φροντίδα, στην ελευθερία

THE SCAN No15pro.indd 27

επιλογής, δηλαδή σε όλα όσα αποτελούν ποιοτικά στοιχεία της παρεχόμενης περίθαλψης. Μέχρι το 1980, στο ερώτημα τι ποσοστό του ΑΕΠ πρέπει να ξοδεύεται για την υγεία η ομόφωνη απάντηση θα ήταν ‘όσο γίνεται μεγαλύτερο’. Από το 1980 όμως, οι δυτικοευρωπαϊκές χώρες έχουν σταθεροποιήσει το ποσοστό του ΑΕΠ που ξοδεύεται για την υγεία μεταξύ 7 και 10%. Αυτό ισχύει τόσο για τα εθνικά συστήματα υγείας, όσο και γι’ αυτά που στηρίζονται στην ασφάλιση. Αντίθετα, οι ανατολικοευρωπαϊκές χώρες επιθυμούν να αυξήσουν το σχετικό ποσοστό, το οποίο τα τελευταία χρόνια κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα (από 2 έως 4%). Στην Ελλάδα, σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, το ποσοστό του ΑΕΠ που δαπανάται για την υγεία ήταν το 2002 9,3% (5,1% δημόσιες δαπάνες και 4,2% ιδιωτικές). Ενώ, όμως, κάτω από ένα συγκεκριμένο επίπεδο οι δαπάνες υγείας επιδρούν θετικά στο προσδόκιμο ζωής, το αντίθετο δεν ισχύει. Η υγεία δεν συνεχίζει να βελτιώνεται όταν οι δαπάνες υγείας συνεχίζουν να αυξάνουν πάνω από ορισμένο επίπεδο. Ισχύει κάτι αντίστοιχο, δηλαδή, με ό,τι συμβαίνει με την επίδραση του ΑΕΠ στο προσδόκιμο ζωής στις πλούσιες χώρες. Για τον ίδιο λόγο, ενώ το προσδόκιμο ζωής συγκλίνει στα κράτη-μέλη του ΟΟΣΑ, χώρες που ξοδεύουν περισσότερα μπορεί να έχουν χειρότερα αποτελέσματα. Το παράδειγμα των ΗΠΑ, όπου δαπανάται για τη υγεία το 15% περίπου του ΑΕΠ ενισχύει αυτή τη διαπίστωση, καθώς ορισμένες ευρωπαϊκές χώρες έχουν βρεφική θνησιμότητα κατά 30-40% χαμηλότερη από αυτή των Ηνωμένων Πολιτειών. 

η

Η πρώτη προσπάθεια για εναρμονισμένο σύστημα ονοματολογίας ιατροτεχνολογικών προϊόντων ξεκίνησε το 1991 όταν, σύμφωνα με τις επερχόμενες τότε Κοινοτικές Οδηγίες, τα Κράτη Μέλη της ΕΕ υποχρεώνονται να ανταλλάσσουν πληροφορίες μεταξύ τους σχετικά με συμβάντα όπου εμπλέκονται ιατροτεχνολογικά προϊόντα. Πριν από αυτό, κάποιες χώρες είχαν δικά τους συστήματα ονοματολογίας για τοπική ή εθνική χρήση. Λόγω της παραπάνω ανομοιομορφίας, δεν υπήρχε ούτε λογισμικό σύστημα για ηλεκτρονική ανταλλαγή πληροφοριών. Ανταποκρινόμενη σε αυτή την ανάγκη, η υποεπιτροπή CEN/TC 257/SC 1 ιδρύθηκε το 1993 με σκοπό να δημιουργήσει ένα Ευρωπαϊκό Πρότυπο για την ονοματολογία ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Οι προσπάθειες της ομάδας αυτής καρποφόρησαν με την έκδοση του Draft prEN 1874: 1996 που καθόριζε τις βασικές προδιαγραφές της νέας ονοματολογίας. Η αναγνωρισμένη ανάγκη παγκοσμιοποίησης της ονοματολογίας επέφερε την εμπλοκή και της ISO και πιο συγκεκριμένα της ομάδας εργασίας ISO/TC 210/WG 3 που συστάθηκε το 1994 και υιοθέτησε την δουλειά της CEN εκδίδοντας ένα πανομοιότυπο πρότυπο ISO/TC 210/WG3 N19 το 1995. Έως αυτό το χρονικό σημείο, ακόμη δεν είχε ξεκινήσει η προσπάθεια εναρμόνισης των υπαρχόντων συστημάτων ονοματολογίας ιατροτεχνολογικών προϊόντων. Τον Ιανουάριο του 1996, υπογράφηκε συμφωνία μεταξύ της CEN και του ECRI, ώστε το Παγκόσμιο Σύστημα Ονοματολογίας Ιατροτεχνολογικών Προϊόντων (UMDNS) που έχει αναπτυχθεί από το τελευταίο, να χρησιμοποιείται από τα Κράτη Μέλη της ΕΕ για την εκπλήρωση των απαιτήσεων των Κοινοτικών Οδηγιών. Με τον συντονισμό της CEN και την συνεργασία της ISO, το έργο της δημιουργίας της Παγκόσμιας Ονοματολογίας Ιατροτεχνολογικών Προϊόντων (Global Medical Device Nomenclature - GMDN) ξεκίνησε το 1996. Σήμερα το έργο έχει ολοκληρωθεί και βρίσκεται στο στάδιο της αποδοχής από τις αρμόδιες αρχές των κρατών μελών. 

4/3/08 7:28:11 PM

28

σ

NOΣΟΚΟΜΕΙΑ

Επαναχρησιμοποίηση των ιατρικών συσκευών μιας χρήσης από τα Νοσοκομεία για τη μείωση του κόστους

Σε μια προσπάθεια να περιορίσουν τις δαπάνες και το συνεχώς αυξανόμενο κύμα των ιατρικών αποβλήτων, τα νοσοκομεία άρχισαν την ανακύκλωσης μεγάλου αριθμού ιατροτεχνολογικών προϊόντων, χαρακτηρισμένα ως “μιας χρήσης», από ψαλίδια μέχρι χειρουργικά νυστέρια. Η ανακύκλωση ιατροτεχνολογικών προϊόντων χαρακτηρισμένα για μια χρήση, είναι νόμιμη με την προϋπόθεση να ακολουθούνται οι κατευθυντήριες οδηγίες του Αμερικάνικου Οργανισμού Τροφίμων και φαρμάκων (Food and Drug Administration). Όμως, η πρακτική που ακολουθείται, να στέλνονται τα προϊόντα σε εξωτερικές εταιρείες για καθαρισμό, αποστείρωση και έλεγχο για επαναχρησιμοποίηση, έχει δημιουργήσει ανησυχίες αναφορικά με την ασφάλεια των ασθενών. Οι ιατρικές συσκευές μιας χρήσης, σύμφωνα με τους κατασκευαστές, είναι για μία χρήση όπως αναφέρεται στην συσκευασία και στις οδηγίες χρήσης και η επαναχρησιμοποίηση τους μπορεί να προκαλέσει τραυματισμό ή και αποτυχία της διαδικασίας στην οποία χρησιμοποιείται. Οι εταιρείες επανεπεξεργασίας δηλώνουν ότι οι συσκευές αυτές είναι εξίσου ασφαλείς γιατί χρησιμοποιούνται σύγχρονες μέθοδοι αποστείρωσης, με κόστος από 40% έως 60% λιγότερο, και το βασικότερο μπορούν να εξαλείψουν χιλιάδες τόνους αποβλήτων από τους χώρους υγειονομικής ταφής. Τον Ιανουάριο του 2008, μετά από την ανάλυση των δεδομένων του FDA των τελευταίων οκτώ ετών, το Γενικό Λογιστήριο της κυβέρνησης (GAO), παρουσίασε έκθεση στην οποία αναφέρεται ότι δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι η επανεπεξεργασία των συσκευών μιας χρήσης δημιουργεί επιπλέον κινδύνους στους ασθενείς. Σήμερα 100 περίπου συσκευές, το 2% του συνόλου των συσκευών μιας χρήσης, επαναεπεξεργάζεται για να χρησιμοποιηθεί ξανά. Ενώ λοιπόν η έκθεση του GAO, κλίνει υπέρ της επανεπεξεργασίας και επομένως επαναχρησιμοποίησης των συσκευών μιας χρήσης, οι κατασκευαστές ετοιμάζουν την αντεπίθεση τους. Δημιουργούν πολιτική πίεση για τη ψήφιση νομοθεσίας που θα απαιτεί την “εν επιγνώσει συναίνεση”, του ασθενή πριν τη χρήση μιας επαναεπεξαργασμένης συσκευής κατά τη διάρκεια μιας ιατρικής πράξης ή επέμβασης. Οι κατασκευαστές υποστηρίζουν ότι τα προϊόντα που είναι χαρακτηρισμένα «μιας χρήσης» δεν έχουν σχεδιαστεί για να αντέχουν σε πολλαπλές διεργασίες και στα σκληρά

