Brﾃｩtema
EDLG
IES DE TOMIﾃ前 curso 2014/15 do
2014/15
BRÉTEM A 14/15 EDLG IES DE TOMIÑO
BRÉTEMA 14/15 E D S E I G EDL TOMIÑO
Brétema
Maio de 2015 Mentres pasa o tempo, deixamos o curso atrás e empezamos a pensar na despedida, como é costume, BRÉTEMA, outro ano máis testemuña do máis salientable no noso discorrer diario no IES de Tomiño. Cada ano é distinto e igual: os problemas que xorden son os mesmos e son outros, as dificultades son vellas e novas, as relacións son coñecidas e inéditas. A aprendizaxe continúa, seguimos aprendendo de vós. A ilustración da portada é un gravado realizado na aula de Plástica, xa sabedes, unha destas materias que distraen. Neste número hai unha sección en inglés, así que empezamos na porta do seu departamento. Podedes entrar sen chamar Que vos sexa de proveito.
Entrevista
Sandra González Álvarez, a primeira muller alcaldesa de Tomiño
“Estou orgullosa de presidir un goberno que iniciou a transformación de Tomiño” Sandra González, de 41 anos de idade e licenciada en ciencias políticas pola USC, ostenta o cargo de rexedora do municipio de Tomiño dende fai oito anos. Despois de entrar na oposición no 2003, e converterse en alcaldesa no tripartito do 2007 xunto co PSOE e o CDT, conseguiu a maioría absoluta no 2011 e agora volve a liderar a lista electoral do BNG para as próximas eleccións municipais de maio do 2015. Ser alcaldesa ten que ser moi interesante, pódesnos contar o máis raro que che sucedeu dende que estás no concello? O máis raro ou tamén o máis divertido é o tema das vodas, levo feito unhas 250. Unha das máis divertidas foi a dunha parella moi nova que viñeron vestidos de bailaríns e houbo outra recente, dunha parella de Tomiño, na que un dos invitados se lanzou a cantar. É unha faceta moi curiosa deste multi-traballo.
Como decidiches ser alcaldesa? Non o decidín eu, propuxéronmo os do BNG, eu non tiña esa idea nin moito menos. Estaba na oposición e colaboraba en todo co candidato Lito Oliveira, a quen aprecio moito, pero eu daquela vivía e traballaba en Santiago por iso, ao principio, chocoume bastante. Sempre estiven moi vinculada a Tomiño, foi onde nacín, onde me criei e onde agora vivo, pero eu pensaba que había xente mellor. Finalmente aceptei…o pobo decidiu, e parece que non foi mal. Que é o que máis che gusta do teu posto? O que máis me gusta é poder axudar a xente e poder ir cambiando o teu pobo, o sitio ao que tanto queres, onde naciches, poder ilo innovando, axudando a facer cousas…unhas das que máis me gusta con diferenza é que aprendo moitísimo porque nun posto coma este unha está rodeada de xente moi interesante, moi boa, xente que sabe moito e ti tes a oportunidade de preguntarlle e relacionarte con esas persoas. O que máis eu valoro como persoa e ir cambiando cousas pouco a pouco, ir mellorando e sobre todo aprender, penso que hai que estar estudando sempre. Estudar é unha actitude, querer mellorar e formarse como persoa, todo iso encántame. Que se sinte ao ter un concello, de nada máis e nada menos, que 14.000 habitantes nas mans? Moita responsabilidade. Hai moita xente, moitos veciños…Tomiño é inmenso, está todo moi disperso e isto dificulta e encarece todo, pero como vos digo todo se fai mellor coa axuda da xente e do equipo. Como resumirías os teus oito anos de goberno? Anos moi positivos, nos que Tomiño apareceu no mapa; Tomiño estaba perdido e nós soubemos por o foco no lugar correcto para dalo a coñecer, fomos capaces de facer que se fale do noso concello. A xente merece que os que esteamos aquí traballemos por eles e polo seu pobo, aínda que as veces nos equivocamos, pero hai que saber recoñecer, escoitar e aprender. Cal foi a obra que máis che gustou nas dúas lexislaturas que levas? Buf, imposible…non sabería dicir, seguramente unha que non fora obra de cemento e formigón. Gustoume moito as cousas que fixemos en cultura, o ano Antonio Fernández, o depósito de Currás…. Gustoume moitísimo cambiar o nome das rúas, eran unhas das únicas de toda Galiza que facían homenaxe a unha ditadura e foron actos moi bonitos e emotivos. Tamén me gustan os programas que teñen que ver con educación, con saúde, encántanme as semanas de lactancia materna, todo o que se fixo para protexer as mulleres vítimas de violencia de xénero. Valoro máis as historias das persoas que as obras de cemento e formigón.
Unha das obras que máis destaca nos teus anos de goberno é a da fortaleza de Goián, como a reencontrastes? A fortaleza non a reencontramos nós, senón que, nos anos 90 un grupo de xente do pobo lanzouse a desbrozar a maleza que había. Os veciños de Goián foron os verdadeiros descubridores da fortaleza. Anos despois comezámola a valorizar, quitamos os eucaliptos e comezamos a levar xente das diferentes asociacións de Tomiño para que a coñeceran. Foi un traballo moi reconfortante. Agora que xa sabemos que volves encabezar a lista do BNG para estes comicios, como pensas afrontalos? Bueno, primeiro hai que formar un equipo de xente porque aínda que pareza que todo son eu, eu, eu, a alcaldesa, a alcaldesa… a alcaldesa non é ninguén sen toda a xente que ten arredor, os conselleiros, a xente que a apoia, que a anima cando está baixa de moral… un só non é ninguén, nin é tan importante a alcaldesa. O importante é o equipo, que este estea unido e logo ti si que tes ese traballo de liderar, ti es quen tes que unir o grupo pero insisto, o equipo é moi importante. Afróntoas con tranquilidade, isto é como estudar un exame tochotocho, o último día as dez da noite non vas a facer nada, xa está todo feito; podes copiar pero aquí é imposible porque o pobo é sabio. Así que nós creemos que fixemos os deberes, fixemos moitas cousas e agora só nos queda ir o exame con calma. Cal é o eixo que vertebra a política municipal actual en Tomiño? Hai un que creo que é fundamental e no que comezamos a traballar hai dous anos: a participación da xente. A xente ten que sentir que ven a casa do concello e aquí hai alguén que o escoita. É fundamental que a xente participe en política, non só votando cada catro anos, senón tamén, abríndolle canles de participación para que poidan colaborar. Penso que a clave da política é a participación cidadá, así que, gustaríame que ese fora o eixo deste presente e do futuro. Temos que traballar esta liña porque o estamos a facer pero non de todo ben, temos que esforzarnos máis , ten que quedar claro que isto da política non é cousa de catro, senón, de todos.
