nr 1 - voorjaar 2015
Beleef! De Zonnebloem maakt meer mogelijk
Uitgelicht
Onbeperkt werken
TOEGANKELI JK OF NI E T?
Hartje Amsterdam ROB SCHOLTE:
‘ Ik ben gewoon wie ik ben’
3x anders
Dagje Efteling W en dy Le g i e rs e:
‘ Waarderen wat je nog wél kunt, is het allerbelangrijkste’
Inhoud 30 Beleef! Mensen
04 In contact 06 Uitwaaien met... 20 Mijn inspiratie 30 De overwinning
Reacties, berichten, tweets en meer
Marc de Hond ontmoet Rob Scholte
Wendy Legierse schreef ‘Renske met Wielen’
De taartenwinkel van ‘Bikkel’ Jantien Koch
Actief
10 12 15 18
Hoe toegankelijk is… Hartje Amsterdam
Op maat... 3x anders Attractiepark Efteling
Beleef! actief
Tips om buiten de deur te genieten
Actief
Ontdek de kleurrijke bollenstreek
Dichtbij
24 Column Jiske Griffioen 26 Herwonnen vrijheid 28 Puzzel 29 Beleef! thuis
‘Dat kan ik heus zelf wel’
26
Ans Telling over haar scootmobielfiets
En win een dagje Zonnebloemauto
Tips & tricks voor in en om het huis
Praktisch
16 Update 22 Uitgelicht 25 Beleef! praktisch
15
Nieuws en achtergrond van de Zonnebloem
Meer weten over werken
2
Nieuwtjes en tips
Beleef!
18
20
Duo
6
Wie: Cees van der Scheer (64) Is: Afdelingsvrijwilliger bij de Zonnebloem Assen e.o. Baan: Gepensioneerd penitentiair inrichtingswerker Gezin: Getrouwd met Inge de Koning, zes kinderen en zes kleinkinderen Vervoermiddel: Elektrische fiets met karretje, auto
Wie: Stienus ten Cate (70) Is: Deelnemer bij de Zonnebloemafdeling Assen e.o. Gezin: Getrouwd met Ritha van Leeuwen, vader van drie dochters Beperking: Heeft de ziekte ALS Vervoermiddel: Scootmobiel, rollator Hobby’s: Vissen, wedstrijden van FC Groningen bezoeken, modeltreinen
Cees: “Voordat ik Stienus leerde kennen, deed ik alleen bestuurswerk bij de Zonnebloem. Ik bezocht geen mensen. Met Stienus klikte het vanaf het eerste moment. Hij is zo’n gezellig persoon, met zijn humor en Cees: opgewekte, positieve karakter. We houden allebei van vissen, voetbal en kletsen. We gaan regelmatig samen naar een wedstrijd van onze favoriete club FC Groningen of een dagje vissen. Stienus komt niet veel meer buiten en maakt graag een praatje met voorbijgangers. Het is mooi om te zien hoe hij ervan geniet.”
‘Mooi om te zien hoe hij ervan geniet’
12
‘Een dagje vissen betekent zoveel meer’
!
Heb jij ook zo’n bijzondere band met een vrijwilliger? Geef je op voor deze rubriek via: beleef@zonnebloem.nl
Beleef!
Tekst: Manon van Wijnen.
10
Stienus: “Drie jaar geleden kreeg ik te horen dat ik ALS heb. Sindsdien bestaat mijn leven voornamelijk uit therapie en slapen. Je wereldje wordt kleiner als je ziek bent. Een dagje vissen betekent voor mij zoveel meer. Het is een Stienus: kans om even in de buitenlucht te zijn, onder de mensen te komen. Het gevoel te hebben dat ik weer meedoe. Vissen zou ik alleen ook niet meer kunnen. Ik kan geen aas aan het haakje doen. Gelukkig helpt Cees me graag een handje. De leuke dingen die we samen doen zijn voor mij heel belangrijk. Daar kan ik me zó op verheugen.”
3
In contact Zorg anno 2015 Sinds 1 januari jl. liggen veel taken rondom de zorgverlening en ondersteuning op het bordje van gemeenten (langdurige zorg, huishoudelijke hulp en dagbesteding) en zorgverzekeraars (persoonlijke verzorging en verpleging aan huis). Deze veranderingen kunnen leiden tot vragen, klachten en opmerkingen. Inmiddels zijn er al zestien zorgmeldpunten opgericht, waar je terechtkunt. Op www.zorgwijzer. nl/faq/zorgmeldpunt vind je een handig overzicht. Wij zijn benieuwd hoe jij de veranderingen in de zorg tot nog toe ervaart. Wat vind je de grootste plus- en minpunten? Laat het ons weten, reageer op onderstaande stelling en licht vooral je standpunt toe.
Familietripje Parijs Tanja Loschmann (38) verraste haar moeder met een familieweekend Disneyland Parijs met de Zonnebloemauto: “Even geleden gaf mijn moeder de hele familie een weekendje Parijs cadeau. Zelf kon ze niet mee, omdat ze in een rolstoel zit en vervoer lastig is. We besloten haar te verrassen: ook oma moest mee! Ik heb me gek gezocht naar een aangepast vervoermiddel. Toen ik het foldertje van de Zonnebloemauto zag, wist ik het meteen: dit is perfect! De auto meenemen naar Frankrijk bleek geen probleem. Het maakte mijn moeder intens gelukkig.� Lees het hele verhaal op: www.zonnebloem.nl bij Actueel.
Eens of oneens?
e ll es m e e : d a e m lt a v He t . in d e z o r g n e g in r e d v e ra n n mail r ee weten en stuu Laat het ons em.nl lo eb zonn naar beleef@
Colofon Beleef! is een tijdschrift voor mensen met een lichamelijke beperking en is een uitgave van Nationale Vereniging de Zonnebloem. Beleef! verschijnt in maart, juni, september en december.
4
Beleef!
Post, mail, tweet...
Doe mee
Hoezo
toegankelijk? Een aangepast toilet op het festivalterrein, maar helaas met een rolstoel pas je er niet in. Deze foto hebben we gespot op de site van Marianne Dijkshoorn: www.toegankelijkheidevenementen.nl Verbaas jij je ook wel eens over de (on)toegankelijkheid van publieke ruimtes? Maak een foto en post deze op onze Facebookpagina. De leukste foto wordt geplaatst in Beleef!
Oplage 60.000 exemplaren. Verspreiding per adres. Speciaal voor mensen met een visuele- of leesbeperking is er ook een gesproken versie beschikbaar. Deze kun je met streaming beluisteren of als daisy-cd aanvragen bij Dedicon; bel voor beide opties 0486-486486.
Contact: Nationale Vereniging de Zonnebloem, t.a.v. Beleef!, Postbus 2100, 4800 CC Breda. Tel: 076-5646464 E-mail: beleef@zonnebloem.nl, internet: www.zonnebloem.nl Redactie: Arno Saladin (hoofdredactie), Natalie de Neef (bladmanager), Saskia de Jong (managing editor), Christel Geense (art-director) Concept&Realisatie: Bindinc. Custom Media
Samen
In november 2014 plantte Zonnebloemdirecteur Noud van Rooij samen met enkele vrijwilligers de eerste bollen van de Zonnebloemtulp ‘De Ontmoeting’ in De Keukenhof. Vanaf 20 maart is deze bijzondere tulp daar voor iedereen te bewonderen! Op Facebook kreeg de Zonnebloemtulp enthousiaste reacties, zoals: • ‘Hebben ze de kleuren van het nieuwe logo? Dan wordt het een geweldig mooi veld!’ • ‘Zullen we gezamenlijk met de afdeling Zonnebloem Veghel volgend voorjaar gaan kijken naar het veldje zonnebloemen in Lisse?’ • ‘Kijk er naar uit om een grote bos Zonnebloemtulpen in mijn vaas te hebben!’
De stelling in het winternummer van Beleef! luidde: ‘Ons toegankelijkheidssymbool mag ook wel wat actiever’
59% Eens
41% Oneens
t e e w t p o T Coverfoto: Marloes Bosch. Druk: Senefelder Misset BV. Doetinchem Auteursrechten voorbehouden: Overname van (delen van) artikelen kan uitsluitend na toestemming van de redactie. Wilt u Beleef! niet meer thuis ontvangen? Mail dan naar beleef@zonnebloem.nl
‘Top-3 goede doelen, qua donaties, waar #Fundrunners (tot nu toe) het meest voor sporten: 1 @DeZonnebloem 2 @Topsportforlife 3 @Cordaid#Fundrunner
Bianca (42) en Marly (50) waren beiden jonge werkende moeders die werden overvallen door een ziekte. Toen ze elkaar ontmoetten bij de Zonnebloem was het alsof ze in de spiegel keken. Ze werden vrienden voor het leven.
Bianca: “Ik heb me bij de Zonnebloem aangemeld omdat ik niet altijd wil leunen op mijn omgeving. Het is prettig als iemand die ervoor heeft gekozen om vrijwilliger te zijn, je rolstoel duwt.” Marly: “Ik ging naar de Zonnebloem om mezelf ervan te overtuigen dat het niets voor mij was. Maar ik kwam Bianca tegen en het klikte meteen. Vanaf het eerste moment zijn we maatjes. Dat is niet uit te leggen.” Bianca: “Er is een vriendschap voor het leven ontstaan.
‘ We hebben bijna hetzelfde meegemaakt’ Marly en ik zijn ongeveer even oud en hebben bijna hetzelfde meegemaakt. Zij heeft MS, dat is vergelijkbaar met mijn aandoening. We hebben zoveel gemeen dat we aan een half woord genoeg hebben." Marly: “Ik vind het fijn dat ik niets hoef uit te leggen over mijn ziekte. In mijn auto passen twee rolstoelen. Regelmatig gaan Bianca en ik samen op pad. Soms zijn we enorm aan het stuntelen. Dan helpen we elkaar en lachen wat af. We zijn echt een team.”
