ZUID Juni 2012

Page 1

Harm Uringa

Tom Geraedts Jong, creatief en succesvol. Zijn leven in New York.

Boer zoekt ruimte

“Als het niet over politiek gaat is Bosman een aardige vent”

Hoe John Rooyakkers in Frankrijk boer van het jaar werd

onafhankelijk opinieblad

jaargang 3 · Nr 13 · zuidmagazine.nl · € 4,95

Boekhouden voor Allah De fraude op Limburgse islamitische scholen


– ADVERTENTIE –

De

van verzekeren,

....en dat al honderd jaar

Een mooi schilderij is om van te genieten. Een goed pensioen ook. Bij beuken’essers begrijpen wij dat. Beuken’essers is al honderd jaar een verzekeringsbedrijf. Onder de huidige eigenaren Noud Beckers en Roger Rutten is beuken’essers uitgegroeid tot een krachtig full-service adviesbureau voor de ondernemer in Limburg. Met alle kennis op het gebied van risicobeheer, hypotheken, pensioenen en verzekeringen. Roger Rutten ziet parallellen tussen zijn werk en zijn grootste passie; schilderen “Mijn schilderijen zijn krachtig door de eenvoud. Zo staan we ook tegenover onze klanten. Wij kunnen op een eenvoudige manier ingewikkelde zaken helder maken voor de ondernemer. Geen dure praatjes, maar een eerlijk, begrijpelijk advies. Dat wil toch iedereen?” Als u het gevoel heeft dat verzekeringsbedrijven u vooral iets willen verkopen, of u het nodig heeft of niet, dan kunt u beter kennis maken met beuken’essers. Niet snel geld verdienen, maar een vertrouwensrelatie opbouwen. Bij beuken’essers telt de menselijke maat. Al honderd jaar!


inhoud jun/jul 2012

72

9

54

33

24 Wetenschap Met een grote Europese subsidie doet Duitse psycholoog Alexander Sack onderzoek naar herstel na een hersenberoerte. 28 9 vragen aan… De Limburgse Werkgevers Vereniging bemoeide zich met de val van de Limburgse coalitie. Schoenmaker blijf bij je leest?

6 Onder de pannen Geen oranje vlaggetjes bij het huis van Bert van Marwijk in Meerssen. Zo woont de bondscoach van het Nederlands elftal. 9 Onderzoek Baantjes creëren, vriendjespolitiek en leugens. Hoe een aantal islamitische scholen voor tonnen fraudeerde. En: waarom het openbaar ministerie niet iedereen vervolgde 22 Afval = business Eén op één rijden en toch goed bezig zijn. Het kan als je auto op je eigen afval rijdt.

24 jun/jul '12

33 Websites verdwijnen Columnist Jean-Paul Toonen voorspelt het einde van de websites. 34 Kunst De grootste passie van de Sittardse ondernemer Roger Rutten is schilderen. Zijn werk is één brok energie.

84

38 Portret 6 miljoen is geïnvesteerd in intelligente geleidestok I-Cane. Initiatiefnemer Huub Grooten bedankt voor commerciële financiering. “You have to be David” 46 Boer zoekt ruimte John en Petra Rooyakkers uit Helden bouwden in Frankrijk een nieuw boerenbestaan op. Hun bedrijf is gericht op groei. In Frankrijk lukt wat in Limburg niet meer kan. 54 Kunst en cultuur 23, creatief en succesvol: Tom Geraedts’ angst voor een leeg bestaan 72 Dissident Ex-PVVer Harm Uringa is mede-verantwoordelijk voor de neergang van de PVV in Limburg. Terugblik op een roerige periode

84

38

6

3


- advertentie -

The ‘big’ six… U krijgt bij Rabobank Westelijke Mijnstreek de aandacht die u verdient. Persoonlijk contact, korte lijnen, specifieke branchekennis en een ‘state of the art’ dienstenpakket zijn wat ons betreft de belangrijkste ingrediënten om onze Corporate Banking klanten te bedienen. Dat nemen we serieus. Met vijf man en een vrouw sterk staan the ‘big’ six van Corporate Banking voor u klaar. Om met u van gedachten te wisselen over ons gespecialiseerd dienstenpakket. Om te sparren over de ontwikkelingen in uw branche. En om creatieve oplossingen aan te dragen om uw ambities te realiseren. Zodat ú de wereld kunt veroveren… Ontdek in een persoonlijk gesprek waarom Rabobank Westelijke Mijnstreek dé partner voor Corporate Banking voor u is. Nationaal en internationaal. Tijd voor een goed gesprek! Let’s talk business… Kijk op: letstalkbusiness.nu

Corporate Banking Rabobank Westelijke Mijnstreek


hoofdredactioneel commentaar

VOOR BESLISSEND LIMBURG

Opgericht in 2010 door Peter Eberson en Maurice Ubags Uitgever Zuid Media Groep BV Tongersestraat 20 6211 LN Maastricht Postbus 4211 6202 WB Maastricht

Verder kijken

Tel. 043 3212144 mail@zuidmagazine.nl Hoofdredacteur/directeur Peter Eberson | 06 55 93 29 18 peter.eberson@zuidmagazine.nl Redactie Govert Derix, Peter Eberson, Guus Queisen, MariĂŤlle Heijltjes, Ruben L. Oppenheimer, Wim Ortjens, Pedro Rademacher, Paul Rinkens, Gwen Teo, Jean-Paul Toonen, Sjors van Beek, Marco Soeters Fotografie Jean-Pierre Geusens, Jeanine Opreij, Koen den Os, Alice Primowees, Frits Widdershoven, John Dummer, Franco Gori, Ermindo Armino Cover Ruben L. Oppenheimer Sales Esther Verhoeff - Sales & Office Support Van Lijf Business Support Vormgeving Stefan Roex Grafisch Design Druk Schrijen-Lippertz Voerendaal/Stein Oplage 10.000 exemplaren. ZUID wordt vijf keer per jaar gratis aan alle decisionmakers in Limburg verstuurd. Het volgende nummer verschijnt in september Auteursrechten Niets uit deze uitgave mag zonder voorafgaande toestemming van Zuid Media Groep gepubliceerd, openbaar gemaakt of verveelvoudigd worden

jun/jul '12

A

ls je vanaf het lege Avantisterrein in Heerlen een steen richting Duitsland gooit, is de kans groot dat je een bouwkraan raakt. Net over de grens wordt twee miljard euro geĂŻnvesteerd in de nieuwe campus van de technische universiteit RWTH Aachen. 20.000 nieuwe banen komen er de komende jaren bij. De stad Aken zal naar verwachting met 25.000 inwoners groeien. Prognoses wijzen uit dat de universiteit onderdak gaat bieden aan 50.000 studenten. Nu zijn er dat nog 36.000. Aken slaagt erin om met wereldspelers uit het bedrijfsleven research te doen op de campus. Het bedrijfsleven zoekt met de universiteit naar nieuwe oplossingen en producten op het gebied van nieuwe energie, automotive, ict en nieuwe materialen. Allemaal sectoren waarin ook Limburg de groei ziet. Onder de vlag van Brainport2020 wordt een Health Campus in Maastricht en een Chemelot Campus in Sittard-Geleen opgericht. Limburg Economic Development, een samenwerkingsverband tussen bedrijfsleven, overheid en onderwijs, moet hier de doelstellingen van Brain-

port2020 realiseren. Maar het gaat allemaal traag, zeker als je kijkt naar de Health Campus, terwijl iedereen het belang wel ziet. Des te opmerkelijker is het dat wij in Limburg net doen alsof Aken niet bestaat. Bij een bijeenkomst met een grote delegatie ondernemers uit deze regio aan Aken was er een en al verbazing en verwondering over de daadkracht bij de Duitse buren. Niemand die in de gaten had wat er in Aken aan het gebeuren is en dat terwijl de Duitsers ons de hand reiken. Aken kampt met ruimtegebrek. Internationale bedrijven zouden ook op het Avantisterrein terecht kunnen, mits er een goede verbinding is. En die ontbreekt door het gebrek aan daadkracht aan deze kant van de grens. Wel praten, maar met de handen in de zakken. Er is een enorm verschil in aanpak tussen Duitsers en Nederlanders. In alle mooie rapporten en websites over Brainport2020 staan fraaie volzinnen. 'Mogelijkheden worden verkend en er wordt vooral veel 'gewerkt aan'. Het verschil zit hem in dat woordje aan. Hier wordt overal aan gewerkt...in Duitsland wordt gewerkt! Peter Eberson Hoofdredacteur 5


onder de pannen

1 2

De grasmat van van Marwijk beeld Air-vision

Bert van Marwijk

6

Verwacht geen Oranje vlaggetjes aan het huis van Bert van Marwijk in Meerssen. Zijn riante villa kenmerkt zich door strakke architectuur, tot in alle details doorgevoerd. Hoe vaak zou de bondscoach op zijn

terras bij het zwembad de opstelling van het Nederlands elftal hebben veranderd? Wat een beetje tegenvalt is het oefenveld van Van Marwijk. Een relatief kleine grasmat en een - als we het goed zien - wel erg klein oefengoaltje. Volgens gegevens uit het kadaster verstrekte ABN AMRO in 2006 een hypotheek van 1,1 miljoen euro. Veel geld, maar ach, ook weer relatief als je bedenkt dat schoonzoon Mark van Bommel dat zo'n beetje per maand verdient.

1

Zien we het goed? Is dit een klein oefengoaltje? En wie oefent er op?

2

Geen Arena. Het gazon van Bert van Marwijk kan niet tippen aan de grasmat in de Arena.

jun/jul '12


column - advertentie -

Bitterballen

MEUBELKLASSIEKERS VRIJBLIJVEND

pedro rademacher

ADVIES Eén ding lijkt me vrij zeker: deze maand zal het beduidend minder gaan over de Kunduz-coalitie, Tofik Dibi, de prangende vraag of de stikstofuitstoot van de Buitenring Parkstad in de natuurgebieden Brunssumerheide en Geleenbeekdal binnen de geldende normen blijft, de hypotheekrenteaftrek, het eigen risico in de gezondheidszorg of de triple A-status van ons land. Met een beetje geluk kan zelfs outsider Griekenland in een poule met Rusland, Polen en Tsjechië voor een stunt zorgen, om zo het geplaagde Griekse vaderland weer enige trots te verschaffen. Hoe welkom zou dat daar zijn? Want deze maand worden de nieuwsbakens grondig verzet. Dit wordt voor de afwisseling eens niet de maand van de economen, opiniepeilers, royaltyspecialisten, doctor Phil, lijsttrekkers, hondenfluisteraars, het Centraal Plan Bureau, filmrecensenten en zandsculpturisten. Dit wordt de maand van de analisten, de overbekende stuurlui aan de wal, de bitterballen, de eindeloze herhalingen, want we krijgen er geen genoeg van. Vrienden van de brouwerij: brouw nog maar een vaatje. Dit wordt de maand van Koning Voetbal, en van niemand anders. En Koning Voetbal is de ware regent van ons gewone volkje. Want om een ‘gezellig feestje’ te bouwen heeft ons volk echt geen daadkrachtig college van Burgemeester en Wethouders nodig: wij weten heus wel wat we leuk vinden en we hangen zelf de slingers op. Ook al worden we het samen nooit eens in dit land, voetbal verbroedert volk en vaderland. Dit is ons feestje. Althans: dat hopen we. Als voetballiefhebber verheug ik me op sommige wedstrijden en op de toenemende spanning naarmate het toernooi duurt. Nergens lig-

jun/jul '12

gen drama en victorie zo dicht bij elkaar, als in de eindrondes van een toernooi. Iets minder verheug ik me op onze ‘vrienden’ van de marketingafdeling. Die hebben zich in de afgelopen maanden achter de schermen uit de naad gewerkt om deze maand de schaamteloze kunst van het grenzeloos overdrijven naar nieuwe, nooit eerder bereikte hoogtepunten te tillen. Niet te veel en niet te lang plassen in de rust, anders mist u het hele punt. En vergeet vooral niet om uw plasma-, danwel lcd-tv goed hard te zetten, dan horen opa en oma het ook. De kermis rondom het voetbal wordt met ieder toernooi groter en gekker. Ben benieuwd of de economische malaise deze maand terug te zien is in ons land. Ik denk het niet. Misschien geven we bij gebrek aan geld wat minder uit aan huizen, auto’s en vakanties, we eten er deze maand geen bitterbal minder om. Steeds massaler kruipen we dezer dagen als Oranjelegioen heel dicht bij elkaar om vooral gezamenlijk spanning op te bouwen die zich hopelijk ontlaadt in uitzinnige, collectieve euforie. Deze maand zijn we bijna allemaal weer even ‘wij’, omdat we dat blijkbaar toch heel graag willen. Nu maar hopen dat het sprookje lang genoeg duurt. Want ach en wee Nederlandse economie als Oranje niet door groepsfase heen komt. Wee de grote Duitse economie als bijvoorbeeld Duitsland strandt in de groepsfase. Dan komen volk en vaderland van een ijskoude kermis thuis. Zelf zoek ik die Oranjelegioenen nooit op. Dat leidt mij alleen maar af. Voetbal kijk ik het allerliefst gewoon in alle rust thuis. Op de bank, met het gezin, poes op schoot, met een heerlijk koud biertje, wat blokjes kaas en vooruit: een ambachtelijke bitterbal.

COMPLETE INRICHTING

VL OE RB E DE KKING

RAAMDECORATIE

WOONACCESSOIRES RESTAURATIE

VERLICHTING

EXCELLENTE SERVICE

Aan de Fremme 30/32 6269 BE Margraten T 043 - 321 53 31 www.vanlijfinterieurs.com 7


8

jun/jul '12


reportage

De boekhouding van de moslimschool Op de islamitische basisscholen in Heerlen en Maastricht is jarenlang ongestoord gefraudeerd. Maar zelfs na een veroordeling hoeft er slechts een deel te worden terugbetaald. door Sjors van Beek beeld alice primowees

J

arenlang stonden er mensen op de loonlijst die helemaal niet op school werkten. Twee bestuursleden van de islamitische basisscholen in Heerlen en Maastricht betaalden zichzelf salaris als leraar, terwijl ze niet eens een lesbevoegdheid hadden. Ook hun echtgenotes werden vorstelijk betaald als conciërge, administratief medewerkster of lerares, zonder dat iemand ze ooit op school had gezien. En toch, zo verzekeren de bestuursleden als ze begin dit jaar tegenover de rechter staan, zijn ze slachtoffer, geen dader. Bestuursvoorzitter Abdelhaquim K. jammert: “Ik heb geprobeerd goed te doen, maar nu zit ik zelf in de problemen. Voor mijn gevoel heb ik geen verkeerde dingen gedaan”. Zijn medebestuurder, penningmeester Hossein El C.: “Wij waren heel actief voor de maatschappij, maar nu zijn we afgeschreven en totaal geïsoleerd”. Beide bestuurders en, in mindere mate, directeur Marcel L., hebben zich jun/jul '12

volgens de rechtbank schuldig gemaakt aan grootschalige en langdurige valsheid in geschrifte. Ze hebben op geraffineerde wijze misbruik gemaakt van hun functie door relatief grote bedragen aan gemeenschapsgelden achterover te drukken, aldus het vonnis. Het 1500 pagina’s dikke strafrechtelijk dossier, ingezien door ZUID, geeft een beeld van de brutaliteit waarmee de heren opereerden. Maar het laat ook zien dat het Openbaar Ministerie slechts een deel van de fraude heeft aangepakt: het jarenlange gerommel vóór 2003 is ongemoeid gelaten. En meest opmerkelijk: de fraude lijkt te lonen. Terwijl is vastgesteld dat er voor minstens 4,7 ton aan onterechte salarissen is uitbetaald, hoeven de daders ‘maar’ 2,5 ton terug te betalen. Hun echtgenotes, die ieder een ton incasseerden, zijn niet voor de rechter gebracht. En een celstraf is voor Abdelhaquim K. en de anderen ook niet nodig, vindt de rechter in Maastricht. Een werkstraf is wel genoeg, want de bestuursleden heb-

ben “mede door de vele media-aandacht voor de zaak gezichtsverlies geleden in de islamitische gemeenschap, hetgeen ze als een straf hebben ervaren”. Het is, financieel gezien, jarenlang een volslagen rommeltje op de islamitische basisscholen El Wahda in Heerlen en El Habib in Maastricht, zo blijkt uit de dossiers. Beide scholen zijn verenigd onder één bestuur: Stichting Islamitische Scholen (SIS) Heerlen. Spil in het verhaal is Abdelhaquim K., een nu 46-jarige Marokkaan. Geboren in Beni Chiker in het noorden van Marokko, komt hij in 1982 als zestienjarige jongen naar Nederland. Abdelhaquim maakt de mavo niet af maar gaat werken bij Volvo, tegenwoordig Nedcar in Born. In 1994 krijgt hij een baan bij Justitie, als beveiliger in de penitentiaire inrichting in Maastricht en later Roermond. Ook gaat hij aan de slag als tolk/vertaler bij Tolk- en Vertaalcentrum Nederland (TVCN), meestal in vluchtelingenzaken en de gezondheidszorg, een enkele 9


Islamitische basisschool El Habib in Maastricht

keer in strafrechtelijke zaken. Over zijn inkomen bij SIS Heerlen wil hij niets verklaren, zo vertelt hij de FIOD. Met het inkomen van zijn vrouw erbij onderhouden ze hun gezin van vijf kinderen. Abdelhaquim K. is mede-oprichter van de school in Heerlen. In 1992 wordt hij eerst secretaris van het schoolbestuur en in 1997 voorzitter. Het was hard werken naast zijn reguliere baan, vertelt hij tijdens zijn politieverhoren. Veel telefoontjes van ouders, veel geregel. De scholen, eerst alleen in Heerlen en later ook in Maastricht, hebben het moeilijk omdat ze een minimaal aantal leerlingen nodig hebben om te mogen blijven voortbestaan. Leerlingen worden dus geworven in de hele regio, tot in België toe. Om hen naar school te brengen schaft het bestuur busjes aan. Dat gebeurt met privé-geld, verzekert Abdelhaquim. Gemeenten zijn verplicht het vervoer te betalen van kinderen die verder dan zes 10

kilometer van school wonen. Binnen die straal wordt het vervoer echter niet vergoed, de ouders worden geacht hun kind zelf naar school te brengen of te laten gaan. Dat ligt echter moeilijk bij islamitische ouders, vertelt de bestuurder van SIS Heerlen tijdens zijn verhoor. Veel ouders hebben een uitkering en kunnen de eigen bijdrage voor leerlingenvervoer niet betalen. Maar het is ook een cultuurkwestie, erkent hij: islamitische ouders vinden het gewoon “te ingewikkeld om zelf wat te regelen”. Afspraken maken is altijd lastig, kinderen op één

verzamelpunt ophalen lukt vaak niet, de bestuurders krijgen dan telefoontjes waarom de kinderen niet thuis zijn opgehaald. “En die problemen heb je dan vijftien jaar lang’, zo verzucht K. tijdens zijn ondervraging. En daarbij: een structurele financiële bijdrage leveren “zit ook niet ingebakken in de cultuur van die ouders”, aldus de voorzitter. “Als het gaat om het eenmaal geven van geld, bijvoorbeeld voor de moskee, dan zijn we erg gul, maar als het gaat om periodiek betalen, zoals voor het leerlingenvervoer, dan vinden we dat al

Het 1500 pagina’s dikke strafrechtelijk dossier geeft een beeld van de brutaliteit waarmee de heren opereerden jun/jul '12


Reisje Istanbul

H

snel teveel en krijg je gewoon het geld niet meer”. En dus zijn er alternatieve geldbronnen nodig om het leerlingenvervoer te betalen. De bestuurders van SIS Heerlen ontdekken, net als die van veel andere islamitische scholen elders in het land, dat er heel gemakkelijk geld kan worden verdiend door personeelsleden op de loonlijst te zetten zonder dat ze feitelijk werk verrichten. Geen haan die er naar kraait, het toezicht door het ministerie van Onderwijs (OC&W) faalt aan alle kanten, en het geld stroomt uiteindelijk met tonnen tegelijk binnen. Abdelhaquim K. zet zichzelf voor het eerst op de loonlijst in 1997, mogelijk al eerder: volgens de directeur van de Heerlense vestiging is het gesjoemel al in 1993 begonnen. K. geeft zichzelf aanvankelijk een baantje voor 0,2 fte als administratief medewerker. Ook penningmeester El Hossein C., die een vollejun/jul '12

dige baan heeft bij NedCar, kent zichzelf salaris voor éénvijfde baan op school toe. De bestuursleden doen later hun uiterste best om uit te leggen wat ze voor dat loon allemaal hebben gedaan. Voorzitter K. houdt zich “onder andere bezig met godsdienstzaken, rondleidingen en moskeeën”. Hij is, net als de penningmeester, “een soort maatschappelijk werker en contactpersoon voor van alles en nog wat”, zo legt hij uit aan de Onderwijsinspectie. Hij is volgens de op papier gezette taakoverzichten bezig met “voorlichting, opvoedingsondersteuning, organisatie religieuze feesten, waarborgen van de islamitische identiteit, invulling geven aan activiteiten die integratiebevorderend zijn op het gebied van godsdienst en cultuur, cursussen islam”; De penningmeester “houdt zich voornamelijk bezig met de ICT”. De succesvolle truc van de ‘spookwerknemers’ wordt steeds verder uitge-

et schoolbestuur van de scholen in Heerlen en Maastricht moet, behalve 4,5 ton aan onterecht salaris, ook bijna 11.000 euro terugbetalen vanwege een vijfdaagse excursie voor 22 personen naar Istanbul. Volgens het ministerie van Onderwijs is het educatieve karakter van dat tripje niet aangetoond. Op 27 april 2007 vertrokken het bestuur en het team van de Maastrichtse school naar de Turkse stad aan de Bosporus. Het doel: teambuilding, en kennismaken met de culturele-, godsdienstige- en onderwijssituatie ter plekke. “Een idee krijgen waar de leerlingen vandaan komen en inzicht krijgen in de islam. Zo is het team naar een moskee en naar een school geweest”, leggen de betrokkenen later aan de inspectie uit. Volgens het bestuur gaan veel teams van basisscholen op buitenlandse studiereizen en betaalt het ministerie daar dan ook aan mee. Volgens het ministerie gaat het dan om nascholingsreizen en wordt maximaal 3000 euro per school gesubsidieerd. In dit geval, zo oordeelt het ministerie, gaat het echter niet om een uitgave die echt nodig is voor een gemiddelde school en moet het geld dus worden terugbetaald. De Rotterdamse middelbare school Ibn Ghaldoun declareerde enkele jaren geleden twee ton voor diverse reizen (‘werkweken’) naar Mekka. In totaal namen hier 197 personen aan deel, onder wie 21 leerlingen. Ruim 130 mensen van buiten de school gingen, geheel of gedeeltelijk op kosten van de school, ook mee. Volgens de Onderwijsinspectie waren de facturen van deze reizen valselijk achteraf opgemaakt. 11


breid, zo blijkt uit het dossier. In 2006 staan beide bestuurders al voor 0,8 fte op de loonlijst. Zijn hun eerste benoemingen nog als ‘administratief medewerker’, vanaf 2001 zijn ze gepromoveerd tot ‘(godsdienst)leraar’, met het daarbij behorende hogere salaris - dat elk jaar een beetje stijgt. Het lef van de fraudeurs kent amper grenzen. Op 18 mei 2000 stuurt voorzitter K. een brief aan zijn eigen schoolbestuur met het verzoek “de heer K. in te schalen volgens zijn huidig salaris bij het ministerie van Justitie”. Hij heeft immers “werkervaring opgedaan die het bestuur relevant vindt”. Bijgesloten wordt een salarisspecificatie van zijn werk als gevangenismedewerker. De salarisverhoging voor zichzelf gaat ook nog eens in met terugwerkende kracht. Het gaat allemaal goed, niemand slaat alarm. De tijd is dus rijp voor de volgende stap: de benoeming van de echtgenotes. Halima K., de vrouw van de penningmeester, krijgt op papier een fulltime baan als lerares. Haar vak: Nederlands. Als ze later wordt verhoord door de FIOD blijkt dat ze zelf amper Nederlands spreekt: er is een tolk nodig om haar verhaal te begrijpen. 12

Halima krijgt het maximale salaris en haar benoeming wordt al snel met terugwerkende kracht uitgebreid tot een méér dan maximale functie. In 2003 belandt ze in de boeken als conciërge. Weer iets later is het de beurt aan Layla B., echtgenote van de voorzitter. Zij wordt aangesteld als administratief medewerkster. De bal komt uiteindelijk min of meer toevallig aan het rollen. Op islamitische scholen elders in het land, waar dezelfde praktijken worden toegepast, trekken klokkenluiders aan de bel. Het ministerie van Onderwijs besluit om het totale islamitische onderwijs eens grondig door te lichten. Ook in Heerlen en Maastricht duiken de Onderwijsinspectie en later de FIOD in de boekhouding en stellen vragen over het werk van de voorzitter, de penningmeester en hun echtgenotes. Penningmeester C. probeert de FIOD uit te leggen waarom hij als leraar kreeg betaald: “Ik heb feitelijk voor de klas gestaan ter ondersteuning van de leraar die er ook was”. Hoe dit viel te combineren met zijn gewone, volledige baan bij NedCar, willen de rechercheurs graag weten. De lessen waren van vijf uur ’s

middags tot acht uur ’s avonds, legt C. uit. “Het waren geen lessen zoals rekenen en lezen maar gewoon een periode waarbij aandacht werd gegeven aan de eigen cultuur”. Een diploma als leraar heeft hij niet, maar is volgens hem ook niet vereist. C.’s echtgenote Halima was op papier conciërge. Da’s toch vreemd, zegt schooldirecteur Marcel L., want hij heeft haar nooit op school gezien. “Dan moet ze midden in de nacht hebben gewerkt. Maar een conciërge die midden in de nacht werkt is weer niet logisch”. Ook administratief medewerkster Layla B., de echtgenote van de voorzitter, is nooit op school gesignaleerd, vertellen de leerkrachten. Ze heeft buiten de schooltijden gepoetst, luidt de nieuwe verklaring. Ook dat klopt niet, stelt de vaste schoonmaker. Hij baalt enorm als hem duidelijk wordt hoe de vork in de steel zit en waar het geld naar toe is gegaan. De 61-jarige man heeft meermaals om loonsverhoging gevraagd, maar dat zat er volgens het bestuur niet in. De administratie rammelt aan alle kanten, zo wordt de FIOD duidelijk. De benoemingsaktes zijn meestal onderjun/jul '12


De bestuurders ontdekken dat er heel gemakkelijk geld kan worden verdiend door personeelsleden op de loonlijst te zetten zonder dat ze feitelijk werk verrichten.

Grote geldsom Tussen 1 augustus 2004 en 1 januari 2008 wordt aan de vijf spookwerknemers gezamenlijk 460.072 euro betaald.

tekend door voorzitter K. en penningmeester C., die dat doet als ‘secretaris’. Menige akte is pas jaren na dato opgemaakt. Zo is de benoeming van Layla B. in 2003 pas in maart 2008 op papier gezet. Penningmeester C., die zelf heeft ondertekend: “Mijn eerste reactie is: wat raar..?!” Tot het einde houden de mannen vol dat er “geen sprake is geweest van zelfverrijking”. Eerst verzekeren ze dat ze echt als leraar hebben gewerkt. Later luidt het verhaal ineens dat ze weliswaar onterecht salaris hebben gekregen, maar dat dit volledig is gebruikt voor het leerlingenvervoer. Voorzitter Abdelhaquim K. becijfert voor de FIOD dat het laten rijden van een busje zo’n 800 à 1000 euro per maand kost. Per schoolvestiging komt dat neer op zo’n vijftigduizend euro per jaar. En ja, voegt hij er lachend aan toe: “Dat geld is inderdaad niet uit de lucht komen vallen, en we hebben ook niet de lotto gewonnen!”. Ook directeur Marcel L. kan uiteindelijk de verleiding niet weerstaan. Tijdens het onderzoek komt aan het licht dat hij zijn eigen vrouw ook twee jaar lang op de loonlijst heeft gezet, als onderwijsassistente. Zijn uitleg: hij mocht een jun/jul '12

opgebouwd spaarverlof van zo’n 10.000 euro van het bestuur niet opnemen en vond dat hij op deze wijze het geld mocht terugverdienen. Bovendien heeft zijn vrouw veel typewerk verricht voor school, legt hij uit. Hoe dan ook: het smaakt naar meer. Als het verlofsaldo is terugverdiend, laat L. de constructie nog een poos voortbestaan. Uiteindelijk krijgt zijn vrouw 31.000 euro uitbetaald. Alles bij elkaar opgeteld gaat het om grote bedragen. Tussen 1 augustus 2004 en 1 januari 2008 wordt aan de vijf spookwerknemers gezamenlijk 460.072 euro betaald. Bewijs dat dit geld is besteed aan het leerlingenvervoer levert het bestuur niet. De chauffeurs werden zwart uitbetaald, luidt een van de verklaringen voor het ontbreken van een administratie. “Het moest cash, want anders wilden de vrijwilligers niet rijden”, aldus K. tijdens de rechtszitting. Ook werd volgens hem geld gebruikt om ouders van leerlingen te betalen: zij vervingen de schoonmakers als die ziek waren, maar ook dit ging zwart omdat de meesten een uitkering hadden. De FIOD spit een enorme papierberg en honderden pagina’s bankafschriften

door, maar krijgt het niet helder. De dienst “kan niet bevestigen of uitsluiten” dat het verhaal klopt. Maar, aldus de eindconclusie, het geld is in ieder geval deels naar de bestuursleden en hun echtgenotes gegaan. En een flink deel van de gelden is contant opgenomen bij pinautomaten in Marokko, meestal in de zomermaanden. Dan gebeurt er iets opvallends. Het Openbaar Ministerie besluit om alléén het gesjoemel vanaf 2003 te vervolgen. Dat is de periode waar ook de Onderwijsinspectie naar heeft gekeken, plus het voorgaande jaar. Het uitzoeken van de jaren daarvóór is te bewerkelijk, zo wordt geoordeeld. “Zo’n onderzoek moet wel beheersbaar blijven, je moet keuzes maken anders kost het té veel capaciteit”, legt Esther Schreur namens het Functioneel Parket uit aan ZUID. Ook worden alleen de voorzitter, de penningmeester en de directeur vervolgd. Hun echtgenotes worden aanvankelijk wel aangemerkt als verdachte, maar blijven uiteindelijk buiten schot. Het Openbaar Ministerie heeft hier geen heldere verklaring voor. “We gaan er niet over uitweiden waarom we bepaalde mensen níet hebben vervolgd”, zegt 13


- advertentie -

Ease Travel Clinic: voor een onbezorgde vakantie

Voetbalfan loopt extra risico in EK-landen doen slaan. Het gebruik van condooms kan ziektes voorkomen.”

