ΕΞΙΧΝΙΑΣΗ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ -ΑΝΘΡΩΠΟΚΤΟΝΙΩΝ

ΕΞΙΧΝΙΑΣΗ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΟΚΤΟΝΙΩΝ

3ο ΛΥΚΕΙΟ ΛΑΜΙΑΣ 2012-2013 ΤΜΗΜΑ : Β1

ΟΜΑΔΕΣ ΟΜΑΔΑ Α’ (Εισαγωγή, Χημεία, Ιατρική, Ερωτηματολόγια) Αυγίκου Γεωργία Αφράτογλου Σάββας Βάρσου Δάφνη Βλάχου Δήμητρα Δράκος Κώστας ΟΜΑΔΑ B’ (Μαθηματικά, Αριθμός φ) Αλεξανδρής Σπύρος Αλογάρης Γιώργος Γεωργούσης Βαγγέλης Δημητρίου Θωμάς Ζιάκας Ηλίας ΟΜΑΔΑ Γ’ (Φιλοσοφικές σχολές, Φυσική, GPS) Bέττας Περικλής Ζαρκάδα Αγαθή Ζιάκα Εβελίνα Ζήσιμος Θανάσης ΟΜΑΔΑ Δ’ (Πρόλογος, Αστρονομία, Ερωτηματολόγια) Γεωργούση Ιωάννα Γλωσσοπούλου Έλενα Γρίβα Ειρήνη Δημητροπούλου Μάγδα ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΚΑΘΗΓΗΤΡΙΕΣ Παπαγεωργίου Ιωάννα ΠΕ0401 Παπαστεργίου Όλγα ΠΕ10 1

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Ομάδες Μαθητών………………………………………….. Σελ. 01 Περιεχόμενα………………………………………………... Σελ. ο2 Εισαγωγή………………………………………………….... Σελ. 03 Κατηγορίες εγκλημάτων (Ομάδα Α’)…………………….. Σελ. 05 Αίτια που ωθούν σε εγκληματικές ενέργειες……………. Σελ. 06 Ενέργειες για καταπολέμηση εγκληματικότητας……….. Σελ. 07 Ακραία φαινόμενα εγκληματικότητας…………………... Σελ. 07 Ανακριτική (Ομάδα Β’)…………………………………….. Σελ. 13 Ιατροδικαστική……………………………………………... Σελ. 16 Ιστορία των δακτυλικών αποτυπωμάτων (Ομάδα Γ’)….. Σελ. 18 Πώς αποτυπώνονται τα δακτυλικά αποτυπώματα; .. …. Σελ. 24 Ταυτοποίηση δακτυλικών αποτυπωμάτων……………... Σελ. 24 Νέοι μέθοδοι εξιχνίασης εγκλημάτων…………………... . Σελ. 25 Η συμβολή της γενετικής στην εξιχνίαση εγκλημάτων (Ομάδα Δ’)…………………………………………………………….Σελ. 28 Εγκλήματα που δεν εξιχνιάστηκαν ποτέ …………… ….. Σελ. 34 Επίλογος……………………………………………………. Σελ. 39 Βιβλιογραφία………………………………………………. Σελ. 40

2

Η έναρξη της 10ετίας του 1990 καθορίζεται από σημαντικά ιστορικά γεγονότα, με αιχμή την ανατροπή των σοσιαλιστικών καθεστώτων, την προσωρινή υποχώρηση των κατακτήσεων του σοσιαλισμού παγκόσμια, την ένταση της επιθετικότητας του ιμπεριαλισμού, τη διάλυση ή το διαμελισμό κρατών, την αύξηση της φτώχειας, τη ραγδαία εξάπλωση της μετανάστευσης για οικονομικούς ή πολιτικούς λόγους. Ο συνδυασμός αυτών των παραγόντων με την παράλληλη υποχώρηση των αγωνιστικών και συλλογικών αξιών έναντι της ατομικότητας και του ανταγωνισμού για το κέρδος είχε σαν αναγκαίο αποτέλεσμα την αύξηση της εγκληματικότητας, είτε αυτή εκδηλώνεται σε ατομικό επίπεδο είτε σε επίπεδο οργανωμένου εγκλήματος είτε σε εθνικό είτε σε διεθνές επίπεδο. Το φαινόμενο αυτό, που -ακόμα περισσότερο στις ημέρες μας- δεν αφήνει αδιάφορους τους κάθε λογής επιστήμονες, γίνεται αντικείμενο προσέγγισης μέσα από μια μεταφυσική, αποσπασματική, αλλά κυρίως (κεφαλαιοκρατική) ταξική αντίληψη περί δικαίου, κράτους δικαίου, νομιμότητας, περί εγκληματικής προσωπικότητας, τιμωρίας και πάντα μέσα από μια εσφαλμένη μεθοδολογία αναζήτησης των αιτίων του, όπου προτάσσεται η ανάδειξη των βιολογικών παραγόντων, απέναντι στους κοινωνικούς, ως κύριων αιτίων της εγκληματικότητας. Αυτός ακριβώς ο προσανατολισμός ενός κοινωνικού φαινόμενου δημιούργησε την αναγκαιότητα του συγκεκριμένου άρθρου. Φυσικά, το θέμα αυτό καθ’ αυτό απαιτεί εκτεταμένη μελέτη. Ομως, λόγω της -για αντικειμενικούς λόγους- καθορισμένης έκτασης των άρθρων της έκδοσης, δεν υπάρχουν περιθώρια πλήρους ανάπτυξης και άρα θα επιχειρηθεί μια εκτεταμένη περίληψη της κατά το δυνατό σφαιρικής θεώρησης ενός τόσο σύνθετου και πολύπλοκου θέματος. Θα επιχειρηθεί μια περιληπτική ανάλυση με σκοπό να αποδειχθεί η κοινωνική ρίζα των παραγόντων που κατατείνουν στη γέννηση και ανάπτυξη του φαινομένου της εγκληματικότητας. Ακόμα θα γίνει προσπάθεια να αποκαλυφθεί η σκοπιμότητα της 3

βιολογικής προσέγγισης, η οποία γίνεται ιδεολογικοπολιτικό όπλο της αντίδρασης, προκειμένου να συγκαλύπτονταιή να διαστρεβλώνονται οι πολιτικο-οικονομικοκοινωνικοί όροι δημιουργίας, ανάπτυξης και έντασης της εγκληματικότητας και η απόκρυψη των ταξικών αντιθέσεων αλλά και της ταξικής πάλης ως μοχλού εξέλιξης της κοινωνίας.

4

Α’ ΟΜΑΔΑ ΑΥΓΙΚΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΒΕΤΤΑΣ ΒΑΡΣΟΥ ΔΑΦΝΗ ΒΛΑΧΟΥ ΔΗΜΗΤΡΑ ΖΗΣΙΜΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ

5

ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ -

-

Εγκλήματα βίας κατά προσώπου ( περιλαμβάνονται οι φόνοι , οι βιασμοί , οι σωματικές βλάβες ) Εγκλήματα << χωρίς θύμα >> ( χρήση απαγορευμένων τοξικών ουσιών , επαιτεία , οδικές παραβάσεις , πορνεία ) Εγκλήματα κατά της περιουσίας ( κλοπές , ληστείες , φθορές και οικονομική εγκληματικότητα , μέρος της οποίας είναι αυτά που στην βιβλιογραφία αναφέρονται ως εγκλήματα του λευκού κολάρου ) Απάτη Γενοκτονίες Διαφθορά Εγκλήματα κατά τιμής Λαθρεμπόριο Αεροπειρατεία Αισχροκέρδεια Αυτόφωρο έγκλημα Βία Βανδαλισμός Διαρκές έγκλημα Εθνοκάθαρση Εκπαραθύρωση Λυντσάρισμα Προδοσία Φοροδιαφυγή Συκοφαντική δυσφήμηση

6

AITIA ΠΟΥ ΩΘΟΥΝ ΣΕ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ - Οικονομικά συμφέροντα και τάση για εύκολο, γρήγορο πλουτισμό (τα εγκλήματα γίνονται πηγή εσόδων: εμπόριο λευκού θανάτου, εμπόριο λευκής σαρκός, λαθρεμπόριο κτλ.), - υπερκαταναλωτισμός, υλιστικά πρότυπα, άνιση κατανομή υλικών αγαθών ανάμεσα στα κράτη και δημιουργία ανταγωνιστικών τάσεων, επιθυμία των ισχυρών να επιβληθούν στους αδύναμους λαούς και να καθορίσουν τις τύχες του, ανεργία, φτώχεια, οι άνθρωποι ζουν μέσα στην κοινωνία, η οποία λειτουργεί ως πρότυπο γι' αυτούς άρα μαθαίνουν κανόνες συμπεριφοράς, ανάλογα με τα ιδανικά που επικρατούν σ' αυτή και κινούνται με βάση αυτά, ανηθικότητα, - έλλειψη πίστης σε θεσμούς, ιδανικά κι αξίες, αστυφιλία, συνωστισμός, ο σύγχρονος τρόπος ζωής, το άγχος, η ανασφάλεια κι η αδιαφορία στις μεγάλες αστικές περιοχές οδηγούν στην εγκληματικότητα που συχνά λειτουργεί ως τρόπος εκτόνωσης, ο ανταγωνισμός των ανθρωπίνων σχέσεων προκάλεσε την αποξένωση, τη μοναξιά, την έλλειψη επικοινωνίας, τον ατομικισμό και τη μη συμμετοχή στα κοινά, - κρίση του θεσμού της οικογένειας, λανθασμένη ανατροφή των παιδιών, μεγάλες προσδοκίες και καταπίεση που προέρχεται απ' την οικογένεια, το περιβάλλον, το σχολείο κ.α., - χαμηλό πνευματικό επίπεδο, τεχνοκρατική παιδεία, τεχνολογική, βιομηχανική ανάπτυξη, - τα Μ.Μ.Ε. οξύνουν το πρόβλημα, κυρίως με την προβολή σκηνών βίας και την ηρωοποίηση αυτής, μιμητισμός, έλλειψη αξιοκρατίας και δικαιοσύνης, κοινωνική ανισότητα, ψυχολογικά τραύματα, τραυματικές εμπειρίες, συμπλέγματα κατωτερότητας, εκδικητικότητα, φανατισμός (ιδεολογικός, θρησκευτικός, πολιτικός κ.α.), μίσος, βεντέτες, χαλαροί νόμοι, ελλιπής αστυνόμευση, - ανεκτικότητα της ελεύθερης δημοκρατικής εποχής μας, που ενθαρρύνει τα αντικοινωνικά πρότυπα και αυτούς που τα προκαλούν, αντιδραστικός, παρορμητικός, ανταγωνιστικός, με τάσεις αμφισβήτησης ο χαρακτήρας των νέων, τα προβλήματα της κοινωνίας έχουν αντίκτυπο στα μέλη της, τα οποία επηρεάζονται παράλληλα απ' τις μάστιγες της εποχής (π.χ. ναρκωτικά, χουλιγκανισμός κ.α.). Από την οικονομική κατάσταση, την ανεργία, την οικογενειακή κατάσταση, τους χαλαρούς νόμους, την παιδεία που δε διαπαιδαγωγεί σωστά, το περιθώριο (η κοινωνία περιθωριοποιεί ορισμένα άτομα, μ' αποτέλεσμα αυτά να δρουν εκδικητικά προς αυτή μ' εκδηλώσεις βίας), την πολιτική κατάσταση, το πνευματικό και βιοτικό επίπεδο.

