Energie Monitor juli
Economisch Bureau Hans van Cleef
Draaien aan de kranen 23 juni 2015 Gasproductie Groningenveld gaat omlaag; gasprijsverwachting naar boven bijgesteld Rusland bouwt verder aan omstreden gasrotonde Europa Nucleaire deal met Iran kan marktaandeel OPEC verder vergroten
Kamp verrast met verlaging gasproductie Groningen
Figuur 1: Gasproductie Nederland (in miljard kuub) 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 00 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 totaal gasproductie Nederland gasproductie Groningenveld
Minister Kamp (Economische Zaken) verlaagde eind 2014 het plafond voor het Groningen gasveld van 42,5 miljard kuub gas naar 39,4 miljard kuub gas. Daarbovenop stelde de minister dat er in de eerste helft van 2015 niet meer dan 16,5 miljard kuub gas geproduceerd mag worden in Groningen. Nu was dit, na de milde winter met een lage gasvraag, niet een heel spannende belofte. Spannender was het wat minister Kamp zou beslissen voor de rest van 2015, en daarmee voor de komende jaren. Eerder deze week gaf de minister aan het productieplafond voor het Groningengasveld te verlagen naar maximaal 30 miljard kuub voor 2015. Dit is zelfs lager dan het eerder verwachte plafond van twee maal de productie voor H1 2015 (33 bcm). Dit is mogelijk doordat de overcapaciteit van de gasopslag in Norg, Drenthe, ook wordt ingezet. Terecht stelde de minister dat veiligheid voorop staat en dat deze verbeterd moet worden. Een verdere gasproductieverlaging van het Groningenveld is daarom waarschijnlijk. Tegelijkertijd heeft de minister rekening te houden met de leveringszekerheid van energie. De gaskraan volledig dichtdraaien is daarom geen optie. Een verlaging van de gasproductie houdt ook niet in dat de kans op aardbevingen direct nul is of aanzienlijk lager is.
Bron: TNO, www.NLOG.nl
Uiteraard heeft een lagere gasproductie ook andere consequenties. De verlaging heeft bijvoorbeeld ook grote financiële gevolgen. Dit betreft niet direct de kosten van de schade veroorzaakt door de aardbevingen. Deze worden vergoed door de Nederlandse Aardolie Maatschappij (NAM). De kosten om alle gebouwen in het risicogebied aardbevingsbestendig te maken worden geschat tussen de 6,5 en 30 miljard euro. Het is nog niet duidelijk in hoeverre deze kosten verdeeld zullen worden tussen de overheid, de NAM en de bewoners.
Figuur 2: Gasbaten Nederland (in miljard euro) 16.000 14.000 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 00
02
04
06
08
Aardgasbaten Bron: CBS Statline
10
12
14
De vaak gehoorde stelregel is dat een verlaging van de productie met 1 miljard kuub gelijk staat aan 200 miljoen euro minder gasbaten. Dit raakt de overheidsbegroting direct. Een verlaging van de gasproductie naar 30 miljard kuub (minder dan het dubbele van het productieplafond van de eerste helft van 2015), zou dus betekenen dat de schatkist dit jaar ongeveer 23 miljard kuub, oftewel ruim 4,5 miljard euro minder aan opbrengsten kan verwachten dan in 2013 (de definitieve 2014 productiecijfers zijn nog niet bekend). Daarnaast zal de gasimport toenemen om aan alle verplichtingen (Nederlandse consumptie en exporten) te kunnen voldoen. Deze kosten, plus de lagere opbrengsten, zullen ergens gecompenseerd moeten worden. Gelukkig zijn er voor 2015 enkele financiële meevallers gemeld waardoor de hogere kosten/lagere opbrengsten niet direct leiden tot extra bezuinigingen, of een verhoging van de (energie-)belasting.