Brochure plan climat/Klimaatplan

Éditeur responsable :

Administration communale de Schaerbeek Place Colignon • 1030 Schaerbeek • Bur 2.28 02/244 72 52 • planclimat@1030.be www.1030.be/climat

Un Plan Climat pour Schaerbeek, ça sert à quoi ?

Un Plan Climat est une réponse au réchauffement climatique, un fait aujourd’hui avéré et dont nous subissons déjà les impacts. Celui-ci est causé par l’élévation des concentrations des gaz à effet de serre (GES) dans notre atmosphère, principalement du CO2. Il n’est plus possible de revenir en arrière, nous devons agir pour limiter cette augmentation des températures et ses conséquences désastreuses : élévation du niveau des mers, phénomènes météorologiques intenses, déplacements de populations…

Le phénomène du réchauffement ne connaît pas les frontières. Il implique des efforts de chacun, à tous les niveaux : pays, industries, villes, citoyens...

+2,5°

depuis 1830 observés à la station météorologique d’Uccle

Pour limiter le réchauffement mondial entre 1,5 °C et 2 °C maximum d’ici à 2100, l’Union Européenne s’est fixé un objectif ambitieux : réduire les émissions de gaz à effet de serre de 55 % (par rapport à 1990) d’ici 2030 et atteindre une neutralité carbone en 2050 (équilibre entre les émissions et l’absorption naturelle du CO2).

À l’aide de son Plan Climat, la Commune qui s’aligne sur ces objectifs ambitionne elle aussi d’atteindre une baisse de 55% d’ici à 2030.

Le Plan Climat comporte deux volets : un diagnostic et un plan d’actions. Un bilan a été réalisé pour connaître les émissions sur la totalité du territoire communal, ainsi que les émissions propres à l’administration. Il est accompagné d’une analyse des vulnérabilités de la commune aux changements climatiques : canicules, risque d’inondations, etc.

Construit avec l’aide de nombreux acteurs, le plan d’actions fixe un cap et des objectifs clairs sur le long terme et recense les actions concrètes à mettre en place pour les atteindre. En se dotant d’un tel plan, la Commune de Schaerbeek entend elle aussi jouer son rôle et lutter activement contre le réchauffement climatique à l’échelle locale.

Des enjeux mondiaux, des impacts locaux

Si le réchauffement est planétaire, celui-ci produit ses effets différemment selon les régions du monde et les particularités de chaque lieu.

Le réchauffement climatique fait peser sur nos villes des menaces multiples et identifiées (environnement, santé, confort, mobilité).

C’est pourquoi et parallèlement à nos efforts de réduction des émissions, nous pouvons à la fois anticiper les impacts sur nos lieux de vie et adapter en conséquence nos infrastructures et nos habitudes

Surchauffe des rues et des bâtiments

Impacts sur la santé

Mortalité hivernale et estivale, qualité de l’air, maladies Perte de biodiversité

Entraves à la mobilité

Gel, neige, inondations, températures > 30°

Raréfaction de l’eau potable

Préparer Schaerbeek au réchauffement climatique

Le climat de Schaerbeek a déjà changé et va continuer à évoluer. Suite au diagnostic des vulnérabilités du territoire, trois axes de travail prioritaires ont été épinglés : la végétalisation, la gestion de l’eau et la lutte contre la surchauffe des quartiers

Face à ces vulnérabilités, de nombreuses pistes d’action existent. En voici quelques exemples.

Augmenter la végétalisation

La création d’espaces végétalisés dans les espaces publics et privés permet de réduire les îlots de chaleur.

Améliorer la gestion de l’eau

Les surfaces perméables peuvent être étendues par l’adoption de matériaux poreux pour les voiries, afin de réduire les risques d’inondation.

Valoriser les toitures

Les toitures peuvent servir de support à des panneaux photovoltaïques ou être végétalisées en cas de toiture plate. Avantages : rétention de l’eau de pluie, absorption du CO2 et meilleure isolation thermique.

Éviter la surchauffe des bâtiments neufs et passifs

Les nouvelles constructions, mieux isolées, réduisent les émissions liées au chauffage. Mais en été, elles peuvent accumuler la chaleur si elles ne sont pas protégées de l’excès de rayonnement solaire, par exemple avec des stores extérieurs.

