Zuid September 2013

Resi Hensen

Grenzeloze daadkracht

VanGrinsvenski

Fotograaf in Moskou

Eberhard van der Laan

Hoe Amsterdam Heerlen helpt

onafhankelijk opinieblad

jaargang 3 · Nr 19 · zuidmagazine.nl

Saskia van Stein, directeur Bureau Europa:

“Ik ben huiverig voor valse retoriek”

- advertentie -

Gerard Joling: Helemaal zichzelf, dankzij HaarStamcel Transplantatie® Kijk op www.hasci.com voor Gerard Joling’s videoverslag

Gerard Joling gaat voor perfectie. Niet alleen waar het een performance betreft, ook als het gaat om zijn verschijning. De reden: hij wil er niet ouder uitzien dan hij zich voelt. Een streven dat inmiddels vele duizenden met hem delen.

Op een ‘haarwens’ rustte tot voor kort een taboe.

Inmiddels toonden Gerard Joling en tal van andere BN’ers aan dat dit vooroordeel achterhaald is. Gerard deed dat door in de media melding te maken van zijn HaarStamcel Transplantatie® (HST). Op www.hasci.com vertelt hij nog eens precies wat zijn beweegredenen waren.

HST is ontwikkeld en Europees gepatenteerd door Hair Science Institute. Dankzij de verfijnde techniek herstelt de hoofdhuid volledig binnen enkele dagen. Zonder pijn, zonder littekens. En het resultaat wordt gegarandeerd, net als de hergroei van de haren in het donorgebied.

Lijdt u aan haarverlies of kaalheid neem dan contact op met ons. Tijdens een discreet, vrijblijvend consult zullen de artsen u precies vertellen wat de mogelijkheden zijn.

Hair Science Institute Amsterdam: +31 (0)20 575 23 30 Maastricht: +31 (0)43 601 81 01 www.hasci.com info@hasci.com

www.hasci.com

inhoud sept/okt 2013

18

8

32

13

15

8 Politiek De Limburgse Theresia Hensen-Kreutz is een rijzende politiek ster in Duitsland.

Het verhaal van ’t Resi van de Sjeng uit Ubachsberg.

13 Limburgs Lef Het recessiespook is zo goed als verdreven, zegt Harm Wiertz in zijn column.

Hij verwacht voor dit jaar nog economische groei.

15 WensAmbulance Twee ondernemers uit Roermond hebben de Stichting WensAmbulance Limburg opgericht. Zij maken het mogelijk dat ernstig zieken nog één keer ergens naar toe kunnen gaan. sept/okt '13

18 Bureau Europa Saskia van Stein is de nieuwe directeur van Bureau Europa in Maastricht. Over de verschillen tussen Rotterdam en Maastricht, de clichés van Heerlen, en het belang van bijen. “Zonder bijen geen beschaving.”

28 Rusland Werk van Fotograaf Guy van Grinsven is momenteel in Rusland te zien. Een interactieve foto/videotentoonstelling in het kader van het Nederland-Ruslandjaar. De expositie zal later dit jaar ook nog in Maastricht te zien zijn.

32 Meestercrimineel De onlangs overleden Willem Meijer uit Heerlen was een gentleman inbreker.

Bekend in heel het land. Eén van zijn vele arrestaties verdrong in 1953 zelf het nieuws van de watersnoodramp in Zeeland van de voorpagina’s. Ton Reijnaerts sprak vlak voor zijn dood met hem.

28

38 Eberhard van der Laan De Amsterdamse burgemeester Eberhard van der Laan deed in Heerlen de toezegging op alle fronten steun te verlenen bij de organisatie van het jaar van de Mijnen in 2015.

46 Coöperatie AB WERKT is een snelgroeiende coöperatie op het gebied van personeelsdiensten. Geen winstoogmerk, maar met leden denken op de lange-termijn.

3

- advertentie -

Zuidlease zet alle lichten op groen!

Kansrijke Financieringsinstrumenten “Leasing is financiering op basis van bedrijfsactiva. Dit biedt ondernemers mogelijkheden die het meer traditionele bancaire krediet niet altijd kan bieden en kan in de toekomst een belangrijke schakel vormen in het bereiken van de optimale financieringsmix.

In economisch lastige tijden waarin ondernemers moeilijkheden ervaren bij het invullen van hun financieringsbehoefte en banken hun acceptatiecriteria aanscherpen, dient de kennis van leasing te worden vergroot.”

Bron: Rapport Leasing en factoring, kansrijke financieringsinstrumenten. Onderzoek gefinancierd door Ministerie van Economische Zaken, 2013.

Vraag het volledige rapport op via cst@zuidlease.nl

Dankzij de Sale & Lease Back constructie van Zuidlease kreeg ik ruimte om te investeren in groei en heb ik 2012 zelfs met winst afgesloten!”

Bent u ondernemer en heeft u behoefte aan werkkapitaal?

Zuidlease zorgt ervoor dat alle lichten op groen gaan en u die extra financiële ruimte krijgt!

Als u auto’s in eigen beheer heeft dan heeft u werkkapitaal vastzitten in die auto’s.

Dit werkkapitaal kunt u vaak echter beter gebruiken voor uw core business. Met Sale & Lease Back wordt uw wagenpark door Zuidlease ingekocht en vervolgens tegen aantrekkelijke leasetarieven aangeboden.

Sale & Lease Back brengt uw werkkapitaal weer op peil.

Neem voor meer informatie of advies nu contact op via 046 - 458 17 67 of bezoek de website www.zuidlease.nl

hoofdredactioneel commentaar

VOOR BESLISSEND LIMBURG

Opgericht in 2010 door Peter Eberson en Maurice Ubags Uitgever Zuid Media Groep BV Jodenstraat 20 6211 ER Maastricht

Hoopvol

Postbus 4211 6202 WB Maastricht Tel. 043 3212144 mail@zuidmagazine.nl Hoofdredacteur/directeur Peter Eberson | 06 55 93 29 18 peter.eberson@zuidmagazine.nl Eindredactie Johan Derrez Redactie Govert Derix, Peter Eberson, Wim Ortjens, Pedro Rademacher, Paul Rinkens, Loek Kusiak, Jean Paul Toonen, Johan Derrez, Ton Reijnaerts Fotografie Jean-Pierre Geusens, Peter Wouters, Arnaud Nilwik Cover Jean-Pierre Geusens Vormgeving Stefan Roex Grafisch Design Oplage 10.000 exemplaren. ZUID wordt vijf keer per jaar gratis aan alle decisionmakers in Limburg verstuurd.

Het volgende nummer verschijnt in september.

Auteursrechten Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande toestemming van Zuid Media Groep gepubliceerd, openbaar gemaakt of verveelvoudigd worden

sept/okt '13

Z

e beginnen door te sijpelen, de hoopvolle economische berichten voor Limburg. Het CBS liet weten dat in Zuid-Limburg de krimp voorbij is. Er vestigen zich meer mensen dan er vertrekken. Dat is goed nieuws voor een regio die de afgelopen jaren steevast is neergezet als dĂŠ krimpregio van Nederland.

De uitzendbranche merkt een groeiende vraag. En als dat gebeurt, is er sprake van een groeiende economie.

De eerste tekenen van economische opleving zorgen ervoor dat bedrijven weer personeel gaan aannemen. In het begin zijn de bedrijven nog voorzichtig en maken ze vooral gebruik van uitzendkrachten. Deze tendens laat zien dat het lijkt dat we het ergste achter de rug hebben, maar we zijn er nog lang niet.

Hoopvol zijn de ontwikkelingen in Limburg op innovatie-gebied. De hele wereld keek in augustus toe hoe een wetenschapper van de Universiteit Maastricht in Londen een hamburger, volledig ontwikkeld in het laborato-

rium, presenteerde. Onderzoeker Mark Post liet daarmee zijn oplossing voor het voedselprobleem zien. Er zijn in de toekomst teveel mensen en er is als we zo doorgaan te weinig vlees om iedereen te voeden. Zeker als we kijken naar de huidige productiemethode van vlees. De kweekburger kan voor een drastische verandering in de voedselketen zorgen.

Een labburger, gemaakt in Limburg!

Wat de Maastrichtse hamburger echter extra bijzonder maakt, is de investeerder erachter. Google-oprichter Sergey Brin is de grote geldschieter achter het onderzoek. Stak al meer dan 700.000 euro in het project. Dat is meer dan hoopvol. Dat iemand van een wereldconcern als Google, een man die tot de rijksten op aarde behoort, dat zo iemand zijn geld graag uitgeeft in Limburg. Dat laat zien dat we in Limburg op de goede weg zijn!

Peter Eberson Hoofdredacteur 5

VERUIT MARKTLEIDER VERUIT MARKTLEIDER IN MKB-NIEUWS MKB-NIEUWS ÉN DE LEZERS ÉN DEMEESTE MEESTE LEZER WijLimburg is marktleider in Limburg met bedrijfsnieuws. Onze lezers zijn ondernemers. En natuurlijk staffunctionarissen in bedrijven, van de personeelschef tot de inkoper, van de financieel specialisten tot technici.

Ook hebben we veel juristen, accountants en bankiers als abonnee en lezer.

WijLimburg telt maandelijks meer dan 200.000 bezoeken aan de site en 80.000 tot 90.000 unieke bezoekers.

WijLimburg is een interessant communicatiemedium voor B2B maar door onze scherp gedefinieerde doelgroep - veelal in de midden en hoogste inkomensklasses - ook interessant voor de bovenkant van de B2C. Denk aan kleding, golfattributen, restaurants, auto’s, elektronica(gadgets), badkamers, en meer.

Adverteren op WijLimburg biedt U u allerlei mogelijkheden tegen aantrekkelijke prijzen, ex. btw,opmaakkosten zonder opmaakkosten en dergelijke. zonder en dergelijke.

Overigens, we maken een kant-en-klare advertentie vanaf € 75,-.

75,- (ex. btw).

Mail ons: verkoop@wijlimburg.nl of bel onze commerciële man: Ruud Ruijl, 06-24675764

column - advertentie -

MEUBELKLASSIEKERS VRIJBLIJVEND

Rrreng-rrreng

COMPLETE INRICHTING MEUBELKLASSIEKERS VRIJBLIJVEND VL OE RB E DE KKING RAAMDECORATIE ADVIES C O M P L E T E I N R I C H T I N G W O O N A C C E S S O I R E S VERLICHTING VLOERBEDEKKING RAAMDECORATIE RESTAURATIE EXCELLENTE SERVICE W O O N A C C E S S O I R E S VERLICHTING ADVIES

pedro rademacher

Z

e hebben het er maar druk mee dezer dagen, de opiniemakers. Rikketikketik, doen de toetsenbordjes. En kijk ze eens boos en vurig zijn, want het volk is ook boos en vurig. En als het volk boos en vurig is wil je als opiniemaker natuurlijk niet al te ver achter blijven. En aldus surfen de opiniemakers dapper mee op de grote golven van ongenoegen.

Rikketikketik.

Niet dat ze echt ter zake kundig zijn, hoor. Ze pikken wat graantjes mee uit de troebele trog van de actualiteit. Die graantjes zijn net klein genoeg, zodat hun beperkte geest ze nog net kan bevatten. En daar gaan ze weer: rikketikketik.

Verontwaardigd en verwaand: ik heb een mening, dus ik besta. Ze hebben het er maar druk mee.

Laatst gaf ik de tuin een grote beurt. Moet zo af en toe gebeuren, anders wordt het een wilde boel.

Mijn buurman van twee huizen verderop sprak me aan. Over ‘die toestand in Egypte’. En hoe dat zo ver had kunnen komen en dat het zo toch niet langer kon. Nou weet je bij hem nooit helemaal zeker of hij iets echt of cynisch bedoelt, daar moet je altijd een beetje naar gissen. Hij is erg modern. Maar om een lang verhaal zeer kort te maken zette ik mijn heggenschaar aan. Het ronkende motortje smoorde elke opinie in de kiem. Rrrengrrreng.

Ja hoor eens, mijn verstand is tamelijk beperkt. Met veel gehark een diplomaatje of twee gehaald.

Ik was erg goed in gymnastiek, maar dat telde toen nog niet.

Daarna een opleiding journalistiek, waar ik nu nog af en toe lachstuipen van krijg. En dan moet ik met dat beperkte verstand alle wereldproblemen doorzien, tot op de kern analyseren, pasklare oplossingen aandragen en dat geheel bovendien van smeuïge opinies voorzien?

Rrreng-rrreng.

RESTAURATIE Weet u, de wereld is te veel groot en onoverzichtelijk om in dat kleine hoofdje van mij te passen. Dat lukt met de beste wil van de wereld niet, zelfs al zou ik het willen. Ik ben al dik tevreden als ik mijn postzegeltuintje een beetje decent kan houden.

Maar als een economie massa’s mensen straatarm maakt, dat ook de banken er geen droog brood meer aan verdienen en zelfs de overheid zich blind moet bezuinigen, dan zou ik toch ergens enige vraagtekens gaan plaatsen bij die economie. Blijkbaar werkt die niet bepaald zoals we allen zouden willen. In mijn ogen is een economie bedoeld om mensen gelukkig te maken, noem mij een idealist. Want geluk is iets waar alle mensen op deze wereld recht op hebben, ook de Egyptenaren. Zo denk ik daarover.

En wat verstand en opinies betreft nog dit. De, tussen aanhalingstekens, ‘grote’ filosoof Ludwig Wittgenstein trok zich vorige eeuw ooit lange tijd terug op een onbereikbaar eiland in een fjord in Noorwegen. Daar wilde hij in alle rust nadenken over de ‘theorie van alles’. Na maanden van rust en eenzaamheid filosofeerde de knappe kop uiteindelijk droogjes: “In de wereld is alles wat het is en gebeurt alles zoals het gebeurt.”

Iemand nog koffie?

Ja, daar had ik tijdens het scheren van de heg ook nog wel op kunnen komen. Ik zou er wellicht nog aan toe willen voegen: behandel een ander zoals je zelf behandeld wil worden. Dan komen we met zijn allen al een heel eind.

En scheer op tijd uw heg, anders wordt het een wilde boel.

EXCELLENTE SERVICE

Aan de Fremme 30/32 6269 Margraten Aan de BE Fremme 30/32 T6269 043BE - 321 53 31 Margraten www.vanlijfinterieurs.com T 043 - 321 53 31

7

sept/okt '13 vl_ad_zuid_sept2010.indd 1

12-08-10 10:30

8

sept/okt '13

interview

Volksvertegenwoordiger met grenzeloze daadkracht door Ton Reijnaerts beeld Arnaud Nilwik

H

et is wat je noemt bijzonder. De bevolking van een tamelijk gesloten Duits dorp spreekt in 2009 in grote meerderheid het vertrouwen uit in een Nederlandse vrouw en kiest haar tot Ortsvorsteherin, zeg maar lokaal burgemeester. En in die nieuwe rol groeit het politiek groentje, een voormalige Heerlense ziekenverzorgster, vervolgens fluks uit tot een heuse vorzeige volksvertegenwoordiger.

Ze hoort het niet graag, daar is ze veel te nuchter en bescheiden voor, maar toch: de Limburgse Theresia Hensen-Kreutz is een rijzende politieke ster in Duitsland. Haar naam en bijzondere achtergrond zijn al bekend bij haar prominente CDU-partijgenote Angela Merkel. Medio april vormde de Limburgse immers samen met generaal-majoor Andrew M. Mueller op de NATO Air Base Geilenkirchen het ontvangstcomité van de Litouwse presidente en Karlspreis-winnares Dalia Grybauskaite en Wolfgang Schäuble, de invloedrijke Duitse CDU minister van financiën.

“Dan staan je dan daar toch maar als ‘t Resi van de Sjeng”, glimlacht ze.

Met Sjeng wordt vader Sjeng uit Ubachsberg bedoeld. Het sociale van Sjeng en moeder Nelly, zit gebakken in haar hart, hoofd en genen. Resi HensenKreutz is iemand die verantwoordelijkheid neemt, opkomt voor mensen. Een integere vertrouwenspersoon. Een daadkrachtige volksvertegenwoordiger ook. sept/okt '13

In grensdorp Grotenrath is de telg uit een zeskoppig Ubachsbergs gezin, zoiets als de smeerolie van de samenleving.

Ik blijf “a maedje van Gen Berg”, maar: “Grotenrath is mien heem geworden”, zegt ze. Ze zegt het met een blik die boekdelen spreekt. Bibliotheken zelfs! Grotenrath, een kerkdorp van de gemeente Geilenkirchen, vijf km achter de voormalige grens bij Ubach over Worms, Landgraaf. Geen plek waar de Ramblas in het hoofd ruist, maar een omgeving die het ritme van rustgevende natuur ademt. Prachtige vergezichten, uitgestrekt boerenland, loeiende koeien, paardenland ook! De Teverenerheide, een paradijs voor wandelaars en fietsers, is eveneens binnen handbereik. Het maakt Grotenrath voor Resi tot een schitterende stip. Een plek waar ze zich op en top thuis voelt.

In Grotenrath behoort ze al meer dan een kwart eeuw tot het cement van de samenleving.

“Grotenrath is mien heem geworden”

“In 1986 hebben we hier een woning gebouwd. Na vijf jaar in Nigeria en vier jaar in Oman, wilden we een centraal punt, waar onze kinderen in een stabiele omgeving konden opgroeien. We hadden met eigen ogen gezien dat het niet werkte om kinderen overal in de wereld mee naar toe te slepen.” De wereld was lange tijd het thuis van Resi en Franz Hensen. In de roemruchte Heerlense nightclub De Morenhoek trof Cupido doel. De ziekenverzorgster van de Heerlense verpleegkliniek en de Duitse student aan de RWTH Aachen werden een paar en stapten al op jeugdige leeftijd in het huwelijksbootje. Twee jaar later verkasten ze naar Afrika. Meer specifiek naar Nigeria.

In Oshogbo, in de hoofdstad van de staat Osun, moest de jonge ingenieur Franz Henzen, in consortiumverband, een groot Walzwerk (walserij) optuigen.

De kersvers afgestudeerde bouwkundig ingenieur had een topbaan verworven bij een van Europa’s grootste bouwbedrijven, het tegenwoordig Oostenrijkse Strabag SE. De bouwgigant telt wereldwijd 74.000 medewerkers en draait een omzet van ca. 14 miljard euro.

Franz en Resi werden in Nigeria ondergebracht in een jungle-camp met 40 dubbele wooneenheden. Voor Resi betekende de eerste kennismaking met Afrika een soort cultuurshock. “We zaten midden in het oerwoud. De lokale bevolking leefde veelal in hutten of opeengestapelde bakstenen met golfplaten erop. In het begin dacht ik: ‘hoe houd ik 9

het hier vol?’ Alle voor ons vanzelfsprekende zaken en dingen waren er niet.

Je kon niet even naar een supermarkt om brood, boter, kaas, vlees, of koffie te halen. Die supermarkt was er niet en ook al het andere ontbrak. In die tijd heb ik geleerd dat de mens zich aan alles kan aanpassen. Ik heb geleerd om zelf brood te bakken. En ook om te koken met dingen die wél te krijgen waren. En van andere dingen zag je gewoon af.”

Met een gelukzalige glimlach: “Ik kan nu altijd nog geweldig genieten van een kop koffie.”

In Nigeria nam doener Resi Hensen al snel de medische begeleiding voor haar rekening. “Er was geen arts en daarom werd ik gevraagd.” Wonden verzorgen, verbanden leggen en spuiten zetten, werden dagelijkse kost. “Als er echt serieuze zaken aan de orde waren, reed ik met de hulpbehoevende in een auto naar de dichtstbijzijnde arts. Die woonde op drie uur rij-afstand”, herinnert ze zich.

Na vier jaar Nigeria keerden Franz en Resi terug naar de Euregio. In 1984 werd het echtpaar verblijd met een prachtdochter: Simone. Kort daarna kreeg Franz een nieuwe werkopdracht, dit 10

keer in Oman. Na acht maanden volgden Resi en dochter. “Oman was in feite het tegenovergestelde van Nigeria. Het was een en al luxe. We woonden daar in een mooi huis op 200 meter van een prachtig wit zandstrand.”

In Oman verdiepte Resi zich, zoals ook eerder in Nigeria, nadrukkelijk in de cultuur en de verschillende godsdiensten. Een bijzondere ervaring sterkte haar in haar overtuiging ‘dat in feite alles één is’.

“Ik moest op een dag met mijn dochter naar de dokter. De wachtkamer zat vol met gesluierde vrouwen. Simone werd er een beetje angstig van. Een vrouw zag dat. Met pretogen wenkte ze Simone om naar toe om te komen.

Die durfde niet goed, maar ik zei: ‘Ga maar, het is OK!’ Aangekomen bij de vrouw tilde die haar lange kleed op en liet Simone eronder. Even later kwam dochterlief opgetogen naar me toe gerend: ‘Mama, mama, dat is ook een échte mama’, riep ze.”

Dan beslist: “Na nine eleven is er heel veel veranderd, maar ik heb geen enkele twijfel dat Moslims en Christenen vreedzaam naast elkaar kunnen leven. Het is gewoon een kwestie van

Resi Hensen-Kreutz (1953) uit Ubachsberg is, voor zover de informatie reikt van onder andere het ‘Statistische Landesamt en het ‘Innenministerium van het Land NRW’ de enige Nederlandse Ortsvorsteher in de Duitse deelstaat Nordrhein-Westfalen en mogelijk zelfs in heel Duitsland.

respect voor elkaar en je aanpassen aan de wederzijdse gedragsregels. Door mijn ervaringen in Rwanda ben ik gesterkt in mijn overtuiging. Franz heeft daar in 2007 gewerkt en ik ben er twee keer een aantal weken op bezoek geweest. De psychische gevolgen van de genocide in 1994, waarbij naar schatting 500.000 tot 1 miljoen Tutsi’s en Hutu’s in een periode van 100 dagen werden vermoord, waren nog altijd duidelijk zicht- en voelbaar. Vrijwel iedereen daar had een of meerdere familieleden verloren. Het was dan ook haast ongelooflijk als je zag hoeveel moeite de Tutsi’s en de Hutu’s desondanks deden om op een positieve manier met elkaar verder te leven. Dat was een levensles om nooit meer te sept/okt '13

vergeten.”

De levenslessen hebben Resi en Franz overgebracht op hun oogappels, de dochters Simone (28) en Suzanne (25).

