Macro Weekly
Economisch Bureau
19 september 2016
Macro Weekly – Geen renteverhoging deze week Nick Kounis Head Macro & Financial Markets Research Tel: 020 343 5616 nick.kounis@nl.abnamro.com
• • • •
Het lijkt niet waarschijnlijk dat de Fed deze week de rente verhoogt Wij verwachten een verhoging in december, hoewel er tegen een hogere rente best het nodige in te brengen valt De BoJ kondigt waarschijnlijk een monetair stimuleringspakket aan Als de Fed pas op de plaats maakt en de BoJ de stimulering verder opvoert, kan wellicht de ongerustheid op de obligatiemarkten verminderen dat het ruime monetaire beleid snel stopt
FOMC deze week in de schijnwerpers Deze week vergadert het FOMC, het beleidscomité van de Amerikaanse centrale bank (Federal Reserve - Fed). Het wordt deze keer nog interessanter dan anders. In de aanloop naar de vergadering zijn Fed-functionarissen een meer havikachtige toon gaan aanslaan. Dat doet vermoeden dat de Fed opschuift in de richting van een renteverhoging. Volgende week lijkt ons echter nog te vroeg. In ons basisscenario gaan we uit van december, maar zelfs daarvoor vinden we de argumenten niet bijzonder overtuigend. Fed zinspeelt op een renteverhoging Nogal wat Fed-functionarissen hebben laten doorschemeren dat het moment voor een renteverhoging nadert. In Jackson Hole zei Fed-voorzitter Yellen dat ‘de argumenten om de federal funds rate te verhogen de laatste maanden sterker zijn geworden.’ Veel leden van het FOMC lijken het daarmee eens te zijn. Ze vinden dat het moment nadert, maar leggen zicht niet vast op het precieze tijdstip. Vermoedelijk hadden ze beter hun best gedaan de markten voor te bereiden als ze werkelijk overtuigd waren geweest van de noodzaak om al in september de rente te verhogen. Op het moment dat ik dit schrijf, schatten de markten de kans op een verhoging in september op minder dan 20% en de afgelopen weken heeft die schatting steeds ruim onder de 50% gelegen. Onzekere cijfers Nu zouden de recente cijfers twijfel kunnen wekken over de ontwikkeling van de Amerikaanse economie, wat de Fed argumenten geeft om nog even te wachten. De zwakke detailhandelsverkopen wijzen bijvoorbeeld op een vertraging van de consumptieve bestedingen in het derde kwartaal. De inkoopmanagersindex (ISM) is in augustus sterk gedaald en staat nu op een stand die historisch gezien
Insights.abnamro.nl
2
Macro Week kly – Macro We eekly – Geen re enteverhoging deze week – 19 September 2016 2
overee enkomt met e een BBP-groe ei van niet meer m dan 1%. Wij denken niet dat de Amerikaanse econo omie afsteven nt op een verrtraging, een ggematigde grroei lijkt ons waarschijnlijker. Tocch roepen de recente econo omische cijfers rs vragen op. De uitzondering is in n dit geval de arbeidsmarkt. Hoewel de bbanengroei (ex xclusief agraris sche sector) in n augustus ietts is afgezwak kt, is de onderrliggende trend d nog altijd solide. Aan de ande ere kant is er weinig w dat op inflatiedruk vaanuit de arbeid dsmarkt wijst en e bovendien lligt de Fed’s fa avoriete inflatiemaatstaf nogg altijd onder de d doelwaarde. Een signaal voor d december? Belang grijker dan de e vraag of de Fed F wel of niett de rente verhhoogt, is de indicatie voor het toe ekomstige mo onetaire beleid d. Uit de nieuw we prognoses die de Fed za al presen nteren weten