Sofía Areal e Patricia Álvarez 2º ESO A
Reportaxe MACRODEPURADORA DE AUGAS RESIDUAIS EN GUILLAREI A grandes trazos o proceso de depuración de augas residuais nesta depuradora consta das seguintes etapas: 1º) Separación de grandes sólidos como plásticos, compresas, roupa…a través de grandes reixas. 2º) Separación de areas e graxas en canles con rasquetas que van arrastrando polo fondo as areas e pola superficie as graxas. 3º) Repouso para que decante o máis pesado. 4º) Diminución de materia orgánica, como nitratos ou fosfatos, a través de bacterias que se alimentan deles. 5º) Como último proceso, e só no verán por ser época de baños no río Miño, as augas antes de verter no río pasan a través de lámpadas de luz ultravioleta para eliminar microorganismos que poderían afectar aos bañistas. 6ª)As lamas que se foron recollendo en todo o proceso de depuración, sométense a un proceso de fermentación onde se xeran gases como o metano que se emprega como combustible na propia empresa e as lamas, despois de deshidratalos, derívanse para abono. Cando chove moito, o volume de auga que chega á depuradora é tan grande que a depuración non é posible e gran parte da auga vai cara o río sen depurar. De aí a importancia de que a auga da chuvia que baixa dos tellados nas nosas vivendas non sexan conducidas á rede de sumidoiros. Tamén deberiamos ter coidado en non tirar os aceites polo vertedeiro da cociña para evitar que cheguen ao río e formen unha película na auga que impida o intercambio de gases co aire.
Esta sa鱈da complementouse cunha actividade para co単ecer un pouco mellor Tui. As fotos corresponden a diferentes lugares nos que estaban as pistas para atopar un gran tesouro, un monte de moedas de ouro que se repartiron entre os ga単adores e ga単adoras.
Os liques. Tan abundantes e tan descoñecidos. Os liques son un grupo de seres vivos presentes en practicamente todos os ecosistemas terrestres. Como todos sabedes, constitúen o exemplo máis claro de simbiose: un ser vivo que, en realidade, está formado pola combinación de células de especies diferentes, un alga e un fungo, tan estreitamente unidos, que resulta imposible distinguir a simple vista a unha do outro. Estudamos en ciencias que a alga proporciona, mediante a fotosíntese, nutrientes, e o fungo protexe a alga contra a seca e proporciónalle as materias primas básicas. Entre os dous constitúen unha unión perfecta que fai que non precisen en realidade nada máis para vivir que estar xuntos. Por iso os liques poden subsistir mesmo nos medios máis restritivos. Por poñer algún exemplo, a flora das tundras, os ecosistemas que rodean os polos, está formada maioritariamente por liques, e o maná, o alimento que no relato bíblico enviou Iahvé aos hebreos, é un lique que crece no deserto. Poderiamos dicir, en fin , que os liques viven do aire. Por iso demostran unha alta sensibilidade para
detectar a súa calidade. Algunhas especies soamente poden vivir ambientes de aire limpo, mentres que outros soportan perfectamente un alto grao de contaminación. Dicimos que os liques son BIOINDICADORES, de xeito que sabendo que especies viven nun determinado lugar, podemos determinar con moita precisión o grao de contaminación habitual do aire nesa zona. O alumnado de Ciencias da Terra e do Medio Ambiente de 2º de Bacharelato desenvolveu este ano un interesante traballo de busca e determinación de liques. Non é un traballo fácil, e hai que dicir que o desenvolveron con moito empeño e tamén con moito acerto. O resultado foi a elaboración de pequenas coleccións de liques ou de fotografías, de moi boa calidade, sendo salientable a súa capacidade para determinar con moito acerto as diferentes especies. A conclusión xeral é que a calidade do aire no noso entorno inmediato e, en xeral, boa.
A evolución do DNI Seguramente non hai moito que tedes os vosos DNI nas mans. E pode ser que pensedes que este documento existiu desde sempre. Pois non. Neste artigo imos coñecer a evolución do DNI en España SÉCULO XIX A xénese dos actuais DNI.Fernando VII deulle á policía a potestade para crear padróns que incluísen idade, sexo, estado, profesión, e natureza da veciñanza
1941 O avó do DNI: as cédulas. Antes de la Guerra Civil, algúns concellos empezaron a emitir as chamadas "Cédulas personales". Algunhas levaban foto e outras non , e os datos que incluían non eran os mesmos en todas
1951-1961 En 1944, na ditadura franquista, redactouse un decreto para a creación dun documento que exercera un control sobre os cidadáns. O DNI número 1, pertencente a Franco, tivo que agardar ata 1951.
1962-1965 En 1962 a cor do DNI pasa a ser azul, e engádense datos que antes non se contemplaban, como o estado civil e o grupo sanguíneo. Desaparece a información referida ao sexo.
1965-1980 Mantense o formato do anterior, pero eliminando a sinatura do director
1981-1985 En 1981 aparece o escudo Constitucional e incorpórase de novo a información referida ao sexo.
1985-1991 Por primeira vez contémplase a caducidade aos 10 anos (a partir de los 30). Xa non é obrigatoria a información acerca do sexo, ocupación e estado civil.
1991-1996 O DNI convértese nun documento moito máis manexable, do tamaño das tarxetas bancarias e sen a pegada dactilar. A fotografía aparece inserida no propio documento
1996-2000 Mantense o formato, pero a fotografía está impresa en cor.
2000-2006 Nesta versión engádese unha líña coa identificación española no envés. Hai unha novidade no apartado do sexo. Comeza a figurar M-F (muller-feminino) e V-M (varón-masculino)
2006-2015 Aparece por fin o DNI electrónico, por primeira vez incorpora un chip e a foto volve a ser de novo en branco e negro O DNI electrónico tenta adaptarse ás novas tecnóloxías facilitando trámites, aínda que a súa aceptación polo de agora non foi a agardada.
Imaxes extraidas dun artigo de Rodrigo Carretero (EL Huffington Post)
Letras Galegas
Concerto
Leo Arremecághona estivo con nós o 13 de Maio, e deu un pequeno concerto para os alumnos e alumnas de 4º de ESO e de 1º de Bacharelato
O Leo Ver ao Leo en acción é sempre un espectáculo. Os que de cando en vez subimos a un escenario sabemos o que costa ás veces conectar co público. Bastan cinco segundos para que Leo xa conecte capte a atención e non os solte ata que remate o show. Muda de personaxe (eu son fan devoto de Riquiño, o cantante pó) ironiza, fai mofa dos estamentos, das modas, ata del mesmo se é preciso, fai rir e fai pensar. Non se pode pedir máis.
