Visie op rente en euro
Economisch Bureau Aline Schuiling 020 – 343 5606
Extra verruiming ECB op komst
1 oktober 2015 Aanpassingen ramingen
2016 en 2017 neerwaarts bij. Daarnaast merkte de centrale
De volatiliteit op de financiële markten, de daling van olie- en
bank op dat de risico’s voor de inflatie ook neerwaarts zijn. De
andere grondstofprijzen en zorgen over de ontwikkeling van
ontwikkeling van de olieprijzen en de euro-dollarkoers sinds de
opkomende economieën hebben geleid tot beleidsreacties van
ECB-vergadering naast het feit dat de inflatie inmiddels weer
centrale banken.
negatief is (-0,1% j-o-j in september), duiden inderdaad op een
De Amerikaanse Fed verhoogde de rente niet in september,
langere periode van zeer lage inflatie. Hierdoor kunnen de
maar hield de deur voor een verhoging later dit jaar wel open. De ECB gaat waarschijnlijk voor het einde van het jaar méér
inflatieverwachtingen permanent onder de doelstelling van de ECB komen te liggen.
kwantitatief verruimen. De lange rente ligt de rest van dit jaar vermoedelijk op een
Tienjaars rente weer wat lager
lager niveau dan we eerder aannamen, maar gaat volgend
%
jaar wel oplopen.
1.25
Tumult op financiële markten De financiële markten hebben nog steeds te maken met
1.20
1.00
1.15
0.75
volatiliteit. De zorgen over de ontwikkelingen in de opkomende economieën zijn niet weggenomen en de vrees voor een harde landing van de Chinese economie is ook niet verdwenen. Het feit dat de Amerikaanse centrale bank op 17 september de rente niet verhoogde en daarbij refereerde aan onzekerheid over de toestand van de wereldeconomie maakte de markten alleen nog maar nerveuzer. Ondertussen werd begin september na de beleidsvergadering van de ECB duidelijk dat
1.10 0.50 1.05
0.25 0.00 jan-15
1.00 mrt-15
jun-15
10-jr Staat (l.a.)
sep-15
USD per EUR (r.a.)
Bron: Thomson Reuters Datastream
de centrale bank waarschijnlijk haar kwantitatieve verruiming (QE) dit jaar gaat ophogen.
Wij rekenen er nu op dat de ECB nog voor het einde van het jaar extra verruimingsmaatregelen zal aankondigen. Wij
De lange rentes en de euro-dollarkoers lieten scherpe
verwachten dat het maandelijkse opkoopprogramma met EUR
bewegingen zien na beleidsvergaderingen van de ECB en de
20 miljard zal worden verhoogd naar EUR 80 miljard.
Fed. De dollar versterkte na die van de ECB en verzwakte na die van de Fed. Per saldo versterkte de dollar iets in september
Lange rente lager
en daalde de lange rente.
Vanwege de gewijzigde visie op het monetaire beleid van de ECB hebben we onze ramingen voor de lange rente in
Fed verhoogt rente vermoedelijk in December
Duitsland en Nederland verlaagd. Ook onze raming voor de
Recent uitgekomen economische cijfers laten zien dat de
Amerikaanse lange rente is iets naar beneden bijgesteld.
Amerikaanse economie het nog steeds goed doet, met name de binnenlandse bestedingen. De consumptieve bestedingen
Volgend jaar kan de rente echter toch omhoog. Belangrijke
en de woningmarkt zijn sterk en de bedrijfsinvesteringen
factoren zijn: de waarschijnlijke rentestap van de Fed in
trekken nu ook aan. Een aantal leden van de Amerikaanse
december en het verdere herstel van de eurozone-economie.
centrale bank (waaronder voorzitter Yellen) heeft na 17
Daardoor zal de aandacht in de loop van volgend jaar weer
september aangegeven dat een renteverhoging dit jaar nog
uitgaan naar de beëindiging van QE.
altijd waarschijnlijk is. Wij rekenen op een eerste rentestap in december, maar als de volatiliteit op de financiële markten
Dollarkoers naar pariteit
aanhoudt, kan een latere stap niet worden uitgesloten.
Onze visie op de euro-dollarkoers is niet gewijzigd. We gaan nog steeds uit van pariteit eind dit jaar onder invloed van
ECB zal maandelijkse obligatieaankopen ophogen
uiteenlopend monetair beleid in de VS en de eurozone. In 2016
In de beleidsvergadering van 3 september stelde de ECB haar
verwachten we weer een verzwakking van de dollar ten
ramingen voor de economische groei en de inflatie in 2015,
opzichte van de euro.
