14e jaargang nr. 4 • december 2023
HÉT MAGAZINE VOOR DE BUIS- EN PLAATBEWERKING
In deze editie: Alles voor de perfecte snijsnede - Buigpotentieel volledig benut – Een fietsoverkapping, zo kan het ook - Recht maken wat krom is - CIDAN ontwikkelt zich tot one-stop-partner - Panelen buigen in een flow - Nieuwe functies optimaliseren Timesavers machine - Geen scheuren of rimpels - Umati landt in plaatbewerking - Trumpf omarmt partners - Complete kantbank-automatisering - Extra buigbalk scheelt veel tijd - Kostenverlagingen door AI Cobotlassen geperfectioneerd - Zuinig sproeien/smeren - Instapmodel platenopslag 1
YOUR COMPETITIVE EDGE SER1200 MULTIBRUSH
MACHINE Ontdek de SER1200 MULTIBRUSH, de snelste en meest complete ontbraamen finishmachine. Geschikt voor het ontbramen, afronden met Radius 2+, richtingloos en lijn finishen van jouw plaatdelen.
RC1200 ROBOT CELL
HANDLING Verhoog de efficiëntie van je productieproces met de RC1200 ROBOTCELL. De ultieme oplossing voor het volledig automatisch beladen en afladen van plaatdelen in combinatie met jouw Q-Fin machine.
SOFTWARE Optimaliseer je productie met de kracht van onze QONNECT+ software. Koppel onze oplossingen eenvoudig met jouw ERP-systeem voor maximale automatisering van het volledige productieproces.
Voorwoord Sleutelrol voor services Dat machinefabrikanten zich bij hun klanten meer opwerpen als een partner dan als een leverancier van productiemiddelen, is een ontwikkeling die al vele jaren gaande is. De moderne machinefabrikant van vandaag de dag is een technologiepartner, die complete oplossingen levert, toegespitst op de specifieke situatie van zijn klant, en hem volledig ontzorgt. De invulling van dat partnerschap gaat telkens een stap verder. Een ontwikkeling die op de Blechexpo in Stuttgart opviel, is dat machinebouwers fors investeren in services. En dan gaat het niet alleen om de traditionele service en onderhoud, waardoor een machine altijd kan draaien. Steeds vaker gaat het ook om ondersteunende diensten, die ervoor zorgen dat de klant alle mogelijkheden die zijn investering biedt, maximaal benut. Want dat is lang niet altijd het geval. Stephan Mayer, CEO van Trumpf Werkzeugmaschinen, noemde het zelfs schokkend hoe inefficiënt klanten de high-end productiesystemen van zijn bedrijf vaak gebruiken. Hij baseert dat op de informatie die Trumpf haalt uit meer dan 5000 machines wereldwijd waarmee het inmiddels digitaal is verbonden. Voor Trumpf is die informatie een reden om zwaar te investeren in services. Die gaan volgens Mayer samen met de automatisering de komende jaren een sleutelrol spelen.
Trumpf is niet de enige. Salvagnini biedt onder meer de service Rethinks aan. Hierbij zetten experts van de Italiaanse fabrikant hun kennis in om klanten te helpen de ontwerpen van hun producten te verbeteren, zodat deze sneller en met een betere kwaliteit op bijvoorbeeld een buigcentrum worden geproduceerd. Persenbouwer Schunk benadrukt eveneens het belang van services en maakte bekend dat het de hele service-divisie in een nieuw jasje heeft gegoten om deze nadrukkelijk bij de klanten onder de aandacht te brengen. De Europese topmerken hebben hier ook alle belang bij. Mayer zei het onomwonden in een gesprek met de vakpers: services helpen in de concurrentiestrijd met Chinese machines. Ook de Blechexpo liet zien dat deze duidelijk in opkomst zijn; ze worden steeds beter en zijn goedkoper dan de Europese merken. De Europese machines moeten dat prijsverschil wel waard zijn, en dat is niet het geval als al hun mogelijkheden maar mondjesmaat worden benut. Eric Weustink e.weustink@54umedia.nl
14e jaargang nr. 4 • december 2023
HÉT MAGAZINE VOOR DE BUIS- EN PLAATBEWERKING
Op de voorpagina:
Colofon
Mazak ontwikkelt verder, met 20 kW vermogen en groot formaat lasersnijmachine type 4220. Vanaf nu werkt Mazak ook op een onderscheidende manier samen met SafanDarley om te voldoen aan alle plaatbewerkingsbehoeften van de klanten.
Alles voor de perfecte snijsnede - Buigpotentieel volledig benut – Een fietsoverkapping, zo kan het ook - Recht maken wat krom is - CIDAN ontwikkelt zich tot one-stop-partner - Panelen buigen in een flow - Nieuwe functies optimaliseren Timesavers machine - Geen scheuren of rimpels - Umati landt in plaatbewerking - Trumpf omarmt partners - Complete kantbank-automatisering - Extra buigbalk scheelt veel tijd - Kostenverlagingen door AI Cobotlassen geperfectioneerd - Zuinig sproeien/smeren - Instapmodel platenopslag
Lees het artikel op pagina 6
PlaatBewerkingsNieuws, jaargang 14, editie 4, december 2023 PlaatBewerkingsNieuws is een onafhankelijk technisch en business vakblad voor plaatbewerkende ondernemingen, die niet-verspanende technieken (scheiden, omvormen, verbinden en oppervlaktebehandelingen) in hun productieprocessen toepassen of kunnen toepassen. Het biedt op journalistieke wijze zicht op ontwikkelingen in alle aspecten van de plaatbewerkingstechnieken en besteedt daarbij aandacht aan nieuws van en voor producenten van plaatmateriaal, service- handels- en distributiecentra, machine- en gereedschapleveranciers, toeleveranciers, OEM-ers, ingenieurs- en technisch adviesbureaus, onderwijs- en onderzoeksinstellingen. Elke uitgave bevat het speciale katern LaserNieuws, waarin voor de plaatbewerking relevante aspecten van lasertechnologie aan bod komen. De lezerskring wordt gevormd door eigenaren, directeuren of leidinggevende functionarissen van bedrijven en organisaties die in de plaatketen actief zijn. Afhankelijk van evenementen en diverse vakbeurzen bedraagt de minimale oplage per editie 5.000 exemplaren.
Abonnementen Opgeven nieuwe abonnementen: T: +31 (0)55 360 10 60 E: info@54umedia.nl
1
Redactie Eric Weustink (hoofdredacteur) T: +31 (0)55 360 16 33 M: +31 (0)6 13 62 86 89 E: e.weustink@54umedia.nl
Vormgeving en opmaak Rijnier van Kesteren
Advertentie-exploitatie Vincent Span T: +31 (0)55 360 62 27 M: +31 (0)6 511 93 408 E: v.span@54umedia.nl
Materiaal Aanleveren materiaal volgende editie: uiterlijk 22 februari 2024 Editie 1, jaargang 15 van PlaatBewerkingsNieuws verschijnt in maart 2023.
Harold Draaijer T: +31 (0)55 360 64 20 M: +31 (0)6 51 19 31 32 E: h.draaijer@54umedia.nl Uitgeverij/redactie-adres 54U Media BV Tweelingenlaan 51 7324 AP Apeldoorn T: +31 (0) 55 360 10 60 E: info@54umedia.nl I: www.54umedia.nl
In deze editie:
Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland (exemplaar op aanvraag kosteloos verkrijgbaar).
Drukkerij Senefelder Misset, Doetinchem
Copyright Niets van deze uitgave mag worden overgenomen, tenzij met uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de uitgever. ISSN: 1875-1628 www.plaatbewerkinsnieuws.nl
3
Inhoud
Alles voor de perfecte snijsnede
8
Investeren in een nieuwe CO2 lasersnijmachine is tegenwoordig zeldzaam. Toch heeft VDL MPC in Amersfoort vol overtuiging zo’n machine van Mitsubishi Electric aangeschaft, omdat het een snijsnede van ongekend hoge kwaliteit moet halen.
18
Potentieel vol benut Met de service Rethinks helpen de experts van Salvagnini klanten met het verbeteren van hun ontwerpen. 4
38
Zo kan het ook BLM Group toont hoe je een fietsoverkapping produceert met veel minder mankracht, productietijd, productiekosten en materiaalkosten.
En verder.... 6
Samenwerking Mazak en SafanDarley
12
CIDAN ontwikkelt zich tot one-stop-partner
14
Panelen buigen in een flow
17
Nieuwe functies optimaliseren Timesavers machine
21
Geen scheuren of rimpels
23
Umati landt in plaatbewerking
24
Kort nieuws
27
Kantbank met hoge energie-efficiëntie
28
Trumpf omarmt partners
32
Talmud
34
Bij staal is link met ‘groen’ nooit ver weg
41
Complete kantbank-automatisering
42
Extra buigbalk scheelt veel tijd
45
Kostenverlagingen door AI
46
Productief en duurzaam gaan hand in hand
49
Rolnaadelektrode gepatenteerd
51
Compact, nauwkeurig en snel
55
Eenvoudig leren lassen
56
Cobotlassen geperfectioneerd
59
Trapproductie verviervoudigd
60
Zuinig sproeien/smeren
61
Instapmodel platenopslag
62
Productnieuws
Agenda 12-15 maart TechniShow
Vakbeurs voor industriële productietechniek Jaarbeurs, Utrecht technishow.nl
12-15 maart
ESEF Maakindustrie
Event voor slimme maakoplossingen Jaarbeurs Utrecht event.maakindustrie.nl
4 april
ZIE: Zuid-Hollands Industrie Event Vakbeurs en congres Van Nelle Fabriek, Rotterdam mikrocentrum.nl/nl/zie-event/
15-19 april Tube
Internationale vakbeurs voor buistechniek Messe Düsseldorf (D) tube.de
14-17 mei GrindingHub
Vakbeurs voor oppervlaktebewerking Messe Stuttgart (D) grindinghub.de
14-16 mei
Advanced Manufacturing Belgium
Drie vakbeurzen: Welding Week, Metal & Subcontracting Antwerp Expo, Antwerpen advanced-manufacturing.be
52
15-16 mei
Maakindustrie Expo
Vakbeurs voor techneut en ondernemer in de maakindustrie Evenementenhal Hardenberg www.maakindustrie-hardenberg.nl
15-16 mei
Food Tech Event
Vakbeurs en congres voedselverwerkende industrie Brabanthallen, Den Bosch food-tech-event.nl
1-3 oktober METAVAK
Recht maken wat krom is Big-Jurij lanceerde op de Blechexpo de nieuwe XLmachine voor het richten van stalen strippen met afmetingen van 300x30 mm.
Vakbeurs voor metaalbewerking Evenementenhal Gorinchem metavak.nl
22-25 oktober Euroblech
Internationale vakbeurs voor plaatbewerking Messe Hannover (D) www.euroblech.com
5
Mazak en SafanDarley versterken elkaars portfolio met nieuwe samenwerking Mazak organiseerde eind november wederom het jaarlijkse Open House in Leuven (B). De redactie van PlaatBewerkingsnieuws was uiteraard van de partij en liep tegen iets bijzonders op. Tussen alle machines van Mazak stond op een prominente plaats naast de Optiplex Neo 3015 fiberlaser een kantbank van SafanDarley opgesteld. Wat blijkt: Mazak en SafanDarley zijn een samenwerking aangegaan om elkaars portfolio te versterken. Zowel Mazak als SafanDarley leveren hoogwaardige plaatbewerkingsmachines. In het portfolio van beide machinebouwers mist echter een belangrijke technologie om een totaaloplossing te kunnen leveren. Mazak is met de Optiplex Neo fiberlasers gespecialiseerd in het lasersnijden, maar mist een kantbank in het leveringsprogramma. Bij SafanDarley is het precies andersom. Zij zijn gespecialiseerd in de ontwikkeling en productie van scharen en kantbanken, maar missen daarentegen weer een lasersnijmachine. Reden genoeg dus om een samenwerking aan te gaan.
Snijden en kanten gaan hand in hand Tim Depijpere, Sales Manager bij Mazak, vertelt: “Onze klanten hebben behoefte aan een totaaloplossing. Hoewel we al veel samenwerken
met software en automatiseringspartners, konden we op het gebied van kanten nooit een goede totaaloplossing leveren. Met SafanDarley als partner is dat verleden tijd.” Rohalt Kas, Commercial Manager bij SafanDarley, vult aan: “Het lasersnijden en het kanten hangt aan elkaar vast. Beide bewerkingstechnologieën voor plaatmateriaal worden vanuit de werkvoorbereiding aangestuurd. Het 3D-bestand van het gebogen onderdeel is de basis voor de uitslag die gesneden moet worden. Het is dus in ieders belang dat beide technologieën goed op elkaar zijn afgestemd. Samen met Mazak kunnen we nu een totaaloplossing aanbieden die de complete productieflow bij onze klanten optimaliseert.”
Concurrentiekracht vergroten Hoewel de plaatwerkwereld in de Benelux groeit, neemt de concurrentie tussen de leveranciers van plaatbewerkingsmachines alsmaar toe. Aan de ene kant heb je de merken die een compleet pakket kunnen leveren, van de lasersnijmachine tot aan de kantbank, de automatisering en de software, terwijl aan de andere kant de markt wordt overspoeld met prijsvechters die goedkope Chinese machines op de markt brengen. Ook om deze reden zijn Mazak en SafanDarley een samenwerking aangegaan. Depijpere: “Klanten zijn over het algemeen niet heel merkvast, maar gaan het liefst wel met een partij in zee die het complete plaatje kan leveren. Samen met SafanDarley zijn we nu in staat om die service te verlenen.” Kas: “We leveren allebei kwalitatief hoogwaardige en productieve machines én ook een goede service. In combinatie met de totaaloplossing, waarmee klanten het hele
Met de nieuwe samenwerking versterken Mazak en SafanDarley elkaars portfolio, zodat ze klanten in de Benelux een totaaloplossing kunnen bieden.
6
Tim Depijpere (rechts) en Rohalt Kas zijn verheugd over de samenwerking tussen Mazak en SafanDarley. Het grote nieuws over het partnership werd eind november tijdens het Open House van Mazak in Leuven openbaar gemaakt.
plaatbewerkingsproces kunnen optimaliseren en automatiseren, bieden we ook een belangrijk voordeel ten opzichte van de prijsvechters.”
Uitwisselen leads en kennis In eerste instantie richt de samenwerking zich op het uitwisselen van leads en kennis om samen tot een goede oplossing te komen voor
klanten in de Benelux. Beide partijen hebben inmiddels kennis genomen van elkaars technologie en mogelijkheden en de eerste gezamenlijke projecten lopen al. Hoewel de samenwerking op dit moment alleen geldt voor de Benelux, zien zowel Mazak als SafanDarley ook kansen voor een internationale samenwerking. “De eerste reacties uit de markt zijn meer dan positief”, aldus Depijpere en Kas.
20 kW en een slag groter Het Open House bood Mazak ook de gelegenheid om de nieuwe Optiplex 3015 Neo, evenals de nieuwe Optiplex 4220 Neo voor te stellen. Beide machines zijn sinds kort leverbaar met een 20 kW sterke fiberlaserresonator die 30% sneller kan snijden. Waar de 3015 Neo een tafel heeft van 1.525 mm x 3.050 mm, heeft de 4220 Neo, die sinds september beschikbaar is, een tafelformaat van 2.050 mm x 4.120 mm. De nieuwe lasersnijmachine beschikt verder over een grote schuifdeur die zowel links als rechts geopend kan worden. Hierdoor wordt het voor de operator gemakkelijker om werkstukken te laden en te lossen. De Optiplex 4220 Neo profiteert net als de Optiplex 3015 Neo-serie van veel slimme en productieve functionaliteiten. Onder andere de MCT3 snijkop met functies als Beam Diameter Control, Auto Nozzle Changing en Auto Focus en ook het Mazatrol SmoothLx CNC-besturingssysteem behoren tot de technische hoogtepunten van beide lasersnijmachines.
Tijdens het Open House gaf Mazak een kijkje in de nieuwe ontwikkelingen van haar fiberlasersnijmachines.
Naast deze functionaliteiten is Tim Depijpere vooral gecharmeerd van de Beam Shaping Technologie. Deze technologie past automatische de vermogensdichtheid van de laserstraal aan, waardoor het best mogelijke resultaat op verschillende materialen en diktes wordt gegarandeerd. “Beamshaping is inmiddels een jaar op de markt en de resultaten zijn noemenswaardig. Zeker bij het snijden van dik materiaal biedt het veel voordelen, waaronder een hogere productiviteit, een verbeterende snijkwaliteit en een rechte snede.”
7
VDL MPC investeert vol overtuiging in een CO2 vlakbedlaser van Mitsubishi Electric
Alles voor de perfecte snijsnede Het is een zeldzaamheid geworden: een plaatbewerkingsbedrijf dat investeert in een nieuwe CO2 lasersnijmachine. Toch heeft VDL MPC in Amersfoort dit vol overtuiging gedaan. Tuwi heeft hier een vlakbedlaser van Mitsubishi Electric geleverd. De voornaamste reden hiervoor is dat VDL MPC een snijsnede van ongekend hoge kwaliteit moet halen. “We hebben ontelbare testen laten doen en daaruit is gebleken dat de kwaliteit die wij nodig hebben met een fiberlaser nog steeds niet haalbaar is”, zegt Isa Gerritsma, die als projectleider deze investering heeft begeleid.
VDL MPC doet alles voor de perfecte snijkwaliteit: als de eisen aan reinheid dat toelaten wordt een RVS-plaat voordat hij op de laser gaat aan de onderzijde bespoten met vliegolie om het vastkleven van spetters te voorkomen. Worden er hoge eisen gesteld aan de reinheid dan wordt voor een andere benadering gekozen.
8
V.l.n.r. Roel Corbeau (operator/programmeur Mitsubishi), Wim Wagteveld (teamleider plaatbewerking), Isa Gerritsma (teamleider planning/projectleider) en Harco Verweij (programmeur) bij de nieuwe vlakbedlaser van Mitsubishi Electric.
VDL MPC bestaat al meer dan honderd jaar en behoort sinds 1992 tot het VDL concern. Het bedrijf is sterk in zowel verspanen als plaatbewerken op een hoog niveau en produceert onderdelen en halffabricaten voor met name de medical, de halfgeleiderindustrie en defensie. Vaak zijn dat samenstellingen, die zowel draai- en freesdelen als plaatdelen bevatten.
Twee oude Cincinatti lasers Het productieproces begint bij de lasersnijmachine. Hiervoor beschikte VDL MPC over twee Cincinatti CO2 lasers. Die waren weliswaar al zo’n 30 jaar oud, maar ze functioneerden nog steeds. De operators konden er mee lezen en schrijven en haalden er probleemloos de gewenste snijkwaliteit mee. Maar deze machines waren natuurlijk wel 30 jaar oud, haperden wel eens, en de techniek heeft zich in al die jaren enorm ontwikkeld. Drie jaar geleden werd dan ook een investeringstraject gestart voor een nieuwe laser. Dit begon met heel veel onderzoek en dat leidde tot de conclusie dat er een CO2 laser moest komen, en geen fiberlaser. Daarmee werd de spoeling dun. Want de fiberlaser heeft in pakweg 15 jaar tijd vrijwel de hele markt overgenomen. De meeste fabrikanten zijn al gestopt met de productie van CO2-lasers of investeren er niet meer in en zijn deze machines aan het uitfaseren. “Die vielen af, want bij een dergelijke investering wil je je wel verzekerd weten van ondersteuning door de fabrikant voor een flink aantal jaren”, zegt Isa Gerritsma.
Kwaliteit boven snijsnelheid Zij en haar collega’s kwamen daarom uit bij Mitsubishi Electric, dat nog steeds CO2 lasers produceert. In eerste instantie
verliepen alle contacten met Mitsubishi Duitsland, maar sinds Tuwi in 2022 dealer is geworden van Mitsubishi Electric, is deze machineleverancier ook een belangrijke rol gaan spelen. VDL MPC heeft vol overtuiging gekozen voor een CO2 laser. “De snijsnede is voor ons veel belangrijker dan kosteneffectief of met een hoge snelheid snijden”, legt Wim Wagteveld, teamleider plaatbewerking, uit. “Want we produceren kleine aantallen en complex werk dat volledig moet voldoen aan de hoge eisen die onze klanten stellen. Vaak is dat een bepaalde ruwheid (RA-waarde) en zeker de helft van de producten die we snijden mogen niet worden afgebraamd. Dat maakt een fiberlaser al lastig, want heel veel wat daarop wordt gesneden, gaat door een ontbraammachine. Maar wij hebben specifieke producten gewoon niet door een ontbraammachine kunnen, vanwege de afdruk die deze op het onderdeel achterlaat.” “De fiberlaser heeft ons niet overtuigd dat die de juiste snijkwaliteit zou kunnen leveren”, vult Isa Gerritsma haar collega aan. “Die kwaliteit wordt wel steeds beter, maar de ontwikkelingen om echt de allerbeste snijsneden te krijgen, zoals het variëren met de gassen staan nog in kinderschoenen. Daar kunnen wij nog niet mee werken.”
CO2 laser in plaats van fiberlaser? Met de keuze voor een CO2 laser moest het projectteam van VDL MPC nog wel de concernleiding overtuigen. ‘Oude’ CO2-technologie in plaats van gangbare fibertechnologie? Een niet-Europees merk? En was een nieuwe laser in Amersfoort überhaupt nog wel nodig? Bij de meer dan honderd bedrijven die tot het industriële familiebedrijf behoren, staat een grote hoeveelheid lasers opgesteld. Logischerwijs bekijkt VDL hoe al die snijcapaciteit concernbreed zo efficiënt mogelijk kan worden benut. Daarbij is het de vraag of elke
9
HÉT EVENT VOOR INNOVATIEVE INDUSTRIËLE PRODUCTIETECHNOLOGIE
DE MAAKINDUSTRIE VAN MORGEN Loop over de grootste vakbeurs van de Benelux Krijg een compleet overzicht van de sector Onderhoud en vergroot je netwerk Bekijk nieuwe technieken, materialen en innovaties Oriënteer je op investeringsmogelijkheden Ontdek oplossingen voor slimme productie-optimalisatie
Kom met je hele bedrijf voor een leerzaam dagje uit!