THE SCAN No15pro.indd 28

χημικά προϊόντα της αποστείρωσης. Ακόμη και όταν οι συσκευές είναι αποστειρωμένες, αίμα, ιστοί ή άλλα σωματικά υγρά σε πορώδεις επιφάνειες και μικροσκοπικές εσοχές θα μπορούσαν να επιτρέψουν την μετάδοση ιογενών και βακτηριακών λοιμώξεων. Οι συσκευές «μιας χρήσης» έχουν σχεδιαστεί για βέλτιστη απόδοση και ασφάλεια σε έναν και μόνο ασθενή. Για παράδειγμα, οι σταθεροποιητές καρδιάς, συσκευές που χρησιμοποιούνται κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης, έχουν κοίλους σωλήνες και άλλα μέρη στα οποία θα μπορούσε να λιμνάσει αίμα και ιστοί, και κατά τη διάρκεια της επαναεπεξεργασίας τα τοιχώματα να αποδυναμωθούν και να μην είναι εμφανή τα αποτελέσματα στη διάρκεια του ποιοτικού ελέγχου. Σε μελέτη του πανεπιστημίου της Μινεσότα που πραγματοποιήθηκε σε συσκευές της εταιρείας Medtronic, διαπιστώθηκε ότι, ενώ οι καινούργιες συσκευές έδειξαν μικρή ή καθόλου ανωμαλία στα τοιχώματα των σωληνώσεων, η πλειοψηφία των επαναεπεξεργασμένων συσκευών είχε διαβρωμένα μέρη και ίχνη ανθρώπινης τρίχας και πρωτεΐνης, που θέτουν σε αμφισβήτηση την αποτελεσματικότητα των επαναεπεξεργασμέων προϊόντων. Το 2007, το FDA, έθεσε αυστηρότερες απαιτήσεις για την κυκλοφορία των επαναεπεξεργασμένων προϊόντων. Η εταιρεία Medtronic δήλωσε ότι σχεδιάζει να επαναλάβει τις δοκιμές για να διαπιστώσει αν οι αυστηρότερες απαιτήσεις έχουν βελτιώσει τις επιδόσεις των προϊόντων. Μέχρι τότε, η εταιρεία εμμένει στη θέση της ότι οι συσκευές δεν μπορούν με ασφάλεια να υποστούν επανεπεξεργασία. Ο Σύνδεσμος Εταιρειών Επαναεπεξεργασίας Ιατρικών Συσκευών, αντιτάσσει το γεγονός ότι ανακυκλώνει μόνο προϊόντα από άκαμπτα, σκληρά μέταλλα ή ανθεκτικά πολυμερή και πλαστικά, τα οποία μπορούν με ασφάλεια να επαναχρησιμοποιούνται μεταξύ δύο και πέντε φορές, ανάλογα με το προϊόν. Ο σύνδεσμος απαίτησε από το FDA να ορίσει τις ίδιες απαιτήσεις κυκλοφορίας τόσο για τα νέα προϊόντα όσο και για τα επαναεπεξεργαζόμενα. Από το 2001, σύμφωνα με στοιχεία του συνδέσμου, έχουν υπάρξει 73 ανεπιθύμητες ενέργειες, οι οποίες και αναφέρθηκαν στο FDA, και οι οποίες αφορούσαν σταθεροποιητές καρδιάς, συμπεριλαμβανομένων περιστατικών στα οποία, κομμάτια είχαν σπάσει και είχαν πέσει στη θωρακική κοιλότητα. Ο πρόεδρος του συνδέσμου, Dan Vukelich, δηλώνει ότι

4/3/08 7:28:12 PM

29

οι επανεπεξεργασμένες συσκευές είναι πιο ασφαλείς, σε ορισμένες περιπτώσεις, επειδή η καθεμιά πρέπει να επιθεωρείται πριν από την επαναχρησιμοποίηση, ενώ οι καινούργιες συσκευές δοκιμάζονται δειγματοληπτικά και μόνο σε παρτίδες. Ισχυρίζεται επίσης ότι οι κατασκευαστές δηλώνουν τις συσκευές ως «μιας χρήσης» για λόγους πωλήσεων και μάρκετιγκ, ισχυρισμό που απορρίπτουν οι κατασκευάστριες εταιρείες. Σήμερα στις ΗΠΑ, πωλούνται κάθε χρόνο ιατρικές συσκευές «μιας χρήσης» αξίας 31,5 δις. δολαρίων από τα οποία περίπου 150 εκατ. δολάρια είναι ανακυκλωμένες συσκευές, σύμφωνα με την Ascent Healthcare Solutions, κορυφαία εταιρεία επανεπεξεργασίας. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας, John Grotting, υπολογίζει ότι περίπου συσκευές μιας χρήσης αξίας 3,6 δις. δολαρίων είναι ασφαλείς για επανεπεξεργασία, και το οποίο θα εξοικονομούσε στο σύστημα υγείας περίπου 1,8 δις. δολάρια το χρόνο. Οι πελάτες της εταιρείας, το 2006, εξάλειψαν περίπου 1684 τόνους αποβλήτων από τους χώρους υγειονομικής ταφής, ποσοστό αυξημένο κατά 31% σε σχέση με το 2006, με τη χρήση ανακυκλωμένων συσκευών. Σύμφωνα με στοιχεία του FDA, από τα 65 περιστατικά που αναφέρθηκαν στο FDA από τον Οκτώβριο του 2003 έως τον Ιούλιο του 2006, και που θεωρούνται υπεύθυνες ή ύποπτες ανακυκλωμένες συσκευές, η συσκευή ήταν μόνο μία από τις πολλές πιθανές αιτίες τραυματισμού του ασθενή, και οι ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν του ίδιου τύπου που αναφέρθηκαν από την χρήση καινούργιων συσκευών και όχι επαναεπεξεργασμένων. Οι κατασκευαστές ιατρικών συσκευών άρχισαν τον προσδιορισμό των συσκευών ως «μιας χρήσης» από το 1980, εν μέρει ως απάντηση στις κοινωνικές ανησυχίες για την εξάπλωση των μολυσματικών ασθενειών, όπως το AIDS. Συσκευές όπως γλωσσοπίεστρα, επίδεσμοι, κολλητικές ταινίες, ουρηθρικοί καθετήρες και αναπνευστικά κυκλώματα , χαρακτηρίστηκαν «μιας χρήσης» και πετιόντουσαν κάθε φορά. Προϊόντα όμως, όπως οι λεπίδες, που ιστορικά χαρακτηριζόντουσαν υλικά για πολλαπλές χρήσεις, σήμερα χαρακτηρίζονται «μιας χρήσης», χωρίς εμφανείς διαφορές στο προϊόν. Προϊόντα με επισήμανση «μιας χρήσης», είναι μια πραγματική απάτη για πολλές συσκευές, και μη χρησιμοποιώντας

THE SCAN No15pro.indd 29

επαναεπεξεργασμένες συσκευές, εκεί όπου είναι δυνατό, αποτελεί σπατάλη και δεν συμβάλει στην περιβαντολλογική πολιτική, με δεδομένο ότι οι συσκευές αυτές πρέπει να θεωρούνται βιοϊατρικά απόβλητα, αναφέρει ο Kenneth Kizer, πρώην υφυπουργός υγείας. “Η επαναχρησιμοποίηση των ιατρικών συσκευών που είναι χαρακτηρισμένα «μιας χρήσης», είναι μία καθιερωμένη πρακτική και ασφαλής εφόσον οι διαδικασίες καθορίζονται και ελέγχονται από το FDA και χρησιμοποιούνται από τα περισσότερα κορυφαία νοσοκομεία της Αμερικής.” Ο FDA με τη νέα νομοθεσία του 2002, έχει εντατικοποιήσει την εποπτεία της επανεπεξεργασίας, με περισσότερους ελέγχους και συχνότερες επιθεωρήσεις στα εργοστάσια επανεπεξεργασίας, απαιτώντας την σήμανση των προϊόντων με την επεξεργασία. Αν είναι χαρακτηρισμένα «επανεπεξεργασια». Ο FDA εργάζεται σήμερα, σε μία νέα στρατηγική για την παρακολούθηση και την κοινοποίηση πληροφοριών σχετικά με την επανεπεξεργασία των συσκευών, ταυτόχρονα με έρευνα σχετικά με τα “αποδεκτά” κριτήρια καθαρισμού συσκευών «μιας χρήσης». Ο οργανισμός παροχής υπηρεσιών υγείας, Kaiser Permanente, εδώ και 10 χρόνια χρησιμοποιεί επαναεπεξεργασμένα προϊόντα, και το 2007 εξοικονόμησε 3,5 εκατ. δολάρια από την χρήση τέτοιων συσκευών και προϊόντων, και εξάλειψε 45,7 τόνους ιατρικών αποβλήτων. Το νοσοκομείο Catholic Healthcare West, στο Σαν Φρατζίσκο, το 2007, μείωσε τον όγκο των ιατρικών αποβλήτων κατά 41 τόνους και εξοικονόμησε 1,8 εκ. δολάρια. Η ασφαλής χρήση αυτών των επαναεπεξεργασμένων συσκευών συμμετέχει στην εξοικονόμηση πόρων, οι οποίοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην αποδοτικότητα των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας. Μήπως είναι καιρός το Υπουργείο Υγείας και Αλληλεγγύης να διερευνήσει το θέμα αυτό για εξοικονόμηση πόρων; Γιατί οι προϋπολογισμοί του υγειονομικού υλικού στα νοσοκομεία είναι εκτός ελέγχου και προγραμματισμού. 

