NR 3 - HERFST 2016
Beleef! DE ZONNEBLOEM MAAKT MEER MOGELIJK
Curaçao
Droomtrip op wielen Toegankeli jk of ni e t .
De Nederlandse theaters
Jessica van Schaik
Tijgeren op de dansvloer ter K ee s- Ja n va n d e r K lo o s
‘ Je kunt veel meer dan je denkt’
Uitgelicht
ALLES OVER ICT EN GEZONDHEID
Inhoud 18 26 Beleef! Mensen
04 In contact 06 Aan tafel met... 20 Jessica van Schaik 30 Maarten Koeman
Reacties, berichten, tweets en meer
Oud-snowboarder Kees-Jan van der Klooster
‘Dansen maakt me blij’
Liep 4x de marathon van New York
Actief
10 12 15 18
Hoe toegankelijk is… Het Nederlandse theater
Op maat
Van stranddag tot Pinkpop
Beleef! actief
Tips om buiten de deur te genieten
Caribisch genieten Curaçao op wielen
Dichtbij
24 Column Jaap Bressers 26 Amber Bindels 28 Puzzel 29 Beleef! thuis
‘Onverwachte momenten maken het verschil’
29
‘Ik hoef geen college te missen’
En win een dagje Zonnebloemauto!
Tips & tricks voor in en om het huis
Praktisch
16 Update 22 Uitgelicht 25 Beleef! praktisch
Nieuws en achtergrond van de Zonnebloem
Meer weten over ict en gezondheid
Nieuwtjes en tips
2
Beleef!
Duo
25
Wie: Nel van Meegen (99) Is: Zonnebloemdeelnemer Woont: in Nijmegen Beperking: reuma en zeer slecht ter been Vervoermiddel: rolstoel Hobby’s: breien, borduren met kruissteek, lezen
10
Nel: “Monika komt nu een maand of acht bij me op visite en spreekt al een aardig woordje Nederlands. Als we zitten te kletsen, schrijft ze regelmatig een woord op in haar schriftje. Ik vind het heel knap dat ze zo Nel van Meegen: gemotiveerd is om te leren. Dat ik daar een steentje aan bij kan dragen, daar geniet ik van. Het houdt mij ook scherp om samen zo met taal bezig te zijn. Bovendien beteken ik zo nog iets voor een ander op mijn oude dag, dat doet me goed. Al voel ik me eigenlijk helemaal niet oud. Ik ben overal voor in. Monika en ik gaan graag samen op pad. Lekker wandelen in het park, gezellig samen kletsen op een bankje. Zo fijn.”
‘ Ik voel me helemaal niet oud’
Monika: “Toen ik uit Polen naar Nederland kwam, wilde ik me graag meer betrokken voelen bij de Nederlandse samenleving. Daarom heb ik me aangemeld als vrijwilliger bij de Zonnebloem. Toen ik hoorde dat er een vrouw van 99 was die graag bezoek wilde, werd Monika Dabek: ik enthousiast. Het is interessant om te praten met iemand met zo veel levenservaring. Ik ben altijd weer benieuwd naar de verhalen die ze te vertellen heeft. De bezoekjes geven ons allebei veel. Nel kan zelf niet meer op stap, maar samen met mij wel. En ik leer al kletsend steeds beter de taal. Ze legt me ook vaak dingen uit over de betekenis van woorden. Wat ik van haar leer staat niet in mijn taalboek. En dit is gezellige ‘les’.”
‘De bezoekjes geven ons allebei veel’
Beleef!
Tekst: Manon van Wijnen
30
12
Wie: Monika Dabek (32) Is: Zonnebloemvrijwilliger Woont: in Nijmegen Leert: Nederlands op het ROC Gezin: relatie met Adriaan, twee zonen (3 en 7) Hobby’s: fietsen, lachen om komedies, decoupage (een handwerktechniek)
3
In contact
Eens of oneenese?n
Partij voor mensen met een beperking Er zijn partijen voor ouderen en voor dieren, waarom dan niet een voor mensen met een beperking? De oprichters van PGV, Partij voor Gehandicapten, vinden het tijd voor een partij om de belangen van deze groep te behartigen. Zo is te lezen op hun Facebookpagina, waar nieuwsberichten van commentaar worden voorzien, en die meer dan duizend likes telt. De PGV is zowel voor mensen met een lichamelijke als een verstandelijke beperking. Dat zijn ruim 3,5 miljoen Nederlanders. Wij zijn benieuwd of jij dit initiatief toejuicht, of zet het je juist apart als ‘gehandicapte’?
SAFARISFEER
G o e d id e e : se n vo o r m e n ij t r pa e l ia s p ec p e r k in g ! me t ee n be e-mail r een weten en stuu .nl Laat het ons zonnebloem naar beleef@
Doe mee
De jongerenafdeling Amsterdam rondde een dagje genieten in Safaripark Beekse Bergen af met het samenstellen van deze sfeercollage. Op-en-top safaristijl!
Post, mail, tweet...
Hoezo
toegankelijk? Gerrit Hidding kwam dit bord tegen tijdens een wandeling in de omgeving van Emmen. Eerst moest hij er hartelijk om lachen: ”Een waarschuwing voor rolstoelen, wat een grap!” Even later vroeg hij zich af waarom er niet bij staat waarvoor precies wordt gewaarschuwd. ”Ja, voor rolstoelers, maar wat hebben we gedaan? Ik begin te fantaseren wat hier gebeurd kan zijn. Hebben hier illegale straatraces tussen rolstoelers plaatsgevonden? Heeft een dronken rolstoeler al slingerend een tegenligger aangereden? Steken rolstoelers standaard over zonder naar links en rechts te kijken?” Gerrit vreest dat een antwoord op zijn vraag uitblijft. Weet jij hoe het zit? Laat het weten via beleef@zonnebloem.nl Verbaas jij je ook wel eens over de (on)toegankelijkheid van publieke ruimtes? Maak een foto en post deze op de Zonnebloem Facebookpagina. De leukste foto wordt geplaatst in Beleef!
Colofon Beleef! is een tijdschrift voor mensen met een lichamelijke beperking en is een uitgave van Nationale Vereniging de Zonnebloem. Beleef! verschijnt in maart, juni, september en december.
4
Beleef!
Oplage 60.000 exemplaren. Verspreiding per adres. Speciaal voor mensen met een visuele- of leesbeperking is er ook een gesproken versie beschikbaar. Deze kun je met streaming beluisteren of als daisy-cd aanvragen bij Dedicon; bel voor beide opties 0486-486486.
Contact: Nationale Vereniging de Zonnebloem, t.a.v. Beleef!, Postbus 2100, 4800 CC Breda. Tel: 076-5646464 E-mail: beleef@zonnebloem.nl, internet: zonnebloem.nl Redactie: Natalie de Neef (hoofdredactie), Saskia de Jong (managing editor), Christel Geense (art-director) Concept&Realisatie: Bindinc. Custom Media
Samen Vrijwilliger Hans van den Ende oogstte met zijn sfeervolle impressie van een van de Zonnebloemstranddagen maar liefst 2.100 duimpjes. Het filmpje werd 221 keer gedeeld. Bekijk het bij de post met als datum 5 juli op onze Facebookpagina.
De stelling in het zomernummer van Beleef! luidde: ‘Laat celebrity’s de rolstoel vooral in de spotlights zetten!’ Enkele reacties: • “Ze mogen mij ook wel fotograferen, dan is het in ieder geval echt. Maar ik vind het wel een leuke stunt. Haal de rolstoel maar uit de taboesfeer.” • “Mooie dame, in antieke rolstoel. Waarom niet een moderne rolstoel en een echt model dat gehandicapt is en niet in zo’n belachelijke pose.” • “Moet kunnen.”
86% Eens
14% Oneens
Klara wilde Typhoon graag van heel dichtbij bekijken tijdens Breda Live. Nogal een uitdaging bij een festival met 18.000 bezoekers. Ze ploegde net zolang met haar rolstoel door de massa tot ze helemaal vooraan stond. Als bewijs maakte ze deze overwinningsfoto. Petje af, hoor!
Toptweet
Coverfoto: Janita Sassen. Druk: Senefelder Misset BV. Doetinchem Auteursrechten voorbehouden: Overname van (delen van) artikelen kan uitsluitend na toestemming van de redactie. Wilt u Beleef! niet meer thuis ontvangen? Mail dan naar beleef@zonnebloem.nl
Nancy: “Het eerste wat me opviel aan Gelinda was haar lach. Ze is zo vrolijk. Ze straalt gewoon. Ik dacht: haar wil ik beter leren kennen.” Gelinda: “We zijn begonnen met praten en eigenlijk niet meer opgehouden. We bellen elkaar elke dag wel even. Gewoon om te delen, te horen hoe het met de ander gaat.” Nancy: “Zij leeft altijd met pijn. Ik ook. We begrijpen elkaar, steunen elkaar. Ze leeft met me mee. Wat ik bijzonder vind is hoe positief ze blijft,
‘We vullen en voelen elkaar goed aan’ ondanks de pijn.” Gelinda: “We vullen en voelen elkaar goed aan. Nancy is heel eerlijk. Dat waardeer ik enorm. En ze staat positief in het leven, ondanks alles wat ze mankeert. Ze denkt ook ontzettend aan anderen. En je kunt met haar lachen.” Nancy: “Als ik haar een dag niet heb gesproken, mis ik haar. Ik wil haar nooit meer kwijt. We zijn echt hartsvriendinnen!” Gelinda (stralend): “Ja!”