2
Visie op rente en euro - Extra verruiming ECB op komst - 1 oktober 2015
Eurozone-tarieven Per 1 oktober
Euribor
NL Staat
1 maands
-0,11
2 jaars
3 maands
-0,04
5 jaars
-0,25 0,01
6 maands
0,03
10 jaars
0,74
12 maands
0,14
Rente- en valutavooruitzichten Kwartaalultimo's
Refi
15Q1
15Q2
15Q3
15Q4
16Q1
16Q2
16Q3
16Q4
0,05
0,05
0,05
0,05
0,05
0,05
0,05
0,05
1-mnd Euribor
-0,02
-0,06
-0,1
-0,1
-0,1
-0,1
-0,1
-0,1
3-mnd Euribor
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
0,0
10-jr Staat NL
0,3
1,0
0,7
0,6
0,8
1,1
1,4
1,5
(0,9)
(0,8)
(1,1)
(1,4)
(1,6)
(1,7)
10-jr Bund Duitsland 10-jr Treasury VS USD per EUR
0,2 1,9 1,07
0,8 2,3 1,11
0,5
0,5
0,7
1,0
1,3
1,4
(0,7)
(0,7)
(1,0)
(1,3)
(1,5)
(1,6)
2,2
2,3
2,4
2,5
2,7
2,7
(2,2)
(2,4)
(2,5)
(2,6)
(2,8)
(2,8)
1,10
1,00
1,00
1,05
1,05
1,10
(Bij aanpassingen in tabellen: tussen haakjes raming begin vorige maand.)
Ontwikkeling vertrouwensindicatoren Consumenten mrt-15
apr-15
mei-15
jun-15
jul-15
aug-15
+2
0
+2
+6
+4
+6
+5
-3,7
-4,6
-5,6
-5,6
-7,1
-6,9
-7,1 53,0
Nederland (CBS) Eurozone (Eurostat)
sep-15
Producenten Nederland (PMI industrie)
52,5
54,0
55,5
56,2
56,0
53,9
Eurozone (PMI totaal)
54,0
53,9
53,6
54,2
53,9
54,3
53,9
Duitsland (Ifo)
107,9
108,6
108,5
107,5
108,0
108,4
108,5
VS (PMI industrie)
55,7
54,1
54,0
53,6
53,8
53,0
53,0
*Voorlopig cijfer Bron: Thomson Reuters Datastream
Economische vooruitzichten Jaargemiddelden in %
2014
2015
2016
BBP-groei Eurozone
Nederland
0,9
1,0
2014
2015
2016
Inflatie 1,6
2,0
(1,5)
(2,2)
2,2
2,5
(HICP)
(CPI)
0,5
1,0
0,1
1,4
(0,2)
(1,5)
0,8
1,5 (1,6)
VS
2,4
2,7
2,9
(CPI)
1,6
(3,1)
0,2
2,1
(0,4)
(2,4)
Bron ramingen: Economisch Bureau
Lees meer over het Economisch Bureau op: https://insights.abnamro.nl/category/economie/ Dit document is samengesteld door ABN AMRO. Het heeft uitsluitend als doel om financiële en algemene informatie te verstrekken over de economie. ABN AMRO behoudt zich alle rechten voor met betrekking tot de informatie in het document en het document wordt uitsluitend aan u verstrekt voor uw informatie. Het is niet toegestaan dit document (geheel of deels) te kopiëren, distribueren, door te geven aan een derde of om het voor enig ander doel te gebruiken dan hier boven bedoeld. Dit document is informatief bedoeld en vormt geen aanbieding van effecten aan het publiek, of een uitnodiging om een aanbod te doen. U mag niet om welke reden dan ook vertrouwen op de informatie, meningen, beramingen, en aannames in dit document noch dat het compleet, accuraat of juist is. Er wordt geen garantie gegeven, uitdrukkelijk of stilzwijgend, door of uit naam van ABN AMRO, haar directeuren, functionarissen, vertegenwoordigers, gelieerde partijen, groepsmaatschappijen of werknemers met betrekking tot de juistheid of volledigheid van de informatie in dit document, en geen enkele aansprakelijkheid wordt geaccepteerd voor enig verlies als direct of indirect gevolg van het gebruik van deze informatie. De opvattingen en meningen opgenomen hierin kunnen op enig moment aan verandering onderhevig zijn en ABN AMRO heeft geen enkele verplichting om de informatie in dit document na de datum hiervan te herzien. Voordat u in enig product van ABN AMRO investeert, dient u zich te informeren over de verschillende financiële en andere risico’s, alsmede mogelijke beperkingen voor u en uw investeringen als gevolg van toepasselijke wetgeving en regels. Indien u, na lezing van dit document, overweegt een investering te doen in een product, raadt ABN AMRO aan om een dergelijke investering met uw relatiemanager of persoonlijke adviseur te bespreken om nader te bezien of het relevante product – met inachtneming van alle mogelijke risico’s – past bij uw investeringen. De waarde van beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garanties voor de toekomst. ABN AMRO behoudt zich het recht voor wijzigingen in dit materiaal aan te brengen. Alle rechten voorbehouden.