Henriëtte ter Waarbeek

Alle informatie over reizen en risico’s is te vinden op de site van Ease Travel Clinic. Daar staat meer informatie dan een reisbureau verstrekt of de aanbieders van vakantiereizen op internet. Henriëtte ter Waarbeek: “We reizen tegenwoordig het hele jaar en ook naar verre bestemmingen. Hoeveel risico iemand loopt heeft onder andere te maken met de fysieke gezondheid, zwangerschap, de leeftijd en of iemand al een ziekte heeft, bijvoorbeeld diabetes of een ziekte die de weerstand vermindert. Als je medicijnen gebruikt is het raadzaam om voldoende medicijnen mee te nemen en niet alles in één koffer te stoppen. Check van tevoren hoe de medische zorg is geregeld. Dat voorkomt een hoop problemen.” Vakantiegangers zijn vaak niet op de hoogte van de risico’s in vakantielanden. Ease Travel Clinic zorgt voor het juiste advies. Voor veel populaire bestemmingen zoals Gambia, Turkije, Thailand of de Dominicaanse Republiek zijn vaccinaties nodig. Welke en hoe lang ze beschermen kan de arts of verpleegkundige bij Ease Travel Clinic uitleggen. Ook dichterbij huis lopen vakantiegangers risico. “Bijvoorbeeld in Turkije zijn de hygiënenische omstandigheden niet zoals bij ons. De buffetten in de luxe hotels zien er prachtig uit, maar de groenten worden gewassen met water uit de kraan. Het wordt afgeraden water uit de kraan te drinken, maar tegelijkertijd wordt met dat water wel het eten klaar gemaakt. Een besmetting ligt dan voor de hand.” Tot slot een handige tip van de arts: zorg voor een reisapotheek in je koffer met daarin de meest voor de hand liggende spullen zoals pleisters, middelen tegen diarree, uitdroging en koorts. Goed voorbereid op reis voorkomt onaangename verrassingen, want op vakantie wil je toch vooral genieten.”

Vakantie boeken is Ease bezoeken Het vakantieseizoen staat voor de deur. Veel mensen kijken uit naar een paar heerlijke weken. Toch zijn er jaarlijks duizenden vakantiegangers die ziek worden tijdens hun vakantie. Zeker in risicolanden. Maar ook voetbalfans die in Polen of Oekraïne zijn lopen risico’s. In die landen komen hondsdolheid en mazelen voor. “Een goede voorbereiding kan veel problemen voorkomen,” zegt Henriëtte ter Waarbeek, arts infectieziektebestrijding bij Ease Travel Clinic. “Een goede voorbereiding betekent dat je ruim voor je vertrek informatie moet inwinnen of je in het land van bestemming risico loopt en welke voorzorgsmaatregelen je moet nemen.” Ease zorgt er al vele jaren voor dat mensen met het juiste advies onbezorgd kunnen genieten. Het bedrijf verzorgt in heel Limburg vaccinaties voor reizigers.

www.ease-travelclinic.nl 0900 - 850 44 66

Henriëtte ter Waarbeek van Ease benadrukt dat vakantie leuk is en vooral leuk moet blijven. “Je ziet echter dat veel mensen tegenwoordig hun reis boeken via internet en daarin staat zelden een advies over benodigde vaccinaties of malariatabletten.” De arts noemt als voorbeeld Polen en Oekraïne, de landen waar op dit moment het EK voetbal wordt gehouden. “Vooral in de Oekraïne zijn recent nog mazelenuitbraken geweest en ook hondsdolheid komt in deze landen voor. Bij hondsdolheid overlijdt de patient omdat geen genezing mogelijk is. De ziekte tast het centraal zenuwstelsel aan. Je kunt het oplopen als een hond, maar ook bijvoorbeeld een aap of een vleermuis je krabt, bijt of zelfs maar likt. Voetballiefhebbers die het EK bezoeken zouden dus extra moeten opletten. Laat je goed voorlichten om geen enkel risico te lopen,” aldus Henriëtte ter Waarbeek. De arts noemt ook seksueel overdraagbare aandoeningen een risicofactor in de EK-landen. “Mooie Oekraïnse of Poolse dames zullen ongetwijfeld de harten van voetballiefhebbers sneller willen

azM P. Debyelaan 25, Maastricht GGD Geleenbeeklaan 2, Geleen GGD Het Overloon 2, Heerlen

go-ease.nl

0900 - 8504466 Ease is powered by:


- advertentie -

MacBook Air. Vederlicht. En toch geen lichtgewicht. Kom langs en ontdek waarom dit precies is wat een notebook hoort te zijn. En hoort te wegen.

Het gewicht kan variëren, afhankelijk van de configuratie en het fabricageproces. TM en © 2012 Apple Inc. Alle rechten voorbehouden.

Maastricht: Wycker Brugstraat 30, Kemenadeplein 33 jun/jul '12

Heerlen: Saroleastraat 45b • Venlo: Vleesstraat 75 www.ivizi.nl • info@ivizi.nl • 043 352 0 352

15


Gesjoemel Bij 43 islamitische scholen is voor minstens 4,6 miljoen euro verduisterd.

Overzicht fraudes

D

e bestuurders van SIS Heerlen zijn, naast de bestuurder in Amsterdam, de enigen die ooit voor de rechter zijn gebracht. Maar de scholen in Heerlen en Maastricht waren bepaald niet de enige waar met geld is gerommeld. Eind 2008 stelde de Onderwijsinspectie vast dat bij vijftien schoolbesturen (samen 43 islamitische basisscholen) tussen 2004 en 2008 voor minstens 4,6 miljoen euro is verduisterd of ‘onrechtmatig besteed’. Bij de aanpak hiervan spelen de ministeries van Onderwijs en Justitie elkaar steeds de bal toe. Volgens Justitie is het vooral aan Onderwijs om op te treden tegen malversaties en is de fraude in de praktijk strafrechtelijk moeilijk te bewijzen. Bovendien heeft het Openbaar Ministerie “andere prioriteiten”. Het ministerie van Onderwijs heeft drie keer zelf aangifte gedaan: tegen SIS Heerlen (nu berecht), tegen SIS Helmond (waar Roermond onder viel, 9 ton verdwenen), en tegen middelbare school Ibn Ghaldoun in Rotterdam (1,2 miljoen gesjoemeld). Beide laatste aangiftes zijn om onduidelijke redenen terzijde gelegd. Toch is er volgens het Openbaar Ministerie geen sprake van willekeur, zo legde officier van Justitie R. Bliek van het Functioneel Parket uit tijdens de rechtszaak in Maastricht: “In die andere zaken is op basis van een feitenonderzoek geen strafrechtelijke vervolging ingesteld, om redenen van opportuniteit en

16

bewijstechnische aard. Niet alle gedragingen leiden tot strafbaar handelen. Het zijn geen vergelijkbare gevallen”. Het betreffende feitenonderzoek wil het Openbaar Ministerie echter niet openbaar maken. Daarover loopt inmiddels een rechtszaak in het kader van de Wob (Wet openbaarheid van bestuur). Naast deze drie aangiftes lag er nog een aangifte van een schoolbestuur in Almere tegen de eigen oud-bestuurders, maar die is later ingetrokken. De vijftien islamitische schoolbesturen die hebben gerommeld, zijn samen voor 4,6 miljoen euro aangeslagen door het ministerie. SIS Helmond heeft, met negen andere scholen, bezwaar aangetekend, SIS Heerlen heeft meteen een betalingsregeling getroffen. Bij de meeste in opspraak geraakte scholen zijn de oude bestuurders vervangen door nieuwe mensen, en dient het nieuwe bestuur het geld aan het ministerie van Onderwijs terug te betalen uit de schoolreserves. “We zijn dus dubbel gedupeerd”, constateert Guido Wagner, huidig adjunct-directeur van de El Habib-school in Maastricht: “Eerst is het geld verkeerd uitgegeven, en nu krijgen we nog een boete ook”. De scholen in Maastricht en Heerlen zijn onlangs bestuurlijk losgekoppeld. Maastricht valt nu onder het bestuur SMART Limburg. SIS Heerlen, waar de El Wahda-school onder

valt, heeft zichzelf eind maart herdoopt in Stichting Islamitisch Basisonderwijs Parkstad Limburg (IBPL). “De huidige bestuursleden distantiëren zich van het verleden en hebben een nieuwe start gemaakt”, meldt de school op haar website. Juridisch gezien heeft het schoolbestuur de mogelijkheid om de terugvordering van 4,7 ton door het ministerie civielrechtelijk te verhalen op de veroordeelde voorzitter en penningmeester. Het nieuwe bestuur “overweegt dat nog”, zegt Birgit Vrijman, huidig directeur van de school in Heerlen. De zegslieden van de scholen zitten niet op verdere publiciteit te wachten, zo blijkt. “We doen hard ons best om ons imago schoon te poetsen. Maar dat is, met zo’n verleden, een héél moeilijk proces”, aldus Vrijman. Voor de overige woordvoering verwijst ze naar directeur Yusuf Altuntas van de ISBO, de landelijke koepel van islamitische basisscholen. Die reageert ondanks toezeggingen daartoe niet op herhaalde mails en telefoontjes van ZUID. Hüseyin Külcü, al enkele jaren directeur van de El Habib-school in Maastricht, wil niet eens vertellen of hij via de civiele rechter geld gaat terugvorderen van de oud-bestuurders. “Wij gaan nergens meer op in. We hebben genoeg van de hele affaire en van het onterecht bevuilen van de naam van de school. Schrijft u maar wat u wilt, ik ga een rechtszaak beginnen tegen ú”. jun/jul '12


Aanpak Fraude op islamitische scholen wordt amper aangepakt, en als het al gebeurt is het halfslachtig

woordvoerster Schreur. “Het onderzoek heeft zich nu eenmaal gericht op de bestuurders, niet op hun echtgenotes”. Terwijl het ministerie van Onderwijs 4,7 ton terugvordert van het nieuwe schoolbestuur, moet de sjoemelende voorzitter zelf van Justitie 100.136,70 euro terugbetalen en de penningmeester 116.056,27 euro. Met directeur L. erbij moeten de drie verdachten samen 247.250,97 euro ‘wederrechtelijk verkregen voordeel’ terugbetalen. Daarin is ook verrekend wat hun echtgenotes als salaris hebben gekregen, aldus het OM. Het verschil van twee ton tussen beide vorderingen, van Justitie en van het ministerie van Onderwijs, wordt niet opgehelderd. Onduidelijk blijft of de verklaring wellicht zit in bruto salarisbetaling (schade ministerie van Onderwijs) versus netto inkomsten (genoten voordeel verdachten). “Beide vorderingen kunnen niet zomaar met elkaar worden vergeleken”, verklaart het Functioneel Parket tegenover ZUID. Hoe de reken-

som dan wèl gemaakt moet worden, wordt echter niet duidelijk gemaakt. En dan nóg blijft het merkwaardig: als het nieuwe schoolbestuur 4,7 ton terugbetaalt aan het ministerie van Onderwijs, en de verdachten betalen samen ook nog eens 2,5 ton terug aan het ministerie van Justitie, dan beurt de overheid in totaal 7,2 ton en verdient per saldo dus aan de kwestie. Anders geformuleerd: de school boet dubbel en de daders spelen quitte. Opvallend is ook het verschil met een fraudezaak in 2006 op een islamitische basisschool in Amsterdam. Schoolbestuurder Mohamed C. liet een door hemzelf opgerichte stichting valse facturen voor ‘consultancy’ en ‘training’ sturen aan zijn eigen schoolbestuur. Hij moest 2,5 ton rechtstreeks terugbetalen aan het gedupeerde schoolbestuur, náást bijna een ton aan de Staat in het kader van de ontnemingsvordering (‘Pluk-ze’wetgeving).

Het Maastrichtse bestuur heeft de personeelsleden kunnen beïnvloeden, denkt L. “Daarom komt Maastricht beter uit de verf dan Heerlen” jun/jul '12

Het strafrechtelijk onderzoek rond SIS Heerlen is met meer vragen omgeven. Zo is Mohamed Aït A. nooit als verdachte aangemerkt, zelfs niet als getuige gehoord. Opmerkelijk, omdat hij volgens de kasafschriften in het dossier wel met regelmaat 1500 euro kreeg uitbetaald. Aït A. was jarenlang vice-voorzitter en secretaris van het schoolbestuur, én secretaris van het bestuur van de Stichting Leerlingenvervoer Zuid-Limburg waar het fraudegeld op papier naar toevloeide. Ook duikt hij in de loonadministratie op als full time leraar Arabisch, godsdienstleraar en onderwijsassistent. “Merkwaardig dat die man niet eens is gehoord”, vindt ook advocaat Serge Weening, raadsman van K. en C. Ook zijn diverse dubieuze benoemingen aan de school in Maastricht niet grondig onderzocht. Dat zegt althans directeur L. van de Heerlense vestiging tegen de FIOD. Hij klaagt er over dat in Maastricht eerst de directeur is verhoord en daarna pas het personeel, terwijl het in Heerlen in de omgekeerde volgorde ging. Het Maastrichtse bestuur heeft de personeelsleden kunnen beïnvloeden, denkt L. “Daarom komt Maastricht beter uit de verf dan Heerlen”. Voorzitter K. van het schoolbestuur zegt tijdens zijn gesprekken met de Onderwijsinspectie niet te weten hoe het leerlingenvervoer in Maastricht is gefinancierd. De inspectie oppert in een tussenrapportage aan de FIOD om dit verder uit te zoeken: “Aangezien het raar is dat de voorzitter dit niet weet of niet wil vertellen is het gevaar mijns inziens groot dat hier ook een of andere constructie loopt of heeft gelopen die wij niet hebben gesignaleerd”, schrijft een inspecteur. De zaak wordt niet verder uitgediept. De weinig doortastende vervolging past in een algemeen, landelijk beeld. Fraude op islamitische basisscholen wordt amper aangepakt (zie kader), en als het al gebeurt, is het halfslachtig. De bestuurders van de scholen in Heerlen en Maastricht zijn – naast de schoolbestuurder in Amsterdam - de enigen in Nederland die ooit voor de rechter zijn gebracht, terwijl de inspectie in 2008 heeft vastgesteld dat op 85 procent van alle islamitische scholen met geld is gerommeld. Abdelhaquim K. klaagt daar ook over 17


18

jun/jul '12


tijdens zijn proces. “Wij hebben volledig meegewerkt aan het onderzoek en vrijwillig ontslag genomen, en tóch zijn we vervolgd, als enigen. Waarom?! Want wij weten dat dit op álle islamitische scholen speelde, ook al vóór onze tijd. Het ministerie weet dat ook”. Wellicht het meest pregnante voorbeeld doet zich eveneens voor in de provincie Limburg. De bestuurders van de islamitische basisschool in Roermond, onderdeel van het bestuur SIS Helmond, zijn geen van allen vervolgd. Vastgesteld is dat ze jarenlang ‘spookwerknemers’ op de loonlijst hebben gehad. Het ministerie van Onderwijs heeft 9 ton teruggevorderd, verreweg de grootste claim van alle islamitische scholen in Nederland. De vraag waarom hier is afgezien van vervolging, is door het Openbaar Ministerie nooit afdoende beantwoord. Centrale figuur in de Roermondse fraude is ene Mohamed Douiyeb, voormalig secretaris van het schoolbestuur. Deze bestuurder is sinds jaar en dag een grote naam in de wereld van het islamitische onderwijs en als zodanig ook veelvuldig met naam en toenaam in de publiciteit geweest. Hij was een tijd voorzitter van de ISBO, de koepel van islamitische basisscholen. In 2002 haalde Douiyeb de kranten toen hij werd gearresteerd op verdenking van betrokkenheid bij de moord op de Helmondse softdrugsmokkelaar Rachid el Oiryachi. Na intensief verhoor werd hij een paar dagen later weer vrijgelaten wegens gebrek aan bewijs. Douiyebs naam is ook herhaaldelijk in verband gebracht met de fundamentalistische organisatie Al Waqf, die door de AIVD (Algemene Inlichtingen en Veiligheidsdienst) scherp in de gaten wordt gehouden. In de oprichtingsstatuten van de Helmonds/Roermondse school wordt verwezen naar Al Waqf. Deze Douiyeb is een bekende van de schoolbestuurders in Heerlen en Maastricht, zo blijkt uit de strafdossiers. Volgens de Heerlense directeur L. verstrekte Douiyeb tips aan zijn ZuidLimburgse collega’s hoe ze geld konden verdienen door ‘spookwerknemers’ op de loonlijst te zetten. “Daar moet het kwaad vandaan komen”, verklaart L. tegenover de FIOD. De school in Roermond is in augustus 2007 gesloten, officieel wegens een tejun/jul '12

Aanpak Abdelhaquim K. klaagt daar ook over tijdens zijn proces. “Wij hebben volledig meegewerkt aan het onderzoek en vrijwillig ontslag genomen, en tóch zijn we vervolgd, als enigen. Waarom?!”

kort aan leerlingen. Na de sluiting volgde overleg over een fusie met Heerlen. Bekeken werd of de Zuid-Limburgse school de leerlingen van de Roermondse school kon overnemen of in die plaats een dependance kon vestigen. De Roermondse politiek werkte echter niet mee, waarna het plan in de prullenbak belandde. Volgens Ankie Somers, toenmalig directeur van de school in Roermond, was de sluiting van haar school een “vooropgezet plan van het bestuur om diepgravend onderzoek naar het gesjoemel te frustreren”. De school had aanvankelijk genoeg leerlingen, maar toen de eerste fraudeberichten naar buiten kwamen, praatte secretaris Douiyeb via de moskee op de ouders in om hun inschrijving weer in te trekken, aldus Somers. “Doodzonde dat een goede school vanwege dit soort praktijken de deuren moet sluiten. En echt onvoorstelbaar dat hier nooit vervolging is ingesteld”.

Waar eerdergenoemde schoolbestuurder in Amsterdam in 2006 voor twee jaar achter de tralies is verdwenen, loopt de vervolging van de fraude in Heerlen en Maastricht heel anders af. De officier van Justitie R. Bliek van het landelijke Functioneel Parket eist tegen de voorzitter en de penningmeester tien maanden cel, waarvan vijf voorwaardelijk. Hij spreekt van “zeer ernstige feiten, grootschalige persoonlijke verrijking met publiek geld dat voor onderwijs aan kinderen was bestemd. De verklaringen over de fictieve geldstromen zijn volstrekt niet serieus te nemen, en de verdachten zijn er nog steeds niet van doordrongen dat er sprake is van fraude”. Penningmeester C. klaagt op de zitting zelfs: “Ik ben árm geworden door de benoeming van mijn vrouw. Omdat we op papier tweeverdieners waren kreeg mijn dochter een lagere studiebeurs, 72 euro in plaats van 300 euro per maand.

“Doodzonde dat een goede school vanwege dit soort praktijken de deuren moet sluiten. En echt onvoorstelbaar dat hier nooit vervolging is ingesteld” 19


Anders hadden we in totaal 5600 euro méér gehad”. Advocaat Serge Weening pleit er tijdens het proces voor niet meer dan een werkstraf op te leggen, onder andere omdat de voorzitter dan zijn baan in de gevangenis niet kwijtraakt. Aan de aanwezige journalisten vraagt hij, om dezelfde reden, of ze de voorzitter in hun publicaties ‘Hakim’ willen noemen in plaats van ‘Abdelhaquim’. Niet elke journalist honoreert dat verzoek, waarna de gevangenisdirectie de dag na de rechtszitting wakker wordt en Abdelhaquim K. op non-actief stelt. Op 14 februari velt de rechtbank haar vonnis: een werkstraf van 240 uur voor de bestuurders en honderd uur voor de directeur. De hoofdverdachten hebben al “gezichtsverlies” geleden, en “ook acht de rechtbank van belang dat verdachte met deze straf de mogelijkheid geboden wordt zijn baan te behouden”. Het ministerie van Veiligheid & Justitie wil desgevraagd niet zeggen of dit lukt. “Vrijheidsstraf voor een van onze werknemers leidt altijd tot ontslag. Bij andersoortige straffen zoals in deze zaak kan ons Bureau Integriteit & Veiligheid een eigen onderzoek starten, waarbij wordt gekeken naar de feiten, de aard van het delict, de functie en het dienstverband van betrokkene. Zo’n onderzoek kan alsnog leiden tot strafontslag, óf tot terugkeer op de werkplek. Maar we doen verder geen mededelingen over een individuele medewerker”, aldus Jochem van Opstal, woordvoerder van

20

het ministerie. De uit Belfeld afkomstige professor Léon Buskens is hoogleraar recht en cultuur in islamitische samenlevingen aan de Universiteit Leiden. Hij spreekt van een “gelegenheidsargument” van de Maastrichtse rechters. “Het lijkt er op dat ze hoe dan ook wilden voorkomen dat Abdelhaquim K. zijn baan bij Justitie zou verliezen, en dat ze daar vervolgens argumenten bij zijn gaan zoeken”. Volgens Buskens, die tevens directeur is van het Leiden University Centre for the Study of Islam and Society (LUCIS), is het een beetje merkwaardig om te spreken over gezichtsverlies in de islamitische gemeenschap. “Het draait hier vooral om de etnische, Marokkaanse gemeenschap, niet zozeer de religieuze. In mediterrane culturen is een gevoel van eer erg belangrijk. Maar dan zou je ook kunnen redeneren dat je gedrag er juíst in die culturen op gericht moet zijn om je reputatie smetteloos te houden. Is de reputatieschade in dit geval een gevolg van buitensporige media-aandacht, of van het eigen verkeerde gedrag?”. Als de redenering van de Maastrichtse rechters zou worden doorgetrokken, zou “iedereen uit een mediterrane cultuur immers al genoeg zijn gestraft door het simpele feit dat hij wordt vervolgd”, aldus Buskens. “Reputatieschade is toch prima? Het moet juist afschrikken, zodat je met je vingers uit de suikerpot blijft”. Buskens ziet ook nog een positieve kant aan het verhaal. “In Marokko wordt de overheid min of meer als vijand ge-

Argument Léon Buskens

zien. Sommigen zien daar stelen van de overheid als statusverhogend, je laat daarmee zien dat je een slimme kerel bent. Als deze verdachten in eigen kring geen goedkeuring krijgen voor hun gedrag, dan ligt de loyaliteit van Marokkanen blijkbaar tóch bij de gemeenschappelijke belangen en zien ze de overheid niet per se meer als tegenstander”. Al vraagt de Limburgse hoogleraar zich wel af hoe de rechters in dit geval het gezichtsverlies hebben vastgesteld. “Hebben ze er enig onderzoek naar gedaan, of zijn ze gewoon afgegaan op één losse opmerking van een advocaat hierover?”

spreekt van een gelegenheidsargument van de Maastrichtse rechters.

Advocate Sabina Gomez Espinosa, raadsvrouwe van directeur L., verbaast zich openlijk over de straffen die de rechtbank oplegt aan de bestuurders: “Ik had gedacht dat ze wel hoger zouden gaan zitten”. Advocaat Weening daarentegen: “Ik kan me wel in de strafmaat vinden”. Iedereen legt zich uiteindelijk neer bij het vonnis: noch de verdachten, noch het Openbaar Ministerie gaan in hoger beroep. Abdelhaquim K. wil ZUID na afloop van het proces niet meer te woord staan: “Ik ga niks meer over de zaak vertellen. Goedemiddag!”, zegt hij, en gooit de hoorn op de haak. jun/jul '12


column

“I

k ben tegen Europa” is net zo’n onzinnige uitspraak als “ik ben tegen Nederland” of “ik ben tegen Limburg”. Je bent Limburger, Nederlander, Europeaan, of je het leuk vindt of niet. En dan kun je er maar beter wat van maken. Ach, het fenomeen kennen we allemaal. Dichtbij huis maken we ons druk om de derby Sibbe – Bemelen, en zittend voor de TV voelen we ons als Limburger aangesproken als Maarten van Rossum in zijn oudejaarsconference de lachers op zijn hand krijgt met het voorstel om onze provincie aan België cadeau te doen (“die natie is zo in de war, die merkt het toch niet”). Over een paar weken juichen we om Oranje en daarna reizen we met een gezelschap Belgen, Duitsers, Engelsen en Fransen door de VS, ons gezamenlijk vrolijk makend om die meewarige Amerikanen met hun lelijke benzineslurpers en gevaarlijke geweren - kijk: dat hebben wij Europeanen dan toch maar beter voor mekaar. Onze Europese identiteit hangt samen met unieke en onvreemdbare waarden over de inrichting en beheer van landschap en bebouwde omgeving, over de zorg voor duurzaamheid en milieu, over wapenbezit en zelfverdediging, over een collectieve plicht om voor de zwakkeren in de samenleving op te komen, over de rol van onderwijs en cultuur. Daarin verschillen we fundamenteel van het Amerikaanse zelfbeschikkingsrecht of het Confuciaanse tegendeel daarvan. Ons Rijnlands denken is iets wat alle Europeanen bindt. Veel Europese leiders zijn vooral bezig te benadrukken wat ons verdeelt, in plaats van te benadrukken wat ons bindt. Daarmee creëren ze de illusie dat Europa iets is waar je ‘voor’ kunt zijn of ‘tegen’. En het leidt de aandacht af van waar we mee bezig zouden moeten zijn, jun/jul '12

‘Onderlinge Europese solidariteit is geen linkse hobby of rechts pragmatisme’

namelijk het fundamenteel verbeteren van ons – in basis – succesvolle Rijnlandse model. Natuurlijk, graag zelfs: laat het debat spetteren of we meer Keynes of meer Smith nodig hebben om de economie vlot te trekken. Laten we het meel uit de mond spugen als we praten over de toekomst van het Europees bestuur: waar bemoeit Brussel zich mee? Maar laten we bij elke keuze onze collectieve waarden richtinggevend zijn voor de overtuiging dat er maar één manier is om een kapitalistische samenleving in te richten, namelijk op Rijnlandse – op Europese - wijze. Dat weten inmiddels Obama en Hu Jintao ook, en wij mogen er trots op zijn dat Moeder Europa nog altijd de weg wijst. Ondanks alle weeffouten. Onderlinge Europese solidariteit is geen linkse hobby of rechts pragmatisme. Het is een onoverkomelijke lotsverbondenheid die ons allemaal op de lange termijn de meeste vrede, veiligheid en welvaart heeft gebracht van welk werelddeel ook. Het is aan onze leiders om ons voortdurend te verbinden met onze geschiedenis en toekomst, en niet alleen het hectische heden maatgevend te laten zijn. De politiek hoort het verhaal van Europa te vertellen: het verhaal over hoe kort het nog maar geleden is dat de Polen ons kwamen bevrijden van het juk der nazi’s. En hoe kort zal het nog maar duren voordat dezelfde Polen ons weer moeten helpen; nu om de vacatures te vervullen in de zorg. Alleen dan is de keerzijde van de Europese integratie te behapstukken, zonder te vervallen in idealisme, zonder te vervallen in angst. Europa is helemaal niet de toekomst, en Europa is evenmin passé. Europa is gewoon. Daar doe je niks aan, daar doe je hoogstens iets mee.

Wim Ortjens

Europa is niet de toekomst (en evenmin passé)

21


milieu

Eén op één rijden en toch goed bezig zijn

E

en gemiddeld verbruik van één op één en toch heel milieu-bewust en duurzaam bezig zijn. Het klinkt tegenstrijdig maar is het niet. Attero maakt uit afval groen gas voor auto's die op aardgas kunnen rijden. Uit één kilo afval kan voldoende gas worden gemaakt om één kilometer af te leggen. Overheden die duurzaamheid hoog in het vaandel hebben staan, kunnen op deze manier het goede voorbeeld geven. Bij Attero draait alles om afval, maar zien ze afval vooral als bron van grondstoffen en duurzame energie. In het Midden-Limburgse Buggenum, op het terrein van de voormalige

22

Toename Frans Föllings: “De afvalberg stijgt nog steeds.”

Maascentrale, staat het regiokantoor van Attero. Na een gesprek met Frans Föllings, directeur Markt en Technologie, ga je met een andere kijk op afval naar buiten. "Voor Attero is afval de basis voor grondstoffen en duurzame energie," zegt Föllings. "We zijn inmiddels de grootste producent van groen gas, dat via het gasnet naar de gebruikers gaat. Ook wordt uit het afval door Attero elektriciteit gemaakt voor circa 350.000 huishoudens en is Attero marktleider als het gaat om de verwerking van gft-afval tot compost." Rijden op afval. Het klinkt bizar. “Is het niet,” zegt Frans Föllings. "Gemeenten kunnen

laten zien hoe duurzaam ze zijn door bijvoorbeeld inzamelvoertuigen te laten rijden op gas uit hun eigen afval. Gft-afval of het organische deel van het restafval dat in onze verwerkingsinstallaties terecht komt, wordt omgezet in biogas. Dat werken wij verder op tot groen gas: duurzaam gas met de kwaliteit van aardgas. Via het gasnet kan dit bij pompstations in de eigen gemeente of bij het eigen bedrijf getankt worden. Groen gas is milieuverantwoord, duurzaam en voordelig. Emissies van fijnstoffen zijn er nagenoeg niet. Groen gas reduceert de CO2 uitstoot met 80 procent. Ook in onze compostfabriek in Venlo

A

ttero verwerkte in 2011 3,4 miljoen ton afval. Hieruit produceerde het bedrijf onder meer 1.240 gigawattuur elektriciteit en 10,8 miljoen kubieke meter groen gas. Attero realiseerde in 2011 een netto-omzet van 350 miljoen euro. Het bedrijfsresultaat kwam uit op 54,9 miljoen euro (resultaat vóór rente en belasting). Het aantal eigen medewerkers bedroeg 821. De afvalenergiecentrales van Attero produceren niet alleen energie uit afval: de bodemassen die aan het eind van het proces overblijven, worden benut als ophoog- en funderingsmateriaal in de wegenbouw. Van gft en groenafval maakt Attero compost, een bodemverbeteraar voor land- en tuinbouw en groenvoorziening. Bij het fijn afzeven van dit materiaal blijven grotere en harde stukjes over. Die vormen een uitstekende duurzame brandstof voor biomassaenergiecentrales om er groene stroom mee op te wekken. Attero wil zoveel mogelijk herbruikbare stoffen uit afval terugwinnen. Zo haalt het bedrijf bij de verwerking van restafval in zijn installaties er met diverse technieken onder andere metalen en allerlei soorten kunststoffen uit.

jun/jul '12


producren wij biogas. Al vijftien jaar verwerkt Attero daar groente- fruit en tuinafval om er compost en biobrandstoffen van te maken. Sinds 2010 produceert een vergistingsinstallatie hier biogas. Daar maken we groene stroom mee. Genoeg om 1500 huishoudens van elektriciteit te voorzien. Hoe cradle-to-cradle wil je het hebben?" Afval. Voor de bijna 1 miljoen Limburgers is dat de bekende container of vuilniszak die je wekelijks aan de straat zet en die wordt opgehaald. In de ogen van de consument is het laatste restje afval dat je weggooit niet meer te gebruiken, immers de meesten scheiden kunststof, papier, glas en gft-afval en zetten wat dan nog overblijft aan de straat.