4/3/08 7:28:13 PM

30

ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΥΓΕΙΑΣ

Πηγή: BBC NEWS

ν

Εξώδικο «σοκ» της Asklepios για το Ντυνάν Νέα διάσταση στην ήδη πολύκροτη υπόθεση της ανάθεσης του management του Ερρίκος Ντυνάν δημιουργεί η αποκάλυψη ότι μόλις την 3η Δεκεμβρίου 2007, με εξώδικη επιστολή του, ο ίδιος o ”στρατηγικός επενδυτής” της Ιατρικό Κέντρο, η Asklepios International GmbH, ζητούσε την τήρηση της νομιμότητας, δηλαδή τη διενέργεια δημόσιου διεθνούς διαγωνισμού, αντί της οποιασδήποτε ανάθεσης! Το εξώδικο αυτό δεν εστάλη απλώς στον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό, στο Ντυνάν και στους αρμόδιους υπουργούς Υγείας και Οικονομίας. Κοινοποιήθηκε ακόμη στο ίδιο το γραφείο του πρωθυπουργού, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή αλλά και στην υπουργό Εξωτερικών! Τόνιζε δε ότι τυχόν παράλειψη της διενέργειας ενός τέτοιου διαγωνισμού θα αποτελούσε παραβίαση του ευρωπαϊκού νόμου, που θα έθιγε ”έννομα συμφέροντα” της Asklepios! Αυτή βέβαια η άποψη φαίνεται ότι ”ξεχάστηκε” από την πλευρά των Γερμανών μόλις οι Έλληνες συνεταίροι τους (το Ιατρικό σε συνεργασία με την Euromedica, μέσω της υπό σύσταση εταιρίας Eurohospital) κατάφεραν να ”κλείσουν” τη δουλειά σε… απευθείας διαπραγμάτευση με τον Eλληνικό Ερυθρό Σταυρό, μόλις…10 μέρες μετά το εξώδικο αυτό! Στην υπόθεση αυτή, που έχει ήδη προκαλέσει μεγάλες αντιδράσεις, αναμένεται πλέον απευθείας παρέμβαση του υπουργείου Υγείας, όπως προκύπτει από ανακοίνωση του υπουργού, σύμφωνα με την οποία ”το ζήτημα αυτό εμπίπτει στην αρμοδιό-

THE SCAN No15pro.indd 30

τητα ελέγχου του υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης που είναι επιφορτισμένο με την προστασία του δημοσίου συμφέροντος”. Παρ’ όλα αυτά, εξαιρετικό ενδιαφέρον προκαλεί το γεγονός ότι η ίδια η Asklepios εμφανίστηκε κάθετη υπέρ της κατά νόμο αναγκαιότητας ενός δημόσιου διεθνούς διαγωνισμού, ο οποίος τελικά… δεν έγινε, κάτι που προφανώς δεν την ενδιαφέρει πλέον καθ’ όσον μέχρι στιγμής η ανάθεση της διαχείρισης του Ντυνάν πραγματοποιείται σε συνδεδεμένα με αυτή συμφέροντα! Τα γραπτά όμως… μένουν και στην περίπτωση αυτή έχουν άκρως επίσημη και ”τυπική” μορφή, φέρνοντας πλέον σε δυσχερή θέση όσους τελικά συμμετείχαν στην ανάθεση αυτή. Αναφέρει λοιπόν επί λέξει στο εξώδικό της η Asklepios: ”Θέλουμε να σας εκφράσουμε το ενδιαφέρον μας για να συμμετάσχουμε σε σχετικό διεθνή διαγωνισμό για την ανάθεση του management του νοσοκομείου ΕΡΡΙΚΟΣ ΝΤΥΝΑΝ, κάτι που άλλωστε αποτελεί διεθνή πρακτική και αρχή νομιμότητας (κοινοτική οδηγία υπ’ αριθμόν 2004/18/ΕΚ) για την ανάθεση τέτοιου είδους έργων”. Και κλείνει το εξώδικο με την εξής φράση: ”Τυχόν παραβίαση του ευρωπαϊκού νόμου, εν προκειμένω διά της παραλείψεως διενέργειας δημόσιου διεθνούς διαγωνισμού, θίγει τα έννομα συμφέροντά μας και δηλώνουμε ρητή επιφύλαξη για την άσκηση των

νομίμων”. ”Με τιμή”, υπογράφει το εξώδικο, ο ίδιος ο κ. Dr. Norbert Doerner, Managing Director της Asklepios International GmbH. Όλα αυτά, όπως προαναφέραμε, μόλις 10 μέρες πριν υπογραφεί η ανάθεση χωρίς κανέναν απολύτως διαγωνισμό, στο Ιατρικό Αθηνών, στο οποίο μετέχει με σεβαστό ποσοστό η Asklepios - και στη Euromedica!

Kι αυτό ίσως εξηγεί γιατί το συγκεκριμένο εξώδικο κρίθηκε… άνευ σημασίας από ορισμένους αποδέκτες του. Σύμφωνα με τη σύμβαση προβλέπεται ότι η εταιρεία Εurohospital, την οποία συνιστούν από κοινού το Ιατρικό Αθηνών και η Εuromedica, θα αναλάβει τη διαχείριση του κοινωφελούς νοσοκομείου από την 1η Ιανουαρίου 2008. Σύμφωνα με τη διοίκηση του Ερρίκος Ντυνάν, η συμφωνία προβλέπει ότι η Εurohospital θα αναλάβει «το συμμάζεμα του νοσοκομείου από οικονομικής άποψης και την παροχή συμβουλών για την περαιτέρω αξιοποίηση των υποδομών του, ενώ δεν εκχωρούνται διοικητικά δικαιώματα» Σημειώνεται ότι εκκρεμεί η γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους -την οποία ζήτησε το υπ. Υγείας- όσον αφορά στην εκχώρηση του μάνατζμεντ του νοσοκομείου στην Κοινοπραξία Εurohospital (Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και Euromedica) 

4/3/08 7:28:21 PM

31 ΜΕΛΟΣ ΤΩΝ

Ο Σύνδεσμος Ελλήνων Προμηθευτών Επιστημών & Υγείας αναζητά συνεργασίες με επιστημονικά έντυπα του χώρου της υγείας και γενικότερα της εκπαίδευσης και της προστασίας του περιβάλλοντος για να ενημερώνει τους επιστήμονες του χώρου με τα τελευταία νέα του κλάδου που παρουσιάζουν γενικότερο ενδιαφέρον. Η συνεργασία με, το ομολογουμένως ποιοτικό και καλαίσθητο, έντυπο του περιοδικού Scanner θα μας επιτρέψει να επικοινωνήσουμε με τους επαγγελματίες του χώρου, δηλαδή με τους πελάτες μας, προς τους οποίους προσπαθούμε να προσφέρουμε τις καλύτερες δυνατές υπηρεσίες και να τους ενημερώσουμε με τρόπο ενδιαφέροντα και υπεύθυνο. Ο Σύνδεσμος Ελλήνων Προμηθευτών Επιστημών & Υγείας που ιδρύθηκε πριν από 22 χρόνια περιλαμβάνει εταιρίες που διακινούν κυρίως Ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό (μηχανήματα και αναλώσιμα), αλλά και εταιρίες που διακινούν Επιστημονικό εξοπλισμό, προσδιορισμού φυσικοχημικών παραμέτρων, που χρησιμοποιούνται στα εργαστήρια ελέγχου ποιότητας προϊόντων, περιβαλλοντολογικών μετρήσεων, καθώς και στην εκπαίδευση και στην έρευνα.

THE SCAN No15pro.indd 31

Οι σκοποί του Συνδέσμου δεν περιορίζονται μόνο στην στενή αντιπροσώπευση του κλάδου, αλλά περιλαμβάνουν στόχους κοινωνικού χαρακτήρα, όπως καταγράφεται στο Καταστατικό του : «Ανάπτυξη της κοινωνικής και οικονομικής ευημερίας της Ελλάδας με μεταφορά υψηλής τεχνολογίας στη χώρα και την εφαρμογή νέων σύγχρονων επιστημονικών μεθόδων υψηλής κοινωνικής σημασίας» Στις καταχωρήσεις αυτού του νέου ένθετου θα βρίσκετε πληροφορίες από την ελληνική αγορά, αλλά και απ’ όσα συμβαίνουν στον ευρύτερο ευρωπαϊκό χώρο του κλάδου, δεδομένου ότι ο Σύνδεσμος είναι μέλος (National Association Member), των δύο μεγαλύτερων ευρωπαϊκών οργανισμών του χώρου της Eucomed (European Medical Technology Industry Association) & της EDMA (European Diagnostic Manufacturers Association). Η πρώτη καταχώρηση της κατηγορίας αυτής στο τεύχος που κρατάτε είναι η εκτίμηση της ευρωπαϊκής αγοράς In Vitro διαγνωστικών προϊόντων από την EDMA, που περιέχει γενικότερα στοιχεία ενδιαφέροντος για τις δαπάνες υγείας σε όλα τα κράτη μέλη της ΕΕ.

4/3/08 7:28:35 PM

32

ΣΕΠ

In Vitro διαγνωστικά στην Ευρώπη Η EDMA, που είναι η «European Diagnostics Manufacturers Association», έχει την ευχαρίστηση να δημοσιεύσει την εκτίμηση της Ευρωπαϊκής Αγοράς In Vitro Διαγνωστικών προϊόντων για το έτος 2006. Οι πωλήσεις στην Ευρώπη έφτασαν τα 9,217Μ€, συνδυάζοντας τα στοιχεία από τις χώρες της ΕΕ και της «European Free Trade Association (EFTA)». Για πρώτη φορά μακροοικο-

νομικά και στοιχεία δαπανών υγείας είναι επίσης διαθέσιμα από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ, παρέχοντας μια σαφή εικόνα της αγοράς και των τάσεων της στο χώρο της υγείας για όλη την Ευρώπη. Το 2006 οι μέσες πωλήσεις IVD προϊόντων στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 2% του ολικού κόστους υγείας (Total Healthcare Expenditure –THE). Τα μεγέθη περιλαμβάνουν μακροοικονομικά και στοιχεία δαπανών υγείας για τα αρχικώς 15 μέλη της ΕΕ, τις 6 χώρες που προσχώρησαν στην Ένωση την 1η Μαΐου 2004 (Κύπρο, Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία, Μάλτα και Σλοβενία), την Βουλγαρία και την Ρουμανία που προσχώρησαν την 1 Ιανουαρίου 2007, όπως επίσης και τα στοιχεία της EFTA. Όταν εστιαστούμε στην ΕΕ, οι 15 αρχικές χώρες αφιερώνουν 0,9% της ολικής δαπάνης THE σε προϊόντα IVD (δηλαδή €21,3 ανά κάτοικο), ενώ τα νέα κράτη μέλη αντίστοιχα το 1,5% (δηλαδή €6,2 ανά κάτοικο). Στις ΗΠΑ η δαπάνη για τα IVD προϊόντα ήταν 1,1% της THE, ποσοστό που αντιπροσωπεύει €36,7 ανά κάτοικο το χρόνο. Την ίδια περίοδο η Ιαπωνία δαπάνησε 0,7% της THE, σε διαγνωστικά προϊόντα In Vitro, δηλαδή €22,9 ανά κάτοικο. Το 2006 η ολική δαπάνη υγείας ανά κάτοικο στην Ρουμανία ήταν μόλις €169 και €204 στην Βουλγαρία, που είναι τα δύο νέα κράτη μέλη με τις χαμηλότερες πιστώσεις υγείας στην ΕΕ.