Letras Galegas. Obradoiro Luis Caruncho e Pinto d’Herbón O 18 de maio contamos no centro coa presenza de Luís Caruncho e de Pinto d’Herbón, que viñeron facer un obradoiro de regueifas para os alumnos e alumnas de 3º de ESO. O arranque foi espectacular. Iniciaron o obradoiro facendo unha demostración de regueifa, usando os nomes reais dunha morea de alumnos e alumnas, que asistían asombrados á súa incorporación nas rimas dos regueifeiros, nas que demostraban a súa gran comicidade e enxeño. Logo os propios rapaces tiveron que poñerse a proba e crear as súas propias rimas (e cantalas diante de todos). Moitas gañas de repetir!
Dous momentos do obradoiro de Luis Caruncho e Pinto d’Herbón
Obradoiro
Carlos Gende Demostración e taller de Beat- Box a cargo de Carlos Gende, Gendebeat ou Xenderal, para o alumnado de 4º de ESO. En novembro tivemos con nós por segunda vez nos últimos cursos a Carlos Gende. Coma sempre didáctico e ameno, Carlos explicounos os fundamentos e a historia do Beat-box, e fixo unha demostración desta forma de expresión musical incluída xa como unha das disciplinas da cultura Hip Hop. Os alumnos e alumnas de 4º de ESO tentaron facer as súas primeiras bases de Beat, seguindo as indicacións de Carlos, (tamén hai que dicir que con resultados dispares, pero alentadores) Grazas Carlos, contaremos contigo noutras ocasións, sempre es benvido no noso IES. Na seguinte ligazón podes velo en acción:
https://www.youtube.com/ watch?v=XnB3rNlceyU
O pracer de escribir
Os textos desta sección parten dun encargo. Os alumnos e alumnas de 1º de ESO tiñan que compoñer un relato curtiño (apenas 4 liñas), que producira un certo desacougo e que iniciara sempre coas mesmas palabras: a fiestra estaba rota. Este é o resultado, persoas sensibles de máis, absterse.
Carlos Alonso A fiestra estaba rota, a epidemia continuaba... as cigarras entraban pola fiestra. Atopábame debaixo da cama e escoitaba como chegaban cada vez máis. Despois duns 5 min chegaron as abellas, entraron debaixo da cama e picáronme e aí morrín. Os insectos terminarían connosco. Anahí Álvarez A fiestra estaba rota,a porta chiaba ao moverse co vento, e os peluches da habitación todos tirados. Jilly non sabía o que pasara. Subiu á habitación do seu irmán pequeno,non estaba, e de súpeto el tamén desapareceu. DIN, DON...Era a Igrexa. Sandra Álvarez A fiestra estaba rota, a porta chiaba e eu estaba asustado nunha esquina da habitación chorando. Porque cando cheguei a casa non había ninguén, chamaron a porta, asomeime a ventá é era un home, un home raro que gritaba: xa me vinguei da túa familia, agora tócache a ti. Uxía Álvarez A fiestra estaba rota, a luz se había ido e eu estaba asustada, pero tiña que ser valente, así que busquei por toda a casa. Na cociña, había un neno moi asustado. Tentei chamar á policía pero... non cheguei a tempo, e... do último que me acordo, é do viaxe en ambulancia ao hospital. Brais Bautista A fiestra estaba rota...Eu acababa de ver unha película de medo e había un ruído moi raro na miña casa,eu tiña moito medo e oín un grito .Cando cheguei a miña habitación estaba un home cun coitelo. Eu marchei correndo e non volvín a entrar nesa casa Paula Fernández A fiestra estaba rota, e había sangue nun dos cristais. Dinme a volta e fun cara o salón, alí
había un charco de sangue, a luz xa non existía pois xa era noite, víase unha sombra negra que veu ata min. Eu fuxín correndo pero el corría máis, nese momento desexaría que o meu corpo desaparecese... Lorena Álvarez Sara asustouse moito porque a ventá do seu cuarto estaba rota. Ela, asustada, agochouse debaixo da cama e viu entrar algo pola ventá, viu unha sombra xigantesca, ela sentía calafríos e viu que era un fantasma cun coitelo cheo de sangue…. Ana Andrade A ventá estaba rota, o vento entraba e movía as cortinas tamén rotas movendo as follas do chan que se amontoaban o o armario cheo de teas de arañas e as portas chiaban con sombras ao seu arredor. Eles tiñan moito medo pero tiñan que facelo e íano facer... Christian Bouzada A ventá estaba rota, entrei e fun pechando os caixóns un a un. Que estraño... entrárannos a roubar, chamei os meus pais rapidamente, tiña medo que seguisen dentro da casa. Os meus pais non estaban encontreimos mortos xusto no xardín, cun coitelo ensanguentado xunto a eles… Xulia Oliveira A ventá estaba rota. Era no cuarto de Adela, había gotas de sangue e unha notiña incrustada no cristal, a nota poñía: pronto alguén morrerá...Adela asustouse e viu algo debaixo da súa cama. Asomouse e viu un coitelo cheo de sangue pero non había cadáver. Ela desmaiouse e ninguén soubo máis. Andrea Piñeiro A ventá estaba rota, Dana decidiu entrar. Estaba todo escuro e non vía nada.Sentía unha presenza detrás dela, pero non sabia que era. Decidiu investigar toda a casa ata chegar ao soto. Alí había algo, mirou unha luz. entrou e viu o corpo morto de dúas nenas. Quería saír, pero non o conseguiu... Lara Amorín A ventá estaba rota, a nena asustouse tanto que empezou a correr sen saber onde ía e, de súpeto a nena desapareceu. A policía buscábaa, había carteis por todas partes, pero... ao día seguinte a nena apareceu desangrada no seu cuarto e ninguén soubo nunca como. Kiya Barciela A ventá estaba rota e eu hai, fronte ao cadáver, sangre chorreaba polas paredes. Á distancia puiden recoñecer unha sombra, un murmurio resoábame na cabeza, e sentín como alguén me estaba a acariciar o pescozo, cunha espada. Aitana Bouzada A ventá estaba rota, mirei cara aos lados e, notei un frío tremendo no corpo. Non me sentía soa, aínda que sinceramente, estaba soa na casa abandonada do meu pobo, ao lado do cemiterio. De súpeto, cando me dei a volta notei un estraño ruído. De pronto, mirei un espírito!!!
