PlaatBewerkingsNieuws by 54U Media BV

6E JAARGANG NR. 1 • MAART 2015

IN DEZE EDITIE: SMART INDUSTRY: REVOLUTIE OF DOORONTWIKKELING? - RESATO VAART WEL BIJ EXPLODERENDE MARKT VOOR WATERSTRAALSNIJDEN - UITDAGING VOOR OREEL LIGT IN COMPLETE TOELEVERING - MITSUBISHI LASERS VAN BAX METAAL SNIJDEN VLIJMSCHERP EN SUPER GLAD - RIJVA LEVERT BIJZONDERE PERSEN VAN PRESSMAC - JETCAM EXPERT STERK VERBETERD - FIERDE WORDT GROOT - 3D-PRINTER VERSNELT ONTWIKKELINGSPROCES ITEQ - EIGEN GEREEDSCHAPPENLIJN PRIMA POWER VOOR PONSMACHINES

Boost Your Business met TruTops Boost!

BOOST

Uw sprong in de nieuwe software dimensie, van geometrie naar NC-programma. TruTops Boost is onze nieuwe unieke software voor het ontwerpen en programmeren van de laser-, ponsen buigmachines. Dankzij de volledig nieuwe bedienfilosofie wordt u procesgeoriĂŤnteerd door de software geleid. Ontdek de innovatieve Boost Technologie, die uw prestaties met een druk op de knop laat stijgen.

Inhoud

Voorwoord

8 Smart Industry: revolutie of doorontwikkeling? Smart Industry lijkt momenteel het allesoverheersende thema in de maakindustrie. Hoe pakt de plaatwerksector deze ook wel ‘vierde industriële revolutie’ genoemde ontwikkeling op? Doet men mee, wordt alles op de voet gevolgd of slaat men alle drukte gade vanaf de zijlijn?

14 Resato vaart wel bij exploderende markt voor waterstraalsnijden De wereldmarkt voor waterstraalsnijmachines groeit momenteel met zo’n 15 procent per jaar en zal naar verwachting over 10 jaar een omvang hebben van 2 miljard euro, tegen 500 miljoen euro nu. Resato International, producent van hoge druk oplossingen, waaronder waterjets, gaat volop mee in deze groei.

24 Uitdaging voor Oreel ligt in complete toelevering Met een groei van zo’n 25 procent per jaar gaat het Oreel in Hallum momenteel voor de wind. De snelle ontwikkeling is voor Sytse Oreel een bewijs dat de visie van het al 160 jaar bestaande Friese familiebedrijf nog altijd goed is. “Onze uitdaging ligt in complete toelevering.”

En verder 4

Colofon en actueel

Agenda

Kantelpunt voor fiberlaser verschuift

Laser maakt staal corrosiebestendig

Rijva levert bijzondere persen van Pressmac

iF Design Award voor Trumpf

JETCAM Expert sterk verbeterd

Fierde wordt groot

3D-printer versnelt ontwikkelingsproces Iteq

Eigen gereedschappenlijn Prima Power voor ponsmachines

CLT Metal Service pioniert met grote 3D-buislaser

Peter Bax overtroeft concurrentie met grootformaat fiberlaser en kantpers

BestBend vindt de kunst van het buigen opnieuw uit

Hydraulische persen Schuler voor MKB

Productnieuws

Op de voorpagina: Bax Metaal in Bergeijk heeft geïnvesteerd in twee gloednieuwe vlakbed lasersnijmachines van Mitsubishi Electric met volledige automatisering. De lasers snijden vlijmscherp en super glad. Zie pagina 18

Smart Smart Welding, Smart Metal Shaping, Smart Bending. Het zijn allemaal termen die u tegen zult komen in deze uitgave van PlaatBewerkingsNieuws. Smart Industry is hot en het lijkt wel alsof je er als industrieel bedrijf niet bijhoort als je niet iets met ‘Smart’ doet. Belangstelling voor het thema is er zeker. Maar dat is ook geen wonder, gezien alle aandacht die er voor is. De vraag is echter wat de plaatwerksector er mee gaat doen, c.q. ervan verwacht. Dit komt uitgebreid aan bod in het hoofdartikel van deze uitgave. Smart of niet smart, het blijft goed gaan in de plaatwerksector; de groei houdt aan en die trend lijkt nog wel even door te zetten nu de Nederlandse economie herstelt en de binnenlandse bestedingen aantrekken. Dat lijkt de investeringsbereidheid onder ondernemers weer aan te wakkeren. De ene ondernemer koopt vol overtuiging een fiberlasersnijmachine, de ander investeert met minstens zoveel overtuiging in een vertrouwde CO2 laser. Feit is wel dat er steeds meer interesse is voor fiberlasers, al zijn er ook partijen die verwachten dat de fiberlaser een overgangsfase is naar de diodelaser, waarvan Amada vorig jaar op de Euroblech een prototype liet zien. Maar Bystronic zet vol in op de fiberlaser en met succes: enkele workshops hierover trokken maar liefst 50 deelnemers en er was nog een wachtlijst ook. We kunnen in ieder geval vaststellen dat ondernemers heel goed nadenken over hun investeringen. In dat opzicht zijn ze alvast Smart bezig.

Eric Weustink e.weustink@54umedia.nl

COLOFON PlaatBewerkingsNieuws, jaargang 6, editie 1, maart 2015 PlaatBewerkingsNieuws is een onafhankelijk technisch en business vakblad voor plaatbewerkende ondernemingen, die niet-verspanende technieken (scheiden, omvormen, verbinden en oppervlaktebehandelingen) in hun productieprocessen toepassen of kunnen toepassen. Het biedt op journalistieke wijze zicht op ontwikkelingen in alle aspecten van de plaatbewerkingstechnieken en besteedt daarbij aandacht aan nieuws van en voor producenten van plaatmateriaal, service- handels- en distributiecentra, machine- en gereedschapleveranciers, toeleveranciers, OEM-ers, ingenieurs- en technisch adviesbureaus, onderwijs- en onderzoeksinstellingen. De lezerskring wordt gevormd door eigenaren, directeuren of leidinggevende functionarissen van bedrijven en organisaties die in de plaatketen actief zijn. Afhankelijk van evenementen en diverse vakbeurzen bedraagt de minimale oplage per editie 5.000 exemplaren. Abonnementen Opgeven nieuwe abonnementen: T: +31 (0)55 360 10 60 F: +31 (0)55 360 08 60 E: info@54umedia.nl Het abonnement kan ieder kwartaal ingaan. Een jaarabonnement kost 39,95 euro, exclusief BTW. Opzeggingen van abonnementen uitsluitend schriftelijk, tenminste twee maanden voor het verstrijken van de abonnementsperiode. Uitgeverij/redactie-adres 54U Media BV Postbus 2108 7302 EM Apeldoorn Prinsenweide 26 7317 BB Apeldoorn T: +31 (0) 55 360 10 60 F: +31 (0) 55 360 08 60 E: info@54umedia.nl I: www.54umedia.nl Redactie Eric Weustink (hoofdredacteur) T: +31 (0)55 360 16 33 M: +31 (0)6 13 62 86 89 E: e.weustink@54umedia.nl Advertentie-exploitatie Vincent Span T: +31 (0)55 360 62 27 M: +31 (0)6 511 93 408 E: v.span@54umedia.nl Harold Draaijer T: +31 (0)55 360 64 20 M: +31 (0)6 51 19 31 32 E: h.draaijer@54umedia.nl Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland (exemplaar op aanvraag kosteloos verkrijgbaar). Vormgeving en opmaak Rijnier van Kesteren Drukkerij GrafiServices, Utrecht Materiaal Aanleveren materiaal volgende editie: uiterlijk 1 mei 2015. Editie 2, jaargang 6 van PlaatBewerkingsNieuws verschijnt in mei 2015. Copyright Niets van deze uitgave mag worden overgenomen, tenzij met uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de uitgever. ISSN: 1875-1628 www.pbnieuws.nl

Start nieuwe opleiding plaatwerk uitgesteld Teclab in Eindhoven hoopt in september te starten met de nieuwe opleiding Plaatbewerking mbo-niveau 4+ BBL. De start in februari bleek niet haalbaar, vanwege onvoldoende aanmeldingen. Teclab-directeur Hans van Brussel is er evenwel van overtuigd dat hij in september wel kan starten. Want een aantal leerlingen, dat momenteel de plaatwerkopleiding op BBL 3 niveau volgt, is geknipt voor de nieuwe opleiding en heeft ook de interesse om deze te gaan volgen. Samen met de leerlingen die vanuit bedrijven al zijn opgegeven, is dat genoeg om te beginnen. “Het moet mogelijk zijn om jaarlijks een klas van 12 leerlingen te hebben”, zegt Van Brussel op basis van zijn contacten met de plaatwerksector. De plaatwerkopleiding op hoog niveau is bedoeld voor plaatwerkers die een spilfunctie bekleden of willen gaan bekleden binnen hun bedrijf. Door diverse ontwikkelingen in de sector is er behoefte aan werknemers die meer hebben dan kennis van het vak en de daarbij behorende technische vaardigheden. Die

ook werkzaamheden kunnen verrichten zoals het onderzoeken en opstellen van wensen en eisen aan een product, het uitwerken van ontwerpen, de werkvoorbereiding en kwaliteitscontrole. Zo’n verantwoordelijke functie vraagt om een werkhouding, waarin zelfstandigheid en secuur kunnen werken, organiseren en samenwerken belangrijk zijn. En dat is precies waar de nieuwe opleiding Plaatbewerking mbo-niveau 4+ BBL zich op richt. Hier worden mensen opgeleid die in een metaalproductiebedrijf het verschil kunnen maken. De praktijkgerichte, projectgestuurde opleiding geeft de leerlingen beter inzicht in de technieken en vaardigheden, die voor de uitoefening van het vak plaatbewerking noodzakelijk zijn. Teclab wil een ook eigen plaatwerkcentrum opzetten om steeds meer praktijk in de opleidingen te kunnen brengen, maar ook om werknemers van bedrijven essentiële praktijkcursussen, masterclasses en seminars te kunnen aanbieden. Voor meer informatie: Hans van Brussel, hans.vanbrussel@teclab.nl. www.teclab.nl

Blokland gaat nieuw bouwen Blokland Metaalbewerking begint in april met de bouw van een nieuw bedrijfsgebouw met kantoor. De machinefabriek gaat in zijn totaliteit naar de nieuwbouw, waardoor de afdeling plaatwerk het hele bestaande pand tot zijn beschikking krijgt. De nieuwbouw wordt gerealiseerd aan de achterzijde van het bestaande bedrijfspand, dat vanaf de A15 bij Hardinxveld-Giessendam zichtbaar is. Deze nieuwbouw is noodzakelijk omdat het bedrijf door een gedegen en constante groei meer ruimte voor de activiteiten nodig had en om de groei ook voor de toekomst te waarborgen. “Onze huidige behuizing is veel te klein en vormt een rem op ontwikkelingen en investeringen”, aldus directeur Jan Willem Blokland. Het nieuwe pand (bedrijfsruimte circa 5350 vierkante meter, kantoor ongeveer 900 vierkante meter) is ontworpen door Van Es architecten en krijgt een moderne industriële uitstraling door het gebruik van metalen gevelbeplatingen en opvallende geperforeerde

Het gebouw krijgt een moderne industriële uitstraling door het gebruik van metalen gevelbeplatingen en opvallende geperforeerde panelen.

panelen. Belangrijk in het ontwerp is het bijzondere gevel-element boven de entree. Dit moet een showcase worden van de activiteiten van Blokland. Leuk detail hierbij is dat Blokland deze geperforeerde gevelpanelen zelf produceert. De oplevering is eind dit jaar. Blokland zal het nieuwe pand in januari 2016 in gebruik nemen. www.blokland.nl

Voor het jubileumboek heeft VMC professionele foto’s laten maken die een beeld geven van de mensen, de bewerkingstechnieken en de producten.

VMC in beeld Veluw Metal Creations (VMC) in Nieuwkuijk vierde op 14 maart het zilveren jubileum met een open dag. Later dit jaar verschijnt ook nog een jubileumboek. Hiervoor heeft VMC drie dagen lang een professionele fotograaf over de vloer gehad.

Hij heeft foto’s gemaakt die een beeld geven van de mensen, de bewerkingstechnieken en de producten van VMC. Deze foto’s komen tevens op groot formaat door het hele bedrijf te hangen, zowel in de productie als op de kantoren. www.vmc.eu

Kuka versnelt integratie Reis Robotproducent Kuka heeft de competenties voor automatiseringscomponenten en –oplossingen van Kuka Systems – Sparte Technology Solutions en Reis & Co KG Maschinenfabrik samengevoegd in het nieuwe bedrijfsonderdeel Kuka Industries. Terwijl beide bedrijfsonderdelen al onder de nieuwe merknaam opereren, wordt intern hard gewerkt aan het samenvoegen van allerlei activiteiten, zoals de verkoop- en servicenetwerken. Reis behoorde reeds tot het Kuka con-

cern. Door de oprichting van Kuka Industries wordt de integratie van Reis in Kuka versneld en worden de sterkten van beide bedrijven onder één dak verenigd. De nieuwe combinatie voorziet wereldwijd een groot aantal branches van automatiseringscomponenten en –oplossingen, met name op het gebied van lasertechniek, lassen onder beschermgassen, gieterijtechniek, speciaalmachinebouw voor lasinstallaties en nieuwe technieken voor zonne-energie en batterijenproductie.

Trumpf neemt EHT over Trumpf heeft EHT Werkzeugmaschinen overgenomen. Deze speciaalmachinebouwer is een van de oudste bedrijven in Duitsland. Het in 1771 opgerichte Eisen- und Hammerwerke Teningen (EHT) produceert kantpersen en tafelscharen. De kracht van het bedrijf zit vooral in de bouw van machines voor bijzondere toepassingen. “De producten van EHT vormen een uitstekende uitbreiding van ons portfolio”, aldus Mathias Kammüller, lid van de raad van bestuur van Trumpf. EHT Werkzeugmaschinen heeft 130 medewerkers en behaalde in 2014 een omzet van 27 miljoen euro. www.nl.trumpf.com

www.kuka.de

LAC stopt met Industrial Laser Event Het Laser Applicatie Centrum (LAC) is gestopt met de organisatie van het Industrial Laser Event op de Universiteit Twente in Enschede. “De tijd en capaciteit die het kost om dit evenement te organiseren, staat in geen verhouding tot de spin-off die het oplevert”, aldus Ard Hofmeijer, operationeel manager van het LAC. Bovendien is het LAC momenteel erg druk met andere zaken. “We knallen van het werk”, zegt Hofmeijer.

Het Industrial Laser Event is sinds 2008 ieder jaar in april gehouden. Het eendaagse evenement bood kennisinstellingen, leveranciers en (toekomstige) gebruikers de mogelijkheid om informatie uit te wisselen over de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van laser materiaalbewerking. Het bestond uit een lezingenprogramma, labdemo’s en een kennismarkt. Zo lieten onderzoekers de nieuwste trends zien en toonden leveranciers de nieuwste ontwikkelingen in de markt. In 2013 en 2014 werd ook de Laser Innovatieprijs uitgereikt. Het Industrial Laser Event trok elk jaar minimaal zo’n honderd deelnemers, in de topjaren zelfs beduidend meer. Op zich zijn er volgens Hofmeijer genoeg ontwikkelingen in de lasertechniek, die een voortzetting van het evenement zouden rechtvaardigen. “Zeker in het microbewerken zit veel ontwikkeling. Dat is een aardige niche-markt. Maar je moet je afvragen of je daar nu zo’n groot evenement voor moet organiseren.” Daar komt bij dat het LAC sinds vorig jaar is ingebed in het Nederlands Instituut voor Lastechniek (NIL). Daarmee is het aandachtsgebied verbreed. Het LAC heeft nu als doelstelling bedrijven te ondersteunen met vraagstukken aangaande geautomatiseerde lasprocessen en laserlassen. Hofmeijer: “De verbreding met het NIL heeft er mede toe geleid dat het LAC enorm is gegroeid. Vanaf maart zijn we al met zes mensen. We zijn aan het werk voor allerlei bedrijven die willen robotiseren en automatiseren. We hebben tal van goede opdrachten en organiseren ook lascursussen. We moeten prioriteiten stellen.” www.lac-online.nl

Het Industrial Laser Event trok ieder jaar minimaal zo’n honderd deelnemers.

F. Hoffmann en Metalcare bundelen krachten F. Hoffmann, leverancier van machines en gereedschappen voor de spaanloze metaalbewerking, en Metalcare, specialist in zaagmachines en zaagstraten, hebben hun krachten gebundeld in Hoffmann-Metalcare.

ontwikkelen, bouwen en plaatsen. Het bedrijf is al verhuisd van Zeewolde naar Zwijndrecht. www.hoffmann-metalcare.nl

De nieuwe onderneming is gevestigd in Zwijndrecht (in het pand van Hoffmann) en biedt een compleet programma producten en systemen voor bewerkingen in de metaalindustrie, inclusief advies, service en onderhoud. F. Hoffmann is in 1954 opgericht als fabrikant van speciaalmachines en gereedschappen en biedt een all-round en kwalitatief hoogwaardig leveringsprogramma, waarmee (delen van) productiestraten voor bedrijven worden ingericht. Hoffmann vertegenwoordigt leveranciers van persen, ponsstraten, procesbewaking, magazijnsystemen en laser supplies. Metalcare is importeur van de Everising, Jaespa, Marvel en Pedrazzoli zaagmachines en adviseert over optimale zaagprocessen. Het bedrijf kan een machine optimalisatie uitvoeren en/of een nieuw ontwerp of complete zaagstraat met aan- en afvoersystemen

GPI blijft dicht bij huis Zoals ieder jaar organiseert de Groep Plaatverwerkende Industrie (GPI) van NEVAT, de branchevereniging van toeleveranciers, ook in 2015 weer een buitenlandse trip voor haar lidbedrijven. Werd vorig jaar een bezoek gebracht aan het exotische Brazilië, dit jaar blijft de GPI beduidend dichter bij huis: van 23 t/m 26 september wordt een bezoek gebracht aan Duitsland om de plaatbewerkende industrie aldaar te verkennen. www.nevat.nl

Expo-dag leasen robots Op 23 april houden lasrobotspecialist RobWelding en Prof-Lease tijdens een Expo-dag bij Certilas in Huissen een presentatie over robotlease. Prof-Lease en RobWelding werken sinds 2014 samen bij het verleasen van robots. Tijdens de Expo-dag geven ze gezamenlijk een presentatie over wat robotlease inhoudt, hoe het werkt en wat de voordelen zijn. RobWelding zal daarnaast dieper ingaan op robotlassen. Na de

presentatie is er de mogelijkheid om de robots te bekijken en verder door te praten. De Expo-dag in het Welding Solution Center van Certilas start om 14.00 uur. Het Center van Certilas biedt plaats aan hoogwaardige en innovatieve lasprocessen. Meer informatie over deze Expo-dag over leasen staat op de website van Certilas. www.certilas.nl www.robwelding.nl

Drie keer open huis Tuwi Mede omdat er dit jaar geen TechniShow is, houdt Tuwi in de loop van 2015 maar liefst drie keer open huis in de eigen showroom in Winterswijk. Het eerste open huis is van 2 tot en met 4 juni. Dan staat het volledige programma demonstratiegereed in de showroom opgesteld. Na de zomer is er dan van 15 tot en met 17 sep-

tember een open huis met als thema ‘Kanten en buigen’. Tijdens het derde open huis, van 17 tot en met 19 november, staat het thema ‘Profielwalsen en doornbuigen’ centraal. Verder organiseert de Winterswijkse machineleverancier eind april een studiereis naar haar fabrikant Durma in Bursa, Turkije. www.tuwi.nl

Blechexpo groeit door

AGENDA 25, 26 en 27 maart

MTMS Materials Transformation and Machining Show Brussels Expo, Brussel (B) www.mtms.eu

25, 26 en 27 maart

Open huis Mazak Live machine demonstraties en opening geautomatiseerd magazijn Mazak, Leuven (B) www.mazak.eu

25 maart

FDP bijeenkomst Optimalisatie informatieoverdracht FDP, Nieuwegein www.fdp.nl

2 april

JETCAM Gebruikersdag CAM en nestingsoftware Widenhorn, Rhoon www.widenhorn.nl

2 april Op de Blechexpo worden van 3 tot en met 6 november exposanten uit dertig landen verwacht.