THE SCAN No15pro.indd 32

4/3/08 7:28:37 PM

33

ΣΕΠ

Η EDMA παρουσιάζει τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής αγοράς 2006

Σημείωση : Τα στοιχεία που απεικονίζονται στο παραπάνω πίνακα της EDMA βασίζονται στα στοιχεία που δόθηκαν από τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ που μετέχουν στην έρευνα

THE SCAN No15pro.indd 33

4/3/08 7:28:39 PM

34

ΣΕΠ

Ποια είναι η EDMA : Η EDMA, αντιπροσωπεύει Εθνικούς Συλλόγους και μεγάλες εταιρίες που ασχολούνται με την έρευνα, την ανάπτυξη, την κατασκευή ή την διανομή In Vitro διαγνωστικών προϊόντων (IVD). Μέσω των Εθνικών Συνδέσμων, η EDMA αντιπροσωπεύει συνολικώς περισσότερες από 500 εταιρίες (ή πάνω από 700 νομικά πρόσωπα) σε όλη την Ευρώπη. Τα γραφεία του Συνδέσμου βρίσκονται: Λ. Κηφισίας 108 Αμπελόκηποι τηλ. 210 6985 914 210 6985 916 www.hellasmes.gr e-mail: info@hellasmes.gr

Οι πιστώσεις υγείας αυξήθηκαν το 2006, φτάνοντας τα €4.525 στην Ελβετία, €4.736 στην Νορβηγία και €5.169 στο Λουξεμβούργο. Ενώ τα χρήματα που ξοδεύονται για την προστασία υγείας κάθε πολίτη των ΗΠΑ αντιπροσωπεύουν €5.102 και €2.097 αντίστοιχα για την Ιαπωνία. Στην Ευρώπη των 15 η ολική δαπάνη υγείας (THE) αντιπροσωπεύει περίπου το 9,23% του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος (GDP), όχι πολύ μακριά από το μέσο όρο του 8% της αντίστοιχης δαπάνης της Ευρώπης των 27. Το υψηλότερο ποσοστό στην Ευρώπη αντιπροσωπεύουν οι δαπάνες υγείας στην Ελβετία (11%), το οποίο όμως εξακολουθεί να είναι χαμηλότερο από το 15% που δαπανάται στις ΗΠΑ.

• 11 κράτη μετείχαν στο πρόγραμμα «European Diagnostic Market Statistics (EDMS)» : Αυστρία, Βέλγιο, Τσεχία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, Πορτογαλία, Ισπανία, Ελβετία, Ολλανδία και ΗΠΑ • Οι Εθνικοί Σύνδεσμοι των υπολοίπων χωρών μελών της EDMA και η Επιτροπή Έρευνας Αγοράς της EDMA, εκτίμησαν από κοινού τα στοιχεία των υπολοίπων 16 χωρών που δεν μετέχουν στο παραπάνω πρόγραμμα: Βουλγαρία, Κύπρος, Δανία, Εσθονία, Φιλανδία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιρλανδία, Λετονία, Λιθουανία, Νορβηγία, Πολωνία, Ρουμανία, Σλοβακία, Σλοβενία και Σουηδία. Τα στοιχεία της EDMA ανά χώρα αποτελούν συνδυασμό του «European Diagnostic Market Statistics» (EDMS στο οποίο οι μετέχουσες εταιρίες καταχωρούν τις πωλήσεις τους σε όργανα και αντιδραστήρια IVD σε ένα ανεξάρτητο όργανο CIP σύμφωνα με τις κατηγορίες ειδών που έχει ορίσει η EDMA) σε συνεργασία με την ειδική επιτροπή παρακολούθησης της αγοράς της EDMA και τους Εθνικούς Συλλόγους μέλη της. Περισσότερο από το 85% της αγοράς στις κυριότερες χώρες καλύπτεται από την έρευνα αυτή με την παραδοχή της ακρίβειας και της αντικειμενικότητας των πληροφοριών που δίδονται στην EDMA από τα μέλη της. Η EDMA ενθαρρύνει όλες τις εταιρίες και τις χώρες να συμμετέχουν στο πρόγραμμα EDMS της EDMA, το οποίο είναι το μεγαλύτερο ανεξάρτητο πρόγραμμα παρακολούθησης της IVD αγοράς στην Ευρώπη και η πλέον ακριβής πηγή πληροφοριών για την κατανόηση και την εκτίμηση των τάσεων της αγοράς.

THE SCAN No15pro.indd 34

4/3/08 7:28:42 PM

35

Ι ΑΤ Ρ Ι Κ Η Τ Ε Χ Ν Ο Λ Ο Γ Ι Α

Η εικονική πραγματικότητα βρίσκει πρόσφορο έδαφος στην ιατρική περίθαλψη Οι εφαρμογές της εικονικής πραγματικότητας στην ιατρική περίθαλψη παρουσίασαν διψήφια αύξηση από την αρχή της χιλιετίας τόσο παγκοσμίως όσο και στις Η.Π.Α. Σύμφωνα με μία έρευνα της εταιρίας Kalorama Information, το 2010 στις Η.Π.Α., η αγορά της εικονικής πραγματικότητας στις εγχειρήσεις, ιατρική εκπαίδευση, θεραπεία και άλλες ιατρικές εφαρμογές θα ξεπεράσει τα 290 εκατομμύρια δολάρια. Σύμφωνα με την εταιρία η εικονική πραγματικότητα έχει προκαλέσει επανάσταση στην παγκόσμια αγορά της ιατρικής περίθαλψης. Οι εφαρμογές εικονικής πραγματικότητας είναι πιο ακριβείς και εξελιγμένες από τις παραδοσιακές δισδιάστατες σαρώσεις, και έτσι παρέχουν την δυνατότητα εκτέλεσης ιατρικών επεμβάσεων χωρίς ρίσκο ενώ καθιστούν την εκπαίδευση προσιτή σε πολύ μεγάλο αριθμό φοιτητών. Επιπρόσθετα, οι προσομοιωτές εικονικής πραγματικότητας επιτρέπουν στο ιατρικό προσωπικό να είναι ενήμεροι για όλες τις τελευταίες τεχνολογικές διαδικασίες που απαιτούνται στο επάγγελμά τους. Οι σημερινές εφαρμογές εικονικής πραγματικότητας βοηθούν σε πολλούς τομείς από την εγχειρητική προετοιμασία και την εγχείρηση με τη βοήθεια ρομπότ μέχρι

THE SCAN No15pro.indd 35

τα μαθήματα ανατομίας των διαφόρων μερών του σώματος, και την οπτική αναπαράσταση των ιατρικών δεδομένων που μπορούν να ενσωματωθούν σε τρισδιάστατα μοντέλα και παρέχουν ενόραση στις αιτίες και τα αποτελέσματα τραυματισμών. Η εικονική πραγματικότητα χρησιμοποιείται ακόμη στην εύρεση θεραπείας από τον πόνο και την κατάθλιψη ώστε να ελαττωθεί η χρήση φαρμάκων. ΟΙ μαγνητικές τομογραφίες είναι OK για τους ασθενείς με τις νεότερες εμφυτευμένες καρδιακές συσκευές Οι ασθενείς με εμφυτευμένους καρδιακούς βηματοδότες και απινιδωτές, μπορούν πλέον να κάνουν εξέταση με μαγνητικό τομογράφο. Οι Δρ. Matteo Quarenghi, Δρ.

Francesco Sardanelli και άλλοι συνάδελφοί τους βρήκαν πως οι μαγνητικοί τομογράφοι ισχύος 1,5Τ είναι ασφαλείς για τους ασθενείς με τις καρδιακές συσκευές της νέας γενιάς. Η χρήση μόνιμων εμφυτευμένων βηματοδοτών και απινιδωτών είναι ευρέως αποδεκτή για τη θεραπεία της βραδυ-αρρυθμίας και ταχυαρρυθμίας. Το 2002, μόνο στις Η.Π.Α, τέτοιες καρδιακές συσκευές εμφυτεύτηκαν σε 2,4 εκατομμύρια ασθενείς. Το κύριο πρόβλημα για αυτούς τους ασθενείς είναι η υπερθέρμανση των καλωδίων από το ρεύμα που δημιουργεί το πεδίο ραδιοσυχνότητας του μαγνητικού τομογράφου. Στους βηματοδότες,

η υπερθέρμανση του ιστού του μυοκαρδίου μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές. Στην έρευνά τους οι ιατροί χρησιμοποίησαν 15 ασθενείς, επτά με βηματοδότη και οκτώ με απινιδωτή που είχαν τοποθετηθεί μεταξύ 2001 και 2007. Όλοι οι ασθενείς χρειάστηκε να υποβληθούν σε εξετάσεις μαγνητικής τομογραφίας, οι οποίες έγιναν σε σύστημα μαγνητικού τομογράφου ισχύος 1,5Τ. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, οι 13 από τους 15 ασθενείς δεν είχαν σοβαρά επεισόδια κατά τη διάρκεια της εξέτασης. Σε δύο περιπτώσεις η μελέτη διακόπηκε λόγω κλειστοφοβίας και σε μία περίπτωση υπήρξε ακραία αντίδραση στο σκιαγραφικό μέσο. Μετά τη μαγνητική τομογραφία δεν έγινε οιαδήποτε τροποποίηση στις καρδιακές συσκευές. Όλες οι μαγνητικές τομογραφίες ήταν επιτυχείς όταν αφορούσαν μη καρδιακές εξετάσεις. Πέντε καρδιακές απεικονίσεις ήταν πλήρεις και τρεις είχαν τεχνητά προϊόντα από τις “μαύρες τρύπες” που δημιουργήθηκαν από την κίνηση των απινιδωτών. Ο Δρ.Qaurenghi τονίζει πως η ομάδα του συνιστά την μαγνητική τομογραφία στους ασθενείς με συσκευές που έχουν εμφυτευθεί μετά το 2000, καθώς αυτές φέρουν λιγότερα σίδηρο-μαγνητικά υλικά και πιο βελτιωμένα κυκλώματα για να προστατέψουν τη συσκευή από τα μαγνητικά πεδία. 

