VerspaningsNieuws editie 4 2023

3e jaargang nr. 4 • december 2023

In deze editie:

RODIN machining representeert Industrie 4.0 in levenden lijve - Medical is booming. Pikt Nederlandse industrie een graantje mee? - CAD/CAM brengt flexibiliteit en productiviteit bij Kusters Precision Parts - Geavanceerd thermisch concept garandeert hoge vijfassige nauwkeurigheid - Eerste SMEC vijfasser in Europa voor Machinefabriek MMB - Jingdiao: Chinese precisie in het micrometerbereik - BMO introduceert volgende stap in autonome productie - Energiezuinig produceren prioriteit voor Douna Machinery - En meer …

HARRY HERSBACH TOOLS BV panen

t in vers

s speciali

SPECIALE GEREEDSCHAPPEN

Topkwaliteit komt altijd voort uit de combinatie van het optimale bewerkingsproces en het perfecte gereedschap.

Om dit te bereiken kunnen wij u onze speciaal gereedschappen aanbevelen.

Professionals kunnen vertrouwen op de buitengewone prestaties van ons assortiment, waarmee ze efficiëntie combineren met vakmanschap voor de best mogelijke producten.

VOORDELEN VAN ONS SPECIALE GEREEDSCHAPPEN • Verhoogde Productiviteit: Optimalisatie leidt tot kortere bewerkingstijden, waardoor meer werkstukken in minder tijd kunnen worden geproduceerd.

• Kwaliteitsverbetering: Nauwkeurigere bewerkingen resulteren in betere productkwaliteit en verminderen de behoefte aan nabewerking.

Kostenbesparingen: Het verminderen van uitval, gereedschapsslijtage en energieverbruik draagt bij aan kostenbesparingen.

• Concurrentievoordeel: Het optimaliseren van de bewerking kan uw bedrijf onderscheiden in een competitieve markt.

U DE UITDAGING, WIJ DE OPLOSSING!

WWW.HHTOOLS.NL

Voorwoord

Hey ChatGPT! Schrijf 64 pagina’s met het meest recente verspaningsnieuws. Tja, omdat ook mijn baan als technisch redacteur samen met heel veel andere functies volgens kenners in de toekomst vervangen wordt door kunstmatige intelligentie, test ik de technologie met regelmaat.

En ja, het kan zeker een handig hulpmiddel zijn als je algemene tekst of documenten nodig hebt. Ik zie de technologie dan ook maar al te graag het werk van graaiende notarissen overnemen. Echter, tot echt nieuws of tot nieuwe oplossingen zal de slimme software naar mijn inziens niet komen.

Een dag na de EMO in Hannover vroeg ik ChatGPT heel vriendelijk om een artikel te schijven over het laatste nieuws dat op de beurs is gepresenteerd. Zelfs met een aantal steekwoorden kwam er niet meer uit dan wat algemene tekst. Niet zo vreemd natuurlijk. De software is afhankelijk van content die online voorhanden is. Op dat moment hadden journalisten nog weinig nieuws van de beurs online gepubliceerd dus was er weinig content om uit te putten. Recent stelde ik ChatGPT exact dezelfde vraag. De inhoud van het artikel was al vele malen beter en zonder naast mijn schoenen te lopen verwacht ik dat het resultaat van ChatGPT pas echt perfect zal zijn nadat de inhoud van deze editie VerspaningsNieuws online staat.

Dus los dat ChatGPT zich in mijn ogen op grote schaal schuldig maakt aan plagiaat, is die zogenaamde kunstmatige intelligentie niets meer dan het samenbrengen van data door een geavanceerd algoritme. En hoewel marketingspecialisten de term maar al te goed weten te gebruiken om producten en diensten op te poetsen, is deze zogenaamde intelligentie slechts zo slim als degenen die het hebben geprogrammeerd en degenen die de kennis en data inbrengen.

Moraal van het verhaal: Kunstmatige intelligent zal de kennis, kunde en expertise van vakidioten die aan de basis staan van nieuws en nieuwe ontwikkelingen zeker in 2024 nog niet vervangen. Wel is het een uiterst handig hulpmiddel waar ook de maakindustrie van moet profiteren. Alleen al om bijvoorbeeld het CAM-programmeren te versnellen of om fouten in het productieproces te voorkomen. Hier gaan we volgende jaar ongetwijfeld meer van horen.

Verder rest mij niets meer dan u alvast hele fijne feestdagen te wensen en graag tot 2024!

Met vriendelijke groet, ChatGPT Tim Wentink

3e jaargang nr. 4 • december 2023

Op de voorpagina: Onder de naam Infinity heeft BMO Automation een compleet nieuw CNC-automatiseringsplatform geïntroduceerd met een gestandaardiseerde robotmodule en een dynamisch opslagsysteem. Het platform is ontwikkeld om als bouwsteen te dienen voor een autonome fabriek.

Colofon VerspaningsNieuws, jaargang 3, editie 4, december 2023 VerspaningsNieuws is een onafhankelijk technisch en business vakblad voor ondernemers in de maakindustrie die verspanende technieken in hun productieprocessen toepassen of kunnen toepassen. Het biedt op journalistieke wijze zicht op ontwikkelingen in de wereld van verspaning waarbij ook hedendaagse thema’s zoals digitalisering, automatisering en robotisering natuurlijk niet zullen ontbreken. VerspaningsNieuws besteedt aandacht aan nieuws van en voor machineen gereedschapleveranciers, toeleveranciers, OEM-ers, ingenieurs, technisch adviesbureaus en onderwijs- en onderzoeksinstellingen.

De lezerskring wordt gevormd door eigenaren, directeuren of leidinggevende functionarissen van bedrijven en organisaties die in de verspaning actief zijn.

Afhankelijk van evenementen en diverse vakbeurzen zal de minimale oplage per editie 5.000 gedrukte exemplaren bedragen, aangevuld met een digitale oplage.

In deze editie:

RODIN machining representeert Industrie 4.0 in levenden lijve - Medical is booming. Pikt Nederlandse industrie een graantje mee? - CAD/CAM brengt flexibiliteit en productiviteit bij Kusters Precision Parts - Geavanceerd thermisch concept garandeert hoge vijfassige nauwkeurigheid - Eerste SMEC vijfasser in Europa voor Machinefabriek MMB - Jingdiao: Chinese precisie in het micrometerbereik - BMO introduceert volgende stap in autonome productie - Energiezuinig produceren prioriteit voor Douna Machinery - En meer …

Lees verder op pagina 40.

Abonnementen Opgeven nieuwe abonnementen: T: +31 (0)55 360 10 60 E: info@54umedia.nl

Uitgeverij/redactie-adres 54U Media BV Tweelingenlaan 51 7324 AP APELDOORN T: +31 (0) 55 360 10 60 E: info@54umedia.nl I: www.54umedia.nl

Redactie Tim Wentink E: t.wentink@54umedia.nl Advertentie-exploitatie Vincent Span T: +31 (0)55 360 62 27 M: +31 (0)6 511 93 408 E: v.span@54umedia.nl Harold Draaijer T: +31 (0)55 360 64 20 M: +31 (0)6 51 19 31 32 E: h.draaijer@54umedia.nl Alle advertentiecontracten worden afgesloten conform de Regelen voor het Advertentiewezen, gedeponeerd bij de rechtbanken in Nederland (exemplaar op aanvraag kosteloos verkrijgbaar).

Vormgeving en opmaak Rijnier van Kesteren Drukkerij Senefelder Misset, Doetinchem Materiaal Aanleveren materiaal volgende editie: uiterlijk 12 februari 2024.

Editie 1, jaargang 4 van VerspaningsNieuws verschijnt in februari 2024.

Copyright Niets van deze uitgave mag worden overgenomen, tenzij met uitdrukkelijke schriftelijke toestemming van de uitgever. www.verspaningsnieuws.nl

3

Inhoud

RODIN machining representeert Industrie 4.0 in levenden lijve

6

Een nagenoeg volledig geautomatiseerd en gedigitaliseerd productieproces, van offerte tot eindproduct. Het is wat onze Oosterburen voor ogen hadden toen ze meer dan tien jaar geleden de term Industrie 4.0 introduceerden. Voor RODIN machining in Opmeer is het inmiddels werkelijkheid.

18

Medical is booming. Pikt Nederlandse industrie een graantje mee?

Medio oktober stonden de Solutions Days van GF Machining Solutions in Biel (CH) in het teken van de medische industrie.

4

46

CAD/CAM brengt flexibiliteit en productiviteit bij Kusters Precision Parts Met 21 hyperMILL programmeerstations is Kusters Precision Parts in Oss verzekerd van een efficiënte en flexibele productie.

Agenda 12 – 15 maart TechniShow 2024

De grootste vakbeurs voor de maakindustrie in de Benelux Jaarbeurs Utrecht event.technishow.nl

12 – 15 maart ESEF Maakindustrie 2024

En verder....

Vakbeurs voor succesvolle, duurzame en innovatieve maakoplossingen Jaarbeurs Utrecht event.maakindustrie.nl

13

16 april

Automatische werkstukbelading vanuit het gereedschapsmagazijn

14

Geavanceerd thermisch concept garandeert hoge vijfassige nauwkeurigheid

22

YG-1 ontdekt het geheim achter de wisselplaat

24

Eerste SMEC vijfasser in Europa voor Machinefabriek MMB

27

Het kleine broertje van het voorraadbeheersysteem is hier

28

Veel nieuws, trends en positiviteit op EMO Hannover 2023

35

Column Jan Willem Mollema

36

Jingdiao: Chinese precisie in het micrometerbereik

40

BMO introduceert volgende stap in autonome productie

44

Quaser automatiseert vijfasser af-fabriek

50

Makino richt ontwikkeling op automatisering

54

Drie nieuwe efficiëntie verhogende gereedschappen

55

Open huis Dormac ademt automatisering

56

Energiezuinig produceren prioriteit voor Douna Machinery

60

Productnieuws

Manufacturing Technology Conference 2024 Conferentie over de maakbaarheid van producten NH Conference Centre Koningshof, Veldhoven www.kscconference.nl

16 april Clean Event

Inhoudelijk programma over industriële reinheid NH Conference Centre Koningshof, Veldhoven www.mikrocentrum.nl

14 t/m 17 mei GrindingHub 2024

Internationale vakbeurs voor slijptechnologie Stuttgart (D) www.grindinghub.de

21 t/m 23 mei De Nederlandse Metaal Dagen

Vakbeurs met het thema Smart Manufacturing Brabanthallen Den Bosch www.denederlandsemetaaldagen.nl

10 t/m 14 september AMB 2024

Internationale vakbeurs voor de maakindustrie Stuttgart (D) www.messe-stuttgart.de/amb/

5

RODIN machining representeert Industrie 4.0 in levenden lijve

In het hart van de autonome fabriek van RODIN Machining bevindt zich een 50 meter lang FMS-systeem van Fastems. De installatie stuurt dankzij de slimme MMS-software de complete fabriek aan. Op dit moment zijn er vier bewerkingsmachines van Mazak gekoppeld aan het FMS. In de toekomst kan dit worden uitgebreid naar twaalf machines.

Een nagenoeg volledig geautomatiseerd en gedigitaliseerd productieproces, van offerte tot eindproduct. Het is wat onze Oosterburen voor ogen hadden toen ze meer dan tien jaar geleden de term Industrie 4.0 introduceerden. Voor RODIN machining in Opmeer is het inmiddels werkelijkheid. De toeleverancier heeft een gloednieuwe fabriek opgebouwd, waar automatisering, digitalisering en autonoom produceren centraal staan.

6

De vijfassige Variaxis C600 van Mazak wordt automatisch beladen met werkstukken en gereedschappen.

Begin oktober opende RODIN machining feestelijk haar deuren.

De vier eigenaren Paul Mooij, Ruud Appel, Dennis Oud en Gem Bot kijken tevreden naar het resultaat van wat ruim twee jaar geleden begon als een zeer ambitieus idee. Het idee was om een autonoom verspanend toeleveringsbedrijf op te richten met als eis dat het hele proces van offerte en order tot aflevering zou zijn gedigitaliseerd en geautomatiseerd. “We komen uit de plaatwerkwereld en daar is het al vrij ingeburgerd om te werken met een online portaal met automatisch offreren. Waarom dat in de verspaning nog niet het geval is, was voor ons een raadsel. We zagen dus een mooie kans om het plaatwerkconcept door te trekken naar de verspaning. En hoewel er veel mensen van mening waren dat het een onmogelijk project zou zijn, kunnen we nu mede dankzij onze meedenkende partners het tegendeel bewijzen.”

Online portal Naast de geautomatiseerde fabriek, waarover later meer, begint Industrie 4.0 bij RODIN met een online portal dat automatisch binnen een minuut een offerte kan maken. De achterliggende software maakt gebruik van een uitgebreide database die bij elke bestelling slimmer wordt. “We hebben veel tijd besteed om de database te vullen en de software te ‘trainen’ om automatisch tot nauwkeurige offertes te komen. Het model leert continu en houdt rekening met allerlei voorwaarden die dagelijks kunnen veranderen. De materiaalprijzen worden bijvoorbeeld elke dag opnieuw ge-update”, zegt Mooij.

Naast rekening te houden met de actuele materiaalprijs komt de software tot realistische offertes op basis van het 3D-model en de 2D-specificaties die een klant in het portal uploadt. Dat de software op basis van deze informatie tot een nauwkeurige offerte kan komen is voor de verspanende markt bijzonder. In tegenstelling tot de plaatwerkwereld, zijn er in de verspaning meer eigenschappen die invloed hebben op de kostprijs van een product.

Passingen, ruwheden, complexe vormen, speciale bewerkingen zoals diepgatboren of het aanbrengen van in- of uitwendig schroefdraad of andere uitdagende features zoals diepe kamers, zijn allemaal bewerkingen die invloed hebben op de kostprijs. Dit is mede de

reden dat het automatisch offreren bij verspaners maar moeizaam van de grond komt.

De software van RODIN lost dit op door niet zozeer het type bewerking in rekening te brengen, maar juist de verwachte bewerkingstijd op basis van het aantal bewerkingen en de hoeveelheid toleranties. “Door puur de verwachte bewerkingstijd en het materiaal in rekening te brengen kunnen we een nauwkeurige kostprijs berekenen. Of er voor een bepaald type bewerking een keer een duurder gereedschap is vereist, doet er onderaan de streep niet echt toe. En omdat we in de database de verwachte bewerkingstijd bijwerken met de werkelijke bewerkingstijd, wordt het model steeds slimmer en accurater”, zegt Appel.

Standaardisatie is key voor digital first Zodra de klant de offerte akkoord heeft bevonden gaat RODIN verder met het CAD/CAM-proces. Dit is één van de weinige werkzaamheden binnen het bedrijf wat nog door mensenhanden wordt uitgevoerd. Met name voor de manier van opspannen en het bepalen van de bewerkingsstrategie is menselijk inzicht nodig.

Overigens heeft RODIN ook in het programmeerproces zoveel mogelijk gestandaardiseerd en gedigitaliseerd. Zo zijn bijvoorbeeld alle klemmen en gereedschappen gedigitaliseerd en wordt er gebruik gemaakt van vastgestelde parameters zoals snijsnelheden en voedingen. “Alleen door te standaardiseren is het mogelijk om ‘digital first’ op te schalen. Dat betekent dat iedereen met dezelfde parameters werkt en op dezelfde manier het proces aanvangt”, aldus Mooij.

FMS in het hart van de productie Vanuit het CAM-pakket wordt de NC-code de fabriek ingestuurd.

Vanaf hier is het hele proces, op het beladen van het materiaal en het ontladen van de werkstukken na, geautomatiseerd. Om deze geautomatiseerde productie te realiseren heeft RODIN gekozen voor een groot FMS-systeem van Fastems. Op dit moment zijn er vier bewerkingsmachines opgesteld. Aan de ene zijde vinden we twee

7

Doosan Machine Tools is nu

NEW NAME SAME GREAT MACHINES De naam is veranderd, maar DN Solutions is nog steeds dezelfde machineleverancier dat innovatie met een zo hoog mogelijke machineprestatie combineert met het leveren van de beste service en klantondersteuning.

Meer info op DORMAC.NL DN-SOLUTIONS.COM

Onze filtratie is uw gezondheid en veiligheid Voor ieder Stof-, Rook- en Olienevel probleem heeft Dormatec een passende industriële oplossing.

Meer weten over al onze systemen? www.dormatec.eu | info@dormatec.eu

8

De robot plaatst automatisch werkstukken in de machineklem. Met behulp van een wisselstation kunnen werkstukken gedraaid worden voor een tweede procesgang.

“We werden niet gehinderd door enige kennis van verspaning en zie hier het resultaat” vijfassige Variaxis C600 freescentra en aan de andere zijde twee Integrex i350H draaicentra van Mazak. Het 50 meter lange FMSsysteem draait daarmee nog lang niet op volle capaciteit. RODIN zal het systeem stapsgewijs uitbreiden met nieuwe machines. Uiteindelijk zullen er zes CNC-freesmachines én zes CNC-draaimachines worden gekoppeld aan het FMS-systeem. Het systeem heeft ruimte voor 512 palletposities van het formaat europallet. Dankzij speciale rasterplaten kan RODIN heel flexibel meerdere werkstukken van verschillende afmetingen beladen op een enkele pallet.

