NR 2 - ZOMER 2015
Beleef! DE ZONNEBLOEM MAAKT MEER MOGELIJK
Uitgelicht
IN BEWEGING
vakant i e vi eren
De vergezichten van de Eifel
3x anders
Door de grachten van Amsterdam TOEGANKELI JK OF NI E T?
De zomerse festivals
J o y va n d e r S t e l
‘ Ik heb geen handicap, want ik kan alles gewoon’
Inhoud 20 Beleef! Mensen
04 In contact 06 Uitwaaien met... 20 DJ Braille 30 Eelke Kelderman
Reacties, berichten, tweets en meer
Marc de Hond ontmoet coach Joy van der Stel
‘Met een beetje zelfspot kom je ver’
Van overwinning naar overwinning
Actief
10 12 15 18
Hoe toegankelijk is... Nederland Festivalland
Op maat... 3x anders
Amsterdam vanaf het water
Beleef! actief
Tips om buiten de deur te genieten
Actief
Ontdek de Duitse Eifel
Dichtbij
24 Column Jiske Griffioen 26 Donovan Claessen 28 Puzzel 29 Beleef! thuis
‘Beweging is goed voor iedereen’
29
‘Aan één blik genoeg’
15
En win een dagje Zonnebloemauto!
Tips & tricks voor in en om het huis
Praktisch
16 Update 22 Uitgelicht 25 Beleef! praktisch
Nieuws en achtergrond van de Zonnebloem
Meer weten over lekker bewegen
Nieuwtjes en tips
2
Beleef!
12
18
Duo
26 Wie: Ine Geerdink (59) Is: Zonnebloemdeelnemer in Enschede Woont: zelfstandig in een woonvorm met hond Guuz Beperking: kan niet meer staan en heeft reuma Vervoermiddel: elektrische rolstoel Hobby’s: poppenhuizen inrichten, lezen, puzzelen
Wie: Mariet Kamphuis (71) Is: vrijwilliger in Enschede Woont: in het centrum Werk: heeft onder meer gewerkt in het speciaal onderwijs Gezin: getrouwd, moeder en oma Hobby’s: lezen, reizen, activiteiten organiseren via Odd Fellows
Mariet: “Ik kan met iedereen bij onze afdeling goed opschieten, maar mijn band met Ine is anders. ‘Deelnemer’ en ‘vrijwilliger’ zijn we allang niet meer, we zijn echt vriendinnen. We begrijpen elkaar en kunnen Mariet: over alles praten. Wat ik zeer aan Ine waardeer is dat ze echt luistert. Hoewel we ook zonder woorden kunnen; we hebben aan één blik genoeg. Ine heeft veel meegemaakt, maar laat zich hierdoor niet uit het veld slaan. Dat bewonder ik in haar, ze is een echte doorzetter. Een prachtmens!”
30
Ine: “Mariet en ik hebben elkaar twintig jaar geleden ontmoet, toen ik bij de Zonnebloem kwam. Ik zat toen net in een rolstoel, na een ernstig auto-ongeluk waarbij mijn toenmalige partner overleden is. Met de jaren is tussen Mariet en mij een bijzondere band ontstaan. Als er iets met me is, merkt ze dat Ine: meteen. Dan geeft ze me de ruimte. Ze oordeelt niet en begrijpt me. We zijn er altijd voor elkaar. Toen een goede vriendin een paar jaar geleden overleed, heb ik veel aan haar steun gehad. En ik was er voor Mariet toen haar man vier jaar geleden een herseninfarct kreeg. We zien elkaar vaak. Gewoon lekker kletsen onder het genot van een kop koffie.”
‘Als er iets is, merkt ze dat meteen’
10
Beleef!
Tekst: Manon van Wijnen.
‘ We zijn echt vriendinnen’
3
In contact
Eens of oneense?b lo e m
Klein maar fijn Op pad met z’n tweetjes of met z’n zessen: de Zonnebloem organiseert steeds meer kleinschalige activiteiten. Van een middagje winkelen tot een bezoek aan een theater, een potje biljarten of een patatje eten. Onze vrijwilligers horen achteraf veel enthousiaste geluiden. Deelnemers zeggen zo gemakkelijker contact te leggen
dan in een grote groep, ze kunnen gesprekken beter volgen en vinden de kleinschalige activiteiten minder vermoeiend. Wij zijn benieuwd wat jij van deze ontwikkeling vindt. Ga je nu (vaker) met ons stap? Laat het ons weten, reageer op de stelling hiernaast en licht vooral je standpunt toe.
e Z on n e To p dat d l e in s c h a l ig k r e e m s st eed rt o r g a n is e e n e t i e t i iv t ac een mail r weten en stuu .nl Laat het ons lo zonneb em naar beleef@
‘Meet & greet’ met Miss Montreal Samen met twee andere deelnemers en drie vrijwilligers van jongerenwerkgroep Groningen/Drenthe genoot Marit Kolder (19) van een concert met een wel heel bijzondere afsluiting. “Het was meer dan muziek. Het was een theatershow in huiskamersetting. Miss Montreal ging op zoek naar verhalen waar ze ter plekke een liedje van maakte – met veel humor. Na afloop konden wij de foyer waar ze aan het signeren was moeilijk bereiken, daarom kwam ze gewoon naar ons toe.”
Colofon Beleef! is een tijdschrift voor mensen met een lichamelijke beperking en is een uitgave van Nationale Vereniging de Zonnebloem. Beleef! verschijnt in maart, juni, september en december.
4
Beleef!
Post, mail, tweet...
Doe mee
Hoezo
Foto: www.gelijkekansen.be
toegankelijk?
Invalidenparkeerplaatsen worden vaak bezet door mensen die ze niet nodig hebben. Twee Belgische kunstenaars vragen op een ludieke manier aandacht voor dit probleem. Verbaas jij je ook wel eens over de (on) toegankelijkheid van publieke ruimtes? Maak een foto en post deze op onze Facebookpagina. De leukste foto wordt geplaatst in Beleef!
Oplage 60.000 exemplaren. Verspreiding per adres. Speciaal voor mensen met een visuele- of leesbeperking is er ook een gesproken versie beschikbaar. Deze kun je met streaming beluisteren of als daisy-cd aanvragen bij Dedicon; bel voor beide opties 0486-486486.
Contact: Nationale Vereniging de Zonnebloem, t.a.v. Beleef!, Postbus 2100, 4800 CC Breda. Tel: 076-5646464 E-mail: beleef@zonnebloem.nl, internet: www.zonnebloem.nl Redactie: Arno Saladin (hoofdredactie), Natalie de Neef (bladmanager), Saskia de Jong (managing editor), Christel Geense (art-director) Concept&Realisatie: Bindinc. Custom Media
Samen Dikke duim
Bij Marijke (29) en Willy (35) speelde de Zonnebloem cupido. Ze ontmoetten elkaar bij een Zonnebloemactiviteit, werden verliefd, gingen samenwonen en verwachten nu een kleintje!
Moeder Wilma (foto) en dochter Minette fietsen samen heel wat af en zetten voor vertrek altijd hun Fundrunner-app aan. Zo steunen ze met elke sportieve kilometer ons werk. Wilma fietste alleen al duizend kilometer in drie maanden, wat goed is voor 300 euro. Geweldig! Wil jij ons ook steunen met bijvoorbeeld je wandelen fietskilometers? Download dan gratis de Fundrunner-app en doe mee! Op Facebook kregen Wilma en Minette veel enthousiaste reacties, zoals: • Goed bezig dames, ga zo door. • Cool! De Zonnebloem verdient het! • Echt zonnetjes, die verdienen een bloemetje!!
4% Eens
t e e w t p o T Coverfoto: Marloes Bosch. Druk: Senefelder Misset BV. Doetinchem Auteursrechten voorbehouden: Overname van (delen van) artikelen kan uitsluitend na toestemming van de redactie. Wilt u Beleef! niet meer thuis ontvangen? Mail dan naar beleef@zonnebloem.nl
96% Oneens
Over onze nieuwe vakantiebestemming Tenerife: ‘Veilig en wel op Tenerife aangekomen. Gaan d’r een topweek van maken met @DeZonnebloem’
‘ Ik kon Marijke niet meer vergeten’ Ik had geen idee dat ik zoveel indruk op hem had gemaakt. Na een paar dates viel ik ook voor hem. Hij is leuk in zijn hele doen en laten, keilief, onafhankelijk en neemt me zoals ik ben.” Willy: “Marijke is echt mijn maatje, met wie ik alles kan delen. Ze zegt het ook eerlijk als ik op de rem moet trappen. We wonen nu drie jaar gelukkig samen en hebben iets heel moois om naar uit te kijken: de komst van ons kindje half juli.”
!
Tekst: Manon van Wijnen.
De stelling in het lentenummer van Beleef! luidde: ‘Het valt me alles mee: de veranderingen in de zorg’ De uitslag is meer dan duidelijk:
Marijke: “In 2009 was ik vrijwilliger bij een activiteit. Ik zag Willy klunzen met eten en bood aan te helpen. Twee uur later zaten we nog te praten.” Willy: “Ik kon Marijke na die ontmoeting niet meer vergeten. Ik sprak met mezelf af dat als ik na een maand nog aan haar dacht, ik haar mocht gaan zoeken.” Marijke: “Ik was verrast toen ik zijn berichtje kreeg.