Integratie, mensen verbinden, opkomen voor mensen in nood; de dochters die zowel de Duitse als Nederlandse nationaliteit bezitten kregen het quasi met de paplepel ingegoten. Beiden wonen tegenwoordig in Dortmund, op nauwelijks twee kilometer afstand van elkaar.

“Simone werkt als advocaat in Bochum en Suzanne studeert nog”, aldus Resi.

De zusjes spreken beiden ook goed Nederlands. En dat terwijl ‘Duits’ en soms Limburgs dialect in huize Hensen-Kreutz altijd de voertaal was.

“Een Duits-Nederlandse controverse of tegenstelling is echter nooit aan de orde geweest. Alleen met voetbal. Dát begrijp je wel!” glimlacht Resi. “Dan hangen aan onze voorgevel de Duitse én Nederlandse vlag op gelijke hoogte. Maar voor het overige ben ik bij die klassieker dan toch echt in de minderheid.”

Dat ze onverminderd een echte ‘oranje’ is ontdekte Resi op 15 april 2011. Toen nog Koningin Beatrix, prins WillemAlexander en prinses Máxima, brachten een bezoek aan de oude mijnstreek en naburige Duitse Herzogenrath. De Oranjes kregen daar uitleg over DuitsNederlandse samenwerking op gebieden van veiligheid, werken en wonen in het Land van Rode. Na afloop vloog het gezelschap vanaf de AWACS-basis Teveren terug naar Nederland.

Ook in Grotenrath liep de bevolking massaal uit om het koninklijk trio te zien. “We stonden met ons gezin achter een afzetting. Ik was heel relaxt, moest lachen toen een beveiliger zei dat mijn man vanwege mijn koningin met dat warme weer een stropdas had moeten omdoen. Toen de auto met de koningin om de hoek kwam begon het vanuit de tenen plotsklaps te kriebelen.

En toen Maxima passeerde stond ik daar plotsklaps doldwaas te zwaaien en ‘leve de koningin’ te roepen. Toen ik me omdraaide naar Franz zei hij met ontroerde stem: “Je bent nog altijd een échte Oranje.”

De kans dat rasechte Oranje bij een volgend bezoek van de koninklijke familie deel uitmaakt van het ontvangstcomité is reëel. Resi Hensen-Kreutz maakt met haar even ontwapende als daadkrachtige aanpak sinds vier jaar furore in de Duitse (lokale) politiek. Voeg sept/okt '13

“Er was geen arts en daarom werd ik gevraagd”

daarbij haar opmerkelijke achtergrond en je hebt een heuse vorzeige volksvertegenwoordiger. Na Ortsvorsteherin in Grotenrath werd ze ook Stadtverordente (gemeenteraadslid) in Geilenkirchen voor Grothenrath Neu Teveren en klom ze als politiek nieuweling in een mum van tijd op tot Stellvertreterin (plaatsvervanger) van de CDU-chef in het Stadtverband Geilenkirchen.

De voorgangerrol van Ortsvorsteherin is het meest sprekende sensatiemonopolie. Een bijzonder bewijs van vertrouwen ook! Vertrouwen dat Limburgse in de loop der jaren heeft opgebouwd. Functies in school en kerkbestuur, daadkrachtig probleemoplosser, een soort officieuze ombudsman ook.

Resi Hensen-Kreutz was ook al voor haar politieke functies een volksvertegenwoordiger pur sang.

De sociale bevlogenheid en de daadkracht van Resi was ook de reden dat het lokale partijbestuur van de Christlich Demokratische Union Deutschlands (CDU) haar in 2008 benaderde met de vraag of ze niet wilde kandideren als Ortsvorsteher in het Wahlbezirk (kieskring) Grothenrath-Neu Teveren. “Ik was eerlijk gezegd totaal overdonderd.

‘Ik kan als Nederlandse toch helemaal niet kandideren’, zei ik. Ik mag toch ook niet stemmen bij Landeswahlen NRW en Bundestagswahlen! ‘Dat is geen punt’, kreeg ik te horen. ‘We hebben dat juridisch tot in detail uitgezocht. De eisen zijn dat je drie maanden als EU burger bent geregistreerd en minimaal drie maanden in het Wahlbezirk woont.’ ” Na een heftige zelfworsteling besloot Resi na overleg en op aandringen van het thuisfront om ‘ja’ te zeggen. Plotsklaps

zat ze als politiek nieuweling midden in een felle lokale verkiezingsstrijd met tegenkandidaten van SPD, Grunen, FDP en Freie Wähler. De CDU ondersteunde haar met een professionele verkiezingscampagne. Maar het was toch vooral het vertrouwen en het krediet die ze had opgebouwd die haar in 2009 als glorieus winnares uit de bus deed komen.

De nieuwe Ortsvorsteherin beschaamde het grote vertrouwen in haar niet. “She came with hope and walks away with little miracles”, zegt een dorpsbewoner. En inderdaad. Zo werd er onder impuls van ‘voorgangster’ Resi Hensen een jeugdtrefpunt in de voormalige lagere school gerealiseerd. Ook werd de verwaarloosde vijver ‘Fuchse Pohl’ in hartje Grotenrath fraai opgeknapt.

Met een open oor voor de samenleving, en met een mix van daadkracht en ontwapende charme sorteert de Limburgse in het grensdorp het effect van een verfrissende wind. Het Duitse Grotenrath is met de Nederlandse Ortsvorsteherin zichtbaar losser en opener geworden. En tegelijkertijd is ook het saamhorigheidsgevoel het wij-gevoel versterkt.

Bij eremonies van de St. Cornelius Schützenbruderschaft Grotenrath of het Trommler und Pfeifercorps Grotenrath toont Resi zich ook een vrouw van het volk. Een vrouw van stavast ook! Weer of geen weer, altijd marcheert ze fier mee op kop. Ook empathie en sensibiliteit zijn het sociale smeerkannetje niet vreemd. Bij beladen taken zoals haar jaarlijkse rede op Volkstrauertag (Volksrouwdag) de nationale herdenkingsdag in Duitsland waarbij alle doden worden herdacht die omkwamen in gewapende conflicten of als slachtoffer van gewelddadige oppressie, vijlt Resi HensenKreutz dagenlang aan haar toespraak.

Als iets bijzonders van leven met elkaar.

“Het is en blijft heel bijzonder dat uitgerekend een Nederlandse op deze dag de toespraak mag houden”, zegt ze.

Dan met een fijne glimlach: “Ik werd hier laatst aangesproken door een oude statige dame. Die zei in het dialect: ‘het is mij om het even of je voor of achter de grenspalen geboren bent, als je maar voor ons blijft zorgen en je blijft inzetten als tot dusver.’ Weet je, voor mij betekenen dit soort woorden zoiets als het kleine geluk. Het is brandstof om door te gaan voor deze gemeenschap. Voor de mensen hier en hún belangen.”

11

- advertentie -

Looking for a business Location? bezoek www.the-locator.eu, het eerste grensoverschrijdende informatiesysteem voor bedrijfsvestiging in de regio’s Aken, eupen, hasselt, luik en Maastricht.

Alles wAt u wil weten over beschikbAre kavels, viA deze geavanceerde research tool

aa

s - R he in Eure

eg

Me

E ur e gi

io us e - Rhin Eur eg

io

o

a s - Rijn s - R he i n E u r

Ma

aa

us e - Rhin Eur e g

M

g io

io

M

Me

Ma

a s - R ijn

12

Supported by the European Regional Development Fund (ERDF)

E ur e gio

www.rebislimburg.nl

The European Commission invests in your future

sept/okt '13

column

L

aat ik maar met de deur in huis vallen: het recessiespook is zo goed als verdreven.

Het heeft ons een aantal jaren flink bezig gehouden. Ons het leven zuur gemaakt.

Maar nu: het einde van de recessie is in zicht. Dat goede nieuws mag ik u niet onthouden. Zoals u misschien weet is er een relatie tussen de vraag naar uitzendwerk en de conjunctuur. Zodra de vraag naar uitzendwerk toeneemt, groeit de economie. Laat ik het daarom maar gewoon klip en klaar met u delen. In het derde kwartaal van dit jaar verwacht ik een economische groei van 1 procent ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. In het vierde kwartaal zou het bruto binnenlandse product wel eens met 0,6 procent kunnen groeien.

Die cijfers heb ik niet zelf bedacht overigens. Het is de uitkomst van een rekenmodel van de Erasmus Universiteit Rotterdam op basis van het aantal werkzame krachten in de uitzendbranche. Uitzendwerk staat bekend als vroegcyclisch. Dat betekent dat de branche als eerste merkt of de economie weer aantrekt, of juist weer afzwakt. Aan de beginfase van een conjuncturele opleving voelen bedrijven dat het beter gaat, maar durven ze nog geen extra vaste krachten aan te nemen.

Daardoor wordt een groter beroep gedaan op de uitzendbranche. Andersom snijden bedrijven wanneer de economie afzwakt als eerste in hun flexibele schil.

“De roep om uitzendkrachten is bij al onze kantoren, dus in de hele provincie, fors”

Harm Wiertz

Limburgs Lef

Het verband is ook nader onderzocht door wetenschappers. De Stichting voor Economisch Onderzoek (SEO) deed in 2003 de uitspraak dat er sprake is van empirische samenhang tussen uitzendwerk en conjunctuur. De Nederlandse Bank schrijft overigens in haar halfjaarlijkse vooruitblik in juni dat van een stevig herstel van de economie voorlopig nog geen sprake is.

Voor 2014 ziet DNB wel een gematigd herstel. Het Centraal Planbureau schrijft in haar korte termijn raming van juni ook nog geen herstel te verwachten. Volgend jaar neemt het bruto binnenlands product volgens CPB toe met 1 procent. Niet iedereen is even positief dus.

Of mijn stelling dat het einde van de recessie in zicht is juist zal blijken te zijn, is dus nog even afwachten.

Over een paar maanden zullen we het weten. De vraag naar uitzendpersoneel loopt gemiddeld altijd een half jaar voor op de economie, zo is mijn ervaring. Indien dat ook deze keer het geval zal zijn gaat het helemaal goed komen. De roep om uitzendkrachten is bij al onze kantoren, dus in de hele provincie, fors. De telefoons staan roodgloeiend. Limburgse werkgevers hebben weer volop mensen nodig omdat de orderportefeuilles gevuld zijn. En dan heb ik het over vrijwel alle branches. En zeker ook omdat het profiel van krachten die gevraagd worden niet altijd overeen komt met wie beschikbaar is, ontstaat er dan snel krapte. Wij zijn om die reden nu al gestart met het organiseren van banenmarkten zodat werkgevers er zeker van zijn dat ze over de juiste mensen kunnen beschikken. Want het spook is zo goed als verdreven. Nieuwe uitdagingen staan ons te wachten.

Harm Wiertz Wiertz Personeelsdiensten h.wiertz@wiertz.com sept/okt '13

13

- advertentie -

Support Support Center Center Voor alle Apple: Hardware diagnose’s diagnoses Reparatie planning ( nav diagnose) Software oplossingen Software herstellingen op zowel iOS als OS Dit alles zonder afspraak......

Tevens bieden we, één op één en workshops aan om uw kennis aan te vullen

één op één Op uw eigen tempo bekend raken met uw Mac, iPad of iPhone? Dan is een één op één de perfecte oplossing. Samen met onze trainer gaat u aan de slag met het onderwerp dat u kiest met 100% aandacht voor uw persoonlijke vragen.

Workshops In onze praktische workshops gaat u in een groep van maximaal 6 personen aan de slag met uw Mac of iPad.

Support Center Kemenadeplein 33, Maastricht 043 352 0 352 (Algemeen) 043 352 0 072 (Service)

Apple Premium Reseller

www.ivizi.nl/service

interview

WensAmbulance Limburg laat dromen uitkomen door peter eberson beeld Peter Wouters Fotografie

T

wee ernstige ziektegevallen in eigen familie deden Hugo en Monique Breugelmans uit Roermond besluiten tot de oprichting van Stichting WensAmbulance Limburg. Een speciale zorgambulance staat kosteloos te beschikking voor ernstig zieke mensen die nog een speciale wens hebben. Nog één keer naar een pretpark, nog één keer naar een familielid. Met de speciale zorgambulance van de Wensambulance Limburg is dat mogelijk.

“We zijn de enige particuliere stichting die een zorgambulance kan inzetten in Limburg,” legt Hugo Breugelmans uit.

Met eigen ogen heb ik gezien wat het betekent als je terminaal ziek bent en je wilt toch nog graag één keer ergens naar toe.

Onmogelijk in Nederland, want te kostbaar. Mijn vrouw Monique en ik hebben toen het idee opgevat een ambulance aan te schaffen die mensen die een wens hebben en die normaal niet kunnen reizen, te vervoeren.”

Op het terrein van hun bedrijf VeTraNed in Herten staat de Volkswagen ambulance.

Compleet ingericht voor het vervoer van ernstig zieke patiënten. “Eigenlijk is geen wens ons te gek,” zegt Hugo. “Vijftien vrijwilligers staan klaar om mensen te helpen. sept/okt '13

Monique en Hugo Breugelmans, initiatiefnemers van Stichting WensAmbulance Limburg.

We verzorgen niet alleen het vervoer, maar ook de begeleiding tijdens het bezoek. Dat doen we voor de mensen gratis. Het enige dat we vragen is dat ze de familie of begeleiders van de patiënt een drankje en eten voor de vrijwillige begeleiders van de ambulance verzorgen. De Stichting WensAmbulance Limburg is een initiatief vanuit Veiligheids Trainingen Nederland (VeTraNed), gespecialiseerd in onder meer het verzorgen van BHV, AED- en reanimatie-opleidingen.

Het initiatief van Hugo

en Monique mag zich al op ruime belangstelling verheugen. Sinds de oprichting van de stichting zijn verschillende ritten uitgevoerd. Hugo en Monique doen het geheel belangeloos. “Er zit alleen privé-geld van ons in, maar dat vinden we niet erg. We hopen de komende tijd echter sponsoren te vinden die de ambulance willen ondersteunen, zodat we veel mensen kunnen helpen. Gelet op de ervaringen elders in het land zouden we best meer dan 150 ritten per jaar kunnen uitvoeren. Als

“We verzorgen niet alleen het vervoer, maar ook de begeleiding tijdens het bezoek”

we voldoende donateurs vinden dan willen we zo snel mogelijk een tweede ambulance kopen.”

De afgelopen weken besteedde Hugo meer dan 100 uur per week aan zijn stichting. Werk dat hij graag doet. Hij weet waarvoor hij het doet.

Hugo: “Een tijdje geleden hebben we een zieke vrouw naar het Dolfinarium gebracht. Ze wilde nog één keer voor haar dood Dolfijnen aaien. Het was een emotioneel moment. Twee weken na het bezoek aan Harderwijk is deze vrouw overleden, maar het is fijn om dit nog voor haar te hebben kunnen doen.”

Kijk voor meer informatie nu nog op www.vetraned.nl

15

column

L

angzaam maar zeker blijkt dat sociale media veel meer impact hebben dan we ooit voor mogelijk hielden. Maar we realiseren ons ook dat fatale fouten snel gemaakt zijn en kansen op succes soms onvindbaar. Krijgen we daar grip op?

Er zijn heel wat online-goeroes die je kunnen uitleggen wat je als bedrijf wel en niet moet doen op het web.

De populairste leermeesters op dit terrein vind je op het internet zelf. Zoals de Amerikaan Gary Vaynerchuk die ondernemers aanmoedigt om de virtuele röntgenfoto’s van de beste klanten eens uit te diepen. Zo zou je misschien kunnen opsporen dat jouw grootste afnemer een enorme fan is van Roda JC. Zodat je op Marktplaats een voetbal kunt kopen met de originele handtekeningen van spelers en trainer. Met zo’n cadeautje kun je binnenkomen de volgende meeting. Vaynerchuk claimt dat je door een uurtje te internetten en een paar honderd euro te besteden, zo’n klant diep in de ziel kunt raken en voor jaren zult binden.

Maar hoe aansprekend zo’n voorbeeld ook lijkt, we voelen allemaal dat dit slechts een truc is. Zo’n actie is ‘bedacht’ en als je die te vaak toepast, daalt je geloofwaardigheid pas écht. Zo ging het met alle trucs op internet. Als consument dumpen we goedbedoelde nieuwsbrieven en slimme aanbiedingen massaal uit de mailbox. En al strooit Facebook massa’s reclame over ons scherm, we zijn er steeds handiger in geworden om

16

eerlijke relevantie van verkooptrucs te onderscheiden.

Al houdt het nooit op. Wie ooit op Google zocht naar trekzalf, kan maandenlang bij elke YouTube film een banner van Dr. Swaab verwachten. De handel zal ons weten te vinden. En onze weerzin tegen deze gehaaidheid groeit. En dat gebeurt in de echte samenleving precies zo. We hebben ‘nee-nee’ stickers op de brievenbus en willen in het bel-me-niet Register. Was Vaynerchuk een paar jaar geleden nog nieuwlichter, nu noem je dat een commerciële geldwolf. Omdat we liever zien dat een ondernemer de samenleving ook iets zinnigs brengt en niet eenzijdig voor zichzelf de winst afroomt.

Tegelijk neemt ook de belangstelling voor eerlijke producten toe. We waarderen écht Livar varkensvlees, speltbrood uit de watermolen en pils van eigen Gulpener bodem. Lokale timmerlui hebben het weer drukker.

Muziek uit eigen streek was nooit zo populair als nu.

Sommige ondernemers delen hun passie en trekken daar in hun markt enorm de aandacht mee. In Maastricht is de opmars van patatketen Teunsje onmiskenbaar en zijn zelfgemaakte baksels zijn populairder dan industriële snacks. Daarnaast is deze ondernemer betrokken bij stad en streek en in korte tijd een bekende figuur geworden.

Geleidelijk informeert de consument naar de motieven van ondernemers: “Is jouw bijdrage uit het hart of alleen maar slimme marketing?” Niet alleen klanten maar ook het personeel is meer voldaan en presteert beter als hun werkgever ook het vak en de maatschappij verder brengt. Het is van alle tijden dat écht goede ondernemers dat aanvoelen, maar in dit tijdsgewricht winnen deze entrepreneurs terrein. Want online media helpen enorm bij het uitdragen van hun drive. Ook om die reden is het ene restaurant populairder dan het andere. En kiezen mensen geleidelijk minder voor een ‘automerk’ maar wel voor een gedreven leverancier van ‘mobiliteit’. En zo gaat het straks met levensmiddelen, kleding, financiële diensten, woninginrichting en tal van andere dingen die in eigen regio worden geproduceerd.

De vraag ligt nu bij elke ondernemer in Limburg: “Hoe breng jij je vak en je producten verder? Wat is jouw bijdrage aan de kwaliteit van de samenleving?”

Wie dat engagement heeft, kan dat ook uitdragen.

Gewoon jezelf blijven en samen met je team die passie laten zien aan alle klanten. Net als vroeger in het reële leven, maar nu ook online. Want elke entrepreneur, elk bedrijf werpt op het web een virtuele schaduw van de werkelijkheid. En die schaduw beweegt altijd naadloos met je mee.

Jean-Paul Toonen

Virtuele Schaduw van de Werkelijkheid

sept/okt '13

- advertentie - advertentie -

Joris Berk

Ease Travel Clinic nu in héél Limburg actief Ease Travel Clinic & Health Support verzorgt reisvaccinaties en bedrijfsvaccinaties en zorgt er zo voor dat mensen gezond op vakantie of naar hun werk gaan én weer thuiskomen.

preventie, sportzorg en ook reis- en bedrijfsvaccinaties. En wat betreft dat laatste komt Ease om de hoek kijken.

“VieCuriVitaal verzorgt onder andere bedrijfsvaccinaties en hepatitisvaccinaties”, vertelt Joris Berk, manager bedrijfsvoering bij VieCuriVitaal.

“We hebben op enig moment besloten dat het vanuit efficiencyoogpunt verstandig was deze dienst uit te besteden aan een specialistisch partner. Dat is Ease geworden”, vertelt hij.

Waarom Ease? “Vooral omdat Ease zijn processen wat betreft de registratie van vaccinaties keurig op orde heeft. Wij kunnen in het geval van een prikaccident, als bijvoorbeeld een verpleegster zich heeft geprikt aan een gebruikte naald, met één druk op de knop de immuniteit van een persoon zien en ons handelen daarop afstemmen”, vertelt Joris. “De samenwerking betreft dus een stukje specialisatie. Ease concentreert zich op de bedrijfsvaccinaties en daardoor kunnen wij ons beter focussen op de afhandeling van prikaccidenten”, verduidelijkt hij. “Die samenwerking loopt nu ruim een jaar naar volle tevredenheid”, aldus Joris.

Maar de kracht van de samenwerking gaat verder. “Doordat Ease nu onze vaccinatieposten in Venray en Panningen bemant, kunnen we onze cliënten naast bedrijfsvaccinaties ook

reisvaccinaties aanbieden”, waarmee Joris een ander belangrijk voordeel van de samenwerking uitlegt: verbreding van het dienstenaanbod van VieCuriVitaal.

Met de vestigingen in Venray en Panningen heeft Ease zijn werkgebied uitgebreid naar heel Limburg en zelfs een deel van Brabant. Bedrijven uit deze regio kunnen nu dus bij Ease aankloppen voor de vaccinaties van hun werknemers.

Datzelfde geldt natuurlijk voor reizigers die goed beschermd op reis willen gaan. En met naast Venray en Panningen locaties in Maastricht, Heerlen en Geleen, is er altijd een Easevestiging dichtbij.

Reizigers moeten weten dat ze er goed aan doen zes, uiterlijk vijf, weken voor ze op reis gaan een afspraak te maken bij Ease, omdat sommige vaccinaties pas na een tijdje volledig werkzaam zijn. Ook in het geval van een lastminutereis is het verstandig tóch nog een afspraak te maken, omdat veel vaccinaties ook wanneer ze vlak voor een reis worden gegeven nog bescherming bieden.

Vakantie boeken is Ease bezoeken Met zijn locaties in Maastricht, Heerlen en Geleen was Ease tot voor kort vooral actief in Zuid- en Midden-Limburg, waar het samenwerkt met artsen van het azM en de GGD ZuidLimburg. Sinds ruim een jaar bestaat er ook een samenwerkingsverband met VieCuriVitaal, een dochteronderneming van VieCuri Medisch Centrum. Daardoor heeft Ease zijn werkgebied kunnen uitbreiden naar Noord-Limburg.

