Zuid November 2010 by Zuid Media Groep

Aan de bewoners van dit adres

ONAFHANKELIJK POLITIEK ECONOMISCH OPINIEBLAD

WWW.ZUIDmaGaZIne.nL 1e JaarGanG nUmmer 3 - november 2010

Woningmarkt

Sla nu uw slag!

holtum Leven tussen hoop en vrees

Wapens van de Gemeente Wortels, knuppelen en preken Liof-baas: ‘Provincie moet honderden miljoenen uit verkoop Essent investeren‘ KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 1

26-10-10 16:32

Hair Science Institute helpt patiënten én cliënten!

VOOR BEHANDELING

9 MAANDEN NA BEHANDELING

VOOR BEHANDELING

9 MAANDEN NA BEHANDELING

Haarverlies of zelfs kaalheid kan veel verschillende oorzaken hebben. Bij het woord kaalheid denkt u automatisch aan natuurlijk haarverlies bij mannen en vrouwen. Maar kaalheid kan ook ontstaan door externe oorzaken. Zo komen littekens als gevolg van brandwonden of chirurgische ingrepen veel voor. Oorzaken waarvoor meestal behandeling op basis van medische indicatie aangevraagd kan worden, maar waarvoor bij de reguliere ziekenhuizen geen oplossing bekend of mogelijk is. De door Hair Science Institute gepatenteerde HaarStamcel Transplantatie® (HST) is door arts/onderzoeker Coen Gho speciaal ontwikkeld voor de behandeling van brandwonden. Dankzij HST maken uw eigen haren weer nieuwe haren, precies daar waar u dat wilt. Hoofdhaar, maar ook wenkbrauwen, snor, baard en zelfs wimpers. Zonder pijn of littekens. En zonder dat het u haren kost, want de donorharen groeien gewoon verder. Traditionele transplantatietechnieken verplaatsen het haar alleen maar: elke haar die u op een kalende plek erbij krijgt raakt u ergens anders kwijt. Bovendien resteert na een dergelijke ingreep een groot litteken in het donorgebied, meestal het achterhoofd. Hair Science Institute heeft inmiddels al veel van dergelijke littekens gerestaureerd. Omdat HST zo patiëntvriendelijk is heeft Hair Science Institute deze techniek ook ten dienste gesteld aan mannen en vrouwen die om esthetische redenen iets aan hun kaalheid willen doen. Als kliniek ontvangen wij dan ook inmiddels meer ‘cliënten’ dan ‘patiënten’.

A M S T E R DA M

HSI 1-1 pag. Blad Zuid adv. 2010.indd 1 KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 2

M A A S T R I C H T

Overweegt u een behandeling? Bezoek dan eens onze website: www.hasci.com. Daar vindt u zeer uitgebreide informatie over de techniek, de behandeling en natuurlijk de resultaten. U kunt ook bellen voor een gratis en vrijblijvend consult met één van onze artsen. Zij zullen u een goed beeld geven van wat u kunt verwachten en wat de kosten zullen zijn: 043-6018101.

Medisch Centrum de Wittevrouwenhof Wethouder van Caldenborghlaan 45 / 6226 BS Maastricht T: 043-6018101 / info@hasci.com / www.hasci.com

LO N D E N

W E N E N

A N T W E R P E N

23-09-10 15:42 26-10-10 16:32

10 15:42

inhoud | ZUID | november | 3

inhoud hooFdREdAcTionEEL coMMEnTAAR 5 | Park stad blaakt van zelf ver trouwen. Zelfvertrouwen dat de regio zo lang heeft gemist. Waar Heerlen bruist - met name op cultureel vlak - lijkt Maastricht stil te staan. Op alle terreinen is Parkstad met een duidelijke inhaalslag bezig. Het nieuwe elan van Heerlen.

oMSLAGARTiKEL

REGio 58 | De drie grootste gemeenten in Zuid-Limburg moeten fors bezuinigen. Dat kan door het werk te doen met minder ambtenaren, maar ook door minder externen in te huren. Heerlen wil jonge talentvolle ambtenaren vroeg gaan opsporen. Nood leert niet alleen bidden, maar maakt ook vindingrijk EconoMiE 10 | De investeringsmaatschappij LIOF heeft vorig jaar een recordbedrag geinvesteerd in bedrijven in Limburg. Dat was nodig omdat banken het lieten afweten. LIOF-directeur Jerome Verhagen roept de provincie op om investeringen uit te lokken. Een interview 64 | Niet alle studenten vertrekken na hun studie aan de Universiteit Maastricht naar de Randstad. Lees het succesverhaal van Hans Heijnen en Luc Lebens. Amper 25 jaar oud runnen ze drie succesvolle bedrijven.

PoLiTiEK 46 | Gemeenten kunnen op drie manieren sturen om hun doelen te bereiken. Ze kunnen kiezen uit een combinatie van preken, knuppelen of wortels voorhouden. Lees waarom de spreiding van koffieshops in de regio Maastricht mislukte.

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 3

33 | De woningmarkt stabiliseert. Deze nieuwe realiteit biedt kansen en bedreigingen. Kopers moeten juist nu in actie komen, betoogt Erik Bessems van de Nederlandse Vereniging van Makelaars.

FoTo 22 | De Vaalserberg is niet meer de hoogste berg van Nederland. De titel gaat nu naar Mount Scenery op Saba. De nieuwe staatkundige verhoudingen binnen het Koninkrijk der Nederlanden hebben voor deze nieuwe situatie gezorgd. hoLTuM LEEFT TuSSEn hooP En VREES 18 In december valt een besluit over Nedcar en daarmee ook over Holtum. Tachtig procent van de inwoners is voor zijn inkomsten afhankelijk van de autofabriek of toeleveranciers. Als Nedcar sluit dreigt Holtum een spookdorp te worden.

oPiniE 45 | Gastronomie is cultuur. Hoe de regionale keuken de vleesgeworden identiteit is van haar inwoners. Wim Ortjens over Zo willen we eten, Zo willen we leven en Zo willen we zijn. 58 | Consultant Ton de Joode legt uit hoe gemeenten kunnen bezuinigen op personeelskosten, terwijl je toch gebruik kunt blijft maken van deskundige ambtenaren. De manager bij de overheid wordt inkoper van kwaliteit en stuurt op kosten.

dE PoPuLAiRE PASTooR 27 Boze parochianen wilden hem niet laten gaan en vormden een menselijke keten rond hem. Maar pastoor Rick van den Berg ging toch. Van het Duitse Niederzier naar het Limburgse Slenaken. En ook in dat Zuid-Limburgse dorp is hij ongekend populair.

ESSAy 52 | Nog even, en het grote feest van het ressentiment heft zijn boksgezang aan en wil ons doen geloven dat ook dit het feest is van de democratie

26-10-10 16:33

Artanova Auping Artemide Artifort Bontempi Bert Plantagie Brand van Egmond De Sede Flos FSM

Label | Donna Rock Eetkamerstoel in leder Ranchero, donkerbruin en zwart. Uit voorraad leverbaar. van 994,- Nu voor 745,-

Gispen

Rolf Benz | 322 Set 2,5 en 3-zits in zwart leder. Uit voorraad leverbaar. Setprijs van 7.455,- Nu voor 3.995,-

Leolux | Pallone In leder Senso. Van 1.795,- Nu

Gealux HĂźlsta Jori

voor 1.295,-

Karat Label Leolux

Bert Plantagie | Bronze Eetkamerstoel. van 289,-Nu

voor 199,-

Machalke Presotto Rolf Benz Tables4you TouchĂŠ

Laauser | Atlanta Set 2 en 3-zits in zwart leder. Uit voorraad leverbaar. Setprijs van 4.897,- Nu

voor 3.498,-

Ruim 250 showroommodellen met kortingen tot 70%. Kijk ook op www.berden.nl

Van Gaasbeek en Van Tiel Walter Knoll

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 4

26-10-10 16:33

hooFdREdAcTionEEL coMMEnTAAR | ZUID | november | 5

UITGEVER Zuid Media Groep bv Postbus 4211 6202 WB Maastricht Tel. 043-3212144 mail@zuidmagazine.nl www.zuidmagazine.nl OPLAGE 33.000 exemplaren. Zuid wordt per post verspreid in Zuid-Limburg en in het Belgische Lanaken ADVERTEREN Stefan Denen: 06 47302812 FREQUENTIE Zuid verschijnt tien keer per jaar, telkens in de eerste week van de maand DIRECTIE Peter Eberson (algemeen) peter.eberson@zuidmagazine.nl 06 55932918 Stefan Denen (commercieel) stefan.denen@zuidmagazine.nl 06 47302812 HOOFDREDACTIE mr. Maurice Ubags maurice.ubags@zuidmagazine.nl 06 24397212 VASTE MEDEWERKERS Peet Adams, Sander Bisscheroux, Mariëlle Hartmann, Thijs Lenssen, Ruud Linssen, Wim Ortjens, Pedro Rademacher, Guus Queisen, Paul Rinkens, Marco Soeters, Gwen Teo, Stafford Wadsworth, Govert Derix, PeterPaul Verreussel, Charles Lückers, prof. dr. Mariëlle G. Heijltjes AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Ton de Joode FOTOGRAFIE Arnaud Nilwik, Koen den Os, Josette Stevens, Frits Widdershoven, Janine Opreij, Jen-Pierre Geussens, Rob Oostwegel VORMGEVING Kracht 12, Stefan Roex Grafisch Design, Ça va bien INFOGRAPHICS Stefan Roex Grafisch Design COVER Mathijs Hendrix DRUK Senefelder Misset Doetinchem VERSPREIDING BusinessPost (Licom, Vixia, MTB) AbONNEREN www.zuidmagazine.nl VOLGENDE NUMMER Het volgende nummer verschijnt 7 december. Aanleveren materiaal voor 1 december. AUTEURSRECHTEN Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande toestemming van Zuid Media Groep worden gepubliceerd, openbaar gemaakt of verveelvoudigd.

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 5

Trots van het Zuiden

oetballiefhebbers herkennen de kop onmiddellijk. De Trots van het Zuiden is Roda JC. De positie van Roda JC op de ranglijst komt overeen met de grootte van Parkstad als stedelijk gebied met 240.000 inwoners. Parkstad is de vijfde stad van het land en zo bekeken met afstand de eerste stad van Limburg. Roda JC vult feitelijk de rol in die FC Limburg werd toegedicht. Fortuna Sittard en MVV, vechtend voor lijfsbehoud in de Jupiler-league, kunnen goede aanvoerclubs van talenten worden.

Maurice Ubags

Pinkpop, de Parade, Cultura Nova, Taptoe, Booch? en het Charles Hennen Concours. Heerlen maakte van Schunck een nieuw cultuuricoon. Het theater in Heerlen werd schitterend en doordacht gerenoveerd en heeft nu een zeer brede programmering. Het zijn slechts enkele voorbeelden.

Heerlen en de Parkstad waren in de jaren vijftig en zestig – met dank aan de mijnen - rijk en rijk aan cultuur. De sluiting van de mijnen bracht werkeloosheid en drugsoverlast. Het leed werd verzacht door grote herstructeringsoperaties als ‘Van zwart naar groen’, door de komst van het ABP, het CBS en andere instellingen. Maar het kon niet maskeren dat Heerlen en de regio zijn bestaansrecht verloren leek te hebben. De ziel was eruit. Hoe anders was het in Maastricht. Universiteit, academisch ziekenhuis, twee Eurotops, tientallen Europese instellingen, een Verdrag: het succes kwam aanwaaien. Het stadsbestuur was een baken van rust en stabiliteit, investeerders stonden in de rij.

Heerlen bouwde een succesvolle woonboulevard, met Ikea als trekker. In Landgraaf en Kerkrade verrezen attracties als Snowworld, Mondo Verde, GaiaPark. Het zijn allemaal tekenen van herstel. Heerlen heeft met het hoofdkantoor van DSM de enige multinational in Zuid-Limburg in huis. De stad Heerlen heeft geïnvesteerd in gratis internet-toegang in het hele centrum. Het Atrium kan – dankzij een succesvolle lobby - uiteindelijk toch beginnen aan zijn bouwplannen, zij het minder omvangrijk dan aanvankelijk gedacht. De regio krijgt een – omstreden – buitenring voor een betere ontsluiting. Heerlen heeft een stabiel gemeentebestuur. De stad staat er financieel zeer solide voor, lokale lasten hoeven niet verhoogd te worden. Krimp wordt serieus genomen.

Het heeft tientallen jaren geduurd, maar het kan verkeren. Heerlen lanceerde operatie Hartslag om een einde te maken aan de drugsoverlast. Een succes. Heerlen investeerde volop in mensen en wijken, de SP werd er de grootste partij door. De afgelopen jaren ontluikte de ‘culturele lente’ in Heerlen, een bruisend en dynamisch kunsten cultuurklimaat in de stad en in de regio. Het bruist met het Wereld Muziek Concours, het Orlando-festival,

Na de mijnsluiting en na jaren van ellende gloort er een nieuw élan. De culturele lente is voorbode van nog beter weer. De stad lijkt in alle opzichten klaar om kansen af te dwingen en dat gebeurt ook al. Kijk eens naar de vrij recente oprichting van het Parkstad Limburg Congres Bureau; een initiatief van horeca, attractieparken en aanverwante organisaties dat blaakt van zelfvertrouwen. Zelfvertrouwen dat de Parkstad lang gemist heeft.

26-10-10 16:33

DE NIEUWE MAZDA5 INCLUSIEF

PYTHON, SPECTACULAIR INRUILAANBOD, DUBBELE SCHUIFDEUREN, GROENE ENERGIELABELS, TOT 7 ZITPLAATSEN EN VANAF €24.990,-

NU GRATIS VAKANTIE IN EFTELING BOSRIJK De nieuwe Mazda5. Inclusief ruimte voor iedereen, comfort en sportief weggedrag. Maar ook met een hoge zit, een ﬂexibel interieur en groene energielabels, o.a. door de vernieuwde i-stop technologie. Ontdek zelf de veelzijdigheid van de nieuwe Mazda5 en maak een proefrit bij ons. Nu tijdelijk bij aankoop van een nieuwe Mazda5 een gratis arrangement bij bungalowpark Efteling Bosrijk. Gem. verbruik 100 km/km’s per liter/CO2-uitstoot g/km 1.6 CiTD: 5,2/1:19,2/138. Prijs exclusief kosten rijklaar maken en verwijderingsbijdrage. Drie jaar algemene garantie tot maximaal 100.000 km. Drie jaar lakgarantie. Twaalf jaar garantie tegen doorroesten van binnenuit. Drie jaar Mazda Euro Service. Vraag ons naar de actievoorwaarden.

RADREMA AUTO’S

Galjoenweg 71-73 • 6222 NT Maastricht • Tel. 043 - 363 22 50 • verkoopradrema.0094@mazdanet.nl • www.radrema.nl

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 6 153.61 Radrema_M5_dealerad_A4.indd 1

26-10-10 21-10-10 16:33 09:24

SociETy | ZUID | november | 7

MEUBELKLASSIEKERS VRIJBLIJVEND ADVIES

COMPLETE INRICHTING

VL OE RB E DE KKING

RAAMDECORATIE

WOONACCESSOIRES RESTAURATIE

VERLICHTING

EXCELLENTE SERVICE

Pedro Rademacher

Reflectie

uiten schijnt een bleek najaarszonnetje. De bladeren vallen, de groeiseizoenen van dit jaar zijn voorgoed voorbij. De natuur maakt zich op voor de snel naderende winter. En ook de mens past zijn levensritme onbewust een beetje aan. We blijven wat meer lekker warm binnen, we lezen weer eens een goed boek en reflecteren wat meer tijdens de lange avonden die komen gaan. Op verzoek van een grote opdrachtgever ben ik al een paar weken bezig met een reeks van interviews met directeuren van grote, (inter)nationale bedrijven en instellingen in Limburg. De opdrachtgever wil vooral graag weten hoe zij met name tegen de toekomst aankijken. Maar voordat ik met ze over die toekomst praat, blikken we even samen terug. Op die financiële crisis, bijvoorbeeld. En na een hele reeks van interviews blijkt dat die crisis weldegelijk heel louterend heeft gewerkt. We zijn allemaal wat kritischer, wat bewuster geworden, zo blijkt. Eén directeur zei letterlijk: “Tot aan de crisis was het voortdurend volcontinu doorwerken. Er was domweg te weinig tijd om veel na te denken. Maar tijdens die crisis werden we met de neus op de feiten gedrukt. Er was weinig werk en dus volop tijd voor reflectie. Waar staan we, wat willen we, wat vinden we nu echt belangrijk en welke invloed kunnen wij zelf op de toekomst uitoefenen?” Let wel: sommigen van die ondernemers zijn nog lang niet uit de crisis. Sommigen verwachten het ultieme dieptepunt volgend jaar pas. Maar daarna zou het gezonde herstel moeten beginnen. Dat optimisme is vooral gebaseerd op een brede omslag in denken. In de afgelopen eeuw stond alles in het teken van de groei. Maar nu,

in deze eeuw, komt er een einde aan die groei. In Limburg zelfs letterlijk: de bevolking begint stevig te krimpen. “In plaats van groei gaan we deze eeuw denken in termen van kwaliteit”’, zei een ondernemer. Duurzaamheid en Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO) zijn bij steeds meer bedrijven troef. Met duurzaamheid kan een ondernemer zich tegenwoordig onderscheiden. “Duurzaamheid is big business geworden”, spreekt een ondernemer uit eigen ervaring. Bovendien wordt de 21ste eeuw de eeuw van de techniek, denken de ondernemers: dit wordt de eeuw van grote technische doorbraken op tal van terreinen. Denk aan energievoorziening, denk aan nieuwe mobiliteit, denk aan de medische wereld. “De techniek gaat dingen mogelijk maken waar we tot nu toe alleen van konden dromen”, zei een ondernemer. In Limburg kunnen we dankzij de bevolkingskrimp even een pas op de plaats gaan maken. We krijgen letterlijk de tijd en de ruimte om fouten uit het verleden te herstellen. “We gaan de slechte woningen slopen en houden de goede over”, zei een directeur van een woningcorporatie. “De leefbaarheid in Limburg zal er alleen maar op vooruit gaan.” Toen ik aan die reeks interviews begon had ik nog geen idee welke kant het op zou gaan. Maar nu, weken later, tekent zich na al die gesprekken een duidelijke tendens af. Met kwaliteit als uitgangspunt en de voortschrijdende techniek als aanjager gloort er hoop en vertrouwen aan de horizon. En dat is zeer goed nieuws voor ons èn voor ons nageslacht.

Aan de Fremme 30/32 6269 BE Margraten T 043 - 321 53 31 www.vanlijfinterieurs.com

Pedro Rademacher vl_ad_zuid_sept2010.indd 1

12-08-10 10:30

10 09:24

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 7

26-10-10 16:33

8 | november | ZUID | bEdRijFSPRoFiEL

Abn Amro: vertrouwd, deskundig en ambitieus Terug van nooit echt weggeweest: de ABN Amro in Zuid-Limburg. Drie ervaren bankiers willen het verschil gaan maken. Ieder op zijn terrein, maar zeker ook in onderlinge samenwerking. Alles in het belang van de klant. Wijnand van Damme (42) is directeur Private Banking Limburg. Vanuit het villapark in Maastricht draagt hij samen met zijn team zorg voor cliënten die een vermogen hebben vanaf één miljoen euro. “Een duidelijke grens, die de essentie van Private Banking, aandacht en maatwerk, mogelijk maakt. Wij zetten een team van specialisten in. Dat team kan adviezen geven die ook aantoonbaar toegevoegde waarde hebben. Uiteraard heb je één private banker die er speciaal voor jou is.” Private Banking bij dé bank kan bogen op een rijke historie die nog steeds tot

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 8

uitdrukking komt in de naam: ABN Amro MeesPierson. Harm H. Loopstra (46) is de nieuwe directeur Bedrijven bij ABN Amro in Maastricht en in het Heuvelland. Loopstra heeft als directeur meer armslag dan vroeger om snel en doortastend op te kunnen treden. “Bij kredieten en financieringen van bedrijven kan ik tot één miljoen euro zelf direct beslissen. Ik maak de inschatting of een ondernemer een goed ondernemingsplan heeft en hij of zij in staat is het ook uit te voeren. Een ondernemer moet zijn krediet terug kunnen betalen, daar letten we uiteraard zorgvuldig op. Dat doen we in het belang van de ondernemer zelf en in het belang van de bank. Het is volkomen terecht dat alle banken wettelijk een strenge zorgplicht hebben.” Lou Dolmans (52) is directeur Particulieren bij de ABN Amro. “We zijn te lang onzichtbaar geweest voor onze klanten. De focus is nu volledig terug: onze klanten betalen ons salaris. We

gaan veel meer naar onze klanten toe: ook ‘s avonds, op zaterdag en desnoods op zondag. Klanten moeten weten wie hun aanspreekpunt is, wie wat doet. En waar het om gaat is dat we onze klanten snel en vakkundig helpen. Klanten goed helpen is de manier om het vertrouwen uit te bouwen. Als directeur kan ik dat ook garanderen. Voor particulieren die – nog – niet in aanmerking komen voor Private Banking, hebben we Preferred Banking.” Wijnand van Damme, Harm Loopstra en Lou Dolmans. Ze willen niet alleen voor hun eigen winkel gaan. Wijnand: “Samen moeten we meer mogelijk maken. In het belang van onze klant. Een ondernemer is natuurlijk ook meteen een particulier. Adviezen die Harm geeft aan de ondernemer hebben vaak ook invloed op zijn situatie als particulier. Als we samenwerken, kunnen we eenvoudigweg meer betekenen voor een klant en hem veel sneller bedienen, of het nu gaat om een krediet, een hypotheek of de vraag hoe je vermogen dat je niet meteen nodig

26-10-10 16:33

bEdRijFSPRoFiEL | ZUID | november | 9

hebt het beste kunt laten beheren. Het gaat om onderneming en ondernemer. Bij onze bank hebben we de schotten weggehaald tussen verschillende afdelingen.” Het woord klant valt niet voor niets vaak in het gesprek. Lou Dolmans: “Waar het in de kern om gaat is dat de klant tevreden is. Onze klanten moeten op een feestje kunnen vertellen over goede ervaringen die ze bij de ABN Amro hebben. Onze klanten moeten onze ambassadeurs zijn.” De ABN Amro is nu een zelfbewuste Nederlandse bank, met een Nederlandse Raad van Bestuur en 31.000 medewerkers. Harm Loopstra: “De lijnen zijn kort, dat werkt heel goed. Voor kredieten boven één miljoen euro die ik voor klanten aanvraag weegt mijn advies nu een stuk zwaarder mee. Dat is ook een belangrijk stuk decentralisatie. Zo komt beter tot zijn recht dat we er zijn voor de klanten en niet andersom.” Loopstra heeft, ook al is het een cliché, misschien wel de grootste uitdaging. Gedwongen door de Europese mededingingsautoriteiten heeft ABN Amro zijn zakelijke klanten in Maastricht en het Heuvelland moeten afstoten. Loopstra: “De zakelijke klanten van de voormalige Fortisbank vormen nu het fundament van onze tak Bedrijven. Daar bouwen we nu op voort. We willen de komende jaren ons marktaandeel verhogen. Dat kunnen we omdat we daarvoor lokaal bevoegdheden hebben, maar ook omdat we de noodzakelijke ervaring en de noodzakelijke netwerken hebben. De ABN Amro heeft uitgesproken dat onze buitenlandse focus ligt op Duitsland, België, Frankrijk en Engeland. Ondernemers in deze streken die ook zaken over de grenzen doen, kunnen we al perfect bedienen. Voor de ondernemers in Limburg die echt wereldwijd zaken doen, kunnen we gebruik maken van ons oude netwerk, nu eigendom van de Royal Bank of Schotland. In dat netwerk zitten veel van onze voormalige collega’s, die lijnen zijn ook kort.” Vertrouwd, deskundig en ambitieus. Voor Van Damme, Loopstra en Dolmans al lang geen loze begrippen meer. Ze weten wat ze kunnen, ze weten wat ze willen. De ambitie willen ze op de eerste plaats waarmaken door letterlijk ook het gezicht van de bank te zijn in de regio. “Als de klanten ons makkelijk kunnen aanspreken, kunnen ze erop rekenen dat we er alles aan zullen doen om onze belofte waar te maken. We zijn daar helemaal klaar voor. We gaan voor minstens een 8!”

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 9

Wijnand van Damme Directeur Private banking Limburg bij AbN Amro MeesPierson. Van Damme werkt voor heel Limburg. 06-20739951

Harm H. Loopstra Directeur bedrijven Loopstra werkt voor de bedrijven in Maastricht en in het Heuvelland 06-23362368

Lou Dolmans District Directeur Particulieren Dolmans werkt voor particulieren in Maastricht en in het Heuvelland 06-53709664

26-10-10 16:33

10 | november | ZUID | SociETy

‘We moeten onze ambities verbeelden’ Liof-baas Jérôme Verhagen wil overheid investeringen laten uitlokken

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 10

26-10-10 16:33

inTERViEW | ZUID | november | 11

MAASTRICHT - Uitgaan van eigen kracht. Bedreigingen voor Limburg omzetten in kansen. Dat is dé manier om economisch mee te kunnen blijven komen. Dat klinkt als holle retoriek, maar voor Jérôme Verhagen is dat juist hetgene wat hij elke dag voor Limburg doet. De baas van Liof, de Limburgse ontwikkelingsen investeringsmaatschappij heeft een heldere visie over zijn opdracht. Door Maurice Ubags | Foto’s Frits Widdershoven

ijk naar NedCar. Wat is de kracht van dat bedrijf? Dat is de harde en de zachte infrastructuur. Natuurlijk: de bedrijfsgebouwen, de aan- en afvoerwegen, de parkeerterreinen, de ligging. Maar zeker ook de kennis en de kunde van de mensen. Een bedrijf met ervaring in assemblage, techniek en vooral ook in logistieke processen dat, zo is vaak gebleken, heel efficiënt kan produceren. Zo’n uitgekiende productiefaciliteit is ook voor nieuwe investeerders in Europa een geweldige kans. Als Mitsubishi onverhoopt geen nieuw model meer wil bouwen bij NedCar – daar gaan we uiteraard niet van uit– dan moeten we zoeken naar andere investeerders die hier hun uitvalsbasis voor de Europese markt kunnen vinden. Jaren geleden hebben we daar als regio al eens contacten voor gelegd in China. De Chinese autobouwers willen ook in Europa uitbreiden. Nou, ik zou zeggen: kijk dan eens in Born!” Het voorbeeld NedCar geeft een inkijkje in de denkwereld van Verhagen. Nadenken over eigen kracht en vertrouwen op een lange termijn-visie en -aanpak: “…jaren geleden hebben we al contacten gelegd in China…” De eigen kracht van Zuid-Limburg is voor Verhagen de maak-industrie. “Regout is de grondlegger van de maakindustrie in Maastricht. Maastricht was de eerste stad in Nederland die industrialiseerde. Kijk naar DSM dat met zijn voorlopers al meer dan honderd jaar bestaat. We hebben een geweldige traditie in de maakindustrie. Limburg heeft veel midden- en kleinbedrijf dat toelevert aan wat we noemen Original Equipment Manufacturers, zoals

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 11

bijvoorbeeld Philips, Océ of automerken als Ford en BMW. Die internationale namen staan op een televisie of op de motorkap, maar de onderdelen worden voor een deel bij ons gemaakt. Daar zijn we al heel lang sterk in. Liof rekent het tot een van zijn opdrachten dat die MKBbedrijven genoeg innovatiekracht kunnen blijven houden, zodat ze sterke partners blijven in de toelevering.” Liof stimuleert die innovatiekracht van het MKB op diverse manieren. Verhagen: “Vroeger zette Liof veel in op acquisitie van bedrijven. Dat doen we nog steeds. Maar nu proberen we start-ups van de grond te krijgen. Eigen kweek. En we proberen bedrijven die hier al gevestigd zijn te bewegen hun uitbreidingen óók hier te doen. Daarvoor investeren we niet alleen in het aandelenkapitaal van beloftevolle ondernemingen, maar zorgen we ook voor een goed netwerk en de best mogelijke faciliteiten: we zorgen ervoor dat ondernemers, onderwijs en overheid elkaar weten te vinden, we stimuleren campus-ontwikkelingen. Bedrijven op een campus als bijvoorbeeld Chemelot moeten van elkaar kunnen profiteren, moeten samen dynamiek ontwikkelen. ” Het actuele nieuws dat Gosse

succes, zo betoogt Verhagen. “Er ligt een stevig fundament. De provincie zet nu al jaren achter elkaar in op enkele speerpunten uit de Versnellingsagenda. Agro en Food in Noord-Limburg, material sciences bij Chemelot en bijvoorbeeld een life science-campus in Maastricht, bij universiteit en academisch ziekenhuis. Die focus is heel verstandig. De grote bedrijven als DSM, Océ, Sabic, de universiteit Maastricht en het academisch ziekenhuis bieden de basis voor industriele spin offs en voor hoogstarters die uit het academische onderzoeksveld komen. Kijk naar de investering van de provincie in de Innovatoren in Venlo in relatie tot de komst van de Floriade. Dat noem ik visie.”

Vanuit het denken van waardeketens die elkaar prima kunnen versterken in een campus-achtige omgeving, begrijpt Verhagen ook de analyse die Jos Hessels maakte toen het massa-ontslag bij Organon in Oss werd aangekondigd. Hessels maakte meteen publiek bekend dat delen van de Osse activiteiten prima een plek zouden kunnen vinden in Limburg, bijvoorbeeld op Chemelot. Brabant verweet Hessels meteen lijkenpikkerij. Verhagen: “Hessels analyse is juist. Als een bedrijf volop profiteert van vele faciliteiten, van de aanwezigheid van kenniscentra et cetera op een campus, dan zijn de kosten voor de eigenaar om een bedrijf daar weg te halen hoog. In Oss zit Organon volledig geïsoleerd. Het is belangrijk de kennis die “Oss” heeft te verbinden met grote bedrijven ‘ De provincie zou er goed aan doen een bedrag van zeg enkele honderden die er iets mee miljoenen te oormerken voor toekomstige investeringen. kunnen. Zolang die industriële motor er niet is. is het niet logisch om in Boxhoorn steun van arabische investeerOss een campus te willen maken Het is ook ders heeft gevonden voor het bouwen maar de vraag of dat realistisch is, gelet op van een silicium-fabriek op Chemelot de gigantische investeringen die dat zou past naadloos in Verhagens denken: vergen. Op Chemelot hoef je die inves“Chemelot is vanwege zijn vele faciliteiteringen in elk geval niet meer te maken. ten de best mogelijke plek in Nederland Daar zijn bedrijven, ondernemers en labovoor het opstarten van zo’n fabriek. Ook ratoria, daar is expertise in fijnchemische dat heeft alles te maken met die harde en productie, daar zijn productie-faciliteiten. zachte infrastructuur. ” Ik doe geen uitspraak over de vraag of het Het scheppen van een goed vestigingsverstandig was van Hessels dat zo via de klimaat. Als Limburg daarin slaagt, is de media te spelen.” basis gelegd voor duurzaam economisch

26-10-10 16:33

12 | november | ZUID | inTERViEW

Organon heeft tot de jaarwisseling de tijd gekregen met een plan voor de toekomst te komen. Verhagen: “Er zullen natuurlijk diverse scenario’s uitgewerkt worden. Dat is in de eerste plaats aan het management en de commissarissen. De eigenaren beslissen. Die rekenen natuurlijk mee wat de economisch meest voordelige oplossing is. Organon is natuurlijk ook een zware investering geweest voor de eigenaren. Als overheden kun je je afvragen welke rol je kunt spelen. Misschien kun je Oss koppelen aan kenniscentra, aan industriële partners. Misschien moet je het bedrijf als het zijn koers wil verleggen faciliteren om het in Nederland te houden. Daar moet je over nadenken. Organon is ook van belang voor Zuid-Oost Nederland, voor de driehoek Eindhoven, Aken en Leuven.” Voor Verhagen is die regio Zuid-Oost Nederland van groot belang. Dat is in Nederland het hart van de industriële productie, hier worden het meeste uitgegeven aan research en development, hier staan de meeste robots. Verhagen: “Je moet voor de lange termijn de visie voor dit gebied ontwikkelen. Limburg en Brabant moeten daarin samenwerken. Streven om de 3 ‘O’-s van Ondernemen,

Overheid en Onderwijs met elkaar te verbinden. En dan zijn er natuurlijk ook ontwikkelingen die je op regionaal, bijvoorbeeld Zuid-Limburgs niveau moet proberen te realiseren.” Verhagens Liof heeft in 2009 een recordbedrag geïnvesteerd in bedrijven in Limburg. Nodig omdat in 2009 de banken het voor een belangrijk deel lieten afweten, omdat ze met hun eigen sores bezig waren. “We zijn ook ingestapt bij bedrijven die liquiditeitsproblemen hadden, maar in de kern gezond zijn. Die investeringen verdienen we op termijn ruim terug. En we zijn blijven investeren in goede businessplannen.” Verhagen wil altijd mee-investeren, zeker als dat ertoe leidt dat ook andere private partijen, venture capitalists of banken meedoen. In dat verband roept hij ook de provincie op “investeringen uit te lokken”. Verhagen: “Het is logisch dat de opbrengst van de Essent-aandelen voor een deel wordt weggezet tegen een vast basisrendement. Zeker waar dat rendement altijd gebruikt is om de begroting sluitend te krijgen. Maar de provincie zou er goed aan doen een bedrag van zeg enkele honderden miljoenen te oormerken voor toekomstige investeringen. Daar waar partijen zich

melden met plannen die passen binnen de economische speerpunten van de provincie, moet je als bestuur proberen een uitlokkende overheid te worden. Het uitlokken van anderen die mee willen investeren: gemeenten, Den Haag, Europa maar ook geldschieters en investeerders. Zo kun je van elke euro vijf euro maken.” “Natuurlijk kun je een bedrag van enkele honderden miljoenen euro’s niet in één keer uitgeven. Voor elke euro moet er een goed plan zijn. Maar het gaat erom dat je als provincie je ambitie laat zien. Je moet een beeld van de toekomst schetsen. Vervolgens kun je concrete projecten benoemen. En als provincie moet je dan niet subsidiëren, want dat is eenmalig. Je moet mee-investeren. Zeker als het gaat om projecten die een lange aanlooptijd nodig hebben. Daar pluk je niet meteen de vruchten van, maar in de toekomst krijg je wel het rendement dat je nodig hebt.” En zo zie je ook een heldere taakverdeling tussen de Provincie en LIOF. De Provincie zit meer op het spoor van de infrastructurele en grotere projecten die anders niet van de grond zouden komen. LIOF zit, daaraan complementair, meer op het niveau van investeringen in het industriële midden- en kleinbedrijf.