7

ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΓΙΑ ΚΑΤΑΠΟΛΕΜΗΣΗ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Αξιοκρατία, κοινωνική ισότητα, δικαιοσύνη, απόκτηση ηθικών αξιών, ιδανικών, σωστών προτύπων, αναθεώρηση των σημερινών πολιτικών κι οικονομικών δομών και προσαρμογή τους στη νέα μορφή κοινωνίας, - λήψη μέτρων για την αποκέντρωση με την παροχή κινήτρων απ' το κράτος, αντιμετώπιση της ανεργίας με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, - ουσιαστική ανθρώπινη επικοινωνία, σωστή καθοδήγηση απ' τους επίσημους φορείς κοινωνικοποίησης (π.χ. πνευματικοί άνθρωποι, εκκλησία κ.α.), - ορθή διαπαιδαγώγηση των νέων μέσα στην οικογένεια και συνέχεια στο σχολείο (ανθρωπιστική παιδεία), σωστή εκμετάλλευση ελεύθερου χρόνου, ώστε να διοχετευθεί η ενεργητικότητα κι ο δυναμισμός των νέων σε κάτι δημιουργικό - ίδρυση αθλητικών συλλόγων, κέντρων νεότητας, βιβλιοθηκών, καλλιτεχνικών και μουσικών εργαστηρίων, καταπολέμηση του μιμητισμού και της ξενομανίας, δραστική αντιμετώπιση των ναρκωτικών, - αντίσταση απέναντι στο φανατισμό και το δογματισμό, όχι καταστολή της βίας με βία, αλλά με γόνιμο διάλογο κι επικοινωνία, η κοινωνία οφείλει να μην καταδικάζει όσους παρανομούν, να μην τους περιθωριοποιεί, αλλά ν' αφήνει τη δυνατότητα μεταμέλειας, να δείχνει κατανόηση, να τους παρέχει ευκαιρίες, προσεκτική απονομή της δικαιοσύνης, θέσπιση κατάλληλων νόμων, επαρκής αστυνόμευση, παραδειγματικός ο χαρακτήρας της ποινής, όχι εκδικητικός, ειδικευμένο προσωπικό (ψυχολόγοι, κοινωνιολόγοι φυλακισμένων, διεθνής συνεννόηση και καταπολέμηση της βίας και επίπεδα. για την σε όλα τα στα σωφρονιστικά ιδρύματα κ.α.), επανένταξη των πρώην προγραμματισμός της εγκληματικότητας

ΑΚΡΑΙΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑΣ 1. ΞΕΚΛΗΡΙΣΕ ΟΛΗ ΤΗΝ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ ΤΟΥ Η ανατριχιαστική ιστορία του 24χρονου φοιτητή Νομικής από την Καβάλα Θεόφιλου Σεχίδη είχε κάνει τον γύρο του κόσμου. Ήταν Αύγουστος του 1996, όταν αποκαλύφθηκε ότι ο νεαρός είχε δολοφονήσει τον 55χρονο πατέρα του Δημήτρη, την 50χρονη μητέρα του Ελένη, την 32χρονη αδελφή του Ερμιόνη, την 75χρονη γιαγιά του Ερμιόνη και τον θείο του Βασίλη, 57 χρόνων. Η πενταπλή δολοφονία είχε διαπραχθεί στις 19 και 20 Μαΐου 1996. Ο Σεχίδης δολοφόνησε τα μέλη της οικογένειάς του, στη συνέχεια τεμάχισε τα πτώματά τους, τα τοποθέτησε σε πλαστικές σακούλες και τα μετέφερε με το αυτοκίνητό του με φεριμπόουτ στην Καβάλα, όπου τα εξαφάνισε στο σκουπιδότοπο της Νέας Κάρβαλης. "Τους ξέκανα πριν με ξεκάνουν", είχε πει τότε στους αστυνομικούς. " Tους σκότωσα, γιατί δεν μου αποκάλυπταν ποια ήταν η πραγματική μου μητέρα", δήλωσε στο δικαστήριο, που τον καταδίκασε πέντε φορές ισόβια. Κυνικός μέχρι την τελευταία στιγμή της ανάκρισης, εξέπληξε μέχρι και τους αστυνομικούς με την ψυχρότητα με την οποία αντιμετώπιζε όσα έκανε. "Τι ήταν η πέμπτη, αφού είχαν σκοτώσει τους τέσσερις", είχε πει για τη γιαγιά του.

8

2. ΤΗΝ ΕΚΑΨΑΝ ΓΙΑ ΤΑ ΧΡΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Ένα "σατανικό ζευγάρι" ελλήνων μεταναστών στη Γερμανία έστησε ολόκληρη φρικιαστική επιχείρηση, παίρνοντας την ιδέα από... αστυνομική ταινία. Παραπλάνησαν την 39χρονη Σκοπιανή Βιολέτα Βελιανόφσκα ότι ήθελαν να την απασχολήσουν στο εστιατόριό τους στη Γερμανία και την επιβίβασαν στο αυτοκίνητό τους. Το Νοέμβριο του 2003, στην εθνική οδό Έδεσσας - Φλώρινας, αφού την υπνώτισαν, έβαλαν φωτιά και την έκαψαν ζωντανή, μπροστά στα μάτια του 1χρονου γιου τους. Στη συνέχεια ο βασικός κατηγορούμενος Νικόλαος Γκεσόπουλος υποστήριξε στην αστυνομία ότι η νεκρή ήταν η σύζυγός του, που έπεσε θύμα τροχαίου, "αναγνώρισε" μάλιστα στο νεκροτομείο το πτώμα της τόσο ο ίδιος όσο και ο γιος του. Σκοπός τους κατηγορήθηκαν ότι ήταν να εισπράξουν 1.500.000 ευρώ, ποσό για το οποίο είχε ασφαλιστεί η σύζυγός του, Μαρία Γκεσοπούλου, η οποία μετά το στυγερό έγκλημα κρύφτηκε στο πατρικό σπίτι της οικογένειας στους Λόφους της Φλώρινας. Το έγκλημα αποκαλύφτηκε από τον ίδιο τον Γκεσόπουλο, ο οποίος από τη φωτιά που έβαλε κάηκε στο χέρι και στη συνέχεια ομολόγησε, επιρρίπτοντας τις ευθύνες του σατανικού σχεδίου στη γυναίκα του. Και οι δύο καταδικάστηκαν και είναι στη φυλακή.

3. ΑΓΡΙΑ ΔΟΛΟΦΟΝΙΑ ΣΤΟ ΕΝΕΧΥΡΟΔΑΝΕΙΣΤΗΡΙΟ "Μετά τη δεύτερη μαχαιριά, δεν μπορούσα να καταλάβω τι έκανα, με είχε πιάσει αμόκ". Ο βασικός κατηγορούμενος για τη δολοφονία της 26χρονης Λευκοθέας Τσενικίδου ομολόγησε με κυνικό τρόπο τη δολοφονία της νεαρής, που εξιχνιάστηκε σχεδόν δύο χρόνια μετά την τέλεσή της, το βράδυ της 22ας Φεβρουαρίου 2002. Η 26χρονη βρέθηκε με 19 μαχαιριές, κυρίως στο λαιμό και στο υπόλοιπο σώμα της, μέσα στο ενεχυροδανειστήριο του πατέρα της, στον ημιώροφο της πολυκατοικίας στην οδό Εγνατία 12, στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Η υπόθεση είχε συγκλονίσει το πανελλήνιο για την πρωτοφανή αγριότητα του εγκλήματος. Το κίνητρο των δύο δραστών ήταν η ληστεία, όπως αποκαλύφτηκε μετά τη σύλληψή τους, αφού εντοπίστηκαν τα στοιχεία ταυτότητάς τους από ένα δακτυλικό αποτύπωμα που άφησαν στη γυάλινη πόρτα του καταστήματος. Οι ίδιοι ομολόγησαν πως έπεισαν την κοπέλα να ανοίξει στην ασφαλισμένη πόρτα του καταστήματος, προσποιούμενοι τους πελάτες. Ωστόσο, αρχικά εξετάστηκε το ενδεχόμενο το κίνητρο των δραστών να ήταν άλλο και ειδικά να πρόκειται για ψυχοπαθή δολοφόνο.

4. ΤΕΜΑΧΙΣΕ ΤΗΝ ΕΓΚΥΟ ΓΥΝΑΙΚΑ ΤΟΥ Έγκυος στον όγδοο μήνα της ήταν η 25χρονη Ουκρανή Ελένα Σατούλοβα, που δολοφονήθηκε από τον 24χρονο γεωργιανό σύντροφό της Χριστοφόρ Παρασκευόφ το Δεκέμβριο του 2004 στους Αμπελόκηπους Θεσσαλονίκης. Ένας οικογενειακός καβγάς ήταν αρκετός για τον Γεωργιανό να σφάξει την άτυχη γυναίκα μέσα στο διαμέρισμά τους. Στη συνέχεια τεμάχισε το πτώμα, κόβοντας το κεφάλι και τα χέρια της, τα οποία πέταξε στον Αλιάκμονα και μέχρι σήμερα δεν 9

έχουν βρεθεί. Στόχος του ήταν να εξαφανίσει καθετί αναγνωρίσιμο (δακτυλικά αποτυπώματα και πρόσωπο), για να μη βρεθούν ποτέ τα στοιχεία ταυτότητας του θύματος. Το υπόλοιπο σώμα, που μετέφερε μέσα σε σακούλες σκουπιδιών, πέταξε σε χωματερή του Αιγινίου Πιερίας, όπου το βρήκαν τυχαία δύο Ρουμάνοι που έμεναν κοντά και ειδοποίησαν την αστυνομία. Ο αλλοδαπός εντοπίστηκε και συνελήφθη, καθώς συγγενείς του που έμεναν στην Κατερίνη αποκάλυψαν τη σχέση του με την 25χρονη. Ο ίδιος ομολόγησε αποκαλύπτοντας ότι κίνητρο του εγκλήματος ήταν μια διαφωνία που είχε με τη σύντροφό του.

5. ΑΝΑΖΗΤΟΥΣΕ ΣΤΑ ΚΑΝΑΛΙΑ ΤΟ ΘΥΜΑ ΤΟΥ "Ήταν ο μεγάλος έρωτας της ζωής μου. Όταν μου είπε πως θα χωρίζαμε, λίγες ημέρες πριν παντρευτούμε, έχασα τη γη κάτω από τα πόδια μου", είχε πει ο 23χρονος Γιώργος Σκιαδόπουλος, ο ναυτικός που δολοφόνησε την 30χρονη Ελληνοαμερικανίδα Τζούλι Μαρί Σκάλι. Στις 8 Ιανουαρίου 1999 ο Σκιαδόπουλος στραγγάλισε το πρώην μοντέλο, έκοψε το κεφάλι, έβαλε το σώμα σε μια βαλίτσα και το πέταξε σε λίμνη της Καβάλας. Έκοψε το κεφάλι της αρραβωνιαστικιάς του με πριόνι, επειδή δεν χωρούσε στη βαλίτσα, και το πέταξε για να μη βρεθεί ποτέ. Χαρακτηριστικό του σφοδρού έρωτα που έτρεφε για την Αμερικανίδα ήταν, σύμφωνα με τον ίδιο, το γεγονός ότι παράτησε την καριέρα του, για να εξασκήσει το επάγγελμα του οδηγού ταξί, ώστε να είναι συνεχώς κοντά της.

Eπί 18 μέρες ο μηχανικός του εμπορικού ναυτικού προσπαθούσε να κρύψει το φοβερό του έγκλημα. Μάλιστα, έβγαινε τότε στα τηλεοπτικά κανάλια από το κέντρο της Αθήνας και εκλιπαρούσε να τον βοηθήσουν να βρεθεί η σύντροφός του.

6. ΟΙ ΣΑΤΑΝΙΣΤΕΣ ΤΗΣ ΠΑΛΛΗΝΗΣ Ήταν παραμονές Πρωτοχρονιάς του έτους 1994, όταν αποκαλύφθηκε η υπόθεση των "σατανιστών της Παλλήνης", που συγκλόνισε το πανελλήνιο. Η "σατανική τριάδα", στις αρχές της δεκαετίας του 90, κατηγορήθηκε ότι αποπλανούσε νεαρά κορίτσια, μεταξύ των οποίων και ανήλικα, και όλοι μαζί επιδίδονταν σε ομαδικά σεξουαλικά όργια και τελετές μαύρης μαγείας. Στις 27 Αυγούστου 1992 οι τρεις τους οδήγησαν τη 14χρονη Δώρα Συροπούλου σε ερημική τοποθεσία στη Σέσι Κορωπίου. Ο Κατσούλας και ο Δημητροκάλλης έγδυσαν τη μικρή, της φόρεσαν χειροπέδες και την υποχρέωσαν να γονατίσει κρατώντας ένα κερί. Στη συνέχεια τη χτύπησαν με ένα ξύλο στο κεφάλι, αλλά εκείνη διατήρησε τις αισθήσεις της, για να τη στραγγαλίσουν αργότερα. Όταν βεβαιώθηκαν πως η κοπέλα είχε πεθάνει, ασέλγησαν πάνω στο πτώμα της και μετά το περιέλουσαν με βενζίνη και έβαλαν φωτιά. Επόμενο θύμα τους ήταν η Γαρυφαλλιά Γιούργα, την οποία πλησίασαν τη Μεγάλη Τετάρτη, 14 Απριλίου 1993, και προσποιούμενοι τους αστυνομικούς της ζήτησαν να μπει στο αυτοκίνητό τους και να τους ακολουθήσει. Η τύχη της ήταν ίδια με αυτή της Δώρας Συροπούλου.