VieCuriVitaal, gevestigd in de ziekenhuislocatie in Venray, levert aanvullende zorgdiensten aan particulieren, werkgevers en sporters. Dit betreft zorg die in het verlengde van de ziekenhuiszorg ligt, zoals cosmetische chirurgie, ziekteverzuim-

www.ease-travelclinic.nl 0900 - 850 44 66 sept/okt '13

Maak online een afspraak op www.ease-travelclinic.nl of bel het telefoonnummer 0900 - 8504466 (€ 0,22/minuut).

azM P. Debyelaan 25, Maastricht GGD Geleenbeeklaan 2, Geleen GGD Het Overloon 2, Heerlen

go-ease.nl

0900 - 8504466 Ease is powered by:

17

18

sept/okt '13

interview

De gelaagde agenda van Bureau Europa door Govert Derix beeld Jean-Pierre Geusens

A

ls het gaat om stedenbouw, landschap en architectuur is Bureau Europa een luis in de pels. Het instituut is betrokken bij tal van initiatieven waarmee de leefomgevingen van de toekomst gestalte moeten krijgen. Tegelijk deed en doet het dit jaar van zich horen door opmerkelijke tentoonstellingen over wat onze plaats, onze informatie en ons voedsel daarbij betekenen. Een jaar geleden volgde Saskia van Stein Guus Beumer op als directeur van Bureau Europa. In de Maastrichtse Timmerfabriek sprak Govert Derix met

“Alle clichés zijn waar”

sept/okt '13

haar over de maatschappelijke rol van culturele instellingen, over een maximaal opgerekte opvatting van architectuur, en over de burger van de toekomst.

Geen makkelijk gesprek. Maar wel het soort gesprek dat soms nodig is om grip te krijgen op de nieuwe werkelijkheid die zich op steeds meer fronten nadrukkelijk aandient.

U kende Maastricht vooraf amper.

Hoe bevalt het?

Saskia van Stein: “Ik werkte hiervoor tien jaar als curator voor het Nederlands Architectuur Instituut (NAi) voor de stad Rotterdam. Een wereldstad, opgerezen uit de as van de laatste wereldoorlog, met een enorme haven en honderdzeventig verschillende etniciteiten. Als je dat met Maastricht vergelijkt... Het eerste wat dan opvalt is het gebrek aan echte stedelijkheid. De ruwe randjes van het bestaan zijn hier minder zichtbaar.

Tegelijk zitten we hier in een stedelijk netwerk met veel bijzondere mensen met bijzondere visies op stedenbouw en architectuur. Dan denk ik aan professo-

ren in Aken, aan Hasselt, aan de decaan van de Luikse universiteit in wie we een bondgenoot hebben gevonden als het gaat om het ontwikkelen van nieuwe modellen. Ik voel me trouwens net zo thuis in Heerlen als in Maastricht.”

Vergelijk eens.

“Alle clichés zijn waar. Net als in Rotterdam is in Heerlen het verleden goeddeels weggepoetst. De stad is gefragmenteerd. Tegelijk is er veel kracht, energie en jong talent, zoals onlangs bleek op een TEDx-bijeenkomst.

Maastricht is internationaler, toeristischer, mooi aangeschurkt tegen het Heuvelland. En met spannende en vaak harde overgangen naar Luik, dat weer een wereld van verschil is. Stedelijk gezien heeft dit gebied vele gezichten. Dat wordt onvoldoende benut. De Euregio kan echt een polycentrische metropool worden, met verschillende centra met eigen kwaliteiten. De slogan van de Culturele Hoofdstad is dan ook goed gekozen. Het proces van ‘herontdekking’ van wie wij eigenlijk zijn, is hier in volle 19

gang.”

U begon met een afscheid: de verhuizing van Bureau Europa van Céramique naar de Timmerfabriek.

“We moesten zestig procent bezuinigen.

Maar dat is eigenlijk een bijkomstigheid. De verhuizing bleek een statement.

Want juist hier, in het Belvédèregebied rondom de Timmerfabriek, ontstaat het soort stedelijkheid dat Maastricht miste. Uitermate spannend om daar middenin te zitten. Er waait hier een andere wind. Op Céramique [waar Bureau Europa in de Wiebengahal bij het Bonnefantenmuseum zat, red.] was het vooral veel beton en glas. Hier heerst meer de zachtheid van hout. We kunnen van hieruit overtuigend een verhaal vertellen van hoe deze stad en dit gebied zelf hun zoektocht naar een nieuwe toekomst vormgeven. De deur staat hier altijd open, iedereen kan binnen lopen en weet ons te vinden. We hebben net een workshop voor jong talent achter de rug. We kunnen hier met hart en ziel deel zijn van de oplossing. Of beter: van de waaier van samenhangende oplossingen die nu ontstaat.”

Maar het begon met afscheid.

“Afscheid van de oude tijd. We staan voor nieuwe vraagstukken. De 21e eeuw begint nu pas echt. Voor sommigen klinkt afscheid zwaar. Ik zie mij zelf als nomade. Ik kom uit een gezin van ontwikkelingswerkers en zie afscheid juist als een kans om met iets nieuws te beginnen en te groeien.”

Uw eerste tentoonstelling heette ‘Radicale Lokaliteit’.

“Het was een onderzoek naar de geglobaliseerde wereld die Maastricht ook is. De ergste angsten zijn er vanaf. We noemen het nog crisis, maar het begint te stabiliseren. Tegen die achtergrond onderzochten we de waarde van het lokale. Wat is daarvan de identiteit, wat zijn nieuwe verdienmodellen, hoe werkt sociale cohesie daarin? Het gaat om de erkenning dat we niet zonder wortels kunnen. Met als achterliggende vraag of de zogenaamde avant-garde (de voorhoede van kunstenaars en denkers, red.) in de plaatselijke ontwikkelingen nog wel een rol kan spelen. We lieten ons inspireren door een essay van architectuurcriticus Kenneth Frampton die stelt 20

“Ik zie mij zelf als nomade”

dat we het veel meer moeten hebben van een ‘arrière-garde’: een achterhoede die zich bezint op de waarden van de samenleving. In een tijd waarin alles dreigt te fragmenteren en de veranderingen steeds sneller gaan, stelt hij de vraag naar de ondergrens: wat willen we als samenleving echt overeind houden?

In ‘Radicale Lokaliteit’ lieten we zien dat de architectuur zichzelf opnieuw aan het uitvinden is. En dat Maastricht en ommelanden een prachtige proeftuin is om daarmee aan de slag te zijn. De herontdekking van Maastricht en de herontdekking van de architectuur gaan hier hand in hand. Zoals overigens ook op andere plekken.”

U hield de samenleving een spiegel voor? Met als boodschap: dit is het gebied en het verleden waarmee we het moeten doen?

“Maar zonder belerend te willen zijn.

Niet top-down. De vraag is dus ook hoe je je daar als culturele instelling in wilt opstellen. Ook dat is een zoektocht. Het eerste jaar heb ik tegen alles ja gezegd en met vele partijen gesproken. Nog nooit zoveel koffie gedronken!”

In de samenleving van de toekomst zal het steeds meer gaan om zelfredzaamheid en zogenaamde samenkracht. Mensen zullen meer dan voorheen zelf hun leven en hun leefomgevingen vorm moeten geven. In die beweging wil Bureau Europa een speler zijn?

“Correct. Maar dat is heel delicaat. In de nieuwe werkelijkheid heeft niemand de wijsheid in pacht. Dus zoeken we met zoveel mogelijk partijen en burgers het gesprek. Let wel: de burger wás zelfredzaam, maar veranderde tijdens de verzorgingsstaat in een consument die alles kreeg voorgeschoteld en steeds minder zelf verantwoordelijkheid hoef-

de te nemen. En nu moet hij ineens weer meedoen in de doe-democratie. Dat ligt heel complex. Naar mijn idee ligt er een enorme honger naar betekenisgeving en emancipatie van dit soort krachten.”

Geef eens een voorbeeld van een concreet initiatief om deze problematiek zichtbaar te maken.

“Neem het SphinxPark in Maastricht, waarvan wij een van de trekkers zijn.

Een stukje Maastricht dat we sámen met vele partijen wilden invulden en lieten gebeuren. Wij vroegen de burger om mee te doen. Maar als je zoiets vraagt, moet je hem ook serieus nemen. Ik wil sept/okt '13

waken voor de valse retoriek die al te makkelijk bij dit soort initiatieven wordt gehanteerd. Als je de burger iets vraagt en hij komt met iets dan moet je er serieus naar luisteren en hem belonen. Het kan niet een soort verkapt schijndemocratisch proces zijn, waar dan prompt toch weer een soort marktdenken achter blijkt te zitten. Begrijp me niet verkeerd: ik ben niet anti markt. Maar als je mensen wilt emanciperen en verbinden dan moet je dat ook echt dúrven en doen...”

Anders gezegd: de verzorgingsstaat heeft de mensen passief gemaakt en misschien zelfs geïnsept/okt '13

fantiliseerd. En nu wil je ze ineens weer serieus nemen. Zonder dat zo’n SphinxPark ineens een soort ‘Oh Oh Cherso’ wordt.

“Tolerantie wil niet zeggen dat je over je heen laat lopen. Het gaat om verantwoordelijkheid nemen. Samen met burgers organiseerden we bijvoorbeeld een innovatieve picknick die door meer dan vijfentwintighonderd mensen werd bezocht. Een mini-Woodstock met mensen uit vele windrichtingen. Maar aan het einde staan wij daar dan toch ook met vuilniszakken mensen te porren om mee op te ruimen. Je moet niet naïef zijn in dit spel. Tegelijk gaat het ook weer

niet zonder idealisme. Mooi voorbeeld is de experimentele bijenkorf in het park waarmee we mensen bewust maken van de bedreiging van bijenpopulaties en de betekenis van de bij voor onze leefwereld. Zonder bijen geen architectuur en geen beschaving. Met als bijkomende spin-off dat we intussen tien binnenstedelijke imkers hebben opgeleid. Zo breed kun je architectuur de maken! En precies dát is nodig om voor een breder publiek zichtbaar te maken wat er eigenlijk op het spel staat. Dus enerzijds fundamentele bespiegelingen. Die we anderzijds koppelen aan aansprekende voorbeelden in de praktijk.”

21

Samenvattend: de regio zit in een spannende experimenteerperiode met een nieuwe realiteit waarin burgers meer dan voorheen zelf verantwoordelijk worden voor hun leefomgeving. De burger zelf moet zich bewust worden van zijn radicale lokaliteit. Bij die ontdekkingstocht wil Bureau Europa een rol spelen.

“In 2015 komen we met de eerste Euregionale ArchitectuurTriënale waarin zo’n beetje alle culturele en educatieve instellingen uit de Euregio samenwerken rondom een belangrijk vraagstuk. Met als eerste insteek een bezinning op het vraagstuk. Wat zou de architectonische of landschappelijke vraag moeten zijn die de komende tijd bovenaan de agenda moet staan? Ook daar gaan we dus samen naar op zoek.”

Wanneer is de missie van Bureau Europa geslaagd?

“Als het zelfbewustzijn dat we in een nieuwe tijd aankomen wijdverbreid raakt en er daadwerkelijk een proces van emancipatie op gang komt ten aanzien van de betekenis die de bebouwde ruimte daarin speelt. Als dat lukt, ben ik heel trots.”

Uitvinden van nieuwe vormen van solidariteit? En daar in je architectuur blijk van geven? Of de architectuur als voedingsbodem om dit een kans te geven?

“Exact. Onze agenda is heel gelaagd.”

Zo komen bij uw tweede expositie: ‘Black Transparency’, over de relatie tussen informatie en architectuur. Uitgerekend in een

- advertentie -

ivizi Support Center Voor alle Apple: Hardware diagnose’s Reparatie planning Software oplossingen Software herstellingen op zowel iOS als OS Dit alles zonder afspraak......

Tevens bieden we, één op één en workshops aan om uw kennis aan te vullen één op één

Op uw eigen tempo bekend raken met uw Mac, iPad of iPhone? Dan is een één op één de perfecte oplossing. Samen met onze trainer gaat u aan de slag met het onderwerp dat u kiest met 100% aandacht voor uw persoonlijke vragen.

Workshops

In onze praktische workshops gaat u in een groep van maximaal 6 personen aan de slag met uw Mac of iPad.

Apple Premium Reseller

22

Support Center Kemenadeplein 33, Maastricht 043 352 0 352 (Algemeen) 043 352 0 072 (Service) www.ivizi.nl/service

tijd dat klokkenluider Edward Snowden het grote publiek bewust maakt van de afluisterpraktijken van de Amerikanen.

“De vraag die je je steeds moet stellen is: wat is de omgeving waarin wij wonen?

Dat zijn niet alleen fysieke gebouwen.

Maar dat zijn ook de sferen van informatie. Bedenk dat de plattegronden van steden lange tijd werden bepaald door waar de rioleringen liepen. Nu wordt informatie steeds meer een ordeningsprincipe: de plek van servers in de samenleving is bepalend voor de snelheid van informatie. De ondertitel van ‘Black Transparency’ – op basis van een onderzoek van ontwerpstudie Metahaven – is veelzeggend: het recht op kennis in een tijd van massa-toezicht. Wie kijkt naar wie en hoe kijk je daardoor naar jezelf?

Hoe open en transparant zijn de relaties tussen burgers, bedrijven en bestuurslagen? We willen dat de burger meer verantwoordelijkheden terugkrijgt, maar houden als overheid vervolgens informatie achter de hand. Klokkenluiders als Snowden maar ook de Wikileaks-affaire doordringen ons ervan dat we leven in informatienevels die vaak helemaal niet zo transparant zijn als we in eerste instantie geloven. Als je het hebt over de vormgeving en inrichting van onze leefwereld, zijn dat aspecten waarvan je je terdege rekenschap moet geven.”

Dat kan ook betekenen dat de rol van de ambtenaar verandert?

“Klopt. Wij zijn nauw betrokken bij de Stadacademie, een tijdelijk initiatief om te komen tot nieuwe benaderingen en ideeën over hoe we de stadsregio samen vorm kunnen geven. Samen met de gemeente Maastricht, culturele instellingen en andere partners houden we het traditionele instrumentarium tegen het licht. Dan blijkt ineens dat de nieuwe werkelijkheid vraagt om een andere invulling van het werk van de ambtenaar. Hij verandert van een gatekeeper (poortwachter, red.) in een facilitator of een moderator. Je zou kunnen zeggen dat de nieuwe werkelijkheid een spiegelkabinet is waarin traditionele verschillen – zoals tussen mooi en lelijk, goed en slecht, waar en onwaar, schijn en wezen, bestuur en burgerij – steeds meer vervagen. In dat spiegelkabinet beleven we

sept/okt '13

perspectieven scheppen.

Ik krijg er kippenvel van.

Maar nogmaals: tegelijk ben ik huiverig voor de valse retoriek die snel op de loer ligt. Al te makkelijk heet het dat we vanuit de verhaallijn van industrieel erfgoed naar de toekomst moeten kijken. Maar misschien kan het wel heel anders, en zijn er juist dingen die je gewoon bij het verleden kunt laten horen.”

“Steeds meer mensen zien dat het anders moet”

een stoelendans van nieuwe rollen.”

‘Black Transparency’ is daarmee een zeer ambitieuze interventie!

En dat in Maastricht, of all places...

“Er komt ook een boek. Dat presenteren we in oktober in het Stedelijk Museum in Amsterdam. De kwestie speelt overal in de wereld. Overal staat de vraag op scherp in welke wereld wij eigenlijk willen leven. De zogenaamde economische crisis valt niet toevallig samen met crisis van ons zelfbeeld en de opvattingen van wat architectuur is of zou kunnen of moeten zijn. De discipline zelf staat op scherp. Iemand als Rem Koolhaas introduceert daarvoor het begrip ‘Fundamentals’. De fragmentatie van betekenis, het gebrek aan hiërarchie en de afbrokkelende autoriteit dwingen tot een bezinning op de fundamenten. Mijn verhaal is geen gesomber. Het is het besef dat we middenin een belangrijke en beloftevolle tijd zitten: de vooravond van een nieuwe levendigheid.” sept/okt '13

Saskia

De crisis als kans?

“Het nieuwe nu. Ook als Maastricht onverhoopt niet de Culturele Hoofdstad in 2018 wordt (dit gesprek vond plaats eind augustus, red.), is er intussen toch een hele nieuwe vorm van zelfbewustzijn geboren dat niet snel zal verdwijnen.

Dat stemt heel hoopvol. Steeds meer mensen zien dat het anders moet. Maar niet meer vanuit hemelbestormende utopische vergezichten. Niet meer de zogenaamde eindbeeldplanning waarbij we zogenaamd wisten hoe de wereld er over tien jaar uit zou zien. Het begrip ‘handelingsperspectief’ doet ineens zijn intrede. Dat zit heel dicht tegen het lichaam. Het is wennen als je niet meer weet hoe de wereld er morgen uitziet.”

De zelfgenoegzaamheid van het oude denken maakt plaats voor nederigheid?

“Het gaat om nieuwsgierigheid, openheid, delen, verbeelden. Dáár kunnen culturele instellingen hun waarde bewijzen. In alliantie met de Oostwegel-groep zijn we met kunstenaars en ontwerpers bezig om het erfgoed in Kerkrade zichtbaar te maken. Talrijke verhalen en nieuwe gezichtspunten komen daarbij naar boven. Je gaat het gebied ineens heel anders zien. Dát is de betekenisscheppende kwaliteit van kunst en architectuur. Samen met creatieven jezelf opnieuw leren zien en daardoor nieuwe

van Stein

Bureau Europa zit middenin het Belvédèregebied dat een scharnierpunt moet worden van de kenniscultuur en kenniseconomie van de Euregio.

“Ook dat is een fascinerende ontwikkeling.

Maastricht heeft met zijn universiteit en ommelanden veel diversiteit en toch wordt steeds dat ene beeld gepresenteerd van die middeleeuwse stad aan de Maas. Sjiek en Sjoen. Ook het besef dat van hieruit een nieuw Maastricht gaat ontstaan, geeft kippenvel. Misschien kunnen we hier zelfs het begrip ‘heterotopie’ leven inblazen: het besef dat het ‘andere’ hier kans krijgt om innovatieve impulsen aan stad en regio te geven. De combinatie met de Muziekgieterij en Filmhuis Lumière en straks andere activiteiten in een cultureel cluster zal mede de impuls geven voor het soort hoofdstedelijkheid dat in Maastricht nog ontbrak.”

Prompt gaat uw derde expositie straks over landbouwhervormer Sicco Mansholt.

“Zie daar onze gelaagde 23

agenda. We begonnen met een bezinning op de betekenis van de plaats.

Vervolgens buigen we ons over de betekenis van informatie voor onze leefomgeving en democratie. In de tentoonstelling over Mansholt, met als ondertitel ‘Landschap in Perspectief’, gaat het over voedsel en voedselveiligheid en de relatie daarvan met de inrichting van onze leefwereld.”

Ook de timing lijkt weer perfect: aan de vooravond van het nieuwe Brusselse subsidiestelsel.

“De kwestie van ons voedsel gaan we op diverse schaalniveaus aan de orde stellen. Van stadslandbouw tot de Europese Unie. In het nieuwe stelsel worden we straks niet primair beloond voor de productie, maar voor de manier waarop we produceren. Dus in termen van duurzaamheid, recreatieve waarde en ecologische diversiteit. Ik ben een groot fan van het werk van architect Cedric Price, naar mijn mening één van de grootste geesten van de twintigste eeuw.

Hij hield een pleidooi voor ‘ontbouwing’ en rekte het begrip van de architectuur op. Als Bureau Europa laten we zien dat architectuur niet alleen gaat over gebouwen van steen, maar ook over de 24

beschikbaarheid of ontoegankelijkheid van informatie én over voedsel. Maar ook over de kansen van leegstand, van tijdelijk gebruik van ruimtes en vele andere benaderingswijzen waarvan buitenstaanders vaak niet beseffen dat ook dat kan horen bij architectuur en stedenbouw.”

Mansholt als metafoor?

“Het levensverhaal van Mansholt illustreert heel mooi de overgang van de twintigste naar de eenentwintigste eeuw.

Hij was het boegbeeld van de agrarische industrialisatie, werd met de boterberg geconfronteerd, en besefte pas veel later, door zijn relatie met Petra Kelly van de Duitse ’Grünen’, dat hij meer oog had moeten hebben voor ecologie.”

Is het afscheid van de 20e eeuw ook een afscheid van het maakbaarheidsdenken?

“Ja. Maar ik ben huiverig voor het zogenaamde bottom-up als nieuwe utopie.

Zonder grote structuren gaat het ook niet. Het gaat om een proces waarbij bottom-up en top-down elkaar ontmoeten, steeds opnieuw. Een zoektocht die voorlopig niet eindigt en die de hartslag vormt van de nieuwe realiteit.”

Tentoonstelling De tentoonstelling ‘Black Transparency: the right to know in the age of masssurveillance’ loopt nog tot 3 november.

De tentoonstelling ‘Mansholt: landschap in perspectief’ loopt van 4 december 2013 t/m 2 maart 2014.

Meer informatie: www.bureau-europa.nl

sept/okt '13

column

Zorg met Bezieling

Pim Steerneman

W

erken in de zorg betekent werken met mensen. Dat is iets heel speciaals. Want mensen zijn geen dingen en zorg is geen product. Werken in de zorg betekent werken met en tussen mensen. Wie in de zorg gaat werken heeft ‘iets met mensen’. Waar halen zorgwerkers de positieve energie en motivatie vandaan om dag in dag uit er weer te zijn voor de cliënt?

Wat je ziet is dat hoe complexer de zorg wordt, des te meer er een beroep gedaan wordt op de passie van de zorgprofessional. En deze passie is wat zorgprofessionals bijzonder maakt. Passie of bezieling halen uit je werk in de zorg vindt met name plaats in een positieve omgeving, een positief organisatieklimaat. De persoonlijke kracht van passie gaat over gedrevenheid van mensen en de ‘zinfactor’, over waarom mensen (in de zorg) op een bevlogen manier hun werk doen.

Essentieel hierbij is de kracht van kiezen: zorgmedewerkers (net als vrijwilligers) kiezen bewust voor de zorg. Zij willen ook graag deze keuzevrijheid houden.

Mensen met een grotere keuzevrijheid voelen zich beter in hun vel en gelukkiger. Geluk gaat in deze context uit van positieve krachten en energieopbouw. Frustratie daarentegen is energieverslindend.