De complete cel wordt aangestuurd door de Manufacturing Management Software (MMS) van Fastems. MMS overziet de hele productie en biedt een volledige reeks opties voor geautomatiseerde productieplanning, inclusief voorbereiding van productiemiddelen en indicatie van ontbrekende hulpmiddelen zoals gereedschappen, materialen, NC-programma's of werkstukopspanning. “We kwamen in onze zoektocht naar een partner voor onze geautomatiseerde fabriek eigenlijk vrij snel uit bij Fastems. Er zijn weinig partijen op de markt die op het gebied van automatisering en digitalisering zo ver zijn als Fastems. Ze begrepen ons idee direct en na een half jaar vond de eerste acceptatie test al plaats”, zegt Appel. Henk Kremers van Fastems is enthousiast over het project: “Wat hier is opgebouwd gaat verder dan Industrie 4.0. Een productiecel met deze automatiserings- en digitaliseringsgraad hebben we nog niet eerder in Nederland geleverd. En ook in de rest van Europa is dit heel uniek.”

100 machineklemmen. Het voordeel van deze gereedschapsopslag is dat alle gereedschappen en klemmen centraal worden opgeslagen en daardoor voor alle machines ter beschikking staan.

Hierdoor hoeft niet elke machine afzonderlijk te worden voorzien van een uitgebreid gereedschapsmagazijn. Dit bespaart tijd en geld.

Bovendien kunnen alle gereedschappen op één locatie in en uit de cel worden gehaald. Op dit moment gebeurt dit nog handmatig, maar in de toekomst wil RODIN middels een AGV de handling van gereedschappen tussen het FMS en de gereedschapsafdeling automatiseren. De complete gereedschapshandling wordt ook door het MMS aangestuurd. Het systeem kent de standtijd van elk gereedschap en start de order niet als er niet voldoende standtijd of alternatieve zustergereedschappen aanwezig zijn.

Robots verzorgen complete handling Naast de software is er een belangrijke rol weggelegd voor robots in het FMS-systeem van Fastems. De robots in de cel zorgen niet

Centraal magazijn voor gereedschappen en klemmen Interessant is dat RODIN alle verspanende gereedschappen en machineklemmen opslaat in het FMS-systeem. In totaal heeft het FMS-systeem ruimte voor 800 verspanende gereedschappen en

Het FMS-systeem van Fastems fungeert niet alleen voor de opslag van ruw materiaal en bewerkte werkstukken, maar dient ook als gereedschapsmagazijn.

9

Twee Integrex I-350H multitaskingmachines worden ingeregeld voor het 24/7 geautomatiseerd verspanen van (complexe) draaiproducten.

alleen voor de werkstukbelading maar ook voor het wisselen van de gereedschappen, de opspanmiddelen en de klauwplaten. Aan de linkerkant van het FMS-systeem bevinden zich de freescentra.

Hier worden de machineklemmen door een robot beladen met werkstukken. Ondanks dat het materiaal door de rasterplaat een vast nulpunt heeft, heeft Fastems de robot voorzien van een lasertaster die de positie van de plaat en het materiaal meet en controleert, alvorens de robot het materiaal pakt van de pallet.

Zodra de robot het materiaal heeft gepakt wordt de machineklem middels een schroef automatisch op de goede afmeting geopend.

Na het opspannen van het werkstuk plaatst de robot de klem met een nulpuntspansysteem in de freesmachine en kan het bewerkingsproces starten. Na de bewerking brengt de robot de klem en het werkstuk naar een wisselstation. Hier kan het werkstuk worden omgedraaid in de klem om vervolgens in een tweede procesgang compleet bewerkt te worden. Dit alles gaat zonder tussenkomst van een operator. “Om op een betrouwbare manier dit niveau van automatisering te bereiken, moet het hele proces tot in de puntjes zijn verzorgd. Iets kleins als een slechte spaanafvoer kan het hele proces al verstoren. Procesbeheersing staat dus hoog op onze agenda”, zegt Mooij.

kon leveren én ook als kennispartner dit uitdagende project met ons aan wilde gaan. Een partner met dezelfde visie is essentieel. Samen de lat hoger leggen en samen iets vernieuwends doen. Dat is waar het om draait.”

Aan de kant van de Integrex draaicentra werkt het proces nagenoeg hetzelfde als aan de freeskant: De robot pakt het materiaal van de pallet die door het FMS-systeem is aangeleverd en plaatst deze in de klauw van de multitaskingmachine. Na de verspaning plaatst de robot het werkstuk weer op een pallet. Echter, waar aan de freeskant de robot de machineklem en verspanende gereedschappen belaadt, belaadt de robot aan de draaikant de verwisselbare bekken, draaigereedschappen en zelfs de zachte klauwen. “Hoe het systeem met de zachte klauwen omgaat is interessant. Na het plaatsen van een zachte klauw wordt deze op maat gedraaid. Zodra de bewerking van de werkstukken is afgerond en de klauw niet meer nodig is, wordt deze teruggebracht in het magazijn voor hergebruik. De data, zoals de maatvoering van de klauw, wordt automatisch uit het systeem geschreven. Zo worden fouten in de toekomst voorkomen”, zegt Kremers.

Vijfassers en multitaskers Met alleen Fastems als spin in het web was RODIN er nog niet. Om hun visie werkelijkheid te laten worden waren er ook nauwkeurige en productieve bewerkingsmachines nodig. Appel: “We waren er snel uit, Mazak was de partij die én de geschikte bewerkingsmachines

10

Met speciale rasterplaten worden de werkstukken gepositioneerd op een pallet.

RODIN heeft uiteindelijk gekozen voor de Variaxis C-600 en de Integrex I-350H. De C600 is een vijfassig verticaal bewerkingscentrum met lineaire geleidingen op alle assen.

Kenmerkend voor de machine is de stabiele bouwwijze. Zo is de draaizwenktafel volledig ondersteund voor snelle en nauwkeurige bewerkingen. RODIN heeft de machines uitgerust met de standaard 12.000 toerenspil met een vermogen van 18,5 kW. Ook het gereedschapsmagazijn is met 30 gereedschapsposities standaard, aangezien het FMS-systeem dienstdoet als gereedschapsmagazijn.

Verder heeft de C600 een bereik van 650 mm x 550 mm x 530 mm (XxYxZ), maar dit bereik zal naar verwachting nooit volledig worden benut. “We richten ons op ronde en vierkante werkstukken met een afmeting van 20 mm tot 250 mm. Dat is het bereik wat binnen de mogelijkheden van de robots in het FMS-systeem valt.”

Voor de productie van draaidelen vertrouwt RODIN op de Integrex I-350H multitaskingmachine. Dit draaicentrum combineert draaibewerkingen met B-as freesbewerkingen. Dankzij de twee draaispillen in combinatie met de freespil is het draaicentrum goed uitgerust voor compleetbewerking. Beide draaispillen hebben een maximaal toerental van 4.000 min-1 en de freesspil heeft een toerental van maximaal 12.000 min-1. “Zowel de C600 als de

Integrex zijn multi-inzetbaar. Of het nou om nauwkeurig werk gaat of om werkstukken met complexe contouren, met deze machines kunnen we heel flexibel te werk gaan. En dat is ook de insteek.

We richten ons als toeleverancier op een grote verscheidenheid aan opdrachtgevers uit sectoren zoals de bouw, machinebouw, carrosseriebouw, meubelfabricage, scheepvaart, auto-industrie en petrochemische industrie.”

Minimale bezetting De complete installatie bij RODIN is klaar voor 24/7, 365 dagen per jaar produceren, waarbij het doel is om de spindels 7000 uur per jaar te laten draaien. Interessant is dat de hele fabriek wordt gerund door slechts acht medewerkers. Ook als er straks meer machines bijkomen blijft het aantal medewerkers beperkt. “We hebben een hoge mate van automatisering en autonomie, maar je kan ons gewoon telefonisch bereiken om even te sparren of om mee te denken over de maakbaarheid van een product. Ook gaan we de samenwerking aan met andere verspaners die onze productiecapaciteit als verlengstuk van hun eigen fabriek kunnen gaan gebruiken. Samen elkaar beter maken, dat is het doel en daar zijn we nu helemaal op ingericht.”

De vier eigenaren Dennis Oud, Paul Mooij, Gem Bot en Ruud Appel (v.l.n.r.) zijn trots op de realisatie van hun volledig autonome fabriek.

11

M I T S U B I S H I E D M MAISART A I T E C H N O L O G I E SNEL EN EENVOUDIG HET BESTE VONKRESULTAAT

✓ NIEUW OP MITSUBISHI D-CUBES BESTURING

✓ SNELLE ONTWIKKELING VAN NIEUWE VONKTECHNOLOGIEËN ✓ REAL-TIME ERVARINGSLEREN VOORKOMT DRAADBREUK 12

VERKOOP@DYMATO.NL

|

+31 318 550 800

|

WWW.DYMATO.NL

Automatische werkstukbelading vanuit het gereedschapsmagazijn

Het Haubex systeem bestaat uit een werkstukkap die dient als draagsysteem voor de MakroGrip klem van Lang. Tijdens de EMO in Hannover werden diverse afmetingen van het Haubex systeem gepresenteerd.

Voor maakbedrijven die met enige regelmaat enkelstuks of kleine series geautomatiseerd willen verspanen, maar niet willen investeren in robot- of palletautomatisering, kunnen profiteren van het Haubex systeem. Deze oplossing transformeert het gereedschapsmagazijn van een bewerkingsmachine om tot een flexibele en kosteneffectieve automatiseringsoplossing.

Erst Maschinenbau en LANG Technik hebben gezamenlijk het gepatenteerde Haubex systeem ontwikkeld waarmee elke bewerkingsmachine automatisch kan produceren zonder extra palletwisselaar, toevoersysteem of robothandling. Het Haubex systeem transformeert het gereedschapsmagazijn van de bewerkingsmachine in een flexibele en kosteneffectieve automatiseringsoplossing. Haubex is daarbij niet gebonden aan een specifieke machine, wat maximale flexibiliteit garandeert.

Gereedschapsmagazijn dient als automatisering De oplossing bestaat uit een werkstukkap, die dient als draagsysteem voor de Makro-Grip vijfassige kleminrichting van LANG. Het complete systeem, inclusief het opgespannen werkstuk, wordt als een gewoon gereedschap in het gereedschapsmagazijn geplaatst. De kap is net als een standaard gereedschap verbonden met een opname die in de machinespil past. Zo dient het gereedschapsmagazijn in combinatie met

de automatische gereedschapswisselaar als automatiseringsoplossing voor de belading. Zodra de Haubex unit ingeklemd is in de spil van de machine, kan de unit op de tafel van de machine of op een spanzuil worden geplaatst. Vervolgens wordt de werkstukkap ontkoppeld van de kleminrichting en teruggeplaatst in het gereedschapsmagazijn. Wat achter blijft is de klem met het opgespannen werkstuk, helemaal klaar voor de productie. Na de bewerking wordt de werkstukkap opnieuw opgehaald uit het gereedschapsmagazijn en wederom gekoppeld met de klem. Daarna wordt de complete unit inclusief het bewerkte werkstuk op dezelfde manier teruggebracht naar het gereedschapsmagazijn, waar een operator de Haubex kan uitladen. Haubex is leverbaar in verschillende afmetingen. De maximale werkstukafmeting bedraagt 300 mm in diameter en een hoogte tot 300 mm.

Enkelstuks of kleine series Door automatisch de kleminrichting vanuit het gereedschapsmagazijn te wisselen, gebruikt Haubex de bestaande capaciteiten van de bewerkingsmachine. Omdat er aan de machinezijde geen extra communicatie- of installatieactiviteiten nodig zijn, is de inbedrijfstelling ongecompliceerd. Daarmee biedt het Haubex-systeem gebruikers van CNC-freescentra een eenvoudige, flexibele en goedkope toegang tot de wereld van automatisering. Uiteraard neemt elke Haubex-unit een positie in in het gereedschapsmagazijn. Hoe lang er onbemand geproduceerd kan worden is dus sterk afhankelijk van de vrije posities in het magazijn.

Daarom leent het systeem zich uitstekend voor bedrijven die met enige regelmaat enkelstuks of kleine series in de onbemande uren willen produceren.

13

Geavanceerd thermisch concept garandeert hoge vijfassige nauwkeurigheid

Dit demowerkstuk werd tijdens de EMO in Hannover bewerkt met de RPT 600 DSH.

14

De RPT 600 DSH is een nieuwe en compacte vijfasser van Röders. Dankzij een geavanceerd thermisch concept behaalt het bewerkingscentrum zelfs in productiehallen met een onstabiele temperatuur een hoge nauwkeurigheid.

Röders heeft alle kennis en expertise samengebracht in de nieuwe RPT 600 DSH. Dit vijfassige bewerkingscentrum combineert frezen, slijpen en meten in één machine. Dit is echter niet de belangrijkste eigenschap van de machine. Voor nog meer precisie, betere oppervlaktekwaliteiten en een hogere dynamiek, heeft Röders de RPT 600 DSH uitgerust met een nieuw thermisch concept voor een hoge thermische stabiliteit.

“Om hoognauwkeurig te produceren moet de stabiliteit en temperatuurhuishouding in een bewerkingscentrum perfect zijn. Dat geldt helemaal als er langdurig onbemand verspaand wordt. In een geautomatiseerde productie wil je er zeker van zijn dat het laatste werkstuk van een serie aan exact dezelfde maatvoering voldoet als het eerste werkstuk. Speciaal daarvoor is de nieuwe RPT 600 DSH ontwikkeld”, zegt Jürgen Röders, directeur van Röders.

De belangrijkste reden voor maatafwijkingen op werkstukken zijn temperatuurschommelingen in de machine of de omgeving.

Vooral bij echt onbemande productieautomatisering zijn stabiele bewerkingsprocessen die op betrouwbare wijze kleine toleranties handhaven gedurende langere bedrijfstijden cruciaal. Thermische uitzetting door interne warmtebronnen in de machines of wisselende omgevingstemperaturen kunnen het noodzakelijk maken dat parameters of nulposities op de machines steeds opnieuw moeten worden aangepast. Een geautomatiseerde hoognauwkeurige productie verloopt daardoor bijna niet zonder operators. Met de vijfassige RPT 600 DSH heeft Röders nu een oplossing op de markt gebracht. Door het uitgekiende thermische concept van de RPT

600 DSH hebben temperatuurschommelingen in de omgeving volgens Röders geen effect op de nauwkeurigheid van de machine en het werkstuk, zelfs niet bij geautomatiseerde en dynamische bewerkingen.

Speciaal voor fluctuerende omgevingstemperaturen De frees- en slijpmachines van Röders zijn door de jaren heen geoptimaliseerd voor een grotere nauwkeurigheid. Ten eerste werden alle interne warmtebronnen van de machines zodanig getemperd dat wisselende toerentallen of voedingssnelheden geen invloed hebben op de geometrie van de machines. Voorwaarde voor een optimaal resultaat was in het verleden echter dat de omgevingstemperatuur zo constant mogelijk moest zijn.

Voor de gebruiker betekende dit een complexe, nauwkeurige temperatuurregeling in de productiehal. Röders: “We zijn ons er van bewust dat niet al onze klanten hun werkplaats op en top geconditioneerd hebben, waardoor het behalen van een hoge constante nauwkeurigheid voor veel bedrijven een uitdaging is. Bij

15

Metaal bewerken en reinigen volgens Grade 1 & 2 reinheid?

De combinatie tussen BECHEM Avantin 451 en deconex HPC garandeerd deze reinheid

16

+31 113 573 220

sales@fens.nl

www.fens.nl

de ontwikkeling van deze nieuwe vijfasser hebben we daar rekening mee gehouden. Dankzij een slimme bouwwijze en een geavanceerd thermisch concept blijft de machine zelfs in werkplaatsen waar de temperatuur fluctueert toch thermisch stabiel en hoognauwkeurig.”

Uitgebreide softwarecompensatie Om dit te realiseren heeft Röders in een verdere ontwikkelingsstap de machine nu uitgerust met Precitemp-technologie. Deze technologie waarborgt dat er geen thermische verplaatsingen of geometrische veranderingen meer ontstaan in de machine door alle warmtebronnen die invloed kunnen hebben te controleren en compenseren, maar ook door de lucht in de werkruimte te controleren en continu bij te sturen. De technologie is beschikbaar in drie verschillende niveaus, afhankelijk van de werkstukeisen. “Vooral bij vijfassige bewerkingen aan verschillende zijden van het werkstuk is thermische stabiliteit van cruciaal belang voor het aanhouden van kleine toleranties”, aldus Röders.

Naast een hoge thermische stabiliteit bereikt de RPT 600 DSH ook een hoge nauwkeurigheid door een nieuw geleidingsconcept.

In samenwerking met een bekende fabrikant van rolgeleidingen heeft Röders gekozen voor geleidingen met quasi-hydrostatische loopeigenschappen in de uitsluitend direct aangedreven assen.

Dankzij deze nog soepel lopende geleidingen kunnen hoge oppervlaktekwaliteiten worden behaald.

De betrouwbare geometrische stabiliteit van de nieuwe vijfasser maakt kwaliteitscontrole van de bewerkte werkstukken direct in de machine mogelijk. Op deze manier kan voor veel toepassingen de extra stap van de kwaliteitscontrole van het werkstuk in een aparte

meetruimte worden bespaard. Door in de RMS6 machinebesturing de Renishaw Productivity + meetsoftware en meetstrategieën te integreren is het mogelijk om direct meetprotocollen te genereren.

Klaar voor automatisering De RPT 600 DSH is voorzien van een ergonomisch design met een goede toegankelijkheid tot het werkstuk. De vijfasser heeft een bereik van 470 mm x 530 mm x 300 mm. De draaizwenktafel heeft een diameter van 250 mm en kan worden belast met een werkstukmassa van maximaal 60 kg. Standaard wordt het bewerkingscentrum uitgerust met een freesspil met een maximaal toerental van 42.000 min-1, 14 kW vermogen en een HSK E40 opname. De gereedschapswisselaar met een geïntegreerd lasermeetsysteem biedt ruimte aan 42 of 87 gereedschappen.