!
Tekst: Manon van Wijnen
Dikke duim
Ze ontmoetten elkaar tijdens een middagje winkelen in Groningen met de Zonnebloem. Na een paar weken weten Gelinda (29) en Nancy (36) één ding zeker: ze willen nooit meer zonder elkaar.
Ook een bijzonder contact gelegd? Laat het ons weten! Mail naar beleef@zonnebloem.nl
Beleef!
5
Aan tafel met...
‘Laat me vooral ploeteren’ Funda Müjde ontmoet Kees-Jan van der Klooster
6 Beleef!
Als zitskiër nam Kees-Jan van der Klooster twee keer deel aan de Paralympische Spelen. In zijn ontmoeting met Funda komt sporten nauwelijks aan bod. Kees-Jan praat liever over zijn missie: het beeld van mensen met een beperking bijstellen. “De vraag: 'Kan ik je helpen?' mag best wat minder vaak worden gesteld.” Beleef !
7
Funda MĂźjde (1961) werd bekend als actrice door rollen in Medisch Centrum West, GTST en Vrouwenvleugel. In 2007 raakte ze in Istanbul bij een auto-ongeluk zwaargewond en liep een dwarslaesie op. De rolstoel weerhoudt haar er niet van te blijven acteren, presenteren en schrijven. Ze wordt ingehuurd als motivatiespreker en in 2014 fietste ze op een BerkelBike van Amsterdam naar Turkije. Ze werkt aan een boek over haar leven, gekoppeld aan een voorstelling die eind 2016 in het theater komt. (fundam.nl)
Kees-Jan van der Klooster (1977) liep in 2001 door een val met snowboarden een dwarslaesie op en raakte verlamd vanaf zijn middel. Verknocht als hij was aan wintersporten, ontdekte hij al snel de zitski. Tijdens de Winter X Games won hij goud en twee keer brons op het onderdeel zitski cross. In 2010 en 2014 nam hij deel aan de Paralympische Spelen. In maart 2016 stopte hij met zijn sportcarrière. Met zijn bedrijf K-J Projects Unlimited Abilities zet Kees-Jan, die marketing en communicatie studeerde, zich in voor een betere beeldvorming over mensen met een beperking. (kjprojects.com)
8 Beleef!
F
unda: “Jij vindt kennelijk dat er een verkeerd beeld bestaat van mensen met een beperking. Wat moet er anders?” Kees-Jan: “Veel mensen denken dat ze iemand die gebruik maakt van een rolstoel moeten helpen. Hoe zichtbaarder de beperking, hoe meer last iemand heeft van onnodig hulpaanbod en betutteling. Iemand die spastisch is en moeilijk spreekt, ben je al gauw te vlug af. Het overkomt mij ook dat iemand in de supermarkt zomaar mijn boodschappen inpakt, terwijl ik dat prima zelf kan. Als mensen de regie van je overnemen, heeft dat een psychologisch effect. Het tast het idee aan dat je een volwaardig mens bent die zijn eigen zaakjes kan regelen. Daarnaast voel ik me schuldig als ik tegen zo iemand zeg dat ik geen hulp nodig heb. Want ik weet dat het goed bedoeld is en niet kwetsend. Ik sta nu sterk in mijn schoenen en leg het gemakkelijk naast me neer. Maar als je wat onzeker bent, is dat moeilijker.” Funda: “Ik herken wat je zegt. Toch vind ik het soms best fijn als iemand me helpt. Maar ik geef het wel graag zelf aan.” Kees-Jan: “Daar zeg je iets heel belangrijks. Natuurlijk is het goed als mensen om hulp vragen als zij zelf iets niet kunnen. Mijn motto is: probeer zo veel mogelijk zelf. Hierdoor groeit je zelfvertrouwen, blijf je fysiek en mentaal fit en behoud je de regie over je eigen leven. Zeker voor de ontwikkeling van opgroeiende kinderen is dit belangrijk.” Funda: “Zie ouders maar eens zover te krijgen dat ze hun kind loslaten…” Kees-Jan: “Dat is inderdaad lastig. Ken je John Foppe, een Amerikaan die werd geboren zonder armen? Hij heeft een inspirerend verhaal. Tot zijn 9de deden zijn ouders alles voor hem. Toen zagen ze in dat ze hem alleen echt konden helpen door hem zo zelfstandig mogelijk te laten zijn. Tough love, noemt Foppe dat: harde liefde. Streng zijn voor iemand past ook – past juist – bij liefde. Daardoor leert iemand en wordt hij of zij weerbaar.” Funda: “Waarom maak jij je hier zo sterk voor?” Kees-Jan: “Ik kan slecht tegen onrecht, dan kom ik meteen in actie. Mensen met een beperking worden onrechtvaardig behandeld als ze puur als ‘gehandicapten’ worden gezien. Je bent in de eerste plaats mens. Je moet mensen met een beperking handvatten en kansen bieden, in plaats van ze te smoren in goede bedoelingen en ongevraagde hulp.”
ziekenhuis en het revalidatiecentrum werd ik omringd door huilende mensen, die het allemaal verschrikkelijk voor mij vonden, maar zelf heb ik nauwelijks gerouwd. Ik steunde hen door te benadrukken dat het wel goed zou komen. Dat vertrouwen had ik echt. Een vriend die het betreurde dat we nooit meer samen over de boulevard konden skeeleren, beloofde ik dat ik naast hem zou komen rollen. Ik was buitengewoon gedreven om alles weer te kunnen doen, zelfstandig te zijn. Dat stimuleerde me ook bij het sporten. Ik ontdekte hoe leuk zitskiën is en wilde er goed in worden. Dat ik goud won op de Winter X Games en naar de Paralympische Spelen mocht, gaf een grandioos gevoel.” Funda: “Waar komt die drive vandaan?” Kees-Jan: “Mijn jeugd was niet gemakkelijk. Ik heb veel psychisch leed om me heen gezien. Op mijn zestiende woonde ik al zelfstandig. Dat ik het vrij jong alleen moest zien te redden, hielp me na mijn ongeluk. Al snel wilden mijn vrienden te veel van me overnemen, zodat ik niets hoefde te doen. Voor ik het wist, zat ik elke avond diep weggezakt in de bank, achter de spelcomputer en kwam ik niet meer in beweging. Dat was niet wat ik wilde. Ik heb mijn omgeving geïnstrueerd om me te laten ploeteren. Laat me maar, als ik hulp nodig heb, hoor je me wel.” Funda: “Als je dan op een grens stuit, probeer je die dan te verleggen?” Kees-Jan: “Niet altijd. Toen mijn zoontje een baby was, kon ik hem bijvoorbeeld niet in bad doen. Ik heb te weinig rompstabiliteit om hem eruit te kunnen tillen. Dan moet je geen risico nemen, dus douchte ik hem liggend. Dat ging goed.”
‘Ik heb mijn omgeving geïnstrueerd om me te laten ploeteren’
Funda: “Hoe ging dat toen jij een dwarslaesie opliep. Deed jij alles zo snel mogelijk zelf?” Kees-Jan: “Kort voor mijn ongeluk ging ik tapas eten met een stel mensen, waaronder een jongen met een dwarslaesie. Een heel positief ingestelde vent. Zijn optimisme bleef me bij. Toen ik na mijn ongeluk veertig minuten alleen in de sneeuw lag, omdat ik op hulp moest wachten, dacht ik aan hem. Ik voelde mijn benen niet meer en wist dat het mis was. Als hij er iets van kon maken, zou mij dat ook lukken. In het
Funda: “Kort na mijn dwarslaesie werd ik gekweld door zelfmedelijden. Hoe moest het straks als ik oma zou worden en mijn kleinkind niet kon verzorgen? Nu mijn kleinzoon er is, lukt dat gewoon.” Kees-Jan: “Precies! Mijn vriendin en ik hebben de taken eerlijk verdeeld. Mensen verbazen zich er soms over dat ik alleen voor mijn zoontje zorg. Ze veronderstellen dat ik daarbij word geholpen. Maar het lukt allemaal prima. Soms zie ik voorbijgangers verbaasd opkijken als ze een man met een rolstoel uit een auto zien komen, die ook nog een kindje en een kinderwagen tevoorschijn tovert. Hun bewonderende blikken bezorgen mij een gevoel van trots. Dat voelt totaal anders dan wanneer ik word belaagd door mensen met goede bedoelingen die willen helpen. Want daar draait het om: mensen met een beperking kunnen veel meer dan men denkt. Nieuwsgierigheid en bewondering zijn in mijn ogen goed. Ik zou alleen zo graag zien dat het vanzelfsprekend wordt dat mensen met een beperking ook een gewoon leven leiden. Laten we het verwachtingspatroon naar boven bijstellen.”
!
Ben jij in voor een stevig gesprek? Geef je
dan op als Funda's volgende gast. Stuur een mail met je motivatie naar: beleef@zonnebloem.nl
Beleef !
Tekst: Deborah Ligtenberg Fotografie: Janita Sassen
Grandioos gevoel
Zelfmedelijden
9
Hoe toegankelijk is
Het theater
The Bodyguard, Ciske de Rat en Soldaat van Oranje. Musicals zijn er in allerlei smaken, de ene nog spectaculairder dan de andere. En genoeg theaters om ervan te genieten. Maar hoe zit het met de toegankelijkheid? Beleef! streek neer op het Nederlandse pluche en vroeg het bezoekers.