Ook een bijzonder contact gelegd, of ben je juist op zoek naar contact? Laat het ons weten! Mail naar beleef@zonnebloem.nl
Beleef!
5
Uitwaaien met... Marc de Hond ontmoet Joy van der Stel
‘ Mijn wilskracht heeft me ver gebracht’ ‘Joys levenslessen tonen overtuigend aan hoeveel meer er uit het leven te halen is. Als je er maar keihard voor wilt werken.’ Dit schreef Marc de Hond ooit op de flap van het boek van Joy van der Stel. ‘Het is precies wat Joy nog steeds doet: het maximale eruit halen bij zichzelf en bij de mensen die ze coacht.
6 Beleef!
Beleef !
7
‘ Mijn moeilijke start heeft me mentaal sterk gemaakt’ Marc: “De eerste keer dat ik over je hoorde was via mijn vader. Hij was nu toch een vrouw tegengekomen. Met haar moest ik kennismaken. Vervolgens vertelde hij een fantastisch verhaal over jou in de zandbak. Het zegt zoveel over hoe jij bent.” Joy (lacht): “Dat is een legendarisch verhaal geworden, geloof ik! Het speelde zich af toen ik een jaar of zes was. We woonden op de eerste verdieping van een flat met een groot raam. Ik had uitzicht op een speelplaats met een schommel, een wip en een zandbak. Elke dag zat ik verlangend naar die zandbak te kijken. Ik wilde er zó graag in spelen. Omdat mijn moeder vrij voorzichtig was, zeurde ik bij mijn vader of hij me ernaartoe wilde brengen. Hij vond het geen goed plan. Ik zat volledig gefixeerd in de rolstoel en kon niet zelfstandig zitten. Hoe moest het dan in die zandbak? Ik was helemaal niet bezig met wat ik wel en niet kon, maar met wat ik wilde. Als ik had kunnen lopen, had ik gestampvoet. Ik moest en ik zou. Op een gegeven moment was mijn vader het zat. Hij trok zijn jas aan, gaf mij de mijne en samen stuiterden we de trap af. Door de manier waarop hij me in de zandbak zette, dacht ik: oh jee, hij gaat me toch niet alleen laten? Dat deed hij dus wel. Met een ‘succes wijfie’ als afscheid, vertrok hij. Natuurlijk lag ik meteen zand te happen, maar ik wilde in de zandbak spelen. Toen ik hardop zei: ‘Ik wil in de zandbak spelen!’, voelde ik mijn romp een stukje omhoog gaan. Toen ik het luidkeels herhaalde, kwam ik nog wat verder omhoog en bij de derde keer voelde ik mijn vaders hand die een nieuwe val voorover voorkwam. Hij zette me in mijn stoel, pakte de banden om me te fixeren, maar bedacht zich. Plotseling realiseerde hij zich dat ik nooit zelfstandig zou leren zitten als men mij maar bleef vastbinden. Met uitzondering van de heupgordel verwijderde hij alle banden van mijn rolstoel en bracht me daarin de volgende dag naar school. Ik zat er best goed bij en dat maakte me zo trots! Oké, ik kwijlde wat meer omdat ik me enorm moest inspannen, maar dat maakte niet uit. Mijn wilskracht zou me nog ver brengen.”
meer spanning dan gemiddeld op mijn spieren. Iedereen dacht dat ik dood zou gaan. Tegen mijn ouders werd zelfs gezegd dat ze me maar niet moesten aangeven en geen geboortekaartjes moesten versturen. Toen ik er na vijf dagen nog steeds was, is mijn vader toch maar naar de burgerlijke stand gegaan. Vervolgens heb ik vier jaar in het ziekenhuis gelegen, waar ze eigenlijk niet wisten wat ze met me moesten. De artsen waren ervan overtuigd dat ik 24 uur per dag zorg nodig had en dat ik me nooit zou kunnen bewegen in deze maatschappij. Toen ik vier was, kon ik niet lopen, niet praten en niet eten.” Marc: “Hoe is het dan toch goed gekomen?” Joy: “Daarin hebben mijn ouders een belangrijke rol gespeeld. Thuisgekomen uit het ziekenhuis, ging ik op mijn vierde naar een revalidatiecentrum. Op een gegeven moment werd mijn ouders daar verteld dat ik erg eigenwijs was. Terwijl mijn moeder van schaamte bijna onder haar stoel kroop, zei mijn vader: ‘Oké, maar wat is nu het probleem?’ Of je het nu eigenwijsheid of kracht wilt noemen, mijn ouders zagen het en gingen ermee aan de slag. Ik kon bijvoorbeeld niet eten, omdat ik niet wist hoe het moest. Ik leefde al vier jaar op sondevoeding. Mijn vader begon me hapjes te geven, waarna hij over mijn keel streek. Door de natuurlijke route aan te geven, snapte ik binnen een dag hoe het werkte en kon ik eten. Zo hebben mijn ouders me met allerlei dingen geholpen. Ik was bij hen veel beter af dan in een revalidatiecentrum, daarom haalden ze me naar huis. Daar ging het razendsnel vooruit. Bij mijn geboorte was ik voor tachtig procent spastisch, nu is dat achttien procent.”
Eigenwijze kop Marc: “Heeft die moeilijke start nog steeds effect op jou?” Joy: “Het heeft me mentaal enorm sterk gemaakt. Ik heb geen beperking – want ik kan alles gewoon doen. Ik heb een anders werkend lijf. Zo ziet ik dat. Ik ben bedreven geraakt in andere manieren ontdekken waarmee ik hetzelfde resultaat kan behalen.” Marc: “Eigenlijk ben jij een mooi voorbeeld voor de huidige participatiemaatschappij, waarin zo veel mogelijk zelf doen vooropstaat.” Joy: “Ik vind dat het helemaal mis gaat met die participatiemaatschappij. Het is typisch iets dat is bedacht door mensen achter een bureau, die verstand hebben van cijfers, maar de
Geen geboortekaartjes Marc: “Dat is wel gebleken. Je bent nu volkomen zelfstandig, terwijl de prognose toen je werd geboren totaal anders was.” Joy: “Klopt. Ik ben twee maanden te vroeg geboren in een nonnenziekenhuis, waar alles via de natuurlijke weg moest. Dat resulteerde in een bevalling die 92 uur duurde. Ik liep daarbij zuurstofgebrek op, waardoor ik spastisch werd. Ik heb
8 Beleef!
‘Ik was niet bezig met wat ik kon, maar met wat ik wilde’
praktische uitwerking niet doorzien. Tijdenlang is mensen met een anders werkend lijf alles uit handen genomen. Als iemand nooit is geleerd hoe hij zijn veters moet strikken, kun je hem niet opeens een paar schoenen geven met de opdracht dat hij ze zelf moet zien aan te trekken en dicht te strikken. Dat gaat niet zomaar. Ik vind het erg als het toch van mensen wordt gevraagd. Niet iedereen heeft zo’n eigenwijze kop als ik. Sommige mensen moeten geholpen worden voordat ze ontdekken hoe ze het zelf kunnen doen.”
Standaardplaatje Marc: “Wat levert die zelfstandigheid je uiteindelijk op?” Joy: “Ongelooflijk veel. Het is zoveel fijner als je dingen gewoon zelf kunt doen en niet overal hulp bij nodig hebt. Dat geeft je een groot gevoel van vrijheid. Het moet natuurlijk wel mogelijk zijn. Als iets je echt niet lukt, heb je hulp nodig. Punt.” Marc: “Je hebt een dochter van twaalf. Ik heb geen kinderen, maar hoe gaat die verzorging als je een beperking hebt?” Joy: “Dat lukt prima. Er bleken alleen weinig kindermeubels geschikt te zijn voor ouders in een rolstoel. Gelukkig heb ik een man die superhandig is. Hij heeft allerlei dingen ontworpen waardoor ik onze dochter gewoon kon verzorgen.”
Marc: “Wordt jouw dochter anders opgevoed dan andere kinderen, denk je?” Joy: “Ik denk het wel. Niet omdat ze me moet helpen, maar omdat mijn man en ik vinden dat je kinderen zo zelfstandig mogelijk moet maken. Ik zie vaak dat kinderen thuis niets hoeven te doen, terwijl mijn dochter zelf haar kamer opruimt en stofzuigt. Niet omdat ze een moeder zoals ik heeft, maar omdat we haar verantwoordelijkheidsgevoel willen meegeven.” Marc: “Ik denk dat het voor een kind een enorme verrijking kan zijn om een ouder te hebben die niet standaard is.” Joy: “Dat denk ik ook. Omdat wij niet voldoen aan het standaardplaatje, heeft mijn dochter ook veel minder de neiging om daaraan te willen voldoen. Ze trekt gewoon de schoenen aan die zij mooi vindt, ook als die helemaal niet in de mode zijn. Ze heeft een mooie, open blik. Daar ben ik heel trots op.”
Met wie gaat Marc de Hond de volgende keer uitwaaien? Geef ons je suggesties door via: beleef@zonnebloem.nl
!
Tekst: Deborah Ligtenberg. Fotografie: Joshua Rood.
