Plaatbewerkingsnieuws 1 2019

10E JAARGANG NR. 1 • APRIL 2019

THEMA: DIGITALISERING GRIJPT SNEL OM ZICH HEEN

IN DEZE EDITIE: TUWI IS NU MACHINE- ÉN SOFTWARELEVERANCIER - LIFTENPRODUCENT OMARMT DIGITALISERING - ZANTECH HELPT BYSTRONIC MET UITSORTEREN - NAADLOZE COMMUNICATIE IN DE HELE KETEN - GROEIEN ZONDER PAPIER - COMPACT EN BETAALBAAR SLAK VERWIJDEREN, ONTBRAMEN EN AFRONDEN - DE BRABANTSE METAALDAGEN: KENNIS DELEN OVER PRODUCTIEVERBETERING HOEKMAN AL EIND OP WEG MET OFFLINE PROGRAMMEREN LASROBOT - INSPECVISION SYSTEMEN METEN SNEL EN NAUWKEURIG UITSLAGEN - AFWERKING IS GEEN ZORGENKINDJE MEER VOOR RPP

TOTALE ONTBRAAMOPLOSSING

F200 XL

WES3000

€ 5,00

VANAF

PER UUR

INNOV

UW WINST: TIJD

GELD

KWALITEIT

VEILIGHEID GEZONDHEID

ERGONOMIE

SER600

TEVREDEN KLANTEN 2

Q-Fin Quality Finishing Machines | Wilgenakker 8 | 5571 SJ Bergeijk | T

VATIE

Bezoek ons tijdens de Brabantse Metaal Dagen

Stand nr. A014

R2 IN ÉÉN DOORGANG

The Netherlands | t. +31 (0)497 58 10 18 | info@q-fin.nl | www.q-fin.nl

3

Tuwi levert meer!

U koopt of least een Durma fiberlaser voor u geselecteerd op uitstekende kwaliteit voor een scherpe prijs...

...en dit krijgt u erbij!

• • • • • • • • • •

een superscherp financieringsvoorstel praktisch advies door onze productspecialisten met ervaring uit de praktijk complete installatie, productiegereed inclusief volledige gebruikerstraining vakkundig gespecialiseerde monteurs voor alle verschillende bewerkingsmachines uitstekende helpdesk die u ondersteunt bij al uw technische vragen dankzij een groot onderdelenmagazijn reageren wij snel en flexibel enthousiast, gedreven team, medewerkers zijn opgeleid binnen het eigen bedrijf alle machines staan demonstratiegereed in onze grote showroom van 1450 m2 Achterhoekse gastvrijheid, u bent altijd welkom voor advies en een lekker kopje koffie onze vakkundige accountmanager blijft uw vaste adviseur en contactpersoon

Wij zijn Tuwi!

TUWI Nederland BV Technopark 2 7102 JM Winterswijk +31 (0)543 549 549 info@tuwi.nl www.tuwi.nl

Inhoud 20 Tuwi is nu machine- én softwareleverancier Steeds meer plaatbewerkers beseffen dat software hun leven een stuk makkelijker kan maken. Ze vragen er dan ook steeds nadrukkelijker om bij hun machineleveranciers. Om die reden tuigt Tuwi hiervoor nu in eigen huis een volwaardige afdeling op.

24 Liftenproducent omarmt digitalisering De productieafdeling van liftenproducent Mitsubishi Electric in Veenendaal is een mooi voorbeeld van een traditionele werkplaats die in enkele jaren tijd de digitalisering heeft omarmd, daar direct de vruchten van plukt en nu steeds verder gaat.

42 Zantech helpt Bystronic met uitsorteren Zantech fungeert regelmatig als testklant van machinefabrikanten om het nieuwste van het nieuwste uit te testen en verder door te ontwikkelen. Dat doet het metaalbewerkingsbedrijf in Oss nu met de nieuwe BySort uitsorteerunit van Bystronic.

En verder 6

Colofon en actueel

9

Agenda

10

Naadloze communicatie in de hele keten

13

FPT-VIMAG en NEVAT ‘Smart partners’

14

Digitalisering grijpt razendsnel om zich heen

17

Een roze traplift? Dan maken we die!

18

Groeien zonder papier

23

Waterjetproducent Omax verder onder vleugels van Hypertherm

26

Focus op digitalisering proces is een must

29

SRR Lasertechniek biedt totaaloplossingen

30

Compact en betaalbaar slak verwijderen, ontbramen en afronden

32

De Brabantse Metaaldagen: kennis delen over productieverbetering

35

Groot automatiseren

36

Hoekman al eind op weg met offline programmeren lasrobot

40

Staal blijft centrale rol spelen in e-mobiliteit

45

Niet meer kantelen

46

InspecVision systemen meten snel en nauwkeurig uitslagen

48

Afwerking is geen zorgenkindje meer voor RPP

52

Maatwerk in staal voor rolframepers

55

Top laskwaliteit door je mobieltje

56

Veilige én productieve coil inspectielijn

58

Multispot-optiek soldeert thermisch verzinkte platen

61

Productnieuws

Voorwoord

Blijf niet achter Digitalisering is niet langer iets dat je alleen maar tegenkomt op vakbeurzen, congressen en in de vakpers. Steeds meer bedrijven in de maakindustrie passen het toe in hun processen en plukken er de vruchten van.

Lees in deze PlaatBewerkingsNieuws hoe de productieafdeling van liftenproducent Mitsubishi Electric in Veenendaal in enkele jaren tijd is getransformeerd van een veredelde smederij in een moderne werkplaats. Zo kan de productie geleidelijk aan omhoog van 180 naar 1100 liften per jaar!

Lees ook hoe toeleverancier GS Metaal in Vriezenveen de digitalisering benut om 30 procent meer productiviteit uit het bedrijf te halen.

En het gaat razendsnel. Diverse ontwikkelingen zijn geen kwestie van jaren, maar van maanden. De Federatie Metaalplaat draait samen met partners een project onder regie van TNO om te komen tot digitaal werkende schakels tussen de verschillende (software)systemen die de bedrijven in de plaatwerkketen gebruiken. Ze verwachten al binnen enkele maanden een eerste showcase te presenteren. Kijk ook naar chipmachinefabrikant ASML, die is begonnen met het afschaffen van de 2D tekeningen. Binnen een half jaar kunnen tientallen toeleveranciers daarmee al overweg.

Het gros van de plaatbewerkers doet echter nog niets of te weinig. Maar dat is geen optie. Digitalisering biedt zo veel ruimte naar boven, dat iedereen die niks doet straks links en rechts wordt ingehaald door zijn concurrenten. Je hoeft ook niet achter te blijven. Kleinschalig beginnen is ook prima. Het resoluut aanpakken van je grootste probleem kan al een mooi begin zijn. Ideeën nodig? Bezoek dan het nieuwe evenement de Brabantse Metaaldagen, dat helemaal in het teken staat van oplossingen om meer productie te draaien. Het potentieel van digitalisering voor elk plaatwerkbedrijf komt daar zeker aan bod!

Eric Weustink e.weustink@54umedia.nl

Op de voorpagina:

Het gaat hard met de digitalisering. Diverse ontwikkelingen zijn geen kwestie van jaren, maar van maanden. Daarom vanaf pagina 10 ons thema: Digitalisering grijpt snel om zich heen.

5

COLOFON PlaatBewerkingsNieuws, jaargang 10, editie 1, april 2019 PlaatBewerkingsNieuws is een onafhankelijk technisch en business vakblad voor plaatbewerkende ondernemingen, die niet-verspanende technieken (scheiden, omvormen, verbinden en oppervlaktebehandelingen) in hun productieprocessen toepassen of kunnen toepassen.

Het biedt op journalistieke wijze zicht op ontwikkelingen in alle aspecten van de plaatbewerkingstechnieken en besteedt daarbij aandacht aan nieuws van en voor producenten van plaatmateriaal, service- handels- en distributiecentra, machine- en gereedschapleveranciers, toeleveranciers, OEM-ers, ingenieurs- en technisch adviesbureaus, onderwijs- en onderzoeksinstellingen.

Elke uitgave bevat het speciale katern LaserNieuws, waarin voor de plaatbewerking relevante aspecten van lasertechnologie aan bod komen. De lezerskring wordt gevormd door eigenaren, directeuren of leidinggevende functionarissen van bedrijven en organisaties die in de plaatketen actief zijn. Afhankelijk van evenementen en diverse vakbeurzen bedraagt de minimale oplage per editie 5.000 exemplaren.

Abonnementen Opgeven nieuwe abonnementen: T: +31 (0)55 360 10 60 F: +31 (0)55 360 08 60 E: info@54umedia.nl Uitgeverij/redactie-adres 54U Media BV Prinsenweide 26 7317 BB Apeldoorn T: +31 (0) 55 360 10 60 E: info@54umedia.nl I: www.54umedia.nl Redactie Eric Weustink (hoofdredacteur) T: +31 (0)55 360 16 33 M: +31 (0)6 13 62 86 89 E: e.weustink@54umedia.nl Advertentie-exploitatie Vincent Span T: +31 (0)55 360 62 27 M: +31 (0)6 511 93 408 E: v.span@54umedia.nl Harold Draaijer T: +31 (0)55 360 64 20 M: +31 (0)6 51 19 31 32 E: h.draaijer@54umedia.nl Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland (exemplaar op aanvraag kosteloos verkrijgbaar).

Vormgeving en opmaak Rijnier van Kesteren Drukkerij Senefelder Misset, Doetinchem Materiaal Aanleveren materiaal volgende editie: uiterlijk 15 mei 2019. Editie 2, jaargang 10 van PlaatBewerkingsNieuws verschijnt in mei 2019.

Copyright Niets van deze uitgave mag worden overgenomen, tenzij met uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de uitgever.

ISSN: 1875-1628 www.pbnieuws.nl

Carel van Sorgen, oprichter van 247TailorSteel: “Wij zien volop kansen om internationaal verder door te groeien.”

247Tailorsteel klaar voor Europese expansie 247TailorSteel wil nog dit jaar starten met de bouw van een tweede Duitse vestiging in Hilden bij Düsseldorf. Ook een vestiging in de regio Stuttgart begint concrete vormen aan te nemen.

Eigenaar/oprichter Carel van Sorgen heeft onlangs de basis gelegd voor deze verdere internationale groei door 60 procent van zijn aandelen te verkopen aan investeerder Parcom Capital. Zijn bedrijf is sinds de oprichting in 2007 gemiddeld met 35% gegroeid en verwacht dit jaar een omzet van 100 miljoen euro te realiseren.

Van Sorgen: “Ik ben ongelofelijk trots op de enorme groei die we doorgemaakt hebben vanwege onze unieke positie in de markt. En wij zien volop kansen om internationaal door te groeien.”

Het realiseren van die groei wil Van Sorgen (69) overlaten aan de jonge garde. Hij is daarom in zee gegaan met Parcom Capital, een in 1982 opgericht mid-market private-equityfonds. Het richt zich op investeringen in hoogwaardige, toonaangevende bedrijven in de Benelux. Van Sorgen over die keuze: “Ze hebben de zelfde mindset als ik: groeien, ambitie, moderne tech-

Coherent investeert in München Coherent, producent van laserbronnen, heeft zijn vestiging bij München flink uitgebreid. Coherent München is nu een ‘Centre of Excellence’ waar veel ruimte is voor R&D en de ontwikkeling van applicaties.

De laserproducent bevestigt met deze uitbreiding dat hij een belangrijke rol wil blijven spelen in het segment van industriële materiaalbewerking en productie. Coherent München richt zich primair op twee zaken. Ten eerste op het leveren van hoogwaardige subsystemen met lasers die zo kunnen worden geïntegreerd in systemen

6

nologie, ervaring in productie en begrip van de nieuwe markt.”

De ambitie is een netwerk van vestigingen op te zetten, die met eigen vrachtwagens klanten in een straal van 200 kilometer kunnen bedienen. 247TailorSteel is al enkele jaren actief in het noorden van Duitsland. Vorig jaar is in Oyten, vlakbij Bremen, een splinternieuwe vestiging geopend. Van Sorgen wil verder in Duitsland. Hij denkt dat 247Tailorsteel door het instappen van Parcom Capital binnen een jaar of vijf op vijf à zes vestigingen kan zitten. In eerste instantie in de Duitstalige landen, mogelijk ook in Denemarken dat een grote plaatwerksector kent.

Van Sorgen blijft bij 247Tailorsteel betrokken.

Hij houdt 40 procent van de aandelen in zijn portefeuille. In de loop van dit jaar zal hij de functie van CEO neerleggen. “We gaan samen op zoek naar een nieuwe CEO. We verwachten deze in de zomer te kunnen presenteren. Daarna zal ik mijn bijdrage blijven leveren op gebied van visie, technologie en nieuwe ontwikkelingen. En ik ga natuurlijk mijn kennis overdragen.” www.247tailorsteel.com

voor een brede range industriële productie- en markeertoepassingen in de medische techniek, electronica en juwelenproductie. Dit is inclusief het ontwikkelen en produceren van van lasergebaseerde subsystemen met lasers, optieken, software en applicatiekennis. Ten tweede richt Coherent zich vanuit de Beierse hoofdstad op het leveren van een compleet productportfolio van lasermachines voor speciale taken zoals glas en buizen snijden, het nauwkeurig lassen van metalen en kunststoffen en markeren. www.coherent.com

Schüler en Porsche bouwen hightech persshop Persenbouwer Schüler begint samen met Porsche halverwege dit jaar met de bouw van de wereldwijd waarschijnlijk modernste persinstallatie voor de gedigitaliseerde automobielproductie van de toekomst. De ingebruikname hiervan staat gepland voor 2021.

“De oprichting van onze joint-venture onder de naam Smart Press Shop is helemaal rond”, vertelde Schüler-topman Domenico Iacovelli bij de presentatie van de jaarcijfers. “Deze nieuwe persinstallatie zal zowel qua performance in de industriële productie als bij het digitaal verbinden van de datastromen in productieprocessen nieuwe maatstaven voor de automobielindustrie zetten.”

De nieuwe Smart Press Shop zal vooral de Porsche fabriek in Leipzig met geringe logistieke inspanningen en zo weinig mogelijk ecologische belastingen voorzien van carrosseriedelen. Schüler ziet deze gezamenlijke onderneming

De nieuwe Smart Press Shop gaat Porsche met geringe logistieke inspanningen en zo weinig mogelijk ecologische belastingen voorzien van carrosseriedelen.

als een voorbeeld voor de nauwe samenwerking met de belangrijke automobielproducenten in de wereld. “Tegelijkertijd richten we ons in op nieuwe markten en digitale businessmodellen”, zegt Iacovelli. Met nieuwe mechanische persen in het midden prijssegment en een consequente

digitalisering van de essentiële productlijnen wil Schüler vanaf 2019 extra marktaandelen winnen. “De digitalisering is voor Schüler en onze klanten geen visie, maar realiteit. En ze is voor ons allemaal een grote kans, geen gevaar”, aldus de Schüler CEO.

Kinkelder vergroot aanbod met Odemar “Door samen te werken kom je tot nieuwe inzichten, het verbreedt je horizon én het biedt nieuwe kansen.” Dat zegt directeur Pieter de Kinkelder van Kinkelder Metal Solutions in Zevenaar over de intensieve samenwerking die zijn bedrijf is aangegaan met machinefabriek Odemar Metaal in Denekamp.

“De wens was er al langer”, vervolgt De Kinkelder, die voor deze samenwerking een belang

in Odemar genomen heeft. “Ons aanbod vergroten zodat we onze afnemers nóg beter van dienst kunnen zijn. Daarnaast willen we ook andere, nieuwe, klanten bedienen. Een samenwerking aangaan was dus een logische stap. Met Tom Hogeling van Odemar Metaal klikte het direct.

Zijn wensen sluiten perfect aan op die van ons: met een mooie samenwerking als resultaat.”

Kinkelder levert plaatwerk metaalproducten en samenstellingen op maat. Odemar Metaal heeft

meer dan 50 jaar ervaring op het gebied van industriële toelevering. Het beschikt over een machinepark en een engineeringsafdeling en ontwikkelt machines en systemen voor de food-en non-foodindustrie. “Hun focus ligt op machinebouw, automobiel, landbouw, voedingsmiddelen en recreatie. En dat is een mooie toevoeging op onze diensten”, aldus De Kinkelder. www.kinkeldermetal.nl

Licht en sterk Om gewicht en daarmee energie en grondstoffen te besparen, vragen toepassingen in mobiliteit en transport tegenwoordig steeds vaker om lichte onderdelen.

Hybride onderdelen uit staal, lokaal op hun functie aangepast door vezelversterkte kunststoffen, combineren een hoge mechanische belastbaarheid met een laag gewicht. De behoefte aan productiemethoden die geschikt zijn voor de kostenefficiënte productie van grote series groeit.

In het EU-onderzoeksprogramma ComMUnion ontwikkelen daarom zestien partners uit de industrie en onderzoeksinstituten nieuwe industriële processen en oplossingen voor hybride lichtgewicht ontwerpen uit metaal en vezelversterkte kunststoffen voor de automobiel- en luchtvaartindustrie.

Door het stalen oppervlak eerst te textureren kunnen de tapes met ingebedde vezels direct mechanisch worden gehecht, zonder inzet van extra verbindingsmiddelen.

De nieuwe hybride productiemethode is gebaseerd op een combinatie van lasertextureren en laserondersteund tapes plaatsen. Hiervoor worden metalen onderdelen eerst met de laser voorbewerkt en van een speciaal ontwikkelde en nauwkeurig gedefinieerde oppervlaktestructuur voorzien. Door de texturering kunnen de lichte onderdelen, die later ter versterking dienen, di-

rect mechanisch op het stalen onderdeel worden gehecht zonder dat daarvoor extra verbindingsmiddelen ingezet moeten worden.

De versterkingen uit thermoplastische vezelversterkte kunststoffen, die gericht op de te verwachten belastingen zijn afgestemd, worden middels het plaatsen van tape op het onderdeel aangebracht. Hiervoor verwarmt de laser de opgelegde vezelversterkte tapes lokaal vlak voor de verbindingszone op het metaal zodat het matrixmateriaal smelt. Het dringt daardoor in de oppervlaktestructuur in en zorgt ervoor dat de tapes met de ingebedde vezels op het opgeruwde oppervlak van het stalen deel hechten.

De zestien partners uit Duitsland, Spanje, Portugal, Griekenland en Frankrijk stelden hun project onlangs voor op de composietenvakbeurs JEC in Parijs.

7

Snijcentrum Zuid Nederland draait weer volop Nadat een brand vorig jaar september het bedrijfspand en alle machines van Snijcentrum Zuid Nederland verwoestte, is het bedrijf sinds begin dit jaar weer operationeel.

Een buislaser, diverse lasers, kantbanken, watersnijmachines en alle gereedschappen en toebehoren gingen in vlammen op. Het gespecialiseerde snijbedrijf besloot niet bij de pakken neer te zitten en de laatste maanden van 2018 is hard gewerkt om de werkzaamheden weer op te pakken. Er werd een tijdelijk onderkomen gevonden in Heythuysen en sinds januari is het bedrijf weer volledig operationeel.

Amper drie maanden verder is Snijcentrum Zuid Nederland alweer voorzien van twee machines en wordt weer volop productie gedraaid.

“Verhuizen is veel gedoe, maar helemaal opnieuw beginnen is nog veel meer werk”, aldus directeur Luc Verkoelen. “We zijn erg blij met de klanten die we hebben en daar mogen we ook best onze dank voor uitspreken. Maar hun werk loopt ook gewoon door en onze klanten heb-

ben hun spullen ook nodig. Daarom was er haast geboden en gelukkig hebben we relatief snel een nieuw onderkomen en nieuwe machines gevonden.” De eerste nieuwe machine die werd aangeschaft, was een gebruikte Nukon lasersnijmachine.

Niet veel later volgde ook een kantbank. “We zochten een machine die snel geleverd kon worden”, zegt Verkoelen. “Maar op een nieuwe machine zit vaak een levertijd van drie tot zes maanden. We kregen een tip dat Tuwi snel een machine kon leveren en dat is dan ook gebeurd.”

Die nieuwe machine is de Durma AD-S 40175 kantbank. Een 4-assig gestuurde machine met Delem DA 66 Touch Screen besturing. Met een werkbreedte van 4050 mm en een tafelbreedte van 104 mm kan Snijcentrum Zuid Nederland weer kanten tot 4 meter.

Het onderkomen is tijdelijk. De wens is om zo snel mogelijk terug te keren naar de oude locatie, waar op dit moment het pand weer wordt opgebouwd. www.snijcentrum-zn.nl

Standaard code op Wila gereedschappen Wila in Lochem produceert haar New Standard Premium gereedschappen sinds begin dit jaar standaard met een DM code. Deze code (vergelijkbaar met QR code) bevat een numerieke code om de gereedschappen te identificeren.

De DM code kan door middel van de Wila Smart Tooling app worden gescand en de klant wordt direct voorzien van alle bijbehorende gereedschapsdata. Deze data kan daardoor direct en foutloos worden ingevoerd in de kantpersbesturing wat een grote tijdsbesparing oplevert. De eerste Wila gereedschappen met DM code zijn al naar de klant verstuurd.

De Wila Smart Tooling app is gratis te downloaden in de App- en PlayStore. www.wila.nl

Poederlakken met fijntextuur afwerking Axalta Coating Systems lanceert Optimum, poederlakken in fijntextuur van de nieuwste generatie.

Axalta is een pionier op het gebied van poederlak. De fabrikant introduceerde meer dan twintig jaar geleden zijn originele poederlakken met een fijntextuur afwerking voor toepassingen in de architectuur. Sindsdien heeft deze geraffineerde, fijne, zanderige oppervlaktebehandeling de toon gezet op het vlak van ramen, deuren en gevelbekleding. Axalta lanceert nu Optimum. Dankzij technische verbeteringen zijn de poederlakken eenvoudiger aan te brengen en tillen ze tevens de productiviteit naar een hoger niveau. De poederlak dringt bovendien gemakkelijker door in moeilijk te bereiken hoeken en zorgt voor een betere dekking met dezelfde hoeveelheid poeder.

Resultaat: een zuiniger gebruik en een hogere lijnsnelheid in vergelijking met verschillende super durable poederlakken op de markt. Door het verwerkingsgemak van de Optimum producten kunnen coatingbedrijven sneller werken en worden minder producten afgekeurd. De Qualicoat klasse 2 en GSB Master gecertificeerde Optimum poederlakken in super durable kwaliteit zijn momenteel leverbaar uit voorraad in 25 trendy, op RAL gebaseerde kleuren. In de toekomst zullen nog meer tinten verkrijgbaar zijn.

8

De eerste Wila gereedschappen met DM code zijn al naar de klant verstuurd.

Uitslagen in een handomdraai Onlangs is OutShape.com gelanceerd. Dit online softwarepakket maakt het volgens HVK Automatisering, de drijvende kracht achter OutShape.com, mogelijk plaatuitslagen te maken in een handomdraai zonder kennis van technische tekensoftware en met een tijdsbesparing van wel 70%.

Het online softwarepakket is gemaakt voor plaatwerkers door plaatwerkers. Door middel van een eenvoudige interface kun je zelf profielen aanmaken en hiervan de gewenste plaatuitslag downloaden in .dxf.

De profielen kunnen bijgehouden worden in een bibliotheek die ook voorzien is van standaard profielen. Het efficiënter maken van werkvoorbereiding, vanuit dat ideaal is OutShape ontstaan. Met een geschiedenis van 10 jaar en bij elkaar zo’n 30 jaar ervaring in de plaatindustrie is dit vormgegeven in een online softwarepakket dat voor een aantrekkelijk maandtarief kan worden aangeschaft. Een gratis proefabonnement van 2 maanden geeft de mogelijkheid tot testen en inpassing in de huidige werkwijze in een bedrijf. www.outshape.com

Technologiedagen Twente gaat voor dik en dun Op 15 en 16 mei wordt in het Voortman Experience Center in Rijssen de derde editie van de Technologiedagen Twente georganiseerd. Lag de voorgaande keren het accent op het bewerken van dunne plaat, tijdens deze editie is er door uitbreiding met de partners Faccin en Kohler Maschinenbau meer aandacht voor het bewerken van dikke plaat. Voor de hele plaatbewerkingsbranche dus een interessant event.

In 2015 beleefde Technologiedagen Twente haar eerste editie, toen een aantal bedrijven in Twente en de Achterhoek, die zich met hun machines en gereedschappen richten op de plaatbewerkingsindustrie, de krachten bundelden om een interessant evenement te organiseren voor hun doelgroep. Twee jaar later werd het aantal deelnemende bedrijven uitgebreid. En dat gebeurt nu opnieuw om ook het bewerken van dikke plaat nadrukkelijk te belichten. Het accent ligt wederom op kennisoverdracht, met dit keer als overkoepelend thema: ‘Plaatbewerking van morgen, vijf elementen van succes’.

Opnieuw zijn Trumpf, SafanDarley, Voortman Steel Machinery, Lissmac, Valk Welding en Resato International van de partij. Daarnaast doen ook het Duitse Kohler Maschinenbau, producent van richtmachines en bandaanvoerinstallaties, en het Italiaanse Faccin, producent van rond- en profielbuigmachines, mee.

QRM-Experience

9 april Workshop over reduceren van doorlooptijd en kosten in productieproces Mikrocentrum, Veldhoven www.mikrocentrum.nl

Brabantse Metaaldagen

Door de uitbreiding met nieuwe partners zal er op de derde editie van de Technologiedagen Twente meer aandacht zijn voor dikke plaat.

Alle deelnemers bieden een workshop aan, waarin de vijf elementen die voor elke plaatbewerker van belang zijn om succesvol te kunnen opereren, aan bod komen: hardware, software, logistiek, services en personeel. Het hele Experience Center van Voortman zal worden benut, omdat Faccin, Kohler en ook Lissmac machines zullen gaan demonstreren. Een deel van de workshops zal bij deze machines plaatsvinden.

De eerste dag, woensdag 15 mei, is bestemd voor de Nederlandse en Belgische bezoekers.