Le bilan du territoire Schaerbeekois

Nous vous présentons les chiffres les plus marquants de notre diagnostic des émissions de CO2 sur l’ensemble du territoire communal, incluant les entreprises, les particuliers et l’administration communale.

Par rapport à l’objectif des -55% d’ici à 2030, une réduction de -19% d’émissions a déjà été observée entre 2007 et 2018.

Saluons les efforts des habitants de Schaerbeek qui ont permis une réduction de 26% d’émissions liées aux habitations grâce à une meilleure isolation ou des chauffages plus performants.

Émissions de CO2 par secteur

Bâtiments communaux

Transport routier

plus d’installations photovoltaïques entre 2007 et 2018

plus de puissance près de 4.000 kWc/an en 2018

Résidentiel

d’émissions de gaz à effet de serre de 2007 à 2018 pour le territoire communal Industries et commerces

Et si, ensemble, on allait plus loin ?

La baisse des émissions reste le principal objectif de la lutte contre le réchauffement climatique. Si des diminutions sont déjà observées, atteindre une baisse des émissions de 55% d’ici à 2030 demandera de poursuivre les efforts déjà consentis. Ici aussi, le diagnostic nous a permis de déterminer les axes de travail prioritaires sur lesquels agir.

1. L’énergie à la maison et au travail

Améliorations techniques (isolation, chaudières performantes, appareils A+++, etc.) et modification de nos comportements, une combinaison idéale pour baisser notre consommation ! En plus de diminuer les émissions, les changements de comportement permettent de réduire les factures énergétiques.

2. Se déplacer

Aujourd’hui, la mobilité en ville c’est la multimodalité, à chaque trajet son mode de transport :

- Pour les petits trajets : à pied ou à vélo (partagé ou privé)

- À vélo et métro, trottinette et bus, voiture partagée ou taxi pour les trajets plus longs... Toutes les combinaisons sont possibles !

3. Limiter les déchets

En 2019, les 4 527 tonnes de déchets traitées par le service Propreté Publique de la Commune (déchets sauvages, encombrants, poubelles publiques…) représentaient le deuxième poste d’émissions du bilan de l’administration. Le meilleur déchet est celui qui n’existe pas ! À nous de nous interroger sur la nécessité de nos achats, de leurs emballages, de leur conditionnement…

À Bruxelles, l’immense majorité des déchets organiques alimentaires produits n’est pas triée. Ils finissent ainsi dans l’incinérateur au lieu d’être valorisés. En 2023, le tri de ces déchets sera obligatoire à Bruxelles. Pourquoi ne pas commencer tout de suite ?

4. L’alimentation durable Notre alimentation représente 1/3 de notre impact sur l’environnement ! Pour limiter cet impact, revoyons nos habitudes alimentaires. Mangeons moins, moins gras et moins de viande. Notre santé, nos finances et la biodiversité en profiteront également ! Privilégions également une consommation locale, de saison et bio

5. La transition économique durable Avec sa nouvelle stratégie « shifting economy », la Région parie sur le dynamisme des acteurs économiques bruxellois pour relever le défi d’une économie décarbonée plus en phase avec les objectifs climatiques, environnementaux et sociaux. À Schaerbeek, nous voyons aussi la transition comme une opportunité économique et non comme une contrainte.

200 actions pour le climat

Élaboré avec l’aide de nombreux acteurs, le plan d’actions définit des objectifs clairs et recense les actions concrètes à mettre en place.

• LES ACTIONS D’ATTÉNUATION

Il s’agit des actions qui visent à réduire à la source les émissions de gaz à effet de serre. Elles sont réparties en deux catégories :

• Celles qui concernent directement la vie de l’administration communale et sont menées par les services communaux (panneaux solaires sur le toit des écoles, électrification de la flotte de véhicules communaux, politique de déplacement du personnel, clauses environnementales dans les marchés publics, sensibilisation des agents au tri des déchets…) ;

• Celles qui ont un impact en dehors de l’administration et qui concernent aussi directement les citoyens et les usagers du territoire (Plan régional de mobilité à l’échelle locale, création d’une recyclerie communale et d’un Conseil Consultatif de l’Alimentation Durable, primes aux initiatives citoyennes, développement de communautés d’énergie citoyennes, conseils en rénovation des logements, optimisation du tri des déchets des commerçants, développement des composts de quartier…).