INNOVATIEVE CLOuD SERVICES DIENST BEKROOND

Open Line wint felbegeerde EMC Channel award Onlangs heeft Open Line van EMC de felbegeerde Channel award voor "meest innovatieve partner" ontvangen. De dienst die Open Line ontwikkeld heeft rond het EMC Avamar product was hiervoor de basis. De prijs is de waardering van EMC voor de ontwikkeling van het Open Line dienstenportfolio. Jo Verstappen, commercieel directeur Open Line, geeft aan "een prijs in de catagorie innovatie is natuurlijk fantastisch voor een bedrijf dat innovatie in haar missie voert". Sinds december 2009 beschikt Open Line Managed Services over een – in eigen beheer ontwikkelde – “Smart Back-up”-dienst voor servers, desktops en laptops. Deze next generation back-up en recoverydienst met globale bron deduplicatie is gebaseerd op EMC Avamar. De unieke propositie biedt klanten technische high-end functionaliteiten. De nieuwe “Smart Back-up”-dienst wordt bij Open Line Managed Services beschreven als BAAS (Back-up As A Service).

150% per week. Dit maakt het mogelijk om de backup buitenshuis te plaatsen, zelfs met een lage bandbreedte. Tevens bestaat de mogelijkheid om een virtuele Avamar-appliance op de klantlocatie te hosten, waardoor de “Smart Back-up en Restore”-dienst verder geoptimaliseerd wordt.

De schaalbare, hoog beschikbare en betrouwbare “Smart Back-up”dienst biedt tevens een optimale bescherming voor de VMware Exponentiële datagroei, snellere restore-tijden, afnemende back-up infrastructuur. Door een vergaande integratie zijn flexibele guest- en windows en externe back-up voor disaster recovery zijn met de image-level back-ups realiseerbaar. Hierbij wordt zelfs in de virtuele traditionele back-up methoden grote uitdagingen geworden. disken, ondersteund door VMware’s eigen change blok tracking Deduplicatie - het versturen van alleen gewijzigde blokken – reduceert (CBT), gededupliceerd. deze uitdagingen of verhelpt ze geheel. Open Line Managed services is in staat om een flexibele dienst te “Never back-up the same data twice” is een tweede uniek voordeel ontwerpen voor uw eigen situatie. Hierbij wordt uiteraard rekening van de nieuwe dienst. Dit voordeel vermindert het data transport met gehouden met uw individuele wensen en eisen.

E info@openline.nl I I www.openline.nl

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 12

Smart ICT-solutions.

openline

26-10-10 16:33

Advocaat Iddo Bakker Na een jaar in Maastricht nog steeds ontspannen, maar: ‘Ik moet ook wel eens streng zijn’ In de vorige editie van Zuid kon kennis gemaakt worden met de Maastrichtse advocaat-ondernemer Iddo Bakker. Per 1 november 2009 is hij gevestigd aan de Tongersestraat. Hoe is zijn eerste jaar in Zuid-Limburg hem bevallen? ‘Natuurlijk was het een sprong in het diepe’. Voor Iddo Bakker en zijn vriendin Françoise was het snel duidelijk dat, toen zij vaststelden dat ze niet in het Brabantse Valkenswaard wilden blijven, er een aantal knopen moest worden doorgehakt. Ze wilden van het dorp terug naar de stad, maar wel in Zuid-Nederland blijven. En hoewel Françoise uit de omgeving van Maastricht afkomstig is, was Iddo degene die voorstelde om naar die stad te verhuizen. Bakker: ‘De rest, zoals het zoeken van een nieuwe werkomgeving, kwam daar achteraan’. Toch is het ondernemerschap Iddo Bakker (34) niet vreemd. ‘Mijn ouders hadden tot enkele jaren geleden eigen modezaken. Het familiebedrijf bestaat zelfs al vanaf 1872, dus ik ben wel in een ondernemerstraditie opgegroeid. De stap naar een eigen kantoor was voor mij dus misschien natuurlijker dan voor een willekeurige andere advocaat. Tegelijkertijd zijn advocaten van nature een beetje eigenwijs. Ze weten het vaak beter dan hun werkgever of compagnons, en verhuizingen naar een ander of nieuw opgericht kantoor zijn aan de orde van de dag. Bovendien is de

advocatuur vaak een opstap naar een functie in het bedrijfsleven of de publieke sector. Er zullen al met al niet veel advocaten zijn die vijfentwintig jaar bij dezelfde werkgever werken’. De vooroordelen die Bakker natuurlijk over Limburgers kende – ze zouden geen nieuwkomers (laat staan Hollènders!) accepteren, gemaakte afspraken niet nakomen enzovoorts – zijn voor hem niet bevestigd. ‘Integendeel, vanaf de allereerste dag voel ik me in Limburg thuis, gelukkig. Het helpt enorm als je ongedwongen op mensen durft af te stappen. Dat is gelukkig iets wat ik als ‘jongste verkoper’ in de herenmode al geleerd heb. En als je sinds 2003 in de advocatuur werkt, heb je al zoveel bijzondere situaties en personen meegemaakt dat je je in elke omgeving wel kunt handhaven. Maar het scheelt wel dat ik de Limburgse taal goed versta’. Limburgs spreken is voor Iddo Bakker nog een ander verhaal. Lachend: ‘Na ’n ‘pèls of veer’, misschien! Mijn moeder meent trouwens al wel een begin van een zachte g bij me te horen.’ Bakker ervaart dus weinig aanpassingsproblemen. De kwesties waarmee de Limburgse ondernemers en particulieren zich tot advocaat Bakker wenden, verschillen natuurlijk ook niet van die in de rest van het land. Zijn ontspannen omgang met zijn cliënten wordt door die laatsten op prijs gesteld. ‘Dat

kan natuurlijk alleen maar omdat ik zelf de juridica beheers en mijn dossiers op orde heb. Daartoe moet ik wel eens streng zijn, want sommige cliënten beseffen niet op hoeveel punten een zaak stuk kan lopen’. Eén van die punten is de factor tijd. Het is net als bij de krant: om zeven uur ’s morgens moet ‘ie in de bus liggen, aldus Bakker. ‘Ook in een juridische procedure krijg je vaak geen tweede kans, dus het is zaak de vaart erin te houden’. Bij zijn Eindhovense werkgever was Iddo Bakker de familierechtadvocaat. Nog steeds houdt hij zich bezig met echtscheidingen, alimentatie- en erfrechtkwesties, maar zijn werkterrein is wel wat diverser geworden. Mede door de economische crisis was er op andere fronten immers ook het nodige te doen. ‘Het aantal echtscheidingen is volgens het CBS enige tijd wat lager geweest, maar voor huur- en arbeidsgeschillen weet men mij in Maastricht ook te vinden. Ontzettend veel rekeningen blijven deze dagen onbetaald, en daar schakelt de ondernemer natuurlijk een advocaat voor in. Juist om veel ellende te voorkomen wordt me regelmatig om advies over handelscontracten gevraagd. Ik schrijf natuurlijk ook volledige algemene voorwaarden. Wist u dat algemene voorwaarden, mits goed geschreven èn goed gebruikt, de beste en goedkoopste verzekeringspolis van de ondernemer zijn?’

Advocatenkantoor Mr. I. Bakker Telefoon Website

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 13

043-3213881 www.advocatenkantoormribakker.nl

26-10-10 16:33

MAASPROMENADE 58 • 6211 HS • MAASTRICHT • T 043 3515300 • WWW.STIPHOUT.NL

EEN VERR ASSENDE OMGEVING VOOR UW ZAKELIJKE REL ATIES

Kijk v oor a lle infor matie over arran geme nten www op .stiph out.n bel v oor e l of en aa progr ngep amm ast a naa wens r uw : 043 3515 300.

BORREL EXCLUSIVE

KERST AAN DE MAAS

Een echt bijzonder Kerst- oudejaars- of nieuwsjaarsborrel voor uw zakelijke relaties? Rederij Stiphout biedt u de mogelijkheid om met uw gezelschap een Borrel Cruise te houden. U verwelkomt uw gasten aan boord van uw eigen schip met een glas Champagne. Daarna vertrekt het schip voor een twee uur durende boottocht waar het uw gasten aan niets zal ontbreken. Dit kan al vanaf 30 personen. Deze arrangementen kunnen ook in combinatie met Magisch Maastricht/Kerst aan de Maas. Uitbreiding van de duur van de vaartocht is uiteraard mogelijk. Laat u informeren over de mogelijkheden.

Voor het eerst is de Maaspromenade het decor van het nieuwe winterevenement Magisch Maastricht/Kerst aan de Maas. Tussen 3 december en 2 januari wordt Magisch Maastricht gehouden. Onderdeel daarvan is Magisch Maastricht/Kerst aan de Maas bij Rederij Stiphout. Een mooi overdekte schaatsbaan, een wintercafé, nostalgische carrousel, een drijvend restaurant en een grote kerstmarkt. Magisch Maastricht/Kerst aan de Maas is bij uitstek geschikt om uw zakelijke relaties te ontvangen. Dit bijvoorbeeld in combinatie met een borrel op een van de schepen van Rederij Stiphout.

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 14

26-10-10 16:33

Naam columnist(e)

coLuMn | ZUID | november | 15

Macht en Liefde Prof. dr. Mariëlle G. Heijltjes

r wordt druk gediscussieerd en consensus lijkt nog niet in zicht. Ongeveer dertig vrouwen, allen lid van het Limburgse vrouwennetwerk ‘Ladies League’, buigen zich over de vraag wie voor hun de personificatie is van de nieuwe leider en wie symbool staat voor oud leiderschap. Om de discussie enigszins te sturen, heb ik een set foto’s van willekeurige leiders aangereikt. Rijkman Groenink, Annemarie van Gaal, Herman Wijffels, Francine Houben, Maxime Verhagen en Joanne Kellerman zijn een aantal van de leiders die erop staan. De foto’s helpen om het eigen, vaak impliciete, beeld van de nieuwe leider te concretiseren, maar tot een eenduidige definitie komen ze nog niet. Bij de beschrijving van de nieuwe leider vallen termen als empathisch vermogen, emotionele intelligentie, transparantie, eerlijkheid en het kunnen leggen van verbindingen. Oud leiderschap staat synoniem voor autoritair, dominant gedrag, manipulatie, grote ego’s en korte termijn gewin. Interessant in de gekozen terminologie is de neiging om nieuw leiderschap in veel positievere termen te beschrijven dan oud leiderschap. Het lijkt alsof men als reactie op de huidige maatschappelijke ontwikkelingen, qua leiderschapsopvatting van het ene naar het andere uiterste wil gaan. Een neiging die overigens los staat van deze specifieke groep vrouwen. Ik heb dezelfde conclusies al diverse keren horen trekken in andere (internationale) groepen. Net als de vraag die telkenmale tijdens deze discussies opborrelt: ‘Hoe zit het dan met macht bij die nieuwe leider? Gebruikt of heeft de nieuwe leider deze niet?’ En inderdaad, in de beschrijvingen van oud en nieuw leiderschap wordt een interessante polarisatie heel zichtbaar. Een die in de kunsten muziekwereld al eeuwen een dankbare bron van inspiratie is, namelijk de polarisatie tussen macht en liefde. Macht is in deze leiderschapscontext de drijvende kracht achter de oude leider, liefde de voornaamste drijfveer van de nieuwe leider. In deze gepolariseerde manier van denken over oud en nieuw leiderschap heeft zowel macht als liefde echter al snel een negatieve bijklank. Macht wordt gedefinieerd als iets dat ten koste van anderen gaat: de oude leider gebruikt zijn macht om zijn visie en doelen te laten prevaleren boven die van anderen. Dominant, autoritair gedrag dus. Juist het verbindende element dat centraal staat in nieuw leiderschap ontbreekt hier volledig. Liefde op haar beurt heeft echter een minstens zo’n negatieve connotatie. De nieuwe leider die zorgt voor het welbevinden van medewerkers en empathisch zoekt naar verbindingen verzandt in een oeverloze dialoog die actie smoort als een warme deken op een koude ochtend. Hier missen we dus het gebruik van macht als middel om daadkrachtige actie te genereren. Wanneer het een niet goed

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 15

zonder het ander kan functioneren, ontstaat er voor de leider een dilemma. In een citaat van Martin Luther King Jr. wordt het prachtig verwoord (*): “…And one of the great problems of history is that the concepts of love and power have usually been contrasted as opposites – polar opposites – so that love is associated with resignation of power, and power with the denial of love. Now we’ve got to get this thing right: power without love is reckless and abusive, and love without power is sentimental and anemic…” Wat betekent dit dan voor leiderschap? Eigenlijk heel eenvoudig dat de effectieve leider zich geen keuze tussen macht of liefde kan permitteren, maar zowel met macht als met liefde aan de slag moet. Macht en liefde niet als polarisatie maar als polariteit. De leider die deze polariteit goed kan managen, realiseert zich wat het nadelige effect is van een langdurige focus op slechts één helft van de polariteit (*). Een langdurige focus op macht zonder liefde leidt tot onderdrukking van medewerkers, een angstcultuur en gebrek aan innovatie en ondernemerschap. Een langdurige focus op liefde zonder macht leidt tot het in onderlinge harmonie continue herbeleven van de status quo. Wanneer je beide polen in het oog houdt, schuw je het gebruik van macht als instrument om te beïnvloeden en richting te geven niet, maar je verliest daarbij je eigen verbinding met het groter geheel nooit uit het oog. Je bent je ervan bewust dat jouw macht zowel voortvloeit uit jouw positie als uit wat je doet en wie je bent en dat niet alle soorten macht altijd even geschikt zijn om zowel acties in gang te zetten als de verbinding te behouden. Je beweegt als het ware continue tussen de twee polen van macht en liefde heen en weer zonder het contact met een van beide ooit te verliezen. Leiding geven wordt daarmee als een ritmische dans die leider en medewerker samen uitvoeren. Een voet staat voor macht, de andere voor liefde. En zeg nu zelf: dansen gaat een stuk gemakkelijker als je beide voeten gebruikt. (*) Kahane, A. (2010), Power and Love: a theory and practice of social change, Berrett Koehler, San Francisco. Prof. dr. Mariëlle G. Heijltjes

Mariëlle Heijltjes is hoogleraar Managerial behavior en directeur Postgraduate Education bij Maastricht University School of business and Economics.

26-10-10 16:33

16 | november | ZUID | duuRZAAM

herborist in Limburg MARGRATEN - Kruidenkweker Frank Jasper Radder pleit voor meer consumptie van biologische producten: Door: Toos Hofstede en Pedro Rademacher Foto’s: Maurice Ubags

roenten, fruit en kruiden bevatten tegenwoordig veel te weinig salvestrolen. Salvestrolen zijn plantaardige verbindingen, die onderdeel zijn van het afweersysteem van de plant tegen ziektes, schimmels, virussen en overige stressoren. Maar de moderne landbouw ‘beschermt’ planten door er gewasbeschermingsmiddelen overheen te spuiten. Daardoor maakt de plant veel minder salvestrolen aan: omdat wij dit al voor de plant doen, produceert de plant zelf de salvestrolen nauwelijks meer. Met alle gevolgen van dien.” Dat zegt Frank Jasper Radder (47). Radder runt samen met zijn vrouw Monique een planten- en biologische kruidenkwekerij in Margraten. Volgens Radder gaan salvestrolen in de nabije toekomst een grote rol spelen in het menselijke voedingspatroon. “Tien jaar geleden had nog niemand gehoord van Omega 3 vetzuren, tegenwoordig worden die vetzuren op grote schaal toegevoegd

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 16

Frank Radder

aan onze voeding. Ik verwacht dat salvestrolen net zo populair worden als Omega 3.” Salvestrolen komen van nature veel voor in (onbespoten) groenten, kruiden en fruit. Volgens de Britse wetenschappers Dan Burke en Potter stimuleren voldoende salvestrolen het menselijke immuunsysteem. Uit onderzoek is gebleken dat salvestrolen een bepaald enzym (CYP1B1) in kankercellen activeert, waardoor de kankercel afsterft. “Sinds het onderzoek van Burke en Potter in 2003 heeft Groot Brittannië het onderzoek naar salvestrolen serieus opgepakt, maar in Nederland zijn we nog te weinig doordrongen van het belang van salvestrolen”, zegt Radder.

‘Zelfs in de grote stad kun je overleven van de natuur’ Radder wordt geboren en getogen in Rotterdam. Ondanks die stadse omgeving raakt hij gefascineerd door de natuur. “Ik zat altijd te frutselen aan blaadjes en takjes.” Hij gaat studeren aan de middelbare tuinbouwschool in Breda en gaat werken bij een boomkwekerij in Zundert. Tijdens een zomervakantie bij familie in het Zuid-Limburgse Honthem leert hij

zijn aanstaande vrouw Monique kennen. Na zijn huwelijk vestigt Radder zich aan het Pasveld in Margraten en begint in 1986 samen met zijn vrouw een kwekerij voor sierplanten. Hij volgt naast zijn werk een herboristenopleiding bij kruidencentrum ‘De Sprenk’ in ‘De Mortel’ nabij Helmond, waardoor zijn liefde voor kruiden groeit. In 2005 breidt hij zijn sierplantenkwekerij uit met de teelt van kruiden. Dat wil hij biologisch doen, en dus schrijft hij zich in bij de stichting Skal in Zwolle. Deze stichting controleert of telers zich houden aan de wettelijke voorschriften voor biologisch telen. Tevens certificeert stichting Skal de biologische bedrijven. “Toen ik de vele strenge regels van Skal las zonk mij even de moed in de schoenen. Maar uiteindelijk besefte ik: dit zijn de regels, en daar moet ik me aan houden. Er is domweg geen andere weg.” Inmiddels kweekt Radder samen met zeven vaste medewerkers ruim vijftig soorten biologische kruiden in Margraten. Het kweken van kruiden geeft hem voldoening. “Goed bezig zijn geeft een goed gevoel.” Een groeiende groep consumenten wordt bewuster over wat ze willen eten. Bovendien zal de groeiende populariteit van salvestrolen meer mensen aanzetten om bewust te kiezen voor biologische groenten, fruit en kruiden. “In biologische groenten, kruiden en fruit zitten veel meer salvestrolen, dan in groenten, kruiden en fruit van niet-biologische landbouw.” Biologische producten zijn duurder dan niet-biologische producten. “Daar is bijna niets aan te doen: biologisch telen kost nu eenmaal veel meer tijd en moeite. Biologisch telen gaat niet samen met snel en goedkoop.” Nederland was lange tijd alles behalve een kruidenland, al handelden we dankzij onze koloniën wel veel in specerijen.

26-10-10 16:33

Het oo Dewie

duuRZAAM | ZUID | november | 17

“Het vak van herborist wordt vooral uitgeoefend ten zuiden van de Franse stad Lyon. In Zuid-Frankrijk, Spanje en Italië (Mediterrane streken) vind je in bijna ieder dorp wel een ‘herboristaria’, waar plaatselijke kruiden worden verkocht voor consumptie of vanwege hun heilzame werking.” Radder trekt als herborist regelmatig met excursies de natuur in. Daar leert hij belangstellenden hoe zij een maaltijd uit

de natuur kunnen samenstellen. “Dankzij mijn vakkennis zou ik gezond en onafhankelijk kunnen leven, zonder ooit één stap in een supermarkt te zetten. Een herborist overleeft overal en altijd. Iedere dag kun je al wandelend je maaltijd bij elkaar zoeken. Zelfs in de grote stad kun je overleven van de natuur. Dat geeft een gevoel van vrijheid.” Bovendien bevatten ook wilde planten in de natuur volop de gezonde salvestrolen. Als typische, wilde kruiden

van Limburg noemt Radder de wilde marjolein, hop en de wilde tijm. Om uit de natuur te kunnen eten, moet je wel weten wat je doet. “Een gedegen kennis van de natuur is vereist. Veel planten zijn giftig, sommige zelfs dodelijk. Zo is het algemeen voorkomende Fluitenkruid goed eetbaar. Maar tussen het Fluitenkruid kan ook de op fluitenkruid gelijkende Gevlekte Scheerling staan. Als je die per ongeluk zou eten, val je binnen een paar minuten dood neer.” Met andere woorden: ga niet zo maar op eigen houtje de natuur in, om een maaltijd bijeen te zoeken. “Dat moet je overlaten aan de specialist.” Radder heeft zich inmiddels diep geworteld in Limburg. “Aanvankelijk moest ik hier heel erg wennen aan de mensen en hun cultuur. Maar nu zou ik hier nooit meer weg willen.” Heimwee naar Rotterdam heeft hij niet meer. “Ik kom nog wel eens in Rotterdam, en dan kan ik echt wel genieten van de skyline en het uitzicht bij de haven. Maar hier in Margraten vind ik mijn rust in deze unieke omgeving.” Met dank aan tijdschrift Puurzaam

Alle zintuigen zijn gericht op de toekomst

De vinger van Thomas Glatzel

De smaak van Inge Paantjens

e financiële crisis is alweer bijna voorbij... Tenminste als we mogen vertrouwen op ons buikgevoel. We zullen er misschien niet meteen als een speer vandoor gaan met zijn allen, maar het ergste leed lijkt geleden. De vraag is of we er iets van geleerd hebben? Of gaan we simpelweg door op de ‘oude’ manier?

De neus van Basil Scherders De buik van Harry Kikken

De moraal van Jacco Kempen

Ziet iemand de ‘perfect storm’ die er nog aan gaat komen? Topeconomen voorspellen namelijk een bundeling van krachten tussen de economische crisis, de klimaatcrisis en de energiecrisis. Tegelijkertijd zien ze ook de kansen die deze nagenoeg perfecte omstandigheden creëren voor een nieuwe toekomst. Waarom zouden we immers veranderen als alles gewoon goed blijft gaan. Nieuwe methoden voor het opwekken van energie? Een nieuw financieel model? En maatschappelijk verantwoord ondernemen is niet langer een modewoord maar wordt een essentieel onderdeel van de bedrijfsvoering van ondernemingen. Bij Limbourg & Partners staan de zintuigen op scherp en stellen we ons open voor de toekomst. Onze ervaren consultants leggen hun oor te luisteren in hun netwerk. Hebben oog voor wat er om hen heen gebeurd, en ruiken kansen in deze veranderende marktomstandigheden.

Het oog van Dewie Meijer

www.limbourg.eu

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 17

26-10-10 16:34

holtum dorp tussen hoop en vrees HOLTUM - Voor 17 december valt het besluit over de toekomst van NedCar. Gaan de poorten al op korte termijn dicht, of krijgt het concern nog vier jaar respijt? 1500 Banen staan op het spel. Een zaak van nationaal belang. Zelfs oud-premier Balkenende pleitte bij bezoeken aan Japan voor het voortbestaan van NedCar bij de Mitsubishi top in Tokio. Maar op kleinere schaal is de toekomst van het autoconcern zelfs van levensbelang. In Holtum bijvoorbeeld.

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 18

Door Peet Adams

Hart van Jezus. Toon ons den weg en zegen deze parochie’. De inscriptie bij het Jezusbeeld op de hoek van de Panneshofstraat in Holtum is actueler dan ooit. Ondanks de crisis in de kerk. Holtum dreigt door het wankelende NedCar de weg kwijt te raken. Het dorp is al in de ban van de bevolkingskrimp, afkalvende voorzieningen en een sterke vergrijzing. Mét NedCar dreigt ook een van de belangrijkste fundamenten onder het dorp uitgeslagen te worden. Holtum mag je zonder overdrijving een NedCar-dorp noemen. Tachtig procent van de ongeveer 1250 inwoners heeft banden met de autofabriek. Heeft er z’n leven gesleten, of werkt er nog. Hoelang

nog? In vele tientallen gezinnen doemt het spookbeeld op van werkloosheid. Een ramp voor een dorp met de omvang van Holtum. NedCar was altijd goed voor Holtum en de Holtummers spreken dan ook met respect over ‘hun’ fabriek. Geen kwaad woord hoor je over NedCar, dat in hoogtijdagen goed was voor meer dan 6000 arbeidsplaatsen. Die genegenheid gaat soms erg ver. Bepaalt soms zelfs het dagelijkse doen en laten. Van de bewoners van de G. Ruijs de Beerenbroucklaan bijvoorbeeld. Met nogal wat gepensioneerde en huidige werknemers van NedCar. Vanuit hun woningen hadden ze niet alleen uitzicht op de autoweg A2, maar ook op het terrein van NedCar. Dat uitzicht is nu weg. Door de plaatsing van houten schermen langs de A2 door Rijkswaterstaat. Mevrouw Pustjens is een van die bewoners die daarover treuren. ,,Mijn overleden man kon echt elke dag genieten van de activiteiten bij NedCar. Al die bussen die af en aan reden. Het is doodzonde, dat dit uitzicht weg is”. Ook al was het mooie uitzicht er nog wel: veel opwindends valt er aan de buitenkant niet meer te beleven bij NedCar. De autofabriek kwijnt en ligt al meer dan twee jaar aan het infuus. Kunstmatig in leven gehouden door het Rijk met regelingen voor werktijdverkorting. Volledig afhankelijk van het besluit van de top van Mitsubishi in Japan dat twee kanten uitkan. Nog één keer een levensverlengende hartmassage voor vier jaar, of de stekker eruit en sluiting in 2012. Dat laatste lijkt zich steeds duidelijker af te tekenen. Mitsubishi werkt nauw samen met Peugeot en Citroën. Dat verbond betekent dat de Japanners in Europa voor productieruimte niet meer afhankelijk zijn van Born. De hypermoderne en robotgestuurde productiehallen van NedCar hebben een capaciteit van 200.000 auto’s per jaar. In 2009 liepen er slechts ongeveer 50.000 auto’s van de band. Colts en Outlanders. En het blijft de vraag of de 58.000 Mitsubishiauto’s die dit jaar waren gepland, worden gehaald. Sjeng Houben, voorzitter van het Buurtplatform Holtum ziet de ontwikkelingen bij NedCar met lede ogen aan. Hij is somber. ,,Er blijft van Holtum niets meer over. De basisschool is weg. Er is nog maar één café. De laatste buurtwinkel verdwijnt op het einde van het jaar en voor uitbreiding van Holtum is geen ruimte meer. Ik vind het verschrikkelijk. In de goede dagen bij NedCar kregen we zonder moeite rondleidingen geregeld in

26-10-10 16:34

REPoRTAGE | ZUID | november | 19

de fabriek. Mooi met zo’n treintje door de hallen. Dat was genieten. Zelfs dat is nu allemaal moeilijk, moeilijk, omdat ook daar geen geld meer voor is.” Holtum. Kerkdorp van SittardGeleen. Eerste buur van NedCar. Het ziet december met angst en beven tegemoet. Met het dorp is niets mis. Een lieflijke, wat nostalgische kern. Mooie Sint Martinuskerk en een bovenmodale gemeenschapszin. Veel woningbouw uit de jaren zeventig en tachtig. Een van de karaktereigenschappen Holtummers? Ze lopen niet bij elkaar de vloer plat, maar als er over en weer hulp nodig is, zijn ze er voor elkaar. Ook in het verenigingsleven. De schutterij is nog volop actief. Net als fanfare Juliana. Jammer dat Holtum geen kant meer op kan. Het dorp, oorspronkelijke naam Hout-Heem: nederzetting in het bos, is links en rechts ingehaald door infrastructurele en economische ontwikkelingen. In het noorden ligt bedrijventerrein HoltumNoord. De westelijke grens wordt gevormd door het Julianakanaal en de oostgrens is de autoweg A2. Voor woningbouw van enige omvang is geen ruimte meer. Holtummer Nico Boerjan werkt al 39 jaar bij NedCar. De sfeer op de werkvloer? ,,Er heerst geweldige onrust. Ook wij krijgen heel weinig informatie hoe de vlag er nu bij hangt. Maar ondanks alle malaise zie ik het bedrijf als een dorp, waar we als personeel iets hebben kunnen betekenen voor elkaar. Met de juiste teamspirit.” Boerjan ging als 16-jarige jongen aan de slag bij NedCar en is er altijd gebleven. ,,Het is een hartstikke goed werkgever. Ik heb het er nooit slecht gehad. Ook nu nog niet. Het salaris wordt gewoon voor honderd procent aangevuld. Ik kan me dan ook niet voorstellen dat er een dag komt dat de productiehallen leeg staan.

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 19

Truus bokken: “In de winkel merk je de crisis“

Alhoewel: het vertrek van Volvo en de verkoop van Smart waren signalen dat het bergafwaarts ging”. Nico beaamt dat Holtum meeleeft. ,,Met de werktijdverkorting zien de mensen je meer thuis. We hebben veel vrij en dan wordt er altijd gevraagd hoe het in de fabriek gaat.” Truus en Frans Bokken zijn de eigenaren van het Vershuis. De Laatste levensmiddelenwinkel in Holtum. Per 1 januari houden ze ermee op. Truus benadrukt dat ze na 28 jaar wél op gepaste wijze afscheid wil nemen van alle klanten. Met een drankje en een hapje in de week tussen kerst en Nieuwjaar. ,,We willen niemand vergeten. Dat zouden ze ons kwalijk nemen. Iedereen kan nog een keer komen aanwippen en afscheid nemen in de winkel”. Vlees, brood, vlaai. Conserven: het assortiment van het Verhuis is best

compleet. Maar als het aantal klanten verschrompelt, biedt ook het meest complete assortiment geen soelaas. Truus: ,,Het is een reeks van oorzaken waarom we ermee stoppen. De sluiting van de basisschool. Het verdwijnen en afkalven van bedrijven, waaronder ook NedCar. Vroeger kwamen veel medewerkers van NedCar in de pauze bij ons. Dat is voorbij. Jonge mensen gaan ook niet meer naar de dorpswinkel. Ze werken met z’n tweeën en hebben door de week geen tijd om boodschappen te doen. Die worden in het weekeinde in de stad gehaald. En in de winkel merk je steeds meer dat de crisis nu ook bij de consument is beland”. Truus vindt het goed zo. Tijd om te stoppen. De winkelruimte wordt verbouwd en is straks de werkplek van dochter en fysiotherapeute Anke. ,,In die branche is nog werk genoeg.

26-10-10 16:34

20 | november | ZUID | REPoRTAGE

Ze heeft het razend druk”. De familie Bokken blijft wel in Holtum wonen. Truus: ,,Hier zijn we thuis en dat blijft zo”. Cornèlie Westra van de Technische Universiteit Eindhoven onderzocht vorig jaar hoe de inwoners van Holtum het voorzieningenpeil in het dorp ervaren. Een van haar conclusies was dat de Holtummers bang zijn voor verdere leegloop en ook het gemeenschapshuis op termijn zal sluiten. Opmerkelijk: Behoud van een winkel en het gemeenschapshuis vinden Holtummers belangrijker dan diensten in de parochiekerk. ,,De kerk hoeft niet meer dicht in de buurt te zijn”, luidt het oordeel van Westra. NedCar is dichtbij Holtum en toch wellicht verder weg dan ooit. Dat beseft ook wethouder Pieter Meekels (Economie) van de gemeente SittardGeleen en buurtwethouder van Holtum en omringende dorpen. ,,We hebben de hoop nog niet opgegeven dat er toch verder geproduceerd kan worden. Dat is ook voor Holtum van groot belang. Dat dorp en ook het verenigingsleven heeft een innige band met NedCar. ” En wat als het toch mis gaat? Zijn er al alternatieven? Meekels: ,,Dan loop je eigenlijk al op de zaken vooruit. Maar er liggen kansen in

Brainport, de economische samenwerking in Zuid-Oost Nederland. Aanhaken bij de automotive in Eindhoven en de campus in Helmond”. De gemeente doet er alles aan om de pijn van de krimp en ontgroening in Holtum te beperken. ,,Door clustering

proberen we zoveel mogelijk voorzieningen in stand te houden. En inderdaad: de druk van industrie en de infrastructuur op Holtum is groot. Dat kun je negatief benaderen. Je kunt ook zeggen dat het heel mooi wonen blijft in Holtum. Vooral door die opmerkelijke gemeenschapszin”.