Joy van der Stel (39) loopt zuurstofgebrek op tijdens haar geboorte, waardoor ze zwaar spastisch ter wereld komt. Medici zijn ervan overtuigd dat ze nooit een volwaardig leven zal kunnen leiden. Joy bewijst het tegendeel. Nu coacht ze mensen met een beperking, geeft trainingen aan professionals in de zorg en ouders van kinderen met een beperking en is gastspreker. Ze is auteur van het boek De kracht van mijn onmacht. Lees meer over Joy op www.empowermij.com
Marc de Hond (37) krijgt in 2002 door een medische fout een dwarslaesie. Vanaf dat moment maakt hij gebruik van een rolstoel. Hij speelt in het Nederlands rolstoelbasketbalteam en is een van de presentatoren van KRO De Rekenkamer. Daarnaast is hij ondernemer en schrijver van het boek Kracht. Hierin beschrijft hij de fysieke, mentale en sociale gevolgen van zijn handicap en hoe hij zijn leven weer opbouwde. In 2015 speelt Marc in de Nederlandse theaters de solovoorstelling Scherven brengen geluk. De speellijst is te vinden op www.marcdehond.nl
Beleef !
9
Hoe toegankelijk zijn
De zomerse
festivals Lekker in de buitenlucht met een stel vrienden genieten van goede muziek en leuke acts. Het altijd-goed-festivalrecept. Leuke festivals genoeg. Maar hoe toegankelijk zijn ze? Beleef! vroeg het Bart Kokx van stichting Signway.
Tekst: Manon van Wijnen. Illustratie: Saskia Rasink.
Zijn de entreepoortjes breed genoeg? Heb je goed zicht op het podium? Kun je je op het hele terrein gemakkelijk verplaatsen? Het zijn enkele van de vele punten waarop testers van stichting Signway letten als zij een festival bezoeken. Bart Kokx: “Vervolgens geven we advies en een heleboel tips aan de organisatoren van het festival. Die zijn vaak verrast als ze horen hoe je met een paar aanpassingen de toegankelijkheid al flink kunt verbeteren. Mijn festivaltips voor komende zomer:
1
3 5 6 1 Parkpop 2 4 Den Haag, 28 juni 2015 “Hét popfestival: gratis en drukbezocht. De toegankelijkheid van het park hangt door al het gras wel een beetje af van het weer, maar de hoofdwegen zijn geasfalteerd.1 De 2 organisatie wil dat Parkpop voor iedereen is en heeft ons daarom gebeld. Dit jaar zijn er geen rolstoelpodia, maar speciale zones vooraan bij het podium. En we zijn samen aan het bekijken of we voor mensen met een gehoorbeperking signdancers kunnen vinden, die live de muziek uitbeelden.” www.parkpop.nl 3 2 Duizel 4 het5park6 in Rotterdam, 8, 9 en 10 augustus 2015 1 is dit 2 “Hou je van een intieme sfeer, dan een aanrader. Jong en oud komt met een picknickkleed onder de arm naar een mooi
10 Beleef!
stadspark om te luisteren naar verhalen en gedichten. Dit jaar kun je poëzie zelfs in zes dimensies beleven, waarbij alle zintuigen worden geprikkeld. De gedichten worden verteld, uitgebeeld en vertaald in geuren, smaken en trillingen. Dit is een idee van Signway en Senself (het podium voor het ontwikkelen en zichtbaar maken van talenten
3 1 2 4 ‘ Je geniet van een topuitzicht’ van mensen met een verstandelijke of meervoudige beperking). Wij willen niet alleen bijdragen aan praktische toegankelijkheid, maar ook verrassen met de artistieke meerwaarde ervan.” www.duizelinhetpark.nl
3 Huntendwarspop 5 6 4 Ulft, 15 augustus 2015 “Opgericht als inclusief popfestival voor mensen met én zonder beperkingen. ‘Speciale mensen’, zoals de organisatie ze noemt, betalen een gereduceerd tarief met als doel zoveel publiek met een beperking te trekken, dat het juist niet meer opvalt. Echt super hoe de organisatie gaat voor toegankelijkheid.” www.huntendwarspop.nl
3
5 6 4 Noorderzon Groningen, 20 t/m 30 augustus 2015 “Kom je uit het noorden van het land dan
moet je hier naartoe. Het festival is in een mooi, goed bereikbaar park. Het is wel erg groot, wat voor rolstoelers vermoeiend kan zijn. Tien dagen lang is er van alles te doen, te zien en te maken. Van voorstellingen van lokale en regionale theatermakers tot kunst, muziek en workshops waarbij je zelf mooie dingen kunt maken.” www.noorderzon.nl
5 Mysteryland 6 Haarlemmermeer, 28 t/m 30 augustus 2015 “Dance met internationale allure, omlijst door een mooie boodschap. De meest diverse muziekstromen, de hipste dj’s en de nieuwste special effects. Signway heeft de organisatie drie jaar geadviseerd over de toegankelijkheid: van de tekening van het terrein tot een lastminutecheck van de podia en tenten. Heel leuk: vanaf een natuurlijke piramide geniet je in je rolstoel van een topuitzicht over de podia.” www.mysteryland.nl
!
Wil je ook festivals testen voor Signway of volgen wat Signway allemaal bereikt? Kijk op www.signway.eu
Festivallen met de Zonnebloem. Kijk waar we allemaal naartoe gaan op www.zonnebloem.nl/ evenementen
1
1
2
3
4
5
2
5
4
6
6
1
1
3
2
3
4
5
2
3
4
5
6
6
1
2
3
4
5
6
Beleef!
11
Op maat
Keuze 1 Samen
Sinds Wim in een rolstoel zit, hebben hij en zijn vrouw Willy hun jaarlijkse uitje naar Amsterdam niet meer gedaan. Samen genoten ze daarom dubbelop van de rondvaart met de Zonnebloemboot door de hoofdstad.
Door de grachten 12 Beleef!
Keuze 2 Individueel
Izaak gaat vaak op eigen houtje op pad: rolstoelrijden in de omgeving en genieten van een lunch in het parkrestaurant om de hoek. Als hij verder weg wil, haakt hij graag aan bij evenmenten en uitjes van de Zonnebloem.
Keuze 3
Met een groep
Toen de pijn in haar rug te hevig werd, stopte mevrouw Van Eijk met haar vrijwilligerswerk. Nu ze zelf deelnemer is bij haar afdeling, beleeft ze nog meer plezier aan ‘haar’ Zonnebloem.
3x s r e d n a
Gezellig een dagje eropuit kan een gedoe zijn als je in een rolstoel zit en geen eigen vervoer hebt. Daarom biedt de Zonnebloem een breed palet aan uitstapjes aan. Je kunt op stap met een groep, individueel of samen met bijvoorbeeld je partner. Wim, Izaak en Mevrouw Van Eijk doen verslag. Beleef!
13
Naam: Wim te Kloeze Leeftijd: 69 Houdt van: tuinieren, fietsen, keramiek maken Woont: in een seniorenwoning in Varsseveld Werkte als: timmerman Relatie: getrouwd met Willy (Klein)kinderen: twee dochters, drie kleinkinderen
Naam: Geertruide (Trudy) van Eijk Leeftijd: 86 Houdt van: tuinieren, puzzelen Woont: in een appartement in Castricum (Klein)kinderen: twee zoons, twee dochters, drie kleinkinderen en twee achterkleinkinderen
Samen
Individueel
Met een groep
Terwijl bijzondere schepen tijdens de rondvaart passeren, bestudeert Wim te Kloeze klassieke en moderne gevels met een timmermansoog. Dat je heerlijk op stap kunt met de Zonnebloem, is zijn belangrijkste ontdekking. Wim te Kloeze: “Mijn vrouw en ik reisden jaarlijks met onze 65-pluskaart met de trein naar Amsterdam. Sinds ik na een herseninfarct in 2012 in een rolstoel zit, is het heel lastig geworden om samen leuke uitstapjes te maken. Dat we nu met de
Door spastische diplegie is zijn energievoorraad beperkt. Alleen de reis ergens naartoe kan hem al uitputten. Maar Izaak wil genieten van het leven en hoopt leuke mensen te ontmoeten. Daarom trekt hij eropuit.
Mevrouw Van Eijk was tot haar 79ste vrijwilliger. Nu geniet ze van de bezoekjes van een vaste vrijwilliger. Dit tochtje met een rondvaartboot door de Amsterdamse grachten is een groot feest voor haar. Mevrouw Van Eijk: “Vijftien jaar lang heb ik wekelijks twee dames bezocht. Nu krijg ik zelf bezoek van een vrijwilliger, een vrouw die ik al kende van de afdeling hier. We kunnen het prima met elkaar vinden. De Zonnebloem is een warme deken, zeg ik altijd. Ook tijdens de rondvaart merk je hoe iedereen geniet van het samen uit zijn. Met de mensen bij mij aan tafel heb ik leuke gesprekken. Ik ben
‘Verrassend hoe heerlijk het is’ Tekst: Manon van Wijnen. Fotografie: Marloes Bosch.
Naam: Izaak Langendorff Leeftijd: 31 Houdt van: met de computer bezig zijn, muziek luisteren Woont: in een wooncentrum in Utrecht Werkt als: grafisch vormgever
Zonnebloem een rondvaart kunnen maken, vinden we geweldig. Ik ben verrast hoe makkelijk het allemaal gaat. Via een lift kan ik met mijn rolstoel zo op de boot komen en aan boord heb ik alle ruimte. De rondvaart is prachtig en heel gezellig. Werkelijk alles aan het uitje is fantastisch. We gaan zeker vaker met de Zonnebloem op stap.”