3 5 6 4 Leeuwarden Test 1 De2Harmonie, Wilco Feiken (24): “De rolstoelplaatsen liggen aan beide zijden vooraan. Je kunt naast elkaar zitten en hebt goed zicht. Het gebouw is sfeervol en prima toegankelijk. Alleen het toilet is nogal krap, zeker voor mensen die hulpmiddelen willen legen en reinigen. Gelukkig is er een vrijwilliger om me te helpen. In de foyer schuift het personeel direct een tafel bij, zodat we allemaal bij elkaar kunnen zitten. Gezellig!”
1 2 3 5 6 1 2 4 Test Koninklijk Theater Carré,
Tekst: Manon van Wijnen Illustratie: Saskia Rasink
Amsterdam
1
Jennifer Decauwer (44): “Mijn man en ik maken beiden gebruik van een elektrische rolstoel, dus een avondje uit is een uitdaging. We gaan graag naar cabaret of een musical. Carré springt er voor ons uit, zowel qua toegankelijkheid als beleving. Het begint al met de butler die de deur voor je openhoudt. Handig én leuk. Het gebouw is prima toegankelijk, ook al zijn de paden wat smal. Zelfs de steile helling naar de zaal is te doen. Het personeel is buitengewoon behulpzaam. Rolstoelgebruikers zitten midden in de zaal en hebben een superuitzicht. Je zit naast en niet achter elkaar, zoals vaak het geval is. Zo ben je 3 1 2 echt sámen op stap.”
3 Orpheus, 5 Apeldoorn 6 2 4 Test Yvonne Toet (65): “Ik kom hier vaak. Het gebouw oogt licht en vriendelijk en is heerlijk ruim. Ideaal voor rolstoelers. De foyer, met gezellige zithoekjes, en de bar zijn gemakkelijk te bereiken. Als je een rolstoel-
10 Beleef!
plek boekt met begeleider staat er bij binnenkomst naast jouw plek al een losse stoel. Omdat de rolstoelplekken hoger liggen, heb je vrij uitzicht over de hoofden heen. Een mogelijke hindernis voor mensen in een handbewogen rolstoel is de entree. Omdat het pad vrij steil is, kan dat zwaar zijn, zeker bij een verminderde armfunctie. Maar het personeel is supergastvrij en staat klaar om je te helpen.”
3 5 6Theater, Utrecht 4 Beatrix Test Dees van Bokhorst (44): “Ik kom hier 3 is 4 1 Het 2 theater graag voor mooie musicals. met de trein uitstekend bereikbaar en het personeel komt meteen naar je toe. Je hoeft niet in de rij te staan. Twintig minuten voor de show mag je de zaal al in, zodat je rustig je plekje kunt zoeken. Jammer dat de foyer uitsluitend bereikbaar is met een trapje. Gezellig bij de bar zitten, gaat dus niet. Daarom rijdt er in de pauze een karretje door de zaal met drankjes, snoep en ijs. De rolstoelplaatsen liggen aan weerszijden van de zaal en op een plateau in het midden, dat een perfect uitzicht biedt op het podium. Je kunt de acteurs bijna aanraken!”
5 Circustheater, 6 4 Test Scheveningen Michael Goeman (41): “Mijn vrouw en ik houden van alles wat musical is: de kostuums, de decors en de zang. Dit theater is ruim opgezet, met brede paden. Helaas worden mensen die een rolstoel gebruiken niet zo gastvrij onthaald. Tegelijk met de twee rolstoelplaatsen, voor mijn vrouw
en mij, hadden we drie reguliere kaartjes geboekt. Het personeel begreep niet dat we er moeite mee hadden dat onze familieleden aan de andere kant van de rij zaten. Je wilt toch bij elkaar zitten als je samen een avondje uit boekt? De rolstoelplaatsen liggen ook nog achter elkaar in het gangpad, waardoor je het podium niet kunt overzien. En als mensen de zaal willen verlaten, zit je danig in de weg. Gelukkig vergeet ik bij een adembenemend spektakel alles om me heen.”
5 6 Parktheater, Eindhoven Test Chantal van Dijk (46): “Sfeervol, dit theater. Handig ook dat je voor de deur kunt parkeren met je invalidenparkeerkaart. Ik ga elke maand wel een keer naar het theater en tour heel Brabant door, vooral voor musicals. Het is wel erg druk bij de lift. Die is klein, één rolstoel en een begeleider en hij is vol. Verder is het gebouw prima toegankelijk. Aan weerszijden achter in de zaal kun je in een zee van ruimte met meerdere rolstoelen naast elkaar zitten. Het zicht is uitstekend, en zelfs de tafeltjes in de foyer hebben de juiste hoogte voor rolstoelers. Het personeel is gastvrij en behulpzaam, het toilet prima aangepast. Wat wil je nog meer!”
Help mee en vul de Ongehinderd-app.
!
Gratis te downloaden via de appstore of Play store.
‘Het begint al met de butler die de deur voor je openhoudt’ Beleef!
11
’Onbetaalbaar, dat gevoel van vrijheid’ 12 Beleef!
Op maat
5x anders
Lekker weg Optie 1
Een dagje strand met mijn dochter Marco Oerlemans (44) geniet van de Zonnebloemstranddag. Als hij in een strandrolstoel geholpen is, kan hij weer spelen met zijn dochter in de branding. Net als vroeger.
Een dagje uit, alleen, met een groep of met familie of vrienden. Het kan zonder al te veel gedoe - ook als je een lichamelijke beperking hebt. Onze slogan is niet voor niets: er kan zoveel meer dan je denkt.
Marco Oerlemans: “Mijn dochter en ik houden van het strand, maar sinds ik een rolstoel gebruik, kom ik niet verder dan de boulevard. Behalve op de Zonnebloemstranddag, dan kan ik met Lotte spelen in de branding. Net als vroeger. Op veel stranden zijn strandrolstoelen beschikbaar, maar zonder hulp kom ik daar niet in. Bij de stranddag helpen vrijwilligers me erin met een tillift. Als ik naar de vloedlijn rijd en mijn dochter voor me uit zie rennen, word ik overrompeld door een gevoel van vrijheid.
Onbetaalbaar dat gevoel van vrijheid. Gelukkig kun je bij sommige Zonnebloemactiviteiten familie meenemen. De vrijwilligers zijn attent en betrekken Lotte overal bij. We hebben er allebei behoorlijk aan moeten wennen dat ik na een mislukte operatie compleet onverwacht in een rolstoel belandde. Mijn leven veranderde op het gebied van werk, relatie en wonen, maar vooral pappa-zijn vanuit de rolstoel vond ik ingrijpend. De simpele dingen mis ik het meest: samen op de bank zitten, even knuffelen. Spontaan vader en dochter zijn, op een dag als vandaag kan dat weer gewoon. Dat is goud waard!�
Sla om voor nog meer mogelijkheden om met de Zonnebloem op pad te gaan.
Beleef!
13
Optie 3
Optie 2
‘Gezellig, mijn dochter brengt me naar mijn zussen’
Optie 4
Een-op-een op pad tijdens een groepsreis Mevrouw Kabel (84): ‘Tijdens een groepsreis is er ook volop gelegenheid om er samen op uit te trekken. Zoals hier in Potsdam, vlakbij Berlijn. Met z’n tweetjes een middagje winkelen. Gewoon omdat we allemaal van shoppen houden. Lekker struinen door de straten, etalages kijken én ook nog leuke schoenen gekocht!”
Op familiebezoek met de Zonnebloemauto Mevrouw Bonis (82): “Ik zie mijn zussen weinig. Door de afstand, en omdat ze allemaal rond de 90 zijn. Aangepast taxivervoer is wel te vinden, maar dan zit je altijd aan tijden vast. Zul je zien dat de taxi al voor de deur staat als het nét gezellig is. De Zonnebloemauto is dé oplossing voor mij. Comfortabel, betaalbaar en gezellig. Mijn dochter rijdt!”
Op vakantie met een groep met MPS de Zonnebloem Mevrouw Hovestad (81): "Wandelen, winkelen, of een terrasje pakken. Tijdens een vaarvakantie met de Zonnebloem kun je op leuke plekken passagieren. Zoals in het Duitse Andernach, een historisch stadje met een unieke traktatie: spaghetti- en lasagneijs!"
‘Bijzonder ijs proeven in een historisch stadje’
‘Samen struinen, lekker etalages kijken’
‘Helemaal top, zo’n dagje Pinkpop’
Tekst: Manon van Wijnen
Optie 5
14 Beleef!
Naar een evenement op individuele inschrijving Hatsjo Sarkisov (27): “Ik hou de website van de Zonnebloem goed in de gaten omdat ik graag naar evenementen en concerten ga. Zoals vandaag naar Pinkpop. Vrijwilliger Sylvano maakte het extra gezellig. Helemaal top.”
Ook op pad met de Zonnebloem? Kijk op zonnebloem.nl
!
toe
actief
Beleef!