Bij Attero weten ze wel beter. Het bedrijf, tweeen-een-half jaar geleden voortgekomen uit Essent Milieu, verzorgt voor de overheden in Limburg en voor het bedrijfsleven een duurzame oplossing voor de afvalstromen. Frans Föllings: "De afvalberg stijgt nog steeds. Met zijn allen gooien we meer weg, maar uiteindelijk blijft er minder afval over omdat we in staat zijn bijna alles te hergebruiken. Het is opvallend hoeveel bruikbaar afval nog in de restzak of container zit. Mensen zijn zich er vaak niet van bewust dat ze veel meer kunnen doen om het afval te reduceren. Hoe meer afval tot nieuwe grondstof wordt, hoe beter voor het milieu. Ik kijk wat dat betreft graag naar Duitsland. Daar zijn ze daarin

"Duitsers zijn romantici, het scheiden van afval, zorgen dat er geen afval overblijft zit in de cultuur van de Duitser." veel verder. Heel veel Duitse bedrijven hebben bijvoorbeeld een vergistingsinstallatie waarmee biogas wordt opgewekt. Dat Duitsland voorop loopt heeft weinig met politiek beleid te maken. Duitsers zijn romantici, het scheiden van afval, zorgen dat er geen afval overblijft zit in de cultuur van de Duitser." De directeur verwacht dat in de toekomst nog veel meer uit afval kan worden gehaald. "Bij Attero zijn we voortdurend met innovatie bezig. Het maken van biogas in Venlo gebeurt met een

door Attero zelf ontwikkelde techniek." Föllings verwacht dat specifieke afvalstromen in handen blijven van de overheid. "De aandelen van Attero zijn voor honderd procent in handen van overheden. Zo houdt de politiek stevig grip op de afvalketen. De lijnen zijn kort. De overheid heeft direct invloed. Ik denk dat goed is dat afvalbeleid bij de overheid ligt. Zo kunnen ook de tarieven in de hand worden gehouden. Bij commerciële partijen is dat ingewikkelder."

- advertentie -

Snelle incasso’s op advocaatnivo

Specialisten in ondernemingsrecht, financieel-economische problemen en bouw Tempsplein 29 | 6411 ET Heerlen | T: (045) 571 30 00 | F: (045) 571 66 66 | E: info@luckers.nl De Geusseltweg 33C | 6225 XS Maastricht | T: (043) 362 52 52 | F: (043) 363 72 73 | E: info@advocasso.nl 0032507.pdf 1

jun/jul '12

23-11-2009 13:56:06

23


zorg

Meer kansen op beter herstel na een hersenberoerte door Loek Kusiak  beeld Frits Widdershoven

D

e jonge Duitse psycholoog en neurowetenschapper Alexander Sack kwam in 2003 naar Zuid-Limburg en voelt zich als een vis in het water in het onderzoeksklimaat van de Universiteit Maastricht. Met een grote Europese subsidie doet Sack onderzoek naar herstel na een hersenberoerte. Zijn

24

Onderzoek

aanpak om met magnetische hersenstimulatie 'virtuele' hersenletsels bij gezonde vrijwilligers te simuleren is baanbrekend. Dit moet informatie opleveren voor therapieĂŤn waarbij de gezonde hersenhelft de beschadigde hersenhelft kan compenseren. Na een beroerte treedt bij sommige mensen

Alexander Sack doet in Limburg grensverleggend hersenonderzoek.

jun/jul '12


Voor de wetenschap is het een raadsel waarom de ene persoon na een beroerte binnen een paar weken of maanden herstelt en een ander niet.” spontaan herstel van de hersenen op. Maar bij de meerderheid van de 40.000 mensen in Nederland die jaarlijks getroffen wordt door een hersenattack blijft een deel van de hersenen beschadigd. Spraak of andere lichaamsfuncties zijn uitgevallen. TMS, ofwel Transcraniële Magnetische Stimulatie, kan heel goed mogelijk de therapie zijn die het herstelproces na een hersenattack bespoedigt. Bij TMS krijgen de hersenen kleine, kortstondige magnetische prikkels toegediend. Het onderzoek hiernaar is veelbelovend en wordt aan de Faculteit voor Psychologie en Neurowetenschappen van de Universiteit Maastricht geleid door de Duitse psycholoog en cognitieve neurowetenschapper Alexander Sack (1972). Hiervoor ontving het onderzoeksteam van Sack in 2011 van de Europese Unie een prestigieuze ERC Grant-subsidie van 1,4 miljoen euro. ERC-grants komen toe aan excellente onderzoeksteams. “De cognitieve neurowetenschap,” verduidelijkt Sack zijn nog relatief jonge vakgebied, “combineert kennis uit de biologie, de psychologie en de geneeskunde. Neurowetenschappers zijn vooral geïnteresseerd in de vraag hoe de werking van de hersencellen leidt tot uiteenlopende hersenfuncties, zoals spraak, redeneren, geheugen, taalbegrip. Ik ben geïnteresseerd in het aandachtssysteem, in de ruimtelijke oriëntatie van de hersenen. Nieuwe technologieën als TMS en de MRI (Magnetic Resonance Imaging)-scanner stellen ons nog beter in staat de geheimen van het brein te ontrafelen.” Alexander Sack werd in 2003, net gepromoveerd in Frankfurt, door zijn landgenoot en reeds in Maastricht werkzame toponderzoeker professor Rainer Goebel overgehaald om aan de Limburgse universiteit deel te nemen aan grensverleggend hersenonderzoek. Goebel staat met zijn ploeg van 75 onderzoekers internationaal bekend om zijn expertise in het interpreteren van MRI-scans, onder meer in onderzoek naar de ziekte van Alzheimer. Sack, sinds juli 2011 bijzonder hoogleraar aan de UM: “Een uitdagend vooruitzicht was dat ik niet alleen de kans kreeg tot samenwerking met een topwetenschapper als professor Goebel, maar ook fulltime de beschikking kreeg over een geavanceerde MRI-scanner voor fundamenteel onderzoek. Maastricht is een van de weinige labs in de wereld waar we MRI-scan en TMS gelijktijdig kunnen gebruiken.”

jun/jul '12

Activiteit verstoren De methode van magnetische hersenstimulatie maakt het mogelijk de hersenactiviteit tijdelijk op een bepaalde plek op een specifiek moment te verstoren. De proefpersonen waarmee Alexander Sack en zijn twaalf onderzoekers werken zijn gezonde studenten. Zelf is Sack ook geregeld 'proefkonijn'. “Schade van de experimenten met TMS in de MRI-scan is er niet. We kunnen met TMS de hand van iemand laten bewegen zonder dat hij dat zelf beslist. Door het verstoren van een bepaald gebied terwijl de persoon een taak uitvoert, kunnen we zien of dit gebied echt nodig is om die taak te kunnen uitvoeren.” Met TMS is ook een hersenbeschadiging na een beroerte te simuleren. “Sommige neurale gebieden staan dan even buitenspel,” legt Sack uit. “Als een bepaald deel van de rechter hersenhelft door een beroerte getroffen wordt, kun je links niet meer bewegen. Mannen scheren bijvoorbeeld dan alleen nog de rechterhelft van hun gezicht. Patiënten hebben dus alleen nog aandacht voor alles wat zich rechts van hen afspeelt. Met TMS en MRI-scan bij gezonde proefpersonen is ook ontdekt dat de rechterhelft en linkerhelft van onze hersenen niet alleen met elkaar in competitie zijn, maar ook pogen om het probleem van de ander te compenseren. Dat we dit kunnen visualiseren met MRI is een grote stap vooruit. Beide hersenhelften proberen elkaar in evenwicht te houden. Dat evenwicht valt weg als één hersenhelft wordt lamgelegd door een beroerte. Dat maakt revalideren zwaar. Voor de wetenschap is het een raadsel waarom de ene persoon na een beroerte binnen een paar weken of maanden herstelt en een ander niet.” Compenserende processen Eerste resultaten van onderzoek met TMS door Sack en zijn team laten zien dat wanneer je met behulp van TMS de activiteit in de gezonde hersenhelft afzwakt de hersenhelft die door de beroerte getroffen makkelijker bijtrekt. “De revalidatie kan hierdoor bevorderd worden,” verwacht Sack. “De compenserende processen in onze hersenen, het reorganiseren door de ene helft waar de andere helft een steek laat vallen, zijn dynamisch en fascinerend. Verder onderzoek, met name straks bij patiënten die een beroerte hebben gehad, kan waardevolle informatie opleveren voor nieuwe therapeutische behandelstrategieën na een beroerte. Wanneer we exact weten welke hersengebieden actief worden om uitgevallen gedrag elders te compenseren, zijn mogelijk ook ziektebeelden als epilepsie of depressie met TMS behandelbaar. Indien we het effect van TMS TMS kunnen vergroten, zullen minder mensen een blijvende handicap overhouden na een beroerte. Dat kan ook aanmerkelijk schelen in zorgkosten.” Internationaal werken Sack en zijn team intensief samen met de Harvard Medical School in Boston, neurologen in Dan Diego en de universiteiten van Londen en Frankfurt. “Ik heb het goed getroffen,” constateert Sack, “met het gastvrije en internationaal georiënteerde werkklimaat in Maastricht. We hebben hier up-to-date infra25


Kortzichtig “Door te bezuinigen op fundamenteel onderzoek zaag je als kennisland aan je stoelpoten.”

structuur en een cultuur van openheid. De collegialiteit in de samenwerking tussen talentvolle onderzoekers van verschillende nationaliteiten is groot. De contacten en informatie-uitwisseling tussen studenten en hoogleraren verlopen ook veel informeler dan in Duitsland met zijn hiërarchische verhoudingen in het onderwijs en onderzoeksveld. Afgestudeerden van onze faculteit vinden makkelijk hun weg naar onderzoeksbanen bij universiteiten als Oxford, Cambridge en Harvard.” Veranderend klimaat Dankzij de Europese subsidie uit Brussel is het onderzoekswerk van Sack tot 2016 gegarandeerd. De veranderende criteria in Nederland voor de toekenning van gelden voor wetenschappelijk onderzoek baren Sack wel zorgen. “Toen ik hier Maastricht in 2003 begon, was het niet een probleem om via de organisatie NWO (Nederlands Wetenschappelijk Onderzoek -LK) geld te krijgen voor fundamenteel onderzoek, voor onderzoek dus dat niet meteen tot een praktijktoepassing hoeft te leiden en geld moet opleveren. Tegenwoordig zou ik dat geld, bijvoorbeeld voor het nu lopende innovatieve onderzoek naar mensen met een beroerte, niet meer zo makkelijk krijgen. De overheid bezuinigt niet alleen

op onderzoek, maar legt ook de nadruk op de economische meerwaarde die onderzoek moet opleveren. Dat is kortzichtig. Door te bezuinigen op fundamenteel onderzoek zaag je als kennisland aan je stoelpoten.” De pijplijn naar het bedrijfsleven droogt op. “Fundamenteel onderzoek is een investering die over drie tot vijf jaar vaak leidt tot toepassingen in nieuwe producten of diensten die ook werk opleveren en de economie versterken.” Alexander Sack is sinds kort ook als 'excellente wetenschapper' opgenomen in de gelederen van De Jonge Akademie, een innovatief platform van jonge topwetenschappers waarvan de leden geselecteerd worden op basis van wetenschappelijke excellentie. “Bijzonder eervol om daar bij te mogen horen,” zegt Sack. “Binnen dit platform voeren wetenschappers van velerlei richtingen met elkaar de dialoog over een interdisciplinaire aanpak van wetenschapsbeoefening en wetenschapsbeleid en hoe je wetenschap en maatschappij nog beter kunt verbinden. De leden van de Jonge Akademie trekken ook geregeld met een bus door het land en bezoeken scholen. Leerlingen bezorgen we een onvergetelijke dag door hen een blik in de wereld van de wetenschap te geven.”

- advertentie -

26

jun/jul '12


- advertentie -

“Het MIMI-concept werkt!” MIMI: Meer Isolatie en Minder Installaties. Met als resultaat een uitstekend wooncomfort en een bescheiden energierekening. Wie wil dat niet? In het Limburgse Eygelshoven kan het. Daar biedt woningcorporatie Wonen Limburg aantrekkelijke nieuwbouwwoningen aan volgens het MIMI-concept.

In onze sector is thermische isolatie een vanzelfsprekendheid.

Het resultaat is een ongeëvenaarde combinati

Om onze klant optimaal te informeren over isoleren, gaan we

zaamheid, brandveiligheid, superieure akousti

nog meer communiceren over de vier voordelen van steenwol.

lange levensduur. Deze voordelen - die wij RO

Onze producten worden gemaakt van een onuitputtelijke

noemen - zijn uniek voor onze isolatie-produc

grondstof: steen.

Stephan Gross Projectleider, Wonen Limburg brandveiligheid “De bewoners hebben er de afgelopen zomer wel even aan moeten wennen,” zegt projectleider Stephan Gross. “Als de warmte eenmaal binnen is, kun je die niet gemakkelijk meer kwijt. Intussen weten de bewoners hoe ze ermee moeten omgaan: de deuren dichthouden. Dat doen ze nu en dus blijft het bij warm weer lekker koel. De bewoners van de naastgelegen woningen kwamen op hete dagen zelfs bij hun verkoeling zoeken.” Bij de keuze voor het isolatiemateriaal heeft Wonen Limburg bewust voor Rockwool gekozen. Stephan Gross: “We geven de voorkeur aan traditionele materialen – en dat is steenwol – die bovendien gemakkelijk te verwerken zijn. Gebruik je harde platen, dan levert elk spijkergaatje energieverlies op. Rockwool is altijd gemakkelijk verwerkbaar. En de positieve resultaten hebben we de afgelopen zomer kunnen vaststellen.”

La

In het MIMI-concept wordt aardwarmte gebruikt voor de koeling en blijven installaties zoveel mogelijk achterwege. Maar belangrijker nog is het voorkomen van energiegebruik dankzij een uitstekende isolatie met Rockwool. Kierdichting en koudebruggen zijn steeds belangrijker in de bouw. Daarnaast staat Rockwool voor brand- en geluidwerendheid en duurzaamheid. Vier kwaliteiten in één product: 4 in 1. Bovendien is het isolatiemateriaal van Rockwool 100% recyclebaar, ongevoelig voor veroudering, kiem-, bacterie- en schimmelvrij. Rockwool beperkt zich niet tot de productie en het aanleveren van isolatiemateriaal. Het bedrijf denkt mee in totaaloplossingen. Als toonaangevend speler in de isolatiemarkt levert Rockwool duurzame oplossingen voor energie-efficiënte en brandveilige gebouwen, met een optimale geluidswering en klimaatbeheersing.

rockwool 4 in 1 Rockwool B.V. NL-6045 JG Roermond T +31 (0)475 353 535 F +31 (0)475 353 484 www.rockwool.nl

jun/jul '12

27


negen vragen aan...

Wim Weijnen De Limburgse Werkgevers Vereniging (LWV) stuurde een brief aan Provinciale Staten na de val van de Limburgse coalitie. Want: politieke verschuivingen kunnen hebben gevolgen hebben voor het bedrijfsleven. Dus vragen we Wim Weijnen: wat moet anders? door gwen teo  beeld koen den os

De LWV voelde zich geroepen om de Limburgse politiek aan te schrijven. Bent u uitgenodigd aan de politieke tafel? Er is een verschil tussen het vragen van aandacht voor een aantal belangrijke economische onderwerpen en het aanschuiven aan politieke tafels. Dit laatste is niet aan de LWV als onafhankelijke organisatie. Wat van wezenlijk belang is, is continuering van het economisch beleid in Limburg.

1

Veel mensen klagen over gebrek aan invloed op de politiek. De LWV niet? In de afgelopen coalitieperiode heeft de Provincie nadrukkelijk gekozen voor een rol van verbindend leiderschap. Programma’s en projecten worden in nauw overleg en samenwerking met de sociaal economische partners geformuleerd. Overleg hierover vindt op zeer regelmatige basis plaats en over invloed hebben we dus niet te klagen.

2

In de brief drong de LWV indertijd aan op snelle coalitievorming. Maar haastige spoed is toch zelden goed? We bevinden ons op dit moment in een cruciale fase als je het hebt over de afstemming tussen het nationale topsectorenbeleid en het Brainport 2020 programma voor Zuid-Oost Nederland. Ook kijkend naar dossiers als NedCar en structurele verbetering van de Limburgse infrastructuur is continuïteit en dus snelheid in deze dossiers van groot belang.

3

- advertentie -

Heerlen Bedrijvige stad in het hart van de Euregio

Gemeente Heerlen

28

Wie een plek zoekt voor zijn onderneming, zoekt een thuis voor zijn bedrijf. Wie succes nastreeft, zoekt een prettige leefomgeving voor zijn personeel. Wie een toplocatie zoekt voor zijn bedrijf komt terecht in Heerlen! Heerlen is een bruisende stad midden in het groen. Een stad die nieuwkomers hartelijk in haar samenleving opneemt. Wij nodigen u uit om kennis te maken met deze stad, een jonge levendige stad waar veel mogelijk is. neem daarom een kijkje op www.zakelijk.heerlen.nl om zelf te ontdekken wat Heerlen u te bieden heeft!.

telefoon: 045-560 48 88 email: bcp@heerlen.nl www.zakelijk.heerlen.nl

jun/jul '12


4 De LWV telt ruim 1380 leden,

die 1000 bedrijven vertegenwoordigen. Wat voelt de gemiddelde werkgever van een politieke verschuiving in Limburg? In een tijd dat er een grote verschuiving plaatsvindt van rijkstaken naar de regio (provincie en gemeenten) zijn de regionale bestuurders steeds meer aan zet waar het betreft beslissingen op sociaal economisch terrein. Het hanteren van een ondernemersvriendelijk klimaat bij het nemen van politieke beslissingen draagt bij aan verdere structuurversterking van onze provincie.

“Wat van wezenlijk belang is, is continuering van het economisch beleid in Limburg.”

5 Wat denkt u van een nieuw

soort schadeclaim? Er is naar mijn idee geen sprake van directe schade; het wordt pas echt een probleem als het nauwelijks een jaar geleden vastgestelde beleid voor 4 jaar, omgegooid zou worden, terwijl we net op weg zijn om met elkaar een aantal zaken te realiseren die belangrijk zijn voor de toekomst van Limburg. We hebben er alle vertrouwen in dat deze lijn wordt voortgezet.

6 Als de politici in Den Haag

rollebollend over straat gaan, in Limburg de coalitie valt, is een eenduidig standpunt over Europa als belangrijke handelspartner dan niet veel te hoog gegrepen? In een land dat in hoge mate afhankelijk is van haar exportpositie, is stabiliteit in haar buitenlands beleid, en met name binnen Europa, essentieel. Limburg daarenboven kent meer grenzen met het ons omringende buitenland dan met de rest van Nederland. Ondanks de demissionaire status van het kabinet heeft men in Den Haag bij het afsluiten van het Lenteakkoord in ieder geval getoond ook ingrijpende beslissingen te kunnen nemen in politiek turbulente tijden. De LWV stelt dat politieke partijen over hun eigen schaduw heen moeten stappen en moeten samenwerken. Een onmogelijke opgave, gezien het feit dat politici ook willen scoren… Waar ik eerder vermeldde dat de politiek in Limburg steeds meer beslissingen neemt in nauwe samenwerking met haar economische partners in grotere programma’s en projecten, is de ruimte

7

jun/jul '12

voor individueel scoren van politici ook steeds beperkter. We zullen ons moeten realiseren dat indien we Limburg verder in de vaart der volkeren willen meetillen, continuïteit hierin een langere periode omvat dan 4 jaar. Ook u weet dat politieke beloften niet altijd worden nagekomen. Is het niet verstandig om als bedrijfsleven zo onafhankelijk mogelijk de koers uit te zetten? We zijn niet anders gewend. De LWV opereert vanuit een onafhankelijke positie maar komt wel op voor de belangen van de ondernemers. De partij danwel coalitie die hier het verstandigst op inspeelt en het belang hiervan inziet, zal ons altijd als bondgenoot aan haar zijde vinden.

8

9 Geldt het gezegde ‘Schoen-

maker, blijf bij je leest’ eigenlijk niet voor de LWV? Dat doen we al jaren. Als je ervan uit gaat dat ons belang het sociaal economisch belang van Limburg is en in meer directe zin het verdedigen van de belangen van onze leden. 29


Advertorial

Open Line gaat naar een volgend niveau Limburgs cloud bedrijf neemt intrek in nieuwe kantoortoren

O

p Maastricht Aachen Airport wordt druk gebouwd aan het nieuwe onderkomen van Cloud bedrijf Open Line. Pal langs de A2 verrijst een nieuwe kantoortoren die de nieuwe thuisbasis wordt voor Open Line. De tien jaar jonge organisatie is een stabiel en gezond bedrijf, dat een goede groei doormaakt. Een jaar geleden waren er nog tachtig medewerkers, nu zijn er dat ruim 100. Het nieuwe kantoor past bij de status en ambities van het bedrijf. De economische tegenslag lijkt voorbij te gaan aan het Limburgse bedrijf. Jo Verstappen en Jean Boren begonnen in 2002 samen Open Line. Het bedrijf heeft de focus op het bouwen en beheren van Cloud infrastructuren. “Uitstekende kennis van zaken, hoge betrouwbaarheid en een prettig zakenpartner. Dat kenmerkt de werkwijze van Open Line," zo stelt Jo Verstappen als hem gevraagd wordt naar de kern van het succes. "Je kunt ons nog het best vergelijken met een familiebedrijf. We proberen iedereen te helpen en lossen problemen zo spoedig mogelijk op. Dat zit in het DNA van de Open Line-medewerker. “Iedere nieuwe medewerker volgt een programma om

30

dat DNA te krijgen en jaarlijks voeren we een update uit. We noemen dit programma: How to Commit", aldus Jean Boren. Onafhankelijk en betrouwbaar. De woorden vallen regelmatig in het gesprek. "Betrouwbaarheid is voor onze klanten cruciaal," legt Jef Raemaekers uit. "Grote bedrijven en organisaties moeten kunnen vertrouwen op onze diensten. Wij zorgen voor de opslag van belangrijke computergegevens in onze datacentra. De klant moet erop kunnen vertrouwen dat die gegevens in veilige handen zijn. Onlangs hebben we ons tweede, eigen datacenter geopend in Landgraaf. Dit komt naast het reeds bestaande op Maastricht Aachen Airport."

Jef Raemaekers, Jean Boren en Jo Verstappen

Jo Verstappen over de uitbreiding met een nieuw datacenter: "Steeds meer bedrijven gaan 'in the cloud' werken. Deze cloud solutions vragen om goede datacentra waar de gegevens écht veilig

“Onze medewerker bepaalt het succes van Open Line” jun/jul '12


zijn. De tijd is voorbij dat elk bedrijf zijn eigen server had. Door mobiel werken moeten medewerkers overal ter wereld aan de bedrijfsgegevens kunnen komen. Wij maken dat mogelijk." Het nieuwe datacenter in Landgraaf is een van de meest moderne. Zo is er, uiteraard noodstroom en voldoende koeling waardoor Open Line continuĂŻteit kan garanderen. "Voor sommige bedrijven gaan we nog verder. Slaan we gegevens op in beide datacentra. Dit zijn bedrijven die geen enkel risico willen lopen." Het resultaat van de investeringen mag er zijn. Open Line groeit en is voortdurend op zoek naar nieuwe medewerkers, onder andere ingenieurs, net afgestudeerde hbo-ers. Maar ook mensen met ervaring. Dertigers, veertigers. "We proberen in ons personeelsbestand een goede jun/jul '12

mix te krijgen. Onze medewerkers bepalen het succes van Open Line," zegt Jo Verstappen. Volgens hem is de kracht van het bedrijf dat Open Line een betrouwbare en innovatieve partner is. "We werken met gerenommeerde bedrijven als Cisco, EMC, Citrix, Microsoft. AppSense en VMware. Het familiale karakter van het bedrijf blijkt ook uit het feit dat er weinig verloop is onder het personeelsbestand. "We betalen een boven marktconform salaris en bieden uitstekende secundaire arbeidsvoorwaarden en goede ontwikkelingsmogelijkheden in een uitdagende functie. Daarbij zijn wij een stabiel en een gezond bedrijf, dat spreekt aan." Wat klanten aanspreekt is volgens Jef Raemaekers de manier van werken van Open Line. "We hebben het imago dat we iedereen helpen en dat is niet alleen een imago, dat doen we ook. We trainen

ons personeel dat elke klant belangrijk is. En als we een probleem oplossen koppelen we dat terug met de klant en leggen we uit wat er mis was en hoe het is opgelost." Open Line ziet ook het belang van samenwerking met het onderwijs. Zo is er een samenwerking met Hogeschool Zuyd, waar Open Line consultants gastcolleges geven. Open Line zorgt voor afstudeerplekken voor studenten van de Hogeschool. Jo Verstappen: "Talent kan na het afstuderen bij ons aan de slag. Het is belangrijk dat het onderwijs aansluit op de vraag van het bedrijfsleven. Door zelf mee te doen kunnen we dit sturen. Wij zorgen op deze manier dat jonge mensen behouden blijven voor de regio Zuid-Limburg. De afstudeerders van de Hogeschool Zuyd hoeven niet naar het noorden voor een leuke baan. Dat kan hier ook.� 31


- advertentie -

lees ZUID voor â‚Ź1,66 per maand ZUID is het enige, onafhankelijke opinieblad van Limburg. Het blad verschijnt vijf keer per jaar en wordt uitgegeven door ZUID MEDIA GROEP. Word abonnee voor slechts 19,95 euro per jaar. Vanaf september ontvangt u dan ZUID voor het eerst in uw brievenbus. Abonneren kan op zuidmagazine.nl

32

jun/jul '12


column

Jean-Paul Toonen, communicatie specialist

Het einde van de website nadert Al staat het in geen enkele Mayakalender, de bedrijfswebsite nadert het einde van haar cyclus. Natuurlijk vindt elke ondernemer dat zo'n digitale folder niet mag ontbreken, toch kalft de betekenis ervan af door de groei van sociale platforms. Hoe begeef je je als onderneming of als overheid nu met resultaat online? Niet lang geleden was er een run op domeinnamen. Het webadres van je site - de URL - bestond uit je bedrijfsnaam. Zo kwam de naam Jansen (75.000 Nederlanders heten zo) als jansen.nl op het web terecht bij een eenmansbedrijf in Haarlem. En Janssen (dubbele S, 55.000 Nederlanders) bij een klein bureautje in Waalwijk. Achteraf is het allemaal erg relatief gebleken, want wat is nu eigenlijk een website? De meeste sites zijn statisch en vormen niet meer dan het digitale uitvloeisel van een glossy folder. En daarvan wisten we al dat zoiets soms meer kost dan opbrengt. Toch is de groei van websites onstuitbaar gebleken. Een schatting telt wereldwijd meer dan 600 miljoen domeinnamen. Daarvan is een derde deel actief als website, een enorm aantal. Slechts voor een enkeling is de website een rijke conversieplek met talloze bezoekers en bestellers. De bedrijfs-website vormt de directe afspiegeling van de onderneming, waarbij het draait om imago. En is het imago in het geding, dan komt er altijd creativiteit aan te pas. Er zijn veel voorbeelden van unieke sites die de bezoeker verrassen met speelse ideeën. Tuimelende foto's, schuivende panelen, spontane filmpjes, we kennen het inmiddels allemaal. Bij de overheid zijn ze helemaal niet zo blij met te veel creativiteit. Burgers klagen dat ze het antwoord op hun vraag niet kunnen vinden. Dus heeft men ontwerpers van overheidswebsites richtlijnen opgelegd. Die schrijven voor waar taalkeuzes en zoekbalken moeten staan. Een voorbeeld van een sobere, effectieve info-site biedt de gemeente Bergen. Soms pakken gemeenten eens flink uit, zoals in de historische site van zichtopmaastricht. Maar bezoekersaantallen dwing je daar nauwelijks mee af. De vrijwilligers-site van de achterstandswijk Blauwdorp doet het qua bezoek aanmerkelijk beter. De populairste sites in Limburg zijn van de media: Limburger en L1. En ook Floriade en ZuidLimburg scoren hoog in bezoekersaantal. Ondernemers zoeken online nieuwe business of positieve aandacht. Terwijl de eigen sites vooral aantrekkingskracht hebben op hun bestaande klanten die op zoek zijn naar de openingstijden of een adres. Nieuwe klanten of prospects werf je er niet makkelijk mee. Ondernemers die daar nerveus van worden, laten zich verleiden tot een nieuwe investering, de SEO. Dat is het optimaliseren van de vindbaarheid voor zoekmachines. Een investering die tijdelijk het bezoekcijfer kan opschudden, maar daarmee nog geen nieuwe omzet jun/jul '12

kan garanderen. Wie de online migraties volgt, weet dat de massa vertoeft op sociale platforms: daar waar mensen samenkomen. Deze platforms zijn websites waar alle deelnemers een account kunnen of zelfs moeten aanmaken. En wie dat eenmaal gedaan heeft, kan in gesprek. Op Facebook deelt heel Limburg de persoonlijke smaak, betrokkenheid en vrije tijd. Op Linkedin discussiëren Limburgers over de ontwikkeling van streek en vakgebied. Op Youtube worden de films gedeeld en met Twitter de actualiteit. En al die dialoog online, daar hebben drukke ondernemers helemaal geen tijd voor, hoor je vaak. Toch bieden al die platforms ruimte aan serieuze profilering van je organisatie. En ze ondersteunen het treffen van relevante connecties optimaal. Je kunt er discussiëren, presenteren, bloggen, doelgroepen vinden, collega's engageren en nieuws delen. De faciliteiten op deze sites ontwikkelen vrijwel dagelijks, omdat er achter elk platform een groot team werkt aan een steeds beter product. Nu verdient elke onderneming natuurlijk een eigen strategie. Maar in algemene zin kun je de kansen niet negeren. Samen met hun personeel leggen ondernemers online nieuwe contacten. Men weet steeds beter de doelgroepen op te sporen en te interesseren in contact. Je zou de sociale platforms kunnen zien als vissersbootjes, die in alle kalmte interessante relaties opdoen. Grote en kleine vissen die even later via de klassieke website het telefoonnummer zoeken voor een afspraak. Maar elke visser weet dat je daar iets bijzonders voor nodig hebt: namelijk aas. En in de online wereld heet dat content. 33


kunst

Energieke paintings van Roger Rutten door peter eberson  beeld ermindo armino

Een explosie van energie. Zo zijn de schilderijen van kunstenaar Roger Rutten uit Sittard het best te omschrijven. Een combinatie van rust en spanning, gevangen op het doek. De energie die in het lichaam van de kunstenaar zit, keert terug in de abstract expressionistische schilderijen die hij maakt. Rutten staat op een keerpunt. De 42-jarige kunstenaar voelt de erkenning nu bekende ateliers zijn werk tentoonstellen. Niet dat het een vooropgezet doel was om door te breken als kunstenaar, maar nu zijn werk gewaardeerd wordt, is de voldoening groot. Roger Rutten is een laatbloeier. Acht jaar geleden had hij nog nooit een kwast aangeraakt, maar de energie om iets te doen, de creativiteit, die was wel duidelijk aanwezig. En dus ging hij van de ene op de andere dag de kunstwereld in.“Ik stapte de groothandel binnen om doeken en verf te kopen. Meteen een groot doek en veel verf. De man vroeg nog of ik niet beter klein kon beginnen, maar ik voelde het anders. Ik móest op 34