Dan zullen ook Hevami en Bodax, die Kohler respectievelijk Faccin in Nederland vertegenwoordigen, aanwezig zijn. Ook staat er deze eerste dag een paneldiscussie onder leiding van Ramon Dooijewaard, directeur van FPT-VIMAG, op het programma. Donderdag 16 mei is gereserveerd voor Duitse bezoekers.

SheMet bevordert kennistransfer Tal van interessante sprekers, maar ook een bezoek aan de bierbrouwerij Inbev, met enkele prachtige staaltjes van hoogwaardig plaatwerk, staan op het programma van SheMet 2019.

Dit tweejaarlijkse congres over dunne plaat wordt van 15 tot en met 17 april voor de 18e keer georganiseerd in Leuven. Organisator is de faculteit voor Mechanical Engineering van de KU Leuven.

Het doel van het congres is een podium voor discussie te bieden aan onderzoekers, academici en mensen in de industrie, teneinde de opname van onderzoeksresultaten en de overdracht van kennis over het bewerken van dunne plaat te promoten c.q. te versnellen. De scope van het congres behelst alle bewerkingstechnieken die in de plaatbewerking worden toegepast, zowel machines, processen als gereedschappen. Maar ook gaat

AGENDA

10-12 april Vakbeurs en congres voor productieoptimalisatie en efficiencyverbetering Brabanthallen, Den Bosch www.debrabantsemetaaldagen.nl

Shemet 2019

15-17 april Internationaal congres over dunne plaat Leuven (B) www.shemet2019.eu

Technologiedagen Twente

15-16 mei Kennisevent voor de plaatwerkindustrie Voortman Experiencecenter, Rijssen www.voortman.net

Eurofinish + Materials

15-16 mei Vakbeurs voor oppervlaktebehandeling en materialen Brabanthal Leuven (B) www.materials.nl

Benelux Sheet Metal Event 26 juni Congres over data-uitwisseling in de plaatwerkketen www.fdp.nl

METAVAK

8-10 oktober Vakbeurs voor productietechniek Evenementenhal Gorinchem www.metavak.nl

DeburringEXPO In de Inbev bierbrouwerij zijn prachtige staaltjes van hoogwaardig plaatwerk te bewonderen.

het over materialen en het testen daarvan, software, duurzaamheid, onderhoud, kwaliteitsvraagstukken en opervlaktebehandeling.

Alle inhoudelijke informatie over het congres is te vinden op de speciale website van SheMet 2019. www.shemet2019.eu

8-10 oktober Vakbeurs voor ontbramen en oppervlaktefinish Messe Karlsruhe www.deburring-expo.com

Blechexpo

5-8 november 2019 Internationale vakbeurs voor plaatbewerking Messe Stuttgart www.Blechexpo-Messe.de

9

Project van FDP, Tata Steel, MCB en toeleveranciers onder regie van TNO

Naadloze communicatie in de hele keten Hoe fijn zou het voor een toeleverancier wel niet zijn als alle informatie van zijn materialenleveranciers real-time voor hem beschikbaar is. Niet alleen informatie over de beschikbare voorraad, maar bijvoorbeeld ook over de prijzen en de levertijden die gelden als een metaalgroothandel zelf bewerkingen als coaten of snijden moet uitvoeren. Dat vraagt om een naadloze communicatie in de keten en juist dat is het doel van een project dat de Federatie Metaalplaat (FDP), Tata Steel, MCB en een aantal toeleveranciers samen hebben opgezet onder regie van TNO. Er wordt tussen de verschillende schakels in de keten (fabrikanten, groothandels, metaalbewerkers, producteigenaren) veel gecommuniceerd en daarbij gaan grote hoeveelheden data over en weer. Omdat iedereen verschillende (software)systemen gebruikt, gaat dat niet vanzelf. Als twee pakketten met elkaar moeten gaan communiceren, moet er een lijntje naar elkaar worden opgezet. Komt er een derde partij bij, dan moet er nog een lijntje komen. Dat kost elke keer weer veel tijd en inspanning en dus geld. “De focus van het project ligt daarom op de aansluiting tussen de softwaresystemen”, zegt Mike de Roode, Scientist Innovator bij TNO en betrokken bij het project. “We gaan daarbij uit van bestaande ERP- en bedrijfs-ITsystemen en zijn niet uit op de vervanging daarvan. We willen niet een compleet nieuw systeem bouwen, maar wel iets dat de communicatie tussen alle partners in de keten gaat stroomlijnen. Interfaces daar gaat het om; een open communicatiestandaard.”

Communicatiestandaard Om het duidelijk te maken, maakt De Roode een vergelijking met het telefoonverkeer. Elke klant kan voor zijn mobiele telefoon zijn eigen

10

provider kiezen. KPN, Vodafone, T-Mobile of noem maar op. Eenmaal daarop aangesloten kan hij moeiteloos communiceren met iedere andere telefoon, ongeacht de provider aan de andere kant van de lijn.. Binnen het zogenaamde ‘Smart Connected Supplier Network’ moet dit ook gaan gelden voor het data delen tussen partijen. In dat geval noemen we het een ‘accesspointprovider’. Een maakbedrijf kiest éénmaal een dergelijke provider en zou dan moeten kunnen communiceren met alle klanten en leveranciers in het netwerk.

In de plaatwerkketen kan bijvoorbeeld een traditionele ERP-leverancier de rol van accespointprovider vervullen. Ridder Data Systems, aanbieder van het ERP-pakket iQ en reeds betrokken bij het project, ontwikkelt hiervoor bijvoorbeeld een cloudplatform. Maar ook platforms als Tradecloud of SupplyDrive kunnen deze rol op zich nemen.

“Feitelijk is iedereen gemachtigd een eigen accespoint te starten”, zegt De Roode. “Waar het om gaat is dat er een communicatiestandaard moet zijn voor het leggen van de lijntjes. Een standaard die voor iedereen beschikbaar is: niemand wil immers elke keer weer de knip trekken om zo’n lijntje te leggen. Het gaat daarbij in de basis om twee lijnen: de eerste lijn is die tussen de accespointproviders en de maakbedrijven en andere ketenpartners, de tweede lijn die tussen de accespointproviders onderling. Vooral die laatste willen we sterk standaardiseren, zodat het netwerk snel kan groeien.”

Kostenbesparingen De projectpartners hoeven hierbij het wiel niet helemaal opnieuw uit te vinden. Hun project loopt naast en in lijn met het Smart Industry fieldlab ‘Smart Connected Supplier Network’ (SCSN) dat de hightech maakindustrie ondersteunt bij het digitaliseren van de keten.

Dit project loopt inmiddels enkele jaren en richt zich vooral op het

De schatting is dat door gebruik te maken van slimme gedigitaliseerde communicatie een veilige, efficiënte uitwisseling van data tussen industriële partners tot wel 20 procent kan schelen in kosten, fouten en/of tijd.

orderberichtenverkeer tussen klant en leverancier. “Daar is al een communicatiestandaard ontwikkeld en die passen we nu perfect aan op de plaatwerkketen.”

De standaard in de hightech-keten functioneert al en er wordt reeds gebruik van gemaakt. Telkens komen er uitbreidingen bij.

De eerste ervaringen leren dat het enorm scheelt in administratief werk. De schatting is dat door gebruik te maken van slimme gedigitaliseerde communicatie een veilige, efficiënte uitwisseling van data tussen industriële partners tot wel 20 procent kan schelen in kosten, fouten en/of tijd. Slimme ICT-oplossingen (‘geheel digitaal werkende schakels’) maken het immers gemakkelijker om veilig, betrouwbaar en snel data als product- of ontwerpdata en offerte- en ordergegevens te delen, zonder dat dit wordt belemmerd door de verschillende gebruikte systemen in de bedrijven, waar veel communicatie bovendien nu nog handmatig (per telefoon of mail) wordt uitgevoerd.

Naast deze voordelen wordt transparantie op beschikbaarheid en prijs door de keten heen ook mogelijk. Dit biedt nieuwe mogelijkheden voor de webportals, die diverse toeleveranciers al hebben. Het project focust ook op het delen van materiaalcertificaten.

Het is moeilijk deze digitaal te administreren en het gebeurt dan ook nog veelal handmatig. Ook daar is veel winst te behalen.

Open, merkonafhankelijk systeem De projectpartners streven naar een open, merkonafhankelijk systeem. Dat is de kracht van hun verhaal. De bedoeling is niet een ‘Airbnb’-achtig scenario waarin iedereen afhankelijk is van één partij, maar een universele oplossing met kansen voor iedereen.

Dat biedt naar verwachting de meeste kansen op een breed draagvlak in de hele keten. “Het systeem moet fijn zijn voor iedereen”, stelt De Roode. “We beginnen met een aantal voorlopers, maar als bijvoorbeeld de ERP-leveranciers de communicatiestandaard in hun pakketten gaan verwerken, heeft een grote groep bedrijven er gelijk wat aan.”

Showcase op Benelux Plaatwerk Event De implementatie van de standaard is volgens de TNO-man een kwestie van maanden. Eind maart is er een reviewsessie geweest met de betrokken partijen om de huidige standaard te herzien en toevoegingen te doen. De eerste pilots staan al op stapel. Er is goede hoop dat er al een show-

case kan worden gepresenteerd op het Benelux Plaatwerk Event ‘Connectivity’ dat de Federatie Metaalplaat op 26 juni organiseert bij MCB in Valkenswaard Hiervoor zullen ook organisaties als FME, Metaalunie, Teqnow en NEVAT worden benaderd, om zo veel mogelijk draagvlak te creëren.

Faciliteit voor de hele keten Frederik Lodeizen, namens de Federatie Metaalplaat, denkt dat project niet tot plaatbewerking beperkt zal blijven. Het kan volgens hem ook uitgewerkt worden in de verspaning omdat het een universele oplossing is. Hij benadrukt voorts dat het niet bij een project moet blijven. “Samen met TNO gaan we werken aan een open beheermodel. Er zou een onafhankelijke neutrale partij, wellicht een stichting zonder winstoogmerk, moeten komen die gaat zorgen voor een blijvende standaard en regelmatige updates. Op die manier waarborg je een faciliteit voor alle ketenpartners, die de keten als geheel concurrerender maakt, zonder dat het iedereen veel geld kost.”

Mail voor nadere informatie naar de FDP: info@fdp.nl

11

Uw kantbank besturing defect?

Wij bieden de oplossing: Retrofit op maat!

Bel voor meer informatie!

CELSIUSWEG 8

●

8503 AC JOURE

●

T. 0513-437316

●

INFO@MORRISSOLUTIONS.EU

●

MORRISSOLUTIONS.NL

FPT-VIMAG en NEVAT ‘Smart partners’ FPT-VIMAG, de branchevereniging van productietechnologie en –automatisering, en NEVAT, het netwerk van ambitieuze toeleveranciers, gaan strategisch samenwerken op alle facetten van het gebied van Smart Industry. Dat maakten Menko Eisma, vice-voorzitter van FPT-VIMAG, en Corné van Opdorp, voorzitter van NEVAT, bekend tijdens de Avond van de Maakindustrie in de Jaarbeurs Utrecht.

Beide partijen zien de ‘Smart Factory’ als de toekomst van de maakindustrie. “Slimme processen, nieuwe machines, digitalisering en opleiden van medewerkers zijn hiervan cruciale onderdelen. Leden van FPT-VIMAG hebben veel kennis van nieuwe productietechnieken en mogelijkheden voor automatisering en digitalisering”, zegt Ramon Dooijewaard, directeur FPT-VIMAG. Grootste opleiders Menko Eisma vult aan: “Het werven van nieuwe medewerkers, die beschikken over de kennis en de vaardigheden om in een Smart Industry omgeving te werken, wordt steeds moeilijker. Daarom hebben we van opleiden bij FPT-VIMAG een strategisch speerpunt gemaakt. Vergeet niet dat onze leden feitelijk de grootste opleiders in de technische industrie zijn. Bij elke nieuwe machine die zij plaatsen verzorgen ze ook de opleidingen van de mensen die er mee moeten werken. Deze kennis gaan we nu breder beschikbaar stellen.”

NEVAT en FPT-VIMAG spreken dezelfde taal: net als in Formule 1 bepalen optimale sa-

De eerste concrete uitwerking van de samenwerking is een Smart Industry Skills lab op het gebied van gerobotiseerd lassen.

Menko Eisma (rechts), vice-voorzitter van FPT-VIMAG, en Corné van Opdorp, voorzitter van NEVAT, maakten de strategische samenwerking bekend tijdens de Avond van de Maakindustrie. Met een gezamenlijk programma willen ze bedrijven naar een hoger smart niveau krijgen.

menwerking en de beste technieken de winnaar. Zonder de juiste ‘tools’ kun je niet winnen. De NEVAT technology roadmaps geven concrete richting aan de stappen naar de ‘Smart Factory’. NEVAT en FPT-VIMAG zien dat het MKB van de maakindustrie nog veel stappen kan zetten op deze roadmap. De brancheorganisaties gaan een strategische samenwerking aan waarbij een gezamenlijk programma wordt uitgewerkt om bedrijven naar een hoger smart niveau te krijgen.

Skills lab gerobotiseerd lassen De eerste concrete uitwerking van de samenwerking is een Smart Industry Skills lab op het gebied van gerobotiseerd lassen bij de stichting Vakopleiding Metaal in Etten-Leur, dat FPT-VIMAG en NEVAT in samenwer-

king met FME, Koninklijke Metaalunie, Stichting Vakopleiding Metaal, regionale ontwikkelingsmaatschappij REWIN en Stichting LAC gaan starten. Het doel van dit skillslab is om kennis over gerobotiseerd lassen te delen met bedrijven en opleidingen om deze nieuwe kennis om te zetten in nieuw lesmateriaal. FPT-VIMAG sluit aan op dit skills lab en brengt kennis van haar leden in. Stichting Vakopleiding Metaal in Etten-leur, zal onder begeleiding van het LAC de praktijkgerichte opleiding gaan verzorgen. Geïnteresseerde bedrijven kunnen hier nog bij aanhaken. Voor meer informatie kan contact opgenomen worden met NEVAT via info@nevat.nl.

13

Digitalisering grijpt razendsnel om zich heen Wie denkt dat het met de digitalisering allemaal wel niet zo’n vaart zal lopen en dat er nog tijd genoeg is om hiermee aan de slag te gaan, heeft het mis. Een belangrijke uitbesteder als ASML zet de druk er flink op. De chipmachinefabrikant verstrekt sinds medio vorig jaar voor zijn nieuwe plaatwerk monodelen alleen nog maar digitale 3D modellen met daarin alle PMI (Product Manufacturing Information) aan zijn toeleveranciers, en geen 2D tekeningen meer.

Binnen een half jaar hebben enkele tientallen toeleveranciers zich hier al op ingesteld. “Iedereen zal dit gaan merken; niet pas de komende jaren, maar de komende maanden al.”

ASML is volop bezig met digitalisering en laat geen gelegenheid onbenut om toeleveranciers hiervan op de hoogte stellen en hierin mee te nemen. Op de bijeenkomst ‘De papierloze fabriek’ van Teqnow en de Federatie Metaalplaat (FDP) in Nieuwegein verzorgde Leo Broers, projectmanager MBD-implementatie bij ASML, onlangs de presentatie ‘Van tekening naar digitaal model met alle productinformatie’. Zijn presentatie ging gepaard met een heldere boodschap: “Het is tijd om met MBD (Model Based Definition) te starten. We gaan het gewoon doen, met lef.”

Effectief designen en ontwikkelen De chipmachinefabrikant in Veldhoven groeit hard en werkt er op alle fronten aan om te kunnen blijven groeien. Digitalisering is daarbij een speerpunt, want dat biedt tal van voordelen. Broers: “Onze complexe systemen beginnen met het ontwerp daarvan. We zoeken daarom naar een effectieve manier om te kunnen designen en ontwikkelen. We hebben niet alleen design engineers in Veldhoven, maar ook in de Verenigde Staten en Azië. Dat zijn heel veel afdelingen, waarvoor structuren en afspraken nodig zijn, die allemaal goed op elkaar zijn afgestemd.

Daar zijn we mee bezig.”

3D-PMI fundament van digitale revolutie Digitaliseren kan daarbij enorm helpen. ASML stapt af van de 2D tekening omdat die in feite een 2D weergave is van de 3D werkelijkheid, bedoeld voor het gebruik door mensen, en risico’s door communicatiefouten inhoudt. Vaak is een tekening niet meer exact hetzelfde als het originele 3D model. Een 2D tekening blokkeert bovendien het gebruik van PMI en automatisering. Leo Broers noemt 3D-PMI ‘het fundament van de digitale revolutie in de toeleverindustrie’. “We maken nog steeds 2D tekeningen maar zijn bezig om alle informatie in 3D modellen te stoppen. Uiteindelijk willen we naar PMI systeem engineering met alle informatie in het 3D model.”

Dat biedt allereerst voordelen voor het eigen design en de engineering bij ASML. Broers noemde een kortere doorlooptijd, lagere ontwerpkosten en een betere ontwerpkwaliteit. Digitalisering betekent dat er geen

14

De verkoop van chipmachines groeit en ASML werkt er op alle fronten aan om te kunnen blijven groeien. Digitalisering is daarbij een speerpunt, want dat biedt tal van voordelen.

versnippering meer van informatie is, dat gegevens snel en accuraat kunnen worden gebruikt in rapportages en tolerantie-analyses en dat een 3D-ontwerp effectief kan worden beoordeeld. Er zullen minder correcties zijn tijdens het ontwerpen.

Voordelen voor toeleverancier Maar er zijn ook voordelen voor de toeleveranciers. “Het produceren van de onderdelen gaat jullie minder tijd kosten”, houdt Leo Broers hen voor. “Er kan duidelijk en snel een ontwerpbeoordeling, rapportage of analyse worden gemaakt. Elke verdere stap in digitalisering gaat resultaat opleveren. Daar moet je op sturen, gebruik de PMI hiervoor.”

Hij noemt als voorbeeld het gebruik van PMI om automatisch coördinatenmeetmachines (CMM) te programmeren, wat gigantisch veel tijd scheelt. Op den duur kan 3D PMI ook worden gebruikt in CAM: Feature Based Machining, ofwel de digitale fabriek. Dat vergt overigens nogal wat volgens Broers: “Dat is een enorme stap, waar je veel tijd voor moet hebben. We proberen het als project dan ook wel zo te doen dat het behapbaar is.”

Dat mag dan zo zijn, tegelijkertijd wil ASML er wel de vaart in houden.

“We willen doorpakken. In de automotive en defensie zijn ze hier ook reeds mee bezig, maar daar blijft het hangen omdat men niet durft te zeggen: je krijgt geen 2D tekeningen meer. Wij hebben dat lef wel.”

ASML is in 2017-2018 al begonnen met de interne voorbereidingen.

Alle design engineers zijn getraind en worden ondersteund bij de imple-

mentatie. Er is gestandaardiseerd en er zijn normen ontwikkeld, pilots gedraaid en processen omschreven. Daarbij heeft ASML intern gezien dat de designers dit makkelijk oppakken. Ze zijn er al aan gewend. Hun vraag is nu: hoe gaan de toeleveranciers er mee om”?

Kunnen zij dit ook? Broers: Ik krijg regelmatig de vraag: heb je voor ons een lijstje van toeleveranciers die er al klaar voor zijn? Dat is al na een half jaar de praktijk!

Investeringen Diverse toeleveranciers zijn er al klaar voor en werken er al mee. Zij krijgen sinds juli 2018 voor mechanische monodelen plaatwerk - alleen voor nieuwe producten - een zogeheten TPD package 3D PMI. Vanaf 2020 gaat dat ook voor samenstellingen (assemblys) gelden en uiteindelijk ook voor hele systemen. Toeleveranciers hebben nog wel de mogelijkheid om uit 3D modellen 2D zwartwit tekeningen printen, bijvoorbeeld voor werkplekken waar een monitor lastig is. Maar Broers waarschuwt: “Blijf dit niet te lang doen, pak de voordelen van de digitalisering.” Hij onderscheidt twee fases naar de toeleveranciers toe. Fase 1 is: ge-

bruik de TPD 3D PMI. Deze fase vergt relatief weinig investeringen. Dat ligt anders bij fase 2: profiteer volop van 3D. Dat vraagt wel flinke investeringen in bijvoorbeeld CMM, CAM, inspectie en werkvoorbereiding.

Een beetje dwingen De ontwikkelingen gaan snel. Een uitbesteder als Marel, waarmee ASML samenwerkt op dit vlak, is er ook al een heel eind mee. Broers wijst erop dat binnen een half jaar tientallen toeleveranciers die met de 3D modellen zijn geconfronteerd, deze zijn gaan gebruiken.

De verwachting is dat het snel zal doorsijpelen in de hele toeleverketen: First tier toeleveranciers zullen immers ook hun toeleveranciers hierin gaan meenemen. “We gaan het nu gewoon doen”, onderstreepte Broers nogmaals. “Met lef. Dat is misschien vervelend voor de supplychain en het zal een beetje dwingen zijn, maar soms moet dat. Het vraagt van jullie flexibiliteit en lef om het op te pakken. Je moet het ontdekken en ervaren. Maar ga je het gebruiken, dan ga je enthousiast worden, want het produceren gaat er veel beter en sneller door. Het is maar een kleine stap en

het went, waarna het digitaliseren steeds verder gaat. En dat gaat jullie veel voordeel opleveren.”

Leo Broers, mentatie bij MBD (Model We gaan het

projectmanager MBD-impleASML: “Het is tijd om met Based Definition) te starten. gewoon doen, met lef.”

15

www.wortelboer.ws     

Rolvormen

PLAATKANTENFREESMACHINE CHP-60G Laskanten frezen met automatische voeding van de plaat of langs de plaat.

Max. afschuinlengte van 60 mm.

Plaatdikten van 10 - 70 / 100 mm.

Hoekstand 15° tot 70° instelbaar.

Werkhoogte 750 - 950 mm.

 Freest met hardmetalen wisselplaten

 

De specialist in rolvormers en leverancier van plaatbewerkingsmachines

Verkoop.

Verhuur.

DEMONSTRATIES MOGELIJK!

Th. Wortelboer B.V. - Heumen

Tel. 024 358 65 14 Fax 024 358 70 79 PB_Nieuws_185x130_Dickblech_nl.pdf 1 21.02.2019 22:22:07 info@wortelboer.ws

Snijden en knippen

Persen

Buigen

Vlieter 11, 8321 WJ Urk / The Netherlands +31 (0)527-686965 / info@pasterkamp.nl

www.pasterkamp.nl

SLAK VERWIJDEREN, ONTBRAMEN EN KANTEN AFRONDEN VAN PLAATWERK

C

M

Y

CM

MY

CY

· Krachtige bewerking van plasma en autogeen gesneden werkstukken · Lage bedrijfskosten door het mechanisch weg tikken van de slak · Dubbelzijdige bewerking – draaien van zware werkstukken is niet nodig · Tot 6mm compensatie voor materiaaltoleranties en kromme werkstukken

CMY

K

16

LISSMAC Maschinenbau GmbH Lanzstraße 4 D-88410 Bad Wurzach Telefoon +49 75 64 307-0 lissmac @lissmac.com www.lissmac.com

Een roze traplift?

Dan maken we die!

Iedere traplift is maatwerk en toch slaagde Koninklijke Otolift Trapliften er vorig jaar in om maar liefst 20.000 trapliften te produceren, die binnen 24 uur na bestelling uitgeleverd konden worden. Dat lukt dankzij innovatie in alle fases van productieproces en daarvoor is het bedrijf beloond met de Metaalunie Smart Manufacturing Award 2019.

De prijs werd medio maart uitgereikt tijdens de Avond van de Maakindustrie in de Jaarbeurs in Utrecht, waar Alex Ooms, die Otolift samen met zijn broers Jan Otto en André runt, een sterke pitch gaf over het bedrijf. Daarmee gaf hij de twee andere finalisten, GSE uit Brummen en Vanmac uit Amersfoort, het nakijken.

Modulair concept Koninklijke Otolift Trapliften in Bergambacht ontwikkelt, produceert, installeert en onderhoudt trapliften. Het bedrijf heeft een 100% modulaire traplift ontwikkeld op de dunste enkele rail ter wereld met gepatenteerde software in de liftstoel. Otolift beschikt over een volledig eigen productiefaciliteit, waarin diverse plaatbewerkingstechnieken een voorname rol spelen. Een deel van de productie geschiedt in Slowakije.

Elke traplift is maatwerk omdat geen trap de zelfde afmetingen heeft.

Daarom hanteert Otolift een modulair concept. Hierdoor bedraagt de levertijd van een lift slechts 24 uur in plaats van een aantal dagen.

Dat is een belangrijk concurrentievoordeel, want zodra een eindgebruiker eenmaal heeft besloten (“de nood aan de man is”) dat er een traplift in zijn huis moet worden geïnstalleerd, moet die zo snel mogelijk beschikbaar zijn. “We hebben een eigen machinepark en hele korte lijnen. Als iemand bij wijze van spreken graag een roze traplift wil, dan kunnen we die ook heel snel voor hem maken”, zegt Alex Ooms.

Elke traplift is maatwerk omdat geen trap de zelfde afmetingen heeft. Daarom hanteert Otolift een modulair concept.

Koninklijke Otolift Trapliften ontvangt de Smart Manufacturing Award 2019 en een cheque ter waarde van € 5.000,-. Vierde van links is Alex Ooms. (Foto: Hans de Vries)

Circulair ondernemen Het modulaire concept heeft nog een belangrijk voordeel. Het stelt Otolift in staat circulair te ondernemen. Het bedrijf koopt trapliften die niet meer nodig zijn – bijvoorbeeld omdat de gebruiker overlijdt - terug. Door het modulaire concept zijn alle onderdelen makkelijk opnieuw te gebruiken en zo krijgen trapliften een tweede, derde of zelfs vierde en vijfde leven.

De jury van de Smart Manufacturing Award waardeerde ook dat het bedrijf het ondernemend vermogen van de medewerkers stimuleert, wat zorgt voor toegevoegde waarde naar klant & medewerker toe, maar ook voor een versterking van de concurrentiepositie en de continuïteit van het bedrijf. “Naast product- en procesinnovatie zet het bedrijf sterk in op organisatorische sociale innovatie”, aldus juryvoorzitter Anita Van Gils, die de prijs aan Alex Ooms overhandigde.

