Economisch Bureau Emerging Markets
Visie op Azië
Arjen van Dijkhuizen, 020 628 8052 arjen.van.dijkhuizen@nl.abnamro.com
Zeilen in zwaar weer
25 augustus 2015 • • • • •
China-gerelateerde zorgen (beurscorrectie, yuandevaluatie, groeivooruitzichten) leiden tot kapitaaluitstroom. De wijziging van het Chinese wisselkoersbeleid is economisch gezien logisch; wij verwachten geen valutaoorlog. We verlagen de groeiramingen voor Zuid-Korea, Singapore, Taiwan en Thailand, mede vanwege de zwakkere uitvoer. De Chinese economie blijft geleidelijk vertragen; de groei van opkomend Azië zwakt licht af tot 6,2% in 2015 (2014: 6,4%). Belangrijkste risico’s hierbij: harde landing China, toenemende risicoaversie en verdere kapitaaluitstroom (in aanloop naar renteverhoging Fed), valutarisico’s, lagere groei welvarende landen, hoge binnenlandse schuld en politieke onrust.
Zorgen rond China blijven het nieuws domineren In de afgelopen maanden hebben zorgen over China bijgedragen aan de verdere kapitaaluitstroom uit opkomende markten, inclusief Azië. Dit heeft tot grote mondiale marktbewegingen geleid, ook op de aandelen-, grondstoffen- en valutamarkten. De scherpe beurscorrecties in juni/juli en de daaropvolgende onorthodoxe maatregelen om de markten te stabiliseren, voedden de twijfel of de Chinese regering wel in staat is om de ontwikkelingen in de gewenste richting te sturen. De onrust op mondiale financiële markten verhevigde sinds 11 augustus, toen de Chinese centrale bank (PBoC) de USD-CNY referentiekoers met circa 4,5% aanpaste. Sindsdien is de yuan ruim 3% in waarde gedaald. Door dit alles werden de zorgen over de Chinese economie versterkt. Ook werd China ervan beschuldigd een valutaoorlog te starten.
‘Dure’ wisselkoerskoppeling CNY-USD aangepast Reëel effectieve wisselkoers, index, 1 januari 2013 = 100
120 115 110 105 100 95
(vooralsnog) beperkte depreciatie zorgt voor enig herstel van de concurrentiekracht en drijft ook de Chinese inflatie iets op. Wij verwachten geen valutaoorlog Hoewel wij verwachten dat de yuan in 2015 en 2016 nog wat verder zal verzwakken, denken wij niet dat dit zal uitmonden in een heuse valutaoorlog. Ten eerste zijn de tot nu toe genomen stappen vrij bescheiden. Ten tweede verwachten wij dat de yuan een sterk gestuurde munt blijft, waarbij de autoriteiten een te forse depreciatie willen vermijden. Andere landen lijken bovendien te beseffen dat de Chinese economie uitdagingen kent en hebben vooralsnog gematigd gereageerd. Voorspellingen Aziatische valuta’s neerwaarts bijgesteld Toch heeft de yuandevaluatie andere Aziatische valuta’s beïnvloed. De valuta’s van landen die veel exporteren naar China en landen die met China concurreren op derde markten kwamen onder druk, bijvoorbeeld de Koreaanse won, de Singaporese dollar en de Taiwanese dollar. Ook de Indiase roepie kwam onder druk. De Indonesische roepia, de Maleisische ringgit en de Thaise baht waren al flink verzwakt ten opzichte van de US dollar (mede vanwege de daling van grondstoffenprijzen) en gingen na de yuandevaluatie verder onderuit. Vietnam besloot om de dong voor de derde keer dit jaar te devalueren. Wij hebben onze voorspellingen voor Aziatische valuta’s verlaagd (zie ook onze FX Watches).
90
Uitvoer Azië heeft last van zwakke externe vraag
85 13
14 China
15 India
Zuid-Korea
Indices, januari 2006 = 100*
140
200
130
180
120
160
110
140
100
120
Bron: Thomson Reuters Datastream.