10

7. ΤΟ ΑΔΟΞΟ ΤΕΛΟΣ ΤΟΥ ΗΘΟΠΟΙΟΥ Συγκλονισμένος παραμένει ο χώρος της έβδομης τέχνης από τη στυγνή δολοφονία του ηθοποιού Νίκου Σεργιαννόπουλου, που βρέθηκε νεκρός στο σπίτι του με 21 μαχαιριές στις 4 Ιουνίου. Το πάρτι που προηγήθηκε με τη συμμετοχή φίλων του, οι τελευταίες περιπέτειες που είχε με την αστυνομία, καθώς ήταν χρήστης ναρκωτικών, αλλά ειδικά η επιτυχημένη καριέρα του ήταν αρκετά για να προκαλέσουν το έντονο ενδιαφέρον της κοινής γνώμης για την τύχη του ηθοποιού από τη Δράμα. Κατηγορούμενος για τη δολοφονία είναι 30χρονος Γεωργιανός, ο οποίος κατάφερε και έμεινε κρυμμένος για σχεδόν δύο μήνες, μέχρι που επέστρεψε στα στέκια του, στην πλατεία Βικτορίας. Οι αστυνομικοί, που παρακολουθούσαν στενά την περιοχή, όντας σίγουροι ότι θα εμφανιζόταν, τον συνέλαβαν και τον οδήγησαν στην Ασφάλεια Αττικής, όπου ομολόγησε τη δολοφονία του διάσημου ηθοποιού. Στην απολογία του ισχυρίστηκε πως ο ηθοποιός ήταν αυτός που του πρότεινε να πάει στο σπίτι του και εκείνος πρώτος του προέταξε το μαχαίρι, γι'; αυτό αντέδρασε. Στη συνέχεια αναστάτωσε το σπίτι, ώστε να μπερδέψει τους αστυνομικούς και να το εμφανίσει σαν ληστεία, και έφυγε.

8. ΘΥΜΑ ΤΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΖΗΛΙΑΣ Σε έναν κάδο σκουπιδιών, στην οδό Αιλιανού 12, στα Κάτω Πατήσια, βρέθηκε τεμαχισμένη στις 25 Ιουνίου 1987 η 18χρονη Ζωή Γαρμανή. Τα τεμαχισμένα μέλη της νεαρής είχε βρει στον κάδο απορριμμάτων ένας συλλέκτης, ο Κώστας Βουζίκας, ο οποίος έψαχνε, όπως είχε πει, για γραμματόσημα. Το κεφάλι της κοπέλας βρέθηκε σε άλλο σημείο, επί της οδού Αχαρνών και Πιπίνου. Ο 27χρονος τότε σύζυγός της Παναγιώτης Φραντζής, τότε φοιτητής της ΑΣΟΕΕ και πλασιέ, δεν παραδέχτηκε ποτέ ότι σκότωσε τη γυναίκα του, αλλά υποστήριξε ότι η σύζυγός του είχε τραυματισθεί μετά από έντονο καβγά. "Έσπρωξα τη Ζωή, η οποία έπεσε πάνω στην ντουλάπα και εκεί άφησε την τελευταία της πνοή. Φοβήθηκα και, προκειμένου να αποφύγω τις συνέπειες, τεμάχισα το πτώμα της", είχε πει. Ωστόσο, ο ιατροδικαστής στην έκθεσή του είχε υποστηρίξει τότε ότι η κοπέλα έφερε ίχνη στραγγαλισμού. Το κίνητρο, όπως είχε ειπωθεί, ήταν η παθολογική ζήλια του Παναγιώτη Φραντζή, ο οποίος παραδόθηκε μόνος του στις αρχές, όταν βρέθηκαν τα τεμαχισμένα μέλη.

9. ΣΤΗΝ ΑΓΧΟΝΗ ΔΗΜΟΤΙΚΟΣ ΥΠΑΛΛΗΛΟΣ Μυστήριο εξακολουθεί να καλύπτει τη δολοφονία του 48χρονου γραμματέα του δήμου Εγνατία Κοσμά Βακουφάρη τον Απρίλιο του 2004, καθώς μέχρι σήμερα η αστυνομία δεν έχει βρει κανένα ίχνος των δραστών. Ο άτυχος γραμματέας βρέθηκε απαγχονισμένος σε ερημική περιοχή στη Ρεντίνα, ενώ οι δράστες είχαν κόψει τα τέσσερα δάχτυλα του ενός χεριού του. Ο ιατροδικαστής είχε αποκλείσει το ενδεχόμενο αυτοκτονίας, επισημαίνοντας πως οι δολοφόνοι ήταν αυτοί που τον κρέμασαν. Οι έρευνες για τον εντοπισμό των δραστών είχαν στραφεί κυρίως σε Αλβανούς που 11

είχαν δοσοληψίες με το δήμο όπου εργαζόταν ο 48χρονος για τη διεκπεραίωση των προσωπικών τους εγγράφων για τη νομιμοποίησή τους. Από την αγριότητα του εγκλήματος θεωρήθηκε πως οι δράστες ήθελαν να στείλουν μήνυμα πως ήταν πράξη αντεκδίκησης. των Κώστα Καντούρη, Αριστείδη Μάτιου ...

12

Β’ ΟΜΑΔΑ ΑΛΕΞΑΝΔΡΗΣ ΣΠΥΡΟΣ ΑΛΟΓΑΡΗΣ ΓΙΩΡΓΟΣ ΓΕΩΡΓΟΥΣΗΣ ΒΑΓΓΕΛΗΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΘΩΜΑΣ ΖΙΑΚΑΣ ΗΛΙΑΣ

13

Ανακριτική Η Ανακριτική είναι ιδιαίτερος κλάδος της Ποινικής Επιστήμης, της Εγκληματολογίας, που έχει ως αντικείμενο μελέτης το έγκλημα, την αποκάλυψη του δράστη αυτού, τον εγκληματία και ως σκοπό την καταπολέμηση της εγκληματικότητας. Το ενδιαφέρον της ανακριτικής αρχίζει από την διάπραξη του εγκλήματος, ή και από την πρόληψη σχεδιαζόμενου μέχρι την έκδοση δικαστικής απόφασης ενοχής ή αθώωσης κατηγορουμένου.

Η Ανακριτική ως προς το αντικείμενο προσδιορισμού των οργάνων που επιλαμβάνονται της ανάκρισης των εγκλημάτων, καθώς και για την έρευνα, τη συλλογή και τον έλεγχο των αποδεικτικών στοιχείων που σχετίζονται με τη διάπραξη ενός εγκλήματος για την αποκάλυψη της ταυτότητας του δράστη, περίπου ταυτίζεται με το Ποινικό Δικονομικό Δίκαιο ή Ποινική Δικονομία, που προσδιορίζει και τα όρια μέσα στα οποία μπορούν να δράσουν τα όργανα της ανάκρισης. Το ουσιώδες όμως σημείο της Ανακριτικής είναι η έρευνα σύγχρονων και αποτελεσματικών μεθόδων ανάκρισης καθώς μέσων και τρόπων διαλεύκανσης εγκλημάτων που δια της νομοθετικής οδού εμπλουτίζουν και εκσυγχρονίζουν την Ποινική Δικονομία, π.χ. η καθιέρωση πραγματογνωμόνων, η εισαγωγή επιστημονικών μεθόδων διάγνωσης κρίσιμων θεμάτων, (χρήσης τοξικών ουσιών, οινοπνεύματος, ή βιοχημικών εξετάσεων κ.λπ.), όπως και άλλοι μέθοδοι και μέτρα, αποτελούν κατακτήσεις της Ανακριτικής. Στο προβάδισμα αυτό της Ανακριτικής ακολουθούν πλέον οι διατάξεις της Ποινικής Δικονομίας που τακτικά αναπροσαρμόζονται στις σύγχρονες εξελίξεις, επιστημονικές και τεχνικές κατακτήσεις της Ανακριτικής. Πρωτοπόρος και πατέρας της Ανακριτικής ως επιστημονικού κλάδου θεωρείται ο Χανς Γκρος (1847 – 1915),

14

Αυστριακός ανακριτής και στη συνέχεια καθηγητής στο Γκρατς της Αυστρίας.

Πανεπιστήμιο του

Στην Ελλάδα πρώτος που ασχολήθηκε συστηματικά με την Ανακριτική ήταν ο Χ. Γιώτης ο οποίος και εξέδωσε συστηματικό έργο με τον τίτλο Ανακριτική. Πραγματικός όμως θεμελιωτής της Ανακριτικής στην Ελλάδα θεωρείται ο καθηγητής Κ. Γαρδίκας που τιτλοφόρησε το δεύτερο τόμο της εγκληματολογίας του «Αστυνομική», όπως ομοίως τιτλοφόρησε ο παραπάνω αντιστράτηγος ε.α. Φ. Ζήρος. Στη συνέχεια ο Σ. Τσαούσης δημοσίευσε σχετική εργασία με τον τίτλο «Αστυνομική Ανακριτική», ενώ ο Δ. Καρανίκας κάνει λόγο για «Επιστημονική ή Τεχνική Αστυνομία ή Ανακριτική». Τέλος ο Κ. Πίττος ως και οι καθηγητές Χωραφάς και Φιλιππίδης χρησιμοποιούν τον όρο «Εγκληματολογική Τακτική» ή «Εγκληματολογική Τεχνική» και ο Μαρκάτος τον όρο «Επιστημονική Αστυνομία».

Σκοπός της Ανάκρισης Σκοπός της ανάκρισης είναι η συλλογή των αναγκαίων αποδεικτικών στοιχείων για διαλεύκανση του ανατεθέντος θέµατος, για να αποφασιστεί αν πρέπει να υπάρξει παραποµπή σε υπηρεσιακό συµβούλιο ή επιβολή ποινής. Ο ανακριτής οφείλει να ενεργήσει το παν που θα µπορέσει να συντείνει στην αποκάλυψη της αλήθειας. Η υποχρέωση αυτή επιβάλλει να εξετάζεται και να βεβαιώνεται όχι µόνο η ενοχή αλλά και η αθωότητα του κατηγορουµένου. Εδώ εννοείται η πλήρης διαφώτιση των πραγµατικών περιστατικών της πράξης για την οποία υπάρχει ή θα µπορούσε να υπάρξει κατηγορία. Οι βασικοί κανόνες που διέπουν την ανακριτική διαδικασία καθορίζονται ρητά από τις διατάξεις του Υπαλληλικού κώδικα όπως αυτές ισχύουν . Σε κάθε όµως περίπτωση εφαρµογής των διατάξεων του ή όπου το ειδικό αυτό δίκαιο δεν είναι σαφές ή χρήζει συµπληρωµατικής βοήθειας , πρέπει να εφαρµόζονται οι διατάξεις του Κώδικα Ποινικής ∆ικονοµίας (Κ.Π.∆.) , ως και η επί των ειδικών αυτών θεµάτων νοµολογία που αναπτύχθηκε. Για τούτο αναφέρουµε όπου κατά τη κρίση µας είναι αναγκαίο τα αντίστοιχα άρθρα του Κ.Π.∆.

Χρονικός προσδιορισμός της ανάκρισης Ουσιώδες στοιχείο κατά την ανάκριση είναι ο χρονικός προσδιορισμός διενέργειας των κάθε είδους ανακριτικών πράξεων. Για τη διενέργεια της ανάκρισης απαιτείται η τήρηση των προθεσμιών για την προστασία του κατηγορουμένου. Τέτοιες προθεσμίες είναι: Χρόνος προσαρμογής του κατηγορουμένου εντός 24 ωρών από του χρόνου σύλληψης στον εισαγγελέα. Οι προθεσμίες για τη διενέργεια της ανάκρισης και οι προθεσμίες απολογίας του κατηγορουμένου.

15

Οι προθεσμίες προσφυγής και οι προθεσμίες προσωρινής κράτησης ή της εξακολούθησης ή της παράτασης της προσωρινής κράτησης.

Ποιοι ενεργούν στην ανάκριση;  Ο εισαγγελέας  Ο ανακριτής  Οι προανακριτικοί υπάλληλοι (ειρηνοδίκες, βαθμοφόροι της ΕΛ.ΑΣ, υπάλληλοι αγροφυλακής, διάσημοι υπάλληλοι και τελωνειακοί υπάλληλοι)  Στις περιπτώσεις ανηλίκων ο ειδικός ανακριτής ανηλίκων

Προσόντα και χαρακτηριστικά επιθυμητά σε ανακριτές        

Γενικές γνώσεις Επαγρύπνηση Καρτερία Ακεραιότητα Λογική Ικανότητα για παρατήρηση και ερμηνεία Δύναμη αυτοελέγχου Προσποίηση

Ιατροδικαστική Η Ιατροδικαστική είναι μια επιστήμη που ασχολείται με την εφαρμογή ειδικών ιατρικών αλλά και εξ άλλων συναφών επιστημών γνώσεων, καθώς και εμπειριών, στην υποβοήθηση του έργου της Δικαιοσύνης. Οι ιατροδικαστικές επιστήμες είναι η Θανατολογία, η Κλινική ιατροδικαστική, η Εργαστηριακή ιατροδικαστική, η Δικαστική παθολογοανατομία, η Δικαστική ψυχιατρική, η Δικαστική τοξικολογία, η Δικαστική ανθρωπολογία και η Δικαστική οδοντιατρική.