‘Ik ben benieuwd wat ik ga beleven’ Izaak: “Twee jaar geleden ontdekte ik op de website van de Zonnebloem allemaal leuke evenementen. De reisafstand mag niet te ver zijn, anders ben ik al moe voordat ik er ben, maar vanuit Utrecht is Amsterdam prima te doen. De rondvaart is erg leuk! Ik ben gewend om alleen op stap te gaan, maar het zou mooi zijn als ik tijdens uitjes leuke contacten op zou doen. Die mis ik wel. Binnenkort ga ik voor de tweede keer met de Zonnebloem op vakantie. Naar Ameland. Ik heb er zin in. Ik heb me ook aangemeld voor de nieuwe afdeling in Leidsche Rijn. Ik ga er vast leuke dingen beleven.”
!
Ook op stap met de Zonnebloem? Kijk op www.zonnebloem.nl en klik op ‘Voor wie?’ en dan op ‘Dagje weg’.
14 Beleef!
‘De Zonnebloem is een warme deken’ voor de derde keer mee, maar zo’n grote stad verrast je telkens weer. Ik heb zo bovendien een vrouw ontmoet die ook in Castricum woont. We bezoeken elkaar nu soms. Oude panden bekijken is fantastisch, maar het samen fijn hebben is het meest waardevol.”
toe
actief
Beleef!
Getest jokpheid! gankeli
Er zijn genoeg redenen om de deur uit te gaan. Ook als je minder mobiel bent. Beleef! geeft je een aantal leuke tips.
BUITEN
Kijk eens naar het vogeltje Duik in een jungle vol tropische vogels en bewonder de grootste kolonie flamingo’s van Europa. In vogelpark Avifauna kun je ook Australische honingpapegaaitjes voeren en optrekken met ringstaartmaki’s. Het park is goed toegankelijk en elk restaurant heeft aangepaste toiletten. Huisdieren zijn niet toegestaan, hulphonden wel. www.avifauna.nl
REIZEN
Spaans vakantieparadijs
WELLNESS
Verwenmiddag Dobberen in verkwikkende baden, je huid scrubben en genieten van een lekkere shake. Wellness is het ultieme verwennen. In de thermen van Sanadome in Nijmegen maken badliften het kuurbad, zoutbad en buitenbad toegankelijk. Er zijn aangepaste toiletten en voor wie er geen genoeg van krijgt: ook twee toegankelijke hotelkamers.
Yvonne en Robert de Kruiff reizen graag. Toen Yvonne in een rolstoel belandde, ontdekten ze dat aangepaste accommodatie vinden moeilijk is. Ze kochten hun eigen paleisje, een villa aan de Spaanse Costa Blanca, en pasten het volledig aan: van het bed tot de badkamer en het zwembad. Het strand, restaurants, winkels en het gezellige plaatsje Moraira zijn dichtbij. Huren kan eventueel met thuiszorg. www.villalosleones.nl
www.sanadome.nl/informatie/mindervaliden
Bodyworlds
Rolling, rolling, rolling
Een bonte stoet op wielen vertrekt van 28 tot en met 31 juli vanuit Delden. De Twentse Rolstoelvierdaagse, de enige vierdaagse voor handrolstoelen en handbikes, heeft routes van 9, 15, 30, 50 en 70 kilometer. Vrijwilligers staan klaar om het verkeer te regelen en zorgen ervoor dat iedereen de finish haalt. Afsluiting met een barbecue en afterparty. Opgeven kan tot de dag zelf. www.twentserolstoelvierdaagse.nl
Word je gezonder als je gelukkig bent? Ontdek het bij anatomiemuseum Body Worlds in Amsterdam. Met meer dan 200 lichamen vertelt de interactieve expositie The Happiness Project het wonderbaarlijke verhaal van ons lijf en de invloed van geluk op gezondheid. Dagelijks geopend vanaf 9.00 uur. www.bodyworlds.nl
Beleef!
Tekst: Manon van Wijnen.
SPORT
CULTUUR
15
Update
Nieuws en achtergrond van de Zonnebloem
Zonnebloemagenda � 15 juni: het jaarverslag staat online. Bekijk het op www.zonnebloem.nl/jaarverslag � 4 , 11 en 25 juli: dagje strand met verschillende typen strandrolstoelen en � � � � � �
begeleiding 1 6 juli: uitje naar het Tropenmuseum, met de mooiste verhalen en voorwerpen van over de hele wereld 1 augustus: meezingen met Nederlandstalige muziek tijdens Breda in Concert 1 9-23 augustus: Beleef een van de Zonnebloemevenementen tijdens Sail Amsterdam 2015 14 september: Nationale Ziekendag 24 september-3 oktober: Week tegen Eenzaamheid 3 0 september: Laatste kans om Zonnebloemloten te kopen op www.zonnebloem.nl/loterij
NB. We kunnen hier maar enkele van de evenementen noemen waar wij naartoe gaan. Kijk voor alle andere landelijke evenementen op: www.zonnebloem.nl/evenementen
SAIL JE MEE?
De indrukwekkende schepen van Sail Amsterdam 2015 zie je nergens beter dan vanaf een boot! Kom en beleef Sail op onze volledig aangepaste rondvaartboot. Een unieke ervaring om de klassieke zeilschepen te bekijken vanaf het water. Onze boot maakt tijdens Sail twee vaarten per dag, in de middag en in de avond. Kijk op www.zonnebloem.nl/saildeelnemers
16 Beleef!
Sympathieke
actie
Ken je Vegro al van de slimme hulpmiddelen? Zoals de rolls: een rollator die uit te klappen is tot rolstoel. Of het draadloze alarmsysteem dat drie mensen van je keuze belt in geval van nood. Of het kluisje dat voorkomt dat je invalidenparkeerkaart wordt gestolen. Vegro levert ook de hulpmiddelen voor onze vakanties en activiteiten, zoals rolstoelen en bedden. Er is nu een sympathieke actie: per webbestelling schenkt Vegro één euro aan de Zonnebloem. Ook met je bedrijf de Zonnebloem steunen, zoals met deze leuke actie? Kijk op www. zonnebloem.nl
Vrijwilliger vertelt Ni euw samen op pad Vanaf nu is het voor bepaalde evenementen ook mogelijk om je samen in te schrijven. Zo kun je onbezorgd samen met je partner, vriend of vriendin op pad, terwijl alles geregeld is zoals je dat van ons gewend bent. Als je hulp nodig hebt, zijn er (verpleegkundige) vrijwilligers aanwezig. Deze nieuwe mogelijkheid bestaat onder andere voor de stranddagen, Sail Amsterdam 2015 en een tocht met onze rondvaartboot. Kijk op www.zonnebloem.nl/ evenementen
Naam: Heika Moorlag Leeftijd: 53 Is: afdelingsvrijwilliger in Oude Pekela Gezin: getrouwd met Hans en moeder van Keshia (29) Vrijwilliger sinds: 2007
“Dat ik in 2007 vrijwilliger ben geworden bij de Zonnebloem, komt door mijn dochter Keshia. Zij is geboren met spina bifida, in de volksmond ook wel een ‘open ruggetje’ genoemd. Toen ze wat ouder werd, wilde Keshia dolgraag leuke dingen ondernemen met leeftijdgenoten, zoals een weekendje weg. We waren samen aan het zoeken naar mogelijk-
509.381
mensen ondersteunen ons werk als donateur
Tot onze grote spijt waren de puzzels in de vorige Beleef! onvolledig afgedrukt waardoor het onmogelijk was ze op te lossen. Daarom geven we in dit nummer tweemaal een dagje huur van de Zonnebloemauto cadeau. Ga snel naar pag. 28. 28
16
1 8
2
2
19
7
30
4
5
6
7
10
12 13
11
14
15
16 17
18 19 20 22
23
27
21 24 25
28 30
3
3
9
26
29
heden toen ik via mijn nicht hoorde dat de Zonnebloem allerlei activiteiten organiseert voor jongeren. Na een kijkje op de website waren we zo enthousiast dat we ons diezelfde avond nog allebei hebben aangemeld. Keshia bij de regionale jongerenwerkgroep en ik als vrijwilliger bij de plaatselijke afdeling. Ik heb me bewust niet aangemeld voor de jongerenwerkgroep omdat ik het voor Keshia leuker vind als ze op stap kan zonder haar moeder. Het vrijwilligerswerk voor de afdeling in het dorp doe ik met veel plezier. Per week ben ik er zo’n drie uur mee bezig. Ik ga af en toe op huisbezoek, ben bestuurslid en organiseer veel. Toneelspelen is mijn passie en ik voer regelmatig stukjes op voor deelnemers. Prachtig om te zien hoe blij je mensen kunt maken met iets waarvan je zelf ook blij wordt.”
Beleef!
8 © Sanders puz
zelboeken
, Vaassen
Tekst: Manon van Wijnen.
Oeps!
