Εφηβεία και εξαρτήσεις

ΕΦΗΒΕΙΑ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΣΕΙΣ

Εφηβεία είναι η περίοδος που αρχίζει περίπου το 10ο έτος και τελειώνει περίπου στο 20ο έτος της ζωής ενός ανθρώπου, αντίθετα με παλαιότερες απόψεις που τοποθετούσαν την έναρξη της στο 13ο έτος και την λήξη της στο 18ο.Η σύγχρονη άποψη βασίζεται σε παρατηρήσεις εμφάνισης τόσο σωματικών όσο και ψυχολογικών συμπτωμάτων της εφηβείας σε παιδιά 10 ετών που συνεχίζονται μέχρι τα 20.Δικαιολογείται από τις αλλαγές στον τρόπο διατροφής και ζωής των σύγχρονων παιδιών. Τα παιδιά στις μέρες μας διατρέφονται πολύ καλύτερα από παλαιότερα άρα η ανάπτυξη τους γίνεται με πολύ ταχύτερους ρυθμούς. Εξάλλου τα ΜΜΕ κάνουν ένα παιδί πολύ πιο ενήμερο απ' ότι πριν από 20 χρόνια σε θέματα σεξουαλικής ζωής, γεγονός που επιταχύνει τις διαδοχικές της σεξουαλικής ωρίμανσης που είναι ο βασικότερος παράγοντας της εφηβείας. Η εφηβεία χαρακτηρίζεται από μία σειρά αλλαγών στον εγκέφαλο, οι οποίες επιδρούν στην ψυχολογία και τη συμπεριφορά του εφήβου. Οι έφηβοι πιέζονται από έντονη ανάγκη για ανεξαρτησία .Η εμπλοκή τους σε δραστηριότητες που έχουν τη φήμη ότι είναι επικίνδυνες, όπως η πρόληψη ουσιών και οι άλλες εθιστικές δραστηριότητες, τους κάνει να νιώθουν μεγάλοι, δυνατοί και ανεξάρτητοι αφού παίρνουν τόσο μεγάλο ρίσκο. Η ανασφάλεια, το άγχος, η σκληρή αυτοκριτική και η χαμηλή αυτό εκτίμηση, που απορρέουν από το γεγονός ότι οι έφηβοι δεν είναι έτοιμοι για ανεξαρτησία ενώ την ποθούν, εύκολα ηρεμούν με την λήψη ουσιών και την ευχάριστη διάθεση που προκαλείται από έκκριση ορμονών με διάφορες εθιστικές δραστηριότητες. Οι συγκρούσεις που βιώνουν καθημερινά οι έφηβοι με το περιβάλλον και τον εαυτό τους, τους δημιουργούν θυμό, τα αρνητικά συναισθήματα ξεπερνιούνται προσωρινά με την ενασχόληση με εθιστικές δραστηριότητες και ουσίες εξαιτίας της ευφορία και της διαστρεβλωμένης αίσθησης της πραγματικότητας που αυτές προκαλούν. Η πίεση που δέχονται από συνομηλίκους τους ωθεί συχνά να μιμηθούν τα πρότυπα εξαρτητικής συμπεριφοράς που προτείνουν οι συνομήλικοι ώστε να αποφύγουν τον αποκλεισμό από την ομάδα συνομηλίκων. Οι δύο όροι ''εθισμός'' και ''εξάρτηση'' χρησιμοποιούνται συνήθως στην καθημερινότητας μας σαν συνώνυμοι, υπάρχει μεταξύ τους μία σημαντική διαφορά. Εθισμός είναι το φαινόμενο της δυνατής επιθυμίας του ατόμου να χρησιμοποιήσει κάποια ουσία ή να εμπλακεί σε κάποια δραστηριότητα, σχέση ή κατάσταση που έχει προηγουμένως δοκιμάσει και του έχει δημιουργηθεί ευχάριστα συναισθήματα. Συνεπώς ο εθισμός δηλώνει την παρώθηση, την κινητοποίηση του ανθρώπου να επαναλάβει την χρήση μιας ουσίας ή την συμμετοχή σε μία κατάσταση. Ο όρος εξάρτηση από την άλλη πλευρά δηλώνει της την ανάγκη χρήσης μιας ουσίας ή της συμμετοχής σε μία δραστηριότητα ώστε ο οργανισμός να μπορεί να λειτουργήσει στην καθημερινότητα. Με άλλα λόγια η εξάρτηση είναι μία κατάσταση η οποία ακολουθεί τον εθισμό και στην οποία βρίσκεται κάποιος διότι δεν μπορεί να κάνει αλλιώς, αφού ο

οργανισμός του έχει πια συνηθίσει μόνο κάτω από την επίδραση μιας εξαρτησιογόνου ουσίας ή δραστηριότητας. Φυσικά η εξάρτηση προϋποθέτει τον εθισμό δηλαδή ένα εξαρτημένο άτομο είναι πάντα ταυτόχρονα και εθισμένο. Το αντίθετο όμως δεν ισχύει. Κάποιος μπορεί να νιώθει εθισμό, αλλά να μην έχει ακόμη απολύτως εξαρτηθεί από μία ουσία ή δραστηριότητα. Πάντως το στάδιο του εθισμού είναι κρίσιμο και τότε πρέπει να γίνει παρέμβαση για να μην καταλήξει ο εθισμός σε εξάρτηση που είναι το στάδιο κατά το οποίο είναι πολύ δύσκολη η θεραπεία.

''Βιολογική και ψυχολογική βάση της συμπεριφοράς του εφήβου'' Ο ανθρώπινος εγκέφαλος συνεχίζει να αλλάξει σε όλη την διάρκεια της ζωής του ανθρώπου. Όμως ο εφηβικός εγκέφαλος είναι μοναδικός επειδή στην εφηβεία συντελούνται οι περισσότερες και πιο σημαντικές αλλαγές στις δομές του εγκεφάλου. Ο εφηβικός εγκέφαλος έχει ακόμη το μεγαλύτερο μέγεθος που θα έχει ποτέ εκτός από την απελευθέρωση νέων ορμονών στην διάρκεια της εφηβείας. Είναι εξαιρετικά εύπλαστος γι' αυτό το λόγο οι έφηβοι είναι εξαιρετικά επιδεκτικοί μάθησης. Από την άλλη πλευρά, οι συνήθειες που αποκτώνται στην εφηβεία είναι δύσκολο να αλλάξουν αργότερα γι' αυτό η εξάρτηση είναι εύκολο να αποκτηθεί σε αυτή την φάση της ζωής μας και να διαρκέσει για πάντα. Η εφηβεία είναι μία μεταβατική περίοδος κατά την οποία όλα είναι ρευστά γεγονός ότι ο έφηβος ξεφεύγει από την προστατευμένη θέση του παιδιού ενώ ακόμη δεν είναι έτοιμος για ανεξαρτησία του ενηλίκου του δημιουργεί άγχος και σύγχυση. Ακριβώς επειδή βρίσκονται σε μεταβατικό στάδιο οι έφηβοι είναι υπερδραστήριοι και υπερευαίσθητοι. Λειτουργούν τελείως διαφορετικά τόσο από τα παιδιά, όσο και από τους ενήλικες. Οι ενήλικες θα τους καταλάβουν μόνο αν θυμηθούν την δική τους εφηβεία, πράγμα που είναι εξαιρετικά δύσκολο επειδή οι εγκεφαλικές αλλαγές της εφηβείας έχουν πάψει να συντελούνται και τα εφηβικά συναισθήματα ξεχνιούνται εντελώς. Οι έφηβοι άλλοτε σκέπτονται υπεραναλυτικά και άλλοτε δεν σκέφτονται καθόλου πολλές φορές μάλιστα οι φυσιολογικοί έφηβοι σκέφτονται παρανοϊκά διαστρεβλώνοντας την πραγματικότητα λόγω του άγχους τους. Η συμπεριφορά τους είναι τελείως απρόβλεπτοι. Άλλοτε είναι επιπόλαιοι και απερίσκεπτοι και άλλοτε επιφυλακτικοί και προσεκτικοί.

Συνήθως συμπεριφέρονται με πείσμα, θυμό, υπερβολή, ανευθυνότητα, επιπολαιότητα και σπάνια εμπιστεύονται την κοινή λογική. Αντίθετα με την συμπεριφορά τους τα συναισθήματα τους δείχνουν ότι είναι πολύ ευαίσθητοι και ευάλωτοι. Πληγώνονται εύκολα και μπερδεύονται επειδή δεν είναι ποτέ σίγουροι για το πως τους βλέπουν οι άλλοι. Μόνιμο συναίσθημα τους είναι το άγχος και η ντροπή που προσπαθούν να κρύψουν με κάθε τρόπο. Πολλοί έφηβοι είναι καταθλιπτικοί.

''Εξαρτησιογόνες ουσίες και δραστηριότητες''

Ουσίες : στις εθιστικές ουσίες περιλαμβάνονται: καφεΐνη σοκολάτα νικοτίνη ναρκωτικά φάρμακα αλκοόλ αναβολικά κτητικές ουσίες Δραστηριότητες : τζόγος σεξ

διαδίκτυο ψώνια αθλητισμός μουσική ηλεκτρονικά παιχνίδια ταχύτητα φαγητό εργασία ψυχική υποβολή τηλεόραση

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ

Η εξαρτητική συμπεριφορά του εφήβου δεν διαφέρει πολύ από την συμπεριφορά ενός κακομαθημένου παιδιού, εξαρτημένου από τους γονείς του. Ο εξαρτημένος έφηβος προσκολλάται στο αντικείμενο της εξάρτησης και παραμελεί τα πάντα γύρω του καθώς και τον εαυτό του. Συγκεκριμένα, στα πλαίσια της εργασίας μας δημιουργήσαμε την παρακάτω λίστα από συμπτώματα εξάρτησης στους εφήβους: αλλάζει η συμπεριφορά του στο σπίτι κοιμάται και τρώει άστατα αλλάζει η επίδοση στο σχολείο προς το χειρότερο δεν μπορεί να συγκεντρωθεί βγαίνει συνεχώς από το μάθημα

αλλάζει η διάθεση πολύ απότομα αλλάζει παρέες ξεχνάει τα όνειρα και τις φιλοδοξίες του αλλάζει η στάση του προς τον αθλητισμό μειώνεται το ενδιαφέρον για το άλλο φύλο μοιάζει να έχει κατάθλιψη συμπεριφέρεται επιπόλαια-δεν μπορείς να τον εμπιστευτείς παραμελεί την εμφάνιση και την υγιεινή του κατηγορεί συνεχώς τους άλλους για τα πάντα κατηγορεί συνεχώς τον εαυτό του για τα πάντα φοβάται την μοναξιά επιζητεί την μοναξιά αφήνει συνεχώς εκκρεμότητες στις δουλειές του

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ

Πριν δούμε τις μακροπρόθεσμες συνέπειες της εξάρτησης πρέπει να κάνουμε την διάκριση ανάμεσα στην βιολογική δράση και την ψυχολογική επίδραση της εξαρτητικής συμπεριφοράς. α)η βιολογική βάση του εθισμού και της εξάρτησης

Οι εξαρτησιογόνες ουσίες επιδρούν στον εγκέφαλο και από αυτόν σε όλο τον οργανισμό δημιουργώντας εφορία και διέγερση ή καταστολή (μούδιασμα).Αυτό το καταφέρνουν μα το να μιμούνται την δράση των ''φυσικών ναρκωτικών'' του οργανισμού μας, δηλαδή των ορμονών του εγκεφάλου μας. Αυτές οι ορμόνες λέγονται νευροδιαβιβαστές επειδή εκκρίνουν στο κεντρικό νευρικό σύστημα, μερικές από αυτές είναι: ντοπαμίνη, σεροτίνη, νορανδραλίνη Η πιο γνωστή είναι η ντοπαμίνη εξαιτίας της σχέσης της με τα αναβολικά φάρμακα που μιμούνται την δράση της. Υπάρχουν πολλά συστήματα απελευθέρωσης της ντοπαμίνης στον οργανισμό μας αλλά αυτό που σχετίζεται περισσότερο με τον εθισμό είναι το σύστημα ντοπαμίνης που βρίσκεται στο μεσολόβιο. Αυτό είναι που ευθύνεται για την παρώθηση δηλαδή την έντονη ευχαρίστηση και την έντονη επιθυμία για κάτι. Σε φυσιολογικές συνθήκες η ντοπαμίνη απελευθερώνεται στον οργανισμό σε μικρές σταθερές ποσότητες με τόσο αργό ρυθμό ώστε η ψυχική διάθεση να παραμένει σταθερή. Οι επιστήμονες έχουν ανακαλύψει ότι μία κακή λειτουργία του συστήματος της ντοπαμίνης στο μεσολόβιο μπορεί να προκαλέσει κατάθλιψη επειδή δεν εκκρίνεται αρκετή ντοπαμίνη που ''φτιάχνει'' την διάθεση Υπό την επίδραση διεγερτικών ναρκωτικών ουσιών όπως η κοκαΐνη, για παράδειγμα τα επίπεδα της ντοπαμίνης που απελευθερώνεται στο μεσολόβιο του εγκεφάλου αυξάνοντας κατακόρυφα και προκαλούν απότομη κορύφωση της διάθεσης και της ενεργητικότητας .Ο γρήγορος εθισμός σε τέτοιες ουσίες οφείλεται ακριβώς σε αυτή την δράση τους. Η ντοπαμίνη ενεργοποιεί τον μηχανισμό της παρώθησης δηλαδή του κινήτρου του οργανισμού να επαναλάβει την εμπειρία επειδή ήταν εξαιρετικά ευχάριστη. Το ίδιο συμβαίνει με τις άλλες διεγερτικές ουσίες που αναφέραμε και με τις εθιστικές δραστηριότητες έντονης δράσης όπως τα ηλεκτρονικά παιχνίδια. Ο χρήστης επιδιώκει να ξαναζήσει την εμπειρία και αργά ή γρήγορα ο εθισμός φέρνει την εξάρτηση. Η εξάρτηση οφείλεται από βιολογική άποψη στο γεγονός ότι με την συχνή χρήση μίας ουσίας ή δραστηριότητας που προκαλεί υπερέκκριση των νευροδιαβιβαστών φυσιολογική ισορροπία των ορμονών διαταράσσεται και ο οργανισμός αδυνατεί να απελευθερώσει τους νευροδιαβιβαστές-ορμόνες που κινητοποιούν τις σωματικές και νοητικές λειτουργίες. Χωρίς την χρήση ψευδοβιβαστών δηλαδή εξαρτησιογόνων ουσιών, ο εξαρτημένος άνθρωπος δεν μπορεί να λειτουργήσει στην καθημερινότητα του. β)η ψυχολογική βάση του εθισμού και της εξάρτησης Όσο διαρκεί η επίδραση μιας εξαρτησιογόνου ουσίας στον εγκέφαλο υπάρχουν πολλές ψυχολογικές επιδράσεις που είναι κοινές με αυτές που προκαλούν και οι εξαρτησιογόνες δραστηριότητες. Για παράδειγμα αν υπάρχει πόνος, φόβος ή λύπη αυτά υποχωρούν καθώς άμεση ανακούφιση από κάθε αρνητικό αίσθημα ή συναίσθημα. Ο χρήστης επιδεικνύει λησμόνηση του παρελθόντος, περιφρόνηση του παρόντος, αδιαφορία του μέλλοντος, ευχαρίστηση, ευεξία, έξαψη, τεράστια ικανότητα, έντονη μελαγχολία, απάθεια, αδυναμία συγκέντρωσης, δυσκολία στον τρόπο σκέψης, νύστα, μείωση σωματικής δραστηριότητας ή αύξηση της ανάλογα με την ουσία. Μακροπρόθεσμα παρουσιάζονται αρνητικές επιδράσεις όπως: δυσφορία, φόβος, ναυτία, εμετός, εφιάλτες και παραισθήσεις. Επίσης οι χρήστες χημικών ουσιών υποφέρουν από διάβρωση των φλεβών, μολύνσεις, χρόνια νοσήματα όπως ηπατίτιδα, αφροδίσια νοσήματα

κλπ. ενώ όλοι οι εξαρτημένοι άνθρωποι παρουσιάζουν νοητικές διαταραχές όπως αδυναμία αισθήσεων, σύγχυση, πρόβλημα μνήμης και ανικανότητα συγκέντρωσης. Ψυχικά υποφέρουν συνήθως από καχυποψία, άγχος, πανικό και τρέλα ενώ η συμπεριφορά τους χαρακτηρίζεται από παραμέληση υγιεινής επιθετικότητας, κατάργηση αναστολών, μηδενιστική προσέγγιση στις αξίες της ζωής και παραβατικότητα. Κοινωνικά υποφέρουν από αποκλεισμό.

Αλεξανδρή Χριστίνα 3ο Γενικό Λύκειο Λαμίας Τμήμα Α1 Σχ. Έτος 2012-2013

Ο άνθρωπος στην αρχή της ζωής του ασχολείται με το σώμα του και σχεδόν καθόλου με την ψυχή του. Αργότερα ασχολείται κυρίως με την ψυχή του και πολύ λίγο με το σώμα του και αυτό για συντήρηση. Όλοι θέλουμε την αιώνια νεότητα. Σαν νέοι δεν μας φτάνουν αυτά που φυσιολογικά στην ακμή του το σώμα προσφέρει, αλλά θέλουμε ακόμα περισσότερα, να γίνουμε υπεράνθρωποι, με υπερφυσικές δυνάμεις, να είμαστε υπερβολικά δυνατοί με εξαιρετικά μεγάλη αντοχή (κι ας είναι σε όλους γνωστό ότι η σωματική ρώμη συνήθως δεν συνδυάζεται με την πνευματική). Εάν τα παραπάνω είναι για όλους ποθητά για αυτούς που ασχολούνται με τον πρωταθλητισμό είναι απαραίτητα. Πρωταθλητισμός σημαίνει δύναμη, αντοχή, νίκη του αντιπάλου. Σήμερα δε που ο πρωταθλητισμός μπορεί να συνδυαστεί και με λαμπρή καριέρα, άφθονο χρήμα και δόξα ή ακόμα και με ευκολότερη εισαγωγή στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση!!, όπως είναι ευνόητο είναι πολύ εύκολο να παρασυρθεί κανείς σε λιγότερο ή περισσότερο βλαβερά για την υγεία μέσα μια και μπορεί άλλοι να μίσησαν το χρήμα και άλλοι τη δόξα και τα δύο όμως κανείς. Έτσι, με τη σκέψη στα ρεκόρ υπεράνθρωπων, αρχίζει το πρόβλημα της δημόσιας υγείας που λέγεται Ντόπινγκ.

ΤO ΝΤΟΠΙΝΓΚ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ Η χρησιμοποίηση διαφόρων ουσιών και μεθόδων, πριν από τη συμμετοχή σε αγώνες, με στόχο τις καλύτερες επιδόσεις, ήταν γνωστή από την αρχαιότητα. Ίσως ο πρώτος που παρότρυνε για “ντόπινγκ” να ήταν ο Όμηρος με την φράση του « αείν επικρατείν και υπείροχον έμμεναι άλλων». Σε κείμενα του Πυθαγόρα, Ιπποκράτη, Αριστοτέλη, αναφέρεται η χρήση διαφόρων βοηθημάτων για την αύξηση της απόδοσης. Οι αρχαίοι πρόγονοί μας έτρωγαν λάδι, σύκα, μεγάλες ποσότητες κρέατος και άλλα πολλά. Στη ρωμαϊκή εποχή, όπως φαίνεται από κείμενα του Διοσκουρίδη, Φιλόστρατου, Γαληνού, Ορειβάσιου κ.τ.λ. χρησιμοποιούσαν άλλες μεθόδους. Από τις πιο ενδιαφέρουσες ήταν η βρώση κόκορα που είχε νικήσει σε κοκορομαχία, η χρήση ιδρώτα αθλητή αναμεμιγμένου με σκόνη (ρύπος), αλλά και υγρασίας από αγάλματα πρωταθλητών !!. Αξίζει επίσης να αναφερθεί ότι στην ελληνορωμαϊκή εποχή υπήρξαν εξέχουσες μορφές που έγραψαν κείμενα κατά του έντονου πρωταθλητισμού. Επίσης υπάρχουν αναφορές για τις βλαβερές συνέπειες της χρήσης διαφόρων ουσιών όπως και την απόκλιση από το υγιεινό μεσογειακό διαιτολόγιο. Ο Ιπποκράτης πίστευε ότι η σωματική υγεία δεν έχει καμία σχέση με τη μυϊκή δύναμη. Οι απόψεις του Αριστοτέλη για τον πρωταθλητισμό αλλά και ειδικότερα για τις παραμορφώσεις που προκαλεί, κάνοντας τους ανθρώπους να μοιάζουν με ζώα, είναι γνωστές. Τέλος ο Γαληνός φαίνεται ότι εκτιμούσε πολύ περισσότερο τα ψυχικά χαρίσματα από τα σωματικά. Στην πρώτη σύγχρονη Ολυμπιάδα είναι γνωστό ότι υπήρξε περίπτωση ντόπινγκ. Επίσης είναι γνωστό ότι στις επόμενες διοργανώσεις οι εθνικές επιτυχίες χρησιμοποιήθηκαν, από ορισμένες χώρες, για πολιτικούς σκοπούς. Στην περίοδο του ψυχρού πολέμου το ντόπινγκ αποτέλεσε ένα ακόμη μέσο αντιπαράθεσης μεταξύ Ανατολικού και Δυτικού μπλοκ. Από πρόσφατες αποκαλύψεις φάνηκαν επίσημα οι διαστάσεις που είχε πάρει το κρατικό ντόπινγκ το οποίο επέβαλαν οι αθλητικές ομοσπονδίες στην Ανατολική Γερμανία. Όλα αυτά τα χρόνια οι αθλητές χορών όπως ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Ανατολική Γερμανία, Αγγλία, Γαλλία μονοπωλούσαν τα μετάλλια, με απίστευτες επιδόσεις. Υπάρχουν ρεκόρ που έχουν επιτευχθεί πριν από είκοσι χρόνια, από αποδεδειγμένα ντοπαρισμένους αθλητές, τα οποία

ισχύουν μέχρι σήμερα. Με την πάροδο των χρόνων η χρήση του ντόπινγκ επεκτάθηκε και σε άλλες χώρες, παίρνοντας έτσι ανεξέλεγκτες διαστάσεις παγκόσμια. Όλα αυτά οφείλονται στην εμπορευματοποίηση του ελίτ πρωταθλητισμού που κάνει τις διακρίσεις και τα μετάλλια να συνδέονται άμεσα με χορηγούς, διαφήμιση, κρατικές επιχορηγήσεις, επαγγελματική αποκατάσταση κ.τ.λ. και τον καθαρό πρωταθλητισμό να μοιάζει ρομαντικό κατάλοιπο του παρελθόντος. Φαίνεται ότι οι περισσότεροι από τους αθλητές που διακρίνονται, ιδίως σε συγκεκριμένα αθλήματα, χρησιμοποιούν κάποιου είδους ντόπινγκ που άλλοτε γίνεται αντιληπτό και άλλοτε όχι. Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος για τον οποίο χώρες που άλλοτε πρωταγωνιστούσαν στις μεγάλες διοργανώσεις όπως η Αγγλία, η Γερμανία δείχνουν στις μέρες μας λιγότερο ενθουσιασμό και ενδιαφέρον. παγκόσμια. Όλα αυτά οφείλονται στην εμπορευματοποίηση του ελίτ πρωταθλητισμού που κάνει τις διακρίσεις και τα μετάλλια να συνδέονται άμεσα με χορηγούς, διαφήμιση, κρατικές επιχορηγήσεις, επαγγελματική αποκατάσταση κ.τ.λ. και τον καθαρό πρωταθλητισμό να μοιάζει ρομαντικό κατάλοιπο του παρελθόντος. Φαίνεται ότι οι περισσότεροι από τους αθλητές που διακρίνονται, ιδίως σε συγκεκριμένα αθλήματα, χρησιμοποιούν κάποιου είδους ντόπινγκ που άλλοτε γίνεται αντιληπτό και άλλοτε όχι. Ίσως αυτός να είναι και ο λόγος για τον οποίο χώρες που άλλοτε πρωταγωνιστούσαν στις μεγάλες διοργανώσεις όπως η Αγγλία, η Γερμανία δείχνουν στις μέρες μας λιγότερο ενθουσιασμό και ενδιαφέρον. Διανύοντας τον 21º αιώνα παρατηρούμε ότι η ζωή των ανθρώπων έχει αλλάξει ριζικά, οι ρυθμοί έχουν γίνει πιο γρήγοροι, το άγχος είναι πλέον καθημερινό πρόβλημα για όλους ενώ ο ελεύθερος χρόνος και η ξεκούραση αποτελούν πολυτέλεια που λίγοι μπορούν ν’ απολαύσουν. Ωστόσο υπάρχουν κάποιες δραστηριότητες στις οποίες μπορούμε να επιδοθούμε ώστε να νιώσουμε πιο όμορφα με τον εαυτό μας αλλά και πιο ξεκούραστοι. Ο αθλητισμός είναι μια τέτοια ξεκούραστη ενασχόληση η οποία μπορεί να μας ξεκουράσει τόσο πνευματικά όσο και σωματικά. Μπορούμε όμως να θεωρήσουμε τον αθλητισμό μια ασφαλή και υγιή δραστηριότητα τόσο για τους ενήλικους όσο και για τους ανήλικους; Είναι πλέον ευρέως γνωστό ότι τα αναβολικά έχουν μολύνει κατά πολύ τα καθαρά νερά του αθλητισμού με αποτέλεσμα πλέον ίσως και να αποθαρρύνουμε τα νέα άτομα ν’ ασχοληθούν μ’ αυτόν. Τα αναβολικά είναι οργανικές χημικές ενώσεις που προάγουν τον αναβολισμό, δηλαδή τις βιοχημικές εκείνες διεργασίες του οργανισμού που οδηγούν σε σύνθεση μεγαλύτερων χημικών μορίων. Στην πράξη ενδιαφέρει κυρίως η σύνθεση των πρωτεϊνών. Η χρήση τους άρχισε το 1940 για την καταπολέμηση της γεροντικής αδυναμίας, της ανορεξίας και για την νεφρική ανεπάρκεια. Αντίθετα σήμερα χρήση αναβολικών γίνεται από τους αθλητές για την βελτίωση της αθλητικής τους επίδοσης. Το φαινόμενο της χρήσης των αναβολικών είναι πιο έντονο στους body-builder για ν’ αυξήσουν το μέγεθος των μυών τους και γιατί ως παράγωγα της αρσενικής ορμόνης τεστοστερόνης, σύμφωνα με την έρευνα που έχει γίνει στο πανεπιστήμιο Νόρθιστερν, διεγείρουν την επιθετικότητα.

Σύμφωνα με όσα δηλώνει ο ερευνητής Andreas Holzer στο Spiegel η προέλευση των ουσιών αυτών ανάγεται στην Κίνα, την Ινδία ή το Πακιστάν όπου η παραγωγή είναι φτηνή. Τα συστατικά αυτά πωλούνται από προμηθευτές μέσω παράνομων on line φαρμακείων και αποστέλλονται μέσω αεροπορικών πτήσεων. Τα αναβολικά, τα οποία χρησιμοποιούν οι αθλητές χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες τα φυσικά και τα συνθετικά. Το σημαντικότερο φυσικό αναβολικό θεωρείται η τεστοστερόνη η οποία χρησιμοποιείται ως ανδρογόνο στον άνδρα. Η τεστοστερόνη χορηγείται σε περίπτωση κακής λειτουργίας των όρχεων, στην καθυστέρηση ανάπτυξης των αντρικών χαρακτηριστικών σε νεαρά άτομα αλλά και για την καταπολέμηση της πρόωρης γήρανσης. Η άλλη μεγάλη κατηγορία έχει να κάνει με τα συνθετικά αναβολικά, τα είναι παράγωγα της τεστοστερόνης και από συνηθέστερο είναι η νονδραλόνη, η μεθονόλη και η οξυμεθολόνη. Όλες οι παραπάνω ουσίες αναμφίβολα ενισχύουν το μυϊκό σύστημα και βοηθούν στη βελτίωση των αθλητικών επιδόσεων. Αυτό οδήγησε στην ευρεία χρήση αναβολικών από αθλητές που κάνουν πρωταθλητισμό, παρά τις επίσημες απαγορεύσεις που ισχύουν διεθνώς. Η χρήση τους όμως αυτή δημιουργεί πολλά δυσάρεστα επακόλουθα για τους αθλητές, ενώ παράλληλα τους εκθέτει σε σοβαρούς μελλοντικούς κινδύνους και προβλήματα. Τα κυριότερα σωματικά προβλήματα που προκαλούν τ’ αναβολικά στους άνδρες είναι η μείωση του όγκου των όρχεων, η οποία μπορεί να είναι και μόνιμη αν η χρήση των στεροειδών είναι παρατεταμένη, η μείωση του αριθμού σπερματοζωαρίων, η σεξουαλική ανικανότητα, η πρόωρη φαλάκρα, η μεγέθυνση προστάτη, η γυναικομαστία και η δυσκολία ή ο πόνος κατά την ούρηση. Την ίδια στιγμή δεν είναι λίγα και τα προβλήματα που μπορεί ν’ αντιμετωπίσει και μια γυναίκα από τη χρήση απαγορευμένων ουσιών. Το φύτρωμα μαλλιών στο πρόσωπο, η αλλαγή ή ακόμα και η διακοπή των κύκλων της έμμηνου ρύσης, η φωνή γίνεται πιο βαθιά όπως στους άνδρες, η μεγέθυνση της κλειτορίδας ή ακόμα και η μείωση των μαστών θεωρούνται οι πιο σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις για το γυναικείο φύλο. Τέλος τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες κάθε ηλικίας μετά από παρατεταμένη χρήση στεροειδών αναβολικών παρουσιάζουν και επιπλέον συμπτώματα όπως ακμή σοβαρής μορφής, αδυνάτισμα των τενόντων, κιτρίνισμα (ίκτερος), τρεμούλιασμα, πρήξιμο των αστραγάλων και των ποδιών, μείωση στο αίμα της καλής χοληστερόλης HDL και υψηλή πίεση. Τέλος πρέπει να σημειωθεί ότι στα παιδιά και τους νέους ενήλικες τ’ αναβολικά μπορούν να βλάψουν τις περιοχές στα άκρα των οστών που είναι υπεύθυνες για την ανάπτυξή τους, με αποτέλεσμα να καταστέλλουν την ανάπτυξη σε ύψος. Αξιοσημείωτες όμως είναι και οι αλλαγές στην ψυχική διάθεση κάποιου με αρνητικό τρόπο. Τα άτομα είναι ευερέθιστα, τακτικά παρουσιάζουν ανεξέλεγκτα ξεσπάσματα οργής που μπορούν να οδηγήσουν σε βίαιες πράξεις, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις κατάθλιψης. Ωστόσο δεν θα πρέπει να παραλείψουμε ν’ αναφέρουμε και τις ψευδαισθήσεις, την παρανοϊκή ζήλια αλλά και την εξασθένηση της ικανότητας κρίσης που προέρχεται από το γεγονός ότι υπάρχει υπερβολική αυτοπεποίθηση και το αίσθημα ότι κάποιος είναι αήττητος.

Παρά τις παραπάνω αρκετές αρνητικές επιπτώσεις των αναβολικών τόσο στο σώμα όσο και στην ψυχολογία των ανθρώπων που τα καταναλώνουν, η χρήση τους παραμένει ανεξέλεγκτη ενώ ο ρυθμός λήψης εργογόνων βοηθημάτων συνεχώς αυξάνεται. Στο βωμό του κέρδους και της εμπορευματοποίησης έχει θυσιαστεί μεγάλος αριθμός αθλητών αλλά και ο ίδιος ο αθλητισμός, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε σε συνέντευξη τύπου ο καθηγητής αθλιατρικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, καρδιολόγος Αστέριος Δεληγιάννης με την ευκαιρία του 2º Πανελληνίου Συνεδρίου «Ιατρικής της άθλησης στον 21°αιώνα », ενώ πρόσθεσε πως η πρόληψη, η ενημέρωση, ο περιοδικός έλεγχος, η ανίχνευση των απαγορευμένων ουσιών και οι προτάσεις για θέσπιση κατάλληλων μέτρων αντιμετώπισης από τους υπεύθυνους φορείς αποτελούν έναν από τους κύριους στόχους της αθλιατρικής επιστήμης στην αυγή της νέας χιλιετίας. Συμπερασματικά από όλα τα παραπάνω καταλαβαίνουμε πόσο επικίνδυνα είναι για το σώμα μας τ’ αναβολικά στεροειδή, εξ’ ου και απαγορευμένα. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό να καταλάβουμε πως δεν υπάρχει καν η ανάγκη να παίρνουμε τέτοιες ουσίες. Εάν θέλουμε να κάνουμε το σώμα μας πιο δυνατό και ελκυστικό υπάρχουν πολλές εναλλακτικές λύσεις όπως η τακτική γυμναστική και η ισορροπημένη διατροφή. Μπορεί να είναι λίγο πιο δύσκολη μέθοδος αλλά έτσι θα αποφύγουμε τα τόσα προβλήματα που προκύπτουν από τη χρήση αναβολικών τα οποία μάλιστα μπορούν να μας μείνουν για πάντα. Το τελικό συμπέρασμα είναι ότι η ζωή έχει πολλές χαρές σε κάθε ηλικία τις οποίες είμαστε πλασμένοι ν’ απολαύσουμε και είναι κρίμα να τις στερηθούμε λόγω της χρήσης αναβολικών. Μακάρι όσοι τα χρησιμοποιούν ήδη να καταφέρουν να τα σταματήσουν για πάντα και όσοι σκέφτονται να τα χρησιμοποιήσουν να το σκεφτούν καλύτερα..!!!

ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ ΜΕΘΟΔΟΙ ΚΑΙ ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝΤΑΙ ΣΤΟ ΝΤΟΠΙΝΓΚ Από τα φαρμακευτικά σκευάσματα, τις ουσίες και τις μεθόδους που χρησιμοποιούνται στις μέρες μας, άλλες είναι γνωστές από παλιά ενώ άλλες αποτελούν πρόσφατα επιτεύγματα των εργαστηρίων. Το τι θα χρησιμοποιηθεί αύριο μπορεί ακόμα να μην είναι γνωστό ή και το αύριο να είναι εχθές, μια και όπως αναφέρεται, αν αφήσουμε τα πράγματα έτσι όπως έχουν, το ντόπινγκ θα βρίσκεται πάντα ένα ή περισσότερα βήματα μπροστά. Αναφέρονται παρακάτω οι κυριότερες κατηγορίες.

1. Συμπληρώματα Διατροφής – Πολυβιταμινούχα Σκευάσματα : Η χρήση τους είναι ευρύτατα διαδεδομένη όχι μόνο στους αθλητές αλλά και σε διάφορες άλλες κατηγορίες ανθρώπων που δεν έχουν σχέση με τον αθλητισμό. Η λήψη των ουσιών αυτών, αν και δεν είναι επαρκώς τεκμηριωμένο, θεωρείται ότι έχει ευεργετική επίδραση στους αντιοξειδωτικούς μηχανισμούς, προστατεύοντας έτσι από τη φθορά, το γήρας και διατηρώντας το σφρίγος και την ομορφιά. Επίσης διαφημίζονται οι ευεργετικές τους επιδράσεις στην κόπωση και την τόνωση της άμυνας. Στους μαθητές-φοιτητές υπόσχονται μεγαλύτερη αντοχή στο διάβασμα. Στις μεγαλύτερες ηλικίες, βελτίωση της γενικής κατάστασης. Το πιθανότερο είναι ότι δεν ανταποκρίνονται σε αυτά που υπόσχονται και συνήθως οι ποσότητες πέρα από τις ημερήσιες απαραίτητες αποβάλλονται. Στις περιπτώσεις που χρησιμοποιούνται πολύ μεγάλες δόσεις μπορεί να υπάρξουν παρενέργειες. Όσα από τα σκευάσματα αυτά παρασκευάζονται από γνωστές μεγάλες εταιρείες, σε λογική χρήση, είναι ακίνδυνα μια και τα αναγραφόμενα είναι ταυτόσημα με το περιεχόμενο. Τα προϊόντα άγνωστων εταιρειών είναι δυνατό να περιέχουν ουσίες που δεν αναγράφονται αλλά και άλλες "πονηρές" που έχουν προστεθεί. Τα περισσότερα από τα σκευάσματα της κατηγορίας αυτής είναι εγκεκριμένα από τον ΕΟΦ (δεν θεωρούνται φάρμακα και δεν ελέγχονται βάσει των νόμων που διέπουν την κυκλοφορία των φαρμάκων).