16

Η Ιατροδικαστική ασχολείται και με τα θέματα ιατρικής ευθύνης και δεοντολογίας, όπως τις νομικές αρχές που διέπουν την άσκηση της Ιατρικής, τις ηθικές αρχές που διέπουν την άσκηση της ιατρικής, τις σχέσεις του γιατρού προς τα «έξω» και τις σχέσεις του γιατρού με τους συναδέλφους του. Είναι ο μοναδικός κλάδος της Ιατρικής που υπηρετεί ταυτοχρόνως τη Δικαιοσύνη, τις Διωκτικές Αρχές, τις ασφαλιστικές εταιρείες, τα συμφέροντα του πολίτη ή της οικογένειάς του, το δημόσιο συμφέρον και την επιστήμη. Σήμερα, η επιστήμη αυτή έχει εξελιχθεί σημαντικά. Η δίωξη του εγκλήματος έχει συντελέσει τεράστια πρόοδο και η απονομή της Δικαιοσύνης γίνεται καλύτερα. Η βασικότερη αρχή είναι η εχεμύθεια προς τους συγγενείς, προς το φιλικό του περιβάλλον, προς άλλους συναδέλφους, προς άλλες Αρχές που δεν σχετίζονται με την υπόθεση και προς τους αντιδίκους. Ο Ιατροδικαστής δεν είναι Δικαστής ή Αστυνομικός. Ο Ιατροδικαστής ενεργεί με βάση τους ισχύοντες νόμους, με βάση τις Ηθικές του Αρχές και σύμφωνα με τον Κώδικα Δεοντολογίας που διέπει την επιστήμη του.

17

Γ’ ΟΜΑΔΑ ΑΦΡΑΤΟΓΛΟΥ ΣΑΒΒΑΣ ΔΡΑΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΖΑΡΚΑΔΑ ΑΓΑΘΗ ΖΙΑΚΑ ΕΒΕΛΙΝΑ

18

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΔΑΧΤΥΛΙΚΩΝ ΑΠΟΤΥΠΩΜΑΤΩΝ

ΤΑ ΤΡΙΑΚΟΣΙΑ και πλέον χρόνια ενός αλάνθαστου εργαλείου αναγνώρισης

Η ιστορία των αποτυπωμάτων Της ΝΤΑΝΙ ΒΕΡΓΟΥ Μοναδικά και μόνιμα. Τα κουβαλάμε σε όλη μας τη ζωή. Δεν αλλάζουν ποτέ. Και πάντα θα προδίδουν την ταυτότητά μας. Με μηδενική απόκλιση όσο κανένα άλλο ανθρώπινο χαρακτηριστικό. Περιέχουν αρκετές – μοναδικές και αναλοίωτες πληροφορίες, ώστε να μας κάνουν να ξεχωρίζουμε, ανά πάσα στιγμή, ανάμεσα σε δισεκατομμύρια άλλους πολίτες της Γης. Τα αποτυπώματα μορφοποιούνται κατά τον τρίτο με τέταρτο μήνα της ανάπτυξης του εμβρύου. Και μετά τα κουβαλάμε μεγεθυμένα για όλη μας τη ζωή. Ακόμη και δύο δίδυμοι έχουν διαφορετικά Είναι τα δακτυλικά αποτυπώματα, με τα οποία γεννιόμαστε και χάνουμε μόνο στη μεταθάνατο αποσύνθεση του οργανισμού. Η μικρότερη, λοιπόν, επιδερμική επιφάνεια στις παλάμες ή στα πέλματα του ανθρώπου περιέχει αρκετές, πάντα μοναδικές πληροφορίες, έτσι ώστε να μπορεί να γίνει διαχωρισμός ακόμα και ανάμεσα σε δύο δίδυμα αδέρφια. Οι σχηματισμοί των αποτυπωμάτων μορφοποιούνται κατά τον τρίτο με τέταρτο μήνα της ανάπτυξης του εμβρύου. Μετά, απλώς μεγεθύνονται κατά τον ίδιο τρόπο που μεγεθύνεται ένα

19

πρόσωπο ζωγραφισμένο σε ένα μικρό μπαλόνι, το οποίο φουσκώνουμε όλο και περισσότερο. Ποια είναι η ιστορία των δακτυλικών αποτυπωμάτων; Πώς και πότε ανακαλύφθηκε η χρησιμότητά τους όσον αφορά την ανθρώπινη ταυτοποίηση; Πόσο παλιά πάει η καταγραφή τους; Αρχαία γραπτή αναφορά ενός χεριού με ανάγλυφη αποτύπωση των δακτύλων του ανακαλύφθηκε σε ερείπια της Νέας Σκωτίας, στον Ατλαντικό, στις ακτές του Καναδά. Στην προϊστορική Βαβυλώνα, δακτυλικά αποτυπώματα βρέθηκαν πάνω σε πήλινα πινάκια, που σκοπό είχαν τη διευκόλυνση των εμπορικών συναλλαγών. Στην αρχαία Κίνα τέτοια αποτυπώματα σχηματίζονταν σε πήλινες σφραγίδες. Το 14ο αιώνα στην Περσία, ορισμένα επίσημα κυβερνητικά έγγραφα βρέθηκαν να φέρουν αποτυπώματα. Τότε ένας κρατικός γιατρός -από έγγραφα και σημειώσεις που έχουν βρεθεί- μελέτησε το θέμα για να διαπιστώσει ότι ποτέ δύο αποτυπώματα δεν είναι ίδια.

1686 – Μαρτσέλο Μαλπίγκι Το 1686 ο καθηγητής ανατομίας στο Πανεπιστήμιο της Μπολόνια, Μαρτσέλο Μαλπίγκι, επισήμανε σε έκθεσή του τις ζάρες, τις καμπύλες και τις περιστροφές (κύκλους) στα δακτυλικά αποτυπώματα. Δεν έκανε όμως καμία αναφορά στη χρησιμότητά τους ως εργαλείου αναγνώρισης και ταυτοποίησης. Μάλιστα, ένα στρώμα δέρματος που έχει πάχος περίπου 1,8 χιλιοστό πήρε το όνομά του από τον καθηγητή και λέγεται «μαλπίγκι».

1823 – Γιαν Εβαγγελίσα Πούρκινιε Το 1823, πάλι ένας καθηγητής ανατομίας, ο Τσέχος Γιαν Εβαγγελίσα Πούρκινιε στο Πανεπιστήμιο του Μπρέσλο, δημοσίευσε τη δική του διατριβή στην οποία ανέλυε εννέα πατέντες δακτυλικών αποτυπωμάτων. Κι αυτός όμως, όπως ο Μαλπίγκι, δεν αναφέρθηκε καθόλου στην αξία των αποτυπωμάτων όσον αφορά την ταυτοποίηση.

1856 – Σερ Ουίλιαμ Χέρσελ Οι Αγγλοι ξεκίνησαν να αξιοποιούν τα αποτυπώματα τον Ιούλιο του 1858, όταν ο σερ Ουίλιαμ Χέρσελ, ανώτατος άρχοντας της περιοχής Χούγκλι στο Τζανγκιπούρ της Ινδίας πρωτοχρησιμοποίησε τα αποτυπώματα των δακτύλων σε συμβόλαια που έκλεινε με τον ντόπιο πληθυσμό. Κι αυτό καθαρά από παραξενιά και σε καμία περίπτωση για λόγους ταυτοποίησης. Την πρώτη φορά που ο Χέρσελ ζήτησε αποτύπωμα ήταν από έναν επιχειρηματία της περιοχής, τον Ραζιαδάρ Κονάι. Του ζήτησε να αποτυπώσει με μελάνι το πίσω μέρος του χεριού του (την παλάμη) στο οπισθόφυλλο του συμβολαίου. Η ιδέα είχε σκοπό ίσα που να «…(τον) τρομάξει και να σβήσει από το μυαλό του κάθε σκέψη άρνησης πληρωμής του δημόσιου χρέους του». Ο ντόπιος εντυπωσιάστηκε με την επισημότητα της διαδικασίας και από εκείνη τη στιγμή ο Χέρσελ καθιέρωσε την εφαρμογή. Η διαδικασία αποτύπωσης των παλαμών και αργότερα μόνο του αντίχειρα και του μεσαίου δακτύλου του δεξιού χεριού, έγινε υποχρεωτική. Κάθε συμβόλαιο με ντόπιο πολίτη έπρεπε να φέρει αποτυπώματα.

20

Τόσο ο Χέρσελ όσο και οι ντόπιοι κάτοικοι πίστευαν ότι αυτή η προσωπική επαφή με το έγγραφο έκανε τους δεσμούς με το συμβόλαιο πιο δυνατούς από αυτούς που δημιουργούσε η υπογραφή.Ετσι, η πρώτη χρήση των αποτυπωμάτων -σε μεγάλους πληθυσμούς- στηριζόταν σε δεισιδαιμονίες και όχι σε επιστημονικές αποδείξεις.Τελικά όμως, όσο εμπλουτιζόταν η συλλογή των αποτυπωμάτων, ο Χέρσελ άρχισε να συνειδητοποιεί ότι τα αποτυπώματα από μελάνι θα μπορούσαν να αποδείξουν ή και να διαψεύσουν την ταυτότητα του προσώπου. Κι ενώ η εμπειρία του με τη δακτυλική αποτύπωση ήταν περιορισμένη, η προσωπική του πεποίθηση ήταν ότι κάθε δακτυλικό αποτύπωμα είναι μοναδικό στον ιδιοκτήτη του, καθώς και μόνιμο στη ζωή του. Αυτή η πεποίθηση τον έκανε να συνεχίσει την εφαρμογή της διαδικασίας που είχε εφεύρει.

1880 – Δρ Χένρι Φολντς Το 1870 ο Βρετανός διευθυντής χειρουργός του νοσοκομείου Τσακίτζι στο Τόκιο της Ιαπωνίας, δρ Χένρι Φολντς, ξεκίνησε μια μελέτη για τις ρυτίδες του δέρματος. Αφορμή για την έρευνα αυτή στάθηκε η ανακάλυψη και δική του καταγραφή δακτυλικών αποτυπωμάτων σε προϊστορικά κεραμικά αντικείμενα. Ο διαβασμένος, μεθοδικός και επιμελής Φολντς όχι μόνο αναγνώρισε τη σημαντικότητα των δακτυλικών αποτυπωμάτων ως μέσου ταυτοποίησης αλλά επινόησε και μια μέθοδο ταξινόμησης και αρχειοθέτησής τους. Το 1880 ο Φολντς απέστειλε μια ανάλυση του συστήματος ταξινόμησης που είχε εφεύρει, καθώς και ένα δείγμα της φόρμας που είχε σχεδιάσει για την καταγραφή και αρχειοθέτηση των αποτυπωμάτων από μελάνι, στον σερ Κάρολο Δαρβίνο. Ο τελευταίος, λόγω της προχωρημένης ηλικίας του και των προβλημάτων υγείας που αντιμετώπιζε, τον ενημέρωσε ότι δεν θα μπορέσει να του φανεί χρήσιμος, όμως υποσχέθηκε στον Φολντς ότι θα προωθήσει το υλικό του στον ξάδερφό του Φράνσις Γκάλτον. Ο δρ Φολντς την ίδια χρονιά δημοσίευσε ένα άρθρο στο επιστημονικό περιοδικό «Nature». Σε αυτό έγραφε για τα αποτυπώματα ως στοιχείο προσωπικής αναγνώρισης, καθώς και τη χρήση μελανιού ως μέθοδο κατασκευής τέτοιων αποτυπωμάτων. Ο ίδιος πιστώνεται και με την πρώτη ταυτοποίηση προσώπου μετά την εξέταση ενός λαδωμένου αποτυπώματος σε ένα σχεδόν άδειο μπουκάλι μπράντι. Ανάμεσα σε ένα πλήθος ανθρώπων μπόρεσε να βρει ποιος ήταν ο ιδιοκτήτης του αποτυπώματος, πάντα για χάρη της επιστήμης και όχι για διωκτικούς λόγους.

1882 – Γκίλμπερτ Τόμσον Το 1882 ο Γκίλμπερτ Τόμσον, επιστήμονας του Αμερικανικού Γεωλογικού Κέντρου Ερευνας στο Νέο Μεξικό, χρησιμοποίησε τα δικά του αποτυπώματα σε ένα έγγραφο ώστε να αποφευχθεί η πλαστογραφία. Αυτή είναι και η πρώτη γνωστή χρήση αποτυπωμάτων στις ΗΠΑ.

21

1883 – Μαρκ Τουέιν (Σάμιουελ Λ. Κλέμενς) Στο βιβλίο του Μαρκ Τουέιν «Η ζωή στο Μισισιπή», ένας δολοφόνος αναγνωρίζεται με τη χρήση της μεθόδου ταυτοποίησης μέσω αποτυπωμάτων.Σε άλλο, μετέπειτα βιβλίο του, «Pudd’n Head Wilson», ο Μαρκ Τουέιν διηγείται την εξέλιξη μιας δραματικής δίκης με βασικό αποδεικτικό στοιχείο τα δακτυλικά αποτυπώματα. Η διαμάχη των δύο αντίπαλων υπερασπιστικών ομάδων, για το αν είναι αξιόπιστο στοιχείο ή όχι, βρίσκει τα αποτυπώματα νικητή στην ενοχοποίηση του κατηγορουμένου. (Το βιβλίο έχει γυριστεί πρόσφατα ταινία).