!
Ook een bijzonder contact gelegd, of ben je juist op zoek naar contact? Laat het ons weten! Mail naar beleef@zonnebloem.nl
Beleef!
Tekst: Manon van Wijnen. Foto: Peter Venema.
Dikke duim
5
Uitwaaien met...
‘ Ik wil het bes
6 Beleef!
Marc de Hond ontmoet Rob Scholte
te eruit halen’ Beiden werden getroffen door het noodlot: Marc liep een dwarslaesie op door een medische fout en Rob verloor zijn benen bij een bomaanslag. In het Rob Scholte Museum in Den Helder ontmoeten ze elkaar. Over één ding zijn ze het al snel eens: stil blijven staan bij het punt waar dingen mislukken, maakt ongelukkig.
Beleef !
7
‘ Het probleem was dat ik iemand wilde zijn die ik niet meer was’ Marc: “Je geeft bijna nooit interviews over je handicap. Waarom niet?” Rob: “Ik vond het geen reden. Ik ben gewoon wie ik ben, inmiddels al twintig jaar zonder benen. Dat vind ik niet iets om over te praten. Als ik al eens toestemde in een interview, ging het vaak over de verkeerde dingen en schreven journalisten de verkeerde dingen op. Over de aanslag bijvoorbeeld. Vervolgens verzandde ik in allerlei procedures met mensen die het oneens waren met wat ik had verteld. Daar had ik last van en mijn familie ook. Daarom heb ik veertien jaar lang geen interviews gegeven. Nu denk ik dat ik mensen die een amputatie krijgen of invalide raken tot steun kan zijn. Dan moet ik het maar doen, vind ik. Daarom wil ik er met jou over praten, maar met anderen heb ik het liever over mijn werk.”
Zwaar bedreigd Marc: “De overeenkomst tussen jou en mij is dat onze handicap niet aangeboren is of door eigen toedoen is veroorzaakt. Het komt door iets van buitenaf. Bij mij duurde het een jaar of zes voordat ik dat kon accepteren. Hoe is dat bij jou gegaan?" Rob: “Ik had niet zoveel tijd om erbij stil te staan. Ik was zelfstandig en elke dag dat ik niet werkte, kostte me geld. Bovendien had ik in Japan vier assistenten aan het werk die betaald moesten worden. Ik moest zo snel mogelijk weer meedraaien. Een half jaar later zat ik weer in Japan. Gelukkig waren mijn handen nog intact en kon ik blijven doen wat ik deed, zij het met een paar technische aanpassingen. Zoals een lift waarmee ik me langs het hoge doek kon bewegen.” Marc: “Waar heb je gerevalideerd?” Rob: “In mijn huis op Tenerife, met vrienden om me heen. Een revalidatiecentrum is niets voor mij. Ik vond de druk te groot en voelde me zwaar bedreigd omdat de aanslag was mislukt. Ik leefde immers nog. Ik wilde weg uit Nederland. Ik zwom veel in het zwembad bij mijn huis en leerde mezelf dingen aan, zoals in een rolstoel rijden en vallen. Het probleem van benen missen is dat je geen knieën hebt die je val breken. Op mijn heup of hoofd vallen, was veel te pijnlijk. Ik moest een nieuwe valreflex aanleren en me met mijn armen opvangen. Dat oefende ik door mezelf van de trap te gooien. Ik had zúlke eieren op mijn ellebogen, maar het moest. Anders voelde ik me te onzeker. In een revalidatiecentrum zouden ze het echt niet goed gevonden hebben dat ik mezelf van de trap gooide.”
8 Beleef!
Marc: “Ik vind het nogal van kracht getuigen dat je dat allemaal zelf deed.” Rob: “Ik wilde me over mijn tegenslag heen zetten. Dat lukt alleen als je het gewoon doet. Voor de aanslag gaf ik les in Duitsland. Ik wilde daarmee verder, dus nam ik het vliegtuig naar Frankfurt, waar ik vervolgens met mijn koffer bij de trein moest zien te komen. Het was een gedoe, maar het lukte. Als je blijft stilstaan op het punt dat het je niet lukt, kom je nergens. Dan word je doodongelukkig.” Marc: “Maakte het feit dat je dit soort dingen gewoon deed en snel weer aan het werk ging dat je je handicap makkelijker kon accepteren?” Rob: “Het was meer zo dat ik de acceptatie uitstelde. Ik had er gewoon geen tijd voor. Dat kwam pas een jaar of vijf later. Ik heb altijd het idee gehad dat ik weer zou kunnen lopen. Ik heb drie keer kunstbenen laten aanmeten en dat is drie keer hopeloos mislukt. Het beste dat ik ermee heb bereikt is rechtop staan in het zwembad. Ik heb er nooit mee gelopen. Na die vijf jaar kwam ik een vrouw tegen met wie ik uit eten ging. Voor die gelegenheid had ik die stelten aangetrokken. ‘Doe niet zo gek man’, zei ze. ‘Je lijkt wel een basketballer. Je bent veel leuker zonder die dingen.’ Toen ik ontdekte dat het voor vrouwen niet uitmaakte, maakte het voor mij ook niet meer uit.” Marc: “Dat vrouwen je nog gewoon aantrekkelijk bleken te vinden, maakte dat het makkelijker voor je om het te accepteren?” Rob: “Het probleem was niet dat ik mezelf niet aantrekkelijk vond. Of dat ik dacht dat ik niet interessant genoeg was. Het probleem was dat ik iemand wilde zijn die ik niet meer was. Dat ik wilde leren lopen terwijl dat eigenlijk niet meer kon. Toen ik me daarbij had neergelegd, was het klaar en kon ik met een schone lei beginnen.” Marc: “Wat betreft je werk, waar ben je het meest trots op?” Rob: “Op de twaalfhonderd vierkante meter grote wanden plafondschildering die ik tussen 1992 en 1995 maakte in Nagasaki, Japan. Het was een opdracht ter gelegenheid van de vijftigjarige herdenking van de val van de atoombom op Nagasaki. Als ik daarop terugkijk, vind ik het eigenlijk een bovenmenselijke prestatie.” Marc: “Precies in die periode kreeg jij jouw handicap.” Rob: “Klopt. Toch is het me gelukt om het werk op tijd op te leveren. De opening is er geen dag voor uitgesteld. Daar ben ik ook heel trots op.”
‘Je lijkt wel een basketballer. Je bent veel leuker zonder die dingen’
Rob Scholte (56) studeerde aan de Gerrit Rietveld Academie en is een van de belangrijkste Nederlandse kunstschilders van dit moment. Door de Documenta in Kassel (1987), het inrichten van het Nederlands paviljoen van de Biënnale in Venetië (1990) en het project Après Nous le Déluge (1995) in Nagasaki werd hij internationaal bekend. In 1994 verloor hij zijn beide benen door een ontploffing van een handgranaat onder zijn auto. De dader is nooit gepakt. Rob Scholte woont met zijn gezin in Den Helder, waar hij ook het Rob Scholte Museum heeft.
Vaderschap Marc: “In hoeverre hebben anderen je geholpen bij het acepteren van wat er gebeurd is?” Rob: “Het hielp dat ik in 1998 mijn vrouw tegenkwam. De liefde maakte de acceptatie gemakkelijker. Het was een helende factor. Bij mij tenminste. Ik weet niet of dat altijd zo is.” Marc: “Heb je nog wel eens momenten dat je terugvalt in je acceptatie, dat je baalt van je beperking?” Rob: “Tuurlijk. Maar eigenlijk alleen bij organisatorische haperingen. Bijvoorbeeld toen mijn rolstoel ontbrak in het vliegtuig en ik opeens zonder zat. Of als ik ergens binnenkom en door de stront blijk te zijn gereden, of als ik een lekke band
heb. Dan kan ik wel eens vloeken. Maar dat deed ik voor die tijd ook. Het belangrijkste is dat ik het beste eruit probeer te halen. Net als voor de aanslag. Ik wil nog steeds mooie dingen en kunst maken. In die zin is er niets veranderd.” Marc: “Je hebt twee kinderen gekregen. Gaat het vaderschap je goed af?” Rob: “Dat kun je beter aan mijn vrouw vragen. Het gaat geloof ik wel goed. Toen ze baby’s waren was het wel eens lastig. Probeer maar eens in een rolstoel te rijden terwijl je een baby tegen je aan houdt. Dat gaat niet. Toen ze wat groter werden, reden ze met me mee. Dat was leuk. Ik kan niet met ze voetballen of hordenlopen, maar ze konden wel allebei op hun vierde al schaken. Ik vind het mooi om te zien hoe mijn energie overvloeit naar mijn kinderen. Je eigen verval is gemakkelijker te accepteren als je kinderen hebt die bloeien en groot worden. Ik vind dat echt fantastisch om te zien.”
!
Tekst: Deborah Ligtenberg. Fotografie: Marloes Bosch.
Marc: “Het is wel ironisch: je maakt een kunstwerk over een bom en er wordt een bom onder je auto gelegd.” Rob: “Het had met elkaar te maken, vrees ik.” Marc: “Hoe bedoel je, qua karma?” Rob: “Nee, ik geloof niet zo in karma. Ik word gevraagd om dat project te doen over de val van de atoombom op Nagasaki en heb bij de oplevering geen benen meer omdat ik slachtoffer was van een bomaanslag. Toeval bestaat niet. Er is een soort verband, maar hoe dat verband ligt, wil ik niet uitleggen. Ik weet wat er gebeurd is, wie het heeft gedaan, maar daar ga ik echt niets over zeggen.”