Getest jokpheid! gankeli
Ook als je minder mobiel bent zijn er genoeg redenen om naar buiten te gaan. Zeker in de herfst. Beleef! geeft tips. FILM
Ontroerend
WANDELEN
De film Intouchables trok in 2011 alleen in Nederland al 1,2 miljoen mensen naar de bioscoop. Het verrassende, ontroerende verhaal over de vriendschap tussen de verlamde miljonair Philippe en ex-gedetineerde Driss is dit najaar ook te zien in het theater. Met Huub Stapel in de hoofdrol. ntk.nl
BELEVEN
Frisse neus
Aapjes kijken
Een stevige wandeling doet wonderen voor je humeur. Twee tips voor fraaie bosrijke gebieden met toegankelijke paden. 1. Mastbos, Baronie van Breda: lange statige lanen, vennetjes en de prachtig meanderende rivier De Mark. De lanen en dreven in het Mastbos zijn bijna allemaal toegankelijk. 2. Noordsche Veld - Kop van Drenthe: grafheuvels, een urnenveld en akkers die stammen uit de prehistorie. Dit uitgestrekte en bosrijke heidegebied kent een lange geschiedenis en is goed toegankelijk.
Ontdek een groene jungle met olifanten en aapjes. Ga op safari tussen giraffen, leeuwen en stokstaartjes en begroet pinguĂŻns en ijsberen in hun eigen ijswereld. Dierenpark Emmen heet nu Wildlands Adventure Zoo en telt drie werelden waarin van alles te beleven is. Zo kun je met een bootje door de jungle varen. Er passen meerdere rolstoelen op de boot. Kijk op de website voor meer informatie over toegankelijkheid. wildlands.nl
VRIJWILLIGERSWERK
Talent
inzetten
UIT
Vriendschap
In de film Adios Amigos willen drie vrienden met een handicap wel eens met iemand naar bed. Een van hen weet dat de meisjes in Salou het met iedereen doen, dus op naar Spanje! Los uit hun vertrouwde omgeving worden ze echter al snel geconfronteerd met hun afhankelijkheid. Adios amigos draait vanaf 8 september in de bioscoop.
Beleef!
Tekst: Manon van Wijnen
Iets voor een ander betekenen, daar zijn duizend-eneen manieren voor. Iedereen kan en wil het, of je een beperking hebt of niet. Het DELA goededoelenfonds, wil mensen met een beperking stimuleren om zich in te zetten als vrijwilliger. Heb je een beperking en wil je iets doen voor anderen? Of ken je iemand met een beperking die vrijwilligerswerk doet? Vul het formulier in op de website en wie weet kom je in aanmerking voor een financieel steuntje in de rug. dela.nl/goededoelenfonds
15
Update Zonnebloemagenda 3 t/m 8 oktober: Week van de Toegankelijkheid 23 september: Nu te bestellen: Zonnebloem kerstkaarten 24 oktober: Trekking Nationale Zonnebloemloterij Half november: ons vakantieprogramma staat online MELD JE NU ONLINE AAN EN MAAK KANS OP EEN GRATIS VAKANTIE. ZONNEBLOEM.NL/VAKANTIES.
CATWALK VOL ROLSTOELMODE Een catwalk vol rolstoelen! De winnares van onze modewedstrijd Fashion on wheels showde tijdens de FashionWeek in Amsterdam haar ontwerpen voor de zittende mens (sue-online. nl). Hiermee lanceerde ze haar eigen label SUE. De Zonnebloem is trots op haar. Het wachten is nu op startkapitaal om de lijn in productie te nemen. Hiervoor is € 35.000 nodig. Doneren kan via dreamordonate.nl/6402sue-rolstoel-kleding
16 Beleef!
Nieuws en achtergrond van de Zonnebloem
te n! Nie t ve rge
2 jaar, 30 locaties!
De Zonnebloemauto is jarig! Alweer twee jaar rijden de rolstoelhuurauto’s door het land. Honderden mensen zijn betaalbaar en comfortabel een dagje uit geweest met vrienden of familie. Vanaf eind september vind je maar liefst 30 auto’s door heel het land. Zie het kaartje. De Zonnebloemauto staat ook bij een aantal zorginstellingen in Lelystad, Uden, Nijmegen, Gouda, Vlaardingen en Emmen. Wel zo makkelijk!
Zomer 2017
De zomer is weer voorbij helaas, hoog tijd om alvast te dagdromen over de vakantie van volgend jaar! Het vakantieprogramma van de Zonnebloem biedt in 2017 aan bijna 7.150 mensen met een lichamelijke beperking de mogelijkheid om van een zorgeloze reis te genieten: in de natuur, op het water, nabij een stad of het strand. Het aanbod telt in 2017 23 bestemmingen waarvan er twee nieuw zijn. In Nederland is er een vakantie bijgekomen in Doorn (hotel Nieuw Hydepark). Ons buitenlandse programma is aangevuld met Hainich in het Duitse Thüringen (Schlosshotel am Hainich). De reizen zijn beschikbaar vanaf half november. Alle informatie is te vinden op zonnebloem.nl/vakanties Dit jaar kun je je ook digitaal aanmelden voor een vakantie met de Zonnebloem. Deelnemers die zich digitaal aanmelden, maken kans op een gratis vakantiereis.
Vrijwilliger vertelt Sfeervol
Warme kaart is wat waard
5 +1 GRATIS!
Met Kerst hebben we graag iets over voor een ander. We sturen elkaar een warm kaartje en staan wat langer stil bij onze medemens. Door een Zonnebloemkaart te kopen, doe je dat allebei. Want je koopt niet alleen een leuke kaart, je steunt ook het werk van de Zonnebloem. Als dat niet de kerstgedachte is! Dit jaar zijn er knusse roodborstjes van Francien van Westering (van de kattentekeningen) en winterse prenten van Anton Pieck. Bestel nu en profiteer van de actie 5+1 gratis! Ga naar zonnebloem.nl/kerstkaarten
Naam: Pieter Schoenmaker Leeftijd: 24 Is: vakantievrijwilliger Werkt: in een verpleeghuis als woonzorgassistent Studeert: watermanagement Hobby’s: wielrennen, mountainbiken, koken, fotografie, uitgaan Vrijwilliger sinds: 2013
“Drie jaar geleden studeerde ik ergotherapie. Naast
In 2015 maakten
117.000
mensen met een lichamelijke beperking, jong en oud, gebruik van onze diensten
mijn studiepunten was het de bedoeling dat je nog andere punten haalde. Dat kon door naar een congres of symposium te gaan, of vrijwilligerswerk te doen. Ik koos voor het laatste, omdat ik het belangrijk vind iets voor een ander te doen. Al had ik die punten op een andere manier sneller bij elkaar gekregen trouwens. Ik wilde dit graag doen. Ik ben zo opgevoed dat het erbij hoort. Mijn ouders hebben allebei ook veel vrijwilligerswerk gedaan. Ik ben nu met vijf vaarvakanties mee geweest en elke keer was het superleuk. Je doet iets voor een ander en bent
‘Ik ben met vijf vaarvakanties mee geweest. Superleuk’
Zichtbare resultaten
Benieuwd hoeveel dagjes uit wij organiseren, hoeveel mensen er met de Zonnebloem op vakantie gaan en wat we verder hebben bereikt in 2015? Het is allemaal te lezen in het digitale jaarverslag van 2015. De belangrijkste resultaten zijn handig weergegeven in afbeeldingen met cijfers. Klik door naar het volledige verslag als je meer wilt weten. jaarverslag.zonnebloem.nl
zelf ook lekker bezig. Als ik zie dat sommige mensen anders echt niet op vakantie zouden kunnen, ben ik blij dat ik daaraan kan bijdragen. Daarom heb ik bewust voor de Zonnebloem gekozen. Het geeft me een heel goed gevoel. Er was een keer een meneer die bijna niet kon staan. Toch verzamelde hij bij het afscheid al zijn krachten om te gaan staan en ons uit te zwaaien. Dat is me zo bijgebleven.”
Beleef!
Tekst: Manon van Wijnen
jaarverslag 2015
17
Actief
‘Dit samen beleven geeft me een intens geluksgevoel’
Jimmy en Jolanda
‘Curaçao was Rollen naar Willemstad. Zeilen tot de hemel rood kleurt. Jolanda Vosse vliegt met vriend Jimmy naar Curaçao. Ze genieten van de tropische kleuren en de relaxte sfeer. Van samen eropuit trekken, zonder vooropgezet plan. “Mijn vriend en ik waren tegenstanders bij rolstoelbasketbal. In plaats van elkaar te blijven verslaan, werden we verliefd. Sinds een jaar of drie wonen we samen in een appartement in Alkmaar. We basketballen nog steeds fanatiek, maar reizen vinden we allebei minstens zo leuk. Regelmatig gaan we een weekendje weg: naar een evenement of een stad. We zijn net terug van een weekendje Groningen. Kort daarvoor zijn we op Texel geweest. Als we langer op vakantie gaan, kiezen we meestal voor de zon. Soms boeken we een groepsreis, als we gaan skiën
18 Beleef!
bijvoorbeeld. Maar we trekken ook graag ons eigen plan: met de auto naar Frankrijk of met het vliegtuig naar Ibiza of Curaçao. Jimmy heeft een complete dwarslaesie opgelopen bij een ongeluk op zijn zestiende. Ik ben gedeeltelijk verlamd geraakt door een tekenbeet. Dat we beiden een rolstoel gebruiken, heeft ons nooit ergens van weerhouden. We krijgen wel vaak verbaasde blikken. Ik snap best dat mensen denken: wauw, dat dat allemaal kan met een rolstoel. En het kost wat moeite, maar uiteindelijk lukt het altijd. Zo gaat er op Schiphol altijd wel iets mis.