• LES ACTIONS D’ADAPTATION

Il s’agit des actions visant à anticiper les impacts des changements climatiques et à adapter en conséquence nos infrastructures et nos habitudes. Elles concernent à la fois la vie de l’administration, l’ensemble du territoire communal et ses acteurs (déminéralisation des espaces privés et publics, végétalisation des toitures, mise à disposition de lieux frais en période de fortes chaleurs, pose de citernes d’eau de pluie…).

Il serait difficile de décrire en détail les 200 actions envisagées, mais le schéma suivant en résume les grandes thématiques.

Moins de déplacements en véhicules thermiques

Flotte 100% électrique + carburants alternatifs

Encourager les déplacements moins polluants

Zéro déchet

Moins de déchets non-valorisables

Politique bas carbone pour les déplacements scolaires

Optimiser le tri et le traitement

Rationnaliser les déplacements

DÉPLACEMENTS DÉCHETS

Une alimentation saine et durable dans les écoles et l’administration

Recours aux énergies renouvelables

Des bâtiments publics neutres en énergie

Rationaliser et durabiliser les achats

Zéro déchet

Une politique Green IT

Agir sur le comportement des occupants

ÉNERGIE

Réduire l’impact des travaux

Soutenir les changements de comportement

Moins de déchets non-valorisables

S’inscrire dans la Politique régionale de transition économique

Promouvoir le passage aux énergies renouvelables

DE Optimiser le tri et le traitement

Accompagner les acteurs économiques locaux

Améliorer la performance énergétique des bâtiments

Améliorer la performance énergétique de l’éclairage public

ADAPTATION AUX CHANGEMENTS CLIMATIQUES

Analyse et inventaire des bâtiments

Projets pilotes d’îlots de fraîcheur

Instaurer des règles adaptées pour les permis d’urbanisme

Lieux frais complémentaires aux îlots de fraîcheur

Accompagnements en période de fortes chaleurs

Gérer localement l’eau de pluie (Gestion Intégrée des Eaux Pluviales)

si l i e n et

Renforcer les supports de biodiversité

Utilisation rationnelle de l’eau

Végétaliser intensivement

Sensibiliser à l’impact de nos modes de vie sur le climat

Une offre alimentaire durable et accessible à tous

Renforcer les alternatives à la voiture individuelle

Encourager et partager les pratiques alimentaires durables

Encourager la transition vers des véhicules propres

Limiter le trafic de transit

Limiter les émissions liées au fret

Faire évoluer les pratiques d’entretien (arrosage, taille…)

Développer l’autonomie en eau

Végétaliser intensivement

FORTES

ÉCOSYSTÈMES

DE CHALEUR CONFORT DES BÂTIMENTS

Schaerbeekré

Et maintenant, à nous de jouer !

Avec son Plan Climat, l’objectif de Schaerbeek est d’engager et de mobiliser avec elle l’ensemble des acteurs et actrices du territoire sur le long terme.

Citoyens, commerçants, associations… Toutes et tous ont un rôle actif à jouer dans le processus de transition. Pour cela, des incitants et des subsides toujours plus importants permettent aussi aux Schaerbeekoises et Schaerbeekois de se mobiliser autour du Plan Climat.

Découvrez-les ici : 1030.be/prime-citoyenne

milieuraadgeving@1030.be klimaatplan@1030.be

www.1030.be/nl/premie-burgerprojecten

OM UW PROJECT TE REALISEREN VOOR HET KLIMAAT /ENOF DUURZAME

TOT

Ontdek ze hier: www.1030.be/nl/premie-burgerprojecten

belangrijker om de inwoners van Schaarbeek te mobiliseren voor het Klimaatplan.

Burgers, handelaars, verenigingen, enz. hebben allemaal een actieve rol te spelen in de vereiste transitie. In dat verband zijn stimulansen en subsidies altijd

Met het Klimaatplan wil de gemeente Schaarbeek alle spelers op haar grondgebied op lange termijn mobiliseren.

En nu is het aan ons!

Een project, een premie!