4/3/08 7:28:45 PM

36

ο

Πηγή: IEEE Spectrum

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

Κινητά τηλέφωνα: κίνδυνοι αποθεμάτων πρώτων υλών και σπανιότητα Όλοι κρατάμε στα χέρια μας κινητά τηλέφωνα. Αναρωτήθηκε κανένας για τις πρώτες ύλες των τηλεφώνων τα αποθέματα και την σπανιότητα τους. Ο Thomas E. Graedel καθηγητής βιομηχανικής οικολογίας στο πανεπιστήμιο του Yale επισημαίνει ότι όταν κρατάτε ένα κινητό τηλέφωνο στα χέρια σας, κρατάτε σχεδόν τον μισό περιοδικό πίνακα των στοιχείων. Ο αριθμός των ανόργανων συστατικών που χρησιμοποιούνται στα ηλεκτρονικά κυκλώματα έχει μεγιστοποιηθεί όλα αυτά τα χρόνια, και τώρα η βιομηχανία βρίσκεται σε πολύ εξαρτημένη σχέση με ορισμένα συστατικά και ουσίες των οποίων η προσφορά είναι πιο επισφαλής από ό,τι θα θέλαμε. Ο Graedel συμμετέχει σε κυβερνητική επιτροπή που εξετάζει την “κρισιμότητα”-σημασία και κίνδυνοι επάρκειας-μιάς σειράς βασικών ανόργανων ουσιών. Μερικές κρίσιμες ουσίες βρίσκονται στα κινητά τηλέφωνα. Αυτές που προκαλούν την αποθεματική ανησυχία, είναι εκείνες για τις οποίες είναι δύσκολο να βρεθούν υποκατάστατα και παράγονται μόνο ως υποπροϊόντα κάποιων άλλων προϊόντων, έτσι ώστε η ύπαρξη ουσιών να είναι περιορισμένη. Το Γάλλιο και το Ίνδιο εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία. Μπορεί ακόμη να θεωρηθεί κρίσιμο ότι οι καταναλωτικές τάσεις του παγκόσμιου πληθυσμού μπορούν να καταστήσουν ακόμη και τα κοινά ανόργανα στοιχεία όπως τον χαλκό, δυσεύρετα. ΧΑΛΚΟΣ Χρήση: Σύρματα, καλώδια, γενική

THE SCAN No15pro.indd 36

υποδομή Χώρες παραγωγής: Χιλή, Ηνωμένες Πολιτείες, Ινδονησία, Περού Προβολή σπανιότητας: Ο χαλκός εξορύσσεται εκτεταμένα και έχει τεράστια αποθεματική βάση, αλλά πρόσφατη ανάλυση δείχνει ότι για την ευμάρεια της Βορείου Αμερικής μέχρι το 2100, θα απαιτηθεί περισσότερος χαλκός από ότι υπάρχει στο φλοιό της γης. ΓΑΛΛΙΟ Χρήση: LEDs, lasers, ηλιακά κύτταρα, και RF κυκλώματα. Χώρες παραγωγής: Κίνα, Γερμανία, Καζακστάν, Ιαπωνία, Ρωσία. Προβολή σπανιότητας: Το Γάλλιο είναι υποπροϊόν παραγωγής άλλων σημαντικών μετάλλων, και συνεπώς η διαθεσιμότητα του εξαρτάται εξ ολοκλήρου από τη ζήτηση των άλλων μετάλλων. ΧΑΦΝΙΟ Χρήση: Μονωτικό υλικό. Χώρες παραγωγής: Αυστραλία, Νότιος Αφρική. Προβολή σπανιότητας: Αν και βρίσκεται στο ορυκτό ζιρκόνιο, το χάφνιο σπάνια δημιουργείται, και δεν υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία παραγωγής. Επειδή η χρήση του στην βιομηχανία είναι πολύ καινούργια, είναι δύσκολο να προβλέψει κανείς την διαθεσιμότητα του. ΙΝΔΙΟ Χρήση: Διαφανή ηλεκτρόδια για τον έλεγχο των εικονοστοιχεία σε οθόνες LCD.

Χώρες παραγωγής: Κίνα, Καναδάς, Ιαπωνία. Προβολή σπανιότητας: Η τιμή του Ινδίου έχει πρόσφατα πάρει ανοδικές τάσεις. Αν δεν βρεθούν νέα υλικά και δεν βελτιωθεί η ανακύκλωση, το ίνδιο θα καταστεί σπάνιο το 2020. ΤΑΝΤΑΛΙΟ Χρήση: Πυκνωτές υψηλής απόδοσης. Χώρες παραγωγής: Αυστραλία, Βραζιλία. Προβολή σπανιότητας: Το Ταντάλιο δεν θα είναι σπάνιο πιθανότατα μέχρι και μετά το 2030. Έκθεση της αμερικανικής κυβέρνησης επισημαίνει ότι οι κατασκευαστές πυκνωτών μπορεί να καταστούν όμηροι των παραγωγών τατνταλίου μέσα από την αύξηση της τιμής του. ΚΑΣΙΤΕΡΟΣ Χρήση: Κύριο συστατικό των αμόλυβδων κολλήσεων. Χώρες παραγωγής:: Κίνα, Ινδονησία, Περού. Προβολή σπανιότητας: Εξορύσσεται εκτεταμένα και έχει τεράστια αποθεματική βάση. Ότι και να γίνει στον παγκόσμιο πληθυσμό, δεν διαφαίνεται έλλειψη κασσίτερου. Πηγές & Σημειώσεις: Τιμή, παγκόσμια παραγωγή, αποθεματική βάση και δεδομένα προέρχονται από την Αμερικανική Γεωλογική Υπηρεσία των Ορυκτών (Περιλήψεις 2007 και 2006 Mineral Yearbook). Ο δείκτης κρισιμότητας από το Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας των Η.Π.Α. (Νοέμβριος 2007).

4/3/08 7:28:46 PM

37 XAΛΚΟΣ

RB Gordon et al., Proceedings of the National Academy of Sciences, 31 Ιανουαριου 2006, pp. 1209-1214. Ο Περιοδικός πίνακας των χημικών στοιχείων είναι ένας κατάλογος σε μορφή πίνακα όλων των απλών χημικών ουσιών (στοιχεία) ταξινομημένα σύμφωνα με τις ομοιότητες και τις διαφορές τους. Στον πίνακα αυτό, τα στοιχεία είναι διατεταγμένα σε κάθετες στήλες που λέγονται ομάδες και σε οριζόντιες γραμμές που λέγονται περίοδοι εμφανιζόμενα κατά αύξουσα σειρά του ατομικού αριθμού τους. Η θέση και οι ιδιότητες κάθε στοιχείου καθορίσθηκαν από τη διάταξη των ηλεκτρονίων στους φλοιούς (στοιβάδες) των ατόμων τους. Συνεπώς τα στοιχεία στην ίδια στήλη (του πίνακα) έχουν ίδιο αριθμό ηλεκτρονίων στην εξωτερική τους στοιβάδα στα άτομά τους, και επακόλουθα έχουν όμοιες χημικές ιδιότητες. Ενώ τα στοιχεία που βρίσκονται στην ίδια σειρά (περίοδο) διαθέτουν τα ηλεκτρόνιά τους κατανεμημένα στον ίδιο αριθμό στοιβάδων (στη θεμελιώδη κατάσταση), εμφανίζοντας αυτά παρόμοιες φυσικές ιδιότητες.

ΓΑΛΛΙΟ

XAΦΝΙΟ

ΙΝΔΙΟ

KAΣΙΤΕΡΟΣ

18

VIIIA 1

A 2

3

3

Li

6.941

11

Na

22.9898

19 4

5

K

39.0983

37

Rb

85.4678

55

6

Cs

132.905

87

7

Fr

(223)

μ

2

1

IA

13

IIIA

1.00794

5

4

B

Be

10.811

9.01218

12

3

Mg

IIB

24.3050

20

Ca

40.078

4

21

22

23

47.88

50.9415

Sc

Ti

38

39

40

88.9059

91.224

Y

56

Ba

137.327

88

Ra

226.025

VB

44.9559

87.62

Sr

5

VB

57

V

41

Zr

Nb

92.9064

7

8

9

10

24

Cr

51.9961

42

Mo 95.94

25

Mn

54.9381

43

Tc (98)

44

Ru

101.07

27

28

Co

Ni

58.9332

58.69

45

46

Rh

Pd

102.906

106.42

47

Ag

107.868

15

16

30.9738

32.066

31

Ga

69.723

48

49

114.818

In

76

77

80

81

186.207

190.23

192.22

195.08

196.967

200.59

204.383

89

104

105

106

107

108

109

110

111

112

47.88

(261)

(262)

(263)

(264)

(265)

(266)

(269)

(272)

(277)

^Ac

Rf

Db 58

: ^

:

Ce

140.115

90

Th

232.038

μ

μ :

Sg 59

Pr

140.908

Bh 60

Nd

144.24

91

92

231.036

238.029

Pa 1

1.00794

U

Os

Hs 61

Pm (145)

93

Np

237.048

( . . Ar (

Ir

Pt

Mt

..