De zorg in het algemeen en zorgorganisaties in het bijzonder kunnen dan ook wel wat meer aandacht besteden aan positieve zaken, aan positieve emoties, positieve kansen. Positieve verhoudingen zijn voor mensen (in de zorg) een bron van verrijking. Bezieling gaat verder dan persoonlijke motivatie of gedrevenheid. Bezieling gaat over de vraag waarom mensen doen wat ze doen: is mijn werk zinvol? Deze zingeving is belangrijk voor medewerkers (in de zorg). Zorgwerkers moeten in deze context dan ook elke dag in de gelegenheid gesteld worden om het verschil te maken. Dan ontstaat er passie en passie maakt (zorg)organisaties succesvol.

“Positieve leiders blijven ook in slechte tijden een focus houden op het positieve” sept/okt '13

Zo kunnen zorgprofessionals die hun vak beheersen en er van houden helemaal in hun werk opgaan. Ze zijn als het ware in hun ‘flow’. Flow geeft een goed gevoel. Ze gaan op in wat zij doen. Er is gerichte aandacht en er is focus. Dit is dus Zorg met Bezieling!

In de zorgsector zou men meer moeten kijken naar wat nu deze flow of bezieling veroorzaakt, dan naar wat er misgaat of beter kan. Managers in de zorg zouden nog meer gefocust moeten zijn op zingeving en op het onderstrepen van de waarde, die samenhangt met de output van de organisatie. Kim Cameron heeft het dan over Positief Leiderschap. En dat betekent een focus op wat goed gaat, op aandacht, medeleven, begrip en werken met positieve krachten in de organisatie.

Referentiekader is de positieve psychologie. Positief Leiderschap legt de nadruk op positieve kracht.. Het is gericht op boeien, bloeien en groeien.

Positieve leiders blijven ook in slechte tijden een focus houden op het positieve. Niet dat ze het negatieve negeren, maar wel wordt negativisme geweerd, omdat dit leidt tot een negatief organisatieklimaat met weinig bezieling en zingeving. In een positief organisatieklimaat staan positieve prestaties centraal en het gaat daarbij ook om het verbeteren van medeleven en compassie. Dit sluit naadloos aan bij de waarden van de gemiddelde zorgmedewerker die (ooit) vanuit een persoonlijke overtuiging in de zorg is gaan werken.

Zorgorganisaties, en met name zorgmanagers in hun voorbeeldrol, zouden expliciet moeten insteken op positieve communicatie. Want medewerkers doen wat managers doen, ook in de zorg!

Bij dezen een expliciete oproep aan het management in de zorg om de waarde van zingeving en bezieling te onderstrepen, iedere dag weer. Zo krijgt werken in de zorg weer de status die het verdient: een top job in een netwerk van gemeenschapszin en positieve energie!

25

column

H

et beeld van advocaten is vaak dat wij graag procederen. Dat is niet juist: we procederen alleen als het niet anders kan. De prioriteit in ons werk ligt in adviseren, overleggen en onderhandelen om geschillen te voorkomen of op te lossen.

Zo besteden wij in onze advisering bijzondere aandacht aan de ontwikkelingen op het terrein van de bestuurlijke samenwerking. Actueel vanwege de behoefte aan schaalvergroting in de uitvoering van diverse taken van lagere overheden en de decentralisatie van rijkstaken naar met name de gemeenten. Denk aan diverse zorgtaken, lokale belastingheffing, RUD-vorming, shared service centers. Vanuit Capra Maastricht organiseerden wij op 23 april 2013 een symposium over “Bestuurlijke samenwerking in Limburg”. De Limburgse gouverneur Bovens sprak over de obstakels in de bestuurlijke samenwerking in de Euregio. De heer Schneiders, voorzitter van Limburg Economic Development, sprak over de kracht van samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en wetenschap in Brainport 2020. De dagvoorzitter prof. Korsten besteedde ruim aandacht aan de urgentie en voordelen van en voorwaarden voor intergemeentelijke samenwerking.

In mijn bijdrage aan het symposium heb ik een pleidooi gehouden voor de publiekrechtelijke samenwerkingsvorm waar het de samenwerking tussen of met overheden betreft ter behartiging van het publieke belang. Het openbaar bestuur dient onder politieke verantwoordelijkheid te functioneren. Privaatrechtelijke samenwerkingsvormen bieden daarvoor onvoldoende waarborgen. De beginselen van de democratische rechtstaat stellen een grens aan het handelen van de overheid ten opzichte van burgers en beperken juist bij uitstek niet het handelen van burgers en dus ook niet van privaatrechtelijke rechtspersonen.

Dat betekent dat voor overheidsinvloed in een privaatrechtelijke rechtspersoon een wettelijke grondslag vereist is. Is die wettelijke grondslag er niet, dan wordt wel geprobeerd om de overheidsinvloed statutair te waarborgen. Daaraan zitten echter belangrijke beperkingen verbonden aangezien de privaatrechtelijke rechtspersoon een eigen belang heeft dat strijdig kan zijn met het belang van de overheid. Het oordeel daarover ligt uiteindelijk in handen van de civiele rechter op basis van civielrechtelijke normen. De rol en positie van bestuurders en commissarissen is dan niet eenduidig: er is gevaar voor rolverwarring en belangenverstrengeling. Wat moet de bestuurder van een stichting doen die van het overheidsorgaan dat hem heeft laten benoemen instructies krijgt die tegen het belang van de stichting ingaan? Waar moet de bestuurder verantwoording afleggen: binnen de rechtspersoon of buiten de rechtspersoon? Wat gaat voor: de continuïteit van de rechtspersoon of het belang van het overheidsorgaan dat de 26

bestuurder van de rechtspersoon heeft benoemd?

Met name in de actuele situatie van bezuinigingen worden zo vaak belangentegenstellingen en loyaliteitsconflicten gecreëerd. De beginselen van de democratische rechtstaat, waarbinnen het primaat van de politiek geldt, zijn nu eenmaal moeilijk toepasbaar in een privaatrechtelijke omgeving. Daar geldt het primaat van het contract, het primaat van de afspraken tussen partijen.

De wetgever heeft ook een uitgesproken voorkeur voor de publiekrechtelijke samenwerkingsvorm. In de Provinciewet en in de Gemeentewet wordt uitdrukkelijk bepaald dat oprichting van of deelneming in een privaatrechtelijke rechtspersoon slechts aan de orde kan zijn als dat “in het bijzonder aangewezen moet worden geacht voor de behartiging van het daarmee te dienen openbaar belang”. Op rijks- en Europees niveau geldt eenzelfde uitgangspunt.

Managers in een overheidsomgeving hebben het vaak moeilijk met wat door hen wordt ervaren als de onberekenbaarheid van de politiek. Terecht, de politiek met op de achtergrond de invloed van de media is grillig en dat doet vaak afbreuk aan de efficiëntie van besluitvormings-en uitvoeringsprocessen. Churchill constateerde al droogjes: “Democratie is geen goede staatsvorm, maar ik ken geen betere.” De voorkeur van managers voor privaatrechtelijke samenwerkingsvormen waarin de politiek meer op afstand kan worden gehouden is op zich begrijpelijk. Geen algemene beginselen van behoorlijk bestuur, geen bezwaar- en beroepsprocedures, geen repressief toezicht door een hoger bestuursorgaan, geen ambtenaren maar gewone werknemers, het zijn allemaal (schijn)argumenten die in stelling worden gebracht om te kiezen voor samenwerking in een stichting, vennootschap of coöperatieve vereniging.

Maar het is nu juist weer de politiek die daarin een consequente keuze dient te maken. Als de politiek aan het roer wil staan bij de uitvoering van overheidstaken, of daarin op zijn minst een dikke vinger in de pap wil hebben, dan zal voor samenwerking in een publiekrechtelijke rechtsvorm dienen te worden gekozen. Als de politiek zichzelf meer op afstand wil plaatsen – waar soms veel voor te zeggen is – dan is de keuze voor een privaatrechtelijke samenwerkingsvorm minder bezwaarlijk. Dat heet dan privatiseren. Maar het is beslist niet verstandig om te proberen een publieke taakuitoefening te proppen in een privaatrechtelijke samenwerkingsvorm.

Het onderscheid in publiek- en privaatrecht is er niet voor niets. De overheid is en blijft bijzonder. En verdient dus ook onze bijzonder aandacht.

Gregoor van Duren

Bijzondere aandacht voor de overheid

Gregoor van Duren Capra advocaten te Maastricht sept/okt '13

boekrecensie

Commercieel excelleren in een digitale wereld Jack Braeken

Nederlandstalig | Paperback, 105 blz.

Over het boek Twitter, LinkedIn, Facebook, Google+, Het Nieuwe Werken, maar ook “gewoon” internet: als gevolg van de digitale wereld voltrekken ontwikkelingen zich in een tempo dat we niet eerder hebben meegemaakt. Voor de komende jaren staan nog meer ontwikkelingen op stapel. Ontwikkelingen waar we eerder tien jaar voor nodig hadden, zullen nu binnen vijf jaar plaatsvinden.

Jack Braeken is er van overtuigd dat het nóg sneller zal gaan dan in die vijf jaar. Voor startende en gevestigde ondernemers is

het dan ook van belang om deze ontwikkelingen te volgen en te omarmen. Hoe kun je kansen benutten in die digitale wereld? Hoe krijg je meer klanten en hoe kun je je organisatie laten groeien?

De recensie We belanden in een nieuw tijdperk waarin kennis en creativiteit de belangrijkste productiefactoren zijn. Daarin kenmerkt zich ondernemerschap door onderscheidend vermogen, opvallen, out-of-the-box denken en een gigantische invloed van de digitale wereld op ons handelen en denken, beweert Jack Braeken in de inleiding van zijn boek.

De ondernemer en spreker belooft in te gaan op een aantal trends en inzichten om zelf trends te voorspellen.

En trends komen volop voorbij. De auteur slaat daarbij een brug tussen zijn visie op sociaal-maatschappelijke, economische en politieke ontwikkelingen én de digitale wereld. Soms zonneklaar, soms verrassend. Elk hoofdstuk - twintig in totaal - sluit hij af met concrete opvattingen die je kunt aangrijpen, al is het maar om eens verder over na te denken.

Verwacht geen verwijzingen naar onderzoeken, ook geen how-to-do-lijstjes. Een gemiste kans? Nee. Dat soort publicaties zijn er al genoeg, vooral digitaal.

Het is dus een beschouwend boek.

Maar of je na het lezen zélf trends kan voorspellen hangt af van je verbeeldingskracht. In ieder geval steek je er één ding van op: als je net als de auteur met kritische blik om je heen kijkt in de digitale wereld, kun je een hoop zaken verklaren en er je voordeel uithalen.

De houdbaarheid van het boek is logischerwijs beperkt. Wellicht dat een opvolger niet lang op zich laat wachten.

En dan zal de auteur het niet mogen nalaten de toekomstverwachtingen uit dit boek nog eens te toetsen.

Commercieel excelleren in een digitale wereld is een managementboek. En dat soort boeken horen nou eenmaal in hokjes thuis. Dat is wat mij betreft leiderschap. Het geeft visie, inspireert, motiveert en prikkelt zo nu en dan met een wake-up-call. Ook de opgenomen oneliners horen thuis in zo’n boek.

Een must-read voor managers, adviseurs en ondernemers die weten dat het nooit meer hetzelfde zal zijn.

Johan Derrez

- advertentie -

sept/okt '13

stopper-contouren.indd 1

15-08-13 13:09

Ralf Krewinkel 27

REPORTAGE

‘GRINSVENSKI@ GORKI’ Maastrichtse fotograaf Guy van Grinsven start met interactieve foto/ videotentoonstelling in Moskouse Gorki Park tournee door Rusland.

Verpakt in twee grote kisten van samen bijna duizend kilo ging de interactieve foto/ videotentoonstelling op weg van Maastricht naar Moskou. De complete expositie ‘GRINSVENSKI@GORKI’ die op 12 september werd geopend in het beroemde Gorki-Park door wethouder Costongs van Cultuur van de Limburgse hoofdstad in aanwezigheid van de Nederlandse cultuurminister Jet Bussemaker.

De tentoonstelling - in het kader van het Nederland-Ruslandjaar Vriendschapsjaar - zal later in het jaar ook te zien zijn in de vroegere hoofdstad van Rusland, Nizhni Novgorod, dat toen Gorki nog heette. Na terugkomst in Maastricht zal de interactieve tentoonsteling ook nog in Maastricht te zien zijn.

GRINSVENSKI@GORKI is een initiatief van de Maastrichtse fotograaf, TV-producent en uitgever Guy van Grinsven en wordt ondersteund door de gemeente Maastricht en een keur van sponsoren zoals Lukoil Benelux, maar ook door Limburgers ondernemers die het in Rusland gemaakt hebben of het management doen van bedrijven als Noble House Moscow, Carglass Rusland, TCC Group of companies en het InterContinental Hotel Moscow.

De titel van de tentoonstelling is een samenstelling van de naam van de fotograaf (het voorvoegsel ‘van’ vertaald in het Russisch wordt in het Russisch achter de naam geplaatst als ‘ski’) en de plek waar hij voor het eerst te zien zal zijn tijdens de ‘Dutch Week’ is het beroemde Gorki-park van Moskou.

“Voor deze expositie heb ik tien Russen die in Maastricht en omgeving wonen en werken gefotografeerd op hun favoriete plek en laat ze op een video vertellen waarom ze dat plekje hebben uitgekozen, wat ze hier doen, 28

hoe ze hier terecht zijn gekomen, hoe het ze hier bevalt, hoe ze leven en wat ze zoal missen. Datzelfde heb ik gedaan in Moskou en in Nizjni Novgorod met een zelfde aantal Maastrichtenaren of andere Limburgers die daar wonen en werken. Ook hen heb ik gefotografeerd en geïnterviewd op hun favoriete plek”, legt Van Grinsven uit.

Interactief Op al deze foto’s komt een iPad voor die is meegefotografeerd, meestal in de handen van de geportretteerden. In de twee meter grote afgedrukte foto wordt die gefotografeerde iPad vervangen door een échte iPad waarop het filmpje via een speciaal vervaardigde app de beschouwer uitnodigt het schermpje aan te raken en de video met het interview te bekijken. Verder is er in de foto ook een zogenaamde ‘Layar-laag’ aangebracht die de fotoafdruk zelf interactief maakt. Dat geeft de beschouwer de mogelijkheid om het filmpje op elk ander moment of plaats te bekijken via een smartphone of tablet door de gratis ‘Layar-app’ te downloaden en dan via de ingebouwde camera van die apparaten de fotoafbeelding te scannen.. Die afbeelding kan kan gewoon in een krant, magazine of beeldscherm staan. Het betreffende interviewfilmpje start dan automatisch op. (www.layar.com).

Ook is er een digitale catalogus beschikbaar zijn waarmee bovenstaande ‘Layar-techniek’ is uit te proberen.

Na Moskou gaat deze tentoonstelling verder op rondreis door Rusland, onder andere naar Nizjni Novgorod, een stad op 400 kilometer van Moskou waarmee de gemeente Maastricht eind dit jaar nauwere banden wil aanknopen.

“Na terugkomst in Maastricht zal de interactieve tentoonsteling ook nog in Maastricht te zien zijn” sept/okt '13

Boven: John Bèrovitsj Habets Rechts: Guy Matthieuvitsj van Grinsven

sept/okt '13

29

- advertentie -

www.capra.nl specialisten arbeidsverhoudingen

‘s-Gravenhage Laan Copes van Cattenburch 56 2585 GC ‘s-Gravenhage

‘s-Hertogenbosch Bastion Vught 1 5211 CZ ´s-Hertogenbosch

Zwolle Terborchstraat 12 8011 GG Zwolle

Maastricht Spoorweglaan 7 6221 BS Maastricht

Telefoon 070 364 81 02 Fax 070 361 78 47 s-gravenhage@capra.nl

Telefoon 073 613 13 45 Fax 073 614 82 16 s-hertogenbosch@capra.nl

Telefoon 038 423 54 14 Fax 038 423 47 84 zwolle@capra.nl

Telefoon 043 760 06 00 Fax 043 760 06 09 maastricht@capra.nl

Download de gratis app van Capra Advocaten

Capra_Advertentie_Juni2013_190x130_def.indd 1

11-06-13 08:36

- advertentie -

Heerlen Bedrijvige stad in het hart van de Euregio

Gemeente Heerlen

30

Wie een plek zoekt voor zijn onderneming, zoekt een thuis voor zijn bedrijf. Wie succes nastreeft, zoekt een prettige leefomgeving voor zijn personeel. Wie een toplocatie zoekt voor zijn bedrijf komt terecht in Heerlen!

Heerlen is een bruisende stad midden in het groen.

Een stad die nieuwkomers hartelijk in haar samenleving opneemt.

Wij nodigen u uit om kennis te maken met deze stad, een jonge levendige stad waar veel mogelijk is. neem daarom een kijkje op www.zakelijk.heerlen.nl om zelf te ontdekken wat Heerlen u te bieden heeft!.

telefoon: 045-560 48 88 email: bcp@heerlen.nl www.zakelijk.heerlen.nl

sept/okt '13

column

Wat ooit goed was...

Peter Paul Verreussel

W

il niet betekenen dat dat nog steeds goed is. Vroeger gingen we met de bus naar Bokrijk of Steinerbos. Nu gaan we naar Toverland. De Efteling was bij mij alleen bekend van het Sprookjesbos en “Papier Hier”. Een generatie later is het Sprookjesbos en “Papier Hier” ondergeschikt aan de rest van de soms adembenemende attracties.

En deze verschuiving komt heel veel voor, vele parallellen zijn te trekken. In de jaren negentig van de vorige eeuw en de jaren direkt na de eeuwwisseling kregen we massaal geld om dat net te dure huis te kunnen kopen. De prijzen ging immers sky high en de carriere groeide tot aan de hemel. Inmiddels weten we wel beter.

Extra sparen voor de oude dag. Je kon geen blad openslaan of er stond een hele tabel vol fiscale voordelen van de diverse lijfrente-produkten, ABC spaarplannen, winstverdubbelaar, winstverdriedubbelaar. We kennen ze nog allemaal.

De lijfrenten zijn gerepareerd door de Brede Herwaardering I en II. De spaarhypotheek in de oude vorm ging in 1999 aan gort. Wat ooit goed was......

Toch zitten vele euro’s vast in langlopende lijfrente en levensverzekeringsprodukten. Voor de overheid dood kapitaal. De polissen zijn vrijgesteld van Box III. Heffing is pas aan de orde als de uitkering komt en dat kan nog wel eens een tijd duren. De overheid heeft geld nodig. Vandaag is men het eens over nog eens 6 miljard aan bezuinigingen. Weer koopkrachtverlies, en die koopkracht is zo hard nodig om de bestedingen aan te wakkeren om de economie er bovenop te helpen. Er moet dus een list verzonnen worden om toch geld in de economie te pompen. Dus gaan de gedachten uit naar al die potjes die ooit gevormd zijn.

Laten we al die potjes gaan gebruiken om af te lossen op de hypotheek. Verzekeringen uitkeren en dan aflossen op de hypotheek wil men gaan faciliteren. Het Financieele Dagblad wijt er twee pagina’s aan. Wat ik mis is hoe we daar fiscaal mee omgaan. We hebben immers nog altijd de revisierente. Wordt deze gewoon

“Er moet dus een list verzonnen worden om toch geld in de economie te pompen” sept/okt '13

overboord gegooid? Ook mis ik mijn eerder pleidooi.

De levenslooppot belastingvrij uit laten keren om af te lossen op de hypotheek. Dan weet ik zeker dat heel veel mensen over gaan tot uitkeren. Ik verwacht dat weinig mensen hun levensverzekering vroeger laten uitkeren.

Ervaring leert dat het rendement bij vervroegde uitkering heel erg beperkt is, het venijn zit hem in de staart.

Juist in de laatste jaren komt het rendement pas echt op gang. Ik denk dat weinig mensen zullen overwegen om de spaarpotjes voor later uit te laten keren. Deze potjes zijn juist gevormd om inkomensachteruitgang op te vangen en niet om de hypotheek af te lossen.

Dan kom ik bij deel twee van mijn verhaal met een persoonlijk tintje ( ja het komt uit de tenen). Ik verkeer in de prettige postie wat geld achter de hand te hebben. Ook mijn bank geeft heel weinig rente. Rekening houdend met Box III heffing (niet verder vertellen) en inflatie is dat rendement negatief. Derhalve vat ik het plan op om extra op de hypotheek af te lossen. De netto hypotheekrente (bruto minus fiscaal voordeel) is een stuk duurder dan de opbrengst van het spaargeld. Dus een mailtje naar mijn bank of de boeterente kan worden berekend op een extra aflossing. De schrik slaat mij om het hart bij de uitkomst. Toch even een berichtje terug dat ik de indruk heb dat iemand zich heeft vergist.

Inderdaad kort daarna een bericht dat dat inderdaad het geval is. Nog steeds een bedrag waar ik van schrik (zelfs ik schrik nog wel eens). Een snelle berekening levert op dat ik net zo goed niet kan aflossen want het levert nauwelijks iets op. U zult begrijpen dat ik op dat moment niet meer de moed heb te reageren naar mijn huisbankier.

De moraal van dit verhaal. Leuk dat de overheid wil faciliteren om af te lossen. Wellicht dat ze beter eerst met de bank in conclaaf kan gaan om te kijken of dit inderdaad wat oplevert voor de hypotheek eigenaar.

Op deze manier levert het voor de korte termijn alleen maar een heel groot nadeel omdat boeterente gewoon aftrekbaar is waardoor minder belastingopbrengsten zijn en dus een nog groter gat in de begroting. De tweede les is een rekenles, blijven rekenen.

Peter Paul Verreussel Baat accountants & adviseurs p.verreussel@baat.nl 31

reportage

Inbreken was voor Willem een soort verslaving

Een requiem voor een gentleman inbreker door Ton Reijnaerts beeld Arnaud Nilwik

Z

ijn inbraken maar óók zijn spectaculaire uitbraken uit gevangenissen waren een ingenieuze compositie van bravoure en technisch vakmanschap. Kort voor zijn dood vertelde gentleman inbreker Willem Meijer zijn opmerkelijke levensverhaal.

In 1953 verdrong zijn arrestatie de grootste watersnoodramp uit de Nederlandse geschiedenis van de voorpagina.

Willem Meijer had dan ook nationale naam en faam opgebouwd. De meesteruitbreker kraakte de kluis van de Hollandia bioscoop in Heerlen, pikte de limousines van de ambassadeurs van Zuid-Afrika en Amerika en brak op spectaculaire wijze uit gevangenissen.