Geen Euroblech in Hannover dit jaar, maar de Blechexpo in Stuttgart vormt een waardig alternatief als internationale vakbeurs voor plaatbewerking. Het evenement wordt van 3 tot en met 6 november voor de twaalfde keer gehouden, wederom tegelijk met de Schweisstec, de internationale vakbeurs voor verbindingstechniek. Beide vakbeurzen groeien qua omvang gestaag. Beursorganisator P. E. Schall meldt dat

op dit moment al zo’n 80.000 vierkante meter bruto oppervlak is verhuurd. Daarmee zijn de Blechexpo en de Schweisstec al even groot als de vorige keer in 2013. Dat betekent dat er meer hallen op het beursterrein in Stuttgart in gebruik zullen zijn. Bijna alle grote, marktleidende ondernemingen zijn al aan boord. Er worden exposanten uit dertig landen verwacht, waarmee de Blechexpo opnieuw internationaler dan ooit te voren zal zijn. www.blechexpo-messe.de

Paul Ernst in Oostenrijkse handen Paul Ernst Maschinenfabrik, producent van ontbraammachines, is overgenomen door het Oostenrijkse concern Wintersteiger. Paul Ernst, in Nederland vertegenwoordigd door Hevami in Veghel, heeft het machine-assortiment afgelopen jaar met diverse innovatieve ontwikkelingen uitgebreid. Zo heeft het Duitse bedrijf een modulair systeem ontwikkeld waarmee gebruikers een ontbraaminstallatie specifiek volgens hun wensen kunnen samenstellen. Zo kan de machine in de loop der

jaren ook aan veranderende behoeften worden aangepast.Ernst heeft een omzet van net onder de 7 miljoen euro en beschikte daarmee over onvoldoende kritische massa om in belangrijke buitenlandse markten zoals de VS en China eigen vestigingen te onderhouden. Daarom heeft het bedrijf contact gezocht met Kohler Maschinenbau, producent van richtinstallaties, die in 2011 reeds is overgenomen door Wintersteiger. Dat resulteerde vervolgens in de overname, waarmee Wintersteiger haar positie in de metaalbewerking uitbouwt. www.hevami.nl

Open huis Bystronic Onthulling kantbank Xpert 40 en start roadshow Bystronic, Hardinxveld-Giessendam www.bystronic.nl

21 t/m 25 april

Intech 2015 Huisshow Trumpf Trumpf, Ditzingen (D) www.nl.trumpf.com

21 t/m 25 april Amada Solution Huisshow Amada Amada, Haan (D) www.amada.nl

21 en 22 april

Workshop waterstraalsnijden Weert www.bystronic.nl

23 april

Expo-dag leasen robots Certilas, Huissen www.certilas.nl DP, Nieuwegein

De landelijke aftrapbijeenkomst Smart Industry in de Van Nelle Fabriek in Rotterdam trok maar liefst 500 belangstellenden.

Smart Industry: revolutie of doorontwikkeling? Smart Industry lijkt momenteel het allesoverheersende thema in de maakindustrie. Het voortvarend oppakken en toepassen van geavanceerde ICT (digitalisering) en nieuwe technologie wordt gepresenteerd al dé kans voor de productieketens in Nederland om sneller, foutloos en tailor made te produceren en zo beter te concurreren met het buitenland. Hoe pakt de plaatwerksector deze ook wel ‘vierde industriële revolutie’ genoemde ontwikkeling op? Doet men mee, wordt alles op de voet gevolgd of slaat men alle drukte gade vanaf de zijlijn?

Programmabureau en website De grote initiator van Smart Industry is FME, de branchevereniging voor de technologische industrie. Op het FME-hoofdkantoor in Zoetermeer is een Programmabureau Smart Industry opgetuigd. Dit coördineert de uitvoering van de actie-agenda Smart Industry. Ook is er een website waarop veel informatie te vinden is over alle activiteiten in het kader van Smart Industry en de fieldlabs. www.smartindustry.nl

Wim van der Leegte, topman van de VDL Groep, was heel eerlijk, toen hem vorig jaar als forumlid bij de opening van het nieuwe pand van Trumpf Nederland in Hengelo werd gevraagd naar zijn mening over Smart Industry: hij had even moeten googelen om te ontdekken wat er precies met Smart Industry wordt bedoeld. Toen hij dat eenmaal wist, was zijn reactie heel laconiek: “Daar zijn we bij VDL al jaren mee bezig. Deden we dat niet, dan zouden we nooit zo succesvol zijn geworden.”

‘Smart Industry en de fieldlabs bevorderen de veranderingsgezindheid in bedrijven’. Volop aandacht voor efficiency Van der Leegtes reactie is illustratief voor de manier waarop veel toeleveranciers in de plaatbewerking tegen Smart Industry aankijken. Het opvoeren van de efficiency van hun bedrijfsprocessen heeft al jaren hun volle aandacht. Ze maken gebruik van ICT en automatisering om goedkoper, sneller en foutloos te kunnen produceren en in te spelen op de vraag naar kleine series, veel variatie in de producten en korte levertijden. De Nederlandse plaatwerkindustrie loopt internationaal

voorop als gaat om het adopteren van systemen die de productiviteit vergroten. Leveranciers van plaatbewerkingsmachines zien al jaren een verschuiving van standalone machines naar complete systemen met automatische beladings- en ontladingssystemen en magazijnen. De vraag naar goede software is groter dan ooit en op de Euroblech stonden Nederlandse plaatbewerkers vooraan op de stand van het Zwitserse bedrijf Astes4 om een nieuwe veelbelovende sorteeroplossing te aanschouwen. Veranderingsgezindheid Maar volgens Jellard Koers, directeur van toeleverancier Suplacon in Emmeloord, valt er nog steeds veel winst te behalen. Hij was in januari een van de 500 aanwezigen op de landelijke aftrapbijeenkomst Smart Industry in de Van Nelle Fabriek in Rotterdam. Daar werden de eerste tien fieldlabs gepresenteerd; industriële praktijkomgevingen, waarin bedrijven en kennisinstellingen samen doelgericht Smart Industry oplossingen op een specifiek thema uitontwikkelen, testen en implementeren. “Smart Industry is een goed thema; heel actueel en echt nodig”, aldus Koers. “Suplacon kan bijvoorbeeld nog veel baat hebben bij betere, simpele software om systemen aan elkaar te knopen. Kanten is nog steeds een inefficiënt proces, hoewel er inmiddels kantbanken zijn die zelf hun gereedschappen wisselen. Maar hoe rendabel is dat? Ook voor de wijze waarop onze klanten de informatie over de producten die ze gemaakt willen hebben aanleveren, is er nog geen perfecte taal. Hoewel daar in het recente verleden wel initiatieven toe zijn genomen. Aan degelijke ontwikkelingen geeft Smart industrie een versnelling. Er liggen veel technische mogelijkheden, maar de toepassing daarvan moeten we goed op de rit krijgen. Er moeten ook voorbeeldverhalen zijn. Smart Industry en de fieldlabs bevorderen de veranderingsgezindheid in bedrijven.” Daar is Frank Rouweler, directeur R&D bij Wila, producent van kantpersgereedschappen in Lochem, en ook aanwezig op aftrapbijeenkomst, het wel mee eens. “De grote winst van het hele Smart Industry traject is bewustwording Er is al veel beschikbaar om productieprocessen efficiënter te maken, maar men is afwachtend met de toepassing ervan. Dat zou niet zo moeten zijn. De Nederlandse maakindustrie moet juist een early adaptor van alle mogelijkheden zijn. Dat biedt kansen.”

Fieldlab Flexible Manufacturing Een early adaptor is in ieder geval De Cromvoirtse in Oisterwijk. De leverancier van metaal op maat is betrokken bij het fieldlab Flexible Manufacturing, dat als doel heeft het flexibel en volledig geautomatiseerd produceren van kleine series middels robots en zonder programmeringstijd. De Nederlandse industrie produceert componenten en producten in kleine series en in een zeer gevarieerde mix aan uitvoeringen, waarvoor geautomatiseerde fabricage vaak nog te kostbaar is of teveel programmeringstijd vraagt. Dit Fieldlab richt zich erop de toepassing van robots en andere vormen van productieautomatisering voor kleine series rendabel te maken. Volgens directeur Ronnie van den Hurk van De Cromvoirtse moet daar erg veel voor gebeuren: “Er zijn twee kernaspecten: de programmeertijd van een robot moet terug van 2 uur naar 2 minuten en de grijpertechniek moet sterk verbeteren, zodat je niet steeds de grijpers hoeft te wisselen. Die moeten net als menselijke vingers alles kunnen oppakken.” Smart Bending Factory Een andere early adaptor is 247 Tailorsteel in Varsseveld. Het bedrijf van Carel van Sorgen is de trekker van het fieldlab Smart Bending Factory. Dat wordt een plug & play fabriek zonder front- en backoffice die gebogen plaat levert en die je via internet zo aan je ei-

gen bedrijf kunt koppelen. Van Sorgen denkt zo’n fabriek binnen 2 à 3 jaar neer te kunnen zetten. Hij heeft al zestien niet-concurrerende OEM’ers bij elkaar gebracht, die mee willen doen. Door samen te werken kunnen deze hun engineeringcapaciteit veel efficiënter inzetten en zo met veel meer mensen bijvoorbeeld een product re-engineeren. De hoofdoelen van de Smart Bending Factory zijn de time to market van producten te verkorten van weken naar dagen en de prijs (total cost of ownership) met 15 tot 20 procent te verlagen. Van Sorgen gaf op de aftrapbijeenkomst in Rotterdam uitleg over de Smart Bending Factory en hield hierover in februari ook een informatieve bijeenkomst op zijn eigen bedrijf, waarvoor vanuit de plaatwerkhoek veel belangstelling was. Van Sorgen is heel uitgesproken in zijn mening over het belang van Smart Industry: ”Als de metaalsector niet mee gaat in de vierde revolutie dan zal zij een ‘smart industrie’ worden: een sector met diep verdriet.”

‘MKB-toeleverancier moet mee’ Smart Industry kan de Nederlandse industrie geen impuls geven als het beperkt blijft tot een selecte groep bedrijven en de overheid. Daarom moet het informeren en bieden van inzicht voor MKB-ondernemingen over Smart Industry vooralsnog het belangrijkste actiepunt zijn. Dat stelt ING Economisch Bureau in haar studie ‘Samen smart, de Nederlandse industrie naar een hoger groeipad.’ De Nederlandse maakindustrie groeit, maar het gaat langzaam. Om de groei te versnellen is verdergaande optimalisatie en flexibilisering van de productie nodig. Juist dat zijn de kernbegrippen in Smart Industry. ING noemt het de verantwoordelijkheid van gro-

tere bedrijven in de keten om voorop te lopen, de standaard te zetten en de kleinere toeleveranciers mee te nemen in de richting van Smart Industry. Bij kleinere MKB-toeleveranciers moet tegelijkertijd het besef aanwezig zijn dat de toekomstige concurrentiepositie afhangt van het wel of niet mee kunnen bewegen met deze ‘eisen’ van OEM’ ers. Volgens ING is in de keten al forse winst te behalen door het integreren van in- en verkoopprocessen met klanten en leveranciers met inzet van software. Vanuit de machinebouw is predictive maintenance een belangrijke ontwikkeling. ING noemt het raadzaam om klein te beginnen. Smart Industry kent een veelheid aan dimensies en elementen, wat kan leiden tot onduidelijkheid bij ondernemers, zeker als het gaat om het toepassen ervan in de praktijk.

TheLASER TheLASER

• 2D lasersnijmachines

(2 kW–5 kW) CO2 , slab of fiber 3000 mm bij 1500 mm 4000 mm bij 2000 mm Maximaal formaat 36 m bij 3 m Entry level tot high end machines met lineaire motoren

• 2,5D lasersnijmachines

(2 kW–5 kW) CO2 , slab of fiber

• 3D lasersnijmachines

(2 kW–5 kW) CO2 , slab of fiber

TheBEND TheBEND

• Servo-elektrische kantbanken, sneller en accurater

• Buigautomaten met verschillende graad van automatisatie: Fast Bend Bending Cell Express Bender

• Laserboormachines

• Nuttige buiglengte voor

• Lasercombi’s

• Alle machines volledig

• Eigen laserbronnen, software en service én spare parts

Buigautomaten tot 3.250 mm servo-elektrisch

ThePUNCH ThePUNCH

• Servo-elekrische ponsmachines • Pons-hoekschaar combinaties Pons-laser combinaties

• 2500 bij 1250 mm of

3000 bij 1500 mm (zonder herpositioneren)

• Flexibelste turret aangepast aan uw noden

Prima Power Benelux NV Leenstraat 5 • B-9810 Nazareth, Belgium • t. +32 9 382 90 30 f. +32 9 382 90 31 info.benelux@primapower.com • primapower.com

Met ICT kan meer uit machines worden gehaald.

De 247 Tailorsteel-directeur is samen met en Martin Stor van het Achterhoeks Centrum voor Technologie bezig met een eerste concrete actie op de Achterhoekse Smart Industry actieagenda. Zij zijn bezig met de invulling van een masterclass serie waarbij Achterhoekse ondernemers uit de metaalsector kennis en kunde op het gebied van administratie, bedrijfsprocessen en marketing & communicatie op een praktische manier aangereikt krijgen. Zijn de ondernemers bij alle bijeenkomsten aanwezig dan krijgen zij een voucher waarmee zij (of anderen binnen het bedrijf) zich op bepaalde processen ver-

der kunnen verdiepen met de experts die hun kennis delen tijdens de masterclass. Het plan wordt momenteel verder uitgewerkt. Projectgroep Trumpf Kantpersgereedschappenproducent Wila is niet betrokken bij het fieldlab Smart Bending Factory. “Maar”, zegt Frank Rouweler, “Als we een nuttige bijdrage kunnen leveren staan we daar zeker voor open. Of we starten zelf een fieldlab op rond een bepaald thema.” Die gedachte leeft ook bij Trumpf. In navolging van het Duitse moederbedrijf, dat 3 jaar

geleden in het kader van Industrie 4.0 (het Duitse initiatief dat een voorbeeld en inspiratiebron is voor het Nederlandse Smart Industry) al een projectgroep heeft opgericht die bestudeert hoe met ICT meer uit machines kan worden gehaald, heeft Trumpf Nederland sinds begin dit jaar ook een projectgroep Smart Industry. Jeroen Stevens fungeert als projectleider. Samen met twee collega’s was hij aanwezig op de aftrapbij-

Smart Welding Factory: automatisch lasbanen genereren in 3D-CAD model Inmiddels er ook een initiatief Smart Welding Factory. Dit valt binnen het fieldlab Flexible Manufacturing, maar is daar officieel geen onderdeel van. “We zijn onze eigen weg gegaan”, verklaart Ard Hofmeijer, operationeel manager van het Laser Applicatie Centrum (LAC), dat het project uitvoert onder penhouderschap van het Nederland Instituut voor Lastechniek (NIL). “We hadden niet veel tijd om op de bureaucratie te wachten. Want iedereen neemt een afwachtende houding aan en als het puntje bij het paaltje komt is er geen budget. Daarom hebben we zelf een project opgetuigd. We hebben commerciële partners gezocht en een projectplan geschreven. De planning is opgezet, er is geld en iedereen weet wat er van hem wordt verwacht.” Binnen Smart Welding Factory gaat het erom te komen tot flexibele intelligente lasrobotautomatisering. Het bedrijfsleven vraagt daar om vanwege de toenemende trend naar kleiner wordende series, om snel in te kunnen spelen op de vraag en verandering van de markt. Ondanks het gebruik van lasrobots in het productieproces, worden er nog veel zaken met de hand gedaan. Simpelweg omdat enerzijds de kennis niet aanwezig is maar anderzijds zijn de middelen om dit te doen ook niet allemaal verkrijgbaar. Een klassiek robotlasproces ziet er als volgt uit: robotprogrammering via teachbox, lasparameters instellen, proefproductie door middel van trial and error, optimalisatieslag en uiteindelijk het product lassen. Waar in de verspaning en de plaatbewerking al vergevorderde stappen zijn gezet tot volledige automatisering, dient dit bij het lasproces nog te starten. De doelstelling binnen Smart Welding Factory is om in het 3DCAD model automatisch lasbanen te genereren. Hierbij wordt tevens een koppeling met een digitale WPS database gerealiseerd zodat de las

Binnen Smart Welding Factory gaat het erom te komen tot flexibele intelligente lasrobotautomatisering. (Foto: Schweissen & Schneiden, Messe Essen)

voldoet aan de wettelijke kaders. Ook wordt de kwaliteit van de las realtime gemonitord en worden de data gelogd in een database. Daarmee zou het traject er als volgt uitzien: 3D-CAD model; automatisch offline programmeren; automatische generatie lasparameters; integratie met WPS database; realtime datalogging; First Time Right, One Piece Flow. Het LAC is nu bezig met het organiseren van een kleine kick-off, die medio april zal plaatsvinden. “Dan willen we ook op zoek naar extra commerciële partners”, aldus Hofmeijer. “Dat moeten wel partners zijn die of al robotlassen of dat willen gaan doen. Ook moeten het MKB’ers zijn en moeten ze over eigen engineering beschikken. Want er zit veel kwaliteitsborging in, dan moet het ontwerp gewoon goed zijn. www.smartweldingfactory.nl

ARENDSEN PLAATWERK BV Profiel Specialist

Een ijzersterk pro el Arendsen Plaatwerk is een veelzijdig toeleverancier binnen het metaalsegment. Haar producten, in diverse materiaalsoorten, klein of groot van formaat, enkel of in serie, vinden hun weg naar tal van marktsegmenten.

LASERSNIJDEN Continueproces Continueproces

6000 x 2000 x 5 kw 3000 x 1500 x 3 kw

COMBI PONS-LASER

Continueproces 6000 x 2000 x 2,4 kw CNC ponsen 8000 x 1250 x 6 Knippen 8000 x 6 Kanten 8000 x 500 t Buigen Autom. Cel 8000 x 1500 x 6 Lastechnieken/ Assemblage

Adres

De Stenenmaat 6 postbus 5, 7070 AA Ulft

Tel. Fax

(31)0315-69 56 00 (31)0315-69 56 05

E-mail info@arendsen-plaat.nl Website www.arendsen-plaat.nl

Lasersnijden 6000 x 2000 x 20 mm

WWW.TOPFINISH.EU

MULTITHERM

UW EN 1090 MACHINE OOK VOOR EXC 3 EN EXC 4 www.messer-cs.be

De MultiTherm kan uitgerust worden met verschillende processen. Van links naar rechts: Plasma bevel Skew Delta, Autogeen ALFA, Naald markeerder, Boor en Tap aggregaat met meerijdende carrousel voor 12 gereedschappen. De machine met de hoogste flexibiliteit voor snijden, markeren, boren en tappen. Een echte ‘cost saver’: minder handling en logistiek, leaner en sneller. MultiTherm loopbaan breedte van 2600 tot 5000 mm. Voor een groter werkbereik is er de Omnimat van 4000 tot 8800 mm.

Product informatie • Hoge efficientie, robuust en lange levensduur • Dubbelzijdige aandrijving • Is uitgerust met de modernste CNC Messer Global Control Sturing • Messersoft Omniwin software, Omniwin en Omnibevel geïntegreerd met bijkomende modules voor buis snijden, ketel bodems, boren en tappen • Boren tot diam. 32 mm op de Omnimat, Speciale diameters en verzinkingen mogelijk.