Marc de Hond kreeg in 2002 door een medische fout een dwarslaesie, wat hem rolstoelafhankelijk maakte. Hij speelde in het Nederlands rolstoelbasketbalteam en was één van de presentatoren van KRO De Rekenkamer. Daarnaast is hij ondernemer en schrijver van het boek Kracht. Hierin beschrijft hij de fysieke, mentale en sociale gevolgen van zijn handicap en hoe hij zijn leven weer opbouwde. Vanaf het voorjaar 2015 speelt Marc in de Nederlandse theaters de solovoorstelling Scherven brengen geluk. De speellijst is te vinden op www.marcdehond.nl
Ook een keer naar het Rob Scholte Museum? Van vrijdag tot en met zondag is
het tussen 12.00 en 17.00 uur geopend. De entree bedraagt € 2,50. Kinderen tot 12 jaar zijn gratis. www.robscholtemuseum.nl
Beleef !
9
Hoe toegankelijk is
Hartje Amsterdam Shoppen in de Kalverstraat, een terrasje pakken op het Leidseplein, de toerist uithangen in het Rijksmuseum en loungen in het Vondelpark. Er gaat niets boven een dagje Mokum! Gerrit Hidding (45) test voor Beleef! de toegankelijkheid van onze hoofdstad. “Ik kom uit Emmen en ben voor het eerst sinds ik een rolstoel gebruik in Amsterdam. Ik heb mijn bus voor een tientje de hele dag geparkeerd in parking Oos-1 terdokseiland, naast het station. Vanaf daar ben je zo op de Dam. Ik heb veel zin om te ontdekken hoe toegankelijk alles is. Dat is ook mijn werk. Mijn bedrijf TG2 Advies (www.tg2advies.nl) adviseert over de toegankelijkheid van gebouwen.”
3 4 Test 1 De2Wallen
Tekst: Manon van Wijnen. Illustratie: Saskia Rasink.
5 6 “Als ik een stad bezoek, maak ik graag historische wandelingen. Zoals hier op de Wallen, waar behalve coffeeshops en rode lichten een karakteristiek stukje Amsterdam te zien is. In een van de twee oudste huizen van Amsterdam zit ‘In’t Aepjen’, een nostalgisch café met een prachtig origineel balkenplafond. Het is niet toegankelijk met een elektrische rolstoel, maar met een duwtje 1 2 van de eigenaar voor mij wel! Leuk, zo’n tentje vol locals!” 5 6 1 2 De3Dam4 en Het Test Koninklijk Paleis “Op de Wallen viel het reuze mee met het gehobbel, maar op de Dam is het wat minder. Mooi om de gerenoveerde gevel van het paleis te zien. Het Koninklijk Paleis is volledig rolstoeltoegankelijk en heeft een aangepast toilet; een goed begin van de dag! Jammer 3 1 2 genoeg geldt dit niet voor het naastgelegen Madame Tussauds. Elektrische rolstoelen en scootmobielen mogen sowieso niet naar binnen, en er worden maximaal twee compacte
10 Beleef!
rolstoelen tegelijk toegelaten. Een tegenvaller voor zo’n beroemd, internationaal museum.”
3 De4 Kalverstraat 5 6 2 Test “Het eerste dat me opvalt zijn de oprijplaten. Goed om te zien dat veel winkeliers in de Kalverstraat er aan denken om die uit te 3 1 met een 2 groene 4 leggen! Er zijn ook ramen sticker. Dan is er een oprijplaat aanwezig, die op verzoek wordt uitgelegd, vertelt een
bankjes staan. In het midden van het park zijn twee aangepaste toiletten, zie ik op de plattegrond. Ik ontdek ook dat er speciale tegels zijn waarop je kunt barbecueën. Dat klinkt gezellig! Ik kom een keertje terug in de zomer.”
5 6 Rijksmuseum Test
winkelier me. 86 procent van de winkels in de Kalverstraat is volgens hem redelijk tot goed toegankelijk. Dat is een hoog percentage, maar afgaande op het aantal platen, verbaast het me niet.”
“Ik ben benieuwd naar het Rijksmuseum, na al die jaren verbouwen. Het is prima toegankelijk en alles ziet er werkelijk schitterend uit. Jammer dat niemand ons heeft verteld dat er naast de kleine rolstoellift, waarvoor je vaak in de rij staat, ook een ruimere lift is. Dat had veel wachttijd bespaard. Na al het geslenter langs kunstwerken ben ik blij dat ik op het Museumplein zo de tram in kan rollen. Maar eerst nog een drankje om de dag af te sluiten. Op Amsterdam: dat toegankelijker is dan ik had gedacht.”
3 5 Leidseplein 6 4 Het Test
Meer over de toegankelijkheid van Amsterdam vind je op www.toegankelijkamsterdam.nl
‘ Leuk, zo’n tentje vol locals!’
“Het populairste plein van Amsterdam is uitgesproken ontoegankelijk. In maar één kroeg kun je met een rolstoel naar binnen, en dat is Café Reynders. Gelukkig zijn de terrassen wel bereikbaar en is het daar altijd gezellig druk. Mocht je lekker lang buiten willen blijven zitten, dan kun je voor een aangepast toilet tot middernacht terecht bij de Stadsschouwburg, die ook aan het plein ligt.”
5 Vondelpark 6 4 Test “Wat is het Vondelpark mooi aangelegd en zo perfect toegankelijk: van de geasfalteerde hoofdpaden tot de zijpaden, waarlangs
Win Stadsgids Amsterdam Accessible Travel heeft onlangs de 'Stadsgids Amsterdam + metropoolgebied - Op een toegankelijke ontdekkingstocht' uitgebracht. We verloten er 25 onder de lezers van Beleef! Maak kans op zo'n handige gids en stuur voor 30 april 2015 een mail o.v.v. Stadsgids naar beleef@ zonnebloem.nl
!
Beleef!
11
Op maat Keuze 1
Met een groep
Rob gaat alweer een aantal jaren op stap met zijn vaste groep van de Zonnebloem. Niets leuker dan een beetje ouwehoeren met een stel mensen van zijn leeftijd. Het dagje met z’n allen naar de Efteling was een feest.
Keuze 2
Met een vrijwilliger
Na 25 jaar weer eens in de Efteling zijn, was voor mevrouw Jo de JongHaans een cadeautje. Samen met vrijwilliger Bep Smeekens genoot ze er met volle teugen van.
Naar de Efteling 12 Beleef!
Keuze 3
Met het gezin
Op de Facebookpagina van de Zonnebloem zag Jacky de actie waarmee je een dagje uit met de Zonnebloemauto kon winnen. Ze kon haar geluk niet op toen ze hoorde dat ze gewonnen had en beleefde een onvergetelijke dag met haar bijzondere gezin.
3x s r e d n a
Een dag eropuit kan een gedoe zijn als je in een rolstoel zit en geen eigen vervoer hebt. Daarom biedt de Zonnebloem allerlei leuke uitjes aan. Je kunt op stap met een groep, een vrijwilliger of met je familie met de Zonnebloemauto. Rob, Mevrouw De Jong-Haans, en Jacky vertellen. Beleef!
13
Naam: Rob Jacobs Leeftijd: 26 Werkt als: grafisch vormgever Woont: zelfstandig met begeleiding in Druten Houdt van: uitgaan met vrienden, zwemmen, animatieen speelfilms kijken Relatie: heeft sinds kort verkering
Met vrijwilligers voor 1 dag
Op stap met een vrijwilliger
Samen een avond naar het theater, de kroeg of een muziekfestival. Wat hij ook onderneemt, het leukste voor Rob Jacobs is toch het samenzijn met zijn maatjes van de Zonnebloem. Dit keer samen met de vrijwilligers voor 1 dag van het bedrijf AB InBev. Rob Jacobs: “Uitgaan in mijn eentje vond ik voorheen best spannend. Daarom heb ik me aangemeld bij de Zonnebloem. Ondertussen durf ik best met vrienden naar de kroeg, maar het liefst kies ik een avond om met de Zonnebloem op pad te gaan.
Mevrouw Jo de Jong-Haans gaat met de tijd mee. Ze speelt graag spelletjes op haar iPad en is gek op skypen. Ze geniet ook volop van uitjes met de Zonnebloem. Mevrouw De Jong-Haans: "Vroeger hadden we met onze kinderen en klein-
‘We zijn echt maatjes’ Tekst: Manon van Wijnen. Fotografie: Joshua Rood.
Naam: Mevrouw Jo de JongHaans Leeftijd: 90 Houdt van: spelletjes doen op de iPad, skypen met kinderen en vrienden Relatie: sinds 1999 weduwe van Piet (Klein)kinderen: vijf kinderen en dertien kleinkinderen
Het voelt fijn als er mensen zijn om op terug te vallen. Ik ga graag met een groep op pad. We zijn echt een beetje maatjes geworden en hebben samen ontzettend genoten van de Efteling. Ik heb mijn ogen uitgekeken, vooral in de ijswereld van Pandadroom. Maar het mooiste vind ik dat je er met elkaar geweest bent.”
met het gezin
‘Ik heb er smakelijk om gelachen’ kinderen een abonnement op de Efteling en liepen we er dikwijls binnen. Maar de laatste keer dat ik er was, is al weer 25 jaar geleden. Ik vond het geweldig om er nu weer te zijn. Al herkende ik het bijna niet, zoveel is er bijgebouwd. Pas in het Sprookjesbos kwam dat gevoel van ‘o ja, dat weet ik nog.’ Het was echt genieten om al die sprookjes te zien. Vooral 'De nieuwe Kleren van de keizer', vond ik geweldig. Mijn man en ik hadden vroeger zelf een kleermakerszaak, dus ik had meteen iets met dit verhaal. Ik heb er smakelijk om moeten lachen.”
!