‘ Je wordt er zelf ook blij van’
17
Actief
‘De plaatsen waar je niet verder komt dan het terras, zijn de gezelligste’
‘Genieten van mooie Na dertig jaar moest hij noodgedwongen afscheid nemen van zijn camper. Even vreesde Joseth Vernaus (81) dat het voorgoed afgelopen was met vakantie vieren. Totdat hij met de Zonnebloem naar de Duitse Eifel kon reizen. ‘Ik voelde me vrij en toch omringd met de beste zorg.’ “Ik heb COPD, een chronische longziekte waardoor ik moeilijk kan ademhalen. Om te voorkomen dat ik het benauwd krijg, moet ik alles op mijn gemak doen. Voordat ik ziek werd, had ik twee grote hobby’s: techniek – dat was ook mijn werk, ik was monteur in de koeltechniek – en op vakantie gaan. Met
18 Beleef!
mijn camper tufte ik overal naartoe. Sinds ik ziek ben, lukt monteren niet meer. En alleen op vakantie gaan, vond mijn dochter een slecht idee. Wat nu, vroeg ik me af. Niet meer op reis? Gelukkig tipte iemand mij over de Zonnebloemvakanties. Mijn dochter heeft meteen de gids besteld. De
Eifelreis bleek helaas al vol te zitten. Toen ik even later werd gebeld met de mededeling dat er een plek was vrijgekomen, hoefde ik geen seconde na te denken. De Eifel is een schitterend gebied. Vanuit de bus is het al genieten van de mooie vergezichten. Je kijkt uit over rivieren omgeven door heuvelruggen en uitgestrekte wijngaarden waaraan geen einde lijkt te komen. Net een ansichtkaart! Naast mij zat een man die altijd boer was geweest. Hij wist van alles te vertellen over de bewerkingstechnieken die een dergelijk landschap vraagt. Ik had dus een persoonlijke gids die mij voorzag van allerlei interessante toelichting. Dat was erg leuk.”
vergezichten’ Een moezeltje is aan mij niet besteed, maar een koud Duits biertje gaat er wel in. We hebben ook een brouwerij bezocht waar ze Bid-bier brouwen. Interessant om te zien wat er allemaal komt kijken bij dat proces. Na de rondleiding mochten we ook proeven. De grap was natuurlijk om ‘Bitte ein Bid’ te roepen naar de ober. En een olijke ‘jawohl’ terug te krijgen.
De beste zorg Met de Zonnebloem op vakantie gaan, is me boven verwachting goed bevallen. Het was erg leuk met de andere deelnemers en vrijwilligers in de groep. Ik voelde me vrij
en toch omringd met de beste zorg. De vrijwilligers waren stuk voor stuk gezellig en enorm behulpzaam. Voordat je zelf koffie kon bijschenken, hadden zij het bijvoorbeeld al voor je gedaan. Als ik ze een cijfer zou moeten geven op een schaal van 1 tot 10, dan gaf ik ze een 11!”
De vakantiegids bestellen? Ga naar
!
www.zonnebloem.nl/vakanties en klik op ‘gids aanvragen’ of bel 076 - 564 64 64
Beleef!
Tekst: Manon van Wijnen.
“Het piepkleine dorp Neuerburg, waar we de week hebben doorgebracht, ligt mooi tussen de bergen. We verbleven in een voormalige school die was omgebouwd tot hotel. Een fantastische locatie. Vandaaruit maakten we elke dag een uitstapje. Vooral Trier is me bijgebleven. De stad ligt prachtig in een dal waar de Rijn en de Moezel samenkomen en ademt, dankzij de vele vakwerkhuizen, een en al historie. Het is er gezellig druk. Als echte Maastrichtenaar geniet ik graag van het goede leven. Ik heb meteen voorgesteld om neer te strijken op een terras voor een grote pot bier. De plaatsen waar je niet verder komt dan het terras, zijn de gezelligste.
19
‘Braille is mijn handelsmerk’ Op de lagere school draait Daan de Kort (22) al platen op klassenfeesten. Als hij 15 is, verliest hij plotseling een groot deel van zijn zicht. Als DJ Braille wordt hij daarna alleen maar fanatieker: ‘Ik ging muziek veel intenser ervaren.’
20 Beleef!
Mijn inspiratie
Uit het hoofd “Op de lagere school draaide ik al platen op fuiven en klassenfeesten. Het was een van mijn hobby’s. Toen voetbal, tennis en playstation door mijn visuele beperking afvielen, ben ik me steeds meer gaan instellen op het auditieve. Muziek moet je ervaren en de beleving ervan is intenser geworden sinds ik slechtziend ben. Als dj ben ik alleen maar fanatieker geworden. Met hulp van familie en vrienden ben ik erin geslaagd de draad snel weer op te pakken. Een vriend die een café runt, bood aan om op rustige woensdagavonden bij hem te oefenen. Vervolgens draaide ik als er meer klanten waren, tot ik ook de drukke zaterdagavonden aandurfde. Zo heb ik het langzaam opgebouwd. In uitgaansgelegenheden is meestal apparatuur aanwezig. Voor feesten en partijen moet ik vervoer regelen om mijn licht- en geluidset mee te kunnen nemen. Meestal rijdt een vriend van me, die ook de apparatuur opbouwt en afbreekt. Nieuwe opdrachten krijg ik door mondtot-mondreclame en via mijn website www.djbraille.nl. Dat ik draai met braille is
mijn handelsmerk geworden. Ik zet alle muziek op cd’s en codeer de doosjes met braillestickers. Ik onthoud de nummers die op een cd staan en weet uit mijn hoofd op welke plek de liedjes staan die ik vaak draai. Ter controle luister ik een nummer eerst af met de koptelefoon. Ik werk zo gestructureerd dat ik liedjes vaak sneller kan vinden dan een gewone dj. Voor een sollicitatie heb ik eens gedraaid in een kroeg waar ze me niet kenden. Pas nadat ik was aangenomen, heb ik verteld over mijn verminderde zicht. Niemand bleek het in de gaten te hebben gehad.”
Vallen en opstaan “Mijn beperking heeft me meer gebracht dan ik heb moeten inleveren. Ik was al een doorzetter en die eigenschap heb ik verder kunnen ontwikkelen. Mensen met een beperking gaan vaak uit van vermeende rechten. Het is vervelend als je bepaalde dingen niet kunt en wanneer iets écht niet lukt, moet de overheid voor je klaarstaan. Maar uiteindelijk ben je het meest gebaat bij zelfredzaamheid. Door uit te gaan van je mogelijkheden, vergroot je die telkens. Dat uitgangspunt probeer ik ook in te brengen in de gemeenteraad in Veldhoven. Ik ben net afgestudeerd in bestuurskunde en zit in de lokale politiek. Ik had ook kunnen kiezen voor leven van een Wajong-uitkering en het gemak van gesubsidieerde taxireizen, maar ik zoek liever zelf oplossingen en wil de belastingbetaler niet op kosten jagen. Je kunt een euro maar één keer uitgeven en ik gun hem aan mensen die zichzelf echt niet kunnen redden. Ik vind het buitengewoon prettig dat ik kan studeren en actief kan zijn in de politiek en als dj. Met het openbaar vervoer kan ik prima mijn bestemming bereiken – ook al is het soms met vallen en opstaan. Maar met een beetje zelfspot kom je ver. Je moet de lat zo hoog mogelijk leggen en jezelf blijven uitdagen, dan kom je er uiteindelijk sterker uit, is mijn ervaring.’
Meer DJ Braille? Kijk een filmpje op www.zonnebloem.nl/beleef
!
Tekst: Maria Aarts. Fotografie: Marloes Bosch.
“Gelukkig ben ik niet honderd procent blind. In een straal van twee meter om me heen zie ik nog vaag vertekende schimmen en contouren. Alsof ik door de onderkant van een mat glas kijk. Ik heb moeten accepteren dat ik niet meer kan fietsen en nooit zal kunnen autorijden, maar de opluchting over de goede afloop van twee riskante operaties overheerst het verdriet over het verlies van mijn zicht. Het maakt het gemakkelijker om blij te zijn met wat ik nog wél heb. Ik was vijftien toen mijn zicht in een week tijd razendsnel afnam. Foute boel, was de conclusie na een MRI-scan. Snelgroeiend bot in mijn schedel bleek tegen de oogzenuw te drukken en deze ernstig te beschadigen. Om te voorkomen dat ik helemaal blind zou worden, ben ik met spoed naar het academisch ziekenhuis in Maastricht gebracht en geopereerd. De risicovolle ingreep moest een half jaar later worden herhaald toen bleek dat ook mijn gehoorzenuw beschadigd dreigde te raken. Dat was heftig. Even was ik bang dat ik ook nog doof zou worden. Omdat mijn ziekte ondertussen bekend was bij de artsen, hebben ze mijn gehoor kunnen redden.”
Beleef!