12 t/m 15 maart 2024 JAARBEURS|UTRECHT
Bestel een gratis ticket
scan de QR of ga naar event.technishow.nl
vestiging nog wel een eigen laser moet hebben. Via VDL’s nieuwe OrderOn platform kunnen plaatdelen immers heel makkelijk worden besteld, zowel door externe klanten als door de VDL-vestigingen. Gerritsma en Wagteveld moeten er niet aan denken dat VDL MPC geen eigen laser meer zou hebben. “Ons productieproces begint met lasersnijden, waar onderscheid je je nog als je dat niet meer in eigen beheer kunt doen?” De uitkomsten van alle testen door Mitsubishi en Tuwi, overtuigden echter ook de VDL-leiding van de noodzaak van een CO2 laser voor VDL MPC. Er kon geïnvesteerd worden in een lasersnijmachine met een vermogen van 6 kW en een werkbereik van 3 x 1,5 meter. Een showroommodel, wat kostentechnisch ook nog eens aantrekkelijk was. “Tuwi en Mitsubishi hebben ons op alle mogelijke manieren ondersteund. Dat was echt fantastisch”, aldus Gerritsma.
Meer mogelijkheden De machine staat inmiddels al enkele maanden te snijden op een nieuwe plek in de grote productieruime van VDL MPC. Het bedrijf is druk bezig de productievloer opnieuw in te richten om een optimale routing door het hele bedrijf te realiseren en daarmee efficiencywinst te boeken. Roel Corbeau, operator/programmeur voor de laser, en Harco Verweij, programmeur, zijn druk bezig
kennis en ervaring op te bouwen met de nieuwe laser. Technologisch betekent de Mitsubishi een enorme verandering ten opzichte van de oude lasers. Bij die machines wisten ze precies hoe ze de gewenste snijkwaliteit konden halen. Alle afstellingen waren geoptimaliseerd om verschillende materialen met diktes van 0,2 tot 8 à 10 mm krasvrij, met volledig gladde randen en zonder een druppeltje olie te snijden. De nieuwe laser heeft veel veer mogelijkheden qua programmeren, er kunnen veel meer parameters aangepast worden. De snijkwaliteit is top, maar het heeft even tijd nodig om die voor iedere snijsnede te realiseren. Maar VDL MPC is al een eind op weg. De eerste oude laser is al verdwenen, het duurt niet lang meer voordat ook de tweede, die voor de zekerheid nog even is blijven staan, ook kan worden opgeruimd. Verkoopdirecteur Marco Mans van Tuwi is blij dat er in de plaatwerkindustrie nog steeds ruimte is voor een CO2 laser. “De fiber heeft de markt praktisch helemaal overgenomen. Het is natuurlijk niet voor niks dat de meeste fabrikanten geen CO2 lasers meer maken. Maar je ziet dat de markt er voor bepaalde toepassingen nog steeds is. Voor een loonsnijder met meerdere lasers kan één CO2 laser in zijn machinepark nog steeds een interessante optie zijn.”
Wim Wagteveld en Isa Gerritsma beoordelen samen met Marco Mans van Tuwi de snijkwaliteit van de Mitsubishi laser.
11
Pasterkamp opgetogen over sterke aanvulling op leveringsprogramma
CIDAN ontwikkelt zich tot one-stop-partner
Teun Pasterkamp en Hans-Ole Holm, verantwoordelijk voor de verkoop bij CIDAN, zien hun partnerschap helemaal zitten. CIDAN en Pasterkamp zien het als een gezamenlijke taak om ‘de blikslagers’ mee te nemen in de digitalisering- en automatiseringsontwikkelingen.
De Zweedse CIDAN Machinery Group heeft zich in de afgelopen jaren ontwikkeld tot een onestop-partner voor alle bedrijven die actief zijn in branches als de gevel- en dakplatenindustrie en de luchtbehandeling. Hiervoor zijn de machinefabrikanten Forstner en Thalmann overgenomen en – minstens zo belangrijk – de softwareontwikkelaar nuIT. Pasterkamp Metal Sheet Solutions uit Urk heeft officiële dealerschap voor de hele groep verkregen. En daar is Teun Pasterkamp heel blij mee. Het complete pakket van CIDAN is voor zijn bedrijf, specialist in rolvorm- en plaatbewerkingsmachines, een geweldige aanvulling op het leveringsprogramma. “We kunnen hiermee zowel grote als kleine bedrijven compleet bedienen. Van een kleine buigmachine tot en met een grote industriële installatie met alle software die nodig is om de ontwikkeling richting een Smart Factory te maken.”
Presentatie op Blechexpo Begin november presenteerde de CIDAN groep zich uitgebreid op de
12
Blechexpo in Stuttgart. Teun Pasterkamp was hier aanwezig om de machines en de software bij Nederlandse klanten te introduceren. Een deel van dat programma kende hij al. Pasterkamp vertegenwoordigde de machines van de Zwitserse fabrikant Thalmann reeds. En ook de machines van het Oostenrijkse Forstner heeft hij in een grijs verleden onder de paraplu van een ander bedrijf al eens vertegenwoordigd. Nu kan hij het hele pakket aanbieden.
Uitgebreid machineprogramma CIDAN produceert allereerst een uitgebreid programma zwenkbuigmachines; van het meest eenvoudige handbediende exemplaar tot en met hoogproductieve CNC-machines in alle soorten en maten. Ook voert CIDAN lijnen tafelscharen en profileermachines en het compacte Stackmaster-systeem voor de opslag van materiaal. Thalmann is natuurlijk vooral bekend om zijn langzetbanken, waaronder de dubbelbuigers die tot 3 mm dik materiaal probleemloos in beide richtingen buigen. Forstner produceert alles voor decoiling-lijnen en afkort- en slitlijnen.
Software-oplossingen De visie van de CIDAN groep is om met dit complete pakket de markt te bedienen met intelligente, eenvoudig te bedienen machines voor
plaatbewerking, die materiaal en tijd besparen en duurzaam zijn. Hierin past de overname van Oostenrijkse softwarebedrijf nuIT. Dit ontwikkelt software- oplossingen, vaak in samenwerking met plaatbewerkende bedrijven, voor besturingssystemen en HMI’s, die een comfortabele bediening mogelijk maken, machineparken digitaliseren en processen eenvoudig definiëren vanaf de orderintake via de werkvoorbereiding tot en met productie en facturering. Daarbij maakt nuIT interessante extra modules, bijvoorbeeld voor de integratie van een onlineshop voor de verkoop van plaatdelen en aanverwante producten. Het zijn allemaal oplossingen die een efficiënte, volledig geïntegreerde Smart Factory mogelijk maken.
Innovatie Thalmann dubbelbuigers Alle onderdelen van de CIDAN groep versterken elkaar. Tussen Zweden, Zwitserland en Oostenrijk vindt veel kennisuitwisseling plaats, die leidt tot mooie innovaties. Zo presenteerde CIDAN op de Blechexpo vier slimme innovaties voor de Thalmann TD-serie dubbelbuigende langzetbanken. Deze worden nu uitgerust met geavanceerde functies die de efficiëntie, precisie en veiligheid sterk verbeteren. De belangrijkste daarvan is de Multi Head Side Loader TD, die tot vier strips tegelijk kan laden in één snelle beweging wanneer deze in de 4-sectiemodus werkt. Dit betekent kortere laadtijden en een hogere productiviteit. Deze functie maakt de machine ruim 40% sneller. Elke rij van de Multi Head Sideloader TD is uitgerust met een vacuüminjector en een ultrasone sensor voor nauwkeurige hoogtemeting van de voorraad. Met software kan de gebruiker kiezen of hij één of meerdere platen wil laden, zodat hij naar een optimale positionering kan gaan. Naast de Multi Head Side loader TD presenteerde CIDAN nog drie slimme en snelle features voor de Thalmann dubbelbuigers. De Fast Loader-functie maakt handmatige interventies overbodig. Deze slimme oplossing automatiseert de positionering van de achteraanslag, elimineert de noodzaak van Gripper Offset en maakt het naadloos laden van kleine stroken van 75 mm in de automatische modus mogelijk. De nieuwe Vacuüm Gripper maakt complexe scenario’s eenvoudiger. Hij zorgt voor nauwkeurige positionering in de automatische modus, vooral bij flenzen met een hoogte van meer dan 38 mm. Deze oplossing versnelt niet alleen de processen, maar verbetert ook de veiligheid van de operator door handmatige handelingen te elimineren. Tevens beschikt de Thalmann TD dubbelbuiger nu over de beste
veiligheidsvoorzieningen in zijn klasse, waaronder drie scanners die het gehele vloeroppervlak bestrijken (voorzijde, linker- en rechterzijde). Deze scanners worden geactiveerd binnen 1250 mm van de buiglijn, waardoor de veiligheid van operators wordt gegarandeerd. Een extra bovenop gemonteerde scanner stopt de machine als iemand vanaf de voorkant de veiligheidszone betreedt. “Dit zijn geweldige verbeteringen”, zegt Teun Pasterkamp. “Het bewerken van grote profielen, waar je anders twee of drie man voor nodig hebt, kan dankzij deze automatisering door één persoon geschieden. Met deze nieuwe oplossing pak je zo drie platen tegelijk op.”
Totaal ontzorgen De CIDAN Group wil een one-stop-shop zijn en klanten totaal ontzorgen. Daarom beschikt de groep zelf over een groot serviceteam en wordt er samengewerkt met dealers die voor onderhoud uit de eerste hand kunnen zorgen. Pasterkamp kan dat. Verder hebben de groep en de dealers volgens Hans-Ole Holm, verantwoordelijk voor de verkoop bij CIDAN, de gezamenlijke taak om hun doelgroep – in de volksmond vaak blikslagers genoemd – mee te nemen in alle moderne ontwikkelingen op het gebied van digitalisering en automatisering. Veel bedrijven gebruiken software nog maar mondjesmaat, terwijl dat juist heel veel productiviteitswinst kan brengen. Op bouwplaatsen wordt vaak nog een schetsje gemaakt, daar wordt een foto van gemaakt en die wordt dan naar een leverancier geappt. Maar dat kan veel sneller, efficiënter en vooral foutloos. CIDAN presenteerde op de Blechexpo een softwareprogramma waarmee heel eenvoudig profielen kunnen worden getekend. Zowel op de besturing van bijvoorbeeld een zwenkbuigmachine, als op een pc op de werkvoorbereiding of een mobiele telefoon op de bouwplaats. Het programma waarschuwt als een maat wordt vergeten en bevat een bibliotheek met voorbeelden waarin heel makkelijk maten kunnen worden aangepast. Zo wordt het hele traject van een profiel aanmaken tot en met de productie daarvan veel eenvoudiger. “De markt gaat dit soort oplossingen echt wel omarmen”, is de overtuiging van Teun Pasterkamp. “Onze klanten vragen steeds meer om koppelingen met bijvoorbeeld hun ERP-systeem en de coilvoorraad. Dankzij ons partnerschap met CIDAN kunnen we ook op dat gebied heel veel bieden.”
CIDAN presenteerde op de Blechexpo vier slimme innovaties voor de Thalmann TD-serie dubbelbuigende langzetbanken. Het zijn geavanceerde functies die de efficiëntie, precisie en veiligheid sterk verbeteren.
13
LVD presenteert nieuwe lijn paneelbuigmachines
Panelen buigen in een flow LVD heeft zijn assortiment machines voor de plaatbewerking uitgebreid met een paneelbuigmachine. Net als bij de andere machines van de Belgische machinebouwer is het een verregaand geautomatischeerde oplossing, die zich kenmerkt door flow en flexibiliteit: alles is er opgericht om een breed scala aan plaatdelen in zo kort mogelijk tijd van A tot Z te kunnnen produceren, ook en met name in kleine series.
Fowles. “En we realiseerden ons: er is ruimte voor panelen buigen. Daar hebben we nu een juiste oplossing voor, die helemaal voldoet aan de huidige eisen van de industrie.”
Grote en complexe geometrieën
Het was even wennen, de stand van LVD op de Blechexpo in Stuttgart. Daar waar de machinefabrikant normaal gesproken op een dergelijke vakbeurs altijd wel uitpakt met één of meer kantbanken – toch het product waar LVD het meest om wordt geroemd – daar ontbraken die dit keer. De ruimte op de stand werd benut voor de onthulling van de automatische paneelbuigmachine PB 21/12, een exponent van het nieuwe gamma ultrasnelle paneelbuigsystemen van LVD.
Fowles noemt de paneelbuigmachines een belangrijke aanvulling op het brede assortiment plaatbewerkingsoplossingen van LVD. De paneelbuigtechnologie is in staat om snel en efficiënt grote en complexe geometrieën te verwerken, met een hoge productiviteit bij gemiddelde tot hoge productievolumes. In bepaalde toepassingen kan paneelbuigen sneller en efficiënter zijn dan traditioneel zetten met stempel en matrijs. De paneelbuigmachines van LVD zijn niet alleen kosteneffectief, ze kunnen ook worden aangepast om zowel de capaciteit als de prestaties te verbeteren. Het servo-gestuurde ontwerp vereist minimale service en is vrijwel onderhoudsvrij. Een universele set vouwmessen maakt de bewerking van een breed scala aan profielen en zettingen mogelijk. De meeste profielen kunnen worden gevouwen met behulp van één enkele set gereedschappen.
Waarde leveren
Groot productievermogen
In de aanloop naar de Blechexpo had LVD al laten doorschemeren dat in Stuttgart een nieuwe geautomatiseerde buigoplossing zijn debuut zou maken, ontworpen voor een reeks van industriële toepassingen, zoals de productie van kastonderdelen, architecturale componenten, stellingsystemen, stalen meubels, liften, clean rooms en branddeuren. Uit die summiere aankondiging konden kenners al wel opmaken dat LVD met een paneelbuiger op de proppen zou komen. “We kijken altijd waar en op welke manier we waarde kunnen leveren aan onze klanten”, verklaart directeur Marketing Matthew
LVD paneelbuigmachines beschikken volgens Fowles over een productievermogen dat twee tot drie keer zo groot is als dat van vergelijkbare systemen. Dat komt allereerst doordat de machine kan worden voorzien van meerdere invoerstations. De machine op de Blechexpo had er twee, maar dit aantal kan eenvoudig worden uitgebreid tot zes. Dit maakt het syteem naast productief ook flexibel: er kunnen verschillende plaatdelen door elkaar worden gebogen. Vanuit de invoerstations worden de plaatdelen eerst automatisch getransporteerd naar een offline referentiecentrum
Het offline referentiecentrum bij paneelbuigmachine bevordert de doorloopsnelheid, want hier wordt het plaatdelen al gerefereerd, terwijl de machine een ander onderdeel buigt.
14
Dit keer geen kantbanken op de LVD stand. Wel de nieuwe paneelbuigmachine en het flexibele, allround lasersnijsysteem Phoenix FL-6525 met bevelkop.
bij de machine. Deze extra stap heeft grote invloed op de doorloopsnelheid van het systeem, want hier wordt het plaatdelen al gerefereerd, terwijl de machine een ander onderdeel buigt. Na het refereren wordt het plaatdeel doorgeschoven naar de juiste plek onder de vouwmessen. Zijn alle zettingen gedaan, dan wordt het doorgsvchoven naar het uitvoergedeelte. Zo is er sprake van een continue flow, zelfs bij kleine series, zonder tussenkomst van een operator.
Drie modellen LVD biedt in eerste instantie drie modellen paneelbuigmachines aan: naast de PB 21/12 die op de Blechexpo werd gedemonstreerd, zijn dat de PB 25/12 en PB 32/12. Daarmee biedt LVD oplossingen voor het vouwen van panelen tot 3200 mm x 1250 mm. De paneelbuigtechnologie is ideaal voor het produceren van grote elektrische kasten, panelen en kastonderdelen, rekken, cleanrooms, stalen meubels, architecturale bouwpanelen, fotovoltaïsche componenten, trailerzijwanden, verlichting, evenals andere panelen voor industriële apparatuur met complexe geometrieën met radiuszettingen, korte zijden en smalle profielen.
Optimalisatie procesflow Natuurlijk was er op de stand ook ruimte voor de presentatie van software. Centraal stond de nieuwe CADMAN-Flow, die de toegangspoort vormt tot de volledige softwaresuite van LVD: software voor (robot)kanten, lasersnijden en ponsen, Manufacturing Execution System (MES) en Smart Drawing Importer. Via één toegang kunnen gebruikers stukken en assemblages importeren en verifiëren, CAM-programma's aanmaken, productieorders importeren, het aantal gereedschapsconfiguraties verminderen en productie-informatie ophalen uit de touchsturingen. Hierdoor verloopt de procesflow sneller en met meer flexibiliteit, van 3D-bestand tot eindproduct. De kern van CADMAN-Flow is CADMAN-B v9, de nieuwste buigsoftware van LVD. CADMAN-B v9 berekent buigoplossingen sneller en efficiënter dan ooit en optimaliseert en beperkt zelfs het aantal gereedschapswissels voor een maximale productieflow.
Lasersnijder met bevelkop Naast de nieuwe paneelbuigmachine presenteerde LVD ook de Phoenix FL-6525 lasersnijmachine met bevelkop. Dit is een flexibel, allround lasersnijsysteem. De nieuwe Phoenix FL-6525 biedt met een ruim snijbereik tot 6510 x 2600 mm en de optie bevelsnijden nog meer capaciteit en veelzijdigheid. Het grote machineformaat maakt de bewerking van extra grote platen gemakkelijk en efficiënt. De uitstekende dynamiek garandeert constante, hoogwaardige snijresultaten, zowel bij dunne als dikke materialen. De bevelsnijkop regelt nauwkeurig de hoek en diepte van de afschuining om complexe contouren en lasnaden te creëren. Phoenix FL-6525 is verkrijgbaar met 6, 10, 12 of 20 kW laservermogen. De bevelsnijkopoptie is verkrijgbaar voor 10 en 12 kW systemen.
De bevelsnijkop op de Phoenix FL-6525 lasersnijmachine regelt nauwkeurig de hoek en diepte van de afschuining om complexe contouren en lasnaden te creëren.
15
www.wortelboer.ws
PLAATKANTENFREESMACHINES HBM HBM 8 voor 30°, 45°, 60°, R2, R3 of R4 HBM 15 voor 30°, 45° of 60° Binnen en buiten contouren
Één contactpersoon voor uw volledige machine logistiek, van import/export tot plaatsing en verankering
Ontbramen / afschuinen / radius Diverse accessoires voor buizen Freest met hardmetalen wisselplaten
Verkoop. Verhuur.
DEMONSTRATIES MOGELIJK!
powered by
Th. Wortelboer B.V. - Heumen Tel. 024 358 65 14 Fax 024 358 70 79 info@wortelboer.ws
Industrieterrein Tappersheul Wilgenweg 20 3421 TV Oudewater
T +31 (0)348 - 564 540 E info@janvandamtransport.nl
www.janvandamgroup.com
EEN A-MERK MACHINE VOOR ELK BUDGET!
DAARNAAST ZIJN WIJ DÉ IMPORTEUR VAN WARCOM MACHINES.
WIJ WERKEN VOOR ONZE GEBRUIKTE METAALBEWERKINGSMACHINES ENKEL MET A-MERKEN ZOALS BYSTRONIC EN BLM-ADIGE.
W-FIBER PLAATLASER DAARNAAST BIEDT WARCOM UITEENLOPENDE MACHINES VOOR DE PLAATBEWERKING AAN WAARONDER: PLASMASNIJDERS (BUIS/PLAAT), BUISLASERS, KANTBANKEN, GUILLOTINE SCHAREN EN TINSMITH MACHINES!
0031 (0) 78 200 3100 | Fruiteniersstraat 16, 3334 KA Zwijndrecht, NL | LASERBENDINGMACHINES.COM | INFO@LASERBENDINGMACHINES.COM
16
Nieuwe functies optimaliseren Timesavers machine Timesavers liet aan de hand van de nieuwe versie van de 42 RB serie op de Blechexpo zien, dat het meer dan ooit klaar is voor de fabriek van de toekomst. De focus ligt op het minimaliseren van onnodig energieverbruik en tegelijkertijd het maximaliseren van de eenvoud, flexibiliteit en connectiviteit van de machine. De voorkant van de roterende borstelmachine heeft een make-over gekregen. Deze is verder ontworpen om de operationele status weer te geven: Stand-by, Eco-modus of Power-modus. Het slimme ontwerp omvat een scherm met liveweergave van de uitgang van de machine. Dit zorgt voor een veiligere werking en minder bedieningsfouten.
Verbeterde HMI Een HMI met een nieuw ontwerp en nieuwe functies is geïntroduceerd op de ontbraammachines van Timesavers. Door de eenvoud van het ontwerp kunnen operators eenvoudiger werken. Het is nu mogelijk om tot 500 verschillende ontbraamprogramma's op te slaan, wat tijd bespaart bij repetitieve productie. Dit gebruiksgemak en de aanpasbare programma's minimaliseren het risico op fouten. Het zorgt eerder voor consistentie in resultaten van hoge kwaliteit.
Automatische borstel setup Het nieuw ontwikkelde automatische borstelsetupsysteem verhoogt de nauwkeurigheid en herhaalbaarheid van het ontbraamproces. Dit systeem automatiseert het dagelijkse kalibratieproces volledig. Het compenseert automatisch veranderingen in de procesparameters, inclusief veranderingen in het gereedschap. Dit alles resulteert in consistentere resultaten, minder operatorfouten en minder slijtage van het gereedschap.