Wijziging Chinees valutabeleid is een logische stap Wij begrijpen dat de markten zich zorgen maken, al is de aanpassing van de koppeling van de yuan aan de US dollar een logische stap. De autoriteiten willen hiermee aantonen bereid te zijn meer marktelementen mee te nemen in het wisselkoersregime. Daarmee hopen zij de kans te vergroten dat het IMF de yuan zal toevoegen aan de SDR-mand. Overigens is de SDR-beslissing inmiddels uitgesteld tot 2016. Verder tastte de koppeling van de yuan aan de sterke dollar de internationale concurrentiepositie van China aan. De
90 10 11 Uitvoer Azië (l.a.) Invoer China (l.a.)
12
13
100 14 15 Invoer welvarende landen (l.a.)
Bronnen: Thomson Reuters Datastream, ABN AMRO Economisch Bureau *China: invoervolumes zijn schattingen, 12 maands voortschrijdend.
2 Visie op Azië, Zeilen in zwaar weer – 25 augustus 2015
Lichte regionale groeivertraging in tweede kwartaal, … De lichte vertraging van de regionale groei, die eind 2014 inzette, hield aan in het tweede kwartaal van 2015. Volgens onze ramingen is de regionale groei afgezwakt tot 6,2%, iets beneden het tempo in de voorgaande kwartalen. Naast de gematigde binnenlandse vraag in diverse landen, speelt hier zeker ook de zwakke vraag vanuit de belangrijkste handelspartners een rol. Dat geldt zowel voor de invoervraag vanuit de welvarende landen, ondanks tekenen van herstel in deze landen, en vanuit China. Na een scherpe daling begin 2015 zijn de Aziatische exportvolumes de afgelopen maanden iets hersteld, maar het totaalplaatje blijft mager. Voor sommige landen heeft ook de verminderde concurrentiekracht als gevolg van de waardestijging van hun valuta een rol gespeeld. … waarbij groei op jaarbasis in meeste landen is gedaald In vergelijking met het eerste kwartaal is de groei op jaarbasis in het tweede kwartaal (redelijk) stabiel gebleven in China, Indonesië en Thailand. De groei is echter duidelijk afgezwakt in de sterk op export geöriënteerde economieën Taiwan, Singapore en Zuid-Korea, alsmede in grondstoffenproducent Maleisië. Alleen in Hongkong versnelde de groei in het tweede kwartaal (tot 2,8% j-o-j) door een sterke binnenlandse vraag. De inkoopmanagerindices (PMI’s) voor de verwerkende industrie schetsen evenmin een florissant beeld. Onze regionale BBP-gewogen index daalde in juli tot 49, het laagste niveau in twee jaar. De PMI is nu het laagst in China (Caixin), Indonesië en Zuid-Korea. Alleen voor India en Vietnam ligt de PMI voor de verwerkende industrie nog boven de 50.
Regionale groei en PMI-index omlaag % j-o-j^
index**
12
60
10
55
8
50
6
45
4
40
2
35 08
09
10
11
Economische groei (l.a.)
12
13
14
15
PMI verwerkende industrie (r.a.)
Bronnen: Bloomberg, Thomson Reuters Datastream, ABN AMRO EB. ^ 2015-K2 is nog een raming. ** China: versie Caixin.
