Rezidba i formiranje kupova

REZIDBA I FORMIRANJE KUPOVA

ŠPALIRI KUPINE Uspravne i poluuspravne kupine zahtijevaju neki tip potpore za njihove stabljike. Obično su to uspravni špaliri s dvije ili tri pođupirajuće žice, uvisno o načinu formiranja, Špaliri koji se upotrebljavaju za kupine, zahtijevaju čvršće stupove, manjeg razmaka te čvršće podupirajuće žice jer su plodovi teški. Većina špalira su uskog i uspravnog tipa, no neki sustavi formiranja zahtijevaju ukrižane.

USPRA VNE KUPINE Ako se primjereno orežu, uspravne kupine ne zahtijevaju nikakve špalire. Tokom prve godine, nakon sadnje, rastu u puzajućem obliku te su mnogi uzgajivači uvjereni da moraju upotrijebiti špalire. No one postanu debele, uspravne prvogodišnje mladice tokom druge sezone te ne zahtijevaju špalire. Neke vrste bez trnja trebaju 2 godine da bi se u potpunosti formirale u uspravni rast. Tokom prve godine, formirajte mladice u razvoju, u blizini tla tj. baze biljke. To ih drži podalje od kultivacije i špricanja. Dopustite mladicama da se razvijaju u redu te dopunite prazna mjesta da bi se dobila jedna kontinuirana živica.

Odstranite sve mladice koje rastu između redova. Podrežite svu stabljiku do razine tla, na kraju prve sezone rasta. Neki mali uzgajivači te komercijalni uzgajivači u tropskim krajevima koji beru voće za prijevoz zrakom, koriste špalire te dopuste da stabljika naraste do 12 -15 cm iznad špalira, prije nego odstrane vrhove stabljike. To im daje ekonomičniju iskorištenost prostora za male uzgajivače te bolju dostupnost ploda za uzgajivače koji se bave svježim tržištem.

LJETNA REZIDBA NAKON PRVE GODINE. Kada Ijetorasti narastu do 0,9 - 1,2 m, odlomite ili odrežite 8 - 10 cm od njihovih vrhova da bi se potakao razvoj grana. Budući da se mladice ne razvijaju jednako, prođite po nasadu nekoliko puta. Neki uzgajivači odstrane vrhove kad su mladice visoke 0.9 m te kasnije to povećaju na 1,2 m (Lipe 1986.). To im daje bolju rasprostranjenost grana te veći urod.

Odrežite stare mladice poslije berbe ili tokom zime. Vrijeme odstranjivanja zavisi od dostupnosti radne snage. Odstranite višak mladica koje se nalaze ili u redu ili između redova.

REZIDBA U STANJU MIROVANJA U sjevernim područjima gdje su kupine često oštećene zbog hladnih zimskih temperatura, nemojte podrezivati bočne grane sve do kasne zime. U to vrijeme postoji mala vjerojatnost daljnjeg oštećenja, a ako se i dogodi, oštećeno drvo je vidljivo i može se odstraniti kod podrezivanja.

Odstranite stare drugogodišnje stabljike, zajedno sa svim slabim ili bolesnim stabljikanfa.Prorijedite mladice na 4-6 komada na 30 cm. te odrežite bočne grane na dužinu do 30 -45 cm.

REZIDBA PUZAJUĆIHIPOLUUSPRAVNIHKUPINA Puzajuće i poluuspravne kupine rijetko daju mladice iz korijenja. Sve nove mladice rastu, dakle, iz krajnjih pupova pri dnu biljke, te nije potrebno motikom vaditi višak mladica tokom ljeta. Ljetorasti puzajućih vrsta, su dugi i tanki. Kako se razvijaju, tako formirajte pola njih u svakom smjeru, paralelno s redom, te što bliže bazi biljk da ne bi ometale kultivaciju. Ljetna rezidba nije potrebna, osim odstranjivanja starih mladica poslije berbe. Većina uzgajivača čeka do zime da bi odrezali staru stabljiku. Tokom ljeta neiskusni radnici teško određuju koje su stabljike stare pa neki uzgajivači, koji žele odstraniti stabljiku

poslije berbe, obojaju bazu mladica u proljeće sa bojom na bazi vode, prije početka rasta. To eliminira nesigurnost te ubrzava rezidbu.

REZIDBA I FORMIRANJE ZA VRIJEME M/ROVANJA Tamo gdje je klima hladnija, stabljike ostavite na zemlji, sve do kasne zime. Nekad su stabljike pokrivene slamom ili zemljom, da bi se zaštitile od hladnoće. Formiranje bi trebalo završiti prije nego što pupoljci počnu bubriti. U tom stadiju razvoja, bilo kakav gubitak pupoljaka je nepotreban.

