VS Watch
Economisch Bureau Macro & Financial Markets Research
10 oktober 2016
Q&A Amerikaanse presidentsverkiezingen
historische verkiezingsstrijd.
Maritza Cabezas Senior Econoom
Met nog minder dan een maand te gaan, zijn wij nu al getuige van een
Tel: +31 20 343 5618
De verrassende republikeinse presidentskandidaat, zakenman Donald Trump, richt zich met een onconventionele campagne op ontevreden
maritza.cabezas@nl.abnamro.com
kiezers.
Hillary Clinton’s tweede poging om de democratische presidentskandidaat te worden, is geslaagd. Na al eerder first lady te zijn geweest, kan zij geschiedenis schrijven als eerste vrouwelijke president.
In deze publicatie beantwoorden wij vragen over de aanstaande electorale krachtmeting en de gevolgen daarvan voor de financiële markten en de Amerikaanse economie.
Doen zich rond de presidentsverkiezingen altijd bepaalde trends op de financiële markten voor? In de aanloop naar Amerikaanse presidentsverkiezingen zijn er vaak tekenen van toenemende marktvolatiliteit te zien. Gemiddeld een jaar na het aantreden van de nieuwe president is dit effect uitgewerkt. De CBOE VIX Volatility Index, graadmeter voor de volatiliteit, is ditmaal sinds begin september langzaam opgelopen. Daarin hebben echter ook andere factoren dan de verkiezingen de hand gehad. De dominante protectionistische toon in de huidige verkiezingsstrijd heeft de schijnwerpers gericht op de Mexicaanse peso. De ontwikkeling van de koers van de peso wordt momenteel beschouwd als een indicator van de uitslag die de markten verwachten. Hoe groter de kans dat Trump wint, des te zwakker deze munt. Wij gaan ervan uit dat de markten tot 8 november, de verkiezingsdag, onrustig blijven. Kunnen de economische gevolgen van een keuze voor ofwel Clinton ofwel Trump worden ingeschat? Het rechtstreekse effect van het beleid van de winnende kandidaat is moeilijk te voorspellen. Dat hangt namelijk ook af van de politieke verhoudingen in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat. Een president die in deze beide kamers op verzet stuit, krijgt moeilijker dingen voor elkaar.
Insights.abnamro.nl/
2
VS Watch - Q&A Amerikaanse pre esidentsverrkiezingen - 10 October 2016
Bestaa ande wetgevin ng stelt limiete en aan de om mvang van de overheidsuitg gaven en de overhe eidsschuld. Be ide partijen de elen tot op zek kere hoogte beepaalde progra ammapunten, zoals meer m geld naa ar infrastructuurr en defensie. Op dergelijke bbeleidsterreine en is de kans groot dat d er verande eringen worden n doorgevoerd. De ingrijpendde ombuigingen n die Donald Trump p bijvoorbeeld i n het migratieb beleid en de ge ezondheidszorrg voorstaat, maken m minder kans. Dat D geldt ook vvoor de forse uitbreiding u van het protectionissme die hij bep pleit. Welke e verkiezingsu uitslag verwac chten jullie? De uits slag die wij he et meest waars schijnlijk achten n, is dat Hillaryy Clinton, de ka andidaat van de De emocraten, tot president gek kozen wordt en n dat de Repuublikeinen in het h Huis van Afgeva aardigden en d de Democraten n in de Senaat een e meerderheeid hebben. en als Clinton tot president gekozen word dt? Wat ziijn de gevolge Een presidentschap p p van Hillary Clinton zal na aar onze verw wachting geen n ingrijpende gevolg gen hebben vo or de economiie. De keuze voor haar zal w waarschijnlijk co ontinuïteit op een grroot aantal bele eidsterreinen betekenen. b Vergaande verandderingen op he et gebied van monetair beleid, infla atie of werkloos sheid verwachten wij onder C Clinton niet. De ve erhoging van d de infrastructuurbestedingen die Clinton vvoorstelt, zal waarschijnlijk w besche eidener uitvalle en dan zij beoo ogt. Een Republikeinse meerrderheid in het Congres zal de fina anciering van die operatie kritisch bekijken. Het ligt nniet voor de hand h dat het belastiingbeleid van C Clinton volledig g zal worden omarmd. o Op haandelsgebied heeft Clinton zich te egen het Transs-Pacific Partnership gekeerd d, maar een m mogelijke terug gtrekking van de VS S zal op de ko orte termijn wa aarschijnlijk me eer politieke daan economische gevolgen hebben. Wat ziijn de gevolge en als Trump tot t president gekozen g word dt? Een ve erkiezingszege e van Donald Trump, T niet on ns basisscenarrio, zou naar onze o mening aanzie enlijke politieke e risico’s met zich meebreng gen. Die risicoo’s zouden voo ortvloeien uit onzeke erheid en de e herwaarderin ng van risico o’s op de finnanciële mark kten. Dat is voorna amelijk omdat marktpartijen een e overwinnin ng van Clinton verwachten. Met M Trump in het Witte Huis zou oo ok de Amerika aanse economie sterk kunnenn verzwakken. De beoogde forse verruiming v van het begrotings sbeleid dreigt de d staatsschuldd op den duur onhoudbaar te maken. De drasttische protectionistische maatregelen die Trump nemen wil, zullen dien waarschij nlijk een hande elsoorlog ontke etenen. bovend Is hett politieke lan ndschap sind ds het eerste debat van d de presidents skandidaten verand derd? Sinds het debat va an 26 september heeft Hilla ary Clinton voolgens veel pe eilingen een voorsp prong. De me eeste presiden ntskandidaten proberen tijdeens een deba at zwevende kiezers s voor zich te winnen en ee en groter deel van hun aanhhang tot een gang naar de stembus te bewegen n. Onderzoek k naar de invloed van presideentiële debatte en wijst erop dat de e winnaar er va aak tijdelijk voordeel van heeft. Dat effect ebt langzaam weg als die positie eve impuls voorrnamelijk op he et debat gebas seerd was.