Otolift heeft een eigen ontwikkelafdeling die op maat eigen software heeft geschreven en ontwikkeld voor de procesbesturing. “Het bedrijf heeft een diepe en indrukwekkende integratie van digitalisering. Hierbij heeft men een zeer goed doordachte implementatie van RFID en barcodering gerealiseerd als ook een aansturing van spuiterij (poedercoating) als ook procesbegeleiding en werkinstructie via Shop Floor Control”, aldus de jury.

Cobots Ook automatisering op de werkvloer speelt een voorname rol bij Otolift.

Het bedrijf investeert bijvoorbeeld veel in cobots. “Dat kan ik iedereen aanraden”, aldus Alex Ooms. “Er draaien er al vijf bij ons en dat werkt fantastisch. Een lasrobot vervangt het werk van mensen, maar een cobot komt naast de medewerker te staan en verhoogt diens output.” Ooms kan zich best voorstellen dat Otolift dankzij de inzet van meer cobots op den duur werk vanuit Slowakije kan terughalen naar Nederland. www.otolift.nl

17

De operators werken met tablets voor zaken als in- en uitklokken, gereed melden, tekeningen inzien en afkeurmeldingen.

18

Groeien zonder papier Toen Arnold Hofmeijer voor de eerste keer bij GS Metaal kwam, kwam daar net een pallet met papier binnen. Alles wat er bij het metaalbewerkingsbedrijf in Vriezenveen kon worden geprint, werd ook geprint. En voor alles was er een ordner om het te bewaren.

Bedrijfseconoom Hofmeijer wilde dat anders gaan doen: digitaliseren en daarmee papierloos werken. Hij is er mee begonnen en boekt ook zeker resultaten, maar loopt wel achter in de tijd. “Want digitaliseren is heel wat anders dan een nieuwe machine in gebruik nemen.”

GS Metaal telt 40 medewerkers en de belangrijkste activiteiten zijn lasersnijden, kanten, lassen, montage en wat kleinere bewerkingen.

Arnold Hofmeijer is er in 2017 ingestapt. GS Metaal valt tegenwoordig onder de MaatHof Holding, waar hij samen met Jan van de Maat eigenaar van is.

Samenwerking met Trumpf en Axoom GS Metaal heeft een groeidoelstelling voor ogen die gerealiseerd moet worden door overname en autonome groei. Eén overname is inmiddels gerealiseerd: sinds 1 januari 2019 is ook Broeze Nijverdal, dat staalconstructies maakt, onderdeel van MaatHof Holding. De autonome groei van GS Metaal willen Hofmeijer en Van de Maat realiseren met behoud van vakmanschap. Het bedrijf wil een voorloper zijn op het gebied van digitalisering en is daarvoor een samenwerking aangegaan met machineleverancier Trumpf en het digitale productieplatform voor de industrie Axoom, dat een onderdeel is van Trumpf. Naast deze partijen doen ook andere partners mee, zoals Jan Bruggink van Attributes, specialist in het slimmer maken van organisaties om deze geschikt te maken voor de vierde industriële revolutie. GS Metaal wordt een Experience Center. “We zijn bezig de fabriek om te vormen naar een digitale omgeving, die ook een testcentrum voor Axoom gaat zijn”, vertelde Hofmeijer onlangs op bijeenkomst ‘De papierloze fabriek’ van Teqnow en de Federatie Metaalplaat (FDP) in Nieuwegein.

Digitaliseringsproces gestart Het digitaliseringsproces bij GS Metaal is in 2018 van start gegaan. Hofmeijer is begonnen met het vervangen van het ERP-systeem, het gaan gebruiken van de programmeersoftware van Trumpf en het installeren van een MES-systeem. Die drie pakketten zijn onderling met elkaar verbonden. “Vooral om geen dubbel werk meer te doen”, aldus Hofmeijer. Een essentieel

Arnold Hofmeijer van GS Metaal: “Digitaliseren is heel wat anders dan een nieuwe machine in gebruik nemen.”

onderdeel van de veranderingen was ook de introductie van een lean strategie in de fabriek.

En dus papierloos werken. De operators werken met tablets. Zaken als in- en uitklokken, gereed melden, tekeningen inzien en afkeurmeldingen gaan allemaal via de tablets. Ook de hele administratie wordt gedigitaliseerd. “Het zou raar zijn om de werkplaats wel te digitaliseren en dit niet op de administratie te doen”, aldus Hofmeijer. Te meer daar het best een lastige stap is voor de medewerkers. Zij worden daarom voortdurend meegenomen in de veranderingen. Dat doet GS Metaal onder meer door periodiek update sessies te houden voor iedereen. Dat zijn maandelijkse bijeenkomsten in de kantine. Daar wordt verteld wat de stand van zaken is.; wat er goed is gegaan, maar zeker ook wat er niet goed is gegaan.

Drempel om van papier af te stappen En zeker niet alles gaat goed. “We lopen achter in de tijd”, aldus Hofmeijer. “Want digitaliseren is heel wat anders dan een nieuwe machine operationeel krijgen. Als het niet loopt omdat er ergens een bug zit, moet je die er uithalen. Anders stopt het proces gewoon.” Toch worden de tekeningen digitaal in de fabriek aangeleverd en via de tablets afgehandeld. Het enige papier dat nog nodig is, zijn de barcodestickers met alle informatie op de laserdelen, Althans, dat is de ideale situatie die GS voor ogen heeft. “Maar het blijkt toch nog een drempel te zijn om van het papier af te stappen”, aldus Hofmeijer. “Het moet allemaal nog wat stabieler worden. Dus nee, we zijn nog niet van het papier af. We willen de mensen daar langzaam naar toe laten groeien.”

Machinedata uitlezen en analyseren Er staan GS Metaal daarnaast nog wel een aantal dingen te doen. Op de agenda staat onder meer het ontkoppelen van de orders: Hofmeijer wil van per project naar per regel gaan lasersnijden om de werkvoorraad te verminderen, wat past in de QRM aanpak. Nog dit jaar wordt een webportal in gebruik genomen en ook wil GS Metaal meer offline gaan programmeren en real-time KPI’s zichtbaar maken. Ook wordt overwogen van barcodes over te schakelen naar NFC (contactloze communicatie voor zeer korte afstanden met gebruik van NFC-tags die bestaan uit een microchip met daaromheen een antenne) omdat de kwaliteit van de barcodestickers geleidelijk aan minder wordt als ze over een bank schuiven. “En we gaan nog wel meer doen wat we nu nog niet weten”, zegt Hofmeijer. Hij denkt daarbij onder meer aan het opzetten van een track & trace systeem waarmee onderdelen niet alleen kunnen worden gevolgd, maar ook makkelijk en snel kunnen worden gevonden in de eigen fabriek.

Productiviteit omhoog Digitalisering en papierloos werken is voor GS Metaal geen doelstelling op zich. Het is een middel dat in het teken staat van de groeidoelstelling. De productiviteit van GS Metaal moet met 30 procent omhoog. Dat gaat gepaard met stevige investeringen, waarbij Hofmeijer rekent met een terugverdientijd van 3 jaar. www.gsmetaal.nl

19

Tuwi is nu machine- én softwareleverancier Steeds meer plaatbewerkers beseffen dat software hun leven een stuk makkelijker kan maken. Ze vragen er dan ook steeds nadrukkelijker om bij hun machineleveranciers. Om die reden tuigt Tuwi hiervoor nu in eigen huis een volwaardige afdeling op, met als basis een partnerschap met softwareproducent Libellula. “Software is nieuwe tak van sport voor ons”, zegt Erwin Scholten, de nieuwe Software Application Engineer bij Tuwi.

Belangrijk in deze ontwikkeling is dat Tuwi nu één aanspreekpunt vormt voor zowel machines als software. Voorheen leverde de Winterswijkse machineleverancier met de machines de software van de fabrikant of die van een automatiseringspartner mee. Maar nu is Tuwi zelf de leverancier van software. Erwin Scholten installeert deze, geeft trainingen en zorgt voor ondersteuning als de software eenmaal draait. Zo heeft de klant dus slechts met één partij te maken voor al zijn vragen op het gebied van machines én software.

Complete lijn software Dit is mogelijk dankzij de samenwerking met Libellula, aanbieder van een complete lijn software voor het aansturen van water, plasma, lasersnijmachines (vlakbed en buislaser). Het Italiaanse bedrijf introduceert in de tweede helft van dit jaar ook nieuwe software voor het aansturen van ponsnibbelmachines. Daarnaast is er een offertemodule, AutoPol voor het aansturen van de kantbanken en een ERP-koppeling.

Kortom een compleet softwarepakket dat naadloos aansluit bij de eisen en wensen van de klanten.

Klant wil alles weten Tuwi gaat al haar machines standaard uitleveren met deze software.

Waarom? “Omdat plaatbewerkers hiermee kunnen voldoen aan de eisen die hun klanten in deze tijd van digitalisering en automatisering stellen”, zegt Scholten, die zelf veel ervaring heeft in de plaatbewerking. Hij heeft zelf genest en gecalculeerd, maar ook mee kunnen kijken in de keuken van een softwareproducent. Hij weet dus als geen ander dat er veel is veranderd. “Vroeger werd je als plaatwerkleverancier gebeld door je klanten en kreeg je de tijd om ongestoord de order uit te voeren. Tegenwoordig schieten ze hun orders in en stellen ze allerlei eisen. Tracebility is nu bijvoorbeeld een groot ding; je moet kunnen aantonen dat een plaatuitslag is gesneden uit een bepaald materiaal met een bepaalde kwaliteit. Dat is noodzaak in sectoren als de offshore en de medische technologie, in de kleine constructiebedrijven is het minder interessant. Maar ook daar moet je kunnen aangeven wanneer de order gereed is en transparant zijn ten aanzien van de kosten: wat is het materiaaldeel, het machine-urendeel en het manurendeel in de prijs? Dat wil men weten en je moet daar in mee kunnen gaan, anders gaat de order naar een ander.”

20

Tuwi gaat al haar machines standaard uitleveren met Libellula software.

Basispakket met orderverwerking Een plaatwerkleverancier kan, zonder dat het hem een enorme inspanning kost, aan deze eisen van klanten voldoen door software. Een goed softwarepakket is niet alleen meer iets voor grote bedrijven. Ook voor kleinere bedrijven is het haalbaar, omdat software tegenwoordig toegankelijker is en ook goedkoper. Je hoeft er geen ton meer voor neer te tellen. “Voor 15.000 à 20.000 euro heb je met Libellula Premium een goed basispakket. Het is een compleet systeem waar je intern je productie op kunt laten draaien. Je kunt er ook je orders mee verwerken, wat tegenwoordig een hot item is. Het is vaak de eerste vraag die me wordt gesteld als ik een bedrijf bezoek. Het enige wat je er nog niet mee kunt is factureren. Maar Libellula kan wel een koppeling maken met een factureringsprogramma. Zo heb je al gauw een geautomatiseerd proces, waarin je nog maar één keer de orderinformatie hoeft in te typen, in plaats van vier of vijf keer op verschillende afdelingen.”

Sturen op efficiency Zo’n basispakket biedt alle mogelijkheden om de efficiency steeds verder op te voeren. “Je hebt het hele jaar door inzicht in je kosten en niet pas op 31 december als je de balans opmaakt. Daar kun je op stu-

Erwin Scholten is de nieuwe Software Application Engineer bij Tuwi. Dankzij de samenwerking met Libellula kan Tuwi een compleet softwarepakket aanbieden, dat naadloos aansluit bij de eisen en wensen van de klanten.

ren. Grotere bedrijven doen niet anders. Ze laten elke week analyses los op hun processen om de efficiency te vergroten. Die analyses geven aan of je misschien mensen extra moet opleiden om beter te kunnen presteren of je interne logistiek anders moet aanpakken. Daar valt veel in te verdienen. Als je constateert dat je 30 uitslagen moet snijden om 25 goede over te houden, weet je dat je daar verlies lijdt. Door een faalkostenanalyse te maken kun je er op sturen dat dit niet meer gebeurt.”

Nestingprogramma Software kan vooral ook zorgen voor ontlasting van de werkvoorbereiding. Scholten: “Met het nestingprogramma in Libellula kun je de tijd dat een werkvoorbereider nest wel terugbrengen van 30 naar 10 uur in de week.

Dat is reëel. Moet je eens kijken wat je dan per week verdient. Dan heb je misschien niet de allerbeste nesting, maar hij is wel met een druk op de knop in 2 á 3 minuten klaar. Dan moet je je afvragen of je het creatieve brein van je werkvoorbereider 2-3 uur extra in wilt zetten voor een net iets betere nesting.”

Wil je toch de allerbeste nesting, dan biedt Libellula de Nexting module met een super nestingalgoritme. “Die nest automatisch net zo

goed als ons creatieve brein. Bij grote orders kun je daar 10 tot 20 procent besparen op materiaal middels druk op de knop, waar een ervaren werkvoorbereider 1 á 2 dagen zoet mee is. Grote snijbedrijven verdienen zo’n module heel snel terug, vaak al met een handvol nestingen.”

Ondersteuning Tuwi levert de Libellula software met een onderhoudscontact dat recht geeft op vijf dagen per week ondersteuning en gratis updates. “Elke software heeft bugs, dat is gewoon een feit”, zegt de softwareman van Tuwi. “Het gaat er om hoe je daar mee om gaat, hoe snel het wordt opgepakt en opgelost.

Daar zit ik ook voor. Ik kan een bug omzeilen met bijvoorbeeld vier of vijf muisclicks meer.

Ondertussen zoeken de ontwikkelaars van Libellula in Italië dan naar een definitieve oplossing. In het verleden was dit een heikel punt bij softwareleveranciers. Ze zagen er het nut niet van in om een klein dingetjes voor een klant op te lossen. Hun awareness is nu totaal anders. Daarom zijn er continu updates – eigenlijk iedere maand wel – die het bedieningsgemak van de software verbeteren of efficiencyverbeteringen inhouden, bijvoorbeeld in de vorm van kortere snijtijden.”

Realtime orders gereed melden De softwareontwikkelingen (gaan) zorgen voor grote veranderingen in de plaatwerkfabrieken, weet Erwin Scholten: “In de toekomst gaat alles realtime gereed gemeld worden.

De printjes voor de operator waar op staat wat hij moet snijden, en die hij meerdere malen per dag moet ophalen op kantoor en terugbrengen als de order gereed is, gaan verdwijnen. De operator heeft straks een tablet, waar de werkvoorbereiding alle informatie in zet die hij nodig heeft om aan de slag te gaan.

Als de order is gesneden, meldt hij die op de tablet gereed, waarna deze informatie rechtstreeks verder de bedrijfsprocessen in gaat.

Deze slag maken de middelgrote en grote bedrijven reeds, maar ook de snijbedrijven op de hoek oriënteren zich er op of beginnen er al mee. Eigenlijk is dit geen toekomst meer. Het is er nu allemaal al.”

Tuwi is exposant op de Brabantse Metaaldagen en zal hier alle mogelijkheden van de Libellula software demonstreren. Daarnaast wordt de FX Cell van Euromac, een elektrische kantbank met robot, gedemonstreerd. www.tuwi.nl

21

TruConnect Your Smart Factory

TruConnect kan u helpen uw processen te optimaliseren en maakt de weg vrij naar uw Smart Factory.

Afnemende seriegroottes en meer variatie maakt het steeds moeilijker om overzicht en controle te houden op de kosten.

Door veel indirecte processen zal u steeds meer inspanning moeten leveren. Hier liggen de kansen. TRUMPF heeft de tool om uw systemen aan elkaar te koppelen. TruConnect is de nieuwe TRUMPF technologie om alle koppelingen binnen uw bedrijfsproces te optimaliseren, zowel bedrijfsbreed als individueel. Zelfs bij kleine series is het lonend. www.trumpf.com/s/smart-factory

22

Waterjetproducent Omax verder onder vleugels van Hypertherm De Amerikaanse producent van abrasieve waterstraalsnijsystemen Omax gaat de krachten bundelen met het eveneens Amerikaanse Hypertherm, producent van industriële snijsystemen en software. Omax wordt een volle dochter van Hypertherm.

Zodra de transactie is afgerond, naar verwachting rond 9 april, zullen de direct-aangedreven pompen, software en applicatietechnieken van Omax worden gecombineerd met Hypertherms beproefde Advanced Intensifier pompen en abrasief recyclingsystemen.

Daarmee ontstaat een toonaangevend aanbod op het gebied van waterjettechnologie.

Omax is producent van abrasieve waterstraalsnijmachines die vrijwel elk materiaal en elke dikte kunnen snijden met hoge snelheid en nauwkeurigheid. Onder de merknamen Omax, Maxiem, Globalmax en Protomax brengt Omax een samenhangende selectie JetMachining centers op de markt, die zich kenmerken door intuïtieve software besturingen en de toepassing van moderne pomptechnologie. In de afgelopen jaren heeft Omax meer dan 5500 watersnijmachines over de gehele wereld geïnstalleerd.

Hypertherm is sinds de overname van AccuStream in 2013 volop actief in watersnijtechniek en wil daarin – net als bij de plasmasnijsystemen - een vooraanstaande rol spelen. Afgelopen najaar werden op de Euroblech bijvoorbeeld de eerste waterstraalpompen voor predictief (voorspelbaar) onderhoud gepresenteerd; een nieuwe generatie pompen die onder de naam HyPrecision Predictive op de markt wordt gebracht

De abrasieve waterstraalsnijmachines van Omax kunnen vrijwel elk materiaal en elke dikte snijden met hoge snelheid en nauwkeurigheid.

Omax brengt een samenhangende selectie JetMachining centers op de markt, die zich kenmerken door intuïtieve software besturingen en de toepassing van moderne pomptechniek.

en die een aanzienlijke verlaging van onderhoudskosten en minder verstoring vanwege niet-geplande onderhoudsbeurten oplevert.

Merken blijven bestaan Hypertherm is niet van plan significante wijzigingen aan te brengen in de processen, de managementstructuur of de distributiekanalen van Omax, dat in Nederland wordt vertegenwoordigd door importeur IWE in Nieuwekerk aan den IJssel. De huidige kantoren van het bedrijf en productiefaciliteiten in Kent (Washington), waar de meeste van de bijna 370 medewerkers actief zijn, zullen intact blijven. Er zijn geen plannen voor consolidatie of reductie van medewerkers. Hypertherm heeft ook het voornemen om het aanbod van zowel Omax als Hypertherm op het gebied van waterjet producten en merken in stand te houden.

John Cheung, mede-oprichter en CEO van Omax, is blij met de deal met Hypertherm.

“Toen de inmiddels overleden Dr. Olsen en ik Omax 25 jaar geleden oprichtten was ons doel nieuwe besturingstechniek te combineren met software om het beste abrasieve waterjet systeem in de markt te creëren.

We zijn daarin meer dan geslaagd en hebben een van de beste waterjetfabrikanten ter wereld gebouwd. Samen hebben we al een tijdje plannen gemaakt voor de toekomst van Omax. We zochten een bedrijf dat dezelfde waarden en visie deelt als ons. We wilden een bedrijf dat onze cultuur beschermt, zorgt voor stabiliteit voor onze medewerkers en onze klanten producten en diensten geeft in lijn met onze bedrijfsdoelstelling.

CEO Evan Smith van Hypertherm is verguld met de overname. “We gaan het beste waterjet R&D en engineering team ter wereld samenbrengen met ons getalenteerde waterjetteam in Minnesota. We zijn er zeker van dat de combinatie van Omax toptechnologie en oplossingen, focus op innovatie, sterke merknaam, commitment aan de klanten en uitstekende cultuur een perfecte aanvulling is op Hypertherms waterjet aanbod en leidende positie op het gebied van plasmasnijden. Het onderstreept onze strategie van het leveren van snij-oplossingen die de eisen van klanten op de eerste plaats zetten.” www.hypertherm.com www.iwebv.nl

23

Liftenproducent Mitsubishi Electric omarmt digitalisering

Ronald Potter van WiCAM Benelux (links) en hoofd productie Aart van Ginkel van liftenproducent Mitsubishi Electric. WiCAM heeft een systeem opgezet waarbij stickers met QR-codes een belangrijke rol spelen. De software genereert uit 3D CAD-modellen automatisch plaatuitslagen, die eveneens automatisch worden genest.

Tot 2015 was de productieafdeling van liftenproducent Mitsubishi Electric in Veenendaal niet veel meer dan ‘een veredelde smederij’, zoals hoofd productie Aart van Ginkel het zelf zegt. Bij een productie van 160 á 180 liften per jaar was dat niet problematisch, maar de komende vijf jaar moet de output groeien naar 1100 liften per jaar.

Daarvoor moet er wel wat veranderen. Mitsubishi Electric is een mooi voorbeeld van een traditionele werkplaats die in enkele jaren tijd de digitalisering heeft omarmd, daar direct de vruchten van plukt en nu steeds verder gaat.

Het is een mooie kans, die de Veenendaalse vestiging krijgt van het Japanse moederconcern, dat zo’n 75.000 liften per jaar bouwt. Specifiek voor de Europese markt is een nieuwe lift ontworpen, die in Veenendaal wordt geproduceerd. Om er jaarlijks 1100 te kunnen maken, is deze lift zodanig ontworpen dat hij efficiënt kan worden geproduceerd. “Het doel was om geen las- en spuitwerk meer te hoeven doen en dat gaat voor 95 procent lukken”, aldus Van Ginkel. “Al het plaatwerk – we gebruiken RVS

24

en thermisch verzinkte platen - is binnen de standaard lengte van 3 meter gebleven. De hoofdmoot wordt lasersnijden, kanten en assembleren.”

Uitbreiding productieruimte Maar naast het efficiënte ontwerp moet er nog wel meer gebeuren voor die enorme productieverhoging. De productievloer is daarom uitgebreid met het pand dat van de buurman kon worden overgenomen. Hier zijn alle logistieke handelingen en het magazijn naar toe verhuisd, waardoor de oude productieruimte opnieuw kon worden ingericht: een deel voor draaien, frezen en lassen en een deel voor plaatwerk en assemblage.

Een nieuw aangelegde corridor verbindt deze ruimte met het magazijn en de testtoren.

Opgeruimde werkvloer De productieruimte van nu herinnert in niets meer aan die veredelde smederij van 2015. In dat jaar begon de metamorfose, toen Van Ginkel bij een ander productiebedrijf kennis maakte met 5S. De afdeling productie bij Mitsubishi Electric heeft dat overgenomen met als resultaat

een opgeruimde en goed ingerichte werkvloer.

“We hebben veel rommel weggegooid, smileys en vaste formuliertjes ingevoerd, alle afdelingen kleuren gegeven en zijn gaan werken met strakke onderlinge afspraken. Dat werkte en iedereen was het over eens dat het daar niet bij moest blijven: de werkvloer op orde en het proces een rommeltje, dat kan niet. Ook dat moest op orde komen om echt overzicht te krijgen.

Vervolgens zouden we dat dan digitaal kunnen doen. “De theorie was dat als we niet meer zouden slepen met tekeningen en alles op het juiste moment bij de hand zouden hebben, het mogelijk moest zijn om de gevraagde 1000 liften per jaar te kunnen maken.”

App voor muurkoppen In 2016 begon op dat gebied van alles te spelen. De inspiratie hiervoor vond Van Ginkel samen met een collega op de Euroblech in Hannover, waar hij bij een exposant een App zag voor het aansturen van een zwenkbuigmachine. Hij vertaalde dit direct naar de liftenpraktijk. Bij het monteren van een lift op de bouw zijn namelijk zogeheten muurkoppen nodig, oftewel een afwerkkozijn dat de lifttoegang verbindt met de muur. Dit zijn producten die je niet van tevoren kunt ontwikkelen. De maten moeten exact ter plekke worden opgemeten en pas daarna kunnen de muurkoppen worden geproduceerd. Dat gaat over verschillende afdelingen en het neemt meerdere dagen in beslag, terwijl je ze eigenlijk direct wilt hebben. “Mijn gedachte was: hoe mooi zou het zijn als ze op de bouw de muurkoppen mobiel inmeten en de gegevens via een App zo bij ons in de machine kunnen laden. Zo kun je de gebruikelijke levertijd van 5-7 dagen sterk reduceren. Het gaat er van komen dat een muurkop die voor 15.00 uur wordt besteld, de volgende dag om 16.00 klaar ligt.”

Zo ver is het nog niet, maar er zijn al wel grote stappen gezet. Dat appje is er inmiddels, dankzij het ingezette digitaliseringstraject. Een belangrijke partner daarbij is WiCAM, leverancier van high-end CAD/CAM- en nestingsoftware voor geautomatiseerde 2D en 2.5D CNC-bewerking, die zich specifiek richt op de calculatie en de werkvoorbereiding.

Stickers met QR-codes WiCAM heeft bij Mitsubishi Electric een systeem opgezet waarbij stickers met QR-codes een belangrijke rol spelen. De software genereert uit 3D CAD-modellen automatisch plaatuitslagen, die eveneens automatisch worden

Moet de plaatuitslag naar de kantbank dan pakt operator hem daar op, scant de QRcode en kan buigen: de kantbank is dan automatisch geprogrammeerd en ingesteld voor dat deel.

genest. Als deze onderdelen zijn gesneden raapt de operator bij de lasersnijmachine deze handmatig uit en voorziet ze van een sticker.

Hij ziet daarbij op een groot beeldscherm een overzicht van de nesting met de vormen van alle plaatdelen, zodat hij niet verkeerd kan plakken. Hij kan voor elk onderdeel een sticker met QR-code uitdraaien, deze op de plaatdelen plakken en de bewerking gereed melden. De QR-code maakt de plaatdelen slim. Hieronder zit alle noodzakelijke data, ze vormen de link tussen de productorderinformatie en het artikel. Het systeem werkt met kleuren zodat duidelijk is tot welke order delen behoren of welke navolgende bewerking er moet volgen. Moet de plaatuitslag naar de kantbank dan pakt operator hem daar op, scant de QR-code en kan buigen: de kantbank is dan automatisch geprogrammeerd en ingesteld voor dat deel.