IoT en systeemconnectiviteit De nieuwe versie van de 42 RB serie heeft de mogelijkheid om verbinding te maken met IXON. IXON biedt bediening op afstand, ERP-koppelingen en efficiënt gegevensbeheer. Het is gebaseerd op het nieuwste besturingsplatform van Siemens en ondersteunt communicatie via het OPC-UA protocol. Bovendien kunnen gebruikers hun gereedschappen aansluiten op de machine. Via de USB-poort kan men integreren: een barcode/QR-code scanner voor eenvoudige instellingen, een diktemeter voor nauwkeurige metingen en diverse nieuwe gadgets en gereedschappen.
ECO-modus Wie in de ECO-modus werkt, bespaart tot 30% energie. Deze modus
Timesavers illustreerde aan de hand van de nieuwe versie van de 42 RB serie dat de focus ligt op het minimaliseren van onnodig energieverbruik en tegelijkertijd het maximaliseren van de eenvoud, flexibiliteit en connectiviteit van de machine.
is natuurlijk ontworpen om de machine milieuvriendelijker te maken. De machine start geleidelijk op om energie te besparen. Door de motor en de systeemparameters te optimaliseren, wordt het energieverbruik van de machine tijdens de productie verminderd. Hierdoor vermindert de algehele slijtage van de machine en het gereedschap, de warmteontwikkeling en het lawaai. En last but not least zorgt de ECOmodus voor een rustigere werkomgeving.
Power Modus Voor uitdagende schuuropdrachten kan de machine worden ingesteld op Power Mode voor maximale slijpprestaties. Met meer vermogen en snelheid zal de machine zorgen voor ontbramen, extreem afronden en afwerken van de onderdelen.
Geen onnodig stroomverbruik Wanneer de machine tussen de bewerkingen door niet gebruikt wordt, kan ze in stand-by gezet worden. De kernfuncties van de machine en de stofafzuiging stoppen om energieverspilling te beperken. Zoals de motorbewerkingen, de transportband en de schuurbandbewegingen. Om weer verder te gaan met het ontbraamproces is één knop nodig om de machine weer snel te starten. Dit voorkomt onnodig stroomverbruik.
Power meter Tenslotte is er de power meter, die live energiegegevens en de geschiedenis van het energieverbruik weergeeft. Live energiegegevens moedigen volgens Timesavers operators aan om de instellingen te wijzigen naar de optimale parameters. Inzicht in de geschiedenis kan nuttig zijn bij het onderzoeken van patronen in energieverbruik, om daar vervolgens gericht maatregelen op te nemen.
17
Salvagnini helpt met service Rethinks klanten met verbeteren van ontwerpen
Potentieel volledig benut Nieuwe, geavanceerde technologie maakt het mogelijk om het productieproces in de plaatbewerking vanuit een heel andere invalshoek te bekijken en zo ontwerpen te verbeteren en kosten per onderdeel te verminderen. Om klanten hierbij te helpen heeft de Italiaanse machinefabrikant Salvagnini Rethinks gelanceerd. Deze service omvat op maat gemaakte diensten die klanten helpen hun productie te ‘heroverwegen’ en hun resultaten te verbeteren. Rethinks helpt gebruikers van Salvagnini machines het volle potentieel van hun systemen te benutten. Het is de schakel tussen klanten en de experts van Salvagnini om het productieproces te optimaliseren en de kwaliteit en efficiëntie te verhogen door het aantal stappen, het materiaalverbruik en de kosten te verminderen.
Ontwerpcursus voor planners De service biedt twee opties: een ontwerpcursus voor planners en een ondersteunende dienst specifiek voor het ontwerpen van onderdelen. Het doel van de op maat gemaakte ontwerpcursus is de knowhow van planners met betrekking tot de specifieke technologieën in de productieruimte op voorhand te verbeteren om ze efficiënter te kunnen inzetten.
Ontwerpondersteuning De tweede dienst biedt ontwerpondersteuning. Hierbij stellen de specialisten van Salvagnini hun ervaring en vaardigheden ter beschikking van de ontwerpers van klanten en helpen hen concreet bij het ontwerp of de transformatie van hun producten. Dit betekent echte ondersteuning van experts met betrekking tot de operationele stappen van de ontwikkeling van componenten. Voor elk individueel geval wordt gezocht naar de beste oplossingen om te zorgen voor een vermindering van afval en de optimalisatie van het hele productieproces, ook in de processen vóór of na de Salvagnini-technologieën.
Kortere productietijd Op de Blechexpo presenteerde Salvagnini twee praktijkvoorbeelden, die illustreren wat Rethinks kan opleveren. Allereerst een paneel. De hoek van dit paneel moest gelast en vervolgens geschuurd worden. Ondanks de lange productietijden die het proces vereiste, was het niet altijd mogelijk een constant hoge kwaliteit te garanderen: het slijpen moest met de hand gebeuren en de geslepen delen hadden niet allemaal dezelfde vorm. De specialisten van Salvagnini hebben het paneel opnieuw ontworpen met een kleine maar belangrijke verandering aan de zijkant: nu is het onderdeel puntgelast, aan de binnenkant zonder vulmateriaal, en het paneel is gesloten zonder dat er geschuurd hoeft te worden. Deze verandering van perspectief heeft de productkwaliteit verbeterd en de productietijd per paneel met 8 minuten verkort.
Nieuwe opties op buigcentrum en laser Salvagnini presenteerde op de Blechexpo een groot aantal machines, waaronder het P2 buigcentrum en de L5 laser. Het buigcentrum werd gepresenteerd met de nieuwe AQC-optie en de vlakbedlaser met een nieuwe 8 kW laserbron. Het P2 buigcentrum blinkt uit productiviteit, flexibiliteit, precisie, hoge technologische inhoud, laag energieverbruik en compacte lay-out. Bovendien heeft P2 een breed scala aan voortdurend evoluerende opties die de toepassingshorizon geleidelijk hebben verbreed. Het in Stuttgart gepresenteerde buigcentrum P2-2120 heeft productiviteit altijd gecombineerd met de flexibiliteit van zijn universele buiggereedschappen dankzij de automatische buigen verwerkingscycli, met een gemiddelde van 17 buigingen per minuut. De sensoren waarmee het buigcentrum is uitgerust meten de werkelijke dikte en grootte van de plaat en detecteren elke vorm van vervorming als gevolg van temperatuurschommelingen. MAC3.0 maakt aanpassing aan het te verwerken materiaal mogelijk door middel van real-time meting van de treksterkte: als de mechanische eigenschappen in het bereik van ±25%
18
van de referentiewaarde liggen, is de compensatie volledig geautomatiseerd. Als de afwijking meer dan ±25% is, kan MAC3.0 eenvoudig en intuïtief nieuwe materialen definiëren. Op de Blechexpo konden de bezoekers kennismaken met AQC, Angle Quality Control, een eenvoudig hulpmiddel om de kwaliteitscontrole te versnellen. AQC meet, garandeert en bevestigt automatisch de nauwkeurigheid van de buighoek in een rapport indien nodig. AQC is gebruiksvriendelijk en lost ook enkele meetproblemen op – bijvoorbeeld in het geval van bijzonder krappe bochten die moeilijk te meten zijn. Er is geen productiestop nodig om de analyse te voltooien, waardoor de cyclustijd wordt verkort. Tussenkomst van de operator tijdens de meting of gegevensverstrekking is evenmin vereist: de gegevens worden automatisch gemeten en aangeleverd aan het MES/ERP. Dit elimineert het risico op bedieningsfouten en zorgt voor een betrouwbare kwaliteitscontrole. ACQ is geen alternatief voor MAC3.0, maar een extra apparaat dat nuttig is in sommige sectoren, zoals de auto- of ruimtevaartindustrie, die hoge eisen stellen vanwege het beoogde gebruik of om koppelings- en montageredenen. Het is ook nuttig in alle productieprocessen die geautomatiseerde of gerobotiseerde bewerkingsstappen vereisen na het buigen van platen.
Scan deze QR-code voor een video over het herontwerp van de plafondlamp.
Door de productie te veranderen van de oorspronkelijke vier onderdelen, drie materialen, drie ponscycli, vier kantperscycli, lassen, klinken en monteren naar een nieuwe ontwerp, kan deze plafondlamp nu worden geproduceerd met slechts één materiaal, in één ponscyclus, één paneelbuigcyclus en met puntlassen parallel aan de hoofdtijd.
Eenvoudiger ontwerp Het tweede praktijkvoorbeeld was een plafondlamp gemaakt van vier delen, drie verschillende materialen en verschillende diktes. De productiecyclus was in alle opzichten complex: van magazijnbeheer tot verwerking en assemblage. Het Rethinks-team heeft een productieconcept ontwikkeld met een Salvagnini-buigcentrum dat de efficiëntie van de hele productiecyclus heeft verbeterd, zodat er nu alleen
Het in Stuttgart gepresenteerde buigcentrum P2-2120 was uitgerust met AQC, Angle Quality Control, een eenvoudig hulpmiddel om de kwaliteitscontrole te versnellen.
Nieuwe 8 kW laserbron De L5-laser is een krachtig, dynamisch systeem, speciaal ontworpen voor middelgrote tot dunne diktes, met een lager stroomverbruik en concurrerende bedrijfskosten, ongeacht de toepassing, het materiaal en de dikte, omdat het is uitgerust met een enkele laserkop die alle bewerkbare diktes en materialen kan snijden. Het bereik van de materiaaldiktes en de snijprestaties zijn afhankelijk van het vermogen van de laserbron. Salvagnini heeft al een laserbron van 8 kW met een hoge vermogensdichtheid. Deze garandeert hogere snijsnelheden dan elke andere conventionele 8 kW laserbron en bereikt zelfs hogere snijsnelheden dan een 10 kW laserbron bij diktes tot 6 mm. Op de
nog een vlak onderdeel nodig is. Door de productie te veranderen van de oorspronkelijke vier onderdelen, drie materialen, drie ponscycli, vier kantperscycli, lassen, klinken en monteren naar het nieuwe ontwerp, kan de plafondlamp nu worden geproduceerd met slechts één materiaal, in één ponscyclus, één paneelbuigcyclus en met puntlassen parallel aan de hoofdtijd - omdat de operator dit kan doen terwijl het buigcentrum de volgende plafondlamp buigt.
Blechexpo presenteerde Salvagnini een wereldprimeur: een nieuwe 8kW laserbron met hoge vermogensdichtheid en hoog rendement, die 50% meer vermogen garandeert. Dit nieuwe aanbod kan, naast de prestaties, ook gunstig zijn in termen van financiële duurzaamheid: het verminderen van de potentie van de laserbron met behoud van hoge snijsnelheden betekent een lager energie- en gasverbruik voor hetzelfde vermogen. Naast het lagere verbruik dat direct verband houdt met de bron, kan ook de grootte van de koeler worden verkleind. Het verbruik is dus vergelijkbaar met dat van een 6kW laserbron. In Stuttgart was de L5 uitgerust met ADC, de compacte automatisering voor het laden en lossen van plaatwerk. Zoals alle Salvagniniautomatiseringen is ook ADC uitgerust met de nieuwe adaptieve AVC-technologie (Adaptive Vacuum Control). AVC bewaakt constant het vacuümniveau in de grijperzuignappen en de vacuümgeneratie wordt alleen geactiveerd wanneer dat nodig is, wat resulteert in een vermindering van het persluchtverbruik met ongeveer 90%. ADC maakt gebruik van een losinrichting met een kam die is uitgerust met een set riemen; Hierdoor kan de plaat langzaam glijden terwijl hij wordt ontladen, waardoor het risico op beschadiging van het materiaal of de gesneden delen wordt verkleind. Voor Salvagnini machines in Nederland kan contact worden opgenomen met Ferdinand Bauhuis, tel. 06-41675016.
19
OPTIPLEX 3015 NEO OPTIPLEX 4220 NEO
POWER | TOEGANKELIJKHEID | KWALITEIT OPTIPLEX 4220 NEO
OPTIPLEX 3015 NEO
SNIJDEN MET HOGE SNELHEID EN HOGE KWALITEIT MET BEAM SHAPING-TECHNOLOGIE MACHINEVERMOGEN BESCHIKBAAR VAN 3KW TOT 20KW TOEGANKELIJKHEID EN BEDIENINGSGEMAK MET GROTE VOOR- EN ZIJTOEGANGSDEUREN
De OPTIPLEX 3015 NEO en de OPTIPLEX 4220 NEO zijn door Mazak ontwikkeld om aan uw 2D behoeften te voldoen op het gebied van lasersnijden. Ze zijn uitgerust met de modernste Beam Shaping technologie voor snel en kwalitatief hoogwaardig snijden. Bovendien beschikken ze over de nieuwste MCT 3 snijkop, die oplossingen biedt gericht op het automatiseren en stroomlijnen van het werk van de operator.
Bent u klaar om de volgende stap te zetten in lasersnijden? Bel: +31 (0)30 634 40 30 of e-mail: sales@mazak.nl
discover.mazakeu.com/optiplexneo/ SCAN EN ONTDEK MEER 20
Geen scheuren of rimpels
Drawing Edge Monitoring wordt reeds toegepast bij de productie van onderdelen voor Porsche.
Het verminderen van afval is tegenwoordig een topprioriteit bij de verwerking van plaatmetaal, zowel om kosten te besparen als om - in toenemende mate - duurzaamheidsdoelen te bereiken. Persenbouwer Schuler levert hieraan een bijdrage met Drawing Edge Monitoring, een functionaliteit die reeds in gebruik is in de Smart Press Shop van Porsche en Schuler in Halle (D). Drawing Edge Monitoring was een van de ontwikkelingen waar Schuler de aandacht op vestigde tijdens de Blechexpo. Het wordt toegepast bij dieptrekken. Dat is een veeleisend proces bij het vormen van plaatmetaal, vooral bij grote trekdiepten en kleine radii. Als er tijdens het proces te weinig materiaal stroomt, kunnen er verdunningen en scheuren in het onderdeel ontstaan; Als er te veel materiaal is, kan kreuken een ongewenst gevolg zijn. Het materiaal dat overblijft na het vormproces – de zogenaamde flens of trekrand – houdt rechtstreeks verband met de kwaliteit van het onderdeel. Schuler heeft daarom een trekrandbewakingssysteem ontwikkeld dat helpt om de componentkwaliteit onmiddellijk te beoordelen.
op camera's die in de perskamer zijn gemonteerd. Daarom werkt het systeem onafhankelijk van gereedschappen en kan het het tekenproces monitoren in alle gereedschappen die op het systeem worden gebruikt. Binnen fracties van een seconde geeft het systeem informatie over of een goed onderdeel is gemaakt of niet.
Service op maat Net als andere machinebouwers zette ook Schuler op de Blechexpo de service aan klanten in de schijnwerpers. De service divisie van Schuler beschikt over een 24-uurs bemande hotline, ondersteuning voor zowel de eigen merken als producten van derden, 40 locaties wereldwijd en het grootste reserveonderdelenmagazijn in zijn soort. Dit alles wordt nu gepresenteerd met een geheel nieuw uiterlijk. Torsten Petrick, hoofd van de service divisie, presenteerde het herziene merk op de Blechexpo. “Onze ruim 750 medewerkers staan altijd dicht bij onze klanten en zorgen voor maximale systeembeschikbaarheid over de hele wereld”, legde hij uit. “We kunnen vertrouwen op de originele tekeningen van de persen van meer dan 15 verschillende merken, die nu allemaal eigendom zijn van Schuler, en beschikken daardoor over de grootste expertise op de markt.” Het motto is dan ook: ‘Een service op maat’.
Geen scheuren of rimpels Door middel van vormsimulatie kan de trekrand op kritische punten vooraf worden bepaald en vergeleken met de in de praktijk bepaalde waarden. De bijbehorende gegevens worden samen met een uniek identificatienummer voor het onderdeel opgeslagen in een database. Op basis van de op deze manier opgedane kennis kunnen wijzigingen in het proces, zoals veranderingen in de oliën of de matrijskussenkrachten, worden aangebracht nog voordat de componenten zichtbare kwaliteitsgebreken vertonen, zoals scheuren of rimpels. Voorheen vereiste dit speciaal gereedschap met complexe geïntegreerde meetsystemen voor de materiaalstroom en extra aansluitingen. De door Schuler ontwikkelde bewaking is gebaseerd
Door middel van vormsimulatie kan de trekrand op kritische punten vooraf worden bepaald en vergeleken met de in de praktijk bepaalde waarden.
21
www.frimach.nl
Maatwerk in plaatbewerkingsmachines
Frimach is gespecialiseerd in de in- en verkoop van nieuwe en gebruikte machines voor de metaalbewerking, zowel in Nederland als in het buitenland. In onze gezamenlijke 4000 m² grote showroom te Drachten treft u een grote verscheidenheid verspanende en plaatbewerkingsmachines aan.
GOEDE SERVICE – HOGE KWALITEIT ■ Specialist in- en verkoop ■ Groot afwisselend aanbod ■ Transport en plaatsing ■ Alles wordt geserviced ■ Marktconforme prijzen
WIJ KOPEN OOK MACHINES EN COMPLETE INVENTARISSEN OP, BIED ZE ONS AAN !
+31 (0)527-686965 / office@pasterkamp.nl
www.pasterkamp.nl
Frimach Metaalbewerkingsmachines BV De Hemmen 77 - 9206 AG Drachten I Nederland I info@frimach.nl I +31 (0)512 54 58 77
INDUSTRIËLE OPLOSSINGEN VOOR PUNTLASSEN · PROJECTIELASSEN MOERENLASSEN · ROLNAADLASSEN STIFTLASSEN
KOM PROEFLASSEN MET UW EIGEN PRODUCT
WWW.LASKAR-PUNTLASTECHNIEK.COM 22
Umati landt in plaatbewerking Tot dusverre presenteerde umati, het gezamenlijke connectiviteitsinitiatief van de Duitse brancheverenigingen VDW en VDMA, zich vooral op vakbeurzen voor de verspaning, zoals de EMO en de AMB. Maar op de Blechexpo konden ook alle experts op het gebied van plaatbewerking er kennis mee maken. Alexander Broos, hoofd onderzoek en technologie en projectmanager van umati bij de VDW, de Duitse branchevereniging voor de werktuigmachine-industrie, over de aanwezigheid op de Blechexpo: “Metaalvorming en aanverwante technologieën vormen een belangrijk onderdeel van de werktuigmachine- en metaalbewerkingsindustrie. Ze vormen daarom belangrijke sleutelsegmenten op weg naar sectoroverschrijdende connectiviteit in de productie. De Blechexpo is de gevestigde etalage in ZuidDuitsland voor het tonen van machines, gereedschappen, bewerkingssystemen en verbindings- en verbindingstechnologieën – umati mocht hier daarom zeker niet ontbreken.”
Op de stand presenteerde het umati-team voor het eerst de nieuwste ontwikkeling van OPC UA voor werktuigmachines: de nieuwe Companion Specification OPC 40503 ‘UA for Metal Forming’.
• • •
UA for Metal Forming Op de stand presenteerde het umati-team voor het eerst de nieuwste ontwikkeling van OPC UA voor werktuigmachines: de nieuwe Companion Specification OPC 40503 ‘UA for Metal Forming’. Een gezamenlijke multinationale werkgroep heeft een nieuwe standaard ontwikkeld, specifiek voor de behoeften van de metaalvormtechnologie. De standaard verwijst naar de OPC 405011 ‘UA for Machine Tools’-specificatie en is onder meer gericht op de volgende gebruiksscenario’s: • Levering van OPC UA voor gebruiksscenario's van werktuigmachines met behulp van de Machine Tools Facets • Toegang tot repetitieve vormingsgegevens en cyclische monitoring
Domenico Iacovelli, CEO Schuler Group en lid van de Raad van Bestuur van Andritz Group: “De standaardisatie van interfaces vormt de basis voor een efficiënte autonomie van productieinstallaties.”
• • •
Toegang tot karakteristieke vormposities en cyclische monitoring Het verstrekken van informatie over gereedschapspecifieke parameters voor het vervormen van metaal Verstrekken van proceswaarden van functionele werkeenheden gerelateerd aan het vormingsproces Cyclische monitoring van specifieke orderparameters Cyclische monitoring voor vormspecifieke informatie Melding wanneer bepaalde vormomstandigheden optreden tijdens de verwerking
Deelnemers werkgroep In totaal maakten twaalf bedrijven en verenigingen deel uit van de werkgroep: Aida, Amada, AP&T Group, Fanuc, Japan Forming Machinery Association, Komatsu, Mitsubishi Electric, Muratec, Osterwalder, Schuler Group, SMS Group en Trumpf. Over het belang van de ontwikkeling zegt Domenico Iacovelli, CEO Schuler Group en lid van de Raad van Bestuur van Andritz Group: “De standaardisatie van interfaces vormt de basis voor een efficiënte autonomie van productie-installaties. Schuler nam graag de leiding van de werkgroep over en bracht kennis en ervaring in om samen met de VDW de standaardisatie voor vormsystemen te bevorderen. We verwachten een standaardisatie en vermindering van de verschillende interfaces voor het verbinden van vormsystemen met Level 2- of Level 3-systemen en als gevolg daarvan een verhoging van de efficiëntie, zowel aan de kant van de machineleveranciers als aan de kant van de Level 2- en Level 3-systemen softwarefabrikanten. In de toekomst zullen we alle systemen uitrusten met een gateway die voldoet aan de OPC UA Companion Specification for Metal Forming.” Geïnteresseerden konden tijdens de Blechexpo op de umati- stand – waar het nog bepaald niet storm liep - rechtstreeks van het umatiteam meer te weten komen over de achtergrond, technologie en voordelen van open, gestandaardiseerde data-interfaces voor de machinebouw. Bovendien maakten verschillende exposities het mogelijk om direct te ervaren hoe geavanceerd de technische oplossing inmiddels is geworden, ook voor productietechnologie buiten de metaalverwerking.