3
VS Watch - Q&A Amerikaanse pre esidentsverrkiezingen - 10 October 2016
Zullen n ontwikkeling gen rond de ve erkiezingen van invloed zij n op het monetair beleid, oftewe el het besluit v van de Fed om m de rente te verhogen? v Janet Yellen, Y de pressident van de Fed, F wees onla angs nog eens met klem op de d onafha ankelijkheid va n de centrale bank. b Die onafh hankelijkheid, iingesteld door het Congre es, heeft ten do oel het moneta air beleid tegen n politieke drukk op korte termiijn af te scherm men. Yellen ve rklaarde dat po olitiek tijdens beleidsvergaderringen van de Fed nooit aan de e orde komt. Be esluiten basee ert de monetaire e autoriteit naaar eigen zeggen op de staat van v de econom mie, de inflatie en e de ontwikke elingen op de aarbeidsmarkt. Wij W vermoeden echter da at de verkiezing gen voor de Fe ed wel degelijkk een extra rede en zullen m tijdens de be eleidsvergadering van novemb ber, slechts ennkele dagen voor de zijn om verkiez zingen, van ee en renteverhoging af te zien. Wij W verwachtenn dat de Fed de e rente in decem mber opschroefft.
Lee es meer van he et Economisch Bureau op: insights.abnam mro.nl/category y/economie/ DIS SCLAIMER Dit do ocument is samengesteld d door ABN AMRO. Het heeft h uitsluitend als doel om financiële en algemeene informatie te verstrek kken over de economie. ABN A AMRO behoudt zichh alle rechten voor met betrekking b tot de inform matie in het document en n het document wordt uitssluitend aan u verstrekt voor v uw informatie. Het iss niet toegestaan dit docu ument (geheel of deels) te t kopiëren, distribueren,, door te geven aan een derde of om het voor enig ander a doel te gebruiken d dan hier boven bedoeld. Dit document is informatief bedoeld en vormt geeen aanbieding van effectten aan het publiek, of ee en uitnodiging om een aaanbod te doen. U ma ag niet om welke reden d dan ook vertrouwen op de e informatie, meningen, beramingen, b en aannamees in dit document noch dat d het compleet, accuraat of juist is. Er wordt gee een garantie gegeven, uittdrukkelijk of stilzw wijgend, door of uit naam van ABN AMRO, haar directeuren, d functionarisse en, vertegenwoordigers, gelieerde partijen, groep psmaatschappijen of werk knemers met betrekking tot de juistheid of vollediigheid van de inform matie in dit document, en n geen enkele aansprake elijkheid wordt geaccepteerd voor enig verlies als direct of indirect gevolg van v het gebruik van deze e informatie. De opvattinggen en meningen opgeno omen hierin kunnen op en nig moment aan verandering onderhevig zijn en ABN A AMRO heeft geen enkele verplichting om dee informatie in dit docume ent na de datum hiervan te herzien. Voord dat u in enig product van n ABN AMRO investeert, dient u zich te informeren over de verschillende ffinanciële en andere risic co’s, alsmede mogelijke beperkingen b voor u en uw w investeringen als gevolg van toepasselijke wetge eving en regels. Indien u u, na lezing van dit docum ment, overweegt een inve estering te doen in een prroduct, raadt ABN AMRO O aan om een dergelijke investering met uw relatiiemanager of persoonlijk ke adviseur te besprreken om nader te bezien n of het relevante producct – met inachtneming va an alle mogelijke risico’s – past bij uw investeringe en. De waarde van beleg ggingen kan fluctueren. Inn het verleden behaalde resultaten bieden geen garanties voor de toekom mst. ABN AMRO behoud dt zich het recht voor wijz zigingen in dit materiaal aaan te brengen. Alle rechten r voorbehouden