De laatste keer kregen we zelfs te horen dat we zonder begeleider niet mee mochten. Sommige vervoerders vinden ons kennelijk bijzonder, zelf kijken we daar anders tegenaan. Met minimale aanpassingen, kunnen we bijna alles ondernemen. We onderzoeken van tevoren wel altijd de toegankelijkheid. En als dat niet mogelijk is, komen we een heel eind met onze smartphones. Als we voor een museum staan bijvoorbeeld, checken we ter plekke de toegankelijkheid.”
Schilderachtige huizen “Dingen die je wilt ondernemen, moet je niet uitstellen. Je weet niet hoe het over een paar jaar gaat, met je financiën of je gezondheid. Curaçao was voor ons allebei een droomtrip. Op een ochtend
een droomtrip! achtergrond. Verderop ligt een zeeaquarium, vol exotische vissen en met een dolfijnenlagune. Heerlijk om zo samen eropuit te trekken, zonder vooropgezet plan en tijdschema. Niet precies weten waar je naartoe gaat, is voor mij het ultieme vakantiegevoel. Zelfs het winkelcentrum bleek prima toegankelijk te zijn, compleet met een modern aangepast toilet.”
Verse kokosnoot “Ons resort, Dolphin Suites Hotel, was prima toegankelijk en had een zwembad waar je heerlijk kunt relaxen. Het lag gezellig dicht bij het strand, een winkelcentrum en leuke restaurantjes en barretjes. De mensen op Curaçao zijn supervriendelijk. Zo bood een tuinman ons, toen we bij het zwembad lagen, een verse kokosnoot aan, zo uit de boom. Hij sneed het kapje eraf, zodat we hem leeg
konden drinken. Heerlijk zoet en toch verrassend verfrissend. We denken vooral graag terug aan de Sunset Sail langs het eiland. De boot was niet toegankelijk, maar de bemanning tilt je met rolstoel en al aan boord. Het water is zo helderblauw dat je overal vissen ziet zwemmen. Als de lucht rood begint te kleuren, meert de boot aan en kun je genieten van een prachtige zonsondergang. Dit samen met Jimmy beleven, gaf me een intens geluksgevoel.”
Wil je dit jaar nog met de Zonnebloem op vakantie? Bekijk dan snel
!
de laatste beschikbare plekken op zonnebloem.nl/lastminutes
Beleef!
Tekst: Manon van Wijnen
hebben we gewoon besloten om te gaan. Nu! We hebben een individuele reis geboekt via Buitengewoon Reizen. De reis was geweldig. Vriendelijke mensen, heerlijk weer, lekker eten en veel leuks om te zien en te doen. Ook hebben we heerlijk geluierd aan het zwembad. Aanrader is Chobolobo, het Blue Curaçao Museum. In een prachtig oud landhuis wandel je langs de geschiedenis van het eiland. In de sfeervolle fabriek zie je hoe de drank gebrouwen wordt. In de schaduwrijke tuin kun je ontspannen nippen aan een glaasje van de typische eilanddrank. Willemstad lag op een half uur rollen van ons resort. Eindelijk konden we de stad, die beroemd is om de bont gekleurde gevels, in het echt te bewonderen. Op de pontonbrug hebben we genoten van het uitzicht over het water, met al die schilderachtige huizen op de
19
‘ Dansen is grenzen verleggen’ Ze won vijf keer goud bij het NK rolstoeldansen. Vorig jaar werd Jessica van Schaik (41) gevraagd voor een show van Holland Dance. Samen met dansers zonder beperking improviseren was een nieuw hoogtepunt in haar carrière. “Je moet blindelings durven vertrouwen op je eigen spieren en op die van de ander.”
20 Beleef!
Mijn inspiratie
Tijgeren “Ik hou van razendsnelle manoeuvres en onverwachte wentelingen om mijn as. Hoe ingewikkelder, hoe spannender. Rolstoeldansen oogt vaak saai en log. Daarom blijf ik experimenteren, dingen uitproberen die ik in clips zie. Van street- en breakdance tot funk en hiphop, ik vind alles inspirerend en vind altijd wel een vertaling. Ik zet hoog in, minder kan altijd nog. Blijkbaar is te zien dat ik daar blij van word, want ik krijg altijd te horen dat ik straal als ik dans. Zelfs van de fysieke inspanning geniet ik. Om mijn bovenlichaam te versterken, doe ik aan krachttraining. Mensen die beginnen met een danstraining klagen vaak over spierpijn. Ik vind spierpijn fijn. Het hoort bij hard werken en conditie opbouwen. Getrainde en broze spieren kunnen samen iets bijzonders presteren. Dat is ook zo mooi aan inclusiedansen. In september 2015 ben ik bij een auditie geselecteerd om mee te werken aan een voorstelling voor Holland Dance. Het was uitermate inspirerend om samen met dansers zonder fysieke beperking te expe-
rimenteren met het gevoel dat muziek bij je oproept. Te zoeken naar steeds mooiere vormen van expressie en beweging. Onderdelen uit onze improvisaties kwamen later terug in de voorstelling Pitstop. Hoogtepunt was voor mij de scène waarin ik uit mijn rolstoel word getild. Een danseres knielt voor me op de grond en trekt me op haar rug, waarna we samen over de vloer tijgeren. Eng? Allesbehalve! Dansen is grenzen verleggen, uit mijn comfortzone stappen. Ik heb geleerd om blindelings op mijn lichaam te vertrouwen, daarom kan ik me met gerust hart aan anderen overgeven.”
Wereldtop “Daar heb ik ook in andere situaties voordeel van. Zoals bij rolstoelhockey, dat ik speelde met jongens. Tijdens oefeningen moesten soms vier verdedigers proberen mij te blokken. Door mijn gewiekste manoeuvres en wendingen slaagden ze er zelden in om mij tegen te houden. Haha, ja voor competitiesporters zou rolstoeldansen de perfecte neventraining zijn. Het zou mooi meegenomen zijn als dit artikel een rolstoelhockeyer zou aanmoedigen om eens samen met mij deel te nemen aan een workshop. Een danstraining biedt alleen maar voordelen. Het verstevigt je bovenlijf en verbetert je houding, reactievermogen en zelfvertrouwen. Daardoor kun je ook je rolstoel zelfbewust door mensenmenigten manoeuvreren. Ik werk in hartje Rotterdam en heb er nu een vaste parkeerplek. Maar in het begin kon ik elke ochtend pas na lang speuren mijn rolstoel op een piepklein parkeerplekje uit mijn aangepaste bus laveren. Oogcontact zoeken helpt dan. Ik lach mensen altijd onbewust toe, ook tijdens het dansen. Dat werkt! Mensen gunnen me de ruimte. Ik zit lekker in mijn vel omdat ik dans. En daardoor dans ik door het leven!”
!
Meedoen aan een dansworkshop of een demonstratie inclusiedans bijwonen? Meld je aan bij dansschool De Swingende Wielen in Woerden, tel: 0348-42032 of via instructrice@deswingendewielen-woerden.nl
Tekst: Maria Aarts Fotografie: Joshua Rood
“‘Maar mevrouw, de dansen zijn toch voorgeprogrammeerd’, zei iemand eens tegen me. Sommige mensen veronderstellen dat de rolstoel het werk doet. Ze beseffen niet dat rolstoeldansen een intensieve fysieke én technische training vereist. Juist die nauwgezette coördinatie van hoofd, hand en rolstoel maakt het voor mij zo uitdagend. Vanzelfsprekend in combinatie met muziek waarbij je niet stil kunt blijven zitten. Omdat ik met twee partners op hoog niveau dans, vergt het aardig wat inspanning om alle choreografieën onder de knie te krijgen. Ik train minimaal zes uur per week. De trainingen worden gefilmd, zodat ik thuis dagelijks de opnames kan bestuderen. Dat is de beste manier om de volgorde van pasjes en wendingen feilloos in mijn hoofd te krijgen. Je moet de bewegingen van je partner synchroniseren, zodat je samen kunt draaien en spinnen. Voor swiffelingen, razendsnelle omwentelingen, moet je de joystick handig kunnen besturen – en vooral niet bang zijn om uit de bocht te vliegen. De vierde versnelling geeft je vleugels, mits je minutieus weet te navigeren. Tellen is essentieel, maar totaal anders dan bij gewoon dansen, omdat de rolstoel pas na een seconde reageert.”
Beleef!
21
Uitgelicht
Informatie en achtergrond over een actueel thema
Meer weten over ict en gezondheid
1op 6
chronisch z ieken geeft aan niet te b eschikken over een pc of internet (Bro n: Nictiz)
Meer zorg, minder geld Technologische toepassingen kunnen bijdragen aan zelfredzaamheid. Kwetsbare ouderen en mensen met een beperking kunnen daardoor langer zelfstandig wonen. Technologie kan ook de kwaliteit van de zorg verbeteren. Als zorgverleners minder fysiek aanwezig hoeven te zijn, worden bovendien kosten bespaard.