2. Αναψυκτικά τύπου Sports drinks και Energy drinks: Για τα αναψυκτικά αυτά έχει γίνει ευρεία συζήτηση, για αυτό και κρίνεται σκόπιμη η αναφορά στις διαφορές που υπάρχουν μεταξύ των δύο κατηγοριών. Τα Sports drinks δεν είναι επικίνδυνα μια και στην πραγματικότητα πρόκειται για ηλεκτρολυτικά διαλύματα. Χρησιμοποιούνται από τους αθλητές καθώς και από αυτούς που γυμνάζονται συστηματικά στα γυμναστήρια. Έχουν ευχάριστη γεύση και δεν ενοχλούν το πεπτικό σύστημα. Επίσης έχουν πολύ λιγότερες θερμίδες από την πλειονότητα των φρουτοχυμών. Τα Energy drinks (ενεργειακά ποτά) περιέχουν κυρίως καφεΐνη αλλά και άλλες ουσίες όπως βιταμίνες, ταυρίνη, κ.τ.λ. Λόγω της υψηλής τους περιεκτικότητας σε καφεΐνη προκαλούν διέγερση. Σε αλόγιστη χρήση μπορεί να παρουσιαστεί ταχυκαρδία, τρόμος αύξηση της αρτηριακής πίεσης κ.τ.λ. Επίσης μπορεί να προκληθεί εθισμός.

3. Αναβολικά Στεροειδή : Τεστοστερόνη, Διυδροτεστοστερόνη, Αιθυλοστρενόλη, Διυδροεπιανδροστερόνη, Μεθαδιενόνη, Ναδρολόνη, Κλενβουτερόλη, κ.τ.λ Προκαλούν αύξηση της μυϊκής δύναμης, της μυϊκής μάζας και βελτίωση της αντοχής, με την άνοδο της τιμής της αιμοσφαιρίνης και την αύξηση της παροχής οξυγόνου στους ιστούς (αναβολική δράση). Σαν παρενέργειες αναφέρονται αλλαγές στα εξωτερικά χαρακτηριστικά του φύλου. Στις γυναίκες προκαλείται μικρό μέγεθος μαστών, υπερτρίχωση, αύξηση του μεγέθους της κλειτορίδας, διαταραχές της εμμηνορρυσίας και αλλοίωση της φωνής (ανδρογονική δράση). Στους άντρες παρατηρείται γυναικομαστία, ατροφία των όρχεων, ολιγοσπερμία και αλωπεκία. Και στα δύο φύλα προκαλείται πρόωρη σύγκληση των επιφύσεων και περιορισμός της αύξησης σε ύψος. Πολλές φορές για να περιοριστούν τα παραπάνω προβλήματα συνδυάζονται με άλλα φάρμακα. Επίσης μπορεί να προκληθούν: αύξηση της αρτηριακής πίεσης, δερματίτιδες, βλάβες στο ήπαρ και τους νεφρούς, ψυχολογικά προβλήματα, όπως διαταραχές προσωπικότητας, επιθετική συμπεριφορά κ.α. Σοβαρότατες παρενέργειες αποτελούν η στεφανιαία νόσος και η αυξημένη πιθανότητα ανάπτυξης κακοήθων επεξεργασιών.

4. Διεγερτικά : Αμφεταμίνες, Εφεδρίνη, Κοκαΐνη, Καφεΐνη, Φενφλουραμίνη, κ.τ.λ. Αυξάνουν την αντοχή. Προκαλούν αίσθημα αυτοπεποίθησης και ενισχύουν την αυτοσυγκέντρωση. Στις παρενέργειες περιλαμβάνονται: Αύξηση της θερμοκρασίας του σώματος, υπέρταση, διέγερση, τρόμος, αρρυθμίες, απώλεια γεύσης. Σε παρατεταμένη και υπερβολική χρήση μπορεί να προκληθεί ακόμα και θάνατος .

5. Ναρκωτικά Αναλγητικά: Κωδεΐνη Οπιούχα, Μορφίνη, Πεθιδίνη, Μεθαδόνη, , κ.α.. Χρησιμοποιούνται για την αύξηση της αντοχής στον πόνο (κυρίως πυγμαχία). Προκαλούν εθισμό. Επίσης μπορεί να προκαλέσουν διαταραχές στο καρδιαγγειακό σύστημα, αρρυθμίες, εγκεφαλική αιμορραγία, απώλεια μνήμης ή προσανατολισμού καθώς και ψυχικές διαταραχές. Ειδική κατηγορία της ομάδας αυτής αποτελούν τα παράγωγα της Ινδικής Κάνναβης όπως το χασίς και η μαριχουάνα. Χρησιμοποιούνται για την ελάττωση του πόνου και του άγχους. Μπορεί να προκαλέσουν υπόταση, αρρυθμίες, βραδύπνοια, αϋπνία, διαταραχές της ισορροπίας καθώς και διαταραχές από την ψυχική σφαίρα.

6. Διουρητικά : Σπιρονολακτόνη, Φουροσεμίδη, Υδροχλωροθειαζίδη κ.α. Χρησιμοποιούνται για ταχεία απώλεια βάρους (κυρίως άρση βαρών, πάλη κ.α.) αλλά και για αποβολή ή αραίωση διαφόρων ουσιών στο αίμα. Σε αλόγιστη χρήση μπορεί να προκαλέσουν αφυδάτωση, μυϊκές διαταραχές καθώς και διαταραχές από το καρδιαγγειακό σύστημα. Για τον έλεγχο του βάρους εκτός από τα διουρητικά χρησιμοποιούνται και άλλα φάρμακα όπως τα καθαρτικά, τα χάπια διαίτης κ.τ.λ.

7. β-Αναστολείς : Προπλανολόλη, Ακετοβουτυλόλη, Σοταλόλη κ.α. β2-Διεγέρτες : Κλενβουτερόλη Οι β-αναστολείς προκαλούν βραδυκαρδία, ελάττωση του μυϊκού τρόμου κ.τ.λ. Σε μικρές δόσεις δεν προκαλούν ιδιαίτερα προβλήματα. Σε παρατεταμένη χρήση και μεγάλες δόσεις υπάρχει πιθανότητα εγκεφαλικών επεισοδίων. Η Κλενβουτερόλη είναι βρογχοδιασταλτικό που χρησιμοποιείται στην αντιμετώπιση βρογχικού άσθματος. Θεωρείται ότι είναι αποτελεσματική σε αθλητές που πάσχουν από βρογχικό άσθμα, επιτρέποντας έτσι τη συμμετοχή τους στον πρωταθλητισμό. Η θετική της δράση σε μη ασθματικούς αθλητές αμφισβητείται. Συχνά συνδυάζεται με αναβολικά. Χρησιμοποιήθηκε ευρέως στην ολυμπιάδα της Βαρκελώνης. Προκαλεί ταχυκαρδία, αρρυθμίες κ.τ.λ.

8. Κρεατίνη : Αυξάνει τη μυϊκή μάζα. Χρησιμοποιείτε κυρίως από τους μπόντι μπίλντερς. Σε μεγάλες δόσεις και παρατεταμένη χρήση προκαλεί διαταραχές στην καρδιά και τους νεφρούς.

9. Ινσουλίνη : Χρησιμοποιείται σαν αναβολική ορμόνη στα αθλήματα δύναμης. Δεν υπάρχει βιβλιογραφική τεκμηρίωση ως προς τη θετική της επίδραση, τουναντίον υπάρχουν αναφορές για υπογλυκαιμικά επεισόδια. Συνδυάζεται συχνά με αναβολικά στεροειδή. Η νόμιμη χρήση της επιτρέπεται σε αθλητές με ινσουλινοεξαρτώμενο σακχαρώδη διαβήτη.

10. Πεπτιδικές Ορμόνες: Ερυθροποιητίνη, ACTH, Αυξητική ορμόνη, κ.τ.λ Η Ερυθροποιητίνη επιτυγχάνει την αύξηση των ερυθρών αιμοσφαιρίων και τη μεταφορά οξυγόνου στους ιστούς. Η ΑCTH αυξάνει τη μυϊκή μάζα και τη μυϊκή ισχύ με την αύξηση των κορτικοστεροειδών στο αίμα. Προκαλεί επίσης ευφορία. Σε χρήση προκαλεί αλλοίωση των χαρακτηριστικών του φύλου, υπέρταση, οστεοπόρωση κ.τ.λ.

Η Αυξητική Ορμόνη χρησιμοποιείται συνήθως σε συνδυασμό με αναβολικά στεροειδή για την αύξηση της μυϊκής δύναμης. Παρά την σχετικά ευρεία χρήση της δεν υπάρχουν αποδείξεις για την αύξηση της απόδοσης στα διάφορα αθλήματα (κυρίως άρση βαρών). Προτιμάται από τις αθλήτριες διότι δεν προκαλεί αρρενοποίηση. Παρ’ όλο που η προμήθειά της είναι δαπανηρή, επιλέγεται από τους υψηλού επιπέδου πρωταθλητές διότι η ανίχνευση της στα ούρα είναι δύσκολη. Στις παρενέργειες συμπεριλαμβάνονται η υπέρταση, ο γιγαντισμός, η μεγαλακρία κ.τ.λ.

11. Γονιδιακό Ντόπινγκ : Οι γονιδιακές θεραπείες χρησιμοποιούνται για την αντιμετώπιση νοσημάτων όπως οι αναιμίες, η μυϊκή δυστροφία, οι παθήσεις των περιφερικών αγγείων κ.τ.λ. Η χρήση τους για τη βελτίωση της απόδοσης των αθλητών είναι απαγορευμένη. Επεμβαίνοντας γονιδιακά είναι δυνατόν να μετατραπεί η αναλογία των μυϊκών ινών με αυξημένη ή ελαττωμένη συσταλτικότητα, βοηθώντας έτσι τούς αθλητές των δρόμων για μικρές (σπρίντερς) ή για μεγάλες (μαραθωνοδρόμοι) αποστάσεις.. Στα πλαίσια του γονιδιακού ντόπινγκ υπάρχουν μελέτες όπως αυτή για την προσπάθεια αναστολής της λειτουργίας της μυοστατίνης, η οποία έχει σαν αποτέλεσμα την αυξημένη μυϊκή ανάπτυξη, δύναμη και αντοχή. Επίσης υπάρχουν διάφορες ερευνητικές προσπάθειες που βρίσκονται ακόμα σε πειραματικό στάδιο.

12. Φυσικό Ντόπινγκ : Η έννοια "φυσικό ντόπινγκ" χρησιμοποιείτε για τις αθλήτριες που μένουν έγκυες και στη συνέχεια διακόπτουν την εγκυμοσύνη στον τρίτο ή τέταρτο μήνα, 1 έως 2 μήνες πριν από τους αγώνες. Επωφελούνται με τον τρόπο αυτό από την αύξηση των οιστρογόνων-προγεστερόνης που παρατηρείται στις πρώτες εβδομάδες της εγκυμοσύνης, η οποία ασκεί αναβολική δράση. Μετά από τη διακοπή της κύησης και μέχρι τους αγώνες η στάθμη των ορμονών μειώνεται σταδιακά. Οι αθλήτριες επίσης χρησιμοποιούν ορμονικά σκευάσματα για την ρύθμιση του εμμηνορησιακού τους κύκλου. Όσα αναγράφονται στις προηγούμενες παραγράφους, αποτελούν ένα σχετικά μικρό δείγμα των μέσων που χρησιμοποιούνται για ντόπινγκ Επίσης πρέπει με ιδιαίτερη έμφαση να τονιστεί ότι πολλά από τα σκευάσματα, κυρίως αυτά που δεν ανήκουν στην κατηγορία των φαρμάκων, διατίθενται ελεύθερα από τα ειδικά καταστήματα, το διαδίκτυο ή τα φαρμακεία. Τέλος θα πρέπει να αναφερθεί ότι το ντόπινγκ είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο και στα ζώα, κυρίως στα άλογα αγώνων κ.τ.λ. Βέβαια δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι ένα είδος “ντόπινγκ” είναι και ο καφές που πίνουμε καθημερινά, το τσάι, η κόκα κόλα, ή ακόμα και η σοκολάτα!

ΠΟΙΟΥΣ ΑΦΟΡΑ ΤΟ ΝΤΟΠΙΝΓΚ

Στις μέρες μας ακόμη και αυτοί που δεν ασχολούνται με τον αθλητισμό θέλουν να είναι δυνατοί με μεγάλη αντοχή και καλή εξωτερική εμφάνιση. Όλοι θέλουν να είναι νικητές (κοινωνία των νικητών - ηττημένων) έστω και εάν αυτό προϋποθέτει κάποιες λιγότερο ή περισσότερο σημαντικές θυσίες. Εάν η απόκτηση υπερφυσικών δυνάμεων ενδιαφέρει τον καθένα από εμάς, είναι πολύ φυσικό πολύ περισσότερο να ενδιαφέρει αυτούς που ασχολούνται με τον αθλητισμό. Το ντόπινγκ αφορά κυρίως τους πρωταθλητές και ιδιαίτερα αυτούς που ασχολούνται με τον επαγγελματικό ή τον υψηλότατου επιπέδου πρωταθλητισμό. Επίσης είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο στα γυμναστήρια όπου συχνάζουν αυτοί που δεν στοχεύουν σε κάποια αθλητική διάκριση, αλλά έχουν σκοπό να διαμορφώσουν ένα μυώδες σώμα που να ξεχωρίζει. Η σωματοδόμηση, το μπόντι μπίλντινγκ, δεν είναι κάτι που είναι δυνατό να πραγματοποιηθεί γρήγορα και εύκολα, χρειάζεται επιμονή, κόπο, χρόνο και χρήμα. Έτσι εάν προταθεί στον επίδοξο μπόντι μπίλντερ κάποιος τρόπος ο οποίος θα επιταχύνει τη διαδικασία αυτή, γίνεται άμεσα κατανοητή η ευκολία με την οποία μπορεί να ενδώσει στον πειρασμό, ένα νεαρής ηλικίας άτομο. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν και όσοι πάσχουν από το ‘Σύμπλεγμα του Άδωνη’ που είναι νεαροί οι οποίοι μη μπορώντας να εντυπωσιάσουν τους άλλους και ιδιαίτερα το αντίθετο φύλο με κάποιο από τα προσόντα τους, χρησιμοποιούν το σώμα τους αποκτώντας έτσι αίσθημα υπεροχής και αυτοπεποίθηση. Από όλα αυτά φαίνεται ότι το ντόπινγκ δεν έχει σχέση μόνο με τον αθλητισμό αλλά αποτελεί ευρύτερο πρόβλημα δημόσιας υγείας.

ΤΟ ΝΤΟΠΙΝΓΚ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΚΑΙ ΕΦΗΒΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ Στη χώρα μας, στα παιδιά του νηπιαγωγείου δεν υπάρχει ντόπινγκ. Στα παιδιά του δημοτικού, περιορίζεται μόνο σε μια μικρή ομάδα την οποία αποτελούν αυτά που ασχολούνται σε επίπεδο πρωταθλητισμού, με συγκεκριμένα αθλήματα όπως π.χ. η ενόργανη γυμναστική, η κολύμβηση. Για να δοθεί έμφαση αρκεί να αναφερθεί ότι στα αθλήματα αυτά οι πρωταθλητές και οι ολυμπιονίκες έχουν ηλικίες που κυμαίνονται μεταξύ των 13-14 ετών. Γίνεται δε φυσικά αντιληπτό ότι οι διακρίσεις είναι αποτέλεσμα προπονήσεων που έχουν αρχίσει πριν από μερικά χρόνια. Στους εφήβους και τους νεαρούς ενήλικες είναι βέβαιο χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή. Οι πιθανότητες του ντόπινγκ αυξάνονται, ανάλογα με το άθλημα και το βαθμό ενασχόλησης με τον αθλητισμό. Παρατηρείται κυρίως στα παιδιά που ετοιμάζονται για επαγγελματικό πρωταθλητισμό, σε αυτά που κάνουν υπέρ-πρωταθλητισμό, καθώς και σε

εκείνα που οι επιδόσεις τους υπόσχονται μελλοντικούς πρωταθλητές. Στα παιδιά που απλά αθλούνται στο σχολείο ή σε κάποιο όμιλο ή ομάδα (ποδόσφαιρο, μπάσκετ, τένις, πολεμικές τέχνες κ.τ.λ.) έστω και κάπως εντατικά, οι πιθανότητες είναι μικρές έως ανύπαρκτες. Επίσης όπως είδη αναφέρθηκε οι θαμώνες των γυμναστηρίων για μπόντι μπίλντινγκ ανήκουν στην ομάδα υψηλού κινδύνου. Το πρόβλημα εντοπίζεται στο ότι οι νεαρές ηλικίες είναι πολύ πιο εύκολο να εξαπατηθούν, για αυτό και αποτελούν εύκολο στόχο όσων ασχολούνται με την εμπορία και τη διακίνηση απαγορευμένων και μη ουσιών. Η σημασία της επαγρύπνησης των γονέων και των παιδιάτρων που πολλές φορές σε αυτές τις ηλικίες δεν είναι εύκολη, έχει τεράστια σημασία. Στην διεθνή βιβλιογραφία υπάρχουν στατιστικές που αναφέρονται σε ποσοστά 12% στα κορίτσια και 3-12% στα αγόρια. Σε άλλες εργασίες που περιλαμβάνουν και τα δύο φύλα δημοσιεύτηκαν ποσοστά ντόπινγκ 3-6% με υπερίσχυση των αρρένων. Λόγω όμως του ότι οι μελέτες αυτές στις περισσότερες περιπτώσεις στηρίζονται σε ερωτηματολόγια τα οποία συμπληρώνονται από τους ίδιους τους εφήβους ή νεαρούς ενήλικες, μάλλον είναι πιθανότερο οι αριθμοί να είναι πολύ μεγαλύτεροι. Σε άλλες ερευνητικές εργασίες που αφορούν παιδιά ηλικίας 12-15 ετών, η συχνότητα του ντόπινγκ αναφέρεται ότι φτάνει το 35% ενώ για μεγαλύτερους των 17 ετών νέους το 80%. Στα ποσοστά αυτά όμως θα πρέπει να τονιστεί ότι συμπεριλαμβάνονται και καταλαμβάνουν μεγάλο μέρος τα συμπληρώματα διατροφής. Με την εμπορευματοποίηση του αθλητισμού, όπως είδη αναφέρθηκε, το δέλεαρ μιας λαμπρής καριέρας με άφθονο χρήμα και δόξα είναι μεγάλο. Οι πρωταθλητέςπρωταγωνιστές, είτε πρόκειται για δημοφιλή ομαδικά αθλήματα όπως το ποδόσφαιρο, το μπάσκετ, είτε για ατομικά όπως ο στίβος, αποτελούν ινδάλματα, πρότυπα. Είναι δε γνωστό ότι ακόμα και χωρίς ιδιαίτερα σημαντική διάκριση-επίδοση, που σε ορισμένα αθλήματα μπορεί να μην είναι αποκλειστικά δικό του επίτευγμα, ένα παιδί είναι δυνατό να προσπορίσει οφέλη όπως η πριμοδότηση για εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Σαν παράδειγμα μπορούν να αναφερθούν τα ομαδικά αθλήματα όπου ο νέος δεν είναι απαραίτητο να συμμετάσχει στον αγώνα αλλά αρκεί το όνομα του να αναγράφεται στη λίστα της ομάδας. Παρόμοιο παράδειγμα αποτελεί και ο νεαρός που συμμετάσχει στο πλήρωμα ιστιοπλοϊκού όπου η διάκριση είναι ουσιαστικά έργο του έμπυρου αρχηγού ή άλλων μελών του πληρώματος. Η επιτυχία, η νίκη του αντιπάλου, χρειάζεται αυξημένη δύναμη, αντοχή, αυτοσυγκέντρωση, ανοχή στον πόνο κ.τ.λ. και όταν όλα αυτά δεν είναι εφικτά με τις φυσικές δυνάμεις του αθλητή, η χρησιμοποίηση κάποιας αθέμιτης μεθόδου αποτελεί μεγάλη πιθανότητα. Φυσικά με τον τρόπο αυτό το πνεύμα του ευ αγωνίζεσθε αποτελεί σκέψη μόνο για ρομαντικούς.

Όποια και αν είναι όμως η αλήθεια για την πραγματική συχνότητα του ντόπινγκ στην παιδική ηλικία, είναι μεγάλο λάθος να δηλητηριάζεται ο ενθουσιασμός και η αγάπη των παιδιών για τον αθλητισμό. Δεν πρέπει δε ποτέ να ξεχνάμε ότι αθλητισμός σημαίνει σωματική και ψυχική υγεία, συλλογικό πνεύμα, πειθαρχία, αυτοπειθαρχία, ευγενή άμιλλα, αποφυγή βλαβερών συνηθειών και περισσότερο από όλα ψυχαγωγία και χαρά. Για όλα αυτά οποιαδήποτε περαιτέρω ανάλυση θα αποτελούσε πιθανότατα κοινό τόπο. Η χρήση απαγορευμένων και μη ουσιών από τα παιδιά, είναι δυνατό να αντιμετωπισθεί κυρίως με την ενημέρωση και εκπαίδευση των ίδιων των παιδιών, αλλά επίσης και των γονέων, των παιδιάτρων, των εκπαιδευτικών καθώς και όλων των άλλων φορέων που έχουν σχέση με το θέμα αυτό. Θα πρέπει όλοι, τουλάχιστο πάρα πολύ καλά να ξέρουν ότι για τη νίκη δεν είναι αρκετό μόνο το ντόπινγκ. Οπωσδήποτε απαραίτητες είναι και άλλες προϋποθέσεις όπως η επιλογή του αθλήματος ανάλογα με τον σωματότυπο, οι δυνατότητες του σώματος ακόμα και στη σωστή επιλογή, η γνώση του ότι σε πολλά αθλήματα η χρήση των διαφόρων ουσιών δεν παίζει σημαντικό ρόλο κ.τ.λ.. Κάτι άλλο που επίσης πρέπει να γίνει γνωστό είναι ότι οι εξαντλητικές και πολύωρες προπονήσεις, με συνεχές στρες, αποκόπτουν το παιδί από το κοινωνικό του περιβάλλον, το κάνουν αποσυνάγωγο, μονομερίζουν τα ενδιαφέροντα του και αλλοιώνουν τον χαρακτήρα του.

ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΟΥ ΝΤΟΠΙΝΓΚ Το μαγικό ελιξίριο που θα μπορούσε να μας δώσει υπεράνθρωπες δυνάμεις, χωρίς σε καμία περίπτωση να βλάπτει τον οργανισμό μας, ακόμα δεν έχει βρεθεί. Μολονότι στη διεθνή βιβλιογραφία υπάρχουν, ευτυχώς ελάχιστες αντίθετες απόψεις, είναι σίγουρο ότι κανείς δεν πρέπει να υποστηρίζει ή να ενθαρρύνει οποιοδήποτε είδος ντόπινγκ. Παρ΄ όλα ταύτα, όπως φαίνεται από τις ουσίες που αναφέρθηκαν υπάρχει μεγάλη διαφορά π.χ. μεταξύ της χρήσης καφεΐνης και κοκαΐνης, διουρητικών και μορφίνης, πολυβιταμινούχων σκευασμάτων και αμφεταμίνης κ.τ.λ. Εκτός όμως από το είδος της ουσίας αυτό που καθορίζει την σοβαρότητα των βλαβών είναι η δόση και η διάρκεια της χρήσης. Η μικρές δόσεις αθώων σχετικά ουσιών π.χ. διουρητικών (το αποκαλούμενο έξυπνο ντόπινγκ) δεν προκαλούν ιδιαίτερα σοβαρές επιπτώσεις, η παρατεταμένη και υπερβολική όμως χρήση

οποιασδήποτε ουσίας ακόμα και όταν αυτή είναι σχετικά αθώα, μπορεί να προκαλέσει σοβαρά έως σοβαρότατα προβλήματα υγείας . Τα πιο επικίνδυνα προβλήματα από τα οποία στις περισσότερες περιπτώσεις προκαλείται ο θάνατος, αφορούν το καρδιαγγειακό σύστημα. Σαν άλλες συχνές αιτίες θανάτων αναφέρονται τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια και οι βλάβες στο ήπαρ και τους νεφρούς που οφείλονται στην ηπατοτοξικότητα και νεφροτοξικότητα των διαφόρων ουσιών που χρησιμοποιούνται στο ντόπινγκ.

ΑΝΤΙΝΤΟΠΙΝΓΚ Μολονότι το ντόπινγκ ήταν γνωστό από την πρώτη Ολυμπιάδα, και παρόλο που στις Ολυμπιάδες του 1920-1930 είχε είδη αποκτήσει διαστάσεις, η αθλητική κοινότητα μόλις το 1967 πήρε τα πρώτα μέτρα αντιμετώπισης. Τη χρονιά αυτή η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή διόρισε μια ιατρική επιτροπή με σκοπό τον καθορισμό των ουσιών και μεθόδων που η χρήση τους θα πρέπει να απαγορεύεται στον αθλητισμό. Οι αντιντόπινγκ έλεγχοι πρωτοεφαρμόστηκαν στην χειμερινή ολυμπιάδα της Grenoble και στην καλοκαιρινή του Mexico City το 1968. Το Νοέμβριο του 1999 ιδρύθηκε η παγκόσμια οργάνωση αντιντόπινγκ (WADA) ενώ ο παγκόσμιος κώδικας αντιντόπινγκ ψηφίστηκε τον Ιανουάριο του 2004 για να εφαρμοστεί από το 2006. Δημιουργήθηκαν επίσης εθνικοί οργανισμοί αντιντόπινγκ όπως η USADA (ΗΠΑ), η AADA (Αυστραλία) κ.τ.λ. (103). Στην Ελλάδα έχουμε τους νόμους 2725/99, 3057/2002 καθώς και το εθνικό συμβούλιο καταπολέμησης του ντόπινγκ (ΕΣΚΑΝ). Για να οργανωθεί μια αποτελεσματική παγκόσμια στρατηγική αντιμετώπισης του ντόπινγκ ίσως θα πρέπει να ληφθούν υπ’ όψη τα παρακάτω. Α : Όπως είναι γνωστό, σοβαρό ντόπινγκ χωρίς τη συμμετοχή, συνταγογράφηση και καθοδήγηση των γιατρών δεν μπορεί να υπάρξει. Για τον λόγο αυτό πρώτα απ’ όλα πρέπει να ενημερωθούν όλοι οι γιατροί ως προς το μέγεθος του προβλήματος, τις διαστάσεις που έχει πάρει, τους κινδύνους για τα παιδιά αλλά και τους αθλητές και πρωταθλητές. Το ντόπινγκ θα πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν κάθε άλλο πρόβλημα δημόσιας υγείας, όπως το κάπνισμα, τα οινοπνευματώδη, τα ναρκωτικά κ.τ.λ. Ο γιατρός που γνωρίζει τις επιπλοκές της χρησιμοποίησης των διαφόρων μεθόδων και ουσιών θα πρέπει να είναι ο πρώτος που θα κάνει τη σωστή ενημέρωση. Παγίδες όπως οι παρακλήσεις από τον πρωταθλητή ή ακόμη και το ακραίο φαινόμενο της παράκλησης από γονείς για ντοπάρισμα του παιδιού τους με σκοπό την επιτυχία, σίγουρα είναι εύκολο να αποφευχθούν από τους γιατρούς. Η σωστή ενημέρωση και η εκπαίδευση κυρίως των εφήβων και νεαρών ενηλίκων, φαίνεται ότι πράγματι αποδίδει, αφού σε ένα σημαντικό ποσοστό η χρήση γίνεται χωρίς τη γνώση των συνεπειών.

Β : Πρέπει μαζί με τους γιατρούς να συνεννοηθούν όλοι οι ενδιαφερόμενοι, όπως οι αθλητές, προπονητές, σύλλογοι, ομοσπονδίες, δάσκαλοι, γονείς αλλά και νομικοί, πολιτικοί κ.τ.λ., για το αν θέλουν το ντόπινγκ στον αθλητισμό ή όχι. Είναι δε απαραίτητο η συνεννόηση να είναι απόλυτη, γιατί αν άλλοι κάνουν ντόπινγκ και άλλοι όχι τότε ο αθλητής που δεν κάνει είναι σχεδόν καταδικασμένος στην αποτυχία (λέγεται ότι κερδίζουν οι καλύτερα ντοπαρισμένοι ή οι καλύτεροι από τους ντοπαρισμένους). Δυστυχώς, υπάρχουν αθλητές, παράγοντες, ακόμη και γιατροί που υποστηρίζουν την χρησιμοποίηση των διαφόρων αθέμιτων μεθόδων και ουσιών στον αθλητισμό στα πλαίσια της ελευθερίας στην επιλογή και της ατομικής ευθύνης. Επίσης σε έρευνα για τις απόψεις τους, 10,3 % των προπονητών, απήντησαν ότι με τη βοήθεια των γιατρών πιστεύουν ότι μπορεί να γίνει χρήση απαγορευμένων ουσιών χωρίς να βλάπτεται η υγεία των αθλητών. Φαίνεται δε ότι από πολλούς, πετυχημένοι αθλητές θεωρούνται αυτοί που κάνουν “έξυπνο ντόπινγκ” για μικρό διάστημα. Έτσι όμως άσχετα με το πόσο βλάπτονται οι πρωταθλητές, βλάπτεται κυρίως το αθλητικό πνεύμα. Γ : Σε άκρως ανταγωνιστικές κοινωνίες, (υψηλής απόδοσηςυψηλού κινδύνου) όπου σκοπός είναι η επιτυχία, το χρήμα, η δόξα, άσχετα με το τίμημα (κοινωνίες ντόπινγκ), οποιοδήποτε απαγορευτικό μέσο δεν έχει μεγάλα περιθώρια επιτυχίας. Αναφέρεται ότι 15% των εργαζομένων, χρησιμοποιούν κάποιου είδους ντόπινγκ για την αύξηση της επαγγελματικής τους απόδοσης. Ιδανικός στόχος θα πρέπει να είναι η ύπαρξη καθαρού αθλητισμού. Η επίτευξή του όμως όπως φαίνεται προς το παρόν είναι δύσκολη διότι πρώτα απ’ όλα χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας απέναντι στη ζωή (όχι νοοτροπία ντόπινγκ). Επίσης, χρειάζεται αλλαγή νοοτροπίας και σε ότι αφορά τον αθλητισμό με κυριότερο σημείο την αποσύνδεση του από τα οικονομικά ή άλλα οφέλη. Ο αθλητής θα πρέπει να χαίρεται με αυτό που κάνει για την υγεία και το πνεύμα του. Εάν το σώμα του, διαθέτει τις απαραίτητες δυνάμεις και αντοχές για διάκριση και επιτυχίες, τόσο το καλύτερο, στην αντίθετη περίπτωση θα πρέπει να αρκείται σε όλα όσα είναι γνωστό ότι προσφέρει η σωματική άσκηση, αλλιώς δεν θα είναι αθλητής, αλλά διασκεδαστής. Για να ζήσουμε πρέπει να αθλούμαστε συστηματικά. Η γυμναστική και τα αθλητικά πρέπει να αρχίζουν από τη μικρή παιδική ηλικία. Για να γίνει αυτό εφικτό θα πρέπει να δοθεί έμφαση στον μαζικό αθλητισμό και όχι στον πρωταθλητισμό. Επίσης θα πρέπει να γίνει απόλυτα κατανοητή η διαφορά μεταξύ αθλητισμού και πρωταθλητισμού. Ίσως ακόμα και η πολιτεία αντί να προσφέρει πλουσιοπάροχα, χρήματα, θέσεις, επαγγελματική αποκατάσταση και τιμές, στο βαθμό που τα προσφέρει (τηλεγραφήματα από πρωθυπουργούς, επισκέψεις σε προέδρους δημοκρατίας) σε αυτούς που φέρνουν τα μετάλλια, θα πρέπει να φροντίζει τους πολλούς (εάν

μπορεί να κάνει και τα δύο τόσο το καλύτερο). Οι πομπές των χρυσοστεφανωμένων (ινδαλμάτων, προτύπων θαυμασμού για τα παιδιά) νικητών και οι υπερβολικοί πανηγυρισμοί σε σύγκριση με την εικόνα αυτών που κάνουν τζόγκινγκ στους σκονισμένους δρόμους των μεγαλουπόλεων, μέσα στο καυσαέριο, μάλλον δεν μοιάζει σωστή. Η δημιουργία πάρκων, χώρων πρασίνου, γυμναστηρίων, κολυμβητηρίων, σταδίων, ποδηλατοδρομίων κτλ. με όλους τους σύγχρονους όρους ασφαλείας, σίγουρα θα συμβάλλει στην αύξηση όλων όσων (κυρίως των παιδιών) ασχολούνται με την υγεία του σώματος τους, κάτι που αποτελεί και τον πραγματικό σκοπό και νόημα του αθλητισμού. Για όλα αυτά γίνεται εύκολα αντιληπτός και ο ιδιαίτερα σημαντικός ρόλος των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Τέλος για όσους έχουν στη σκέψη τους τον ελίτ πρωταθλητισμό (παιδιά και γονείς), αντί για ευχολόγια καθαρού αθλητισμού, παρόλο που θα πρέπει πάντα να αποτελεί τον απώτερο παγκόσμιο στόχο, ίσως το άρθρο αυτό να είναι πιο χρήσιμο, βοηθώντας τους να γνωρίσουν καλύτερα τι έχουν να αντιμετωπίσουν. Η αλλαγή των πραγμάτων στο εγγύς μέλλον, με την αποκοπή του πρωταθλητισμού από τους χορηγούς, τη διαφήμιση, την υπερεκτίμηση, τη δόξα και το χρήμα, μάλλον αποτελεί ουτοπική σκέψη, ούτε φυσικά και τα ρεκόρ που έχουν ξεπεράσει τα ανθρώπινα όρια μπορούν να γυρίσουν πίσω. Γι’ αυτό και πιθανότατα θα χρειαστεί πολύς χρόνος μέχρι να επιστρέψουμε στο αρχαίο αθάνατο πνεύμα του αγνού πατέρα του Ολυμπισμού.