21
Uitgelicht
Informatie en achtergrond over een actueel thema
In beweging
Er wordt
Sportieve ritjes
6,6 miljoen
vergoed
eschikbaar gesteld voor gehandicap tensport. (bron: ANP)
Fotografie: Marloes Bosch
Voor mensen met een beperking die niet met het openbaar vervoer kunnen reizen bestaat een aantal vervoersregelingen. In de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) wordt vervoer naar sportles, competities of sportevenementen niet apart genoemd. Het valt onder de reguliere vervoersregeling met de regiotaxi (bereik: maximum van vijf ov-zones) en Valys (taxivervoer buiten de regio). Voor mensen die een teamsport beoefenen bij een sportbond is er de sportvervoersregeling ‘teamsporters met een beperking’. Stichting Onbeperkt Sportief kent het vervoer toe, vervoersbedrijf Transvision voert het uit. Sportverenigingen kunnen via de ‘Vervoersregeling Gehandicapte Sporters’ een vergoeding aanvragen voor hun leden.
euro extra b
3x Fit de zomer in • Beweeg dagelijks een half uur matig intensief
(bijvoorbeeld rustig fietsen of handbiken), dat is voldoende om je hart in vorm te houden. Het mooie is: je mag die dertig minuten over de dag verdelen, bijvoorbeeld drie maal tien minuten.
• Als het kan, ga dan zwemmen. Je verbrandt razendsnel calorieën, verbetert je conditie en traint vrijwel alle spieren, met een minimale kans op blessures.
• Plan sportmomenten liefst op een vast moment in de vroege ochtend of ’s avonds. Zo weet je zeker dat het meestal door kan gaan.
Nederland te
lt
50.000
sporters me t een beperking o f chronische ziekte. (bron: Gezo
ndheidsnet)
Rennen voor Twee In het nieuwe EO-programma ‘Rennen voor Twee’ worden vier teams gevolgd in hun voorbereiding op een triatlon: 1,5 kilometer zwemmen, 40 kilometer fietsen en 10 kilometer hardlopen. Bijzondere teams, omdat ze bestaan uit een vader of moeder met een lichamelijk beperkt kind. Met z’n tweeën trainen ze, onder professionele begeleiding van bekende atleten, een half jaar voor de triatlon. Rennen voor Twee, vanaf donderdag 25 juni, 19.00 uur, NPO 1
22 Beleef!
Welke sport past bij mij? Op de website van Sportzorg vinden mensen met een chronische aandoening informatie die hen kan helpen om op een veilige manier te gaan sporten. Per aandoening wordt aangegeven welke activiteiten wel of niet geschikt zijn. www.sportzorg.nl en kijk onder het kopje chronische aandoeningen
De
‘Bewegen geeft energie’ Tom Laurenssen is sport- en vitaliteitscoach. Hij helpt mensen hun leefstijl te veranderen. ‘Wie regelmatig beweegt, kan zowel lichamelijk als geestelijk meer aan.’
3 poeppualasteirste
aang emmen, sporten: zw ockey. G-voetbal, h ndheidsnet)
(bron: Gezo
ParaGamesBreda ParaGamesBreda organiseert een twee-
“Mensen denken vaak dat ze moe worden van bewegen, dat het alleen maar energie kost. Maar dat klopt niet: vermoeidheid is vaak mentaal. Van bewegen krijg je juist meer energie, je wordt dynamischer. Wie regelmatig beweegt, kan zowel lichamelijk als geestelijk meer aan. Als je regelmatig beweegt, heb je minder kans op chronische aandoeningen zoals diabetes en osteoporose. Fysieke activiteit kan je zelfbeeld bovendien op een positieve manier veranderen.”
jaarlijks groot sportevenement. De ambitie is om uit te groeien tot het op een na grootste sportevenement voor mensen met een lichamelijke beperking in de wereld. Van 17 t/m 20 september zijn de eerstvolgende ParaGamesBreda. Het motto is: Iedereen heeft talent. Inschrijven voor sommige sporten kan nog via www.paragamesbreda.nl
Dagelijks meer bewegen “De beweegnorm is dagelijks dertig minuten matig intensief bewegen. De helft van de Nederlanders haalt dat niet. Terwijl het niet zo ingewikkeld is om in je dagelijks leven wat meer beweging in te bouwen. Beweeg bewust, plan een wandeling of rolstoelritje naar de supermarkt in plaats van een autorit. Als je echt gaat trainen, dat wil zeggen, als je dusdanig beweegt dat je hartslag er van stijgt, dan vergroot je ook je uithoudingsvermogen en word je sterker.
Het zorgt voor meer balans en een betere coördinatie. Bij een reguliere sportschool kun je ook trainen als je gebruikmaakt van een rolstoel. Een deel van de fitnessapparaten is ook zittend te gebruiken. Om blessures te voorkomen is het wel belangrijk dat je goed wordt begeleid. Zoek daarom samen met een fysiotherapeut of sportcoach uit wat jouw specifieke mogelijkheden zijn.”
d
In Nederlan
200
kan bij ruim igingen voetbalveren orden G-Voetbal w gespeeld. )
(bron: KNVB
De belangrijkste evenementen van de Paralympische Spelen 2015: 23-29 juni: CP-voetbal: wereldkampioenschappen (Engeland) 10-12 juli: Rolstoeltennis Wimbledon (Engeland) 11 juli: Paratriatlon: Europese kampioenschappen (Zwitserland)
13-19 juli: Zwemmen: Wereldkampioenschappen (Engeland) 28 juli-2 augustus: Wielrennen: wereldkampioenschappen op de weg (Zwitserland) 21 augustus-1 september: Handboogsport: wereldkampioenschappen (Duitsland)
24 augustus-6 september: Rolstoelbasketbal: Europese Kampioenschappen (Engeland) 30 augustus-6 september: Roeien: wereldkampioenschappen (Aiguebelette, Frankrijk)
Beleef!
Tekst: Zamarra Kok.
Paralympische sportkalender
23
Column Jiske Griffioen is rolstoeltennisser. Ze begon op haar elfde en is inmiddels uitgegroeid tot één van de grootsten. Ze draait al jaren mee in de wereldtop. In Beleef! vertelt Jiske wat ze allemaal meemaakt.
Vorige week waren we met de familie in Artis. Sinds mijn nichtje Meintje twee jaar is, staan bezoekjes aan de dierentuin geregeld op de agenda. Het afgelopen jaar heeft ze achtereenvolgens leren staan, lopen, rennen en springen. Een kind van twee hoef je niet te motiveren om in beweging te komen. De hele route door de dierentuin heeft ze rennend afgelegd. Maar ze vindt het wel raar dat tante Jis niet ‘wil’ rennen en springen…
verstek laten gaan. Bij een potje basketbal reed ik geregeld over gevoelige tenen, wat de bezitters ervan niet zo leuk vonden. Bij de zwemlessen bleef ik steken in de eerste groep. Omdat mijn ouders het belang van sport inzagen, gingen ze voor mij op zoek naar mogelijkheden. We kwamen uit bij rolstoeltennis. In mijn middelbare schooltijd begon dit serieuze vormen aan te nemen. Toen mijn klasgenoten sporten hadden verruild
‘In beweging zijn maakt vrolijk’ voor uitgaan, studeren en werken, ging ik spelen op internationale toernooien. Mijn hobby groeide uit tot een carrière. In beweging zijn is mijn werk geworden. Ik draai al jarenlang mee in de topsport. Net als mijn nichtje van twee hoef je mij niet te motiveren, ik vind bewegen het leukste dat er is. Toch sporten mensen met een lichamelijke beperking nog altijd minder dan mensen zonder beperking. Terwijl bewegen zo belangrijk is. Wanneer je fysiek sterk bent, kun je mentaal ook meer aan. Sporten geeft je de mogelijkheid om te kijken naar de dingen die je wél kunt. Het hoort bij een gezonde levensstijl, of je nou een beperking hebt of niet. Kom deze zomer dus lekker in beweging. We hoeven niet allemaal aan een topsportcarrière te beginnen, maar bewegen is goed voor iedereen. Kijk maar eens naar een kind dat buiten aan het spelen is: in beweging zijn maakt vrolijk! Misschien moet je een drempel over, maar dat is het zeker waard. Probeer een nieuwe sport uit. Kies een activiteit die je leuk vindt. Ga in het weekend lekker naar buiten voor een lange wandeling. Koop desnoods een kaartje voor de dierentuin en leg de route zo snel mogelijk af. Vertederende blikken zoals een tweejarig meisje die krijgt, durf ik je niet te beloven. Maar dat je er vrolijk van wordt, weet ik bijna zeker!
Jiske 24 Beleef!
Fotografie: Janita Sassen.
Toen ik met de aangeboren afwijking spina bifida (open ruggetje - red.) ter wereld kwam, was het onzeker wat ik in de toekomst wel en niet zou kunnen. Mijn ouders waren al blij toen ik sterk genoeg bleek te zijn om te kunnen zitten. Toen ik begon te kruipen en voorzichtige pogingen deed om te gaan staan, waren ze helemaal blij. Als baby besefte ik niet hoe belangrijk deze overwinningen waren. Spelenderwijs ontwikkelde ik mij zoals elke nieuwsgierige baby dat doet, met wat kleine aanpassingen hier en daar. Ik kon lopen op krukken, had een driewielfiets en een rolstoel. Daarmee kwam ik overal. Ik kon goed meekomen met mijn leeftijdgenootjes op de basisschool. Alleen bij de gymles moest ik soms
praktisch Beleef!
Tips en trics die altijd van pas kunnen komen. Beleef! zet de leukste voor je op een rij.