Podignite 8 -10 najsnažnijih stabljika te ih pričvrstite našpalire. Odstranite sve slabe stabljike te stare mladice.

FORMIRANJE PUZAJUĆIH POLUUSPRAVNIH KUPINA

FORMIRANJE LJETORASTA TOKOM LJETA Mladice poluuspravnih i puzajućih kupina trebaju prilično veliku pažnju tokom ljeta radi njihovog čvrstog i oborenog rasta. Formiranje se može obaviti na nekoliko načina, ovisno o kulturi biljke i želji uzgajivača.

Formiranje na tlu - ljetorasti se obično formiraju na tlu. Stabljike u razvoju odvojite u dva dijela te ih usmjerite na suprotne strane od baze biljke. Upotrijebite kolce duge 0,6 m da bi ih držali u redu te ih držali podalje od međuredne obrade, špricanja te berbe. Ovaj sistem nije pretjerano dobar za poluuspravne kulture, zbog njihovog prirodnog nastojanja da rastu uspravno,a odgovarajući za puzajuće vrste. U hladnim klimama, položaj stabljike na tlu, vrlo je koristan jer se tako mogu zaštititi od hladnoće pomoću slamnatog ili nekog drugog pokrivača. Stabljika je osjetljiva na spore bolesti prenesene sa mladica. Tokom ružnog zimskog vremena, podizanje i formiranje na špalirima nije preporučljivo jer se uvijek dogodi lomljenje stabljike.

Formiranje Ijetorasta mladica na gornjoj žici špalira -Sustav formiranja koji bolje odgovara poluuspravnim kulturama, uključuje lagano vezanje mladica jedne za druge te formiranja uzduž biljke na gornju žicu špalira. Tamo se razdvajaju i vežu za žicu. Ovaj sistem daje prednost prirodnog uspravnog rasta poluuspravnih kupina, te stavlja stabljiku izvan dosega mogućih infekcija. Može biti upotrebljen za puzajuće vrste, ali zahtijeva dosta rada te dodatnu gornju žicu. Stabljika vrlo osjetljiva na zimsko oštećenje u hladnim klimama.

FORMIRANJE DRUGOGODIŠNJIH MLADICA Formirajte ih ili u kasno ljeto ili tokom sezone mirovanja.U blagim klimama, preporučuje se kasno ljeto. (Bullock 1963). U to su vrijeme stabljike fleksibilne i lagane za rukovanje, manje podložne ozljedama. Iskustvo je također pokazalo da biljke, formirane u tom razdoblju daju veći urod ukoliko stabljika nije oštećena niskim temperaturama. U hladnim klimama, stabljika ne bi trebala biti formirana na špalirima sve do kasno u zimu. kad je opasnost od ozbiljnih niskih temperatura prošla.

Metoda formiranja na špalirima varira. Kad se upotrebljava jedan jedini stup kao podupirač, stabljika se sakupi i veže za stup. Tada se stabljika reže na visinu od 1,5 m. Ostali sistemi su konstruirani da zadrže veću dužinu stabljike te su raspoređeni za maksimalno izlaganje suncu.

Tkanje drugogodišnjih mladica na dvožičane špalire. Dvožičani. uspravni špaliri su u širokoj upotrebi za puzajuće kupine te su smatrani obaveznima u dosašnjoj strojnoj berbi . Cijena je niska te su vrlo dobro prilagođeni i čvrsti, posebno za visokorodne kulture. Podignite najdužu stabljiku preko gornje žice, a onda ispod donje žice. u obliku spirale. Dodatne stabljike rasporedite paralelno s ostalim, dok se sve stabljike ne iskoriste. One prekratke da bi se postavile u oblik spirale, mogu biti zataknute između ostalih stabljika.

Nakon vezanja, odrežite stabljiku na pola puta između biljaka da se ne bi preklapale.

Formiranje drugogodišnjih mladica u oblik lepeze. Formiranje u obliku lepeze zahtijeva dvožični špalir. Posebno je pogodan za poluuspravne kulture, te za manje čvrste puzajuće vrste. Biljke mogu biti raspoređene blizu jedna drugoj, a stabljika jednolično raspoređena preko cijelog špalira, snabdijevajući biljke svjetlom te omogućavajući visok urod. Zahtijeva više rada te je skuplje od tkanja.

