Economisch Bureau Nederland Frank Rijkers | +31 (0) 20 628 64 37
Agrifood - Sector update 23 juli 2015
Lage grondstofprijzen drukken exportwaarde Daarnaast zijn de prijzen voor voedselgrondstoffen direct de basis voor veel (on)bewerkte voedselproducten. Doordat de prijzen aan de inkoopkant lager zijn, zijn ook de verkoopprijzen lager. Daar komt bij dat met de daling van de energiekosten ook hierdoor goedkoper kan worden geproduceerd.
Nederland staat op de kaart als logistiek centrum voor landbouw- en voedingsproducten. Onze snelle handelsgeest, uitgebreide netwerk, efficiĂŤnte logistiek en kwalitatief hoogwaardige producten dragen hier alle positief aan bij. Toch staat de exportwaarde van landbouw- en voedingsproducten onder druk. In de afgelopen twaalf maanden is de totale exportwaarde licht gedaald. Met name binnen de Europese grenzen neemt de waarde af. De verwachting is dat deze daling van tijdelijke aard zal zijn, doordat deze mede het gevolg is van gedaalde prijzen van voedselgrondstoffen.
Agrarische exportwaarde neemt af... Een belangrijke oorzaak van de groei van bedrijven die actief zijn in de landbouw en/of voedingsmiddelenindustrie betreft de export. Bedrijven in deze conjunctuurongevoelige sectoren weten hun producten doorgaans goed te verhandelen in binnen- en met name ook het buitenland. Toch zien we de groei afvlakken en in april van dit jaar was de groei voor het eerst sinds april 2010 negatief. De twaalfmaands gemiddelde groei tot en met april 2015 bedroeg -0,2%. Waarom daalt de exportwaarde? De daling van de exportwaarde heeft voornamelijk te maken met de eveneens gedaalde voedselgrondstofprijzen wereldwijd, zoals blijkt uit de FAO-voedselprijsindex (zie figuur 1). Doordat een gedeelte (circa 25%) van de export wederuitvoer betreft, heeft de waarde
van de voedselgrondstoffen een direct verband met de uitvoerwaarde. Figuur 1: Exportwaarde en voedselprijzen Bron: CBS, FAO, ABN AMRO Economisch Bureau 15%
250
10%
200
5%
150
0%
100
-5%
50
-10%
0 '05
'06
'07
'08
'09
'10
'11
'12
'13
'14
j-o-j % mutatie (12mnds gemiddelde) voedselprijsindex 2002-2004 = 100 (r.as)
'15
Waar komt de druk op voedselgrondstofprijzen vandaan? De gemiddelde prijs voor voedselgrondstoffen is inmiddels op het laagste niveau sinds 2009 terechtgekomen. Sinds de piek in 2011 bedraagt de prijsafname reeds 30%. De daling van de voedselgrondstofprijzen heeft enerzijds te maken met ruime productiecijfers voor onder meer suiker, granen en zuivel. Anderzijds zorgt een achterblijvende vraag naar met name zuivel en vleesproducten voor een daling van de voedselprijzen. Op korte termijn wordt hierin geen substantiĂŤle verandering verwacht. Redenen hiervoor zijn aanhoudende gunstige productieomstandigheden en tegelijkertijd een stabiliserende of licht dalende vraag door onder andere de verlenging van de Russische voedselboycot. Daarnaast is er nog een stabiliserende vraag vanuit China (twee belangrijke groeimarkten van de afgelopen jaren).