STEVIG
Hou ‘m vast Met deze penverdikkers kun je comfortabel schrijven of tekenen. Door de anatomisch gevormde verdikker over een pen of potlood te schuiven, wordt de grip verbeterd. De PenGrip is er in small, medium en large. € 12,- per drie stuks. www.bijzonderhandig.nl
HANDIG GEZELLIG
Rol uit, rol op Spreid je vakantiekleed uit en de picknick kan beginnen. Geen last van vocht dankzij de plastic onderkant. Opgerold met klittenband is hij eenvoudig aan het hengsel mee te dragen. Katoen, 170 x 135 cm. € 20,-, te koop in de Hema of via www.hema.nl
Strandrolstoelen aan de Nederlandse kust
Lief hulpje
Roboscooper is een vriendelijke robot buddy die houdt van opruimen en meehelpen. Het slimme elektronische mannetje is in staat voorwerpen die op de vloer liggen te detecteren en, als ze niet te groot en niet te zwaar zijn, op te ruimen. Hij zoekt ze zelf, ook buiten! Met zijn zes wielen rolt hij makkelijk over de meeste terreinen en hij ontwijkt zelf obstakels. Via een afstandsbediening kun je hem eventueel bijsturen. € 80,-, www.robots.nu
Overzicht strandrolstoelen Aangepaste toiletten Drempelvrije strandpaviljoens
Zand en zee
Hippe tas
KLEURIG
Het strand op en door het zand de branding in rijden. De Nederlandse kust heeft weinig drempels meer. In de brochure ‘Strandrolstoelen aan de Nederlandse kust’ zie je precies welke strandrolstoelen op welke locaties te leen zijn. De Jutter of Wombat is de meest gebruikelijke en bij verschillende paviljoens te leen. Nieuw is de Hippocampe, waarin je zelfs op het water kunt drijven! Er zijn ook elektrische rolstoelen, zoals de Catweazle en de Action Trackchair, die eenvoudig over zand of bosgrond rijden.
De Postman Bag Lady is het pareltje aan je rolstoel. Hij is 40 centimeter breed, heeft een klittenbandsluiting en is voorzien van een reflectiestrip en bevestigingsmateriaal. Inclusief een kleine tas met ritssluiting voor je mobiele telefoon en portemonnee.
www.toegankelijkreizen.nl
€ 101,48, www.wheelchairgadgets.com
Beleef!
Tekst: Ariëtte Ettema.
EROPUIT
25
“Met de joystick bestuur ik de rolstoel. Met de schakelaars ernaast bedien ik onder meer de uniscanner, die verbonden is met de afstandsbediening en omgevingsbesturing.”
“Om mijn linkerwijsvinger draag ik ’s nachts een ringschakelaar. Die is via een draadje verbonden met de afstandsbediening waarmee ik ADL-assistentie kan oproepen. ADL staat voor Algemene Dagelijkse Levensverrichtingen: de assistent vervangt in feite mijn armen en benen.”
“Ik verzin graag trucjes om dingen voor elkaar te krijgen. Met een rietje kan ik gemakkelijk drinken uit een beker die bovenop mijn laptop staat. Als de laptop opgeborgen is, gebruik ik een boek als verhoging.”
26 Beleef!
Dichtbij “Mijn auto wordt geleased van Welzorg. Autoreset regelt de inzet van chauffeurs. Afhankelijk van de duur van het college wachten ze of rijden ze met mijn auto naar hun huis, om me na afloop weer op te halen.”
“Op het scherm van mijn laptop heb ik een toetsenbord geïnstalleerd, dat ik bestuur met een wrijfmuis.”
‘ I k bedenk graag zelf oplossingen’ “Ik studeer filosofie in Leiden. Autorijden is door mijn progressieve spierziekte onmogelijk, maar ik heb een aangepaste auto in bruikleen waarmee een chauffeur me naar de universiteit en weer thuis brengt. Daarna doe ik meestal boodschappen in de supermarkt om de hoek, waar ik word geholpen. Deborah, mijn vriendin, kookt en helpt me met eten. ’s Ochtends ontbijten we vaak samen. Als ze vroeg de deur uit moet, verzorgt een ADL-assistent van Fokus mijn ontbijt. Ik kan altijd om assistentie vragen: ook ’s nachts, als ik twee of drie keer gedraaid moet worden. Toen ik nog thuis woonde, deed mijn vader dat. Voor de verhuizing heb ik me wel even afgevraagd hoe het zou voelen als een onbekende ’s nachts onze slaapkamer zou binnenkomen, maar het verloopt geruisloos. Meestal heb ik genoeg aan één blik en kan Deborah
gewoon doorslapen. Door een auto-immuunziekte heeft ze haar nachtrust hard nodig. Ook als ik straks nog minder zelf kan, denk ik hier prettig te kunnen wonen. De enige voorwaarde is dat ik de ADL-assistent aanwijzingen kan geven, en dat kan bijvoorbeeld ook met een spraakcomputer. Techniek kan veel oplossen, ook nu al, maar ik ben eigenwijs en doe de dingen graag zo lang mogelijk zelf. Use it or lose it, is mijn ervaring. Toen ik op de middelbare school een laptop kreeg, ben ik gestopt met schrijven. Drie maanden later kon ik geen pen meer vasthouden.”
Meer weten over Fokuswoningen?
!
Kijk op www.fokuswonen.nl
Beleef !
Tekst: Maria Aarts. Fotografie: Marloes Bosch.
Sinds een jaar woont Donovan Claessen (27) samen met zijn vriendin in een Fokuswoning. Voor zijn dagelijkse ondersteuning kan hij een ADL-assistent oproepen. Eigenwijs als hij is, bedenkt hij daarnaast graag trucjes om zichzelf te kunnen redden.
27
Puzzel
Genieten van een leuke puzzel en er nog een prijs mee winnen ook. Onder de goede oplossingen van de Zweedse puzzel verloten we twee keer een dagje huur van de Zonnebloemauto!
Win mooie prijzen! Zweedse puzzel: prijspuzzel ontkennend antwoord
zangstem verbruiker
zomermaand voegwoord
slotwoord
vertraging
te koop
7
9 volgzaam
wortel
4
gedwee
deel v.e.
handels-
als onder
term
opstootje
week
5
2x kans op een dagje huur van de Zonnebloem auto!
bloedvat
8
bloeiwijze
larve
knuppel
2
3
Hoe doe je mee
haarversteviger
6
1
©
Sanders puzzelboeken, Vaassen
Breng de letters uit de overeenkomstig genummerde hokjes over naar de hokjes hieronder. Indien de puzzel correct is opgelost, ontstaat er een trefwoord. 1
2
3
4
5
6
7
8
9
Woordzoeker
Stuur je oplossing van de Zweedse puzzel voor 1 juli 2015 naar Nationale Vereniging de Zonnebloem, redactie Beleef!, Postbus 2100, 4800 CC Breda. Of mail naar beleef@zonnebloem.nl. Graag je volledige naam en adres vermelden. De juiste oplossing en de winnaars worden in het volgende nummer bekend gemaakt. De prijswinnaars krijgen persoonlijk bericht.
N
R
E
V
I
U
Z
D
E
I
D
G
I
F
N
Onderstaande woorden zijn in alle richtingen in het diagram verborgen. De letters mogen meer dan eenmaal gebruikt worden. De overgebleven letters vormen van boven naar beneden gelezen de oplossing.
M
E
D
R
O
I
G
A
D
A
I
O
T
A
E
S
E
S
R
D
I
L
R
A
A
U
S
S
A
I
R
N
N
N
U
A
G
E
B W
L
P
I
T
R
ADAGIO AUBADE BAND CADANS DANSEN DRUMMER GELUID
A
U
A
U
A
M
I
M
U
A
E
E
L
C
R
A
B
E
D
E
D
M
Z
A
L
G
L
O
O
E
T
E
E
J
A
T
E
E
T
A
N
O
S
R
H
I
P
S
O
A
C
T
L
R
E
M
U
L
O
V
G
O
R
I
T
M
E
K
S
P
E
L
E
N
K
GITAAR GOSPEL HERRIE KLEZMER LAWAAI MAJEUR MENUET
NASPEL OCTAAF PEDAAL RITME ROADIE SOLIST SONATE
SPELEN VOLUME ZUIVER
© Sanders puzzelboeken, Vaassen
De puzzels uit de vorige Beleef! waren tot onze spijt onvolledig afgedrukt en daardoor niet goed op te lossen. Daarom verloten we deze keer onder de goede inzenders niet één, maar twee keer een dag huur van de Zonnebloemauto.
28 Beleef!
thuis Beleef!
Leuke gadgets, boeken en dvd's. Beleef! zet ze voor je op een rij. LEZEN
Levenskunst bij chronische ziekte Als je te horen krijgt dat je chronisch ziek bent, kan dat een behoorlijke klap zijn. Hoe ga je om met een ziekte die nooit meer over gaat? ‘Geef het een plekje’, zeggen mensen dan. Maar hoe dóe je dat? En waar lopen partners, familieleden of vrienden tegenaan? Voel je beter is een eerlijk boek over de worsteling die leven met een chronische ziekte soms is. Het biedt ook inspiratie en levenslessen van krachtige mensen die ondanks hun ziekte volop van het leven genieten. € 16,95, www.fortespirito.nl
HANDIG
Lezen in de schemer
Heerlijk 's avonds nog even buiten zitten bij kaarslicht, met een goed boek. Lezen? Ja, dat kan ook in de schemering! Deze leesbril heeft twee ledlichtjes aan de zijkanten, die je boek mooi belichten. Verkrijgbaar in vijf sterktes, van +1 tot +3, inclusief batterijen en etui.