Optioneel is dit verder uit te breiden. Verder is de werkruimte vanaf twee zijdes bereikbaar, waardoor de machine goed te automatiseren is met bijvoorbeeld een eigen automatiseringsoplossingen zoals de RCF 150 van Röders. Deze automatiseringsoplossing is compact vormgegeven en dankzij de modulaire bouwwijze is het mogelijk om de RCF 150 volledig af te stemmen op de wensen van de klant. Een ingebouwd gripper wisselstation zorgt ervoor dat de automatiseringsoplossing zowel verschillende formaten pallets als gereedschappen kan handelen. Daarmee is het systeem uitermate flexibel. Speciaal voor grote werkstukken is er een B-lade leverbaar die geschikt is voor werkstukken met een massa tot maximaal 150 kg. De RCF 150 kan zowel aan de zijkant als aan de voorkant van de bewerkingsmachine geplaatst worden. Zo ontstaat de mogelijkheid om twee machines met één automatiseringsoplossing te beladen.

De modulaire en compacte RCF 150 automatiseringsoplossing van Röders.

17

Medical is booming.

Pikt Nederlandse industrie een graantje mee?

Medio oktober stonden de Solutions Days van GF Machining Solutions in Biel (CH) in het teken van de medische industrie.

Deze sector is al jaren ‘booming’ en ook de vooruitzichten voor de toekomst zijn zeer positief. Kenmerkend voor deze industrie zijn de kleine series, alsmede de hoge eisen die worden gesteld aan de nauwkeurigheid, oppervlaktekwaliteit en reinheid van medische componenten. Precies daar ligt een mooie kans voor de Nederlandse maakindustrie.

De productie-industrie van medische hulpmiddelen is de afgelopen veertig jaar opmerkelijk gegroeid. Volgens Statista, een wereldwijd data- en business intelligence-platform, zal de verwachte omzet in de markt voor medische hulpmiddelen in 2023 bijna 500 miljard dollar bedragen. De omzet zal naar verwachting een jaarlijks groeipercentage van 5,26% laten zien, resulterend in een marktvolume van ruim 600 miljard dollar in 2028. “De wereldbevolking groeit, mensen worden steeds ouder, in steeds meer delen van de wereld krijgen mensen toegang tot goede zorg en de medische technologie om mensen ook op latere leeftijd vitaal te houden ontwikkelt zich razendsnel. Het is dus logisch dat de medische industrie al jaren groeit. De Nederlandse hightech

industrie heeft alles in huis om daar van te profiteren”, zegt Mike Onida van GF Machining Solutions (GFMS).

Hij doelt daarmee op maakbedrijven die nu al produceren voor veeleisende industrieën zoals de semiconindustrie. Deze bedrijven maken gebruik van moderne bewerkingsmachines die in staat zijn om complexe contouren hoognauwkeurig te verspanen. Ook de automatisering is vaak al voorhanden en gericht op de efficiënte productie van kleine series. “Qua eisen verschilt de semiconindustrie niet zo heel veel van de medische sector. Hoge nauwkeurigheden, lage oppervlakteruwheden en reinheid zijn in beide gevallen leidend.

Daarmee is het voor veel Nederlandse maakbedrijven geen grote stap om ook voor medische klanten aan de slag te gaan.”

Processen samen optimaliseren Om klanten te ondersteunen in hun reis naar een efficiënte productie van medische componenten, heeft GFMS speciale expertise ontwikkeld op dit vlak. Naast bewerkingscentra, draad- en zinkvonkmachines, microlasermachines en automatiseringsoplossingen die zijn gespecialiseerd in het bewerken van medische componenten, ondersteunt GFMS klanten ook met samenwerkingsprojecten. Tijdens de Solution Days werden er twee voorbeelden gepresenteerd van medische componenten die in een samenwerkingsverband zijn geoptimaliseerd.

Samen met OPEN MIND en Seco Tools heeft GFMS het productieproces van het ‘femorale’ component van een knieimplantaat geoptimaliseerd.

18

Voor een klant in de medische sector hebben GFMS, Blaser Swisslube, Rego-fix en Fraisa de productie van een zogenaamde richtbeugel uit rvs 1.4542 geoptimaliseerd, zodat het product ook in een onbemande setting betrouwbaar geproduceerd kan worden. Bij de klant deed zich het probleem voor van lange spanen, die vaak tot gereedschapsbreuk leidden en daardoor een instabiel

De Solutions Days van GF Machining Solutions stonden volledig in het teken van de medische industrie. GFMS liet een aantal interessante optimalisatieprojecten zien van medische componenten. Door de opspanning, het gereedschap, de bewerkingsstrategieën en het type koelsmeermiddel opnieuw te definiëren wisten de partners de productietijd van een richtbeugel met 40% te reduceren. De foto toont de richtbeugel die met een vijfassige Mikron Mill P 500 U D wordt bewerkt.

proces veroorzaakten met veel stilstandtijd tot gevolg. “Mede door een tekort aan vakmensen, maar ook om meer capaciteit uit het bestaande machinepark te halen, richten maakbedrijven zich steeds vaker op automatisering. Wat bedrijven vaak niet beseffen is dat er veel bij komt kijken om een betrouwbare onbemande productie te realiseren. Mijn advies: Zorg eerst voor een stabiel proces en kijk dan pas naar automatisering. Samen met onze partners

ondersteunen we klanten in het verkrijgen van een stabiel proces”, aldus Thomas Wengi, Managing Director bij GF Machining Solutions.

Door de opspanning, het gereedschap, de bewerkingsstrategieën en het type koelsmeermiddel opnieuw te definiëren wisten de partners tot een stabiel en geautomatiseerd bewerkingsproces te komen.

Het resultaat: Een 25% hoger verspaanvolume en een 40% kortere productietijd.

Superkritische CO2-koeling Een interessant thema dat tijdens de Solutions Days aan bod kwam was superkritische CO2koeling. Het gebruik van superkritisch CO2 als koelmiddel bij het frezen heeft de afgelopen jaren aanzienlijke belangstelling gewekt vanwege de efficiëntiewinst die deze technologie kan opleveren, vooral voor de productie van medische apparatuur.

GFMS heeft veel proeven gedaan met de innovatieve koeltechnologie en is tot de conclusie gekomen dat de productiviteit, de standtijd van gereedschappen en de werkstukkwaliteit vele malen beter is met CO2 koeling.

Uit een freestest met titanium blijkt dat er met CO2 koeling veel minder slijtage op de snijkant van het gereedschap ontstaat dan met traditioneel koelsmeermiddel. De onderzoekers konden maar liefst 233% meer volume verspanen per gereedschap dan met koelsmeermiddel. Interessant daarbij is dat de spanen veel kleiner zijn omdat ze door de lage temperatuur bros worden en dus eerder

breken. Uit de test blijkt ook dat de oppervlakteruwheid met 16% is verbeterd, terwijl de snijsnelheid met 85% is verhoogd. “In dezelfde tijd konden we met CO2 koeling 900 meter frezen, terwijl dat met koelemulsie slechts 500 meter was”, aldus één van de onderzoekers.

GFMS heeft dezelfde testen ook uitgevoerd met andere materialen die veel in de medische sector worden gebruikt, waaronder roestvast staal en UHMWPE. Ook bij die materialen was een vergelijkbare verbetering te zien.

Het systeem voor superkritische CO2 koeling kan worden geïntegreerd met de Mikron MILL S series. Het systeem kan CO2 leveren tot een druk van 110 bar en is voorzien van een MQLafgiftesysteem (minimale smering). Dit is ook het grote voordeel van CO2-koeling ten opzichte van cryogene koeling. Kleine druppels olie kunnen perfect en homogeen aan de CO2 koeling worden toegevoegd en via de spil naar de snijkanten van het gereedschap worden geleid.

Door gebruik te maken van snijolie van medische kwaliteit die bij kamertemperatuur verdampt zonder sporen achter te laten op het gefreesde oppervlak, is CO2-koeling uitermate goed geschikt voor de productie van medische componenten, zoals orthopedische implantaten en behuizingen voor geïmplanteerde apparaten zoals pacemakers.

19

Één contactpersoon voor uw volledige machine logistiek, van import/export tot plaatsing en verankering

powered by

Industrieterrein Tappersheul Wilgenweg 20 3421 TV Oudewater

T +31 (0)348 - 564 540 E info@janvandamtransport.nl

www.janvandamgroup.com

Maak vandaag het verschil... met de techniek van morgen!

Zoller - Marktleider in het meten en voorinstellen van gereedschap The new Zoller generation – Ready for Industry 4.0 T +31 10 292 22 22 • www.laagland.nl • zoller@laagland.nl

20

Knie implantaat zonder slijpen Naast de richtbeugel liet GFMS tijdens de Solutions Days nog een voorbeeld zien van een medisch onderdeel waarvan het productieproces in samenwerking met partners is geoptimaliseerd.

De klant zocht een manier om de productiekosten van een knie implantaat met 25% te reduceren. Dit is nodig omdat de marktprijs voor een kunstknie jaarlijks met 2% daalt en daardoor de productie onder druk komt te staan. Samen met OPEN MIND en Seco Tools zocht GFMS naar een oplossing om het productieproces te optimaliseren. Daarbij werd met name gekeken naar de bewerking van het ‘femorale’ component dat naast een kunststof spacer en het tibiale component tot de drie belangrijkste componenten van een kunstknie behoort.

Het ‘femorale’ component is het meest complexe onderdeel om te produceren. Het onderdeel heeft veel gebogen oppervlakken en de uitdaging is om alle gereedschapsbanen vloeibaar in elkaar over te laten lopen. “Als je inzoomt mag het oppervlak er niet uitzien als een trap. Het is een uitdaging om dit meteen helemaal glad te krijgen op een freesmachine. De klant moest daarom het onderdeel na het

Samen met OPEN MIND en Seco Tools heeft GFMS het productieproces van het ‘femorale’ component van een knieimplantaat geoptimaliseerd.

frezen altijd eerst slijpen om het vervolgens te kunnen polijsten. In samenwerking met OPEN MIND en Seco Tools heeft GFMS de hele slijpbewerking overbodig gemaakt”, vertelt Eric de Hoog van GFMS Nederland.

De partners kozen ervoor om de gebogen oppervlakken met ton- en balfrezen te verspanen om perfecte overgangen te krijgen. Dit bleek ook nog eens 15% sneller te zijn dan met het gereedschap dat de klant gebruikte. Daarnaast werd hyperMill Best Fit toegepast om de beste gereedschapsbanen te berekenen voor een perfecte soepele overgang. In combinatie met de vijfassige Mikron MILL S600 U die is voorzien van lineaire motoren en een stabiel machineframe uit dempend polymeerbeton, werd een oppervlaktekwaliteit bereikt die na het frezen al zo goed is dat het hele slijpproces achterwege kan worden gelaten. Uiteindelijk wisten de partners de bewerkingskosten met bijna 50% te reduceren.

GFMS zet stevig in op automatisering. Echter benadrukt de machinebouwer wel dat bedrijven eerst een stabiel proces moeten realiseren, alvorens ze zonder problemen met automatisering kunnen beginnen.

21

René van Ommen, directeur van Young cuttingtools en Hokeun Song, Chairman & CEO van YG-1 zijn enthousiast over de snelle ontwikkeling van wisselplaten. “Na vijf jaar ontwikkelen kunnen we nu concurreren met de bekende namen.”

YG-1 ontdekt het geheim achter de wisselplaat YG-1 behoort wereldwijd tot een van de grootste producenten van ronde gereedschappen.

Dat is voor de Zuid Koreaanse producent van verspanende gereedschappen nog niet genoeg. Het bedrijf wil namelijk de grootste gereedschapsfabrikant ter wereld worden. Om dit te bereiken is er vijf jaar geleden gestart met de ontwikkeling van wisselplaten om het productgamma verder uit te breiden. En dat is succesvol gebleken, blijkt uit een interview met René van Ommen, directeur van YG-1 leverancier Young cuttingtools.

De grootste fabrikant van verspanende gereedschappen worden…

Het is een ambitieuze doelstelling, maar YG-1 is overtuigd

22

dat het mogelijk is. Hoe ze denken dit te bereiken? Door het productgamma verder uit te breiden. Een belangrijke rol hierin is weggelegd voor wisselplaten, een productgroep die nog niet zo lang geleden helemaal nieuw was voor YG-1. “Vijf jaar geleden werd bij YG-1 besloten om in de ontwikkeling en productie van wisselplaten te stappen. Kosten noch moeite werd gespaard om dit te realiseren. Nieuwe fabrieken werden opgericht, er werden veel nieuwe mensen aangenomen en binnen de kortste keren lagen de eerste wisselplaten bij ons op de stoep. Eerlijk is eerlijk. De eerste wisselplaten waren allesbehalve goed, maar na verloop van tijd ging de kwaliteit met sprongen vooruit. Het was indrukwekkend om te zien. Elke week kwamen er weer twintig nieuwe variaties op de markt die ten opzichte van hun voorgangers sterk waren verbeterd”, zegt Van Ommen.

Dat de ontwikkelingsafdeling bij YG-1 op volle toeren draait blijkt wel uit de bijgewerkte catalogus met wisselplaten die eind juli is gepubliceerd. Er zijn in totaal maar liefst 1.464 nieuwe items

Het programma wisselplaten voor draaien en frezen wordt continu doorontwikkeld. Elke week komt YG-1 met twintig nieuwe variaties.

toegevoegd. Volgens Van Ommen zijn de wisselplaten inmiddels van een kwaliteit die vergelijkbaar is met die van de grote namen. “Dat blijkt alleen al uit diverse testen die we met klanten hebben gedaan.

En wat heel prettig is, is dat YG-1 onze feedback meteen verwerkt in de volgende generatie wisselplaten. Drie weken later hebben ze weer een nieuwe variant en die is dan beduidend beter qua standtijd en snelheid. Het is mooi om daar deel van uit te maken.”

Inmiddels verdubbelt de wisselplaatomzet jaarlijks, ook in Nederland.

Volgens Van Ommen is YG-1 precies op het juiste moment gestart met de ontwikkeling van wisselplaten, waardoor ze nu de kwaliteit hebben waarmee Nederlandse maakbedrijven goed uit de voeten kunnen. “De semicon-industrie in Nederland zal naar verwachting de komende jaren sterk groeien. Het is fijn dat we naast de ronde gereedschappen zoals boren en frezen nu ook wisselplaten van een hoge kwaliteit kunnen leveren. Daarmee zijn we voorbereid op de toenemende eisen van producenten”, aldus Van Ommen.

Wisselplaten voor zwaarverspanen

YG-1 komt al vijf jaar met een constante stroom van nieuwe wisselplaten op de markt. Inmiddels heeft de gereedschapsfabrikant ook oplossingen ontwikkeld voor het zwaarverspanen. Tijdens de EMO in Hannover werden onder andere de nieuwe UH en UT platen voor draaien gepresenteerd. Ze zijn ontwikkeld voor een hoge productiviteit bij het bewerken van grote componenten op machines met middelhoog vermogen, die doorgaans worden aangetroffen in de windenergie- en scheepsbouwindustrie. De UH is een algemene wisselplaat met een spaanbreker met spiraalhoek op de snijkant. Deze geometrie vermindert de snijkracht en maakt soepel snijden bij grote snededieptes mogelijk. Bovendien vertoont de wisselplaat een stabiele spaanbreking om de productiviteit te verhogen zonder de belasting van de bewerkingsmachine te verhogen.

De UT is daarentegen bedoeld voor het zwaar voordraaien. De wisselplaat levert stabiele prestaties en is daarom geschikt voor zware voorbewerkingstoepassingen.

Bovendien zorgt de sterke snijkant voor stijfheid en stabiel snijden, terwijl de productiviteit wordt verbeterd.

Ook voor het zwaarverspanen kan YG-1 diverse wisselplaten leveren. Nieuw zijn de UH en UT platen.

23

Eerste SMEC vijfasser in Europa voor Machinefabriek MMB Machinefabriek MMB heeft de primeur. De toeleverancier in Surhuisterveen is het eerste bedrijf in Europa dat de MVF 5000 van SMEC in gebruik neemt. Het nieuwe type vijfasser zal worden ingezet voor het nauwkeurig verspanen van zeer wisselende componenten.

De SMEC MVF 5000 werd in 2021 voor het eerst voorgesteld op de EMO in Milaan. Precies daar liep directeur Marten van Houten de machine tegen het lijf. “We zochten een vervangende

oplossing voor onze oudere vijfasser en we waren eigenlijk direct gecharmeerd van de MVF 5000. Vooral de compacte vormgeving en de hoge stabiliteit vielen op.” Hoewel de machine al in 2021 werd voorgesteld, duurde het nog even voordat leverancier Humacs Krabbendam ook daadwerkelijk kon leveren. “Er waren in het begin nog wat vraagtekens over de machine aangezien het een compleet nieuwe bouwwijze was voor SMEC. Daarom hebben we heel even gewacht met het aanbieden van de vijfasser in Nederland. Toen de machine verder was doorontwikkeld en we de kwaliteit konden garanderen stond MMB bovenaan de lijst”, zegt Bryan Koster van Humacs Krabbendam.

De draaizwenktafel stelt MMB in staat om werkstukken met complexe contouren nauwkeurig te bewerken.

24

De nieuwe vijfasser van MMB werd op de EMO in Hannover gepresenteerd. Na de beurs is de machine rechtstreeks getransporteerd naar MMB in Surhuisterveen.

Deze manier van werken was voor Van Houten doorslaggevend: “We hebben uiteraard ook naar andere merken gekeken, maar uiteindelijk is de service van Humacs Krabbendam de reden dat we voor de machine van SMEC hebben gekozen. Bovendien zijn zij één van de weinige partijen die je hier in het Noorden van het land kan bellen voor degelijk en betaalbaar onderhoud. Dat is veel meer waard dan alleen het merk machine.”