Atelier Roger Rutten werkt vanaf de grond, op tafels en aan de muur, zeker niet op de traditionele manier.

een groot doek aan het werk.” Zo werkt Rutten nog steeds. Zijn atelier is groot. Heel groot. Aan muren hangen grote doeken in een lange rij. En mobiele werktafels met tientallen spuitbussen en potten verf en kwasten. Hij werkt vanaf de grond, op tafels en aan de muur, zeker niet op de traditionele manier. “De energie van mij moet eruit. Ik werk snel. Heel snel. De creativiteit spat er vanaf. Schilderij na schilderij maak ik dan. Zonder na te hoeven denken. Het schilderij zit in mijn hoofd en niet veel later is hij klaar…. Krachtige rondingen,

De energie van mij moet eruit. Ik werk snel. Heel snel. De creativiteit spat er vanaf. Schilderij na schilderij maak ik dan.

sterke kleuren en verfijnde lijnen die het werk afmaken. Grof versus gedetailleerd, maar altijd expressief. In een paar bewegingen krijgt het werk vorm. En het gaat maar door. Ik heb meer creativiteit dan tijd,” lacht de kunstenaar, ook al is hij soms dagen en nachten in zijn atelier te vinden. Daar nodigt hij ook potentiële klanten uit. “Kunnen ze met eigen ogen zien hoe ik werk, dit geeft meer het gevoel bij de paintings…koffietje of een glaasje wijn erbij… dat is lekker”! Schilderen is overigens niet iets waar hij zijn dagen mee vult. Roger Rutten is mede-eigenaar van beuken’essers op Maastricht-Airport, een bedrijf dat met name ondernemers adviseert over pensioenen, financieringen en verzekeringen. Roger ziet zeker parallellen tussen zijn werk als kunstenaar en zijn werk binnen beuken’essers. “Mijn schilderijen zijn krachtig door de eenvoud en ze zijn in balans. Zo staan we ook tegenover onze klanten. Wij kunnen op een eenvoudige manier ingewikkelde zaken helder maken voor de ondernemer. Geen dure praatjes, maar een eerlijk, begrijpelijk advies. Dat wil toch iedereen?” Zijn werk hangt inmiddels bij vele bedrijven en particulieren en nu is hij in gesprek met een prachtige Maastrichtse galerie en met een galerie in New York. “Dat zou een echt mooi moment zijn om mijn werk daar te kunnen exposeren, en er van te genieten... Het gevoel is goed”. www.rogerruttenpaintings.nl jun/jul '12


de ipad van

De iPad van... Antoine Platen Door Katrien van Rooy

“C

heck jij wel eens op voorhand je afspraak of sollicitant via de social media ?” Transparantie, het sleutelwoord van deze tijd... Waarschijnlijk is het heel 2010 of misschien wel 2009 of 2008... Ik koos er altijd voor om “blind” mijn date tegemoet te gaan tot enkele weken geleden. Mijn afspraak werd op zeer korte termijn gepland en als voorbereiding zocht ik mijn gast op via LinkedIn, probeerde ik ook Facebook en checkte zijn twitteraccount. Stiekem ging daar meer tijd in zitten dan ik gepland had. Enigszins gehaast arriveerde ik bij mijn gast Antoine Platen, voorzitter van EURADA (the European Association of Development Agencies) en directeur van Liof Business Centers, dochteronderneming van de NV Industriebank Liof. Lezers van dit blad zullen nu meteen

een “O, ja” moment krijgen, ik kreeg het niet. Liof Business Centers is marktleider in kleinschalige professionele bedrijfshuisvesting voor startende en doorstartende ondernemers, met alle service die daarbij te bedenken valt. Belangrijk punt hierin is het organiseren van trainingen om ondernemerschap te vereenvoudigen. Mijn gast, voorzien van een charmante zachte G, weet waar hij over spreekt. Vol trots vertelt hij over de recente opening van Business Centre Roerpoort in Roermond. Hoewel Antoine Platen nog dagen zou kunnen vertellen over Liof Business Centers breng ik zijdelings het onderwerp iPad ter spraken. Nadat hij eerst de voordelen van Apple uitgeprobeerd had met de iPhone ging Platen over naar de iPad. Hij ondervond hierbij meteen voordeel, zijn agenda werd gesynchroniseerd met IPhone, iPad en zijn secretaresse via outlook. Ook in dit verhaal is de secretaresse verantwoordelijk voor de triage van mails en houdt zo haar eigen functie in stand. Ik vraag me af of ondernemende vrouwen die de overstap naar iPad

App top 3

1. nu HD Op de hoogte van het laatste nieuws

2. HootSuite Social media onder controle

3. Internetbankieren

Antoine’s iPad iPad 2, 32GB 3G + WiFi

jun/jul '12

maken de secretaresse ook een doorstart gunnen... Zelf had ik eerder op de dag al ontdekt dat Antoine Platen actief was binnen de social media en had ook ondervonden dat hier tijd in ging zitten dit allemaal te optimaliseren. Voor hem geen verloren tijd dankzij de App Hootsuite. Hiermee heeft hij in één oogopslag zicht op de voor hem belangrijke pijlers binnen de social media en kan daar meteen op reageren. Belangrijk kenmerk van een gedegen ondernemer is dat hij op de hoogte is van de belangrijkste inkomsten en uitgaven. De meeste banken waaronder ING hebben daar al handig op ingespeeld door hun klanten tegenmoet te komen met een App. Er zijn in Limburg maar liefst 12 Business Centers die met regelmaat bezocht dienen te worden en daarnaast besteedt de heer Platen ook veel tijd aan acquisitie. De iPad helpt hem hier bij. Met één druk op de knop kan hij in een presentatie de Business Centers voor de klant visueel maken. Steeds vaker kom ik tot de conclusie dat bedrijven geen tijd in het hoe en wat van de concurrent investeren maar deze tijd benutten om er zelf beter van te worden. Deze bedrijven herken je aan transparantie in woord, beeld en persoonlijke presentatie. Antoine Platen zou graag via B2B bruikbare app’s willen uitwisselen. Ik ben geen zelfstandig ondernemer maar ben wel bezig met persoonlijke innovatie en raad hem graag TED aan. Vindt zijn echtgenote ook vast interessant. 35


COLUMN: piM steerNeMaN

Leiderschap 2.0 in de zorg De zorg is bij uitstek een sector waar grote behoefte is aan nieuw leiderschap. Met de complexe vraagstukken van stijgende kosten, een verwacht tekort aan personeel, en inefficiëntie van werkprocessen onder andere ten gevolge van door de overheid veroorzaakte bureaucratie, is de zorg bij uitstek een sector die behoefte heeft aan nieuw leiderschap dat een transitieproces op gang kan brengen. Daarnaast vragen nieuwe inzichten en technologieën om betere samenwerking. De klant wordt steeds mondiger, heeft meer kennis en stelt terechte kritische vragen. Er zijn natuurlijk allerlei processen en methoden beschikbaar om genoemde vraagstukken effectief aan te pakken, maar er is ook nieuw leiderschap gewenst in de zorg. Ook om er voor te zorgen dat professionals beter samen werken in het belang van die klant. Het nieuwe leiderschap is overigens niet alleen voorbehouden aan bestuurders, directeuren en managers. Wel dient het er toe te leiden dat deze anderen zoveel mogelijk leiderschap zelf oppakken. Zodat er snel en effectief ingespeeld kan worden op de vragen die leven

36

in de maatschappij en de (zorg)producten die de klant wil hebben. Leiderschap 2.0 zorgt voor antwoorden en verbinding, en voor inspiratie. Vaak worden daar bij de drie R-en genoemd: Richting geven, Ruimte bieden en Resultaten boeken. Dit vraagt om wat we inspirerend leiderschap noemen. Inspiratie als sleutel en instrument voor verandering. De kracht van inspirerend leiderschap is dat je vanuit je persoonlijke kracht weet welke doelen je voor je organisatie wilt bereiken, dat je dit durft te delen met anderen en het kan omzetten in daadkracht. Daarbij appelleert de inspirerende leider aan de (latente) krachten en talenten van de ander. Inspirerende leiders zijn authentiek, creatief en stimuleren vraagstukken en oplossingsrichtingen. Inspirerend leiderschap is een klim naar de top van leiderschap. We kunnen hier wat leren van Nelson Mandela. Er zijn ook overeenkomsten met de leiderschapsstijl van Barack Obama, die weer beïnvloed lijkt te zijn door Nelson Mandela. De zelfdiscipline van Obama, zijn luistervaardigheden, het opnemen van rivalen in de regering en de drang om optimaal en

transparant te communiceren zijn een 21e eeuw versie van de waarden van Mandela. Mandela gebruikt de techniek om ‘vanuit de achterhoede aan te sturen’ en dit is heel actueel in de zorg waarbij professionals regelruimte gegeven wordt. Een stamhoofd en een veedrijver, aldus Mandela, sturen vanuit de achterhoede en dit staat centraal in zijn leiderschapsmodel. Het komt concreet neer op: luisteren, meningen samenvatten en mensen stimuleren en sturen tot actie over te gaan. Terug naar Leiderschap 2.0 in de zorg. Dit nieuwe leiderschap verbindt visies van mensen met elkaar. Daarnaast wordt regelruimte van medewerkers gestimuleerd. Voor bestuurders in de zorg betekent dit minder focus op beheersen, en meer besturen op hoofdlijnen. Los durven laten en op voldoende afstand ten opzichte van de dagelijkse praktijk met optimale betrokkenheid. Niet overnemen, maar faciliteren en emanciperen. Natuurlijk kent een leider 2.0 de kracht van sociale media en maakt daar optimaal gebruik van. Juist daardoor kan de zorgorganisatie haar positionering in de zorgmarkt versterken. Sociale media en andere media raken steeds meer verweven. Leiders 2.0 gebruiken de kracht van passie zoals Paul Moers dit noemt. In deze organisaties waar dit nieuwe leiderschap toegepast wordt, staat het inspireren van mensen centraal. Bedrijven die daar een speciaal zintuig voor ontwikkeld hebben, zijn succesvoller dan bedrijven die deze bezieling niet op hun medewerkers en klanten weten over te dragen aldus Moers. Dergelijke bedrijven kennen over het algemeen een sterke merkpositionering. Merkpositionering, PR, marketing…het zijn vaak nog vreemde woorden in de zorg. Echter, de zorg van de toekomst kan niet zonder. Leiders 2.0 begrijpen dat en hebben in deze context een duidelijke missie.

Dr Pim Steerneman MBA Bestuursvoorzitter Sevagram

jun/jul '12


column

V

raagt u zich wel eens af wanneer u door de krant bladert of naar het nieuws kijkt, hoe het toch kan dat slimme, ervaren leiders soms gewoon slechte beslissingen nemen? Bijvoorbeeld beslissingen om te investeren in risicovolle projecten die de organisatie bijna tot de afgrond brengen of beslissingen om kosten zodanig te reduceren dat de toegenomen werkdruk leidt tot ijzingwekkende dieptepunten in motivatie en betrokkenheid van medewerkers. Ervan uitgaande dat in deze complexe en veranderende wereld niemand vooraf een perfecte rationele analyse kan maken, zal een deel van deze beslissingen intuïtief genomen zijn. Op zich niet verwonderlijk want intuïtie lijkt een belangrijke kompaan in onzekere tijden. In organisaties wordt dit echter lang niet altijd zo openlijk erkent. Albert Einstein vatte het ooit mooi samen: “The intuitive mind is a sacred gift and the rational mind is a faithful servant. We have created a society that honours the servant and has forgotten the gift.” Om dit cadeau echter weer de aandacht te kunnen geven die het verdient is het wel van belang te weten wanneer een dergelijke intuïtieve beslissing waarde toevoegt en wanneer een ‘onderbuikgevoel’ leidt tot slechte beslissingen. Daniel Kahneman heeft een groot deel van zijn leven besteed aan het ontleden van deze vraag en er onder andere een Nobelprijs mee gewonnen. Hij haalt met zijn onderzoek het begrip intuïtie uit de vage en ongrijpbare hoek en definieert het als het herkennen van patronen die in het geheugen zijn opgeslagen. Dat leidt tot goede resultaten wanneer de intuïtieve beslissing voortkomt uit opgebouwde ervaring en vaardigheden. Bijvoorbeeld een teamleider die door zijn ervaring in het werken met teams in één oogopslag ziet dat er een conflict jun/jul '12

“The intuitive mind is a sacred gift and the rational mind is a faithful servant. We have created a society that honours the servant and has forgotten the gift.”

dreigt en daarnaar handelt of een ervaren arts die op basis van enkele symptomen een diagnose kan stellen. Het blijkt echter slechter uit te pakken wanneer die kennis afwezig is en er ongefundeerde eenvoudige vuistregels worden gehanteerd. Bijvoorbeeld een directeur die een vrouw als regiomanager benoemt omdat hij dit, zonder ervaring ermee te hebben, associeert met het initiëren van verandering. Kahneman’s bevindingen belichten daarmee een interessante paradox. Wanneer een succesvolle intuïtieve beslissing ontstaat door het activeren van al aanwezige kennispatronen, betekent dit dat de beslissingsomgeving overeenkomsten met het verleden moet vertonen. Dat zou betekenen dat intuïtie in onbekende verandersituaties juist helemaal niet zo waardevol is, want er is voor de nieuwe situatie immers nog geen nuttig kennispatroon aanwezig. Deze redenering klopt in het geval van een individuele leider want de kennis en vaardigheden die door een individu kunnen worden opgebouwd zijn nu eenmaal begrensd en het risico van overschatting van het eigen inzicht op nieuwe terreinen ligt op de loer. Het klopt echter niet meer wanneer de kracht van gezamenlijke dialoog en reflectie in het denken wordt meegenomen. Collega’s kunnen me immers helpen zien waar mijn eigen kennis en ervaring begrensd is en waar ik intuïtief naar die niet gefundeerde vuistregels neig. Bovendien vergroot het delen van zowel intuïtieve kennis als ook rationale analyse het aantal verschillende perspectieven dat wordt meegewogen en leert men van elkaar. Het illustreert wat mij betreft de absolute noodzaak om in tijden van transformatie te werken met modellen van gedeeld of verbindend leiderschap. Maar goed, wat zegt uw intuïtie hierover?

Prof. dr. Mariëlle G. Heijltjes

Intrigerende intuïtie

Prof. dr. Mariëlle G. Heijltjes Mariëlle Heijltjes is hoogleraar Managerial Behavior en directeur Postgraduate Education bij Maastricht University School of Business and Economics.

37


zorg

‘David’ in het land der blinden Een intelligente geleidestok voor blinden en slechtzienden: I-Cane. Tot op heden heerste overwegend mediastilte rondom het product, dat in 2013 de Europese markt moet veroveren. door gwen teo beeld koen den os

N

a een internationale carrière bij onder meer Siemens en Philips begint Huub Grooten (70) uit Simpelveld een eigen consultancybedrijf: MHP B.V. Om meer vrijheid te hebben. Zelf geld verdienen, zelf projecten selecteren, en ‘zo iets te kunnen doen voor de medemens’. MHP richt zich op advies en marketing van innovatie ‘met een focus op Brussel’. Grooten werkt veel voor de Europese Commissie, waarvoor hij grote innovatieprojecten evalueert waarbij bedrijven zoals Hoogovens

38

en DaimlerChrysler zijn betrokken. Een vroege ontmoeting met de zoon van kennissen, die op verzoek van zijn ouders stage komt lopen, zal later in belangrijke mate mede bepalend zijn voor de keuzes die Grooten maakt. De jongen is gehandicapt en heeft maar twintig procent gezichtsvermogen. Grooten besluit zonder overleg de deuren van zijn kantoor, dan nog gevestigd op het Science Park van de Universiteit Maastricht, groter te maken zodat de rolstoel naar binnen kan. Hij formuleert een doel: dat zijn

Doel Huub Grooten: “Communicatie is de basis van het leven”

stagiair telexen leert versturen. Want ‘communicatie is de basis voor het leven’. “Daar begint alles mee, het bepaalt hoe onafhankelijk iemand kan leven.” Als Grooten jaren later mee bouwt aan een Euregionale Lionsclub en geld inzamelt voor goede doelen, waaronder blindenorganisaties, besluit hij iets te doen voor deze ‘vergeten groep in de maatschappij’: blinden en slechtzienden. Volgens de World Health Organisation zijn er wereldwijd 39 miljoen blinden en 246 miljoen slechtzienden. Hoewel de technologische mogelijkheden inmiddels fors zijn toegenomen en de maatschappij daarvan profiteert, moet deze groep zich al tachtig jaar zien te redden met dezelfde stok. Dat is van de zotte, meent Grooten. Hij stort zich op onderzoek en richt in 2004 Stichting I-Cane op. De gepatenteerde, intelligente geleidestok moet volgend jaar op de Europese markt komen. Waar ligt de basis van uw maatschappelijke betrokkenheid? “Mijn ouders hebben in het verzet gezeten, in ons gezin was altijd aandacht voor het bieden van hulp aan de minst weerbaren in de samenleving. Tijdens de oorlog zaten Joden, piloten, studenten en vele anderen bij ons aan tafel. We deelden brood, een paar stukjes ei. Toen mijn vader -een beroepsmilitair- jaren later werkloos was en worstelde om zijn gezin te onderhouden, waren de meesten opeens vergeten wat hij en mijn moeder voor hen hadden gedaan. Ik heb geleerd jun/jul '12


Lean and mean

B

ij Stichting I-Cane en I-Cane Social Technology B.V. werken vier fte’s. Extern worden vier tot zes mensen ingezet via ingenieursbureaus en onderzoeksinstituten. Gemiddeld zijn drie tot vier vrijwilligers actief voor de verschillende projecten. Huub Grooten: “Applied Biomedical Systems speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van ons systeem, evenals diverse toeleveranciers van (micro) elektronica die ons goede support geven. We hebben een lening van vier ton gekregen uit het Innovatiefonds van de provincie Limburg. Het zijn slechts enkele voorbeelden van samenwerking en steun die de I-Cane mogelijk maken.”

"Mijn ouders hebben in het verzet gezeten, in ons gezin was altijd aandacht voor het bieden van hulp aan de minst weerbaren in de samenleving." jun/jul '12

dat je in dit leven iets moet doen voor anderen, maar jezelf niet moet vergeten, om sterk te blijven.” U kiest ervoor om blinden en slechtzienden te helpen. U behoort zelf niet tot de doelgroep, waar begin je dan? “Je moet de doelgroep betrekken bij de ontwikkeling. Dat doen we al sinds het begin en continu. Reeds vijftig jaar focussen op blinden en slechtzienden gerichte onderzoeken zich op obstakeldetectie. Wij hadden een aha-erlebnis toen een blinde dame bij ons kwam en zei: ‘Ik hoef niet te weten waar alle obstakels zijn. Ik wil gewoon de vrije weg vinden.’ Samen Applied Biomedical Systems te Maastricht (main development partner) en met Fraunhofer (gerenommeerd, Duits instituut voor toegepast onderzoek op het gebied van gezondheid, veiligheid, communicatie, energie en milieu, red.) is de basis gelegd voor een modulair systeem, plug-and-play, dat enkel functies bevat waar een blinde of slechtziende iets aan heeft. Inmiddels bevat de I-Cane sensoren die obstakels detecteren. Obstakels op de weg en obstakels op hoofdhoogte. Een daarop afgestemde voelpijl op de stok wijst de gebruiker de juiste weg. Ook kan vooraf een route worden geprogrammeerd. Via satellietsignalen vinden gebruikers hun weg.” Een dergelijk product ontwikkelen vergt enorm veel tijd. “Vrijwel alles is ooit al bedacht. Het is een kwestie van de juiste combinaties maken. En goed nadenken. Neem de door Henry Ford bedachte T-Ford. Die was robuust en werd industrieel geproduceerd, zodoende was de auto betaalbaar voor een grote groep mensen. Voor de I-Cane geldt hetzelfde uitgangspunt. Ook hiervoor zijn grote volumes noodzakelijk, evenals het strikt koppelen van gebruikersbehoefte aan de implementatie van verschillende functies. Alleen wat gebruikers nodig hebben, wordt geïntegreerd. Immers, blinden en slechtzienden zijn meestal geen grootverdieners; ze moeten onze geleidestok wel kunnen betalen. We zijn bovendien een lean and mean organisatie. Dat moet, om de kosten beheersbaar te houden. Onze afzetmarkt beslaat niet alleen Europa, het product moet in de toekomst mondiaal verkrijgbaar zijn. We

hebben veel hulp gehad van uiteenlopende partijen. In het prille begin bijvoorbeeld van DSM. Jan Zuidam (voormalig vicevoorzitter van de raad van bestuur, red.) en Emmo Meijer (voormalig Chief Technology Officer bij DSM, red.) stelden ruimte en ICT-faciliteiten in het hoofdkantoor beschikbaar zodat we de behoeften van de doelgroep konden analyseren. Dankzij Monique de Wilt hebben we een grote sprong gemaakt in 2006. Zij studeerde Industrieel Ontwerpen aan de TU Delft en heeft voor haar afstuderen het handvat ontworpen met de bewegende voelpijl erop. We krijgen steun en werken samen met onder meer blinden- en slechtziendenorganisaties. Zoals Stichting Oogfonds Nederland, LSBS (Landelijke Stichting voor Blinden en Slechtzienden), het Revalidatiefonds. De directeuren daarvan zijn overigens allen vrouwen met moed.” Wat bedoelt u daarmee? “Het zijn vrouwen die civiele courage hebben getoond: ze durfden geld te steken in een innovatief idee. Weliswaar hadden we indertijd één patent, maar het was nog altijd slechts een idéé. Die vrouwen staken hun nek uit. Dankzij dergelijke mensen worden beheersbare innovatiekansen in een vroeg stadium gesteund, gefinancierd en kunnen ze uitgroeien tot producten met mogelijke impact op wereldschaal.” Hoe belangrijk zijn dat geld en die steun geweest? “We ontwikkelen een product voor een doelgroep die zichzelf niet kan redden zonder hulpmiddelen. Als je als (overheids)organisatie wacht totdat alles is geregeld, alles rond is, alvorens je geld van het Nederlandse volk inzet, dat toon je geen enkele civiele courage. In een welvarende maatschappij als de onze heb je de plicht om je in te zetten voor de meest kwetsbaren.” Behalve Stichting I-Cane is in 2008 ook I-Cane Social Technology B.V. opgericht. Via de laatste wordt aanspraak gemaakt op onder meer innovatiesubsidies. Waar komt verder geld vandaan? “We ontvangen donaties. Rabobank heeft ons erg geholpen. In 2008 wilden we een renteloze lening aanvragen. Op verzoek van de directie in het hoofdkantoor in Utrecht en Rabobank hier 39


hebben we nogmaals gepresenteerd. Daarna besloot Rabobank een niet onaanzienlijk bedrag te doneren. De bank heeft hiermee in mijn ogen echt een menselijk gezicht getoond. Ze denken mee: lokaal, nationaal, internationaal. Ik heb het eerste patent zelf voorgefinancierd. De afspraak luidt dat ik dat geld later terugkrijg, mits de I-Cane een succes wordt. In meerdere opzichten ben ik mijn vrouw Anne dankbaar; zulke beslissingen neem je samen.” Commerciële investeerders ontbreken bij I-Cane. Waarom? “Commerciële financiering moet normaal gesproken binnen twee, drie jaar return on investment opleveren. Wil je een dergelijk hulpmiddel ontwikkelen zoals de I-Cane, dan heb je minimaal vijf tot acht jaar nodig om het goed te doen. Zodoende bedanken we voor commerciële financiering, dat is een bewuste keus.” Hoeveel geld is tot nu toe gemoeid met I-Cane-projecten? “Er is zo’n zes miljoen euro geïnvesteerd. Waarvan dus nul commercieel geld.”

moeilijke hobbel van reactietijd hebben we overwonnen. Een mens zet gemiddeld één stap in veertig tot zestig milliseconden. Anderhalf jaar geleden hadden we met de I-Cane een reactietijd van 160 milliseconden. In de praktijk zou dat betekenen dat de gebruiker al in het water ligt voordat hij het signaal heeft gekregen welke richting op te gaan. Met hulp van Fraunhofer hebben we die reactietijd weten terug te brengen tot minder dan dertig milliseconden. Het navigatiesysteem vergt nog enige optimalisatie. Dat werkt onder andere met GPS/GLONASS, EGNOS (European Geostationary Navigantion Overlay Service, opgestart door European Space Agency en de Europese gemeenschap, bedoeld om de bestaande satellietnavigatienetwerken te verbeteren, red.) in combinatie met de plaatsbepaling middels de sensoren. Het navigatiesysteem werkt wel, maar is nog niet stabiel genoeg. Het is wachten op satellietnavigatiesysteem Galileo, dat dit jaar operationeel zou moeten zijn – maar niet is.” Congres De president van de Middle East Africa Council of Ophthalmology, Abdulaziz AlRajhi toonde grote belangstelling voor de I-Cane

I-Cane is finalist bij de RegioStars Awards 2012 van de Europese Commissie. Genomineerd als project dat de uitdaging van demografische veranderingen aangaat en actief ouder worden steunt. De jury ziet, behalve een groeimarkt, ook allerlei spin-off mogelijkheden. “Die zijn inderdaad talrijk. Denk aan de mogelijkheden die indoor navigatie biedt. Outdoor navigatie hebben we,

“Er is zo’n zes miljoen euro geïnvesteerd. Waarvan dus nul commercieel geld.” voor zover in onze hand, redelijk onder controle. Binnen is echter een ander verhaal, daar werkt satellietnavigatie immers niet. Lukt het een systeem te ontwikkelen waarmee dat wel kan, dan biedt dat voordelen voor bijvoorbeeld ziekenhuizen en zorginstellingen. Het unieke aan de voelpijl is dat de gebruiker zich met zijn andere zintuigen volledig kan concentreren op de omgeving. Alzheimerpatiënten zouden veel baat hebben bij een dergelijk systeem – zonder stok, die hebben ze niet nodig. Tevens onderzoeken we toepassingsmogelijkheden voor de brandweer. Oftewel: hoe een brandweerman middels ons systeem, geïntegreerd in een grote zaklamp, in een gebouw vol rook zijn weg naar buiten kan vinden. Dit jaar staan drie pilots op de planning waarbij de indoor navigatie wordt getest. In de oogkliniek van het Academisch Ziekenhuis Maastricht, in het Gouvernement en hoogstwaarschijnlijk in een museum in Limburg.”