Lara Villaverde A ventá estaba rota o vento chocaba conta ela e Carlos, escoitou un ruído. Cando foi a mirar estaba un ladrillo con un papel escrito, cando o colleu viu que poñía: MARCHA !!! E empezou correr como un tolo a avisarlle a súa nai. Cando foi a mirar estaba un home esperando e matounos aos dous. Uxía Álvarez A fiestra estaba rota, uns nenos ían paseando e miraron unha casa abandonada con una fiestra rota, e os nenos quixeron entrar na casa e os nenos dividíronse. Un neno mirou unha pantasma e correu asustado e os outros nenos correron con el e cando saíron miraron a fiestra e había unha pantasma dicindo… vouvos a matar! Diego Bas A ventá estaba rota, a porta chiaba, como se se estivese abrindo e cerrando. De repente...,un forte ruído e puuummm, a miña avoa caeu polas escaleiras e o cortou o pescozo todo contra o último chanzo, e separóuselle a cabeza do resto do corpo. Alicia Ribeiro A ventá estaba rota...Michi tiña medo, e preguntábase “como se puido romper a ventá de súpeto? “. Asustado tapouse coas sabanas da súa cama. De súpeto notou unha man fría na pel, deu un salto, fixouse no espello e mirou unha sombra que estaba ao lado da súa cama. Nair Portas A ventá estaba rota,ao lado había unha sombra e o neno gritou, pero ninguén o escoitou. Ao cabo dun anaco os pais chegaron, chamaron ao neno e ninguén respondeu, buscárono, e miraron unha sombra. Os pais desapareceron, ninguén volveu a saber nada da familia. Carla Rodríguez A ventá estaba rota, escoitei un son, era un berro dunha muller. Entrei naquela casa que parecía estar encantada... era un vampiro nunha peli, na televisión acendida. Resultou ser unha casa na que roubaran e sen decatarse os ladróns acenderan a televisión.
Debuxo: Miguel Gayoso
A desaparición de Sarah Parker
1 1
SARAH De noite os xardíns de Mirabilia Park teñen un aspecto totalmente diferente do que admiran durante o día os turistas de todo o mundo. As impresionantes sequoias, as araucarias e os gingkos estenden os brazos ávidos sobre os poucos paseantes que se atreven a desafiar a ameaza frondosa i escura. Ninguén se interna de noite en Mirabilia Park sen un poderoso motivo. Pouco lle importaba, non obstante, a Sarah Parker a visión nocturna que ofrecía o parque dende a ventá do seu cuarto. Criada nunha familia de descendentes sanguíneos dos viquingos que asolaron as costas inglesas durante séculos, o bosque parecía máis ben un plácido paseo en barca polo Támese. Onde outros vían perigo, ela vía posibilidades. Foi así cando unha noite de novembro, mochila no ombro, Sarah deixou o seu piso, ao que se mudara cos seus pais dende Nova Zelandia, para internarse en Mirabilia Park. Cruzou a rúa, entro no parque e deixou as sombras das primeiras sequoias detrás. Esta foi a última vez que alguén viu a Sarah Parker. FORÊT Meses despois, a súa misteriosa desaparición continuaba torturando ao veterano inspector Forêt. A única pista da que dispoñía era un pequeno libro coas tapas douradas xa gastadas polo uso que encontrara aos pés da sequoia máis antiga do parque. Un libro que a rapaza sempre levaba consigo coma se contivese o seu segredo máis intimo.
Cando o abriron, descubriron con sorpresa que todas as páxinas estaban en branco, agás a primeira na que, con letra vacilante se lía… AXUDA! O interese tornouse curiosidade. A curiosidade volveuse obsesión. A obsesión penetrou na cabeza e no corazón de Forêt, deixándoo só a apenas uns milímetros da tolemia absoluta. Tentara, coma outras veces, afogar as voces que lle falaban na cabeza en litros e litros de ron barato, en horas de pesquisar calquera mínimo indicio nos baixos fondos, no seu terreo, onde se sentía o rei. Mais desta vez nada parecía ter sentido algún. Tíñao pensado tantas veces a carón daquela arbore que sabía de memoria a disposición de cada ponla, cada defecto na codia, cada matiz no envés de cada folla. Porén, sabía que algo vital se le estaba a escapar, e iso era para el unha tortura continua…. Apesarado e inquedo por esa incertidume desacougante, Forêt volveu comprobar coa impasible curiosidade dun neno, cada recuncho da “súa “ arbore. Acariñou teimoso cada sinuosidade da cortiza, respirou o arrecendo telúrico da raiceira, deixouse embebedar pola vistosidade da follaxe… pero non era quen de percibir nada estraño. Apenas sen se decatar, as xemas dos seus dedos toparon cun relevo descoñecido na codia. Daquela, fitou o tronco e e creu percibir como os graos da resina debuxaban unha misteriosa figura. Un arrepío percorreu o seu corpo. De súpeto percibiu entre a tímida claridade do luscofusco un rostro humano: unha faciana de vello cun ollo pecho e barba florida… Forêt, inquedo, ergueu a vista e sentiu a voz agónica dun corvo empoleirado no cumio da árbore: “O sangue sempre volve ao seu rego”, mentres o orballo trazaba misteriosas runas na cuberta do diario de Sarah. De vagariño, lembranzas esvaídas de valquirias na procura de mortos aturdiron ao noso detective. “De agora en adiante talvez non sexa neste mundo onde deba atopar a resposta”. LUCES EN MIRABILIA PARK Forêt estaba no certo. Non era este mundo onde debía buscar. No xornal do día de novembro posterior á desaparición de Sarah, una nova chamou a súa atención: “Luces no Mirabilia PArk”, ese era o titular. Consultou en Google algo máis acerca da nova e sentiu ese arreguizo que lle acostumaba percorrer o corpo cando tiña un presentimento. Falaban de obxecto estraños na noite, luces subindo e baixando entre as árbores do parque. e falaba daquela árbore, onde por algunha razón descoñecida para os membros do foro, xurdía unha fonte luminosa que podía verse dende os edificios contiguos. Abriu unha conta en twitter: #lucesMirabilia E decidiu probar. Moitos anos atrás Sarah Parker acudía todas as noites ao cemiterio de Mirabilia Park. Gustáballe oír o ruído que producían os mortos ao mastigar, como os gruñidos dos porcos, ou iso pensaba ela escoitar Pensaba que una estraño apetito obrigaba a rillar nas súas mortallas e tragar a súa propia carne. Sentaba a carón das tumbas e deleitábase con aquel agradable son. Pero un día houbo algo máis. Viu dúas mulleres que ouveaban como lobos mentres coas unllas escarvaban a terra,e a pura dentada despezaban un cordeiro negro cuxo sangue vertían na fosa para saír as ánimas dos defuntos. Alí víronse serpes, cadelas
infernais, alí agochouse a lúa por non ser testemuña daquel Xehenna e doutras inefables atrocidades. Invisible para elas entre os cipreses, Sarah contemplaba aquela escena tremendo como as vísceras do cordeiro que aínda palpitaban. Case non respiraba por non facer ningún ruído. Pero non o puido evitar e ceibou un sonoro peido que atronou como debía soar a trompeta que chamaba polo anxo exterminador. E foi de ver como aquelas bruxas, atordadas polo balbordo, saíron escorrentadas coas saias arremangadas. Sarah Parker, decidiu non pisar en o cemiterio nin o parque. FORÊT Forêt era un home metódico. Normalmente iso dise de quen mantén unha disciplina persoal produtiva, pero Forêt era metódico na súa decadencia. No mesmo café ao que acudía todas as mañás por ningún motivo en particular xa que o café estaba amargo e frío e a torrada queimada polos bordos, repasou sen gañas todos os datos do caso Sarah Parker. El non cría en fenómenos paranormais de ningunha clase, nin en bruxedos nin en naves doutra galaxia. Porén o que descubrira nos últimos días apuntaba a unha solución que el se negaba a asinar no seu informe. Saíu das súas cavilacións de xeito brusco e inesperado: unha muller acababa de sentar fronte a el e observábao desde detrás duns enormes lentes escuros estilo Sofía Loren. Era unha muller abraiante... porque se sentaba á súa mesa? Era alta, máis alta que Sarah Parker, redonda, voluptuosa, de pel branca e cabelo rubio (Sarah Parker era loura) e tiña a un lado da boca un precioso lunar, moi sensual, trazo que, este si, compartía con Sarah Parker. - Vostede é Sarah Parker! - dixo sen pensar. - Non, por suposto que non o son. A descoñecida sorriu, amosando unha dentadura perfecta, e proseguiu... - Comisario, vostede cre na reencarnación? Digamos que eu fun Sarah Parker nunha vida anterior. Deixe xa de remexer nas brasas do que foi e xa non é. Asine ese papeliño sen importancia e continúe coa súa vida. Sarah Parker morreu e leva un cartel de “non reanimar”. - Pero eu preciso saber a verdade! - Non, o que vostede precisa é unha ducha e un corte de pelo. Fágame caso, sempre se pode comezar de cero. Non hai nada tan grande, tan pesado, tan importante e tan vital que non se poida deixar atrás. Resetee, Forêt, peche todo o que teña aberto e reinicie a súa vida. A min funcionoume. A muller ergueuse e desapareceu con celeridade entre a multitude das primeiras horas da mañá na cidade que espertaba a un novo día.