Overgang naar schone voertuigen aanmoedigen

Transitverkeer beperken De vracht gerelateerde emissies beperken Meer alternatieven voor de individuele wagen

Duurzame voedselpraktijken delen en aanmoedigen

Een duurzaam voedingsaanbod toegankelijk voor iedereen Bewustmaken van de impact van onze levensstijl op het klimaat

Intensieve vergroening

De onderhoudspraktijken verbeteren (water geven, snoeien, enz.) Intensieve vergroening

Lokaal regenwaterbeheer (geïntegreerd regenwaterbeheer) Rationeel gebruik van water

De ondersteuning van biodiversiteit versterken Zelfvoorziening in water ontwikkelen

hcSgithcarkreeV a ar beek

Analyse en inventarisatie van gebouwen Ondersteuning bij hitte Aangepaste regels invoeren voor stedenbouwkundige vergunningen

Urbanisme-regels verminderen het fenomeen Proefprojecten voor koelteeilanden Bijkomende koele plekken ter aanvulling van de koelte-eilanden

VOEDING

HITTEGOLVEN

WATER

ECOSYSTEMEN EILANDEN-HITTE

LEVENSSTIJL

Lokale economische actoren ondersteunen

Schrijf je in voor het Regionaal Economisch Transitiebeleid

Sorteren en verwerken optimaliseren Minder nietrecupereerbaar afval Zero Waste

Inspelen op het gedrag van de bewoners Sorteren en verwerken optimaliseren

Verbeteren van de energieprestatie van de publieke verlichting Aansporen tot minder vervuilende mobiliteit

De impact van werken verminderen Koolstofarm beleid voor schoolreizen

Een Green IT politiek

Energieneutrale openbare gebouwen Minder nietrecupereerbaar afval

Aankopen beperken en duurzamer maken

Gebruik van hernieuwbare energie Zero Waste

De overstap naar hernieuwbare energie bevorderen Verbeteren van de energieprestatie van gebouwen 100% elektrisch wagenpark + alternatieve brandstoffen

Gedragsverandering ondersteunen Minder verplaatsingen met thermische voertuigen Verplaatsingen beperken

Gezonde en duurzame voeding in scholen en administratie

ENERGIE

VERPLAATSINGEN

AFVAL

GOEDEREN EN DIENSTEN

DUURZAME TRANSITIE VAN DE ECONOMIE

ENERGIE

LEVENSSTIJL

AFVAL

Het is moeilijk de 200 geplande acties in detail te beschrijven, maar het diagram hiernaast vat de belangrijkste thema’s samen.

• Acties die impact hebben buiten de administratie en ook rechtstreeks betrekking hebben op de burgers en gebruikers van het grondgebied (Gewestelijk mobiliteitsplan op lokaal niveau, oprichting van een gemeentelijk recyclagecentrum en een Adviesraad voor Duurzame Voeding, bonussen voor burgerinitiatieven, ontwikkeling van maatschappelijke energiegemeenschappen, advies over woningrenovatie, optimalisatie van afvalsortering voor winkeliers, ontwikkeling van buurtcompost, enz.).

Dit zijn acties die bedoeld zijn om te anticiperen op de gevolgen van klimaatverandering en onze infrastructuur en gewoonten dienovereenkomstig aan te passen Ze betreffen zowel de administratie, het hele gemeentelijke grondgebied en haar actoren (demineralisatie van private en openbare ruimten, herbegroeiing van daken, het voorzien van koele plaatsen in periodes van hittegolven, installatie van regenwaterrecuperatie ...).

• ACTIEPLAN AANPASSING

• Acties die rechtstreeks verband houden met het gemeentebestuur en uitgevoerd worden door de gemeentelijke diensten (zonnepanelen op het dak van scholen, elektrificatie van het gemeentelijk wagenpark, reisbeleid personeel, milieuclausules in overheidscontracten,sensibiliseringsmiddelen voor het sorteren van afval, enz.).

Dit zijn acties die bedoeld zijn om de uitstoot van broeikasgassen aan de bron te verminderen. Ze zijn onderverdeeld in twee categorieën:

• ACTIEPLAN MITIGATIE

Het actieplan dat met de hulp van talrijke actoren werd opgesteld, bepaalt de koers en duidelijke doelstellingen op lange termijn.

200 acties voor het klimaat

Met zijn nieuwe «shifting economie»strategie zet het Gewest in op het dynamisme van de economische spelers in Brussel. Die gaan de uitdaging aan van een koolstofarme economie die meer in overeenstemming is met klimaat-, milieuen sociale doelstellingen. In Schaarbeek zien wij de overgang ook als een economische kans en niet als een beperking.

5. Duurzame economische overgang

Laten we ook de voorkeur geven aan lokale, seizoensgebonden en biologische producten.