Stabiel en nauwkeurig Zoals gezegd is MMB gecharmeerd van de compacte vormgeving en de hoge stabiliteit. Die stabiliteit wordt verkregen door het robuust geconstrueerde machineframe. De complete machine weegt ruim 10.000 kg en dat is voor dit formaat vijfasser een interessante eigenschap. Mede door de stabiliteit kan met een hoog vermogen worden verspaand, wat ten goede komt aan de productiviteit. Tevens zorgt de stabiliteit voor een hogere nauwkeurigheid. Dit wordt ook nog eens versterkt door lineaire geleidingen in zowel de X-, Y- als Z-as, alsmede de hoge thermische stabiliteit. Zo worden alle essentiële componenten en warmtebronnen gekoeld en op constante temperatuur gehouden om thermische groei tegen te gaan. “De combinatie van nauwkeurigheid en stabiliteit is heel interessant voor de diverse producten die we produceren. De ene keer werken we aan onderdelen voor scheepsdiesels en de andere keer maken we fijne

componenten voor muziekinstrumenten. Met zo’n grote diversiteit is het fijn om een flexibele machine in huis te hebben”, aldus Van Houten.

De MVF 5000 is leverbaar met verschillende freesspillen. MMB heeft gekozen voor de spil met een maximaal toerental van 12.000 min-1. Standaard wordt de machine geleverd met een tafel met een diameter van 500 mm die geschikt is voor werstukken met een maximale massa van 500 kg. In combinatie met het machinebereik van 650 mm x 520 mm x 475 mm (XxYxZ) kan de MVF 5000 werkstukken bewerken met een maximale diameter van 650 mm en een hoogte tot 380 mm.

Bestaande automatisering SMEC heeft de machine juist ontwikkeld voor een geautomatiseerde productie. Zo is de machine voorzien van een automatische deur, een uitgebreid gereedschapsmagazijn met ruimte voor maximaal 60 gereedschappen, een optimale spaanafvoer en een direct meetsysteem. MMB koppelt de nieuwe vijfasser aan een beladingsysteem van BMO dat voorheen al werd ingezet om de voorganger van de MVF 5000 te voorzien van werkstukken.

“Dankzij de complete cel met de stabiele eigenschappen van de vijfasser, kunnen we de onbemande uren betrouwbaar inzetten en werkstukken repeteerbaar verspanen”, aldus Van Houten.

25

VOOR ELKE TOEPASSING EEN OPTIMALE OPLOSSING

Bij Promas hebben we op basis van onze jarenlange ervaring en opgebouwde kennis een uitgekiende selectie van fabrikanten in ons programma geselecteerd. Met de machines van Hedelius, CMZ en Hartford zijn we in staat om de best mogelijke portfolio van machines aan te bieden met voor elke toepassing de meest optimale oplossing. Betaalbare topkwaliteit! We hebben ons verzekerd van een team van de beste vakmensen om adequate en snelle service te kunnen leveren. Neem vrijblijvend contact met ons op voor meer informatie. Wij staan u graag te woord!

UW PROFESSIONELE PARTNER VOOR CNC MACHINES 26 WWW.PROMASCNC.NL

Het kleine broertje van het voorraadbeheersysteem is hier

Met de handscanner van de OR-easy kan de bar- of QR-code van een product gescand worden.

Vervolgens kan het product toegevoegd worden aan een overzichtelijke bestellijst.

Voorraadbeheersystemen of uitgiftekasten. Voor de meesten onder ons zijn het inmiddels bekende systemen die het verbruik van verbruiksartikelen inzichtelijk maken en automatisch de voorraad op peil houden. Hoewel dit soort systemen enorm veel voordelen bieden, kleven er ook nadelen aan. Vooral de kosten zijn vaak een drempel voor bedrijven. Met dat gegeven heeft Oude Reimer de OR-easy ontwikkeld, een laagdrempelige oplossing om eenvoudig verbruiksartikelen te bestellen.

Bij veel bedrijven is het voorraadbeheer van verbruiksartikelen nog niet goed geregeld. In teveel gevallen gaat het nog zo dat een werknemer vanuit de werkplaats naar de inkoper moet lopen om door te geven dat er een bepaald product bijbesteld moet worden. Hierdoor gaat er veel kostbare tijd verloren, zeker als iedereen in de werkplaats op deze manier zijn bestellingen doorgeeft. Bovendien is het lastig om overzicht te houden met foute bestellingen tot gevolg. In principe is dit probleem heel goed op te lossen met een voorraadbeheersysteem of een uitgiftekast. Echter is dit volgens Oude Reimer voor veel bedrijven nog een stap te ver. “De kosten zijn te hoog, het systeem neemt te veel ruimte in en niet iedereen kan en mag met zo’n systeem werken. Als oplossing hebben we het OR-easy bestelsysteem ontwikkeld. De klant hoeft slechts eenmalig te betalen voor de aansluitkosten. Daarna is het systeem gratis te gebruiken, mits er voor minimaal € 5.000.- per jaar via OR-easy wordt besteld bij Oude Reimer. De OR-easy blijft daarnaast eigendom van Oude Reimer”, vertelt Marco Dekker van Oude Reimer.

gebruikers in staat om snel en eenvoudig producten toe te voegen aan een bestellijst. Middels een scanapparaat kan de barcode of de QR-code van een product worden gescand. Na het scannen geeft het display ter controle het product weer, waarna het product wordt bijgeschreven op de bestellijst. De inkoper kan vervolgens wanneer het hem of haar uitkomt in een keer de complete bestellijst afhandelen. Daarnaast is er ook een optie om naast de reguliere bestellijsten en bestellingen voor een ‘spoedje’ te kiezen. Hiermee is het mogelijk om zonder tussenkomst van de inkoper direct een bestelling te plaatsen bij Oude Reimer.

In principe zijn alle verbruiksartikelen die Oude Reimer verkoopt al toegevoegd aan de database van de OR-Easy. Echter kunnen ook producten die niet tot het portfolio van Oude Reimer behoren aan de database worden toegevoegd. Dat is een kwestie van de bar- of QR-code scannen en het product eenmalig specificeren. Dekker: “Er zijn nu meerdere klanten die de OR-easy in gebruik hebben en zij zijn enthousiast over de eenvoud van het systeem. Bestellijsten zijn eenvoudig op te stellen, je krijgt goed inzicht in het verbruik van producten, de kans op foute bestellingen is gereduceerd en inkopers hebben meer tijd over voor andere taken. Oftewel, digitalisering en papierloos werken in het inkoopproces.”

Overzicht in het bestelproces Oude Reimer introduceerde de OR-easy voor het eerst op de METAVAK in Gorinchem. Het nieuwe bestelsysteem bestaat uit een scanapparaat en een klein beeldscherm. Dankzij het compacte formaat is het eenvoudig in gebruik en ideaal voor werkplaatsen. Het apparaat stelt

De OR-easy heeft een display waarop informatie over het gescande product wordt weergegeven. Producten die nog niet in de database zijn opgenomen kunnen eenvoudig worden toegevoegd.

27

Veel nieuws, trends en positiviteit op EMO Hannover 2023 Na een pauze van vier jaar gingen de deuren van de grootste internationale vakbeurs voor productietechnologie medio september weer open voor het publiek. EMO 2023 gaat volgens de organisatoren de boeken in als een succesvol evenement, waar maar liefst 92.000 bezoekers de nieuwste innovaties en de laatste trends mochten ontdekken. De meest vooraanstaande machinebouwers, gereedschapsproducenten en softwareleveranciers waren van de partij.

De laatste editie van EMO Hannover was in 2019. Toen kon de beurs rekenen op ruim 2.200 exposanten en 116.000 bezoekers. Hoewel de beurs dit jaar met 1.850 exposanten een beetje was gekrompen, mocht dat de pret niet drukken. “Er was enorm veel nieuws te vinden”,

zegt Dr. Wilfried Schäfer, Executive Director van de EMO organisator VDW enthousiast. “Alle grote namen waren weer vertegenwoordigd op de EMO. Bezoekers werden volledig op de hoogte gebracht van nieuwe oplossingen voor automatisering, digitalisering en duurzaam produceren.”

Uitkijken naar TechniShow en ESEF Met EMO 2023 net achter de rug is het uitkijken naar de volgende belangrijke beurs voor de maakindustrie. We hoeven niet heel lang te wachten. Van 12 t/m 15 maart 2024 kunnen we het laatste nieuws uit de branche dichter bij huis vinden, namelijk in de Jaarbeurs in Utrecht.

Hier zullen de vakbeurzen TechniShow 2024 en ESEF 2024 weer als vanouds schitteren. Althans dat is de bedoeling. Na de teleurstellende zomereditie in 2022, waar TechniShow slechts 192 exposanten en net geen 17.000 bezoekers telde, is het doel van de beursorganisatie om in 2023 terug te keren op het niveau van 2018. Toen kon TechniShow rekenen op 398 exposanten en maar liefst 42.396 bezoekers. Hoewel de beursorganisatie de goede oude TechniShow van weleer wil terugbrengen, moet er nog wel het een en ander gebeuren. Kijkend naar de voorlopige exposantenlijst en met nog slechts drie maanden in het verschiet, wordt het zacht gezegd een flinke uitdaging. Desondanks zal TechniShow in 2023

28

het kloppende hart van de maakindustrie zijn. De beurs zal in het teken staan van slimme oplossingen binnen de maakindustrie met draaiende machines, demonstraties, inhoudelijke sessies en netwerkmomenten om vraag en aanbod samen te brengen. De belangrijkste thematieken zijn: digitalisering, smart industrie, Additive Manufacturing, onderwijs & opleiden en innovatie & talent.

Tegelijk met ESEF Maakindustrie TechniShow 2024 zal opnieuw tegelijk worden gehouden met ESEF Maakindustrie. Waar TechniShow plaats vindt in de hallen 7-12, wordt ESEF gehouden in de hallen 3 en 4. Op ESEF Maakindustrie, de belangrijkste vakbeurs in de Benelux op het gebied van toeleveren, uitbesteden, productontwikkeling en engineering, staat de maakbaarheid van morgen centraal. Belangrijke thema’s op de beursvloer zijn dit jaar: duurzaamheid, digitalisering, ketensamenwerking en arbeidsmarkt waar volop innovatie gaande is.

Een breed scala aan exposanten hebben hun deelname aan ESEF Maakindustrie 2024 al bevestigd. Jorrit van der Zee,

EMO 2023, de grootste internationale vakbeurs voor productietechnologie, liet als van ouds weer heel veel nieuwe innovaties en trends zien.

Focus op automatisering en duurzaamheid Opvallend was dat hoewel de beursorganisatie vooraf aangaf dat digitalisering en connectiviteit een belangrijk focuspunt op

de EMO zou worden, dit thema in de beurshallen niet echt naar voren kwam. Zeker niet als je het vergelijkt me de voorgaande editie van EMO. Dit jaar legden de exposanten de focus meer op automatisering en duurzaamheid. Het internationale tekort aan

Accountmanager bij Meijer Group, licht toe: “Meijer Metal Group neemt deel aan ESEF Maakindustrie 2024 met als doel nieuwe zakelijke relaties te vormen, baanbrekende technologieën te ontdekken en waardevolle inzichten te vergaren om de groei en concurrentiepositie te versterken.”

“Zoals we investeren in gereedschap of onze mensen, vinden we het ook heel normaal om in een vakbeurs te investeren. Want om te weten te komen met wie je zakendoet, is persoonlijk contact de beste manier”, zegt Berry Nouwens, directeur van Partsupply. Patrick Stegenga, Sales accountmanager bij Fisher Edelstaal geeft als reden van deelname: “Eenvoudig en ongedwongen samenkomen om nieuwe relaties aan te gaan en bestaande relaties te versterken.”

Voor exposanten biedt ESEF Maakindustrie kansen. Denk daarbij aan het genereren van leads, demonstreren van producten en diensten, vergroten van de naamsbekendheid en opdoen van interessante contacten. Marnix Bruno, Sales Manager bij Hamofa Metal Machining: “Het resultaat van onze deelname in 2022 leidde

Blokkeer alvast in uw agenda: Van 12 t/m 15 maart 2024 wordt TechniShow en ESEF Maakindustrie georganiseerd in de Jaarbeurs in Utrecht.

tot een partnership met enkele nieuwe en bijzonder interessante klanten. We kijken ernaar uit weer bedrijven tijdens ESEF 2024- te mogen ontmoeten die de uitdaging willen aangaan om met ons een langetermijnsamenwerking op te starten.”

29

TENDO SILVER De TENDO Silver is een budgetvriendelijke instap in de wereld van de hydraulische expansietechnologie en biedt de beste prijs-prestatieverhouding. Het is een betrouwbaar en nauwkeurig spanmiddel dat compatibel is met de meest voorkomende spindelopnames in bewerkingsmachines.

Kijk voor meer informatie op schunk.com 30

Hand in hand for tomorrow

Tijdens de EMO stond automatisering hoog op de agenda. Naast honderden robots waren er ook diverse AGV’s te zien. Zo presenteerde DMG Mori bijvoorbeeld de nieuwe UH-AMR 2000, een autonome robot voor materiaal- en gereedschapshandling. Ook Grob liet een nieuwe AGV als primeur zien.

geschoolde arbeidskrachten was een reden waarom automatisering een duidelijk aandachtspunt was op de beurs. In de beurshallen stonden honderden robots opgesteld, waarbij er veel aandacht uit ging naar AGV’s (Automated Guided Vehicles) en cobots. Ook duurzaam produceren was een thema dat veel onder de aandacht werd gebracht. Volgens het bezoekersonderzoek stond dit thema bij maar liefst 68% van de bezoekers hoog op de agenda. “Voor lange tijd was het energieverbruik niet echt een topic in de maakindustrie, maar dat is mede door de enorme prijsstijging voor energie wel veranderd”, zegt Schäfer.

Veel exposanten presenteerden daarom preventieve benaderingen, oplossingen en concepten voor een duurzame, klimaatneutrale productie, waarbij de nadruk met name lag op energie-efficiënte.

Veel machinebouwers, waaronder bijvoorbeeld DMG Mori, Okuma, DN Solutions en Mazak, lieten machineontwikkelingen zien waarmee het energieverbruik gereduceerd kan worden. Opvallend is dat alle machinebouwers dankzij diverse aanpassingen het energieverbruik van een bewerkingscentrum met ongeveer 30% hebben weten te reduceren. Zo zijn bijvoorbeeld energie-inefficiënte onderdelen zoals transformatoren, koelunits, hogedrukpompen en hydraulische en pneumatische systemen vervangen of aangepast voor zuinigere oplossingen.

De volgende editie van EMO wordt gehouden van 22 tot 27 september 2025. Dan viert de beurs het 50-jarig jubileum.

Tijdens de EMO waren er in de vele hallen honderden robots te vinden. Speciale aandacht ging uit naar cobot automatisering. Fanuc presenteerde onder meer een cobot die montage werkzaamheden kan uitvoeren.

31

Kort nieuws LiS ontvangt €10.000 van Gene Haas Foundation GRADE 2 GRADE 2 GRADE 4 GRADE 2 4 GRADE ISO KLASSE 5 ISO KLASSE GRADE 4 2 5 ASSEMBLAGE ASSEMBLAGE ISO KLASSE GRADE 4 5 VERPAKKEN VERPAKKEN ASSEMBLAGE ISO KLASSE 5 BAKE-OUT BAKE-OUT VERPAKKEN ASSEMBLAGE BAKE-OUT VERPAKKEN

HIGH TECH HIGH TECH CLEANING. CLEANING. HIGH TECH CLEANING. HIGH TECH RVS-CLEAN.NL RVS-CLEAN.NL CLEANING. BAKE-OUT

Bart Schouten, Manager Praktijk LiS (links) neemt de waardecheque van maar liefst 10.000 euro in ontvangst van Marco Hammerle, sales engineer Landré.

Marco Hammerle, sales engineer bij Landré, bracht kortgeleden een bezoek aan de Leidsch Instrumentmakers School (LiS) met een waardecheque van maar liefst 10.000 euro onder zijn arm. Een bedrag dat namens de Gene Haas Foundation is geschonken aan de LiS. Als voorwaarde mag het bedrag enkel aan producten worden besteed die bijdragen aan het verbeteren van het technisch onderwijs.

De Gene Haas Foundation biedt wereldwijd financiële steun aan onderwijsinstellingen in vakgebieden zoals engineering, mechanica en geavanceerde productietechnologie. Bart Schouten, bevlogen Manager Praktijk van de LiS, vertelt dat goede opleidingen in de technische sector van cruciaal belang zijn, omdat ze de basis vormen voor innovatie, economische groei en technologische vooruitgang. De LiS zal de donatie van de Gene Haas Foundation gebruiken om te investeren in starterskits voor hun nieuwe studenten. Deze kits, bestaande uit gereedschapskoffers met basisgereedschappen, stellen de aankomende studenten in staat om gelijkwaardig en met vertrouwen aan hun opleiding te beginnen. “Het verstrekken van deze eenvoudige, maar essentiële hulpmiddelen, past perfect bij de missie van de Gene Haas Foundation. Zo kunnen alle studenten met goede en gelijkwaardige tooling beginnen aan hun opleiding zonder zich druk te hoeven maken over de aanschafkosten”, zegt Marco.

Laser Technology Janssen groeit Laser Technology Janssen bereidt zich voor op een nóg nauwkeurigere en efficiëntere toekomst.

De aanstaande verhuizing naar een bijna vier keer zo groot pand, eveneens in Wijchen, maakt daarbij voor LTJ de weg vrij om haar productiemogelijkheden naar een hoger niveau te tillen en verder te innoveren.