12 Naamloos-2

9-3-2015 13:41:44

eenkomst in Rotterdam. Net als Wila is ook Trumpf niet betrokken bij een fieldlab, maar het is wel een aanpak die Stevens wel ziet zitten. Hij heeft ook wel een idee voor een thema: “Het op afstand uitlezen van machinedata, bijvoorbeeld ten behoeve van serviceen onderhoudswerkzaamheden, doen we al. Wat nu als je die gegevens in databases gaat vastleggen, continu gaat analyseren en daarmee preventief klanten gaat informeren? Smart Industry is in mijn optiek ook dat de leveranciers van machines en de gebruikers daarvan de handen ineen slaan om meer uit de machines te halen.” Communicatie door fieldlabs Dat is een gedachte die Alan Pereira, manager operations bij Timesavers Internatio-

nal in Goes, leverancier van oplossingen voor ontbraming, kantafronding, finishen en kalibreren, ook wel bezighoudt. “Hoewel ik het nog moet zien of het aan internet hangen en gebruiken van sensoren toepasbaar is voor onze machines. Maar het is wel iets waar je zeker mee bezig moet zijn.” Pereira ziet Smart Industry niet als een revolutie maar als een doorontwikkeling. “Smart Industry wordt mooier gemaakt dan het is, al zijn er wel kansen. Het is belangrijk dat je competitief blijft, continu blijft verbeteren en flexibel omgaat met de veranderende vraag van je klanten. Maar dat doen we al jaren. Eigenlijk doet elk bedrijf dat na 2008 goed is blijven draaien echt wel iets goed.” Pereira heeft wel zijn bedenkingen bij de tien fieldlabs. “Die zijn gunstig voor de deelne-

‘Smart Industry is ook de handen ineen slaan om meer uit de machines te halen’.

mers, maar het is afwachten of partijen die er niet betrokken zijn er ook van gaan profiteren. Het gevaar is dat de opgedane kennis commercieel uitgebuit gaat worden. Ik heb een hard hoofd in kennisdeling. Hoe gaan ze vanuit de fieldlabs communiceren? Daar hebben ze het helemaal nog niet over gehad.” Dat is iets wat Jellard Koers van Suplacon ook wel ziet. “Een aantal is dingen nog onvoldoende uitgetekend, zeker hoe andere bedrijven kunnen participeren in de fieldlabs. Dat is zeker een aandachtspunt. Maar vooralsnog blijf ik positief over het hele initiatief. Je moet dingen ook een kans geven.”

De Duitse term Industrie 4.0, voorbeeld voor het Nederlandse Smart Industry, werd op de Hannover Messe in 2011 geïntroduceerd. Sindsdien wordt er op voortgeborduurd. ‘Integrated Industry – Join the Network’ is het thema van de Hannover Messe 2015 (13-17 april).

Resato vaart wel bij exploderende markt voor waterstraalsnijden

De wereldmarkt voor waterstraalsnijmachines groeit momenteel met zo’n 15 procent per jaar en zal naar verwachting over 10 jaar een omvang hebben van 2 miljard euro, tegen 500 miljoen euro nu. Resato International in het Drentse Roden, producent van hoge druk oplossingen, waaronder waterjets, gaat volop mee in deze groei. Op de Euroblech in Hannover stonden afgelopen najaar zo’n dertig leveranciers van waterjets. Maar volgens Marc Epping, Sales Director van Resato, zijn het vijf à zes bedrijven die mondiaal in de waterstraalsnijtechniek de dienst uit maken. Hij rekent ook Resato, marktleider in eigen land, daar toe. “Wij bouwen alles in eigen huis. Daardoor zijn we in staat nauwkeurige en klantgerichte systemen te bouwen en een leercurve met de klant in te gaan; hoe snel krijg ik mijn machine rendabel? Daar kunnen we onze klanten sterk bij helpen.” Epping is nu zo’n anderhalf jaar bij Resato in dienst. Het is prettig werken daar in Roden. De groeiende wereldmarkt voor waterjets betekent ook voor Resato een groei van 15 à 20 procent per jaar. Overigens niet alleen dankzij de waterstraalsnijmachines, want Resato be-

Resato beschikt in Roden over alle faciliteiten om de operators van klanten te trainen.

staat uit twee onderdelen: Resato High Pressure bouwt hoge druk systemen, pompen, gasboosters, afsluiters en fittingen voor met name de olie- en gasindustrie. Resato Waterjet Technology bouwt waterstraalsnijmachines en -pompen. Open gegooid Het bedrijf wordt geleid door Managing Director Rob Castien en Director of Operations & Finance Ton Driessen, die het in 2009 met behulp van beleggingsmaatschappijen hebben overgenomen van de oprichters. Ze zochten een bedrijf in een nichemarkt waar de kop al vanaf was en dat ze naar een volgend niveau konden helpen, met internationale expansie en een strategische oriëntatie op de klant zijn business gericht. En daarmee zijn ze nu druk doende. Het duo heeft gezorgd voor een goed fundament onder Resato en is vooral gaan sleutelen aan de cultuur van het bedrijf: een technisch vaardige organisatie, die prachtige producten en goede oplossingen maakte, maar zeer gesloten was, is helemaal open gegooid. De efficiency in de productie is sterk opgevoerd. “Dat moest ook wel vanwege de groei die ons voor ogen stond”, aldus Ton Driessen. “Ooit werd elke machine als een project gebouwd, maar dat is in het veld niet te onderhouden. We zijn modulair gaan bouwen en hebben de procesvoering er omheen gestandaardiseerd. Daarmee is de productiecapaciteit vergroot en de service makkelijker geworden. Was het streven ooit een doorlooptijd van 14 weken, die nooit werd gehaald, nu is die gegarandeerd maximaal 7 weken.” Naar 100 miljoen omzet In 2010 was er nog sprake van een dipje in de omzet, maar sindsdien is er ieder jaar sprake van groei. In 2014 bedroeg deze 20 procent. Dat was ook het jaar waarin de Verder Groep via de Pindustry divisie aandeelhouder is geworden van Resato. De visie is om tot 2025 met 18 procent per jaar te groeien. Driessen heeft scherp op het netvlies staan hoe Resato er tegen die tijd bij staat: “In 2025 hebben we een omzet van 100 miljoen euro, 350 à 400 medewerkers, en zijn we sterk internationaal gericht met diverse verkoopkantoren op de wereld. Tegen die tijd zullen we ook een overname hebben ge-

De montage-afdeling van Resato. De doorlooptijd van een waterstraalsnijmachine is maximaal 7 weken.

daan. We hebben alle kansen om te groeien, omdat we een grote kennis hebben van hogedruktechniek. Daarmee kunnen we goed geld verdienen in onze bestaande markten en bovendien zijn er diverse markten waar we nog niet actief zijn.”

verhuisd naar de overkant van de straat. Hij is halverwege 2013 in dienst getreden voor een grote klus: het opzetten van een internationaal sales netwerk en (intern) een sales team. Daarmee is hij al een eind op streek. Bij de waterstraalsnijmachines lag de focus

‘Er is nog steeds een gebrek aan awareness over de waterstraalsnijtechniek’ Het ambitieuze groeipad betekent veel voor de organisatie. In enkele jaren tijd is het aantal medewerkers verdubbeld tot tachtig mensen en het gaat al richting de negentig. Driessen: “We hebben veel goede mensen nodig om de groei mogelijk te maken. Daarom nemen we zwaargewichten aan boord en investeren we veel in de persoonlijke ontwikkeling van de medewerkers. Men heeft hier alle kansen.” Internationaal sales netwerk Door de groei dreigt Resato momenteel uit haar voegen te barsten. Het bedrijf wil daarom nog dit jaar verhuizen. Hiervoor worden verschillende opties onderzocht, waarbij voorop staat dat men in ieder geval in Roden, c.q. de regio blijft. Ondertussen wordt er gewoekerd met de ruimte. Er is een tweede verdieping gebouwd in de montagehal (capaciteit 50 á 70 units per jaar, afhankelijk van de omvang van de machines) om alle spullen goed kwijt te kunnen, en Marc Epping is met zijn verkoopteam

altijd op de A-landen: Benelux, Duitsland en Frankrijk. Soms werd er ook een machine verkocht in Rusland, Engeland en de Scandinavische landen. Dat is nu veranderd. Resato beschouwt de A-landen nog steeds als kernmarkt, maar er zijn inmiddels ook andere distributiekanalen opgezet. Vooral in Azië: “We zijn over Europa heen gestapt”, zegt Epping. “In Oost-Europa zit iedereen, vooral de prijsvechters. Daar willen en kunnen we ons nu juist van onderscheiden. Omdat we alles in eigen huis bouwen en veel kennis hebben, kunnen we samen met de klant heel diep de materie in gaan om het waterstraalsnijproces bij hem te laten renderen. Dat is ons sterke punt.” Klanten begeleiden Resato begeleidt de klanten bij de aankoop en ook daarna. Operators worden getraind in Roden en krijgen een toolkit mee om zelf onderhoud te kunnen doen. “We leiden onze klanten van tevoren op, zodat ze precies weten hoe ze met hun machine moeten werken

en kwalitatief goed onderhoud kunnen doen. Ze moeten zich er terdege van bewust zijn dat er onderhoud gepleegd moet worden om in control te zijn.” Zo heeft Resato in Azië al vier projecten verkocht; grote machines qua formaat, met twee koppen en meerdere pompen. Epping: “Azië zoekt goede machines die standalone kunnen draaien, ook in de nachtelijke uren. Dat kunnen wij bieden. Omdat we zelf alles ontwikkelen, kunnen we ook goed monitoren en zo controle hebben op het optimale gedrag van de machine. Je kunt onze machines ’s nachts rustig laten snijden, zonder het gevaar te lopen dat ’s morgens de hele vloer onder water staat. Bij problemen met nozzles, slijtdelen of drukverlies stoppen ze gewoon.” Gebrek aan awareness Hoewel de markt voor waterjets explodeert, is er volgens Epping nog steeds een gebrek aan ‘awareness’ over de techniek. Men moet de mogelijkheden en de voordelen van het waterstraalsnijden nog steeds ontdekken: geen limiet qua materiaal; een hoge nauwkeurigheid is haalbaar (de machines van Resato zijn uitgerust met lineaire drives, die positioneren over de hele lengte van de tafel binnen 0,05 mm mogelijk maken) zonder het materiaal mechanisch te belasten; dikke materialen kunnen worden bewerkt zonder bramen en zonder de legering aan te tasten; 5-assig (2,5D) snijden is mogelijk; het waterstraalsnijproces is schoon en brengt geen hitte in het materiaal; vaak is er geen tweede

U wilt uw las- en afkanttijden verkorten ?

Dan is onze FlatMaster® richtmachine precies het juiste voor u. In een zéér korte tijd spanningsvrije plaatdelen en gehele platen tot een materiaaldikte van 60 mm.

Vooraf

ARKU Maschinenbau GmbH Siemensstr. 11 76532 Baden-Baden Tel.: +49 72 21 / 50 09-0 info@arku.de www.arku.de

HEVAMI oppervlaktetechniek Postbus 196 NL-5460 AD Veghel Tel: +31 (0)413 376602 info@hevami.nl www.hevami.nl

Nadien

proces nodig (nafrezen hoeft niet als de nauwkeurigheden het toelaten). “Met dit alles is de waterstraalsnijtechniek ook geschikt voor sectoren als de automotive en de aerospace”, aldus Epping. De veel gehoorde opmerking dat waterstraalsnijden een traag proces is, zeker in vergelijking met lasersnijden, is volgens hem niet altijd terecht. “Aan snelheid valt veel te doen, met twee snijkoppen of twee bruggen met vier koppen. Bovendien is 24/7 productie mogelijk en kan van alles door elkaar worden gesneden. Met onze optie Flexzone, waardoor de operators veilig materiaal kunnen laden en ontladen terwijl de machine snijdt, wordt de downtime van de machine veel minder.” Resato levert een bijdrage aan het vergroten van de awareness met initiatieven als Resato Wiki en University page. Hier kunnen gebruikers digitaal ervaringen uitwisselen, berichten posten over wat ze hebben gesneden en hoe. Dat alles kan men in de eigen taal lezen, zelfs in het Chinees.

‘Aan snelheid valt veel te doen, met twee snijkoppen of twee bruggen met vier koppen.’

Ontwikkelingen De toekomstige ontwikkelingen van de waterstraalsnijtechniek zitten volgens Resato niet zo zeer in een hogere druk en snijsnelheid. Epping: “Je zoekt een optimale verhouding tussen druk en kostenpa-

Dikke materialen kunnen perfect worden bewerkt zonder bramen en zonder de legering aan te tasten.

troon. Wij geloven daarom veel meer in predictive maintenance, het verbeteren van standtijden en het steeds meer processen onbemand laten geschieden. De machines worden ook steeds vaker langer; 12 meter of zelfs 20 meter. De tafel kun je helemaal volpakken met materiaal, je kunt laden en lossen terwijl de machine blijft draaien, een job queue in de software maken en verschillende materiaalsoorten en dikten door elkaar heen snijden. Zo is lengte feitelijk ook een vorm van automatisering. Over handling met een robot denken we na. We weten niet of de klant daar echt bij gebaat is. Maar een robot biedt natuurlijk wel een ergonomisch voordeel.” www.resato.com

Vorig jaar presenteerde Resato op de TechniShow de optie Flexzone, waardoor de operators veilig materiaal kunnen laden en ontladen terwijl de machine snijdt. Hierdoor wordt de downtime van de machine veel minder.

Mitsubishi lasers van Bax Metaal snijden vlijmscherp en super glad

Bax Metaal heeft zijn complete unit Laserparts verhuisd naar een tweede bedrijfspand aan de overkant van de straat op het industrieterrein van Bergeijk. In de nieuwe, optimaal lean ingerichte productieruimte staan twee gloednieuwe vlakbed lasersnijmachines van Mitsubishi Electric met volledige automatisering centraal. De keuze voor dit Japanse merk is opmerkelijk, maar directeur Anton Bax en Johan Hoeks, bedrijfsleider Laserparts, kennen geen twijfels: “Deze machines snijden super glad en met hoge snelheid materiaal tot 40 mm dik.” Bax Metaal is altijd in beweging en zeker op dit moment gebeurt er veel bij de Brabantse toeleverancier, die zich heeft georganiseerd in vier onderdelen: Engineering, Laserparts, Samenstellingen en Finishing. Zo kan iedere klant optimaal worden bediend, ongeacht zijn wensen. Het nieuwe pand aan de overkant is enkele jaren geleden aangekocht en wordt nu helemaal ingericht voor Laserparts, het onderdeel dat is gespecialiseerd in het snijden van plaat-, buis- en kokerproducten op maat in RVS, aluminium en staal. Dat betekent tevens dat er in het andere gebouw extra ruimte vrijkomt voor de andere onderdelen. “Per saldo gaan alle units duidelijk efficiënter werken”, aldus Anton Bax. Modernisering lasersnijcapaciteit De hele verhuisoperatie gaat gepaard met stevige investeringen in de modernisering en uitbreiding van de lasersnijcapaciteit. Bax Metaal had twee vlakbed lasersnijmachines, waarvan de oudste er nu uit gaat. De andere verhuist naar de nieuwe productieruimte en krijgt een plek bij de twee nieuwe Mitsubishi machines. Ook komt daar een nieuwe LT8 buislasersnijmachine van het Italiaanse merk Adige te staan. Bax Metaal be-

De koeling voor de Mitsubishi lasers is ondergebracht in units boven de machines. Anton Bax: “Stof, lawaai en temperatuur willen we zo goed mogelijk managen. In de zomer gaat warme lucht naar buiten, in de winter houden we die binnen.”

schikte reeds over een van de eerste LT8 machines in ons land, maar deze is nu vervangen door het nieuwste model met duidelijke verbeteringen dankzij nieuwe software-oplossingen, één klemsysteem, een traplader en automatische focus. De nieuwe buislaser zal in april operationeel zijn. Glad en scherp snijden De twee nieuwe Mitsubishi machines zijn reeds in gebruik. Anton Bax en Johan Hoeks stuitten een jaar of vier geleden al op dit merk op de vakbeurs Blechexpo in Stuttgart. Ze waren onder de indruk van de snijkwaliteit. Hoeks: “We waren eraan gewend dat onze andere machines de hoeken bij het snijden afronden. Maar daar is niet elke klant blij mee. Mitsubishi snijdt tot 30 mm dik materiaal heel makkelijk erg scherp. Nu weten we gewoon dat we heel strak kunnen snijden voor de klanten die dat wensen.” Mitsubishi Electric Europe wordt vertegenwoordigd door SafanDarley in Lochem en daar heeft Bax Metaal tests laten doen. Bax: “We hadden een product getekend van 10 mm dik met diverse hoeken en kleine gaatjes. Daar zaten een paar dingen in, waarvan we zeker wisten dat het niet zou gaan. Maar de bediener van Mitsubishi, die onze tekenfile nog nooit had gezien, sneed het product op de machine bij SafanDarley heel vlot en zonder problemen in een uiterst korte tijd” Compleet systeem Toch kende Anton Bax nog wel enige aarzeling. Mitsubishi Electric is relatief onbekend op de Nederlandse markt en hij wilde een compleet lasersnijsysteem kopen met twee lasers van 4,5 en 6 kW om zijn complete snijbehoefte af te dekken. In Nederland/West-Europa functioneerden al wel enkele 4,5 kW lasers, maar een 6 kW laser stond nog nergens. Mitsubishi deed echter een uitstekend aanbod met de bijbehorende garanties op zowel de laser als het functioneren van het hele systeem. En dus zijn er nu twee machines van het Japanse wereldmerk bij Bax Metaal geïnstalleerd: een ML3015 eX CO2-lasersnijmachine met een laserbron van 4,5 kW vermogen en een zelfde type machine met een 6 kW laserbron. Bij de 4,5 kW versie liggen de grenzen voor staal, roestvast staal en aluminium op respectievelijk 25, 30 en 12 mm, bij de 6 kW machine op 32, 50, en 20 mm. Beide machines verwerken plaatafmetingen tot 3000 x 1500 mm en zijn voorzien van een wisseltafel voor automatische plaataanvoer. De maximale assnelheid bedraagt 100 m/min; Mitsubishi geeft een positieprecisie op van 0,05 over 500 mm in de Xen Y-richting, en een repeteerprecisie van 0,01 mm. De laserkop heeft Z-as compensatie: afwijkingen van de plaatvlakheid worden automatisch gecompenseerd. De afstand tussen lens en laserbron wordt constant gehouden. Energieverbruik Het scherpe snijden is vooral te danken aan de laserbron, een 3-axis cross flow resonator. Deze heeft nog meer voordelen. In de standby-modus schakelt de machine automatisch in de eco-stand, waarbij de resonator en diverse functies stapsgewijs worden uitgeschakeld. “Dat scheelt in

De ML3015 eX CO2-lasersnijmachine met laserbron van 4,5 kW vermogen. Op de achtergrond de twee torens met 50 palletplaatsen. De lift zit daar tussenin.

het energieverbruik en dat gaan we zeker merken”, zegt Hoeks, die ook goed te spreken is over het bedieningsgemak van zowel de besturing als de machine zelf, en de snelle ‘insteek’ (het aanbrengen van het startgat). Andere gebruikers van Mitsubishi machines roemen ook het probleemloze onderhoud door de goede toegankelijkheid van alle kritische onderdelen van de machine. Dat moet Bax Metaal echter allemaal nog ontdekken. Bax Metaal heeft bewust gekozen voor de vertrouwde CO2-laserbron in plaats van de fiberlaser. Hoeks: “We geloven nog niet helemaal in de fiberlaser en hebben nog steeds onze twijfels over de snijkwaliteit en de snelheid bij dikker materiaal. Als je zoals ons alles snijdt tot dikten van 20/30 mm, dan heeft de CO2-laser een veel beter bereik en is hij echt multi inzetbaar. De fiberlaser begint overigens wel te prikkelen. Als over twee jaar onze andere laser aan vervanging toe is, zullen we wel naar de fiber kijken.”

den. Vlakbij de lasersnijmachines komen ook zeven slijpmachines te staan voor het ontbramen, afronden en slijpen van de gesneden plaatuitslagen. Voor elk type borsteling, of het nu met een grote of een kleine radius is, staat altijd een machine klaar. Ook komen er enkele kantbanken bij de lasers te staan. “We kunnen nu veel sneller dan voorheen onze klanten bedienen met superhoge kwaliteit en een uitstekend prijsniveau”, zegt Hoeks. “We gaan ons onderscheiden als een apart bedrijf. De andere onderdelen van Bax Metaal aan de overkant zijn klant van Laserparts, zoals iedere andere klant.” In het nieuwe onderkomen is ook veel aandacht besteed aan optimale werkomstandigheden. Zo is de koeling voor de Mitsubishi lasers ondergebracht in units boven de machines. Bax: “Stof, lawaai en temperatuur willen we zo goed mogelijk managen. In de zomer gaat warme lucht naar buiten, in de winter houden we die binnen.”