Snelle incasso’s op advocaatnivo

Specialisten in ondernemingsrecht, financieel-economische problemen en bouw Tempsplein 29 | 6411 ET Heerlen | T: (045) 571 30 00 | F: (045) 571 66 66 | E: info@luckers.nl De Geusseltweg 33C | 6225 XS Maastricht | T: (043) 362 52 52 | F: (043) 363 72 73 | E: info@advocasso.nl 0032507.pdf 1

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 20

23-11-2009 13:56:06

26-10-10 16:34

De nieuwe Audi A7 Sportback Een design dat emoties opwekt, een sportief karakter en vernieuwende technologie: met de A7 Sportback richt Audi zijn pijlen op een nieuw marktsegment. De grote vijfdeurs met zijn gestrekte en dynamische achterkant verenigt het beste van drie werelden: de sportieve elegantie van een coupĂŠ, het comfort van een berline en de praktische voordelen van een Avant. Leverbaar vanaf december bij Audi Meijers in Hasselt.

Hendrik van Veldekesingel 32 3500 Hasselt Tel. 0032 (0)11- 244441 www.meijers-hasselt.be

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 21

26-10-10 16:34

Vaalserberg niet meer de hoogste

idden jaren tachtig stond toeristisch Vaals op zijn achterste benen: quizmaster Fred Oster stelde in zijn Weekendkwis de vraag wat de hoogste berg van Nederland was. Hij keurde het antwoord – de Vaalserberg – af. Volgens Oster lag de hoogste berg in Maastricht, de Sint Pietersberg. Een storm van protest stak op. De Vaalserberg en het drielandenpunt, bekend bij iedereen die vroegr bij het vak Aardrijkskunde heeft opgelet. Tegenwoordig hebben we Wikipedia om snel zicht te krijgen op de feiten over de Vaalserberg. Op 10 oktober 2010 verloor de Vaalserberg de status van hoogste natuurlijke punt van Nederland door de nieuwe staatkundige verhoudingen binnen het Koninkrijk der Nederlanden die werden ingevoerd. Saba werd een bijzondere Nederlandse gemeente en Mount Scenery met 877 meter de hoogste berg van Nederland. Mount Scenery is een vulkaanberg. De Vaalserberg, die heel vroeger overigens Hubertusberg heette, is wel nog het hoogste natuurlijke punt van het Europese deel van Nederland met een hoogte van 322,7 meter boven NAP. De heuvel ligt in het meest zuidelijke deel van Nederland, in Zuid-Limburg bij het dorp Vaals. De top van de berg staat bekend als Drielandenpunt, omdat Nederland, België en Duitsland hier aan elkaar grenzen. Op de top staan twee uitkijktorens; aan de Nederlandse kant de Wilhelminatoren en aan de Belgische kant de Koning Boudewijntoren. In 1830 is tijdelijk een vierlandenpunt ontstaan, de Viergrenzenweg in Vaals herinnert nog hieraan. Dit vierlandenpunt bleef bestaan tot en met 1919. Het vierde landje, Neutraal Moresnet ging toen op in België. De grenzen tussen België, Duitsland en Nederland zijn op de Vaalserberg nog steeds visueel herkenbaar. Normaal gesproken is een landkaart nodig om grenzen zichtbaar te maken. Op het Drielandenpunt is de grens echter nog steeds zichtbaar door de parallel aan de weg gelegen overblijfselen van de landweer. Deze landweer is in 1388 aangelegd als grensmarkering rondom het rijk van de vrije rijksstad Aken en diende daarnaast als verdedigingswerk tegen plunderaars en veedieven. De smokkelhandel heeft vele jaren welig getierd rond de Vaalserberg. Vaalsenaren werden ook wel Grensülle (grensuilen) genoemd. Dit omdat men 's nachts (evenals uilen) op pad ging om zijn kostje te vergaren met smokkelen over de grenzen van en naar België en Duitsland.

Foto: www.flyingeye.nl Leon Mertens, 06 53498028

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 22

26-10-10 16:34

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 23

26-10-10 16:34

Top-

zorg

voor

uw ogen Snel De Universiteitskliniek voor Oogheelkunde is altijd dichtbij. Vestigingen zijn er in het azM in Maastricht, in de Kliniek voor Oogheelkunde in het Medisch Centrum Maastricht Annadal, in het Atrium Medisch Centrum Parkstad Heerlen, Brunssum en Kerkrade en in St. Truiden (België). Er is een formele samenwerking met de oogartsen uit Terneuzen, Vlissingen, Middelburg, Goes, Hulst en Oostburg. Géén lange wachttijden. Bij elke vestiging van ons kunt u altijd terecht binnen vijf werkdagen. Voor spoedeisende zaken is 7 dagen per week, 24 uur per dag, een oogarts beschikbaar. Binnenkort kunnen afspraken aangevraagd worden via e-mail. Vragen? Bel onze oogarts. Elke dag hebben wij een oogarts beschikbaar die u direct te woord kan staan. Deze arts is telefonisch te bereiken via onze polikliniek in het azM. Heeft u vragen naar aanleiding van een bezoek aan één van onze artsen, bel gerust even. U krijgt direct antwoord.

Compleet De Universiteitskliniek voor Oogheelkunde Maastricht verzorgt de behandeling van oogaandoeningen bij patiënten uit Zuid-Limburg. Voor gespecialiseerde zorg komen patiënten uit heel Nederland naar ons toe. Alle oogheelkundige problemen worden bij ons behandeld. Op het gebied van netvliesaandoeningen, glaucoom, ziekten van het hoornvlies en refractiechirurgie is onze kliniek toonaangevend in binnen- en buitenland. Soms is een oogziekte onderdeel of gevolg van ziektes als diabetes, reuma, hoge bloeddruk of een andere algemene ziekte. Daarom hebben onze oogartsen goede contacten met collegae van andere specialismen. Indien nodig kan heel snel overlegd worden en kunnen meteen afspraken gemaakt worden. Dat garandeert een optimale zorg voor uw ogen, waarbij met al uw persoonlijke omstandigheden rekening wordt gehouden.

Deskundig

Innovatief

Alle oogartsen hebben zich na hun opleiding tot oogarts verder gespecialiseerd in een specifiek deel van de oogheelkunde.

Wij bouwen nu de Oogtoren, naast het azM. Onze oogartsen hebben maximale inbreng gehad bij het ontwerp van het gebouw, de inrichting en de uitbreidingen van onze faciliteiten. Daardoor is straks een baanbrekende manier van werken mogelijk.

Al die specialisten verrichten ook wetenschappelijk onderzoek, om de behandelingen van oogziekten verder te ontwikkelen. Onze artsen publiceren jaarlijks zo’n veertig keer in toonaangevende internationale tijdschriften. Ze wisselen kennis uit met oogartsen uit de hele wereld. Dat betekent dat de nieuwste ontwikkelingen altijd voor u beschikbaar zijn.

Het resultaat U wordt sneller geholpen, hoeft niet meer lang te wachten en minder vaak terug te komen.

Website: www.oogziekenhuismaastricht.nl KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 24

26-10-10 16:34

Oogartsen en subspecialisme

Goed Een apart onderdeel van onze kliniek is het Academisch Centrum voor Refractiechirurgie (ACRC). Hier vinden laserbehandelingen en lensimplantaties plaats die u minder afhankelijk maken van een bril of contactlenzen. Deze kliniek is door de Consumentenbond beoordeeld als één van de beste van Nederland. In sommige gevalen wordt de behan-deling vergoed door de verzekeraar. Meer informatie op www.acrc.nl Voor staaroperaties hebben wij in Annadal een speciale organisatie opgezet. De patiënten kunnen hier een

operatie ondergaan in een prettige, kleinschalige omgeving, die toch volledig voldoet aan de hoogste standaard. De wachttijden zijn kort. De operatie vindt in dagbehandelingen plaats. Als het medisch nodig is dat u een nacht in het ziekenhuis blijft, wordt de operatie in het azM uitgevoerd. Ook ooglidchirurgie wordt veelal in Annadal verzorgd. Hoewel patiënten vaak om cosmetische redenen deze ingreep willen, blijkt de verzekeraar regelmatig bereid de kosten te vergoeden. De behandelend arts vraagt dat voor u aan.

Prof. Dr. F. Hendrikse hoofd, opleider, vitreoretinale chirurgie, medische retina Dr. C.A.B. Webers waarnemend hoofd, waarnemend opleider, glaucoom Dr. N.J.C. Bauer neuro-ophthalmologie, kinder-ophthalmologie, voorsegment chirurgie Dr. H.J.M. Beckers glaucoom Dr. C. Budo voorsegment chirurgie, refractiechirurgie Drs. M.B. Buissink voorsegment chirurgie Drs. P.P. van den Broek voorsegment chirurgie Drs. N. Debruijne algemene oogheelkunde Dr. R.J. Erckens uveïtis Drs. S.T.J.M. Gast voorsegment chirurgie, cornea Drs. F. Goezinne voorsegment chirurgie, vitreoretinale chirurgie Dr. E.C. la Heij vitreoretinale chirurgie, medische retina, uveïtis Dr. S.C. Kramer algemene oogheelkunde Drs. I.J. Lundqvist vitreoretinale chirurgie, voorsegment chirurgie, maculadegeneratie Drs. I. Moortgat Voorsegment chirurgie Dr. R.M.M.A. Nuijts cornea, voorsegment chirurgie, refractiechirurgie Dr. J.S.A.G. Schouten medische retina, uveïtis, maculadegeneratie Drs. O.A. Slot algemene oogheelkunde, begeleiding co-assistenten Drs. D. Stanescu Vitreoretinale chirurgie, medische retina Drs. N. de Vries voorsegment chirurgie, ooglidchirurgie

Afsprakennummers azM MCMA Atrium Heerlen Atrium Brunssum Atrium Kerkrade St. Truiden

043-3876800 043-3876464 045-5766777 045-5279560 045-5450280 0032-11-689684

Website: www.oogziekenhuismaastricht.nl KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 25

26-10-10 16:34

de enige horde tussen u en de duitse markt zijn onze ‘steenen trappen’ Achter de deuren van ons pand ‘De Steenen Trappen’ in Roermond zit méér dan een accountants-/belastingadvieskantoor: hier bevindt zich ook ons ‘Büro Deutschland’. Deze afdeling is gespecialiseerd in het ontsluiten van de Duitse markt ten behoeve van Nederlandse ondernemers. Dat houdt niet alleen in dat de adviseurs van Büro Deutschland op de hoogte zijn van alle relevante weten regelwetgeving. Het betekent ook dat de juiste contacten binnen handbereik zijn. De juiste deuren voor u worden geopend. Dat alle antwoorden voor u klaarliggen, ook op vragen waarvan u niet eens wist dat ze gesteld moesten worden. En waar nodig wordt nauw samengewerkt met onze zusterorganisatie in Duitsland: RSM Germany. Zo worden uw Duitse ambities al in Roermond onderbouwd met de zekerheid van uitstekende advisering en loyale begeleiding. Over onze arbeidsethiek kunnen we kort zijn: niet alleen denken maar anticiperend meedenken. Vanaf het moment dat u ‘De Steenen Trappen’ oploopt beschouwen wij ons als uw partner die in hoge mate medeverantwoordelijk is voor uw succes.

Ondernemen met de ondernemer is dan ook ons credo, een visie die wij waarmaken op tal van gebieden: > Opzetten van een optimale internationale fiscaal-juridische structuur van uw onderneming. > Advisering in grensoverschrijdende arbeids- en detacheringsvraagstukken, in samenwerking met Nederlandstalige juristen in Duitsland. > Begeleiding in het vinden van de juiste commerciële contacten en advisering op fiscaal-financieel en juridisch terrein via RSM Germany en onze overige netwerkpartners.

Kortom: het Büro Deutschland is uw rotsvaste bruggenhoofd als u de Duitse markt wilt betreden. Heeft u interesse? Neem dan contact op met mr. Chris Ketelaars, hij zal graag uw plannen aanhoren en inzichtelijk maken wat ons Büro Deutschland voor u kan betekenen. Bel 0475-336163 of neem contact op via cketelaars@rsm-wmv.nl.

www. rsm-wmv. nl

m a a s t r i c h t

RSM-WMV adv. Magazine Zuid 2010.indd 1 KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 26

h e e r l e n

r o e r m o n d

e i n d h o v e n

v e n l o

25-10-10 10:53 26-10-10 16:34

10 10:53

inTERViEW | ZUID | november | 27

’christenen onderdrukt in Arabische wereld’ SLENAKEN - Pastoor Rick van den Berg (1960) is met zijn Deux-Chevaux een opvallende verschijning in de kerkdorpen Slenaken, Epen en Mechelen. Zijn parochianen zwaaien als de populaire pastoor langsrijdt met de ronkende Eend uit 1976. Door: Sander bisscheroux Foto’s: Jeanine Opreij

an den Berg kwam in april 2008 naar Zuid-Limburg. Daarvoor was hij zeven jaar pastoor van het Duitse Niederzier. Zijn bisschop Wiertz haalde hem weer terug naar Nederland. Boze parochianen wilden Van den Berg niet laten gaan en vormden een menselijke keten rondom hun herder. Uiteindelijk won de bisschop en werd Van den Berg gedwongen te verhuizen naar zijn huidige pastorie. Nog steeds zitten oud-parochianen uit Duitsland bij hem in de kerk. En ook vindt hij elke zondagochtend een zak Duitse broodjes bij zijn voordeur. ‘Ze voorkomen dat ik het Duits verleer’, lacht Van den Berg. Hoe gaat het nu met hem? Is hij even populair als in zijn vorige parochie? Wat is zijn succesformule? En hoe denkt hij over de toekomst van de kerk? Een portret van een pastoor die pleit voor de gulden middenweg. Recept voor populariteit Zijn liefde voor Duitsland heeft hij van zijn Duitse oma geërfd. Tot grote hilariteit van zijn parochianen keek hij het wereldkampioenschap voetbal in een Duits shirt. Maar op het buurland georiënteerd is hij niet meer. Van den Berg voelt zich goed thuis in zijn nieuwe woonplaats Slenaken. Ook komt hij graag in het naburige Wallonië. Om zich daar verstaanbaar te kunnen maken, volgde hij lessen Frans. Voor het examen slaagde hij onlangs met een 9,2. Duitsland, Zuid-Limburg, Wallonië: u lijkt zich makkelijk aan te passen. Wat is

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 27

Pastoor Rick van der berg

het geheim van uw populariteit? Van den Berg is te bescheiden om te antwoorden op die vraag. De anekdotes van zijn parochianen spreken echter boekdelen. Zo riep hij tijdens een preek op om een plaatsnaambordje bij Slenaken te verwijderen, omdat de spelling in het plaatselijke dialect niet deugde. En een moeder stelde hij voor haar twee pubers te dopen voor een zacht 2-in-1-prijsje. Het

is Van den Berg ten voeten uit. Maar sinds zijn gedwongen verhuizing uit Duitsland is er wel iets veranderd, zegt Van den Berg. ‘Het duurde langer eer ik me weer volledig durfde te geven aan mijn nieuwe parochie. Natuurlijk wist ik dat verhuizingen inherent kunnen zijn aan het bestaan van een pastoor, maar het bleek toch meer pijn te doen dan gedacht.’

26-10-10 16:35

28 | november | ZUID | inTERViEW

We zitten in de stille tuin van zijn oude pastorie in het hart van het toeristische Slenaken. Van den Berg vraagt of ik wat lekkers bij de koffie wil. Hij springt op en loodst me naar de naastgelegen bakker. ‘Wijs maar aan wat je hebben wilt’, gebaart de pastoor staande voor de vitrine. De bakkersvrouw lacht. Ze kent de spreekwoordelijke gastvrijheid van haar buurman. Het maakt Van den Berg geliefd in het dorp. Wanneer we teruglopen naar de pastorie zwaait de uitbater van een restaurant. Ook hier is de pastoor een graag geziene gast.

Ik kan daar zeer geraakt worden door een Russische icoon bijvoorbeeld.’ De pastoor gaat naar de woonkamer van zijn pastorie en laat zijn verzameling iconen zien. Van den Berg vertelt dat zijn tweelingbroer, die niet gelovig is, getroffen werd door een icoon in de pastorie. Van den Berg deed zijn broer die icoon cadeau. Met de auto op weg naar huis, viel zijn broer achter het stuur in slaap en raakte van de weg. Hij en zijn vrouw en kind bleef

Hebben de misbruikschandalen in de katholieke kerk iets veranderd aan de uitoefening van uw ambt? ‘Spijtig genoeg wel’, zegt Van den Berg. ‘De spontaniteit is weg. Laatst vroeg een misdienaar of hij bij het misdienaarsuitstapje naar Bobbejaanland mee mocht in mijn Eend. Dat kan nu echt niet meer. Het is bij wijze van spreken niet meer mogelijk om een schouderklopje te geven aan een misdienaar. Wat normaal zou moeten zijn, kan nu niet meer. Dat betreur ik zeer.’ Geloven is voelen Van den Berg heeft nooit spijt gehad van zijn keuze pastoor te worden. Al van kinds af aan wist hij dat hij een ‘man van de kerk’ zou worden, zoals hij dat zelf noemt. Van den Berg groeide op in Lelystad. ‘Ik heb heel goede herinneringen aan het hechte parochieleven daar. Al vanaf mijn twaalfde wist ik dat ik pastoor zou worden. Ik wist dat dit mijn weg zou zijn. We gingen elke week naar de kerk en de pastoor was mijn voorbeeld. Klasgenoten van de middelbare school kwamen naar mij toe met vragen over het geloof. Dat aspect hoorde gewoon bij mij. Overigens zijn nog twee klasgenoten pastoor geworden. Dat is uniek. Samen kwamen we uit voor ons katholieke geloof en dat werd volledig geaccepteerd.’ Wat houdt dat geloof voor u in? Van den Berg: ‘Katholiek-zijn betekent voor mij een basis hebben. Je voelt je gedragen. Je kunt blij zijn terwijl je door tegenslagen heengaat. Je weet dat er meer is en er is niemand die je dat kan afpakken. Al als kind voelde ik dat in de kerk. Ik woonde niet een mis bij, maar vierde de mis echt mee. We zijn in WestEuropa erg rationeel. Het gevoel is vaak ondergesneeuwd. Voor mij is religie juist gevoel. Ik heb daarom grote sympathie voor de Orthodoxe kerk uit Oost-Europa.

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 28

Elke zondag Duitse broodjes

echter ongedeerd. ‘Misschien wel dankzij die icoon die in de auto lag’, zegt Van den Berg emotioneel, terwijl hij vecht tegen zijn tranen. Ook dit is de pastoor Rick van den Berg ten voeten uit. U bent bevriend met een Servischorthodoxe priester. U deelt met hem de fascinatie voor iconen. Wat trekt u aan in de byzantijnse kerk van Oost-Europa? ‘Ik ben zeer gecharmeerd van de mis van de Byzantijnse kerk, waaronder de Servisch-Orthodoxe. Maar ook het oude Gregoriaans vind ik bijzonder. Daarnaast zing ik ook graag mee met de liederen van de oecumenische Taizé-gemeenschap. Taizé is ook weer een middenweg op zich: die typische liederen zijn niet alleen eenvoudige melodieherhalingen, maar voor een groot deel ontleend aan de Orthodoxe liturgie. Die hebben daardoor

dat mysterieuze. En dat geldt in zekere zin ook voor het Gregoriaans: dat heeft iets tijdloos. Dat raakt iedereen. De melodie en sfeer brengt het mysterie nabij. Dat is een spirituele ervaring. Taizé put daar uit. Bij de Byzantijnse ritus praat men meer tot God, de Latijnse kerk praat meer over God. De identiteit van het Byzantijnse wortelt in het hemelse. Het is veel meer gericht op beleving. Wij katholieken hebben dat een beetje verloren.’ Gijsen en de gulden middenweg Op zijn 18e kwam hij vanuit Lelystad naar de priesteropleiding Rolduc in Kerkrade. Toen zwaaide de strenge bisschop Gijsen nog de scepter over Bisdom Roermond. Hoewel Van den Berg het katholicisme ‘een blij geloof ’ vindt, trok dat bewind van Gijsen hem wel aan. ‘Ik heb er nooit spijt van gehad. Bij Gijsen was de priesteropleiding minder vrijblijvend geworden. Maar ik ging naar het seminarie in een spijkerbroek, dat kon ook gewoon. Het was 1979, de bloeitijd van het seminarie. Maar liefst 80 studenten zaten erop. Het was een boeiende gemeenschap. Je had het gevoel dat er iets bijzonders gebeurde.’ En dat dogmatische dat Gijsen had, wat vindt u daar dan van? Van den Berg: ‘Je moet als pastoor niet weigeren, maar praten. Probeer mensen zelf tot inzicht te laten komen. Je moet mensen behandelen als zelfstandige, volwassen wezens. De vraag: “Mag ik of mag ik niet?”, daar houd ik niet van. De waarom-vraag vind ik belangrijker. Maar je moet als Kerk ook je identiteit bewaken. Die moet helder zijn. Daar was Gijsen goed in. En dat zal in de toekomst alleen maar belangrijker worden. Kijk, van de moderne kerkbewegingen in de jaren ‘60 en ‘70 die hun identiteit aanpasten aan de tijd, is vandaag de dag niets meer over. Juist om toekomst te hebben als kerk, moet je je identiteit scherp afbakenen. Een kerk moet duidelijke regels hebben. Maar tegelijkertijd moet je ook praktisch beseffen dat mensen mensen zijn. Dan moet je soms iets accepteren. Je kunt én mild én streng zijn tegelijkertijd. Dat was Christus ook.’ De kerk van Rome verbiedt condoomgebruik, abortus en euthanasie. De praktijk is weerbarstiger dan de theorie. Hoe gaat u daarmee om als pastoor die temidden van de mensen in de parochie woont? ‘In praktijk komen mensen niet snel naar mij toe met vragen rond

26-10-10 16:35

SociETy | ZUID | november | 29

De groene Eend van de pastoor is een bekende verschijning in Slenaken, Epen en Mechelen

condoomgebruik, abortus of euthanasie. Veel meer vertellen ze over hun verdriet over ziekte of overlijden en hun zorg en bezorgdheid over de kinderen en kleinkinderen en al die andere facetten die een rol spelen in het leven van iedere dag. Soms komen mensen wel met deze vragen en dan probeer ik niet alleen duidelijk te maken dat de Kerk voor het leven kiest, maar vooral waarom de Kerk voor het leven kiest: een kerk of maatschappij die niet voor het leven zou kiezen, is formeel ten dode opgeschreven.’ Wat vindt u van het veroordelen door de Nederlandse kerkleiding van een zogenoemde ‘Oranjemis’ tijdens het wereldkampioenschap voetballen? ‘Laat die pastoor toch met rust, denk ik dan. Hoewel zo’n mis niet mijn voorkeur heeft, hoort een beetje souplesse bij het leven. Vooral in deze tijd dat de kerk het moeilijk heeft. Er zijn toch wel belangrijkere dingen in de kerk gaande dan zo’n Oranjemis? Dit onderwerp lijkt belangrijker dan de misbruikschandalen! Voor mij is helder dat een pastoor aan het altaar tijdens de consecratie van brood en wijn volledig toegewijd moet zijn aan God. Daar horen geen voetballen thuis. Aan het altaar ben je namelijk direct met God bezig. Maar voorafgaande daaraan of na

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 29

afloop moet een grapje kunnen, want dan ben je met de mensen in de kerk bezig. Daar verwachten ze ook iets menselijks. Als die combinatie klopt, dan bewandel je als pastoor de juiste middenweg.’ Is er een gulden middenweg mogelijk voor wat betreft het celibaat? ‘Een regel is geen regel, omdat het een regel is. Er moet draagvlak voor zijn. Of dat draagvlak er voor het celibaat is, dat moet je aan de priesters vragen. Wat mij opvalt, is dat vooral mensen die geen priester zijn een mening over het celibaat hebben. Persoonlijk ben ik meer voor het model van de Orthodoxe kerk in OostEuropa: een getrouwde man kan daar tot priester gewijd worden. Het celibaat heeft ook voordelen. Je hebt namelijk meer tijd voor het priesterschap en het parochieleven. Jij moet straks naar huis omdat je gezin je nodig heeft, maar ik kan gemakkelijk de hele avond doorgaan met dit interview.’ Is er volgens u geen relatie tussen het celibaat en het misbruikschandaal in de kerk? ‘Ik zie geen relatie tussen het celibaat en seksueel misbruik in de kerk. Volgens mij is het misbruik geen kerkelijk probleem, maar een maatschappelijk probleem. In

het pastorale werk hoor je er regelmatig over misbruik in de samenleving. Het is iets verschrikkelijks.’ Hoe vindt u dat de kerkleiding is omgegaan met het schandaal? ‘Weet je wat ik gemist heb? Een voorleesbrief van de bisschop in de vastentijd! Zo’n brief is er elk jaar, maar dit jaar niet. Terwijl juist nu zo’n brief nodig was om iets te zeggen over het misbruikschandaal. In België was zo’n brief er wel. Juist omdat de priesters verdacht zijn, moet de bisschop er iets over zeggen in een brief die de pastoors dan voorlezen. Wat me opvalt is dat de kerk slecht is in het inspelen op de actualiteit.’ Rector Vries van priesteropleiding Groot-Seminarie Rolduc typeert de pastoor van de toekomst als teamplayer en manager. bent u dat? ‘De priester als manager? Het is altijd meegenomen als je als priester over meerdere vaardigheden beschikt, maar ik zie mezelf beslist niet als manager. De toekomst van de kerk hangt niet van structuren af en van management, maar van bezieling en inspiratie van de priesters.’

26-10-10 16:35

30 | november | ZUID | SociETy

de protestanten zijn sterk in sociaal engagement, de orthodoxen hebben meer een sterke geloofsbeleving van het mysterie Gods, en de katholieken zitten exact tussen beide in. Natuurlijk ben ik voor oecumenische dialogen, maar jammer genoeg gaat men dan vooral uit van wat de overeenkomsten zijn tussen protestanten, katholieken en orthodoxen. En dan kom je vanzelf uit bij de protestanten! Dat is dus een vreemde startpositie. En wat de dialoog met de islam betreft: er staan veel onjuistheden in de Koran over het christendom. Daar moeten we beginnen bij een dialoog. En we moeten ook kritisch durven zijn over de onderdrukking van christenen in de Arabische wereld. Daar moet over gesproken kunnen worden en dat is nu nog te weinig het geval.’ Naast de oude Tridentijnse mis, komen ook veel nieuwe bewegingen op in de Katholieke Kerk, zoals Neocatechumenaat, Opus Dei, Focolare. Wat vindt u van deze nieuwe evangelisatiebewegingen? ‘Ik heb me nooit aan nieuwe bewegingen gebonden. Al die bewegingen hebben wel iets goeds. Je kunt het goede ervan toepassen, zonder één stroming zaligmakend te noemen. Ik ben er zelf nog niet toe gekomen, maar wat ik heel belangrijk vind, is het opzetten van gespreksgroepen. Je geeft je parochianen de gelegenheid om een paar avonden te praten over het geloof. Daar heb ik in mijn vorige parochie goede ervaring mee opgedaan. Want er is grote behoefte aan. Mensen weten vaak nauwelijks nog waarom we een processie lopen Jij enJij ik altijd samen , samen en één, ik of wat altijd er precies gebeurt tijdens een mis. samen samen lachen, samen huilen. lac Dat heeft te maken methen de overgang van AltijdAltijd zijn wij er voor elkaar. zijn e de volkskerk naar dewij keuzekerk. Vroeger werd de traditie als vanzelf doorgegeDit gegeven Dit uitgebeeld in een schitterende gegeven u ven. Nu moet je ering iets meer moeite voor gouden ringgouden bezet met briljant r b doen, je moet meer uitleggen. Dat heeft geslepen geslepen diamanten. diam ook voordelen. Bij de volkskerk kon de persoonlijke overtuiging van de katholiek “Samen” “Samen” wordt vertaald door de twee word minder aanwezig zijn. Nu moeten mensen meer dan vroeger echt kiezen voor de d banden banden van de ring samen in het midden van kerk.’ te versmelten te tot een onverbrekelijke ver verbinding. smelten Ugezet lijkt niet echt te willen kiezen Waarin W gezet de briljanten aar ,die de schitterende in voor specifiek één ontwikkeling momenten momenten van ons samen zijn weergeven. in de Kerk. U presenteert zich in va heel duidelijk als een man van de Metaal: Metaal: 14 krt. Goud middenweg. Durft u niet te kiezen? ‘De oude Tridentijnse ritus enerzijds, Edelstenen: Edelstenen: briljant geslepen nieuwe evangelisatiegroepen anderzijds: diamanten 0.10 crt tw vs dat is de rijkdom van ons geloof. Mijn sleuPrijs:Pr € 875,00 ijs: telwoord is: middenweg. Je moet je mijns Ontwerp: Ontwerp: Jos van Velthuysen inziens nooit fixeren op één weg. Het is goed om al die verschillende vormen van ons geloof te koesteren. Er leiden vele wegen naar Rome.’

Vele wegen leiden naar Rome Vlakbij uw pastorie woont een zogenoemde weddingpastor: iemand die tegen betaling huwelijksceremoniën verzorgt. Vormt hij concurrentie voor u? De pastoor lacht. ‘Ik vind dergelijke ‘concurrentie’ niet verkeerd. Want wie gedwongen wordt een keuze te maken, doet dat bewuster. Mensen moeten nu bewuster kiezen voor de katholieke kerk dan toen de vanzelfsprekende volkskerk er nog was.’ Geldt dat ook voor een kerkdorp als Slenaken? De kerk is daar toch nog steeds als vanzelfsprekend verbonden met het verenigingsleven? ‘‘Dat is de oude “tegenstelling” tussen volkskerk en keuzekerk. Mag ik een beeld gebruiken? Bij keuzekerk denk ik aan een vlammend geloof, bij volkskerk meer aan een gloeiende en soms smeulende pit. Ik ben de laatste die zo’n smeulende pit zou

willen doven.’ De paus heeft onlangs een commissie ingesteld voor de herevangelisatie van West-Europa. Religie is weer in, maar de meeste Nederlanders geloven in ‘iets’ zonder zich aan te willen sluiten bij een kerkgemeenschap. Hoe kan de kerk van Rome daar op inspelen? ‘Er gaat niets boven het persoonlijke contact van mens tot mens. Niets is zo belangrijk als huisbezoek of het bezoek aan plaatsen waar mensen samen komen, om zo met mensen in contact te komen. Dan blijkt elke individu zijn eigen verhaal te hebben. Daar naar luisteren en van daaruit samen op zoek gaan: dat is de kracht van de kerk.’ De islam komt op in Nederland. Hoe denkt u over de dialoog tussen de verschillende christelijke kerken en de dialoog met de islam? ‘De sterke punten van de drie grote christelijke stromingen zijn de volgende:

Akerste nweg 1 8 | 62 7 AC Heer - Maastricht Tel.: 043 - 361 50 93 E-mail: info@juweliervanvelthuysen.nl www.juweliervanvelthuysen.nl

“Samen” “Same

Akersteenweg 118 | 6227 AC Heer - Maastricht Tel.: 043 - 361 50 93 E-mail: info@juweliervanvelthuysen.nl www.juweliervanvelthuysen.nl

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 30

Akerste

E-m

26-10-10 16:35

Hout, het enige bouwmateriaal dat weer bijgroeit Wie meer wil weten over toekomstgericht bouwen: Vestigingsadres

Tel. 045-5353120

Krijgersberglaan 57

Mob. 06-55392784

6371 CA Landgraaf

Fax. 045-5354066

www.houtskeletbouwlimburg.nl

Tweede toekomst voor houtskeletbouw In Duitsland werken nu al 250.000 mensen in de groene industrie. Landen met een sterke groene economie, zullen straks het beste presteren, verwachten de deskundigen. Logisch: met zijn allen begrijpen we inmiddels dat groen denken alleen niet genoeg is. We moeten groen handelen om onze kinderen en kleinkinderen ook een leefbare wereld te gunnen. Groen leven en ondernemen wordt goud waard. Groen bouwen bestaat al lang, maar krijgt nu door het nieuwe bewustzijn de wind in de zeilen, merken ook Leo Leerssen en Roy Ouwerkerk van Houtskeletbouw Limburg. “Houtskeletbouw was al duurzaam vanwege het materiaalgebruik (hout groeit bij) en de energie-efficiëntie van dit type woningen. Houtskeletbouw gaat vooral uit van de uitstekende

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 31

warmte-isolatie die hout biedt. In combinatie met diverse isolatiematerialen kunnen eenvoudig Rc-waarden boven de 5 K/W gerealiseerd worden. Aangevuld met warmtepompen en zonnecollectoren zijn deze woningen extreem energiezuinig, indien gewenst uit te voeren als nul energie woning. (passiefwoning) In een nog verdere toekomst zijn we met zijn allen niet alleen klanten van energiebedrijven, maar zijn huishoudens ook leveranciers aan het netwerk.” Leerssen heeft al twintig jaar ervaring met houtskeletbouw. Hij ziet de vraag naar deze bouwmethode gestaag toenemen. “Met houtskeletbouw kun je elk woningontwerp met elke denkbare buiten- en binnenafwerking op het hoogste kwaliteitsniveau realiseren.