w we hoe de ren nte zich volgen ns het FOMC de komende maanden naar verwachting v on ntwikkelt en waar w deze op la ange termijn uuitkomt. In juni voorzag het FO OMC zo’n twee e renteverhog gingen dit jaar en drie volgennd jaar, dus vijf tot en met eiind 2017. Wij d denken dat de e Fed opschuift in de richtinng van ons bas sisscenario, dus éé én renteverho ging dit jaar en e twee stappe en volgend jaaar. Mogelijk laa at het FOMC C in zijn verkla aring na afloop p van de verga adering een exxpliciete verwijzing naar een re enteverhoging in december achterwege. In I dat geval w wordt het een nogal n accom mmoderend ve erhaal, ook al komt een twee ede renteverhhoging dichterb bij. Het niieuwe norma aal We ve erwachten welliswaar een re enteverhoging in december, maar gezien de econo omische vooru uitzichten is hie er best iets teg gen in te brenggen. Een van de belang grijkste argum menten vóór ee en renteverhog ging is dat de beleidsrentes s absurd laag zijn en op een normaler peil moet worden gebracht. Maaar welk renten niveau is in het hu uidige klimaat normaal? Datt valt moeilijk te t zeggen. Waant als de rentte zo absurd d laag is, waa rom draait de economie dan niet op vollee toeren? Eén ding is duidelijk, en dat is d dat de normale e of lange rentte de laatste jaaren is gedaald, en het FOMC C heeft zijn ram mingen van de e lange rente ook inderdaadd verlaagd. He et is zelfs mogellijk dat het FO OMC nog iets zakt z met zijn prognoses p vann de lange rente, tot onder de 3% van affgelopen juni (die ( ons overig gens nog steeeds vrij hoog lijjkt). BoJ gaat g nog mee r stimuleren De Japanse central e bank (BoJ) vergadert op dezelfde d dag aals de Fed. Nu de onderlliggende inflattie (exclusief voedsel v en energie) in Japaan is gedaald en e mogelijk zelfs op o het punt sta aat om weer in n de min te du uiken, lijkt het oons waarschijjnlijk dat de BoJ ha aar monetaire e stimulering verder v gaat opvoeren. We veerwachten dat de negatiieve rente verd der verlaagd wordt w en dat de d aankopen vvan waardepapieren worde en uitgebreid. Z Zie ons artikel Japan Watch h: Has the BoJJ reached its limits? voor meer informatie. i De Fe ed en de BoJ kunnen de ongerustheid op de obligattiemarkten te emperen De ren ntes op staatssobligaties verrtoonden de affgelopen dageen wereldwijd een stijgen nde lijn. De ma arkt is bezorgd d dat de centrale banken teegen de grenze en van hun oncon nventionele be eleid aan lopen n. Er ontstaan praktische prroblemen bij de verdere uitbreiiding van de sstimuleringsma aatregelen en ook zien de bbeleidsmakers s er mogelijk
3
Macro Week kly – Macro We eekly – Geen re enteverhoging deze week – 19 September 2016 2
minde er heil in. Dat d de Fed mogeliijk een serie re enteverhoginggen doorvoert,, heeft olie op hett vuur gegooid d. Natuurlijk le everen de prog gramma’s voo r kwantitatieve e verruim ming steeds m minder op en zijn z de centrale e banken de laaatste maanden terugh houdender gew worden om err nog een sche epje bovenop te doen. Wij denken d echterr dat het mone etaire beleid mondiaal m bezie en tamelijk stim mulerend blijftt. Als de Fed pa as op de plaatts maakt en de BoJ de stimulering verderr opvoert, kan wellicht de ongeru ustheid op de obligatiemark kten verminderen dat het ru ime monetaire e beleid snel stopt.