Volledige automatisering De twee Mitsubishi machines zijn voorzien van volledige automatisering met 50 palletplaatsen in twee torens die naast elkaar staan, met de lift er tussenin. Dit complete systeem past uitstekend in de lean ingerichte ruimte van Bax Metaal Laserparts. Het magazijnsysteem met 275 palletplaatsen is meeverhuisd. Alle soorten materiaal zitten daar in opgeslagen en kunnen met heel weinig handlingstijd op de machines worden gelegd. De inrichting is bovendien zodanig dat de machines elk moment, binnen een minuut kunnen worden beladen en ontla-

Totaalleverancier Als Laserparts volledig is verhuisd, zal ook de las- en montagehal worden heringericht. De unit Samenstelling gaat verder als Bax Metaal Total Parts. “We gaan dit onderdeel nog meer inrichten als totaalleverancier, met mogelijkheden voor een stuk af montage, waar steeds meer vraag naar is”, aldus Anton Bax. Ook hier staat verkorting van de productietijd (lees levertijden) centraal en daarin past het geautomatiseerd kanten. Dankzij de verhuizing van Laserparts is er nu ruimte voor de komst van een LVD ToolCell, de kantbank met auto-

matische gereedschapswissel. Daarmee zal Bax Metaal compleet overgaan op het offline programmeren van de kantbanken met LVD CADMAN software. www.baxmetaal.nl

De Mitsubishi machines snijden super glad en met hoge snelheid materiaal tot 40 mm dik.

W W W. S O P - H A M B U R G . D E

MARKING

MICRO

MACRO

LASERS THAT DEFINITELY SUIT YOU

De eisen aan industriĂŤle materiaalbewerking met lasers zijn zo gevarieerd als het aantal toepassingen die worden aangeboden. ROFIN heeft de oplossing die U het best past. Meer dan 2.000 gekwalificeerde medewerkers staan voor u klaar om een op maat gesneden oplossing te bieden voor uw vraagstelling. Meer informatie kunt u vinden op www.rofin.com

THE POWER OF LIGHT

Het kantelpunt verschuift De belangstelling van de plaatbewerkende industrie voor fiberlasers groeit snel. Maar minstens zo groot is de interesse voor goede beladings- en ontladingssystemen en sorteersystemen, die de snijsnelheid van de fiberlaser kunnen bijhouden. Dat bleek tijdens de workshops Fiberlaser van Bystronic. De Benelux-vestiging van de Zwitserse machinebouwer hield medio februari drie workshops: twee in Nederland (in Vaassen met een bezoek aan de Van Zelst Groep) en één in België. Deze trokken maar liefst vijftig deelnemers en ondanks een extra ingelaste workshop moesten ook nog eens twaalf belangstellenden op een wachtlijst worden gezet. De deelnemers waren niet zo maar deelnemers. Ze hadden (hebben) vrijwel allemaal plannen voor of zijn zich tenminste aan het oriënteren op hun volgende lasersnijmachine. Hun vraag is of dat dan (opnieuw) een CO2 laser moet worden of een fiberlaser. Twee jaar geleden hield Bystronic ook dergelijke workshops. Toen waren de deelnemers vooral nieuwsgierig naar de nieuwe lasertechniek. Nu zijn ze beduidend verder en lijken ze eerder geneigd de afweging te maken ten gunste van de fiberlaser. Dat komt enerzijds omdat de fiberlaser zich inmiddels bewijst in de praktijk (in Nederland functioneren er al enkele tientallen), anderzijds omdat het kantelpunt (wanneer is een fiberlaser kostentechnisch en qua mogelijkheden interessanter dan een CO2-laser?) duidelijk is opgeschoven. Twee jaar geleden toonde Bystronic plaatjes met rode en groene vlakken, die lieten zien bij welke plaatdikten/ materiaalsoorten de fiberlaser interessant werd. Nu werden die plaatjes opnieuw getoond. Ze zien er door allerlei ontwikkelingen (meer laservermogen, opties als Power Cut) heel anders uit. De fiberlaser is niet meer alleen geschikt voor dun materiaal.

Vergelijking CO2 vs Fiber • Deel 1 • 1 - 3mm • 1000 x 235mm

De kostprijs per stuk bevat  vaste & variabele kost Vaste kosten  Afschrijving/service kosten/oppervlaktekost Variabele kosten  Snij- en laser-gas kosten /electriciteitskost

Kostprijs per stuk RVS

Part 1 BySprint Bylaser 2200 ByLaser 3300 ByLaser 4400 ByLaser 6000 Fiber 2000 Fiber 3000 Fiber 4000 Fiber 6000

1mm

2mm

$$$

Part 2 3mm

4mm

5mm

6mm

8mm

10mm

12mm

15mm

20mm

0.44

0.62

0.85

0.97

2.46

3.31

5.31

0.39

0.58

0.79

0.89

1.40

1.67

2.74

4.54

7.44

0.53

0.67

0.86

0.91

1.43

1.69

2.51

3.89

6.21

7.69

16.60

0.57

0.79

1.09

1.25

1.38

2.06

2.94

4.25

7.43

9.81

0.29

0.38

0.74

1.74

3.32

8.37

0.30

0.90

0.80

0.35

0.47

0.59

1.26

1.72

3.66

5.76

0.32

0.36

0.47

0.49

0.99

1.66

2.70

4.60

7.35

0.34

0.38

0.43

0.51

0.91

1.17

2.12

3.41

6.12

8.78

• Niet gevoelig aan materiaalkwaliteit • Ruwer aan het snijoppervlak dan CO2

Kostprijs per stuk Staal

Part 1 BySprint Bylaser 2200 ByLaser 3300 ByLaser 4400

Sorteersysteem En dan heeft de fiber een aantal voordelen ten opzichte van CO2: minder energieverbruik, eenvoudiger systeem, minder slijtdelen, lagere operationele kosten. En vooral natuurlijk een hoge snijsnelheid. Daardoor is het beladen, ontladen en sorteren van gesneden onderdelen met mensenhanden nauwelijks nog bij te houden. Ook daarvoor zijn oplossingen nodig. Hiervoor presenteerde Astes 4, net als Bystronic een Zwitsers bedrijf, tijdens de workshops haar systeem Astes4Sort. In Nederland worden deze systemen op de markt gebracht door Tuwi, maar Astes 4 doet ook rechtstreeks zaken met OEM’ers als Bystronic. Erik Metternich, sales manager van Bystronic Benelux: “Het sorteersysteem Astes4Sort voegt echt wat toe aan onze machines. Zo lang het gaat om het beladen en ontladen van een snijmachine, heeft Bystronic zelf uitstekende oplossingen. Maar voor een volledige logistieke oplossing inclusief het uitsorteren van producten zijn onze systemen minder geschikt. Daarvoor biedt Astes 4 in onze ogen de beste oplossing.” Bystronic gaat er binnenkort een pilot mee draaien. In mei wordt een ByAutonom 6 kW lasersnijmachine met een sorteersysteem van Astes 4 geplaatst bij Hegge in België, toeleverancier voor de automotive. Astes 4 presenteerde het sorteersysteem Astes4Sort op de Euroblech, waar de belangstelling enorm was. De Zwitsers hebben er dan ook hoge verwachtingen van. Fulvio Ferri van Astes 4: “In Europa staan 16.000 lasersnijmachines. Maar er is sprake van een disbalans; het snijden is hypermodern, het sorteren middeleeuws. Wij willen een volledig merkonafhankelijke optie voor al die machines zijn.”

Deel 2 • 4mm – max. dikte • Diameter: 230mm

ByLaser 6000 Fiber 2000 Fiber 3000 Fiber 4000 Fiber 6000

1mm

2mm

Part 2 3mm

4mm

0.44

0.57

0.72

0.43

0.62

0.79

0.49

0.62

0.81

0.67

0.84

0.75

0.65

0.81

0.53

0.30

0.70

0.39

$$$

0.50

0.81

0.70

5mm

6mm

8mm

10mm

12mm

15mm

20mm

0.94

1.35

1.62

2.31

2.43

4.22

0.77

0.87

1.03

1.48

2.13

3.21

6.02

0.81

0.88

1.07

1.45

2.08

3.06

5.18

0.81

0.91

1.05

1.28

1.75

2.68

5.01

1.31

1.94

2.36

3.65

1.00

0.31

0.36

0.69

0.86

1.26

1.81

2.32

2.76

3.33

6.64

0.33

0.37

0.49

0.61

0.89

1.06

1.27

1.69

2.44

3.35

5.88

0.35

0.38

0.47

0.52

0.78

0.94

1.31

1.65

2.45

3.23

6.00

• De Fiber is gevoeliger ten opzichte van kwaliteitsvariaties,

hierbij zijn meer parameteraanpassingen nodig dan bij CO2 • De snijkwaliteit is vergelijkbaar Aan de hand van twee onderdelen laat Bystronic zien welke laser qua kostprijs per stuk de voorkeur geniet.

Astes4Sort is geen standaard, maar kan voor elke specifieke situatie worden geconfigureerd. Het sorteren is de basis van het ontwerp. De sterke punten zijn de vier veelzijdige grippers (die grote en kleine, lichte en zware onderdelen kunnen handelen en afleggen) en de software die vanuit de nestingprogramma’s binnen enkele seconden de juiste sorteeroplossing kiest. Met name vanuit Nederland is de belangstelling voor dit systeem groot. De eerste twee zijn al geïnstalleerd bij Nijman-Arentsen en Lentink. Deze sorteeroplossing kost wel een paar knikkers, zoals een workshopdeelnemer opmerkte. Astes 4 heeft echter een model ontwikkeld met alle aspecten waarop moet worden gelet om de Return on Investment uit te rekenen. “Bij de reeds uitgevoerde projecten hebben we altijd een terugverdientijd van minder dan 2 jaar bereikt”, aldus Ferri. www.bystronic.nl www.astes4.ch

Fierde in de spotlights

Ontbramen, slijpen en afronden

Ontdek de perfecte ronding

KWALITEIT V ERDIE NT EEN L ABE L

RVS Finish Kwaliteit altijd en overal. Al jarenlang is RVS Finish dé partner voor het keramisch, Fine Finish® en glasparelstralen van RVS producten. De norm bij RVS Finish is niets minder dan perfectie. Bij ieder halffabricaat, samengesteld product of eindproduct vormt dat ons vertrekpunt. Bij ons kunt u terecht voor alle bewerkingen op het gebied van RVS: polijsten, trommelen, korrelslijpen en borstelen. Maar ook voor beitsen, passiveren, ultrasoon reinigen en cleanroom verpakken. Eén van onze specialismen is het slijpen op elke gewenste ruwheid, volgens klantspecificaties. Door de inzet van professionele meetapparatuur waarborgen wij onze constante kwaliteit.

FIED

Galgenberg 9 5571 SP Bergeijk

T 0497 542232 F 0497 542779

Bij RVS Finish is perfectie de norm.

OMP

info@rvsfinish.nl www.rvsfinish.nl

Laser maakt staal corrosiebestendig ThyssenKrupp Steel Europe, Fraunhofer IWS, en Limo Lissotschenko Mikrooptik doen samen onderzoek naar een nieuwe lasertechnologie voor het verbeteren van stalen strip oppervlakken. Met deze techniek zou volgens materiaaldeskundigen bijvoorbeeld staal beter bestand kunnen worden gemaakt tegen corrosie. Bescherming tegen corrosie is echter niet het enige voordeel van dit oppervlaktesmeltproces. Dankzij de gelijkmatige opwarming die alleen aan de oppervlakte van het materiaal plaatsvindt, is deze behandelingsmethode veel energie-efficiënter en milieuvriendelijker dan wanneer het complete materiaal een warmtebehandeling moet ondergaan. Extreem dunne lichtstraal De drie partijen onderzoeken samen hoe de eigenschappen van stalen strip materialen op een gerichte manier in-line kunnen worden beïnvloed door laseroppervlaktebehandeling. Hun onderzoek wordt naar verwachting in 2017 afgerond en maakt deel uit van een onderzoeksproject van het Duitse ministerie van onderwijs en onderzoek. Het succes van dit project hangt af van het lasersysteem en van de eenheid die de bundel vormt voor de kortdurende warmtehandeling van een gecoate staalplaat, die zal

Voor het Oslo-project ontwikkelt Limo een 35 kW halfgeleiderlaser voor een kortdurende oppervlaktebehandeling van gecoate staalplaat.

worden gebruikt op een demonstratiemachine bij ThyssenKrupp in Dortmund, onder omstandigheden die een echte productie dicht benaderen (processnelheid: 50 m/ min, stripbreedte: 300 mm). “Om dit soort kortdurende oppervlaktebehandelingen mogelijk te maken hebben we een uniforme en een extreem dunne lichtstraal nodig met een

Laser-zoom-kop Hij is 148 mm lang, heeft een doorsnee van 50 mm en zijn behuizing bestaat uit aluminium. Dat is de Laser-zoom-proceskop, die in het kader van een ander project als nieuwe straalvormingsmodule door Limo Lissotschenko Mikrooptik voor oppervlaktebewerking is ontwikkeld. Het prototype zet ondanks de geringe afmetingen een continu vermogen van 1 kW (maximaal piekvermogen: 2,5 kW) uit een glazvezel om in een focus. Vooral de zoomaanpassing in de kop is bijzonder. Met deze kop kan de lijnlengte tijdens de bewerking gericht worden veranderd. Zo kan de laserstraal contouren volgen of zich aan individuele werkstukken aanpassen. Door de snelle en eenvoudige verstelbaarheid van de zoom tijdens de bewerking worden de insteltijden korter.

Het concept is in eerste instantie ontwikkeld voor de productie van zonnecellen (golflengte 808 tot 1064 nm), maar is ook bruikbaar bij het lassen van kunststof om de lijnen individueel in de breedte (0,2 tot 0,6 mm) of lengte (4 tot 12 mm) aan het werkstuk aan te passen, zonder wissel van de laser of het verwisselen van de proceskop. Speciaal voor het laserlassen van kunststoffen spreekt dat zelfs delen, waarvan de breedte langs de voegnaad varieert, gelast kunnen worden. Momenteel werkt Limo aan de ontwikkeling van een straalvormmodule met een vermogen van 6 cq 10 kW, die door gemotoriseerde zoom-verstelling ook voor geautomatiseerde processen geschikt is en grotere, vrij instelbare profielen (ook in twee assen) mogelijk maakt. De compacte techniek zou ook voor het verharden van metalen ingezet kunnen worden.

schaalbare lengte”, zegt Jens Meinschien, vice president innovatiemanagement bij Limo. “Zo’n lasersysteem bestaat nog niet. Om deze uitdaging aan te gaan ontwikkelen we nu een krachtige 35 kW halfgeleiderlaser met geavanceerde bundelvormende kwaliteiten.” Met dit nieuwe lasersysteem van Limo willen de projectpartners een nieuwe laseroppervlaktebehandeling ontwikkelen, dat ook doorontwikkeld zal worden voor toepassing in serieproductie. Synergie-effect Limo draagt 3,6 miljoen euro bij aan dit project, dat de naam Ooslo (Oberflächenfunktionalisierte Stahlbandwerkstoffe mittels Laser-Oberflächenbehandlung) draagt. Voor het in Dortmund gevestigde bedrijf is dit de grootste investering in een gezamenlijk onderzoeksproject in de historie. Meinschien: “Deze krachtenbundeling tussen grote industrie, MKB-bedrijf en onderzoeksinstituut onder het motto ‘Photonics industrie ontmoet staalindustrie’ levert een synergie-effect op, dat ervoor zal zorgen dat Duitsland haar positie als centrum voor staalproductie behoudt. Limo wil Oslo gebruiken om haar positie als producent van lichtgereedschappen voor het bewerken van grootschalige oppervlakken uit te breiden en zichzelf op de kaart zetten als een duurzame toeleverancier van de staalindustrie.” www.limo.de

Uitdaging voor Oreel ligt in complete toelevering

Sytse Oreel, de vijfde generatie die bij het familiebedrijf aan het roer staat: “Als een techniek uit de prototypesfeer is, zich bewezen heeft en vooruitgang inhoudt, zijn wij de eersten die er gebruik van maken.”

Met een groei van zo’n 25 procent per jaar gaat het Oreel in Hallum momenteel voor de wind. De snelle ontwikkeling is voor Sytse Oreel een bewijs dat de visie van het al 160 jaar bestaande Friese familiebedrijf nog altijd goed is. “Onze uitdaging ligt in complete toelevering.” Niet de toeleverancier, maar de markt en de klanten bepalen in de ogen van Oreel waar behoefte aan is en welke kant zijn bedrijf op moet. De huidige trend is dat klanten hun mechanische activiteiten uitbesteden en zelf de verkoop, engineering en assemblage van hun producten voor hun rekening nemen. Oreel speelt daar op in door een modern en compleet machinepark voor plaatbewerking met sterke logistieke oplossingen aan te bieden. Hierin wordt doorlopend fors geïnvesteerd. “Want onze continuïteit hangt af van ons vermogen om de klant tevreden te houden en aan ons te binden”, verklaart Sytse Oreel, de vijfde generatie die bij het familiebedrijf aan het roer staat. Dat gebeurt niet door altijd direct de allernieuwste technologische ontwikkelingen in huis halen. Want Oreel is geen proeftuin. “Maar als een techniek uit de prototypesfeer is, zich bewezen heeft en vooruitgang inhoudt, zijn wij de eersten die er gebruik van maken.” Nieuwe investering in fiberlaser Op het gebied van snijden is dat uiteraard de fiberlaser. De eerste vlakbedfiberlaser, een Bystronic met 3 kW vermogen, snijdt al enige tijd bij

Oreel en de medewerkers zijn er blij mee, vooral vanwege de eenvoudige bediening. “Maar met de fiberlaser zijn over de hele linie verbeteringen ten opzichte van de CO2-laser bereikt”, zegt Oreel. “Niet alleen de eenvoudige bediening, maar ook de lagere energie- en onderhoudskosten, het mindere gebruik van slijtdelen en natuurlijk de snijsnelheid. Het is een grote stap vooruit in het lasersnijden” Vol overtuiging heeft Oreel daarom opnieuw een belangrijke investering in fiberlasertechniek gedaan. In de productieruimte in Hallum is een BySprint Fiber met een bereik van 4x2 meter en een laserbron van 6 kW geïnstalleerd, samen met een ByTrans Extendend beladingsinstallatie. Bystronic introduceerde dit lasersysteem op de Euroblech en de installatie bij Oreel is de eerste die in de Benelux is geleverd. De laserbron van 6 kW zorgt voor een flinke verhoging van snijsnelheid. Volgens Bystronic snijdt deze drie keer sneller 3 mm RVS dan een CO2 laser met hetzelfde vermogen. Bij zulke snelheden is procesbetrouwbaarheid belangrijker dan ooit. Daarom is de machine standaard voorzien van de veiligheidsfunctie Cut Control. Deze bewaakt het snijproces en reduceert het gevaar van fout snijden. Ontstaat er bij het snijden een scheur, dan stopt Cut Control de laser automatisch, om aansluitend de snede te herhalen. De machine is tevens uitgerust met Power Cut Fiber. Deze optie maakt het mogelijk materiaaldikten tot 30 mm met een extreem fijne snijkwaliteit te snijden. Nog een extra functie is Detection Eye. Deze meet automatisch het opgelegde plaatmateriaal vlak voordat het snijproces start. Daarmee worden

de insteltijden verkort en wordt het nestingplan exact op de plaat aangepast, waardoor nauwkeurige snijresultaten tot aan de uiterste randen van de plaat worden gerealiseerd. Universele machine Oreel: “Deze nieuwe machine snijdt staal tot en met 10 mm sneller dan een CO2 laser. Dankzij Power Cut Fiber kunnen we RVS tot 30 mm en aluminium tot 25 mm snijden. Dat maakt deze machine universeler dan de meeste CO2 lasers. We kunnen bovendien extreem kleine gaten in heel dik materiaal maken, bijvoorbeeld een gaatje met een diameter van 2,5 mm in 15 mm dik aluminium. Daarmee komt de laser heel dicht bij wat alleen met waterstraalsnijden behaald kan worden. Dat maakt hem nog universeler.”

Bystronic introduceerde de ByTrans Extendend 4020 beladingsinstallatie op de Euroblech. De installatie bij Oreel is de eerste die in de Benelux is geleverd.