1888 – Σερ Φράνσις Γκάλτον Ο Βρετανός ανθρωπολόγος και ξάδερφος του Κάρολου Δαρβίνου, σερ Φράνσις Γκάλτον, ξεκίνησε τις δικές του παρατηρήσεις στα δακτυλικά αποτυπώματα ως μέσο ταυτοποίησης στα 1880.Το 1892 δημοσίευσε το βιβλίο του «Δακτυλικά Αποτυπώματα» αποδεικνύοντας τη μοναδικότητα και τη μονιμότητα των δακτυλικών αποτυπωμάτων. Το βιβλίο περιλάμβανε το πρώτο σύστημα ταξινόμησης δακτυλικών αποτυπωμάτων.Κύριο ενδιαφέρον του Γκάλτον, όσον αφορά τα δακτυλικά αποτυπώματα, ήταν να προσδιορίσει αν ισχύει η κληρονομικότητα και η φυλετική προέλευση. Κι ενώ σύντομα συνειδητοποίησε ότι τα δακτυλικά αποτυπώματα δεν προσέφεραν σαφή στοιχεία για το φύλο, την εθνικότητα ή τις ρίζες του ατόμου, κατάφερε να αποδείξει επιστημονικά αυτό που ο Χέρσελ και ο Φολντς ήδη υποψιάζονταν: Οτι τα δακτυλικά αποτυπώματα δεν αλλάζουν στη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου και ότι ποτέ δύο αποτυπώματα διαφορετικών ατόμων δεν είναι ακριβώς τα ίδια. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς του, οι πιθανότητες τα αποτυπώματα δύο ανθρώπων να είναι ίδια είναι μία στα 64 δισεκατομμύρια.Ο Γκάλτον προσδιόρισε τα χαρακτηριστικά των αποτυπωμάτων που είναι σημαντικά για την αναγνώριση του ιδιοκτήτη τους. Αυτά τα χαρακτηριστικά (που ονομάζονται minutia: λεπτομέρειες) χρησιμοποιούνται ακόμα και στις μέρες μας. Συχνά γίνεται αναφορά σε αυτά ως «Λεπτομέρειες του Γκάλτον». Χουάν Βουσετίτς Το 1891 ο Αργεντίνος αξιωματικός της Αστυνομίας, Χουάν Βουσετίτς, ξεκίνησε να φτιάχνει τους πρώτους φακέλους δακτυλικών αποτυπωμάτων, ακολουθώντας τις οδηγίες του Γκάλτον. Επιπλέον, ο Βουσετίτς ήταν ο πρώτος που εφήρμοσε το σύστημα Μπερτιγιόν που θα συναντήσουμε παρακάτω.Το 1892 ο αξιωματικός έκανε την πρώτη αναγνώριση εγκληματία μέσω δακτυλικών αποτυπωμάτων.Κατάφερε να αναγνωρίσει μια γυναίκα ονόματι Ρότζας, η οποία είχε σκοτώσει τους δυο γιους της και έπειτα, προκειμένου να ενοχοποιήσει κάποιον τρίτο, έκοψε το λαιμό της, ώστε να γίνει πιστευτό ότι είχε δεχτεί και η ίδια επίθεση από το δράστη.Το ματωμένο όμως δακτυλικό αποτύπωμά της βρέθηκε στην πόρτα και σύντομα ο Βουσετίτς απέδειξε ότι η ίδια ήταν ο δολοφόνος.

1901 Η αρχή αναγνώρισης – ταυτοποίησης εγκληματιών μέσω δακτυλικών αποτυπωμάτων σε Αγγλία και Ουαλία, με τη χρήση των παρατηρήσεων του Γκάλτον τις οποίες μελέτησε και συνέταξε ο σερ Ρίτσαρντ Χένρι Εντουαρντς, έγινε το 1901 με 22

το Σύστημα Ταξινόμησης του Εντουαρντς, το οποίο χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα από τις αγγλόφωνες χώρες.

1902 Πρώτη συστηματική χρήση των δακτυλικών αποτυπωμάτων στις ΗΠΑ έγινε το 1902 από την Επιτροπή Αστικών Υπηρεσιών. Αν και η εφαρμογή αυτή ήταν μόνο δοκιμαστική, ο δρ Χένρι Π. ντε Φόρεστ (ο οποίος και την πρότεινε) θεωρείται πρωτοπόρος στη χρήση του συστήματος ταξινόμησης δακτυλικών αποτυπωμάτων.

1903 Το Σωφρονιστικό Κέντρο της Νέας Υόρκης οργάνωσε την πρώτη συστηματική καταγραφή δακτυλικών αποτυπωμάτων για τους έγκλειστους εγκληματίες του.

1904 Το Ομοσπονδιακό Σωφρονιστικό Κέντρο στο Λίβενουορθ στο Κάνσας και το Αστυνομικό Τμήμα του Σεντ Λούις εισήγαγαν το σύστημα των δακτυλικών αποτυπωμάτων. Σε αυτό τους βοήθησε ένας υπαξιωματικός της Σκότλαντ Γιαρντ, ο οποίος βρισκόταν σε εντεταλμένη υπηρεσία στην έκθεση του Σεντ Λούις όπου φυλούσε τη βρετανική αποστολή.

1905 Ο αμερικανικός στρατός εισάγει το σύστημα των αποτυπωμάτων. Δύο χρόνια αργότερα το αμερικανικό ναυτικό ξεκινά κι αυτό και ακολουθούν οι ειδικές δυνάμεις. Στα 25 χρόνια που ακολούθησαν όλο και περισσότερες κυβερνητικές υπηρεσίες εφαρμογής των νόμων ακολούθησαν το παράδειγμα, εισάγοντας τη χρήση των δακτυλικών αποτυπωμάτων ως μέσου προσωπικής ταυτοποίησης. Πολλές από αυτές τις υπηρεσίες ξεκίνησαν να στέλνουν αντίγραφα των φακέλων δακτυλικών αποτυπωμάτων στο Εθνικό Γραφείο Ταυτοποίησης Εγκληματιών, που ιδρύθηκε από τη Διεθνή Ενωση Αστυνομικών Διευθυντών. Το 1918, ο Εντμοντ Λόκαρντ έγραψε ότι αν 12 σημεία (Λεπτομέρειες του Γκάλτον) είναι ίδια μεταξύ δύο αποτυπωμάτων, αρκεί για να γίνει θετική αναγνώριση του ιδιοκτήτη τους. Από εκεί προέρχεται η πολυχρησιμοποιημένη στο χώρο φράση «12 σημεία». Σημειώνουμε ότι δεν υπάρχει ένας ορισμένος αριθμός που απαιτείται για την αναγνώριση. Μερικές χώρες έχουν θέσει τους δικούς τους κανόνες, που περιλαμβάνουν ένα ελάχιστο αριθμητικό όριο ίδιων σημείων. Στις ΗΠΑ ισχύουν ακόμα τα «12 σημεία». Το 1924 ιδρύεται ο τομέας Ταυτοποίησης του FBI ύστερα από νόμο που ψηφίζει το Κογκρέσο. Το Εθνικό Γραφείο και το Λίβενσουορθ συμβουλεύουν και βοηθούν να δημιουργηθεί το αρχείο δακτυλικών αποτυπωμάτων και πυρήνας αυτών από το FBI.Μέχρι το 1946 το FBI είχε επεξεργαστεί 100 εκατομμύρια κάρτες δακτυλικών αποτυπωμάτων και δημιούργησε χειρόγραφο αρχείο, ενώ το 1971 οι κάρτες είχαν γίνει 200 εκατομμύρια.Με την εισαγωγή του τεχνολογικού συστήματος AFIS οι φάκελοι χωρίστηκαν σε μηχανογραφημένους φακέλους εγκληματιών αλλά και χειρόγραφους – οι οποίοι και διατηρήθηκαν.

23

Πώς αποτυπώνονται τα δακτυλικά αποτυπώματα; Τα δακτυλικά αποτυπώματα μπορεί να είναι: -έκτυπα, όταν εμφανίζονται ανάγλυφα σε μαλακές ύλες όπως κερί, μαστίχα, σαπούνι, τυρί, βούτυρο.

-ορατά, όταν φαίνονται γιατί το δάχτυλο που άφησε αποτύπωμα ήταν χρωματισμένο με αίμα ή χρώμα ή σκόνη ανακατεμένη με ιδρώτα.

-αόρατα ή λανθάνοντα, τα αποτυπώματα που δε διακρίνονται από πρώτη άποψη, αλλά ανακαλύπτονται με τη χρήση διαφόρων ουσιών ή φωτός. Τα δακτυλικά αποτυπώματα αφού αποκαλυφθούν καταβάλλεται προσπάθεια για τη διατήρηση τους και μεταφορά τους στο εργαστήριο για μελέτη. Τα δακτυλικά αποτυπώματα αρχικά φωτογραφίζονται στο χώρο που βρέθηκαν. Στη συνέχεια, με χρήση διαφόρων μεθόδων και διαφόρων μέσων όπως ακτίνων λέιζερ τα δακτυλικά αποτυπώματα αποκολλώνται και μεταφέρονται στο εργαστήριο.

Ταυτοποίηση δακτυλικών αποτυπωμάτων Από τα δακτυλικά αποτυπώματα μπορεί να διακριβωθεί η ταυτότητα του ατόμου του οποίου τα δακτυλικά αποτυπώματα εντοπίστηκαν υπό τις παρακάτω προϋποθέσεις -τα δακτυλικά αποτυπώματα να είναι καταγραμμένα και ταξινομημένα σε ειδικά αρχεία ώστε να είναι στη διάθεση διωκτικών Αρχών και έτσι να είναι δυνατή η σύγκρισή τους.

-οι διωκτικές Αρχές έχουν στη διάθεσή τους το άτομο το οποίο άφησε τα δακτυλικά αποτυπώματα για διάφορους λόγους και έτσι να είναι δυνατή η σύγκριση και η ταυτοποίησή τους.

24

ΝΕΟΙ ΜΕΘΟΔΟΙ ΕΞΙΧΝΙΑΣΗΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ ~Εξιχνίαση εγκλημάτων με την εικονική πραγματικότητα Στις μεθόδους και τα εργαλεία που χρησιμοποιούν οι αστυνομίες και οι ιατροδικαστικές υπηρεσίες για την εξιχνίαση σοβαρών εγκλημάτων προστίθενται τώρα οι ισχυροί υπολογιστές και η εικονική πραγματικότητα. Αν και οι ειδικοί που απασχολούνται σε κάθε περίπτωση έχουν την ικανότητα και την εμπειρία να αναλύσουν ακόμη και την παραμικρή λεπτομέρεια από το σκηνικό υπάρχουν περιπτώσεις που ξεπερνούν τις ανθρώπινες ικανότητες. Το φυσικό αυτό κενό γεφυρώνουν οι υπερυπολογιστές οι οποίοι έχουν την δυνατότητα με το κατάλληλο πρόγραμμα να προβάλουν σε μεγάλες οθόνες τρισδιάστατες εικόνες από το σκηνικό του

εγκλήματος

δημιουργώντας

έτσι

τις

προϋποθέσεις

για

ακριβέστατη

αναπαράσταση και μελέτη. Η διαδικασία αυτή γίνεται με τέτοια ακρίβεια και ευχέρεια στην επιλογή των στοιχείων που συνθέτουν το σκηνικό ώστε συμπληρώνει και κάποιες φορές ίσως να υποκαθιστά την φαντασία των αναλυτών. Όπως εκτιμούν αρμόδιοι στις υπηρεσίες αυτές στην κυριολεξία λύνονται τα χέρια των ειδικών που ασχολούνται με την ανάλυση των εικόνων. Ένα παράδειγμα μπορεί να θεωρηθεί η εγκληματολογική υπηρεσία της Ιταλικής αστυνομίας που χρησιμοποιεί υπερυπολογιστή της Silicon Graphics Inc. Μάλιστα η εικονική πραγματικότητα φαίνεται πως ήδη έχει επιτυχία σε δυο περιπτώσεις ανάλυσης παλαιότερων εγκλημάτων. Η μια αφορά στην δολοφονία φοιτητή στο πανεπιστήμιο της Ρώμης και η άλλη στην επανεξέταση των στοιχείων από την δολοφονία γνωστού αστυνομικού ο οποίος έπεσε θύμα ενέδρας. Όπως σχολιάζει ο Κάρλο Μπούι επικεφαλής του προγράμματος ανάλυσης τρισδιάστατων εικόνων στις υπηρεσίες της Ιταλικής αστυνομίας στην εργασία τους οι αρμόδιοι πρέπει να εργάζονται με την τεχνική που χρησιμοποιούν και οι κριτικοί τέχνης. Είναι πολύ σημαντικό να εντοπίζει ακόμη και τις απειροελάχιστες λεπτομέρειες στην εικόνα. Ίσως μάλιστα να πρόκειται για την μοναδική περίπτωση στον κόσμο που αστυνομία