Verklarende woordenlijst Domotica: integratie van techniek en bediening in de woning voor een betere kwaliteit van leven. E-health: alle digitale toepassingen in de zorg. Nanotechnologie: techniek die het mogelijk maakt te werken met uiterst kleine (=nano) deeltjes. Deze technologie wordt o.a. toegepast in robots, pillen en voeding. Robotica: praktische toepassing van robots. Robotorthese: geavanceerde stukken techniek met robotica die mensen kunnen helpen in het beter functioneren. Schermzorg: communicatie tussen cliĂŤnt en hulpverlener met behulp van een tablet of ander scherm.
19 vanuizen
de 84 ziekenh beschikken over een e portaal waarin medisch gegevens beschikbaar zijn voor de patiĂŤnt. r
(Bron: Ned. tijdschrift voo geneeskunde)
22 Beleef!
5% van de
mensen die thuis zorg krijgen, kan digitaal contact leggen met een zorgverlener (Bron: Nictiz)
Domotica top-4
5
1. Alarmapparaatje om nek of pols 2. Verlichting die bij beweging automatisch aan gaat 3. Sensorsysteem dat beweging meet en alarm kan slaan 4. Stofzuigerrobot
soorten robots
1. O peratierobot maakt het mogelijk op afstand een operatie uit te voeren of moeilijke ingrepen te verrichten via een kijkoperatie. 2. Sociale robot is in staat een band op te bouwen, bijvoorbeeld met eenzame mensen. Knuffeldier Paro is afgestemd op autistische kinderen en dementerende ouderen.
3. Huishoudrobot helpt je met opruimen, boodschappen doen en het serveren van een drankje. 4. Zorgrobot tilt je uit en in bed of bad en helpt je op tijd je medicijnen in te nemen. 5. Robothond brengt gezelligheid dankzij eigenschappen die lijken op die van een echte hond.
49rt% sen vindt
‘ Inzicht dankzij e-health’ Vanessa Evers, hoogleraar sociale robotica aan de TU Twente, vindt het een uitdaging om robots te ontwikkelen die het leven fijner maken.
van de a nst dat pahet ongewe aal toegang tiënten digit un dossier krijgen tot h lth(Bron: eHea ) 15 20 r monito
Zelfredzaam in 2020
medisch als op sociaal vlak worden ingezet. Bij medische toepassingen kun je denken aan operaties op afstand met behulp van een robot-
Die robot heeft sensoren, zodat hij
arm, nanopillen die ziektes kunnen
weet waar je mond is en wanneer
opsporen en de inzet van robo-
je nog een hap wilt. Gevoed worden
tortheses bij revalidatie. Zorgrobots
door een robotarm klinkt misschien
kunnen mentale en sociale onder-
ongezellig, maar als je hulpbehoe-
steuning bieden. Zoals Paro, een
vend bent, kan het juist fijn zijn als
zorgrobot met het uiterlijk van een
je zelf kunt bepalen wanneer of hoe
zacht knuffelzeehondje dat reageert
snel je eet.
op aanraking en geluid. Ook worden
De inzet van e-health kan de zorg
robotbuddy’s ingezet om ouderen
kwalitatief verbeteren, mits inspan-
gezelschap te houden.
ningen gericht zijn op het verbeteren
Ik begrijp dat mensen vrezen dat
van de kwaliteit van leven en niet
robots het einde betekenen van de
op het besparen van personeelskos-
warme menselijke zorg. Het is goed
ten. Zo kan e-health patiënten weer
om daar rekening mee te houden
eigenaar maken van hun ziektege-
bij het inrichten van de zorg. De
schiedenis door ze volledig inzicht te
menselijke maat is nu soms al ver te
geven in hun digitale dossier. Ieder-
zoeken. Voor ons is het een uitdaging
een die wel eens in een ziekenhuis
om robots te ontwikkelen die iets
heeft gelegen, weet dat je je daar
toevoegen en het leven juist iets fijner
heel kwetsbaar kunt voelen. Vooral
maken. Robots worden niet per de-
als artsen over je hoofd heen over je
finitie als vervelend ervaren. Ze kun-
aan het praten zijn. E-health betrekt
nen mensen ook een enorm gevoel
je er weer bij, zodat je een actieve
van vrijheid geven, omdat ze even
rol kunt spelen. Inzicht in je eigen
niet afhankelijk zijn van hun partner
biologie komt het genezingsproces
16 en 17 november in Eindhoven,
of zorgverlener. Er is bijvoorbeeld
ten goede en kan er zelfs toe leiden
beursdomoticaenslimwonen.nl
een voedselrobot ontwikkeld met een
dat mensen meer verantwoordelijk-
arm die een vork of lepel vasthoudt.
heid nemen.”
20 miljoen
geeft het Rijk de komende 4 jaar uit om e-health te stimuleren (Bron: Rijksoverheid)
Zelf ontdekken
• Domotica in Het slimste huis in
Alkmaar. Boek een gratis rondleiding via slimstehuisalkmaar.nl
• De slimste technologische toepassingen en diensten op Domotica & Slim Wonen,
• Als zorgprofessional mag je de beurs Zorg en ICT niet missen, van 14 t/m 16 maart 2017, zorg-en-ict.nl
Beleef!
Tekst: Zamarra Kok
“Robots kunnen in de zorg zowel op
De overheid ondersteunt de inzet van e-health als beweging naar meer zelfredzaamheid. Over 4 jaar wil men dat: •8 o% van de chronisch zieken direct toegang hebben tot medische gegevens en deze kunnen gebruiken in apps of andere internetapplicaties. •7 5% van de chronisch zieken en kwetsbare ouderen zelfstandig metingen kunnen uitvoeren. • i edereen die thuis zorg en ondersteuning ontvangt de mogelijkheid heeft om via een beeldscherm 24 uur per dag met een zorgverlener te communiceren.
23
Column Jaap Bressers heeft van jongs af aan een doel: alles uit het leven halen. Als Nederlands eerste Sitdown Comedian en spreker treedt hij op in theaters en congressen door het hele land. Met zijn columns in Beleef! wil hij iedereen inspireren om op eigen wijze het verschil te maken.
Je kunt alles nog zo goed willen voorbereiden en plannen, soms loopt het anders. Zo werd ik last minute geboekt voor een optreden in België. Ik zou nog worden gebeld om de details door te nemen, maar het bleef angstaanjagend stil. Uiteindelijk kreeg ik dan toch de benodigde informatie. Dat was om 12.00 uur. Om op tijd te zijn, moest ik om 12.30 uur vertrekken. O ja, het moest ook nog in het Engels.
Mooier dan ik vooraf had kunnen bedenken. Dat is de andere kant van het verhaal: als je precies weet waar je aan toe bent, blijft alles voorspelbaar. Pas als je verwachtingen los moet laten, gebeuren de mooiste dingen. Juist de spontane, onverwachte momenten maken het verschil. Dan ervaar je ook de kracht van het kleine. Zo was ik, voor mijn ongeluk, eens twee maan-
Slik. Mijn eerste Engelstalige optreden. Ik was precies op tijd op de afgesproken plek. Een probleem: om binnen te komen moest ik twee trapjes op. Dat is met mijn rolstoel toch lastig. Dus werd ik naar binnen getild en kon het optreden uiteindelijk gewoon doorgaan. Toen bleek dat mijn verhaal in het Engels ook overkomt, voelde ik me extra gelukkig. Diezelfde week had ik een ander optreden, het derde op rij voor dezelfde opdrachtgever. Ik was dus voorbereid – dacht ik. Tot ik merkte dat niet alleen het onderwerp, maar ook de groep anders was dan de vorige twee keer. Minder groot. Daar zat ik, op een enorm podium voor 35 mensen die verdronken in de veel te ruime zaal. Dat werd opnieuw improviseren. Nadat ik het podium had verlaten en we de stoelen in een halve cirkel hadden gezet, ontstond een intiem optreden.
den op Kreta voor een werkvakantie. Op een vrije dag sprongen we met zes man in een klein autootje, zonder plan. We gingen hier links, daar rechts en zagen wel waar we uitkwamen. Dan kom je ineens een geit in een boom tegen en ontmoet je een oud vrouwtje dat je een uniek kapelletje laat zien. Niks bijzonders, maar toch springt zo’n dag met kop en schouders boven de rest uit. Niets moest en alles was goed. Die instelling ben ik ook wat meer in het dagelijks leven gaan toepassen. Niet alles tot op de minuut regelen en vastleggen, maar ruimte overhouden voor helemaal niets. En dan kijken wat er gebeurt. In het begin voelt zo’n loos moment als spijbelen; ik moet toch nuttig bezig zijn? Maar juist door tijd te verspillen, kom ik op mooie ideeën. Als de automatische piloot uit staat, kan ik me laten verrassen door het moment. Gewoon je verwachtingen laten varen, zoals de bomen in de herfst hun blaadjes laten vallen. Ik kan het iedereen aanraden.
Jaap 24 Beleef!
!
Hoe iedereen op zíjn manier een held kan zijn, lees je in mijn e-book De kracht van het kleine. Lezers van Beleef! kunnen het gratis downloaden op jaapbressers.nl/gratis
Tekst: Jaap Bressers Fotografie: Janita Sassen
‘Tijd verspillen levert veel moois op’
praktisch Beleef!
Tips en tricks die altijd van pas kunnen komen. Beleef! zet de leukste voor je op een rij.
HANDIG
MIS poes
Haar?