ΠΗΓΕΣ 1. http://www.bodybuilders.gr 2. http://13lyk-peiraia.att.sch.gr/foto/project_a12.pdf 3. http://www.medlook.net/Kids/doping.asp

4. http://www.nsph.gr/files/011_Ygeias_Paidiou/Koinonikh_Paidiatrikh_tei_mathimata/DOPIN G-MONOGRAFIA-PAL.KIMENO%20EPEXERGASIA.pdf

Εξάρτηση από το αλκοόλ Η εξάρτηση από το αλκοόλ είναι μία διαταραχή με υψηλό κίνδυνο να έχει μια χρονιά υποτραπέζουσα και προοδευτική πορεία.η εκτενής έρευνα τα προηγούμενα είκοσι χρόνια συνέβαλε στην κατανόηση της νόσου, έτσι ώστε η εξάρτηση απότο αλκόολ να πάψει να θεωρείται ένα ηθικής φύσεως ελάττωμα του χαρακτήρα,αλλά ιατρικό πρόβλημα που μπορεί και θα πρέπει να θεραπευτεί.Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ συσχετίζεται επίσης με υψηλή οικονομική επιβράρυνση για την κοινωνία λόγω των βίαιων συμπεριφορών,της απώλειας παραγωγικότητας και των δαπανών για την υγεία.Η εξάρτηση από το αλκοόλπροσβάλει ανθρώπους όλων των ηλικών και κοινωνικό οικονομικών ομάδων.Είναι σήμερα σαφές ότι τα γονίδια και το περιβάλλον συνεισφέρουν εξίσου στον κίνδυνο της εξάρτησης από το αλκοόλ.Παρόλα αυτά παραμένει αναπάντητο,το ερώτημα γιατί ορισμένοι άνθρωποι είναι περισσότερο ευάλωτοι από κάποιους άλλους.Το αλκοόλ έχει τοξική δράση τον κίνδυνο και η υπερβολική κατανάλωση του αυξάνει τον κίνδυνο του ατόμου να νοσήσει από περισσότερες από εξήντα άλλες ασθένειες. Συπτώματα Τα σημεία και συμπτώματα της εξάρτησης από το αλκοόλ περιλαμβάνει αδυναμία να περιορίσει κανείς την κατανάλωση αλκοόλ,αίσθημα ανάγκης ή καταναγκασμό να πιεί και συπτώματα απόσυρσης,όπως ναυτία,εφίδρωση και τρόμο,όταν κανείς απέχει από το ποτό.Επιπλέον ένα άτομο εξαρτημένο απότο αλκοόλ μπορεί να γίνει ευερέθιστο αν δεν υπάρχει διαθέσιμο αλκοόλ.Η κατάσταση αυτή μπορεί να οδηγίσει σε πρόβλημα σε σχέσεις,στην δουλειάκαι στην οικονομική κατάσταση ενός ατόμου.Τα σημεία αυτά μπορούν να γίνουν αντιληπτά είτε από το ίδιο άτομο,είτε από τα μέλη της.Η εξάρτηση από το αλκοόλ μπορεί επίσης να οδηγήσει σε άλλα ιατρικά προβλήματα όπως καρκίνο,καρδιαγγειακά νοσήματα και ψυχικές διαταραχές. Στατιστικά στοιχεία Η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ είναι συχνή σε πολλά μέρη του κόσμου ειδικά ευρώπη.Στην Ε.Ε 0,5 των ενηλίκων ανδρών και 1,4 των ενηλίκων γυναικών αυτό αντιστοιχεί σε 12 εκατομμύρια ανθρώπους 125 εκατομμύρια άνθρωποι υποφέρουν από διαταραχές χρήσεις αλκοόλ.Περισσότεροι από 80 τα εκαττο ανθρώπων που είναι εξαρτημένοι από το αλκοόλ παγκοσμίως παραμένουν αδιάγνωστοι.Από αυτούς που έχουν διαγνωσθοί μόνο το 10 τα εκαττο λαμβάνει θεραπεία.Επίσης εξαιτίας του αλκοόλ έχει αυξηθεί η εγκληματικότητα και τα τροχαία ατυχήματα,όπως και απώλεια παραγωγικότητας λόγω των απουσιών εργασίας της ανεργίας και θανάτων. Συπτώματα Ένας άνδρας έχει πέντε φορές περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξει εξάρτηση από το αλκοόλ σε σχέση με μία γυναίκα.Οι άνδρες στη μέση ηλικία που βιώνουν μια ισχυρή συμβολική απώλεια, όπως εκείνη την εργασία τείνουν να υποκύπτουν στα πλοκάμια της κατάθλιψης και της χαμηλής αυτοεκτίμησης αφού προδίδουν, τον παραδοσιακό τους ρόλο.Άλλα συπτώματα είναι η απώλεια του ελέγχου σε βασικούς τομείς της ζωής και η σταδιακή ανικανότητα του εθισμένου να ανταποκριθεί κοινωνικά.Κύριο χαρακτηριστικό

του εθισμού είναι η αύξηση της ποσότητας όταν πρόκειται για ουσίες ή της έντασης και συχνότητας όταν πρόκειται για συμπεριφορά.Συνεχίζει τη χρήση των ουσιών ή την καταναγκαστική συμπεριφορά,παρόλα τα επιβλάβη επακόλουθα και αυτό τον οδηγεί στην μοναξιά και την αυτοκαταστροφή.Διαταράσσονται οι οικογένειες,οι επαγγελματικές και οι κοινωνικές του σχέσεις.

-Πια είναι τα στερητικά συπτώματα ενός αλκοολισμού. Στο αρχικό στάδιο εθισμού.

-Κεφαλαλγία,ανησυχία.

-Αίσθημα φόβου. Σε προχωρημένο στάδιο εθισμού.

-Ναυτία,εμετός,πυρετός.

-Παραισθήσεις,επιληπτικές κρίσεις.

-Εφίδρωση,τρομώδες παραλήρημα το οποίο μπορεί να είναι ακόμη και θανατηφόρο. Νομικό πλαίσιο 1.Απαγορεύεται η οδήγηση επιβατών αυτοκινήτων δημόσιας χρήσης φορτηγών αυτοκινήτων με μέγιστο επιτρεπόμενο βάρος μεγαλύτερο των 3,5 τόνων,σχολικών και λοιπών κατηγοριών λεβφορείων,ασθενοφόρων οχημάτων μεταφοράς επικίνδυνων εμπορευμάτων,μοτοσικλετών και μοτοποδηλατών από οδηγό στον οποίου υπάρχει οινόπνευμα σε ποσοστό μεγαλύτερο από 0,20 γραμμάρια ανά λίτρο εκπνεόμενο αέρα και άνω όταν η μέτρηση γίνεται αέρα με αντίστοιχη συσκευή αλκοολμέτρου.Η αυτή απογόρευση ισχύει και για την οδήγηση οχήματος οποιασδήποτε επί χρονικό διάστημα μικρότερο των δύο ετών.

2.Η διαπίστωση της ύπαρξης οινοπνευμα στον οργανισμό του οδηγού γίνεται με την μέθοδο της αιμοληψίας ή με συσκευή αλκοομέτρου από τον εκπνεόμενο αέρα σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα στις διατάξεις του άρθρου 43 του ν.2963/2001. Τελικές διατάξεις 1.Οι αρχές που αποτελούν δείγματα αίματος και ούρων για ανίχνευση οινοπνεύματος,υποχρεούνται να ανακοινώνουν εγγράφως στους ελεγχόμενους τα αποτελέσματα της εξέτασης.Ο ελεγχόμενος μπορεί εντός αποκλειστικής προθεσμίας πέντε ημερών από τη χρονολογία επίδοσης να ζητήσει την εξέταση του δείγματος που φυλάσσεται στην υπηρεσία.Η αίτηση υποβάλλεται στο αστυνομικό τμήμα της κατοικίας του ή στην υπηρεσία του οργάνου που επέδωσε την ανακοίνωση.Δικαίωμα υποβολής αίτησης για εξέταση του δείγματος έχουν οι οικείοι του κατιόνες ή ανιόντες βίας με την β΄ βαθμούς αν οι ελεγχόμενοι δεν μπορεί για λόγους ανωτέρας βίας να την υποβάλει ο ίδιος.

2.Για την επιβολή των ποινίκων και διοικητικών κυρώσεων στον ελεγχόμενο λαμβάνεται υπόψη το αποτέλεσμα του δεύτερου δειγματοληπτικού ελέγχου, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2α του άρθρου 3 και τις προηγούμενης παραγράφου του παρόντος.

3.Αντίγραφο του αποτελέσματος της εξέτασης επισυνάπτεται στην κλήση επικυρωμένο δε αντίγραφο αποστέλλεται στο πταισματοδικείο, στις περιπτώσης που δεν καταβληθεί το πρόστιμο, ενώ το πρωτότυπο παραμένει στο αρχείο της υπηρεσίας μαζί με το έλεγχο της κλήσης. Κυρώσεις-Πρόστιμα Ποσά αλκοόλης στο αίμα ποινές. Με αιμοληψία με αλκοολόμετρο 0,50-0,80 γραμμάρια ανά λίτρο αίματος 0,25-0-0,40 χιλιοστά του γραμμαρίου ανά λίτρο εκπνεόμενου αέρα.

1.Πρόστιμο 200 ευρώ.

2.Ακινητοποίηση και φύλαξη οχήματος μέχρι να εξασφαλιστούν οι αναγκαίες προυποθέσεις ασφαλούς κίνηση του οχήματος.0,80-1,10 0,40-0,60 χιλιοστά του γραμμαρίου ανά λίτρου εκπνεόμενου αέρα.

1.Πρόστιμο 700 ευρώ 2.Επί τόπου αφαίρεση άδειας οδήγησης για 6 μήνες.

3.Ακινητοποίηση και φύλαξη οχήματος μέχρι να εξασφαλιστούν οι αναγκαίες προυποθέσεις ασφαλούς κίνησης του οχήματος.

4.Φυλάκιση τουλάχιστον 2 μηνών. Σχεδόν στο σύνολο των περιπτώσεων εφαρμόζεται παράλληλα και η αφαίρεση πινακίδων και αδειών κυκλοφορίας από 10 ημέρες μέχρι και 5 χρόνια.Επίσης έχει καθιερωθεί τεκμήριο μέθης με ποσοστό άνω του 1,10gr για όσους αρνούνται να υποβληθούν σε έλεγχο alcohol test.

ΑΝΑΒΟΛΙΚΑ Οργανικές χημικές ενώσεις που προάγουν τον αναβολισμό, δηλαδή τις βιοχημικές εκείνες διεργασίες του οργανισμού που οδηγούν σε σύνθεση μεγαλύτερων χημικών μορίων. Στην πράξη κυρίως ενδιαφέρει η προαγωγή του αναβολισμού (δηλαδή της σύνθεσης) των πρωτεϊνών. Η χρήση τους άρχισε το 1940 για την καταπολέμηση της γεροντικής αδυναμίας, της ανορεξίας, και για την νεφρική ανεπάρκεια. Αντίθετα σήμερα χρήση αναβολικών γίνεται από τους αθλητές για την βελτίωση της αθλητική τους επίδοσης. Το φαινόμενο της χρήσης των αναβολικών είναι πιο έντονο στους body- builder για να αυξήσουν το μέγεθος των μυών τους και γιατί ως παράγωγα της αρσενικής ορμόνης τεστοστερόνης, σύμφωνα με την έρευνα που έχει γίνει στο πανεπιστήμιο Νόρθιστερν, διεγείρουν την επιθετικότητα. Χορηγούνται σε περιπτώσεις που είναι επιθυμητή η αναβολική διαδικασία, στη σύνθεση του λευκώματος (δηλαδή πρωτεϊνών) ή στην παρεμπόδιση των καταβολικών εξεργασιών. Τα ¨ναρκωτικά¨ αυτά κυκλοφορούν συχνά σε γυμναστήρια και σε αθλητικές λέσχες. Η κατοχή τους δεν είναι παράνομη άλλα παράνομο είναι να τα προμηθεύσεις σε οποιονδήποτε κάτω των 18 ετών.

ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΜΟΡΦΕΣ ΑΝΑΒΟΛΙΚΩΝ ΚΑΙ Η ΧΡΗΣΗ ΤΟΥΣ Τα αναβολικά χωρίζονται στα φυσικά και στα συνθετικά. ΦΥΣΙΚΑ ΑΝΑΒΟΛΙΚΑ

Από τις ουσίες που φυσιολογικά υπάρχουν στον ανθρώπινο οργανισμό, ισχυρή αναβολική δράση διαπιστώθηκε ότι έχουν τα ανδρογόνα, δηλαδή οι ανδρικές γεννητικές ορμόνες, που παράγονται κυρίως από τους όρχεις και δευτερευόντως από τα επινεφρίδια και χημικά ανήκουν στα στεροειδή. Το σημαντικότερο από τα φυσικά ανδρογόνα είναι η τεστοστερόνη και μικρότερης σημασίας είναι η Δ4-ανδροστενδιόνη και η δεϋδροεπιανδροστερόνη. Η τεστοστερόνη χρησιμοποιείται ως ανδρογόνο στον άνδρα. Η τεστοστερόνη χορηγείται σε κακή λειτουργία των όρχεων, στην καθυστέρηση ανάπτυξης των αντρικών χαρακτηριστικών και σε νεαρά άτομα για την καταπολέμηση της πρόωρης γήρανσης. Στην γυναίκα δρουν σαν αντιοιστρογόνα χρησιμοποιούνται σε ανωμαλίες της κλιμακτηρίου, σε καρκίνο του μαστού για αναστολή του γαλακτισμού, σε συμφορητική διόγκωση του μαστού μετά τον τοκετό. ΣΥΝΘΕΤΙΚΑ ΑΝΑΒΟΛΙΚΑ Τα συνθετικά αναβολικά είναι παράγωγα της τεστοστερόνης και από αυτά συνηθέστερα χρησιμοποιούνται η νανδρολόνη, η μεθενολόνη και η οξυμεθολόνη. Δυστυχώς όλα διατηρούν, αν και εξασθενημένη, την ανδρογόνο δράση τους. Από την άλλη πλευρά η αναβολική τους δράση δεν έδωσε τα αναμενόμενα αποτελέσματα στην αντιμετώπιση σοβαρών καταστάσεων, όπως η απλαστική αναιμία, η καχεξία των καρκινοπαθών ή η γεροντική εξάντληση. Η ενίσχυση του μυϊκού συστήματος αναμφίβολα βοηθά στη βελτίωση των αθλητικών επιδόσεων. Αυτό οδήγησε στην ευρεία χρήση αναβολικών από αθλητές που κάνουν πρωταθλητισμό, παρά τις επίσημες απαγορεύσεις που ισχύουν διεθνώς. Η χρήση όμως αυτή δημιουργεί πολλά δυσάρεστα επακόλουθα για τους αθλητές, ενώ παράλληλα τους εκθέτει σε σοβαρούς μελλοντικούς κινδύνους. Χρησιμοποιούνται όπως και η τεστοστερόνη, με τη διαφορά ότι έχουν λιγότερες απ΄ αυτήν αρμοδιότητες. Επίσης ένα αναβολικό η στανοζολόλ διακρίνεται σε δύο μορφές:

1. Ενέσιμη

2. Χαπια Από περιοδικά, έρευνες και εμπειρικές γνώμες έχει διαπιστωθεί ότι η ενέσι μη μορφή είναι πιο αποδοτική απ΄αυτή των χαπιών. Α) Winstrol-Depot(ενέσιμο) Πρέπει να χορηγείται τακτικά και σε μετρημένα χρονικά διαστήματα. Αυτό το κάνει να διαφέρει από τα άλλα στεροειδή, τα οποία χορηγούνται ως επί το πλείστον εβδομαδιαία. Η φαρμακοδυναμική του είναι μικρής διάρκειας και εδώ εξηγείται η συχνή ένεσή του. Δεν έχει την ικανότητα να αποθηκεύει ύδωρ στο εσωτερικό του κυττάρου, δηλαδή ένα άλλο χαρακτηριστικό στο οποίο οφείλουν ¨αυτοί¨ οι αθλητές την καλή γράμμωση των μυών τους. Δεν είναι φάρμακο το οποίο χρησιμοποιείται για μικρή προετοιμασία πριν τη αγωνιστική), αλλά πολύ περισσότερο για μακροχρόνια (έως και 10 εβδομάδες). Οι περισσότεροι αθλητές ομολογούν ότι η χορήγηση πρέπει να γίνεται σε συνδυασμό με καλή διατροφή. Β) Winstrol-ORAL (χάπι)

Η ουσία αυτή δεν φέρνει σε αυτή τη μορφή καλά αποτελέσματα. Έρευνες έδειξαν ότι η ουσία είναι αρκετά τοξική και μπορεί να φέρει βλάβες όχι μόνο στο ήπαρ, αλλά και σε όλο το πεπτικό σύστημα. ΤΡΟΠΟΣ ΔΡΑΣΗΣ ΤΩΝ ΑΝΑΒΟΛΙΚΩΝ Η δράση τους επιτελείται μέσω συνδέσεως με κυτταροπλασματικό πρωτεϊνικό υποδοχέα. Η ικανότητα σύνδεσης είναι μεγάλη για την τεστοστερόνη (και ακόμη μεγαλύτερη για το βιολογικά δραστικό παραγωγό της, τη διυδροτεστοστερόνη) και μικρή για τα υπόλοιπα φυσικά ανδρογόνα. Το σύμπλεγμα ορμόνης-φορέα έρχεται στη συνέχεια στον πυρήνα του κυττάρου, όπου διεγείρει την RNA-πολυμεράση και προάγει τη σύνθεση m-RNA και τελικά πρωτεΐνης. Οι βασικές βιολογικές δράσεις των ανδρογόνων είναι ότι: Προκαλούν ωρίμανση των έξω γεννητικών οργάνων του άρρενος. Αυτό φυσιολογικά συμβαίνει κατά την ήβη, οπότε και αρχίζουν να εκκρίνονται τα ανδρογόνα σε μεγάλες ποσότητες. Κατά την εμβρυϊκή ζωή προάγουν τη διαφοροποίηση του γεννητικού κόλπου και των γεννητικών πόρων προς την κατεύθυνση του άρρενος. Χορήγηση ανδρογόνων σε γυναίκα που κυοφορεί θήλυ έμβρυο οδηγεί σε αλλοίωση της μορφολογίας των γεννητικών του οργάνων (ψευδερμαφροδιτισμός). Προάγουν την τριχοφυία, προκαλούν πάχυνση του δέρματος και μεταβάλλουν τη μορφολογία του λάρυγγα, ώστε η φωνή να παίρνει ανδρική χροιά. Αυξάνουν σημαντικά τη μάζα και την ισχύ του μυϊκού συστήματος, ενώ παράλληλα ελαττώνουν το υποδόριο λίπος και το κατανέμουν ομοιόμορφα σε όλο το σώμα. Σε άτομα που βρίσκονται στη φάση της οστικής ανάπτυξης, προάγουν την αύξηση του συζευκτικού χόνδρου των μακρών οστών αλλά και την οστεοποίηση του. Έτσι το αγόρι που μπαίνει στην εφηβεία ψηλώνει απότομα, αλλά με το τέλος της ήβης το ύψος του σταθεροποιείται, αφού όλος ο συζευκτικός χόνδρος του έχει πια οστεοποιηθεί. ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΑΒΟΛΙΚΩΝ Ορισμένες από αυτές τις βιολογικές ιδιότητες των αναβολικών έγινε προσπάθεια να αξιοποιηθούν θεραπευτικά σε περιπτώσεις που είναι επιθυμητή η αύξηση του αναβολισμού των πρωτεϊνών (π.χ. διέγερση της σύνθεσης του οργανικού μέρους του οστού σε οστεοπόρωση), η "τόνωση" εξασθενημένων οργανισμών, η επίταση της αιμοποιητικής λειτουργίας του μυελού των οστών (π.χ. σε αναιμίες), η μεγέθυνση και ενδυνάμωση του μυϊκού συστήματος (π.χ. σε αθλητές) κ.ά.

Η χρήση τους όμως στην πράξη προσέκρουσε στην ισχυρή τους επίδραση πάνω στο γεννητικό σύστημα, που ήταν ιδιαίτερα ενοχλητική στις γυναίκες (αρρενοποίηση), αλλά δημιουργούσε προβλήματα και στους άντρες.

ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΤΩΝ ΑΝΑΒΟΛΙΚΩΝ Οι σημαντικότερες παρενέργειες από τη χρόνια λήψη των αναβολικών είναι: Εμφάνιση φαινομένων αρρενοποίησης στις γυναίκες. Η δόση του φαρμάκου που μπορεί να προκαλέσει τέτοιο αποτέλεσμα δεν μπορεί να προκαθοριστεί, επειδή υπάρχει μεγάλη διαφορά ευαισθησίας από άτομο σε άτομο. Έτσι δεν υπάρχει "ασφαλής" δόση. Οι εκδηλώσεις της αρρενοποίησης είναι εμφάνιση ακμής και λιπαρού δέρματος, υπερτρίχωση και αλλοίωση της φωνής. Η διακοπή των αναβολικών ακολουθείται από υποχώρηση των δερματικών εκδηλώσεων, αλλά η "ανδρική" φωνή παραμένει δια βίου. Από παρατεταμένη λήψη μπορεί να παρουσιαστούν διαταραχές της εμμήνου ρύσεως και αλλαγές στη μορφολογία των έξω γεννητικών οργάνων. Δυσπεψία, οίδημα ή βλάβη του ήπατος, με συνέπεια μειονεκτική απέκκριση της χολής, είναι επιπτώσεις που συμβαίνουν σπάνια, αλλά μπορεί να είναι αρκετά σοβαρές. Η μακροχρόνια λήψη μεταβάλλει τη σύνθεση των λιπιδίων του αίματος και ενδεχομένως προδιαθέτει σε αρτηριοσκλήρυνση. Υπάρχουν ορισμένες ενδείξεις που ενοχοποιούν τα αναβολικά για πιθανή πρόκληση καρκίνου του ήπατος. Εξάλλου άτομα που πάσχουν από ενεργό ή λανθάνοντα καρκίνο του προστάτη παρουσιάζουν έξαρση της νόσου μετά από λήψη ανδρογόνων ή συνθετικών αναβολικών. Λόγω των πολλών παρενεργειών τους η χρήση των αναβολικών είναι επιστημονικά επιτρεπτή μόνο σε ορισμένες σοβαρές παθήσεις και κάτω από συχνό ιατρικό έλεγχο. Η χορήγησή τους σε νεαρά υγιή άτομα, όχι για την αντιμετώπιση κάποιας πάθησης, αλλά για τη βελτίωση των αθλητικών τους επιδόσεων και μάλιστα από άτομα άσχετα με την ιατρική, είναι ενέργεια απαράδεκτη. Είναι γενικότερα παραδεκτό ότι η μακροχρόνια λήψη αναβολικών ουσιών από έναν αθλητή, για επηρεασμό της αγωνιστικής του διάθεσης, προκαλεί μια σειρά από ανεπιθύμητες ενέργειες. Οι παρενέργειες αυτές εκδηλώνονται με μια ποικιλία

συμπτωμάτων, πολλά από τα οποία εμφανίζονται πρόδρομα και μπορεί να προκαλέσουν μια πρώτη θετική ένδειξη της βλάβης που έχει συντελεστεί: Α) Χρήση αναβολικών από ενήλικες χρήστες Υπάρχουν πολλά προβλήματα που συνοδεύονται με αυτά τα ¨ναρκωτικά¨ . Κατ' αρχήν, οι γυναίκες πρέπει να διατηρούν την δοσολογία τους χαμηλή ειδάλλως θα παρουσιάσουν ορισμένες παρενέργειες ¨ανδροπρεπείς¨ όπως βαθιά και βραχνή φωνή, σπυριά, υπερτρίχωση στον πρόσωπο και στο σώμα πέσιμο των μαλλιών της κεφαλής, προβλήματα εγκυμοσύνης και μικρότερα στήθη. Αυτά μπορεί να αποδειχθούν μη αντιστρεπτά, όταν σταματήσει η χρήση τους. Αντίθετα, στους άνδρες, μπορεί να εμφανιστούν προσωρινά παρενέργειες στο αναπαραγωγικό σύστημα. Κάποιες κοινές παρενέργειες είναι οι συχνοί πονοκέφαλοι, κράμπες, υψηλή πίεση, ψηλοί βαθμοί του LDL και του HDL. Επιπλέον, προβλήματα εντοπίζονται στο γαστρεντερικό σύστημα όπου προκαλούν πολύ σπάνια ανορεξία, ναυτία, τάση για εμετό και αίσθημα διάτασης. Σοβαρό πρόβλημα αποτελεί η καταστροφή του ήπατος, η οποία δεν είναι υψηλή κατά τη θεραπεία με ενέσιμο Winstrol όσο και με Winstrol (χάπι). Όταν λαμβάνονται με ένεση και χρησιμοποιώντας την ίδια σύριγγα πολλά άτομα, έχουν αυξημένο τον κίνδυνο μόλυνσης. Αν και παρατηρείται σε σπάνιες περιπτώσεις, τα αναβολικά μπορούν να προκαλέσουν θάνατο από καρκίνο του ήπατος και από καρκίνο του προστάτη. Β) Χρήση αναβολικών κατά την εφηβική ηλικία Οι έφηβοι έχουν την τάση να χρησιμοποιούν αναβολικά και στεροειδή προκειμένου να αποκτήσουν πιο αθλητική εμφάνιση. Η χρήση τους έχει άμεσες συνέπειες στο νευρικό τους σύστημά και για αυτό εκδηλώνουν προβλήματα συμπεριφοράς. Επίσης περιορίζεται η ανάπτυξη τους και αν υπάρχει χρόνια χρήση θα δημιουργήσουν προβλήματα στην καρδιά. Επομένως, δεν πρέπει κάθε αθλητής, που επιθυμεί να βελτιώσει τις επιδόσεις του, να προσφεύγει στα αναβολικά, γιατί έτσι ρισκάρει την αθλητική του καριέρα, αλλά κυρίως την ίδια του την υγεία.

ΔΗΜΟΣΙΕΥΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΤΗ ΧΡΗΣΗ ΤΩΝ ΑΝΑΒΟΛΙΚΩΝ ΣΗΜΕΡΑ Ιατρική της άθλησης στον 21ο Αιώνα

Εκρηκτικές διαστάσεις έχει πάρει στις μέρες μας η ανεξέλεγκτη χρήση και ο συνεχώς αυξανόμενος ρυθμός λήψης εργογόνων βοηθημάτων καθώς και απαγορευμένων ουσιών από τους αθλητές, όπως τα αναβολικά στεροειδή και η αυξητική ορμόνη, για την αύξηση της απόδοσής τους. Πολλές όμως από τις ουσίες αυτές προκαλούν βραχυπρόθεσμα ή μακροπρόθεσμα καταστρεπτικές για την υγεία τους παρενέργειες, όπως αιφνίδιο καρδιακό θάνατο, έμφραγμα του μυοκαρδίου, καρκίνο του ήπατος, υπέρταση, ανικανότητα κ.α.. Δυστυχώς, στην εποχή μας η λαίλαπα της εμπορευματοποίησης των πάντων έπληξε και τον αθλητισμό. Με την επικουρία και την ανοχή της κοινωνίας, η επικράτηση της ομάδας, της χώρας ή του αθλητή έγινε πρωταρχικός στόχος με μεγάλες οικονομικές και ηθικές συνέπειες. Προς το σκοπό αυτό επιστρατεύθηκαν όλα τα σύγχρονα μέσα, που προσέφερε η επιστήμη και ιδιαίτερα η φαρμακοβιομηχανία. Τις διαπιστώσεις αυτές επεσήμανε σε συνέντευξη τύπου ο καθηγητής της αθλητιατρικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, καρδιολόγος Αστέριος Δεληγιάννης με την ευκαιρία του 2ου Πανελληνίου Συνεδρίου "Ιατρική της άθλησης στον 21ο αιώνα", που διοργανώνεται από τον Τομέα Ιατρικής της άθλησης ΤΕΦΑΑ του ΑΠΘ και θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη στο αμφιθέατρο του πανεπιστημίου Μακεδονίας από τις 9 έως τις 11 Μαΐου 2003. Η πρόληψη, η ενημέρωση, ο περιοδικός έλεγχος, η ανίχνευση των απαγορευμένων ουσιών και οι προτάσεις για θέσπιση κατάλληλων μέτρων αντιμετώπισης από τους υπεύθυνους φορείς αποτελούν έναν από τους κύριους στόχους της αθλητιατρικής επιστήμης στην αυγή της νέας χιλιετίας, πρόσθεσε ο κ. Δεληγιάννης, πρόεδρος της οργανωτικής επιτροπής του συνεδρίου. Υπάρχει όμως μεγάλη μερίδα αθλητών, που παίρνουν απαγορευμένες ουσίες χωρίς να το γνωρίζουν, γιατί αυτές περιέχονται σε πολλά συμπληρώματα διατροφής, χωρίς να αναγράφονται στην ετικέτα, όπως καταγγέλλει η καθηγήτρια στο πανεπιστήμιο της Κολωνίας M. K. Parr, ομιλήτρια στο συνέδριο. Η Γερμανίδα επιστήμων τονίζει ότι σε δύο πρόσφατες μελέτες βρέθηκαν σε θρεπτικά συμπληρώματα διατροφής υψηλές δόσεις του αναβολικού στεροειδούς metandienone, χωρίς καμιά ένδειξη στην ετικέτα. Η ουσία αυτή, που διατίθεται μόνο με ιατρική συνταγή, έχει υψηλή τοξικότητα και συνδέεται με τον καρκίνο του ήπατος. Τα συμπληρώματα διατροφής, που βρέθηκαν να περιέχουν απαγορευμένες ουσίες ντοπαρίσματος στη Γερμανία, είχαν αγοραστεί από τις Κάτω Χώρες σε ποσοστό 25,8%, από την Αυστρία (22,7%), τη Βρετανία (18,8%) και τις Ηνωμένες Πολιτείες (18,8). Στις ψυχοκοινωνικές επιπτώσεις μιας απάτης, όπως αποκαλεί το ντόπινγκ στον αθλητισμό, θα αναφερθεί στην εισήγησή του ο καθηγητής του πανεπιστημίου Μακεδονίας Γιώργος Πιπερόπουλος. Όταν "τα κέρδη" είναι υπέρογκα και συνυπάρχει το έντονο ψυχοκίνητρο στην προσωπικότητα του ατόμου για κατάκτηση τίτλων ή για θεαματικές αποδόσεις και

διαπιστώνεται ότι τα αναβολικά στεροειδή "βοηθούν" προς αυτήν την κατεύθυνση τότε, δυστυχώς, αμέτρητες χιλιάδες αθλητών και αθλητριών όπως και παικτών σε κάθε χώρα της γης αποκαλύπτεται ότι κάνουν χρήση ακόμη και κατάχρηση ουσιών. Και συχνά, την επιθυμία των μεμονωμένων ατόμων για καλύτερη επίδοση ή για την κατάκτηση κάποιου τίτλου την επικουρεί και η επιθυμία πολλών μάνατζερ τεχνικών και προπονητών, που έστω και αν δεν εγκρίνουν επίσημα τη χρήση αναβολικών, τουλάχιστον επιδεικνύουν συμπεριφορά στρουθοκαμήλου, εφόσον τα αποτελέσματα είναι ευνοϊκά, τονίζει ο κ. Πιπερόπουλος.

Στην παραπάνω ιστοσελίδα υπάρχουν πληροφορίες για το DOPING των αθλητών

Η χρήση αναβολικών ουσίων ίσως ευθύνεται για αλλοιώσεις του νευρικού συστήματος Λονδίνο: Η χρήση αναβολικών oυσιών κατά τη διάρκεια της εφηβείας με στόχο την βελτίωση των αθλητικών επιδόσεων, ίσως προκαλεί μη αναστρέψιμες αλλοιώσεις του νευρικού συστήματος, σύμφωνα με έρευνα αμερικανών επιστημόνων, η οποία διεξήχθη στο Πανεπιστήμιο του Νορθίστερν. Οι μελέτες έγιναν σε πειραματόζωα των οποίων το νευρικό σύστημα είναι ανάλογο με το ανθρώπινο. Στόχος τους ήταν να εντοπιστεί ο συσχετισμός μεταξύ της λήψης αναβολικών ουσιών και της έκκριση της χημικής ουσίας σεροτονίνης από τον εγκέφαλο, η έλλειψη της οποίας προκαλεί επιθετικότητα και κατάθλιψη. Οι ερευνητές χώρισαν τα πειραματόζωα σε δυο ομάδες. Για ένα μήνα χορηγούσαν στην πρώτη ομάδα, υψηλές δόσεις αναβολικών, οι οποίες αντιστοιχούσαν με τη δόση που λαμβάνει κατά μέσο όρο ένας αθλητής σε διάστημα πέντε ετών, ενώ η δεύτερη ομάδα συνέχισε τις δραστηριότητες της χωρίς λήψη αναβολικών ουσιών. Από τα αποτελέσματα της μελέτης προέκυψε ότι τα επίπεδα της σεροτονίνης μειώθηκαν στα πειραματόζωα της πρώτης ομάδας, τα οποία και ανέπτυξαν τάσεις επιθετικότητας, σε αντίθεση με εκείνα στα οποία δε χορηγήθηκαν αναβολικά. "Το τμήμα του νευρικού συστήματος που σχετίζεται με τη σεροτονίνη αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια της εφηβείας και η χρήση αναβολικών κατά τη διάρκεια αυτής της κρίσιμης περιόδου φαίνεται πως έχει άμεσες συνέπειες στο νευρικό σύστημα των νεαρών ατόμων, τα οποία εκδηλώνουν προβλήματα συμπεριφοράς", διευκρίνισε σε συνέντευξη που παραχώρησε στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters, o Δρ. Ρίτσαρντ Μέλονι, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας. «Γνωρίζουμε πως τα στεροειδή επηρεάζουν την ανάπτυξη των νευρικών κυττάρων, εμποδίζοντας παράλληλα τη διαθεσιμότητα της σεροτονίνης στον εγκέφαλο. Η χρήση

αναβολικών ουσιών κατά την περίοδο της εφηβείας προκαλεί σαφή προβλήματα στο νευρικό σύστημα των νέων ανθρώπων», πρόσθεσε ο Δρ. Μέλονι.

Όλο και περισσότεροι Αμερικανοί έφηβοι χρησιμοποιούν αναβολικά και στεροειδή Πενσιλβανία: Ο Τσαρλς Γεσάλις, καθηγητής της Πολιτικής Υγείας στο Pennsylvania State University, αποτρέπει τους εφήβους από τη χρήση στεροειδών και αναβολικών. Ο ίδιος επισημαίνει μάλιστα ότι όλο και περισσότεροι Αμερικανοί έφηβοι έχουν την τάση να χρησιμοποιούν αναβολικά και στεροειδή, προκειμένου να αποκτήσουν πιο αθλητική εμφάνιση. Αυτό συμβαίνει, επειδή εν μέρει έχουν επηρεαστεί από χολιγουντιανά πρότυπα όπως οι Αρνολντ Σβαρτζενέγκερ και Λίντα Χάμιλτον. Στην ενίσχυση αυτού του φαινομένου έχουν συμβάλει και τα νέα αθλητικά πρότυπα στο χώρο του πρωταθλητισμού. Συχνά, τα νέα παιδιά αγωνίζονται σε περισσότερα από ένα σπορ, συμμετέχοντας σε ομάδες που τους προετοιμάζουν για πρωταθλητισμό. Ο καθηγητής υπογράμμισε ότι το 1990 πάνω από 500.000 μαθητές της τρίτης λυκείου χρησιμοποίησαν στεροειδή τουλάχιστον μία φορά σε διάστημα 6 έως 12 εβδομάδων. Η χρόνια χρήση αναβολικών αλλά και στεροειδών έχει συσχετιστεί με ασθένειες στην καρδιά και το ήπαρ. Στις γυναίκες μάλιστα εμφανίζεται ανδρογενής τριχοφυΐα και φαλάκρα. Θέμα σχετικό με το Dopping και τον αθλητισμός

Τα κυριότερα σωματικά προβλήματα που προκαλούν τα αναβολικά στους άνδρες είναι:

1)Μείωση του όγκου των όρχεων (μπορεί να είναι μόνιμη εάν υπάρχει παρατεταμένη χρήση των στεροειδών αναβολικών) 2)Μείωση του αριθμού των σπερματοζωαρίων 3)Σεξουαλική ανικανότητα 4)Πρόωρη φαλάκρα 5)Μεγέθυνση του προστάτη 6)Γυναικομαστία 7)Δυσκολίες ή πόνος κατά την ούρηση Τα κυριότερα σωματικά προβλήματα που προκαλούν τα αναβολικά στις γυναίκες είναι: 1)Φύτρωμα μαλλιών στο πρόσωπο 2)Αλλαγές ή διακοπή των κύκλων της έμμηνου ρύσης (περίοδος) 3)Η φωνή γίνεται πιο βαθιά, όπως στους άνδρες (μπορεί να είναι μόνιμη εάν)υπάρχει παρατεταμένη χρήση των στεροειδών αναβολικών 4)Μεγέθυνση της κλειτορίδας (μπορεί να είναι μόνιμη εάν υπάρχει παρατεταμένη χρήση των στεροειδών αναβολικών) 5)Μείωση των μαστών Τα κυριότερα σωματικά προβλήματα που προκαλούν τα αναβολικά στους άνδρες και στις γυναίκες είναι: Ακμή στο πρόσωπο και στο σώμα, σοβαρής μορφής Αδυνάτισμα των τενόντων των μυών με κίνδυνο ρήξης τους Κιτρίνισμα (ίκτερος) Τρεμούλιασμα Πρήξιμο των αστραγάλων και των ποδιών Μείωση στο αίμα της καλής χοληστερόλης HDL Ψηλή πίεση Πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι, στα παιδιά και στους νέους ενήλικες, τα αναβολικά μπορούν να βλάψουν τις περιοχές στα άκρα των οστών που είναι υπεύθυνες για την ανάπτυξη τους, με αποτέλεσμα να καταστέλλουν την ανάπτυξη σε ύψος. Οι επιδράσεις των αναβολικών στον ψυχικό κόσμο αυτών που τα παίρνουν είναι οι ακόλουθες: Ευερεθιστικότητα Ανεξέλεγκτα ξεσπάσματα οργής που μπορούν να οδηγήσουν σε βίαιες πράξεις Σοβαρές αλλαγές στη διάθεση με αποτέλεσμα να προκαλείται κατάθλιψη όταν διακοπεί η λήψη των αναβολικών Ψευδαισθήσεις Εξασθένηση της ικανότητας κρίσης που προέρχεται από το γεγονός ότι υπάρχει υπερβολική αυτοπεποίθηση και το αίσθημα ότι κάποιος είναι αήττητος

Παρανοϊκή ζήλια Οι μακροχρόνιες επιπλοκές που παρουσιάζονται στους χρήστες αναβολικών ουσιών είναι οι ακόλουθες: Αυξημένα επίπεδα χοληστερόλης Ψηλή πίεση Ανωμαλίες στη λειτουργία της καρδίας, των νεφρών και του ήπατος με κίνδυνο πρόκλησης ασθενειών των οργάνων αυτών Κίνδυνος μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών (AIDS, ηπατίτιδα) λόγω της χρήσης κοινών βελονών για τη χορήγηση αναβολικών που δεν μπορούν να δοθούν από το στόμα αλλά μόνο δια μέσου ένεσης Κίνδυνος δηλητηρίασης διότι προϊόντα που πωλούνται ανεξέλεγκτα, στη μαύρη αγορά, μπορούν να περιέχουν άλλες ουσίες που δυνατόν να είναι τοξικές Βλέπουμε λοιπόν ότι η χορήγηση αναβολικών ουσιών εμπεριέχει πολλούς κίνδυνους. Δεν είναι τυχαία που η χρήση τους έχει απαγορευτεί. Επιτρέπεται η χορήγηση τους μόνο για ορισμένες ασθένειες και αυτό κάτω από αυστηρό έλεγχο από εξειδικευμένους γιατρούς.