Energie om verder te gaan “Uit het 3D CAD model worden direct NC codes voor de productie gegenereerd. Voorheen gebeurde dat onder enorme tijdsdruk op verschillende afdelingen. Het voordeel dat dit oplevert gaf ons de energie om verder te gaan op het pad van automatisering”, zegt Van Ginkel.

Daarbij zijn verschillende partijen betrokken: Mitsubishi Electric zelf uiteraard, maar ook machineleverancier LVD, appbouwer Togetr, de partij voor CAD en parameterisering en WiCAM. “Het partnerschap met WiCAM spreekt mij aan. Samen werken we aan verbeteringen. We hadden diverse verbeterborden op de werkvloer staan en bij mij op kantoor een verbeterbord software. We stelden ons vragen als: wie zijn er nodig om een probleem op te lossen, wanneer kan dat, hoeveel tijd kost het, wat kost het als we het zouden willen en is het werkelijk nuttig? Soms was er strijd, maar dat is niet erg: wrijving geeft tenslotte glans. Samen iets doen is geven en nemen en uiteindelijk levert het veel op.”

Mitsubishi Electric is nu in staat papierloos te produceren op de lasersnijmachine en kantbanken. Papierloos werken is in de praktijk best een ding, aldus Van Ginkel: “Vroeger stond echt alles op één tekening, voor de tekenaar, de zaagafdeling, de plaatbewerker en de assemblage. Iedereen had altijd overzicht en het is best lastig om dat los te laten. Maar je moet het vertrouwen hebben dat het systeem op de achtergrond alles bij houdt. Uiteindelijk komt alles dan bij elkaar en hebben we een lift.”

Het digitaliseren en automatiseren houdt niet op. “We hebben geen reuze machinepark maar wel een leuk proces, waarmee de basis voor snijden en kanten is gelegd. Dat staat goed, nu gaan we verder. We gaan dit doortrekken in het shopfloorsysteem, het nieuwe ERP-systeem Isah en de assemblage, waar we al werken met digitale werkinstructies. Ook daarmee gaan we de verbinding maken. Ik kan me ook voorstellen dat we op den duur automatisering op de laser krijgen, wellicht met een uitsorteersysteem. En AGV’s die gaan rijden van de productie door de corridor naar het magazijn. De structuren zijn opgebouwd en werken, nu dat voor elkaar is, kunnen we makkelijk opschalen.”

Mitsubishi Electric in Veenendaal gaat binnen 5 jaar groeien naar een productie van 500 liften per jaar.

25

Ronald Potter (WiCAM): ‘Automatisering verbetert winstgevendheid plaatwerkbedrijven’

Focus op digitalisering proces is een must De belangstelling van plaatbewerkers in Nederland voor software om processen te digitaliseren en automatiseren is de afgelopen jaren sterk gegroeid. Toch zijn de meeste bedrijven daar nog steeds niet mee gestart. Ze zijn zich nog aan het oriënteren. Maar volgens Ronald Potter van WiCAM is de tijd van oriënteren echt wel voorbij. “Digitaliseren geeft zoveel ruimte naar boven, dat niets doen geen optie is.

De winstgevendheid van je onderneming neemt af en je wordt links en rechts ingehaald door je concurrenten die het wel doen.”

telijker is. Je ziet hem fysiek staan en je weet wat hij kan, terwijl software minder tastbaar is en ook heel veel kan. “Maar bij bedrijven die nog niks met software doen, begint het wel te knellen”, zegt Potter.

“Ze worden te duur voor klanten of de winstgevendheid van opdrachten neemt af en moeten ze steeds harder werken voor hun marges.

De huidige markt eist dat je snel reageert op klantvragen en direct kunt produceren zodra de order is verstrekt. Daar moet je je op inrichten.”

Ronald Potter heeft vorig jaar tijdens themadagen en op de vakbeurzen TechniShow en Euroblech veel gesproken met ondernemers die zich nog steeds oriënteren. “Een grote groep werkt met de standaardpakketten van een automatiseerder of een machineleverancier. Mogelijkheden voor slimme koppelingen met ERP en voor betere communicatie met klanten blijven veelal onbenut, waardoor bedrijven veel efficiencyverbeteringen missen.”

Waar beginnen?

En dat kan door digitalisering. Daarmee valt veel efficiencywinst te behalen. Maar waar begin je? “Laat ik voorop stellen dat je echt niet alles morgen gerealiseerd hoeft te hebben. Maar je moet het wel vastpakken en geleidelijk aan verbeteren. De vraag waar te beginnen is niet zo ingewikkeld: ga na waar je de meeste pijn voelt en tegen welke problemen je aan loopt. Begin daarmee. Wij merken dat plaatbewerkers vooral problemen hebben op calculatiegebied. Ze lopen orders mis omdat ze niet snel kunnen reageren. Een offerte uitbrengen kost te veel tijd en op kantoor stijgt het aantal medewerkers dat zich daarmee bezighoudt. Dat is op zeker moment niet meer op te brengen.”

Juist daar ligt de kracht van WiCAM. Het bedrijf ontwikkelt en verkoopt high-end CAD/CAM- en nestingsoftware voor geautomatiseerde 2D en 2.5D CNC-bewerkingen. De Benelux-vestiging in Den Bosch telt zeven medewerkers. Samen met het moederbedrijf in Karlsruhe, waar de ontwikkeling van software centraal geschiedt, bedienen ze de Benelux markt.

Het besef dat dit toch moet gebeuren is er wel, maar het aantal bedrijven dat het ook echt doet is relatief klein. Potter rekent altijd met zo’n 1200 plaatbewerkende bedrijven in Nederland. Het overgrote deel daarvan is toeleverancier, de rest OEM’er (machinebouwer) met eigen productie. “Mijn schatting is dat 30 procent echt is begonnen en dat die groep zo’n honderd koplopers telt. Verreweg de grootste groep, 70 procent, doet in mijn optiek te weinig.”

Teruglopende marges Waarom doen ze te weinig? Voor een deel is dat interesse en beleving, voor veel technisch georiënteerde bedrijven levert een machine van een premium merk met veel machine-opties het onderscheidende vermogen terwijl het onderscheid juist in de organisatie erna zit.

Wat ook een rol speelt is dat een investering in een machine overzich-

Vertrouwen is belangrijk WiCAM concentreert zich specifiek op de calculatie, werkvoorbereiding en shopfloor. Hier kan software veel betekenen. Op de werkvoorbereiding komt immers alles samen: ERP, engineering, CAD-omge-

Actuele software-ontwikkelingen De software-ontwikkelingen in de plaatbewerking zijn de afgelopen jaren hard gegaan.

“Veel is standaard en werkt, kunnen we onderhand wel zeggen”, aldus Ronald Potter.

De ontwikkelingen gaan onverminderd door.

WiCAM concentreert zich momenteel bijvoorbeeld op het nog nauwkeuriger maken van de machine-aansturing. Dat komt onder an-

26

dere doordat de fiberlasers steeds hogere vermogens krijgen. Potter: “Er wordt nu veel geïnvesteerd in zwaardere bronnen van 10 kW en nog meer. Vooral door toeleveranciers, die daarmee alle materiaalsoorten en alle dikten kunnen snijden. De snijsnelheden nemen toe, waardoor een crash en grotere impact heeft en tot stilstand leidt. Dat wil je voorkomen en dus moet de nauwkeurigheid

van de aansturing groter worden.”

Daarnaast krijgen machines steeds meer functies. De aansturing daarvan is eveneens een aandachtspunt. Verder focust WiCAM zich op de ontwikkeling van nog meer koppelingen en op het hergebruik van de data van klanten: “We willen zo veel mogelijk intelligentie uit het CAD-bestand van klant halen en die gebruiken.”

Volgens Ronald Potter van WiCAM is de tijd van oriënteren echt wel voorbij: “Digitaliseren geeft zoveel ruimte naar boven, dat niets doen geen optie is.”

ving, machines. Dat betekent ook dat er samengewerkt moet worden om iets te bereiken. Potter “We kunnen daarin veel betekenen als kennispartner, maar zijn tegelijkertijd ook afhankelijk van anderen. Communicatie is daarbij bepalend voor het succes en dat is niet altijd eenvoudig. Want je werkt soms samen met vier, vijf betrokken partijen en vaak ook verschillende nationaliteiten.”

Een punt is ook dat het bij technische automatisering altijd gaat om de details; alles moet exact kloppen en daar komt veel bij kijken. Er gaat wel eens wat mis, dingen duren langer dan gedacht of er zijn onvoorziene extra investeringen nodig. “Vertrouwen is daarom belangrijk”, zegt Potter. “Wij werken daar aan door de voordelen telkens inzichtelijk en concreet te maken voor de specifieke situatie van de klant. Dat schept duidelijkheid en daarmee overtuig je. Je ziet een klant een eerste demo al gauw vertalen naar zijn eigen situatie. Zo ontstaan projecten.”

De uiteindelijke beloning is groot: “Bij bedrijven die verregaand zijn geautomatiseerd zie je rust op de werkvloer. Ze houden de hectiek buiten de deur. Zeker als ze in combinatie

met de QRM-filosofie het aantal orders op de werkvloer zo laag mogelijk houden, op ieder moment alleen doen wat ze moeten doen en hun proces niet laten verstoren.”

nebouwer. Diens engineering kan dan direct zien of iets maakbaar is en wat het kost. Zo tackle je aan de voorkant problemen waarmee veel bedrijven te maken hebben.”

Klant productief maken Door de enorme aandacht voor het containerbegrip Smart Industry ziet Potter de bereidheid van de partijen die moeten samen te werken om digitaliseringprojecten tot een succes te maken, toenemen. Al schermen sommige partijen hun technologie nog duidelijk meer af dan andere. “Smart Industry zorgt voor de bewustwording dat we gezamenlijk het doel hebben de klant te ontzorgen en productief te maken. De invulling daarvan moet uit de bedrijven zelf komen.”

Eigenlijk zou er een standaard functionaliteit moeten kunnen worden aangeboden, waarmee de doorsnee markt kan worden bediend en die de complexiteit van digitaliseringsprojecten wegneemt. WiCAM investeert daarin met een Cloudoplossing, die onderlinge (keten)samenwerking tussen bedrijven eenvoudiger maakt. “Een Cloudoplossing kan van buitenaf worden aangesproken, zodat je je eigen systemen kunt integreren bij een machi-

Wil je echt anders werken?

Potter benadrukt echter dat er niet één zaligmakend systeem is. WiCAM blijft daarom ook samenwerking zoeken. Maar Potter geeft zijn potentiële klanten ook een overweging mee: “Ieder plaatbewerkingsbedrijf vindt dat het uniek is, dat het net iets anders werkt dan de collega’s. Maar is dat echt zo en heb je daarvoor werkelijk een specifieke oplossing nodig? Als je dingen anders wilt doen, zou je je af kunnen vragen waarom. Waarom zou je niet gebruik kunnen maken van de vele algemeen beschikbare oplossingen die er al zijn voor het uitwisselen van informatie? Als iedereen die toepast wordt de business laagdrempeliger en afschermen minder relevant.

En doordat er efficiënt wordt gewerkt, pakt iedereen zijn marge toch wel. Onderscheidend vermogen haal je dan uit de servicegraad die je biedt.” www.wicam.nl

27

Uw partner voor “jong” gebruikte lasersnijmachines

Uw specialist voor Adige en Bystronic lasersnijmachines Inkoop Revisie Verkoop Installatie ‘t Veld 1 6666 MK Heteren - The Netherlands telefoon +31 [0] 26 317 99 50 www.weberlaserservice.nl info@weberlaserservice.nl

Scholing Service Hotline support

De Brabantse Metaaldagen is hét event voor procesoptimalisatie & productieverbetering.

Deze combinatie van een vakbeurs en een congres biedt bedrijven kennis en middelen voor het optimaliseren van hun productieprocessen.

10 t/m 12 APRIL 2019

28

Official World wide partner

ADIGE SPECIALIST

SRR Lasertechniek biedt totaaloplossingen

Lasers zijn geschikt voor verschillende materiaalbewerkingen, maar SRR Lasertechniek concentreert zich vooral op laserlassen, -harden en -cladden.

De naam van S.R.R. Laser- en snijtechniek in Barendrecht is per direct gewijzigd in SRR Lasertechniek. Deze naamsverandering gaat gepaard met de introductie van een nieuwe huisstijl en website.

wel actief te zijn op het gebied van lasertechniek als van snijtechniek. “In het begin hebben we zelfs even gedacht aan watersnijden, maar daar is het nooit van gekomen. De laser heeft van meet af aan centraal gestaan.”

Het bedrijf is in 2007 opgericht door Frank Rijsdijk, met aanvankelijk de bedoeling om zo-

Lassen, harden en cladden Lasers zijn geschikt voor verschillende materiaalbewerkingen, maar SRR Lasertechniek concentreert zich vooral op laserlassen, -harden en -cladden. Dat laatste gebeurt met name in samenwerking met machinebouwer Hornet Laser Cladding, waarvan Rijsdijk mede-eigenaar is. SRR levert ook poeders (met name van Oerlikon) en toebehoren voor lasercladden Voor het lasersnijden werkt hij samen met partner Micro Lasersystems.

Frank Rijsdijk: “Het bieden van een totaaloplossing inclusief onderhoud is onze standaard.”

Laserline Lasersystemen SRR Lasertechniek levert lasers met een hoge precisie en hoge efficiëntie, waaronder de lasersystemen van Laserline. Deze Duitse producent bouwt diodelasers voor de bewerking van metalen, kunststoffen en andere materialen. Het programma omvat fiber uitgekoppelde lasers. Deze zijn voor het wat grovere werk. Daarnaast kan SRR ook lasersystemen (gepulste lasers) leveren voor mikrobewerken, aan doelgroepen als de juwe-

lenbranche, de elektrotechnische sector en reparateurs van matrijzen.

SRR Lasertechniek beschikt over gespecialiseerde kennis en ruime ervaring in gebruiksklare oplossingen. Het bedrijf kan klanten adviseren en ondersteunen in het hele proces van aanschaf, installatie en ingebruikname van lasers, alsmede de service voor, tijdens en na de installatie. “Het bieden van een totaaloplossing inclusief onderhoud is onze standaard”, aldus Rijsdijk. “Na het installeren van de laser en begeleiding in de startperiode, staan we klaar bij eventuele storingen en defecten.” Hiervoor kan SRR Lasertechniek merkvaste spare parts leveren, materialen en onderdelen voor bijna alle merken lasers.

Laserveiligheid Tot slot kan SRR Lasertechniek ook ondersteuning bieden op het gebied van laserveiligheid met advies en praktische tips bij het realiseren van laserveilige producten, machines en werkomgevingen. Het bedrijf biedt een compleet assortiment laserveiligheidsproducten als veiligheidsbrillen, filters en ander beschermingsmateriaal aan. www.srrlasertechniek.nl

29

Willems Boven-Leeuwen installeert nieuwe oplossing van Lissmac bij plasmasnijmachine

Compact en betaalbaar slak verwijderen, ontbramen en afronden Lissmac Maschinenbau brengt al ruim 15 jaar machines op de markt, die plasma gesneden plaatuitslagen in één doorgang dubbelzijdig van slak ontdoen, ontbramen en afronden. Het zijn omvangrijke installaties, die wereldwijd worden geïnstalleerd bij bedrijven die veel materiaal snijden. Voor bedrijven die minder snijden of één à twee plasmasnijmachines hebben, wordt nu ook een compacte en betaalbare variant van deze oplossing op de markt gebracht.

Willems Boven-Leeuwen is zo’n bedrijf. Het heeft onlangs als eerste in Nederland deze nieuwe machine van Lissmac aangeschaft.

De Willems Boven-Leeuwen groep (zo’n 85 vaste medewerkers en 30 flexwerkers) bestaat uit verschillende onderdelen: Piping & Equipment, Staal en Jachtbouw bevinden zich allemaal op de zelfde locatie in BovenLeeuwen. Hemelsbreed enkele honderden meters verderop is Willems Anker gevestigd. Samen en individueel bouwen deze bedrijfsonderdelen voor hun klanten mooie, slimme en duurzame oplossingen in staal, roestvaststaal en aluminium. Dit kunnen oplossingen zijn voor de bouw, industrie, binnenvaart of jachtbouw; allerlei constructies, variërend van simpele hekwerken tot hoogwaardige constructies voor de windenergie.

Een activiteit die erg in het oog springt is de bouw van aluminium opbouwen voor superjachten tot een lengte van 80 meter. Enkele malen per jaar moeten in Boven-Leeuwen tijdelijk diverse verkeersborden worden verwijderd en op één plek moet zelfs de stroom van de hoogspanningsdraden worden gehaald om deze opbouwen te vervoeren naar de opdrachtgever.

Grote slag gemaakt Tot afgelopen najaar kocht de staalafdeling alle plasma gesneden delen in.

“Die delen kwamen hier grof afgebraamd met een slijptol binnen”, vertelt productieleider Roel van de Klok van Willems Staal. “We moesten ze vaak zelf dan toch nog wel naslijpen.” Deze situatie is nu totaal veranderd.

Willems Staal heeft geïnvesteerd in een eigen plasmasnijmachine met

De drie stations in beeld: de geharde stalen pinnen op twee banden die de slak van de onderdelen kloppen, de schuurband die de restbramen wegschuurt en de twee rotorkoppen met borstels die de kanten afronden in alle richtingen.

30

Het eerste station klopt de slak eraf. Dit gebeurt met een door Lissmac zelf ontwikkeld systeem, dat bestaat uit geharde stalen pinnen op twee banden.

een werkbereik van 6x2 meter. “We zijn zelf gaan snijden om de levertijden te verkorten en flexibeler te zijn. Onderdelen die onze tekenaars even snel gesneden willen hebben, zijn nu zo klaar, we hebben geen transport meer en we hebben altijd platen met de kloppende certificaten erbij. We hebben een grote slag gemaakt door zelf te gaan snijden. Dat hadden we eigenlijk veel eerder moeten doen.”

Compact en betaalbaar Tegelijk met het besluit om de plasmasnijmachine aan te schaffen, werd ook besloten te investeren in machinaal ontbramen en afronden.

Hiervoor is bij Lissmac een SMD 133 DRE machine aangeschaft, die enkele weken na de plasmasnijder is geplaatst.

Het is een relatief nieuwe machine in het leveringsprogramma van de Duitse slijpspecialist. “Wij hebben al sinds 2003 machines in het programma die in één keer twee kanten tegelijk ontbramen en afronden”, vertelt Peter de Vrieze van Lissmac. “Voor veel bedrijven die met gas of plasma snijden is zo’n installatie echter veel te groot en een te zware investering. Juist voor die bedrijven hebben we de SMD1 machines ontwikkeld, die eenzijdig ontbramen en afronden. De SMD machine is een samensmelting van verschillende technologieën uit de dubbelzijdige SBM-serie en de enkelzijdige Steelmaster-serie in een compacte, betaalbare jas. Deze past goed bij firma’s zoals Willems, die snijden niet als hoofdactiviteit hebben en een goede kwaliteit met mooi afgeronde kantjes willen.”

Eén zijde nabewerken is voldoende Voor Willems is deze machine een uitstekende oplossing. “Bij de onderdelen die wij snijden is het zelden nodig om ze tweezijdig na te bewerken”, zegt Roel van de Klok. “Vaak gaat er een simpele conservering op en dan is het voldoende om alleen de onderzijde te behandelen.”

Operator Bart van Oijen kan meerdere onderdelen naast elkaar op de 950 mm brede band leggen.

Willems snijdt op de nieuwe aanwinst vooral staal (80 à 85 procent) en een beetje roestvaststaal en aluminium. De plasmasnijmachine kan tot 80 mm snijden maar Willems snijdt tot maximaal 40 mm omdat tot die dikte ook de gaten in de onderdelen kunnen worden gesneden. Van alle stalen onderdelen gaat 90 tot 95 procent aansluitend door de Lissmac machine. Deze onderdelen wegen hooguit 25 kilo en hebben bescheiden afmetingen. Ze zijn dus niet te zwaar en makkelijk met de hand te tillen.

Drie stations De SMD 133 DRE heeft aan de voorzijde een opening van 950 mm breed. Hier worden de onderdelen op de lopende band gelegd die door machine voert. Zo gaan ze onder drie stations door. Het eerste station klopt de slak eraf. Dat gebeurt met een door Lissmac zelf ontwikkeld systeem, dat bestaat uit geharde stalen pinnen op twee banden. Deze slaan de slak er als het ware af. De banden lopen in de breedterichting van de machine. De ene draait linksom, de andere rechtsom. Zo wordt de slak van twee kanten van de onderdelen afgeklopt, terwijl deze delen dankzij dit bewerkingsprincipe tevens goed op hun plek blijven liggen. “Dit is een voorbewerking, die te vergelijken is met een hamer die de slakken wegklopt”, legt Peter de Vrieze uit. “Zo maak je de volgende stappen, het wegnemen van de scherpe randen en het

afronden, eenvoudiger, energie-efficiënter en verleng je de standtijd van de gereedschappen.

Tevens hoeft je door de voorbewerking je niet veel te slijpen, waardoor er zeer weinig hitteinwerking is. Het materiaal komt koud uit de machine, wat prettig is voor operator.

Het tweede station in de machine is een schuurband die de restbramen wegschuurt.

Daarna passeren de onderdelen station 3: twee rotorkoppen met borstels die de kanten afronden in alle richtingen.

Mooie productiecel Bij Willems vormen de plasmasnijder en de Lissmac machine samen een mooie productiecel. De operator pakt de gesneden onderdelen op een karretje, rijdt dit naar de machine en legt ze op de lopende band. Achter de machine staat een opvangbak op wielen waar de delen in vallen. Operator Bart van Oijen is er blij mee. Slijpen met een vibrerende machine in de hand hoeft niet meer. Het ontbramen en afronden gaat veel sneller, er ontstaat geen stof en de onderdelen zijn van een perfecte en altijd dezelfde constante kwaliteit. Het instellen van de machine is eenvoudig. De dikte van het materiaal moet worden ingegeven, meer is het eigenlijk niet.

Na het maken van enkele proefstukjes weten ze bij Willems precies hoeveel afronding ze op de kanten willen, wat goed genoeg is, niet te weinig, maar zeker ook niet te veel.

Dankzij de 950 mm brede band kunnen vaak meerdere onderdelen naast elkaar worden gelegd, een serie gaat er zo vlot doorheen. Bart van Oijen had al gauw ontdekt dat hij de onderdelen het best een beetje scheef kan leggen omdat de stalen pinnen de slak er dan mooier afkloppen. www.willems.nl www.lissmac.com/nl/metal-processing/ toepassingen/

Achter de machine staat een opvangbak op wielen waar de delen in vallen.

31

Nieuw event voor kennisdeling over productieverbetering

Druk?

Brabantse Metaaldagen heeft de oplossingen!

In de Brabanthallen in ’s-Hertogenbosch vindt van 10 tot en met 12 april een splinternieuw evenement plaats: De Brabantse Metaaldagen. Geen mini-TechniShow of een METAVAK met grote hoeveelheden nieuwe machines, maar een combinatie van een vakbeurs en een congres, volledig gericht op kennisdeling in de metaalindustrie. Het event staat in het teken van procesoptimalisatie en productieverbetering.

Beursorganisator Jeroen ter Steege is er in geslaagd een kleine 120 exposanten voor deelname aan zijn initiatief te porren. Hij is daarbij selectief te werk gegaan. “We hebben heel wat potentiële deelnemers geweigerd, die niet of onvoldoende bijdragen aan het thema.

Het draait op de Brabantse Metaaldagen namelijk echt om oplossingen om meer productie te draaien en niet om het uitstallen van zo veel mogelijk machines. Deze vakbeurs wordt echt wat anders dan men gewend is. Ik ben heel benieuwd of de bezoeker dat ook ziet.”

Aan de exposanten zal dat in ieder geval niet liggen. Vrijwel allemaal presenteren ze zich op de manier die Ter Steege voor ogen staat.

Trumpf biedt tal van oplossingen voor productieverbetering.

“Elk metaalbedrijf in Nederland zou hier mee bezig moeten zijn.”

(Foto: Trumpf)

32

Maar hij heeft ze daartoe dan ook voldoende uitgedaagd. “De exposanten hebben allemaal op papier moeten zetten hoe ze het thema gaan invullen. Dat is allereerst een waarborg voor de formule van de Brabantse Metaaldagen, maar je bereikt er ook mee dat een exposant goed nadenkt over zijn presentatie.”

Gat in de markt Het gaat straks in de nieuwe hal 7 van de Brabanthallen drie dagen lang om de optimalisatie van bedrijfsprocessen in de breedste zin van het woord. Natuurlijk zal er veel aandacht zijn voor automatisering en robotisering. Maar even goed is er ruimte voor het optimaliseren van salesprocessen en trainingen/opleidingen die het kennisniveau van medewerkers kunnen opkrikken.

De plaatbewerkers komen daarbij zeker aan hun trekken. Belangrijke machineleveranciers als Trumpf, SafanDarley, Tuwi en Mitsubishi (met Astes4) zijn van de partij. Maar er ontbreken ook wel een paar grote namen die de kat eerst uit de boom lijken te willen kijken. Zo niet Trumpf. Menko Eisma, directeur van Trumpf Nederland: “Dit thema is een gat in de markt. Wij ondersteunen dit nieuwe evenement dan ook van harte.” Volgens Eisma zou elk metaalbewerkingsbedrijf – groot en klein – in Nederland bezig moeten zijn met procesoptimalisatie en productieverbetering. “Dat hoeft niet direct gepaard te gaan met grote investeringen. Je kunt ook klein beginnen. Begin er bijvoorbeeld eens mee om vast te stellen hoeveel uren je lasersnijmachine daadwerkelijk staat te snijden. Heb je dat helder, dan kun je maatregelen gaan nemen om dat aantal uren op te voeren. Je ziet vaak dat als je klein begint en dat resultaat oplevert, er enthousiasme ontstaat om verder te gaan.”