χρησιμοποιεί

την

εικονική

πραγματικότητα

προκειμένου

να

δημιουργήσει τεχνητά το σκηνικό του εγκλήματος υποστηρίζει ο αντιπρόεδρος της 25

Silicon Graphics Inc., Κρεγκ Εστς. Ενδεικτικό των δυνατοτήτων που προσφέρει η τρισδιάστατη προβολή εικόνων είναι ότι παρόμοιες τεχνικές εφαρμόσθηκαν για να μελετηθεί αιγυπτιακή μούμια. Για την καταγραφή του στοιχείων από το τόπο του εγκλήματος οι Ιταλοί αστυνομικοί χρησιμοποιούν ένα σκάνερ το οποίο είναι συνδεδεμένο με ηλεκτρονικό υπολογιστή ο οποίος το καθοδηγεί. Η συσκευή σαρώνει το χώρο και καταγράφοντας κάθε λεπτομέρεια που βλέπει την μετατρέπει σε ψηφιακά σήματα και ύστερα τα στέλνει στον υπολογιστή όπου και αποθηκεύονται. Από εκεί και μετά η διαδικασία είναι περίπου δεδομένη. Ο υπερυπολογιστής μετατρέπει τα στοιχεία σε τρισδιάστατες εικόνες που προβάλλονται σε οθόνη μεγέθους 5,5 x2,1 μέτρων. Με την τεχνική αυτή οι αστυνομικοί φορώντας ειδικά γυαλιά ελεγχόμενα από τον υπολογιστή παρατηρούν το σκηνικό του εγκλήματος να προβάλλεται μπροστά τους τόσο ανάγλυφα και πετυχημένα όπως θα συνέβαινε μόνον με την φαντασία τους. Όμως δεν αρκούνται απλώς στο να παρατηρούν αφού το σύστημα τους δίδει την δυνατότητα να πειραματισθούν με μικρολεπτομέρειες. Για παράδειγμα αν το έγκλημα έγινε βράδυ και η καταγραφή των στοιχείων την επομένη το πρωί εκείνοι μπορούν

να

τροποποιήσουν

κατάλληλα

τις

φωτοσκιάσεις

ώστε

να

αναπαραστήσουν την πραγματικότητα. Οι δυνατότητες του υπερυπολογιστή είναι τόσο εκτεταμένες ώστε μπορεί να υπολογίσει την πορεία ενός αυτοκινήτου ακόμη και την τροχιά μιας σφαίρας επιτρέποντας έτσι στους ειδικούς να κάνουν πολύ ακριβείς εκτιμήσεις.

26

~Εξιχνίαση εγκλημάτων με τη βοήθεια εντόμων Δουλεύει σε έναν τομέα που, παρά τη χρησιμότητά του, μόνο συνηθισμένος δεν θεωρείται. Η κτηνίατρος – παρασιτολόγος Σμαράγδα Σωτηράκη «στρέφει» το μικροσκόπιό της στα ανθεκτικά στελέχη των παρασίτων, αν και θα ήθελε κάποια στιγμή στο μέλλον να το χρησιμοποιήσει στην… εξιχνίαση εγκλημάτων. Από πότε χρησιμοποιείται η Ιατροδικαστική Οικολογία; Περίπου από το 1935, στην Αγγλία, στην Αμερική, στον Καναδά. Πώς λειτουργεί; Με το που πεθαίνει κάποιος οι μύγες είναι οι πρώτες που πηγαίνουν στο πτώμα. Μελετώντας τις μύγες ένας ειδικός μπορεί να πει πότε οι μύγες βρήκαν το πτώμα. Η πρώτη περίπτωση εξιχνίασης εγκλήματος με τη βοήθεια της Ιατροδικαστικής Εντομολογίας, ήταν η περίπτωση ενός Άγγλου γιατρού που σκότωσε τη γυναίκα του και την υπηρέτριά του, και μετέφερε και παράτησε τα πτώματα στη Σκοτία. Όταν εντοπίστηκαν, ο χρόνος θανάτου υπολογίστηκε περίπου 10 ημέρες πριν, ο εντομολόγος όμως βρήκε ότι μύγες ήταν 5 ημερών. Υπήρχε ένα κενό 5 ημερών. Οι αρχές υπέθεσαν ότι οι γυναίκες μεταφέρθηκαν εκεί από κάπου άνοιξαν τον κύκλο των ερευνών, κινήθηκαν νοτιότερα και κατέληξαν στο γιατρό. Στο εξωτερικό έχουν βρεθεί έντομα μέσα σε φορτία από ναρκωτικά που βοήθησαν τις αρχές να βρουν από πού ήλθε το φορτίο και έστρεψαν τις έρευνες σε συγκεκριμένη κατεύθυνση. Με τη βοήθεια της πράσινης μύγας που πηγαίνει στις πληγές (της κατάκλισης), μπορείς επίσης να διαπιστώσεις αν ένας ηλικιωμένος άνθρωπος (π.χ. σ’ένα γηροκομείο) έχει παραμεληθεί. Στην Ελλάδα υπάρχει αυτός ο κλάδος; Είμαστε πολύ μακριά ακόμη. Και σίγουρα χάνουμε στοιχεία που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε εξιχνιάσεις. Για να προχωρήσει όλο αυτό πρέπει πρώτα να υπάρξουν έρευνες, να γίνουν πειράματα σε μικρά ζώα, σε κάθε περιοχή, ώστε να αναπτύξουμε ειδικά μοντέλα εξέλιξης. Αυτόν τον καιρό με τι ασχολείστε; Με νέους τρόπους καταπολέμησης παρασίτων. Σήμερα, δίνονται πολλά αντιπαρασιτικά φάρμακα στα ζώα, με αποτέλεσμα τα παράσιτα να έχουν αρχίσει να εμφανίζουν αντίσταση, να αναπτύσσουν ανθεκτικά στελέχη. Επειδή και οι καταναλωτές δεν θέλουν να τρώνε φάρμακα, η έρευνα εστιάζεται στις νέες μεθόδους καταπολέμησης των παρασίτων με φυτά. Γυρνάμε πίσω στις ουσίες που αναζητούν τα ίδια τα ζώα, όταν βόσκουν. Επόμενα σχέδια υπάρχουν; Έχει ενδιαφέρον να μελετήσουμε τις κινήσεις των εντόμων σε σχέση με το φαινόμενο του θερμοκηπίου, γιατί όταν τα έντομα μετακινούνται κουβαλάνε μαζί τους και αρρώστιες. Σήμερα υπάρχουν νοσήματα στην Κ. Ευρώπη που δεν υπήρχαν άλλοτε. Π.χ. τα τελευταία χρόνια, στη Γαλλία, στη Γερμανία, στο Βέλγιο υπάρχει μεγάλη επιζωοτία της νόσου του κυανού στόματος, η οποία μεταφέρεται με μια μικρή σκνίπα. Αν παλιά έφευγε ένα άρρωστο ζώο από την Ελλάδα, με ένα τέτοιο παράσιτο και πήγαινε στη Δανία, δεν θα μπορούσε να το μεταδώσει σε άλλα ζώα γιατί δεν υπήρχε αυτή η σκνίπα. Τώρα όμως υπάρχει, λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας.

27

Δ’ ΟΜΑΔΑ ΓΕΩΡΓΟΥΣΗ ΙΩΑΝΝΑ ΓΛΩΣΣΟΠΟΥΛΟΥ ΕΛΕΝΑ ΓΡΙΒΑ ΕΙΡΗΝΗ ΔΗΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΥ ΜΑΓΔΑ

28

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΓΕΝΕΤΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΞΙΧΝΙΑΣΗ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ Ο εντοπισμός προσώπων που ενέχονται σε εγκληματικές πράξεις, ώστε να είναι δυνατή η άσκηση ποινικής δίωξης από την πλευρά της Πολιτείας, αποτελεί ένα από τα πιο ευαίσθητα ζητήματα στο πλαίσιο του Κράτους Δικαίου. Η αναζήτηση στοιχείων για την εξιχνίαση εγκλημάτων δεν εξελίσσεται ανεξέλεγκτα από τις αρμόδιες αστυνομικές, εισαγγελικές και δικαστικές αρχές, με μόνο σκοπό την αποκάλυψη της «αλήθειας». Εξελίσσεται σύμφωνα με αυστηρούς κανόνες, που αποτυπώνονται, κατά βάση, στο Σύνταγμα, σε κείμενα του διεθνούς δικαίου για τα

ανθρώπινα δικαιώματα και στην ισχύουσα ποινική δικονομία, εκφράζονται δε σε γνωστές αρχές του σύγχρονου ποινικού δικαίου, όπως είναι π.χ. το τεκμήριο αθωότητας του προσώπου ή ο αποκλεισμός της αυτοενοχοποίησης. Εν όψει αυτών των γενικών επισημάνσεων πρέπει να κρίνεται κάθε μέθοδος συλλογής αποδεικτικών στοιχείων στην ποινική διαδικασία, όπως είναι και η χρήση γενετικών αποτυπωμάτων.

29

Η μέθοδος των γενετικών αποτυπωμάτων αποτελεί έναν τρόπο εξακρίβωσης της ταυτότητας προσώπων που χρησιμοποιείται ελλείψει δακτυλικών αποτυπωμάτων, χωρίς να έχει την ίδια ακρίβεια ή να είναι καθ’ όλα ανάλογη της μεθόδου των δακτυλικών αποτυπωμάτων. Είναι γεγονός ότι η πληροφορία που εμπεριέχεται στο σύνολο του DNA ενός οργανισμού είναι μοναδική. Επομένως, αν όλο το DNA διαβαζόταν βάση προς βάση τότε θα ήταν δυνατό να αποτελεί απόλυτο τρόπο εξακρίβωσης της ταυτότητας ενός προσώπου, με εξαίρεση την περίπτωση των μονοζυγωτικών διδύμων. Παρόλα αυτά, η μέθοδος των γενετικών αποτυπωμάτων βασίζεται σε εξέταση μόνο κάποιων τμημάτων DNA που κι αυτά δεν διαβάζονται βάση προς βάση και άρα η ακρίβεια της μεθόδου στην εξακρίβωση της ταυτότητας είναι σχετική. Η εξέταση για τον προσδιορισμό του γενετικού αποτυπώματος προϋποθέτει πρόσβαση στο DNA του δείγματος. Αυτό σημαίνει ότι οι πληροφορίες που μπορούν εν δυνάμει να εξαχθούν είναι πολύ περισσότερες από εκείνες που χρειάζονται για τον προσδιορισμό του γενετικού αποτυπώματος. Επομένως, θα πρέπει να ορισθεί το εύρος των γενετικών πληροφοριών που θα συλλέγονται από τα δείγματα DNA, να εκτιμηθεί η βαρύτητα των στοιχείων που προκύπτουν με τη μέθοδο των γενετικών αποτυπωμάτων και να ορισθούν οι συνθήκες κάτω από τις οποίες η εφαρμογή της μεθόδου είναι επιστημονικά έγκυρη και ηθικά αποδεκτή.

Μέθοδος Τεχνική Η μέθοδος των γενετικών αποτυπωμάτων βασίζεται στην τεχνική της PCR (polymerase chain reaction). Πρόκειται για εξαιρετικά αποτελεσματική τεχνική που επιτρέπει τον πολλαπλασιασμό επιλεγμένων τμημάτων του DNA ξεκινώντας από μία πολύ μικρή αρχική ποσότητα. Σάλιο, τρίχες (με ρίζα), σπέρμα, ξεραμένες κηλίδες αίματος, ψήγματα πιτυρίδας ή επιφάνειες στις οποίες έχει κάποιος ακουμπήσει, περιέχουν επαρκή ποσότητα DNA για την τεχνική της PCR. Ακριβώς λόγω της εξαιρετικής ευαισθησίας της τεχνικής, πιθανές πηγές μόλυνσης του αρχικού υλικού μπορούν να οδηγήσουν σε λάθος διάγνωση. Τέτοιου είδους μολύνσεις σχετίζονται συνήθως με τις συνθήκες συλλογής (μίξη βιολογικού υλικού) και τον τρόπο χειρισμού του δείγματος (εργαστηριακές πρακτικές). Προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι πιθανότητες λάθους διάγνωσης ενδείκνυται η εξέταση διαφορετικών δειγμάτων του ίδιου αρχικού βιολογικού υλικού, πειραματικές συνθήκες που αποκλείουν τη μόλυνση, παράλληλη ανάλυση

30

δειγμάτων γνωστού γενετικού αποτυπώματος κι ανάλυση στα «τυφλά» (χωρίς να γνωρίζει δηλαδή ο ερευνητής την προέλευση του δείγματος).