HEBBES
Katten komen wanneer het ze zint, maar soms wil je gewoon weten waar ze zijn. Geen probleem met de TabCat. Naarmate de kat dichter in de buurt is, geeft de tracker in je hand meer signalen af. De zender aan zijn halsband bliept en… Gevonden! Volgzame katten komen bij het bliepen zelfs uit zichzelf tevoorschijn. Tabcat Loc8tor, voor
Zo klaar!
De Beauty kam (€ 27,-) en Beauty haarborstel (€ 33,-) hebben een gebogen vorm, die de lijn van het hoofd volgt, en een lange steel. Ideaal voor mensen met een beperkte schouderfunctie.
twee katten, kost circa € 125,- onder meer verkrijgbaar via petsonline.nl
bijzonderhandig.nl
Lekker buiten hangen
WARM
Geen obstakel op een poot, maar een hangende elektrische terrasverwarmer. Met zijn sfeervolle licht doet hij tevens dienst als hanglamp, bijvoorbeeld onder een veranda. De halogeen terrasverwarmer van Sunred heeft drie warmtestanden, dus het hele gezelschap zit er warmpjes bij. € 152,90, fonQ.nl, klik op tuin & vrije tijd
Rits rats
Met de open te ritsen dekbedhoezen van Sobifen vergt het verwisselen van je dekbedovertrek nauwelijks inspanning en het bespaart bovendien tijd. Sla de hoes open, leg het dekbed erin en rits de hoes dicht. Er is keuze uit verschillende stoffen, kleuren en dessins. Onder meer te bestellen bij
dekbedovertrekkenenzo.nl, vanaf € 49,95
MAKKELIJK
Pizza knippen Je kunt een pizza met een mes te lijf gaan, maar dat vraagt nogal wat kracht. Met de Scizza pizzaschaar van Dreamfarm gaat het supermakkelijk. Schuif de platte punt eronder en knip de pizza moeiteloos in stukken. Het onderblad van de schaar is van nylon en krast niet. € 18,-, cadeau.nl
Beleef!
Tekst: Ariëtte Ettema
SLIM
25
De meeste collegezalen zijn volgens de richtlijnen toegankelijk voor rolstoelen. Vaak kan ik er wel in, maar om nou te zeggen dat het echt past. Ik manoevreer me door de ruimte heen voor een goede plek.
Amber heeft in haar omgeving veel mensen die haar helpen en steunen. Zo ook vriend Jos.
26 Beleef!
Ik wilde zรณ graag in een studentenkamer wonen, dat ik een vlammende brief heb geschreven aan de verhuurder waarin ik allemaal argumenten gaf waarom ik deze kamer mรณest hebben. Dichtbij de faculteit, zodat ik zonder veel gedoe zelf naar college kon gaan. En het heeft gewerkt! Ik woon hier al vier jaar met veel plezier.
Dichtbij Als je in een rolstoel zit, kom je nog te vaak obstakels tegen. Daarom zet ik mij in voor 'Wij staan op'. Toegankelijkheid moet de norm worden, ontoegankelijkheid de uitzondering.
‘ I k hoef geen college te missen’ “Mijn studie kan ik doen dankzij mijn studieadviseur. In overleg maken we een rooster op maat voor mij. Alleen zo kan ik waar maken wat er van mij gevraagd wordt. Het organiseren van mijn leven is al een baan op zich. Met een aangepast studierooster kan ik zorgen dat alles goed in elkaar past, zodat ik geen college hoef te missen. Ik wilde heel graag net als andere studenten op kamers wonen, maar dat is nog niet eenvoudig als je in een rolstoel zit. Sinds vier jaar woon ik in een studentenappartement naast de universiteit. Deze kamer heeft een relatief grote badkamer, zodat hij geschikt is voor mijn elektrische rolstoel. Er moest ook een deuropener met afstandsbediening aangevraagd worden voor de grote toegangsdeur naar het stu-
dentencomplex. Toen merkte ik hoe raar de regelgeving soms is: ik kon die voorziening pas aanvragen als ik er al woonde, maar ik kon er niet wonen zonder de voorziening. Dat hele proces van aanvragen tot installeren duurde vier maanden. Verder zitten de aanpassingen vooral in mensen, ik heb een heel zorgteam om mij heen dat mij helpt met opstaan, eten douchen en dergelijke.”
!
Wil je ook in Beleef! vertellen over wat jij heb aangepast in je leef- of werkomgeving? Laat het ons weten via beleef@zonnebloem.nl
Beleef !
Tekst: Zamarra Kok Fotografie: Joshua Rood
Amber Bindels (26) studeert filosofie aan Tilburg University en zet zich als lid van de actiegroep ‘Wij staan op!’ hartstochtelijk in voor het verbeteren van de positie van mensen met een beperking. Zodat zij net als ieder ander kunnen wonen, werken, reizen en studeren.
27
Puzzel
Genieten van een leuke puzzel en er nog een prijs mee winnen ook. Onder de goede oplossingen van de Zweedse puzzel verloten we een dagje huur van de Zonnebloemauto!
Win mooie prijzen! Zweedse puzzel: prijspuzzel boeien boeien tropisch tropisch hardhout hardhout
in orde! orde! in strelende strelende aanraking aanraking
bindbindmiddel middel
het vastevastehet land land
omgang omgang
1 1
jeugdjeugdpuistjes puistjes aardig aardig
6 6 middel middel
regelmaat regelmaat
5 5 drinkdrinkbeker beker
4 4
2 2
alzo alzo
Kans op een dagje huur van d Zonnebloeme auto!
bejaarde bejaarde
grasvlakte grasvlakte
bevel bevel
8 8
werktuig werktuig reus reus
3 3
vaardigvaardigheid heid
9 9
Hoe doe je mee
beroemdberoemdheid heid
Stuur je oplossing van de Zweedse puzzel voor 1 oktober 2016 naar Nationale Vereniging de Zonnebloem, redactie Beleef!, Postbus 2100, 4800 CC Breda. Of mail naar beleef@zonnebloem.nl. Graag je volledige naam en adres vermelden. De juiste oplossing en de winnaar worden in het volgende nummer bekend gemaakt. De prijswinnaar krijgt persoonlijk bericht.
7 7
Š Sanders puzzelboeken, Vaassen
Breng de letters uit de overeenkomstig genummerde hokjes over naar de hokjes hieronder. Indien de puzzel correct is opgelost, ontstaat er een trefwoord. 1 1
2 2
3 3
4 4
5 5
6 6
7 7
8 8
Woordzoeker
9 9
N
E
M
A
R
B
T
B
P
N
A
A
H
S
M
Onderstaande woorden zijn in alle richtingen in het diagram verborgen. De letters mogen meer dan eenmaal gebruikt worden. De overgebleven letters vormen van boven naar beneden gelezen de oplossing.
W
N
A
J
A
A
R
O
D
E
C
E
E
E
U
E
I
G
R
E
N
E
L
N
I
R
I
R
J
S
D
B
T
W
N
M
N
L
R
E
N
K
F
T
E
BESSEN BIETEN BINNEN BLAD BOLLEN BRAMEN DAUW
E
L
U
L
O
E
S
E
K
O
K
E
S
I
U
P
A
K
S
O
I
T
N W
N
N
L
T
U
M
D
D
S
S
T
F
O
E
O
S
E
S
O
O
L
R
E
G
E
N
D
E
B
I
N
N
E
N W
N
L
E
J
N
A
R
O
O
D
B
E
S
S
N
DONKER EIKELS ENERGIE ERICA HERFST MOSSEL MUSEUM
NAJAAR NOTEN ORANJE PAKSOI REGEN ROOD SNERT
SNOEIEN UITJES WEER WITLOF WOLKEN
Oplossing Zweedse puzzel zomer 2016: midzomer. Oplossing Woordzoeker zomer 2016: uitstapje. Het dagje huur van de Zonnebloemauto is gewonnen door: Hannie van Doremalen uit Schijndel. Proficiat!
28 Beleef!
E
Š Sanders puzzelboeken, Vaassen
thuis Beleef!
WIN!
We mogen twee boeken weggegeven. Ding mee naar een exemplaar en stuur voor 1 oktober een e-mail aan redactie@beleef.nl
Leuke gadgets, boeken en dvd's. Beleef! zet ze voor je op een rij. LEZEN
KIJKEN
Ontroerend levensverhaal De Amerikaanse Jennifer Bricker, geboren zonder benen en afgestaan door haar biologische ouders, vertelt haar levensverhaal in Dans zonder benen. Dankzij de nooit aflatende steun van haar adoptieouders groeit ze uit tot een topsporter van wereldklasse. Dat is niet het enige wonder in haar leven. Ze gaat op zoek naar haar biologische tweelingzus. Een ontroerende hereniging volgt. € 19,99, bol.com
Iedereen heeft wel wat
PUZZELEN
Reizen in de keuken
De stuntelige detective Van der Weyden leidt een politieonderzoek naar een aantal bizarre delicten in een slaperig dorpje in Noord-Frankrijk. De plaatselijke jeugd maakt het de rechercheur knap lastig. Bijzonder aan deze film is dat alle personages een tic of beperking hebben. Regisseur Bruno Dumont koos er bewust voor. “Het kan voor de toeschouwer in het begin wat ongemakkelijk zijn, maar als je genoeg tijd met mijn personages doorbrengt, ga je hun schoonheid zien.”