Jeroen Carmiggelt van Carmitech spreekt van een actueel en interessant onderwerp. “Het is een goede en ambitieuze formule. Toch is de deelname een experiment voor Carmitech. Wellicht is het ‘to much’ voor mijn doelgroep. Dit zal moeten blijken. De machines en systemen die we presenteren zijn niet revolutionair, maar wel uniek en goed te gebruiken voor procesoptimalisatie.”

Het gaat tijdens de Brabantse Metaaldagen in de nieuwe hal 7 van de Brabanthallen drie dagen lang om de optimalisatie van bedrijfsprocessen in de breedste zin van het woord.

Machines niet verboden Machines zijn zeker niet verboden op de beursvloer. Het gaat echter om het verhaal dat er bij wordt verteld. SafanDarley neemt een E-Brake 35T Premium kantbank mee.

Maar wel in combinatie met AutoPOL offline buigsimulatie software. SafanDarley laat tijdens de beurs zien hoe efficiënter kan worden gewerkt door middel van de intelligente Batch & Remote functionaliteit, die het mogelijk maakt meerdere opeenvolgende onderdelen automatisch te verwerken. Hierdoor verlagen programmeerkosten aanzienlijk.

Voorspelbaar buigen met de AutoPOL 3D-offlineprogrammeersoftware garandeert complete en betrouwbare procesbeheersing. Retrofitspecialist Morris Solutions laat zien hoe je door het updaten van oudere kantbanken met een nieuwe besturing een grote efficiëntieverbetering met een minimale investering kunt realiseren. MML, dat fiberlaser snijmachines van Eagle installeert en onderhoudt, gaat uitleggen hoe een investering in een lasersnijmachine van 15 kW de efficiëntie van een productieproces drastisch kan verhogen ten opzichte van een machine met 4 of 8 kW. Cobots Ook op het gebied van lassen biedt de Brabantse Metaaldagen het nodige. Cobot Automation presenteert de eenvoudige lasrobot ‘My Weldingmate’, die geautomatiseerd lassen voor meer bedrijven bereikbaar maakt en veel efficiëntieverbetering oplevert. Een lasser kan de robot zelf razendsnel instellen, een specialistische programmeur is overbodig.

Cobots zullen sowieso in ruime mate voorhanden zijn en ook plaatbewerkers doen er goed aan zich daar in te verdiepen. Dymato, leverancier van verspanende machines, maar sinds vorig jaar ook van Hanwah cobots, heeft bijvoorbeeld een cobot geleverd aan geleverd aan Elbo in Kilder, die nu pro-

ducten op een kantbank staat te buigen. Hanwah komt halverwege dit jaar ook met een lasapplicatie op de markt die gecompliceerde lassen kan leggen en is tevens bezig met de ontwikkeling van cobots op AGV’s voor het lassen van grote frames.

Congres en seminars De Brabantse Metaaldagen behelst ook een congres en een seminar. Elke dag zijn er op het congres enkele topsprekers, terwijl enkele exposanten dagelijks inhoudelijke presentaties verzorgen. Voor plaatbewerkers is onder meer de lezing van Tom Tischner interessant. Hij is CEO van Axoom, de 'digitale dochter' van Trumpf en het is zijn taak mee te bouwen aan een goed platform voor IoT voor de metaalwereld. Tischner spreekt op de openingsdag om 15.00 uur.

Het congres en het seminar illustreren dat de Brabantse Metaaldagen een content-ge-

dreven event is. Het is de bedoeling dat het zijn plek verovert naast de TechniShow. Het congres moet het belangrijkste evenement in zijn soort voor de maakindustrie worden.

Minder druk, meer productie Jeroen ter Steege rekent op 4000 bezoekers. “Ik hoop dat dat lukt. Ik weet dat iedereen het druk heeft, maar juist daarom moet je komen. Want hier vind je de oplossingen die ervoor zorgen dat je minder druk krijgt en toch meer productie gaat draaien. Je verdient elke euro die je in je bezoek investeert zo terug.”

Alle informatie over de Brabantse Metaaldagen is te vinden op de website. Daar staan ook de teksten van de exposanten, waarin ze aangeven wat hun bijdrage aan de optimalisatie van bedrijfsprocessen is. www.debrabantsemetaaldagen.nl

Machines zijn zeker niet verboden op de beursvloer. Het gaat echter om het verhaal dat er bij wordt verteld. SafanDarley neemt een E-Brake mee. Maar wel in combinatie met AutoPOL offline buigsimulatie software.

33

34

Groot automatiseren

Het laad-/ontlaadsysteem is een solide constructie voor grote pallets. Onverwerkt materiaal kan worden gestapeld tot een hoogte van 159 mm en afgewerkte stukken tot een hoogte van 240 mm.

LVD heeft nieuwe automatiseringen geïntroduceerd voor zijn Phoenix FL 4020 en Phoenix FL 6020 fiberlasersnijmachines van groot formaat, inclusief opties voor een geautomatiseerd laad-/ontlaadsysteem en een reeks Compact Tower (CT-L) oplossingen voor de Phoenix FL 4020.

De flexibele automatiseringssystemen houden het snijtempo van de snelle Phoenix fiberlaser bij en reduceren de materiaalverwerkings- en voorbereidingstijd om zo de productiviteit van de machine te maximaliseren. Ze maken het ook mogelijk om 's nachts volledig geautomatiseerd te werken.

Robuust laad-/ontlaad-palletsysteem Het geautomatiseerde laad-/ontlaadsysteem beschikbaar voor Phoenix fiberlasermodellen 4020 en 6020 is geschikt voor maximale plaatafmetingen van 4.000 x 2.000 mm (Phoenix FL 4020) en 6.000 x 2.000 mm (Phoenix FL 6020) en materiaaldiktes van 0,8

tot 25 mm. Het biedt snelle procescyclustijden voor volledig laden en ontladen: slechts 65 seconden voor Phoenix FL 4020 en 90 seconden voor de Phoenix FL 6020.

Het laad-/ontlaadsysteem is een solide constructie voor grote pallets. Onverwerkt materiaal kan worden gestapeld tot een hoogte van 159 mm en afgewerkte stukken tot een hoogte van 240 mm. Het systeem heeft een gestroomlijnd ontwerp dat toelaat om van bovenaf het ruwe materiaal te bereiken en de ontlaadpallet gemakkelijk te verwijderen.

Het gebied boven de lasertafel blijft vrij voor handmatig laden en lossen.

LVD noemt het laad-/ontlaadsysteem ideaal voor werkplaatsen met hoge productievolumes en voor fabrikanten die een grote verscheidenheid aan opdrachten uitvoeren waarbij het scheiden en sorteren van onderdelen een bottleneck is. Het wordt als een optie aangeboden of kan later worden gekoppeld aan een Phoenix FL-4020 of -6020.

Compacte materiaalopslag De Phoenix FL 4020 is beschikbaar met zes verschillende uitvoeringen van de Compact Tower (CT-L) voor het laden, lossen en opslaan van onbewerkt materiaal en afgewerkte onderdelen. De CT-L maakt geautomatiseerde productie van platen naar gestapelde, gesneden stukken mogelijk in een compact systeem met kleine voetafdruk. CT-L-uitvoeringen voor de Phoenix FL 4020 omvatten een basissysteem met één toren in configuraties met 5, 10 of 14 pallets, evenals een CT-L-systeem met twee torens geschikt voor grote volume-toepassingen. De tweede toren voegt 9 pallets toe aan de CT-L 5, 14 pallets aan de CT-L 10 en 18 pallets aan de CT-L 14. Elke invoer- en uitvoerpallet heeft een capaciteit van maximaal 3.000 kg en een stapelhoogte van 240 mm. Maximale afmetingen van de platen zijn 4.095 x 2.055 mm, 20 mm dik. www.lvdgroup.com

35

Hoekman al eind op weg met offline programmeren lasrobot Bij Hoekman Roestvaststaal in Nieuwleusen hebben ze lang geaarzeld of ze überhaupt wel verder zouden gaan met robotlassen.

Maar inmiddels is directeur Gert Hoekman met zijn medewerkers serieus aan het kijken naar een nieuwe lasrobot. Omdat hij na anderhalf jaar onderzoeken en ontwikkelen de overtuiging heeft dat het mogelijk is het lasrobotproces te automatiseren. “We hebben nog zeker een paar jaar nodig om het offline programmeren van de lasrobot probleemloos in de praktijk te brengen, maar de mogelijkheden zijn er.”

Bij de officiële opening van het fieldlab Smart Welding Factory op het ROC van Twente vertelde Gert Hoekman welke stappen zijn bedrijf tot nu toe heeft gezet en wat er technisch is bereikt.

Hoekman bewerkt voornamelijk RVS en aluminium. De plaatwerkspecialist kent twee soorten orderstromen: de reguliere, waarbij klanten vanaf de engineering tot en met het assembleren van de producten volledig (kunnen) worden ontzorgd, en die van het lasersnij- en kantwerk dat via het webportaal binnenkomt. “Die tweede orderstroom gaat hoog geautomatiseerd door onze productie, waarbij we onze lasersnijmachines en kantbanken offline programmeren”, zegt Gert Hoekman. De volgende stap is om hier het lassen aan toe te voegen. Hoekman wil ook de lasrobot offline programmeren; deze rechtstreeks aansturen vanuit het CAD model, zoals dat ook bij de lasersnijmachines en de kantbanken gaat.

Smart Welding Factory breidt gestaag uit Eind dit jaar zal er op zes plaatsen in ons land een opleiding voor lasrobotprogrammeur gevolgd kunnen worden. Ook zullen er dan al zes zogeheten ‘living labs’ zijn, waarin in totaal ruim zestig bedrijven kennis uitwisselen om hun lasrobotisering op een hoger plan te brengen. Dit zei LAC-directeur Ard Hofmeijer bij de opening van het Fieldlab Smart Welding Factory op het ROC van Twente in Hengelo tijdens de jaarlijkse LAC Relatiedag.

De basis voor Smart Welding Factory (SWF) werd in 2014 gelegd tijdens gesprekken tussen medewerkers van het LAC en twee metaalbewerkingsbedrijven in Oost-Nederland. Beide bedrijven constateerden dat ze lang niet het maximale resultaat uit hun lasrobotisering haalden, maar stelden tegelijk vast dat zij daarmee zeker niet de enigen waren. Hun conclusie was dat alle bedrijven eigenlijk zouden moeten samenwerken om wel tot een maximaal resultaat te komen. Dat resulteerde in SWF met als doelstelling: first time right, one peace

36

flow. Ofwel: enkelstuks geautomatiseerd en gerobotiseerd geproduceerd. “Dat is te realiseren”, durft Ard Hofmeijer inmiddels wel te zeggen. “Niet op korte termijn, maar het gaat ons lukken.”

Sterk fundament Het gaat lukken door de krachtenbundeling tussen (wetenschappelijk) onderzoek, bedrijven en opleidingsinstituten. SWF rust op vier pijlers: samenwerken om innovatie te versnellen, deelnemende bedrijven die werken aan concrete oplossingen voor hun eigen problematiek en merkonafhankelijkheid tenaan zien van lasrobots. De vierde pijler is de samenwerking met onderwijsinstellingen die de opleiding lasrobotprogrammeur aanbieden. Dat gebeurt in zogeheten Skills Labs. Deze zijn er inmiddels bij SMEOT, ROC van Twente en AT techniek opleidingen in het oosten en Teclab in Eindhoven. Tijdens de LAC Relatiedag werd ook het contract getekend met ROC De Friese Poort, waardoor ook in Friesland een Skills Lab van start gaat. Er ligt nu een sterk fun-

Hoekman RVS nu daadwerkelijk aan de slag met het offline programmeren. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een zogeheten Digital Twin: een computermodel dat een digitale kopie is van de lasrobot.

Tijdrovende stappen automatiseren Maar met kleine series en enkelstuks is dat geen sinecure. Hoekman is daarom deelnemer in het project Smart Welding Factory. Hierin bundelen een aantal ondernemingen, onderzoeks- en onderwijsinstellingen hun krachten om samen een procedé te ontwikkelen dat het robotlassen van kleine series en enkelstuks efficiënter en kwalitatief beter maakt. Dit gebeurt door tijdrovende stappen te automatiseren en delen van processen sa-

men te voegen. Hiermee wordt de kans op fouten verlaagd en de tijd waarin nieuwe producten op de markt kunnen worden gebracht verkort.

Werkvoorbereiding en calculatie Alle deelnemende bedrijven maken hun eigen puzzelstukje en samen leggen ze de hele puzzel. “Het puzzelstukje dat wij inbrengen zit aan de voorkant van het traject”, aldus Hoekman.

“Wij willen het stuk werkvoorbereiding en de

calculatie in hoge mate automatiseren.” Hij heeft zich daarbij verschillende doelen gesteld: merkonafhankelijk kunnen werken, een werkend concept ontwikkelen en borging van alle data in het CAD model. “Verspreid over het hele proces zitten namelijk overal stukjes die je nodig hebt om perfect te kunnen lassen”, licht Hoekman toe. “Die moet je allemaal ergens borgen.” Uiteindelijk is dan het doel om het lassen even vergaand te automatiseren als het lasersnijden en CNC kanten.

dament voor SWF, waarbij de laagdrempeligheid een grote kracht is: het is voor bedrijven makkelijk om mee te doen. Eigenlijk is er maar één voorwaarde: je moet niet alleen kennis komen halen, maar zelf ook wat brengen. Alle deelnemers lossen hun eigen puzzelstukje op en samen leggen ze de hele puzzel.

R&D-ruimte met lasrobots Het werk in de Skills Labs en de Living Labs wordt ondersteund vanuit het nieuwe Fieldlab Smart Welding Factory op het ROC van Twente in Hengelo. Metaalunie-voorzitter Fried Kaanen verrichtte de opening hiervan. Het is een R&Druimte met lasrobots. Hier kunnen het onderzoek en de ontwikkelingen worden uitgevoerd die door de samenwerkende bedrijven in het Living Lab worden aangezet. Ook kunnen hier opleidingen worden gegeven en mensen worden meegenomen in het continue leerproces. “We zijn apetrots op onze robotinstallatie.

Hier willen we straks enkelstuks producten op kunnen lassen”, aldus Hofmeijer. www.smartweldingfactory.nl

Het nieuwe Fieldlab Smart Welding Factory op het ROC van Twente in Hengelo is een R&D-ruimte met lasrobots.

37

Software, Onderdelen & Gereedschappen

www.widenhorn.nl

+31(0)10-8209550

www.wortelboer.ws     

ARENDSEN PLAATWERK BV Profiel Specialist

PLAATKANTENFREESMACHINE CHP-60G Laskanten frezen met automatische voeding van de plaat of langs de plaat.

Een ijzersterk pro el

Max. afschuinlengte van 60 mm.

Plaatdikten van 10 - 70 / 100 mm.

Arendsen Plaatwerk is een veelzijdig toeleverancier binnen het metaalsegment. Haar producten, in diverse materiaalsoorten, klein of groot van formaat, enkel of in serie, vinden hun weg naar tal van marktsegmenten.

Hoekstand 15° tot 70° instelbaar.

Werkhoogte 750 - 950 mm.

 Freest met hardmetalen wisselplaten

 

LASERSNIJDEN Continueproces Continueproces

6000 x 2000 x 5 kw 3000 x 1500 x 3 kw

COMBI PONS-LASER

Verkoop.

Verhuur.

DEMONSTRATIES MOGELIJK!

Th. Wortelboer B.V. - Heumen Tel. 024 358 65 14 Fax 024 358 70 79 info@wortelboer.ws

Continueproces 6000 x 2000 x 2,4 kw CNC ponsen 8000 x 1250 x 6 Knippen 8000 x 6 Kanten 8000 x 500 t Buigen Autom. Cel 8000 x 1500 x 6 Lastechnieken/ Assemblage

De Stenenmaat 6 postbus 5, 7070 AA Ulft

Tel. Fax

(31)0315-69 56 00 (31)0315-69 56 05

E-mail info@arendsen-plaat.nl Website www.arendsen-plaat.nl

Lasersnijden 6000 x 2000 x 20 mm

CADCAM aansturing van nieuwe en gebruikte plaatbewerkingsmachines werkend opleveren?

Bel de CADCAM specialist voor de plaatbewerking • Training en eerste hulp bij aanloop productie

• Kostprijscalculatie en offertes

• Ondersteuning alle bekende machinemerken

• Efficiënter produceren door meer uit uw software te halen

• Dealer van Metalix voor ponsen, snijden en kanten

• Samenwerking met meerdere machineleveranciers

Van Leeuwen CADCAM Systems BV | 030 271 42 17 | info@leeuwencam.nl | www.leeuwencam.nl

38

Adres

Het definiëren van de lassen in het 3D CAD model.

Digital Twin Bij de officiële opening van het fieldlab Smart Welding Factory op het ROC van Twente in Hengelo vertelde Hoekman onlangs welke stappen zijn bedrijf tot nu toe heeft gezet en wat er technisch is bereikt. Na een studie offline programmeren is Hoekman RVS nu daadwerkelijk aan de slag met het offline programmeren. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een zogeheten Digital Twin: een computermodel dat een digitale kopie is van de lasrobot. Dit is nodig om offline te programmeren, voortijdig fouten voorkomen en te kijken of iets überhaupt wel kan worden gelast. “Dit is eigenlijk gewoon het programmeren bij de robot weghalen en achter de computer gaan zitten”, aldus Hoekman.

Het 3D-model van de klant wordt ingeladen in

Hoekman wil ook de lasrobot offline programmeren; deze rechtstreeks aansturen vanuit het CAD model, zoals dat ook bij de lasersnijmachines en de kantbanken gaat.

het 3D CAD programma HiCAD. Hierin worden de lassen gedefinieerd en de lasparameters toegevoegd. “Dat is nu nog heel arbeidsintensief, maar dit gaat in toekomst zeker worden geautomatiseerd.”

Al deze data moeten geautomatiseerd naar de Delfoi programmeersoftware van de lasrobot worden gestuurd. Hoekman heeft hiervoor gezocht naar een universele methode.

“We zijn immers afhankelijk van de tekeningen die we uit de markt krijgen en dat zijn nog hoofdzakelijk STP-files. We hebben bedacht om naast de STP een XML-model mee te sturen naar de CAM-software van de robot.”

De lasgegevens uit het CAD model worden dus geëxporteerd naar een XML-bestand. Dit wordt dan ingelezen in de offline programmeersoftware voor de lasrobot, om een simulatie van het programma en het lasproces te maken. Wanneer er nog botsingen zijn met het werkstuk, is er de mogelijkheid om dit op te lossen; is het programma goed, dan kan dit worden ingeladen voor de robot.

Theorie vertaalt zich naar praktijk Tijdens zijn presentatie liet Gert Hoekman zien dat dit inmiddels ook echt is gebeurd met een eenvoudig lasproduct. In een video toonde hij de robot de geprogrammeerde lasbewegingen maakt. Zijn conclusie “Wat lange tijd theorie was, begint zich nu echt te vertalen in de praktijk: we kunnen automatisch met behulp van een 3D model een lasrobot programmeren. Het begin is er, maar we hebben nog zeker een paar jaar nodig om dit ook probleemloos in de praktijk te kunnen

brengen. De mogelijkheden zijn er echter. Robotisering en automatisering van het lassen is daarmee voor ons in de toekomst niet langer weggelegd voor alleen grote series.”

Vervolgstappen Maar gaat nog wel even duren voordat de software goed genoeg is om ook voor complexe producten automatisch een programma te kunnen maken. Daarvoor zet Hoekman nu verschillende vervolgstappen: het testen en optimaliseren van de CAD data-export en het mogelijk te maken om het programmeren binnen de software verder door te ontwikkelen zodat de lasdata al geautomatiseerd wordt toegevoegd. Ook het optimaliseren/automatiseren van de lasmallen, het maken van de vertaalslag naar andere processen, en het ontwikkelen van een (geautomatiseerd) calculatiemodel staat op het ‘to do’-lijstje.

Het is een heel traject dat veel tijd en inspanning kost. En het moet gebeuren in een periode dat het in de markt heel druk is. Gert Hoekman is daarom blij met de ondersteuning vanuit het project Smart Welding Factory. “In essentie kun je dit soort dingen als bedrijf ook in je eentje voor elkaar krijgen. Maar als je dingen deelt krijg je meer input voor je innovatie. Zo gaat het veel sneller.” www.hoekman-rvs.nl

39

Staal blijft centrale rol spelen in e-mobiliteit Materialen als aluminium en kunststoffen hebben in de trend naar lichter bouwen hun positie opgeëist in de automobielindustrie als alternatief voor staal. Ze zullen dat ook blijven doen bij de omschakeling van de verbrandingsmotor naar de elektromotor, maar toch zal de vraag naar staal minstens gelijk blijven en waarschijnlijk zelfs groeien. Dit blijkt uit een onderzoek in opdracht van staalproducent voestalpine. De ontwikkeling van innovatieve hoogsterkte en zelfs ultra-hoogsterkte staalsoorten verzekert ook op lange termijn de rol van staal in de automobielindustrie. Want het materiaal is even licht en stevig, maar daarbij ook goed bewerkbaar, recyclebaar en kostenefficiënt.

In de elektromobiliteit zal binnenkort ‘een intelligente materialenmix’ overheersen, waarin staal een doorslaggevende rol speelt. Dat is de uitkomst van de studie ‘De rol van staal in de elektromobiliteit’, die onlangs in Düsseldorf is gepresenteerd.

Geen gewichtsbesparing tegen elke prijs Bij de ontwikkeling van elektrische auto’s is de trend naar gewichtsbesparing tegen elke prijs voorbij. Juist de vezelversterkte kunststoffen (carbon), die lichter, steviger, maar ook duidelijk duurder zijn, lijken zich niet verder door te zetten. Dat komt enerzijds door de kosten en de slechte recyclebaarheid van carbon ten opzichte van staal en anderzijds door de permanente innovatie in staal op het gebied van stevigheid en gewicht. “Niet alleen economische redenen spreken voor de inzet van staal in elektromobiliteit, maar ook de goede ecobalans en veiligheidsaspecten”, zegt Jan Kleibrink van het Handelblatt Research Institute, dat de studie in opdracht van voestalpine heeft uitgevoerd. Het is een ontwikkeling die voor de Oostenrijkse staalproducent perspectief biedt: “Door alle kennis binnen ons concern te bundelen en ons consequent op R&D te richten kunnen we hier een lei-

Bij de ontwikkeling van elektrische auto’s is de trend naar gewichtsbesparing tegen elke prijs voorbij. Juist de vezelversterkte kunststoffen (carbon), die lichter, steviger, maar ook duidelijk duurder zijn, lijken zich niet verder door te zetten.

40

dende rol spelen als aanjager van technologie”, zegt bestuursvoorzitter Wolfgang Eder.

Mix van verschillende staalsoorten Een voorbeeld is BMW: terwijl de i3 grotendeels uit carbon bestond, zal de i5 vanaf 2021 uit staal en lichtmetalen worden gebouwd, aldus de studie. Ook Tesla gaat in zijn Model 3 het aandeel staal opvoeren ten koste van aluminium en titanium. Ondertussen levert de Europese staalindustrie ultrasterke en tegelijk ook lichte en goed vervormbare staalsoorten. Ze blinken uit in eenvoudige verwerking, homogene oppervlakken voor het lakken en hoge beschikbaarheid van grondstoffen. Ook zijn ze goed te combineren met andere materialen. “Het aandeel van hoogsterkte stalen in de staalsoorten die in de autobouw worden gebruikt zal groeien van 18 naar 30 procent”, zegt Kleibrink.

Volgens cijfers van de staalorganisatie worldsteel zou daarmee het gewicht van een voertuig met 25 tot 39 procent kunnen worden verminderd. Over de levensduur van een voertuig zou dat 3 tot 4,5 ton uitlaatgasemissies schelen. In plaats van een disproportioneel dure gewichtsreductie gaat de trend naar een balans tussen gewicht en kosten door een mix van verschillende staalsoorten met aluminium en kunststof lagen.

Onafhankelijk van het materiaal is de veiligheid van het carrosserie bij een ongeluk het allerbelangrijkst. Tot dusverre worden daarom combinaties van staal en aluminium ingezet. De nieuwste staalsoorten hebben echter een drie tot vier keer hogere treksterkte dan traditionele stalen en zijn daarmee uitstekend geschikt voor veiligheidsdoeleinden, zoals de studie uitwijst.

Elektromotor en materiaalkeuze In de studie is ook het thema elektromotor en materiaalkeuze onderzocht. De conclusie is dat staal rondom de motor en de aandrijving eveneens een centrale rol krijgt. In elektromotoren wordt zogeheten niet-korrel georiënteerd elektroband ingezet – voor een puur elektrisch voertuig tussen de 40 en 100 kilo. De behoefte aan dit laagmagnetische materiaal zou alleen al in Europa naar meer dan een miljoen ton per jaar kunnen groeien. Staalproducenten concentreren zich op het steviger en dunner maken van deze elektrostalen, zodat ze het gewicht van de motor reduceren. Aangezien de fysieke grenzen bijna zijn bereikt kunnen ze zich binnenkort vooral onderscheiden door hun competenties bij lijm-, verbindings- en vervormtechniek. Speciale legeringen met verhoogd silicium- en aluminiumaandeel reduceren bovendien het warmteverlies in de motor bij de magnetische omschakeling tot wel 30 procent. Wie als producent kennis heeft op dit gebied, verzekert zich van een goede startpositie op de groeiende markt van elektromobiliteit.

Accubehuizingen De studie onderstreept dat driekwart van de batterijen momenteel in Azië worden geproduceerd. Het ontbreekt Europa hierdoor aan kennis en toegang tot goed ingerichte toeleverketens. Dat is anders bij de behuizingen: de batterij elementen hebben een grote behuizing no-

Om de rol van staal in e-mobiliteit te onderstrepen, sponsort voestalpine sinds dit seizoen de Formule E.

dig, die voldoende bescherming biedt bij een crash en voorkomt dat gevaarlijke stoffen bij een ongeluk uittreden. De accubehuizingen vormen een nieuwe business voor de Europese materialenproducenten. Voestalpine biedt hiervoor reeds lichte en veilige concepten. Aangezien de volledige accumodule tot wel 40 procent van het gewicht van een voertuig bepaalt, gaat het bij de keuze van het materiaal afgezien van het veiligheidsaspect om gewicht, kostenefficiency en duurzaamheid.