26-10-10 16:35

Voerendaal, Kundergats 31

Internetnummer 38529

Riant wonen in Voerendaal Vrijstaande villa, zeer luxe afgewerkt. De royale woonkamer heeft een afmeting van ca. 64 m² en is voorzien van een open haard die tevens functioneert als roomdivider. Vanuit de woonkamer bereikt u via een dubbele schuifpui de geheel omsloten tuin die grotendeels belegd is met natuursteen en voorzien van een waterpartij. De halfopen keuken is uitgerust met een moderne keukeninstallatie en kookeiland. Behoudens garage en kantoorruimte is de gehele begane grond voorzien van een granieten vloer. De inpandig bereikbare garage heeft een automatisch bedienbare sectionaalpoort. Op de eerste verdieping zijn drie slaapkamers, alle met plankenvloer en één met toegang tot balkon. De masterbedroom is voorzien van een roomdivider en inbouwkasten. In de badkamer beschikt u over een duoligbad, inloopdouche, badkamermeubel met dubbele wastafel en designkranen. Op de tweede verdieping bevinden zich nog twee slaapkamers, beide met laminaatvloer.

Prijs € 449.500,- k.k. Kruisstraat 56 • 6411 BW Heerlen Tel: 045 - 571 22 55 • info@bonnema.nl • www.bonnema.nl

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 32

26-10-10 16:35

oMSLAGARTiKEL | ZUID | november | 33

Feest voor de koper MAASTRICHT - Makelaar Erik Bessems is optimistisch over de situatie op de woningmarkt. Door Maurice Ubags | Foto: Frits Widdershoven

rik Bessems is snel klaar met de crisis op de woningmarkt. “Er is in pricipe maar één groep die momenteel niets kan en dat zijn de mensen die op de top van de markt, in de jaren tot ongeveer 2007, begin 2008, een woning hebben gekocht en die ook nog eens top gefinancierd hebben, tot wel dik zes, zeven keer hun bruto-inkomen. Die groep mensen zal eerst enig kapitaal moeten opbouwen, voordat ze kunnen verhuizen zonder met schuld te blijven zitten.” Bessems: “Voor alle anderen is het een feest om nu te kopen, mits je realistisch bent. Je kunt nu niet een groter huis kopen tegen de prijzen van nu, als je je eigen huis wilt verkopen tegen de prijzen van enkele jaren geleden. Wie zo realistisch is, is nu zelfs tien tot twintig procent goedkoper uit bij het vinden van een groter huis dan enkele jaren geleden.” De makelaar, die voorzitter Vakgroep Wonen is bij de landelijke Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM), kan het snel voorrekenen. “Als je eigen huis dertiggduizend euro minder oplevert dan enkele jaren geleden maar je droomhuis is inmiddels vijftigduizend euro gezakt in prijs, dan ben je spekkoper. Je betaalt niet alleen minder, over het verschil betaal je ook nog eens geen kosten koper.” Voor Bessems is het duidelijk dat kopers juist nu in actie moeten komen. “We zien de markt nu stabiliseren, al is dat natuurlijk op een lager volume transacties dan een aantal jaren geleden (2007: 185.000 transacties, 2010: 125.000 transacties). Nu hebben kopers nog een ruime keuze. Ze hebben de tijd om te onderhandelen. De rente is nog steeds historisch gezien erg laag, zelfs als je de rentestand voor langere tijd vastzet.” Het spiegelbeeld van de kopersmarkt is

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 33

Erik bessems: “Regering moet groen wonen stimuleren“

die van de verkopers. Bessems is niet pessimistisch. “Het begint met goed prijzen van de woning. Je kunt je huis verkopen als het van de honderd vergelijkbare woningen bij de top-25 zit. Het huis moet helemaal bij zijn qua onderhoud. De woning moet van binnen en van buiten schoon en fris zijn. Je hoeft geen designer-meubelen te hebben, maar het moet wel ruimtelijk uitzien. Persoonlijke spullen moet je opbergen. Indien nodig moet je een stylist het huis laten aanpakken. Dat scheelt enorm in de presentatie. Van groot belang is dat je professionele foto’s laat maken. Je moet op Funda staan: dé woonsite. Als makelaar moet je tegenwoordig net zo veel verstand hebben van marketing als van het makelen zelf.” De nieuwe realiteit biedt kansen. “Het gaat nog altijd om locatie en kwaliteit. Kijk eens naar een gebied als de Parkstad. De voorzieningen zijn er top. Binnen goed twintig minuten rijden ben je op elke plek in Zuid-Limburg. Je hebt er veel kwalitatieve huizen voor op dit moment absolute bodemprijzen.” Volgens Bessems is ZuidLimburg in feite één woningmarkt. “De afstanden zijn zo klein, waar heb je het over? Op tien minuten van Maastricht zit je in het halve Heuvelland. De Eiffel en de Ardennen liggen in je achtertuin. Binnen

één uur rijden: zeven vliegvelden en wel dertien grotere theaters!” Kansen ziet Bessems ook als er veel meer regie zou komen in Zuid-Limburg als het gaat om het ontwikkelen van centra. “Maastricht is nu de centrumstad. Overvol, het verkeer loopt er muurvast. Dat is puur slecht voor het milieu. Dan moet je niet meer willen groeien, dan moet je juist een tweede centrum in de regio versterken. Zodat je de voorzieningen en bijvoorbeeld ook het verkeer spreidt. Ook voor toeristen is het goed als er naast Maastricht nog een centrum is.” Zijn Zweedse vriendin heeft Bessems nieuwe groene inzichten gegeven. “Je moet je voorstellen hoe je over honderd jaar wilt werken, recreëren en wonen. Daar moet je nu op anticiperen. Als je als uitgangspunt neemt dat energie schaars en onbetaalbaar wordt, ga je anders tegen city-planning aankijken. In Zweden doen ze dat. Ik vind ook dat het kabinet veel groener moet sturen: ga je verhuizen naar een huis dichter bij de werk, krijg je korting op de overdrachtsbelasting. Ga je verhuizen naar een energie-neutraal of nog beter een een energie-passief huis, betaal je geen overdrachtsbelasting meer.”

26-10-10 16:35

34 | november | ZUID | oMSLAGARTiKEL

bouwen wat de bewoner wil MAASTRICHT - Het lijkt een open deur. Bouw woningen waar mensen in willen wonen. Laat de vraag het aanbod in type woning bepalen. Zo zou het moeten zijn, zo wordt het ook als het aan 3W Vastgoed ligt, maar zo is het lang niet geweest. Door: Peter Eberson

obèrt Dackus, hoofd Research en Concepts bij 3W rekent af met Vast-goedontwikkeling Oude Stijl en introduceert Vastgoedontwikkeling Nieuwe Stijl. Hij begint met een eenvoudig voorbeeld. “In de fraaie wijk Cèramique in Maastricht staat een appartementencomplex zonder balkons. Stedenbouwkundig heel verantwoord, maar vanuit het oogpunt van de gebruiker onbegrijpelijk. Want net zo goed als de tuin een verlengstuk is van je woonkamer, geldt dat absoluut voor een balkon. Met je gezin of familie lekker buiten eten moet gewoon mogelijk zijn. Of neem de architect die in Maastricht in een straat ramen wilde maken waardoor je alleen naar buiten kan kijken als je aan tafel zit. Dat paste mooi bij het ritme van het straatbeeld. De meeste mensen willen echter ook als ze in hun woonkamer staan door het raam naar buiten kunnen kijken.” zegt Dackus. Het zijn dit soort voorbeelden die Dackus nog onder de noemer Vastgoed Oude Stijl schaart. Het was tekenen, rekenen en bouwen. De wensen van de gebruiker waren weliswaar onderdeel van het ontwerptraject, maar aan het eind van de rit bleken ontwerp en financiën doorslaggevend te zijn. Ook 3W maakte zich er schuldig aan. Maar vanwege de sterk veranderende markt, is zij voorvechter van klantgerichte projectontwikkeling. Individualisering en toegenomen welvaart hebben er voor gezorgd dat we op een onderscheidende manier willen leven, dus ook willen wonen. Consumenten verwachten van hun woning en woonomgeving specifieke kenmerken die bij hun lifestyle horen. Voorbeelden hiervan kunnen zijn de mogelijkheid van een atelier aan huis of een kindvriendelijke buitenruimte. Deze verwachting, in combinatie met de groeiende behoefte aan kwaliteit, vraagt individueel maatwerk en zeggenschap over de grootte, ligging en indeling van de

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 34

woning. De consument beheerst de 3K’s: is Kritisch, gaat voor Kwaliteit en heeft Kennis. Daar moet je als projectontwikkelaar rekening mee houden. In goede tijden was er sprake van een aanbiedersmarkt en de woningen werden goed verkocht. Maar de transformatie naar een vragersmarkt stelt hoge eisen aan onze marktkennis. We moeten veel meer rekening houden met de woonwensen van de consument. En ik ben ervan overtuigd dat de consument bereid is te betalen als zijn woning meer aan zijn wensen voldoet. Waarom kun je tegenwoordig wel

het plangebied, de stad, de locatie. Deze ingrediënten vormen belangrijke uitgangspunten bij de vastgoedontwikkeling. Het empatisch vermogen van vastgoedpartijen wordt in de toekomst belangrijker: inleven in de consument, weten wat die wil. Als het om binnenstedelijk wonen gaat wil de consument een veilige woonomgeving, hoog comfort, dicht bij voorzieningen. Op basis van de wensen worden de voorzieningen in een binnenstedelijk woonmilieu gedefinieerd. Deze vormen de uitgangspunten voor marktgerichte stedenbouw: de vertaling van de functionele wensen

Robèrt Dackus: “De trend is

je auto volledig naar eigen smaak laten samenstellen, maar je huis niet?” Biedt de woonconsument adequate keuzemogelijkheden, opties die aansluiten bij zijn wensenpakket en zijn budget. Robèrt Dackus heeft het over Vastgoedontwikkeling Nieuwe Stijl. Dit proces start met de vraag “Voor wie doen we het?” en vervolgens “Wat willen zij?”. De volgende stap is het in beeld brengen van

van toekomstige gebruikers in ruimtelijke visies. Gelukkig is er een kentering in de vastgoedsector waar te nemen, het begin is er maar we zijn er nog lang niet. Dackus pleit er ook ervoor om zogeheten ‘vreemde vogels’ in de ideefase erbij te betrekken. “Ik denk bijvoorbeeld aan een jachtenbouwer. Iemand die gewend is om elk jacht anders in te richten voor een zeer kritische

26-10-10 16:35

duidel

trend is

oMSLAGARTiKEL | ZUID | november | 35

consument. Iemand die anders tegen het inrichten van ruimtes aankijkt en met heel andere materialen werkt. Dat kan heel verfrissend werken. De core business van 3W zijn binnenstedelijke herontwikkelingsprojecten met de focus op winkels. Het zijn veelal mixed use projecten waar boven de winkels ook woningen worden ontwikkeld. Het is dus essentieel de wensen van toekomstige bewoners én retailers te verenigen in één project. Dit vraagt om een goed inzicht in de wensen. Wij betrekken retailers vroegtijdig in het proces. Een belangrijk aspect is de logistiek, de bevoorrading van de winkels. Vaak een onderbelicht thema. Essentieel voor de retailer maar kan overlast veroorzaken voor de bewoners. Zo is het onder meer belangrijk te weten hoe

naam van een befaamde architect die het gebouw heeft ontworpen. In de praktijk laat slechts drie procent van de kopers of huurders zich leiden door de architect. De andere 97 procent niet. Welke aspecten belangrijk zijn kun je onder andere via consumentenpanels achterhalen. Laat ze vertellen wat zij belangrijk vinden. Hierdoor krijg je nog beter inzicht in hun wensen, wat leidt tot betere verkoopbaarheid van de woningen. Dit lijkt een kostbaar proces, maar een verkeerd ontwikkelde woning wordt niet verkocht en kost nog meer geld. Gezinnen met kinderen willen best in de stad wonen, bij voorkeur in een stadswoning met een tuintje en een eigen parkeerplek, in een woonomgeving met voorzieningen voor kinderen.

‘Ik denk wel dat er een nichemarkt is voor een tweede woning in Zuid-Limburg’

duidelijk. De klant krijgt een meer bepalende stem“

de vrachtwagen van de toekomst er uitziet. Nieuwe technieken en afmetingen stellen andere eisen aan de laad-loshof. Door cocreatie met een vrachtwagenproducent kunnen we de laad-loshof beter ontwerpen en daarmee de overlast voor bewoners voorkomen. Het mes snijdt dan aan twee kanten. Vastgoedprofessionals en ook overheden denken nogal eens dat mensen in een gebouw willen wonen vanwege de

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 35

Vaak wordt dan gezegd dat het te duur is, maar met slimme oplossingen en maatwerk hoeft dat absoluut niet het geval te zijn. Dat betekent dus dat er in het ontwerp van nieuwe stedelijke woonmilieus rekening moet worden gehouden met deze wensen. Indien niet in deze wensen wordt voorzien, mis je een interessante groep binnenstadsbewoners. De crisis laat ook in Maastricht van zich horen. Dit heeft gevolgen voor Belvédère. Zo is het aantal van 4400 geplande woningen gehalveerd tot 2200 en dan alleen nog maar dicht tegen de binnenstad. Maar het blijft niet bij het reduceren van het aantal woningen. Naar mijn mening is het belangrijk dat het totale woningaanbod van de huidige plannen nog eens tegen het licht te houden. Meer diversiteit in een brede prijsrange. Meer grondgebonden stadswoningen en minder appartementen. Hierdoor wordt de plek aantrekkelijker voor een bredere groep potentiële bewoners. Hou ook rekening met trends als mixed age living, huishoudensverdunning, latinisering en individualisering. Men wil best in een rijtjeshuis wonen, maar wel met een eigen identiteit. Kijk maar naar het succes van het woonproject Brandenvoort in Helmond. Het type woningen dat er straks gebouwd gaat worden moet aansluiten bij de vraag van de bewoners. De trend is duidelijk. De klant krijgt een meer bepalende stem. Misschien wel met dank aan de crisis, die noopt tot

anders denken. Het moge duidelijk zijn dat economische crisis de vastgoedsector parten speelt. Een extra grote uitdaging staat Limburg te wachten op woningbouwgebied vanwege de krimp. Dackus gelooft niet zo zeer in stellingen als ‘krimp is een kans’. “In mijn ogen is krimp een groot probleem. Het ondermijnt het economische draagvlak voor adequate wijkwinkelcentra in woongebieden. En als er geen volwaardig voorzieningenniveau wordt geboden, kiest de woonconsument voor een woonomgeving waar dat wel het geval is. Je moet alle zeilen bijzetten. Eén van de weinige “kansen” is de opgave om een kwaliteitsimpuls te geven aan het woningaanbod zodat het weer voldoet aan de eisen die door de gebruikers worden gesteld. De welgestelde actieve 55+-ers hechten veel waarde aan hun sociale netwerk van familie, vrienden, verenigingen. De verhuisgeneigdheid is relatief groot, maar als ze verhuizen doen ze dat binnen een straal van circa 10 tot 15 km. Daarom geloof ik niet dat deze mensen uit het Westen naar Parkstad komen omdat ze daar een mooie woning vinden in het groen die betaalbaar is. Ik denk wel dat er een nichemarkt is voor een tweede woning in Zuid-Limburg, maar dat is een heel ander uitgangspunt. Voor jongeren geldt: Wonen volgt werk, zeker voor de zogeheten Powerkoppels. Deze mensen zijn minder gebonden en willen zo dicht mogelijk bij hun werk wonen. De beruchte braindrain (wegvloeien van kennis) is niet te voorkomen door alleen maar een passend woonproduct te bieden. En eerlijk is eerlijk, studenten aan Universiteiten en Hoge Scholen richten zich volledig op de Randstad. Daar zijn de banen en zullen daar dan ook gaan wonen. In krimpgebieden blijven de mensen wonen die er geboren zijn, maar van een massale trek naar deze gebieden zal geen sprake zijn.” Robèrt Dackus verwacht wel de eerste tekenen van herstel op de woningmarkt. De komst van een nieuw kabinet betekent dat er meer zekerheid is. Meer zekerheid over het behoud van de hypotheekaftrek. Veel potentiële kopers hebben hun aankoopbeslissing nog even uitgesteld, maar nu zal de verkoop en dus doorstroming langzaam op gang komen. Het belangrijkste blijft echter werk. De zekerheid van een baan is cruciaal voor de ontwikkeling van de woningmarkt. Daar ligt een grote opgave voor de provincie, gemeenten in samenwerking met het bedrijfsleven. Co-creatie is een waardevolle stap, maar zeker geen eenvoudige stap in Vastgoedontwikkeling Nieuwe Stijl. Een grote uitdaging voor de hele vastgoedsector!

26-10-10 16:35

t voelt goed, Het voelt goed, het voelt Willems et voelt Willems D

at is al vele jaren het credo van Willems Project- en binnen twee weken bij u afleveren en plaatsen. En, als Luxa-

Woningstofferingen. Kom naar deen sfeervolle showadviseren zij u graagdoor bij het at is al vele jaren het credo van Willems Projecttie. Alles wordtflexspecialist gelegd, opgehangen of gemonteerd een bepalen van de room in Meerssen. U vindt de ruimste keuze in ideale raamdecoratie. Alles wordtengelegd, opgehangen of geWoningstofferingen. Kom naar de en daar sfeervolle team van specialisten. Op tijd en volgens afspraak dat tegen gordijnen, vloerbedekking, laminaat, en marmoleum. showroom in Meerssen. U vindt daar de vinyl ruimste de beste prijs inmonteerd de Euregio.door een team van specialisten. Op tijd en volgens keuzeiedere in gordijnen, vloerbedekking, laminaat, viVoor woonstijl heeft Willems de passende bekleding. afspraak en dat tegen de beste prijs in de Euregio. nyl en marmoleum.Voor iedere woonstijl heeft Willems de pasWillems Projecten Woningstofferingen heeft een naam sende bekleding. Willems ProjectWoningstofferingen opgebouwd in het en bedrijfsleven, maar isheeft er óók voor de parIn de40 showroom Meerssen is hetinhele assortiment onder een naam opgebouwd in het bedrijfsleven, maar is óókvakman. voor showroom Meerssen is het heleéén assortiment onder ticulieren! Eigenaar Sjef Willems iser een Met jaar Ininde dak gebracht. De complete collectie kan hier in alle rust worden de particulieren! Eigenaar Sjef Willems is een vakman. Met 40 ervaring en een ISO certificering staan hij en zijn team garant één dak gebracht. De complete collectie kan hier in alle rust bekeken. Particulieren, inkopers of architecten worden hier jaar ervaring en een ISO certificering staan hij en zijn team gavoor een uitstekende service. De persoonlijke wensen van elke worden bekeken. Particulieren, inkopers of architecten wordoor Sjef Willems en zijn personeel vakkundig en in alle rust rant voor een uitstekende service. De persoonlijke wensen van klant staan voorop. Zo is het mogelijk om uw eigen ontwerp den hier door Sjef Willems en zijn personeel vakkundig en in geadviseerd. Overtuig uzelf en kom een kijkje nemen aan het elke klant staan voorop. Zo is het mogelijk om uw eigen ontwerp in uw lievelingskleur of elk gewenst design te maken. Wil- alle rust geadviseerd. Overtuig uzelf en kom een kijkje nemen Weerterveld in Meersen. Zodat óók u straks kunt zeggen: “Het in uw lievelingskleur of elke gewenst design te maken. Willems lems Project- en Woningstofferingen beschikt over een eigen aan het Weerterveld in Meerssen. Zodat óók u straks kunt zegvoelt goed, het voelt Willems”. Project- en Woningstofferingen beschikt over een eigen naaianaaiatelier voor gordijnen. Zij kunnen telier voor gordijnen. Zij kunnen daardoor uw gordijnendaardoor binnen uw gordijnen gen: “Het voelt goed, het voelt Willems.” 2 weken bij u afleveren en plaatsen. En, als Luxaflexspecialist adviseren zij u graag bij het bepalen van de ideale raamdecora-

Showroom Showroom

Weerterveld 10 - 6231 ND Meerssen - T + 31 (0) 43 408 2218 - F + 31 (0) 43 408 2678 E info@willemsprojectstofferingen.nl - www.willemsprojectstofferingen.nl

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 36

26-10-10 16:35

Vbo Makelaars zien voorzichtig herstel MAASTRICHT - De tachtig Limburgse makelaars, aangesloten bij VBO Makelaars zien een voorzichtig herstel van de woningmarkt. Door Peter Eberson

“E

r komt meer beweging in,” zegt Stephan Laenen, voorzitter van de afdeling Limburg van VBO Makelaars. Sinds 1 oktober heeft hij de voorzittershamer overgenomen van Paula Cox-Wachelder, die wel nog in het hoofdbestuur van de VBO zitting blijft houden om de Limburgse belangen te waarborgen. De VBO-makelaars denken dat het zelfs een goede tijd is om te kopen. “Sinds de zomervakantie zijn er weer meer bezichtigingen. Op de woningmarkt zien we dat kijkers nu vaak ook kopers zijn. Er wordt heel gericht gezocht.” Volgens de voorzitter van VBO Limburg geldt voor een hele grote groep mensen dat kopen nu interessant is. “In de eerste plaats is er een gigantisch aanbod aan woningen. De prijzen zijn gedaald en de rente is nog steeds laag,” zo somt hij op. “Voor een rentevast periode van tien of twintig jaar blijft de rente onder de vijf procent. De Weertse makelaar somt nog een ander positief effect op. Dan gaat het om de zogeheten bijproducten zoals overlijdensrisicoverzekeringen en inboedelverzekeringen. Doordat er op dat gebied meer concurrentie is, zijn die verzekeringen vaak voordelig. Het meest profiteren starters of huurders die gaan kopen. Mensen die hun eerste woning gaan kopen, kunnen op hun gemak te markt verkennen. Er valt goed te onderhandelen.” Het beeld dat angst regeert klopt nog steeds. “Mensen zijn bang om een nieuwe woning te kopen omdat ze vrezen hun eigen huis niet snel genoeg kwijt te raken.” Die angst is maar voor een deel terecht, meent Laenen. “Je moet je bij de verkoop van je huis niet zelf voor de gek houden. Een reële prijs, een goede presentatie maakt heel veel woningen goed verkoopbaar. Een reële prijs is toch vaak

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 37

een lagere prijs dan de mensen in eerste instantie zelf denken te kunnen vragen. Als in een straat drie woningen te koop staan voor 189.000 euro en jij vraagt voor je huis 179.000 euro, dan is de kans groot dat je snel verkoopt. De mindere opbrengst kun je dan proberen terug te krijgen bij het onderhandelen over de transactieprijs van de aan te kopen nieuwe woning.” De makelaar bevestigt dat een goede presentatie van een woning wonderen doet. Niet alleen door veel en goede foto’s op internet te zetten, maar ook door eerst een beetje in de eigen woning te investeren. “Mensen zijn daar soms huiverig voor. Ze zeggen dat hun huis te koop staat, dus hebben ze weinig zin om veel te veranderen. Toch adviseren wij hen eerst eens een pot verf te gaan gebruiken, een laminaatvloer doet soms wonderen, net als neutrale gordijnen en passende frisse accessoires. In feite betekent verkoopklaar maken dat er wordt opgeruimd, zodat de woning er fris en ruimtelijk uitziet. De woning dient geneutraliseerd te worden; De woning dient getransformeerd te worden tot een promotie-object. Woningen tot ongeveer twee ton en net daar boven worden op die manier vlot, en dan bedoel ik binnen enkele maanden, verkocht. Het verhaal dat banken moeilijk doen bij het verstrekken van hypotheken klopt volgens Laenen niet. De situatie is genormaliseerd. Ouderwets solide zou ik het willen noemen. Niet meer een hypotheek van meer dan zes keer het jaarinkomen. Banken kijken of je een baan hebt, of je niet (te veel) staat geregistreerd bij het BKR. Er worden meer verantwoorde hypotheken verstrekt. Eigenlijk zie je dat mensen eerst sparen zodat ze wat eigen geld hebben. Iedereen die zo bezig is krijgt een hypotheek, daar ben ik van overtuigd. Vroeger kon gewoonweg te veel. De mensen kiezen voor zekerheid. Vooral spaarhypotheken en de rente voor lange tijd vastzetten. Tien, maar vaak ook twintig jaar vast. Eigenlijk is alles nu weer beter in balans. Geen onverantwoorde risico’s niet alleen ter bescherming van de banken, maar vooral ook van de consumenten.”

26-10-10 16:35

Open dagen op 14 november en 12 december van 11.00 uur - 16.00 uur

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 38

26-10-10 16:35

oMSLAGARTiKEL | ZUID | november | 39

Goede prijs, mooie woning, maar geen kopers BORN - Een mooie, moderne, ruime, vrijstaande villa met zwembad aan de rand van een jonge nieuwbouwwijk. Centraal gelegen met een perfecte aansluiting op de A2. Vraagprijs: 478.000 euro. Het lijkt niet moeilijk om voor deze woning een koper te vinden, maar de praktijk is weerbarstiger. Door Peter Eberson

at ondervindt de familie Strikers uit Born, die hun woning sinds 2008 in de verkoop heeft. Drie makelaars en twee prijsdalingen verder staat het bord Te Koop nog steeds in de tuin.

riante woonkamer (51 vierkante meter) met halfopen keuken, bijkeuken, aangebouwde werkruimte, vijf slaapkamers, grote garage en tuin met een zwembad van acht bij vier meter en een groot gemetseld tuinhuis. Het zwembad wordt met zonnecollectoren verwarmd. Een jaar na het te koop zetten van de woning voert de familie Strikers de eerste prijsdaling door. Het pand gaat in 2009 met 34.000 euro in vraagprijs omlaag en staat dan voor 535.000 euro te koop. Momenteel is de prijs 478.000 euro. Op dit moment houdt de derde makelaar zich met de verkoop bezig. Paul Strikers legt uit. “De ene makelaar is de andere niet.

getrokken, anderzijds zorgt vers bloed ook voor nieuwe inzichten en een nieuwe benadering. Was vroeger de locatie van doorslaggevende aard, tegenwoordig is de presentatie van de woning het belangrijkst om onderscheidend te zijn.” Om de verkoop te stimuleren heeft het gezin Strikers ook zelf extra dingen gedaan. De familie zorgde voor een energielabel. Hun woning valt in de energiegunstigste categorie. De Strikers lieten een professionele video maken van hun woning die ze binnenkort op hun eigen website plaatsen. En minstens zo belangrijk. Niet de makelaar maakte foto’s van het pand, maar een professionele fotograaf. Zo hoeven bij het wisselen van een makelaar niet steeds opnieuw foto’s gemaakt te worden. Bovendien is een makelaar geen fotograaf en dat is vaak te zien aan de kwaliteit van de foto’s.

Alle inspanningen ten spijt, leverde dit nog geen koper op. “Het frustrerende is ook nog eens dat de door de gemeente vastgestelde WOZ-waardes momenteel niet marktconform zijn. De WOZwaardes bevinden zich veelal boven de huidige marktwaarde van veel woningen die te koop staan. In feite ligt onze huidige vraagprijs onder de herbouwwaarde.” In januari volgend jaar verhuist de familie Strikers naar hun nieuwe woning. Als hun huidige woning aan de Octavianus 29 dan nog niet is verkocht, is verhuur een optie. “Verhuur is al eerder overwogen,” zegt Paul. “De gedachte het pand In maart 2008 komt hun te verhuren terwijl zich juist dan moderne villa voor 569.000 euro net een koper meldt is de reden op de markt. De economische crisis tot terughoudendheid geweest. is nog ver weg en de prijs is een reaNieuwe regelgeving maakt verhuur listische prijs voor dit type woning. weer interessant. Omdat het om een In het begin zijn er bezichtiginhogere huur gaat is de woning vooral gen, maar als eind 2008 de crisis ideaal voor medewerkers van bijuitbreekt is het lange tijd stil. Dat voorbeeld Nedcar of Sabic. Verhuur een woning van 569.000 euro langer is interessant om de dubbele lasten te koop staat dan een huis tot twee ton, daar hield de familie Strikers Familie Strikers verlaagde de prijs van 569.000 naar 478.000 euro te reduceren. Het meest ideaal is echter een snelle verkoop.” al rekening mee. “Vergelijkbare Het is goed om van te voren te bepalen woningen in dezelfde buurt staan twee hoe lang een makelaar de tijd krijgt om een tot drie jaar te koop voordat zich een De woning van de familie Strikers staat op woning te vermarkten. Enerzijds om jezelf serieuze koper meldt,” zegt Paul Strikers. de website www.quadenmakelaars.nl niet te verwijten alles uit de kast te hebben In zijn huis is aan ruimte geen gebrek. Een Het is begin 2008 als Paul en Astrid Strikers besluiten een nieuwe woning te bouwen. Wederom in hun wijk Aldenhof in Born. De wijk is een nieuwbouwwijk, met zeer gevarieerde woningbouw en daardoor erg aantrekkelijk. Vooral de rustige ligging, maar toch slechts drie minuten van de autoweg, maakt de wijk geliefd. Ze verwachten dan ook hun oude woning binnen een redelijke termijn te verkopen. In ieder geval voor december 2010, de maand waarin hun nieuwe woning gereed is.

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 39

26-10-10 16:35

40 | november | ZUID | oMSLAGARTiKEL

Pieter Kromwijk voor zijn huis van de toekomst in Honthem: “We staan letterlijk aan het begin van een mooie, nieuwe, duurzame tijd.”

huis toekomst nu al in honthem HONTHEM - Pieter Kromwijk (ver) bouwde een duurzame woning in vier maanden tijd:. Tekst: Pedro Rademacher | Foto: Zuid

tel je voor: je woont in een mooi, modern en warm huis waarvoor je de rest van je leven geen energiekosten hoeft te betalen. Sterker nog: je huis levert zoveel energie op dat je het overschot kunt verkopen aan de energiemaatschappij. Rendabel wonen. In zo’n huis wonen Pieter Kromwijk, Vivienne Bancken en hun drie kinderen in Honthem, bij Margraten. Het huis van de toekomst, maar dan in het heden. Het eeuwenoude huis ligt aan het adres Honthem 47, op één van de allermooiste plekjes van Zuid-Limburg. Pieter en Vivienne kochten het oorspronkelijke huis in 1995. “Het huis stond destijds al zes weken in de krant, met een foto. Nieuwsgierig gingen we er die zondag stiekem een kijkje nemen. We troffen de toenmalige bewoner in de tuin, maakten een praatje en vervolgens gaf hij ons een ruime rondleiding door het huis. Een dag later hebben we het gekocht”, zegt Pieter Kromwijk. Kromwijk, geboren in Den Bosch (1956), runde destijds al jarenlang zijn eigen landschapsarchitectenbureau in Limburg. Sinds 2004 is hij mede-eigenaar van architectenbureau Vandehoek, Coenegracht en Kromwijk in Maastricht.