Η χρήση των αναβολικών από τους νέους: Κίνδυνοι και συμπτώματα

Τι είναι τα Αναβολικά Ανδρογόνα Στεροειδή; Τα αναβολικά ανδρογόνα στεροειδή είναι φυσικές ή τεχνητές ενώσεις που δρουν με τρόπο παρόμοιο με την ορμόνη τεστοστερόνη. Η τεστοστερόνη προκαλεί την ανάπτυξη των ανδρικών χαρακτηριστικών του φύλου (ανδρογόνος δράση) και τη σταδιακή αύξηση του μυϊκού ιστού (αναβολική δράση)... Απαγορεύονται: Αναβολικά Ανδρογόνα Στεροειδή: Νανδρολόνη, Στανοζόλη, Τεστοστερόνη, Μπολντενόνη, Ανδροστενεδιόνη, Ανδροστενεδιόλη, 19-νορανδροστενεδιόνη, 19-νορανδροστενεδιόλη και DHEA (δεϋδροεπιανδροστερόνη) κ.α ¶λλοι Αναβολικοί Παράγοντες (β2-Αγωνιστές): Κλενβουτερόλη και Ζερανόλη Παραδείγματα ουσιών και σκευασμάτων: Μερικές αναβολικές απαγορευμένες ουσίες, όπως η ανδροστενεδιόνη και η DHEA μπορεί να βρεθούν σε προϊόντα διατροφής. Τα αναβολικά ανδρογόνα στεροειδή, που συχνά καλούνται απλά «αναβολικά στεροειδή», υπάρχουν και σε σκευάσματα για κτηνιατρική

χρήση. Μερικά από τα πιο συνήθη εμπορικά σκευάσματα αναβολικών στεροειδών είναι τα παρακάτω: Κοινόχρηστη ονομασία Δροστανολόνη Μεθανανδιενόνη Μεθενολόνη Νανδρολόνη Οξανδρολόνη Οξυμεθολόνη Στανοζόλη Τεστοστερόνη

Λόγοι χρησιμοποίησης Αναβολικών Ανδρογόνων Στεροειδών από τους αθλητές: Οι αθλητές χρησιμοποιούν τα αναβολικά ανδρογόνα στεροειδή για να βελτιώσουν την αθλητική τους επίδοση και συγκεκριμένα για να: Αυξήσουν το μέγεθος, και την ισχύ των μυών τους. Μπορούν να προπονούνται σκληρότερα και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, δηλαδή να αυξήσουν την αντοχή τους και να μειώσουν την προκαλούμενη κόπωση. Αυξήσουν την επιθετικότητα και την ανταγωνιστικότητα τους. Προκαλέσουν ήπιου βαθμού ευφορία. Τα Αναβολικά Στεροειδή βοηθούν τον αθλητή να προπονείται σκληρότερα και να ανακάμπτει ταχύτερα με αποτέλεσμα την αυξανόμενη ενδυνάμωσή του. Αθλητές που προπονούνται σκληρά και κάνουν ταυτόχρονα λήψη αναβολικών στεροειδών, ίσως επωφεληθούν αν ακολουθούν ένα εντατικό πρόγραμμα προπόνησης σε συνδυασμό με μια δίαιτα υψηλή σε πρωτεΐνη και ενέργεια. Η ανάπτυξη λοιπόν μυϊκής δύναμης εξαρτάται από την κατάλληλη δίαιτα και το πρόγραμμα άσκησης. Αθλητές που τα χρησιμοποιούν: Μερικές από τις πιο καταφανείς ομάδες αθλητών που εμπλέκονται στην χρήση τους είναι, οι bodybuilders, οι «αναρριχώμενοι» (φιλόδοξοι) αθλητές και οι φανατικοί της διατήρησης της φόρμας τους. Τα αναβολικά στεροειδή όλο και περισσότερο λαμβάνονται από αυτούς που επιθυμούν μια πιο μυώδη σωματική

ανάπτυξη για καθαρά αισθητικούς λόγους ή αυξημένη επιθετικότητα. Οι πλειονότητα αυτών των αθλητών ασχολούνται με προπόνηση με βάρη. Παρενέργειες Αναβολικών: Στους άνδρες: Ακμή, αυξημένη επιθετικότητα και σεξουαλική διάθεση. Χρήση για μεγάλο διάστημα μπορεί να προκαλέσει στειρότητα και ανικανότητα, αναστολή της σπερματογένεσης, συρρίκνωση και σκλήρυνση των όρχεων, νεφρική βλάβη, γυναικομαστία, αλωπεκία, υπερτροφία προστάτη, μειωμένη παραγωγή ενδογενούς τεστοστερόνης και γοναδοτροπινών. Στις γυναίκες: Ακμή, ανάπτυξη ανδρικών χαρακτηριστικών, μεταξύ αυτών τριχοφυΐα στο πρόσωπο και στο σώμα, βάθυνση του τόνου της φωνής, διαταραχές εμμήνου ρύσεως (περιόδου), αυξημένη επιθετικότητα και σεξουαλική διάθεση, υπερτροφία κλειτορίδας, συρρίκνωση του στήθους, αλωπεκία ανδρικού τύπου, πολύ αυξημένα επίπεδα τεστοστερόνης, μειωμένα επίπεδα ωοθυλακιοτρόπου ορμόνης. Στους εφήβους: Σοβαρή ακμή στο πρόσωπο και στο σώμα, ανδρογενής σωματοκατασκευή στις κοπέλες, αναστολή της σωματικής ανάπτυξης εξαιτίας της πρώιμης σύγκλισης των επιφύσεων των οστών*. * Οι παρενέργειες αυτές μπορεί να είναι μόνιμες. Καρδιαγγειακές βλάβες: Σχηματισμός θρόμβων, αυξημένη πίεση αίματος, υπέρταση, ταχυκαρδία, καρδιακή προσβολή, υπερινσουλιναιμία. Ενδοκρινικές βιοχημικές διαταραχές: Μειωμένη ανοχή στη γλυκόζη, αλλαγές στο λιποπρωτεϊνικό προφίλ (αλλαγές στο ισοζύγιο HDL / LDL), αυξημένα επίπεδα τριγλυκεριδίων. Ηπατικές βλάβες: Ηπατίτιδα, καρκίνος, ίκτερος, ηπατοκυτταρικό αδένωμα. Άλλες βλάβες: Νανισμός (πολύ μικρό ύψος). Ψυχολογικές παρενέργειες: Κατάθλιψη, ερεθιστικότητα, αδυναμία συγκέντρωσης, επιθετικότητα, βιαιότητα, παράνοια, υπερδιέγερση.

ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΕΙΣΠΝΕΟΜΕΝΑ;

Ο όρος «εισπνεόμενα» αναφέρεται στις αναθυμιάσεις τοξικών ουσιών οι οποίες εισπνέονται για να προσφέρουν ένα γρήγορο φτιάξιμο. Περισσότερα από 1.000 προϊόντα του νοικοκυριού και άλλα κοινά προϊόντα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν καταχρηστικά ως εισπνεόμενες ουσίες, ωστόσο αυτές που χρησιμοποιούνται συχνότερα είναι το γυαλιστικό παπουτσιών, η κόλλα, το τολουένιο,1 η βενζίνη, το υγρό αναπτήρων, το υποξείδιο του αζώτου2το σπρέι βαφής, το διορθωτικό υγρό, το υγρό καθαρισμού, το νιτρώδες αμύλιο 3 ή «πόπερς», τα αποσμητικά χώρων, το διαλυτικό βερνικιού ή άλλοι διαλύτες χρωμάτων. Τα περισσότερα από αυτά τα προϊόντα έχουν παρόμοια αποτελέσματα με αυτά των αναισθητικών, επιβραδύνουν, δηλαδή, τις λειτουργίες του σώματος. Μετά από ένα αρχικό φτιάξιμο, και την απώλεια αναστολών έρχεται η υπνηλία, η αίσθηση ότι το κεφάλι είναι ανάλαφρο και η ταραχή. Τα χημικά απορροφώνται πολύ γρήγορα μέσω των πνευμόνων, εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος και φθάνουν άμεσα τον εγκέφαλο και σε άλλα όργανα, προκαλώντας, κάποιες φορές, μη αναστρέψιμη σωματική και διανοητική βλάβη. Οι χρήστες εισπνέουν τις αναθυμιάσεις διαφόρων χημικών απευθείας από ανοιχτά δοχεία («σνιφάρισμα») ή αναπνέουν τα αέρια από κουρέλια τα οποία εμποτίζονται σε χημικά («χάφινγκ»). Κάποιοι ψεκάζουν την ουσία κατευθείαν στη μύτη ή το στόμα ή τη χύνουν στο

γιακά, στα μανίκια ή στις μανσέτες τους και τις σνιφάρουν κατά διαστήματα. Στο «μπάγκινγκ» (bagging), ο χρήστης μπορεί να εισπνέει τα αέρια των ουσιών μέσα από μια χάρτινη ή πλαστική σακούλα. Το μπάγκινγκ σε κλειστό χώρο αυξάνει κατακόρυφα τον κίνδυνο ασφυξίας. Τα «πόπερς» και τα «σπρέι», που πουλιούνται στις συναυλίες και τα χορευτικά κλαμπ, περιέχουν στη σύνθεσή τους δηλητηριώδη χημικά τα οποία μπορεί να προκαλέσουν μόνιμη βλάβη στο σώμα και τον εγκέφαλο.

1. 1.τολουένιο: ένα άχρωμο υγρό που χρησιμοποιείται ως διαλύτης και ως καύσιμο.

2. 2.υποξείδιο του αζώτου: ένα άχρωμο αέριο, με γλυκιά μυρωδιά που χρησιμοποιείται ως αναισθητικό.

3. 3.νιτρώδες αμύλιο: ένα υποκίτρινο υγρό που χρησιμοποιείται για το άνοιγμα ή τη διεύρυνση των αιμοφόρων αγγείων, ενίοτε καταχρηστικά ως εισπνεόμενο ναρκωτικό.

ΟΝΟΜΑΣΙΕΣ ΣΤΗΝ ΑΡΓΚΟ ΕΙΣΠΝΕΟΜΕΝΑ:

Discorama

Moon gas

Snotballs

Air blast

Hardware

Oz

Spray

Ames

Heart-on

Pearls

Texas shoe shine

Amys

Hiagra in a bottle

Poor man’s pot

Thrust

Aroma of men

Highball

Poppers

Toilet water

Bolt

Hippie crack

Quicksilver

Toncho

Boppers

Huff

Rush Snappers

Whippets

Bullet

Laughing gas

Satan’s secret

Whiteout

Bullet bolt

Locker room

Shoot the breeze

Buzz bomb

Medusa

Snappers

ΜΕ ΠΟΙΟ ΤΡΟΠΟ ΟΙ ΕΙΣΠΝΕΟΜΕΝΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΕΠΗΡΕΑΖΟΥΝ ΤΟ ΣΩΜΑ ΣΟΥ; Η χρήση των εισπνεόμενων ουσιών μπορεί να προκαλέσει βλάβη στην καρδιά, στα νεφρά, στον εγκέφαλο, στο συκώτι, στον μυελό των οστών και σε άλλα όργανα.

Οι εισπνεόμενες ουσίες στερούν από το σώμα το οξυγόνο και αναγκάζουν την καρδιά να χτυπά ακανόνιστα και πολύ γρήγορα.

Οι χρήστες μπορεί να βιώσουν ναυτία, ρινορραγίες και να χάσουν την αίσθηση ακοής ή όσφρησης. Η χρόνια χρήση μπορεί να οδηγήσει σε φθορά των μυών και μειωμένο μυϊκό τόνο, ενώ τα δηλητηριώδη χημικά προκαλούν βαθμιαία βλάβες στους πνεύμονες και το ανοσοποιητικό σύστημα.

Ο χρήστης εισπνεόμενων ουσιών κινδυνεύει από το Σύνδρομο Αιφνιδίου Θανάτου λόγω Εισπνεόμενων. Ο θάνατος μπορεί να επέλθει είτε την πρώτη είτε την εκατοστή φορά που χρησιμοποιεί μια εισπνεόμενη ουσία. «Συνεχώς προχωρούσα στην επόμενη ουσία. Από το σνιφάρισμα κόλλας, στο σνιφάρισμα αερίων και στα μαγικά μανιτάρια, και αυτό κράτησε μέχρι τα 17 μου. Μετά, άρχισα την κάνναβη. Ξόδευα τα χρήματά μου για να αγοράσω όσο περισσότερη κάνναβη μπορούσα. Στη συνέχεια είχα μεγαλώσει αρκετά πια για να πηγαίνω σε κλαμπ, και άρχισα να παίρνω αμφεταμίνες και Έκσταση.... »Ξεκίνησα να κάνω παρέα με άτομα που έπαιρναν ηρωίνη, και σύντομα άρχισα να κάνω χρήση όλο και περισσότερο, μέχρι που εθίστηκα σε αυτή. Δεν είχα ιδέα για τη ζημιά που θα μου προκαλούσε… ότι θα έμπαινα και θα έβγαινα από τη φυλακή κάθε λίγο και λιγάκι, ότι θα έκλεβα τα σπίτια των ανθρώπων, ότι θα έκλεβα από την οικογένειά μου. Όλος αυτός ο πόνος και η οδύνη που προκάλεσα ήταν μεγαλύτερες από τα υλικά πράγματα που τους έκλεψα». – Ντένις «Όταν ήμουν στην Τετάρτη Δημοτικού ένας υποτιθέμενος φίλος μου με εισήγαγε στα εισπνεόμενα. Ήμουν πολύ μικρός και δε γνώριζα τίποτα. Έτσι, άρχισα να σνιφάρω βενζίνη κάθε μέρα μέχρι την Β΄ Γυμνασίου. Η κινητική μου ικανότητα έχει υποστεί βλάβη και κάθομαι για ώρες ατενίζοντας το κενό χωρίς να περνά ούτε μια σκέψη από το μυαλό μου. Νιώθω σαν να είναι το σώμα μου εδώ αλλά εγώ όχι. Δυσκολεύομαι πολύ να κρατήσω μια δουλειά και ζω μόνος μου εδώ και δώδεκα χρόνια. Φαίνομαι φυσιολογικός εξωτερικά αλλά όταν προσπαθώ να δείξω ενδιαφέρον και να μιλήσω σε κάποια γυναίκα, γίνεται προφανές

ότι μοιάζω πολύ με φυτό. Σιχαίνομαι να ζω με αυτό τον τρόπο και θα προτιμούσα να είχα πεθάνει από το να ζω τη ζωή μου έτσι, γιατί νιώθω ότι είμαι ήδη πεθαμένος». – Τζον ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΑ ΕΙΣΠΝΕΟΜΕΝΑ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Οι περισσότερες εισπνεόμενες ουσίες επιδρούν κατευθείαν στο νευρικό σύστημα αλλοιώνοντας τη συνείδηση. Μέσα σε δευτερόλεπτα, ο χρήστης βιώνει μέθη

και άλλες συνέπειες παρόμοιες με εκείνες του αλκοόλ. Υπάρχουν ποικίλες παρενέργειες που μπορεί κάποιος να βιώσει κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά τη χρήση τους και αυτές περιλαμβάνουν τα εξής: Μπερδεμένη ομιλία Μέθη, ζαλάδα, ζαβλάκωμα Ανικανότητα συντονισμού κίνησης Ψευδαισθήσεις και παραισθήσεις Εχθρική διάθεση Απάθεια Εξασθένηση της κρίσης Ασυναισθησία Σοβαροί πονοκέφαλοι Εξανθήματα γύρω από τη μύτη και το στόμα Η παρατεταμένη εισπνοή αυτών των χημικών μπορεί να επιφέρει άτακτους και ταχείς καρδιακούς παλμούς και να οδηγήσει σε καρδιακή ανακοπή και θάνατο μέσα σε λίγα λεπτά. Ο θάνατος από ασφυξία μπορεί να συμβεί λόγω της αντικατάστασης του οξυγόνου στους πνεύμονες από τη χημική ουσία, και στη συνέχεια, στο κεντρικό νευρικό σύστημα, οπότε σταματά η αναπνοή.

ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Οι μακροχρόνιοι χρήστες βίωσαν: Εξασθένιση μυών Αποπροσανατολισμό Έλλειψη συντονισμού Οξυθυμία Κατάθλιψη Σοβαρή και μερικές φορές μη αναστρέψιμη βλάβη στην καρδιά, στο συκώτι, στα νεφρά, στους πνεύμονες και στον εγκέφαλο Εξασθένηση της μνήμης, μειωμένη οξύνοια Απώλεια ακοής Βλάβη στο μυελό των οστών Θάνατο λόγω καρδιακής ανακοπής ή ασφυξίας (απώλεια οξυγόνου) Η χρόνια χρήση των εισπνεόμενων ουσιών έχει συνδεθεί με ένα μεγάλο αριθμό σοβαρών προβλημάτων υγείας. Η εισπνοή κόλλας και διαλυτικού βαφής προκαλεί προβλήματα στα νεφρά. Η εισπνοή τολουένιου και άλλων διαλυτικών προκαλεί βλάβη στο συκώτι. Η χρήση εισπνεόμενων ουσιών καταλήγει σε εξασθένιση μνήμης και μειωμένη οξύνοια.

ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΕΙΣΠΝΕΟΜΕΝΑ ΕΘΙΣΤΙΚΑ;

Οι εισπνεόμενες ουσίες μπορεί να είναι εθιστικές σε σωματικό και ψυχολογικό επίπεδο. Οι χρήστες αναφέρουν ότι νιώθουν μια έντονη επιθυμία να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν τις εισπνεόμενες ουσίες, ιδιαίτερα μετά από συνεχόμενη χρήση για μερικές μέρες. Οι τακτικοί χρήστες που σταματούν να παίρνουν εισπνεόμενες ουσίες υποφέρουν από συμπτώματα στέρησης τα οποία μπορεί να συμπεριλαμβάνουν ναυτία, υπερβολική

εφίδρωση, μυϊκές κράμπες, πονοκεφάλους, ρίγη, αναστάτωση, τρέμουλο και παραισθήσεις. Σε σοβαρές περιπτώσεις, η διακοπή μπορεί να προκαλέσει σπασμούς. «Αύριο είναι η έκτη επέτειος από το θάνατο του γιου μας Τζάστιν. Ήταν 16. Πέθανε από εισπνοή αποσμητικού χώρου. Ο άσκοπος θάνατός του συγκλόνισε όλους όσους τον γνώριζαν. Ο Τζάστιν ήταν ένας αριστούχος μαθητής ο οποίος λάτρευε τη ζωή και τη ζούσε με ενθουσιασμό… Ήταν πηγή έμπνευσης για πολλούς… Πάντοτε θα με κυνηγά ένα ερωτηματικό για το αν θα ήταν ο Τζάστιν μαζί μας σήμερα, στην περίπτωση που ήξερε τον κίνδυνο που διέτρεχε».– Τζάκι ΔΙΑΦΟΡΟΙ ΤΥΠΟΙ ΕΙΣΠΝΕΟΜΕΝΩΝ

Οι εισπνεόμενες ουσίες διαιρούνται σε τέσσερις διαφορετικούς τύπους: ΥΓΡΑ που εξατμίζονται σε θερμοκρασία δωματίου. Αυτές οι ουσίες μπορούν να βρεθούν σε αναρίθμητα προϊόντα οικιακής και βιομηχανικής χρήσης όπως διαλυτικά βαφής, ουσίες που αφαιρούν τα λίπη, βενζίνη, κόλλες, διορθωτικά υγρά και μελάνια μαρκαδόρων. ΣΠΡΕΪ όπως βαφές σε σπρέι, αποσμητικά σπρέι και λακ μαλλιών, σπρέι φυτικών ελαίων για το μαγείρεμα και σπρέι προστατευτικών ουσιών για τα υφάσματα. ΑΕΡΙΑ στα οποία συμπεριλαμβάνονται τα ιατρικά αναισθητικά (αιθέρας, χλωροφόρμιο και νιτρώδες οξείδιο, που συνήθως ονομάζεται «αέριο γέλιου»), τα αέρια των αναπτήρων βουτανίου, των δοχείων προπανίου, της σαντιγί σε σπρέι και των ψυκτικών ουσιών. ΝΙΤΡΩΔΗ (χημικές ενώσεις που βρίσκονται σε συντηρητικά τροφίμων, στα καθαριστικά δερμάτινων, σε αποσμητικά χώρων, κ.λπ.) τα οποία θεωρούνται ως ειδική τάξη εισπνεόμενων ουσιών που δρουν απευθείας στο κεντρικό νευρικό σύστημα, στον εγκέφαλο και στη σπονδυλική στήλη. Οι ουσίες αυτές χρησιμοποιούνται συνήθως ως σεξουαλικά βοηθήματα και είναι γνωστά ως «πόπερς» ή «σνάπερς». «Για τρεις μέρες, ένας φίλος μου έδινε κόλλα δωρεάν. Την τέταρτη μέρα μου ζήτησε χρήματα. Μέχρι τότε είχα ήδη εθιστεί και έπρεπε να του δώσω χρήματα για να πάρω ένα σωληνάριο κόλλας. Και χρειαζόμουν πολλά σωληνάρια κόλλας την ημέρα». — Μάρτι

ΟΙ ΕΙΣΠΝΕΟΜΕΝΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΝΟΜΙΜΕΣ;

«'Eπιασα τον εαυτό μου να μιλάει σε αυτούς που ονόμαζα “αέρια φιλαράκια” (στις παραισθήσεις). Μια μέρα σνιφάριζα και νόμισα ότι ο φίλος μου πέθανε γιατί είχα την παραίσθηση ότι έρχεται προς το μέρος μου. «Ανακάλυψα ότι έκανα χρήση εισπνεόμενων όχι μόνο για τις οπτικές ψευδαισθήσεις που έβλεπα αλλά και για την παρέα αυτών των φανταστικών “φίλων” που θα έρχονταν σε μένα όταν άρχιζα να εισπνέω. Αγωνίζομαι ενάντια σ’ αυτό τον εθισμό επί επτά περίπου μήνες, μέχρι αυτή τη στιγμή».– Έριν Παρόλο που οι εισπνεόμενες ουσίες δεν υπόκεινται στις ρυθμίσεις του Νόμου Περί Ελεγχόμενων Ουσιών, τριάντα οχτώ πολιτείες των ΗΠΑ έχουν επιβάλει περιορισμούς στην πώληση και διανομή σε ανήλικους ορισμένων προϊόντων τα οποία συνήθως χρησιμοποιούνται ως εισπνεόμενες ουσίες. Μερικές πολιτείες έχουν καθιερώσει επιβολή προστίμου, φυλάκισης ή αναγκαστικής θεραπείας για την πώληση, διανομή, χρήση και/ή κατοχή εισπνεόμενων χημικών ουσιών. Σε κάποιες πολιτείες των ΗΠΑ έχουν επίσης θεσμοθετηθεί νόμοι οι οποίοι απαγορεύουν την εισπνοή νιτρώδους οξειδίου για λόγους ψυχαγωγίας. Μερικές κοινότητες στη Δυτική και τη Νότια Αυστραλία έχουν επιβάλλει νόμους οι οποίοι καθιστούν αδίκημα την εισπνοή βενζίνης. Στη Βικτώρια και στη Δυτική Αυστραλία, η αστυνομία έχει το δικαίωμα να υποβάλλει σε έρευνα ένα άτομο για το οποίο έχει σοβαρούς λόγους να πιστεύει ότι έχει στην κατοχή του εισπνεόμενη ουσία και να την κατάσχει. Στην Αγγλία και την Ουαλία, είναι παράνομη η πώληση πτητικών ουσιών από τους πωλητές λιανικής σε οποιονδήποτε κάτω των δεκαοκτώ ετών εάν υπάρχει βάσιμη υποψία ότι θα τη χρησιμοποιήσει για εισπνοή και μέθη.

Ψυχοδραστικά φάρμακα: Τα ψυχοδραστικά φάρμακα θεωρούνται από το ευρύ κοινό «θεραπευτικά» και υποτιμώνται οι κίνδυνοι από την κατάχρησή (παράνομη χρήση) τους, δηλαδή τη χρήση χωρίς σύσταση γιατρού. Εκτιμάται ότι 382.511 άτομα έχουν κάνει κάποτε στη ζωή τους χρήση μετά από σύσταση γιατρού, ενώ 1.811.072 άτομα έχουν κάνει χρήση παράνομη χρήση τον τελευταίο χρόνο και 710.377 άτομα τον τελευταίο μήνα. Χαρακτηριστικό είναι ότι περισσότερες γυναίκες από άνδρες σε όλες σχεδόν τις ηλικίες κάνουν κατάχρηση ψυχοδραστικών φαρμάκων για την προμήθεια των οποίων ο νόμος απαιτεί ειδική ιατρική συνταγή. Αλλά και η συνταγογραφημένη χρήση των φαρμάκων αυτών γίνεται από περισσότερες γυναίκες. Σχεδόν ένα στα τέσσερα άτομα 12-64 ετών αναφέρει το 2004 συνταγογραφημένη χρήση ψυχοδραστικών φαρμάκων, ενώ ένα στα δέκα αναφέρει παράνομη χρήση τους στη διάρκεια της ζωής. Τα ισχυρά παυσίπονα και τα ηρεμιστικά και τα οπιούχα είναι τα συνηθέστερα φάρμακα των οποίων γίνεται κατάχρηση. Στη χώρα μας η κατάχρηση ψυχοδραστικών φαρμάκων πλησίαζε το 1984 στα επίπεδα που βρίσκεται σήμερα η χρήση τους στις ΗΠΑ. Εντούτοις μετά από τον αυστηρότερο έλεγχο που επέβαλε ο νόμος στις αρχές του 1990 για τη συνταγογράφηση και την προμήθεια των φαρμάκων αυτών, η χρήση τους, τόσο μετά από σύσταση όσο και η παράνομη περιορίσθηκε σημαντικά στον πληθυσμό.Επίσης σχεδόν όλα τα ναρκωτικά χρησιμοποιήθηκαν αρχικά ως φάρμακα(κοκαίνη , αμφεταμίνες , LSD , χασίς , έκσταση κλπ…).

Τι είναι τα ηρεμιστικά; Εισάχθηκαν στις αρχές της δεκαετίας του 1960 ως φάρμακα για την καταπολέμηση του άγχους και τη διευκόλυνση του ύπνου. Εγκαθιστούν μέτρια σωματική και ψυχολογική εξάρτηση, λαμβάνονται από το στόμα και η διάρκεια της δράσης τους είναι 4 με 8 ώρες. Τα

συνηθέστερα ονόματα με τα οποία κυκλοφορούν είναι: Λίμπριουμ, Εκουανίλ, Σεράξ, Βάλιουμ, Τρανξέν κ.α.

Τι είναι η κοκαίνη; Προέρεται από το φυτό ¨Ερυθρόξυλο Κόκα¨ . Είναι ξυλώδης θάμνος, ευδοκιμεί στην περιοχή των Άνδεων και το αλκαλοειδές περιέχεται κυρίως στα φύλλα. Χρησιμοποιείται στην ιατρική ως τοπικό αναισθητικό, ειδικά στην οφθαλμολογία. Αρχικά χρησιμοποιήθηκε αλόγιστα, ενώ ακόμη και προιόντα καθημερινής χρήσης, όπως κρασιά και ποτά περιείχαν κοκαίνη. Λαμβάνεται με ένεση ή ¨πρέζα¨. Η διάρκεια της δράσης της είναι περίπου 2 ώρες. Αμφισβητείται αν εγκαθιστά σωματική εξάρτηση, αλλά σίγουρα η ψυχολογική εξάρτηση από αυτήν είναι πολύ ισχυρή.

Τι είναι οι αμφεταμίνες; Η πρώτη σύνθεση αμφεταμίνης έγινε το 1887,αλλά χρησιμοποιήθηκε μετά το 1927 ως φάρμακο κατά του βρογχικού άσθματος. Οι αμφεταμίνες έχουν διεγερτικές ιδιότητες και προκαλούν παρατεταμένη αϋπνία, καταστέλλουν το κέντρο της όρεξης και γι αυτό χρησιμοποιήθηκαν ευρύτατα για την καταπολέμηση της παχυσαρκίας.

Τι είναι το LSD; Το διαιθυλαιμίδιο του λυσεργικού οξέος ή LSD συντέθηκε για πρώτη φορά το 1937 από τον Χόφμαν. Επιδρά κυρίως στην ψυχική σφαίρα και τα ψυχικά συμπτώματα, που συνήθως αναφέρονται σαν "ταξίδι", μπορεί να είναι "ευχάριστα" ή "δυσάρεστα". Η επίδρασή του στην ψυχική σφαίρα είναι άγνωστη και εξαρτάται από ατομικούς παράγοντες (στάση, προσδοκίες, κίνητρα, προσωπικότητα). Λαμβάνεται από το στόμα ή με πρεζάρισμα, η διάρκεια της δράσης του είναι ποικίλη, δεν εγκαθιστά σωματική εξάρτηση και είναι αμφισβητούμενο αν εγκαθιστά ψυχική. Επειδή το άτομο που είναι κάτω από την επίδραση του LSD δεν είναι σε θέση να εκτιμήσει ψύχραιμα τις ραγδαίες μεταβολές που γίνονται στο συναισθηματικό και νοητικό επίπεδο, είναι δυνατό να παρουσιάσει απρόβλεπτες αντιδράσεις πανικού, επικίνδυνες ίσως για τον ίδιο ή για κάποιον γύρω του.

Τι είναι το χασίς ή μαύρο; Είναι η ρητίνη του φυτού κάνναβη που είναι αυτοφυές στις χώρες της Μεσογείου και της Κεντρικής Αμερικής. Τα φύλλα του φυτού συμπιεζόμενα αποτελούν σκουρόχρωμες πλάκες που περιέχουν τη ρητίνη του φυτού. Εξαιτίας του σκούρου χρώματος το χασίς στη γλώσσα της "πιάτσας" ονομάζεται και μαύρο. Εγκαθιστά μέτρια ψυχολογική εξάρτηση, λαμβάνεται από το στόμα ή με κάπνισμα, η δράση του διαρκεί 2-4 ώρες και προκαλεί διέγερση,

ευθυμία, διαταραχή προσανατολισμού, ψευδαισθήσεις ηδονικού τύπου. Στη μέγιστη δοσολογία δημιουργεί παράνοιες και μερικές φορές ψύχωση.

Τι είναι το έκσταση;

Η μετοξυ-μεθυλενο-διοξι-αμφεταμίνη είναι συνθετικό προϊόν εξ ολοκλήρου κατασκευασμένο εργαστηριακά. Η μοριακή του δομή μοιάζει με τη δομή της μεσκαλίνης, ενός παραισθησιογόνου που προέρχεται από μανιτάρια. Διατίθεται σε λευκές ή χρωματιστές ταμπλέτες ή κάψουλες και η επίδρασή του διαρκεί αρκετές ώρες. Δημιουργεί μια προσομοίωση ευτυχίας και λόγω της διεγερτικής του δράσης είναι ιδιαίτερα επικίνδυνο για όσους έχουν καρδιακό πρόβλημα, υψηλή πίεση, επιληψία ή πάσχουν από μορφές ψυχασθένειας. Εκτός από το "έκσταση" ραγδαία εξάπλωση παρουσιάζει τα τελευταία χρόνια και η χρήση, κυρίως από νέους, μιας σειράς από άλλα παράγωγα των αμφεταμινών όπως τα "άις", "έσενς", "άνταμ", "ιβ" κ.α. Διατίθενται σε διάφορες μορφές χαπιού, προκαλούν διέγερση, αίσθηση ευφορίας και επιτείνουν την κινητικότητα.

Τι είναι το όπιο;

Είναι ένα από τα αρχαιότερα φάρμακα που χρησιμοποίησε ο άνθρωπος. Προέρχεται από τις κάψες του φυτού "μήκων η υπνοφόρος", που φύεται στη νοτιοανατολική Ευρώπη και τη δυτική Ασία. Έχει χρώμα φαιό, πικρή γεύση και χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα από την ιατρική ως αντιδιαρροϊκό φάρμακο. Ακόμη, ύστερα από ειδική επεξεργασία, το όπιο χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη στη φαρμακοβιομηχανία για την παραγωγή των άλλων αλκαλοειδών. Η λήψη του οποίου με το κάπνισμα ή από το στόμα προκαλεί υψηλή σωματική και ψυχολογική εξάρτηση, η διάρκεια της δράσης του είναι από 3 μέχρι 6 ώρες και προκαλεί αίσθημα ευφορίας, υπνηλία, ναυτία και μείωση της αναπνοής.

Ο ΝΟΜΟΣ 3457/2006 ΠΟΥ ΑΦΟΡΑ ΣΤΗΝ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ......

ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

ΤΕΥΧΟΣ ΠΡΩΤΟ Αρ. Φύλλου 93

8 Μαΐου 2006

NOMOΣ ΥΠ ΑΡΙΘ. 3457

Μεταρρύθμιση του Συστήματος Φαρμακευτικής Περίθαλψης.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ

ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Εκδίδομε τον ακόλουθο νόμο που ψήφισε η Βουλή:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄

ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ ΠΕΡΙ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗΣ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗΣ

ʼρθρο 1

1. Η δαπάνη για τη χορήγηση όλων των νομίμως κυκλοφορούντων φαρμάκων στη χώρα, για τα οποία υπάρχει έγκριση να χορηγούνται μόνο με ιατρική συνταγή, καλύπτεται από το Δημόσιο και τους φορείς και κλάδους ασφάλισης ασθένειας, ανεξάρτητα από την ονομασία και τη νομική τους μορφή. Επίσης, καλύπτεται η δαπάνη των φαρμάκων που χορηγούνται στους δικαιούχους που ανήκουν στην κατηγορία του οικονομικά αδύνατου και ανασφάλιστου. Τα ανωτέρω ισχύουν με την επιφύλαξη της εφαρμογής των διατάξεων του άρθρου 19 του ν. 1902/ 1990 (ΦΕΚ 138 Α΄), του εδαφίου β΄ της παρ. 2 του άρθρου 31 του ν.