Anders dan aluminium, titanium en composieten heeft staal het voordeel zeer resistent te zijn tegen vervormingen bij ongelukken.

door aankoopvoordelen voor e-voertuigen en indirect door scherpere eisen aan de uitstoot van conventionele aandrijvingen, constateert de studie. Tot dusverre gaan veel mensen echter niet over tot de aanschaf van een e-mobiel vanwege het geringe bereik en de hoge aanschafkosten. “Deze negatieve factoren zwakken af omdat de ontwikkelingen bij de accutechniek tot 2025 de bereikbaarheidsnadelen elimineren en de accukosten tot een derde van de huidige kosten zullen dalen�, zegt Kleibrink. Reeds dit jaar kun-

nen e-voertuigen het prijsverschil met modellen met verbrandingsmotoren al deels verkleinen. Tot 2025 kunnen al meer dan 14 miljoen elektrovoertuigen in de EU worden verkocht. Een trend die volgens de uitkomsten van de studie een belangrijke rol toekent aan het materiaal staal, omdat het in de intelligente materialenmix van de toekomst vanwege aspecten als kostenefficiency, duurzaamheid en veiligheid een centrale positie kan claimen.

Klimaatbalans Klimaatbescherming is een belangrijke aanjager voor elektromobiliteit. De klimaatbalans van een e-voertuig blijft uitermate onbevredigend als fossiele brandstoffen worden gebruikt bij de productie van aluminium en carbon en de stroom aan een laadstation niet afkomstig is van vernieuwbare energie. Ecologisch gezien hangt het succes van e-mobiliteit af van het slagen van de energietransitie.

De ingezette materialen kunnen daarbij niet uitgeschakeld worden. In vergelijking met aluminium of carbon heeft staal hier duidelijke voordelen omdat het van meet af aan met minder energie wordt geproduceerd, bewerkt en tot slot zonder kwaliteitsverlies kan worden gerecycled.

Centrale positie staal In de EU wordt e-mobiliteit direct gepromoot

De productie van componenten voor de automobielindustrie bij voestalpine in Linz.

41

Zantech helpt Bystronic het uitsorteerproces te perfectioneren

Het BySort uitsorteerysteem wordt bij Zantech in de praktijk getest aan de ByStar Fiber 4020 met ByTrans Cross beladingssysteem.

Metaalbewerkingsbedrijf Zantech investeert doorlopend in de modernste technieken om voorop te lopen in de markt. Het bedrijf in Oss fungeert ook regelmatig als testklant van machinefabrikanten om het nieuwste van het nieuwste uit te testen en verder door te ontwikkelen tot oplossingen die goed werken in de dagelijkse praktijk van een toeleverancier. “Bystronic was bijzonder verheugd dat juist Zantech als eerste besloot te investeren in de BySort uitsorteerunit”, zegt Hans van de Meerakker, Sales Manager Benelux.

Zantech is al jaren een trouwe klant van Bystronic. Twee jaar geleden mocht directeur/eigenaar Bart van der Zande een extra grote koebel in ontvangst nemen, omdat hij in 10 jaar tijd maar liefst vijf lasersnijmachines van de Zwitserse fabrikant had gekocht. De eerste lasersnijmachine van Zwitserse makelij werd al in 1995 in Oss geïnstalleerd, samen met een uitsorteerunit- ofwel afstapelrobot. “Mijn vader had al vrij vlot door dat je geautomatiseerd moest uitrapen”, vertelt Bart van der Zande. “Hij schafte dat systeem aan omdat we ontzettend veel repeterende grote series moesten snijden voor een fabrikant van heftrucks. Die afstapelrobot had grote zuignappen waarmee we de zware onderdelen zo van de lasersnijmachine konden halen. Dat systeem heeft jarenlang prima gefunctioneerd.”

Kleine series met veel variatie Maar de tijden zijn drastisch veranderd. Zulke grote series zijn er niet

42

meer. Tegenwoordig snijdt Zantech hoofdzakelijk kleine series met veel variatie: dikke en dunne, grote en kleine onderdelen, uit verschillende materiaalsoorten en met allerlei vormen en contouren. “Met een robot met van die grote zuignappen loop je dan al gauw vast.”

Een kleine 10 jaar geleden heeft Zantech al eens een nieuw BySort systeem voor Bystronic getest. Maar dat bleek nog geen uitgerijpte oplossing te zijn voor een jobber met zo’n gevarieerde ordermix. Het systeem raapte slechts 50 procent van de gesneden onderdelen uit en dat was onvoldoende interessant.

Vervelend werk Maar de ontwikkelingen zijn sindsdien natuurlijk doorgegaan. Bystronic investeert stevig in automatiseringsoplossingen voor haar klanten. Het is de enig juiste weg, aldus Van der Zande. “Verregaande automatisering wordt de insteek voor de toekomst. In de machines zelf zie ik de machineproducenten niet meer zulke enorme ontwikkelingen maken als 10 jaar geleden. De vooruitgang zal moeten komen uit de automatisering. De operators aan de machines gaan sowieso een probleem worden en dat geldt helemaal voor het uitsorteren. Dat is vervelend werk en er zijn steeds minder operators die het willen doen.”

Inbreng van kennis en ervaring Zantech heeft twee medewerkers die dagelijks druk zijn met uitsorteren.

In de productiehal staan drie Bystronic vlakbedlasersnijmachines conti-

nu te snijden, waarvan er twee handmatig moeten worden uitgeraapt. Bij de derde machine staat sinds afgelopen zomer een derde generatie BySort, die automatisch uitsorteert. Bystronic heeft dit systeem ontwikkeld in samenwerking met een aantal gebruikers, die werden gevraagd hun kennis en ervaring te delen. Eén van hen is Zantech. Bart van der Zande is meerdere malen naar het Zwitserse hoofdkantoor afgereisd om samen met enkele collega-plaatbewerkers uit diverse landen input te geven aan de Bystronic-ingenieurs. “Het is niet eenvoudig om tot een systeem te komen dat voor iedereen werkt. Ik ben een jobber, die heel flexibel alles moet kunnen uitrapen. Maar je zit aan tafel met een collega die series van 2500 stuks wil uitrapen, en ook met een collega die enkelstuks produceert. De een heeft behoefte aan dit, de ander aan dat.”

Al die input van verschillende gebruikers heeft geresulteerd in een uitsorteerysteem dat nu bij Zantech in de praktijk wordt getest aan de ByStar Fiber 4020 met ByTrans Cross beladingssysteem. De doelstelling van Zantech is om hiermee minimaal 80 procent van alle gesneden onderdelen uit te kunnen sorteren. “Dan ben ik een heel gelukkig mens”, zegt Van der Zande.

Dit doel is al grotendeels bereikt en nu is het team van Zantech samen met Bystronic druk-

De sorteerunit heeft twee ‘armen’ die de delen opnemen en afleggen. Eerst waren deze alleen voorzien van zuignappen, maar inmiddels heeft Zantech ook basistools met magneten, die de mogelijkheden verder vergroten.

Zantech-directeur Bart van der Zande bij het BySort systeem in actie. Zijn doelstelling is om hiermee minimaal 80 procent van alle gesneden onderdelen uit te kunnen sorteren.

doende om dit percentage verder op te voeren.

Rol van de operator Het programmeren van de lasersnijmachine gebeurt op de werkvoorbereiding. Daar worden de nestings gemaakt met daarbij de sorteerprogramma’s. Maar Van der Zande wil niet dat dit alleen maar op kantoor gebeurt. “Dat kan niet. De operator bij de machine blijft een belangrijke rol spelen. Hij kent de machine en heeft zicht op alles wat daar gebeurt. Elke dag gebeuren er wel dingen die de operator direct moet kunnen oplossen. Een verschil van spanning in de plaat heeft al effect, een afvaldeeltje dat niet naar beneden valt kan al voor een verstoring zorgen. De operator moet dan meteen kunnen ingrijpen. Dus voer je bijvoorbeeld discussies over de vraag op welk niveau hij in de machine mag ingrijpen.”

Via de besturingsinterface van de ByStar Fiber worden niet alleen de machine zelf en het beladingssysteem bediend, maar hierop draait nu ook de software voor de sorteerunit.

Zuignappen en magneten De sorteerunit heeft twee ‘armen’ die de delen opnemen en afleggen. Eerst waren deze alleen voorzien van zuignappen, maar inmiddels heeft Zantech ook basistools met magneten.

Dit heeft de mogelijkheden verder vergroot.

Van der Zande legt uit: “De limiet van zuignappen zit in het gewicht. Per arm kun je daarmee – afhankelijk van welke zuignap – tussen de 7,7 en 33,5 kilo tillen. Producten van 60 kilo moeten dus met twee armen worden opgenomen.

Maar vaak zijn niet alle onderdelen op gelijke wijze in de plaat genest en moet je een deel kunnen draaien om het netjes op de pallet af te leggen. Dat kan niet met twee armen met zuignappen, maar wel met één arm met een magneet.”

Bart van der Zande acht dat zeker haalbaar met dit systeem. “Er zijn nog mogelijkheden genoeg om verder te komen.”

Bijvoorbeeld door verplaatsing van de besturingsinterface of door het aanbrengen van een extra bedieningspaneel op een plek waar de operator goed zicht heeft op de wisseltafels, de beladingsunit en de sorteerunit. Dat zicht heeft hij nu niet als hij bij de besturing aan de voorzijde van de machine staat. Een Appje op zijn mobiele telefoon biedt wel enig soulaas, maar dat is natuurlijk geen 24 inch monitor waarop alles makkelijk is te bedienen. ”Hij moet net als de werkvoorbereider visueel op het scherm kunnen zien wat er gaat gebeuren: hoeveel pallets moet hij klaarleggen, hoeveel stapels komen er op elke pallet en hoe hoog worden die. Nu krijgt hij deze informatie nog van de werkvoorbereider in de vorm van een schets op papier. Maar dat kan natuurlijk efficiënter.”

Een andere voor de hand liggende ontwikkeling is natuurlijk dat er automatisch een sorteerprogramma wordt gemaakt uit de nesting. Er is een automatische modus voor het maken van het sorteerplan die door de input van de gebruikers steeds verder wordt verfijnd. Ook hier geeft Zantech zijn visie graag door aan Bystronic over hoe dit automatisch programmeren zo optimaal mogelijk moet verlopen. “Zowel Bystronic als Zantech is blij met deze samenwerking”, zegt Hans van de Meerakker. “Door deze synergie is Bystronic in staat om de praktijkervaring om te zetten in een efficiëntere sorteerinstallatie waar Zantech direct en als eerste in Nederland van kan profiteren.” www.zantech.nl www.bystronic.nl

Zo komt Zantech steeds dichter bij het doel dat 80 procent automatisch wordt uitgesorteerd.

43

Lasersnijden?

2D 3D

Prima Power 2D en 3D lasersnijmachines, met eigen fiber laserbron!

Grow with the perfect combination!

Finn-Power OY branch office Benelux Leenstraat 5 • B-9810 Nazareth, Belgium • t. +32 9 382 90 30 f. +32 9 382 90 31 info.benelux@primapower.com • primapower.com

Niet meer kantelen

Links: perfect snijresultaat dankzij TiltPrevention. Rechts: gekantelde delen na lasersnijden zonder TiltPrevention.

Met de hulpfunctie ‘TiltPrevention’ verhoogt Bystronic de procesbetrouwbaarheid op het gebied van lasersnijden. De intelligente functie stelt gebruikers in staat snijplannen te creëren die het risico van uitstekende delen minimaliseren. Dit vermindert het stopzetten van snijprocessen en uitvaltijd veroorzaakt door botsingen.

Gekantelde onderdelen vormen een risicofactor tijdens het lasersnijproces. Ze kunnen een botsing met de snijkop veroorzaken. Dit resulteert in het stopzetten van snijopdrachten, afgekeurde onderdelen en in het ergste geval kostbare schade. Ze bemoeilijken echter ook automatisch ontladen, omdat de grijpers van het automatiseringssysteem moeilijk gekantelde onderdelen kunnen oppakken.

delen na het snijden bevestigd aan de omringende plaat. Een nadeel van deze oplossing is: de gesneden delen moeten opnieuw worden bewerkt om de sporen van de micro joints te verwijderen. Een ander nadeel: het geautomatiseerde ontladen van de gesneden onderdelen wordt belemmerd omdat de microverbindingen het moeilijk maken om de onderdelen van de plaat te verwijderen.

Een andere benadering is om software te gebruiken om de paden van de snijkop tijdens het snijproces zo te kiezen, zodat deze voor zover mogelijk risicovolle secties omzeilt waar onderdelen kunnen kantelen. Deze oplossing neemt echter niet de oorzaak van het probleem weg: onderdelen steken uit, vormen nog steeds een risico en zijn moeilijk voor automatiseringssystemen.

Micro joints Tot nu toe waren micro joints een tijdsintensieve methode om te voorkomen dat uitgesneden delen kantelen. De software maakt kleine verbindingen tussen de contouren van het te snijden onderdeel en het resterende rooster in het snijplan. Op deze manier blijven

Algoritme genereert het ideale snijplan Met TiltPrevention heeft Bystronic nu een nieuwe oplossing ontwikkeld. In de toekomst zal BySoft 7 deze intelligente hulpfunctie gebruiken om snijplannen zodanig samen te stellen dat onderdelen tijdens het snijproces niet kunnen kantelen. Dit elimineert groten-

deels de noodzaak van micro joints.

Hoe werkt het? Een algoritme berekent het mechanische gedrag van de onderdelen terwijl ze uit de plaat worden gesneden. Om dit te bereiken, houdt TiltPrevention rekening met een groot aantal parameters: wat is de dichtheid van het materiaal dat wordt gesneden? Wat is de geometrie en het gewicht van de onderdelen die moeten worden gesneden? Hoe hoog is de druk van het gas dat tijdens het lasersnijden uit de snijkop stroomt en druk uitoefent op de onderdelen?

Hoe liggen de onderdelen op het snijrooster?

Zijn er voldoende contactpunten?

Vervolgens beveelt TiltPrevention begin- en eindpunten van de laser aan, zodat kantelen van de onderdelen na het snijden zo veel mogelijk wordt voorkomen. Bovendien geeft de functie de best mogelijke route voor de snijkop boven de metalen plaat. Dit creëert een ideale snijreeks voor alle onderdelen van het snijplan. Snijden op een zodanige manier dat de snijkop nooit over delen beweegt die al zijn uitgesneden.

Ongeacht het ervaringsniveau van de gebruikers ondersteunt TiltPrevention hen met een ideale snijstrategie die automatisch kan worden opgenomen in het snijplan. Gebruikers kunnen op elk moment aanpassingen doen met behulp van de simulatie gemaakt door TiltPrevention: wijzig het nesten van onderdelen, herpositioneer de begin- en eindpunten van de laser en voeg waar nodig micro joints toe. www.bystronic.com

Links: Simulatie van de geoptimaliseerde snijreeksen met behulp van TiltPrevention.

Rechts: lasersnijden zonder TiltPrevention met piercings in kritieke gebieden (rood) en risicovolle paden van de laser.

45

Nieuw importeurschap Matrix Tools

InspecVision systemen meten snel en nauwkeurig uitslagen Het snel en supernauwkeurig meten en controleren van gesneden onderdelen wordt in diverse segmenten van de plaatbewerking steeds belangrijker. Matrix Tools presenteert hiervoor op de Brabantse Metaaldagen zijn nieuwe vertegenwoordiging InspecVision. Dit bedrijf in Noord-Ierland ontwikkelt en produceert meetsystemen voor industriële toepassingen. Deze zijn gebaseerd op het gebruik van visiontechniek.

“De systemen van Inspecvision zijn interessant voor ieder bedrijf dat meet, een meetkamer heeft en kwaliteitsinspecties doet”, zegt Ferdinand Bauhuis van Matrix Tools. Voor hem is InspecVision een interessante uitbreiding van zijn leveringsprogramma. Hij levert deze meetsystemen naast de ponsgereedschappen van Matrix Tools en de machines van Salvagnini.

Het Planar 2D systeem, dat op de Brabantse Metaaldagen wordt gedemonstreerd, kan wworden gebruikt voor het meten van vlakke, ondoorzichtige en semi-transparante onderdelen.

Het kan elk kenmerk compleet meten.

46

Snelheidswinst De Brabantse Metaaldagen staan in het teken van procesoptimalisatie en efficiencyverbetering. Dat is precies wat de systemen van Inspecvision bieden. Het meten van uitslagen wordt nu vaak gedaan met de hand of op een granieten tafel met een bewegende brug.

Bauhuis: “Dat duurt lang en is vaak niet te doen. Daarom wordt vaak gekozen voor steekproefsgewijs meten. De systemen van InspecVision werken echter veel sneller en nauwkeuriger. Hiermee kun je als het nodig is alle onderdelen meten. Er staan reeds enkele van deze systemen in Nederland. Ik ken bedrijven die er wel 25.000 onderdelen per jaar mee meten.”

Vlakke onderdelen meten InspecVision produceert een range met verschillende producten: de Planar 2D systemen, de OptiScan 3D, de Opti-Probe en de SurfScan.

Bauhuis zal op de Brabantse Metaaldagen een Planar 2D demonstreren, volgens de producent het snelste 2D inspectiesysteem ter wereld. Het kan worden gebruikt voor het meten van vlakke, ondoorzichtige en semi-transparante onderdelen. Het Planar 2D systeem is speciaal ontwikkeld voor snelheid, nauwkeurigheid en gebruiksgemak.

Het kan elk kenmerk compleet meten.

Om het meten te starten legt de operator het onderdeel (of meerdere onderdelen) op het meetoppervlak, waarna hij het systeem in werking stelt met een druk op de knop of met het scannen van een barcode. Gebruik makend van slechts een tafel, lampen en een pc worden vervolgens honderdduizenden metingen gedaan in 0,2 seconden. Er zijn geen bewegende delen en de metingen worden gedaan met een vaste hoge resolutie camera, die de onderdelen scant die op de verlichte glazen plaat van de tafel liggen. Het meten begint na het laden van een CAD tekening of een DXF-file. De 2D uitslagen worden door de camera gescand en omgezet in een digitaal bestand. Door middel van speciaal ontwikkelde software worden de afmetingen vergeleken met de tekening of de DXF-file. Eventuele afwijkingen worden direct in verschillende kleuren zichtbaar op de monitor. Deze kleuren kunnen ook op de onderdelen op de tafel worden geprojecteerd, wat het uitsorteren van de goede delen vereenvoudigt. Ook de plaatdikte en plaatvlakheid kunnen worden gemeten, dit is een optie op de kastmodellen. Een optie is ook Laserlijn. Deze biedt de mogelijkheid om de dwarsdoorsnede van een 3D vorm in enkele seconden te meten.

De Planar 2D is gebruiksvriendelijk, iedereen kan er na een korte instructie mee werken. De meetmachine kan in de werkplaats tussen de machines worden opgesteld. De software produceert gedetailleerde inspectierapporten in de vorm van grafieken en/of een PDF.

InspecVision ontwikkelt en produceert meetsystemen voor industriële toepassingen, gebaseerd op het gebruik van visiontechniek.

Reverse engineering Ook voor reverse engineering is de machine geschikt. Dit is ideaal als er van een product geen CAD tekening of DXF-file beschikbaar is, maar wel een bestaand plaatdeel. Daaruit kan een DXF-file worden gegenereerd voor directe snijbewerkingen, als kopie van het origineel. Dit geldt ook voor complexe logo’s, namen, letters cijfers en design contouren ten behoeve van de productie op snij- en pons/ stansmachines. De Planar 2D kan ook in seconden gedrukte CAD-tekeningen of JPEGbestanden inlezen en omzetten naar DXF-files. Ontbrekende lijnen ellipsen, cirkels en complexe polylijnen kunnen dan worden ingetekend. Zo worden uren aan meten bespaard.

Eerste product goed Bauhuis noemt de Planar 2D meetmachines als geïntegreerd controlesysteem een onmisbare schakel in ieder productieproces.

“Ze zijn uitstekend geschikt voor het controleren van de maatvoering van 2D uitslagen afkomstig van pons-, laser-, plasma- en waterstraalsnijmachines. Zo kan bij de start van een productie snel en eenvoudig worden gecontroleerd of het eerste product volgens

klantspecificatie is gemaakt. Hierdoor worden eventuele programmeerfouten of een verkeerde interpretatie voorkomen, wat een grote besparing en tijdwinst oplevert.”

Hij wijst erop dat de systemen zichzelf snel terugverdienen. “Praktijktesten hebben bewezen dat terugverdientijden van maximaal 2 jaar heel reëel zijn, alleen al op basis van de tijdbesparing bij het controleren/meten.

Als de extra productiekosten (door fouten, afval) worden meegerekend, alsmede de voordelen van reverse engineering, kan zelfs met een terugverdientijd van een jaar worden gerekend.

Andere systemen InspecVision Een ander product van InspecVision is de SurfScan. Geïntegreerd in de Planar 2D meet deze software automatisch zowel de 2D vorm van de uitslagen als hun 2½D kenmerken met een enkele klik. De hoge resolutie digitale camera van het meetsysteem vangt met één scan meer dan 20 miljoen datapunten in een seconde.

De Opti-Scan 3D is een contactloos wit licht scansysteem. Het bestaat uit een projector en een hoge resolutie camera. Scans worden gerealiseerd door een serie strepen

op het onderdeel te projecteren. Deze strepen worden dan gevangen door de camera en de beelden worden geanalyseerd om een 3D puntenwolk van het gescande oppervlak te produceren. Omdat het systeem elk zichtbaar oppervlak meet, telkens als het het onderdeel scant, detecteert het minuscule en extra kenmerken. Dit werkt volgens InspecVision beter dan de laserscanners die op traditionele CMM-apparaten worden gemonteerd.

Tot slot produceert InspecVision ook de Opti Probe. Dit is een optisch CMM-systeem voor het eenvoudig en snel meten van grote objecten.

Tijdens de Brabantse Metaaldagen zal een medewerker van InspecVision aanwezig zijn om het Planar 2D systeem toe te lichten en te demonsteren. Uiteraard is ook informatie beschikbaar over de ponsgereedschappen van Matrix Tools en de machines van Salvagnini.Matrix Tools, stand E022 www.matrixtools.eu/nl www.inspecvision.com

47

Afwerking is geen zorgenkindje meer voor RPP Het afwerken van de gesneden plaatdelen was lange tijd een zorgenkindje bij Reurings Precisie Plaatwerk (RPP) in Delfgauw. Dit gebeurde handmatig en anderhalf à twee medewerkers – vaak stagiairs – waren er iedere dag continu mee bezig. De afwerking die zij realiseerden was niet altijd netjes. Dat is totaal anders sinds de komst van de Q-Fin Pro Set, bestaande uit een ontbraam- en slijpmachine voor (zeer) kleine plaatwerkdelen en een natwerkende afzuiger. “De kwaliteit is nu super”, zegt directeur Aad Reurings.

Reurings Precisie Plaatwerk (RPP) bereikt een grote kwaliteitsverbering met de Q-Fin Pro Set.

RPP levert plaatwerk van topkwaliteit. Het bedrijf is opgericht in 1997 en was aanvankelijk vooral actief voor de grote tuinbouwsector in de regio. Maar sinds de crisis is veel van dat werk weggevallen en heeft RPP andere wegen gezocht. Aad Reurings en zijn twintig medewerkers richten zich nu meer op complex plaatwerk, vaak complete samenstellingen. Een mooi voorbeeld daarvan is al het plaatwerk (inclusief de poedercoating) voor de revolutionaire all-in-one video- en fotostudio StyleShoots Eclipse, die de foto- en videocontent voor e-commercebedrijven vereenvoudigt. Honderden fashionmerken over de hele wereld gebruiken deze machines.

Nauwelijks afkeur De organisatie van RPP, het machinepark (met hoofdzakelijk moderne Amada machines) en het vakmanschap van de medewerkers zijn helemaal afgestemd op het efficiënt produceren van hoogwaardig plaatwerk. Het bedrijf kent nog geen 0,3 procent afkeur, maar de afkeur díe er was zat vaak in de afwerking. Om die reden was Reurings al enige tijd op zoek naar een ontbraammachine. “Maar vaak zijn dat grote, brede machines, die behoorlijk wat geld kosten en ook veel ruimte innemen. Ruimte die we eigenlijk niet hebben.”

Tot hij stuitte op de compacte, slanke ontbraam- en slijpmachine F200 XL van Q-Fin, speciaal ontworpen voor het finishen van vlakke plaatdelen van 10 tot 200 mm breed. “Die bleek zeer geschikt voor ons”, aldus Reurings. “We kunnen 70 tot 80 procent van de onderdelen die we snijden op deze machine bewerken.”

De goede informatie die Q-fin over haar machines verstrekt sprak

R2 in één doorgang De nieuwe Super Edge Rounder 600 (SER 600) van Q-Fin Quality Finishing Machines rondt in één doorgang plaatwerk af op R2. Dat gaat met een snelheid van een 1 meter per minuut. De machine is begin dit jaar geïntroduceerd en de eerste twee bestellingen hiervoor zijn al binnen in Bergeijk.

Er is veel te doen over een radius van 2 mm (r = 2 mm). De vraag is of een dergelijk forse afronding werkelijk noodzakelijk is om scherpe randen aan plaatwerk te voorkomen en een beschermende laag (middels bijvoorbeeld poedercoaten of verzinken) op de kanten te kunnen realiseren, die even dik en sterk is als de laag op de rest van het oppervlak. Deze discussie speelt met name omdat er veel inspanning voor nodig is om tot R2 te komen. Er moet veel materiaal voor worden weggenomen; voor R2 ongeveer honderd keer zoveel als voor R0.2. Niettemin hanteert met name het Rijk voor openbare installaties waarin plaatwerk wordt gebruikt R2 als algemeen voorschrift. Deze afronding moet dus gewoon worden gehaald. Dat kan door frezen, maar dat is erg duur. Het materiaal kan ook worden verwijderd door abrasieve technieken (schuren en slijpen), zo-

48

wel handmatig als machinaal. Het handmatig aanbrengen van een radius van 2 mm aan platen is zeer arbeidsintensief en daarmee zwaar kostprijs verhogend. Bij machinale bewerking van de randen moet bij veel ontbraammachines het plaatmateriaal meerdere keren door de machine gevoerd worden, als het vanwege de vorm en de contouren van het plaatdeel überhaupt al mogelijk is.