Ανάλυση DNA Τα τμήματα του DNA που χρησιμοποιούνται προκειμένου να συγκροτηθεί το γενετικό αποτύπωμα είναι σχετικά μικρά, βρίσκονται διάσπαρτα στο γονιδίωμα κι αποτελούνται από διαδοχικές επαναλήψεις κάποιου «μοτίβου» βάσεων. Ο αριθμός των επαναλήψεων δεν είναι σταθερός αλλά διαφέρει σημαντικά ανάμεσα στα άτομα ενός πληθυσμού, είναι όπως λέμε πολυμορφικές σημάνσεις. Εξετάζοντας τον αριθμό των επαναλήψεων για αρκετά τέτοια «μοτίβα» βάσεων, διαμορφώνουμε το γενετικό αποτύπωμα.

Τύπος πληροφορίας Τα τμήματα του DNA που εξετάζονται για τη συγκρότηση του γενετικού αποτυπώματος δεν έχουν γνωστή βιολογική λειτουργία μέχρι σήμερα. Αποτελούν δηλαδή διακριτή τάξη από τα γονίδια που κωδικοποιούν βιολογικής σημασίας μόρια και άρα τα γενετικά αποτυπώματα δεν παρέχουν πληροφορίες για την γενετική προδιάθεση ή το καθεστώς κληρονομικών ασθενειών. Δεν αποκλείεται όμως μελλοντικές έρευνες να δείξουν ότι τέτοιου είδους ευαίσθητες πληροφορίες να μπορούν να συναχθούν και από τα γενετικά αποτυπώματα.

Εφαρμογή Κατά τη διεξαγωγή της ιατροδικαστικής έρευνας συγκρίνεται το γενετικό αποτύπωμα ενός γνωστού δείγματος με το γενετικό αποτύπωμα ενός δείγματος αγνώστου προελεύσεως που συλλέχθηκε στον τόπο του εγκλήματος. Εν συνεχεία ο ειδικός αποφαίνεται ως προς το ποια είναι η πιθανότητα το αγνώστου προελεύσεως δείγμα να προέρχεται από τον γνωστό δότη. Όταν τα γενετικά αποτυπώματα των δύο δειγμάτων ταιριάζουν σε όλες τις σημάνσεις που έχουν εξετασθεί, τότε ο ειδικός καλείται να «βαθμολογήσει» κατά κάποιον τρόπο το «ταίριασμα» αυτό και συνήθως αναφέρει την συχνότητα που αναμένεται να παρατηρηθεί το συγκεκριμένο γενετικό αποτύπωμα στον πληθυσμό, π.χ. ένα στους 10.000 ανθρώπους.

31

Για να προσδιορισθεί η συχνότητα του γενετικού αποτυπώματος στον πληθυσμό, κατ’ αρχάς υπολογίζεται η συχνότητα του γονότυπου για κάθε μία από τις εξεταζόμενες σημάνσεις και στη συνέχεια, οι πιθανότητες αυτές πολλαπλασιάζονται μεταξύ τους.

Το είδος του δείγματος Σε ορισμένες αγγλοσαξωνικές νομοθεσίες (Μ. Βρετανία, Αυστραλία, Καναδάς) διακρίνονται δείγματα με «απόκρυφο» και «μη» (intimate / non intimate) χαρακτήρα, ανάλογα με το μέρος του σώματος από το οποίο έχουν ληφθεί. Στα πρώτα ανήκουν π.χ. το αίμα, το σάλιο, οι τρίχες από την ηβική χώρα ή οι εκκρίσεις από τα γεννητικά όργανα ή το γυναικείο στήθος. «Μη απόκρυφα» δείγματα είναι, π.χ., οι τρίχες από άλλα μέρη του σώματος, τα νύχια ή οι άλλες εκκρίσεις του σώματος. Η διάκριση έχει σημασία ιδίως όταν προβλέπονται μειωμένες εγγυήσεις υπέρ του εξεταζομένου στην περίπτωση των «μη απόκρυφων» δειγμάτων Forensic DNA Phenotyping (FDP) Η επανάσταση στο χώρο της Μοριακής Ιατροδικαστικής ακούει στο όνομα FDP (Forensic DNA Phenotyping). Είναι μία επιστημονική τάση της οποίας ηγείται ο Καθηγητής Manfred Kayser και αφορά στον καθορισμό του φαινοτύπου (και συγκεκριμένα στον καθορισμό των εξωτερικών χαρακτηριστικών) από ελάχιστες ποσότητες DNA που εγκαταλείπονται στο χώρο του εγκλήματος. Είναι μία πρακτική που αναμένεται να φέρει επανάσταση στο χώρο μας. Θα μπορούμε γρήγορα και αξιόπιστα, από μία κηλίδα αίματος, από μία τρίχα ή από οποιοδήποτε άλλο πειστήριο να καθορίσουμε τα εξωτερικά χαρακτηριστικά του ατόμου και έτσι να φτάσουμε πιο γρήγορα στον εντοπισμό του σωστού ατόμου, αποκλείοντας με βάση τα εξωτερικά χαρακτηριστικά του άλλους υπόπτους.

H σοβαρότητα των εγκλημάτων Στις περισσότερες νομοθεσίες, η εφαρμογή της μεθόδου δεν προβλέπεται για κάθε περίπτωση, αλλά μόνο για την εξιχνίαση των πιο σοβαρών εγκλημάτων. Στη Γερμανία προβλέπεται για εγκλήματα που συνεπάγονται φυλάκιση τουλάχιστον 18 μηνών και στην Αυστραλία για εγκλήματα που συνεπάγονται φυλάκιση τουλάχιστον 12 μηνών. Στις Η.Π.Α., οι νομοθεσίες των Πολιτειών ποικίλλουν έντονα, χρησιμοποιώντας ως κριτήριο, συνήθως, τη φύση του εγκλήματος (από σεξουαλικά ή «βίαια» εγκλήματα, έως και οποιοδήποτε έγκλημα).

32

Η ελεύθερη συναίνεση του εξεταζομένου για την εφαρμογή της μεθόδου είναι ο κανόνας. Μία σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ των νομοθεσιών παρατηρείται ως προς το ενδεχόμενο να μη συναινέσει ο εξεταζόμενος. Σε ορισμένες νομοθεσίες προβλέπεται η απόσπαση του δείγματος ακόμη και με χρήση βίας από τους αρμόδιους. Εξαίρεση από τον κανόνα της ελεύθερης συναίνεσης εντοπίζει κανείς, συνήθως, στις περιπτώσεις των παιδιών και των ανίκανων προσώπων. Εκεί προβλέπεται συναίνεση του νόμιμου αντιπροσώπου ή/και δικαστική εντολή για την εφαρμογή της μεθόδου. Ο δικαστής/ανακριτής, ως ο κατ’ εξοχήν ανεξάρτητος παράγοντας στην ποινική διαδικασία, δίνει εντολή για τη διενέργεια της δοκιμασίας. Η λήψη του δείγματος ανατίθεται συνήθως σε γιατρό και η επεξεργασία του σε ειδικό επιστήμονα.

Πορίσματα Τα παραπάνω στοιχεία είναι χρήσιμα προκειμένου να συναχθούν ορισμένα συμπεράσματα σχετικά με την αξιοπιστία και τις συνθήκες διενέργειας της μεθόδου των γενετικών αποτυπωμάτων 1. Όταν τα γενετικά αποτυπώματα ενός δείγματος που βρέθηκε στον τόπο του εγκλήματος δεν «ταιριάζουν» απόλυτα με αυτά ενός υπόπτου τότε είναι βέβαιο ότι δεν μπορούν να προέρχονται από αυτό το πρόσωπο και άρα η συγκεκριμένη αποκάλυψη αποτελεί απόλυτο τεκμήριο αθωότητας.

2. Όταν «ταιριάζουν» απόλυτα τα γενετικά αποτυπώματα ενός δείγματος που βρέθηκε στον τόπο του εγκλήματος με αυτά ενός υπόπτου, αυτό δεν πρέπει να εκλαμβάνεται αυτοτελώς ως επαρκές τεκμήριο ενοχής, δεδομένου ότι η μέθοδος εκφράζει την πιθανότητα τυχαίας σύμπτωσής τους. Όσο πιο κοινό είναι ένα γενετικό αποτύπωμα στον πληθυσμό τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα τυχαίας σύμπτωσης και τόσο μεγαλύτερο δειγματοληπτικό λάθος εμπεριέχει. Η πιθανότητα τυχαίας σύμπτωσης μπορεί να μειωθεί – και άρα η βαρύτητα του τεκμηρίου ενοχής να αυξηθεί- εάν εξετασθεί ικανός αριθμός σημάνσεων και εφαρμοσθεί κατάλληλη στατιστική επεξεργασία.

33

Εγκλήματα που δεν εξιχνιάστηκαν ποτέ Οι φόνοι του Zodiac

Η δράση του έγινε ακόμη και ταινία και ακόμη και σήμερα εξακολουθεί να προβληματίζει. Ο δολοφόνος του ζωδιακού κύκλου άρχισε να δρα στα τέλη της δεκαετίας του ‘60 στην Καλιφόρνια. Μέσα σε ένα διάστημα 10 μηνών σκότωσε 5 άτομα. Δεν συνελήφθη ποτέ και το μόνο ίχνος που άφησε ήταν οι κρυπτογραφημένες επιστολές του. Η αστυνομία κατάφερε να αποκρυπτογραφήσει μόνο μία. Σε αυτήν έγραφε ότι «απολαμβάνει να σκοτώνει ανθρώπους επειδή ο άνθρωπος είναι το πιο επικίνδυνο ζώο» και ότι «όταν πεθάνω και πάω στον Παράδεισο, οι άνθρωποι που έχω σκοτώσει θα γίνουν σκλάβοι μου».

Ο φόνος της Ζαν Μπενέ Ράμσεϊ Η 6χρονη Ζαν Μπενέ Ράμσεϊ ήταν σταρ των παιδικών καλλιστείων και γόνος πολύ εύπορης οικογένειας. Όταν βρέθηκε νεκρή στο υπόγειο του σπιτιού της, το 1996, οι πρώτες υποψίες στράφηκαν εναντίον των γονέων της, οι οποίοι, ωστόσο αποδείχθηκε ότι ήταν αθώοι. Ο πραγματικός δράστης δεν έχει βρεθεί, αν και κατά καιρούς εμφανίζονται νέοι ύποπτοι.

Η υπόθεση με τις «μάσκες μολύβδου» Μια πραγματικά παράξενη υπόθεση. Το 1966 δύο πτώματα εντοπίζονται σε έναν αγρό στη Βραζιλία. Τα θύματα φορούν ακριβά κοστούμια και δεν φέρουν τραύματα. Λίγο αργότερα διαπιστώνεται ότι πρόκειται για δύο τεχνικούς ηλεκτρονικών συστημάτων. Κοντά τους βρέθηκε ένα μπουκάλι με νερό, μάσκες μολύβδου που προστατεύουν από τη ραδιενέργεια και ένα σημείωμα που έλεγε: «Στις 4:30 στο μέρος που συμφωνήσαμε. Στις 6:30 κατάποση των χαπιών». Οι άνδρες πέθαναν από τις μυστηριώδεις κάψουλες, όμως ποτέ δεν διαπιστώθηκε τι ήταν αυτές και γιατί τις πήραν τα θύματα.

34

Ο δολοφόνος με το Tylenol Το φθινόπωρο του 1982, επτά άνθρωποι πέθαναν, αφού είχαν πάρει χάπια Tylenol (ένα πολύ δημοφιλές παυσίπονο που χορηγείται χωρίς ιατρική συνταγή). Μετά από έρευνες διαπιστώθηκε ότι τα χάπια είχαν νοθευτεί με κυάνιο. Αμέσως αποσύρθηκαν όλες οι παρτίδες του φαρμάκου από την αγορά, όμως οι δράστες δεν συνελήφθησαν ποτέ.

Ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης Ο μύθος του Τζακ είναι πιο δυνατός από την ίδια την ιστορία του, η οποία μάλλον δεν θα αποκαλυφθεί ποτέ. Το 1888 ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης δρούσε στους σκοτεινούς δρόμους του Λονδίνου σκοτώνοντας και κατακρεουργώντας πόρνες. Τα εγκλήματα δεν διαλευκάνθηκαν ποτέ και ο Τζακ ο Αντεροβγάλτης έγινε ο πιο «διάσημος» serial killer όλων των εποχών.

Ο άνθρωπος του Σόμερτον Μια υπόθεση γεμάτη μυστήριο που εκτυλίχθηκε στην Αυστραλία. Ένα πτώμα ξεβράστηκε σε μία ακτή, το 1948. Το θύμα δεν αντιμετώπιζε προβλήματα υγείας, δεν έφερε κανένα τραύμα και δεν βρέθηκε δηλητήριο στον οργανισμό του. Κανείς δεν γνωρίζει πώς πέθανε. Το μόνο στοιχεί που βρέθηκε πάνω του ήταν ένα σημείωμα με τις λέξεις «Tamam Shud» (τετέλεσται). Η φράση ήταν απόσπασμα από ένα βιβλίο με ποιήματα του Ομάρ Καγιάμ, το οποίο βρέθηκε κοντά στο πτώμα. Μέσα στο βιβλίο οι Αρχές βρήκαν ένα κωδικοποιημένο μήνυμα που δεν έχει αποκρυπτογραφηθεί. Η υπόθεση παραμένει άλυτη.