In welke ontwikkelingsfase bevindt het systeem zich nu? “We hebben tien prototypes voor de doelgroep, die zijn en worden getest. De vrije weg vinden, met led-lampjes die automatisch aangaan als de gebruiker de stok omhoog houdt, belangrijk tijdens oversteken, richtingbepaling. De I-Cane wordt gevoed door een accu, die zo’n zes uur meegaat. De 40

jun/jul '12


Wanneer kunnen blinden en slechtzienden de I-Cane aanschaffen? “Eind 2012 beginnen we met een project van redelijke omvang in Nederland, in samenwerking met een aantal partners. Volgend voorjaar gaan we Europa in. Voorlopig beslaat onze thuismarkt een radius van pakweg 350 kilometer rondom Maastricht. Op de iets langere termijn is het doel om binnen vijf jaar twee procent van de blindenpopulatie te voorzien van een I-Cane. Dat is een zeer conservatieve schatting.” Afhankelijk van…? “Financiering. Het mooiste zou zijn als partijen op een bepaald moment grotere aantallen bestellen, en die voorfinancieren. We voeren gesprekken met zorgverzekeraars. De aanschaf van een I-Cane is nu geprognosticeerd op zo’n 3.500 euro. Dat is inclusief training. Dit bedrag is gebaseerd op lage productievolumes, van honderd tot vijfhonderd systemen. Stijgt het volume, dan daalt vanzelfsprekend de prijs.” Is die productie hier voorzien, of elders, denk aan lagelonenlanden? “Als het even kan, willen we de productie in Nederland houden. Kijk, we eten van deze tafel, ontwikkelen I-Cane hier, putten uit kennis en kunde uit de omgeving. Dan is het een must om je best te doen om de productie hier te realiseren. Die plicht heb je ook tegenover subsidieregelingen waarvan je gebruikmaakt. Garanderen dat wanneer een ander land interesse toont, bereid is om fors te investeren, je daar bij voorbaat niet op in zult gaan, kan natuurlijk niet. Centraal staat het dienen van de doelgroep.”

jun/jul '12

Lean and mean, beheersbaar, een wereldwijde afzetmarkt. Geregisseerd vanuit Limburg. “De filmploeg van KSA 2, een SaudiArabische staatstv-zender, heeft ons product gefilmd. Het heeft een sneeuwbaleffect gehad. Ik heb ons systeem in 2010 mogen laten zien op het wereldcongres voor oogheelkunde in Berlijn, onder meer aan de president van de Middle East Africa Council of Ophthalmology (MEACO), Abdulaziz AlRajhi. Hij wilde met ons samenwerken en nodigde ons uit voor het congres in Abu Dhabi, dat in februari van dit jaar plaatsvond. Aanvankelijk hebben we het aanbod afgeslagen, uit kostenoverweging. Hij heeft toen een stand voor ons geregeld, tolken, en we zijn toch gegaan. De World Health Organisation was daar, evenals de grote man van Vision2020, Christian Garms. ‘Vision2020: The Right to Sight’ is een wereldwijd programma van de WHO en de International Agency for the Prevention of Blindness, dat als doel heeft alle gevallen van vermijdbare slechtziendheid en blindheid te elimineren voor 2020. In lijn daarmee hebben we de ambitie geformuleerd om in 2020 één miljoen I-Canes te produceren, met als doel dat I-Cane één van de wereldstandaarden wordt voor het mobiliteitssysteem van blinden en slechtzienden. Wij mogen nu bovendien meedenken over een wereldprogramma dat ondersteuning van zelfredzaamheid, mobiliteit en onafhankelijkheid bevordert. Zolang deze zaken wereldwijd niet hoger op de agenda’s staan, zullen er altijd mensen binnen moeten blijven. Het bewijst: in en vanuit Limburg is ontzettend veel mogelijk.” Heeft u weleens slapeloze nachten van alles? “In 2001 heb ik verteld aan blinden en slechtzienden dat deze innovatie mogelijk was. Daarna moest ik de middelen zien te vergaren. Innoveren gaat gepaard met grote risico’s. In dit geval betreft het een doelgroep die zelf slechts beperkte middelen heeft. Dat maakt het een complex proces. Toen een aantal jaren later de eerste blinde met een prototype satellietgestuurde I-Cane -indertijd nog met de apparatuur in een rugzak- door Maastricht zijn weg vond, viel een last van mijn schouders. Daarnaast heb ik drie jaar geleden een bezoek gebracht aan Kalorama, een 41


instelling in Beek-Ubbergen bij Nijmegen. Daar is een centrum voor doofblinden. Overal in gebouw zijn relingen bevestigd, waaraan die mensen zich vasthouden. Het is hun enige houvast, hun gids. De mensen die de doofblinden helpen, doen enorm hun best. Ik heb daar gehoord dat deze doofblinden, als gevolg van de financiële beperkingen in ons zorgstelsel en het beperkte aantal mensen dat daardoor kan worden ingezet, dagelijks maar twee keer twáálf minuten het omringende park in kunnen. Twaalf minuten ’s ochtends, en twaalf minuten ’s avonds. En mocht een parkbezoekje onverhoopt uitlopen, dan wordt die tijd afgetrokken van de minuten van de doofblinde die volgt. Dan denk ik: BV Nederland, hoe kunnen wij dit toelaten? In ons land, dat zo ongelooflijk rijk is? Niet enkel in geld, maar ook in mogelijkheden en intellect. Ik heb bij Kalorama gezegd dat wij ons voor hen zullen inzetten. Zodat doofblinden in de toekomst wellicht de kans krijgen zelfstandig in dat park te kunnen wandelen. De lente te voelen en ruiken. Mocht dat lukken, dan is de I-Cane geslaagd.” Maatschappelijk verantwoord ondernemen is een populaire term tegenwoordig, die vrijwel elk bedrijf lijkt te omhelzen. Wat vindt u daarvan? “Ondernemers moeten voldoende return on investment realiseren binnen een relatief korte periode. Daardoor kun je je afvragen in hoeverre daadwerkelijk maatschappelijk verantwoord wordt

In dit leven heb ik geleerd dat ‘you have to be David, and push the stone every day. Then you will win.’ ondernomen. Let wel, ik heb zeker ondernemers ontmoet die zeer sociaal ondernemend denken en handelen. Maar: het zijn er te weinig.” Als u één ding kon veranderen, waardoor social entrepreneurship meer kansen krijgt, wat zou dat zijn? “Dat meer mensen beseffen dat woorden ethische waarde hebben. Oók zakelijk. Te dikwijls worden dingen beloofd die niet worden waargemaakt. In 2008 geloofde ik dat Galileo in 2012 operationeel zou zijn. De Europese gemeenschap en erbij betrokken bedrijven zeiden dat, dus ik ging ervan uit dat het klopte. Wij hebben daarop de blinden beloofd: in 2012 is de navigatie van de I-Cane uitermate nauwkeurig. De werkelijkheid blijkt heel anders uit te pakken. Er zijn slechts twee satellieten actief, de rest wordt met een vertraging van drie tot vier jaar verwacht. Hoe moeten wij nu

aan onze doelgroep uitleggen dat we ons hebben ‘vergist’? Niet alleen wij hebben ons op Galileo gefocust, tal van andere ondernemingen eveneens. Ook zij ondervinden de gevolgen van beloften die niet worden nagekomen.” I-Cane is een soort levenswerk van u. U bent nu zeventig. Maakt u zich zorgen over het voortbestaan in latere tijden? “In de jaren die ik werkend bij multinationals heb doorgebracht, heb ik geleerd dat je een goed fundament moet leggen voordat je een huis bouwt. I-Cane heeft een stevig bestuur en een stevige raad van advies, de laatste onder leiding van professor Emile Aarts ( jarenlang vicepresident/wetenschappelijk directeur bij Philips Research in Eindhoven, red.). Twee patenten zijn een feit, het derde komt eraan. Als het fundament goed is, zoals bij ons, kan een huis vele stormen doorstaan. Ook als er een andere eigenaar in komt wonen.” Waarin gelooft u? “De minst weerbaren in een samenleving mag je nooit vergeten. Of je nu christen, boeddhist of moslim bent, de kwetsbaren komen eerst. In dit leven heb ik geleerd dat ‘you have to be David, and push the stone every day. Then you will win.’ Dat probeer ik.” Bij het ter perse gaan van deze ZUID waren de winnaars van de RegioStars Awards nog niet bekend

- advertentie -

Gratis gezond lunchen bij Chateau St. Gerlach

Om uw bezoek aan de Dr. Keulen Kliniek nog prettiger te laten verlopen, trakteren wij u op een heerlijke lunch in een van de mooiste omgevingen van Nederland. Wilt u hier meer over weten bezoek dan even onze website: www.keulenkliniek.nl

DrK_0006_210x60mm_ZUID.indd 1

42

31-05-12 00:15

jun/jul '12


Schrijen Lippertz


EQUIPE professionals only

ColUmn

Mojo & Nojo Een relatie informeerde mij over een boek dat hij aan ’t lezen was: Mojo van Marshall Goldsmith. Misschien ken je de ervaring dat je heel doelbewust bezig bent, je je krachtig en positief voelt over dat wat je aan het doen bent en dat alles als vanzelf lijkt te gaan. Dat is ‘Mojo’’.

Volgens de auteur leven we met een Mojo-Paradox. Onze standaardhouding in het leven is namelijk om hetzelfde te blijven doen als wat we altijd hebben gedaan; een Nojo-kenmerk. Mensen veranderen meestal niet tenzij er een stok achter de deur staat. Maar om je succesvol te voelen is Mojo belangrijk. Mensen kunnen zichzelf daarom activeren door de volgende vragen te stellen: Hoeveel voordeel is er op de lange termijn voor mij als ik deze activiteit doe? Hoeveel geluk of bevrediging op korte termijn zal ik ervaren met deze activiteit? Mojo bestaat namelijk uit twee vormen: een professionele en een persoonlijke. De professionele Mojo is de mate waarin we bepaalde vaardigheden en

Mojo staat voor het nemen van verantwoordelijkheid, vooruitgang boe-

houdingen inbrengen in elke activiteit. Daarvoor hebben we motivatie,

ken, een extra stap zetten, houden van je werk, inspiratie, alert zijn... De

kennis, kunde, zelfvertrouwen en oprechtheid nodig. Persoonlijke Mojo

negatieve tegenhanger daarvan is ‘Nojo’ (no joy): slachtoffer voelen,

wordt gemeten naar de voordelen die we uit een activiteit halen. Deze

niet veranderen, tevreden zijn met het absolute minimum, alles onder-

zijn: geluk, beloning, betekenis, lessen en dankbaarheid.

gaan... Om te checken of en over hoeveel Mojo je beschikt kun je je Mojo zelf Mensen in dezelfde situatie kunnen die totaal anders ervaren, al naar

meten. Onder andere door de activiteiten van je werkdag te scoren op

gelang ze kijken vanuit het perspectief van ‘het glas is half vol’, of ‘het

de aspecten van de professionele Mojo en op de voordelen van de per-

glas is half leeg’. En vervolgens kunnen ze zich energiek of juist leeg-

soonlijke Mojo. De Mojotheorie komt misschien wat abstract over, maar

gezogen voelen. Vandaar dat het van belang is meer grip te krijgen op

dat is het in het boek niet, onder andere omdat er veel voorbeelden

je eigen Mojo teneinde je prettiger te voelen en succesvoller te kunnen

worden gebruikt.

zijn. Het boek ‘Mojo’ bevat intrigerende materie, helder beschreven door Wanneer er sprake is van een discrepantie ontbreekt Mojo. Je voelt je

één van de meest vooraanstaande coaches van Amerika.

bijvoorbeeld goed over je eigen prestatie maar krijgt geen waardering van buitenaf. Of je hebt geen goed gevoel over je eigen prestatie maar

U begrijpt inmiddels dat ik het boek ook heb gelezen. Één en al herken-

wordt door de buitenwereld juist als erg succesvol gezien.

baarheid. Een echte aanrader, wellicht ook voor u als manager of als

Mojo bestaat uit verschillende bouwstenen:

sollicitant of gewoon…….als mens? Ik heb er inmiddels veel aan gehad

1. Identiteit: wie denk je dat je bent?

en hoop dat ik ’t kan praktiseren.

2. Prestatie: wat heb je de laatste tijd bereikt? 3. Reputatie: wie denken andere mensen dat je bent?

Ik wens u een MOJO zomer toe.

4. Aanvaarding: wat kun je veranderen en wat niet (en moet je dus los gaan laten)?

Luc Theunissen


ellefroidlunet 38E

- advertentie -

VALKENBURG, CENTRUM VAN BEDRIJVIGHEID Internetnummer 38466

Aan de rand van het pittoreske centrum ligt het Pradoegebouw, één van de meest markante gebouwen die de geulstad rijk is. “Het ademt de grandeur en allure van weleer,” vertelt burgemeester Martin Eurlings. “Diezelfde onaangetaste authenticiteit, puurheid en duurzaamheid die onze vestingstad kenmerken, zijn hier alom aanwezig.” Dat deze elementen echter prima samengaan met het ontplooien van initiatieven en stimuleren van nieuwe ontwikkelingen, laat Valkenburg inmiddels op swijk ‘Céramique’, gesitueerd in het stijlvolle vele fronten zien. Het multifunctionele rijksmoeizoenen genoten worden van een panorament biedt dus, vele mogelijkheden, stadscentrum en denaast SintdePietersberg. vooral ook heel veel kansen.

ak van 162 m² en is gelegen op de vierde heeft niet alleen in de rgarage.“Het DePradoegebouw entree op de verdieping biedt harten veel Valkenburgers een belangrijke meting van 10van m² en de oppervlakte van de plek, maar speelt ook een heelslaapkamers, belangrijke rol dekt, zonnig buitenterras, drie in de geschiedenis van onze stad,” vervolgt Martin Eurlings verwijzend naar de jaren dat het gebouw dienst deed als klooster. “In 1883 opende de nieuwe congregatie van overste Alphonsa er het kindertehuis St Joseph. Later

werd hier de meisjesschool gehuisvest voor alle niveaus van voortgezet onderwijs. Het klooster was een gemeenschap op zich. Het groeide uit tot het moederhuis van de congregatie en vormde een centrum van bedrijvigheid.” De gemeente ziet die bedrijvigheid graag in het gebouw terugkeren. “We denken dan met name aan bedrijven in de Wellness, zorg, leisure, semizakelijke dienstverlening of toerisme, aangezien dit aansluit op de content waarmee wij ons willen profileren. Daardoor komen bedrijven in deze sectoren hier optimaal tot hun recht, dat is kruisbestuiving pur sang.” Het gebouw biedt met een totaal te benutten oppervlakte van zo’n duizend vierkante meter, verdeeld over vier gelijke verdiepingen, ongekende mogelijkheden. De hoge plafonds, het riante trappenhuis, met lift, en de vele authentieke Neogotische elementen zorgen daarbij voor een unieke sfeer. Het pand beschikt tevens over een aparte kelderruimte van

zo’n 125 vierkante meter en een 535 vierkante meter tellend buitenterrein. “Het Pradoegebouw beschikt over de ruimtelijkheid van een buitenlocatie, maar biedt tegelijkertijd de vele voordelen van een zichtlocatie in het centrum,” vervolgt Martin Eurlings. “Gelegen aan de Steenweg, de oude Romeinse heirweg die van Maastricht naar Keulen leidde, kent het Pradoegebouw een centrale ligging en een optimale bereikbaarheid. Zo wordt het beste van twee werelden gecombineerd en bovendien geeft zo’n unieke locatie elke onderneming extra cachet.” Het stimuleren van de bedrijvigheid in het Pradoegebouw sluit naadloos aan op de gemeentelijke visie. Want Valkenburg timmert letterlijk en figuurlijk hard aan de weg. “Valkenburg is populairder dan ooit. Het aantal overnachtingen was nog nooit zo hoog. Mede een gevolg van de vele grootscheepse internationale evenementen die hier neerstrijken en de vestingstad op de kaart zetten naast wereldsteden als Moskou en Quebec. Maar ook het gevolg van een vruchtbaar ondernemingsklimaat.Tegen alle trends in is hier geen leegstand. Het aantal kleinschalige, unieke winkels en het hoogstaande culinaire aanbod groeit zienderogen. Kortom, Valkenburg bruist van bedrijvigheid.”

Bekijk de volledige beschrijving en meer foto’s op www.bonnema.nl


ondernemen volgende jaren nog twee bedrijven waardoor de totale bedrijfsoppervlakte inmiddels is gegroeid tot 140 ha.

Factor John Rooyakkers: “Grond gaat voor ieder melkveebedrijf de basis

Frankrijk biedt Limburgse ondernemer volop groeimogelijkheden Nederlandse handelsmentaliteit opent ogen Franse boeren door Guus Queisen  beeld Guus Queisen

G

roeien naar een bedrijf met 450 koeien dat bovendien geheel zelfvoorzienend is wat betreft voer, mestafzet en energie en bovendien heel transparant voor de omgeving. Dit ondernemersdoel van het Limburgse echtpaar John en Petra Rooyakkers is in Limburg schier onmogelijk te realiseren. Wel in het Franse Bretagne. Met 140 hectare grond en 85 koeien zijn ze al een stuk “en route”. Langs de weg aan de zuidkant van het dorpje Domalain wijst een klein bordje met de tekst “Ferme Blanche” (witte boerderij) ons een weggetje in naar het bedrijf van John en Petra Rooyakkers. Een Nederlands plaatsnaambord met ‘Egchel’ aan het begin van het erf maakt duidelijk dat we goed zitten. Even later zitten we aan een Franse keukentafel met daarop Limburgse vlaai en het Limburgs als voertaal. Opvallend is dat de drie kinderen Marc, Manon en Math naast Frans ook Egchels dialect spreken ondanks dat ze in Frankrijk zijn geboren. Nederlands kunnen ze nauwelijks spreken. Ketting Op de vraag hoe een Limburgse familie 46

terechtkomt in dit Frans dorpje heeft John Rooyakkers het antwoord direct klaar: „In het dichtbevolkte Nederland lig je als agrarisch ondernemer steeds meer aan de ketting. Door de hoge grondprijs en de ligging nabij een natuurgebied waren onze groeiplannen op het ouderlijk bedrijf in Helden-Egchel niet realiseerbaar. Onze bedrijfsadviseur Jo Aelmans van Aelmans Agrarische Advisering uit Voerendaal, die onze ondernemersvisie kende en wist waar we in Nederland tegen opliepen, bracht ons in contact met Jo Dormans, een voormalige verkoper van Miedema landbouwmachines in Frankrijk. Door zijn jarenlange werkzaamheden had hij hier een gigantisch netwerk opgebouwd. Hij tipte ons over drie naast elkaar liggende bedrijven die te koop stonden. Deze drie hebben we gekocht en tot één bedrijf omgevormd.” Met het oog op een verdere expansie kocht Rooyakkers de daarop

Grond Rooyakkers heeft een duidelijke visie op de toekomst, met name als de Europese melkquotering in 2015 verdwijnt. Vanaf dat moment mag iedereen zo veel melk produceren als hij wil of kan. Dan zullen andere aspecten bepalend zijn voor de hoeveelheid melk die een veeboer produceert. Volgens Rooyakkers wordt grond daarbij de bepalende factor. „Grond gaat voor ieder melkveebedrijf de basis vormen. Wil je een toekomstgericht bedrijf, dan moet je eerst beschikken over voldoende grond. Ik wil bovendien alle voer voor de koeien van eigen akkers halen en daarop ook de geproduceerde mest verspreiden. Kortom: ik wil zelfvoorzienend zijn. En als het even kan ook wat betreft de energievoorziening. Daarbij denk ik aan energieopwekking middels het vergisten van mest.” Concreet wil Rooyakkers de komende jaren groeien tot circa 450 koeien: „Daartoe liggen hier volop kansen. Als je ze maar ziet en grijpt. Fransen zien die veelal niet.” Bang voor een melkoverproductie is hij niet. „Uiteraard groeien ook andere melkveebedrijven,

vormen.”

“In het dichtbevolkte Nederland lig je als agrarisch ondernemer steeds meer aan de ketting.” jun/jul '12


Kansen John en Petra Rooyakkers emigreerden zeventien jaar geleden. Hun kinderen Marc, Manon en Math werden in Frankrijk geboren.

maar om me heen zie ik ook veel melkveehouders stoppen. De relatief hoge tarweprijzen in de afgelopen jaren versterkt deze trend. Voor Franse melkveehouders is dit aanleiding de koeien te verkopen om graan te gaan telen. Dan hoeven ze niet meer iedere dag te werken. Een ander aspect die het aantal Franse melkveebedrijven doet slinken is de bedrijfsovername. Vanaf hun 45e jaar investeren veehouders niet meer in hun bedrijf, maar leggen hun geld opzij voor de pensioenvoorziening. Het gevolg is dat een jonge boer die een bedrijf wil overnemen dit geheel opnieuw moet opbouwen om het up-to-date te krijgen. En daar passen ze voor.” Megabedrijven Ook in Frankrijk is er soms kritiek op bedrijjun/jul '12

Groei Rooyakkers wil de komende jaren groeien tot circa 450 koeien

ven met ettelijke honderden koeien, in Nederland betiteld als megabedrijven. John Rooyakkers vindt die kritiek niet terecht. „Het is een natuurlijke ontwikkeling. Mijn grootvader startte ooit met twee koeien. Toen mijn vader het bedrijf overnam waren er tien koeien. Toen ik het vervolgens overnam liepen 50 koeien in de wei. Volgens mij is het zowel technisch, economisch als ethisch geen probleem om 400 koeien te melken. En om iedereen te laten zien wat we doen en hoe we de koeien verzorgen denken we aan de bouw van een ontvangstruimte.” Verschillen Een agrarisch bedrijf managen in Nederland of Frankrijk verschilt nogal

sterk. Een heel belangrijk aspect is het benodigde vermogen. Zo is Rooyakkers in Frankrijk slechts een fractie kwijt van wat hij in Nederland zou moeten neertellen voor landbouwgrond. De prijs van één hectare lössgrond, in de regio waar Rooyakkers boert, schommelt rond de 6.000 euro. In Limburg varieert deze momenteel tussen de 40.000 en 60.000 euro. Dit betekent tussen 7 en 10 keer zo duur. Ieder voordeel hebt ook zijn nadeel. Voor John Rooyakkers zijn dat vooral de onduidelijke en per departement vaak verschillende Franse regels. „Die zijn een crime en aan niemand uit te leggen. Zo is de handel om melk te mogen produceren per departement geregeld. Bovendien kan ik dit niet vrij

John (46) en Petra Rooyakkers uit het Noord-Limburgse Helden-Egchel emigreerden 17 jaar geleden naar hete Franse Bretagne. Daar kochten ze in Domalain, drie bij elkaar gelegen boerderijen. Op Franse bodem vond de gezinsuitbreiding plaats met de kinderen: Marc (14), Manon (13) en Math (11). Momenteel omvat het bedrijf van John en Petra circa 140 hectare (zo’n 200 voetbalvelden). Naast gras, maïs en bieten voor hun koeien telen ze ook granen en koolzaad. De grondsoort is vergelijkbaar met de Zuid-Limburgse lössgrond. In de stallen vertoeven momenteel 85 melkkoeien en 100 stuks jongvee. De koeien produceren jaarlijks gemiddeld 9.500 liter melk.

47


verwerven zoals in Nederland, maar dien je het bedrijf te kopen waar het melkquotum van afkomstig is.” Voor Rooyakkers aanleiding meerdere bedrijven te kopen. Mentaliteit Waar Rooyakkers ook veel moeite mee heeft is de beperkte handelsgeest en het gebrek aan ondernemersbloed bij zijn Franse collega’s. Als oorzaak wijst hij op de geografisch ligging. Een groot deel van Bretagne grenst aan de zee. De afstand naar de buurlanden is groot. Zo ligt Duitsland op 800 km afstand. „Daardoor zijn de boeren hier niet gewend over de grens heen te kijken, laat staan handel te drijven.” Hij ziet het als een uitdaging om bij zijn collega’s een zakelijkere opstelling te kweken. „Boeren leveren hun tarwe aan de coöperatie en wachten vervolgens gedwee welke prijs ze beuren. Doordat in- en verkopen bij de coöperaties over diverse schijven lopen, wil iedereen een deel van de winst. Dit stuwt de inkoopprijs van bedrijfsbenodigdheden omhoog en laat de uiteindelijke opbrengstprijs van agrarische producten aanzienlijk dalen. Gelukkig verandert dit door de opkomst van de termijnmarkt en de daaruit voortvloeiende transparante prijsvorming.” Rooyakkers laat het niet alleen bij woorden. Hij biedt collega’s aan ook te profiteren van zijn handelscontacten en -kennis. „De kunstmest is bij de regionale coöperatie 60 euro per ton duurder dan de kunstmest die ik uit België importeer.” Door gezamenlijk in te kopen laat hij ook Franse collega’s profiteren van dit aanzienlijk prijsvoordeel. Daarnaast betrekt hij en via hem ook Franse veehouders speciale voeders uit Nederland, zoals snoepsiroop van Nijssen-Granico uit Veulen. „Naast het opbouwen van een goede relatie met mijn Franse collega’s beperk ik met deze gezamenlijke inkoop ook de transportkosten.” Een ander aspect wat Rooyakkers ervaart is de afwachtende houding van de Franse boeren. „Zelfs als een bedrijf te koop komt wachten ze af. Als ik interesse heb neem ik met de betrokken boer contact op om te informeren naar de verkoop. Een Franse boer zal dit nooit doen. Wat ze wel doen is direct de straat opgaan om te protesteren en hun hand op te houden als het even tegenzit. Problemen zelf oplossen kunnen ze niet.

48

In mijn ogen hebben ze een communistische mentaliteit, een nasleep uit het Mitterand tijdperk.” Duidelijk is dat zijn afwijkende ondernemersvisie en – mentaliteit niet altijd strookt met de Franse. Hij heeft menig Frans heilig huisje omver geworpen. Dat bleef niet onop-

gemerkt. Tijdens de tweejaarlijkse grote Franse landbouwbeurs SIMA-SIMAGENA in 2009 werd John Rooyakkers uitgeroepen tot Franse melkveehouder van het jaar. Daarbij liet de Limburger 250 Franse collega veehouders, waaronder 12 genomineerden achter zich.

- advertentie -

ROB EMONTS ONTWERPT UW NIEUWE KEUKEN BIJ U THUIS! ALS JE TOE BENT AAN EEN NIEUWE KEUKEN LIGT EEN BEZOEK AAN DE KEUKENSHOWROOM VOOR DE HAND. EEN TIJDROVENDE BEZIGHEID DIE NIET AUTOMATISCH TOT HET GEWENSTE RESULTAAT LEIDT. Vrijblijvend persoonlijk advies inclusief digitaal 3D kleurenontwerp bij u thuis Meer dan 20 jaar vakkennis en technische kennis Rechtstreekse import vanaf fabriek Kwaliteitsmerken met gedegen garantievoorwaarden(van low budget tot luxe designkeuken) Advies en uitvoering blijven in één hand

VOOR PARTICULIEREN, BEDRIJVEN, BOUWBEDRIJVEN & AANNEMERS WWW.EMONTSKEUKENS.NL | INFO@EMONTSKEUKENS.NL | 06- 22 03 63 76 | LANDGRAAF jun/jul '12


column

H

et is in deze tijd tegen de stroom oproeien als je wat goeds over de EU hebt mee te delen. Ondergetekende hakt er ook lekker op los, over hoe die idioten Griekenland de euro hebben kunnen geven, over de bureaucratie, over het eerst laten ontsporen van de financiële wereld in de goede tijden en vervolgens in de slechte tijden, banken, hypotheken en huizenbezitters aan banden te leggen en zo het economisch herstel de nek om te draaien en meer van dat soort primitieve, maar heel terechte denkbeelden. En toch... het verenigd Europa heeft ook heel wat goeds gebracht. De voordelen van vrije handel, het tegengaan van concurrentievervalsing en het wegnemen van allerlei belemmeringen aan de grenzen is elders in dit nummer al aan de orde gekomen. We kunnen veel meer zaken doen binnen heel wat minder tijd dan wanneer elk land nog lekker zijn eigen economie dacht te kunnen steunen met jun/jul '12

allerlei protectionistische maatregelen. Een zege is ook ronduit de stroomlijning van allerlei betalingsprocessen in Europa, interbancaire samenwerking en grensoverschrijdende betalingen. Zo kan nog wel heel wat meer opgenoemd worden. Minder bekend is, dat Brussel er ook voor gezorgd heeft dat we makkelijker ons geld kunnen halen aan de andere kant van de grens. De EU heeft bijvoorbeeld afgedwongen dat daar uniforme regels en procedures voor gelden in de vorm van een Europees Betalingsbevel. Een vordering incasseren in het buitenland loopt daardoor tussen alle lidstaten op dezelfde vaststaande wijze, redelijk makkelijk en soepel. De kosten van grensoverschrijdende incasso’s hoeven daardoor ook nauwelijks duurder te zijn dan binnen eigen land. Sterker nog: veelal zal het aanmerkelijk sneller gaan dan de eigen nationale procedures van de diverse landen. Duitsland had al een heel efficiënt en snel systeem voor de opeising van onbetwiste vorderingen. In Nederland gaat dat inmiddels ook al redelijk soepel, maar zeker niet in alle landen. Zo heb ik België wel eens

een kort geding gevoerd, dat meer dan twintig jaar duurde. Niet dat er erg veel in gebeurde, de zaak lag meestal stof te vergaren in een bureaulade op het gerechtshof. Voor mijn cliënt was het tijdsverloop alleen maar gunstig en de tegenpartij wide wel, maar kon haar advocaat niet meer betalen of zo iets. Uiteindelijk kregen we bericht dat het dossier kwijt was geraakt bij de verhuizing naar een nieuw gebouw van het gerechtshof in Antwerpen en daar moesten we het mee doen. Dat was een extreem voorbeeld, maar ook andere, relatief simpele zaken, blijken makkelijk een termijn van tien jaar te kunnen halen in België. Dat soort zaken schrikt natuurlijk af. Daarnaast bestaat in elk land de nodige huiver ten aanzien van de kosten van een procedure in het buitenland. Op zich is dat niet terecht. De uurtarieven van advocaten in België liggen aanmerkelijke lager dan in Nederland, maar daarvoor wordt er wel weer veel meer tijd aan een zaak besteed en

komen daarmee ongeveer op hetzelfde uit. Bovendien kent België geen reële vergoeding van proceskosten ten behoeve van de winnaar van de zaak. In Nederland krijgt met grofweg 30% tot 70% vergoed, terwijl in Duitsland de verliezer de volledige kosten van de winnaar moet vergoeden. Winnen is daardoor in Duitsland aanmerkelijk goedkoper dan in Nederland, maar verliezen des te veel duurder. Ook in dat soort zaken echter heeft het Europees Betalingsbevel eenheid geschapen, althans dus voor zover het een onbetwiste vordering betreft. Wie deugdelijk heeft geleverd en dus gewoon recht heeft op zijn geld, is daarmee dan heel wat beter af. Belangrijk dus voor wie handel drijft over de grens: men kan bij een onwillige afnemer vaak nog makkelijker aan zijn geld komen via de rechter dan hier in eigen land en dat ook nog eens tegen nagenoeg gelijke kosten. Toch nog niet zo gek bedacht door dat zootje daar in Brussel...!

mr Charles Lückers

Leuk: zaken doen in europa, maar hoe kom ik aan mijn geld?

mr Charles Lückers is advocaat te Heerlen en Maastricht en drijft zijn eigen incassoformule onder de naam Advocasso.