23
Kort nieuws De Cromvoirtse vergroot capaciteit De Cromvoirtse, leverancier van op maat gemaakt metaal, breidt haar activiteiten binnenkort uit door de ingebruikname van een bestaand bedrijfspand direct grenzend aan de huidige locatie in Oisterwijk. Het besluit om uit te breiden komt voort uit de groeiende behoefte aan ruimte, aangezien de huidige bedrijfshal van ruim 6000 vierkante meter de laatste jaren te krap is geworden. Met nog een vestiging in Nuth, is ook gekeken naar de synergie tussen de twee locaties. In Nuth beschikt De Cromvoirtse over twee waterstraalsnijmachines, een kantbank en een complete zaagafdeling met voorraad. Er is besloten om de zaagafdeling en de voorraad van Nuth te integreren met die van Oisterwijk. Daarnaast worden de twee waterstraalsnijmachines naar Oisterwijk verplaatst. De uitbreiding biedt de gelegenheid om de buislaserafdeling te vergroten met een derde machine, die ook zal verhuizen naar het nieuwe pand.
Het besluit van De Cromvoirtse om uit te breiden komt voort uit de groeiende behoefte aan ruimte.
Voor de vestiging in Nuth betekent deze verschuiving dat de productiewerkzaamheden volledig worden stopgezet. Echter, de kantoorfunctie zal behouden blijven.
Lasersnijden met 50 kW De Italiaanse fabrikant Cutlite Penta baarde op de Blechexpo opzien met een lasersnijmachine met een vermogen van 50 kW. Het gaat snel met het aantal kW’s. Vorig jaar op de Euroblech presenteerde Cutlite Penta nog een vlakbedlaser met 30 kW en werd op posters gewag gemaakt van de komst van 40 kW. De ontwikkelingen gaan dus snel en het is de vraag waar dit eindigt. In ieder geval hadden de Italianen over belangstelling niet te klagen op hun stand, waar de bezoekers kennis konden maken met de prestaties, de krachtige sneden en de verwerkingskwaliteit van de machine. Het fiberlasersysteem is volgens Cutlite Penta het eerste in Europa geproduceerde systeem dat een vermogen van 50 kW bereikt. Het is uitgerust met een laserbron van IPG Laser dat hiermee een wereldwijde preview gaf van haar gloednieuwe 50 kW bron. “We zijn trots op de introductie van deze innovatieve technologie, en zijn ervan overtuigd dat deze zal bijdragen aan het verbeteren van de
De machine is uitgerust met een laserbron van IPG Laser, dat hiermee een wereldwijde preview gaf van haar gloednieuwe 50 kW bron.
productiviteit van bedrijven in de sector”, aldus Cutlite Penta, dat in ons land wordt vertegenwoordigd door Fiber Laser Benelux.
Gecertificeerd voor laserlassen We-Metal in Renswoude heeft zich gecertificeerd volgens de NEN ISO 15614-11-norm voor laserlassen.
Bezoekers konden ter plekke de snijkwaliteit van de 50 kW laser beoordelen.
24
Deze norm stelt strenge eisen aan procedures voor het laserlassen van metalen. De certificering betekent dat de procedures van de plaatwerkspecialist garant staan voor een solide werkproces en een uitstekend eindresultaat. We-Metal heeft ook alle middelen in huis om lasonderzoek uit te voeren. Ook zijn de lasspecialisten (IWT en VT2-2) van het bedrijf opgeleid tot visueel lasinspecteur volgens de ISO 5817-norm.
CO2-arm staal voor sportauto’s
Het aandeel staal in Porschevoertuigen is de afgelopen jaren al voortdurend verminderd. Vanaf 2026 gaat het bovendien steeds meer CO2-arm staal worden.
De Zweedse industriële startup H2 Green Steel gaat Porsche CO2-gereduceerd staal leveren. De sportwagenfabrikant wil op deze manier de CO2balans van haar voertuigen verder te verbeteren. H2 Green Steel is van plan om vanaf eind 2025 staal te produceren met behulp van hernieuwbare energie. Vanaf 2026 worden Porsche en diverse directe Porsche-leveranciers van productiematerialen
Nieuwe eigenaar Wilvo Wilvo Group in Bergeijk komt in handen van private equity-investeerder Rivean Capital. Samen met het managementteam van Wilvo neemt Rivean de aandelen over van bestaande aandeelhouders, waaronder Borromin Capital. Met de steun van Rivean zal Wilvo zijn (internationale) groeitraject voortzetten en de uitvoering van zijn strategische agenda versnellen. Wilvo is een leverancier van technische metalen componenten en systemen voor hightech toepassingen. Het bedrijf bedient een verscheidenheid aan OEMklanten en leveranciers in aantrekkelijke en groeiende industrieën zoals halfgeleiderindustrie, industriële automatisering, medische technologie, textiel en landbouw. Sinds 2020 heeft Wilvo vijf overnames voltooid, waaronder recent nog die van Metalnet in Valkenswaard, een toeleverancier van verspanende bewerkingen. Hierdoor wordt nu een breed scala aan geavanceerde productietechnologieën en bewerkingsmogelijkheden gehuisvest. Bij Wilvo werken circa 550 medewerkers, verdeeld over het hoofdkantoor in Bergeijk en tien productielocaties in Nederland. CEO Rob Lemmens zegt: “We hebben een snelle groei gerealiseerd dankzij een sterke wederzijdse betrokkenheid van en naar onze klanten, voor wie wij complexe engineeringuitdagingen oplossen en voor wie wij een betrouwbare productiepartner zijn. Om bestaande en nieuwe klanten te kunnen blijven bedienen volgens onze steeds hogere normen, zullen we blijven investeren in de beste engineering- en productiecapaciteiten.”
voorzien van CO2-arm staal van H2 Green Steel. Er wordt gezegd dat het materiaal een van de laagste CO2-voetafdrukken op de markt heeft. H2 Green Steel vertrouwt op een innovatief productieproces waarbij gebruik wordt gemaakt van waterstof en elektriciteit uit hernieuwbare energiebronnen. De productie van staal is daardoor vrijwel CO2-vrij. Volgens H2 Green Steel resulteert dit in tot 95% minder CO2-uitstoot dan conventionele staalproductie met cokeskolen. Jaarlijks zal tot 35.000 ton van het staal uit Zweden, dat met een lagere CO2-uitstoot wordt geproduceerd, worden gebruikt voor de serieproductie van Porsche-voertuigen. Ter vergelijking: in 2022 werd er in Porsche-voertuigen 220.000 ton staal gebruikt. Het aandeel staal in Porsche-voertuigen is de afgelopen jaren voortdurend verminderd. Porsche vertrouwt steeds meer op aluminium in lichtgewichtconstructies. Maar staal is nog steeds een van de belangrijkste elementen in de constructie van sportwagens, vanwege de uitstekende mechanische eigenschappen.
Dumaco lijft Ubroek in Dumaco is uitgebreid met een nieuwe vestiging: Ubroek precision in large machining in Venlo. Het is de achste vestiging van de metaalbewerker. Ubroek is gespecialiseerd in precisie metaalbewerking. Net als Dumaco biedt het bedrijf enkele specialistische bewerkingen aan, zoals kotteren, carrousel draaien, slijpen, rond- en vlakslijpen, draadvonken en frezen. Als toeleverancier levert Ubroek grote en complexe precisieonderdelen aan klanten in Nederland, België en Duitsland in diverse branches, zoals de olie- en gasindustrie, de energiesector en de halfgeleiderindustrie. Voor Dumaco is de overname een strategische stap, die nieuwe deuren opent voor groei en innovatie. CEO Edwin Voermans: “De toevoeging van Ubroek precision in large machining vormt een waardevolle aanvulling en stelt ons in staat een nog breder scala aan klanten van dienst te zijn. We kijken ernaar uit om gebruik te maken van bijna 60 jaar aan expertise en de nieuwe mogelijkheden op het gebied van verspaning in grootschalige machinale bewerking.”
25
www.hevami.nl / Tel.: +31 (0)413-376602
Straalmachines
26
Richtmachines
Ontbraammachines
Polijstmachines
Bandschuurmachines
Kantbank met hoge energie-efficiëntie
Net als de F1 auto van Lewis Hamilton regenereert de nieuwe H-iBrake kantbank stroom en levert die terug aan het net.
Met een Formule 1 auto als blikvanger, heeft SafanDarley op de Blechexpo de nieuwe en innovatieve H-iBrake kantbankserie geïntroduceerd. De link met de koningsklasse van de autosport? Net als de F1 auto van Lewis Hamilton regenereert deze nieuwe kantbank stroom en levert die terug aan het net. Maar dat is niet alles. SafanDarley heeft de H-iBrake ontwikkeld om de productie van bedrijven naar een hoger niveau te tillen en succesvol te zijn tegen zo laag mogelijke kosten. Dat wordt onder andere gerealiseerd door de geavanceerde aandrijftechnologie, verhoogde daal- en perssnelheden, optimale precisie en de reeds genoemde energie-regeneratie.
Minimaal energieverbruik De H-iBrake maakt gebruik van de nieuwste energie-regeneratie technologie, wat zorgt voor minder warmteopwekking en hoge energieefficiëntie. Met het oog op duurzaamheid is een nieuw aandrijfsysteem toegepast met geïntegreerde intelligente aansturing. Hierdoor is het volledige aandrijfsysteem verkleind met minimaal energieverbruik. De nieuwe aandrijving optimaliseert snelheden in elke processtap en verkort de cyclustijden. Ook op het gebied van veiligheid is een stap gezet met de introductie van een adaptief veiligheidssysteem. Dit integreert maximale veiligheid voor operators en verhoogt de productiviteit. Alle machines die hiervan gebruikmaken, zijn voorzien van nieuwe modulaire oplegarmen.
onderhoudskosten tot gevolg. Dat zorgt ook voor een grote betrouwbaarheid en een hogere uptime. De toegepaste technologie bestrijkt het hele kantbankbereik en levert de kracht en precisie over het volledige bereik aan tonnages. Of er nu wordt gewerkt met licht of zwaar plaatmateriaal, de H-iBrake zorgt in alle gevallen voor een optimale prestatie.
Modulaire bouwwijze Naast een verbeterde performance is de H-iBrake ook financieel interessant. SafanDarley past bij deze nieuwe kantbanken namelijk een modulaire bouwwijze toe, hetgeen heeft geresulteerd in een aantrekkelijke prijskwaliteitverhouding. Naast lagere aanschafkosten brengt ook het gebruik van de H-iBrake minder energieverbruik met zich mee wat zorgt voor uitstootreductie op de CO2-prestatieladder. Het ontwerp is gericht op een zo efficiënt mogelijke omgang met energie. Niet alleen in het verbruik, maar waar mogelijk ook in de teruglevering, wat de operationele kosten aanzienlijk kan laten dalen.
Nieuwste aandrijftechnologieën De H-iBrake is uitgerust met de nieuwste aandrijftechnologieën, waardoor er minder componenten zijn toegepast met lagere
De H-iBrake is uitgerust met de nieuwste aandrijftechnologieën, waardoor er minder componenten zijn toegepast met lagere onderhoudskosten tot gevolg.
27
Trumpf omarmt partners Bedrijven in de plaatwerkindustrie verlangen van hun machineleveranciers tegenwoordig complete, veelzijdige oplossingen, vooral op het gebied van automatisering en materiaalhandling. Zelfs een groot concern als Trumpf is niet altijd in staat om dergelijke oplossingen in haar eentje te ontwikkelen en te leveren. De marktleider in de plaatbewerking werkt daarom samen met partners. Op de Blechexpo was een mooi staaltje van zo’n samenwerking te zien: een robotautomatisering voor het zetten van plaatdelen, die samen met de Italiaanse fabrikant Starmatik is ontwikkeld. De samenwerking met partners is volgens Marcella Montelatici, directeur sales en services bij Trumpf Werkzeugmaschinen, de laatste 3 à 5 jaar duidelijk veranderd. Jarenlang was Stopa, de producent van magazijnsystemen, zo ongeveer de enige partner. Tegenwoordig zijn er allemaal Trumpf Solutions Partners in beeld. Op een wand op de Blechexpo-stand, waar het weer als vanouds druk was, toonde Trumpf de logo’s van maar liefst veertien partners waarmee het op de beurs samenwerkte. Zoals Arku voor het richten en ontbramen, Astes4 voor sorteeroplossingen. Bechtle voor real time positioneersystemen voor een intelligente
materiaalstroom, Jungheinrich voor AGV’s, NitroPro voor het opwekken van stikstof op locatie en Scrap Value voor het duurzaam en kostenefficiënt verwijderen van schroot. Er wordt zelfs met collega-machinefabrikanten samengewerkt, zoals het Spaanse Tecoi, om klanten te kunnen bedienen die zeer groot formaat platen of buizen snijden met laser, plasma of autogeen. “De samenwerking met onze partners heeft een totaal andere intensiteit gekregen”, aldus Montelatici. “We kunnen niet alles zelf en willen onze klanten de beste oplossingen bieden. Daarvoor vertrouwen we op erkende partners, die tot de marktleiders behoren op hun gebied. Zo weten we ons altijd verzekerd van de beste technologie.”
Robotautomatisering voor buigen
De sensorgestuurde zuignappen op de grijpers van de nieuwe SheetMaster in de TruMatic 5000-productiecel kunnen individueel worden geactiveerd. Dit betekent dat ze de werkstukken sneller en flexibeler vastgrijpen. Dit bespaart tijd, vooral bij kleine seriegroottes.
28
Op de Blechexpo presenteerde Trumpf nieuwe automatiseringsoplossingen die samen met partners zijn ontwikkeld. Daartoe behoorde een robotautomatisering van Starmatik voor het buigen. Deze oplossing, die is ontwikkeld voor systeemleverancier Kuipers, verkort de cyclustijd tot 50 procent. Twee robots van Starmatik laden en lossen tegelijkertijd de productieve TruBend Center 7020 zwenkbuigmachine. Hierdoor wordt de cyclustijd tijdens het laden tot 50 procent verkort. De machine zelf heeft nieuwe high-speed functionaliteiten die tot 30 procent meer productiviteit mogelijk maken. Met de automatisering van Starmatik is het TruBend Center 7020 volgens Trumpf een van de snelste oplossingen voor geautomatiseerd buigen ter wereld. De technologie kan worden gebruikt om zowel series als prototypes efficiënt te produceren. Een opmerkelijk onderdeel van dit buigsysteem is het station voor het samenstellen van meerdere verschillende delen. Dezelfde robot die de gezette onderdelen van de zwenkbuigmachine haalt, zet en
De robotautomatisering voor het buigen, die Trumpf samen met Starmatik heeft ontwikkeld, verkort de cyclustijd tot 50 procent. Twee robots van Starmatik laden en lossen tegelijkertijd de TruBend Center 7020 zwenkbuigmachine.
drukt deze op dat station in elkaar, zodat een samengesteld product ontstaat.
Nieuwe SheetMaster Centraal op de stand van Trumpf stond de TruMatic 5000-productiecel met nieuwe SheetMaster. Met deze oplossing kunnen gebruikers hun componenten volledig automatisch lasersnijden, ponsen en vormen. De SheetMaster maakt een automatische materiaalstroom in de cel mogelijk - van het laden en lossen van de machine tot het verwijderen van de bewerkte onderdelen. De sensorgestuurde zuignappen op de grijpers van de SheetMaster kunnen individueel worden geactiveerd. Dit betekent dat ze de werkstukken sneller en flexibeler vastgrijpen. Dit bespaart tijd, vooral bij kleine seriegroottes. De SheetMaster kan ook worden aangesloten op een geautomatiseerd Stopa-magazijn. Hierdoor wordt de productiecel zelfstandig van plaatmateriaal voorzien. De technologie palletiseert en sorteert de onderdelen ook zelfstandig. Een ander voordeel van de nieuwe SheetMaster is dat hij de gesneden en geponste componenten uit de productiecel verwijdert. Bedrijven kunnen ze daardoor direct transporteren voor verdere verwerking, zoals buigen, ontbramen of slijpen. Dit vermindert nietproductieve tijden en verhoogt de productie-efficiëntie. Om de hoogst mogelijke productiviteit te garanderen, is de nieuwe machine uitgerust met een fiberlaser van 6 kW. Dit bespaart niet alleen energie, maar snijdt de onderdelen ook snel. Bovendien beschermt een neerlaatbare matrijs de werkstukken tegen krassen tijdens het ponsen. De ponskop van de TruMatic 5000 beschikt bovendien over een door Trumpf gepatenteerde elektrische aandrijving (DeltaDrive). Dit bespaart ongeveer 30 procent energie.
Als verdere automatiseringstechniek beschikt de TruMatic 5000 over een gereedschapswisselaar, die de pons- en vormgereedschappen zelfstandig verwisselt. Deze ToolMaster biedt plaats aan maximaal 90 verschillende gereedschapscassettes. Gebruikers kunnen kleine series en een grote verscheidenheid aan varianten produceren zonder de machine handmatig om te bouwen. De oplossing omvat ook een automatische nozzlewisselaar met inspectiefunctie. Dit kan voorkomen dat de machine 's nachts stilstaat, bijvoorbeeld vanwege een beschadigde nozzle.
Belang van services Stephan Mayer, CEO van Trumpf Werkzeugmaschinen, noemde de TruMatic 5000-productiecel het hoogtepunt van de Trumpfpresentatie op de Blechexpo. Hij benadrukte het belang van services, die er voor kunnen zorgen dat de gebruikers het maximale rendement uit dergelijke productiesystemen halen. Trumpf investeert momenteel enorm in deze services. Mayer: “Wij zijn als fabrikant inmiddels digitaal verbonden met zo’n 5000 machines, die over de hele wereld operationeel zijn. We zien elke dag hoe ze worden gebruikt. Het is soms schokkend om te zien hoe inefficiënt ze opereren. We zien klanten waar vijf machines op slechts 60 procent van hun capaciteit draaien. Dat moet en kan veel beter. Services zullen wat ons betreft de komende jaren dan ook samen met automatisering een sleutelrol gaan spelen.” Hierbij voorziet Mayer ook een grote rol voor kunstmatige intelligentie (KI). KI is volgens hem al realiteit. Bij Trumpf lopen al diverse projecten. Mayer noemde als voorbeeld een microfoon op de assen, die luistert naar de machine. Deze microfoon hoort - gebaseerd op KI - of een schroef in de montage goed is vastgedraaid. “Het is fascinerend om te zien hoe vaak het voorkomt
29
HOLL AND PRECISION TOOLING
www.hptooling.nl
LASERSNIJONDERDELEN
Walsen
KANTPERSGEREEDSCHAP Kanten
PONSGEREEDSCHAP
tot 8m
Ponsen
Assembleren
tot 8m
Lasersnijden
Lassen
6 x 2,5m
Constructief in plaatwerk
GOED GEREEDSCHAP IS HET HALVE WERK
Altijd een oplossing
Up-to-date machinepark
Flexibel
Persoonlijk advies
Snelle levertijden
Kwalitatief
De Stenenmaat 6
Amsterdamsestraatweg 33 Naarden 035-539 90 90 info@hptooling.nl
7071 ED Ulft
ARENDSEN-PLAAT.NL
T 0315 - 69 56 00
E info@arendsen-plaat.nl VOLG ONS
TRANSFORMEER UW WAARDEKETEN MET
AUTOMATISERING EN DIGITALISERING VAN VOORTMAN 1
ORDER– BEHEER
Stroomlijn en automatiseer uw orderverwerking
2
WERKVOORBEREIDING
Bespaar tijd en materiaal met optimaal nesten
3
PRODUCTIEPLANNING
Houd uw productie op schema
CONTROLE 4 PRODUCTIE-
Geef prioriteit aan machineopdrachten en meld afwijkingen onmiddellijk
5
BEDRIJFSANALYSE
Krijg inzicht in bezettingsgraad en maximaliseer uptime
Voortman is uw one-stop-shop voor het transformeren van uw waardeketen door automatisering en digitalisering. Volg met ons de route van ordermanagement tot eindproduct en vertrouw op onze betrouwbare oplossingen die u bij elke stap ondersteunen. Profiteer van realtime bedrijfsoverstijgende gegevens die met elkaar verbonden zijn, zodat u krachtige beslissingen kunt nemen die uw bedrijf met vertrouwen vooruithelpen. Ontdek wat we te bieden hebben door vandaag nog onze gloednieuwe brochure te bekijken!
30
LEES MEER IN ONZE BROCHURE
Voortman Steel Machinery Ozonstraat 1, 7463 PK Rijssen +31 (0)548 536 373
WWW.VOORTMAN.NET
dat een schroef niet goed vast zit. Dit helpt ons vast te stellen of een machine correct is gemonteerd en laat zelfs zien waar precies het eventuele probleem zit. Dit programma kunnen we ook bij een klant laten lopen als er een probleem is.”
Publieksmagneet Een publieksmagneet op de Trumpf stand was de nieuwe Flex Cell oplossing waarmee de efficiënte kantbank TruBend 7050 automatisch kan worden bediend. Vooral de ongelooflijke snelheid viel op. Met slechts enkele eenvoudige stappen kan de medewerker de mobiele robotcel aan de machine koppelen en automatisch bedienen. Hierdoor kan de machine meerdere uren zelfstandig werken. De Flex Cell heeft een dubbele materiaalopslag. Dit betekent dat de TruBend 7050 voldoende materiaal kan leveren voor een nachtdienst. Een vacuümcombinatiegrijper op de robotarm (slank design) maakt snel en veilig laden en lossen mogelijk. Met de Trumpf TecZone Bend-software kan het buigprogramma binnen enkele seconden worden aangemaakt. Vervolgens kan de medewerker de robot programmeren via een app op het bedieningspaneel. Hierdoor kan de TruBend 7050 snel en eenvoudig worden opgebouwd. Met automatische dubbelplaatdetectie detecteert de Flex Cell of plaatmateriaal aan elkaar plakt tijdens het laden en werpt deze indien nodig af. Dit vermindert afval. De Flex Cell is geschikt voor componenten met een formaat van 600x400 mm tot en met 70x50 mm. Het verwerkt plaatwerkdiktes van 0,7 tot 6 mm.