Een slot kende voor de Heerlenaar dan ook geen geheimen. Willem Meijer, die vanaf kindsbeen een hevige drang naar technisch experimenteren had, was behept met technisch inzicht en ‘gouden handen’. Met een aan het uiteinde twee keer omgebogen stuk ijzerdraad kon hij toveren. Met zes zelf vervaardigde lopers opende hij moeiteloos 36 type sloten.

‘Willempje’, zoals de kleine man met de donkere haren, alom werd genoemd, kende een moeilijke jeugd. Hij was amper zeven jaar oud toen zijn moeder krankzinnig werd. Zijn vader, werkzaam als opzichter in de Oranje Nassaumijn 2, knokte jarenlang om haar uit een psychiatrische inrichting te houden.

Uiteindelijk tevergeefs. Door gebrek 32

aan aandacht en houvast ontwikkelde ‘Willempje’ zich al snel tot een onvervalste deugniet. Toen in de oorlogsjaren de Amerikaanse troepen door Limburg trokken, pleegde hij zijn eerste kruimeldiefstallen. Chocolade en sigaretten vormden zijn eerste buit.

Na de tweede wereldoorlog monsterde Willem Meijer aan als koksmaat voor de grote vaart. Bij de koopvaardij raakte hij definitief op het verkeerde pad. In Engeland, Noorwegen en Curaçao belandde hij in de gevangenis. De reden was altijd weer dezelfde: joyriding. ‘Willlempje’ beschouwde het als een sport om kortstondig een mooie auto ‘te lenen’. Sloten waren voor hem dan ook nooit een hindernis, eerder een uitdaging.

Na bemiddeling van de Koninklijke Nederlandse Stoomvaart Maatschappij (“die ronselde in die tijd intensief personeel”) kwam ‘Willempje’ redelijk vlug weer op vrije voeten. Hij monsterde aan

“Sloten waren voor hem dan ook nooit een hindernis, eerder een uitdaging”

als steward op de Lieve Vrouwenkerk en zocht zijn heil in Zuid -Afrika. In de goudmijn Rosedeep, nabij Johannesburg, hoopte hij een nieuwe toekomst op te bouwen. Zijn autoverslaving en geldingsdrang braken hem echter wederom op. ‘Willempje’ liet zich door twee schipskameraden met minder serieuze toekomstplannen overhalen om drie plezierritjes te maken. De drievoudige joyriding kwam hem duur te staan. Op zijn eerste werkdag in Rosedeep werd ‘Willempje’ gearresteerd. De rechter veroordeelde hem aansluitend tot zes maanden cel.

Het werden zware maanden in de staatsgevangenis in Pretoria en de openluchtgevangenis Baviaanspoort. “Ik moest de hele dag door stenen bikken”, zegt hij met een veelbetekende blik. sept/okt '13

‘Willlempje’ had de neus vol van ZuidAfrika. Na zijn vrijlating zocht hij zijn geluk op een nieuw continent. Als blinde passagier op Britse tanker stak hij over naar Australië. Daar viel hij opnieuw ten prooi aan zijn autoverslaving. In het voormalige ‘Nieuw Holland’ kregen ze de ‘Dutch joyriding fellow’ echter nimmer te pakken.

In 1948 besloot de avonturier terug te keren naar Nederland. In navolging van zijn vader probeerde hij emplooi in de Limburgse mijnen te vinden. Tevergeefs!

“Iemand met mijn verleden wilden ze niet”, zegt hij. “Uiteindelijk vond ‘Willempje’ werk bij een constructieschilder in Schaesberg. Dat was echter van korte duur. Toen de schilder een opdracht kreeg van de Staatsmijn Wilhelmina in Kerkrade werd hij prompt ontslagen. sept/okt '13

“Dat gebeurde op last van de mijnpolitie.

Vanwege mijn verleden! Ik werd daar écht haatdragend door,” bekent hij.

Van kruimeldief tot meesterinbreker Het ontslag markeerde een heus kantelmoment in zijn leven. Hij besloot om van ‘zijn hobby’ zijn beroep te maken.

Willem Meijer werd een dief sterker nog een serie- inbreker. Misdaad en vaktrots waren voor ‘Willempje’ altijd twee verschillende begrippen. Soms haalde hij een keukenraam uit de sponning, om binnen te komen. Bij vertrek plaatste de gentleman inbreker het keukenraam weer keurig terug. “Ik wilde de mensen zo weinig mogelijk overlast bezorgen.

Toen ik merkte dat mensen slapeloze nachten aan mijn inbraken overhielden,

‘Willempje’

ben ik ook subiet overgeschakeld op kantoren en bedrijven.’ Weet je: vroeger hing rond inbreken nog een zweem van romantiek. Daar is al lang geen greintje meer van over. Het is nu keiharde business. Het huidige inbrekersgilde veracht de maatschappij en minacht haar slachtoffers. Dat zie je ook aan al die zinloze vernielingen bij inbraken.”

‘Heerlense Houdini’ Na een inbraak in de Zuid-Afrikaanse ambassade in Den Haag, in 1949, 33

werd Willem Meijer in Heerlen aangehouden. De dienstdoende wachtcommandant hoorde die nacht in de cellenafdeling van de Heerlense politiebureau plotsklaps een stuk ijzer vallen. Bij inspectie bleek ‘Willempje’ al twee tralies uit zijn bakstenen celmuur te hebben gewrongen. Om verdere ongemakken te voorkomen, sloeg de wachtcommandant hem in de boeien. Bij een inspectie, een half uur later, zag de stomverbaasde agent de polsenbinders op de celvloer liggen. Willem Meijer had zichzelf ‘á la Houdini’ bevrijd met behulp van een strospiertje uit zijn strozak. (diende als matras en hoofdzak, red.)

Voor de inbraak in de Zuid-Afrikaanse ambassade en 33 andere inbraken werd de Limburger tot twee jaar gevangenis veroordeeld. Willempje’ moest zijn straf uitzitten in ‘Norgerhaven ’, in het Drentse Veenhuizen. Veenhuzen ontpopte zich als een heuse criminele leerschool voor de Heerlenaar. Van een medegevangene, een geleerde smidbankwerker, leerde hij hoe je brandkasten moet kraken. Op 5 juni 1950 ontsnapte slotenexpert ‘Willempke’ op spectaculaire manier uit gevangenis ‘Norgerhaven’.

Enkele weken later, op 19 juli 1950, beleefde de Heerlenaar een van zijn amusantste avonturen. Na een inbraak in een villa in Aerdenhout (gemeente Bloemendaal) stond Willempje plotsklaps oog in oog met twee kleuters, die in het holst van de nacht slaapdronken op zoek waren naar het toilet. ‘Willempje’ bracht de broertjes naar het toilet en vervolgens terug naar bed. Om vervolgens door te gaan me datgene waarvoor hij gekomen was. Nog in dezelfde nacht ontdekte hij in de garage van een villa in Den Haag een fantastisch mooie Chrysler Windsor.

Alsook dat het de auto van de Zuid-Afrikaanse ambassadeur in Nederland was.

Willem besloot de limousine kortstondig te ‘lenen.’ Na zonsondergang kwam je normaliter de zwaar bewaakte ambassadewijk in Den Haag niet meer uit. Met de auto, de hoed en sjaal van de ambassadeur lukte het wel. Alle agenten saluerend voor me in de houding, vanwege de Corps Diplomatique (CD) plaat op de limousine”, grinnikt hij.

Een maand later werd Willem Meijer op heterdaad betrapt tijdens een inbraak in de woning van de burgemeester van Amstelveen. De Heerlenaar werd gearresteerd en ging opnieuw achter de tralies. Op 12 september 1952 kwam hij 34

weer op vrije voeten. Korte tijd daarna sloeg de meesterinbreker een grote slag.

Op 1 december 1952 kraakte ‘Willempje’ de brandkast van de Hollandia-bioscoop in hartje Heerlen. Oogst: ruim negenduizend gulden. Van de rijke buit kocht hij een tweedehandse Citroën. Geen luxeimpuls, maar een weloverwogen keuze.

De achtcilinder vergrootte namelijk zijn actieradius.

In de nacht van 25 januari 1953 stond ‘Willempje’ bij een inbraak bij het Fonds voor Sociale Instellingen in Heerlen plotsklaps oog-in-oog met de secretaris van het fonds die iets vergeten was op kantoor. De gentleman inbreker bood de verbaasde doctorandus een stoel aan, presenteerde hem een sigaret en knoopte een vriendelijk gesprek aan.

Daarna deelde ‘Willempje’ de verbaasde ambtenaar mede dat hij hem tot zijn spijt even moest vastbinden. Voordat hij het kantoor verliet, schreef hij een bekentenis aan de Heerlense rechercheur Rudolf Seip. Twee dagen later werd de Limburger in Den Haag gearresteerd.

Op 23 november 1953 stond Willem Meijer opnieuw voor de rechter. Het pleidooi van advocaat verdediger mr.

J. Starmans uit Heerlen, die Meijer het slachtoffer noemde van een verwaarloosde jeugd en een ongebreidelde fantasie, bleek tevergeefs. Ook de mening van de psychiaters dr. Haverman en prof.

Baan, die onderstreepten dat hij geen al te lange opsluiting moest hebben, werd terzijde geschoven. De rechter veroordeelde Willem Meijer tot vier jaar gevangenisstraf met tbs.

Spectaculaire gevangenisuitbraak De Heerlenaar werd overgebracht naar de strafgevangenis aan de Noordsingel in Rotterdam.

In de havenstad toonde de slotenexpert andermaal zijn bijzonder talent. In de werkplaats ‘organiseerde’ ‘Willempje’

een schaar en een stuk ijzerdraad. Met behulp van een houten plankje ploegde hij de geopende schaar millimeter voor millimeter door het ijzer van het kijkluik in zijn celdeur. Met nat brooddeeg en verfschilfers camoufleerde hij de sporen.

In de nacht van 23 juli 1954 bereikte ‘Willempje’ het slot. Hij opende het met een ijzerdraadje. Door het geopende luik opende hij vervolgens van ‘buitenaf’ zijn celdeur. Aansluitend bevrijdde hij een medegevangene. Door nog drie andere sloten te openen, wist het duo het vijftien meter hoge dak van de gevangenis te bereiken. Via de bliksemafleider en de regenpijp van de aangrenzende directeurswoning, klommen de vluchtelingen naar de vrijheid.

Voor Willem Meijer bleek die andermaal van korte duur. Vijf dagen later werd de Heerlenaar in Schaesberg gepakt, door de rijkspolitie. Die bleek getipt over zijn onderduikadres. Zijn resterende gevangenisstraf zat ‘Willempje’ uit in De Koepel, in Haarlem.

In 1958 startte zijn tbs. Ter observatie werd hij opgenomen in de Dr. H. van der Hoevenkliniek, een instituut voor speciale arbeidstherapie, in Utrecht. Tbs betekent in feite dat je nooit weet wanneer je vrij komt”, zegt hij. De gulden regel bleek niet besteed aan ‘Willempje’.

Die gapte vijfhonderd gulden uit de directeurskamer en nam de wijk.

In Baarn pikte de slotenexpert de auto van de Amerikaanse ambassadeur. Op de Biltseweg, op de grens van Baarn en Biltboven, moest Meijer onverwacht uitwijken voor een tractor met aanhangwagen. Hij botste met de gestolen auto frontaal tegen een boom. Na een klopjacht in de bossen werd hij door de politiemacht ingerekend.

Voor de inbraak werd hij veroordeeld tot negen maanden gevangenisstraf.

Aansluitend werkte Willem Meijer in de Dr. H. van der Hoevenkliniek aan zijn terugkeer naar de burgermaatschappij.

“Met nat brooddeeg en verfschilfers camoufleerde hij de sporen” sept/okt '13

Het kostte hem bijzonder veel moeite.

“Ik hinkte in feite altijd op twee gedachten. Ik wilde enerzijds gewoon werken.

Anderzijds kon ik de vaktechnische kennis die ik ook daar opdeed, prima gebruiken tijdens het inbreken.” Meijer brak nog drie keer uit zijn gevoelde TBS-gevangenis. Eind 1961 vonden zijn behandelaars hem klaar voor een terugkeer in de reguliere maatschappij.

Willem Meijer ging als lasser aan de slag ging bij de Nederlandse Kraanmaatschappij. Na verloop van tijd begon het echter opnieuw te kriebelen. “Vraag me niet waarom. Ik kon het gewoon niet laten! Vanaf het moment dat hij in het Duitse Solingen beslag legde op geavanceerde freesapparatuur, raakte zijn inbrekersbloed in een stroomversnelling.

Willem deed een serie van kraakjes.

Een kleine honderd inbraken leverden 40.000 gulden op. Veel geld in die tijd, maar ‘Willempje’ hield er nagenoeg niets van over. “Het geld dat hij buit maakte ging op aan de Lotto, maar vooral aan vrienden in nood. “Die dachten dat ik het geld in de Lotto gewonnen had”, grinnikt hij. “Ach, je weet hoe dat ging in die tijd. Als je een beetje had, was je altijd omringd door armen.”

In 1967 liep de inbreker op wél heel bijzondere wijze opnieuw tegen de lamp. De politie koesterde verdenking en stuurde iedere nacht een politiepatrouille langs zijn woning. Om er zeker van te zijn dat Meijer niet ongezien op pad ging, plaatste de politie een krijtstreep op de achterband van zijn auto. Wat de Hermandad uiteraard niet wist, was dat Meijer met zijn huisbaas had afgesproken om de auto niet op de handrem of in de versnelling te zetten. De huisbaas kon de auto dan even aan de kant duwen, als iemand iets moest laden of lossen. Door het duw en trekwerk verschoof de krijtstreep en versterkte zich op een nacht de verdenking dat ‘Willlempje’ op dievenpad was geweest. Meijer die in die tijd altijd per brommer op dievenpad ging werd de volgende dag aangehouden. In zijn woning trof de politie inbrekerswerktuig aan. Meijer bekende en werd opnieuw veroordeeld. Zijn gevangenisstraf van twee jaar en acht maanden zat hij uit in Breda en Leeuwarden.

arbeidstherapie in de Van der Hoevenkliniek was voor ‘Willempje’ een moeizame weg terug. “Ze hebben lang op het verkeerde paard gegokt. Ze dachten dat zelfwerkzaamheid dé remedie was. Bij mij werkte het echter niet. Ik heb dan ook veel te danken aan de moeder van Rutger Hauer. Dat was onze docente elementaire expressie. Ma Hauer was een échte matrone! Bikkelhard! Ze liet ons soms echt de achterkant van de tralies zien. Ik durfde vroeger mijn mond niet open te doen. Zeker niet in een groot gezelschap. Hauer leerde me om me assertief op te stellen. Om op te komen voor mezelf.”

Na een harde strijd trok Willem Meijer zichzelf uiteindelijk over de streep. In 1971 ging het sein op groen.

Uit de evaluatiepapieren blijkt dat de psychiaters en psychologen honderd procent achter zijn terugkeer in de maatschappij stonden. De ‘herboren’ Willem Meijer maakte zijn technische knobbel te gelde als technisch vakman in de gezondheidszorg. Daarna werkte hij tot zijn vut veertien jaar lang als

voormanvakman bij de gemeente Zeist.

Voor zijn laatste levensfase keerde de Heerlenaar terug naar zijn ‘roots’.

Willem woonde in een bescheiden woning, op amper achthonderd meter van zijn geboortehuis. Zijn levensdagen vulde hij op opmerkelijke wijze.

‘Greenpeace Wimpie’, zoals hij in de volksmond werd genoemd, herstelde vernielingen aan banken en ruimde tijdens zijn wandelingen alle mogelijke rotzooi op tot drugsspuiten toe. Zijn levensconclusie: “Ik heb vijfentwintig jaar van mijn leven vergooid. Ik was niet in staat om als ieder normaal mens een gewoon leven te leiden. Het was mijn persoonlijke leerperiode. Ik heb spijt van de overlast die ik anderen toen heb bezorgd. Nu los ik mijn ereschuld op de maatschappij in.”

- advertentie -

Ma Hauer was bikkelhard, die liet me de achterkant van de tralies zien Daarna opnieuw resocialisering, de sept/okt '13

35

- advertentie -

Ons werkgebied in Zuid-Limburg, verdeeld over twintig locaties Plattegrond 1 - 20 locaties met zorgcentra en verpleeghuizen

Plattegrond 2 - 10 locaties met seniorenwoningen

Wilt u meer informatie over onze locaties of het huren van seniorenwoningen?

Dan kunt u bellen met 0900 777 4 777.

36

Sevagram is op zoek naar nieuwe medewerkers en vrijwilligers. sept/okt '13 Kijk voor meer info op www.sevagram.nl

column

A

lweer mijn vierde bijdrage aan dit mooie blad en dit keer vertel ik iets meer over het verenigingsmodel en maatschappelijke arbeid.

In een van mijn vorige columns haalde ik aan dat Veer doen ’t-vrijwilligers inzet bij onder andere de avondopenstelling van een zorgcentrum. Wij doen dat met behulp van verenigingen en via ondersteuning van bedrijven. Graag leg ik u uit hoe het verenigingsmodel helpt bij die ondersteuning én hoe meerdere doelen worden gediend.

Allereerst maar eens even toelichten waarom dat wij denken dat de term maatschappelijke arbeid de goede vlag is die de lading dekt. Vrijwilligerswerk – zo is ook onze ervaring – is zeer waardevol, wordt zeker door de doelgroepen erg op prijs gesteld en is een onlosmakelijk deel van onze sociale omgeving. Toch merk je vaker dat vrijwilligerswerk helaas wordt gerelateerd aan vrijblijvendheid, amateurisme, gratis en voor niets en dus niets waard… Jammer en een zéér onterechte kwalificatie voor alle mensen die op welke manier dan ook “vrijwillig” de maatschappij beter proberen te maken.

Misschien is het daarom ook zo, dat het steeds moeilijker wordt om vrijwilligers te vinden en te binden?

Wij willen vrijwilligerswerk daarom graag kwalificeren als arbeid op maatschappelijk gebied, het voegt immers maatschappelijke waarde toe. Die waarde zou je kunnen en mogen kwantificeren. Vanuit het landelijke MBO platform (kijk ook eens op www.nationaalmboplatform.nl) werd door MBO-intermediairs in 2012 al een afspraak gemaakt over het berekenen van de waarde die een match oplevert voor de maatschappij, gezien vanuit de samenleving. Per medewerker uit het bedrijfsleven werd daaraan een geschatte maatschappelijke en economische waarde van €50 per uur voor handen-uit-de-mouwen-klusjes en €80 per uur voor inzet van specifieke kennis en expertise gekoppeld.

Veer doen ’t gaat een stap verder en wil de term maatschappelijke arbeid ook koppelen aan vrijwilligers die vanuit verenigingen hun inzet leveren. Tegelijk willen we voor verenigingen een economische waarde creëren. We hebben dat gevonden in ons verenigingsmodel. In het kort: bedrijven steunen verenigingen, die in ruil daarvoor (de match) vrijwilligers leveren aan bijvoorbeeld een project binnen een zorginstelling.

Vrijwilligers uit verenigingen verrichten maatschappelijke arbeid en “verdienen” voor hun club een vergoeding per ingezet uur. Die uurvergoeding wordt door bedrijven als maatschappelijk betrokken ondernemer opgebracht en door Veer doen ’t aan de deelnemende, vrijwilligers-leverende vereniging uitbetaald.

De vrijwilliger zelf wordt niet betaald. Dit model zie je ook heel vaak bij evenementen, zoals het Preuvenemint. Verenigingen leveren hun vrijwilligers voor de sept/okt '13

duur van dat evenement. Nieuw aan ons model is dat we dit niet éénmalig toepassen, maar verduurzamen en daardoor continuïteit (tussen zes maanden en een jaar) kunnen garanderen aan de vragende instellingen.

Daar waar bedrijven eerder een (sport-) vereniging rechtstreeks sponsoren met een reclamebord, of met een advertentie in het clubblad, maakt dit bedrijf nu een dubbelslag. Niet alleen goed nabuurschap (het financieel steunen van de club) maar zij zijn ook Maatschappelijk Betrokken Ondernemer. Immers zij maken een maatschappelijke inzet door vrijwilligers (in bijvoorbeeld een zorgcentrum) mogelijk. Bedrijven steunen dus nu meerdere doelen en geven hiermee meer inhoud en diepgang aan voorheen traditionele sponsoring.

Het project is daardoor continue voorzien van een duurzame stroom van vrijwilligers, die loyaal zijn aan hun vereniging én daarom ook aan het project. En tot slot krijgen de verenigingen door deze betrokkenheid ook een (nieuwe) financiële impuls.

Kritische lezers zouden maatschappelijke arbeid kunnen zien als verdringing van reguliere arbeid. Een scherpe observatie, echter we zullen nooit vrijwilligers inzetten op primaire processen en we achtten daarom verdringing niet realistisch. Bovendien is er een duidelijk waarneembare trend, dat een steeds groter onderdeel van ons werkzaam leven naast betaalde arbeid zal gaan bestaan uit maatschappelijke bijdrages. Overal zie je nieuwe initiatieven onder de noemer Eigen Kracht Burger. Bijdrages die niet meer traditioneel met salaris worden beloond, maar wel degelijk een maatschappelijke (en dus economische) rol en waarde vertegenwoordigen. Binnen zorginstellingen zoekt men bijvoorbeeld nu ook naar creatieve oplossingen, zoals de huidige actuele discussie over de morele oproep om familieleden vier tot tien uur per maand in te zetten voor ondersteuning. Wij denken met onze maatschappelijk arbeid hier ons deel hieraan te kunnen bijdragen.

En niet voor niets... vragen we niet meer: “Wat kost het?” maar zeggen we: “Wat is het ( je) waard?” En voor bedrijven is het ook mooi om op de eigen website te kunnen melden, dat zij niet alleen sponsor zijn van een club of vereniging, maar ook hierdoor bijdragen aan maatschappelijk betrokken ondernemen. Dat is het waard…

O ja. Vergeet u niet gratis mee te doen aan de 2e Maatschappelijke Beursvloer Maastricht op dinsdagmiddag 29 oktober 2013 in het United World College in het Geusseltpark. Kijk op www.trajekt.nl. Ook hieraan deelnemen is veel waard… en het levert zoals we afgelopen jaar zagen, ook nieuwe kansen op de markt op.