De producten die LTJ produceert moeten super schoon worden afgeleverd. Werkstukken worden bij LTJ veelal geproduceerd in een ISO 6 cleanroom. Daarnaast horen ook trommelen, beitsen, passiveren en ultrasoon reinigen tot de mogelijkheden. In het nieuwe pand zal er meer ruimte zijn om de reinheidsklasse naar een hoger niveau te tillen. Daarnaast heeft het nieuwe pand meer ruimte voor meet- en testfaciliteiten. Zo heeft LTJ geïnvesteerd in uitbreiding van het metallurgisch lab waarin onder meer met microscopen doorsnedes van bijvoorbeeld micro-lasverbindingen worden

Laser Technology Janssen zal op korte termijn verhuizen naar een vier keer zo groot pand met cleanroom-, meet- en testfaciliteiten.

geanalyseerd. Ook kan LTJ hier helium lektests en drukvaltesten uitvoeren.

Dormatec tien jaar Dormatec Environment Systems viert dit jaar haar tienjarig jubileum. Het bedrijf is gespecialiseerd in ‘Green Light Machining’ wat wil zeggen dat ze klanten een oplossing bieden voor procesbeheersing en -optimalisatie.

Maakbedrijven die gaan automatiseren lopen al snel tegen problemen op: Een slechte temperatuurhuishouding heeft een negatief effect op de maatvoering, spaanvorming en -ophoping leiden tot beschadigingen en machinestilstand en de kwaliteit van de emulsie en de luchtkwaliteit in de fabriek gaat door automatisering snel achteruit. Met de randapparatuur van Dormatec zijn al deze problemen vrij eenvoudig op te lossen. Zo levert Dormatec hogedrukpompen, emulsiekoelers, afzuigsystemen, bandfilters en spanenpersen. Alles voor een stabiel, efficiënt en nauwkeurig productieproces.

B&S Technology bestaat 75 jaar Tilburg staat van oudsher bekend om haar vele gereedschapsmakerijen. Tegenwoordig is daar nog slechts een handvol van over. Een van de toonaangevende bedrijven in deze maakindustrie is B&S Technology. Ze bestaan dit jaar 75 jaar.

B&S is van oorsprong een familiebedrijf met vakmensen die de technische uitdaging niet uit de weg gaan. Het bedrijf heeft de afgelopen 75 jaar zijn ups en downs gehad maar onder de vlag

van het nieuwe management zit het de laatste jaren sterk in de lift. De afgelopen twee jaar heeft B&S flink geïnvesteerd. Het machinepark is uitgebreid met nieuwe CNC draai- en freesbanken en draadvonkmachines. Robotisering zorgt voor verdere optimalisatie van het productieproces. En ze zijn trots op de compleet nieuwe geconditioneerde cleanroom. Met focus op het ontzorgen van klanten in de markten semicon, medisch, automotive, aerospace, optics, machinebouw, food en R&D, is clean produceren het devies voor de komende jaren.

33

MIKRO CENTRUM het verbindende platform

voor de hightech industrie We hebben een fascinatie met technologie. En als onafhankelijke stichting kunnen wij als geen ander de juiste verbinding leggen om die fascinatie door te vertalen naar alle lagen van de waardenketen. Dit doen we door kennis te maken, delen en te versnellen door de gehele waardenketen van de hightech- en maakindustrie, met opleidingen, evenementen en het High Tech Platform. Want met kennis, talent, skills en connecties als brandstof, maken we de wereld van morgen vandaag al een beetje beter.

BEKIJK ONZE CURSUSSEN

• Design for Manufacturing Techniques • Design Principles • Tolerance Analysis • Geometrical Dymensioning and Tolerancing • Systems Engineering • Machine Safety • Laser Safety • Manufacturing Excellence Course • En veel meer…….

ONZE EVENTS IN 2024

04 APRIL | ZIE: ZUID-HOLLANDS INDUSTRIE EVENT 16 APRIL | CLEAN EVENT 16 APRIL | MANUFACTURING TECHNOLOGY CONFERENCE 15 & 16 MEI | FOOD TECH EVENT 05 & 06 JUNI | VISION, ROBOTICS & MOTION 18 & 19 SEPTEMBER | KUNSTSTOFFENBEURS 13 & 14 NOVEMBER | PRECISIEBEURS

W A N T T O K N O W M O R E A B O U T U S ? V I S I T W W W. M I K R O C E N T R U M . N L

Column

Kan niet!

We hebben het allemaal wel eens gedaan: Geschoten zonder te vragen. Z’n kop d’r af want het was een belachelijk voorstel. Een jonkie in het bedrijf die vraagt ‘kunnen we dit niet beter zo doen?’

Een vertegenwoordiger die met een product aankomt ‘wat nooit kan werken want wij doen het zus en zo’. Maar hoe vaak was het een kwestie van dat het landende kwartje wat last van vertraging had?

Maar de gevolgen van de reactie zijn er al wel. Die vertegenwoordiger zal er wel tegen kunnen, al is het nooit leuk. Maar dat jonkie, of die ene nieuwe. Hun idee heeft een knauw gehad en voor je het weet, passen ze wel op nog eens iets te opperen. En het kost echt moeite en karakter het nog eens op te brengen iets te zeggen.

En het kan best een slecht idee zijn, maar het kan ook een slecht ontvangst zijn. Al is zelfs dat slechte idee ontstaan. Er zijn observaties gemaakt, daar zijn conclusies uit getrokken en die zijn in het idee verwerkt. Hoe slecht het idee ook is, er is denkwerk bij betrokken geweest en dat is al waardevol. Vuur daarom de wedervraag af, desnoods zonder zelf te denken. Accepteer dat iemand anders andere ervaringen en een andere blik op zaken heeft dan jij.

Probeer achter de keten van denkstappen te komen want ook jij hebt niet de waarheid in pacht en wat maakt het eigenlijk uit? Het pure enthousiasme en plezier dat een intrinsiek sexy oplossing van een ander kan geven vind ik zoveel mooier dan een idee bij mijzelf te houden.

Wees niet bang om jouw idee weg te geven. Ik heb nog nooit een rechtlijnige oplossing gehad. De keren dat een idee van mijn kant goed werd ontvangen, maakte dat weer iets los bij die ander. Wat weer een leegte in mijn voorstelling invulde. En voor je het weet heb je samen iets ontwikkeld waar je later met tranen in de ogen naar staat te kijken. En dan is het aan het volgende laagje in de hiërarchie om dit idee te ontvangen en te vertroetelen…

Jan Willem Mollema

Freelance Manufacturing Specialist

35

Jingdiao presenteerde op de EMO in Hannover diverse werkstukken die de hoognauwkeurige mogelijkheden van de Chinese machinebouwer lieten zien. De foto toont een werkstuk met een spiegeloppervlak van 300 mm x 195 mm. Het materiaal (M333) heeft een hardheid van 50 HRc en werd gedurende 83 uur bewerkt tot een oppervlakteruwheid van slechts 10 nanometer.

Jingdiao: Chinese precisie in het micrometerbereik Wie geometrische- en oppervlaktenauwkeurigheden binnen het micrometerbereik wil verspanen denkt al snel aan hoognauwkeurige bewerkingscentra van Duitse of Japanse makelij. Onterecht volgens de Chinese machinebouwer Jingdiao: “Wij brengen machines op de markt voor veeleisende industrieën en onze machines behalen geometrische nauwkeurigheden van wel 2 micrometer.”

36

Het merk Jingdiao is nog relatief onbekend en in het veld zie je ze dan ook nauwelijks. Toch geldt die onbekendheid vooral in de Europese markt, want de Chinese machinebouwer produceert maar liefst 1.200 bewerkingscentra per maand! Om die grote aantallen te realiseren heeft Jingdiao beschikking over een miljoen vierkante meter aan fabrieksoppervlak. Hier produceert de machinefabrikant 95% van de machinecomponenten volledig in eigen huis, van het plaatwerk tot de spil.

Hoewel 85% van de bewerkingscentra nu nog wordt gebouwd voor de Aziatische markt, wil Jingdiao ook in Europa voet aan de grond krijgen. Met een uitgebreid assortiment aan precisiemachines, een hoofdkantoor in Frankfurt en een groeiend dealernetwerk wordt de basis daarvoor nu gelegd. Mark Camps van Machinno in Merselo, dealer van Jingdiao in Nederland, vertelt: “Jingdiao werkt hard aan de weg om de Europese markt te overtuigen van hun kwalitatieve machines. Het bedrijf is gefocust op de ontwikkeling en productie van hoognauwkeurige bewerkingscentra die qua specificaties concurrerend zijn met Duitse en Japanse high-end merken. Echter, omdat ze zoveel machines produceren, is de aanschafprijs wel een stukje gunstiger. De machines van Jingdiao zijn daarmee erg interessant voor de Nederlandse high-tech maakindustrie.”

aan. De MR-DZ-serie bestaat uit dubbelspindelmachines. Deze zijn uitgerust met een dubbele kogelomloopspindel voor de Y-as, een draai-zwenktafel met dual-torque motor en onafhankelijk verstelbare Z-assen. De GRU-serie is daarentegen geschikt voor HSC-frezen en de GRU-MG-versie combineert frezen en slijpen in één machine.

Daarnaast brengt de machinebouwer voor het gecombineerd frezen en draaien in één machine de MT-serie op de markt, terwijl de SRserie met zwenkkop de bewerking van grote werkstukken tot 1.000 kg mogelijk maakt. Alle modellen worden bestuurd door een eigen JD50-besturing met een hoge rekensnelheid en unieke parameter mogelijkheden.

Uitgebreid assortiment

Een interessante machine voor de Nederlandse verspaner is volgens Camps de MRMT300. De machine wordt al jaren door Jingdiao ingezet voor de productie van hun eigen spillen. Sinds kort is de MRMT300 ook beschikbaar voor het grote publiek. De MRMT300 is een frees-draaicentrum met een portaalconstructie en een stabiel geconstrueerd machinebed die aan weerszijden

Jingdiao heeft een uitgebreid assortiment met bewerkingscentra die goed tot hun recht komen in industrieën waar hoge geometrische en oppervlaktenauwkeurigheden zijn gewenst. Voor efficiënte vijfassige bewerking biedt Jingdiao de GRU-serie en de MR-DZ-serie

“Jingdiao is van oorsprong een CAD/CAM ontwikkelaar. Toen zij features op de markt brachten die geen enkele machine kon uitvoeren, zijn ze uit noodzaak hun eigen machines en besturing gaan ontwikkelen. Hierdoor kunnen ze geometrische nauwkeurigheden in het micrometerbereik produceren met een snijvoeding van 0,0001 millimeter (0.1 micron) en oppervlaktenauwkeurigheden in het nanometerbereik”, aldus Camps.

Interessante vijfasser

Jingdiao heeft een uitgebreid machineportfolio. Diverse bewerkingscentra zijn interessant voor de Nederlandse markt, waaronder de vijfassige MRMT300.

37

VerspaningsNieuws.nl NIEUW Lorem

— RVS buis en koker — RVS staf en plaat — Blankstaal — Kwaliteitsstaal

— Aluminium — Stalen buizen — Gereedschapsstaal — SB-Railing & UNIQ IMS Nederland B.V. Gildenweg 21, NL 3334 KC Zwijndrecht, T: +31 78 6230600 E: info@ims-nederland.biz

2021-08-135x190 Metaalnieuws.indd 1

19-7-2021 14:04:42

OLIE MIST SEPARATORS

Gepatenteerde technologie uit Zweden

Dé schoonste lucht zonder fijnstof Zonder onderhoud de laagste kosten valse Voorkom ag uw id: Vra veilighe ™ ustTrak gratis D aan! meting Pampus 22 - 3251 ND Stellendam

Nieuwsgierig?

+31 (0)187-491533

glavitech.com

Het MRMT300 frees-draaicentrum is stabiel geconstrueerd.

De A-as wordt aan weerszijden ondersteund en aangedreven.

(A-as) wordt ondersteund en aangedreven. De machine is voorzien van lineaire geleidingen in alle assen met een basisnauwkeurigheid van twee micrometer. De MRMT300 is geschikt voor het bewerken van werkstukken met een maximale diameter van 400 mm en een massa tot 50 kg. Dankzij de direct aangedreven C-as met een maximaal toerental van 2.000 min-1, is de vijfasser goed geschikt voor draaibewerkingen. Standaard is de machine voorzien van 51 gereedschapsposities, maar optioneel is het ook mogelijk om te kiezen voor grotere magazijnen. Zoals gebruikelijk bij Jingdiao, worden alle benodigde componenten in de machine gekoeld; de nauwkeurige kogelomloopspindels, de draaitafel, de freesspindel, de lagers en vele andere componenten die warmte genereren. Daarmee leent het frees-draaicentrum zich perfect voor een geautomatiseerde productie. Camps: “De MRMT300 is interessant voor maakbedrijven die complexe werkstukken met een nauwkeurigheid van drie tot vier micrometer willen bewerken.”

Intelligente meet- en modificatietechnologie Jingdiao bereikt op twee manieren de nauwkeurigheid op micronniveau. De eerste stap is natuurlijk zorgen voor een uiterst stabiele en nauwkeurige CNC-machine. Maar hoe nauwkeurig een machine ook is, er zijn altijd factoren die invloed hebben op het productieproces en daarmee ook op de nauwkeurigheid en

oppervlaktekwaliteit van het werkstuk. Denk bijvoorbeeld aan thermische fluctuaties, nulpuntverschuiving van het werkstuk en afwijkende gereedschapseigenschappen door bijvoorbeeld slijtage.

Jingdiao heeft daarom een manier ontwikkeld om alle afwijkingen die de nauwkeurigheid van de bewerking kunnen beïnvloeden te elimineren. De zogenaamde IMIM technologie (In-machine Measurement and Intelligent Modification) meet tijdens het bewerkingsproces met sensoren het werkstuk en het gereedschap.

Vervolgens worden de resultaten geanalyseerd door het CNCsysteem met ingebouwd algoritme. Afwijkingen worden vervolgens automatisch gecorrigeerd en gecompenseerd door de besturing om een nauwkeurig bewerkingsproces te bereiken.

Het IMIM-systeem kan een veelvoud aan afwijkingen meten en compenseren. Denk bijvoorbeeld aan de werkstukpositie, klemhouding, oppervlaktemarge, diameter van het bewerkingsgereedschap, lengteafwijkingen, 3D-contourafwijkingen, detectie van gereedschapsslingering, detectie van gereedschapsslijtage en natuurlijk ook thermische groei in de machine. Met de toepassing van in-machine meettechnologie kan het productieproces in real-time worden geoptimaliseerd, met als gevolg een hogere productiviteit en werkstuknauwkeurigheid.

De meetprocessen worden geprogrammeerd in de eigen CAMsoftware en automatisch uitgevoerd door de JD50-besturing.

Een ander interessant werkstuk die Jingdiao op de EMO presenteerde liet de hoge geometrische nauwkeurigheid zien. Het werkstuk uit H13 (52 HRc) is naadloos passend in vier richtingen en uitwisselbaar tussen verschillende sets. De speling bedraagt slechts 3 micrometer.

39

BMO introduceert volgende stap in autonome productie

Het nieuwe CNC-automatiseringsplatform Infinity werd voor het eerst door BMO gepresenteerd op de EMO in Hannover. Het platform bestaat uit een gestandaardiseerde robotmodule, een control hub en een opslagruimte.

BMO Automation heeft onder de naam Infinity een compleet nieuw CNC-automatiseringsplatform geïntroduceerd. Het modulaire platform bestaat uit een gestandaardiseerde robotmodule en een dynamisch opslagsysteem. Het platform is ontwikkeld om als bouwsteen te dienen voor een autonome fabriek.

40

Met Infinity heeft BMO een oplossing ontwikkeld om de schaarse CNC-operators efficiënter in te kunnen zetten. Tijdens de EMO in Hannover medio september presenteerde de automatiseringsspecialist het systeem voor het eerst aan het grote publiek. In het hart van het nieuwe Infinity platform bevindt zich een gestandaardiseerde robotmodule (Yaskawa 50, 88, 180 of 225 kg), een control hub en een opslagruimte. In de robotmodule is ruimte voor 40 carriers van 600 mm x 400 mm. De robotmodule kan uitgebreid worden met storage modules voor trays van 400 mm x 600 mm, 600 mm x 600 mm of 800 mm x 600 mm.

Hierop kunnen materialen, werkstukken, machineklemmen, bekken, robotgrijpers en kratten worden opgeslagen. Bij de Infinity is zelfs ruimte voor opslag op een europallet. De BMO software die de cel aanstuurt, bepaalt automatisch de afstand tussen twee carriers in het rek, afhankelijk van wat er op de tray ligt. Dat noemt BMO Dynamic Storage, waarbij algoritmen continu zoeken naar de meest ideale indeling. Dat betekent dat de opslag niet gereserveerd is en

Het Infinity automatiseringsplatform is ook later modulair uit te breiden met meer opslagcapaciteit. Zo is het systeem klaar voor de toekomst.

de software zelf de op dat moment meest geschikte opslagpositie kiest. Dit is volgens BMO interessant voor verspanende bedrijven die elke week producten van andere afmetingen maken.

Modulaire bouwwijze Het Infinity automatiseringsplatform is modulair uit te breiden. Zo kan een gebruiker het aantal carrierplaatsen uitbreiden wanneer er behoefte is aan meer opslagcapaciteit. Ook in de toekomst, zo groeit

OptiVice: zelfstellende machineklem Naast het Infinity automatiseringsplatform introduceerde BMO op de EMO in Hannover voor het eerst ook een zelfinstellende machineklem, genaamd OptiVice. Ook deze ontwikkeling is een bouwsteen voor een autonome fabriek. Met de OptiVice machineklem wordt de insteltijd voor een ander product teruggebracht tot nul. De klem stelt zichzelf namelijk automatisch in op de afmeting van het nieuwe werkstuk dat bewerkt gaat worden.