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 40

Dat bureau is gespecialiseerd in de architectuur van duurzame woningen, utilitaire gebouwen, plus de aanleg van tuinen, binnenplaatsen en parken. Duurzaam wonen is de trend in de internationale architectuur. Maar Nederland ligt wat dat betreft nog duidelijk achter, erkent Kromwijk. “Dat laat zich domweg verklaren doordat we in Nederland een relatief zacht zeeklimaat hebben: koele zomers en zachte winters. Bovendien hadden we jarenlang spotgoedkoop gas ter beschikking, dus wat maakte het uit? Sinds de gasprijs flink is gestegen begint ook hier het duurzaam wonen populair te worden. Daarom is het nu zaak om onze beperkte kennis van duurzaam bouwen zo snel mogelijk te vergroten.” Kennis van duurzame architectuur laat zich vooral vinden in landen met een landklimaat (hete zomers, koude winters) zoals in het oosten van Europa en in Alpine (sneeuw) gebieden. Ook Kromwijk wilde zijn kennis van duurzaam bouwen vergroten. Hij besloot om drie jaar geleden bij wijze van experiment een duurzaam gastenhuis te bouwen, in zijn tuin in Honthem. “Dat had als grote voordeel dat je blanco vanaf niets kon beginnen.” Binnen een jaar was het superzuinige gastenhuis voltooid. Een huis met grote ramen en een deels glazen dak voor zoveel mogelijk lichtinval, dikke houten, geïsoleerde muren en een hele dikke vloer van beton. “Beton houdt de warmte van het zonlicht heel lang vast.” Na dat gastenhuis had Kromwijk de smaak te pakken en

besloot hij om zijn woonhuis in Honthem te verbouwen tot een duurzame woning. In augustus 2009 werd begonnen met de isolatie. “Uitgangspunt is dat je de warmte in huis zo weinig mogelijk verloren wil laten gaan. In Nederland doen ze dat vooral door de binnenmuren te isoleren. Meestal spuiten ze de spouwmuren vol met schuim. Maar dat is niet ideaal: de beluchting van het huis komt in het gedrang, waardoor er vocht- en schimmelproblemen kunnen ontstaan.” In Oost-Europa en Alpine landen isoleren ze woningen op een geheel andere manier, die Kromwijk ook in Honthem toepaste. “We hebben de buitenmuren volgehangen met eps-platen. Eps noemen ze in de volksmond ook wel piepschuim. Daarna hebben we een dikke laag stucwerk over die platen gesmeerd. Op die manier kreeg het huis als het ware een warme, isolerende jas om zich heen.” Het oude pannendak werd vervangen door een dak van zonnecollectoren. Die leveren het huis de benodigde stroom. “In de zomer levert het dak veel meer stroom dan we nodig hebben, in de winter levert het dak iets minder stroom dan we nodig hebben, waardoor we stroom dan tijdelijk moeten afnemen van een energieleverancier. Maar op jaarbasis levert het dak gemiddeld meer op dan we nodig hebben. Het overschot verkopen we aan onze energieleverancier. Energienota’s krijgen we niet meer.” Het dak levert per jaar 12500 kilowatt stroom. Tenslotte installeerde hij een warmtepomp. Die pomp wekt warmte op door een ingenieus (Duits) systeem waarbij meer dan vijfhonderd meter dunne koperen pijpen op bijna één meter diep in sleuven worden begraven in het weiland rond het huis. Door die pijpen wordt de vloeibare chloorfluorkoolstofverbinding Freon door de koperen buizen gepompt. Op één meter diepte in de aarde heerst zomer en winter een constante

26-10-10 16:35

Nu p e e n ke

Co cen keu wa die de

Wo - R - V Per 1 - H

VESTE

oMSLAGARTiKEL | ZUID | november | 41

temperatuur van ongeveer 11 graden. Dat is precies genoeg om het vloeibare Freon te laten verdampen tot een gas. Terug bij de warmtepomp wordt dat gas onder druk gecomprimeerd, waardoor er warmte vrijkomt. Die warmte wordt gebruikt voor de warmwatervoorziening in het huis en de centrale verwarming. In november 2009 was de verbouwing klaar. Totale kosten 125.000 euro’s. Grootste kostenpost was het dak van zonnecollectoren, ter waarde van 50 mille. “Maar daarvoor ontvang ik jaarlijks ruim 4000 euro subsidie. Dus over pakweg 15 jaar heb ik dat dak dik terugverdiend,

aar eschikb e direc t b ses van Cor til r e p u u N o h t n pe enkele Cortile. Luxe & Comfort

zonder dat ik in de tussentijd energierekeningen hoefde te betalen.” Kromwijk is enthousiast over zijn nieuwe woning. Hij ontvangt regelmatig belangstellenden die nieuwsgierig een kijkje komen nemen in het huis van de toekomst. “De techniek van duurzaam wonen zal in de komende jaren alleen maar verder ontwikkelen. In de toekomst zullen er steeds meer huizen gebouwd gaan worden die zogenaamd ‘energiepassief ’ zijn: ze wekken hun eigen energie op en hebben geen behoefte aan extra energie van een leverancier.” Zijn opgedane ervaringen maken hem

Piazza. Wonen & Werken

Cortile is centraal gelegen, op loopafstand van het stadswinkelcentrum, de uitvalswegen en het NS station. Er is een ruime keuze in woningtypen met een goede prijs/kwaliteitverhouding, waar-onder de zgn. Serviced Apartments, ideaal voor mensen die op zoek zijn naar luxe en comfortabele woonruimte voor de korte of middellange termijn.

Piazza Céramique ligt aan de Boschcour, een sfeervol binnenplein aan de oostkant van de Maas. Het aantrekkelijke woongebouw ademt een mediterrane sfeer en de grote ramen met zonwerende luiken bieden veel lichtinval. Uniek aan Piazza is dat je kunt kiezen om hier te wonen, te werken of een combinatie van beide.

Woningtypen - Reguliere appartementen - Volledig gemeubileerde Serviced Apartments Per direct beschikbaar,: enkele penthouses met royaal dakterras, 1 slaapkamer en een atelierruimte - Huurprijs vanaf € 1299,50, excl. servicekosten en parkeren

Woningtypen - Stadswoningen - Luxe appartementen - Office apartments - Seperate werkunits

optimistisch voor de toekomst: “We staan letterlijk aan het begin van een mooie, nieuwe, duurzame tijd. De laatste tijd volg ik met veel interesse de Amerikaanse geleerde J. Rifkin. Rifkin voorspelt op goede gronden dat waterstof de nieuwe brandstof van de toekomst wordt. Dat betekent dat straks iedereen op deze wereld in voldoende mate voorzien zal zijn in de energie die nodig is om te kunnen overleven. Dat betekent dan tevens het einde van de oude, vervuilende, fossiele brandstofeconomie.”

Gemak, service en comfort staan voorop Cortile en Piazza beschikken over allerlei extra’s die het wonen nog meer veraangenamen, zoals toegang tot de exclusieve Céramique healthclub, een inpandige parkeergarage en een woonbode: een handige computer in de woning die dienst doet als video-intercom en brand- en inbraakalarm en waarmee eenvoudig boodschappen, een taxi of de stomerij besteld kunnen worden. Voor meer informatie over beide appartementencomplexen kunt u kijken op www.wonenopceramique.nl of bellen met onze verhuurmakelaars Anja Starren of Lieke van Eijndhoven (043 328 41 40) voor een afspraak of bezichtiging.

Céramique, luxe huurappartementen in vele stijlen

VESTEIND0138_ADV_CORTILE_ZUID.indd 1 KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 41

27-09-2010 26-10-1010:13:14 16:35

Kijk op

n.nl e s s e i h t . w w w ons formatie en

voor meer in sortiment. complete as

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 000902 Adv Zuid 420x297.indd 142

26-10-10 16:35

Komt u sfeer en bijzondere wijnen proeven op onze wijnmarkt? Z O N D A G 2 8 N O V E M B E R 2 0 10 VA N 1 2 . 0 0 U U R - 17. 0 0 U U R

Op zondag 28 november 2010 vindt de jaarlijkse gratis wijnmarkt plaats van Thiessen Wijnkoopers. Loop een route door ons sfeervolle pand aan de Grote Gracht in Maastricht langs de stands van internationale wijnhuizen, proef van de diverse mooie wijnen en proďŹ teer van speciale kortingsacties. We doen er alles aan om u deze dag een ultieme wijnbeleving te laten ervaren. Meld u voor vrijdag 26 november telefonisch, per e-mail of via onze website aan of loop even binnen voor die datum. Bezoekadres

Openingstijden winkel

Grote Gracht 18 6211 SW MAASTRICHT T. 043-325 13 55 E. wijnhandel@thiessen.nl W. www.thiessen.nl

Maandag: 13.00 - 18.00 uur Dinsdag - zaterdag: 10.00 - 18.00 uur Koopzondagen: 12.00 - 17.00 uur De speciale openingstijden in november en december vindt u op www.thiessen.nl.

Thiessen Wijnkoopers is als oudste wijnhuis van Nederland koninklijk hoďŹ&#x201A;everancier.

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 43

26-10-10 16:35 21-10-2010 16:06:08

Stichting De Weijerhorst

De activiteiten van Stichting De Weijerhorst zijn sinds begin 2008 via haar dochteronderneming Particon B.V. gericht op versterking van de economische infra-structuur en werkgelegenheid in Limburg. Voor industriële projecten en handelsactiviteiten in Limburg, die gezien kunnen worden als gezonde ondernemings- initiatieven, kunnen ondernemers zich voor risicodragend vermogen wenden tot Particon B.V. Het minimale te investeren bedrag voor ondernemingsplannen met positieve commerciële vooruitzichten bedraagt € 500.000.

Bakeplus Holding B.V. Venlo Syntech Holdings B.V. Venlo

Groothandel in grondstoffen voor bakkers, ijsbereiders en voedingsmiddelenindustrie en

Leverancier van geldvernietigingsmachines en

eigen producties van vers geschilde appels.

documentvernietiginsmachines wereldwijd.

Chemtrix B.V. Geleen Een bedrijf dat revolutionaire

Participaties van

microreactorsystemen ontwikkelt waarin

PARTICON B.V.

chiptechnologie wordt toegepast.

Tigenix N.V. Een beursgenoteerd biomedisch bedrijf dat voor uitbreiding van haar celproductiecapaciteit een productiefaciliteit start op het Chemelot terrein Geleen.

Kriya Materials B.V. Geleen Een bedrijf dat volledig transparante/ krasbestendige,antistatisch en/of zonwerende coatings door toepassing van nanotechnologie voor o.a. touch screens en mobieltjes ontwikkelt en produceert.

Business Center Roerpoort Een modern bedrijfsverzamelgebouw in Roermond voor startups, kleine bedrijven en grotere doorstarters in een omgeving die volledig gericht is op de wensen van dit soort bedrijven.

Stichting De Weijerhorst / Particon B.V.

Stichting De Weijerhorst

Bellefroidlunet 30 F — 6221 KN — Maastricht T 043 325 4393 — F 043 325 5720 — E info@deweijerhorst.nl Het jaarbericht sturen wij u na e-mail aanvraag toe.

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 44

26-10-10 16:35

oPiniE | ZUID | november | 45

cocAïnESTRATEGiE MoET KRAnT REddEn (ZUID, oktober 2010) Het artikel over en analyse van de Limburgse kranten is zeer informatief. Toch wordt een belangrijke verklaring waarom het deze kranten slecht gaat, niet genoemd, namelijk. het lage niveau van deze publicaties. Het is – zeker voor hoger opgeleiden – gewoon niet interessant deze kranten te lezen (en dus te kopen). Het niveau waarop men aangesproken wordt is te laag. Ik bedoel dit niet elitair. Er is een grote interesse door alle sociale lagen heen voor wat er in de regio gebeurt. Het niveau waarop dat gebeurt is echter zeer laag. De redacties rennen amechtig het populaire na – of wat zij denken dat populair is - in de hoop daar lezers te vinden. Uiteindelijk wil de lezer echter geen stroop om de mond gesmeerd krijgen maar iets appetijtelijks voorgezet krijgen. Ik stel het hier allemaal wat kort door de bocht en zwart/wit maar het algemene gevoel dat men krijgt als met de Limburgse media (geschreven, TV & radio) tot zich neemt is: hoe dom denken die mensen dat ik ben? Joep van Leeuwen

oMPRoEP L1 (ZUID, oktober 2010)

cocAïnESTRATEGiE MoET KRAnT REddEn (ZUID, oktober 2010) Hab das aktuelle Heft des neue Magazin „ZUID“ im Detail gelesen und finde die beiden Artikel ‘Cocaïnestrategie moet de krant redden’ und ‘De krant is dood, leve de krant!’ wirklich gut gelungen, spannend, augenöffnend und sehr interessant. Eine Kleinigkeit fehlt dabei, der Abonnementpreis. Dieser Preis sollte

Uw partner in

nicht höher sein als am Kiosk, was jedoch beim heutigen Limburger teilweise der Fall ist. Das Samstagsabonnement kostet beim „alten Limburger“ mehr als die lose gekaufte Zeitung. Egal wie das erklärt wird, so ganz richtig und kundenfreundlich ist das nicht. Das ist eine Kleinigkeit und sollte bei Zukunftsanalysen vielleicht noch berücksichtigt werden. Peter Wahlerr

Met dit schrijven wil ik graag reageren op het door Servaas Huys gestelde in bovengenoemd artikel in Uw blad. Huys zegt “op belangrijke momenten heeft ‘Harry Pennings’ vooral financieel heel goed gestuurd”. Het is dan van belang zich te realiseren dat hij dat deed als voorzitter van een Raad van Commissarissen, die in meerderheid uit de commerciële sector afkomstig was. Vervolgens zegt hij dat ook hij een aankoop van het pakket aandelen van

MGL met publiek geld, dat vervolgens naar ‘Londen’ verdwijnt, “een zorgpunt” acht. Als je die mening bent toegedaan is er een heel goede reden om naar Limburgse partners te zoeken! Die zijn er immers. Ook het College van GS zou aan het aantrekken van derden de voorkeur geven. Er is mijns inziens overigens geen reden om de aandelenverhoudingen te wijzigen. De stelling dat (private) aandeelhouders zo veel mogelijk willen verdienen is in dit verband historisch onjuist. Daarvan was en is bij L1 geen sprake en dat hoeft ook in de toekomst niet zo te zijn. Al kan ik mij een redelijk rendement, ook bij een bedrijf als L1, heel wel voorstellen. Het willen uitstappen van MGL is ook niet direct in deze sfeer gelegen, maar juist te zoeken in de jongste ontwikkelingen bij Mecom. Dit is in elk geval geen inhoudelijk argument om maar voor één aandeelhouder te kiezen. Inzake de ‘continuïteit’ van de omroep durf ik de stelling aan, dat als de commerciële aandeelhouders er niet geweest waren, L1 inmiddels – zeker in deze omvang en met dit succes - niet meer zou bestaan. De uit de publieke en private sector afkomstige Raad van Commissarissen en achter hen de aandeelhouders fungeerden als uitermate efficiënte bewakers van deze financiële continuïteit. Zo moet toch geconcludeerd worden dat deze unieke privaat-publieke samenwerking geleid heeft tot een aantoonbaar succes, dat een vervolg verdient. Drs Jan M.W. Nijsten Jan Nijsten was gedurende vele jaren (vice)voorzitter van het bestuur van de Stichting Omroep Limburg en tot 2008 lid van de Raad van Commissarissen van L1.

Als organisatie krijgt u regelmatig te maken met vraagstukken op het gebied van personeelszaken, arbeidsrecht, ontslagrecht of sociaal zekerheidsrecht. Onze ervaring leert dat bij het vroegtijdig inschakelen van een P&O professional en/of arbeidsrechtjurist, langdurige procedures en dus ook kosten kunnen worden voorkomen bij bijvoorbeeld (dreigende) arbeidsconflicten, reorganisaties, ontslagzaken, faillissementen, ziekteverzuim, Arbo, CAO, bedingen e.d.

Sociaal Zekerheidsrecht, Personeelszaken & Arbeidsrecht

Neem vrijblijvend contact op met mr. i.o. Jean Lemmens via 06-46291201 of jean.lemmens@intersym.nl Bezoek ook www.intersym.nl

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 45

26-10-10 16:35

46 | november | ZUID | oPiniE

Kiezen tussen wortel, knuppel en/of preek MAASTRICHT – De Rekenkamer Maastricht heeft een waardevol stukje werk afgeleverd. Het rapport over het onderzoek naar het spreidingsbeleid coffeeshops van de gemeente Maastricht bevat enkele cruciale ‘lessons to learn’. Hoe kunnen gemeenten beleid uitvoeren als andere (buur)gemeenten tegengestelde belangen hebben?

linea recta weer naar huis kunnen. Zo’n McDope-achtige constructie op een groot overzichtelijk terrein zou ook veel beter te controleren zijn. Dat zou de overlast in de stad moeten beperken. De coffeeshophouders wordt een worst van ongekende omvang voorgehouden als ze meewerken aan de verplaatsing: hun vergunning voor de coffeeshop wordt overdraagbaar. Nu is het zo dat de vergunning eindigt met het overlijden van de houder. Dat aanbod is aanlokkelijk: een overdraagbare vergunning is volgens kenners vele miljoenen euro’s waard.

Door Maurice Ubags | Foto: Jean Pierre Geussens

Burgemeester Gerd Leers, verantwoordelijk voor de openbare orde in zijn stad, is het gezicht van Operatie Coffeecorner. Leers is niet weg te slaan uit de lokale, de regionale, de landelijke en zelfs de internationale pers. Om duidelijk te maken dat het Maastricht menens is, schaart de raad zich unaniem achter de nieuwe strategie. Leers zelf geeft tientallen interviews om zijn beleid uit te leggen.

et rapport over het onderzoek naar het spreidingsbeleid coffeeshops van de gemeente Maastricht zou verplichte stof moeten zijn voor alle politici en bestuurders in Zuid-Limburg. Het college van Maastricht zakt zelf overigens grandioos voor het examen. Prelude. Eijsden, Margraten, Meerssen, Valkenburg en Maastricht spreken in 1994 met Maastricht af dat de stad voorziet in de behoefte aan coffeeshops en dat de vier omliggende gemeenten een 0-optiebeleid zullen voeren. In 1994 telt Maastricht 20 coffeeshops en de vier genoemde gemeenten samen nul. Het akkoord pakt slecht uit voor Maastricht. De stad trekt trekt inmiddels anderhalf miljoen drugstoeristen per jaar en krijgt alle overlast die daarbij hoort. Geweld, diefstallen, parkeeroverlast, verloedering, urineren op straat, schreeuwen, rondzwervende personen, witwaspraktijken, drugsrunners, levensgevaarlijke achtervolgingen in het verkeer.

In 2010 is niet één coffeeshop verplaatst. Wat ging er mis? Lezing van het rapport van de Rekenkamer (die voor het trekken van lessen vooral inzoomt op de

relatie met Eijsden) maakt duidelijk dat Maastricht vooral naïef is geweest over de opstelling van de buurgemeenten. De stad ging en gaat er niet vanuit dat er tegengestelde belangen zijn tussen beide gemeenten. En vanuit dat verkeerde uitgangspunt zijn verkeerde keuzes gemaakt om de zaak in beweging te krijgen. Het lijkt onbegrijpelijk dat Maastricht ervan uitgaat dat Eijsden inziet dat het oplossen van het Maastrichtse drugsprobleem ook een Eijsdens belang is. Eijsden had geen coffeeshops en wil er ook geen hebben. Eijsden ziet alleen maar nadelen. Het mag niet verbazen dat Eijsden in de loop der jaren steeds hardnekkiger alle middelen – vertragingstacktiek, onmogelijke eisen aan een vestigingsplaats stellen, een raadscommissie oprichten, juridische procedures - aanwendt om dat plan te dwarsbomen. Eijsden geeft Maastricht in feite een bestuurlijke middelvinger. Voor Maastricht is die houding van de kleine buurgemeente een verrassing: er wordt steeds vanuit gegaan dat er bij de spreiding van de coffeeshops geen sprake is van tegengestelde belangen tussen beide gemeenten. Maastricht blijft daarbij, zelfs

De druk van de bevolking op de lokale politiek wordt zo groot, dat Maastricht na tien jaar af wil van de in 1994 gemaakte afspraken. “Operatie Coffeecorner” heet het plan van aanpak dat in 2005 in Maastricht bedacht wordt. Kern van dat plan: een spreiding van de coffeeshops over drie plaatsen in de hele regio. Daar waar de drugstoeristen de grens overkomen, in Eijsden bijvoorbeeld - moeten ze hun drugs kunnen kopen, zodat ze daarna

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 46

26-10-10 16:35

oPiniE | ZUID | november | 47 adv_98x228

na wat allemaal gebeurd is in dit dossier en zelfs achteraf na lezing van het rapport van de Rekenkamer: de stad heeft ‘de overtuiging dat met deze spreiding van coffeeshops een gemeenschappelijk belang van Maastricht èn omliggende gemeenten gediend wordt’, heet het in de bestuurlijke reactie op het Rekenkamer-rapport. We schrijven dan 2010. Maastricht wil nog steeds niet erkennen dat Eijsden nu eenmaal – weinig solidair – kiest voor eigenbelang. Het is bijzonder leerzaam om te zien hoe de accountants en de onderzoekers van de Rekenkamer het probleem terugbrengen tot een stuk praktische theorie. Eerst constateren ze dat sprake is van een ‘zero sum game’. In slecht Nederlands: een nul-som spel. Simpel gezegd: de winst van de een, is per definitie het verlies van de ander. Dat is aan de beurs zo, het is ook zo in de verhouding tussen Maastricht en Eijsden. En dan zeker in de beleving van Eijsden: minder overlast in de stad, meer overlast in Eijsden. In de economische theorie is veel bekend hoe te handelen in het geval van zo’n ‘zero sum game’. Zo’n ‘zero sum game’ is voor Maastricht niet te winnen, als niet vooraf heel analytisch en rationeel wordt nagedacht hoe Eijsden in beweging te krijgen is. Maastricht kiest eigenlijk maar voor één optie, terwijl ze er minstens drie had moeten hanteren. De drie mogelijkheden worden in het rapport aangeduid

met de drie magische woorden: ‘carrots, sticks and sermons’. Wortels, knuppels en preken. Om beleid door te zetten kan voor drie sturingsvisies worden gekozen, zo geeft de Rekenkamer aan. Eijsden een wortel (carrots) voorhouden. Als jullie een coffeeshop accepteren, dan krijgen jullie van Maastricht dit en dat. Een deal die het beste ook nog in beslotenheid is te maken en zeker niet openlijk om een beeld van ongewenste koehandel te voorkomen. Maastricht had ook kunnen dreigen met de knuppel (sticks). Als jullie niet meewerken, dan gaan wij voor sluiting van copffeeshops en handhaving en jagen we de overlast letterlijk de gemeentegrens over. Dan krijg je als Eijsden een ongecontroleerde overlast, dus het is beter mee te werken aan een coffeeshop in een goed te controleren omgeving, een wei of een parkeerplaats. Maastricht kiest alleen optie drie: preken (sermons). Overtuigd van het eigen gelijk denkt Maastricht Eijsden met praten mee te krijgen. Het beleid is goed en moet alleen nog even goed uitgelegd worden. Een kardinale fout. Hoofdpredikant is burgemeester Gerd Leers, verantwoordelijk ook voor openbare orde. Leers predikt vooral via de media. Hij belegt congressen en stelt Den Haag voor keuzes. Niet zelden moeten de buurgemeenten in de krant lezen hoe het ervoor staat met Operatie Coffeecorner. Aan de communicatie met de gemeente Eijsden ontbrak een strategie, schrijven de onderzoekers. ‘Maastricht was de zendende partij en Eijsden de ontvangende partij. Het werkte averechts: ‘Het veelvuldig agenderen van onderwerpen in de pers heeft ertoe bijgedragen dat Eijsden, maar ook andere gemeenten, zich niet als een gelijkwaardige partner behandeld voelden.’ De overtuiging van het eigen gelijk werkt intern wel, extern niet, integendeel. Deze manier van communiceren door de grote stad (met de meeste belangen) heeft de ervaren underdogrol van de kleinere gemeenten versterkt, zo lezen we verder in het rapport. Achteraf wordt in de stad overigens nog een ander effect betreurd: in de beeldvorming is Maastricht narcostad nummer 1 van het land geworden. Maastricht maakt ook ‘gewone’ inhoudelijke fouten in het aan de man brengen van zijn verhaal. Volgens de Rekenkamer is Maastricht er onvoldoende in geslaagd de noodzaak van het spreidingsinstrument

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 47

28-02-2010

23:03

Pagina 1

Marie Jo Prima Donna L’Aventure Lejaby Barbara Mey Chantelle Triumph Lise Charmel Marlies Dekkers Huit Freya Hanro

te onderbouwen met ‘facts en figures’. ‘Er is niet overtuigend aangetoond dat spreiding van coffeeshops naar verwachting leidt tot een daling van de totale overlast. De doelstellingen van de inzet van het spreidingsinstrument zijn ook niet (desnoods globaal) gekwantificeerd.’ En: ‘De vraag voor welke problemen spreiding een oplossing biedt, is niet eenduidig beamntwoord.’ De onderzoekers van de Rekenkamer geven vrij precies weer hoe Eijsden de ‘zero sum game’ speelt. Eijsden zegt aanvankelijk openlijk geen ‘nee’ tegen de plannen. Heel slim wordt een aparte raadscommissie in het leven geroepen in Eijsden die zich over de problematiek gaat buigen en die bereid is mee te zoeken naar oplossingen. Het is slechts een inspanningsverplichting. In 2007, na een jaar, meldt de commissie dat ‘nut en noodzaak van de spreiding onvoldoende zijn aangetoond. De indruk bestaat bij de commissie dat de overlast door de spreiding wordt verplaatst en niet wordt aangepakt.

26-10-10 16:35

48 | november | ZUID | oPiniE

Vormgeven met muziek

Daarom wordt geadviseerd niet mee te werken aan de spreiding van coffeeshops.’ Onderzoeker Ton Dreuw van de Rekenkamer zegt er bij de presentatie van het rapport over dat het instellen van zo’n commissie dé manier is om zaken vast te laten lopen. In het rapport staat het iets netter omschreven: ‘Het feit dat Eijsden de politieke keuze heeft gemaakt de belangen van Eijsden in het drugsbeleid te laten behartigen door de gemeenteraad (een commissie met de fractievoorzitter van de grootste oppositiepartij als voorzitter) en de ambtelijke organisatie, en niet door de burgemeester, heeft niet bijgedragen aan een effectieve communicatie tussen beide gemeenten.’ Eijsden buit zijn positie als underdog in de beeldvorming volledig uit. Op 18 september 2007 wordt in raad Eijsden een motie aangenomen waarin wordt aangegeven dat Maastricht geen respectvolle dialoog voor een meer structurele, integrale en Euregionale oplossing heeft gevoerd. En even later verschijnt een Eijsdens persbericht: ‘…Wel kon men via de verschillende media vernemen dat burgemeester Leers op zijn teentjes was getrapt. Hij ging zich gedragen als een verwend jongetje dat zijn zin niet krijgt: zeuren, drammen en de andere partij zwart maken. Kortom, hij paste zijn beruchte methode ‘onder druk wordt alles vloeibaar’ weer eens toe…’ De verhoudingen in de regio zijn ondertussen volledig verzuurd geraakt: Maastricht tegen de rest. Eijsden en Margraten, twee buurgemeenten, vinden elkaar daarentegen in een vrijwillige fusie van beide gemeenten, die deze jaarwisseling een feit wordt. Die fusie is ingegeven door de omvang en de bestuurskracht van beide gemeenten, maar de gezamenlijke afkeer van Maastricht zal ongetwijfeld hebben meegespeeld.

* helder Bunderstraat 9 6231 EH Meerssen T 043 - 358 11 88 www.heldermeerssen.nl info@heldermeerssen.nl

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 48

Het Maastrichtse spreidingsbeleid wordt noodgedwongen beperkt tot het eigen grondgebied van de gemeente. Een van de locaties is de Köbbesweg op de grens tussen Maastricht en Eijsden. De rechter oordeelt op 11 maart 2008 over die locaties dat Maastricht onvoldoende inzicht heeft geboden in de te verwachten bezoekersaantalle. Op 3 april 2008 wordt binnen het college van Maastricht gemeld dat ‘binnen een groot politiek/ bestuurlijk spanningsveld’ overleg heeft plaatsgevonden met Eijsden en de

Belgische buurgemeenten. Het college stelt vast dat dialoog met Eijsden geen concrete resultaten heeft opgeleverd. Het spreidingsbeleid coffeeshops is een hopeloze missie geworden. De Rekenkamer geeft aan dat Maastricht Eijsden veel te makkelijk heeft laten wegkomen met zijn negatieve opstelling. Maastricht had zich behalve van zijn gepreek zowel van wortels als knuppels moeten bedienen. Maastricht had Eijsden veel beter een grote deal kunnen aanbieden over tal van onderwerpen, waarvan de coffeeshop er slechts één had moeten zijn. Eijsden had dan gecompenseerd kunnen worden. Aan de andere kant had Maastricht zijn tanden moeten laten zien. Maastricht had kunnen dreigen de eigen stad maandenlang schoon te zullen vegen, tot aan de gemeentegrens. Maastricht had daarbij bestuurlijke middelen als een noodbevel en gebiedsverboden in kunnen zetten. Maastricht heeft dat mes nooit op tafel gelegd. Weliswaar getuigt dat van veel fatsoen, maar het is ook een gemiste kans. Nadeel van het schoonvegen van de stad was overigens de positie van Leers: niet alleen burgemeester van Maastricht, maar ook korpsbeheerder. Eijsden zou hem acuut hebben verweten dat hij zich schuldig zou maken aan belangenverstrengeling. De onderzoekers constateren overigens ook dat niet duidelijk is geworden waarom Maastricht zo nadrukkelijk vasthoudt aan de bij de start gemaakte analyse dat spreiding van coffeeshops veel meer effect heeft op het terugdringen van de overlast dan de sluiting van (een aantal) coffeeshops. In dat verband wordt erop gewezen dat burgemeester Leers op een essentieel onderdeel afstand neemt van onderzoeken in die richting, onder meer van de hand van Cyrille Fijnaut. Uit onderzoek blijkt dat sluiting ook kan leiden tot vermindering van het drugstoerisme. De conclusie van de Rekenkamer is dat Maastricht middelen heeft ingezet die zijn gebaseerd op uitgangspunten van gelijke belangen (overleg en overtuiging) in plaats van middelen die op tegengestelde belangen zijn gericht (compensatie, sticks en carrots). Het college van Maastricht is het daar nog steeds niet mee eens.

26-10-10 16:35

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 49

26-10-10 16:36

Top KLassieK Zuid-Limburg

Internationale gastorkesten in Theater Heerlen

Vrijdag 19 november 2010 Residentie Orkest, chef-dirigent Neeme Järvi

Zondag 6 februari 2011 Rotterdams Philharmonisch Orkest, chef-dirigent Yannick Nézet-Séguin

Vrijdag 11 maart 2011 Nederlands Kamerorkest & Hilliard Ensemble

Zondag 10 april 2011 Nederlands Philharmonisch Orkest, chef-dirigent Yakov Kreizberg

PARKSTAD LIMBURG THEATERS | adv A4 Zuid Magazine 2010.indd 1 KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 50

20-10-10 16:15 26-10-10 16:36

10 16:15

Naam columnist(e)

coLuMn | ZUID | november | 51

ik eet, dus ik besta Wim Ortjens

kwaliteit. Met als gevolg dat de Nederlander gemiddeld nog maar 2,76 voor een fles wijn wil betalen en 2,75 voor een kilo gehakt. Daar krijg je echt geen Apostelhoeve of vrolijk Limburgs varkentje voor. Gelukkig kunnen wij naar Delhaize in België, waar de verse-visafdeling nog niet is gesneuveld in de race om kostenreductie.

Umbrië, 2009. Met 10 man naar een lokale boerderij/ restaurant. Om 8 uur aantreden (geen discussie), een onvoorstelbare hoeveelheid antipasti, primi en secondi (geen menukaart), onbeperkte hoeveelheden wijn (geen sommelier) en na koffie en grappa om middernacht in totaal 150 euro afrekenen (geen rekening, geen computer, geen kassa). Alle producten kwamen van eigen land: vlees, groenten, granen, alles. Behalve de wijn, die was van de buurman.

Vorig weekend. Studiereis van de Provincie Limburg naar Piemonte (Regio Turijn). Daar waren ze de weg ook kwijt. Daarom startte hier tien jaar geleden de slow-food beweging, als tegenhanger van de fastfood. Kroonjuweel van deze beweging is de fresh-food-markt ‘Eataly’. Tien keer Mosae Gusto en een orgie van smaak, duurzaamheid en kwaliteit, allemaal uit eigen streek. Het seizoen dicteert het aanbod, dus geen aardbeien in december. Het loopt als een tierelier, met als gevolg dat er in het hele land Eataly’s worden geopend.

en regionale keuken is de vleesgeworden identiteit van haar bewoners. Aan het eind van een geweldige vakantie nemen we een authentiek potje jam, truffels of paté mee, dat we thuis weemoedig leeglepelen bij de centrale verwarming terwijl de herfstregen tegen het venster slaat en in onze linkerooghoek een traantje heimwee welt.