2
Avance
Unha raiola de luz entraba pola fiestra, dereitiña cara un tomate, coma se este fora a estrela invitada enriba do escenario. Era un tomate solitario na beira da mesa. Iso si, vermello e brillante, engalanado coma un señor tomate de domingo. Sentíase importante, como se agochara grandes segredos... Mágoa que tan só uns segundos despois deses pensamentos existenciais rematara na auga que gurgullaba. Era unha desas mañás dun domingo de outono. Forêt erguérase cedo e estaba a preparar salsa cuns tomates serodios da súa horta. Cando estaba a piques de botar no escorredoiro os tomates escaldados, viu algo moi brillante no fondo do pucheiro... era... aquilo era.... unha bala de prata! Forêt colleuna cunha escumadeira, lavouna baixo a billa e leu coa infinita dificultade dos seus ollos miopes: “MORRERÁS”, escrito en letras góticas. - Hostia! exclamou Forêt.
O pracer de ler
BEIRA O mar borracho de sol anda a tombos pol-a praya, a montana lavandeira bota areales nas ágoas.
“ Poemiña”
LUÍS ARMADO CARBALLO
Coma un río quixera eu ser: Cantar con estrelas no lombo cara ó mar, deixando unha chorima en cada pedra ¡Unha bágoa de Deus en cada herba! Xosé María Díaz Castro
Elixín esta poesía porque me gustou moito a maneira da que fala o autor do sol e do mar, que son dúas cousas que me encanta deste o noso mundo.
Elixín este poema porque me recorda á beleza dos ríos e mares de Galicia, nos que disfruto tanto todos os veráns e cando viaxo con meus país.
Aharon Romero Crespo
Brais Urseira
Allea a soutos e chousas ‘Ti e mais eu’ i a canto de eilí se vía Falemos de tí e min allea a areas e lousas xa que vivimos. a auga crara corría… Ti i eu nos ventos namorado tiña cousas e nos solsticios cousas que a auga sabía. Tí i eu nos bosques e nos ríos. Uxío Novoneyra A poesía gustoume porque me recordou a un río ó que ía de pequeno coa miña familia, momentos nos que fun moi feliz. Daniel Iglesias
Coma un río Coma un río quixera eu ser: cantar con estrelas no lombo cara ó mar, deixando unha chorima en cada pedra, e unha bágoa de Deus en cada herba. X. M. Díaz Castro
Adios, ríos; adios, fontes; Adiós, regatos pequenos; Adiós, vista dos meus ollos: Non sei cando nos veremos. ROSALÍA DE CASTRO Escollín esta poesía porque me inspirou para sacar esta fotografía e porque me gusta moito Rosalía de Castro, xa que se recoñece moi ben a Galiza nos Brenda Martínez Lemos
HAI UN MAR Hai un mar agardando por nós por ti e por min Tí i eu, historia por todos os navegantes e por de corpos nidos. todos Tí i eu, saudade os náufragos. de álbores íntimos. Un mar grande, pirata Tí i eu sin tempo libertario e esnaquizador de derpolo tempo que imos. rotas. Tí i eu cantando, Inmenso como a liberdade chorando e rindo. turra do corazón dos nenos Celso Emilio Ferreiro. esas almas de peixe. Hai un mar quentando as nubes Elexin este poema porque o lín no libro dando de comer aos poetas ‘Longa noite de pedra’ do autor salferindo de horizontes proba(Celso Emilio Ferreiro ) e gustoume moito bles xa daquela. E como fala un pouco dos ríos, aos namorados e aos esquecipareceume axeitado para esta ocasión dos. aínda que trata do amor. Un mar grande de saliva e sal azul Desirée Pereira Piñeiro de cavernas e luces abisais só intuídas. Rosalía É o mar da liberdade Pasa río, pasa, río meu amigo co teu maino rebulir ¿aínda non o escoita? pasa, pasa antes as froliñas
color de ouro marfíl,
Elexín esta poesía a quen cos teus doces labios porque me gustou cando tan doces cousas lle dis. a leín o ano pasado co gallo da celebración do Gústanme as poesías coma esta coas día das Letras Galegas, que me identifico, que me fan sentir que se lle adicou ó seu cousas, elixina porque fixo que me autor. transportase a un lugar que me gusta Marta González Fernández
Elixín esta poesía porque fala da liberdade, ten relación co mar e iso fai que me traia bos recordos; tamén fala de amor e a min gústanme moito este tipo de poemas. O que máis me chama a atención foron os recordos que moito, o río, e á vez fíxome sentir o amor, coma o que lle teño ó lugar onde me viñeron á cabeza mentres lía saquei a foto. É coma un poema feito o poema.
para min e para ese sitio. Tamara Pereira Díaz
Nayara Fdez Rodríguez
Falan os ríos Nós ,tan humildes ,somos ríos pequenos que bicamos a terra con amor Ríos sen gloria que lle damos o río Miño o noso amor sinxelo: luz e auga. Damos todo boamente como dá o paxaro ao vento a súa canción. Somos só un nome. Somentes somos grandes ríos canto nos ten enteiramente o Miño. Somos a sombra dunha sombra cunha lembranza nidia de árbores ,seitura e sementes. Non somos case nada Nin case somos ríos A nosa almiña de pequenos ríos fai o poder caudal do grande Río!