Op de koelkast de wereld zien groeien terwijl je wacht tot de aardappelen koken. De honderd stukjes van deze Wereldkaartpuzzel (33 x 23 cm) hebben een magnetische achterkant.
P’tit Quinquin, dvd-speelfilm, 3 disks 406 minuten, € 19,99, bol.com
€ 12,95, dezwerver.nl
Dynamische
senior
De dagboeken van Hendrik Groen zijn bestsellers. In korte, openhartige en soms hilarische dagboekfragmenten laat de bejaarde je een jaar lang meeleven met de ups en downs van zijn leven in een verzorgingshuis. ‘Pogingen iets van het leven’ te maken en ‘Zolang er leven is’ zijn er ook als luisterboek. Downloaden als mp3 kan ook, op luisterrijk.nl
WEBWINKELEN
Dat zit wel goed Gespot op Support 2016 en nu voor het eerst te koop in de webshop: de collectie van Modelabel MOS. Ontwerper is Alicia de Groot. Haar passie? Mode ontwerpen voor de zittende mens. Meer aanbieders van leuke en comfortable mode voor de zittende mens vind je via zonnebloem.nl/fashiononwheels
Tekst: Ariëtte Ettema
LUISTEREN
Beleef!
29
Koeman (49) Wie: Maarten gen de heerte n Wat: bego met che opinie in sende medis tot am D liep de hardlopen en athons, ar m n ge ne Damloop en n er keer die va waaronder vi New York stelveen Woont: in Am stic fibrosis cy : ng Beperki ziekte) ijm (CF of taaisl n pe lo rd ha : ie Pass
30 Beleef!
De overwinning
‘ Toedeledokie, hardlopen gaat zó gemakkelijk’ Sporten zou ongezond zijn voor mensen met taaislijmziekte, die een gemiddelde levensverwachting hebben van 40 jaar. Maarten Koeman (49) weigerde zich daarbij neer te leggen. Met hardlopen wist hij zijn conditie op topniveau te brengen. Vier keer rende hij de Marathon van New York. ‘Trainen geeft me het gevoel dat ik mijn gezondheid enigszins kan sturen.’ nadat ik met een infectie in het ziekenhuis had gelegen. Omdat ik na twee weken weer dezelfde bacterie had opgelopen, wilde mijn arts me opnieuw laten opnemen. Ik stelde hem toen spontaan voor om zélf mijn conditie te verbeteren, met een hardlooptraining. Hij gaf me twee weken. Vervolgens heb ik negen jaar niet in het ziekenhuis gelegen.”
Best praktisch “Als CF-patiënt werkt je lichaam je vaak tegen. Je komt ’s morgens traag op gang en moet veel sputum ophoesten. Omdat mijn vetvertering verstoord is, had ik tot mijn 12de een vetarm dieet, waardoor ik dun was. Tijdens het rennen ontdekte ik dat mijn magere lichaam best praktisch is. Hardlopen bleek bovendien een sport te zijn waarin ik mijn emoties kwijt kon. Toen ik net op de middelbare school zat, overleden kort na elkaar mijn vader en een vriend die CF had. Ik had er veel verdriet van. In plaats van binnen zieker te zitten worden, bleek ik zelf het tij te kunnen keren door te trainen. In korte tijd liep ik een halve marathon. Mijn moeder riep weliswaar na zeven kilometer vanaf de zijlijn: zou je niet stoppen? Ja toedeledokie, dacht ik, het gaat zó gemakkelijk! In 1988 liep ik voor het eerst de Marathon in New York. Ik was op het idee gebracht door een artikel in een tijdschrift over een Noorse jongen met CF. Hij had er acht uur over gedaan. Ik liep mijn eerste marathon in minder dan vier uur.”
Zwaar gevecht “De Dam tot Damloop in 2014 heeft me veel meer moeite gekost dan die eerste marathon. In 2003 heb ik een levertransplantatie ondergaan. Daarna heb ik tien jaar niet kunnen trainen. Het was een ongelooflijk zwaar gevecht om weer tot hardlopen te komen. De medicatie die afstoten van de lever tegengaat is een aanslag voor je conditie. Ik kamp bovendien met CF-gerelateerde diabetes. Ik zou graag de energie hebben om weer te kunnen trainen zoals ik dat vroeger deed, maar mijn maximumafstand is nu zeven kilometer. Ik probeer drie keer per week te trainen, maar moet soms eerst even in bed gaan liggen. Elke training ervaar ik nu als een overwinning. Ik voel dat het nog steeds goed voor me is. Niet alleen omdat ik mijn longen kan schoonhoesten, maar ook voor mijn bloedsuikerspiegel. Als ik train ligt mijn gemiddelde suikerwaarde aanmerkelijk lager, waardoor ik minder insuline hoef te spuiten. Hardlopen geeft me het gevoel dat ik mijn lichaam in de hand heb. Dat ik invloed kan uitoefenen op mijn gezondheid en niet uitsluitend afhankelijk ben van medicijnen. Als ik train voel ik me zoveel prettiger.”
Deel het verhaal van jouw overwinning. Stuur een
!
e-mail aan beleef@zonnebloem.nl
Beleef!
Tekst: Maria Aarts Fotografie: Eline Hensen
“Ik ben nu 49 jaar, veel ouder dan ik ooit gedacht had te zullen worden. Toen ik 2 was kregen mijn ouders te horen dat ik hooguit 9 zou worden. Ondertussen is de gemiddelde levensverwachting van iemand met cystic fibrosis 40 jaar. Sinds ik daar overheen ben, kijk ik zelden meer vooruit. Als dit het zou zijn, ben ik al tevreden. Ik verheug me wel op mijn 50ste verjaardag, op 27 mei 2017. Die wil ik in New York vieren, waar ik vier keer de marathon heb gelopen. Het is de plek waar ik mijn ziekte heb overwonnen, keer op keer. Telkens als ik in New York was dacht ik: dit zou best de laatste keer kunnen zijn. De laatste keer dat ik fit genoeg ben om de reis aan te kunnen, om te vliegen zonder zuurstof. En elke keer kwam er weer een volgende keer. In mijn jeugd werd aangenomen dat de weerstand van iemand met taaislijmziekte afnam bij inspanning. Daardoor word je vatbaarder voor infecties. Span je vooral niet in, was het advies. Rustig aandoen zou het beste zijn. Bij cystic fibrosis gaan je organen steeds slechter functioneren door het slijm in je lichaam. Het dikke sputum is een voedingsbodem voor bacteriën. Hoe minder er in je longen zit, hoe beter. Een fysiotherapeut beklopte mijn borstkas en rug om het los te krijgen, zodat ik het kon ophoesten. Maar ze kon kloppen wat ze wilde, ik hoestte niet. Ik kon wel slijm ophoesten als ik voetbalde met jongens in de buurt. Dat hardlopen goed zou zijn bedacht ik kort
31
Omdat z’n cluppie niet naar Gerard komt… …gaan wij met Gerard naar zijn cluppie. Want bij de Zonnebloem vinden we dat een lichamelijke beperking geen belemmering mag zijn. Daarom zetten we alles op alles om dit soort uitjes mogelijk te maken. Wij denken in oplossingen en zeggen niet voor niets:
Er kan zoveel meer dan je denkt ST 201 6
! B f e ! e e l leef! f e Be
le e B
ON WER
M M AAKT
OO -V
RJA
2 AR
5 01
EBLOEM DE ZONN JK EL I f ni e t? OG ke li jk o an M eg ER To
1 NR
icht Uitgel VER
NR 3
ER 2016 NR 2 - ZOM
- HERF
t ich gel RKT Uit BEPE KEN
DEELZO IJKNN EBLO EER MOG
C u ra
EM M
ç
A AK T
O ALLES NDE GEZO ING VOED
MEER
MO G
Droo ao E rlandse To eg mtrip op wiele e d e N TM e K D A n an MA wateren De Nekedli jk o f n i et . EM LO erlands ? EB t h IET e er m aa s m NN V a N ra te e O o a C rs Z OF DE erd nd achteaarn LI JK KE mst Rdoelle AN apen h sc E G je A O T t Har HOLT E: wooDen luc ht in ! C e de B S ng n RO Je ssballo e en’ met em I‘ k bie ik b Zonneblo Tijgicea va n Sc ha ik r w g de danesn op rs de vloer elin an 3 xg je Eft Da
ELIJK
e at sj het w i ‘Jdeerkeunnulitnjkth, eksidteis’ een rijheeerid’ ‘Taoaedrgawanénvljkaekendngevanreisjetlvm W a ‘ voogrm el kt’ n llerb a e:
W
en
dy
Le
s K ee s- Ja er n va n gi d e r K lo d ij k os t e r n va n ot w i
15
-03-
03
:33
15:08
coverb.in
dd 1
coverb.indd
1
d
r.ind
ve
co
1
31-08-16
Word abonnee en ontvang Beleef! gratis thuis
Een tijdschrift met inspirerende interviews, tips&tricks over toegankelijke uitjes en vakanties én veel nieuws en gadgets voor mensen met een lichamelijke beperking. Ontvang dit kleurrijke magazine gratis! Meld je aan via zonnebloem.nl/beleef en ontvang Beleef! 4x per jaar thuis. Je kunt je daar ook aanmelden voor een digitaal abonnement.
14
08-06-16
Uitgelicht
ALLES OVER ICT EN GEZONDHEID
08:33