2166/1993 (ΦΕΚ 137

Α΄) και των υπουργικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί κατ εξουσιοδότησή τους.

2. Δεν καλύπτεται η δαπάνη των φαρμάκων: α) των οποίων η άδεια κυκλοφορίας ορίζει ότι χορηγούνται και χωρίς ιατρική συνταγή, β) σε συγκεκριμένες ενδείξεις οι οποίες καθορίζονται με κοινή απόφαση των Υπουργών Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας και Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, που εκδίδεται μετά από γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕ.Σ.Υ.) και δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Κατ εξαίρεση, η δαπάνη των φαρμάκων που εμπίπτουν στην περίπτωση β΄ καλύπτεται, όταν αυτά χορηγούνται λόγω της συνύπαρξης παθήσεων εγκεκριμένων ενδείξεων, κατόπιν σχετικής αιτιολογημένης γνωμάτευσης του θεράποντος ιατρού.

Καφεΐνη : Μια ψυχοδιεγερτική ουσία χωρίς νομικούς περιορισμούς

Το δραστικό συστατικό του καφέ στο οποίο οφείλονται οι ψυχοδιεγερτικές ιδιότητες του είναι η καφεΐνη (caffeine). Είναι μια λευκή κρυσταλλική ουσία με έντονη πικρή γεύση, που από χημική άποψη υπάγεται στα αλκαλοειδή της ξανθίνης (3,7-διυδρο-πουρινο-2,6-διονη). Η καφεΐνη βρίσκεται σε πολλές φυτικές ουσίες της διατροφής, αφεψήματα και αναψυκτικά. Δρα ως ψυχοδιεγερτικό (psychoactive stimulant) φάρμακο και συγχρόνως διαθέτει ήπιες καρδιοτονωτικές και διουρητικές ιδιότητες.

Η καφεΐνη βρίσκεται σε μικρότερες ποσότητες στα φύλλα πολλών φυτών και φαίνεται πως ο βιολογικός ρόλος της είναι να δρα ως φυσικό εντομοκτόνο, αφού παραλύει και θανατώνει ορισμένα έντομα.

Η καφεΐνη, το 1,3,7-τριμεθυλιωμένο παράγωγο της ξανθίνης, συνοδεύεται και από μικρότερες ποσότητες άλλων μεθυλιωμένων παραγώγων της ξανθίνης, όπως είναι η θεοφυλλίνη (1,3-διμεθυλοξανθίνη). Η θεοφυλλίνη, η οποία βρίσκεται κυρίως στο τσάι, παρουσιάζει μυοχαλαρωτική δράση και είναι ένα κλασικό βρογχοδιασταλτικό φάρμακο, που χορηγείται σε μορφή σπρέι σε περιπτώσεις κρίσης άσθματος. Η παραξανθίνη (1,7διμεθυλοξανθίνη) είναι το κυριότερο προϊόν μεταβολισμού της καφεΐνης στον ανθρώπινο οργανισμό, δεν βρίσκεται σε φυτά και έχει τις ίδιες φυσιολογικές ιδιότητες της καφεΐνης. Τα φύλλα τσαγιού είναι πλουσιότερη πηγή καφεΐνης σε σχέση με τους κόκκους του καφέ, αλλά επειδή χρησιμοποιούνται σε μικρότερη ποσότητα για την παρασκευή του αφεψήματος, ένα τυπικό σερβίρισμα τσαγιού περιέχει λιγότερη καφεΐνη από ένα αντίστοιχο σερβίρισμα καφέ.

Ο άνθρωπος χρησιμοποιεί το αφέψημα του καφέ γιατί η καφεΐνη ενισχύει το κεντρικό νευρολογικό σύστημα (ΚΝΣ), καταπολεμά υπνηλία και κόπωση και ενισχύει την ικανότητα εγρήγορσης. Τα αφεψήματα και τα αναψυκτικά που περιέχουν καφεΐνη είναι πλέον τα πιο δημοφιλή και η καφεΐνη είναι πρώτη σε κατανάλωση ψυχοδιεγερτική ουσία σε όλο τον κόσμο. Η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (η FDA) θεωρεί ότι η καφεΐνη είναι ασφαλής και επιτρέπει την προσθήκη της σε προϊόντα διατροφής και αναψυκτικά, χαρακτηρίζοντάς την ως «ουσία πολλαπλών χρήσεων – γενικώς θεωρούμενη ως διατροφικά ασφαλής». Επιπλέον, η καφεΐνη βρίσκεται σε φαρμακευτικά σκευάσματα ήπιων αναλγητικών ουσιών επαυξάνοντας σημαντικά τη δραστικότητά τους. Σύνθεση της καφεΐνης: Η πρώτη σύνθεση της καφεΐνης (όπως κα της θεοβρωμίνης) πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά από τον Emil Fischer και τον συνεργάτη του Lorenz Ach το 1895. Λίγα χρόνια αργότερα (1900) ο παρουσίασε ένα παρόμοιο αλλά απλούστερο (με λιγότερα βήματα) σχήμα σύνθεσης της καφεΐνης.

Εθισμός στην καφεΐνη… Ψυχοσωματικές Συνέπειες Στον Οργανισμό.

Όταν πίνουμε καφέ, η καφεΐνη που περιέχει, ενεργεί στον εγκέφαλο και αυξάνει τα επίπεδα της ντοπαμίνης. Η ντοπαμίνη είναι ένας νευροδιαβιβαστής που δραστηριοποιεί το κέντρο ευχαρίστησης εγκεφάλου. Ο καφές προκαλεί εθισμό. Ερευνητές από το πανεπιστήμιο Johns Hopkins στη Βαλτιμόρη, υποστηρίζουν ότι ακόμη και ένα φλιτζάνι καφέ την ημέρα, είναι δυνατόν να προκαλεί εθισμό. Το γεγονός ότι η καφεΐνη, είναι δυνατόν να προκαλεί εθισμό, είχε βρεθεί και σε άλλες μελέτες. Οι ερευνητές από τη Βαλτιμόρη, εξέτασαν όλες τις έρευνες που έγιναν για τον καφέ τα τελευταία 170 χρόνια για να κωδικοποιήσουν καλύτερα τα σχετικά δεδομένα που υπάρχουν διαθέσιμα σήμερα.

Η καφεΐνη είναι το διεγερτικό που χρησιμοποιείται σήμερα. Είναι φτηνή, είναι διαθέσιμη παντού και ο καθένας μπορεί να «πάρει εύκολα τη δόση που χρειάζεται». Τα άτομα που είναι εθισμένα στην καφεΐνη, όταν δεν πάρουν τη δόση τους, είναι δυνατόν να παρουσιάσουν τα ακόλουθα συμπτώματα που είναι σημεία στέρησης καφεΐνης:  Πονοκέφαλο  Κούραση  Δυσκολίες συγκέντρωσης  Ναυτία, εμετό  Μείωση του επιπέδου παραγωγικότητας και αποδοτικότητας  Κατάθλιψη Σε έρευνες με εθισμένους στην καφεΐνη, φάνηκε ότι όταν δεν παίρνουν τον πρωινό τους καφέ, 50% παρουσιάζουν πονοκεφάλους ενώ 13% είναι τόσο άσχημα που τους κάνει να χάνουν χρόνο από την εργασία τους. Η κατανάλωση του καφέ στα αρχικά στάδια προκαλεί αυτό που ορισμένοι ερευνητές έχουν ονομάσει «καφεϊνισμό». Η εν λόγο κατάσταση οφείλεται στο γεγονός ότι ο οργανισμός αυτών που πίνουν για πρώτη φορά καφέ, δεν είναι συνηθισμένοι στις επιδράσεις τις καφεΐνης. Παρουσιάζουν ανησυχίες, ζαλάδες, ευερεθιστικότητα, νευρικότητα, τρεμούλιασμα στα χέρια, διάρροια. Η συνεχής κατανάλωση καφέ προκαλεί συνήθεια στις επιδράσεις της καφεΐνης. Ο οργανισμός χρειάζεται όλο και πιο ψηλές δόσεις, για να φτάσει στα ίδια επίπεδα ευχαρίστησης, ενέργειας και αποδοτικότητας.

Η ανάγκη του οργανισμού για ψηλότερες δόσεις καφεΐνης, είναι δείκτης εξάρτησης. Η υπερβολική λήψη καφεΐνης, μπορεί να προκαλέσει ένα ασυνήθιστα δυνατό καρδιακό παλμό, γρήγορο ή και με αρρυθμίες, με τον ασθενή να νιώθει τους χτύπους της καρδιάς του (χτυποκάρδι). Επίσης μπορεί αν ψηλώνει η αρτηριακή πίεση, να προκαλεί τρεμούλιασμα και αϋπνία. Τα άτομα που νιώθουν ότι πρέπει να μειώσουν την κατανάλωσή τους σε καφέ, πρέπει να το κάνουν σταδιακά για να αποφύγουν τα δυσάρεστα συμπτώματα της στέρησης. Επίσης, να

υπενθυμίσουμε ότι καφεΐνη περιέχουν και άλλα τρόφιμα και ποτά όπως τα αναψυκτικά, οι σοκολάτες, το κακάο. Πρέπει να τονίσουμε ότι ο εθισμός στον καφέ δεν μπορεί να συγκριθεί και δεν έχει τα ίδια καταστροφικά σωματικά, ψυχικά και κοινωνικά αποτελέσματα όπως ο εθισμός στο αλκοόλ, στο τσιγάρο και στα ναρκωτικά.

Εργασία σχετικά με τον εθισμό στα κινητά τηλέφωνα Γαλανής Ιωάννης Α1 Κινητά τηλέφωνα. Η μάστιγα της σύγχρονης εποχής. Αυτό που ξεκίνησε σαν μία απλή συσκευή για να μας βοηθήσει να είμαστε σε επαφή με τους αγαπημένους μας εξελίχθηκε σ’ ένα πολυ διάστατο gadget στο οποίο κάποιοι άνθρωποι βασίζονται σ’ αυτό για να Πολλοί είναι οι άνθρωποι που έχουν αγοραφοβία ή κλειστοφοβία ή αραχνοφοβία ή άλλη φοβία… τώρα υπάρχουν και αυτοί που έχουν Nomophobia. Έτσι λέγεται η φοβία έλλειψης κινητού τηλεφώνου που επηρεάζει κάθε μέρα ολοένα και περισσότερους ανθρώπους ανά τον κόσμο. Η συνεχής χρήση του κινητού δεν σχετίζεται πλέον μόνο σε μία έφεση στο να στέλνουν μηνύματα. Email, internet, social networks, apps, όλα βρίσκονται επάνω σ’ αυτή την γυαλιστερή συσκευή που μοιάζει να είναι με χειρουργικό τρόπο ενωμένη στα χέρια κάποιων ανθρώπων.

Υπάρχει ακόμη ένας παράγοντας ο οποίος οδήγησε στην σημερινή τόσο διαδεδομένη χρήση του. Είναι η ανασφάλεια που αισθάνεται λίγο-πολύ ο καθένας από εμάς και που μοιάζει να ξεπερνιέται κάθε φορά που ακούμε το κινητό μας να χτυπάει ή κάθε φορά που αντιλαμβανόμαστε, από τον χαρακτηριστικό ήχο, ότι μας έχουν στείλει ένα γραπτό μήνυμα. Αισθανόμαστε ανακούφιση και επιβεβαίωση που κάποιος μας θυμήθηκε. Αυτό το γεγονός ενισχύει την εξάρτησή μας από το κινητό. Μας δίνει, ακόμα, την ασφάλεια ότι τα αγαπημένα πρόσωπα μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί μας και να μας βρουν οποτεδήποτε το επιθυμήσουν και οπουδήποτε κι αν βρισκόμαστε. Σύμφωνα με μια πρόσφατη έρευνα η αυξανόμενη εξάρτηση των ανθρώπων από τα κινητά τηλέφωνα μπορεί να δημιουργήσει ψυχολογικά προβλήματα σε εκατομμύρια άτομα. Κάποιοι χρήστες, επίσης, παρουσίασαν συμπτώματα εξάρτησης όταν δεν πραγματοποιούσαν κλήσεις ή δεν δαχτυλογραφούσαν μηνύματα, όπως είναι η ανησυχία, η έλλειψη αυτοπεποίθησης και η στέρηση ύπνου. Ας χρησιμοποιούμε το κινητό τηλέφωνο, καθώς και κάθε άλλη διευκόλυνση που μας παρέχει η τεχνολογική ανάπτυξη,

αλλά ας βάζει ο καθένας μας το προσωπικό του μέτρο στη χρήση του κάθε πράγματος ώστε να παραμένει χρήστης και να μην καταλήγει ο ίδιος «συσκευή»! Ένας ειδικός, ο Δρ. Κρις Κνίπερς από το Betty Ford Center της Καλιφόρνια, λέει πως η υπερβολική χρήση των κινητών τηλεφώνων έχει μετατραπεί σ’ ένα πραγματικό κοινωνικό πρόβλημα, παρόμοιο με άλλους πολύ γνωστούς εθισμούς, μιας και λειτουργεί ως εμπόδιο στην προσωπική επαφή και προσφέρει μία διαφυγή από την πραγματικότητα. Τα κινητά τηλέφωνα μπορούν, και αυτή είναι η ειρωνεία να σε συνδέσουν με κάποιον στην άλλη άκρη του κόσμου, συχνά όμως σε βάρος εκείνου του προσώπου που κάθεται απέναντί σου στο δείπνο. Εξαρτάται από εσάς να περιορίσετε τον χρόνο που σπαταλάτε χρησιμοποιώντας το κινητό σας. Περιορίστε τον σταδιακά εάν πρέπει, αλλά κάντε μία πραγματική προσπάθεια με το να μην απαντάτε ή να μην κάνετε κλήσεις όταν είστε με κάποιον, ενώ δεν χρειάζεται και πολύ μυαλό για να καταλάβετε πως πρέπει να το κλείνετε την ώρα των γευμάτων. Οι άνθρωποι τα κατάφερναν μία χαρά πριν την άφιξη των κινητών, γι’ αυτό σας υποσχόμαστε πως θα

είστε μία χαρά.

Επίδραση σε παγκόσμιο επίπεδο Στη Νορβηγία, ύστερα από έρευνα, προέκυψε ότι το 100% των παιδιών ηλικίας άνω των 14 ετών είναι κάτοχοι κινητού τηλεφώνου, ενώ εξίσου συγκλονιστικό είναι και το ποσοστό παιδιών κατόχων κινητού τηλεφώνου στο Hong Kong ηλικίας κάτω των 13 ετών, που φτάνει το 25% του συνόλου των χρηστών κινητών τηλεφώνων. Μάλιστα στην συγκεκριμένη έρευνα βρέθηκαν και κάτοχοι παιδιά μέχρι και 6 ετών. Οι ερευνητές για την Ευρώπη υπολογίζουν για το 2005, ότι το 40% των νέων 15 έως 19 ετών θα είναι συνδρομητές κινητής τηλεφωνίας. Την ίδια ώρα, γνωστή εταιρεία τηλεπικοινωνιών στην Αμερική, προγραμματίζει να προωθήσει μια νέα υπηρεσία στα κινητά τηλέφωνα,

στοχεύοντας το προσεχές έτος στην αγοραστική ομάδα των νέων που υπολογίζεται να ξοδέψει 100 δισεκατομμύρια δολάρια» Σύμφωνα με τη μελέτη Mobile Mindset που διεξάγεται από την ασφαλιστική εφαρμογή Lookout, 58 τοις εκατό των αμερικανικών ιδιοκτητών smartphone ελέγχει τα τηλέφωνά τους τουλάχιστον κάθε μία ώρα - και ένα μεγάλο μερίδιο ελέγχει τα τηλέφωνά τους, ενώ στο κρεβάτι ή στο μπάνιο. Αν σε κάποιο καταστροφικό γεγονός ήταν να χάσουν τη συσκευή τους, το 73 τοις εκατό των ανθρώπων που παραδέχονται ότι θα αισθάνονται "πανικοβλημένοι", ενώ ένα άλλο 14 τοις εκατό θα αισθάνονται "απελπισμένοι’’ Σύμφωνα με μία έρευνα, περίπου 13 εκατομμύρια Βρετανοί φοβούνται μην ξεμείνουν ξαφνικά χωρίς κινητό τηλέφωνο. Ο κυριότερος λόγος που ο κόσμος είναι εθισμένος στο κινητό είναι η επαφή με τους φίλους και της οικογένεια! Επίσης, περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες απάντησαν πως δεν κλείνουν ποτέ το κινητό, ενώ περίπου ένας στους δέκα το χρειάζεται εξαιτίας της δουλειάς του. Τέλος, το 53 τις 100 των ερωτηθέντων δήλωσαν πως νιώθουν αγχωμένοι μήπως και τους τελειώσει η μπαταρία ή βγουν εκτός δικτύου. Πάντως, κάποια στοιχεία που προέκυψαν από την έρευνα θα έπρεπε να τα ερμηνεύσουμε όχι μόνο με γνώμονα τον εθισμό στο κινητό τηλέφωνο, αλλά και με βάση την κοινωνικοψυχολογική πίεση που ασκείται πάνω στο κάθε άτομο. Είναι λογικό να αισθάνεται κάποιος άγχος μήπως και χάσει το σήμα του ή τελειώσει η μπαταρία του διότι γνωρίζει εκ των προτέρων ότι αν κάποιος τον πάρει εκείνο το διάστημα και δεν τον βρει θα ανησυχήσει και θα αναστατώσει τον κόσμο όλο νομίζοντας είτε ότι έχει γίνει κάτι κακό (π.χ. μητέρα που ανησυχεί ότι το παιδί της χτύπησε ή το απήγαγαν), είτε ότι το κάνει επίτηδες (π.χ. σύζυγος που νομίζει ότι ο άνδρας της παραστρατεί). Είναι να μην φοβάσαι μετά; Άντε διαχειρίζονται κάθε πτυχή της ζωής τους.

Το πρόβλημα εντείνεται όταν το άτομο • επικεντρώνει και κατευθύνει μεγάλο μέρος της συνολικής του ενέργειας, προσοχής και σκέψης στη δραστηριότητα (εδώ χρήση κινητού) που επιφέρει την ευχαρίστηση • η επανάληψη της (χρήση κινητού) του γίνεται εμμονή.

• το απασχολεί μόνιμα αν είναι εντός δικτύου, δηλαδή, εάν έχει σήμα • νοιώθει την ανάγκη να χρησιμοποιεί (το κινητό του) όλο και περισσότερο • νευριάζει όταν κάποιος διακόπτει μια συνομιλία του • αντιδρά υπερβολικά όταν του επισημαίνεται η συνεχής χρήση του κινητού • ελέγχει συνεχώς για να δει αν είχε χαμένες κλίσεις ή μηνύματα Βέβαια δεν επέρχεται η ίδια σωματική καταστροφή ούτε φυσικά, υπάρχουν τα τοξικά αποτελέσματα που συναντάμε στην εξάρτηση από ουσίες, αλλά εμφανίζεται μια σοβαρή, σε πολλές περιπτώσεις, δυσλειτουργία του νευρικού συστήματος. Αυτή εμφανίζεται με τη μορφή ανησυχίας, νευρικότητας, έλλειψης αυτοπεποίθησης, διαταραχής του ύπνου, κ.ά.

Που οφείλεται η εξάρτηση Την «εξάρτηση από τα κινητά» θα την μετονόμαζα σε «εξάρτηση από την τεχνολογία». Αυτό διότι η χρησιμότητα του κινητού έχει προ πολλού αφήσει πίσω της αυτή του απλού τηλεφώνου, καθόσον το σύνολο των σημερινών κινητών παρέχει και άλλες δυνατότητες, όπως πρόσβασης στο διαδίκτυο, λήψης και αναπαραγωγής βίντεο, φωτογραφιών, λειτουργία ως TV κλπ. Παραβλέποντας αυτό και επικεντρώνοντας στην υπηρεσία τηλεφωνικής σύνδεσης που παρέχει η κινητή τηλεφωνία, φαίνεται να δρα για κάποιους, σαν καταλύτης απελευθέρωσης δημιουργώντας μια ψευδαίσθηση αποδέσμευσης από τον τόπο μειώνοντας την ανάγκη φυσικής παρουσίας. Σε άλλους προσδίδει ένα αίσθημα ασφαλείας νιώθοντας ότι, όπου και να βρίσκονται, ότι και αν τους συμβεί, μπορούν να επικοινωνήσουν με κάποιο δικό τους άτομο και να το νοιώσουν δίπλα τους. Γίνεται λοιπόν ένας αόρατος ομφάλιος λώρος που τους συνδέει με το σπίτι, τη δουλεία, τους φίλους, τις υπηρεσίες άμεσης βοήθειας. Άλλους τρέφει με ανακούφιση και επιβεβαίωση κάθε φορά που κάποιος τους καλεί ή τους στέλνει ένα sms αφού δέχονται το σημάδι της έννοιας και εκτίμησής του. Άλλους τους απελευθερώνει από το χρόνο, καταρρίπτοντας την ανάγκη τήρησης σαφών χρονοδιαγραμμάτων και δίνοντας τη δυνατότητα ανάληψης πολλών ρόλων (γιος, συμμαθητής, φίλος) ταυτόχρονα, διεκπεραιώνοντας τα πάντα εκ του μακρόθεν. Τέλος στην εφηβική κυρίως, ηλικία τα μηνύματα μέσω κινητών αποτελούν τρόπο έκφρασης και η συσκευή του κινητού, σύμφωνα με τα λεγόμενα των εφήβων, καθορίζει και το κοινωνικό τους status.

Ποιες οι συνέπειες της εξάρτησης Οι συνέπειες είναι πολλές με κυριότερες τις κάτωθι: • Μείωση στο ελάχιστο των διαπροσωπικών σχέσεων.

• Εγκλωβισμός και αναγωγή μιας συσκευής σε μέσο επικοινωνίας και διασκέδασης με αποτέλεσμα την κατανάλωση ενέργειας που θα έπρεπε να διατίθεται για δραστηριότητες πιο ωφέλιμες και εποικοδομητικές (διάβασμα, παιχνίδι).

• Αλλοίωση της αντίληψης του νοήματος και της χρήσης του χρόνου στην προσωπική και κοινωνική ζωή.

• Υποταγή στην τεράστια δύναμη των διαφημίσεων και κατ’ επέκταση στον καταναλωτισμό.

• Οικονομικές επιπτώσεις και διαταραχή της φυσιολογικής παιδαγωγικής χρήσης του χαρτζιλικιού.

• Πιθανές επιπτώσεις στην υγεία (λόγω της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας), με προβλήματα σε ζωτικά όργανα όπως ο εγκέφαλος, η καρδιά και τα γεννητικά όργανα.

Νομικό πλαίσιο Η με αρ. πρωτ.132328/Γ2/07-12-2006 (σ.σ. ακολουθεί στη συνέχεια) Απόφαση του Υπουργείου Παιδείας που αφορά στη χρήση κινητών τηλεφώνων συμπληρώνεται ως εξής: 1. Οι μαθητές δεν επιτρέπεται να έχουν στην κατοχή τους εκτός από κινητά τηλέφωνα και οποιαδήποτε άλλη συσκευή ή και παιχνίδι που διαθέτει σύστημα επεξεργασίας δεδομένων εικόνας και ήχου (π.χ. ρολόι ή στυλό με κρυφή κάμερα) εντός του σχολικού χώρου .

2. Οι εκπαιδευτικοί οφείλουν κατά την ώρα της διδασκαλίας να έχουν θέσει εκτός λειτουργίας εκτός από τα κινητά τους τηλέφωνα και οποιαδήποτε άλλη συσκευή που διαθέτει σύστημα επεξεργασίας δεδομένων εικόνας και ήχου Παράλειψη του ανωτέρω καθήκοντος αποτελεί πειθαρχικό αδίκημα, που εμπίπτει στην έννοια της περιπτώσεως στ) της παραγράφου 1 του άρθρου 107 του Ν.3528/2007 (ΦΕΚ 26 Α').

Οδήγηση με Ακουστικά ραδιοφώνου,κινητά τηλέφωνα,μη ελευθερία κινήσεων. (πλην ανοιχτής ακρόασης ή ακουστικών ασύρματης επικοινωνίας) 100 €

ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ

ΟΡΙΣΜΟΣ Τα ναρκωτικά είναι τοξικές ουσίες, φυτικής ή συνθετικής προέλευσης. Τα ναρκωτικά επιδρούν στην ψυχή και στον οργανισμό εκείνου που τα παίρνει και του φέρνουν σοβαρές βλάβες. Η χρήση των ναρκωτικών ουσιών δεν καταστρέφει μόνο τον εγκέφαλο, αλλά προκαλεί και δερματικές μολύνσεις, διανοητικά και μυικά προβλήματα, αρρώστιες του αίματος, ενοχλήσεις στο συκώτι, κόκαλα που πονάνε και δυσκοιλιότητα. ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ Μαριχουάνα-χασίς-χασισέλειο, τα οποία είναι παράγωγα της ινδικής κάνναβης. Καπνίζεται το άνθος (μαριχουάνα) ή η ρητίνη (χασίς) που παρασκευάζεται σε πλακίδια ή κυλίνδρους χρώματος σκούρου καφέ. Το χασίς έχει περιεκτικότητα σε καθαρό ναρκωτικό 40%, ενώ η μαριχουάνα δεν ξεπερνάει το 12%. Οπιο, ηρωίνη, μορφίνη. Είναι τα ναρκωτικά που προκαλούν γρήγορη εξάρτηση και εθισμό. Οι χρήστες τους γίνονται σκλάβοι των ναρκωτικών αυτών, μέσα σε λίγες μέρες και κάνουν τα πάντα για να τα προμηθευτούν από τους εμπόρους ναρκωτικών. Κοκαίνη-κρακ. Η κοκαίνη παράγεται από τα φύλλα του φυτού κόκα. Η συχνή εισπνοή από τη μύτη μπορεί να τη βλάψει.

LSD (λυσεργικό οξύ). Είναι το πιο γνωστό παραισθησιογόνο. Το ναρκωτικό που διαστέλλει τη συνείδηση. Ενας μεγάλος κίνδυνος για τους νέους, που δεν είναι έτοιμοι να αντιμετωπίσουν τις επιδράσεις του. Αμφεταμίνες Από τις πιο επικίνδυνες κατηγορίες χημικών ουσιών που κυκλοφορούν. Βαρβιτουρικά. Επιδρούν ως καταπραυντικά και υπνωτικά.Χρησιμοποιούνται για την καταστολή του Κ.Ν.Σ. Γίνονται εύκολα συνήθεια και απαιτούν όλο και μεγαλύτερες δόσεις. Ετσι μετατρέπονται σε ναρκωτικά και γίνονται επικίνδυνα. Υπάρχει μεγάλος κίνδυνος όταν η λήψη τους συνδυάζεται με οινοπνευματώδη ποτά ή άλλα ναρκωτικά. Χορηγούνται κατόπιν ιατρικής οδηγίας και κυκλοφορούν σε ταμπλέτες, κάψουλες και ενέσεις.Από τη χρήση τους έχουν προκληθεί πολλοί θάνατοι. Επίσης κάποια άλλα πολύ γνωστά ναρκωτικά είναι το αλκοόλ, η νικοτίνη, η καφείνη, έκσταση, XTC και Adam. Τα ναρκωτικά είναι μεγάλο πρόβλημα. Είναι κοινωνικό και ταυτόχρονα οικονομικόπολιτικό.Ωστόσο το θέμα δεν είναι απλό, θα μπορούσαμε να το παρομοιάσουμε με λαβύρινθο χωρίς τέλος. Είναι το ισχυρότερο και πιο σκληρό νόμισμα στο εμπόριο όπλων. Είναι γνωστή η συνεργασία δικτατόρων και εμπόρων ναρκωτικών. Δεν είναι τυχαίο πως σε κράτη που κυριαρχούν στρατοκράτες, καλλιεργείται η παπαρούνα απ’

όπου παράγεται το όπιο. Η ηρωίνη είναι το μοναδικό ‘’ εμπόρευμα ‘’ στον κόσμο που διακινείται σε ορισμένες περιπτώσεις ακόμα με μεικτό ποσοστό κέρδους 35.000%. Δύο συνεχείς δόσεις ηρωίνης συνήθως είναι αρκετές για να προκαλέσουν εξάρτηση. Αν κάποιος εθιστεί και το στερηθεί, γίνεται ανήσυχος και εμφαν’ίζει το σύνδρομο στέρησης. Όλα τα παιδιά που είναι εξαρτημένα ζουν ένα δράμα. Μυικοί πόνοι, ναυτία, εμετός, γαστρεντερικές διαταραχές και αυπνία, σπασμοί, εφίδρωση, άνοδος της αρτηριακής πίεσης, αδυναμία , έκδηλα ρίγη εναλλάσσονται με εξάψεις και υπερβολική εφίδρωση. Οι παρενέργειες είναι πολύ οξύτερες όταν ο τοξικομανής πλησιάζει στη μεγαλύτερη ένταση του συνδόμου. Εκτός από αυτές τις καταστάσεις επέρχονται και μόνιμες βλάβες στην υγεία του. Τα συμπτώματα που παρατηρούμαι αν κάποιος είναι χρήστης είναι Νευρικότητα, αυπνία, ξαφνικές αλλαγές στη διάθεση, ανεξήγητη επιθετικότητα, ανορεξία, κρίσεις υπνηλίας, σπατάλη και συνεχής απαίτηση χρημάτων, κηλίδες και σημάδια στο σώμα, καμμένο αλουμινόχαρτο ή βελόνες και σύριγγες. Τα προεοδοποιητικά σημάδια ότι ένα παιδί κάνει χρήση ναρκωτικών είναι Περίοδοι υπνηλίας και λήθαργου, εναλλασσόμενες με υπερδραστηριότητα και ευφορία, αλλαγή στην όρεξη, σημαντικές μεταπτώσεις στη διάθεση και αλλαγές στην προσωπικότητα, ασυνήθιστα μικρές ή μεγάλες κόρες ματιών και βαριά βλέφαρα, σύγχυση, τραύλισμα και παράλογη συμπεριφορά, ρίγη, έλκη γύρω από τη μύτη και επίμονο φτάρνισμα. ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΝΤΕΛΟΥΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ 1. Από την οικογένεια Ελλειψη ελεύθερου χρόνου, υπερβολική χρήση φαρμάκων, έλλιψη γνώσεων για τα ναρκωτικά, χαμηλό κοινωνικοοικονικό επίπεδο, έλλειψη στέγης, οικογενειακό ιστορικό εξάρτησης, αδιαφορία, έλλειψη διαλόγου, υπερπροστασία, υπερβολικός περιορισμός.

2. Από προσωπική επιλογή Ελλειψη ιδανικών, αντίσταση σε παραδοσιακές αρχές, χαμηλή απόδοση, έλλειψη αυτοέλεγχου, περιέργεια, αντιδραστικότητα χαμηλή αυτοεκτίμηση. ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ ΠΟΥ ΟΦΕΙΛΟΝΤΑΙ ΣΕ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΑ ΧΡΗΣΗ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ Κατάθλιψη, κυκλοθυμία, προβλήματα με τη μνήμη, τάσεις αυτοκτονίας. ΟΙ ΝΕΟΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΑΠΟΜΑΚΡΥΝΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΑ ΝΑΡΚΩΤΙΚΑ Η αποτροπή της χρήσης των ναρκωτικών, ιδιαίτερα από τους νέους, είναι ένας στόχος που όλοι οι αρμόδιοι περί ναρκωτικών, κρατικοί και ιδιωτικοί φορείς σε εθνικό ή διεθνές επίπεδο, προσπαθούν να επιτύχουν.

Προκειμένου οι νέοι να ξεπεράσουν αλώβητα την πράγματι δύσκολη ηλικία της ανάπτυξης, χωρίς ‘’ ουσίες ‘’, υπάρχουν τρεις τρόποι-μονόδρομοι σύμφωνα και με έκθεση της UNESCO. Ενημέρωση-εκπαίδευση Μια άμεση προσέγγιση που επικεντρώνεται στις ναρκωτικές ουσίες, τη φύση, τη χρήση και τις συνέπειές τους. Σωστή διαπαιδαγώγηση Καλλιέργεια του αυτοσεβασμού και της αυτοεκτίμησης του παιδιού και της προσαρμοφής στην κοινωνία. Επιμόρφωση επιμορφωτών. Ευαισθητοποίηση ενηλίκων που βρίσκονται κοντά στα παιδιά για να μπορούν να τα βοηθήσουν στη βελτίωση των διαπροσωπικών σχέσεων, της επικοινωνίας, του διαλόγου. Στη χώρα μας την ευθύνη αυτή σε εθνικό επίπεδο την έχει ο Οργανισμός Κατά των Ναρκωτικών (Ο.ΚΑ.ΝΑ.) Η Ελληνική Αστυνομία πέραν της καταστολής, έχει ανανλάβει πρωτοβουλίες πρόληψης τόσο με πεζές και εποχούμενενς περιπολίες στα σχολεία όσο και σε άλλους χώρους όπου συχνάζει η νεολαία αλλά και με ενημερωτικές ομιλίες, που απυθύνονται σε γονείς-εκπαιδευτικούς-μαθητές. Προκειμένου οι Αστυνομικοί ν’ αποκτήσουν δεξιότητες και τεχνικές καθαρής πρόληψης, εκπαιδεύονται πέραν της βασικής εκπαίδευσης και των επιμορφωτικών σεμιναρίων στις Αστυνομικές Σχολές και από τον Ο.ΚΑ.ΝΑ. μέσω του Επιστημονικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής. (Ε.ΠΙ.Ψ.Υ) ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Τα μέτρα ασφαλείας που πρέπει να λαμβάνονται θα έχουν σαν σκοπό α) να εξαλειφθούν τα ναρκωτικά από το σχολικό χώρο, β) να απομακρυνθούν οι παρείσακτοι από το σχολικό χώρο και να απαγορεύεται η εμπορία μεταξύ μαθητών, γ) να χρησιμοποιείται προσωπικό ασφαλείας, ώστε να ελέγχονται οι περιοχές του σχολείου όπου είναι γνωστό ότι γίνεται εμπορία και χρήση ναρκωτικών. ΣΚΛΗΡΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ Η Αστυνομία και τα Δικαστήρια πρέπει Να στηρίζουν τους υπεύθυνους του σχολείου που κρατάνε μια σκληρή στάση ενάντια στη χρήση ναρκωτικών.

Να οικοδομήσουν μια κοινότητα, στην οποία να επικρατεί η γνώμη της σκληρής τιμωρίας για τους καταδικασμένους εμπόρους ναρκωτικών, ειδικά στους ενήλικες που πουλάνε ουσίες στα παιδιά. Να ενθαρρύνουν τα προγράμματα της θεραπείας των νέων. Να παρέχουν συμβουλές και προσωπικό για να βοηθήσουν στη βελτίωση της ασφάλειας, στα σχολεία και στα σχολικά κτήρια. Να διασφαλίζουν τις περιοχές γύρω από τα σχολεία για να διαπιστωθεί ότι η πώληση και χρήση των ουσιών σταμάτησε. Να παρέχουν έμπειρο προσωπικό που να συμμετέχει στις δραστηριότητες πρόληψης από το νηπιαγωγείο μέχρι το τέλος του λυκείου. Ένα πρότυπο παραδειγματικό πρόγραμμα θα πρέπει νε έχει τους εξής αντικειμενικούς σκοπούς Α) να σέβεται τους Νόμους και τους κανόνες που απαγορεύουν τη χρήση ουσιών Β)να προάγει μαθητικές δραστηριότητες που είναι ελεύθερες από τη χρήση ουσιών Γ)να προσφέρει υγιείς διεξόδους για τα ενδιαφέροντα των μαθητών. ΑΠΟΤΟΞΙΝΩΣΗ Ο γιατρός σας ή ορισμένοι σύλλογοι γονέων τοξικομανών μπορούν να σας συστήσουν κέντρα επανένταξης. Με τον περιορισμό της δοσολογίας για αρκετές εβδομάδες, υπό ιατρική παρακολούθηση, μπορείτε να μειώσετε τα συμπτώματα στέρησης. Ο εθισμός στην ηρωίνη θεραπεύεται μερικές φορές με απότομη διακοπή της λήψης και με τη χρήση μεθαδόνης για να ανακουφίσετε τα συμπτώματα της στέρησης. Η αποτοξίνωση ενός συνηθισμένου χρήστη διαρκεί περίπου μία εβδομάδα, με τα πιο δυσβάσταχτα συμπτώματα να εμφανίζονται τις πρώτες 48-72 ώρες μετά τη διακοπή του ναρκωτικού. ΠΟΙΑ Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΕΘΙΣΜΟ Η θεραπεία για άτομα τα οποία χρησιμοποιούν ναρκωτικά αλλά που δεν έχουν ακόμη υποστεί εθισμό, η θεραπευτική αγωγή περιλαμβάνει ψυχοθεραπεία με στόχο την αλλαγή της συμπεριφοράς όπως γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία, συμβουλευτική προσέγγιση, ομάδες στήριξης και οικογενειακή θεραπεία. Όμως για άτομα που έχουν υποστεί εθισμό, η θεραπευτική αντιμετώπιση, περιλαμβάνει συχνά συνδυασμό από συμπεριφορικές θεραπείες και φάρμακα. Το φάρμακο που χρησιμοποιείται συχνότερα είναι η μεθαδόνη που λαμβάνεται από το στόμα μία φορά την ημέρα.