Ook onze gezondheid, onze financiën en de biodiversiteit zullen er wel bij varen!

Ons voedsel vertegenwoordigt een derde van onze impact op het milieu! Om dit effect te beperken, moeten we onze eetgewoonten veranderen. Laten we dus minder eten, minder vet en minder vlees verbruiken.

4. Duurzaam voedsel

Maar waarom tot dan wachten?

In Brussel wordt het overgrote deel van het geproduceerde organisch voedselafval niet gesorteerd. Het belandt in de verbrandingsoven in plaats van gerecycleerd te worden. In 2023 wordt het sorteren van bioafval verplicht in Brussel

In 2019 verwerkte de dienst Openbare Netheid van de gemeente 4.527 ton afval (zwerfvuil, grofvuil, openbare vuilnisbakken, enz.), wat in termen van broeikasgasemissies de op een na grootste post was op de balans van het gemeentebestuur. Het beste afval is het afval dat er niet is. Het is aan ons om de noodzaak van onze aankopen en de verpakkingen ervan in vraag te stellen.

3. Afval beperken

- Met fiets en metro, scooter en bus, deelauto of taxi voor langere ritten ... Alle combinaties zijn mogelijk !

- Voor korte verplaatsingen: te voet of met de fiets (gedeeld of privé)

2. Verplaatsingen Mobiliteit in de stad betekent vandaag multimodaliteit, met voor elke verplaatsing een andere vervoerswijze:

1. Energie thuis en op het werk Technische verbeteringen (isolatie, efficiënte boilers, A+++ toestellen, enz.) en gedragsveranderingen: de ideale combinatie om ons verbruik te verminderen! Gedragsveranderingen leiden niet alleen tot lagere emissies, maar ook tot lagere energierekeningen.

Dankzij de diagnose konden we bepalen op welke werkterreinen actie vereist is.

De uitstoot verminderen blijft de belangrijkste doelstelling in de strijd tegen de opwarming van de aarde. Hoewel er al reducties werden vastgesteld, zullen de reeds geleverde inspanningen moeten worden voortgezet om tegen 2030 een vermindering van 55% te kunnen waarmaken.

Laten we samen een stap verder gaan

van 2007 tot 2019 door het gemeentebestuur

Papier Afval

De voornaamste elementen uit de diagnose die specifiek voor het gemeentebestuur naar voren kwamen, zijn: verplaatsingen van het personeel, gebouwen, vervoer, maaltijden, IT-apparatuur en papierverbruik. Sinds 2007 heeft het gemeentebestuur zijn uitstoot al met 20% verminderd en het is van plan zich te blijven inzetten voor de strijd tegen de opwarming van de aarde.

De balans van het gemeentebestuur

(sector die de grootste daling neerzet)

2CO de uitstoot binnen de residentiële sector sinds 2007 -26%

Industrie en handel

2CO van industrie en handel sinds 2007

-18%

Gebouwen Woningen Gemeentelijke

Wegtransport

2CO uitstoot per sector

Meer zonnepanelen van 2007 tot 2018 75x 800x Meer vermogen (ongeveer 4.000 kWc/jaar in 2018) -19%

Dat is te danken aan inspanningen van de inwoners van Schaarbeek. Zij zijn erin geslaagd om met een betere isolatie of efficiënter verwarmingssysteem de uitstoot van hun woningen met 26% te verminderen.

Ten opzichte van het streefcijfer van -55% tegen 2030 werd tussen 2007 en 2018 al een emissiereductie van -19% waargenomen

Reductie van de uitstoot van broeikasgassen van 2007 tot 2018 voor het gemeentelijke grondgebied.

We zetten de belangrijkste cijfers uit onze diagnose van de -uitstoot2CO voor het hele gemeentelijke grondgebied, met inbegrip van bedrijven, particulieren en het gemeentebestuur, even op een rij.

De balans van het grondgebied van Schaarbeek

Voorkomen van oververhitting in nieuwe en passieve gebouwen Nieuwe, beter geïsoleerde gebouwen verminderen de uitstoot veroorzaakt door verwarming. In de zomer kunnen deze gebouwen echter te veel warmte opslaan als ze worden blootgesteld aan de zon. Zonwering aan de buitenkant kan dan een oplossing zijn.