STERK
Stoere steun James is een oersterk mannetje dat met zijn stevige armen hele stapels boeken in toom houdt. Hij is ongeveer 20 cm hoog en gemaakt van natuurlijk rubber.
€ 10,-, www.bijzonderhandig.nl
€ 24,95, www.fonq.nl
SLIM
Iets geven aan een ander, daar wordt zowel de gever als de ontvanger blij van. Met Click the message hang je (stiekem) een lief kaartje aan iemands tas of jas. De ontvanger kan het kaartje weer verder 'clicken' en zo het positivisme doorgeven. Diverse kaartjes met wensen, maar ook accessoires om je kaartje aan te clicken, vind je op
www.clickthemessage.com
Tot de laatste
druppel Dit mondgeblazen wijnglas ‘Bourgogne’ heeft een speciaal ontworpen bovenkant. Het ziet er niet alleen stijlvol uit, maar zorgt er ook voor dat je je hoofd niet volledig naar achteren hoeft te buigen om het glas leeg te drinken. € 45,- per twee, www.vtwonen.nl
Beleef!
Tekst: Ariëtte Ettema.
Click ze!
LIEF
29
8) rman (3 er e Kelde nd lk o e Z E : B Wie 'B& teur van ekends Wat: au e w n ls', '20 drempe derland met ee ee lk e N e in g weg isblo en de re rolstoel' nl droomt. Amersfoort in t: amen n Woo n jaar s inds tie ven) PrivĂŠ: s ie foto linksbo (z n e o v J ie t me gress ing: pro Beperk te k n spierzie weer ee telkens e wereld d Passie: n a v tukje ander s en k k e td on
30 Beleef!
De overwinning
‘ Met lef lijkt het leven langer!’ “Ik hou van zwemmen. In het water, los van de rolstoel, kan ik me heerlijk vrij bewegen. Duiken leek me nóg mooier. Ik onderneem graag nieuwe dingen en dacht dat de duiksport goed bij me zou passen. Een aantal winters op rij ben ik samen met Jon, mijn partner, op vakantie geweest op Bonaire. Daar zit een duikschool met Nederlandse instructeurs die speciaal zijn opgeleid om mensen met een beperking te begeleiden. Een proefduik bij ze boeken was simpel. Er moest wel een medische keuring aan voorafgaan, maar dat kon bij een plaatselijke arts. Jon en ik hebben beiden een verschillende zeldzame spierziekte, maar gelukkig werden we allebei goedgekeurd. Het avontuur kon beginnen!”
Tien meter diep “Vanaf de kade, via een trapje, ging ik als eerste de zee in. Net als Jon, die volgde, werd ik geholpen door de duikinstructeurs. Maar toen ik eenmaal in het water lag, vond ik het doodeng. Het gewicht van de duikfles bracht me uit balans, en ondanks de tropische watertemperatuur had ik het al snel zó koud dat ik begon te klappertanden. Maar ik moest doorzetten van mezelf. Ik had me immers lang verheugd op deze ervaring en er flink in geïnvesteerd. Pas toen ik misselijk werd van de zenuwen, heeft mijn instructeur me uit het water gehaald. Jon vond het duiken super. Dat ik het nog-
maals heb geprobeerd is te danken aan mijn duikinstructeur. Toen ik op de bewuste ochtend de les wilde afzeggen, beantwoordde hij zijn telefoon niet. Uiteindelijk ben ik, deze keer in een goed sluitend pak dat beter zou beschermen tegen de kou, een half uur onder water geweest, zelfs tot tien meter diep. Het was een overwinning – maar mijn angst ben ik geen moment vergeten. Ik was bang dat de instructeur het niet zou begrijpen als ik het plotseling benauwd zou krijgen en uit het water zou willen. Je kunt tenslotte niet praten onder water. Pas achteraf begreep ik dat mijn angst voor benauwdheid niet helemaal ongegrond was. Toen ik mijn longarts in Nederland vertelde over mijn ervaringen, bleek dat hij mij duiken zou hebben afgeraden vanwege het kwetsbare evenwicht in mijn longen. Mijn spierziekte is progressief, waardoor ook mijn longfunctie langzaam afneemt. Het stimuleert me om nú dingen te ondernemen, nu het nog kan.”
Als bij toverslag “Ik ben blij dat ik heb doorgezet! Het was een onvergetelijke ervaring en ik weet nu dat duiken niets voor mij is. Blijkbaar voel ik mijn grenzen goed aan. En dit avontuur heeft frisse herinneringen opgeleverd, die weer hebben geleid tot nieuwe ervaringen. Vorig jaar ben ik gaan snorkelen: een eenvoudigere manier om te genieten van het felgekleurde koraal,
de grillig bewegende zeeanemonen en de scholen glinstervisjes, die als bij toverslag allemaal tegelijk een draai van honderdtachtig graden maken. Daar ben ik naar op zoek: het geluksgevoel dat je ervaart als je iets volstrekt onbekends doet. Weken waarin niets nieuws gebeurt rijgen zich altijd aaneen. Terwijl het leven langer lijkt als je steeds weer iets bijzonders onderneemt. En na elk avontuur geniet ik des te meer van lekker thuis zijn, juist omdat ik af en toe uit mijn comfortzone stap door te gaan duiken, op safari te gaan of tijdens een vakantie in Engeland links te gaan rijden in mijn aangepaste auto – een uitdaging die ik volgende week aanga. De nacht voor het vertrek lig ik vast weer wakker en me af te vragen wat me nu weer bezielt. Maar dat hoort bij grenzen verleggen, en ik weet dat het mij veel oplevert. Albert Einstein zei al: ‘Het leven is als fietsen: om je evenwicht te kunnen houden, moet je in beweging blijven.’ Met projecten zoals mijn boekje 'B&B Zonder drempels' en mijn reisblog wil ik anderen aanmoedigen om ook af en toe uit hun veilige schulp te kruipen.’
!
Benieuwd naar de nieuwste avonturen van Eelke? Volg haar via twitter of op www.eelkedroomt.nl
Beleef!
Tekst: Maria Aarts. Foto’s: Jon Bunnig en Eelke Kelderman.
Duiken op Bonaire. Spannend als je een spierziekte hebt! Eelke Kelderman vindt het uiteindelijk net iets té spannend. Toch sluit de ervaring precies aan op wat ze zoekt: ‘Het geluksgevoel dat je ervaart als je iets volstrekt onbekends doet.’
31
Omdat het uitzicht niet naar Omar komt... ...gaan wij met Omar naar het uitzicht. In onze aangepaste heteluchtballon. Want bij de Zonnebloem vinden we dat een lichamelijke beperking geen belemmering mag zijn. Wij denken in oplossingen. Daarom is er de Zonnebloemballon. Hiermee kan Omar van het uitzicht genieten. We zeggen niet voor niets:
Er kan zoveel meer dan je denkt
! f B e ! e e l f leef! e Be
4 01
2 ER OM -Z
HOE JK KELI TOEGAN DE ZIJN DSE LAN NEDER ODIA? PP PO
NR 2
TER 2014 NR 4 - WIN
le e B
M M AAKT EBLOEM DE ZONN K LIJ EN E JN I W OGNI QU E MO M ER
2 NR
- ZOME R 201 5
E HO IJK E DS TO ZIJ LAN EN? R E D ND NE TRA S
t: EL TesEGANKN DE
DEEL IJK ZO NNEB EER MOG LOEM
va ka n
M A AK
ti
T MEE
e v i er en buiten De v E denk graahogkjes’ van dergezichten Ik ‘ TM K e Eifel A ers en d ka MA EM G ? LO D INHO E EN WAT EB n NN K LE randeringe D 3 x a n d er s ZO ER s D V DE p O oor de i inoeedrve rg t zo HT e g gr IC n
L van Am achten yli B GE sterdam n t st k de Me n Mai E L 3 xmrpandiodeeersbios TO EGA N KE LI a aa JK a T N k v N De zo O F N I ET ? ME erse isch ids IA N festivam B IB mpreert k ls y l O spi in rs d e k in an 3 xbezoHeet Loo Opaleis p ‘Ik
R MO
GELIJK
UI T
aar t n s e fietk ga h en’ e p d ijeie? Inonendode ‘kO kz h e ‘Lwekanet Tbruargeegfenwntohroantseren’ AC
I c eh a
TR
IC
E
FU
ND
e r Ad n db i k J oy va
A
MÜ
JD
E:
A a rt s
:25
23
04-12-14
12:41
woon’
d 1
coverc.indd
14
-06-
12
n der Stel
elemeink tkan allesdgiceap,
cover.ind
1
09-06-15
d
r.ind
ve
co
1
Uitgelicht
IN BEWEGING
16:27
Word abonnee en ontvang Beleef! gratis thuis
Een tijdschrift met inspirerende interviews, tips&trics over toegankelijke uitjes en vakanties én veel nieuws en gadgets voor mensen met een lichamelijke beperking. Ontvang dit kleurrijke magazine gratis! Meld je aan via www.zonnebloem.nl/beleef en ontvang Beleef! 4x per jaar thuis. Je kunt je daar ook aanmelden voor een digitaal abonnement.