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΕΠΑΝΕΝΤΑΞΗ Η κατοικία και η εργασία είναι βασικές προϋποθέσεις για την ισχυροποίηση της νέας κοινωνικής ταυτότητας του εξαρτημένου ώστε να μπορεί να συμμετέχει ενεργά στο κοινωνικό γίγνεσθαι με αυτογνωσία και δημιουργικότητα μέσα από μια διαδικασία διαρκούς αλλαγής. Μόνο έτσι μπορούν να διασφαλιστούν μεταξύ άλλων και οι αλλαγές που προέκυψαν από τη θεραπεία στις σχέσεις της οικογένειας και να ελεγχθούν παράγοντες που παίζουν ρόλο στην ανατροπή και σχετίζονται τόσο με το άτομο όσο και με το περιβάλλον.

ΕΞΑΡΤΗΣΗ ΝΙΚΟΤΙΝΗΣ Είναι υγρό άχρωμο, λιπαρό και ισχυρά δηλητηριώδες, με έντονη οσμή και ιδιαίτερα πικρή γεύση. Διαλύεται στο νερό, στην αιθυλική αλκοόλη (οινόπνευμα) και στον αιθέρα. Με θέρμανση αναδίδει ατμούς ισχυρά δηλητηριώδεις και αναφλέξιμους, ενώ σε θερμοκρασίες άνω των 55οC μπορεί να σχηματίσει με τον αέρα εκρηκτικά μίγματα. Το γεγονός ότι η νικοτίνη καίγεται στον αέρα είναι αυτό που κάνει δυνατό το κάπνισμα, καθώς από τα 20 mg περίπου που περιέχει ένα τσιγάρο μόνο το 1 mg περίπου εισπνέεται. Η νικοτίνη, όπως όλα τα αλκαλοειδή, είναι βάση και σχηματίζει άλατα με τα οξέα. Η νικοτίνη, όταν εισέλθει στον ανθρώπινο οργανισμό μέσω του κυκλοφορικού συστήματος, απορροφάται ταχέως και υπερβαίνει τον αιματεγκεφαλικό φραγμό. Η ημιπερίοδος ζωής της νικοτίνης στον οργανισμό είναι περίπου δύο ώρες. Από φυσιολογικής απόψεως είναι ένα από τα ισχυρότερα δηλητήρια και προσβάλλει τόσο το κεντρικό όσο και το περιφερειακό νευρικό σύστημα. Είναι, επίσης, ουσία η οποία προκαλεί ισχυρότατο εθισμό. Σε πολύ μικρές ποσότητες αποτελεί ισχυρό διεγερτικό και συνεπώς προκαλεί αύξηση των καρδιακών παλμών και της αρτηριακής πίεσης. Προκαλεί, επίσης, ζάλη και ναυτία καθώς και ανορεξία. Ο εθισμός που προκαλεί στους καπνιστές είναι ιδιαίτερα ισχυρός, καθώς μόνο το 20% των συστηματικά καπνιστών καταφέρνουν να κόψουν το κάπνισμα με την πρώτη προσπάθεια. Η αποχή από το κάπνισμα συνήθως προκαλεί, εκτός των συμπτωμάτων στέρησης, ισχυρή αύξηση της όρεξης, με συνέπεια οι καπνιστές να εμφανίζουν έντονη αύξηση σωματικού βάρους ιδιαίτερα κατά τους πρώτους μήνες της διακοπής.

Σε περιπτώσεις δηλητηρίασης από νικοτίνη (έχει παρατηρηθεί σε υπερκατανάλωση καπνού από άτομα που δεν κάπνιζαν συστηματικά, αλλά και σε χρήστες της ουσίας ως εντομοκτόνου), εμφανίζεται σιελόρροια, καυστική γεύση στο στόμα και στο λαιμό, ναυτία, εντερικοί πόνοι, έμετος και διάρροια. Εμφανίζεται, επίσης, και απώλεια νευρικού συντονισμού. Σε περιπτώσεις λήψης μεγάλων δόσεων εμφανίζεται λιποθυμία ή κώμα, δύσπνοια, κυάνωση και τελικά θάνατος. Αν η είσοδος έχει γίνει μέσω του πεπτικού συστήματος, συνιστάται η πλύση στομάχου και η χορήγηση ενεργού άνθρακα. Επειδή η είσοδός της είναι δυνατή και μέσω του δέρματος, συνιστάται στην περίπτωση αυτή η πλύση με άφθονο νερό. Σε περιπτώσεις εισπνοής της χορηγούνται ατροπίνη ή διαζεπάμη. Χρησιμεύει στη θεραπευτική, ως διεγερτικό του νευρικού συστήματος. Έχει, επίσης, χρησιμοποιηθεί στην παρασκευή εντομοκτόνων, θεωρούμενη αρχικά ως "οικολογικό" εντομοκτόνο προερχόμενο από το φυτικό βασίλειο. Μπορεί, όμως, να φονεύσει και άλλα ζώα, και κυρίως μικρά πτηνά, τα οποία θα εισπνεύσουν τους ατμούς της. Εντυπωσιακά παραδείγματα του πόσο ισχυρή είναι η εξάρτηση αποτελούν τα ακόλουθα γεγονότα: μετά από εγχείρηση καρκίνου του πνεύμονα οι μισοί σχεδόν ασθενείς ξαναρχίζουν το κάπνισμα, 38% επιστρέφουν στο κάπνισμα ενώ βρίσκονται ακόμη στο νοσοκομείο μετά από καρδιακή προσβολή και 40% καπνίζουν πάλι μετά από λαρυγγεκτομή.Μέσα σε μερικά χρόνια καθημερινού καπνίσματος η πλειοψηφία των καπνιστών αναπτύσσει εξάρτηση. Μεταξύ των μεγαλύτερης ηλικίας καθημερινών καπνιστών στις Ηνωμένες Πολιτείες, υπολογίζεται ότι το 87% (περίπου 40 εκατομμύρια) πληρούν τα κριτήρια για εξάρτηση από νικοτίνη. Η σοβαρότητα της εξάρτησης αντανακλάται στο γεγονός ότι μόνο το 1/3 όσων διακόπτουν το κάπνισμα χωρίς παρέμβαση συμπεριφοράς ή φαρμακευτική παρέμβαση, παραμένουν εγκρατείς για τουλάχιστον 2

ημέρες και λιγότεροι από 5% είναι τελικά αυτοί που τα καταφέρνουν σε οποιαδήποτε προσπάθεια διακοπής.

Μέσα σε λίγα χρόνια καθημερινού καπνίσματος οι καπνιστές, μετά την διακοπή, βιώνουν συμπτώματα στέρησης. Γενικά τα συμπτώματα στέρησης αρχίζουν μέσα σε λίγες ώρες από τη διακοπή του καπνίσματος και κορυφώνονται σε 24 με 48 ώρες. Τα περισσότερα από αυτά τα συμπτώματα συνεχίζονται για περίπου 4 εβδομάδες, αν και το αίσθημα της πείνας και η έντονη επιθυμία για κάπνισμα, μπορεί να συνεχισθούν για 6 μήνες ή και περισσότερο. Τα συμπτώματα στέρησης μπορούν να περιλαμβάνουν έντονη επιθυμία για καπνό, αυξημένο βήχα, δυσφορία ή κατάθλιψη, αϋπνία, εκνευρισμό, απογοήτευση ή θυμό, άγχος, δυσκολία στη συγκέντρωση, ανησυχία, χαμηλότερο καρδιακό ρυθμό, αυξημένη όρεξη ή επιθυμία για γλυκά, αύξηση βάρους. Η σοβαρότητα της εξάρτησης από τη νικοτίνη μετριέται συνήθως με το test Fagerstrom. Αποτελέσματα μεγαλύτερα του 7 αυτής της κλίμακας, δείχνουν εξάρτηση από τη νικοτίνη. Ο βαθμός εξάρτησης που προκαλείται από το κάπνισμα τσιγάρων είναι το αποτέλεσμα πολλών συντελεστών.Η νικοτίνη δημιουργεί πολυάριθμα θετικώς ενισχυτικά αποτελέσματα συμπεριλαμβανομένης της βελτίωσης στη συγκέντρωση και διάθεση και ελάττωσης του θυμού και του βάρους.Μία ποσότητα νικοτίνης φθάνει στον εγκέφαλο ταχύτατα (μέσα σε 10 δευτερόλεπτα) μετά την εισπνοή καπνού.Η δόση της νικοτίνης μπορεί να ελεγχθεί ακριβώς με τον τρόπο που καπνίζεται το τσιγάρο.Ο καπνιστής ενός πακέτου την ημέρα αυτο-χορηγεί δόσεις νικοτίνης πάνω από 200 φορές την ημέρα.Λόγω της συχνότητας των δόσεων υπάρχουν πολλές ευκαιρίες καπνίσματος.

Όταν η Τροφή σου, γίνεται η Εξάρτησή σου..

Έχετε νιώσει ποτέ, έστω και για μία φορά, να θολώνει όλο το οπτικό σας πεδίο γύρω από το αγαπημένο σας γλυκ αισθάνεστε ότι αν δεν το φάτε άμεσα, θα σας καρφωθεί στο μυαλό για μέρες; Αν ναι, τότε έχετε μια ιδέα για τη που μπορεί να ασκήσει πάνω σας το φαγητό! Οι λέξεις εξάρτηση ή εθισμός, ίσως ν’ακούγονται βαριές στ’ αυτιά Ιδιαίτερα όταν πρόκειται για το φαγητό, το απαραίτητο μέσο επιβίωσής μας, κι όχι μόνο! Πότε όμως εθιζόμαστε αλλά και τι μπορούμε να κάνουμε γι’αυτό;

Η αλήθεια είναι, ότι ο εθισμός στο φαγητό είναι ένα σύνθετο πρόβλημα για το οποίο δεν υπάρχει μόνο μια αιτία επέκταση, η λύση δεν είναι απλή. Ανεξάρτητα όμως από τις λέξεις, ουσιαστικά μιλάμε για μια άρρωστη σχέση με φαγητό. Μια σχέση που εμπεριέχει στοιχεία, όπως το πώς σκέφτεται κάποιος γι΄αυτό, πώς το χρησιμοποιεί, γιατ χρησιμοποιεί και τι του επιφέρει η συμπεριφορά του σε σχέση με αυτό (παχυσαρκία; ντροπή; ανησυχία; ασθένε κατάθλιψη;).

Στην πραγματικότητα, η ντροπή και η απέχθεια είναι τόσο έντονα συναισθήματα στην παχυσαρκία και στον εθισ τονιστεί, ότι ο εθισμός αυτός δεν είναι ηθικό ζήτημα. Δεν πρόκειται για μια ασθένεια των άβουλων και τεμπέληδ ανθρώπους ανεξάρτητα από την ηλικία τους, το εισοδηματικό τους επίπεδο, τη φυλή και το φύλο τους. Όπου υπ χημικές διαδικασίες στον εγκέφαλο αλλά και πολιτιστικά στοιχεία. Τίποτα βέβαια, δεν προκαθορίζει ότι κάποιος παχύσαρκος στη ζωή του. Η εξάρτηση είναι κάτι που αναπτύσσεται με την πάροδο του χρόνου και δεν είναι πάντ

Πρόκειται, λοιπόν, για έναν φαύλο κύκλο ενός ανθυγιεινού τρόπου διατροφής, κάτι που φέρνει το άνθρωπο σε μ πει ανθυγιεινός τρόπος διατροφής σας παραθέτω τι εμπεριέχει: •Να καταναγκάζω τον εαυτό μου να φάει •Να έχω υπερφαγικά επεισόδια

•Να έχω εμμονή με το φαγητό μου •Να τρώω στα κρυφά •Να χάνω τον έλεγχο όταν τρώω •Να τρώω ενώ δεν πεινάω •Να τρώω για να καλύψω άσχημα συναισθήματα •Να συνεχίζω να τρώω κι ας είμαι χορτάτος

Η κατάσταση αυτή επιδέχεται κάθε λογής αρνητικά συναισθήματα που στη συνέχεια απαλύνονται με την κατανά τροφής. Βέβαια, τα είδη των τροφίμων, η ποσότητα που καταναλώνεται και ο τρόπος με τον οποίο ο ανθυγιεινός άτομο σε άτομο.

Μερικοί άνθρωποι προτιμούν να αγοράσουν το φαγητό τους από ένα εστιατόριο γρήγορου φαγητού κι ύστερα ν στο σπίτι τους, κάπου όπου θα αισθάνονται ασφάλεια και θα είναι μακρυά από τα βλέμματα των άλλων. Άλλη π ξαναφάνε, όταν κανείς άλλος δεν θα τους βλέπει ώστε να επικρίνει τη συμπεριφορά τους. Διαφορετικά, μπορεί ν ευκαιρία να τη καταναλώσουν μόνοι τους. Άλλοι θα καταναλώνουν πάρα πολύ μεγάλη ποσότητα φαγητού σε πο αυτοί που όλη μέρα θα έχουν κάτι στο στόμα τους, αλλά ποτέ δεν θα φάνε μεγάλη ποσότητα μονομιάς. Άλλοι άν ο κύριος στόχος τους είναι να τα καταναλώσουν με την πρώτη ευκαιρία. Τα τρόφιμα αυτά, συνήθως είναι ζαχαρο

Σε γενικές γραμμές όμως, οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν τα τρόφιμα με έναν εθιστικό τρόπο, έχουν εμμονή με

Πώς όμως μπορεί να καταλάβει κανείς αν η σχέση του με το φαγητό είναι σχέση εξάρτησης; Μια απλή δοκιμή με ευαισθητοποιήσει. Εντοπίστε με πόσες από τις παρακάτω ερωτήσεις ταυτίζεστε:

1. Σας έχει εκφράσει κανείς την ανησυχία του για τις σκέψεις σας και/ή τη συμπεριφορά σας σε σχέση με το φαγ 2. Σκέφτεστε έντονα ή έχετε εμμονές σε σχέση με το φαγητό σας, τη διατροφή σας, το σώμα σας ή και το βάρος σ 3. Τρώτε για να καλύψετε αρνητικά συναισθήματα; 4. Υπερκαταναλώνετε φαγητό σε μόνιμη βάση ή τρώτε πολύ μεγάλες ποσότητες φαγητού μονομιάς; 5. Κρύβετε φαγητό για τον εαυτό σας ή τρώτε στα κρυφά; 6. Τρώτε ενώ δεν πεινάτε; 7. Μπορείτε να σταματήσετε με δυσκολία να τρώτε ύστερα από δυο μπουκιές ενός σνακ ή γλυκού; 8. Τρώτε συχνά παραπάνω από αυτό που σχεδιάζατε να φάτε; 9. Νιώθετε ενοχές, ντροπή ή απογοήτευση όταν τρώτε ή μετά το φαγητό; 10. Ξοδεύετε πολύ χρόνο στο να υπολογίσετε πόσες θερμίδες καταναλώσατε και πόσες κάψατε; 11. Νιώθετε άγχος σε σχέση με το βάρος, το σώμα και την διατροφή σας; 12. Φοβάστε ότι θα πάρετε βάρος; 13. Θεωρείτε ότι θα είστε ευτυχισμένοι μόνο όταν επιτύχετε ένα συγκεκριμένο βάρος; 14. Νιώθετε ότι όλη σας η ζωή κατακλύζεται από τις σκέψεις για το φαγητό και το βάρος σας; 15. Νιώθετε απογοητευμένοι σε σχέση με την διατροφική σας συμπεριφορά, και/ή την εμμονή σας με το βάρος 16. Διασκεδάζετε με σκέψεις φαγητού και προγραμματίζοντας τι έπεται να φάτε; 17. Ζυγίζεστε καθημερινώς πάνω από μία φορά; 18. Γυμνάζεστε υπερβολικά προκειμένου να ελέγξετε το βάρος σας; 19. Κατά διαστήματα αποφεύγετε να φάτε ή μειώνετε δραματικά την ποσότητα που πρόκειται να φάτε; 20. Να είστε απόλυτα ειλικρινής με τον εαυτό σας. Πιστεύετε ότι έχετε πρόβλημα ως προς την σχέση σας με το φ

Όσο κοινότοπο κι αν ακούγεται, αν διαγνώσει κανείς ότι έχει μία εθιστική σχέση με το φαγητό, έχει κάνει ένα ση

γνωρίζει ποιο είναι το πρόβλημά του, είναι αρκετά δύσκολο να το λύσει. Η έρευνα δείχνει ότι η βασική αιτία που να αντιμετωπίσουν τον εθισμό τους στο φαγητό, είναι ότι πιστεύουν ότι δεν μπορούν να σταματήσουν την αυτοκ

Το μυστικό για τη θεραπεία του εθισμού στα τρόφιμα δεν είναι να το κρατήσει κάποιος μυστικό. Σε περίπτωση π βρει ανακούφιση όταν αρχίσει να μιλάει γι' αυτό.

Οι άνθρωποι που επιτυγχάνουν ν’ απαλλαγούν από το βάρος της ανθυγιεινής διατροφής είναι αυτοί που από αν που σταματούν να ψάχνουν τον «φταίχτη» για τον εθισμό τους αλλά αναζητούν τις αιτίες και αναλαμβάνουν την

ΕΦΗΒΕΙΑ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΣΕΙΣ 3ο ΓΕΛ ΛΑΜΙΑΣ ΤΜΗΜΑ :Α1΄ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ :2012-2013

ΣΕΞΟΜΑΝΙΑ: η ερωτική επιθυμία ως ναρκωτικό

Εκατομμύρια άνθρωποι νιώθουν την ανεξέλεγκτη επιθυμία να κάνουν αμέσως σεξ με κάθε άτομο που συναντούν και τους διεγείρει ερωτικά. Συνήθως οι ειδικοί επιστήμονες περιγράφουν αυτή την ψυχαναγκαστική σεξουαλική παρόρμηση ως ερωτομανία, υπερσεξουαλικότητα, δονζουανισμό, νυμφομανία, ενώ εξίσου απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς επιφυλάσσουν για τα θύματα αυτής της ερωτικής διαταραχής: σεξομανείς, εξαρτημένοι από το σεξ, ακόμη και ναρκομανείς του έρωτα. Οπως συμβαίνει με κάθε τοξικομανή, ο/η ερωτομανής εμφανίζει όλα τα τυπικά συμπτώματα της ψυχοσωματικής εξάρτησης από το... σεξ.

Πράγματι, η ζωή αυτών των ανδρών και γυναικών περιστρέφεται βασανιστικά γύρω από την ατελέσφορη αναζήτηση σεξουαλικής ικανοποίησης. Αναζήτηση μάταιη και δυστυχώς βλαπτική για τους ίδιους και για όσους σχετίζονται ερωτικά μαζί τους. Η συχνότητα εμφάνισης αυτής της ερωτικής διαταραχής είναι άκρως ανησυχητική: μόνο στις ΗΠΑ υπάρχουν πάνω από 20 εκατομμύρια σεξομανείς (περίπου το 11% του πληθυσμού), ενώ υψηλά ποσοστά καταγράφονται και στις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες.Τα συμπτώματα αυτής της σκοτεινής ψυχοσωματικής ερωτικής δυσλειτουργίας ήταν γνωστά από αρχαιοτάτων χρόνων. Ωστόσο ο πρώτος που επιχείρησε να τα μελετήσει επιστημονικά, με τα πενιχρά μέσα της εποχής, ήταν ο Γερμανός ψυχίατρος Richard von Krafft-Ebing στα τέλη του 19ου αιώνα. Από τότε μέχρι σήμερα πολλά έχουν αλλάξει. Σήμερα βέβαια οι ειδικοί για να καθορίσουν την παρουσία ή όχι σεξουαλικής εξάρτησης καταφεύγουν και σε άλλα κριτήρια: εκτός από την τυφλή εμμονή με το σεξ, όποιος υποφέρει από αυτή οφείλει επίσης να εμφανίζει μια αλλοτριωμένη εμπειρία και μια διαστρεβλωτική αντίληψη για τις συνέπειες των ίδιων του των πράξεων. Στην κλίμακα των προτεραιοτήτων του «σεξομανούς» ό,τι δεν συμβάλλει ή δεν ενισχύει την άμεση ικανοποίηση των σεξουαλικών του ορέξεων θεωρείται αυτομάτως απορριπτέο ή και εχθρικό. Επιπλέον, για να θεωρηθεί κάποιος ή κάποια σεξομανής οφείλει να εμφανίζει ακόμη δύο αποφασιστικά χαρακτηριστικά: εκτός από την ψυχαναγκαστική και μονότονη εμμονή του με το σεξ, θα πρέπει να έχει «εθισμό» και «σύνδρομο στέρησης» από το σεξ.Πιο συγκεκριμένα, «εθισμό στο σεξ» παρουσιάζει εκείνος που ενώ κάνει έρωτα με το αντικείμενο του πόθου του, δεν μπορεί να ικανοποιηθεί ερωτικά και συνεπώς αποζητεί νέες και πιο ακραίες ερωτικές εμπειρίες. Οσο για το «σύνδρομο στέρησης», αυτό εκδηλώνεται με τη νευρικότητα, την κακοδιαθεσία και ενίοτε με την εξαιρετικά βίαιη συμπεριφορά του ανικανοποίητου σεξομανούς.Μολονότι δεν διαθέτουμε ακόμη έναν καθολικά αποδεκτό ορισμό τής μη φυσιολογικής εξάρτησης από το σεξ, είναι πλέον σαφές σχεδόν σε όλους τους ερευνητές ότι πρόκειται για μια συμπεριφορά που θυμίζει έντονα άλλες μορφές εξάρτησης, όπως π.χ. την εξάρτηση από τα ναρκωτικά. Αυτή η ομολογουμένως απρόσμενη συσχέτιση του σεξ με τις ναρκωτικές ουσίες ενδέχεται να εντυπωσιάσει ή και να ενοχλήσει πολλούς αναγνώστες. Πριν όμως σπεύσουν να

απορρίψουν τέτοια «επιστημονικοφανή παραδοξολογήματα», καλό θα ήταν να αναλογιστούν ότι τόσο οι υπερρεαλιστικές εμπειρίες από τη χρήση ναρκωτικών όσο και οι πιο αιθέριες και ποιητικές ερωτικές εμπειρίες μας αναδύονται και βιώνονται από ένα κοινό σε όλους τους ανθρώπους βιολογικό υπόστρωμα: τον ανθρώπινο εγκέφαλο.

Πρόκειται, φαινομενικά, για απολύτως φυσιολογικά άτομα που βιώνουν μια ασυνήθιστα αυξημένη ερωτική επιθυμία, η οποία συνήθως, λόγω των εγγενών ψυχολογικών ή σωματικών δυσλειτουργιών, δεν καταφέρνει να εκφραστεί με φυσιολογικό τρόπο. Ακόμη και για τον έμπειρο ειδικό γιατρό (σεξολόγο) δεν είναι εύκολο να αντιληφθεί αμέσως ότι πρόκειται για άτομα εξαρτημένα από το σεξ (sexual addict).Οσο για τα πραγματικά βιοψυχολογικά αίτια της ψυχαναγκαστικής αναζήτησης σεξουαλικής ικανοποίησης, αυτά μπορούν κάλλιστα να αποδοθούν είτε σε ψυχολογικά τραύματα κατά την τρυφερή παιδική ηλικία είτε σε νευρολογικές ή ορμονικές δυσλειτουργίες. Πράγματι, η επιστημονική κοινότητα δεν έχει, μέχρι στιγμής, αποφασίσει αν τα πρωταρχικά αίτια είναι αμιγώς ψυχολογικά-κοινωνικά ή αν, αντίθετα, όλα ανάγονται σε συγκεκριμένες ανωμαλίες στη δομή και τη λειτουργία του εγκεφάλου του ερωτομανούς (βλ. Πλαίσιο).Οπως μας διαβεβαιώνουν αρκετοί ειδικοί ψυχοθεραπευτές, από την ανάλυση των σεξομανών προκύπτει ότι αυτά τα άτομα συνήθως έχουν βιώσει διάφορες τραυματικές εμπειρίες κατά την παιδική τους ηλικία, τις οποίες αργότερα επιχείρησαν να «διαχειριστούν» μέσω κάποιας μορφής ψυχαναγκαστικής σεξουαλικής εξάρτησης. Οσο για τους κοινωνικούς ψυχολόγους, επιμένουν ότι η εμφάνιση και η έξαρση αυτών των φαινομένων επικαθορίζεται αποκλειστικά από κοινωνικούς παράγοντες. Πρωτίστως από το ταχύτατο πέρασμα από τη σεξοφοβική κουλτούρα, που επικρατούσε στον δυτικό κόσμο μέχρι τη δεκαετία του 1960, στη σεξοφιλική «ελευθεριακή» κουλτούρα της εποχής μας.Και ασφαλώς έχουν δίκιο όσον αφορά τη σημαντική επιρροή που ασκούν τα κυρίαρχα κοινωνικά και πολιτισμικά πρότυπα στη διαμόρφωση της μεταμοντέρνας σεξουαλικής ελευθεριότητας: αν δεν έχεις τουλάχιστον επτά σεξουαλικές επαφές την εβδομάδα θεωρείσαι πλέον σχεδόν μη φυσιολογικός και ασφαλώς σεξουαλικά καταπιεσμένος! Το γεγονός, όμως, ότι αυτή η επιβεβλημένη και οργιαστική ερωτική δραστηριότητα έχει δημιουργήσει νέες διαταραχές, όπως π.χ. το μεγάλο άγχος για τη σχεδόν αθλητική υπέρβαση των σεξουαλικών μας επιδόσεων, δεν φαίνεται να απασχολεί σοβαρά τους όψιμους οπαδούς της σημερινής ερωτικής «ελευθερίας».

Όσον αφορά την παλιομοδίτικη έννοια του «μη φυσιολογικού» στις ερωτικές μας πρακτικές, αυτή εκ των πραγμάτων στερείται ουσιαστικού νοήματος σε μια εποχή όπου οι ερωτικές μας επιθυμίες χειραγωγούνται από τα ΜΜΕ και διαμεσολαβούνται από το Διαδίκτυο. Πράγματι, οι σημερινοί σκλάβοι του σεξ είδαν την είσοδο του Διαδικτύου στην ερωτική τους ζωή ως μια μεγάλη ανατροπή: απελευθερώνει την «προκάτ» ερωτική φαντασία τους και ικανοποιεί τις πιο ακραίες ερωτικές τους φαντασιώσεις!Αυτό το πρωτόγνωρο φαινόμενο της Διαδικτυακής Σεξουαλικής Εξάρτησης (Internet Sexual Addiction) με την ανώνυμη, και άρα απενοχοποιητική, πρόσβαση στο «κυβερνοσέξ» αποτελεί για όλο και περισσότερα άτομα μια μορφή φυγής από τη συχνά γκρίζα και κοινότοπη ερωτική τους πραγματικότητα. Ατομα με απολύτως ανεπαρκή πραγματική ερωτική ζωή στρέφονται σήμερα στο Διαδίκτυο επιζητώντας να αναπληρώσουν «εικονικά» τις μέχρι σήμερα ανεκπλήρωτες σεξουαλικές τους ορέξεις. Με τον καιρό ο εθισμός στο εικονικό σεξ παραλύει τις όποιες δυνατότητες είχαν αυτά τα άτομα για πραγματικές ερωτικές επαφές, και ασφαλώς είναι απολύτως καταστροφικός όταν πρόκειται για άτομα νεαρής ηλικίας!Από όσα αναφέραμε σχετικά με τους παράγοντες που συνδιαμορφώνουν τη «σεξουαλική εξάρτηση» (βιολογικές προδιαθέσεις, ορμονικές-εγκεφαλικές δυσλειτουργίες, παιδικά τραύματα, κατάρρευση των καθιερωμένων κοινωνικών προτύπων) ελπίζουμε να έγινε σαφές ότι τα αίτια αυτού του πολύπλοκου βιοψυχολογικού φαινομένου παραμένουν ανοιχτά, και επομένως το αίτημα μιας νέας κοινωνικής διευθέτησής του είναι σήμερα περισσότερο επίκαιρο όσο ποτέ.

Οι άνδρες έχουν κατά μέσο όρο δέκα σεξουαλικές παρτενέρ στη ζωή τους, ενώ οι γυναίκες κοιμούνται με λιγότερους από πέντε άνδρες, λέει νέα έρευνα. Μία στις τέσσερις γυναίκες έχει μόνο έναν σεξουαλικό σύντροφο σε όλη της τη ζωή, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό για τους άνδρες είναι 17%, σύμφωνα με την Βρετανική Έρευνα Υγείας.Τα στοιχεία, που δημοσιεύτηκαν από το Κέντρο Πληροφόρησης του Βρετανικού Οργανισμού Υγείας, δείχνουν ότι 27% των ανδρών ισχυρίζεται πως είχαν διψήφιο αριθμό σεξουαλικών συντρόφων στη ζωή τους, σε σχέση με το 13% των γυναικών που δήλωσαν ότι ξεπέρασαν τους δέκα παρτενέρ του αντίθετου φύλου. Η έρευνα διαπίστωσε επίσης σταθερή αύξηση του αριθμού των κοριτσιών που κάνουν για πρώτη φορά σεξ πριν κλείσουν τα 16. Περισσότερες από μία στις τέσσερις γυναίκες από 16 έως 24 ετών έκαναν για πρώτη φορά σεξ πριν φυσήξουν 16 κεράκια στην τούρτα –για τους άνδρες το αντίστοιχο ποσοστό είναι ένας στους πέντε.

Στο ηλικιακό γκρουπ των 55 έως 69, το ποσοστό ήταν σημαντικά χαμηλότερο: μόλις 15% των ανδρών και 4% των γυναικών δήλωσαν πως έκαναν σεξ για πρώτη φορά πριν κλείσουν τα 16.Ένας στους δέκα νεαρούς συμμετέχοντες στην έρευνα δήλωσε πως είχε δέκα ή περισσότερους σεξουαλικούς παρτενέρ. Όμως, το ένα τέταρτο των γυναικών και το ένα τρίτο των ανδρών ηλικίας 16 έως 24 ετών δεν έχουν κάνει ποτέ σεξ .30+ Η ηλικία όπου είναι πιο πιθανό να διανύεις τη σεξουαλική σου ακμή. «Οι γυναίκες γίνονται σεξουαλικά ωριμότερες καθώς μεγαλώνουν, αντίθετα με τους άνδρες που βρίσκονται στην ακμή τους στην ηλικία μεταξύ 18 και 22. Μια θεωρία είναι ότι οι ορμόνες που ενισχύουν τη σεξουαλική επιθυμία, όπως η τεστοστερόνη, αυξάνονται καθώς οι γυναίκες χάνουν την παραγωγική τους ικανότητα. Ταυτόχρονα, η σεξουαλική αυτοπεποίθηση των γυναικών αυξάνεται με την ηλικία» επισημαίνει η σύμβουλος σεξ και σχέσεων Γκλαντιάνα ΜακΜάχον.

19% Το ποσοστό των γυναικών που σκέφτονται το σεξ κάθε μέρα, σε σύγκριση με το 54% των ανδρών, σύμφωνα με έρευνα πάνω στο σεξ από το Ινστιτούτο Kinsey. «Στις περισσότερες μελέτες διαπιστώνεται ότι οι άνδρες πάντοτε υπερβάλλουν και οι γυναίκες λένε λιγότερα. Αυτό συμβαίνει γιατί οι άνδρες δε θέλουν να δείξουν ότι στην πραγματικότητα δεν κάνουν τόσο συχνά σεξ όσο υποστηρίζουν και οι γυναίκες δε θέλουν να θεωρηθούν υπερβολικά σεξουαλικές. Μάλιστα, τόσο οι άνδρες όσο και οι γυναίκες έχουν περιόδους που είτε φέρνουν στο μυαλό τους το σεξ υπερβολικά είτε όχι και τόσο. Συχνά οι γυναίκες έχουν την τάση να ξεχνούν πως οι σκέψεις για το σεξ μπορεί να συμπεριλαμβάνουν φαντασιώσεις, σκέψεις για αυνανισμό ή απλώς τη διάθεση να το κάνουν, οπότε ίσως να μην τα αναφέρουν» υπογραμμίζει η δρ. Πέτρα Μπόιντον.45-55% Εκεί κυμαίνεται το ποσοστό των γυναικών που επιδίδονται σε εξωσυζυγικό σεξ τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους. «Το εξωσυζυγικό σεξ (ή το σεξ εκτός μιας σταθερής σχέσης) είναι συνηθισμένο» αναφέρει η δρ. Πέτρα Μπόιντον και προσθέτει: «Υπάρχουν πολλές αιτίες για μια εξωσυζυγική σχέση – και όχι απλώς η έλλειψη σεξ. Μερικές φορές οι γυναίκες απλώς λαχταρούν τη στοργή ή περνούν δύσκολα με το σύντροφό τους. Τα στατιστικά για το σεξ είναι συνήθως ασαφή για το τι ακριβώς σημαίνει μοιχεία, οπότε όταν η γυναίκα λέει ότι είχε μια εξωσυζυγική σχέση, αυτό μπορεί να σημαίνει τα πάντα: από on-line σεξ με έναν άγνωστο μέχρι μια σχέση της μιας βραδιάς ή και μια μακροπρόθεσμη σχέση».

«Παράγοντες και συμπτώματα που οδηγούν στην εξάρτηση από τη σοκολάτα»

Σε μια έρευνα εξετάστηκαν περισσότερες από 200 επιστημονικές εργασίες και ανακοινώσεις, δημοσιευμένες έως και το Δεκέμβριο του 2006, σχετικές με τη σοκολάτα και την κατάθλιψη, από ιατρικής και ψυχιατρικής απόψεως, με έμφαση στην ποιότητα και στην επίδραση στην ψυχική σφαίρα. Ιδιαίτερα αναλύσαμε τη σχέση της λαχτάρας για τη σοκολάτα με το άγχος, την κατάθλιψη, τη βουλιμία, τον αναφερόμενο «εθισμό», την ευφορία και την αφροδισιακή δράση που προκαλεί. Το κακάο και η σοκολάτα είναι αντικείμενο έρευνας για περισσότερο από 3.000 χρόνια. Οι πολλές συνδέσεις ανάμεσα στη σοκολάτα και στην κατάθλιψη είναι πλέον επιστημονικά τεκμηριωμένες. Ιδιαίτερα μάλιστα καλά στην άτυπη κατάθλιψη. Η κατάθλιψη είναι μια συχνή κατάσταση της διάθεσης του ανθρώπου. Προσπαθήσαμε να γράψουμε απλά και κατανοητά για το ευρύ κοινό, όσες

χημικές και νευροφυσιολογικές αναφορές ήταν αναγκαίες, δίνοντας πολλές εξηγήσεις και επεξηγηματικά παραρτήματα σχετικά με τα συστατικά της σοκολάτας και την επίδραση στην κατάθλιψη και το άγχος. Μετά από την ανάγνωση αυτής της μελέτης μας, θα αναστατωθείτε από τα τόσα πολλά κοινά λάθη και τους μύθους που κυκλοφορούν γύρω από τη σοκολάτα. Θα ενημερωθείτε πρακτικά και θεωρητικά, πώς να επιλέγετε για εσάς και τους αγαπημένους σας την καλύτερη δυνατή ωφέλεια και απόλαυση από το πιο αγαπημένο τρόφιμο στη γη. Σε γενικές γραμμές είναι εγκεφαλικό θέμα… ακόμα και η αγάπη των καταναλωτών στη σοκολάτα, όταν βέβαια λαμβάνει διαστάσεις μανίας. Ο εγκέφαλος των «σοκολατομανών» αντιδρά διαφορετικά όταν βλέπουν ή γεύονται το γλυκό πειρασμό από αυτό των πιο ψυχρών καταναλωτών του.