Peter Paul MUYRES

Veer doen ´t

37

REPORTAGE

Eberhard van der Laan heeft fabuleus oog waar problemen, belangen en kansen liggen

“Zelfvertrouwen is de basis van succes” door Ton Reijnaerts

I

n Aachen en Heerlen vond er op 24 augustus een heuse wereldpremière plaats: de eerste grensoverschrijdende TEDx. Een TEDx staat voor out of the box denken, een intellectuele en creatieve kruisbestuiving tussen mensen.

De outcome is met de moderne sociale media in een mum van tijd wereldwijd bekend bij geïnteresseerde volgers. Toch bleek het antwoord op de centrale vraag: ‘Are we connected?’ minder gemakkelijk als verwacht.

Presentator DJ Dave Haslam, die met droge Engelse humor de deelnemers prikkelde, gaf tijdens de kickoff onmiddellijk een schot voor de boeg. “Er rijdt deze maand een trein van Aachen naar Heerlen. Die vertrekt om 12.53. Zorg dat je deze Transeurope Express niet mist!

Want de volgende trein van Aachen naar Heerlen rijdt pas weer komende maand, in september!” De knipoog naar de vooroorlogse treinverbinding tussen Aachen en Heerlen – er rijdt enkel een stoptrein per uur tussen de twee op tien km van elkaar gelegen steden – en bovenal de noodzaak om daar eindelijk verbetering in te brengen werd zichtbaar begrepen.

Paul Depla, de burgemeester van Heerlen mocht de officiële aftrap van de TEDx across borders in de RWTH Aachen doen, sloot zich voor wat betreft het antwoord op de centrale vraag aan bij de woorden die Frans Timmermans, de Nederlandse minister van Buitenlandse zaken, bij de opening van Cultura Nova twaalf uur eerder: “Ondanks alle sociale netwerken lijken we in de Euregio minder goed met elkaar verbonden dan dertig jaar geleden. “Aachen is meer

Duits, Heerlen meer ‘Hollands’, Luik meer Wallonië’s en Hasselt meer Vlaams geworden. De grens is er kortom nog steeds! Ik constateer dat elke dag. Dat is spijtig, want ‘eenheid in verscheidenheid’ is de sleutel tot succes voor onze regio. Ieder kern iedere stad moet zich bewust blijven van zijn culturele achtgrond en vooral zijn eigen identiteit houden. Maar alleen door samenwerking hebben we toekomstperspectief, kunnen we elkaar vooruit helpen. Ik had recent de directeur van een in Nederland toonaangevend Nijmeegs architectenbureau op bezoek. Die had nog nooit gehoord van de RWTH Aachen, een toonaangevende Europese universiteit nota bene.”

Eberhard van der Laan stelde ook tijdens TEDx onder bewijs dat hij het vermogen heeft om mensen aan zich te binden. De burgemeester van Amsterdam

arriveerde in een gepantserde limousine en betrad omringd door persvoorlichter en beveiliger als een machtspoliticus de RWTH-campus. Om al kort daarna te ontdooien tot een allemansvriend, met een open oog en oor voor iedereen.

Bijvoorbeeld voor de mensen van de stichting loop naar de pomp die met een ludieke actie in de lobby aandacht vroegen voor kleinschalige projecten in Ghana West Afrika ter realisatie van schoon en veilig drinkwater en goede sanitaire voorzieningen.

Van der Laan, die na drie jaar wordt geroemd als de beste burgervader van Nederland, heeft overtuigingskracht en een meesterlijk talent om mooie woorden te vinden. Ook in Aachen wist hij zijn gehoor met overtuigingskracht en charme moeiteloos om zijn vingers te winden. De voormalige Nederlandse minister van integratie beantwoordde de

- advertentie -

“ ! r e n t r a P ss e n si u B R H “... uw

hamvraag: ‘Are we connected?’ met een volmondig en bijna vanzelfsprekend: “Ja”.

Als voorbeeld noemde hij de ‘Jonge Job Foundation’. Die zorgt ervoor dat kinderen uit minder vermogende gezinnen een verjaardagsfeestje kunnen vieren. En daardoor ook weer uitgenodigd worden op andere verjaardagsfeestjes.

Binnenkort kunnen deze kinderen zelfs op vakantie in participerende steden als Heerlen, Sluis en Delfzijl.

Van der Laan: “Dat is tweerichtingsverkeer, want wij doen als Amsterdam weer iets terug voor deze steden. Het allerbelangrijkste is echter dat deze kinderen niet worden buitengesloten.

Zelfvertrouwen is de basis van succes. Ik spreek uit ervaring”, vervolgde van der Laan. Zonder de steun en hulp van drie bepalende mensen in mijn leven was ik niet in de positie, waar ik nu verkeer.”

“Eenheid in verscheidenheid’ is de sleutel tot succes voor onze regio” sept/okt '13

39

Van der Laan ging aan de hand van twee prachtige orchideeën terug naar zijn studententijd toen hij zijn als bloemenverkoper de kost in Brussel verdiende. En hoe het hem zonder de spontane steun van een oude statige dame nooit was gelukt om orchideeën te verkopen in de even chique als elitaire Avenue Louise. Hoe hij in de politiek belandde en vooruit kwam aan de hand van Jan Schaefer, de volkse Amsterdamse wethouder en staatssecretaris die bekend werd met zijn legendarische uitspraak dat je ‘in geouwehoer niet kunt wonen’. Hoe hij advocaat furore maakte met de beste advocaat van Nederland als mentor en partner. “Zonder steun vaart niemand wel in het leven. Als iedereen elkaar helpt zoals deze mensen mij geholpen hebben, dan ligt de weg naar succes open”, oogstte Van der Laan grote bijval.

Bijval oogstte bruggenbouwer Van der Laan ook met zijn toezegging om de gemeente Heerlen op alle fronten steun te verlenen aan bij de organisatie van het jaar van de Mijnen in 2015. “Ik verkeer in de gelukkige omstandigheid dat ik burgemeester ben van een van de rijkste steden van Europa. Daarbij hebben we in Amsterdam ervaring in het organiseren van grote evenementen”, gaf de geboren Rijnsburger een knipoog naar 40

de vlekkeloos verlopen inhuldiging van Willem Alexander en de huldiging van het Nederlands voetbalelftal in 2010.

Tijdens de treinreis van Aachen naar Heerlen etaleerde Eberhard van der Laan dat hij een fabuleus oog heeft voor waar belangen, problemen en kansen liggen. “Alle goede bedoelingen ten spijt hebben we destijds met z’n allen, Den Uyl voorop, de klap van de mijnsluiting voor deze regio onderschat. Er was nagedacht over toekomst en inkomensbehoud, maar men heeft destijds onvoldoende beseft wat het verlies van de monocultuur voor de identiteit en het

zelfvertrouwen van de mensen betekende. Ik heb later een soortgelijk proces, zij het niet op dezelfde schaal natuurlijk, gezien bij de teloorgang van ade haven in Amsterdam. Ook bij de operatie van Zwart naar Groen zijn grote inschattingsfouten gemaakt. Samenwerken in deze euregio biedt kansen en is daarbij ook een mooi verhaal. Maar ook in de stedenband is het uitgangspunt dat je moet uitgaan van eigenheid en identiteit en van daaruit zaken moet aanvullen.”

sept/okt '13

boekrecensie

Businessplan op 1 A4

Marc van Eck, Ellen Leenhouts, Judith Tielen Nederlandstalig | Paperback, 143 blz.

Over het boek Iedereen heeft plannen. Zakelijk en privé. Maar we realiseren onze plannen vaker niet dan wel. Dat komt omdat veel plannen gewoonweg niet goed/concreet genoeg zijn en/of te weinig draagvlak hebben.

Met dit boek leert u hoe u een (business)plan maakt dat wél werkt. De methodiek heet OGSM: Objective, Goals, Strategies, Measures. Het is een plan op 1 A4 (ja, u leest het goed: 1 A4) wat leidt van visie naar actie. Het verbindt

ambitieuze doelstellingen aan concrete activiteiten. De methodiek is wereldwijd bewezen effectief. Vele personen en organisaties werken er al jarenlang mee, zoals de NASA, Procter & Gamble, Coca-Cola en Business Openers.

Aan de slag dus als u nog succesvoller wilt zijn!

De recensie Als bankier ben ik iedere dag in gesprek met ondernemers. Daarbij zijn de diverse gespreksitems vaak terug te herleiden tot onderwerpen als beta-

lingsverkeer, overtollige spaargelden of financieringsverzoeken. Dit laatste heeft bijvoorbeeld betrekking op vervangings- of uitbreidingsinvesteringen, extra werkkapitaal of op geheel nieuwe initiatieven. Om de plannen goed te kunnen begrijpen ontvangt iedere bankier graag een businessplan. Hiermee worden de ideeën die de ondernemer in zijn hoofd heeft gemaakt goed en compleet toevertrouwd aan het papier. Het maken van dit plan vindt lang niet iedereen een inspirerende klus. Mijn oog viel op het boek Businessplan op 1 A4 van Marc van Eck, Ellen Leenhouts en Judith Tielen.

Misschien krijg ik hiermee een grotere groep enthousiast.

Het boek beschrijft hoe je snel en effectief een plan maakt. Hiertoe hanteert men de OGSM-methodiek. De letters staan voor: Objective, Goals, Strategies en Measures. De eerste twee woorden gaan over de formulering van de doelen die je wilt bereiken. De laatste twee beschrijven de weg om er te komen.

Dit boekje is gemaakt om deze OGSMmethodiek onder de knie te krijgen. Aan de hand van de theorie, maar ook door de goede tips en duidelijke voorbeelden wordt uitleg gegeven. Het boek is een goed hulpmiddel bij het maken van keuzes en helpt bij het verwezenlijken hiervan. Het resultaat is een plan op 1 A4 dat voor iedereen in een oogopslag duidelijk moet zijn. Daarbij is het een levend document, waarin aanpassingen op een later moment mogelijk zijn.

Ben ik als bankier voldoende geïnformeerd met dit ene A4tje? Daarvoor zien wij de hoofdlijnen toch nog graag verder uitgediept. De financiële onderbouwing mag bij ons natuurlijk ook niet ontbreken. Daarentegen kan ik iedereen aanraden om het boekje te lezen. Ook als je geen financieringsverzoek voor je bank hebt. Het leidt van visie naar actie.

Ik ben enthousiast over de methodiek. Iedereen kan deze onder de knie krijgen. Probeer het eens en doe het vooral ook voor jezelf!

Over de recensent Roel Beugels is accountmanager new business banking bij Rabobank Westelijke Mijnstreek.

Ralf Krewinkel sept/okt '13

41

Goed doel

De onderzoekers

Baeter Laeve helpt Alzheimer overwinnen door Bert Rondas

D

e Limburgse Stichting Baeter Laeve houdt op 6 oktober 2013 voor het eerst het wielerevenement Op nao de Top in Geulle. De opbrengst van Op nao de Top gaat naar het Alzheimer onderzoek van Dr. Jos Prickaerts en Dr. Daniël van den Hove van de Universiteit Maastricht. Zij geven leiding aan een veelbelovend onderzoek naar nieuwe medicijnen tegen geheugenverlies bij de ziekte van Alzheimer. Stichting Baeter Laeve wil met Op nao de Top een jaarlijks terugkerend evenement opzetten dat het onder42

zoek van Jos, Daniël en hun medewerkers voor langere tijd mogelijk gaat maken.

De ziekte van Alzheimer De ziekte van Alzheimer is vernoemd naar de Duitse neuroloog Aloïs Alzheimer. Hij ontdekte eind negentiende eeuw in het brein van mensen die aan dementie waren overleden ophopingen van eiwitten in zogenaamde plaques en tangles. Ondertussen weten we dat ook de zenuwcellen en verbindingen tussen zenuwcellen in de hersenen van Alzheimer

patiënten kapot gaan.

Mogelijk spelen de eerder ontdekte eiwitophopingen hierbij een rol. De exacte oorzaak van de ziekte van Alzheimer is echter nog steeds niet opgehelderd. Leeftijd is de grootste risicofactor.

Daarnaast veronderstelt men dat erfelijke factoren en leefstijlgewoonten zoals voeding en stress ook een rol spelen.

Geheugenverlies De ziekte karakteriseert zich eerst voornamelijk door geheugenverlies.

Daarnaast wordt ook het denken aangetast en gaat het spreken steeds moei-

Dr. Jos Prickaerts Jos Prickaerts (geboren in Berg en Terblijt) is Universitair Hoofddocent bij de afdeling Psychiatrie en Neuropsychologie van de Universiteit Maastricht. Hij studeerde medisch gerichte biologie aan de Universiteit Utrecht. Hij promoveerde vervolgens in 1998 bij de afdeling Psychiatrie en Neuropsychologie in Maastricht op het onderwerp ‘Geheugen, Neurodegeneratie en Medicijnen’. Daarna heeft hij als onderzoeker gewerkt in zowel de Universiteit Maastricht als de farmaceutische industrie.

Dr. Daniël van den Hove Dr. Daniel van den Hove (geboren in Maastricht) is Universitair Docent op de afdeling Psychiatrie en Neuropsychologie van de Universiteit Maastricht. Hij studeerde in 2001 cum laude af aan de Universiteit van Amsterdam in de medische biologie.

Van den Hove promoveerde in 2006 op de biologische mechanismen betrokken bij de effecten van stress tijdens de hersenontwikkeling.

Sinds 2007 is hij als onderzoeker en docent verbonden aan de afdeling Neurowetenschappen van de Limburgse universiteit.

sept/okt '13

lijker. Veranderingen in de persoonlijkheid kunnen eveneens optreden.

Uiteindelijk kan de Alzheimer patiënt niet meer zelfstandig functioneren en wordt deze afhankelijk van hulp van anderen.

Dit brengt een enorme praktische en emotionele belasting voor de naasten met zich mee.

Aantal mensen met de ziekte van Alzheimer Nederland telt op dit moment ruim 175.000 mensen met de ziekte van Alzheimer. Zij zijn de meerderheid van een groep van ruim 250.000 mensen met een vorm van dementie. Gezien de toenemende levensverwachting zal het aantal mensen met dementie en Alzheimer alleen maar groeien. In 2050 heeft ruim een half miljoen mensen dementie, waarvan er ruim 350.000 Alzheimer patiënt zullen zijn. Dit komt neer op iets meer dan 2% van de bevolking.

Op dit moment bedragen de kosten voor dementie als totaal grofweg 4 miljard euro per jaar. Verwacht wordt dat dementie rond 2025 de ziekte is met de hoogste zorgkosten in Nederland, tegen de 7 miljard euro. De kosten bestaan uit directe kosten in de verzorging- of verpleeghuisopname en indirecte kosten van mantelzorgers, meestal familie.

Behandeling De ziekte van Alzheimer is helaas nog steeds een ongeneeslijke dodelijke ziekte waarbij de dood vaak wordt veroorzaakt door een bijkomende ziekte of infectie, meestal sept/okt '13

een longontsteking. De achteruitgang in geheugen alleen al zorgt voor een dramatische teruggang in het zelfstandig functioneren en de kwaliteit van leven. Het is dan ook noodzakelijk om een geneesmiddel te vinden dat allereerst het geheugenverlies tegen gaat. Dit zal meteen ook kunnen leiden tot een substantiële verlichting van de kosten voor verpleging, verzorgers en familie.

De vijf geneesmiddelen die op dit moment beschikbaar zijn om geheugenverlies te behandelen, hebben een beperkte werkzaamheid en ongewenste bijwerkingen. Ze vertragen het verloop van de ziekte, maar genezen niet. Op basis van onderzoek van de Maastrichtse Universiteit lijken zogenaamde phosphodiesterase type 4 (PDE4) enzym remmers een veelbelovende kandidaat voor een beter geneesmiddel. Deze stoffen stimuleren het contact tussen zenuwcellen en kunnen kapotte verbindingen tussen zenuwcellen herstellen.

Het onderzoek Met het door Baeter Laeve gesponsorde onderzoek gaan Dr. Jos Prickaerts en Dr. Daniël van den Hove binnen de School for Mental Health and Neuroscience (MHeNS) van de Universiteit Maastricht specifieke PDE4 remmers ontwikkelen als behandeling van geheugenklachten bij patiënten met de ziekte van Alzheimer.

Bij hun onderzoek hebben zij toegang tot één van de meest unieke hersenbanken ter wereld, gelegen te Sun City

“Verwacht wordt dat dementie rond 2025 de ziekte is met de hoogste zorgkosten in Nederland” (Arizona) in de VS. Deze hersenbank, gerund door de gerenommeerde Professor Paul Coleman, verschaft hun toegang tot hoogkwalitatief hersenmateriaal van zowel Alzheimer patiënten van verschillende leeftijden alsmede gezonde ouderen.

Op basis van het meest veelbelovende PDE4 enzym dat in de hersenen wordt gevonden, zal een selectieve PDE4 remmer ontwikkeld worden. Deze zal in vervolgonderzoek eerst in knaagdieren en bij goede resultaten in mensen getest worden.

Doorbraak De vraag die door alle betrokkenen bij de ziekte van Alzheimer voortdurend gesteld wordt, luidt: is er met dit onderzoek dat nu gedaan wordt binnen afzienbare tijd een doorbraak te verwachten?

Prickaerts en Van den Hove willen geen valse hoop geven. Maar ze hebben wél hoop dat hun beoogde nieuwe medicijn aanslaat of op zijn minst het onderzoeksveld weer jaren vooruit brengt. Zonder deze hoop zou je dit onderzoek niet kunnen doen volgens beide Limburgse onderzoekers.

Op nao de Top Op 6 oktober 2013 organiseert Stichting Baeter Laeve in Geulle het wielerevenement Op nao de Top voor iedereen vanaf 15 jaar. De getrainde wielrenner, maar ook de recreatieve fietser, kan met zichzelf en familie, vrienden of collega’s de uitdaging aangaan om de beruchte Snijdersberg zo vaak mogelijk te beklimmen.

Daarbij ondersteunen de deelnemers ook nog eens het Maastrichtse onderzoek naar betere medicatie tegen Alzheimer.

Ons motto is “Neet moele, fitse veur gooie doele”. Niet praten, maar daadwerkelijk meehelpen om deze vreselijke ziekte te lijf te gaan door zo vaak mogelijk de Snijdersberg op te fietsen.

De Snijdersberg Deze helling is de afgelopen jaren al vaker de scherprechter geweest in belangrijke wielerwedstrijden. Na de Keutenberg en de Gulperberg-Oost is de Snijdersberg de Limburgse helling met het steilste stuk, namelijk 12.7%. Een prachtige uitdaging om meerdere keren achter elkaar te beklimmen.

Individueel en in teamverband Iedereen kan individueel of in teamverband meedoen. Families, wielerclubs, vriendenclubs, verenigingen, groepen collega’s, personeelsverenigingen; alle soorten en maten teams zijn welkom.

Stichting Baeter Laeve Op nao de Top wordt georganiseerd door Stichting Baeter Laeve; een Limburgse stichting opgericht door een aantal maatschappelijk betrokken ondernemers, die geld inzamelt en maatschappelijke aandacht vraagt voor goede doelen met grote impact in de eigen omgeving.

Meer weten? Kijk op www.opnaodetop.nl

43

essay

Hersenen zonder grenzen

D

e boeiendste bedrijfsnaam die de laatste jaren in Limburg het licht zag, luidt Brains Unlimited.

Het zou zomaar de titel kunnen zijn van een thriller of een visionair manifest over de toekomst van de mensheid. Filosoof en thrillerschrijver Govert Derix liet de naam van de Maastrichtse organisatie voor hersenonderzoek op zich inwerken. En gaf zijn grijze massa ‘unlimited’ de vrije hand. Brains Unlimited, wat roept dat op?

Twee jaar geleden liet mijn moeder een MRI-scan maken van het bovenste deel van haar zenuwstelsel. Op zoek naar iemand voor een goede second opinion, kwam ik uit bij een neef in Brazilië.

“Kun je me die scan niet even op de mail zetten?” vroeg hij. Bij het ziekenhuis vroegen we de bestanden op. Toen ik ze eenmaal aan de praat had op mijn computer, ging er een wereld open. Op mijn beeldscherm kon ik zomaar door het brein van mijn moeder reizen!

Brains Unlimited Associërend op ‘Brains Unlimited’ stel ik vast dat Maastricht de komende jaren uit de bus kan komen als de spectaculairste plek op aarde. Ga maar na. Aan welke fronten zijn de grootste wetenschappelijke doorbraken te verwachten? In CERN in Genève gaat ook na de detectie van het Higgsdeeltje de speurtocht naar de Theorie van Alles onverminderd voort. In talrijke biochemische laboratoria is het inzicht doorgedrongen dat met de ontrafeling van het Human Genome (de DNA-kaart van de mens) het laatste woord over de mens nog lang niet

44

gezegd is. Zo gaat dat bij wetenschap: ieder antwoord roept tig nieuwe vragen op. Het zou me trouwens niks verbazen als de eventuele ontdekking van de Theorie van Alles straks achter álles een levensgroot vraagteken zet. We weten dan HOE alles in elkaar steekt. Maar het WAAROM blijft voor eens en altijd een raadsel waarop filosofen, mystici en dichters hun tanden stuk mogen bijten.

Geheim van God Wellicht blijkt Maastricht daarbij ‘the place to be’ te zijn. Benny Shanon is hoogleraar filosofie aan de universiteiten van Jeruzalem en Stanford. Ik leerde hem begin deze eeuw kennen tijdens mijn onderzoek naar de psychoactieve Amazonedrank ayahuasca. Nog altijd geloof ik dat dit middel een sleutel kan zijn voor het begrijpen van de menselijke geest. Maar da’s voer voor een ander essay.

Nu gaat het me om een anekdote van Benny in zijn standaardwerk ‘The Antipodes of the Mind’. Daarin vertelt hij hoe een Peruaanse ijscoman hem vertelde over het geheim van God. Waar kon God het geheim van het leven zo verstoppen dat de mens het niet kon vinden? Op de donkere zijde van de maan?

In de heetste woestijn? In de diepste oceaan? Na diep nadenken besloot God het te verstoppen op de plek die de mens geheid over het hoofd zou zien. Namelijk IN het brein van de mens.

Voor Brains Unlimited moet dit verhaal Gefundenes Fressen zijn. In Maastricht gaan we het geheim van het leven ontdekken door talrijke menselijke

hersenen onder superscanners te leggen en er doorheen te reizen totdat we het gevonden hebben!

Alle gekheid op een stokje: het onderzoek in Maastricht mikt natuurlijk vooral op oplossingen voor de problemen als Alzheimer en andere vormen van dementie. Maar achter al die problemen ligt een boeiende horizon: het doorgronden van de werking van ons brein. Niet toevallig is een boek als ‘Wij zijn ons brein’ zo’n bestseller. Misschien wel omdat we maar moeilijk kunnen geloven dat we in die grijze massa écht het Geheim der Geheimen zullen aantreffen?