Ra amingen hoo ofd- en financ ciële indicatorren BBP P-groei (%)
2014
2015
2016e
2017e
Verrenigde Staten
2.4
2.6
1.5
1.9
enigde Staten Vere
Eur ozone
1.1
1.9
1.5
1.3
Euro ozone
Jap pan
3M interbank rente
08/09/2016 15/0 09/2016
+3M M
2016e
+ +12M
0.85
0.85
0.8 8
0.8
1.2
2017e 1.4
-0.30
-0.30
-0.35 5
-0.35
-0.35
-0.35
-0.1
0.6
0.6
0.7
Japa an
0.06
0.06
-0.1 1
-0.1
-0.1
-0.1
Verrenigd Koninkrijk
3.1
2.2
1.9
1.3
Vere enigd Koninkrijk
0.38
0.38
0.4 4
0.4
0.4
0.3
Chin na
7.3
6.9
6.5
6.0
Ned derland
1.4
2.0 ↑
1.5 ↑
1.5
Wereld
3.4
3.2
2.9 ↓
2014
2015
2016e
2017e
08/09/2016 15/0 09/2016
+3M M
2016e
+ +12M
2017e
Verrenigde Staten
1.6
0.1
1.4
1.9
VS Treasury T
1.62
1.70
1.6 6
1.6
1.7
1.8
Eur ozone
0.4
0.0
0.3
1.5
Duits se Bund
-0.06
0.03
-0.2 2
-0.2
-0.1
0.1
Jap pan
2.7
0.8 ↓
-0.1
1.0
Euro o sw ap rente
0.32
0.38
0.4 4
0.4
0.55
0.6
Verrenigd Koninkrijk
1.5
0.0
0.5
2.3
Japa ans overheidspapie er
0.2
0.0
Chin na
2.0
1.4
2.0
2.0
VK gilts g
Ned derland
0.3
0.2
0.2
1.5
Infllatie (%)
3.2 10j- rente
-0.05
-0.05 ↑
-0.1 1 ↑
-0.2 ↑
0.89
0.6 6
0.5
0.5
0.2
08/09/2016 15/0 09/2016
0.76
3.5
2.9
3.1
3.2
15/09/2016
+3M
2016e
2017e
+3M M
2016e
+ +12M
2017e
0.50
0.50
0.75
1.25
EUR R/USD
1.13
1.12
1.10 0
1.10
1.1
1.10
Eur opean Central Bank k
-0.40
-0.40
-0.40
-0.40
USD D/JPY
102.5
102.1
100 0
103
105
110
nk of Japan Ban
-0.10
-0.30 ↑
-0.20
-0.30
GBP P/USD
1.33
1.32
1.27 7
1.33
1.35
1.40
Wereld Belleidsrente Fed deral Reserve
Wis selkoersen
Ban nk of England
0.25
0.25
0.25
0.25
EUR R/GBP
0.85
0.85
0.83 3
0.83
0.81
0.79
Peo ople's Bank of China a
4.35
4.35
4.10
3.85
USD D/CNY
6.66
6.68
6.70 0
6.80
6.9
7.00
Bro on: Thomson Reuterrs Datastream, ABN N AMRO Economis sch Bureau.
Ma ain economic//financial forrecasts
DIS SCLAIMER This document has been prepared by ABN AMRO O. It is solely intended to provide financial annd general information on economics. The infformation in this docum ment is strictly proprieta ary and is being plied to you solely for yyour information. It mayy not (in whole or in parrt) be reproduced, distr tributed or passed to a third party or used for any other purposes thhan stated above. This document is supp inform mative in nature and d does not constitute an offer o of securities to the e public, nor a solicitatition to make such an offer. eliance may be placed d for any purposes wha atsoever on the informa ation, opinions, forecassts and assumptions co ontained in the docume ent or on its completenness, accuracy or fairness. No No re repre esentation or warranty,, express or implied, iss given by or on behalf of ABN AMRO, or anyy of its directors, officerrs, agents, affiliates, grroup companies, or em mployees as to the accu uracy or comp pleteness of the inform mation contained in thiss document and no liab bility is accepted for any ny loss, arising, directly y or indirectly, from any y use of such informatioon. The views and opin nions expressed herein may be subject to ch hange at any given tim me and ABN AMRO is under u no obligation to uupdate the information n contained in this docu ument after the date the hereof. oduct of ABN AMRO Ba ank N.V., you should obtain o information on va various financial and oth her risks and any poss sible restrictions that yoou and your investmen nts activities may Before investing in any pro enco ounter under applicable e laws and regulations.. If, after reading this document, d you consideer investing in a produc ct, you are advised to discuss d such an investm ment with your relation nship manager or perso onal advisor and checkk whether the relevant product –considering the risks involved- is aappropriate within your investment activities. The value of your invesstments may fluctuate.. Past performance is no o guarantee for future rreturns. ABN AMRO re eserves the right to mak ke amendments to thiss material. opyright 2016 ABN AM MRO Bank N.V. and affi filiated companies ("AB BN AMRO) © Co