Manuel María
Gústame porque fala do Miño, que baña o meu concello e está sempre presente nas nosas vidas, e porque fala dos “sentimentos”, dos seus afluentes, porque antes de entrar no río son ríos grandes pero ó entrar no Miño xa son afluentes, como pasa ás veces cos humanos. Vanessa Piñeiro Pérez
A man
CARLA 1ยบ B
ANA 1ยบ D
XULIA 1ยบ D
GISELA 1ยบ D
Viaxe Ourense.
Encontro co IES de A Rúa
Durante todo o curso os nosos alumnos e alumnas de 3º da ESO mantiveron correspondencia escrita cos alumnos do IES de A Rúa . O obxectivo final era que se chegaran a coñecer e compartiran unha xornada. Por fin, o 29 de Maio foi o día no que se coñecían fisicamente. Estas son algunhas das imaxes do encontro, do que gardamos un grato recordo.
OutrasViaxes Os alumnos e alumnas de 4º ESO e 1º de Bacharelato do IES de Tomiño participaron na Semana Branca dende o 28 de febreiro ata o 7 de marzo. A Semana Branca é unha actividade organizada polo Departamento de Educación Física, na que reciben cursos intensivos de esquí ou snowboard. Para realizar esta actividade desprazáronse ata a estación de Vallnord (Andorra)
Os alumnos de 3º da ESO asistiron este mes de marzo a un concerto didáctico no Auditorio de Santiago, no que a Orquestra Filarmónica de Galicia, baixo a dirección de Maximino Zumalave, interptetou un concerto para tuba de Vaughan Williams.
Festa
28 DE MARZO DE 2015
Día da árbore
O ALUMNADO DE 1º DE ESO, DO CICLO DE FORESTAIS E DE FPB COMPARTIRON ESTA XORNADA UN ANO MÁIS, EN CONTACTO COA NATUREZA E TRABALLANDO POLA CONSERVACIÓN DAS NOSAS ESPECIES VEXETAIS. A ACTIVIDADE ESTIVO PROGRAMADA POLO PROFESORADO DE FORESTAIS, E OS TERREOS ONDE SE ESTIVO A TRABALLAR FORON CEDIDOS POLA COMUNIDADE DE MONTES.
Festa
Correlingua
Letras Galegas.
Milladoiro Os pinceis que o curso pasado serviron para darlle cores á maqueta da parroquia de Tomiño, serviron este ano para pintar as pedras, que, como cada curso, deixan de ser só pedras para ser palabras que forman parte do noso Milladoiro.
Inspirándonos nas preciosas fotografías da nosa flora realizadas pola profesora Laura Lago, na exposición do espazo multiusos (antiga cafetería), este ano eliximos como tema para o noso Milladoiro das Palabras os nomes de plantas silvestres de Galicia. Os alumnos e alumnas de 2º da ESO usaron este mesmo espazo para trasladar esas palabras ás pedras.
Despedida Bacharelato e Ciclos
ciencia TERRAS RARAS Por moi sorprendente que pareza as “terras raras”, un grupo de 17 elementos químicos (escandio, itrio e os 15 elementos do grupos dos lantánidos: lantano, praseodimio, neodimio, prometio, samario, europio, gadolinio, terbio, disprosio, holmio, erbio, tulio, iterbio e lutecio) forman parte do teu día a día. A pesar do seu nome, non son terras, senón metais singulares que se atopan de maneira abundante na cortiza terrestre, a excepción do promecio, que é radioactivo e rapidamente transfórmase noutros elementos químicos. Sen embargo, a diferencia doutros metais como o ouro e a prata, que forman minerais independentes, estes atópanse no interior doutros minerais nunha concentración moi baixa e con frecuencia misturados entre si, o que dificulta o proceso de extracción e refino. En particular, estes procesos requiren abundantes cantidades de ácidos tóxicos e xeran residuos radioactivos difíciles de controlar.
USOS COTIÁNS
Estes elementos químicos son importantes no mundo actual debido a que están incorporados en moitos produtos e tecnoloxías básicas que permiten mellorar nosa calidade de vida. Por exemplo, o erbio e o lantano utilízanse nas refinerías de petróleo como catalizador xa que favorece as reaccións nun proceso complexo que produce rupturas nos hidrocarburos para a obtención de naftas. As terras raras utilízanse tamén para fabricar imáns, vidros, cerámicas especiais de alta resistencia, pantallas LCD, teléfonos móbiles, lámpadas de baixo consumo, alleacións especiais para odontoloxía e incluso en equipos de raios X que se utilizan a diario en medicina. USOS CIENTÍFICOS Para os xeólogos e outros estudosos das ciencias da Terra, o uso das terras raras é unha ferramenta de gran valor. A través delas poden estudarse as súas concentracións e sumado ás características das rocas permite inferir onde comezou a historia dunha roca e a súa historia evolutiva. As terras raras utilízanse tamén para estudar a historia do universo e a do noso planeta, e reconstruír a súa larga e complexa evolución. PRODUCIÓN GLOBAL DAS TERRAS RARAS Ata a década dos anos oitenta, Estados Unidos dominou a lista de produtores das terras raras cun 13% das reservas a nivel global. Pero a súa época dourada rematou cando China- cun 48% das reservas- irrompeu neste mercado. A nación asiática levaba varias décadas desenvolvendo técnicas para a separación das terras raras e pronto desprazou aos seus competidores. Actualmente, máis do 85% da oferta mundial ven de China e practicamente o 100% das terras raras tamén están no seu territorio.
ciencia Outros países como EE.UU., Rusia, Canadá e Australia seguen sendo grandes produtores de terras raras. Pero as súas producións son ínfimas comparadas coas de China No 2010, China aplicou novas políticas para que as multinacionais trasladaran as súas instalacións produtivas a ese país reducindo bruscamente a cantidade do material exportado. As economías como Estados Unidos, Xapón e a Unión Europea, non lles agradou a medida e víronse obrigados a explorar novas reservas o que lle permitía a Occidente recuperar parte da oferta destes recursos, comezando a pensar na Lúa e nas profundidades dos océanos. Isto provocou un aumento nos prezos das terras raras a nivel global. Por exemplo, o disprosio, que se usa para fabricar os discos duros das computadoras, chegouse a vender a máis de 400 $/kg, mentres que dez anos atrás o seu prezo non superaba os 15 dólares $/kg. A demanda, mentres tanto, non mostra signos de diminuír. Segundo as previsións, no 2015 a industria mundial consumirá unhas 185.000 t de terras raras, case o dobre do que se consumiu no 2010.