Relikwab Het mooie is natuurlijk dat we het daar inderdaad niet gaan vinden. Of althans niet op de manier die sommigen verwachten. Het gaat echt niet gebeuren dat we in de neocortex of de ‘relikwab’ een minuscule diamantachtige structuur ontdekken met daarin gegraveerd: “Ik ben die is”.

Alle flauwheid aan de kant: het zou mij niks verbazen als het geheim van het brein juist bestaat uit zijn grenzenloosheid. Daarom is ‘hersens zonder grenzen’ zo’n briljante naam. De op afstand meest complexe structuur van de kosmos is niet alleen in staat om die kosmos en zichzelf te doorgronden. Ze gaat vérder. Ze verrijkt die kosmos met fabelachtige boeken, hemelreikende gebouwen, verbroederende symfonieën en – laten we volledig zijn – geperfectioneerde vormen van genocide. Door het brein is de mens tot alles in staat. Maar pas als we ontdekken dat de grensloosheid van het brein als zodanig een soort paradoxale grens is, gaat er misschien een ultiem licht branden. Het licht van respect, nederigheid en vormen van liefde die binnen de grenzen van het nu genoeg hebben aan wat is.

Culturele Hoofdstad Alle mystiek geparkeerd: Maastricht kan de hoofdstad worden van een Nieuwe Verlichting. Mocht het niet lukken om de titel van Culturele Hoofdstad van Europa in de wacht te slepen (en terwijl u dit leest is de jurykogel net door de kerk) dan moeten we de grenzen van die ambitie gewoon opschuiven. Maastricht als zelfbenoemde Culturele Hoofdstad van het Universum! Met de teslascanners van Brains Unlimited als kloppend hart. sept/okt '13

Door de hersens van je moeder trippen zoals in de eerste alinea van dit essay, klinkt surrealistisch. Maar door de Maastrichtse inspanningen is het straks wellicht mogelijk om een hologram van je eigen hersens op je bureau te hebben. Ik zie het al voor me, pal naast mijn computer. Mijn eigen brein, realtime gescand in 3d. Terwijl ik deze woorden tik, zie ik hoe beide hersenhelften oplichten en stevig met elkaar in gesprek zijn.

Verdrag van Maastricht 2.0 De hersenen ontstonden uit een miljoenenjaren van interactie tussen de binnenwereld van onze schedel en de buitenwereld van natuur en cultuur. Met het realtime beschikbaar worden van onze eigen hersenen wordt die geschiedenis pas echt grenzenloos.

Misschien kent u dat youtubefilmpje van goeroe Ken Wilber die middels biofeedback van de ene verlichte toestand naar de andere gaat. Met een hersenholoscoop voor onze neus kunnen we dat straks allemaal. Gewoon een kwestie van trainen en feedbacken. Maastricht kan daarin het voortouw nemen. Geen betere manier om de wereld te verbeteren dan de oorzaak van alle onheil te verbeteren. sept/okt '13

“Heb je grenzen lief”

Better Brains, Made in Maastricht..., het klinkt nu nog als wartaal, maar het wordt snel werkelijkheid. Read my lips.

Of beter: read my brains! Als de privacywetgeving al moeite heeft met social media, dan wordt het straks helemaal leuk.

Ook Total Transparency wordt Made in Maastricht. Met dank aan de superscanners kunnen we straks grenzenloos in elkaars hersenen kijken. Waardoor we elkaar beter gaan begrijpen en ons optimaal kunnen invoelen in de ander. De Ultieme Verlichting is aanstaande! Het Verdrag van Maastricht 2.0 als verbond van een mensheid die de schotten tussen mensen opheft met hoogtechnologische middelen.

Schoonheid En dit essay? Ook dat is in potentie grenzenloos. Mijn grenzenloze brein kan eindeloos doorfilosoferen over het grenzenloze brein. Maar zoals ik opperde: juist in die grensloosheid schuilt het geheim. Kent u dat verhaal van die man die de top van een berg wilde bereiken maar niet de puf had? Gefrustreerd ging hij halverwege op een bankje zitten.

Naast een bejaard heerschap dat hem wees op het uitzicht. Pas toen zag de man het prachtige panorama. En besefte dat IEDER uitzicht de moeite waard is.

De weg is overal.

Misschien was dat bejaarde heerschap wel de God die we soms nodig hebben om ons in al onze grenzenloze ambitie te wijzen op een schoonheid die pas zichtbaar wordt door grenzen te accepteren. Heb het leven lief, dat is ook: heb je grenzen lief.

Govert Derix is filosoof, adviseur en schrijver van ‘Sterrenmoord’, door De Wereld Draait Door getipt als zomerboek. Het concept van Maastricht als Culturele Hoofdstad van het Universum komt uit zijn essaybundel ‘Holofaust’ (2009).

45

advertorial

AB Werkt: Coöperatie met focus

M

et dagelijks meer dan 1800 gemotiveerde mensen aan het werk is AB Werkt één van de grotere spelers op de personeelsmarkt in ZuidNederland. De coöperatie bemiddelt in met name fysieke banen in agro, food, productiewerk en beheer van de leefomgeving.

“Zoals groenvoorziening en afvalverwerking”, legt Bram Knoups, lid van het managementteam van AB Werkt en regiomanager in Zuid-Limburg uit. Hij vertelt over de kracht en het succes van de coöperatie.

“Van oorsprong is ons bedrijf opgericht voor het leveren van personeel tijdens ziekte of vakantie van agrarische ondernemers,” aldus Bram Knoups. “Dat 46

doen we nog steeds, maar inmiddels zijn we een fullservice personeelsdienstverlener en maken we een sterke groei door. Die groei maakte het noodzakelijk om vorig jaar onze naam AB Limburg te veranderen in AB Werkt Zuid-Nederland, omdat we inmiddels ook vestigingen hebben in het Brabantse Veghel en het Zeeuwse Goes.”

Het bedrijf in de vorm van een coöperatie heeft volgens Bram Knoups veel voordelen. “We hebben primair geen winstoogmerk,

Bram Knoups

“Wij werken voor u!”

denken op de lange-termijn.

We hebben geen aandeelhouders maar leden die het vooral belangrijk vinden dat het goed geregeld is. De kracht van de coöperatie zit in het gemeenschappelijk belang en een stukje zorg voor elkaar. Het lidmaatschap is hiervan een goed voorbeeld. Leden kunnen zich via de zogenaamde reductieregeling verzekeren op vervanging als zij zelf door ziekte of een ongeval niet kunnen werken. Zij weten dan dat hun bedrijf doordraait in hun afwezigheid.” “Continuiteit in plaats van scoren op korte termijn,” zegt Knoups. Een filosofie die zijn vruchten afwerpt, want AB Werkt ZuidNederland is een financieel gezond bedrijf dat jaarlijks

de omzet ziet stijgen en zwarte cijfers schrijft.

Doen waar je goed in bent en waar je verstand van hebt. Dat is de nuchtere analyse van Bram Knoups als je hem vraagt naar het succes van AB Werkt. “We komen voort uit de agrarische sector en daar zijn we sterk in het leveren van geschikte mensen. We houden de focus op datgene wat we goed kunnen. We zullen niet snel bijvoorbeeld medisch personeel bemiddelen want we zijn niet thuis in die markt. Door te focussen kunnen we onze klanten het beste bieden.”

Focussen wil overigens niet zeggen beperken.

Knoups: “We richten ons al lang niet meer alleen op de agrosector maar ook aanverwante sectoren die diezelfde mensen nodig hebben die zo kenmerkend zijn voor die sector. Aanpakkers, schouders eronder.

Daarbij hebben we onze diensten in de loop der jaren fors uitgebreid, zodat we nu voor werkgevers het volledige HRM-beleid kunnen verzorgen. Van uitzenden tot payrollen en advies op hr-gebied. Sterker nog, we hebben een eigen opleidingsinstituut Karpos dat zorgt voor scholing en training van onze medewerkers. We hebben echt alles onder één dak. Met de groei in onze dienstverlening kunnen we onze claim ‘Wij werken voor ú!’ echt waarmaken.”

AB Werkt Zuid-Nederland www.ab-werkt.nl

sept/okt '13

op schoenen kun je nou eenmaal ónmogelijk besparen

Maar wél op de servicekosten van je auto. want Kessels Automobielen is dé erkend servicepartner voor de prijsbewuste bMw- en MInI rijder. loop gerust eens binnen voor een vrijblijvende prijsopgave.

Kessels Automobielen T: +31 (0) 43 350 33 00 w w w.KeSSelS -AuToMobIelen.nl OPEn van m a anDag T/m z aTERDag

Kessels

Automobielen D U I T S E P O O R T 15

MAASTRICHT

bMw erkend Service Partner

MInI erkend Service Partner

Voor het tweede jaar op rij organiseert MECC Maastricht samen met de Limburgse Werkgevers Vereniging (LWV) op de derde dinsdag in november het ondernemersplatform Business Experience. Hét platform voor Limburgse ondernemers, beleidsmakers en kennisinstituten met als toegevoegde waarde het digitale platform businessexperience. nu. Inspireren, kennis deling en netwerken staan centraal tijdens het ondernemersevent waar circa 1000 directieleden, beleidsmakers, eigenaren, managers en inkopers elkaar ontmoeten.

I

n samenwerking met de LWV wordt een kwalitatief dagprogramma opgezet, bestaande uit een plenair auditoriumprogramma met drie keynote speakers en twee rondes van zes inspiratie- en kennissessies in de congresruimten.

Richard van Kray, inspirator en oprichter van Refresh Yourself, neemt de eerste inspiratiesessie voor zijn rekening. Refresh Yourself is de verzamelnaam voor de filosofie om jezelf telkens opnieuw uit te kunnen vinden. Van Kray is actief, prikkelend en confronterend en gaat in op de filosofie: “De beste coach ter wereld ben jezelf!

Motiveren van anderen is leuk, motiveren van jezelf is leuk en doeltreffend!”.

De eerste kennissessie wordt verzorgd door Jeff van Hek van het Eindhovense consultancy-bureau AiDC en geestelijk vader van LogiXperience, hét experience center op het gebied van logistiek en supply chain. Een platform waar toegepaste kennis samenkomt met onderzoek, ontwikkeling en onderwijs. Van Hek spreekt over de plannen van de Provincie Limburg om het aankomende tekort aan talent in de – sterk vergrijsde – logistieke sector tegen te gaan door een duurzaam model te ontwikkelen met als doel de kwalitatieve 48

Sprekers Paul Rulkens (Corporate Consultant DSM) en Wim Steenbakkers (directeur Mezuro) delen tijdens de eendaagse B2B congresbeurs Business Experience hun kennis met circa 1000 Limburgse directieleden, beleidsmakers, eigenaren, managers en inkopers.

De inspiratiesessie ‘Strategic Quitting’ wordt voor rekening genomen door Paul Rulkens. Als corporate consultant is Rulkens, gespecialiseerd in het verbeteren van bedrijfsresultaten, momenteel verantwoordelijk voor het bouwen van een high performance cultuur bij DSM. Dit door succesvolle mensen, teams en organisaties nóg succesvoller te maken. Tijdens Business Experience verzorgt hij een inspiratiesessie over ‘Strategic Quitting’. Deze techniek laat bedrijven floreren in economisch zware tijden. Niet alleen laat Rulkens tijdens de sessie zien waarom dit zo is, ook geeft hij de aanwezigen praktische technieken en tips om Strategic Quitting makkelijk en snel in hun onderneming toe te passen.

hij dat een samenwerking tussen een ‘grote’ multinational en een ‘klein’ MKB-bedrijf wel degelijk en op eenvoudige wijze realiseerbaar is. Middels deze vooruitstrevende en nauwe samenwerking telt Mezuro aantallen mensen en verkeersbewegingen in een stad of regio op basis van anonieme en statistische gegevens uit het mobiele communicatienetwerk van Vodafone .

Vraagstukken op het gebied van citymarketing, mobiliteit, veiligheid en evenementen worden hiermee opgelost. Business Experience De congresbeurs Business Experience is hét ondernemersplatform van de Euregio waar ‘zaken doen’ een nieuwe betekenis krijgt. Het wordt voor het tweede jaar op rij door MECC Maastricht in samenwerking met de Limburgse Werkgevers Vereniging (LWV) georganiseerd. Inspireren, kennis delen en netwerken staan hierbij centraal.

Business Experience vindt plaats op 19 november 2013 in MECC Maastricht.

‘Multinational en MKB-bedrijf slaan handen in één Mezuro directeur Wim Steenbakkers laat zien dat creatief leiderschap vrijwel overal toepasbaar is. Met zijn inspirerende verhaal, over de unieke samenwerking tussen Vodafone en Mezuro, bewijst sept/okt '13

rd ha Ric

an ff v

k

He

n va

y Kra m Wi

rs ke ak b en

Ste

ns lke u R ul Pa

Je

Voor meer informatie www.businessexperience.nu

sept/okt '13

49

column

“Strength in Numbers.”

O

nlangs waren we in de fortuinlijke gelegenheid om de bijzondere Dr. Audrey Evans te ontmoeten. Deze kranige 90-plusser was in de zeventiger jaren werkzaam als kinderoncologe in Philadelphia toen ze een klein meisje genaamd Kim Hill met leukemie onder behandeling kreeg. Kim was de dochter van de bekende American footballspeler Fred Hill.

Het was Dr. Audrey Evans een doorn in het oog dat de families van haar kleine patiëntjes vaak ver moesten reizen en geen gelegenheid hadden om dicht bij hun zieke kind te verblijven. Terwijl dat juist zo’n positieve invloed op het genezingsproces van die kinderen zou hebben. Dus besloot dat ze dat er een ‘huis’ zou moeten komen naast het ziekenhuis waar gezinnen konden verblijven terwijl hun kind in het ziekenhuis was opgenomen.

Fred Hill en zijn vrouw Fran besloten haar te helpen en gingen samen met Fred’s footballteam “The Philadelphia Eagles” op zoek naar sponsors en bedrijven.

Zo kwamen ze onder andere terecht bij McDonald’s, toen nog lang niet zo’n succesvolle, wereldwijde organisatie als nu. McDonald’s voerde indertijd al het MVO beleid dat tegenwoordig zo vanzelfsprekend is: “teruggeven aan de maatschappij waarin je je geld verdient.”

50

En zo werd het allereerste Ronald McDonald Huis een feit op 15 oktober 1974.

Inmiddels zijn we bijna veertig jaar verder en bestaan er wereldwijd 329 Ronald McDonald Huizen, 189 Ronald McDonald Familyrooms (ruimtes in het ziekenhuis waar gezinnen met hun zieke kind 24 uur per dag terecht kunnen om even te ontsnappen aan de zieken huissfeer) 49 Care Mobils (mobiele “ziekenhuisjes” die in gebieden waar geen ziekenhuis is zorgen voor diagnose van zieke kinderen) en talloze specifieke projecten die de gezondheid en het welzijn van kinderen en hun gezin bevorderen.

Elke nacht logeren er wereldwijd 8000 gezinnen in een Ronald McDonald Huis.

In al die Huizen samen werken meer dan 30.000 vrijwilligers elke dag heel hard om die gezinnen te steunen, met hoofd, hart en handen.

Toen Dr. Audrey Evans dan ook het podium beklom tijdens de Internationale Conferentie van Ronald McDonald House Charities ging er een golf van ontroering door de zaal.

1200 medewerkers uit 42 landen realiseerden zich allemaal: “wij zijn hier bij de gratie van deze kranige dame.” Een staande ovatie was het gevolg. Een hommage die overigens door Dr. Evans met één ferme handbeweging vakkundig de

kop werd ingedrukt. Te veel eer, vond ze.

Ook Fred en Fran Hill waren te gast op de conferentie. Hun dochter Kim leeft niet meer, maar nog steeds voelen zij zich buitengewoon betrokken bij de Ronald McDonald Huizen in de wereld.

Hun hart is er voor altijd aan verpand.

Net als het onze. Want elke dag opnieuw realiseren wij ons weer hoe bijzonder het is om te mogen werken op een plek die zo van fundamenteel belang is. Want in onze Huizen gaat het om de essentie: om leven en dood, om hoop en wanhoop, om verdriet en geluk. En om daar getuige van te mogen zijn én een bijdrage aan te kunnen leveren, hoe klein ook, dat is een kado.

Thea Coolen Ronald McDonald Kindervallei t.coolen@kindervallei.nl Margo de Kock Ronald McDonald Huis Maastricht maastricht@ronaldmcdonaldhuis.nl

sept/okt '13

- advertentie -

Vertrouwd met uw zaak.

“Vertrouwd met uw zaak” Advocatenkantoor Kempen Augustinusstraat 47 6161 AJ Geleen Tel: Fax: Email: Web:

046 - 475 90 90 046 - 475 51 44 info@advocatenkantoor-kempen.nl www.advocatenkantoor-kempen.nl

Openingstijden: Maandag t/m vrijdag 08:30u – 12:30u en van 13:00u – 17:00u

Een slogan die u op meerdere manieren kunt uitleggen. Ons kantoor bestaat al sinds 1973 en vanzelfsprekend houden wij nog iedere dag alle juridische ontwikkelingen nauwlettend in de gaten om u zo goed mogelijk van dienst te kunnen zijn. We houden van ons vak. Grote voldoening echter halen wij ook uit onze rol als klankbord. Op juridisch vlak, maar zeker ook daarbuiten. Meedenken, in de breedste zin des woords.

Over kansen en over bedreigingen. Over ontwikkelingen binnen uw bedrijf of gezin, met alle gewenste en ongewenste gevolgen van dien.

Natuurlijk hebben wij van origine een juridische bril op. Maar wanneer je je echt in de situatie van een cliënt wilt verplaatsen, ontkom je er niet aan om die bril af en toe naast je neer te leggen. Alleen zo leer je je gesprekspartner écht kennen en kun je als adviseur die toegevoegde waarde leveren, waarmee een cliënt het meest geholpen is.

En dat hoeft niet altijd een oplossing van juridische aard te zijn, het delen van ervaringen gaat veel verder dan dat. Juist dát maakt ons vak zo mooi: de rol van uw adviseur én vertrouwenspersoon, in goede én minder goede tijden.

Nicole van Wijk

Advocatenkantoor Kempen

- advertentie -

Elsresidentie Sittard is stijlvol wonen met alle zorg

In Sittard, op een fraaie locatie tussen het stadspark en binnenstad, In Sittard, op een fraaieHet locatie stadspark binnenstad, staat de Elsresidentie. gaat tussen hierbij om zestienen nieuwe appartewordt de bouw van de Elsresidentie afgerond. Zestien nieuwe menten in een kleinschalige woonomgeving voor mensen met de appartementen in een kleinschalige woonomgeving voor ziekte van alzheimer, en andere vormen van dementie, die in het dementerende ouderen. Het project is een samenwerking tussen dagelijkse leven zorg, structuur en begeleiding nodig hebben. woningcorporatie Woonpunt en de Zorg Groep Beek.

Hannelore Hamers-Roesink van de Zorg Groep Beek is de initiatiefnemer van de Elsresidentie. “Onze thuiszorg-organisatie krijgt steeds vaker te maken met dementerende cliënten. Veel mensen verzorgen hun dementerende partner het liefst zo lang mogelijk in een huiselijke omgeving. Pas als het echt niet meer kan, wordt gekozen voor een verpleeghuis. In ons zorgsysteem betekent dat grootschalige verpleeghuizen en soms ook nog met meerdere mensen die op een kamer verblijven. Uit deze ervaringen is bij Zorg Groep Beek het idee ontstaan voor een kleinschalige woonomgeving,” legt Hannelore uit.

Elk appartement heeft een woonkamer, keuken, slaapkamer en badkamer. De bewoners bepalen zelf de inrichting. Zij huren het appartement in de Elsresidentie, en de 24-uurs zorg wordt geboden door Zorg Groep Beek. Elke bewoner bepaalt individueel van welke zorg en diensten hij of zij gebruik maakt.

Heeft u belangstelling voor de Elsresidentie neem dan contact op met Hannelore Hamers van Zorg Groep Beek.

Telefoon 046 - 46 000 40 .

Of kijk op de website: www.elsresidentie.nl

Zorg Groep Beek is een kleinschalige thuiszorgorganisatie. Deze organisatie heeft onlangs nog een to 10 vermelding gekregen in het weekblad Elsevier: "Beste thuiszorgorganisatie van Nederland".

advertorial

de stijl van metis notarissen Met kantoren in Brunssum, Gulpen, Merkelbeek, Sittard en Valkenburg is METIS Notarissen, de notaris om de hoek. De notaris die je kent. Vertrouwd en dichtbij en dat vaak al vele decennia lang. Maar METIS Notarissen is tegelijkertijd één van de grootste notarissenkantoren van ZuidLimburg door een efficiënte samenwerking en samenvoeging van specialisten in het hoofdkantoor van METIS op Maastricht Aachen Airport.

Dat moderne kantoor is het kloppend hart van de lokale METIS Notarissen. Dankzij een optimaal doorgevoerde automatisering, een bundeling van kennis en efficënte backoffice is METIS Notarissen hét kantoor voor kleine en grote bedrijven en particulieren in ZuidLimburg.

John Diederen en Rob Dreessen zijn twee van de zeven notarissen die bij METIS lokaal werken, maar bovenlokaal samenwerken.

John Diederen werkt als notaris in Gulpen, Rob Dreessen al vele jaren in Sittard. Hun collega’s Piet Schutgens, Emiel Verstegen, Tim Gielens, Branko Reumkens en Hugo Olivers hebben hun standplaats in METIS kantoren in Brunssum, Merkelbeek en Valkenburg.

John Diederen: “We zijn allemaal de notaris om de hoek, maar sinds 2009 hangt het naambordje METIS Notarissen aan de muur.

De naam is afgeleid van de Griekse Godin van de Intelligentie.”

De Limburgse notarissen die nu METIS Notarissen vormen, zagen op tijd in dat het notarisvak drastisch verandert. Rob Dreessen: “Als je kijkt naar de ontwikkelingen, nieuwe ingewikkelde rechtsregels en strengere eisen van de overheid dan moet je concluderen dat je dat als kleine zelfstandige notaris niet alles kunt bieden. Het vak vraagt meer en meer specialisten. Ook de klant is steeds kritischer.

Dat heeft ons doen besluiten om notariskantoren samen te voegen.”