Daardoor is de machineklem erg interessant voor kleine serieproductie.

Biemans: “Met de OptiVice brengen we de insteltijd terug tot nul en kunnen bedrijven in de onbemande uren nog meer kleine series of zelfs enkelstuks automatiseren. Ze kunnen verschillende batches door elkaar produceren zonder dat er extra pallets met klemmen nodig zijn en zonder het wisselen van klemmen. Ook de kans op een foute instelling door de operator is teruggebracht naar nul. Als de klem om welke reden dan ook niet de vereiste klemkracht bereikt, volgt er overdag een waarschuwing of start ‘s nachts automatisch de volgende productietaak.”

Met de OptiVice zelfstellende machineklem van BMO kunnen verschillende werkstukken met insteltijd nul worden opgespannen.

De OptiVice machineklem is een open klem. Hierdoor kunnen spanen goed worden afgevoerd. De slag van de klem bedraagt 130 mm, waarmee een klembereik van 0 tot 130 mm of van 90 mm tot 220 mm mogelijk wordt. De energie haalt de machineklem uit een geïntegreerde accu. Hierdoor kan de klem op elke machine worden geplaatst, onafhankelijk of deze is voorzien van voorbereiding voor automatisering, zoals doorvoer in de vijfassige machinetafel. Hierdoor kunnen ook oudere machine eenvoudig geautomatiseerd worden.

41

Expertise in efficiënter produceren

Meerheide 100b 5521 DX Eersel ● Tel.: +31 (0) 497-820213 ● Fax.: +31 (0) 497-820214 ● info@youngcuttingtools.nl ● www. youngcuttingtools.nl

SPANTECHNIEK | NORMELEMENTEN | BEDIENDELEN

100 % PRODUCTCOMPETENTIE

§ §

Meer dan 60.000 producten Ontwikkeling en productie in Duitsland

§ §

Ergonomie en stabiliteit Meer dan 100 jaar OP SAFE MET KIPP

KIPP NEDERLAND BV Willem Dreeslaan 251 . 2729 NE Zoetermeer . Tel. +31 79 361 12 21 . info@kippcom.nl . www.kippcom.nl

CADCAM probleem?

Vraag het de Expert DESIGNER | EDGECAM | RADAN | NCSIMUL | SPACECLAIM | VISI | WORKNC | CADMOULD | STAMPACK 42

het systeem mee met het bedrijf. Hiervoor biedt BMO een scala aan flexibele oplossingen. Daarnaast is het Infinity systeem standaard voorbereid op de integratie van een AMR (Autonomous Mobile Robot) en kan het systeem uitgebreid worden met een handkar docking module. Tevens is het mogelijk om de robot op een track te zetten. Zo kan het platform en het aantal CNC machines oneindig uitgebreid worden.

“We leveren de bouwstenen waarmee verspaners direct aan een autonome fabriek kunnen bouwen”, zegt oprichter en CEO Frank Biemans. “De autonome fabriek is geen project maar een proces waarin je stap voor stap naar het einddoel toewerkt. Daarom is het des te belangrijker dat de investeringen die een bedrijf vandaag in automatisering doet, overmorgen nog steeds bruikbaar zijn in de autonome fabriek. Precies dát is de essentie van het Infinity Platform.”

Functiedifferentiatie

logistieke taken en werk waarvoor je echt verspaningskennis nodig hebt. Hij wil af van de vele uren die een CNC-operator nu besteedt aan het beladen van de robotcel en de dag erna het uitnemen van alle producten. Daarom introduceert BMO Automation de supply chain krat. In deze gestandaardiseerde krat die veel in de automobielindustrie wordt gebruikt, liggen de productdragers. Deze kratten worden via de setupmodule of de AMR docking module in de Infinity cel gezet waarna de robot de kratten op de juiste positie in de dynamische opslag plaatst. “Het idee is dat de krat in de eigen zagerij of bij de materiaalleverancier gevuld wordt en dan in zijn geheel in de robotcel wordt geplaatst. Zo voorkomen we dat medewerkers een halve dag bezig zijn ruw materiaal in de cel te plaatsen en vervolgens de bewerkte producten uit te nemen”, zegt Biemans. De robot kan de onderdelen namelijk ook weer terugleggen in deze, of een andere krat. Bij hoogwaardige of krasgevoelige werkstukken kan de robot ze bijvoorbeeld ook wegleggen in een krat met foam bescherming om beschadigingen te voorkomen.

Met Infinity zet BMO ook de eerste stap richting functiedifferentiatie in de verspaning. Biemans pleit voor een onderscheid tussen

Voor een autonome productie is het Infinity automatiseringsplatform voorbereid op een samenwerking met een AMR (Autonomous Mobile Robot).

43

Quaser automatiseert vijfasser af-fabriek

Door het nieuwe ontwerp vallen de spanen direct op de transportband, waardoor de tijd voor het reinigen van de spanen met 50% wordt verkort. De optimale spaanafvoer zorgt tevens voor een betrouwbare onbemande productie

44

Machineleverancier Evolent in Weesp is verheugd met de komst van de nieuwe MF700 cell van Quaser. “Deze geautomatiseerde vijfasser is qua specificaties een hele interessante machine voor de Nederlandse markt.” De MF700 cell wordt affabriek geleverd met een palletautomatisering.

Met de MF700 cell heeft Quaser een vijfassig bewerkingscentrum ontwikkeld dat aansluit bij de wens van veel maakbedrijven: Nauwkeurigheid, productiviteit en compleet bewerken op een klein vloeroppervlak. Om de machine compact te maken heeft Quaser de draaitafel geïntegreerd in de brugkolom, waardoor een kleinere voetafdruk wordt gerealiseerd terwijl het werkbereik wordt gemaximaliseerd. Met een bereik van 820 mm x 570 mm x 530 mm (XxXyZ) en een tafel van 650 mm x 650 mm kan de MF700 werkstukken bewerken met een maximale diameter van 700 mm en een hoogte tot 500 mm. Dankzij de constructie van de draaitafel en het C-frame van de machine, kunnen werkstukken met een massa tot 500 kg nauwkeurig worden bewerkt.

Kwalitatieve freesspil “Om ook in de hoogte ruimte te besparen, heeft Quaser de spindelmotor onder een hoek gezet. Hierdoor vormt een laag plafond niet langer een probleem”, zegt Eric Huiskes van Evolent.

Opvallend is dat Quaser kiest voor de freesspillen van Matsuura.

“De spil is het belangrijkste onderdeel van de machine. Voor een hoge betrouwbaarheid voert Quaser de MF700 cell daarom uit met een freesspil van Matsuura. Deze spillen staan bekend om hun kwaliteit en het is dus een mooi pluspunt om deze in het hart van de MF700 te hebben.” De spil is leverbaar als een 12.000 of 16.000

toerenspil, is uitgevoerd met een BT40 opname en heeft standaard koeling door de spil.

Compacte palletautomatisering Het gebruiksvriendelijke ontwerp van de MF700 is niet alleen gemakkelijker voor de operator, maar ook voor automatiseringsdoeleinden. Echter is het niet nodig om de machine uit te rusten met een automatiseringsoplossing van een externe partij. Quaser biedt met de MF700 cell namelijk al een compleet geautomatiseerde productiecel aan. De palletwisselaar die af fabriek meegeleverd wordt, kan afhankelijk van de toepassing worden geconfigureerd met standaard zes of acht pallets. De versie met zes palletposities heeft een palletafmeting van 500 mm x 500 mm en kan worden beladen met werkstukken met een maximale diameter van 600 mm, een hoogte tot 350 mm en een massa tot 350 kg.

Voor de versie met acht pallets bedraagt de palletafmeting 400 mm x 400 mm. Deze is geschikt voor werkstukken met een maximale diameter van 500 mm, een hoogte tot 350 mm en een massa tot 250 kg. Voor het langdurig compleetbewerken van complexe onderdelen kan de machine optioneel worden voorzien van een gereedschapsmagazijn met ruimte tot wel 210 gereedschappen.

Standaard bedraagt dit 48 gereedschappen, wat voor het gros van de bewerkingen al voldoende is.

“De MF700 cell geeft gebruikers de mogelijkheid om op flexibele wijze kleine series en gediversifieerde producten manloos te produceren. Omdat zowel de machine als de palletautomatisering van dezelfde fabrikant komen, zijn de twee systemen optimaal op elkaar afgestemd en ze worden plug & play geleverd. Bovendien hebben onze klanten slechts één aanspreekpartner wat een belangrijk voordeel kan zijn”, zegt Jurgen Verbeek van Evolent.

De Quaser MF700 cell is een vijfassig bewerkingscentrum met een palletautomatisering die compleet af-fabriek wordt geleverd.

45

CAD/CAM brengt flexibiliteit en productiviteit bij Kusters Precision Parts Met 21 hyperMILL programmeerstations is Kusters Precision Parts in Oss verzekerd van een efficiënte en flexibele productie.

De toeleverancier produceert complexe en hoognauwkeurige componenten in kleine series en enkelstuks. Het doel is om deze werkstukken in een zo kort mogelijke tijd betrouwbaar te produceren. De hyperMILL CAD/CAM-software van Open Mind speelt een belangrijke rol van betekenis hierin.

Kusters Precision Parts is gespecialiseerd in de productie van complexe en hoognauwkeurige onderdelen.

Klanten bevinden zich in veeleisende industrieën zoals de semicon-, luchtvaart- en medische industrie.

46

Kusters Precision Parts heeft 21 programmeerstations in de fabriek. Met behulp van de hyperMILL CAMsoftware kan de toeleverancier snel, flexibel en foutloos de meest complexe onderdelen programmeren.

Kusters Precision Parts is in 1973 opgericht als toeleverancier van hightech componenten. Het bedrijf is sindsdien hard gegroeid. Zo hard dat het bedrijf in 2021 is verhuisd naar een nieuwbouwlocatie met een supermoderne productieruimte van maar liefst 7.500 m2 en een eigen cleanroom van 400 m2. Inmiddels bestaat het machinepark uit zo’n 36 bewerkingscentra, tien erodeermachines en er staan nog meer machines op de planning. Alleen vorig jaar al zijn er maar liefst dertien bewerkingsmachines aangekocht.

“We verwachten de komende jaren een grote industriële groei door met name de semicon industrie. Daarom investeren we veel in nieuwe bewerkingsmachines die nog nauwkeuriger zijn en nog meer functionaliteiten hebben. Maar net zoals de rest van de maakindustrie, hebben wij ook moeite om vakmensen te vinden. Om ondanks het tekort aan mensen toch die groei te kunnen faciliteren, investeren we in automatisering en procesoptimalisatie. Naast robotcellen en andere automatiseringsoplossingen optimaliseren we ook met software. Verschillende slimme functionaliteiten in de hyperMILL CAD/CAM software bijvoorbeeld, helpen om de efficiëntie van het programmeerproces en daarmee de productiviteit te verhogen”, vertelt Olaf Heijers, algemeen directeur bij Kusters Precision Parts.

Automatisering in CAM Eén van de hyperMILL functionaliteiten waar Kusters gebruik van maakt is Automation Center. Deze oplossing is onderdeel van de hyperMILL-automatiseringstechnologie die helpt de programmeertijden te verkorten, processen te standaardiseren en algehele doorlooptijden te verbeteren. Waar de standaard CAD/CAM automatisering van hyperMILL het mogelijk maakt om vergelijkbare geometrieën, zoals terugkerende vormelementen, features als boorgaten of kamers en repetitieve processen

geautomatiseerd te programmeren, biedt Automation Center nog meer mogelijkheden om individuele automatiseringsprojecten op te zetten. Hiermee heeft Kusters bijvoorbeeld alle opspanmiddelen gedigitaliseerd en centraal op de server een plek gegeven. Hierdoor kunnen programmeurs voor elke machine een vooraf gedefinieerde opspanning selecteren. Deze standaardisatie levert volgens Heijers veel tijdswinst op omdat componenten binnen de kortst mogelijke tijd kunnen worden geprogrammeerd en gesimuleerd. Bovendien wordt het risico van menselijke fouten tot een minimum beperkt aangezien iedereen met dezelfde gegevens werkt.

Volledige transparantie Naast dat alle opspanningen in hyperMILL zijn gebracht werkt Kusters ook aan het digitaliseren van alle verspanende gereedschappen. Omdat de toeleverancier streeft naar een maximale flexibiliteit zijn de meeste bewerkingsmachines uitgerust met grote gereedschapsmagazijnen met ruimte voor honderden gereedschappen. Het is een hele klus om hier structuur in aan te brengen. Door alle gereedschapsdata onder te brengen in een centrale gereedschapsbibliotheek, ontstaat er volledige transparantie in het gereedschapsbeheer. Bovendien werkt vanaf dat moment iedereen met dezelfde gereedschapsparameters. Ook dit versnelt het programmeer- en productieproces en reduceert de kans op fouten.

“Het doel is om alle data die cruciaal is voor het productieproces centraal toegankelijk te maken. Naast dat we zo de kans op fouten verkleinen bouwen we ook een kennisdatabase op. Je ziet in de praktijk vaak dat er met verschillende gereedschapsparameters gewerkt wordt. De ene is voorzichtig en werkt met een te lage voeding, terwijl een ander het gereedschap juist weer te veel belast.

Door een centrale database met vastgelegde parameters te

47

Volume 4

VerspaningsNieuws.nl

HIGH PERFORMANCE TOOLING SOLUTIONS

NIEUW Lorem

Luxemburgstraat 2a 5171 PM KAATSHEUVEL

T. : +31(0)416 – 286 080 E. : info@hekutools.nl

www.hekutools.nl

Vijf jaar met hetzelfde koelsmeermiddel. Het kan.

Vijf jaar boren, zagen en frezen met hetzelfde oliebad, zonder verversen? Het kan met Henkel Bonderite en begeleiding van Wiksol.

Ons vertrekpunt: koelsmeermiddelen zijn vloeibare gereedschappen in uw processen en vragen om onderhoud. Door meten, analyseren en bijsturen krijgt u een stabiel oliebad en een langere standtijd.

Meer weten? Bel Roelof van Wikselaar, 0343 431 483.

l

Voorkomt bacteriegroei

l

Lange standtijd

l

Geurloos en duurzaam

l

Zeer lage navulconcentratie

Wiksol - Ambachtsweg 16 - 3953 BZ Maarsbergen - 0343 431 483 - info@wiksol.nl - www.wiksol.nl - Official Henkel-dealer

48

gebruiken, weten programmeurs met welke gegevens ze moeten werken. Dit is ook belangrijk voor de toekomst, omdat vakkennis langzaam verdwijnt door een te lage instroom van nieuwe technici.

Om onze hightech producten in de toekomst te kunnen blijven maken, moeten we vakkennis dus vastleggen en processen zoveel mogelijk standaardiseren”, zegt Johan van den Heuvel, teamleider frezen bij Kusters Precision Parts.

Simulatie geeft zekerheid Stefan van Aalst, directeur van Open Mind Benelux vult aan: “Op het moment dat je alle data van machines, opspanningen en gereedschappen digitaal beschikbaar hebt, is het mogelijk om een betrouwbare simulatie uit te voeren. De Virtual Machining Simulation module van Open Mind maakt een communicatie met de machine mogelijk, waardoor Kusters beschikt over een simulatienauwkeurigheid die overeenkomt met de echte machine.

Wanneer het NC-programma wordt gegenereerd, kent onze Virtual Machining enerzijds de CAM-programmering en anderzijds ook alle machinespecificaties en -beperkingen. Zo kunnen we de bewegingen tijdens het genereren van de NC-code optimaal aanpassen aan de machine, de beste instellingen vinden en onnodige bewegingen elimineren. Al met al voorkomt dit dus niet alleen botsingen, maar het optimaliseert gelijktijdig ook het NC-programma, met als gevolg een kortere bewerkingstijd.”

Meebewegen met vernieuwing

gewerkt, maar is uiteindelijk het meest enthousiast van de prestaties van hyperMILL. In eerste instantie bracht het gemak waarmee vijfassige cycli geprogrammeerd konden worden een groot voordeel.

Van den Heuvel vertelt: “We produceren voornamelijk complexe onderdelen die regelmatig vijfassig bewerkt moeten worden.

Omdat we enkelstuks en kleine series maken is de snelheid van programmeren cruciaal om aan de korte levertijden te kunnen voldoen. Bovendien kunnen we ons geen onvolkomenheden veroorloven omdat we werkzaam zijn voor zeer veeleisende industrieën. Met de verschillende vijfassige strategieën in hyperMILL kunnen we uitdagende geometrieën, vrije-vorm oppervlakken en diepe holtes eenvoudig en snel programmeren.”

Sinds de ingebruikname van hyperMILL zijn er volgens Heijers veel nieuwe functionaliteiten bijgekomen. “We zitten in het topsegment dus we zoeken altijd naar oplossingen om processen te automatiseren en te optimaliseren. Doe je dit niet, dan kom je geen steek verder.” Van den Heuvel vervolgt: “Omdat de ontwikkelingen zich razendsnel opvolgen, is het een uitdaging om bij te blijven.

Open Mind geeft daarom twee keer in de maand trainingen om de nieuwste functionaliteiten van hyperMILL onder de aandacht te brengen. Dat is echt van toegevoegde waarde. Zo hebben we bijvoorbeeld al heel veel profijt gehad van Virtual Machining en momenteel houden we de ontwikkelingen van PMI goed in de gaten.

Daarnaast is het natuurlijk fijn dat we kunnen vertrouwen op een partner die ons ondersteunt op het gebied van zowel kennis als service.”