Specifiek gebouwd voor R2 Q-Fin brengt nu met de SER 600 een machine op de markt die in één keer een radius van 2 mm op de randen van het product realiseert. “Dit is geen standaard machine die indien gewenst ook een grote afronding kan geven, maar een machine die specifiek is gebouwd voor een R2 op staal”, benadrukt Joost Kouwenbergh, Product Manager bij de machinebouwer uit Bergeijk. “Als je de uitersten opzoekt heb je iets bijzonders nodig. Daarom hebben we deze unieke machine ontwikkeld.”

De nieuwe machine heeft een forse omvang. Hij is ongeveer dubbel zo lang als de gewone F600 ontbraammachine in het Q-Fin assortiment.

Dat komt omdat er vijf bewerkingsstations in de machine zetten: een

Laseroperator/tekenaar Danny Reurings demonstreert dat ook gelaste producten kunnen worden bewerkt op de F200 XL dankzij de grote opening van de machine.

hem aan. “Hun verhaal klopt gewoon. Het is afkomstig van mensen die echt in de praktijk werken en weten wat daar wordt gevraagd.

Ook de huisvesting van Q-Fin in Bergeijk ziet er goed uit met de showroom, de open montagehal en het kenniscentrum. Dat geeft je als klant veel vertrouwen.”

Finishen op hoge snelheid De F200 XL ontbraam- en slijpmachine ontbraamt, slijpt en rondt af op hoge snelheid.

Met een finish naar keuze en met perfecte afzuiging door de natwerkende afzuiginstallatie WES3000, die slijpstof afzuigt zonder drukverlies en brandgevaar uitsluit. Het eer-

schuurband en vier borstelunits. Het geheim zit ‘m vooral in het borstelprincipe, de manier van borstelen. Kouwenbergh legt uit: “De eerste twee borstelrijen waar de gesneden plaatuitslagen onderdoor gaan, geven druk van boven. Borstels drie en vier bewerken de zijkanten. De combinatie zorgt voor een de perfecte afronding van 2 mm op een product.”

De SER 600 met magneetondersteuning is geschikt voor het bewerken van stalen plaatdelen tot 600 mm breed, met een dikte vanaf 4 tot 150 mm. De lengte van de producten is onbeperkt. De machine is voor Q-Fin een belangrijke uitbreiding van het leveringsprogramma. “Onze finishmogelijkheden waren al heel breed, maar R2 in één doorgang ging niet. Nu kunnen we dat wel halen.” Volgens Kouwenbergh is er in de markt zeker behoefte aan deze machine. “Al betreft het natuurlijk wel een nichemarkt.

Wie dun RVS bewerkt heeft dit niet nodig, maar een bewerker van staal die bijvoorbeeld betrokken is bij de productie van openbare installaties in opdracht van de overheid wel. Voor producten die gepoedercoat of verzinkt moeten worden is deze machine ideaal en daarom hebben we er hoge verwachtingen van.” www.q-fin.nl

ste station van de F200 XL bestaat uit een slijpunit. De schuurband neemt de bramen en/of inbrandpunten van het productoppervlak weg. Het tweede en het derde station bestaat uit een borstelunit om de scherpe kanten van het product te breken en het te voorzien van een afronding. De afzuiger - uitge-

De nieuwe SER 600 is ongeveer dubbel zo lang als de gewone F600 ontbraammachine in het Q-Fin assortiment. Dat komt omdat er vijf bewerkingsstations in de machine zetten: een schuurband en vier borstelunits.

49

www.hevami.nl / Tel.: 0413-376602

Straalmachines

Richtmachines

SLiM

Ontbraammachines

Polijstmachines

Bandschuurmachines

automatiseren in plaatbewerking

WiCAM levert machine-onafhankelijke software voor het .SLiM aansturen van plaatbewerkende productieprocessen dankzij: • 2D & 3D CAD georiënteerde software • Logistiek gestuurde auto nesting • Gebaseerd op een papierloos concept • Geïntegreerd binnen de systemen van uw bedrijf WiCAM biedt maximale gebruiksvriendelijkheid, flexibiliteit en output binnen de moderne wereld van CAD/CAM voor plaatwerk. .SLiM | Sheetmetal Language for intelligent Machines

Uw partner in technische automatisering

WiCAM Benelux B.V. T +31 (0)88 021 55 00 E benelux@wicam.com

I www.wicam.com

voerd in RVS - heeft een afzuigcapaciteit van 3000 m3/h. Ook explosiegevaar bij het slijpen van aluminium delen wordt met deze natafzuiger voorkomen. Dat is van belang voor RPP, want 80 procent van de plaatdelen is aluminium. RPP bewerkt zelfs gelaste producten op de machine. Dat kan door de grote opening van de machine. “We schuren de gelaste producten grof voor en doen het fijnschuren dan op de machine. Hij braamt ze goed af.”

Slijtage borstels Reurings was aanvankelijk wel wat beducht voor de slijtage van de borstels en bang dat die handenvol geld zou gaan kosten. “Je bent geneigd de borstels veel te diep te zetten, dan slijten ze hard. Maar dat is helemaal niet nodig. Er zit ook een meetsysteem op de machine, dat de dikte van het materiaal meet.

Als je daar beheerst mee omgaat, vallen de slijtage en de kosten erg mee.”

Kicken op het design De Pro Set staat nu nog strak tegen enkele stellingen met plaatmateriaal aan omdat er nauwelijks plek voor is. Maar dit is slechts een tijdelijke plek. Amada installeert in mei een gloednieuwe ponslasercombinatie bij RPP en daarvoor vinden intern wat verhuizingen plaats. De ontbraammachine komt straks bij die nieuwe machine te staan; op een veel mooiere plek en dat verdient deze machine ook. Vooral de jongere medewerkers van RPP kicken op het nieuwe, op een iPhone geïnspireerde design, dat Q-Fin vorig jaar heeft geïntroduceerd; met de kleuren zwart en wit, de plexiglas deuren en het ingebouwde LED systeem dat de status van de machine aangeeft: blauw bij operationeel, rood als de machine stilstaat en wit als de deur open is voor service. “De machine oogt lekker slank en heeft een moderne uitstraling. Door de plexiglas deuren kun je zien hoe het systeem werkt. Van mij mag er nog wel wat meer licht bij tijdens de bewerking voor een nog beter zicht. Want we bewerken ook hele kleine productjes van 0,7 mm dik materiaal met veel gaten. Die hebben weinig grip op de vacuümband en kunnen door de borstels worden weggeslagen naar de zijkant.”

Binnen een jaar terugverdiend In het verleden was het ontbramen bij RPP vervelend werk omdat het handmatig moest.

RPP maakt veel complete samenstellingen. Een mooi voorbeeld is al het plaatwerk (inclusief de poedercoating) voor de all-in-one video- en fotostudio StyleShoots Eclipse, die de foto- en videocontent voor e-commercebedrijven vereenvoudigt.

Maar nu doen de medewerkers het graag.

“De machine is heel duidelijk in de omgang”, zegt Reurings. “We kunnen hem ook makkelijk overlaten aan stagiairs. Je kunt geen fouten maken.”

Hij beaamt dat hij de Pro Set veel eerder had moeten aanschaffen. “Onze mensen staan

nu maximaal anderhalf à twee uur per dag met plezier achter de machine. We besparen er veel geld mee. Hij is binnen een jaar terugverdiend en we bereiken er een grote kwaliteitsverbetering mee.” www.rpp.nl

Reurings. kan 70 tot 80 procent van de onderdelen die het snijdt op de F200 XL bewerken.

51

Maatwerk in staal voor rolframepers

Bij de door Wiedenmann zelf ontwikkelde rolframepersen rijdt een op rollen gelagerd persframe langs een stijve tafel als een portaal over het te persen werkstuk.

De Duitse firma Wiedenmann-Seile produceert onder meer klantspecifieke hydraulische persen met tot wel 1.000 ton (10.600 kN) perskracht, waaronder de zelf ontwikkelde rolframepersen.

Snijspecialist Jebens maakt de hiervoor benodigde grote, zware autogeen gesneden delen uit hoogvast staal, kwaliteit S690.

Wiedenmann-Seile produceert van oudsher een scala aan producten op het gebied van heftechniek en veiligheidsuitrustingen. Daarvoor beschikt het bedrijf over een eigen staalproductie, die in de loop de jaren steeds belangrijker is geworden en ook steeds meer producten is gaan maken. De focus van deze afdeling ligt op de ontwikkeling, constructie, berekening, lastechnische verwerking en eindmontage van speciale constructies. Bijzonder gevraagd zijn klantspecifieke lastopnamemiddelen, zoals hefoverspanningen die lasten tot 400 ton kunnen dragen, grijpers, handlingsystemen en‌ hydraulische werkplaatspersen. Door de nauwe samenwerking met Enerpac, leverancier van gereedschapshydrauliek, nemen de hydraulische persen steeds meer ruimte in de orderboeken van de afdeling staalproductie in. Wie-

52

denmann bouwde sinds 2013 meer dan vijftig bijzondere persen voor grote producenten van bouw- of landbouwmachines en producenten van aandrijvingen en onderzoeksinstituten.

Het fijnkorrelige staal werd voor het autogeen snijden verwarmd tot 150 graden Celsius en parameters als zuurstofdruk en snijsnelheid werden speciaal ingesteld.

Rolframepersen De ontwikkeling van deze persen wordt helemaal toegespitst op de toepassing. Bij elke pers focussen de constructeurs van Wiedenmann zich op de aard van de onderdelen die er op geproduceerd gaan worden en op het geplande bewerkingsprogramma, en daarnaast ook op ergonomie, bedieningscomfort en goed toegankelijke onderhoudsaggregaten van de persen. Productie efficiency staat daarbij centraal. Uniek is Wiedenmann met zijn zelf ontwikkelde rolframepersen, waarbij een op rollen gelagerd persframe langs een stijve tafel als een portaal over het te persen werkstuk rijdt.

Onderdelen beladen met kraan Illustratief voor deze specialiteit is een 4 meter hoge en 2,8 meter brede rolframepers met 300 ton perskracht, een tafellengte van 3,8 meter en 13 ton eigen gewicht. Deze wordt ingezet voor het persen en richten van onderdelen bij een internationale producent van tandwielaandrijvingen voor windenergie, industrie en verkeer. De in de staalproductie massief gelaste en compleet geëlektrificeerde rolframeconstructie van deze werkplaatspers is over een afstand van 1750 mm verrijdbaar. Dat maakt het mogelijk om de grote onderdelen zoals kogel- en rollagers met een kraan op de machine te beladen. Haar elektromechanisch verstelbare bovenbalk laat zich in vijf stappen à 400 mm via de spindelaandrijvingen en bedieningspanelen op de gewenste hoogte instellen. De in het midden van de bovenbalk gemonteerde hydraulische cilinder vergrendelt zich daarbij zelfstandig op de nieuwe positie. Hydraulisch bewogen borgpennen vormen de verbinding die de krachten overdraagt tussen de bovenbalk en de zuilen. Hydrauliekaggregaat en besturing zijn op het persframe gemonteerd en rijden met hem mee. Omdat de pers zich in samenwerking met de naar voren automatisch beweegbare tafel verstijft, ontstaat een gesloten drukststeem, zodat geen krachten in de bodem worden afgeleid. Als bijzondere feature integreerde Wiedenmann in de tafelplaat bovendien in plaats van de gebruikelijke verstevigingsribben openingen voor inserts voor persgereedschappen van verschillende afmetingen. Deze kunnen al naar gelang het te bewerken onderdeel uitgewisseld worden, waardoor de toepassingsmogelijkheden voor de gebruiker duidelijk groter worden.

De elektromechanisch verstelbare bovenbalk laat zich in vijf stappen à 400 mm via de spindelaandrijvingen en bedieningspanelen op de gewenste hoogte instellen.

Staalkwaliteit S690 QL Naast de hydraulische componenten van Enerpac kocht Wiedenmann delen van de besturingstechniek, machineonderdelen en plaatmateriaal en gesneden onderdelen in. Met de perstafel, elf verschillende perstafelinserts en de basiscomponenten van de verrijdbare bovenbalk maakte Jebens kernelementen van de basisconstructie voor deze high-end pers. De hoge drukbelasting van 3.193 kN maakte voor de perstafel en –inserts fijnkorrelig staal van kwaliteit S690 QL noodzakelijk. Het snijden en richten daarvan vroeg om speciale voorzieningen vanwege de hogere rekgrenzen en de treksterkte van het materiaal en de door Wiedenmann voorgeschreven nauwe toleranties. Zo werd

het fijnkorrelige staal voor het autogeen snijden verwarmd tot 150 graden Celsius en parameters als zuurstofdruk en snijsnelheid speciaal ingesteld. Het autogeen snijden ging met meerdere branders tegelijk. Een bijzondere uitdaging vormde het aansluitende richten van de 120 mm dikke platen van hoogvaststaal. Hierbij kwam het aan op de vaardigheden van de richtmeester bij Jebbens om het richtproces exact te sturen aan de hand van het nauwkeurig observeren van de oppervlakteverkleuring en het regelmatig meten van de temperatuur. Dit is ook een voorwaarde om te voorkomen dat de materiaaleigenschappen worden beïnvloed. www.jebens.de

Snijspecialist Jebens maakt de voor de persen benodigde grote, zware autogeen gesneden delen uit hoogvast staal, kwaliteit S690.

53

5

dinsdag 6 maart

2018

s Metaalnieuw editie

www.tru mpf.com

en

Magazijnsystem

www.promatt.com

1

ER DE NUMM ECHN IEK

OORT IN KERNB

ZANTECH

O S S

lasersnijden

2 - 2,5 - 3 D snijden + buislaser hoek Ook onder een

ECH.NL

WWW.ZANT CADCAM,

Calculatie

len

& Onderde

In dit nummer

t Salvagnini Matrix Tools agen

 8E JAARGANG NR. 4 • DECEMBER 2017

per direct uit Aalten is Matrix Tools Salvagnini in Nederse fade agent van en. De Italiaan land geword eert een breed probrikant produc es met bijbehorende gramma machinde plaatbewerking. voor software

belen Iteq wil omzet verdub ing in nieuwe omgev

ns Italiis het evenee Begin dit jaar producent Matrix Tools, gestart aanse bedrijf reedschappen, g, waar van ponsge ndse vestigin met een Nederla s is aangesteld als Bauhui Ferdinand Tools leTools fungeert ger. Matrix de hand: Matrix voor bij Salvagnini, vestigingsmana appen o, area manager reedsch schudt Luca PaccanellNederland.

MTRANSPORT.NL vert de ponsge van Salvagnini. De Ferdinand Bauhuis Salvagnini in WWW.JANVANDA de ponsmachines eind vorig jaar een vanaf nu als de agent van bijvoorbeeld n zijn ondergaan, aan. twee bedrijve ie. werkingen erking aangeg meubelindustr flexibele autoverdere samenw Salvagnini in Nevoor de stalen heid door haar al uw Tools nu complete pagina 3 n; igen is bekend Dat Matrix het adres voor chines.

Lees verder op ingsoplossinge vertegenwoord één keer matiser ingsma gaat in saten bewerk derland produc van deze metaal re beeeks gevolg er lijnen waarop een rechtstr manarm) meerde Bauhuis is Ferdinand manloos (of menwerking.

Tools was blij mee: “Matrix ini naontzettend dat is Salvagn en ig k al geweld een topmer Het is echt tuurlijk ook. werkingsvan plaatbe op het gebied zien staan systeem stalige cadcam Ik heb ze vaak eren Het Nederland machines. n zoals de draaien & draaderod Elke beursl voor frezen, tionale beurze ieprocessen. op interna ik wel eens: www.edgecam.n tours: in twee samen bele product en dan dacht Euroblech organiseert verkopen. zijn er vier guided e-oplossingen eens mocht MetaalNieuws tor FPT- dag als ik dat toch de ini heeft al beursorganisa Tours tours staan de softwar in twee tours met PKM en zo ver. Salvagn Nu is het nd staan, rs weer Guided how. centraal, eveneens starten bij de Nederla es in Vimag/Jaarbeu Alle tours de TechniS diverse machin , die jaren niet meer Plaatbewerking op e machines. de laatste in de nieuwst Guided Tours desk in de corridorTechis in Nemaar was ties esseerd van wil hun installa Wie geïnter vormt tussen zo actief. Ik zetten. Dat verbinding n op het gebied ig plaatsvinop de kaart ontwikkelinge kan zich hiervoor de en de gelijktijd derland weer Ze g, heb net een atie van niShowtoeleveringsvakbeurs ESEF. plaatbewerkin mogelijk. Ik is gewoon in Italië en online registr Plaatdende training gehad opgeven bij de de TechniShow. de belevingszone op kunnen n l uitgebreide wordt eindige wat ze allemaa informatie zijn bezoek aan ing, waar dan merk je werioneel ze zijn.” veertien bewerk over de sector plaatbe t Tours doen en hoe profess Truck Aan deze Guided Ze laten zien hoe versterk komt ook een Dakar ten mee. es, king. Hier Trucks Parts, tisering exposan machin automa Tilburgs in bare Sterk een breed betrouw te staan van rk in zit. produceert efficiënte en uitsorteersysteWila gaat werking: Salvagnini heel wat plaatwe en, voor de plaatbe model- beladingssystem atie met waar in China pagina 17 programma jnen in combin Lees verder op produceren achines (twee men en magazi in rendafiberlasersnijm lasercome resulteren bbelmachines, slimme softwar len), ponsni en paneelig? kantbanken od bimachines, onder meer kn bedrijf geniet buigers. Het an n.nl

www.widenhor



is voor Den Grote LVD tandem jongen Oudsten een kleine

nl www.ijzeron.



ng

Plaatbewerki Guided Tours w op TechniSho

maatwerk Tuwi levert Jeldi laserbron met buislaser en

opmerkelijk



Metaal NIeuws

st, METAV: veel kooplu ersaantal tegenvallend bezoek



al? metaal? strekmeta of strek gaas of erd, gaas rforeerd, Geperfore Gepe raad!! voorraad op voor het altijd altijd op en het Wij hebben Wij hebb

Perfectie in pla atw erk ! en, snijden, kant Lassen, laser tructie, neering, cons walsen, engi apparatenbouw machine- en & Schipholt biedt Assink Sinds 1917 rdige kwaliteit. en hoogwaa betrouwbaarheid

assinkschiph

Perfectie in plaatwerk!

olt.nl

200 (0)75 68 821800 +31 681 TT 075 l l ndam.n zaandam.n abelzaa info@kabel EE info@k l zaandam.ndam.nl www.kabelbelzaan II www.ka

aib

Dra

www.D RAAIB

&

ANKKO PEN.nl

Combinatie van

Metaal

a • Plasm • Autogeen ts • Retrofi are • Softw • Centricut • Service

CHB.V..NL I MA W. FRrkings mach ines WW IN DEZE metaa lbewe

EDITIE:

41 21 31 T (0513) l

wereldklasse!

s straalmachine s richtmachine chines ontbraamma achines bandschuurm nes

ery.n- ELKE KANTBANKGEBRUIKER polijstmachi CO2-LASER STERFT STILLE DOOD KAN OFFLINE PROGRAMMEREN - 25.000 achin act-m vami.nl www.he 2 SPOELBAKKEN MET DEZELFDE PERFECTE FINISH - DDL IS VOOR MAZAK DE TOEKOMST VAN LASERSNIJDEN 1337660 Tel: +31(0)4 partner WERELDKAMPIOEN Authorized IN EXPORT OMVORMTECHNIEK - TUWI OPGEWEKT RICHTING JUBILEUMJAAR RETROFIT VERBETERT EFFICIENCY KANTBANK - SMEOT INVESTEERT IN LASERSNIJMACHINE - Q-FIN SCOORT MET NIEUW DESIGN - VEEL MEER DAN EEN LEVERANCIER VAN LASROBOTS - VEELZIJDIG AFRUIMEN - PLAAT EN BUIS SNIJDEN INEEN - NIEUWE SNIJKOP OP LVD 8 KW FIBERLASER

rijk is! eit belang DUITSLAND ... als kwalit

boor.nl www.kern

Uw partner voor gecertificeerd laswerk

Lassen, lasersnijden, kanten, walsen, engineering.

Framebouw, constructie, industriële behuizingen, machine- en apparatenbouw.

Sinds 1917 biedt Assink & Schipholt betrouwbaarheid en hoogwaardige kwaliteit.

assinkschipholt.nl 54

Top laskwaliteit door je mobieltje Kemppi heeft een nieuwe mobiele app geïntroduceerd voor zijn universele lasbeheersoftware WeldEye. De app werkt als mobiele gebruikersinterface voor de cloudgebaseerde software en biedt een nieuwe set Industrie 4.0-tools voor lasprofessionals waarmee ze de laskwaliteit, productieprocessen en productiviteit efficiënter kunnen beheren.

De verbinding tussen de WeldEye-app en lasapparatuur (compatibel met de Kemppi FastMig-productserie en elk ander model of merk lasapparatuur met adapters) wordt tot stand gebracht via een digitale connectiviteitsmodule die lasgegevens verzamelt en draadloze gegevensoverdracht via Bluetooth mogelijk maakt. Vervolgens uploadt de app de gegevens via wifi naar de WeldEye-cloudservice.

Uploaden is ook mogelijk via mobiele netwerken, wat handig is op plaatsen waar geen wifi beschikbaar is.

Papierloze productie Het is mogelijk de app uitsluitend te gebruiken om door lasprocedurespecificaties te bladeren. “De lassers hebben via hun mobiele telefoons eenvoudig toegang tot de WPS-bibliotheek van hun bedrijf. Ze kunnen ook digitale werkopdrachten ontvangen en de voortgang van werkzaamheden rapporteren. Wanneer lasgegevens worden verzameld, kunnen ze zelfs feedback krijgen op hun lassen, waaronder warmte-inbrengwaarden”, vertelt Vesa Tiilikka, Product Manager Software bij Kemppi. “Papierloze productie wordt realiteit met WeldEye. De nieuwe functie voor digitale werkopdrachten, de mobiele toegang tot lasprocedurespecificaties en de API's van WeldEye voor integratie in real-time met ERP/

De lassers kunnen digitale werkopdrachten op hun telefoon ontvangen en voltooien.

MES-systemen van bedrijven brengen Industrie 4.0 een stap dichter bij onze klanten”, aldus Juhana Enqvist, CDO van Kemppi.

Aanzienlijke kostenbesparingen De verzameling van digitale lasgegevens en verificatie met behulp van digitaal opgeslagen lasprocedurespecificaties heeft tal van voordelen. Kwaliteitscontrole in real-time verlaagt de kosten en verbetert de productiviteit, doordat afwijkingen van de kwaliteit onmiddellijk kunnen worden vastgesteld en opgelost. Vroegtijdig ingrijpen bij lasafwijkingen kan aanzienlijke kostenbesparingen opleveren. Daarnaast kunnen bedrijven met wereldwijde productie- en toeleveringsketens erop vertrouwen dat ze voldoen aan de vereisten van verschillende lasnormen voor verkoop

De mobiele app werkt als bibliotheek in handformaat voor lasprocedurespecificaties.

over de hele wereld.

“Digitale oplossingen worden steeds populairder in de lasindustrie door hun enorme potentieel. Niemand wil een slechte laskwaliteit. Alleen door de naleving van lasnormen te monitoren kunnen we er zeker van zijn dat de lassen om ons heen zonder risico en van hoge kwaliteit zijn. WeldEye biedt een eenvoudige manier om dat te doen – en nu kan het zelfs met je mobieltje”, zegt Tilikka.

De WeldEye-app kan gratis worden gedownload op mobiele apparaten met Android 6.0 of hoger via Google Play. Voor het gebruik is een actieve Kemppi WeldEye-account nodig. www.kemppi.nl

De digitale connectiviteitsmodule van maken met elk model lasapparatuur.

WeldEye

kan

verbinding

55

Veilige ĂŠn productieve coil inspectielijn

Inspectielijn 2 is van grote strategische betekenis voor thyssenkrupp Steel Europe: al het bandstaal wordt hier grondig gecontroleerd voordat het de fabriek verlaat.

In de moderne inspectielijn 2 van thyssenkrupp in Dortmund worden stalen coils voor de automobielindustrie nauwkeurig gecontroleerd om een maximale kwaliteit van de geleverde materialen te garanderen. Als onderdeel van een ingrijpende modernisering heeft Unitechnik Automatisierungs nu een uniform functioneel veiligheidsconcept geĂŻmplementeerd, dat alle onderdelen van de installatie omvat. Een gedetailleerde risico-analyse vormde de basis voor alle genomen maatregelen.

De installatie in Dortmund is van grote strategische betekenis voor thyssenkrupp Steel Europe: al het bandstaal wordt hier grondig gecontroleerd voordat het de fabriek verlaat. Het doel van de installatie is het controleren van bandstaal op fouten en gebreken en ook het opsporen en herstellen van zwakke plekken. Tevens kunnen de kanten worden afgebraamd en kan het bandstaal worden ingeolied en gesneden.

Verschillende machines Dit wordt allemaal uitgevoerd door verschillende machines: het op- en afwikkelen van de maximaal 40 ton zware coils gaat met hulp van haspels. Van daaraf wordt het begin van de band getransporteerd naar

56

de lasmachine, waar het aan het einde van de vorige coil wordt gelast.

Op het controlestation gebruikt getraind personeel een brede range aan meettechnieken om de 1700 mm brede band te inspecteren. De hoogontwikkelde automatisering garandeert hierbij een naadloze materiaalvervolging en foutdetectie. Verschillende scharen knippen de band op maat. De installatie omvat ook een oliemachine en apparatuur om de coils automatisch te markeren en van straps te voorzien.