Formiranje na različitim siranama. Kao što i samo ime kaže, ono uključuje formiranje ljetorasta na jednoj polovici špalira te drugogodišnjih mladica na drugoj polovici. Svake se godine te strane mijenjaju.

Ovaj sustav omogućava da ljetorasti budu vezani na trajno mjesto na špaliru, tokom perioda kada su najosjetljiviji na lom i oštećenje. Formiranje i vezanje treba obaviti u ljetnom periodu, a to ograničava proizvodnju, jer je prostor potreban za formiranje stabljike smanjen.

REZIDBA I FORMIRANJE USPRAVNIH KUPINA U SUPTROPSKOM POJASU Uspravne se kupine uzgajaju u suptropskom pojasu za prijevoz avionom na tržište u umjerenim klimama. Pod temperaturnim uvjetima kao i dužini dana u tom području, kulture sa niskim zahtjevom za hladnim vremenom, cvjetaju i rađaju preko cijele godine, te je stabljika sklona višegodišnjosti. Cilj rezidbe je maksimiziranje rodnosti tokom zime i proljeća te ga je potrebno ukinuti tokom kišnih ljetnih mjeseci.

Tako plod transportom dospijeva na tržište gdje još nema kupina. Obnavljanje nasada tokom ranog ljeta eliminira bolesnu stabljiku i preskače kišno doba godine kad postoji velika mogućnost truljenja plodova.

Upotrijebite dvožične špalire u razmaku do dva metra. Takvi razmaci zahtijevaju ili ručnu obradu ili specijalnu usku traktorsku opremu za obradu i tretiranje. Time se olakšava i dostupnost plodova kod berbe.

PRVA GODINA Najbolje vrijeme za sadnju novog nasada je tokom ranog ljeta. To vam daje dosta vlage i pogodne temperaturne uvjete za rast. Dopustite mladicama da pužu po tlu te ih formirajte paralelno sa redom, blizu baze biljke, dok ne dostignu visinu.dovoljnu za gornju žicu. Čim dosegnu određenu visinu raspodijelite 5-6 stabljika po biljci, po žici te ih za nj i zavežite. Odrežite im vrhove do 12 - 15 cm iznad žice. Odstranite sve viškove stabljike te one biljke koje se razviju oko baze i one između biljaka. Formirane na ovakav način, kupine će dati voće tokom prve zime i proljeća nakon sadnje.

ZRELI NASAD Pokosite sve one stabljike blizu tla tokom kasnog svibnja ili ranog lipnja. U isto vrijeme, tretirajte protiv bolesti stabljike te gnojite i kultivirajte da bi se pospješio rast. Kao što je bilo učinjeno i u prvoj godini, zavežite 4-6 ljetorasta po biljci na gornju žicu i odstranite im vrhove.

Puno se jakih bočnih grana razvije po cijeloj dužini stabljike nakon odstranjivanja vrhova. Te se grane mogu svrstati u tri grupe razvoja :

1. Brzo rastuće vegetativne grane koje su tanke i duge 2,5 m Te grane se nekad vratovi ".

Krajnji se listovi sastoje od pet listića.

2.

Te su 3.

nazivaju " dugi

Bočne grane koje nisu tanke te se čine kao da ne rastu. Krajnji se listovi obično sastoje od 3 listića. bočne grane počele izbijati pupoljke, ali nisu vidljivi.

Bočne grane sa vidljivim pupoljcima pri vrhu i u pazuhu bočnih listova.

Prve bočne grane su vegetativne. Odstranite sve one koje izađu iz baze biljke, a da su manje od 35 cm.

Kada ostale dosegnu dužinu od 38 - 50 cm, odrežite ih na dužinu od 20 -25 cm. Prođite po nasadu svakih 10 - 14 dana, da provjerite kako se one razvijaju. One će proizvesti nove, sekundarne bočne grane, od kojih su neke naprednije do druge ili treće faze, te bi im trebalo biti omogućeno da daju plodove.

Nastavite rezati sve vegetativne " duge vratove " dok ne dosegnu dužinu do 38 - 50 cm. Ta rezidba je potrebna da bi se širina biljaka držala na normali, te da ne smeta kod berbe i međuredne obrade. Rezidba također potiče da budu što rodnije. Tokom sezone berbe, krajnji dijelovi bočnih grana daju voće te uginu do onog dijela točno ispod zadnjeg voća koje treba sazrijeti. Odrežite ih do tog dijela. To uzrokuje razvitak novih bočnih grana, od kojih će svaka dati voće i održati proizvodnju.