Automatisch beladen en ontladen De snijsnelheid en het bereik van 4x2 meter, waardoor platen worden bewerkt die vanaf

een bepaalde materiaaldikte manueel nauwelijks nog te handelen zijn, doen de behoefte aan efficiënte materiaalhandling toenemen. Daar-

BySprint Fiber Power Cut • Snede met hoge kwaliteit tot 30mm mogelijk dankzij Power Cut • Optie op de 6kW Fiber Materiaal

Standaard dikte

Winst in %

Dikte met Power Cut

Staal

20mm

+25%

25mm

RVS

15mm

+100%

30mm

Aluminium

15mm

+100%

30mm

Messing

10mm

+50%

15mm

Koper

10mm

+20%

12mm

De 6 kW fiberlaser bij Oreel is uitgerust met de optie Power Cut. In bijgaand overzicht geeft Bystronic aan wat het effect daarvan is.

De nieuwe fiberlaser snijdt ook extreem kleine gaten in heel dik materiaal: bijvoorbeeld een gaatje met een diameter van 2,5 mm in 15 mm dik aluminium.

Laserlassen: techniek van de toekomst Omdat Oreel een algemene toeleverancier is, die een grote diversiteit aan opdrachten wil kunnen verwerken voor uitbesteders in tal van sectoren, beschikt het bedrijf ook over een flinke kantperscapaciteit, een buislasersnijmachine en een grote lasafdeling met zo’n 25 lassers. Die hebben inmiddels gezelschap gekregen van de laserlascel, die Trumpf vorig jaar demonstreerde op de Techni-Show. Voor Oreel is het een belangrijke aanvulling in zijn machinepark: “Laserlassen is een techniek van de toekomst, zoals het lasersnijden dat vele jaren geleden ook was. Het is een wezenlijke stap in de verbindingstechniek en gaat binnen enkele jaren een hoge

vlucht nemen. Want klanten komen er mee in aanraking, zien de uitstraling en de sterkte van de las, krijgen er vertrouwen in en zullen hun leveranciers dan vragen daar stappen in te gaan maken.” Op het moment dat de laserlascel werd geplaatst, bevatte de orderportefeuille van Oreel al een aardige hoeveelheid werk, die geschikt was voor laserlassen. Met de nieuwe techniek heeft Oreel kunnen zorgen voor kortere doorlooptijden en een betere uitstraling van de producten. Maar er zijn nog meer klanten gelukkig gemaakt. Zo was er een klant die handmatig frames liet lassen en deze moest nawerken met frezen om de gewenste tolerantie te halen. Maar dan nog zag het er niet goed uit. Oreel laserlast nu in één keer een perfect frame met een tolerantie van 0,2 mm.

Oreel verwacht dat het laserlassen binnen enkele jaren een hoge vlucht gaat nemen.

Nieuwe dimensie in plaatbewerking Volgens Oreel zorgt laserlassen zelfs voor een nieuwe dimensie in plaatbewerking. “Je kunt hiermee een las leggen die er even netjes uitziet als een zetting en dat met een snelheid van 5 cm per seconde. Met laserlassen kun je dus in dezelfde tijd de nauwkeurigheid en de uitstraling realiseren als met zetten. Maar wel met een enorme besparing op de materiaalkosten omdat je veel economischer kunt nesten.”

Totaaloplossing voor Plaatbewerking

www.widenhorn.nl

Global solutions

+31 (0)297 285332 www.destaco.com

VERHEIJ METAAL SPECIALIST IN PLAATBEWERKING

Een van onze mogelijkheden is het lasersnijden en ponsnibbelen (of combi-) van industriĂŤle producten. Ook kunnen wij voor u:

CNC-Kanten lassen/ Assembleren 26 Lasersnijden_def.indd

14-10-2009 10:37:50

om heeft Bystronic de bestaande ByTrans Extended installatie uitgebreid met het 4020 formaat. Deze installatie neemt het complete been ontladen op de wisseltafel voor zijn rekening en versnelt daarmee de materiaalstroom. Voor het opleggen van een plaat en het aansluitende afruimen van de snijtafel heeft de ByTrans Extended 4020 slechts 75 seconden nodig. Het systeem is niet alleen snel maar ook veelzijdig dankzij twee cassettes, die variabel gevuld kunnen worden. Beide cassettes kunnen met verschillende platen worden gevuld, maar even goed kunnen in de eerste cassette ruw materiaal en in de tweede gesneden grote onderdelen afgelegd worden. Of men vult cassette 1 met ruw materiaal en cassette 2 met materiaal dat na het snijden tussen de gesneden onderdelen wordt gelegd om ze te beschermen tegen krassen.

Oreel let niet alleen op de eigen interne logistiek, maar ook op die van zijn klanten. Het bedrijf is sterk in logistieke oplossingen en hanteert bijvoorbeeld een grote diversificatie in de verpakkingen.

Het bed van de 12 meter lange en 3 meter brede LVD Impuls laser kan aan beide zijden volledig buiten de machine gereden worden en dus aan beide kanten volledig beladen en ontladen worden.

Optimale materiaalstroom “We hebben dit beladingssysteem nodig omdat we anders capaciteitstekort hebben”, aldus Oreel, die nadrukkelijk oog heeft voor een optimale logistiek in zijn machinepark. Dat was ook een belangrijk argument voor de komst van de 12 meter lange en 3 meter brede LVD Impuls laser, uitgerust met een 6 kW laserbron, die sinds april 2014 operationeel is. Oreel heeft vooral vanwege de logistieke layout voor deze machine gekozen. “Het bed kan aan beide zijden volledig buiten de machine gereden worden. We kunnen dus aan beide kanten volledig beladen en ontladen. Dat zorgt voor een optimale materiaalstroom, hetgeen van groot belang is bij de handling van grote onderdelen. Bovendien kunnen we de hele machine vol leggen met materiaal en automatisch door snijden. De grote omvang van bed is daarmee een verkapte manier van automatiseren.”

Logistieke oplossingen Sytse Oreel let niet alleen op zijn eigen interne logistiek, maar ook op die van zijn klanten. “Klanten willen een perfect logistiek verhaal, waarin Just in Time (JIT) en efficiënt geleverd wordt. Daarom zijn wij sterk in logistieke oplossingen en hanteren we bijvoorbeeld een grote diversificatie in onze verpakkingen. We verpakken onze producten zodanig, dat er geen kans is op beschadigingen, er zo min mogelijk ruimtebeslag is en de klant er direct mee aan de slag kan in de assemblage, zodra de vrachtwagen is gelost. Met een optimale logistieke regeling volgens Lean-principes is het uitpakken van artikelen, het plaatsen in een magazijn, uit het magazijn zoeken en vervolgens naar de assemblage verplaatsen verleden tijd. Daarmee is verspilling geëlimineerd.” www.oreel.nl

Lang en zwaar buigwerk Oreel breidt de buigcapaciteit uit met een 12 meter PPEB-H tandem kantpers, die wordt geleverd door LVD. Ook hiermee voorziet de Friese toeleverancier in een behoefte van de markt. Sytse Oreel ziet namelijk een groeiende vraag naar lang en zwaar buigwerk. Een bestaande klant in de agro industrie zocht daarvoor bijvoorbeeld een goed adres, maar er liggen ook mogelijkheden in andere branches, zoals transport/logistiek en de weer opkrabbelende bouw.

De 12 meter PPEB-H tandem kantpers is door LVD in China gebouwd. Het frame is Chinees, alle kritische componenten, zoals aanslagen, matrijzen en besturing, zijn Europees.

Oreel beschikt met acht kantbanken, waaronder een tandem met een lengte van maximaal 8,5 meter, al over een uitgebreide buigcapaciteit, maar die is onvoldoende om aan de nieuwe behoefte te voldoen. Daarom komt er nu een tandem van LVD. De tandem kantpersen van de Belgische machinebouwer zijn beschikbaar tot en met 3000 ton en kunnen in ongelijksoortige tonnages/lengtes worden gebruikt. Beide machines kunnen gesynchroniseerd samenwerken met één besturing, maar ook onafhankelijk van elkaar werken met aparte besturingen. Een belangrijk voordeel is dat de tandem is uitgerust met het Easy-Form hoekmeet- en correctiesysteem. Oreel: “Dit systeem correspondeert met bombering, daar is LVD uniek in. Hiermee buig je dus ook lang werk extreem nauwkeurig en in één keer goed. Betrouwbaarheid is altijd belangrijk op een kantpers, en nog meer als je langer, dikker en duurder materiaal bewerkt.” De tandem is in China gebouwd. Daar beschikt de joint venture LVDHD, die LVD samen met een Chinese partner heeft opgericht, over een grote productielocatie. Hier worden grote kantbanken gebouwd, met een Chinees frame en Europese componenten. “Alles wat maar enigszins kritisch is, zoals aanslagen, matrijzen en besturing, is Europees”, aldus Oreel. De kantbank zal eind maart operationeel zijn.

Rijva levert bijzondere persen van Pressmac Met de introductie van de apparatuur van Pressmac realiseert Rijva een interessante versterking van het bestaande leveringsprogramma. De capaciteiten en mogelijkheden van de persen, stans/buigmachines en randapparatuur van deze Franse fabrikant sluiten goed aan op die van de machines van IMV Presse, Sangiacomo en Stenhøj Hydraulik, die reeds geruime tijd door Rijva in de Benelux vertegenwoordigd worden. Pressmac - gevestigd in Besançon – legt zich inmiddels al meer dan 20 jaar toe op de ontwikkeling en productie van bijzondere stans-, buig-, las- en assemblagemachines, met name bestemd voor de elektrotechniek, de automobielindustrie en de bouw. Het programma betreft onder meer diverse persen (waaronder servo-aangedreven machines), aanvoerapparatuur (zoals servogestuurde tangenaanvoer-units), NC-gestuurde stans/ buiginstallaties en weerstandlasapparatuur. Een recente ontwikkeling is de lineaire CMP 200, een geavanceerde NC multi-slide machine, die voor tal van specifieke toepassingen inzetbaar is. Eigen engineering Voor de ontwikkeling van deze bijzondere ma-

Het Franse bedrijf Pressmac legt zich toe op de ontwikkeling en productie van bijzondere stans-, buig-, las- en assemblagemachines, met name bestemd voor de elektrotechniek, de automobielindustrie en de bouw.

chines en apparaten heeft Pressmac een eigen engineeringafdeling, waar met Solidworks 3D-software wordt gewerkt. Daarnaast is er een aparte afdeling waar men zich toelegt op alle mogelijke automatiseringsvraagstukken. Voor het samenbouwen en testen van de apparatuur beschikt Pressmac over een circa 2.000 vierkan-

te meter grote assemblagehal. In de loop van de jaren zijn de verschillende activiteiten steeds internationaler geworden. Thans realiseert de onderneming reeds meer dan 50% van de omzet in het buitenland, niet alleen in Europa, maar inmiddels ook in landen als China en Brazilië. www.rijva.nl

Service en reparaties over naar Nubec Rijva in Vaassen, specialist op het gebied van spaanloze bewerkingen, heeft per 1 februari haar activiteiten op het gebied van service en reparaties overgedaan aan de nieuwe onderneming Nubec Service & Parts. Rijva blijft zich toeleggen op de verkoop van nieuwe en gebruikte machines, waaronder de Sangiacomo en IMV persen en de Dimeco randapparatuur. Nubec richt zich op het periodiek onderhoud en de inspectie van spaanloze bewerkingsmachines, installaties en randapparatuur. Het leveren van vervangingsonderdelen voor alle merken excenterpersen en randapparatuur is eveneens ondergebracht bij Nubec. Beide bedrijven blijven nauw samenwerken waardoor een totaaloplossing in spaanloze bewerkingen blijft gegarandeerd voor de klant. “Reden voor de opsplitsing is maximale focus”, aldus Harry van Rijssen van Rijva en Bas Zwerwer van Nubec. “Binnen beide bedrijfsonderdelen is er groei te realiseren.” Bij de opsplitsing gaan geen banen verloren. Het personeel (vier technici) gaat mee naar de nieuwe onderneming, zodat de deskundigheid en expertise gewaarborgd blijft. Rijva blijft gevestigd aan de Riezebos-

Rijva blijft zich toeleggen op de verkoop van nieuwe en gebruikte machines, waaronder de Sangiacomo en IMV persen.

weg 13 in Vaassen. Nubec betrekt een nieuw pand aan de Radeweg 6 in Vaassen.

iF Design Award voor Trumpf Vier machines uit de 5000-serie van Trumpf zijn onlangs onderscheiden met de prestigieuze iF Design Award 2015. Het gaat om de ponsmachine TruPunch 5000, de vlakbed lasersnijmachine TruLaser 5030 fiber, de buislasersnijmachine TruLaser Tube 5000 en de kantbank TruBend 5130. Intelligent en eenvoudig, tijdloos en duurzaam, samenhangend en systematisch. Dat zijn de eigenschappen van het machine-ontwerp van Trumpf, die de jury van de iF Design Awards hebben overtuigd. “We zijn heel blij dat de jury ons consistente concept voor het machineontwerp heeft herkend en beloond”, aldus Dina Gallo, manager design bij Trumpf Het ontwerp maakt alle leden van de Trumpf productfamilie volgens haar in één oogopslag herkenbaar. “Onze producten kunnen uitgebreid worden, opgenomen worden in een netwerk en gecombineerd worden tot systemen. Het gestandaardiseerde ontwerp voor alle technologieën versterkt het idee van de brede productrange in een uit te breiden systeem”, legt Gallo uit. De tijdloze kubieke vormentaal onderstreept de bestendigheid van de Trumpf producten. “Onze producten zijn investeringsgoederen met een lange levensduur en een hoge betrouwbaarheid. Onze vormentaal, die we met Phoenix Design gerealiseerd hebben, benadrukt duidelijkheid en rechtlijnigheid. Samen met de intelligente oplossingen voor schakelaars, grepen en andere bedienelementen benadrukken we de hoge functionaliteit van onze producten.” Een kernelement van het ontwerp is de behuizing van de machines. Deze bestaat hoofdzakelijk uit plaatmateriaal en daarmee brengt Trumpf haar kerncompetentie naar voren. Daarbij verkorten intelligente plaatconstructies de set-up tijd bij klanten. Ook maken ze de producten robuuster. “Het design van onze machines is eenvoudig, compact en consequent tot het meest wezenlijke gereduceerd”, verklaart Gallo. Zo kan bijvoorbeeld de grote ruit voor de snijkop van de TruLaser Tube 5000 compleet naar boven worden geschoven. Dat maakt een eenvoudige toegang mogelijk tot de complete bewerkingsruimte.

De ponsmachine TruPunch 5000, de vlakbed lasersnijmachine TruLaser 5030 fiber, de buislasersnijmachine TruLaser Tube 5000 en de kantbank TruBend 5130.

Huisshow Intech Alle onderscheiden machines van de 5000 serie zijn te zien op de huisshow Intech. Deze wordt gehouden van 21 tot en met 25 april op het hoofdkwartier van Trumpf in het Duitse Ditzingen (vlakbij Stuttgart). Zoals gebruikelijk lanceert Trumpf daar ook weer enkele wereldpremières. Zoals de TruLaser Cell 8030 voor het 3D snijden van warmgevormde onderdelen. Het gebruik van automatisering maakt produceren met dit systeem nog efficiënter. De hoogdynamische rotatiewisselaar en de nieuw beschikbare roterende tafel waarop het belaad- en ontlaadgebied compleet van elkaar gescheiden is, verzekeren maximale productiviteit. Afhankelijk van de productie-eisen kan de roterende tafel worden gebruikt als halfautomatische oplossing of uitgebreid worden tot een volautomatisch systeem. Een andere wereldprimeur is het opslagsysteem TruStore 3030, dat nu beschikbaar is met een groter aantal opslagplaatsen. Indien gewenst kan hierin een systeem voor het wegen van platen worden geïntegreerd. Het systeem is modulair zodat iedere gebruiker een opslagsysteem kan installeren dat volledig aan zijn specifieke eisen voldoet. Tijdens de Intech is er dagelijks een uitgebreid programma met rondleidingen, demonstraties en workshops over verschillende onderwerpen, zoals: Wat betekent Industrie 4.0 nu echt, de op Euroblech gelanceerde software TruTops Boost, het gebruik van een panelenbuiger, de keuze voor de juiste vlakbed lasersnijmachine en producten toepassingsoplossingen voor Additive Manufacturing. Dagelijks zijn verkoopadviseurs van Trumpf Nederland aanwezig. www.intech.trumpf.com www.nl.trumpf.com

Leverancier

Ter Horst Machine Transport B.V. is onderdeel van Jan van Dam Machine Transport B.V.

Nederland

BETROUWBARE PARTNER IN GEBRUIKTE LASERSNIJMACHINES

Trumpf TruLaser 5030 - 6kW BJ 2007

Lissmac SBM-L1000 Nieuw

MACHINES UIT VOORRAAD LEVERBAAR

WILGENWEG 20, 3421 TV, OUDEWATER, TEL.: +31 (0)315 - 341 155 E-MAIL: INFO@TERHORSTMACHINETRANSPORT.NL Edyweg 17 6956 BA Spankeren (nl) Tel. +31 (0)313 49 02 00 Fax +31 (0)313 49 02 01 E-mail info@bruma.nl

WWW.TERHORSTMACHINETRANSPORT.NL

jvd_033_adv_PB_nieuws_90x130mm_Horst.indd 1

Sinds 1979 dé specialist in precisieplaatwerk

• Hoogwaardige plaatwerkdelen • Van onderdeel tot complete modules • In elke gewenste seriegrootte

16-2-2010 13:24:18

JETCAM Expert sterk verbeterd

De nieuwe versie van JETCAM Expert CAM en nestingsoftware: meer mogelijkheden, minder muisbewegingen.

De nieuwste versie van JETCAM Expert (Versie 18) CAM en nestingsoftware heeft diverse nieuwe functionaliteiten. Daaronder een compleet nieuwe interface, een nieuw nesting algoritme en het vlaggenschip: Automatische Plaat Processing voor ponsnibbelmachines. De nieuwe gebruikers interface is volledig aangepast aan de huidige standaard en gefocust op het reduceren van de muisbewegingen bij het gebruik van JETCAM. Alle bestandsmanagement menu’s zijn verbeterd met nieuwe functies en in de gehele interface zijn algemene performance verbeteringen doorgevoerd. Automatische Plaat Processing Automatische Plaat Processing (Engelse afkorting ASP), beschikbaar voor alle Expert Premium gebruikers, maakt het mogelijk automatisch voor een complete nesting de gereedschappen te plaatsen, skeletdestructie te gebruiken en producten te ontladen. Daarnaast is het zelfs mogelijk JETCAM automatisch gemeenschappelijke ponsbewerkingen toe te laten passen, zodat verschillende producten met een minimaal aantal ponsslagen worden geponst. Zelfs geavanceerde machinefuncties zoals Right Angle Shearing (rechthoekschaar) worden automatisch toegepast. Martin Bailey, directeur JETCAM International, vertelt enthousiast over het vlaggenschip van v18: “ASP markeert een enorme stap voorwaarts in vergelijking met traditionele manieren van programmeren. Gebruikers kunnen kiezen ge-

JETCAM Gebruikersdag Widenhorn levert JETCAM in de Benelux. Versie 18 zal in de Benelux gelanceerd worden op donderdag 2 april tijdens de JETCAM gebruikersdag in de vernieuwde presentatieruimte van Widenhorn in het bedrijfspand aan de Ambachtsweg in Rhoon. Alle JETCAM gebruikers kunnen hier de nieuwste release bekijken en gebruikers met een serviceabonnement kunnen deze direct meenemen, met alle Nederlandstalige update informatie. Ook worden de nieuwste functionaliteiten gepresenteerd. JETCAM directeur Martin Bailey zal aanwezig zijn. Aanmelden kan via een mail (met bedrijfsnaam en namen bezoekers) naar info@widenhorn.nl.

reedschap op een product toe te passen, op de complete nesting of op een combinatie van beide. De gebruiker kan ervoor kiezen het gereedschap dat aan een product hangt te respecteren, waarbij de JETCAM Tool Teach Mode is gebruikt, of hij kan dit 'overrulen' in een specifiek geval. Met één klik kunnen JETCAM gebruikers een complete nesting bewerken, skeletdestructie toepassen, gemeenschappelijke ponsbewerkingen plaatsen, product ontladen, microjoints en rechthoekschaar bewerkingen toepassen.” De keuze om een product dan wel een nesting te bewerken, zal sterk afhangen van de werkwijzen en de type plaatwerkproducten. Bij terugkerende producten zal veelal gekozen worden voor productbewerkingen. Bij eenmalige toeleveringsproducten zal eerder gekozen worden voor de nieuwe Automatische Plaat Processing. High Performance Nesting In v18 is de optionele high performance nestingmodule verder verbeterd. Als toevoeging op de optimalisatie van de nesting efficiëntie maakt JETCAM nu ook volledig gebruik van multi-threading. Dit is mogelijk met de nieuwste multi-core processors, waarbij JETCAM nog efficiënter nest in slechts een fractie van de tijd. Als aanvulling op de vernieuwde JETCAM help systemen is het F2 video help systeem uitgebreid met meer dan 140 korte video's. Dit geeft de gebruiker direct en duidelijk uitleg over een functie. De belangrijkste functionaliteiten hebben nu allemaal deze mogelijkheid. De gebruiker gaat simpelweg met de muis over een functie, klikt op F2 en de desbetreffende video wordt afgespeeld. Daarnaast bevat v18 veel andere nieuwe features en verbeteringen verdeeld over het gehele systeem. Zo zijn er verbeteringen in de Right Angle Shear logica en nieuwe routing functionaliteiten. Voor het instappakket JETCAM Expert Lite is functionaliteit toegevoegd die voorheen alleen in hogere systemen aanwezig was, zoals automatische CAD filtering. Bailey: “V18 is voor ons een vergelijkbaar grote stap als de overstap van DOS naar Windows in de jaren '90. Alleen al Automatische Plaat Processing en de nieuwe gebruikers interface zijn significante verbeteringen. Maar met de honderden verbeteringen over het gehele systeem zullen alle gebruikers profiteren van kortere programmeertijd en groter gebruikersgemak.” www.widenhorn.nl

Fierde wordt groot

De eerste tests met de Fierde F1200 op grotere onderdelen hebben al positieve resultaten opgeleverd qua afronding, finish en (richtingloos) slijpbeeld.