35

Η Μαύρη Ντάλια

Το 1947, το πτώμα της Ελίζαμπεθ Σορτ βρέθηκε στο Λος Άντζελες. Το σώμα της ήταν κομμένο στα δύο και ο δράστης είχε χαράξει το πρόσωπο της 22χρονης κοπέλας. Η αστυνομία συνεργάστηκε στενά με τα ΜΜΕ, δημοσιοποιώντας στοιχεία, σε μια προσπάθεια εντοπισμού του δράστη. Η υπόθεση ονομάστηκε «Μαύρη Ντάλια», λόγω των αποκλειστικά μαύρων ρούχων που φορούσε το θύμα, αλλά και της ζωής της, που είχε πολλά «σκοτεινά σημεία». Ο φόνος έχει αποτελέσει το θέμα ταινιών, βιβλίων και πολλών εικασιών, όμως ο δράστης δεν βρέθηκε ποτέ.

Ακόμη και στον ελλαδικό χώρο… Ειδεχθή εγκλήματα που παραμένουν ανεξιχνίαστα. Εγκλήματα, πρωτοφανούς αγριότητας που σημάδεψαν τις οικογένειες των θυμάτων και συγκλόνισαν ολόκληρο το πανελλήνιο. Εγκλήματα με διαφορετικά κίνητρα, με κοινό όμως παρανομαστή· τη φρίκη και τον αποτροπιασμό. της Βούλας Αγγουρά

Δολοφονία Κώστα Ταχτσή Ο συγγραφέας Κώστας Ταχτσής, βρίσκεται δολοφονημένος στο διαμέρισμά του στον Κολωνό. Ο θάνατός του είχε επέλθει δύο 24ωρα νωρίτερα και σύμφωνα με την ιατροδικαστική εξέταση οφείλεται σε στραγγαλισμό. Σύμφωνα με την έκθεση, την ώρα της δολοφονίας βρισκόταν υπό την επήρεια «βαριάς μέθης», με αποτέλεσμα να είναι «έρμαιο στα χέρια του δολοφόνου». Η αστυνομία παρά τις δεκάδες καταθέσεις φίλων, γνωστών και κατοίκων της περιοχής, αδυνατούν να φτάσουν στα ίχνη του δολοφόνου. Λίγα χρόνια αργότερα, ακούγεται έντονα η φημολογία πως ο Κώστας Ταχτσής δεν δολοφονήθηκε, αλλά αυτοκτόνησε, καθώς είχε φτάσει σε προσωπικό αδιέξοδο και προτίμησε να σκηνοθετήσει τη δολοφονία του. Η υπόθεση παραμένει ανεξιχνίαστη. Ο Κώστας Ταχτσής δολοφονήθηκε ή ήταν αυτός που όπλισε το χέρι του δολοφόνου του;

36

Απαγωγή Γερασιμόπουλου Στα γραφεία της ΕΛ.ΑΣ σημαίνει συναγερμός. Άγνωστοι απήγαγαν από το σπίτι του στη Βάρη τον γνωστό καρδιολόγο, Επαμεινώνδα Γερασιμόπουλο. Στο σημείο σπεύδουν άνδρες του τμήματος δίωξης εγκλημάτων κατά ζωής, της Ασφάλειας Αττικής όπου και αποκλείουν την ευρύτερη περιοχή. Σύμφωνα με την κατάθεση της συζύγου του, οι δράστες εισέβαλαν τις πρώτες πρωινές ώρες στο σπίτι της οικογένειας Γερασιμόπουλου, όπου φίμωσαν τα δύο ανήλικα παιδιά και την ίδια, την οποία μάλιστα στη συνέχεια κλείδωσαν στην τουαλέτα. Οι κουκουλοφόροι άρπαξαν χρήματα και πολύτιμα αντικείμενα, όμως δεν σταμάτησαν εκεί. Περίμεναν τον γιατρό να επιστρέψει. Λίγες ώρες αργότερα όταν η Άννα Γερασιμοπούλου κατάφερε να βγει από το μπάνιο, έντρομη διαπίστωσε πως υπήρχαν κηλίδες αίματος στην πόρτα της κουζίνας και το πάρκινγκ. Αναζήτησε τον γνωστό καρδιολόγο, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Οι κακοποιοί είχαν απαγάγει τον 50χρονο και είχαν διαφύγει με τα δύο πολυτελή αυτοκίνητα της οικογένειας. Μία μέρα αργότερα, αστυνομικοί εντοπίζουν στα Λιμανάκια της Βάρκιζας και την Εκάλη, τα δύο αυτοκίνητα, στα οποία οι δράστες είχαν βάλει φωτιά για να εξαφανίσουν τα ίχνη τους. Περίπου ενάμιση χρόνο μετά την αρπαγή του Επαμεινώνδα Γερασιμόπουλου και στο θρίλερ της Βάρης δεν υπάρχει καμία αχτίδα φωτός. Πρόκειται άραγε για έναν άλυτο γρίφο ή για ένα έγκλημα που μοιάζει τέλειο;

Εκτέλεση οικογένειας Ζουμπατλή Η κοινή γνώμη συγκλονίζεται από την αποκάλυψη του τριπλού φονικού. Ο δράστης έχοντας καλύψει το πρόσωπό του με κουκούλα, εισβάλει, άγνωστο μέχρι σήμερα με ποιο τρόπο, στο εξοχικό της οικογένειας Ζουμπατλή. Μέσα σε ελάχιστα δευτερόλεπτα και πριν κανείς προλάβει να αντιδράσει, αδειάζει το όπλο του. Από τα πυρά πέφτουν νεκροί ο 66χρονος πρόεδρος του Ελληνοαιγυπτιακού Επιμελητηρίου Μιχάλης Ζουμπατλής, η 59χρονη σύζυγός του και ο 40χρονος γιος του. Σοβαρά τραυματισμένη μεταφέρεται στο νοσοκομείο η νύφη του 66χρονου όπου δίνει επί εβδομάδες μάχη για να κρατηθεί στη ζωή. Τυχερά μέσα στην ατυχία τους στάθηκαν τα δύο εγγονάκια του επιχειρηματία, ηλικίας 5 και 10 ετών που πρόλαβαν να κρυφτούν. Ο δράστης σύμφωνα με τις αρχές είχε εκτελέσει ένα από τα πιο ακριβοπληρωμένα συμβόλαια θανάτου. Η υπόθεση συνεχίζει να παραμένει ανεξιχνίαστη, ενώ ο πληρωμένος δολοφόνος εικάζεται ότι διαμένει στο εξωτερικό. Και μια ιδιαίτερη υπόθεση…

37

Εξαφάνιση Άλεξ 3 Φεβρουαρίου 2006 Η τοπική κοινωνία της Βέροιας συγκλονίζεται από την είδηση της εξαφάνισης του 11χρονου Άλεξ Μεσχισβίλι, τα ίχνη του οποίου χάθηκαν στην πλατεία Ελιάς. Στην περιοχή σημαίνει συναγερμός. Οι έρευνες ξεκινούν αμέσως, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Οι πληροφορίες πολλές. Όλες όμως καταρρίπτονται, πέφτουν στο κενό μετά την έρευνα των αρχών. Άνθρωποι κάθε ηλικίας, από κάθε γωνιά της χώρας ψάχνουν τον μικρό Άλεξ, προσεύχονται να βρεθεί ζωντανός. Οι μέρες περνούν αργά και βασανιστικά. Οι έρευνες είναι εξονυχιστικές. Κανείς όμως δεν ξέρει πού βρίσκεται ο μικρός μαθητής. Η Αγγελική Νικολούλη που από την πρώτη στιγμή μέσα από την εκπομπή της «Φως στο Τούνελ» παρακολουθεί την υπόθεση, φτάνει στη Βέροια. Συζητά με μαθητές, καθηγητές, φίλους και γνωστούς. Το κουβάρι αρχίζει σιγά σιγά να ξετυλίγεται. Η γνωστή δημοσιογράφος εντοπίζει μία παρέα 5 παιδιών, καταλαβαίνει από τα λεγόμενά τους και τις αντιφάσεις στις οποίες υπέπεσαν, την ανάμειξή τους στην εξαφάνιση του Άλεξ. Ενημερώνει αμέσως ανώτατους αξιωματικούς της Ελληνικής Αστυνομίας, οι οποίοι όμως δεν δίνουν βάση, καθώς θεωρούν απίθανη αυτή την εκδοχή και στρέφουν τις έρευνές τους στο εξωτερικό καθώς εκεί εκτιμούν ότι βρίσκεται η άκρη του νήματος. Παρασκευή 2 Ιουνίου 2006 Η στιγμή της αλήθειας έχει φτάσει. Η Αγγελική Νικολούλη μεταφέρει την τραγική είδηση που παγώνει την Ελλάδα, όταν αποκαλύπτει ότι ένας ανήλικος από την παρέα των πέντε, ομολόγησε την συμμετοχή του στη δολοφονία του μικρού Άλεξ, υποδεικνύοντας μάλιστα και το σημείο όπου έθαψαν το πτώμα του. Τον σκότωσαν είπε, σε κεντρικό σημείο, στη συνέχεια τον μετέφεραν με ένα καρότσι στο ακατοίκητο κτίσμα και στη συνέχεια το έθαψαν για να μην βρεθεί ποτέ. Το σημείο κατακλύζεται από αστυνομικούς, το πτώμα όμως του 11χρονου δεν εντοπίζεται. Η Αγγελική Νικολούλη επιμένει, οι έρευνες συνεχίζονται, οι δράστες ο ένας μετά τον άλλον αποκαλύπτονται. Οι 5 ανήλικοι ομολογούν, δύο από αυτούς υποστηρίζουν ότι μετέφεραν τον άτυχο Άλεξ στο ποτάμι της Μπαρμπούτας προκειμένου να σβήσουν τα ίχνη του. Τρία χρόνια μετά, η αυλαία στη δίκη της πιο πολυσυζητημένης υπόθεσης στα ελληνικά χρονικά πέφτει. Οι ανήλικοι κρίνονται ένοχοι, όπως και ο παππούς των δύο Ελληνόπουλων. Το έγκλημα εξιχνιάστηκε, το πτώμα όμως του μικρού Άλεξ παραμένει άφαντο.

38

ΕΠΙΛΟΓΟΣ Τελειώνοντας την εργασία μας με θέμα : ΕΞΙΧΝΙΑΣΗ ΕΓΚΛΗΜΑΤΩΝ – ΑΝΘΡΩΠΟΚΤΟΝΙΩΝ καταλήξαμε να σχηματίσουμε μια αναλυτικότερη εικόνα περί εγκλημάτων. Η συμβολή όλων των επιστημών κρίνεται αναγκαία στην εξιχνίαση μιας ανθρωποκτονίας. Έτσι : ανακριτική , ιατροδικαστική, γενετική γίνονται σύμμαχοι ενάντια σε κάθε φόνο. Παλαιότερα πολλά εγκλήματα –κυρίως ανθρωποκτονίες- έμεναν ανεξιχνίαστα εξαιτίας της έλλειψης τεχνικών μέσων. Παρ’όλα αυτά, σήμερα, η πρόοδος της τεχνολογίας συμβάλλει σημαντικά στην επίλυση τους, για παράδειγμα, η επιστήμη της γενετικής, η επιστήμη της ιατροδικαστικής και η ανακριτική βοηθούν στον εντοπισμό και συνεπώς στην τιμωρία ενός εγκληματία.

39

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Α΄ ομάδα Κατηγορίες εγκλημάτων και ακραία φαινόμενα εγκληματικότητας www.egklhmatikothta.gr www.gkourou.gr www.kathimerini.gr www.silversatin.gr

Β΄ ομάδα Οι επιστήμες της Ιατροδικαστικής και της Ανακριτικής www.el.wikipedia.org www.users.sch.gr

Γ΄ ομάδα Βιβλίο : Ανακριτική – Αλεξιάδης Στέργιος Εφημερίδα : Το Βήμα Εφημερίδα : Τα Νέα

Δ΄ ομάδα Η συμβολή της γενετικής στην εξιχνίαση εγκλημάτων Hedrick P.W. 1999: Genetics of Populations. Jones and Bartlett Publishers, Sudbury, Massachusetts.

NRC Report 1996: The evaluation of forensic DNA evidence. The National Academy Press. (http://www.nap.edu/books/0309053951/html/index.html) http://www.bioethics.gr/media/pdf/reports/report_genetic_fingerprints_gr.pdf Εγκλήματα που δεν εξιχνιάστηκαν ποτέ http://www.newsbomb.gr/blogs/story/274665/diasima-egklimata-poy-paramenoynmehri-simera-anexihniasta http://kozanilife.gr/update/2010-08-11-17-23-47/2010-08-23-11-19-09/2177-egklimataellada.html

40