Δημιουργείται εθισμός από τη σοκολάτα; Οι συνηθισμένες εξαρτήσεις του ανθρώπινου είδους αφορούν ναρκωτικές ουσίες, το αλκοόλ και τον καπνό. Μετά από χιλιετηρίδες χρήσης των κόκκων του φυτού «theobromacacao», φαίνεται ότι υπάρχει στον επιστημονικό ορίζοντα κάποια συζήτηση για να δημιουργηθεί μια νέα κατηγορία εξάρτησης: ο σοκολατισμός. Αυτή η διασκεδαστική στην ακοή λέξη, είναι μια απευθείας μετάφραση του όρου της αγγλικής γλώσσας «chocoholism». Μια εξαρτημένη προσωπικότητα από τη σοκολάτα πιθανά να ονομάζεται σοκολατική (κατά το chocoholic). Η ηδονική έλξη της σοκολάτας (υφή, άρωμα, ζάχαρη, λίπος) είναι πιθανόν να είναι ο κυρίαρχος πόλος αυτής της εξάρτησης. Κάποιοι μπορεί να χρησιμοποιούν τη σοκολάτα σαν ένα είδος αυτοθεραπείας, σε διατροφικές ελλείψεις (π.χ. μαγνήσιο) ή για να ισορροπήσουν τα χαμηλά επίπεδα των νευροδιαβιβαστών που είναι υπεύθυνοι για τη διάθεση και τη συμπεριφορά (σεροτονίνη και ντοπαμίνη). H ακατανίκητη έλξη της σοκολάτας εξαρτάται από το φύλο, έχει κυμαινόμενη ένταση, ανάλογα με τα ορμονικά επίπεδα στις γυναίκες ειδικότερα μάλιστα κατά τη φάση της περιόδου και λίγο πριν. Αυτό μας υποδεικνύει την πιθανή ορμονική σύνδεση του σοκολατισμού. Μια ενδιαφέρουσα αλλά ήδη σχετικά παλαιά μελέτη αναφορικά με την ιδιαίτερη σχέση «λαχτάρας» και πάθους με τη σοκολάτα, διεξήχθη από τους Michener & Rozin. Μελέτησαν άτομα που εμφάνιζαν έντονες τάσεις βουλιμικής λαχτάρας για σοκολάτα, τουλάχιστον για μια εβδομάδα. Τους έδωσαν λοιπόν εναλλακτικές με τις ακόλουθες συνθέσεις : α) μια μπάρα σοκολάτας, β) κάψουλες που εμπεριέχουν το ίδιο ποσό σκόνης κακάο όπως η σοκολάτα, γ) placebo κάψουλες που εμπεριείχαν αλεύρι ίσης θερμιδικής απόδοσης όπως οι

κάψουλες κακάο, δ) μια μπάρα λευκής σοκολάτας, ε) μια μπάρα λευκής σοκολάτας μαζί με κάψουλες που εμπεριείχαν σκόνη κακάο. Όταν οι συμμετέχοντες εμφάνιζαν έντονη τάση για σοκολάτα, επέλεγαν μια από τις εναλλακτικές και κατέγραφαν το βαθμό ικανοποίησης που είχε προκληθεί. Το αποτέλεσμα ήταν σκέτα φαρμακολογικά υλικά από μόνα τους, δεν μείωναν την επιθυμία για σοκολάτα. Η λευκή σοκολάτα μείωνε μόνο μερικά την επιθυμία. Οι κάψουλες με την ίδια περιεκτικότητα σε κακάο, οδήγησαν σε μηδενική ικανοποίηση της λαχτάρας για σοκολάτα. Μόνο η μπάρα της πραγματικής σοκολάτας αυτή καθαυτή, είχε τη δυνατότητα να ικανοποιεί στο έπακρο την ανεξέλεγκτη επιθυμία για σοκολάτα! Αυτή η έρευνα δείχνει ότι η σοκολάτα είναι πολύ περισσότερο από το άθροισμα των επιμέρους στοιχείων της. Δείχνει, επίσης, ότι παράγοντες όπως η αίσθηση στον ουρανίσκο, το άρωμα και η υφή, παίζουν ρόλο στη μοναδική της δράση. Οι άνθρωποι, ωστόσο, εξακολουθούν να αναφέρουν ότι λαχταρούν τη σοκολάτα. Δεν πρόκειται μόνο για απλή επιθυμία, αλλά για λαχτάρα, κάτι παραπάνω από τη γεύση του γλυκού. Πράγματι η σοκολάτα δημιουργεί μια μοναδική αίσθηση έντονης επιθυμίας την οποία δεν προκαλούν άλλα γλυκά. Η σοκολάτα περιέχει υψηλά ποσοστά ζάχαρης, κάτι που εξηγεί εν μέρει την υποτιθέμενη ιδιότητα της ως «εξαρτησιογόνου». Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα επιστημόνων του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, την αγάπη για τα γλυκά την κληρονομούμε από τους γονείς μας. Συγκεκριμένα βρέθηκε ένα γονίδιο στα ποντίκια που είχαν κληρονομήσει έφεση για τα γλυκά από τους γονείς τους. Είναι γνωστό ότι ορισμένες ανθρώπινες προσωπικότητες, έχουν την τάση να εξαρτώνται από διάφορες ουσίες. Σε περίπτωση απαλλαγής, απεξάρτησης, από μια ουσία, έχουν την τάση να εξαρτώνται στο μέλλον από κάποια άλλη. Η παρατήρηση αυτή έρχεται σε αρμονία με την άποψη ότι ο κόσμος χρησιμοποιεί ψυχοδραστικές ουσίες, για να αντιμετωπίσει αυτό-θεραπευτικά κάποιες ανάγκες του. Η σοκολάτα εμπίπτει στη κατηγορία των ψυχοδραστικών ουσιών υποκατάστασης. Έχει διατυπωθεί ήδη η άποψη ότι είναι θεραπευτικά χρήσιμη στην απεξάρτηση από το ναρκωτικό MDMA (έκσταση). Μεγάλη επιθυμία για σοκολάτα δε σημαίνει μεγάλη ποσότητα κατανάλωσης. Το αίσθημα λαχτάρας για σοκολάτα είναι γνήσια πραγματικό. Οι άνθρωποι αυτοί πάσχουν από κατάθλιψη σε πολύ υψηλότερο βαθμό από το γενικό πληθυσμό. Στις μέρες μας η κατάθλιψη και το άγχος μετριούνται από τους ψυχιάτρους με ακρίβεια εκατοστού, περίπου όπως το ύψος. Η διάγνωση των παραλλαγών της κατάθλιψης και ειδικά της άτυπης μορφής με την υπερφαγία (συμπεριλαμβανομένων και των σοκολατοειδών), είναι υπόθεση απλής ρουτίνας. Η θεραπεία της κατάθλιψης είναι σήμερα πάντα εύκολη και ακριβής, με τη βοήθεια σύγχρονων φαρμάκων. Αν αποτύχουν τα φάρμακα ή επιτύχουν μερικώς, υπάρχει πάντα η ψυχοθεραπεία. Αλλά επιπλέον, η ίδια η θεραπεία από την ψυχολογική εξάρτηση από τη σοκολάτα σε πάσχοντες από άτυπη κατάθλιψη, μπορεί να γίνει με νεότερες μεθόδους, εύκολα και ακίνδυνα. Τελικά αυτή η μοναδικότητα των όσων μας προκαλεί η σοκολάτα οφείλεται στις βιομηχανικές επιδράσεις των συστατικών της ή απλά όλα σχετίζονται με την συναρπαστική γευστική εμπειρία που συνεπάγεται η κατανάλωσή της; Η διεξαγωγή κι άλλων ερευνών, ίσως μελλοντικά μας δώσει μια σαφή απάντηση σχετικά με αυτή τη «μαγική τροφή των θεών».

[Πληκτρολογήστε τον τίτλο του εγγράφου]

ΜΑΘ : Χρύσα Ευθυμίου Τάξη : Α1 Σχολ έτος :2012 -2013

ΜΗΠΩΣ ΕΧΕΤΕ ΕΘΙΣΤΕΙ ΣΤΙΣ ΟΡΜΟΝΕΣ ΤΟΥ ΣΤΡΕΣ;

Αν συνειδητοποιήσουμε πως λειτουργεί ο εγκέφαλός μας και το σώμα μας, τότε ίσως θα αποφύγουμε μεγάλη ταλαιπωρία αλλά και να προσθέσουμε χαρά και βιώματα ευχαρίστησης στη ζωή μας. Η επιστήμη γνωρίζει ότι ο υποθάλαμος παράγει τα νευροπεπτίδια και ότι τα νευροπεπτίδια είναι ισχυρά χημικά. Για παράδειγμα, πήραν πειραματόζωα και τοποθέτησαν ηλεκτρόδια σε ορισμένες περιοχές του εγκεφάλου τους που παράγουν νευροπεπτίδια. Μετά έμαθαν το πειραματόζωο να πιέζει ένα μοχλό για να δημιουργεί με χημική έκλυση, την απελευθέρωση νευροπεπτιδίων. Το πειραματόζωο προτιμούσε να επιλέγει την απελευθέρωση νευροπεπτιδίων περισσότερο από την τροφή, το σεξ, τον ύπνο. Έφτανε, μάλιστα, σε σημείο σωματικής εξάντλησης και κατέρρεε, παραμελώντας ταυτόχρονα τον εαυτό του». Αυτό κάνει στο σώμα μας το στρες. Εθιζόμαστε τόσο πολύ στη ζωή μας στο στρες ώστε να μην παρατάμε την δουλειά μας, ακόμη και αν δεν μας εξυπηρετεί. Δεν μπορούμε να αφήσουμε μια σχέση, ακόμα και αν δεν μας καλύπτει πια. Δεν μπορούμε να κάνουμε επιλογές επειδή τα ερεθίσματα μας και οι αντιδράσεις παράγουν τη χημεία που θολώνουν τις επιλογές μας. Και δεν είμαστε και πολύ διαφορετικοί από τον σκύλο, ο οποίος δεν έχει τη δυνατότητα να κάνει επιλογές λόγο του μικρότερου μετωπιαίου λοβού του. Απεγκλωβιζόμαστε από το στρες ή και όποια άλλη ανεπιθύμητη κατάσταση ή συμπεριφορά αντικαθιστώντας το με κάτι άλλο δημιουργικό που μας δίνει ευχαρίστηση χωρίς να μας προκαλεί κακό. Οι περισσότεροι έχουν την εντύπωση ότι όταν περάσει ένα στρεσογόνο γεγονός και δεν έχει άμεση επίδραση ψυχοσωματική, τη γλίτωσαν. Αγνοούν ότι το στρες λειτουργεί σωρευτικά και κατά κανόνα χτυπά μετά το γεγονός, σε περίοδο ύφεσης. Ο λόγος είναι απλός. Όταν λειτουργούμε κάτω από πίεση ο οργανισμός επιστρατεύει δυνάμεις και εφεδρείες που δυναμώνουν την αντίσταση μας και γενικά δείχνουμε και είμαστε πιο δυνατοί. Μόλις όμως η πολλή ένταση φύγει και η αντίδραση μας χαλαρώσει, τότε γινόμαστε ευάλωτοι γιατί η άμυνα μας εξασθενεί και είμαστε επιρρεπείς σε ασθένειες και ψυχολογικές μεταπτώσεις όπως η κατάθλιψη, που με την σειρά της επιβαρύνει ακόμα περισσότερο την κατάσταση.

Έχει αποδειχθεί επιστημονικά, αλλά και η προσωπική εμπειρία του καθενός έχει δείξει ότι χρειάζεται αντίδραση εκ μέρους του ατόμου και μάλιστα δυναμική. Όταν λέμε δυναμική εννοούμε: Αλλαγή συμπεριφοράς. Φυσικά δεν εννοούμε αλλαγή συμπεριφοράς την άφεση, την παραίτηση ή την υποχώρηση αλλά μια δυναμική μεταφορά της δραστηριότητάς μας.

Αυτό μπορεί να εκφραστεί με πολλούς τρόπους.  ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ

Ένα πρόγραμμα με προοδευτική ένταση θα μπορέσει να ενισχύσει τη φυσική άμυνα μας τονώνοντας τους μύες, το καρδιαναπνευστικό μας σύστημα, το σκελετό και γενικά μια καλύτερη λειτουργία του σώματος.

 ΝΟΗΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΧΑΛΑΡΩΣΗΣ (ΔΙΑΛΟΓΙΣΜΟΣ)

Βαθιά νοητική χαλάρωση για αποτοξίνωση του νου από τα υπολείμματα του στρες, αλλά ταυτόχρονα και πνευματική εγρήγορση. Εξάσκηση της φαντασίας, ξύπνημα της διαίσθησης και της ενόρασης με συγκεκριμένους νοητικούς προγραμματισμούς που δίνουν ερεθίσματα στον εγκέφαλο για δράση και επομένως για νέα αποτελέσματα.

 ΚΑΙΝΟΥΡΓΙΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝΤΑ Επικοινωνία- Γνωριμία- Σχέσεις-Παιχνίδι

Το χειρότερο που μπορεί να συμβεί είναι να τελματώσουμε. Να χάσουμε το ενδιαφέρον μας για ζωή, να τα θεωρήσουμε όλα ανώφελα και να αφεθούμε στις αρνητικές μας σκέψεις και να βυθιστούμε στον καναπέ και στην αποχαύνωση της τηλεόρασης. Συμμετοχή σε κοινωνικές εκδηλώσεις, καινούριες γνωριμίες και αφιέρωση χρόνου σε χόμπυ προσθέτουν ενδιαφέρον, δίνουν ευεξία και σκοπό στη ζωή μας.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ νέος, γυναίκα, ένταση

ένταση

δίνω έμφαση, φοιτητόκοσμος

ΕΦΗΒΕΙΑ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΣΕΙΣ!

Σχέσεις και Συναισθηματική Εξάρτηση

Τι είναι η συναισθηματική εξάρτηση; Όλοι χρειαζόμαστε σχέσεις αγάπης και συντροφικότητας για να έχουμε μια αίσθηση προσωπικής ικανοποίησης και πληρότητας. Κάποιοι άνθρωποι όμως, εξαρτώνται υπερβολικά από τους άλλους, προσκολλώνται και στηρίζουν την ζωή και την ευτυχία τους στον άλλο. Κάνουν τα πάντα για να ευχαριστήσουν το σύντροφο τους, βάζουν οτιδήποτε άλλο σε δεύτερη μοίρα και παρότι μπορεί να υποφέρουν, προσπαθούν να κρατήσουν τη σχέση με οποιοδήποτε κόστος γιατί φοβούνται την εγκατάλειψη και τη μοναξιά. Όταν πιστεύεις οτι δεν μπορείς να ζήσεις αν δεν έχεις κάποιον που σε λατρεύει, τότε το να έχεις μία σχέση γίνεται το σημαντικότερο πράγμα στη ζωή σου και θα κάνεις τα πάντα για να βρείς έναν σύντροφο και να ''επιβιώσεις''. Αυτό είναι εξάρτηση!

Χαρακτηριστικά γνωρίσματα της συναισθηματιής εξάρτησης Το συναισθηματικά εξαρτημέμο άτομο βασίζεται στους άλλους προκειμένου να καλύψει τις συναισθηματικές του ανάγκες, να αποφύγει τον πόνο και να διατηρήσει την συναισθηματική του ισορροπία. Βαθιά μέσα του υπάρχει η πεποίθηση ότι πρέπει να είναι αφοσιωμένος σε κάποιον για να μπορέσει να επιβιώσει και να είναι πλήρης. Φοβάται πολύ το ενδεχόμενο της μοναξιάς και συχνά προσκολλάται σε προβληματικές ή ακόμη και επικίνδυνες σχέσεις αντί να αντιμετωπίζει τον πόνο

και τους φόβους του. Η ζωή του συναισθηματικά εξαρτημένου ατόμου είναι δύσκολη. Πρέπει συνεχώς να προσέχει ώστε να λέει αυτά που ''πρέπει'', να κάνει αυτά που ''πρέπει'' και να δείχνει όπως ''πρέπει'', προκειμένου να πάρι την αγάπη και την αποδοχή που χρειάζεται. Τα συναισθήματα και η διάθεσή του καθορίζονται από το κατά πόσο ικανοποιείται η ανάγκη του για αγάπη και αποδοχή. Νιώθει υπέροχα όταν παίρνει την πολυπόθητη επιβεβαίωση και έρχεται σε απόγνωση όταν το αντικείμενο της αγάπης του θυμώνει, γίνει επικριτικός ή φεύγει. Όλοι μας έχουμε σε κάποιο βαθμό γαλουχηθεί έτσι ώστε να αναπτύξουμε τάσεις εξάρτησης στις ερωτικές μας σχέσεις. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα στις γυναίκες, οι οποίες ακόμη εκπαιδεύονται έτσι ώστε να βάζουν σε πρώτο ρόλο τις σχέσεις και μετά την εργασία και την προσωπική ισχύ. Για τις γυναίκες, οι σχέσεις έχουν καθοριστική σημασία για να νιώθουν προσωπική ικανοποίηση και πληρότητα. Αυτό ισχύει ακόμη και αν μια γυναίκα δεν είναι συναισθηματικά εξαρτημένη.

Σε τι διαφέρει μια υγιής σχέση; Μια σχέση αγάπης σίγουρα ενισχύει την αυτοεκτίμησή μας, δίνει μεγαλύτερο νόημα στη ζωή μας και μπορούμε να κάνουμε κάποιους συμβιβασμούς προκειμένου να τη διατηρήσουμε. Η διαφορά από την εξάρτηση έχει να κάνει με το κατά πόσο αυτή η σχέση προσδιορίζει την προσωπική μας ταυτότητα. Σε μια υγιή σχέση, οι σύντροφοι γνωρίζουν ότι έχουν ο καθένας τη δική του ζωή να ζήσει - είτε μαζί είτε χωρίς τον άλλον. Διατηρούν την αίσθηση της προσωπικής ταυτότητας και ισχύος και δεν αναζητούν σκοπό και νόημα αποκλειστικά από τον αγαπημένο τους.

Τι κρύβεται πίσω από την τάση για συναισθηματική εξάρτηση; Σε πολλές περιπτώσεις, το πρόβλημα έχει τις ρίζες του στην παιδική ηλικία του ατόμου, όπου δεν καλύφθηκαν οι βασικές του ανάγκες για αγάπη, φροντίδα και ασφάλεια. Αυτό αφήνει στο παιδί μαι αίσθηση εσωτερικού κενού και ενδεχομένως έναν χρόνιο φόβο εγκατάλειψης και μοναξιάς. 'Ετσι μπαίνει σε μια μόνιμη αναζήτηση ασφάλειας, αγάπης και φροντίδας από τους άλλους.Στην ενήλικη ζωή, η εξάρτηση από κάποιον άλλο άνθρωπο είναι ένα είδος αυτοεγκατάληψης. Ας φανταστούμε το συναισθηματικό κομμάτι του εαυτού μας ως ένα εσωτερικό μας παιδί για υιοθεσία. Αντί να μάθουμε να παίρνουμε την εύθυνη για την προσωπική μας ευτυχία, αγαπώντας και αποδέχοντας τον εαυτό μας, παραδίδουμε το εσωτερικό μας παιδί σε άλλους για αγάπη και αποδοχή - κάνοντας τους άλλους υπεύθυνους για τα συναισθήματά μας. Αυτή η εσωτερική αυτο-εγκατάλειψη θα προκαλεί πάντα έναν βαθύ πόνο χαμηλής αυτοεκτίμησης, που θα μας κάνει να εξαρτώμαστε από άλλους για να νιώθουμε ότι αξίζουμε.

Πώς ξεπερνάμε την τάση να εξαρτώμαστε από άλλους; Η απόκτηση αυτογνωσίας παίζει ουσιαστικό ρόλο για να έχουμε υγιείς προσωπικές σχέσεις. Χρειάζεται να έρθουμε σε επαφή με τον εσωτερικό πόνο, την αίσθηση κενού και τους φόβους μας και να μάθουμε νέους, πιο ''υγιείς'' τρόπους να διαζειριζόμαστε αυτή την οδύνη. Πρέπει να χτίσουμε τη δική μας εσωτερική πηγή ασφάλειας και να μάθουμε να καταφεύγουμε σ'αυτήν

αντί να αναζητούμε μονίμως έναν εξωτερικό ''γονέα''. Όταν καταφέρουμε να αποκτήσουμε μια καλή σχέση εμπιστοσύνης με τον εαυτό μας, τότε θα έχουμε επιτυχία και στις σχέσεις μας με τους άλλους.

Εσωτερικές Εξαρτήσεις & Συναισθηματικοί Εθισμοί

Ο άνθρωπος δημιουργεί σχέσεις εξάρτησης τόσο με τις εσωτεικές του καταστάσεις, δηλαδή τις σκέψεις του, τα συναισθήματά του, τα όνειρά του, όσο και με το εξωτερικό περίβαλλον. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο βρίσκεται ο ορισμός της εξάρτησης ή του εθισμού: εξάρτηση αποτελεί κάθε συμπεριφορά που παίρνει την μορφή μιας σχεδόν τελετουργικής, αυτοματοποιημένης συνήθειας, την οποία το άτομο αν και αναγνωρίζει ως καταναγκαστική και ψυχοπιεστική, εν τούτοις αδυνατεί να ελέγξει και πολύ περισσότερο να σταματήσει, εξαιτίας ισχυρότατων φυσιολογικών, ψυχολογικών και κοινωνικών παραγόντων. Το κύριο χαρακτηριστικό που συνοδεύει την εξάρτηση και τον εθσμό είναι η απώλεια της προσωπικής ελευθερίας, λόγω της υποταγής στον παρορμητικό χαρακτήρα μιας πολύ έντονης, σφορδής επιθυμίας για τη βίωση συγκεκριμένων συναισθημάτων σε συγκεκριμένες καταστάσεις με συγκεκριμένες συμπεριφορές. Η εξάρτηση εμφανίζεται μέσα σε ένα πλαίσιο υποταγής, ανάμεσα σε κάτι ισχυρό (η επιθυμία) και σε κάτι αδύναμο.

Ο μηχανισμός υποδούλωσης

Από τη στιγμή που το ισχυρότερο μέρος επιβάλλει την εξουσία του στο αδύναμο, αρχίζει ο φαύλος κύκλος της εξάρτησης. Το άτομο καθοδηγείται από τη σφοδρότητα των επιθυμιών, οι οποίες αναλαμβάνουν τα ηνία της ψυχής, καταστέλλοντας την ελεύθερη βούληση, και όταν οι επιθυμίες εκπληρωθούν και εκφορτιστούν συναισθηματικά-μέσω της επαναλαμβόμενης, μαχανικής συμπεριφοράς- το άτομο παραδίδεται στους φόβους των συνεπειών και στα συναισθήματα ενοχής για την αδυναμία του να θέσει υπό έλεγχο τα πάθη και τις συνήθειες που το απειλούν. 'Ετσι ο άνθρωπος κινείται διαρκώς παγιδευμένος στο γνωστό δίπολο: επιθυμία και φόβος. Από τη μια, η ακατανίκητη επιθυμία για την εκτέλεση μιας πολύ συγκεκριμένης συμπεριφοράς με σαφή και προσδοκώμενα αποτελέσματα και από την άλλη ο διαρκής φόβος για την επανάληψή της. Οι συναισθηματικές εξαρτήσεις και εθισμοί δεν έχουν να κάνουν με χημικές, ψυχοδιεγερτικές ουσιές, αλλά με τη διαστρέβλωση και την παθολογική έκφραση βασικών και φυσιολογικών ανθρώπινων αναγκών όπως η σεξουαλικότητα, ο έρωτας, η τροφή, η οικονομική και κοινωνική επιτυχία, η εσωτερική δύναμη και γαλήνη. Πρόκειται για πανανθρώπινες εκφράσεις και αναζητήσεις, που όμως μέσα από τις εξαρτήσεις κακοποιούνται και

διαστρέφονται συστηματικά. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, οι γυναίκες είναι πιο ευάλωτες στους συναισθηματικούς εθισμούς και τις συμπεριφορές εξάρτησης που έχουν να κάνουν με την εμφάνιση (αυστηρές και εξαντλητικές δίαιτες, συνεχείς καταδικαστικες συγκρούσεις με άλλες γυναίκες, με αποτέλεσμα την απογοήτευση και την απώλεια αυτοπεποίθησης), την καταναλωτική μανία, τις ερωτικές σχέσεις προσκόλλησης, για την αναζήτηση μιας χαμένης αυτοεκτίμησης ή ενός ιδανικού συντρόφου.

Τα ανησυχητικά αποτελέσματα των ερευνών

Στην Αμερική -όπως καταδεικνύουν τα ερευνητικά στοιχεία- το 6% των γυναίκων είναι απόλυτα εξαρτημένες από τις αγορές και τα ψώνια, με το αντίστοιχο ποσοστό για τους άντρες να φτάνει το 5,4%. Οι ίδιες έρευνες επισημαίνουν πως ένα ποσοστό 5-7% των Αμερικανών συμπεριλαμβανομένων και των δύο φύλων είναι ήδη εθισμένοι στο σεξ και τις σεξουαλικές καταχρήσεις. Οι άντρες από την άλλη, αναπτύσσουν τέτοιες σχέσεις κυριώς με τα ωαρκωτικά και τον τζόγο και τα τυχερά παιχνίδια. Αξιοσημείωτο όμως είναι το γεγονός πως οι γυναίκες -σύμφωνα με τα στοιχεία της Ευρωπαικής Ένωσης- εξαρτώνται σε μεγαλύτερο βαθμό από φαρμακευτικές ουσίες, ενώ επιπρο-

σθέτως η εξάρτηση από το αλκοόλ και τις ναρκωτικές ουσιές είναι τα τελευταία χρόνια πιο συχνή στις γυναίκες απ'ότι στους άντρες, ειδικά από τη στιγμή που η γυναίκα εισήλθε δυναμικά στην αγορά εργασίας.

Η αγωνία του πόνου

Το σύγχονο life style ασκεί τρομερή επιρροή και στα δύο φύλα. Η έμφαση που δίνεται στην άμεση εκπλήρωση των επιθυμιών από τις διαφημίσεις κατ τα περιοδικά, ο υπερτονισμός της σεξουαλικότητας, που εύκολαοδηγεί το ανυποψίαστο άτομο σε πειραματισμούς και συμπεριφορές με κέντρο μόνο την ηδονή, η αποσύνθεση σιγά-σιγά της οικογενειακής εστίας, σε συνδιασμό με τα εσωτερικά κενά των σύγχρονων ανθρώπων, όλα αυτά συνθέτουν το σκηνικό των συναισθηματικών εξαρτήσεων και εθισμών, που κατατρώγουν σταδικά την ισορροπία και την υγεία των ατόμων.

Οι εξαρτημένοι αναζητούν τη δύναμη στην εκπλήρωση των εμμονών και των παρορμήσεων τους, δεν την αναζητούν μέσα στον ίδιο τους τον εαυτό. Οι εθιστικές παρορμήσεις που βασίζονται στην απόλαυση και την ευφορία, στην πραγματικότητα υποκινούνται από τα βαθύτερα στρώματα ενός αρχέγονου φόβου: του φόβου μήπως πονέσουμε, μήπως βιώσουμε το εσωτερικό μας κενό και ουρλιάξουμε, του φόβου να αποφύγουμε πάση θυσία κάθε δυσάρεστο συναίσθημα.

Αυτό ακριβώς είναι το κομβικό σημείο κάθε εξάρτησης -το πάγωμα, η ολική ''νάρκωση'' των αισθήσεων καιη φυγή σε έναν άλλον κόσμο, όπου υπάρχουν μόνο οι επιθυμίες καταπιεστικές μα και ηδονοθηρικές. Οι άνθωποι που είναι εξαρτημένοι από τις εθιστικές τους συμπεριφορές επιδιώκουν μόνο ένα πράγμα, την αδιάκοπη ευχαρίστιση. Δεν αντιλαμβλανονται το όριο του κορεσμού, καθώς ο εγκέφαλός τους λειτουργεί παράγοντας και αναζητώντας συνεχώς τη νευροδιαβιβαστική ουσία ντοπαμίνη, υπεύθυνη για τα συναισθήματα χαράς και ευφορίας. Ο συναισθηματικά και εσωτερικά εξαρτημένος άνθρωπος αρνείται τον κορεσμό, καθώς ο κορεσμός σημαίνει το θάνατο των επιθυμιών, που είναι ο εφιάλτης κάθε εξαρτημένου, ο οποίος ζει με τις εμμονές του και αναπνέει με τις επιθυμίες του.

Οι επιθυμίες δεν πρέπει να πεθάνουν, αυτό πιστεύει το συναισθηματικά εξαρτημένο άτομο. Η συναισθηματική του εξάρτηση γίνεται η ίιδια του ζωή. Αλλά το τίμημα που καλείται να πληρώσει ο εξαρτημένος είναι μεγάλο. Είναι η απώλεια της ελευθερίας και του αυτοελέγχου και ο ανελέητος φόβος του υπαρξιακού κενού που τον περιτριγυρίζει, καθώς σε κάθε εξάρτηση η απόλαυση και η ηδονή είναι καταδικασμένες να σβήσουν τόσο γρήγορα και να ξεθυμάνουν. Το εξαρτημένο άτομο, πεινασμένο καθώς είναι συναισθηματικά, αγνοεί μια βασική αρχή της Νευροφυσιολογίας:κάθε επαναλαμβανόμενο ερέθισμα αμβλύνει τη διεγερσιμότητα. Επομένως, για να νιώσει συναισθηματική ηδονή και διέγερση, ο εξαρτημένος, θα πρέπει σταδιακά να αυξήσει την έντα-

σηκαι την ποσότητα του αρχικού ερεθίσματος.

Στις εσωτερικές εξαρτήσεις και τους συναισθηματικούς εθισμούς βασιλεύει μια απράβατη αρχή, η αρχή του ανικανοποίητου. Η συναισθηματική κάλυψη είναι πάντα πρόσκαιρη, τραγικά πρόσκαιρη. Και προκειμένου να μην βιωθεί ο εσωτερικός πόνος, στην επόμενη εξαρτητική συμπεροφόρα, η συναισθηματική κάλυψη πρέπει να είναι ακόμα μεγαλύτερη.

Η θεραπεία σε κάθε εξάρτηση (συμπεριλαμβανομένων και των χημικών ουσιών) είναι μία δύσκολη και περίπλοκη υπόθεση. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Βρετανικής Εταιρείας Συμβουλευτικής & Ψυχοθεραπείας στο 90% των περιπτώσεων ελλοχεύει ο κίνδυνος της υποτροπής: από τις εξαρτήσεις των ναρκωτικών μέχρι τις συναισθηματικές εξαρτήσεις. ο δρόμος για την οριστική απαλλαγή είναι επίπονος και μακρύς. Έλληνες ερευνητές και ειδικοί για παράδειγμα, επισημαίνουν πως η απαλλαγή από την εξάρτηση στο Διαδίκτυο είναι μια υπόθεση που θέλει πολύ αγώνα και χρόνο, κάτι που ισχύει σε πολύ μεγαλύτερο βαθμό για την εξάρτηση από τον τζόγο ή την εικόνα του σώματος και τις σεξουαλικές εμμονές. Οι έρευνες αποδεικνύουν ότι ο εθισμός στην σπατάλη χρημάτων -μέσα από διαρκή κατανάλωση υλικών αγαθών- συνοδεύεται και από άλλου είδουν εθισμών, όπως διαταραχές στην πρόσληψη τροφής, εργασιομανία, εμμονές σε σχέση με την εμφάνιση και το σεξ. Κι όμως, όλοι αυτοί οι άνθρωποι δείχνουν μία τελείως διαφορετική εικόνα προς τα έξω: δεν ανα-

γνωρίζονται εύκολα, όπως ο ναρκομανής ή ο αλκοολικός. Οι εσωτερικές εξαρτήσεις είναι καλά κρυμμένες, αλλά τη δουλειά τους την κάνουν υπογειώς.. Κοινή συνισταμένη όλων των μορφών εξαρτήσεων και εθιστικών συμπεριφορών είναι μία. Είναι το εσωτερικό άλγος, η συναισθηματική ένδεια, που απειλώντας υπογείως την ψυχική υγεία των ανθρώπων, γίνονται μια μηχανική, ασυνείδητα αυτοκαταστροφική συμπεριφορά, που στην βάση της κρύβει την αναζήτηση αυτού που πραγματικά λείπει από την ζωή: νόημα, προσωπική ελευθερία και βαθιά επαφή με τον αληθινό αν και παραλημένο εαυτό.

Η μετατόπιση των αναγκών ως αρχή της θεραπείας

Ο εξαρτημένος, ο κάθε εξαρτημένος, θα αποφασίσει να αναζητήσει θεραπεία, όταν ο πόνος της στέρησης γίνει μικρότερος από τον πόνο της διαρκούς υποταγής. Όταν με άλλα λόγια η εξάρτηση από ''σύμμαχος'' αρχίζει να μετατρέπεται σε ένα αδίσταχτο εχθρό. Ο θεραπευτής είναι αναγκαίο να εμβαθύνει στη συναισθηματική κατάσταση του εξαρτημένου και να τον στηρίξει ακόμα και στις στιμές της υποτροπής. Οι συναισθηματικές εξαρτήσεις είναι ύπουλες - παθολογικές συμπεριφορές με βαθιά αίτια, αλλά η εσωτερική λαχτάρα για συναισθηματική κάθαρση και λύτρωση, για πνευματική ανύψωση και η λαχτάρα για την πολυπόθητη αλλαγή μέσα από μια καλύτερη ζωή, είναι τελικά πολύ ισχυρό κίνητρο, που ακόμα και ο εξαρτημένος το έχει βαθιά μέσα του. Η θεραπεία προσπαθεί να δώσει ένα άλλο, διαφορετικό νόημαστην ζωή του εξαρτημένου, απομυθο-

ποιώντας τον παλιό τρόπο ζωής, με τις εμμονές και τις παθολογικές συνήθειες και χτίζοντας έναν καινούργιο κόσμο πάνω σε πιο υγιείς και δημιουργικές εκφράσεις, που αποκαλύπτουν και ξεδιπλώνουνπαραμελημένα ταλέντα και ικανότητες του ατόμου. Η ψυχολογική στήριξη, η εμπιστοσύνη στις δυνατότητες και η ώθηση για την αλλαγή, είναι αναγκαίες συνθήκες σε όλη την διάρκεια της θεραπείας, ώστε ο εξαρτημένος να αρχίσει να υφαίνει ξανά τον ιστό της αυτοεκτίμησής του και να καταφέρει να μετατρέψει την οποία εξάρτησή του, από τρόπο ζωής σε εμπειρία ζωής, που την ξεπέρασε και του δίδαξε πολλά. Αυτή τη δύναμη της αλλαγής ζητάει ο εξαρτημένος από την θεραπεία. Έχει την ανάγκη να αισθανθεί πως ο ίδιος έχει την δύναμη να αλλάξει την ζωή του, γιατί αξλιζει κάτι καλύτερο, όπως άλλωστε όλοι μας!

ΕΡΓΑΣΙΑ PROJECT

ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Στην εργασία μου αυτή θα σας μιλήσω για μια καθημερινή συνήθεια –απόλαυση - εξάρτηση των πολιτών από τον τηλεοπτικό κόσμο καθώς και για τους κανονισμούς που ακολουθούν τα ΜΜΕ για την προστασία της αυτοδυναμίας τους. Πως επιδρά η τηλεόραση στους θεατές σαν εξαρτησιογονος παράγοντας.