Zo willen we eten. Zo willen we leven. Zo willen we zijn. Ook in Limburg. De vraag naar streekproducten is groot. Een restaurant als hierboven zou een knaller zijn. Laat het dertig euro per persoon kosten. Of vijftig. Het zou avond aan avond vol zitten. Maar dan moet het wel kwaliteit brengen, hoe eenvoudig de gerechten ook zijn. En bezieling. En toewijding. En precies daarop gaat het maar al te vaak mis. U kent het wel: die bedacht-authentieke ‘herbergen’ waar een oergerecht uit grootmoeders tijd met slappe friet 17,50 kost. Waar het personeel, naar schatting gemiddeld een jaar of tien oud, zich in een permanente staat van paniek bevindt om al die bestellingen en al die gasten en meer aandacht heeft voor de computer (die weigert om zich aan de werkelijkheid aan te passen) dan dat ze zich om de mens of het voedsel bekommert. Waar de angst uit de kinderoogjes knalt omdat de boekhouding straks niet klopt. Want dat is de enige drijfveer voor deze toeristenattractie: omzet. En snel een beetje. Nederland is de relatie tussen de streek en zijn producten kwijt. Speciaalzaken overleven alleen in toeristencentra. Dat zijn ze gedeeltelijk zelf schuld, want ze willen de eigen inwoners niet als klant. De winkel is immers alleen geopend terwijl wij werken, in tegenstelling tot andere Europese landen waar je minstens tot 7 uur boodschappen kunt doen. Noodgedwongen ga je dan maar naar de supermarkt. En ook daar is Schraalhans Keukenmeester, want Appie concurreert met Aldi alleen nog maar op prijs, allang niet meer op

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 51

Limburg doet absoluut niet onder voor deze kwaliteit. Fruit, groente, vlees, bier, wijn, brood, vla, stroop, jam, boter; we hebben het allemaal. En we hebben het allemaal duurzaam, van eigen bodem, van hoge kwaliteit, met hart en ziel geproduceerd. Het aanbod is alleen nog te versnipperd, de distributie te kleinschalig en het geheel te weinig herkenbaar bij elkaar gebracht onder een Limburgs label. Dat leren we van Eataly. Zelfstandige producenten, maar wel een verbindend kwaliteits- en marketingconcept. In Piemonte wordt dit verhaal door de eigen bevolking gedragen, en dat is de garantie voor succes. Streekproducten zijn er geen toeristenfuik. Het wordt niet als een losstaande, artificiële attractie gebracht, maar is authentiek. Juist daardoor wordt de regio vanzelf een steeds belangrijkere toeristische bestemming. Gastronomie is cultuur, zegt professor Bertello. Cultuur is identiteit. Identiteit uitdragen heet branding. Branding leidt tot een sterk imago en daarmee tot het aantrekken en vasthouden van bewoners, bezoekers en bedrijven. Een regio die beweert Kwaliteit Van Leven met hoofdletters te schrijven, kan dat bewijzen met zijn Kwaliteit Van Eten. “Een reden om te verhuizen!” juichte een van de deelnemers aan de studiereis. Voilà. Wim Ortjens

26-10-10 16:36

52 | november | ZUID | ESSAy

over een remedie tegen ressentiment MAASTRICHT - Toen Rob Riemen van het Nexus Instituut mij laatst in een email naar aanleiding van het PVV-succes in mijn provincie vroeg “Waarom gaat het mis in Limburg?” stond ik in eerste instantie met de mond vol tanden.

uitgediende ideeën. Wie het gedachtegoed (alleen al het feit dat ook dit woord besmet is geeft aan dat er iets goed mis is) toch van stal haalt, is niet goed bij zijn hoofd. Precies dit echter zou te denken moeten geven. Is niet het feit dát deze ideeën als zweverig worden ervaren, een teken des tijds? Hoe zou een maatschappij eruit zien die waarheid, goedheid en schoonheid toch tot fundament van samenleven heeft gemaakt: in politiek en zorg, in onderwijs en onderzoek? Is het niet veelzeggend dat wij ons hiervan slechts ‘zweverig’ een voorstelling kunnen maken? En is een antwoord op de vraag “Waarom gaat het mis in Limburg?” daarmee niet eerst en vooral een lokale inkleuring van een veel grotere vraag die ons mondiaal steeds meer parten speelt? Namelijk dat we steeds minder weten waar we het recht vandaan moeten halen om nog het belang van een betere wereld van de daken te schreeuwen?

door Govert Derix

ilosofen hebben daar vaker last van. Een enkeling heeft de neiging meteen uit de heup te schieten met een paar volzinnen, maar het loepzuivere scherpe schot dat echt zegt waar het op staat... dat is vaak een andere kop thee. Het mooie is echter dat Riemen zelf in zijn veelgeprezen boek ‘Adel van de geest’ de vinger al trefzeker op de zere plek legt. Hij laat daarin met zoveel woorden zien dat onze cultuur in steeds sterkere mate het contact met het Ware, het Goede en het Schone is verloren. Ik deel die analyse. Ook al zie ik sommige lezers al steigeren. Daar gaat ie weer! Maak het niet te zweverig! Laat ik echter de koe bij de horens vatten. Precies hier namelijk wringt de schoen. Ik maak het met regelmaat mee tijdens voordrachten. Amper steek ik van wal met een pleidooi van het belang van waarheid, rechtvaardigheid en schoonheid, of ik word aangekeken alsof ik een alien ben, een romanticus uit een langvervlogen tijdperk of, nog complimenteuzer, iemand die in deze tijd niets te zoeken heeft. Waarheid, schoonheid en rechtvaardigheid (laat staan het geleuter over internationale solidariteit) liggen al sinds decennia op de schroothoop van

De Franse filosoof Jean Baudrillard (1929-2007) typeerde het zo mooi. Door de versnelling in de media, de informatievoorziening en de technologie zijn we steeds meer losgeraakt van de alledaagse behapbare werkelijkheid. De mensheid is bezig met een emigratie naar een hyperrealiteit die alle contact met zoiets als een doorleefde ervaring van de wereld van de objecten is verloren. Ook dit klinkt zweverig. En het is precies die zweverigheid die een symptoom én een bewijs is van het feit dat we inderdaad het contact met de realiteit aan het verliezen zijn – of allang hebben verloren. Wie roept dat dit een cirkelredenering is, heeft helemaal gelijk. Maar who cares? We zijn terecht gekomen in een ultieme subjectiviteit waarin iedere mening is in te wisselen

voor een andere – uiteraard ook met inbegrip van de analyse van Baudrillard zelf. De versnelling zuigt alle betekenis uit de dingen en maakt onze wereld virtueel waardeloos: de explosie van de media leidt tot een implosie van betekenis. Om waarde (bijvoorbeeld ook de waarde van een eventuele waarheid, schoonheid en goedheid) te ervaren heb je namelijk tijd nodig – een tijd die ons amper meer wordt gegund. Daarnaast heb je de verwijzing nodig naar doorleefde echte ervaringen. Maar ook die ervaringen zijn steeds meer met het vergrootglas te zoeken. Tegelijk, aldus het Franse enfant terrible, gaat die immense versnelling gepaard met een enorme vertraging. We krijgen van minuut tot minuut zoveel informatie, beelden en prikkels op ons bord dat we onder die last bezwijken. Dat verklaart de apathie die steeds meer om zich heen lijkt te slaan. We beleven in deze decennia de unieke periode waarin steeds meer mensen zich aan alles kunnen laven en alle mogelijke informatie tot zich kunnen nemen – en tegelijk is er van feestvreugde weinig te bespeuren. Sterker nog: we zijn steeds minder in staat ons daadwerkelijk als handelende subjecten van ónze geschiedenis te ervaren. De geschiedenis voltrekt zich boven onze hoofden, zoals ook de economie en de cultuur zich boven onze hoofden voltrekken en de mensheid hooguit nodig lijken te hebben om voort te kunnen woekeren. De mens als kanonnenvoer van het neoliberalisme dat slechts draait om kijkcijfers, beurswaarden en merktekens die hun betekenis op hun beurt slechts ontlenen aan het negatieve: Dolce Gabbana is niet Paco Rabanne. De gigantische versnelling gaat samen met een vertraging die

Comfortabel en veilig blijven wonen in uw eigen huis. Dat wordt geregeld!

Oostenbach Advisering & Projecten Eckelraderweg 1, 6267 NM Cadier en Keer

043-4072097

043-4071431

www.oostenbachadviseringenprojecten.nl

06-50742827

info@oostenbachadviseringenprojecten.nl

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 52

26-10-10 16:36

ESSAy | ZUID | november | 53

Govert Derix

uiteindelijk zo extreem is dat de geschiedenis tot stilstand komt. Ieder gevoel voor richting, voor een betere wereld, laat staan voor een wereld die gebouwd zou kunnen zijn op goedheid, waarheid en schoonheid, vervliegt tussen de coulissen van de hyperrealiteit. Dat er intussen een echte realiteit lijkt te zijn die naar de knoppen gaat: ook hiervoor geldt de dooddoener Who cares? Wie garandeert trouwens dat Golfoorlog, Amazonegebied en Derde Wereld iets anders zijn dan vermaak, in het leven geroepen om ons omwille van de kijkcijfers toch nog een paar seconden wakker te roepen uit onze dodelijke verveling? Baudrillard stemt niet vrolijk. Tegelijk is hij de vrolijkste onder de zogenaamde postmoderne denkers. Door alles tot in het extreme op te voeren en ons voor te houden dat wij collectief bezig zijn met het begaan van een ‘perfect crime’ – een misdaad waarin iedereen slachtoffer is – slaagt hij er in een enkeling soms wel degelijk wakker te schudden. In 1981 stelde hij bijvoorbeeld al dat een eventueel opnieuw opkomend fascisme vooral zal voortkomen uit een weerstand tegen de zojuist beschreven ontwikkeling. Tuurlijk: het is een negatieve weerstand. Maar dan wel een negatief verzet van iets wat nog zeer veel negatiever is, namelijk de fundamentele teloorgang van waarden als zodanig. Dit speelt overal. Daarom gaat het ook in Limburg mis. En daarom is juist ook vanuit een Limburgs perspectief te bezien wát men zou kunnen doen – of laten – om deze opkomende weerstand in de vorm van het neofascisme af te wenden of voor te zijn. Voordat ik op dit punt een eerste klontje boter bij de vis voeg, eerst een nog

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 53

andere op het eerste gezicht zweverige benadering. Aanvang november publiceert Riemen een boekje met de omineuze titel ‘De eeuwige terugkeer van het fascisme’. De boodschap is bijna intuïtief bij de kop te pakken, denk ik. Ieder mens draagt het beest in zich. Iedere samenleving die niet beseft dat zijzelf barbaarsheden à la Auschwitz zou kunnen begaan, is daarmee zelf al barbaars. Hoed u voor degenen die bezweren dat ze zoiets nooit zouden doen. Zoek je heil daar waar men het beest juist in het gezicht kijkt, beseffende dat dat de enige manier is om het onder controle te houden.

‘Nog even, en het grote feest van het ressentiment heft zijn boksgezang aan en wil ons doen geloven dat ook dit het feest is van de democratie’ De pijnlijke analyse is dat wij blijkbaar niet het soort samenleving zijn dat er voldoende slaagt het afglijden richting barbarij principieel af te stoppen door het beest in stelling te brengen als middel tégen het beest. Je ziet het om je heen gebeuren. En je ziet hoe het een vilein aspect begint te worden van de perfecte misdaad. Een misdrijf dat voortkomt uit het ressentiment tegen een wereld waarin alle waarden zijn geïmplodeerd en waarin iedere waarheid die niet past in

een oneliner naar het rijk der zweverige fabelen wordt verwezen. Het probleem zijn kortom niet de joden, de moslims of de Roma. Het probleem zijn de mensen die niet langer in staat zijn tot een doorleefde ervaring van waarheid, goedheid en schoonheid. Als politiek, bestuur, cultuur en wellicht ook economie een verantwoordelijkheid hebben, dan is het om dit onder de aandacht te brengen en het instrumentarium te scheppen om het te kanaliseren in meer heilzame richtingen. Punt is natuurlijk dat deze domeinen zelf allang onderdeel zijn van de perfect crime. “Er is geen buiten meer!” zou Baudrillard roepen. Alles is onderdeel van de matrix. Nog even, en de laarzen marcheren weer door de straten. Het grootste leerstuk van de filosoof Friedrich Nietzsche (1844-1900) was dat van de Eeuwige Wederkeer. Stel je voor dat je een oneindig aantal malen zou leven. Stel je voor dat ik deze tekst een oneindig aantal malen zou publiceren. Welke keuze zou je tegen die achtergrond maken? Kies je voor de laarzen in de straat in het besef dat die keuze zich keer op keer op keer zal herhalen? Of besluit je tegen de stroom in te staan voor het goede, het schone en het ware – ook al voorvoel je misschien dat die zaken misschien alleen maar bestaan omdat jíj er in gelooft en ervoor kiest, hier en nu, steeds opnieuw, tot in alle eeuwigheid. Als er een remedie is tegen het ressentiment van deze tijd, dan is het exact deze overweging, deze moed om door de bril van de eeuwige terugkeer naar je handelen te kijken. Graag had ik hier en nu al geschetst hoe juist ook in onze regio initiatieven in het leven zijn te roepen om mensen laten ervaren wat het kan betekenen om dwars door de hopeloosheid van de hyperrealiteit heen te ervaren dat je nog altijd kunt leven onder het gesternte van universele waarden. Er is namelijk wel degelijk een buiten. De volgende keer laat ik u zien hoe juist in Maasvallei en Heuvelland zogenaamde singuliere plaatsen en gebeurtenissen zijn te ontdekken en te bedenken die de hyperrealiteit op heilzame losse schroeven kunnen zetten. Baudrillard als ijkpunt van de Culturele Hoofdstad 2018 – een vrolijker spektakel is nauwelijks denkbaar. Govert Derix is filosoof, schrijver en adviseur. Eind deze maand verschijnt zijn eerste roman, ‘De wereldomwandelaar’, waarvan elders in deze uitgave een voorpublicatie staat.

26-10-10 16:36

U gelooft niet in reclame. Wel in uzelf.

De nieuwe Saab 9-5 staat nu in onze showroom.

Wij vinden het de beste Saab ooit en het mooiste bewijs dat het nieuwe Saab tijdperk aangebroken is. Dat kunnen we toelichten met uitgebreide cijfers, statistieken en omschrijvingen. Die vindt u wellicht interessant, maar wij weten ook dat deze voor u niet doorslaggevend zijn. Het gaat om uw eigen mening. Wat vindt ú van de nieuwe Saab 9-5? Kom langs, ga de uitdaging aan en maak een proefrit. Om zelf te ervaren of Saab erin geslaagd is om aan uw wensen en verwachtingen te voldoen. De nieuwe Saab 9-5, vanaf

€ 42.950,-

CO2 uitstoot 139-244 gr/km, verbruik 5.3-10.6 L/100 km. (Prijs)wijzigingen voorbehouden.

Autobedrijf Boy Heijnen Sodaweg 6, 6049 CM Roermond - Herten, telefoon 0475 - 327645 www.saabboyheijnen.nl Saab Service Ben Goossens (Erkende Reparateur) Koeweg 12, 6372 AM Landgraaf, telefoon 045 - 5331018 www.ben-goossens.nl

id5_SAAB_2350679_001.indd 1

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 54

25-10-2010 11:57:11

26-10-10 16:36

bEdRijFSPRoFiEL | ZUID | november | 55

bankiers: goede buren, verre vijanden (maar niet veraf genoeg) In mijn vorige column schetste ik het bij menig ondernemer inmiddels bekende fenomeen: bij je bank heb je een vriendelijke en meestal meelevende bankdirecteur en zijn team van accountmanagers, lekker dichtbij en vertrouwd. Op het moment dat het financieel slechter gaat met het bedrijf treden er echter mechanismen bij de bank in werking op een welhaast machinale (of anders gezegd: computergestuurde) wijze. Laatst nog maakte ik het mee, dat we het ’s ochtends een bespreking hadden met de accountmanager en iemand van de probleemafdeling van de bank. Er werd het vertrouwen in het bedrijf uitgesproken en het krediet werd met minimaal vier maanden verlengd en zelfs een uitbreiding ervan werd toegezegd. Enkele uren later kwam echter een telefoontje van de bank dat het krediet met onmiddellijke ingang was ingetrokken en de rekening bleek ook per direct geblokkeerd. De gesprekspartners van die ochtend hebben zich verder nooit meer vertoond. Er kwam een dure meneer van het hoofdkantoor in Amsterdam die geen boodschap had aan zijn collega’s: de interne regels van de bank gingen boven een gegeven woord, volgens die meneer. Gelukkig had ik deze ondernemer vooraf zover gekregen om zich in te dekken tegen dit soort gedrag, zoals helaas door mij in mijn praktijk te vaak eerder tegengekomen. De bankmeneer was vervolgens niet meer zo mooi en zijn stampvoeten was letterlijk te horen door de telefoon toen bleek dat hij de boel niet zomaar kon uitbenen, fileren en de waardeloze resten kon achterlaten.

zekerheden heeft bedongen, heeft ze vaak de keus tussen linksom of rechtsom te gaan. Een gezonde zakelijke houding brengt dan met zich dat de weg wordt gekozen die voor de ondernemer het minst schadelijk is, zeker als het resultaat van de bank toch hetzelfde is. Ik heb echter meermalen moeten meemaken dat men daar op dat niveau bij de bank geen boodschap aan heeft. Ons hele recht is doordrongen van het feit dat men zorgvuldig moet omgaan met de belangen van zijn contractspartner (en dat is een bankrekeninghouder ook), maar toch presteerde de advocaat van een grote bank het helaas om keihard voor de rechter te verklaren, dat er op de bank geen zorgvuldigheidsnorm rust ten aanzien van haar klanten. De rechtbank stapte daar ook nog eens overheen, maar in hoger beroep heeft het gelukkig van de rechter de aandacht die zo’n houding verdient. Jammer is wel dat juist Limburgers te vaak te snel onder de indruk zijn van dit soort gedrag en dat als iets onvermijdelijks accepteren: dat zou absoluut niet moeten en het hoeft ook zeker niet!

Mr. Charles Lückers

Tot slot: de afgelopen weken ben ik geregeld door bankiers aangevallen op mijn vorige column: ik zou geen rekening houden met wettelijke voorschriften en internationale regels zoals Basel II en Vervolgens kwam een andere meneer met een Basel III en kapitaalseisen. Allemaal heel mooi, nog blauwer pak en een nog dikkere hoornen bril maar volgens mij toch op geen enkele wijze afbreuk die allerlei eisen ging stellen en ook zich al binnen doende aan oude waarden als: een woord is een twee minuten kwaad maakte dat daar niet aan woord, of: een klant is een klant (ook wanneer die voldaan werd. Toen ik hem vroeg zich eens in de in de problemen zit), of het kunnen: vertrouwen op positie van de ondernemer te verplaatsen, was het koude maar alles zeggende antwoord: “daar word ik een bestendige en redelijke gedragslijn. Volgens mij willen die zelfde accountmanagers en plaatselijke niet door de bank voor betaald!”. bankdirecteuren dat zelf diep in hun hart ook maar al te zeer! Gelukkig hebben we deze bank een koekje van eigen deeg kunnen geven door preventief en tijdig Mr. Charles Lückers de juiste maatregelen te treffen, waarbij het mij speciaal deugd doet dat dure en slepende proceduLückers bedrijfsAdvocaten res niet nodig zijn geweest daardoor. Heerlen en Maastricht Wat gevaarlijk is bij de slachtersafdelingen van de bank, (niet voor niets las u hiervoor termen als P.S. (om alle bankiers gerust te stellen: een fileren en uitbenen), is dat men de ondernemer niet meer als klant ziet en ook geen rekening houdt volgende maal zal ik het op kritische wijze over met diens belangen. Vooral als een bank voldoende advocaten hebben).

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 55

26-10-10 16:36

Bedrijfscontactpunt

Maastricht

â&#x20AC;˘ advies & informatie & informatie â&#x20AC;˘ ondersteuning â&#x20AC;˘ vestigingsmogelijkheden regelgeving â&#x20AC;˘ vergunningen & & regelgeving â&#x20AC;˘ relevante ontwikkelingen

Een heldere kijk kijk op ondernemen U vindt ons op de Bedrijven Kontakt Dagen in stand Z 608

Postbus 1992, 1992,6201 6201BZ BZMaastricht Maastricht tel. 043 350 35040 4050 50 fax 043 350 35043 4385 85 e-mail bedrijfscontactpunt@maastricht.nl bedrijfscontactpunt@maastricht.nl

De Honda Accord Sedan Special Edition. Droom en maak het werkelijkheid. Het uitgangspunt van elke Honda. Zo ook de Honda Accord. Om een auto slim en vooruitstrevend te maken. Om een perfecte balans te vinden tussen esthetiek en techniek. Om de meest geavanceerde veiligheidstechnieken te verpakken in een auto die meer is dan de som van de delen. Zonder daarbij concessies te doen aan zaken als luxe, comfort en uitrusting. De Honda filosofie ten voeten uit. Never stop dreaming.

Je rijdt de Accord Sedan Special Edition al vanaf e 27.600,-. Test de Accord zelf of bekijk hem eerst uitgebreid op www.honda.nl.

Hensgens Mobiliteits groep

www.hensgens.nlâ&#x20AC;&#x192; |â&#x20AC;&#x192; Maastrichtâ&#x20AC;&#x192; â&#x20AC;˘â&#x20AC;&#x192; Nieuwstadtâ&#x20AC;&#x192; â&#x20AC;˘â&#x20AC;&#x192; Roermondâ&#x20AC;&#x192; â&#x20AC;˘â&#x20AC;&#x192; Nijmegen

www.hensgens.nl Rotor Heerlen|

www.honda-rotor.nl

Honda Accord vanaf B-label. Brandstofverbruik: min. 1 l/17,8 km, max. 1 l/10,9 km. CO2-uitstoot: min. 147 gr/km, max. 213 gr/km. Afbeelding kan afwijken van standaarduitvoering.

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 56

26-10-10 16:36

bEdRijFSPRoFiEL | ZUID | november | 57

‘Er moet een chemie zijn tussen dirigent en orkest’ HEERLEN - Residentie Orkest onder leiding van chef-dirigent Neeme Järvi te gast in Theater Heerlen. Hij is een van de meest gevraagde dirigenten ter wereld en een alom gerespecteerd vakman. Alleen al de meer dan 440 cdopnames die hij maakte, vormen het bewijs van zijn lange staat van dienst.

ht.nl t.nl

a n

j en g. n

elf eid

e hebben het over Neeme Järvi die met zijn Residentie Orkest op vrijdag 19 november te gast is in Theater Heerlen. De agenda van de 73-jarige Järvi zit overvol met gastdirecties bij orkesten van het allerhoogste niveau; in oktober leidt hij het London Philharmonic Orchestra, begin november gevolgd door het Gewandhausorchester Leipzig en eind december door de Berliner Philharmoniker. Tussendoor dirigeert Järvi het Residentie Orkest in Theater Heerlen, het Concertgebouw Amsterdam en voert hun tournee onder meer langs de Musikverein in Wenen. Het Residentie Orkest kan bogen op een lange geschiedenis die teruggaat tot 1904. Het was Willem van Otterloo die het Residentie Orkest tussen 1949 en 1973 opstuwde tot een van de beste orkesten van Europa. “Symfonische muziek is een hoge vorm van kunst en het Residentie Orkest is een van de geweldigste kunstinstituten van het land”, aldus Neeme Järvi die in 2005 Jaap van Zweden opvolgde als chef-dirigent. Met al zijn ervaring weet Järvi het Residentie Orkest aan te zetten tot grootse prestaties. Losjes dirigerend met de handen ter hoogte van zijn middel wijst hij de musici met kleine gebaren in de goede richting. Järvi is erg te spreken over de Haagsche musici; “Er moet een chemie zijn tussen de dirigent en het orkest. De orkestleden zijn uiterst professionele mensen. Ze geven alles en het orkest klinkt geweldig.” Het concert in Theater Heerlen opent met de ‘Ouverture Der Freischütz’ van

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 57

Carl Maria von Weber. De Russische pianist Boris Berman soleert in Beethovens ‘Vijfde pianoconcert’, ook wel het ‘Keizerconcert’ genoemd, waarin Beethoven verstilling en bravoure zo mooi weet te contrasteren. Het programma na de pauze vormt een reconstructie van het concert dat componist Igor Stravinsky – toen al wereldberoemd - in 1928 bij het Residentie Orkest dirigeerde. Zijn ‘Suite de Vuurvogel’ is overbekende muziek vol contrasterende delen als het dromerige ‘Ronde des princesses’ en angstaanjagende ‘Danse infernale’. De versie uit

1911 voor de megabezetting van 97 musici klinkt maar zelden in de concertzaal, wat dit programma extra bijzonder maakt. Het concert door het Residentie Orkest vormt de aftrap van een gloednieuw initiatief dat Parkstad Limburg Theaters onlangs oprichtte: Top Klassiek Zuid-Limburg, een krachtig netwerk voor bedrijven, waar contacten leggen en genieten van topklasse samengaan

en een kwaliteitslabel voor de reguliere concertbezoeker. Met Top Klassiek Zuid-Limburg maakt Parkstad Limburg Theaters zich de komende jaren sterk voor de komst van gastorkesten, dirigenten en solisten van internationale allure naar Zuid-Limburg die een surplus vormen op de concerten van het Limburgs Symfonie Orkest. Bedrijven kunnen participeren en daarmee een impuls geven aan de internationale profilering van de regio en direct bijdragen aan realisering van Culturele Hoofdstad 2018 in de Euregio.

Residentie Orkest Chef-dirigent Neeme Järvi

Theater Heerlen / RABOzaal vrijdag 19 november, 20.00 uur € 35,00 reserveren via 045-571 66 07 of www.parkstadlimburgtheaters.nl Bedrijven kunnen voor meer info de brochure Top Klassiek Zuid-Limburg aanvragen via directie@parkstadlimburgtheaters.nl

26-10-10 16:36

58 | november | ZUID | oPiniE

bezuinigen: externen eerst Door Maurice Ubags

ie de begrotingen leest van de grote gemeenten in ZuidLimburg denkt op de markt te staan bij de Bananenboxer. Twee erbij!, drie erbij!, en nog één! en nog één! Hup, hup! Maastricht wil in 2011 structureel 5,3 miljoen bezuinigen en dat bedrag moet oplopen tot structureel 22,7 miljoen in 2018. Sittard-Geleen gaat voor 4,4 miljoen

in 2011 en dat moet oplopen tot ‘in totaal zo’n dertig miljoen euro in de komende jaren’. Heerlen is de enige gemeente die in voorgaande jaren al heel solide heeft begroot en daar in 2011 in elk geval de vruchten van plukt. De stad kan komend jaar zijn ambities waarmaken, zonder te bezuinigen en zonder de lasten te verhogen. Ook de andere Zuid-Limburgse gemeenten staan voor forse ombuigingen. Als de overheid fors moet bezuinigen, komt het eigen ambtenarenapparaat altijd als eerste onder druk te staan. In de ogen

van de buitenwereld kan het altijd met minder ambtenaren. De vele ambtenarengrapjes zijn niet voor niets zo populair. In de praktijk levert het weg-reorganiseren van ambtenaren overigens niet veel op, als gevolg van ww- en andere verplichtingen die de overheden als eigen risico-dragers zelf moeten ophoesten. In Maastricht hebben ze die les in elk geval begrepen. De stad gaat 140 formatieplaatsen schrappen (een slordige tien procent van het totaal) in de periode tot 2018 door ‘hoofdzakelijk natuurlijk verloop’. Dat is slim.

te komen tot werkelijke veranderingen. Er zijn (top)ambtenaren en managers nodig die ook bereid zijn om nieuwe onbegane wegen te volgen. Wegen die structurele veranderingen mogelijk maken en meer transparantie geven omtrent het gewenste resultaat: prestatie-afspraken met betrekking tot de kwaliteit van het product en de daarbij behorende kosten. De manager wordt inkoper van kwaliteit en stuurt op kosten. Er zijn ook bestuurders nodig die hun ambities vertaald willen zien in gewenste kwaliteit en kosten. De wijze van begroten wordt zodoende meer transparant en bereikte resultaten worden dan ook meer inzichtelijk. Het proces om te komen tot deze werkwijze is ingrijpend maar ook verhelderend. Vooraf kunnen aangeven wat verwacht mag worden tegen welke prijs geeft keuzevrijheid die afgestemd is op ambities. Er is dus een nieuwe methode nodig om vooraf beter te kunnen plannen, begroten en te laten uitvoeren. Goed voorbeeld doet goed volgen. Organisaties in de zakelijke dienstverlening laten het goede voorbeeld zien. Het zijn slanke en op de kerntaak toegeruste organisaties die flexibel kunnen opereren omdat ze een hoge effectiviteit en efficiency nastreven

met een zo laag mogelijk overhead. 90% efficiency op productieve uren is eerder regel dan uitzondering in deze branche terwijl bij de overheid organisaties nauwelijks 60% effectiviteit kunnen halen. De kostprijs van producten van de overheid wordt dus met name bepaald door de ineffectiviteit van het productieproces. In het navolgend model wordt toegelicht hoe de overheid de effectiviteit kan verhogen door een rigoureuze verandering van de planning en organisatie van het werk van een overheid. Het model gaat uit van de aanname dat kwalitatieve producten door deskundigen moeten worden gemaakt. Deze deskundigen hoeven echter, in tegenstelling tot de huidige praktijk, fysiek niet aanwezig te zijn om toch aan de gevraagde en gestelde prestaties te kunnen voldoen. Dit vergt een totaal andere visie op de organisatie van het werk van de overheid. Bij uitbesteden of bij outsourcing wordt de verantwoordelijkheid ten aanzien van de kwaliteit het eindproduct verlegd naar de opdrachtgever. Via een service level agreement worden prijs en prestaties overeengekomen. Dit principe werkt goed bij enkelvoudige producten die gestandaardiseerd zijn. Ook bij de overheid wordt dit soort uitbesteding van werk veelvuldig toegepast. Voor de meer complexere producten, zoals het schrijven van beleidsnota’s en beleidsadviseringen voor besturen worden bij een kwalitatief en/of kwantitatief tekort de deskundigen voor kortere of langere tijd ingehuurd. Juist deze groep deskundigen wordt nu als duur en ook als overbodig ervaren als er toch voldoende mensen “over” zijn. Probleem is echter dat deze mensen (nog) niet over de gewenste kwaliteiten beschikken. Het inhuren lijkt daardoor toch nog noodzakelijk te blijven. Is deze veronderstelling juist en als dat

Een nieuwe methode voor MAASTRICHT - Al jaren wordt er gesproken over minder ambtenaren, minder kosten. Werkelijke structurele personele bezuinigingen hebben echter nog nooit plaatsgevonden. Door Ton de Joode

ls consultant en interim manager heb ik vaak bij overheidsinstanties aan plannen gewerkt om te komen tot taakstellende bezuinigingen binnen een bepaalde periode. Iedere keer weer werd de ruimte gevonden om de bezuinigingen minder drastisch te laten zijn. De overheidsinstanties zijn daarin zo goed geworden dat voorstellen tot bezuinigingen op papier wel kloppen maar in de praktijk alles bij het oude blijft. Deze ontwikkelde overlevingsstrategie is in de loop der tijd verheven tot kunst. Echte veranderingen lijken meer mogelijk. Het besluitvormingstraject om te komen tot werkelijke bezuinigingen is ondoorzichtig en niet voldoende gestructureerd. De verantwoording is altijd achteraf en onduidelijk is of de gestelde bezuinigingsdoelstellingen wel voldoende realistisch zijn. Ondanks de grote huidige financiële problemen lijken de overheidsorganisaties nog steeds hetzelfde trucje te willen toepassen, maar dat zal dit keer niet lukken. De bezuinigingsbedragen zijn gewoonweg te hoog en ook te ingrijpend voor het primaire proces. Voorgenomen bezuinigingen in 2011 en verder van 20%-30% op personele kosten zijn meer regel dan uitzondering. Aan alle managers wordt gevraagd om met voorstellen te komen. Ze hebben echter leiding en sturing nodig om

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 58

26-10-10 16:36

oPiniE | ZUID | november | 59

In Heerlen en in Maastricht willen ze nadrukkelijk ook minder externen inhuren. Ook dat doet het op verjaardagsfeestjes overigens altijd goed: die dure consultants die zo maar anderhalf of twee mille per dag verdienen, schandalig is het! Op last van de raad gaat Heerlen daarin voorlopig het verst. De inhuur in 2011 moet beperkt blijven tot 12,5% van de totale loonsom van de gemeente. Dat is nu zo’n 15%. Gemiddeld in Nederland wordt voor 20% van de totale loonsom ingehuurd. Heerlen gaat ook het maximum-uurtarief aan banden leggen: het wordt 163 euro per uur, of 1300 euro per dag. ‘Gezien de huidige marktsituatie

is dat volgens Heerlen een reëel plafindbedrag’. Die bedragen zijn overigens bedoeld voor, kortheidshalve, de ‘dure’ adviseurs en interimmers. Uitzendkrachten worden natuurlijk tegen veel lagere tarieven ingehuurd. In Heerlen is de door de raad afgdwongen bezuiniging op externen reden geweest om nog eens na te denken over het eigen personeelsbeleid. Ambtenaren moeten flexibeler inzetbaar gemaakt worden, zodat tekorten in personeel intern opgevangen kunnen worden. Ambtenaren moeten om die reden ook meer gaan rouleren. Er wordt nu gedacht aan het opzetten van sterke interne en ook zelfs regionale flexpools.

Heerlen wil al veel vroeger jonge talenten in de eigen organisatie gaan scouten en klaarstomen voor de hogere functies. Er moeten meer loopbaantrajecten komen. Kort samengevat wil de stad toe naar een veel meer dynamisch personeelsbeleid, zoals dat bij veel bedrijven al langer gebruikelijk is. Al zal het wel nooit tot een ‘up or out’beleid komen, om te voorkomen dat de top dichtslibt en je een omgekeerde piramide in je loongebouw krijgt. Nood leert niet alleen bidden, het maakt in dit geval ook vindingrijk. Het is de weg om straks inderdaad sterker uit de crisis te komen.

overheidsbezuinigingen

Ton de Joode: “boventallige medewerkers verplaatsen naar een onafhankelijke organistatie”

zo is waarom is er dan tot op heden geen andere oplossing? Er zijn de laatste tijd al vele artikelen geschreven over de meerwaarde en zelfs over de opbrengstwaarde van externen. Het blijft echter moeilijk meetbaar. Als men doorvraagt bij opdrachtgevers wordt er vaak gesteld dat de ervaring en de effectiviteit van de externe de doorslag geven om een positief eindoordeel te kunnen geven. Ze blijven wel relatief duur. Als het dus mogelijk wordt om zowel kwaliteit en ervaring te koppelen aan tijdelijkheid die betaalbaar is, is er een model gevonden wat kan werken voor de overheid.