62

63

Sm

Eu

150.36

151.965

94

95

Pu

Am

(244)

(243)

Au

..

64

Gd

157.25

96

Cm (247)

Hg

8

O

15.9994

14

74

Re

7

N

14.0067

16

VIA

28.0855

112.411

Cd

6

C

12.011

15

VA

13

Al

183.85

W

79

30

Zn

65.39

14

IVA

26.9815

73

Ta

78

29

Cu

63.546

12

IIB

180.948

Hf

75

26

Fe

55.847

11

IB

178.49

*La

72

6

VIB VIIB VIIIB VIIIB VIIIB

138.906

*

THE SCAN No15pro.indd 37

1

Tl

Si

32

Ge

72.61

50

Sn

118.710

P

33

As

74.9216

51

Sb

121.75

82

83

207.2

208.980

Pb

Bi

S

34

Se

78.96

17

VIIA 9

F

18.9984

17

Cl

35.4527

35

Br

79.904

52

53

127.60

126.904

Te 84

Po

(209)

I

85

At

(210)

2

He

4.00260

10

Ne

20.1797

18

Ar

39.948

36

Kr

83.80

54

Xe

131.29

86

Rn

(222)

..

65

Tb

158.925

97

Bk

(247)

66

Dy

162.50

98

Cf

(251)

67

Ho

164.930

99

Es

(252)

68

Er

167.26

100

Fm (257)

69

Tm

70

Yb

71

Lu

168.934

173.04

174.967

101

102

103

(258)

(259)

(260)

Md

No

Lr

) )

4/3/08 7:28:47 PM

38

η

Η προβληματική παροχή υπηρεσιών και η κακή οργάνωση των δημόσιων νοσοκομείων, έχουν προκαλέσει την αγανάκτηση των πολιτών και την εξώθησή τους να στραφούν στον ιδιωτικό τομέα. Οι σημαντικές ελλείψεις ορθολογικού οικονομικού προγραμματισμού, ελέγχου διαχείρισης, καθώς και οι ανεπαρκείς επενδύσεις οδηγούν στη συστηματική απαξίωση του Εθνικού Συστήματος Υγείας, γεγονός που καταγράφεται καθημερινά από τις έρευνες που γίνονται τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Το Εθνικό Σύστημα Υγείας πρέπει να ανταποκρίνεται στις διεθνείς προδιαγραφές. Τα πράγματα, όμως, λένε το εντελώς αντίθετο. Διότι πρόσφατη πανευρωπαϊκή έρευνα απέδειξε στην πράξη ότι το Εθνικό Σύστημα Υγείας κατέβηκε πέντε βαθμίδες και από τους είκοσι επτά δείκτες που αξιολογούνται, οι δώδεκα ήταν κάτω από τη βάση. Συνολικά δε το Εθνικό Σύστημα Υγείας με άριστα το 1000 πήρε 561 μονάδες, που σημαίνει ότι οι βασικοί δείκτες, όπως είναι αυτοί της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας -η πρόσβαση σε οικογενειακό ιατρό, η ύπαρξη ηλεκτρονικού ιατρικού φακέλουπου είναι βασικής προτεραιότητας δείκτες, είναι πολύ κάτω από τη βάση. Το σημαντικότερο που μαρτυρούν τα δεδομένα είναι ότι η ιδιωτική δαπάνη για την υγεία αυξάνεται καθημερινά, σε αντίθεση μ’ αυτό που θα έπρεπε να συμβαίνει στην πράξη.

THE SCAN No15pro.indd 38

ΕΘΝΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΥΓΕΙΑΣ

Χρηματοδότηση και διαχείριση του Εθνικού Συστήματος Υγείας ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ (Υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης) Στόχος είναι όχι απλώς να αναβαθμίσουμε, αλλά να επανιδρύσουμε το κατά γενική ομολογία γερασμένο Ε.Σ.Υ.. Κτίζουμε το νέο Ε.Σ.Υ. με απόλυτη διαφάνεια στη διαχείριση, με εκσυγχρονισμό των υποδομών και με τη στελέχωσή του με το κατάλληλο προσωπικό όλων των βαθμίδων, με στόχο την ποιοτική αναβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών υγείας στον ελληνικό λαό. Το 2007, εκτελέστηκαν έργα που ξεπερνούν τα 600.000.000 ευρώ και περιλαμβάνουν την ολοκλήρωση αρκετών νοσηλευτικών μονάδων, την επέκταση πολλών καινούργιων και την επιτάχυνση στη διαδικασία κατασκευής αρκετών απ’ αυτών. Μερικά απ’ αυτά έχουν πίσω τους μια δεκαετία αμαρτωλή, με τις πλαστές εγγυητικές επιστολές και τις έκπτωτες τεχνικές εταιρείες. Επίσης τα έργα περιλαμβάνουν καινούργια κέντρα υγείας, πολλά περιφερειακά ιατρεία με τον κατάλληλο και πλέον σύγχρονο, της τελευταίας τεχνολογίας, θα έλεγα, ιατρικό εξοπλισμό. Μπήκε σε εφαρμογή ο νέος νόμος των προμηθειών. Ακολουθείται νέα πολιτική στο φάρμακο. Ετοιμαζόμαστε με την ολοκλήρωση της μηχανοργάνωσης των ασφαλιστικών ταμείων, για την επιστροφή ενός σημαντικού ποσού από την προμήθεια των φαρμάκων, ώστε και μαζί από την εξοικονόμηση που θα προκύψει από το νέο σύστημα προμηθειών και όλα αυτά επανεπενδυόμενα στο χώρο της υγείας, να αναβαθμίσουν θεαματικά τις προσφερόμενες υπηρεσίες. Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας Το Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας ανεγέρθηκε το 1889 και στη συνέχεια σταδιακά χτίστηκαν και τα άλλα κτίρια. Σήμερα είναι άγνωστο αν τα κτίρια του νοσοκομείου θα αντέξουν σε περίπτωση σεισμού. Το νοσοκομείο δεν έχει τεχνική υπηρεσία η οποία θα έχει την ευθύνη για τα κτίρια του νοσοκομείου, για να ελέγχει τη στατικότητά τους, αλλά και για τις διάφορες παρεμβάσεις στα κτίρια. Είναι ανάγκη να δημιουργηθεί τεχνική υπηρεσία που θα στελεχωθεί με πολιτικούς μηχανικούς, αρχιτέ-

κτονες, μηχανολόγους μηχανικούς, ηλεκτρολόγους μηχανικούς κ.α., καθώς και με τεχνικούς οι οποίοι είναι απαραίτητοι για τη λειτουργία της, προκειμένου να έχουν την ευθύνη όχι μόνο για τα κτίρια αλλά και για τα ασανσέρ, τα λεβητοστάσια (πέρσι σημειώθηκε έκρηξη σε λέβητα) κ.λπ.. Δεν μπορεί να είναι νοσοκομεία αυτά του 21ου αιώνα στην πατρίδα μας. Αυτά όλα χρειάζονται χρηματοδότηση, αναβάθμιση και στον ξενοδοχειακό εξοπλισμό, αλλά και σ’ όλα τα άλλα. Όμως για όλα αυτά χρειάζεται χρηματοδότηση, κάτι που ζητάει η διοίκηση του νοσοκομείου κάθε χρόνο. Και η διοίκηση διορίζεται από την πολιτική ηγεσία. Το ζητάν οι ίδιοι, δηλαδή. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ (Υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης) Πράγματι το Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας προσφέρει πολύ σημαντικές υπηρεσίες και στους κατοίκους της Λάρισας, αλλά και της ευρύτερης περιοχής για περισσότερο από έναν αιώνα. Είναι πράγματι ένα παλαιό κτίριο, το οποίο κατά καιρούς έχει επιδιορθωθεί, αλλά θεωρώ ότι δεν αντιμετωπίζει σοβαρά προβλήματα. Εξάλλου θα πρέπει να ξέρουμε όλοι –και το ομολογούμε- ότι αυτές οι παλιές δημόσιες κατασκευές ήταν πάρα πολύ καλές. Ας μην τις συγκρίνουμε με τις κατασκευές των τελευταίων χρόνων όπου τα αντίθετα εντελώς αποτελέσματα έχουν. Η τεχνική υπηρεσία του νοσοκομείου είναι πάρα πολύ καλά στελεχωμένη και από Π.Ε. μηχανικούς και από Τ.Ε. και από Δ.Ε.. Υπάρχει αρχιτέκτονας μηχανικός, υπάρχει μηχανολόγος μηχανικός, υπάρχει ηλεκτρολόγος μηχανικός, υπάρχει τεχνολόγος δομικών έργων, υπάρχουν τρεις ηλεκτρονικοί τεχνολογικής εκπαίδευσης. Το παλαιό νοσοκομείο που επί χρόνια, επί έναν αιώνα παρέχει υπηρεσίες, είναι νοσοκομείο που πράγματι δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες και τις απαιτήσεις του 21ου αιώνα. Διαχρονικά όμως έγινε μια πολύ μεγάλη προσπάθεια και καταφέρνει να παρέχει υπηρεσίες υγείας αρκετά καλές.