Ook op stap met de Zonnebloem? Kijk op www.zonnebloem.nl en klik op ‘Voor wie?’ en dan op ‘Dagje weg’. Zelf op pad met de Zonnebloemauto? Kijk op www.zonnebloem.nl/zonnebloemauto
14 Beleef!
Naam: Jacky Khadda-Van Opdorp Leeftijd: 57 Houdt van: schilderen en knutselen en geeft als vrijwilliger schilderles in een buurthuis Woont: in Den Bosch Relatie: sinds 2010 gescheiden van Mustafa (Klein)kinderen: is als een oma voor de drie kinderen van Mustafa (47) en Hasna
Jacky heeft een goed contact met haar exman Mustafa, zijn tweede vrouw en hun kinderen. Ze ziet hen als haar familie. Door Jacky’s ziekte kon dit bijzondere gezin nooit samen op stap. Tot vandaag! Jacky Khadda-Van Opdorp: “Toen de Zonnebloem belde dat ik een dagje met de aangepaste auto had gewonnen, heb ik vijf keer gevraagd of het wel echt waar was. Ik lijd aan een mysterieuze botziekte, waardoor de toekomst uiterst onzeker is. Gelukkig kan ik altijd terugvallen op Mustafa en Hasna. Hun oudste zoon is elke dag bij me; we horen bij elkaar als een hecht gezin. Samen op pad gaan lukte helaas niet omdat mijn rolstoel niet in hun auto past. Daarom waren we zo blij dat we
‘Hier kan ik jaren op teren’ met de Zonnebloemauto op stap konden. Het was het eerste uitstapje sinds ik ziek ben. Ons dagje Efteling was geweldig! Het boottochtje door Fata Morgana was het hoogtepunt, maar vooral de stralende toetjes van de kinderen zijn me bijgebleven. Hier kan ik jaren op teren."
toe
actief
Beleef!
Getest jokpheid! gankeli
Er zijn genoeg redenen om de deur uit te gaan. Ook als je minder mobiel bent. Beleef! geeft je een aantal leuke tips. BUITEN
Aan de wandel Ontluikende knoppen aan de bomen, de eerste lammetjes in de wei en lekker wandelen in de voorjaarszon. Toegankelijke natuurgebieden en wandelpaden vind je op www.natuurzonderdrempels.nl. Zelf je favoriete toegankelijke wandelpad toevoegen kan ook.
REIZEN
THEATER
Rolstoelgeluk Hoe hard mag je lachen om iemand in een rolstoel? Heel hard, vindt Marc de Hond. Vanaf maart vertelt hij in zijn solovoorstelling ‘Scherven brengen geluk’ over de voordelen van je rollend voortbewegen en hoe het drama in zijn leven hem uiteindelijk ook veel moois opleverde. Kijk op www.marcdehond.nl voor de speellijst.
Onbeperkt uitwaaien Zin om lekker uit te waaien op het strand? Hotel Tesselhof, in het hart van de Texelse badplaats Koog, beschikt over een aantal speciale kamers, met aangepaste badkamer en een rolstoelvriendelijk balkon. Ook de rest van het hotel en restaurant is toegankelijk en er is een lift aanwezig. Kijk op www.tesselhof.nl voor de bed- en sanitairhoogtes, deurbreedtes en verdere voorzieningen. Het strand is vlakbij, er is een toegankelijk strandpaviljoen en strandrolstoelen zijn volop te huur. Meer informatie op www.toegankelijktexel.nl
Actie
Wings for life
Yoga Bij yoga denk je waarschijnlijk aan op handen en voeten balanceren op een matje. Het kan ook anders. Groeikracht in Den Haag en Zoetermeer biedt speciale lessen voor mensen met een fysieke beperking (www.groeikracht.nl). In Zaandam kun je bij Yogapoort terecht voor stoel- en rolstoelyoga (www.deyogapoort.nl). Zo zijn er nog veel meer adressen te vinden als je googelt op ‘yoga met fysieke beperking’. Een overzicht van docenten die zich hebben gespecialiseerd
Het startschot van de tweede editie van de Wings for Life World Run klinkt op 3 mei 2015 in 33 verschillende landen, verdeeld over 6 continenten. In Nederland vormt Breda de gaststad van dit mondiale evenement, waarbij geld ingezameld wordt voor onderzoek naar een dwarslaesie. Ieder kan meedoen, met of zonder rolstoel!
in deze aangepaste vorm van yoga vind je op www.yoga-saswitha.nl/yogadocent/specialisme/7
Inschrijven kan via www.wingsforlifeworldrun.com
Beleef!
Tekst: Manon van Wijnen.
SPORT
15
Update
Nieuws en achtergrond van de Zonnebloem
Voorpret? Nu boeken! Zonnebloemagenda � 16 april: start Zonnebloemloterij 2015 � 1 0 mei: start televisieserie ‘Er kan zoveel meer…’ � � � �
op Omroep Brabant 1 8-25 mei: ontmoet de Zonnebloem tijdens de Libelle Zomerweek in Almere 3 0 mei: wandelen voor de Zonnebloem tijdens de Heuvelrug Wandeltocht (geen rolstoelroute) 5 juni: vaar mee met de aangepaste Zonnebloem luchtballon* 1 9 juni: met een gezellige groep een topavond beleven bij Guus Meeuwis*
Het vakantieseizoen van 2015 is begonnen. Met tal van mooie reizen in onder meer Nederland, België, Duitsland en Engeland. Er zit vast een reis voor je tussen! Heb jij een lichamelijke beperking en wil jij optimaal genieten van een vakantie? Kijk dan op www.zonnebloem.nl/ vakanties
* Dit is slechts één van de landelijke evenementen van de Zonnebloem. Kijk voor andere evenementen op: www.zonnebloem.nl/evenementen
Op vakantie
Genieten van een vakantie in onze aangepaste woning, die van alle gemakken is voorzien, kan vanaf 1 april in het dorpje Loenen bij Apeldoorn. Loenen ligt tegen de rug van de Veluwe, met prachtige bossen en heide. Een leuk uitstapje in de buurt is Paleis het Loo, dat mede dankzij de inspanningen van de Zonnebloem nu goed toegankelijk is. Deze prachtige vakantiewoning is beschikbaar gesteld door Stichting Baron van Hugenpoth tot Aerdt, die zich inzet voor hulpbehoevenden in de samenleving. Als je met 6 personen de villa wilt boeken, is er voldoende ruimte voor 1 persoon met een lichamelijke beperking. Wil je met 2 personen met een lichamelijke beperking komen, dan adviseren wij om in totaal met 4 personen te komen. Je hebt dan genoeg bewegingsvrijheid voor de hele groep. Vanaf 1 april kan iedereen met een lichamelijke beperking deze prachtige nieuwe vakantiewoning huren. Meer informatie is zo snel mogelijk beschikbaar op www.zonnebloem.nl
16 Beleef!
72.500
mensen ontvangen regelmatig bezoek van een Zonnebloemvrijwilliger aan huis
Vrijwilliger vertelt
Win-Win
Meer weten? Kijk op www.zonnebloem.nl/loterij
In de
hoofdrol
Wie in Brabant woont, gaat de Zonnebloem vanaf 10 mei vaker zien dan anders. We spelen namelijk de hoofdrol in de 8-delige televisieserie ‘Er kan zoveel meer …’ op Omroep Brabant. Met aandacht voor ons vrijwilligerswerk, activiteiten, vakanties en de nieuwe Zonnebloemauto. Maar ook de betekenis van ons werk voor mensen met een lichamelijke beperking komt uitgebreid aan bod in de programmareeks. In iedere uitzending gaat een bekende Nederlander een dag mee op pad met deelnemers en vrijwilligers. Toezeggingen zijn binnen van Tom Coronel en René Schuurmans.
René Schuurmans
Naam: Jos Kaldenhoven, verpleegkundige vakantievrijwilliger Leeftijd: 61 Baan: verpleegkundige bij de thuiszorg en freelance fotograaf (www.thegenie.nl) Gezin: getrouwd met Marion Vrijwilliger sinds: 1978
“37 jaar geleden ging ik voor het eerst mee. Na die vakantie wist ik dat ik de zorg in wilde. Ik wilde echt wat voor een ander betekenen. Na thuiskomst heb ik me ingeschreven voor de opleiding verpleegkundige. Je zou kunnen zeggen dat de Zonnebloem de koers in mijn leven heeft bepaald. Op meerdere fronten, want ik heb er ook mijn vrouw Marion ont-
‘ Sommige momenten blijven je altijd bij’ moet. Inmiddels werk ik negen jaar in de thuiszorg. Twee keer per jaar neem ik vrij om met de Zonnebloem mee te gaan. Afgelopen jaar was ik voor de 67ste keer mee. Sommige momenten blijven je altijd bij. Zoals een mevrouw die vanuit bad haar dochter belde, zo blij was ze om na jaren weer eens in bad te zitten. Dat was zo ontroerend. Of een echtpaar dat hield van dansen; omdat de man dat niet meer kon, ging een vrijwilliger achter hem staan, het was alsof ze samen dansten. Ze kusten elkaar van geluk. Dat beeld zie ik nog voor me. Soms leg ik die geluksmomenten vast met mijn camera. Ik ben ook freelance fotograaf. Tijdens Zonnebloemvakanties geef ik mijn foto’s graag weg als herinneringen.”
Beleef!
Tekst: Manon van Wijnen
In april gaat de Zonnebloemloterij 2015 van start. Speel mee en ontvang een Denksport puzzelboekje cadeau! In de periode van half april tot en met half september kom je onze vrijwilligers overal tegen. Voor de supermarkt, op de braderie of bij jou in de straat. Met maar één doel: zo veel mogelijk loten verkopen voor het goede doel. De opbrengst komt in zijn geheel ten goede aan het werk van de Zonnebloem. Van de Zonnebloemauto tot allerlei leuke uitstapjes die we mogelijk maken. Speel je ook (weer) mee? Een Zonnebloemlot kost € 2,- en wie meespeelt maakt kans op 1 van de 5.020 geldprijzen, waaronder de hoofdprijs van € 15.000!