49


essay

Art, the final frontier door govert derix  beeld koen den os

H

et beroemdste mislukte experiment uit de geschiedenis van de natuurkunde is dat van Michelson en Morley uit 1887. Aan het einde van de negentiende eeuw leek de fysica niet het meest spannende vak om te beoefenen. Vooral ook insiders geloofden dat de belangrijkste verbanden waren ontdekt. Alleen een paar hardnekkige problemen bleven zeuren. Eén van die kwesties was de vraag of de ruimte gevuld was met een ijl medium waardoor electromagnetische straling zoals licht zich bewoog. De Amerikanen Michelson en Morley bedachten een ingenieuze proef waarmee je het bestaan van die ether zou kunnen aantonen: een apparaat waarin een lichtstraal op een spiegel viel die de straal splitste in twee stralen: één met de beweging van de aarde rondom de zon mee, en één haaks daarop. Beide stralen in verschillende richtingen werden vervolgens teruggekaatst naar een detector, zodanig dat je ze met elkaar kon vergelijken. De verwachting was dat hieruit een verschil in snelheid zou blijken, veroorzaakt door de weerstand van de ether en de snelheid van de aarde. Er werd echter geen verschil gemeten! De Nederlandse natuurkundige Lorentz probeerde het contra-intuïtieve resultaat nog wiskundig te corrigeren. Maar het was Einstein die ervoor zorgde dat het experiment voor altijd beroemd werd. Hij stelde dat er geen verschil gemeten kón te worden omdat de snelheid van het licht absoluut was. In welke verschillende richtingen je de twee lichtstralen in het spiegelexperiment ook zou sturen, in alle gevallen zouden hun snelheden gelijk blijven.

50

Aldus zag de relativiteitstheorie het licht die stelt dat ruimte en tijd relatief zijn. Made in Mirrors Waarom deze natuurkundige reflectie in een ZUID over het thema ‘buitenland’? Omdat het spiegelexperiment van Michelson en Morley een inspiratiebron was voor het project Made in Mirrors (zie www.madeinmirrors.org) waaraan ik in 2006 mee gestalte mocht geven en dat begin 2007 een aftrap beleefde tijdens een miniconferentie in Guangzhou in de Chinese Pearlriver Delta. De gedachte van Made in Mirrors is nog steeds om kunstenaars, curatoren, schrijvers, filosofen en anderen die zich bekommeren om het culturele wel en wee van onze tijd, tot internationale kruisbestuivingen te laten komen. Door middel van residencies, gastcuratorschappen, uitwisseling van exposities en onderzoeksinitiatieven is het de uitdaging om culturen ín culturen te reflecteren en te kijken wat dat oplevert. Stel dat je een culturele lichtstraal mikt op China, Nederland en Brazilië en vervolgens de terugkaatsingen met elkaar vergelijkt. Zien Nederlandse kunstmensen in Brazilië hetzelfde als wat Braziliaanse kunstmensen in Nederland zien of Chinese kunstmensen in Brazilië? Nee, natuurlijk niet. Maar de grondgedachte was wel dat het boeiend zou zijn om te onderzoeken of het expliciet maken van culturele verschillen een manier zou zijn om gelijkenissen of zelfs grondstructuren aan de oppervlakte te brengen. Hoe komt bijvoorbeeld culturele identiteit of de notie van ‘het zelf’ hier en daar tot stand? Een beetje zoals de

linguïst Noam Chomsky het had over de deep structure van onze taal en de eventuele aangeboren constanten van talen wereldwijd, zo zou Made in Mirrors een intercultureel spiegelexperiment zijn om bepaalde parameters van humaniteit – en misschien wel een soort absoluut licht van menselijkheid – op het spoor te komen. Of vergelijk het met de filosoof Michel Foucault, die als een archeoloog van het denken de diepere lagen van onze mentale ruimte afstruinde op zoek naar een begrip van de werking van macht, groepsvorming, discriminatie en de regels die bepalen wat je wel en niet mag en kunt zeggen. Op de vraag of Made in Mirrors deze ambities vijf jaar later waar heeft gemaakt, moet ik het antwoord schuldig blijven. Als de dag van gisteren kan ik mij de levendige sessies herinneren bij Vitamin Creative Space in Guangzhou, in aanwezigheid van geestelijk vader van het project Stijn Huijts, die op indrukwekkende wijze de diverse culturele energieën wist samen te smeden in een constructief project. Hoe hou je een goede dialoog in de wetenschap dat je culturele bagages compleet verschillend zijn? Toen ik in China mijn verhaal over Michelson en Morley presenteerde als grondslag van Made in Mirrors zág ik hoe men zich aan de Chinese kant van de tafel achter de oren krabde. Maanden eerder, tijdens een bijeenkomst in Het Domein in Sittard, hadden de Chinese partners echter juist enthousiast gereageerd toen ik verried bij mijn denkwerk de I Tjing te hebben geraadpleegd – iets wat ik als professional niet zomaar zou doen, maar nu juist meende te móéten doen om gevoel te krijgen voor de Chinese energie. Uit die spiegeling met het spreukenboek was trouwens de projectnaam geboren. De Chinezen reageerden enthousiast. Want ja, het raadplegen van het orakel was volgens hen in China nog altijd zeer populair. Tegelijk was Stijn wel weer zo wijs om de oraculaire vingerwijzingen uit de subsidieaanvraag te schrappen. Toen een half jaar later in het gouvernement in Maastricht een expositie plaatsvond over Made in Mirrors had curator Lene ter Haar mijn schets van het aangepaste experiment van Michelson en Morley prompt tussen de kunstwerken aan de wand geprikt. Het zijn futiele autobiografische details. Maar ze geven wel aan dat het jun/jul '12


“De menselijke geest is niet gemaakt om de kosmos te begrijpen” reilen en zeilen van het project zelf is te zien als een spiegelexperiment. Wat is waar wel en niet verstandig? Wat zijn in welke context de knoppen waar je aan moet draaien om subsidie te krijgen? Terwijl ik deze herinneringslichtstraal afvuur op het prille begin van toen en hem probeer op te vangen met de naar eer en geweten zo schoon mogelijke spiegel van het heden, dringt zich inderdaad de vraag op of Made in Mirrors – met al zijn resultaten, feedbacks en anekdotes – niet een prachtonderwerp is voor zichzelf. Zoals het zelfportret bij menig schilder leidt tot een apoteose, zo zou een spiegelexperiment met het exjun/jul '12

periment zelf tot verrassende resultaten kunnen leiden. Breng de Nederlandse, Chinese, Braziliaanse en Egyptische bevindingen van een Sidi El Karchi, Maria Barnas, Bárbara Wagner, Cao Fei, Jeffrey Kuckelkorn en al die anderen samen in een soort Large Field Array (de naam van een prachtinstallatie van Keith Tyson in 2007 in De Pont die was opgebouwd uit talrijke separate kunstwerken die ieder voor zich én samen een verhaal vertelden): welk universeel of menselijk narratief zou daarbij aan de oppervlakte kunnen komen? Resistance is futile Welbeschouwd gaat Made in Mirrors over de vraag of er zoiets bestaat als universele waarden. En als ze bestaan: wat zijn die waarden dan, en hoe kun je ze op het spoor komen? Ik moet bekennen dat ik zelf in de loop der jaren steeds meer ben gaan twijfelen over de status van zulke waarden. Ik ben geen platonicus die gelooft dat ze ergens in een onafhankelijk eeuwig rijk liggen te wachten om door ons te worden toegepast. Waarheid, schoonheid en goedheid hebben geen zelfstandig bestaan, maar

ontstaan in debat, kunst, muziek, soms politiek en (gelukkig vaker dan menigeen denkt) in de gremia van bestuur en wetenschap. De filosoof Popper zei dat veel begrippen als heipalen zijn, die we in een moeras slaan. We zullen nooit weten of er een vaste ondergrond is. Zelfs de relativiteitstheorie van Einstein heeft als product van de menselijke geest zijn grenzen. Het nieuws over het neutrinodeeltje dat bij CERN in Zwitserland sneller zou reizen dan het licht mag dan vals alarm zijn geweest, meer dan ooit beginnen we te begrijpen dat de menselijke geest niet is gemaakt om de kosmos te begrijpen. Hij kan echter wel experimenten bedenken om de eigen grenzen te verkennen en op te rekken. En mócht het ooit zo zijn dat we aan de uiterste rand van het universum stuiten en er inderdaad weinig meer over lijkt om nog te verklaren, dan hebben we nog altijd de domeinen van kunst en filosofie om daar tot in lengte van dagen op te reflecteren. Art, the final frontier. Ons hele leven is made in mirrors. En ook al weten we dat: resistance is futile. Govert Derix is filosoof, schrijver en adviseur. 51


- advertentie -

52

jun/jul '12


column

O

ver ons innerlijk leven leren we in onze opvoeding doorgaans niets, schrijft Frederic Lenoir in zijn nieuwste boek met de fameuze titel “Handleiding voor een evenwichtige geest en een kalm gemoed”. Ouders brengen normen en waarden bij, lezen en rekenen leren we op school en een vak leren we aan een vervolgopleiding, maar als het gaat om ons innerlijk leven, moeten we het maar zelf uitzoeken. Zaken als onszelf leren kennen, ontdekken hoe we moeten omgaan met onze diepste innerlijke gevoelens, dat proces heet 'learning by doing'. Steeds meer professionals staan op om mensen te adviseren hoe om te gaan met tegenslagen, mislukkingen in hun leven en belangrijker; hoe je je gelukkig kunt blijven voelen als de ellende op je afkomt; kortom hoe je moet leven. Lenoir schrijft dat de hedendaagse filosoof steeds meer de rol krijgt van coach. Hij moet de samenleving helpen beter te begrijpen waarom mensen leven zoals ze leven. Hiermee komt hij al snel in de rol van psycholoog. Einstein zei: Naast het feit dat we doodgaan, is er nog een constante in het leven namelijk; dat niets constant blijft. Vooral in deze fase van de mensheid, hebben mensen behoefte aan specialistische hulp bij alle veranderingen van alledag. In dat kader bezocht ik recent een cursus Trainer Betaald Voetbal van de KNVB met als thema Sportpsychologie gegeven door de Engelsman Bill Beswick. Bill was werkzaam bij Sir Alex Ferguson van Manchester United en momenteel bij Steve McClaren van FC Twente. Er zijn enorm veel paralellen te trekken tussen een sportcoach en welke andere manager in het bedrijfsleven dan ook. Enorm veel geleerd die dag van Bill Beswick De ervaringen en uitdagingen veranderen ons. We beginnen als vechter, maar door alles wat er om ons heen

jun/jul '12

gebeurt en de manier waarop we ermee omgaan, evolueren we tot slachtoffer. Beswick vroeg de zaal welke kenmerken een topvoetballer bezit? Kreten als sterk, snel, kopsterk, doelgericht, leider, drive, winnaar, geloof in jezelf en zelfverzekerd passeerden de revue. Beswick onderscheidt hierin de hardware en de software. Vervolgens stelde hij de vraag hoeveel tijd de trainers besteden aan de hardware en de software. Twee rijtjes kenmerken schreef Beswick op het bord. Het rijtje hardware bestond uit 5 kenmerken, het rijtje software wel uit 15. Veruit de meeste aandacht 90 tot 95% wordt door trainers besteed aan de hardware. Beswick vertelde dat trainers een speler misschien 1 procent beter zouden maken als ze zich in die mate zouden bezighouden met de hardware. Als je echter vanaf de eerste dag aan de software werkt, verbeter je een speler direct en tot wel zo’n 20%. Gebeurt ons dat niet allemaal, dat we veel meer sturen op de hardware van de mensen in onze organisaties? De beste leiders bouwen de beste organisaties om zich heen. Niet met hun beste vrienden, maar met de beste specialisten op ieder vakgebied. Het belangrijkste in zo’n team van medewerkers is iemand die jou onomwonden confronteert met jezelf. Iemand die jou uit je eigen wereldje met je eigen interpretaties haalt, en je gewoon de waarheid vertelt. Resultaten kunnen eenvoudig leiden tot euforie of angst. Frederic Lenoir onderschrijft dit. De wereld is de afgelopen 2000 jaar enorm veranderd , maar de individuele mens loopt tegen precies dezelfd problemen aan als Socrates, Plato en Aristoteles. Hij heeft nog steeds dezelfde behoeftes en verlangens, dezelfde angsten en onzekerheden. Hij wil herkend worden en zich geliefd voelen en raakt van slag als dat niet het geval is. De mens blijft zoals hij is.

Paul Rinkens, ondernemer

Werk aan de software van mensen

53


profiel

‘Het houdt nooit op in mijn hoofd’ Zelfverklaard einzelgänger Tom Geraedts, motion graphics designer en animatieregisseur, is pas 23 en in het bezit van een imposant internationaal cv dat een oneindige honger naar leerervaringen verraadt. door gwen teo  beeld Frits Widdershoven / Willeke Machiels

A

ls Tom Geraedts op 19 augustus 1988 in Roermond wordt geboren, kan niemand bevroeden dat hij nog geen kwart eeuw later aan projecten werkt voor George Michael, BBC World News, China Network Television en hij een ontmoeting met rapper Kanye West zal laten schieten voor een reis met een vriend. Roermond is ook de plaats waar Geraedts in een café aan de groene thee zit als hij in mei een paar dagen in Nederland verblijft - Londen is inmiddels zijn uitvalsbasis geworden. Krullend haar, twinkelende, lichte ogen, rustig sprekend, af en toe Engelse woorden toevoegend aan de Nederlandse zinnen. Nu hij het gros van zijn tijd in het buitenland doorbrengt, bekijkt hij Limburg met andere ogen. Herkenning, een gevoel van thuiskomen, effe wennen, vermengd met een enige angst voor ‘oordelen’. “In mijn ogen ben ik een beginner met potentie. In de ogen van anderen heb ik soms al heel wat bereikt. Het is een kwestie van perspectief, dat snap ik wel. Ben je al aan het koken of 54

verken je net je eerste receptenboek? In dat geval, inderdaad, ik mag al aan het fornuis staan.” Carrière wordt in de zuidelijkste provincie van Nederland meestal gezien als een reeks stappen die moeten leiden tot meer geld en de mogelijkheid om een mooi huis te kopen, analyseert Geraedts. “Dat is niet het doel dat ik nastreef. Materiële welvaart is voor mij hooguit een mooi bijproduct van hard werken aan iets waarvoor ik een passie heb.” Die passie is aangewakkerd in Herten, de plek waar Geraedts zijn jeugdjaren heeft doorgebracht. Zelf omschrijft hij het als een plaats waar niets was. Dat blijkt niet negatief te zijn, maar juist stimulerend te werken voor zijn creativiteit. “Als er een keer een mooie zonsondergang was, pakte ik mijn fiets om een foto te maken. Veel regisseurs en filmmakers die ik heb ontmoet, zijn opgegroeid in een soortgelijk gehucht. Los van de hectiek van de grote stad.” Later zoeken velen hun creatieve geluk later wel in metropolen. Net als Geraedts, die gaat op zijn 19e voor het eerst op kamers in de New Yorkse wijk

Harlem. Via internet heeft de communication & multimedia design-student zijn werk gepromoot en een stageplek in The Big Apple bemachtigd. Aanvankelijk is het wonen in de ultieme grote stad intimiderend (“ik was de enige blanke in mijn buurt”), later wordt de ervaring onvergetelijk. Hij leert ‘ontzettend ruimdenkende mensen’ kennen. Hij leert de wereld en het leven vanuit ander perspectief te bekijken: “Je denkt tot dat moment misschien dat je een moeilijke jeugd hebt gehad. Maar dan ontmoet je mensen die nog veel harder hebben gevochten en geweldige dingen bereiken. Dat doet iets met je. Ik ben me ervan bewust geworden dat wanneer je uitsluitend in je eigen, vertrouwde omgeving blijft, zelfs al lees je de krant en blijf je op de hoogte via internet, het toch vaak ontbreekt aan erváringen die ertoe leiden dat je daadwerkelijk anders kunt gaat denken.” Mentor-student Dat het ook ervaringen zijn die talent doen ontplooien, daarover heeft Geraedts geen twijfels. Hij gelooft in jun/jul '12


jun/jul '12

55


het klassieke mentor-student-model. Al verwoordt de mentor een keiharde, onplezierige waarheid (“your work is really crap”), blijven doorwerken. Hoe talent precies te definiëren, vindt hij een complexer vraagstuk. Is het iets wat iemand ontzettend graag doet en waar hij of zij - als gevolg van die liefde – uitzonderlijk goed in wordt, of is het een aangeboren ‘spark’, die iemand simpelweg anders dan anderen maakt? Vervolgens dient talent zich verder te ontwikkelen. “Ik ken een illustrator van de opleiding, die briljant werk maakt. Maar hij laat het niet zien aan de industrie. Hij is onstandvastig. Ja, mogelijk heeft het met opofferen te maken. Want je moet altijd iets opgeven om verder te komen. Misschien is dat voor sommigen te moeilijk. Voor mij is het nooit zo´n probleem geweest. Ik was altijd al een einzelgänger. Vrienden had ik wel, maar ik voelde me anders. Op de middelbare school hield ik me afzijdig van groepsgedrag, mijn interesses lagen elders. Later, tijdens de multimediaopleiding, kwam ik in een warm bad terecht. Daar wist ik opeens precies wat ik wilde, met welke mensen ik me wilde omringen.” Zijn ouders hebben hem nooit in een bepaalde richting gepusht. Daar is hij ze nu dankbaar voor. Grinnikend: “Ze hebben me nooit gedwongen hoge punten voor wiskunde te halen.” Na de ouderlijke scheiding blijft Geraedts bij zijn moeder wonen, die hem vrijlaat in zijn keuze om op zijn 17e in Breda te gaan studeren en twee jaar later naar New York te vertrekken. Die vrijheid om zijn dromen na te jagen is cruciaal geweest, ziet hij nu. “De ontwikkelingsperiode tussen je 16e en 22e is vreselijk belangrijk. Het is het

“Ik was altijd al een einzelgänger. Vrienden had ik wel, maar ik voelde me anders” 56

fundament voor je latere leven. Daarom moet je je vrij kunnen ontplooien - wat dat ook mag inhouden. Het is pijnlijk als ouders iemand een richting op dwingen die haaks staat op de wens van de persoon in kwestie. Veel generatiegenoten zijn zo opgezadeld met een groot schuldgevoel. Ze hebben ouders die hard hebben gewerkt teneinde kansen voor hun kinderen te creëren. Hun kinderen moeten die kansen verzilveren, volgens de standaard van de ouders. Als ze dat niet doen, moeten ze dealen met teleurgestelde ouders - een zware last om te dragen. Ik hoor zo vaak van generatiegenoten dat ze erg lijden onder hoge druk, stress, psychische problemen hebben daardoor. Sommige mensen hoeven niet per se iets groots te doen. Ze zien niets in een directeursfunctie, ambiëren geen carrière op mondiaal niveau, ze willen slager worden in hun dorp. Wat is daar mis mee? Persoonlijk ben ik daar soms zelfs jaloers op.” Meer dan ‘visueel bevredigen’ Het is een gevoelig onderwerp, dat dieper lijkt te gaan dan een ambitieuze persoonlijkheid. Geraedts omschrijft zijn drive om dingen te doen alsof hij iets móét bereiken in dit leven. Hij weet niet waarom, of het wellicht typerend voor deze generatie is. In het verleden heeft hij gevochten tegen paniekaanvallen. “Vroeg mezelf eindeloos af: waarom

moet ik dit? Hoe ga ik het dan bereiken?” Het heeft hem de waarde van relativering bijgebracht. “Ik heb geleerd te denken: ik doe mijn best, en dat is goed.” Tegelijkertijd zal hij het perfectionisme waarschijnlijk nooit geheel loslaten; hij heeft bewondering voor werk van anderen waar dezelfde eigenschap uit spreekt. Zoals de regisseur van de commercials van een beroemd Duits automerk, van wie hij weet dat hij eerst jarenlang als artdirector heeft gewerkt. “Altijd náást de regisseur, dus. De man wordt een laatbloeier genoemd, maar in wezen heeft hij zijn perfecte leerschool gehad. Voortdurend leren, leren, leren. Onlangs maakte hij een commercial voor een cognacmerk. Hij was niet tevreden, en leverde zijn fee in om een nieuwe commercial te maken die wel voldeed aan zijn visie.” Inmiddels is Geraedts wederom een aan zoektocht begonnen. Hij wil nu ‘in plaats van enkel visueel bevredigen, ook het verhaal vertellen’ middels zijn werk. Momenteel voert hij gesprekken met specialistische bedrijven, waarvoor hij hoopt live action commercials en muziekvideo’s te kunnen produceren. Dat Geraedts nog altijd in dienst is bij een animatiestudio in Londen weerhoudt hem niet van het maken van nieuwe plannen. “Ik zie op tegen het gesprek dat ik wellicht met de mensen daar moet voeren. Ik heb er een toptijd gehad, dus jun/jul '12


natuurlijk is afscheid nemen dan niet fijn. De bedrijven waarin ik ben geïnteresseerd, hebben een database met toptalenten met wie ze samenwerken. Daar zie ik mezelf in de toekomst rondlopen. Om te beginnen als stagiair, of runner. Want ik moet eerst veel leren. Ik vind het geen probleem om weer onderaan te beginnen.” Ook andere vormen van film lonken steeds sterker. Hij heeft een korte, eigen film geproduceerd, MAELSTRØM, die op zijn persoonlijke website wordt aangeduid met woorden als short, spiritual en awakening. Geraedts vindt het inspirerend dat iedereen eigen kwaliteiten meeneemt naar een filmset. “Als film- of videoregisseur heb je een signature style nodig. Nu, in animatie, ontwikkel ik die niet. Je voert de briefing uit, leert werken in teamverband, maar creatief sta je min of meer stil.” Volgens Gearedts kan een gedegen opleiding de basis vormen voor dit besef. Hij schampert over scholen die onder andere grote, visual effects bedrijven betalen voor het plaatsen van stagiairs. “Voor zo’n bedrijf is het simpelweg free labour, onder het mom van ‘je hebt ons mooi op je cv staan’. Dat is niet goed, een stageperiode is juist bedoeld om jezelf te ontdekken en ontwikkelen. Studenten mogen een opleiding best kritisch beoordelen op dergelijke praktijken.”

jun/jul '12

Compromisloos Het is mogelijk dat Geraedts voor de eerder genoemde gewenste ‘stageplek’ of runnerbaan terugkeert naar Nederland, naar de Randstad. Gevraagd naar de ideale uitvalsbasis noemt hij zijn huidige thuis, Londen. “Londen is het ideale midden. In de VS wordt verwacht dat je grootse dromen hebt. Als je aan een Nederlander vertelt dat je een idee hebt, dan zegt hij: o ja? Londen heeft veel overeenkomsten met Nederland, maar de mogelijkheden zijn er talrijker. Zeker, ik heb weleens heimwee. Terwijl ik na een aantal weken in Nederland denk: let’s go! Limburg heeft een unieke, eigen identiteit. Een warme, down to earth-mentaliteit, die zich echter pas openbaart nadat je bent goedgekeurd. Het zit in de Limburgse cultuur, oordelen. Denk maar aan uitdrukkingen als ‘unne wazige’ of ‘die is maf’. Zo was ik een paar jaar geleden ‘die aparte jongen’, tegenwoordig hebben meer mensen begrip voor me. Ik zie het als een grote uitdaging om oordelen te doorbreken. Anderzijds, het is ook wel een heerlijk aspect van Limburg, die grapjes. Ze stellen vaak iets aan de kaak.” De ambitieagenda van Geraedts doet vermoeden dat er weinig ruimte is voor een relatie. Dat heeft geen prioriteit, verwoordt hij peinzend. Tijd om ‘in elk opzicht compromissen te sluiten’ wil hij nu niet maken. Werk is het belangrijkste - en zal altijd belangrijk blijven. “Na twee dagen nietsdoen, begint het te kriebelen. Dat heeft een keerzijde, werk hoort je niet op te slokken. Toch houdt het nooit op in mijn hoofd. Zelfs niet op de bank. De ideeën blijven komen. Mijn grootste valkuil? Ik ben best wel spiritueel en wil op mijn manier de wereld verbeteren. De vraag is of ik de verleiding weerstaan van commerciële projecten, waarin ik wel wat creativiteit kwijt kan, om daaraan te werken. Ik ben bang dat ik over tien jaar nog steeds commercials regisseer en een heel leeg bestaan leid. Ben me er bovendien van bewust dat ik in mijn persoonlijke leven mensen op afstand houd, uit angst voor commitment. Terwijl ik een relatie uiteindelijk wel belangrijk vind. Ik wil niet op mijn vijftigste denken: shit, ik heb geen kinderen.”

George Michael en Kanye West

G

eraedts werkt voor animatiestudio M-I-E in Londen, waar de BBC en China Network Television tot de klantenkring behoren. Voor die tijd maakt hij in sneltreinvaart carrière als freelancer. Ook in zijn studententijd is hij druk. Zo regisseert en produceert hij in 2007 de video Extrema Outdoor voor de dance-event-organisatie. Een jaar later verkast Geraedts naar New York om stage te lopen bij UVPH, waar hij onder meer voor HP, Adobe, Björk en Johnson and Johnson werkt. In 2009 wint hij het Cut & Paste Digital Design Tournament in Amsterdam in de categorie motion design. Het is ook het jaar waarin de manager van rapper Kanye West aan de telefoon hangt, na het zien van zijn eindexamenfilmpje ‘Eros’. Wests manager wil dat hij naar de VS vliegt voor een kennismaking, maar Geraedts heeft met een vriend afgesproken een maand lang door Europa te reizen – en doet dat ook. Superster George Michael is eveneens geïnteresseerd, voor hem werkt Geraedts aan de animatie voor de videoclip van het lied ‘December song’. Hij heeft Communicatie & Multimedia Design aan Avans Hogeschool in Breda gestudeerd en later Graphic Moving Image aan de University of the Arts London.

57


advertorial

Rockwool ziet de toekomst met vertrouwen tegemoet Rockwool in Roermond is één van de grootste werkgevers in Limburg. In de grootste steenwol productiefaciliteit ter wereld werken 1200 mensen. Rockwool is vooral bekend van brandveilige isolatie-oplossingen voor de bouw. Het bedrijf is sinds eind jaren zestig in Limburg gevestigd en staat aan de vooravond van nieuwe, grote investeringen.

V

an oudsher is de bouwwereld een mannenwereld. Bij Rockwool in Roermond, waar producten voor de bouw worden gemaakt, is dat niet anders. Toch voelen Marketing Directeur Stephanie Geelen en Public Affairs Manager Hannie Stappers zich prima op hun plek. Stephanie en Hannie zijn dagelijks bezig met het vermarkten van de producten van Rockwool Isolatie. “Dat we isolatiemateriaal maken dat brandveilig is, weet iedereen, zegt Stephanie Geelen, “maar er zitten veel meer voordelen aan onze producten die minder bekend zijn. Aan ons de taak om te zorgen dat Rockwool in één adem wordt genoemd met duurzaamheid, milieu, akoestiekverbetering , lange levensduur en MVO.” “Ook bij Rockwool merken we dat er minder gebouwd wordt door de economische crisis,” vertelt Stephanie. “Het gaat dan vooral om minder nieuwbouw. We zien wel dat de renovatiebouw door blijft lopen. Daar speelt Rockwool op in met productoplossingen die samengebracht zijn in haar Renovatieservice. Bij Rockwool kijken we naar de prestatie van het hele gebouw. Isolatie is veel meer dan wat steenwol tegen de muur plaatsen. Tegenwoordig stellen opdrachtgevers eisen aan duurzaamheid, akoestiek, energieprestatie en brandveiligheid. Als je in een appartement woont wil je liever niet voortdurend je buren horen en dat de energierekening zo laag mogelijk blijft. Een hoteleigenaar heeft graag dat hotelkamers goed geïsoleerd zijn, zodat je niet de douche

58

Rockwool isolatie gaat een leven lang mee.

van de kamer naast je hoort lopen. En directies van ziekenhuizen- of verzorgingshuizen stellen weer strenge eisen aan de brandveiligheid van het isolatiemateriaal.” Klanten van Rockwool zijn onder meer projectontwikkelaars, architecten, aannemers, corporaties en gemeenten, maar natuurlijk ook particulieren. “Het is belangrijk dat er goede samenwerking is tussen deze partijen, zegt Hannie Stappers. “Rockwool probeert veel meer te zijn dan leverancier. Vaak is niet bekend welke oplossingen wij kunnen bieden. Onder de naam Rockwool Forum houden wij daarom regelmatig bijeenkomsten, waar we inspelen op de steeds complexer wordende eisen in de

Hannie Stappers en Stephanie Geelen

jun/jul '12


aantrekkelijke nieuwbouwwoningen aan volgens het MIMI-concept.