Instap in geautomatiseerd buigen Verder had Trumpf plek ingeruimd voor de TruBend Cell 5000 Lean Edition. Dit is een nieuwe geautomatiseerde buigcel voor het middensegment, geschikt voor bedrijven die aan de slag willen met geautomatiseerd buigen. Afhankelijk van de geometrie van de componenten kan de machine ongeveer 8 uur werken zonder dat een medewerker aanwezig hoeft te zijn. Dit gaat het tekort aan geschoolde arbeidskrachten tegen. “Automatisering is een van de belangrijkste trends in buigen. Met de TruBend Cell 5000 Lean Edition bieden we gebruikers met een beperkt investeringsbudget een oplossing om aan de slag te gaan met geautomatiseerd buigen en hun productie concurrerend te maken”, zegt Simon Hiebl, hoofd Product Management Premium and Bending Systems bij Trumpf. Voor de nieuwe TruBend Cell 5000 Lean Edition is gebruik gemakt van beproefde hard- en software van het hightechbedrijf. Voor het programmeren worden bijvoorbeeld de buigrobot BendMaster en de TruTops Boost-software gebruikt. Hierdoor werkt de buigcel betrouwbaar en productief. De TruBend Cell 5000 Lean Edition wordt aangeboden in twee uitrustingsvarianten – met en zonder pakket met kleine onderdelen. In de basisversie kunnen bedrijven onderdelen verwerken in A4- tot europalletformaat. Met het pakket met kleine onderdelen kunnen zelfs kleine onderdelen, ter grootte van een visitekaartje, worden gebogen.
Voor kleine en middelgrote onderdelen is de TruBend Cell 5000 Lean Edition ideaal.
31
Talmud De Russische kunstenaar Gregory Orekhov heeft bij het Senezh-meer in de regio Moskou een opmerkelijk kunstwerk gerealiseerd: een sculptuur van 9 meter hoog, bestaande uit segmenten van spiegelgepolijst roestvrij staal. De naam van het werk is Talmud. Deze titel verwijst naar de verzameling heilige Joodse teksten, maar het werk moet meer metaforisch worden opgevat: het is een verticale lijn die de leringen, kennis en ervaring opslaat die mensen hebben opgedaan. Het heeft geen einde en gaat symbolisch door tot in het oneindige, nieuwe dingen verzamelend zolang de mensheid bestaat. De sculptuur bij het meer is een grotere versie van een werk dat Gregory eerder tentoonstelde. “Ik heb 3.000 lasergesneden staalplaten op elkaar gestapeld en zo een reliëf gevormd op de facetten van de sculptuur”, zegt Gregory over het proces van het maken van dat werk. De uiteinden van de platen werden gepolijst voordat de kolom werd gemonteerd Het effect is er een van boekpagina's bevroren in een metalen kolom, samengevoegd tot een slanke, maar levende vorm. “Vervolgens werd ik gevraagd om het werk direct aan het meer te maken langs een openbare loopbrug in het nationale park. Deze taak was niet eenvoudig. De bodem van het meer is gevuld met slib en we moesten palen van 12 meter vastschroeven en op basis daarvan een platform opzetten voor de 9 meter hoge sculptuur.” De grote versie van Talmud is gemaakt met behulp van een andere technologie. Het bestaat uit een draagframe van verzinkt staal en gepolijste roestvrijstalen segmenten in de vorm van stalen frames. Het polijsten van de sculptuursegmenten werd met de hand gedaan. Het werk werd geïnstalleerd met behulp van een vrachthelikopter. De sculptuur weerspiegelt het omringende landschap en ‘absorbeert’ de wereld dankzij gepolijste spiegelranden. Scan de QR-code voor een video over het maken en het plaatsen van Talmud.
32
De sculptuur Talmud, gemaakt van roestvrij staal, weerspiegelt het omringende landschap en ‘absorbeert’ de wereld dankzij gepolijste spiegelranden.
33
Bij staal is de link met ‘groen’ nooit ver weg
Met ZM Ecoprotect Solar demonstreerde thyssenkrupp Steel een innovatieve oplossing voor corrosiebescherming voor robuuste stalen onderconstructies van zonne-energie-installaties.
In hal 10 van de Blechexpo hadden de producenten en leveranciers van staal(producten) kosten nog moeite gespaard om een groen imago uit te stralen. Maar dat was zeker niet het enige. Te midden van alle duurzaamheidsontwikkelingen worden ook nog steeds nieuwe en verbeterde staalsoorten ontwikkeld, al is de link met ‘groen’ daarbij nooit ver weg. Onder het thema ‘Ontgrendel uw groene potentieel’ presenteerde thyssenkrupp Steel onder meer haar portfolio ‘Material of Mobility’. Dit zijn speciale staalsoorten voor de productie van carrosserieen chassisonderdelen van zowel traditionele voertuigen met verbrandingsmotor als elektrische voertuigen.
Hoogsterkte staalsoorten thyssenkrupp Steel werkt nauw samen met de Japanse staalproducent JFE Steel om moderne, derde generatie Advanced High Strength Steels (AHSS) te ontwikkelen. De nieuwste mijlpalen in de samenwerking zijn de jetQ 980- en jetQ 1180-kwaliteiten voor geometrisch complexe carrosseriestructuurcomponenten. De twee zeer taaie staalsoorten voor koudvervormen zullen volgens de Duits-Japanse tandem automobielklanten helpen de huidige uitdagingen van voertuigontwerp
34
aan te gaan, vooral op het gebied van elektrische mobiliteit. Voor het bouwen van elektrische voertuigen zijn materialen met een hoge sterkte nodig die gemakkelijk kunnen worden gevormd. Dit is precies wat jetQ onderscheidt: de hoge rek bij breuk, het goede gatexpansievermogen en de hoge weerstand tegen randcompressiefouten maken complexere componentgeometrieën mogelijk met hoge rek- en dieptrekverhoudingen in het vormingsproces. Op deze manier bieden jetQ 980 en jetQ 1180 nieuwe mogelijkheden voor kostenbesparing en lichtgewicht constructie voor klanten. Ook presenteerde thyssenkrupp Steel een uitgebreid warmgewalst portfolio dat ideaal is voor een economische lichtgewicht constructie van zeer sterke chassisonderdelen. Zo is het ultrasterke warmgewalste meerfasestaal CH-W 700Y950T compleet nieuw in serieproductie. De chassiskwaliteit met een sterkte van bijna 1.000 megapascal
en geoptimaliseerde gatuitbreiding biedt niet alleen een flinke gewichtsvermindering, maar ook een hoge vermoeiingssterkte voor complexe chassisonderdelen. Bovendien biedt de nieuwe staalsoort een overtuigend crashgedrag, omdat hoge vloeigrenswaarden in combinatie met reserves bij rek na breuk een hoge weerstand tegen vervorming en dus een hoge crash-energieabsorptie garanderen. Met ZM Ecoprotect Solar demonstreerde thyssenkrupp Steel een innovatieve oplossing voor corrosiebescherming voor robuuste stalen onderconstructies van zonne-energie-installaties. De met metaal beklede constructiestaalsoorten voor zonne-energietoepassingen zijn ideaal voor verwerking tot profielen en voor gebruik in verschillende corrosieve atmosferen. De hoogwaardige zink-magnesiumgecoate staalsoorten voor PV-montagesystemen zijn ook verkrijgbaar als CO2 -gereduceerd bluemint staal. Ook daarvan toonde thyssenkrupp Steel de bezoekers enkele praktische voorbeelden, zoals biervaatjes en een wiel van een vrachtauto.
Belangstelling voor XCarb-producten groeit ArcelorMittal presenteerde een uitbreiding van haar XCarbproductgamma en op maat gemaakte staalsoorten voor de energietransitie en toekomstige mobiliteit. Het koolstofarme XCarbstaal staat op het punt verdere ontwikkeling te ondergaan met nieuwe producten. De vraag naar staal met een lage koolstofemissie groeit, en ArcelorMittal heeft klanten in de automobielsector en andere industrieën – zoals de bouw, hernieuwbare energie (met name zonneen windenergie), apparaten en meubilair – voorzien van producten met CO2-reductie die verder gaan dan de eerste proefbatches sinds
thyssenkrupp toonde een aantal voorbeelden van producten die zijn gemaakt met de derde generatie Advanced High Strength Steels (AHSS) jetQ 980- en jetQ 1180-kwaliteiten.
2021. Yves Koeberle, CEO van ArcelorMittal Europe – Flat Products, zei: “We leveren al bijna twee jaar staal met een lage CO2-uitstoot aan onze klanten: de belangstelling voor XCarb-producten is in deze periode aanzienlijk gegroeid en als gevolg daarvan gaan we steeds meer over van proefleveringen naar serieleveringen. Zodra onze grootschalige decarbonisatie-investeringen in gebruik zijn genomen, zullen we een
35
SSAB is een van de voorlopers als gaat om ‘groene’ staaloplossingen.
breder scala aan auto- en industriële producten aanbieden, in grotere volumes.” Bezoekers van de Blechexpo konden het assortiment XCarb-producten bekijken, zoals XCarb warmgewalste rollen, organisch gecoate staalsoorten en Magnelis-kwaliteiten. Magnelis, een metalen coating die goed bestand is tegen corrosie, wordt in de fotovoltaïsche industrie gebruikt voor de productie van zonnepanelen. De iCARe elektrische staalsoorten die voor de automobielmarkt zijn gemaakt, verminderen de uitstoot, vergroten de actieradius bij e-drives en zorgen voor lagere totale kosten voor fabrikanten met betrekking tot elektrificatie. En het ArcelorMittal Multi Part Integration (MPI)concept speelt een centrale rol bij het bevorderen van duurzame mobiliteitsoplossingen. Door de naadloze integratie van meerdere voertuigonderdelen in één enkele lasergelaste blank (LWB) verminderen
deze innovatieve staaloplossingen niet alleen de complexiteit, maar bevorderen ze ook de duurzaamheid door het voertuiggewicht verder te verminderen en de kosten te verlagen. Dergelijke mega onderdelen kunnen worden vervaardigd met Usibor 1500 met XCarb gerecycled en hernieuwbaar geproduceerd substraat dat is gemaakt van een hoog gehalte aan gerecycled staal met behulp van 100% hernieuwbare elektriciteit. Naast Usibor 1500 omvat het gerecycleerde en hernieuwbaar geproduceerde productaanbod van ArcelorMittal XCarb momenteel ook de HSLA- en ferrietbainiet staalfamilies die voor diverse automobieltoepassingen worden gebruikt.
Staaltransport met lagere emissies Tata Steel Nederland lanceerde op de Blechexpo Zeremis Delivered, een oplossing waarmee klanten hun staalbestellingen kunnen
KS Service Center ontvangt duurzaam staal KS Service Center uit Moerdijk, leverancier van bandstaal en plaatmateriaal, was ook exposant op de Blechexpo. De leverancier van bandstaal en plaatmateriaal heeft onlangs 120 ton Magnelis XCarb Recycled and Renewably Produced staal ingekocht. Bij de productie van deze levering staal is 250 ton CO2 bespaard. Het duurzame staal is geleverd door ArcelorMittal en wordt door KS Service Center verder verwerkt voor haar klanten. Het staal is met zes elektrisch aangedreven vrachtwagens vanuit Gent in Moerdijk geleverd. Het is de bedoeling dat alle orders van dit staal in het vervolg zo duurzaam mogelijk worden vervoerd. Duurzaamheid heeft de afgelopen jaren een strategische plek gekregen in de bedrijfsvoering van KS Service Center. De ambitie is om het meest duurzame Service Center in de Benelux te worden. De order van het Magnelis Recycled and Renewably Produced staal is daarom een mijlpaal in uitvoering van de verduurzamingsstrategie van het bedrijf. Gregory Rombaut, Manager Verkoop en Marketing van KS Service Center: “Deze primeur is het resultaat van een mooie samenwerking tussen de verkooporganisatie van ArcelorMittal
36
Het duurzame staal van ArcelorMittal wordt door KS Service Center verder verwerkt voor haar klanten.
en KS Service Center. Door het staal met e-trucks van DFDS te transporteren, voeren we onze duurzaamheidsaanpak zo veel mogelijk door in de keten. We zijn trots op de inspanningen van alle betrokken partijen om duurzaamheid daadwerkelijk in de praktijk te brengen.”
ontvangen via transportmethoden met lagere emissies. Deze nieuwe dienst stelt klanten in staat hun scope 3-uitstoot te verminderen en volgt op de introductie van Zeremis Carbon Lite, de eerste oplossing die Tata Steel in 2022 introduceerde. Zeremis Carbon Lite is een staalsoort met een toegewezen CO2-voetafdrukreductie tot 90%. Sindsdien heeft een groot aantal klanten in alle marktsectoren – waaronder grote OEM’s, grote toeleveranciers en staal service centra – voor de oplossing gekozen om hun eigen koolstofarme economie te versnellen. Om klanten nog meer flexibiliteit te bieden om hun specifieke reductiedoelstellingen te halen, heeft Tata Steel nu een tweede Zeremisaanbod gelanceerd: Zeremis Delivered, een nieuwe logistieke oplossing die staalorders levert via transportmethoden met lagere emissies en een CO2-besparing tot 90%. In eerste instantie zal Zeremis Delivered beschikbaar zijn voor klanten die zich binnen een rijafstand van 300 kilometer van de locaties in Nederland en België bevinden.
Decoilinglijn in Maastricht Tata Steel Nederland liet de bezoekers weten dat het ook een meerjarig verbeteringsplan heeft geïnitieerd voor haar locaties in Nederland met als doel de technologie van de verschillende fabrieken te optimaliseren. Het investeringsprogramma heeft betrekking op de gehele productieketen, die zich uitstrekt van de staalproductie tot de warmbandwalserij en omvat de koudwalserij, galvaniseerlijnen, de verpakkingsstaalfabriek en de downstream-activa. De nieuwe decoilinglijn van het Feijen Service Center in Maastricht is een goed voorbeeld van een strategische investering in de Downstream Business Unit. Deze op maat gemaakte lijn met nieuwe geautomatiseerde en digitale functies maakt deel uit van de plannen van Tata Steel om zich voor te bereiden op de toenemende toekomstige vraag naar slijtvaste
en zeer sterke premium staalsoorten, met name in de bouw-, mijnbouwen landbouwmarkten. Dankzij de lijn kunnen staalsoorten efficiënter, met een bredere waaier aan mechanische eigenschappen en op een duurzamere manier worden verwerkt. De ingebruikname van de nieuwe decoiler staat gepland voor medio 2024. Ook SSAB was in Stuttgart present. De Zweedse staalmaker is een voorloper als het gaat om het produceren van koolstofarm staal. Zo wordt SSAB Fossil-free-staal geproduceerd met behulp van HYBRITtechnologie, waarbij ijzererts direct wordt gereduceerd met behulp van fossielvrije waterstof, waarbij water wordt uitgestoten in plaats van CO2. Nog een stapje verder gaat SSAB Zero, dat is gemaakt van gerecycled staal en geproduceerd met fossielvrije elektriciteit en biogas – wat resulteert in staalsoorten met vrijwel geen fossiele koolstofemissies. Kort na de Bechexpo maakte SSAB gewag van een nieuwe overeenkomst met vrachtwagenproducent Scania. De twee bedrijven hebben een intentieverklaring ondertekend om alle staalleveringen van SSAB aan de zware voertuigen van Scania in 2030 koolstofarm te maken. De levering van SSAB's Fossil-free-staal zal vanaf 2026 snel toenemen. “We kijken er echt naar uit om de leveringen van ons fossielvrije staal op te voeren en zo bij te dragen aan duurzamere waardeketens. Fossielvrij staal zal een gamechanger zijn in het zware transport. Het heeft dezelfde hoge kwaliteit en technische eigenschappen als traditioneel staal. En hoewel het op een duurzame manier wordt geproduceerd, kan het ook worden gerecycled, net zoals staal altijd is geweest”, zegt Martin Lindqvist , CEO van SSAB. Scania heeft een strategie geschetst om tegen 2030 de CO2-uitstoot aanzienlijk te verminderen binnen vier ‘hotspots’, die ongeveer 80 procent van de uitstoot van de toeleveringsketen uitmaken: batterijen, staal, aluminium en gietijzer.
Zeremis Delivered van Tata Steel is een nieuwe logistieke oplossing die staalorders levert via transportmethoden met lagere emissies en een CO2-besparing tot 90%.
37
Materiaal, tijd en kosten besparen door integratie buissnijden en -buigen
Fietsoverkapping produceren; zo kan het ook BLM Group weet vergaande besparingen te realiseren in zowel tijd als kosten door de buissnij- en buigbewerkingen zowel hardware- als softwarematig te integreren. Op de afgelopen huisshow Innova toonde de Italiaanse machinefabrikant dat aan met het ontwerp, de productie en de assemblage van een fietsoverkapping. Ten opzichte van conventionele productietechnologieën rekent BLM Group een reductie voor van 50% in mankracht, 52% in productietijd, 25% in productiekosten en 20% in materiaalkosten. De fietsoverkapping vormt een mooi voorbeeld van een constructie die is samengesteld uit buis, plaat en massief draadmateriaal van verschillende diameters. In het oorspronkelijke ontwerp bestonden de steunelementen van het rek uit gesneden, gebogen en gelaste platen. Op conventionele wijze vraagt de productie hiervan om zaag-, boor-, snijen lasbewerkingen. Vooral het opspannen in kostbare lasmallen, de tussenopslag en de handling zijn tijdsintensief. De onderdelen moeten namelijk voorbereid, zorgvuldig geplaatst en vervolgens gelast worden door ervaren personeel. De doorlooptijd wordt geschat op 6 tot 8
weken, waarvan 2 dagen voor assemblage.
Re-engineering Het gebruik van de plaatlaser, buislaser, buisbuigmachines en draadbuigmachines van BLM Group maakt het mogelijk om het hele productieproces te vereenvoudigen door het product volledig te reengineeren en het productieproces te vereenvoudigen. Door optimaal gebruik te maken van de mogelijkheden van de buislaser om slimme
Een steunelement van het rek vóór en na de introductie van buislasertechniek.
38
Deze fietsoverkapping bewijst dat vergaande besparingen zijn te realiseren door de buissnij- en buigbewerkingen zowel hardware- als softwarematig te integreren.
verbindingen te maken, wordt al een groot deel van de winst in de ontwerpfase behaald. Slimme verbindingen zorgen voor een precieze positionering van de onderdelen, waardoor assemblage en lassen eenvoudiger worden en de precisie van de hele constructie verbetert. Inzet van de buislaser realiseert deze verbindingen zonder inzet van zaag-, boor-, plaatbuig- en lasmachines. Bovendien maken de zogeheten sleuf- en tandverbindingen nauwkeurige positionering tijdens de assemblage mogelijk, wat het daaropvolgende lassen van het onderdeel aan de daksteunmast sterk vereenvoudigt.
Integratie buissnijden en -buigen Om te zorgen dat de delen exact passen in de gesneden gaten van de gebogen buizen, zorgt BLM dat de vervormingseffecten die het buigen met zich meebrengt, al bij het snijden worden gecompenseerd. De buigmachine berekent namelijk de rek van het materiaal en geeft dit door aan de buislaser. Die corrigeert de positie van de snijgeometrieën langs de buis op basis van de ontvangen informatie en verwerkt deze. Het onderdeel wordt vervolgens doorgegeven aan de buigmachine die ook de terugvering van de buis compenseert. Het resultaat is een lasergesneden en perfect gebogen buis.
ArTube software De ArTube software voor buislasersnijden van BLM speelt een fundamentele rol in de ontwerpfase en beheer van de productie. ArTube biedt een uitgebreide bibliotheek van verbindingen die klaar zijn om parametrisch te worden toegepast in het CAD-model van het te produceren onderdeel. De vervormingen die het buigproces zal veroorzaken (terugvering en rek) worden door Artube gecorrigeerd in het lasersnijpad, zodat onderdelen vanaf het begin goed zijn en direct passen.
Kosten- en tijdsbesparing Door gebruik te maken van de mogelijkheden van de buislaser om delen onderling eenvoudiger te verbinden, door meerdere deelbewerkingen met één machine uit te voeren, door pasfouten te vermijden, door materiaal te besparen door de lengte van de buizen te beper8ken en door de constructie sneller en zonder lasmallen samen te stellen, wordt 50% in mankracht, 52% in productietijd, 25% in productiekosten en 20% in materiaalkosten bespaard.
39
Shaping flows. In het verleden was een robot alleen interessant voor grote volumes. De systemen waren duur en om de robot alle bewegingen aan te leren, was een hoogopgeleide programmeur nodig. Tijden veranderen, zeker bij LVD! Uw operator kan voortaan elke opdracht uitvoeren met onze robotkantcellen. De CADMAN®-software maakt automatisch het kant- en robotprogramma aan en het aanleren van de robot hoeft niet meer. De robotcellen van LVD verminderen de uitval- en insteltijd. Het resultaat? Snellere flows, zelfs bij het kanten van kleine series met een hoge productmix. Gemakkelijk en voordelig.
Shape your flows with LVD.
Lees meer over de robotkantcellen van LVD.
40
robotised
Complete kantbank-automatisering
Argesystems ontwikkelt en produceert diverse producten om kantbank-automatisering mogelijk te maken.