17
Actief
‘Wat de Bollenstreek mooi maakt, is het gevoel van weidsheid’
Hanneke Vulpes
‘Elk bloemenveld is Ze is slechtziend en kan alleen nog focussen op kleine, liefst kleurrijke dingen. Zoals bloemen. Voor Hanneke Vulpes (64) was de Keukenhof dan ook het hoogtepunt van de onvergetelijke bloemenreis die ze maakte met de Zonnebloem. ‘Ik had er uren gelukzalig kunnen staren naar de dromerige kleurenzee.’ “Vroeger kon ik gewoon zien, maar sinds in 1992 bij mij leukemie is vastgesteld is mijn zicht langzaam maar zeker achteruitgegaan. Ik kan ook niet meer goed lopen en ben altijd moe. Ruim zes jaar geleden vertelden de artsen mij dat ik was uitbehandeld, maar ik ben er nog steeds. Door positief te denken, houd ik de moed erin. Het helpt om negatieve gedachten en pijn naar de achtergrond te verdrijven.
18 Beleef!
Elke avond als ik op bed lig, denk ik: wat heb ik vandaag voor leuks gedaan? Of wat heeft mijn kleindochter of één van mijn kleinzoons beleefd? Er is altijd wel iets, hoe klein ook, om blij mee te zijn. Een leuk verhaal van een vriendin, mijn kleindochter die een onverwacht mooi rapportcijfer haalt of mijn kleinzoon die voor het eerst verliefd is. Positief denken is een uitstekend ‘medicijn’, zeg ik altijd.”
“De bloemenreis met de Zonnebloem heeft mij kracht gegeven. Voorheen vond ik bloemen mooi, maar dat was het dan ook. Sinds ik slechtziend ben, val ik ontzettend op bloemen, omdat ik die goed kan zien. De Keukenhof vond ik dan ook het einde. Al die velden met tulpen, chrysanten, hyacinten: rood, geel, wit en paars. Al die intense kleuren... Een veld met bloemen is voor mij als een impressionistisch schilderij: één dromerige kleurenzee. Ik kan veraf niet goed zien, maar ik kan wel focussen op iets kleins, zoals een bloem. Hoe kleiner, hoe beter ik de bloem kan zien. Als mijn ogen zich vullen met de kleur, geniet ik volop. Ik kijk nog elke dag naar de foto’s die ik op de Keukenhof heb gemaakt. De foto van het gele tulpenveld met één rode tulp, is speci-
een kunstwerk’ Uitgestrekte velden “We hebben ook de Bollenstreek bezocht. Die uitgestrekte velden met bloemen herinner ik me van vroeger als we op bezoek gingen bij mijn tante die daar woonde. De reis vergde soms zomaar twee, drie uur extra
omdat we steeds moesten stoppen. Wat de Bollenstreek mooi maakt, is het gevoel van weidsheid, vlaktes waar de wind vrij spel heeft. Wat je wel duidelijk kunt zien is dat alles machinaal wordt aangelegd, keurig op een rijtje. Op de Keukenhof wordt elke bol met de hand geplant. Dat elk veld er een uniek kunstwerk is, maakt het nog indrukwekkender. Als je zeven jaar lang bijna nergens komt, is een reisje als dit een cadeautje. Je beleeft zoveel moois, ontmoet andere mensen en ervaart de warmte van de vrijwilligers. Afgelopen jaar ben ik twee, drie keer in een winkel geweest. Verder is mijn enige uitje het uitlaten van de hond. Dat doe ik trouw drie keer per dag. Ook dan vind ik dingen om van te genieten: een mosje op de stoep,
rododendrons die net opengaan, een prachtig getekende boomstronk. Vaak gaat mijn buurjongetje mee. Hij is autistisch, net als mijn kleinzoon, en noemt mij ook oma. Samen zien we nog veel meer moois. Genieten van kleine dingen, dat kun je echt leren.”
!
Ook op Bloemenreis?
De bloemenreis is een van de themareizen op vakantieschip MPS de Zonnebloem. Er is bijvoorbeeld ook een wijnreis en nog veel meer. Kijk voor het aanbod op www.zonnebloem.nl/vakanties
Beleef!
Tekst: Manon van Wijnen. Fotografie: De Keukenhof.
aal. Die ene tulp is mijn kleinzoon Jelmer, zeg ik altijd. Hij is autistisch en dat maakt hem bijzonder tussen alle anderen, net als die ene tulp. Mijn andere kleinkinderen kunnen zich hier helemaal in vinden, waardoor deze foto voor de hele familie speciaal is. Het is misschien gek om te vertellen, maar ik kan echt ontroerd raken van bloemen. Als ik niet met een groep was geweest, had ik uren naast een veld kunnen zitten, gelukzalig starend naar de bloemenzee.”
19
‘ Ik kan putten uit eigen ervaringen’ Tijdens haar revalidatie ontdekte Wendy Legierse-Louwers de lol van het schrijven. Het mondde uit in een kinderboek over Renske. Zij vindt het spannend om de eerste keer in een rolstoel naar school te gaan. ‘Of je nu 8 bent of 28, de emoties zijn hetzelfde.’
20 Beleef!
Mijn inspiratie
Slappe-poppenbenen “Waardoor ik precies in een rolstoel ben beland, is onduidelijk. Vijftien jaar geleden heb ik een virusinfectie opgelopen, die waarschijnlijk een stoornis in mijn zenuwstelsel heeft veroorzaakt. Ik heb alle mogelijke onderzoeken ondergaan, maar een concrete diagnose is nooit gesteld. Terwijl ik energie en spierkracht inleverde, plakte de ene specialist een stickertje dat de volgende er weer vanaf peuterde. Die onduidelijkheid was vreselijk om mee te leven. Aanvankelijk kon ik me nog een beetje voortbewegen, nu heb ik net als Renske slappepoppenbenen. In het boek leg ik uit dat een pop met plastic benen blijft staan als je hem overeind zet. Eentje met stoffen benen zakt erdoorheen. Gelukkig zijn mijn benen geen blok beton: als ik ze met mijn handen optil, kan ik ze verplaatsen. Bij het aankleden en
mezelf uit de rolstoel tillen, is het prettig dat ze nog meegeven. Waarderen wat je nog wél kunt, is het allerbelangrijkste. Accepteren dat ik met mijn beperkte energie nooit meer gewoon kan werken en geen kinderen kan opvoeden, viel me erg zwaar. Aan woede, verdriet en teleurstelling ontkom je niet, maar mijn leven werd veel prettiger toen ik de omslag had gemaakt naar wat ik nog wél kan. Ik heb moeten leren om binnen mijn eigen mogelijkheden zoveel mogelijk leuke dingen te doen. En sinds ik mijn grenzen bewaak, heb ik minder diepe dalen. Zo weten mijn vriendinnen dat ik om half vijf bij een borrel kan zijn, en dat ik twee uur later weer vertrek. Ik doe aan alles mee, maar gedoseerd.”
Nieuwe vrienden “Dankzij mijn boek heb ik ook nieuwe vrienden gemaakt. Zoals met de tekenaar die zo goed als gratis prachtige illustraties heeft gemaakt. En mijn buurvrouw, die voor haar pensioen correctiewerk deed en de eindredactie voor haar rekening heeft genomen. Geweldig dat zo veel mensen mij hebben geholpen. Ik ben ook superblij met wat ik het afgelopen jaar allemaal heb mogen doen. Zo heb ik in de regio Eindhoven 21 scholen bezocht en 1400 kinderen voorgelezen uit mijn boekje. Uitgevers die ik benaderde vonden het manuscript ongeschikt voor de commerciële markt en veronderstelden dat er weinig animo voor zou zijn. Ik denk dat ze zich daarin hebben vergist: ook veel scholen in de rest van Nederland willen iets doen met het boekje, en kinderen en ouders vragen of er een vervolg komt. De aantekeningen daarvoor heb ik ondertussen gemaakt. Binnenkort ga ik deel twee uitwerken. Samen met haar vriendjes kan Renske nog heel veel avonturen beleven!”
Renske met Wielen is voor kinderen van 6 tot 9 jaar en gaat over vriendschap met iemand in een rolstoel. Per verkocht boekje doet Wendy Legierse-Louwers een vaste donatie aan het NSGK (Nederlandse Stichting voor het Gehandicapte Kind). Verkoopprijs €13,95. Het boekje bestellen kan via www.renskemetwielen.info
!
Tekst: Maria Aarts. Fotografie: Marloes Bosch.
“Iemand die in een rolstoel zit, is niet eng, raar of anders. Dat wil ik laten zien met mijn boekje. Je kunt gewoon lol maken met Renske, vriendjes met haar worden. Het idee om een boekje te schrijven ontstond dertien jaar geleden, toen ik aan het revalideren was. Bij creatieve therapie ontdekte ik hoe leuk verhalen schrijven is. De therapeut vond dat ik talent had en daar iets mee zou moeten doen. Die suggestie is blijven sluimeren, maar omdat ik geen idee had waarover ik wilde schrijven, kwam er niks van. Tot ik drie jaar geleden in een winkelcentrum weer eens werd aangesproken door een meisje van een jaar of 6, met allerlei vragen over de rolstoel. Heerlijk die onbevangenheid, maar jammer dat de ouders er zenuwachtig van worden en er vaak met plaatsvervangende schaamte bij staan. Toen ik thuiskwam dacht ik: daar moet het over gaan! Ik ben wat gaan googelen en ontdekte al snel dat er bijna geen boekjes zijn over kinderen met een beperking. Zo is het idee voor Renske met Wielen ontstaan. Op een eenvoudige manier probeer ik de veranderingen te beschrijven waar je tegenaan loopt als jij, of iemand in jouw omgeving, in een rolstoel terechtkomt. Ik kon putten uit mijn eigen ervaringen. Veel drempels die Renske moet slechten, zijn afgeleid van mijn privéleven. Zo vindt Renske het spannend om de eerste keer in een rolstoel naar school te gaan. Ik vond het eng om de eerste keer in een rolstoel naar een feestje te gaan. Of je nu 8 bent of 28, de emoties zijn hetzelfde.”
Beleef!