Q-fin, producent en leverancier van de Fierde ontbraamen slijpmachines, is het jaar 2015 uitstekend begonnen. Er zijn al zeven machines en vijf afzuigsystemen verkocht. Bovendien is het vacuümsysteem dat de te bewerken onderdelen vasthoudt verder verbeterd. En: er is een Fierde F1200 met een werkbreedte van 1200 mm voor grotere onderdelen in ontwikkeling. De eerste veelbelovende tests op het prototype van deze machine zijn reeds uitgevoerd. Q-fin verwacht de eerste F1200 rond de zomer al te kunnen gaan leveren. Tijdens TIV Hardenberg volgt dan de eerste presentatie aan het grote publiek. De Fierde machines zijn bestemd voor het ontbramen, slijpen en afronden van gesneden onderdelen in de afmeting 20 x 20 mm (maximale werkstukdikte 85 mm). Ze zijn ook geschikt voor het finishen van strippen, kokerprofielen en werkstukken met een maximale breedte van 200 mm. De machines worden standaard geleverd met een vacuümsysteem voor RVS en aluminium producten of een magneettafel voor stalen producten. Eveneens standaard wordt de Fierde uitgevoerd met een schuurband en borstel en optioneel met twee borstels of twee schuurbanden. Eind vorig jaar is echter ook reeds een machine op de markt gebracht met drie stations. “Daarvan zijn de eerste exemplaren nu ook uitgeleverd”, zegt Roger de Bock van Q-fin. “Men is daar erg enthousiast over. Een mooi gegeven is dat van alle machines die we de afgelopen 2 jaar hebben verkocht, we nog niet één ga-

rantie- of serviceclaim hebben ontvangen. Alle machines draaien nog steeds probleemloos.” Kleine en grote onderdelen De Bock gelooft stellig dat een kleine machine ideaal is voor het slijpen van kleine onderdelen. Maar hij merkt in de markt dat vooral klanten die hun eerste ontbraamen slijpmachine kopen liever een wat grotere machine aanschaffen, om grotere onderdelen te kunnen behandelen. Daarom heeft Q-fin nu de ontwikkeling van de F1200 opgepakt. De eerste tests hebben al positieve resultaten opgeleverd qua afronding, finish en (richtingloos) slijpbeeld. Voor de grote versie wordt in principe dezelfde techniek gebruikt als bij de kleine machines. “Maar het is natuurlijk wel anders”, aldus De Bock. “Je kunt simpelweg bij zo’n breedte niet het hele blad vacuüm zuigen. Maar we begrijpen nu wel heel goed hoe vacuüm werkt en hebben nu vacuüm dat gegarandeerd goed werkt op kleine producten. Bovendien hebben we alles frequentiegeregeld gemaakt. Zo kun je de machine heel fijn afstellen.” Bij de ontwikkeling van de F1200 is Q-fin erin geslaagd het vacuüm 30 procent sterker te maken. Zo kunnen onderdelen nog vaster op de band worden geklemd dan voorheen en de borstels en/of schuurbanden er nog steviger overheen gaan. Het krachtiger vacuüm wordt nu al toegepast op de kleine Fierdes. “We hebben dat puur bereikt door mechanisch het een en ander wat anders op te lossen, zonder extra kosten”, aldus De Bock. De F1200 is een echte allrounder. “Echter de meest ideale situatie

is een kleine machine voor kleine onderdelen en een grote machine voor grotere onderdelen. Kleine onderdelen moet je eigenlijk niet op een grote machine willen behandelen. Dat is ongunstig voor de standtijd van de gereedschappen en de slijtage van de band. Men is immers geneigd om onderdelen in het midden van de band te leggen, waardoor die daar veel sneller zal slijten dan elders. Ook de risico’s op een crash in de machine zijn bij kleine delen in een brede machine te groot.” Afzuiginstallaties Naast de ontbraamen slijpmachines produceert Q-fin ook afzuiginstallaties. Dit zijn zogeheten nat werkende installaties, waarbij het stof met grote kracht door het water wordt getrokken. Hierdoor worden stof en lucht van elkaar gescheiden. Deze installaties functioneren niet alleen bij de Fierde, maar ook bij ontbraamen slijpmachines van andere merken. “Ons afzuigsysteem voegt echt iets toe”, aldus De Bock. “Het slijpresultaat wordt daar echt beter van.” Afzuigen is een wereld op zich en het Q-fin systeem is ook geschikt voor andere stoftoepas-

Het prototype van de Fierde F1200 met een werkbreedte van 1200 mm voor grotere onderdelen.

singen, mits het stof betreft dat zinkt in water. Het stof blijft onder water, waardoor er geen explosieve gassen kunnen ontstaan. Dat is bijvoorbeeld een interessant gegeven bij aluminium. De Bock ziet grote mogelijkheden en daarom richt Q-fin een eigen testruimte in om proefopstellingen te kunnen maken. Maar ook om afzuigingen te certificeren op volume-afzuiging en capaciteit. “We gaan alles meten, stof en geluid, en zo ook zelf kennis opbouwen.”

Machinaal polijsten Tot slot is Q-fin bezig met testen op het gebied van machinaal polijsten. Een interessante ontwikkeling, omdat polijsten in de praktijk nog veelal handmatig gebeurt. “Voor deze ontwikkeling zijn de eerste testresultaten veelbelovend. De producten worden mirror 8. Een machinale polijstoplossing past uitstekend in ons leveringsprogramma”, aldus Roger de Bock. www.q-fin.nl

Keizers Metaalbedrijf bergt slijptol op Eén van de bedrijven die onlangs een Fierde ontbraamen slijpmachine in gebruik heeft genomen, is Keizers Metaalbedrijf in Haaksbergen. De medewerkers lopen er nu al mee weg, want ze hoeven niet langer de slijptol te gebruiken om kleine gesneden onderdelen te ontbramen. Keizers Metaalbedrijf is toeleverancier voor de machine- en apparatenbouw, agrarische sector en bio-industrie, voedingsmiddelenindustrie, off- en onshore-industrie, productieautomatisering en recyclingindustrie. Door de combinatie van lasersnijden, knippen, kanten, walsen, boren, tappen en lassen kan de Twentse toeleverancier in eigen huis complete producten fabriceren. Voor het lasersnijden beschikt Keizers over twee machines van Trumpf. Hierop worden ook veel kleine RVS onderdelen gesneden, en met name daarvoor is nu de Fierde machine aangeschaft. Directeur Dennis Keizers heeft dan ook gekozen voor de uitvoering die geschikt is voor RVS materiaal; vacuüm houdt de onderdeeltjes stevig vast op de band, die ze onder een schuurband en een borstel doorvoert. Zo worden de onderdelen ontbraamd en de randen netjes afgerond. Braampjes die bij het snijden ontstaan, worden op deze manier snel verwijderd. Maar daarnaast kan Keizers Metaalbedrijf nu een extra dienstverlening aanbieden, waar steeds meer vraag naar is. Zeker de voedingsmiddelenindustrie verlangt tegenwoordig netjes geslepen en afgeronde onderdelen. Maar de Fierde kan ook worden ingezet voor bijvoorbeeld kleine onderdeeltjes voor de elektronica-industrie en rolstoelen. Voorheen werden de braampjes verwijderd met een slijptol. “Dat was

De Fierde van Keizers Metaalbedrijf is geschikt voor RVS materiaal; vacuüm houdt de onderdeeltjes stevig vast op de band, die ze onder een schuurband en een borstel doorvoert.

bijna geen doen bij die kleine onderdeeltjes”, aldus Dennis Keizers. “Het is rotwerk, je bent er veel tijd aan kwijt en het resultaat is niet altijd optimaal. We trommelden de onderdelen ook wel eens, maar ook dat leverde geen super resultaat op. Met de Fierde gaat het nu perfect. We maken er al dagelijks veel gebruik van.” www.keizersmetaal.nl

3D-printer versnelt ontwikkelingsproces Iteq

Door onderdelen zoals tandwielen te 3D-printen komen technische knelpunten snel naar voren.

Iteq Engineering heeft sinds begin dit jaar de mogelijkheid om eenmalige projecten en prototypes helemaal zelf te produceren en assembleren. Ook het gebruik van een 3Dprinter in eigen huis heeft het ontwikkelingsproces aanzienlijk verbeterd en versneld.

daarbij over het algemeen om licht industriële machines, zoals transportbanden, parkeerautomaten en sausdispensers. “We kopen gesneden onderdelen in, lassen deze zelf in elkaar en laten ze zelf spuiten en assembleren”, aldus Lammers. “Dan leveren we het prototype op.”

Iteq Engineering richt zich op het ontwikkelen, re-engineeren, prototypen en productiegereed maken van (sub)–assemblees voor diverse toepassingen in de machine- en apparatenbouw. Het bedrijf is zo’n 5 jaar geleden opgericht als apart bedrijf naast Iteq Industries, producent van industriële fijnmechanische plaatwerkproducten en constructies. Dat gebeurde vanuit een problematiek, die veel plaatwerktoeleveranciers ongetwijfeld herkennen: de tekeningen die de Amersfoortse toeleverancier kreeg aangeleverd, waren vaak van een bedroevend slecht niveau. Niet zelden bleek een door een klant of designbureau aangeleverde machinebehuizing niet te zetten of te lassen.

Begin maart was Iteq Engineering deelnemer aan de vakbeurs/congres Rapidpro in Veldhoven, om in contact te komen met engineers, productontwikkelaars en productiebedrijven. Op de stand stond ook een 3D-printer. Iteq had niet de bedoeling om actief het 3D-printen te verkopen, maar wel om te laten zien wat deze technologie brengt. “Wij zetten 3D-printen in om het ontwikkelingsproces te versnellen”, aldus Lammers. “Als we een idee hebben, kunnen we dat grof printen en daarmee komen technische knelpunten snel naar voren. Neem een tandwiel. Het is duur en kost tijd om dat te laten draaien of frezen. Nu maak je gewoon een print en zie je direct of het functioneert of dat er misschien twee of drie tanden bij moeten.”

Maakbaarheid staat voorop Iteq zag een markt in het verbeteren van deze situatie. Daarbij is het ontwerpproces als het ware omgedraaid. Engineer Martijn Lammers legt uit: “Bij ons staat de maakbaarheid voorop. Wij ontwikkelen vanuit kostprijs, kwaliteit en maakbaarheid. Als dat allemaal in orde is, maken we er een mooi design van.” Sinds 1 januari kan Iteq Engineering de prototypebouw helemaal zelf doen. Het gaat

Snel schakelen Met de prototypebouw in eigen huis en de 3D-printer kan Iteq Engineering eenvoudig eenmalige projecten en (complexe) prototypes zelf produceren en assembleren. Lammers: “We kunnen een idee/schets helemaal uitontwikkelen en de klant van idee tot plug & play begeleiden. We merken dat klanten het liefst met één partij zaken doen als het gaat om het uitwerken van ideeën. Ook

als ze geen, of incomplete tekeningen hebben, kunnen ze gewoon bij ons terecht. We hanteren korte lijnen en kunnen snel schakelen tussen idee, ontwikkeling en prototype. Zo gaat er geen technische kennis verloren door overdrachtsmomenten. Doordat we nu naast engineering, ook zelf de productie doen en er als het ware boven op zitten, kunnen we veel sneller prototypes bouwen. Ook de inzet van 3D-printtechniek is daarbij merkbaar. Hierdoor krijgen we ook steeds meer ervaring en inhoudelijke kennis. Als je snel tekeningen kunt lezen en begrijpen, ook incomplete, kom je sneller tot productie. Klanten zijn echt verrast als ze hun product zo snel in handen krijgen.” Lammers ziet de kwaliteit van het 3D-printen steeds verder omhoog gaan. Dat komt vooral door de ontwikkeling van het materiaal dat wordt geprint. De kwaliteit daarvan wordt steeds beter. “We hebben al eens een definitieve versie van een machine uitgevoerd met geprinte tandwielen. Wij denken dat de kwaliteit van het printen zo hoog wordt dat het een deel van het eenvoudige draaien freeswerk gaat vervangen.” Ondertussen functioneert de combinatie Iteq Engineering en Iteq Industries ( en ook het derde onderdeel Iteq Vietnam) in de praktijk uitstekend. De groep kan klanten zowel met prototypes als seriematig bedienen. “Daarbij voeden wij de productie”, aldus Lammers. “Heel veel producten die wij hebben ontwikkeld, zie je bij Iteq Industries de productie in gaan.” www.iteq.nl

Eigen gereedschappenlijn Prima Power voor ponsmachines

Prima Power en Pass Stanztechnik gaan er vanuit dat het aandeel van de eigen gereedschappenlijn snel zal toenemen en dat binnen 5 jaar zeker 60 à 70 procent van alle Prima Power ponsmachines hiermee zal zijn uitgerust.

Klanten voor ponsmachines confronteerden Prima Power steeds vaker met het verzoek dat ze de machine en de gereedschappen graag uit één hand wilden hebben. Aan deze wens kan de machineproducent nu gehoor geven met een eigen productlijn ponsgereedschappen, die wordt geproduceerd door Pass Stanztechnik. Deze lijn werd gepresenteerd tijdens de Euroblech, waarbij een speciaal voor Prima Power ontwikkelde Multitool voor schroefdraadvormen meteen in de prijzen viel. Prima Power was al enkele jaren op zoek naar een goede oplossing voor de ponsgereedschappen. De Italiaans-Finse tandem (de ponsmachines worden geproduceerd in Finland, bij het voormalige FinnPower) heeft zelfs overwogen om deze zelf te gaan produceren, maar kwam al snel tot de conclusie dat dat geen zin had. Dit zou een te grote inspanning vergen en te lang gaan duren. Daarom ging men op zoek naar een partner en daarbij is men uitgekomen bij het Duitse bedrijf Pass Stanztechnik. Kwaliteit De twee bedrijven passen goed bij elkaar. Prima Power bouwt geen goedkope ponsmachines, maar kwalitatief hoogwaardige, stabiele en nauwkeurige systemen, uitgerust met ponskoppen die werken met 30 ton – dat is meer dan veel andere grote producenten. Hiermee kunnen betrouwbaar en proceszeker plaatdikten tot 8 mm (en nog dikker materiaal onder bepaalde omstandigheden) worden geponst, maar er zijn wel kwalitatief hoogwaardige gereedschappen nodig om

alle mogelijkheden van de machine op het plaatmateriaal om te zetten. Voor die gereedschappen zorgt Pass nu. De Duitse producent is eveneens gebaat bij een partner die voor kwaliteit gaat. Haar gereedschappen komen bij het ponsen van plaatmateriaal van 6 tot 8 mm pas goed tot hun recht als ze worden ingezet op zeer nauwkeurige, krachtige machines. Anderzijds worden de Pass gereedschappen ook ingezet bij dun materiaal. Daarvoor zijn machines nodig met extreem nauwe toleranties en ook die levert Prima Power. Exclusieve gereedschappen Pass dekt met haar leveringsprogramma alle soorten ponsmachines af en is ook partner van enkele andere producenten van ponsmachines. In het kader van de samenwerking met Prima Power zullen echter ook gereedschappen worden ontwikkeld, die exclusief voor Prima Power zijn. Gereedschappen, die in die vorm nog niet op de markt zijn en die zonder de samenwerking niet te realiseren zouden zijn. Een voorbeeld hiervan is de speciale multitool PS: Multi-thread. Deze is afgelopen najaar onderscheiden met de Euroblech Award in de categorie gereedschappen. Dit gereedschap verhoogt de efficiency van de ponsmachines van Prima Power. Voorheen konden die machines ook wel schroefdraadgereedschappen inzetten, maar dan alleen als individueel gereedschap in de revolver of als externe meervoudige schroefdraadvormeenheid met sterke beperkingen qua toepassing en snelheid. Bij de nieuw ontwikkelde PS: Multithread gaat het om een 6-voudig multitool gereedschap dat in een normaal D-Station van een Prima Power machine wordt geplaatst. In de geplande zes posities

van het werktuig kunnen schroefdraadvormeenheden van M2,5 tot M8 ingezet worden. Plaatdikten tot 8 mm (afhankelijk van de schroefdraadgrootte) kunnen hiermee worden bewerkt. Door de machinale keuzefunctie van de individuele posities in het gereedschap kan het gereedschap in een geautomatiseerde productie worden ingezet. Dankzij een tandwielaandrijving in het gereedschap met een overbrengingsverhouding van ongeveer 5:1 wordt een hoge draaisnelheid aan de schroefdraadvormer gehaald en daarmee een productiviteit tot 40 schroefdraden per minuut. Bijzonder is ook de automatische smering van alle geleidingselementen in het gereedschap en de smering van de schroefdraadvormer tijdens het vervormingsproces. Het wisselen van een versleten schroefdraadvormer geschiedt door eenvoudig trekken en zetten. Geen automatisme De onderscheiden multitool is een aantrekkelijk gereedschap voor Prima Power omdat het een nieuwe oplossing is voor de interes-

sante markt van het schroefdraadvormen. Het gereedschap is niet alleen geschikt voor nieuwe machines, ook bestaande machines kunnen ermee worden uitgerust. Overigens is het geen automatisme dat alle ponsmachines die Prima Power in Finland produceert voortaan met de gereedschappen van Pass worden uitgeleverd. De samenwerking omvat alle Thick Turret gereedschappen inclusief Multitools en speciaal gereedschappen, maar de lokale vestigingen van Prima Power en hun klanten kunnen zelf bepalen of de machines van Pass gereedschappen worden voorzien. Plaatwerkers die gewend zijn aan andere gereedschappen en daarmee verder willen, kunnen dat doen. Prima Power en Pass Stanztechnik gaan er evenwel vanuit dat het aandeel van de eigen gereedschappenlijn snel zal toenemen en dat binnen 5 jaar zeker 60 à 70 procent van alle Prima Power ponsmachines hiermee zal zijn uitgerust. www.primapower.com www.pass-ag.com

De nieuw ontwikkelde PS: Multithread is een 6-voudig multitool gereedschap dat in een normaal D-Station van een Prima Power machine wordt geplaatst. Hiermee kunnen schroefdraadvormeenheden van M2,5 tot M8 ingezet worden.