Morris Solutions is een exclusief partnerschap aangegaan met het Italiaanse Argesystems, producent van automatische gereedschapswisselaars, gerobotiseerde opslagsystemen voor tooling en de bijbehorende software. De Friese retrofitspecialist kan hiermee compleet geautomatiseerde kantbank-oplossingen bieden, en zal zo’n oplossing komend voorjaar live demonsteren op de TechniShow.
opslagsysteem dat met vier roterende racks en twee elektrische assen een opslagcapaciteit biedt van 30 tot 50 meter kantgereedschappen. Het is een flexibele oplossing waarin robot en automatisering samenwerken voor een efficiënt handlingproces. Een speciale, gepatenteerde gripper op de robot zet de tools automatisch op de machine. Nog een product van Argesystems is een verticaal opslagsysteem, dat naast buiggereedschappen ook geschikt is voor de slijtdelen voor pons- en lasersnijmachines. Ook buighulpen behoren tot het assortiment.
Morris Giaccone van Morris Solutions in Joure en zijn medewerkers merken bij hun retrofit-klanten een enorme behoefte aan automatisering. Die zijn vooral op zoek naar betaalbare oplossingen. Dankzij de nieuwe samenwerking met Argesystems en het reeds bestaande partnerschap met het Belgische C-Metals kan Morris daar nu voor zorgen. Hiervoor zijn naast Morris Solutions de nieuwe bedrijven Argesystems Nederland en C-Metals Nederland opgericht. Morris Solutions is de retrofitspecialist, die bestaande kantbanken bij klanten voorziet van nieuwe elektronica en besturing, zo nodig met offline programmering en een hoekmeetsysteem. C-Metals levert gebruikte kantbanken die mechanisch en hydraulisch volledig zijn gereviseerd en voorzien van een moderne besturing. Met de oplossingen van Argesystems kunnen de kantbanken van klanten en die van C-Metals worden voorzien van automatisering.
Met deze producten kan Argesystems een scala aan oplossingen realiseren, van het automatiseren van één kantbank tot en met complete, specifiek voor de toepassingen van klanten, ontwikkelde buiglijnen. Een cruciale rol daarbij is weggelegd voor de software, volgens Morris hét sterke punt van Argesystems. “Startend met de tekening heb je met een paar clicks een programma voor de kantbank en voor het traject van de robot. Zo kun je op een makkelijke manier de productiviteit van je kantbank enorm opvoeren.” De automatisering en de software van Argesystems zijn universeel. Het is mogelijk kantbanken (ook nieuwe) van vrijwel ieder merk te integreren.
Gereedschapswisselsysteem Argesystems ontwikkelt en produceert diverse producten om kantbankautomatisering mogelijk te maken. Dat is allereerst het automatische gereedschapswisselsysteem AS18, dat is ontworpen om een buigsysteem veelzijdiger, sneller en betrouwbaarder te maken. De AS18 is beschikbaar in verschillende formaten met opslagcapaciteiten van 32, 52 en 60 meter tooling. Hij is geschikt voor zowel Promecam tools als Wila Style. De gebruiksvriendelijke user interface maakt programmeren zowel aan de machine als op kantoor mogelijk. Een ander product is de Cube., een compact, automatisch
Software cruciaal
Programmeer-service Morris Solutions gaat nog een stap verder dan het installeren van geautomatiseerde buigoplossingen bij de klant in de fabriek. Veel bedrijven moeten hun productie steeds hoger opschroeven en zien zich tegelijkertijd geconfronteerd met een groot tekort aan medewerkers. Niet ieder bedrijf heeft de capaciteit om tekeningen om te zetten in programma’s voor machine en robot, zodat een buigsysteem de hele nacht door kan produceren. Hiervoor zet Morris een nieuwe service op, waarbij klanten de tekeningen van de producten die ze moeten maken kunnen opsturen naar Morris Solutions. “Wij maken hierop kantoor dan het hele programma en sturen dit naar de klant. Dit maakt het ook voor bedrijven die het ontbreekt aan geschikte medewerkers mogelijk om te automatiseren en daarmee hun productiviteit sterk op te voeren.”
41
Extra buigbalk scheelt veel tijd
Demonstratie van de nieuwe EVO DuoBend op de stand van Schröder. Grote trapeziumvormige platen kunnen met twee buigbalken worden geproduceerd in een tiende van de tijd die nodig is met een enkele up-and-down buigbalk.
De Duitse fabrikant Schröder presenteerde op de Blechexpo de EVO DuoBend. Deze nieuwe zwenkbuigmachine is uitgerust met een extra buigbalk, hetgeen volledig nieuwe mogelijkheden opent voor het vervaardigen van grootformaatproducten met tegengestelde zettingen. Grote trapeziumvormige platen kunnen met twee buigbalken worden geproduceerd in een tiende van de tijd die nodig is met een enkele upand-down buigbalk. Met de EVO DuoBend vergroot de Schröder Groep de flexibiliteit van haar up-and-down-technologie opnieuw vele malen: de nieuwe zwenkbuigmachine voor platen tot 5 mm dik heeft twee zelfstandig werkende buigbalken. Hierop kunnen grootformaat plaatwerkproducten met tegengestelde zettingen, zoals gebruikt in de containerbouw, voor kiepers voor vrachtwagens, windturbines of in de speciale machinebouw, veel sneller worden geproduceerd.
Omzeilen niet meer nodig Deze producten worden nog vaak op kantbanken vervaardigd met veel arbeidsintensief werk. De buigbalk van een zwenkbuiger met op-en-neerfunctie buigt het product met de zwenkbare balk naar boven en naar beneden. Deze machines hebben het voordeel dat platen, eenmaal op maat, niet meer hoeven te worden gedraaid, zodat de productie door één machinebediener alleen kan worden
42
afgehandeld. Met de innovatieve EVO DuoBend breidt Schröder dit principe uit: het zetten van een negatieve zetting wordt uitgevoerd door de bovenste buigbalk en het zetten van een positieve zetting door de onderste. Hierdoor is het niet meer nodig om productzijden die al zijn gebogen te omzeilen, waardoor er geen beperkingen meer zijn vanwege de maximale bypassradius van minder dan 200 mm. Het beste voorbeeld van dergelijke werkstukken is een op maat gemaakte trapeziumplaat.
Volautomatische gereedschapswisselaar De EVO DuoBend is verkrijgbaar in de werklengte 4040 mm en 3200 mm. Standaard is deze machine voorzien van een volautomatische gereedschapswisselaar op de klembalk, deze kan worden uitgerust met gereedschappen tot 500 mm hoog. De machine is geprogrammeerd met Schröder’s eigen POS 3000-besturingssysteem. Het berekent het buigprogramma, stelt het gereedschap in en produceert uiteindelijk het gewenste onderdeel. De EVO DuoBend biedt de flexibiliteit om te worden gebruikt voor grote productieseries met hoge herhaalbaarheid of voor kleine series en complexe onderdelen. Verkoopadviseur Rob Pleiter van de Schröder Group verwacht veel van deze machine, vooral met grote onhandelbare producten, want die hoeven niet meer te worden gedraaid. “De op en neergaande buigbalk werd al als een zegen ervaren door klanten die grote platen hanteerden. De nieuwe EVO DuoBend is met zijn twee buigbalken een nieuwe mijlpaal. De nieuwe machine biedt een spectaculaire minimalisering van de procestijden
voor degenen voor wie de limiet bij het rondgaan van de gebogen zijde van de plaat – 190 mm bij de MAK Evolution bijvoorbeeld – voorheen een beperking vormde.”
Royale klembalkslag De EVO Duobend maakte deel uit van een breed assortiment plaatbewerkingsmachines voor alle plaatdiktes en automatiseringsoplossingen die Schröder op de Blechexpo tentoonstelde voor een breed scala aan plaatwerktoepassingen. Andere hoogtepunten waren de MAK 4 Evolution UD, die 6 mm dikke platen buigt op 3200 mm werklengte, en de PowerBend Multi met mogelijkheid tot conisch buigen. De MAK 4 Evolution UD is het topmodel. De uitrusting van deze machine met zijn royale klembalkslag van 1090 mm omvat een up-and-down balk en een achteraanslag met zuignappen. Radius Step Bending wordt weergegeven als een speciale functie van de grafische 3D-besturing POS 3000.
Roterende klembalken De PowerBend Multi werd net als de PowerBend Professional op de beurs getoond met verbeterde roterende klembalken. Met de optie van een roterende klembalk biedt Schröder de mogelijkheid om snel te schakelen tussen gereedschapsstations en geometrieën met verschillende spelingen. De PowerBend Multi heeft ook een nieuwe dichtdrukfunctie waarmee men de zomen volledig kan bewerken door te buigen met de buigbalk. Hiervoor is het zwenkbereik van de klapbalk vergroot tot 190°. Bovendien is conisch buigen nu een optie op de PowerBend Multi. Met de unieke tweeassige achteraanslag kunnen insteekbare profielen snel en eenvoudig worden geproduceerd met precisie tot op de tiende millimeter. Dit elimineert de noodzaak van handmatig nabewerken in toepassingen waarbij randen niet evenwijdig zijn, zoals borstweringen of muurafwerkingen, dakrandafwerkingen, bermplaten en bekledingen die een helling moeten hebben.
De optie conisch buigen op de PowerBend Multi elimineert de noodzaak van handmatig nabewerken in toepassingen waarbij randen niet evenwijdig zijn, zoals borstweringen of muurafwerkingen, dakrandafwerkingen, bermplaten en bekledingen die een helling moeten hebben.
43
HÉT EVENT VOOR SLIMME MAAKOPLOSSINGEN
DE MAAKBAARHEID VAN MORGEN Ontdek een wereld aan nieuwe technologieën Verkrijg waardevolle inzichten via seminars en branche-experts Ontdek potentiële samenwerkingen met andere organisaties Laat je inspireren tot innovaties binnen jouw bedrijf Bereid je voor op een duurzame toekomst Leg contact met professionals en experts
Dé plek voor toeleveren, uitbesteden, productontwikkeling en engineering
BESTEL EEN GRATIS TICKET SCAN DE QR OF GA NAAR ESEF.NL
12 T/M 15 MAART 2024 JAARBEURS | UTRECHT
Kostenverlagingen door AI Optimate, een spin-off van Trumpf, demonstreerde op de Blechexpo de mogelijkheden van op Artificial Intelligence gebaseerde componentenanalyse in de cloud. Vooral de nieuwe functie voor kostenberekening met één druk op de knop trok veel belangstelling. Toeleveranciers en ontwerpingenieurs in de plaatbewerking konden de geautomatiseerde onderdeelanalyse van Optimate live ervaren en testen. Wat in 2020 als start-up begon, is inmiddels de kinderschoenen ontgroeid. De cloudgebaseerde webapp bestrijkt nu veel meer dan toen hij drie jaar geleden werd gelanceerd. “Onze automatische onderdeeloptimalisatie genereert nu 70 procent meer suggesties, herkent meer optimalisatiepotentieel en kan zowel toeleveranciers als ontwerpafdelingen nog creatievere benaderingen bieden om de kosten te verlagen”, zegt Sebastian Beger, CSO bij Optimate. Met de App kunnen ontwerpers en plaatverwerkers defecte onderdelen vooraf identificeren en indien nodig aanpassen, nog voordat ze in productie gaan. Volgens Optimate vindt de haalbaarheidsanalyse vrijwel elk onderdeel dat niet kan worden afgewerkt en levert het betrouwbare waarschuwingen op, die voorkomen dat pas in de programmeerfase of zelfs bij de buigmachine wordt ontdekt dat een onderdeel niet op deze manier kan worden geproduceerd.
Flexibele instapmogelijkheden Er zijn drie mogelijkheden om de Optimate App te gebruiken: via de browser, via een API-interface of via een CAD-plug-in. Met name toeleveranciers of productiegerelateerde werkvoorbereidingen kunnen zo de haalbaarheidsanalyse, kostenberekening en onderdeeloptimalisatie direct in de browsergebaseerde webapp gebruiken, zonder installatie. Na registratie kan de gebruiker zonder grote moeite direct aan de slag. Gebruikers en webshops die de plaatwerkkennis van Optimate over de hele linie willen ontsluiten, kunnen dat doen via een API-interface. Wie de tool voor ontwerpdoeleinden in zijn CAD-systeem wil gebruiken, kan dit doen via een CAD-plug-in voor SolidWorks. Ook de ontwikkeling van verdere plug-ins voor andere CAD-systemen voor gebruikers bij het ontwerp en de werkvoorbereiding zit in de planning.
Door de kostenberekening in de Optimate App te gebruiken, kunnen ontwerpers van plaatwerkonderdelen al in het ontwikkelingsproces mogelijke kostendrijvers identificeren.
Beger. Jonas Steiling, CEO van Optimate, vult aan: “Door onze kostenberekening te gebruiken, kunnen ontwerpers van plaatwerkonderdelen al in het ontwikkelingsproces mogelijke kostendrijvers identificeren.” Naast de analyse van afzonderlijke onderdelen kunnen ook samenstellingen met maximaal 25 afzonderlijke onderdelen worden gecontroleerd op haalbaarheid en optimalisatiemogelijkheden. Gebruikers kunnen tijdens het ontwerp een complete montage uploaden naar de Optimate App, die vervolgens wordt gedemonteerd en gecontroleerd op haalbaarheid. Maar wat heb je aan een haalbaarheidstoets zonder kostenanalyse? Daarom bepaalt de app tegelijkertijd het optimalisatiepotentieel voor de afzonderlijke plaatdelen en voert een kostenberekening uit. “Voor sommige gebruikers is het ook vanuit kostenoogpunt interessant om naar de complete montage te kijken. Voor de optimalisatie van complete assemblages gebruiken we momenteel een hybride aanpak”, besluit Sebastian Beger.
Kostenberekening voor samenstellingen Assemblageanalyse en kostenberekening zijn als nieuwe functies toegevoegd. “In 2020 zijn we begonnen met de onderdelen haalbaarheidsanalyse en optimalisatie en nu hebben we deze uitgebreid met een kostenberekening”, zegt Sebastian Beger. Gebruikers krijgen nu de drie mogelijkheden voor digitale ondersteuning te zien zodra ze de App openen. “Als een gebruiker via de browser zijn onderdelen uploadt naar de App, ziet hij binnen enkele seconden haalbaarheidswaarschuwingen en optimalisatiemogelijkheden op het scherm”, specificeert
Scan de QR-code voor een korte video waarin de haalbaarheidsanalyse en AI-gebaseerde componentoptimalisatie wordt uitgelegd.
45
Productief en duurzaam gaan hand in hand bij Amada De fiberlasersnijmachine Ventis-3015AJe met 6 kW laserbron, automatisering en modulair aanpasbare laad- en lostoren vormde het hart van de presentatie van Amada op de Blechexpo. Het systeem is evenals de nieuwste generatie EGB kantbanken ontworpen met duurzaamheid in het achterhoofd. De Ventis-3015AJe met 6 kW fiberlaser (opvolger van de 4 kW-versie) opent volgens Amada nieuwe mogelijkheden voor alle gebruikers van lasersnijden op het gebied van materiaalbandbreedte, snijkwaliteit en productiesnelheden. In combinatie met automatiseringsmodules, zoals het ASF II 3015 EU-torenopslagsysteem, biedt het meer productiviteit dan systemen met een hoger laservermogen.
Intelligentie Kenmerkend voor de nieuwe vlakbedlaser is het intelligente lasersysteem. Dit omvat onder meer de LBC-technologie, waarbij de laserstraal in verschillende bewegingspatronen rond een gedefinieerd kruispunt oscilleert. Dit resulteert in concrete voordelen bij het snijden, zoals de mogelijkheid om de snijspleet te verbreden. Bovendien wordt zelfs dikker materiaal door de pendelbeweging zo optimaal gesmolten dat het perfect naar beneden wordt gedreven met als resultaat zuivere snijranden zonder bramen. De LBC-eenheid maakt het ook mogelijk om met de FastCut-functie zelfs kleine gatgeometrieën extreem snel en nauwkeurig te snijden, zonder dat de hele laserbrug hoeft te worden verplaatst.
Veilig en energiezuinig Het intelligente systeem toont zijn productiviteit in combinatie met automatiseringsmodules. Daartoe behoort bijvoorbeeld het ASF II 3015 EU-torenopslagsysteem. Het levert de benodigde materialen,
neemt gesneden materiaal terug en wordt gekenmerkt door korte overdrachtstijden. In deze versie is de Ventis-3015AJe 6 kW volgens de producent superieur aan andere systemen met een veel hoger laservermogen. De relatief lage energie-input zorgt voor een veilige, slijtvaste productie, terwijl het tegelijkertijd natuurlijk veel minder energie verbruikt. In de praktijk kan het geautomatiseerde systeem gedurende meerdere dagen vrijwel autonoom draaien. De werking wordt verzekerd door het Laser Integration System (LIS). Dit betekent dat het systeem zichzelf permanent bewaakt en automatisch alle parameters aanpast aan het betreffende snijproces. En het LIS Option Pack biedt nog meer veiligheid met de volautomatische nozzle-centrering en de iCAS-functie voor het meten van resterend plaatwerk.
Nieuwste generatie elektrische kantbank Met de EGB-1303ATCe presenteerde Amada de nieuwste innovatie op het gebied van elektrisch aangedreven kantbanken. Dankzij vele nieuwe eigenschappen en functies werkt de machine snel en betrouwbaar, biedt uitgebreide toepassingsmogelijkheden en is eenvoudig te bedienen. De EGB-1303ATCe staat voor de nieuwste generatie elektrische servo kantbanken. Aan de ene kant maakt de servo-elektrische aandrijving van het systeem hoge invoer- en openingssnelheden mogelijk, maar aan de andere kant genereert het ook het hoge koppel dat nodig is voor de perskracht van 130 ton. Tegelijkertijd zorgt het voor een hoge positionering en herhaalbaarheid van de machine. De compacte motor vereenvoudigt ook het ontwerp van de machine en verbetert de onderhoudsmogelijkheden. Bovendien heeft de servoaandrijving geen hydraulische olie nodig en heeft hij een lage CO2-uitstoot.
Snel, veilig en nauwkeurig Ook de automatische gereedschapswisselaar (ATC) is opnieuw ontworpen. De capaciteit is met 30 procent verhoogd. Tegelijkertijd neemt de ATC minder ruimte in beslag in vergelijking met het vorige model. De matrijsmaat is ook uitgebreid tot V50. Dit betekent dat er nu grotere plaatdiktes kunnen worden bewerkt en dus een groter scala aan onderdelen. Tevens heeft de EGB-1303ATCe een nieuw type achteraanslag met drie onafhankelijk van elkaar bediende aanslagvingers. Dit vereenvoudigt de positionering van componenten, zelfs bij zeer complexe buitencontouren. Het nieuwe hoekmeetsysteem BI-S II voltooit het meetproces nu in de helft van de cyclustijd in vergelijking met het vorige model. Het duurt nu minder dan drie seconden, wat veel tijd bespaart in de productie. Ook het geïntegreerde automatische bombeersysteem draagt bij aan de hoge kwaliteit van de componenten. Met twee onafhankelijk regelbare servo-elektrische aandrijvingen zorgt hij voor een nauwkeurige compensatie van de doorbuiging van de persbalk.
Individueel gebruiksgemak De EGB-1303ATCe staat voor de nieuwste generatie elektrische servo kantbanken. Ook de automatische gereedschapswisselaar (ATC) is opnieuw ontworpen. De capaciteit is met 30 procent verhoogd.
46
De EGB-1303ATCe wordt aangestuurd door de nieuwe AMNC controller. Dit betekent dat het systeem op een gepersonaliseerde
De fiberlasersnijmachine Ventis-3015AJe met 6 kW laserbron in combinatie met automatiseringsmodules, zoals het ASF II 3015 EU-torenopslagsysteem, biedt volgens Amada meer productiviteit dan systemen met een hoger laservermogen.
manier kan worden bediend in zowel de Full- als de Lite-modus met een vereenvoudigde gebruikersinterface. Dit maakt het gemakkelijk te gebruiken, zelfs voor onervaren operators. Het vergrote display van het besturingssysteem en de extra, mobiele bedieningstablet zorgen voor meer gebruiks- en bedieningsgemak – net als het livebeeld van de camera, dat AR-technologie gebruikt om het echte beeld te combineren
met de tekening van het werkstuk en de juiste stoppositie. En na het buigproces worden de gerealiseerde buighoeken automatisch weergegeven, waardoor tijdrovend handmatig opnieuw meten niet meer nodig is. De EGB-1303ATCe is vanaf 2024 leverbaar.
Nieuwe functies in VPSS CAD/CAM-softwareoplossing Met geautomatiseerde processen, innovatieve functies en AI-ondersteunde functies maakt de nieuwe VPSS CAD/CAM-softwareoplossing van Amada de productie veiliger, eenvoudiger en efficiënter. Naast meer gebruiksgemak biedt de nieuwste versie van het Virtual Prototype Simulation System (VPSS) tal van nieuwe functies. Daaronder het nu geïntegreerde Tube Solution Pack voor buis- en profielbewerking met automatische product- en nestplangeneratie en NC-codegeneratie. Dit betekent dat alle Amada-technologieën nu zijn gecombineerd in de VPSS-software. Voor het eerst is in VPSS ook het volledig geautomatiseerde, tijdbesparende importeren van 3D-bestanden inclusief het automatisch maken en verwerken van plaatwerkmodellen mogelijk. De Full Auto Blank-functie is ook inbegrepen. Deze importeert automatisch productieplannen en gebruikt deze om nestplannen voor meerdere machines te maken. Ook nieuw is de ACSD-functie. Hierdoor kunnen onderdeelgegevens worden omgezet in een 3D SEM-bestand op basis van CSV-bestanden uit een ERP-systeem, dat op zijn beurt kan worden gebruikt om volledig geautomatiseerde buigprogramma's te maken. Ook nieuw zijn de LBC Flash Cut-functies voor het snijden van kleine, ronde gaten via laseroptiek en soft joint. Hierdoor kan het onderdeel eenvoudig worden vastgeklemd en wordt de hoeveelheid nabewerking
De nieuwe VPSS wordt gecompleteerd door AI-ondersteunde functies zoals de AI Drawing Assistance. Deze ondersteunt het importeren van PDF-bestanden, vult ze automatisch aan en brengt ze vervolgens over naar het 2D CAD-systeem.
aan het onderdeel verminderd. De functie is beschikbaar op de Ventis 6 kW en Regius 12 kW. De nieuwe VPSS wordt gecompleteerd door AI-ondersteunde functies zoals de AI Bend-functie, die bestaande buigprogramma's gebruikt om productiesuggesties te creëren -ongeacht of de programma’s handmatig, automatisch of op de machine zijn gemaakt. AI Drawing Assistance is ook gebaseerd op AI. Deze ondersteunt het importeren van PDF-bestanden, vult ze automatisch aan en brengt ze vervolgens over naar het 2D CAD-systeem.