21
Uitgelicht
Onbeperkt werken
Informatie en achtergrond over een actueel thema
Van de
1,5 miljoen arbeidsgeha ndicapten hebben er 1 op de 3 een baan. (b ron: CBS
Statline 2013
)
De participatiewet De participatiewet, die 1 januari 2015 in werking is gegaan, voegt de Bijstandswet, de Wet sociale werkvoorzieningen en de Wajong samen. Met deze wet wil het kabinet bereiken dat mensen met een ziekte of beperking en mensen met een bijstandsuitkering sneller en gemakkelijker aan het werk gaan (participeren).
5 tips
De werkvloer op
• Bespreek voor de eerste werkdag met je leidinggevende welke aanpassingen of hulpmiddelen je nodig hebt. • Geef duidelijk bij je collega’s aan waar je mogelijk hulp bij nodig hebt. Je kunt een lijstje met tips op papier zetten en uitdelen. • Concentreer je niet op wat je niet kunt, maar vooral op wat je wel kan. • Verwacht niet automatisch hulp, maar vraag er om als je dat nodig hebt. • Verdeel je energie goed over je werkdag: geen zware klussen aan het eind van de dag plannen.
3 tips
Solliciteren
Waar moet je rekening mee houden als je gaat solliciteren? Drie tips van Christianne van Triest, die zich met haar bedrijf P20 richt op werving en selectie van mensen met een arbeidshandicap. 1. Vertel in je brief gewoon welke beperking je hebt. Als je er in je brief niet over rept en je komt ineens in een rolstoel aan, dan is dat voor een werkgever nogal confronterend.
22 Beleef!
2. Het verschil tussen het aantal gevraagde uren en het aantal uren dat jij kunt werken mag niet meer dan 20% zijn. Als ze je graag willen hebben, valt daarover wel te onderhandelen. 3. Bedenk goed wat je grenzen zijn. Hoeveel wil je werken, verdienen en hoe lang je maximaal wilt en kunt reizen. Als je te veel water bij de wijn doet ben je waarschijnlijk na drie maanden opgebrand. Lees meer op: www.p2o.nl
De participa tiewet levert ee n bezuiniging van
1,6 miljard euro per jaa
r op.
(bron: Divosa
)
Alle
.00ulle0n 24jo0 ngers z
Bob Offereins werkt als office manager bij de Lucille Werner Foundation (LWF), een initiatief van presentatrice Lucille Werner. De Foundation maakt zich sterk voor de integratie van mensen met een beperking in de samenleving en het creëren van een arbeidsmarkt waarin iedereen kan meedoen.
Lucille Werner
“We streven naar een inclusieve arbeidsmarkt, dat is een arbeidsmarkt waarin iedereen kan meedoen en waarin mensen puur worden beoordeeld op hun kwaliteiten”, legt Offereins uit. Zelf heeft hij een visuele beperking. “Wij hebben een Business Wall of Fame bedacht, een promenade van tegels met daarin sterren voor bedrijven die zich inzetten voor een toegankelijke arbeidsmarkt. Werknemers kunnen hun bedrijf nomineren voor ‘meest toegankelijke werkgever.’ Bedrijven worden bijvoorbeeld genomineerd omdat ze actief meedenken over de mobiliteit van werknemers met een lichamelijke beperking.”
Niet betuttelend “Voor werkzoekenden met een Wajong-status hebben we CAP100% opgericht, want naast een toegankelijke arbeidsmarkt hebben werkzoekenden vooral empowerment nodig. We bieden dat onder meer in de
vorm van een Massive Online Open Course (MOOC) training. Dat is een nieuwe manier van opleiden, waarbij je samen met andere werkzoekenden met een beperking een online training volgt. Alle belangrijke thema’s rondom werk komen aan bod in artikelen, films en opdrachten. Zo kun je persoonlijk groeien. In de training kun je samen met je medecursisten tips uitwisselen en geef je elkaar opbouwende feedback, niet alleen online maar ook offline op locatie. De kracht zit hem in de empowerment. Eén van onze partners is Randstad Participatie. Als je de opleiding succesvol hebt afgerond, helpen zij de Wajongeren met het vinden van passend werk. De training is absoluut niet betuttelend of speciaal voor mensen met een lichamelijke beperking, eigenlijk zou iedereen die op zoek is naar een baan er iets aan kunnen hebben. Voor werkzoekenden die niet binnen de Wajong vallen hebben we de Capjob vacaturebank, waar ze een profiel kunnen aanmaken en vacatures kunnen vinden. Zo kunnen ze het heft in eigen hand nemen.”
!
Meer informatie over de opleiding en het vinden van passend werk vind je op www.lucillewernerfoundation.nl
is)
(bron: Cedr
Bemiddeling Emma at Work bemiddelt jongeren met een chronische ziekte of lichamelijke beperking naar betaald werk in de vorm van een werkervaringsplek, bijbaan, vakantiebaan of vaste baan. Doel is werkervaring opdoen zodat de kansen op een zelfstandig en (financieel) onafhankelijk leven op latere leeftijd worden vergroot. Het opleidingsniveau is van VMBO tot universitair. www.emma-at-work.nl
In 2015 komen er
60e0n 0 bij voor
extra ban t een mensen me beperking. (bron: UWV)
4x Hulp bij werk zoeken • www.arbeidsbeperktenwerk.nl (jobboard) • www.werkenmeteenbeperking.nl (sollicitatietips) • www.kcco.nl
Tekst: Zamarra Kok.
‘ Het gaat om empowerment’
Wa eurd worden herk V. door het UW
(maatschappelijke participatie) • www.bartfoundation.nl (hulp bij starten eigen bedrijf)
Beleef!
23
Column Jiske Griffioen is rolstoeltennisster. Ze begon op haar elfde en is inmiddels uitgegroeid tot één van de grootsten. Ze draait al jaren mee in de wereldtop. In Beleef! vertelt Jiske wat ze allemaal meemaakt.
Een aantal weken geleden sta ik voor de deur van de sportschool met mijn telefoon te spelen. Ik had niet de intentie om naar binnen te gaan. Als ik opkijk, zie ik een man met een sporttas naar buiten komen. Hij houdt de deur open en vraagt: “Wil je naar binnen?” Ik probeer snedig uit de hoek te komen en zonder te beseffen hoe onvriendelijk het klinkt, antwoord ik: “Als ik naar binnen had gewild, had ik de deur wel opengedaan.” De man loopt gegeneerd weg. Als je in een rolstoel door het leven gaat, krijg je om de haverklap hulp aangeboden. Als puber had ik hier de grootste moeite mee. Wanneer iemand bij de entree van mijn middelbare school een deur openhield, ging ik steevast door de ingang ernaast naar binnen. Gewoon, om te laten zien
niet geholpen worden. En als ik ergens wel hulp bij nodig heb, dan vraag ik het wel. Maar het blijft een lastige kwestie. Mensen met een beperking zijn niet allemaal hetzelfde. Wat de ene persoon wel kan, kan een ander weer niet. En waar ik geen moeite heb om hulp te vragen, vindt een ander dat misschien weer heel lastig. Later zag ik dat ook voor rolstoelloze vriendinnen de deur werd opengehouden. Soms is het blijkbaar normaal dat we elkaar een beetje tegemoetkomen in het leven. Of je nu wel of niet in een rolstoel zit. Dit inzicht heeft mij geholpen om beter met het aanbieden en ontvangen van hulp om te gaan. Hoewel ik nog steeds moeite heb met mensen die me ongevraagd gaan helpen. Kort na het incident bij de sportschool wil ik voor
‘Ik heb hem aan een goed gevoel geholpen’ mijn huis uit de auto stappen. Naast mij stopt een auto. Een jongeman stapt uit en vraagt: “Kan ik je helpen?” Ik geef aan dat het niet nodig is, maar voordat ik het weet, houdt hij mijn stoel al vast, zodat ik (voor zijn gevoel) makkelijker kan instappen. Het voegt weinig toe, maar in de veronderstelling dat hij een goede daad heeft verricht, kijkt de man zó trots dat ik hem maar bedank. Voordat hij in zijn auto stapt, wenst hij mij vriendelijk beterschap. Deze hulpvaardige man denkt dat ik tijdelijk in een rolstoel zit. Dat het wel weer overgaat. Ik zou hem eigenlijk moeten vertellen dat mijn beperking nooit meer overgaat, maar ik wil niet twee mannen in een week tijd met een vervelend gevoel naar huis sturen. Ik zwaai hem gedag en roep: “Dank je wel.” Blij dat ik hem aan een goed gevoel heb ‘geholpen’.
Jiske 24 Beleef!
Fotografie: Janita Sassen.
dat ik de deur ook zelf wel open kon krijgen. Als iemand hulp aanbood, was mijn antwoord altijd licht snauwend: “Dat kan ik heus zelf wel.” Waarschijnlijk zijn er veel meer mensen met een beperking die zo reageren. Tegenwoordig krijg ik in elk geval nog eens te horen: “Ik zal je maar niet helpen hè, want dat willen jullie niet!” Nee, als het niet nodig is, wil ik
praktisch Beleef!
eenvoudig
Tips en trics die altijd van pas kunnen komen. Beleef! zet de leukste voor je op een rij.