BIBLIOGRAFÍA http://enlacemineria.blogspot.com.es/2014/04/los-metales-de-tierras-raras-el-nuevo.html http://es.wikipedia.org/wiki/Tierras_raras http://www.elconfidencial.com/tecnologia/2014-01-28/china-monopoliza-todas-las-tierrasraras-esenciales-para-la-tecnologia_81222/
Laura González Carballo. Ana Mariño Maquieira. Oscar Martínez Rodríguez. Sara Pazo Pousa Roi Serra Martinez. María Vaz Tejido. Javier Vieira González. 1º Bach B
Fala ben!
NON!!
SI!!
A esta hora non soe haber moita xente.
A esta hora non acostuma haber moita xente.
A película é divertida, pero faise algo larga.
A película é divertida, pero faise algo longa.
A miña habitación da á rúa.
O meu cuarto da á rúa.
A principal ventaxa deste aparello é que ocupa pouco espazo, pero ten o inconvinte de ser algo caro.
A principal vantaxe deste aparello é que ocupa pouco espazo, pero ten o inconveniente de ser algo caro.
Está a traballar de perruqueiro na perruquería da irmá.
Está a traballar de peiteador no salón de peiteado da irmá.
Se tivese un ximnasio cercano iría todos os días, pero todos están moi lexos.
Se tivese un ximnasio cerca iría todos os días, pero todos están moi lonxe
Din que os xóvenes de agora son moi irresponsables pero nós, cando eramos máis xóvenes tamén eramos así.
Din que os mozos de agora son moi irresponsables pero nós, cando eramos máis novos tamén eramos así.
Véxome reflexado nas túas gafas
Véxome reflectido nos teus lentes.
Non sabemos quenes foron os últimos.
Non sabemos quen foron os últimos.
Eu non lle houbese dito nada se non mo tivese preguntado.
Eu non lle diría nada se non mo preguntase
O castelo ubícase no alto do monte.
O Castelo está situado no alto dun monte
Este curso hai unha asignatura nova en primeiro.
Este ano hai unha materia nova en primeiro.
Fala ben! Puxeron os bancos novos na praza do pobo.
Puxeron os bancos novos na praza da vila.
Critican ao alcalde por unha presunta fraude fiscal.
Critican o alcalde por unha presunta fraude fiscal.
O derradeiro verán fomos a Biscaia.
O último verán fomos a Biscaia.
Disfrutamos moito con aquel libro.
Gozamos moito con aquel libro.
A partires do xoves dá chuvia.
A partir do xoves dá chuvia.
A pesares de todos os atrancos conseguímolo. A pesar de todos os atrancos conseguímolo. Non te alonxes moito de aquí.
Non te afastes moito de aquí.
A veces é mellor así.
Ás veces é mellor móbil.
Aínda non voltaron do cine.
Aínda non volveron do cine.
Si vés comigo mércoche un conto.
Se vés comigo mércoche un conto.
Que aportaches ti para esta exposición?
Que achegaches ti para esta exposición?
Alguén o plantexou na reunión.
Alguén o propuxo na reunión.
Así que poidas, respóstame
Así que poidas,respondeme.
A meirande parte do alumnado xa le acotío
A maioría do alumnado xa le acotío.
Somentes che trouxen unha mazá.
Soamente che trouxen unha mazá.
Vive nun lugar lonxano.
Vive nun lugar moi afastado.
Van reducir a plantilla da miña empresa.
Van reducir o equipo da miña empresa.
Escola Oficial de Idiomas de Pontevedra Se queres saber máis: http://www.edu.xunta.es/centros/eoipontevedra/node/670
Arte
Xogand o
c o a p e r s p e c tiva
Traballos fotogrรกficos dos alumnos e alumnas de 1ยบ de ESO dentro do seu Proxecto Interdsisciplinar, no que xogan creando falsas perspecitvas onde as distancias se transforman ao seu antollo.
Arte
gravados
texturas
Arte
CATALINA MONTES
DAVID RODRÍGUEZ
DAVID CASTILLO
SEBASTIÁN ESTEVEZ
PAREIDOLIAS Definición moi científica: unha pareidolia é unha cousa que parece unha cara , pero non o é. Estes exemplos gráficos foron capturados por alumnos e alumnas de 1º de ESO. Unha maneira distinta de observar a realidade. Se queredes ver máis traballos, podedes entrar aquí: http://creartedixital.blogspot.com.es/
Dúas linguas
O IES TOMIÑO VAI AO TEATRO!
E tanto que fomos! O pasado 4 de Marzo, o departamento de inglés marchou en fila india á Casa da Cultura en busca de Romeo e Xulieta, E de feito foi un paseo baixo o sol moi proveitoso. Un mes antes decidíramos ofrecer aos alumnos de 3º ESO , 4º ESO e 1º Bac a representación que a English Pocket Theater Company ofrecería en Tomiño en exclusiva para os nosos estupendos estudantes. Non creades que foi doado saber dunha compañía que viñese a Tomiño así que nos puxemos en marcha e alá os atopamos, con base en Madrid, e de xira por España. Foi ensinarlles unha foto de Tomiño e caeron rendidos. Xusto o que buscabamos, unha compañía pequena, desenfadada, divertida e sobre todo, unha obra que sacase o máximo dos nosos superrapaces, tanto por afinidade como por coñecida universalmente E, daquela, así comezou a aventura de Romeo and Juliet, de William Shakespeare na Casa da Cultura de Tomiño. Dous actores británicos nativos que encarnaron aos personaxes principais e o mellor de todo, os parentes de Romeo e Xulieta que tiñan tanto protagonismo na obra, seis alumnos nosos que se ofreceron voluntarios para se converter en primos, país ou tíos dos protagonistas. Seis heroes: Loiola, Diego, Sergio, Andrea, Claudia e Javi!!!! As perrucas, os vestidos estrafalarios foron as súas principais armas para deleitar aos seus compañeiros, que non podían parar de rir ante tantas situacións cómicas. O éxito da función radicou, sen dúbida, na comuñón entre os protagonistas (uns tipos xeniais cun acento entre escocés e inglés coloquial e cun nivel de vergoña moi moi baixo), os actores invitados ( os nosos heroes) e un público entregado. Quen se imaxinaría unha obra clásica como esta con música de James Blunt (You are beautifulllllllll) ou do musical Grease, ou carreiras de cadeiras e mesmo unha pelexa de Pressing Catch? Que diría o excelso William Shakespeare de tamaña afronta? El non sei, pero os nosos alumnos xa falaron. “Queremos volver o ano que ven!”
IES TOMIÑO GOES TO THE THEATRE!