47
www.wortelboer.ws HOE JE HET OOK WENDT OF KEERT – DUBBELZIJDIG IN ÉÉN DOORGANG KOMT VAN ONS Oxide verwijderen + Kanten afronden + Ontbramen + Slak verwijderen + Ontbramen + van kleine delen .
PLAATKANTENFREESMACHINE CHP-60G Laskanten frezen met automatische voeding van de plaat of langs de plaat. Max. afschuinlengte van 60 mm. Plaatdikten van 10 - 70 / 100 mm. Hoekstand 15° tot 70° instelbaar. Werkhoogte 750 - 950 mm.
Freest met hardmetalen wisselplaten
Verkoop. Verhuur.
DEMONSTRATIES MOGELIJK!
Th. Wortelboer B.V. - Heumen LISSMAC Maschinenbau GmbH www.lissmac.com
48
Tel. 024 358 65 14 Fax 024 358 70 79 info@wortelboer.ws
Voor het lassen van gestructureerde platen
Rolnaadelektrode gepatenteerd
Met de speciale rolnaadelektrode die onlangs is gepatenteerd door het Duitse Patent- en Merkenbureau, kunnen gestructureerde platen veilig worden gelast.
Gestructureerde platen hebben een hogere stijfheid, wat in de praktijk kan leiden tot gewichtsbesparingen tot wel 50 procent. Om dergelijke honingraatvormige platen veilig te kunnen lassen, hebben het Technologie-Institut für Metall & Engineering TIME in Wissen en de BTU Cottbus een speciale rolnaadelektrode ontwikkeld, die onlangs is gepatenteerd. Dergelijke platen kunnen economisch met elkaar worden verbonden door middel van rolnaadlassen, een variant op het puntlassen. Hiermee zijn hoge processnelheden mogelijk, er is geen extra klemtechniek nodig en er wordt gewerkt zonder toevoegmaterialen. Dat samenvoegen gaat echter niet zonder problemen. Bij het rolnaadlassen van gestructureerde platen leiden klassieke rolnaadelektroden tot het gedeeltelijk of volledig nivelleren van de honingraatstructuren, waardoor hun verstijvingseffect wordt verminderd of zelfs geëlimineerd. Daarom heeft TIME samen met BTU Cottbus-Senftenberg een speciale rolnaadelektrode ontwikkeld die de honingraatstructuur in stand houdt. Het Duitse Patent- en Merkenbureau heeft deze uitvinding onlangs gepatenteerd. Voor de noodzakelijke tests leverde de BTU Cottbus-Senftenberg gestructureerde platen, die in TIME onder gedefinieerde omstandigheden en een methodische aanpak werden gelast. In het begin gebruikten de medewerkers van TIME platen van de materiaalkwaliteiten DC04 en 1.4301 met plaatdiktes van 0,5 en 0,7 mm om de basiskennis op te doen. Er werd onder meer een elektrode
met periodiek onderbroken profilering ontwikkeld: Om onderbroken lasnaadlijnen (gestikte naden) te bereiken, werden zijdelingse onderbrekingen in het cilindrische contactoppervlak aangebracht, zodat ze bij het bewegen langs de constructie zonder vervorming over de uitstulpingen springen. De nu gepatenteerde tweede elektrode heeft een zigzagvorm en is daarom ontworpen voor contourbehoudende lasnaden. Naast het gebruik voor lichtgewicht bouwtoepassingen, kunnen de structuurplaten ook worden toegepast als doorstroomwanden voor bijvoorbeeld warmtewisselaars. Als honingraatplaten overlappend met andere gestructureerde of vlakke platen in een parallelle verbinding worden gerangschikt, kunnen paren met holtes tussen de platen ontstaan, zogenaamde multi-shell-componenten. Omdat deze holtes bijvoorbeeld de mogelijkheid bieden voor het doorstromen van vloeibare media, kunnen in de toekomst ook warmtewisselaars en temperatuurgecontroleerde containers worden geïmplementeerd. De BTU Cottbus-Senftenberg en TIME hebben gelaste honingraatplaten met behulp van druk- en lektesten getest volgens DIN EN ISO 17654 met als doel de geschiktheid van dergelijke meerschalige, doorstroomcomponenten te onderzoeken, bijvoorbeeld voor radiatoren, temperatuurgecontroleerde containers en warmtewisselaars. De afzonderlijke platen werden met elkaar verbonden door middel van weerstandspuntlassen om componenten met meerdere schalen te vormen en vervolgens aan de vier randen afgedicht door middel van rolnaadlassen. Tijdens het op druk brengen werd de druk telkens met 1 bar verhoogd, daarna gestabiliseerd en vervolgens minimaal 5 minuten gehandhaafd. De vervormingen onder drukbelasting waren altijd minder dan 20 mm, wat de norm is. De rollasnaden bewijzen gedurende de gehele testperiode de vereiste dichtheid.
49
PERFECTIE TUSSEN MENS EN METAAL lassen, lasersnijden, kanten, walsen, engineering, framebouw, constructie, industriële behuizingen, machine- en apparatenbouw
uw partner voor gecertificeerd laswerk
Sinds 1919 biedt Assink & Schipholt betrouwbaarheid en hoogwaardige kwaliteit. Wilt u meer weten over Assink en Schipholt? Kijk dan op www.assinkschipholt.nl
Binnen twee minuten een messcherpe voor uw Perfectie offerte in zetwerk of lasersnijwerk? metaalbewerking
uw partner voor gecertificeerd laswerk
en plaatwerk
Eenvoudig & snel op plaatweb.nl Upload uw 2D of 3D CAD bestand Al 35 jaar dé specialist in slimme metaaloplossingen Vul de benodigde gegevens in Ontvang binnen twee minuten uw offerte lasersnijden cnc-zagen walsen cnc-(vloei)boren kanten glasparel-stralen Maak nu gratis een account aan engineering (robot)lassen plaatweb.nl draai-open freeswerk
50
TOT WEL Ontdek ons op baas-metaal.nl 4X2 METER
Compact, nauwkeurig en snel
De ByBend Star 120 buigt kleine tot middelgrote onderdelen in de meest uiteenlopende plaatdiktes en materialen in hogere treksterkteklassen.
Plaatbewerkingsbedrijven kampen vaak met hetzelfde probleem: te weinig ruimte in hun productie. De ByBend Star 120, het nieuwste lid van de kantpersfamilie van Bystronic, biedt hier uitkomst omdat hij minimale ruimte nodig heeft. De nieuwe kantpers biedt volgens Bystronic gebruikers buigtechnologie die voldoet aan de hoogste eisen op het gebied van processnelheid, flexibiliteit en nauwkeurigheid. De ByBend Star 120 (het getal staat voor het tonnage) buigt kleine tot middelgrote onderdelen in de meest uiteenlopende plaatdiktes en materialen in hogere treksterkteklassen. Het is een compacte maar snelle buigmachine voor de hoogste eisen, omdat hij alles buigt – van kleine tot middelgrote onderdelen in een breed scala aan plaatdiktes en tot een lengte van 2,05 meter. De afmetingen zijn bescheiden: met een lengte van iets meer dan 2,6 meter, een breedte van circa 1,9 meter en een hoogte van 2,85 meter past hij in elke productiehal.
Hoekmeetsysteem De ByBend Star 120 werkt snel en minimaliseert dankzij zeer korte cyclustijden de buigkosten, vooral voor kleine en middelgrote
De LAMS-functie (Laser Angle Measuring System) doet automatisch de buighoekmetingen. Zo wordt vanaf het eerste deel het perfecte buigresultaat bereikt.
onderdelen. Operators kunnen zich nu tijdrovende buighoekmetingen besparen: de LAMS-functie (Laser Angle Measuring System) doet dit automatisch en met uiterste precisie. Op deze manier wordt vanaf het eerste deel het perfecte buigresultaat bereikt.
Korte insteltijden De FastBend Plus-functie biedt effectieve persoonlijke bescherming met maximale productiviteit en verkort ook de insteltijden. Gebruikers kunnen meteen beginnen met buigen. De nieuwe ByBend Star 120 is niet alleen snel en flexibel, maar ook duurzaam efficiënt: dankzij de energie-efficiënte servohydrauliek kan tot 30% energie worden bespaard en in ruil daarvoor is er 20% meer snelheid.
Intuïtieve bediening Het hele buigproces wordt met slechts een paar vingerbewegingen aangestuurd op een 21,5-inch touchscreen. De BySoft Cell Control Bend gebruikersinterface neemt de operators veel werk uit handen. Afhankelijk van de materiaaldikte en buighoek bepaalt BySoft Cell Control Bend de ideale buigvolgorde en stelt het juiste gereedschap voor.
De BySoft Cell Control Bend gebruikersinterface neemt de operators veel werk uit handen.
51
De stalen strip gaat krom de Big-Jurij XL in…
Recht maken wat krom is Big-Jurij ontwikkelt en produceert machines voor het richten van vlakstalen strippen. De eerste twee producten van de jonge Duitse fabrikant waren vrij bescheiden richtmachines, maar op de Blechexpo werd de nieuwe XL-versie voor richten van stalen strippen met afmetingen van 300x30 mm gelanceerd. In Nederland wordt Big-Jurij vertegenwoordigd door Hevami Oppervlaktetechniek in Veghel. Hevami-directeur Michel van Heeswijk stuitte twee jaar geleden op de zelfde beurs in Stuttgart voor het eerst op Big-Jurij. Hij vertegenwoordigde met zijn bedrijf al de machines van de eveneens Duitse fabrikant Kohler voor het richten van plaatstaal, maar was al enige tijd op zoek naar soortgelijke machines voor het richten van strippen.
Slaan met een hamer Van Heeswijk zag dat als een extra mogelijkheid om het belang van richten in de markt onder de aandacht te brengen. Bovendien was er ook wel vraag naar het machinaal richten van strippen bij bijvoorbeeld trappenbouwers en balustradebouwers, die er mee worstelen dat de strippen die ze in hun producten verwerken vaak niet recht zijn. Al was die vraag niet overdreven groot. Van Heeswijk: “Veel bedrijven maken strippen recht door er met een hamer op te slaan of met behulp van een klein persje. Maar de meesten meten niet hoeveel tijd ze daar aan kwijt zijn en wat voor inspanning dit kost. Om nog maar te zwijgen van de problemen die je bij de verdere verwerking tegenkomt als de strippen niet recht zijn. Kritisch kijken of dat misschien anders kan, is bij veel bedrijven niet aan de orde.”
52
Ontstaan in de praktijk Bij Holl Stahlbau in Karlsruhe, waaruit Big-Jurij is ontstaan, was die kritische blik er wel. Big-Jurij is genoemd naar de man die bij deze staalbouwer met een hamer op stalen strips stond te slaan om ze recht te maken. Toen Holl een paar jaar geleden werd geconfronteerd met het probleem dat ze in hun werkplaats voor een project maar liefst 21 ton plat staal moesten verwerken tot stalen balustrades, was de maat vol. Vanwege de hoge kwaliteitsnormen van de klanten was het noodzakelijk elke strip te controleren en recht te maken. Hierdoor duurde de verwerking van het vlakstaal 3 maanden. Holl had behoefte aan een machinale oplossing, maar er was geen goed en betaalbaar aanbod in de markt. Dus besloot het bedrijf zelf een machine te (laten) ontwikkelen. Een team van ingenieurs en meesters ontwikkelde en bouwde begin 2019 het prototype van de Big-Jurij. Deze richtmachine werd tijdens een eerste project op de proef gesteld met 19 ton platstaal voor railingen. Met een uitstekend resultaat. Dat succes leidde tot de oprichting van het nieuwe bedrijf Big-Jurij voor het vermarkten van deze nieuwe richtmachine. De eerste machines waren de S-versie (voor strippen tot 60x10 mm) en de L-versie (80x20 mm). Deze machines werden allebei op de Blechexpo gedemonstreerd. Maar de blikvanger op de stand van BigJurij was de nieuwe XL-versie. Deze kan strippen met afmetingen tot 300x30 mm recht maken.
Voordelen Het machinaal richten van strippen biedt diverse voordelen ten opzichte van ‘de man met de hamer’. Het eerste voordeel is natuurlijk dat er een einde wordt gemaakt aan zware en tijdrovende inspanningen. Daarnaast is er sprake van een niet-destructieve
….om er even later aan de andere kant recht weer uit te komen.
methode omdat de machine richt door middel van druk (walsen aan de boven- en de onderzijde van de strip). Dit zorgt ervoor dat de vloeigrens niet wordt overschreden en er dus geen plastische vervorming van het basismateriaal optreedt. Een ander voordeel is dat er geen schade aan het oppervlak ontstaat, zoals bij hamerslagen. Ook de snelheid is een pré: de doorvoersnelheid loopt op tot wel 10 meter per minuut. De machines kunnen nauwkeurig worden ingesteld en de bediening is eenvoudig. Iedere medewerker kan ermee overweg. En tot slot is het ook een voordeel dat het lawaai van hamerslagen op staal uit de werkplaats verdwijnt.
Oplossing voor personeelsprobleem Hevami heeft sinds het verkrijgen van het dealerschap al enkele machines verkocht. Onder andere aan een plaatbewerker, die voor een project grote platen liet voorrichten door Kohler en voor de smalle stroken een L-versie van Big Jurij aanschafte om ook zelf ervaring op te doen met het richten. Een andere klant van Hevami zegt met gemak anderhalve medewerker uit te sparen sinds de investering in een L-machine. En dat is precies waarom Van Heeswijk overtuigd is van een goede toekomst voor deze machines. “Er is sprake van een kentering. Personeel voor dit werk was nooit een probleem, maar is dat nu wel. Er zijn weinig mensen beschikbaar en op school zit geen leerling meer die het ambieert om zijn hele leven hard met een hamer op een stuk staal te slaan. Dat zou ook zonde zijn. Het schaarse arbeidspotentieel dat er is, kan veel nuttiger werk doen. Kijk je dieper in het productieproces van strippen, dan zie je dat je door het richten ook minder probleem krijgt bij het lassen. De machines van Big-Jurij maken strippen vooral recht, maar de praktijk wijst uit dat ze ook bijdragen aan het spanningsarm maken van het materiaal.”
De XL-versie is volgens Van Heeswijk een mooie uitbreiding van het aanbod. Tegelijkertijd is het ook wel een serieuze investering. De kosten voor de S- en de L-versie vallen mee en zijn snel terugverdiend. De XL-versie is een machine van een ander kaliber (met onder andere negen onafhankelijk van elkaar in te stellen walsrollen) en heeft daardoor een beduidend hogere kostprijs.
Big-Jurij op TechniShow Big-Jurij is komend voorjaar exposant op de TechniShow (1215 maart in Jaarbeurs Utrecht). De Duitse fabrikant zal zich daar presenteren met een eigen stand, naast die van Hevami Oppervlaktetechniek.
Big-Jurij presenteerde op de Blechexpo de S-versie (voor strippen tot 60x10 mm), de L-versie (80x20 mm) en de nieuwe XL-versie. Deze kan strippen met afmetingen tot 300x30 mm recht maken.
53
Effectief lasersnijden en maximaal gebruik maken van automatisering? Sinds 1982 vertrouwen bedrijven wereldwijd op de expertise van Mitsubishi Electric. De machines zijn betrouwbaar en zorgen voor maximale effectiviteit van uw productieproces door o.a: Meer dan 100 jaar ervaring en ruim 18.000 lasersnijmachines in het veld. Eigen besturingen, motoren, frequentieomvormers en relais, tot in detail doorontwikkeld. Beschikbaar in de uitvoeringen 3.00 x 1.50 en 4.00 x 2.00 meter. Hoge bundelkwaliteit door eigen fiber-laserbron tot 12 kW met 5 jaar garantie op de bron.
De perfecte combinatie : Mitsubishi + Astes4 Door het automatisch verzamelen en sorteren van gesneden onderdelen vereenvoudigt u met een sorteersysteem van Astes4 uw productieproces aanzienlijk, waardoor een soepele productiestroom met minimale logistiek en menselijke tussenkomst mogelijk wordt. Astes4 is standaard heel eenvoudig met een Mitsubishi fiberlaser te integreren, maar ook andere merken lasersnijmachines zijn probleemloos te koppelen. Neem contact op met onze specialist om de mogelijkheden en voordelen voor uw productieproces te bespreken met deze unieke oplossing in de markt.
'Wij bouwen samen met onze klanten aan een 54
duurzame toekomst van de maakindustrie in Nederland.'
Eenvoudig leren lassen
De augmented reality (AR), originele lastoortsen en behuizing van een echt lasapparaat staan garant voor een realistische laservaring.
Met de nieuwe Welducation Simulator van Fronius kunnen lassers op realistische wijze stap voor stap leren lassen of hun lasvaardigheden verbeteren zonder dat ze daarbij veiligheidsrisico's lopen en zonder dat er kosten worden gemaakt voor materialen, gas of slijtagedelen. Met de nieuwste lassimulator maakt Fronius voor het eerst niet alleen gebruik van virtual reality, maar ook van augmented reality (AR). Bij AR worden digitale elementen aan de echte wereld toegevoegd. Dit gebeurt via een scherm of een bril direct voor de ogen van de toeschouwer. Door AR-technologie te combineren met originele lastoortsen en slangenpakketten en de behuizing van een echt Fronius-lasapparaat wordt voor een levensechte laservaring gezorgd. Cursisten kunnen met behulp van de Welducation Simulator drie lasprocessen oefenen (Elektrodelassen (BmBe), MIG/MAG en TIG). In de simulatie kan met verschillende materialen (staal, roestvast staal en aluminium), materiaaldiktes en in verschillende lasposities worden gewerkt. Dankzij praktijkgerichte oefenwerkstukken en instelbare lasparameters sluit de simulatie nog beter aan op de realiteit. Een deel van de training draait namelijk niet om het aanbrengen van de perfecte lasnaad op zich: net als bij een echte opdracht moeten ook de taken vóór, tijdens en na het lassen worden uitgevoerd. Denk aan het aansluiten van de massakabel, het instellen van de juiste lasparameters of het vervangen van de elektrode. Op de bijbehorende tablet wordt de klassieke interface van een Fronius-lasapparaat weergegeven. Zo raken leerlingen vertrouwd met de bediening van echte lasapparaten.
Veilig, duurzaam en efficiënt De lichtboog, UV-straling en lasrook vormen echter een veiligheidsrisico. Er wordt altijd al geprobeerd lassers zoveel mogelijk tegen deze gevaren te beschermen. Maar in de opleidingen voor lassers wordt er steeds meer nadruk gelegd op het wegnemen van risico's en het minimaliseren van gevaren. De Welducation Simulator biedt een veilige virtuele omgeving waarin cursisten niet aan de risico's of schadelijke stoffen worden blootgesteld. Op deze manier
kunnen de cursisten spelenderwijs leren lassen nog voordat ze de eerste lasnaad in de echte wereld hebben aangebracht. Bovendien is de virtuele lastraining efficiënter dan de gebruikelijke training en worden er geen kostbare grondstoffen verspild. Dure verbruiksmaterialen, zoals metaal, draad of beschermgas, zijn niet nodig, omdat een groot deel van de training op de simulator kan worden gedaan. De leerlinglassers besteden in de simulator zelfs tot 65% meer tijd aan het daadwerkelijk aanbrengen van een lasnaad. Dankzij de eenvoudige processtappen tussen de lassen op de simulator kunnen er in vergelijk met de training in de lascabine tot drie keer meer lasoefeningen worden gedaan in dezelfde trainingstijd. Elke lastaak vereist andere lastechnieken en vaardigheden. Met het statief dat bij de Welducation Simulator wordt geleverd kunnen de verschillende oefenwerkstukken in diverse posities worden bevestigd. Er is een extra groot statief verkrijgbaar voor nog meer variatie. Bijna alle lasposities kunnen worden getraind: of het nu gaat om een hoeklas boven het hoofd of een opgaande V-naad. Bij de virtuele training kan uit drie moeilijkheidsgraden worden gekozen: eenvoudig, gemiddeld en moeilijk. Daarbij krijgen beginners zonder voorkennis talloze hulpmiddelen, terwijl ervaren lassers hun lasnaad moeten aanbrengen zonder visuele hulp qua afstand, hoek en snelheid. De uitgebreide analyses helpen leerlingen ook om hun techniek te verbeteren en fouten te herkennen. Alle lassen kunnen worden vastgelegd en op elk moment worden opgevraagd.
Welducation Campus De simulator vormt in combinatie met het geïntegreerde Welducation Campus-platform een algemeen didactisch concept dat theoretische en praktische trainingsonderdelen omvat. Leerlinglassers zijn ook niet permanent afhankelijk van docenten, maar kunnen zelfstandig door middel van cursussen kennis en vaardigheden opdoen. De trainingsresultaten en -voortgang worden in de trainingstool bijgehouden. Er blijft ook ruimte voor geïndividualiseerd leren: trainers kunnen naar believen hun eigen theoriemateriaal beschikbaar stellen in de campus. De wederzijdse aansporing en de effectieve uitwisseling van vakkennis zorgen ervoor dat leerlingen snel progressie maken.