Geen drupje Morsen en omvallen van kopjes en glazen is verleden tijd met dit dienblad van Royal VBK. Het blad, diameter 40 cm en met anti-sliplaag, houdt zichzelf in evenwicht dankzij een handvat dat je met één hand vasthoudt. Na gebruik klap je het handvat eenvoudig in om het blad op te bergen. Voor ca. e 50,- te koop in de Bijenkorf of online. Zie www.beslist.nl
In een handomdraai
slim
Handig
Op een presenteerblaadje
Met dit slimme tuingereedschap heb je minder kracht nodig voor het bijhouden van planten- en bloembakken. Het Easy-Grip handvat is te koop als tuinvorkje, schepje of harkje (€ 23,95 per stuk). Nog makkelijker is het in combinatie met de opschuifbare armsteun (€ 18,95). O.a. te bestellen bij www.hulpmiddelwereld.nl
Nooit meer post van de grond rapen, dankzij de Doorflipper. In gesloten toestand is hij 11 cm hoog. Wanneer de post wordt bezorgd schuift een harmonica-mechanisme uit, zodat de krant als het ware op een leesstandaard voor je ligt. Post gepakt? Dan kan hij weer dicht. De Doorflipper is voorzien van een tochtklep, dus dat is ook meteen opgelost. O.a. verkrijgbaar via www.magdale.nl voor ca. € 30,-
pil tot poeder
Handig om pillen te vermengen met voedsel of drank. Deze pillenvergruizer maalt ze door een simpele draaibeweging tot poeder. Inclusief opbergvak voor het bewaren van pillen. Diverse kleuren. € 6,-, www.bijzonderhandig.nl
fijn
bellen
Telefoonvriend(in) Voor iedereen die wel een telefoonvriend kan gebruiken, is er de nieuwe dienst ‘Verbonden’. Een of meerdere keren per week word je door een toegewijde medewerker gebeld. Gewoon, voor een praatje. Om te vragen hoe het gaat, te horen of er hulp nodig is bij het contact met familie
of zorginstellingen, of misschien om mee te denken bij het op tijd innemen van medicijnen. www.verbonden.nu
WIN! Beleef! geeft 10 keer ‘Verbonden’ weg. Maak kans op één maand gratis 1 keer per week gezelschap aan de telefoon. Mail je naam, telefoonnummer en motivatie voor 30 april naar beleef@zonnebloem.nl
Beleef!
Tekst: Ariëtte Ettema.
Van
25
“Het is een gerustellend idee dat ik als ik moe ben de voetenplank kan uitklappen. Opeens is mijn fiets dan een scootmobiel. Zo kom ik altijd thuis. Zonder afhankelijk te zijn van anderen.”
“Het is geen goedkope fiets, maar omdat ons huis net was verkocht, kon ik het me veroorloven. Bovendien is mijn vrijheid me ook wat waard. Ik heb nog wel uitgezocht of de gemeente hiervoor een potje heeft, maar daaraan kleefden allerlei voorwaarden. En ik wil onafhankelijk zijn. Stel je voor dat je je fiets moet teruggeven als de regels worden gewijzigd.”
“Als ik een extra tas heb, klap ik de voetenplank uit en zet hem tussen mijn benen. Al is ie daar natuurlijk niet voor bedoeld.”
26 Beleef!
Dichtbij
“Ik heb bewust een model gekozen met een wat zwaardere accu, zodat ik lange tochten kan maken.”
‘ De fiets gaf me terug wat ik zo miste’ “Toen mijn man met pensioen ging, zijn we gaan fietsen. Samen hebben we ontelbaar veel kilometers gemaakt. In november 2012 is hij overleden. De jaren erna kreeg ik achtereenvolgens een hersentumor en een herseninfarct. Sindsdien loop ik moeilijk en hapert mijn gevoel voor evenwicht. Fietsen durfde ik niet meer. Dat was een enorm gemis. Bij de fietsenmaker hoorde ik over de scootmobielfiets, die net op de markt was. Dat je geen scootmobiel hóeft te rijden, maar wel de mogelijkheid hebt, sprak me aan. De fiets gaf me terug wat ik zo miste. Ik heb mijn vrijheid weer. Ik ga weer zelf naar het zwembad, op bezoek bij mijn kleindochter en naar het bankje waar ik altijd zat met mijn man. Dat is een tocht van zo’n 60 kilometer.
Het merendeel van de route is over de dijk. Onderweg geniet ik van het uitzicht over het IJsselmeer, met de bootjes en de vogels. En van de mooie stad Enkhuizen, met de oude burcht en stadswallen. Ons bankje staat bij de vuurtoren van Andijk. Daar hebben we ook de as van mijn man uitgestrooid. Voor mij is hij hier en het betekent veel voor me dat ik er naartoe kan. Het is fijn om met hem een praatje te maken. Alsof we samen zitten te genieten.”
!
Meer weten over de scootmobielfiets Easy Go? Kijk op www.vanraam.nl of bel 0315-257370
Beleef !
Tekst: Manon van Wijnen. Fotografie: Marloes Bosch.
Ans Telling (68) uit Hoorn is de gelukkige eigenaar van de eerste scootmobielfiets, die vorig jaar op de markt kwam. Ze noemt de Easy Go haar ‘vrijheid’.
27
Puzzel 1
2
3
4
9
12
5
6
10
13
7
8
11
14
15
16
Genieten van een leuke puzzel en er nog een prijs mee winnen ook. Los de kruiswoordpuzzel op en maak kans op een dagje huur van de Zonnebloemauto!
Win mooie prijzen! 17
18
21
19
22
20
23
Kruiswoordpuzzel: prijspuzzel 24
25
29 1
2
26
30 3
33
34
37 12
13
17
9
18
16
29 33 37
22 5
12
7
8
11
15
16
Win een dagje huur van de Zonnebloem auto!
© Sanders puzzelboeken, Vaassen
19
30 34
38
28
32 6 36
10
14
21 19 1 24 25
31 5
4 35
27
20
23 30 26
11
36 27
31 35
28 32
36 38
© Sanders puzzelboeken, Vaassen
HORIZONTAAL 1 bewijs van onschuld, 5 aardappelgerecht, 9 tekst, 11 belegen, 12 Algemene Inspectiedienst, 14 wachtwoord, 16 19 1 16 5 12 30 11 36 1 basisonderwijs (afk.), 17 vervuilde mist, 19 kwetsuur, 21 snel, 23 noordnoordoosten (afk.), 24 fijne geestigheid, 27 deel van 8 een school, 29 Bijbelboek (afk.), 30 kerkelijke handeling, 32 levensloop, 33 lidwoord, 35 zwijn, 37 beetpakken, 38 suiker- 12 soort.
Hoe doe je mee? Stuur je oplossing van de kruiswoordpuzzel voor 30 april 2015 naar Nationale Vereniging de Zonnebloem, redactie Beleef!, Postbus 2100, 4800 CC Breda. Of mail naar beleef@zonnebloem.nl. Graag je volledige naam en adres vermelden. De juiste oplossing en de winnaar worden in het volgende nummer bekend gemaakt. De prijswinnaar krijgt persoonlijk bericht.
Legpuzzel 3 AVE 39 BIS AVE BUI BIS ENT BUI ENT
VERTICAAL 2 humeur, 3 berkelium, 4 Internationaal Olympisch Comité 18 (afk.), 5 zich voortbewegen, 6 schoolonderzoek (afk.), 7 luchtHORIZONTAAL band voor een racefiets, 8 vol bewondering voor, 10 bundel 1 bewijs 12 vanvulkanisch onschuld, verschijnsel, 5 aardappelgerecht, tekst, 11 planten, 13 kleine9 plaats, 15 belegen, 12 strafwerktuig, Algemene Inspectiedienst, 16 22 vulkaan, 18 20 muziekstijl,14 22 wachtwoord, bloem, 25 plak, basisonderwijs mist, 19 kwetsuur, snel, 26 ten opzichte(afk.), van, 17 28 vervuilde metaal, 31 kleverige stof, 3421 nieuwe23 noordnoordoosten (afk.), 24 fijne geestigheid, 27 deel van 27 3 maan (afk.), 36 rondhout. AAT een school, 29 Bijbelboek (afk.), 30 kerkelijke handeling, 32 Breng de letters uit de overeenkomstig genummerde38 hokjes DIA levensloop, 33 lidwoord, 35 zwijn, 37 beetpakken, suikerin het diagram over naar de hokjes hieronder. Deze letters NEE soort. vormen de oplossing. ONS VERTICAAL 28 16 3 2 19 7 30 8 2 humeur, 3 berkelium, 4 Internationaal Olympisch Comité (afk.), 5 zich voortbewegen, 6 schoolonderzoek (afk.), 7 luchtband voor een racefiets, 8 vol bewondering voor, 10 bundel Oplossing12 Zweedse puzzel winter 2014: winterjas. Oplossing planten, vulkanisch verschijnsel, 13 kleine plaats, 15 Woordzoeker winter 2014: luidspreker. De opvouwbare vulkaan, 18 strafwerktuig, 20 muziekstijl, 22 bloem, scoot25 plak, mobiel naar:van, mevrouw Lammers uit Dordrecht. 26 ten gaat opzichte 28 metaal, 31 kleverige stof, 34 nieuwemaan (afk.), 36 rondhout.
28 Beleef!
2
3
SKA TAF SKA UFO TAF UFO 13 4 416
4
5
UIER
6
HOSTA NOEST 10HOSTA OBLIE NOEST QUASI 15 OBLIE STRAF QUASI 17 STRAF
UIER 5 BORST 14 5 BROER BORST BROER
7
7 INBRAAK 11 7 LUIHEID INBRAAK LUIHEID
19 20 23 1
21
SEC 28 SEM ZIE 3
30
F
O
25
NORG 5 ELOGE GETOB MOZES
4 ETNA
POS
U
24
26
7 6 RAYON BRANDEN RUINE ESTRADE SCRIP Sanders puzzelboeken, Vaassen © SYTZE 5
29ORLON 2
4
7
De letters uit de genummerde hokjes vormen de oplossing. 1
2
3
4
5
6
7
1
2
3
4
5
6
7
thuis Beleef!
Leuke gadgets, boeken en dvd's. Beleef! zet ze voor je op een rij.
BOEK
Unieke tocht Lieve Blancquaert trok in 2008 samen met tien mensen met een beperking door Nicaragua. In de groep zaten onder meer de blinde Sven, de dove Jef en Sam die geen onderarmen en -benen heeft. Deze unieke tocht veranderde het leven van alle deelnemers definitief. Hun verhaal werd vastgelegd voor de Belgische televisie en verscheen onder de titel Voorbij de grens ook in boekvorm.