Ramingen Korea, Singapore, Taiwan en Thailand verlaagd Op grond van de recente ontwikkelingen hebben wij de groeiramingen verlaagd voor Singapore, Zuid-Korea, Taiwan en Thailand. Wij verwachten nu dat de groei, afgezet tegen 2014, zal afzwakken in de meeste landen, India en Thailand uitgezonderd. Hiermee vertraagt dit jaar de regionale groei naar 6,2% (2014: 6,4%), om volgend jaar weer wat aan te trekken. Aan deze voorspellingen liggen enkele cruciale aannames ten grondslag. Ten eerste verwachten we dat China’s afkoeling
geleidelijk blijft verlopen. We verwachten dat de autoriteiten de groei blijven stimuleren, opdat deze in de buurt van het doel van 7% blijft. Wij gaan ervan uit dat de bancaire reservevereisten met zo’n 100 bp worden verlaagd en de beleidsrente met nog eens 25 bp. Ook denken we dat de autoriteiten toestaan dat de yuan verder verzwakt en dat zij de infrastructurele uitgaven verder zullen opvoeren. Ten tweede denken wij dat Azië zal profiteren van het verwachte groeiherstel in de welvarende landen, zij het met enige vertraging. Ten slotte profiteert Azië als netto olie-importeur van lagere olieprijzen.
Opkomend Azië: Economische groei % j-o-j
K4-14
K1-15
K2-15
2014
2015*
2016*
China
7,3
7,0
7,0
7,4
7,0
7,0
Hongkong
2,4
2,4
2,8
2,5
2,5
3,0
India
6,6
7,5
-
7,3
7,5
7,5
Indonesië
5,0
4,7
4,7
5,0
5,0
5,5
Maleisië
5,7
5,6
4,9
6,0
5,0
5,0
Singapore
2,1
2,8
1,8
2,9
2,5
3,0
Taiwan
3,5
3,8
0,5
3,8
2,5
3,5
Thailand
2,1
3,0
2,8
0,9
3,0
3,5
Zuid-Korea
2,7
2,5
2,2
3,3
2,5
3,5
Gem. regio
6,3
6,3
6,2**
6,4
6,2
6,4
Bronnen: EIU, Bloomberg, ABN AMRO Economisch Bureau *Jaarramingen voor 2015 en 2016 zijn afgerond. ** Voorspelling
Belangrijkste risico’s Het belangrijkste risico bij onze economische vooruitzichten voor Azië vormt een harde landing van China. Een ander belangrijk risico betreft een mogelijk verdere verslechtering van het marktsentiment vis-à-vis de opkomende markten, inclusief Azië, in de aanloop naar de eerste renteverhoging door de Federal Reserve. Kapitaaluitstroom leidt tot een verkrapping van financiële condities en tot verdere wisselkoerscorrecties. De ‘meest risicovolle’ landen (Indonesië, Maleisië en Thailand) lijken in dit opzicht vooral kwetsbaar. Een ander risico vloeit voort uit meer valutazwakte ten opzichte van de US dollar. Hoewel dit kan bijdragen aan herstel van de concurrentiekracht, maakt het betalingsverplichtingen luidend in US dollars duurder. Toch denken we dat deze risico’s voor de meeste Aziatische landen zijn te overzien. Het niveau van de buitenlandse schuld en de externe tekorten zijn vrij goed beheersbaar, terwijl het aandeel van in vreemde valuta’s luidende leningen relatief gering is en de valutareserves veelal solide. Indonesië behoort tot de uitzonderingen, met een relatief hoog lopenderekeningtekort en een relatief hoog aandeel van in USD luidende schulden. Andere risico’s vloeien voort uit tegenvallende economische groei in de welvarende landen, hoge particuliere schuldniveaus in verschillende landen (China, Hongkong, Maleisië, Singapore, Zuid-Korea en Thailand) en een opleving van (geo)politieke spanningen, zoals de recente ontwikkelingen in Thailand en op het Koreaans schiereiland illustreren.