55
Lorch introduceert drie nieuwe naadvolgsystemen
Cobot-lassen geperfectioneerd
Bij Lorch SeamPilot neemt een lijnlaser het naadzoeken en volgen over. Zelfs complexere contouren worden automatisch zonder veel tussenpunten gelast. Voor onderdeelfamilies volstaat een enkel programma.
Steeds meer plaatwerkbedrijven omarmen het lassen met cobots of zijn er in ieder geval mee aan het experimenteren. Lorch Schweißtechnik, onlangs overgenomen door de Japanse Daihen groep, verhoogt met behulp van drie nieuwe naadvolgsystemen de efficiëntie van het cobotlassen. Tolerantieafwijkingen en hittevervormingen van onderdelen bemoeilijken het geautomatiseerd lassen. Daarom heeft Lorch Schweißtechnik de functionaliteit van zijn cobot-oplossing uitgebreid met de drie eenvoudig programmeerbare tools voor het automatisch volgen van naden. De combinatie van het TouchSense naadzoeksysteem met de SeamTracking lasnaadcorrectie zorgt zonder ingewikkeld programmeren voor een hoge laskwaliteit, zelfs bij toleranties en vervormingen. Met het SeamPilot top feature leidt Lorch het cobot-lassen in een nieuwe dimensie: gewoon het startpunt aangeven en de cobot volgt automatisch de naad tot het einde - zowel voor rechte hoeklassen als voor complexe vrije vormen. Met de nieuwe TouchSense feature vindt het laspistool automatisch de naadpositie voor hoeklassen en zorgt voor perfecte lasnaden
56
vanaf de start. Daarbij gebruikt het de reeds aanwezige hooggevoelige krachtkoppelsensoren van de cobot voor de botsingsdetectie. De ideale positie van het laspistool boven de naad wordt geïdentificeerd doordat het gasmondstuk het onderdeel zachtjes aanraakt, waardoor de lasdraad automatisch wordt ingetrokken om knikken te voorkomen. Wanneer de naad vervolgens wordt getraceerd, blijft het laspistool netjes in het midden van de naad, waarbij de oriëntatie van het laspistool ten opzichte van de naad ook flexibel kan worden bepaald via de URCap. De clou: Als een werkstuk de volgende keer wordt verdraaid of er afwijkingen in de werkstukken zijn, wordt dit door de cobot geïdentificeerd en gecompenseerd.
Ideaal samenspel Met TouchSense kan men werkstukken nu geautomatiseerd lassen die daar tot nu toe wegens afwijkingen niet voor waren geschikt. Bovendien is de bediening eenvoudig: De lasser definieert via het touchscherm van het bedienpaneel slechts drie zoekpunten. De TouchSense wordt met een bijkomend tool aangevuld: SeamTracking, de assistent voor het volgen van de naad. Met de SeamTracking lasnaadcorrectie volgt de cobot automatisch het verloop van de lasnaad. Daarbij detecteren de Lorch sensoren in
SeamTracking: De Lorch-assistent voor automatische lascorrectie houdt de toorts van de cobot stevig in de lasnaad, zelfs als de onderdelen onderhevig zijn aan toleranties.
de vlamboog het verloop bij de pendelbeweging van het laspistool. De slimme combinatie van TouchSense en SeamTracking in cobotlassen compenseert ook eenvoudig variaties in het werkstuk. De toepassingen kunnen in de Lorch Cobotronic-software (versie 4.3) vrij worden geschakeld.
Complexe werkstukken De toekomst van geautomatiseerd lassen wordt vertegenwoordigd door de innovatie SeamPilot, die Lorch heeft ontwikkeld met het Fraunhofer-Institut für Produktionstechnik und Automatisierung IPA. De basis van SeamPilot, waarmee de cobot toplasresultaten behaalt met maximaal programmeergemak, is een lijnlaser op de pistoolhouder. De bediener definieert gewoon een grof startpunt, waarna de lijnlaser de te lassen naad zoekt en vindt en deze volgt tot het automatisch gedetecteerde eindpunt. Daarbij heeft de cobot uiteraard een perfecte laspistooloriëntering tot de lasnaad, die vooraf kan worden gedefinieerd. De robot berekent zijn lasbaan zelf: De laslijnsensor voorspelt het verdere verloop van de naad aan de cobot zodat ook moeilijke verlopen in bochten, golven of cirkels automatisch worden gelast. De technologie verleent de lasautomatisering volgens Lorch een enorme flexibiliteit. Op deze manier maakt het intelligente naadzoeken het ook mogelijk om onderdelen met variaties te lassen, zoals werkstukken met verschillende hechtingen. Met het online verkrijgen van het lasnaadverloop worden complexere contouren volledig langs de naad gelast zonder tussenpunten. En in de variantproductie gebruikt SeamPilot één en hetzelfde programma voor het lassen van onderdelenfamilies: Dankzij de automatische detectie van naaduiteinden worden werkstukken die bijvoorbeeld alleen verschillende lengtematen hebben, in dezelfde topkwaliteit gelast.
seconden geminimaliseerd zonder aan laskwaliteit in te boeten. De cobot last nu automatisch onderdelen met afwijkingen of complexe contouren, waarvoor voorheen een oneconomisch hoge programmeerinspanning nodig was. En tenslotte vermindert het aantal programma's door het hergebruik bij onderdeelfamilies. Caren Dripke, afdelingshoofd Ontwikkeling robotica bij Lorch Schweißtechnik: “Met TouchSense en SeamTracking is het vinden en volgen van naden met cobot eenvoudiger dan ooit, omdat het programmeren slechts drie stappen vergt. De feedback van onze eerste gebruikers is navenant positief: TouchSense en SeamTracking werken goed, ze kunnen door iedereen bediend worden en de laskwaliteit is onberispelijk. Met SeamPilot breekt een nieuw tijdperk van cobot-programmering aan. Het is voldoende om een grof startpunt op te geven, het resterende verloop wordt automatisch gelast door de naad te volgen - zelfs bij complexe onderdelen, ongeacht waar de naad zich bevindt en waar deze naartoe leidt. De lasser zegt gewoon hoe het resultaat moet zijn - de rest voert de SeamPilot met toplasresultaten uit.”
Tijdsbesparing De voordelen van SeamPilot voor de gebruiker komen tot uiting in de enorme tijdsbesparing bij het programmeren, een hogere flexibiliteit en een beter gebruik van de cobot met een eenvoudige bediening. Zo is de programmeertijd tot maximaal enkele
Eenvoudig naadzoeken en volgen voor cobot: dankzij TouchSense vindt de cobot automatisch de perfecte naadpositie voor hoeklassen.
57
the original
re trof itt ing company.
HET ECHTE GEHEIM VAN MAGIE LIGT IN DE UITVOERING +31 (0)513 58 43 73 16
24HR SERVICE: +316 53 69 8009
info@morrissolutions.eu
www.morrissoltions.nl
Celsiusweg 8 - 8503 AC JOURE (FRIESLAND)
Lassie verviervoudigt trapproductie Trappenfabrikant EeStairs in Barneveld vertrouwde lasrobotspecialist RobWelding de taak toe om een volautomatisch robotsysteem te ontwikkelen voor de montage en het lassen van zijn '1m2 by EeStairs’ trap. Met als resultaat een unieke lasrobotinstallatie, waarvan een configurator op de EeStairs-website de invoerbron vormt. Bovendien verviervoudigde de trappenmaker z'n productie van deze specifieke trap. “Onze robotcel voor EeStairs omvat een handlingrobot die de traptreden uit een op maat gemaakte magazijnkrat haalt en deze vervolgens nauwkeurig op de spil positioneert, waarna de zich eveneens in de cel bevindende lasrobot de treden vast last”, vertelt Willem Jan van de Haar, projectleider bij RobWelding.
Websiteconfigurator als invoerbron Hij vervolgt: “Het bijzondere aan deze robotinstallatie is haar invoerbron: een configurator op de website van EeStairs. We vertaalden de variabele invoer van deze website naar een programma dat de robotbewegingen genereert. Bovendien is de robot zo geprogrammeerd, dat hij automatisch coördinatensets valideert en corrigeert vóór uitvoering, waardoor bij elke las precisie en betrouwbaarheid gegarandeerd zijn.” De ‘1m2 by EeStairs’ is een ruimtebesparende trap die ook esthetisch aantrekkelijk is dankzij een stalen design en hedendaagse kleuren. Het is een mooie oplossing voor kleine woningen (er is slechts 1 m2 ruimte benodigd) en beperkte ruimtes en kan als keldertrap, zoldertrap of trap naar een dakterras worden gebruikt. De interesse in deze trap is sterk groeiende en daarom wilde EeStairs de productie verhogen.
Dankzij de RobWelding-robot maakt dezelfde persoon die de trappen bij EeStairs voorheen handmatig deed, nu 8 in plaats van 2 stuks per dag.
Van 2 naar 8 stuks per dag “We wilden het aantal te produceren trappen verhogen, zonder daar extra mensen voor aan te nemen. Dankzij de robot zijn we met dezelfde persoon die deze trappen voorheen handmatig deed, van 2 naar 8 stuks per dag gegaan”, aldus Dick Cluistra, operationeel directeur bij EeStairs. “En de robot scheelt ons niet alleen 1 à 2 productiemensen, doordat de trap nu met robots wordt samengesteld en afgelast, gaat ook het kwaliteitsniveau omhoog.' Niet voor niets wordt de robot intern bij EeStairs al liefkozend 'Lassie' genoemd en heeft hij zelfs een plek verworven in het EeStairs-smoelenboek.
Doordat de trap nu met robots wordt samengesteld en afgelast, gaat ook het kwaliteitsniveau omhoog.
Op haar beurt is RobWelding EeStairs dankbaar. Van de Haar: “Dankzij deze trappenfabrikant ligt ons innovatievermogen weer een treetje hoger.”
59
Zuinig sproeien/smeren
sproeismeersystemen zijn verkrijgbaar met nozzle-technologie die zelfs de kleinste hoeveelheden van minder dan 0,5 gram olie per vierkante meter spuit zonder het gebruik van perslucht.
Technotrans presenteerde op de Blechexpo efficiënte en grondstofbesparende sproei-smeersystemen. Mogelijke toepassingsgebieden hiervoor zijn onder meer koudwalsprocessen, het vormen van aluminium en gereedschapssmering.
De oplossingen van technotrans werken met hoogfrequente kleppen en zonder het gebruik van perslucht om een nauwkeurige en nevelvrije toepassing van olie te garanderen. Het gebruik van een afzuigsysteem is niet langer nodig en er wordt geen olie verspild die anders in de productieomgeving terecht zou kunnen komen. Reinigings- en onderhoudswerkzaamheden aan de machine worden hierdoor beperkt.
Het bedrijf toonde onder meer een homogeen sproeismeersysteem met een minimale hoeveelheid van minder dan 0,5 g olie per m² en een robuuste variant van de spray.xact c met een nieuwe behuizingsstructuur. Technotrans gaf ook inzicht in de ontwikkeling van een systeemoplossing voor hotmelt-toepassingen.
Op de Blechexpo presenteerde technotrans voor het eerst een robuuste variant van de spray.xact c, met een dubbelwandige behuizingsstructuur en een sproeismeerbreedte tot 2.000 mm. Deze variant is speciaal ontworpen om te voldoen aan veeleisende eisen die een hoge mate van stabiliteit en weerstand vereisen, zoals bij koudwalsprocessen waarbij impact kan optreden in het proces. Extra aanrijdbeveiliging is mogelijk in de vorm van specifieke constructies waarbij de bovenste behuizingshelft tot 300 mm verticaal kan worden verplaatst om meer ruimte te creëren voor het passeren van spoelen.
“Het aspect duurzaamheid is ook een drijvende kracht geworden in ponsen vormtechnologieën. Het zuinig omgaan met energie en grondstoffen is tegenwoordig een belangrijke doelstelling in metaalverwerkende bedrijven”, vertelde Hary Kosciesza, business development manager bij technotrans. “Onze sproeismeersystemen helpen gebruikers hun ecologische voetafdruk aantoonbaar te verkleinen.”
Minimale hoeveelheid smering Bezoekers konden op de stand van technotrans ook het spray. xact-metaal ontdekken. Dit is voorzien van een gepatenteerde sproeiertechnologie die in staat is om minimale hoeveelheden van minder dan 0,5 gram olie per vierkante meter te spuiten zonder het gebruik van perslucht. Hierdoor kunnen oliën met een hoge viscositeit gelijkmatig worden aangebracht op blanks en coils. De hoogfrequente pulsen van technotrans spuitkleppen zorgen voor een spleetvrije toepassing en voorkomen zo materiële schade.
Dankzij hoogfrequente pulserende kleppen werken de technotrans-oplossingen zonder perslucht en produceren ze een nauwkeurige, nevelvrije olietoepassing. Er is geen afzuigsysteem nodig.
60
De toepassing van hotmelts op coils voor een effectieve bescherming tegen corrosie stond ook in de schijnwerpers. Daartoe biedt technotrans gebruikers een nieuwe systeemoplossing die bestaat uit temperatuurregeling en sproeismering. “We regelen de temperatuur van het hele systeem, inclusief het leidingsysteem en de sproeikleppen, om ervoor te zorgen dat de stof met precisie en op een grondstoffenbesparende manier op de spoelen wordt aangebracht. Hotmelts worden uitgehard aan de omgevingslucht en bieden optimale bescherming tegen omgevingsinvloeden”, legde Kosciesza uit.
Instapmodel platenopslagtoren
Remmert heeft de functies van de BASIC Tower EASY beperkt tot de belangrijkste taak, het opslaan.
Met de Remmert BASIC Tower worden platen en andere platte materialen in een compacte ruimte dicht bij de productie opgeslagen. Op de Blechexpo introduceerde de Duitse fabrikant de instapvariant Basic Tower EASY tegen een aantrekkelijke prijs. De BASIC Tower is de compacte oplossing van Remmert voor de automatische platenopslag op de productievloer. Het volautomatische torenmagazijn biedt als enkele of dubbele toren maximaal 65 opslagplaatsen voor platen.
Instapmodel De BASIC Tower is geoptimaliseerd voor de flexibele integratie met lasersnijsystemen van verschillende fabrikanten. Voor toepassingen waarbij alleen een automatische magazijnoplossing zonder systeemintegratie nodig is, heeft Remmert de BASIC Tower EASY ontwikkeld. De functies zijn hierbij beperkt tot de belangrijkste taak,
het opslaan, waardoor deze oplossing aantrekkelijk geprijsd is.
Twee hoogtes De enkele toren wordt aangeboden in twee verschillende hoogtes en kan vrijstaand worden geplaatst in de directe nabijheid van productiemachines. De geïntegreerde stapelaar brengt de systeempallets volautomatisch tot een ergonomische werkhoogte. Anders dan bij een eenvoudig platenmagazijn is het verplaatsen van de afzonderlijke platen met een vorkheftruck niet meer nodig. Hierdoor wordt de hoeveelheid benodigde tijd en ruimte voor de opslag en handmatige verwerking beperkt.
Optie opslagbeheer Alle bedieningselementen zijn centraal en intuïtief geplaatst. Kies simpelweg het gewenste opslagvak op het touchdisplay, de rest wordt door de stapelaar gedaan. De veiligheidsinrichtingen zorgen daarbij voor een werking zonder gevaar. Als optie biedt Remmert een opslagbeheer als software-uitbreiding aan, die ook in een ERPsysteem kan worden opgenomen.
61
Product nieuws Mobiel lasrookfilter De mobiele lasrookfilters van de Clean Unit F serie van AL-KO Extraction Technology zijn een geschikte oplossing voor het afzuigen van rookgassen bij het handlassen, op geautomatiseerde lasplekken en lasrobots. De apparaten in deze serie zijn verkrijgbaar in vier vermogensklassen met volumestromen tussen 2.000 tot 6.000 m3/h. De rookgassen die op het laspunt worden geproduceerd, worden onder andere via afzuigarmen De mobiele lasrookfilters van de Clean Unit F serie zijn verkrijgbaar in vier vermogensklassen met volumestromen en afzuigkappen via een pijpleiding naar het inlaatspruitstuk van de Clean tussen 2.000 tot 6.000 m3/h. Unit F geleid. In een grote voorscheidingskamer worden grove deeltjes afgescheiden. De hieronder aangebrachte filterpatronen van stofklasse ‘M’ scheiden het resterende fijne stof af. Tijdens het zuigen verwijdert het drukverschilgestuurde filterreinigingssysteem de aanhangende deeltjes uit de filterpatronen. Venturi-sproeiers op de filterpatronen verhogen het reinigende effect en zorgen voor een constante zuigkracht en een lange levensduur van de filters. Afhankelijk van de toepassing kan de gezuiverde lucht worden teruggevoerd naar het werkgebied. De units zijn geschikt voor stand-alone afzuiging, maar in de krachtigere versies kunnen ze ook worden aangesloten op leidingsystemen met meerdere afzuigpunten. Optioneel zijn de lasrookfilters van de serie Clean Unit F ook verkrijgbaar met het keurmerk W3. In deze uitvoering kan ook gevaarlijke lasrook, bijvoorbeeld bij het lassen van roestvrij staal, worden afgezogen en kan de gezuiverde lucht worden teruggevoerd naar het werkgebied. In deze apparaatversie bewaakt een debietbewakingssysteem continu de benodigde zuigkracht en waarschuwt met een claxonsignaal als de streefwaarde niet wordt bereikt. Het gereinigde stof wordt opgevangen in een gemakkelijk te verplaatsen container. Dankzij het optioneel verkrijgbare, gepatenteerde stofschot is het mogelijk om de container stofvrij te legen, wat het verwijderingsproces eenvoudiger maakt.
Snelle RVS inserts PEM, fabrikant van bevestigingsoplossingen, introduceerde op de Blechexpo de 300 series CastSert RVS Press-inserts voor gegoten legeringen en zachte metalen.
De 300 series CastSert RVS Pressinserts zijn ontworpen voor verzonken installatie zowel in blinde gaten als in doorgaande gaten.
Fabrikanten die werken met zachte metalen en gegoten legeringen hebben hiermee een innovatieve, tijd- en arbeidsbesparende oplossing om sterke, duurzame schroefdraden te maken. In tegenstelling tot spiraalvormige wisselplaten die paneelvoorbereiding vereisen, worden CastSert-wisselplaten geïnstalleerd door eenvoudig in een 'as-cast' of geboord gat te drukken. Deze snelle installatiemethode, waarbij gebruik wordt gemaakt van een platte pons en aambeeld, overtreft volgens de producent traditionele methoden met ongeveer 80%. Deze inzetstukken zijn ontworpen voor verzonken installatie zowel in blinde gaten als in doorgaande gaten. Ze kunnen naadloos worden geïnstalleerd in geboorde gaten of as-cast gaten met lage trekhoeken.
Nieuwe generatie beschermfolies Polifirm Protection introduceerde op de Blechexpo een nieuwe generatie beschermfolies voor de fiberlaser. Deze zorgt voor productiviteits- en kwaliteitsverbeteringen dankzij de ideale folie- en kleefeigenschappen. Tegelijkertijd draagt het bij aan het verbeteren van de milieu- en klimaatbalans van de klant. Twee eigenschappen maken de nieuwe generatie beschermfolies tot De nieuwe generatie beschermfolies voorkomt dankzij een zachte en optimaal hechtende lijmformulering de vorming van een voordeel voor gebruikers: Enerzijds zijn ze met behulp van speciale luchtbellen, vooral bij de eerste punctie. additieven perfect aangepast aan de golflengte van de fiberlaser, waardoor deze een absorptiecapaciteit van 100 procent heeft. Dit betekent dat de laserstraal niet wordt verstrooid of gereflecteerd en dat de energie volledig skan worden omgezet in fusiewarmte. Zelfs wanneer de fiberlaser op maximale voedingssnelheid wordt gebruikt, worden altijd schone, braamvrije snijkanten geproduceerd. Het snijproces wordt tot 20 procent versneld en de productiviteit wordt merkbaar verbeterd. Aan de andere kant voorkomt de nieuwe generatie beschermfolies dankzij een zachte en optimaal hechtende lijmformulering de vorming van luchtbellen, vooral op het kritieke moment van de eerste punctie. Preventieve verdamping, die gebruikers helpt luchtbellenvorming en de daarmee gepaard gaande procesonderbrekingen en hogere uitvalpercentages te voorkomen, kan worden geëlimineerd - wat de bewerking met gemiddeld 35 procent versnelt, afhankelijk van het proces en de gebruikte machines. “Onze nieuwe beschermfolies optimaliseren de bedrijfstijden van de fiberlaser en verlagen zo het energieverbruik en de arbeidskosten per werkstuk”, legt een woordvoerder van Polifirm Protection uit. “Daarmee kunnen ze meer dan 100.000 euro per jaar besparen in tweeploegendienst bij een gemiddelde bezettingsgraad.”
62
efficiënter per m
2
• 64% meer opslagruimte dan alle andere automatische platenmagazijnen • bijna 200 m2 opslagbesparing door gebruik platenmagazijn • 80% reductie handling tijden • zeer gebruiksvriendelijk besturingssysteem inclusief reststukregistratie • koppelen aan ERP-systemen mogelijk
FOTO De nieuwe
platenmagazijn: minder heftruckbewegingen, snel de juiste plaat
Tubes prefer TRUMPF TruLaser Tube 3000 fiber: De machine die loont!
Wilt u zelf buisonderdelen produceren of nieuwe markten aanboren? Deze machine maakt dat gemakkelijk voor u. Hij loont zelfs bij een lage benuttingsgraad. Dankzij eenvoudige bediening is hij ook ideaal voor beginners of als aanvullende machine. Hoogwaardige sneden en zelfs schuine sneden tot 45° tillen uw buisbewerking naar een hoger niveau. Meer informatie op www.trumpf.com/s/4mui60