Op daken kunnen zonnepanelen gelegd worden en platte daken kunnen worden beplant. Voordelen: regenwaterretentie, -absorptie2CO en betere thermische isolatie.

Verbeteren van daken

Verbetering van het waterbeheer De oppervlakte van waterdoorlatende ondergrond kan uitgebreid worden door bij de aanleg van wegen poreuze materialen te gebruiken en zo het risico op overstromingen te beperken.

De aanleg van groene ruimten in openbare en particuliere ruimten helpt hitte-eilanden tegen te gaan.

stimuleren

Vergroening

Om de kwetsbare punten van het grondgebied aan te pakken, zijn er verschillende acties mogelijk. Hier zijn een paar voorbeelden.

Het klimaat in Schaarbeek is al veranderd en zal blijven evolueren. Op basis van de diagnose die de kwetsbare punten op haar grondgebied identificeerde, heeft de gemeente Schaarbeek drie prioritaire werkterreinen gedefinieerd: vergroening, waterbeheer en de strijd tegen de oververhitting van de wijken.

Schaarbeek voorbereiden op de klimaatopwarming

Drinkwaterschaarste

Effecten op de gezondheid Winter- en zomersterfte, luchtkwaliteit, ziekten (tijgermuggen)

Vorst, sneeuw, overstromingen, temperaturen > 30° C

Belemmeringen van de mobiliteit

Oververhitting van straten en gebouwen

Verlies van biodiversiteit

Tegelijk met onze inspanningen om de uitstoot te verminderen, kunnen wij proberen te anticiperen op de gevolgen voor onze woongebieden door onze infrastructuren en gewoonten aan te passen.

De opwarming van de aarde houdt meerdere bedreigingen voor onze steden in (milieu, gezondheid, comfort, mobiliteit).

Hoewel de opwarming van de aarde overal voelbaar is, verschillen de gevolgen naargelang de regio en de plaats.

Wereldwijde uitdagingen met een lokale impact

Schaarbeek ook haar steentje bijdragen en de opwarming van de aarde op lokaal niveau actief bestrijden

Het actieplan, dat met de hulp van talrijke actoren werd opgesteld, bepaalt de koers en duidelijke doelstellingen op lange termijn. Het somt ook de concrete acties op om deze doelstellingen te bereiken. Met de goedkeuring en invoering van dit Klimaatplan wil de gemeente

Het Klimaatplan bestaat uit twee delen: een diagnose en een actieplan. Er werd een balans opgemaakt van de emissies voor het hele gemeentelijke grondgebied, net als een analyse van de emissies die specifiek zijn voor het gemeentebestuur. Dat omvat ook een analyse van de specifieke kwetsbare punten van de gemeente: hitte-eilanden, overstromingsgevaar, enzovoort.

Met haar Klimaatplan wil de gemeente, in overeenstemming met deze doelstellingen, ook streven naar een vermindering met 55% tegen 2030.

Om de klimaatopwarming tegen 2100 tot maximaal 1,5 °C à 2 °C te beperken, heeft de Europese Unie zich een ambitieus doel gesteld: de uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met 55% verminderen (ten opzichte van 1990) en tegen 2050 koolstofneutraal zijn (evenwicht tussen de uitstoot en de natuurlijke opname van ).2CO

De opwarming van de aarde houdt geen rekening met landsgrenzen en vraagt inspanningen van iedereen, op alle niveaus, in alle landen, industrieën, steden, van alle burgers wereldwijd.

Sinds 1830, vastgesteld in het weerkundig instituut van Ukkel

2,5°+

Het Klimaatplan probeert een antwoord te bieden op de opwarming van de aarde, die ondertussen een feit is en waarvan we de gevolgen nu al ondervinden. Dit fenomeen wordt veroorzaakt door een stijgende concentratie van broeikasgassen (BKG) in onze atmosfeer, voornamelijk .2CO Helaas is er geen weg terug en moeten we in actie komen om de temperatuurstijging en de rampzalige gevolgen ervan te beperken: stijging van de zeespiegel, extreme weersomstandigheden, migratie van bevolkingsgroepen, enz.

Waarom een Klimaatplan voor Schaarbeek?

www.1030.be/nl/leefomgeving-milieu/het-klimaatplan

Verantwoordelijke uitgever: Gemeentebestuur Schaarbeek Colignonplein • 1030 Schaarbeek • kantoor 2.28 02/244 72 52 • klimaatplan@1030.be