Toen de installatie voor het eerst operationeel werd in de vroege jaren zeventig, golden er heel andere veiligheidseisen dan nu. Dit heeft een voortdurende doorontwikkeling noodzakelijk gemaakt om de installatie bij de tijd te houden en de veiligheid op lange termijn te garanderen.

Veiligheid en performance Om de concrete moderniseringseisen goed in kaart te brengen, hebben Unitechnik en de thyssenkrupp divisies Productie, Onderhoud en Veiligheid alsmede de branchevereniging voor de Hout- en Metaalindustrie BGHM een functionele veiligheidanalyse uitgevoerd van de technische installatie. Afhankelijk van het gedetecteerde gevaarpotentieel en de technische behoeften, werd de installatie opgeknipt in

verschillende veiligheidssecties. Dit diende als de basis voor het moderniseringsconcept van Unitechnik voor inspectielijn 2. Naast de nagestreefde hoge veiligheidsstandaard was er nog een andere parameter die het raamwerk van de mogelijke oplossing definieerde: de moderniseringsmaatregelen mochten geen negatieve invloed hebben op de performance van de installatie.

Coiler, coil-wagen en het strappen van de coil

In aanvulling op de implementatie van de elektronische, mechanische en hydraulische veiligheidsapparatuur en apparaten, omvatte het concept ook de modernisering van alle aandrijf- en besturingstechniek, inclusief een nieuw overkoepelend SCADA-systeem en een HMI-systeem.

Automatisering sleutel tot succes In zijn 45-jarige bestaan is de coil inspectielijn 2 regelmatig gemoderniseerd en zijn nieuwe machines toegevoegd. De uitdaging voor Unitechnik was het consequent integreren van componenten van verschillende producenten en verschillende interfaces in het functionele veiligheidsconcept. Het automatiseren van werkstappen die voorheen met de hand werden uitgevoerd was een belangrijke sleutel tot het succes in dit proces. Nieuwe meettechniek die gebruik maakt van laserlicht hindernissen, automatiseerden bijvoorbeeld het proces van het plaatsen van de coils op de haspel. Door gebruik te maken van transfer uitrusting, zoals tafels en conveyors, wordt de band nu naar de lasmachine vervoerd zonder manuele tussenkomst. Ook het uitrichten van het begin respectievelijk het einde van de band in de lasmachine gaat nu automatisch.

Een schuifhek scheidt twee veiligheidszones bij de coiler.

Klaar voor de volgende 20 jaar thyssenkrupp Steel Europe profiteert niet alleen van de modernisering door kortere insteltijden en een reductie van verschillende handmatige werkzaamheden, maar ook van moderne veiligheidstechnologie. De modernisering garandeert dat een efficiĂŤnt opereren van de installatie voor de lange termijn. www.unitechnik.com www.thyssenkrupp-steel.com

Veiligheidsslot op een beschermend hekwerk.

57

Multispot-optiek soldeert thermisch verzinkte platen Laserstralen kunnen metalen efficiënt en nauwkeurig smelten, en zelfs verdampen. Daarom worden ze gebruikt als hulpmiddel voor het verbinden van componenten, met name voor lassen en solderen, bijvoorbeeld in de automobielindustrie. Normaal gesproken hebben lasertoestellen - zoals gewone lastoortsen - één enkel brandpunt of ‘spot’. Laserline heeft nu multispot-optiek ontwikkeld voor lasersolderen en -lassen, waardoor ook moeilijke materialen kunnen worden verwerkt. Motoren van Faulhaber zorgen voor een correcte verdeling van de spot-energie.

Zink beschermt staal tegen roest. Voertuigfabrikanten gebruiken daarom voornamelijk verzinkt plaatstaal voor voertuigcarrosserieën. Vroeger werd de metalen beschermlaag door middel van galvanisering aangebracht. Thermisch verzinken als methode begint nu echter de voorkeur te krijgen. Dit biedt een nog betere bescherming tegen corrosie. Toen dergelijke thermisch verzinkte platen voor het eerst in productie werden genomen, ontstond er tijdens het solderen een onverwacht probleem.

Solderen of lassen?

In vergelijking met lassen biedt solderen diverse voordelen voor serieproductie in de automobielindustrie. Bij het lassen worden de metaalplaten langs de lasnaad zelf tot smelttemperatuur verhit en worden de twee platen direct met elkaar verbonden. Dit vereist een hoge mate van precisie en het is niet mogelijk lassen van zichtkwaliteit te bereiken. Gelaste naden zijn ruw en door verdamping van zink zijn ze poreus. Bij het solderen wordt echter een naad van een ander materiaal als vulmateriaal tussen de metaalplaten geplaatst. Dit koper-siliciumsoldeersel - dat tijdens het solderen vloeibaar wordt en vervolgens weer stolt - voegt niet alleen de delen samen, maar vult ook de tussenruimte op. Hierdoor maakt solderen een grotere dimensionale tolerantie mogelijk en vergt het minder inspanning om de werkstukken te klemmen. Door solderen kunnen vooral spleetvrije verbindingen met zichtkwaliteit worden gemaakt, zodat de gesoldeerde componenten zonder verdere bewerking kunnen worden geschilderd.

Bij thermisch verzinkte metaalplaten gedraagt het soldeersel zich ech-

De elementen in de Laserline optische module worden door motoren bewogen. De randlengte van deze vierkante module is 12 cm, met een diepte van 5 cm. De belangrijkste vereiste voor de aandrijving is dan ook compactheid.

58

ter niet zoals gebruikelijk. “Op de oppervlakken naast de naad was er een verhoogd aantal spatten van vloeibaar soldeersel. Met name microspatten kwamen voor. Die zijn aanvankelijk moeilijk te zien, maar worden na het schilderen duidelijk zichtbaar”, vertelt Axel Luft, Automotive Sales Manager bij Laserline. “Ook de kwaliteit van de naad zelf was verslechterd.

Die was ruwer en vormde vaak zogenaamde golfjes, ofwel punten waarop het soldeersel de geplande naadgrens overschrijdt.”

Zink op de randen verwijderen Het was duidelijk dat deze problemen te maken hadden met de zinklaag op de metalen plaat. Door de thermische verzinking was deze laag dikker en minder regelmatig geworden. Bovendien vertoonde het een ander reflectiegedrag, wat ook een negatief effect had op het soldeerproces. Thorge Hammer, ingenieur bij Volkswagen in Wolfsburg en op de afdeling voor technologische planning en ontwikkeling verantwoordelijk voor dit soldeerproces, had een idee hoe dit probleem op te lossen: het zink moet van de randen van de naad worden verwijderd voordat men begint met solderen. Hiervoor zou echter de gebruikelijke cirkelvormige laserspot rechthoekig moeten zijn en ook een opening moeten hebben waardoor het soldeersel kan worden geleid. De ‘voorste’ hoeken van de spot zouden dan verantwoordelijk zijn voor het verwijderen van het zink, terwijl het grootste deel van de rechthoek het eigenlijke solderen uitvoert.

“Technisch gezien was deze oplossing niet mogelijk, maar we waren op de goede weg”, herinnert Markus Baumann, chief development engineer bij Laserline, zich. “In plaats van een spot te vormen met een complexe en dus optisch moeilijke - vorm, hebben we uiteindelijk twee kleinere spots aan de hoofdspot toegevoegd. Bij het solderen worden deze kleine spots altijd gericht op de randen van de naad, enkele vierkante millimeters voor de hoofdspot uit.” Hun energie is voldoende om de zinklaag in dit gebied te verdampen, het staal beginnen te smelten en lichte oxidatie te genereren. Hierdoor ontstaat een passieve laag die voorkomt dat het vloeibare soldeersel over de rand heen klotst.

De gesoldeerde delen hebben dus geen verdere bewerking nodig om spatten voor het schilderen te verwijderen. Er is nog een reden waarom de rechthoekige hoofdspot een goede oplossing bleek te zijn: hij verdeelt de warmte gelijkmatiger over het soldeersel dan zijn cirkelvormige tegenhanger, wat bijdraagt aan een rustiger soldeerbad. “Met deze technologie konden we eindelijk alle problemen oplossen die we tegenkwamen met thermisch verzinkte metaalplaten”, zegt Luft. “Het wordt nu gebruikt in de serieproductie bij VW. En het stelt ons in staat een soldeersnelheid tot 4,5 meter per minuut te bereiken. Andere fabrikanten zullen spoedig volgen.”

Straalscheiding met optische module Een optische module zorgt voor een precieze uitlijning van de spots. Hij bevat verschillende optische elementen die de laserstraal selectief wijzigen. De collimator zorgt ervoor dat de divergerende laserstralen die de optische vezelkabel verlaten parallel lopen aan elkaar. Een zogenaamde homogenisatiestraal genereert een vierkante hoofdspot, terwijl andere optische elementen de straal splitsen en extra spots genereren. In het geval van solderen worden twee spots voor en naast de hoofdspot gegenereerd. Om aan het einde van het proces de gewenste rechte naad

Laserline heeft multispot-optiek ontwikkeld voor lasersolderen en -lassen, waardoor ook moeilijke materialen kunnen worden verwerkt.

te verkrijgen, moet de krachtverdeling tussen de hoofd- en vooropgaande spots en tussen de vooropgaande spots onderling precies worden ingesteld. Hoe het laservermogen over deze spots wordt verdeeld, is afhankelijk van de positie van de optische elementen. Door deze elementen langs de x- en de y-as te verplaatsen, is het mogelijk de exacte verdeling van het laservermogen te bereiken die nodig is voor de taak in kwestie.

Om bijvoorbeeld aluminium diep te lassen kan een kleine, intensieve spot in de zwakkere grote spot worden geplaatst. Om metaalplaten van verschillende diktes aan elkaar te lassen, kunnen de twee spots aangepast worden aan hun respectievelijke materiaal. Dit kan gedurende het proces zelf gebeuren, omdat de elementen in de Laserline optische module door motoren worden bewogen.

De randlengte van deze vierkante module is 12 cm, met een diepte van 5 cm. In deze kleine ruimte zijn de optische elementen en een verfijnd mechanisch systeem ondergebracht. Er is niet veel ruimte over voor de motoren. De belangrijkste vereiste voor de aandrijving is dan ook compactheid. “Wij hebben gekozen voor borstelloze DC-servomotoren uit de 1226 B Faulhaber serie met een diameter van 12 mm, met direct op de motoras aangebrachte geleideschroeven en zonder askoppeling”, legt Baumann uit. “Hierdoor hebben we een compacte aandrijving, die toch betrouwbaar het benodigde vermogen en toerental levert. Makkelijke integratie van de motorregelaar in het systeem was een andere belangrijke overweging.” De Motion Controller van Faulhaber werd buiten de module geplaatst; de communicatie ver-

loopt via een RS232 seriële interface. Op verzoek van de Laserline-klant kan de combinatie van motor en controller ook via een CAN-bussysteem worden aangestuurd, zonder dat hiervoor wijzigingen in de mechanica of behuizing vereist zijn. De RS232-controller kan eenvoudig worden vervangen door een uitvoering met CANopen-interface.

Motor met positiegarantie De laseroptiek wordt tijdens het solderen en lassen op een robotarm gemonteerd; deze robotarm brengt de laseroptiek in de gewenste positie. De optiek moet bestand zijn tegen dynamische belastingen die op de motoren inwerken en ongewenste positieveranderingen kunnen veroorzaken. “Dit is geen probleem voor de Faulhaber-motor, omdat deze met de geïntegreerde Hall-sensor de actuele positie detecteert en indien nodig bijstelt - uiterlijk wanneer de laser op de naad wordt geplaatst”, benadrukt Luft. “Dit geeft ons de zekerheid dat onjuiste positionering is uitgesloten. Dankzij de hoge kwaliteit van de schijven kunnen we vertrouwen op consistent reproduceerbare resultaten.”

Faulhaber ontwikkelt en produceert nauwkeurige miniatuuraandrijvingssystemen, servocomponenten en aandrijfelektronica met tot wel 200 Watt uitgangsvermogen. Hierbij horen naast het uitvoeren van klantspecifieke totaaloplossingen ook standaardproducten zoals borstelloze motoren, DC-minituurmotoren, stappenmotoren, encoders en motion controllers. Voor Baumann was het duidelijk dat hij bij Faulhaber de juiste motor zou vinden net als acht jaar geleden toen hij op zoek was

naar een motor voor een nieuw zoomoptiek-systeem. In die tijd werden stappenmotoren over het algemeen gebruikt voor dit type apparaat.

Deze stappenmotoren hadden echter problemen met de acceleratie van massa's in de robotarm, zoals de ontwikkelaar rapporteert: “De dynamische belasting kan ertoe leiden dat een stappenmotor afzonderlijke stappen mist. Om dit te voorkomen kan een encoder aanvullend worden gebruikt voor positiebepaling en -aanpassing. Dit is niet alleen ingewikkeld, maar in deze combinatie is het ook duur. Toen ik jonger was, had ik een compacte motor nodig voor een modelschip en die vond ik bij Faulhaber. Ik herinnerde me dit bij de ontwikkeling van het zoomoptiek-systeem, nam contact op met Faulhaber en vond opnieuw de optimale aandrijving.

Dit heeft ons geholpen om een kosteneffectieve oplossing te creëren.”

Ook de nieuwe multispot-module voert zijn werkzaamheden in serieproductie vlekkeloos uit. www.faulhaber.nl

Door solderen kunnen vooral spleetvrije verbindingen met zichtkwaliteit worden gemaakt, zodat de gesoldeerde componenten zonder verdere bewerking kunnen worden geschilderd.

59

My Weldingmate een product van COBOT automation

De nieuwe rechterhand voor iedere lasser

• Zeer eenvoudige aansturing • Geschikt voor kleine series • Korte terugverdientijd • Complete oplossing

www.myweldingmate.nl WILGENWEG 20, 3421 TV, OUDEWATER, TEL.: +31 (0)348 - 56 45 40 E-MAIL: INFO@JANVANDAMTRANSPORT.NL

N -A I S O 3 8 3 4 2 C -89 2 RvA

2 53

23

00

E -A N 1 0 9 0 - 1 1 -89 o 2 NoB

Buys Ballotstraat 4 | 6716 BL Ede (NL) | 0318 - 57 60 65 | info@cobot.eu

E 00 24

24

1

WWW.JANVANDAMTRANSPORT.NL

IS

O 9001

GECERTIFICEERD LASSEN FRAMEBOUW - PLAATWERK APPARATENBOUW - PIPING LICHT CONSTRUCTIEWERK MODULEBOUW

2D & 3D SNIJ- ZETWERK SNEL EN EENVOUDIG EEN ONLINE OFFERTE AANVRAGEN VAN UW LASERSNIJWERK, GA DAN NAAR ONZE SITE LASERSNIJWERK.EU

ENGINEERING MACHINEBOUW SERVICE

BATEQ.EU

60

METAALBEDRIJF

BAAS BV BAAS-METAAL.COM

LASERSNIJDEN CNC-ZAGEN CNC-(VLOEI)BOREN WALSEN KANTEN GLASPAREL-STRALEN (ROBOT)LASSEN ENGINEERING

Nieuwe slijtdelensets voor XPR-snijsystemen De nieuwe slijtdelen-startsets van Hypertherm voor zijn XPR X-Definitionplasmasystemen zijn beschikbaar met of zonder een toorts, voor snijtoepassingen op koolstofstaal en non-ferrometalen.

De sets bevatten verschillende slijtdelen zodat er op verschillende stroomsterktes gesneden kan worden bij alle soorten gasprocessen die door de XPR170- en XPR300-systemen ondersteund worden. De slijtdelen zijn vervaardigd met behulp van verschillende technologieën, waarop octrooi is aangevraagd, om de levensduur en snijkwaliteit van de slijtdelen te verbeteren. Voorbeelden hiervan zijn de Cool nozzle- en Arc response technology. Deze laatste beschermt slijtdelen tegen de negatieve invloed van belastingafnamefouten, die in de praktijk regelmatig optreden bij het snijden. Door de impact van belastingafnamefouten te beperken, kunnen XPR-slijtdelen tot wel drie keer langer meegaan dan de slijtdelen van de oudere generatie systemen. Daarbij zijn de XPR-slijtdelen speciaal ontworpen met het oog op gebruiksgemak. Een EasyConnect-functie zorgt ervoor dat operators de toortsslang De nieuwe slijtdelen-startsets voor de XPR X-Definition-plasmasystemen zijn beschikbaar met snel in de toortsaansluitingsconsole kunnen steken zonder daarbij gereedschap te of zonder een toorts, voor snijtoepassingen op koolstofstaal en non-ferrometalen. hoeven gebruiken. Daarnaast zorgt een QuickLock-elektrode, waarop ook octrooi is aangevraagd, voor eenvoudig vastdraaien met een kwartslag om de insteltijd verder te verkorten. Een ander nieuw ontwerpaspect is een snel verwisselbare toorts waarmee een operator toortsen snel kan omwisselen met slechts één hand. www.hypertherm.com

CPC schuurwielen op stift De Cutting & Polishing tex schuurmaterialen van Cibo (CPC) zijn nu ook verkrijgbaar als schuurwielen op stift. Daarmee ontstaat een flexibel schuurmateriaal, waarmee men op moeilijk bereikbare plaatsen lasverkleuring kan wegnemen of het werkstuk kan verfraaien.

Met de schuurwielen op stift kan men op moeilijk bereikbare plaatsen lasverkleuring wegnemen of het werkstuk verfraaien.

Tex schuurmateriaal heeft omwille van zijn flexibiliteit sowieso het voordeel dat het de vorm van het te behandelen werkstuk niet aantast. Maar de CPC-variant doet daar volgens de Belgische producent nog een schepje bovenop: “Door zijn iets agressievere structuur kan je te allen tijde genieten van een verhoogd schuurvermogen. En niet onbelangrijk: CPC gaat ook langer mee in vergelijking met gewone tex.”

Naast schuurwielen is CPC tex ook beschikbaar in vellen en schijven. www.cibo.be

Krachtige laskantenfreesmachine De gloednieuwe laskantenfreesmachine B60S van Euroboor is ontwikkeld met een krachtige 1800 W motor, die een hoog rendement levert. Deze draagbare machine is uitermate geschikt om pijp- of plaatmateriaal te voorzien van laskanten en door de perfecte afwerking is er geen nabewerking meer nodig.

De B60S heeft een maximale freesdiepte van 24 mm, bij een hoek van 45 graden. Verder heeft de nieuwe laskantenfreesmachine een variabele toerenregeling, waardoor de machine geschikt is om ieder soort metaal, zacht of hard, te bewerken waarbij Euroboor het de gebruiker gemakkelijk heeft gemaakt door de materiaalsoort indicatie op de machine aan te geven. Daarnaast is de B60S voorzien van een beveiliging tegen overbelasting van de machine waarmee kortsluiting wordt voorkomen en de machine veiliger is en ook nog eens een langere levensduur heeft. De machine heeft een duidelijke markering, waaronder een hoekinstelling 45 De nieuwe laskantenfreesmachine is graden, zodat altijd de juiste hoekinstelling wordt geselecteerd. Verder is het vervangen van de ontwikkeld met een zeer krachtige 1800 W snijplaten in een handomdraai geregeld doordat er niets gedemonteerd hoeft te worden. Naast motor die een hoog rendement levert. deze functionaliteiten is er ook gedacht aan het comfort van de eindgebruiker. Zo heeft de laskantenfreesmachine brede en zachte handgrepen en een soepele bediening met duidelijke en eenvoudige bedieningsknoppen.

Naast de B60S voegt Euroboor op korte termijn nog een laskantenfreesmachine toe aan het programma. Deze B60 is in vele opzichten gelijkwaardig aan de B60S met uitzondering van de variabele toerenregeling. www.euroboor.nl

61

Zelf stikstof opwekken voor lasersnijden Atlas Copco heeft een plug & play oplossing voor het produceren van stikstof in het assortiment opgenomen. Met deze zogeheten stikstofskid-installatie kunnen gebruikers goedkoop en efficiënt hun eigen persluchtonafhankelijke stikstofvoorziening veiligstellen. Het systeem is compact en makkelijk te installeren.

Stikstof voorkomt bij lasersnijden oxidatie en verkleuring van het te snijden materiaal (staal, RVS en aluminium). Het gas wordt soms ook ingezet om de straalgang van de laser te ‘spoelen‘. “Als de stikstof in flessen wordt ingekocht kan deze in de laserbewerking wel meer dan de helft van de totale gebruikskosten uitmaken“, zegt Ronny Toepke van Atlas Copco. “Met efficiënte opwekking van stikstof kunnen gebruikers hun gebruikskosten dan ook drastisch verminderen.“ Met de stikstofopwekkers van Atlas Copco kan de benodigde hoeveelheid stikstof tegen minder kosten worden geproduceerd dan wanneer het gas in flessen door een leverancier wordt geleverd. De De stikstof-skid installatie van Atlas Copco op een frame gemonteerde hoge druk stikstofskid is uitgerust met alle benodigde componenten: werkt met efficiënte compressoren en stikstofgeneratoren. een toerentalgeregelde compressor, een stikstofgenerator, vaten voor perslucht en stikstof, een booster, droger en filters. Er zijn twee modellen beschikbaar: een 40 bar versie voor directe toepassing en een 300 bar variant die werkt in combinatie met hogedrukflessen. Daarmee is het mogelijk een kleinere installatie te kiezen als het stikstofverbruik onregelmatig is. Ook kan daarmee bijvoorbeeld in de nacht opgewekte stikstof voor gebruik in de volgende ploeg tussentijds worden opgeslagen. De machines van Atlas Copco reguleren de opwekking automatisch zodat altijd de gewenste stikstofdruk en de benodigde zuiverheid beschikbaar zijn. Ingangslucht, temperatuur, druk en dauwpunt worden uit veiligheidsoogpunt voortdurend bewaakt. www.atlascopco.nl

Coherent lanceert ExactCut lasers De ExactCut microbewerkingssystemen vormen het eerste aanbod van de nieuwe ExactSeries systemen voor het bewerken van fijne materialen van Coherent. Ze combineren intelligentie, integratie en interconnectiviteit voor het nauwkeurig snijden van metalen, legeringen, safier, polycrystalline diamant (PCD) en keramiek.

De nieuwe serie bestaat uit de kleinere plug & play uitvoering WeldFil Compact en de WeldFil voor grotere installaties.

Om de tijd voor integratie en calibratie significant te reduceren, is ExactCut voorzien van voorgeprogrammeerde procesparameters voor de gewenste toepassing. Het is een turn-key oplossing voor veeleisende productietoepassingen voor medische onderdelen, electronica, automotive en horloge-onderdelen. Maar ExactCut levert volgens producent Coherent ook de hoge flexibiliteit voor meerdere toepassingen die toeleveranciers nodig hebben. ExactCut systemen combineren de jongste generatie gepulste fiberlaserbronnen (300 W/3 kW piekvermogen), een stabiele granieten bewegingsmodule en een moderne gebruikersinterface. De intelligente en intuïtieve software maakt het ingeven van parameters eenvoudig; dit is vooral waardevol voor korte of prototype productieruns of snelle wisselingen. De ExactCut is ontworpen voor snelle integratie in hoog volume productie met verschillende interfaces voor speciale gereedschappen, robots en transportbanden. www.coherent.com

Afzuigsystemen voor digitale tijdperk Met de WeldFil-Serie voert Kemper zijn portfolio centrale afzuigsystemen in het digitale tijdperk. De producent maakt de installaties niet allleen klaar voor internet, maar optimaliseert ze ook qua energieverbruik, onderhoud en ontwerp. De WeldFil-serie lost de centrale afzuigsystemen 8000 en 9000 af.

De nieuwe serie bestaat uit de kleinere plug & play uitvoering WeldFil Compact en de WeldFil voor grotere installaties. Een nieuwe bouwwijze maakt de toegang tot belangrijke onderdelen als de ventilator, de filterpatronen en de module voor het persluchtonderhoud eenvoudiger. Zo gaat onderhoud nieuwe serie bestaat uit de kleinere plug & play sneller. Door een optimaal samenspel tussen de motor en de ventilator is De uitvoering WeldFil Compact en de WeldFil voor grotere tot wel 40 procent minder motorvermogen nodig. Daarmee zijn de nieuwe installaties. installaties duidelijk energiezuiniger. De nieuwe WeldFil-serie springt dankzij nieuwe sensoren en een op de cloud gebaseerde, internetrijpe besturingsmodule in het tijdperk van Industrie 4.0. Belangrijke informatie zoals differentiedruk, temperatuur of reststofcontrole zijn eenvoudig via internet oproepbaar. “Hierdoor maken wij bij centrale afzuiginstallaties geautomatiseerde, op regels gebaseerde processen mogelijk“, aldus directeur Björn Kemper. “Predictive maintenance wordt voor afzuigtechniek realiteit.“ www.kemper.eu

62

efficiënter per m

2

• 64% meer opslagruimte dan alle andere automatische platenmagazijnen • bijna 200 m2 opslagbesparing door gebruik platenmagazijn • 80% reductie handling tijden • zeer gebruiksvriendelijk besturingssysteem inclusief reststukregistratie • koppelen aan ERP-systemen mogelijk

platenmagazijn: minder heftruckbewegingen, snel de juiste plaat

BRING BARE METAL TO LIFE

TOOLCELL XT AFKANTPERS Meer flexibiliteit en maximale doorvoer

ToolCell XT, de afkantpers met gereedschapswisselaar van LVD, heeft 50% meer opslagruimte voor gereedschappen en creëert hiermee tal van mogelijkheden. Wilt u kleine aantallen buigen, meer diverse en complexe stukken produceren of snel schakelen tussen materiaalsoorten?

Reken dan op ToolCell XT dankzij: • • • • •

Een groter gereedschapsmagazijn Kortere wisseltijden Een nauwkeurige plaatsing van alle gereedschappen LVD’s adaptieve hoekmeetsysteem Easy-Form® Laser Een volledige integratie met de CADMAN® software

We help you bring bare metal to life: lvdgroup.com.

LASER

PUNCH

SHEET METALWORKING, OUR PASSION, YOUR SOLUTION

BEND

INTEGRATE