3 Visie op Azië, Zeilen in zwaar weer – 25 augustus 2015
Hoofdindicatoren/ramingen BBP-groei (%) Opkomend Azië Opkomend Europa Latijns-Amerika Midden-Oosten/Noord-Afrika Opkomende landen totaal Eurozone VS Wereld Overheidssaldo (% BBP) Opkomend Azië Opkomend Europa Latijns-Amerika Midden-Oosten/Noord-Afrika
2013 6.5 1.8 2.4 1.4 4.6
2014 6.4 1.3 1.0 3.0 4.4
2015e 6.2 -0.9 -0.2 2.9 3.8
2016e 6.4 1.9 1.3 4.0 4.7
-0.3 1.5 3.1
0.9 2.4 3.3
1.5 2.7 3.1
2.2 3.1 3.8
2013 -2.5 -1.5 -3.0 0.5
2014 -2.5 -1.5 -4.5 -3.0
2015e -2.5 -3.0 -5.5 -7.5
2016e -3.0 -2.5 -4.0 -5.0
-2.4 -2.8
-2.1 -2.5
-1.9 -2.2
Eurozone -2.9 VS -4.1 Bron: EIU, ABN AMRO Economisch Bureau
Inflatie (%) Opkomend Azië Opkomend Europa Latijns-Amerika Midden-Oosten/Noord-Afrika Opkomende landen totaal Eurozone VS Wereld Lopende rekening (% BBP) Opkomend Azië Opkomend Europa Latijns-Amerika Midden-Oosten/Noord-Afrika Eurozone VS
2013 4.6 5.3 9.0 13.5 6.5
2014e 3.5 6.3 12.8 7.3 5.8
2015e 2.7 11.2 15.3 7.2 6.3
2016e 3.2 5.5 11.9 6.8 5.2
1.3 1.6 4.3
0.5 1.6 3.9
0.2 0.4 3.8
1.5 2.4 3.8
2013 1.0 -1.5 -3.0 9.0
2014 1.5 0.0 -3.0 6.0
2015e 2.5 1.0 -3.0 -0.5
2016e 2.0 0.5 -3.0 1.0
2.6 2.9 3.3 3.5 -2.4 -2.4 -2.3 -2.4 * cijfers opkomende markten zijn afgerond
Lees meer van het Economisch Bureau op: https://insights.abnamro.nl/category/economie/opkomende-markten/ Dit document is samengesteld door ABN AMRO. Het heeft uitsluitend als doel om financiële en algemene informatie te verstrekken over de economie. ABN AMRO behoudt zich alle rechten voor met betrekking tot de informatie in het document en het document wordt uitsluitend aan u verstrekt voor uw informatie. Het is niet toegestaan dit document (geheel of deels) te kopiëren, distribueren, door te geven aan een derde of om het voor enig ander doel te gebruiken dan hier boven bedoeld. Dit document is informatief bedoeld en vormt geen aanbieding van effecten aan het publiek, of een uitnodiging om een aanbod te doen. U mag niet om welke reden dan ook vertrouwen op de informatie, meningen, beramingen, en aannames in dit document noch dat het compleet, accuraat of juist is. Er wordt geen garantie gegeven, uitdrukkelijk of stilzwijgend, door of uit naam van ABN AMRO, haar directeuren, functionarissen, vertegenwoordigers, gelieerde partijen, groepsmaatschappijen of werknemers met betrekking tot de juistheid of volledigheid van de informatie in dit document, en geen enkele aansprakelijkheid wordt geaccepteerd voor enig verlies als direct of indirect gevolg van het gebruik van deze informatie. De opvattingen en meningen opgenomen hierin kunnen op enig moment aan verandering onderhevig zijn en ABN AMRO heeft geen enkele verplichting om de informatie in dit document na de datum hiervan te herzien. Voordat u in enig product van ABN AMRO investeert, dient u zich te informeren over de verschillende financiële en andere risico’s, alsmede mogelijke beperkingen voor u en uw investeringen als gevolg van toepasselijke wetgeving en regels. Indien u, na lezing van dit document, overweegt een investering te doen in een product, raadt ABN AMRO aan om een dergelijke investering met uw relatiemanager of persoonlijke adviseur te bespreken om nader te bezien of het relevante product – met inachtneming van alle mogelijke risico’s – past bij uw investeringen. De waarde van beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garanties voor de toekomst. ABN AMRO behoudt zich het recht voor wijzigingen in dit materiaal aan te brengen. Alle rechten voorbehouden