Prima Power doet verkoop lasersnijmachines zelf De Belgische vestiging van Prima Power heeft per 1 januari ook de verkoop van de productlijn lasersnijmachines in Nederland in eigen beheer genomen. Deze werden tot dusverre verkocht door Tuwi in Winterswijk. Tussen Tuwi en Prima Power blijft een vergaande samenwerking bestaan, waardoor Tuwi nog minimaal 5 jaar het onderhoud en de service van alle Prima Power lasersnijmachines (onder gelijkblijvende condities) kan blijven garanderen. Voor bestaande klanten verandert hierdoor niets. De lasersnijmachines van Prima Power worden sinds 2001 exclusief door Tuwi vertegenwoordigd. Na de overname van Finn-Power door de Prima groep in Italië (in 2008) zijn de productlijnen en verkooporganisaties van Finn-Power en Prima wereldwijd samengevoegd. Ondanks de uitstekende verkoopresultaten van Tuwi Nederland is nu ook voor Nederland besloten dat de eigen vestiging van Prima Power, Prima Power Benelux in Nazareth nabij Gent, de verkoop van lasersnijmachines integreert in de bestaande verkooporganisatie. Tuwi betreurt de beslissing. “Maar we hebben wel begrip voor de logische strategische keuze dat één verkooporganisatie voor het gehele Prima Power gamma meer duidelijkheid geeft naar de markt”, zegt Tuwi-directeur Marco Mans. “Tuwi heeft de lasersnijmachines van Prima Power met veel succes kunnen verkopen omdat deze een uitstekende prijs/kwaliteit verhouding hebben.” Als 100% dochter van de Prima Power Groep, verdeelt en ondersteunt Prima Power Benelux de plaatbewerkingsmachines van zowel het Finse FinnPower als het Italiaanse Prima Industrie. Na de fusie tussen beide bedrijven

Sales manager Dirk Jan Potharst van Prima Power Benelux (links) en directeur Marco Mans van Tuwi schudden elkaar de hand. Zij blijven samenwerken.

werden beide merknamen omgedoopt tot Prima Power. “Het aangeboden gamma is het ruimste in zijn soort en omvat pons-, laser- en buigmachines alsook combinatiemachines en volautomatische productielijnen”, zegt sales manager Dirk Jan Potharst. “In België, Nederland en Luxemburg staat Prima Power Benelux in voor de verkoop en naverkoop van deze machines. Tot op heden was de verkoop en service van lasersnijmachines in Nederland hierop een uitzondering. Wegens historische redenen deed Tuwi dat. Dankzij hun inspanningen is de Prima Power lasersnijmachine daar uitgegroeid tot een gevestigde waarde. Door deze wijziging wordt Prima Power Benelux ook in Nederland een ‘one stop shop’. We menen we onze klanten zo nog beter van dienst kunnen zijn.”

KANTBANK BESTURING DEFECT ? MORRIS SOLUTIONS V.O.F. Schoterlandseweg 94 8413 NE Oudehorne T. +31 (0)6 53 69 8009

info@morrissolutions.eu www.morrissolutions.eu

YES, WE RETROFIT !

SNEL EN EENVOUDIG EEN ONLINE OFFERTE AANVRAGEN DOET U VIA LASERSNIJWERK.EU ONDER ANDERE DOOR DE STERKE AUTOMATISERING VAN ONZE WERKVOORBEREIKING KUNNEN WIJ ZEER CONCURRERENDE PRIJZEN EN KORTE LEVERTIJDEN BIEDEN. OFFERTES KUNNEN VIA DE KNOP “ORDER” WORDEN OVERGEZET NAAR ONS ERP PAKKET. BENT U DAARNAAST OP ZOEK NAAR EEN ERVAREN PARTNER DIE NAAST LASERSNIJDEN OOK UW ENGINEERING, PLAAT- EN LICHT CONSTRUCTIEWERK KAN DOEN DAN ZIJN WIJ DE BETROUWBARE PARTNER. METAALBEDRIJF

BAAS-METAAL.NL

BAAS BV LASERSNIJWERK.EU 38

CLT Metal Service pioniert met grote 3D-buislaser CLT Metal Service in Horst profileert zich met ‘smart metal shaping’ en ziet in Duitsland vooral kansen in de voedingsmiddelenindustrie en de (agrarische) machinebouw. “Wij onderscheiden ons met een unieke manier van construeren”, vertelt directeur Jo Christiaens. Grootste troefkaart is een volautomatische lasersnijmachine voor buizen en kokers van 14 meter lengte met een maximale diameter van 610 millimeter bij een materiaaldikte van 20 millimeter. Al bijna 40 jaar levert CLT Metal Service lichte en zware producten en samenstellingen in staal, RVS en aluminium. Daarmee worden uiteenlopende markten bediend, van apparatenbouw en staalverwerkende industrie tot offshore en voedingsmiddelenindustrie. CLT beschikt over een geavanceerd machinepark en investeert continu in de nieuwste machines en technologieën, onder meer op het gebied van CNC-gestuurd 3D-lasersnijden en DNC-gestuurd kanten. “Belangrijk is ook de eigen engineeringafdeling”, vult Christiaens aan. “Die kan alle constructies vooraf in 3D zichtbaar maken, zodat we met de klant in een vroeg stadium al veel details kunnen bespreken en het maken van onnodige prototypes kunnen voorkomen. Op die manier verzorgen we flexibel en met korte doorlooptijden enkelstuks- en serieproductie. Dat verlaagt de kosten en versterkt de concurrentiepositie, van CLT én de klanten.” Complexe 3D-vormen Paradepaardje onder de machines van CLT is de volautomatische buislasermachine voor groot formaat buizen. “Een unieke machine in Europa”, aldus Christiaens. “Hiermee kunnen we complexe 3D-vormen lasersnijden in één opspanning. Uiterst nauwkeurig en vele malen sneller dan met conventionele technieken. Uitgebreid maatwerk, dure lasmallen en problemen met lasnaden behoren hiermee tot het verleden. Lastige bewerkingen zoals gat-nokverbindingen, fictieve verbindingen, positioneringsmogelijkheden en graveren zijn kinderlijk eenvoudig en kostenvriendelijk te realiseren. Laskanten worden meteen schuin gesneden voor de juiste lasnaad. Omdat wij nu met ‘mannetje-vrouwtje’-verbin-

CLT Metal Service kan 3D-buislasersnijden tot lengtes van 14 meter en diameters van ruim 60 centimeter.

dingen kunnen werken, zijn lasmallen overbodig en kan de constructie na het hechten volautomatisch door de lasrobot worden afgelast.” Besparing Met de inzet van de machine is de klant in eerste instantie duurder uit, maar op het lasproces kan hij vervolgens 50-80% besparen, stelt Christiaens. “Door de lange lengtes die wij verwerken kunnen wij ook nog eens tussen 10 en 15% besparen op materiaal. Alle onderdelen op het frame zijn met hoge nauwkeurigheid vastgelegd middels gat-nokverbindingen en graveringen waardoor het foutenrisico nagenoeg nul is.” De buislasermachine sluit goed aan op de grote kantbank van 640 ton bij een werkbreedte van ruim 6 meter die CLT op de werkvloer in Horst heeft staan. “Met deze combinatie is elke afwijkende afmeting in gezet profiel maakbaar. Na het zetten van de plaat worden de gewenste uitsparingen en gat-nokverbindingen uitgesneden en dat alles volautomatisch. Reproduceerbaarheid en continuïteit bij herhaalopdrachten, ook van enkelstuks, zijn pluspunten van deze techniek.”

Kansen in agro en food In 2010 heeft CLT Metal Service de buislasermachine in gebruik genomen en sindsdien profileert het bedrijf zich met ‘smart metal shaping’, daarmee vooruit lopend op wat sinds vorig jaar in Nederland Smart Industry heet. “Met ons proces laten we één laser alle bewerkingen uitvoeren en kunnen we elke contour maken die je maar kunt bedenken.” Het klinkt logisch, maar CLT heeft nog wel een lange weg te gaan met dit concept. “De markt moet ervan worden overtuigd dat het principe werkt. Onbekend maakt onbemind, dat geldt ook hier. We zien vooral kansen in de agrarische techniek, denk aan grote frames voor landbouwmachines, en in de voedingsmiddelenindustrie. De markt voor schroeftransporteurs bijvoorbeeld is bij ons sterk groeiend. We richten ons op Nederland, België en Duitsland, met name het Rhein-Ruhr-gebied, waar onze grootste exportmarkt ligt.” CLT Metal Service is deelnemer aan de Hannover Messe (13-17 april) en staat in het Holland Paviljoen in hal 4. www.cltmetalservice.com

Peter Bax overtroeft concurrentie met grootf

Peter Bax: “Met de nieuwe machines kunnen we sneller, flexibeler en nauwkeurig leveren.”

Met de investering in een Ermak fiberlaser en kantpers voor snijen buigbewerkingen tot 6 meter heeft Peter Bax constructiewerken haar capaciteit sterk uitgebreid. Daarmee speelt de toeleverancier in op de groeiende vraag naar steeds langere werkstukken in zowel de bouw als industrie. Peter Bax: “Met de hoge snelheid, hoge nauwkeurigheid, lage onderhoudskosten, laag stroomverbruik en snelle programmering kunnen we snel en concurrerend snijden in een hoge kwaliteit, zowel in staal, RVS, als aluminium. Behalve coaten kunnen we nu alle bewerkingen voor buis- en constructiewerken in eigen huis uitvoeren en zijn we niet afhankelijk van derden. Daarmee zijn we flexibel, snel en concurrerend en daarmee een steeds interessantere partner voor de bouw, industrie, landbouw, enzovoort.” De grootformaat fiberlaser en kantpers maken deel uit van een diepte-investering van de Peter Bax groep bedrijven in Weelde, net over de Nederlandse grens. Naast constructiewerken is de groep

actief in onder meer stalinrichtingen, industriële gassen, verhuur van bouwmaterieel, tuin- en parkmachines en bedient het bedrijf aannemer en particulier met een eigen bouwmarkt. Peter Bax: “Met de constructiewerken focussen we ons op buis- en plaatbewerking in kleine aantallen en speciaal werk. Dat loopt uiteen van hekwerken tot leuningen, trappen, bordessen en balustrades maar ook complete constructieve delen voor industrie, landbouw, petrochemie, enzovoort.” Daarvoor beschikt het bedrijf over een uitgebreid machinepark waaronder een Hypertherm plasmasnijmachine, buig, las, boor- en draaimachines en een Dynobend 3D doornbuigmachine, waarvan er maar twee in Benelux staan. Onderscheidend in grotere afmetingen Terwijl het grootste deel van de toeleveranciers beschikt over snijen buigcapaciteit voor middelgrote plaat van 3 x 1,5 m, wil Peter Bax constructiewerken zich met de 6 meter snijen buigcapaciteit onderscheiden in de markt voor toelevering. ”Met name de bouw vraagt steeds meer om grotere afmetingen; onder meer lange goten en gevelafwerkingsdelen in één stuk. Daarom hebben we geko-

formaat fiberlaser en kantpers zen voor een groot formaat laser. Daarmee verwachten we meer werk uit de markt te halen en als toeleverbedrijf verder te kunnen groeien. Al is het niet zo dat we uitsluitend lange werkstukken willen maken. De fiberlaser is juist ook zeer geschikt voor fijn snijwerk in dunwandig staal, RVS en aluminium.” Ermak De nieuwe fiberlaser is een Fibermak EFB LM van de Turkse machinefabrikant Ermak, en is uitgerust met een 3 kW IPG diodelaser en een extra rotatie-as, waarop buis- en profielmateriaal kan worden gesneden. De 3 kW diodelaser heeft voldoende capaciteit tot 15 mm staal en 10 mm RVS. Een 6 meter lange wisseltafel zorgt ervoor dat plaatmateriaal buiten de afgesloten machine gewisseld kan worden. De kantpers met een buiglengte van 6.100 mm en 320 ton buigcapaciteit is eveneens van Ermak. Beide zijn geleverd door Landré. Peter Bax: “Deze leverancier zit in Vianen en staat bekend om een goede service en vergaande kennis van plaatbewerkingstechniek. Ermak bouwt bovendien hoogwaardige machines die niet onder doen voor de be-

Met de nieuwe kantpers kan Peter Bax nu stukken tot 6 m lengte uit één stuk buigen.

kende merken op snijen buiggebied, maar prijstechnisch wel veel interessanter zijn. Om de grote kantpers voor het kleinere zetwerk te ontzien hebben we er een zelfde type in 2 meter en 60 ton buigcapaciteit naast gezet.” CO2 of fiber? Peter Bax had aanvankelijk de aanschaf van een nieuwe of gebruikte CO2 overwogen. “Sinds onze start 15 jaar geleden is de markt voortdurend geëvolueerd. De kwaliteit moest omhoog en de prijs naar beneden. Dat kan alleen wanneer je de productie snel en efficiënt in kan richten, met zo weinig mogelijk programmering, korte wisseltijden, zo min mogelijk nabewerking en minder loonkosten per machine-uur. Met een CO2 lasersnijmachine wilden we een oudere ponsen plasmasnijmachine vervangen, maar we schrokken nogal van de hoge energie- en onderhoudskosten van een CO2 lasersnijmachine. Een fiberlaser heeft dat daarentegen niet. Dat scheelt aanmerkelijk in de totale productkostprijs.” Supersnel De hoge positioneernauwkeurigheid van 0,03 mm en de hoge snelheden worden mogelijk gemaakt door inzet van lineaire motoren voor aandrijving van alle assen. Verplaatsingssnelheden van 120 m/min in X- en Y-as en diagonaal 170 m/min en versnellingen van 2G op de X- en Y-assen zijn vanzelfsprekende kruissnelheden voor de Fibermak. De lineaire motoren leveren tevens een belangrijke bijdrage aan verlaging van de gebruikskosten. Voor de besturing van de Fibermak vertrouwt Ermak op een Beckhoff besturing en zet de fabrikant Alma CADCAM in voor de programmering inclusief nestingsoftware. Alma is een onafhankelijk en high end CADCAM programmeersysteem, dat kokersnijden en 3D buigen voor de kantpers integreert. Plaat en buis op één machine snijden De Ermak fiberlaser is voorzien van een extra rotatie-as, waarmee buis- en kokerprofielen zowel enkel- als dubbelwandig kunnen worden gesneden. Bax: “Buis- en kokerprofielen worden uitsluitend geleverd in de standaard handelsmaten van 6.000 mm. Ook dat speelde mee in de keuze voor een capaciteit van 6 meter. We kunnen daarmee de-

De fiberlaser kan naast plaat dunwandig buis- en kokermateriaal zowel eenzijdig als door en door snijden.

zelfde bewerkingen uitvoeren als een buislaser, dus dunwandig buis- en kokermateriaal zowel eenzijdig als door en door snijden. Dat levert prachtige verbindingsdetails op voor bijvoorbeeld balustrades. (zie foto). Open huis 27 en 28 maart Met de aanschaf van de grote fiberlaser en kantpers heeft Peter Bax constructiewerken een investering op de toekomst gedaan. “We zijn een snel groeiende toeleverancier met nog voldoende halruimte voor verdere groei. Met de nieuwe machines beschikken we over de nieuwste technologie en voldoen we geheel aan de wensen van de markt: hogere kwaliteit tegen lagere kosten.” Op 27 en 28 maart houdt Peter Bax open deur dagen en wil het bedrijf laten zien wat het kan. www.peterbax.be www.landre.nl

De fiberlaser kan dunwandig buis- en kokermateriaal zowel eenzijdig als door en door snijden, wat prachtige verbindingsdetails oplevert voor bijvoorbeeld balustrades.

BestBend vindt de kunst van het buigen opnieuw uit BestBend, een Belgische specialist in het buigen van metalen profielen, mag voor een prestigeproject maar liefst 65.000 meter aluminium profielen buigen. Er kwam heel wat creativiteit, en ook het nodige ‘out of the box thinking’ bij kijken om deze opdracht binnen te halen. BestBend buigt metalen profielen, balken, kokers en rails. Dit doet het bedrijf in Heist-op-den-Berg al meer dan 40 jaar voor allerhande projecten in uiteenlopende sectoren. Net als alle andere buigspecialisten gebeurt dit steeds op de zelfde manier: met behulp van buigmachines wordt een profiel volgens een bepaalde straal gebogen. Bij het buigen van een profiel wordt dit op een machine tussen drie rollen geplaatst. Het profiel wordt als het ware door deze rollen getrokken, wat resulteert in een positieve of negatieve buiging. Het profiel wordt met andere woorden naar boven of onder gebogen. Maar beide buigingen, positief én negatief, op één profiel? En dat voor 65.000 meter aan profielen? Dat is andere koek. “Toen we deze vraag ontvingen, hebben we wel even moeten slikken,” vertelt managing director Jan de Visscher. “Niet dat we dit nog nooit gedaan hadden bij BestBend. We krijgen wel vaker de vraag om profielen om te buigen in de meest grillige vormen. Vanuit een technisch standpunt heet dat dan dat er zowel positieve als negatieve buigingen aan te pas komen, op één zelfde profiel. Op zich geen probleem, ware het niet dat dit voor dit project keer op keer opnieuw moest gebeuren. Telkens op de zelfde manier, telkens met de zelfde buiging, telkens met de zelfde, hoge kwaliteit. En dat kon niet volgens de huidige manier van werken.”

BestBend is in staat om vanuit een nieuwe buigtechniek de meest extreme vormen te verwezenlijken, en dat nu ook voor grote aantallen.

Leeg blad papier “Daarom werd besloten om de vaste manier van werken helemaal van tafel te vegen. De Visscher: “Wanneer je blijft nadenken vanuit de gekende situatie, en vanuit een bepaalde manier van werken, loop je telkens weer tegen dezelfde problemen aan. Dus was het tijd om een stap terug te nemen, en weer met een blanco blad te starten. Stap voor stap hebben we onze manier van werken opnieuw vorm gegeven, en zo hebben we als het ware de kunst van het buigen opnieuw uitgevonden. Het resultaat mag er dan ook wezen: nu zijn we bij BestBend in staat om vanuit een nieuwe buigtechniek de meest extreme vormen te verwezenlijken, en dat nu ook voor grote aantallen. Met zowel positieve als negatieve buigingen voor één en het zelfde profiel. En dat keer op keer opnieuw, met de zelfde buiging en met het zelfde resultaat.” Dit zorgt voor een verbreding van de technische mogelijkheden bij BestBend, en dat zal ook voor de klant voelbaar zijn. “Dit soort complexe buigingen kan niet enkel haar toepassing kennen in het soort prestigeproject dat we hiermee binnenhaalden, maar bijvoorbeeld ook voor beursstands met net dat tikkeltje meer. Nu kunnen we bij BestBend de klant nóg meer mogelijkheden bieden.” besluit De Visscher. www.bestbend.com

Hydraulische persen Schuler voor MKB De Duitse persenbouwer Schuler heeft zijn assortiment hydraulische installaties met een vermogen van 2.500 tot 8000 Kilonewton uitgebreid met de serie HPX. De X staat hierbij voor veelzijdigheid. De nieuwe modellen maken volgens Schuler efficiënte serieproductie van verschillende producten vanaf plaat tot en met gereed onderdeel mogelijk, ook uit aluminium en RVS. “Nu is er ook voor kleine en middelgrote ondernemingen een persconcept beschikbaar dat op hun behoefte is toegesneden”, zegt Schuler-directeur Martin Hasbert. “Door nieuwe manieren van standaardisering kunnen we de HPX persen tegen een aantrekkelijk kostenniveau realiseren.” De nieuwe modellen zijn gebaseerd op een gestandaardiseerd machineconcept dat niet alleen leidt tot een aantrekkelijke prijs-prestatie verhouding, maar ook tot levertijden van slechts zes maanden en een snelle montage en inbedrijfstelling. De HPX persen zijn vooral geschikt voor kleine en middelgrote seriegroottes voor onderdelen met hoge vervormingsniveaus. Om een hoge procesbetrouwbaarheid bij het snijden en dieptrekken de bereiken, beschikt de serie optioneel over een nauwkeurige en reproduceerbaar instelbare vierspindel snijslagdemping, alsmede een bijzonder stijf uitgevoerd hydraulisch tafelkussen. De HPX-persen kunnen naar behoefte elk moment modulair opgewaardeerd en geauto-

Schuler stelde de HPX-serie eind vorig jaar voor op een huisshow. De getoonde machine met 4.000 Kilonewton perskracht is al verkocht.

matiseerd worden. Gecombineerd met een bandtoevoer, platenlader of robotautomati-

Vol vertrouwen Schuler heeft vorig jaar 2,6 procent meer orders geboekt. De Duitse persenbouwer mocht in 2014 voor 1,19 miljard euro aan bestellingen noteren. Duidelijke groei was vooral in Azië te zien, waar een van de grootste opdrachten uit 175-jarige historie werd genoteerd. Verder waren er belangrijke orders uit nieuwe markten, zoals voor installaties voor de productie van grote buizen. Azië is met een aandeel van 34,1 procent na Europa (45,9 procent) de grootste markt voor Schuler. Schuler heeft veel vertrouwen in het lopende jaar. Met een goed gevulde orderportefeuille van meer dan 1 miljard euro en wereldwijd goede projectactiviteiten rekent de onder-

neming op verdere omzetgroei. Ondertussen wordt het strategieprogramma ‘ZusammenWachsen 2.0’ consequent verder uitgevoerd. Dit leidt tot efficiencyverbeteringen en optimalisering van de kostenstructuur van het concern. Mede hierdoor heeft Schuler in 2014 bij een stabiele omzet van 1,18 miljard euro 3 procent meer winst gemaakt. De winst kwam uit op 104,1 miljoen euro. China speelt een centrale rol in de bedrijfsstrategie Schuler wil in Azië het midden prijssegment nog meer aanspreken en ziet daarin veel groeipotentieel. Energie efficiency en duurzaamheid blijven de topthema’s bij de ontwikkeling van nieuwe producten. Alle nieuwe machinemodellen die in het afgelopen jaar zijn voorgesteld, zijn 20 tot 60 procent energiezuiniger dan hun voorgangers.

sering zijn ze uit te bouwen tot volwaardige systeemoplossingen. Schuler wordt in de Benelux vertegenwoordigd door Pack International. www.packinternational.eu

Het gestandaardiseerde machineconcept resulteert in een aantrekkelijke prijs-prestatie verhouding.