4/3/08 7:28:48 PM

39

Νοσοκομείο Αγρινίου. Το Νοσοκομείο του Αγρινίου, σύμφωνα με τις πραγματικές ανάγκες της περιοχής, εξυπηρετεί πάνω από 150.000 ανθρώπους. Η μονάδα εντατικής θεραπείας, έτοιμη εδώ και οκτώ χρόνια, δεν λειτουργεί, νευροχειρουργός δεν υπάρχει, μαγνητικός τομογράφος δεν υπάρχει. Το νέο νοσοκομείο είναι στα θεμέλια. Τρεις εταιρείες έχουν κηρυχθεί έκπτωτες, είναι εταιρείες μαϊμού, εταιρείες που δεν είχαν εγγυητικές επιστολές. Τέσσερις Πρωθυπουργοί, έχουν δεσμευθεί στην κεντρική πλατεία του Αγρινίου ότι θα εγκαινιάσουν το Νοσοκομείο Αγρινίου. Όμως πέρασαν είκοσι έξι χρόνια και η κατάσταση είναι η ίδια ακριβώς. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ (Υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης) Η ιστορία του Νοσοκομείου του Αγρινίου είναι γνωστή, όσον αφορά και στο καινούριο νοσοκομείο το οποίο κατασκευάζεται και μάλιστα με ταχείς ρυθμούς, αλλά και στο παλιό νοσοκομείο. Το νέο νοσοκομείο έχει πίσω του μία αμαρτωλή ιστορία που ξεκινά εδώ και μερικά χρόνια. Από το καλοκαίρι, όμως, του 2007 έχει υπογραφεί σύμβαση με τη νέα ανάδοχο εταιρεία. Κατασκευάζεται με ταχύτατους ρυθμούς. Ήδη αυτή τη στιγμή έχουν ξεπεράσει το 15% με 17% των εργασιών στα μπετά. Το επόμενο δεκαήμερο κατατίθεται και η τελική μορφή των ηλεκτρομηχανολογικών μελετών. Και εδώ να αναφέρω ότι μετά από συνεννόηση και αίτημα της διοίκησης, αλλά και των φορέων της περιοχής, στη μελέτη των στατικών που υπάρχει για έναν ακόμα όροφο στο καινούριο νοσοκομείο, προσθέτουμε και τη μελέτη των ηλεκτρομηχανολογικών και των αρχιτεκτονικών για την επόμενη μελέτη, έτσι ώστε να ενταχθεί και αυτό στην εργολαβία και να παραδοθεί ένα καινούριο νοσοκομείο άρτιο από κάθε πλευρά, που θα μπορεί να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της περιοχής. Ο προϋπολογισμός είναι 35.000.000 ευρώ για τις κτιριακές εγκαταστάσεις και 15.000.000 ευρώ για τον ιατροτεχνολογικό εξοπλισμό. Η Κυβέρνηση έχει θέσει τον τομέα της υγείας, όπως και στην προηγούμενη θητεία της, σε πρώτη προτεραιότητα. Την προηγούμενη χρονιά για υποδομές η πολιτεία, διέθεσε περισσότερα από 600.000.000 ευρώ, για εκσυγχρονισμό, για επέκταση, για νέες πτέρυγες νοσοκομείων. Πολύ σύντομα, μέχρι το καλοκαίρι, όλο αυτό το οικοδόμημα από πλευράς μπετόν και σκυροδέματος θα είναι έτοιμο για να αρχίσουν οι παραπέρα εργασίες. Αυτό δεν αμφισβητείται

THE SCAN No15pro.indd 39

και έχω ιδίαν άποψη και αντίληψη περί αυτού γιατί το επισκέφθηκα. Όσον αφορά την πρόοδο των ιδιωτικών μονάδων στο Αγρίνιο, δεν υπάρχει πρόοδος. Υπάρχει πτώση. Νοσοκομείο Πατρών « Άγιος Ανδρέας» Δημιουργία νέας πτέρυγας, ανακαίνιση του ισογείου και υπογείου και εξασφάλιση της αντισεισμικής θωράκισης του κεντρικού κτιρίου. Είναι αναγκαία η άμεση λύση του αποχετευτικού δικτύου τόσο για τα όμβρια νερά που συσσωρεύονται στο υπόγειο του νοσοκομείου, όσο και των λυμάτων που επιβαρύνουν εκτός των άλλων το ήδη καταπονημένο κτίριο. Οι ανάγκες της περιοχής επιβάλλουν νέο και σύγχρονο οργανισμό, που να καλύπτει τις ανάγκες του νοσοκομείου και να εξυπηρετεί τους πολίτες της περιφέρειας, με πρόβλεψη και σύσταση λειτουργίας νέων κλινικών. Το νοσοκομείο χρήζει χρηματοδότησης για αγορά σύγχρονου ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού, με άμεση προτεραιότητα την εγκατάσταση και λειτουργία μαγνητικού τομογράφου. ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ (Υφυπουργός Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης) Κατ’ αρχάς, η δημοπράτηση του έργου έγινε το 2007. Υπεγράφη η σύμβαση την ίδια χρονιά και η υποχρέωση παράδοσης του έργου είναι είκοσι τέσσερις μήνες με προϋπολογισμό 8,5 περίπου εκατομμύρια ευρώ και με τη δυνατότητα προσαύξησης επί του συμβατικού αντικειμένου 10% περίπου, ώστε να μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε και κάποια πρόσθετα προβλήματα που θα προκύψουν στη συνέχεια. Η νέα πτέρυγα βρίσκεται δίπλα ακριβώς από το παλαιό νοσοκομείο και αναπτύσσεται κάθετα και γραμμικά στο υπάρχον νοσοκομείο. Είναι εμβαδού εξίμισι χιλιάδων περίπου τετραγωνικών μέτρων και έχει τρεις ορόφους, υπόγειο, ισόγειο και πρώτο όροφο. Έτσι εκεί θα στεγαστούν στο μεν υπόγειο ο αξονικός τομογράφος, η κεντρική απολύμανση, αποθηκευτικοί χώροι και η πρόβλεψη για την εγκατάσταση του μαγνητικού τομογράφου. Στο ισόγειο θα στεγαστεί το τμήμα επειγόντων περιστατικών, πλήρως ανεπτυγμένο, με τις πλέον σύγχρονες προδιαγραφές, και στον πρώτο όροφο τα χειρουργεία, έξι άσηπτα και ένα σηπτικό, και η μονάδα εντατικής θεραπείας με τουλάχιστον έντεκα κλίνες και δυνατότητα να φτάσουν τις δεκαπέντε. Ο μαγνητικός τομογράφος, προβλέπεται στον προϋπολογισμό του νοσοκομείου. 

4/3/08 7:28:50 PM

40

ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΑΓΟΡΑ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ

Η Ευρωπαϊκή αγορά ιατρικών μηχανημάτων Η Ευρωπαϊκή αγορά ιατρικών μηχανημάτων – η δεύτερη μεγαλύτερη στον κόσμο – αναμένεται να παρουσιάσει αύξηση 9% το 2008 σύμφωνα με τη Διεύθυνση Διεθνούς Εμπορίου του Υπουργείου Εμπορίου των Η.Π.Α. Ο τζίρος της Ευρωπαϊκής αγοράς ιατρικών μηχανημάτων για το 2007, υπολο-

γίζεται πως ανήλθε στα 71 δισεκατομμύρια δολάρια, και λόγοι για την αναμενόμενη νέα αύξηση είναι η γήρανση του πληθυσμού, οι αυξανόμενες δαπάνες για την ιατρική περίθαλψη και η είσοδος στην Ευρωπαϊκή Ένωση ταχύτατα αναπτυσσόμενων πρώην ανατολικών χωρών. 

Three technologies dominate the worldwide market for contrast media ΤΡΕΙΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΚΙΑΓΡΑΦΙΚΩΝ ΜΕΣΩΝ Injectionsofcontrastmedia(millions) 200 180 160 140 120 100 80

X-Rays

60

Nuclear Medicine

40

MRI

20 0

2004

THE SCAN No15pro.indd 40

2005

2006

2007

2008

2009

2010

4/3/08 7:28:51 PM

41

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΑΓΟΡΑ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ

Three types of equipment accountingΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗΣ for the major share of growth ΤΡΙΑ ΕΙΔΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ Installed base (thousands)

70 65 60 55 50 45 40 35 30 25 20 15

Scanners

10

Gamma cameras & PET

5 0

MRI 2007

2008

2009

2010

Growth in the worldwide market for contrast media remains strong 2004

2005

2006

ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ & ΣΚΙΑΓΡΑΦΙΚΑ ΜΕΣΑ 18%

Worldwide contrast media market

Worldwide pharmaceutical market

Average annual growth rate: 2004-2010 (%)

16%

Biotech. (15.4%)

14% 12% 10% 8% 6%

MRI (7.5%) Total (7.1%) Ultrasound (6.0%)

Pharma (incl. Biotech) (7.0%) Pharma (excl. Biotech) (6.0%)

x-Ray (5.2%) 4% 2% 0%

THE SCAN No15pro.indd 41

Nuclear Medicine (9.3%)

Source: Opportunities in global medical devices and diagnostics.

Research International ( Medtech Insight) 2006 ; 604 p.

IMS Health, 2006.