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 59

Immers voor de complexere opgaven zijn er ervaren mensen nodig. Deze mensen zullen binnenkort, vanwege de forse bezuinigingen, wel beschikbaar komen maar zoals altijd is er een mismatch tussen vraag en aanbod binnen de overheidsorganisatie. Het uitwisselen van mensen tussen de overheidsorganisaties lijkt het antwoord op de mismatch. Deze gewenste mobiliteit is echter niet het antwoord omdat in het verleden gebleken is dat deze methode weinig effectief is. Niet alleen moeten mensen gaan verplaatsen van de ene naar de andere overheidsorganisatie, het verandert ook niets aan de huidige manier

van organisatie van planning en uitvoering van het werk. Ook spelen de afzonderlijke belangen van overheidsorganisaties een belangrijke rol in samenwerkingsverbanden tussen overheden. Als snel worden dit dan instituten die niet afgerekend worden op “lean en mean” maar op mate van invloed en plaatsingssucces. In de door mij voorgestelde methode worden de boventallige medewerkers verplaatst in een onafhankelijke organisatie die enerzijds zorgt voor geschikt werk door middel van productgericht afstemmen van vraag en aanbod en daarnaast zorgt voor een adequate begeleiding opdat medewerkers effectief hun werk kunnen doen. Daar waar nodig ook worden ze ook professioneel begeleid naar nieuwe andere werkgevers indien ze dat wensen. Groot voordeel van deze methode is dat de uitlenende organisatie kostenverhaal op basis van bruto salariskosten in rekening kan brengen. Daardoor wordt het financiële probleem van wachtgeldverplichtingen overzichtelijker en meer beheersbaar. Dat levert op korte termijn al besparingen op. Een efficiëntere manier van inkoop van producten werkt kostprijsverlagend tot wel 40% van de huidige kosten. Het is niet alleen een effectieve en efficiëntere manier het is ook nog eens maatschappelijk verantwoord. Boventallige medewerkers worden niet aan hun lot overgelaten, medewerkers krijgen de mogelijkheid om datgene te doen waar ze goed in zijn en de overheadkosten kunnen ook nog eens drastisch omlaag. Ton de Joode is gespecialiseerd HRM consultant en overheids-interim manager.

26-10-10 16:36

Onze

creativiteit

graus haard & design graus haard &a home design with a heart!

bepaalt úw

a home with a heart!

kwaliteit! Spraakmakende teksten als beeldbepalende

succesfactor

Redactie, ontwerp en productie van uw communicatiemiddelen Communicatieadvies en conceptontwikkeling

Graus Haard & Design en Installatiebedrijf Hoog Rendement zijn samengegaan om hun klanten, op het gebied van energiehuishouding, optimaal te kunnen bedienen. Door deze samenwerking kunnen wij u nu alles onder één dak aanbieden. Dit betekent dat wij van conceptidee tot aan de oplevering (in eigen hand) aanbieden.

Graus Haard & Design en Installatiebedrijf Hoog Rendement zijn samengegaan om hun klanten, op het gebied van energiehuishouding, optimaal te kunnen bedienen. Graus Haard & Design en Installatiebedrijf Hoog Rendement zijn samengegaan om hun klanten, op het gebied van HAARDEN | ZONNEPANELEN | HRDoor KETELS DESIGN RADIATOREN energiehuishouding, optimaal te kunnen bedienen. deze |samenwerking kunnen wij u| nu alles onder één dak aanbieden. Dit Door deze samenwerking kunnen wij uVLOERVERWARMING nu alles onder één dak aanbieden. Dit betekent dat wij van conceptidee tot aan de oplevering (in eigen hand) aanbieden. betekent dat wij van conceptidee tot aan&deDESIGN oplevering (in eigen hand) aanbieden. HAARD ONDER ÉÉN DAK HAARDEN | ZONNEPANELEN | HRALLES KETELS | VLOERVERWARMING | DESIGN RADIATOREN

Businesspark C-Mill Jan Campertstraat 5 6416 SG Heerlen, NL t (045) 574 24 80 f (045) 571 00 70 e info@vanzandvoortmedia.nl

www.vanzandvoortmedia.nl

HEERLERBAAN 197 | 6418 CD HEERLEN | TEL. 045 54 29 246 HAARDEN – HAARD ZONNEPANELEN & DESIGN – HR KETELS WWW.GRAUSHAARDENDESIGN.NL ALLES ONDER ÉÉN DAK RADIATOREN VLOERVERWARMING – DESIGN

HEERLERBAAN 197 | 6418 CD HEERLEN | TEL. 045 54 29 246

WWW.GRAUSHAARDENDESIGN.NL HEERLERBAAN 197 – 6418 CD HEERLEN – TEL. 045 54 29 246

WWW.GRAUSHAARDENDESIGN.NL

Vergaderen in stijl Het Tulip Innn Heerlen City Cente beschikt over een aantal prachtige vergaderaccommodaties, ideaal voor een vergadering, seminar, beurs, workshop of bedrijfsevent. Gezelschappen van 8 Amrâth Grand Hotel Heerlen Groene Boord 23, 6411 GE Heerlen T: +31 – (0)45 – 571 38 46 F: +31 – (0)45 – 574 10 99

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 60

tot 250 personen kunnen hier terecht. Ruimte, rust en comfort staan in de zalen centraal. Dankzij de hoge plafonds en de authentieke inrichting heerst overal een inspirerende sfeer. De grote Clauszaal is meer dan indrukwekkend.

Daarnaast is er nog de spiegelzaal waar eveneens grote gezelschappen kunnen vergaderen. Vanzelfsprekend zijn alle technische faciliteiten aanwezig en zorgt het personeel ervoor dat het deelnemers aan niets ontbreekt.

Tulip Inn Heerlen City Centre Wilhelminaplein 17, 6411 KW Heerlen T: +31 – (0)45 – 574 13 55 F: +31 – (0)45 – 574 10 99

26-10-10 16:36

Naam columnist(e)

coLuMn | ZUID | november | 61

‘Kankertrut’ Mariëlle Hartmann

et een levensbedreigende ziekte onder de leden is het soms moeilijk het leven positief te blijven benaderen. Wat mij daarbij van groot nut is, is het personifiëren van mijn tegenstander. Het gevecht is gemakkelijker als je je een voorstelling van de vijand kunt maken. Voor mij is dat geen opeenhoping van zich te snel delende cellen, mijn tumor is een forse meid in het bezit van twee gouden voortanden en een litteken dat haar rechter wenkbrauw doorkruist. Ik noem haar kankertrut. Kankertrut vecht gemeen en onder de gordel. Ze staat afwachtend op de touwen, klaar om me in de rug te springen. Maar ik, ik ben ook geen mietje. Ik ben Cancer Woman. Jawel, ik heb mezelf een superheldenstatus toegedicht. Nou vraagt u zich waarschijnlijk af, hoe dat zo? Borstkanker treft 1 op 8 vrouwen. Soms sta ik op het schoolplein en tel de moeders om me heen. Als ik er zeven heb, denk ik, misschien heb ik jullie wel gered van deze onmenselijke beproeving door gewoon de achtste te zijn. Ik weet natuurlijk dat dat helaas niet zo is, maar ik voel me er even beter door. Dan lijkt het alsof het allemaal zin heeft. En met dit soort enigszins dwaze overpeinzingen kom ik dan al gauw uit bij een superheld. Cancer Woman dus, de onversaagde superheldin, belangrijkste opponent van kankertrut. Zoals u weet heeft een beetje superheld ook buitengewone superkrachten. Ik ben ervan overtuigd dat ik, met alweer zes zeer schadelijke, chemische, nucleaire kuren achter de rug, inmiddels licht geef in het donker. Dat lijkt me een superkracht waar Superman en Batman jaloers op kunnen zijn. En gezien het feit dat ik na iedere toiletbeurt de wc-bril met sterk desinfecterend middel moet reinigen vanwege de enorme schadelijkheid van mijn urine kan mijn belangrijkste wapen niet anders zijn dan ‘ de fatale zeikstraal’ . Dan ben je toch prima uitgerust, als superheldin.

dat ze zelfs dat niet meer kan opbrengen. Als haar –ondanks haar positieve instelling – zomaar een heel scala aan negatieve emoties overvalt, variërend van doodsangst en woede tot verdriet en wanhoop. Dan heeft Cancer Woman haar eigen Lois Lane’s en Robin’s. Ik put namelijk ontzettend veel kracht uit steunbetuigingen en gebeden van vrienden en familie en soms zelfs onbekenden. Even die extra injectie moed op momenten dat ik zelf geen moed meer kan opbrengen. Het is moeilijk voor een controlefreak zoals ik dat ben, om geconfronteerd te worden met iets waar je geen enkele controle over kunt uitoefenen. Maar niet voor niets zegt men, als je God wil laten lachen, vertel Hem dan je plannen. Ik had er ook nog wel een paar, maar vertrouw er inmiddels op dat deze periode alleen maar uitstel betekent, geen afstel. Ik kan weliswaar niets veranderen aan het hebben van kanker, ik kan wel zelf bepalen in hoeverre het mijn leven beïnvloed. En ik weiger de slachtofferrol pertinent. Ik heb inmiddels grof geschut ingezet in de hoop kankertrut daarmee de laatste dodelijke mokerslagen toe te brengen. Mijn eierstokken en mijn borsten zijn verwijderd. Ik ga ervan uit dat kankertrut intussen op haar rug op de grond ligt, hevig uit haar neus bloedend en met een gouden tand uitgespuugd naast haar gehavende lijf. Een potige, indrukwekkende scheidsrechter kijkt op haar neer en spuugt de woorden in haar gezicht, 10, 9, 8, 7… En nu maar hopen dat ze blijft liggen.. Mariëlle Hartmann beschrijft in ZUID haar strijd tegen kanker.

Heel af en toe ziet zelfs Cancer Woman het niet meer zitten. Als ze zichzelf in de spiegel ziet en haar uiterlijk niet meer reflecteert wat er innerlijk leeft. Als haar kinderen graag iets met mamma willen doen, gewoon even wandelen of een filmpje pikken en ze zo moe is van haar gevecht met kankertrut

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 61

26-10-10 16:36

62 | november | ZUID | KunST

Prachtige vrouwen van Esther Loffeld MARGRATEN - Met haar beelden heeft Esther Loffeld de afgelopen jaren in Zuid-Limburg een grote bekendheid opgebouwd. Inmiddels krijgt zij ook veel opdrachten uit andere delen van ons land en uit het buitenland. Haar beelden zijn krachtige, keramische uitdrukkingen van haar gevoel. “Ik druk mijn emoties uit in de klei of brons. Het voordeel is dat ik ze dan meteen kwijt ben”. Door Paul ‘t Lam | Foto Frits Widdershoven

“A

natomisch kloppen mijn vrouwen van geen kanten. Ik trek de proporties flink uit elkaar. De borsten zijn vaak groter dan het hoofd, maar dat valt niemand op. Ze zien er nog steeds gezellig uit en dat komt over. Ik maak alleen maar vrouwen, omdat het uitdrukkingen van mijzelf zijn. Al mijn beelden zijn autobiografisch. Vrouwen die kletsen en drinken, die het gezellig hebben. Het zijn sociale, vrolijke alledaagse taferelen.

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 62

Mijn beelden zijn nooit in zichzelf gekeerd. De emoties barsten eruit. Mijn emoties. Ik heb een beeld gemaakt van een vrouw bovenop een hoge stapel ringen. De levensladder van ieder mens. Je ziet het geploeter om omhoog te komen. En de durf om er bovenop te gaan zitten. Met van die leuke kinderstaartjes in mijn haar. Hier ben ik. Die staartjes komen vaker terug in mijn beelden. Die had ik als kind. Ik ben vanaf de zandbak creatief geweest”. Hoe ga ik mij nu maken? “Het zijn allemaal houdingen van mijzelf, fases van mijzelf. Ik heb geen foto nodig. Ik voel mijn eigen houding. Hoe ga ik mij nu maken? Ik welke fase van het leven zit ik, wat is mijn beleving, wat zijn de emoties? Dat komt allemaal in het beeld. Ik kruip in dat gevoel. Letterlijk. Ik voel alle onderdelen van mijn lichaam. Het gevoel in mijn benen, in mijn armen, mijn lijf. Een beeld is het totaalbeeld van een gevoel dat ik heb. Als dat gevoel helemaal goed is, dan is het beeld klaar. Daar komt geen denken aan te pas. Als je gaat denken is je creativiteit geblokkeerd. Ik denk niet, ik voel alleen maar. Ik druk mijn emoties van die dag in de klei. Het voordeel is dat ik ze dan meteen kwijt ben”. Ik hou van contrasten “In mijn dagelijkse werk ben ik met

juridische kwesties bezig. Mijn kracht is dat ik oplossingen creëer. Dat is heel wat anders dan oplossingen zoeken. In mijn werk ben ik dus ook creatief. Maar het gaat natuurlijk wel om rationele zaken. Dat is iets heel anders dan beelden maken. Ik hou van die contrasten. Het kost me vaker een hele dag om het denken af te schakelen en mijn emoties de ruimte te geven. En als ik eenmaal in een beeld zit, dan moet ik ook door totdat het af is. Al is dat om half vier ’s nachts. Die intensiteit, daar gaat het om. Mijn beelden barsten van emoties. Dat voel je. Gezellig “Ik maak geen dikke dames. Het zijn echte vrouwen. Prachtige vrouwen. De vrouwelijkheid straalt ervan af. Ik benadruk de vrouwelijkheid, de schoonheid. Het zijn Bourgondische dames, gezellig, uit het leven gegrepen, mijn leven. De laatste tijd heb ik veel opdrachten uit binnen- en buitenland. Erg inspirerend. Zo heb ik laatst een beeldengroep gemaakt van 11 vrouwen als opdracht. Ik ben ze één voor één in de huid gekropen. Anatomisch gezien kloppen ze geen van allen. Maar toen het beeld werd aangeboden kreeg ik te horen: Ze zijn het allemaal”. Esther Loffeld

26-10-10 16:36

FoTo | ZUID | november | 63

FASTFoodciTy Met de opening van fastfoodrestaurant Burger King aan de Markt in Maastricht is het fastfoodlandschap aan markt compleet. Een vestiging van Mc Donaldâ&#x20AC;&#x2122;s, Wok to Go, Burger King, Kentucky Fried Chicken. De liefhebber kan kiezen uit

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 63

vele variaties. Fastfood staat ook bekend om het afval en dat is de keerzijde van de restaurantketens op de Markt. Fotoâ&#x20AC;&#x2122;s: Koen den Os

26-10-10 16:37

64 | november | ZUID | ondERnEMEn

Hans Heijnen (l) en Luc Lebens

Studentikoze directeuren

MAASTRICHT - 25 jaar oud zijn ze. De collegebanken net achter zich, maar nu al uiterst succesvol als ondernemer. Commercieel directeur Hans Heijnen en algemeen directeur Luc Lebens van het bedrijf VWorks deden niet wat driekwart van hun mede-studenten wel deden. Heijnen en Lebens gingen na hun studie niet naar de Randstad om carrière te maken. Zij besloten hun bedrijf in Limburg op te zettten. Inmiddels werken zij wel landelijk.

Door Peter Eberson

et eerste geld verdienden ze – en nog steeds - met hun uitzendbureau VWorks. Een uitzendbureau voor studenten. Niks bijzonders op het eerste gezicht. Die zijn er genoeg. Wat VWorks wel uniek maakt is dat de bijbanen naadloos aansluiten bij de studie van de studenten. Een rechtenstudent plaatsen ze bij voorkeur bij een advocatenkantoor en niet in de horeca. Iemand van de Vertalersopleiding werkt bij een internationaal bedrijf. Zo heeft de student meer aan zijn bijbaan en het bedrijf ook. “Wat we hopen is dat het bedrijf zo tevreden is dat de student later wellicht een baan kan krijgen bij het bedrijf,” legt Hans Heijnen

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 64

uit. “Zo blijft de kennis in Limburg.” Want wat iedereen zegt en constateert, dat beeld klopt helemaal. De meeste studenten aan de Universiteit Maastricht weten na hun studie niet hoe snel ze weer uit Limburg weg moeten zijn. “Driekwart van de groep studenten bij ons is vertrokken naar de Randstad,” zegt Luc Lebens. “Iedereen die studeert droomt van een baan bij de Big Five. De grootste accountantskantoren, de grootste advocatenkantoren. En die zitten allemaal in de Randstad. Veel studenten hebben geen enkel benul van het feit dat Limburg dicht bij steden als Düsseldorf, Aken en Luik ligt en dat daar ook de grote internationale kantoren zitten. Er is tijdens de studie geen aandacht voor. Dan is het niet verwonderlijk dat studenten wegtrekken.”

Voor Hans en Luc was dat anders. Zij zagen voldoende kansen in ZuidLimburg en kregen gelijk. Zij slaagden erin om voldoende studenten ingeschreven te krijgen bij hun uitzendbureau. Hun methode om studenten te werven, werd de basis van een tweede succesvol bedrijf: The Soapbox. Een digitale zeepkist. Hans legt uit hoe het werkt. “Om voldoende studenten voor ons uitzendbureau te vinden zijn we begonnen met het organiseren van internetverkiezingen. De leukste student van Maastricht bijvoorbeeld. Iemand die zich opgeeft wil natuurlijk dat hij of zij zo veel mogelijk stemmen krijgt. Dus de student probeert via zijn Hyves, of Facebook zoveel mogelijk stemmers te verzamelen in zijn vriendenkring. Iedereen die wil stemmen moet inloggen en zijn emailadres achter laten. Je stelt een leuke geldbedrag als prijs beschikbaar onder de stemmers. Zo hadden we bijna 8.000 stemmers en dus ook 8.000 potentiële kandidaten voor ons uitzendbureau. Het is dan alleen nog maar een kwestie van een mailing sturen naar alle adressen,” aldus Hans. De online verkiezingen zijn inmiddels een serieuze bedrijfstak voor de twee Limburgers. Hun bedrijf The Soapbox organiseert de verkiezingen. Voor L1 deden ze de verkiezing Het leukste dorp van Limburg en voor een grote bierbrouwer wordt nu het leukste dames- en herendispuut van Maastricht gekozen. Bedrijven krijgen op deze manier toegang tot een grote doelgroep die ze gericht kunnen benaderen. Uiteindelijk moet The Soapbox landelijk dè website worden voor internetverkiezingen. Wie denkt dat de twee heren daarmee voldoende om handen hebben heeft het mis. Inmiddels staat het derde bedrijf in de startblokken: KarweiStudent.nl. Via deze website kunnen particulieren studenten inschakelen voor het doen van klusjes in en rondom huis. Schoonmaken, de tuin onderhouden, verhuizen, computerbijles, schilderwerk of boodschappen doen. Voor een klein bedrag doen studenten het graag. Luc denkt niet dat het bedrijf een grote concurrent wordt voor de klusbedrijven. “We werken tegen lagere kosten, dat klopt, maar het gaat vaak om eenvoudige klussen waarvoor een bedrijf vaak niet eens komt. Een deur schilderen bijvoorbeeld of een slot vernieuwen. Laat je het hele huis schilderen, dan schakel je geen student in.” In eerste instantie mikken de twee ondernemers op de regio Maastricht, maar uiteindelijk hopen ze KarweiStudent in alle studentensteden van Nederland op te zetten.

26-10-10 16:37

De galerie is gehuisvest in een monumentaal pand aan de Jekerweg en wordt door een beeldentuin omgeven. De filosofie van Gallery Bell’Arte luidt: ‘een verscheidenheid in fascinatie, steeds op zoek naar lokale -, nationale - en internationale kunstenaars, die vooral figuratief en abstract werken’. De keuze van kunstenaars staat garant voor kunst met bezieling. Zo is er onder andere werk van: Hans Bayens Jan Mul Emile Cornelis Pueva Jan Desmarets Rosa Serra Peter Harskamp Jan Verschoor Evert van Hemert Francesca Zijlstra Carlos Mata Ans Zondag

Fleur

Emile Cornelis, h 50 cm - brons

Toro Heleos

Carlos Mata, h 60 x b 63 cm - brons

Naast advies aan particuliere kunstverzamelaars vervult Doret Huibers met haar expertise ook geregeld advies voor organisaties en bedrijven voor het uitbreiden van hun kunstcollectie. In de galerie vinden jaarlijks wisselende exposities plaats. De jaarlijkse zomer expositie Meesters in de beeldhouwkunst is een traditioneel grootse expositie welke ook gelijktijdig in de tuinen van Château Sint Gerlach en Château Neercanne plaatsvindt. Expositie t/m 27 februari 2011 ‘Angeli e uccelli’ van Gerti Bierenbroodspot Preview: zaterdag13 november 11.00 - 17.00 uur Opening: zondag14 november 13.00 - 18.00 uur

The distand warrior of Nemrut Daği

Gerti Bierenbroodspot - beschilderd brons en goud

Het beeld Winged Kouros is gedurende de expositie van Gerti Bierenbroodspot verkrijgbaar voor een speciale prijs. Het bronzen beeld, h 50 cm (inclusief sokkel), oplage 12 stuks, is alleen dan verkrijgbaar voor € 2250,- in plaats van € 2500,-.

Winged Kourus

Gerti Bierenbroodspot, h 50 cm - brons

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 65

Gallery Bell’Arte Jekerweg 51, (achter het politieburo) 6212 GA Maastricht Tel. +31 (0)43 - 321 17 02 welkom@gallerybell-arte.com www.gallerybell-arte.com www.libasaf.com Openingstijden: di t/m za 11.00 - 17.00 uur zo 14.00 - 17.00 uur

Doret Huibers

26-10-10 16:37

Presenteren:

De KREUZE KLANTENDAG 4 november 2010

Meldt u aan op: www.Kreuze.nl/klantendag Interessante workshops, vele dagaanbiedingen en prachtige prijsverlotingen op de Kreuze klantendag Datum: 4 november 2010 Tijd: 9:00 - 16:30. Locatie: Amerikalaan 14, Maastricht Airport.

Aastra en Nokia presenteren op 4 november de Kreuze Klantendag. Een dag waarop zakelijk Zuid-Nederland de mogelijkheid krijgt om zich onder te dompelen in de wereld van de telecommunicatie en te proeven aan Kreuze Telecom. Op deze dag biedt Kreuze u een breed aanbod aan praktische workshops, gegeven door spraakmakende organisaties als Aastra, Nokia, BlackBerry, en Cisco. Op de informatiemarkt kunt u daarnaast een tal van demo’s en speciale dagaanbiedingen tegenkomen waarmee u zowel uw geest als uw portemonnee zult verrijken. De focus van de te vinden informatie zal op de kleinzakelijke markt en het MKB gericht zijn. Verder biedt de dag aan haar bezoeker nog enkele fun-elementen zoals de rondleidingen door de bedrijfsprocessen van Kreuze, een swing in een golfsimulator en de verloting van prijzen zoals een iPhone, een Sony E-reader en €1000,tegoed voor de aanschaf van Aastra producten.

“Door de jaren heen is Kreuze in haar huisvestiging, haar productaanbod en haar uiterlijk flink gegroeid en hoewel de ambitie om te groeien binnen Kreuze sterk aanwezig is, is de ambitie om het familiegevoel van een echte Limburgse onderneming te bewaren nog sterker gebleken. Een voelbare warmte die wij ook naar onze klanten willen uitstralen.” Daarom organiseert Kreuze, volgens Noël Luijten, Algemeen Directeur, voor ál haar klanten en geïnteresseerden de Kreuze Klantendag 2010. “De medewerkers van Kreuze hopen van harte dat we ook ú persoonlijk mogen ontvangen op de Kreuze Klantendag”.

Wilt u meer weten over de Kreuze Klantendag? Of wilt u zich aanmelden? Kijk dan op :

www.Kreuze.nl/klantendag Deelnemende leveranciers: Aastra, Nokia, Tele2Zakelijk, T-mobile, Vodafone, Jabra, BlackBerry, Cisco, Navigon, Voxtron, GCC/Parrot, Mass BV, Alcatel-Luncent, Sonim, Keylink, Spotmaster, Ascom, Safetel.

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 66

het h-woord De laatste jaren komt het h-woord steeds dichter en prominenter voorbij. Niemand durft het te roepen uit angst voor het verlies aan zieltjes. Reeds vaak is gesuggereerd dat de hypotheek rente aftrek toch echt afgeschaft gaat worden. Met de huidige crisis waarbij de woningmarkt diep geraakt wordt, wordt het h-woord weer enigszins naar de achtergrond verdrongen. Niemand roept, maar zo nu en dan wordt er wel gefluisterd. De laatste jaren hebben we immers al een aantal kleine beperkingen gezien in de aftrek. Nog maar maximaal 30 jaar aftrekken en de bijleenregeling waarbij winsten bij verkoop 'verplicht' aangewend moeten worden. Indien de winst weer wordt geleend dan is over dit bedrag de rente niet meer aftrekbaar. De bijleenregeling blijkt in praktijk een gedrocht en is alweer gedoemd te verdwijnen. De termijn van oorspronkelijk 5 jaar is al verkort naar 3 jaar. Vanuit mijn visie is een aantal alternatieven te bedenken waarbij de hypotheekrente aftrekbaar blijft. Al snel kom je dan uit bij een tussenvorm waarbij iedereen een gelijk voordeel geniet. De grote kritiek is immers dat de hogere inkomens relatief het meeste profiteren van de aftrek. Hoe hoger het tarief hoe groter het netto voordeel. De alternatieven zouden naar mijn mening gezocht moeten worden in het volgende. - thin capitalisation rules - aftrek tegen een vast tarief - aftrek over een gemaximeerd bedrag - geen aftrek Bij het eerste alternatief 'thin capitalisation rules' wordt gekeken naar het reeds aanwezige vermogen. Indien vermogen aanwezig is dan zou dit verplicht aangewend moeten worden voor de woning. In de vennootschapsbelasting (dit is de winstbelasting voor rechtspersonen) kennen we al een aantal maatregeling die uitgaan van verplichte kapitalisatie. Bij een systematiek van 'thin capitalisation' zijn vermogende mensen min of meer verplicht dit geld aan te wenden voor de financiering van de woning. Hiermee wordt voorkomen dat hoge inkomens geld lenen omdat het ingeleende geld relatief goedkoop is door de hoge aftrek en het eigen geld lekker rendeert in box 3. Een tweede alternatief is de aftrek tegen een vast tarief. Er wordt een apart tarief geïntroduceerd waarbij een belastingkorting wordt gegeven tegen een vast tarief. De belastingkorting is het tarief maal de hypotheek rente aftrek. Op deze manier heeft iedereen relatief even veel profijt van de aftrek. Deze systematiek zou min of meer hetzelfde kunnen werken als het huidige systeem van toeslagen. Inkomensafhankelijk wordt een toeslag verstrekt om de kosten te mitigeren op de plaats waar dat het meest noodzakelijk is. Het derde alternatief is de maximering van de lening waarover de hypotheekrente aftrekbaar is. Hierbij te denken aan een mediaan van hypotheeksom waarover aftrek mogelijk is. Het CBS kan vast wel berekenen wat het gemiddeld opgenomen hypotheekbedrag is. Over dit bedrag is aftrek mogelijk en daar boven niet meer. Ook hier weer worden de mensen met de hoogste leningen (en hoogste inkomens) het zwaarst getroffen.

26-10-10 16:37

bEdRijFSPRoFiEL | ZUID | november | 67

Peter-Paul Verreussel

Het vierde alternatief lijkt het meest rigoureus. Naar mijn mening gaat half Nederland failliet op het moment dat de volledige aftrek wordt afgeschaft. Veel gezinnen hebben de teruggave immers nodig om hun privĂŠ begroting sluitend te krijgen. Volledige aftrek kan alleen maar indien het belastingtarief evenredig daalt. Ook in deze systematiek kan makkelijk gedifferentieerd worden. De lagere tarieven sterker omlaag dan de hogere. EĂŠn tarief voor iedereen (flat rate) zou ook een mogelijkheid kunnen zijn.

the anarchy the of anarchy silence of john cage silence john cage

Wat de oplossing is? De toekomst zal het uitwijzen. Waar ik persoonlijk voor vrees is dat het geroezemoes op gang is gebracht zodat iedereen alvast aan het idee kan wennen dat de aftrek verdwijnt of in ieder geval meer in banen geleid zal worden. Grote veranderingen zijn in de huidige malaise naar mijn mening niet op zijn plaats. Echter voor toekomstige beslissingen moet u wel flexibiliteit inbouwen zodat ingegrepen kan worden bij wijzigingen in de aftrek. Voor de ondernemer met een BV (Holding) is het wellicht mogelijk de hypotheek om te leiden via de vennootschap. Hierin schuilt wel een aardig stukje fiscaal advies. In plaats van de bank verstrekt de BV de hypotheek voor zover daar middelen voor zijn. Dat biedt optimale bewegingsvrijheid. Daarnaast kan het salaris uitstekend afgestemd worden op de hypotheekrente aftrek, zodat deze tegen het hoogste tarief wordt benut. Uiteraard een en ander binnen de grenzen die de fiscale wet daar voor biedt. Bijkomstig voordeel is een korte termijn liquiditeitsvoordeel. Het tarief waartegen aftrek wordt genoten is immers veel hoger dan het tarief waar tegen de rente bij de BV wordt belast. Naar mijn mening vele mogelijkheden die het onderzoeken waard zijn. Op korte termijn kan dat budgettair in eerste instantie best neutraal. Op langere termijn kan de aftrek dan beperkt worden. Door meer flexibele wetgeving kunnen ook starters, die momenteel lastig een woning kunnen kopen, gestimuleerd en in staat gesteld worden toch toe te treden op de woningmarkt. Wat overeind blijft is dat het er niet leuker op wordt waarbij met name de hogere inkomens minder voordeel zullen hebben van de aftrek.

Peter Paul Verreussel

Partner baat Accountants en FIscalisten p.verreussel@baat.nl

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 67

OPENING 03 09 2010 20.00 UUR

OPENING 03 09 20.00 UUR BONGERD 18 2010 HEERLEN www.schunck.nl 0031(0)455772200 BONGERD 18 HEERLEN www.schunck.nl 0031(0)455772200

26-10-10 16:37

Dé specialist in gashaarden: inspiratie, advies, levering en installatie. Nieuw: Eén open haard op gas én hout!

! m o o r w o h s e nieuw e z n o k e o z e B

Vertrouwen binnen uw organisatie?

Willem Alexanderweg 4 6222 NC Maastricht T: 043-36 32 011 www.arnoldopreij.nl

...zodat u kunt sturen

We kunnen het meten...

op weg naar excellente medewerkers Onderzoek leerde ons dat betrokkenheid van uw mensen voor een groot deel bepaald wordt door het vertrouwen dat zij ervaren in uw organisatie. Dat vertrouwen kent meerdere pijlers. Wij weten welke en we weten hoe we ze kunnen meten. Wat denkt u dat beter werkt, alleen op uw gevoel koersen of plannen op basis van feiten? Wij bieden u concrete informatie over waar het

KRA Zuid nov1-2 2010_25-10.indd 68 RenMMatrix adv.indd 1

goed zit en op welke punten verbetering mogelijk is. Bel Max Cramwinckel of Pascal Peeters voor een helder verhaal over hoe RenM | Matrix steeds meer organisaties daadwerkelijk helpt steeds beter te opereren. Tot op team-niveau. Een flinke stap op weg naar excellerende medewerkers: 043 350 8000. Of via mail naar p.peeters@marktonderzoekers.nl

26-10-10 25-10-10 16:37 14:50

Max hoe elpt op mail

10 14:50

boEKEn | ZUID | november | 69

‘Motherfucker!’ KERKRADE - Journalist Bjorn Thimister was voor werk net van thuis vertrokken naar een voetbalwedstrijd in Volendam, toen hij een hoop politie-auto’s zag staan voor het fitnesscentre aan de Tunnelweg in Kerkrade. Er bleken maar liefst vier doden te zijn gevallen bij een schietpartij, die nu bijna exact zeven jaar geleden plaatsvond.

vanuit de Renierstraat via de langgerekte Strijthagenweg richting de sportschool, die sinds een aantal jaren is gelegen aan de Tunnelweg 113. 9.45: Lei Vromen (60) belt, zittend achter de balie, in paniek via het alarmnummer 112 met de politie. Uit een

it p er s o o n l i j k aanknopingspunt was de drijfveer van de schrijver van het lijvige boek Paul S, ABC van een moordenaar dat pas is verschenen. De moordenaar was snel gearresteerd, Paul S en Bjorn Thimister vroeg zich af wie die man was geweest en hoe hij tot zijn daden had kunnen komen. Hij gaat praten met buren, bezoekers van het fitnesscentre, familie van de slachtoffers en vrienden van de dader. Hij bezoekt alle plaatsen die met het onderwerp te maken hebben, correspondeert zelfs met Paul S en laat zijn handschrift door een deskundige beoordelen. De afloop van deze fatale vrijdag in 2003 wordt per minuut beschreven: 9.43: Paul S. gaat het huis aan de Renierstraat binnen en schiet achtereenvolgens Patrick (34), Daniëla (29) en José Vromen (56) met in totaal twaalf kogels dood. Een aanslag. Hoe S. het huis precies is binnengekomen, heeft de politie overigens tot op de dag van vandaag niet kunnen achterhalen. Paul S. zelf zegt later tijdens de rechtszaak zich dit moment niet meer te kunnen herinneren. Aangebeld heeft hij niet, zo verklaart hij tegenover de rechtbank. ‘Want dan had ik erover nagedacht en als ik maar één seconde had kunnen nadenken, was het nooit gebeurd.’ 9.45: S. rijdt in zijn rode Mercedes

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 69

transcriptie van dit telefoontje blijkt dat hij letterlijk zegt:‘Met Vromen van Spike’s Training Centre. Kunt u een wagen hierheen sturen? Het geeft problemen met de vorige eigenaar. Ja?’ 9.48: De eerder gearriveerde René probeert zijn broer tegen te houden, wanneer deze het pand aan de Tunnelweg naar binnen wil stormen. Echter zonder resultaat. Plotseling is een ferme brul hoorbaar: ‘Motherfuuuuucker!’,schreeuwt S. Hierna klinken er vier schoten – ‘bam,

bam, bam, bam’ – en wederom een aanhoudend beestachtig gebrul. ‘Fuck it,’ schreeuwt S. daarna nog. S. wordt uiteindelijk met veel pijn en moeite overmeesterd door zijn broer René. 10.00: De in allerijl gealarmeerde politiepatrouilles 2106 en 2108 arresteren Paul S. en voeren hem vrijwel meteen af. Ook René wordt in eerste instantie meegenomen naar het bureau, maar komt twee dagen later weer vrij nadat zijn onschuld is gebleken. Hij zou hier later van de rechtbank 750 euro schadevergoeding voor krijgen. De verhoren, de gerechtelijke verslagen, de getuigenissen en alle officiële documenten worden hem ter beschikking gesteld en hoewel vrijwel geen enkel detail over het hoofd wordt gezien. Voor de razendsnel bijna met militaire precisie uitgevoerde operatie heeft de journalist aan het slot van zijn boek dan toch geen eensluidende verklaring. Dat hoeft ook niet. Dat wordt aan de lezer zelf overgelaten. De waanzin van de gebeurtenissen, het drama van de familie, de weerslag in de Kerkraadse gemeenschap en de nasleep ervan, die heeft Bjorn Thimister tot in de puntjes beschreven. Er staan geen illustraties in het boek. Die zijn ook niet nodig. De foto op de omslag waarbij vier lijkkisten bedekt met bloemen op een rij liggen, gemaakt door Peter Schols tijdens de begrafenis, vertelt meer dan genoeg. Het is een meeslepend boek geworden. De auteur heeft uit respect voor de betrokkenen alle namen die niet eerder uitgebreid in de publiciteit waren afgekort tot een hoofdletter. Zijn schrijfstijl is eenvoudig, zijn onderzoeksmethode diepgravend. In alfabetische volgorde beschrijft hij een compleet verhaal. Met deze gebeurtenis is definitief komen vast te staan dat de grote gebeurtenissen zich niet meer exclusief afspelen in de grote stad, maar ook in onze eigen achtertuin. Het is maar de vraag of we dat allemaal willen zien. Paul S, AbC van een moordenaar, door bjorn Thimister. Uitgeverij TIC.