DVD
Verkrijgbaar voor € 24,95 en te bestellen via bijvoorbeeld www.bol.com
Hartverwarmend
LEUK
Kaartenboom
Een nikkelen mini-boompje dat je helemaal persoonlijk inricht, bijvoorbeeld met ansichtkaarten, foto’s of memoblaadjes. De Umbra Fotofalls is 36 cm. hoog en heeft 18 takjes. € 29,95, www.fonq.nl
Boyhood - de verrassing van 2014 - is op dvd verschenen. De film is uniek omdat hij over een periode van 12 jaar met dezelfde acteurs werd opgenomen. We zien Mason voor onze ogen opgroeien van jongen tot man en volgen ook zijn zus Samantha en hun gescheiden ouders. We zien de hoofdpersonen omgaan met nieuwe fases in hun leven en hoe de banden onderling veranderen. Een hartverwarmende film over opgroeien, het familieleven en het verstrijken van de tijd. Vanaf € 14,99 bijv. via www.bol.com
SIMPEL
Vissenappartement Gezellig voor het goudvisje én de kijker, dit verlichte vissenappartement. De kubussen (19x19x20cm.) zijn stapelbaar, zodat een andere vis een eigen verdieping kan krijgen. Decoratief thuis, of op je bureau. € 36,45, www.fonq.nl
Aanwijzen vanuit je (rol)stoel was nog nooit zo handig sinds de uitvinding van de laserpen. Je hebt hem in verschillende soorten en maten. Deze bijvoorbeeld heeft een witte straal, een rode straal en een uv-schijnwerper; hij is zo klein dat hij aan je sleutelbos past. In 6 verschillende kleuren. € 3,35, www.miniinthebox.com
Beleef!
Tekst: Ariëtte Ettema
HUISDIER
‘Ja, in dát kastje’
29
Koch Jantien Naam: r a ja 7 r :3 Leeftijd Budel met haa in een ft e e h Woont: n deren e twee kin ene relati art taart TienXTa Bedrijf: Heeze atelier in ken, bakken, o k : ie Pass reizen n)sport, e rd a a (p
30 Beleef!
De overwinning
‘ Die schop onder mijn kont had ik nodig’ Met ziel en zaligheid zet Jantien Koch zich in voor haar taartenatelier TienXTaart, waar ze prachtige creaties maakt. Ze is een van de bikkels van de Bart de Graaff Foundation, die mensen met een lichamelijke beperking helpt bij het starten van een onderneming. huis ligt? Iemand wees me op de Bart de Graaff Foundation, maar ik dacht eigenlijk dat ik niet ‘beperkt’ genoeg was om daarvoor in aanmerking te komen. Maar tijdens het eerste telefoongesprek zeiden ze: ‘Laat ons dat maar bepalen.’ Ik kwam in een warm bad terecht, werd geselecteerd als bikkel en had ineens weer perspectief. Natuurlijk is het eng om een eigen zaak te beginnen, maar gelukkig ben ik niet zo’n denker, meer een doener. Ik ben gefocust op geloof en vertrouwen. Daardoor ben ik niet bang om grote stappen te nemen. Ik probeer wel mijn gezond verstand erbij te houden en realistisch te blijven. Ook nu mijn zaak loopt, blijf ik onderdeel van de familie. Bikkels helpen elkaar, we steunen elkaar waar het kan. Als ik grote orders krijg, kan ik uitwijken naar de professionele keuken van kookstudio John Geven, een van de andere bikkels. Samenwerken is belangrijk. Elkaar niet zien als concurrenten maar juist elkaar versterken.”
Uit het dal “Kort na de opening van mijn atelier belandde ik weer in het ziekenhuis, waardoor ik de zaak tijdelijk moest sluiten. Toen ik vervolgens in een nare echtscheiding terechtkwam en met mijn twee kinderen op straat belandde, raakte ik in paniek. Mijn moeder heeft me toen een draai om mijn oren gegeven en voor de spiegel gezet. Ze zei: ‘Weet je wat ik zie? Een mooie sterke vrouw die alles in zich heeft om alles uit het leven te halen.’
Natuurlijk mocht ik huilen, maar die schop onder mijn kont had ik nodig om weer uit dat dal te komen."
Kers op de taart "Dat is nu twee jaar geleden en het gaat goed met me. Het diepste dal heb ik gehad. Mijn gezondheid blijft een zwakke plek en ik moet goed op mijn energie letten. Dat is niet makkelijk, maar ik heb door dit alles wel ontdekt waar mijn grenzen liggen. Ik wil ook zo veel. Mijn kinderen hebben al zo veel meegemaakt met mijn ziekte, de scheiding en de verhuizing. Ik wil ze nu vooral stabiliteit bieden. Dat houdt in dat ik ze iedere dag zelf ophaal van school, waardoor ik soms ook ‘s avonds moet werken. Er is veel veranderd de afgelopen jaren en uiteindelijk, als kers op de taart, kwam ik mijn huidige partner tegen. Er is veel om op terug te kijken, en veel om naar uit te kijken. Uiteindelijk kan ik alleen maar zeggen dat de afgelopen zeven jaar knokken, mij sterker en positiever hebben gemaakt. Ik ben niet teleurgesteld over deze periode in mijn leven. Ik zie de waarde ervan, heb veel geleerd over mezelf en ben dankbaarder dan ooit.”
!
Benieuwd naar de creaties van Jantien? Kijk dan op haar website www.tienxtaart.nl
Beleef!
Tekst: Zamarra Kok Fotografie: Marloes Bosch.
“Oorspronkelijk was ik geen taartenbakker, maar mentor op een school voor speciaal onderwijs. Dat was echt mijn passie. Ik genoot van het contact met de kinderen en mijn collega’s. Mijn leven veranderde drastisch toen ik in 2007 na een verwaarloosde keelontsteking op de intensive care belandde. Ik werd maar niet beter. Ik was chronisch vermoeid, had ernstige pijnklachten en werd om de paar maanden in het ziekenhuis opgenomen met infecties. De chronische vermoeidheid trok een enorme wissel op mijn leven. De ergotherapeut gaf me energiepunten die ik dagelijks mocht verbruiken. Dat hield in dat ik óf een kind naar bed kon brengen, óf een kind in bad kon doen. Boodschappen moest ik met een rolstoel doen. Ondertussen kon ik mijn baan op school door alle ziekenhuisopnames niet meer volhouden. Na vier jaar werd wel de oorzaak van mijn klachten ontdekt: ik bleek een chronische streptokokkeninfectie te hebben. Een rigoureuze operatie aan mijn hoofd heeft enorm geholpen. Ik kan nu zelf de ontsteking wegspoelen en hoef niet meer steeds opgenomen te worden in het ziekenhuis.” “Na mijn ontslag ben ik me gaan richten op wat ik met mijn beperkte energie nog wél kon. Ik blijf niet graag hangen in het verleden, ik moest dóór. Ik had al een ondernemingsplan klaar liggen voor mijn taartenatelier, maar bij de bank zagen ze me liever gaan dan komen. Welke bank geeft er nu een lening aan iemand die steeds in het zieken-
31
Omdat de winkels niet naar Klara komen... ...gaan wij met Klara winkelen. Want bij de Zonnebloem vinden we dat een lichamelijke beperking geen belemmering mag zijn. Wij denken in oplossingen. Daarom is er de Zonnebloemauto. Hiermee kan Klara naar de binnenstad. En kan zij een lekker dagje shoppen. We zeggen niet voor niets:
Er kan zoveel meer dan je denkt
! f B e ! e e l f leef! e B e le e B - VOOR
NR 1
FST 2014 NR 3 - HER
4 01
2 ER OM -Z
M AAKT EBLOEM DE ZONN K LIJ E G MO ER FIO EN
MEER M
D ZO IJK NNEB OGEEL LO
TO EG
A N KE LI
EM M
A AK T
MEER
Hartje Amster T len AK dam aten op wie ROB SC MA D M E G O HO LT E: IN BL ER D E O ‘ Ik LE V EL Z EB b NN K UE e Q n O NI Z ER sM O ht ie ik gewoon DE OV HT gtip laeatr de kracnd ziw en ben’ L IC ylin de Bovan het ki GE t s UI T n t aik e e o 3x a M n M EL pi va M E N T ch kams an de rs Dag je En dfertes d x N 3 i ling s in i IA k tu B IB je dieren mp rt Olyspiree Dag in rs d e k in an 3 xbezoHeet Loo Opaleis p ME
2 NR
JAAR 2015
E HO IJK E DS TO ZIJ LAN EN? R E D ND NE TRA S
t: EL TesEGANKN DE
JIS KE G RIF
JK O F N I ET ?
MO G
ELIJK
? kelijk Toegan GEN-
aar t n ts e ‘Waardde fieIk ga hoen’ no‘gOnpwikékeeijrene?now n adt je e r l o b k it u u a D ‘ llerbTmelegzeewlfn’ t, is h E
FU
ND
A
MÜ
JD
E:
W en dy T R IC A CLe g i e rs e:
DA NS E
ik ben cover.ind
d 1
cover.indd
O: R R ED
14
-06-
12
angrijk ste’ et
:26
17
12-09-14
09:59
1
03-03-15
d
r.ind
ve
co
1
Uitgelicht
ONBEPERKT WERKEN
OE OP KR T IN TOCH CHT RI MAAST
14:33
Word abonnee en ontvang Beleef! gratis thuis
Een tijdschrift met inspirerende interviews, tips&trics over toegankelijke uitjes en vakanties én veel nieuws en gadgets voor mensen met een lichamelijke beperking. Ontvang dit kleurrijke magazine gratis! Meld je aan via www.zonnebloem.nl/beleef en ontvang Beleef! 4x per jaar thuis. Je kunt je daar ook aanmelden voor een digitaal abonnement.