Johan heeft in het verleden met verschillende CAD/CAM-pakketten

Stefan van Aalst, Olaf Heijers en Johan van den Heuvel (v.l.n.r.) in de moderne, geautomatiseerde werkplaats van Kusters Precision Parts. Op de achtergrond zijn de verschillende hyperMILL programmeerstations goed zichtbaar.

49

Makino richt ontwikkeling op automatisering

De uCell B80 kan zowel een bewerkingscentrum als een zinkvonkmachine beladen. Tijdens de EMO was de nieuwe automatiseringsoplossing van Makino gekoppeld aan een vijfassige D200Z en een EDAF3 zinkvonkmachine.

Tijdens de EMO in Hannover presenteerde Makino veel nieuwe primeurs op het gebied van bewerkingscentra en draad- en zinkvonkmachines. Alle nieuwe ontwikkelingen hebben één ding gemeen: automatisering.

Makino heeft de focus gelegd op het creëren van geautomatiseerde productieprocessen om de efficiëntie en productiviteit bij Europese klanten te verhogen. De machinebouwer richt zich hiermee met name op de transport-, semicon- en matrijzensector.

Volgens Urko Javier Ugalde, marketingmanager bij Makino Europe, is automatisering de enige manier om in Europese hogelonenmarkten het efficiëntieniveau te verhogen en de productiekosten te verlagen. “Omdat Makino zich volledig bewust is van de zeer uiteenlopende automatiseringseisen van producenten in verschillende industrieën, zijn onze automatiseringsoplossingen ontworpen vanuit een behoeftegericht perspectief.” Een mooi voorbeeld van een automatisering die perfect is afgestemd op

50

de wensen van een specifieke industrie is de nieuwe uCell B80.

Deze automatiseringsoplossing is ontwikkeld voor klanten in de matrijzenbouw. De uCell B80 kan zowel drie- als vijfassige bewerkingscentra en zinkvonkmachines automatiseren door pallets en elektroden van verschillende afmetingen naar de betreffende machine te brengen. De nieuwe uCell B80 werd op EMO 2023 gepresenteerd in een geautomatiseerde cel met een vijfassig D200Z bewerkingscentrum en een EDAF3 zinkvonkmachine.

“Onderdelen produceren zonder menselijke tussenkomst klinkt op papier mooi, maar is lastig uit te voeren. Zeker in de matrijzenbouw waar de meest nauwkeurige componenten worden geproduceerd en een ogenschijnlijk eenvoudige taak door het veeleisende precisieniveau al snel complex wordt. Hoewel de D200Z een goede machine is voor het nauwkeurig bewerken van matrijzen en de EDAF3 dankzij de stabiele Z-as een hoge precisie realiseert, ontbrak het voor lange tijd aan een geschikte automatiseringsoplossing. De uCell B80 vult die behoefte nu in”, zegt Gerlof Vollema van Laagland.

De uCell B80 is slechts een meter breed en kan volledig worden afgestemd op het aantal onderdelen of elektroden die de klant wil produceren. Een robotarm laadt de werkstukken in de D200Z en de

elektroden in de EDAF3. De robotgrijper kan automatisch worden verwisseld om de verschillende klemmen te handelen. Twee grote deuren zorgen ervoor dat de operator gemakkelijk toegang heeft tot het systeem – zonder de machine te stoppen. De nieuwe software voor de uCell B80 zorgt ervoor dat het proces in goede banen wordt geleid. De software maakt verbinding met de EDCAM-software van Makino's zinkvonk-EDM-machines, wisselt alle gegevens uit die nodig zijn om de productie uit te voeren en informeert de operator hoe het proces is verlopen. De software is geprogrammeerd voor meer dan 50 toepassingen en maakt het leven van matrijzenmakers eenvoudiger door alle informatie in één systeem te centraliseren.

Automatisering voor toeleveranciers Naast de uCell B80 presenteerde Makino ook een nieuwe automatiseringsoplossing voor toeleveranciers die een hoge mate van flexibiliteit vereisen. Speciaal voor kleinere werkplaatsen introduceert Makino de DA300 automation package. De DA300 staat bekend als een dynamisch vijfassig bewerkingscentrum. De nieuwste versie is uitgerust met een palletautomatisering en een groter gereedschapsmagazijn, zodat producenten hun autonomie kunnen vergroten.

Ondanks een vloeroppervlak van slechts 6 m x 3,75 m biedt het automatiseringspakket plaats aan maximaal 40 werkpallets die kunnen worden beladen met werkstukken met een maximale diameter van 360 mm, een hoogte tot 300 mm en een massa tot 60 kg. Dankzij het ontwerp kunnen onderdelen automatisch in het werkgebied worden gepositioneerd met een herhaalbaarheid van minder dan 2 micrometer. Bij het laden van pallets in de machine helpen twee wachtstations de wisseltijden en schoonmaaktijden

De Makino DA300 automation package is met 40 palletposities en een groot gereedschapsmagazijn interessant voor toeleveranciers die de productie van complexe onderdelen in kleine series willen automatiseren.

De compacte uCell B80 biedt opslagcapaciteit voor zowel werkstukken als elektroden.

tijdens het wachten te minimaliseren. Om langdurig onbemand te kunnen produceren wordt het automatiseringspakket geleverd met een groot gereedschapsmagazijn met ruimte voor maximaal 118 gereedschappen. Voor productiescenario's met een hoge mix maximaliseert een optioneel extern magazijn met maximaal 254 gereedschappen het aantal beschikbare gereedschappen.

GI-breaker en eStabilizer Met de lancering van de DA300 automation package komt er een nieuwe functie op de DA300: een GI-breaker. Een van de vervelendste problemen bij een geautomatiseerde productie is het ontstaan van grote, lange spanen bij boorprocessen. Met GIbreaker heeft Makino een technologie ontwikkeld om deze spanen te voorkomen. Middels microbewegingen in de boorbewerking worden de spanen in kleine stukjes gebroken, zonder de cyclustijd of standtijd te beïnvloeden. De GI-breaker verbetert de procesbetrouwbaarheid bij een onbemande productie. Om de betrouwbaarheid van de machine verder te vergroten heeft Makino ook de nieuwe eStabilizertechnologie geïntroduceerd. Deze technologie meet met behulp van sensoren die strategisch rond de machine zijn geplaatst de temperatuur op de werkvloer. Kleine temperatuursveranderingen worden automatisch gecompenseerd, waardoor de nauwkeurigheid van de machine onaangetast blijft. Deze verbetering van de toch al uitstekende thermische stabiliteit van de DA300 maakt de machine nog betrouwbaarder onder wisselende omgevingsomstandigheden.

51

HÉT EVENT VOOR INNOVATIEVE INDUSTRIËLE PRODUCTIETECHNOLOGIE

DE MAAKINDUSTRIE VAN MORGEN Loop over de grootste vakbeurs van de Benelux Krijg een compleet overzicht van de sector Onderhoud en vergroot je netwerk Bekijk nieuwe technieken, materialen en innovaties Oriënteer je op investeringsmogelijkheden Ontdek oplossingen voor slimme productie-optimalisatie

Kom met je hele bedrijf voor een leerzaam dagje uit!

12 t/m 15 maart 2024 JAARBEURS|UTRECHT

Bestel een gratis ticket

scan de QR of ga naar event.technishow.nl

Diepgatboren en hoog volume verspaning met Mapal Mapal introduceert met regelmaat nieuwe gereedschappen die zijn ontwikkeld voor onder ander de e-mobiliteit, luchtvaartindustrie, de matrijzenbouw en de energiesector. De meest recente ontwikkeling betreft de MEGA-DeepDrill-Steel diepgatboren en freesgereedschap voor de hoog volume verspaning van aluminium.

De diepgatboren uit de nieuwe productserie MEGA-Deep-Drill-Steel zijn speciaal ontworpen voor de bewerking van staal en gietijzer tot 40xD. De volhardmetalen boren zijn optimaal beschermd door een innovatieve coating met HiPIMS-technologie op de snijkant. Deze coating garandeert bovendien een wrijvingsloze spaanafvoer. De resterende lengte van het MEGA-Deep-Drill-Steel blijft ongecoat.

Dankzij de innovatieve geometrie staan de nieuwe diepgatboren voor lange standtijden en een hoge productiviteit. Vergeleken met zijn voorgangers kan de MEGA-Deep-Drill-Steel tot wel 50 procent hogere voedingssnelheden bereiken.

Negen standtijden Mapal heeft daarnaast een serie nieuwe cilindrische schachtruimers met gesoldeerde snijkanten ontwikkeld. Het bijzondere aan de FixReam 700 ruimers is hun hoge inzetbaarheid dankzij een expansiesysteem. Een gereedschap kan tot twee keer nageslepen worden voordat er nieuwe snijkanten ingesoldeerd moeten worden. Daarna is het mogelijk om het gereedschap nog twee keer te voorzien van nieuwe snijkanten. Eén ruimer heeft dus negen standtijden. Vergeleken met een gereedschap zonder uitbreidingsfunctie kunnen de gereedschapskosten tot wel 15 procent worden verlaagd. Dankzij nieuwe, gepatenteerde geometrieën bereiken gebruikers tot 30 procent betere rondheid en cilindrische vorm, evenals een verbeterde spaanafvoer in vergelijking met andere cilindrische schachtruimers.

Met de OptiMill-Alu-Wave en de NeoMill-Alu-QBig heeft Mapal gereedschappen ontwikkeld voor de hoog volume verspaning van aluminium.

De MEGA-Deep-Drill-Steel is de nieuwe standaard van Mapal voor diepgatboren. MAPAL presenteerde op EMO 2023 de MEGA-Deep-Drill-Steel met de lengteverhoudingen 15xD tot 40xD.

Hoog volume verspaning "Mapal heeft speciaal voor de lucht- en ruimtevaartindustrie twee nieuwe frezen ontwikkeld voor de hoog volume verspaning van aluminium. De twee freesseries in volhardmetaal en met wisselplaten zijn bijzonder interessant voor gebruik op krachtige machines. Met de nieuwe volhardmetalen voorbewerkingsfrees OptiMill-Alu-Wave voor aluminium materialen profiteert Mapal optimaal van de prestaties van de snelste machines die op de markt verkrijgbaar zijn, waardoor een materiaalafnamesnelheid van maximaal 21 liter per minuut wordt bereikt. Tegelijkertijd is het uiteraard ook mogelijk om de hoogvolumefrees op minder krachtige machines te gebruiken. De gereedschapsfabrikant houdt daarmee rekening met het feit dat vliegtuigonderdelen vaak worden vervaardigd op machines met spilvermogens tussen 40 kW en 80 kW, waarvoor voorheen geen geschikte frees in het portfolio aanwezig was.

Voor grotere diameters zijn de nieuwe NeoMill-Alu-QBig wisselplaatfrezen een economische oplossing. Om een volume van maar liefst 18 liter per minuut te bereiken, is de nieuwe aluminium volumesnijder ontworpen voor gebruik met snelheden tot 35.000 min-1 (bij een diameter van 50 mm). De NeoMill-Alu-QBig bereikt oppervlakteafwerkingen van Ra 0,8 micrometer en Rz 4,0 micrometer voor voorbewerken en nabewerken, zelfs met hoge spaanvolumes.

53

Drie nieuwe efficiëntie verhogende gereedschappen Ceratizit heeft recent drie nieuwe gereedschappen op de markt gebracht die inspelen op de wens naar een hogere efficiëntie en productiviteit.

Zowel op het gebied van boren, harddraaien als frezen heeft de gereedschapsspecialist nieuwe ontwikkelingen geïntroduceerd.

Met de nieuwe WPC – Change introduceert Ceratizit een duurzame en efficiënte boor, waarmee zowel prijsbewust als ook kwalitatief verspaand kan worden. Om dit te realiseren is de boor voorzien van een wisselsysteem, waarmee de boorpunten eenvoudig en snel uitgewisseld kunnen worden. Naast snelle omsteltijden wordt er met de WPC – Change ook bespaard op het gebruik van grondstoffen, energie en verpakkingsmateriaal, aangezien alleen de boorpunten vervangen hoeven te worden. De WPC – Change bestaat uit een slijtvaste stalen body en een PVD-gecoate VHM-wisselpunt. Omdat alleen de wisselpunt van het kostbare hardmetaal wordt gemaakt, is de boor bovenal ook economisch interessant. De WPC – Change is geschikt voor precisieboringen in een diameterbereik van 14 mm t/m 30 mm en met boordieptes van 3xD en 5xD.

Efficiënt harddraaien met PCBN-wisselplaten Ook nieuw in het assortiment van Ceratizit is het HardCut programma voor harddraaien. Het programma bestaat uit nieuwe PCBN-wisselplaten voor het verspanen van werkstukken met een hardheid van meer dan 55 HRc. De wisselplaten zijn gemaakt van polykristallijn kubisch boornitride (PCBN). Naast vele buitengewone eigenschappen van PCBN, is het vooral de hardheid die dit materiaal ideaal maakt voor het bewerken van harde, abrasieve werkstukken.

De duurzame en efficiënte WPC – Change boor.

54

In totaal heeft Ceratizit drie PCBN-soorten ontwikkeld, waarmee de meest voorkomende uitdagingen bij het verspanen van harde werkstukmaterialen wordt afgedekt. Zo is de CTBH1000C soort geschikt voor ongunstige bewerkingsomstandigheden, zoals licht onderbroken snedes en situaties waar lichte trillingen kunnen ontstaan. Bijzonder geschikt voor het draaien van sterk slijtende en geharde staalsoorten is de nieuwe CTBH2000C soort. Het gereedschap kan ingezet worden voor gladde of licht onderbroken sneden. Tot slot is de CTBH3000C beschikbaar voor extreem onderbroken sneden en voor het bewerken van hard/zacht zones en inzetgeharde oppervlaktes.

Hydrodehn met maximale spankracht Het derde nieuwe gereedschap uit de koker van Ceratizit is de HyPower Hydrodehn gereedschapsopname. Het HyPower programma bestaat uit twee High Performance gereedschapsopnames die een uitstekende rondloopnauwkeurigheid combineren met een optimale trillingsdemping. Met weinig moeite kunnen de gereedschappen reproduceerbaar en betrouwbaar in de houder worden geklemd. De hydrodehn-opname HyPower – Rough is gespecialiseerd in het spannen van freesgereedschappen met een HA schacht. De hoge temperatuurbestendigheid van 80°C, ook bij zeer lange freescycli van meer dan 240 minuten, maakt het gereedschap geschikt voor hoog-dynamische freestoepassingen als HSC (High Speed Cutting), HPC (High Performance Cutting) of SPM (Structural Part Machining). De hydrodehn-opname HyPower – Access 4,5° is geschikt voor nauwkeurige nabewerkingen. De opname kan gebruikt worden voor zowel boor-en ruimtoepassingen, alsook nafrezen.

Nieuwe PCBN-wisselplaten voor het draaien van harde materialen tot 55 HRc.

De HyPower Hydrodehn gereedschapsopname.

Open huis Dormac ademt automatisering

Een van de highlights tijdens ‘De Dormatisering Dagen’ was de MetaLoader voor machine tending.

De laagdrempelige automatiseringsoplossing is uit te rusten met maximaal 24 lades.

Begin november stond het open huis van Dormac CNC Solutions in het teken van automatisering en procesoptimalisatie. Tijdens ‘De ‘Dormatisering Dagen’ waren dan ook veel CNC-machines met een automatiseringsoplossing te zien. Een van de highlights was de MetaLoader voor machine tending.

De MetaLoader is een cobot beladingsysteem dat Dormac samen met partner Grebex heeft ontwikkeld. Het systeem is een aanvulling op de EasyLoader en beschikt standaard over zes lades. “Optioneel is dit uit breiden naar maximaal 24 lades. Echter neemt daardoor de ruimte tussen de lades af, dus dit is alleen mogelijk bij kleinere producten. Kies je voor 24 lades dan kan een werkstuk maximaal 60 mm hoog zijn”, licht Frank Epping, Sales Director DormacCobots, toe. Elke lade heeft een afmeting van 680 mm x 560 mm en kan beladen worden tot een maximale massa van 150 kg. Afhankelijk van de rasterplaat en de afmeting van het product biedt het systeem uitstekende mogelijkheden voor 24/7 productie.

Interessant daarbij is de compacte afmeting van het systeem.

Op een relatief klein vloeroppervlak kunnen gebruikers veel meer producten opslaan dan met de EasyLoader.

De MetaLoader is geschikt voor vier verschillende cobots van Doosan Robotics, met een maximale draagcapaciteit tot 25 kg. Een groot voordeel van de MetaLoader is de software. Epping vertelt: “Het teachen is tot een minimum gereduceerd, waardoor eigenlijk iedereen met het systeem kan werken. Je geeft simpelweg de afmetingen van het werkstuk in en de rest gaat vanzelf. Daarnaast is het mogelijk om eenvoudig verschillende jobs toe te voegen aan een lade, waardoor het in combinatie met de automatische grijperwissel mogelijk wordt om ook enkelstuks en kleine series onbemand te

produceren.” Tijdens het open huis werd duidelijk dat Dormac inzet op eenvoudige en laagdrempelige cobotoplossingen. Momenteel wordt er gewerkt aan een nieuwe softwaresuite voor cobots die het programmeren nog eenvoudiger maakt en middels apps meer mogelijkheden en informatie verschaft aan de operator. Deze software zal begin 2024 uitgerold worden.

Er waren ook andere automatiseringspartners aanwezig waaronder Cellro, die behoort tot de strategische partners van Dormac, alsmede TFT die in De Goorn een interessante cobotoplossing liet zien. Dormac en TFT werken vaak samen als klanten een cobotoplossing zoeken voor toepassingen zoals lassen, schuren, polijsten en slijpen. TFT heeft veel kennis op het gebied van mallen en nabewerking. Ze maken gebruik van Doosan cobots die dankzij de interface goed kunnen communiceren met de lasbron. Hierdoor wordt het programmeren een stuk eenvoudiger.