And there we went! Last March 4th, the English Department marched triumphantly to the Casa da Cultura in search of Romeo and Juliet. And it was, truly, a really nice walk under the spring sun. One month before, we had decided to offer to our 3rd ESO, 4th ESO and 1st BAC students the performance that the English Pocket Theater Company would represent exclusively to our magnificent students. Don´t think that it was easy to discover a company that could come to Tomiño so we just got down to it and there we found them, Madrid based, and on tour around Spain. And, you know, just show them a picture from our lovely village and they fell in love at once. Just what we were looking for, a small company, casual, funny, experienced and talented and, above all, a play that got the best from our super kiddos., both in affinity and in the universal fame that the play had. And, this way, we started the adventure of Romeo and Juliet, by William Shakespeare at the Casa da Cultura in Tomiño. Two native British actors that played the main characters, our Romeo and Juliet, and, the best of all, those other characters with so much importance in the original play, represented by six of our students, who volunteered to become cousins, parents, uncles or in laws of the two main stars. Six heroes: Loiola, Diego, Sergio, Javi, Andrea and Claudia! The wigs, the extravagant costumes were their main instruments to delight their schoolmates, who couldn´t stop laughing in front of so many funny situations. The success of the performance lay, no doubt, on the empathy and understanding among the protagonists, (a pair of great guys with an accent a mixture of Scottish and our standard English and with a very low level of embarrasament ), the guest actors and a completely passionate and devoted audience. Who would imagine such a classic play like this mixed with James Blunt´s music (You are beautifulllllllll) or from Grease the musical, races with chairs or a fight like in Pressing Catch? What would the honorable William Shakespeare say if he watched this right now? Well, I don´t know what he would say but our students have already made up their minds. “” We want to come back next year!!””
PARECIDOS…RAZOABLES?
Vista a expectación creada na edición pasada, decidimos continuala con novas incorporacións, e pedímoslle a un grupo de alumnos e alumnas de 2º da ESO que seguiran buscando a nosa participación como modelos en distintas produccións cinematográficas de animación. Pois aí o temos...
Santi-Actor Secundario Bob
nati-flawn (campaíña)
pablo-alistair krei (big hero 6)
Manuel ramóngruñón
loly-brancaneves
andrea-ashley
luis-lord macintosh (brave)
mariña-dora
Miguel -pablo picapiedra
(la banda del patio)
Carmen- irmá de campaíña
Mónica-gogo tomago (big hero 6)
laura-gothel (encadeados)
manoli-helen (los increíbles)
amaya-honey lemon (big hero 6)
Mercedes-spinelli
Moncho-mr. spock
jm piñeiro- steve (family guy), avó de shinchan, don limpio.
(la banda del patio)
Con respecto e afecto aos profes do IES Tomiño.
cousas que pasan... fotos que inspiran canci贸ns
O tren que me leva pola beira do Mi帽o.... https://www.youtube.com/watch?v=Pyp3jylc9JE
Estas rumbas tan flamencaaaas ... https://www.youtube.com/watch?v=t_wRKXzFT18
La Dolce Vita
https://www.youtube.com/watch?v=weMrzt6W8V8
Somewhere over the rainbow.... https://www.youtube.com/watch?v=c9KHo9z86rA
Verde que te quiero verde
https://www.youtube.com/watch?v=NegJ4Ab1tjE
Viste pantal贸n vaquero
https://www.youtube.com/watch?v=iTjVlibznpc
Don diablo se ha escapado
https://www.youtube.com/watch?v=v3N444t7m0A
Embrujada
https://www.youtube.com/watch?v=BTgvlOEI8Ls
We are the champions
https://www.youtube.com/watch?v=04854XqcfCY
Esforzo Substantivo masculino Actividade dun individuo que emprega as súas forzas físicas, intelectuais ou de vontade, para conseguir algo vencendo unha resistencia interior ou exterior.
“O esforzo decidido rompe toda resistencia e barre todos os obstáculos” (Claude M. Bristol)
“Xuzga a unha árbore polos seus froitos, non polas súas follas” (Eurípides)
Máis se estima o que con máis traballo se gaña” (Aristóteles)
“Ti es a peza máis forte no xogo da túa propia vida”
“Atoparei o meu camiño ou abrireino eu mesmo” (Napoleón)
“Nunca atoparás un arco da vella si sempre miras cara abaixo” (Charles Chaplin)
“Os grandes traballos non se conseguen con fortaleza, senón con perseveranza” (Samuel Johnson)
“O sabor do pan compartido non ten igual” (A. de Saint Exupéry)
“A nosa recompensa atopase no esforzo e non no resultado. Un esforzo total é unha vitoria completa” (Gandhi)
“O futuro do mundo pende do alento dos nenos que van á escola (O Talmud)
“Compoñer non é difícil, o complicado é deixar caer baixo a mesa as notas superfluas” (Johannes Brahms
“Ser grande non é cuestión de tamaño, senón de actitude”
“A beleza é o esplendor da verdade” (Platón)
“Algún día direi,… non foi fácil, pero conseguino!”
“Ocúpate de que o teu traballo fale ben do teu traballo”
“Labor improbus omnia vincit” (Virgilio)
”O sol acepta pasar por pequenas ventás” (Frederick Van Eden)
“O poder non ten nin a metade da forza que posúe a dozura” (Leigh Hunt)
“As grandes oportunidades para axudar aos demais rara vez veñen, pero as pequenas nos rodean tódolos días (Sally Koch)
“ O éxito na vida non se mide polo que logras, senón polos obstáculos que superas”
“Ai, dos que loitan toda a vida! Eses son os imprescindibles” (Bertolt Brecht)
- “Intenta non volverte un home de éxito, senón volverte un home de valor” (Albert Einstein)
“Podes chegar a calquera parte, sempre que camiñes o suficiente” (Lewis Carrol)
“
“Se se quere ascender por costas empinadas, é necesario, ao principio, andar amodo” (Shakespeare)
“A natureza sinala aos soldados da vida o lugar onde han de loitar por ela.” (Blas Infante)
“O esforzo chama así aos mellores” (Séneca)
“O que converte a vida nunha bendición non é facer o que nos gusta, senón que nos guste o que facemos” (Goethe)
“Ninguén sabe coa sede que bebe o outro” (Proverbio chino)
“Unha sucesión de pequenas vontades consegue un gran resultado” (Charles Baudelaire)
2015 BRÉTEMA
Tenía que pasar mucho tiempo hasta que yo me diera cuenta de que lo que me daban los niños valía más que todo lo que ellos recibían de mí (Josefina Aldecoa, escritora y pedagoga).
BRÉTEMA 2015 Edición realizada polo Equipo de Dinamización da Lingua Galega, coa colaboración dos Departamentos de Historia, Bioloxía e Xeoloxía, Física e Química, Forestais, Plástica, Música, Inglés, Forestais, Claustro de profesores do IES de Tomiño. Textos: Luis Lechuga, Araceli Ozores, Miguel González, Carlos Villanueva. Imaxes:Cruz Garrido, Luis Lechuga. Maquetación: Luis Lechuga. Esta revista foi rematada de editar en Xuño do ano 2015 no IES de Tomiño. EDLG IES de Tomiño Curso 2014/2015