Η τηλεόραση είναι η μεταβίβαση με τον ηλεκτρισμό εικόνων των αντικειμένων ή σκηνών από την καθημερινή ζωή.

Α. Τα μέσα ενημέρωσης διαδραματίζουν ένα σημαντικό ρόλο στην καθιέρωση των εικόνων εύπορης ζωής. Το σύγχρονο πολιτισμικό περιβάλλον που προτάσσουν είναι η απόκτηση ολοένα και περισσότερων υλικών αγαθών ,που θα επιφέρουν ευτυχία , κύρος και δόξα στους κατόχους τους ,ανεξάρτητα από τη νομιμότητα των χρησιμοποιούμενων μέσων. Δελτία ειδήσεων ,ειδησεογραφικές εκπομπές και ταινίες διαμορφώνουν ένα πολιτισμικό περιβάλλον όπου επικρατούν η βία, ο νόμος του ισχυρού, ο εύκολος πλουτισμός, η συνείδηση του εφήμερου ,η θεοποίηση της σωματικής εμφάνισης, η ανάγκη της υλικής επιτυχίας. Συμβάλλουν με τον τρόπο αυτό στο σχηματισμό της εγκληματικής διάθεσης ,αφού διαμορφώνουν με υπολανθάνουσα δυναμική, τα κίνητρα για το πέρασμα στην εγκληματική πράξη.

Β. Η τηλεόραση ευνοεί την μίμηση συμπεριφορών. Η μίμηση είναι απλά η δυνατότητα των ανθρώπων να αντιγράψουν τις σύνθετες κοινωνικές συμπεριφορές με την παρατήρηση της συμπεριφοράς των άλλων .Η εκμάθηση μπορεί να είναι εξαιρετικά γρήγορη και δεν εξαρτάται από πολυάριθμες ευκαιρίες για να παρατηρεί τη συμπεριφορά που διαμορφώνεται. Εφόσον τα μέσα απεικονίζουν το έγκλημα κατόπιν ο ανήλικος θεατής μπορεί να μάθει τις εγκληματικές συμπεριφορές μέσω της παρατήρησης της συμπεριφοράς. Η διαφήμιση προϊόντων απευθύνεται κυρίως σε ανήλικους καταναλωτές με τη χρήση έντονων οπτικοακουστικών μέσων.

Γ. Σε αρκετές περιπτώσεις τα ΜΜΕ λειτουργούν ως ανοιχτά πανεπιστήμια διάδοσης της γνώσης μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα ή ντοκιμαντέρ . Δ. Στα δελτία ειδήσεων , η δραματοποιημένη αναπαράσταση του γεγονότος , η προβολή σκηνών άσκοπης βίας υπό το πρίσμα της αναγκαίας πληροφόρησης του κοινού, μεγαλώνει το χάσμα μεταξύ ενημέρωσης και διασφάλισης ποιοτικού τηλεοπτικού προγράμματος .

Σύμφωνα με στατιστικές έρευνες που πραγματοποιήθηκε από ένα σύνολο ατόμων φέρει ως αποτέλεσμα ότι: η τηλεόραση είναι μια συνήθεια που έχει κυρίαρχο ρόλο στην καθημερινότητα τους. Νομικό πλαίσιο

Το εθνικό συμβούλιο ραδιοτηλεόρασης στα δυο πρώτα χρόνια λειτουργίας του σε μια προσπάθεια να περιορίσει τον δημοσιογραφικό ενθουσιασμό όπως αποτυπωνόταν στα χρόνια της ανερχόμενης ιδιωτικής τηλεόρασης εντόπισε στοιχεία δημοσιογραφικής παρέκκλισης στις δυσμενείς κρίσεις που εκφέρουν οι δημοσιογράφοι στην μετάδοση της ποινικής διαδικασίας αλλά και στην επεξεργασία των τηλεοπτικών προγραμμάτων .Για το λόγο αυτό συνέταξε έναν Κώδικα Δημοσιογραφικής Δεοντολογίας, ώστε να γνωρίζουν οι δημοσιογράφοι το νομικό πλαίσιο λειτουργίας τους και επέδειξε την ορθή οδό και στους ιδιοκτήτες των τηλεοπτικών μέσων με την σύνταξη ενός Κώδικα Ραδιοτηλεοπτικών Προγραμμάτων. Αποφάσεις του ΕΣΡ με χρηματικά πρόστιμα , προστασία των ανηλίκων καθώς και περιορισμοί σε ότι λέγεται και προβάλλεται αποτελούν μερικά παραδείγματα από τους κανονισμούς της τηλεόρασης.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

·

Νομικό πλαίσιο από θεωρητικό βιβλίο ποινικής δικονομίας

· Στατιστική έρευνα που πραγματοποίησε το 22ο δημοτικό σχολείο ΛαμίαςΡοδίτσας · Έρευνα για τα ΜΜΕ από την καθηγήτρια εγκληματολογίας νομικής σχολής Δ.Π.Θ. Θεολόγη Βασιλική. ·

Φωτογραφικό υλικό από το ιντερνέτ

Υπολογιστές και διαδίκτυο Ο εθισμός στους υπολογιστές και στο διαδίκτυο είναι μια σχετικά νέα μορφή εξάρτησης και ο όρος εθισμός χρησιμοποιείται για να περιγράψει την εξάρτηση κάποιου από τον υπολογιστή,την αλόγιστη χρήση του. Ο εθισμός δεν περιορίζεται μόνο στη χρήση των προσωπικών υπολογιστών, αλλά αφορά και τα βιντεοπαιχνίδια,τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης,τον ηλεκτρονικό τζόγο κ.λπ. στο διαδίκτυο. Οι ψυχολόγοι χρησιμοποιούν τον όρο "διαταραχή εθισμού στο Διαδίκτυο" για να περιγράψουν τον εθισμό από το διαδίκτυο.

Παράγοντες που οδηγούν στην εξάρτηση από τους υπολογιστές Οι παράγοντες που οδηγούν στην εξάρτηση από τους Η/Υ και το διαδίκτυο διαμορφώνονται κυρίως με βάση την ψυχολογική κατάσταση του εφήβου αλλά και με την κοινωνική κατάσταση που επικρατεί.Αυτοί είναι: 1. Η υπερβολική και μη σωστή χρήση του υπολογιστή και συγκεκριμένα του διαδικτύου.

2. Ψυχικές διαταραχές όπως κατάθλιψη,αγχώδεις διαταραχές,διαταραχές προσωπικότητας,υπερκινητικότητα και κοινωνική φοβία .

3. Στο διαδίκτυο δεν υπάρχουν άμεσες συνέπειες,ο χρήστης έχει την δυνατότητα να μπει και να βγει όποτε θέλει,ενώ μπορεί να ενσαρκώνει διαφορετικούς ρόλους ή να υιοθετεί διαφορετικές ταυτότητες,εξαιτίας της ανωνυμίας κάτι το οποίο ελκύει σε μεγάλο βαθμό τους περισσότερους εφήβους καθώς έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν νέα δεδομένα.

4. Περιβαλλοντικοί παράγοντες όπως η έλλειψη επικοινωνίας και εφαρμογής ορίων από την οικογένεια.

5. Το άτομο μπορεί να δημιουργήσει μια ιδανική κατάσταση εαυτού και να εξερευνήσει διάφορες πτυχές του εαυτού του.

6. Η έμμεση προβολή προτύπων νέας τεχνολογίας

Αίτια Οι υπολογιστές και το διαδίκτυο έχει την ικανότητα να καλύψει συγκεκριμένες ψυχολογικές ανάγκες ενός ατόμου. Το γεγονός ότι μπορεί να δημιουργήσει μια «ιδανική κατάσταση εαυτού», όπου το άτομο μπορεί να εξερευνήσει διάφορες πτυχές της προσωπικότητας του χωρίς να έχει περιορισμούς και συνέπειες,ενθουσιάζει ιδιαίτερα τους εφήβους. Στο Διαδίκτυο δεν υπάρχουν άμεσες συνέπειες των πράξεων, ο χρήστης μπορεί να μπει και να βγει όποτε θέλει, ενώ μπορεί να καλύψει την όποια εξωτερική εμφάνιση, αφού δεν υπάρχει οπτική επαφή. Ταυτόχρονα, ο έφηβος μπορεί να ενσαρκώσει διαφορετικούς ρόλους, ή να υιοθετήσει διαφορετικές ταυτότητες ανάλογα με την εκάστοτε διαδικτυακή εμπειρία, εξαιτίας της ανωνυμίας, που συνιστά κατεξοχήν χαρακτηριστικό του Διαδικτύου. Συνήθως, τα παιδιά που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα του εθισμού στο διαδίκτυο είναι αγόρια και μεγαλώνουν σε δύσκολες καταστάσεις (δυσλειτουργικές οικογένειες). Πρόσφατες έρευνες στην Ελλάδα κατέδειξαν τη σημασία της γονικής μέριμνας και φροντίδας στην ανάπτυξη του εθισμού στο Διαδίκτυο. Η βέλτιστη παροχή γονικής μέριμνας χαρακτηρίζεται από φροντίδα και υγιή προστατευτικότητα, ούτως ώστε το παιδί να κατευθύνεται και να καθοδηγείται με επάρκεια σε ένα ασφαλές περιβάλλον, χωρίς να παρεμποδίζονται οι προσπάθειες του για την ανάδειξη προσωπικής ταυτότητας και αυτονόμησης. Αντίθετα, υπερπροστατευτικότα των γονέων και χαμηλά επίπεδα φροντίδας συνιστούν το πρότυπο μέριμνας το οποίο συνδέθηκε με υψηλότερες βαθμολογίες εθισμού στο Διαδίκτυο.

Συμπτώματα Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα που έχουν καταγράφει μέχρι τώρα σχετίζονται τόσο με την ψυχική όσο και με την σωματική υγεία του ατόμου.Τα κυριότερα συμπτώματα είναι: 1. Συμπτώματα συνδρόμου απόσυρσης, όπως ψυχοκινητική διέγερση ,εκούσια ή ακούσια κίνηση δακτυλογράφησης των δακτύλων του χεριού,άγχος , έμμονη σκέψη για το διαδίκτυο και όνειρα για το διαδίκτυο.

2. Κατανάλωση υπερβολικού χρόνου ή και χρήματος σε δραστηριότητες σχετικές με το διαδίκτυο και τους υπολογιστές (λογισμικά, σκληροί δίσκοι κ.λπ.)

3. Έκπτωση λειτουργικότητας του ατόμου σε κοινωνικό, οικογενειακό αλλά και προσωπικό επίπεδο.

4. Μειωμένη επίδοση στο σχολείο λόγω των πολλών ωρών που περνάει ο έφηβος στο διαδίκτυο.

5. Σε προχωρημένες περιπτώσεις ο έφηβος δεν κοιμάται, παραμελεί την προσωπική του υγιεινή, μπορεί να σταματήσει ακόμα και το σχολείο. Ακόμη, απομονώνεται, από την οικογένεια και τους φίλους του, γίνεται επιθετικός, μπορεί να κλέβει χρήματα από του γονείς για να παίζει. Τέλος, φτάνει σε σημείο να μην τρώει ή και το αντίθετο (να παχαίνει πολύ). Συμπεριφορές εξαρτημένων ατόμων Τα άτομα που είναι εθισμένα στους υπολογιστές συνήθως παρουσιάζουν τις λεγόμενες εθιστικές συμπεριφορές,Έχουν επιθετική συμπεριφορά και εκρήξεις θυμού όταν τους απαγορεύεται η ενασχόλησή τους με τον υπολογιστή καθώς το αίσθημα στέρησης σε αυτές τις καταστάσεις αυξάνεται.Συχνά παρουσιάζουν ανάπτυξη καταθλιπτικού συναισθήματος ή άγχους και απομακρύνονται από την οικογένεια τους,τους φίλους τους ,τους συγγενείς τους και γενικά από την κοινωνία.

Επιδράσεις από κοινωνικό και οικογενειακό πλαίσιο-Περιβάλλον και τρόπος ζωής Η εξάρτηση των εφήβων από τους υπολογιστές και το διαδίκτυο είναι ένα σύνηθες φαινόμενο της σύγχρονης εποχής Η σημερινή κοινωνία παρουσιάζει σημαντικές διαφορές σε σύγκριση με προηγούμενα χρόνια όπως και ο τρόπος ζωής .Οι σημερινοί έφηβοι επηρεάζονται σε μεγάλο ποσοστό από την κοινωνία και τα πρότυπα που προβάλλονται καθώς και από την οικογένεια τους. Η οικογένεια αρχικά παίζει σημαντικό ρόλο στην διαμόρφωση της προσωπικότητας του εφήβου.Τα παιδιά αποκτούν ηθικές και πνευματικές αξίες και πάνω από όλα το αίσθημα του μέτρου .Ωστόσο στη σημερινή εποχή οι γονείς λόγω του φόρτου εργασίας και των υποχρεώσεων δεν αφιερώνουν αρκετό χρόνο ώστε να συζητήσουν με τα παιδιά τους,να τους προτείνουν διάφορες συμβουλές.Αντιθέτως τις περισσότερες φορές τείνουν να είναι είτε πολύ αυστηροί με τα παιδιά τους είτε αρκετά ελαστικοί με αποτέλεσμα τα παιδιά ,συγκεκριμένα στην εφηβική ηλικία να οδηγούνται συνήθως σε ακραίες καταστάσεις όπως είναι η εξάρτηση από τους υπολογιστές.Επιπρόσθετα η κοινωνία και τα πρότυπα που επικρατούν επηρεάζουν εξίσου σημαντικά τους σημερινούς εφήβους.Η χρήση σύγχρονων τεχνολογικών επιτευγμάτων ανάμεσα τους και ο ηλεκτρονικός υπολογιστής και το διαδίκτυο θεωρούνται πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητας του κάθε ατόμου και ιδιαίτερα των εφήβων.Με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης οι νέοι κοινωνικοποιούνται ,συνομιλούν με φίλους τους με αποτέλεσμα να θεωρείται τρόπος ψυχαγωγίας σε τέτοιο σημείο ώστε να οδηγεί σε εξάρτηση.Τέλος το περιβάλλον και ο τρόπος ζωής των σημερινών νέων έχουν σημαντικές επιδράσεις σε αυτούς.Η δημιουργία πολυκατοικιών και κατ’επεκταση μεγάλων αστικών πόλεων ,η καθιστική ζωή κ.λπ.οδήγησε το κάθε άτομο και συγκεκριμένα τους εφήβους στην απομόνωση με μόνο μέσο διαφυγής τον υπολογιστή. Αντιμετώπιση εθισμού

Για την αντιμετώπιση του φαινομένου έχει προταθεί η κινητοποιητική συνέντευξη, το γνωστικό- συμπεριφορικό μοντέλο θεραπείας, η συμβουλευτική παρέμβαση στην οικογένεια, οι ομάδες απεξάρτησης, ενώ υπάρχουν κάποια δεδομένα και για το ρόλο της φαρμακοθεραπείας στη θεραπεία. Ιδιαίτερα σημαντική για την αντιμετώπιση του εθισμού στα παιδιά και στους εφήβους είναι η ύπαρξη κοινής στάσης των γονέων, η παροχή υποστήριξης αλλά όχι κάλυψης και η τοποθέτηση του υπολογιστή σε ένα ορατό σημείο στο σπίτι και όχι στο δωμάτιο του παιδιού. Σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση του εθισμού στο Διαδίκτυο έχει και η συμβουλευτική στην οικογένεια, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένα υποστηρικτικό πλαίσιο, που θα δράσει ευοδωτικά στη θεραπεία. Η κινητοποιητική συνέντευξη μπορεί να είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική στον χειρισμό της άρνησης του προβλήματος, ένα συχνό εμπόδιο που παρατηρείται σε όλες τις ηλικίες. Στα πλαίσια της γνωστικό- συμπεριφορικής θεραπείας, εντοπίζονται οι γνωστικές διαστρεβλώσεις που εκλύουν και διατηρούν την προβληματική χρήση του Διαδικτύου, προωθείται η γνωσιακή αναδόμηση και ένας πιο ισορροπημένος και προσαρμοστικός τρόπος σκέψης. Παράλληλα χρησιμοποιούνται μια σειρά από συμπεριφορικές στρατηγικές, όπως η αναγνώριση του πρότυπου χρήσης του Διαδικτύου και η εφαρμογή ενός διαμετρικά αντίθετου προγράμματος χρήσης, η οριοθέτηση των περιόδων χρήσης με διάφορα εξωτερικά μέσα, παρακίνηση για ενασχόληση με ευχάριστες εναλλακτικές δραστηριότητες, η χρήση καρτών υπενθύμισης, η πλήρης αποχή από ιδιαίτερα προβληματικές διαδικτυακές εφαρμογές, η ενσωμάτωση καθορισμένων διαστημάτων χρήσης στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα του χρήστη. Οι ομάδες απεξάρτησης χρησιμοποιούν τις πρακτικές των ομάδων απεξάρτησης από άλλους εθισμούς, όπως το πρόγραμμα των 12 βημάτων ή βασίζονται στις αρχές της ομαδικής ψυχοθεραπείας. Σε ό,τι αφορά τη φαρμακοθεραπεία, η χρήση της εσιταλοπράμης φάνηκε αποτελεσματική σε μικρή ανοικτή μελέτη, έχει προταθεί η ναλτρεξόνη λόγω του μηχανισμού δράσης της στα κέντρα ανταμοιβής του εγκεφάλου, ενώ η μεθυλφενιδάτη αποδείχθηκε αποτελεσματική σε μια ανοικτή μελέτη σε παιδιά με Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής-Υπερκινητικότητα (ΔΕΠΥ) και εθισμό σε διαδικτυακά παιχνίδια. Σε κάθε περίπτωση, ο εθισμός στο Διαδίκτυο, ως ψυχική διαταραχή, χρήζει αντιμετώπισης από επαγγελματίες ψυχικής υγείας εξειδικευμένους στο συγκεκριμένο αντικείμενο Εξάρτηση και νομικό πλαίσιο Η ανεξέλεγκτη χρήση του διαδικτύου από τους εφήβους τις περισσότερες φορές οδηγεί σε παράνομες ενέργειες και σε καταπάτηση πνευματικών δικαιωμάτων.Έτσι οι έφηβοι όταν εθίζονται σε διάφορες δραστηριότητες που πραγματοποιούν μέσω των υπολογιστών όπως διαδικτυακά παιχνίδια,διαδικτυακός τζόγος,πορνογράφικό υλικό,μέσα κοινωνικής δικτύωσης κ.α. οδηγούνται σε παράνομές δραστηριότητες.Πρώτα από όλα η διακίνηση πορνογραφικού υλικού ανηλίκων σύμφωνα με το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο διώκεται ποινικά είτε με χρηματική ποινή είτε με φυλάκιση.Επίσης ο ηλεκτρονικός τζόγος και διάφορα τυχερά παιχνίδια στην Ελλάδα από την 1η Ιανουαρίου2012 θεωρούνται πλέον νόμιμα.Τέλος τα προσωπικά δεδομένα κάθε ατόμου στο διαδίκτυο προστατεύονται σύμφωνα με τον νόμο για <<Προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και της ιδιωτικής ζωής στον τομέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών και τροποποίηση του. >> και τα πνευματικά δικαιώματα σύμφωνα με το νόμο πνευματικής ιδιοκτησίας που όμως υπάρχουν κάποιες εξαιρέσεις που επιτρέπουν τη χρήση περιορισμένων αντιγράφων.

ΨΥΧΙΚΗ ΥΠΟΒΟΛΗ Στην εποχή που ζούμε αλλά και από παλαιότερα η χαρτομαντεία,η μαγεία και άλλα τέτοια είδη ψυχικής υποβολής υπήρχαν και συνεχίζουν να υπάρχουν ακόμη πιο έντονα σήμερα με αποτέλεσμα όλο και περισσότεροι άνθρωποι πιο συγκεκριμένα όμως οι έφηβοι οι οποίοι παρασύρονται εύκολα και είναι αρκετά ευάλωτοι σε αυτή την ηλικία να οδηγούνται στον εθισμό καταλήγοντας έτσι τις περισσότερες φορές σε μια αδιέξοδο Αρχίζοντας θα λέγαμε πως οι αιτίες για τις οποίες οι νέοι εθίζονται είναι πολλοί και διάφοροι. Αρχικά κατά την περίοδο της εφηβείας τα παιδιά κυριεύονται από το αίσθημα της περιέργιας που τους ωθεί όλο και πιο πολύ στην ανακάλυψη καινούργιων πραγμάτων. Όπως είναι γνωστό βέβαια ο άνθρωπος ήταν και θα είναι πάντα φιλοπερίεργος και τα περίεργα φαινόμενα του προκαλούν το ενδιαφέρον. Επιπλέον ένα ακόμη αίτιο είναι η επιθυμία τους να γνωρίσουν το μέλλον. Οι νέοι είναι ανασφαλείς για αυτό τον λόγο λοιπόν καταφεύγουν σε μάγους και χαρτορίχτρες με σκοπό να μάθουν πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα στην ζωή τους. Ο άνθρωπος αισθάνεται ανασφαλείς,νιώθει το κενό και προσπαθεί να το γεμίσει με τέτοια είδη μαγείας. Και τρίτον από αφέλεια γιατί όπως είπαμε και προηγουμένως οι έφηβοι παρασύρονται εύκολα από τους ανθρώπους που τους περιβάλλουν Όπως είναι φυσικό οι συνέπειες στη ζωή των νέων οι οποίοι είναι εξαρτημένοι από τέτοιου είδους ψυχολογικούς εξαναγκασμούς είναι τραγικές. Ξεκινούν με την ελπίδα πως θα λύσουν τα προβλήματά τους αλλά στο τέλος όχι μόνο δεν τα λύνουν αλλά καταλήγουν σε αδιέξοδο,σε μαρασμό αλλά και σε ψυχική και οικονομική εξουθένωση. Ταυτόχρονα προκαλούνται ανεπανόρθωτες βλάβες στην αυτοεκτίμηση των νέων. Έτσι με αυτόν τον τρόπο δυσκολεύονται να εμπιστευτούν ξανά και αυτή η περιπέτεια τους αφήνει σημάδια τα οποία θα διαρκέσουν πάρα πολύ χρόνο μέχρι να θεραπευτούν. Συνεχίζοντας παρατηρούμε πως τα κρούσματα της ψυχικής υποβολής είναι λιγότερα ή περισσότερα ανάλογα με την θρησκεία και τις παραδόσεις κάθε χώρας . Για παράδειγμα σε χώρες που το θρήσκευμα είναι η ορθοδοξία, η εκκλησία απαγορεύει τα μαγικά,επειδή σύμφωνα με αυτή οδηγούν τόσο εκείνους που τα χρησιμοποιούν όσο και εκείνους που τα ζητούν στην προσκύνηση και στην λατρεία των δαιμόνων,γι' αυτό και αποτελούν μεγάλο αμάρτημα. Η θρησκεία στις συγκεκριμένες χώρες υποστηρίζει πως η μαγεία,τα μέντιουμ δεν είναι απλά πταίσματα αλλά άρνηση από το Θεό συνεπώς εκεί παρατηρούνται λιγότερα κρούσματα στις συγκεκριμένες περιοχές. Σε χώρες όμως που το θρήσκευμα είναι διαφορετικό όλα αυτά επιτρέπονται. Τέλος σημαντικό ρόλο στο ποσοστό εθισμού παίζει και το μορφωτικό,πολιτιστικό καθώς και το κοινωνικό επίπεδο κάθε χώρας αλλά και κάθε ανθρώπου. Στις πιο πολλές υποανάπτυχτες χώρες όπου οι νέοι ζούνε σε άθλιες συνθήκες και υπάρχει έλλειψη μόρφωσης και σαφώς τα ποσοστά εθισμού είναι υψηλότερα από αυτά των πόλεων διότι εκεί τα παιδιά έχουν την δυνατότητα να ενημερωθούν πάνω σε τέτοια θέματα. Τελειώνοντας λοιπόν θα λέγαμε πως η ψυχική υποβολή είναι ένας αόρατος αλλά και ταυτόχρονα επικίνδυνος σύντροφος του ανθρώπου που για να τον αντιμετωπίσεις θα πρέπει να παλέψεις μη αφήνοντάς τον να σε νικήσει.

«Ψωνίζω άρα υπάρχω»

μαθ: Γιουλιντα Γκιελοσι

ΨΩΝΙΖΩ ΑΡΑ ΖΩ Μη θεωρήσεις αυτό το άρθρο ανεπίκαιρο, λόγω της οικονομικής κρίσης. Ο εθισμός στα ψώνια δεν έχει σχέση με τα ποσά που ξοδεύεις αλλά με τον ψυχαναγκασμό σου να αγοράσεις ακόμα και φθηνά μικροπράγματα. Οι ψυχολόγοι τους ονομάζουν "ψυχαναγκαστικούς καταναλωτές". Είναι οι άνθρωποι που έχουν μανία να αγοράζουν συνεχώς καινούργια πράγματα, ακόμα κι αν δεν τα χρειάζονται ή ακόμα κι αν τα οικονομικά τους δεν το επιτρέπουν (χωρίς να βρεθούν χρεωμένοι). Όπως συμβαίνει με κάθε εθισμό, πίσω από αυτή τη συμπεριφορά κρύβονται άλλα ζητήματα: κυρίως η ανακούφιση από αρνητικά συναισθήματα αλλά και η ανάγκη να πλησιάσεις το φανταστικό ιδανικό σου (έστω και λίγο) για να πάρεις μια πρόσκαιρη ικανοποίηση. Και αυτό δεν γίνεται καθόλου τυχαία, αφού όταν ψωνίζεις ο εγκέφαλός σου απελευθερώνει ντοπαμίνη, τον ίδιο νευροδιαβιβαστή δηλαδή που απελευθερώνεται κατά τη διάρκεια του σεξ και της κατανάλωσης κοκαΐνης.

Αναρωτιέσαι αν είσαι ψυχαναγκαστικός καταναλωτής; Για σκέψου μήπως...

1. Έχεις πολλά ρούχα ή αντικείμενα που δεν έχεις βγάλει ακόμα από τη συσκευασία τους Δεν μιλάμε για το πουλόβερ που σου χάρισε η θεία σου πέρυσι τα Χριστούγεννα και δεν σου άρεσε καθόλου, αλλά για αντικείμενα που μόνος σου επέλεξες να αγοράσεις, τα οποία τελικά αντί να τα χρησιμοποιήσεις, τα παράτησες απλώς στην ντουλάπα ή στα ράφια σου.

2. Αγοράζεις συχνά πράγματα που δεν χρειάζεσαι

Έχεις ήδη τρεις θήκες για το iPοd σου, αλλά θέλεις άλλη μία. Και δεν φτάνει μόνο αυτό: τη σκέφτεσαι συνεχώς μέχρι να την αποκτήσεις. Το ίδιο μπορεί να συμβεί με τα παπούτσια και οτιδήποτε άλλο φαντάζεσαι.

3. Μια διαφωνία ή η κακή σου διάθεση σε κάνει τα τρέξεις στα μαγαζιά για ψώνια Όποτε έχεις τις "μαύρες" σου ή νιώθεις συναισθηματικό κενό, πηγαίνεις στα μαγαζιά για να νιώσεις καλύτερα.

4. Είσαι σε υπερένταση όταν ψωνίζεις Λόγω της ντοπαμίνης που απελευθερώνει ο οργανισμός σου όταν ψωνίζεις, νιώθεις ευφορία αλλά και υπερένταση. Και αυτή η αίσθηση είναι εθιστική.

5. Μετά τις αγορές σου νιώθεις τύψεις Μέσα σου ξέρεις ότι δεν έκανες καλά που αγόρασες (άλλο ένα) μπλουζάκι, βραχιόλι, καπέλο, οτιδήποτε. Δεν έχει σημασία πόσο ακριβό ήταν αυτό που αγόρασες.

6. Προσπαθείς να κρύψεις τις (κακές) αγοραστικές σου συνήθειες Όταν ψωνίζεις κοιτάζεις συνεχώς γύρω σου, γιατί δεν θέλει να σε δει κάποιος γνωστός. Και όταν γυρίσεις σπίτι κρύβεις τις σακούλες με τα ψώνια για να μην τις δει κανείς.

7. Νιώθεις άγχος τις μέρες που δεν ψωνίζεις Όπως συμβαίνει με κάθε εθισμό, όταν δεν ψωνίζεις νιώθεις άγχος και έχεις την αίσθηση ότι κάτι σου λείπει. Αντιμετώπισέ το  Βρες μια νέα δραστηριότητα που θα αποσπά το μυαλό σου από τα ψώνια. Γυμνάσου, πήγαινε μια βόλτα (όχι στα μαγαζιά), άκου μουσική, δες μια ταινία. Όχι όμως αυτή...

 -Προσπάθησε να αναγνωρίσεις τι σου προκαλεί την παρόρμηση να ψωνίσεις. Τι έγινε πριν νιώσεις την παρόρμηση να αγοράσεις; Τι σκέφτηκες;  Κράτα τον εαυτό σου μακριά από πειρασμούς, αφού δεν μπορείς να τον ελέγξεις. Μην βγαίνεις για βόλτα στις βιτρίνες, μην πηγαίνεις στο αγαπημένο σου κατάστημα.

 Πάρε μαζί σου μόνο όσα μετρητά θα χρειαστείς και άσε την πιστωτική κάρτα στο σπίτι.  Φτιάξε μια λίστα με τα πράγματα που θέλεις να αγοράσεις και μείνε σε αυτή.

- Αν δεν τα καταφέρνεις μόνος σου, ζήτα βοήθεια. Είναι σημαντικό να απαλλαγείς από τον εθισμό σου. Και μπορείς να το κάνεις.

Εφηβεία και εξαρτήσεις-Ερωτηματολόγιο Μέσα από την έρευνα που πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της ερευνητικής εργασίας για τις εξαρτήσεις των νέων σε συνολικό δείγμα 120 εφήβων που το μεγαλύτερο ποσοστό δήλωσε ότι ανήκει σε πυρηνική οικογένεια ,ηλικίας 12-18 βγάλαμε τα εξής συμπεράσματα .Αρχικά στην ερώτηση για το αν γνωρίζουν τη διαφορά ανάμεσα στον εθισμό και στην εξάρτηση ,το 46,6 % απάντησε θετικά ενώ το 53,4% αρνητικά .Έπειτα στην ερώτηση για το αν ένιωσαν εθισμένοι σε κάποια δραστηριότητα ή ουσία το μεγαλύτερο ποσοστό απάντησε θετικά .Τα υψηλότερα ποσοστά εντοπίστηκαν στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και το διαδίκτυο με ποσοστό 21,7% και ακολουθούν τα κινητά και το φαγητό. Τα μικρότερα ποσοστά σημειώθηκαν στα ναρκωτικά και τα ψυχοφάρμακα .Συμπεραίνουμε λοιπόν πως σημαντικός παράγοντας για τη διαμόρφωση αυτών των ποσοστών είναι η κοινωνική και πολιτισμική κατάσταση .Η χρήση Η/Υ είναι ευρέως διαδεδομένη σε όλους τους εφήβους και πλέον θεωρείται μέρος της καθημερινής τους ζωής.Οι νέοι κοινωνικοποιούνται μέσω της συμμετοχής τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.Ασχολούνται καθημερινά αρκετές ώρες με αποτέλεσμα να ζουν απομονωμένοι από τα άλλα μέλη της οικογένειας και της κοινωνίας ευρύτερα και έτσι οδηγούνται στον εθισμό .Τα ναρκωτικά και τα ψυχοφάρμακα ωστόσο θεωρούνται πιο ακραίες καταστάσεις και όχι τόσο διαδεδομένες .Στη συνέχεια ,οι νέοι ρωτήθηκαν για το αν υπάρχει κάποιος από το συγγενικό,φιλικό περιβάλλον που είναι εθισμένος ή εξαρτημένος και το 51,7% απάντησε όχι ενώ με μικρή διαφορά το 48,3 % ναι. Το μεγαλύτερο ποσοστό εντοπίστηκε στα τσιγάρα ενώ το μικρότερο στα ψυχοφάρμακα.Τα ποσοστά αυτά προέκυψαν καθώς τα τσιγάρα είναι μια ευρέως γνωστή συνήθεια με μικρό κόστος που προσδίδει ένα αίσθημα ευχαρίστησης στους χρήστες με αποτέλεσμα όλο και περισσότερα άτομα διαφόρων ηλικιών να το υιοθετούν .Επιπλέον οι νέοι απάντησαν στην ερώτηση για το αν πιστεύουν ότι αλλάζει η συμπεριφορά ενός εξαρτημένου ατόμου, το μεγαλύτερο ποσοστό απάντησε καταφατικά.Αυτό συμβαίνει καθώς ο οργανισμός του εξαρτημένου ατόμου έχει συνηθίσει στη λήψη της συγκεκριμένης ουσίας ή στην συγκεκριμένη δραστηριότητα με αποτέλεσμα όταν δεν έχει την δυνατότητα να την αποκτήσει ή να την πραγματοποιήσει αντίστοιχα,το αίσθημα της στέρησης να αυξάνεται και να έχει συνήθως βίαιες συπεριφορές. Οι περισσότεροι έφηβοι επίσης πιστεύουν ότι οι σημαντικότεροι παράγοντες που οδηγούν στην εξάρτηση είναι οι ψυχολογικοί ενώ το μικρότερο ποσοστό εντοπίστηκε στους γενετικούς.Οι ψυχολογικοί παράγοντες αυτοί διαμορφώνονται κυρίως από την σημερινή κοινωνική κατάσταση .Το άγχος,η πίεση,το καθημερινό στρες ,οι υποχρεώσεις της καθημερινότητας ,η απομόνωση που βιώνει το άτομο και το κλείσιμο στον εαυτό του αποτελούν τους κυριότερους ψυχολογικούς παράγοντες .Τέλος στην ερώτηση για το αν ένα εξαρτημένο άτομο μπορεί να απεξαρτηθεί μόνο του ή με τη βοήθεια κάποιου ειδικού το μεγαλύτερο ποσοστό απάντησε καταφατικά ενώ πολύ μικρότερο ποσοστό αρνητικά.Οι περισσότεροι νέοι απάντησαν θετικά καθώς στη σημερινή εποχή η απεξάρτηση από οποιαδήποτε ουσία ή δραστηριότητα μπορεί να επιτευχθεί ομαλότερα με τη βοήθεια ειδικών κλινικών και με την εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων .

EΦΗΒΕΙΑ ΚΑΙ ΕΞΑΡΤΗΣΕΙΣ ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΑΘΗΤΗ

ΕΙΔΟΣ ΕΞΑΤΗΣΗΣ

1. Αγγελακοπούλου Αλεξάνδρα

Νικοτίνη

2. Αγγελακοπούλου Ευανθία

Αλκοόλ

3.Αθανασίου Αθανάσιος

Ναρκωτικά

4.Αλαφροπάτη Κωνσταντίνα

Αναβολικά

5.Αλεξανδρή Χριστίνα

Αθλητισμός

6.Αναστασίου Μαρία-Παρασκευή

Καφεΐνη

7.Αργυρόπουλος Αθανάσιος

Φάρμακα

8.Βλάχου Αικατερίνη

Σεξ

9.Γαλανής Ιωάννης

Κινητά τηλέφωνα

10.Γεωργίου Ευθύμιος

Τηλεόραση

11.Γεωργοσοπούλου Σωτηρία

Συναισθηματικοί εθισμοί

12.Γκιελόσι Γιουλίντα

Ψώνια

13.Γκογκόνη Ελπινίκη

Πτητικές ουσίες

14.Δερνίκα Γερασιμούλα-Παρασκεύη

Τζόγος

15.Δρίβας Δημήτρης

Υπερκαταναλωτισμός

16.Επισκόπου Ιωάννα

Ψυχική υποβολή

17. Επισκόπου Παναγιώτα

Υπολογιστές-διαδίκτυο

18.Ευθυμιάδη Σωτηρία

Σοκολάτα

19.Ευθυμίου Χρυσάνθη

Στρες

20.Ζαμπέλης Βασίλειος

Φαγητό

Υπεύθυνοι καθηγητές: Αργυρόπουλος Ανδρέας, Λάμπρου Μαρία