CAM aansturing van nieuwe en gebruikte pons-, laser- en plasmasnijmachines nodig?

Bel de CADCAM specialist voor de plaatbewerking • Training en eerste hulp bij aanloop productie • Ondersteuning alle bekende machinemerken • Dealer van meerdere gerenommeerde CADCAM systemen • Advies en programmeerondersteuning • Efficiënter produceren door meer uit uw software te halen. Van Leeuwen CADCAM Systems BV | 030 271 42 17 | info@leeuwencam.nl | www.leeuwencam.nl

Leverancier van plaatbewerkingsmachines Rolvormen

• M obiele rolvormers • Rolvormlijnen met ponsmogelijkheid

Snijden en Knippen • • • • • •

Lasersnijden Waterstraalsnijden Breedbandslijpen Afkortlijnen Slitlijnen Hydraulische en mechanische scharen

Persen • • • •

Hydraulische persen Mechanische persen Complete persstraten Bandbevetting

Buigen • • • • • •

Kantbanken Zwenkbuigmachines Langzetmachines Plaatwalsen Profielbuigmachines 3D Draadbuigmachines

www.pasterkamp.nl editie

dinsdag 10 maart 2015

0548-543000

ZIE PAGINA 22

www.widenhorn.nl

WWW.JANVANDAMTRANSPORT.NL

www.ijzeron.nl

het adres voor al uw metaalbewerkingsmachines.

INHOUD Actueel Metaal Bedrijf Opgeleverd Agenda Thema: MTMS Productnieuws Metaal Economie

3 7 9 13 17 26 27



De uitgever met het hoogste bereik in de METAAL

‘MKB-toeleverancier moet mee in Smart’ Smart Industry kan de Nederlandse industrie geen impuls geven als het beperkt blijft tot een selecte groep bedrijven en de overheid. Daarom moet het informeren en bieden van inzicht voor MKB-ondernemingen over Smart Industry vooralsnog het belangrijkste actiepunt zijn. Dat stelt ING Economisch Bureau in haar studie ‘Samen smart, de Nederlandse industrie naar een hoger groeipad.’ De Nederlandse maakindustrie groeit, maar het gaat langzaam. Om de groei te versnellen is verdergaande optimalisatie en flexibilisering van de productie nodig. Juist dat zijn de kernbegrippen in Smart Industry, de beleidsagenda van de overheid en de sector om te bouwen aan een concurrerender industrie. Centraal hierin staan de versnelde implementatie en integratie van ICT en geavanceerde technologieën (nano, sensor, additive manufacturing, mechatronica e.d.) ING noemt het de verantwoordelijkheid van gro-

tere bedrijven in de keten om voorop te lopen, de standaard te zetten en de kleinere toeleveranciers mee te nemen in de richting van Smart Industry. Bij kleinere MKB-toeleveranciers moet tegelijkertijd het besef aanwezig zijn dat de toekomstige concurrentiepositie afhangt van het wel of niet mee kunnen bewegen met deze ‘eisen’ van OEM’ ers. Volgens ING is in de keten al forse winst te behalen door het integreren van in- en verkoopprocessen met klanten en leveranciers met inzet van software. Vanuit de machinebouw is predictive maintenance een belangrijke ontwikkeling. Met technologie kan veel beter worden gemeten in hoeverre machines onderhoud nodig hebben en wanneer. Zo wordt stilstand voorkomen. ING noemt het raadzaam om klein te beginnen. Smart Industry kent een veelheid aan dimensies en elementen, wat kan leiden tot onduidelijkheid bij ondernemers, zeker als het gaat om het toepassen ervan in de praktijk.

Overname CNCverspanen

Compacte 5-asser Emco

5E JAARGANG NR. 4 • DECEMBER 2014

Ron Follon, onderhandelaar namens de werkgevers, ontvangt 4300 petities uit handen van installateur en FNV Metaal kaderlid Peter Varenbrink. (Foto: Rob Nelisse)

Cao-overleg zonder resultaat Werkgevers en werknemers zijn er in vier onderhandelingsronden niet in geslaagd een akkoord te bereiken over een nieuwe cao Metaal en Techniek. Alle betrokken partijen beraden zich nu in eigen kring op de ontstane situatie. Op 19 maart is er een extra overlegronde.

week bij de vierde onderhandelingsronde 4300 petities voor cao vernieuwing met koopkracht en echte banen in de metaal en techniek. Die waren binnen vier dagen opgehaald, de steunbetuigingen lopen volgens FNV Metaal snel op. De bond bereidt de achterban er inmiddels op voor dat men in actie zal moeten komen om Installateurs en technici (FNV Metaal een aanvaardbare cao af te dwingen. kaderleden) overhandigden vorige Lees verder op pagina 3

VMC is 25 jaar

MTMS: gonzend marktplein

CNCverspanen heeft HJB Elektronica Opgebouwd rond een C-frame en een Veluw Metal Creations (VMC) in Nieuw- In Brussels Expo wordt op 25, 26 en overgenomen. CNCverspanen ver- draai-/zwenktafel combineert de nieu- kuijk bestaat op 14 maart 25 jaar. Het zil- 27 maart de Materials Transformation vaardigt diverse producten, van elek- we MaxxMill 350 van Emco een klein veren jubileum wordt op de dag van de and Machining Show (MTMS) gehoutronica-behuizingen tot grote assen. opstelvlak met een grote werkruimte. oprichting gevierd met een Open Dag. den met zo’n 140 exposanten. 2013 Adv5-assigCNC90x50mm Nieuw Logo.pdf

15-11-13

21:00

5-assig CNC frezen tot 120 ton 20x6x3 meter Made by Boessenkool

- print magazine

Informerend en inspirerend over 3D in de industrie

Bewaaroverzicht: 6-stappenplan voor 3D-printen Nederlands trots, de Builder 3D Printers!

dig?

k no

iban

Draa

2e JAARGANG EDITIE 1 ● MAART 2015

2 - 2,5 - 3 D lasersnijden + buislasersnijden Ook onder een hoek

CADCAM, Calculatie & Onderdelen



Verspanen

O S S

BANDZAGEN

www geran nl

T. 079 361 49 90 • W W W.EUROBOOR.NL

ZANTECH

JAARBOEK

Volg ons op:

Zie ook pag. 3

a.nl

rum

w.b

www.DRAAIBANKKOPEN.nl

0546 - 488 800 www.boessenkool.com

Combinatie van wereldklasse!

WWW. FRI MACH .NL

IN DEZE EDITIE:

metaalbewerkingsmachines B.V.

Metalworking Machines durable quality since 1945

www.creusen.nl

www.dsmetaal.nl

straalmachines richtmachines ontbraammachines bandschuurmachines polijstmachines

+31 (0)43 3632510

www.hevami.nl Tel: +31(0)413376602

... als kwaliteit belangrijk is!

www.kernboor.nl

FEPT_adv_90x20.indd 1

08-02-2010 08:58:27

Met beurscatalogus

MET VAST KATERN eras bold ITC

RAPIDPRO 2015

Digitalisering leidt tot nieuwe platformen in de maakindustrie

SOFTWARE GEEFT DE DOORSLAG – OPTIMALE NESTINGPLANNEN IN EEN OOGWENK – SALVAGNINI TOONT ZICH FLEXIBEL – RACE NAAR DE LICHTSTE AUTO – ONDERGEREEDSCHAP NAUWKEURIGER MET V-LOCK – AMADA SNIJDT MET DIRECT-DIODELASER – ZONDER ROBOTLASSEN WORDT HET MOEILIJK – SLEUTELROL VOOR TOOLCELL BIJ VAN BUSSEL – ROBOT OVERBODIG BIJ ZWAAR BEVELWERK

= 100 C/70M

= 100 Y/100M

Nederlandse dronefabrikant halveert R&D-traject dankzij 3D-printen

Jaarboek verspanen2015.indd 1

6-3-2015 08:22:40

Prinsenweide 26 - 7317 BB APELDOORN - 055-3601060 - www.54umedia.nl - info@54umedia.nl 44

Laspartners Multiweld levert Escco CNC plasma snijtafels Laspartners Multiweld is importeur geworden van de producten van Escco, waaronder de CNC plasma snijtafel. Escco levert een uitgebreid assortiment apparatuur, verbruiksartikelen en accessoires op het gebied van CNC plasma snijtafels. Vanuit het kantoor in het Verenigd Koninkrijk bedient het bedrijf orDe CNC-snijtafels van Escco zijn betrouwganisaties over de hele wereld. De CNC-snijtafels zijn betrouwbaar en eenvoudig in gebruik voor zo- baar en eenvoudig in gebruik voor zowel ervaren gebruikers als doorgewinwel minder ervaren gebruikers als doorgewinterde professionals. Ze snijden nauwkeurig vormen minder terde professionals. uit dunne of dikke metalen platen. Bij elke machine wordt speciale CAD-software meegeleverd die is uitgerust met een bibliotheek met veelgebruikte sjablonen. Uiteraard kan men ook eigen ontwerpen maken in het softwarepakket. Met de CAD-software worden de tekeningen omgezet in een snijprogramma. Escco produceert ook diverse accessoires ten behoeve van de CNC Plasma snijtafels. De verstelbare toortsenhouder maakt het mogelijk om de toorts te positioneren. De veiligheidskooi vermindert fel licht in de werkplaats als gevolg van de boog, houdt de verspreiding van lasrook tegen en voorkomt toegang tot de machine. Het optionele waterbed vermindert verspreiding van lasrook zonder dat een afzuiger nodig is. Een gemakkelijk te besturen scanner volgt de lijn van de getekende profielen en zet ze om naar CNC- en DXF-bestanden. www.lpmw.nl

Compacte robotlascel met twee stations Met de nieuwe Motoman ArcWorld heeft Yaskawa haar aanbod robotlascellen uitgebreid met een compact en veelzijdig model. Met twee stations biedt dit instapmodel bij de bewerking van kleine en middelgrote werkstukken diverse voordelen.

Met twee stations biedt de nieuwe Motoman ArcWorld bij de bewerking van kleine en middelgrote werkstukken diverse voordelen.

De nieuwe Motoman ArcWorld is in de twee gewichtsklassen 250 kg en 500 kg beschikbaar. Door hun compacte afmetingen hebben de cellen weinig ruimte nodig. Bovendien zijn ze eenvoudig in verschillende productieprocessen te integreren. Beide bewerkingsstations kunnen specifiek voor de toepassing worden uitgerust met een positioner voor de onderdelen. In totaal zijn twaalf verschillende varianten beschikbaar, bijvoorbeeld met losse kop of als roterende tafel. De lascel is snel en eenvoudig in gebruik te nemen, dankzij een centrale draagframe-constructie. Er kan gekozen worden voor stroombronnen van leidende aanbieders als SKS, Fronius, EWM, Kemppi, Esab, Jäckle of de eigen WL200 van Yaskawa. Binnen 4 uur is de cel operationeel. Bij veranderingen in de productielogistiek kan de cel via transportrails aan de voor- en achterzijde zonder grote inspanning omgesteld worden. Yaskawa noemt de bediening ‘comfortabel’, dankzij de nieuwe besturingsgeneratie DX200. www.motoman.nl

Plaatdikten buigen tot 70 mm De platenwals PB3-18-10 van de Duitse machinefabrikant Schwarze-Robitec is geschikt voor het buigen van conussen en cilinders voor offshore-projecten, architectonische structuren, machineconstructies et cetera. Deze krachtige plaatbuigmachine heeft een hoog niveau koppel, een conus buig apparaat en geharde rollers voor het buigen van RVS platen. Met een prestatievermogen van 3.000 x 28/31 mm en een rond buig prestatie van 3.000 x 45 mm, is de PB3-18-10 een geschikte oplossing voor het buigen van met name dikke platen, die bijvoorbeeld worden toegepast in de offshore-sector. Dit wordt mogelijk gemaakt door de roldiameter van 460 mm en het geïntegreerde hefboom systeem. Dit laatste zorgt voor een beschikbare contouren kracht tot De krachtige plaatbuigmachine PB3-18-10 255 ton. heeft een hoog niveau koppel, een conus Kersten Europe heeft eind oktober zo’n machine in gebruik genomen in haar vestiging in Polen. buig apparaat en geharde rollers voor het buigen van RVS platen. De machine buigt platen met een plaatdikte tot 70mm. Kersten Europe werkt ook met de sectie buigmachine SB3-140 van Schwarze-Robitec. De Duitse producent bracht beide machineseries begin 2014 op de markt. Als buigspecialist voor buizen is Schwarze-Robitec al actief sinds de jaren vijftig. “We hebben onze kennis op dat gebied nu samen met onze ontwikkelingspartner SweBend toegepast op het gebied van plaat en sectie buigen”, aldus Bert Zorn, directeur van Schwarze-Robitec. www.kersteneurope.com

Sterke krachtspanner in gesloten uitvoering De 82M-3E serie pneumatische krachtspanners die De-Sta-Co op de Euroblech presenteerde, biedt klanten in de automobiel- en plaatbewerkende industrie flinke houdkracht in een veelzijdig, gebruiksvriendelijk en onderhoudsarm pakket.

De complete serie krachtspanners is uitgevoerd in licht aluminium en beschikbaar in vier groottes: 40, 50, 63 en 80 mm.

De complete serie krachtspanners is uitgevoerd in licht aluminium en beschikbaar in vier groottes: 40, 50, 63 en 80 mm. De serie is geschikt voor een scala aan toepassingen, waaronder het lassen, alsmede de positionering en fixering in manuele en geautomatiseerde lasapparaten. Alle spanners uit de 82M-3E serie beschikken over een traploos instelbare spanarmpositie en een grote openingshoek van 0 tot 135 graden. Dit biedt systeemintegratoren een hoge mate aan flexibiliteit. De hoek kan in seconden aan de achterkant van de spanner ingesteld worden. Dit bespaart niet alleen tijd maar ook ruimte. De sensoren van de modellen uit deze serie hoeven niet ingesteld te worden, ook niet als de openingshoek wordt veranderd, wat een extra tijdsbesparing oplevert. Voor toepassingen waarbij het manueel inleggen en spannen van delen noodzakelijk is, zijn alle krachtspanners van de 832M-3E serie beschikbaar met een hendel aan de linker- of rechterzijde. Deze hendels kenmerken zich door de karakteristieke rode De-Sta-Co greep en bieden met hun verstelbaarheid ergonomisch voordeel. www.destaco.com

Ergonomisch startgaten boren Trumpf brengt met de nieuwe TruTool DD 1010 een ergonomische en gebruiksvriendelijke schroefboormachine op de markt. Deze is geschikt voor het aanbrengen van startgatboringen in stalen plaatmateriaal en voor schroeven en boren in diverse andere materialen. De machine is voorzien van een 10,8 V Li-Ion accu, die een langdurige inzet garandeert. Hiermee kunnen bijvoorbeeld tot wel 24 startgaten met een diameter van 18 mm in 1 mm dik staal worden geboord of 95 schroeven (4x60 mm) in hout worden gedraaid. Uitgerust met twee versnellingen bereikt de schroefboor zowel linksom als rechtsom draaimomenten van 15 respectievelijk 30 Newtonmeter en het maximale toerental ligt op 1450 omwentelingen per minuut. Om de benodigde kracht bij het schroeven en boren goed te kunnen instellen, heeft Trumpf het gereedschap uitgerust met 17 draaimomentstappen en extra boorstappen. De boorvoederspanbreedte bedraagt 10 mm. Hierdoor kunnen in hout tot 20 mm grote boringen worden bereikt, in staal is een diameter van 8 mm zonder problemen te realiseren. Het gereedschap weegt inclusief accu slechts 1,14 kilo. Het laden van de acu gaat snel: binnen een kwartier is 80 procent van de capaciteit geladen en in een half uur is hij helemaal vol. Geïintegreerd LED-licht zorgt voor een goed zicht op de boor- of schroefplek. www.nl.trumpf.com

Eén volle accu is voldoende voor het aanbrengen van 24 startgaten in 1 mm dik staal.

Fe Powertools levert buigmachines van Mackma Fe Powertools in Alphen aan den Rijn vertegenwoordigt sinds 1 januari het Italiaanse merk Mackma in de Benelux. Mackma is een jong innovatief bedrijf dat buigmachines produceert, waar de markt van vandaag om vraagt. Zo heeft Mackma in haar moderne fabriek onder de rook van Rome een systeem ontwikkeld, waardoor met één buigmachine zowel links- als rechtsom kan worden gebogen. Doordat er onder de kop ruimte is overgelaten, is het met deze machines veel gemakkelijker buigen dan met veel andere buigmachines.

Mackma produceert een complete lijn machines voor het buigen van pijpmateriaal van klein tot groot.

Mackma produceert een hele complete lijn machines van klein tot groot. Met het kleine model BM34 kan een pijpje worden gebogen met een diameter tot 38 mm, met het zwaarste model uit de serie kan zelfs een pijp gebogen worden met een diameter van 323,9 mm. Er is ook een portable machine leverbaar. Klanten kunnen kiezen voor een machine met een simpele bediening, maar ook voor een machine met computer gestuurde bediening, waarbij het zelfs mogelijk is om maar liefst 99 bewerkingen in het systeem op te slaan. www.kernboor.nl

AGENDA TECHNISCHE INDUSTRIﾃ記E BEURZEN 2015 INFO

13.00 - 21.00

TIV KOPPELT JE WERELD

GORINCHEM

8|9|10

10.00 - 18.00

2 015

1|2|3

2 015

HARDENBERG

www.evenementenhal.nl

TAKING YOUR TECHNOLOGY TO THE NEXT STEP! INCLUSIEF COMPOSITES SQUARE

ENGINEERING materials

ENGINEERING MATERIALS vindt gelijktijdig met NEW INDUSTRIES plaats

IJZERSTERK IN DE METAALBRANCHE

GORINCHEM

8|9|10

10.00 - 18.00

2 015

13.00 - 21.00

2 015

GORINCHEM

27|28|29

FIT TO THE FUTURE

new INDUSTRIES GEMAKKELIJK LASERGESNEDEN BUIS EN PLAAT ONLINE

new INDUSTRIES

SNIJDEN IS EENVOUDIG, KWALITEIT & BETROUWBAARHEID EEN KUNST. 47

NEEM DE LEIDING IN PLOOIPRODUCTIVITEIT MET DE TOOLCELL

Met Me et dee iintroductie ntro nt r ductie van n d dee ToolCell Tool To olCe Cellll neemt neeemt L LVD VD de leiding in d dee revolu--

LASER

tionaire automatiseringstechnologie voor afkantpersen. Dit unieke systeem m voor afkantpersen geeft u een voorsprong in plooiproductiviteit da dan nkzij dankzij d ge誰ntegreerde automatische gereedschapswissel die he de hett rendement

PUNCH

maxima ma m li lise seer ert. t. maximaliseert. Lees meer over de snelle, gebruiksvriendelijke en uitermate betrouwbare ToolCell op onze website www.lvdgroup.com/toolcell/nl of bel naar +32 56 43 08 50.

LVDGROUP.COM

BEND INTEGRATE