Projectleider Stephan Gross van Wonen Limburg is

Unieke eigenschappen

enthousiast: “De woningen zijn inmiddels Stephanie een half jaaren Hannie proberen Gross somtde de uniekegroen eigenschappen volgens bouwbranche en leggen we de mogemogelijkvan te de zijnwoning en dat voeren De ervaringen zeer positief. De bewoners het MIMI-concept “Weoveral haddendoor. aanvankelijk een de lijkheden bewoond. die wij bieden uit. Hetzijn liefst kennis over de eigenschappen van de op:we “We waren in de jaren hebben er de afgelopen zomer wel even aan moeten dubbele deur naar de tuin in gedachten om de warmte, zien we dat bijvoorbeeld een architect producten die in Roermond worden ’90 al de eerste producent metmaar een wennen. Als warmte eenmaal is, kun jebreed die nietuit te dragen. ook de‘Neem kou buiten te houden. Die hebben we uiteindelijk bij zijn ontwerpen dede oplossingen die binnen gemaakt eigen recycling-fabriek, gebruiken we meer kwijt.mede Intussen bewoners hoe tochstaan vervangen een enkele deur, maar welinmet er zijn en gemakkelijk die Rockwool biedt in weten nudehet Bouwbesluit. Daarin de door groene stroom en ook onseen transport ze ermee moeten omgaan: de deuren dichthouden. Dat uitdrukkelijke leefinstructie voor de bewoners. Want je hebt overweging neemt. Het is dan nog de minimale eisen waaraan b.v. brandveikijken we hoe dat groener en efficize nu en blijft het bij warm weer lekker koel. De wel voldoen. een bewust anderënter leefgedrag nodig om optimaal de uitdaging doen te borgen datdus uiteindelijk ligheid van gebouwen moet kan. Door de inzet vanvan langere bewoners van de naastgelegen woningen kwamen op hete voordelen van de woning te kunnen genieten. Die deur moet ook de aannemer en de installateur Maar je spreekt dan echt over mivrachtwagens zijn er minder transdagen bij hun verkoeling de zomer dicht blijven. Terwijl nodig, we in Nederland kiezen voor watzelfs de architect voor- zoeken.”nimale eisen. Uiteindelijkdus is ook het in van portbewegingen hiervoor hebschrijft. Daarnaast kan de particulier cruciaal belang dat bij brand de sociben we samen met onze transporteur in diverse bouwmarkten terecht voor ale, milieu en economische impact zo de Lean en Green Award ontvangen.” 2 Rockwool producten die eenvoudig te gering mogelijk is. M.a.w. een gebouw Rockwool is al sinds de jaren zestig herkennen zijn aan een zeer gebruikskan wel aan het Bouwbesluit voldoen, een grote werkgever in Limburg. En vriendelijk verpakking met keuzewijmaar in de praktijk wil je toch vooral dat zal het bedrijf ook blijven. Hoewel zer en installatie-instructies. ” dat mensen voldoende tijd hebben bij Marketing Directeur Stephanie Geelen Stephanie: “De rol van isolatie brand veilig het pand te kunnen verer nog niet concreet op kan ingaan wordt steeds belangrijker in een tijd laten, maar ook dat de gebouwen zo staat het bedrijf wel aan de vooravond waar fossiele brandstoffen op raken min mogelijk schade oplopen voor de van nieuwe, grote investeringen die in en duurzaamheid de trend is. Goede bedrijfscontinuiteit en het milieu.” Roermond worden gedaan. Het laat isolatieproducten hebben tal van eiBij alles wat Rockwool doet speelt zien dat Rockwool vertrouwen heeft in genschappen. Het is een misverstand duurzaamheid een belangrijke rol. Limburg en een solide werkgever wil te denken dat als je thuis je zolder Hannie Stappers: “We proberen zo zijn voor de regio. isoleert deze maatregel er alleen maar voor zorgt dat je huis warm blijft, maar goede isolatie heeft in de zomer ook de eigenschap dat je huis koel blijft. Hoeveel mensen hebben niet - advertentie een zolderkamer waar het zomers erg warm wordt? De oplossing wordt vaak gezocht in de installatie van een airco, maar goede isolatie werkt ook verkoelend mits juist gebruikt en scheelt in de energierekening. Niet iedereen is echter op de hoogte van de eigenschappen van Rockwool Isolatie. We proberen die kennis wel over te brengen. Zo is het ook belangrijk om te weten dat onze producten de eigenschappen blijven behouden, ook na vele jaren. Wie dus nu kiest voor een Rockwool-oplossing hoeft niet over tien jaar opnieuw te isoleren. Rockwool isolatie gaat levenslang mee.” jun/jul '12

59


Zorg

Zorgdesign van Limburgse bodem door gwen teo  beeld jean-pierre geusens

T

echnologische ontwikkelingen worden in de zorg voornamelijk praktisch vormgegeven. Standaardisering voert de boventoon. Aldus concept- en designstrateeg Vivian Wierts uit Geleen, die kansen ziet. In 2007 studeerde ze af aan de Design Academy Eindhoven met My Little World. Een snoezelmat annex speel- en leerplek, die kan worden omgebouwd tot een soort kleine tent. Voor autistische kinderen. De belangstelling was groot, maar Vivian zag af van productie omdat ze ‘er nog niet klaar voor was’. Nu wel. “Design kan hulpmiddelen mooier en gebruiksvriendelijker maken. Zonder extra kosten.” Voordat Vivian Wierts (32) aan de opleiding ‘man and activity’ aan de Design Academy Eindhoven begon, volgde ze een zorggerelateerde studie. Ze werkte als activiteitenbegeleidster met verstandelijk gehandicapten. Het is niet haar enige ervaring met mensen met een beperking: ze heeft een 60

neefje met autisme. Als afstudeerproject wil ze iets ontwerpen voor hem, en voor andere kinderen die kampen met dezelfde stoornis. Het resulteert in een mat, die binnen een minuut of twee kan worden omgebouwd tot een soort tent. Kinderen kunnen zich erin terugtrekken, zich afsluiten voor geluid- en lichtprikkels in de omgeving, iets waaraan velen met een autisme spectrum stoornis geregeld behoefte hebben. Vivian noemt het een ‘laagdrempelig product’. “Vaak worden autistische kinderen in een andere kamer gezet om af te koelen. Dat kan associaties met straf oproepen. Deze mat kan in dergelijke situaties, mits niet te extreem, een ‘veilige, rustige haven’ zijn voor een kind. Bovendien worstelen met name kleinere zorginstellingen regelmatig met ruimtegebrek. De mat kun je opbergen.” Het materiaal is wol of stevig canvas (‘hufterproof’), witte contrasterende naden maken in één oogopslag duidelijk waar de stukken stof moeten worden gevou-

wen. Ligt de mat plat op de grond, dan komen therapeutische doeleinden aan bod. Leren spelen, omgaan met anderen. Vivian sloeg de handen ineen met een ergotherapeut van het voormalige Maaslandziekenhuis in Sittard. Een tentenbouwer werkte mee aan de constructie. Het in elkaar zetten van de ‘tent’ kan een kind niet alleen. Het is een bewuste keus in het ontwerp, interactie met iemand anders is noodzakelijk en wordt zo -onopvallend- aangemoedigd. Als de studente na haar afstuderen met haar product exposeert, zijn de reacties overweldigend. “Mensen wilden weten waar ze de mat konden kopen. Tijdens een con-

“Ik had geen gedegen businessplan, wist niet hoe ik mijn product kon vermarkten”

Kansen My Little World is een snoezelmat anex speel- en leerplek die kan worden omgebouwd tot een soort kleine tent.

gres over autisme wilden zorginstellingen meteen bestellingen plaatsen; soms wel tien stuks.” Het schrikt Vivian af. “Daar was ik nog helemaal niet klaar voor. Ik was de markt net aan het verkennen.” Via Kunstenaars & CO, tegenwoordig opgegaan in stichting Cultuur & Ondernemen (die als heeft het ondernemend vermogen in de creatieve sector te versterken, red.) mag ze haar idee pitchen. Creatievelingen worden gekoppeld aan het bedrijfsleven. Ook daar haakt ze uiteindelijk af. “Ik had geen gedegen businessplan, wist niet hoe ik mijn product kon vermarkten. Of wat ik zelf überhaupt wilde. Nu ik inmiddels een aantal jaren als zelfstandig concept- en designstrateeg werk, besef ik dat mijn hart bij ontwerpen ligt. Het bedenken van designoplossingen specifiek voor de zorg.” jun/jul '12


Zorg

Communicatie app voor de zorg door gwen teo  beeld jean-pierre geusens

T Een investeerder die zowel productie als het vermarkten voor zijn rekening neemt, dat is waaraan Vivian behoeft heeft. Zou de mat vandaag in productie zijn, dan zou een instelling er ‘1000 tot 1200 euro’ voor moeten neertellen. Nieuwe concepten voor andere producten heeft ze reeds ontwikkeld. Erover uitweiden wil ze liever niet om diefstal te voorkomen. In het verleden heeft Vivian al eens een stofzuiger voor ouderen bedacht. Met drie wielen, zodat het apparaat de trap op sjouwen niet zo zwaar meer is. In een bakje er bovenop worden andere poetsspullen opgeborgen. “Zo hebben ouderen alles bij de hand en hoeven ze niet onnodig heen en weer te lopen.” Dat kostenbeheersing in de zorgsector prioriteit heeft, betekent volgens de ontwerpster niet dat jun/jul '12

design geen plek kan verwerven in de zorgwereld. “Het idee dat design een product per definitie duurder maakt, is een onterechte veronderstelling. Het is een kwestie van iets in één keer goed doen, techniek en vormgeving slim combineren. Een gebruiksvriendelijk, aantrekkelijk product kan aan alle gestelde voorwaarden voldoen en wekt, als bijkomend voordeel, wellicht een positief gevoel op. Ooit heb ik een bestekset gezien van klei, bedoeld voor spastische mensen. Ze konden het op hun eigen manier vastpakken, waarna de voorwerpen in de oven werden gebakken. Het uiteindelijke product was een bestekset op maat. Geweldig. Meestal staat het kind-zijn, het mens-zijn, niet voorop bij producten die nu te koop zijn. Design kan daaraan veel bijdragen.”

erwijl de iPad in veel huishoudens en bedrijven in rap tempo onmisbaar is geworden, loopt de gehandicaptenzorg in Nederland geregeld ‘onbedoeld achter met toepassingen van deze ontwikkelingen’, constateert de familie Essers uit Maastricht. Voor gehandicapte zoon Dylan bedachten dochter Daisy en haar vriend Rick Merkelbach een communicatie-app. “Out of the box-denken is zeker ook in de medische wereld belangrijk.” De verbazing is groot bij het gezin Essers als Rick Merkelbach (21), de vriend van dochter Daisy (22), zijn iPad een keer overhandigt aan zoon Dylan (18). Ondanks een

lichamelijke en verstandelijke beperking, het gevolg van ‘verwisseling van delen van chromosomen’, blijkt Dylan het razend populaire computerspel Angry Birds op de iPad meteen te begrijpen. Swipen (met een vinger over een touchscreen bewegen teneinde te navigeren, red.) gaat hem goed af en hij heeft weinig moeite met de bediening van de tablet-pc. Het brengt Rick en Daisy op een idee: misschien kan de techniek worden ingezet om Dylans communicatiemogelijkheden te verbreden. Inmiddels is Dylan druk in de weer met zijn eigen iPad. Die is omhuld door een extra stevige hoes ter voorkoming van beschadiging - Dylan is beperkt in motorische

61


vaardigheden, coördinatie- en spraakvermogen. Enthousiast laat hij internetfilmpjes zien, daarbij intensief gebarend om zijn verhaal kracht bij te zetten. Sinds een half jaar bevat zijn tablet-pc ook een communicatie-app. Afbeeldingen van onder meer voedselproducten en familieleden gaan gepaard met geluid, de bijbehorende woorden zijn te horen op het moment dat hij een afbeelding aanraakt. Het lijkt zo vanzelfsprekend, een dergelijke softwareapplicatie. Toch zijn vader François en moeder Pascalle een vergelijkbaar technisch snufje niet eerder tegengekomen, niet bij onderwijs- en zorginstellingen, noch op bezochte gehandicaptenbeurzen. Spraakcomputers, communicatietoestellen, die wel. Dylan hebben ze tot op heden weinig uitkomst geboden. Te log, te traag, lastig te bedienen. Voor hen zodoende geen overweging tot aanschaf waard, nog afgezien van de vaak aanzienlijke prijs. Twee via internet verkrijgbare apparaten laat Rick zien. De prijs varieert van 3000 tot 5000 euro. “Een goede tablet-pc kost een paar honderd euro. Of daarvoor al spraakapplicaties zijn ontwikkeld? Jawel, maar het gebruik daarvan is gebaseerd op het samenstellen van zinnen met behulp van

letters.” Voor Dylan is dat een brug te ver. Moeder Pascalle weet dat op Tyltylschool de Maasgouw, waar haar zoon onderwijs volgt, ‘wel al wordt gewerkt met touchscreen-pc’s’. Tabletpc’s heeft ze echter nog niet kunnen ontdekken. Inmiddels zijn die amper meer weg te denken uit het straatbeeld. Maar onderwijsinstellingen en dagverblijven voor gehandicapten lopen in dat opzicht ‘vaker achter', concludeert François. “Onbedoeld, begrijp me niet verkeerd.” Desondanks mag de blik daar best wat meer worden verruimd. “In de Nederlandse gehandicaptenzorg overheersen aannames nog te vaak. Wie zegt dat iemand als Dylan niet overweg zou kunnen met een iPad? Over onze dochter Lindsay, ook lichamelijk en verstandelijk beperkt, is ons jaren geleden meegedeeld dat ze zich nooit in een elektrische rolstoel zou kunnen bewegen. Het tegendeel is later gebleken.” Hoewel de ‘app voor Dylan’ nog in de kinderschoenen staat (“het is een prototype”) ziet zowel het gezin als Rick uiteenlopende gebruiksmogelijkheden. Dylan kan middels gebaren duidelijk maken dat hij iets wil eten, wát is echter meestal een kwestie van gissen. Dankzij de app

“Out of the boxdenken is zeker ook in de medische wereld belangrijk.” 62

A garden center shelf. To determine if a pesticide contains a neonicotinoid, look at the ingredients foto: matthew shepherd

jun/jul '12


jun/jul '12

63


Dylan Dat Dylan met de iPad kan omgaan, is een groot compliment aan Apple

64

is dat inmiddels -deelsverleden tijd. Pascalle: “Mensen beseffen niet altijd hoe gecompliceerd het leven kan zijn bij gebrek aan communicatiemogelijkheden.” De onafhankelijkheid blijft gering, gevoelens van machteloosheid en frustratie stapelen zich op bij de persoon in kwestie en de omgeving. “Dylan slaat zichzelf soms als het hem niet lukt zich te uiten.” Op medisch gebied kan de applicatie eveneens sprongen voorwaarts betekenen, stelt ze. Het gezin denkt onder meer aan afbeeldingen van lichaamsdelen, zodat Dylan kan aanwijzen waar hij pijn heeft. Dat zou inschakeling van de juiste hulp in geval van pijn versnellen, en hij hoeft wellicht minder door de medische onderzoekmolen te worden gehaald. In breder perspectief sluit het aan bij het overheidsstandpunt, dat meer eigen verantwoordelijk-

heid, zelfredzaamheid en zoveel mogelijk hulp in de directe leefomgeving hoog op de agenda heeft staan. “Deze app kan voor heel veel mensen een groot verschil maken. Niet alleen voor Dylan.” Daisy en Rick hopen een product op de markt te kunnen brengen waarvan de aanschaf slechts een ‘euro of twee, drie’ kost. Eerst voor de iPad, later voor iPhone en iPod. Liefst met een optionele online dienst, die ouders en verzorgers de mogelijkheid biedt om eigenhandig afbeeldingen en geluid toe te voegen. Als de app automatisch switcht tussen verschillende pagina’s, aangestuurd door gps en wi-fi middels vooraf ingegeven coördinaten (“dat kun je zo programmeren”), zou dat helemaal fijn zijn. “Zaken waarover je thuis regelmatig wilt communiceren verschillen immers van onderwerpen die in een schoolomgeving aan bod komen.”

“Deze app kan voor heel veel mensen een groot verschil maken”

Vooralsnog luidt de prominente vraag wat Rick en Daisy daadwerkelijk kunnen realiseren. Beiden volgen een opleiding communicatie en multimedia design aan Hogeschool Zuyd. Onder die vlag heeft Rick tijd aan het project besteed. “We zijn er al ruim een jaar mee bezig. Programmeren vergt veel werk, en geld.” Ze hebben gepoogd contact te leggen met een aantal Limburgse zorginstellingen en –organisaties. Tot iets substantieels heeft het nog niet geleid. Voorlopig biedt één verkennend gesprek, waarbij voorzichtig interesse is getoond, de meeste hoop. Zonder financiering of

vorm van samenwerking met een andere partij denkt het stel ‘misschien eind 2013 een definitieve versie’ van de applicatie gereed te hebben. Hoogstwaarschijnlijk minder uitgebreid dan gehoopt. François: “Het belang van out of the boxdenken in de medische wereld is groot. In dit land worden al jaren kapitalen uitgegeven aan gezondheidszorg. Waaraan het echter nog te vaak ontbreekt, is dat de behoeften van de patiënt als uitgangspunt dienen. En dat die worden gekoppeld aan innovaties, zonder dat we ons als maatschappij daarbij laten tegenhouden door vooroordelen. Dat Dylan met de iPad kan omgaan, is een groot compliment aan Apple. Als je een apparaat ontwikkelt waarmee zo veel mensen, ongeacht een eventuele beperking, intuïtief kunnen omgaan, dan heb je iets goeds gemaakt.” jun/jul '12


column

Lente Akkoord?

Peter Paul Verreussel

M

et het woord lente ben ik het wel eens, dat is het inmiddels geworden. Maar akkoord vind ik wat lastiger. Ik ben helemaal niet akkoord, althans op een aantal punten. Sterker nog, het gaat heel veel geld kosten. Altijd maar weer die auto van de zaak. Het kon niet uitblijven. Aan het gesoebat over die kilometer administratie moest een keer een eind komen. De belastingplichtige die kan aantonen dat het minder dan 500 km per jaar met de door de werkgever ter beschikking gestelde auto rijdt, hoeft geen bijtelling toe te passen. De kilometers van het woonhuis naar de werkplek worden aangemerkt als zakelijke kilometers. De oncontroleerbaarheid van die kilometeradministratie is een doorn in het oog van de fiscus. De fiscus wil graag controle uitoefenen op de gereden kilometers. In het verleden is al eens gesuggereerd dat de leasemaatschappijen kilometeradministraties moeten bijhouden en ter inzage verstrekken aan de fiscus. Dit is er echter nooit doorheen gekomen. Later werd gesuggereerd elke auto met een streepjescode uit te rusten. In ieder viaduct of onder elke brug hangt een scanner zodat elke auto op het moment van passeren geregistreerd wordt. Deze registratie moet overeenstemmen met de kilometer administratie. Helaas ook deze variant heeft het niet gered. De laatste jaren heeft de fiscus veelvuldig gefotografeerd. De plaats van de foto moet overeenkomen met de kilometeradministratie van de berijder. Daarnaast heeft men inmiddels inzicht in de opgelegde boetes en de kilometerregistratie van de Nationale Autopas. Voldoende middelen om te controleren dus of de kilometeradministratie correct is. Een aantal kilometeradministraties is door de fiscus verworpen omdat deze niet overeenstemden met de andere registratie(s) die de fiscus had. Naheffingen met boetes zijn het gevolg. Ook dit leidt tot een duur controle apparaat. In het lente akkoord wordt voorgesteld dat iedereen die een auto ter beschikking heeft van de werkgever de bijtelling moet toepassen. De kilometers voor woon-werkverkeer worden nu in een keer als privé beschouwd. Iedereen rekent de bijtelling met de fiscus af. Voor velen een grote inkomensachteruitgang. In Nederland rijden ruim 800.000 van deze auto’s rond waarvan ruim 1/3 deel niet wordt bijgeteld omdat deze groep een kilometeradministratie bijhoudt. Natuurlijk wordt in praktijk gezocht naar mogelijkheden om er toch onderuit te komen. De auto van de zaak alleen nog maar op het parkeerterrein van de zaak laten staan en de echte zakelijke ritten met deze auto rijden. De woon-werk kilometers worden met een

privé vervoermiddel afgelegd en dan zijn er geen privé kilometers meer en dus geen bijtelling. Wellicht dat het mogelijk is het woonadres als werkadres te bestempelen waardoor er geen woon-werkverkeer meer is. Mijn werkgever is mijn eigen holding die op mijn privé adres gevestigd is. Theoretisch zou dit dus kunnen. Of dit in praktijk stand zal houden is uiteraard nog maar de vraag. Er komt wel een overgangsregeling. De lease contracten die voor 25 mei reeds afgesloten waren worden gerespecteerd tot 1 januari 2017. Wel dient de werkgever gedurende deze periode een heffing af te dragen ter grootte van 25% van de belasting over de bijtelling. Uitzonderingen zullen uiteraard ook nodig zijn. Met name voor auto’s die niet geschikt zijn voor privé gebruik (bestelauto) en de auto die door meerdere werknemers afwisselend wordt gebruikt . De doelstelling is dat werknemers dichter bij hun werk gaan wonen en daarmee een impuls voor de huizenmarkt komt. De overdrachtsbelasting voor woonhuizen blijft definitief op 2%. Persoonlijk waag ik te betwijfelen of deze maatregel veel oplevert. Er zal ongetwijfeld gezocht worden naar mogelijkheden tot ontwijken. Een goedkope auto voor woon-werkverkeer? Indien het niet anders kan wordt een zuinige auto aangeschaft met een lagere bijtelling waardoor de schatkist BPM en BTW derft. Niet alleen de mensen die een auto van de werkgever ter beschikking hebben worden getroffen. Ook de belastingvrije vergoeding van € 0.19 per kilometer gaat verdwijnen. Als de werkgever een vergoeding verstrekt is dat volledig belast. Reizen met openbaar vervoer wordt eveneens belast als de werkgever deze kosten vergoedt. De abonnementen die ingegaan zijn voor 25 mei worden gerespecteerd en hier is de oude regeling op van toepassing. Tot slot de vraag wie de rekening betaalt van het afschaffen van de vrije vergoeding van € 0.19 en de OV-kaart? Dat hangt sterk af van de formulering in het arbeidscontract. Als opgenomen is dat de vergoedingen gerelateerd zijn aan de fiscale vrije vergoeding is deze voor rekening van de werknemer. Is voor de werknemer sprake van een verworven recht dan zal de werkgever de kosten voor zijn rekening moeten nemen. Kortom, het lente akkoord leidt ongetwijfeld tot een woelige zomer en dito najaarsdiscussie. Peter Paul Verreussel, Baat accountants & adviseurs p.verreussel@baat.nl

jun/jul '12

65


advertorial

Business Experience 2012, met ondernemers aan tafel!

Business Experience 2012: een congres annex beurs voor het neusje van de zalm van ondernemend Limburg. Aan de wieg van Business Experience 2012 staan Ruud Coumans, product manager van MECC Maastricht en bedenker van het concept, Eric Broekaart, de kersverse directeur van MECC Maastricht, en last but not least Wim Weijnen, algemeen secretaris van de Limburgse Werkgevers Vereniging (LWV), wier jaarcongres is gekoppeld aan Business Experience 2012. We spraken de drie. ‘Meer is beter’ was jarenlang het credo in beurzenland; beurzen, bedrijfsbeurzen niet uitgezonderd, konden niet groot genoeg zijn. Organisatoren maten het succes van hun evenement af aan één ding: bezoekersaantallen. Met Business Experience 2012 breekt MECC Maastricht rigoureus met deze trend en zet in plaats van bezoekersaantallen in op kwaliteit. “Een bewuste keus. Ondernemers schreeuwen om kwaliteit”, weet product manager Coumans. Maar wat is dat, ‘kwaliteit’? En belangrijker: hoe borg je die? “Kwaliteit heeft betrekking op zowel het programma als op de deelnemers.”, antwoordt Coumans. “Wat betreft het programma hebben we voor Business Experience 2012 gekozen voor een viertal relevante thema’s: kennis, inspiratie, netwerken en matchmaking”, somt hij op. “Die vier thema’s lopen als een rode draad door het programma, dat officieus wordt geopend met een participantenmeeting. Tijdens deze meeting kunnen participanten onder een lunch elkaar beter leren kennen. Vervolgens gaan twee rondes van diverse parallelsessies van start, met branchespecifieke, maar ook brancheoverstijgende thema’s. Afhankelijk van hun sector en interesses kunnen ondernemers kiezen welke sessies ze bijwonen”, licht Coumans toe. Aansluitend vindt in het Auditorium 66

een plenaire sessie plaats. Hiervoor hebben we een aantal topsprekers weten te strikken, sommige bekend, zoals VNO-NCW Voorzitter Bernard Wientjes, andere minder bekend, maar daardoor niet minder inspirerend. “Na deze sessie verhuist het gezelschap naar de sfeervolle Expo Foyer en het Trajectum, waar ondernemers letterlijk met elkaar om de tafel gaan zitten. Niet om vrijblijvend te keuvelen, maar om samen zakelijke kansen te verkennen”, licht hij het no-nonsense karakter van deze netwerkgelegenheid toe. “De dag wordt afgesloten met een ‘social event’, noem het een borrel”, onderstreept Coumans dat er naast business ook voldoende ruimte is voor pleasure. Tot zover de kwaliteit van het programma. Maar hoe garandeer je de kwaliteit van het deelnemersveld? “Ten eerste door een programma neer te zetten dat de beoogde bezoekers aantrekt”, antwoordt Coumans. Wie zijn dat dan, die ‘beoogde bezoekers’? “Directeuren, eigenaren, beslissingsbevoegde managers, inkopers – de sleutelfiguren binnen organisaties. Maar ook kennis- en onderwijsinstellingen en overheden”, licht hij toe. “Daarbij is het zo dat entreekaarten exclusief verkrijgbaar zijn via participanten en de LWV”, snijdt Coumans de krachtenbundeling aan met de Limburgse Werkgevers Vereniging. Bij de LWV zijn meer dan 1.300 leden aangesloten, van wie naar verwachting circa een kwart Business Experience 2012 zal bezoeken. “Met de LWV hebben we een partner van formaat in huis gehaald”, haakt MECC-directeur Eric Broekaart in, die zichtbaar in zijn nopjes is met ‘zijn’ nieuwe beurs én met het partnerschap met de LWV. “Het beurzenlandschap is de afgelopen jaren drastisch veranderd; de traditionele ondernemersbeurs, met haar

‘kraampjes’ is passé. Je kunt niet meer duizenden willekeurige ondernemers in een beurshal plaatsen en hopen dat de juiste twee elkaar tegen het lijf lopen. Dat is schieten met hagel. Business Experience 2012 gokt niet op een toevalstreffer. ‘Matchmaking’ is dan ook één van de vier pijlers waarop Business Experience 2012 steunt”, legt Broekaart uit hoe de congresbeurs het antwoord geeft op een veranderende vraag. Weijnen knikt instemmend. “Tot voor kort draaide het vooral om het hapje en het drankje. Als je geluk had, kwam er ook nog een spreker opdraven die wat inhoudelijks te vertellen had. Daar werd dan met een half oor naar geluisterd”, schetst hij. “Anno 2012 is er geen animo meer voor zulk soort beurzen. Wil je als evenement serieuze ondernemers naar je toe trekken, dan moet je met

Ontmoeten Vlnr: Wim Weijnen, Ruud Coumans en Eric Broekaart. “Business Experience 2012 gokt niet op een toevalstreffer.”

jun/jul '12


of veertien van hun gasten reserveren”, verduidelijkt hij. En waar Broekaart ‘tafeltje’ zegt, bedoelt hij een compleet aangeklede luxe netwerktafel.

een inhoudelijk ijzersterke programmering komen”, weet Weijnen. Doordat de LWV haar jaarcongres koppelt aan Business Experience 2012, weet de congresbeurs zich al verzekerd van ca. 350 bezoekers uit het beoogde topsegment. “De LWV vertegenwoordigt het topje van het Limburgse bedrijfsleven, maar bundelt ook de krachten met kennis- en onderwijsinstellingen en de overheid”, vertelt Weijnen. “Ondernemers, onderwijs en overheid – de zogenoemde ‘Triple Helix’ – vinden elkaar steeds vaker; vroeger vormden ze drie aparte eilandjes, nu worden er steeds vaker bruggen geslagen. Dat doet de LWV. Waarom zou een beurs niet aansluiten bij dat concept?”, vraagt hij retorisch. “Door als LWV en Business Experience 2012 de handen ineen te slaan, creëren we een echte win-winsituatie. De LWV levert een deel van de mensen, MECC Maastricht de locatie en wij tekenen samen voor de organisatie”, schetst Weijnen de samenwerking tussen beide partners in een notendop. Eén vraag brandt al een tijdje op onze lippen. In tal van media wordt Business Experience 2012 getypeerd als ‘congresbeurs’. Wat is dat eigenlijk? “Een congresbeurs, zoals de jun/jul '12

“Ondernemers, onderwijs en overheid vinden elkaar steeds vaker”

naam al doet vermoeden, is een combinatie van een congres en een beurs”, legt Broekaart uit. “Business Experience 2012 wil zich nadrukkelijk niet profileren als een traditionele bedrijvenbeurs, maar er zit wel degelijk een ontmoetingselement in. ‘Congres’ refereert aan het kennisdeel, ‘beurs’ aan het beursdeel. Vandaar”, verheldert hij. Kan hij ook opheldering geven over de slogan Met ondernemers aan tafel? “Het programma opent met een lunch waarvoor alle participanten aanschuiven. Dat is één. Je kunt de slogan ook minder letterlijk interpreteren; ‘om tafel gaan zitten’ betekent zoveel als overleg plegen. En overleg, interactie, is waar Business Experience 2012 om draait”, licht Broekaart toe. “Het is de bedoeling dat de bezoekers na de plenaire sessie met elkaar in gesprek gaan. Participanten kunnen dan ook een tafeltje voor vier, zes

Kan een relatief klein evenement als Business Experience, dat mikt op maximaal duizend bezoekers, de grote schoenen die de BKD Limburg achterliet wel vullen? “Business Experience 2012 is niet, absoluut niet de opvolger van de BKD”, benadrukt Coumans. “Ik snap dat mensen die link leggen, maar laat mij die bij dezen dan doorknippen”, benadrukt hij. “Zelfs de locatie binnen MECC Maastricht is gewijzigd. Het evenement vindt plaats in het sfeervolle congrescentrum”, valt Broekaart Coumans bij. “Het concept Business Experience is in alle toonaarden anders dan de BKD. Laat dat voor eens en voor altijd duidelijk zijn”, laat hij geen ruimte voor misverstanden. “Een fullservice concept, inspirerend dagprogramma en niet op de laatste plaats een andere doelgroep, namelijk beslissingsbevoegde ondernemers”, verwijst hij naar de afroming van het Limburgse bedrijfsleven. Over concept gesproken: aan wiens brein is Business Experience eigenlijk ontsproten? “Zo’n idee gaat natuurlijk niet over één nacht ijs”, vertelt Coumans. “Zoiets verzin je natuurlijk niet zelf; er is uitvoerig marktonderzoek aan voorafgegaan. Daaruit is een zekere behoefte gebleken waarin je vervolgens creatief probeert te voorzien”, gaat hij verder. “We zijn overtuigd van de kracht van het concept. En wat betreft de organisatie van beurzen en congressen: met dat bijltje hebben we wel vaker gehakt”, glimlacht Coumans.

67


advertorial

Maurice Benneker (L1): “Deelnemer bepaalt mede het succes van een beurs.” Hoe evalueer je straks een evenement dat zijn succes niet wil afmeten aan bezoekersaantallen? “We verwachten maximaal duizend bezoekers, maar als we zevenhonderd of achthonderd bezoekers mogen verwelkomen, is er geen man overboord”, meent Coumans. “Mits die zeven- á achthonderd bezoekers tevreden zijn natuurlijk”, voegt hij er aan toe. “De mensen die we tot dusver benaderd hebben zijn stuk voor stuk enthousiast. Over het programma, de programma-inhoud … Over alles eigenlijk. Die positieve feedback sterkt ons vertrouwen vanzelfsprekend ook. Het is natuurlijk altijd de vraag of jouw vertaling van de marktvraag de juiste is”, aldus Coumans. Zijn er geen kritische noten over Business Experience 2012 hoorbaar geweest? “Niet één. Jij?”, kijkt Coumans Broekaart vragend aan. “Nee”, is diens even korte als veelzeggende antwoord. Dat lijkt ons een gepast slot voor het interview. Het ambitieuze Business Experience 2012 legt de lat hoog, voor zowel zichzelf als voor participanten, wetende dat geen van beide met minder genoegen zou nemen.