Health

4/3/08 7:28:55 PM

η

42

ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

Έλλειψη πιστοποιημένων διαδικασιών λειτουργίας των νοσοκομείων και των διαγνωστικών κέντρων

O S I THE SCAN No15pro.indd 42

Η έλλειψη ενός ολοκληρωμένου συστήματος ελέγχου ποιότητας και αξιολόγησης των ιατρικών πράξεων από τα νοσοκομεία του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα καθώς και των διαγνωστικών κέντρων στη χώρα μας στερεί τη δυνατότητα αξιολόγησή τους αλλά και της πληροφόρησης από τους πολίτες για ποια κλινική είναι κατάλληλη για κάθε ασθένεια, ποια είναι τα ποσοστά θνησιμότητας έπειτα από σοβαρά χειρουργεία, εάν τα αποτελέσματα των παρακλινικών εξετάσεων είναι σωστά ή πρέπει να επαναληφθούν κ.λ.π. Είναι γνωστό ότι σε άλλες χώρες με προηγμένα συστήματα υγείας, τα αποτελέσματα αυτά ελέγχονται και δημοσιεύονται έτσι ώστε ο κάθε ενδιαφερόμενος να μπορεί εύκολα, ακόμα και μέσω διαδικτύου, να επιλέξει γιατρό και θεραπευτήριο χωρίς να πρέπει να βασίζεται στην υποκειμενική άποψη κάθε γνωστού ή φίλου. Την πιστοποίηση της ύπαρξης των διαδικασιών πραγματοποιούν ανεξάρτητοι φορείς, και όχι το Υπουργείο Υγείας. Ως αποτέλεσμα της έλλειψης πιστοποιημένης διαδικασίας λειτουργίας των νοσοκομείων είναι ότι, όχι μόνο οι ασθενείς ή οι πολίτες να μην μπορούν να λάβουν γνώση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών από τα νοσοκομεία, αλλά ούτε οι διοικητές τους, αφού τα στοιχεία δεν συντάσσονται με τυπικό τρόπο. Η απουσία ελέγχων ποιότητας δεν αφορά μόνο στα νοσοκομεία, αλλά και άλλους τομείς της υγείας με αποτέλεσμα η έλλειψη των απαιτούμενων προδιαγραφών να οδηγεί σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις. Έχουν θεσμοθετηθεί από τις επιστημονικές εταιρείες πρωτόκολλα και κατευθυντήριες οδηγίες για τη θεραπεία ασθενών και με βάση αυτά κάθε χώρα να μπορεί να εφαρμόσει κριτήρια επάρκειας των γιατρών, αλλά και των νοσηλευτικών μονάδων και να γίνει έτσι η αξιολόγησή τους. Στο νομοσχέδιο για την Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας δεν αναφέρεται τίποτα σχετικά με την πιστοποίηση των υπηρεσιών υγείας από φορέα πιστοποίησης που σημαίνει ότι τίποτα δεν αλλάζει στον χώρο της υγείας. 

4/3/08 7:28:57 PM

1 8 Πανεπιστημιακά Νοσοκομεία

• ΑΡΕΤΑΙΕΙΟ Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο • ΑΤΤΙΚΟ Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Αθηνών • ΑΧΕΠΑ Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης • Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης • Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ιωαννίνων • Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Πατρών • Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Λάρισας • Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ηρακλείου

2 134 Δημόσια Νοσοκομεία στις ΔΥΠΕ

Το περιοδικό ΙΑΤΡΙΚΟΣ ΣΑΡΩΤΗΣ εκδίδεται σε 3000 αντίτυπα έντεκα (11) φορές τον χρόνο και διανέμεται ΔΩΡΕΑΝ σε Προέδρους και Διοικητές Νοσοκομείων, Διευθυντές κλινικών τμημάτων, Διαγνωστικά κέντρα, Κλινικές και Φορείς Υγείας

THE SCAN No15pro.indd 43

Γενικό Νοσοκομείο Λιβαδειάς Γενικό Νοσοκομείο Θήβας Γενικό Νοσοκομείο Χαλκίδας Νοσοκομεία ΔΥΠΕ Πελοποννήσου Γενικό Νοσοκομείο Πατρών Άγιος Ανδρέας Γενικό Νοσοκομείο Αιγίου Γεν. Νοσοκομείο Παίδων Πατρών «Καραμανδάνειο» Γενικό Νοσοκομείο Σπάρτης Γενικό Νοσοκομείο Κυπαρισσίας Παναρκαδικό Νοσοκομείο Τρίπολης ‘Η Ευαγγελίστρια’ Γενικό Νοσοκομείο Καλαμάτας Γενικό Νοσοκομείο Κορίνθου Γενικό Νοσοκομείο-Κ.Υ. Μολάων Γενικό Νοσοκομείο Άργους Γενικό Νοσοκομείο Πύργου Γενικό Νοσοκομείο Ναυπλίου Γενικό Νοσοκομείο Ιωαννίνων Γενικό Νοσοκομείο Ηγουμενίτσας Γενικό Νοσοκομείο Φιλιατών Γενικό Νοσοκομείο Πρέβεζας Γενικό Νοσοκομείο Λευκάδος Γενικό Νοσοκομείο Κεφαλλονίας Γενικό Νοσοκομείο Ζακύνθου Γενικό Νοσοκομείο Κέρκυρας

Νοσοκομεία ΔΥΠΕ Αττικής Μαιευτήριο Αθηνών ‘Έλενα Βενιζέλου’ Σπηλιοπούλειο Παθολογικό Νοσοκομείο Αθηνών Οφθαλμιατρείο Αθηνών Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ‘ Ο Ευαγγελισμός ‘ Γενικό Νοσοκομείο Παίδων ‘H Αγία Σοφία’ Γενικό Νοσοκομείο Αττικής ‘Ιπποκράτειο’ ΝΙΜΙΤΣ Γενικό Νοσοκομείο Παίδων Αθηνών ‘Π και Α Κυριακού’ Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ‘Αλεξάνδρα’ Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ‘Κοργιαλένειο-Μπενάκειο’ Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ‘Η Ελπίς’ Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ‘Λαϊκό’ Αντικαρκινικό Ινστιτούτο Άγιος Σάββας Γενικό Νοσοκομείο Παίδων Πεντέλης Νοσοκομεία ΔΥΠΕ Κρήτης Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος ‘Η Σωτηρία’ Γενικό Νοσοκομείο Ηρακλείου ‘Βενιζέλειο-Πανάνειο’ Γενικό Νοσοκομείο Αττικής ‘Σισμανόγλειο’ Γενικό Νοσοκομείο Χανίων ‘Ο Αγ. Γεώργιος’ Γενικό Νοσοκομείο Αττικής ΚΑΤ Γενικό Νοσοκομείο Αγ. Νικολάου Γενικό Νοσοκομείο Αθηνών ‘Γ. Γεννηματάς’ Γενικό Νοσοκομείο Ρεθύμνου Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας Πειραιά ‘Άγιος Παντελεήμων’ Γενικό Νοσοκομείο Ιεράπετρας Γενικό Νοσοκομείο Πειραιά ‘Τζάνειο’ Γενικό Νοσοκομείο Σητείας Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Πειραιά ‘Μεταξά’ 3 13 Ιδιωτικά Νοσοκομεία / Κλινικές Γενικό Νοσοκομείο Ασκληπιείο Βούλας Ιατρικό Αθηνών ΑΕ Γενικό Νοσοκομείο Πατησίων Υγεία Διαγνωστικό & Θεραπευτικό κέντρο ΑΕ Γενικό Νοσοκομείο Μυτιλήνης ‘Βοστάνειο’ Μητέρα Μαιευτική & Χειρουργική κλινική ΑΕ Γενικό Νοσοκομείο Σύρου Ιασώ ΑΕ Γενικό Νοσοκομείο Ρόδου Ευρωκλινική Αθηνών ΑΕ Γενικό Νοσοκομείο Χίου Ευρωκλινική Παίδων ΑΕ Γενικό Νοσοκομείο Σάμου Αθηναϊκή Γενική κλινική ΑΕ Νοσοκομείο Λήμνου Περσεύς Υγειονομική Μέριμνα ΑΕ / Μετροπόλιταν ΑΕ Γενικό Νομαρχιακό Νοσοκομείο Ικαρίας Ιατρικό Διαβαλκανικό ΑΕ Νοσοκομεία Μακεδονίας και Θράκης Euromedica AE Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ‘Ιπποκράτειο’ Γενική Κλινική Θεσσαλονίκης ΑΕ Αντικαρκινικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ‘Θεαγένειο’ Λητώ ΑΕ Γενικό Νοσοκομείο Άγιος Δημήτριος Νοσηλευτική Θεσσαλονίκης ΑΕ Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ‘ Γ. Παπανικολάου’ Κυανός Σταυρός Θεσσαλονίκης Γενικό Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης ‘Παπαγεωργίου’ Γενικό Νοσοκομείο Σερρών Γενικό Νοσοκομείο Κιλκίς Γενικό Νοσοκομείο Δράμας 200 Διαγνωστικά κέντρα σε όλη την Ελλάδα. Γενικό Νοσοκομείο Γιαννιτσών Γενικό Νοσοκομείο Βέροιας ΙΚΑ Γενικό Νοσοκομείο Έδεσσας Υπουργείο Υγείας & Κοινων. Αλληλεγγύης Γενικό Νοσοκομείο Διδυμοτείχου Γενικό Νοσοκομείο Καβάλας ΔΕΠΑΝΟΜ ΑΕ Γενικό Νοσοκομείο Ξάνθης Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων Γενικό Νοσοκομείο Αλεξανδρούπολης Γενικό Νοσοκομείο Κομοτηνής ΕΚΕΒΥΛ - ΕΟΦ Νοσοκομεία ΔΥΠΕ Θεσσαλίας Στρατιωτικά Νοσοκομεία Γενικό Νοσοκομείο Λάρισας Γενικό Νοσοκομείο Βόλου ‘Αχιλλοπούλειο’ Υπουργείο Υγείας Κύπρου Γενικό Νοσοκομείο Τρικάλων Δημόσια Νοσοκομεία Κύπρου Γενικό Νοσοκομείο Καρδίτσας Γενικό Νοσοκομείο Λαμίας Ιδιωτικές Κλινικές Κύπρου

4/3/08 7:28:59 PM

ΕΡΕΥΝΑ ΑΓΟΡΑΣ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΙΑΤΡΙΚΟΥ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΥ ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΩΝ / ΙΑΤΡΙΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΜΕΛΕΤΕΣ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΠΟΙΟΤΗΤΟΣ ISO 9001

ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ & ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΑΘΗΝΑ: Καλ. Πάρρεν 3, ΤΚ 115 25, Τηλ.: 210 6753096, FAX: 210 6753097 • ΛΕΥΚΩΣΙΑ: Μπουμπουλίνας 11, 1060 Κύπρος e-mail: kazassis@hol.gr, inhealco@otenet.gr • www.thescanner.com

THE SCAN No15pro.indd 44

FABIO HOLDINGS 4/3/08 7:29:11 PM