In Beek op het hoofdkantoor, is nu het kenniscentrum van METIS gevestigd. Daar werken ruim veertig specialisten op allerlei rechtsgebieden. Of het nu gaat om ondernemingen te adviseren bij fusies en overnames, 52

Rob Dreessen en John Diederen

estate planning, internationaal privaatrecht of agrarisch recht, bij METIS is er een specialist voor elke vraag.

John Diederen: “We hebben de automatisering zo ver doorgevoerd, dat we op de lokale notariskantoren kunnen volstaan met een notaris en secretariële ondersteuning.

Alle documenten zijn gedigitaliseerd en de backoffice ontvangt alle telefoontjes De klant merkt dat overigens niet. Zij bellen gewoon naar hun vertrouwde notaris en worden meteen geholpen. Zijn er specialistische vragen dan wordt dat in Beek bij het kenniscentrum afgehandeld.”

Hoge kwaliteit zonder enige concessies.

Maar ook meegaan met nieuwe ontwikkelingen. Zo startte METIS Notarissen ook met dochterbedrijf Aktie Notarissen in Geleen.

Rob Dreessen: “Door de economische crisis staan tarieven onder druk. Klanten zoeken op internet naar de goedkoopste notaris. Met

Aktie notarissen kunnen we aan die vraag voldoen omdat deze onderneming online werkt, weinig personeel heeft en niet in een duur kantoorpand is gevestigd. Daarmee zijn we met Aktie Notarissen gegarandeerd de goedkoopste.”

De werkwijze van METIS Notarissen laat zien dat we hier te maken hebben met een innovatief, dynamisch kantoor. Een grote speler in Limburg met ambities. John Diederen: “We willen het beste notariskantoor zijn. Onze slogan is niet voor niets; Realisme en zakelijkheid onze stijl!” www.metisnotarissen.nl

sept/okt '13

column

V

oorlezen voor het naar bed gaan, we hebben het allemaal meegemaakt als kind en later zelf ook gedaan als papa of mama. Ook op de lagere school was het laatste uurtje, toen ook al het leukste moment van de dag, waarop de juffrouw een verhaaltje ging voorlezen. En nog steeds vele jaren later, blijven we gefascineerd door verhalen.

Als volwassenen noemen we het geen verhalen meer. Maar het zijn wel de verhalen die we verder vertellen over een bijzondere ervaring die we hebben meegemaakt. In het management noemen we het storytelling. Storytelling is wat mensen boeit en bindt om uiteindelijk een besluit te nemen, uiteraard in samenhang met feiten en ratio. Met name het irrationele en het intuïtieve zorgen voor de emotie en de beleving en dat helpt ons steeds meer in verandertrajecten. Het is zonder meer een sterk wapen dat weerstand en verandervrees helpt te voorkomen. U kent ze tocht ook, de leiders onder ons, die door middel van gepassioneerde verhalen telkens weer in staat blijken te zijn mensen aan zich te binden en te enthousiasmeren om toch de stap te nemen, die ze eigenlijk uit zichzelf nooit geno-

“Het doel van een start-up is om te leren” sept/okt '13

men zouden hebben. Die verhalen ontstaan eerst door het stellen van vragen en het verzamelen van feiten en cijfers, ook wel bovenstroom genoemd. Maar alleen door de bovenstroom worden deze gegevens nog geen verhaal, daar heb je het irrationele, het intuïtieve, de beleving en de emoties, ook wel onderstroom genoemd, bij nodig. En met name het stellen van vragen, vinden wij mensen heel moeilijk. Kinderen tussen zeven en elf jaar stellen 66 keer per dag de vraag: “waarom?”

Wanneer ditzelfde kind met pensioen gaat, nog maar zes keer per dag. Wonderlijk hoe we in een “lifetime” mensen afleren om vragen te stellen, laat staan vanuit de antwoorden op de vragen een verhaal te vertellen dat anderen inspireert en meeneemt in de verandering.

Vakanties zijn de ideale periodes voor het stellen van vragen aan jezelf, een soort retrospectief met als doel het verbeteren van een businessmodel of zelfs het bedenken van een volledig nieuw plan.

Zo las ik tijdens mijn vakantie een column van Ben Tichelaar met de kop: “Zo is ondernemen bedrieglijk simpel”. Een kop die nieuwsgierig maakte. Hoe meer je meemaakt, hoe meer je ontdekt dat de beste dingen in het leven, uitblinken door simpelheid. Hij refereerde naar het managementboek “The Lean Startup” van Eric Ries, waarin Ries beschrijft dat een nieuw project, een nieuwe baan, een nieuw bedrijf, alles wat je wilt beginnen in een onzekere situatie, te omschrijven is als een start-up. Het doel van een start-up is om te leren. Om interacterend met echte klanten zo snel mogelijk uit te vinden welke diensten of producten daadwerkelijk levensvatbaar zijn. Dit in tegenstelling tot het klassieke businessmodel waarin we behoorlijk veel tijd besteden aan het vervolmaken van het plan, daarna maanden sleutelen aan het product om vervolgens dan pas naar de klant te gaan. Wanneer de klant het product niet pruimt, is het een kwestie van tijd dat het bedrijf moet stoppen wegens een gebrek aan succes. Wij Nederlanders plakken daar dan onmiddellijk de stempel op: mislukt! Een van de woorden die wat mij betreft uit de Dikke Van Dalen zouden moeten worden geschrapt.

Bij elk plan dat niet lukt, zijn er een aantal elementen wel gelukt en daar doen we niets mee, een enorme verspilling van tijd, energie en geld. De aanpak van Ries is simpel en daarom de moeite waard om een kans te krijgen. Maak een plan, maar doe daar niet te lang over, maak een scheiding tussen feiten en aannames.

Test de aannames door te experimenteren samen met proefpersonen, simpel, snel en zo goedkoop mogelijk en gebruik deze resultaten om vervolgens het plan weer aan te passen. “Trail-and-error” en het leuke aan dit traject is, is dat je leert jezelf niet zo serieus te nemen.

Stapsgewijs leren zonder anderen te overtuigen van jouw gelijk. Wat een verhaal!

Paul Rinkens, ondernemer

Storytelling

53

zorg

Hoogleraar en onderzoeker ouderenzorg Jan Hamers:

‘Geef cliënt zeggenschap over dagritme’ door Loek Kusiak foto’s Jean-Pierre Geusens

H

oe kunnen we in verplegings- en verzorgingshuizen de zelfredzaamheid van ouderen bevorderen?

Wat is er nodig om ze ‘in beweging krijgen’ en lichamelijk fit te houden? Welke rol kunnen mantelzorgers spelen in de instellingszorg?

Met welke (technologische) innovaties is het tekort aan arbeidskrachten in de langdurige zorg op te vangen? En wat zijn voor- en nadelen van kleinschalige woonvormen bij dementie?

Voorbeelden van onderzoeksvragen uit een breed georiënteerd programma van de ‘Academische Werkplaats Ouderenzorg Zuid-Limburg’, een samenwerkingsverband van vijf grote zorgaanbieders (Vivre, Meander Groep, Cicero, Orbis en Sevagram) en de Universiteit Maastricht en Zuyd Hogeschool. Doel is om met onderzoek, uitwisseling van kennis en concrete projecten oplossingen te bieden voor problemen en knelpunten in de langdurige zorg voor ouderen. Gepromoveerde medewerkers van de universiteit worden op deeltijdbasis gedetacheerd bij zorginstellingen om onderzoeksprojecten uit te voeren.

Omgekeerd spijkeren medewerkers van instellingen en hogeschool hun kennis bij de universiteit bij.

54

“Met deze kruisbestuiving tussen praktijk en onderzoek timmeren we flink aan de weg. En er is ook geen andere keus,” zegt hoogleraar Ouderenzorg Jan Hamers van de Universiteit Maastricht en coördinator en initiatiefnemer van de Academische Werkplaats.

Anders organiseren Hamers schetst kort het scenario: “De beroepsbevolking krimpt en de vergrijzing zorgt voor een stijgende zorgvraag, vooral in de laatste levensjaren. Tegelijkertijd neemt de druk op de betaalbaarheid van de zorg toe. Ouderen blijven langer thuis wonen, waar aanvullende voorzieningen voor nodig zijn, die we in buurtnetwerken moeten organiseren.

Bewoners van instellingen gaan meer eisen stellen aan de kwaliteit van de zorg en hun privacy. En als groepen kwetsbare ouderen, zoals dementerenden, zwaardere zorgvragen krijgen, moeten we het werk anders gaan organiseren.”

Vernieuwing en uitwisseling van kennis is ook noodzakelijk omdat veel medewerkers die 20 jaar geleden zijn ingestroomd vaak nog werken met de kennis van toen. Hamers: “In de Academische Werkplaats ontwikkelen we strategieën om die kenniskloof te dichten. Zorgmedewerkers leren we

nieuwe competenties aan. Het project ‘Nurses on the move’ bijvoorbeeld, met een subsidie van bijna 1,5 miljoen euro, richt zich onder meer op het stimuleren van zelfredzaamheid van cliënten door bewegen en het verhogen van verpleegkundige expertise in verpleeghuizen.

Problemen als vallen of ondervoeding worden daardoor eerder of beter opgepakt.”

Vastbinden uitbannen Een spraakmakend project van de academische werkplaats in Zuid-Limburg dat ook landelijk veel navolging heeft gekregen, is het streven naar een verbod om ouderen in instellingen voor hun eigen veiligheid vast te binden in hun bed of stoel. ‘Fixeren’ met heupgordels (‘Zweedse banden’) en andere middelen om vallen te voorkomen was tien jaar geleden de normaalste zaak. “Vastbinden werd bij één op de twee cliënten toegepast. Inhumaan en een ingrijpende beperking van iemands vrijheid,” aldus Jan Hamers, die er tegen ten strijde trok. sept/okt '13

Jan Hamers

“Mantelzorg moet integraal deel uitmaken van de zorg”

“Als ik ruim tien jaar geleden voor een zaal met zorgverleners zei dat fixeren niets oplevert, dat het andere ongelukken en verwondingen in de hand werkt, dat mensen er incontinent van worden en slechter door gingen bewegen en we er meteen mee moesten stoppen, werd ik onderuit gehaald. Men wist niet beter dat vastbinden erbij hoorde. Uit angst maar ook door macht der gewoonte die in de opleiding was aangeleerd.”

Zuid-Limburgse zorginstellingen en onderzoekers zochtten vervolgens, aansept/okt '13

vankelijk als proeftuin bij verpleeghuis Lückerheide van Meander, naar alternatieven om het vastbinden uit te bannen, of tot een minimum te beperken. En die alternatieven werden, stap voor stap, gevonden. In de vorm van opleiding van medewerkers en artsen in specifieke behandelwijzen, door de familie er bij te betrekken, en door de inzet van camerabewaking, andere bedden, extra activiteiten, bewegingsoefeningen voor de bewoner en uiteindelijk een verbod om nieuwe mensen in het betreffende verpleeghuis vast te binden.

Hamers: “Wat we in Zuid-Limburg met praktijkbegeleiding door goed toegeruste professionals voor elkaar kregen, trok de aandacht van het ministerie, de Inspectie Gezondheidszorg en andere zorgaanbieders in Nederland. Tussen 2008 en 2010 is onze aanpak, waar directeur Math Gulpers van Lückerheide onlangs ook op is gepromoveerd, getest op 26 afdelingen van verpleeghuizen getest. Binnen acht maanden was het vastbinden met banden met 50 procent

gedaald. Zorgaanbieders en cliëntenorganisaties kijken nu reikhalzend uit naar de Wet Zorg en Dwang, die dit najaar in de Tweede Kamer behandeld wordt en waarin ook gerefereerd wordt aan ons onderzoek. Deze wet verbiedt vastbinden, tenzij sprake is van een groot risico voor de kwaliteit van leven van de cliënt.

We kunnen ons hedentendage niet meer voorstellen dat je ouderen met regelmaat aan hun stoel ketent.”

Mantelzorg verplicht Het toenemend beroep op mantelzorgers en de belasting die dat op hen legt, is een ander thema dat de kwaliteit van de zorg in de nabije toekomst vergaand zal bepalen. Ook voor de Academische Werkplaats Ouderenzorg Zuid-Limburg is mantelzorg een actueel issue. Hoewel er al veel vrijwillig gebeurt, vragen overheid en zorgorganisaties steeds meer van familie en vrienden van cliënten. Een verpleeg- en zorgorganisatie in Gouda haalde met het ‘moreel verplichten’ van mantelzorg onlangs het landelijke 55

Het Fitte Brein nieuws. Het idee om familie en vrienden minimaal vier uur in de maand een bijdrage te laten leveren stuitte op kritiek van de koepelorganisatie van mantelzorgers. Hamers kan dat wel begrijpen. Zelf, zegt hij, is hij evenmin voorstander van een dergelijke verplichting tot mantelzorg, want dat kan als snel uitmonden in het het overnemen van professionele taken door mantelzorgers.

“Dat de mantelzorgtaak afgelopen is zodra de partner of het familielid naar een instelling verhuist, is een achterhaald idee. Mantelzorg houdt niet op bij de instellingspoort. Mantelzorg moet integraal deel uitmaken van de zorg, waarbij het eigenaarschap van zorg echter niet bij de professional ligt maar bij de cliënt. De cliënt bepaalt. Wandelen met de cliënt en zorgen voor gezelligheid is prima, maar dat doen mantelzorgers nu ook al. Maar kan niet zo zijn dat de instelling druk op mantelzorgers legt om ontbijt klaar te maken, incontinentieluiers te verwisselen, of een wasbeurt te doen. Natuurlijk zijn er mantelzorgers zijn die ook dat geen probleem vinden, maar dat zul je per situatie moeten bekijken. Als je mantelzorgers al binnenhaalt, dan moeten zij ook de vrijheid krijgen om limonade uit de ijskast van de instelling te halen en ook anderszins invloed hebben op de kwaliteit van zorg.

56

Dat is een andere rol dan als organisatie zeggen: ‘We doen alsof er niks veranderd is, behalve dan dat u een aantal taken van ons personeel moet overnemen.’

Leiderschap Hamers pleit daarom voor kleinschalige experimenten in instellingen met mantelzorg om te achterhalen wat het beste werkt. “Een coachende rol van verpleegkundigen naar mantelzorgers zou veel beter passen. In feite verschilt zo’n experimentele benadering ook niet van onze andere onderzoeksprojecten in de Zuid-Limburgse zorginstellingen. Je moet aan de slag met medewerkers die willen pionieren, hun nek durven uitsteken voor innovatieve werkmethoden en die inhoudelijk leiderschap tonen.

Zij kunnen een rolmodel voor collega’s vervullen. Dat moet het management ondersteunen.”

Innovaties gaan langzaam, maar als ze werken, is het maar een kleine stap voor anderen om dat als best practice over te nemen, benadrukt Hamers.

“Mensen gaan in de toekomst meer voor de zorg betalen en dus ook meer eisen zullen stellen. Daar heb je als instelling rekening mee te houden. In de bejegening van cliënten is nog veel winst te halen. Je hoort vaak dat men niet aan de wensen van bewoners toekomt doordat

Op 5 oktober organiseert de Academische Werkplaats Ouderenzorg in Maastricht een publiekslezing over gezondheid en brein.

Lichaamsbeweging is niet alleen goed voor het lijf maar houdt ook de hersenen fit. Sprekers als oud-schaatskampioen Ard Schenk, neurobioloog Dick Swaab en neuropsycholoog Erik Scherder vertellen over het fitte brein en het risico op dementie door niet bewegen. Van 14.30 uur tot 17.00 uur.

Locatie: Universiteitsgebouw UNS40, Universiteitssingel 40, Maastricht Toegang is gratis, wel aanmelden via www.flintwave.com/hetfittebrein

er werkdruk is, te weinig handen aan het bed zijn. Medewerkers en management moeten echter veel meer focussen op hoe de cliënt zo lang mogelijk de regie over zijn leven kan behouden, met beweegprogramma’s, zeggenschap van de cliënt over zijn dagritme en ondersteuning van mantelzorg of andere informele netwerken. Dat is ook goed voor het imago van de ouderenzorg. Nu komt vaak alleen de kommer en kwel over de ouderenzorg naar buiten. Over de vernieuwingen die er ook zijn, lees je weinig. Dat moeten we ons als onderzoekers ook aantrekken. Door actiever naar buiten te treden.” sept/okt '13

column

Km 33,1. Vanuit Gulpen nadert de ambulance.

“De wekelijkse midlifecruise op 27 Harleys met afgezaagde loop” sept/okt '13

Km 38,9. De beklimming naar Vijlen. Zeker dertig Mini Coopers (1958?) proberen zich langs mij te wurmen. Er zit niets anders op dan af te stappen en tien minuten te wachten totdat de weg, en vooral de lucht, weer vrij is.

Km. 54. Na Sippenaeken is opeens al het verkeer weg en begint een eindeloze tocht van autovrije fietswegen. Handhaven is niet nodig want de Belgen blokkeren de weggetjes simpelweg met grote betonblokken.

Geen Harleys, Mini’s, Saabs, Kadetten en Landrovers die je nog heel ver weg, over de grens, woedend hoort razen. Ik begin er overmoedig drs. P. van te zingen: “Nu nog maar 50 werst en Hoeperdepoep zat op de stoep” Verderop. Lunch in een nieuw-bedacht authentiek café. Ik vraag of ik mijn bidon mag bijvullen. Daar beginnen we niet aan. Pardon? “We schenken hier geen gratis water. U koopt maar een fles tafelwater.”

Ik sta perplex. “Maar ik heb hier zojuist geluncht en betaald!”

Zij reageert onmiddellijk: “Dat hebben ze allemaal.

Maar ik moest vorig jaar wel 700 Euro aan waterkosten bijbetalen.” Ik bied nog aan het water te vergoeden.

Omgerekend 0,2 cent voor 1 bidon. “Heeft u terug van 10 euro?”. Maar zij is onvermurwbaar.

Weer op mijn fiets en enigszins bekomen van de schrik en de publieke vernedering, sla ik aan het rekenen. 700 Euro, met een waterprijs van 4 euro per kuub; dat betekent dat er vorig jaar 350.000 bidonnetjes zijn bijgevuld. Van betalende klanten, zoals de boze dame beweert. Ga er eens van uit dat maximaal 1 op de 3 klanten dit verzoek indient - waarschijnlijk zijn het er veel minder - dat kom je uit op minimaal 1 miljoen klanten per jaar.

1 Miljoen klanten per jaar! Nu begrijp ik het. Met zo’n verstikkende, overdonderende toeloop is klantvriendelijkheid natuurlijk uit den boze. Je zou er zomaar in kunnen blijven.

Km 79,9. Bergop kost het moeite om een keuvelend groepje bejaarden bij te houden. Hun E-bikes houden mijn longen schoon en de moed erin, want zo wenkt plotseling het perspectief van nog dertig jaar onbekommerd fietsen door dit sprookjesachtige Heuvelland.

Wim Ortjens

E

en zonnige zondag in Zuid-Limburg. Fietsen dus. Alleen. De weg naar Bemelen is nog stil en verlaten. Maar op de Bemelerberg ruik ik ze al – en hoor ze snel daarna: huurscooters. Het landschap is adembenemend en zij zijn dat ook. Hun karakteristieke blauwe walm bevat volgens TNO meer fijnstof dan een oude diesel. Gelukkig zijn ze zo langzaam dat ik met een korte inhaalmanoeuvre weer een portie frisse lucht verdien.

Km 15,5. Na Ingber begint het prachtige plateau, met enorme vergezichten en een flink stuk autovrije wegen. Althans: dat staat op het bord. Al snel komen er drie Saabs tegemoet met een deelnemersschild van een autorally op hun bumper.

Km. 22,0. Omhoog naar Ransdaal. De eerste echte autorally haalt mij in. Thema: Opel Kadett. Een stuk of dertig. Jaren zestig. Fietsen is onmogelijk: de lucht is om te snijden en er is geen ruimte meer.

Km 29,3. Afdaling naar Eys. Daar zijn ze weer! De Opel Kadetts. Nu komen ze van achter. De voorste probeert mij in te halen en tikt me met zijn spiegel van de weg. We stoppen. “Of de weg van mij alleen is”, foetert de gezelligheidsrijder. Opkomend verkeer (Landrovers) strandt op de Kadetts. Complete chaos, toeterend en scheldend als in de smalle straatjes van een overvol Italiaans stadje. Ik kan ontsnappen.

Km 31,1. Klimmetje richting Wahlwiller. Een VWbus stormt op me af, terwijl zijn beide spiegels de struiken snoeien. Ik spring net op tijd in de berm.

Km. 32,2. De afdaling naar Wahlwiller is afgesloten wegens een braderie. Een bende motorrijders trekt zich daar niets van aan. Een motor is vrijheid, tenslotte.

Km 33,1. Vanuit Gulpen nadert de ambulance. Een fietser is aangereden op het fietspad langs de Rijksweg.

Zo te zien een gebroken sleutelbeen.

Km. 36,5. Koffie. Ik vraag aan de allercharmantste bazin van Café ’t Pintje of ik mijn bidon mag bijvullen. “Kom maar hier jongen, doe ik het voor je. Zal ik er nog wat ijsklontjes bij doen? Want het is zo warm.”

De laatste zin moet ze in mijn oor schreeuwen omdat een brullend motorleger van volvette baardmannen passeert. De wekelijkse midlifecruise op 27 Harleys met afgezaagde loop.

57

society

ZUID Borrel Niemand minder dan Jean Marie Pfaff, de bekendste keeper van BelgiÍ was naar het Rodastadion gekomen voor de ZUID-borrel, editie Parkstad. Pfaff, die vooral ook bekend werd door zijn reality-soap, hield een lezing over zijn succes. Hoe hij als jongen van eenvoudige komaf een wereldster werd. Bijna honderd beslissers uit de Limburgse zakenwereld waren aanwezig bij de ZUID-borrel. foto’s Jean-Pierre Geusens

58

sept/okt '13

De partners van de

zijn:

ZUID BORREL WESTELIJKE MIJNSTREEK

COMMERCIﾃ記E ADVOCATEN VOOR SUCCESVOLLE ONDERNEMERS

T

046 4363388 | www .cvradvocaten.nl

marketing & communicatie

ZUID BORREL MAASTRICHT

marketing & communicatie

ZUID BORREL PARKSTAD

marketing & communicatie

De Zuid Borrel is een initiatief van:

marketing & communicatie

Je carrière kent er geen barrière.

En je leeft er zonder frontière.