20/11/2012

68

L1 is mediapartner van de nieuwe congresbeurs Business Experience 2012, die 20/21 november plaatsvindt in het MECC. Naast mediapartner is L1 ook participant op de beurs, zoals ze dat ook jarenlang waren op de Bedrijven Kontakt Dagen (BKD) Zuid. We spreken Maurice Benneker, commercieel directeur, over de dubbelrol van L1 op Business Experience 2012 en over de teloorgang van de BKD Zuid. “We onderhouden al jarenlang goede contacten met MECC Maastricht. Ook nu, voor Business Experience 2012, hebben we elkaar weer weten te vinden”, legt Benneker de relatie uit tussen MECC Maastricht en L1, dat ook jarenlang een stand had op de BKD Zuid, de ‘voorganger’ van Business Experience 2012. “De succesformule van de BKD was uitgewerkt. Het aantal deelnemers is de afgelopen jaren ruimschoots gehalveerd. Toch hebben wij nooit overwogen weg te blijven op de BKD, ook vorig jaar niet. Integendeel. We hebben juist uitgepakt met een fonkelnieuwe stand. De reacties waren positief en de BKD Zuid 2011 waren voor ons persoonlijk dan ook een succes. Niettemin wisten wij ook dat de BKD zijn langste tijd had gehad en dat het tijd was voor wat compleet nieuws”, vertelt Benneker. Is Business Experience 2012 een waardige vervanger van de BKD Zuid? “Ik denk niet dat het een vervanger is”, aldus Benneker. “Vergelijken is lastig, want de opzet van Business Experience is totaal anders en daarmee ook het beoogde publiek. Het krijgt een wat exclusief karakter; het wordt geen massaevenement, maar richt zich meer op kwaliteit. ‘Minder is meer’, zeg maar. De eerste editie legt de lat hoog, maar dat is ook precies de bedoeling. Het moet de bezoekers dusdanig aanspreken dat ze volgend jaar terugkomen”, vervolgt hij. Benneker is dus enthousiast

over de opzet van Business Experience 2012? “Zeker. Business Experience zet veel meer in op het delen van kennis. Daarmee gaat de kwaliteit van het evenement omhoog”, weet Benneker. En ook de prijs van een entreekaart gaat omhoog, naar € 150. “Kennis is te koop, maar kost geld. Dat zie je terug in de entreeprijzen. Maar je krijgt er enorm veel voor terug. Ik zie die € 150 dan ook liever als een solide investering”, motiveert hij. L1 pakte op de BKD Zuid vorig jaar uit met een grootste stand. “Ook dit jaar proberen we anders voor de dag te komen. Ik kan hier nog niet teveel over kwijt, omdat de voorbereidingen nog zeer prematuur zijn. Daarbij willen we onze bezoekers ook verrassen”, hult Benneker zich in nevelen. “Het is de kunst aansluiting te zoeken bij het karakter van de beurs. Dat doen wij door met onze stand aan te sluiten op één van de vier thema’s (kennis, inspiratie, netwerken, matchmaking, red.) van de beurs. Er vindt een aantal kennissessies plaats. Wij willen met onze relaties op de beurs een concreet vervolg geven aan één van deze sessies”, geeft hij een hint op welk thema L1 wil aansluiten. Wat bepaalt het succes van Business Experience 2012? “De deelnemers. MECC Maastricht zorgt voor de randvoorwaarden, de deelnemers zijn vervolgens medeverantwoordelijk voor het succes van dit nieuwe concept. Zij moeten voor de synergie gaan zorgen. Wij moeten er met z’n allen de schouders onder zetten. Business Experience 2012 wordt een ontdekkingsreis, waarbij we de geëffende paden gaan verlaten. Dat is spannend, maar als je in de voetsporen van je voorganger blijft treden, loop je nooit voorop”, verschaft Benneker ons een mooie afsluiter.

jun/jul '12



Boeken

Persoonlijke kracht als sleutel tot succes

M

aastrichtenaar Pim Steerneman, bestuursvoorzitter bij zorgorganisatie Sevagram, schreef het managementboek ‘Persoonlijke kracht als sleutel tot succes’. Steerneman beklom de Kilimanjaro, de hoogste berg van Afrika, in Tanzania. Die ervaring maakte van Steerneman een flexibele denker. Het boek is er een met relatief weinig woorden en veel plaatjes. Het beeldverhaal is als een queeste, een

Pim Steerneman

sleutel tot succes

Hoe daargeconfronteerd. veranderingen welk gebied kstelligen, op ndering wil bewer en. Maar die innerlijke kracht maken van zijn n. wel leren kenne mens zoekt in hiernaar. Ieder olle zoektocht in welke vorm geluk. Succes ctief, succes en voor staat kunt en waar je je wat bent, n wie je vormen foto’s n, spreke taal woorden een eigen dit rode draad in de auteur een manjaro door boek van weinig kern(kr)achtig n eenvoud: een es. plaatj nde dschap en passe

ht als Persoonlijke krac

ke s sleutel s

Pim Steerneman

42-0

ISBN 978-90-8575-0

Persoonlijke tel kracht als sleu tot succes

Het boek van PIm Steerneman is te bestellgen via Sevragram, waarbij een deel van de opbrengst naar een goed doel gaat. De zorgorganisatie biedt het boek voor 20 euro aan. 15 euro is voor het boek, 5 euro voor het goede doel. Dit geldt vanaf 50 bestellingen. Concreet

zoektocht in de vorm van een avontuurlijke reis, waarbij de queeste een metafoor is voor een zoektocht naar wijsheid. Ieder mens zoekt volgens Steerneman in zijn leven naar richting, perspectief, succes en geluk. Succes in welke vorm dan ook begint met zelfkennis: weten wie je bent, wat je kunt en waar je voor staat en gaat. De foto’s van de beklimming vormen de rode draad in het boek. Een boek

ontvangt de koper de boeken voor 15 euro per stuk. De resterende 5 euro kan de betreffende maatschappelijke ondernemer (3.0) besteden aan een door hem zelf te bepalen goed doel. Het moge duidelijk zijn, dat dit geldbedrag snel cumuleert bij een grotere afname. Op deze wijze wordt degene die het

van weinig woorden, maar met een mooie boodschap: de wereld verandert maar veranderen is niet vervelend. Persoonlijke kracht is een sleutel tot succes. In die context betekent veranderen, bewegen en een andere manier van denken. Ook een andere manier van ondernemen: ondernemen 3.0. Ondernemen 3.0 impliceert bewegen en veranderen en kennis delen. Mee gaan met de tijd en dus maatschappelijk betrokken of duurzaam ondernemen. Het betekent ook gewoon doen: actie.

boek koopt geïnspireerd door de boodschap van het boek, heeft hij de mogelijkheid anderen te laten delen in die kennis én uiting te geven aan maatschappelijke betrokkenheid. Informatie: Marion Schmitz, manager PR & Communicatie, E:marion.schmitz@sevagram.nl

Niets is toeval D

e titel van het boek lijkt weinig aan het toeval over te laten. ‘Toeval’ gaat over wat de titel aangeeft Toeval. En dat is ook precies de bedoeling van de schrijver John Schilder uit Maastricht. John Schilder is eigenaar van een sportschool in de Limburgse hoofdstad. Dat hij ooit een sportschool zou runnen was niet de planning, maar toevallige ontmoetingen met de juiste personen stuurden hem in 70

Johannes David John Schilder Uitgeverij Boekenplan Maastricht boekenplan.nl

die richting. Heel veel mensen zullen dit niet onder de noemer ‘Toeval’ scharen, maar John Schilder doet dat wel in zijn boek. Het geloof speelt een belangrijke rol ik het leven van Schilder. Hij noemt zichzelf een praktiserend christen die zich laat leiden door een niet zichtbare sturing. Hij schreef het boek omdat hij mensen wil laten kennismaken met de werking van een sturing die je wordt geschonken door de allesomvattende kracht van God, Jezus en de Heilige Geest.

Deze sturing kun je volgens Schilder alleen ontmoeten door je gevoel. Het toeval is volgens de auteur een fenomeen dat mensen laat voelen dat er meer is tussen hemel en aarde. In negentien hoofdstukken, die helaas verder in het boek niet zijn genummerd, neemt John Schilder de lezer mee op de weg van het Toeval. Daarin speelt het geloof een zeer nadrukkelijke rol. Het 265 pagina’s dikke boek werkt zeker inspirerend voor mensen die het gevoel hebben

dat er meer is tussen hemel en aarde en die er voor open staan. De positieve boodschap van John Schilder overheerst in het boek. In die zin is het boek ook een steun voor mensen die het even moeilijk hebben. Toeval is niet een boek dat je even lekker snel doorleest. John Schilders’ schrijfstijl is niet overal even makkelijk, maar wie de boodschap van de auteur volgt zal zeker inspiratie opdoen. In die zin is het boek een wegwijzer in ieders toevallige zoektocht jun/jul '12


- advertentie -

Méér dan voetbal! Roda JC Kerkrade wil voetbalbeleving bieden aan een breed publiek. Op basis van een gezonde bedrijfsvoering en met veel gevoel voor de maatschappij. Bovenal willen we een positieve betrokkenheid creëren van bevolking, bedrijfsleven en overheid bij Roda JC Kerkrade. Op deze manier willen we een centrale rol spelen in de samenleving in Limburg. Graag geven we u een beeld van ons beleid en de organisatie, onze historie en roots, onze ambitie en doelstelling én de zakelijke mogelijkheden bij de sportief meest succesvolle club van Limburg. Wilt u meer informatie over de mogelijkheden bij Roda JC Kerkrade? Stuur een e-mail naar business@rodajc.nl of neem telefonisch contact op via 045-6317000. We staan u graag te woord!

jun/jul '12 NH Kerkrade www.rodajc.nl Roda J.C. Ring 1 6466

71


politiek

De rol van de Partij voor de Vrijheid is in Limburg voorlopig uitgespeeld. Ex-PVV statenlid Harm Uringa speelde ongewild een belangrijke rol in het drama PVV. door peter eberson  beeld jeanine opreij

De sloper van de PVV in Limburg

“I

k voelde mij na mijn pensionering begin 2010 nog te jong om een passief leven te gaan leiden. Ik heb een groot deel van mijn leven voor grote concerns over de hele wereld gewerkt en ik wilde mijn levens- en werkervaring voor anderen inzetten en iets nuttigs doen. Toen ben ik bij de politiek uitgekomen. De PVV heeft een aantal speerpunten die mij aanspreken zoals het streven naar een kleine overheid, law and order en het standpunt dat je de problemen in deze wereld vooral daar moet oplossen waar ze plaatsvinden en niet in Nederland. Ik was me bewust van de risico’s toen ik me bij de PVV meldde. Wat mij niet bevalt bij de PVV is de zeer scherpe toon, het generaliseren van de problemen en het gebrek aan echte oplossingen. Mijn intakegesprek was met Laurence Stassen en Roland van Vliet. Binnen een half uur waren we klaar. Kort daarna was ik aangenomen voor het klasje van de PVV. De eerste keer dat ik het PVV-klasje bijwoonde was in oktober 2010 in de Oranjerie in Roermond. Er zaten ruim twintig kandidaten voor een PVV statenlidmaatschap in de zaal onder wie, en net als ik ook voor de eerste keer aanwezig, de latere gedeputeerde Theo Krebber. Na een uur keek ik naar rechts waar Krebber zat. We voelden allebei hetzelfde: ‘moet dit een succesvolle fractie worden?’ Ik was redelijk bezorgd over het niveau dat ik aantrof. Er waren mensen bij die volstrekt niet gekwalificeerd waren en met een groot gebrek aan verbale en andere mogelijkheden. Al direct heb ik tegen Laurence Stassen gezegd ‘dit gaat niet goed.' Volgens de peilingen zouden we in Limburg wel eens tien tot vijftien zetels kunnen halen. Stel je voor dat al deze mensen straks gekozen worden. Stassen antwoordde kort: ‘we moeten het hiermee doen, beter hebben we niet’. Ik heb mijn zorgen over de kwaliteit van de fractie vele malen zowel schriftelijk als mondeling geuit. In november werd ik gebeld met de mededeling dat ik hoog op de kandidatenlijst zou komen te staan voor de

72

Provinciale Staten. Stassen kreeg nummer 1 gevolgd door Van Vliet, Bosman, Krebber en ik op plaats 5. Met zijn vijven hebben we in november kennis gemaakt met Geert Wilders in Den Haag. Die kennismaking duurde een klein uur. We waren goedgekeurd. De stemming in die tijd was euforisch. In die euforie kwam op 28 januari 2011 ook de mail van Bosman langs, waarin hij PvdA-statenlid Öztürk een stuk uitgekotst halalvlees van een Turks varken noemde. ‘Wat krijgen we nu, was mijn eerste reactie. Dit is niet mijn wereld. Ik wil niet bij een partij horen die dit toestaat. Ik heb op deze mail een reactie gegeven waarin ik nadrukkelijk afstand nam van de inhoud van deze mail. Laurence Stassen heb ik nog gevraagd ‘weet je wel zeker dat je met Cor Bosman verder wilt?’ Intern gebeurde er verder niets met de mail. Meermaals heb ik Stassen laten weten te stoppen met Bosman. Die man is besmet. Met de mail ben ik in maart 2011 naar Wilders gestapt. Hij nam direct afstand van de mail en vroeg zich af waarom Stassen niet had ingegrepen. Bij de verkiezingen in maart 2011 haalden wij tien zetels en waren daarmee de grootste fractie. Tijdens de coalitieonderhandelingen stelde Cor Bosman zich voor mij totaal onverwacht kandidaat om gedeputeerde te worden. 'Dat kan niet waar zijn' was mijn eerste gedachte. Die man doet racistische uitspraken en is ook nog eens chantabel omdat 18 mensen in het bezit zijn van zijn mail over de heer Öztürk. Tijdens de bewuste fractievergadering heb ik Bosman tot twee keer toe

“Als het niet over politiek gaat is Bosman een aardige vent” jun/jul '12


Wilders Uringa: “De kennismaking met Geert duurde een half uur. We waren goedgekeurd.”

gevraagd om afstand te nemen van zijn racistische e-mail. Dat deed hij niet. Bosman kreeg binnen de fractie drie stemmen. Van Laurence Stassen, Michael Heemels en zichzelf. Zelden was de sfeer binnen de fractie grimmiger. Bosman was door Wilders en Stassen in stelling gebracht omdat hij extreem loyaal is. Als het niet over politiek gaat is Bosman een aardige vent met het hart op de juiste plek, maar als het over politiek gaat krijgt dat bij hem religieuze trekjes. Heel eng. Bosman was de ideale PVV-er. Wilders en Stassen willen alleen maar mensen die honderd procent loyaal zijn, die geen twijfels of kritiek hebben en die blind de leider volgen. Begin juli 2011 wist ik zeker dat ik afscheid moest nemen van de PVV. Wilders was ondanks zijn toezeggingen niet meer teruggekomen op de mail van Bosman. Stassen had intussen al de term haatpaleis geïntroduceerd voor een moskee en ik dacht ‘ik moet hier weg, maar ik geef mijn zetel niet op want ik heb geen schuld aan de ontstane situatie’. Echter, mijn besluit hield wel een zeker veiligheidsrisico in want je weet maar nooit hoe de achterban zal reageren. Om die risico’s te verkleinen besloot ik vlak voor mijn vakantie mijn besluit bekend te maken. Dat was op 19 juli 2011. Ik heb Laurence Stassen en de gouverneur per e-mail van mijn vertrek uit de PVV-fractie in kennis gesteld. Daarna heb ik telefonisch met Laurence Stassen gesproken. Dat was geen prettig gesprek. Laurence Stassen toonde enig begrip voor mijn besluit maar wilde dat ik mijn zetel teruggaf aan de PVV. Dat jun/jul '12

73


Oppositie “Ik verwacht dat de PVV in Limburg stevig oppositie zal gaan voeren.”

74

heeft ze enkele malen geëist in dat gesprek. Door mijn vertrek was de PVV niet meer de grootste fractie in het Limburgse Parlement. Ik heb Laurence Stassen aangeboden dat wij geen mededelingen zouden doen over de reden van mijn vertrek, zijnde de e-mail van Cor Bosman. Uiteraard stemde zij daar direct mee in. Dat veranderde toen Laurence Stassen in november 2011 in ZUID een interview gaf en daarin nogal wat onjuiste uitspraken over mij deed. Op dat moment voelde ik mij niet langer verplicht om te zwijgen en heb ik de ware reden van mijn vertrek uit de PVV-fractie openbaar gemaakt. Dat leidde tot het vertrek van Cor Bosman uit de PVV-fractie. Op 20 april dit jaar spatte de coalitie uit elkaar na een incident bij het bezoek van de Turkse president. CDA en VVD ontlopen hun verantwoordelijk als ze zeggen dat het experiment met de PVV in Limburg is mislukt. Het besturen van een provincie is geen experiment. CDA en VVD wisten al veel eerder wat voor vlees ze in de kuip hadden met de PVV. Ik ben nog steeds verbaasd dat CDA en VVD de coalitie met de PVV niet hebben beëindigd toen de mail van Bosman naar buiten kwam. Ik kan niet hard maken dat de PVV fascistisch of racistisch is, maar ik weet wel zeker dat bij deze partij verkeerde mensen een plaats kunnen krijgen, extreem gedrag niet wordt aangepakt en positief kritische mensen niet welkom zijn. Ik wil het hoofdstuk PVV definitief afsluiten. Het werk als onafhankelijk Statenlid bevalt mij prima. Maar wat ook meespeelt is mijn leeftijd. Ik ben 67 jaar en als deze statenperiode voorbij is 70. Ik maak uiteraard geen plannen meer voor de komende dertig jaar. Met de kennis van nu zou ik mij in 2010 niet bij de PVV hebben aangesloten. Het heeft verkeerd uitgepakt, maar alles heeft een doel in het leven. Ik heb het publiek wel een beter beeld van de PVV kunnen geven. Ik verwacht dat de PVV in Limburg stevig oppositie zal gaan voeren , maar ze zullen in Limburg weinig meer voor elkaar krijgen gezien hun optreden in het eerste jaar. Hun rol is uitgespeeld

Stassen over de kandidaten: “Beter hebben we niet, we moeten het hier mee doen.”

Landelijk ligt dat heel anders. Geert Wilders is een hele slimme politicus en een visionair die heel goed de echte problemen in het land kent en verwoordt, heel goed de onderbuikgevoelens van de bevolking aanvoelt en daar politiek maximaal gebruik van maakt. Maar hij heeft maar weinig echte oplossingen en is tot nu toe niet in staat gebleken om een organisatie te bouwen die hem ondersteunt. Niets is toeval bij hem. Dat weglopen uit het Catshuis, daar heeft hij heel goed over nagedacht. Hij weet een grote groep van de bevolking aan te spreken. Een groep die steeds groter wordt omdat steeds meer mensen in onze complexe maatschappij onzekerder worden en het vertrouwen in de traditionele partijen verliezen. Dat heb ik op zeer basale wijze ondervonden tijdens de verkiezingscampagne. Ik kreeg een vrijwilliger toegewezen bij het flyeren en posterplakken. Jan, parttime taxichauffeur van beroep. Ik vroeg Jan waarom hij actief was voor de PVV. Zijn antwoord: 'de PVV zorgt voor mij. Elke week komt er buitenlander bij mijn baas die roept ‘Gooi Jan eruit, ik doe het werk voor de helft van zijn salaris.’ Zulke basale problemen. Dat is de basis van het succes van de PVV." jun/jul '12


society

Os Gezelschap Het was de bedoeling om met 80 ondernemers op een scooter door het Limburgse Heuvellandschap te toeren, maar de weergoden lieten het afweten. En dus kozen de leden van Os Gezelschap voor de beschutting van het oude stationsgebouw in Valkenburg. Dat gebouw is inmiddels een goed lopende brasserie met vergaderfaciliteiten van de familie Tummers. De familie is bekend van het tegenover het station gelegen hotel Tummers. foto jean-pierre geusens

Heinz, Daan en Bob Engels

RĂŠmy Bordewin en Philip Tummers

Gezellige drukte tijdens de bijeenkomst van Os Gezelschap

Marcel Mannheim, Frank Offermans en Eugène Driessen

John Jacobs, Wynand Wimmers en Marcel Mannheim

jun/jul '12

Robert Cozynsen, Luc Houben en Steve Zuidema

Het stationsgebouw van Valkenburg is nu brasserie

75


booming aken Een grote groep ondernemers en bestuurders van de netwerkclub Sociëté St Gerlach bracht in mei een bezoek aan de Campus van de technische universiteit RWTH Aken. Net over de grens bij Heerlen wordt bijna twee miljard euro geïnvesteerd in de nieuwe onderwijsvoorziening. Dat moet de regio Aken uiteindelijk 20.000 nieuwe banen opleveren. Er was veel bewondering voor de wijze waarop de Duitsers de Campus uitbouwen. Bewondering was er ook voor het Akense autobedrijf Kohl. Met 600 medewerkers is dit één van de grotere autobedrijven in Duitsland. Uniek voor de regio is het restaurant dat op de bovenste verdieping van het bedrijf is gevestigd. De oprichter van BMW Kohl wilde graag dat klanten ook goed konden eten bij het bedrijf en besloot een restaurant op hoog culinair niveau te realiseren. Beeld: Photostique.com


Doelstelling van de Sociëté st. Gerlach is het uitwisselen van kennis, kunde en kontakten binnen de Euregio Maas Rijn. Zien, voelen en proeven, verrassende en spraakmakende bijeenkomsten op bijzondere en stijlvolle locatie’s in de regio: Aken, Eupen, Hasselt, Genk, Luik, Maastricht en nog veel meer! Netwerken in een inspirerende ambiance met passie en plezier. Meer info? Kijk op www. soc-gerlach.com


society

80 | society

ZUID Borrel Beek foto’s Jean-Pierre Geusens en Jeanine Opreij

80 | society

Meer dan honderd ondernemers, voornamelijk uit de Westelijke Mijnstreek bezochten de ZUID Borrel die foto’s Jean-Pierre Geusens en Jeanine Opreij vier keer per jaar wordt gehouden in het Els-museum. Inmiddels is ook een editie in Maastricht gestart en komt er ook een Zuid Borrel in Parkstad. Spreker in Beek was Wouter de Vries. Inderdaad, de broer van de ZUID BORREL onlangs gestopte tv-misdaadverslaggever Peter R. de Vries. Hij Geusens vertelde de ondernemers een boeiend verfoto’s Jean-Pierre en Jeanine Opreij het succes van de ZUID-borrel in de haal over hoe je ‘een blauwe banaan’ kunt zijn.Na Dat is ook de titel van het boek dat De Vries heeft geschreven Westelijke Mijnstreek is het Zuid-Limsociety | 81 en dat in managersland een bestseller is. burgse netwerkevenement nu eveneens

ean-Pierre Geusens en Jeanine Opreij

ZUID BORREL

uitgerold naar de regio Maastricht. Bij Thiessen Wijnkoopers foto jean-pierre geusens in het centrum Jos Kern, Leo Pe Na het succes van de ZUID-borrel in de van de hoofdstad kwamen meer dan lzer en Laszlo Gr a honderd ondernemers bij elkaar om te Westelijke Mijnstreek is het Zuid-LimZUID BORREL burgse netwerkevenement nu eveneens luisteren naar strafpleiter mr. Gerard eerdervan was coluitgerold naar de regio Maastricht. Bij Spong. Een Naweek het succes dezijn ZUID-borrel in de UID BORREL ker Hiddema de gastspreker Thiessen Wijnkoopers in het centrum lega mr. Theo Westelijke Mijnstreek is het Zuid-Limg was de spre on Sp rd ra Ge ers de hoofdstad kwamen meer dan van de ZUID-borrel Johet s Ke rn, Leo Pelze in Els-museum in reveneens Advocaat mr. Wijnkoopvan burgse netwerkevenement nu en Laszlo Graven bij Thiessenin de borre het succes del ZUID-borrel ns devan tijde daar warennaar meerde dan honderd honderd ondernemers bij elkaar om te Beek. Ook uitgerold regio Maastricht. Bij stelijke Mijnstreek is het Zuid-Limaanwezig. luisteren naar strafpleiter mr. Gerard ondernemers Thiessen Wijnkoopers in het centrum gse netwerkevenement nu eveneens Jos Kern, Leo Pe | 81 dan Spong. Een week eerder was zijn colvan de hoofdstad society kwamen meer lzer en L gerold eker naar de regio Maastricht. Bij lega mr. Theo Hiddema de gastspreker honderd ondernemers bij elkaar om te Ste ph an essen Wijnkoopers in het centrum Di rix s , Gaston Soon er van de ZUID-borrel Els-museum in luisteren naar strafpleiter mr. Gerard Joins het Kern, Nicole Nijsten Leo Pelzer en La de hoofdstad kwamen meer dan szlo Grav Beek. Ook daar waren meer dan honderd Spong. Een week eerder was zijn colen nderd ondernemers bij elkaar om te r de sprekeaanwezig. ondernemers lega mr. Theo Hiddema de gastspreker rd Spong was teren naar strafpleiter mr. Gerard Gera ers op ko ijn van de ZUID-borrel in het Els-museum in Advocaat mr. W en ss ie Th j bi l ong. Een weekdeeerder was rrezijn coltij ns de bo Beek. Ook daar waren meer dan honderd a mr. Theo Hiddema de gastspreker Stephan Dirix, Ga th Postel ondernemers aanwezig. ston Soons, r Verheij en Ru teey de ZUID-borrel in het Els-museum in PeJo Nijsten en Nicole Nijsten ek. Ook daar waren meer dan honderd

dernemers aanwezig.

Benita Koetse, Roel Beugels en

Bernd Koetse

Ralf Krewinkel, Heinz Bekeschus en de heer Adler

Postel rheij en Ruth

Peter Ve

Jos Kern, Leo Pe lzer en Laszlo Gr aven Roel Beugels en Bernd Koetse

Ralph Hendriks

en Raymond He

nnekens Ruth Postel en j ei rh Ve r te Beugels Stephan Di Benita Koetse, PeRoel rixse en Bernd Koet , Gaston Soons, Joey Nijsten en Nicole Nijsten

Ralph Hendriks

en Raymond He

nnekens

Aime Eyssen en Ramona n, Haas Paul Hinskens, Emile van Wieringe en Strat van ille Cam en Dort Raoul van endriks en Raym ond Hennekens

el j en Ruth Post Advocaat ThPeter Verhei eo Hiddema gaf een inmiddels sp raakmakende lezing tijdens de ZU ID-borrel in Be ek

Advocaat Th eo Hiddema gaf een inmiddels sp raakmakende lezing tijdens de ZU ID Ralph Hendriks -borrel in Beek en Raymond He nnekens

sten en Ast

op de eerste Het was druk Maastricht in l ZUID-borre

el

Marcel Hor

Ingrid Hendrick, Lysbet h den Dulk ssen ekyau enabGu D Loyson rid st A orsten en

op de eerste Het was druk Maastricht in Ron Hennes en Luc Vanderfeesten l re -bor kens, Emile van Wieringen, Advocaat Theo Hidd Hins ZUID Paul ema gaf een inmiddels sp Straten raakmakende Raoul van Dort en Camille van lezin tijdens de ZU opgde eerste druk tw IDHe -bor reas l in BeekMaastricht Tim Gietens, Chris Dobbelstein en Chris Peters in l re ssen ZUID-bor rid Dabekau sten en Ast Marcel Hor

Marcel H

COMMERCIËLE ADVOCATEN VOOR SUCCESVOLLE ONDERNEMERS

046 4363388 | www .cvradvocaten.nl

ssen

rid Dabekau

COMMERCIËLE ADVOCATEN VOOR SUCCESVOLLE ONDERNEMERS

T

046 4363388 | www .cvradvocaten.nl

Bouwspecialiteiten B.V.

78

rid

sten en Ast

Ingrid Hendrick, Lysbet h den Dulk en Guy Loyson

sten en Ast

COM

Marcel Hor

T

Marcel Hor

Ingrid H en Gu ys rid Dabekau

Bram Dieteren, Nicole van Wijk, Kevin Hendriks en Jo Cals

j en Ruth Post

Peter Verhei

Advo inmid tijden

Richard Kunne, Tamara Hagmanns, en Luc Roos


- advertentie -

Reputatie moet je verdienen… Daar moet je wel wat voor doen. Aan een reputatie moet je bouwen.

Sinds haar oprichting investeert Limbourg & Partners in haar re-

Vraag het maar aan de eigenaren van het wereldberoemde cham-

putatie als dé specialist in executive search, interim management

pagnemerk Moët & Chandon. Sinds 1743 bouwt dit merk aan zijn

en detachering in de Euregio. Wat dat betreft hebben ze inmiddels

nagenoeg smetteloze imago.

een naam hoog te houden. Integriteit, passie voor het vak en een grenzeloze interesse in mensen zijn de kernwaarden die ze hierbij

Respect voor traditie, lagering op de edelste houtsoorten en de beste

hanteren.

vinificatiemethodes zorgen ervoor dat dit champagnemerk zijn eigen ‘persoonlijkheid’ heeft. De champagne van Moët & Chandon

‘A match made by Limbourg’ staat garant voor succes! Kijk maar

is niet voor niets favoriet bij de echte connaisseurs.

naar de talrijke bedrijven en instellingen die inmiddels; topmanagers, aanstormend talent of interim specialisten via Limbourg &

Limbourg & Partners bestaat ‘sedert’ 1993. Nog niet lang genoeg

Partners aangetrokken hebben.

om net zo stevig in de samenleving verankerd te zijn als voornoemd champagnemerk. Maar toch…

L E A D I N G

E X E C U T I V E S

Y O U N G

E X E C U T I V E S

www.limbourg.eu

P R O J E C T

P R O F E S S I O N A L S


Toine Janssen, bio-ondernemer

“De campus Chemelot zet ideeën direct om in business.”


Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.