26-10-10 16:37

70 | november | ZUID | boEKEn

de theorie van alles MAASTRICHT Deze maand verschijnt ‘De wereldomwandelaar’, de eerste roman van filosoof-schrijver Govert Derix. Daarin gaat het om niet minder dan de ontdekking van de Theorie van Alles en de sleutel tot de versmelting van wetenschap, spiritualiteit en politiek. Een voorpublicatie.

et was in een bos op de westflanken van de Kaukasus dat Solomon begon te twijfelen over zijn richting en vanaf een bepaald moment niet meer wist waar hij was. Het bladerendek was te dicht om zich op de sterren te oriënteren, de kaart was niet gedetailleerd genoeg om een uitweg te bieden. Op een plek in het bos had hij overnacht, de volgende ochtend ging hij de zon tegemoet, maar prompt werd zijn voorgenomen route gedwarsboomd door een diepe vallei die hem dwong tot wat hij zoveel mogelijk probeerde te voorkomen: terugkeren op zijn schreden. Vanaf dat moment ging het mis. Hij kon het oorspronkelijke pad niet terugvinden, het begon te sneeuwen, hij zette zijn tent op, wikkelde zich in zijn poncho en probeerde een slaap te vatten die midden in de nacht plaatsmaakte voor een allesoverweldigende angst. Solomon probeerde hem op afstand te houden alsof het een demon was die hem van buitenaf belaagde, een truc die hij de afgelopen maanden vaker had toegepast om twijfel, depressie en onzekerheid van zich af te zetten door ze te zien als zaken die niet van hem waren. Deze angst echter liet zich niet om de tuin leiden. Het begon ermee dat hij vermoedde dat het geluid van de wind vermengd was met het huilen van wolven, een gehuil dat steeds luider werd en zijn tentje leek te omsingelen. Roerloos luisterde hij ernaar met zijn hand op het heft van zijn klapmes. Toen het geluid minder werd, was er geen opluchting, maar een leegte die hem naar een middelpunt trok.

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 70

‘Angst’ is afgeleid van ‘angus’, dat zoveel betekent als ‘benauwdheid’. Solomon besefte dat zijn gevoel ergens toe bestemd te zijn en een bestemming te hebben die vanzelf zou uitkomen als hij zijn roeping maar zou volgen, op drijfzand dreef en zeer wel een illusie kon zijn. Hoeveel potentiële Einsteins verkommeren niet GOVERT DERIX

de wereldomwandelaar RO M AN

ASPEKT

buiten het blikveld van onze zogenaamde beschavingen? Er is niets vanzelfsprekend aan worden wie je bent. Terwijl Solomon wachtte op de terugkeer van het wolvengeluid, voelde hij de benauwdheid van zijn mentale situatie: een man te zijn met een missie die misschien geen enkele relevante substantie had. Hij probeerde de angst op afstand te houden door ook deze te zien als iets buiten hemzelf, iets dat het op zijn ego had gemunt, maar zijn zelf niet kon raken. Het gevoel te imploderen nam er niet door af. Hij meende kristalhelder te zien

dat hij zichzelf voor de gek hield, dat hij balanceerde op de rand van een waanzin die hem al maanden op de hielen zat, dat hij zichzelf aan de hand van een waanidee uit een moeras had proberen te trekken dat nu des te harder aan hem trok. Het visioen van de Pic? Niet meer dan een megalomane zinsbegoocheling! Urenlang draaide de centrifuge van tegenstrijdige gedachten door. Soms dacht hij dat het licht uit ging en wilde hij de tent openritsen om zich over te leveren aan de tanden van de wolven. Midden in een bos, midden in de sneeuw, midden in de onzalige twijfel omtrent een ridicule theorie werd hij overvallen door de verleiding een einde te maken aan deze vertoning. Ja, hij zou bekennen dat het verlangen om de mens met een kolossale optische ervaring boven zichzelf uit te tillen, niet meer was dan de laatste kinderlijke oprisping van iemand die niet de volwassenheid kon opbrengen zich te conformeren aan de alledaagsheid. Open je tent! Voel de waarheid van je bestaan! Kijk omhoog en besef dat niemand je komt helpen in de ijzige nacht van je misgelopen leven! Maar het liep niet zo. Het werd duister in Solomons hoofd. Maar terwijl hij buiten bewustzijn raakte en dat beséfte, begon hij een schijnsel te zien dat vaker had geschemerd aan de rand van zijn denken, maar dat nu toenam in helderheid en hem iets leek te willen vertellen. In het schemergebied tussen bewustzijn en verdwijnen ging Solomon naar zijn angst toe en zag dat ze veranderde in een licht dat altijd al aan de basis lag van alle dingen. (...) Misschien was het geen toeval dat Solomon toen hij weer bijkwam, niet meer alleen bleek te zijn, maar in de ogen keek van de man die hem had gevonden terwijl hij balanceerde op de rand van zijn eigenzinnige delirium. Govert Derix, De wereldomwandelaar (347 blz.) verschijnt bij Uitgeverij Aspekt. De lancering vindt plaats op zondag 28 november om 16.00 uur in Selexyz Dominicanen in Maastricht.

26-10-10 16:37

Maatpak. Een goed pak wordt op maat gemaakt. Dat kan ook voor uw audiovisuele installatie thuis.

Afgebeelde televisie: Loewe Connect. Er is al een Loewe Connect vanaf € 799,-

Een stijlvolle televisie met tijdloos ontwerp en de modernste techniek? Onzichtbare luidsprekers? Of design speakers met waanzinnig goed geluid? Leidingschema? Advies en begeleiding aan huis? Dat kan allemaal bij Loewe Gallery Maastricht Europa’s grootste flagship store. Al meer dan 15 jaar ervaring in alles wat onmogelijk lijkt.

Loewe Gallery Maastricht Avenue Céramique 185 6221 KX Maastricht Tel. 043 - 3 10 00 10 info@loewegallerymaastricht.nl www.loewegallerymaastricht.nl

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 71

26-10-10 16:37

72 | november | ZUID | bEdRijFSPRoFiEL

Kunst verbindt mensen bij Parc imstenrade HEERLEN Vitalis Parc Imstenrade, een prachtig aangelegd complex in een groene omgeving net buiten Heerlen, streeft niet alleen naar een goede balans tussen wonen, zorg, service en comfort, maar heeft ook oog voor kunst en cultuur.

iesbeth Bijlmakers werkt als coördinator Kunst en Cultuur bij Parc Imstenrade. Zij is verantwoordelijk voor het kunsten cultuurbeleid. Parc Imstenrade is namelijk niet alleen een plek voor de bewoners, maar ook voor mensen uit de omgeving die willen genieten van kunst. “In en rond Parc Imstenrade is kunst niet alleen zichtbaar, maar wordt er door bewoners ook met veel enthousiasme aan deelgenomen,” zegt Liesbeth Bijlmakers. “Volgend jaar zetten wij onze eerste, eigen theaterproductie voor en door bewoners op de planken. Onder leiding van regisseur Ivo van Megen wordt het theaterstuk Oblomov opgevoerd.” Het project is niet alleen gericht op de deelnemers

zelf en het stimuleren van de onderlinge contacten, maar wil tevens een brug slaan naar de brede samenleving. De kunsten als ideaal instrument voor verbinding, zowel intern als extern gericht in de vorm van cultuurparticipatie, als wisselwerking met de omgeving. Wie Parc Imstenrade, de vroegere Vroedvrouwenschool, nadert raakt onder de indruk van de stijlvolle gebouwen, die nu plek bieden aan luxe appartementen met een bijzonder concept. Wat ook meteen opvalt is de kunst in en rond de gebouwen. In het park staan fraaie beelden van hedendaagse kunstenaars en ook binnen in de gangen, bij de entree en de ontvangstruimten krijgt kunst alle ruimte. In Galerie Parc Imstenrade krijgen kunstenaars, zowel vrij gevestigde als autodidacten, de mogelijkheid onderscheidend voor het voetlicht te treden. In huis bestaat bovendien een uitgebreid pallet aan kunstzinnige activiteiten zoals schilderlessen, muziekcursussen, concerten en films. De St. Elisabethkapel bij Parc Imstenrade wordt steeds meer gebruikt als podium voor cultuurdragers- en makers binnen Parkstad. “Op 16 december is

er een bijzonder concert. Dan wordt de Missa Universalis et Pacis uitgevoerd, een originele compositie van Margo van Bergen,” zegt Liesbeth. Van Bergen werkt momenteel aan een opera in opdracht van de Stadsschouwburg Sittard-Geleen. “In de Missa Universalis vloeien klassieke muziek, wereldmuziek en lichte muziek samen tot een geheel. Het muziekstuk beoogt een venster te openen naar andere religies toe,” aldus Liesbeth Bijlmakers.

Het concert in de St. Elisabethkapel vindt plaats op donderdag 16 december van 19.0020.00 uur. Toegangskaarten kosten 8,50 euro en reserveren kan via het centrale nummer 045 - 400 4600. Op 21 november en 12 december aanstaande is er bij Parc Imstenrade Open Huis. Tussen 11.00 en 16.00 uur kunnen belangstellenden de modelwoningen bezichtigen. Parc Imstenrade 66, 6418 PP Heerlen Zie ook www.parcimstenrade.nl

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 72

26-10-10 16:38

Au Fou

KIJK DESIGNKEUKENS VANAF  5.000,-

BELEEF INSPIRERENDE WOONDROMEN KOM KIJKEN IN DE WERELD VAN AU FOUR EN ONTDEK MEER DAN 2000 M 2 CREATIEVE WOONOPLOSSINGEN DESIGNKEUKENS BADKAMERS HAARDEN WELLNESS SAUNA’S SPA’S ZWEMBADEN VERLICHTING

Of u nu op zoek bent naar een keuken, een badkamer of een designhaard... bij Au Four helpen wij u graag bij het realiseren van uw woondromen. Kom eens langs in onze showroom en laat u inspireren in een ruime keuze aan creatieve woonoplossingen. Keukens, badkamers, haarden, sauna’s, spa’s, zwembaden, whirlpools en designverlichting zijn er in iedere stijl, voor ieder budget en in iedere uitvoering. Spectaculair gepresenteerd volgens de laatste woontrends. Kijk eens op onze website of stap binnen in de inspirerende woonwereld van Au Four en laat u verrassen in de mooiste showroom van de Benelux!

ZONDAG 28 NOVEMBER ZIJN WIJ EXTRA GEOPEND VAN 1 0.00 - 17.00 UUR

Au Four_Zuid_11.10_imago.indd KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 731

23-10-2010 26-10-1022:23:48 16:38

ZATERDAG 20 NOVEMBER A ANVANG: 20.00 UUR

LOCATIE

All In Echt Echt (NL)

3 ZALEN DJ Tom de Groot DJ Steeve White Salsa-dansen

W W W . M I D L I F E D A N C E PA R T Y. N L

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 74

26-10-10 16:38

SociETy | ZUID | november | 75 bEdRijFSPRoFiEL

Feest bij Opel Hekkert: bloemen voor Frank en bert van Meurs.

En dat is…..70! 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65, 66, 67, 68, 69, 70. Voor Opel Dealer Hekkert Autogroep in Heerlen is het lokaal de grootste aflevering van bussen ooit. Vorige week zijn 70 Opel Vivaro’s in taxi-uitvoering geleverd aan Taxibedrijf Van Meurs uit Simpelveld. Van Meurs heeft een wagenpark van zo’n 230 voertuigen, waarmee dagelijks 1800 leerlingen en gehandicapten worden vervoerd. Het afleveren van 70 Vivaro’s (in een 2.0 dieseluitvoering) is behalve een forse logistieke klus ook een feest. Elke berijder krijgt tekst en uitleg en – hoe kan het ook anders – vlaai! Directeur Jean Linssen van Hekkert Autogroep is helder in het samenvatten van de voortgang bij een order van deze aantallen. Vooraf moet je goed coördineren wat er allemaal op welk momenten gedaan en geregeld moeten worden, zodat de hele puzzel naadloos in elkaar valt. In ruim twee weken zijn alle nieuwe Opel Vivaro op auto-transporters door onze importeur Opel Nederland bij ons aangeleverd. In onze werkplaats zijn de 70 personenbussen zo aangepast dat ze geschikt zijn

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 75

voor taxi vervoer. Een van de eisen is bijvoorbeeld dat de rechter schuifdeur vanuit de achterste zitrij geopend moet kunnen worden, dit wordt bij ons gerealiseerd door onze technici. In ruim twee weken zijn alle personenbussen conform de regelwetgeving van de RDW aangepast Alle busjes zijn beletterd, gekeurd, gepoetst en uiteindelijk afgeleverd. Om de wachttijd voor de berijders te minimaliseren, leveren we ieder uur negen nieuwe Vivaro’s af. Van Meurs heeft ook 70 Opel Vivaro’s ingeruild. Het inleveren van de voertuigen gebeurt ook volgens een vast omlijnd plan zodat ook deze personenbussen voor verdere bedrijfsmatige of particuliere verkoop kunnen worden aangeboden in een van de acht Hekkert vestigingen in Limburg. Frank en Bert van Meurs zijn tevreden over de gang van zaken. “De beslissende factor om met Hekkert Autogroep zaken te doen is buiten dat het economisch de meest verstandige keuze was, het een aangename partner is waar wij al jaren een prima relatie mee onderhouden. De klantgerichte opstelling van zowel Hekkert als Opel Nederland geeft ons het vertrouwen in de aanschaf van Opel producten. De prijs kwaliteit verhouding en de lage kilometerkostprijs in combinatie met het lage brandstofverbruik stelt ons in staat om scherp in te schrijven voor aanbestedingen voor groepsvervoer.”

26-10-10 16:38

76 | november | ZUID | bEdRijFSPRoFiEL

Een Ford moet je af-fabriek verkopen GENK - Amerikanen kunnen complexe zaken tot fraaie one-liners terugbrengen. Tegeltjeswijsheden, maar dan anders. ‘No parking, no business’, is een van die gevleugelde uitspraken. Hoe je iets moet verkopen, dat kunnen de Ammies je ook op een bumpersticker uitleggen: ‘Don’t tell them, show them.’ Hoe waar kan dat zijn? Door Maurice Ubags

ls we die wijsheid even vasthouden, dan heb ik een prachtig voorstel voor Ford Bogman. Nodig alle potentiële klanten voor een Ford Mondeo, een Ford Galaxy of een Ford S-Max uit voor een rondleiding door de Ford-fabriek in Genk, net over de grens. Als je potentiële kandidaten laat zien hoe akelig precies en gedegen zo’n Ford wordt gebouwd en wat daar allemaal bij komt kijken, dan zijn ze verkocht! Gegarandeerd. Een ritje op een electrisch treintje van twee uur door de fabriek met tekst en uitleg is meer dan een belevenis: het is een regelrechte sensatie. Eenmaal meegemaakt, verkoopt zo’n Ford zichzelf. Inderdaad: ‘Don’t tell them, show them’. Over de kracht van de beleving zijn hele boeken geschreven. De beleveniseconomie is er daar eentje van. Bij veel automerken is het mogelijk de auto zelf op te halen bij de fabriek. Kopers worden doorgaans in een mooi glazen paleis ontvangen en ze krijgen een VIP-achtige behandeling. Dat wordt niet voor niets gedaan: reken maar dat iedereen die een keer zelf zijn auto is gaan halen daar mooie verhalen over vertelt op familiefeestjes en op het werk. Wie daarover nadenkt moet constateren dat een belevenis met veel impact aan het eind (!) van het verkooptraject plaatsvindt, letterlijk bij de aflevering. Dat is opmerkelijk. Het is toch

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 76

veel slimmer om een nog veel krachtigere belevenis vertrekpunt te laten zijn van je verkoop? Als je toch kunt zien hoe ‘jouw’ auto gemaakt wordt, letterlijk van plaatstaal tot glimmende bolide, dan is dat een bijzonder mooie ervaring. Dan heb je al een band met je auto. Hoe indrukwekkend kan een autofabriek zijn? Zeer! Ford Genk heeft 21 persstraten waar de vormen uit het staal worden geperst. Een van de grootste persen ter wereld staat in Genk, omdat Ford de zijkanten van de Mondeo’s uit één stuk maakt. De persen zijn zo zwaar, dat een dikke betonnen vloer gefundeerd is met speciale heipalen die 18 meter diep in de toch al stabiele ondergrond steken. Wat een geweld: in een van de persstraten wordt tot 6000 ton druk op het staal uitgeoefend. Dat is zo gigantisch dat je de vloer voelt trillen. En dan te bedenken dat de stalen vormen die gemaakt worden tot op tienden van millimeters nauwkeurig zijn. Uiteindelijk mag de tolerantie op het koetswerk van een auto van bijna vijf meter niet meer dan nog geen millimeter zijn. De tolerantie voor veel onderdelen gaat soms tot honderdsten van een millimeter. En dat lijken zo maar wat cijfers, maar dat is niet zo. Elke dag worden auto-delen willekeurig uit de productie gehaald om ze met de meest verfijnde 3-dimensionale meetapparatuur te controleren. Hersenchirurgen zouden er nog van opkijken. De stalen delen worden vooral door 900 (!) robots aan elkaar gelast en gelijmd. Tevens wordt nog een speciale flexibele pasta als het ware gedruppeld tussen metalen delen, zodat die geen ongewenste geluiden kunnen maken. Om geluid in de holle delen van de carosserie tegen te gaan, worden metalige plaatjes gebruikt die bij verhitting iets uitzetten en zo de ruimte afsluiten. Weg geluid. Als de carrosserie zijn vorm heeft

26-10-10 16:38

SociETy | ZUID | november | 77

gekregen, wordt die ondergedompeld in diverse baden en uiteindelijk van de ene na de andere laklaag voorzien. Dat lakken gebeurt in speciale drukcabines waarin de lak superfijn wordt verneveld en de carrosserie die lak electrostatisch aantrekt. Het lakken en drogen van een auto duurt 8,5 uur. Daarna is de auto voor de rest van zijn leven roestvrij als de laklaag niet meer door bijvoorbeeld een ongeval gebroken wordt. De deuren worden meegelakt en worden niet veel later in het proces tijdelijk verwijderd om plaats te maken voor het inbouwen van het interieur. Later in het proces komen exact de deuren die samen met de carrosserie zijn meegespoten weer bij die - inmiddels – auto terecht en worden ze weer gemonteerd en afgehangen. Dat laatste is nodig omdat de deur zelf zwaarder is geworden door onder meer toevoeging van glas en bekleding. Het inbouwen van alle techniek en alle interieurdelen is een fascinerend schouwspel. Ford bouwt zijn auto’s ‘just in sequence’: op het moment dat een auto een station passeert voor de volgende handeling, worden bij dat station precies de benodigde onderdelen aangevoerd. Secondenwerk, de hele fabriek door. Dat aanleveren gebeurt via kilometerslange rails waarmee de fabriek verbonden is met zijn toeleveranciers. Al die verschillende leveranciers leveren exact op het juiste moment; in de fabriek zelf is geen voorraad onderdelen. De fabriek is daardoor ook transparant. En dan te bedenken dat alle drie de modellen in alle mogelijke varianten (links- of rechtsgestuurd, vierdeurs, vijfdeurs of wagon) en in alle mogelijk kleuren en met alle mogelijke soorten siervelgen en met alle denkbare losse opties (wel of geen zonnedak, dakrails en noem maar op) door elkaar worden gemaakt. Het komt maar een paar keer per jaar voor dat achter elkaar 100% identieke auto’s worden gemaakt. Optimale flexibiliteit is het enige vaste gegeven. Bij elke handeling die uitgevoerd wordt door een van de 4600 mensen in de fabriek en ook door de 2000 mensen in de toelevering is gekeken naar het kwaliteitsaspect. Arbeiders die een kabelboom in de auto hangen, krijgen via de transportrail kabelbomen die heel licht zijn voorverwarmd,

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 77

zodat ze iets buigzamer zijn. Dat werkt namelijk veel prettiger èn het levert een betere kwaliteit op. Afhankelijk van de handeling danst de auto door de fabriek op een steeds wisselende hoogte, zodat de arbeiders zo prettig en ergonomisch verantwoord mogelijk kunnen werken. In het bouwproces kun je feilloos volgen hoe aanvankelijk honderden robots en later duizenden mensen allemaal druk zijn met ‘jouw’ auto. Ongelooflijk indrukwekkend om te zien hoe logistiek vernuftig dat gebeurt. Je vraagt je af hoe het kan dat ‘de’ Belgen wel deze complexe fabriek kunnen runnen, maar niet in staat zijn in het land zoiets simpels als een regering te vormen. In 2003 werd nog voor 750 miljoen euro in de fabriek, die uit 1962 dateert, geïnvesteerd. Dagelijks worden nu duizend auto’s gebouwd in tweeploegendienst. De nieuwe Mondeo garandeert weer voor tien jaar werkgelegenheid in Genk. Het bouwen van een zo degelijk mogelijke Ford begint al in de ontwerpfase. ‘Easy assembly’ is een van de thema’s die in het belang van kwaliteit al vroeg een belangrijke rol spelen. ‘Easy assembly’ is bijvoorbeeld een van de redenen dat de motor op een frame – het wiegje – wordt geplaatst, waardoor hij veel makkelijker en beter is in te bouwen. Van ontwerp tot het ‘huwelijk’, dat wordt gesloten als carrosserie en powertrain worden verbonden, legt de auto al een lange weg af in de fabriek. Als de auto helemaal klaar is, wordt de auto (elke auto) nog kort getest op een testbaan. Alle soorten stenen uit de hele wereld zijn gebruikt als wegbestrating. Parijs-Roubaix (voor de wielerliefhebbers) is er niks bij. Klopt alles? Is er geen enkel afwijkend geluid te horen? Dan pas mag de auto het immense terrein af. Als journalist hadden we de mazzel dat we de hele dag met de nieuwste types Mondeo’s, met de nieuwste motoren, hebben mogen rijden. Wetende hoe de auto’s gebouwd zijn, ben je vooral trots dat je achter het stuur zit. Het is of je zintuigen dan nog beter ervaren hoe kwalitatief goed deze auto’s zijn. Het enige dat je je soms afvraagt is hoe het mogelijk is dat ze in staat zijn voor een relatief bescheiden bedrag zo’n topproduct te maken. En: wat krijg ik terug voor mijn huidige auto?

26-10-10 16:38

78 | november | ZUID | bEdRijFSPRoFiEL

MAASTRICHT - De trend in autoland is nadrukkelijk downsizen, meer kleine auto’s. Dat is leuk, maar daar doe je als gezin met drie kinderen en een hond weinig mee. Dat begrijpt autofabrikant Mazda maar al te goed. En dus is daar de nieuwe Mazda5. Een ruime auto waarmee de Japanse fabrikant mikt op jonge gezinnen. Door Peter Eberson

ijf of zeven zitplaatsen – afhankelijk van de gekozen uitvoering - biedt de Mazda5 en twee grote schuifdeuren, die uitstappen in smalle parkeervakken een stuk eenvoudiger maakt en ook voorkomen dat al te enthousiaste kinderen de deuren tegen die van de buurauto slaan bij het openen. Bij Mazda-dealer Radrema in

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 78

Maastricht staat de nieuwe Mazda5 nu in de showroom. We mochten de 2.0 liter benzine meenemen voor een uitgebreide test door het Zuid-Limburgse landschap. Bij het fotograferen van de auto in het groene landschap van Kasteel Vaeshartelt trekt de auto niet alleen veel bekijks van een kudde schapen, maar ook van wandelaars die met hun hond in het gebied lopen. “Sjoene wagen,” is de opmerking van een oudere man terwijl hij rond de auto loopt. ‘Sjoen’ is-ie wel die nieuwe Mazda5. Mooi afgewerkt, van buiten en van binnen. Aan de buitenkant vallen vooral de plooien in het plaatwerk op aan de zijkant. Deze golven moeten golvend water verbeelden, maar het zorgt vooral voor een lage cW-waarde. Een lagere cW-waarde, zeg maar een betere stroomlijn, zorgt voor een lager brandstofverbruik en dat willen we toch allemaal. Mazda-dealer Roy Jennissen benadrukt voordat ik weg rij nog even het groene denken bij Mazda. ‘Gedreven door milieu’ zoals de fabrikant het zelf noemt.

Elke motor in de Mazda5-reeks voldoet aan de nieuwste Euro5-emissienorm. Het door ons gereden model beschikt daarom bijvoorbeeld over i-Stop. Het start-stopsysteem zorgt ervoor dat de motor afslaat als de auto stilstaat en razendsnel weer start als het koppelingspedaal wordt ingedrukt. Voor wie er de eerste keer mee rijdt is het misschien even wennen, de stilte, maar het went snel. Stil is het sowieso binnen in de Mazda5. Tijdens normaal rijden hoor je de motor nauwelijks en dat is echt prettig rijden. Een gesprek voeren kan bij hoge snelheid op normale toon en er hoeft niet geschreeuwd te worden naar de drie of vijf passagiers achterin. Daarmee komen we meteen bij het sterke punt van de Mazda5: de ruimte. Het interieur past zich aan aan de wensen van de gebruikers. Het stoelsysteem biedt 42 verschillende opstellingen. In enkele seconden maakt u van een ‘busje’ met zeven inzittenden een ‘vrachtwagentje’ met een vlakke laadvloer. Het wegklappen van de achterste twee stoelen in de bodem, ooit uitgevonden door Opel, is inmiddels standaard in dit type auto.

26-10-10 16:38

SociETy | ZUID | november | 79

Maximale ruimte in Mazda5

Mazda heeft echter een ingenieus systeem bedacht waarbij de middelste stoel van de tweede rij eenvoudig een armsteun wordt. Het voordeel is dat er dan op de tweede rij, twee comfortabele stoelen overblijven. En moet op zaterdag het team van de handbalclub van de dochter mee dan is dat natuurlijk geen probleem met de zeven zitplaatsen. De 2.0 literversie heeft een soepele zes-versnellingsbak die het onder vrijwel alle omstandigheden goed doet. Wil je echter op een heuvel flink doortrekken dan heeft de 150pk sterke motor daar toch wat moeite mee. Maar de meeste gezinnen zullen vooral rustig met hun gezin over de weg toeren en van de Mazda5 geen sprintwonder willen maken. Op dit moment speelt de Mazda5 nog een bescheiden rol qua verkoopaantallen, maar met het nieuwe model zou dat wel eens anders kunnen worden. Zoals gezegd, het is een echte familie-auto. In de TS-uitvoering komt dat bijvoorbeeld naar voren in de picknicktafeltjes achterin en natuurlijk

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 79

de zeven stoelen en standaard praktische schuifdeuren. Zoals u van elke nieuwe auto mag verwachten is de nieuwe Mazda5 standaard al rijkelijk uitgerust. Handbediende airco, electrisch ramen voor en achter, stalen 15 inch velgen, armsteun voor en electrisch verstelbare en verwarmde buitenspiegels. En ach ja natuurlijkâ&#x20AC;Ś.vroeger moest je onderhandelen over een autoradio. Tegenwoordig is de ingebouwde radio-cd-mp3speler standaard.

automatische airco, mistlampen voor, een derde zitrij, picknicktafels en tripcomputer. De auto is in acht kleuren leverbaar. Nieuwsgierig geworden? Bij Radrema in de Beatrixhaven in Maastricht staat de nieuwe Mazda5 in de showroom.

De Mazda5 staat voor 24.990 euro in de showroom. Dat is de 1.8 versie. De 2.0 liter begint bij 27.490 euro. Deze TS-uitvoering heeft onder meer

26-10-10 16:39

80 | november | ZUID | SociETy

bier en bitterballen

erechtsdeurwaarder Ramona Batta uit Maastricht houdt jaarlijks een borrel voor relaties. Geen poespas, gewoon Batta, Bier en Bitterballen. Café Tribunal was dit jaar voor het eerst de borrellocatie. Foto’s: / Jean Pierre Geusens

Frans Groutars en Geert Frische

Frank Smit

Het complete team van batta

Raymond Pans, Anouk Rijnders en Jeroen Pans

boudewijn Muurmans, Jos Vermeeren en Hans Achten

Guy van der Heijden, Ivo van der Zee en Frank van der Heijden

Luc Theunissen, Jos Crijns en Robin berben

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 80

26-10-10 16:39

commentaar | REGio | ZUID | november | 81

Feest bij Auto Meijers in Hasselt, het bedrijf bestaat vijf jaar

Meijers hasselt

an Heerlen naar Hasselt. Die stap maakte Pedro Meijers. Zijn hele familie zat in groenten en fruit met het bekende bedrijf Eussi Meijers Groente- en fruitgroothandel. Het Heerlense familiebedrijf werd een paar jaar geleden verkocht en Pedro kreeg de kans om in Hasselt een Volkswagen-Audidealer op te zetten. Op zijn 35ste begon hij daarmee. Vorige maand vierde het bedrijf zijn vijfde verjaardag en mocht Pedro Meijers 40 kaarsjes uitblazen. Fotoâ&#x20AC;&#x2122;s / Jeanine Opreij Pedro Meijers en zijn echtgenote en de dochters Annebelle en Inez

Roy Prikken en Lorena Meijers

Sylvia Vogelaar, Esther Snijkers

Patrick Schins en Caroline Schins

Nathalie Mungunga, Marcel Dexders, Geert Nijsen en Annie Ilunja

Geert Luiten, Anja Phieltjens, Stephen Jonkmans, Severiene Swennen, Lucaco den beelen, Nathalie Vermesen en bennie Franssens

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 81

brigitte brillouet, Marleen Storms, Nicole Laporte

26-10-10 16:39

oktobergala

raditiegetrouw staat het eerste weekend van oktober in Maastricht in het teken van het Oktobergala. Al voor de veertiende keer tekende de Ronde Tafel174 voor de organisatie van dit sjieke feest. Galajurken en smokings zijn verplicht aan dat zorgt voor een feestelijke sfeer. Het eten, drinken en de muziek tot diep in de nacht zorgt

EsmĂŠe en Sjors Lemmens

Nicoline broeckx en Jacqueline Hartog

Afke van de Plas en Julie Sassen

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 82

Gaby Tuinstra, Gwen

26-10-10 16:39

Nelis

Gwen

voor de rest. Het lijkt er op dat de crisis zijn dieptepunt heeft gehad, want er waren maar liefst 950 betalende bezoekers in de Bonbonniere. En ook de veiling leverde meer geld dan ooit op voor het goede doel. De Stichting Down Syndroom mocht 32.000 euro ontvangen. Tijdens de veiling wisselde onder meer een gesigneerd shirt van Bayern MĂźnchen voor 6500 euro van eigenaar. Fotoâ&#x20AC;&#x2122;s: / Jean Pierre Geusens

Hoofdsponsor ben Vos en zijn vriendin Sylvy Schmeitz

Afra bruinen, Jacqueline Pletzers en Amanda Crombach

Nelissen en Pascalle Pasmans

KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 83

bo blijlevens en Janne beatsen

Modesty bleize, Roland Schneiders en Aimee Moobers

De leden van de Ronde Tafel 174, organisator van de avond

26-10-10 16:39

100% op hun plek SRZL_adv_Zuid Mag_ed NOV.indd 1 KRA Zuid nov 2010_25-10.indd 84

19-10-2010 13:30:38 26-10-10 16:39