Uitgebreide line-up machines met automatisering Hoewel Dormac tijdens het open huis de nadruk legde op automatisering en nagenoeg elke bewerkingsmachine was uitgerust met een vorm van automatisering, waren er tussen de tiental CNC-machines ook verschillende highlights te zien. Zo demonstreerde Dormac onder andere het horizontale NHP 5000 bewerkingscentrum met palletstation en de vijfassige DVF 5000 die was aangesloten op een ‘Xcelerate X20’ automatiseringsoplossing van Cellro en een oplossing van DN Solutions in de vorm van een klein ‘AWC’ palletwisselsysteem. Daarnaast trok de SMX 2100ST multitasking machine voor draaien en frezen in één machine gekoppeld aan een complete industriële productiecel de aandacht.

Ook trok de compacte horizontale Lynx 2100LSY draaibank in combinatie met een Gantryloader veel bekijks. Die laatste machine is uitgevoerd met lineaire geleidingen wat zorgt voor een hoge nauwkeurigheid.

55

Energiezuinig produceren prioriteit voor Douna Machinery Voor veel maakbedrijven speelt het voor de aanschaf van een nieuwe machine nog geen rol van betekenis, maar voor Douna Machinery in Leeuwarden is het een belangrijk item op de wensenlijst: een laag energieverbruik. Het thema bleek voor Douna zelfs één van de redenen te zijn om te investeren in bewerkingsmachines van Hedelius.

Douna Machinery viert volgend jaar het honderdjarig bestaan. Het bedrijf is in al die jaren uitgegroeid van een kleine smederij tot een hightech machinefabriek met een productieruimte van 4.000 m2.

In opdracht van klanten uit veel verschillende industrieën verzorgt het bedrijf het hele traject van A tot Z. Engineering, verspaning, hoogwaardige precisieverspaning, gecertificeerd laswerk en montagewerk behoren tot het dienstenpakket. “We leveren toegevoegde waarde en ontzorgen klanten in het technische proces.

Dat begint vaak al bij de ontwikkeling van een prototype, waarbij we meedenken over de maakbaarheid van een product en waar nodig het ontwerp optimaliseren voor productie”, vertelt Ale Procée, directeur van Douna.

Productiemanager David Farzanh vult aan: “Onze rol in het maakbaar maken van producten wordt steeds groter. Klanten hebben soms niet helemaal door wat ze getekend hebben. Wat

Groot en nauwkeurig Gelijktijdig met de Acura 85 Marathon werd er ook een nieuwe Hedelius T7 in gebruik genomen bij Douna. De T7-2600 is aangeschaft om de capaciteit verder uit te breiden. De machine heeft een bereik van 2600 mm x 750 mm x 695 mm (XxYxZ) waarmee een grote verscheidenheid aan werkstukken bewerkt kunnen worden.

Om de capaciteit te vergroten heeft Douna niet alleen geïnvesteerd in een Acura 85 Marathon, maar ook in een nieuwe Hedelius T7.

56

Dankzij de geïntegreerde NC-draaitafel en de traploos zwenkbare hoofdspindel behoort vijfassig verspanen tot de mogelijkheden. “De T7 maakt een gemengde productie van grote, lange werkstukken en een nauwkeurige vijfassige bewerking mogelijk. Deze flexibiliteit is voor ons ideaal, aangezien we een grote diversiteit aan werkstukken verspanen.

Qua functionaliteiten is de T7 nagenoeg identiek aan een andere machine die we hebben staan. Omdat Hedelius binnen 5 maanden een

Ale Procée (l) en David Farzanh voor de nieuwe vijfassige Acura 85 Marathon.

we bijvoorbeeld tegen komen zijn extreme toleranties in het micrometerbereik, onmogelijke oppervlakteruwheden of materialen en eigenschappen die het product onnodig duur maken. Uiteraard kan op papier alles, maar in de werkelijkheid loop je tegen grenzen aan. Dat neemt overigens niet weg dat de vraag naar complexe onderdelen toeneemt. Om hierin mee te kunnen hebben we recent het machinepark uitgebreid met een vijfassige Acura 85 met een Marathon palletmagazijn en een T7 van Hedelius.”

nieuwe machine kon leveren, terwijl de concurrent een levertijd had van 1,5 jaar, hebben we gekozen om de capaciteit uit te breiden met de T7”, zegt Farzanh.

Douna heeft de T7 voorbereid op een geautomatiseerde productie.

Op moment van schrijven wordt er getest met een industriële robot die tot 160 kg kan handelen. Daarnaast is de T7 voorbereid op een pendelmodus. Voor Procée en Farzanh springen twee eigenschappen er bovenuit: de zwenkkop die heel dicht op de tafel gepositioneerd kan worden en de ergonomische bouwwijze. “Het hart van de spindel bevindt zich in de laagste positie op slechts 200 mm boven de tafel. Dit geeft veel mogelijkheden om werkstukken ook vanaf de zijkant te bewerken. Daarnaast zijn de grote ramen en de goede verlichting aangenaam, en zijn de medewerkers enthousiast over de hoogte van het bed. Zeker voor lange mensen staat het bed op de ideale hoogte. Met de twee nieuwe bewerkingscentra zijn we helemaal klaar voor de toekomst.”

Duurzaam ondernemen In de zoektocht naar een geautomatiseerd vijfassig bewerkingscentrum bleek de Acura 85 met Marathon palletmagazijn aan alle eisen te voldoen. Opvallend is dat de keuze voor Hedelius mede is genomen op basis van het energieverbruik.

Procée: “We hebben drie merken met elkaar vergeleken. Omdat duurzaam ondernemen hoog in het vaandel staat binnen ons bedrijf, is een laag energieverbruik een belangrijke eis. De Hedelius bleek mede dankzij de ECO-modus 20% tot 30% minder energie te verbruiken in vergelijking met de twee andere merken. Dit heeft absoluut onze voorkeur voor Hedelius versterkt.”

De afgelopen jaren heeft Douna grote investeringen gedaan om een energieneutrale productie te realiseren. Zo is het complete dak voorzien van een speciale witte coating die het zonlicht weerkaatst en voorkomt dat de hal opwarmt. Daarnaast is het dak bedekt met 1.400 zonnepanelen en wordt er in het hele bedrijf gebruik gemaakt van led-lampen. De energie die met de zonnepanelen wordt opgewekt is meer dan voldoende om zelfvoorzienend te zijn. De volgende stap is gasloos worden. Hiervoor heeft Douna samen met partners een Electrolyser ontwikkeld die het overschot aan zonneenergie omzet in waterstof. Deze waterstof wil Douna gebruiken om in de wintermaanden kantoren te verwarmen. Parallel daaraan heeft Douna inmiddels een derde kleine demo Electrolyser ontwikkeld, uitermate geschikt voor onderwijsdoeleinden. “Door regelgeving moet de hele keten in de toekomst het verbruik en de CO2-uitstoot aantoonbaar maken en reduceren. Steeds meer opdrachtgevers vragen hier ook om. Door onze stappen kunnen we nu al helemaal groen produceren en zijn we klaar voor een groene toekomst”, zegt Procée.

57

SAMEN WERKEN AAN DUURZAAM SUCCES.

DE BESTE STRAALMIDDELEN EN VERSPANINGSGEREEDSCHAPPEN.

MEER BEREIKEN MET DE JUISTE MATERIALEN. Al bijna 20 jaar is Magistor de toonaangevende technische groothandel in verspaningsgereedschappen en straalmiddelen. Wij leveren aan een breed palet afnemers in de high-tech maakindustrie, automotive, aerospace, bouw, scheepvaart, medische sector en vele andere bedrijven in de metaal-, hout- en kunststofsector.

Meer weten?

We geven uw bedrijf graag een impuls!

58 44

+ 31 54 85 194 01 |

magistor.nl

Nauwkeurig en onbemand Zoals gezegd neemt de vraag naar complexe onderdelen ook bij Douna toe. Met de nieuwe vijfassige Acura 85 met palletautomatisering is het bedrijf in staat om onderdelen nauwkeurig en onbemand te produceren. Het bewerkingscentrum heeft een bereik van 900 mm x 850 mm x 700 mm (XxYxZ) en wordt vanuit de Marathon beladen met pallets van 400 x 500 mm. Het maximale beladingsgewicht per pallet bedraagt 370 kg. Douna heeft de machine uitgerust met een krachtige 50 kW spil met een HSK 63 opname en een maximaal toerental van 15.000 min-1. Tevens is er gekozen voor een hogedrukunit van 75 bar en een verzwaarde tafel voor een hoge stabiliteit. “Voor sommige bewerkingen hebben we een hele stabiele machine nodig.

Er zijn werkstukken die op een duizendste nauwkeurig bewerkt moeten worden. Met alleen vakmanschap red je dat niet. Ook bij het diepgatboren is stabiliteit en nauwkeurigheid essentieel. We gebruiken de Acura om gaten met een diameter van 2 mm 120 mm diep te boren. Dankzij de hoge stabiliteit van het bewerkingscentrum in combinatie met de hogedrukkoeling gaat dit perfect. Een ander voorbeeld is een werkstuk voor een klant in de olie- en gasindustrie.

Hiervoor boren we doorvoerkanaaltjes met een diameter van 1,2 mm.

Soms tot wel 40xD. Op onze andere machines brak met regelmaat de boor, maar met de Acura is het geen enkel probleem”, vertelt Farzanh.

Dankzij de hoge stabiliteit en nauwkeurigheid van Hedelius kan Douna betrouwbaar en proceszeker diepgatboren.

De Marathon heeft zes palletposities. In combinatie met het grote gereedschapsmagazijn met 240 gereedschapsposities kunnen prototypes, enkelstuks en kleine series eenvoudig onbemand geproduceerd worden. “Omdat de machine en de

palletautomatisering allebei van Hedelius komen, is het geheel perfect op elkaar afgestemd. Hierdoor kunnen we proceszeker 24/7 draaien met als resultaat een kortere doorlooptijd en een lagere kostprijs”, aldus Procée.

Douna zet de Acura 85 Marathon in om onbemand nauwkeurige werkstukken te produceren.

59

HÉT EVENT VOOR SLIMME MAAKOPLOSSINGEN

DE MAAKBAARHEID VAN MORGEN Ontdek een wereld aan nieuwe technologieën Verkrijg waardevolle inzichten via seminars en branche-experts Ontdek potentiële samenwerkingen met andere organisaties Laat je inspireren tot innovaties binnen jouw bedrijf Bereid je voor op een duurzame toekomst Leg contact met professionals en experts

Dé plek voor toeleveren, uitbesteden, productontwikkeling en engineering

BESTEL EEN GRATIS TICKET SCAN DE QR OF GA NAAR ESEF.NL

12 T/M 15 MAART 2024 JAARBEURS | UTRECHT

3nine introduceert compacte Alma 500 olienevelseparator Nieuw in de Blue line-productserie van 3nine is de Alma 500 olienevelseparator. De Alma is een krachtig systeem in een klein formaat. Het is ontworpen om de lucht schoon te houden bij toepassingen met aanzienlijke hoeveelheden vaste deeltjes en tot een machine-inhoud van 5 m3.

De olienevelseparatoren van 3nine staan bekend om de optimale separatie van neveldeeltjes uit lucht. De systemen maken gebruik van geavanceerde scheidingstechnologie. In plaats van de olienevel/ aerosolen op te vangen in een filtermedium, worden de deeltjes middels lamellen gescheiden van de lucht en wordt de vloeistof teruggevoerd naar de machine voor hergebruik. Het resultaat: schone lucht, minimale filtervervanging en hergebruik van olie/koelvloeistof.

Met de release van Alma heeft 3nine dezelfde functionaliteiten, efficiëntie en betrouwbaarheid samengebracht in een kleiner formaat. Net als het grotere model ‘Petra’ voor machines tot 10 m3 inhoud en de modellen uit de Green Line werkt ook de Alma volgens het ‘counterflow’ principe.

Vuile lucht benadert de separator vanaf de buitenzijde in plaats van door het hart. Voordeel is dat grotere partikels niet door de separator zelf worden gesepareerd maar door middelpuntvliedende kracht. Daardoor

3nine wordt in Nederland vertegenwoordigd door Glavimans.

is het systeem niet gevoelig voor extreme vervuiling en geschikt voor moeilijke toepassingen zoals bij het slijpen en bewerken van gietijzer.

De Alma realiseert een luchtstroom van 500 m3 en is geschikt voor werkruimtes tot 5 m3.

3nine wordt in Nederland vertegenwoordigd door Glavimans uit Stellendam.

DMG Mori klemt intelligenter met slimme armatuur

De E-Pallet heeft een slimme interface voor het aansturen van elektrische en hydraulische spanmiddelen. Het ingebouwde sensorsysteem van de E-Pallet zorgt voor een permanente digitale monitoring.

Met de technologische vooruitgang op het gebied van CNC-bewerking zijn kleminrichtingen voortdurend geëvolueerd. DMG Mori zet met de E-pallet een nieuwe mijlpaal in deze ontwikkeling.

De E-Pallet maakt het gebruik van slimme opspaninrichtingen mogelijk.

DMG MORI heeft met de E-Pallet een slimme interface ontwikkeld

voor het aansturen van elektrische en hydraulische spaninrichtingen.

De E-Pallet-interface kan via docking stroom leveren voor volledig elektrische spaninrichtingen met 48 V en 50 A. Het levert tevens stroom voor sensortechnologie (24 V / 4 A), die inductief wordt overgedragen. Naast stroom kan de nieuwe interface maximaal vier kanalen overbrengen met hydrauliek of pneumatiek. Door gebruik te maken van elektrische stuurventielen op de kleminrichting kunnen deze kanalen op intelligente wijze worden uitgebreid, waardoor de kanaalbeperking wordt opgeheven.

61

Instap houder met hydraulische expansietechnologie

Tendo Silver completeert de Schunkgereedschapshoudersfamilie als een precisie-allrounder.

Gebruikers in de metaalbewerking zijn al lang overtuigd van de hydraulische expansietechnologie voor gereedschaphouders: gereedschappen worden vastgeklemd via een hydraulisch mechanisme waarbij het indraaien van een schroef het interne drukmedium samendrukt en de expansiehuls elastisch vervormt.

Op deze manier wordt de gereedschapschacht stevig omsloten. De hoge spanning zorgt voor een absoluut veilige grip van het gereedschap en een exacte rondloopnauwkeurigheid van minder dan 0,003 mm. Met de TENDO Silver uit het economische segment biedt Schunk de gebruiker nu een allrounder die niet alleen overtuigt door zijn technologische voordelen, maar ook door een uitstekende prijs-kwaliteitverhouding.

Deze gereedschapshouders zijn standaard fijn uitgebalanceerd en geschikt voor hoge snelheden. De gereedschapsschacht kan direct in de gereedschapshouder worden gespannen - zo scoort de TENDO-serie in enkele seconden een micro precieze gereedschapswisseling. Gebruikers besparen insteltijd en hebben geen extra randapparatuur nodig. Ze profiteren van een hoge mate van flexibiliteit, omdat naast het direct opspannen ook het opspannen van verschillende diameters met open en gesloten reduceerbussen mogelijk is. De permanent nauwkeurige rondloop en de effectieve trillingsdemping zorgen voor een lange levensduur van de gereedschappen en dus voor kostenbesparingen.

De Tendo Silver completeert de gereedschaphouderfamilie in het economische segment als een precisie allrounder die compatibel is met alle spindels van bewerkingsmachines. De hydraulische expansiekop in DIN-contour is vuil- en roestwerend met zijn gepolijste oppervlak en is verkrijgbaar in acht verschillende interfaces.

Nieuwe generatie koppen

Op de EMO in Hannover werden de nieuwe koppen van Soraluce gepresenteerd

62

Tegen een achtergrond waarin industriële sectoren steeds geavanceerdere technologische oplossingen nodig hebben om hun toekomstige uitdagingen aan te pakken, heeft Soraluce een nieuwe stap voorwaarts gezet door haar assortiment uit te breiden met een nieuwe generatie freeskoppen. Met de nieuwe generatie vijfassige freeskoppen heeft Soraluce de prestaties verder verbeterd, waardoor een vermogen tot 60 kW en een maximaal toerental van 8000 min-1 wordt bereikt. In totaal biedt Soraluce nu meer dan 300 verschillende freeskopen aan: van universele koppen tot aan orthogonale, multitasking-, draai- en vaste horizontale koppen.

efficiënter metaalbewerken

usinage des métaux

geen onhandige voorraden meer op de werkvloer aan uw eigen ERP-systeem te koppelen 80% reductie op handeling tijden maximaal rendement op de m2 100% NL topkwaliteit

efficiënter produceren met slimmere opslagsystemen opslagsystemen voor plaatmateriaal en langgoed

www.aalbersfarina.nl

info@aalbersfarina.nl

tel. +31 318 57 85 28

GF Machining Solutions

LASER P- en S-serie

Ervaar de kracht van Femtoseconde Laser Bereik het fijnste detail in hoogste precisie op lichtsnelheid Bereik ongeëvenaarde geometrieën, reproduceerbaarheid en superieure afwerkingen met onze femtoseconde lasersystemen en toegewijde CAD/CAM-software LaserSUITE360.

Of uw behoefte nu ligt bij oppervlaktestructurering, 3D-texturering of microgravure in een breed scala aan materialen en onderdeelformaten, wij hebben de oplossing.

Maak uw productiedromen werkelijkheid! www.gfms.com

Microgravure 3D-texturering Oppervlaktestructurering

LASER P 1000 U LASER S 2500 U LASER P 400 U

64

LASER S 1200 U